To Alfavitari Tou Kommounismou!!

8/17/2019 To Alfavitari Tou Kommounismou!!

1/155

Ν.ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ –

Γ.ΠΡΕΟΜΠΡΑΖΕΝΣΚΙ

ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ

ΤΟΥ

ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟ

Υ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Το Αλφάβητο του Κομμουνισμού πρέπει να ναι, κατά τη

γνώμη μας, το πρώτο βιβλίο για μια στοιχειώδηκομμουνιστική μόρφωση. Η καημερινή πείρα των

προπαγανδιστών και γενικά των εργατών της ιδέας μάςπείει πως η ανάγκη για ένα τέτοιο βιβλίο είναι πολ!

μεγάλη. "άε μέρα έρχονται με το μέρος μας καινο!ριαπλήη. #ι μορφωτικές μας δυνάμεις είναι πολ!

περιορισμένες$ δεν υπάρχουν εγχειρίδια ο!τε για ταεκπαιδευτικά ιδρ!ματα του "όμματος. Η παλιά μαρ%ιστική

φιλολογία του είδους του &ρογράμματος της 'ρφο!ρτηςείναι φυσικά ακατάλληλη στο μεγαλ!τερό της μέρος, καιδεν βρίσκει κανείς σ( αυτήν απάντηση στα καινο!ρια

)ητήματα. *λο το κατάλληλο υλικό βρίσκεται σκορπισμένο

στα διάφορα περιοδικά και στις μπροσο!ρες.


2/155

+τσι αποφασίσαμε να συμπληρώσουμε αυτή την έλλειη.-εωρο!με το Αλφάβητό μας ένα στοιχειώδες βιβλίο, μια

σειρά μαημάτων, που πρέπει να διδαχτεί στα εκπαιδευτικάμας ιδρ!ματα. &ροσπαήσαμε να το γράουμε έτσι ώστε

και κάε εργάτης ή αγρότης, που έλει να μάει τοπρόγραμμά μας, να μπορεί να το διαβάσει μόνος του.

"άε σ!ντροφος που παίρνει το βιβλίο στα χέρια τουπρέπει να το διαβάσει ίσαμε το τέλος, για να σχηματίσει

κάπια ιδέα για τους σκοπο!ς και για την αποστολή του"ομμουνισμο!. ιατί το βιβλίο είναι γραμμένο έτσι που το

περιεχόμενό του ακολουεί την ίδια σειρά που ακολουάεικαι το πρόγραμμα. ια να ευκολ!νουμε τους αναγνώστες,

στο τέλος προσέσαμε τον πίνακα των κεφαλαίων του

προγράμματος, χωρί)οντάς τα σε παραγράφους. ια κάεπαράγραφο του προγράμματος, το βιβλίο μας έχει μιασειρά δικές του παραγράφους, που σημειώνονται αμέσως.

ια μεγαλ!τερη ευκολία έχουμε και πίνακα των αναγκαίωνλέ%εων, που μπορο!ν να βρεο!ν ε!κολα, μόλις

παρουσιαστεί ανάγκη.

#ι βασικές αντιλήεις τυπώηκαν με συνηισμένα

στοιχεία. #ι επε%ηγήσεις τυπώηκαν με ιλότερα στοιχεία/παραδείγματα, στατιστικές κ.τ.τ.0. 1υτά χρειά)ονται

κυρίως στους συντρόφους εργάτες που τυχαίνει να κάνουνπροπαγάνδα και δεν έχουν τον καιρό ή δεν %έρουν που να

βρουν αποδεί%εις από την πραγματικότητα.

"άε κεφάλαιο έχει και μια υπόδει%η της σχετικής

φιλολογίας για κείνους που έλουν να μελετήσουν πιοβαιά. #ι συγγραφείς %έρουν καλά ότι το βιβλίο τους άχει

κι ελαττώματα. 2όχουν γράει με διακοπές, στο διάστημαπου έμεναν ελε!τεροι από τις άλλες ασχολίες τους. 2!χη

των "ομμουνιστών είναι ν( ασχολο!νται με τη φιλολογίαόχι σ( ομαλές περιστάσεις, κι απ( αυτή την άποη το βιβλίο

αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. 2α χειρόγραφαμόλις κατορώσανε να σωο!νε /μα)ί με τους συγγραφείς0

από την έκρη%η που έγινε στο "ομιτάτο της 3όσχας.1νε%άρτητα όμως από τα ελαττώματα του βιβλίου,

αρρο!με πως είναι ανάγκη να το εκδόσουμε πολ!σ!ντομα. &αρακαλο!με μόνο τους συντρόφους να μας

δεί%ουν όσα ελαττώματα παρατηρήσουν στην πρακτική.

*λο το εωρητικό μέρος /το πρώτο0, η αρχή του δευτέρουμέρους καώς και τα κεφάλαια για τη σοβιετική ε%ουσία,


3/155

για την οργάνωση της βιομηχανίας και για την ε%ασφάλισητης υγιεινής γράφτηκαν από τον σ. 3πουχάριν, τα

υπόλοιπα από τον σ. &ρεομπρα)ένσκι. 'ννοείται πάντα ότιείμαστε 4αλληλεγγ!ως υπε!υνοι5 για όλο το βιβλίο μα)ί.

# τίτλος του βιβλίου μας, Αλφάβητο, είναι συνέπεια τηςαποστολής που τά%αμε στον εαυτό μας. -α εωρήσουμε

ότι πέτυχε η αποστολή μας κι επομένως ότι η δουλιά μαςδεν πήγε χαμένη, αν το βιβλίο μας αυτό βοηήσει κάπως

τους καινο!ριους συντρόφους και τους εργάτεςπροπαγανδιστές.

#κτώβρης 6767

Ν. ΜΠΟΥΧΑΡΙΝ – Γ. ΠΡΕΟΜΠΡΑΖΕΝΣΚΙ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΣ

1. Τί Είναι Πρόγραμμα; –2. Ποιό Ήταν τα Παλιό μας Πρόγραμμα; –3. Γιατί Έπρεπε ν’ Αλλάξομε το Παλιό μας Πρόγραμμα; –!. " #$μα%ία το Προγράμματός

μας. –&. ' Επι%τ$μονι(ός )αρα(τ*ρας το Προγράμματός μας.

1. Τί Είναι Πρόγραμμα;

"άε κόμμα έχει ορισμένους σκοπο!ς. 'ίτε είναι κόμμαμεγαλοτσιφλικάδων ή κεφαλαιο!χων, είτε κόμμα εργατών

ή χωρικών 8το ίδιο κάνει. *,τι κόμμα και να ναι, πρέπει ναχει τους σκοπο!ς του, αλλιώτικα δεν είναι κόμμα. 1ν είναι

κόμμα που προστατε!ει τα συμφέρονταμεγαλοτσιφλικάδων, α επιδιώκει τους σκοπο!ς των

μεγαλοτσιφλικάδων9 δηλαδή πως να βαστάει τη γη σταχέρια τους, πως να κρατάει σκλάβο το χωρικό, πως να

πουλιέται πιο ακριβά το στάρι των τσιφλικιών τους και πιο

φτηνά να μισώνονται οι εργάτες, πως να παίρνουνεμεγαλ!τερο εισόδημα από τα υποστατικά τους. 1ν είναι


4/155

κόμμα κεφαλαιο!χων:εργοστασιαρχών, επίσης έχει τουςσκοπο!ς του9 να χει φτηνά χέρια εργατικά, να χαλινώνει

τους εργάτες του εργοστασίου, να βρίσκει αγοραστές που να τους πουλάει πιο ακριβά το προ;όν του, να χει

μεγαλ!τερα κέρδη, κι έτσι ν( αναγκά)ει τους εργάτες ναδουλε!ουν περισσότερο καιρό και, το κυριότερο, να

κανονί)ει έτσι τη δουλειά που ο!τε σκέη καν να έρχεταιστους εργάτες για μεταβολή της κατάστασης, αλλά να

χουνε στο νου τους πως οι αφεντάδες υπήρχαν πάντα καιπως πάντα α υπάρχουν. 2έτοιοι είναι οι σκοποί των

εργοστασιαρχών. "αταλαβαίνουμε λοιπόν καλά πωςεργάτες και χωρικοί έχουν ολότελα άλλους σκοπο!ς, γιατί

έχουν ολωσδιόλου αλλά συμφέροντα. +λεγαν πριν9 4Ό,τιγια το Ρώσο είναι υγεία, για το Γερμανό είναι θάνατος 5. &ιο

σωστά όμως είναι να ειπωεί9 4Ό,τι για τον εργάτη είναιυγεία, για το μεγαλοτσιφλικά και τον κεφαλαιοκράτη είναι

θάνατος 5. 1υτό α πει πως ο εργάτης έχει άλλους σκοπο!ς,ο κεφαλαιοκράτης άλλους, κι άλλους ο μεγαλοτσιφλικάς.3α δεν σκέφτονται όλοι οι μεγαλοτσιφλικάδες πέρα για

πέρα, πως είναι δυνατό με τον πιο κατάλληλο τρόπο να%εκάνουν τον χωρικό.


5/155

ανήκει στο κόμμα, ( αγωνιστεί επιτυχέστερα με τονκεφαλαιο!χο ή το μεγάλο τσιφλικά, από κείνον που δεν

ανήκει$ γιατί αυτός έχει καλά σκεφτεί τους σκοπο!ς και τασυμφέροντα της εργατικής τά%ης, %έρει πως να τα

επιδιώκει και ποιος είναι ο πιο σ!ντομος δρόμος. *!"ι "ι#κ"+"ί, +ρ"- "- "+"ί"- α+"/!0+ει 0να κόμμα+ερα#+ί"να- α #μ$0ρ"να 2- %32- ",

α+"ε!"(ν " +ρόγραμμα α"( " κόμμα"-. 3έσα

στο πρόγραμμα λοιπόν είναι γραμμένο, το που πρέπει νααποβλέπει μια ορισμένη τά%η. >το πρόγραμμα του

"ομμουνιστικο! "όμματος αναφέρεται γιατί πρέπει ν(αγωνί)ονται οι εργάτες κι οι φτωχοί χωρικοί. 2ο

πρόγραμμα είναι το σοβαρότερο πράμα για κάε κόμμα.1πό το πρόγραμμα πάντα μπορεί να γίνει γνωστό ποια

συμφέροντα υπερασπί)ει το κόμμα.

