E-Participatie tools in Nederland Open source tool Your Priorities in de praktijk

Open source participatie tools voor Nederlandse gemeenten

Het project ‘E-participatietools in Nederland’ is opgezet door Netwerk Democratie, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Waag Society met als doel om burgers in Nederland door middel van digitale tools meer te betrekken in politiek en beleidsvorming, en Nederlandse gemeenten/overheden handvatten te bieden om deze tools in de praktijk te brengen.

Veel gemeenten zoeken naar nieuwe manieren om de betrokkenheid van burgers bij gemeentelijke besluitvorming te vergroten. Een nieuwe, digitale manier is met een agenda setting of e-democratie tool. Burgers kunnen hiermee aangeven waar voor hen de prioriteit ligt. Maar hoe maak een gemeente succesvol gebruik van zo’n tool en worden wensen omgezet naar resultaat?

Your Priorities brengt e-participatie in de Nederlandse politiek

Op http://yrpr.e-dem.nl is de Nederlandse versie van de internationale open source Your Priorities tool te gebruiken. De tool is met name bedoeld voor lokale overheden om binnen gebieden of thema’s voorstellen op te halen van bewoners. Iedereen kan een voorstel indienen, argumenten voor of tegen aandragen of ideeën en argumenten op en neer stemmen.

Dit handboek zet enkele belangrijke overwegingen op een rij wanneer gemeenten aan de slag gaan met een e-participatie tool zoals Your Priorities.

è Urgentie è Draagvlak è Bewoners è Proces è Campagne

Urgentie: waarom reageren op sommige platformen veel mensen en anderen weinig? Een belangrijke reden ligt in de noodzaak te reageren. Word je gevraagd je mening te geven over iets wat abstract is, te algemeen en pas over een jaar speelt? De kans dat je reageert is klein. Maar vang je iemands mening op het moment dat het belangrijk voor hem is, dan krijg je echt waardevolle input.

è Waarom is het voor de gemeente belangrijk dat bewoners reageren

è Waarom is het voor jou als ambtenaar belangrijk

è Waarom is het voor de bewoner belangrijk

è Wees concreet en specifiek

Naam:

Leeftijd:

Beroep:

Gezin:

Waarom reageert hij:

Wat hoopt hij te bereiken:

Wat gaat hem tegenvallen:

Wat gaat hem meevallen:

Hoe wordt hij blij:

Naam:

Leeftijd:

Beroep:

Gezin:

Waarom reageert zij:

Wat hoopt zij te bereiken:

Wat gaat haar tegenvallen:

Wat gaat haar meevallen:

Hoe wordt zij blij:

Noodzaak gemeente:

Noem 5 redenen waarom het voor de gemeente / jouw afdeling belangrijk is met Your Priorities aan de slag te gaan:

Better Reykjavik

What was the genesis of the Better Reykjavik project? Did it have roots in the crash and the protest movement that followed?

For sure. It’s a direct outcome. We started our work in late 2008 just right after the crisis was happening. A group of people came together and said ‘it’s clear that we haven’t really been paying enough attention to what’s going on with our government, our institutions and our society.’ So we were thinking at first about giving people more influence but also to build bridges and connect citizens with representatives in better ways.

It’s generally talked about as an economic or financial crash or crisis. It was as well and maybe even more a trust crash. It was like a severing over time between the representatives and the citizens. So we’ve definitely been trying to connect those two together.

We launched Better Reykjavik effectively a week before the city elections in 2010. So we created an area on the website for every political party running for the city. We seeded it with their main policy areas and sent them all an email saying, ‘Try some electronic democracy.’

Lees verder op: https://www.opendemocracy.net/ourkingdom/phil-england/priorities-of-people-interview-with-citizens-foundation

Draagvlak: wanneer e-participatie goed verloopt stromen de ideeën binnen. Maar wat dan? Hoe zorg je dat er in de organisatie voldoende draagvlak is om alle ideeën serieus te nemen? Om mee te praten op het platform? En hoe kan je je werk zo inrichten dat spontane burgerinitiatieven opgepakt kunnen worden?

è Wie zijn de belanghebbenden bij de gemeente?

è Hoe krijg je hen mee in het proces?

è Hoe zorg je ervoor dat ambtenaren meepraten op het platform?

è Hoe maak je ze voorvechter van deze methode?

è Hoe maak je ze enthousiast over deze vernieuwende methode?

Beschrijf de rol in het platform van:

Jezelf:

Je directe collega’s:

Je afdelingshoofd:

Andere afdelingen:

Wethouder:

Raad:

Voorbeelden om intern draagvlak te creëren:

è Nodig pro-actief collega’s uit te reageren op specifieke ideeën die van belang voor ze zijn

è Stuur interessante ideeën per mail rond, post op intranet of print en hang in de lift

è Organiseer wekelijkse open coffees om een update te geven over de ideeën op het platform

Vul aan:

è è è è è è è è è è è è

Rahvaalgatus.ee The Citizen Initiative Portal rahvaalgatus.ee enables you to write proposals, hold discussions, compose and send digitally signed collective addresses to the Estonian Parliament (Riigikogu). At rahvaalgatus.ee you can submit a proposal to the Riigikogu on how to amend existing regulations or improve the society. A

collective address should have at least 1000 signatures in support, given by at least 16 year old citizens of Estonia. At rahvaalgatus.ee you can follow the proceeding of the address in the parliament and whether it will become a draft act. Collective petitioning right emerged from the People’s Assembly process – since 2014 spring every citizen can send collective initiatives to the Parliament for consideration.

