Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN Thar/2019/January/HT-06-01... · 2019. 1. 6. · (56) of M. Ramthar chu...

4
Hmasawnna Thar ( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r ) ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________ Estd. 1984 dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747 police staon : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239 dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/ 8258 057 887 / 8974 103 600 sp Hotline number: 7085-256-377 TUOLBUOL (JANUARY) 06, 2019 PAThieNNi (sUNdAY) Hmasawnna Thar Vol - 34/88 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy EKIN/SEPTIC TANK SUKFAI DINGA KO THEI ZING KAN NIH. Contact Numbers: 8119035096 & 8119083548 NEWS TOMKIM CHANCHIN LAKTAWI Trainee staff dit Trainee Staff dit a nih. Thiemna Graduate a ngai. Training zo pha Hmasawnna Thar thawktu dinga laklut ning a ta, hlaw bakah Journalist han State sawrkara ham\hatna an hmu thei ang ang hai a hmu ve thei dan ding buoipui pek ning a tih. Journalist han ham\hatna an hmu thei hai lai pension, medical assistance Rs.1,00,000/-, thina tuok huna \hangpuina Rs.2,00,000/- le Chief Ministergi Hakshelgi Tengbang hnuoia beneficiary card hai a \hangsa. Hnina a hnuoia hmingziek kuomah hin peklut thei a nih. -editor & Publisher, Hmasawnna Thar Daily. Ralthuom chawi han an \huoihmang nia hril CCPUR: Churachandpur Po- lice-a inthawk ei thu dawng- nain a hril danin January 2, 2019, khan ralthuom \ha tak tak chawi helpawl han Mr Dongchinpau, h/o Mrs Hauching chu Vengnuam South, New Lamka-a inthawk an \huoihmang niin a hril. Hi le inzawma Dongchinpau nuhmei Mrs Hauching (41) in January 4, 2019, 10:45AM khan CCPur Police Station-ah report a pek. Ms Hauching in report a pek dan chun a pasal hi January 2, 2019, 11AM khan Vengnuam South, New Lamka-a an chengnai- nah Nengkhokam @ Rob- in le a ruol hai ralthuom chawia hung lutin a pasal hi silai leh chuktuoin an \huoihmang niin a hril a. A \huoihmangtu hai hin midang hriet dinga a khek vai chun a pasal hringna ta dinga thil \halo tlung thei a ni thuin an vau niin Ms Hauching chun a hril. Dongchinpau \huoi- hmangna le inzawma chanchin thar iengkhawm a umnaw leia Police-ah re- port a pek niin Ms Hauch- ing chun a hril. Hi thil le inzawm hin Police chun FIR no. 2(01)2019 CCP-PS U/s 365/506/34 IPC & 25(1-C) Arms Act an registered. Thangko/s<nna Pu. Lalnilien hrangchal (56) of M. Ramthar chu January 5, 2019 zantieng dar 4.30 pm. khan Cancer natna leiin a thi a. January 6, 2019 hin M. Ramthar th- lanmuolah a ruong vuiliem ning a tih. Kerala Blasters a zawm CCPUR: Mr Lianthang- khum, s/o M. Kamzamung of New Lane, Bungmual, CCPur chun December 30, 2018 khan India rama football club inlar pakhat Kerala Blaster Under -13 team a zawm. Lianthangkhum hi Au- gust, 2018 a Peace Ground, Tuibong-a Northeast Youngster Footballer huoi- hawtnaa Northeast Young- ster Cup (Under 13 Tour- nament) –a a khel \hat leia Kerala Blaster zawm dinga lak a nih. BSEM Confer- ence Hall-ah meeting CCPUR/imPhAL: H.S.L.C. Examinations pri- vate centre hai H.S.L.C. Examination, 2019 a in- thawk Board Centre-a inlet- tir tumna le inzawmin ZEOs, DI’s, AI’s, Board Officials le Director of Education (S) meeting vawihnina chu January 10, 2019 (Ningani), 11AM khin Board of Sec- ondary Education (BSEM) Conference Hall, Imphal- ah nei ning a tih. Hi huna hin concerned official hai chu lo thei loa \hang seng dingin Dr Chithung Mary Thomas, Secretary, BSEM chun January 2, 2019 khan inhriettirna a siem. D.R. |huoma Memorial Trophy League PheRzAwL: Pherawl District Sports’ Associa- tion huoihawtnain Janu- ary 15-26, 2019 inkar sung khin Patpuihmun, Vangai Range, Sub-Divisional Hqrts., Pherzawl District, Manipur-ah D.R.|huoma Memorial Stadium-ah ‘D.R. |huoma Memo- rial Trophy League-cum- Knock-out Tournament um a tih. January 15, 2019, 10:30a.m. khin Dr |huoma Memorial stadium-ah Tournament Opening Cer- emony um a ta, hi huna hin Pu Lal Hossan, MDC, Vangai Range Chief Guest in \hang a tih. Opening ceremony a hin Master of Ceremony in Pu Rohmingthang ning a ta, Pastor Lalchun- glur in hun hawng \awng\ aina nei a ta, Pu Lalvul- lien, President, PDSA in welcome address hril a ta, Pu Lalvulmawi Amo, Chief of Vangai Sumtuk le Chief Guest haia inthawk thuhril ngaithlak ning a ta. Programme hmang zoah 12:30PM in football kick- off ning a tih. Preliminary Examination February thla tawpah imPhAL: Manipur Pub- lic Service Commission (MPSC) chun tu kum sung hin Manipur Civil Services Combined Competitive Examination, 2019 huoi- hawt a tum. Hi exam ding le inzawma Preliminary Examination chu February, 2019 thla tawp tienga huoi- hawt a ni ding thu le Plan of Examination/Syllabi for the Examination (Preliminary & Main Exam haia ding) chu zanikhan an suo. Thu chieng lem http://mpscma- nipur.gov.in ah hmu le hriet thei ning a tih. Class X, XI le XII exam Routine insuo a nitah imPhAL: Board of Sec- ondary Education Manipur (BSEM) huoihawtnaa High School Leaving Certificate (HSLC) Examination, 2019; Council of Higher Second- ary Education Manipur (CoHSEM) huoihawtnaa Class XI le Class XII (High- er Secondary Examination- HSE), 2019 Routine hai chu January 5, 2019 khan insuo a nitah. Class X exam hi Fe- buary 2, 2019 a inthawk March 15, 2018 inkar sung nei ning a tih. Class XI Examination, 2019 chu February 20, 2019 a inthawk March 30, 2019 inkar sung nei ning a ta, Class XII Exam, 2019 chu February 18, 2019 a inthawk March 20, 2019 inkar sung nei ning a tih. Routine hai hi Phek 2-naah inchuon a nih. Shutdown an thlawp naw ding CCPUR: Zomi Council Headquarters le a Frontal Organisations- ZSF, ZYA, ZMA, ZHRF le ZEPADA hai bakah PTC Blocks 13 hai laia Blocks 10 hai chun Jan. 7, 2019 a inthawka hun tiemchin um lova PTC GHQ le YPA GHQ han Lamka Shutdown thaw an tum chu an thlawp tawl naw ding thu zanikhan thusuok an siem. Siam- sinpawlpi GHQ khawma BA/B.Sc Semester Exam sung chu tukhawma bandh, strikes, shutdown, etc thaw lo dingin ngenna an siem. Bandh/ Strikes thaw lo dingin an ngen CCPUR: January 7, 2019 a inthawk tiemchin um loa CCPur-a bandh/shutdown thaw tumna le inzawmin Si- amsinpawlpi (SSPP) GHQ chun BA/B.Sc Semester Exam fe mek le inzawmin exam sukbuoi thei dinga bandh, strikes/shutdown le a dang dang thaw lo dingin mipui le pawl tum tum hai an ngen. January 12, 2019 hin SSPP chun foundation day a vawi 72 na le inzawmin YPA GHQ Hall, Hiangtam Lamka-ah Siamsin Award tum tum an sem bawk ding a ni a, hi le inzawma in- puocha mek a ni thu hrilin, programme hlawtling taka hmang a ni theina dinga an hmalakna thlawp dingin an ngen bawk. HSA naupang chawmna- ah kut rawl thei a nih CCPUR: Hmar Students’ Association (HSA) CCPur JHQ chun Inchuklai nau- pang khawsak harsatna leia harsa zuol naupang ieman- izat bek chawm dinga hma a lakna le iznawmin Janu- ary 3, 2019 khan hnina petu hai screening a nei hnungin student 15 an lekha inchuk- naah chawm dingin a thlang dawk a. Hi le inzawma kut rawl nuomtu hai ta dingin HSA CCPur JHQ fethlenga kut rawl thei a nih. Hi ding hin HSA chun fielna le ngenna a siem. A hma chun student 10 vel chawm phawt dinga HSA CCPur JHQ in rawtna a lo siem a ni a, sienkhawm screening nei a ni hnungah chawm \ul naupang beisei nekin an lo tam leiin 15 chawm dingin a thlangda- wk a nih. Naupang chawm ding hai list hi January 8, 2019 khin tardawk le puonglang ning a tih. HLD le Meey- amgi numit Jan. 15-ah imPhAL: January, 2019 thlaa ding “Hill Leaders’s Day” le “Meeyamgi Nu- mit” chu January 15, 2019 khin a ruola neikawp ning a tih tiin Ningthoujam Geof- frey, Secretary to Chief Minister, Manipur in Janu- ary 5, 2019 khan thusuok a siem. Citizenship Bill ditnawtu Pawl 70 velin PM Modi thuhril kalin Lam an hraw NESO in Citizenship Bill dodalnain January 8 ah All North East Total Bandh an thaw ding siLChAR: Kum thar 2019 Lok Sabha election ding le inzawma BJP North East election campaign, Assam state a ding bika vote cam- paign a \annah Prime Min- ister Narendra Modi chun Citizenship (Amendment) Bill chu Parliament ah pass a ni vat ta ding niin a hril. A thuhril ni khat khawm a liem hmain As- sam a indigenous people organization 70 neka tam han a thuhril an ditnawzie tarlangna ding le kalnain lam hraw nuorna an nei ng- hal a. Lower Assam le Di- brugarh lai lem chu mipui lungsenin PM Modi lim an raw. Hienglai zing hin North East Student Organiza- tion (NESO), state hran hrana Student pawl inza- wmkhawm hai chun Citi- zenship Bill 2016 dit naw suklangna ding le dodalna dingin January 8 khin dark- ar 11 sung All North East total bandh an ko. Bandh hi January 8, zing dar 5am a inthawka zantieng dar 4pm chen ning a tih, tiin NESO thu- suok chun a hril. NESO ah hin All Assam Students Union (AASU), Khasi Stu- dents’ Union (KSU), Garo Students’ Union (GSU), All Arunchal Pradesh Stu- dents’ Union (AAPSU), Naga Students’ Federa- tion (NSF), All Manipur Students Union (AMSU), Mizo Zirlai Pawl (MZP) le Twipra Students’ Federa- tion (TSF) hai an um. Zanita Protest-a \hang pawl \henkhat hai chu: Assam Indigenous Peoples Protection Committee, AIPPC, Manipuri Youths Front Assam, MYFA, Kis- han Mukti Sangram Samiti, KMSS, Assam Manipuri Muslim Youths Front, AM- MYF, Yaifalup, AIPPC Team Gardens Cell, Mus- lim Development Council, MDC, Namasudra Pari- shad, Indigenous Students and Youths Forum, Assam hai an nih. VIP Road, Rongpur, Silchar ah AIPPC GS Ms Seram Herajit in thu a hril a. “BJP sawrkar chun North East tribal hai lungril natna ding le thi le damna ding a mi ngaisak nawh. Bill hi pass a nih chun indigenous people hai hmakhuo a sie vawng ding a nih” tiin a hril. AIPPC president Man- mohan Barman chun, Bill hi pass a ni chun Assam-in Tripura ang buoina tuok a tih, tiin a hril ve. Chief Minister Mr Sar- bananda Sonowal-in an state interest chu a humhal tlat ding thu an tiema chu, BJP ditnaw suklangnain slogan hai an khek khum nasa hle a. Buoina leia thi- na em chu a tlung nawh. Hienglai zing hin Con- gress party chun, Prime Minister-in Parliament ro- relna hun lai taka North East sira election campaign a lo thaw hi Parliament in- puia zawna a dawn dinghai a huphur leia tlan suokna dinga a thaw niin an intum. Silchar-a rally an neina ah, Prime Minister Modi chun, a sawrkar chun Citi- zenship (Amendment) Bill 2016 chu pass ngei a tum thu a hril a. Hi Bill hi abikin Hindu ram danga umhai ta dingin a \ha hle niin a hril. Chuonglai zing chun Assam-a indigenous people hai humhal an nih theina dingin, Assam Accord Clause 6 dungzuia ‘indig- enous people of Assam” hai socio-political right le culture humhal a ni theina dingin high-power commit- tee khawm siem a ni thu a hril bawk. >>sunzawmna phek 4-ah Dy CM le Hill Minister han Hill Sports Meet an hawng Routine immunization sunzawm pei CCPUR: Fixed Session sites siem a ni hnunga nau- pang le nuhmei naupai lai hai natna dang dang in- vawi theina laka himna din- ga Routine Immunization thaw hlak chu session site tum tum haiah sunzawm pei a nih. January 5, 2019 khan Simte In, Simveng, CCPur- ah zingkar 10AM a in- thawk khan College Veng, Elim Veng le Simveng-a cheng hai ta dingin Routine Immunization nei a nih. Routine Immunization hi thla tin Inrinni hmasa taka nei hlak a ni a, hi huna hin naupang hai natna tum tum laka invengna dam- dawi pek/kap an ni hlak bakah nuhmei naupai/inrai hai damdawi pek hlak an nih. Khawsakna ngirhmun an angnaw leia Routine Immunization thaw dinga District Immunization Of- fice (DIO) pan thei lo hai khawm damdawi pek hmai um der loa pek kim vawng an ni theina ding ngaituona leia District Family Wel- fare Office, CCPur rem- ruotnaa Routine Immuni- zation hi thaw \ana lo um ta a nih. imPhAL: Dy Chief Min- ister, Mr. Yumnam Joyku- mar chun, mihriem char- acter \ha siemna dingin Sports hin thaw thei lien tak a nei a nih tiin a hril. Hi thu hi Zeme Sports Association han “Together we build” thupui hmanga Makuilong- di Village, Senapati Dis- trict-a 8th Sports Meet cum Dimki Session 2019 an nei a hawngna huna a hril a nih. A khuo le ram mawi tak Makuilongdi Village a hei tlung chun, 1982-94 laia Superintendent of Police/ Senapati a ni laia hi khuo a lo hang sir naw chu an sir hle thu a hril a. School le college a kai ve lai hun- hai dawnkirin, sports le academic hi an fe kawp/ intlawn pei a nizie a hril a. Mi tamtak ngaidan in- dik lo, sports hin character siemna dingin \angkaina a nei naw ti hi awi lo dingin a fiel tawl a. Sports hunt- awk chun lungril le taksa a sukhrat zie hrilin, ni khatah darkar khat bek insawiza- wia sports infiemin lekha inchukna kawngah hrietna tieng le siekhawlna tieng a mi \hangpui thei niin a hril. Makuilongdi khuo-a an football field chu an khuo le an kawl vela khuohai ta dinga infiemna hmun pawimaw tak a ni ngei a beisei thu a hril a. A field hi a hmun khawm a rem- chang leiin nakie phat chun mi tamtak ta dinga sports an hung inchukna hmun pawimaw tak a ni ngei a beisei thu a hril bawk. Zeme Naga Council le Makuilungdi Village Authority han Memoran- dum an pek dungzuiin Makuilongdi to Brendra- mai Km.45 lamlien siemna ding chu a hung bawzui ng- hal ding thu a hril. Senapati Hqrs ah Of- fice-cum-Guest House bawlna ding thu khawm a hung bawzui ding thu a hril a. Zeliangrong hai tra- ditional values hai hum- hal a ni zing theina din- gin Makuilongdi khuoah Zeliangrong ‘Morung’ khawm a bawl pui ding thu a hril. Mr N. Kayisii, Minis- ter TA & Hills, Fisheries khawm Guest of Honour a nih a. Makuilongdi le kawl vela khuo hai laia inremna le muongna a um zing dam hi inhnarum a tih a. Elec- tion hunah khawm democ- racy a nih ang takin mipui ditdana fe tawl dingin a hril bawk. Mr Kayisii chun, sports hin mihriem all round de- velopment an umtir thei a. Mi tinin Sports hi an nina ding indiktak ah hmang seng dingin a fiel bawk. Mipuhai chu infiem phat khawm Game Spirit nei taka infiem hlak dingin an fui tawl a. Tribal hai chu sports discipline ei nei \ha naw >>sunzawmna phek 4-ah health minister-in PhC moirangphurel a hawng imPhAL: Health and family Welfare Minister Mr. L. Jayantakumar Singh chun, zani khan Primary Health Centre, PHC Moi- rangpurel, Imphal East Dis- trict a hawng thar. Health Minister chun ei state a health sector na- sataka sukchangtlungna dingin hma lak mek a nih a. Tulaia health trend thar chu direction thar tieng a kawk leiin insukhar ve pei khawm ei tul a nih, tiin a hril. “Ei hmaa challenge dang dang hung um dinghai do hne dingin ei lo inbuot- sai ding a nih” tiin a hril. Minister pu chun, sawrkarin hriselna a ngai pawimaw em leiin Health >>sunzawmna phek 4-ah Loan ngaidam nekin project pending hai zo ka sawrkarin a thlang lem: Pm modi PALAmAU: Prime Min- ister Narendra Modi chun Inrinni khan Ranchi khaw- puia inthawk km. 160 a hla Palamau hmuna Irrigation project 6 siem thar nawkna ding lungphum a hawng. PM in project a hawng hai lai hin Rs. 2500 crore sengna ding le North Koel (Mandal Dam) project le Kanhar Stone pipeline hai a \hang. Mandal Dam project hin Jharkhand le Bihar haia thlaichingna hmun lo hect- are nuoikhat chuong tui a pek thei ding bakah electric power MW 24 a peksuok thei dinga riruong a nih. Palamau hmuna public rally-a PM in thu a hril- naa chun, sawrkar hmasa in loneituhai loan pek a sukhmu a, tuhin loan ngaidam/ziekbona (waiv- ing) drama a hung thaw nawk a nih tiin a hril a. Ka sawrkar chun Loneitu hai empower-na dingin loan ngaidam nekin irrigation project pending um hai zo a thlang lem tiin a hril. Irrigation project tam tak kum 30-40 vel zo loa pending um a hmu thu, a sawrkar chun Rs. 90,000 crore sengin pending irri- gation projects 99 haia sin a \an mek thu hrilin, loan ngaidam nekin a sawrkar chun irrigation project pending um hai zo chu a th- lang lem thu Pu Modi chun a hril. Climate Change thuah Stakeholders Meeting imPhAL: Ministry of En- vironment, Forest and Cli- mate Change (MoEF&CC) hnuoia Environmental Information System (EN- VIS) sukhratna ding le inhrilhrietna ding district level stakeholders meeting chu zani dar 1:30 pm khan Conference Hall of Mini- Secretariat, Bishnupur nei a nih. Resource person, Dr. L. Bijen Meitei, Co-ordinator of Manipur ENVIS Hub chun, Green Skill Develop- ment Programme (GSDP) hnuoiah, Green Skill De- velopment Programme (GSDP), Grid Based De- cision Support System (GRIDSS) le Building Community Driven Envi- ronmentally Sustainable Villages (CESVP) hai uor ning a ta, data gap hai khawm nasatakin hrukbit a tih tiin a hril. (DIPR)