4. Π"ιό 5αν " Πα!ιό μα- Πρόγραμμα;

2ο σημερινό μας πρόγραμμα έχει ηφιστεί από το *γδοο>υνέδριο του "όμματος στο τέλος του 3άρτη του 6767.

?ς τότε δεν είχαμε ορισμένο πρόγραμμα γραμμένο στοχαρτί. 'ίχαμε μόνο το παλιό πρόγραμμα, που είχε

καταρτιστεί από το @ε!τερο >υνέδριο του "όμματος, στα67AB. 2ον καιρό που έγινε αυτό το παλιό πρόγραμμα, οι

μπολσεβίκοι κι οι μενσεβίκοι αποτελο!σαν ένα κόμμα, κιήταν κοινό το πρόγραμμά τους. Η εργατική τά%η τότε μόλις

άρχισε να οργανώνεται. 2α εργοστάσια ήταν πολ! λίγα.2ότε γινότανε συ)ήτηση ακόμα και για το αν α μεγαλώσει

η εργατική τά%η. #ι 4ναρόντνικοι5 /οι πατέρες τωνσημερινών σοσιαλ:επαναστατών0 προσπάησαν ν(

αποδεί%ουνε πως η εργατική τά%η στη Cωσία δεν ήτανγραμμένο να μεγαλώσει, πως στη Cωσία δεν α πληαίνανε

οι φάμπρικες και τα εργοστάσια. 1πεναντίας οι μαρ%ιστές

σοσιαλδημοκράτες /οι σημερινοί μπολσεβίκοι καιμενσεβίκοι0 φρονο!σαν πως στη Cωσία, όπως και στιςάλλες χώρες, α μεγαλώσει η εργατική τά%η και (

αποτελέσει την κ!ρια επαναστατική δ!ναμη. # καιρόςέδει%ε πως ήταν λαεμένη η γνώμη των πρώτων και σωστήη άποη των άλλων. 3α όταν οι σοσιαλδημοκράτες στο

@ε!τερο >υνέδριο καταρτί)ανε το πρόγραμμά τους /στονκαταρτισμό του συνεργάστηκαν κι ο Dένιν κι ο &λεχάνοφ0,

η δ!ναμη της εργατικής τά%ης ήταν πάντα πολ! μικρή. =αγιατί τότε κανείς δεν σκεφτότανε πως είναι δυνατό να

τραβή%ει ίσια στο γκρέμισμα της αστικής τά%ης. 2ότεεωρο!σαν αρκετό να στραγγαλίσουνε τον τσαρισμό, να


6/155

πετ!χουν κάποια λευτεριά για τους εργατικο!ς καιαγροτικο!ς συνδέσμους$ να πραγματοποιηεί το οχτάωρο

και να περιοριστο!ν οι μεγαλοτσιφλικάδες. ι( αυτό,κανένας δεν σκεφτότανε ακόμα πως να πραγματοποιηεί η

εργατική ε%ουσία, πως να παρο!νε δίχως αργοπορίαεργοστάσια και φάμπρικες από τα χέρια της αστικής τά%ης.

1υτό ήταν το παλιό μας πρόγραμμα του 67AB.

6. Γιαί 7+ρε+ε ν8 Α!!%3"με " Πα!ιό μα-

Πρόγραμμα;

1πό τότε ως την 'πανάσταση του 676E πέρασε πολ!ς

καιρός κι οι περιστάσεις αλλά%ανε πολ!. >τη Cωσία ημεγάλη βιομηχανία σ( αυτό το διάστημα προόδεε πολ!

και μα)ί της μεγάλωσε κι η εργατική τά%η. Fδη κατά τηνεπανάσταση του 67AG δέχτηκε μια μεγάλη δ!ναμη. "αι

στην επανάσταση του 676E φανερώηκε πως ηεπανάσταση μονάχα τότε α νικήσει, όταν νικήσει η

εργατική τά%η. 1λλά η εργατική τά%η δεν μπορο!σε τώρα να ικανοποιηεί μ( αυτό που την ικανοποιο!σε στα 67AG.

ιατί τώρα μεγάλωσε τόσο, που αναπόφευκτα έπρεπε ναέλει να καταλάβει τα εργοστάσια, την ε%ουσία, να

υποτά%ει την καπιταλιστική τά%η. 3( άλλα λόγια, από τονκαιρό που έγινε το πρώτο πρόγραμμα, αλλά%ανε

οι ε#'ερικ0- #)0#ει- στη Cωσία. 1λλά 8κι αυτό είναι τοπιο σπουδαίο8 επίσης κι οι ε3'ερικ0- #)0#ει- α!!%3ανε.

>τα 67AG, σ( όλη την 'υρώπη βασίλευε γαλήνη. >τα 676E,καένας που κάτι καταλαβαίνει έπρεπε να ιδεί πως πάνω

στο επίπεδο του παγκόσμιου πολέμου ορώνεται ηπαγκόσμια επανάσταση. >τα 67AG, !στερα από τη Cωσική

'πανάσταση, σημειώηκε μόνο το μικρό κίνημα τωνεργατών της 1υστρίας κι οι επαναστάσεις στις

οπισοδρομημένες χώρες της 1νατολής9 στην &ερσία, την

2ουρκία, την "ίνα. Hστερα από τη Cωσική 'πανάστασητου 676E έρχονται οι επαναστάσεις όχι μονάχα στην1νατολή, μα και στη @!ση, όπου η εργατική τά%η

σηκώνεται κάτω από την παντιέρα για το γκρέμισμα τουκεφαλαίου. ι( αυτό λοιπόν κι οι εσωτερικοί κι οιε%ωτερικοί όροι τώρα είναι εντελώς αλλιώτικοι απ( ό,τι

ήταν στα 67AB. "αι α τανε για γέλια, αν το κόμμα τηςεργατικής τά%ης είχε το ίδιο πρόγραμμα για το 67AB και για

το 676E:6767, μια κι οι όροι είναι ολότελα αλλαγμένοι. *ταν οι μενσεβίκοι μας κατηγοράνε πως αρνηήκαμε το

παλιό μας πρόγραμμα και, επομένως, αρνηήκαμε τηδιδασκαλία του 3αρ%, εμείς τους λέμε9 η διδασκαλία του


7/155

3αρ% είναι το!το9 να βγά)ουμε το πρόγραμμα όχι από τοκεφάλι μας μέσα, μα από τα πράματα. 1ν έχει αλλά%ει πολ!

η )ωή, τότε το πρόγραμμα δεν μπορεί να μείνει όπως ήτανπρώτα. 2ο χειμώνα χρειά)εται ο άνρωπος πανωφόρι. 2ο

καλοκαίρι μονάχα ένας τρελός μπορεί να το φοράει. 2ο ίδιοείναι και στην πολιτική. # 3αρ% αυτό δίδασκε9 πως κάε

φορά πρέπει να ε%ετά)ουμε τους όρους της )ωής και ναενεργο!με σ!μφωνα μ( αυτο!ς. 3α αυτό δεν α πει πως

πρέπει ν( αλλά)ουμε τις πεποιήσεις μας όπως αλλά)ουμεπουκάμισο. Η εργατική τά%η έχει σπουδαιότατη αποστολή,

να πραγματοποιήσει το κομμουνιστικό καεστώς. "αι οσκοπός αυτός είναι ο παντοτινός της σκοπός. '!κολα όμως

κανείς καταλαβαίνει πως, ανάλογα με την απόσταση πουτη χωρί)ει απ( αυτό το σκοπό, α ναι διάφορες κι οι

απαιτήσεις που α προβάλλει. 2ην εποχή της απολυταρχίαςη εργατική τά%η καταπιε)όταν, το κόμμα της καταδιωκόταν

σαν κόμμα κακο!ργων. 2ώρα η εργατική τά%η είναι στηνε%ουσία και το κόμμα της είναι το κόμμα που κυβερνάει.'ννοείται λοιπόν, μονάχα ο άνρωπος που τίποτα δεν

νιώει μπορεί να έλει το πρόγραμμα του 67AB και για τιςσημερινές μέρες. +τσι, η μεταβολή των εσωτερικών όρων

της ρωσικής )ωής αλλά και ολόκληρης της διενο!ςκαταστάσεως, προκάλεσε την απόλυτη ανάγκη της αλλαγής

του προγράμματος μας.

9. : Σ2μα#ία " Πρ"γρ%μμα"- μα-.

2ο καινο!ριο μας πρόγραμμα, το πρόγραμμα της 3όσχας,

είναι το πρώτο πρόγραμμα του κόμματος της εργατικήςτά%ης, που από αρκετό καιρό πια είναι στην ε%ουσία. ι(

αυτό δα το λόγο το κόμμα μας έπρεπε να λάβει υπόη τουολόκληρη την πείρα που απόχτησε η εργατική τά%η για τη

διοίκηση και το χτίσιμο της καινο!ριας )ωής.

'ίναι σπουδαίο αυτό όχι μονάχα για μας, για τη ρωσική

εργατική τά%η και φτωχολογιά των χωρικών, αλλά και γιατους πέρα από τα σ!νορα μας συντρόφους. ιατί από τις

δικές μας επιτυχίες κι αποτυχίες, από τα λάη τα δικά μαςκαι τις απροσε%ίες διδασκόμαστε όχι εμείς μονάχα, μα κι

ολόκληρο το διενές προλεταριάτο. ιατί στο πρόγραμμαμας περιέχεται όχι μονάχα ό,τι το κόμμα μας έλει να

πραγματοποιήσει, μα κι ό,τι έχει πια πραγματοποιήσει. >εκάε μέλος του κόμματος μας πρέπει να ναι γνωστό το

πρόγραμμα μας σ( όλα του τα σημεία. 2ο πρόγραμμα είναιο σπουδαιότερος οδηγός για τη δράση κάε πυρήνα του


8/155

κόμματος και κάε συντρόφου χωριστά. 3έλος τουκόμματος βέβαια μπορεί να γίνει εκείνος που παραδέχεται

το πρόγραμμα, δηλαδή που το εωρεί σωστό. "αι για να τοεωρεί σωστό πρέπει να το %έρει καλά.


