Tourism News - Deec 2012

1

MyNaa Swamy Publications

TOURISM NEWS( Telugu Bi-Monthly )

November - December 2012Volume : 5 Issue : 6

Editor

My.Naa. Swamy (Mylaram Narayana Swamy)

Editorial Ph : 9502659119

Marketing : Aanand News AgenciesChikkadapalli, Hyderabad.Cell : 98484 28516, 98482 49695

Regd. Off. : 19-12-372, 1st FloorBairagipatteda, TIRUPATI - 517 501Cell : 9502659119email:[email protected]

2 ø±oàs¡T ˝Àj·T˝À Ä~‘·T´ì Ä\j·T+

4 sêfi¯flã+&ç eT÷´õj·T+

5 yÓj˚T´+&É¢Hê{Ï y˚sTTdüÔ+uÛ≤\ >∑T&ç

8 ˇø£ bÕ‹Áπøj·TTì |üÁj·÷dü

9 |üsê´≥ø£y˚T |üÁ|ü+#·+

11 $X¯«s¡Vü≤dü´+

13 uÖ<äΔ+ eTTdüT>∑T˝À nXÀ≈£î&ÉT

16 düe÷#ês¡+

17 •~∏\ •yê\j·÷ìøÏ eTVü≤s¡›X¯

19 |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\≈£î ∫s¡THêe÷

21 ¬s+&É+‘·düTÔ\ ¬s’fi¯ófl

22 ø±\+ ø£*kı∫ÃqfÒº

23 qyÓ÷.. Hês¡dæ+Vü‰

27 ñe÷eTùV≤X¯«s¡+

28 eT÷&√ø£qTï

30 yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?

32 >∑Tfi¯ófl... $C≤„q >∑qT\T

33 sêj·T\ sê»´+˝À ã+>±s¡T |ü+≥\T

35 uÖ<äΔπøåÁ‘·+ |òüT+≥kÕ\

38 sêeDÁãVü≤à >∑T&ç

40 |ü+#·MTrs¡ú+

42 Magnificent Stupas of Mahayana

43 A Living Testimony

dü÷∫ø£7th Year of Publication

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

2

eTq<˚X¯+˝Àì n‘·´+‘· ns¡T<Ó’q Ä\j·÷˝À¢ n<=ø£{Ï. ÁbÕNqyÓTÆq >∑T&ç ≈£L&Ü. uÛ≤s¡rj·T>∑T&ç |üP]Ô s¡÷bÕìï dü+‘·]+#·T ø√ø£eTT+<˚ $_Ûqï XË’*˝Àì]à‘·yÓTÆ+~. Á^≈£î<˚X¯+˝Àì @<ÛÓHé‡ q>∑s¡+˝À >∑\ nÁø√bı*dt ÁbÕs¡úHêeT+~s¡ ìsêàD+‘√ eTq <˚yê\j·÷ìøÏ b˛*ø£e⁄qï~. <ë<ë|ü⁄ 1500

dü+e‘·‡sê\ øÏ+<ä≥ s¡÷|ü⁄~<äT›ø=qï >∑T&ç »eTTàø±oàs¡T˝À e⁄+~. Ä~‘·T´ìøÏ n+øÏ‘·yÓTÆq Ä Ä\j·T+ eTq<˚X¯+˝Àì n‘·T´qï‘· XË’* >∑\ ø£≥º&Ü˝À¢ˇø£{Ï>± ù|s¡Tbı+~+~. dü÷s¡T´ì>∑T&ç#·T≥÷º uÖ<äΔ$Vü‰s¡eTTqï≥Tº Äqyêfi¯óflHêïsTT. Á|ü<Ûëq Ä\j·T+ #·T≥÷º >√&É\ô|’ <˚e‘ê $Á>∑Vü‰\THêïsTT. ø£≥º&É+•~∏\yÓTÆHê, Á|ü<Ûëq>∑T&çe÷Á‘·+ s¡÷|ü⁄ #Ó~]b˛˝Ò<äT. ø£\ΩDT&ÉT sêdæq ªªsê»‘·s¡+–DÏμμ Á>∑+<∏ä+˝À ns¡ÿEì Ä\j·T+ >∑T]+∫ Á|ükÕÔeq e⁄+~. n≥Te+{Ïn|ü⁄s¡÷|üyÓTÆq Ä~‘·T´ì >∑T&ç »eTTàø±oàsY sê»<Ûëì lq>∑sY düMT|ü+˝Àìnq+‘·Hê>¥ ø=+&Éô|’ e⁄+~. ÁbÕNq uÛ≤s¡rj·T dü+düÿè‹øÏ Á|ürø£>± e⁄qï dü÷s¡´<˚yê\j·T+ô|’ ≥÷]»+q÷´dt n+~düTÔqï Á|ü‘˚´ø£ yê´dü+. ˇ]kÕ‡˝Àì ø√D≤s¡ÿ˝À yÓ\dæq dü÷sê´\j·T+, >∑T»sê‘Y yÓTT<Û˚sê˝ÀìÄ~‘·T´ì düìï~Û, nkÕ‡+˝Àì dü÷s¡´|üVü‰sY ns¡ÿEì >∑T&ç, lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢ns¡dü$*¢˝Àì dü÷s¡´ <˚yê\j·÷\T m+‘√ Á|üdæ<äΔyÓTÆq$. ø±˙ yê≥ìï{Ïø£+fÒÁbÕNqyÓTÆq~, $_Ûqï XË’*˝À ì]à‘·yÓTÆq~ ø±oàs¡T˝Àì dü÷s¡T´ì Ä\j·T+.Væ≤+<ä÷ - uÖ<äΔ dü+düÿè‹øÏ Á|ürø£>± ì*∫q Ä >∑T&ç nq+‘·Hê>¥ qT+∫|üVü≤˝Ÿ>±yé yÓfi‚fl ˝Àj·Ts¡Vü≤<ë]˝À (e÷sêÔ+&É <ä>∑Zs¡) e⁄+~. Á|ü<Ûëq Ä\j·T+bÕ&ÉsTTHê... <˚X¯, $<˚o |üsê´≥≈£î\T ô|<ä› dü+K´˝À >∑T&çì dü+<ä]ÙdüTÔHêïs¡T.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

� yÓTÆHêkÕ«$T

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 3

#·]Á‘·e÷sêÔ+&É dü÷s¡´düìï~Û Áø°düTÔX¯ø£+ 490-555

dü+e‘·‡sê\ eT<Ûä´ ì]à‘·yÓTÆq≥Tº uÛ≤s¡‘· |ü⁄sêedüTÔXÊK ìsêΔ]+∫+~. ‘=\T‘· ∫qïø√yÓ\ e÷Á‘·y˚TyÓ\dæ+~. ‘·sê«‘·ø±oàs¡TsêE \*‘ê~‘·´ eTTK´bÕ<ä´ >∑T&çì uÛ≤Ø>± $düÔ]+#ê&ÉT. \*‘ê~‘·T´&ÉTø£s¡÷ÿ{Ï e+XÊìøÏ #Ó+~qsêE. ø±oàs¡TqT+∫<äøÏåD uÛ≤s¡‘êeì es¡≈£î bÕ*+#ê&ÉT. Áø°.X¯.724qT+∫ 760 <ëø± Äj·Tq bÕ\qkÕ–+~. ø£s¡÷ÿ{Ïe+X¯E\ Ç\y˚\TŒ dü÷s¡T´&ÉT. n+<äTe\¢ dü÷s¡´düìï~Ûì \*‘ê~‘·´sêE ì‘·´+ dü+<ä]Ù+#˚yê&ÉT.dü÷s√´<äj·÷q dü÷s¡´øÏs¡D≤\T $Á>∑Vü‰ìï ‘êπødüeTj·T+˝À \*‘ê~‘·T´&ÉT kÕ«$Tdüìï~Û˝À >∑&çù|yê&ÉT. Ä\j·÷ìï ô|<ä›>± ø£{Ïº+#·&É+‘√bÕ≥T q~˙{Ïì ˇø£ ø±\Te<ë«sê >∑T&ç e<ä›≈£î eT[fl+#ê&ÉT.\*‘ê~‘·T´&ÉT dü«j·T+>± Væ≤+<ä÷ eT‘ê_Ûe÷ìnsTTHê uÖ<äΔ<Ûäsêàìï ≈£L&Ü bÕ{Ï+#ê&ÉT. e÷sêÔ+&É >∑T&ç #·T≥÷º uÖ<äΔ $Vü‰sêìï ø£{Ïº+#ê&ÉT.ns¡ÿEì Ä\j·÷ìøÏ, uÖ<äΔ $Vü‰sêìøÏ ã+>±sêìï<ëq+>±Ç#êÃ&ÉT. eT‘·|üs¡yÓTÆq, kÕ+düÿè‹ø£ñ‘·‡yê\qT \*‘ê~‘·T´&ÉT u≤>± ìs¡«Væ≤+#ê&ÉìÁ|üeTTK #·]Á‘·ø±s¡T&ÉT eTE+<ësY ‘·eT s¡#·q˝À¢ù|s=ÿHêï&ÉT. uÛ≤s¡‘·<˚X¯dü+düÿè‹, Ä#ês¡ eéVü‰sê\T, |ü]bÕ\qqT $e]+#˚ ø£\ΩDTì sê»‘·s¡+–DÏ (12e X¯‘êã›+)˝ÀqT Ä~‘·T´ì Ä\j·T+,\*‘ê~‘·T´ì bÕ\q >∑T]+∫ sêj·T&É+ »]–+~.ø=ìï e+<ä\ dü+e‘·‡sê\bÕ≥T <˚B|üé÷q+>±yÓ*–q dü÷s¡T´ì ø√yÓ\ eTVü≤eTàBj·T sêE\<ä+&Éj·÷Á‘·˝À <Ûä«+düyÓTÆ+~.•~Û\yÓTÆq dü÷sê´\j·÷ìï uÛ≤s¡‘· |ü⁄sêedüTÔ |ü]XÀ<Ûä≈£î\T C≤HéãsYÿ,ôV≤Á˙ Vü‰Ø¶ø√˝Ÿ\ 1868-69˝À ø£qT>=Hêïs¡T. ˇø£n<äT“¤‘· ø£≥º&É+ eT{Ïº~ã“>± e÷]+<äì Á|ü|ü+#êìøÏ #ê{Ï#ÓbÕŒs¡T. Á|üdüTÔ‘·+ >∑T&ç |ü⁄qsY ìsêàD+|üqT\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT.XË’*

ø±oàs¡T˝Àj·T˝À nq+‘·Hê>¥ ø=+&Éô|’ yÓ\dæqe÷sêÔ+&ÉTì >∑T&ç eTq<˚X¯+˝Àì Ä\j·÷˝À¢n‘·´+‘· eTTKýÓTÆq~. ø=+&É\T, ø√q\T, ˝Àj·T\T, q<äT\T, |ü#·Ãì Á|üø£è‹e\¢ e÷Á‘·y˚T Ä >∑T&çn+‘· Á|üU≤´‹#Ó+<ä˝Ò<äT. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À n|üŒ{Ïes¡≈£î s¡÷|ü⁄~<äT›ø=qï >∑Tfi¯fl≈£î _Ûqï+>± ns¡ÿEì

Ä\j·T+ Ä$s¡“¤$+∫+~. Á^≈£î˝Àì @<ÛÓHé‡q>∑s¡+˝À>∑\ nÁø=bı*dt ÁbÕs¡úHêeT+~s¡+ìsêàD+˝À yê&çq $<Ûä+>± ô|<ä› düÔ+uÛ≤\Te÷sêÿ+&É >∑T&ç Äes¡D˝À ø£ì|ækÕÔsTT. Á|ü<ÛëqÄ\j·T+ #·T≥÷º düTe÷s¡T 12 n&ÉT>∑T\ m‘·TÔqïdüÔ+uÛ≤\‘√ ÁbÕø±s¡+ ø£{≤ºs¡T. ˝À|ü*yÓ’|ü⁄quÛÑ≈£îÔ\T, _Û≈£åîe⁄\T ìedæ+#·&ÜìøÏ >∑<äT\T ø£{≤ºs¡T.Ä >∑<äT\T |ü{Ïwüº+>± e⁄+&É&É+ø√düy˚T uÛÑÁ<äyÓTÆqdüÔ+uÛ≤\qT yê&Üs¡T.

>∑T&ç m‘·ÔsTTq y˚~ø£ô|’ e⁄+~. Á|ü<Ûëq<ë«s¡+‘·÷s¡TŒqe⁄+~. eTTKeT+&É|ü+, n+‘·sêfi¯+, >∑s¡“¤>∑T&ç, 3 uÛ≤>±\T>±>∑T&çe⁄+~. eTTKeT+&É bÕìïÁ‹ø√D≤ø±s¡+˝À ø£{≤ºs¡T. ô|’uÛ≤>∑+˝À ø£e÷qTe⁄+~. eTTKeT+&É|ü+ ô|’ø£|ü⁄Œ ≈£L*b˛sTT+~.eT+&É|ü+˝À $$<Ûä <˚e‘êeT÷s¡TÔ\T+&˚∫qï ∫qï>∑÷fi¯óflHêïsTT. >∑÷fi¯fl˝À <˚e‘ê$Á>∑Vü‰\T ˝Òe⁄.>∑s¡“¤>∑T&ç˝À dü÷s¡T´ì düT+<äs¡$Á>∑Vü≤eTT+~.Ä\j·T>√&É\ ã+&Ésêfi¯flô|’ $$<Ûä <˚e‘·\ eT÷s¡TÔ\THêïsTT. $wüßíe⁄, \øÏåà, X¯øÏÔ ‘·~‘·s¡ u§eTà\T

HêïsTT. Ä\j·T ìsêàD≤ìøÏ ˙\+ s¡+>∑Tsêfi¯flqTyê&Üs¡T. n$ nq+‘·Hê>¥ |ü]düsê˝À¢ <=]πø$ø±e⁄. ã+&Ésêfi¯flqT düT<ä÷s¡ ÁbÕ+‘ê\qT+∫‘Ó|æŒ+#ês¡T. >∑T&çøÏ |üPs¡«yÓ’uÛÑe+rdüT≈£îsêe&ÜìøÏ uÛ≤s¡‘· |ü⁄sêedüTÔ XÊK yês¡T$X‚wü+>± ø£èwæ#˚düTÔ Hêïs¡T. Ä\j·÷ìøÏ m<äTs¡T>±dü÷s¡´≈£î+&É+ e⁄+~. e÷sêÔ+&É >∑T&ç ªªÇ+&√Á^≈£îXË’*μμ˝À ì]à‘· yÓTÆ+<äì #·]Á‘·ø±s¡T\n_ÛÁbÕj·T+. •~∏\ dü÷sê´ \j·T |ü⁄qsYìsêàD+|üPs¡ÔsTT‘˚ dü÷s¡´düìï~Û eT]+‘· XÀuÛÑ‘√n\sês¡T‘·T+~.

ø±>± e÷sêÔ+&É>∑T&ç πøe\+ ø±oàs¡T XË’*dü+düÿè‹øÏ e÷Á‘·y˚T |ü]$T‘·yÓTÆq~ ø±<äT. uÛ≤s¡rj·T dü+düÿè‹ - ø£fi¯\|ü≥¢ \*‘ê~‘·T´&ÉT #·÷|æqnyê´»yÓTÆq Áù|eT. ˇø£ n<äT“¤‘·ìsêàD≤ìøÏÁbÕD+b˛dæ+~. Ä >∑T&çì Á|ü|ü+#·+˝Àì n<äT“¤‘·ø£≥º&Ü˝À¢ ˇø£{Ï>± ù|s=ÿqe#·TÃ. ø£s¡÷ÿ≥ sê»e+oj·TT\T b˛wæ+∫q •\Œø£fi¯ s¡#·Hê kÕeTsêú´ìøÏÁ|ürø£>± dü÷s¡T´ì >∑T&ç yÓ*dæ+~. |æs¡$T&ÉT¢, #Ó’Hê>√&É, ‘êCŸeTVü≤˝Ÿ e+{Ï n<äT“¤‘· ø£≥º&Ü\ düs¡düqdü÷s¡T´ì >∑T&ç ì\ã&ÉT‘·T+~. ø±oàs¡T˝Àj·T˝ÀÁ|üXÊ+‘· yê‘êes¡D+ HÓ\ø=+fÒ ì‘·´+y˚˝≤~eT+~ |üsê´≥≈£î\T dü÷s¡´düìï~Ûìdü+<ä]ÙkÕÔs¡T. ø±oàs¡T˝À ø£˝À¢\ |ü]dæú‘·T\THêï

<˚X¯ $<˚XÊ\ yês¡T e÷sêÔ+&É>∑T&çøÏ yÓ[fledüTÔHêïs¡T. n<äT“¤‘· ìsêàD≤ìï #·÷dæÄX¯Ãs¡´b˛‘·THêïs¡T. neTs¡Hê<Ûé j·÷Á‘·≈£î yÓfi‚fluÛÑ≈£îÔ\T ôd’‘·+ dü÷s¡´<˚e⁄ì <˚yê\j·÷ìøÏ yÓ[fledüTÔ+{≤s¡T. Á|üuÛ≤‘·uÛ≤qTì ˝Ò˝Ò‘· øÏs¡D≤\Te÷sêÔ+&É>∑T&ç˝Àì eT÷]Ôô|’ |ü&˚ n<äT“¤‘· düìïy˚XÊìï#·÷&É&ÜìøÏ j·÷Á‹≈£î\T ‘·Vü≤‘·Vü≤˝≤&ÉT‘·T+{≤s¡T.ÁbÕ‘·' düeTj·T+˝À dü÷s¡´<˚e⁄ì düìï~ÛøÏ #˚s¡Tø=qïuÛÑ≈£îÔ\T |üs¡e•kÕÔs¡T. dü÷s¡´<˚e⁄&ÉT ‘·eTø√¬sÿ\qTr]Ã, J$‘ê\≈£î XÊ+‹kÂuÛ≤>±´\qT Á|ükÕ~kÕÔ&Éì uÛÑ≈£îÔ\T $X¯«dækÕÔs¡T. n+<äTe\¢H˚ Á|ü‹s√E dü÷s√´<äj·T düeTj·T+˝À uÛÑ≈£îÔ\T ô|<ä›dü+K´˝À kÕ«$Tyê]ì <ä]ÙkÕÔs¡T. ns¡T<Ó’q ø£≥º&É+

ø±oàs¡T ˝Àj·T˝Àì dü÷sê´\j·÷ìï uÛ≤s¡‘·|ü⁄sêedüTÔ XÊK n‘·´+‘· ns¡T<Ó’q ø£≥º&É+>± >∑T]Ô+∫+~. ÁbÕNq uÛ≤s¡rj·T dü+düÿè‹øÏ e÷sêÔ+&É>∑T&ç >=|üŒ ∫Vü≤ïeTì |ü\Te⁄s¡T #·]Á‘·ø±s¡T\Tn_ÛÁbÕj·T|ü&Ü¶s¡T. Ä\j·T ìsêàDrs¡T‘ÓqTï\qT,Ç+&√-Á^≈£îXË’*ì |ü]XÀ<Ûä≈£î\T Á|üX¯+dæ+#ês¡T.4,5 X¯‘êu≤›˝À¢ Ç≥Tø£\‘√ ì]à+∫q ∫qï ∫qï>∑Tfi¯ófle÷Á‘·y˚T ñ‘·Ôs¡ uÛ≤s¡‘êeì˝À e⁄+&˚$.>∑T|ü⁄Ô\ ø±\+˝À |ü\T >∑Tfi¯ófl yÓ*XÊsTT. yÓ’wüíe+u≤>± e]Δ*¢+~. Çø£ <äøÏåD≤~q |ü\¢e⁄\T |üP]Ô>±sê‹‘√H˚ Ä\j·÷\qT ì]à+#ês¡T. ô|<ä›ã+&Ésêfi¯flqT ‘=\∫ >∑Tfi¯ófl>± eT*#ês¡T. >∑TVü‰\j·÷\qT ì]à+#ês¡T. nsTT‘˚ ñ‘·Ôsêq eTTK´+>±ø±oàs¡T˝À ns¡T<Ó’q sê‹ø£≥º&ÜìøÏ 8e X¯‘êã›+˝Àø£s¡÷ÿ≥ e+X¯E&Ó’q \*‘ê~‘·T´&ÉT lø±s¡+#·T{≤º&ÉT. e÷sêÔ+&É dü÷sê´\j·T+, eTTKeT+&É|ü‘√s¡D+, Ä\j·T>√&É\ô|’ >∑\ <˚e‘êeT÷s¡TÔ\•˝≤Œ\T, >±+<Ûës¡ •\Œø£fi¯qT >∑Ts¡TÔ≈£î ‘ÓkÕÔj·Tqï~ø=+<ä] #·]Á‘·ø±s¡T\yê<äq. >∑T&ç#·T≥÷º m‘·ÔsTTqdüÔ+uÛ≤\‘√ ì]à+∫q ÁbÕø±s¡+˝À Á^≈£îXË’*ø£ì|ædüTÔ+~. mH√ï Á|ü‘˚´ø£‘·\Tqï ø±oàs¡T dü÷sê´\j·÷ìï Á|ü|ü+#· yês¡dü‘·«ø£≥º&É+>± >∑T]Ô+|ü⁄bı+<ë*. n+<äT≈£î uÛ≤s¡‘· |ü⁄sêedüTÔ XÊKø£èwæ#˚j·÷*. ns¡T<Ó’q ø£≥º&É+ e÷sêÔ+&É>∑T&çøÏeT]+‘· Á|ü#ês¡+ ø£*Œ+#ê*.|ü⁄qsY ìsêàD|üqT\qT yÓ+≥H˚ |üP]Ô#˚j·÷*.

(uÛ≤s¡rj·T |ü⁄sêedüTÔ düπs«ø£åD düVü≤ø±s¡+‘√)

Á^≈£î nÁø√bı*dt

4

sê»eT+Á&ç

ÁbÕNq •˝≤Œ\T, XÊdüHê\T,sê–πs≈£î\T, Ç‘·s¡ #ê]Á‘·ø£ Á>∑+<∏ë\qTùdø£]+∫ ÁbÕe÷DÏø£+>± Ä+Á<Ûä<˚X¯ #·]Á‘·qT sêj·÷\H˚ ñ<˚›X¯+‘√ Ä+Á<ÛëVæ≤kÕº]ø£˝Ÿ kıôd’{° @sêŒf…Æ+~. n|üŒ{Ïes¡≈£L ùdø£]+∫q #ê]Á‘·ø£ •˝≤Œ\T,XÊdüHê\qT 1956˝À ˇø£ Á|ü<äs¡ÙqXÊ\>± r]Ã~~›+~. sêÁwüº |ü⁄sêedüTÔ,Á|ü<äs¡ÙqXÊ\\ XÊK Ä Á|ü<äs¡ÙqXÊ\qT kÕ«BÛq+ #˚düTø=ì 1967˝À l

sêfi¯flã+&ç düTu≤“sêe⁄ Á|üuÛÑT‘·«|ü⁄sêedüTÔ Á|ü<äs¡ÙqXÊ\>± e÷]Ã+~.

eT÷´õj·T+ @sêŒ≥T≈£î ø±s¡≈£î˝…’q lsêfi¯flã+&ç düTu≤“sêe⁄ ‘·÷s¡TŒ>√<ëe] õ˝≤¢ ô|<ë›|ü⁄s¡+˝À 1881 e÷]Ã 3e ‘˚Bq »ìà+#ês¡T.ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´qT ô|<ë›|ü⁄s¡+˝ÀqT, ø±øÏHê&É,|æsƒê|ü⁄s¡+ sêC≤ ø±˝ÒJ˝À ø£fi≤XÊ\ $<ä´qT |üP]Ô#˚dæ ‘·s¡Tyê‘· eTÁ<ëdüT ÁøÏdæºj·THé ø£fi≤XÊ\ qT+∫m+.m., |ü{≤ºqT bı+<ës¡T. 1919˝À bÕsƒ¡XÊ\düuŸ ÇHéôdŒø£ºsY>± Á|üuÛÑT‘·« ø=\Te⁄˝À #˚]qdüTu≤“sêe⁄ ‘·s¡Tyê‘· ø£fi≤XÊ\ n<Ûë´|ü≈£îì>±qT,Ç+ø=ìï n~Ûø±s¡ |ü<äe⁄\qT ìs¡«]Ô+#ês¡T.

1946˝À |ü<äM $s¡eTD #˚dæq düTu≤“sêe⁄‘·s¡Tyê‘· Ä+Á<Û˚‹Vü‰dü |ü]XÀ<Ûäø£ eT+&É* »qs¡˝ŸôdÁø£≥Ø>± mìï¬ø’Hês¡T.nH˚ø£ ‘êfi¯|üÁ‘· Á>∑+<∏ë\T,HêDÒ\T, XÊdüHê\T, ns¡T<Ó’q #ê]Á‘·ø£ Á>∑+<∏ë\qTùdø£]+∫ Ä+Á<Ûä, ø£[+>∑ ÁbÕ+‘ê\ #·]Á‘·ô|’ nH˚ø£yê´kÕ\qT, |ü⁄düÔø±\qT sêXÊs¡T. Äj·Tq Ç+ø±,sê» sê» qπs+Á<ä |ü{≤º_Ûùwø£ dü+∫ø£, y˚+–dü+∫ø£, ¬s&ç¶ dü+∫ø£, XÊ‘·yêVü≤q dü+∫ø£\qTeTTÁ~+#ês¡T. 1969e dü+e‘·‡s¡+ Ä>∑düTº 19q#·ìb˛sTTq Ábıô|òdüsY düTu≤“sêe⁄ ùde\≈£î>∑T]Ô+|ü⁄>± sê»eT+Á&ç˝Àì ªÄ+Á<Ûäπødü] j·TTe»qdü$T‹μ yês¡T Äj·Tq≈£î ª|ü⁄sê‘·‘·« |ü]XÀ<Ûäø£kÕÁe÷{Ÿμ nH˚ |ü⁄s¡kÕÿsêìï∫Ã >ös¡$+#ês¡T.

Ábıô|òdüsY düTu≤“sêe⁄ Ä+Á<Ûä<˚X¯ #·]Á‘· eT]j·TT dü+düÿè‹øÏ #˚dæq ùde\≈£î >∑T]Ô+|ü⁄>± Äj·Tqùdø£]+∫q |ü⁄sê‘·q edüTÔe⁄\qT ˇø£#√≥ #˚]ÃsêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ Äj·Tq ù|s¡TMT<äT>± á Á|ü<äs¡ÙqXÊ\qT @sêŒ≥T#˚dæ Äj·Tq |ü≥¢ >∑\ >ös¡yêìïÁ|üø£{Ï+#·Tø=qï~. á Á|ü<äs¡ÙqXÊ\˝Àì |ü⁄sêedüTÔe⁄˝À¢ #·]Á‘· |üPs¡«j·TT>∑+ qT+∫ eT<Ûä´j·TT>∑+<ëø± ñqï $$<Ûä |üìeTT≥T¢, HêDÒ\T, sê–πs≈£îXÊdüHê\T, ø£‘·TÔ\T, ø£{≤s¡T\T, ø=j·Tú§eTà\T,sê‹ •˝≤Œ\T, ø£+#·T$Á>∑Vü‰\T, ;&ÉØ bÕÁ‘·\TÇ+ø± es¡í∫Á‘ê\T eTTKýÓTÆq$.

Á|ü<äs¡Ùq˝À eT<Ûä´ sê‹j·TT>∑|ü⁄ |üìeTT≥¢ qTeTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢ nÁe÷u≤<äT, dü÷ø£åàsê‹|üìeTT≥¢qT Ä~˝≤u≤<é õ˝≤¢ |òüTHé|üPsY, ø=‘·Ôsê‹

j·TT>∑|ü⁄ sê‹>=&É¶fi¯flqT nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢VüQ*ø£˝Ÿ qT+∫ ùdø£]+#ês¡T. Ä~eT e÷qe⁄ìJeq $<ÛëHêìï ‘Ó\TdüTø√e{≤ìøÏ sê‹ |üìeTT≥¢qT yês¡T yê&çq $<Ûëq+˝À Á|ü<ä]Ù+#·≥+ áeT÷´õj·T+ Á|ü‘˚´ø£‘·>± #Ó|ü⁄Œø√e#·TÃ.

ÇqT|ü j·TT>±ìøÏ #Ó+~q |ü⁄sêedüTÔe⁄\qT∫‘·÷Ôs¡T õ˝≤¢ eT~›Hêj·Tì|ü*¢, #ê]Á‘·ø£‘=*j·TT>±ìøÏ #Ó+~q eT{ÏºbÕÁ‘·\T,eT{Ïºu§eTà\T, |üPdü\T, >±E\qT ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢ô|<ä›ã+≈£Ls¡T eT]j·TT <Ûä÷[ø£≥º\ qT+∫ùdø£]+#ês¡T. Áø°,|üP. 1000 qT+∫ Áø°.X¯. 2eX¯‘êã›+ eT<Ûä´ ø±˝≤ìøÏ #Ó+~q á |ü⁄sêedüTÔe⁄\T dü+<äs¡Ù≈£î\qT $X‚wü+>± Äø£]¸düTÔHêïsTT.es¡+>∑˝Ÿ õ˝≤¢ sêeT|üŒ <˚yê\j·T+ qT+∫ùdø£]+∫q ˙fi¯flô|’ ‘˚˝Ò ø±ø£rj·TT\ ø±\|ü⁄ Ç≥Tø£Çø£ÿ&ç eTs√ Äø£s¡¸D.

eT<Ûä´j·TT>∑+, nq+‘·s¡ ø±˝≤ìøÏ #Ó+~qø£+#·T $Á>∑Vü‰˝À¢ k˛e÷düÿ+<ÛäeT÷]Ô, $wüßí, l<˚$,uÛÑ÷<˚$, Vü≤qTe÷Hé, ‘ês¡$Á>∑Vü‰\T #êfi¯óø£´, #√fi¯,$»j·Tq>∑s¡ ø±\eTTHê{Ï ø±+dü´ •\TŒ\ HÓ’|ü⁄D≤´ìï ‘Ó*j·TCÒdüTÔHêïsTT. j·TT<äΔ |ü]ø£sê˝À¢ ø£‘·TÔ\T,ø£{≤s¡T¢, |æ&çu≤≈£î\T, n\+ø±s¡+>± r]Ã~~›qyê{Ï es¡\T, >√˝Àÿ+&É qyêãT˝…’q ≈£î‘·TuŸcÕV”≤\Äj·TT<Ûä ‘·j·÷Ø $<ÛëHêìï ‘Ó*j·TCÒdüTÔHêïsTT.

Áø°.X¯.18e X¯‘êu≤›ìøÏ #Ó+~q HÓ\÷¢s¡TÁbÕ+‘·+qT+∫ ùdø£]+∫q <äXÊe‘êsê\T, ~ø±Œ\≈£î\ ø=j·Tú§eTà\TÄHê{Ï #ês¡T•\TŒ\ |üì‘·Hêìï ‘Ó*j·TCÒdüTÔHêïsTT.Ç<˚ ø±˝≤ìøÏ #Ó+~q»{≤eT≈£î\‘√ n\+ø£]+#·ã&çq •e⁄ì •s¡düTm+‘√ ø£fi≤‘·àø£+>± r]Ã~<ä›ã&ç+~. Á|ü<äs¡Ùq˝ÀqTqï Ç‘·s¡ <ës¡T•˝≤Œ˝À¢ Áø°.X¯.18eX¯‘ê_›øÏ #Ó+~ q dü+#ês¡Ád”ÔC≤‹ u§eTà#Ó|ü⁄Œø√<ä>∑Z~. #·ø£ÿ{Ï

X¯Øs¡ kÂwüºe+‘√ qTqï á u§eTà 1975edü+e‘·‡ s¡+˝À >√<ëe] es¡<ä˝À¢ ø=≥Tºø=ìsê>±,¬s’˝Ò« ñ<√´>∑T\T ùdø£]+∫ á eT÷´õj·÷ìøÏn+<äCÒXÊs¡T. ø=~›bÕ{Ï n\+ø£s¡ D\‘√ qTqï áu§eTà ãVüQX¯ ãdüÔs¡T ÁbÕ+‘·+ e⁄+&Ée#·TÃ. #ÓøÏÿqrs¡T n\+ø£s¡D\qT ã{Ïº dü+#ês¡ C≤‘·T\neTàyê]~>± nqTø=+≥Tqï á u§eTà |ü˝…¢|ü≥Tº\qT+∫ e#˚Ã dü+<äs¡Ù≈£î\qT m≈£îÿe>± Äø£]¸düTÔ+~.

#ê]Á‘·ø£ ‘=*j·TT>∑+ qT+∫ eT<Ûä´j·TT>∑+ es¡≈£î$$<Ûä sê»e+XÊ\T $&ÉT<ä\#˚dæq s¡ø£s¡ø± \HêDÒ\qT ≈£L&Ü Çø£ÿ&É #·÷&Ée#·TÃ. nìï{Ï ˝ÀqT,lsê»sê» nì eTTÁ~+∫q ‘·÷s¡TŒ#êfi¯óø£´sêEsê»sê»qπs+Á<äTì ã+>±s¡T HêD…+ #Ó|ü⁄Œø√<ä>∑Z~.

Ç<˚ eT÷´õj·T+ Äes¡D˝À Çøå±«≈£î, ‘·÷s¡TŒ#êfi¯óø£´, $»j·Tq>∑s¡ sêE\ ø±\eTTHê{Ï<ë<ë|ü⁄ 50 •˝≤Œ\THêïsTT. ñ|ü⁄Œ>=+&É÷s¡TqT+∫ ‘·s¡*+∫q Áø°.X¯. 3e X¯‘êã›+Hê{Ï ãT<äT›ìdüTqï|ü⁄sê‹ $Á>∑Vü≤+, düMT|ü+ qT+∫ ‘·s¡*+∫qbÕq|ü≥º+ô|’qTqï eT*¢ø±s¡T®qkÕ«$T $Á>∑Vü≤+,C…’qrs¡ú+ø£s¡T&Ó’q es¡Δe÷q eTVü‰Ms¡T&ÉT, y˚DT>√bÕ\, ≈£îe÷s¡kÕ«$T, dü÷s¡´, uÛ…’s¡e, >∑DÒX¯,q+~, eTø£s¡‘√s¡D+, <ë«s¡bÕ\ø£, Ä+»H˚j·T,l<˚$, bÕs¡«‹ •˝≤Œ\T ñuÛÑj·T>√<ëe] õ˝≤¢\kÕ+düÿè‹ø£ yês¡dü‘ê«ìï ‘Ó*j·TCÒdüTÔHêïsTT.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

sêfi¯flã+&ç eT÷´õj·T+� &Üø£ºsY áeTì •eHê–¬s&ç¶

s¡TÁ<˚X¯«sê\j·T+ $XÊ˝yÓTÆq ÁbÕ+>∑D+˝Àe⁄+~. s¡TÁ<˚X¯«sê\j·T+ ‘·÷s¡TŒ<ë«s¡+ e<ä› <ë<ë|ü⁄ Äs¡T n&ÉT>∑T\ m‘·TÔ >∑\ ˇø£ ô|<ä› •e*+>∑+e˝…qTqï •\MT<ä ˇø£ XÊdüq+ e⁄+~.á •˝≤XÊdüq+ Á|üø±s¡+ ø±ø£rj·T e+XÊìøÏ #Ó+~qÁb˛\sêE, eTT|üŒ\<˚$ <ä+|ü‘·T\ ≈£îe÷s¡T&Ó’qs¡TÁ<ä<˚e eTVü‰sêE #˚‘· XÊ*yêVü≤q X¯ø£+ 1084dü+e‘·‡s¡+ ∫Á‘·uÛ≤qT HêeT dü+e‘·‡s¡+,e÷|òüTX¯ó<äΔ Á‘·jÓ÷<ä• X¯ìyês¡+ Hê&ÉT nq>±Áø°.X¯. 1163e dü+e‘·‡s¡+ »qe] 19e ‘˚Bqs¡TÁ<˚X¯«s¡ Ä\j·T+ Á|ü‹cÕº|üq »]–q≥T¢>±‘Ó\TdüTÔqï~.

s¡TÁ<˚X¯«sê\j·T+ yÓTT‘·Ô+ <ë<ë|ü⁄ Hê\T>∑Tn&ÉT>∑T\ m‘·ÔsTTq y˚~ø£MT<ä ì]à+#·ã&ç+~.y˚~ø£ 31MT≥s¡¢ bı&Ée⁄, 25 MT≥s¡¢ yÓ&É\TŒ‘√|ü$Á‘·yÓTÆq l#·Áø£+ Äø±s¡+˝À ì]à+#·ã&É&É+$X‚wü+. Ä\j·T ìsêàD XË’* $q÷‘·ïØ‹˝À kÕ–+

~. Ä\j·T Á|üy˚X¯+ e<ä› n≥T, Ç≥T ‘Ó\¢ì sê‹‘√#ÓøÏÿq ◊sêe‘·+, q\¢ì sê‹‘√ #ÓøÏÿq q+~,ø£qT$+<äT#˚kÕÔsTT.

kÕ<Ûës¡D+>± @ Ä\j·T+˝ÀHÓ’Hê, yÓTT<ä≥Á|üy˚X¯<ë«s¡+, Ä ‘·s¡Tyê‘· düuÛ≤eT+&É|ü+, n≥Tô|’,eTTKeT+&É|ü+, n+‘·sêfi¯+, >∑sê“¤\j·T+... sTT˝≤ˇø£ Áø£eT |ü<äΔ‹˝À ìsêàD+ ø£qã&ÉT‘·T+≥T+~.

ø±˙ s¡TÁ<˚X¯«sê\j·T+ jÓTTø£ÿ Á|ü‘˚´ø£‘· @$T≥+fÒ... Ç~ Á‹≈£L{≤\j·T+.

<äøÏåD~X¯˝À e⁄qï Á|üy˚X¯<ë«s¡+ >∑T+&ÜÄ\j·T+˝ÀøÏ Á|üy˚•+#·>±H˚ eTTKeT+&É|ü+ edüTÔ+~. eTTK eT+&É|ü+˝À q\¢#·\Tesê‹‘√ #ÓøÏÿqkı>∑ôd’q düÔ+uÛ≤\T ø£qT$+<äT#˚kÕÔsTT.Bìì <ë≥>±H˚ s¡+>∑eT+&É|ü+ edüTÔ+~.s¡+>∑eT+&É|ü+ n+fÒkÕ«$Tyês¡¢≈£î qè‘·´+»* düeT]Œ+#˚ y˚~ø£. qè‘·´y˚~ø£ô|’ nqT~qeT÷ <˚yê+>∑q\ Äsê<ÛäHêqè‘·´+ ø=qkÕ>∑T‘·÷ e⁄+&˚~. s¡+>∑eT+&É|ü+ <äøÏåD+ yÓ’|ü⁄‘·|üŒ $T–*q 3yÓ’|ü⁄˝≤ 3 >∑sê“¤\j·÷\T+{≤sTT.|ü&ÉeT{Ï yÓ’|ü⁄q •yê\j·T+, ñ‘·Ôs¡+yÓ’|ü⁄q yÓ’wüíyê\j·T+, ‘·÷s¡TŒyÓ’|ü⁄q dü÷s¡T´ìdüìï~Ûe⁄HêïsTT. nsTT‘˚ Á|üdüTÔ‘·+ •yê\j·T+˝ÀìeT÷\$sê≥TºqTe÷Á‘·y˚T #·÷&Ée#·TÃ.

s¡+>∑eT+&É|ü+˝À e⁄qï düÔ+uÛ≤\MT<ä, ô|’ø£|ü⁄ŒHêqTø=ìe⁄qï <ä÷˝≤\MT<ä, n+>∑Tfi¯+ ≈£L&Ü

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 5

es¡+>∑\T¢, Vü≤qTeTø=+&É »+≥q>∑sê\T ø£*dæb˛j·÷sTT. Vü≤qTeTø=+&É #Ís¡kÕÔ qT+&ç ≈£L‘·y˚≥T <ä÷s¡+˝À >∑\y˚sTTdüÔ+uÛ≤\ >∑T&ç, ù|s¡T≈£î ‘·>∑Z≥T¢ y˚j˚T+&É¢ #·]Á‘· >∑\ n|üPs¡« ø£≥º&É+. y˚sTT düÔ+uÛ≤\ >∑T&ç>± »q+ H√fi¯fl˝À¢

HêqT‘·Tqï á >∑T&ç ndü\T ù|s¡T s¡TÁ<˚X¯«sê\j·T+. á s¡TÁ<˚X¯«sê\j·÷ìï ÄqTø=ì ˇø£ ø£fi≤´DeT+&É|ü+e⁄+~.á ø£fi≤´DeT+&É|ü+ y˚sTTdüÔ+uÛ≤\‘√ ì]à+#·ã&çq+<äTq s¡TÁ<˚X¯«sê\j·÷H˚ï y˚sTTdüÔ+uÛ≤\ >∑T&ç>± |æ\TdüTÔHêïs¡T.

