#GROWTH #FUTURE #LEARNING#CUSTOMER …...1.Algemeen 2.Ontwerp 3.Leiding dimensionering 4.Installatie...

PEOPLE BUILDING VALUE

#FUTURE #CUSTOMER CARE

#KNOW HOW #SYNERGY

#GROWTH

Caleffi Academy 2015

Drinkwaterbeveiliging Marc Heusinkveld

#LEARNING

Programma

DEEL 1

• 10.00 – 12.00 • Waarom drinkwaterbeveiliging?

• Intro Europese en nationale normen

• Gevaren & gezondheidsaspecten, aansprakelijkheden

• Inspectiebeleid

LUNCH

• 12.00 – 12.45

DEEL2

• 12.45 – 14.30 • Verklaring NEN 1006 – Werkbladen – Beoordelingsrapporten

• Gastspreker: Rosé Derwort (KIWA) – nieuwe normen, nieuwe certificaten

• Werkbladen: beveiligingsaspecten

- terugstroombeveiliging

- drukverhoging

• 14.30 – 14.45 Coffee break

• 14.45 – 16.00 • Werkbladen: beveiligingsaspecten

- waterslag

• Gastspreker: Richard Peet (Oasen Drinkwater, Wateropleidingen)

Legionella, beheer & onderhoud

2

Caleffi worldwide…

Sinds 1961

Headquarter & productiesites in Noord-Italië

16 filialen

Producent van componenten,

systemen en totaaloplossingen in verwarming,

watertechnologie en hernieuwbare energie

3

Production

#productie componenten

kunststof 126,3 Mio

messing 98,6 Mio

#Caleffi Experience

#synergy online

#social media

#learning

#knowhow

#information

Online toepassingsschema’s

7 7

Link website

Link technische

brochure

Link instruction

sheet

Keuze aansluiting

Kenmerken

Programma

DEEL 1




• Inspectiebeleid

LUNCH

• 12.00 – 12.45

DEEL2





- drukverhoging

• 14.30 – 14.45 Coffee break


- waterslag



8

Clichés

9

“Ik kom nooit in aanraking met legionella.”

“Met leidingwater heb ik toch nooit problemen?”

“Er wordt toch niet gecontroleerd.”

“Waterslag is toch niet zó erg?”

Belang van drinkwaterbeveiliging: statistieken water

10

Waterstatistiek Nederland, 2013

Productie van oppervlaktewater (m3): 392.000.000

Productie van grondwater (m3): 692.000.000

Totaal productie, inclusief duin- en oevergrondwater (m3): 1.126.000.000

Huishoudelijk verbruik (liter/pers./dag): 118,9

Aantal waterbedrijven: 10

Personeel van de waterbedrijven (FTE): 5002

Aantal aansluitingen: 7.973.000

Lengte waterleidingen (km): 118.945

Bron: Kerngegevens

drinkwater 2014 Vewin

Europese en nationale normen

11

EN 806

NEN 1006

EN 1111 EN 1488

EN 13959

EN 12729 EN 14367

Werkblad 3.8

Werkblad 1.4G

Werkblad 2.1F

Werkblad 4.3

Werkblad 4.4

BRL-K610 BRL-K630

BRL-K629

BRL-K646 BRL-K648

EN 1717


12

EN 1717

EN 806 NEN 1006

EN 14367

EN 1111

EN 1488

EN 13959

EN 12729

Waterwerkbladen +

beoordelingsrapporten

Werkblad 1.4G

Werkblad 2.1F

Werkblad 3.8

Werkblad 4.3

Werkblad 4.4

BRL-K648

BRL-K610

BRL-K630

BRL-K629

BRL-K646

EUROPESE NORM NEDERLAND

Europese normen drinkwaterbeveiliging

13

#EN 806

Europese norm m.b.t. drinkwaterinstallaties

in gebouwen en bestaat uit:

1.Algemeen

2.Ontwerp

3.Leiding dimensionering

4.Installatie

5.Bedrijfsvoering en onderhoud

#EN 1717

Europese norm m.b.t. bescherming tegen

verontreiniging van drinkwater in

waterinstallaties en algemene eisen voor

inrichtingen ter voorkoming van

verontreiniging door terugstroming.