Transcript of Hmasawnna Thar - NEITHAM.IN Thar/2019/January/HT-06-01... · 2019. 1. 6. · (56) of M. Ramthar chu...

  • Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

    ___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

    Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

    police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

    dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

    8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

    7085-256-377

    TUOLBUOL (JANUARY) 06, 2019 PAThieNNi (sUNdAY)

    Hmasawnna Thar Vol - 34/88 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

    EKIN/SEPTIC TANK

    SUKFAI DINGA KO THEI ZING

    KAN NIH.

    Contact Numbers:8119035096 &

    8119083548

    NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

    Trainee staff ditTrainee Staff dit a nih. Thiemna Graduate a ngai. Training zo pha Hmasawnna Thar thawktu dinga laklut ning a ta, hlaw bakah Journalist han State sawrkara ham\hatna an hmu thei ang ang hai a hmu ve thei dan ding buoipui pek ning a tih. Journalist han ham\hatna an hmu thei hai lai pension, medical assistance Rs.1,00,000/-, thina tuok huna \hangpuina Rs.2,00,000/- le Chief Ministergi Hakshelgi Tengbang hnuoia beneficiary card hai a \hangsa. Hnina a hnuoia hmingziek kuomah hin peklut thei a nih.

    -editor & Publisher,Hmasawnna Thar Daily.

    Ralthuom chawi han an \huoihmang nia hril

    CCPUR: Churachandpur Po-lice-a inthawk ei thu dawng-nain a hril danin January 2, 2019, khan ralthuom \ha tak tak chawi helpawl han Mr Dongchinpau, h/o Mrs Hauching chu Vengnuam South, New Lamka-a inthawk an \huoihmang niin a hril. Hi le inzawma Dongchinpau nuhmei Mrs Hauching (41) in January 4, 2019, 10:45AM khan CCPur Police Station-ah report a pek. Ms Hauching in report a pek dan chun a pasal hi January 2, 2019, 11AM khan Vengnuam South, New Lamka-a an chengnai-nah Nengkhokam @ Rob-

    in le a ruol hai ralthuom chawia hung lutin a pasal hi silai leh chuktuoin an \huoihmang niin a hril a. A \huoihmangtu hai hin midang hriet dinga a khek vai chun a pasal hringna ta dinga thil \halo tlung thei a ni thuin an vau niin Ms Hauching chun a hril. Dongchinpau \huoi-hmangna le inzawma chanchin thar iengkhawm a umnaw leia Police-ah re-port a pek niin Ms Hauch-ing chun a hril. Hi thil le inzawm hin Police chun FIR no. 2(01)2019 CCP-PS U/s 365/506/34 IPC & 25(1-C) Arms Act an registered.

    Thangko/s>sunzawmna phek 4-ah

    Dy cM le Hill Minister han Hill Sports Meet an hawng

    Routine immunization sunzawm peiCCPUR: Fixed Session sites siem a ni hnunga nau-pang le nuhmei naupai lai hai natna dang dang in-vawi theina laka himna din-ga Routine Immunization thaw hlak chu session site tum tum haiah sunzawm pei a nih. January 5, 2019 khan Simte In, Simveng, CCPur-ah zingkar 10AM a in-thawk khan College Veng, Elim Veng le Simveng-a cheng hai ta dingin Routine Immunization nei a nih. Routine Immunization hi thla tin Inrinni hmasa taka nei hlak a ni a, hi huna hin naupang hai natna tum

    tum laka invengna dam-dawi pek/kap an ni hlak bakah nuhmei naupai/inrai hai damdawi pek hlak an nih. Khawsakna ngirhmun an angnaw leia Routine Immunization thaw dinga District Immunization Of-

    fice (DIO) pan thei lo hai khawm damdawi pek hmai um der loa pek kim vawng an ni theina ding ngaituona leia District Family Wel-fare Office, CCPur rem-ruotnaa Routine Immuni-zation hi thaw \ana lo um ta a nih.

    imPhAL: Dy Chief Min-ister, Mr. Yumnam Joyku-mar chun, mihriem char-acter \ha siemna dingin Sports hin thaw thei lien tak a nei a nih tiin a hril. Hi thu hi Zeme Sports Association han “Together we build” thupui hmanga Makuilong-di Village, Senapati Dis-trict-a 8th Sports Meet cum Dimki Session 2019 an nei a hawngna huna a hril a nih.A khuo le ram mawi tak Makuilongdi Village a hei tlung chun, 1982-94 laia Superintendent of Police/Senapati a ni laia hi khuo a lo hang sir naw chu an sir hle thu a hril a. School le college a kai ve lai hun-hai dawnkirin, sports le academic hi an fe kawp/intlawn pei a nizie a hril a. Mi tamtak ngaidan in-dik lo, sports hin character

    siemna dingin \angkaina a nei naw ti hi awi lo dingin a fiel tawl a. Sports hunt-awk chun lungril le taksa a sukhrat zie hrilin, ni khatah darkar khat bek insawiza-wia sports infiemin lekha inchukna kawngah hrietna tieng le siekhawlna tieng a mi \hangpui thei niin a hril. Makuilongdi khuo-a an football field chu an khuo le an kawl vela khuohai ta dinga infiemna hmun pawimaw tak a ni ngei a beisei thu a hril a. A field hi a hmun khawm a rem-chang leiin nakie phat chun mi tamtak ta dinga sports an hung inchukna hmun pawimaw tak a ni ngei a beisei thu a hril bawk. Zeme Naga Council le Makuilungdi Village Authority han Memoran-dum an pek dungzuiin