■ Vü≤s¡>√bÕ˝Ÿ

6

U≤∞˝Ò≈£î+&Ü •˝≤Œ\‘√ ì]àkÕÔs¡T. s¡+>∑eT+&É|ü+ô|’ø£|ü⁄Œ ô|’uÛ≤>∑+˝À |ü~‘·\\T >∑\ •e⁄&ÉT#Óø£ÿã&çe⁄Hêï&ÉT. s¡+>∑eT+&É|ü+˝Àì •\Œø£fi≤#ê‘·Ts¡´+ #·÷ùdÔ, M{Ïì yÓTÆq+ yÓT~|æ eT*#êπsyÓ÷ nì|ædüTÔ+~. ìqïH√, yÓTTqïH√ #ÓøÏÿq≥T¢>± Ç|üŒ{Ïø° @e÷Á‘·eTT eHÓï‘·>∑Zì Ä |üì‘·Hêìï#·÷düTÔ+fÒ ÄHê{Ï •\TŒ\ Á|ü‹uÛÑqT ø=ìj·÷&É≈£î+&Ü e⁄+&É˝ÒeTT.

s¡+>∑eT+&É|ü+ eT÷&ÉTyÓ’|ü⁄˝≤ eTT>∑TZs¡T <˚e‘êeT÷s¡TÔ\≈£î $&ç$&ç>± >∑sê“¤\j·÷\T e⁄+&É&É+ns¡T<Ó’q $wüj·T+. n≥Te+{Ï Ä\j·÷\qT Á‹≈£L{≤\j·÷\T nì n+{≤s¡T. 3 >∑sê“¤\ j·÷\≈£î>∑\ <ë«s¡ã+<Ûë\qT #·÷dæ rs¡e\dæ+<˚. yê{Ïrs¡T e]í+#·q\$>±<äT. kÕ<Ûës¡D+>± @ <ë«s¡ã+<ÛäyÓTÆHê <ëì Á|üø£ÿH˚ >∑\ >√&É˝ÀìøÏ <ä÷]Ã _–+#·ã&ç e⁄+≥T+~. ø±ì Çø£ÿ&ç <ë«s¡ã+<Ûä+, >√&Éø£+fÒ ˇø£ n&ÉT>∑T eTT+<äT≈£î e∫Ã e⁄+≥T+~.düTe÷s¡T |ü<äVü‰s¡T n&ÉT>∑T\ m‘·TÔ, 12 n&ÉT>∑T\yÓ&É\TŒ>∑\ <ë«s¡ã+<Ûä+yÓTT‘·Ô+ ˇπø sê‹ |ü\ø£‘√ì]à+#ês¡T. Ç+‘· ô|<ä› sê‹|ü\ø£qT >√&É≈£î‘êø£≈£î+&Ü ì\ã&ç e⁄+&˚≥≥T¢ #Óø£ÿ&É+e\q BìøÏyÓqTø£e⁄qï >√&É≈£î eT<Ûä´ X¯Sq´Á|ü<˚X¯+ @s¡Œ&ç

>∑sê“¤\j·T+˝À nìïy˚fi¯˝≤ #·\¢>± e⁄+≥T+~.<ë«s¡ã+<ÛëìøÏ Çs¡TyÓ’|ü⁄˝≤ ô|<ä›ô|<ä›s¡+Á<Ûë\T>∑\øÏ{Ïø°\e+{Ï sê‹|ü\ø£\Tì\u…{Ïºe⁄HêïsTT. <ëì‘√ >∑sê“¤\j·T+˝ÀøÏ m\¢|ü⁄Œ&É÷ >±*, yÓ\T‘·Ts¡Te⁄+≥T+~.

eT÷&ÉT >∑sê“¤\j·÷\eTT+<äTqïeT÷&ÉT <ë«s¡ã+<Ûë\T, ˇø=ÿø£ÿ{° ˇø=ÿø£ÿ n<äT“¤‘· ø£fi≤K+&Éy˚T.<ë«s¡ã+<Ûë\|ü≥¢ Ç+‘·{Ï ÁX¯<äΔ @ Ç‘·s¡ Ä\j·÷\˝ÀqT ø±qsê<äT. Á|ü‹ <ë«s¡ã+<ÛäqeTT ô|’qyÓ&É\TŒ>±>∑\ eTø£s¡‘√s¡DeTT #Óø±ÿs¡T. n+<äT˝Àn<äT“¤‘· \‘·\T, |üP\T, $$<Ûä •˝≤Œ\T #Óø£ÿã&çe⁄HêïsTT. <äøÏåD ~X¯>± Á|üy˚•ùdÔ, |ü&ÉeTs¡ ~≈£îÿ˝Àø£qã &˚ •yê\j·Ty˚T s¡TÁ<˚X¯«sê\j·T+. s¡TÁ<˚X¯«sê\ j·T+ <ë«s¡ã+<Ûä+ ô|’q e⁄qï eTø£s¡‘√s¡D+‘√#·T≥÷º nwüº~ø±Œ\≈£î\THêïs¡T. eTTK´+>± q≥sêE ø=\TyÓ’ e⁄+{≤&ÉT. $wüßíeT÷]Ô >∑sê“¤\j·T+<ë«s¡+ô|’q qè‘·´+#˚düTÔqï qs¡dæ+VüQ&ÉT,dü÷s¡úÛÑ>∑ yêqTì >∑sê“¤\j·T+ <ë«s¡ã+<Ûä+ô|’qn|ü‡s¡dü\‘√ ≈£L&çq <˚y˚+Á<äT&ÉT e⁄+{≤&ÉT.

Çø£ >∑s¡“¤>∑T&ç Á|üy˚XÊìøÏ Çs¡TyÓ’|ü⁄˝≤ ì\Te⁄>∑Te÷à\≈£î ÄqTø=ì düTe÷s¡T Hê\T>∑T n&ÉT>∑T\yÓ&É\TŒq, 3 n&ÉT>∑T\ m‘·TÔq e⁄qï uÛ≤>∑+˝À

$$<Ûä Hê≥úÛÑ+–eT\˝À e⁄qï j·TTe‘·T\T, ˇø£]Á|üø£ÿq ˇø£s¡T e⁄+&˚≥≥T¢>± #Óø±ÿs¡T. eTs=ø£es¡Tdü˝À$$<Ûä s¡ø±\ yê<ä´|ü]ø£sê\T yêsTTdüTÔqïj·TTe‘·\T, yê]øÏ ø=+#Ó+ ô|’uÛ≤>∑+˝À dæ+Vü≤+,Hê>∑<˚e‘·\T #Óø£ÿã&ç e⁄HêïsTT.

s¡TÁ<˚X¯«s¡ Ä\j·T+˝Àì s¡TÁ<˚X¯«s¡ *+>∑+1.22 MT≥s¡¢ m‘·TÔ ø£*–, ˇø£ $<ÛäyÓTÆq ‘˚»düT‡‘√yÓ*–b˛‘·÷ uÛÑ≈£îÔ*ï|ü⁄˙‘·T*ï #˚düTÔ+~. eTVü‰•esêÁ‹ |üs¡«~q+ Hê&ÉT s¡TÁ<˚X¯«s¡kÕ«$T ø£fi≤´Dy˚&ÉTø£\T »s¡T>∑T‘êsTT.ÄHê{Ï sêÁ‹ *+>√<ä“¤e düeTj·T+˝À eTVü≤Hê´dü |üPs¡«ø£ @ø±<äX¯ s¡TÁ<ë_Ûùwø£+ìs¡«Væ≤kÕÔs¡T. s¡TÁ<˚X¯«sêìøÏ <äøÏåD+>± düTe÷s¡T30 >∑C≤\ <ä÷s¡+˝À ˇø£ ø£fi≤´DeT+&É|ü+ e⁄+~.á ø£fi≤´D eT+&É|ü+ ≈£L&Ü s¡TÁ<˚X¯«sê\j·T+˝≤>±H˚ düTe÷s¡T Hê\T>∑T n&ÉT>∑T\ m‘·ÔsTTqqø£åÁ‘êø±s¡|ü⁄ y˚~ø£ô|’q ì]à+#ês¡T. |ü]e÷D+˝ÀÇ~ s¡TÁ<˚X¯«sê\j·T+ ø£+fÒ ô|<ä›~. Bìì s¡TÁ<ä<˚eeTVü‰sêE ≈£îe÷s¡T&ÉT eTVü‰<˚e #·Áø£e]Ô ì]à+#ê&ÉT. á ø£fi≤´DeT+&É|ü+yÓTT‘·Ô+ düÔ+uÛ≤\‘√ì+|æy˚XÊs¡T. s¡TÁ<˚X¯«s¡kÕ«$T yê]øÏ ø£fi≤´D√‘·‡e+»s¡|ü&ÜìøÏ M\T>± ø£fi≤´DeT+&É|ü+eT<Ûä´˝Àø=+‘·uÛ≤>∑+ U≤∞>±e⁄+#ês¡T. s¡TÁ<˚X¯«sê\j·T+‘√b˛*Ã#·÷ùdÔ á ø£fi≤´DeT+&É|ü+˝À #Ó|ü⁄Œø√<ä>∑Z•\Œ+ @MT˝Ò<äT. á eT+&É|ü+˝À yÓTT‘·Ô+y˚sTTdüÔ+uÛ≤\T e⁄HêïsTT ø£qTø£ y˚sTTdüÔ+uÛ≤\eT+&É|ü+ nì |æ\TdüTÔ+{≤s¡T. n˝≤π> |üø£ÿq e⁄qïs¡TÁ<˚X¯«sê\ j·÷ìï y˚sTTdüÔ+uÛ≤\ >∑T&ç>±|æ\TdüTÔHêïs¡T. s¡TÁ<˚X¯«sê\j·÷ìø°, ø£fi≤´DeT+&ÉbÕìøÏ eT<Ûä´ qTqï U≤∞düΔ\+˝À ˇø£ ∫qï y˚~ø£MT<ä düT+<äs¡ yÓTÆq q+~ $Á>∑Vü≤+ e⁄+~. ø±ø£rj·T q+~ nH˚ Á|ü‘˚´ø£yÓTÆq ù|s¡T sêe&ÜìøÏ q+~$Á>∑Vü≤ n\+ø£s¡DÒ ø±s¡D+. düTe÷s¡T Äs¡Tn&ÉT>∑T\ bı&Ée⁄, Hê\T>∑T n&ÉT>∑T\ m‘·TÔ>∑\ áq+~ $Á>∑Vü≤+ jÓTTø£ÿ m&ÉeTyÓ’|ü⁄ eTT+<ä]ø±\TyÓ÷ø±* es¡≈£î $]–b˛sTTe⁄+&É&É+ #·÷ùdÔeTqdüT‡ ø£\T≈£îÿeT+≥T+~. Ä\j·T ÁbÕ+>∑D+˝ÀáXÊqéT÷\>± ˇø£ |ü⁄wüÿ]DÏ e⁄+~. ÄHê{ÏÇ+»˙]+>¥ Á|ü‹uÛÑ≈£î Ç~ Á|ü‘·´ø£åkÕø£å´+. á|ü⁄wüÿ]DÏ˝ÀìøÏ uÛÑ÷>∑s¡“¤+ qT+&˚ ˙s¡TÁ|üeVæ≤düTÔ+~.

ø±ø£rj·TT\ •\ŒXË’*øÏ y˚sTTdüÔ+uÛ≤\>∑T&çn‘·T´‘·ÔeT ñ<ëVü≤s¡D. á Ä\j·÷ìï <ä]Ù+#·&É+ˇø£ n|ü⁄s¡÷|ü nqTuÛÑe+.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 7

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt8

dü«j·T+ø£èwæC≤‹dü+|ü<äqT ø=\¢>=fÒº yÓTÆì+>¥ yê´bÕs¡+‘√, yÓTÆ$T+>¥ ø£fi¯‘√

dü+ã+<Ûä+ ˝Ò≈£î+&Ü dü«j·T+ø£èwæ‘√ m~–e∫Ãq j·TTe bÕÁ‹πøj·TT&ÉTª≥÷]»+q÷´dtμ dü+bÕ<ä≈£î&ÉT - eTTÁ<ë|ü≈£î&ÉT yÓTÆHêkÕ«$T. n‘·ìnqTuÛÑyê\‘√, eè‹Ô<Ûäs¡à+˝À mH√ï Çã“+<äT\T m<äTs¡T|ü&Ü¶sTT. yÓTÆHêkÕ«$Tdüe÷» Væ≤‘·y˚T \ø£å´+>± ô|≥Tºø=ì bÕÁ‹πøj·T eè‹Ôì kÕ–düTÔHêïs¡T.

- &Üø£ºsY m._.¬ø.Á|ükÕ<éÁ|üU≤´‘· »s¡ï*dtº, e÷J n<Ûä´≈£åî&ÉT, n~Ûø±s¡uÛ≤cÕ dü+|òüT+

Á|üj·÷ùdø±˙...bÕ‹ø£ dü+e‘·‡sê\ |üÁ‹ø± s¡#·HêqTuÛÑe+, sê»ø°j·÷~ $$<Ûä s¡+>±\

Á|üeTTKT\‘√ |ü]#·j·÷˝À, ùdïVü‰˝À e⁄qï|üŒ{Ïø° >∑e÷´ìøÏ #ê˝≤ <ä>∑Zs¡>±yÓ[fl <ä]#˚s¡≈£î+&ÜH˚ ‹]–e∫Ãq ñ<ä+‘ê\T yÓTÆHêkÕ«$T J$‘·+˝À#ê˝≤H˚e⁄HêïsTT. eTq<˚X¯+- $<˚XÊ\T #·÷dæq $düÔè‘êqTuÛÑe+‘√ me]<äj·÷<ëøÏåD≤´\ MT<ä >±ø£ dü«‘·+Á‘·+>± ã‘·ø±\qTø=ì $\ø£åD |üÁ‹ø£≥÷]»+q÷´dtqT q&ÉT|ü⁄‘·THêïs¡T. ˙‹>± ã‘·ø±\qTø=H˚ yÓTÆHêkÕ«$T >∑&É∫qJ$‘·+ q˝Ò¢s¡TMT<ä q&Éø£ n+{≤πs n˝≤ kÕ>∑˝Ò<äT.

- &Üø£ºsY bı‘·÷Ô] yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄,Á|üU≤´‘· »s¡ï*dtº, e÷J n<Ûä´≈£åî\T, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Áô|dt nø±&ÉMT

ñ|üjÓ÷>∑ø£s¡+d”ìj·TsY »s¡ï*dtº\T ‘·eT nqTuÛÑyê\qT |ü⁄düÔø£s¡÷|ü+˝À ‘˚e&É+

n_Ûq+<ä˙j·T+. yÓTÆHêkÕ«$T sêdæ Á|ü#·T]+∫q ªz »s¡ï*dtº &Ó’Øμ n+<ä]ø°ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·T+~. n≥Te+{Ï |ü⁄düÔø±\≈£î ‘·|üŒ≈£î+&Ü Áb˛‘ê‡Vü≤+\_ÛdüTÔ+~.

- l ‹s¡TeT\–] düTπs+<äsYn<Ûä´≈£åî\T, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Áô|dt nø±&ÉMT

ø£\+ >=|üŒ~yÓTÆHêkÕ«$T sêdæq ªz »s¡ï*dtº &Ó’Øμì #·~$‘˚ ªªø£‹Ô ø£+fÒ ø£\+ >=|üŒ~μμ

nqï HêqT&ç ì»eTì|ædüTÔ+~. eTTK´+>± $<ë´s¡Tú\≈£î dü÷Œ¤]Ô>± ì*#˚yê´kÕ\THêïsTT. Ä yê´kÕ\T #·<äTe⁄‘·T+fÒ bÕÁ‹πøj·T eè‹Ô˝À ìã<äΔ‘·‘√sêDÏ+∫q bÕ‘·‘·s¡+ »s¡ï*düTº\T >∑Ts¡TÔ≈£î ekÕÔs¡T.

- &Üø£ºsY C≤qeT~› Vü≤qTeT#êÃ¤ÁdæÔ,eékÕΔ|üø£ ø±s¡´<ä]Ù, ÁuÖHé uÛ≤cÕ |ü]XÀ<ÛäHê πø+Á<ä+, ø£&É|ü

<äs¡ŒD+‘·q nqTuÛÑyê\ düTe÷\‘√ yÓTÆHêkÕ«$T Á|ü#·T]+∫q »s¡ï*dtº &Ó’Ø ˇø£

bÕÁ‹πøj·TTì bÕ‹πøfi¯fl >∑eTHêìøÏ <äs¡ŒD+. eè‹Ô˝À mH√ï ˇ&ç<äT&ÉT≈£î\qTm<äTs=ÿ+≥÷ ‘·q yê&ç y˚&ç ø£˝≤ìï q&ç|ædüTÔqï yÓTÆHêkÕ«$TøÏ n_Ûq+<äq\T.

- l >∑T+&ÉT e©¢X¯«sY, Á|ü<Ûëq dü+bÕ<ä≈£î\T, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸñ<äéTy˚T...

Á|ü»\≈£î düe÷#ês¡+ n+~dü÷ÔH˚ bÕ\≈£î\qT eTT\T¢ø£Ás¡‘√ bı&Ée&É+,n+‘·Ø¢q+>± e÷s¡Z<äs¡Ùø£+ #˚j·T&É+ yÓTÆHêkÕ«$T yê´kÕ˝À¢ ø£ì|æ+#˚

Á|ü‘˚´ø£‘·. n‘·qT @+ sêdæHê, @+ #˚dæHê »HêìøÏ ñ|üjÓ÷>∑|ü&Ü\H˚ #˚XÊ&ÉT,#˚kÕÔ&ÉT ‘·|üŒ ù|s¡Tø√dü+, ø±düT\ø√dü+ #˚ùd HÓ’»+ø±<äT. bÕ‹πøfi¯ófl>± Äj·Tìï>∑eTìdüTÔHêï. yÓTÆHêkÕ«$T @~ #˚|ü{ÏºHê n<=ø£ ñ<äéTy˚T.

- l õ.sê»X¯óø£,e÷Jdü+bÕ<ä≈£î\T-Ç+&çj·÷≥T&˚, m&ç{À]j·T˝Ÿ ø£q‡˝…º+{Ÿ-Ä+Á<ÛäCÀ´‹

n+øÏ‘·uÛ≤e+»s¡ï*dtº &Ó’Ø˝Àì yê´dü |üs¡+|üs¡qT |ü]o*+∫q|ü⁄&ÉT <˚XÊ_Ûeè~Δ |ü≥¢

yÓTÆHêkÕ«$TøÏ >∑\ n+øÏ‘·uÛ≤e+, eè‹Ô|ü≥¢ ìã<äΔ‘· düŒwüº+>± ‘Ó\TkÕÔsTT.mH√ï$wüj·÷\ô|’ Äj·Tq≈£îqï ne>±Vü≤q n<äT“¤‘·+. yÓTÆHêkÕ«$T sêdæq »s¡ï*dtº&Ó’Ø ‘Ó\T>∑T »s¡ï*»+˝À dü]ø=‘·Ô es¡e&çøÏ lø±s¡+ #·T≥º>∑\<äì Hê qeTàø£+.

- &Üø£ºsY <˚X¯sêE y˚DT>√bÕ˝Ÿ,e÷J &Ó’¬sø£ºsY, uÛ≤s¡‘· n+‘·]ø£å |ü]XÀ<ÛäHê dü+düú(ÇÁk˛)

Áù|s¡Dªˇø£ bÕÁ‹πøj·TTì Á|üj·÷düμ nì |ü⁄düÔø£+ ù|s¡TøÏ+<ä {≤>¥˝…’Hé #˚sêÃs¡T.

‘·q ø£èwæøÏ ‘·–q >∑T]Ô+|ü⁄ sê˝Ò<äqï ìπs«<ëìï Ç~ #Ó|üŒø£H˚ #ÓãT‘·T+~.|üÁ‹ø± s¡+>∑+˝À e⁄qïyês¡T, sê<ä\T#·Tø=qïyês¡T á s¡+>∑+|ü≥¢ ÄdüøÏÔe⁄qïyês¡T,yÓTÆHêkÕ«$T nqTuÛÑyê\qT+∫ m+‘√ ø=+‘· Áù|s¡D bı+<äe#·TÃ.

- &Üø£ºsY >√$+<äsêE #·Áø£<ÛäsY, Á|üeTTK s¡#·sTT‘·, $eTs¡Ù≈£î\Tdü÷Œ¤]Ô

Á|üeTTK »s¡ï*dtº - s¡#·sTT‘· l yÓTÆHêkÕ«$T sêdæq ªz »s¡ï*dtº &Ó’Øμdü÷Œ¤]Ôì ø£*–+#˚s¡#·q. $<ë´s¡Tú˝À¢, j·TTe‘·˝À Ä‘·àdüúsTTsê´ìïô|+#·T‘·T+~. - &Üø£ºsY mHé. dæ<√Δõsêe⁄,

&Ó’¬sø£ºsY, Ä+.Á|ü. düº&û dü]ÿ˝Ÿ

|üÁj·÷düˇø£ bÕ‹Áπøj·TTì

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 9

»s¡ï*dtº &Ó’Ø

nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ >√s¡+≥¢ eT+&É\+ ø£sêe⁄\|ü*¢ Hê kı+‘·÷s¡T. nø£ÿ&Éø£sêe⁄\|üŒ >∑T&ç e⁄+~. n+<äT˝Àì $Á>∑Vü‰\T 16e X¯‘êã›+ Hê{Ï$. e÷}] |üø£ÿH˚ y˚T¬s&ç¶|ü*¢ e⁄+~. y˚DT>√bÕ\kÕ«$T >∑T&ç Á|ü<Ûëq Äø£s¡¸D. Ä>∑T&ç 15e X¯‘êã›+ Hê{Ï~. >√s¡+≥¢≈£î >∑T+&Óø±j·T - e÷<Ûäesêj·T\ Ä\j·T+ (15e X¯.). Çø£ ˝ÒbÕøÏå >∑T]+∫ m+‘· sêdæHê ‘·≈£îÿy˚. Ä Ä\j·÷˝À¢s√E\T >∑&çbÕqT. >√s¡+≥¢ ôV’≤dü÷ÿ\T˝À ô|qTø=+&É pìj·TsY ø£fi≤XÊ\˝ÀÇ+≥sY #·<äTe⁄‘·Tqï |ü⁄Œ&ÉT |ü<˚ |ü<˚ >∑T&ÉT\qT, #ê]Á‘·ø£ ø£≥º&Ü\qT#·÷XÊqT. n$ ìsê<äs¡D≈£î >∑Ts¡sTT, n_Ûeè~ΔøÏ H√#·Tø√ø£b˛e&É+ qqTï ø£~*+∫+~. ôV’≤dü÷ÿ\T˝À e⁄+&É>±H˚ sêj·T&É+ yÓTT<ä\Tô|{≤º. Çø£ Ç+≥sY˝Àô|qTø=+&É ($»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´ ¬s+&√ sê»<Ûëì)˝À bÕ&ÉT|ü&çq >∑Tfi¯ófl,#ê]Á‘·ø£ ø£≥º&Ü\T, ø√≥ #·÷dæ #·*+∫b˛j·÷qT. n|üŒ{ÏqT+∫ eTq #·]Á‘·-dü+düÿè‹ô|’ n<Ûä´j·T HêìøÏ lø±s¡+ #·T{≤ºqT. ø£sêï≥ø£˝Àì ∫ø£ÿãfi≤fl|ü⁄s¡+˝À_.j·Td”‡. #·~yêqT. ãfi≤fl|ü⁄s¡+˝Àq÷ uÀ˝…&ÉT >∑Tfi¯óflHêïsTT. |üø£ÿH˚ q+~Á>±eT+˝À 7e X¯‘êu≤›ìøÏ #Ó+~q q+BX¯«s¡Tì düìï~Ûì |ü\Te÷s¡T¢ #·÷XÊqT.b+.@. (#·]Á‘·) yÓTÆdü÷s¡T $X¯«$<ë´\j·T+˝À #·~y˚≥|ü⁄Œ&ÉT yÓTÆdü÷s¡T|ü]düsê \˝Àì Ä\j·÷\T, |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\qT #·÷ùd neø±X¯+

\_Û+∫+~. Ä $<Ûä+>±ˇø£yÓ’|ü⁄ #·<äTe⁄ø=+≥÷eTs√yÓ’|ü⁄ eTq yês¡dü‘·«dü+|ü<ä≈£î Á|ürø£˝…’q ÁbÕNqø£≥º&Ü\qT, |üsê´≥ø£Á|ü<˚XÊ\qT dü+<ä]Ù+#êqT.1985 ˝À >√s¡+≥¢ Ä+Á<ÛäÁ|üuÛÑ$˝ÒK] nj˚T´Hê{Ïπø >∑Tfi¯ófl->√|ü⁄sê\T, #·]Á‘·-dü+düÿè‹,ø£s¡Te⁄-˙{Ïeqs¡T \T e+{ÏÁ|üeTTK n+XÊ\ô|’ yê´kÕ\TsêXÊqT. n$ $$<Ûä ~q,yês¡, |üø£å |üÁ‹ø£˝À¢

Á|ü#·T]‘·eTj·÷´sTT. yê{ÏøÏ e∫Ãq düŒ+<äq‘√ eT]ìï |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\T,eTq sêÁwüº+‘√ bÕ≥T ø£sêï≥ ø£˝À ≈£L&Ü ‹]>±qT. ‘=\T‘· sêj·T\d”eT˝Àì|üsê´≥ø£ düú˝≤\ô|’ |ü]XÀ<ÛäHê‘·àø£ yê´ kÕ\qT dæ<äΔ+#˚XÊqT. Hêe<ä› >∑\KØ<Ó’q ¬øyÓTsê‘√ bò˛{À \T rdæ uÛÑÁ<ä|ü]#˚yêìï. H˚qT rdæq bò˛{À\T #·÷dæn|üŒ{Ï eTTK´eTsÁ‹ ª|ü<äàlμ &Üø£ºsY mHé.{Ï.sêe÷sêe⁄ m+‘√yÓT#·TÃø=Hêïs¡T. (Væ≤+<ä÷|ü⁄s¡+ qT+∫ ÁbÕ‹ì<Ûä´+ eVæ≤düTÔqï m˙ºÄsY 1986»qe] 26q ªª‘Ó\T>∑T Á>±MTD Áø±+‹|ü<∏ä+μμqT kı+‘· ìjÓ÷»ø£es¡Z+˝Àì˝ÒbÕøÏå eT+&É\+˝À ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. Ä ø±s¡´Áø£e÷\ bò˛{À\qT n<äT“¤‘·+>±rXÊqT) ªªVü≤+|”πøåÁ‘·+μμ >∑T]+∫ 1986˝À Ä+Á<ÛäÁ|üuÛÑ-Ä~yês¡+nqTã+<Ûä+˝À |ü]XÀ<ÛäHê‘·àø£ yê´dü+ bò˛{À\‘√ düVü‰ n#·ÃsTT+~. Äyê´kÕìøÏ $X‚wüdüŒ+<äq \_Û+∫+~. m+‘√ eT+~ $TÁ‘·T\T, »s¡ï*dtº\T,s¡#·sTT‘·\T qqTï n_Ûq+~+∫q rs¡T ÄX¯Ãsê´ìøÏ >∑T]#˚dæ+~. H˚qT #·÷dæqÁ|ü<˚XÊ\T-|ü]XÀ~Û+∫q n+XÊ\ >∑T]+∫ u≤Vü≤´ Á|ü|ü+#êìøÏ‘Ó*j·TC…|üŒ&ÜìøÏ ‘·Vü≤‘·Vü≤˝≤&ÉT ‘·T+&˚yêìï. j·÷Á‘ê düú˝≤\T, |üsê´≥ø£Á|ü<˚XÊ\T, Á|üø£è‹ s¡eTD°j·T‘·... e+{Ï $wüj·÷\qT XÀ~Û+#·&É+ n+‘·düT\TyÓ’q |üìø±<äT. Ks¡TÃ-ø£wüº+‘√ ≈£L&ÉTø=qï |üì. mH√ï ø£wüºqcÕº\ø√]Ãªªsêj·T\d”eT s¡eTD°j·T πøåÁ‘ê\Tμμ o]¸ø£‘√ |ü]XÀ<ÛäHê‘·àø£ yê´kÕe[ìs¡÷bı+~+#êqT. Ä+Á<ÛäÁ|üuÛÑ ~q|üÁ‹ø£ u…+>∑Tfi¯Ss¡T m&çwüHé˝À d”]j·T˝Ÿ>±Á|ü#·T]+#·&ÜìøÏ Hê yê´kÕe[ m+|æø£sTT+~. Ä+Á<ÛäÁ|üuÛÑ n‘·´~Ûø£ düs¡Tÿ´˝ÒwüHé e⁄qï |üÁ‹ø£.Á|ü#·Ts¡D ø√dü+m<äTs¡T#·÷düT Ô+&É>±,H˚qT m<äTs¡T#·÷&Éì$<Ûä+>± ªÄ+Á<ÛäCÀ´‹μnk˛dæj˚T{Ÿ m&ç≥sY&Üø£ºsY m._.¬ø.Á|ükÕ<éqT+∫ |æ\T|ü⁄e∫Ã+~.

Ä+Á<ÛäCÀ´‹ ø£&É|ü

|üsê´≥ø£y˚T |üÁ|ü+#·+Á|ü<˚XÊ\T #·÷&É&É+ Hê≈£î ∫qï|üŒ{Ï

qT+#˚ n\yê≥sTT+~. mø£ÿ&çøÏb˛sTTHê nø£ÿ&É #·÷&É<ä>∑Z$@eTTqïjÓ÷ ‘Ó\TdüTø=H˚yêìï. }s¡T nqï ‘·sê«‘· >∑T&ç->√|ü⁄s¡+,@y√ ø£≥º&Ü\T ˝Ò≈£î+&Ü e⁄+&Ée⁄ ø£<ë. >∑T&ç->√|ü⁄s¡+ dü+<äs¡Ùq+‘·sê«‘· ÁbÕNq ø£≥º&Ü\qT |ü]øÏ+#˚yêìï. yê{Ïì #·÷dæq|ü⁄Œ&ÉTm+‘√ Äq+<ä+ ø£*π>~. Ä Äq+<ä+˝À qT+∫ Ä˝À#·q |ü⁄fÒº~.@$T Ä•+∫ eTq |üPØ«≈£î\T ªªyês¡dü‘·« dü+|ü<äμμqT eTq≈£în+~+∫b˛j·÷s¡ì Á|ü•ï+#·Tø=Hêï. ˇø£ >∑T&çì ˝Ò<ë ÁbÕNqø£≥º&Üìï #·÷dæq|ü⁄Œ&ÉT <ëì #·]Á‘·qT, n+<äT˝Àì $•wüº‘·qT‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ Á|üj·T‹ï+#êqT. n≥Te+{Ï õC≤„dü≈£î ôV’≤dü÷ÿ\T˝À#·<äTe⁄‘·Tqï|ü⁄Œ&˚ ;»+ |ü&ç+~. ñ‘·ÔeT »s¡ï*dtº nyêsY¶ - 2012

ÁbÕs¡+uÛÑ dü+∫ø£

10 qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

õ˝≤¢ ]b˛s¡ºsY l HÓ\÷¢s¡T <äTsêZÁ|ükÕ<é Hê |ü]XÀ<ÛäHê ø£èwæ >∑T]+∫ #Ó|üŒ&É+e\¢H˚ l m._.¬ø. qqTï ôV’≤<äsêu≤<é s¡eTHêïs¡T. yê´kÕ\T bò˛{À\T #·÷dæqnk˛dæj˚T{Ÿ m&ç≥sY ‹s¡T|ü‹ m&çwüHé ÁbÕs¡+uÛÑ+ dü+<äs¡“¤+ >± yê´kÕ\TÁ|ü#·T]kÕÔeTì #ÓbÕŒs¡T. 1986 qe+ãsY˝À l m._. ¬ø.qT ø£*XÊqT. 1987e÷]Ã 5 qT+∫ ªªsêj·T\d”eT s¡eTD°j·T πøåÁ‘ê\Tμμ o]¸ø£‘√ yê´kÕ\T es¡Tdü>±e#êÃsTT. (e÷]Ã 1q H˚qT Ä+Á<ÛäCÀ´‹ ã÷´s√ Á|ü‹ì~Û>± ‹s¡T|ü‹˝À dü]ø=‘·Ôø=\Te⁄˝À #˚sêqT) Ä yê´kÕ\T, H˚qT Ä+Á<ÛäCÀ´‹˝À sêdüTÔqï yês¡Ô\ e\¢ m+‘√ù|s¡T e∫Ã+~. ‹s¡TeT\ ‹s¡T|ü‹ <˚ekÕúHê\ Ä]úø£ kÕj·T+‘√ Hê |ü]XÀ<ÛäHê‘·àø£yê´kÕe[ ªªsêj·T\d”eT n|üPs¡« ø£fi≤ K+&Ü\Tμμ ù|s¡T‘√ |ü⁄düÔø£+ 1990˝ÀÁ|ü#·T]‘·eTsTT+~. ªªsêj·T\d”eT n|üPs¡« ø£fi≤K+&Ü\Tμμ n<äT“¤‘· s¡#·q nì|ü⁄düÔø±$wüÿs¡D düuÛÑ˝À eø£Ô\T>± bÕ˝§Zqï ‹.‹.<˚. Ç.z. l m+.$.mdt.Á|ükÕ<é,md”« j·T÷ìe]‡{° ‘Ó\T>∑T XÊK n<Ûä´≈£åî\T Ábıô|òdüsY eT<ä÷›s¡T düTu≤“¬s&ç¶‘·~‘·s¡T\T qqTï Á|üX¯+dæ+#ês¡T. nìï Á|ü<Ûëq |üÁ‹ø£˝À¢ düMTø£å\T u≤>± e#êÃsTT.n|üŒ{Ïπø ‘Ó\T>∑T bÕsƒ¡ø£˝Àø±ìøÏ |ü]#·j·TyÓTÆq Hê ù|s¡T ø£fi≤K+&Ü\T‘√ eT]+‘·eT+~øÏ #˚s¡TesTT+~. sêj·T\d”eT˝À >∑Tfi¯ófl, #ê]Á‘·ø£ ø£≥º&Ü\T, ø√q\T,>∑TVü≤\T, |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\T nìï e⁄Hêïj·÷ nì $düTÔb˛e&É+ bÕsƒ¡≈£î\e+‘·sTT+~. 1993 &çôd+ãsY˝À ˇø£ düe÷#ês¡+ ø√dü+ n|üŒ{Ï eTTK´b˛dtºe÷düºsY »qs¡˝Ÿ (dæ.|æ.m+.õ.) l m.yÓ+ø£≥sêe⁄qT ø£*XÊ. ªªMTs¡T #ê˝≤∫qïyêπs. ô|<ä› $wüj·÷ìï sêXÊπsμμ n+≥÷ ø£fi≤K+&Ü\T >∑T]+∫ Á|ükÕÔ$+#ê s¡T.Ä |ü⁄düÔø£+ #·~$q ‘·sê«‘·H˚ Vü≤+|æ‘√ bÕ≥T |ü\T Á|ü<˚XÊ\qT ‘êqT #·÷XÊqìdæ.|æ.m+.õ. #Ó|üŒ&É+‘√ Hê Äq+<ëìøÏ Äø±X¯y˚T Vü≤<ä›sTT+~. n|üŒ{ÏqT+∫mH√ï Á|ü<˚XÊ\T #·÷XÊqT. yê{Ï <äj·T˙j·T dæΔ‹ô|’ yê´kÕ\T sêj·T&Éy˚T >±ø£$$<Ûä õ˝≤¢\ ø£˝…ø£ºs¡¢qT ø£*dæ |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ˝À¢ HÓ\ø=qï düeTdü´\ô|’#·]Ã+#êqT. H˚qT sêdæq yê´kÕ\qT n#·TÃ˝À #·÷düTø=ì dü+‘√wæ+#·&É+‘√ Hêu≤<Ûä´‘· r]+<äì H˚qT @Hê&É÷ uÛ≤$+#·˝Ò<äT. Äj·÷ Á|ü<˚XÊ\T n_Ûeè~Δ#Ó+<ä&ÜìøÏ s¡÷bı+~+#· e\dæq Á|üD≤[ø£\ô|’ ñqï‘ê~Ûø±s¡T\‘√ e÷{≤¢&çqdü+<äsê“¤\T mH√ï e⁄HêïsTT. sêÁwüº |üsê´≥ø£ n_Ûeè~Δ dü+düú (m.|æ.{Ï.&ç.dæ.)#ÛÓ’s¡àHé eT]j·TT y˚TH˚õ+>¥ &Ó’¬sø£ºsY>± l #Óq÷ïs¡T Ä+»H˚j·T¬s&ç¶ |üì#˚düTÔqï|ü⁄Œ&ÉT|üsê´≥ø±+XÊ\T-n_Ûeè~Δô|’ |ü\Te÷s¡T¢ e÷{≤¢&ÜqT. |üsê´≥ø£ XÊK n|üŒ{Ïø±s¡´<ä]Ù l kÂ<ë>∑sY nq«sY‘√ 1990˝À |üsê´≥ø£s¡+>∑ n_Ûeè~Δô|’ #·]Ã+#êqT.

‹s¡TeT\-#·+Á<ä–] (2002), ‹s¡TeT\-|ü⁄≥º|ü]Ô (2003) |ü⁄düÔø±\qTsêdæ |üsê´≥≈£î\≈£î ø£s¡B|æø£\T>± n+~+#êqT. |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\T $X‚wüÁ|ü#ês¡+ bı+<ë\+fÒ n≥Te+{Ï |ü⁄düÔø±\T eT]ìï sêyê\ì, yÓTÆHêkÕ«$Tn_Ûq+<ä˙j·TT&Éì n|üŒ{Ï eTTK´eT+Á‹ l Hêsê #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT ‘·eTdü+<˚X¯+˝À ù|s=ÿHêïs¡T. H˚qT 2001˝À j·T÷s¡|t <˚XÊ˝À¢ |üs¡´{Ï+∫q|ü⁄Œ&ÉTnø£ÿ&ç |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\ n_Ûeè~Δ, Á|ü#ês¡+ e+{Ï n+XÊ\ô|’ n<Ûä´j·Tq+#˚XÊqT. 2006˝À dæ+>∑|üPs¡T, l\+ø£\˝À ‹]>±qT. |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\

n_Ûeè~Δ, Á|ü#êsêìøÏ Äj·÷ <˚XÊ\T ÇdüTÔqï ÁbÕ<Ûëq´‘·‘√ b˛*Ã #·÷dæq|ü⁄Œ&ÉTªeTq kÕúq+ mø£ÿ&É e⁄+<√μ Hê≈£î ns¡ú+ ø±˝Ò<äT. Ä $<Ûä+>± b˛*Ã#·÷dæq|ü⁄Œ&˚ eTq |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\≈£î Hê´j·T+ »s¡T>∑T‘·T+~. |üsê´≥ø£s¡+>∑+ MT<ä eT≈£îÿe‘√ ≥÷]»+ q÷´dt |üÁ‹ø£qT 2006 ôdô|º+ãsY˝ÀÁbÕs¡+_Û+#êqT. |üsê´≥ø£ s¡+>∑+ô|’ eTq <˚X¯+˝À ÁbÕ+rj·T uÛ≤wü˝ÀyÓ\Te&ÉT‘·Tqï ‘=* |üÁ‹ø£ ≥÷]»+q÷´dt.

>∑qT\ |üsê´≥ø£+ (yÓTÆHé ≥÷]»+)ô|’ |ü]XÀ<ÛäHê‘·àø£ yê´kÕìï2007Ä>∑düTº˝À Á|ü#·T]+#êqT. yÓTÆHé ≥÷]»+ô|’ eTq <˚X¯+˝À Á|ü#·T]‘·yÓTÆq‘=* yê´dü+ n<˚. Ä $<Ûä+>± |üsê´≥ø£ s¡+>∑ n_Ûeè~ΔøÏ <√Vü≤<ä|ü&˚ mH√ï$wüj·÷\qT ø£esY ø£<∏äHê\T>± Á|ü#·T]+#êqT. |üsê´≥ø£ XÊK, m.|æ.{Ï.&ç.dæ.\˝À »]–q n$˙‹ô|’ Á|ü‘˚´ø£ yê´kÕ\T sêXÊqT. 2010 ôdô|º+ãsY˝À≥÷]»+q÷´dt≈£î ñ‘·ÔeT Á|ü#·Ts¡D nyês¡T¶ <äøÏÿ+~. n|üŒ{Ï eTTK´eT+Á‹&Üø£ºsY ø=DÏCÒ{Ï s√X¯j·T´ #˚‘·T\ MT<äT>± nyêsY¶qT n+<äTø=HêïqT. ìqï >±ø£yÓTTqï sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+#˚ ªñ‘·ÔeT »s¡ï*dtºμ nyês¡T¶ rdüTø=HêïqT. nyês¡T¶\Tn+<äTø√e&É+ Hê J$‘·+˝À ˇø£ eT<ÛäTs¡ |òüT≥ºy˚T. Çø£ Hê »s¡ï*dtº ¬øØsY˝Àn$ yÓTÆ\Tsêfi‚fl.

ø±>± |üÁ‹ø£ Á|ü#·Ts¡D, ìs¡«Vü≤D≤ u≤<Ûä´‘· Ks¡TÃ, ø£wüº+‘√ ≈£L&çq<˚nsTTHê... H˚qT u≤>± Çwüº|ü&ç |üì#˚düTÔHêïqT. mìï Çã“+<äT\T m<äTs¡sTTHê,Hê ø£\+ e+ø£s¡>± sêj·T˝Ò<äT, sêj·T<äT ≈£L&Ü. ø£\+ ø£‹Ôø£+fÒ m|ü⁄Œ&É÷>=|üŒ<˚. yÓsTT´ ‘·TbÕ≈£î\T >∑]®+∫Hê ìs¡“¤j·T+>± eTT+<äT≈£î kÕπ> dü‘êÔ Hêø£˝≤ìøÏ e⁄+~. düT•øÏå‘·T&Ó’q ôd’ì≈£î&ç˝≤ ÁX¯$T+#·&É+ Hê n\yê≥T. ≥÷]»+q÷´dtqT <Óã“rj·T&ÜìøÏ ø=+<äs¡T n$˙‹ n~Ûø±s¡T\T ìs¡¢»®>±|üì#˚dæq|ü⁄&ÉT, n‘·´+‘· kÕVü≤dü+‘√ yê]ì m<äTs=ÿHêï.

]ø±sY¶\T kÕ~Û+#·&ÜìøÏ, nyêsY¶\T n+<äTø√e&ÜìøÏ H˚qT ≥÷]»+q÷´dtqT ÁbÕs¡+_Û+#·˝Ò<äT. eTq<˚X¯+˝À ø√{≤¢~eT+~øÏ ñbÕ~Û #·÷|æ+#˚n<äT“¤‘·s¡+>∑+ |üsê´≥ø£+. #Ó‘·ÔqT+∫ ã+>±s¡+ ‘·j·÷s¡T #˚j·T>∑*–q s¡+>∑+|üsê´≥ø£y˚T. y˚˝≤~ ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\qT dü+bÕ~+∫ ô|fÒº~ |üsê´≥ø£y˚T.|üsê´≥ø£ s¡+>∑ $X‚cÕ\≈£î Á|ü#ês¡+ ø£*Œ+#·&É+ <ë«sê bÕsƒ¡≈£î\Ä<äsê_Ûe÷Hê\T bı+~ 7e edü+‘·+˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|{Ïº+~ ≥÷]»+ q÷´dt.bÕsƒ¡ø£ <˚e⁄fi¯fl Ä<äs¡D≈£î X¯‘·ø√{Ï qeTkÕÿsê\T. |üsê´≥ø£ Á|ü|ü+#·+˝À H˚H=ø£|üs¡e÷DTe⁄˝À |üs¡e÷DTe⁄. nedüs¡yÓTÆq|ü⁄Œ&ÉT |üs¡e÷DTy˚ nD≤«j·TT<Ûä+>±e÷s¡T‘·T+~.

