Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and...

46
Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen www.LearnNavi.org Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een Na’vi woordenboek, gecategoriseerd op woordsoorten. Vette tekst geeft een Na’vi woord aan. Cursieve tekst geeft de Nederlandse definitie aan. Gewone tekst geeft een grammaticale categorie aan: haakjes bevatten verdere notities. We hebben middenpunten in de IPA gezet om aan te geven waar invoegsels moeten komen, waarbij t«pre-eerste»«1»ar«2»on de posities zijn. Eigennamen zijn met een hoofdletter geschreven. Kennis van lenitie, inclusief klinkerreductie en ellisie, wordt verwacht. Merk ook op dat allomorfen, waar aangegeven, en- kel aan persoonlijke voorkeur onderhevig zijn. Afkortingen: – = morfeemgrens + = morfeemgrens met lenitie <> = invoegsel morfeem bn. = bijvoeglijk naamwoord adp. = adpositie bw. = bijwoord vw. = voegwoord sam. = samenstelling avn. = aanwijzend voornaamwoord tw. = tussenwerpsel vvn. = vragend voornaamwoord zn. = zelfstandig naamwoord nvm. = niet voor mensen get. = getal avm. = alleen voor mensen part. = partikel vn. = voornaamwoord eigennaam = eigennaam ww. = werkwoord wwsn. = statief niet-overgankelijk werkwoord wwo. = overgankelijk werkwoord wwn. = niet-overgankelijk werkwoord wwmo. = modaal overgankelijk werkwoord wwmn. = modaal niet-overgankelijk werkwo- ord ond. = ondergeschikt Bronnen PF = Dr. Paul Frommer M = Het Filmscript JC = James Cameron G = De Avatarspellen ASG = De Activists Survival Guide PND = Pandorapedia.com 1

Transcript of Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and...

Page 1: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1

Mark? (Mark Miller)Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen

www.LearnNavi.org

Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019

Dit is een Na’vi woordenboek, gecategoriseerd op woordsoorten. Vette tekst geeft eenNa’vi woord aan. Cursieve tekst geeft de Nederlandse definitie aan. Gewone tekst geeft eengrammaticale categorie aan: haakjes bevatten verdere notities. We hebben middenpunten inde IPA gezet om aan te geven waar invoegsels moeten komen, waarbij t«pre-eerste»«1»ar«2»onde posities zijn. Eigennamen zijn met een hoofdletter geschreven. Kennis van lenitie, inclusiefklinkerreductie en ellisie, wordt verwacht. Merk ook op dat allomorfen, waar aangegeven, en-kel aan persoonlijke voorkeur onderhevig zijn.

Afkortingen:

– = morfeemgrens+ = morfeemgrens met lenitie<> = invoegsel morfeembn. = bijvoeglijk naamwoordadp. = adpositiebw. = bijwoordvw. = voegwoordsam. = samenstellingavn. = aanwijzend voornaamwoordtw. = tussenwerpselvvn. = vragend voornaamwoordzn. = zelfstandig naamwoordnvm. = niet voor mensen

get. = getalavm. = alleen voor mensenpart. = partikelvn. = voornaamwoordeigennaam = eigennaamww. = werkwoordwwsn. = statief niet-overgankelijk werkwoordwwo. = overgankelijk werkwoordwwn. = niet-overgankelijk werkwoordwwmo. = modaal overgankelijk werkwoordwwmn. = modaal niet-overgankelijk werkwo-ordond. = ondergeschikt

Bronnen

• PF = Dr. Paul Frommer• M = Het Filmscript• JC = James Cameron• G = De Avatarspellen• ASG = De Activists Survival Guide• PND = Pandorapedia.com

1

Page 2: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

adp.

äo–: ["æ.o] PF adp. onder-Xeo–: ["E.o] PF adp. voor (plaats)fa–: [fa] PF adp. met behulp van, door middel vanfew–: [fEw] PF adp. tegenover, mikkend op de

overkant vanfkip–: [fkip^] PF adp. boven tussenfpi+: [fpi] PF adp. in het belang van, voor het nut

vanftu–: [ftu] PF adp. vanuit (richting)ftumfa–: ["ftum.fa] PF adp. vanuit, vanuit de

binnenkant van (afgeleid van mìfa binnen)ftuopa–: ["ftu.o.pa] PF adp. van achterenhu–: [hu] PF adp. metio–: ["i.o] PF adp. boven, overìlä+: ["I.læ] or [I."læ] PF adp. via, volgenska–: [ka] PF adp. overheen, volledig bedekkendkam–: [kam] PF adp. geledenkay–: [kaj] PF adp. van nu af aan (in de toe-

komst)kip–: [kip^] PF adp. tussenkrrka–: ["kr

".ka] PF adp. tijdens (afgeleid van

krr tijd)kxamlä–: ["k'am.læ] PF adp. door (via het mid-

den van) (afgeleid van kxam midden)lisre+: ["li.sRE] PF adp. tot, voor, tot aan maar ni-

et na (sam. van li reeds en sre+ voor)lok–: [l·ok^] PF adp. dicht bijluke–: ["lu.kE] PF adp. zondermaw–: [maw] PF adp. na (tijd)mì+: [mI] PF adp. in, opmìkam–: [mI."kam] PF adp. tussenmungwrr–: [muN."wr

"] PF adp. behalve

na–: [na] PF adp. (zo)alsne–: [nE] PF adp. naar, in de richting vannemfa–: ["nEm.fa] PF adp. erin, naar binnen

(sam. van ne in de richting van en mìfa bin-nen)

nuä+: ["nu.æ] PF adp. voorbijpxaw–: [p'aw] PF adp. rondompxel–: [p'El] PF adp. (zo)alspximaw–: [p'i."maw] PF adp. meteen na (sam.

van maw na (tijd) en pxi scherp)pxisre+: [p'i."sRE] PF adp. vlak voor (sam. van

sre voor (tijd) en pxi scherp)raw–: [Raw] PF adp. omlaag naarro+: [Ro] PF adp. op (locatief)rofa–: ["Ro.fa] PF adp. naast, langssìn–: [sIn] PF adp. opsko+: [sko] PF adp. iets als, met de capaciteit

van/in de rol van iets anderssre+: [sRE] PF adp. voor (tijd)ta–: [ta] PF adp. van (locatief), van (tijdsbepaling

i.c.m. andere tijd-woorden)tafkip–: [ta."fkip^] PF adp. van boven (sam. van

ta van en fkip– boven)takip–: [ta."kip^] PF adp. van tussen (sam. van

ta van en kip– tussen)talun–: [ta."lun] PF adp. vanwegeteri–: [tE."Ri] PF adp. over, betreffendeuo–: ["u.o] PF adp. achtervay–: [vaj] PF adp. omhoog naarwä+: [wæ] PF adp. tegen (als in: vechten tegen)yoa–: ["jo.a] PF adp. in ruil voor

avn.

fì’u: [fI."Pu] PF avn. dit (ding) (afgeleid van ’uding)

fìkem: [fI."kEm] PF avn. dit, deze (actie) (afge-leid van kem actie, daad)

fìpo: ["fI.po] PF avn. dit, deze (persoon of ding)(afgeleid van po hij, zij)

tsa’u: [">tsa.Pu] PF avn. dat (ding) (sam. van tsadat en ’u ding)

tsakem: [">tsa.kEm] or [>tsa."kEm] PF avn. dat, die

(actie) (afgeleid van tsa- dat en kem actie)

tsatseng: [>tsa.">tsEN] or [">tsa.

>tsEN] PF avn., zn.

daar, die plaats (sam. van tsa dat en tsengplaats)

tsatu: [">tsa.tu] PF avn. die persoon (sam. van tsadat en tute persoon)

tsaw: [>tsaw] PF avn., vn. dat, het (als niet-overgankelijk onderwerp)

2

Page 3: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

bn.

’a’aw: ["Pa.Paw] PF bn. enkele, verschillende (Ge-bruikt bij telbare zn. in enkelvoudige vorm)

’ango: ["Pa.No] PF bn. zacht (geluid)’awve: ["Paw.vE] PF bn. eerste (rangtelwoord)

(afgeleid van ’aw een)’änsyem: [Pæn."sjEm] PF bn. compleet’e’al: ["PE.Pal] PF bn. slechtste’ekxin: [PE."k'in] PF bn. strak’engeng: ["PEN.EN] PF bn. vlak’eoio: ["PE.o.i.o] PF bn. ceremonieel’ewan: ["PE.wan] PF bn. jong’ipu: ["Pi.pu] PF bn. humoristisch, leuk, amusant’o’: [PoP] PF bn. wat plezier brengt, opwindend’om: [Pom] PF bn. violet, paars, magentaalaksi: [a."lak.si] PF bn. klaaram’ake: [am."Pa.kE] PF bn. zeker, overtuigd

(sam. van am’a twijfel en ke niet)apxa: [a."p'a] PF bn. groot nvm.atxar: [a."t'aR] PF bn. geur van levende dieren, zo-

als bij een drinkgebiedean: ["E.an] PF bn. blauw, groenekxtxu: [Ek'."t'u] PF bn. ruwep’ang: [Ep."PaN] PF bn. complex, ingewikkeldetrìp: ["Et.RIp^] PF bn. gunstig, voorspoedigeyawr: [E."jawR] PF bn. juist, correctfaoi: ["fa.o.i] PF bn. gladfe’: [fEP] PF bn. slecht nvm.fe’lup: ["fE.lup^] PF bn. goedkoop, smakeloos

(sam. van fe’ slecht en lupra stijl)fekumnga’: ["fE.kum.NaP] PF bn. nadelig (afge-

leid van fekum nadeel, bezwaar, keerzijde)fewtusok: ["fEw.tu.sok^] PF bn. tegenover, aan

de overkant (afgeleid van few– tegenover)(Inspreektaal, fewtsok (few.�tsok)

fkay: [fkaj] PF bn. hatelijkfkew: [fkEw] PF bn. machtigfkxaranga’: ["fk'a.Ra.NaP] PF bn. stressvol (afge-

leid van fkxara stress)flì: [flI] PF bn. dun nvm.flrr: [flr

"] PF bn. vriendelijk, mild, teder (mensen

of dingen)fnawe’: [fna."wEP] PF bn. laffpomronga’: [fpom."Ro.NaP] PF bn. gezond

(mentaal) (sam. van fpom welzijn, vrede,geluk en ronsem gedachten) nvm.

fpomtokxnga’: [fpom."tok'.NaP] PF bn. gezond(fysiek) (sam. van fpom welzijn, vrede, geluken tokx lichaam) nvm.

fpxamo: ["fp'a.mo] PF bn. vreselijk, verschrikke-lijk

ftär: [ftæR] PF bn. links (niet rechts)ftue: ["ftu.E] PF bn. makkelijk, simpelftxavang: ["ft'a.vaN] PF bn. hartstochtelijkftxìlor: [ft'I."loR] PF bn. lekker, goed smakend

(sam. van ftxì tong en lor mooi)ftxìvä’: [ft'I."væP] PF bn. vies, slecht smakend

(sam. van ftxì tong en vä’ vervelend)fwang: [fwaN] PF bn. hartig, umami, rijk van

smaakfwel: [fwEl] PF bn. kapotfwem: [fwEm] PF bn. stomp (punt)fyeng: [fjEN] PF bn. steilfyeyn: [fjEjn] PF bn. rijp, volwassenfyin: [fjin] PF bn. simpel, eenvoudigfyole: ["fjo.lE] PF bn. subliem, voorbij perfectiefyolup: ["fJo.lup^] PF bn. subliem in stijl, exquise

(sam. van fyole subliem en lupra stijl)hafyonga’: [ha."fjo.NaP] PF bn. wijs (afgeleid

van hafyon wijsheid) nvm.ham: [ham] PF bn. vorig(e)hasey: [ha."sEj] PF bn. klaar, gedaanhay: [haj] PF bn. volgend(e)hewne: ["hEw.nE] PF bn. zacht (ding)hiyìk: ["hi.jIk^] PF bn. grappig, vreemdhì’i: ["hI.Pi] PF bn. klein (in grootte)hìm: [hIm] PF bn. klein (hoeveelheid)hìno: [hI."no] PF bn. fijn, precies, gedetailleerd

(van dingen)hoet: ["ho.Et^] PF bn. wijds, uitgebreidhol: [hol] PF bn. weinighona: ["ho.na] PF bn. schattig, leukingyenga’: ["iN.jE.NaP] PF bn. mysterieus (afge-

leid van ingyen gevoel van mysterie)kakpam: [kak."pam] PF bn. doof (afgeleid van

pam geluid)kakrel: [kak."REl] PF bn. blind (afgeleid van rel

afbeelding, plaatje)kalin: [ka."lin] PF bn. zoet (smaak)kangay: [ka."Naj] PF bn. geldig (verwant aan

ngay waar)kanu: ["ka.nu] PF bn. slim, intelligent (van een

persoon) ofp.

3

Page 4: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

kaw’it: [kaw."Pit^] PF bn. helemaal niet, geen be-etje (gebruikt met ke; zie ke kaw’it helemaalniet in uitdrukkingen) (sam. van ke ’aw nieteen en ’it beetje)

kawkxan: [kaw."k'an] PF bn. vrij, niet geblok-keerd, onbelemmerd (sam. van ke ’aw niet eenen ekxan barricade, obstakel)

kawng: [kawN] PF bn. slechtkawnglan: ["kawN.lan] PF bn. met slechte inten-

ties (sam. van kawng slecht en txe’lan hart)kawnomum: [kaw."no.mum] PF bn. onbekend

(sam. van ke niet en omum weten)ke’aw: [kE."Paw] PF bn. verdeeld, uit elkaar ge-

haald (sam. van ke niet en ’aw een)kea: ["kE.a] PF bn. geen (voor zn.)kefpomronga’: [kE.fpom."Ro.NaP] PF bn. onge-

zond (mentaal) (sam. van ke niet en fpom-ronga’ gezond (mentaal)) nvm.

kefpomtokxnga’: [kE.fpom."tok'.NaP] PF bn.ongezond (fysiek) (sam. van ke niet en fpom-tokxnga’ gezond (fysiek)) nvm.

keftxo: [kE."ft'o] PF bn., tw. ongelukkig, vanstreek, ’Wat erg!’

kelemweypey: [kE.lEm."wEj.pEj] PF bn. onge-duldig (afgeleid van ke niet en lemweypeygeduldig)

kelfpomron: [kEl.fpom."Ron] PF bn. ongezond(mentaal) (sam. van ke niet en lefpomrongezond (mentaal)) avm.

kelfpomtokx: [kEl.fpom."tok'] PF bn. ongezond(fysiek) (sam. van ke niet en fpomtokx ge-zondheid (fysiek)) avm.

kelhoan: [kEl."ho.an] PF bn. oncomfortabel (af-geleid van hoan comfortabel)

kelkin: [kEl."kin] PF bn. onnodigkelpxìmrun: [kEl."p'Im.Run] PF bn. zeldzaam

(afgeleid van ke niet en lepxìmrun gewoon)kelsar: [kEl."saR] PF bn. nutteloos (sam. van ke

niet en lesar nuttig)keltrrtrr: [kEl."tr

".tr"] PF bn. ongewoon (afgeleid

van ke niet en letrrtrr gewoon)keltsun: [kEl.">tsun] PF bn. onmogelijk (sam.

van ke niet en tsun kunnen)kemwiä: [kEm."wi.æ] PF bn. oneerlijk, onjuist,

fout, onterecht (sam. van ke niet en muiä eer-lijk, goed, terecht)

kerusey: ["kE.Ru.sEj] PF bn. dood (sam. van keniet en r«us»ey levend (deelwoord invoegsel))

kesran: [kE."sRan] PF bn. zo-zo, matig (sam. vanke niet en sran ja) (De herkomst van ditwoord is niet duidelijk. Misschien was hetoorspronkelijk kesrankekehe, letterlijk ‘ni-et ja, niet nee’, met betrekking tot of iets go-ed was gedaan of niet, en gedurende de tijdwerd het afgekort tot enkel kesran, en toe-gepast op alles wat matig was in kwaliteit.)

keteng: ["kE.tEN] PF bn. verschillend (sam. vanke niet en teng gelijk)

ketrìp: ["kEt.RIp^] PF bn. ongelukkig, ongunstig(afgeleid van etrìp gunstig, voorspoedig)

ketsran: [kE.">tsRan] PF bn., vw. hoe dan ook(sam. van ke niet en tsranten terzake doen-de)

ketsuktiam: [kE.>tsuk."ti.am] PF bn. ontelbaar,oneindig (afgeleid van ketsuk– niet kunnenen tiam tellen)

ketsuktswa’: [kE.>tsuk.">tswaP] PF bn. onvergete-lijk (afgeleid van ketsuk– niet mogelijk zijnom en tswa’ vergeten)

kewong: ["kE.woN] PF bn. vreemd (buitenaards)keyawr: [kE."jawR] PF bn. verkeerd, fout, niet go-

ed (sam. van ke niet en eyawr correct)kive: ["ki.vE] PF bn. zevende (rangtelwoord) (af-

geleid van kinä zeven)kì’ong: [kI."PoN] PF bn. langzaamkìmar: [kI."maR] PF bn. van dit seizoen (voeding,

groente of dierlijk)kllvawm: ["kl

".vawm] PF bn. bruin (grond-

donker) (sam. van kllte grond en vawm don-ker)

koak: ["ko.ak^] PF bn. oud, hoge leeftijd (voor le-vende dingen)

kosman: [ko."sman] PF bn. geweldig, fantastischkoum: ["ko.um] PF bn. rond, gebogenku’up: ["ku.Pup^] PF bn. zwaar (fysiek gewicht)kxanì: ["k'a.nI] PF bn. verbodenkxapnga’: ["k'ap.NaP] PF bn. bedreigend (afge-

leid van kxap bedreiging) nvm.kxayl: [k'ajl] PF bn. hoogkxänäng: ["k'æ.næN] PF bn. geur van rottend di-

er/vleeskxuke: ["k'u.kE] PF bn. veilig (sam. van kxu on-

heil en ke niet)kxum: [k'um] PF bn. visceus, gelatineachtig, diklafyon: [la."fjon] PF bn. wijs (afgeleid van ha-

fyon wijsheid) avm.

4

Page 5: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

lal: [lal] PF bn. oud (tegenovergestelde van mip)nvm.

laro: ["la.Ro] PF bn. schoonlaw: [law] PF bn. zeker, duidelijklayon: [la."jon] PF bn. zwartle’al: [lE."Pal] PF bn. verspillend (afgeleid van

’al verspillen) nvm.le’aw: [lE."Paw] PF bn. enkelle’awtu: [lE."Paw.tu] PF bn. alleen, in z’n eentje;

eenzaam (sam. van ’aw één en tute persoon)le’en: [lE."PEn] PF bn. speculatief, intuïtief (afge-

leid van ’en raden) nvm.lefkrr: [lE."fkr

"] PF bn. huidig (afgeleid van fìkrr

deze tijd)lefnelan: [lE."fnE.lan] PF bn. mannelijk (afge-

leid van fnelan man)lefnele: [lE."fnE.lE] PF bn. vrouwelijk (afgeleid

van fnele vrouw)lefngap: [lE."fNap^] PF bn. metalig, van metaal

(afgeleid van fngap metaal)lefpom: [lE."fpom] PF bn. blij, vredig, plezierig,

aangenaam (afgeleid van fpom blijheid, vre-de) nvm.

lefpomron: [lE.fpom."Ron] PF bn. gezond (men-taal) (afgeleid van fpomron gezondheid, wel-zijn (mentaal)) avm.

lefpomtokx: [lE.fpom."tok'] PF bn. gezond (fy-siek) (afgeleid van fpomtokx gezondheid (fy-siek)) avm.

lefrir: [le."fRiR] PF bn. gelaagd (afgeleid van frirlaag)

leftxozä: [lE."ft'o.zæ] PF bn. feestelijklehawmpam: [lE."hawm.pam] PF bn. lawaaie-

rig (afgeleid van hawmpam lawaai, excessiefgeluid)

lehawng: [lE."hawN] PF bn. overdadig (afgeleidvan hawng overweldigend veel)

lehawngkrr: [lE."hawN.kr"] PF bn. laat (afgeleid

van hawngkrr laat)lehìpey: [lE."hI.pEj] PF bn. aarzelend, in een staat

van aarzeling (afgeleid van hìpey aarzelen)lehoan: [lE."ho.an] PF bn. comfortabel (afgeleid

van hoan comfort)lehrrap: [lE."hr

".ap^] PF bn. gevaarlijk (afgeleid

van hrrap gevaar)lekin: [lE."kin] PF bn. nodig (afgeleid van kin

nodig hebben)lekoren: [lE.ko."REn] PF bn. gerechtelijk (afge-

leid van koren regel)

lekye’ung: [lEk."jE.PuN] PF bn. gek, waanzinnig(afgeleid van keye’ung waanzin)

lelì’fya: [lE."lIP.fja] PF bn. betrekking hebbend optaal (afgeleid van lì’fya taal)

lemrey: [lEm."REj] PF bn. overlevende (b.v. ledenvan een groep waarvan enkele zijn gestorven)(afgeleid van emrey overleven)

lemweypey: [lEm."wEj.pEj] PF bn. geduld (af-geleid van maweypey geduld hebben)

leNa’vi: [lE."naP.vi] PF bn. te doen hebben met deNa’vi, het Volk (afgeleid van Na’vi het Volk)

leno: [lE."no] PF bn. diepgaand, gedetailleerd(van een persoon)

lenomum: [lE."no.mum] PF bn. nieuwsgierig(afgeleid van newomum nieuwsgierig zijn)

lenrra: [lE."nr".a] PF bn. trots (afgeleid van nrra

trots)lepay: [lE."paj] PF bn. waterig (afgeleid van

pay water)lepwopx: [lEp."wop'] PF bn. bewolkt (afgeleid

van pìwopx wolk)lepxìmrun: [lE."p'Im.Run] PF bn. gewoon, veel-

voorkomend (afgeleid van pxìm vaak en runvinden)

ler: [lER] PF bn. stabiel, gestaag (voor beweging)lereyfya: [lE."REj.fja] PF bn. cultureel (afgeleid

van reyfya manier van leven)lerìk: [lE."RIk^] PF bn. bladrijk (afgeleid van rìk

blad)lerìn: [lE."rIn] PF bn. houten, van hout (afgeleid

van rìn hout)leronsrel: [lE."Ron.sREl] PF bn. denkbeeldig (af-

geleid van ronsrelngop verbeelden)lesar: [lE."saR] PF bn. nuttig (afgeleid van sar

nut)leskxir: [lE."sk'iR] PF bn. gewond (afgeleid van

skxir verwonden)lesngä’i: [lE."sNæ.Pi] PF bn. origineel, eerste in

een serie (afgeleid van sngä’i begin)lesnonrra: [lE.sno."nr

".a] PF bn. vol zelf-trots (af-

geleid van snonrra zelf-trots)leso’ha: [lE."soP.ha] PF bn. enthousiast (afgeleid

van so’ha enthousiast zijn over) avm.letam: [lE."tam] PF bn. genoeg (afgeleid van

tam voldoende)letokx: [lE."tok'] PF bn. lichamelijk, fysiek (afge-

leid van tokx lichaam)letrr: [lE."tr

"] RL bn. dagelijks (afgeleid van trr

dag)

