รายวชา สนทรยภาพกบชวตAesthetic Appreciation

GEH11013(3-0-3)

บทท 2 สนทรยภาพดานวรรณกรรม

•»‘¬∫ Ì‘•คาวา “สนทรยภาพ” มความหมายตามภาษาของคนทวไปวา “ความงาม” แตเมอผกโยงสนทรยภาพเขากบคาวา “ศลปะ” ความหมายนนแปรไปจากภาษาปรกตของคนทวไป กลาวคอมนยยะวามงใหความสนใจในทางการรสกสมผสรบรไดตอความงามของศลปะหรอสภาพแวดลอมทเปนธรรมชาต•เมอความหมายดงกลาวอย ในบรบทของศลปะประเภทอนและศลปะรวมสมยพบวา สนทรยภาพไดกาวขามคณคาดานความงามไปสคณคาดานอนหลายรปแบบ ดงกรณเมอสนทรยภาพเขาอยในบรบทของงานวรรณกรรม

•ดงนน เมอกลาวถงสนทรยภาพจงตองศกษาความหมาย แนวคด ความรทวไปดานความสมพนธระหวางสนทรยภาพกบวรรณกรรม เพอเปนพนฐานการอธบายประสบการณสนทรยภาพ เมอไดสมผสรบรผลงานศลปะประเภทวรรณกรรม

ตอนท 2.1 ความรทวไปเกยวกบวรรณกรรม

เรองท 2.1.1 ความหมายของคาวา “วรรณกรรม”

• คาวา “วรรณกรรม” และคาวา “วรรณคด” เปนคาท มอย ในภาษาไทย

• คาวา “วรรณกรรม” และ “วรรณคด” มความหมายตางกน วรรณคด คอวรรณกรรมท ไดรบยกยอง หมายความวามคณะบคคลทาหนาทยกยองวรรณกรรมเรองนน ๆ วาแตงด มคณคาเชงวรรณศลป

• ทงน โดยมไดกลาวถงสนทรยภาพหรอการรสกสมผสรบรได ของแตละบคคลตอความงามดานศลปะของวรรณกรรม

วรรณคดสโมสร

• สงคมไทยสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท

6 พระองคทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหมคณะบคคลทาหนาท

พจารณาหนงสอเพอใหเปนวรรณคดทแตงด ไดแกคณะบคคลท

เปนกรรมการในวรรณคดสโมสร อนเปนสโมสรทตงขนตามพระ

ราชกฤษฎกาตงวรรณคดสโมสร ลงวนท 23 กรกฎาคม พระ

พทธศกราช 2457

• ดงนน กลาวไดวาเมอสมยรชกาลท 6 สงคมไทยไม

มคาวา “วรรณกรรม” แตมคาวา “หนงสอ”

วรรณคดสโมสร กบ วรรณคดทแตงด

• หนงสอเลมใดหรอเรองใดจะไดรบการยกยอง วาเปนวรรณคดทมคณสมบตตรงตามหรอเขาอย ในขายแหงความในพระราชกฤษฎกาอนควรไดรบประโยชนนน ตองผานการพจารณาจากวรรณคดสโมสรเทานน

• โดยนยยะดงกลาว หมายความวาหนงสอหรอวรรณคดท มคณวเศษบรบรณ ไดมาโดยการกาหนดจากอานาจของรฐ

• ดงนน สามารถเขาใจไดวาเวลานนสนทรยภาพกพงเกดขน โดยการกาหนดจากอานาจรฐ พลเมองแหงรฐจะเกดสนทรยภาพเองมได

สนทรยภาพจากอานาจรฐ

• เหตน น สนทรยภาพดงกลาวนน จง มใ ช สนทรยภาพท ม

ความหมายเกยวของกบศลปะวรรณกรรม ดงท โลกศลปะ

วรรณกรรมเขาใจตามความหมายของคาภาษาองกฤษ

• ทงน คาวาวรรณคดในภาษาไทยเปนศพททบญญตขนเมอ

พทธศกราช 2457 เพยงเพอปรบความหมายใหเขากบคาวา

“literature” ในภาษาองกฤษเทานน แตมความแตกตางกน

อยางสนเชง ตรงทมไดมความหมายเกยวของกบสนทรยภาพใน

ศลปะวรรณกรรม

คาวา Literature

Literature เปนคานาม มความหมายหลายความหมาย

• หนง การเขยนท มลกษณะจาเพาะตามประเภทการเขยน ท ผกโยงอย กบแนวคดหลากหลาย เชน กวนพนธ นวนยาย ประวตศาสตร ชวประวต และความเรยง