14

De Europese normen zijn in Nederland vertaald in:

NEN 1006 en de Waterwerkbladen

vernieuwde NEN 1006: ter inzage bij het normalisatie instituut

Voorziene publicatie: april 2015

Gelijktijdig worden ALLE werkbladen herzien

Voorziene publicatie belangrijkste WB 1.4 G en WB 3.8: 2de helft 2015

(kritiek wordt nu verwerkt)

Programma

DEEL 1




• Inspectiebeleid

LUNCH

• 12.00 – 12.45

DEEL2





- drukverhoging

• 14.30 – 14.45 Coffee break


- waterslag



15

Gevaren en gezondheidsaspecten, aansprakelijkheid

Veiligheid

16

Gezondheid Levensduur

installatie

Drinkwaterbeveiliging

Gevaren & gezondheidsaspecten: vervuiling

17

Legionella uitbraak – Koeltoren Amsterdam

2006

Gebrek aan voldoende chemicaliën in

water om legionella te bestrijden

Kweek resultaat: 5.000.000 kve

30 patiënten, waarvan 2 overleden

Boetes voor beheerders van de installatie

Voorwaardelijke celstraffen

leidinggevenden installatiebedrijven

Gevaren & gezondheidsaspecten: besmetting

18

Hoogbejaarde man sterft – Zorgcentrum Rotterdam

Verzorgingstehuis omgeving Rotterdam

Juni 2014

Hoogbejaarde man loopt derdegraads

brandwonden op na douche

Later overleden

Oorzaak: kapotte knop van de thermostatische

mengkraan

19

Gevaren en gezondheidsaspecten, aansprakelijkheid

19

Verontreiniging drinkwater - Hemiksem (PIDPA)

December 2010: brand textielbedrijf

Vervuiling leidingwater bij bluswerken

Duur: 11 dagen verontreinigd drinkwater

Oorzaak: terugpersing van oppervlaktewater in het

waterleidingsnet via pompwagen en brandkraan

Gevaren & gezondheidsaspecten: levensduur installatie

20

#waterslag

Aansprakelijkheid

21

Drinkwatermaatschappij

• Betrouwbaar drinkwater

• Rol bij controles

Eigenaar/gebruiker

• Zorgplicht en aansprakelijkheid volgens Burgerlijk wetboek

Installatiebedrijf

• Zorgplicht en aansprakelijkheid volgens Burgerlijk wetboek

• Meldingsplicht

Vòòr watermeter Na watermeter:

meldingsplicht

Belang van drinkwaterbeveiliging: meldingsplicht

22

Monteur Werkgever Eigenaar Drinkwater-

maatschappij

melding

constatatie

indien geen

reactie:

melding IL&T

sanctie 2de sanctie:

boete

Programma

DEEL 1




• Inspectiebeleid

LUNCH

• 12.00 – 12.45

DEEL2





- drukverhoging

• 14.30 – 14.45 Coffee break


- waterslag



23

Inspectiebeleid

Waarom controle?

24

Art. 24.1: Voorkoming van terugstroming (DWB)

Art. 24.2: Bescherming gebruikers (IL&T/DWB)

Inspectiebeleid

25

Wettelijk kader

NEN1006

Woningwet

Bouwbesluit

Drinkwater wet

Drinkwater besluit

Ministeriële regelingen

Inspectie Richtlijn

• Ziekenhuizen/buitenpoliklinieken

• Hotels/campings/B&B/jachthavens

• Zwembaden/sauna’s

• Gevangenissen/politiecellen

• Zorgcentra

Inspectie taak - Wettelijk vastgelegd

- Gedelegeerd naar drinkwaterbedrijven

- Betreft alle collectieve installaties

- Differentiatie -> Prioritaire installaties

Uitgebreider controle regime

Strenger handhaving beleid (interventie strategie)

Waterwerkbladen

Inspectiebeleid

Beheersmaatregelen

26

• Overzicht verantwoordelijkheden/bevoegdheden

• Wekelijks/maandelijkse maatregelen

Spoelmaatregelen

Temperatuurmetingen

• (half)jaarlijkse maatregelen

Eens per 6 maanden legionella monsters

Controle verzegeling brandslanghaspels

Controle keerkleppen

Logboek: registreren algemeen onderhoud

Wekelijkse/maandelijkse maatregelen

Spoelmaatregelen (wekelijks)

Koudwater

Bij het spoelen gaat het voornamelijk om het wegspoelen van hoge

concentraties eventuele bacteriën. De temperatuur doet er eigenlijk niet zoveel

toe. Het water is ververst als op het verste tappunt het water weer stabiel onder

de 20°C is.