    Makuilongdi to Brendra-mai Km.45 lamlien siemna ding chu a hung bawzui ng-hal ding thu a hril. Senapati Hqrs ah Of-fice-cum-Guest House bawlna ding thu khawm a hung bawzui ding thu a hril a. Zeliangrong hai tra-ditional values hai hum-hal a ni zing theina din-gin Makuilongdi khuoah Zeliangrong ‘Morung’ khawm a bawl pui ding thu a hril. Mr N. Kayisii, Minis-ter TA & Hills, Fisheries khawm Guest of Honour a nih a. Makuilongdi le kawl vela khuo hai laia inremna le muongna a um zing dam hi inhnarum a tih a. Elec-tion hunah khawm democ-racy a nih ang takin mipui ditdana fe tawl dingin a hril bawk. Mr Kayisii chun, sports hin mihriem all round de-velopment an umtir thei a. Mi tinin Sports hi an nina ding indiktak ah hmang seng dingin a fiel bawk. Mipuhai chu infiem phat khawm Game Spirit nei taka infiem hlak dingin an fui tawl a. Tribal hai chu sports discipline ei nei \ha naw >>sunzawmna phek 4-ah

    health minister-in PhC moirangphurel a hawng

    imPhAL: Health and family Welfare Minister Mr. L. Jayantakumar Singh chun, zani khan Primary

    Health Centre, PHC Moi-rangpurel, Imphal East Dis-trict a hawng thar. Health Minister chun

    ei state a health sector na-sataka sukchangtlungna dingin hma lak mek a nih a. Tulaia health trend thar chu direction thar tieng a kawk leiin insukhar ve pei khawm ei tul a nih, tiin a hril. “Ei hmaa challenge dang dang hung um dinghai do hne dingin ei lo inbuot-sai ding a nih” tiin a hril. Minister pu chun, sawrkarin hriselna a ngai pawimaw em leiin Health >>sunzawmna phek 4-ah

    Loan ngaidam nekin project pending hai zo ka sawrkarin a thlang lem: Pm modi

    PALAmAU: Prime Min-ister Narendra Modi chun Inrinni khan Ranchi khaw-puia inthawk km. 160 a hla Palamau hmuna Irrigation project 6 siem thar nawkna ding lungphum a hawng. PM in project a hawng hai lai hin Rs. 2500 crore sengna ding le North Koel (Mandal Dam) project le Kanhar Stone pipeline hai a \hang. Mandal Dam project hin Jharkhand le Bihar haia thlaichingna hmun lo hect-are nuoikhat chuong tui a pek thei ding bakah electric

    power MW 24 a peksuok thei dinga riruong a nih. Palamau hmuna public rally-a PM in thu a hril-naa chun, sawrkar hmasa in loneituhai loan pek a sukhmu a, tuhin loan ngaidam/ziekbona (waiv-ing) drama a hung thaw

    nawk a nih tiin a hril a. Ka sawrkar chun Loneitu hai empower-na dingin loan ngaidam nekin irrigation project pending um hai zo a thlang lem tiin a hril. Irrigation project tam tak kum 30-40 vel zo loa pending um a hmu thu, a sawrkar chun Rs. 90,000 crore sengin pending irri-gation projects 99 haia sin a \an mek thu hrilin, loan ngaidam nekin a sawrkar chun irrigation project pending um hai zo chu a th-lang lem thu Pu Modi chun a hril.

    climate change thuah Stakeholders Meeting

    imPhAL: Ministry of En-vironment, Forest and Cli-mate Change (MoEF&CC) hnuoia Environmental Information System (EN-VIS) sukhratna ding le inhrilhrietna ding district level stakeholders meeting chu zani dar 1:30 pm khan Conference Hall of Mini-Secretariat, Bishnupur nei a nih. Resource person, Dr. L. Bijen Meitei, Co-ordinator

    of Manipur ENVIS Hub chun, Green Skill Develop-ment Programme (GSDP) hnuoiah, Green Skill De-velopment Programme (GSDP), Grid Based De-cision Support System (GRIDSS) le Building Community Driven Envi-ronmentally Sustainable Villages (CESVP) hai uor ning a ta, data gap hai khawm nasatakin hrukbit a tih tiin a hril. (DIPR)

  • Hmasawnna Thar2 TUOLBUOL (JANUARY) 06, 2019PAThieNNi (sUNdAY) ARTiCLe/heALTh & emPLOYmeNT News

    Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst. Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

    Editorial

    Culture \ha lo

    VAWISUN THUPUIChuongchun, chi ropuitakah siem ka ti che a, mal khawm sawm ka ti che a, i hming sukropui bawk ka tih: nang malsawmna ning i tih. -GENESIS 12: 2

    Manipur mihai nunphung le hnamzie (Culture) ni der si lo, ei culture ang ela ei fepui, ei thaw rawp hlak, ei sawngtawlawi le ei hmang inrim em em el, ei ram le ei hnamin a tuorhla bek bek, ei sietpui le \hang-mawbawk ei neihai chu, Bandh Culture, Gun Culture le Mob Culture hai hi an nih. Hieng ang Culture-hai hi ei nei hma khan chu Manipur hi ram inhawi, ram zalen le ram nelum takel a lo ni hlak. Khang hun lai kha ngai a um a, hungkir nawk thei sienla nuom a um ngei el. A sunga cheng han ieng rakah ngai naw in-lakhawm, ei ram chanchin hi an thang dan a \ha naw leiin State dang le ramdang mihai chun Manipur-a inzin hi an \i a, khuolzinmihai le sumdawngtulienhai ei hip naw hle a nih. Bandh ti hming thlak danglam dan ei thiem a, a chang leh General Strike ei ti a, a chang leh Total Shutdown ei ti a, sienkhawm a kawk chu angkhat, bandh a ni tho hlak. Kum a hung thar a, Total Shut-down le General Strike thaw tum pawl an hung um \an nawk tah. PTC General Headquarters le YPA General Headquarters hai chun \hangruolin January 7, 2019 a inthawk hun tiemchin um lovin Lamka Shutdown thaw an tum thu an puonglang. Chun, Coordinating Body of Trade Union, Manipur (TUM) chun Janu-ary 8&9, 2019 haiah General Strike thaw an tum thu an puonglang bawk. January 4, 2019 khan Phairam helpawl group tum tum han total shutdown an lo thaw ta bawk. Kum thar 2019 chu bandh in a lo hmuok a ni deu tak. Tulai hi school admission hun lai, school Uniform le textbook inchawk hun lai tak a ni a. Bandh thaw a ni hunah hlak school le dawrhai khar an hung ni hlak leiin bandh thaw hun chu a ni naw hle. Sungkuo tinin an nauhai school kai dan ding an buoipui hun lai tak a ni leiin bandh hi thlawp nekin thlawp lo an nuom lem seng ring a um. Hieng a ni lei hin, hun tiemchin um lova Lamka Shutdown thaw tumhai hin an thil thaw tum hi ennawn hai sienla, mipui hmakhuo ngaina lei-in \hul hai sienla mipui an lawm hle ring a um. Bandh thaw tumtu pawl hin mipui dit dan le ngaidan inza le lain an bandh thaw tum hi, hun danga thaw lem din-gin la \hul lem hai sienla chu ei renga ta dingin a \ha lem ring a um. Ei hriet seng angin bandh chu mipui, ram le hnam ta dinga channa le inhmangna a nih. Mithiemhai chun Manipur ni khat a bandh chun cheng valbelsie tel ei inhmang ang a nih an ti a, an dik ring a um. Chura-chandpur town sunga mihriem cheng khawm hi nu-oikhat le singriet vel ei tling ta nia hril a nih. Ei town hi khawte an tanaw a, khawpui a ni ve ta leiin Business Hub pakhat a hung nita a nih. Churachandpur town ni khat a bandh khawma cheng nuoitel ei inhmang ve hlak a nih. Hi lei hin bandh thaw lo hram hram tum ding a nih. Bandh a um rawn po leh sum cheng nuoi-tel inhmang ei ta, hmasawn nekin ei hnungtawl deu deu ding tina a nih. Hmasawn le changkang ei nuom chun bandh thaw tam lo ding a nih. Bandh tamna ram taphawt ram hnufuol an ni hlak. Bandh Culture nekin Gun Culture ei tuorhla zuol. Gun culture leiin hmeithai ni lo ding tam takel hmeithaiin an um pha a, naufahra lo ding tam tak nau-fahra an um pha a, la thi lo ding tam takin thina an tuok pha a, peingsuol lo ding \henkhat an piengsuol pha a, Pa la nei ding tam tak Pa nei lovin an um pha a, Nu la nei ding \henkhatin Nu an nei tanaw pha a, thina leia lusun li ding han lu an sun pha a, Contract Works le sawrkar hmalakna tam tak a ni ding ang le a \hat ding angin a \hanaw pha a, demand a tam a, in\huoihmang, inthat le invau a tam pha a, sawrkar pahni nei angin ei um pha a, tum a thunei lem ti le tu ham an lal lem hriet hran a harsa hle. Gun Culture hi ei tuorhla el chau ni lovin ei sietpui nasa hle a nih. Bandh Culture le Gun Culture hai ei thawhla le sietpui ang bawkin Mob Culture khawm ei thawhla a, nasa takin ei sietpui a nih. Mob Culture leiin a suksuol der lo, pawitawk der lo le a tuor lo ding han an tuor pha a, a \hatna hrim hrim a um der nawh. Mob Cul-ture leiin Motor, Hmangruo le thil dang dang suksiet le rawsietin an um hlak. Motor eksiden nuom ei um der nawh. Amiruokchu, Motor a eksiden huna Driver han kut an tuor hlak leiin an tlansiet a hung \ul hlak. An suol leia tlanse an ni naw a, an taksa himna dinga tlanse an nih. Mob Culture \hat naw le \i leia tlansie an nih. Nuhmei suolluina a um pha khawm, nuhmei suolluitu nekin a suksuol lo le pawitawk lo an sung han an tuor lem hlak. Culture \ha lo ei nei hi a pawi a nih. Bandh Culture, Gun Culture le Mob Culture hai hi Culture \ha lo, bansan ngei ngei ding an nih.