• สอง งานเขยนโดยรวมตามยคสมย ภาษาเฉพาะแตละภาษา หรอชนชาต เชน the literature of England

• สาม งานเขยนทจาเพาะศาสตร เชน the literature of ornithology, the literature of medicine

• ส อาชพนกเขยน

• หา ผลงานเขยนดานวรรณกรรม (literary work or production)• หก สอสงพมพ เชน แผนพบโฆษณา (literature describing company products) • เจด โบราณหมายถง ความรอนประณต (polite learning) วฒนธรรมทางวรรณกรรม

(literary culture) ความซาบซงจบใจดานตวอกษรและหนงสอ

• แปด งานเขยนทเขยนดอยางมวรรณศลป (belles-lettres)

วรรณกรรม – วรรณคด – Literature

• ดงน น เมอพจารณาคาอธบายเกยวกบคาวา “วรรณกรรม”“วรรณคด” และ “literature” แลวสามารถสรปความได ดงน

• โดยสาระสาคญของคาดงกลาว หมายถงขอเขยนทเขยนหรอแตง

ขนเปนหนงสอ แตงดหรอไมด เนอหาดหรอไมด เปนหนงสอ

เกยวกบเรองใดกตาม หนงสอของชาตใดกตาม หนงสอภาษาใด

กตาม หนงสอยคใดสมยใดกตาม ลวนนบวาเปนวรรณกรรม

ทงหมดทงสน

วรรณกรรม – วรรณคด – Literature

• เมอวรรณกรรมประสงคคารบรอง วาเขยนดอยางมวรรณศลป จง

มอบใหคณะกรรมการทจดตงขนทาหนาทพจารณาตดสน และ

ประกาศผลการตดสนแกสาธารณชนทราบ

• ดงกรณ เชน รางวลโนเบลสาขาวรรณกรรม - The Noble prize in literature, รางวลพลตเซอร - The Pulitzer prize for fiction, รางวลซไรท - The S.E.A. Write Award, or Southeast Asian Writers Award

เรองท 2.1.2 วรรณกรรมในฐานะเปนศลปะ

• คานยามของวรรณกรรมทคนทวไปเขาใจ คอผลงานเขยนทมลกษณะเชงศลปะ ใหคณคาทางปญญา จรรโลงใจหรอคาชจตใจใหเบกบาน โดยจากดรปแบบตามลกษณะการเขยนเปนกวนพนธ นวนยาย เรองสน บทละคร และจาแนกตามแนวทางเนอหา (genre) ทกระทบอารมณเปนประเภทพาฝน สยองขวญ ผจญภย ชวนขน

• วรรณกรรมยงถกจดเปนงานเขยนประเภทบนเทงคด (fiction)เพราะเขยนขนมาจากจนตนาการและใหความเพลดเพลนแกผอาน สวนงานเขยนทไมกอเกดความบนเทงตามความหมายดงกลาว ถกจดเปนสารคด (non-fiction) เพราะเขยนหรอเรยบเรยงขน เพอใหสาระหรอขอมลความรแกผอานเปนสาคญ

คานยามของวรรณกรรม

วรรณกรรมคออะไร

• คานยามของวรรณกรรมมลกษณะทไมชดเจนเดนชด หากตอง

ระบวาวรรณกรรมจาเปนตองตพมพเปนหนงสอ เนองจากหาขอ

ยตมไดโดยฉนทานมตของโลกทางศลปะวรรณกรรม

คานยามของวรรณกรรม

• ไซมอน ไรอน และ ดลส ไรอน (Simon Ryan and Delyse Ryan) นกวรรณกรรมศกษา ชาวออสเตรเลยน อธบายเชงอปมาอปไมยเกยวกบคานยามของวรรณกรรม ดงน

