Jaarverslag 20122012 was ijsberencool*

*Beluister hier het liedjeIJSBERENCOOL

“Tell me and I will forget. Show me and I may remember.

Involve me and I will understand.”Confucius

“The problem is never how to get new, innovative thoughts into your mind, but how to get old ones out.”

Dee Hock

Beste lezer,

We presenteren u met veel plezier het jaarverslag 2012.

2012 was voor Djapo een goed jaar. Door de inzet van alle medewerkers en bestuurders werden een aantal mooie prestaties neergezet, zowel kwanti-tatief als kwalitatief. Zo bereikten we in 2012 in to-taal meer dan 10 000 leerkrachten met een divers aanbod. Een resultaat waar we terecht fier op mo-gen zijn.2012 was een jaar van bevestiging maar ook van vernieuwing.

Enkele projecten die vorig jaar nog in de pijlers stonden, werden verder uitgewerkt en verbeterd. Zo was de samenwerking met 11.11.11, waarbij Djapo de jaarlijkse campagne vertaalt naar de la-gere school, opnieuw een succes. Steeds meer scholen, vaak met steun van lokale overheden, ko-zen om intensief met het pakket van ‘De Groene IJsbeer’ aan de slag te gaan. Vorig jaar leverde ook enkele Trantz-scholen af waar de creativiteit van leerlingen van de tweede en derde graad TSO en BSO resulteerde in een schitterende en duurzame output. Nadat in 2011 mooie contacten werden gelegd, bracht het ART ECO project in 2012 Noord en Zuid samen: kunst als interculturele dialoog. Voor de procesbegeleiding van scholen werden ex-tra instrumenten uitgewerkt en onze werking naar de lerarenopleidingen deed het erg goed.

De interne werking van Djapo kendeheel wat vernieuwing. Ingrid deed in maart een stap opzij als directeur om meer tijd te kunnen doorbrengen met haar gezin. Tim volgde haar op als directeur. Er startte ook een strategisch proces dat in juni 2013 wordt afgerond. Dat proces zal resulteren in een strategisch plan voor de volgende 6 jaar. Edu-catie Duurzame Ontwikkeling (EDO) krijgt een centrale plaats in onze producten en diensten. Een school of leerkracht die zich verbindt aan EDO ver-bindt zich immers aan ‘leren voor de toekomst’, de toekomst van Noord én Zuid.

In een moeilijke financieel-economische situatie, waar budgetten voor ontwikkelingssamenwerking onder druk staan, wil Djapo resoluut blijven kie-zen voor kwaliteit en vernieuwing. Met het nieuwe strategische plan willen we de organisatiestructuur van Djapo grondig hervormen zodat we de onder-steuning en dienstverlening aan leerkrachten en scholen nog verbeteren. Een uitdaging waarvoor de grote lijnen in 2013 worden getrokken.

Maar nu dus eerst 2012 in een notendop…We wen-sen u veel leesplezier!

Ingrid en Tim

p.2 Woordjevandedirectiep.3 LeveGloob! ArtEcop.4 DeGroeneIJsbeerp.5 Spiegels Trantz Procesbegeleidingp.6 Gemeentelijkesamenwerkingp.7 Lerarenopleiding:studenten endocenten Enkelecijfers Contactgegevens

Inhoudstafel

Woordje van de directie

2

Gedurende twee schooljaren krijgen leerlingen en leerkrachten de kans zich te verdiepen in een ande-re cultuur, stil te staan bij duurzaamheid en ecologie en zichzelf te ontdekken als creatieveling en onder-nemer. Voor de begeleiding van dit project werkt Djapo samen met De Veerman.

ART ECO is een project voor lagere scholen waarbij een creatief proces wordt aangewend als interculturele dialoog.

Art Eco

10 scholen

244 leerkrachten

werden bereikt

Wat betekende ART ECO in 2012 voor Inne Stynen, educatief medewerker Djapo Turnhout?

“ART ECO betekent zo veel. Ik zal nooit meer dezelf-de educatieve medewerker zijn: ART ECO leeft voor altijd door. In mijn rol van leerkrachtencoach, van klasbegeleider, in mijn communicatie met mensen in het Zuiden en in mij als mens. Ik heb ART ECO beleefd, geleefd. Met al zijn kwalen: een sputterende start (ART ECO-lessen aanmaken loopt niet van de eerste keer van een leien dakje); een soms moeilijk te overwinnen taaldrempel bij de communicatie; een afhakende Zuidschool. Maar vooral met al zijn

schoonheden: het enthousiasme van de leerlingen; leerkrachten realiseren zich weer waarom ze echt willen lesgeven; de kracht van het Zuiden in (live en digitale) uitwisseling; prachtige creaties in toonmo-menten waarbij ouders versteld staan over hun ei-gen kind; duurzaamheid die op zoveel verschillende manieren vorm krijgt in de scholen; ... Kortom: ART ECO is voor mij een boeiend project met gouden kansen die we ook volgend jaar met beide handen zullen grijpen!”