    LUNG LUKhAmGenesis 28:11

    - LalramhlunZote veng, Rengkai

    Chu hmuna Lung pakhat chu a laka, lukhama a hmanga, chu hmuna chun in dingin a zal ta a. Lung lukhama hmang pa hi Jakob a na, a zalna a lukhama a hmang Lung hi innem naw hleng a tih. Jakob hi Lung lukhama hmangin a inta a. Mang anei a, a manga chun Hnuoi chunga hin Leilak a lo in dawa, Van chenin, Pathien Vantirkohai tum le kai in a hmua, A tawpa chun Lalpa a ngira. “Kei hi Lalpa i pu Abraham Pathien le Isak Pathien chu ka nih, i zalna hnuoi kha i kuoma le i thlahai kuoma la peng ka ti chu i kuoma ka hril hi ka thaw hmakhat thlathlam naw ning che”, a tia. Jakob hi a Ûpa Esau inthat a tum leiin a tlang hmang a nih, Thuvarhai 22:3, - Mivar chun thilsuol chu a hmua, an bi hmanga, mi invet ruok chu a fe peia a tuok hlak a tia, hi thu hi Jakobin a baihât sa am ani aw? ti dingin a um a nih. Jakob hi um zing sien chu a Ûpa Esau in a that ding ana, thilṭhanaw la tlung ding a hriet leiin a tlanhmang a nih. A tlan na a khan sawl hle in châu hleng a tih ring aum, Lukham chang Lung a khama a zala, a in el tah a nih. Jakobin Lukham chang akhamna hmuna khan Lielak Van chena indaw le Vantirko a suk a tunga in lawn vel a hmu baka, leilak tawpna taka Lalpa alo ngira, chu Lalpa chun Jakob chu malsawmna tamtak alo inhlan a nih. Lukham chang kham a zalna hmun kha apek bawk a nih. Lung Lukham ka hril nuom nasanhai :- 1. Lukham chang kham hi Lalpa hmel hmuna le malsawmna dawngna a nih. Khawvela hin Lukham chang harsatna, natna, beidawngna, nau chunga harsatna, Pasal chunga harsatna, Nu upa le nuhmei chunga harsatna ei tuok chang um hlak a tih. Harsatna tuok nawhai chun Pathien an hriet fuk ngai nawh. Harsatna ei tuok changin, santu ei ngaia, ruoltha ei ngai hlak a nih. Hla siemtu khawmin “Santu ka ngai, ruoltha ka ngai lam indika mi thuoi tu ding alo tia. Ka testimony la zuk zep sang ka tih, Nau pasal pathum Pathienin ami peka ka lawm em em laiin, pakhatin Zu a hung dawn ve, Kristmas ruoi khawm zurui pumin a hung fak, ka hmu pei naw bawk, kan zak taluo bawk, baua hril khawma tangkai lo, ka beidawng taluo in ka ṭawngṭaia, Lalpa, ka naupa hi Zu le inaihal natna hung pe rawh tiin, beidawngtakin ka ṭawngṭaia, Mi hmangaitu Pathienin lukham chang ka kham a hmua, ka ṭawngṭaina ami hung dawna, ka naupa kha Zu le inaihal Chanchinṭha a hung peka, a hung piengthara, Insungah a testimony a hung hrila, ka lawm taluo a, “Lalpa i mi ngaituo” ti hla kha ka phuok ka sawn hiel a nih. Tuchen hin inhawi takin kan la um Lalpa zarin. Ka Lukham chang 2na :- Ka KAL (Kidney) ah Lung a uma, ka monu kala a um bawka, ka monu pakhat a mîtah lung a um bawk, ka naupa pakhat kalah lung a um bawk , Heihah, Lungbil kan ni el a nih. Pathien zarin kei le ka monu a Junior lem kala mi chu Damdawi hmangin Pathienin ami sukbo peka, ka monu a Senior lem Mîta lung ruok chu Keyhole hmangin ami lak hmang peka, ka naupa kala mi ruok chu Imphalah Mesin (Machine) hmangin ami suk bo peka, chite a la uma, chu khawm chu a rengin ami suk bo pek ding leiin ka lawm a nih. Lukham chang ei kham changin ruolṭha ei ngai a, Jakob angin lukham chang ei khamna ah khan malsawmna Pathienin ei ta dingin alo sie zing leiin ei Pathien hi beltlak Pathien chu alo ni takzet a nih. 2. America mi nuhmei pakhat Sarah khawmin Lukham chang alo kham ve na thu hieng ang hin alo in zawt, Kh. No. 254 chan 2na Jakob inzing anga kan vai laiin, Thim hnuoia lung lukhama ka zalin; Ka mang tieng kawl kil le, Van chena leng langkhawm, Mangin mi hip hnai rawh, Lalpa Pathien, alo ti a nih. Khawvela Jakob inzin anga ei invai lai hin, a tutu khawma Lukham chang ei kham châng um a tih, hienglai huna hin ei bei a dawnga, ei inruma, ei in hûi chang um hlak a tih, nisienlakhawm beidawng ding an nawh. Ei Lalpa Isu ngeiin “Khawvela hin rinumin in um hlak, nisienlakhawm thlamuong takin um ro, Keiin

    khawvel Ka hne tah”, ati a nih. 3. Ei Lalpa Isu ngei khawm Van ropui le a Lalṭhungpha hung maksanin Bethlehem Bawnginah lukham chang naute ani lai a hung kham phawta, sawt nawte ah a neka lukham chang lem that tumna lukham a kham nawk nghala, khawhrizawl a sukdam leh ama khawm khawhrizawl Beelzebub lukham an inkham tir nawka, Gethsemane huona a lukham lem kha chu a chang nawk zuol deta, a thlan thisenin a far ṭuk ṭuk baka, a neka lukham chang lem Hlinglukhum khumin a thisen a luong zuoi zuoi el an tah, a lu ale a pangahai, chu zo ah Lukham chang tawpkhawk, a neka chang um ta thak lo, Kross a hemdena le thina lukham a kham tah. Heihah, “Hmangaina a khawm a tawpkhawk ngei ie”, Hiengang lawma mi hmangaitu hi iem lâwng ei ta? ei nuom na tieng tieng ei la tlan san el ding maw? Tienami pakhat la zuk hril vak ei tih. Tienlai hin mi pakhat a uma, a hming chu VAWRSELPA an tia, a zala tlun deuin Puon an lukhupa, Nelhau a rawihai an hunga, an hang en chun a thi a nih a thlan cho ding an tia, Vawrselpa chu a dung an inkhia, a thlan cho dingin an fe a, a sei taluo van khi tha nawk ro an tia, an van khi nawka, ama kha alo in tawma tawite in alo zal nawka, an inkhi nawka, an fe nawka, a hmasa leh an ang nawa, an van khi nawka, a tlûnzawngin ake alo intluon nawka, an inkhi zatin an ang naw vawng leiin Vawrselpa thlan chu an cho thei nawh an ti chu! Ka zuk hrilna san chu :- Ei Kristien nun hi Vawrselpa anga danglam ding ei ni nawh. Suol leia suol bawia intanghai thuoisuok dinga “Van intuipui raltienga” hung pa hin Lung chau lukham lo in thina lukham a hung kham ani ti hi theinghil ṭhak nawng ei tiu; Ei Lalpa in lukham chang ei kham châng khawmin ami umpui zinga, a khela ei tadingin lukham innem malsawmna ami pek ding ani ti hi hrezing ei tiu; Tirko Paula chun, Jerusalema hin Lalpa Isu hming leiin, khuop chau ni loin, thi chen khawm ka huom insawn naw! ati angin, Ei ni ringtuhai khawm Lalpa Isu hming leiin Lukhawm chang Lungkhawm kham ngam ei tiu; Kristmas lai chau inkhawm loin, Rawsur hnuoi le Ṭekthla hnuoia khawm Biekina inkhawma fe ngam ei tiu; Josef lukhawm khawm a chang ṭha hle el, a unauhai a ngai le a hmangai em em hai inthat an tuma, a zakuo a dit em em an hlip peka, khurah an tlaka Midian hai kuomah tangka 20 in an zawra a pa a ngai em em el hmu phak lo dingin an sawisaka, Hmel hriet lo ram le ṭawng hriet lo rama a um tah. Lunginah khumin a um nawka, Josef beidawng dan ding hi ngaituo ngam khawm an nawh. Jakobin Lung lukhama a hmangna hmuna Pathienin a umpui a, Jakobin lukham chang a khamna hmuna malsawmna a dawng ang khan, Josef khawma Lukham chang a khamna rama khan malsawmna Pathienin a siem peka, Aigupta rama hotu lien taka an um tira, Pharao dawttu in a ṭhang anikha tie! Ei ni khawm lukham chang ei kham chângin beidawng el ding ei ni nawa, Lukham innem neitu Pathien bel thatna in hmang ei tiu; Lukham innem Hausakna indiknaw, Ropuina hlîm, indiknaw taka thunei, mani hlawkna dinga pawisak nei lo, Pathien ditzawng ni lo a mani ditdan le nuom dana khawsa, mani vawt (vote) zawr hlak hai hin lukham chang an la kham ve hun ala tlung ding a nih. Chu pha chun, insirin um zie nei naw nih. Tirko Paula chun, “A hringhai chu anni tadinga hring ta lo a, an thi aia thia thonawk tadinga an hring theina dingin a nih, mi po po aia a thi chu”! ati angin, ei thi aia thia, thina Lukham kham pa hin ei umna ding alo siem hi a ropui in an hawizie hla in alo in zawta, Lalpan a hmangai hai ram a buotsai chu, Khawvel kanan ram nek khawma inhawi lem, A rawlnem in ami hai nitin in ami fiel, A ram inhawia cheng ve dingin. Lalpan ei umna dinga ram inhawi le mawi a siema, chu hluo dinga kal ei chawina a hin Lukham chang alo um khawma hêl lova kham ngam dingin Lalpan a thu malmisawm pek raw seh.

    26/12/2018

    Assam a ADc pathum election Jan. 21-ahGUwAhATi: Assam State Election Commission chun Autonomous district council pathum- Mising Autonomous Council, So-nowal Kachari Autono-mous Council le Rabha Ha-song Autonomous Council election January 21, 2019 a nei dingin Zirtawpni khan a puong.

    Mising Council a hin constituencies 36, Sonow-al Kachari AC ah constitu-encies 26 le Rabha HAC ah seats 36 a um. January 11, 2019 chen nomination file thei ning a ta, January 12, 2019 in scrutiny um a ta, vote tla hai January 28, 2019 in tiem ning a tih.

    CBI in UP le Delhi haia hmun tum tum a dap

    New deLhi: Central Bureau of Investigation (CBI) chun Inrinni khan illegal sand mining case le inzawmin Uttar Pradesh le Delhi haia hmun 12 an dap. Uttar Pradesh a hin Jalaun, Hamirpur, Luc-know le Kanpur hmun hai dap an ni a, IAS Officer B. Chandrakala chengna in \hangin senior official dang dang hai in dap an ni

    bawk. Illegal sand mining case-a hin zani hmasa khan CBI chun case a registered a, Al-lahabad High Court thupek dungzuia hieng hmun tum tum hai hi dap an nih. Hi case-a hin Uttar Pradesh CM hlui Akh-ilesh Yadav khawm an rawl le rawlnaw enfel a ni ding thu CBI thusuok chun a hril.

    BOArd OF seCOndAry edUCAtIOn: MAnIpUrprOGrAMMe FOr

    HIGH ScHOOL LEAVING cERTIFIcATE EXAMINATION, 2019 Time: (i) 3 hours for 80 marks (ii) 2 hours for 48 marks

    date& daymorningFrom 9 a.m. to 12 noon

    20-02-2019(wednesday)

    English

    25-02-2019(monday)

    Science

    04-03-2019(monday)

    Mathematics

    07-03-2019(Thursday)

    Social Science

    11-03-2019(monday)

    First Language(Manipuri (MM)/Manipui/Bengali/Mizo/Paite/Zou/Hmar/Tangkhul/Ne-pali/Thadou-Kuki/Maola/Vaiphei/Kom/Ruangmei/Liangmei/Hindi/San-skrit/Gangte/Simte

    subject in Lieu of First LanguageElementary Hindi/Additional English/Elementary Manipuri(MM)/Elemen-tary Manipuri/Elementary Manipuri (Roman Script)

    15-03-2019(Friday)

    Optional subjectsHome Science/Commerce/Computer Science/Higher Mathematics/Thang-Ta/Fine Arts/Eshei Nongmai/Manipuri Jagoi

    cOUNcIL OF HIGHER SEcONDARY EDUcATION, MANIPURHIGHER SECONDARY EXAMINATION, 2019

    P R O G R A m m e Time: - For Papers 100/70 marks - 3 hours - For Papers of 40/30 marks - 2 hours

    date/day

    Morning evening

    (From 10:00 a.m. to 1:00 p.m)From 1:00

    p.m. to 4:00 p.m.

    18-2-2019 Monday English X

    21-2-2019 Thursday

    M.I.L (Bengali/hindi/Hmar/Kom/Manipuri/mao La/Mizo/Nepali/Paite/Ru-angmei/Tangkhul/Thadou Kuki/Vaiphei/Zou

    OR Alternative English

    X

    23-2-2019 Saturday

    (i) Geology(ii) Geography X

    26-2-2019 Tuesday

    (i) Physics (ii) Political Science(iii) Accountancy

    X

    28-2-2019 Thursday

    (i) Music (ii) Statistics X

    2-3-2019Saturday

    (i) Chemistry(ii) Education(iii) Business Studies

    X

    5-3-2019Tuesday

    (i) Computer Science(ii) Philosophy X

    7-3-2019Thursday

    Home Science

    9-3-2019Saturday

    (i) Anthropology(ii) Economics X

    12-3-2019Tuesday

    (i) Biology(ii) History X

    14-3-2019Thursday

    (i) Physical Health Educa-tion & Sports(ii) Psychology(iii) Biotechnology

    X

    16-3-2019Saturday (i) Mathematics X

    18-3-2019Monday

    (i) Engineering Drawing(ii) Sociology(iii) Thang-ta

    X

    20-3-2019Wednesday

    Elective Languages(i) Bengali (ii) English(iii) Hindi (iv) Manipuri

    X

    cOUNcIL OF HIGHER SEcONDARY EXAMINATION, MANIPURCLASS-XI EXAMINATION, 2019

    P R O G R A m m eTime:- For Papers of 100/70 Marks - 3 Hours

    For Papers of 40/30 Marks – 2 Hours

    Date/DayMorning evening

    ( 1.00 p.m to 4.00 p.m)20-2-2019

    Wednesday

    XEnglish

    25-2-2019Monday

    X

    M.I.L.(Bengali/Hindi/Hmar/Kom/Manipuri/MaoLa/Mizo/Nepali/Paite/Ruangmei/Thangkhul/Thadou Kuki/Vaiphei/Zou/Gangte)

    ORAlternative English

    27-2-2019Wednesday X

    (i) Computer Science(ii) Philosophy

    1-3-2019Friday

    X(i) Physics(ii) Political Science(iii) Accountancy

    4-3-2019Monday

    X(i) Engineering Drawing(ii) Sociology(iii) Thang-ta

    6-3-2019Wednesday X

    (i) Chemistry(ii) Education(iii) Business Studies

    8-3-2019Friday X

    (i) Anthropology(ii) Economics

    11-3-2019Monday X (i) Mathematics

    13-3-2019Wednesday

    X(i) Music(ii) Statistics(iii) Agriculture

    15-3-2019Friday

    X

    Home Science

    19-3-2019Tuesday

    X

    (i)Biology(ii) History

    26-3-2019Tuesday

    X

    (i) Physical, Health (ii) Education & Sports(iii) Psychology(iv) Biotechnology

    28-3-2019Thursday

    X

    Elective Languages(i) Bengali (ii) English(iii) Hindi (iv) Manipuri

    30-3-2019Saturday X

    (i) Geology(ii) Geography

    ARKSU in Jan. 8-ah darkar 12 Assam BandhGUwAhATi: All Koch Rajbongshi Students’ Union (AKRSU) chun Ka-matapur State siemna ding le Koch Rajgongshi \jan-ga hnam 6 hai Schedule Tribe (ST) Status pekna ding sawrkar thlungpui-in a sukhnuk pei dodal-nain January 8, 2019 khin darkar 12 Assam Bandh an thaw ding thu an puong. An bandh thaw ding hi hun sawt taka inthawka ST status ngenna lo nei tah Assam rama tribal hnam dang 5, Tai-Ahom, Tea Tribes, Moran, Muttock le Chutia hai khawmin an thlawp thu AKRSU gener-al Secretary Gokul Barman chun a hril.