ñ‘·ÔeT Á|ü#·Ts¡D nyêsY¶ - 2010

11

Ç+‘·es¡≈£î Á|üø£è‹ dü÷Á‘ê\qT >∑DÏ‘·XÊÁdüÔ|ü]uÛ≤wü˝À e÷Á‘·y˚T dü÷∫düTÔHêïs¡T. Ç|ü⁄Œ&ÉT XÊÁdüÔ#·s¡Ã\≈£î ‘ê‹«ø£ MTe÷+dü ‘√&Ó’+~. dü÷Á‘ê\Te⁄Hêïj·TqT≈£î+fÒ, yê{Ï eT÷˝≤˝…ø£ÿ&É e⁄HêïsTT?á dü÷Á‘ê\≈£î $TqVü‰sTT+|ü⁄ \THêïj·÷? M{Ïì~Ûø£ÿ]+#˚ n<äT“¤‘ê\ dü+>∑‘˚$T{Ï? ˇø£ dü÷Á‘ê\düeTT<ëj·T+ e÷Á‘·y˚T e⁄qï<ë ˝Òø£ ˇø£{Ïø£Hêïm≈£îÿe düeTT<ëj·÷\T e⁄Hêïj·÷?

á Á|üX¯ï\≈£î XÊÁdüÔE„\T, ‘·‘·Ô«y˚‘·Ô\T, eT‘·>∑Ts¡Te⁄\T _ÛqïyÓTÆq düe÷<ÛëHê\T #ÓbÕŒs¡T. Á|üø£è‹dü÷Á‘ê\T ‘·j·÷s¡T#˚dæ+~ <˚e⁄&˚ nHêïs¡T ¬ø|ü¢sY,¬>©*jÓ÷, &Óø±sYº, q÷´≥Hé XÊÁdüÔE„\T á e÷]àø±qTuÛÑyêìï n+^ø£]+#·s¡T. n<äT“¤‘ê\ì qeTàs¡T.ø±ì yêdüÔ$ø£‘·qTe÷Á‘·y˚T XÊÁdüÔE„\T n+^ø£]kÕÔs¡qTø=Hêï yêdüÔ$ø£‘· n+fÒ @$T{Ï nH˚ Á|üX¯ï ≈£L&Üñ‘·ŒqïeTe⁄ ‘·T+~ >∑<ë?

#˚|ü*ï >∑T+Á&É+>± e⁄+&˚ >±EbÕÁ‘·˝À ô|+#·e<ä›ì dü\Vü‰ Ç#êÃs¡T ø=+<äs¡T. Bìø±ÿs¡D+>±EbÕÁ‘· >∑T+&Ü #·÷dæq #˚|ü\≈£î, ãj·T{Ï<äèX¯´+eÁø°ø£s¡D #Ó+<äT‘·T+~. ndü\T eTq+ eÁø°ø£s¡Dø±ì <äèXÊ´\qT #·÷düTÔHêïe÷? #˚|ü˝≤¢π> eTq+≈£L&Ü ˇø£ ô|<ä› >∑T+Á&É{ÏbÕÁ‘·˝À ˝Òe÷? eTq≈£îø£ì|æ+#˚ ˇø£ <äèX¯´+ ˇø£ ãèVü≤‘Y Hê≥ø£+<ë«sê,eÁø°ø£s¡D ø±e&É+˝Ò<ë? eTq+ #·÷ùd <äèXÊ´ìøÏ,>±EbÕÁ‘·˝À e⁄qï #˚|ü#·÷ùd <äèXÊ´ìøÏ ‘˚&Üe⁄+<äqï~ e÷Á‘·+ düŒwüº+.

ø=Hêïfi¯fl ÁøÏ‘·+ e∫Ãq ˇø£ dæìe÷ ~e÷Á{Ïø˘‡˝À ≈£L&Ü yêdüÔyêìøÏ, ÁuÛÑeT≈£L e⁄qï‘˚&ÜÁù|ø£å≈£î*ï ~Á>∑“¤eT≈£î >∑T]#˚düTÔ+~. dü÷|üsY ø£+|üP´≥sY\T düèwæº+∫q #ê≈£åîedü‘·´+˝À eTq+ e⁄+≥THêïeTqï~ ø£<∏ë+X¯+. eTq+<äs¡+ n<äèX¯´ ø£+|üP´≥s¡T¢ düèwæº+∫q }Vü‰Je⁄\+ø±eTì #Ó|üŒ>∑\e÷?

_ÛqïyêdüÔ$ø£‘·\ >∑T]+∫ #·]Ã+∫q|ü⁄&ÉTeTq≈£î nedüs¡eTe⁄‘·T+<äH˚~ qeT÷Hê Ä<Ûë]‘·yêdüÔe+. á qeT÷Hê <äèX¯´s¡÷|ü+˝À>±ø£ >∑DÏ‘·|ü]uÛ≤wü˝À e⁄+≥T+~. Ä<ÛäTìø£ XÊÁkÕÔ\qT>∑DÏ‘·+˝À ‘·|üŒ eTs√ |ü<äΔ‹˝À ns¡ú+ #˚düTø=qT≥≈£î M\T|ü&É<äT.

qeT÷Hê Ä<Ûë]‘· yêdüÔe+˝À á qeT÷Hênedüs¡e÷? nì n&É>∑&É+ ns¡ús¡Væ≤‘·+. n~eTq |ü]o\q≈£î nqT>∑TD+>± e⁄qï<ë nìe÷Á‘·y˚T Á|ü•ï+#·Tø√yê*. n+fÒ _Ûqï |ü]o\Hê|òü*‘ê\qT ã{Ïº _ÛqïyÓTÆq qeT÷Hê\T yêdüÔ$ø£+>±ø£ì|ækÕÔsTT. me] |ü]XÀ<Ûäq≈£î nqT≈£L\yÓTÆqqeT÷Hê\qT yês¡T m+|æø£ #˚düTø√e#·TÃ. #˚|ükÕúq+˝À eTq+ e⁄HêïeTqT≈£î+fÒ >±EbÕÁ‘·>∑T+&Ü #·÷ùd yêdüÔ$ø£‘· eTq≈£î nedüs¡+. >±EbÕÁ‘· yÓ\T|ü\ e⁄HêïeTqT≈£î+fÒ yêdüÔ$ø£‘·_Ûqï+>± e⁄+≥T+~.

á qeT÷Hê Ä<Ûë]‘· dü‘·´+ e\¢ eTs√dü<äTbÕj·T+ ≈£L&Ü e⁄+~. düèwæº sTT˝≤m+<äT≈£î+~? eTqyÓT+<äT≈£îHêï+? e¬>’sêÁ|üX¯ï\≈£î düe÷<ÛëHê\T yÓ<äø£ø£ÿs¡˝Ò<äT. H˚qTqï|ü⁄&ÉT >∑~˝À ã≥ºe⁄+~. H˚qT >∑~˝À+∫ ãj·T{ÏøÏyÓfi≤flø£, n~+ø± nø£ÿ&˚ e⁄+<äì m˝≤ #Ó|üŒ>∑\qT?

eTq+ #·÷&É˝Òì m\Áø±ºHé‡, ø±«sYÿ‡ e⁄HêïsTT>∑<ä.ø£D≤\ |üs¡e÷DTe⁄\ e÷fÒ$T{Ï?

ø±\Á|üyêVü≤+˝Àì ˇø±H=ø£ eT\T|ü⁄˝À_>¥u≤+>¥ »]–+<äqT≈£î+fÒ n+‘·≈£îeTT+<äT@eTT+~?

_>¥u≤+>¥ dæ<ëΔ+‘·+ô|’ Á|üjÓ÷>±\T #˚dæqÁ|ü<˚X¯+ dæ«≥®sê¢+&é Ä˝ŸŒ¤ |üs¡«‘ê\ ÁøÏ+<ä ˇø£ ô|<ä›kıs¡+>∑+˝À e⁄+~. 2012˝À á Á|üjÓ÷>∑|òü*‘·+>± ø±+‹y˚>∑+ ø£+fÒ m≈£îÿe y˚>∑+>±Á|üj·÷DÏ+#·>∑\ |ü<ës¡ú ø£D≤\qT >∑T]Ô+#ês¡T. n$q÷Á{≤Hé‡ Ç$ $<äT´‘Y #ê]® |üs¡+>± ‘·≥düú+>±ñ+{≤sTT. ø±+‹y˚>∑+ ø£åD≤ìøÏ \øå±mquÛ…’◊<äTy˚\ yÓTÆfi¯ófl. (eT÷&ÉT\ø£å\ øÏ˝À MT≥s¡T¢)XÊÁd”Ôj·TyÓTÆq Ä˝À#·Hê $<Ûëq+ ÁbÕs¡+uÛÑ yÓTÆq‘=* ¬s+&ÉT dü+e‘·‡sê\˝À nqTuÛÑe+ ˝Ò<ëdüVü≤» C≤„q+ Ä<Ûës¡+>± Á|üø£è‹ì ns¡ú+#˚düT≈£îHêïs¡T. e÷qe⁄\T kÕ+πø‹ø£ |ü]C≤„q+, Á|üjÓ÷>±\≈£î nedüs¡yÓTÆq n‘ê´<ÛäTìø£ |ü]ø£sê\T n+<äTu≤≥T˝ÀøÏ e∫Ãq ‘·sê«‘· kÕ«qTuÛÑyêìøÏ nr‘·yÓTÆq XÊÁdüÔC≤„qeTT+<äì ‘Ó*j·Te∫Ã+~.

Çs¡ej·Té X¯‘ê_› ‘=* <äXÊu≤›\˝À dü÷Árø£]+#·ã&çq ø±«+≥+ |òæõ≈£î‡, nDT, |üs¡e÷DT<äX¯˝À¢ Á|üø£è‹ dü«uÛ≤e+ @$T{À $e]düTÔ+~.q÷´≥Hé˝≤+{Ï yêfi¯fl ø±¢dæø£˝Ÿ dæ<ëΔ+‘ê\T, πøe\+|ü]o\q MT<ä Ä<Ûës¡|ü&çq$.

Á>∑Vü‰\T, qø£åÁ‘ê\T Ç‘·s¡ $X¯«|ü<ësêú\Tdæús¡+>± e⁄Hêïj·TqT≈£îì dæús¡yÓTÆq ø£ø£å´˝ÀÁ|üj·÷DÏdüTÔHêïj·TqT≈£îì #˚dæq ìsêΔs¡D\$.Çy˚M eTq≈£î düŒwüº+>± ‘Ó\TdüT≈£îH˚ neø±X¯+

$X¯«$U≤´‘· uÛÖ‹ø£ XÊÁdüÔE„&ÉT, $XÊ«$sê“¤e s¡Vü≤kÕ´\qTXÀ~ÛdüTÔqï eTVü‰y˚T<Ûë$ d”º ô|òHé Vü‰øÏ+>¥, ˝…HêsY¶ ˝À&çHÍdü+j·TTø£Ô s¡#·q ~ Á>±+&é &çC…’Hé. á düèwæºøÏ eT÷\y˚T~? $XÊ«\Tm˝≤ @s¡Œ&Ü¶sTT? á uÛÑ÷Á>∑Vü≤+ MT<ä eTqyÓT+<äT≈£îHêï+?yêdüÔ$ø£‘· eT÷\ dü«uÛ≤ey˚T$T{Ï? eTq˝≤+{Ï dü+øÏ¢wüºJe⁄*ïÁ|üø£è‹ m+<äT≈£î ‘·j·÷s¡T#˚dæ+~? Çìï ∫≈£îÿeTT&ÉT\ yÓqTø£<ë–q eTVü‰ |ü<∏äø£+ @$T{Ï? Ç˝≤+{Ï $wüj·÷\ >∑T]+∫XÊÁd”Ôj·T $es¡D kÕ<Ûäé÷? dü÷ú\+>± sTTB á uÛÖ‹ø£ ‘ê‹Ô«ø£Á>∑+<∏ä+˝À #·]Ã+∫q n+X¯+.










$X¯«$U≤´‘· uÛÖ‹ø£ XÊÁdüÔE„&ÉT, $XÊ«$sê“¤e s¡Vü≤kÕ´\qTXÀ~ÛdüTÔqï eTVü‰y˚T<Ûë$ d”º ô|òHé Vü‰øÏ+>˘, ˝…HêsY¶ ˝À&çHÍdü+j·TTø£Ô s¡#·q ~ Á>±+&é &çC…’Hé. á düèwæºøÏ eT÷\y˚T~? $XÊ«\Tm˝≤ @s¡Œ&Ü¶sTT? á uÛÑ÷Á>∑Vü≤+ MT<ä eTqyÓT+<äT≈£îHêï+?yêdüÔ$ø£‘· eT÷\ dü«uÛ≤ey˚T$T{Ï? eTq˝≤+{Ï dü+øÏ¢wüºJe⁄*ïÁ|üø£è‹ m+<äT≈£î ‘·j·÷s¡T#˚dæ+~? Çìï ∫≈£îÿeTT&ÉT\ yÓqTø£<ë–q eTVü‰ |ü<∏äø£+ @$T{Ï? Ç˝≤+{Ï $wüj·÷\ >∑T]+∫XÊÁd”Ôj·T $es¡D kÕ<Ûäé÷? dü÷ú\+>± sTTB á uÛÖ‹ø£ ‘ê‹Ô«ø£Á>∑+<∏ä+˝À #·]Ã+∫q n+X¯+.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

12 qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

˝Ò<ä+≥T+~ ø±«+≥+ |òæõ≈£î‡. ø±ì @MT ‘Ó*j·Tì$wüj·÷\ >∑T]+∫ dü÷Árø£s¡D #˚j·T&É+ düeT+»düe÷? ø±ì Ä kÕe÷q´ dü÷Árø£s¡D yÓqTø£ <ë–qãVüQfi¯ yêdüÔ$ø£‘·\qT n<Ûä´j·Tq+ #˚düTÔ+~Ä<ÛäTìø£ uÛÖ‹ø£ XÊÁdüÔ+. ø±«+≥+ |òæõø˘‡ >∑T]+∫Ç+ø± e÷{≤¢&ÉT≈£îH˚ eTT+<äT ø£˙dü+ ˇø£{Ï¬s+&ÉT$wüj·÷\T ‘Ó\TdüTø√ yê*. |ü<ës¡ú ø£D≤\T n\\˝≤>∑ e⁄+{≤j·Tqï~ yÓTT<ä{Ï ne>±Vü≤q.

eTs√ eTTKýÓTÆq düe÷#ês¡+ eTq+ m+‘·‘Ó\TdüT≈£îHêï mìï n‘ê´<∏äTìø£ |ü]ø£sê\T, ø£+|üP´≥s¡T¢ ñ|üjÓ÷–+∫Hê Ç<ä$T<äΔ+>± Ç~ nì #Ó|æŒìsêΔ]+#·˝Ò+. bÕ∫ø£\T y˚ùdÔ @~ |ü&ÉT‘·T+<√<˚e⁄&ÉT e÷Á‘·y˚T #Ó|üŒ>∑\&ÉT n+{≤&ÉT ◊Héd”ºHé.ø±«+≥+ |òæõø˘‡ Á|üø±s¡+ XÊÁdüÔC≤„q+ m|ü⁄Œ&ÉTndüeTÁ>∑y˚T. á ôd’qT‡≈£î Ä<äT´&ÉT »s¡àHé<˚X¯düTú&Ó’q e÷ø˘‡ ø±s¡˝Ÿ ms¡ïdtº \÷&é$>¥ ˝≤+ø˘(Max Karl Ernst Ludwig Planck) 1918 H√u…˝Ÿ$CÒ‘·. ø±ì ‘·s¡Tyê‹ s√E˝À¢ ◊Héd”ºHé Bìì>∑T]+∫ ø=ìï dü+<˚Vü‰\T ˝ÒeHÓ‘êÔs¡T.

Á|üø£è‹øÏ dü÷Árø£s¡D #˚j·T&É+ nkÕ<ÛäéTìn+^ø£]+∫q|üŒ{Ïø° nqTuÛÑyêìï, |ü]o\qqT ã{ÏºÇ˝≤ »]π> neø±X¯eTT+<äì nqTø√e&É+ ø£<äT›.XÊÁdüÔC≤„q+ ndü+|üPs¡í+ nqï+‘· e÷Á‘êq me]øÏyês¡T d”«j·T e÷qdæø£ <Û√s¡DÏ˝À H˚qT #Ó|æŒ+<˚dü‘·´+ nqe#·TÃ nì ø±<äT. Á|üjÓ÷>±\ |ü]o\q,n<Ûä´j·Tq+ ‘·s¡Tyê‘· ‘·‘êÿ˝≤ìøÏ |ü]$T‘·yÓTÆqùV≤‘·Tã<äΔ, XÊÁd”Ôj·T ne>±Vü≤q‘√ e÷Á‘·y˚TÁ|üø£è‹ì ns¡ú+ #˚düTø√yê*.

|üØø£å #˚dæ ìsêΔ]+#·>∑*–+<˚ ì»+ n+≥T+~ôd’qT‡. mìï s¡ø±\ yê~+∫Hê, á düèwæºì, á$XÊ«ìï ø=ìï dü÷Á‘ê\ Ä<Ûës¡+>±H˚ ns¡ú+#˚düTø√>∑\+. >∑Ts¡T‘ê«ø£s¡¸D dæ<ëΔ+‘êìï 1687˝ÀÁ|ü‹bÕ~+#ês¡T q÷´≥Hé. Á|ü‹ edüTÔe⁄ eTs=ø£edüTÔe⁄qT ‘·q Á<äe´sê•ì ã{Ïº Äø£]¸düTÔ+~. m+‘·#·ø£ÿ>±, m+‘· K∫Ã‘·+>± #ÓbÕŒ&ÉHêïs¡T n+<äs¡÷.kÕÿ{Ïdtº |òæõdædtº CÒyéT‡ ø£¢sYÿ e÷ø˘‡yÓ˝Ÿ 1880\˝À$<äT´<äj·TkÕÿ+‘· ‘·s¡+>±\T ôdø£+&ÉT≈£î300,000 øÏMT, y˚>∑+‘√ Á|üj·÷DÏkÕÔj·THêïs¡T.1884˝À düsY $*j·T+ <Ûë+düHé &Ó’q$Tø˘‡˝ÀeTq+ qeTàø£+>± e÷{≤¢&É>∑*–+~ á<ÛäsYqT>∑T]+∫ e÷Á‘·y˚T nHêï&ÉT. 1905˝À 26

dü+e‘·‡sê\ ◊Héd”ºHé ‘·q |ü]XÀ<ÛäHê yê´dü+ On

the Electrodynamics of Moving Bodies

Á|ü#·T]+#ês¡T. ‘·s¡Tyê‘· BH˚ï ôdŒwü˝Ÿ ~Ûj·TØ Ä|òt]˝Ò{Ï${Ï nHêïs¡T. Bì Á|üø±s¡+ ø±\+ dü+|üPs¡íÁ|ü‹|ü‹Ô ø±<äT. n+fÒ q÷´≥Hé n+#·Hê ‘·|ü⁄Œ.nsTT‘˚ á uÛÑ÷MTà<ä ìedæ+#˚ eTq˝≤+{ÏkÕe÷qT´\≈£î q÷´{Hé dæ<ëΔ+‘ê\T nedüs¡eTTqï+‘·>± ◊Héd”ºHé <ä÷s¡-ø±\ dæ<ëΔ+‘ê\Te]Ô+#·e⁄. Ç|ü⁄&ÉT uÛÖ‹ø£ XÊÁdüÔE„\T <ä÷s¡ø±˝≤\qT ˇπø e÷≥>± ns¡Δ+ #˚düT≈£î+≥THêïs¡T.BH˚ï Hê\T>√ |ü]e÷D+ n+{≤s¡T. <ä÷s¡+ ˝Ò<ëdüú\+ Ä<Ûës¡+>±H˚ ø±\ ìsêΔs¡D »s¡T>∑T‘·T+~.

á $X¯«+ 13.7 _*j·THé dü+e‘·‡sê\ ÁøÏ‘·+Ä$s¡“¤$+∫+<äì XÊÁdüÔE„\T Á|üdüTÔ‘·+ n+#·Hêy˚düTÔHêïs¡T. 1920˝À 100 n+>∑Tfi≤\ f…*k˛ÿ|ü⁄<ë«sê qø£åÁ‘· ø±+‘·T*ï n<Ûä´j·Tq+#˚dæq m&ç«HéVü≤ãT˝Ÿ, qø£åÁ‘ê\T <ä÷s¡+>± ø£~*b˛‘·THêïj·THêï&ÉT. á |ü]o\q Ä<Ûës¡+>± 1929˝À $X¯«+$düÔ]düTÔqï<äì Á|ü‹bÕ~+#ê&ÉT. n+‘·≈£î ø=Hêïfi¯¢ÁøÏ‘·+ 1927˝À |òæõø˘‡ Ábıô|òdüsY (Ç‘·&ÉTs√eTHé

ø±<∏ä*ø˘ Á|”düTº ≈£L&Ü) C≤¬s®Hé *y˚T≥sY (Georges

Lemaitre) Á|üdüTÔ‘·+ $X¯«+ e⁄qï <äX¯qT+&ç <ëìÄ$sê“¤e ~X¯yÓ’|ü⁄ |üj·Tì+∫ Ä eT<ä{Ï ø£åD≤ìï_>¥u≤+>¥ nHêï&ÉT. $X¯«+ Ä$s¡“¤$+∫+<ä+fÒn~ Ä$s¡“¤$+#·ì <äX¯ ≈£L&Ü e⁄+<äqïe÷≥. ø±ìn~ eTq ePVü≤ø£+<ä<äT. n~ <ä÷s¡ø±˝≤\≈£înr‘·+. ô|òHée÷Hé $e]+∫q ø±«+≥+ ~Ûj·TØÁ|üø±s¡+ eTq+ $XÊ«ìï |ü]o*düTÔHêïeT+fÒeTqeTT n+<äT˝À ˇø£ uÛ≤>∑y˚T. eTq+ ø±\+˝À‘˚\T‘·THêï eTì ns¡úeTT. n+fÒ eTq |ü]o\q≈£î>∑eTý˚T~? \ø£åý˚T~?

X¯‘êu≤›\ ÁøÏ‘·+, XÊÁdüÔE„\T $X¯«+˝À áuÛÑ÷$Tø√ Á|ü‘˚´ø£‘· e⁄+<äqT≈£îHêïs¡T. Ç|ü⁄Œ&ÉT eTqbÕ\|ü⁄+‘·˝ÀH˚ $T*j·Tq¢ qø£åÁ‘· M<äT\THêïsTT.e+<ä\ _*j·Tq¢ qø£åÁ‘ê\THêïj·Tì nH˚ø£

qø£åÁ‘ê\≈£î nH˚ø£ kÂs¡≈£î≥T+u≤\THêïj·Tì‘Ó\TdüT≈£îHêï+. ndü\T eTq $X¯«+≈£L&Ü nH˚ø£$XÊ«\˝À ˇø£{Ï e÷Á‘·y˚T. m+‘· |ü]XÀ~Û+∫Hê,mìï Á|üjÓ÷>±\T #˚dæHê, mìï dæ<ëΔ+‘ê\TÁ|ü‹bÕ~+∫Hê, @ ˇø£ÿ $wüj·TeT÷, düŒwüº+>±sTT<ä$T<äΔ+>± sTT~+‘˚ nq˝ÒeT˙ Á>∑Væ≤+#ê+.(Ultimate Theory Á|ü‹bÕ~+#ê\qTø=H˚ yêfi¯¢qTÇ~ ìs¡T‘ê‡Vü≤|üs¡TdüTÔ+~). eTTK´+>± ôd’qT‡Á|ükÕúq+˝ÀH˚ eTqeTT ˇø£ ø°\ø£<äX¯˝À e⁄Hêï+.nìï{Ïì $e]+#·>∑\ @ ˇø£ÿ uÛÖ‹ø£ dæ<ëΔ+‘êìïeTq+ ‘·j·÷s¡T#˚j·T˝ÒeTì Á>∑Væ≤+#ê*. eTq\øå±´\qT Ä ~X¯>± |ü⁄q]ï]à+#·Tø√yê*. eTq|ü]XÀ<Ûäq n+XÊìï ã{Ïº \øå±´ìï ã{Ïº <ëìøÏnedüs¡yÓTÆq ‘ê]ÿø£‘·qT ã{Ïº ø=ìï dü÷Á‘ê\T@s¡Œs¡#·T ≈£î+{≤+. á dü÷Á‘ê\T dü+<äsê“¤ìï ã{Ïºe÷]b˛‘·T+{≤sTT. K>√fi¯ |ü]XÀ<Ûäq˝À ˇø£$XÊ«ìøÏ dü+ã+~Û+∫q dü÷Á‘ê\T eTs=ø£<ëìøÏe]Ô+#·e⁄. ø±ì eTq+ #·ø£ÿ{Ï $es¡D\≈£î,ùV≤‘·Tã<äΔyÓTÆq #·s¡Ã\≈£î n\yê≥T|ü&Ü¶+. ø=+‘·ø±\+ ‘·sê«‘· n+‘ê ns¡ΔyÓTÆb˛‘·T+~˝Ò nH˚BÛe÷‘√ ã‘·T≈£î‘·THêï+. ø±ì Á|üø£è‹øÏ eTqMT<äÁ|ü‘˚´¬ø’q Áù|e÷qTsê>±˝ÒM e⁄+&Ü*‡q nedüs¡+˝Ò<äT. Ç~ nH˚ø£ $XÊ«\Tqï ˇø£ eTVü‰ $XÊ\Á|ü<˚X¯+. nsTT‘˚ JeeTTqï $XÊ«˝…≈£îÿe>± e⁄qï≥Tº ø£ì|æ+#·≥+˝Ò<äT. eT] Çìï \ø£å\ ø√≥¢ $XÊ«\Tqï düèwæº˝À eTqeTT+≥Tqï $XÊ«ìπø m+<äTø°Á|ü‘˚´ø£‘· ÄbÕ~+#·ã&ç+~? @ <äj·÷fi¯óe⁄ eTq$XÊ«ìï Á|ü‘˚´ø£+>± düèwæº+#ê&ÉT. ôd’qT‡ Ç˝≤+{Ï$wüj·÷\ >∑T]+∫ ≈£L&Ü e÷{≤¢&É>∑\ <ë? ánq+‘· $X¯«+ uÛÖ‹ø£e÷, ‘ê‹«ø£e÷? eTq+m+<äT˝À e⁄Hêï+? Ç~ ‘Ó*ùd<Ó˝≤?

ìs¡+‘·s¡+>± ø=qkÕ>∑T‘·Tqï ˝Àø±ìï ìs¡«∫+#·&ÜìøÏ nedüs¡yÓTÆq dü÷Á‘·+˝À X¯øÏÔ nH˚ ne>±Vü≤q eTTKýÓTÆq~. X¯øÏÔ n+fÒ |ü]e÷D≤ìøÏ eTs√ù|s¡T. ø±\+‘√ Bì˝À e÷s¡TŒsê<äì ≈£L&Ü ns¡ú+#˚düTø√yê*. Á|üø£è‹˝Àì |üs¡e÷DTe⁄\ düeTT<ëj·TyÓTÆq eTq+ düèwæºì ns¡ú+ #˚düT≈£îH˚ Áø£eT+˝ÀÇ+‘· <ä÷s¡+ Á|üj·÷DÏ+#êeT+fÒ Ç<˚ z >=|üŒ$»j·T+. eTq |ü]o\q, n<Ûä´j·Tq+ Ä<Ûës¡+>±y˚dæq dü÷Árø£s¡D\T, ì»eTì ìs¡÷|æ‘·yÓTÆ‘˚3000 dü+e‘·‡sê\ qT+∫ edüTÔqï eTq |üPØ«≈£î\ ø√]ø£ HÓs¡y˚]qfÒº. n+‘ê Nø£{Ï#˚‘·Äe]+#·ã&çqô|+Jø£{Ï. düèwæº s¡Vü≤dü´+ >∑T]+∫me]øÏ ‘Ó\TdüT? mes¡T Bìï düèwæº+#ês¡T? |üs¡e÷‘·à≈£î ≈£L&Ü ‘Ó*j·T<˚yÓ÷...

- Hês¡Bj·T dü÷ø£Ô+$X¯«s¡÷|ü+ uÛÖ‹ø£ <äèwæºøÏ n+<äø£ ‘ê‹Ô«ø£

∫+‘·q n\yê≥T #˚düT≈£îHêï&ÉT e÷qe⁄&ÉT.ø£+{ÏøÏ ø±qsêì <ëìï Ä˝À#·q‘√ <ä]Ù+#ê&ÉT.ns¡ú+ø±ì<ëìï ÁãVü≤à+ nHêï&ÉT. nVü≤+ ÁãVü≤àdæànì ≈£L&Ü nHêï&ÉT.

- eTTø£Ôes¡+ bÕs¡úkÕs¡~∏, nX¯«ì.¬ø(ª$Tdæ$Tμ kÂ»q´+‘√...)

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 13

sê»´ø±+ø£å‘√ nXÀ≈£î&ÉT Äs¡+uÛÑ+˝ÀH˚ ‘·qk˛<äs¡T\qT Vü≤‘·´>±$+#ê&ÉT. n˝≤π> eT>∑<ÛäsêC≤´ìøÏ #·Áø£e]Ô nj·÷´ø£ Á|ü|ü+#êH˚ï »sTT+#ê\ì ø£\\Tø£Hêï&ÉT. Á|ü»\qT |üP]Ô>± ‘√dæ|ü⁄∫ÃÁ|ü»\ô|’ $$<Ûä s¡ø±\ |üqTï\T e&ç¶+∫ Á|ü»\qT|”*Ã |æ|æŒ#˚XÊ&ÉT.

uÛ≤Ø m‘·TÔq ôd’q´+ ìsêàD≤ìøÏ ÁbÕ<Ûëq´‘·ì#êÃ&ÉT. n|üŒ{ÏøÏ eT>∑<Ûä sê»´+˝À πø+Á<ä ≈£î˝≤\Á|ü»\+‘ê uÖ<ëΔìï nqTdü]düTÔHêïs¡T. nXÀ≈£îìÄkÕúq+˝À uÖ<äΔ>∑Ts¡T e⁄\T, uÖ<äΔ _Û≈£åîe⁄\Te⁄Hêïs¡T. yês¡T |üsêqï uÛÑT≈£îÿ\T>± e÷] nXÀ≈£îì<ë]˝À ô|≥º&É+ $düà]+#ês¡T. nXÀ≈£î&ÉT ≈£L&Üyêfi¯flqT |ü{Ïº+#·Tø√˝Ò<äT. nXÀ≈£î&ÉT n~Ûø±s¡+˝ÀøÏe∫ÃqHê{ÏøÏ C…’q, uÖ<äΔeT‘ê\ ø±s¡D+>±Áu≤Vü≤àDT\T <Óã“ ‹Hêïs¡T.

uÖ<äΔ C…’qT\T ‘√dæ|ü⁄∫Ãq Áu≤Vü≤àDT\≈£înXÀ≈£î&ÉT uÖ<äΔ _Û≈£åîe⁄\‘√ bÕ≥T s¡ø£åD, b˛wüDø£*Œ+#ê&ÉT. nXÀ≈£î&ÉT ‘·q ôd’q´ |ü]s¡ø£åD≈£înedüs¡ yÓTÆq #·{≤º\qT, |ü]bÕ\q≈£îdü+ã+~Û+∫q nH˚ø£ #·{≤º\qT #˚XÊ&ÉTø±ì≈£î\ìs¡÷à\q #·≥º+ #˚j·T˝Ò<äT. (á n+X¯+ eTq$<ë´\j·÷˝À¢ _.@., $<ë´s¡Tú\≈£î ô|{Ïºq #·]Á‘·|ü⁄düÔø±˝À¢ sêXÊs¡T). @~ @yÓTÆHê ôd’Hê´ìï

u˝Àù|‘·+ #˚dæ j·TT<ëΔ\T #˚dæ Ç+&çj·÷q+‘·{Ï˙»sTT+∫ eTVü‰ #·Áø£e]Ô ø±yê\ì uÛ≤Ø ôd’q´+‘√ãj·T\T<˚sê&ÉT. ÄHê{Ï Äj·TT<Ûë\T Á|ü<Ûëq+>±|ü{≤ºø£‘·TÔ\T, &Ü\T, ã˝…¢+. j·TT<äΔ+˝À >∑TÁsê\TÁ|ü<ÛëqbÕÁ‘· b˛wæ+#êsTT.

nXÀ≈£î&ÉT eT>∑<Ûäsê»´+ (H˚{Ï ;Vü‰s¡T) qT+&ç‘·q ôd’q´+‘√ e∫Ã ˇ]kÕ‡qT »sTT+∫ ‘Ó\T>∑T

<˚X¯+ dü]Vü≤<äT› ÁbÕ+‘·yÓTÆq ø£[+>∑ #˚sê&ÉT.nø£ÿ&Éø£ÿ&Ü e⁄qï ø£[+>∑ Á|ü»\T (Hê>∑T\T, ‘·~‘·s¡–]»qT\T) nXÀ≈£îì m<äTs=ÿHêïs¡T. áj·TT<äΔ+˝À nH˚ø£ |”qT>∑T\T s¡ø£Ô|ü⁄ eT&ÉT>∑T\Tdüèwæº+#·ã&Ü¶sTT. Á|ü|ü+#·+˝À Ç+‘·{Ï Á≈£Ls¡yÓTÆqj·TT<äΔ+ mø£ÿ&Ü »s¡>∑˝Ò<äì #·]Á‘·ø±s¡T\T sêXÊs¡T.

•ø£åD˝Òì kÕe÷q´ Á|ü»\T, •ø£åD≤>∑TÁsê\T‘·~‘·s¡ Äj·TT<Ûë\‘√ ≈£L&çq düs¡«ôd’q´+‘√ #˚dæq b˛sê≥+ #·]Á‘·˝ÀH˚ n|üPs¡«+.nXÀ≈£îì <äTsêàs¡Z ø±+ø£åqT <Óã“rXÊs¡T. Äj·TT<Ûä;uÛÑ‘ê‡ìøÏ nXÀ≈£îì ôd’ì≈£î\T ≈£L&Ü #·*+∫b˛j·÷s¡T. nsTTHê yê]ì eTT+<äT≈£î q&ÉbÕ\ìnXÀ≈£î&ÉT Á|üj·T‹ï+#ê&ÉT. ôd’ì≈£î\T #ê˝≤eT+~‹s¡T>∑TeTTK+ |ü{≤ºs¡T. ø=+<äs¡T ôd’Hê´~Û|ü‘·T\qT,ø=+‘· ôd’Hê´ìï ≈£L&É>∑{Ïº yê]ì eTT+<äT≈£î|ü⁄s√>∑$T+#·eTì Ä<˚•+#ê&ÉT. ‘êqTÄ‘·às¡ø£åDø√dü+ ø=+‘· ôd’q´+‘√ ‹]– eT>∑<Ûä#˚s¡Tø=Hêï&ÉT.

ø£[+>∑ j·TT<äΔ+˝À nXÀ≈£îì ôd’ì≈£î\T m+<äs√eTs¡DÏ+#ês¡T. eT>∑<Ûäsê»´+ ˇø£ $‘·+‘·Te⁄\sê»´+>± e÷]+~. ‘·+Á&ÉT\qT ø√˝ÀŒsTTq _&É¶\T, #·ìb˛sTTq ôd’ì≈£î\ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T Ä<äs¡D˝Òø£ n\eT{Ï+∫ #·ìb˛j·÷s¡T. ø£s¡Te⁄ ø±≥ø±\T

uÖ<äΔ+ eTTdüT>∑T˝À nXÀ≈£î&ÉT■ uÛÑ÷|ü‹ Hêsêj·TDeT÷]Ô

#·]Á‘· ìsêà‘·\T Á|ü»˝Ò >±ì e´≈£îÔ\T ø±s¡T, ªª‘êy˚T uÛÑ÷$TøÏ n~ÛHê<ÛäT\eTì kÕú|æ+∫q kÕÁe÷C≤´\T ì]à+∫qø£èÁ‹eT #·{≤º\T Ç‘·πs‘·s¡ X¯≈£îÔ\T ˝ÒùdÔ |ü&çb˛jÓTqT ù|ø£y˚T&É˝…’μμ nì eTVü‰ø£$ llnHêï&ÉT. uÛ≤s¡‘·<˚X¯ #·]Á‘· s¡#·q˝À mH√ï ø£\Œq\T #√≥T #˚düTø=HêïsTT. e÷qe⁄ìJeq $<ÛëHê\ yÓTs¡T>∑Tø√dü+ b˛sê{≤\T, |òüTs¡¸D\T, $|ü¢yê\T »s¡T>∑T‘·÷H˚e⁄+{≤sTT. n+<äT#˚‘·H˚ e÷qe düe÷C≤\ #·]Á‘·qT eT÷&ÉT j·TT>±\T>± #·]Á‘·|ü+&ç‘·T\T eØZø£]+#ês¡T. Áø°düTÔ|üPs¡«+ 3e X¯‘êã›+ qT+∫ Áø°düTÔX¯ø£+ 5e X¯‘êã›+es¡≈£î ÁbÕNq #·]Á‘·, Áø°düTÔX¯ø£+ 5e X¯‘êã›+ qT+∫ Áø°düTÔX¯ø£+ 17eX¯‘êã›+ es¡≈£îeT<Ûä´j·TT>∑+ nHêïs¡T. Áø°düTÔX¯ø£+ 17e X¯‘êã›+ qT+∫ Ä<ÛäTìø£ j·TT>∑+ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. eT<Ûä´j·TT>±ìï n+<Ûäj·TT>∑eTì sê#·]ø£ e´edüú ø±s¡D+>±ì‘·´+j·TT<ëΔ\T, uÛÑ÷>√fi¯eT+‘ê s¡ø£Ôdæø£ÔeTsTT´+~. nXÀ≈£î&ÉT ‘·q Á≈£Ls¡yÓTÆq#·s¡´\qT ø£|æŒ|ü⁄#·TÃø√e&ÜìøÏ ø=ìï dü+<äsê“¤˝À¢ Ä‘·às¡ø£åD ø√dü+ uÖ<äΔ eTTdüT>∑TqT<Ûä]+#ê&ÉT. nXÀ≈£î&ÉT bÕ≥©|ü⁄Á‘·+ (bÕ{≤ï) πø+Á<ä+>± Áø°.|üP. 275-232 eT<Ûä´sê»´bÕ\q #˚XÊ&ÉT. nXÀ≈£îì ì» #·]Á‘· á$<Ûä+>± e⁄+~.

s¡ø£Ô#·]Á‘·

14 qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

rÁeeTj·÷´sTT. Á|ü»˝À¢ ‹s¡T>∑Tu≤≥T dü«uÛ≤e+ø£*–+∫+~.

Ç~ >∑eTì+∫q nXÀ≈£î&ÉT uÖ<äΔ >∑Ts¡Te⁄\dü\Vü‰‘√ uÖ<äΔeT‘· Á|ü#ês¡+ ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT.uÖ<äΔ dü÷ÔbÕ\T ì]à+#·&É+, uÖ<äΔ $Á>∑Vü‰\T HÓ\ø=\Œ&É+, uÖ<äΔ _Û≈£åîe⁄\qT #˚s¡Bj·T&É+ e+{Ï#·s¡´\T ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT. ‘·q ø=&ÉT≈£îì uÖ<äΔ Á|ü#êsêìøÏ l\+ø£ ‘·~‘·s¡ Çs¡T>∑T bıs¡T>∑T <˚XÊ\≈£î|ü+|æ+#ê&ÉT. Á≈£Ls¡T&Éì, Væ≤+kÕø±s¡T&Éì ‘·qMT<ä e∫Ãq n|üyê<äT\qT ø£|æŒ|ü⁄#·TÃø√e&ÜìøÏuÖ<äΔ eTTdüT>∑T ‘·–*+#·Tø=Hêï&ÉT. s√&ÉT¢y˚j·T&É+,s√&ÉT¶øÏs¡TÁ|üø£ÿ\ #Ó≥T¢Hê{Ï+#·&É+, u≤e⁄\T‘·$«+#·&É+ e+{Ï |üqT\˙ï ‘·q ôd’ì≈£î\ ø√düy˚T#˚XÊ&ÉT. Ç$ uÖ<äΔ eTTdüT>∑T ‘·–*+#·ø£ eTT+<˚ìsêàD≤\T »]>±sTT. Á|ü‘·´s¡Tú\ #˚‘·T˝À¢#·ìb˛e\dæq nXÀ≈£î&ÉT uÖ<äΔ+ eTTdüT>∑T‘√ Ä‘·às¡ø£åD#˚düTø=Hêï&ÉT.

ÄHê{Ï sê#·]ø£ eédüú˝À sêE\T,#·Áø£es¡TÔ\T Á|ü»\qT #·+|æ <˚XÊ\qT<√#·Tø√e&Éy˚T ø£<ë. nXÀ≈£îì eTs¡D≤q+‘·s¡+nXÀ≈£îì ù|s¡TMT<ä ˇø£ sê»´+ ≈£L&Ü˝Ò≈£î+&Üb˛sTT+~. eT>∑<Ûäsê»´+ Áu≤Vü≤àDsêE˝…’q X¯ó+>∑T\ #˚‘·T˝À¢øÏb˛sTT+~.

nXÀ≈£îì <äTsêàs¡Z+ e\¢ Ç‘·s¡T˝…e«]ì, ‘·qyê]ì düVü‰ ô|’øÏ sêìe«˝Ò<äT. nXÀ≈£î&ÉTeTs¡DÏ+#· >±H˚ eTq sêÁwüº+˝À ÄHê&ÉT bÕ*düTÔqïXÊ‘·yêVü≤qT\T kÕ«‘·+Á‘·´+ Á|üø£{Ï+#·T ø=Hêïs¡T.Ä~˝À eT>∑<Ûäsê»´+ Äπs´‘·s¡T˝…’q Hê>∑T \#˚‘·ì]à+#·ã&ç+~. #êD≈£î´&ÉH˚ Áu≤Vü≤àDTì ≈£îÁ≥‘√nqï<äeTTà\ eT<Ûä´, s¡ø£Ôdü+ã+BÛ≈£î\ eT<Ûä´∫#·TÃô|{Ïº ∫es¡≈£î eT>∑<Ûäsê»´+ kÕúq+˝ÀeTÚs¡´sê»´+ n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e∫Ã+~. #êD≈£î´ì≈£îÁ≥e\¢ eT>∑<Ûäsê»´ ø√≥ô|’qTqï q+~ u≤e⁄≥H˚\ø=]–+~. <ëìkÕúq+˝À ø±cÕj·T C…+&Ü¬s|ü¬s|ü˝≤&ç+~.

eTÚs¡´#·+Á<ä>∑T|ü⁄Ôì yês¡düT&˚ ãèVü≤Á<ä<äT&ÉT.Ç‘·qT ≈£L&Ü Áu≤Vü≤àDT\qT q$Tà |ü⁄wü´$TÁ‘·X¯+>∑T&ÉT nH˚ Áu≤Vü≤àDTì ôd’Hê´~Û|ü‹>± ìj·T$T+#ê&ÉT. á Áu≤Vü≤àD ùdHêì yÓqTïb˛≥T‘√ ãèVü≤Á<ä<äT&ÉT Vü≤‘·´ >±$+#·ã&Ü¶&ÉT. @~ @yÓTÆHê nXÀ≈£îì‘√ düVü‰ eTÚs¡´ e+X¯+ Äπs´‘·s¡yÓTÆq<˚. nsTTHêMs¡T Áu≤Vü≤àDT \qT q$Tà Áu≤Vü≤àD |üø£åbÕ‘·T\T>±e÷] ∫es¡≈£î eTÚs¡é+X¯+ nXÀ≈£îì‘√ HêX¯qeTsTT´+~. nXÀ≈£î&ÉT yÓTT+&çeTìwæ. bÕ\≈£îìøÏe⁄+&˚ \ø£åD≤\T nXÀ≈£îì˝À ˝Òe⁄,. ªuÛ≤s¡‘·<˚X¯μ#·]Á‘·˝À &Üø£ºsY _.ÄsY.n+uÒ<äÿsY Ç˝≤ sêXÊ&ÉT.uÛ≤s¡‘· <˚X¯+˝À sê»ø°j·T#·]Á‘· Äπs´‘·s¡T˝…’qHê>∑T\‘√ yÓTT<ä˝…’+~. Hê>∑T\T eTVü‰X¯øÏÔe+‘·T\T.Äs¡T´\T M]ì »sTT+#·˝Òø£ dü+~Û#˚düTø=ì yê]ì‘·eT‘√ düe÷q+>± >∑T]Ô+#·e\dæ e∫Ã+~.