Doe de Gloob! is een boeiend mondiaal en duurzaam avontuur op maat van kleuters. Aan de hand van de thema’s (seizoens)groenten/fruit, vissen en hout leg-gen we voor de kleuters een basis om zorg te dragen voor de aarde en haar bewoners. Het avontuur kan op twee manieren starten: met het ‘Doe de Gloob!’ pakket voor in de klas of aan de hand van een prik-kelende theatervoorstelling met Gloob.

Voor het lager onderwijs is er de Gloobfanfare, een

kant-en-klaar lespakket rond duurzame ontwikke-ling dat kinderen uitdaagt om de link te leggen tus-sen onze levenswijze en de levensomstandigheden van mensen in de hele wereld. Via de thema’s afval, water, natuur, energie, vervoer en handel ontdekken kinderen beetje bij beetje de betekenis van onze eco-logische voetafdruk en de verbanden tussen mens, milieu en economie.Djapo verzorgt eveneens nascholingen voor leer-krachten rond Doe de Gloob! en Gloobfanfare.”

“Doe de Gloob!” en “Gloobfanfare”

Leve Gloob!50

poppentheater-voorstellingen

204 leerkrachten

bereikt

23 nascholingen

voor

237 leerkrachten

83 doe de gloob!

pakketten waarmee

244 leerkrachten

werden bereikt

26 gloobfanfare

pakketten met een bereik van

251 leerkrachten

“Onze mondiale blik is verruimd. We zien het niet langer als iets dat er extra bijkomt, maar als iets dat je op vele

manieren kan integreren in de klaswerking.”juf Ine, VBS St-Jozef, Eeklo ART ECO is een project met steun van VAIS

3

Van daaruit startte het educatieve pakket voor scholen. In vier lessen van telkens 50 minuten komen de leer-lingen op een onderbouwde manier tot een zelfbe-dachte actie om duurzamer te gaan leven. Tij-dens de nascholing maakten de leerkrachten kennis met het Djapo-stappenplan voor kwa-liteitsvolle EDO. We gingen dieper in op de vaardigheid ‘uit-stellen van oordeel’, een manier om als leerkracht de ideeën die je leerlingen oppe-ren voor een meer duurzame wereld kwa-liteitsvoller te maken. Deze knowhow hielp de leerkrachten om het educatieve pakket zo goed mogelijk te begeleiden, maar kon ook buiten het pakket ingezet worden, bijvoorbeeld voor het leergebied muzische vorming.Leerkrachten die de nascholing gevolgd hadden, konden een demonstratieles vragen. Een medewerker van Djapo kwam dan les 3 en les 4 van het educatieve pakket begeleiden in de klas. Zo kon de leerkracht zelf ervaren hoe de Djapo-aanpak werkt. De leerkracht obser-veerde een goed praktijkvoorbeeld van de vaardigheid ‘uitstellen van oordeel’ en er was tevens ruimte om zelf zaken uit te proberen. De medewerker van Djapo stond de leerkracht bij met tips en suggesties op maat. Op ba-sis van de observaties bespraken we de les achteraf. De leerkracht ontving een geheugensteuntje om de geleerde vaardigheden ook ruimer te gaan toepassen.

In 2012 ontwikkelden we een gloednieuw luisterspel over de klimaatverandering:De Groene IJsbeer!

De Groene IJsbeer

81 derde graads-

pakketten

194 leerkrachten

44 demolessen

47 leerkrachten

158 schoolpakketten

1461 leerkrachten

39 eerste graads-

pakketten

102 leerkrachten

71 tweede graads-

pakketten

193 leerkrachten

41 nascholingen

524 leerkrachten

Enkele reacties van leerkrachten uit VLS De Ark,Leuven na het volgen van de nascholing:

“Deze aanpak ga ik zeker nog gebruiken, ook in andere lessen dan die van De Groene IJsbeer.’”

“De tips zijn zo concreet en bruikbaar dat ik ze zeker ga onthouden. Dat is niet altijd zo evident bij een nascholing!”

“Morgen probeer ik deze aanpak in mijn klas! Ik ben benieuwd hoe mijn leerlingen zullen reageren.”

De Groene IJsbeer kwam tot stand in samenwerking met 4

In 2012 werd het project SPIEGELS in verschillende secundaire scholen uitgewerkt. Aan de hand van de nascholing kon Djapo verschillende leerkrachten-teams ondersteunen. Ze werden wegwijs gemaakt in EDO, methodieken rond systeemdenken om com-plexe info begrijpbaar voor te stellen en in creatie-ve methodieken om de leerlingen aan het werk te zetten. De evaluatie, uitgevoerd door Ace Europe, bevestigde ten slotte het enthousiasme van de leer-krachten.