• การคนหาคานยามของ “วรรณกรรม” คอถนนสายหนงทถกยาผานไปนบครงไมถวน แมวาจดหมายปลายทางทไปถงมไดเปนทพงพอใจนก คานยามสวนใหญทกลนออกมานนกลบกวางเกนไป คลมเครอและเปลยนแปลงไปตลอดเวลาอยางเลยงไมพน ความจรงแลวมเพยงส งเดยวทแนนอนท สดเกยวกบการนยามวรรณกรรม คอคานยามจะตองเปลยนแปลง กรอบคดของคาถามวาวรรณกรรมคออะไรจงตองเปลยนแปลงไปเชนเดยวกน

เรองท 2.1.3 กวนพนธ

กวนพนธคออะไร

• กวนพนธ (poetry, poem, poesy) เปนวรรณกรรมทนบเปน

งานศลปะ เพราะสามารถสรางความจบใจตอผอานผานภาษา

กอใหเกดความรสกนมนวล ออนหวาน งามหมดจดในจนตภาพ

แชมชนในอารมณ หรอกระดาง หยาบคาย สะอดสะเอยน

กกขฬะ ตาชา

• เชนนนแลว จงเกดคาถามวา กวนพนธ (poetry) คออะไร

กวนพนธคออะไร

• กวนพนธคออะไร คาตอบทนาจะมความชดเจนอยบางปรากฏดง

คานยามของแซมเอล เทยเลอร โคเลอะรดจ (Samuel Taylor

Coleridge 1722-1834) กวชาวองกฤษ ผนยามกวนพนธวา “กวนพนธคอถอยคาทดทสดในตาแหนงทเรยงไวอยางดทสด”

• “Poetry is the best words in their best order.”

องคประกอบของกวนพนธ

• เมอบทกวนพนธเปนเชนคานยามของโคเลอะรดจ การอานบทกว

นพนธจงเปนการหาความหมายของถอยคา เพอกอเกดสนทรยภาพ

ในอารมณสมผสรบรของผอาน

• ความหมายของถอยคาบทกวนพนธปรากฏในองคประกอบหลาย

ประเภท ไดแก ภาพพจน (figures of speech) เสยง (soundfeatures) กระบวนจนตภาพ (imagery) สญลกษณ (symbols)ความเปรยบประชดประชนพลกผน (irony) เอกภาพ (unity)จนตนาการ ความยอนแยง ความกากวมหลายนย (imagination, paradox, ambiguity) และ แกนเรอง (theme)

ตวอยาง องคประกอบของกวนพนธประเภท แกนเรอง

แสงดาวแหงศรทธา

พรางพรายแสงดวงดาวนอยสกาว สองฟากฟาเดนพราวไกลแสนไกล

ดงโคมทองสองเรองรงในหทย เหมอนธงชยสองนาจากหวงทกขทน

พายฟาครนขมคกคาม เดอนลบยามแผนดนมดมน

ดาวศรทธายงสองแสงเบองบน ปลกหวใจปลกคนอยมวาย

ขอเยาะเยยทกขยากขวากหนามลาเคญ คนยงคงยนเดนโดยทาทาย

แมนผนฟามดดบเดอนลบละลาย ดาวยงพรายศรทธาเยยฟาดน

ดาวยงพรายอยจนฟารงราง

(∙ »∙ Õå®…ƒ”∏‘, จตร ภมศกด)

แสงดาวแหงศรทธา

• บทเพลงชอ “แสงดาวแหงศรทธา” แตงโดยจตร ภมศกด

• มลกษณะเปนกวนพนธประเภทกลอนสภาพ

• เสนอเนอหาเกยวกบ “อปสรรคของชวต”• มความหมายวา “ชวตคนแมเผชญอปสรรคขวากหนาม

มากเพยงใด ไมควรสนศรทธาในชวตและความหวง”• ความหมายดงกลาวคอความคดหลกทเรยกวา แกนเรอง

แสงดาวแหงศรทธา

บทเพลงนใชองคประกอบอะไร : ภาษาภาพ (figurative language)ประเภทภาพพจน (figure of speech) ลกษณะเปนอปมา (simile)

