Ayl›k Pediatri Bülteni Nisan 2009 • Say›

8/14/2019 Aylk Pediatri Blteni Nisan 2009 Say

1/8

Aylk Pediatri Blteni Nisan 2009 Say 9

Deerli Okurlarmz,

ocukluk anda zehirlenmelere sk rastlanlmaktadr. Bu nedenle ocuk sal ile uraflan hekimler;zehir danflma merkezlerinin telefonlarn hazrda bulundurmal ve sk grlen zehirlenmelerde veflpheli toksik zehirlenme durumlarnda deerlendirmeye yatkn ve hazr olmaldrlar.Bu saymzda ocukluk anda sk grlen zehirlenmelere yaklaflm klavuzu yaynladk. Kkbebeklerde kullanlan ok ila ieren st solunum yolu ve ksrk ilalarnn kullanlmasndaki zararlyan etkilere dikkat eken bir alflma yaynladk.www.pediatribirligi.org.tr sitemizden daha nceki saylarmza ulaflarak gerektiinde sorularnz,nerilerinizi ve isteklerinizi bizimle paylaflabilir ve Pediatri Birlii Dernei'ne ye olabilirsiniz.

Sayglarmzla.

2

5

ocuklarda Sk GrlenZehirlenmelere Yaklaflm

Mentol eren TopikalSouk Algnl lalarKk ocuklarda Solunum

Skntsna NedenOlabilmektedir

Pediatri Birlii DerneiBebeklerde ve kk ocuklarda

reetesiz olarak satlan ksrk ve

souk algnl ilalarnn doktor kontrololmadan kullanlmasna karfldr.


2/8

Amerikada zehirlenme kontrol merkezlerine

2003 ylnda 2.4 milyon zehirlenme vakas rapor

edilmifltir. Bu raporlarn sonucuna gre

zehirlenmelerin %76s az yoluyla olmakta,

%93 evde, %80i ise istem dfl

gerekleflmifltir.

American Family Physician dergisinin Mart

saysnda istem dfl toksik madde alan 12 yafl

alt ocuklarn zehirlenmelerine yaklaflm vetedavi deerlendirilmifltir.

Pratik uygulamada ocuk ve aile hekimleri,

az yoluyla alnan ve ou toksik olmayan

yabanc cisimlerin ocuklar tarafndan yutmas

sorunlaryla karfl karflya kalmaktadrlar. Bu

nedenle ocuk ve aile hekimleri zehir danflma

merkezlerinin telefonlarn hazr bulundurmal

ve sk grlen zehirlenmelerde ve flpheli toksik

zehirlenme durumlarnda deerlendirmeye

yatkn ve hazr olmaldrlar.

Zehirlenme durumunda ilk yardm erken triaj,

solunum yolu aklnn, solunumun ve

dolaflmn normal biimde salanmas ve

hemen arkasndan uygun destekleyici ya da

varsa toksine zel antidotlarla tedavi fleklinde

olmaldr.

Nisan 2009 Say 9

2

ocuklarda Sk Grlen

Zehirlenmelere Yaklaflm6 yafl alt ocuklar zehirlenmelerin %51ini oluflturmaktadr. Zehirlenme

vakalarnn %38ine de 3 yafl alt ocuklarda rastlanmaktadr.

Tedavi

- Solunum yolunun ak tutulmas

- Dzgn solunumun salanmas

- Normal dolaflmn salanmas

- Destekleyici ya da Anti-Toksin tedavi

Sk Grlen Zehirlenmelerocuk ve aile hekimleri zellikle aflada yazl

grup ilalara bal zehirlenme durumlarnahazrlkl olmaldrlar;

Asetaminofen:

Antikolinerjik ilalar: Psikoaktif ve

antihistaminik ilalar da iermek zere.

Antikoaglanlar: Warfarin ya da fare zehirigibi.

Kardiyak ilalar: Kalsiyum kanal blokerleri,

digoksin ve beta blokerler gibi.

Muskarinik kolinerjik ajanlar: Baz mantarlar,

organofosfatlar, karbamatlar

Nikotinik kolinerjik ajanlar: Bcek ilalar,

nikotin.

Etilen gikol ya da metanol: antifiriz ya da

alkol.

Demir ieren ajanlar: Desferoksamin gibi.

Opioidler: Morfin, metadon.

Salisilatlar: Aspirin ieren ajanlar.SlfanilreSempatomimetik ajanlar: amfetamin, kafein,

ocuklarda Sk Grlen

Zehirlenmelere Yaklaflm


3/8

Nisan 2009 Say 9

3

kokain ya da efedrin gibi.

