m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX...

28
Examination code 2 2 1 1 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) BIOLOGY HIGHER LEVEL PAPER 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES Write your session number in the boxes above. Do not open this examination paper until instructed to do so. Answer all of the questions from two of the Options. Write your answers in the boxes provided. 1 hour 15 minutes Candidate session number 0 0 © International Baccalaureate Organization 2011 0128 22116015

Transcript of m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX...

Page 1: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

Examination code

2 2 1 1 – 6 0 1 5

27 pages

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

Thursday 19 May 2011 (morning)

BiologyHigHer levelPaPer 3

INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

• Write your session number in the boxes above.• Do not open this examination paper until instructed to do so.• Answer all of the questions from two of the Options.• Write your answers in the boxes provided.

1 hour 15 minutes

Candidate session number

0 0

© International Baccalaureate Organization 2011

0128

22116015

Page 2: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–2– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

Option D — Evolution

D1. A study was undertaken of the evolution of two species of wasps, one the parasite oftheother.Theparasitequeen,Vespula squamosa,kills thehostqueen,Vespula maculifrons,andtakesoverherroleinthecolony.Datawascompiledfor13coloniesofV. squamosaand37coloniesofV. maculifronstoanalysethegeneticstructureofthetwospecies.

Eachpointonthegraphsrepresentsthegeneticdistanceandgeographicdistancebetweenapairofcolonies.ThegeneticdistanceindicatesthenumberofdifferencesinspecificDNAmarkersbetweenapairofcolonies.Theresultsareshownbelow.

V. squamosa

Geneticdistancebetweeneachpairofcolonies/

arbitraryunits

0.35

0.30

0.25

0.20

0.15

0.10

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

110

120

130

Geographicdistancebetweeneachpairofcolonies/km

V. maculifrons

Geneticdistancebetweeneachpairofcolonies/

arbitraryunits

0.35

0.30

0.25

0.20

0.15

0.10

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

110

120

130

Geographicdistancebetweeneachpairofcolonies/km

Source:“Geneticstructureandbreedingsysteminasocialwaspanditssocialparasite”byHoffmanEA,KovacsJL,GoodismanMAD,BMC Evolutionary Biology(2008)8:239.©2008Hoffmanetal;licenseeBioMedCentralLtd

(This question continues on the following page)

0228

Page 3: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–3–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

(Question D1 continued)

(a) (i) Determine the greatest genetic distance between any pair of colonies ofV. squamosa. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(ii) Identify the greatest geographic distance between any pair of colonies ofV. maculifrons. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(b) Describe the relationshipbetween thegeographicdistanceandgeneticdistance in thetwospecies. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(This question continues on the following page)

0328

Page 4: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–4– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

(Question D1 continued)

(c) Comparethetwospeciesintermsofgeneticdistancebetweenthepairsofcolonies. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(d) DatacollectedoneightspecificallelesinthetwospeciesindicatedthateachspecieswasinHardy–Weinbergequilibrium.Evaluateall thedataregardingpossibleevolutionarychangeswithin the twospecies. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

0428

Page 5: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–5–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

D2. (a) (i) Distinguishbetweentransientpolymorphismandbalancedpolymorphism. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(ii) Stateanexampleoftransientpolymorphism. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(b) Describeanexampleofabarrierbetweengenepools. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(This question continues on the following page)

0528

Page 6: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–6– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

(Question D2 continued)

(c) OutlinehowvariationsinDNAcanindicatephylogeny. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D3. Discuss the incompletenessof the fossil recordand the resultinguncertaintiesabouthumanevolution. [6]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

0628

Page 7: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–7–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

Pleasedo notwriteonthispage.

Answerswrittenonthispagewillnotbemarked.

0728

Page 8: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–8– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

Option E — Neurobiology and behaviour

E1. Theeffectofsocialstimulationonthereproductivepatternsofegg-layingfemaleZebrafinches(Taeniopygia guttata)was studied. The soundsof the samecolony (intra-colony) andof adifferentcolony(extra-colony)wererecordedandplayedtodifferentpairsofZebrafinches.

GraphAshows themean timeuntil the layingof thefirst eggs. GraphB shows themeanclutchsize(totalnumberofeggsperpair).Thecontrolpairshadnorecordingsplayedtothem.

GraphA GraphB

Meantim

euntil

layingfirsteggs/days

20

16

12

8

4

0

Meanclutchsize/total

numberofeggsp

erpair 8

6

4

2 Intra- Extra- Control colony colony

Intra- Extra- Control colony colony

J.Waasetal.(2005)ProceedingsoftheRoyalSociety,272,pp.383–388.Reproducedwithpermission.