Warm/heet water

Bij thermisch desinfecteren gaat het echt om het doden van bacteriën, tijd en

temperatuur zijn van essentieel belang.

Bij eventuele aanwezigheid van legionella, groeit dit na een week stilstaand

explosief uit.

Spoel daarom ook alle tappunten in een ruimte die niet gebruikt worden.

Inspectiebeleid – beheersmaatregelen

27

Temperatuurmetingen (maandelijks)

Het koude water moet koud genoeg blijven (< 25°C), het warme water moet warm

genoeg blijven (> 60°C).

Registratie van:

• Starttemperatuur;

• Eindtemperatuur (na circa 60 seconden);

• Hotspots.

Wat kun je hier uit afleiden:

• Verschil tussen de starttemperatuur en eindtemperatuur is opwarming;

‘s Zomers door zoninvloed en ‘s winters door CV-installatie

• Tussentijdse verhoging van temperatuur (hotspot) toont aan dat ergens een

kruising met een warmtebron aanwezig is.

Wekelijkse/maandelijkse maatregelen

Inspectiebeleid - beheersmaatregelen

Eens per 6 maanden legionella monsters

Let op! Als legionella wordt gemeten, kijk niet alleen naar het tappunt dat

bemonsterd is?

Halfjaarlijkse beheersmaatregelen


• Controle verzegeling brandslanghaspels

• Controle keerkleppen

WB 1.4G toelichting steekproefsgewijze controle van de keerkleppen.

De keerkleppen met speciale functie of die zich bevinden op de meest

kritische locaties of in de meest zware gebruiksomstandigheden moeten

jaarlijks worden gecontroleerd en dienen dus buiten de steekproefbepaling te

worden gehouden

• Logboek in het kader van algemeen onderhoud

Let op! Als legionella wordt gemeten, kijk niet alleen naar het tappunt dat

bemonsterd is?

Jaarlijkse beheersmaatregelen


Programma

DEEL 1




• Inspectiebeleid

LUNCH

• 12.00 – 12.45

DEEL2





- drukverhoging

• 14.30 – 14.45 Coffee break


- waterslag



31


32

EN 1717

EN 806 NEN 1006

EN 14367

EN 1111

EN 1488

EN 13959

EN 12729

Waterwerkbladen +

beoordelingsrapporten

Werkblad 1.4G

Werkblad 2.1F

Werkblad 3.8

Werkblad 4.3

Werkblad 4.4

BRL-K648

BRL-K610

BRL-K630

BRL-K629

BRL-K646

EUROPESE NORM NEDERLAND

Normen: werkbladen

33

1.4 Leidingwaterinstallaties + beheer hiervan

2.1 Berekeningsgrondslagen + uitleg

2.2 Leiding materialen

2.3 t.m 2.6 Beproeven, doorspoelen, beschermen en aarden

3.1 t/m 3.7 Aanleg

3.8 Beveiliging

4.3 Drukverhoging

4.4 Warmtapwaterinstallaties

4.5 Brandblusinstallaties

4.6 Waterbehandeling

4.8 Huishoudwater-installaties (grijs water)

Waterwerkbladen:

Nadere uitwerking van wat in NEN 1006 in algemene zin wordt gesteld (zowel bepalingen

als richtlijnen zijn hierin opgenomen).

Overzicht voornaamste werkbladen:

Programma

DEEL 1




• Inspectiebeleid

LUNCH

• 12.00 – 12.45

DEEL2





- drukverhoging

• 14.30 – 14.45 Coffee break


- waterslag



34

Programma

DEEL 1




• Inspectiebeleid

LUNCH

• 12.00 – 12.45

DEEL2





- drukverhoging

• 14.30 – 14.45 Coffee break


- waterslag



35

Normen: werkblad 3.8

36

Aansluiting en beveiliging van (gevaarlijke)

toestellen:

Vloeistofklassen

Beveiligingsmatrix

Werkblad 3.8: vloeistofklassen

37

Vloeistofklasse 1 Drinkwater water bedoeld voor menselijke

consumptie

Vloeistofklasse 2 Niet schadelijk voor gezondheid

water met een verandering in smaak, geur,

kleur of temperatuur (verwarming of

koeling)