• กวเปรยบศรทธาและความหวงเหมอนแสงดาว

• แมวาดวงดาวทอแสงรบหรอยฟากฟาแสนไกล แตดาวยงมแสง

ใหมองเหนเมอมดมดยามคาคน

• หวใจคนไมควรสนแสงแหงความหวง คนควรดารงความหวง

จนกวาจะสมหวง

• เมอแสงแหงอรณรงมาเยอน ความมดหมนจะปลาสนาการไป

กวนพนธไรฉนทลกษณ

กลอนเปลา (blank verse or free verse) และ แคนโต • กวตองการมงเนนความสาคญของคณลกษณะ (qualitative) ใด

คณลกษณะหนงของภาษาในบทกว ไดแก เสยง ภาพ เสยงและภาพ

• เมอกวเนนเสยงและจงหวะของคา กวมเจตนาเพยงเพอสรางจงหวะของคาสาหรบโนมนาวอารมณผอาน โดยมไดยดหลกการของเสยงอยางรดกมเครงครดเหมอนกวนพนธฉนทลกษณ

• มงใหความสาคญกบความหมายของเนอหา และปลดปลอยบทกวใหผอนคลายลนไหล พรงพรความคดความรสกออกมาผานคาและถอยคา กอเกดความแปลกใหมแกความเปนวรรณกรรม

เนนเสยงและจงหวะของคา

ทสดเรากจากกน : ความทรงจาจานวนหนง

อมลกเดอนเศษไวในออมอก

เธอบอกลาพชายวาจะไปสอกรากเหงาทไมรจก

เธอกาลงกลายเปนอน, นองสาว

เธออยากฟงเสยงสะอนของพชาย, สะอนรวมกบพชาย

โลกหมนเรวเกนไป นองสาว

การเรยนรยางกาวไมทนความปรารถนา, เปราะบางเหลอเกน

ในรางของเธอจงซอนความลบ

รอยยมของสาวนอย, รไหม- ใบหนาความเปนแมกาลงเบกบาน(ทสดเรากจากกน: ความทรงจาจานวนหนง,พทกษ ใจบญ)

กวนพนธไรฉนทลกษณ

กลอนเปลา (blank verse or free verse) และ แคนโต

• เมอกวเนนภาพผานคา นอกจากการสอความหมายตามเนอหา

แลว กวยงเจตนาสรางรปลกษณของกวนพนธไรฉนทลกษณ

อยางงานศลปะประเภททศนศลปอกโสดหนงดวย

• กวนพนธไรฉนทลกษณดงกลาวจงถกเรยกวา วรรณรป

(concrete poetry or visual poem) ซงมกมลกษณะทสามารถ

สงเกตเหนชดเจนดานรปทรง ระบบสญลกษณ ตรรกะดาน

ภาษาและความคด

เนนภาพผานคา

กวนพนธไรฉนทลกษณ

กลอนเปลา (blank verse or free verse) และ แคนโต

• เมอกวเนนเสยงและภาพ กวมเจตนาใหความสาคญแกลลาของ

เสยงและภาพในบทกว

• ทงน อาจทาใหเขาใจไดวานอกจากการสอความหมายตามเนอหา

ของบทกวแลว กวยงมเจตนาสรางความลงตวระหวางกวนพนธ

ฉนทลกษณกบกวนพนธไรฉนทลกษณ

เนนเสยงและภาพ

©∫ ¢»å‘ø∆∏Õ‘ƒ•∫ Ã⁄µ∏ç‘√©‘¢∙ ∫ »ƒª ©“¢∆”ª ¬‘

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII เธอนงรมทางรถไฟบนมานงตวเดม ทเธอกบเขาเคยนง

รถไฟขบวนหนงขบวนนน จอดเทยบชานชาลา

........................... คอยคอยเลกลง เลกลง

เลกลง เลกลง เลกลง เลกลง เลกลง เลกลง เลกลง เลกลง

จนหายลบสายตา-----------------------------------------

‡œ∫ ”Ë®ƒ÷¬∏‘®ƒ∑‰¿ IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIª ∫ ¬ç‘∫ ”Ë®∂”»‡µ÷¬∂”»∫ ”È∫ ∏◊ˇœ¢”ª ‡£‘‡•√∫ ”Ë®ƒ∑‰¿‡∏◊√ª ´‘∫ ´‘∆‘ £ª »∫ ∙∆绣ª »∫ ‡∆呇œ∫ ”Ë®∙∆“√Ÿ∫ ‡œ∫ ”Ë®∙∆ç»√Ÿ∫ √Ÿ∫ ∙∆ç»∫ ”Ë®