    Assembly Election nuhnung tak nei hma khawm khan BJP lead-ers han ST status pek dingin an mi lo tiem ta a, sienkhawm kum 3 deu-thaw a liem hnung khaw-min an thutiem suk-puitling a la umnaw leiin BJP inrawi Central sawrkar chunga an lungawinawzie suklangna dinga Bandh hi thaw an tum niin Barman chun a hril. Bandh an nei hnun-gah sawrkar thlungpuia inthawk dawnna ieng-khawm an hmunaw a ni chun Assam State pum-puiah nuorna nasa lem an nei ding thu AKRSU chun an hril.

    Delhi court in Michel jail-ah a thunNew deLhi: AgustaWest-land VVIP chopper case-a middleman Christian Michel chu Inrinni khan Delhi Court chun Judicial custody (jail) a um dingin a chungthu a rel. Michel hi inrinni khan Special Judge Arvind Kumar hmaah inlangtir a ni a, chu huna jail-a um dinga a chun-gthu rel a nih. Michel hi Dubai-a in-thawk a chungthu rel dinga Delhi tienga hung \huoi a ni a, December 22, 2018 khan

    Enforcement Directorate chun manin money launder-ing case-ah ni 7 sung CBI custody-a um dingin a lo rel a nih. Michel hi a hmain hi case-ah Tihar Jail-a sie a lo nitah.

  • 3TUOLBUOL (JANUARY) 06, 2019PAThieNNi (sUNdAY) NATiONAL/iNTeRNATiONAL & AdveRTisemeNT Hmasawnna Thar

    Dr MV Azad Phusam chunga lawmthu hrilnaHun sawt taka inthawk ta khan Pile natna ka nei leiin inhnawm thei loin ka um a, kan hnawm thei pha pha khawm ka ek tlaw-mte te chau a suok a, ka kawng le ring, ka kut le ke, ka lu hai a hung na a, ka phingpui a hung hrat naw a, bu khawm ka du ngai nawh. Sa le Nga ka fak thei naw a, ka mawnga inthawk thisen a hung suok hlak bawk. Chun, a chang leh ka tawl a hung dawk a, \hung \ha thei loin ka um hlak. Ka beidawngin Dr MV Azad Phusam ka pan a, hun iemanichen a mi enkawl hnungin ka hugn dam fel ta a, ka lawm hle a, ka lawmthu Hmasawnna Thar hmangin Dr MV Azad Phusam le Pathien kuomah ka hung hril. Dr MV Azad Phusam hi Churachandpur-ah Oppo-site J.P J.P.selection, Near ICI Church, ICI Road, CC-Pur-ah pan thei le Contact No. 7628890261/9089738275 haiah biekrawn thei a nih.

    Lawmthu hriltu,sd/-muan

    simveng, CCPur.

    LAKTAwi

    v.K. TAwNA hiGhRecognised by Govt. of Manipur

    No. 46/59/2016- SE (S)College Road, Vengnuam, New Lamka

    Churachandpur, Manipur- 795128

    Applications are invited from committed individual (s) who are passionate about teaching for the following posts:-1. Mathematics (1-post) : B.Sc. /Engineering/B.Com2. Science (1-Post) : B.Sc. preferably in Chemistry (Hons)3. Social Sc. ( 1-post) : Graduate preferably in Geography (Hons)4. English (1 post) : Graduate preferably in English (Hons)Handwritten applications and Bio-data can be submit-ted to the school from the 4th Jan- 9th Jan., 2019 during office hours. Contact No. 8413033272

    sd/- headmistress(4,5,6)

    Kindergarten, Happy Heart SchoolTEACHERS REqUIRED

    Teachers with good knowledge of English are required to teach in the lower primary section. Interested candidates may walk in for interview along with their resume and necessary docu-ments on Friday, 11th January, 2019 at 10:30 am.

    Sd/- PrincipalHappy Heart School(5,6)

    HP-ah Bus eksiden leiin naupang 6 le

    driver thishimLA: Himachal Pradesh-a chun January 5, 2018 khan Sirmaur district-ah private school pakhat DAV School student hai chuongna Bus changsuolin rawlah an hlumthla a, stu-dent 6 le driver, an rengin mi 7 in thina an tuok. Hi thil tlunga hin midang 12 in hliemna an tuok a, an rengin hospital-a enkawl an ni a, hliem hai laia \henkhat an hliem inrik tiin Sirmaur Superinten-dent of Police, Rohit Mal-pani chun a hril.

    congress in UP-ah an khata election hmasuon dinga an inpei thu an hrilLUCKNOw: Tukum 2019-a Lok Sabha Election hung um din-gah India rama Lok Sabha seats tamna tak Uttar Pradesh-a BJP khing dinga Mr Akhilesh Yadav (Samajwadi Party) le Ms Mayawati (Bahujan Samaj Party) han Con-gress \hang loa grand alliance siem an tum thu an puong le inzawmin Congress chun Lok Sabha election hung um dinga hin Uttar Pradesh-ah anni khata election hmasuon dinga an inpei thu Inrinni khan an hril. Congress Rajya Sabha member PL Punia chun, Congress chu an khata election hmasuon dinga an

    insingsat thu hrilin, coalition hi a pawimaw tak a ni naw a, kan work-ers hai khawm election hmasuon dingin an inpei tiin zanikhan a hril. Samajwadi party chief Akh-ilesh Yadav le Bahujan Samas Par-ty chief Ms Mayawati hai chun Zir-tawpni khan Uttar Pradesh-a seat sharing formula thuah New Delhi hmunah meeting a nei a, Congress in Uttar Pradesh-ah party dang hai le \hangruol nuomna a neinaw thu-ah an lungawinaw thu an hril. Akh-ilesh Yadav le Mayawati hai chun January 15, 2019 khin seat sharing thuah inbiekna nei nawk an tum. UP a hin Alliance-ah Con-

    gress \hangnaw hai sienkhawm SP le BSP chun Gandhi sungkuo hai biel hlun Amethi le Raebareli haia chun candidate nei an tum naw niin ei thu dawngna chun a hril. Uttar Pradesh hi India rama Lok Sabha seat tamna tak state niin LS seats 80 a um a, hi lei hin Centre-a sawrkar siemna ding kawngah pawimawna nasa tak a nei a nih. BJP chun kum 2014 Lok Sabha Election-a khan Uttar Pradesh-a Lok Sabha seats 80 um hai laia 73 haiah hratna an chang a, sienkhawm nikuma Gorakhpur le Phulpur bye-letion neia khan BSP le SP an hne zonaw a nih.

    Congress le NCP an zat charin seat an insem dingmUmBAi: Lok Sabha Election, 2018 hung um dinga hin Maharashtra Lok Sabha seats 48 um haia chun Congress le Sharad Pawar inrawi Nationalist Congress Party (NCP) hai chun a zat ve vea candidate nei dinga an insiemrem ring a nih tiin report chun a hril.

    Seat sharing thua hin party pahnia \huoitu hai chu vawi tam tak an inhmu ta a, official taka an inremna pu-onglang la ninaw sienkhawm an zatna chara seat an insem ring a ni a, Congress in seats 20 ah candidate an nei ring a ni a, seat 8 dang hai chu an \hangruolpui party dang hai

    pek an ni ring a nih tiin NCP leader Praful Patel chun re-porter hai kuomah a hril. Kum 2014 Lok Sabha election-a khan Congress chu seats 26-ah ngirin seat 2 chau an lak a, NCP in seat 21 a candidate an nei hai lai seat 4 chau an lo lak bawk a nih.

    PMLA Court in Vijay Mallya ‘Economic offender’ in a puong

    mUmBAi: Liquor baron le suktawpa lo um tah King-fisher Airline neitu lo ni hlak Vijay Mallya chu Inrinni khan Mumbai-a special Pre-vention of Money Launder-ing Act (PMLA) Court chun Fugitive Economic Offend-ers’ Act, 2018 hnuoiah ‘fu-gitive economic offender’ in a puong. Mallya hih hi act hnuoia economic offender-a puong hmasa tak a nih. Court chun Mr Mallya rothil hrentang (confisca-tion) hai le inzawma hearing Febuary, 2019 a inthawk khin nei \an a tih. Vijay Mallya hi India Banks tum tum haiah Rs. 9,000 crores zet loan laa thungkir taloa intum leia

    Prevention of Corruption Act, 1988 hnuoia case siem-khum niin India ram suok-sana UK tienga tlanhmang a nih. Fugitive Economic Of-fender chu Rs. 100 crore le a chungtieng economic offences nei, arrest warrant insuo khum, man le a chun-gthu rel ding pumpel tuma ramdanga tlanhmang hai an nih. Mallya hi nikum khan UK-ah man a ni a, sienkhawm bail-a insuo nawk nghal a ni a, thla hma-sa khan Westminster Court, UK chun Mallya hi a chun-gthu ngaituo le suizui dingin India ram tienga \huoikir thei a ni thu a hril.

    Sai hel in pasal pahni a sir hlum

    KORBA: Chhattisgarh-a Surajpur district a chun Zirtawpni khan Surajpur town sung hmun pahni haiah Sai hel in pasal pahni an sir hlum niin Inrinni-a official thusuok chun a hril. Sai in an sir hlum pak-hat chu Ramlal Jaiswalwas (52) niin Surajpur town-a Shivprasad hmuna Zirtaw-pni zingkar-a an sir hlum a ni a. Pakhat dang chu Ram Lakhan Sahu (70) a ni a, Zirtawpni zantienga forest officials le khawsung mi han ramhnuoi tienga Sai hawn hnawtlut an tum-naa Sai hawn in an sir hlum a nih. Sai hawn in an sir hlum sunghai kuomah immediate relief in Rs. 25,000 ve ve pek an ni a, thil \ul hai zo a ni pha a dang chu pek belsa ni dingin DFO chun a hril.

    MPs han MGNRE-GA hrat lema fepui

    dingin an ngenNew deLhi: Congress, Left parties MPs hai bakah activist le academi-cians \hahnemtawk tak hai chun Prime Minister Nar-endra Modi kuomah lekha thawnin, a sawrkar chu MGNREGA ngaipawimaw le hrat lema fepui dingin an ngen.