5

Page 6: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

letrrtrr: [lE."tr".tr"] PF bn. gewoon (afgeleid van

trr dag)letsim: [lE.">tsim] PF bn. origineel, uniek, niet van

een andere bron genomen (afgeleid van tsimbron)

letskxe: [lE.">tsk'E] PF bn. stenen, van steen (af-geleid van tskxe rots, steen)

letsranten: [lE.">tsRan.tEn] PF bn. belangrijk (af-geleid van tsranten terzake doende)

letsunslu: [lE.">tsun.slu] PF bn. mogelijk (afge-leid van tsunslu mogelijk zijn)

letswal: [le.">tswal] PF bn. krachtig (afgeleidvan tswal kracht) avm.

letwan: [lEt."wan] PF bn. achterbaks (van eenpersoon) (afgeleid van tute persoon en wanverbergen)

letxi: [lE."t'i] PF bn. gehaast (afgeleid van txihaast)

letxiluke: [lE."t'i.lu.kE] PF bn. ongehaast (sam.van txi haast en luke zonder)

lewäte: [lE.wæ."tE] PF bn. onverkwikkelijk, on-prettig (afgeleid van wäte redetwisten)

leweopx: [lE.wE."op'] PF bn. golvend (afgeleidvan weopx golf (water))

leyapay: [lE."ja.paj] PF bn. nevelig, mistig (af-geleid van yapay mist)

leye’krr: [lE."jEP.kr"] PF bn. vroeg (afgeleid van

ye’krr vroeg)leyewla: [lE."jEw.la] PF bn. teleurstellend (afge-

leid van yewla teleurstelling)leyr: [lEjr] PF bn. bevrorenlezeswa: [lE."zE.swa] PF bn. grassig, grasachtig

(afgeleid van zeswa gras)litx: [lit'] PF bn. scherp (als b.v. een mes)lom: [lom] PF bn. missend, vermist (als een niet-

aanwezig iemand waarnaar verlangd wordt)lor: [loR] PF bn. mooi, aangenaam voor de zintui-

genlukpen: [luk."pEn] PF bn. zonder kleding, naakt

(sam. van luke zonder en pen kleding (meer-voud))

mal: [mal] PF bn. betrouwbaarmawey: [ma."wEj] CM bn. kalmme’em: [mE."PEm] PF bn. harmonieusmek: [mEk^] PF bn. leeg, ook als metafoor: geen

waarde hebbendmeuianga’: [mE."u.i.a.NaP] PF bn. geëerd, eer-

baar (afgeleid van meuia eer en nga’ bevat)meyp: [mEjp^] PF bn. zwak

miklor: [mIk."loR] PF bn. aangenaam aanhorend,mooi klinkend (afgeleid van mikyun oor enlor mooi)

mikvä’: [mIk."væP] PF bn. slecht klinkend (af-geleid van mikyun oor en vä’ onaangenaamvoor de zintuigen)

mip: [mip^] PF bn. nieuwmomek: ["mo.mEk^] PF bn. hol, niet solidemowan: [mo."wan] PF bn. plezierig, aangenaam

(fysiek, sexueel)mrrve: ["mr

".vE] PF bn. vijfde (rangtelwoord) (af-

geleid van mrr vijf )muiä: [mu."i.æ] PF bn. eerlijk, goed, terechtmuntxa: [mun."t'a] PF bn. getrouwd, een paarmuve: ["mu.vE] PF bn. tweede (rangtelwoord)

(afgeleid van mune twee)nafì’u: [na.fI."Pu] PF bn. zulk (een) (sam. van na

als en fì’u dit)narlor: [naR."loR] PF bn. visueel mooi (afgeleid

van nari oog en lor mooi, aangenaam voor dezintuigen)

narvä’: [naR."væP] PF bn. lelijk, afzichtelijk (af-geleid van nari oog en vä’ onaangenaam voorde zintuigen)

nawfwe: [naw."fwE] PF bn. vloeiend (in een taal)Samentrekking van na hufwe

nawm: [nawm] PF bn. groots, nobelnawri: ["naw.Ri] PF bn. getalenteerdneyn: [nEjn] PF bn. lichte kleuren, wit-tintenngay: [Naj] PF bn. waarngäzìk: ["Næ.zIk^] PF bn. moeilijk, zwaarnget: [NEt^] PF bn. geur van rottend hout en bla-

deren, muf (niet-dierlijk verval)ngeyn: [NEjn] PF bn. moengim: [Nim] PF bn. lang (fysieke lengte)ngong: [NoN] PF bn. lethargisch, lui, zonder ge-

noeg energiengul: [Nul] PF bn. grijs, grauwnik: [nik^] PF bn. handig, bruikbaar zonder veel

moeitenim: [nim] PF bn. timide, schuchternitram: [nit."Ram] PF bn. blij (voor mensen)nìfrakrr: [nI."fRa.kr

"] PF bn. als altijd (afgeleid

van frakrr altijd)nutx: [nut'] PF bn. dikohakx: [o."hak'] PF bn. hongerigonlor: [on."loR] PF bn. goed-ruikend (sam. van

ontu neus en lor plezierig voor de zintuigen)

6

Page 7: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

onvä’: [on."væP] PF bn. slecht-ruikend (sam.van ontu neus en vä’ niet plezierig voor dezintuigen)

parulnga’: [pa."Rul.NaP] PF bn. wonderbaarlijk(afgeleid van parul wonder) nvm.

paynga’: ["paj.NaP] PF bn. vochtig, nat (afgeleidvan pay water en nga’ bevat)

piak: [pi."ak^] PF bn. open, helder (voor wolken-loze hemel)

pìsaw: [pI."saw] PF bn. onhandig, ongeluk-aantrekkend

prrte’: ["pr".tEP] PF bn. plezierig (van een activite-

it)pup: [pup^] PF bn. kort (fysieke lengte)puve: ["pu.vE] PF bn. zesde (rangtelwoord) (af-

geleid van pukap zes)pxan: [p'an] PF bn. waardigpxasul: ["p'a.sul] PF bn. vers, lekker (eten)pxay: [p'aj] PF bn. veel, velen (gebruikt bij

enkel- en meervoudige zn. vormen)pxayopin: ["p'aj.o.pin] PF bn. kleurrijk, bont

(sam. van pxay veel en ’opin kleur)pxeyve: ["p'Ej.vE] PF bn. derde (rangtelwoord)

(afgeleid van pxey drie)pxi: [p'i] PF bn. scherp (punt)pxim: [p'im] PF bn. rechtopralnga’: ["Ral.NaP] PF bn. betekenisvol, instrue-

rend, iets waar een les uit kan worden geleerd(sam. van ral betekenis en nga’ bevatten)

räptum: [ræp."tum] PF bn. grof, vulgair, sociaalonacceptabel

reng: [REN] PF bn. ondiep (fysiek) nvm.renulke: ["RE.nul.kE] PF bn. onregelmatig, ran-

dom (afgeleid van renu patroon en luke zon-der)

reypaytun: ["REj.paj.tun] PF bn. rood (“bloedtun") (sam. van reypay bloed en tun rood,oranje)

rim: [Rim] PF bn. geelrìkean: ["RI.kE.an] PF bn. blad-groen (sam. van

rìk blad en ean groen)rusey: [Ru."sEj] PF bn., zn. levend, in leven, iets

levends (sam. van rey leven en «us» actief de-elwoord invoegsel)

sang: [saN] PF bn. warmsayrìp: ["saj.RIp^] PF bn. knap, goed uitziend ofp.

(mannelijk)sevin: [sE."vin] PF bn. mooi avm. (vrouwelijk)

seykxel: [sEj."k'El] PF bn. sterk (emotioneel, spi-ritueel, niet fysiek), vol vertrouwen

sìlronsem: [sIl."Ron.sEm] PF bn. slim, verstandig(ding) (sam. van sìltsan goed en ronsem ge-est)

sìltsan: [sIl.">tsan] PF bn. goed (in z’n soort), goedgedaan

skepek: ["skE.pEk^] PF bn. formeelskien: ["ski.En] PF bn. rechts (niet links)skxakep: ["sk'a.kEp^] PF bn., bw. waarschijnlijksloa: ["slo.a] PF bn. wijdsnep: [snEp^] PF bn. smalsnewsye: ["snEw.sjE] PF bn. vreemd, eng (sam.

van snew beperken en syeha adem)sngunga’: ["sNu.NaP] PF bn. zorgelijk, zorg-

barend (afgeleid van sngum zorg)snumìna: ["snu.mI.na] CP bn. suf, niet slim

avm. (refereert naar een ’suf/dom’ per-soon)

sok: [sok^] PF bn. recentsom: [som] PF bn. heetsosul: [so."sul] PF bn. plezierige geur van nabij

stromend water, regen, natte vegetatiespuwin: ["spu.win] PF bn. oud, van voorheen

nvm.spxin: [sp'in] PF bn. zieksraw: [sRaw] PF bn. pijnlijksteng: [stEN] PF bn. gelijk, identiekstiwinga’: ["sti.wi.NaP] PF bn. ondeugend (sam.

van stiwi kattekwaad en nga’ bevatten)stxong: [st'oN] PF bn. vreemd, onbekendsusyang: [su."sjaN] PF bn. fragiel, delicaatswey: [swEj] PF bn. besteswok: [swok^] PF bn. heiligsyä’ä: ["sjæ.Pæ] PF bn. bittersyen: [sjEn] PF bn. laatstsyewenga’: ["sJE.wE.NaP] PF bn. vettig (sam.

van syewe vet (in vlees) en nga’ bevatten)syo: [sjo] PF bn. licht (fysiek gewicht, licht-

gewicht)ta’lengean: ["taP.lE.NE.an] PF bn. huid-blauw

(sam. van ta’leng huid en ean blauw)teng: [tEN] PF bn. zoals, gelijk aantete: ["tE.tE] PF bn. bot (als bij mes)teya: [tE."ja] PF bn. volteyr: [tEjR] PF bn. wittì’iluke: [tIP."i.lu.kE] PF bn. eindeloos (tijd)

(sam. van tì’i’a einde, conclusie en luke zon-der)

7

Page 8: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

tìflänga’: [tI."flæ.Na] PF bn. succesvol (sam. vantìflä succes en nga’ bevatten)

tìfnunga’: [tI."fnu.NaP] PF bn. stil (afgeleid vanfnu stil) nvm.

tìkeftxonga’: [tI.kE."ft'o.NaP] PF bn. verdrietig(afgeleid van keftxo ongelukkig) nvm.

tìm: [tIm] PF bn. laagtìtstewnga’: [tI.">tstEw.NaP] PF bn. moedig, dap-

per (afgeleid van tìtstew moed, dapperheid)nvm. (b.v. een dappere daad)

tìtstunwinga’: [tI."stun.wi.NaP] PF bn. aardig(sam. van tìtstunwi vriendelijkheid en nga’bevatten) (nvm.)

tìtxurnga’: [tI."t'uR. NaP] PF bn. machtig (afge-leid van tìtxur kracht, sterkte) nvm.

tor: [toR] PF bn. laatste, uiteindelijke (afgeleidvan toruk laatste schaduw)

tsankumnga’: [">tsan.kum.NaP] PF bn. voordelig(afgeleid van tsankum voordeel, winst)

tsawl: [>tsawl] PF bn. groot, lang avm.tsawsngem: [>tsaw."sNEm] PF bn. gespierd (afge-

leid van tsawl groot en tsngem spier)tsewtx: [>tsEwt'] PF bn. smerigtsìve: [">tsI.vE] PF bn. vierde (rangtelwoord) (af-

geleid van tsìng vier)tsleng: [>tslEN] PF bn. vals, onwaartstew: [>tstEw] PF bn. dapper avm.tstu: [>tstu] PF bn. gesloten, dicht (voor bewolkte

hemel)tstunwi: [">tstun.wi] PF bn. vriendelijk, attenttsuktswa’: [>tsuk.">tswaP] PF bn. vergetelijk, ver-

geetbaar (afgeleid van tswa’ vergeten)tsukyom: [>tsuk."jom] PF bn. eetbaar (afgeleid

van yom eten)tswalnga’: [">tswal.NaP] PF bn. krachtig (afge-

leid van tswal kracht) nvm.tsyafe: [">tsja.fE] PF bn. mild, aangenaamtun: [tun] PF bn. rood, oranjetuvom: [tu."vom] PF bn. het geweldigst van alles,

het meest geweldigetxa’: [t'aP] PF bn. hardtxan: [t'an] PF bn. veeltxanatan: ["t'a.na.tan] PF bn. helder, levendig

(sam. van txan veel en atan licht)txanew: ["t'a.nEw] PF bn. hebberig (sam. van tx-

an veel en new willen)txankeltrrtrr: ["t'an.kEl.tr

".tr"] PF bn. buiten-

gewoon (afgeleid van txan veel en keltrrtrrongewoon)

txanlal: ["t'an.lal] PF bn. antiek, heel oud (sam.van txan veel en lal oud)

txantsan: ["t'an.>tsan] PF bn. geweldig, uitste-kend

txantsawl: ["t'an.>tsawl] PF bn. gigantisch,enorm (sam. van txan veel en tsawl groot)

txantslusam: ["t'an.>tslu.sam] PF bn. wijs (sam.van txan veel en tsl«us»am begrijpen)

txantur: ["t'an.tuR] PF bn. krachtig (sam. van tx-an veel en txur sterk) avm.

txanwawe: [t'an.wa."wE] PF bn. persoonlijk be-langrijk, significant (sam. van txan veel enwawe betekenis, belang)

txasom: ["t'a.som] PF bn. erg heet (afgeleid vantxan veel en som heet)

txavä’: [t'a."væP] PF bn. onsmakelijk (afgeleidvan txan veel en vä’ onaangenaam voor de zin-tuigen)

txawew: ["t'a.wEw] PF bn. erg koud (afgeleidvan txan veel en wew koud)

txen: [t'En] PF bn. wakkertxeptun: ["t'Ep.tun] PF bn. oranje (“vuur tun")

(sam. van txep vuur en tun rood, oranje)txewluke: ["t'Ew.lu.kE] PF bn. eindeloos, zonder

grenzen, zonder limiet (sam. van txew limiet,grens en luke without)

txewm: [t'Ewm] PF bn. beangstigend, engtxewnga’: ["t'Ew.NaP] PF bn. beperkt, begrensd

(sam. van txew limiet en nga’ bevatten)txin: [t'in] PF bn. eerste, primairetxukx: [t'uk'] PF bn. diep (fysiek)txumnga’: ["t'um.NaP] PF bn. giftig (afgeleid

van txum vergif en nga’ bevat)txur: [t'uR] PF bn. sterk (fysiek)ukxo: [u."k'o] PF bn. droogum: [um] PF bn. losunyor: [un."joR] PF bn. zoet aromatisch (evt. ook

Na’vi kruiden voor bij het koken)vawm: [vawm] PF bn. donkervawt: [vawt^] PF bn. vast, solide, niet holvä’: [væP] PF bn. onplezierig voor de zintuigen,

luidväng: [væN] PF bn. dorstigvelke: ["vEl.ke] PF bn. chaotisch, rommelig, ong-

eorganiseerd, puinhoop (sam. van ve’o orde,organisatie en luke zonder)

venga’: ["vE.NaP] PF bn. georganiseerd, alles in dehand hebbend (sam. van ve’o orde, organisatieen nga’ bevatten)

8

Page 9: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

volve: ["vol.vE] PF bn. achtste (rangtelwoord)(afgeleid van vol acht)

walak: ["wa.lak^] PF bn. energiek, actiefwe’ay: ["wE.Paj] PF bn. zuurwew: [wEw] PF bn. koudwin: [win] PF bn. snelwip: [wip^] PF bn. zoutwok: [wok^] PF bn. luidwur: [wuR] PF bn. koel, kil, frisyawne: ["jaw.nE] PF bn. geliefdyayayrnga’: [ja."jajR.NaP] PF bn. verwarrend

(afgeleid van yayayr verwarring)yaymak: ["jaj.mak^] PF bn. domye: [jE] PF bn. tevreden, content, vervuld, verza-

digd

yehakx: ["jE.hak'] PF bn. vol, geen honger meer(afgeleid van ye vol en ohakx honger)

yeväng: ["jE.væN] PF bn. dorst gelest, geen dorstmeer (afgeleid van ye tevreden en vängdorst)

yey: [jEj] PF bn. rechtyll: [jl

"] PF bn. gezamenlijk

yol: [jol] PF bn. lang (tijd)yrr: [jr

"] PF bn. wild, natuurlijk (iets in natuurlij-

ke, onaangetaste staat)yuey: ["ju.Ej] PF bn. mooi (innerlijke schoonheid)

avm.zäfi: ["zæ.fi] PF bn. veranderd, niet langer natu-

urlijkzey: [zEj] PF bn. speciaal, apart

bw.

’awlie: [Paw."li.E] PF bw. eens (in het verleden)’awlo: ["Paw.lo] PF bw. eens’awsiteng: [Paw.si."tEN] PF bw. samen (sam.

van ’aw een en teng gelijk, hetzelfde)alìm: [a."lIm] PF bw. ver weg, op een afstand (af-

geleid van lìm ver, ver zijn)am’aluke: [am."Pa.lu.kE] PF bw. zonder twijfel

(afgeleid van am’ake verzekerd)asim: [a."sim] PF bw. nabij (afgeleid van sim

dichtbij)fìfya: [fI."fja] PF bw. op deze manier, zoals dit (af-

geleid van fya’o pad)fìtrr: [fI."tr

"] PF bw. vandaag (afgeleid van trr

dag)fìtsap: [fI.">tsap^] PF bw. elkaar (sam. van fìpo

deze (persoon) en tsapo die (persoon))fìtseng(e): [fI.">tsEN(E)] PF bw., zn. hier, deze

plaats (afgeleid van tseng plaats)fìtxan: [fI."t'an] PF bw. zo (veel) (afgeleid van

txan dit)fìtxon: [fI."t'on] PF bw., zn. vannacht (afgeleid

van txon nacht)frafya: ["fra.fja] PF bw. op elke manier (sam. van

fra’u alles en fya’o manier)frakrr: ["fRa.kr

"] PF bw. altijd (afgeleid van krr

tijd)fralo: ["fRa.lo] PF bw. elke keer, elke tijd (afgeleid

van alo tijd, beurt)fratrr: [fRa."tr

"] PF bw. dagelijks, elke dag (afge-

leid van trr dag)fratseng: ["fRa.>tsEN] PF bw. overal (afgeleid van

tseng plaats)fratxon: [fRa."t'on] PF bw. elke nacht (afgeleid

van txon nacht)ha: [ha] PF bw. dus, in dat gevalhamalo: [ha."ma.lo] PF bw. vorige keer (sam.

van ham vorig(e) en alo tijd)hawngkrr: ["hawN.kr

"] PF bw. laat (sam. van

hawng overvloedig en krr tijd)hayalo: [ha."ja.lo] PF bw. volgende keer (sam.

van hay volgend(e) en alo tijd)hìmtxewvay: [hIm."t'Ew.vaj] PF bw. minimaal

(afgeleid van hìmtxew minimum)kawkrr: ["kaw.kr

"] PF bw. nooit (sam. van ke

’aw niet een en krr tijd)kawl: [kawl] PF bw. hard, ijverigkawtseng: ["kaw.

>tsEN] PF bw. nergens (sam.

van ke ’aw niet een en tseng plaats)käsatseng: [kæ."sa.