Fizik inceleme ya da laboratuar bulgular

spesifik bir zehirlenmeyi gsteriyorsa, klinisyen

toksine zel antidot ya da tedavi uygulamay

planlamaldr. Antidotlar hasta stabil hale

geldikten sonra genelde toksik madde almn

izleyen birka saat iinde verilmektedir ve etki

sreleri ksa olduundan oklu doz uygulamasgerekebilmektedir. Hekimin zel uzmanlk

alanna girmiyorsa antidot uygulamadan nce

zehir danflmay aramas uygundur.

Zehirlenme durumlarnda ilk yaplmas

gerekebilecek tetkikler arasnda;Bbrek Yetmezlii Bulgular iin: Bikarbonat

dzeyi, elektrolit, serum re nitrojen dzeyi,

serum kreatinin dzeyleri, elektrolitlerHipoglisemik madde alm iin: kan fleker

dzeyi

Kalp toksisitesi iin: elektrokardiyografi

Phtlaflma bozukluu iin: protrombin zaman

Hipoksi iin: pulse oksimetreAsetaminofen toksisitesi iin: Serumasetamniofen dzeyi,

ocuk dourma yaflndaki kz ocuklar iin

yer almaktadr: insan koriyonik gonadotropin

(HCG).

Klinik ve laboratuar bulgularna gre;Arter Kan Gazlar: Hipoksemi iinKreatin Kinaz: Nefrotoksisite ve\veya

rabdomiyoliz iin

zel la dzeyleri: Salisilatlar, demir, digoksin,

antikonvulsanlar, alkol

drarda ila taramas: Opioidler

Serum Osmolalitesidrar analizi: Nefrotoksisite ya da renalyetmezlik iin, arafltrlabilir.


4/8

Nisan 2009 Say 9

4

Gastrik boflaltmann zorunlu yaplmas

gerektii durumlarda zehir danflma merkezi

ile kontroll olarak yaplmaldr. peka kullanm

da artk nerilmemektedir.

Az bulgular olan veya toksik maddeyi

alrken grlen ve ne kadar alnd bilinen

ocuklar evde izlenebilirler. Uzun etkili ilalarda

ge toksik etkiler ortaya kabilmektedir, bu

vakalarn daha uzun sre gzlemlenmesi

gerekir. Enterik kapl ya da yavafl salnml

ilalarn yan sra baz ilalarn da ge emilimi

olabilecei gz ard edilmemelidir.

Ge Emilimi Olan lalar

Karbamezepinler

Demir ilalar

MeprobamatAspirin

Teofilin

Difenoksilat/atropin

Etki Mekanizmas Uzun Sreli Olanlar

Antikoagulanlar

Mononaminokidaz inhibitrleri

Slfanilreler

Tiroid hormonlarZehirli mantarlar

Toksik Metabolitlerinin Etki Mekanizmas

Uzun Sreli Olanlar

Acetaminofen

Asetonitril

Dapson

Toksik alkoller

Lityum toksisitesi de gecikmifl toksisiteye nedenolabilmektedir ve uzun sreli gzetim gerektirir.

NERLER Bilinen ya da olas bir zehir alm sonras,

solunum, dolaflm ya da kardiyolojik bulgular

olan tm vakalar ambulans eflliinde en yakn

acil blmne sevk edilmelidir.

Olas zehirlenme durumlarnda klinisyenler

ocuun yafln, cinsiyetini, ne zaman nce ve

ne kadar zehire maruz kalmfl olabileceini, ve

evde bulunan ilalarn listesini belgelemelidirler.

lk fizik incelemede bulgusu olmayan

ocuklar, uzun etkili ilalarla ya da ge etki

mekanizmas olan ilalarla zehirlenme olasl

nedeniyle daha uzun sre izlenmelidir.

Gastrik ykama yalnzca toksik madde

almn izleyen 1 saat iinde ve deneyimli bir

klinisyen tarafndan orogastik tp yerlefltirilerek

yaplmaldr.

Toksik madde almn izleyen ilk 1 saat

dflnda aktif kmrn rutin uygulanmas

nerilmemektedir.

peka surubunun kullanlmas artk

nerilmemektedir.

ocukluk andaki zehirlenmeler destek

tedavi, yakn izlem ve srekli gzlem

gerektirmektedir. Dflk riskli ve hafif bulgularolan vakalarda, toksik olmayan maddeler

alnmflsa, beklenen bir sekel yoksa ksa bir

gzlem sonras taburcu edilebilirler. Yksek

riskli durumlarda ( stemli yksek doz ila alm,

uzamfl, devam eden bulgular olan vakalar)

tedavi ve gzlem amacyla hastaneye yatrlarak

izlenmelidir.