9/155

α %αναφτιά%ουν ολόκληρο τον κόσμο όπως έλουν αυτοί.>( όλους τους μαητές τους ο 3αρ% άφησε κληρονομιά,

πριν από όλα, να μελετάνε την ίδια τη )ωή τί λογής είναι.3ονάχα τότε μπορεί να καταρτιστεί και πρόγραμμα σωστό.

ια το!το δεν είναι καόλου παρά%ενο πως στην αρχή τουπρογράμματος μας περιγράφεται η κυριαρχία του

καπιταλισμο!. 2ώρα πια η κυριαρχία της κεφαλαιοκρατίαςέπεσε στη Cωσία. "είνο που πρόλεγε ο 3αρ% γίνεται μπρος

στα μάτια μας. 2α παλιά συστήματα γκρεμί)ονται. 2αστέμματα φε!γουν από τα κεφάλια των βασιλιάδων κι

αυτοκρατόρων. &αντο! οι εργάτες τραβο!νε προς τηνεπανάσταση και προς την ίδρυση της σοβιετικής ε%ουσίας.

ια να καταλάβουμε όπως πρέπει γιατί έγινε αυτό, πρέπεικαλά να %έρουμε τί ήταν ο καπιταλισμός, α ιδο!με τότε

πως κατ( ανάγκη έπρεπε να τσακιστεί και να πέσει. "ι άμαέχουμε τη συνείδηση πως δεν υπάρχει γυρισμός στα παλιά,

πως η νίκη της εργατιάς είναι ε%ασφαλισμένη, ααγωνιστο!με για το καινο!ριο εργατικό καεστώς με πιομεγάλη ορμή και πεποίηση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

: ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚ: ΠΑΡΑΓ=Γ:

+. " Παραγ,γ* Εμπορεμάτ,ν. –-. " ονοπ/λ$%$τ,ν 0%,ν Παραγ,γ*ς από τ$ν απιταλι%τι(* Τάξ$.

–. " ι%,τ* Εργα%ία. –4. 'ι απιταλι%τι(0ς #50%εις %τ$ν Παραγ,γ*. –16. " Ε(μετάλλε%$ τ$ς

Εργατι(*ς 78ναμ$ς. –11. Το ε9άλαιο. –12. Το απιταλι%τι(ό ράτος. –13. 'ι :α%ι(0ς Αντι9ά%εις το

απιταλι%τι(ο8 #%τ*ματος.


10/155

>. : Παραγ'γ< Εμ+"ρεμ%'ν.

1ν κοιτά%ουμε πως γίνεται η παραγωγή στην κυριαρχία τουκαπιταλισμο!, α δο!με πως, πριν απ( όλα,

παράγονται εμ+"ρε(μαα. "αι τί μ( αυτόJ α ρωτήσεικανείς. 2ο α%ιοσημείωτο είναι το!το9 εμπόρευμα δεν είναι

απλώς κάε προ;όν, αλλά μονάχα κείνο που παράγεται για

2ν αγ"ρ%. 2ο προ;όν που παράγει κανείς γι( ατομική του

χρήση, για τον εαυτό του, δεν είναι εμπόρευμα. 1ν οχωρικός σπείρει τη σίκαλή του, μα)έει τον καρπό της

δουλειάς του, έπειτα την κααρίσει, την αλέσει και ήσειωμί για τον εαυτό του, το ωμί αυτό διόλου δεν είναι

εμπόρευμα9 είναι απλώς ωμί. -άνε εμπόρευμα τότεμονάχα που ( αρχίσουνε να τ( αγορά)ουν και να το

πουλο!ν, τη στιγμή, μ( αλλά λόγια, που α παράγεται γιατον αγοραστή, για την αγορά9 όποιος τ( αγοράσει, σ( αυτόν

( ανήκει. Σ" κα+ια!ι#ικό κα?ε#@- ό!α α +ρ"Aόνα

+αρ%γ"ναι για 2ν αγ"ρ%, ό!α γίν"ναι εμ+"ρε(μαα.

"άε εργοστάσιο ή εργαστήρι παράγει συνήως έναμονάχα είδος προ;όντα, κι ο καένας καταλαβαίνει αμέσως

πως οι επιχειρήσεις αυτές παράγουν τα προ;όντα όχι γιατον εαυτό τους. # ιδιοκτήτης ενός φερετροποιείου είναι

φανερό πως τα φέρετρα που παράγει το κατάστημά του δεντάχει για τον εαυτό του και για την οικογένεια του, αλλά

για την αγορά. # εργοστασιάρχης που παράγειρετσινόλαδο, είναι φανερό πως, κι αν ακόμα κάε μέρα

έχει χαλασμένο το στομάχι του, πάλι δεν α μπορο!σε ναχρησιμοποιήσει ο!τε ένα ελάχιστο μέρος από την

ποσότητα του ρετσινόλαδου που βγά)ει το εργοστάσιο του.1κριβώς αυτό γίνεται στο καπιταλιστικό σ!στημα και για

όλα τα προ;όντα, όποια και να πάρουμε.

2ο εργοστάσιο που παράγει κουμπιά, παράγει όλα αυτά τα

εκατομμ!ρια κουμπιά όχι για να ραφτο!νε στο γιλέκο τουεργοστασιάρχη, αλλά για πο!λημα. καετί που παράγεται

στο καπιταλιστικό καεστώς, παράγεται για την αγορά$εκεί πάνε και τα γάντια και τα λουκάνικα και τα

χαρτοφυλάκια κι οι μπογιές κι οι μηχανές και το ρακί καιτο ωμί και τα παπο!τσια και τα τουφέκια 8μ( ένα λόγο

καετί που παράγεται.

Η παραγωγή εμπορευμάτων υποέτει, δίχως άλλο, την !παρ%η της α"μικ


11/155

που παράγει εμπορε!ματα έχει το εργαστήρι του και ταεργαλεία του. # εργοστασιάρχης και κάε επιχειρηματίας

έχει το εργοστάσιό του μ( όλα τα ε%αρτήματα, μηχανές καικάε άλλο. "ι όταν υπάρχει ατομική ιδιοκτησία και

παραγωγή εμπορευμάτων, πάντα υπάρχει τότε αγ@να- για"- αγ"ρα#0-, δηλαδή #ναγ'νι#μό- μετα%! εκείνων

που πουλάνε εμπορε!ματα. 1κόμα κι όταν δεν υπήρχανεργοστασιάρχες, επιχειρηματίες, μεγαλοκεφαλαιο!χοι,

αλλά μόνο χειροτεχνίτες, οι επαγγελματίες αυτοί πάλευανμετα%! τους γι( αγοραστές. "ι ο δυνατότερος, ο πιο

καπάτσος, όποιος είχε καλ!τερα εργαλεία και, %εχωριστά,όποιος είχε μα)έει μερικά παραδάκια, αυτός πάντα

προόδευε, τραβο!σε προς το μέρος του τους περισσότερουςαγοραστές, εκμηδένι)ε τους άλλους ομοτέχνο!ς του κι

ανυωνότανε. Kρα, η μικροεπαγγελματική ιδιοκτησία κι ηεμελιωμένη πάνω σ( αυτή παραγωγή εμπορευμάτων

κρ!βανε μέσα τους το #+0ρμα 2- μεγ%!2- ι&ι"κ2#ία-

και 2- καα#ρ"$


12/155

και για άλλους του πλουτισμο!. "αι πραγματικά έτσισυμβαίνει. >( όλα τα μέρη οι μικροεπαγγελματίες κι οι

μικρονοικοκυραίοι κατά το μεγαλ!τερο μέρος χαήκανε. *ποιος είταν πιο φτωχός, πο!λησε στα υστερνά τα

εργαλεία του. 1πό νοικοκ!ρης που είτανε, έγινε έναςάνρωπος που τίποτε απολ!τως δεν έχει έ%ω από τα δυο

του χέρια. "ι όσοι είταν πιο πλο!σιοι, γίνανε ακόμα πιοπολ!9 διορώσανε, μεγαλώσανε το εργαστήρι τους, βάλανε

πιο καλά εργαλεία, αργότερα και μηχανές, αρχίσανε ναμισώνουνε πολλο!ς εργάτες, γίνανε εργοστασιάρχες.

>ιγά : σιγά στα χέρια των πλο!σιων αυτώνσυγκεντρώηκαν όλα τα αναγκαία για την παραγωγή9 τα

χτίρια των εργοστασίων, οι μηχανές, οι ακατέργαστες !λες,

μαγα)ιά κι αποήκες για τα εμπορε!ματα, τα σπίτια, ταεργαστήρια, τα μεταλλεία, οι σιδηρόδρομοι, τα βαπόρια, ηγη, μ( ένα λόγο, όλα εκείνα που δίχως αυτά δεν είναι

δυνατό νάχουμε παραγωγή. *λα αυτά τα μ0#α 2-

+αραγ'γ


13/155

μεώντας μπορο!σε να σπάσει την καρέκλα του, τονκαναπέ του. # δο!λος είτανε ένα απλό όργανο. >την εποχή

που )ο!σαν οι αρχαίοι Cωμαίοι η περιουσία του αφέντη,που χρεια)ότανε για την παραγωγή, χωρι)ότανε9 σε

4όργανα άλαλα5, σε όργανα μισο:άλαλα /το )ώο τηςδουλιάς, τα πρόβατα, τα βόδια, οι αγελάδες κλπ. 8μ( ένα

λόγο κάετι που μο!γκρι)ε0 και σε 4όργανα με φ"ν$5 /οιδο!λοι0. 2ο αλέτρι, το βόδι κι ο δο!λος είταν το ίδιο για τον

αφέντη, εργαλεία που μπορο!σε να τα πουλήσει, να τ(αγοράσει και να τα καταστρέει.

