व्^क्त खtल जmवन - Jankriti Patrika kumar.pdfजनकpतत ऄ त__ ष ट...

14
जनक त ऄ तररारीय पतिका/ Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725 (बह भाषी ऄ तररारीय मातसक पतिका/Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in जनक त ऄ तररारीय पतिका/ Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725 (बह भाषी ऄ तररारीय मातसक पतिका/Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. वष 3, 25-26 , मइ-ज 2017 तह दी ईपयास म ऄतभय खेल जीवन जैनेर कु मा जवाहरलाल नेहर तवतवालय ‚जैसे ही छ नया करना चाहती है ऄक े ली पड़ जाती है वरना लोग साथ देते ही ह एक देवी का एक सती का एक र डी का1 ‘पायदान’ तपछले कइ दशक से या य कह तक अजादी के बाद से नाररय ने जीवन के तवतवध ेि म ऄपने कदम बढ़ाये । ईहने लगातार पु रष की सा को चुनौती दी । ऐसे तनतषध ेि म पदापषण तकया जहा तिय का वेश वतजष त था । भारतीय राजनीत म नेहर युग के बाद आ तदरा गाधी के ईदय और ईनके ारा कुशल नेतृव ने यह सातबतकया तक मतहलाए भी वह सब कुछ कर सकती ह जो पु रष ही करते अये ह । भारतीय समाज म आस घटना का आतना भाव पड़ा तक जो भी लड़तकया थोड़ी अजाद पस द याल की होत और पार पररक नारी वभाव का ऄनुसरण नह करत तो ईसे तदराकहा जाने लगा । बाद के तदन म तिया चाद पर पहुं ची, रेल चलाइ, एवरेट पर जा पहुं ची, हवाइ जहाज ईड़ाया, रारपतत बनी, लोकसभा का स चालन तकया और ऄ ततः हर जगह खुद को सातबतकया । जातहर है आसी दौरान लड़तकय ने खेल के मैदान म भी वेश तकया जो तक पूणष तः ‘मदाषना’ ेि माना जाता रहा है । खेल के अर तभक वरपकार को तो यह आम भी नह रहा होगा तक एक तदन आसे तिया भी खेलने लगगी । अज लगभग हर खेल म पु रष टीम के साथ-साथ मतहलाओ की भी टीम होती है । यतप खेल म शारीरक ताकत की एक बड़ी भूतमका होती है, कुछेक ऄपवाद को छोड़ कर । सतदय से नारी को ृ गार और सदयष ईपकरण से लाद कर तजस तरह घर के ऄदर कैद तकया गया है जातहर है ईसकी जैतवक तथतत कोमला गी सी हो गयी है । ईसके ऄदर पु रष जैसी अामकता का ऄभाव है । तिय को बाहरी परतथततय से पुरष की तरह जूझना नह पड़ा आसतलए ईसम जीवटता का तवकास नह हो पाया जो तक एक तखलाड़ी म होनी चातहए । लेतकन तिर भी अज कणषम मलेरी, पी.टी ईषा, कृणा पूतनया, मैररकोम, सायना नेहवाल और सातनया तमजाष जैसी तखलाड़ी ताकत म भी तकसी पुरष से कम नह ह । खेल की द तनया म आन लोग ने जो कामयाबी हातसल कहै ईसके तलए कइ ततपध पुरष सपने देखते ह ।

Transcript of व्^क्त खtल जmवन - Jankriti Patrika kumar.pdfजनकpतत ऄ त__ ष ट...

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    1

    , ,

    , , ,

    -

    ,

    , . , , ,

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    ,

    ,

    ,

    ,

    2 ,

    , ,

    - ,

    3

    ,

    //

    -

    4

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    -

    5

    6

    , ,

    - ,

    7

    ,

    8

    ? ,

    9 //

    ,

    10

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    , - 11

    -

    12 55

    ,

    , ....

    ,

    ,

    ?12

    ,

    , 13

    , -

    ,

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    ?14

    , ,

    , -, -, -

    , ,

    , 15

    ,

    , ,

    , ,

    ,

    ,

    16

    , 17

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    -

    ,

    18 -

    -

    , ,

    ,

    , 19

    ,

    -

    20

    , 21 , , -,

    , ,

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    -

    ! 22

    , ?

    , , ......

    ,

    , -... ... 23

    , ,

    -

    24

    , 25

    , ,

    , 26

    2011

    ()

    2013

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    , 27

    (

    )

    -

    ... ..... ,

    28

    ,

    ,

    ?

    , ?29

    ( )

    () ()

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    - , , , , ,

    30

    - ()

    , -,

    , - , ,

    ,

    31

    ( )

    ,

    32 ,

    ,

    ,

    33

    34

    -

    35

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    , 36

    2

    3

    , ,

    , ?37

    , ? - - ,

    , , ,

    , , 38

    - ,

    39

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    ( )

    ,

    ..

    , ,

    40

    , ,

    41

    , ,

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    ,

    ,

    42

    -, -

    , 43

    , -

    , 44

    ,

    -, ,

    45

    (1) , 2007, , , , : 05

    (2) , 2007, - (, ) ,

    , : 155

    (3) , 2008, : , , - , ,

    : 25

    (4) , 2007, , , , : 15

    (5) : 18

    (6) : 16

    (7) , 2008, : , , - , ,

    : 136

    (8) : 136

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    (9) , 2007, , , , : 124

    (10) : 22

    (11) : 23

    (12) : 14

    (13) : 54

    (14) : 46-47

    (15) : 78-79

    (16) : 43

    (17) : 44

    (18) : 45

    (19) : 55

    (20) : 56

    (21) : 65

    (22) : 69

    (23) : 151

    (24) : 75

    (25) : 75

    (26) : 81

    (27) : 99

    (28) : 114

    (29) , 2007, - (, ) ,

    , : 159

    (30) , 2011, , , : 08

    (31) , , 2011, , ,

    (32) : 13

    (33) : 22

    (34) : 22

    (35) : 221

    (36) : 251

    (37) : 252

    (38) : 253

    (39) : 96

  • / Jankriti International Magazine ISSN 2454-2725

    ( /Multilingual International Monthly Magazine) www.jankritipatrika.in

    /

    Jan

    kri

    ti I

    nte

    rnat

    ion

    al M

    agaz

    ine

    IS

    SN 2

    45

    4-2

    72

    5

    ( /

    Mu

    ltil

    ing

    ual

    Inte

    rnat

    ion

    al M

    on

    thly

    Mag

    azin

    e)

    w

    ww

    .jan

    kri

    tipat

    rika.

    in

    Vol.3, issue 25-26, May-June 2017. 3, 25-26 , - 2017

    (40) (), - 2012, (), , -

    , , : 13

    (41) , 2008, : , , - , ,

    : 161

    (42) http://hindi.webdunia.com/%1.htm

    (43) , 2011, , , : 19

    (44) : 09

    (45) (), - 2011, (),

    , : 195