Am Fam Physician. 2009;79:397-403.

ok fliddetli durumlar haricinde gastrik boflaltma (aktif kmrve gastrik ykama) artk rutin olarak nerilmemektedir.


5/8

Nisan 2009 Say 9

5

Mentol eren TopikalSouk Algnl lalarKk ocuklardaSolunum Skntsna

Neden Olabilmektedir

Mentol eren TopikalSouk Algnl lalarKk ocuklardaSolunum Skntsna

Neden Olabilmektedir

Gste konjesyonu azaltt dflnlen

Vicks VapoRub; kamfor (Lauraceae ailesinden

dalk blgelerde yaygn olarak bulunan

ykseklii 2-3 metre ve gvdesi olduka genifl

olan aatan damtma yntemiyle elde edileniritan etkili "kafur" tedavide ar kesici,

antiromatizmal, antipiretik, antistres,

ekspektoran gibi zellikleri nedeniyle

kullanlmaktadr), mentol, okaliptus ya gibi

aromatikler iermektedir.

Chest dergisinde Ocak aynda yaynlanan

bir makalede Winston-Salem, North

Carolinadan Dr. Rubin ve arkadafllar dahance salkl 18 aylk bir kz ocuunun,

merhem buruna direk olarak uygulandktan

sonraki yarm saat iinde fliddetli solunum

skntsna girdiini rapor ettiler.

Arafltrmaclar solunum anatomisi ve

hcresel yaps insanlarnkine ok benzerlikgsteren da gelinciklerinde ilacn etkilerini

arafltrdlar. alflmada Vicks VapoRubun

gelinciklerin trakea dokusundaki mukus

sekresyonunu normale gre %59 oranda

arttrdn ve siliyer hcre hareketliliini %36

orannda azaltt bulundu. lacn normal

solunum epitelinde bir etkisi yokken,

inflamasyon olan solunum yollarnda trakeal

mukosiliyer taflma hzn da %34 orannda

arttrt gsterildi.

Reetesiz satlan, st solunum yollarndaki nezle ve tkanklk

bulgularnn giderilmesinde yaygn kullanlan bir ila olan Vicks

VapoRub (Proctor and Gamble; Cincinnati, Ohio) adl merhemin kk

ve oyun a ocuklarda mukus retimini arttrabilecei ve solunumyolu inflamasyonunu ktlefltirebilecei bildirildi.


6/8

Nisan 2009 Say 9

6

Sonu olarak yazarlar Vicks VapoRubun

aktif ieriinin hafif proinflamautar zellikte ve

siliyalara toksik olduunu, mukus sekresyonunu

arttrrken ayn zamanda mukus klerensini

azalttn vurguladlar. Doktor Rubin farkl

markal benzer ilalarn da kk ocuklara

ok zararl etkilerinin olabileceine de dikkati

ekti.

Burun tkankl iin en iyi tedavi tuzlu su

(salin), yumuflak plastik pompalarla temizlik,lk iecekler ve tavuk orbas desteiyle

ocuun iyileflmesini beklemektir.

Bu dnemde solunum sknts duyan

(AS001) SKIN-DES RENKSZ CLTANTSEPT (200 ml)Bakteri, virsler ve mantar enfeksiyonlarnakarfl etkili dezenfektandr.%70 sopropanol ierir.

GVENRLK: Almanya Hijyen veMikrobiyoloji Enstits kriterlerine gretest edilmifl olup GMP onayldr.

www.sagligimizicin.com

ocuklarn en ksa zamanda acil kontrollerinin

yaplmas gerekmektedir.

Chest 2009;135:143-148.


7/8


8/8

Nisan 2009 Say 9

A y l k P e d i a t r i B l t e n i

Sahibi ve sorumlu yaz iflleri mdr:

Prof. Dr. A. Murat TUNCER

Genel Yayn Ynetmeni ve Editr:

Uz. Dr. Cengizhan ELMAS

Danflma Kurulu:

Do. Dr. Suna EMR

Prof. Dr. Ahmet KO

Prof. Dr. Mehtap TATAR

Do. Semra fiAHN

Diyetisyen Nihal TUNER

ocuk Geliflim UzmanTuba KARAASLAN

Yazflma Adresi:

Krlang Sokak No: 43/3

06700 Gaziosmanpafla/Ankaracengizhanelmas@pediatribirligi.org.trwww.pediatribirligi.org.tr

Pediatri Birliinin izni olmadan oaltlmas ve datlmas yasaktr.

Kitabnz; www.pediatribirligi.org.tr ve www.suvak.org.tr sitelerinden online temin edebilirsiniz.

Ayl›k Pediatri Bülteni Nisan 2009 • Say›

Documents

Transcript of Ayl›k Pediatri Bülteni Nisan 2009 • Say›