Σ2 μι#?'< εργα#ία, ο άνρωπος δεν πουλιέται και δεναγορά)εται. &ουλιέται και αγορά)εται μονάχα η εργατική

του δ!ναμη, όχι ο ίδιος ο άνρωπος, αλλά η ικανότης

πο!χει να δουλε!ει. # μισωτός εργάτης προσωπικά είναιελε!τερος$ ο εργοστασιάρχης δεν μπορεί να τόνε δείρει,ο!τε να τον πουλήσει στο γείτονά του ή να τον ανταλλά%ει

με κανένα σκυλί του κυνηγιο!, όπως μπορο!σε να γίνει τονκαιρό της $ε"&αρ)ία-. # εργάτης μοναχός

του μι#?@νεαι$ σου φαίνεται μάλιστα πως κεφαλαιο!χοςκι εργάτης είναι ίσοι. 4 *εν θ'λεις, +μη &ουλεύεις, καν'νας

&εν σε βιά#ει5$ έτσι λένε οι κ!ριοι εργοστασιάρχες. Dένεμάλιστα και το!το, πως τρέφουνε τους εργάτες, τους

δίνουνε δουλιά. >την πραγματικότητα όμως, εργάτες καικεφαλαιο!χοι βρίσκονται σε τελείως διαφορετικές σχέσεις.

#ι εργάτες είναι δεμένοι με τις αλυσίδες της πείνας. Ηπείνα τους κάνει να μισώνονται, δηλαδή να πουλο!ν τηνεργατική τους δ!ναμη.

Kλλη διέ%οδος για τον εργάτη δεν υπάρχει, δεν έχει να

διαλέ%ει τίποτα άλλο. 3ε χέρια άδεια δεν μπορεί να κάνειπαραγωγή 4&ικ$ του5$ δοκίμασε δίχως μηχανές κι εργαλεία

να λιώσεις σίδερο, ή να υφάνεις, ή να φτιά%εις βαγόνιαI

3άλιστα κι αυτή ακόμα η γη, στον καπιταλισμό, βρίσκεταισε χέρια ατομικά. @εν έχεις που να σταείς για να κάμειςεπιχείρηση. Η ελευερία του εμπορίου της εργατικής

δ!ναμης είναι ελευερία του κεφαλαιο!χου να τηναγορά)ει$ η 4ισότης 5 του κεφαλαιο!χου και του εργάτη,στην πραγματικότητα, είναι η αλυσίδα της πείνας, +" #ε

αναγκ%ει να &"!ε(ει- #"ν κε$α!αι"()".

"ι έτσι, η ουσία της μισωτής εργασίας είναι το πο!ληματης εργατικής δ!ναμης, ή 2 μεαρ"+< 2- εργαικτην απλή παραγωγήεμπορευμάτων, που μιλήσαμε γι( αυτήνε πιο πάνω,


14/155

μπορο!σες να βρεις στην αγορά γάλα, στάρι, πανί,παπο!τσια κλπ., αλλά δεν μπορο!σες να βρεις την

εργατική δ!ναμη. Η εργατική δ!ναμη δεν πουλιότανε. #ιδιοκτήτης της, ο μικροεπαγγελματίας, είχε, έκτος απ(

αυτήν, και σπιτάκι κι εργαλεία. 3όνος του εργα)ότανε,έκανε την παραγωγή του. 2ην εργατική του δ!ναμη την

έβα)ε σ( ενέργεια μέσα στη δική του επιχείρηση.

'ντελώς αλλιώτικα είναι στον καπιταλισμό. 'δώ, κείνος

που δουλε!ει, δεν έχει μέσα παραγωγής, δεν μπορεί ναχρησιμοποιήσει την εργατική του δ!ναμη σε δική του

επιχείρηση$ πρέπει, για να μην πεάνει από την πείνα, νατην πουλήσει στον κεφαλαιο!χο. 3α)ί με την αγορά, όπου

πουλο!ν μπαμπάκι, τυρί ή μηχανές, δημιουργείται

και αγ"ρ% εργα#ία-, όπου οι προλετάριοι, δηλαδή οιμισωτοί εργάτες, πουλάνε την εργατική τους δ!ναμη.'πομένως, η καπιταλιστική παραγωγή %εχωρί)ει από την

απλή παραγωγή εμπορευμάτων κατά το!το ότι στηνκαπιταλιστική παραγωγή γίνεται εμπόρευμα κι η ίδια η

εργατική δ!ναμη.

+τσι, τρίτο χαρακτηριστικό του καπιταλιστικο!

καεστώτος, παρουσιά)εται η μισωτή εργασία.

D. Οι Κα+ια!ι#ικ0- Σ)0#ει- #2ν Παραγ'γ


15/155

τα πουλάει στο @ημήτρη και με τα λεπτά που έχει να πάρειαγορά)ει από το @ημήτρη στάρι. # ιάννης πηγαίνοντας

στην αγορά δεν ή%ερε πως άβρισκε εκεί το @ημήτρη, κι ο@ημήτρης πάλι δεν ή%ερε πως εκεί ( αντάμωνε το ιάννη.

"ι ο ένας κι ο άλλος απλώς πήγανε στο πα)άρι. 3ε το ότι οιάννης αγόρασε το στάρι κι ο @ημήτρης τα παπο!τσια

δείχνεται πως ο @ημήτρης δο!λεε για το ιάννη κι οιάννης για το @ημήτρη$ μόνο που δεν το βλέπει κανείς

αυτό αμέσως. 'δώ η ανακατωσο!ρα της αγοράς κρ!βειαπό τους ανρώπους το πως αυτοί, στην πραγματικότητα,

εργά)ονται ο ένας για τον άλλο, κι ο ένας δίχως τον άλλοδεν μπορο!νε να )ήσουνε. >την παραγωγή εμπορευμάτων,

οι άνρωποι εργά)ονται ο ένας για τον άλλο, αλλά δίχωςοργάνωση κι ανε%άρτητοι ο ένας από τον άλλο, δίχως να

%έρουν κι οι ίδιοι πόσο τους έχουν οι άλλοι ανάγκη.'πομένως, στην παραγωγή εμπορευμάτων οι άνρωποι

συνδέονται με %εχωριστό τρόπο, βρίσκονται #8 "ρι#μ0νε-

#)0#ει- μεα3( "-. 'δώ, δηλαδή, ο λόγος είναι για τιςσχέσεις μετα%! ανρώπων.

Dέγοντας 4 μονο!ώληση τ"ν μ'σ"ν της !αραγ"γ$ς 5 ή

4 μισθ"τ$ εργασία5, εννοο!με πάλι σχέσεις μετα%!ανρώπων. "ι αλήεια, τί σημαίνει αυτή η 4 μονο!ώληση5J

>ημαίνει πως οι άνρωποι εργά)ονται με τέτιους όρους,ώστε, όσοι εργά)ονται, εργά)ονται με παραγωγικά μέσα

%ένα, πως αυτοί που δουλε!ουν είναι υποταγμένοι στουςιδιοκτήτες των μέσων της παραγωγής, δηλαδή στουςκεφαλαιο!χους κλπ. 3ε μια λέ%η, εδώ πρόκειται πάλι για

τις σχέσεις στις οποίες βρίσκονται οι άνρωποι μετα%!τους, τον καιρό που παράγουν προ;όντα. #ι σχέσεις αυτές

μετα%! των ανρώπων της παραγωγήςονομά)ονται +αραγ'γικ0- #)0#ει-.

@εν είναι δ!σκολο να καταλάβει κανείς πως οιπαραγωγικές σχέσεις δεν είτανε πάντα οι ίδιες. +ναν καιρό,πολ! παλιά, οι άνρωποι )ο!σαν σε μικρές κοινότητες όλοι

μα)ί, συντροφικά, εργά)ονταν /κυνηγο!σαν, αρε!ανε,μά)ευαν καρπο!ς και ρί)ες0 και τα μοιρά)ανε μετα%! τους.1υτό είναι ένα είδος παραγωγικές σχέσεις. 2ον καιρό της

δουλείας, οι παραγωγικές σχέσεις είταν άλλες. >τονκαπιταλισμό, είναι άλλες κι έτσι πάντα. 'πομένως, έχουμε

διάφορες μορφές παραγωγικών σχέσεων. 1υτές οι μορφέςτων παραγωγικών σχέσεων ονομά)ονται "ικ"ν"μικ<

#γκρό2#2 2- κ"ιν'νία- < ρό+"- 2- +αραγ'γ


16/155

4'ι (απιταλι%τι(0ς παραγ,γι(0ς %50%εις E,


17/155

του εμπορε!ματος ανεβαίνειI1J. "ατά μέσον όρο, αν ηκοινωνία %οδε!ει πολλή εργασία για να κάμει ένα

εμπόρε!μα, η τιμή του εμπορε!ματος άναι μεγάλη$ αν%οδε!ει λίγη δουλιά, η τιμή του άναι μικρή. : +"#ό2-

2- κ"ιν'νικ


18/155

1λλά εδώ έχουμε κι αλλά έ%οδα, όπως είναι, λ.χ., τα έ%οδαγια την εκπαίδευση του, αν είναι ανάγκη, όταν πρόκειται

για ειδικο!ς τεχνίτες κλπ.

*,τι καταναλίσκει η εργατική τά%η, για να ανανέωση την

εργατική της δ!ναμη, έχει α%ία. 'πομένως, η α%ία τωνπρο;όντων που καταναλίσκει, καώς και μερικά αλλά

έ%οδα, όπως είναι τα έ%οδα για την εκπαίδευση, α+"ε!"(ν

2ν α3ία 2- εργαικ


19/155

1υτός, κατά την προPπόεσή μας, πλήρωσε όλη την α%ίατης εργατικής δ!ναμης για τις μέρες της εργασίας. 1ν οι BA

εργάτες εργάστηκαν BA ώρες 8τρεις μέρες από 6A ώρες τηνήμερα, 8ο εργοστασιάρχης τους πλήρωσε το ποσό πο!ναι

απαραίτητο για ν( ανανεώσουν την εργατική τους δ!ναμηγι( αυτές τις μέρες. 3α ποιό είναι αυτό το ποσόJ Η

απάντηση βγαίνει μόνη της9 είναι μικρότερο από τις 7AAώρες. ιατίJ ιατί άλλο είναι το ποσό της εργασίας που

χρειά)ομαι για να διατηρήσω την εργατική μου δ!ναμη, κιάλλο είναι το ποσό της εργασίας που μπορώ να δόσω. 2ην

ημέρα μπορώ να εργαστώ 6A ώρες. 'νώ για να φάω, να ντυώ και γι( άλλα που μου χρειά)ονται %οδε!ω ένα ποσό

που έχει α%ία ίση με G ώρες. Dοιπόν, εγώ μπορώ ναεργαστώ περισσότερο απ( ό,τι χρειά)εται για τη διατήρηση

της εργατικής μου δ!ναμης. >το παράδειγμά μας, ας υποέσουμε πως οι εργάτες τρώνε, ντ!νονται κλπ. για τρεις

μέρες, πράματα πο!χουν α%ία QGA εργάσιμες ώρες, καιδίνουν εργασία 7AA ώρες 8μένουν QGA ώρες για τονκεφαλαιο!χο. 1υτές αποτελο!ν την πηγή του κέρδους του.

