(बालभार्ती, मा्य इंग्लश बुक...

आपलया सयारटफोनवरील DIKSHA APP दयार पयाठयपसतकयाचया पहिलया पषयावरील Q. R. Code दयार हिहिरल पयाठयपसतक, तसच पयाठयपसतकयातील आशयाचया अनषगयान हिललया अन Q. R. Code दयार अधन-अधयापनयासयाठी उपकत दक -शयाव सयाहित उपलबध िोईल.

महाराषटर राजय पाठयपसतक निनममिती व अभयासकरम सशोधि मडळ, पण ४.

शासि निणमिय करमाक : अभयास-२११६/(पर.कर.४३/१६) एसडी-४ नििाक २५.४.२०१६ अनवय सापि करणयात आललया समनवय सनमतीचया नि. ०८.०५.२०१८ रोजीचया बठकीमधय ह पाठयपसतक सि २०१८-१९ या शकषनणक वरामिपासि निधामिररत करणयास मानयता िणयात आली आह.

(बालभारती, माय इगलश बक, गनणत व खळ, कर, नशक)

समगर नशकषा

परमावतती ः २०१८

िसर पिममिदरण ः २०२०

© महाराषटर राजय पाठयपसतक निनममिती व अभयासकरम सशोधि मडळ, पण - ४११ ००४.या पसतकयाच सवट िकक ियारयाषटर रयाज पयाठयपसतक हनह टती व अभयासकर सशोधन िळयाकि रयाितील. या पसतकयातील कोणतयािी भयाग सचयालक, ियारयाषटर रयाज पयाठयपसतक हनहटती व अभयासकर सशोधन िळ याचया लखी परवयानगीहशवया उदत करतया णयार नयािी.

सयोजि ः शीमती सनवता अनिल वायळ हवशषयाहधकयारी, रयाठी

नितरकार ः सवरयाली तयाहवलियार, गौरव गोगयावल, फयारख नियाफ

मखपषठ ः फयारख नियाफ

अकषरजळणी ः भयाषया हवभयाग, पयाठयपसतक िळ, पण.

कागि ः ७० िी.एस.ए. हकरवोवि

मदरणािश ः

मदरक ः

मराठी भारा तजजञ सनमती

फयािर फयाननसस हिहरिरो (सिस)िॉ. सनिया िोशी (सिस)िॉ. याधरी िोशी (सिस)

शी. हशवयािी तयाब (सिस)

िॉ. सियातया ियािन (सिस)शीती सहवतया अहनल वयाळ (सिस-सहचव)

मराठी भारा निमनतरत अभयासगट सिसय

शीती रण ियािकरशीती पयािकतया कलकणणीशीती सीया ियाहिक शीती शहटलया ठयाकर शी. सरश कयारिशीती उया लोणयारकरशी. बयाळयासयािब हलमबीकयाईशी. रयािशवर पवयारशी. सिीप वयाकचौर

शी. िरी नयारलयावयारशीती आशया तरवयाहियाशीती रयाहधकया पवयार शी. गश िसोिशी. धोिीबया गयाकवयािशीती सहनतया पयारीलशीती कयाचन िोशीशीती पहतभया लोखिशीती पिया ियाधव

परकाशक नववक उततम गोसावी

हनतरक पयाठयपसतक हनहटती िळ,

पभयािवी, बई - २५.

निनममिती

सगचििािि आफळ

ख हनहटती अहधकयारीसनिि महता

हनहटती अहधकयारी नितीि वाणी

सियाक हनहटती अहधकयारी

मखय समनवयकशीती पयाची रहवदर सयाठ

बयाल हतरहतरणीनो! तमिी पहिलीत आलयात. तच नयापयासन सवयागत. इततया पहिलीच रयाठी बयालभयारती ि पयाठयपसतक

तचया ियातयात ितयानया आनि िोत आि.इततया पहिली मिणि हशकषणयाची सरवयात, हशकषणयाचया पयाया. िया पयाया पककया िोणयासयाठी तमियालया

आपली रयाठी भयाषया चयागली बोलतया, वयाचतया आहण हलहितया यालया िवी. आततयापयत तमिी घरी आहण घरयाबयािर रयाठी भयाषया ऐकलीत. रयाठीत बोललयात. आतया तमियालया वयाचयालया आहण हलियालया हशकयाच आि. तच हशकण रिकतन, आनिियाी पदतीन आहण सिितन वियाव, यासयाठी या पयाठयपसतकयाची रचनया हचतर आहण कतीवर आधयाररत अशी करणयात आली आि.

या पयाठयपसतकयात गयाणी आित. ती सगळयानी हळन मिणतयानया तमियालया खप िया ईल. तसच इथ गोषीसदया आित. गोषी ऐकतयानया, सयागतयानया ोठी धयाल वयारल. हचतरयावरन गोषी तयार करन तया हतरहतरणीनया सयागतयानया तमिी अगिी रन ियाल. हचतर पयाहन गपपया यारतयानया, तच अनभव ऐकतयानया सवयायनया खप गत वयारल.

भयाषतील शबि, अकषर हशकणयासयाठी तमियालया आविणयारी खप रगीत हचतर हिलली आित. हचतरयावरन शबि आहण अकषर हशकतयानया तमियालया नकककीच गत वयारल. ऐकयाच, पयाियाच अयाहण मिणत मिणत वयाचयालया हशकयाच, हगरवत हगरवत हलियालया हशकयाच, सरयावयातन त पककक करयाच, सयार कयािी अगिी ित. इथ शबियाच कयािी खळसदया हिल आित. त खळत खळत भयाषया हशकयाची आि. शबि, वयाक वयाचतया वयाचतया पयाठ वयाचयाच आहण िसतखळत नवीन पयाठ तयार करयाच. या सगळयाधन सवत:च सवत: हशकणयातील ौि तमिी अनभवयाल! या पयाठयपसतकयातील गयाणी, गोषी, हचतरवयाचन, अकषरगर, वयाचनपयाठ आहण इतर कती यासयाठी क. आर. कोि हिल आित. तयाि वयार हळणयारी याहितीसदया तमियालया नकककीच आविल.

पहिलीच वषट सपतया सपतया तमिी छयान बोलयालया हशकयाल. चयागल वयाचयालया आहण सिर हलियालयािी हशकयाल! हतरहतरणीनो आनियान हशकत हशकत खप ोठ विया!! यासयाठी तमियालया खप खप शभचछया!!!

पण हिनयाक : १६ २०१८भयारती सौर : २६ वशयाख १९४०

(डॉ. सनिल मगर)सचयालक

ियारयाषटर रयाज पयाठयपसतक हनहटती व अभयासकर सशोधन िळ, पण.

परसतावनता

1

बालभारतीइयतता पहिली

(भाग - १)

2

अधययन-अधयापनाची परहरिया अधययन हनषपतती

भाषाहिषयक अधययन हनषपतती ः परथम भाषा मराठी पहिली

01.01.01 विविध उददशासाठी सित:चा भाषदचा वििा शाळदतील माधम भाषदचा िापर िरन गपपागोषी िरतात. उदा., िविता, गोषी ऐििणद, माविती वमळिणासाठी àíZ विचारणद, सित:चद अनभि सागणद.

01.01.02 ऐिलदला गोषटीविषी (गोष, िविता इतादी) गपपा मारतात, आपलद मत वकत िरतात, àíZ विचारतात.

01.01.03 भाषदतील विवशष धिनी आवण शबद ाचाशी खदळणाचा आनद घदतात. उदा., वभगरी, विगरी.

01.01.04 वलखखत सावित आवण वचतर सिरपातील सावित ातील फरि साग शितात.

01.01.05 वचतरातील सकम ि दश पलचद बारिाईनद वनरीकषण िरतात.01.01.06 वचतरातील िा वचतरमावलिातील घडणाऱा िदगिदगळा घटना,

िती आवण पातर ाना एिसधपणद पाहन ताचद िौति िरतात. 01.01.07 िाचलदला गोषी, िविता ातील अकषरद/शबद/िाकद इतादी

पाहन आवण ताचद धिनी ऐिन, समजन ओळखतात.01.01.08 पररसरातील छापील मजिर ि ताचा उददश ाचा सदभाभानद अदाज

लाितात. उदा., िदषणािर वलविलदलद ओळखन गोळी/चॉिलदटचद नाि सागणद.

01.01.09 वलखखत सावितातील अकषरद, शबद आवण िाकद िी एिि ओळखतात. उदा., ‘मािद नाि विमल आिद.’ िद िोठद वलविलद आिद तद दाखि/ात ‘नाि’ िा शबद िोठद आिद./‘नाि’ ा शबदातील ‘ि’ िर बोट ठदि.