ƒœ•œ√œ√å‘®∫ ◊È ∫ ‘∫ Õ∆‘√Ã÷ª º◊ 10+10+10+10+10

£ª »∫ ∙∆绣ª »∫ ‡∆å‘£ª »∫ ∙∆绣ª »∫ ‡∆å‘

ƒ∑‰¿£ª »∫ ‡¢å‘»÷Ë® ‚£√¢‡£√¢ ª ƒƒ∏⁄¢Ω€ç∂眮‚µ√у©Ì‘‡ºÁ∫„∫ ´⁄µΩç‘ø”∫ ∙Ω∆‡ºŸÈœ∫ ‡∆Ÿœµ‡æŸœ¢∙∆“‰¬ç•ÌÈ‘√”∫ ƒœ√√÷Ȭª ∫ ∙Ω∆¿¢ ÌÈ‘∙∂剬å¬◊»◊Ë∙»» „•ƒ∏◊ˇœƒœ•œ√¢ƒ“ ÷ª ÔÆÆ‘£œ®‡£‘µ”®∙»å» ∙∆“©‘®Õ‘√-----------------------------------------

(จนกวาพลทหารคนสดทายจากแนวรบจะกลบมา, ‰¬å¬◊ÕÆ÷®Ã‘»„∫ ª ∏¢»◊, ซะการยยา อมตยา)

แคนโต

แคนโต หมายเลข 1เมอไดยนขาวความตายของคนอน

ลกลงไปในหวใจของขา

มเสยงหวเราะอยางชวราย

แคนโต หมายเลข 2ไดขาวความตายของเพอน

ผมไปนงอยรมบงทเตมไปดวยดอกบวสชมพ

(แคนโต หมายเลข 1, 2 บทท 259, 329 ฟา พลวรลกษณ)

เรองท 2.1.4 องคประกอบของนวนยายและเรองสน

• นวนยาย (novel) และเรองสน (short story) เปนวรรณกรรมท

เขยนเปนรอยแกวประเภทบนเทงคด (fiction)

• ผลงานวรรณกรรมประเภทนวนยายและเรองสนนบเปนความคด

สรางสรรคท มไดเกดขนโดยบงเอญ แตเกดขนจากการวางแผน

สรางโดยนกเขยน

• นกเขยนสรางงานขนมาอยางเปรยบเสมอนเปนสถาปนกของ

เรองเลา (narrative) กลาวคอนกเขยนตองมแบบแปลนเรอง

เหมอนสถาปนกทตองมพมพเขยวของการสรางอาคารบานเรอน

องคประกอบของนวนยายและเรองสน

• การอานนวนยายและเรองสนผอานควรพจารณาองคประกอบของเรองเลาสองประเภทดงกลาว เพอเปนสงชวยใหเขาใจและเขาถงความคด อารมณ ปญญา และการสรางสรรคอนเปนคณคาของเรองเลาดานศลปะวรรณกรรม

• โครงสรางของเรอง (structure)

• โครงเรอง (plot)• ฉากของเรอง (setting)

• ผเลาและมมมองการเลาเรอง (narrators and point of view)

• ลลาภาษาและบทสนทนา (style and dialogue)

• ตวละคร (character) • แกนเรอง (theme)

ผเลาเรอง (Narrator)

เรองท 2.1.5 องคประกอบของบทละคร

• บทละคร (play) เปนวรรณกรรมทเขยนเปนรอยแกวประเภทบนเทงคด (fiction)

• นกเขยนบทละคร (playwright) เขยนบทละครขนดวยรปแบบทแตกตางจากงานเขยนรอยแกวประเภทอน เชน นวนยาย เรองสน สารคด (non-fiction)

• บทละครเปนเพยงองคประกอบสวนหนงของการแสดงละครบนเวท

• ดง น น บทละครหมายถ งงานเ ขยนประเภทเ รองเ ลาท มวตถประสงคเพอใชเปนบท (screen) สาหรบการแสดงบนเวท