ÁbÕNq uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À sê»ø°j·Ts¡+>∑+˝À @e÷Á‘·yÓTÆq ø°]ÔÁ|ü‹wüº\T kÕ~Û+#·>∑*–q~ n+fÒn~ |üP]Ô>± Äπs´‘·s¡T˝…’q Hê>∑T˝Ò nì #Ó|üŒe#·TÃ.uÛ≤s¡‘·<˚X¯ #·]Á‘· ìqï-H˚&ÉT-πs|ü⁄ nH˚ Á>∑+<∏ä+˝À&Üø£ºsY _.ÄsY.n+uÒ<äÿsY (ù|õ-33)˝À Ç˝≤sêXÊs¡T. ªuÛ≤s¡‘·<˚X¯ sê»ø°j·T #·]Á‘· yÓTT≥ºyÓTT<ä{Ï>=|üŒ dü+|òüT≥q. Áø°.|üP.642˝À ;Vü‰s¡T˝À eT>∑<ÛäsêC≤´ìï kÕú|æ+#·&É+˝À •X¯óHê>∑T&ÉT nH˚ Äπs´‘·s¡Hê>∑C≤‹øÏ #Ó+~qyê&ÉT. á <˚XÊìï •X¯óHê>∑e+X¯+ Áø°düTÔ≈£î |üPs¡«+ 413es¡≈£î bÕ*+∫+~.

nXÀ≈£î&ÉT ãT<äTΔ&ÉT eTs¡DÏ+∫q 316 dü+e‘·‡sê\≈£î eT>∑<Ûä≈£îsê»j·÷´&ÉT. nXÀ≈£#·Áø£+ nXÀ≈£îì düèwæºø±<äT. Ç~ ãT<äTΔì #·Áø£y˚T. Ä #·Áø£+˝À

e⁄qï Ä≈£î\T 12. Ç$ ãT<äTΔ&ÉT uÀ~Û+∫q Á|ü<ÛëqyÓTÆq <Ûäs¡àdü÷Á‘ê\T. á #·Áø±ìï nXÀ≈£î&ÉT kı+‘·+#˚düTø√e&É+ nHê´j·T+. á #·Áø£+qT <Ûäs¡à#·Áø£Á|üø±•ì nì ãT<äTΔ&ÉT ù|s=ÿHêï&ÉT. n˝≤π> nXÀø£düÔ+uÛÑ+ MT<ä Hê\T>∑T dæ+Vü‰\ >∑Ts¡TÔ ≈£L&ÜãT<äTΔì#˚‘· ì]à+#·ã&çHêsTT. á Hê\T>∑Tdæ+Vü‰\ >∑Ts¡TÔ Hê\T>∑T~≈£îÿ\≈£îb˛sTT Á|ü#ês¡+#˚j·TeTì Bì ns¡ú+. á Hê\T>∑T dæ+Vü‰\>∑Ts¡TÔqT uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·qsê»´ ∫Vü≤ï+>±ìs¡ísTT+∫+~. >∑qTø£ á ∫Á‘·+ dæ+Vü‰\ >∑Ts¡TÔ\TuÖ<ëΔìøÏ #Ó+~qy˚. >∑qTø£ uÖ<äΔ eTTdüT>∑T ‘=\–+#·Tø=qï+‘· e÷Á‘êq nXÀ≈£îì j·TT<√ΔHêà<ä, s¡ø£Ô|æbÕdæ \ø£åD≤\T n+‘·]+#·e⁄. nXÀ≈£î&ÉT #ÓøÏÿ+∫quÖ<äΔ <Ûäsêà\‘√ bÕ≥T Ç‘·s¡ düÔ+uÛ≤\ô|’ #ÓøÏÿ+∫qXÊdüHê\ô|’ Áu≤Vü≤àDT\ |ü≥¢ ñ<ës¡+>± Á|üe]ÔùdÔH˚ yÓ÷ø£å+ \_ÛdüTÔ+~. (Ç~ uÖ<äΔ <Ûäsêà\≈£î |üP]Ô

$s¡T<äΔ+) nì sêsTT+#ê&ÉT. nXÀ≈£îì ∫e]<äX¯˝ÀÄj·Tq $TÁ‘·T˝Ò Äj·Tq jÓT<äT≥H˚nee÷ì+#ês¡T. nsTTHê ø=+<äs¡T nXÀ≈£îìø°]Ôdü÷Ô Äj·Tq >=|üŒ kÕÁe÷C≤´ìï ì]à+ ∫q≥T¢Á|ü#ês¡+ e⁄qï~. nXÀ≈£îì eTs¡D≤q+‘·s¡+düeTdüÔ+ n+‘·]+∫+~. BìøÏ ø±s¡D+ nXÀ≈£îìÁ≈£Ls¡yÓTÆq e´øÏÔ‘·«+. nXÀ≈£î&ÉT ì]à+∫q ø=ìïdü÷ΔbÕ\T ‘·q ≈£î≥T+ãdüuÛÑT´\ ù|s¡¢MT<ä sêsTT+#ê&ÉT. yê{Ï˝À ˇø£{Ï ‘·ø£å•\˝Àì dü÷ú|ü+, ≈£îHê\T&ÉT(‘·q ≈£îe÷s¡Tì) ù|s¡T MT<ä e⁄+~. nXÀ≈£îìøÏnH˚ø£eT+~ uÛ≤s¡´\T, e⁄+|ü⁄&ÉT>∑‘ÓÔ\T ñ+&˚yês¡T.ndü+~Û$TÁ‘· nH˚ Á|æj·TTsê\T #·ìb˛sTTq ‘·s¡Tyê‘·eè<ëΔ|ü´+˝À ‹wü´s¡øÏå‘· nH˚ j·TTe‹ì ô|+&Ü¢&Ü&ÉT.ÄyÓT≈£î ‘·q düe‹ ≈£îe÷s¡T&ÉT ≈£îHê\T&ç MT<äeTqdüT‡ eT[fl+~. ≈£îHê\T&ÉT ‹s¡düÿ]+#ê&ÉT. Bì‘√ÄyÓT Áù|eT <˚«wü+>± e÷] nXÀ≈£î&ÉT ìÁ~düTÔqïdüeTj·T+˝À Äj·Tq sê»eTTÁ<äqT e÷j·T+#˚dæ≈£îHê\Tì ø£fi¯ófl |”øÏ+∫+~. ≈£îHê\T&ÉT ∫es¡≈£î>∑T&ç¶yê&Ó’ ‘·ø£å•\ qT+&ç bÕ≥©|ü⁄Á‘·+ #˚sê&ÉT.nXÀ≈£î&ÉT á $wü j·T+ ‘Ó\TdüTø=ì ‹wü´s¡øÏå‘·ìdüJe<äVü≤q+ #˚sTT+#ê&ÉT.

ø£[+>∑j·TT<äΔ+ <ë«sê dü+uÛÑ$+∫q s¡ø£ÔbÕ‘·+,;uÛÑ‘·‡+ e\¢ nXÀ≈£î&ÉT ‘·q eTqdüT‡ e÷s¡TÃø=ìuÖ<äΔ+ d”«ø£]+#ê&Éì, uÖ<ëΔìï u≤>± $düÔ]+|üCÒXÊ&Éì ø=+<äs¡T #·]Á‘·ø±s¡T\T ‘·|ü⁄Œ>± sêXÊs¡T.BìøÏ dü+ã+~Û+∫q ndü\T ø£<∏ä Ç˝≤ e⁄qï~.

ø£[+>∑<˚X¯+˝À uÖ<äΔeT‘·+ d”«ø£]+∫qn|ü⁄s¡÷|ü kÂ+<äs¡é‹, ñqï‘· e+X¯düTÔsê\Tªªø±s¡T u≤ø°μμ nH˚ ÄyÓTqT nXÀ≈£î&ÉT $yêVü≤e÷&Édü+ø£ *Œ+#ê&ÉT. uÖ<äΔeT‘·+ d”«ø£]ùdÔH˚$yêVü≤e÷ &ÉT‘êqì nXÀ≈£îìøÏ wüs¡‘·T ô|{Ïº+~.<ëì‘√ nXÀ≈£î&ÉT ÄyÓT≈£î uÖ<ëΔìï d”«ø£]kÕÔqìyê>±›q+ #˚XÊ&ÉT. n|ü⁄Œ&ÉT ÄyÓT $yêVü≤e÷&ç+~.á dü+<ä s¡“¤+˝À ø±s¡Tu≤ø° uÛÑs¡ÔqT nXÀ≈£î&ÉT#·+|æ+#ê&ÉT. |ü+#·o\˝À ˇø£f…Æq e´_Û#ês¡+#˚j·Tqì yê>±›q+#˚dæHê eè<ëΔ|ü´+˝À ≈£L&ÜnH˚ø£eT+~ j·TTe‘·T\qT ñ+|ü⁄&ÉT>∑‘ÓÔ\T>±e⁄+#·Tø=Hêï&ÉT.

ø±s¡Tu≤ø° Áb˛‘ê‡Vü≤+‘√H˚ nXÀ≈£î&ÉT uÖ<äΔÁ|ü#ês¡ ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|ü{≤º&ÉT. nXÀ≈£îì ù|s¡TMT<˚ uÖ<äΔ •˝≤Œ\T, uÖ<äΔdü÷ÔbÕ\T e+{Ï nH˚ø£|üqT\T »]>±sTT. ∫es¡≈£î nXÀ≈£îì e÷s¡Ã>∑*–q|òüTq‘· ø±s¡Tu≤ø°πø <äøÏÿ+~. ø±s¡Tu≤ø° >∑T]+∫qn+XÊ\T _.es¡\øÏåà sêdæq ªj·TT>∑j·TT>±˝À¢uÛ≤s¡rj·T eTVæ≤fi¯μ nH˚ Á>∑+<∏ä+˝À e⁄+~. n˝≤π>uÖ<äΔ j·÷Á‹≈£î\T sêdæq Á>∑+<∏ë\˝Àq÷ e⁄HêïsTT.

(s¡#·sTT‘· 90 j˚T+&É¢ ej·TdüT˝Àq÷|ü]XÀ<Ûäq eT]j·TT s¡#·Hê yê´kÕ+>±ìïø=qkÕ–düTÔHêïs¡T.)

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 15

16 qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

TOURISM RESERVATION OFFICESHYDERABAD

NSF Shankar Bhavan,

Opp: Police Control Room, Basheerbagh,

Hyderabad. Ph: 040-66746370, 66745986

Fax: 040-23298455, Cell: 9848540371

VISAKHAPATNAMRTC Complex, Ph: 0891-2788820

Fax: 2788822, Cell: 98448813584

VIJAYAWADAGodavari Motor Complex, M.G.Road

Ph: 0866-2571393

TIRUPATIRoom No.5 & 6, Sridevi Complex

Tilak Road, Ph: 0877-2255385

INFORMATION & RESERVATION OFFICESHYDERABAD

Trank Bund Road,

Ph: 040-65581555, 23450165 Fax: 23453086

Tourism Plaza, Green Lands, Ph: 040-23414334

Air Port: 040-24253215

KPHB Main Road,

Ph: 040-230520289, 65504999 Cell:

9848540374

SECUNDERABAD: Yatri Nivas, S.P.Road,

Phone: 040-27893100, 27816375, 66387598

TIRUPATISrinivasam Complex

Ph: 0877-2289129, 2289123

KURNOOL"C" Camp Ph: 08518-270104, 273325

VISAKHAPATNAM: Railway Station,

Ph: 0891-2788821

RAJAHMUNDRYNear River Bay Hotel, Pushkarala Peta

Ph: 0883-2425219

CHENNAI31/14, Burkit Road, T.Nagar

Ph: 044-65439987, Tele Fax: 24353373

KOLKATTA4/1, Sikkim House, Middleton Street,

Tele/Fax: 033-22813679, 9433044584

BENGALURU24/1, Race Course Road

Ph: 080-41136373, Fax: 22385513

DELHIA.P.BHAVAN, 1, Ashoka Road

Ph: 011-23381293

ôV’≤<äsêu≤<é qT+∫ ãdüT‡\T‹s¡T|ü‹ : 14:15, 14:15, 16:30, 17:45, 18:00,

18:45, 19:45, 21:00, 21:15

wæ]¶ : 12:30, 15:00, 16:00, 17:00, 18:00

eT+Á‘ê\j·T+ : 05:45, 07:00, 08:00, 08:45,

13:00, 20:30, 22:30

uÛÑÁ<ë#·\+ : 03:30, 06:30, 08:00, 10:30, 21:00,

21:15, 21:30, 13:30, 14:15, 15:00, 16:00,

17:15, 21:30, 22:30, 23:00, 23:45

lXË’\+ : 05:00, 06:00, 08:00, 09:00, 10:00,

10:45, 11:30, 12:30, 13:30, 14:15, 15:00,

16:00, 17:15, 21:30, 22:30, 23:00, 23:45

y˚eTT\yê&É : 05:00 qT+∫ 21:00 es¡≈£î Á|ü‹ >∑+≥≈£î

ˇø£ ãdüT‡

|ü+&ÉØ|ü⁄s¡+ : 07:30, 20:30

<Ûäs¡à|ü⁄] : 08:40

|ü⁄≥º|ü]Ô : 19:00, 20:00, 00:30

u≤düs¡ : 04:15, 05:00, 05:15, 06:15, 06:30,

07:30, 08:30, 12:30, 13:30, 15:00, 16:30,

19:00, 21:15, 22:30

j·÷<ä–]>∑T≥º : 05:30 qT+∫ 21:30 es¡≈£î Á|ü‹ 30

ìˆˆ\≈£î ˇø£ ãdüT‡.

ÄØºd” ø±˝Ÿ ôd+≥sY : 8019999999, 040 - 33666999

ôd+Á≥˝Ÿ m+ø£«sTTØ : 040-24618685, 24614406,

n˝…’{Ï+>¥ kÕº+&é : 040-23434264

f…*bò˛Hé n&Ü«Hé‡ ]»πs«wüHé :

040-24613955, 040-23434269ãdt ùdºwüHé y˚TH˚»sY : 9959226257,

040 - 24601126, 23434263

p;¢ ãdtùdºwüHé : 040- 27802203

¬s’˝Ò« $#ês¡D : 131, 1345,139

Info

17qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

#ê]Á‘·ø£ |ü≥ºDyÓTÆq >√s¡+≥¢˝À mH√ï >∑T&ÉT\THêïsTT. #·]Á‘·qT $e]+#˚ XÊdüHê\÷ mH√ïe⁄HêïsTT. n$ ôd’‘·+ n<äèX¯´eTe⁄‘·THêïsTT.ø=+<äs¡T kÕ«s¡ú|üs¡T\T >∑T&ÉT\qT, *+>±\qT,e÷Hê´\qT $T+π>düTÔHêïs¡T. ÁbÕNq kÕ+düÿè‹ø£∫Vü‰ï\qT ø±bÕ&Ée\dæq Á|üuÛÑT‘ê«~Ûø±s¡T\T e⁄<ëd”q+>± e´eVü≤]düTÔHêïs¡T. |òü*‘·+>± Ä\j·T |ü]düs¡ ÁbÕ+‘ê\T ≈£î∫+#·T≈£îb˛‘·THêïsTT. n+<äT≈£îÁ|ü‘·´ø£å ñ<ëVü≤s¡DÒ >√s¡+≥¢ •yê\j·T+.

eTTø£ÿ+{Ï ø√yÓ\qT k˛y˚TX¯«sê\j·T+>± |æ\TdüTÔHêïs¡T. kÕ<Ûës¡D+>± •yê\j·÷˝À¢ •e*+>±\Te÷Á‘·y˚T e⁄+{≤sTT. ˇø£y˚fi¯ áX¯«s¡Tì <˚y˚]bÕs¡«re÷‘·qT Á|ü‹wæ˜+#ê\+fÒ Á|ü‘˚´ø£+>± eTs√∫qï >∑T&çì ø£&É‘ês¡T. ø±˙ k˛y˚TX¯«sê\j·T+˝ÀbÕs¡«r<˚$ $Á>∑Vü≤+ e⁄+~. ñe÷düVæ≤‘· •e⁄ìdüìï~Û ø£qTø£ k˛y˚TX¯«sê\j·T+>± Á|üdæ~›>±+∫+~.ñe÷ (bÕs¡«‹)<˚$ $Á>∑Vü≤+ >∑T&ç eTT+<äT

Äs¡Tãj·T\T˝À y˚|ü#Ó≥Tº øÏ+<ä e⁄+~. $Á>∑Vü‰ìï‘·s¡*+#·Tø=ì b˛yê\ì Á|üj·T‹ï+∫ ãj·T≥|ü&Éy˚dæq≥TºHêïs¡T. |ü+&ÉT>∑\|ü⁄Œ&ÉT Á>±eTdüTú\T bÕs¡«r<˚$øÏ |üP»\T #˚düTÔHêïs¡T. ‘Ó\¢ìsêsTT˝À eT*∫q neTàyê] $Á>∑Vü≤+ <ë<ë|ü⁄ Hê\T>∑T n&ÉT>∑T\m‘·TÔ e⁄+≥T+~. ì\ã&çq neTàyê]øÏ Hê\T>∑T#˚‘·T\THêïsTT. ˇø£ m&ÉeT#˚‹˝À &ÛÉeTs¡Tø£+e⁄+~.eTs√ b&ÉeT#˚sTT es¡<äeTTÁ<ä˝À e⁄+~. ˇø£ ≈£î&ç#˚‹˝À ‘êeTs¡‘·÷&ÉT e⁄+&É>± eTs√ ≈£î&ç#˚sTTnuÛÑj·T Vü≤düÔ+>± uÛÑ≈£îÔ\≈£î <äs¡Ùq $TdüTÔqï~.neTàyê] ‘·\ô|’ bı&ÉyÓ’q øÏØ{≤ìï •\TŒ\T#Óø±ÿs¡T. $Á>∑Vü≤+ øÏ+~yÓ’|ü⁄q ˇø£ |”sƒ¡+ e⁄+&É>±,yÓqTø£uÛ≤>±q eTø£s¡‘√s¡D+ e⁄+~. ‘√s¡D+˝À$$<Ûä s¡ø±\ u§eTà\THêïsTT. <˚$ $Á>∑Vü≤+m+&É≈£î m+&ÉT‘·÷, yêq≈£î ‘·&ÉTdü÷Ô e⁄Hêï...s¡÷|ü+ e÷Á‘·+ m+‘√ s¡eTD°j·T+>± e⁄+~.

Ç˝≤e⁄+&É>± k˛y˚TX¯«sê\j·T+ •~∏\yÓTÆHê

>∑T&ç>√&É\T, >∑s¡“¤>∑T&ç >∑+;Ûs¡+>± ø£ì|ækÕÔsTT.>∑s¡“¤>∑T&ç #Ó≈£îÿ #Ó<äs¡≈£î+&Üe⁄+~. >∑s¡“¤>∑T&ç˝Àì•e*+>±ìï mes√ ô|ø£*+#ês¡T. •e*+>∑ |”sƒ¡+,bÕq|ü≥º+ e÷Á‘·y˚T e⁄+~.

>∑s¡“¤>∑T&çô|’ >∑\ $e÷q>√|ü⁄s¡+ ÁbÕNq •\Œø£fi¯≈£î n<ä›+ |ü&ÉT‘·T qï~. •Ks¡ •˝≤Œ\T ø=ìïs¡÷|ü⁄ #Ó~sêsTT. •e⁄ì yêVü≤qyÓTÆq q+~, X¯øÏÔdü+πø‘·yÓTÆq dæ+Vü≤+ •˝≤Œ\T •Ks¡+˝À ø£ì|ækÕÔsTT. >∑T&ç>√&É\T, $e÷q>√|ü⁄s¡ ìsêàDXË’*#√fi¯ó\ ø£fi¯qT ‘·\|ædüTÔ+~. #√fi¯ó\ø±\+˝ÀÁ|ü<Ûëq Ä\j·T+ ì]à‘·eTsTT e⁄+&Ée#·TÃ.>√s¡+≥¢ ÁbÕ+ ‘·+ #√fi¯ó\ bÕ\q˝À e⁄+&çq|ü⁄Œ&ÉTyê] Ä<˚XÊ qTkÕs¡+ kÕeT+‘·T\T ˝Ò<ëdü+kÕúHêBÛX¯ó\T k˛y˚T X¯«sê\j·÷ìï #√fi¯yêdüTÔXË’*˝À ì]à+∫ e⁄+{≤ s¡T. #√fi¯ó\Tm≈£îÿe>± •yê\j·÷\qT ì]à+#ês¡T.eTTø£ÿ+{°X¯óì ø√yÓ\qT #√fi¯ó\T ø£{Ïº+#·>±,

� yÓTÆ˝≤s¡+ eTùV≤wt

Hê&ÉT H˚&ÉT

>√s¡+≥¢

•~∏\ •yê\j·÷ìøÏ eTVü≤s¡›X¯

düTe÷s¡T 900dü+e‘·‡sê\ Hê{Ï •yê\j·T+ •~∏\eTsTT+~. eTTKeT+&É|ü+ ≈£L*b˛sTT+~. >∑s¡“¤>∑T&ç#Ó≈£îÿ#Ó<äs¡˝Ò<äT. >∑T&ç˝À *+>∑+˝Ò<äT. bÕq|ü≥º+ e÷Á‘·y˚T $T–*e⁄+~. \j·Tø±s¡≈£îì Ä\j·÷ìï ø±bÕ&ÉeTì

ªªÄ]ÿj·÷\õμμ (|ü⁄sê‘·‘·«) n~Ûø±s¡T\≈£î ª≥÷]»+ q÷´dtμ yÓTTs¡ô|≥Tºø=Hêï |òü*‘·+ ˝Òø£b˛sTT+~. <˚yê\j·T |ü]düs¡ÁbÕ+‘·eT+‘ê nHê´Áø±+‘·yÓTÆ+~. >∑T&ç#·T≥÷º |üø±ÿ Ç+&ÉT¢ yÓ*XÊsTT. ø√yÓ\ ø£qTeTs¡T>∑sTT+~. nj·T´|üŒ>∑T&ç ù|s¡T‘√j·T<˚#·Ã¤>± ÄÁø£eTD »]–b˛sTT+~. •yê\j·T+ ø√H˚s¡TqT |üP&çÃ nj·T´|üŒ>∑T&ç (‘ê‘êÿ*ø£ ôw&é) ø£{≤ºs¡T. •yê\j·T+ø£≥º&É+ $TqVü‰ $T–*q ÁbÕ+‘êìøÏ ¬s$q÷´ n~Ûø±s¡T\T |ü{≤º*#˚ÃXÊs¡T - Ç~ >∑‘·+. ª≥÷]»+ q÷´dtμ b&ç≥sYyÓTÆHêkÕ«$T dü÷#·q\T, dü\Vü‰\‘√ •yê\j·÷ìøÏ |ü⁄qsY yÓ’uÛÑe+ ø£\T>∑T‘·Tqï~. •~∏\ •yê\j·T+ düsê«+>∑düT+<äs¡+>±eTTkÕÔãe⁄‘·Tqï~. n‹‘·«s¡˝À •ebÕs¡«‘·T\ $Á>∑Vü‰\qT Á|ü‹wæ˜+#·qTHêïs¡T. á ãèVü≤‘Y ø±s¡´Áø£eT+ >√s¡+≥¢ >±+&É¢dü+πøåeT dü+|òüT+ ‘·eT uÛÑT»düÿ+<ë\ô|’ y˚düTø=ì |üP]Ô #˚düTÔqï~. ª>±+&É¢ dü+πøåeTdü+|òüT+, ≥÷]»+ q÷´dtμ ø£èwæì |ü\Te⁄s¡Tn_Ûq+~düTÔHêïs¡T. 900 dü+e‘·‡sê\ #·]Á‘·≈£î >∑Ts¡TÔ>± ì*Ãq •yê\j·T+ nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ >√s¡+≥¢-∫Á‘êe‹ q~ˇ&ÉT¶q, |ü+#êsTTr ãkÕº+&ÉT düMT|ü+˝À e⁄+~. |üs¡y˚TX¯«s¡Tì düìï~Ûô|’ ª≥÷]»+ q÷´dtμ ìy˚<äq á $<Ûä+>± e⁄+~.

18 qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

$»j·Tq>∑s¡ sêE\T |ü⁄qsY ì]à+#ês¡T. XÊdüq+

k˛y˚TX¯«s¡Tì düìï~ÛøÏ ¬s+&ÉT <ë«sê\THêïsTT.Á|ü<Ûëq <ë«s¡+ ‘·÷s¡TŒq e⁄+&É>± eTs√ <ë«s¡+

ñ‘·Ô s¡+ yÓ’|ü⁄q e⁄+~. ñ‘·Ôs¡<ë«s¡+˝À ≈£î&çyÓ’|ü⁄q XÊdüq+e⁄+~. XÊ*yê Vü≤q X¯ø£es¡¸+1446, n~Ûø£ uÛ≤Á<ä |ü<ä X¯ó<äΔ 15Ä~yês¡+ Hê&ÉT sêsTT+∫q Ä XÊdüq+ >∑T&ç |ü⁄qsY ìsêàD≤ìï‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~. Ä+>∑¢ dü+e‘·‡s¡+Á|üø±s¡+ Áø°.X¯. 1524 Ä>∑dtº 14e‘˚B Hê{Ï~. $»j·T q>∑s¡kÕÁe÷»´ #·Áø£e]Ô lÁøÏwüí<˚esêj·T\ Á|æj·T|ü⁄Á‘·T&Ó’q l‹s¡TeT\<˚e eTVü‰sêj·T\T sê»´+#˚düTÔ+&É>±, >√s¡+≥¢ Hê{Ï bÕ\≈£î&ÉTyêøÏ{Ï ‹eTà|üŒ Ä<Ó|üŒ Hêj·T≈£îìøÏ|ü⁄D´+>± ø±s¡´ø£s¡Ô dü÷s¡|üsêE

>∑T&ç |ü⁄qsYìsêàD≤ìï #˚j·÷\ì Ä<˚•+∫q$wüj·÷ìï XÊdüq+ ‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~.

n+‘˚>±ø£ ªª<ÛäsêàìøÏ eÁø£+>±, n&É¶~&É¶+>±q&ç#˚ yês¡T <˚e‘ê Á<√VüQ\ì, ‘·eT ‘·*¢<ä+Á&ÉT

\qT yês¡D≤dæ (ø±o |ü⁄D´πøåÁ‘·+)˝À #·+|æq+‘·bÕbÕìï eT÷≥ø£≥T ºø=+{≤s¡ìμμ k˛y˚TX¯«s¡Tìdüìï~Û˝Àì XÊdüq+ ôV≤#·Ã]düTÔqï~. ÄHê{ÏbÕ\≈£î\ ôV≤#·Ã]ø£ H˚{Ïø°, @Hê{Ïø° e]Ô düTÔ+~.<Ûäs¡àÁ|ües¡Ôq ÁbÕ<Ûëq´‘·qT ≈£L&Ü XÊdüq+$e]düTÔqï~. k˛y˚TX¯«sê\j·T ø√H˚s¡TqT ªª‘êeTs¡ˇ&ÉT¶μμ>± |æ*#˚yêfi¯ófl. ‘êeTs¡ˇ&ÉT¶˝Àì |ü⁄cÕŒ\‘√bÕs¡«r |üs¡y˚TX¯«s¡T\qT |üPõ+∫ e⁄+{≤s¡T. eT]‘êeTs¡ ˇ&ÉT¶ kÕúq+˝À H˚&=ø£ ôw&é yÓ\dæ+~.XÊdüq+˝À ù|s=ÿqï $<Ûä+>± nÁø£e÷\≈£îbÕ\Œ&˚yês¡T <˚e‘êÁ<√VüQ˝Ò. eTTø£ÿ+ {ÏøÏ ÄÁ>∑Vü≤+ eùdÔ... eTVü‰•e⁄&ÉT eT÷&√ø£qTï ‘Ó]ùdÔ...$T–˝Ò~ ã÷&ç<˚! >√s¡+≥¢ k˛y˚TX¯«sê\ j·÷ìï,n+<äT˝Àì XÊdüq <Ûäsêàìï ø±bÕ&É&ÜìøÏ Á|ü‹ˇø£ÿs¡÷ bÕ≥T |ü&Ü*.

ø±>± •~∏\ •yê\j·÷ìøÏ eTVü≤s¡›X¯ |ü{Ïº+~.‘·«s¡˝À Ä\j·÷ìøÏ |üPs¡«yÓ’uÛÑe+ sêqT+~.•yê\j·T |ü⁄q]ïsêàD≤ìøÏ bÕ≥T|ü&ÉT ‘·Tqï >±+&É¢dü+πøåeT dü+|òü÷ìï Á|ü»\T n_Ûq+~düTÔHêïs¡T.

XÊdüHêìï |ü]o*düTÔqï yÓTÆHêkÕ«$T

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 19

Á|ü|ü+#· Á|üU≤´‹>±+∫q uÖ<äΔ Äsêe÷\T - dü÷ÔbÕ\T, #ê]Á‘·ø£ø√≥\T, |ü⁄D´πøåÁ‘ê\T, düeTTÁ<ärs¡+,

»\bÕ‘ê\T, q~Á|üeVæ≤+#˚_\+ - >∑T‹Ôø=+&É, ñ|üŒ\bÕ&ÉT |ü≈£åî\

πø+Á<ä+ e+{Ï |üsê´≥ø£ πøåÁ‘ê\‘√>∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢ |üsê´≥ø£ |ü≥+˝À

Á|üeTTK kÕúHêìï bı+~+~.

#·]Á‘·... nH˚ø£ Á|üuÛ≤yê\ dü+>∑eT+.Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ #·]Á‘·≈£î s¡÷|üø£\Œq #˚j·T&É+˝À>∑T+≥÷s¡T Á|üeTTKbÕÁ‘· eVæ≤+∫+~. n+<äyÓTÆqø=+&É\T, ˝Àj·T\T, q<äT\‘√ düeTTÁ<ärs¡+‘√≈£L&ÉTø=qï >∑T+≥÷s¡T ÁbÕ+‘·+ <Ûë]àø£, kÕ+düÿè‹ø£, kÕ+Á|ü<ësTTø£ πø+Á<ä+>± #·]Á‘·˝À Á|üdæ~Δ¬øøÏÿ+~. Ä ÁbÕeTTU≤´ìï H˚{Ïø° ì\T|ü⁄ø=+~. ‘=*j·TT>±˝À¢ uÖ<äΔ <Ûäs¡à+ Çø£ÿ&É ‘·q XÊK*ï$düÔ]+∫+~. >∑T+≥÷s¡T $Ts¡|üø±j·T\ ≈£L,>√+>∑÷s¡≈£î Á|üdæ~Δ#Ó+~+~.

n‹y˚&ç>± ñ+&˚ y˚dü$s√E\T, #·\¢<äHê\o‘·ø±\|ü⁄ sêÁ‘·T\T Çø£ÿ&ç yê‘êes¡D $X‚cÕ\T.Çø£ÿ&É $Vü≤]+#˚yês¡T ‘˚*>±Z ñ+&˚ q÷\TeÁkÕÔ \T<Ûä]+#·&É+ eT+∫~. Ä>∑düTº, e÷]Ã HÓ\\eT<Ûä´ø±\+ >∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢˝À $Vü≤]+#˚+<äT≈£îm+‘√ nqTyÓ’+~.

>∑T+≥÷s¡+fÒ Ä+Á<ÛäT\≈£î ˇø£ $<ÛäyÓTÆqÄràj·TuÛ≤e+ ø£\T>∑T‘·T+~. Á|üø£è‹ XÀuÛÑ\T,|ü⁄sê‘·q Ä\j·÷\T, ø£fi≤düèwæº Á|ü|ü+#·Á|üU≤´‹#Ó+~q Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY ñ+&Ée*¢ >∑TVü≤\T,neTsêe‹ uÖ<äΔ πøåÁ‘·+, ÁbÕNq Ä\j·÷\Tn+<ë\T $s¡õ˝Ò¢ Äes¡D\T >∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢˝Àø√ø=\¢\T.

õ˝≤¢˝À #ê]Á‘ê‘·àø£ ø£≥º&Ü\T mH√ï e⁄HêïsTT.á õ˝≤¢qT Hê>∑T˝Òs¡T, >∑T+&É¢ø£eTà, ø£ècÕíq<äT\Tdüdü´XÊ´eT\+ #˚düTÔHêïsTT. n&Ée⁄\T õ˝≤¢˝À<ë<ë|ü⁄ 380 #·.øÏ.MT. $d”Ôs¡í+˝À e⁄HêïsTT.n+‘˚ø±<äT >∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢˝À nH˚ø£ |ü]ÁX¯eT\T,$\TyÓ’q Kì» dü+|ü<ä e⁄+~. >∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢|üsê´≥≈£î\≈£î >=|üŒ nqTuÛÑ÷‹H˚ $T–\TdüTÔ+~.

>∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢ bÂs¡TcÕìøÏ ô|{Ïº+~ ù|s¡T.õ˝≤¢˝Àì ˇø£ ÁbÕ+‘êìï |ü\Hê&ÉT>± ≈£L&Üe´eVü≤]+#ês¡T. m+<äs√ eTVü‰qTuÛ≤e⁄\≈£îkÕ«‘·+Á‘·´ düeTs¡jÓ÷<ÛäT\≈£î >∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢Á|üdæ~Δ. á õ˝≤¢˝À #·÷&Ée\dæq ÁbÕ+‘ê\T mH√ïe⁄HêïsTT.ñ+&Ée*¢ >∑TVü≤\T

ø£ècÕíqB rsêq ñqï ø=+&É˝À¢ nH˚ø£yÓTÆq>∑TVü≤\THêïsTT. Çø£ÿ&ÉH˚ n‹ ÁbÕNq Ä\j·T

•\Œø£fi≤ yÓ’uÛÑyêìï, dü+düÿè‹ì Á|ü‹_+_+#˚nq+‘· |ü<äàHêuÛÑkÕ«$T yê] Ä\j·T+ e⁄+~. b‹Ôb˛‘·\ »\bÕ‘·+

yêdüÔyêìøÏ b‹Ôb˛‘·\ »\bÕ‘·+ q˝§Z+&Éõ˝≤¢˝À e⁄+~. ø±˙ >∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢ e÷#·s¡¢≈£în‘·´+‘· düMT|ü+˝À e⁄+~. ø£qTø£ >∑T+≥÷s¡Tõ˝≤¢qT dü+<ä]Ù+#˚ |üsê´≥≈£î\T b≈£îÿeeT+~b‹Ôb˛‘·\ »\bÕ‘·+ düT+<äs¡ <äèXÊ´ìï #·÷dædü+‘√wædüTÔ+{≤s¡T.>∑T‹Ôø=+&É _\+

<äøÏåD ø±o>± |æ\Teã&˚ ÁbÕ+‘·+ |æ&ÉT>∑Tsêfi¯fleT+&É\+˝À e⁄+~. e÷#·s¡¢˝À ÁbÕNq •\Œø£fi¯\≈£î n<ä›+|üfÒº á ÁbÕ+‘·+˝À |ü\Hê{Ï yêdüT\Äsê<Ûä´ <Ó’e+ l \ø°åà#ÓqïπøX¯ekÕ«$Tyê]Ä\j·T+ Á|üdæ~Δ #Ó+~+~. Çø£ÿ&ç Ä\j·T ‘˚s¡T#ê˝≤ ô|<ä›>± e⁄+~. eT+>∑fi¯–], ‘ÓHê*.<Ûäs¡DÏø√≥\T á õ˝≤¢≈£î #Ó+~qy˚. ˇø=ÿø£ÿ }s√¢ˇø√ÿ $X‚wü+ e⁄+~. qeqèdæ+Vü≤ πøåÁ‘ê\˝ÀeT+>∑fi¯–]øÏ ÁbÕeTTK´+ e⁄+~. $»j·Tyê&É≈£îπøe\+ 12 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝À ñqï eT+>∑fi¯–]ø=+&Éô|’ yÓ\dæq bÕqø±\ qs¡dæ+Vü≤kÕ«$Tì<ä]Ù+#·&ÜìøÏ uÛÑ≈£îÔ\T u≤s¡T\T rs¡T‘·T+{≤s¡T.neTsêe‹

neTsêe‹ |ü≥ºD+ >∑T+≥÷s¡T≈£î <ë<ë|ü⁄ 35øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝À e⁄+~. ÄHê{Ï Ä+Á<ÛäT \ÁbÕuÛÑyêìøÏ, •\Œø£fi≤ #ê‘·Tsê´ìøÏ neTsêe‹|ü≥Tºø=eTà. •eπøåÁ‘ê˝…’q |ü+#êsêe÷\˝À neTsêe‹ >=|üŒ~. Çø£ÿ&ç neTπsX¯«s¡ *+>∑ <äs¡Ùq+‘√uÛÑ≈£îÔ\T Ä‘êàq+<ä+ bı+<äT‘ês¡T. neTsêe‹˝Àì

>∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢

|üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\≈£î ∫s¡THêe÷

b‹Ôb˛‘·\ »\bÕ‘·+

2011 � ≥÷]»+ q÷´dt

� &Üø£ºsY áeTì •eHê–¬s&ç¶

20 qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

bÕs¡«r<˚$ u≤\Á‹|ü⁄s¡düT+ <ä]>± uÛÑ≈£îÔ\qT nqTÁ>∑Væ≤düTÔ+~. $qTø=+&É

bÂsêDÏø£ Á|ü<˚X¯+. d”‘· C≤&É yÓ<äT≈£î‘·Tqï sêeTTìøÏ »sƒêj·TTe⁄ sêeDTì>∑T]+∫ #Ó|æŒq Á|ü<˚X¯+. d”‘· düe÷#êsêìï sêeTT&ÉT $qïø=+&É. n+<äTπø$qïø=+&É>± U≤´‹>±+∫+~. ‘·sê«‘· $qTø=+&É>± e÷]+<äì ô|<ä›\+{≤s¡T.á ø=+&Éô|’>∑\ l Ä+»H˚j·TkÕ«$T Ä\j·T+ n‘·´+‘· |ü⁄sê‘·qyÓTÆq~. ø=+&ÉM&ÉT

>∑T+≥÷s¡T≈£î 25 øÏ.MT. <ä÷s¡+˝À e⁄+~. ¬s&ç¶sêE\ ø±\+˝À (10eX¯‘êã›+˝À) ì]à+∫q 21 dü÷úbÕ\T ø√≥. ø=+&Éô|’q •~Û˝≤ edüú˝À e⁄HêïsTT.ø=+&ÉM&ÉT <äTs¡Z+ dü+<äs¡Ù ≈£î\qT #·]Á‘· düàè‘·T˝À¢øÏ rdüT¬øfi¯ófl‘·T+~.ø√≥|üŒø=+&É

ù|s¡T $qì yês¡T+&És¡T. >∑T+≥÷s¡T≈£î <ë<ë|ü⁄ 60 øÏ.MT. <ä÷s¡+˝Àìø√≥|üŒø=+&Éô|’ >∑\ áX¯«sê\j·T+ n‹ |ü⁄sê‘·qyÓTÆq~. Çø£ÿ&É |òæÁãe]e÷dü+˝À »]π> •esêÁ‹ ñ‘·‡yê\≈£î uÛÑ≈£îÔ\T ‘·+&√|ü‘·+ &Ü\T>±edüTÔ+{≤s¡T.e÷#·s¡¢

e÷#·s¡¢≈£î n‹ düMT|ü+˝Àì <äT]Z, ø±s¡+ |üP&ç, #˚ÁuÀ\T, #˚»s¡¢,ø=+&ÉM&ÉT, ø√≥|üŒø=+&ÛÉ, d”‘ê q>∑s¡+, >∑T‹Ôø=+&É #ê]Á‘·ø£ ‘·~‘·s¡ ø£≥º&Ü\T, |ü⁄sê‘·q Ä\j·÷\T, dü+<äs¡Ù≈£î\≈£î ø£qT$+<äT #˚kÕÔsTT.

Á|ü|ü+#·Á|üdæ~Δ #Ó+~q Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY &Ü´+ ˇø£ eTVü≤Àqï‘·yÓTÆq ø£≥º&É+.<ë<ë|ü⁄ 125 MT≥s¡¢ m‘·TÔ>∑ ì*|æq á Ä+Á<ÛäC≤‹ eT≈£î≥+ \ø£å\ mø£sê\≈£îkÕ>∑T˙s¡+~dü÷Ô Ä+Á<Ûä<˚XÊìï nqï|üPs¡í>± e÷]Ã+~. _s¡_s¡kÕπ> ø£èwüíeTà≈£în&ÉT¶ø£≥º Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY. kÕ>∑s¡ $Vü‰s¡+˝À |üsê´≥≈£î\≈£î m+‘√dü+‘√wüø£s¡+>± e⁄+≥T+~. |ü&Ée Á|üj·÷D+ J$‘·+˝ÀH˚ ˇø£ eTs¡|ü⁄sêì|òüT≥ºeTe⁄‘·T+<äq&É+˝À dü+<˚Vü≤+ ˝Ò<äT. Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY &Ü´+≈£î 10 øÏMT<ä÷s¡+˝À <äã<äã <ä÷πø #·+Á<äe+ø£ q~ (ø£èwüí≈£î ñ|üq~) m‹Ôb˛‘·\»\bÕ‘·+ e⁄+~. nø£ÿ&ç |ü#·Ãì Á|üø£è‹ k˛j·T>±\T Vü≤Àj·T\T e*øÏdüTÔHêïsTT. #·+Á<äe+ø£ Äq+<ä+‘√ |üs¡efi¯ófl ‘=≈£îÿ‘·T+~. Á|üø£è‹ kÂ+<äsê´\dü+<äs¡Ùq+ eT<ÛäTsêqTuÛÑ÷‹.