01.01.10 पररवचत/अपररवचत मजिरामध द (उदा., मधानि भोजनाचा तकता, सित:चद नाि, इतता, आिडता पसतिाचद नाि) रस घदतात, गपपागोषी िरतात आवण ताचद अरभा शोधणासाठी विविध कताचा िापर िरतात. उदा., ििळ वचतर वििा वचतर ि मजिर ाचा मदतीनद अदाज िरणद, अकषर ि धिनी ाचा सबधाचा िापर िरणद, पिाभानभि आवण मावितीचा आधारद अदाज िरणद.

01.01.11 िणभामालदतील अकषरद ि धिनी ओळखतात.01.01.12 शाळदबािदर आवण शाळदत (िाचनिोपरा/िाचनाल) आपला

आिडीचा पसतिाची सित: वनिड िरतात आवण िाचणाचा परतन िरतात.

01.01.13 लदखन वशिताना ऐिलदलद आवण आपला मनातील विचार, वििाससतरानसार वचतरद, आडवा-वतरपा रदषा, अकषर आिता, सि-पदधतीनद लदखन आवण सि-वनवतरत लदखनाचा माधमातन आपला पदधतीनद वलविणाचा परतन िरतात.

01.01.14 सित: िाढलदला वचतराची नािद वलवितात. उदा., िरसणीचद वचतर िाढन ताचद ‘लोटण’ असद सिभाषदतील नाि वलविणद.

इतता पविलीचा विदाराासदभाभात अपदवकषत अधन वनषपतती-सिभा विदारााना (िदगळा रपात सकषम मलासवित) वखकतगत वििा सामविि सिरपात परोतसािन वदलद जािद िारण ताना -

• आपला भाषदत बोलणाचद, चचाभा िरणाचद भरपर सिातत आवण सधी वदली जािी.

• आपली गोष सागणासाठी (भावषि आवण सािवति सिरपात) सधी ि परोतसािन दािद.

• मलादारद ताचा भाषदत बोलला जाणाऱा गोषी मराठी भाषा आवण इतर भाषामध द (जी भाषा िगाभात िापरली जातद वििा जा भाषामधद मलद िगाभात बोलतात.) पनिा माडणाची सधी दािी. तामळद ता भाषाना िगाभात ोग सरान वमळ शितद आवण मलाचा शबदसपतती, अवभवकतीचा वििासास सधी वमळ शिल.

• िरा, िविता सागन ऐिणाचा ि तािर गपपा मारणासाठी सधी वदला जावात.

• मराठीमधद सावगतलदली गोष, िविता, गीत, िरा इतादी आपापला पदधतीनद आवण आपापला भाषदत सागणाची सधी वदली जािी.

• परíन विचारणाची आवण आपलद मिणणद माडणाची सधी वदली जािी.

• िगभा वििा शाळदत (िाचनिटा/गराल) सतरानसार िदगिदगळा भाषाची (मलाची सित:ची भाषा/इतर भाषदतील) मनोरजि सावित जसद- बालसावित, बालपवतरिा, फलि, दि -शाव सावित उपलबध िरन दािद. िद सावित बदल वलपीतिी उपलबध असािद. दखषदोष असणाऱा मलािररता िािी सावित मोठा अकषरामधद छापलदलद असािद.

• िदगिदगळा िरा, िविताचद वचतराचा आधारद अदाज लािन िाचन िरणाचा सधी वदला जावात.

• विविध उददशाना लकषात घदऊन अधनाचा विविध आामाना इततामधद ोग सरान ददणाची सधी असािी. जसद- एखादा गोषीमधद एखादी माविती शोधणद, गोषीत घडलदला विविध घटनाचा ोग करम लािणद, ताना आपला अनभिाशी जोडन पािणद इतादी.

• ऐिलदला, पाविलदला गोषी आपला पदधतीनद िागदािर उतरिणाची सधी असािी.

• जरी अकषरामधद िळणदारपणा नसला तरीिी मलद अकषराची आिती िाढणाची सरिात िरत असतात. ाचा िगाभात सिीिार िला जािा.

• मलाचद सिवलपीत िलदलद लदखन िा भाषा अधन परवकरदचा भाग समजला जािा.

3

तझ हचतर काढ आहि रगि.

माझ पान

4

अगगगोबाईऽऽ ढगगगोबाईऽऽऽ लागली कळढगाला उनिाची किढी झळ!थगोडी न थगोडकी, लागली फार!डोगराचया डगोळाला पाणयाची धार!! ।।ध।।

- सदीप खर

अगगगोबाईऽऽ ढगगगोबाईऽऽऽ

िारा िारा गरागरा सगो सगो सम...ढगोलया ढगोलया ढगात ढम ढम ढम...िीजबाई अशी कािी तगोऱयामधय खडीआकाशाचया पाठीिर चम चम छडी!! ।।१।।

खगोल खगोल जहमनीच उघडन दारबड बड बडकाची बडबड फार!डबायला डबकयाचा कर या तलािसाब-हबब नकगो.. थगोडा हचखल लगाि!! ।।२।।

सार सार गाऊया

5

इर िा रजत?मातीखाली वनजतपाणानद वभजत,इर आिद इिलसरदखस बीज!

एिढासा िोबिळच दईल िर,सभा मिणदल तालामािा िात धर.

अगाई गाणिारा गाईल ताला,िलता िलतापान दतील ताला.

इिलाशा रोपाचिाड िोईल छान,फला-फळानीबिरदल रान.

बीज

- सशील पगाररया

6

माझ खळ

� हचतर बघ, हचतरात काय काय हदसत त साग.

8

� हचतर बघ, ऐक. तझया हमतराहिषयी माहिती साग.

माझ हमतर

माझ खप सार हमतर आित.

मािद िािी वमतर मोठद आिदत आवण िािी वमतर लिान

आिदत.

मािद िािी वमतर आिाशात उडतात.

9

मािद िािी वमतर पाणात राितात.

माझा िािी वमतराना शदपटी आिद आवण िािी वमतराना

तर पाच नािीत.

10

माझ कटब

� हचतर बघ. ऐक. हचतराहिषयी गपपा मार.

अग आई, आता माझा अभयास पिण झाला आि. मी बाबाकड बागत जात.

बाबा! बाबा!! आपली बाग हकती सदर आि. हकती सदर फल फलली आित. मी तमिाला पािी घालायला मदत कर का?

11

दादा, मलािी तमचयाबरगोबर खळायच आि.

आजी-आजगोबा, तमिी इथ बसल आिात िगोय? चला, आता आपि घरी जाऊया.

12

l जगोडा जळि.िाचनपिण ि लखनपिण तयारी

13

l हचतर बघ.

l नाि साग, नाि दाखि.

िप

िप

मासा

मासा

पालि

पालि

लाटणद

लाटणद

l शबद पािा, सारखया शबदाचया जगोडा जळि.

l जगोडा जळि.

िप

िपलाटणद

लाटणद

मासा

मासापालि

पालि

14

l मगळा गळापययत कसा जाईल त दाखि.

बघ, हगरि.

16

� हचतर बघ, नाि साग, नाि दाखि.

� ‘क’ आिाज ऐक. ‘क’ अकषर पािा. ‘क’ अकषराला कर.

� हगरि, हलिी, मिि.

िप िपाट िढई िणीस

िपाळिािडी

िोिा

मिा

िळी

सिाळ

नाििािा

१

४

२

३

ि म आ ल ा

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

17


� ‘म’ आिाज ऐक. ‘म’ अकषर पािा. ‘म’ अकषराला कर.

हगरि, हलिी, मिि.

......................................................................................

......................................................................................

माजर मािड मादर मासा

िामसोमिार

सामान

िमला

मीरा

मना

मामामगर

४

१२ ३

18


� ‘अा’ आिाज ऐक. ‘आ’ अकषर पािा. ‘आ’ अकषराला कर.


......................................................................................

......................................................................................२

१

३

६

४ ५

आगगाडी आिळा आरसा आबा

आनदआई

आठ

आमिी

आजी

आिाज

आजआपण

19

१

२

३

४


� ‘ल’ आिाज ऐक. ‘ल’ अकषर पािा. ‘ल’ अकषराला कर.


......................................................................................

......................................................................................

लसण लदिीमवलबलाड

िदलपालि

बल

लािड

खोिला

लाब

रमालगाल

20

म ा म ा मााम

� शबद िाच, हलिी.

िाम मला लाल मामा ................ ................ ................ ................ ................ ................ ................ ................

आला िािा मिा ................ ................ ................ ................ ................ ................

ि ा ि ा िा ल ा ल ा लाा ा

ा

क ल

� बघ. ऐक. मिि.

21

l गगोषट ऐक. तयापरमाि हचतर काढ.

वदन शाळदतन घरी वनघाला िोता. आिाशात िाळद ढग जमा िालद िोतद. रोडा िदळातच पािसाला सरिात िाली. आिाशातन पाणाचद रब खाली दत िोतद. वदनला ताची गमत िाटली.