    Sabarimala: BJP MP le cPI0M leader hai in bomb-a deng

    KANNUR: Kerala-a Sabarimala temple-a nuhmei thi nei thei chin (menstru-ating age) pahni an lut leia buoina le tharum thawna tlung zawm peiin hmel hri-etlo \henkhat chun Inrinni zingkar khan CPI (M) MLA A.N. Shamsee le party Kan-nur district secretary hlui P. Sasi hai in bomb hmangin an deng bakah BJP Rajya Sabha member V. Muraleedharan chengnain-ah bomb an deng-puok a, sienkhawm thi le

    hliemna tuok an umnaw niin Police thusuok chun a hril. Chun, zani zingkar khan Pariyaram hmuna Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) Office chu hmelhrietlo han meiin an raw bawk niin po-lice thusuok chun a hril. Supreme Court in nikum September thlaa Sabarimala temple-ah nuhmei iengang kum hai khawm lut thei din-ga thutlukna a lo siem hnun-gah dodalna nasa tak um le a thutlukna ennawn dinga

    Supreme Court a nawn a nawna ngen a ni hnunga a hmasa takna dingin January 2, 2019 khan temple a hin nuhmei thinei thei chin pahni an lutlui leiin Kerala-a chun protest nasa tak hi a hung um a nih. RS BJP member Mura-leedharan chun ienganga Police han nuhmei pahni hai hi Sabarimala temple an in-luttir thei am ti NIA insuitir dingin a ngen. Hieng nuhmei pahni hai Sabarimala temple an lut leia buoina le tharum thawna leiin mi 1,700 chuong man an nitah. Sabarimala temple thua nuhmei pahni lut leia buoi-na sosang pei le inzawm hin Home Minister Rajnath Singh chun state sawrkar chu report kimchang tak pelut dingin Inrinni khan an hriettir.

    Chouhan in Oppo-sition Leader ni a

    tumnaw thuBhOPAL: Madhya Pradesh Chief minister hlui Shivraj Singh Chou-han chun Madhya Pradesh Vidhan Sabha-ah Leader of Opposition (LoP) ni tumna a neinaw thu a hril. LoP ding chu party in thutlukna an siem ding a ni a, LoP race-ah ka \hang nawh tiin Chouhan chun Bhopal hmuna chanchin-thar lakhawmtuhai an hmu-pui huna a hril. MP a LoP ding hi BJP MLAs dinga thlangtling thar han Pathienni hin Bhopal khawpuiah an th-lang ding a ni a, hi huna hin Union Home Minister Rajnath Singh le national Vice President Vinay Sa-hasrabuddhe hai khawm \hang an tih.

    Public sector assets hmang indiklo in an tumNew deLhi: Senior Congress leader Ahmed Patel chun Narendra Modi sawrkar chu Hindustan Aeronautics Limited (HA) le ONGC hai \hangin pub-lic sector undertakings hai ngaitha le hmang/sawr tum

    loa mi tlawmte ditsakin an tum a. Hi lei hin HAL chun a thawktu hai khawm hlaw a pek theinaw leiin Rs. 1000 crores a bat pha niin a hril. HAL chau ni loin ONGC, LIC, HPCL, GSPC le PSU dang dang hai chu

    hmang loa sie mei mei-in Mr Patel chun an tum bawk. Congress chun Rafale deal thua offset partner dingin HAL hnawlin Anil Ambani ditsakin an tum bawk a nih.

    DU ad-dhoc teach-er han bungheia

    nuornaNew deLhi: Delhi Uni-versity –a ad-dhoc teacher hai chun permanent teach-ers hai anga ham\hatna pe ve dinga ngennain Zirtaw-pnia inthawk khan Faculty of Arts tuolah bungheia nuorna an nei \an. Delhi University hnu-oia hin Ad-dhoc teachers 4,600 vel an um a, hieng adhoc teacher hai hin Uni-versity Grant Commission (UGC) dungzuia Univer-sity teacher ni theina quali-fication requirement an nei vawng niin Aditya Narayan Misra, president, Academ-ics for Action and Develop-ment (AAD) chun a hril. Congress National President Rahul Gandhi chun hi thu hi a khekpui ta a, Rajasthan a chun com-mittee ruot a nita a, Mad-hya Pradesh-ah process a fe mek bawk a nih.

    Shah in Shiv Sena bo khawma election hmasuon dinga inpei dingin a hrilmUmBAi: Lok Sabha Election, 2019 nei ding hun hung hnai pei le inzawmin Centre-a sawrkarna siemtu BJP chun \hang nasa takin an lak \an mek a, BJP na-tional president Amit Shah chun Maharashtra Unit BJP chu Shiv Sena leh \hangruol le \hangruol lo khawma election hmasuon thei dinga inpei dingin a hril. Hi thu hi New Delhi

    hmuna Maharashtra-a in-thawk Lok Sabha le Rajya Sabha haia BJP MPs hai meeting a neipui huna Mr Shah in a hril a nih. Hi thil hin Bihar model seat-sharing formula anga

    Lok Sabha le Assembly election dingah Shiv Sena hmaah BJP kun a tum nawh ti a suklang. BJP chun Lok Sabha le Assembly election hung um dingah Shiv Sena \hangruolpui a nuom a, sienkhawm seat sharing thuah inremna a um thein-aw khawmin BJP chu ama khata election hmasuon ngam dinga an pei a \ul a nih tiin Amit Shah chun a

    hril. Kum 2014 LS election a khan seats 48 umah BJP seats 24-a ngirin seats 23 an lak a, Shiv Sena chu seats 22-ah ngirin seats 18 an lak a. October 2014 a seats 288 haia Assembly election huna khan a hran ve ve-a ngirin BJP in seats 122 le Sena in seats 63 an lo lak a, tuta \um hin Sena chun seat tamlem pe dingin an phut deu a nih.

    Kashmir-ah vur a tla nasa leiin infepawna hai khar phasRiNAGAR: Jammu and Kashmir a chun vur a tla nasa leiin Inrinni khan boruok le lampuia infepaw-na haiah India ram hmun dang hai le infepaw thei loin khar pha a ni a, nun-dan pangngai nasa takin a sukbuoi pha. Ruo ang ela vur a sur-na hi Zirtawpnia in\an a ni a, Inrinni zingkar chen khawm khan vur hi a surin a la sur zing a nih. Srinagar a chun zani zingkar 8:30AM chena khan vur hi inches 10 vela sa in a tla a, north Kash-mir-a Gulmarg ski-resort a chun feet 2 vela sa in vur a tla a, Qazigund ah 11 inches, Kokernag ah inches 3, Pahalgam ah inches 16 le Kupwara hmunah inches

    17 a sain vur a tla bawk niin official thusuok chun a hril. Hienganga vur a tlak nasat lei hin Srinagar-Jam-mu National Highway le infepawna lampui dang hai khar pha a nih tiin Traffic Control Room spokesman chun a hril. Vur tlak nasat lei hin Mughal Road, Srinagar-

    Leh National Highway le Bandipora-Gurez Road hai khawm khar a ni bakah Srinagar International air-port khawm vur tlak hin nasa takin a sukbuoi pha a, zani zingkar 9AM a Vuon-gna hung \um ding khawm vur tlak nasat leiin kansel pha a nih.

    NGT in Meghalaya sawrkar Rs. 100 crore fineNew deLhi: National Green Tribunal (NGT) chun Meghalaya sawrkar chu a state sunga dan koa lungmeihawl chona (illegal mining) a control theinaw leiin fine Rs. 100 crore chawi dingin an hriettir. Fine sum hi Central Pollution Control Board-ah

    thla 2 sungin a thun ding ti a nih. NGT Chairper-son AK Goel inrawi High level-committee in report an peklut hnunga NGT in Meghalaya sawrkar hi fine chawi dinga an hriettir a nih. Lumthari village, East Jaintia Hills-a chun De-

    cember 13, 2018 khan Dan loa lungmeihawl chodaw-kna khura tuilet leiin tuhin sinthawtu mi 15 hai chu khur 370ft a inthukah an intang a, sansuok tumin tui pump dawk zing a ni a, sienkhawm tuchen hin pak-hat khawm sansuok an la um nawh.

    Karnataka-ah sungkuo pakhata mi 6 a thisaa hmuKOPPAL: Karnataka-a Koppal hmuna chun sungkuo pakhata mi 6 hai chu Inrinni zingkar khan a thisaa hmu an ni a, Police chun anni le anni inthat (suicide) ni an ring thu an hril. A thisaa hmu hai chu Shekhariah Beednal (42), a

    nuhmei Jayamma (39) le an nau nuhmeihai 4- Basam-ma (23), GAuramma (20), Savithri (18) le Parvathi (16) hai an nih. Police chun Shekharia Beednal hin a nuhmei le a nauhai tur hmanga a vai-hlum hnungah ama le ama inkhaihlum ni dinga an ring

    thu an hril. Iengleia hiengang thil an thaw am ti Police han suidawk tumin an suich-ieng mek. Loa thlai an ching hlawsam leia bank loan an lak thungkir theinaw leia beidawnga hiengang thil an thaw ni dinga ring a nih.

    SAC in J&K-ah drug de-addiction policy a pawmpuiJAmmU: State Administrative Council (SAC) chun Governor Satya Pal Malik inrawinain Zirtawpni khan meeting an nei a, Jammu and Kash-mir-a a hmasa takna dingin drug de-

    addiction policy an pawmpui. Policy hnuoia hin drugs addict hai enkawl dan ding ngaituo le sin thaw a ni ding a nih. Meeting huna hin Advisors to the

    Governor Khurshid Ahmad Ganai le Kewal Kumar Sharma, Chief Secre-tary BVR Subrahmanyam le Principal Secretary to governor Umang Narula hai khawm an \hang.

    China President Xi Jinping-in Inralring Dingin Army HrilB e i J i N G : B i b l e - i n ‘suotieng milien’ hung lien peiin Jerusalem a beina ding thu a hrillawkna le inzawma tu idang ruol lova suotieng milien China in\hang pei chun thahrui an siem thar pei a. Zani lai ela ‘Mother of all Bombs” a siem zo ti a puong zovin, President Xi Jinping chun, a sipai hai chu inralring zing (active)-a um dingin an fui tawl. President Xi jinping chun, kum thar 2019 a thaw hmasatak ding le a ngai pawimaw dinghai a zieknaa chun, Army training sukchangtlung ding, indo dinga inbuotsai sa Special Fo rces um ran d ing , combat, drills, inspections hai regular taka thaw ding le Army hai tuor theina or dawtheina ensinna test (endurance exercise) hai

    uor ding ti a nih, tiin China Daily-in a ziek. Ama control-na hnuoia u m C e n t r a l M i l i t a r y Commission ah thu hrilin, sipaihai chu strategic le t ac t i ca l p lann ing ha i sukhrata thiem dingin an fui a. Emergency huna dawn let dan le joint operational capability en nei \hat le \hat naw hai inenfie dingin a hril tawl niin Efe News chun a ziek ve. Hi thu a hril hi Taiwan

    thlierkar China rama a um zing theina dingin tharum hmang a \ul khawmin hmang a ni el thei tia a hril zo chauva a hril nawk a nih. Jinping chun, Taiwan sawrkar hi a hela China a inthawka suok dawk a tum a nih chun Chinain, a \ul chun, tharum khawm a hmang el thei tiin a hril. C h i n a ’ s P e o p l e ’ s Liberation Army hai official newspaper chun editorial ah, indona hmasuonna

    dingin inralringnaa hun khawral mei mei thei an ta nawh. Inralring zinga um a hun tah, tiin a ziek a. P r e s i d e n t J i n p i n g khawmin kum 40 liemtaa Ta iwan kuoma l ekha a thawn, ‘Message to Compatriots in Taiwan” ti ah, ‘One Country Two S y s t e m ’ h n u o i a h a n ram pahni reunification na dingin tharum nekin inbiekremna hmang chu \ha a ti lem zie a hrila. Taiwan khawma (indo pumpelna dingin) chu lam chu thlang lem dingin an fui. Taiwan hin 1949 a inthawk khan China kuomah rambung pakhat, a hrana political taka inenkawl thei an ni tah ti hi pawmpui ve ta dingin a ngen a. Independent-in, China le inruol\ha sia um a nuom tah

    ti thu a lo hril pek tah a nih. Hienga a zaia inbiekna le ngenna a pawm naw chun, Taiwan khawmin sipai thahratna hmang ding chu a nei ve tho ti a suklang zing bawk a. Tulai hnai khawm khan Taiwan Navy hai chun China kap phak Supersonic Missile an nei zie suklangin an kap sin a, Facebook account ah an suklang. An Message chu, tharum hmanga bei chun Taiwan chu tawk khir ve tak an tah ti a nih. Amiruokchu. Taiwan mipui a tamlem met khin China mainland-a la kawp zinga mania insawrkarna chite te nei ve chu \ha lemin an la hriet a. A \henin, China thuhnuoia um hrim hrim an nuom ta naw bawk a. Iem an hung ang pei ding hunin la hril a tih. (Reuters)

    Civil Mi Thi An Tamna San Chu US Army Hai Lei A Nih: TalibanKABUL: Kum tina an thaw hlak angin, Afghanistan-a Taliban helpawl hai chun kum khat (2018) sunga mithi zat, civil le Army (casualty) an suksuok hlak a. Chu dungzui chun, tu kum 2018 a mithi chu 4, 170 an nih a. Mithi 2294 le hliem 1876 an nih, tiin an hril. Hieng hai hi witness le primary source a inthawka an lak a nih a. Mithi laia 90% chu civil an nih a. Civil mithi an tamna san chu US Army le Afghanistan sipaihai ral do thiem naw lei a nih a. Taliban hai kuta inthawkin Civil mi pakhat khawm an thi ngai nawh, tiin an hril.