>tsEN] PF bw. daar buiten

(sam. van kä ga en tseng plaats)ke: [kE] PF bw. nietkekem: ["kE.kEm] PF vn., bw. geen actie of acti-

viteit (sam. van ke niet en kem activiteit)ken’aw: [kEn."Paw] PF bw. niet alleen (sam. van

ke niet en nì’aw alleen)keng: [kEN] PF bw. gelijk aan, zoveel alskenzen: [kEn."zEn] PF bw. niet noodzakelijk

(sam. van ke niet en nìzen noodzakelijk)kezemplltxe: [kE.zEm.pl

"."t'E] PF bw. uiteraard,

hoeft niet gezegd te worden (samentrekkingvan ke+zene+pivlltxe)

kop: [kop^] PF bw. ook, alsmede, tegelijk met

9

Page 10: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

kxawm: [k'awm] PF bw. misschienli: [li] PF bw. al, reedsmawkrr: ["maw.kr

"] PF bw. na, achteraf, later

(sam. van maw na en krr tijd)melo: ["mE.lo] PF bw. tweemaal (afgeleid van

me+ tweevoudmarkeerder en alo tijd, beurt)mesrram: [mE.sr

"."am] PF zn., bw. eergisteren,

twee dagen geleden (afgeleid van trr dag)mesrray: [mE.sr

"."aj] PF zn., bw. overmorgen,

over twee dagen (afgeleid van trr dag)mi: [mi] PF bw. toch, nog, als voorheenmìfa: ["mI.fa] or [mI."fa] PF zn., bw. binnenmìftxele: [mI."ft'E.lE] PF bw. met betrekking tot

dit, in dit perspectiefmìso: [mI."so] PF bw. weg (positie) (afgeleid van

mì weg)nafpawng: [na."fpawN] PF bw. rouwend, met

rouw (afgeleid van afpawng rouw)nam’ake: [nam."Pa.kE] PF bw. overtuigd, zeker

(afgeleid van am’ake overtuigd)ne’ìm: [nE."PIm] PF bw. terug (richting)nefä: [nE."fæ] PF bw. omhoog (richting)nekll: [nE."kl

"] PF bw. omlaag (richting)

nemrey: [nEm."REj] PF bw., tw. op een manier al-sof iemand’s leven op het spel staat (afgeleidvan emrey overleven)

neto: [nE."to] PF bw. weg (richting) (afgeleidvan ne naar)

netrìp: ["nEt.RIp^] PF bw. gelukkig, fortuinlijker-wijs

ngian: [Ni."an] PF,SW bw. echterninan: ["ni.nan] PF bw. door te lezen (afgeleid

van inan lezen)ningyen: ["niN.jEn] PF bw. mysterieus (afgeleid

van ingyen gevoel van mysterie)nì’al: [nI."Pal] PF bw. verspillend (afgeleid van

’al afval)nì’aw: [nI."Paw] PF bw. alleen, slechts (afgeleid

van ’aw een)nì’awtu: [nI."Paw.tu] PF bw. alleen (sam. van

’aw een en tute persoon)nì’awve: [nI."Paw.vE] PF bw. eerst (afgeleid van

’awve eerst)nì’en: [nI."PEn] PF bw. een gegronde gok doen, op

intuïtie ageren (afgeleid van ’en raden)nì’eng: [nI."PEN] PF bw. gelijk, op gelijk niveau

(afgeleid van ’engeng niveau)nì’eoio: [nI."PE.o.i.o] PF bw. ceremonieel (afge-

leid van ’eoio ceremonieel)

nì’eveng: [nI."PE.vEN] PF bw. als een kind, onvol-wassen (afgeleid van ’eveng kind)

nì’eyng: [nI."PEjN] PF bw. terug, in antwoord op(afgeleid van ’eyng antwoord)

nì’i’a: [nI."PiP.a] PF bw. eindelijk (afgeleid van’i’a einde)

nì’it: [nI."Pit^] PF bw. een beetje, kleine hoeveel-heid (abstract) (afgeleid van ’it een beetje, kle-ine hoeveelheid)

nì’o’: [nI."PoP] PF bw. op een plezierige manier(afgeleid van ’o’ opwindend)

nì’ul: [nI."Pul] PF bw. meernì’ul’ul: [nI."Pul.Pul] PF bw. meer en meer (afge-

leid van ’ul vermeerderen)nìawnomum: [nI.aw."no.mum] PF bw. zoals je

weet, zoals bekend (spreektaal [naw."no.mum])(afgeleid van «awn» passief deelwoord invo-egsel en omum weten)

nìayoeng: [nI.aj."wEN] PF bw. zoals wij (spreek-taal [naj."wEN]) (afgeleid van ayoeng wij (in-clusief))

nìfe’: [nI."fEP] PF bw. slecht (afgeleid van fe’slecht)

nìfkeytongay: [nI.fkEj.to."Naj] PF bw. eigenlijk,feitelijk (sam. van tìfkeytok situatie en ngaywaar)

nìfkrr: [nI."fkr"] PF bw. tegenwoordig, momenteel

(afgeleid van fìkrr deze tijd)nìflä: [nI."flæ] PF bw. succesvol (afgeleid van flä

slagen)nìflrr: [nI."flr

"] PF bw. vriendelijk, teder (afgeleid

van flrr vriendelijk)nìfmokx: [nI."fmok'] PF bw. jaloezie (afgeleid

van fmokx jaloezie)nìfnu: [nI."fnu] PF bw. stilletjes (afgeleid van

fnu stil)nìfpxamo: [nI."fp'a.mo] PF bw. vreselijk, ver-

schrikkelijk (afgeleid van fpxamo vreselijk,verschrikkelijk)

nìfrir: [nI."fRiR] PF bw. in lagen (afgeleid vanfrir laag)

nìftär: [nI."ftæR] PF bw. naar links (afgeleid vanftär links)

nìftue: [nI."ftu.E] PF bw. gemakkelijk (afgeleidvan ftue makkelijk)

nìftxan: [nI."ft'an] PF bw. zo, in zoverre (afge-leid van fìtxan zo, in zoverre)

nìftxavang: [nI."ft'a.vaN] PF bw. gepassioneerd,

10

Page 11: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

met heel het hart (afgeleid van ftxavang ge-passioneerd)

nìfwefwi: [nI."fwE.fwi] PF bw. door te fluiten,fluitend (afgeleid van fwefwi fluiten)

nìfya’o: [nI."fja.Po] PF bw. op een manier (afge-leid van fya’o wijze)

nìfyeyntu: [nI."fjEjn.tu] PF bw. als een volwasse-ne, volwassen (afgeleid van fyeyntu volwas-sene)

nìhawmpam: [nI."hawm.pam] PF bw. lawaaie-rig (afgeleid van hawmpam lawaai, excessiefgeluid)

nìhawng: [nI."hawN] PF bw. ook, overdreven (af-geleid van hawng overvloedig)

nìhay: [nI."haj] Prr bw. volgend(e) (afgeleid vanhay volgend(e))

nìhek: [nI."hEk^] PF bw. vreemd (afgeleid vanhek vreemd zijn, afwijken) (oordeel, niet eenmanier van doen, bijwoordelijk gebruikt)

nìhìpey: [nI."hI.pEj] PF bw. aarzelend (afgeleidvan hìpey aarzelen)

nìhoan: [nI."ho.an] PF bw. comfortabel (afgeleidvan hoan comfort)

nìhoet: [nI."ho.Et^] PF bw. wijds (afgeleid vanhoet wijds, uitgebreid)

nìhol: [nI."hol] PF bw. enkele, niet veel (afgeleidvan hol weinig)

nìhona: [nI."ho.na] PF bw. schattig, lief (afge-leid van hona schattig)

nìk’ärìp: [nIk."Pæ.RIp^] PF bw. vast, onbeweeg-lijk (afgeleid van ke ärìp niet bewegen) let.:’zonder te laten bewegen’

nìk’ong: [nIk."PoN] PF bw. langzaamaan (afge-leid van kì’ong langzaam)

nìkanu: [nI."ka.nu] PF bw. intelligent, op eenslimme manier (afgeleid van kanu slim)

nìkeftxo: [nI.kE."ft'o] PF bw. helaas, jammer ge-noeg (afgeleid van keftxo ongelukkig)

nìkelkin: [nI.kEl."kin] PF bw. onnodig (afgeleidvan kelkin onnodig)

nìkemweypey: [nI.kEm."wEj.pEj] PF bw. onge-duldig (afgeleid van ke niet en lemweypeygeduldig)

nìklonu: [nIk.lo."nu] PF bw. stevig, vol ver-trouwen (afgeleid van ke lonu niet latengaan) lett.: ’zonder het los te laten’

nìkmar: [nIk."maR] PF bw. in het juiste seizoen,het juiste moment (afgeleid van kìmar van ditseizoen)

nìksman: [nIk."sman] PF bw. geweldig (op eengeweldige manier) (afgeleid van kosmangeweldig)

nìksran: [nIk."sRan] PF bw. op een mati-ge/gemiddelde wijze (afgeleid van kesran ma-tig)

nìktungzup: [nIk.tuN."zup^] PF bw. voorzichtig,stevig (afgeleid van ke tungzup niet vallen)let.: ’zonder te laten vallen’

nìkxap: [nI."k'ap^] PF bw. bedreigend (afgeleidvan kxap bedreiging)

nìkxem: [nI."k'Em] PF bw. verticaal (afgeleidvan kxem verticaal zijn)

nìlam: [nI."lam] PF bw. blijkbaar (afgeleid vanlam lijken)

nìlaw: [nI."law] PF bw. duidelijk (afgeleid vanlaw duidelijk, helder)

nìler: [nI."lER] PF bw. stabiel, gestaag (afgeleidvan ler stabiel, gestaag)

nìli: [nI."li] PF bw. vooruit (van tevoren) (afge-leid van li al, reeds)

nìlkeftang: [nIl.kE."ftaN] PF bw. voortdurend,zonder stoppen (sam. van luke zonder enftang stoppen)

nìloho: [nI."lo.ho] PF bw. verrassend (afgeleidvan loho verrassend zijn)

nìltsan: [nIl.">tsan] PF bw. goed (afgeleid vansìltsan goed)

nìlun: [nI."lun] PF bw. uiteraard, vanzelfspre-kend, logisch

nìmal: [nI."mal] PF bw. vertrouwend, zondertwijfel (afgeleid van mal betrouwbaar)

nìmeyp: [nI."mEjp^] PF bw. zwak, losjes (afge-leid van meyp zwak)

nìmun: [nI."mun] PF bw. opnieuwnìmwey: [nIm."wEj] PF bw. kalm, vredig (afge-

leid van mawey kalm)nìmweypey: [nIm."wEj.pEj] PF bw. geduldig

(afgeleid van maweypey geduld hebben)nìNa’vi: [nI."naP.vi] PF bw. als de Na’vi (afge-

leid van Na’vi het Volk)nìnäk: [nI."næk^] PF bw. door te drinken (afge-

leid van näk drinken)nìnän: [nI."næn] PF bw. minder (afgeleid van

nän verminderen)nìnänän: [nI."næn.æn] PF bw. minder en minder

(afgeleid van nän verminderen)nìnew: [nI."nEw] PF bw. vrijwillig, met genoe-

gen, gewillig (afgeleid van new willen)

11

Page 12: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

nìngay: [nI."Naj] PF bw. echt, waarlijk (afgeleidvan ngay waar)

nìngong: [nI."NoN] PF bw. lethargisch, lui (afge-leid van ngong lui)

nìno: [nI."no] PF bw. in detail, uitgebreidnìnrra: [nI."nr

".a] PF bw. trots, met trots (afge-

leid van nrra trots)nìnu: [nI."nu] PF bw. falend, voor niets, vruchte-

loos, niet het gewilde of verwachte eind halend(afgeleid van nui falen)

nìolo’: [nI.o."loP] PF bw. (samen) als leden vaneen stam (afgeleid van olo’ stam)

nìprrte’: [nI."pr".tEP] PF bw. aangenaam, met ple-

zier (afgeleid van prrte’ plezierig)nìpxay: [nI."p'aj] PF bw. veel (afgeleid van px-

ay veel)nìpxi: [nI."p'i] PF bw. specifiek, precies (afgeleid

van pxi scherp)nìpxim: [nI."p'im] PF bw. rechtop (afgeleid van

pxim rechtop)nìran: [nI."Ran] PF bw. in de basis/essentie, fun-

damenteel (afgeleid van ran natuur, essentie)nìrangal: [nI."Ra.Nal] PF bw. wens (t.o.v. feit, met

(im)perfectief aanvoegende wijs) (afgeleid vanrangal wens)

nìrìkxi: [nI.RI."k'i] PF bw. trillerig, schuddend(afgeleid van rìkxi trillen, schudden, rillen)

nìronsrel: [nI."Ron.sREl] PF bw. door verbeelding(afgeleid van ronsrelngop verbeelden)

nìsìlpey: [nI.sIl."pej] PF bw. hopelijk (afgeleidvan sìlpey hopen)

nìskien: [nI."ski.En] PF bw. naar rechts (afgeleidvan skien rechts)

nìslele: [nI."slE.lE] PF bw. door te zwemmen,zwemmend (afgeleid van slele zwemmen)

nìsngä’i: [nI."sNæ.Pi] PF bw. oorspronkelijk, alsbegin (afgeleid van sngä’i begin)

nìsngum: [nI."sNum] PF bw. zorgelijk (afgeleidvan sngum zorg)

nìso’ha: [nI."soP.ha] PF bw. enthousiast (afge-leid van so’ha enthousiast zijn over)

nìsoaia: [nI.so."a.i.a] PF bw. (samen) als ledenvan een familie (afgeleid van soaia familie)

nìsteng: [nI."stEN] PF bw. gelijkend (afgeleidvan steng gelijk, identiek)

nìsti: [nI."sti] PF bw. boos (afgeleid van sti booszijn)

nìsung: [nI."suN] PF bw. daarnaast, tevens (afge-leid van sung toevoegen)

nìswey: [nI."swEj] PF bw. optimaal, best (afge-leid van swey best)

nìsyayvi: [nI."sjaj.vi] PF bw. per ongeluk, per to-eval (afgeleid van syayvi geluk)

nìsyen: [nI."sjEn] PF bw. als laatste (afgeleidvan syen laatst)

nìsyep: [nI."sjEp^] PF bw. stevig, in een ijzerengreep (afgeleid van syep val) let.: ’als eenval’

nìt’iluke: [nIt."Pi.lu.kE] PF bw. oneindig, vooraltijd (sam. van tì’i’a einde, conclusie en lu-ke zonder)

nìtam: [nI."tam] PF bw. genoeg (afgeleid vantam voldoen)

nìteng: [nI."tEN] PF bw. ook (afgeleid van tenggelijk, hetzelfde)

nìtengfya: [nI."tEN.fja] PF bw. ook, hetzelfde als(gelijke actie) (afgeleid van tengfya als, dezel-fde manier als (vw.))

nìtkan: [nIt."kan] PF bw. met opzet (afgeleidvan tìkan doel)

nìtkanluke: [nIt."kan.lu.ke] PF bw. per ongeluk,onbedoeld (sam. van nìtkan met opzet enluke- zonder)

nìtrrtrr: [nI."tr".tr"] PF bw. dagelijks, regelmatig

(afgeleid van trr dag)nìtsim: [nI.">tsim] PF bw. origineel, op een origi-

nele manier (afgeleid van tsim bron)nìtsìsyì: [nI.">tsI.sjI] PF bw. door te fluisteren, in

een fluistering (afgeleid van tsìsyì fluisteren)nìtsleng: [nI.">tslEN] PF bw. foutief (afgeleid van

tsleng fout)nìtson: [nI.">tson] PF bw. plichtig, als een verpli-

chting (afgeleid van tson plicht)nìtsyìl: [nI.">tsjIl] PF bw. door te klimmen (afge-

leid van tsyìl klimmen)nìtut: [nI."tut^] PF bw. continu, doorlopend (af-

geleid van tut voortgangsmarkeerder)nìtxan: [nI."t'an] PF bw. veel (abstract), erg (af-

geleid van txan veel)nìtxankeltrrtrr: [nI."t'an.kEl.tr

".tr"] PF bw. bui-

tengewoon (afgeleid van txankeltrrtrr bui-tengewoon)

nìtxay: [nI."t'aj] PF bw. horizontaal (afgeleidvan txay horizontaal zijn)

nìtxi: [nI."t'i] PF bw. gehaast, op haastige wijze(afgeleid van txi haast)

nìtxiluke: [nI."t'i.lu.kE] PF bw. ongehaast, kalm(sam. van txi haast en luke zonder)

12

Page 13: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

nìtxukx: [nI."t'uk'] PF bw. diep (afgeleid vantxukx diep)

nìvingkap: [nI."viN.kap^] PF bw. trouwens, tus-sen haakjes (afgeleid van vingkap ingeving,opeens in gedachten komen)

nìwan: [nI."wan] PF bw. heimelijk, door te ver-bergen (afgeleid van wan verbergen)

nìwawe: [nI.wa."wE] PF bw. betekenisvol, signi-ficant (afgeleid van wawe betekenis)

nìwä: [nI."wæ] PF bw. in tegendeelnìwäte: [nI.wæ."tE] PF bw. onverkwikkelijk, on-

prettig (afgeleid van wäte redetwisten)nìwin: [nI."win] PF bw. snel (afgeleid van win

snel)nìwok: [nI."wok^] PF bw. luidruchtig (afgeleid

van wok luid)nìwotx: [nI."wot'] PF bw. alles (van), compleet

(afgeleid van wotx totaliteit, geheel)nìyawr: [nI."jawR] PF bw. correct, juist (afgeleid

van eyawr correct, juist)nìyewla: [nI."jEw.la] PF bw. op een teleurstellen-

de wijze (afgeleid van yewla teleurstelling)nìyey: [nI."jEj] PF bw. direct, meteen terzake (af-

geleid van yey recht)nìyeyfya: [nI."jEj.fja] PF bw. recht vooruit, in een

rechte lijn (afgeleid van yeyfya rechte lijn)nìyll: [nI."jl

"] PF bw. gezamenlijk, op gezamenlijke

wijze (afgeleid van yll gezamenlijk)nìyo’: [nI."joP^] PF bw. perfect, foutloos (afgeleid

van yo’ perfect zijn)nìyol: [nI."jol] PF bw. vlot, kort (tijd) (afgeleid

van yol kort (tijd))nìyrr: [nI."jr

"] PF bw. natuurlijk, onveranderd, pu-

ur (afgeleid van yrr natuurlijk)nìzawnong: [nI."zaw.noN] PF bw. veilig (afge-

leid van «awn» passief deelwoord invoegsel enzong redden)

nìzen: [nI."zEn] PF bw. noodzakelijk (afgeleidvan zene moeten)

nulkrr: [nul."kr"] PF bw. langer (tijd) (afgeleid

van krr tijd)pxelo: ["p'E.lo] PF bw. drie keer (afgeleid van

pxe+ drievoudmarkeerder en alo tijd, beurt)pxesrram: [p'E.sr

"."am] PF zn., bw. drie dagen ge-

leden (afgeleid van trr dag)pxesrray: [p'E.sr

"."aj] PF zn., bw. over drie dagen

(afgeleid van trr dag)pxiset: [p'i."sEt^] PF bw. nu meteen, onmiddellijk

(sam. van set nu en pxi scherp)

pxiswawam: [p'i.swaw."am] PF bw. een momentgeleden, nu net (sam. van swaw moment en –am geleden)

pxiswaway: [p'i.swaw."aj] PF bw. zo meteen,over een seconde (sam. van swaw moment enay toekomende tijd)

pxiye’rìn: [p'i."jEP.RIn] PF bw. direct (niet zo snelals pxiswaway) (sam. van ye’rìn binnenkorten pxi scherp)

pxìm: [p'Im] PF bw. vaaksan: [san] PF bw. gezegde, citaatsaylahe: [saj."la.hE] PF bw. ’et cetera’ (afgeleid

van sì alahe en andere) (samentrekking)set: [sEt^] PF bw. nusìk: [sIk^] PF bw. einde citaatskxakep: ["sk'a.kEp^] PF bn., bw. waarschijnlijksläkop: ["slæ.kop^] PF bw. maar ook (sam. van

slä maar en kop ook)srekrr: [sRE."kr

"] PF bw. voordat, alreeds, voor de

tijd (sam. van sre voor en krr tijd)srunga’: ["sRu.NaP] PF bw. behulpzaam (afgeleid

van srung helpen) nvm.stum: [stum] PF bw. bijnasunkesun: ["sun.kE.sun] PF bw. of je het leuk

vind of niet (afgeleid van sunu leuk zijn enke niet)

ta’em: [ta."PEm] PF bw. van boventafral: [ta."fRal] PF bw. daarom, om die redentatlam: [tat."lam] PF bw. blijkbaar (afgeleid van

lam lijken)tì’i’avay: [tI."PiP.a.vaj] PF bw. tot het eind (sam.

van ’i’a eind en vay tot)trram: [tr

"."am] PF bw. gisteren (afgeleid van trr

dag en ham vorig)trray: [tr

"."aj] PF bw. morgen (afgeleid van trr

dag en hay volgende)tsafya: [>tsa."fja] PF bw. op die manier, zo (sam.

van tsa- die en fya’o manier)tsakrr: [>tsa."kr

"] PF bw. toen, op die tijd (afgeleid

van tsa- dat en krr tijd)tsakrrvay: [>tsa."kr

".vaj] PF bw. tot dan, ondertus-

sen (sam. van tsakrr dan en vay tot aan)tsalsungay: [>tsal.su."Naj] PF bw. ondanks dattsìk: [>tsIk] PF bw. plotseling, zonder

waarschuwingtxankrr: [t'aN."kr

"] PF bw. voor een lange tijd

(sam. van txan veel en krr tijd)txantxewvay: [t'an."t'Ew.vaj] PF bw. maximaal

(afgeleid van txantxew maximum)

13

Page 14: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

txonam: [t'o."nam] PF bw. vorige nacht (afge-leid van txon nacht en ham vorig(e))

txonay: [t'o."naj] PF bw. morgennacht (afgeleidvan txon nacht en hay volgend(e))

txonkrr: ["t'on.kr"] PF bw. ’s nachts (sam. van

txon nacht en krr tijd)

wrrpa: ["wr".pa] PF zn., bw. buiten

wum: [wum] PF bw. ongeveer, ruwwegye’krr: ["jEP.kr

"] PF bw. vroeg (afgeleid van

ye’rìn binnenkort en krr tijd)ye’rìn: ["jEP.RIn] PF bw. binnenkortzel: [zEl] PF bw. dan (contrafeitelijk gebruik)

get.

’aw: [Paw] PF get. éénkew: [kEw] PF get. nulkinä: ["ki.næ] PF get. zevenmrr: [mr

"] PF get. vijf

mune: ["mu.nE] PF get. twee

pukap: ["pu.kap^] PF get. zespxey: [p'Ej] PF get. drietsìng: [>tsIN] PF get. viervol: [vol] PF get. achtzam: [zam] PF get. vierenzestig

ond.

fula: ["fu.la] PF vn., ond. dat (sam. van fì’ul dit(agentief) en a bepaling attributieve markeer-der)

furia: ["fu.Ri.a] PF vn., ond. dat (sam. van fì’uridit (topicaal) en a bepaling attributieve mar-keerder)

futa: ["fu.ta] PF vn., ond. dat (sam. van fì’u-tdit (patientief) en a bepaling attributieve mar-keerder)

fwa: [fwa] PF vn., ond. dat (gesubordineerd zins-deel markeerder) (sam. van fì’u dit (subjectief)en a bepaling attributieve markeerder)

tsaria: [">tsa.Ri.a] PF vn., ond. dat (sam. vantsa’u-ri dat (topicaal) en a bepaling attributie-ve markeerder)

tsata: [">tsa.ta] PF vn., ond. dat (sam. van tsa’u-t dat (patientief) en a bepaling attributievemarkeerder)

tsawa: [">tsa.wa] PF vn., ond. dat (sam. vantsa’u dat (subjectief) en a bepaling attributie-ve markeerder)

tsnì: [>tsnI] PF ond. dat (functie-woord) (metconjunctief werkwoord in afhankelijk zins-deel)

part.

a: [a] PF,LN part. bepaling attributieve markeer-der

kefyak: [kE."fjak^] PF,Prr part. is het niet?, toch?(sam. van ke fya niet de manier en srakvraagmarkeerder)

kehe: ["kE.hE] PF part., tw. neeko: [ko] PF part. instemmendma: [ma] PF part. aansprekende wijs markeerderpak: [pak^] PF part. neerbuigendrä’ä: [Ræ."Pæ] PF part. doe niet (negatief impera-

tief, voor commando’s)

srak(e): ["sRak(E)] PF part. vvn., markeerder voorja/nee vragen

sran: [sRan] PF part., tw. ja (omgangstaal)srane: ["sRa.nE] PF part., tw. jasrankehe: [sRan."kE.hE] PF part., tw. min of me-

er, enigszins, ja en nee, ongeveer (sam. vansrane ja en kehe nee)

te: [tE] JC part. wordt gebruikt in volledige namentse: [>tsE] PF part. nou (conversatie starter)tut: [tut^] PF part. voortgangsmarkeerder

14

Page 15: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

tw.