"ι( αλήεια, στον κεφαλαιο!χο το εμπόρευμα, καώςείδαμε, κόστισε /NAAO QGA0 R 6AGA ώρες και το πουλάει για

α%ία /NAA O 7AA0 R 6GAA ωρών, QGA είναι πρόσετη α%ία,δημιουργημένη απ( την εργατική δ!ναμη. Lλέπουμε λοιπόν

πως το μισό εργάσιμο καιρό /στο 6Aωρο G ώρες0 οι εργάτεςτου δουλε!ουν επανορώνοντας ό,τι %οδε!ουνε για τον

εαυτό τους, και τον άλλο μισό τον %οδε!ουν ολόκληρο γιατον κεφαλαιο!χο. 1ς ε%ετάσουμε τώρα ολόκληρη την

κοινωνία. 'μάς δεν μας ενδιαφέρει το τι κάνει ο κάεεργοστασιάρχης ή ο κάε εργάτης ατομικά. 3ας

ενδιαφέρει να %έρουμε πως είναι ρυμισμένη αυτή ηγιγάντια μηχανή, που λέγεται αστικό καεστώς. Η αστική

τά%η μισώνει την κολοσσιαία σε αριμό εργατική τά%η. >(εκατομμ!ρια εργοστάσια, στα μεταλλεία, στα δάση, στους

κάμπους δουλε!ουνε, σα μερμήγκια, εκατοντάδεςεκατομμ!ρια εργάτες. 2ο κεφάλαιο τους πληρώνει την α%ία

της εργατικής τους δ!ναμης, που πάντα επανορώνεται για να υπηρετάει το κεφάλαιο. 1λλά η εργατική τά%η με την

εργασία της όχι μόνο πληρώνει αυτή η ίδια τον εαυτό της,αλλά και δημιουργεί α ει#"&


20/155

τοκογλ!φους, στους ταβερνιάρηδες, στις εκκλησίες, σταπορνοστάσια, στους ηοποιο!ς, στις σαντέ)ες, στους

συγγραφείς της αστικής τά%ης κλπ. ια λογαριασμό αυτήςτης πρόσετης α%ίας )ουν όλα τα παράσιτα, που γεννάει το

καπιταλιστικό καεστώς.

1λλά ένα μέρος από την πρόσετη α%ία οι κεφαλαιο!χοι το

βά)ουν %ανά στη δουλιά. 2ο προσέτουνε στο κεφάλαιότους 8το κεφάλαιο αυ%αίνει. 'πεκτείνονται οι επιχειρήσεις

τους. 3ισώνουν περισσότερους εργάτες. Mέρνουνκαλ!τερες μηχανές. # μεγαλ!τερος αριμός των εργατών

τους δημιουργεί ακόμα μεγαλ!τερη πρόσετη α%ία. #ικαπιταλιστικές επιχειρήσεις πάλι πολλαπλασιά)ονται και

μεγαλώνουν. +τσι, υστέρα από κάε κυκλοφορία,

σωριά)εται πρόσετη α%ία, και το κεφάλαιο κινιέται πάνταπρος τα εμπρός. >τραγγί)οντας την πρόσετη α%ία από τηνεργατική τά%η, εκμεταλλευόμενο την εργατική τά%η, το

κεφάλαιο όλο και μεγαλώνει.

11. Τ" Κε$%!αι".

Lλέπουμε τώρα κααρά τί είναι το κεφάλαιο. &ροπαντόςείναι ορισμένη α%ία, σε χρηματική μορφή, η σε μορφή

μηχανών, πρώτων όλων, εργοστασίων, η σε μορφή έτοιμου

εμπορε!ματος. 1λλά αυτή η α%ία είναι τέτια, πουχρησιμε!ει για την παραγωγή καινο!ριας α%ίας, για τηνπαραγωγή +ρό#?ε2- α3ία-. 2ο κεφάλαιο είναι α3ία +"+αρ%γει +ρό#?ε2 α3ία. : κα+ια!ι#ικ< +αραγ'γ<

είναι +αραγ'γ< +ρό#?ε2- α3ία-. >την καπιταλιστική

κοινωνία οι μηχανές και τα εργοστάσια παρουσιά)ονται μετη μορφή του κεφαλαίου. 3( άραγε πάντα οι μηχανές και

τα εργοστάσια παρουσιά)ονται με τη μορφή τουκεφαλαίουJ *χι βέβαια. 1ν είχαμε κοινή οικονομία σ(

ολόκληρη την κοινωνία, που να παράγει το κάετι για τονεαυτό της, ο!τε οι μηχανές, ο!τε οι πρώτες !λες άτανε

κεφάλαιο, γιατί δεν άτανε μέσο για τη δημιουργίακέρδους μιας χο!φτας πλουσίων. Kρα λοιπόν οι μηχανές

π.χ. γίνονται κεφάλαιο, μονάχα όταν είναι ατομικήιδιοκτησία της κεφαλαιοκρατικής τά%ης, όταν

παρουσιά)ονται σαν όρος για την εκμετάλλευση τηςμισωτής εργασίας, για την παραγωγή πρόσετης α%ίας.

Η μ"ρ$


21/155

και χέρια εργατικά$ η α%ία μπορεί νάναι σε μορφήμηχανών, που εργά)ονται μ( αυτές οι εργάτες, ή σε μορφή

πρώτων όλων απ( όπου πάλι αυτοί βγά)ουν το εμπόρευμα,ή ετοίμου εμπορε!ματος που α πουληεί αργότερα. Α!!%,

όαν 2 α3ία )ρ2#ιμε(#ει για 2ν +αραγ'γ< +ρό#?ε2-α3ία-, είναι +ια κε$%!αι".

>υνήως το κεφάλαιο αλλά)ει ολοένα στην εμφάνιση του."ι αλήεια. 1ς δο!με πως γίνεται αυτό9

S. # κεφαλαιο!χος δεν έχει ακόμα αγοράσει εργατικήδ!ναμη και παραγωγικά μέσα. +χει όμως όλο τον πόο να

μισώσει εργάτες, να προμηευτεί μηχανές, να βρειακατέργαστες !λες πρώτης ανάγκης, κα!σιμες !λες, όσα

χρειά)ονται για τη δουλιά κλπ. ια την ώρα δεν έχει τίποταστα χέρια του, εκτός από χρήμα. 'δώ το κεφάλαιο

παρουσιά)εται με 2 )ρ2μαικ< " μ"ρ$


22/155

α3ία ", γιαί κα% 2 &ι%ρκεια 2- +αραγ'γα χιόνινη μπάλα τοκεφάλαιο κυλάει ολοένα, και σε κάε του στροφή κολλάει

κοντά του όλο και μεγαλ!τερο ποσό πρόσετης α%ίας/παρακράτημα ή απόκομμα από το μισό του εργάτη0.

2ο!το σημαίνει πως η καπιταλιστική παραγωγή μεγαλώνεισε όγκο και σε έκταση.

+τσι απορροφάει το κεφάλαιο την πρόσετη α%ία από τηνεργατική τά%η κι απλώνεται παντο!. Η γλήγορη α!%ησή

του ε%ηγείται με τις %εχωριστές του ιδιότητες. Ηεκμετάλλευση μιας τά%ης από μιαν άλλη είτανε και πριν.

1λλά ας πάρουμε, π.χ., τον μεγάλο κτηματία τηςφεουδαρχικής εποχής ή τον κ!ριο των δο!λων των παλιών

καιρών. 'ίχαν αυτοί κάτω από τα πόδια τουςδουλοπάροικους και τους δο!λους. *μως κάετι που

παράγανε, τότρωγαν αυτοί, τόπιναν, το %όδευαν ή μόνοιτους αυτοί, ή κι οι σπιτικοί τους, κι οι υπηρέτες, κι οι

μ!ριοι κοντινοί και μακρινοί συγγενείς τους, που πήγαιναν

κοντά τους για να φάνε. Η παραγωγή εμπορευμάτων είταν


23/155

ακόμα πολ! λίγο αναπτυγμένη. @εν υπήρχε μέρος για να

+"!2?"(ν.

Kρα, αν ο μεγαλοχτηματίας ή ο ιδιοκτήτης δο!λων υποχρέωναν τους δουλοπάροικους και τους δο!λους τους

να παράγουνε βουνά στάρι, κρέας, άρια, κ.λπ. όλααυτά ?α #α+ίανε. Η παραγωγή εδώ περιορι)ότανε στις

ανάγκες του στομαχιο! του μεγαλοχτηματία και τουσπιτιο! του. 'ντελώς διαφορετικά συμβαίνει στον

καπιταλισμό. Η παραγωγή εδώ γίνεται όχι για τηνικανοποίηση των αναγκών, αλλά για το κέρδος. &αράγεται

εμπόρευμα για να πουληεί, για να κερδίσει, για ναμα)έει κέρδη. *σο πιο πολ!, τόσο πιο καλά. 1π( αυτό

προέρχεται και το τρελό κυνηγητό του κέρδους από την

αστική τά%η. Η δία αυτή δεν %έρει όρια. 1υτή είναι οά%ονας, ο κυριότερος μοχλός της καπιταλιστικήςπαραγωγής.

14. Τ" Κα+ια!ι#ικό Κρ%"-.

"αώς είδαμε, η καπιταλιστική κοινωνία είναι

εμελιωμένη πάνω στην εκμετάλλευση της εργατικήςτά%ης.