Vloeistofklasse 3 Enige mate schadelijk voor gezondheid door aanwezigheid van licht giftige stoffen

Vloeistofklasse 4 Gevaar voor gezondheid

door aanwezigheid zeer giftige stoffen of

radioactieve of kankerverwekkende

bestanddelen

Vloeistofklasse 5 Gevaar voor gezondheid door aanwezigheid van ziekmakende

bacteriën of virussen

Vloeistofklassen

Druk 1 2 3 4 5

p = atm.

p > atm.

Geef aan welk verontreinigingsrisico er optreedt.

Werkblad 3.8: beveiligingsmatrix

38

LEGENDE

l terugheveling en terugpersing

m terugheveling

* beveiliging n.v.t.

3.8 uitzonderingssituatie voor huishoudelijk gebruik

Terugstroombeveiliging

type BA

controleerbaar

vloeistofklasse 4


39


type BA

controleerbare lagedrukzone

t°max: 65°C

interventie drukverschil:14 kPa

Pmax.: 10 bar

Artikel DN Aansluiting

574004 15 ½”

574040 15 ½”

574050 20 ¾”

574005 20 ¾”

574006 25 1”

574600 25 1”

574700 32 1 ¼”

574800 40 1 ½”

574900 50 2”

575005 50

575006 65

575008 80

575010 100


40

Artikel Lichaam Aansluiting

580040 DN 15 in line ½”M x ½”M

580050 DN 20 in line ¾”M x ¾”M

580140 DN 15 kraanaansl. ½” wartel x ¾”M

580150 DN 20 kraanaansl. ¾” wartel x ¾” M

580240 DN 15 afsluitkraan ½”M x ¾”M

580250 DN 20 afsluitkraan ¾”M x ¾”M

NIEUW

Terugstroombeveiliging type BA

Inline toepassing: horizontaal / verticaal

Tijdelijke toepassing: met kraanaansluiting

(beschikbaar vanaf juli 2015)


41


type CA

niet controleerbaar

vloeistofklasse 3

LEGENDE


m terugheveling




42


type CA

niet controleerbare lagedrukzone

t°max: 65°C

Pmax.: 10 bar


573401 15 ½”

573501 20 ¾”


43

Vulcombinatie met

terugstroombeveiliger CAa en

afsluiters

Instelling vulcombinatie: 0,2÷4 bar

t°max: 65°C

Pmax.: 10 bar


573001 15 ½”


44

Keerklep

type EA

controleerbaar

vloeistofklasse 2

LEGENDE


m terugheveling




45

Keerklep type EA,

controleerbaar

t°max: 90°C

Pmax.: 10 bar


304540 15 ½”

304550 20 ¾”

304560 25 1&

304570 32 1 ¼”

304580 40 1 ½”

304590 50 2”

304644 15 ¾” F x ¾” M

304654 20 1” F x 1” M


46

Keerklep

type EB

niet-controleerbaar

vloeistofklasse 2

LEGENDE


m terugheveling




47

Niet-controleerbare keerklep EB

Huishoudelijke toepassingen

Voor de volgende toestellen voor huishoudelijk gebruik is voor de keuze van een

terugstroombeveiliging in relatie tot de vloeistofklassen een uitzondering gemaakt.

Toestel Toegestaan beveiligingsniveau

Tapkraan met dhanddouche voor gootsteen,

wastafel, douche en/of bad

Let op: mag niet voor toilet of bidet

Terugstroombeveiliging geschikt voor

vloeistofklasse 2 alsmede de

terugstroombeveiligingen EB en HC

Bad met vulopening lager dan de badrand

Let op: de vulopening mag niet permanent in

contact staan met de gebouwriolering. (B)

Terugstroombeveiligingen geschikt voor

vloeistofklasse 3 bij p = atm

Aansluitkraan voor slangen (A) Terugstroombeveiligingen geschikt voor

vloeistfklasse 3 bij p atm (B) en/of

vloeistofklasse 2 bij p > atm

(A)toepassing voor wassen, schoonmaken en tuinsproeien.