’ä’: [PæP] PF tw. oeps!au: [a."u] LA tw. uitroep van ontsteltenisfpivìl: [fpi."vIl] PF tw. hmm, laten we kijken, laat

me denken (afgeleid van fpìl denken en «iv»subjunctief invoegsel)

frawzo: [fRaw."zo] PF tw. alles is goed (afgeleidvan fra’u alles en zo goed zijn)

hìtxoa: [hI."t'o.a] PF tw. sorry, vergeef me (afge-leid van hì’i klein en txoa vergeving)

irayo: [i."Ra.jo] JC zn., tw. bedankt, dank jeìì: [I:] PF tw. uhm, eh (aarzeling)ìley: [I."lEj] LA tw. oorlogskreetkaltxì: [kal."t'I] PF tw. hallokeftxo: [kE."ft'o] PF bn., tw. ongelukkig, van

streek, ’Wat erg!’kehe: ["kE.hE] PF part., tw. neekolan: [ko."lan] PF tw. ik bedoel, eigenlijk (zich-

zelf corrigerend) (afgeleid van kan richten,bedoelen)

kxangangang: ["k'aN.aN.aN] PF tw. boem (ono-matopee)

kxì: [k'I] PF tw. hallo (informeel) (afgeleid vankaltxi hallo) informeel, ingekorte vorm vankaltxì

nemrey: [nEm."REj] PF bw., tw. op een manier al-sof iemand’s leven op het spel staat (afgeleidvan emrey overleven)

ngaytxoa: [Naj."t'o.a] PF tw. sorry, mijn excuses(uiting van schuld en spijt) (sam. van ngeyä

je en txoa vergeving)oìsss: [o."Isss] LA tw. boze kreet, ’kijk maar uit!’pxasìk: ["p'a.sIk^] PF tw. weg ermee! (vulgair)rawke: ["Raw.kE] PF tw. alarm-roep (alarm)rolun: [Ro."lun] PF tw. Eureka!, ik heb het gevon-

den!rutxe: [Ru."t'E] PF tw. alstublieft (beleefd vragen)saa: ["sa:] LA tw. bedreigende kreetsau: [sa."u] LA tw. uitroep van uitputtingsran: [sRan] PF part., tw. ja (omgangstaal)srane: ["sRa.nE] PF part., tw. jasrankehe: [sRan."kE.hE] PF part., tw. min of me-

er, enigszins, ja en nee, ongeveer (sam. vansrane ja en kehe nee)

tam: [t·am] PF wwn., tw. voldoen, dat is voldo-ende, oké

tam tam: ["tam "tam] M tw. kalm kalm, rustigmaar

tewti: ["tEw.ti] PF tw. wow, uitroep van verras-sing en plezier

tolel: [to."lEl] PF tw. Eureka, ik heb het gevon-den!, ik begrijp het! (synoniem: tslolam)

tsa-hey: [">tsa."hEj] ZS tw. uitroep vanwaarschuwing of frustratie, ’oh, nee!’

tslolam: [>tslo."lam] PF tw. begrepen, ik snap het(afgeleid van tslam begrijpen en «ol» per-fectief aspect invoegsel)

wiya: ["wi.ja] ZS tw. uitroep van waarschuwingof frustratie, ’verdomme!’

uit.

way a plltxe: [waj a pl".t'E] PF uit. gesproken

gedicht (als melodieuze voordracht) (afgeleidvan way zingen (ceremonieel))

way a rol: [waj a Rol] PF uit. gezongen gedicht

(afgeleid van way zingen (ceremonieel))wayä aylì’u: [waj.æ ajlI.Pu] PF uit. woorden

van een gedicht, tekst van een lied (afgeleidvan way zingen (ceremonieel))

vn.

’awpo: ["Paw.po] PF vn. één persoon’uo: ["Pu.o] PF vn. ietsawnga: [aw."Na] PF vn. wij (afgeleid van ayo-

eng wij)ayfo: [aj."fo] or ["aj.fo] PF vn. zij (afgeleid van

po hij, zij)aylaru: [aj."la.Ru] PF vn. naar de anderen (sa-

mentrekking van ay+lahe–ru)aynga: [aj."Na] PF vn. jullie allen, jullie (afgeleid

van nga jij)ayoe: [aj."o.E] PF vn. wij (exclusief) (afgeleid

van oe ik)ayoeng: [aj."wEN] PF vn. wij, ons (inclusief) (af-

geleid van oe ik) (ayoenga– basis voor ach-tervoegsels)

fko: [fko] PF vn. een, men (ongespecificeerd on-derwerp)

fo: [fo] PF vn. zij (afgeleid van ay+ (meer-

15

Page 16: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

voudsvoorvoegsel, vervalt door lenitie) en pohij, zij)

fula: ["fu.la] PF vn., ond. dat (sam. van fì’ul dit(agentief) en a bepaling attributieve markeer-der)

furia: ["fu.Ri.a] PF vn., ond. dat (sam. van fì’uridit (topicaal) en a bepaling attributieve mar-keerder)

futa: ["fu.ta] PF vn., ond. dat (sam. van fì’u-tdit (patientief) en a bepaling attributieve mar-keerder)

fwa: [fwa] PF vn., ond. dat (gesubordineerd zins-deel markeerder) (sam. van fì’u dit (subjectief)en a bepaling attributieve markeerder)

kawtu: ["kaw.tu] PF vn. niemand (sam. van ke’aw niet een en tute persoon)

ke’u: ["kE.Pu] PF vn. helemaal niets, helemaal ni-et (sam. van ke niet en ’u ding)

kekem: ["kE.kEm] PF vn., bw. geen actie of acti-viteit (sam. van ke niet en kem activiteit)

lahe: ["la.hE] PF vn. anderlapo: ["la.po] PF vn. (de) ander (persoon of ding)

(sam. van lahe ander en po hij, zij)mefo: ["mE.fo] PF vn. zij, die twee (afgeleid van

me+ tweevoudmarkeerder en po hij, zij)moe: ["mo.E] PF vn. wij, wij twee (exclusief) (af-

geleid van me+ tweevoud en oe ik)nga: [Na] PF vn. jijngatsyìp: ["Na.>tsjIp^] PF vn. kleine jij (afgeleid

van nga jij)ngenga: [NE."Na] PF vn. jij, u (ceremonieel) (af-

geleid van nga jij)oe: ["o.E] PF vn. ikoeng: ["wEN] PF vn. wij twee (tweevoudig inclu-

sief) (afgeleid van oe ik)

oetsyìp: ["wE.>tsjIp^] PF vn. kleine ik (afgeleid

van oe ik)ohe: ["o.hE] PF vn. ik (ceremonieel)olo’: [o."loP] PF vn. stam, clanpo: [po] PF vn. hij, zijpoan: [po."an] PF vn. hij (geen meervoudsvorm:

gebruik (ay)fo) (afgeleid van po hij, zij)poe: [po."E] PF vn. zij (geen meervoudsvorm: ge-

bruik (ay)fo) (afgeleid van po hij, zij)sat: [sat^] PF vn. dat (lenitie-vorm van tsat, le-

nitie onregelmatig naftu van)sneyä: ["snE.jæ] PF vn. zijn eigen, haar eigen, di-

ens eigen (afgeleid van sno hemzelf, haarzelf,hetzelf )

tsal: [>tsal] PF vn. dat, het (overgankelijk onder-werp)

tsapo: [">tsa.po] PF vn. die ene (alleen voor men-sen) (sam. van tsa– dat en po hij/zij)

tsaria: [">tsa.Ri.a] PF vn., ond. dat (sam. vantsa’u-ri dat (topicaal) en a bepaling attributie-ve markeerder)

tsat: [>tsat^] PF vn. dat, het (als lijdend voorwerp)tsata: [">tsa.ta] PF vn., ond. dat (sam. van tsa’u-

t dat (patientief) en a bepaling attributievemarkeerder)

tsaw: [>tsaw] PF avn., vn. dat, het (als niet-overgankelijk onderwerp)

tsawa: [">tsa.wa] PF vn., ond. dat (sam. vantsa’u dat (subjectief) en a bepaling attributie-ve markeerder)

tsengo: [">tsE.No] PF vn. ergens (afgeleid vantseng plaats)

tuteo: ["tu.tE.o] PF vn. iemand (afgeleid van tu-te persoon)

vvn.

’ekxinumpe: [PE."k'i.num.pE] PF vvn. hoe vast,los? (afgeleid van ’ekxinum strakheid, los-heid)

’upe: ["Pu.pE] PF vvn. welk (ding) (sam. van ’uding en pe vvn. markeerder)

fnepe: ["fnE.pE] PF vvn. welk soort allomorf vanpefnel

fyape: ["fja.pE] PF vvn. hoe allomorf van pefyafyinep’angpe: [fjin.Ep."PaN.pE] PF vvn. hoe

complex? (afgeleid van fyinep’ang graadvan complexiteit) (allomorf van pefyi-

nep’ang)hìmtxampe: [hIm."t'am.pE] PF vvn. hoeveel

allomorf van pìmtxanholpxaype: [hol."p'aj.pE] PF vvn. hoeveel (sam.

van holpxay aantal en pe hoe)kempe: ["kEm.pE] PF vvn. wat, welke (actie)

allomorf van pehem (sam. van kem actie,daad)

krrpe: ["kr".pE] PF vvn. wanneer allomorf van

pehrr (sam. van krr tijd)lì’upe: ["lI.Pu.pE] PF vvn. wat, welk (woord,

16

Page 17: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

uiting) allomorf van pelì’ulumpe: ["lum.pE] PF vvn. waarom allomorf van

pelunpefnel: [pE."fnEl] PF vvn. welk soort allomorf

van fnepepefya: [pE."fja] PF vvn. hoe allomorf van fyapepefyinep’ang: [pE.fjin.Ep."PaN] PF vvn.

hoe complex? (afgeleid van fyinep’anggraad van complexiteit) (allomorf van fyi-nep’angpe)

pehem: [pE."hEm] PF vvn. wat, welke (actie)allomorf van kempe (sam. van kem actie,daad)

pehrr: [pE."hr"] PF vvn. wanneer allomorf van

krrpe (sam. van krr tijd)pekxinum: [pE."k'in.um] PF vvn. hoe strak, los?

(afgeleid van ’ekxinum strakheid, losheid)pelì’u: [pE."lI.Pu] PF vvn. wat, welk (woord,

uiting) allomorf van lì’upepelun: [pE."lun] PF vvn. waarom allomorf van

lumpepeseng: [pE."sEN] PF vvn. waar allomorf van

tsengpe

peslosnep: [pE.slo."snEp^] PF vvn. welke breed-te, hoe breed? (afgeleid van snep smal) (allo-morf van slosneppe)

pesomwew: [pE.som."wEw] PF vvn. welke tem-peratuur? (afgeleid van somwew temperatu-ur)

pesu: [pE."su] PF vvn. wie allomorf van tupepeu: [pE."u] PF vvn. wat, welk (ding) allomorf

van ’upepìmtxan: [pIm."t'an] PF vvn. hoeveel allomorf

van hìmtxampepolpxay: [pol."p'aj] PF vvn. hoeveel (sam. van

holpxay aantal en pe hoe)slosneppe: [slo."snE.pE] PF vvn. welke breedte,

hoe breed? (afgeleid van snep smal) (allo-morf van peslosnep)

somwewpe: [som."wEw.pE] PF vvn. welke tem-peratuur? (meer gebruikelijk) (afgeleid vansomwew temperatuur)

tsengpe: [">tsEN.pE] PF vvn. waar allomorf vanpeseng

tupe: ["tu.pE] PF vvn. wie allomorf van pesu

vw.

akrrmaw: [a."kr".maw] PF vw. na (tijd) allomorf

van mawkrra (sam. van krr tijd en maw na)akrrta: [a."kr

".ta] PF vw. sinds (tijd) allomorf

van takrra (sam. van krr tijd en ta van)akum: [a."kum] PF vw. dat (als een resultaat) (af-

geleid van kum resultaat) deze vorm volgthet resultaat, dus: ’Poe yawne slolu oerakum, nìftxan lu sevin’ (Ze was zo mooi datik verliefd op haar werd.); see also ’kuma’

alu: ["a.lu] PF vw. dat is, met andere woorden (af-geleid van a bepaling attributieve markeerderen lu zijn) (Gebruikt voor bijstellingen)

alunta: [a."lun.ta] PF vw. vanwege, omdatfte: [ftE] PF vw. zodat (met de subjunctieve

wijs in de afhankelijke clausule)fteke: ["ftE.kE] PF vw. zodat niet (sam. van fte

zodat en ke niet) (met subjunctief werkwo-ord in de afhankelijke zinsdeel)

ftxey: [ft'Ej] PF vw. weder, offu: [fu] PF vw. offuke: [fu."kE] PF vw. of niet (sam. van fu of en

ke niet)hufwa: [hu."fwa] PF vw. alhoewel

ketsran: [kE.">tsRan] PF bn., vw. hoe dan ook(sam. van ke niet en tsranten terzake doen-de)

ki: [ki] PF vw. maar liever, in plaats vankop: [kop^] PF vw. en ookkrra: ["kr

".a] PF vw. wanneer, op de tijd dat (afge-

leid van krr tijd)kuma: ["kum.a] PF vw. dat (als een resultaat) (af-

geleid van kum resultaat) deze vorm komtvoor het resultaat, dus: ’Lu poe sevin nìftx-an kuma yawne slolu oer’ (Ze was zo mooidat ik verliefd op haar werd.); zie ook ’akum’

mawfwa: ["maw.fwa] PF vw. nadat (sam. vanmaw na en fwa dat)

mawkrra: [maw."kr".a] PF vw. na (tijd) allomorf

van akrrmaw (sam. van krr tijd en maw na)natkenong: [nat."kE.noN] PF vw. bijvoorbeeld,

als voorbeeld (sam. van na net als en tìke-nong voorbeeld)

sì: [sI] PF vw. en (verbindt twee dingen, canbevestigd worden als –sì: gebruik bij zins-delen ulte en)

slä: [slæ] PF vw. maar

17

Page 18: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

srefwa: ["sRE.fwa] PF vw. voordat (afgeleid vansre+ voor en fwa dat)

takrra: [ta."kr".a] PF vw. sinds (tijd) allomorf

van akrrta (sam. van krr tijd en ta van)talun(a): [ta."lun(a)] PF vw. omdat (sam. van ta

van en lun reden)taweyk(a): [ta."wEjk(a)] PF vw. omdat, vanwege

de redentengfya: ["tEN.fja] PF vw. hetzelfde als (gelijke

situatie) (sam. van teng hetzelfde, gelijk enfya’o pad)

tengkrr: [tEN."kr"] PF vw. terwijl, gelijk aan (sam.

van teng gelijk, hetzelfde en krr tijd)

tsenga: [">tsE.Na] PF vw. waar, plaats waar (afge-leid van tseng plaats)

tsonta: [">tson.ta] PF vw. (om) te (met kxìm) (af-geleid van tson plicht, verplichting, opgelegdvereiste) (samentrekking van tsonit a

tup: [tup^] PF vw. in plaats van, liever dantxo: [t'o] PF vw. als, wanneertxokefyaw: ["t'o.kE.fjaw] PF vw. als niet, anders

(sam. van txo-ke-fya’o-’aw als niet één pad)ulte: ["ul.tE] PF vw. en (verbindt zinsdelen)vaykrr: [vaj."kr

"] PF vw. totdat (sam. van vay–

tot aan en krr tijd)zun: [zun] PF vw. als (contrafeitelijk gebruik)

ww.

’eyng: [P·EjN] PF ww. antwoorden’ong: [P·oN] PF ww. bloeienfkarut: ["fk·a.R·ut^] PF ww. pellenfkxake: ["fk'·a.k·E] PF ww. jeukenkämakto: [kæ."m·ak.t·o] PF ww. uitrijden (sam.

van kä gaan en makto rijden)latsi: [l·a.">ts·i] LA ww. (iemand) bijhoudenmun’i: [m·un."P·i] PF ww. snijdenpate: ["p·a.t·E] ZS ww. aankomen (op een plaats),

arriverenpawm: [p·awm] PF ww. vragenplltxe: [p·l

"."t'·E] PF ww. spreken

rol: [R·ol] PF ww. zingensalew: [s·a."l·Ew] PF ww. doorgaanspä: [sp·æ] PF ww. springensweylu: ["swEj.l·u] PF ww. zouden (afgeleid

van swey beste en lu is)tireapängkxo: [ti."RE.a.p·æN.�k'·o] PF ww. in

nauw contact staan (b.v. met natuur) (sam.van tirea geest en pängkxo praten)

tsä’: [>ts·æP] PF ww. spuitentuvon: ["t·u.v·on] PF ww. leunentxey: [t'·Ej] PF ww. stoppenvirä: [v·i."R·æ] PF ww. verspreiden

wwmn.

ftang: [ft·aN] PF wwmn. stoppenkom: [k·om] PF wwmn. durvensngä’i: ["sN·æ.P·i] PF wwmn. beginnen, startentsun: [>ts·un] PF wwmn. kunnenvar: [v·aR] PF wwmn. in iets volharden, iets con-

stant blijven doen

zene: ["z·E.n·E] PF wwmn. moeten

zenke: ["z·EN.kE] PF wwmn. niet moeten (oi)(sam. van zene moeten en ke niet)

wwmo.

fmi: [fm·i] PF wwmo. proberen (met de subjun-ctief)

kan: [k·an] PF wwmo., wwo. doelen op, bedo-elen; richten, een wapen of object op een doelrichten

may’: [m·ajP] PF wwmo. proeven, uitproberen,

evalueren, testen, proefdraaiennew: [n·Ew] PF wwmo. willennulnew: [nul."n·Ew] PF wwmo. verkiezen, de

voorkeur geven aan (oi) (afgeleid van newwillen)

sto: [st·o] PF wwmo. weigeren (iets te doen)

18

Page 19: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

wwn.

’asap si: ["Pa.sap s·i] PF wwn. geschokt zijn,geschrokken zijn (afgeleid van ’asap plotseschok)

’en si: ["PEn "s·i] PF wwn. een gegronde gok doen(afgeleid van ’en raden)

’i’a: ["P·iP.·a] PF wwn. beëindigen’ia: ["P·i.·a] PF wwn. opgaan in (spiritueel)’ì’awn: [P·I."P·awn] PF wwn. blijven’ìp: [P·Ip] PF wwn. verdwijnen, uit zicht verdwij-

nen’ongokx: ["P·o.N·ok'] PF wwn. geboren worden

(sam. van ’ong ontvouwen en nokx baren)’on si: ["Pon s·i] PF wwn. vormen, (iets) vormge-

ven (afgeleid van ’on vorm)’rrko: ["P·r

".k·o] PF wwn. rollen

’ul: [P·ul] PF wwn. verhogen, vermeerderenafpawng si: [a."fpawN s·i] PF wwn. rouwen (af-

geleid van afpawng rouw)aho: [a."ho] PF wwn. biddenätxäle si: [æ."t'æ.lE "s·i] PF wwn. verzoeken (af-

geleid van ätxäle verzoek)ekxan si: [E."k'an s·i] PF wwn. buitensluiten, er

uit houden (afgeleid van ekxan barricade, ob-structie)

eltur tìtxen si: ["El.tuR tI."t'En s·i] PF wwn. inte-ressant of intrigerend zijn (afgeleid van eltu-rbrein (datief) en tìtxen wakker-zijn)

eltu si: ["El.tu s·i] PF wwn. luisteren (afgeleidvan eltu hersen)

emrey: [Em."R·Ej] PF wwn. overlevenfäkä: [fæ."k·æ] PF wwn. omhoog gaan (sam. van

fäpa top en kä gaan)fäza’u: [fæ."z·a.P·u] PF wwn. omhoog komen

(sam. van fäpa top en za’u komen)fe’pey: [feP."p·Ej] PF wwn. gevreesd voelen, ver-

wachten dat iets slechts gebeurd, vrezen (mettsnì voor het gevreesde) (oi) (afgeleid van fe’slecht en pey wachten)

fe’ul: ["fE.P·ul] PF wwn. verslechteren, slechterworden (sam. van fe’ slecht en ’ul vermeerde-ren)

fkan: [fk·an] PF wwn. zich voelen alsflä: [fl·æ] PF wwn. slagenfngä’: [fN·æP] PF wwn. zich ontlasten (Op Aar-

de: naar het toilet gaan)fnu: [fn·u] PF wwn. wees stil, stil zijnfpak: [fp·ak^] PF wwn. actie uitstellen, wachten

fpxäkìm: ["fp'·æ.k·Im] PF wwn. binnenkomenfta si: [fta s·i] PF wwn. knopen, een knoop maken