3ια χο!φτα άνρωποι κυριαρχο!νε σ( όλα$ οι πολλοί, πουείναι εργάτες, δεν έχουν τίποτα. #ι κεφαλαιο!χοι

προστά)ουν. #ι εργάτες υπακο!νε. #ι κεφαλαιο!χοι είναιοι εκμεταλλευτές. #ι εργάτες οι εκμεταλλευόμενοι. *λη η

ουσία της καπιταλιστικής κοινωνίας συνίσταται σ( αυτή τησκληρή, την ολοένα μεγαλ!τερη εκμετάλλευση.

Η καπιταλιστική παραγωγή είναι η αντλία που ενεργεί καιαπορροφάει πρόσετη α%ία. &ώς διατηρείται τώρα αυτή η

αντλίαJ &ώς υποφέρουν οι εργάτες μια τέτια κατάστασηπραγμάτωνJ

=( απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό μονομιάς είναι

δ!σκολο. 1λλά, γενικά, υπάρχουν δυο αιτίες9 πρώτο ηοργάνωση και η δ!ναμη πο!χει η αστική τά%η, δε!τερο τοότι η αστική τά%η συχνά ε%ουσιά)ει και το μυαλό της

εργατικής τά%ης. >( αυτή τη δουλιά, το καλ!τερο μέσο τηςαστικής τά%ης είναι η κραικ< 2- "ργ%ν'#2. >( όλες τις

καπιταλιστικές χώρες το κράτος δεν είναι τίποτα άλλο

παρά μια 0ν'#2 εργ"&"@ν. 1ς πάρουμε οποιαδήποτεχώρα9 την 1γγλία ή τις 'νωμένες &ολιτείες, τη αλλία ή


24/155

την Uαπωνία.


25/155

διατάγματα υπέρ των εργατών. 1λλά αυτά τα κάνει για τοσυμφέρον της αστικής τά%ης. "ι αλήεια. 1ς πάρουμε για

παράδειγμα τους σιδηροδρόμους. 'ίναι ωφέλιμοι στουςεργάτες γιατί κουβαλιο!νται κι αυτοί. 1λλά τους

σιδηροδρόμους δεν τους κάνουνε για τους εργάτες.Vρειά)ονται στους εμπόρους για να κουβαλο!ν τα

εμπορε!ματά τους για να μεταφέρουν από τόνα μέρος στοάλλο φορτία, για να μεταφέρουνε στρατε!ματα κι εργάτες,

κ.λπ. 2ο κράτος φτιάχνει δρόμους, γιατί το κεφάλαιο έχειανάγκη από δρόμους. #ι δρόμοι αυτοί είναι χρήσιμοι και

στους εργάτες. *μως τα καπιταλιστικό κράτος δεν τουςφτιάχνει καόλου για τους εργάτες. # κααρισμός των

πόλεων, τα νοσοκομεία και γενικά όλη η περιποίηση τωνπόλεων γίνεται για τον ίδιο λόγο. 1λλά η αστική τά%η

ενδιαφέρεται και για τις εργατικές συνοικίες. "αι, μολονότιβέβαια σχετικά με τις κεντρικές αστικές συνοικίας των

πόλεων οι εργατικές συνοικίες είναι βουτηγμένες πάνταστη λάσπη και σε κάε λογής βρόμα, αρρώστιες κ.λπ.,ωστόσο δεν μπορεί κανείς ν( αρνηεί ότι κ%ι κάνει η

αστική τά%η. 1λλά γιατί το κάνειJ ιατί, αν δεν έκανετίποτα, οι αρρώστιες κι οι επιδημίες α %απλώνονταν σ(

όλη την πόλη και ( άρχι)ε να υποφέρει από αυτές η ίδια ηαστική τά%η. 'πομένως, το αστικό κράτος και οι δημοτικές

αρχές ενεργο!νε για τα #μ$0ρ"να 2- ί&ια- 2-α#ικ


26/155

α μας γεννάει τ( αβγάJ *λα λοιπόν αυτά τα κάνει μόνο τουτο αστικό κράτος, αλλά για το &ικό του το συμφέρον.

+χουμε όμως κι άλλες περιπτώσεις, που κάτι τέτιαωφέλημα μέτρα παραχωρο!νται από τους αστο!ςκ%' α+ό

2ν +ίε#2 2- εργαικχεδόν όλοι οι 4εργατικοί5 νόμοι έγιναν έτσι,

δηλαδή με τη φοβέρα των εργατών. &.χ. στην 1γγλία το6Aωρο της εργασίας τόφερε η πίεση των εργατών$ στη

Cωσία η κυβέρνηση του 2σάρου έκανε τους πρώτους4εργατικούς 5 νόμους φοβισμένη από τις εργατικές ταραχές

και τις απεργίες.

2ο κράτος των εχρών της εργατικής τά%ης, αυτή

η εργ"&"ικ< "ργ%ν'#2 έχει πάντα οδηγό το &ικό της

συμφέρον9 4καλύτερα να υ!ο("ρ$σουμε σ$μερα, !αρά ναυ!ο("ρ$σουμε αύριο &υο φορ'ς !ερισσότερο $ βά#οντας σεκίν&υνο και το τομάρι μας 5. 1παράλλαχτα όπως ο

εργοστασιάρχης που υποχωρεί στους απεργο!ς καιπροσέτει στο μεροκάματό τους καμιά πεντάρα ακόμη, δεν

πα!ει με το!το να είναι εργοστασιάρχης, έτσι και το αστικόκράτος δεν πα!ει καόλου νάναι αστικό όταν από το φόβο

των εργατικών ταραχών πετάει κανένα κόκκαλο στουςεργάτες.

2ο καπιταλιστικό κράτος δεν είναι μονάχα η μεγαλ!τερηκαι πιο δυνατή οργάνωση της αστικής τά%ης, είναι ακόμα

κι η +ι" #(ν?ε2 "ργ%ν'#2, με πολυάριμα τμήματα, απ(όπου βγαίνουν πλοκάμια που απλώνονται παντο!. "ι όλα

αυτά έχουνε για κ!ριο σκοπό την υπεράσπιση, τησταεροποίηση και την ανάπτυ%η 2- εκμε%!!ε#2- 2-εργαικ


27/155

των ευγενών, μεγαλογαιοκτημόνων, των μεγαλοαστών και,κάπως, των διανοουμένων. 'ίναι οι άγριοι εχροί του

προλεταριάτου, που ακόμα από παιδιά μααίνανε σεσχολειά ειδικά πως να δέρνουν τους στρατιώτες, πως να

κρατάνε την τιμή του γαλονιο! τους, δηλαδή πως νακρατάνε τους στρατιώτες σκλάβους και να τους

μεταχειρί)ονται σαν τα πιόνια στο σκάκι. #ι πιοκοιλαράδες από τους μεγαλοχτηματίες και μεγαλοαστο!ς

γίνονται στρατηγοί, να!αρχοι, με παράσημα κι άλλαδιακριτικά.

#ι α%ιωματικοί δεν είναι από τους φτωχο!ς. 1υτοί έχουνστα χέρια τους ολόκληρη τη μά)α των στρατιωτών. "αι

τους καταντάνε, τους δόλιους αυτο!ς σκλάβους, σε σημείο

που να μη ρωτο!νε γιατί να πολεμο!ν, αλλά μόνο 4ναυ!ακούνε τυφλά τον αρ(ηγό τους 5. 2έτιος στρατός είναιπροορισμένος κυρίως για την υποταγή των εργατών.

&αντο!, σ( όλες τις χώρες, στη Cωσία, στη ερμανία, στην1γγλία, στην 'λβετία, στις 'νωμένες &ολιτείες ο στρατός

χρησιμοποιήηκε άπειρες φορές εναντίον των εργατών.

>τη Cωσία, ο τσαρικός στρατός πολλές φορές χρησίμεε

για να πνί%ει τις στάσεις των εργατών και των χωρικών.

>την αυτοκρατορία του 1λε%άνδρου του LW, πριν από τηναπελευέρωση των δουλοπάροικων, γινήκανε ταραχέςχωρικών. 1υτές τις έπνι%αν με το στρατό. >τα 67AG, ο

στρατός πυροβολο!σε κατά των εργατών στη στάση της3όσχας$ αυτός εκτελο!σε τις ποινικές εκστρατείες

εναντίον των Lαλτικών Vωρών, του "αυκάσου και της>ιβηρίας. >τα 67AN:67AX ο στρατός επέβαλε την ησυχία

στους επαναστατημένους χωρικο!ς και υπεράσπι)ε ταχρήματα των φεουδαρχών κλπ. "ατά το διάστημα του

πολέμου ο στρατός πυροβολο!σε τους εργάτες στοUβάνοβο:Lονεσίνσκι και "αστρόμα κλπ. &αντο!

διακρίηκαν οι α%ιωματικοί. >τη Γερμανία, ο στρατός τουκαπιταλιστικο! κράτους έπνι%ε τις ε%εγέρσεις των εργατών.

# στρατός έπνι%ε στο αίμα την πρώτη στάση των ναυτών.# στρατός έπνι%ε τις ε%εγέρσεις των εργατών του

Lερολίνου, του 1μβο!ργου, του 3ονάχου, όλης τηςερμανίας. >τη Γα!!ία, ο στρατός πολλές φορές

πυροβόλησε απεργο!ς, όπως τώρα πυροβολεί τους ρώσουςεργάτες και επαναστάτες στρατιώτες. >την Αγγ!ία, ο

στρατός τον τελευταίο καιρό, έπνι%ε πολλές φορές στοαίμα τις ε%εγέρσεις των ιρλανδών εργατών, των 1ιγυπτίων


28/155

μισο:σκλάβων, των Uνδών και διάλυσε τις εργατικέςσυγκεντρώσεις ακόμα και στην κυρίως 1γγλία.

>την Ε!/εία, σε κάε απεργία επιστρατε!ονται διάφοραστοιχεία κι η 4ενοφρουρά5 /ο στρατός της 'λβετίας0.