องคประกอบของบทละคร

• บทละครมรปแบบทแตกตางจากงานเขยนรอยแกวประเภทอนใน

ขอทวา บทละครแบงเรองราวเหตการณออกเปนหลายองก (Act)

แตละองคแบงออกเปนหลายฉาก (Scene)

• บทละครตลอดทงเรองถกเขยนขนใหมเฉพาะบทสนทนาของตว

ละคร คาสนทนาถกกากบไวดวยชอของตวละคร

• ตวละครถกกาหนดทศทางขณะปรากฏตวบนเวทดวยคาอธบาย

บอกในตวบท

องคประกอบของบทละคร

• บทละครมองคประกอบแหงความเปนวรรณกรรม(literariness) บางประการทเหมอนกนกบวรรณกรรมรอยแกวประเภทอน ดงน

• ตวบท (text)

• ตวละคร (character)

• โครงสรางของเรอง (structure)

• โครงเรอง (plot)

• ความขดแยง (conflict)

• แกนเรอง (theme)

วธอานบทละคร

• กอนอาน กวาดสายตาดชอตวละครวามตวละครตวใดบาง

• สรางคาเชอมโยง (transitional words) เขากบชอตวละครเอง

กระถน: ทาไมเธอพดจาแปลกหพกล มเรองหนกใจอะไร

หรอเปลา

สายบว: ฟงฉนใหดนะกระถน กานนถยจะยดทนาของฉนกบแมไวขดดอกเบยเงนก ฉนจะพดจาเปนปรกต

ไดอยางไร คนมนกงวลใจนนา ยงไมรจะทายงไงด

กระถนเอย, “ทาไมเธอพดจาแปลกหพกล มเรองหนกใจอะไรหรอ

เปลา”

สายบวตอบ, “ฟงฉนใหดนะกระถน กานนถยจะยดทนาของฉนกบแมไวขดดอกเบยเงนก ฉนจะพดจาเปนปรกตได

อยางไร คนมนกงวลใจนนา ยงไมรจะทายงไงด”

ตอนท 2.2 สนทรยภาพดานวรรณกรรม

เรองท 2.2.1 ปรชญาของวรรณกรรม

• ปรชญาของวรรณกรรมเกยวของกบคาถามพนฐานท วาดวยเรองธรรมชาตของวรรณกรรมในฐานะเปนศลปะ

• คาถามนนมลกษณะเปนอภปรชญา (metaphysics) และภววทยา(ontology) อนหมายถงการแสวงหาคาอธบายเกยวกบภาวะ (being) และความจรง (reality) ของงานวรรณกรรม

• ตวอยางคาถาม เชน อะไรทาใหงานวรรณกรรมในฐานะเปนศลปะอาท กวนพนธ นวนยาย เรองสน บทละคร มความแตกตางจากงานเขยนประเภทอน เชน คมภรทางศาสนา ตาราประวตศาสตร รายงานดานวทยาศาสตร คมอทาอาหาร หนงสอนาเทยว

ปรชญาของวรรณกรรม

• สรป ปรชญาของวรรณกรรมเปนองคความรทเกยวดวยเรองของการแสวงหาคาอธบายเกยวภาวะและความจรงของงานวรรณกรรมในฐานะเปนศลปะ

• โดยอธบายวาภาวะและความจรงของวรรณกรรมคอสงใด สามารถกอเกดประโยชนอะไรตอมนษยดานปญญาความคดและการเขาใจโลกเขาใจชวต

• วรรณกรรมสรางการหยงเหน (insights) หรอความรอะไรท โดดเดนแตกตางอยางชดเจนหรอไม

• ขอดขอเสยเชงพทธปญญา (cognitive process) ของงานวรรณกรรมนบเปนขอดขอเสยเชงศลปะไดหรอไม

เรองท 2.2.2 ความซาบซงดานสนทรยภาพของวรรณกรรม

• สนทรยภาพของวรรณกรรมกอเกดจากรปแบบและเนอหาของตวงานวรรณกรรม

• แ ม ว า เ ม อ ป ด ห น ง ส อ ว ร ร ณ ก ร ร ม เ ล ม ท อ า น ล ง แ ต เ ส น ห (enchantment) ของสนทรยภาพยงคงดาเนนตอไปในการรบรของผอาน