(afgeleid van fta knoop)ftxozä si: [ft'o."zæ s·i] PF wwn. vieren (afgeleid

van ftxozä viering, feest)ftxulì’u: [ft'·u."lI.Pu] PF wwn. oreren, een toe-

spraak houden (sam. van täftxu weven en lì’uwoord)

fwefwi: ["fw·E.fw·i] PF wwn. fluitenfwi: [fw·i] PF wwn. uitglijden, glijdenfwìng si: [fwIN s·i] PF wwn. vernederen (afge-

leid van fwìng vernedering)fyawìntxu: [fja.w·In."t'·u] PF wwn. leiden (met

het geleidde in datief) (sam. van fya’o pad enwìntxu laten zien)

ha’: [h·aP] PF wwn. passen, aanvullen, verbete-ren

hahaw: ["h·a.h·aw] PF wwn. slapenhangham: ["h·aN.h·am] PF wwn. lachenhasey si: [ha."sEj "s·i] PF wwn. volbrengen, tot

een eind brengen (afgeleid van hasey gedaan,beëindigd)

hek: [h·Ek^] PF wwn. benieuwd zijn, vreemd, on-verwacht

heyn: [h·Ejn] PF wwn. zittenhifwo: ["h·i.fw·o] PF wwn. vluchten, ontsnappenhiup: ["hi·up^] PF wwn., wwo. spugen, uitspu-

genhìpey: ["hI.p·Ej] PF wwn. aarzelen, voor een kor-

te tijd terughouden (afgeleid van hì’i klein enpey wachten)

hum: [h·um] PF wwn. weggaanil: [i·l] PF wwn. buigenioi si: [i."o.i s·i] PF wwn. verfraaien (afgeleid

van ioi sieraad)irayo si: [i."Ra.jo "s·i] PF wwn. bedanken, dank

geven (afgeleid van irayo dank)kaltxì si: [kal."t'I "s·i] PF wwn. groeten, hallo

zeggen (afgeleid van kaltxì hallo)kanfpìl: ["k·an.fp·Il] PF wwn. concentreren, de

aandacht focussen (sam. van kan richten enfpìl denken)

kangay si: [ka."Naj s·i] PF wwn. valideren, beve-stigen (afgeleid van kangay valide, waar)

kavuk si: [ka."vuk^ "s·i] PF wwn. verraden (af-geleid van kavuk verraad)

kä: [k·æ] PF wwn. gaan

19

Page 20: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

käteng: ["k·æ.tEN] PF wwn. samen zijn metkelku si: ["kEl.ku "s·i] PF wwn. wonen (afgeleid

van kelku huis)kem si: ["kEm "s·i] PF wwn. doen (afgeleid van

kem actie, daad)kenong: ["k·E.n·oN] or ["kE.n·oN] PF wwn. repre-

senteren, voorstellen (oi) (sam. van ke niet ennong volgen)

kìte’e si: [kI.tE."PE "s·i] PF wwn. bedienen (afge-leid van kìte’e bediening)

kllkä: [kl"."k·æ] PF wwn. afdalen, omlaag gaan

(sam. van kllpa bodem en kä gaan)kllkxem: [kl

"."k'·Em] PF wwn. staan

kllpä: [kl"."p·æ] PF wwn. landen, de grond berei-

ken (sam. van kllte grond en pähem arrive-ren)

klltxay: [kl"."t'·aj] PF wwn. op de grond liggen

(sam. van kllte grond en txay plat liggen)kllwo: [kl

"."w·o] PF wwn. landen, neerkomen (het

proces van) (sam. van kllte grond en wo rei-ken naar)

kllza’u: [kl"."z·a.P·u] PF wwn. omlaag komen

(sam. van kllte grond en za’u komen)krrnekx: [kr

"."n·Ek'] PF wwn. tijd ne-

men/verbruiken (oi) (sam. van krr tijd ennekx consumeren)

kur: [k·uR] PF wwn. hangenkxakx: [k'·ak'] PF wwn. breken, in twee delen

brekenkxange: ["k'·a.N·e] PF wwn. gapenkxap si: [k'ap s·i] PF wwn. bedreigen (afgeleid

van kxap bedreiging)kxem: [k'·Em] PF wwn. verticaal zijnkxll si: ["k'l

""s·i] PF wwn. (op)laden (afgeleid

van kxll lading)kxu si: [k'u s·i] PF wwn. schade toebrengen (af-

geleid van kxu schade)lam: [l·am] PF wwn. lijkenlaro si: ["la.ro s·i] PF wwn. schoonmaken, vuilig-

heid weghalen (afgeleid van laro schoon)latem: ["l·a.t·Em] PF wwn. veranderen

(l«eyk»atem wwo. veranderen)law si: ["law "s·i] PF wwn. duidelijk maken (af-

geleid van law duidelijk)leioae si: [lE.i.o."a.E s·i] PF wwn. respecteren

(afgeleid van leioae respect)len: [l·En] PF wwn. gebeurenlesar si: [lE."saR s·i] PF wwn. nuttig zijn, van di-

enst zijn, van pas komen (afgeleid van lesar

nuttig)lew si: ["lEw "s·i] PF wwn. bedekken (afgeleid

van lew bedekking)ley: [l·Ej] PF wwn. waarde hebben, iets waard

zijnleym: [l·Ejm] PF wwn. roepen, (uit)schreeuwenleymfe’: [l·Ejm."fEP] PF wwn. klagen (sam. van

leym roepen, (uit)schreeuwen en fe’ slecht)leymkem: [l·Ejm."kEm] PF wwn. protesteren

(sam. van leym roepen, (uit)schreeuwen enkemwiä oneerlijk, onjuist, fout, onterecht)

leyr si: ["lEjr s·i] PF wwn. (iets) bevriezen (afge-leid van leyr bevroren)

lie si: ["li.E s·i] PF wwn. ervaren (afgeleid vanlie ervaring)

liswa si: [li."swa s·i] PF wwn. voeden, voorzienvan voeding (afgeleid van liswa voeding)

lìng: [l·IN] PF wwn. zweven in de luchtloho: ["l·o.h·o] PF wwn. verrassend zijn (met de

verraste in datief)lopx: [l·op'] PF wwn. in paniek zijn/rakenlrrtok si: ["lr

".tok^ "s·i] PF wwn. lachen (afgeleid

van lrrtok glimlach)lu: [l·u] PF wwn., wwsn. zijn (existentieel) (ex-

istentieel werkwoord) (geeft bezit aan metdatief van bezitter)

meuia si: [mE."u.i.a s·i] PF wwn. eren (afgeleidvan meuia eer)

mìn: [m·In] PF wwn. draaien, roteren om een asMìn ne ftärpa Linksom draaien

mllte: [m·l"."t·E] PF wwn. instemmen

mowar si: [mo."waR s·i] PF wwn. adviseren (af-geleid van mowar advies)

muntxa si: [mun."t'a "s·i] PF wwn. paren (metiemand) (afgeleid van muntxa paren)

nari si: ["na.Ri s·i] PF wwn. kijk uit, pas op! (af-geleid van nari eye)

nawang: ["n·a.w·aN] PF wwn. samenkomen, eenworden met

nän: [n·æn] PF wwn. verlagen, verminderenngampam si: ["Nam.pam s·i] PF wwn. rijmen

(afgeleid van ngampam rijm)ngä’än: [N·æ."P·æn] PF wwn. mentaal of emotio-

neel lijden, miserabel voelennip: [n·ip^] PF wwn. vast komen te zitten, ergens

in gevangen rakennrr: [n·r

"] PF wwn. gloeien, lichtgevend zijn

nui: ["n·u.·i] PF wwn. falen, fout gaan, niet hetbeoogde doel behalen

20

Page 21: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

nume: ["n·u.m·E] PF wwn. lerenoìsss si: [o."Isss s·i] PF wwn. sissen (afgeleid

van oìsss boos geluid)palon: ["p·a.l·on] PF wwn. verbrandenpamrel si: [pam."REl "s·i] PF wwn. schrijven (af-

geleid van pamrel geschrift)pamtseo si: ["pam.

>tsE.o "s·i] PF wwn. muziek

maken (met fa voor het bespeelde instrument)(afgeleid van pamtseo muziek)

paw: [p·aw] PF wwn. groeien; ontkiemen en on-twikkelen (van een plant)

pähem: ["p·æ.h·Em] PF wwn. arriveren, aanko-men

penghrr: [p·EN."hr"] PF wwn. waarschuwen

(sam. van peng vertellen en hrrap gevaar)pey: [p·Ej] PF wwn. wachtenpiak si: [pi."ak^ s·i] PF wwn. openen (afgeleid

van piak open)pllhrr: [p·l

"."hr

"] PF wwn. waarschuwen (sam.

van plltxe spreken en hrrap gevaar)pllngay: [p·l

"."Naj] PF wwn. toegeven (afgeleid

van plltxe spreken en ngay waar)pxor: [p'·oR] PF wwn. ontploffenrangal: ["R·a.N·al] PF wwn. wensenrey: [R·Ej] PF wwn. levenrikx: [R·ik'] PF wwn. verplaatsenrì’ìr si: ["RIP.IR s·i] PF wwn. reflecteren, imiteren

(afgeleid van rì’ìr reflectie)rìkxi: [r·I."k'·i] PF wwn. trillen, schudden, rillenro’a: ["R·o.P·a] PF wwn. indrukwekkend zijn, re-

spect afdwingenronguway: [R·o."Nu.waj] PF wwn. huilen (afge-

leid van rol zingen en nguway gehuil)rou: ["R·o.·u] PF wwn. dronken zijn of worden

(voorbeeld: rou fa pxir)sa: [s·a] PF wwn. een uitdaging aangaansä’eoio si: [sæ."PE.o.i.o s·i] PF wwn. meedoen

met een ceremonie, een rtitueel doen (afgeleidvan sä’eoio ceremonie)

säro’a si: [sæ."Ro.Pa s·i] PF wwn. grote daden do-en (afgeleid van säro’a grote daad)

sìlpey: [sIl."p·Ej] PF wwn. hopen (met tsnì voorhet gehoopte, tenzij in een onafhankelijk zinsde-el) (oi) (sam. van sìltsan goed en pey wach-ten)

skxir si: ["sk'iR "s·i] PF wwn. verwonden (afge-leid van skxir wond)

slantire si: [slan.ti."RE s·i] PF wwn. inspireren(afgeleid van slantire inspiratie)

slele: ["sl·E.l·E] PF wwn. zwemmensmon: [sm·on] PF wwn. familiair zijnsnäm: [sn·æm] PF wwn. rotten, vergaan, afbre-

ken over tijdsngum si: [sNum s·i] PF wwn. zich zorgen ma-

ken (afgeleid van sngum zorg)sop: [s·op^] PF wwn. reizenspäpeng: [spæ."p·EN] PF wwn. jezelf herop-

bouwen (metaforisch) (afgeleid van speng he-ropbouwen)

srefey: [sRE."f·Ej] PF wwn., wwo. verwachten(sam. van sre+ voor en pey wachten)

srer: [sR·ER] PF wwn. verschijnen, materialiseren,in zicht komen

srew: [sR·Ew] PF wwn. dansensrung si: ["sRuN "s·i] PF wwn. helpen (afgeleid

van srung hulp)sti: [st·i] PF wwn. ergeren (onovergangelijk),

kwaad zijnstiwi si: ["sti.wi s·i] PF wwn. ondeugend zijn,

kattekwaad uithalen (afgeleid van stiwi kat-tekwaad)

sunu: ["s·u.n·u] PF wwn. prettig of leuk zijn, ple-zier brengen

syaw: [sj·aw] PF wwn. roepensyeha si: ["sjE.ha s·i] PF wwn. ademen (afgeleid

van syeha adem)syor: [sj·oR] PF wwn. ontspannentaksyokx: [t·ak."sjok'] PF wwn. handen klappen

(afgeleid van takuk slaan en tsyokx hand)tam: [t·am] PF wwn., tw. voldoen, dat is voldo-

ende, okétawng: [t·awN] PF wwn. duiken, bukkentätxaw: [t·æ."t'·aw] PF wwn. terugkerentem: [t·Em] PF wwn. schietenterkup: ["t·ER.k·up^] PF wwn. doodgaanteya si: [tE."ja "s·i] PF wwn. vullen (met datief

van een gevuld ding) (afgeleid van teya vol)tì’awm si: [tI."Pawm "s·i] PF wwn. kamperen (af-

geleid van ’awm kamp)tìftang si: [tI."ftaN s·i] PF wwn. (iets of iemand)

stoppen (afgeleid van tìftang stoppen)tìhawnu si: [tI."haw.nu "s·i] PF wwn. bescher-

men (afgeleid van tìhawnu bescherming)tìkangkem si: [tI."kaN.kEm "s·i] PF wwn. wer-

ken (afgeleid van tìkangkem werk)tìkxey si: [tI."k'Ej "s·i] PF wwn. verkeerd doen,

blunderen (afgeleid van tìkxey incorrect)

21

Page 22: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

tìkxìm si: [tI."k'Im s·i] PF wwn. boven iemandstaan (in hierarchie) (afgeleid van tìkxìmcommanderen, bevelen)

tìmungwrr si: [tI.muN."wr"s·i] PF wwn. een uit-

zondering maken (afgeleid van tìmungwrruitzondering)

tìng ftxì: [t·IN ft'I] PF wwn. proeven (afgeleidvan tìng geven en ftxi tong)

tìng lawr: [t·IN lawR] PF wwn. zingen zonderwoorden, neuriën (afgeleid van tìng geven enlawr melodie)

tìng mikyun: ["t·IN "mik.jun] PF wwn. luisteren(afgeleid van tìng geven en mikyun oor)

tìng nari: ["t·IN "na.Ri] PF wwn. kijken (afgeleidvan tìng geven en nari oog)

tìng ontu: [t·IN "on.tu] JC,PF wwn. ruiken (af-geleid van tìng geven en ontu neus)

tìng syawn: [t·IN sjawn] PF wwn. zegenen (af-geleid van syawn zegening)

tìng tseng: ["t·IN ">tsEN] PF wwn. terugtrekken

(afgeleid van tìng geef en tseng grond)tìng zekwä: ["t·IN "zEk.wæ] PF wwn. aanra-

ken (doelbewust) (afgeleid van tìng geven enzekwä vinger)

tìnvi si: ["tIn.vi s·i] PF wwn. een taak uitvoeren,een klus doen (afgeleid van tìnvi taak, klus)

tìran: [t·I."R·an] PF wwn. lopentìsraw si: [tI."sRaw "s·i] PF wwn. pijn hebben,

pijnlijk zijn (afgeleid van tìsraw pijn)tìtxen si: [tI."t'En s·i] PF wwn. wakker worden

(afgeleid van tìtxen wakker)tsaheyl si: [>tsa."hEjl "s·i] PF wwn. verbinden

met, een neurale verbinding maken met (afge-leid van tsaheylu verbinding)

tsan’ul: [">tsan.P·ul] PF wwn. verbeteren, beterworden (sam. van sìltsan goed en ’ul verme-erderen)

tsap’alute si: [>tsap."Pa.lu.tE "s·i] PF wwn. ve-rontschuldigen (afgeleid van tsap’alute ex-cuus)

tsawl slu: [">tsawl "sl·u] PF wwn. groeien (sam.van tsawl groot en slu worden)

tsìsyì: [">ts·I.sy·I] PF wwn. fluisterentskawr: [>tsk·awR] PF wwn. mank lopentskxekeng si: [">tsk'E.kEN "s·i] PF wwn. oefenen,

trainen (afgeleid van tskxekeng training)tsngawvìk: [">tsN·aw.v·Ik^] PF wwn. huilentsranten: [">tsR·an.t·En] PF wwn. van belang zijn

tstu si: [">tstu "s·i] PF wwn. sluiten (afgeleid vantstu dicht)

tsulfä si: [>tsul."fæ "s·i] PF wwn. zich meester ma-ken (afgeleid van tsulfä meesterschap)

tsunslu: [">ts·un.sl·u] PF wwn. mogelijk zijn(sam. van tsun kunnen en slu worden)

tsurokx: [>ts·u."R·ok'] PF wwn. rustentswayon: [">tsw·aj.·on] PF wwn. vliegentswesya si: [">tswE.sja s·i] PF wwn. stromen (af-

geleid van tswesya stroom)tswìk kxenerit: [>tsw·Ik^"k'E.nE.Rit] PF,D wwn.

roken (let. rook opzuigen) (sam. van tswìk op-zuigen en kxener rook)

tul: [t·ul] PF wwn. rennentxanro’a: [t'an."R·o.P·a] PF wwn. beroemd zijn

(sam. van txan veel en ro’a respect afdwing-en)

txansngum si: [t'an."sNum s·i] PF wwn. wan-hopig voelen (afgeleid van txansngum wan-hoop)

txasunu: [t'a."su.nu] PF wwn. veel houden van,enorm genieten van (afgeleid van txan veel ensunu plezier brengen) nfp.

txay: [t'·aj] PF wwn. horizontaal zijn, plat liggentxopu si: ["t'o.pu "s·i] PF wwn. bang zijn (afge-

leid van txopu angst)ue’: [·u·"EP] PF wwo., wwn. brakenultxa si: [ul."t'a "s·i] PF wwn. iemand doelbewust

ontmoeten (gebruikhu met) (afgeleid van ul-txa ontmoeting)

unil si: ["u.nil s·i] PF wwn. dromen (afgeleidvan unil droom)

uvan si: [u."van "s·i] PF wwn. spelen (afgeleidvan uvan spel)

velek: ["v·E.l·Ek^] PF wwn. opgeven, overgeven,verslagen zijn

vezo: [vE."z·o] PF wwn. in orde zijn, georganise-erd zijn (sam. van ve’o orde en zo zoals hetzou moeten zijn)

vll: [v·l"] PF wwn., wwo. aanwijzen

walew: [w·a."l·Ew] PF wwn. ergens overheen ko-men, een feit accepteren, zich ergens bij neerleg-gen, verder gaan

way si: ["waj "s·i] PF wwn. zingen (afgeleid vanway lied)

wäsul: ["wæ.s·ul] PF wwn. wedijveren, deelne-men aan wedstrijd

wem: [w·Em] PF wwn. vechten

22

Page 23: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

win säpi: ["win sæ."p·i] PF wwn. opschieten(sam. van win snel en s«äp»i doen (weder-kerend))

win si: ["win "s·i] PF wwn. iets haasten, iets snellaten gaan (afgeleid van win snel)

wrrza’u: [wr"."z·a.Pu] PF wwn. uitkomen (afge-

leid van wrrpa buiten en za’u komen)yak si: [j·ak^ s·i] PF wwn. divergeren, koers wij-

zigen, afwijken (afgeleid van yak vork, puntvan afwijking)

yawo: [ja."w·o] PF wwn. opstijgen, lanceren(sam. van ya lucht en wo reiken naar)

yemfpay si: [jEm."fpaj "s·i] PF wwn. onderdom-pelen (afgeleid van yemfpay dompelen)

yomtìng: ["jom.t·IN] PF wwn. voeren (met datief

lijdend voorwerp) (oi) (sam. van yom eten entìng geven)

yomvey: [j·om."vEj] PF wwn. vlees eten, vleese-tend zijn (oi) (sam. van yom eten en vey vle-es)

yomzeswa: [j·om."zE.swa] PF wwn. grazen (oi)(sam. van yom eten en zeswa gras)

za’u: ["z·a.P·u] PF wwn. komenzawprrte’: [z·aw."pr

".tEP] PF wwn. plezierig zijn

(afgeleid van za’u komen en prrte’ plezierig)zoslu: ["zo.sl·u] PF wwn. heel, word gezond (oi)

(sam. van zo goed zijn en slu worden)zung: [z·uN] PF wwn. bukkenzup: [z·up^] PF wwn. vallen

wwo.

’aku: ["P·a.k·u] PF wwo. verwijderen, wegne-men, uittrekken

’al: [P·al] PF wwo. verspillen’ampi: ["P·am.p·i] PF wwo. aanraken’anla: ["P·an.l·a] PF wwo. verlangen naar’awnìm: ["P·aw.nIm] PF wwo. vermijden (sam.

van ’ì’awn blijven en alìm afstand)’awstengyem: [Paw.stEN."j·Em] PF wwo. twee

dingen samenvoegen (oi) (sam. van ’awsitengsamen en yem plaatsen)

’ärìp: ["P·æ.R·Ip^] PF wwo. (iets) verplaatsen’efu: ["P·E.f·u] PF wwo. voelen’eko: ["P·E.k·o] PF wwo. aanvallen’em: [P·Em] PF wwo. koken’ongop: ["Po.N·op^] PF wwo. ontwerpen (sam.

van ’on vorm en ngop creëeren)’opinsung: ["Po.pin.s·uN] PF wwo. kleuren,

inkleuren (sam. van ’opin kleur en sung toe-voegen)

emkä: [Em."k·æ] PF wwo. oversteken, kruisen(afgeleid van emza’u halen, overwinnen enkä gaan)

emza’u: [Em."z·a.P·u] PF wwo. halen (bv. eentest) (sam. van za’u over)

ewku: ["·Ew.k·u] PF wwo. proeven (niet doel-bewust)

eyk: [·Ejk^] JC,PF wwo. leiden(F)fewi: ["f·E.w·i] PF wwo. (op)jagenfkeytok: ["fkEj.t·ok^] PF wwo. bestaan (afgeleid

van kifkeyti tok in de wereld zijn)fmal: [fm·al] PF wwo. volhouden

fmetok: ["fm·E.t·ok^] PF wwo. testenfnan: [fn·an] PF wwo. goed zijn infngo’: [fN·oP] PF wwo. vereisen, nodig hebbenfpe’: [fp·EP] PF wwo. zenden, sturenfpìl: [fp·Il] PF wwo. denkenfrìp: [fR·Ip^] PF wwo. bijtenfrrfen: ["f·r

".f·En] PF wwo. bezoeken

ftem: [ft·Em] PF wwo. (iets) passerenftia: [ft·i.·"a] PF wwo. studerenftxey: [ft'·Ej] PF wwo. kiezenfwew: [fw·Ew] PF wwo. zoekenfyel: [fj·El] PF wwo. verzegelen, ondoordringbaar

makenfyep: [fj·Ep^] PF wwo. vasthouden, in de hand

houden, vastgrijpenhan: [h·an] PF wwo. verliezenhawl: [h·awl] PF wwo. voorbereidenhawnu: ["h·aw.n·u] PF wwo. beschermenhefi: ["h·E.f·i] PF wwo. ruiken (niet doelbewust)hena: ["h·E.n·a] PF wwo. dragenhipx: [hip'] PF wwo. controlerenhiup: ["hi·up^] PF wwn., wwo. spugen, uitspu-

genhultstxem: [h·ul.">tst'·Em] PF wwo. hindereninan: [·i."n·an] PF wwo. lezen (b.v. het bos), ken-

nis vergaren via de zintuigen (klemtoon komtop eerste lettergreep bij gebruik van invo-egsel)

kame: ["k·a.m·E] PF wwo. (in)zienkan: [k·an] PF wwmo., wwo. doelen op, bedo-

elen; richten, een wapen of object op een doel

23

Page 24: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

richtenkan’ìn: ["k·an.P·In] PF wwo. focussen op, specia-

liseren in, geïnteresseerd zijn in (sam. van kanrichten en ’in bezig zijn)

kanom: ["k·a.n·om] PF wwo. krijgen, verschaf-fen

kar: [k·aR] PF wwo. leren, docerenkavan: ["k·a.v·an] PF wwo. ondersteunen (fysi-

ek)kawngsar: ["kawN.s·aR] PF wwo. uitbuitenkä’ärìp: [kæ."P·æ.R·Ip^] PF wwo. duwen (sam.