&όσες φορές ο στρατός αυτός πυροβόλησε προλετάριουςI>τις Εν'μ0νε- Π"!ιείε- της 1μερικής, ο στρατός συχνά

έκαε και ρήμα%ε ολόκληρους εργατικο!ς συνοικισμο!ς/όπως στην τελευταία απεργία του "ολοράδο0. #ι στρατοί

των καπιταλιστικών κρατών όλοι μα)ί προσπαο!ν ναπνί%ουν την επανάσταση των εργατών στη Cωσία, στην

#υγγαρία, στα Lαλκάνια, στη ερμανία, για να σβήσουνέτσι τις ε%εγέρσεις των εργατών σ( όλο τον κόσμο.I4J

: α#ν"μία και 2 )'ρ"$!ακ


29/155

2ο Hικα#το σκολείο οιειδικοί αυτοί δασκαλε!ουν από μικρά τα παιδιά ναπροσκυνο!ν το κεφάλαιο, να περιφρονο!ν και να μισο!ν

4τους ε!αναστάτες 5. &αραδίνουνε στα παιδιά ιστορίεςδιάφορες για την επανάσταση και την επαναστατική

κίνηση επαινο!νε τους βασιλιάδες, αυτοκρατόρους,βιομηχάνους, πλουσίους κ.λπ.

#ι παπάδες που πλερώνονται από το "ράτος κηρ!ττουνστην εκκλησία να υπακο!ει ο λαός στην '%ουσία που είναι

δοσμένη από το εό, οι αστικές εφημερίδες %εροκοπανάνεκάε μέρα τις κεφαλαιοκρατικές ευτιές. &ολ! συχνά το


30/155

αστικό κράτος εμποδί)ει την κυκλοφορία και έκδοση τωνεργατικών εφημερίδων. 'ίναι λοιπόν ε!κολο για τον

εργάτη να βγει μέσα απ( αυτόν το βο!ρκο. +νας γερμανόςιμπεριαλιστής:ληστής έγραε9 4εμάς μας (ρειά#ονται ό(ι

μονά(α τα !ό&ια τ"ν στρατι"τών, άλλα κι ο νους κι ηκαρ&ιά τους 5. 2ο αστικό "ράτος τσακί)εται να βγάλει από

την εργατική τά%η 2μερ'μ0ν" 0να κ


31/155

έχουν που να τα πουλήσουν /οι εργάτες δεν μπορο!νε να τ(αγοράσουνε, δεν έχουν αρκετο!ς παράδες0. 2ότες

παρουσιά)εται 2 κρί#2. "λειο!νε τα εργοστάσια και οιεργάτες πετιο!νται στους δρόμους. Η αναρχία στην

παραγωγή φέρνει μα)ί της και τον αγ@να για 2ν αγ"ρ%9"αένας έλει ν( αρπά%ει από τον άλλο όλους τους

αγοραστές, να τους σ!ρει κατόπι του, να γίνει κ!ριος τηςαγοράς. # αγώνας αυτός παίρνει μορφές πολλές και

ποίκιλλες. 1ν αρχίσουμε από τον αγώνα δ!οεργοστασιαρχών α τελειώσουμε, στον παγκόσμιο πόλεμο

ανάμεσα στα καπιταλιστικά "ράτη που έγινε για τημοιρασιά των αγορών σ( όλο το κόσμο. 'δώ μερικά κ!ρια

μέρη της καπιταλιστικής κοινωνίας όχι μόνον πιάνονται τοένα ε%αιτίας του άλλου αλλά και χτυπιο!νται αναμετα%!

τους.

Κ8 0#ι για +ρ@" /α#ικό ε!%'μα " κα+ια!ι#μ"(

+αρ"#ι%εαι 2 αναρ)ία #2ν +αραγ'γ


32/155

'πομένως, για να απαντήσουμε στο ερώτημα, χρειά)εται να ε%ετάσουμε το )ήτημα της ε%έλι%ης του καπιταλισμο!.

: ΑΝΑΠΤΥN: Τ:Σ

ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚ:Σ ΟΡΓΑΝ=Σ:Σ

1!. " Πάλ$ τ$ς ι(ρ*ς (αι τ$ς εγάλ$ς Παραγ,γ*ς. –1&. " Εξάρτ$%$ το Προλεταριάτο ο Ε9ε


33/155

Περιμά=εμα >$ #γ(εντροποί$%$? το ε9αλαίο είναι@ρος για τον ομμονι%μό.

19. Ο Αγ@να- Μεα3( 2- Μικρυνεπο!μενα, όσο πιο τρανή είναι η επιχείρηση,

τόσο και πιο τέλεια είναι στα ε)νικ% μέσα η επιχείρησηαυτή τόσο και πιο κερδοφόρα η εργασία, τόσο και +ι"


34/155

$2ν% κ"#ίει #"ν ι&ι")τις μεγάλες φάμπρικες στην 1μερική και στη ερμανία υπάρχουν ακόμη και επιστημονικά εργαστήρια τεχνικά που

εφευρίσκουνε πάντα πιο νέες καλυτερε!σεις, εφαρμό)ονταςέτσι την επιστήμη στην παραγωγή9 #ι επινοήσεις αυτές

είναι μυστικό ορισμένης επιχείρησης και φέρνουνε όφελοςμονάχα σ( αυτήν. >την μικροπαραγωγή και στη χειροτεχνία

ένας και μόνος εργάτης τελειώνει σχεδόν ολάκερο τοπρο;όν. >τα εργοστάσια με τις μηχανές και τους πολλο!ς

εργάτες ένας εργάτης τελειώνει μονάχα ένα μέρος, άλλος:άλλο, τρίτος:τρίτο μέρος κ.έ.π.κ. +τσι η δουλιά γίνεται πιο

γρήγορη /αυτό λέγεται κααμερι#μό- #2ν εργα#ία0. 2ί

αβάντα έχουμε εδώ, φαίνεται από μια αμερικανική έρευναπο!γινε ακόμη στα 6X7X. =α, ένα παράδειγμα9 Τ"

$ι%3ιμ" K2 καα#κε


35/155

το εργοστάσιο είναι ευκολότερο, απ( όσο χίλια μικρόσπιτα9 να ταχτοποιηεί, να κααριστεί, να φυλαχτεί, να διορωεί,

κ.λπ.είναι επίσης πιο ε!κολο. 3ε μια λέ%η, ορισμένως απότο κάετι άχει η μεγάλη παραγωγή "ικ"ν"μία.

Σ" αγόρα#μα " ακα0ργα#" !ικ"( και " κ%?ει

+" )ρει%εαι, 2 μεγα!"+αραγ'γ< +%!ι 0)ει μεγ%!α

+!ε"νεκτη 4γερή5 τη φίρμα πάντα η κάε μπάγκα

/τράπε)α0, α δανείσει και αναλόγως όχι με μεγάλο τόκο.2ον μικροεπιχειρηματία κανείς δεν τον εμπιστε!εται. "ι αντον εμπιστευτεί, α του )ητήσει τόκο τοκογλυφικό. +τσι

τον μικροπαραγωγό ο τοκογλ!φος τον πιέ)ει τόσο ώστε ναμη τον αφήνει να αναπνε!σει.

1υτά τα πλεονεχτήματα της μεγάλης παραγωγής μας

%ηγο!νε, για ποιο λόγο ο μικροπαραγωγός στηνκαπιταλιστική κοινωνία %επέφτει, χάνεται, αναπόφευκτα.


36/155

2ο μεγάλο κεφάλαιο τον %εκάνει, αποτραβάει από αυτόν,τον αγοραστή, τον καταστρέφει, τον κάνει προλετάριο

απένταρο. 'ννοείται πολλές φορές ο μικροεπιχειρηματίαςαδυνατί)ει ολοένα. 1γωνί)εται βά)οντας σ( ενέργεια όλες

του τις δυνάμεις, εργά)εται ο ίδιος, και κάνει να εργά)ονταιοι εργάτες κ( η οικογένεια του περισσότερο απ( ό,τι

μπορο!ν. >το τέλος όμως φτωχαίνει κι αναγκά)εται ναδόσει τη έση του στο κεφάλαιο. &ολλές φορές μπορεί να

νομίσει κανείς κάποιον πως είναι ανε%άρτητος ιδιοχτήτης,αλλά στη πραγματικότητα κρέμεται κι αυτός ο δυστυχής

πέρα για πέρα από τον μεγάλο καπιταλιστή. ι( αυτόνδουλε!ει. =α κάμει βήμα δίχως αυτόν, τον καπιταλιστή,

δεν το μπορεί. # μικροπαραγωγός συχνά κρέμεται από τοντοκιστή9 φαινομενικά μόνο είναι ανε%άρτητος, ενώ

πράγματι δουλε!ει κι αυτός ο δόλιος γι( αυτήνε τηναράχνη, ή ε%αρτιέται από τον αγοραστή, που του αγορά)ει

πράγμα ή από το κατάστημα που εργά)εται γι( αυτό /καιεδώ φαινομενικά μόνο είναι ανε%άρτητος, ενώ πράγματιέχει γίνει εργάτης μισωτός του καπιταλιστή, που έχει στα

χέρια του το μεγάλο κατάστημα0. 2υχαίνει να δίνει οκαπιταλιστής το ακατέργαστο υλικό, και καμιά φορά και το

ακατέργαστο υλικό και τα όργανα [έτσι συνέβηκε συχνά μετους δικο!ς μας /της Cωσίας0 τους μικροεπαγγελματίες\$

εδώ πια, ολότελα κααρά φαίνεται, πως ομικροεπαγγελματίας έχει γίνει μια απλή προσήκη στο

κεφάλαιο. 1παντά κανείς κι άλλα είδη ε%αρτήσεως από τοκεφάλαιο9 γ!ρω στις μεγαλοεπιχειρήσεις κάποτε γίνονται

μικρομάγα)α, κάποτε επιδιορωτικά, για να επισκευά)ουνμηχανές κ.λπ. στην περίπτωση αυτή /τίποτε άλλο δεν είναι

τα μικροαργάστηρια αυτά, παρά μια απλή βίδα, ένας έλικαςτης φάμπρικας0. "άποτε μπορεί να ιδείς, πως οι

μικρονοικοκυραίοι που %έπεσαν, οι μικροεπαγγελματίες, οιέμποροι, οι μικροκαπιταλιστές έχουν %εσπρωχτεί από ένα

κλάδο της παραγωγής και του εμπορίου και περνο!ν σ(έναν άλλο κλάδο, όπου το κεφάλαιο δεν είναι τόσο γερό.