• วรรณกรรมเปนงานศลปะประเภทหนงทถกสรางสรรคผานตวอกษร ซงเ มออาน ผ อานสามารถเกดความซาบซ ง ดานสนทรยภาพ (aesthetic appreciation of literature) หรอความงามของวรรณกรรม

• วรรณกรรมเปนการแสดงออกของผเขยนดวยกลวธทางวรรณศลปอยางจบใจผอานดานประสบการณ ความคด จนตนาการท มความหมาย

ความซาบซงดานสนทรยภาพของวรรณกรรม

• ดงนน ความซาบซงดานสนทรยภาพของงานวรรณกรรม มอาจ

กอเกดขนไดจากมมมองการอานท ขามรปแบบและเนอหาของ

วรรณกรรมในฐานะเปนงานศลปะ หรองานทถกสรางขนอยางม

วรรณศลป (literary work’s artistic aspects)

• สรป ผอานตองเพงพนจวรรณกรรมจากความรความสามารถ

ดานภาษาและวจารณญาณของตน จนกระท งหย ง เหน

ความหมายและคณคาทเปนความซาบซงดานสนทรยภาพ

เรองท 2.2.3 ลกษณะของสนทรยภาพในวรรณกรรม

• ลกษณะของสนทรยภาพในวรรณกรรม (aesthetic features) เกด

จากศกยภาพ ดงน

• ความซาบซงทางพทธปญญา (intellectual appreciation)

• การสมผสรบรถงความงาม (aesthetic taste) ดานรปแบบและ

เนอหา

• ความรสกอนประณต (fine feeling) ทมตอความงามและ

จนตนาการในงานวรรณกรรม

เรองท 2.2.4 การประเมนสนทรยภาพในวรรณกรรม

• วรรณกรรมเปนงานศลปะทกอใหเกดสนทรยภาพในความรสกสมผส

รบรของผอาน เพราะวรรณกรรมมงสรางประสบการณหนงอยางทถก

รบรวาเปนสนทรยภาพ

• สนทรยภาพดงกลาวนนจงควรถกอธบายดวยปรากฏการณเชง

ประจกษ เพอยนยนไดวาปจเจกบคคลเกดประสบการณสนทรยภาพ

อยางไร

• ความหมายขางตนคอ เมออานงานวรรณกรรม ผอานเกดการสมผส

รบรจนมสนทรยภาพ ฉะนน ผอานควรประเมนสนทรยภาพ(aesthetic

appraisal) ของตนออกมาใหเปนทประจกษ

หลกเกณฑอธบายประสบการณสนทรยภาพ

• ประวตผลงานศลปะ (History of Artwork) หมายถง การรแนวคดเกยวกบความเปนมาของผลงานวรรณกรรมเรอง

• ทฤษฎศลปะ (Art Theory) หมายถง แนวคดเกยวกบการกาหนดประเภทของวรรณกรรม ทนาไปสความเขาใจรปแบบและเนอหาของผลงานวรรณกรรม

• คณคาดานสนทรยภาพ (Aesthetic Qualities) หมายถง คณคาจากองคประกอบของสนทรยภาพดานใดดานหนงหรอหลายดานทตวผลงานวรรณกรรมเรองนน ๆ เชน

• ดานความงาม (the beautiful)• ดานวฒนธรรม (cultural specifics) ของสงคมแตละสงคม• ดานท ถกกาหนดขนดวยอานาจของชนช นกลาง ชนช นสง และ

ผปกครอง (bourgeois-elitist-state regulation) แหงรฐ • ดานทเกดจากการตความหมายเชงปจเจก (individual interpretations)

• คณคาดานเกณฑสนทรยภาพ (Qualitative Criteria) หมายถง คณคาทเกดจากประสบการณสนทรยภาพท รบรอยางสอดคลองกบรปแบบ (form) เนอหา(content) ของทฤษฎวรรณกรรมและองคประกอบของวรรณกรรม ทวรรณกรรมแตละเรองถกจดประเภทไว

ขอบคณ