    Ta l iban ha i repor t h i N A T O r u o k c h u n ‘propaganda’ tiin a hnawl a, an dik naw hulhuol angin a hril ve thung a. Taliban hai report hril dan pei chun, US le Afghan sipaihai thawsuol leia mithi chu 3, 705 an nih a. Islamic State Group hai

    kuta thi chu 465 an nih, tiin an hril bawk. NATO Mission hril dan chun, “Civil mihai chunga nunrawngna po po le hliemna hai chu Taliban hai kut hnung a nih. Kum tinin hienga mi intuma thiem chang tumna hi an thaw

    hlak” tiin a hril a. Taliban han civil hliem anga an hril zat ve zet hi chu an ni ngai nawh” tiin a hril bawk. A f g h a n i s t a n - a U N Mission kum 9 tlingna report pek dan chun, Taliban report hin thudik tamtak a thup \he hlak a. Sipai camp an runa civil tamtak tak an thatna hai an in\hangtir ngai nawh a. Mipui laia motor le suicide bomber hmanga mi an thathai khawm an hril sa ngai naw niin a hril. January 2018 khan Kabul ah bomb a sukpuoka civil 100 neka tam an thi a, chu khawm chu an tiem sa nawh, tiin an hril bawk.(AFP)

  • Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSTUOLBUOL (JANUARY) 06, 2019PAThieNNi (sUNdAY)sun ZAWMnA.......

    Football Fixtures: Jan. 6, 2019FA Cup ThIrd rouNd

    Preston v/s Doncaster - 7:30PMQPR v/s Leeds United - 7:30PMSheff United v/s Barnet - 7:30PM

    Man. City v/s Rottherham - 7:30PMWoking v/s Watford - 7:30PMFulham v/s Oldham - 7:30PM

    Millwall v/s Hull City - 7:30PMNewport County v/s Leicester City - 10:00PM

    SpANISh LA LIGAEibar v/s Villarreal - 4:30PM

    Sevilla v/s Atletico Madrid - 8:45PMReal Madrid v/s Real Sociedad - 11:00PM

    hEro I-LEAGuEMohun Bagan v/s Real Kashmir - 2:00PM

    JAN. 5, 2019 ResULTAizawl FC 0-1 Indian ArrowsChurchill Brothers 2-0 Mine

    FA Cup Third Round:

    Tottenham chun Tranmere –ah goal an insurtir; 7-0 a hnein fourth round an lutPReNTON PARK: FA Cup third round-ah Zirtawpni zan sawthnung khan Tranmere chun an home Prenton Park-ah Tottenham Hotspur an mikhuol a. Tot-tenham chun a mikhuoltu Tranmere goal-ah ball insurtirin 7-0 zeta hnein fourth round an lut a, Fernando Llorente chun hat-trick a hmu bawk. First-half minute 40 naah Serge Au-rier chun Tottenham ta dinga goal hmasa tak thunin hma an \huoi a. Second-half minute 48 naah Fernando Llorente in Tottenham ta dingin goal a thun bakah Sergie Aurier chun minute 55 naah a thun nawk a, hi zo minute 57 naah Son Heung-min chun Tottenham ta dingin goal a thun bakah minute 71 le minute 72 na haiah Fernando Llorente chun goal a thun belsa leiin hat-trick a hmu a. Inkhel hun bo hnai tieng minute 82 naah

    Harry Kane chun lunginsietna um der loin goal a la hung thun ve bawk leiin inkhel tawp chenah Tottenham chun a mikhuo

    ltu Tranmere hi 7-0 zetin an hne ta a nih. An ball possession khawm an thlau hle a, Tranmere ball possession 26% chau a ni

    laiin Tottenham ball possession chu 74% a nih. Tuta \uma Tottenham in Tranmere Rovers 7-0 zet-a an hnena hi kum 2009 hnunga Wigan Athletic 9-1 zeta an hne-ban hnunga an khingpui hai an hnesaw \um tak a la ni a, Harry Kane in Tranmere le an inkhel \uma goal a thun hi Totten-ham ta dinga goals 159 a thunna char a ni bawk. Hat-trick siemtu Llorente hin season nuhnung taka FA Cup fifth-round replay-ah Rochadale an inkhelpui \um khawmin hat-trick a lo siem ta leiin tuta \um hi Tottenham-a hat-trick a siem vawi-hnina a ni ta bawk. Premier League season fe mekah pathumnaa \hang Tottenham manager Mauricio Pochettino chu Tranmere-a a mikhuol \uma a rawi hai chet dana hin a lungawiin a lawm hle.

    Bournemouth in Solanke contract an ziekpuiLONdON: Bournemouth chun Zirtawpni khan Liv-erpool striker Dominic So-lanke chu long-term con-tract an ziekpui ta thu an puong a, sienkhawm trans-fer fee an pekzat ruok chu an puonglang nawh. British media hai chun kum 21-a upa Dominic Solanke con-tract an ziekpuinaa hin Liv-erpool kuomah pound 19 million (dollar 24.16 mil-lion) an pek niin an hril. Solanke hin season nuhnung taka khan Jurgen Klopp hnuoiah Liverpool

    ta dingin vawi 21 a khel a, league goal vawikhat a thun bawk a, sienkhawm tuta season campaign fe meka hin a tha nat leiin a la khel nawh. Solanke hin Bour-nemouth forward line nasa taka a sukhrat beisei a nih. Bournemouth hin

    Premier league season fe mekah games 21 an khel ta haiah point 27 hmuin a sawmpahninain an \hang mek a, an chung chara um Everton leh an point hmu an ang char a nih. Bournemouth chun Liverpool defender Na-thaniel Clyne khawm loan a lak dingin an sukfel ta bawk.

    Football Thuthang:• Manchester City youngstar Spain Under-21 international Brahim Diaz (19) chun pound 15.5 mil-lion in Real Madrid a zawm ding nia hril a nih. Diaz hin kum 2013-a kha Mal-aga a inthawk kum 14 mi a ni laia City zawm a ni a, first team-ah vawi 15 an lang ta a, tuta season a hin vawi 4 a khel ta bawk. • Chelsea chun AC Mi-lan striker Gonzalo Higuain (31) an inbiekfel pui \ep. Higuain hi Juventus-ah loan-a um mek niin, a for-ward chanpui Alvaro Mo-rata (26) leh loan in Milan an zawm ring a nih. Milan chun Ivory Coast interna-tional midfielder Franck

    Kessie (22) zawrdawk din-gin an ngaituo mek. Tot-tenham le Chelsea in an beisei. • Chinese Super League side Beijing Sinobo Guoan chun Belgium international midfielder Mousa Dembele (31) beiseiin Tottenham an dawr mek. • Barcelona midfielder Denis Suarez (24) chu Ar-senal zawm dingin thil \ul hai a sukfel \ep.• Liverpool chun Janu-ary transfer window huna hin English midfielder Adam Lallana (30) in loan-a club a suoksan an phal nawh. Fenerbahce chun season tawp chena dingin Lallana loan deal an offer.

    Diego Maradona Hospital-a inthawk a suok

    BUeNOs AiRes: Ar-gentina legend Diego Maradona chu internal bleeding (a phinga thisen suok) leia Zirtawpni-a hospital panpui le enkawl a ni hnungin hospital-a in-thawk a suok nawk tah. Maradona (58) hi

    Mexico tieng second di-vision side Dorados de Sinaloa coach sin thaw lai mek a ni a, dan pangngai anga medical check-up dinga an ram Argentina tieng fe-a doctor a pan hunah internal bleeding um hi doctor han an hmu-

    suok leia admit-a um a ni a, sienkhawm a natna hi a serious naw niin a naunu Dalma chun a hril. Maradona hin kum 1986 khan FIFA World Cup-ah Argentina captain niin Argentina chu World Cup a lo lakpui a nih. Kum 2004 khan lung le thuok tiengpang harsat-na a nei leiin hospital-ah enkawl a lo nita a, cocaine a lo hmang nasat leia hieng harsatna hi a hung nei a nih. Cuba le Argentina haiah drugs rehabilitation a fethleng hnungin kum 2005 khan stapling opera-tion thaw a lo ni bawk.

    Solskjaer in game tinah hratna an chang thei ringmANChesTeR: Decem-ber, 2018-a Jose Mourinho ban a ni hnunga Manches-ter United interim manager dinga ruot Ole Gunnar Solskjaer (45) chun, Man-chester United ang club lien a lut chun hrat ngei ngei dinga ngai kan ni ng-hal a, a zawna game 4 a hrat thei ta lem chun a nawka khawm hratna chang nawk pei dingin kan inring tlat. Kan game khel ding hai thlirlawknaa inthawk kan hratnaw hi ka ring ngainaw a, kan la khel ding peiah hratna kan chang pei ding a nih ti hi ka ring tlat a nih tiin a hril. Tulai hnaia club suok-san loa manager ni zawm pei a nuom thu a hril chun-

    gthua chun, tukhawm a lan biekpui naw thu a hril a, sienkhawm a lut hlim khan club chu lungril lien tak putin an hawng hle a. Ka um sawt po leh inhawi ka ti zuol pei a, manager thar

    ding puong a ni hunah kei ka ni am, ka ninaw khaw-min, manager thar dinga puong/ruot taphawt chu ditsakna kan hlan lawk tiin Solskjaer chun a hril bawk. Hieng laizing hin, Jan-uary transfer window huna club tinin squad sukhrat tuma player laklut ding an buoipui laiin Solskjaer chun tuta transfer window huna hin United chun play-er thar an laklut a ringnaw thu hrilin, tuta squad a nei mekah a lungawi thu a hril. Club in laklut nuom a nei a, insiemrem thei ding nia ka hriet chun a pawinaw a, sienkhawm ka thutlukna ding a ni leiin tuta ka squad a hin ka lung a awi tawk tiin a hril.

    Britney Spears, Show Khat Rs. 3.53 Cr Chawl A LakL O s A N G e L e s : L a s Vegas ah Residency program neia Show vawi khat nei manah Rs. 3.53 crore vel (USD 507, 000 pei) hlaw ding Britney Spears chun February a inthawka August chen Residency program a nei chu ama le a sum enkawltu tak a pa, Jamie Spears (66) colon cancer natna nei a natna a zuol leiin tiemchin um lovin chawl a lak. Jamie Spears hin a naunu Britney Spears hi pawisa a lam suok rawn ta bawk leiin enkawl khawm a thiem seng ta naw ning a ta, 2008 khan Cour-in lungril sukbuoi thei damdawi an rui hlak ti leiin a sum enkawltu ding bik midang ruot ding a ti angin a pa Jamie Spears a ruot a. Chu china inthawkin Britney Spears finance po po chu a pain a enkawl vawng ta hlak. Britney Spears pa hi hospital ah enkawl niin a hung dam suok nawk vat beisei a nia chu Britney Spears ruok chun a chawl lak chu tiemchin umin a siem chuong nawh. Instagram ah fans hai kuomah

    lungril a na a, thutlukna siemna dinga hei rawn ding tak khawm, a pa a dam naw tlat leiin a nei hranpa chuong nawh a. Ama thu thuin thil a thaw el niin a hril. A nautet laia a pa le nu le an thlalak post-in instagram ah, “Tu kum chu Show thar Denomination \anin nangni hai leh hun hlimum tak ei hmang tung pei ka beisei laiin, ka beisei nawna tieng tak ka piengna pa takin a mi hei natsan chu thaw dan ka hriet ta nawh. Ka Show thar ding Denomination chu ka la \an naw phawt ding a nih” tiin a hril.