van kä gaan en ’ärìp verplaatsen)kämunge: [kæ."m·u.N·E] PF wwo. nemen (afge-

leid van munge brengen)käsrìn: [kæ."sR·In] PF wwo. uitlenen (aan ie-

mand) (afgeleid van srìn tijdelijk overgevenvan de een naar een ander)

keyn: [k·Ejn] PF wwo. neerzettenkin: [k·in] PF wwo. nodig hebbenkìm: [k·Im] PF wwo. (iets) draaien, laten tollen

Pol rumit kolìm Hij draaide de balkllkulat: [kl

"."k·u.l·at^] PF wwo. opgraven

klltxeykay: [kl".t'Ej."k·aj] PF wwo. (iets) op de

grond leggen / neerleggen (sam. van kll-te grond en txay plat leggen) overgankelijkevorm van klltxay

kllyem: [kl"."j·Em] PF wwo. begraven (sam. van

kllte grond en yem in doen)kulat: ["k·u.l·at^] PF wwo. openbaren, voort-

brengen (letterlijk, en als metafoor)kurakx: [k·u."R·ak'] PF wwo. uitdrijvenkxeltek: ["k'·El.t·Ek] PF wwo. oppakken, optillenkxìm: [k'·Im] PF wwo. commanderen, bevelen,

taken uitdelenkxukx: [k'·uk'] PF wwo. slikkenlang: [l·aN] PF wwo. onderzoeken, verkennenlawk: [l·awk^] PF wwo. praten over, iets zeg-

gen/uitweiden overlätxayn: [l·æ."t'·ajn] PF wwo. verslagen in ge-

vecht, overwinnenlek: [l·Ek^] PF wwo. gehoorzamen, luisteren naarleyn: [l·Ejn] PF wwo. herhalenlok: [l·ok^] PF wwo. naderen, benaderenlonu: [l·o."n·u] PF wwo. loslatenmakto: ["m·ak.t·o] PF wwo. rijdenmam: [mam] PF wwo. inwikkelenmäkxu: [m·æ."k'u] PF wwo. onderbreken, uit

harmonische balans gooien (afgeleid van kxubeschadigen)

meyam: [m·E."y·am] PF wwo. omhelzen, in dearm houden

mll’an: [m·l"."P·an] PF wwo. accepteren

mok: [m·ok^] PF wwo. voorstellen, suggererenmong: [m·oN] PF wwo. vertrouwen opmunge: ["m·u.N·E] PF wwo. brengenmuwìntxu: [mu.w·In."t'·u] PF wwo. introduce-

ren, voorstellen (afgeleid van wìntxu tonen)näk: [n·æk^] PF wwo. drinkennekx: [n·Ek'] PF wwo. consumeren, verbrandennga’: [NaP] PF wwo. bevattenngop: [N·op^] PF wwo. creëeren, makenniä: [n·i.·"æ] PF wwo. grijpennìn: [n·In] PF wwo. kijken, kijken naarnokx: [n·ok'] PF wwo. barennong: [n·oN] PF wwo. volgennongspe’: [n·oN."sp·EP] PF wwo. achtervolgen

met de intentie te vangennopx: [n·op'] PF wwo. wegstoppen, opbergenoeyktìng: [o."Ejk.t·IN] PF wwo. uitleggen (waa-

rom) (oi) (sam. van oeyk oorzaak en tìng ge-ven)

omum: [·o."m·um] PF wwo. weten (klemtoonkomt op eerste lettergreep bij gebruik vaninvoegsel)

pänutìng: ["pæ.nu.t·IN] PF wwo. (iets aan ie-mand) beloven (oi) (sam. van pänu belofte entìng geven)

pe’un: ["p·E.P·un] PF wwo. beslissenpeng: [p·EN] PF wwo. vertellenpom: [p·om] PF wwo. kussen, zoenenpxek: [p'·Ek^] PF wwo. trappen, duwenpxìmun’i: [p'I.m·un.P"·i] PF wwo. verdelen, in

stukken snijden (sam. van hapxì deel enmun’i snijden)

ralpeng: [Ral."p·EN] PF wwo. verklaren, interpre-teren (oi) (sam. van ral betekenis en peng ver-tellen)

rawn: [R·awn] PF wwo. vervangen, substituerenrengop: ["rE.N·op^] PF wwo. ontwerpen (sam.

van renu patroon en ngop creëren)reykol: [REj."kol] PF wwo. muziek maken, laten

zingen (dichterlijk) (afgeleid van rol zingenen «eyk» causatief invoegsel)

ripx: [R·ip'] PF wwo. doorstekenrun: [R·un] PF wwo. vinden, uitvindensar: [s·aR] PF wwo. gebruikenseyto: [s·Ej."to] PF wwo. slachten (het separeren

of verwerken van het karkas van een dood dier)

24

Page 25: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

ska’a: [sk·a."P·a] PF wwo. vernietigensla’tsu: ["sl·aP.>ts·u] PF wwo. beschrijvenslan: [sl·an] PF wwo. steunen (emotioneel, soci-

aal of persoonlijk) avm.slayk: [sl·aJk^] PF wwo. borstelen, kammensleyku: [slEj."k·u] PF wwo. produceren, maken

(afgeleid van slu worden en «eyk» causatiefinvoegsel)

sloan: [sl·o."·an] PF wwo. gieten (v.e. vloeistof)snaytx: [sn·ajt'] PF wwo. verliezen (b.v.

wedstrijd. Niet: een ding kwijtraken)snew: [sn·Ew] PF wwo. beperken, vast(er) makensngap: [sN·ap^] PF wwo. stekenso’ha: ["s·oP.h·a] PF wwo. enthousiast zijn over,

opgewonden zijn over (Noot: enthousiast zijnis altijd overgankelijk in Na’vi -PF)

spaw: [sp·aw] PF wwo. gelovenspe’e: [sp·E."P·E] PF wwo. vangenspeng: [sp·EN] PF wwo. terughalenspule: ["sp·u.l·E] PF wwo. voortstuwensrätx: [sR·æt'] PF wwo. vervelen, lastig vallensrefey: [sRE."f·Ej] PF wwn., wwo. verwachten

(sam. van sre+ voor en pey wachten)srefpìl: [sRE."fp·Il] PF wwo. aannemen (afgeleid

van sre+ voor en fpìl denken)srese’a: [sRE.s·E."P·a] PF wwo. voorspellen (sam.

van sre+ voor en tse’a zien)srìn: [sR·In] PF wwo. doorgeven van een naar een

ander (zelden gebruikt zonder voorvoegsel)sru’: [sR·uP] PF wwo. vertrappen, verpletterenstarsìm: ["st·aR.s·Im] PF wwo. verzamelen, ver-

garenstawm: [st·awm] PF wwo. horenstä’nì: ["st·æP.n·I] PF wwo. vangensteftxaw: [st·E."ft'·aw] PF wwo. onderzoekensteyki: [stEj."k·i] PF wwo. (iemand) kwaad ma-

ken (afgeleid van sti boos zijn en «eyk» cau-satief invoegsel)

stxenutìng: ["st'E.nu.t·IN] PF wwo. aanbieden(afgeleid van stxenu aanbod)

sung: [s·uN] PF wwo. toevoegensutx: [s·ut'] PF wwo. opsporen, volgensyam: [sj·am] PF wwo. ruiken (doelbewust)syep: [sj·Ep^] PF wwo. vangen (in een val leiden)takuk: ["t·a.k·uk^] PF wwo. raken, slaan, treffentare: ["t·a.R·E] PF wwo. verbinden, relateren aan,

een relatie hebben mettaron: ["t·a.R·on] JC,PF wwo. jagentatep: ["t·a.t·Ep^] PF wwo. de draad kwijtraken

täftxu: [t·æ."ft'·u] PF wwo. weventel: [t·El] PF wwo. ontvangenteswotìng: [tE."swo.t·IN] PF wwo. toelaten (oi)

(sam. van tìng geven)tiam: ["t·i.·am] PF wwo. tellentìng: [t·IN] PF wwo. geventìsraw seyki: [tI."sRaw sEj."k·i] PF wwo. pijn do-

en (iets of iemand) (sam. van tìsraw pijn ens«eyk»i maken)

tok: [t·ok^] PF wwo. zijn (plaats)toltem: [t·ol."t·Em] PF wwo. schietentong: [t·oN] PF wwo. uitmaken, doventsawn: [>ts·awn] PF wwo. eten uit het bos verza-

melen; plukken; oogstentse’a: [>ts·E."P·a] PF wwo. zien (fysiek)tseri: [">ts·E.R·i] PF wwo. opmerkentslam: [>tsl·am] PF wwo. begrijpentspang: [>tsp·aN] PF wwo. dodentsre’i: [">tsR·E.P·i] PF wwo. gooientsukx: [>ts·uk'] PF wwo. stekentswa’: [>tsw·aP] PF wwo. vergetentswìk: [>tsw·Ik^] PF wwo. opzuigentsyär: [>tsj·æR] PF wwo. afwijzen, verwerpentsyìl: [>tsj·Il] PF wwo. klimmen, beklimmen (ge-

hele lichaam optillen)tsyul: [>tsj·ul] PF wwo. beginnen, startentung: [t·uN] PF wwo. toestaantungzup: [t·uN."z·up^] PF wwo. laten vallen

(sam. van tung toestaan en zup vallen)txap: [t'·ap^] PF wwo. drukken, drukken op, (fy-

sieke) druk uitoefenen optxìng: [t'·IN] PF wwo. achterlatentxopu sleyku: ["t'o.pu slEj."k·u] PF wwo. be-

angstigen (afgeleid van txopu angst ensleyku produceren)

txula: ["t'·u.l·a] PF wwo. bouwenue’: [·u·"EP] PF wwo., wwn. brakenultxarun: [ul."t'a.R·un] PF wwo. (toevallig) ont-

moeten (oi) (sam. van ultxa ontmoeting enrun vinden)

uniltsa: ["u.nIl.>ts·a] PF wwo. dromen van, dro-men over (afgeleid van unil dromen en tse’azien)

ve’kì: [v·EP."k·I] PF wwo. hatenvewng: [v·EwN] PF wwo. letten op, verantwoor-

delijk zijn voorvezeyko: [vE.zEj."ko] PF wwo. in orde brengen,

organiseren (afgeleid van vezo in orde zijn)vin: [v·in] PF wwo. verzoek, vragen om

25

Page 26: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

vingkap: ["v·iN.k·ap^] PF wwo. een ingevingkrijgen, een licht opgaan

vll: [v·l"] PF wwn., wwo. aanwijzen

wan: [w·an] PF wwo. verbergenwäte: [wæ."t·E] PF wwo. discussieren, redetwis-

tenwätx: [w·æt'] PF wwo. slecht zijn inweyn: [w·Ejn] PF wwo. tekenen, illustrerenwìngay: [w·I."Naj] PF wwo. bewijzen (afgeleid

van wìntxu laten zien en ngay waar)wìntxu: [w·In."t'·u] PF wwo. laten zienwo: [w·o] PF wwo. reiken naaryäkx: [J·æk'] PF wwo. niet opmerken, negerenyän: [j·æn] PF wwo. vastmaken, vastbindenyem: [j·Em] PF wwo. neerzetten, plaatsenyemstokx: ["j·Em.stok'] PF wwo. aantrekken

(kleding) (sam. van yem sìn aantrekken entokx lichaam)

yìm: [j·Im] PF wwo. bindenyom: [j·om] PF wwo. eten

yora’: [j·o."R·aP] PF wwo. winnenyune: ["j·u.n·E] PF wwo. luisteren naar (doel-

bewust)yur: [j·uR] PF wwo. wassenza’ärìp: [za."P·æ.R·Ip^] PF wwo. trekken (afge-

leid van ’ärìp move)zamunge: [za."m·u.N·E] PF wwo. brengen (afge-

leid van munge gaan)zasrìn: [za."sR·In] PF wwo. lenen (van iemand)

(afgeleid van srìn tijdelijk overhandigen vande een naar een ander)

zerok: ["z·E.R·ok^] PF wwo. herinnerenzet: [z·Et^] PF wwo. gedragen (emotioneel), een

air hebben jegenszeyko: [zEj."k·o] PF wwo. genezen, repareren

(afgeleid van zo gezond zijn en «eyk» cau-satief invoegsel)

zìm: [z·Im] PF wwo. voelen (niet doelbewust)zong: [z·oN] PF wwo. redden, verdedigen

wwsn.

’ìn: [P·In] PF wwsn. bezig zijn, druk zijnkllfro’: [kl

"."fR·oP] PF wwsn. verantwoordelijk

zijnlìm: [l·Im] PF wwsn. ver weg zijnlu: [l·u] PF wwn., wwsn. zijn (existentieel) (ex-

istentieel werkwoord) (geeft bezit aan metdatief van bezitter)

maweypey: [ma."wEj.p·Ej] PF wwsn. geduldhebben (oi) (sam. van mawey kalm en peywachten)

newomum: [n·Ew."o.mum] PF wwsn. nieuws-gierig zijn, willen weten (sam. van new willen

en omum weten)sim: [s·im] PF wwsn. dichtbij zijnsulìn: ["s·u.l·In] PF wwsn. bezig zijn (positief),

iets doen wat je leuk en opwekkend vindt (afge-leid van ’ìn bezig zijn)

vrrìn: ["v·r".·In] PF wwsn. bezig zijn (negatief),

moe/overweldigd zijn door een activiteit (afge-leid van ’ìn bezig zijn)

yo’: [j·oP^] PF wwsn. perfect zijn, foutloos zijnzo: [z·o] PF wwsn. gezond zijn, goed functione-

ren, zijn zoals het hoort

zn.

’akra: ["Pak.Ra] PF zn. grond (vruchtbaar)’ali’ä: [Pa."liP.æ] PF zn. kraag / choker’ana: ["Pa.na] PF zn. hangende liaan’are: ["Pa.RE] PF zn. poncho, cape, sjaal’asap: ["Pa.sap^] PF zn. plotse schok’awkx: [Pawk'] PF zn. rotswand’awm: [Pawm] PF zn. kamp’e’in: [PE."Pin] PF zn. kalebas’e’insey: [PE."Pin.SEj] PF zn. beker (gemaakt van

een kalebas) (sam. van ’e’in kalebas en seybeker, kom (minimaal aangepaste natuurlijke

bronnen))’ekong: ["PE.koN] PF zn. ritme’ekxinum: [PE."k'i.num] PF zn. strakheid, losheid

(sam. van ’ekxin strak en um los)’emyu: ["PEm.ju] PF zn. kok (afgeleid van ’em

koken)’en: [PEn] PF zn. gok, voorgevoel, intuitie’etnaw: ["PEt.naw] PF zn. schouder’evan: ["PE.van] PF zn. jongen (spreektaal) (afge-

leid van ’evengan jongen)’eve: ["PE.vE] PF zn. meisje (spreektaal) (afgeleid

26

Page 27: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

van ’evenge meisje)’eveng: ["PE.vEN] PF zn. kind’evengan: ["PE.vE.Nan] PF zn. jongen (afgeleid

van ’eveng kind)’evenge: ["PE.vE.NE] PF zn. meisje (afgeleid van

’eveng kind)’evi: ["PE.vi] PF zn. kindje (aanhankelijke vorm

van ’eveng kind)’ewll: ["PE.wl

"] PF zn. plant

’ewrang: ["PEw.RaN] PF zn. weefgetouw’eylan: ["PEj.lan] PF zn. vriend’eylanay: [PEj.la."naj] PF zn. bekende (met po-

tentieel een vriend te worden) (afgeleid van’eylan vriend)

’eyt: [PEjt^] PF zn. het symbool 8 (niet de waardeacht)

’it: [Pit^] PF zn. beetje, kleine hoeveelheid’itan: ["Pi.tan] JC,PF zn. zoon’ite: ["Pi.tE] JC,PF zn. dochter’itetsyìp: ["Pi.tE.>tsjIp^] PF zn. dochtertje

(kooswoord) (afgeleid van ’ite dochter)’ìheyu: [PI."hE.ju] PF zn. spiraal’llngo: ["Pl

".No] PF zn. heup

’ok: [Pok^] PF zn. herinnering’okrol: [Pok."Rol] PF zn. geschiedenis (oud) (af-

geleid van ’ok herinnering en rol lied)’oktrr: ["Pok.tr

"] PF zn. herdenkingsdag (sam.

van ’ok herrinnering en trr dag)’okvur: [Pok."vuR] PF zn. geschiedenis (niet oud)

(sam. van ’ok herinnering en vur verhaal)’ompin: ["Pom.pin] PF zn. violet, paars, magenta

(afgeleid van ’om paars)’on: [Pon] PF zn. vorm’ongopyu: ["Po.Nop.ju] PF zn. ontwerper (afge-

leid van ’ongop ontwerp)’opin: ["Po.pin] PF zn. kleur’opinvultsyìp: ["Po.pin.vul.>tsjIp^] PF zn.

(was)krijtje (sam. van ’opin kleur en vult-syìp stok)

’ora: ["Po.Ra] PF zn. meer’oratsyìp: ["Po.Ra.>tsjIp^] PF zn. plas, poel (afge-

leid van ’ora meer)’otxang: [Po."t'aN] PF zn. muziekinstrument (al-

gemene term)’rrpxom: ["Pr

".p'om] PF zn. donder, onweer

’u: [Pu] PF zn. ding (object, feit)’umtsa: ["Pum.

>tsa] PF zn. medicijn

’upxare: [Pu."p'a.RE] PF zn. boodschap, bericht’ur: [PuR] PF zn. zicht, uitzicht, aangezicht

afpawng: [a."fpawN] PF zn. rouwalo: ["a.lo] PF zn. tijd, beurt, een van een herha-

lende actieam’a: [am."Pa] PF zn. twijfelatan: [a."tan] JC zn. lichtatanvi: [a."tan.vi] PF zn. lichtstraal (afgeleid

van atan licht)atanzaw: [a."tan.zaw] PF zn. gevorkte bliksem

(afgeleid van atan licht en swizaw pijl)atxkxe: [at'."k'E] PF zn. landatxkxerel: [at'."k'E.REl] PF zn. (land)kaart (sam.

van atxkxe land en rel afbeelding)au: ["a.u] JC zn. trommel (gemaakt van huiden)aungia: [a."u.Ni.a] PF zn. voorteken, omenayu: [a."ju] PF zn. dingen (afgeleid van ’u ding)

(nooit meervoud u)äie: [æ."i.E] PF zn. visie (spiritueel)ätxäle: [æ."t'æ.lE] PF zn. verzoekeampin: ["E.am.pin] PF zn. blauw, groen (afge-

leid van ean blauw, groen)ekxan: [E."k'an] PF zn. barricade, obstakeleltu: ["El.tu] PF zn. breineltu lefngap: ["El.tu lE."fNap^] Prr zn. computer

(sam. van eltu brein en lefngap metalen)emkäfya: [em."kæ.fja] PF zn. voorde, overste-

ekplaats (afgeleid van emkä oversteken enfya’o pad)

eolì’uvi: ["E.o.lI.Pu.vi] PF zn. prefix (afgeleidvan eo– voor en lì’u woord)

epxang: [E."p'aN] PF zn. stenen pot die een kleinegiftige spinachtige bevat

ewktswo: ["Ewk.>tswo] PF zn. smaak (zintuig)

(afgeleid van ewku proeven)eyawrfya: [e."jawR.fja] PF zn. juiste manier (om

iets te doen), correcte pad (afgeleid van eyawrjuist, correct en fya’o pad, wijze, manier)

eyktan: ["Ejk.tan] JC zn. leider (afgeleid vaneyk leiden)

eyktanay: [Ejk.ta."naj] JC,PF zn. onderbaas, éénstap onder leider (afgeleid van eyktan leider)

eykyu: ["Ejk.ju] PF zn. leider (tijdelijk, b.v. vaneen kleine groep als een jacht-groep) (afgeleidvan eyk leiden)

fahew: [fa."hEw] PF zn. geurfayluta: [faj."lu.ta] PF zn. deze woorden (sa-

mentrekking van fay+li’u–t a, patientief.)fäpa: ["fæ.pa] PF zn. top, bovenkantfe’ran: ["fEP.Ran] PF zn. beschadigde natu-

ur/basis, iets dat slecht ontvangen wordt of be-

27

Page 28: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

schadigd (sam. van fe’ slecht en ran natuur,essentie)

fe’ranvi: ["fEP.Ran.vi] PF zn. blaam, misvorming,vlek (afgeleid van fe’ran beschadigde natuur)

fekem: ["fE.kEm] PF zn. ongeluk (sam. van fe’slecht en kem actie)

fekum: ["fE.kum] PF zn. nadeel, bezwaar, keerzij-de (sam. van fe’ slecht en kum resultaat)

fil: [fil] PF zn. kinderspeelgoedfìtseng(e): [fI.">tsEN(E)] PF bw., zn. hier, deze

plaats (afgeleid van tseng plaats)fìtxon: [fI."t'on] PF bw., zn. vannacht (afgeleid

van txon nacht)fkxara: ["fk'a.Ra] PF zn. stress (mentaal of emo-

tioneel gevoel)fkxen: [fk'En] PF zn. groente (eten)fkxile: ["fk'i.lE] PF zn. halskettingflawkx: [flawk'] PF zn. leer, lederflawm: [flawm] PF zn. wangflew: [flEw] PF zn. keelflìnutx: [flI."nut'] PF zn. dikte (sam. van flì dun

en nutx dik)fmawn: [fmawn] PF zn. nieuws, iets om te mel-

denfmawnta: [fmawnta] PF zn. dat nieuws (sa-

mentrekking van fmawn–it a)fmokx: [fmok'] PF zn. jalouzie, nijdfnawe’tu: [fna."wEP.tu] PF zn. lafaard (afgeleid

van fnawe’ laf )fnel: [fnEl] PF zn. soort, typefnelan: ["fnE.lan] PF zn. man (afgeleid van fnel

soort, type)fnele: ["fnE.lE] PF zn. vrouw (afgeleid van fnel

soort, type)fnetxum: [fnE."t'um] PF zn. allergeen (afgeleid

van txum vergif )fngap: [fNap^] PF zn. metaalfngä’tseng: ["fNæP.