#˚ÁuÀ\T, dü‘ÓÔq|ü*¢, Hê<Ó+&É¢, ∫\Tø£\÷ ]ù|≥, ∫\TeT÷s¡T, nMTHêu≤<äTe+{Ï Á|ü<˚XÊ˝À¢ e+<ä˝≤~ Ä\j·÷\T, $Vü‰s¡düú˝≤\T, |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\Te⁄HêïsTT.

ñ|üŒ\bÕ&ÉT˝À |ü≈£åî\ dü+s¡ø£åD πø+Á<ä+˝À øÏ\øÏ\sêyê\‘√ø£fi¯ø£fi¯˝≤&ÉT‘·T+≥T+~.

>∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢˝À <ë<ë|ü⁄ 40 kÕsTT eT+~sê\THêïj·T+fÒ kÕsTTuÛÑ≈£îÔ\≈£î ÄX¯Ãs¡´+ ø£*–düTÔ+~. ˇø£ÿ >∑T+≥÷s¡T |ü≥ºD+˝ÀH˚ <ë<ë|ü⁄ 50øÏô|’>± kÕsTT>∑Tfi¯óflHêïsTT.

(eT]ìï $esê\≈£î ôd+Á≥˝Ÿ ]»πs«wüHé ø±sê´\j·÷ìï040 - 23450165 / 23453036 bò˛q¢˝À dü+Á|ü~+#·+&ç)

ø√≥|üŒø=+&É <˚yê\j·T+

� n+<ë\ n»+‘ê� lVü≤]ø√≥ n+‘·]ø£åπø+Á<ä+� s¡TÁ<˚X¯«sê\j·T+� »s¡à˙ n+<ë\T� nMTHé|”sY <äsêZ

sêuÀj˚T dü+∫ø£˝À$X‚cÕ\T

>∑+&çø√≥

Buddhist Monastery - Tawang

≥÷]»+q÷´dt: eTq sêÁcÕºìøÏ @ $<Ûä+>±y˚T\T #˚j·TuÀ‘·THêïs¡T?¬s’˝Ò«eT+Á‹: sêqTqï ¬s’˝Ò«ã&Ó®{Ÿ˝À sêÁwüº ÁbÕC…ø˘º\≈£î n~Ûø£ ÁbÕ<Ûëq´‘·ìkÕÔ. ø=‘·Ô ¬s’˝Ò« ÁbÕC …ø˘º\T#˚|ü≥º&ÜìøÏ, ô|+&ç+>¥ |üqT\T |üP]Ô#˚j·T&Ü ìøÏnedüs¡yÓTÆq ì<ÛäT\T πø{≤sTTkÕÔ+.

Ç|üŒ{Ïπø sêÁwüº+˝Àì Á|üC≤ Á|ü‹ì<ÛäT\+<ä]ø°˝ÒK\T |ü+bÕ+. Äj·÷ ìjÓ÷»ø£esêZ\ |ü]~Û˝À#˚|ü≥ºe\dæq |üqT\ Á|ü‹bÕ<äq\T |ü+bÕ\ì ø√sê+. m+.|æ.\T, myÓTà©‡\T, myÓTà˝Ò´\‘√ ˇø£düe÷y˚XÊìï ìs¡«Væ≤kÕÔ+. Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛäT*#˚ÃÁ|ü‹bÕ<äq˝À¢ eTTK´yÓTÆq yê{ÏøÏ ã&Ó®{Ÿ πø{≤sTT+|ü⁄\T #˚kÕÔ+.≥÷]»+q÷´dt: ¬s’˝Ò« Á|üj·÷DÏ≈£î\ s¡B›düeTdü´qT n~Û>∑$T+#·&ÜìøÏ m≥Te+{Ï #·s¡´\T#˚|ü&É‘ês¡T?¬s’˝Ò«eT+Á‹: ªs¡B›μ nH˚~ #ê˝≤ øÏ¢wüºyÓTÆq düeTdü´.ù|<ä\T, eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ Á|ü»\T ãdüT‡\ø£+fÒ m≈£îÿe>± ¬s’\T Á|üj·÷D≤H˚ï m+#·Tø=+{≤s¡T. Á|ü‹¬s’\T≈£L]»πs«wüHé yÓsTT{Ï+>¥ *dtº #ê˝≤ m≈£îÿe >±H˚e⁄+≥Tqï~. ã&Ó®{Ÿ˝À Á|üø£{Ï+∫q $<Ûä+>± ø=‘·Ô¬s’fi¯flqT yÓqTyÓ+≥H˚ Á|üy˚X¯ô|≥º˝Òø£ b˛‘·T Hêï+.m+<äTø£+fÒ ø√#Y\ ø=s¡‘·. n+<äTe\¢ u≤>± s¡B›e⁄qï s¡÷≥¢ ˝À &ÉãT˝ &Óø£ÿsY (¬s+&É+‘·düTÔ\)¬s’fi¯flqT q&É|üqTHêï+.≥÷]»+q÷´dt: &ÉãT˝Ÿ &Óø£ÿsY ¬s’fi¯flqT m|ü⁄Œ&ÉT#·÷&É>∑\+?¬s’˝Ò«eT+Á‹: eTq sêÁwüº+˝À ‘·|üŒ ≈£î+&Ü &ÉãT˝Ÿ&Óø£sY ¬s’fi¯ófl ‹]π> $<Ûä+>± sêqTqï ã&Ó®{Ÿ˝À Á|üø£{ÏkÕÔ eTqï qeTàø£+ Hê≈£î+~. nsTT‘˚ Á|ü‹bÕ<äq\T

|üPs¡ÔsTTq ‘·sê«‘· &ÉãT˝Ÿ&Óø£sY ¬s’fi¯ófl ‹]π> e÷sêZìï ‘·ìF#˚j·÷*. nedüs¡yÓTÆq #√≥¢ ¬s’˝Ò« zesYÁ_&ç®\ m‘·TÔqT ô|+#ê*.≥÷]»+q÷´dt: &ÉãT˝Ÿ&Óø£sY¬s’\TqT sêÁwüº+˝À‘=\T‘· @ s¡÷{Ÿ˝À q&ÉT|ü⁄‘ês¡T?¬s’˝Ò«eT+Á‹: Hê ‘=* ÁbÕ<Ûëq´‘· ‹s¡T|ü‹πø. ‹s¡T|ü‹ sêe&É+ ø√dü+ Á|üj·÷DÏ≈£î\T mH√ï ‹|üŒ\T|ü&ÉT‘·T Hêïs¡T. ôV’≤<äsêu≤<é ‹s¡T| ü‹\ eT<Ûä´ø£s¡÷ï\T MT<äT>± sêÁwüº+ ˝À ‘=* ¬s+&É+‘· düTÔ\¬s’\T ‹s¡>±\qï<˚ Hê Á|ü>±&ÛÉ Äø±+ø£å. ‘·sê«‘·s¡B›ì ã{Ïº ¬s+&É+‘·düTÔ\ ¬s’fi¯flqT $$<Ûä e÷sêZ˝À¢q&ÉT|ü⁄‘ê+. ìC≤ ìøÏ ‹s¡T|ü‹ - ôV’≤<äsêu≤<é\eT<Ûä´ >∑ØuŸs¡<∏é (‘·≈£îÿe <Ûäs¡>∑\ m.dæ.¬s’\T)qTq&ÉbÕ\ì ‹s¡T|ü‹ - ‹s¡TeT\ j·÷Á‹≈£î\T m|üŒ{Ï qT+#√ ø√s¡T‘·THêïs¡T. ø√#Y\T ˝Òq+<äTqÁ|üdüTÔ‘êìøÏ >∑ØuŸs¡<∏éqT q&É|ü&É+ ˝Ò<äT.≥÷]»+q÷´dt: ‹s¡T|ü‹ ¬s’˝Ò«ùdºwüHé n_Ûeè~Δ

ø±–‘ê\πø |ü] $T‘·eT sTT+~... MT düŒ+<äq?¬s’˝Ò«eT+Á‹: H˚qT #Ó|üŒqT. #˚dæ #·÷|ækÕÔ. ‹s¡T|ü‹¬s’˝Ò«ùdºwüHéqT <äøÏåD ~X¯>± $düÔ]+#·&ÜìøÏ nìï#·s¡´\T rdüTø=+≥THêï+. {Ï{Ï&ç düÁ‘ê\Tqï düú˝≤ìï ¬s’˝Ò«ùdºwüHé ø√dü+ Çe«&ÜìøÏ {Ï{Ï&ç n+^ø£]+∫+~. ¬s’˝Ò« n~Ûø±s¡T\T {Ï{Ï&ç n~Ûø±s¡T\‘√e÷{≤¢&Üs¡T. H˚qT dü«j·T+>± |ü]dæú‹ì #·÷dædüMT øÏå+#ê. ‘·|üŒ≈£î+&Ü ‹s¡T|ü‹ ¬s’˝Ò«ùdºwüHéqTeT]+‘·>± n_Ûeè~Δ #˚kÕÔ+.≥÷]»+q÷´dt: sêÁwüº+˝À |üsê´≥ø£ s¡+>∑+n_Ûeè~ΔøÏ ¬s’˝Ò« XÊK düVü‰j·T+ m˝≤ e⁄+≥T+~?¬s’˝Ò«eT+Á‹: Á|üeTTK |ü⁄D´πøåÁ‘ê\T, |üsê´ ≥ø£Á|ü<˚XÊ\ dü+<äs¡Ùq ø√dü+ Á|ü‘˚´ø£ ¬s’fi¯ófl @sêŒ≥T#˚ùd ~X¯>± #·s¡´\T rdüT≈£î+{≤+. |üsê´≥ø£ s¡+>∑+ n_Ûeè~Δø√dü+ ◊ÄsYdæ{Ïdæ ø£èwæ#˚düTÔqï~.◊ÄsYdæ{Ïdæì eT]+‘· |ü{Ïwüº+ #˚dæ, sêÁwüº+˝À|üsê´≥ø£ s¡+>∑+ n_Ûeè~ΔøÏ <√Vü≤<ä|ü&É‘ê+.

ªª¬s’˝Ò« XÊK düVü‰j·TeT+Á‹>± |ü<äM u≤<Ûä´‘·\T#˚|ü {Ïºq ø√≥¢ »j·Tdü÷s¡´Á|üø±wt¬s&ç¶

sêÁwüºeT+ ‘·{≤ |üs¡´{Ï+#·qTHêïs¡T. ¬s’˝Ò«XÊK n_Ûeè~Δô|’ ‘·q kı+‘· eTTÁ<äe⁄+&É&ÜìøÏ Á|üj·T‹ï düTÔHêïs¡T. dü÷s¡´Á|üø±wt¬s&ç¶ ø£s¡÷ï\T ˝Àø˘düuÛ≤ kÕúHêìøÏÁbÕ‹ì<Ûä´+ eVæ≤düTÔHêïs¡T. ¬s’˝Ò«eT+Á‹ |üs¡´≥q ‹s¡T|ü‹ qT+∫ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~.qe+ãsY 6q ‹s¡T|ü‹ e∫Ãq πø+Á<ä eT+Á‹ ≥÷]»+ q÷´dt m&ç≥sY≈£î Á|ü‘˚´ø£Ç+≥s¡÷«´ Ç#êÃs¡T. ¬s’˝Ò«XÊK n_Ûeè~Δ >∑T]+∫ eT+Á‹ mH√ï n+XÊ\qTÁ|ükÕÔ$+#ês¡T. sêqTqï ¬s’˝Ò«ã&Ó®{Ÿ˝À sêÁcÕºìøÏ ô|<ä›|”≥ y˚j·T&É+, s¡B›ø£qT>∑TD+>±ø=‘·Ô ¬s’fi¯flqT Á|üy˚X¯ô|≥º&É+, |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\ dü+<äs¡ÙHês¡ú+ Á|ü‘˚´ø£ ¬s’fi¯flqT q&É|ü&É+,

¬s+&É+‘·düTÔ\ ø√#Y\‘√ ø=‘·Ô ¬s’fi¯flqT ÁbÕs¡+_Û+#·&É+, ‹s¡T|ü‹ e+{Ï Á|üeTTK ¬s’˝Ò«ùdºwüq¢qT $düÔ]+∫ dü<äTbÕj·÷\qT ô|+#·&ÜìøÏ n‘·´+‘· ÁbÕ<Ûëq´‘·ìkÕÔeTìμμ ø√≥¢ dü÷s¡´Á|üø±wt¬s&ç¶ $e]+#ês¡T. ¬s’˝Ò«eT+Á‹‘√ »]|æqeTTU≤eTTœ˝Àì eTTU≤´+XÊ\T á$<Ûä+>± e⁄HêïsTT.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 21

sêÁwüº+˝À ø±+Á¬>dtbÕØº H˚‘·è‘·«+˝Àì Á|üuÛÑT‘ê«ìï |ü&É>={≤º\ì ø=+<äs¡TÁ|üj·T‹ï+∫q|ü⁄Œ&ÉT ø±+Á¬>dt eTTK´H˚‘·\T Á|üC≤sê»´+ n<Ûä´≈£åî&ÉT ª|ü<äàuÛÑ÷wüDYμ &Üø£ºsY ø=DÏ<Ó\ ∫s¡+J$ì dü+Á|ü~+ #ês¡T. Á|üuÛÑT‘ê«ìï |ü&É>=≥º&É+yê] e+‘·sTT‘˚ ì\u…≥º&É+ ‘·q e+‘·+≥÷ ªÄ|ü<ë“+<Ûäe⁄&ÉTμ˝≤ nuÛÑj·T $T#êÃs¡T. Á|üC≤sê»´+ø±+Á¬>dt‘√ »‘·ø£≥º&É+ ø±+Á¬>dt bÕØº˝À ø=+<ä]øÏs¡T∫+#·˝Ò<äT. nsTT‘˚ &Ûç©¢ kÕúsTT ô|<ä›\T ∫s¡+J$Ç+{ÏøÏ yÓ[fl ø±+Á¬>dt n~ÛH˚Á‹, j·TT.|æ.@. n<Ûä´≈£åî\T leT‹ k˛ìj·÷ >±+BÛì ø£\e&ÜìøÏ sêyê\ìÄVü‰«ì+ #ês¡T. 2009 mìïø£\ |òü*‘ê\‘√ ìsêX¯#Ó+~q Á|üC≤sê »´+ n~ÛH˚‘· n+~e∫Ãq neø±XÊìï Ä\dü´+ #˚j·T≈£î+&Ü dü~«ìjÓ÷>∑+ #˚düTø=Hêïs¡T. k˛ìj·÷‘√ düe÷y˚X¯yÓTÆq ‘·sê«‘· |æ.ÄsY.|æ.ìø±+Á¬>dt˝À ø£*ù|düTÔqï≥Tº Á|üø£{Ï+#ês¡T. ∫s¡+J$sê»ø°j·T H˚‘·>± m<ä>∑&ÜìøÏ ø±+Á¬>dt bÕØº ˇø£ eTVü‰y˚~ø£ ø±>∑\<äì $X‚¢wü≈£î\T uÛ≤$+#ês¡T. ‘·q≈£î πø+Á<äeT+Á‹ |ü<ä$, sêÁwüº eT+Á‹es¡Z+˝À ‘·qbÕØºmyÓTà˝Ò´\≈£î #√≥Tø√dü+ n|üŒ{À¢H˚ ø±+Á¬>dt ô|<ä›\T ÄyÓ÷~+#ês¡T. ‹s¡T|ü‹qT+∫ XÊdüqdüuÛÑ≈£î mìï¬ø’q ∫s¡+J$ sê»´düuÛÑ≈£î yÓfi¯fl&É+ ø√dü+ myÓTà˝Ò´|ü<ä$øÏ sêJHêe÷ #˚XÊs¡T. 2012 »qe]˝À »]–q sêÁwüº eT+Á‹es¡Z $düÔs¡D˝À dæ.sêeT#·+Á<äj·T´, >∑+{≤ lìyêdüsêe⁄\≈£î eT+Á‹ |ü<äe⁄\T <äø±ÿsTT.‘Ó\+>±D≤≈£î #Ó+~q nì˝Ÿ Á|üuÛÑT‘·« $|t nj·÷´s¡T.

Ç˝≤ e⁄+&É>± ∫s¡+J$ sê»´düuÛÑ≈£î mìïø£sTTHê πø+Á<ä eT+Á‹es¡Z $düÔs¡D yêsTT<ë |ü&ÉT‘·T+&É&É+ ‘√ πø+Á<ä+˝À ∫s¡+J$øÏ |ü<ä$ô|’ Äj·TqnqT#·s¡T\T nqTe÷Hê\T e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. πø+Á<ä eT+Á‹es¡Z $düÔs¡D yês¡Ô\TyÓ\Te&çq Á|ü‹kÕØ ∫s¡+J$ ù|s¡T Á|üeTTK+>± $q|ü&˚~. m≥ºπø\≈£î nø√ºãsY 26q »]–q πø+Á<ä eT+Á‹ es¡Z $düÔs¡D˝À ∫s¡+J$øÏ #√≥T \_Û+∫+~.∫s¡+J$‘√ bÕ≥T sêÁwüº+qT+∫ eTs√ q\T>∑Ts¡T m+|æ\≈£î neø±X¯+<äøÏÿ+~. ø√≥¢ dü÷s¡´Á|üø±wt¬s&ç¶, øÏ*¢ ø£èbÕsêDÏ, düπs« dü‘·´Hêsêj·TD, ã\sê+Hêj·Tø˘\T πø+Á<ä eT+Á‘·T\j·÷´s¡T. kı+‘· bÕØº<ë«sê eTTK´eT+Á‹ ø±yê\qTø=qï yÓT>±kÕºsY ø±+Á¬>dt bÕØº <ë«sê πø+Á<ä eT+Á‹ ø±>∑*>±s¡T. 2009 kÕ<Ûës¡D mìïø£\T »]–q 3dü+e‘·‡sê\ 5 HÓ\\≈£î >±ì n~Ûø±s¡+<äø£ÿ˝Ò<äT. ÇHêïfi¯fl≈£î ø±\+ ø£*kı∫Ã+~.Çø£

n+‘ê ø£*kı∫ÃqfÒºqì Äj·Tq nqT#·s¡T\T, n_Ûe÷qT\T n_ÛÁbÕj·T|ü&ÉT‘·THêï s¡T. πø+Á<ä+˝À <äøÏÿ+~ düVü‰j·TeT+Á‹ |ü<äy˚ nsTTHê,dü«‘·+Á‘·ôVA<ë \_Û+∫+~. Çø£ XÊK $wüj·÷ìøÏ eùdÔ... |üsê´≥ø£ XÊK

n+fÒ ã+>±s¡y˚T. eTq <˚X¯+˝À ô|Á{À*j·T+ñ‘·Œ‘·TÔ\ ‘·sê«‘· Ç+‘·{Ï Ä<ëj·T+ \_Û+#˚~|üsê´≥ø£ XÊK<ë«sêH˚ n+fÒ ÄX¯Ãs¡´+ e´ø£Ô+#˚j·Tø£ ‘·|üŒ <äT. n‘·´~Ûø£ dü+K´˝À ñbÕ~Ûneø±XÊ\T ø£*Œ+#·&Éy˚T >±ø£ $<˚o e÷s¡ø£Á<äe´+ Äs¡®q ˝Àq÷ nÁ>∑uÛ≤>±q e⁄+~. eTq<˚X¯ ñbÕ~Û s¡+>∑+˝À 9XÊ‘·+ eT+~|üsê´≥ø£+ô|’ Ä<Ûës¡|ü &ç J$düTÔHêïs¡T. j˚T{≤50 \ø£å\ eT+~ $<˚o j·TT\T eTq<˚X¯+˝Àì|üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\qT dü+<ä]ÙdüTÔHêïs¡T. Çø£dü«<˚o |üsê´≥≈£î\T düTe÷s¡T 56ø√≥¢ eT+~

$$<Ûä |üsê´≥ø£ ÁbÕ+‘ê\≈£î yÓ[fl edüTÔHêïs¡+fÒ |üsê´≥ø£ s¡+>∑ ÁbÕ<Ûëq´‘·‘Ó\TdüTÔ+~. n+‘·{Ï ÁbÕ<Ûëq´‘· >∑\ |üsê´≥ø£ XÊK≈£î ∫s¡+J$ H˚‘·è‘·«+eVæ≤+#·&É+... ‘·q düeTs¡ú‘·, dü‘êÔqT ìs¡÷|æ+#·Tø√e&ÜìøÏ ˇø£düTesêíeø±X¯+. _Ûqï |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\T, $_Ûqï dü+düÿè‘·T\ πø+Á<ë\T eTq<˚X¯+˝À e⁄HêïsTT. Äj·÷ |üsê´≥ø£ düú˝≤\qT n+‘·sê®rj·T kÕúsTT˝Àn_Ûeè~Δ #˚j·÷*. uÛ≤s¡‘· |üsê´≥ø£ s¡+>±ìï n+‘·sê®rj·T+>± düeTTqï‘·kÕúsTT˝À ì\u…≥º>∑\>±*. ªªÁu≤+&é n+u≤dæ&ÉsYμμ>± (Á|ü#ês¡ø£s¡Ô) ‘êH˚e´eVü≤]kÕÔqì #Ó|üŒ&É+ Vü≤s¡¸D°j·T+. ‘·q≈£î <äøÏÿq XÊK<ë«sê eTqsêÁwüº+˝À |ü\T ≥÷]»+ ÁbÕC…≈£îº\T #˚|ü{Ïº ñbÕ~Û neø±XÊ\T yÓTs¡T>∑T|ü]#˚neø±X¯+ e⁄+~. sêÁwüº |üsê´≥ø£ s¡+>±ìøÏ πø+Á<ä ì<ÛäT\ πø{≤sTT+|ü⁄¬s{Ïº+|ü⁄ #˚j·Te#·TÃ. <˚X¯+‘√ bÕ≥T eTq sêÁwüº |üsê´≥ø£ s¡+>±ìï ≈£L&Ün+‘·sê®rj·T kÕúsTTøÏ rdüT¬øfi¯fle#·TÃ. nsTT‘˚ n+<äT≈£î πø+Á<ä eT+Á‹∫s¡+J$ uÛ≤Ø ø£düs¡‘·TÔ #˚j·Te\dæ e⁄+≥T+~.

|üsê´≥ø£ XÊK n+fÒ ã+>±s¡y˚T. eTq <˚X¯+˝Àô|Á{À*j·T+ ñ‘·Œ‘·TÔ\ ‘·sê«‘· Ç+‘·{Ï Ä<ëj·T+ \_Û+#˚~

|üsê´≥ø£ XÊK<ë«sêH˚ n+fÒ ÄX¯Ãs¡´+ e´ø£Ô+ #˚j·Tø£ ‘·|üŒ<äT.n‘·´~Ûø£ dü+K´˝À ñbÕ~Û neø±XÊ\T ø£*Œ+#·&Éy˚T >±ø£ $<˚o e÷s¡ø£

Á<äe´+ Äs¡®q˝Àq÷ nÁ>∑uÛ≤>±q e⁄+~. eTq <˚X¯ ñbÕ~Û s¡+>∑+˝À 9XÊ‘·+ eT+~ |üsê´≥ø£+ô|’ Ä<Ûës¡|ü&ç J$düTÔHêïs¡T.j˚T{≤ 50 \ø£å\ eT+~ $<˚oj·TT\T eTq<˚X¯+˝Àì |üsê´≥ø£ Á|ü<˚XÊ\qT dü+<ä]ÙdüTÔHêïs¡T. Çø£ dü«<˚o |üsê´≥≈£î\TdüTe÷s¡T 56ø√≥¢ eT+~ $$<Ûä |üsê´≥ø£ ÁbÕ+‘ê\≈£î yÓ[fl edüTÔHêïs¡+fÒ |üsê´≥ø£ s¡+>∑ ÁbÕ<Ûëq´‘· ‘Ó\TdüTÔ+~.

22 qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

düú\ |ü⁄sêD+eTVü‰eTTì ø£X¯´|ü⁄ì ø=&ÉT¬ø’q Væ≤s¡D´ø£X¯´|ü⁄&ÉT <˚e‘·\qT, s¡Twüß\qT

|”&ç+#·kÕ>±&ÉT. Væ≤s¡DT´ì <äTX¯Ãs¡´\≈£î ;Û‹*¢q <˚e‘ê>∑D+ $wüßíe⁄qTÁbÕ<Û˚j·T|ü&ç+~. ÁãVü≤à es¡+‘√ eTVü‰ã\T&Ó’ Væ≤s¡DT´&ÉT Vü≤]ì<˚«wæ+#·kÕ>±&ÉT. ‘·q ≈£îe÷s¡T&Ó’q Á|üVü‰¢<äT&ÉT Vü≤] uÛÑ≈£îÔ&Éj·÷´&ÉT.Væ≤s¡D´ø£X¯´|ü⁄ì dü+Vü≤]+#·&ÜìøÏ lVü≤] qs¡dæ+Vü‰e‘ês¡+ <ë˝≤Ã&ÉT. n~ø£è‘·j·TT>∑+˝À »]–q dü+|òüT≥q. qs¡dæ+VüQ&ÉT Á|üVü‰¢<äTì ÁuÀ∫q Á|ü<˚X¯y˚T

nôVA_\+. ÁãVü‰à+&É|ü⁄sêD+, $wüßí|ü⁄sêD+, >∑s¡T&É ‘·~‘·s¡ |ü⁄sêD≤˝À¢qs¡dæ+Vü‰e‘ês¡+, nôVA_\+ Á|üdüøÏÔ e⁄+~. qs¡dæ+Vü≤kÕ«$TnôVA_\+˝À ø=\Te⁄B] uÛÑ≈£îÔ\ |üP»\+<äTø=+≥THêï&ÉT. kÕ«$T düìï~ÛeTVü‰ |ü⁄D´πøåÁ‘·+>± uÛ≤dæ\T¢‘·Tqï~. l y˚+ø£fÒX¯«s¡T&ÉT yÓ\dæq ‹s¡TeT\‘·s¡Tyê‘· n+‘·{Ï ÁbÕX¯düÔ´+ nôVA_\+ πøåÁ‘êìπø <ä≈£îÿ‘·T+<äì>∑s¡T&É|ü⁄sêD+ ù|s=ÿ+≥Tqï~. nôVA_\+≈£î ‹s¡T|ü‹ nH˚ ù|s¡T ≈£L&Üe⁄qï≥Tº düú\|ü⁄sêD+ e\¢ ‘Ó\TdüTÔqï~.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 23

yÓTÆHêkÕ«$T✍

Væ≤s¡D´ø£X¯´|ü⁄ì dü+Vü≤]+#·&ÜìøÏ Hêsêj·TDT&ÉT qs¡dæ+VüQì>± ne‘· ]+∫q Á|ü<˚X¯+ n~. Á|üVü‰¢<ä es¡<äTì>± Á|üdæ~Δ>±+∫,#Ó+#·T\øÏåà‘√ #Ó{≤º |ü{≤º˝ÒdüTø=ì ‹]–q ÁbÕ+‘·+ n~. nø£ÿ&ç Á|üø£è‹ s¡eTD°j·T‘·≈£î, Á|üVü‰¢<äTì uÛÑøÏÔøÏ |üs¡e•+∫q qs¡dæ+VüQ&ÉT•˝≤s¡÷|ü⁄&Ó’q≥Tº düú\|ü⁄sêD+ #ÓãT‘·Tqï~. Á|üVü‰¢<ä es¡<ä \ø°åà qs¡dü$+VüQ&ÉT eT÷\$sê{Ÿ>± nø£ÿ&=ø£ ô|<ä› >∑T&ç yÓ\dæ+ ~. ÄÄ\j·T+ n‘·´<äT“¤‘· •\Œdü+|ü<ä≈£î Ä\yê\eTsTT+~. y˚\ dü+e‘·‡sê \ #·]Á‘·≈£î qs¡dæ+Vü≤ πøåÁ‘·+ ∫Vü≤ï+>± ì*∫+~. uÛÑ≈£îÔ\T eTs√‹s¡T|ü‹>± uÛ≤$düTÔHêïs¡T. Á|üU≤´‹#Ó+~q qs¡dæ+VüQì düìï~Û nôVA_\+˝À e⁄+~. nôVA_\+ Äfi¯fl>∑&É¶≈£î 24 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝Àe⁄+~. Äfi¯fl>∑&É¶ ø£s¡÷ï\T-ø£&É|ü Á|ü<Ûëq s¡Vü≤<ë]˝À e⁄+~. nôVA_\+˝Àì \ø°åàqs¡dæ+Vü≤ Ä\j·T+ yÓ’wüíe <˚yê\j·÷˝À¢ n‘·´+‘·eTTK´yÓTÆq~. #êfi¯ó≈£î´\ qT+∫ $»j·Tq>∑s¡ sêE\ es¡≈£î m+<äs√ Á|üuÛÑTe⁄\T, kÕúìø£ bÕ\≈£î\T nôVA_\+ Ä\j·÷ìï n_Ûeè~Δ#˚XÊs¡T. nôVA_\+ düMT|ü+˝Àì ø=+&Éô|’ m>∑Te nôVA_\+ e⁄+~. nø£ÿ&É ñÁ>∑ qs¡dæ+VüQ&ÉT yÓ*XÊ&ÉT. ~>∑Te nôVA_\+‘√ düVü‰qe qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T düìï<ÛäT\THêïsTT. ~>∑Te nôVA_\+˝Àì qs¡dæ+VüQì >∑T&ç n‘·´+‘· Á|ü<ÛëqyÓTÆq~. Ä\j·T ìsêàD+ ø±ø£rj·T|ü<äΔ‹˝À kÕ–Hê, •\Œdü+|ü<ä $»j·Tq>∑s¡ XË’*˝À e⁄+~. $wüßíe⁄qT ø°]Ô+#˚ |ü⁄sêD >±<∏ä\qT ‘Ó*ù| •˝≤Œ\T >∑T&çì+&Ü ø£ì|ækÕÔsTT.\ø°åàqs¡dæ+Vü≤kÕ«$T >∑T&çô|’ ≥÷]»+q÷´dt Á|ü‘˚´ø£ ø£<∏äq+ á $<Ûä+>± e⁄+~.

24

rs¡T‘ÓqTï\Tl qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T <˚yê\j·T+ $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´ ìsêàD≤˝À¢ ˇø£

n<äT“¤‘·+. >√|ü⁄s¡<ë«sê\T, >∑T&ç düÔ+uÛ≤˝À¢ì $X‚wü •˝≤Œ\T j·÷Á‹≈£î\eTqdüT˝À¢ #Ós¡>∑ì eTTÁ<äy˚kÕÔsTT. düìï~Û M~Û˝À ì\ã&ç >∑T&çì ‹\øÏùdÔ eT~|ü⁄\øÏdüTÔ+~. yÓTT<ä{ yÓTT+&ç>√|ü⁄s¡+ ø£ì|ædüTÔ+~. >√|ü⁄s¡ ìsêàD+ ndü+|üP]Ô>± e⁄Hêï, <ë«s¡ã+<Ûë˝À¢ øÏ+~yÓ’|ü⁄q e⁄qï ø£≥º&Ü˝À¢ n|üPs¡« •˝≤Œ\THêïsTT. yÓTT+&ç>√|ü⁄s¡+ yÓqTø£ m‘·ÔsTTq Á|ü<Ûëq <ë«s¡>√|ü⁄s¡+ e⁄+~. dü>∑+ìsêàD+ sê‹‘√kÕ>∑>±, ô|’ n+‘·düTÔ\T Ç≥Tø£->±s¡->∑#·TÃ‘√ ø£{≤ºs¡T. 20n&ÉT>∑T\ ô|’>± m‘·TÔqï <ë«s¡düÔ+uÛ≤\T, n+<äT˝Àì •\Œdü+|ü<ä #·÷|üs¡T\qTdü+ÁuÛÑe÷X¯Ãsê´\≈£î >∑T]#˚düTÔ+~. <Ûä«»düÔ+uÛÑ+ e<ä› ì\ã&ç <ë«s¡>√|ü⁄s¡ •˝≤Œ\qT #·÷düTÔ+fÒ n+‘·T˝Òì Äq+<ä+ ø£\T>∑T‘·T+~. yÓ’wüíe‘·‘ê«ìøÏ dü+ã+~Û+∫q mH√ï •˝≤Œ\T nø£ÿ&É ø£ì|ækÕÔsTT. $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´ n~Ûø±]ø£>∑Ts¡TÔ |ü+~-ø£‹Ô-dü÷s¡´#·+Á<äT\T, |üPs¡íø£\X¯+, sêE\ •˝≤Œ\T, $$<Ûä<˚e‘êeT÷s¡TÔ\T <ë«s¡ ø£≥º&É+˝À <äs¡Ùq$TkÕÔsTT. <ë«s¡ã+<Ûë\ô|’ #ÓøÏÿq<äXÊe‘êsê\ •˝≤Œ\T düTeTH√Vü≤s¡+>± e⁄HêïsTT. <˚e‘·\T, >∑+<Ûäs¡T«\T,eTTqT\T, j·T≈£åî\T, øÏHÓïs¡T\T, øÏ+|ü⁄s¡Twüß\T, Hê–qT\T, Hê≥´ø£‘ÓÔ\T, dü+^‘·yêsTT<ä´ ø±s¡T\T, @qT>∑T\T, >∑TÁsê\T, |ü≈£åî\T... ‘·~‘·s¡ •˝≤Œ\TÁ|ü<Ûëq<ë«s¡ ìsêàD rs¡TqT düeTTqï‘· kÕúsTT˝À ì*bÕsTT.

Á|ü<Ûëq <ë«s¡ •\Œ dü<äèXÊ´ìï eTqq+ #˚düTø=+≥÷ ø=+#Ó+ eTT+<äT≈£îyÓ[fl‘˚ ˇø£ eTVü‰<äT“¤‘· ø£≥º&É+ ø£ì|ædüTÔ+~. n<˚ Á|ü<Ûëq Ä\j·T+. m‘·ÔsTTqy˚~ø£ô|’ >∑T&çì, eT+&ÉbÕ\qT ì]à+#ês¡T. >∑s¡“¤>∑èVü≤+ eTT+<äTqï eTVü‰eT+

&É|ü+˝À >∑\ uÛ≤Ø düÔ+uÛ≤˝À¢ì n‘·´<äT“¤‘· •\Œø£fi¯ $»j·Tq>∑s¡ sêE\ ø£fi≤|æbÕdü‘ê«ìøÏ ì<äs¡Ùq+>± ù|s=ÿqe#·TÃ. eTVü‰eT+&É|ü+ eTT+<äT ˇø£ yÓ’|ü⁄qø£fi≤´DeT+&É|ü+, eTs√yÓ’|ü⁄q s¡+>∑eT+&É|ü+ e⁄HêïsTT. Ä\j·T+, $$<ÛäeT+&ÉbÕ\T, düÔ+uÛ≤\T n+<äT˝Àì •˝≤Œ\qT #·÷dæq|ü⁄Œ&ÉT nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢˝ÒbÕøÏå˝Àì Ms¡uÛÑÁ<ë\j·T+, ‘ê&ç|üÁ‹˝Àì ∫+‘·\ yÓ+ø£≥s¡eTDkÕ«$T, ãT>∑ZsêeT*+π>X¯«s¡ >∑Tfi¯ófl, >√s¡+≥¢˝Àì e÷<Ûäesêj·T\ >∑T&ç, Vü≤+|”˝Àì |ü\TÄ\j·÷\T, ‹s¡TeT\˝Àì y˚+ø£fÒX¯«s¡Tì düìï~Û >∑Ts¡TÔ≈£î ekÕÔsTT. qs¡dæ+VüQì ø√yÓ\˝Àì ø£fi≤´DeT+&É|ü+˝Àì (dæ+Vü‰\T, @qT>∑T\T ø£\>∑*|æì\ã&çq≥Tº >± e⁄+&É&É+) düÔ+uÛ≤\≈£î, >√s¡+≥¢ e÷<Ûäesê j·T\>∑T&çdüÔ+uÛ≤\≈£î <ä>∑Z] b˛*ø£\THêïsTT. Çø£ Á|ü<Ûëq <ë«s¡+, yÓTT+&ç >√|ü⁄s¡<ë«s¡+‘ê&ç|üÁ‹ <˚efi≤\ <ë«sê\qT b˛* e⁄HêïsTT. n˝≤ b˛*Ã #·÷dæq|ü⁄Œ&ÉT$»j·Tq>∑s¡ XË’*˝À ì]à+∫q mH√ï Ä\j·÷\T #·÷|üs¡T\ eT~ ˝ÀyÓT<äT\T‘êsTT. ø£fi≤´DeT+&É|ü+˝À düTe÷s¡T 50düÔ+uÛ≤\THêïsTT. n+<äT˝Àn<äT“¤‘· •˝≤Œ\THêïsTT. ne˙ï ≈£L&Ü $wüßíe⁄≈£î Á|ü‹s¡÷bÕ˝Ò. X¯+KT#·Áø±\T<Ûä]+∫ es¡<ä eTTÁ<ä‘√ e⁄qï y˚+ø£fÒX¯«s¡T&ÉT, X¯+KT#·Áø±\ ‘√ bÕ≥T >∑<äqT#˚|ü{Ïºq e÷<Ûäe⁄&ÉT, bÕ+&ÉTs¡+>∑&ÉT, u≤\ÁøÏwüßí&ÉT, ‘·~‘·s¡ •˝≤Œ\T uÛÑ≈£îÔ\qTeT+Á‘·eTT>∑TΔ\qT #˚kÕÔsTT.

dü÷Œ¤]Ô$»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´ sê» <Ûë˙ q>∑s¡yÓTÆq

Vü≤+|æ˝À •\Œ ø£fi≤ ì\ j·÷˝…’q >∑Tfi¯ófl mH√ïe⁄HêïsTT. n<äT“¤ ‘· düèwæº nì #Ó|ü⁄Œø√<ä>∑Z sê‹s¡<∏ä+, qs¡dæ+Vü≤ kÕ«$T uÛ≤Ø$Á>∑Vü≤+

lÁøÏwüí<˚esêj·T\ Á|üã\ uÛÑøÏÔøÏ, ø£fi≤‘·èwüí≈£î ì<äs¡Ùq+>± ì*#êsTT.kÕVæ≤r düeT sê+>∑D kÕs¡«uÛÖeTT&ÉT nôVA_\+qT 1515˝À dü+<ä]Ù+#ê&ÉT. $$<Ûä s¡÷bÕ˝À¢ì qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T $Á>∑Vü‰\ qT #·÷dæ‘·qàj·T‘·«+ #Ó+<ë&ÉT. jÓ÷>∑qs¡dæ+VüQì $Á>∑Vü≤+ ÁøÏwüísêj·T\qTø£~*+∫+~. jÓ÷>∑ qs¡dæ+ VüQì uÛ≤Ø $Á>∑Vü‰ìï Vü≤+|æ˝À @sêŒ≥T#˚sTT+#ê&ÉT. nôVA_\+ dü+<äs¡Ùq ‘·sê«‘· n+fÒ <ë<ë|ü⁄ 14@+&É¢≈£î Áø°.X¯.1529˝À jÓ÷>∑ qs¡dæ+VüQì n‘·´+‘· uÛ≤Ø $Á>∑Vü≤+Vü≤+|æ˝À Ä$wüÿè‘·eTsTT+~. n+‘·{Ï eTVü‰$Á>∑Vü≤ ìsêàD≤ìøÏeTVü‰kÕÁe÷C≤´~ÛH˚‘· dü÷Œ¤]Ô bı+~+~ nôVA_\+˝ÀH˚ nì#Ó|üŒe#·TÃ.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

s¡+>∑eT+&É|ü+ dü+<äs¡Ùq+ ˇø£ uÛÑøÏÔs¡dü <äèX¯´ø±yê´ìï #·÷dæq+‘·nqTuÛÑ÷‹ì ø£*– düTÔ+~. sêe÷j·TD+, eTVü‰uÛ≤s¡‘·+, Ç‘·s¡ |ü⁄sêD≤˝À¢ìeT<ÛäTs¡ |òüT{≤º\qT •\TŒ\T s¡eTD°j·T+>± #Óø±ÿs¡T. <ë<ë|ü⁄ 82 düÔ+uÛ≤˝À¢n‘·´<äT“¤‘· •\Œdü+|ü<ä <ë–e⁄+~. ñ‘·Ôs¡+ yÓ’|ü⁄qTqï düÔ+uÛ≤˝À¢ <äXÊe‘êsê\•˝≤Œ\qT •\Œ\T H˚s¡TŒ‘√ #Óø±ÿs¡T. <äøÏåD ~≈£îÿq>∑\ düÔ+uÛ≤˝À¢ sêeTT&ÉT,yÓ+ø£fÒX¯« s¡T&ÉT, Ä+»H˚j·TT&ÉT ‘·~‘·s¡ <˚e‘ê •˝≤Œ\THêïsTT.qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T •˝≤Œ\ ≈£î ÁbÕeTTK´‘· \_Û+∫+~.$$<Ûä <˚e‘êeT÷s¡TÔ\‘√bÕ≥T >∑+<Ûäs¡T«\T, j·T≈£åî \T, øÏHÓïs¡ øÏ+|ü⁄s¡Twüß\T, Hê{Ï eTqTwüß\eÁdüÔ<Ûës¡D, ÄuÛÑs¡D≤\T, n\+ø£s¡D \T, @qT>∑T\T, >∑TÁsê\ e+{Ï»+‘·Te⁄\T, Vü≤+dü\T,∫\Tø£\T ‘·~‘·s¡ |ü≈£åî\ •˝≤Œ\T eT+&ÉbÕ\ düÔ+uÛ≤˝À¢qj·THêq+<äø£s¡+>± e⁄HêïsTT.eT÷\$sê{Ÿ

Á|ü<Ûëq <ë«sêìøÏ m<äTs¡T>± >∑s¡“¤ >∑èVü≤+ e⁄+~. n+<äT˝À \ø°åàdüy˚T‘·qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T $Á>∑Vü≤+ e⁄qï~. eT÷\$sê{Ÿ •˝≤Œìï q\¢ìsê‹˝À n‘·´+‘· n+<ä+>± eT*#ês¡T. m‘·ÔsTTq |”sƒ¡+ô|’ qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T $Á>∑Vü‰ìï ≈£Ls=Ãqï $<Ûä+>± r]Ã~<ë›s¡T. $Á>∑Vü≤+ m‘·TÔ 4 n&ÉT>∑T\ <ëø± e⁄+≥T+~. qs¡dæ+Vü≤kÕ«$TøÏ Hê\T>∑T #˚‘·T\THêïsTT. ¬s+&ÉT#˚‘·T˝À¢ X¯+KT #·Áø±\T+&É >±,eTs√ ¬s+&ÉT #˚‘·T\T nuÛÑj·T- es¡<äeTTÁ<ä˝À e⁄HêïsTT. m&ÉeTø±\T eTT&ÉT#·Tø=ì e⁄+&É>± ≈£î&çø±\T C≤s¡$&ç∫q≥Tº+ ~. m&ÉeT ‘=&Éô|’ <˚y˚] \ø°åàe÷‘· düTU≤d”qT sê\sTT+~. n+<äTe\¢H˚ kÕ«$Tyê]ì \ø°åà qs¡dæ+VüQì>±uÛÑ≈£îÔ\T ø=\TdüTÔHêïs¡T. kÕ«$T $Á>∑Vü≤+ yÓqTø£ >∑\ eTø£s¡ ‘√s¡D+˝À<äXÊe‘êsê\THêïsTT. yêdüÔyêìøÏ nôVA_\+˝À yÓ\dæq kÕ«$Tì Á|üVü‰¢<äes¡<äqs¡dæ+ VüQì>± uÛÑ≈£îÔ\T uÛ≤$+#·&É+ |ü]bÕ{Ï. eT÷\ $sê{ŸqTjÓ÷>∑qs¡dæ+VüQì>± ≈£L&Ü |æ\TdüTÔ Hêïs¡T. dü<ë•esêj·T\T sêsTT+∫q1547 Hê{Ï XÊdüq+˝À Ms¡qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T>± ù|s=ÿ Hêïs¡T. mes¡T mìïs¡ø±\T>± ø=*∫Hê m≈£îÿeeT+~ uÛÑ≈£îÔ\T e÷Á‘·+ \ø°åàqs¡dæ+Vü≤kÕ«$T >±H˚|üPõdüTÔHêïs¡T. >∑s¡“¤>∑T&ç, eTTKeT+&É|ü+ kÕ<ëd”<ë>±H˚ e⁄HêïsTT. >∑s¡“¤>∑T&çãj·T{Ï >√&É\ô|’ <˚e‘·\T, sêø£ådüT\ ø°ås¡kÕ>∑s¡ eT<Ûäq+, u≤\ÁøÏwüßíìø±[j·TeTs¡›q+ <äèXÊ´\T s¡eT´+>± e⁄HêïsTT. >∑s¡“¤>∑T&ç <ë«s¡+ô|’<ë«s¡bÕ\≈£î\, >∑»\øÏåà u§eTà\T ø£\e⁄.neTè‘·e[fl

qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T >∑s¡“¤>∑T&ç qT+∫ ãj·T≥≈£î e∫Ã ñ‘·Ôs¡+ yÓ’|ü⁄q≈£î yÓ[fl‘˚\øÏåà<˚$ düìï~Û ø£ì|ædüTÔ+~. neTàyês¡T neTè‘·e[fl ‘êj·÷s¡T>± |üP»\+

<äTø=+≥Tqï~.Á|üVü‰¢<äes¡<äTì <˚y˚]jÓÆTq \ø°åàe÷‘·qT neTè‘· e[fl>±ø=\e&É+ ãVüQXÊ ‘·$Tfi¯ dü+Á|ü<ëj·TyÓTÆ e⁄+&Ée#·TÃ. düTe÷s¡T eT÷&ÉTn&ÉT>∑T\ m‘·TÔ e⁄qï neTàyê] $Á>∑Vü≤+ |ü<ëàdüq |ü<äΔ‹˝À e⁄qï~. neTàyê]øÏ >∑\ 4 #˚‘·T˝À¢ 2 #˚‘·T˝À¢ |ü<äà|ü⁄e⁄«\THêïsTT. eTs√ ¬s+&ÉT #˚‘·T\TnuÛÑj·T es¡<ä eTTÁ<ä˝À e⁄HêïsTT. \ø°åàe÷‘· ‘·\ô|’ øÏØ≥+ e⁄+~. neTàyê]>∑T&çyÓqTø£ Ä+&ÜfiŸ düìï~Û e⁄+~.sêe÷\j·T+

Á|ü<Ûëq<ë«s¡+ qT+∫ ãj·T≥≈£î edü÷ÔH˚ m<äTs¡T>± <Ûä«»düÔ+uÛÑ+, ã* |”sƒ¡+ø£ì|ækÕÔsTT. düMT|ü+˝ÀH˚ sêe÷\j·T+ e⁄+~. sêeTT&ÉT ns¡D´ yêkÕìøÏe∫Ãq|ü⁄&ÉT nôVA_\ kÕ«$Tì <ä]Ù+#·Tø=qï≥Tº |ü⁄sêD Á|ür‹. n+<äTe\¢H˚sêe÷\j·T+ ì]à‘·eTsTT+~. sêeTT&ÉT d”‘· ≈£Ls=Ãì e⁄+&É>± \ø£åàDT&ÉTì\ã&çq≥Tº>± ˇπø sê‹˝À •˝≤Œ\qT eT*#ês¡T. sêeTTì e<ä› n+»*|òüT{Ïdü÷Ô Ä+»H˚j·TT&ÉT ≈£Ls=ÃHêï&ÉT.