    Britney Spears nu Lynne Spears (63) le a pa Jamie Speaers (66) hai hi hun sawt tak an innei a. Britney Spears le a unaupa khawm an puitling vawng hnungin 2002 khan an in\hea, 2010 khan an innei nawk tah a nih. An in\he sung 2008 khan a nu Lynne Spears chun lekhabu (memoirs), ‘Through The Storm: A Real Story of Fame And Family In A Tabloid World” ti a ziek a. Chutaka chun, a naunu Britney Spears chun kum 13 a niin zu an tem \an a. Kum 14-in a thienghlimna (virginity) a sukhmang a. Kum 15 a tlingin

    Drugs an tem \an der tah niin a hril. A lekhabu release kum hin Britney Spears chu Kevin Federline le an nauhai pahni, court thupek anga a pek suok nuom naw leiin 5150 On Hold-a sie a nih a. Khawhnungah an nauhai hi Kevin-in umpuiin enkawl (custody nei) a ta, Britney Spears chu a fakzawngna le sinthawna music tieng a buoi thei leiin a nuom dan dana sin thawin a nauhai chawmna ding (support) ruok chu thla tin $20,000 bek a pek ding tia rel a nih. C h u d u n g z u i c h u n Britney Spears hin a pasal hlui Kevin Federline chu a nauhai chawmna ding thla tin support money a pek a. Tulai hnai khan, September 2018 khan Kevin chun hih zat chau chun naupanghai an mamaw a tam ve ta leiin indai an tak tiin sukpung pek dingin Britney Spears a ngen a. Court thurel ruok chu iengkhawm a la um nawh. Britney hi a drugs thaw leiin Rehab khawm a lo lut

    tah a. A drugs thaw lei bawkin a nauhai enkawltu nina ding khawm NU a nia chu court-in a pek nuom naw a nih. Hienglai zing hin a pa Jamie Spears khawm dan ang taka a sum enkawltu le tax (sie) hai a pawiima ang peia petu a nih leiin, thla tin hlaw USD 130, 000 a pek ve a nih, a pa a nia chu. Tu taka Britney Spears pawisa nei zat chu, October 2018 chena khan USD 215 million nia hriet a nih. Hi hin tu kum 2019 a Residency Program ‘Denomination’ a neinaa a hlaw suok ding la \hang lo a nih. Residency program ah hin Show vawi khatah USD 507, 000 a hlaw chun, Show 38 vel a nei ding a na, USD 192 million vel a hlaw suok nawk ding a nih a. Celebrity Billionaire hai a kai ve vang ta ding a nih. Tuhin a studio album 10-na ding a buoipui mek zing bawk a. Residency Program a \an naw khawmin a studio album a siem zoa a tlangzar thei chun tamtak chu lam suok tho a tih.

    Beyonce le Jay-Z Han Thutiem Thar An Nei

    LOs ANGeLes: Kum a thara mi tamtakin mimal nunah khawm thutiem thar thaw ding tamtak ei nei angin celebrity hai khawm an bo bik nawh. Biekin sungah Pathien thu leh titakzeta mani hringna Pathien kuoma inhlana thutiem ang an nawa chu, umzie nei ve tak chu a nih. Beyonce le a pasal Jay-Z hai chun an pahnia an hlasak rawngbawlna le inzawma khawvel an fang kuolna ‘On The Run II’ tour an nei zo hnungin nupa nuna ringum tlat dinga intiemna an nei thar nawk a. La nei nawk pei an tum. Beyonce khawm mo form man to chi ngat hakin a nal hle. B e y o n c e l e J a y - Z hin video tawite an laka, Beyonce a mo form hak khawm designer hming thang Galia Lahav in a \hui Wedding Gown a nih a. USD 10, 300 (Rs. 7.18 lakh vel) man zet a nih. April 2018 khan Lahav Flagship store a inthawka an chawk nia hril a nih. An innei kum 20 tlingna ah khawm, thutiem thar neiin hi mo form hi hak a tum. Beyonce le Jay-Z chu

    April 2018 khan kum 10 an inneina champha an lo hmang tah a. Tuhin kum 20 chmapha an hmang kawp thei dim, Pathien thu thu nih tang a tih. An video ah chun an pa Jay-Z khawm a nal hle a. Coat suit leh bowtie le Tuxedo a an cheina chi hran hran lak a nih bawk a. An pahnia Tour an neina thlalak le hla an sak lai video a tam hle a. Inchawtuhai ta ding chun album inchawk ang vel

    tho a nih ding a nih. Beyonce video tawpa chun ieng dang nih lovin, “Wishing you a Beautiful 2019!” ti kap \ukin an ziek. Hi video hin thla 12 (2018) sunga thil tlung chi hran hranhai an lo capture a ni deu tak. Video ah hin concert an neina shot hai, insung chanchin le nauhai lim, abikin Blue thlalakhai a tam em em a. An naute inphirhai Sir le Rumi hai lim khawm a um \eu bawk.

    Iskra Lawrence, Kum Thar Calendar-a Ding An Pose

    LONdON: British nunghak, mi tamtakin ‘a thau taluo’ an ti, ama ruok chun a positive zawnga a taksa piengzie laa ‘oversized’ thuomhnawhai pholartu model-a \hanga hlawt l ing em em Iskra Lawrence chun Kum Thar 2019 le inzawmin Calendar a dingin pose thar tamtak an lak a, Instagram ah a share bawk. Iskra Lawrence hi chu a taksa piengzie thauin zen nal naw sienkhawm, thlalak siem\hat (retouch) ti vel a thaw ngai nawh a. An lang dan danin an pholang a, ‘body positive’ ti hi a thupui a nih. Tuta pose thara khawm hin zakuohnuoi (bikini) thar Pink color hakin an pose a. “Everybody is beautiful!” tiin a commenta, likes a hmu rawn hle. Thlalak pakhata chun nisa lumin a el var puota, a bikini rawng le inang char Parte laia um, innui sieu sieua camera a hung en lai a nih a. Mihai cho phurna ding le a positive zawnga boruok siem tumin ‘More smiles and sunshine in 2019’ tiin a post. Iskra Lawrence hin chu a thlalakhai Photoshop hmanga siem\hat ti vel a nuom ve nawh a. Social media ah khawm a nina ang angin an pholang hlak. Chuonga thlalak siem\ha fawmhai chu ‘body shamer’ tiin a ko eltam hlak. Tuta \uma Iskra hmel hlim sieua an nui ran hi asan

    a um ning a tih. Pakhata chu a ngaizawngpa Phillip leh New Year lai khan New York ah hmu kawp an nih tlat a, hlim nawna ding san a um nawh.Iskra Lawrence hi nunghak hrisel tak le hlim thei tak tha nei em em a nih. Worcestershire, England ah a pieng a. Kum 15 a niin National Youth Theatre ah an lak a. National Level-a Swimming Competition haia \hang hlak a nih. Hringnun positive taka hmutu le hmangtu a ninaa hin positive model ti a nih a. Model tamtak angin a zen zek zawk nawa chu, mi thauhai ta ding bikin Aerie, American Eagle’s Lingerie collection hai a pholar pek a, khawvel pumpui (global) huopa kakhawk nei a nih. Model a nina anga Fashion Week a catwalk-na hmasatak chu, 2016 khan Chromat ta dinga a cat walk kha a nih.

    Pakistan Army Han Ralthuom Thar A-100 Rocket Nei

    isLAmABAd: Pakistan Army hai chun, an ram suok ngei, Km. 100 chen kap phak, Launch Rocket System (MLRS) hmanga kap suok thei A-100 Missile chu an siem zo tah a, Army ah hmang dingin a n pek lut tah tiin Inter-Services Public Relationsh (ISPR) thusuok chun a hril. Hi Rocket-Missile hrat tak le varzang tak si A-100 hi Pakistan scientist hai le engineer haiin anni thiemna

    lieu lieu hmanga an siem a nih tiin ISPR chu a hril. Pakistan Military media wing hril dan chun, “Hi missile a range khawm Km.100 neka hla kap phak hin hmelmahai chu suk beidawng hleng a tih. Km 100 dana inthawkin mihriem fe hnai ngai lovin Army camp a suksiet thei ding a nih. Tu nam an kap ti khawm an hriet hmain Army camp pakhat chu an ram vawng el thei ding a nih” tiin a hril.

    Army Chief Gen Qamar Javed Bajwa chu ni khat lai khan Induction Ceremony ah Chief Guest a nih a. A thuhrilnaa chun, Pakistan scientist le engineer hai chu thei tawpin an pak a. Hi Rocket hin Pakistan Army hai chu an ralthuom hratna reng bakah hratna insangtak a la pek belsa ding a nih a. Conventional Weapon tieng chu a mi tluk ding vang tang an tih” tiin a hril. (AFP/PTI)

    Amiruokchu, Assam mipui abikin trib-al le indigenous people hai chun an lawm naw hle a. Thawk le khatin hmun hran hran ah rally an hung nei ta sup sup el a nih. Citizenship (Amendment) Bill, 2016 hin a tum tak chu Citizenship Act, 1955 kha thlakin, rambung hieng Afghanistan, Bangladeseh le Pakistan a inthawka hung hnam le sakhuo tlawm lem Hindu, Sikh, Buddhist, Jains, Parsis le Christians hai chu India ramah kum 6 an um tah chun In-dia mi nina (Citizenship) pek ding ti a nih. Prime Minister Modi chun, “Citizen-ship (Amendment) Bill hi mihriem hringna le inzawm a nih a. Mi tu amani ta dinga \angkaina ding le sawr ding nih lovin tuta hmaa thil lo thaw suol tah (injustice) suk-dikna ding lem a nih. Parliament-in a pass vat ka beisei” tiin a hril a. Assam-a an thawpui le selkaltuhai a inthawka sawisel-na a dawng rawn hle. CM hlui le AGP hotu Prafulla Kumar Mahanta, BJP le \hangkawp chun, “Kan stand point chu a chieng, Bill hi an fepui chun kan inzawmna a chat nghal a tih. Hi Bill thua an thutlukna hin kan hmatieng ding thu rel a tih” tiin a hril. All Assam Student Union (AASU) chun, “Hi Bill hmang hin Assam Accord suksiet an tum a nih. High-power com-

    mittee ti vel chu inhlemna mei mei a nih. Kum 2014 election khan Bangladeshi hai chu an ram tieng an kir ding a nih, tiin a tir kir vawng a. Tuhin a humhim (tum) nawk si, double standard a nih” tiin an adviser Samujjal Bhattacharjee chun a hril. Krishak Mukti Sangram Samiti (KMSS) inrawinain Pawl 70 vel rally ah hin an \hang a. BJP partner AGP hai office chen fea BJP le an \hangkawpna \hiek-pui dinga fiel an tuma chu police han an lo dang leiin an tlung hman nawh. An hotu Akhil Gogoi chun, “Hi Bill hin indigenous people ei nina a sukbo thei ding a nih. Delhi-a inthawka mi pakhat hungin a nuom nuom a hrila, ei damsuokna ding sukbo theina ding thu a hril laia Chief Min-ister le a Cabinet le BJP hotu han kut bena an lawm dur dur lai to \awkin kan um thei nawh” tiin reporter hai a hril. Citizenship (Amendment) Bill thua hin Joint Parliamentary Committee (JPC) chun January 7, 2019 khin Parliament-ah report an phar ding nia hril a nih. Chief Minister Mr Sonowal chun, “As-sam CM ka nih a. Brahmaputra le Barak Valley-a mihai humhimtu dinga ruot le dande ka ni a. Thaw ngei bawk ka ta. Mipui khawmin sawrkar hi mi ringzo phawt ro” tiin a hril. (PTI/NDTV)

    Citizenship Bill ditnawtu Pawl 70 velin PM Modi

    Jan. 5, 2019 resultAizawl FC 0-1 Indian ArrowsChurchill Brothers 2-0 MinervaJanuary 6, 2019 FixtureMohun Bagan v/s Real Kashmir

    taluo leiin sportsmen \ha ei suok tlawm niin a hril. A thei tawp suoa football field an nei theina dinga a hung nawr dawk a nih leiin,

    an football ground chu anni Makuilongdi khuo le a dang dang han sawr \angkai ngei tum dingin an fui bawk. (DIPR)

    Dy CM le Hill Minister han Hill Sports Meet an hawng

    and Wellness Centres a hawng tah a. Doctor le Nurse hai khawm an thiemna hmang tang-kai pei tum dingin a hril tawl bawk. Hieng bakah hin District hospital haiah khawm Free Diagnostic Centre a um vawng nin a hril. Forest and MAHUD Minister Mr Th. Shyamkumar Singh chun, Moirangphurel le

    a kawla khuo dang dang le hnam dang dang hai khawmin PHC hi an hung hmang tangkai seng a beisei thu a hril. Nongdam Lamkhai to Maphou Dam chen fena lawmpi khawm January 20, 2019 bo hma ngeia zofel hman dingin hma a hung lak ding thu a hril bawk.

    Health Minister-in PHC Moirangphurel a hawng