वदन रबाला मिणाला, ‘‘ रबा रबा, जरा माझाशी बोल.’’ रब मिणाला, ‘‘िा रद वदन?’’ वदन मिणाला, ‘‘त आिाशातन उचािरन दतोस िद वदसलद मला; पण त आिाशात

पाऊस

गदलास िसा तद िािी िळलद नािी मला!’’

रब मिणाला, ‘‘अरद खप ऊन पडलद, िी आमिी खप खप तापतो, आमची िाफ िोतद, िाफ िलिी िलिी असतद. ती िर िर आिाशात जातद. मग िाफचद ढग तार िोतात. ढगाला गारगार िारा लागतो, मग आमिी खाली दतो, तमिाला पाणी दाला. नदी, नालद, तळी भराला.’’

22

एिा तळात दोन बदडि िोतद. एिदा ताना पाणात दोन खाब वदसलद. तानी एि िदल आणन खाबाना बाधली.

िदलीचा छानदार िोपाळा तार िाला ! दोघदिी बदडि तािर बसन िोि घदऊ लागलद.

झगोपाळा गला उडन

l बघ. ऐक. मिि.

23

तोच िा गमत िाली, अचानि तो िोपाळा उड लागला.

तद दोन खाब नसन एिा बगळाचद पा आिदत, िद लकषात आलािर बदडिानी पटापट पाणात उडा घदतला.

24

माझी शाळाl हचतर बघ, हचतरात काय-काय हदसत त साग.

हज. प. परा. शाळा

25

गमती शगोधl हचतर बघ, तयातलया गमती शगोध, साग.

26


� ‘इ’, ‘घ’ ि आिाज ऐक. ‘इ’अकषराला कर. ‘घ’ अकषराला कर.


....................................................................................

....................................................................................१ ३

४

१

३

इडली

इिडद

इरा

इरदघदिडा

घमघमघार

मदघना

इ घ र ई व ब ी

इरलद घर

घटा

घरटद

इसतरी

इमारत

२

२

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

......................................................................................

27


� ‘र’, ‘ई’ ि आिाज ऐक. ‘र’अकषराला कर. ‘ई’ अकषराला कर.


....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

१

२

३

रजई

गारिा

गाजर

िरणसनई

जाईचटई

ताई

१

२

४

रिी

राखी

पदर

समई

पपई

आई

३

28

१ २३

४

व र व र ररह र

बशी

बादलीबस

बदि

बगळा

विरविर ररमाविलवबल


� बघ, ऐक, िाच.

� ‘ह ’ जगोडन हलिी.

जसद ि वि म ल घ र� हचतर बघ, नाि साग, नाि दाखि.

� ‘ब’ आिाज ऐक. ‘ब’ अकषराला कर.

बाबा सरबत बोट िडवनब हगरि, हलिी, मिि.

....................................................................................

....................................................................................

29

� बघ, ऐक, िाच.

� ‘ ी ’ जगोडन हलिी.

जसद - ि िी म ल घ र ब


� िाच, हलिी.

क का हक की

म मा हम मी

ल ला

घ हघ

र

ब

म ी म ी मीीम

मामी

क म ल घ र ब

िािी लीला घरी आली

ाह ी

ा ह ी

30


वबरबल ररिामा ररमा ................ ................ ................ ................ ................ ................

मी बी मीरा ................ ................ ................ ................ ................ ................

� िाच.

िािा घरी आला.िािी घरी आली.

मामा घरी आला.मामी घरी आली.

िािा घर बघ.मामा घर बघ.

िािी इरा आली िा?आली आली.

मामी ररमा आली िा?आली आली आली.

िाचनपाठ १

माय इगगलश बकइयतता पहिली

(भाग - १)

31

Suggested Pedagogical Processes Learning Outcomes

The learner may be provided opportunities in pairs/groups/ individually and encouraged to–

• name common objects such as– man, dog etc. when pictures are shown

• use familiar and simple words (‘bat’, ‘pen’, ‘cat’) as examples to reproduce the starting sound and letter (/b/, /p/, /k/ etc)

• develop phonemic awareness through activities focusing on different sounds, emerging from the words in stories and texts

• sing or recite collectively songs or poems or rhymes with actions

• listen to stories, and humorous incidents and interact in English or mother tongue (home language)

• ask simple questions like names of characters from the story, incidents that he/she likes in the story, etc. (Ensure clear lip movement for children with hearing impairment to lip read.)

• draw or scribble pictures and images from the story as preliminary to writing

• respond in mother tongue (home language)or English or sign language or non-verbal expressions what he/she has understood in the story or poem

• listen to instructions and draws a picture

• Use greetings like “Good morning”, “Thank you” and have polite conversations in English such as “What is your name ?”, “How are you ?” etc.

• Say 2-3 sentences describing familiar objects and places such as family photographs, shops, parks etc.

The learner– • Learns and names English words for

familiar objects and pictures.• Recognizes / Identifies letters of the

alphabet and their sounds correctly.• Differentiates between small and capital

letters in print.• Sings / Recites poems / rhymes with proper

rhythm and actions.• Listens and gives appropriate verbal /

non-verbal responses.• Understands the sequence of events and

stories in simple narration.• Carries out simple instructions, commands

and acts accordingly.• Listens to English words, greetings, polite

forms of expression, simple sentences and responds in English or mother tongue.

• Speaks about self / situations / pictures in English.

• Uses nouns such as ‘boy’, ‘sun’ and prepositions like ‘in’, ‘on’, ‘under’ etc.

• Writes simple words like ‘fan’, ‘hen’, ‘rat’, etc.

• Listens and enjoys fables and short stories.• Identifies different shapes.• Counts numbers up to 10.• Enjoys rhymes, songs and poems.• Responds appropriately to commands given

by teachers etc.• Uses stock expressions in face to face

interactions.• Narrates / Enacts a familiar story or event.• Associates words with pictures.

My English Book One - Standard One - Learning Outcomes

32

33

Teacher’s Pages

1. Rhymes, songs and poems

2. Stories / skits

Teacher asks the children to see the picture and he/she sings the rhyme

with actions. Children repeat and sing after the teacher with actions.

Teacher gives practice to the children to repeat and sing after him,

with actions. Teacher gives practice to the children individually and in

groups, for proper pronunciation of the words, actions and gestures.

For the rhyme 5.3 teacher may use other animals and their sounds

given on the same page.

For the rhyme 6.1 teacher can use flash cards/ word cards of the days

of the week and for 6.7 he/she may use flash cards of colours.

For the rhyme 7.4 teacher demonstrates the way of brushing teeth

and asks the children to follow the actions.

Teachers are not expected to translate the lines of the rhymes.

Children can understand the meanings of the words through associated

pictures, actions and gestures.

Narrating a story or enacting a skit is a very important and natural

activity for the development of vocabulary, idiomatic expressions and

fluency and stock expressions. While dealing with the stories in the

textbook, the teacher should follow the following steps.

Teacher reads the story aloud. Children repeat after him/her. Teacher

demonstrates the story with the help of pictures. Teacher performs the

story with the help of children in upper classes or other teachers.

Teacher reads the stories / dialogues aloud and reads the narration.

Children listen carefully and repeat after him/her. Teacher assigns the

roles and children perform the stories/skits with proper actions and

expressions.

34

3. Conversations/Dialogues

4. Vocabulary Enrichment

Teacher gives opportunity to each and every child in the class to

enact the stories.

Teacher can initiate discussions in children’s mother tongue about

the stories and may ask them to narrate the story in their mother tongue.

A variety of conversations/dialogues included in the textbook, will

give maximum exposure and practice for spoken English.

A variety of activities employed in the textbook for conversation/

dialogues include using greetings at appropriate occasions, giving

introduction, seeking information, using polite requests, expressing

likes and dislikes, talking about themselves, imbibing good habits,

making statements, describing daily reactions/pictures/objects, giving

appropriate responses in situational conversation etc.

Teacher explains the situations in the conversation with the help of

the pictures.

Teacher demonstrates the conversation with the help of one or two

children in the class. Teacher reads the conversation aloud and asks the

children to repeat after him/her.

Teacher gives practice of the conversation in pairs/groups.

Teacher takes care that each and every child participates in the

conversation and encourages them for their performance.

Teacher should see that the children always use expressions like

‘Excuse me’, ‘Please’ ‘Sorry’, Thank you, ‘Welcome’, ‘It’s ok’, ‘See

you.Bye!’ etc. in appropriate everyday situations.

‘My English Book One’ focuses on enrichment of vocabulary

through picture reading, picture-word association activities. The

textbook advocates the principle of word as a whole image approach.