According to the law (), the Parliament will have to process appeals that have at least 1000 signatures. During the period from spring 2014 until beginning of 2016, the Parliament has processed 12 collective initiatives (link in Estonian) and two of them have been made into laws. Lees verder op rahvaalgatus.ee

Bewoners: voor e-participatie is het belangrijk een duidelijk beeld te hebben van de bewoners die je wil (moet) betrekken. Het is niet voldoende te leunen op die groepen die sowieso al reageren en eenvoudig toegang hebben tot het platform. Zorg voor offline toegang en zoek de bewoner op.

è Welke burgers / groepen moeten de kans krijgen ideeën te formuleren?

è Op welke plekken zijn ze / komen ze samen?

è Welk moment is het beste om ze te betrekken?

Beschrijf de bewoner/groep die je wilt betrekken – en waar je deze bereikt:

Type:

Waar in de gemeente:

Waar online:

Op welk moment:

Type:

Waar in de gemeente:

Waar online:

Op welk moment:

Type:

Waar in de gemeente:

Waar online:

Op welk moment:

è Denk na over specifieke groepen die je wilt betrekken rondom een thema of onderwerp en benader deze direct

è Op welk moment is het voor de bewoner opportuun te reageren (s’avonds thuis, op het werk, onderweg naar het theater, fietsend langs een terrein etc.). En zorg dat je op dat moment de interesse (en het idee) vangt.

è Op welke manieren kun je mensen met minder toegang tot een computer betrekken? Bijv. in de bibliotheek of het buurthuis. Of met een installatie in de publieke ruimte.

è Hoe zijn mensen offline te bereiken? Zorg dat je met acties op plekken zoals de markt, de winkelstraat of het ouderencentrum bewoners naar hun ideeën vraagt. Zorg dat deze informatie ook in het besluit wordt meegenomen.

Proces: zonder inbedding in het bestuurlijke besluitsvormings-proces zijn e participatie tools niet effectief. Daarom moet goed nagedacht worden over hoe processen intern te organiseren. Wie is proceseigenaar? Wie is de contactpersoon namens het gemeente- of wijkbestuur? Wie organiseert community engagement?

è Hoe worden voorstellen van bewoners behandeld in de bestaande structuur?

è Hoe worden burgers ingelicht over de voortgang van het proces?

è Wie is op welk moment verantwoordelijk voor het proces?

è Zijn er nieuwe rollen of functies nodig om het nieuwe proces effectief in te richten?

Maak een stappenplan van het proces:

Stap 1:

Wie zijn hier bij betrokken:

Wat zijn de resultaten:

Hoe is de burger betrokken:

Stap 2:

Wie zijn hier bij betrokken:

Wat zijn de resultaten:

Hoe is de burger betrokken:

Stap 3:

Wie zijn hier bij betrokken:

Wat zijn de resultaten:

Hoe is de burger betrokken:

Stap 4:

Wie zijn hier bij betrokken:

Wat zijn de resultaten:

Hoe is de burger betrokken:

Stap 5:

Wie zijn hier bij betrokken:

Wat zijn de resultaten:

Hoe is de burger betrokken:

Denk bij het vormgeven van het proces na over de volgende zaken:

è Welke plek heeft de participatie tool in het proces? è Geef de acties van burgers consequenties, en communiceer daar duidelijk over è Bekijk het proces niet alleen vanuit de overheid, maar focus ook het proces van de

burger è Valt de nieuwe werkwijze in te bedden in de bestaande bestuursstructuur è Hoe is de betrokkenheid van bestuurders en politici gewaarborgd? è Wie komt in actie bij negatieve berichten? è Hoe maak je het proces inzichtelijk voor gebruikers?

Stem van West

Stem van West is een project van stadsdeel Amsterdam West, waarbij bewoners zelf ideeën kunnen voorstellen die met genoeg stemmen door het Algemeen Bestuur behandeld worden. Het idee is ontwikkeld op initiatief van het bestuur zelf en Open Stadsdeel, dat vond dat ze een beperkt beeld kregen van wat er speelt in de buurt door enkel de inspraakavonden. De betrokkenheid van het bestuur uit zich onder meer door zelf het platform modereren en een behandelverplichting aan te gaan bij genoeg stemmen. Binnen enkele maanden hebben al honderden mensen het platform gebruikt.

Lees verder op stemvanwest.amsterdam.nl en openstadsdeel.nl

Campagne: Iedereen met praktijkervaring rond het opzetten van e participatietools benadrukt dat een effectieve campagne essentieel is voor het succesvol implementeren van de tool. Daarom willen we specifiek stil staan bij wat belangrijk is voor een geslaagde campagne. Hoe kan je dat goed te organiseren?

è Wat zijn de beschikbare middelen?

è Welke kanalen gebruikt je doelgroep het meest?

è Denk zowel aan online als offline communicatie.

è Welke stijl past bij je boodschap?

Boodschap

Welke boodschap heeft de campagne? Is de campagne rond een issue te organiseren?

Doelgroep

Specifieer de verschillende doelgroepen zo goed mogelijk. Denk hierbij aan vooral naar interesses en hoe deze groepen media consumeren.

Kanalen

Welke kanalen zijn er beschikbaar? Denk hierbij aan lokale media, social media, maar ook aan offline mogelijkheden.

Planning

Hoe lang duurt de campagne? Wat zijn goede momenten om de publiciteit te bereiken?

Your Priorities in ontwikkeld door the Citizens Foundation uit IJsland. In het kader van het "E -participatietools in Nederland " project is de tool vertaald naar het Nederlands.

Dit project is georganiseerd door Netwerk Democratie en Waag Society, en gefinancierd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, en wordt ondersteund door VNG en KING Gemeenten.

Meer info

yrpr.e-dem.nl

depilotstarter.vng.nl

netdem.nl

waag.org

minbzk.nl

vng.nl

kinggemeenten.nl

clarity-csa.eu

dcentproject.eu