Een ander project/proces voor het secundair onderwijs is TRANTZ. In januari 2012 werd de website www.trantz.be ge-lanceerd. Dankzij de feedback van de try-out - school kon de site verder aangevuld worden in augustus. Gelijktijdig vonden diverse voorstellingen plaats van de bijhorende documentaire ‘Liphiring vecht terug’: een inspirerend verhaal over transitie! Na al deze voorbereidingen kon TRANTZ eindelijk van start gaan in september. Elke school bepaalde onder begeleiding van Djapo het traject dat ze dit schooljaar zouden doorlopen en volg-de de nascholing om in januari 2013 hun leerlingen te kunnen begeleiden in een creatief proces.”Spiegels

Trantz

14lespakketten met

een bereik van

116 leerkrachten

“Begin 2012 implementeerden alle procesbegeleiders bij Djapo de reeds eerder uitgewerkte fasen in procesbegeleiding op hun eigen team. Dit was voor mij een boeiend gegeven omdat we dan aan den lijve konden ondervinden hoe de stap-pen ook op onszelf van toepassing zijn. Na een grondige analyse en het opstellen van een actieplan kwamen we tot een cirkelmodel dat een kader schept voor de begeleidingen die we willen realiseren. Voor mezelf vond ik het fijn om te erva-ren dat het volgen van de fasen in procesbegeleiding een waardevolle kapstok is om een groep op weg te helpen naar het realiseren van doelen.”

7 workshops voor

7 leerkrachten

10 nascholingen

voor

100leerkrachten

Spiegels en Trantz zijn projecten met de steun van

11 coachingdagen

6 secundaire

scholen stapten mee in een Trantz proces

73leerkrachten

ProcesbegeleidingTom Kennes, coördinator Djapo Hasselt, vertelt ons zijn ervaringen rond procesbegeleiding in 2012:

34 procesbegeleidingen

waarbij

504 leerkrachten

betrokken waren

5

In 2012 werkte Djapo samen met gemeenten rond duurzame ontwikkeling onder de vorm van diverse projecten: het 11.11.11 project De Groene IJsbeer, Fiesta Latina, Fête Afrique en projecten op maat.

Gemeentelijke samenwerking

“Duurzame ontwikkeling moet altijd en overal worden meegenomen. Het mag geen thema zijn waar scholen één of twee dagen op een jaar mee

bezig zijn. Dat is geen duurzaamheid. Met duurzame ontwikkeling moet je een heel jaar bezig zijn, en dit in heel

de school. Dus niet alleen met de leerlingen ook met leerkrachten en

directies, en de ouders.”

samenwerking met

54 gemeenten

Jan Jaeken, duurzaamheidsambtenaar Genk

6

Lerarenopleiding: studenten + docenten 19

docenten van de lerarenopleiding

werden begeleid door djapo

70 nascholingen voor

1722studenten van de lerarenopleiding basisonderwijs

Djapo nationaal VitalDecosterstraat23000Leuven016623046info@djapo.be

Djapo GentSint-Antoniuskaai9a9000Gent092240111gent@djapo.be

Djapo HasseltTrichterheideweg2/23500Hasselt011313211hasselt@djapo.be

Djapo LeuvenOrtolanenstraat63010Kessel-Lo016292127leuven@djapo.be

Djapo TurnhoutPaterstraat622300Turnhout014419439turnhout@djapo.be

Volg ons op

Facebook: www.facebook.com/djapowereldonderwijs

Youtube:www.youtube.com/user/djapovzw

LinkedIN:www.linkedin.com/company/djapo-vzw

Schrijf je in op onze nieuwsbrief!www.djapo.be

34 medewerkers

DjapoIn 2012 gaven we nascholingen rond verschillende thema’s aan stu-denten lerarenopleiding basisonderwijs en dit op de verschillende campussen van de volgende hogescholen: Artevelde Hogeschool, Hogeschool Gent, Hogeschool Universiteit Brussel, Karel de Grote Hogeschool, Katholieke Hogeschool Kempen, Katholieke Hogeschool Leuven, Katholieke Hogeschool Limburg, Katholieke Hogeschool Sint-Lieven en Lessius. Daarnaast werden 19 docenten van verschillende hogescholen individueel begeleid door een Djapo medewerker.

lkr BO in opleiding

basisonderwijs

lager onderwijs

kleuteronderwijs

secundair onderwijs

Oost-Vlaanderen

Limburg

Antwerpen

Brussel

West-VlaanderenVlaams-Brabant

Procentuele verdeling bereikt aantal leerkrachten per doelgroep in 2012

Procentuele verdeling bereikt aantal leerkrachten per provincie en Brussel in 2012

doelgroep

lager onderwijsbasisonderwijskleuteronderwijslkr BO in opleidingsecundair onderwijs

totaal

bereikt aantalleerkrachten

46113092190317221091

12419

procentueelaandeel

37%25%15%14%9%

100%

provincie / Brussel

AntwerpenOost-VlaanderenLimburgVlaams-Brabant West-VlaanderenBrussel

totaal

bereikt aantalleerkrachten

3890 2970 29361751 678 413

12638

procentueelaandeel

31%24%23%14%5%3%

100%

voetnoot:webereiktenook3leerkrachteninNederlandvoetnoot:webereiktenook222leerkrachtenuithetBLOenBSO

Enkele cijfers

7

8

www.djapo.be

ontleenkoffers nascholing

lespakketten procesbegeleiding

coaching lesideeën

advies