(a) Identify the mean time until the laying of the first eggs in the control group ofZebrafinches. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(b) Calculate the percentage decrease between the mean time until the laying of thefirsteggsinpairsofZebrafinchesexposedtointra-colonysoundsandinpairsexposedtoextra-colonysounds.Showyourworking. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(This question continues on the following page)

0828

Page 9: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–9–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

(Question E1 continued)

(c) EvaluatetheeffectoftherecordedcolonysoundsonthereproductivepatternoflayingeggsinZebrafinches. [3]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

0928

Page 10: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–10– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

E2. (a) Identifythepartsofthebrainindicatedonthediagrambelow. [2]

I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

III. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

IV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

PatrickJ.Lynch,medicalillustrator;C.CarlJaffe,MD,cardiologist

(b) Outlinetheunconsciouscontroloftheheartrate. [3]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(This question continues on the following page)

1028

Page 11: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–11–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

(Question E2 continued)

(c) Describedifferentaspectsoftheprocessingofvisualstimuli. [3]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1128

Page 12: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–12– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

E3. Explain the effects of cocaine in terms of its action at synapses in the brain and its socialconsequences. [6]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1228

Page 13: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–13–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

Pleasedo notwriteonthispage.

Answerswrittenonthispagewillnotbemarked.

1328

Page 14: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–14– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

Option F — Microbes and biotechnology

F1. Fungi of thegenusBotryosphaeria havebeen found to produce certainoxidizing enzymes,laccases,thatareeffectiveintreatingcontaminatedwaterandsoils.Studieswereundertakento test the effects of veratryl alcohol concentrations and fermentation time in order tooptimize the industrial production of laccases. Statistical analysis of the datawas used todevelop thegraphbelow.

3.254.00

4.755.50

2.50

7.0

5.0

3.0

1.0

9.0

28.031.5

35.038.5

42.0

Fermentationtime/days

Veratrylalcoholconcentration/mmoldm–3

Productionoflaccases/unitscm–3

ReprintedfromProcess Biochemistry,Volume35/Issue10.AnaFloraD.Vasconcelos,AneliM.BarbosaandMariaInêsRezende.“OptimizationoflaccaseproductionbyBotryosphaeriasp.inthepresenceofveratrylalcoholbythe

response-surfacemethod”,Pages1131-1138,Copyright(2000),withpermissionfromElsevier

(a) (i) Identifytheamountoflaccasesproducedwhentheveratrylalcoholconcentrationisatitshighestlevelandthefermentationtimeisatitsshortest. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(This question continues on the following page)

1428

Page 15: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–15–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

(Question F1 continued)

(ii) Identifytheamountoflaccasesproducedwhentheveratrylalcoholconcentrationisatitslowestlevelandthefermentationtimeisatitslongest. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(b) Analysetheoveralleffectsof theveratryl alcoholconcentrationand fermentationtimeon theproductionof laccases. [3]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(c) Suggesttwootherconditionsthatmightaffecttheproductionoflaccases. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1528

Page 16: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–16– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

F2. (a) Statetwocharacteristicsthatpermittheclassificationofmicrobesintodomains. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(b) Distinguish between chemoautotrophs and chemoheterotrophs in terms of carbonsources. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(c) Outline the transmission and treatment of a named example of microbial foodpoisoning. [3]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1628

Page 17: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–17–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

F3. Discussthecause,epidemiologyandproblemsofcontrolofanamedpandemic. [6]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1728

Page 18: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–18– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

Option G — Ecology and conservation

G1. Cadmiumisaheavymetal thatcanbe toxic tomanyspecies. Inastudy, theconcentrationof cadmium was examined in the tissues of three soil arthropods, Neobisium muscorum,Platynothrus peltifer andNotiophilus biguttatus. The shaded area of each graph indicatesthe time that the organisms were exposed to cadmium in their environment, while theunshadedareaindicatesthetimewhencadmiumwasnotpresentintheirenvironment.

Neobisium muscorum

Averageconcentration/pmolmg–1

300

250

200

150

100

50

00 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Time/days

Platynothrus peltifer Notiophilus biguttatus

Averageconcentration/pmolmg–1

300

250

200

150

100

50

0 Averageconcentration/pmolmg–1

60

50

40

30

20

10

00 10 20 30 40 50 60 70 0 10 20 30 40 50 60 70 Time/days Time/days

JANSSEN,M.P.M.,BRUINS,A.,DEVRIES,T.H.,&VANSTRAALEN,N.M.(1991)Comparisonofcadmiumkineticsinfoursoilarthropodspecies. Arch. Environ. Contam.Toxicol.,20:305-312

(This question continues on the following page)

1828

Page 19: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–19–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

(Question G1 continued)

(a) IdentifythehighestaverageconcentrationofcadmiumfoundinP. peltifer. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(b) Determine,withareasonfromthedata,whichspeciesisunabletoeliminatecadmium. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(c) (i) Statethespeciesthataccumulatestheleastcadmium. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(ii) Suggest,withobservationsfromthedata,areasonwhythespeciesstatedin(c)(i)accumulatestheleastcadmium. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(This question continues on the following page)

1928

Page 20: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–20– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

(Question G1 continued)

(d) Describe the possible effects of the presence of cadmium in food chains involvingthesearthropods. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2028

Page 21: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–21–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

G2. (a) ClimographAbelowshowsatropicalsteppewhichisaformofgrassland.