(B)terugstroombeveiliging moet boven badrand worden geïnstalleerd (p = atm)

Beoordelingsrapport

48

Voorbeeld 1: beoordelingsrapport frisdrankenautomaat

Voorbeeld 2: beoordelingsrapport closetpot

Voorbeeld 3: beoordelingsrapport vaatwasmachine (directe dosering naglansmiddel)

Voorbeeld 4: beoordelingsrapport tandartsunit

Voorbeeld 1: beoordelingsrapport frisdrankenautomaat

49

Principeschets

Aard van de mogelijke

verontreiniging

In water opgelost CO2,

filtermateriaal en extract

Wijze waarop de verontreiniging

kan plaatsvinden

Terugpersing

Beveiliging volgens NEN –

EN1717, minimaal

Familie/type: EA

Beveiliging WBT, minimaal Familie/type: EA

Voorbeeld 2: beoordelingsrapport closetpot

50

Principeschets


verontreiniging

Fecaliën


kan plaatsvinden

Terugheveling


EN1717, minimaal

Familie/type: AA, AB, AD, DC

Beveiliging WBT, minimaal Familie/type: AA, AB, AC, AD, DC

Toelichting op keuze WBT AC uitgevoerd als stortbak en/of DC

uitgevoerd als spoelkraan

Voorbeeld 3: beoordelingsrapport vaatwasmachine

51

Principeschets


verontreiniging

Voedselresten en detergenten (A) -

Naglansmiddel (B)


kan plaatsvinden

Terugheveling (A) - Terugpersing (B)


EN1717, minimaal

Familie/type: AA, AB en AD (A) –

Familie/type: CA (B)

Beveiliging WBT, minimaal Familie/type: CA

Toelichting op keuze WBT Het wascompartiment is ingericht als

atmosferische onderbreking (A) waardoor

terugheveling van voedselresten is

uitgesloten

Voorbeeld 4: beoordelingsrapport tandartsunit

52

Principeschets


verontreiniging

Speeksel en bloed uit de mond van

de patiënt via de wateraansluiting op

de boor (A) – Desinfectiemiddelen (B)


kan plaatsvinden

Terugpersing waterkolom H (A) en

druktank met desinfectiemiddel (B)


EN1717, minimaal

Familie/type: AA, AB en AD

Beveiliging WBT, minimaal Familie/type: BA

Toelichting op keuze WBT De kans op verontreiniging met

vloeistofklasse 5 etc. via de

wateraansluiting op de boor (A) en de

afzuigslang wordt op nihil geschat

Werkblad 1.4G

53

Beheer van leidingwaterinstallaties

Controle van leidingwaterinstallaties is verplicht

https://www.youtube.com/watch?v=qny7CaZWbOU&list=PLuuV0ELkYb5Xdm13MQGuEY7k1vCqJJrBu&index=17

Programma

DEEL 1




• Inspectiebeleid

LUNCH

• 12.00 – 12.45

DEEL2





- drukverhoging

• 14.30 – 14.45 Coffee break


- waterslag



54

Werkblad 4.3: Drukverhogingsinstallaties

55

Drukverhogingsinstallaties

Controle van drukverhogingsinstallaties is verplicht

Werkblad 4.3: reduceerventiel

56

Reduceerventiel

Gecompenseerde zitting

Lage drukverliezen

Weerstaat hoge drukken

Uitneembaar monobloksysteem


57


58


59


60


61

Serie Aansluiting Max.

inlaatdruk

Regelbereik t°max

5350 ½”÷2”

22 Ø

25 bar 1÷6 bar 40°C Met uitneembaar monoblokpatroon en ingebouwde filter.

Met manometer of manometeraansluiting

5351 ½”÷1” 25 bar 1÷6 bar 40°C Met uitneembaar monoblokpatroon, filter in doorzichtige

beker.


5360 ½”÷1 ½” 25 bar 0,5÷6 bar

(6÷10 bar op

aanvraag)

80°C Met ingebouwde filter en vervangbaar patroon.


5365 1 ½”÷2” 25 bar 0,5÷6 bar

(6÷10 bar op

aanvraag)



5366 DN 65 16 bar 0,5÷6 bar

(6÷10 bar op

aanvraag)


533 ½”÷1”

Ø 15

Ø 22

16 bar 1÷6 bar 40°C Vervangbaar patroon met filter.