These words are from children’s immediate surroundings, some

35

5. Language Games

content and structural words, naming words, action words, some word registers. (vegetables, colours, fruits, numbers etc.)

While handling/dealing with different types of vocabulary enrichment activities, the teacher should use :

• maximum flash cards with pictures• word stripe charts• introduction of phonic approach and visuals Teacher focuses the children’s attention on the sounds of the letter in

the words. (Initial, middle and final sounds, cluster sounds) Teacher introduces different words with the help of the pictures,

actions, things/objects. Reads the words aloud and children repeat after him/her. Teacher prepares sets of flash cards to introduce, to give practice,

revise and evaluate the new words. The teachers should use the words as a whole image and they should

not give practice of individual letter in the word as spellings. The teacher should give the practice until each and every word is learnt as a whole image.

Activity of vocabulary development For the practice of new words, following types of activities are

incorporated in the textbook. Listen and repeat. Listen and say. Look and ask. Listen and find. Say faster and faster etc.

Maximum exposure to the language can be given through innovative types of ‘Language games’ at initial stage/years of language learning. Language games help children learn a new language through play-way approach and fun. In this book some interesting language games are given.

36

Throw the Ball

The teacher asks the children to stand in a circle.

He/She throws the ball to a child and asks the child to tell

it’s name. The child who catches the ball, tells its name.

Then throws the ball to another child asking the same

question. The game will continue until all the children get a

chance to answer.

The teacher may use this type of game for other

questions. This game can be conducted on the playground,

also.

The Game of Addition

This game is given for simple sentence learning and

revision of learnt words. This activity is to be employed in

a group of children. The first child tells about his likes, the

second repeats the first sentence and adds his/her own liking.

At each stage the next child goes on increasing/adding his/her

likes in some categories of word. (Fruits, vegetables, colours,

games etc.) Teacher may use this game frequently for the

revision of newly learnt words in a particular category.

Be quick

Teacher asks the children to listen to the words from

a particular category (vegetables) and add other names of

vegetables to the list. Use the game to prepare the lists of

other categories also such as fruits, colours, animals etc.

37

Listen and repeat.

Sing a welcome song

Ring a joyful bell

Ding dong ding everybody sing

For a new day begins.

Come together one and all

Ding dong ding dong ding dong ding

Happy song of joy we bring

Ding dong ding dong ding dong ding.

1.1 Welcome Song

38

Listen, repeat and use.

Good morning,Children. Namaste.

Good morning !

Good afternoon !

Good evening !

Good night !

Good morning, Teacher. Namaste.

1.2 Greetings

39

Look at the pictures and tell.

1.3 English Words We Know

40

1. Listen, sing and act.

Rolly polly rolly polly, up, up, up

Rolly polly rolly polly, down, down, down

Rolly polly rolly polly, in, in, in

Rolly polly rolly polly out, out, out

Rolly polly rolly polly do your left side!

Rolly polly rolly polly do your right side!

1.4 Rolly Polly

2. Say faster and faster.

(a) up, up, up (b) down, down, down

(c) in, in, in (d) out, out, out

(e) left, left, left (f) right, right, right

41

Up

In

Left

Down

Out

Right

3. Look, listen and say.

4. Listen and repeat.

5. Trace the dots.

cap - tap sing - ring toy - boy song - dongcot - pot cat - bat

42

1.5 Rhyming Words

1. Look at the picture and tell.

bat - cat bag - tag clap - tap

table - cable ball - doll dog - frog

2. Match the rhyming words.

43


bat

boy

bag

ball

clockcat

cockcap

tap

tank

toy

top

potparrot

pan

pond

b

p t

c

3. Trace the dots.

2. Match the same objects.

1.6 Look, listen and say

44

3. Let’s talk.

1.7 My Name

Tell me your name,

please.I am Ali. Sonal.

My name is Raj.

I am Riya.

Good morning.

What’s your name?

What’s your name?

1. Listen to me carefully and answer.

Good morning.

2. Look at the board, find and touch your name.

Raj : What’s your father’s name?

Riya : My father’s name is Rajan.

Teacher : Tell me the name of your school.

Riya : Zilla Parishad Primary school.

45

1. Throw the ball.

1.8 Fun Time

What’s your name?

I am Riya.

What’s your name?

My name is Sonal.

(1) Stand in a circle. (2) Take the ball, tell your name.(3) Throw the ball to your friend.(4) Ask him / her ‘‘What’s your name?’’(5) Catch the ball and tell your name. Continue the game until everyone gets a chance.

2. Look at the picture. Find a good name for each.For example : Tommy

46

UNIT TWO

2.1 Humpty Dumpty


Humpty dumpty sat on a wall.

Humpty dumpty had a great fall ;

All the king’s horses

And all the king’s men

Couldn’t put Humpty

together again!

2. Listen carefully and repeat. Clap if the words rhyme.

up - cup all - tall

fall - fast clap - tap

pin - tin pot - pan

humpty - dumpty toy - boy

wall - fall

47

Come here.

Stand up.

Sit down.

Go there.

Turn right.Turn left.

2.2 Action Time

1. Listen and act.

2. Trace the dots.

Give . . .

Take . . .

48


2.3 Let’s Talk

What is this?

What is that?

This is a duster.

That is a bicycle.

2. Look and say.

49

Look and say.

2.4 Daily Words

bottle

bag

shoes

mattiffin

pencil

cap

pen

gate

plate book

cycle

50


Rain, rain

Come again

We’ ll play

Another game.

2.5 Rain, Rain

fail paper

come game

boat

sail

Rain, rain

Do not fail

Paper boats

We’ ll sail.


51

doctor

duck

frock

fridge

d

m n

n

f



3. Listen and match.

dog - frog nose - rose

man - pan - fan net - pet

bag - tag clap - tap

ball - tall - call frame - name

boat cake

man goat

nest fan

bake best

4. Trace the dots.

2.6 Look, listen and say.

dog

mango

mug

mobile

nut

nose

nestnet

man

duster

framefrog

52


doctor

frog

bat

top

fan

parrot

dish

net

ball

dog

frock

balloon

2.7 Let’s Find

1. Listen, repeat and circle the odd man out.

doctor dish dogfrog fan frockbat ball balloon

53


2. Listen and act.Show me your head.Show me your nose.Show me your knees.

These are my fingers and these are my toes.This is my head and this is my nose.

These are my ears, on my head at the side.These are my eyes, I can open them wide.

This is my mouth and here are my teeth.These are my knees and my feet are beneath.

I can wave my arms and wiggle my nose.I can stretch my arms and touch my eyes.

I can hold my hands together, and then......It’s time to start all over again !

3.1 This is my head

UNIT THREE

54

1. Let’s speak.

3.2 Requests

May I come in,

Sir?

Excuse me, Sir. Please may I

go out?

Please give me

a pencil /an eraser /a ruler...

2. Listen and repeat.Anuja : Excuse me.Arnav : Yes?Anuja : Please give me your book.Arnav : Here it is.Anuja : Thank you.Arnav : Welcome. / It’s my pleasure.

55

1.

Teacher : Do you have a bat?

Raj : Yes. / Yes. I do. / Yes. I have.

Teacher : Do you have a cap?

Riya : No. / No. I don’t have.

Teacher : Do you have a bag?

Abha : Yes. / Yes. I do. / Yes. I have.

2. Practise the same question using the following things.

Do you have a ...............................?

3.3 Let’s Talk

Listen and repeat.

56


3.4 Happy Birthday!

Happy birthday to you,

Happy birthday to you,

Happy birthday dear little one,

Happy birthday to you.

May God bless you,

May God bless you,

May God bless dear little one.

May God bless you.

Happy long life to you,

Happy long life to you,

Happy long life dear little one,

Happy long life to you.

2. Colour the words.

57


cake

balloons

toffees

masks

toys

laddoos

giftgreeting card

candles birthday cap

4. Trace the dots.

58

3.5 My Fruit Basket

2. Listen, repeat and talk to your friends.

(a) : Do you like apples ?: Yes. Yes, I do.

(b) : Do you like apples ?: No. No, I don’t.

mango

banana

pineapple

guavacustard apple

pomegranategrapes

apple

orange

water-melon

papaya

3. Look at the pictures and tell.

Pranav has a pineapple.He has many mangoes.

Shreya has a water-melon.She has many oranges.

1. Look at the picture. Listen and learn.

59

a ducka camel

a beara parrot

an ox

a tiger

an elephant

an eagle

an ant

a hen

1. Join the dots, colour the picture and tell what is it.

3.6 Have Fun with Animals

60

ladderlock

leaf

lemon

sack

saucer

sun

sickle

1. Look, listen and learn.

3. Trace the dots.

2. Listen and find the correct picture.

Leela has a lemon and a leaf.Hemant has a hen and a hat.Rashid has a ribbon and a rose.Sonabai has a sack and a sickle.