Uδιαιτέρως πολ! συχνά οι %επεσμένοι μικρονοικοκ!ρηδεςγίνονται έμποροι σε μικροπράγματα, περιπλανο!μενοι

πουλητάδες, γυρολόγοι κ.λπ. +τσι το μεγάλο κεφάλαιο%εκουμπί)ει παντο!ε, βήμα προς βήμα, τη μικρο:

παραγωγή. Lγά)οντας στη μέση τρομαχτικές επιχείρησες,που κλειο!ν μέσα τους χιλιάδες, και κάποτε δεκαριές

χιλιάδες εργάτες. 2ο μεγάλο κεφάλαιο παρουσιά)εταιβασιλιάς του κόσμου. Η ατομική ιδιοχτησία της εργασίας

όλο και χάνεται. 2ον τόπο της τον πιάνει η μεγάληκαπιταλιστική ιδιοκτησία.


37/155

&αραδείγματα για το %έπεσμα της μικροπαραγωγής στηCωσία μπορο!νε να χρησιμέουν οι μικροπαραγωγοί.

/Cο!σκια9 κο!σταρ R ο μικροπαραγωγός, που τοπερισσότερο δουλε!ει σπίτι του μόνος και με τη φαμελιά

του0. 3ερικοί απ( αυτο!ς εργα)όντανε, με δική τουςακατέργαστη !λη /οι γουναράδες, οι καλαοπλέχτες,

κ.λ.π.0 και πουλο!σανε στον καένα το προ;όν τηςεργασίας τους. Hστερα ο μικροεπαγγελματίας αρχίνησε πια

να εργά)εται για ορισμένο /μονάχα για ένανε0 καπιταλιστή/της 3όσχας οι καπελάδες, οι βουρτσοπαραγωγοί κ.λπ.0.

Hστερ( απ( αυτό παίρνει το!τος ο μικροεπαγγελματίας απότον εργοδότη του ακατέργαστο υλικό και φαίνεται πια

σκλάβος /του &άβλοβου οι κλειδοκατασκεβαστές0.'πιτέλους, παίρνει από τον εργοδότη δουλιά κομματιαστά

/οι μαχαιράδες του &άβλοβου π.χ.0. >την ίδια σκλαβιάέχουν %επέσει κ( οι ανυφαντάδες του χεριο!. >την 1γγλία

καώς και στη ερμανία έχουμε να παρατηρήσουμε το ίδιοπράγμα, μίκρεμα, ελάττωση δηλαδή και εκεί χρόνο παράχρόνο του αριμο! των μικροπαραγωγών. >τη Cωσία η

φάμπρικα %ετόπισε το μικροπαραγωγό πολ! γλήγορα.

3ια από τις πιο σοβαρές ιδιοχτησίες της παραγωγής στηCωσία είναι η παραγωγή των υφαντών. 1ν κάνουμε

σ!γκριση, πως άλλα%ε στη βιομηχανία του μπαμπακιο! οαριμός των εργατών της φάμπρικας κι ο αριμός αυτωνών

που εργά)ονταν σπίτι, α μπορέσουμε να κρίνουμε πόσογλήγορα η φάμπρικα %ετόπι)ε τη μικροπαραγωγή. =α οιαριμοί9

---------------------------------------------------------

---------------

Χρόνια Εργαζόμενοι στο Εργοστάσιο Εργαζόμενοι

στο Σπίτι

------------------------------------------------------------------------

1866 94.566

66.178

1879 162.691

50.152

1894-95 242.051

20.476

---------------------------------------------------------

---------------

2ο 6XNN στους 6AA εργάτες της φάμπρικας της βιομηχανίας τουμπαμπακιο! έπεφταν EA άνρωποι που εργα)όντανε σπίτι$ το


38/155

6X7Q:N δεν έπεφταν πια EA, αλλά μονάχα X. >τη Cουσία το

αβγάτισμα της μεγαλοπαραγωγής δυνάμωνε για το!το το λόγο,

ώστε το %ένο κεφάλαιο οργάνωνε με το πρώτο επιχειρήσεις

μεγάλες. 1κόμα στα 67AY πολλές από τις μεγαλοεπιχειρήσεις είχαν

τους μισο!ς /QA]0 πάνω κάτω απ( όλους τους βιομηχανικο!ς

εργάτες. 2ο 67AB τους πιο πολλο!ς. Η νίκη τις μεγαλοπαραγωγήςσυντροφευότανε σ( όλα τα μέρη με βάσανα για τους

μικροπαραγωγο!ς. "αμιά φορά ολάκερες περιφέρειες κ(

επαγγέλματα σχεδόν ε%αφανί)ονταν /παράδειγμα της Uντίας οι

υφαντουργοί.

β0 Ο αγ@να- 2- μεγ%!2- με 2 μικρ< +αραγ'γ< #2 γε'ργία .

# ίδιος ο αγώνας μετα%! της μεγαλοπαραγωγής και

μικροπαραγωγής, όπως στη βιομηχανία, υπάρχει και στην σφαίρα

της γεωργίας στο καπιταλιστικό σ!στημα. # μεγαλοτσιφλικάς που

κυβερνάει την ιδιοχτησία του καώς ο καπιταλιστής το εργοστάσιο

του, ο μεγαλοχωρικός8γδάρτης, ο μεσαίος χωρικός, η χωριάτικηφτωχολογιά, που συχνά κάνει κι άλλη δουλιά, ή στο

μεγαλοτσιφλικά ή στο μεγαλοχωρικό, κ( οι μεροκαματιάρηδες του

χωριο! 8πάντα είναι οι ίδιοι τ!ποι όπως και της βιομηχανίας, ο

μεγαλοκεφαλαιοκράτης, ο απλός εργοστασιάρχης. # τεχνίτης, ο

μικροπαραγωγός, ο μεροκαματιάρης εργάτης. "αι στο χωριό,

καώς στην πόλη, η μεγάλη παραγωγή κρατιέται πιο καλά από τη

μικρή. # μεγαλονοικοκ!ρης μπορεί να φέρει τα νεότερα τεχνικά

μέσα για τη δουλιά του. #ι γεωργικές μηχανές /αλέτρια ηλεχτρικά,

αλέτρια με ατμό, κοπανίστρες με δίχως ατμό και κααρίστρες,

σβάρνες κ.λ.π.0 είναι συχνά δρόμοι αδιάβατοι για το

μικρο;διοκτήτη χωρικό και τον απλό χωρικό. "αώς στο

μικρομάγα)ο του τεχνίτη δεν γίνεται σκέη να στηεί μηχανή

ακριβή /και για να την αγοράσει δεν έχει χρήματα αλλά και να την

αγοράσει δεν μπορεί να την μεταχειριστεί διότι πάλι χρειά)εται

χρήματα0, έτσι κι( ο χωρικός δεν δ!ναται ν( αγοράσει ατμοκίνητο

αλέτρι, κι αν ήελε να αγοράσει δεν μπορεί να το χρησιμοποιήσει9

για να μπορεί να χρησιμοποιεί μια τέτια μεγάλη μηχανή, είναι

ανάγκη νάχει πολλή γη, κι όχι ένα κομματάκι που μονάχα την κότα

του είναι αρκετό να βοσκήσει.

ια νάχουμε πλήρη χρησιμοποίηση μηχανών ή εργαλείων πρέπει νάχουμε και ανάλογη έκταση από γης. 3πορείς να

χρησιμοποιήσεις, π.χ., το αλέτρι με τ( άλογο σ( ένα μικρό κομμάτι

γης, αλλ( όμως το ατμοκίνητο αλέτρι μονάχα σε μεγάλη έκταση

γης, D.χ. από 6AAA εκτάρια /το εκτάριο έχει 6A στρέμματα0. >τους

τελευταίους αυτο!ς καιρο!ς μεταχειρί)ονται και ηλεχτρικές

μηχανές και για τη χρησιμοποίηση αυτών επίσης είναι ανάγκη να

υπάρχει έκταση γης και μεγάλη γεωργία.

2ο πότισμα, το %έραμα, και ισοπέδωμα των χωραφιών, οι οχετοί

για να τρέχουν τα περισσά νερά, οι σιδερόδρομοι του κάμπου

κ.λ.π., όλα αυτά μπορεί να τάχει, στις περισσότερες περιπτώσεις,μονάχα ο μεγαλο;διοκτήτης. Η γεωργία σε μεγάλη κλίμακα καώς


39/155

και στη βιομηχανία, ε%ευρίσκει τον τρόπο να κάνει οικονομία από

τα εργαλεία, τα υλικά, από την εργατική δ!ναμη, το φωτισμό, τη

έρμανση κ.έ.π.κ.

Η μεγάλη αγροτική επιχείρηση έχει κέρδος κι από τα αυλάκια κι

από τους σπόρους ακόμα που πέφτουνε μέσα.

+κτος απ( αυτό, ο μεγαλο;διοκτήτης μπορεί νάχει κι αγρονόμους

και να διευ!νει την αγροτική επιχείρησή του σ!μφωνα μ( όλους

τους κανόνες της επιστήμης.

*#" για " εμ+όρι" και 2ν +ί#'#2 γίνεται το ίδιο που γίνεται

και στη βιομηχανία. # μεγαλο;διοκτήτης %έρει καλ!τερα την

αγορά, μπορεί να περιμένει. 1γορά)ει πιο φτηνά κάετι

χρεια)ο!μενο στην επιχείρηση του, %έρει να πουλεί πιο ακριβά.

>το μικρο;διοχτήτη μονάχα ένα του μένει9 να πολεμάει βά)οντας

σ( ενέργεια όλες του τις δυνάμεις. 3( αυτόν τονα&ι%κ"+" κό+", κιακόμα με το λιγόστεμα των μέσων της συντήρησής του με

μισογεμισμένο το στομάχι περνάει τη )ωή του ο μικρονοικοκ!ρης

του χωριο!. +τσι μονάχα μπορεί να βαστά%ει μέσα στο

καπιταλιστικό "ράτος. 'κείνο που ακόμα πιο πολ! τον ρίχνει πιο

κάτω, είναι οι μεγάλοι φόροι. 2ο καπιταλιστικ

To Alfavitari Tou Kommounismou!!

Documents

Transcript of To Alfavitari Tou Kommounismou!!