>tsEN] PF zn. toilet (op Aar-

de) (sam. van fngä’ zich ontlasten en tsengplaats)

fpeio: [fpE."i.o] PF zn. uitdaging (ceremonieel)fpìlfya: ["fpIl.fja] PF zn. gedachtenpatroon, ma-

nier van denken (sam. van fpìl denken enfya’o manier)

fpom: [fpom] PF zn. vrede, gelukfpomron: [fpom."Ron] PF zn. gezondheid of wel-

zijn (mentaal) (afgeleid van fpom welzijn enronsem gedachten) avm.

fpomtokx: [fpom."tok'] PF zn. gezondheid (fysi-ek) (sam. van fpom welzijn en tokx lichaam)avm.

fra’u: ["fRa.Pu] PF zn. alles (afgeleid van ’uding)

frapo: ["fRa.po] PF zn. iedereen (afgeleid van pohij/zij)

frir: [fRiR] PF zn. laagfrrtu: ["fr

".tu] PF zn. gast, bezoeker

fta: [fta] PF zn. knoopftawnemkrr: [ftaw."nEm.kr

"] PF zn. verleden

(sam. van ft«awn»em voorbij gaan en krrtijd)

ftärpa: ["ftæR.pa] PF zn. linkerkant (sam. vanftär links en pa’o kant)

ftxì: [ft'I] PF zn. tongftxozä: [ft'o."zæ] PF zn. feestdag, blijde gebeurte-

nisftxulì’uyu: [ft'u."lI.Pu.ju] PF zn. orator, (publie-

ke) spreker (afgeleid van ftxulì’u oreren, toe-spraak houden)

fwep: [fwEp^] PF zn. stof (op een oppervlak)fwìng: [fwIN] PF zn. vernedering, verlegenheid,

gezichtsverliesfwopx: [fwop'] PF zn. stof (in de lucht) (afgeleid

van fwep stof en pìwopx wolk)fya’o: ["fja.Po] PF zn. pad, wijze, manierfyalì’u: ["fja.lI.Pu] PF zn. bijwoord (sam. van

fya’o pad, manier en lì’u woord)fyan: [fjan] PF zn. constructie bedoeld om iets

schoon en van de grond te houdenfyanyì: ["fjan.jI] PF zn. rek, plank (sam. van fy-

an constructie bedoeld om iets schoon en vande grond te houden en yì plank, trede, rand, ni-veau)

fyanyo: ["fjan.jo] PF zn. tafel, verhoogd werk-blad (sam. van fyan constructie bedoeld omiets schoon en van de grond te houden en yo op-pervlak) Noot: in spreektaal kan yo gebruiktworden i.p.v. fyanyo.

fyawìntxuyu: [fja.wIn."t'u.ju] PF zn. gids (per-soon) (afgeleid van fyawìntxu leiden)

fyeyntu: ["fjEjn.tu] PF zn. volwassen persoon(afgeleid van fyeyn rijp, volgroeid)

fyinep’ang: [fjin.Ep."PaN] PF zn. graad van com-plexiteit (sam. van fyin simpel en ep’angcomplex)

ha’ngir: [haP."NiR] PF zn. middaghafyon: [ha."fjon] PF zn. wijsheid

28

Page 29: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

hangvur: ["haN.vuR] PF zn. grapje, leuk verhaal(sam. van hangham lachen en vur verhaal)

hapxì: [ha."p'I] PF zn. deelhapxìtu: [ha."p'I.tu] PF zn. lid (afgeleid van

hapxì onderdeel)hawmpam: ["hawm.pam] PF zn. lawaai, een

excessief, onnodig, ongepast, onverwachts ofontstellend geluid (afgeleid van hawngovervloed en pam geluid)

hawng: [hawN] PF zn. overvloedhawntsyokx: [hawn."

>tsjok'] PF zn. handschoen

(sam. van hawnu bescherm en tsyokx hand)hawnven: [hawn."vEn] PF zn. schoen (sam. van

hawnu beschermen en venu voet)hawre’: [haw."REP] PF zn. hoed (sam. van

hawnu bescherm en re’o hoofd)hawtsyìp: ["haw.

>tsjIp^] PF zn. tukje, kort slaapje

(afgeleid van hahaw slaap)hän: [hæn] PF zn. net, webhefitswo: ["hE.fi.>tswo] PF zn. reuk (zintuig) (af-

geleid van hefi ruiken)hermeyp: [hER."mEjp^] PF zn. sneeuwbui (afge-

leid van herwì sneeuw en meyp zwak)hertxayo: ["hER.t'a.jo] PF zn. sneeuwveld (afge-

leid van herwì sneeuw en txayo veld)herwì: ["hER.wI] PF zn. sneeuwherwìva: ["hER.wI.va] PF zn. sneeuwvlok (afge-

leid van herwì sneeuw en ìlva vlok)heyr: [hEJR] PF zn. borstkashì’ang: ["hI.PaN] PF zn. insect (sam. van hì’i kle-

in en ioang dier)hìkrr: ["hI.kr

"] PF zn. seconde, korte tijd (sam.

van hì’i klein en krr tijd)hìmpxì: [hIm."p'I] PF zn. minderheid, minste,

klein deelhìmtxan: [hIm."t'an] PF zn. aantal (sam. van

hìm klein en txan veel)hìmtxew: [hIm."t'Ew] PF zn. minimum (sam.

van hìm klein en txew limiet)hoan: ["ho.an] PF zn. comfortholpxay: [hol."p'aj] PF zn. hoeveelheid (sam.

van hol weinig en pxay veel)hrrap: ["hr

".ap^] PF zn. gevaar

hufwe: [hu."fwE] PF zn. windhufwetsyìp: [hu."fwE.

>tsjIp^] PF zn. bries, windje

(afgeleid van hufwe wind)huru: ["hu.Ru] PF zn. pan, keteli’en: ["iP.En] JC zn. snaarinstrument

ikut: ["i.kut^] PF zn. grote stamper (maal-gereedschap); vlees-stamp-paal

inanfya: [i."nan.fja] PF zn. zintuig (sam. vaninan lezen, kennis vergaren via zintuiglijke in-voer en fya’o wijze, manier)

ingyen: ["iN.jEn] PF zn. gevoel van mysterie ofverwarring

ingyentsim: ["iN.jEn.>tsim] PF zn. mysterie, raad-sel (sam. van ingyen gevoel van mysterie entsim bron)

ingyentsyìp: ["iN.jEn.>tsjIp^] PF zn. truuk,kunstje, vingervlugheid (afgeleid van ingy-en gevoel van mysterie)

ioang: [i."o.aN] PF zn. dier, beestioi: [i."o.i] PF zn. versiering of ceremonieel sieraadionar: ["i.o.naR] PF zn. harpijrijder oogkleppenirayo: [i."Ra.jo] JC zn., tw. bedankt, dank jeìlva: ["Il.va] PF zn. vlok, druppelìpxa: [I."p'a] RL,PF zn. varenkaryu: ["kaR.ju] PF zn. leraar (afgeleid van kar

teach)karyunay: [kaR.ju."naj] PF zn. leraar in oplei-

ding (afgeleid van karyu leraar)kato: ["ka.to] PF zn. ritmekavuk: [ka."vuk^] PF zn. verraadkaym: [kajm] PF zn. avond (voor schemering, la-

te middag)käpxì: [kæ."p'I] PF zn. achterkant (deel of sectie)

(sam. van kä ga en hapxì deel)kelku: ["kEl.ku] PF zn. thuis, huiskem: [kEm] PF zn. actie, daadkemlì’u: ["kEm.lI.Pu] PF zn. werkwoord (sam.

van kem actie en lì’u woord)kemlì’uvi: ["kEm.lI.Pu.vi] PF zn. invoegsel (af-

geleid van kemlì’u werkwoord)ketuwong: ["kE.tu.woN] PF zn. vreemdelingkewan: ["kE.wan] PF zn. leeftijd (afgeleid van

koak oud en ’ewan jong)key: [kEj] PF zn. gezichtkeye’ung: [kE."jE.PuN] PF zn. krankzinnigheidkeyrel: ["kEj.REl] PF zn. gezichtsuitdrukking

(sam. van key gezicht en rel afbeelding)kifkey: [ki."fkEj] PF zn. wereld (fysiek, solide)kilvan: [kil."van] PF zn. rivierkinam: [ki."nam] PF zn. beenkinamtil: [ki."nam.til] PF zn. knie (sam. van ki-

nam been en til verbinding)kintrr: ["kin.tr

"] PF zn. week (afgeleid van kinä

zeven en trr dag)

29

Page 30: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

kintrram: ["kin.tr".am] PF zn. vorige week (afge-

leid van kintrr week)kintrray: ["kin.tr

".aj] PF zn. volgende week (af-

geleid van kintrr week)kìng: [kIN] PF zn. draadkìte’e: [kI.tE."PE] PF zn. dienstkllpa: ["kl

".pa] PF zn. bodem

kllpxìltu: [kl"."p'Il.tu] PF zn. gebied, territorium

kllrikx: [kl"."rik'] PF zn. aardbeving (sam. van

kllte grond en rikx bewegen)kllte: ["kl

".tE] PF zn. grond

klltseng: ["kl".>tsEN] PF zn. positie (afgeleid van

tseng plaats)ko’on: ["ko.Pon] PF zn. ring, ovaal, ongeveer ron-

de gesloten vorm (afgeleid van koum rond,gebogen en ’on vorm)

koaktan: ["ko.ak.tan] PF zn. oude man (afgeleidvan koak oud, op leeftijd)

koakte: ["ko.ak.tE] PF zn. oude vrouw (afgeleidvan koak oud, op leeftijd)

koaktu: ["ko.ak.tu] PF zn. oud persoon (afgeleidvan koak oud, op leeftijd)

koren: [ko."REn] PF zn. regel, richtlijnkrr: [kr

"] PF zn. tijd

kum: [kum] PF zn. resultaatkurfyan: ["kuR.fjan] PF zn. mand of opgehangen

rek (sam. van kur hangen en fyan constructiebedoeld om iets schoon en van de grond te hou-den)

kurfyavi: ["kuR.fja.vi] PF zn. haak (om iets aanop te hangen) (afgeleid van kurfyan mand ofopgehangen rek)

kuru: ["ku.Ru] PF zn. neurale vlechtkxa: [k'a] PF zn. mondkxam: [k'am] PF zn. middenkxamtrr: ["k'am.tr

"] PF zn. middag (12 uur ’s

middags) (sam. van kxam midden en trr dag)kxamtrrmaw: ["k'am.tr

".maw] PF zn. de tijd net

na middag, vroege namiddag (sam. van kxam-trr middag en maw na)

kxamtseng: ["k'am.>tsEN] PF zn. middelpunt,

plaats in het midden (sam. van kxam middenen tseng plaats)

kxamtxomaw: ["k'am.t'o.maw] PF zn. na mid-dernacht (sam. van kxamtxon middernachten maw na)

kxamtxon: ["k'am.t'on] PF zn. middernacht(sam. van kxam midden en txon nacht)

kxamyì: ["k'am.jI] PF zn. gemiddeld niveau(sam. van kxam midden en yì niveau)

kxap: [k'ap^] PF zn. bedreigingkxaylyì: ["k'ajl.jI] PF zn. hoog niveau (sam. van

kxayl hoog en yì niveau)kxemyo: ["k'Em.jo] PF zn. muur, verticaal op-

pervlak (sam. van kxem verticaal zijn en yooppervlak)

kxener: ["k'E.nER] PF zn. rookkxetse: ["k'E.>tsE] PF zn. staartkxeyey: ["k'E.jEj] PF zn. foutkxitx: [k'it'] PF zn. doodkxìmyu: ["k'Im.ju] PF zn. aanvoerder, iemand die

authoriteit over anderen heeft (afgeleid vankxìm commanderen, bevelen, taken verdelen)

kxll: [k'l"] PF zn. aanval

kxor: [k'oR] PF zn. een brede bank krachtige wa-tervallen, bekend om de oorverdovende en dode-lijke kracht (telbaar, maar komt zelden voor)

kxu: [k'u] PF zn. onheil, schadekxumpay: ["k'um.paJ] PF zn. visceuse vloeistof,

gel (afgeleid van kxum visceus, gelatineach-tig, dik)

kxutu: ["k'u.tu] PF zn. vijand (afgeleid van kxuonheil, schade)

lamaytxa: [la.maj."t'a] PF zn. overstrominglawnol: ["law.nol] PF zn. grote vreugdelawr: [lawR] PF zn. melodielayompin: [la."jom.pin] PF zn. zwart (afgeleid

van layon zwart)leioae: [lE.i.o."a.E] PF zn. respectlertu: ["lER.tu] PF zn. collegalew: [lEw] PF zn. deksellie: ["li.E] PF zn. ervaringlini: ["li.ni] PF zn. jong (van een dier, vogel, vis,

insect)liswa: [li."swa] PF zn. voedinglì’fya: ["lIP.fja] PF zn. taal (sam. van lì’u woord

en fya’o wijze, manier)lì’fyaolo’: ["lIP.fja.o."loP] PF zn. taalgroep, taal-

gebruikers (sam. van lì’fya taal en olo’ clan)lì’fyavi: ["lIP.fja.vi] PF zn. uitdrukking, stuk taal

(afgeleid van lì’fya taal)lì’kong: ["lIP.koN] PF zn. lettergreep (sam. van

lì’u woord en ’ekong ritme)lì’u: ["lI.Pu] PF zn. woordlì’ukìng: ["lI.Pu.kIN] PF zn. zin (sam. van lì’u

woord en kìng draad)

30

Page 31: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

lì’ukìngvi: ["lI.Pu.kIN.vi] PF zn. zinsdeel (afge-leid van lì’ukìng zin)

lì’upam: ["lI.Pu.pam] PF zn. accent (sam. vanlì’u woord en pam geluid)

lì’upuk: ["lI.Pu.puk^] PF zn. woordenboek (sam.van lì’u woord en puk boek (leenwoord uit hetEngels))

lì’uvan: ["lI.Pu.van] PF zn. woordgrap, woord-spel (sam. van lì’u woord en uvan spel)

lì’uvi: ["lI.Pu.vi] PF zn. affix (afgeleid van lì’uwoord)

lo’a: ["lo.Pa] PF zn. totem, amuletloi: ["lo.i] PF zn. eilomtu: ["lom.tu] PF zn. persoon die gemist wordt

(afgeleid van lom missend, vermist)loran: ["lo.Ran] PF zn. elegantie, gratie (sam. van

lor mooi en ran natuur, essentie)lrrtok: ["lr

".tok^] PF zn. glimlach

lun: [lun] PF zn. redenlupra: ["lup.Ra] PF zn. stijlmasat: ["ma.sat] PF zn. borstplaat (bewapening)mauti: ["ma.u.ti] PF zn. fruitmaweypeyyu: [ma."wEj.pEj.ju] PF zn. Iemand

die geduldig is (afgeleid van maweypey ge-duld hebben)

mawl: [mawl] PF zn. halfmekre: ["mEk.RE] PF zn. voorraadmektseng: ["mEk.

>tsEN] PF zn. opening, breuk

(sam. van mek leeg en tseng plaats)menari: [mE."na.Ri] PF zn. ogen (twee) (afgeleid

van me+ tweevoud en nari oog)meoauniaea: [�mE.o.a.u.ni.a."E.a] PF zn. harmo-

nie, een zijn met de natuurmerki: ["mER.ki] PF zn. rek/rooster op de grond

(om vlees te roken)mesrram: [mE.sr

"."am] PF zn., bw. eergisteren,

twee dagen geleden (afgeleid van trr dag)mesrray: [mE.sr

"."aj] PF zn., bw. overmorgen,

over twee dagen (afgeleid van trr dag)meuia: [mE."u.i.a] PF zn. eermeyptu: ["mEjp.tu] PF zn. zwakkeling (afgeleid

van meyp zwak)miktsang: ["mik.

>tsaN] PF zn. oorbel (sam. van

mikyun oor en tsang piercing)mikyun: ["mik.jun] JC zn. oormìfa: ["mI.fa] or [mI."fa] PF zn., bw. binnenmìnyu: ["mIn.ju] PF zn. draaier (afgeleid van

mìn draai)mo: [mo] PF zn. ruimte, ommuurd open gebied

mo’ara: [mo."Pa.Ra] PF zn. verzamelplaatsmo a fngä’: ["mo a "fNæP] PF zn. toilet (op Aarde)

(sam. van mo ruimte, ommuurd open gebieden (a) fngä’ zich ontlasten)

mokri: ["mok.Ri] PF zn. stemmowar: [mo."waR] PF zn. adviesmowarsiyu: [mo."waR.si.ju] PF zn. adviseur (af-

geleid van mowar adviseren)mrrtrr: ["mr

".tr"] PF zn. vijfdaagse werkweek (af-

geleid van mrr vijf en trr dag)munsna: ["mun.sna] PF zn. paar (afgeleid van

mune twee en sna’o set, groep)muntrr: ["mun.tr

"] PF zn. weekeinde (afgeleid

van mune twee en trr dag)muntrram: ["mun.tr

".am] PF zn. vorig weekeinde

(afgeleid van muntrr weekeinde)muntrray: ["mun.tr

".aj] PF zn. volgend weekein-

de (afgeleid van muntrr weekeinde)muntxatan: [mun."t'a.tan] PF zn. man, echtge-

noot (afgeleid van muntxatu ega)muntxate: [mun."t'a.tE] PF zn. vrouw, echtgeno-

te (afgeleid van muntxatu ega)muntxatu: [mun."t'a.tu] PF zn. ega, echtge-

noot/echtgenote (afgeleid van muntxa ge-paard)

na’rìng: ["naP.RIN] PF zn. bos, woudnaer: [na."ER] PF zn. drankje, iets dat gedronken

kan wordennari: ["na.Ri] PF zn. oognawmtu: ["nawm.tu] PF zn. groot persoon (af-

geleid van nawm groot)nayn: [najn] PF zn. het symbool 9 (niet de waarde

negen)neni: ["nE.ni] PF zn. zandneympin: ["nEjm.pin] PF zn. lichte kleur (afge-

leid van neyn licht, wit-tinten)ngam: [Nam] PF zn. echongampam: ["Nam.pam] PF zn. rijm (sam. van

ngam echo en pam geluid)ngawng: [NawN] PF zn. wormngäng: [NæN] PF zn. maagngep: [NEp^] PF zn. navelngimpup: [Nim."pup^] PF zn. lengte (afgeleid

van ngim lang en pup kort)ngip: [Nip^] PF zn. ruimte, open of grenzeloos ge-

biedngoa: ["No.a] PF zn. modderngopyu: ["Nop.ju] PF zn. maker (afgeleid van

ngop maken, creëeren)

31

Page 32: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

ngrr: [Nr"] PF zn. wortel

ngrrpongu: ["Nr".po.Nu] PF zn. burgerinitiatief,

activisme (van grassroot) (sam. van ngrr wor-tel en pongu groep)

ngulpin: ["Nul.pin] PF zn. grijs (afgeleid vanngul grijs, grauw)

nguway: ["Nu.waj] PF zn. gehuil, roep van eenslangewolf (afgeleid van way lied)

nikre: ["nik.RE] PF zn. haarnikroi: [nik."Ro.i] PF zn. haar-sieraad (sam. van

nikre haar en ioi sieraad)niktsyey: ["nik.>tsjEj] PF zn. eetbare wrap (voed-

sel ingewikkeld in eetbare bladeren of lianen)(sam. van nik handig en tsyey snack, lichtemaaltijd)

nivi: ["ni.vi] PF zn. slaap hangmat (algemeneterm)

nìkx: [nIk'] PF zn. grindnrra: ["nr

".a] PF zn. trots, gevoel van trots

numeyu: ["nu.mE.ju] PF zn. student, leerling(afgeleid van nume leren)

numtseng: ["num.>tsEN] PF zn. school (sam. van

nume leren en tseng plaats)numtsengvi: ["num.

>tsEN.vi] PF zn. klaslokaal,

deel v.e. school (afgeleid van numtsengschool)

numultxa: [nu.mul."t'a] PF zn. les (voor in-structie) (sam. van nume leren en ultxa bi-jeenkomst)

numultxatu: [nu.mul."t'a.tu] PF zn. klasgenoot(afgeleid van numultxa les (voor instructie))

oare: [o."a.RE] PF zn. maanoeyk: [o."Ejk^] PF zn. oorzaakokup: ["o.kup^] PF zn. melkolo’eyktan: [o.lo."PEjk.tan] JC zn. opperhoofd

(sam. van olo’ stam en eyktan leider)ontsang: ["on.>tsaN] PF zn. neusring (sam. van

ontu neus en tsang piercing)ontu: ["on.tu] JC zn. neuspa’o: ["pa.Po] PF zn. kantpam: [pam] PF zn. geluidpamrel: [pam."REl] PF zn. geschrift (sam. van

pam geluid en rel afbeelding)pamrelfya: [pam."REl.fja] PF zn. spelling (afge-

leid van pamrel schrijven en fya’o manier)pamrelsiyu: [pam."rEl.si.ju] PF zn. schrijver

(afgeleid van pamrel geschrift)pamrelvi: [pam."REl.vi] PF zn. letter (fonetisch

symbool) (afgeleid van pamrel schrijven)

pamrelvul: [pam."rel.vul] zn. pen, potlood, lett.schrijfstok" (sam. van pamrel geschrift envul tak (van een boom))

pamrelvul lerìn: [pam."rel.vul le."RIn] PF zn.potlood, lett. "houten schrijfstok" (sam. vanpamrelvul pen, potlood en lerìn houten, vanhout)

pamtseo: ["pam.>tsE.o] PF zn. muziek (sam. van

pam geluid en tseo kunst)pamtseongopyu: [pam.