Ç~˝≤ e⁄+&É>± Á|ü<Ûëq >∑T&ç, |ü]yês¡ <˚e‘·\ ø√yÓ\\ #·T≥÷º ã\yÓTÆqm‘·ÔsTTq ÁbÕø±sê\THêïsTT. nôVA_\kÕ«$T Ä\j·T+ ˝À|ü\, yÓ\T|ü\mH√ï eT+&ÉbÕ\THêïsTT. Á|üVü‰¢<ä es¡<äTì >∑T&ç dü+<äs¡Ùq+ j·÷Á‹≈£î\ eT~˝À ∫s¡kÕúsTT>± $T–*b˛‘·T+<äq&É+ n‹X¯jÓ÷øÏÔ ø±H˚ø±<äT. ~>∑TenôVA_\+˝Àì \ø°åà qs¡dæ+Vü≤kÕ«$Tì <ä]Ù+#·Tø=qï uÛÑ≈£îÔ\T m>∑TenôVA_\+˝À >∑\ 8 eT+~ qs¡dæ+Vü≤kÕ«eTT\qT <ä]Ù+#·T ø=q&É+|ü]bÕ{Ï. m>∑T e nôVA_\+ ø=+&Éô|’ e⁄+~. nø£ÿ&É ≈£L&Ü >∑T&ç n<äT“¤‘·ø£≥º&Éy˚T. ñÁ>∑ qs¡dæ+ Vü≤kÕ«$T>± ø=\Te⁄Bsê&ÉT. ~>∑Te nôVA_\+,m>∑Te nôVA_\+\ eT<Ûä´ <ä÷s¡+ 8 øÏMT e÷Á‘·y˚T. ñÁ>∑qs¡dæ+Vü≤,C≤«˝≤qs¡dæ+Vü≤, bÕeq qs¡dæ+Vü≤, jÓ÷>∑, #Û·Á‘·yê‘·, eT˝À\, ø±s¡+»,uÛ≤s¡Ze qs¡dæ+Vü≤ kÕ«$T >∑Tfi¯ófl nôVA_\+ ø=+&É˝À¢ e⁄HêïsTT. ~>∑TenôVA_\+˝Àì Á|üVü‰¢<ä es¡<ä qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T‘√ düVü‰ qe qs¡dæ+VüQ\düìï<ÛëHê\THêïsTT. ø=ìï >∑Tfi¯flqT dü+<ä]Ù+#·&É+ ø£wüº+‘√ ≈£L&ÉTø=qï |üì.ø£qTø£ Äj·÷ Á|ü<˚XÊ\T u≤>± |ü]#·j·TeTTqïyê] düVü‰j·T+‘√ qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T düìï<ÛäT\qT dü+<ä]Ù+#·&É+ eT+∫~.XÊdüHê\T

sêj·T\d”eT≈£î ø=ìï y˚\ j˚T+&É¢ #·]Á‘· e⁄+~. sêj·T\d”eT˝Àn+‘·sê“¤>∑yÓTÆq nôVA_\+ πøåÁ‘êìøÏ |òüTqyÓTÆq #·]Á‘˚ e⁄+~. eTÚs¡T´\ ø±\+qT+∫ d”eT Á_{Ïwüß bÕ\q˝ÀøÏ yÓfi‚fles¡≈£î m+<äs√ sêE\T qs¡dæ+Vü≤ kÕ«$Tùde˝À ‘·]+#ês¡T. Ä\j·T n_Ûeè~ΔøÏ m+‘·>±H√bÕ≥T|ü&Ü¶s¡T. n+<äT≈£î

25qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

26

Ä\j·T+˝À \_Û+∫q nH˚ø£ XÊdüHê˝Ò kÕø£å´+. sêj·T\d”eT˝Àì $$<Ûä>∑Tfi¯fl˝À |ü\T Á|ü<˚XÊ˝À¢ nôVA_\+ Ä\j·T Á|ükÕÔeq≈£î dü+ã+~Û+∫qXÊdüHê\THêïsTT. nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ ‘ê&ç|üÁ‹ e<ä› >∑\ j·÷&çøÏ düMT|ü+˝Àìô|<ä›ù|≥ Á>±eT bı˝≤˝À¢ì ˇø£ sêsTTô|’ #êfi¯óø£´sêE ø°]Ôes¡à (Áø°.X¯.744-755) y˚sTT+∫q XÊdüq+˝À nôVA_\+ >∑T]+∫ ù|s=ÿHêïs¡T. Á‹uÛÑTeqeT\¢<˚e Áø°.X¯.1124˝À <ëqXÊdüHêìï sêsTT+#ê&ÉT. qs¡dæ+Vü≤ kÕ«$TìeT\¢<˚e <ä]Ù+ ∫q≥Tº ø£&É|ü õ˝≤¢ »eTà\eT&ÉT>∑T <ä>∑Zs¡ >∑\ ô|<ä›eTT&çj·T+•yê\j·T+˝À XÊdüq+ \_Û+∫+~. m>∑Te nôVA_\+, lXË’\+ yÓfi¯fl &ÜìøÏ¬s&ç¶sêE˝À¢ eTTKT´&Ó’q Áb˛\j·T y˚e÷¬s&ç¶ Áø°.X¯. 1376˝À yÓT≥¢<ë]ìì]à+|üCÒXÊ&ÉT. lXË’\ eT\¢qï >∑T&ç˝Àì Ms¡•s√ eT+&É|ü+˝À y˚e÷¬s&ç¶XÊdüq+ e⁄+~.

nôVA_\+ qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T düìï~Û $»j·Tq>∑s¡ #·Áø£es¡TÔ\ ø±\+˝Àdü«s¡íj·TT>±ìï #·÷dæ+~. ˇø£{À kÕfi¯óe qs¡dæ+Vü≤sêj·T\T (Áø°.X¯.1486-91)>∑T&çì |ü⁄qsYì]à+#ê&ÉT. nôVA_\ qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T <äj·Te\¢H˚ ‘êqT»ìà+∫q≥Tº ˇø£{À kÕfi¯óe qs¡dæ+Vü≤sêj·T\T ‘êqT s¡∫+∫qªªsêe÷uÛÑT´<äj·T+μμ˝À ù|s=ÿHêï&ÉT. ‘·qqT Ms¡qs¡dæ+VüQì>±n_Ûe]í+#·Tø=Hêï&ÉT. lÁøÏwüí<˚esêj·T\T Áø°.X¯.1515 &çôd+ãsY 21q Á|üVü‰¢<äes¡<äTìï <ä]Ù+#·Tø=Hêï&ÉT. >∑»|ü‘·T\ bÕ\q˝À e⁄qï ñ<äj·T–], ø=+&É|ü*¢,ø=+&ÉM&ÉT ‘·~‘·s¡ <äTsêZ\qT »sTT+∫ $»j·Tq>∑sêìøÏ yÓfi≤fl&ÉT. ‘·sê«‘·‘·÷s¡TŒ (ø£[+>∑) <˚X¯ <ä+&Éj·÷Á‘·¬ø’ ãj·T\T<˚] nôVA_\+ e#êÃ&ÉT.eÁ»yÓ’&ÛÉ÷sê´\T, eTs¡ø£‘· e÷DÏø±´\T, s¡‘êï\T, ¬ø+|ü⁄\T bı~–q ÄuÛÑs¡D≤\T,yÓsTT´ ã+>±s¡T es¡Vü‰\qT ÁøÏwüísêj·T\T kÕ«$Tyê]øÏ düeT]Œ+#ê&ÉT.qs¡dæ+VüQì HÓ’y˚<ä´+ ø√dü+ ñ‘·‡yê\T yÓ’uÛÑe+>± ìs¡«Væ≤+#·&ÜìøÏ#ê>∑\eTÁ] e<ä› >∑\ eT<ä÷s¡T nH˚ Á>±e÷ìï sêj·T\T <ëq+#˚dæq≥Tº ô|<ä›XÊdüqã+&É e⁄+~. XÊdüqã+&É yÓTT+&ç>√|ü⁄s¡+ düMT|ü+˝À e⁄+~.n#·T´‘·<˚esêj·T\T, n[j·T (ns¡M&ÉT) sêeTsêj·T\T, dü<ë•esêj·T\T,ˇø£{À ls¡+>∑sêj·T\T, ¬s+&√ yÓ+ø£≥|ü‹sêj·T\T ‘·~‘·s¡ $»j·Tq>∑s¡(Vü≤+|”sê»´+) Á|üuÛÑTe⁄\T nôVA_\ Ä\j·T n_Ûeè~Δ ø√dü+ mH√ï <ëHê\T#˚XÊs¡T. >∑T&ç |ü]düsê˝À¢ 30øÏ ô|’>± XÊdüHê\THêïsTT.

Ä\j·T #·]Á‘·qT $e]+#˚ n‘·´+‘· eTTK´yÓTÆq ªXÊdüqã+&É\Tμ m+&É≈£îm+&ÉT‘·÷, yêq≈£î ‘·&ÉTdüTÔHêïsTT. yê{ìï+{Ï˙ ˇπø #√≥≈£î ‘·s¡*+∫s¡øÏå+#ê*. n+‘˚>±ø£ XÊdüHê\ kÕsê+XÊìï düs¡fi¯yÓTÆq uÛ≤wü˝À q\¢ã+&É\ô|’#ÓøÏÿ+∫, Á|ü<äs¡Ùq≈£î e⁄+#ê*. yê{Ïe\¢ uÛ≤$ ‘·sê\ yês¡T nôVA_\+#·]Á‘·qT Á|ü‘·´ø£å+>± ‘Ó\TdüTø=H˚ neø±X¯+ ø£\T>∑T‘·T+~.

$»j·TdüÔ+uÛÑ+j·TT<ëΔ\T »]–q|ü⁄Œ&ÉT $»j·T+ kÕ~Û+∫q yês¡T XÊdüHê\T

y˚sTT+#·&É+, $»j·TdüÔ+uÛ≤\T Hê{Ï sêe&É+ ÄqyêsTTr. >√˝§ÿ+&ÉqyêãT\qT+∫ nôVA _\+≈£î $eTTøÏÔ ø£*–+∫q+<äT≈£î >∑Ts¡TÔ>±$»j·TdüÔ+uÛÑ+ yÓ*dæ+~. $»j·T q>∑s¡ Á|üuÛÑTe⁄\ bÕ\q˝À dü«s¡íj·TT>±ìï#·$#·÷dæq nôVA_\+ Ä\j·÷\T 1565 Hê{Ï ‘·[flø√≥ j·TT<äΔ+‘·sê«‘·Nø£{Ïe÷≥Tq <ë– e⁄+&Ée\dæ e∫Ã+~. Vü≤+|æ˝Àì qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T uÛ≤Ø$Á>∑Vü‰ìï ãVü≤eT˙ düT˝≤ÔqT\T eTTø£ÿ\T #˚XÊs¡T. >√˝§ÿ+&É düT˝≤ÔqTÇÁãV”≤+ n© ≈£î‘·TuŸcÕ nôVA_\+ô|’ 1579˝À <ë&ç#˚XÊ&ÉT.Ä\j·÷\qT <Ûä«+dü+ #˚j·T&Éy˚T >±ø£ kÕ«$Tyê]øÏ n\+ø£]+#˚ $\TyÓ’qÄuÛÑs¡D≤\T, e®Á»yÓ’&ÛÉ÷sê´\qT <√#·T¬øfi≤fl&ÉT. ÇÁãV”≤+ ø=&ÉT≈£î 1580˝Àsê»sTTq ‘·sê«‘· nôVA_\+ô|’ eTs√kÕ] <ë&ç »]–+~. nôVA _\+|ü]düs¡ ÁbÕ+‘ê\T >√˝§ÿ+&É sê»´+˝À |üP]Ô>± ø£*dæb˛j·÷sTT. düTe÷s¡T5 dü+e‘·‡sê\≈£î ô|’>± qs¡dæ+VüQì düìï~ÛHÓ’y˚<ë´ìøÏ H√#·Tø√˝Ò <ä+fÒ |ü]dæú‘·T\Tm+‘· <ës¡TD+>± |ü]D$T+ #êjÓ÷ns¡úeTe⁄‘·T+~. Nø£{Ï s√E\≈£î #·s¡eT^‘·+bÕ&Ü\qï ñ<˚›X¯´+‘√ nôVA _\+eTsƒê~Û|ü‹ leHé X¯sƒ¡>√|ü õj·T´sYô|qTø=+&É Á|üuÛÑTe⁄ ˇø£{À ls¡+>∑sêj·TT\TqT dü«j·T+>± ø£*dæ >√˝§ÿ+&ÉdüT˝≤ÔqT\ ôd’Hê´\qT ‘·]$Ty˚j·÷\ìn]ú+#ê&ÉT. ‘·eT |üPØ«≈£î\T m+‘·>±H√Äsê~Û+∫, Ä<ä]+∫q qs¡dæ+Vü≤düìï~ÛøÏ‹]– |üPs¡« yÓ’uÛÑe+ ‘Ó|æŒkÕÔqì õj·T´sY ≈£î$qï$+#ê&ÉT n+‘˚.. e÷≥ Á|üø±s¡+1584˝À $»j·Tq>∑s¡ ùdq\T ≈£î©≈£î‘·TuŸcÕ ôd’Hê´\qT ‘·]$Tø={≤ºsTT. ◊<ëπs+ &É¢Nø£{Ï bÕ\q≈£î ‘Ós¡|ü&ç+~. ls¡+>∑sê j·T\Ä<˚X¯+‘√, <ëHê\‘√ l qs¡dæ+Vü≤ kÕ«$Tø√yÓ\≈£î |üPs¡«yÓ’uÛÑe+ ÁbÕ|æÔ+∫+ ~.ls¡+>∑sêj·T\T n‘·ì ø±s¡´ø£s¡Ô˝…’qø=+&ÉsêE yÓ+ø£≥sêE-ø=+&ÉsêE ‹s¡TeT\sêE\ kÕVü≤dü#·s¡´qT õj·T´sY n_Ûq+~+#ê&ÉT. ls¡+>∑sêj·TT\≈£î#Ó+~q 1584Hê{Ï XÊdüq+ <Ûä«»düÔ+uÛ≤ìøÏ düMT|ü+˝Àì ˇø£ ô|<ä› sêsTTô|’#Óø±ÿs¡T. eTs√ XÊdüq+ $»j·TdüÔ+uÛÑ+˝ÀH˚ <ë–e⁄+~. ≈£î©≈£î‘·TuŸcÕô|’ls¡+>∑sêj·T\T kÕ~Û+∫q $»j·÷ìøÏ >∑Ts¡TÔ>± >∑T&ç m<äTs¡T>± düìï~ÛM~Û˝À $»j·TdüÔ+uÛÑ+ yÓ*dæ+~. ˇπø sê‹˝À #ÓøÏÿq düÔ+uÛ≤ìï ˇø£ |”sƒ¡+ô|’ì\u…{≤ºs¡T. $»j·TdüÔ+uÛÑ+˝À mH√ï •˝≤Œ\THêïsTT. m+‘√ ø£fi≤‘·àø£+>±e⁄+~. $»j·TdüÔ+uÛÑ+ |”sƒ¡+˝À XÊdüq+ e⁄+~. Ä\eT÷s¡TÁ>±eT bı˝≤˝À¢ø=+‘· uÛÑ÷$Tì <˚yê\j·÷ìøÏ Ç∫Ãq <ëq $esê\T XÊdüq+˝À e⁄HêïsTT.düìï~ÛM~Û˝ÀøÏ Á|üy˚•dü÷ÔH˚ kÕ«>∑‘· ‘√s¡D+, Ä yÓqTø£ $»j·TdüÔ+uÛÑ+ø£ì|ækÕÔsTT.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

eTVü≤ã÷uŸ q>∑sY õ˝≤¢

ñe÷eTùV≤X¯«s¡+ ˇø£ dæ<äΔ πøåÁ‘·+>±, ñe÷X¯øÏÔ |”sƒ¡+>± #Ó|üŒã&ÉT‘·÷ lXË’˝≤ìøÏñ‘·Ôs¡<ë«s¡+>± Á|üdæ~Δ #Ó+~+~. sêeD e<Ûëq+‘·s¡+ lsêeTT&ÉT lXË’\ Á|ü<äøÏåD+ áπøåÁ‘·+qT+#˚ Äs¡+_Û+∫q≥T¢ lXË’\ düú\|ü⁄sêD+ #ÓãT‘·T+~. eTVü≤ã÷uŸ q>∑sY õ˝≤¢˝Àe⁄qï |ü⁄D´πøåÁ‘ê˝À¢ ñe÷eTùV≤X¯«s¡+˝Àì •yê\j·T+ n‘·´+‘· Á|üeTTKyÓTÆq~.|ü⁄D´πøåÁ‘êìï, Á|üø£è‹ì #·÷dæ j·÷Á‹≈£î\T ‘·qàj·T‘·«+ #Ó+<äT‘·T+{≤s¡T.

� ø£|æ\yêsTT *+>∑eT÷]Ô

Ç~ #·]Á‘· Á|üdæ<äΔyÓTÆq ‹s¡T|ü‹, nôVA_\+,eTVü‰q+~, lXË’\+ yÓTT<ä˝…’q |ü⁄D´πøåÁ‘ê\T>∑\q\¢eT\bÕj·T˝À eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢n#·Ã+ù|≥ eT+&É\+˝Àì s¡+>∑|ü⁄sêìøÏ <äøÏåD+>±eT÷&ÉT øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝À e⁄+~.

Çø£ÿ&É ø=+&É$\T¢ e+|ü⁄ ‹]– <ëìô|’ düTe÷s¡T ns¡úø√X¯+ bı&Ée⁄>± ˇø£<ëìô|’ ˇø£{Ï ¬s+&ÉT<äs¡T\T @s¡Œ&çq$. yÓTT<ä{Ï <ä]ô|’ ¬s+&Ée<ä]Çs¡Te<ä&ÉT>∑T\ m‘·TÔô|’ ñ+≥T+~. øÏ+~ <ä]$XÊ\yÓTÆ ñ+&É>± ô|’~ nsTT<ä&ÉT>∑T\ yÓ&É\TŒe÷Á‘·y˚T ñ+≥÷ Çs¡T≈£î>± ≈£L&Ü ñ+≥T+~. á<äs¡T\˝À y˚πs«s¡T ù|s¡¢‘√ »\<Ûës¡\Tqï$. yê{ÏøÏ+<ä *+>∑Á|ü‹wü˜\T+&É&É+ $X‚wü+.

Çø£ÿ&ç Á|ü<Ûëq <Ûës¡≈£î s¡TÁ<ä<Ûës¡ nìù|s¡T. áπøåÁ‘·+˝Àì eTTK´ <Ó’eyÓTÆq ñe÷eTùV≤X¯«s¡T&Ü<Ûës¡ øÏ+<äH˚ Á|ü‹wæ˜#·ã&çHê&ÉT. ø±ì Ç|ü⁄Œ&É~Ä\j·T s¡ø£åD <äèwæº‘√ ô|’qT+∫ eTTqïq÷s¡T˝Àì<äTsêsTT #Ós¡Te⁄˝ÀìøÏ eT\T|üã&ç+~. Ç~|ü•Ãe÷_Û eTTU≤\j·T+. ø±ø£rj·TT\Hê{Ï es¡≈£îÇø£ÿ&É eT+&É|ü+ ˝Ò<äT. <ä] øÏ+~uÛ≤>±H˚ï eT÷&ÉT>∑<äT\T>± #˚dæ q&ç$T >∑~˝À kÕ«$Tì, kÕ«$T≈£î&çyÓ’|ü⁄>± bÕs¡«‹ì, m&ÉeTyÓ’|ü⁄ Ms¡uÛÑÁ<äTìÁ|ü‹wæ˜+#ês¡T.

¬s+&Ée <ä]ô|’ ñ‘·Ôs¡|ü⁄ø=düq bÕ|üHê•ì nH˚>∑T+&É+ e⁄+~.nø£ÿ&É sê‹bıs¡ øÏ+~qT+∫ ˙s¡T}s¡T‘·T+~. ã+&Éô|’ ˇø£ ∫qï>∑T+&É+‘=\T|üã&ç+~. >∑T+&É+ ∫qï<Ó’Hê ˙{ÏøÏ ø=<äee⁄+&É<äT. m+‘·>± rùdÔ n+‘·>± }s¡T‘·T+~.

á bÕ|üHê•ì es¡≈£î mø£ÿ{≤ìøÏ sê‹yÓT≥T¢qï$. |üPs¡«+ j·÷Á‹≈£î\T nø£ÿ&É kÕïq+#˚dæn˝≤π> ô|’ <ä] qT+&ç kÕ–e∫Ã Á|üdüTÔ‘·+ ñqï

Ä\j·÷ìøÏ m&ÉeT yÓ’|ü⁄ qT+∫ <ä]ì ~π>yês¡T.<ëì˝À yê]øÏ Ä\j·T Á|ü<äøÏåD |òü\+ ø£*dæe#˚Ã~.ø±ì Ç|ü⁄&ÉT ~π> düú\+ •~∏\yÓTÆb˛sTT+~. ø±ã{ÏºbÕ|üHê•ì˝À kÕïq+ #˚dæ »q+ yÓqTø£≈£î ‹]–e∫Ã kÕ«$Tì <ä]Ù+#·Tø=+{≤s¡T.

á Á|ü<äøÏåD e\j·T+˝À ≈£L&Ü |üPs¡«+ ∫qï∫qï<Ûës¡\T, yê>∑TøÏ+<ä *+>∑ Á|ü‹wü˜\T, yêìq&ÉTeT ÄHê{Ï düHê´düT\T ‘·|üdüT‡ #˚düT≈£îqï >∑<äT\T ñqï$. ø±ì áHê&ÉT n$ n˙ï dæú‹ ‘·|æŒq$.

ø±ø£rj·TT\Hê&ÉT á πøåÁ‘·+ eTVü‰ yÓ’uÛÑe+>±ñqï≥T¢ |ü+&ç‘êsê<Ûä´#·]Á‘· e\¢ ‘Ó\TdüTÔ+~.|ü+&ç‘êsê<ÛäT´ì•wüß´&ÉT <√qeTj·T´ á <ë]qH˚lXË’˝≤ìøÏ yÓ[flHê&ÉT. n|üŒ{ÏøÏ ñe÷eT ùV≤X¯«s¡+ˇø£ |ü⁄s¡+>± ñqï≥T¢#Ó|üŒã&ç+~.

>∑D|ü‹<˚e⁄ì ø±\+˝À neTsêu≤<äT ÁbÕ+‘êìï #Ós¡≈£î u§\¢j·T¬s&ç¶nH˚ neTs¡ Hêj·T≈£î&ÉT|ü]bÕ*+∫Hê&ÉT. uÛ≤+&Ü>±sê<Ûä´≈£åî&ÉT ø£s¡ D+sêeTj·T´, Äj·Tq uÛ≤s¡´\T, ≈£îe÷s¡T\T Çø£ÿ&ÉnH˚ø£yÓTÆq ìsêàD≤\T#˚sTT+∫Hês¡T.

sêeTj·T´ eTùV≤X¯«s¡TìøÏ ô|+&ç¢y˚T&Éø£{Ïº+∫ ˇø£ ‘˚s¡T ≈£L&Ü#˚sTT+ ∫Hê&ÉT. ø±˙

H˚&ÉT n$ ˝Òe⁄.uÛÀ>∑eTùV≤X¯«s¡+

ñe÷eTùV≤X¯«s¡+˝À ø=+&ÉøÏ+~ düú˝≤ìï uÛÀ>∑eTùV≤X¯«s¡eTì e´eVü‰s¡+. |üPs¡«+ j·÷Á‹≈£î\+‘ê ô|’øÏyÓ[fl kÕ«$Tì <ä]Ù+#·Tø=ì eT∞¢ øÏ+~øÏe∫Ã nø£ÿ&ÉH˚ ‘·eT e+≥\T #˚düTø=H˚yês¡T. Äø±s¡D+>± nø£ÿ&É ˇø£ Á>±eT+ ≈£L&Ü yÓ\dæ+~.

Áø°.X¯. 1280˝À ø£s¡D+ sêeTj·T´ uÛÀ>∑eTùV≤X¯«s¡+˝À ø±ø£‹ s¡TÁ<äeT<˚$ ù|s¡ #·\eT]Ô >∑+&És¡TÁ<˚X¯«s¡ Á|ü‹wü˜ #˚dæHê&ÉT. n|ü⁄&Üj·Tq uÛ≤s¡´jÓÆTqeT\¢kÕì sêeTHê<∏ä <˚es¡, #Óqï k˛eTHê<∏ä <˚es¡,#Óqï eT\¢Hê<∏ä <˚es¡, b˛#˚X¯«s¡ <˚es¡\ ù|s¡ ø=ìï>∑T&ÉT\Tø£{Ïº+∫ *+>∑ Á|ü‹wü˜\T #˚sTT+∫+~. ánsTT<äT *+>∑ Á|ü‹wü˜\T ˇπø Äes¡D˝À ñqï$ø±ã{Ïº yêìøÏ |ü+#·*+>±\ì e´eVü‰s¡+.

Ç$>±ø£sêeTj·T´ Ç+ø± eTùV≤X¯«sêìøÏñ‘·Ôsêq >∑\ •e<˚es¡|ü⁄sêìøÏ |ü&ÉeT≥ ã+&ÉMT<äeTs√ |ü+#·*+>±\ >∑Tfi¯ófl, X¯è+>±s¡+‘√≥˝À #ÓqïeT*¢ø±s¡T®q<˚es¡>∑T&ç, qe*+>±\>∑Tfi¯ófl,eTùV≤X¯«s¡ <˚es¡≈£î ‘·÷s¡TŒq #Óqï k˛eTHê<Ûä<˚es¡>∑T&ç, |ü+#·<Ûës¡\ <ä>∑Zs¡ eTs√ >∑T&ç ø£{Ïº+∫Hê&ÉT.Á|üdüTÔ‘·+ yê{Ïì >∑T]Ô+#·&É+ ø£wüº+.

(s¡#·sTT‘· eTVü≤ã÷uŸ q>∑sY õ˝≤¢ <äs¡Ù˙j·Tdüú˝≤\ô|’ |ü]XÀ<ÛäHê‘·àø£ Á>∑+<Ûëìï Á|ü#·T]+#ês¡T)

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 27

ñe÷eTùV≤X¯«s¡+

28 qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

Á{≤|òæø˘qT Áø£eTãBΔø£]+#·&É+ ø√dü+ ø=H˚ï+&É¢øÏ+<äfÒ ‹s¡T|ü‹˝À dæ>∑ï˝Ÿ eédüúqT @sêŒ≥T#˚XÊs¡T. Á{≤|òæø˘ nedüú\T-Á|üe÷<ë\T ìyê]+#·&ÜìøÏ ‘êC≤>± ªª¬øyÓTsê ì|òü÷ eédüúμμqT b˛©düT\T Á|üy˚X¯ô|{≤ºs¡T. n‘·´+‘· Ä<ÛäTìø£ kÕ+πø‹ø£|ü]C≤„q+‘√ |üì#˚ùd ¬øyÓTsê\ kÕj·T+‘√ Á{≤|òæø˘ìj·T+Á‘·D‘√bÕ≥T H˚sê\qT ≈£L&Ü n<äT|ü⁄#˚j·Te#·TÃ. ‹s¡T|ü‹ q>∑s¡ Á|ü»\≈£î yÓTs¡T¬>’qÁ{≤|òæø˘ ùde\T n+~+#·&ÜìøÏ kÕú|æ+∫q ì|òü÷¬øyÓTsê eédüú H˚s¡>±fi¯fl≈£î, n‹>± eT<ä´+ ‘ê–s√&É¢ô|’ ‹]π>yê]øÏ, ‘ê– yêVü≤Hê\T q&çù|yê]øÏ>∑T+&Ó˝À¢ <ä&É |ü⁄{ÏºdüTÔqï~.

‘=*<äX¯˝À uÛ≤>∑+>± ‹s¡T|ü‹˝Àì 65 Á|ü<˚XÊ˝À¢ 95 yÓ’sY˝…dt ì|òü÷ ¬øyÓTsê\qT neTsêÃs¡T.ì|òü÷ ¬øyÓTsê\T ˇø£ Á|ü‘˚´ø£ Á|ò”¬ø«˙‡ dæ>∑ï˝Ÿ‡<ë«sêÁ{≤|òæø˘ b˛©dt ùdºwüHé e<ä› neT]Ãq ≥esY≈£în+<äT‘êsTT. ≥esY qT+∫ dæ>∑ï˝Ÿ‡ yÓ’sY<ë«sêø£+Á{À˝Ÿs¡÷yéT˝Àì ø£+|üP´≥s¡¢≈£î #˚s¡T‘êsTT.Á{≤|òæø˘ ø£+Á{À˝Ÿ s¡÷yéT˝À>∑\ f…*$»Hé ôd{Ÿ\˝ÀÄj·÷ Á|ü<˚XÊ˝À¢ Á{≤|òæø˘- $$<Ûä dü+|òüT≥q\qTÁ|ü‘·´ø£å+>± MøÏådüTÔ+{≤s¡T. ‘·|ü⁄Œ\T, bıs¡u≤≥T¢#˚dæq yêVü≤Hê<ës¡T\qT >∑T]Ô+∫, ‘·ø£åDy˚T ªm˝…Áø±ºìø˘ #·˝≤HêμqT s¡÷bı+~kÕÔs¡T. ìπs›•‘· n|üsê<Ûäs¡TdüT+ (ô|ò’Hé)qT #·˝≤Hê˝À bı+<äT|üs¡∫ Á{≤|òæø˘ìj·Te÷\ ñ\¢+|òüTq\≈£î bÕ\Œ&çqyê] Ç+{ÏøÏyÓ[fl b˛©düT\T #·˝≤Hê ˝ÒKqT n+~kÕÔs¡T.yês¡+˝À>± dü+ã+~Û‘· e´≈£îÔ\T ô|ò’Hé #Ó*¢+#·ø£b˛‘˚dü<äs¡T yêVü≤Hê\qT Á{≤|òæø˘ b˛©düT\T kÕ«BÛq+

#˚düTø=H˚ neø±X¯eTT+~. yÓ÷{≤s¡Tôd’øÏfi¯ófl,Ä{À\T, ø±s¡T¢, ‘·~‘·s¡ yêVü≤q <ës¡T\qT>∑T]Ô+#·&ÜìøÏ Á|ü‘˚´ø£ kÕ|òt ºy˚sYqTs¡÷bı+~+#ês¡T. Á{≤|òæø˘qT yÓTs¡T>∑T|üs¡#·&ÜìøÏÁ{≤|òæø˘ b˛©düT\T Á|üy˚X¯ô|{Ïºq M&çjÓ÷ ¬øyÓTsêì|òü÷ eédüú Á¬ø’yéT b˛©düT\≈£î ˇø£ es¡+ nì#Ó|üŒe#·TÃ. n<˚ $wüj·÷ìï ‹s¡T|ü‹ Á{≤|òæø˘&ç.mdt.|æ. |ü+‘·T\ X¯+ø£sY ≥÷]»+ q÷´dtÁ|ü‹ì~ÛøÏ #ÓbÕŒs¡T. Á{≤|òæø˘ ìj·T+Á‘·D,Á|üe÷<ë\ ìyês¡D‘√ bÕ≥T H˚sê\qT n<äT|ü⁄#˚ùdn+XÊìï &ç.mdt.|æ. $e]+#ês¡T. M&çjÓ÷ ¬øyÓTsêì|òü÷ eédüúqT @sêŒ≥T#˚j·T&ÜìøÏ ø√{Ï 30 \ø£å\s¡÷bÕj·T\T Ks¡ÃsTT+<äì #ÓbÕŒs¡T. Ä yÓTT‘êÔìï‘·$Tfi¯Hê&ÉT≈£î #Ó+~q ˇø£ <ë‘· $sêfi¯+>±Ç∫Ãq≥Tº Äj·Tq ‘Ó*bÕs¡T.

Ç˝≤ e⁄+&É>± <äøÏåD≤~˝À yÓ’sY˝…dt ¬øyÓTsê\qTÁ|üy˚X¯ô|{Ïºq ¬s+&√ q>∑s¡+‹s¡T|ü‹. ‹s¡T|ü‹ ns¡“Héq>∑s¡ b˛©dt ø£MTwüqπs{Ÿø±sê´\j·T+ Ä$s¡“¤$+∫q‘·sê«‘· ˇø£ eT+∫ Ä<ÛäTìø£kÂø£s¡´+ e∫Ã+~. n+‘˚>±ø£ Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ eTTK´+>± b˛©dt XÊK≈£î Ä<ëj·T+ u≤>± düeT≈£Ls¡T‘·Tqï~. ô|ò’Hé\ s¡÷|ü+˝À edüTÔqï ô|’ø£+ uÛ≤Ø kÕúsTT˝À

ô|]–+~. 2011-12 Ä]úø£ dü+e‘·‡s¡+˝À 44\ø£å\T n|üsê<Ûä s¡TdüT+ edü÷\Tø±>± Á|üdüTÔ‘·Ä]úø£ dü+e‘·‡s¡+ (2012-13)˝À Ç|üŒ{Ïes¡≈£îø√{Ï 3 \ø£å\ s¡÷bÕj·T\T edü÷\T nsTT+~.

n~Ûø£+>± n|üsê<Ûä s¡TdüT+ edü÷\T#˚j·T&É+‘·eT n_ÛeT‘·+ ø±<äì, Á{≤|òæø˘ |üs¡+>± Á|ü»\qT#Ó’‘·qé+‘·T\qT #˚j·T&Éy˚T ‘·eT \ø£åéTì&ç.mdt.|æ. X¯+ø£sY ù|s=ÿHêïs¡T. ì|òü÷ M&çjÓ÷¬øyÓTsê ÁbÕC…ø˘º ‹s¡T|ü‹˝À Á|üy˚X¯ô|≥º&É+˝À ns¡“Hémdt.|æ. Á|üuÛ≤ø£s¡sêe⁄ bÕÁ‘· m+‘√ e⁄+<äì Äj·Tqø=ìj·÷&Üs¡T. dü]ø=‘·Ô ì|òü÷ eédüúqT &çõ|æ~H˚wt¬s&ç¶ ˝≤+#Û·q+>± ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.

yêVü≤q<ës¡T\T eT÷&√ø£qTï u≤]q |ü&É≈£î+&ÜC≤Á>∑‘·Ô>± eTdü\Tø√e\dæq nedüs¡+ m+‘Ó’Hêe⁄+~.

n~ |ü⁄sêD≤\T Á|üe∫+∫q |üs¡eT•e⁄ì bòÕ\ H˚Á‘·+ ø±<äT. n+<äT˝ÀqT+∫ m≥Te+{Ï n–ïC≤« \\T yÓ\Te&˚ neø±X¯+ ˝Ò<äT. ø±˙ ‘·|ü⁄Œ#˚dæqyês¡T ‘·|æŒ+#·Tø√e&ÜìøÏ M\T>±≈£î+&Ü eT÷&√ ≈£qTï ìs¡+‘·s¡+|üs¡ý˚øÏådüTÔqï~. H˚{Ï ôV’≤f…ø˘ j·TT>∑+˝À kÕ+πø‹ø£‘·- y˚T<ÛädüT‡\y˚Tfi¯$+|ü⁄‘√ Á|üe÷<ë\qT, ‘·|ü⁄Œ\qT, H˚sê\qT, ìj·Te÷\ñ\¢+|òüTq\qT u≤>± n]ø£≥ºe#·TÃ. ‹s¡TeT\ l y˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$Tdü+<äs¡ÙHês¡ú+ ì‘·´+ e#˚Ã y˚˝≤~eT+~ j·÷Á‹≈£î\T ‘=\T‘· ø±\TyÓ÷ù|~‹s¡T|ü‹˝ÀH˚. ‹s¡T|ü‹ q>∑s¡ »HêuÛ≤ s¡e÷s¡$T 5\ø£å\T. H˚sê\T-|òüTÀsê\Tˇø£ yÓ÷düÔs¡T>± »s¡T>∑T‘·THêïsTT. ô|s¡T>∑T‘·Tqï »HêuÛ≤ yêVü≤Hê\‘√

‹s¡T|ü‹ q>∑s¡ Jeq+ dü>∑≥TeTìwæøÏ qs¡ø£ÁbÕj·TeTe⁄‘·Tqï~. ‘êC≤>± ªª¬øyÓTsê ì|òü÷ eédüúμμqT b˛©düT \T Á|üy˚X¯ô|{≤ºs¡T. n‘·´+‘·Ä<ÛäTìø£ kÕ+πø‹ø£ |ü]C≤„q+‘√ |üì#˚ùd ¬øyÓTsê\ kÕj·T+‘√ Á{≤|òæø˘ ìj·T+Á‘·D‘√bÕ≥T H˚sê\qT ≈£L&Ü n<äT|ü⁄ #˚j·Te#·TÃ.