3.7 Let’s Know New Words

hat

hen

horse

hut

rabbit

ribbon

rocket

rose

r

l

h

s

61


scissors scooter sky slide

snail snake spade spoon

stall star stick swing

4. Look, listen carefully, repeat and enact.

sit stand > sleep smile speak

swim start stop

6262

गणित

(भाग - १)

इयततता पणिली ({Û^m{fH$)

इयतता पनहली - गनरत अधययन ननषपतती

अधययनात सचवलली शकषनरक परनकरया अधययन ननषपतती

अधययनकतयाणस एकटान/ जोडीन/ गटात सरी िऊन कती करणयास परवतत करर.

• सभोवतयालचया पररसरयातील हवहवि पररससथती आहर सदभट. उदया. वगयाटचया आत / बयािर, याच हनरीकषर करर.

• वर – खयाली, आत - बयािर, िवळ – दर, आिी – नतर, बयारीक – ियाि, ोठया – लियान इतयादी अवकयाशी सबोि वयापरणयासयाठी परवतत करर.

• िवळ – दर , उच – ठगरया , बयारीक – ियाि, इतयादी बयाबी ओळखर व हचतरपयान दयाखवर.

• परतकष वसत / परहतकती ियातयाळयालया दर व तयाच वगगीकरर करर. उदया. चपयाती, चि अशयासयारखया गोल वसत आहर पसनसल, बॉकस सयारखया गोल नसललया वसत.

• हदललया खोकयातील ९ पयतचया वसतसियातन कयािी वसत उचलर व ोिर. िस- ८ पयान, ४ हबया हकवया ६ आईहसकचया कयाडया इतयादी.

• हदललया वसतसियातील २० प यतचया वसत बयािलया कयाढर.

• दोन सियातील वसतची एकयास एक सगती लयावन, चयापकषया ियासत, चयापकषया की हकवया सयान ि शबद वयापरर.

• आिी यािीत असललया बरियाचया आियार अथवया पढ ोिर याचया उपोग करन ९ पयतचया सखयाची बरीि करणयास परवतत करर.

• हदललया वसतसियातील कयािी वसत बयािलया कयाढलयावर उरललया वसत ोिर, अशया परकयारचया कतीतन १ त ९ पयतचया सखयाचया वियाबयाकरीचया पदधती हवकहसत करर.

• २० पयतची बरीि (बरीि २० चया पढ ियाऊ न) करणयासयाठी एकतीकरर करर, पढ ोिर यासयारखया बरिचया हवहवि कयाटपधदतीचया उपोग करर.

अधययनाथी -

• १ त २० पयतचया सखयावर कती करतयात.

• वसतचया आकयार आहर लियान-ोठपरया यानसयार वसतच वगगीकरर करतयात.

• वसतचया, हचतयाचया हकवया हचनियाचया सयाियाययान २० पयतचया सखयाची नयाव मिरतयात आहर ोितयात.

• १ त ९ अकयाचया वयापर करन वसत ोितयात.

• २० पयतचया सखयाची तलनया करतयात. उदया. वगयाटतील ल आहर ली यापकरी कोरयाची सखया ियासत आि, ि सयागतयात.

• दनहदन ववियारयात बरीि-वियाबयाकरीसयाठी १ त २० पयतचया सखयाचया वयापर करतयात.

• वसत वयापरन ९ पयतचया सखयाचया, बरियाची रचनया करतयात. उदया. ३+३ ि उदयािरर ३ चया पढ ३ पयाऱया ोिन ३+३=६ असया हनषकषट कयाढतयात.

• वसत वयापरन १ त ९ अकयाचया दतीन वियाबयाकरी करतयात. उदया. ९ वसतचया सियातन ३ वसत बयािलया कयाढतयात आहर उरललया वसत ोिन ९-३=६ असया हनषकषट कयाढतयात.

• दनहदन िीवनयातील ९ पयतचया सखयाचया बरीि-वियाबयाकरीवर आियाररत àíZ सोिहवतयात.

• ९९ पयतचया सखया ओळखतयात आहर अकयात हलहितयात.

• आकयार, वसत आहर सखयािील आकहतबियाच हनरीकषर करतयात. आकहतबियाचया हवसतयार करतयात आहर हनहटती करतयात.

-

अधययनात सचवलली शकषनरक परनकरया अधययन ननषपतती

• हदललया सियातील/ हचतयातील वसत कयाढन रयाकर या परकयारचया हवहवि पदधती हवकहसत करर.

• २० पकषया ोठयया सखयासयाठी दशकयाच गर व एकक ोिर. िस- ३८ ध, दशकयाच ३ गर आहर ८ सर (एकक) आित.

• वसत ियातयाळन हकवया हनरीकषर करन, सयामयानसयार हकवया भदयानसयार वगळया करर.

• २० रपयापयतची रकक दयाखवणयासयाठी खळयातील पशयाचया उपोग करर.

• आकहतबियाच हनरीकषर यावर वगयाटत चचयाट घिवन आरर आहर तयानया तयाचया भयाषत वरटन कर दर. लयानी पढ कया ईल त शोिर आहर तयाच सपषीकरर दर.

• हदसरयाऱया हकवया सदभयाटन रयाऱया वसतबददलची याहिती गोळया करर आहर हनरीकषर करर.

_ १, २, ३, ४, ५, ……………….._ १, ३, ५, ……………………._ २, ४, ६, ……………………._ १, २, ३, १, २, …, १, …, ३, ……..

• हचत/अक वयापरन याहिती गोळया करतयात. नोद करतयात आहर हचत पयाहन सोपया याहितीचया अथट लयावतयात. उदया. ल बयागतील हचतयात हवहवि परकयारची फल पयाहन या बयागत हवहशष रगयाची फल ियासत आित िया तकक/अनयान कयाढतयात.

• शन िी सकलपनया सिन घतयात.

गहरत हवष सरवयातीपयासन हवदयारयायनया आविीचया, िचया असयावया, अवघि हकवया भीतीचया अस न, यासयाठी आपर परतन करया. पसतकयात हदलली गयारी हशकवतयानया, तयातल खळ घतयानया लयाचया सिभयाग आनदयान िोतो आिनया ि पयाियाव. वसत ोिणयासयाठी एक त दिया आहर नतर अकरया त वीस सखया कयान मिरतया यालया िवयात. ि छोरस पयाठयातर ित करन घयाव. नवनवर वसतत मोजणयाचा भरपतर सराव होर अपनकषत आह. लियान बरियाचया सरयाव बोरयाचया सयाियाययान करतया तो. पसतकयात ियागोियागी हशकषकयासयाठी लियान अकषरयात सचनया हदलया आित.

दोन अकरी सखयाच वयाचन दोन परकयार हदल आि. उदयािररयाथट, सततयावीस आहर वीस सयात, तसष आहर सयाठ तीन. यात पयाठयातर नयािी आहर बोलर व हलहिर याचया क एकच आि, (वीस सयात यात आिी वीससयाठी दोन ग सयात) मिरन िी पद ित अहिक सोपी वयार शकत. दोनपकरी ि वयाचन हवदयारयाटलया सोप वयारल त तयान कल तरी चयालल.

नशकषकासाठी सतचना

63

लहान (small) घडाळाखालील रगव.

मोठालहान

मोठा (big) गाडीखालील रगव (colour).

लहान (small) भाडाखालील रगव (colour).

मोठा (big) चडखालील रगव (colour).

विभाग पविला

(Big)(Small)

64

पडदामाग (curtain) लपलला मलाखालील रगव.

पढ आलला झोपाळाखालील (swing) रगव.

स‍पचा (stump) पढ असलला मलीखालील रगव.

माग पढ(Behind) (In front of)

65

झाडाखाली (tree) बसलला माकडाला कर.

पलावर (bridge) असलला वाहनाला कर.

दिवाखालील (lamp) वस‍तला कर.

वर खाली(Above) (Below)

66

आधी नतर

आईन आधी (earlier) भाकरी थापली. नतर (later) भाजली.

श आधी हलम‍ घाल‍ो. नतर साकल चालव‍ो.

रमान आधी पामोज (socks) घा‍ल. नतर बत‍ (shoes) घा‍ल.

(Earlier) (Later)

67

एका वस‍तचा भोव‍ी (around) कर.

अनक वस‍तचा (objects) भोव‍ी कर.

एका (one) वस‍तभोव‍ी कर.

अनक (many) वस‍तभोव‍ी कर.

एक अनक(One-Many)

68

फरक ओळखा(Find the Difference)

िोनही दचताच दनरीकषण (observe) कर. ता‍ील फरक ओळखतन साग.

69

एक (one)

एक काढ आदण रगव (colour). एक काढ आदण रगव.

एक दचत काढ (draw).