ClimographA ClimographB

Precipitation/m

m(bars)

300

250

200

150

100

50

0

35

30

25

20

15

10

5

0

–5

–10

–15

Temperature/ °C (lines) Pr

ecipitation/m

m(bars)

300

250

200

150

100

50

0

35

30

25

20

15

10

5

0

–5

–10

–15

Temperature/ °C (lines)

J FMAM J J A SOND J FMAMJ J A SOND Month Month

©UniversityofWisconsin–StevensPoint.Usedwithpermission.

Deduce,withajustification,thetypeofbiomerepresentedbyclimographB. [3]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(This question continues on the following page)

2128

Page 22: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–22– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

(Question G2 continued)

(b) Defineindicator species. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(c) Outline,withanamedexample,biologicalcontrolofinvasivespecies. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2228

Page 23: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–23–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

G3. Outlineeitherr-strategiesorK-strategies. [6]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2328

Page 24: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–24– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

Option H — Further human physiology

H1. Neutrophilsareaprimarydefenceagainstbacterialandfungalinfection.Thisdefenceinvolvesboth phagocytosis and hydrogen peroxide production. If there is an excess production ofhydrogenperoxide,tissuedamagemayoccur.

In hospitals, intravenous feeding of patients is often necessary and lipids form an essentialpart of the solutionsused. A studywasundertaken tomeasure the impactof twodifferenttypesoflipidsolutionsontheactivityofneutrophilsinbloodsamplesandontheirproductionof hydrogen peroxide. The two lipid solutionswere tested at twodifferent concentrations,0.06mgcm–3(GraphA)and0.6mgcm–3(GraphB).Thecontrolhasnolipidsolutions.

GraphA GraphB

Neutrophilsproducing

hydrogenperoxide/%

25

20

15

10

5

00 10 20 30 40 50 60 0 10 20 30 40 50 60 Incubationtime/min Incubationtime/min

Key: LCT(long-chaintriglycerides) LCT-MCT(long-chainandmedium-chaintriglycerides) Control

Source:“Unsaturatedlong-chainfattyacidsinducetherespiratoryburstofhumanneutrophilsandmonocytesinwholeblood”byBjörnJüttner,JaninaKröplin,SinaMColdewey,LarsWitt,WilhelmAOsthaus,ChristianWeilbach,DirkScheinichen,

Nutrition & Metabolism(2008),5:19.©2008Jüttneretal;licenseeBioMedCentralLtd.

(a) IdentifythemaximumpercentagevalueofneutrophilsproducinghydrogenperoxidefortheLCT-MCTsolutionat0.06mgcm–3. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(This question continues on the following page)

2428

Page 25: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–25–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

(Question H1 continued)

(b) Comparetheeffectsofthetwodifferentlipidsolutionsatthetwodifferentconcentrationsonthepercentageofneutrophilsproducinghydrogenperoxide. [3]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(c) Suggestwhytheadditionofanincreasingconcentrationoflipidintoahydrophilicmedium,suchastheintravenousfeedingsolution,maybeaproblem. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(d) Evaluatethedataintermsofdecisionsfortheintravenousfeedingofpatients. [3]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2528

Page 26: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–26– M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

H2. (a) List the locations of chemosensors that detect changes in CO2 concentrations in theblood. [2]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(b) State thenameof the enzyme in redblood cells that convertsCO2 to amore solubleform. [1]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(c) Explaintheoxygendissociationcurveofmyoglobin. [3]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2628

Page 27: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

–27–

Turn over

M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX

H3. OutlinetherolesofgastricacidandHelicobacter pyloriinthedevelopmentofstomachulcersandstomachcancers. [6]

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2728

Page 28: m114biolohp3engtz2xx - Free Exam Papers code 2 2 1 1 – 6 0 1 5 27 pages M11/4/BIOLO/HP3/ENG/TZ2/XX Thursday 19 May 2011 (morning) Biology HigHer level PaPer 3 INSTRUCTIONS TO CANDIDATES

Pleasedo notwriteonthispage.

Answerswrittenonthispagewillnotbemarked.

2828