■ j·T+.eT+EHê<Ûé

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 29

3030 qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

eTTK´+>± Ä+Á<ÛäÄÁX¯eT+, ø£]yÓqyê]ÄÁX¯eT+, ø£q´ø±|üs¡y˚TX¯«] ÄÁX¯e÷\T (düÁ‘ê\T)Ä+Á<ÛäÁbÕ+‘·»HêìøÏ ø±o˝À Ädüsê>± ì\TkÕÔsTT.Çy˚ø±≈£î+&Ü ø±o˝À nH˚ø£+>± edü‹>∑èVü‰\T,düÁ‘ê\T Vü≤À≥fi¯ófl j·÷Ár≈£î\≈£î kÂø£sê´\Tø£*–kÕÔsTT.ªªnqï<ëq+μμ Çø£ÿ&É Á|ü‘˚´ø£ÁX¯<äΔ‘√ ìs¡«Væ≤+#˚ |ü⁄DéT÷s¡TÔ\Tø±o˝À ‘ês¡dü|ü&É&Éy˚T>±ø£-ªuÛÀ+#˚dæbı+&Éμì kÕ<äs¡ |üPs¡«ø£+>±kÕ«>∑‹düTÔ+{≤s¡T.

|ü$Á‘· >∑+>± kÕïq+, eTTK´+>±eTDÏø£]íø£ |òü÷{Ÿ˝À #˚ùdÔ, n≥Tô|’q<ëq<Ûäsêà\T Ä#·]ùdÔ, ø±o $X¯«Hê<ÛäTì, e÷‘ê nqï|üPπsíX¯«]ì,$XÊ˝≤øÏå˙, ø±\uÛ…’s¡e⁄˙ dü+<ä]Ù+#·Tø=+fÒ düø£\ bÕbÕ\T q•+∫ |ü⁄D´˝Àø±\T ÁbÕ|æÔkÕÔj·Tì Ç‹Vü‰kÕ\T #ÓãT‘êsTT.ø±oøÏ ãHês¡dt, yês¡D≤• nH˚ ù|s¡T¢HêïsTT.ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ˝À>∑\ ø±• ˇø£ bÂsêDÏø£ q>∑s¡+ Ç~õ˝≤¢πø+Á<ä+. Á|ü‹ eTTK´ |ü≥º D≤\ qT+∫yês¡D≤dæøÏ ¬s’fi¯óflHêïsTT.

ø±•$X‚«X¯«sê\j·T+ düMT|ü+ ˝ÀH˚ eTd”<äTe⁄+~. Çø£ÿ&É Væ≤+<ä÷ eTTdæ¢+ k˛<äs¡T\T ø£*dæyÓT*dæ Jeq+ >∑&ÉT|ü⁄‘·T+{≤s¡T.

bÂsêDÏø£+>±, Ç‹Vü‰dü|üs¡+>± ø±o|ü≥ºD+>∑÷]Ã nH˚ø£ ø£<∏ä\THêïsTT. dü‘·´Vü≤] X¯Ã+Á<äT&ÉT

‘·q uÛ≤s¡´qT n$Tà ø±{Ï ø±|ü]>± dü+#·]+∫qÁ|ü<˚X¯$T<˚. Äj·Tq ù|s¡T MT<ä yÓ*dæ+<˚ Vü≤]X¯Ã+Á<ä |òü÷{Ÿ. Á|ü‹~q+ eTè‘·<˚Vü‰\ ≈£î Çø£ÿ&Én+‹eT dü+kÕÿsê \T »]|ædü÷Ôe⁄+{≤s¡T. |æ‘·èø±sê´\T »]|æ+#˚+<äT≈£î Çø£ÿ&É≈£î <˚X¯+ q\T

eT÷\\qT+∫ edüTÔ+{≤s¡T.ø±oøÏ düMT|ü+˝ÀH˚ ãT<äΔ>∑j·T e⁄+~. Çø£ÿ&É

dæ<ë›s¡Tú&ÉT ãT<äTΔ&É sTTq Á|ü<˚X¯+ uÖ<äΔeTrj·TT\≈£î |ü⁄D´πøåÁ‘·+. n+‘˚ø±<äT eTVü‰|ü+&ç ‘·T&É>∑T‘·T\d”<ëdt sêe÷j·TD≤ìï Çø£ÿ&˚ sêkÕ&É+≥.

lX¯+ø£s¡ uÛÑ>∑e ‘êŒ<äT\yês¡T ø±o˝ÀH˚$<ÛëúÛ≤´dü+ #˚kÕs¡≥.$X‚«X¯«sê\j·T+

Á|ü|ü+#·Á|üdæ~Δ ø£*–q •yê\j·T+.áX¯«s¡T&ÉT *+>∑s¡÷|ü+˝À |üP»\+<äTø=+≥THêï&ÉT. Ä\j·T >√|ü⁄s¡+ dü«s¡íeTj·T+. uÛÑ≈£îÔ\T á *+>∑ eT÷]Ôì|üP\‘√, bÕ\‘√ |ü+#êeTè ‘ê\‘√dü«j·T+>± n_Ûùwø£+ #˚düTÔ+{≤s¡T. Á|ü‹~q+ Çø£ÿ&É ‹s¡THêfi‚fl! á Ä\j·T+düMT|ü+˝À nqï|üPπsíX¯«Ø Ä\j·T+

ñ+~. Çø£ÿ&É nqï|üPπsíX¯«]øÏ ˇ&ç_ j·T´+ø£≥Tºø=H˚ ùde #˚sTT+∫ Ä _j·T´+ Á|ükÕ<äs¡÷|ü+˝À uÛÑ≈£îÔ\T ‘Ó#·TÃø=ì Ç+≥ ñ+#·Tø=+≥÷+{≤s¡T. á Ä\j·T+ >√|ü⁄sêìøÏ ã+>±s¡T πs≈£î(<ë<ë|ü⁄ 250 øÏ˝À\T) ‘=&ÉT>∑TqT sêC≤s¡D

yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?yês¡D≤dæ yÓfi≤flsê ..?

|ü⁄D´πøåÁ‘·+

■ >∑T+&É¢|ü*¢ •e≈£îe÷sY

eTq<˚X¯+ |ü⁄DúÛÑ÷$T. |ü⁄D´πøåÁ‘ê\T, |ü⁄D´rsêú\T mH√ïe⁄HêïsTT. ‘·eTqT <ä]Ù+ #˚ yê]øÏ |ü⁄D´|òü˝≤\qT n+~kÕÔeT+{≤ sTT. n+<äTπøÁbÕNq uÛ≤s¡‘·+˝À $]$>± rs¡új·÷Á‘·\T »]–q≥T¢ Ä<Ûësê\T nH˚ø£+ e⁄HêïsTT. uÛ≤s¡rj·TT\T ñ˝≤¢dü j·÷ Á‘·\ø£+fÒ rs¡új·÷Á‘·\πø

ÁbÕ<Ûëq´+ ÇkÕÔs¡T. Á|ü‹ Væ≤+<äTe⁄ ‘·|üŒø£ <ä]Ù+∫ ‘·]+#ê\ qTø=H˚~ ø±o $X‚«X¯«sê\j·T+. ø±o |ü$Á‘· |ü⁄D´q<äT\ |üø£ÿq yÓ\dæq πøåÁ‘·+. á|ü⁄D´q<äT\ ˇ&ÉT¶q nH˚ø£ |ü$Á‘· ÄÁX¯e÷ \T, rsêú\T, πøåÁ‘ê\T, eTVü≤˙j·TT\ ÄyêkÕ\THêïsTT. eTTK´+>± ø±o|ü≥ºD≤ìï <ä]Ù+#ê \ì, nø£ÿ&É>∑+>±q~˝À kÕïq+#˚dæ, >∑+>∑ˇ&ÉT¶q e⁄+&˚ <ë<ë|ü⁄ 64 |òü÷{Ÿ\qT dü+<ä]Ù+#ê\ì m+<äs√ ÄX¯|ü&ÉT‘·T+{≤s¡T. ø±oπøåÁ‘·+˝À eT÷&ÉT ìÁ<ä\T#˚ùdÔJ$‘ê\T ‘·]kÕÔj·Tì ˇø£ qeTàø£+. Çø£ÿ&ç $X‚«X¯«s¡ Ä\j·T+, $XÊ\øÏå <˚yê\j·T+, nqï|üPs¡í eT+~ s¡+, ø±\uÛ…’s¡e⁄ì >∑T&ç ˇø£ÿfÒ$T{Ï Çø£ÿ&ÉÁ|ü‹ n+>∑Tfi¯+ |ü$Á‘·‘·≈£î e÷s¡Tù|s¡T>± e⁄+≥T+~.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 31

õ‘Ydæ+>¥ eTVü‰sêE y˚sTT+#ê&ÉT. Ä\j·T+bÂsêDÏø£eTsTTq<˚ nsTTHê 1785˝À sêD°ÄVü≤˝≤´u≤sTT#˚ Á|üdüTÔ‘·eTTqï ø£≥º&É+ ì]à+|üã&ç+~. ñ<äj·T+ 4>∑+≥\qT+∫ sêÁ‹ 10.30es¡≈£î eT+~s¡eTT uÛÑ≈£îÔ\ <äs¡ÙHês¡úyÓTÆ ‘Ós¡∫e⁄+≥T+~.$XÊ˝≤øÏå eT+~s¡+

$X‚«s¡Tì Ä\j·÷ìøÏ <ë<ë|ü⁄ ns¡øÏ.MT <ä÷s¡+˝À |ü⁄sê‘·qeTsTTq $XÊ˝≤øÏå neTàyê] Ä\j·T+ e⁄+~. Ç~ Á|üdæ<äΔeTsTTq X¯øÏÔ|”sƒ¡+. ncÕº<äX¯X¯øÏÔ |”sƒê˝À¢ ø±o$XÊ˝≤øÏå Ä\j·T+ ˇø£{Ï.ãHês¡dt j·T÷ìe]Ù{Ï

n‹ÁbÕNqø±\+ qT+∫ ø±o|ü≥ºD+ #·<äTe⁄\ì\j·T+ >± ñ+~. n‹ |ü⁄sê‘· qeTsTTq ãHês¡dtVæ≤+<ä÷ j·T÷ìe]Ù{° ˝À y˚˝≤~ eT+~ #·~$eTVü‰ |ü+&ç‘·T\j·÷´s¡T.‘·T\d”e÷qdüeT+~s¡+

Ç~ düTe÷s¡T 1964-65 ÁbÕ+‘·+˝À s¡‘·Hé˝≤˝Ÿ düTπsU≤ nqTq‘·&ÉT Á|ü‘˚´ø£ ÁX¯<äΔ‘√ bÕ\sê‹‘√ ì]à+#ê&ÉT. >√&É\ ìï bÕ\sê‹ |ü\ø£\#˚

ì]à‘·eT sTTqy˚. $X‚wüy˚TeT+fÒ á |òü\ø±\˝À‘·T\d”sêeTj·TD+ yÓTT‘·Ô+ sêdæe⁄+~. á Ä\j·T eT+~sêìøÏ Çs¡TyÓ’|ü⁄˝≤ ¬ø’˝≤dü|üs¡«‘·+, sêy˚TX¯«s¡+ ì]à+#ês¡T.<äTsêZ<˚$ eT+~s¡+

sêe÷\j·÷ìøÏ ø=~›<ä÷s¡+˝À <äTsêZeT+~s¡+, <äTsêZ≈£î+&É+ ñHêïsTT. <äTs¡Z&ÉH˚ sêø£ådüTìï

Äπ>ïj·÷ÁdüÔ+‘√ »>∑Hêà‘· uÛÑd”à|ü≥\+#˚dæ+<ä≥. n+<äTø£H˚ »>∑Hêà‘·qT <äTs¡Z nì|æ\TkÕÔs¡T.ø±\uÛ…’s¡yê\j·T+

ø±o|ü⁄s¡πøåÁ‘·bÕ\≈£î&ÉT ø±\uÛ…’s¡e⁄&ÉT.ÁãVü≤à<˚e⁄ì $T‹MT]q nVü≤+ø±s¡+‘√|üs¡y˚TX¯« s¡Tì <ä÷wæ+#ê&ÉT. |üs¡y˚TX¯«s¡Tì‘˚»düT‡ ø±\ uÛ…’s¡yêø±s¡+‘√ ñ<ä“¤$+∫<äTs¡Vü≤+ ø±]j·TsTTq ÁãVü≤à }s¡Δ«eTTU≤ìï (|ü+#·eT) ‘·q >√fi¯fl‘√ }&Éu…]ø±&Éì, ‘Ó–q ÁãVü≤à •s¡düT‡ Äj·Tq #˚‹øÏn‘·T≈£îÿìb˛sTT }&çsê˝Ò<ä≥. ÁãVü≤àVü≤‘ê´bÕ|üHêX¯Hêìï ø√s¡T‘·÷ nH˚ø£ |ü⁄D´πøåÁ‘ê\T<ä]Ù+∫Hê Ä •s¡düT‡ }&çsê˝Ò<äT. ø±oπøåÁ‘·<äs¡Ùq+e\¢ ÁãVü≤àVü≤‘ê´bÕ‘·ø£+ n+‘·]+∫ b˛sTT Ä•s¡eTT $&ç|ü&ç+<ä≥. n|üŒ{Ï qT+∫ •yê»„qTbı+~ø±\uÛ…’s¡e⁄&ÉT ø±oπøåÁ‘·bÕ\≈£îì>± e⁄Hêï&É≥.

á Ä\j·T+˝À ªªø±oμμ <ësê\T $X‚wü+>±neTTà‘·T+{≤s¡T. j·÷Á‹≈£î\Tá ø£+ø£D<ësê \qT

ø=ì kÕ«$T bÕ<ä\ô|’ e⁄+∫ ‘·eT‘·eT Á|ü<˚XÊ\≈£îb˛sTT ‘·eTyê]øÏ s¡ø£åDdü÷Á‘ê\T>± #˚‹øÏø£&É‘ês¡T.luÛ≤düÿsêq+<äkÕàs¡ø£uÛÑeq+

ø±oø£+{ÀHÓà+≥T ¬s’˝Ò«ùdºwüHé düMT|ü+˝Àe⁄+~. á uÛÑeq+˝À|ü* es¡+&Ü˝À uÛ≤s¡‘·<˚XÊìï ∫Á‘·+>± ì]à+#ês¡T. ø=+&Éø√q\T, qBq<ë\T, düeTTÁ<ë\T, <˚X¯+˝Àì eTTK´ Á|ü<˚XÊ\T$e]+#˚ <˚X¯|ü≥ ìsêàD+ dæyÓT+≥T‘√ #˚XÊs¡T. yê´düø±•

>∑+>∑ ne‘·* ˇ&ÉT¶˝À m‘·ÔsTTq sê‹Á|üVü≤Ø>√&É\‘√ ì]à+|üã&çq sê#·eT+~s¡+e⁄+~. á ÁbÕ+‘êìï yê´düø±o n+{≤s¡T. ásê»kÂ<Ûä+˝À ø±osêC≤´ìï bÕ*+∫q sêE\ ∫Á‘·|ü{≤\T, yês¡T|üjÓ÷–+∫q Äj·TT <Ûë\T ˇø£|ü⁄sêedüTÔÁ|ü<äs¡Ùq @sêŒ≥T #˚XÊs¡T.ÄHê{Ï sêE\Tyê&çq »{≤ÿã+&ç e⁄+~.kÕs¡Hê<∏édü÷Ô|ü+

#·]Á‘· Á|üdæ~Δ bı+~q kÕs¡Hê<∏é dü÷Ô|ü+ø±o|ü≥ºD≤ìøÏ ñ‘·Ôs¡+>± <ë<ë|ü⁄ 10øÏ.MT<ä÷s¡+˝À ñ+~.dæ<ëΔs¡Tú&ÉT ãT<äTΔ&ÉsTTq |æ<ä|üyÓTT<ä{ÏkÕ]>± ‘·q dæ<ëΔ+‘· <Ûäsêà\qT Çø£ÿ&ÉuÛÀ~Û+#ê&ÉT. ãT<äTΔì eTs¡D≤q+‘·s¡+ nXÀø£#·Áø£e]Ô ‘·~‘·s¡T\T nH˚ø£ kÕàs¡ø£ ∫Vü‰ï\qT ì]à+#ês¡T.n$ 18,19 X¯‘êu≤›˝À¢ ãj·T≥|ü&Ü¶sTT. M≥ìï+{Ï˙ |ü⁄sê‘·‘·« XÊKyê] Ä<Ûä«s¡´+˝À ø±bÕ&Éã&ÉT‘·THêïsTT. ˇø£ÿkÕ] ø±oj·÷Á‘·#˚ùdÔ ø£*π>e÷qdæø±q+<ä+ - e÷≥\≈£î n+<ä<äT.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

Ä s√E˝À¢ ôd’Hé‡, Ç+»˙]+>¥#ê‘·Ts¡´+ n+‘·>± n_Ûeè~Δ #Ó+<ä˝Ò<äT.nsTTHê H˚{Ï XÊÅdüÔy˚‘Ô·\ y˚T<Ûëdü+|ü‹ÔøÏdüyê˝Ÿ>± ì*#˚ mH√ï n|üPs¡«düèwüßº\≈£îHê{Ï •\TŒ\T ø±s¡≈£î\j·÷´s¡T. >∑Tfi¯ófl uÛÑøÏÔ‘·‘ê«ìøÏ, Ä<Ûë´‹àø£‘·≈£î e÷Á‘·y˚T ì\j·÷\T >±≈£î+&Ü $C≤„q>∑qT\T>± e⁄HêïsTT.eTq }Vü≤≈£î n+<äì mH√ï $C≤„q dü+>∑‘·T\T Ä\j·÷\ ìsêàD+˝À #√≥T #˚düTø=HêïsTT. ø£sêï≥ø£˝Àì ãfi≤fl] õ˝≤¢ Vü≤ÀùdŒ

≥ düMT|ü+ ˝Àì Vü≤+|” ø£≥º&Ü˝À¢ eTTK´yÓTÆqôd’Hé‡ dü+>∑‘·T\T e⁄HêïsTT. Vü≤+|”˝Àì $s¡÷bÕø£åÄ\j·T ÁbÕ+>∑D+˝À (>∑s¡“>∑T&ç yÓqTø£) $<ë´s¡D´kÕ«$T >∑T&çe⁄+~. Ä >∑T&ç eTT+<äTqï Nø£{Ï>∑TVü≤˝À $s¡÷bÕø£å >∑T&ç eTTK<ë«s¡ >√|ü⁄s¡_+ã+ ‘·\ øÏ+<äT\T>± ø£ì|æ düTÔ+~. n<=ø£Á|ü‘·´ø£å ôd’Hé‡ dü+|òüT≥q. n+<äT˝Àì $C≤„qXÊÅdüÔØ‘·T\qT H˚{Ïø° yÓ*øÏ rj·T˝Ò<äT.

Vü≤+|”˝ÀH˚ eTs√ $+‘· e⁄+~. $sƒ¡˝≤j·T+˝Àì sê‹ düÔ+uÛ≤\qT MT{Ï‘˚ ªdü ] >∑ eT |ü <äìμ dü|üÔdü«sê\T $ì|ækÕÔsTT. dü+<äs¡Ù≈£î\ y˚fi¯fl‘êøÏ&çøÏ dü|üÔdü«s¡ düú+u≤\T düqïã&Ü¶sTT.nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ ˝ÒbÕøÏå Ms¡uÛÑÁ<ë\j·T+˝ÀH˚\qT ‘êø£ì Äø±X¯düÔ+uÛ≤\T e⁄HêïsTT. >∑‘·+˝ÀÄ düÔ+uÛ≤\T |üP]Ô>± H˚\qT ‘êπø$ø±e⁄. Á|üdüTÔ‘·+H˚\qT ‘ê≈£î‘·Tqï≥Tº ø£ì|ædüTÔHêï |ü\T#·{Ï>∑T&É¶\qT, ø±–‘ê\qT ˇø£ yÓ’|ü⁄ qT+∫ eTs√yÓ’|ü⁄q≈£î düÔ+uÛ≤\øÏ+<äT>± »s¡T|üe#·TÃ. s¡+>∑eT+

&É|ü+˝Àì Ä düÔ+uÛ≤\qT Äø±X¯düÔ+uÛ≤\T>±|æ\TdüTÔHêïs¡T. s¡+>∑eT+&É|ü ìsêàDeT+‘êÄø±X¯düÔ+uÛ≤\ Ä<Ûës¡+>±H˚ »]–+~. ø£s¡÷ï\Tõ˝≤¢ eTVü‰q+~ •yê\j·T+, ∫‘·÷Ôs¡Tõ˝≤¢yÓTT–*˝Àì yÓTT–©X¯«sê\j·÷ \˝Àì q+~$Á>∑Vü‰\ H√{Ï qT+∫ ìs¡+‘·s¡+ ˙s¡T Á|üeVæ≤düTÔ+≥T+~. ø£sêï≥ø£ Vü‰düHéõ˝≤¢ Vü≤fi‚;&ÉT˝Àìπø<ëπsX¯«s¡ >∑T&ç˝Àì eTTK eT+&É|ü+˝À ˇø£ q\¢ìã+&ÉqT @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. Ä ã+&Éô|’ |ü&˚ yÓ\T>∑T|üsêes¡Ôq+ #Ó+~ H˚s¡T>± eT÷\$sê ≥Tºô|’|ü&ÉT‘·T+~. n≥Te+{Ï<˚ ∫‘·÷Ôs¡T õ˝≤¢˝Àìk˛eTbÕfi¯´+˝À #ÓqïπøX¯«s¡kÕ«$T >∑T&ç e⁄+~.

nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ >√s¡+≥¢˝Àì e÷<Ûäesêj·T\ >∑T&ç eTT+<äT>∑\ >∑s¡T‘·à+‘·Tì $Á>∑Vü≤+uÛÑTC≤\ô|’ ¬s+&ÉT s¡+Á<Ûë\THêïsTT. dü÷s√´<äj·TdüeTj·÷q dü÷s¡´øÏs¡D≤\T >∑s¡T‘·à+‘·Tì uÛÑTC≤\s¡+Á<Ûë\ <ë«sê b˛sTT eT÷\$sê≥TºqT ‘ê≈£î‘êsTT. Vü≤+|æ $s¡÷bÕø£å Ä\j·T>√|ü⁄s¡ _+ã+,˝ÒbÕøÏå Ms¡uÛÑÁ<ë\j·T+˝Àì Äø±X¯düÔ+uÛ≤\T,k˛eTbÕfi¯´+, πø<ëπsX¯«s¡ >∑Tfi¯fl˝À ø±+‹ |üsêes¡Ôq+ #Ó+<ä&ÜìøÏ neT]Ãq ã+&É\T Hê{Ï•\TŒ\ #ê‘·Tsê´ìøÏ ø=ìï ñ<ëVü≤s¡D\T e÷Á‘·y˚T. Ä\j·÷˝À¢ <ë–q $C≤„q Ø‘·T\qT $X‚¢wæ+#·&ÜìøÏ $düÔè‘·+>± |ü]XÀ<Ûäq\T #˚j·÷*.>∑Tfi¯flqT $C≤„q >∑qT\T>± eT*∫q •\TŒ\ y˚T<ÛädüT‡≈£î #˚‘·T˝…‹Ô qeTdüÿ]+#·e\dæ+<˚. <˚X¯yê´|üÔ+>± >∑\ >∑Tfi¯fl˝À mH√ï ôd’Hé‡ dü+|òüT≥q\T#√≥T #˚düTø=HêïsTT

kÕ+πø‹ø£‘·

eTq <˚X¯+˝Àì ô|<ä› ô|<ä› Ä\j·TìsêàD≤\ rs¡T‘ÓqTï \qT |ü]o

*+∫q|ü&ÉT eTq≈£î ÄX¯Ãs¡´+ ø£\T>∑T‘·T+~.m‘ÓÔÌq >√|ü⁄sê\T, ã\yÓTÆq ÁbÕø±sê\qT#·÷ùdÔ... yê{Ï ìsêàD≤ìøÏ Hê{Ï •\TŒ\T,bÕ\≈£î\T m+‘· ‘·|üq|ü&Ü¶s√ ns¡úeTe⁄‘·T+~. Ä\j·T ÁbÕø±s¡+ ã\+>± e⁄+&Ü\qïe⁄<˚›X¯+‘√ ô|<ä› ã+&É sêfi¯flqT ÁbÕø±s¡|ü⁄>√&É˝À bı+<äT|üs¡#ês¡T. n+‘· ô|<ä› sêfi¯flqTô|’øÏ m‘·Ô&ÜìøÏ yês¡T @ $<ÛäyÓTÆq kÕ+πø‹ø£HÓ’|ü⁄D≤´ìï Á|ü<ä]Ù+#ês√...?

Vü≤fi‚;&ÉT

Vü≤+|æ

˝ÒbÕøÏå

32

>∑Tfi¯ófl... $C≤„q >∑qT\T

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 33

$»j·Tq>∑s¡ sê»´ kÕú|ü≈£î˝…’q k˛<äs¡<ä«j·T+Vü≤]Vü≤s¡sêj·T\T- ãTø£ÿsêj·T\T, eékÕj·T$düÔs¡D≈£î ô|<ä›|”≥ y˚XÊs¡T. ‘·T+>∑uÛÑÁ<ä q~ ˙{ÏìeT[fl+#·&ÜìøÏ sê‹ø=+&É\qT ‘=*∫ ø±\Te\Tì]à+#ês¡T. n<˚$<Ûä+>± yê>∑T\T, e+ø£\≈£în&É¶+>± nqTyÓ’q#√≥ #Ós¡Te⁄ø£≥º\T ø£{≤ºs¡T. ø=ìï#√≥¢ #Ós¡Te⁄\≈£î q~ ˙{Ïì eT[fl+#ês¡T. ø=ìïÁbÕ+‘ê˝À¢ ˙{Ïìì\«#˚j·T &ÜìøÏ e÷Á‘·y˚T#Ós¡Te⁄\T ‘·$«+∫q <ëK˝≤\THêïsTT. yÓTT<ä{ÏãTø£ÿsêj·T\ ≈£îe÷s¡T&ÉT ¬s+&√ Vü≤]Vü≤s¡sêj·T\Ä<Ûä«s¡´+˝À ‘=*<˚~ sêE≈£î e÷s¡T&ÉT ô|<äu…’s¡sêE, nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ >√s¡+≥¢ eT+&É\+

y˚T¬s&ç¶|ü*¢ e<ä› Áø°.X¯.1383˝À ˇø£ #Ós¡Te⁄qT‘·$«+∫q≥Tº XÊdüq+ e⁄+~. ¬s+&√ Vü≤]Vü≤s¡sêj·T\ e<ä› eT+Á‹>± |üì#˚dæq ÁøÏj·÷X¯øÏÔˇ&Éj·÷sY ∫Á‘êe‹ q~øÏ n&É¶+>± nq+‘·|ü⁄s¡+õ˝≤¢ ãTø£ÿ|ü≥ï+ e<ä› ô|<ä› #Ós¡Te⁄ qT ì]à+|CÒXÊ&ÉT. <Ûäs¡àes¡+, nq+‘·|ü⁄s¡+, Á|üø±X¯+ õ˝≤¢ø£+uÛÑ+ e+{Ï #ê˝≤ ô|<ä› #Ós¡Te⁄ \T ÄHê&˚ s¡÷|ü~<äT›ø=HêïsTT. $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´+˝À y˚˝≤~#Ós¡Te⁄\T ‘·yê«s¡T. q~˙{Ïì yê&ÉTø√ e&ÜìøÏM\T>± #Ós¡Te⁄\T, ø±\Te\ ìs¡«Vü≤D ø√dü+ ˇø£eédüú Ä$s¡“¤$+∫+~. n<˚ ‘·˝≤]- ˙s¡T>∑+{Ïyês¡T. eékÕj·T $düÔs¡D »s¡>∑&É+‘√ eékÕj·T

ñ‘·Œ‘·TÔ\T >∑D˙j·T+>± ô|]>±sTT. eTTK´+>±ÄVü‰s¡<ÛëHê´\T, #·¬øÿs¡, u…\¢+, q÷HÓ–+»\ñ‘·Œ‹Ô u≤>± ô|]–+~. |ü+&çq |ü+≥˝À ø=+‘·uÛ≤>±ìï sêE KC≤Hê≈£î |üqTï>± #Ó*¢+#ê*.

lÁøÏwüí<˚esêj·T\ ø±\+ (1509-29)˝ÀeékÕj·T $düÔs¡D eT]+‘· y˚>∑+>± »]–+~.‘·T+>∑uÛÑÁ<ä q~ô|’Äqø£≥º ì]à+#·&ÜìøÏ ¬s+&˚+&ÉT¢ÁX¯$T+#ês¡T. ˇø£yÓ’|ü⁄ j·TT<ëΔ\T#˚dü÷ÔH˚ eékÕj·÷_Ûeè~Δô|’ <äèwæº kÕ]+#ê&ÉT ÁøÏwüí<˚esêj·T\T.ãfi≤fl] õ˝≤¢ Hê>∑˝≤|ü⁄s¡+ (H˚{Ï Vü≤§ùdŒ≥)düMT|ü+˝Àì ø=Ás¡>∑\T¢ e<ä› ‘·T+>∑uÛÑÁ<ä q~ô|’Äqø£≥º ìsêàD≤ìøÏ 1520˝À ÁøÏwüísêj·T\T lø±

sêj·T\sê»´+˝À$»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´+˝À eékÕj·T+ u≤>± $düÔs¡D≈£î H√#·Tø=qï~. #Ós¡Te⁄\T, ≈£î+≥\T, ø±\Te\ ‘·e«ø±\≈£î

bÕ\≈£î\T ÁbÕ<Ûëq´+ Çe«&É+‘√ yÓT≥º |ü+≥\‘√ bÕ≥T ‘·Ø ùd<ä´+ ô|]–+~. e], #Ós¡≈£îkÕ>∑T m≈£îÿesTT+~. ‘·eT\bÕ≈£î \T,b˛ø£#Óø£ÿ\T (eø£ÿ\T), qTe⁄«\T, ≈£îdüTeT\T, sê>∑T\T, dü»®, C§qï, >√<ÛäTeT, |ü‹Ô ‘·~‘·s¡ |ü+≥\qT Hê{Ï Á|ü»\T |ü+&ç+#ês¡T.sê»´+˝À Kì» dü+|ü<ä≈£î ø=<äe ˝Ò<äT. ã+>±s¡+‘√ bÕ≥T eÁ»yÓ’&ÛÉ÷sê´\T, y˚T˝…’q C≤‹s¡‘êï \qT M<ÛäT\˝À sêdüT\T>± b˛dæn$Tàq |òüTq#· ]Á‘· e⁄+~. $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´ bÕ\≈£î˝À¢ n‘·´+‘· |üsêÁø£eTe+‘·T&ÉT, |ü]bÕ\Hê<ä≈£åî&ÉT, sê»˙‹E„ &ÉT,lÁøÏwüí<˚esêj·T\T. sêj·T\ø±\+˝À sê»´+ ª|ü#·Ãμ>± e]Δ*¢+~. ‘·eT |üPØ«≈£î\T n_Ûeè~ΔøÏ ∫s¡Tu≤≥\T ì]àùdÔ lÁøÏwüí<˚esêj·T\T eTVü‰e÷sêZìï ì]à+#ê&ÉT. <ëì‘√ Äj·Tq bÕ\q˝À ªªdü«s¡í kÕÁe÷»´+μμ kÕøå±‘·ÿ]+∫+~. ìs¡+‘·s¡+ j·TT<ëΔ\T #˚dü÷ÔH˚e⁄Hêï n<äT“¤‘·yÓTÆq sê»˙‹»„‘·qT Á|ü<ä]Ù+∫ kÕÁe÷C≤´ìï Á|ü>∑‹|ü<∏ä+˝À |üj·Tì+|ü#˚dæq qe´ |ü~∏≈£î&ÉT lÁøÏwüí<˚esêj·T\T.sêj·T\ sê»´+˝À ª|üdæ&ç |ü+≥\Tμ |ü+&ÜsTT.

dü«s¡íXÀuÛÑ

|üdæ&ç |ü+≥\T

34

s¡+ #·T{≤º&ÉT. ˙{ÏÁ|üyêVü≤+ eTT+<äTø£≥º ì\Te ˝Ò<äT. Äs¡THÓ\\ ø£wüº+˙{ÏbÕ\sTT+~. b˛s¡TÃ^düT≈£î#Ó+~q >∑TÁsê\ yê´bÕ] &=$T+>√ù|dt $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷C≤´~ÛH˚‘·≈£îˇø£ dü\Vü‰ Ç#êÃ&ÉT. ªª‘·eT>∑es¡ïsYqT dü+Á|ü~ùdÔ Ç+»˙s¡¢qT|ü+|ü⁄‘ê&Éμμì ù|dt sêj·T\‘√#ÓbÕŒ&ÉT. Á|üeTTK πse⁄ |ü≥ºD+>√yê b˛s¡TÃ^düT yê] ÄBÛq+˝Àe⁄+&˚~. >√yê >∑es¡ïsY>± &çj·÷>√˝Àô|CŸ &çôdπø«sê (1518- 21)e⁄+&˚yê&ÉT. >√yê bÕ\≈£î˝…’qb˛s¡TÃ^düT yês¡T lÁøÏwüí <˚esêj·T\‘√ düìïVæ≤‘· dü+ã+<Ûë\T ø£*–e⁄+&˚yês¡T. >√yê >∑es¡ïsY ôdπø«sêCÀy√&ç˝≤ bı+{Ï nH˚ Ç+»˙sYqT$»j·Tq>∑s¡+ |ü+bÕ&ÉT. Äj·Tqdü\Vü‰\T, dü÷#·q\‘√ ‘·T+>∑uÛÑÁ<äô|’Äqø£≥ºqT 1521˝À |üP]Ô#˚XÊs¡T. Ä˙s¡T eékÕ j·÷ìøÏ, q>∑s¡ Á|ü»\ì‘êédüsê\≈£î ñ|üjÓ÷>∑ |ü&ç+~.lÁøÏwüí <˚esêj·T\T y˚˝≤~ #Ós¡Te⁄\T ì]à+|üCÒdæq≥Tº #ê]Á‘·ø±<Ûësê\THêïsTT. lÁøÏwüí<˚esêj·T\T ˙{Ïeqs¡T\≈£î n~Ûø£ ÁbÕ<Ûëq´‘· Ç∫Ãq+<äTq eékÕj·T ñ‘·Œ‘·TÔ\T>∑D˙j·T+>± ô|]>±sTT. e],#Ós¡≈£î, ‘·eT\bÕ≈£î \‘√≥\T, qTe⁄«\T,|ü‹Ô|ü+≥\ $d”Ôs¡í+ m≈£îÿesTT+~. <ëì‘√sê»´+˝À |ü#·Ã<äq+ ô|]–+~. eTTK´+>±kÕÁe÷»´ sê»<Ûë˙ q>∑s¡+ |ü#·Ãì Á|üø£è‹‘√|ü⁄\øÏ+|üCÒdæ+<äì &=$T+>√ù|dt ‘·q s¡#·qªÁø±ìø˘‡ &Ódt sêsTTCŸ &ç _dtq>∑μ˝À ù|s=ÿHêï&ÉT.

eékÕj·÷_Ûeè~Δ‘√ <˚X¯ dü+|ü<ä ô|s¡T>∑T‘·T+<äì ÁøÏwüí<˚esêj·T\T uÛ≤$+#ê&ÉT. eékÕj·Tñ‘·Œ‘·TÔ\T ô|]–‘˚ <˚XÊ_Ûeè~Δ @ $<Ûä+>± »s¡T>∑T‘·T+<√qì ‘·q Á|æj·TyÓTÆq ø±e´+ªªÄeTTø£Ôe÷\´<äμμ˝À $e]+#ê&ÉT.

<˚X¯kÂuÛ≤>∑´ eTs¡Δdæ~ΔøÏì eT÷\$T\yÓTTøÏ+‘Ó’q ≈£î+≥ø±\«\T s¡∫+∫qj·TeTT ù|<ä≈£î, n] ø√s¡TqHé H=dü+– Á|üã\#˚dæq ns¡Δ<Ûäs¡àeTT\T ô|s¡T>∑T˙{Ïeqs¡T\ n_Ûeè~Δ˝ÀuÛ≤>∑+>± #Ós¡Te⁄\T,

≈£î+≥\T, ø±\Te\qT @sêŒ≥T#˚ùdÔ eékÕj·Tñ‘·Œ‘·TÔ\T ô|]– <˚X¯+ dæ]dü+|ü<ä\‘√ ‘·T\‘·÷>∑T‘·T+<äì sêj·T\T Ä |ü<ä´+˝À ‘Ó*bÕ&ÉT.|ü]ÁX¯eT\T

eékÕj·T ñ‘·Œ‘·TÔ\T u≤>± ô|s¡>∑&É+‘√ yê{ÏÄ<Ûë]‘· |ü]ÁX¯eT\T s¡÷|ü⁄~<äT› ø=HêïsTT. #·¬øÿs¡,

q÷\T, n<ä›ø£+, ø£\+ø±Ø |ü]ÁX¯eT\T, q÷\T ø£sêà>±sê\T yÓ*XÊsTT.<˚oj·T nedüsê\≈£î dü]b˛>± $T–*qyê{Ïì $<˚XÊ\≈£î m>∑TeT‹#˚XÊs¡T. |ü‹Ô<ë«sê q÷\Tã≥º\qT,ñìï <ë«sê ø£+ãfi¯flqT, |ü≥Tº‘√|ü≥Tºã≥º\qT eT>±Z˝ô|’ H˚ùdyês¡T._j·T´+, #Óø£ÿs¡, ã≥ºº\T $$<Ûä<˚XÊ\≈£î m>∑TeT‹ nj·÷´sTT.‘·<ë«sê $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´KC≤Hê˝À dü«<˚o HêD≤\‘√ bÕ≥T$<˚o HêD≤\T ≈£L&Ü ì\«e⁄+&˚$.eÁC≤\T-ã+>±s¡+

$»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´+˝ÀeÁC≤\T $]$>± \_ÛdüTÔ+&˚$.nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ ñs¡eø=+&É,eÁ»ø£s¡÷s¡T |ü]düs¡ ÁbÕ+‘ê˝À¢,ø£s¡÷ï\T õ˝≤¢˝Àì ø=ìï Á|ü<˚XÊ˝À¢n‘·´+‘· $\TyÓ’q eÁC≤\T <=]πø$.n<˚$<Ûä+>± y˚T*$T C≤‹s¡‘êï\T≈£L&Ü \uÛÑéTj˚T´$. ∫qï ∫qïeÁC≤\T me]øÏ <=]øÏq$ yêπsneTTàø=H˚yês¡T. ø±˙ ô|<ä› |ü]e÷D+ e⁄qï eÁC≤\T <=]øÏ‘˚e÷Á‘·+ n$ K∫Ã‘·+>± KC≤Hê≈£î#˚s¡e\dæ+<˚. ø√&ç>∑T&É¶+‘· ˝≤e⁄>∑\eÁC≤\qT ÁøÏwüísêj·T\T n$T‘·+>±

Çwüº|ü&˚yês¡ì &=$T+>√ù|dt sêXÊ&ÉT. ø=ìïy˚\eÁC≤\qT sêj·T\T uÛÑÁ<ä|üs¡#ê&ÉT. Çø£¬ø+|ü⁄\T,s¡‘êï\T, eTT‘ê´\T, eTDT\T sêdüT\TsêdüT\T>± e⁄+&˚eì sêj·T\ ÄkÕúHêìïdü+<ä]Ù+∫q |ü\Te⁄s¡T $<˚o es¡Ô≈£î\T,#·]Á‘·ø±s¡T\T ‘·eT ‘·eT s¡#·q˝À¢ sêXÊs¡T.lÁøÏwüí<˚esêj·T\T ì‘·´+ <Ûä]+#˚ ‘·\bÕ>± e+{ÏøÏØ≥+˝À, yÓT&É˝À y˚düTø=H˚ e÷\˝À¢ n‘·´+‘·

$\TyÓ’q eÁC≤\T, ¬ø+|ü⁄\T, |ü#·Ã\T e⁄+&˚$.n|üŒ{À¢H˚ ã+>±s¡T >∑qT\THêïsTT. ÁøÏcÕí,‘·T+>∑uÛÑÁ<ä ‘·~‘·s¡ qB rsê˝À¢ ˇ+Á&ÉTeT{Ïºìs¡+>∑]+∫ ã+>±s¡TqT ‘·j·÷s¡T#˚ùdyês¡T. $\TyÓ’qsêfi¯ófl bı~–q ã+>±s¡T ÄuÛÑs¡D≤\qT sê»<Ûëì-Vü≤+|”˝Àì $s¡÷bÕø£å Ä\j·T+ eTT+<äT>∑\sê»M~Û˝À ny˚Tàyês¡T. eÁC≤\T, s¡‘êï\T, |ü#·Ã\Te+{Ï$ sêdüT\Tb˛dæ ny˚Tàyês¡T. eÁC≤\Tã+>±s¡TÄuÛÑs¡D≤\T ø=q&ÜìøÏ $<˚o es¡Ô≈£î\Tm>∑ã&˚yês¡T. sê»´+˝À ã+>±s¡T, yÓ+&ç, sê–HêD≤\T yê&ÉTø£˝À e⁄HêïsTT. 50 \ø£å\ ã+>±s¡Tes¡Vü‰\T lÁøÏwüí<˚esêj·T\T ˇø£ s¡Vü≤dü´ Á|ü<˚X¯+˝À <ë∫ e⁄+#ê&ÉT. $|ü‘·TÔ\ düeTj·T+˝Àe÷Á‘·y˚T yê{Ïì yê&ÉTø=ì eT∞fl KC≤Hê ã+>±s¡Tes¡Vü‰\‘√ ì+ù|yê&ÉT. ã+>±s¡T HêDÒ\qT |üsê›e⁄\T nH˚yês¡T. Çø£ <ÛëHê´>±sê\T ≈£L&Ü m|ü⁄Œ&É÷ ì+&ÉT>± e⁄+&˚$. Ä $<Ûä+>± lÁøÏwüí<˚esêj·T\ sê»´+ |ü#·Ã>± ø£fi¯ø£fi¯˝≤&ç+~. ˇø£{Ï|ü+≥\‘√ Ä≈£î |ü#·Ã<äq+ ¬s+&√~ ã+>±s¡T‘√|üdüT|ü⁄es¡í |ü#·Ã<äq+. lÁøÏwüí <˚esêj·T\T ‘·q|ü] bÕ\Hê ø±\+˝À eékÕj·÷ìï n_Ûeè~Δ #˚dæ,Ä]úú ø£ eédüúqT ã˝Àù|‘·+ #˚dæq+<äTq ‘·qyês¡düT\ ≈£î ≥qTï\ø=B› ã+>±sêìï, $\TyÓ’qs¡‘êï\qT n+~+#ê&ÉT. Äj·Tq n\T¢&Ó’q ‹s¡TeT\sêj·T\T (¬s+&Ée ≈£îe÷¬sÔ - yÓ+>∑fi≤+ã uÛÑs¡Ô )1565˝À $»j·Tq>∑s¡+ (Vü≤+|æ) qT+∫ ô|qTø=+&É≈£î bÕ]b˛sTT e#êÃ&ÉT. e#˚Ã≥|ü⁄&ÉT 550@qT>∑T\T, e+<ä˝≤~ >∑TÁsê\ô|’ eÁC≤\T, ã+>±s¡Tes¡Vü‰\T, ¬ø+|ü⁄\T, s¡‘êï\T, |ü#·Ã\T yÓ÷düTø=ìe#êÃ&ÉT.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 35

ø£ècÕí õ˝≤¢ πø+Á<ä |ü≥ºDyÓTÆq eT∫©|ü{≤ïìøÏ áXÊq´ ~X¯˝À 20 øÏ.MT. <ä÷s¡+˝À|òüT+≥kÕ\ Á>±eTeTT+~. uÛÖ>√[ø£+>± 16μ8μμñ‘·Ôs¡ nøå±+X¯eTT, 800 56μ ‘·÷s¡TŒ πsU≤+X¯eTT\ô|’ e⁄+~. eT∫©|ü≥ï+ qT+∫ s√&ÉT¶e÷s¡ZeTT+~. ãdüT‡\T ‘·s¡#·T ‹s¡T>∑T ‘·T+{≤sTT. n‹ düMT|ü ¬s’\T ≈£L&É* eT∫© |ü≥ïy˚T.ø£ècÕíq~ Á>±e÷ìøÏ <äøÏåD+>± Á|üeVæ≤ k˛Ô+~.Á>±e÷ìï ÄqT≈£îì ñ|ü⁄ŒfÒs¡T Á|üeVæ≤ k˛Ô+~.á ñ|ü⁄ŒfÒs¡T |òüT+≥kÕ\qT düeTTÁ<ä+ ‘√ø£\T|ü⁄‘·T+~. á ÁbÕ+‘·+ eÁdüÔ |ü]ÁX¯eT≈£îÁ|üdæ~Δ. ø£ècÕí &Ó˝≤º\˝À e] $kÕÔs¡+>± |ü+&ÉT‘·T+~. |òüT+≥kÕ\ qT+&ç <Ûëq´eTT, eÁkÕÔ\Tm>∑TeT‹ nj˚T´$. z&É>∑Ts¡TÔ (HÍø±∫Vü≤ï+)ñqï kÕ‘·yêVü≤q HêDÒ\T, s√eTdüT\ ã+>±s¡THêDÒ\T á ÁbÕ+‘·+˝À $]$>± \_Û+#êsTT.Á>±eT+˝À H˚{Ïø° |üP»\+<äT≈£î+≥Tqï »\BÛX¯«s¡T&ÉT (düeTTÁ<ë~Û|ü‹) |òüT+≥kÕ\ #ê˝≤ X¯‘êu≤›\bÕ≥T z&Éπse⁄>± ñ+&ç ñ+≥T+<äq{≤ìøÏ‘êsêÿD+. ˇø£ ÁbÕø£è‘· XÊdüq+ |òüT+≥kÕ\qT|ü‘·qeT+≥Tqï~. |ü‘·qeT+fÒ |ü≥ºD+-πse⁄|ü≥ºD+ nì #·]Á‘·ø±s¡T\T uÛ≤$düTÔHêïs¡T.