१

पोप‍ाला (parrot) चोच एक द‍चकी वाजव एक

१

१ ची ओळख व लखन

एक (one)

१

(Understand and write 1)

70

िोन काढ.

िोन दचत (picture) काढ.

िोन काढ.

दोन (two)

२

सशाला (rabbit) कान िोन ‍ाळा वाजव िोन

२ ची ओळख व लखन

२

एक आदण एक िोन (two)

२

71

‍ीन रगव (colour). ‍ीन रगव. ‍ीन रगव.

‍ीन मणी (beads) काढ.

ररकषाला चाक (wheels) ‍ीन दगरका घ ‍ीन

३

३

३ ची ओळख व लखन

िोन आदण एक ‍ीन (three)

३

तीन (three)

72

चार रगव. चार रगव. चार रगव.

चार मणी (beads) काढ.गाडीला चाक (wheels) चार

उडा मार चार

४

४

४ ची ओळख व लखन

‍ीन आदण एक चार (four)

४

चार (four)

73

पाच रगव. पाच रगव. पाच रगव.

पाच मणी (beads) काढ.

पाच (five)

हा‍ाला बो‍ (fingers) पाचश कर‍ो नाच

५

५

५ ची ओळख व लखन

चार आदण एक पाच (five)

५

74

सजवत (decorate) ा, चढवन ‍ोपी, एककाचा दशरी लाल दपवळी, दनळी जाभळी दकवा पाढरीच बरी ।।

रगी‍ कागिाचा गोल चकता (circles) अिाज ५ समी वासाचा कापतन परतकीच ‍ीन भाग करा. दचक‍प‍ ‍ीचा ‍कडा घऊन परतक ‍कडाची ‍ोपी (cap) बनवा. ‍ोपा बनव‍ाना मलाना सहभागी करन घा. बो‍ावर ‍ोपा घालाला मलाना मजा वा‍ल. ताना ‍ोपाची अिलाबिल कर‍ा ईल.न‍र पढ दिलल गाण (song) ठकावर महणाला दशकवा. एक ‍ िहा सखा ओळीन महण‍ा आलान‍रच वस‍त मोजण शक हो‍. गाणामळ एक ‍ िहा सखा ओळीन महणणाचा सराव (practice) होईल.

‍ोपा (caps) दक‍ी, लाग‍ील ‍, मग सागा बर बो‍ागदणक, ‍ोपी हवी, ‍र ता िहाच र ।।

सखाच गाण आदण बो‍ाना ‍ोपा

एक िोन ‍ीन, चार पाच सहा, सा‍ आठ नऊ, िहा आह‍ बो‍ (fingers) पहामोजत (count) ा, पनहा पनहा, परतकाला आह‍ बो‍ (fingers) िहा ।।

(Number song and finger caps)

75

सहा मणी (beads) काढ.

झरळाला पा (legs) सहाहव ‍र मोजतन पहा

६

६

िोरी अशी ठव की द‍चा व‍ोळा‍ सहा वस‍त ‍ील.

६ ची ओळख व लखन

पाच आदण एक सहा (six)

६

सहा (six)

76

सा‍ मणी (beads) काढ.

इदरधनषा‍ (rainbow) रग सा‍बाळासाठी मऊ मऊ भा‍

७

िोरी अशी ठव की द‍चा व‍ोळा‍ सा‍ वस‍त ‍ील.

७ ची ओळख व लखन

सहा आदण एक सा‍ (seven)

७

७

सात (seven)

77

आठ मणी (beads) काढ.

छतीचा (umbrella) काडा आठ पावसाची पाह वा‍

८

िोरी अशी ठव की द‍चा व‍ोळा‍ आठ वस‍त ‍ील.

८ ची ओळख व लखन

सा‍ आदण एक आठ (eight)

८

८

आठ (eight)

78

नऊ मणी (beads) काढ.

घडाळा‍ (clock) वाजल नऊबाबानी आणला खाऊ

९

९

िोरी अशी ठव की द‍चा व‍ोळा‍ नऊ वस‍त ‍ील.

९ ची ओळख व लखन

आठ आदण एक नऊ (nine)

९

नऊ (nine)

79

१, २, ३, ४, ५, ६, ७, ८, ९ ही सखादचनह (symbols) आह‍. ताना अक (digits) महण‍ा‍. अक दलदहणाचा सराव (practice) कर.

३ ७

एक त नऊचा सराव

१

३

५

७

२

४

६

८

९

करमवार सखाच ‍ोरण.ररकामा (blank) जागी ोग ता सखा दलही.

मोज (count) व योगय (correct) सखययभोवती कर.

४ २ ३ ५ ८ ७ ९ ६

४ ७ ३ ५ ३ ७ ६ ८

२ ५ ४ ३ ७ ८ ९ ६80

81

चितर सखययाअकयात अकषरयात१ एक

दोन तीन ियार पयाि

चितरसखयया

अकयात अकषरयात सहया सयात आठ नऊ

मोज आणि णिही. (Count and write)

मोजन चिही (count and write).

कपयािया कयान (handle)

चकती ?

पयाटीिया कोपरय (corner)

चकती ?

इदरधनषययातीि (rainbow)

रग चकती ?

ऑकटोपसिया पयाय चकती?

झरळयािया पयाय (leg)

चकती ?

पकययािया पख (wing)

चकती ?

सदयाफिीचयया फियािया पयाकळया चकती ?

ररकषयािया ियाक (wheel)

चकती ?

82

वसत (object) मोजन (count) तययािी सखयया िौकटीमधयय (box) चिही.

णितर नीट बघ (Observe carefully).

83

बससयाठी परवयासी (passengers)

थयाबिय आहयत. परवयासी बसमधन गयिय (went).

रयाचहिय शनय परवयासी.

शनय (zero) ० असय चिचहतयात (write).

शनययािी ओळख व ियखन

पयाढऱयया बशीत (dish) ियाड (laddoo) आहयत.

गियाबी बशीत ियाड नयाहीत. महणजय चतथय ियाड आहयत.

एक पतययािया (tin) डबया घयया. तयया डबययात खडय (pebbles) घयािया व डबया हिवया (shake). डबययातन ययणयारया आवयाज मियानया एयकदया. नतर डबययातीि खडय कयाढन टयाकया. पनहया डबया हिवया.

डबययातन आवयाज (sound) कया आिया नयाही तय मियानया चवियारया (ask). शनय महणजय एकही खडया नयाही हय िकषयात आणन दया.

शनय महणजय कयाहीि नयाही.

84

वरीि मद दययावर िियाचा घडवया.

फिपयाखरय (butterflies) मोजयया !

यशिी मोजणी (counting)

बरोबर आहय कया ?

१ तय ९ अक खयािीिपरमयाणय दयखीि चदिय जयातयात.

रमयािी मोजणी बरोबर (correct)

आहय कया ?

तययानया मोजयायिया मदत (help) करयायिया जयादगयार (magician) खडया पकषी आिया, तययानय सयाचगतिय फिपयाखरयानया (butterfly)

एकया ओळीत (line) नीट रहयायिया.

आतया मोजणी (counting) सोपी झयािी कया? चकती फिपयाखरय आहयत?

१ २ ४ ५ ७ ८ ९

मदयानयावर (ground) खयळणयारी मिय मोजणययापयकषया ती मिय ओळीत उभी रयाचहिी, तर मोजणी (counting) सोपी (easy) होतय कया ?

85

यशनय अक व चितरयािी जोडी ियाविी आहय. उरियलयया जोडया त ियाव.

रमयािया १ तय ९िया करम जोडयायिया मदत (help) कर.

२४१८३९५७६

थोडी गमत ...तझय नयाव (name) इगरजीतन चिही. तययात चकती अकषरय (letters) आहयत? चमतरयाचयया, मचतरणीचयया नयावयात चकती अकषरय आहयत? सवयाात जयासत अकषरय कोणयाचयया नयावयात (name) आहयत? ५ अकषरय असणयारी नयावय कोणती ?

8686

खळ, कर, शिकइयतता पशिली

(भाग - १)

बालकाचया सवाागीर नवकासाला मित करराऱया कलानशकषर,

कायाणनभव, आरोगय आनर शारीररक नशकषर या तीन नवरयाच ह

नतरिल आपलया हाती ित आहोत. परसपराशी ननगनडत असलल

ह तीनही नवरय कवळ शालय नशकषरातच नवह, तर जीवनभर

आपली साबत करतात. आपल नशकषर रजक आनर जीवन अणपरण

करणयात तयाचा मोलाचा सहभाग असतो. इयतता पनहलीपासनच

नशकषरात तयाची सोबत नमळाली तर नशकषराचा ‘आनििायी

नशकषर’ हा उददश सफल होईल.