Met of zonder manometer of manometeraansluiting

533…H ½”÷1” 16 bar 1÷5,5 bar 80°C Vervangbaar patroon met filter.

Met of zonder manometer of manometeraansluiting

Werkblad 4.3: overstortventiel

62

Overstortventiel.

t°min÷max: 5÷95°C

Max. openingsdruk: 20%

Drukverschil bij sluiting: 20%

Serie Druk Aansluiting

3516 4 – 6 –

8 – 10

bar

1” x 1 ¼”

3517 4 – 6 –

8 – 10

bar

1 ¼” x 1 ½”

Werkblad 4.3: inlaatcombinatie-veiligheidsgroep

63

Inlaatcombinatie-veiligheidsgroep

voor horizontale en verticale

montage.

Met afsluiter en controleerbare

keerklep.

Vervangbaar overstortventiel.

t°max: 90°C

Pmax.: 10 bar

Artikel Ijking Aansluiting

528518 8 bar Ø15

528547 7 bar ½”

Programma

DEEL 1




• Inspectiebeleid

LUNCH

• 12.00 – 12.45

DEEL2





- drukverhoging

• 14.30 – 14.45 Coffee break


- waterslag



64

Werkblad 2.1F

65

Berekeningsmethodes

in verband met waterslag

Waterslag is afhankelijk van:

• Sluittijd van de kraan

• Diameter van de leiding

• Wanddikte van de leiding

• Leidingmateriaal

• Volumestroom

• Lengte van de aansluitleiding

Werkblad 2.1F: waterslagdemper

66

Wasmachine:

Aansluitleiding: 15 mm koper

Lengte leiding: 1 meter

Volumestroom: 0,167 l/s

Sluittijd magneetventiel: 0,005 s (5 ms)

Leveringsdruk DWB: 300 kPa (3 bar)

Uitkomst: ΔP = 504 kPa (5,04 bar)

Wat nu als de leidinglengte 2 meter is? En wat

als de leiding 4 meter is….

Lengte 2 meter ΔP = 1008 kPa (10 bar)

Lengte 4 meter ΔP = 2016 kPa (20 bar)

Werkblad 2.1F: waterslagdemper

67

Waterslagdemper.

RVS veer, dubbele EPDM dichting

Artikel Aansluiting

525130 KWA 3/8”M x 3/8”F met wartel

525150 KWA 3/4”M x 3/4”F met wartel

525040 KWA ½”

Programma

DEEL 1




• Inspectiebeleid

LUNCH

• 12.00 – 12.45

DEEL2





- drukverhoging

• 14.30 – 14.45 Coffee break


- waterslag



68

Werkblad 4.4

69

Warmtapwaterinstallaties

Leidingontwerp

Wachttijden

Toestellen

Temperatuurregeling

Werkblad 4.4: thermostatische mengventielen

71

Thermostatisch mengventiel met

verbrandingsbeveiliging en

overridefunctie (TD); regelbaar.

Met keerkleppen, filters en

knelsetverbindingen. Thermische

uitschakelfunctie.

t°max: 90°C

Pmax.: 10 bar

Artikel Kv (m3/h) Aansluiting

521411 1,5 Ø15

521412 1,7 Ø22

Legionella preventie

Elektronisch mengventiel voor thermische

desinfectie. programmeerbaar en

controleerbaar.

Instelbereik gebruikst° : 20÷85°C

Instelbereik desinfectiet° : 40÷85°C

Max. inlaatt° : 100°C

Pmax. : 10 bar


600051 8,4 3/4”

600061 10,6 1”

600071 21,2 1 ¼”

600081 32,5 1 ½”

600091 41,0 2”

Legionella preventie - verbrandingsbeveiliging

89

Thermische beveiliging voor

sanitaire toepassingen.

Ijkingst°: 48°C


600140 8,4 ½”

PEOPLE BUILDING VALUE

#FUTURE #CUSTOMER CARE

#KNOW HOW #SYNERGY

#GROWTH

Thank you

#GROWTH #FUTURE #LEARNING#CUSTOMER …...1.Algemeen 2.Ontwerp 3.Leiding dimensionering 4.Installatie...

Documents

Transcript of #GROWTH #FUTURE #LEARNING#CUSTOMER …...1.Algemeen 2.Ontwerp 3.Leiding dimensionering 4.Installatie...