ÁbÕø£è‘· XÊdüHê\T á ÁbÕ+‘êìï ø£+≥ø√dæ‡\, ø£+≥ø£k˛\ nì ù|s=ÿHêïs¡T. á ù|s¡¢dü+düÿèrø£s¡D |òü*‘·y˚T ø£+≥ø£XË’\. dæ<ëΔs¡Δ>ö‘·eTTì n_Ûe÷q bÕÁ‘·yÓTÆq nX¯«+ø£+≥ø£+,Ä+Á<Ûä uÖ<äΔ+˝À ÁbÕ#·Ts¡´+ bı+~q #Ó’‘·´≈£î\

˝Àì ˇø£ XÊUÒ XË’\. á ¬s+&ÉT HêeTeTT\y˚Tfi¯$+ù| ø£+≥ø£XË’\. ø£+≥ø£XË’\ n|üÁuÛÑ+X¯s¡÷|üy˚T |òüT+≥kÕ\ nì ø=+<äs¡T #·]Á‘·ø±s¡T\n_ÛÁbÕj·T+. ø£+≥ø£XË’\˝À |üPs¡« XË’\ XÊFj·TT\T, n|üs¡XË’\ XÊFj·TT\T Çs¡Te⁄s¡T e⁄+&˚ yês¡T.|òüT+≥kÕ\ Á>±e÷ìøÏ áXÊq´ ~X¯˝À ô|<ä›~ã“(uÖ<äΔdü÷Ô|ü+) ñ+~. |òüT+≥kÕ\ Á>±eTVü≤]»qyê&É |òüTÀsƒ¡ø£+. |òüTÀsƒ¡ø£+ n+fÒ nX¯«+.Á>±eT •yês¡¢˝Àì <Ûäs¡àø√≥ ~ã“,mqïeTàbÕ&ÉT, <Ûäs¡à|òüTÀsƒ¡ø£+, |òüTÀsƒ¡ø£+ Vü≤]»qyê&É\˝À »]|æq |ü⁄sê‘·‘·« Á‘·e«ø±\T uÖ<äΔdü÷Ô|ü neX‚cÕ\qT yÓ\T>∑T ˝ÀìøÏ ‘Ó#êÃsTT.Á>±eT •esê¢ qT+&ç yÓTÆfi¯flø= \~ <ä÷s¡+ es¡≈£îá neX‚cÕ\T \_Û+#êsTT. Ç|üŒ{Ïø° \_ÛdüTÔH˚e⁄HêïsTT. ô|<ä›~ã“˝À eTVü‰ dü÷Ô|ü+, |ü]düsê\˝À $Vü‰sê\T, ¬s+&ÉT ˝Òø£ eT÷&ÉT yÓTT≈£îÿã&çdü÷ÔbÕ\T e⁄+&Ée#·TÃqì |ü⁄sê‘·‘·«y˚‘·Ô\n_ÛÁbÕj·T+. eTVü‰dü÷Ô|ü+

|òüT+≥kÕ\ Á>±e÷ìøÏ áXÊq´~X¯˝À 112n&ÉT>∑T\ (37MT.) yê´dü+, 23 n&ÉT>∑T\ (7.8MT) m‘·TÔ ñqï ~ã“qT 1870-71 ÁbÕ+‘·+˝ÀuÖ<äΔ dü÷ú|ü+>± u≤ôd«˝Ÿ >∑T]Ô+#ê&ÉT. 1904˝Àn˝…>±®+&És¡T πs Á‘·e«ø±\T »]|æ dü÷ú|ü Äø±s¡|ü]e÷D≤\qT, ìsêàD yÓ’•cÕº´ìïyÓ\T>∑T˝ÀìøÏ ‘Ó#êÃ&ÉT. |òüT+≥kÕ\ dü÷ú|ü+,uÛÑ{ÏºÁb˛\T, neTsêe‹ e+{Ï ÁbÕNq uÖ<äΔ

dü÷ÔbÕ\qT b˛* e⁄Hêï <ëì ìsêàD |ü<äΔ‹$\ø£åDyÓTÆq~. dü÷ú|ü|ü⁄Hê~ (;»eTT˝Òø£eT÷\_+<äTe⁄) 10 n&ÉT>∑T\ #·<äs¡|ü⁄ ~yÓTà>±e⁄+~. <ëì #·T≥÷º 19 n&ÉT>∑T\ Ç+ø=ø£#·<äs¡+ e⁄+~. á yÓ\T|ü* #·<äs¡|ü⁄ >√&É\T 1MT≥s¡T eT+<ä+˝À e⁄HêïsTT. á yÓ\T|ü*#·<äs¡+ #·T≥÷º 56 n&ÉT>∑T\ yê´dü+, 4n&ÉT>∑T\ eT+<ä+ e⁄qï eè‘êÔø±s¡|ü⁄ >√&Ée⁄+~. eT<Ûä´ #·<äs¡+qT+&ç 900 ø√D+‘√ 2n&ÉT>∑T\ 4 n+>∑Tfi≤\ eT+<ä+ ø£*–q >√&É\TyÓ\T|ü* #·<äsêìï, eè‘êÔø±s¡|ü⁄ >√&ÉqTø£\T|ü⁄‘·THêïsTT. Ç$ yÓTT‘·Ô+ |ü⁄Hê~ì 16>∑<äT\T>± $uÛÑõdüTÔHêï sTT. á >∑<äT\˙ï q\¢eT{Ïº‘√ ≈£L]Ã e⁄HêïsTT. dü÷Ô|ü >∑s¡“¤eT+‘êÇ≥Tø£\ ø£≥Tºã&ç e⁄+~. $$<Ûä e\j·÷\˙ïø£*|æ 18 n&ÉT>∑T\ eT+<ä+ ø£\~yÓTà@s¡Œ&ç+~. á ~yÓTàô|’q n+<ä+e⁄+~.~yÓTà#·T≥÷º 5 n&ÉT>∑T\ 7 n+>∑Tfi≤\ yÓ&É\TŒ,3 n&ÉT>∑T\ 6 n+>∑Tfi≤\ m‘·TÔq ñ|ü]‘·\Á|ü<äøÏåD≤|ü<Ûä+ e⁄+~.

|ü⁄Hê~ e<ä› dü÷Ô|üyê´dü+: 112 n&ÉT>∑T\T(37 MT.)

y˚T~Û yê´dü+: 33.3 MTn+&É+ yê´dü+: 18 n&ÉT>∑T\Teè‘êÔø±s¡|ü⁄ >√&É yÓ\T|ü\ 1.7MT.

yÓ&É\TŒq Á|ü<äøÏåD≤ |ü<∏ä+ e⁄+&˚~.n+&Üìï ÄqT≈£îì _Û≈£åîe⁄\¬ø’ ∫qï ∫qï

X¯s¡D+>∑#êÃ¤$T

Áø°düTÔ X¯ø±s¡+uÛÑ+˝À |òüT+≥kÕ\ Á|üdæ<äΔuÖ<äΔ πøåÁ‘·+>± $\dæ*¢+~. Áø°.X¯. 1e

X¯‘êã›+qT+&ç 4e X¯‘êã›+ es¡≈£î Çø£ÿ&ÉuÖ<äΔ+ ñ#·Ã¤dæú‹˝À e⁄+&˚~. Çø£ÿ&ç uÖ<äΔ|ü]Áyê»≈£î\T Çs¡T>∑T bıs¡T>∑Tq ñqï

Hê>±s¡T®qø=+&É, neTsêe‹, »>∑Zj·T´ù|≥,e&É¶e÷qT eTTqï>∑T πøåÁ‘ê\‘√ düìïVæ≤‘·dü+ã+<Ûë\T ø£*–e⁄+&˚yês¡T. Hê{Ï

|òüT+≥kÕ\ |ü]düs¡ Á|ü»\T neTsêer eTVü‰#Ó’‘ê´ìøÏ <ëq<Ûäsêà\T #˚dæq

Ä<Ûësê\THêïsTT. H˚{Ïø° uÖ<äΔ+ Çø£ÿ&É r|æ >∑Ts¡TÔ>± $T–˝Ò e⁄+~.

uÖ<äΔπøåÁ‘·+ |òüT+≥kÕ\

36 qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

>∑<äT\T+&˚eì n˝…>±®+&És¡T πs n_ÛÁbÕj·T+. á$<ÛäyÓTÆq |ü⁄Hê~ ìsêàD+ dæ+Vü≤fi¯+(l\+ø£)˝Àì nq÷sê<Ûä |ü⁄s¡ dü÷ÔbÕìï b˛*e⁄+<äì n‘·ì n_ÛÁbÕj·T+.

neTsêe‹ eTVü‰ #Ó’‘ê´ìøÏ e˝… |òüT+≥kÕ\dü÷ÔbÕìøÏ ≈£L&Ü |ü{ÏwüºyÓTÆq •©Œø£è‘· ÁbÕø±s¡+e⁄qï≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~. düTqï|ü⁄sê‹ |òü\ø±\eTTø£ÿ\T, ñw”íwü|ü⁄ eTTø£ÿ\T, |üP\<ä+&ÉyÓ÷düTÔqï eTs¡T>∑TE® •˝≤Œ\ eTTø£ÿ\T, ÁbÕø±s¡düÔ+uÛÑ neX‚cÕ\T dü÷Ô|ü |ü]~Û˝À \_Û+#êsTT.neTsêe‹, »>∑Zj·T´ù|≥\˝À e˝… dü÷Ô|ün+&É+ •˝≤Œ\‘√ n\+ø£]+#·ã&ç e⁄+&˚~.

|òüT+≥kÕ\ dü÷Ô|ü+ Áø°.X¯.1-2 X¯‘êu≤›\˝Àì]à+#·ã&ç+~. eTVü‰ dü÷ÔbÕìï |ü]y˚wæº+∫$Vü‰s¡eTT, eT+&ÉbÕ\T, Ä\j·÷\T+&˚$.|òüT+≥kÕ\ •yês¡T Á>±e÷\˝À bÕ\sê‹düÔ+uÛ≤\T, |òü\ø±\T, ô|<ä› ô|<ä› Ç≥Tø£\T,XÊdüHê\Tqï sê‹ eTTø£ÿ\T, B|üdüÔ+uÛÑ+,Á‹X¯S\+, <Ûäs¡à#·Áø£+, |üPs¡í≈£î+uÛÑ+, ãT<äΔÁ|ü‹eT\Tqï •˝≤|òü\ø±\H˚ø£+ \_Û+#êsTT.n‘·´<äT“¤‘·+>± #ÓøÏÿ e⁄qï ãT<äΔbÕ<ë\ •\Œ+,ì\ã&ç e⁄qï ãT<äΔ$Á>∑Vü≤+, Á|ü\+ãbÕ<äBø£å˝À e⁄qï ãT<äΔ Á|ü‹eT, dæ+Vü≤ •\Œ+,dæ+Vü‰düq+- e÷s¡Z<äs¡¸D •˝≤Œ\Tqï |òü\ø±\T,

Ç≥Tø£ ø£≥º&Ü\T, ≈£î+&Éô|+≈£î\T, s√eTqTkÕ‘·yêVü≤q HêDÒ\T \_Û+#êsTT.

dü÷ú|ü>∑s¡“¤+˝À ¬s+&ÉT eT+pwæø£\T\_Û+#êsTT. ¬s+&É÷ eTèDàj·T bÕÁ‘·˝Ò (eT{Ïº#·{°º˝Ò). dü÷Ô|ü ñ|ü]‘·\+ qT+&ç dü÷Ô|ü>∑s¡“¤+7.8 MT. ˝À‘·T es¡≈£î e⁄+~. ñ|ü]‘·\+

qT+&ç 90 ôd+.MT. ˝À‘·Tq 9 n+>∑Tfi≤\#·<äs¡|ü⁄ U≤∞ e⁄+~. n+<äT˝À yÓTT<ä{ÏeT+pwæø£ ‘ê\÷≈£î eTTø£ÿ\T \_Û+#êsTT. áeT{Ïº eTTø£ÿ\‘√ bÕ≥T ˇø£ d”dü|ü⁄HêD…eTT,◊<äTø√D≤\Tqï ˙\|ü⁄ |üPdü, ˇø£ düŒ¤{Ïø£|ü⁄|üPdü, $\TyÓ’q sê‹eTTø£ÿ\T, eT÷&ÉT ∫qï|üPdü\T \_Û+#êsTT. yÓTT<ä{ÏeT+pwæø£ ñqïn+‘·s¡+ø£+fÒ ø=+#Ó+ ˝À‘·Tq ¬s+&Ée eTèDàj·TeT+pwæø£ \_Û+∫+~. á eT+pwæø£ 4 1/2n+>∑Tfi≤ \ yê´dü+, 4 1/2 n+>∑Tfi≤\ m‘·TÔ|ü]e÷D+˝À e⁄+~. BìøÏ ãT&çô|’ e⁄qï eT÷‘·e⁄+~. (ô|<ä› #·{Ïº) á ô|<ä› #·{Ïº˝À 1 3/4n+>∑Tfi≤\T ì 2 1/4 n+>∑Tfi≤\T |ü]e÷D+ñqï •˝≤eT+pwæø£qT b˛*q q–w” e⁄qï mÁs¡{ÏeTèDàj·T ù|{Ïø£ (∫qï #·{Ïº) e⁄+~. á∫qï#·{Ïº˝À meTTø£ eTTø£ÿ\T, ˇø£ wü{Ÿø√D|ü⁄düŒ¤{Ïø£|ü⁄ |üPdü, ◊<äT∫qï >∑T+Á&É{Ï |üPdü\T,ˇø£ eTT‘·´|ü⁄ |üPdü, Äs¡T ∫qï |üPdü\T, ¬s+&ÉT|ü#·Ã{Ï düŒ¤{Ïø£|ü⁄ eTTø£ÿ\T, mì$T~ ¬sø£ÿ\Tqïã+>±s¡T |ü⁄e⁄«. ã+>±s¡T πs≈£î ˇø£{Ï, ∫qï∫qï Kì»|ü⁄ eTTø£ÿ\T ñHêïsTT. ∫qï#·{Ïºìô|<ä›#·{Ïº˝À #·ø£ÿ>± neT]Ã eT{Ïº˝À >∑{Ïº>±≈£L]Ã ñ+#ês¡T. |üP»˙j·TT\ ÄdæÔ neX‚cÕìøÏÁ|ü‘˚´ø£ ÁX¯<ëΔ uÛÑ≈£îÔ\T ø£qãs¡∫q≥T¢ e⁄+~.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 37

38

Çø£ eTq<˚X¯+˝Àì sêe÷j·TD+ Á|üø±s¡+sêeDT&ÉT uÛÑj·T+ø£s¡ sêø£ådüT&ÉT. Äj·TqqTsêeD ÁãVü≤à nì≈£L&Ü n+{≤s¡T. ‘·q #Ó˝…¢\T X¯Ss¡ŒDK eTT≈£îÿ #Óe⁄\T ø√dæq+<äT≈£îÁ|ürø±s¡+>± sêeTTì uÛ≤s¡´ d”‘·qT sêeDT&ÉTm‘·TÔø=ì b˛j·÷&ÉT. ªªsêeDT&ÉT eT+∫

sêEμμ nì l\+ø£ Á|ü»\T ø°]ÔkÕÔs¡T. eTq <˚X¯+˝À sêeDTìï #Ó&É¶yê&É+{≤s¡T. eT] n≥Te+{Ï sêeDTìï Äsê~Û+#·s¡T ø£<ë? ø±˙ Äsê~Û+#·&ÜìøÏ sêeD ÁãVü≤à ø√yÓ\ yÓ\dæ+~.>∑T&çø£{Ïº n+<äT˝À |ü~‘·\\ sêeDTì $Á>∑Vü≤+ Á|ü‹wæº+#ês¡T. sêeTTìï <˚e⁄ì>±, ne

■ &Üø£ºsY #Ó’‘·q´ CÀ´‹

sêe÷j·TD+ nq>±H˚ uÛ≤s¡‘·<˚X¯Ç‹Vü‰dü+ nì be¬s’Hê #ÓãT‘ês¡T. yê©àøÏ

eTVü≤]¸ dü+düÿè‘·+˝À sêe÷j·TD≤ìïsêXÊ&ÉT. ø±˙ Ç‘·s¡ <˚XÊ˝À¢q÷

sêe÷j·TD≤\THêïsTT. yê{Ïì Ç‘·s¡T\TsêXÊs¡T. eTq<˚X¯+˝Àì sêe÷j·TD+˝ÀsêeTT&ÉT ø£<∏ëHêj·T≈£î&ÉT ø±>± sêeDT&ÉTÁ|ü‹Hêj·T≈£îì>± ù|s=ÿHêïs¡T. sêeDT&ÉT

d”‘·qT n|üVü≤]+∫ \+ø£≈£î rdüTø=ìb˛e&É+, j·TT<äΔ+˝À sêeDTì sêeTT&ÉT

#·+|ü&É+ n+<ä]ø° ‘Ó*dæq $wüj·Ty˚T. #Ó’Hêsêe÷j·TD+˝À <äX¯s¡<ÛäT&ÉT n+fÒ sêeDT&ÉT.

ø£<∏ëHêj·T≈£î&ÉT sêeDT&˚. n<˚$<Ûä+>±˝≤y√dt <˚X¯+˝Àì sêe÷j·TD+˝À d”‘· bÕÁ‘·˝ÒH˚˝Ò<äT. Ä $wüj·T+ ø=+‘· ÄX¯Ãsê´ìïø£*–+#˚~ nsTTHê eTTe÷à{Ïø° ì»y˚T.

eT<ÛäT¬s’ ø±eTsêCŸ j·T÷ìe]Ù{°˝À |üì#˚dæqÁbıô|òdüsY #·˝≤¢ sê<ÛëÁøÏwüí X¯s¡à $<˚o

sêe÷j·TD≤\ >∑T]+∫ |ü]XÀ<Ûäq #˚XÊs¡T.

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 39

‘ês¡ |ü⁄s¡Twüßì>± Äsê~Û+#˚ eTq<˚X¯+ ˝Àq÷sêeDTìï |üPõdüTÔHêïs¡+fÒ qeTà˝Òì ì»+.sêe DTì >∑T&ç sê»kÕúHé˝Àì CÀ<∏é|üPsY˝Àe⁄+~. CÀ<∏é|üPsY˝Àì #ê+<é|üP˝Ÿ ÁbÕ+‘·+˝ÀsêeDTì >∑T&çø£{≤ºs¡T. CÀ<∏é|üPsY düMT|ü+˝ÀeT+&√sY nH˚ |ü≥ï+ e⁄+~. n~ bÕ‘·CÀ<∏é|üPsY sêÁcÕº ìøÏ sê»<Ûëì>± e⁄+&˚~.sêe DTì uÛ≤s¡´ eT+&√<ä] kı+‘·÷s¡TeT+&√sY nì nø£ÿ&ç Á|ü»\ qeTàø£+.n+‘˚>±ø£ sêeD-eT+&√ <ä]\ ã+<ÛäTe⁄\Tsê»kÕúHé, >∑T»sê‘Y\˝À e⁄Hêïs¡≥. ø=‘·Ô>±

ì]à+∫q sêeDTì >∑T&ç ns¡Ã≈£î&ÉTø£eT˝Òwt Á|üø±s¡+ sêeT-sêeD j·TT<äΔ+,l\+ø£ $<Ûä«+dü+ »]–q ‘·sê«‘·|ü\Te⁄s¡T yê] ã+<ÛäT >∑D+ ñ‘·Ôs¡uÛ≤s¡‘êeìøÏ e\dü e#êÃs¡T. ‘êeTTsêeDTì yês¡düT\ì #Óù|Œyês¡T #ê˝≤eT+~ e⁄Hêï s¡ì ø£eT˝Òwtù|s=ÿHêïs¡T.

‘=\T‘· yês¡+‘ê eT+&√<ä]|ü⁄{Ïº ì\¢sTTq eT+&√sY≈£î e∫Ã‘·sê«‘· |ü\T ÁbÕ+‘ê\≈£î

‘·s¡*b˛ j·÷s¡T. eT+&√sY˝À bÕ&ÉTã≥º sê»uÛÑeHê\T H˚{Ïø° ø£ì|ækÕÔsTT.sê<∏√sY sê»e+o j·TT\≈£î eT+&√sYÁø°.X¯. 1392 qT+&ç 1459 es¡≈£îsê»<Ûëì>± e⁄+&˚~. eTVü‰sê»CÀ<∏é|üPsY q>∑sêìï ì]à+∫q ‘·sê«‘·CÀ<∏é|üPsY sê»<Ûëì nsTT+~. CÀ<Ûé|üPsY˝À ≈£L&Ü |ü\T sê»uÛÑeHê\Te⁄HêïsTT. sêeD ÁãVü≤à >∑T&ç düMT|ü+˝À ≈£L&Ü ÁbÕNq ø£≥º&Ü\THêïsTT. •e⁄ì |üPõdüTÔqï≥Tº>± sêeD

ÁãVü≤à $Á>∑Vü‰ìï eT*#ês¡T. ñ‘·Ôs¡ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À sêeD ÁãVü≤à≈£î Ä\j·T+ ø£{Ïº+∫q|òüTq‘· CÀ<∏é|üPsY yêdüT\<˚.

CÀ<∏é|üPsY yÓ[flq|ü⁄&ÉT sê»uÛÑeHê\T,eT+&√sY ÁbÕNq ø£≥º&Ü\T, sêeDTì >∑T&ç‘·|üŒ≈£î+&Ü #·÷&Ü*.

40 qe+ãsY - &çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt

|ü+#·MTrs¡ú+‹s¡TeT\ l y˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T ø£Hê´e÷dü+ ˝Àì ÁX¯eD qø£åÁ‘·+ Hê&ÉT

Ä$s¡“¤$ùdÔ ‹s¡T#êq÷s¡T |ü<ëàer neTàyês¡T ø±ØÔø£ e÷dü+˝Àì X¯óø£¢|üø£å|ü+#·$÷ ‹~∏Hê&ÉT Ä$s¡“¤$+∫+<äì |ü⁄sêD≤\T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïsTT. neTàyê]ñ‘·‡yê˝À¢ n‘·´+‘· eTTK´yÓTÆq~ |ü+#·MTrs¡ú+. |ü<äàdüs√es¡+>± ù|s=ÿqïneTàyê] ø√H˚s¡T˝À uÛÑ≈£îÔ\T |ü⁄D´kÕïHê\T Ä#·]+#·&Éy˚T |ü+#·MT rs¡ú+˝À Á|ü<Ûëq|òüT≥º+.

ø±ØÔø£+

■ &Üø£ºsY õ.$. <äTsêZÁ|ükÕ<é

ñ‘·‡yê\T ‹s¡TeT\ l y˚+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$T yê] Ä\j·T+‘√ b˛*ùdÔ ‹s¡T#êq÷s¡T˝Àì l

|ü<ëàer neTàyê] Ä\j·T+˝À »]π> ùde\T - ñ‘·‡yê\T ‘·≈£îÿeH˚ #Ó|üŒe#·TÃ.ì‘·´+ Á‹ø± \+˝À ns¡Ãq, düTÁ|üuÛ≤‘·+, ‘√e÷\ùde, @ø±+‘·ùde,ø£fi≤´D√‘·‡e+ M{Ï‘√bÕ≥T yêsêìø=ø£kÕ] ‹s¡TbÕŒe&É, n_Ûùwø£+ »s¡T>∑T‘êsTT. dü+e‘·‡sêìøÏ ˇø£kÕ] ‘Ób˛Œ‘·‡e+ ÁãVü≤Àà‘·‡yê\T yÓ’uÛÑe+>± ‹s¡TeT\‹s¡T|ü‹ <˚ekÕúq+ »s¡T|ü⁄‘·T+~. l |ü<ëàer neTà yês¡T ø±ØÔø£ e÷dü+˝ÀX¯óø£¢|üø£å |ü+#·$÷ ‹~Û Hê&ÉT |ü<äàdüs√es¡ eT+<äT>∑\ |ü<äàeTT qT+&çÄ$s¡“¤$+∫+<ä≥. n+<äTπø H˚{Ïø° Äs√E≈£î eTT–j·TTq≥T¢ ÁãVü≤Àà‘·‡yê\T‘=$Tà~ s√E\T »s¡T|ü&É+ Ä#ês¡+ nsTT+~. l |ü<ëàer neTà yê]Ä\j·T+˝À »]π> ‘=$Tà~ s√E\ ÁãVü≤Àà‘·‡e+˝À n+≈£îsês¡ŒD, <Ûä«C≤s√Vü≤D+,

qe+ãsY-&çôd+ãsY 2012 � ≥÷]»+ q÷´dt 41

uÛÒØ |üP», <˚e‘êVü‰«q+, ã*Á|ü <ëq+,≈£î+uÛÑkÕú|üq, yêVü≤q ùde\T, Vü≤ÀeT+ÄkÕúq+, ã*, #·Áø£kÕïq+ (rs¡úyê]) <Ûä«C≤es√Vü≤D yÓTT<ä\>∑T bÕ+#· sêÁ‘· Ä>∑eT XÊgÁ|üÁøÏj·T\T n‹ yÓ’uÛÑe+>± »s¡T>∑T‘êsTT.

ÁãVü≤Àà‘·‡yê\˝À ∫e] s√Eq #·Áø£kÕïq+ªª|ü<äàdüs√es¡+μμ nH˚ ù|s¡T>∑\ |ü⁄wüÿ]DÏ˝ÀyÓ’uÛÑe+>± »s¡T>∑T‘·T+~. á |ü⁄wüÿ]DÏ neTàyê] Ä\j·÷ìøÏ yÓqTø£ yêj·TeúÛ≤>∑+˝À ì]à+#·ã&çe⁄+~. á |ü⁄wüÿ]DÏ˝À m|ü&É÷ neTàyê] |üP»¬ø’ |ü<ëà\T $ø£dæ+∫ ñ+&Ü\ì ldü÷s¡úÛÑ>∑yêqT&ç Ä\j·T+ nø£ÿ&É Á|ü‹wæ˜+∫q≥T¢ |ü⁄sêD≤\T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïsTT.#·Áø£kÕïq+

ÁãVü≤Àà‘·‡e+˝À ∫e] s√C…’q |ü+#·$÷‹~ÛHê&ÉT »]π> #·Áø£kÕïHêìï neãè<ÛäkÕïHêìï|ü+#·$÷rs¡ú+ n+{≤s¡T. Bìì $X‚wü+>±|ü]o*<ë›+. rs¡ú $Á>∑Vü‰ìï, #·Áø£ <˚e‘·qT|ü⁄wüÿ]DÏe<ä›>∑\ eT+&ÉbÕìøÏ rdüTø=ì yÓ[¢n#·Ã≥ $wü«πø‡q|üP», |ü⁄D≤´Vü≤yê#·q+$Á>∑Vü‰\≈£î n_Ûùwø£+ #˚sTTkÕÔ s¡T. n_Ûùwø£eTsTTq yÓ+≥H˚ #·Áø£<˚e‘·qT ns¡Ã≈£î\T |ü⁄wüÿ]DÏ

e<ä›≈£î rdüTø=ì yÓ[¢ ˙{Ïì n_ÛeT+Á‹+∫,|üPõ+∫, #·Áø£<˚e‘·qT Ä|ü⁄wüÿ]DÏ˝À eTT+∫ns¡Ãø£, j·TCe÷q, uÛÑø£Ô»qT\+<äs¡÷ n<˚ düeTj·T+˝À kÕïq+ #˚kÕÔs¡T. ‹s¡TeT\ l y˚+ø£fÒX¯«s¡ kÕ«$TøÏ ‹s¡T#êq÷s¡T |ü<ëàer neTàyê]øÏ >∑\ n$HêuÛ≤e dü+ã+<ÛäeTT á |ü+#·$÷rs¡úeTT e\q $•wüº+>± yÓ\¢&ç ne⁄‘·T+~.|ü+#·$÷ rs¡ú+ dü+<äs¡“¤+>± ‹s¡TeT\ lyê]Ä\j·T+ ˝À l y˚+ø£fÒX¯«s¡ kÕ«$TøÏñ<äj·÷ ‘·÷Œs¡«+ ‘√e÷\ùde˝ÀdüeT]Œ+#·ã&çq |üdüT|ü⁄#Ó≥T¢, |ü⁄wüŒe÷\,‘·T\dæ, neTàyê]øÏ 9 >∑DeTT\ |ü≥TºNs¡,s¡$ø£, #·+<äqeTT, #·Áø£<˚e ‘·≈£î ø£≥TºegeTT, eT]j·TT \&ÉT¢, nbÕŒ\T, e&É\TyÓTT<ä\>∑Tq$ kÕ«$TøÏ HÓ’y˚<ä´+#˚dæ Ä\ j·TÁ|ü<äøÏåD+>± ø±*q&Éø£ <ë«sê yê{Ïì neTàyê] Ä\j·÷ìøÏ #˚s¡TkÕÔs¡T. neTàyê]Ä\j·T+˝ÀøÏ Á|ükÕ<ë\qT ‘Ó∫Ã neTàyê]øÏHÓ’y˚<äéTT >±$+∫ |üdüT|ü⁄ yÓTT<ä˝…’q yê{Ïìn_Ûùwø£eT+&É|üeTT e<ä›≈£î ‘Ó∫Ã yê{Ï‘√ neTàyê]øÏ n_Ûùwø£eTT #˚kÕÔs¡T. ‹s¡TeT\ qT+&ç‘Ó∫Ãq Á<äeéTT\qT n_Ûùwø£+˝À ñ|üjÓ÷–

kÕÔs¡T. Åd”Ô\T düs¡«kÂuÛ≤ >±´\‘√ ì+&ç ñ+&Ü\ì ø±+øÏådü÷Ô, n_Ûùwø£ |üdüT|ü⁄qT e÷+>∑\éTT\≈£î ô|≥Tºø=+{≤s¡T. |ü+#·MTrs¡ú+ dü+<äs¡“¤+>± y˚˝≤~eT+~ uÛÑ≈£îÔ\T |ü⁄D´kÕïHê\TÄ#·]+∫ neTàyê]ì <ä]Ù+∫ ‘·]kÕÔs¡T.

düs¡«eT+>∑fi¯ e÷+>∑fi‚´ •y˚ düsê«s¡ú kÕ<Ûäπø X¯s¡DÒ´Á‘·´+ãπø<˚$ Hêsêj·TDÏ qyÓ÷düTÔ‘˚ ˆˆ

42 November - December 2012 � Tourism News

RATNAGIRI in Birupa river valley inthe district of Jajpur, is famousBuddhist centre. The small hill nearthe village has rich Buddhist antiqui-ties. A large-scale excavation hasunearthed two large monasteries, abig stupa, Buddhist shrines, sculp-tures, and a large number of votivestupas. This excavation revealed theestablishment of Buddhist centrefrom the time of the Gupta kingNarasimha Gupta Baladitya (first halfof the sixth century A.D.). Buddhismhad developed at this place - upto12th century A.D.

In the beginning, Ratnagiri was an

important centre of Mahayana form of

Buddhism. During 8th and 9th century

A.D., became a great centre of Tantric

Buddhism or Vajrayana art and philoso-

phy. Pag Sam Jon Zang, a Tibetan

source, indicates that the institution at

Ratnagiri played a significant role in the

emergence of Kalachakratantra during

10th century A.D. This is quite evident

from the numerous votive stupas with

reliefs of divinities of the Vajrayana.

Separate images of these divinities and

inscribed stone slabs, and moulded ter-

racotta plaques with dharanis found in

the excavation at Ratnagiri.

Presently this university of Buddhist

learning is found in ruins that attract

number of visitors every year. For lovers

of art and architecture, lay tourists as

well as special groups, Ratnagiri offersin its magnificent ruins, a large brickmonastery with beautiful doorways,cella, sanctum with a colossalBuddha figure, and a large num-ber of Buddhist sculptures. There

is a smaller monastery along with

stone temple, brick shrines and a

large stupa with numerous smaller

stupas around.

Stupas : Main Stupa of Ratnagiri

is encircled by several medium and

smaller stupas. Pilgrims gather near

main stupa, as stupa stands as a

symbol of their devotion. These stu-

pas of different varieties represent a

perfect picture of fully developed

Buddhism in ancient India. Stupas differ

in their structure, materials and con-

structions.

Monasteries The monasteries at Ratnagiri remind

the splendid past to visitors. These del-

icately built monasteries stand as proof

of rich culture and flourishing Buddhism

in India. The monastery I, which is

called as Chatuh-Sala is rectangular in

shape and it has 24 cells. The

monastery consists of a large courtyard,

a shrine in the front and a lobby etc. The

monastery is famous for its size and

symmetrical plan and also for the rich

delicate carving. The monastery II is rel-

atively smaller in size and is not much

impressive. Nevertheless the main

image of the Buddha displayed here,

which surpasses all other images of

Buddha.

How to goRatnagiri has nearest airport at

Bhubaneswar. The nearest Railway

Station is Cuttack (70 Kms). So it is bet-

ter to first reach Cuttack to start the tour

of Ratnagiri. Rroads connect Ratnagiri

with Cuttack (70 Kms) and other nearby

cities. Regular buses run between

Ratnagiri and Cuttack.

■ Mylaram Narayana Swamy

November - December 2012 � Tourism News 43

THE IRON PILLAR of Delhi, is

in Qutubminar complex.

Notable for the composition of the

metals used in its construction.The

pillar, which weighs more than six

tons, is said to have been fashioned

at the time of Chandragupta

Vikramaditya (375–413) of Gupta

Empire. The pillar initially stood in the

center of a Jain Temple complex,

which destroyed by the then Muslim

rulers.

Iron pillar has attracted the attention

of archaeologists and metallurgists

and has been called "a testament to

the skill of ancient Indian blacksmiths"

because of its high resistance to cor-

rosion,due to both Delhi environment

providing alternate wetting and drying

conditions. And iron with high phos-

phorus content conferring protection

by the formation of an even layer of

crystalline iron hydrogen phos-

phate.The name of the city of Delhi is

thought to be based on a legend

associated with the pillar.

Height of the pillar, from the top of

its capital to the bottom of its base, is

23 ft 8 in (7.21 m), 3 ft 8 in (1.12 m) of which is

below ground. Its bell pattern capital is 3 ft 6 in (1.07

m) in height, and its bulb-shaped base is 2 ft 4 in

(0.71 m) high. The base rests on a grid of iron bars

soldered with lead into the upper layer of the dressed

stone pavement. The pillar's lower diameter is 16.4

inches (420 mm), and its upper diameter 12.05 inches

. It is estimated to weigh more than six tons.

The pillar was erected by Chandragupta

Vikramaditya, (interpretation based on analysis of

Gupta gold coins) of the Gupta dynasty ruled North

India between 320–540 AD. The Iron Pillar, with thestatue of Chakra at the top, was originally located ata place called Vishnupadagiri (meaning "hill withfootprint of Lord Vishnu"). This has been identifiedas modern Udayagiri, situated in the vicinity ofVidisha, Madhya Pradesh. There are several aspects to

the original site of the pillar at Udayagiri.

Vishnupadagiri is located on the Tropic

of Cancer and, therefore, was a centre

of astronomical studies during Gupta

period. The Iron Pillar served as a sun-

dial when it was originally at

Vishnupadagiri. The early-morning

shadow of the Iron Pillar fell in the direc-

tion of the foot of Anantasayana Vishnu

(in one of the panels at Udayagiri) only

around the summer solstice (June 21).

The Udayagiri site in general, and the

iron pillar location in particular, are evi-

dence for the astronomical knowledge

that existed in Gupta period.

InscriptionThe pillar bears a Sanskrit inscription

in Brahmi script, which states that it was

erected as a standard in honour of Lord

Vishnu. It also praises the valour and

qualities of a king referred to simply as

Chandra, who has been identified with

the Gupta King Chandragupta

Vikramaditya. The inscription & it was

translated by Pandit Banke Rai in 1903.

It was erected as a flagstaff in honour of

the God Vishnu, and in the memory of

the Gupta King Chandragupta II (375-

413).

The Delhi Iron Pillar is a high levelof skill achieved by ancient Indianiron smiths in the extraction and pro-cessing of iron. The iron pillar hasattracted the attention of archaeolo-gists, corrosion technologists andhistorians as it has withstood corro-sion for the last 1600 years. The sev-eral theories which have been pro-posed to explain its superior corro-sion resistance can be broadly classi-fied into two categories: the environ-mental and the material theories.Proponents of the environmental the-ories state that the mild climate ofDelhi is responsible for the corrosionresistance. It is known that the rela-tive humidity at Delhi does not exceed70% for significant periods of time inthe year, which therefore results invery mild corrosion of the pillar.

THE IRON PILLAR IS A LIVING TES-TIMONY FOR INDIAN ANCIENT HIS-TORY AND METALLURGY.

There are several Mandapas aroundIron Pillar and Qutubminar.

■ MyNaa Swamy in Delhi

44

Tourism News (Telugu Bi-Monthly) November - December 2012, Volume : 5 Issue : 6 RNI No. APTEL / 2007 / 22572Printed, Published and Owned by MyNaa Swamy and Printed at C.N. Printers, Prakasam Road, Tirupati and Published at

No. 19-12-372, Upstairs, Bairagipatteda, Tirupati - 517 501. Editor : MyNaa Swamy Ph : 95026 59119 Email : [email protected]

How the pillar moved to its present location remains amystery. The pillar also highlights ancient India'sachievements in metallurgy. The pillar is made of 98 percent wrought iron and has stood 1,600 years withoutrusting.

Line 1: He (Lord Vishnu), on whose arm fame was

inscribed by the sword, when, in battle in the Vanga countries

(Bengal), he kneaded (and turned) back with (his) breast the

enemies who, uniting together, came against (him).

Line 2 : By whom, having crossed in warfare the seven

mouths of the (river) Sindhu, the Vahlikas were conquered;-

he, by the breezes of whose prowess the southern ocean is

even still perfumed.

Line 3 : He, the remnant of the great zeal of whose energy,

which utterly destroyed (his) enemies, like (the remnant of the

great glowing heat) of a burned-out fire in a great forest, even

now leaves not the earth.

Line 4 : Though he, the king, as if wearied, has quit this

earth, and has gone to the other world, moving (bodily) to the

land (of paradise) won by (the merit of his) actions, (but)

remaining on (this) earth by (the memory of his) fame.

Line 5: By him, the king, who attained sole supreme

sovereignty in the world, acquired by his own arm and

(enjoyed) for a very long time (and) who, having the name of

Chandra, carried a beauty of countenance like (the beauty of)

the full-moon,-having in faith fixed his mind upon (the god)

Vishnu, this lofty standard of the divine Vishnu was set up on

the hill (called) Vishnupada.

Scientific analysisThe pillar was manufactured by forge welding and is com-

posed of 98% pure wrought iron,

In a report published in the journal Current Science, R.

Balasubramaniam of IIT Kanpur explains how the pillar's

resistance to corrosion is due to a passive protective film at

the iron-rust interface. The presence of second-phase parti-

cles (slag and unreduced iron oxides) in the microstructure of

the iron, that of high amounts of phosphorus in the metal.

And the alternate wetting and drying existing under atmos-

pheric conditions are the three main factors in the three-stage

formation of that protective passive film.

That the material of construction may be the important fac-

tor in determining the corrosion resistance of ancient Indian

iron is attested by the presence of ancient massive iron

objects located in areas where the relative humidity is high for

significant periods in the year (for example, the iron beams in

the Surya temple at Konarak in coastal Orissa and the iron

pillar at Mookambika temple at Kollur situated in the

Kodachadri Hills on the western coast). It is, therefore, obvi-

ous that the ancient Indians, especially from the time of

Guptas. Produced iron, capable of withstanding corrosion.

This is primarily due to the high P (phosphorus) content of

iron produced during modern times.

Delhi Iron Piller is a Living Testimony for theTechnology, created by ancient Indians.(Acknowledgement : Dept. of Archaeology, Govt. of India, New Delhi, Wiki Media, Delhi Tourism)

Tourism News - Deec 2012

Documents

Transcript of Tourism News - Deec 2012