‘खळ, कर, हिक’ ह आपलकी िशणवरार नाव असलल

पाठयपसतक महरज आरोगय आनर शारीररक नशकषर, कायाणनभव,

कलानशकषर या तीनही नवरयाच इयतता पनहलीसाठी तयार कलल

एकतरीकरर आह. तानप त कवळ एकतरीकरर नसन, तीनही

नवरय एकमकाना परक आहत ह आपलया लकषात यईल.

इयतता पनहलीचया नवदयारयााना नलनहर, वाचर या नकरया

नततकयाशा अवगत नसतात. मातर काहीतरी कती करणयासाठी

तयाच हात तयार असतात ह लकषात घऊन या पसतकात शबिापकषा

नचतरावर अनरक भर िणयात आला आह. नचतरवाचनादार

मलाना बोलत करन तयाचयाकडन आवशयक कती, खळ,

नचतराकन, गायन इतयािी करन घयाव व या तीनही नवरयाच

अधयापन कराव ह अपनकषत आह.

ह पाठयपसतक फकत मलासाठीच असलयामळ तयात

अभयासकरम, नवरय व उि निष, कषतर, सवण उपकरम, तयाचया कती

याचा समावश कलला नाही. तयासाठी पाठयपसतक मडळान

परकानशत कललया नशकषक हसतपचसतका अतयत उपयकत ठरतील.

तया पाठयपसतक मडळाचया सवण भाडारात उपलबर आहत.

पाठयपसतकात उिाहररासाठी फकत एकच कती निलली आह.

बाकीचया सवण कती, परातयनकषक याच मागणिशणन हसतपचसतकामधय

कलल आह. परतयकष अधययन-अधयापन ह नवरयाचया शासनननराणररत

तानसकानसार कराव. पाठयपसतकात आरोगय आनर शारीररक

हिकषकतासताठी

नशकषर, कायाणनभव, कलानशकषर या तीन नवरयाच एकतरीकरर असल तरी परतयकष अधयापन मातर

तया तया नवरयानसार वगवगळ कराव. तसच या तीनही नवरयाचा समवाय भारा, गनरत, पररसर

अभयास या नवरयाशी अवशय सारावा. वळापतरकातही नवरयननहाय ननराणररत तानसका िणयात

यावयात. परतयक नवरयाची तानसका सवततर असल. अधययन-अधयापन याना मलयमापनाची जोड

असलयानशवाय तयाची परररामकारकता कळ शकत नाही. नवरयाच मलयमापन करताना ‘साततयपरण

सवाकर मलयमापन पदधती’ वापरावी.

या पाठयपसतकाच अधयापन करताना नवदयारयााचया आवडीला भरपर वाव दयावा. मताझी

क ी यामधय नवदयाणी सहभाग जासत असावा. नशकषक/पालकानी गरज लागलयास नवदयारयााना

मयाणनित मित करावी. खप सफाईिारपरा अपनकषत नाही. नवदयारयाणला नवनवर कतीमधय आनिान

सहभाग घता यावा. तयातन तयाला सवनननमणतीचा आनि घता यायला हवा. तयाला सहजता वारायला

पानहज. कतीसाठी सानहतय सहज उपलबर होरार असाव. जरकरन परतयक मल तयात रस घईल.

निललया उपकरमामधय बिल करणयास हरकत नाही. निललया ‘मािी कती’ बरोबरच नवदयारयााचया

वयानसार तयाना रचल, भावल, आवडल व कती सहज करता यईल अशा कती दयावयात.

परतयक नवदयारयाणची वगवगळी नचतर-नशलप नननमणती होईल अस पाहाव. अनभवयकतीची अनरक

सरी दयावी. शकयतो उपलबर असलली सारन-सामगी, भौगोनलक पररचसतीची मयाणिा इतयािीचा

नवचार करन उपकरम ननवडावत. तयात लवचीकपरा व शकषनरक मलय याचा मळ घातला जावा.

'खळ, कर, हिक' या पसतकातील कती घत असताना भारा व गनरत या नवरयाशी समवाय

सारर अपनकषत आह. आपलयापकी अनकानी या नवरयाचया सिभाणत नवनवर उपकरम, शकषनरक

सानहतय नननमणती व लखन कल असल तयाची मानहती छायानचतरासह पाठयपसतक मडळाला जरर

पाठवावी. आपलया नवनवीन कलपनाच व उपकरमाच सिव सवागत होईल.

कलपक आनर उतसाही नशकषक या पाठयपसतकाच सवागतच करतील असा नवशवास

अभयास मडळास वारतो.

अभयतास मडळ

आरोगय व शारीररक नशकषर, कायाणनभव, कलानशकषर

पाठयपसतक मडळ पर

Learning by Playing Learning by Doing Learning by Artखळ

करहिक

87

परातरविधी

१. आरोय१.१ माझी दिनचयाया

सरयोदररापवी उठण.

दरात घरासण. अघराळ करण.

कस रचरण. जण करण.

88

सचछ कपड घरालण. शराळत जराण.

मदरानरार खळण. अभररास करण.

घरची कराम करण. झोपण

89

माझी क ी

जोडी लिावा.

रचतराच रनरीकषण करन णविन करन घररा. दनरदन आरोगरकरारक सरीबराबत महत सरागरा. दनरदन जीनरात ररा सरीचरा रापर करणररास सरागरा.

90

१.२ आिार

रदराररराानरा कराही सरामरानर रनरम सरागरा. उदराहरणरारवि, राढलल अनन पणवि सपणररास सरागरा. अनन राररा जराऊ नर ररासराठी मरागविदशविन कररा. जतरानरा अनन सराड नर. सवि पकरारचररा भराजररा खराणरराच महत पटन दरा. उघडरारच अननपदरारवि खराण टराळरा. ऋतनसरार रमळणराऱररा फळराच सन करणररास सरागरा. भरपर पराणी रपणररास सरागरा. ररदध अननराबराबत मरारहती दऊन स न टराळणररास सरागरा. जण करणररापवी हरात सचछ धणररास सरागरा.

91

घर खोली शराळरा पररसर

घर पररसर गवि खोली

१.३ सवचछा

रचतराच रनरीकषण करन घररा.तररार गपपरागोषीद रार चचरावि करन घरराी. रचतरातील कतीच परातररकषक करन घररा. सचछतचररा सरीकड रनररमतपण लकष दरा.

आपलिी खोलिी नीटनटकी ठवावी.

आपलि साहितय जागवर वयवगसथि ठवाव.

घर सवचछ रािीलि याची काळजी घयावी.

पदरसर सवचछ ठवावा.

कचरा कचराकडीच टाकावा.

माझी की

92

रचतराच रनरीकषण करन घररा. रचतरात दराखलररापमराण चरालन दराखरा. ररा वररतररकत चरालणरराच इतर पकरार घतरा रतील. शरीरराचरा तोल सराभराळन चरालराररास सरागरा. रदरारररााच गट करन रील चरालीचररा सपधरावि घतरा रतील.

२.१ हवहवध िालिचालिी

सरळ रषत चरालण तविळरात टराचर चरालण नरागमोडी चरालण

परारराचररा कडरार चरालण

कोण चालिण मिालिा जास आवडलि? आकीलिा करा


२. हवहवध िालिचालिी व योय शारीदरक गसथिी

93

रचतराच रनरीकषण करन घररा. रचतरात दराखलररापमराण कती करन घरराी. आडलली हरालचराल करत जरागरा बदलराररास सरागराी.

परार समोर परार मराग परार उजीकड परार डराीकड

रचत रगरा.


94

२.२ अनकरणातमक िालिचालिी (पाणयाचया चालिी)

हचता िाखवलिलया पाणी व पकयापमाण की (चालि) करा.

रचतराच रनरीकषण करन घररा. रचतरात कोणकोणतररा पराणररासरारखी चराल आह, तररातील कोणती चराल जरासत आडली त रचराररा.

बडक उडी हतती चराल

घोडरा चरालउटराची चराल

मोर चराल

ससरा घोडरा मोर

95

२.३ िालिचालिी (जागवर मलिभ िालिचालिी)

हरात कमरर ठ न उजीकड राकण हरात कमर र ठन डराीकड राकण

परार न हलतरा उजीकड ळण परार न हलतरा डराीकड ळण

र हरात तराणण मराग पढ

96

हरात कमर र ठ न पढ राकण हरात कमरर ठन मराग राकण

रचतराच रनरीकषण आरण णविन करन घररा. रचतरात दराखलररापमराण कती करन घण. मरानलरा जोररात झटक दऊ नर अशी सचनरा दराी, रचतरात दराखललररा कती गटरात करन घररावररात.

मरान गोलराकराररात रफरण

मनगटरातन हरात गोल रफरण

कमरचरा भराग गोलराकरार रफरण

परारराचरा पजरा गोल आरण आजबराजलरा रफरण

97

घोटरातन पराऊल रफरण

पजरार तोल सराभराळण टराचर तोल सराभराळण

हरात बराजलरा घऊन गोल रफरण खरादरार बोट ठन हरात गोल रफरण

98

ररा वररतररकत इतर सरारहतररासह हरालचरालीच पकरार घतरा रतील. शरीरराचरा तोल सराभराळन हरालचराली करणररास सरागरा.

२.४ साहितय व सिकाऱयासि करावयाचया िालिचालिी

चड फकण चड झलण चड हरातरान परतण

चड अडण/ रराबण

पराररान फटकरा मरारण चड टोलण

99

ररध सरारहतररासह रील हरालचराली घररावररात. ररध शरविती लघखळ खळतरा रतील. रदराररराानरा झपतील अशरा हरालचराली रनडरावररात. खळतरानरा इजरा होणरार नराही रराची दकषतरा घरराी.

100

एकरा खरादरार दपतर उचलण.

२.५ योय शरीरगसथिीरोगर शरीरससरतीस P चकीचररा शरीरससरतीस O कररा.

राकन उभ रराहण.

कमरतन राकन जन उचलण.

परारराच गडघ राकन जन उचलण.

दोनही खरादरार दपतर उचलण.

सरळ उभ रराहण.

101

राकन बटराची लस बराधण.

रचतराच रनरीकषण करन रोगर शरीरससरती सरागरा. गवि, घर इतररादी रठकराणी रोगर शरीरससरतीचरा रनररमत सररा करन घररारा. उभ रराहण, बसण, चरालण, राचण इतररादी कती करतरानरा शरीरससरती कशी असराी रराबराबत चचरावि करराी.

राकन चरालण.तराठ चरालण.

पोटरार झोपण. पराठीर झोपण.

बसन बटराची लस बराधण.

102

रचतरात दराखलररापमराण शरीरराची कती करन घरराी.

सराधरान

रशराम

मळ ससरती हरात समोर हरात र हरात बराजलरा

ालिबदध कवाय

२.६ कवाय सचलिन

103

बडबडगीतअभिनयासह महणा

टपटप टपटप पाऊसपाणी

िरिरिरिर गात गाणी

झळझळझळझळवाहतआल

सरसरसरसरिरल नाल

झरझरझरझरझाड भिजली

सळसळसळसळपान हसली

टपटप टपटप पाऊसपाणी

चला गाऊया पाऊसगाणी

चला गाऊया पाऊसगाणी।।

(अ)ससकतीआणिारयजगताचीओळख

१.१पाऊस

१.गरजाणिषठितउपकरम

वततपत,माभसकयातनतसचसवरभचतबडबडगीतसकभलतकरावीत.योगयउचारासह भवदारयााकडनमहणनघयावीत.उचारसपषटअसावत. परसगानसार बडबडगीत महणणयास उततजनदाव.

माझीकती

104

भचत दाखवन पररसरातील भवभवध उदोगाभवषयी माभहतीसागावी. भचतवणणन घयाव.

१.२ारयजगत

105

१.३. पररसराचीओळख

भचताच भनरीकषणअाभणतयावरनवणणनकरायलासागाव.पररसरातीलिाजीबाजार/मडई,दकान,शाळा,दवाखानइतयादीनािटदऊनवगाणत मकतपणचचाणकरन घयावी.

106

१.४वगयसशोभन तमहालाकोणता वगणआवडल? तयाखाली P अशीखणकरा.

वगण सशोिनकरताना हसदासाभहतयवापरता यईल. भचत भचकटवा.

वगण सजवणयासाठी मी वापरललसाभहतय

दोनही भचताची तलनाकरन घयावी. वगण सशोिनकरताना भिती, वहराडा, पायऱया, भजन, खखडकया या भठकाणी वसतचीकशीमाडणीकलीआह यावरचचाणकरन घयावी. वगण सशोिनासाठीचया वसत भचकटवन घयावया.


107

भचताच भनरीकषण करायला सागन परतयक भचतातील पाणी भपणयाचया पदतीभवषयी भवचाराव. भवदारयााना भचतओळखायलासागाव.

१.५पािी णपणराचरा पदधती


108

भचतातील पाणयाच सतोत ओळखायला सागाव. भचतातील पराणी ओळखायला सागाव. बडबडगीत वयखकतकआभण सामभहकमहणन घयाव.

पावसा पावसा य यपाणीच पाणी होऊ द

तलाव,धरण, भवभहरी िरतीलपराणी, पकषी पाणी भपतील.

भचतामधयकावळाविाड भदसतआह तयावरनगोषटसागा.

(ब)जलसाकषरता पाणराच सतोत


109

पाणराचावापर

खालील भचताच भनरीकषणकरन योगयअयोगयओळखा. योगय भचतापढ अशीखणतरअयोगय भचतापढ अशीखणकरावी.

P

वरील भचताचया मदतीन जलसवधणनाच महतवआभणपाणी बचतीच भवभवधमागण याभवषयी भवदारयााशीचचाणकरा.

O

110

()आपतती वरवसापन

भचत पहाआभणओळखा.

भचतावरन ऋतचीओळख करनदावी. भचताच भनरीकषण करायला सागाव. पाऊस, पर, वादळ, खवळलला समदर, भवजा,ढगानीिरललआकाश,सययोदय,सयाणसत,चदर,चादण,िरती,ओहोटी,जगल इतयादी नसभगणकगोषटीदार भनसगाणचीओळखकरनदावी. परशन भवचारनवणणनकरन घयाव.

111

णचताचाकरमलावन गोषटतराररा.

भचतावरनगोषटतयारकरा.

भचताचा योगयकरमजळवन घयावा. भचतावरनगोषटतयारकरन घयावी.


112

१.१ गिरगिटण

रषा गिरगिटताना होणाऱा हाताचा व डोळाचा हालचाली, चहऱावरील हावभाव, तोडान िणिणण ा सवव िोषी सदर लदार रषाची गनगवती करणास दत करतील. नापराण गिरगिटणास सािाव व ताधील काही भािाध रि दणास सािाव.

१. गितर

माझी कती

113


114

गिपकातन आकार : कािदावर काही अतरावर दोन गिपक घऊन त एक गकवा दोन रषानी जोडलास नवीन आकार तार होतो. दोन गिपकापराणच तीन, चार, पाच, सहा गकवा तापका जासत गिपक घतलास सहज सोप आकार तार होतील. अस आकार गवदारााना गतासोबत िटात तार करता तील. तार होणार आकार आवडीचा रिान रिवणास सािाव. गिपकातन गितर : एका कोऱा कािदावर हव गततक गिपक काढन गिपकाना जोडन कोणकोणत आकार तार करता तील त शोधन काढणास सािाव. तार झालला गचतास आवडीचा रिान रिवणास सािाव.

१.२ गिपकाािी मजा

• आकार

• गितर


115

गदलला रषाचा सराव कलान सदर रषा काढता त व ताळ सदर गचत काढणास दत होत. वरील रषाचा सरावासािी पनसल, तलकट खड, सकचपन, ाककरपन, पन इतादीचा वापर करता ईल.

१.३ िामत रषिी


116

वरील काही सोपा गचताच गनरीकण करन अशाच पदधतीन आणखी काही विळी गचत काढणास सािाव.

१.४ सोप आकार


117

लाना रिाशी खळाला आवडत. रि गकवा शाई बोटाला लावन कोऱा कािदावर िस उटवावत. िशाचा दतीन छान गचत तार करन घावीत. िशाचा आकारात गवगशष गचताचा आकार शोधन तो काढणास सािाव.

१.५ िसकाम


118

१.६ नकीकाम

पान, फल, वतवळ, गतकोण, नािोडी रषा पाहन नकीका करता ईल. ाध वरील नकीका पणव करण अपगकत आह. ाझी कतीध ापकाही विळी नकी तार करन घता ईल.


119

गदलला फगात व पतिाकतीत आवडीपराण गवगवध रि भरणास सािाव.

१.७ रािकाम


120

१.८ सलखन

अकर सदर णासािी लहानपणापासनच सराव होण आवशक आह. शबदाच गचत महणजच ‘अकर’ हो. गचत ह रषन तार होत. रषा सदर आली की अकर सदर होत! सरळ आडवी रषा, सरळ उभी रषा, गतरपी सरळ रषा, िोलाकार रषा व अधववतवळ रषाचा ववनसथित सराव कलास अकर सदर होणास दत होईल.

121

१.९ माझा गमतराािी गितर

गचतात चका काढ नत. गचतातील भावना ओळखावात कारण ती गचत महणज लाची सवगनगवती असत.

122

वरील जाित आवडीनसार गचत काढावास सािावीत.

१.१० माझी गितर

(बालभार्ती, मा्य इंग्लश बुक...

Documents

Transcript of (बालभार्ती, मा्य इंग्लश बुक...