>tsE.o."Nop.ju] PF zn.

muzikant, componist (sam. van pamtseo mu-ziek en ngopyu maker) eg. James Horner

pamtseotu: ["pam.>tsE.o.tu] PF zn. muzikant (af-

geleid van pamtseo muziek)pamuvan: ["pam.u.van] PF zn. klankenspel

(sam. van pam geluid en uvan spel)pan: [pan] PF zn. derde, een derdeparul: [pa."Rul] PF zn. wonderparultsyìp: [pa."Rul.>tsjIp^] PF zn. liefkozende

term voor kinderen (lett.: klein wonder) (afge-leid van parul wonder)

paskalin: [pa.ska."lin] PF zn. zoet besje(koosnaam) (afgeleid van pasuk bes en(a)kalin zoet)

pasuk: ["pa.suk^] PF zn. bespawk: [pawk^] PF zn. hoorn, blaasinstrumentpay: [paj] PF zn. water, vloeistofpayfya: ["paj.fja] PF zn. stroom (sam. van pay

water en fya’o pad)payìva: ["paj.I.va] PF zn. waterdruppel (afgeleid

van pay water en ìlva druppel)payoang: [paj."o.aN] PF zn. vis (sam. van pay

water en ioang dier)paysena: ["paj.sE.na] PF zn. watervat (sam. van

pay water en sähena drager)paysmung: ["paJ.smuN] PF zn. waterdrager

(sam. van pay water en smung transportin-strument)

paytxew: [paj."t'Ew] PF zn. kustlijn, water grens(sam. van pay water en txew limiet)

pängkxo: [p·æN."k'·o] PF zn. praten, een gesprekvoeren(F)

pängkxoyu: [pæN."k'o.ju] PF zn. gepraat (afge-leid van pängkxo praten)

pängkxoyu lekoren: [pæN."k'o.ju lE.ko."REn]PF zn. advocaat (sam. van pängkxoyu pra-ter en lekoren volgens de wet)

pänu: ["pæ.nu] PF zn. beloftepewn: [pEwn] PF zn. nek

32

Page 33: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

pil: [pil] PF zn. gezichts-streeppinvul: ["pin.vul] PF zn. (was)krijtje (sam. van

’opin kleur en vul tak (van een boom)) kortvoor ’opinvultsyìp

pizayu: ["pi.za.ju] PF zn. voorouderpìwopx: [pI."wop'] PF zn. wolkpìwopxtsyìp: [pI."wop'.

>tsjIp] PF zn. nevel (af-

geleid van pìwopx wolk) lett.: ’kleine wolk’plltxeyu: [pl

"."t'E.ju] PF zn. spreker (afgeleid

van plltxe spreken)pongu: ["po.Nu] PF zn. een groep mensen (afge-

leid van po hij/zij) avm.prrku: ["pr

".ku] PF zn. baarmoeder (sam. van

prrnen baby en kelku huis)prrkxentrrkrr: [pr

".k'En.tr

".kr

"] Skxawng zn. rook-

plezier overdag, trillende tong (Na’vi idioom)(van prrte’ plezierig, kxener roken, trr dagand krr tijd)

prrnen: ["pr".nEn] PF zn. kind, baby

prrnesyul: ["pr".nE.sjul] PF zn. knop, kiem (sam.

van prrnen baby en syulang plant)prrsmung: ["pr

".smuN] PF zn. baby drager (sam.

van prrnen baby en smung transportinstru-ment)

prrwll: ["pr".wl

"] Prr zn. mos (sam. van prrnen

baby en ’ewll plant)pxawngip: ["p'aw.Nip^] PF zn. omgeving (sam.

van pxaw rondom en ngip ruimte)pxawpa: ["p'aw.pa] PF zn. grens, afbakening,

omtrek (sam. van pxaw rondom en pa’o zij-kant)

pxawpxun: ["p'aw.p'un] PF zn. armband (sam.van pxaw rondom en pxun arm)

pxen: [p'En] PF zn. stuk functionele kledingpxesrram: [p'E.sr

"."am] PF zn., bw. drie dagen ge-

leden (afgeleid van trr dag)pxesrray: [p'E.sr

"."aj] PF zn., bw. over drie dagen

(afgeleid van trr dag)pxorpam: ["p'oR.pam] PF zn. ejectieve medeklin-

ker (sam. van pxor exploderen en pam geluid)pxun: [p'un] PF zn. armpxuntil: ["p'un.til] PF zn. elleboog (sam. van px-

un arm en til verbinding)ral: [Ral] PF zn. betekenisram: [Ram] PF zn. bergramtsyìp: ["Ram.

>tsjIp^] PF zn. heuvel (afgeleid

van ram berg)ramunong: [Ra."mu.noN] PF zn. bron

ran: [Ran] PF zn. natuur, essentie; basis natuurvan iets wat volgt uit het totaal van diens on-derdelen; het best vertaald als ’persoonlijkheid’

raspu’: [Ra."spuP] PF zn. beenbeschermers (ge-bruikt in oorlog/strijd)

rawm: [Rawm] PF zn. bliksem (algemene uitdruk-king)

rawmpxom: ["Rawm.p'om] PF zn. donder enbliksem (afgeleid van rawm bliksem en ’rr-pxom donder)

rawng: [rawN] PF zn. ingang, deuropeningre’o: ["RE.Po] PF zn. hoofdrel: [REl] PF zn. beeldrel arusikx: ["rEl a.ru."sikx] PF zn. film, video

(sam. van rel afbeelding en rikx bewegen)reltseo: ["REl.>tsE.o] PF zn. beeldende kunst (sam.

van rel beeld en tseo kunst)reltseotu: ["REl.>tsE.o.tu] PF zn. kunstenaar (vi-

sueel) (afgeleid van reltseo visuele kunst)relvul: ["REl.vul] PF zn. pen, potlood, lett. ss-

chrijfstok"(korte vorm van pamrelvul)rem: [rEm] PF zn. brandstofrenten: ["REn.tEn] PF zn. bril (gemaakt van insec-

tenvleugels, gesneden uit hout etc.)renu: ["RE.nu] PF zn. patroonrewon: ["RE.won] PF zn. ochtendrey’eng: [REj."PEN] PF zn. de Balans van het Le-

ven (afgeleid van rey leven)reyfya: ["REj.fja] PF zn. manier van leven, cultu-

ur (sam. van rey leven en fya’o wijze, manier)reym: [REjm] PF zn. droog land (op het droge)reypay: ["REj.paj] PF zn. bloed (sam. van rey le-

ven en pay water)rimpin: ["Rim.pin] PF zn. geel (afgeleid van rim

geel)rina’: [Ri."naP] PF zn. zaad (afgeleid van atoki-

rina’ zaden van de Grote Boom)rì’ìr: ["RI.PIR] PF zn. reflectie, spiegelbeeldrìk: [RIk^] PF zn. bladrìn: [RIn] PF zn. houtrong: [RoN] PF zn. tunnelronguwayyu: [Ro."Nu.waj.ju] PF zn. huiler, ie-

mand die huilt (afgeleid van ronguway hui-len)

ronsem: ["Ron.sEm] PF zn. verstand, bewustzijnronsrel: ["Ron.sREl] PF zn. iets verbeeld (afgeleid

van ronsrelngop verbeelden)ropx: [Rop'] PF zn. gat (gaat dwars door object

heen)

33

Page 34: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

rum: [Rum] PF zn. balrurur: [Ru."RuR] PF zn. een water-stroom met ve-

el lucht-contact terwijl het over rotsen van eengeleidelijk neergaande stroom gaat (telbaar)

rusey: [Ru."sEj] PF bn., zn. levend, in leven, ietslevends (sam. van rey leven en «us» actief de-elwoord invoegsel)

sa’ewrang: [sa."PEw.RaN] PF zn. moederweef-getouw, gigantisch weefgetouw (afgeleid vansa’nok moeder en ’ewrang weefgetouw)

sa’nok: ["saP.nok^] PF zn. moeder (vansa’atenuk C)

sa’nu: ["saP.nu] PF zn. mama (aanhankelijkevorm van sa’nok moeder)

sa’nutsyìp: ["saP.nu.>tsjIp^] PF zn. moedertje (ge-bruikt voor jonge meisjes) (afgeleid van sa’numammie)

sa’sem: ["saP.sEm] PF zn. ouder of ouders (afge-leid van sa’nok moeder en sempul vader)

saho: [sa."ho] PF zn. gebed (afgeleid van ahobidden)

salewfya: [sa."lEw.fja] PF zn. richting, koers (af-geleid van salew doorgaan en fya’o pad)

satu’li: [sa."tuP.li] PF zn. erfgoed (Ook de naamvan de kantine in Disney’s Pandora)

sä’anla: [sæ."Pan.la] PF zn. verlangen (afgeleidvan ’anla verlangen naar)

sä’eoio: [sæ."PE.o.i.o] PF zn. ceremonie, ritueel,rite (afgeleid van ’eoio ceremonieel)

sä’ipu: [sæ."Pi.pu] PF zn. iets leuks (afgeleidvan ’ipu humoristisch)

sä’o: ["sæ.Po] PF zn. gereedschapsäfe’ul: [sæ."fE.Pul] PF zn. verslechtering (spe-

cifiek geval) (afgeleid van fe’ul slechter wor-den)

säflä: [sæ."flæ] PF zn. succes (een moment vansucces) (afgeleid van flä lukken, slagen)

säfmi: [sæ."fmi] PF zn. poging (afgeleid vanfmi proberen)

säfngo’: [sæ."fNoP] PF zn. voorwaarde, benodigd-heid (afgeleid van fngo’ vereisen)

säfpìl: [sæ."fpIl] PF zn. idee (afgeleid van fpìldenken)

säftxulì’u: [sæ.ft'u."lI.Pu] PF zn. toespraak (af-geleid van ftxulì’u oreren, toespraak houden)

säfyep: [sæ."fjEp^] PF zn. hendel (afgeleid vanfyep in de hand houden)

sähena: [sæ."hE.na] PF zn. drager (b.v. een pot ofmand) (afgeleid van hena dragen)

säkanom: [sæ."ka.nom] PF zn. iets dat ver-schaft/verkregen is, een bezitting (afgeleid vankanom verkrijgen)

säkxange: [sæ."k'a.NE] PF zn. geeuw (afgeleidvan kxange gapen)

sälang: [sæ."laN] PF zn. een ontdekkingsreis ofonderzoek (afgeleid van lang onderzoeken,verkennen)

sälatem: [sæ."la.tEm] PF zn. verandering (mo-ment van), wijziging, aanpassing (afgeleidvan latem veranderen)

sälätxayn: [sæ.læ."t'ajn] PF zn. verslaan, eenverlies (afgeleid van lätxayn verslagen)

säleymfe’: [sæ.lEjm."fEP] PF zn. klacht (afgeleidvan leymfe’ klagen)

säleymkem: [sæ.lEjm."kEm] PF zn. protest, eenmoment van protesteren (afgeleid van leym-kem protesteren)

sämok: [sæ."mok^] PF zn. suggestie, voorstel (af-geleid van mok voorstellen)

sämunge: [sæ."mu.NE] PF zn. transportinstru-ment of apparaat (afgeleid van munge breng-en) Noot: In samentrekkingen vervallen deä en e, waardoor –smung ontstaat

sämyam: [sæm."yam] PF zn. omhelzing (afge-leid van meyam omhelzen)

sängä’än: [sæ.Næ."Pæn] PF zn. periode vanlijden, periode van depressie (afgeleid vanngä’än mentaal of emotioneel lijden)

sängop: [sæ."Nop^] PF zn. creatie (afgeleid vanngop creëeren)

sänrr: [sæ."nr"] PF zn. gloed; lichtbron, lamp (af-

geleid van nrr gloeien)sänui: [sæ."nu.i] PF zn. fiasco (specifiek incident)

(afgeleid van nui falen)sänume: [sæ."nu.mE] PF zn. les, instructie (af-

geleid van nume leren)sänumvi: [sæ."num.vi] PF zn. les (afgeleid van

sänume onderwijs)säomum: [sæ."o.mum] PF zn. (stuk) informatie

(afgeleid van omum weten)säpenghrr: [sæ.pEN."hr

"] PF zn. waarschuwing

(afgeleid van penghrr waarschuwen)säpllhrr: [sæ.pl

"."hr

"] PF zn. waarschuwing (afge-

leid van pllhrr waarschuwen)säplltxe: [sæ.pl

"."t'E] PF zn. verklaring, uitdruk-

king (afgeleid van plltxe spreken)säplltxevi: [sæ.pl

"."t'E.vi] PF zn. commentaar

(afgeleid van säplltxe verklaring)

34

Page 35: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

säpom: [sæ."pom] PF zn. kus (afgeleid vanpom kussen)

särawn: [sæ."Rawn] PF zn. vervanging, substitu-ut, iets dat iets anders vervangt (afgeleid vanrawn vervangen)

särengop: [sæ."rE.Nop^] PF zn. ontwerp (specifi-ek geval) (afgeleid van rengop ontwerpen)

säro’a: [sæ."Ro.Pa] PF zn. grote daad, iets dat vol-bracht is

säseyto: [sæ.sEj."to] PF zn. slachtgereedschap(afgeleid van seyto slachten (het separeren ofverwerken van het karkas van een dood dier))

säsìlpey: [sæ.sIl."pEj] PF zn. hoop (specifiek ge-val) (afgeleid van sìlpey hopen)

säspxin: [sæ."sp'in] PF zn. ziekte (afgeleid vanspxin ziek)

säspxintsyìp: [sæ."sp'in.>tsjIp^] PF zn. kleine

aandoening (afgeleid van säspxin ziekte)säsrätx: [sæ."sRæt'] PF zn. ergernis, verveling

(door iemand) (afgeleid van srätx vervelen,lastig vallen)

säsrìn: [sæ."sRIn] PF zn. (uit)geleend object (af-geleid van srìn tijdelijk overgeven van de eennaar een ander)

sästarsìm: [sæ."staR.sIm] PF zn. collectie (doel-bewust door iemand bij elkaar gebracht) (afge-leid van starsìm verzamelen)

säsulìn: [sæ."su.lIn] PF zn. hobby, plezierige acti-viteit (afgeleid van sulìn bezig zijn (positief))

säsyep: [sæ."sjEp^] PF zn. val (afgeleid vansyep vangen)

sätare: [sæ."ta.RE] PF zn. verbinding, relatie (af-geleid van tare verbinden, relateren aan)

sätaron: [sæ."ta.Ron] PF zn. jacht (afgeleid vantaron jagen)

sätsan’ul: [sæ.">tsan.Pul] PF zn. verbetering (af-

geleid van tsan’ul beter worden)sätsìsyì: [sæ."

>tsI.sjI] PF zn. gefluister, fluistering

(afgeleid van tsìsyì fluisteren)sätswayon: [sæ."

>tswaj.on] PF zn. vlucht (het vli-

egen) (afgeleid van tswayon vliegen)sätsyìl: [sæ."

>tsjIl] PF zn. klim-evenement, een

klim (afgeleid van tsyìl klimmen)sävll: [sæ."vl

"] PF zn. teken, indicatie, signaal (af-

geleid van vll aanwijzen)säwäsul: [sæ."wæ.sul] PF zn. een competitie (af-

geleid van wäsul wedijveren)säwäsultsyìp: [sæ."wæ.sul.

>tsjIp^] PF zn. een

wedstrijd (afgeleid van säwäsul een compe-titie)

säwäte: [sæ.wæ."tE] PF zn. bron van dispuut, re-den van het argument (afgeleid van wäte re-detwisten)

säwìngay: [sæ.wI."Naj] PF zn. bewijs (specifiekbewijs) (afgeleid van wìngay bewijzen)

säwìntxu: [sæ.wIn."t'u] PF zn. vertoning, ten-toonstelling (afgeleid van wìntxu tonen)

säyäkx: [sæ."Jæk'] PF zn. (het) negeren (afgeleidvan yäkx niet opmerken, negeren)

säzärìp: [sæ."zæ.RIp^] RL,PF zn. lijn, teugels (af-geleid van za’ärìp trekken)

se’ayl: [sE."Pajl] PF zn. een aparte hoge smallewaterval die van een hoge klip of een zweven-de berg stroomt (telbaar)

sekrr: ["sE.kr"] PF zn. heden (sam. van set nu en

krr tijd)semkä: [sEm."kæ] PF zn. brug (afgeleid van

emkä oversteken)sempu: ["sEm.pu] PF zn. papa (aanhankelijke

vorm van sempul vader)sempul: ["sEm.pul] PF zn. vadersey: [sEj] PF zn. beker, kom (minimaal aangepaste

natuurlijke bronnen)seyn: [sEjn] PF zn. stoel, kruk, bank; een vo-

orwerp waarop gezeten kan worden (afgeleidvan sä’o gereedschap en heyn zitten)

seyri: ["sEj.Ri] JC zn. lipskiempa: ["ski.Em.pa] PF zn. rechterkant (sam.

van skien rechts en pa’o kant)skxawng: [sk'awN] PF zn. idiootskxir: [sk'iR] PF zn. wondskxirtsyìp: ["sk'iR.>tsjIp^] PF zn. snee, schram,

kleine verwonding (afgeleid van skxir wond)skxom: [sk'om] PF zn. kans, mogelijkheidslantire: [slan.ti."RE] PF zn. inspiratie (sam. van

slan ondersteunen en tirea geest)slär: [slæR] PF zn. grotslosnep: [slo."snEp^] PF zn. breedte (afgeleid

van snep smal)slukx: [sluk'] PF zn. hoorn van een diersmar: [smaR] PF zn. prooi, waarop gejaagd wordtsna’o: ["sna.Po] PF zn. set, groep, stapel, kluit

nvm.snafpìlfya: [sna."fpIl.fja] PF zn. filosofie (sam.

van sna’o groep en fpìlfya manier van den-ken) let.: ’een groep van manieren van den-ken’

35

Page 36: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

snanumultxa: [sna.nu.mul."t'a] PF zn. cursus(serie lessen) (afgeleid van numultxa les (vo-or instructie))

snapamrelvi: [sna.pam."REl.vi] PF zn. alfabet(afgeleid van pamrelvi letter (fonetisch sym-bool))

snatanhì: [sna.tan."hI] PF zn. sterrenstelsel(sam. van sna’o kluit en tanhì ster) let.: ’eenkluit sterren’

snatanhìtsyìp: [sna.tan."hI.>tsjIp] PF zn. ster-rencluster (sam. van sna’o groep en tan-hì(tsyìp) ster)

snatxärem: [sna."t'æ.REm] PF zn. skelet (sam.van sna’o groep en txärem botten) let.:’groep van botten’

snayì: [sna."jI] PF zn. trap, serie tredes (afgeleidvan yì niveau, stap)

snaytu: ["snaj.tu] PF zn. verliezer (afgeleid vansnaytx verliezen)

sngä’ikrr: ["sNæ.Pi.kr"] PF zn. begin, start-tijd

(tijd) (sam. van sngä’i beginnen en krr tijd)sngä’itseng: ["sNæ.PI.

>tsEN] PF zn. begin, start-

positie, initiele plek (sam. van sngä’i start entseng plaats)

sngä’iyu: ["sNæ.Pi.ju] PF zn. beginner (afgeleidvan sngä’i begin)

sngel: [sNEl] PF zn. afval, vuilnis, troepsngeltseng: ["sNEl.>tsEN] PF zn. vuilnisbelt, afval-

hoop (sam. van sngel afval en tseng plaats)sngum: [sNum] PF zn. zorgsngumtsim: ["sNum.

>tsim] PF zn. iets wat je zor-

gen baart, bron van zorgen (sam. van sngumzorg en tsim bron)

snokfyan: ["snok.fjan] PF zn. rek voor persoon-lijke bezittingen (sam. van sno hemzelf, haar-zelf, hetzelf en kurfyan mand of opgehangenrek)

snolup: ["sno.lup^] PF zn. persoonlijke stijl,aanwezigheid (sam. van sno zelf en luprastijl)

snomo: ["sno.mo] PF zn. persoonlijke ruimteom zich in terug te trekken (sam. van snozijn/haar eigen en mo ruimte)

snonivi: ["sno.ni.vi] PF zn. éénpersoons hangmat(sam. van sno hemzelf, haarzelf, hetzelf en ni-vi slaap hangmat)

snonrra: [sno."nr".a] PF zn. zelf-trots (negatieve

benadering) (sam. van sno zijn/haar zelf ennrra trots)

snotipx: [sno."tip'] PF zn. zelfcontrole (sam. vansno zelf en tìhipx controle)

Snrrtsyìp: ["snr".>tsjIp^] PF zn. Alpha Centauri

C, Proxima Centauri (informeel) (afgeleid vanTawsnrrtsyìp Alpha Centauri C)

so’yu: ["so.ju] PF zn. spreektaal voor txan-so’hayu (fan, enthousiasteling)

somwew: [som."wEw] PF zn. temperatuur (af-geleid van som heet en wew koud)

sopyu: ["sop.ju] PF zn. reiziger (afgeleid vansop reizen)

spe’etu: [spE."PE.tu] PF zn. gevangene (afgeleidvan spe’e vangen)

spono: ["spo.no] PF zn. eilandspulmokri: [spul."mok.Ri] PF zn. telefoon (afge-

leid van spule voortstuwen en mokri stem)spulyaney: [spul.ja."nEj] PF zn. kano peddel

(sam. van spule voortstuwen en yaney kano)spxam: [sp'am] PF zn. paddenstoel, schimmelsrä: [sRæ] PF zn. doek; een stuf stof geweven op

een weefgetouwsre’: [sREP] PF zn. tandsrekamtrr: [sRE."kam.tr

"] PF zn. de tijd voor mid-

dag (12 uur ’s middags) (sam. van sre voor enkxamtrr midden van de dag)

srekamtxon: [sRE."kam.t'on] PF zn. voor mid-dernacht (sam. van sre voor en kxamtxonmiddernacht)

sresrr’ong: [sRE.sr"."PoN] PF zn. voor zonsopgang

(sam. van sre voor en trr’ong zonsopgang)sreton’ong: [sRE.ton."PoN] PF zn. avond voor

zonsondergang (sam. van sre voor en txon-’ong vallen van de nacht)

srey: [sREj] PF zn. versiesrok: [sRok^] PF zn. kraal (decoratief)srung: [sRuN] PF zn. hulp, assistentiesrungsiyu: ["sRuN.si.ju] PF zn. assistent, helper

(afgeleid van srung help)srungtsyìp: ["sRuN.>tsjIp^] PF zn. tip, helpende

hint (afgeleid van srung help)starlì’u: ["staR.lI.Pu] PF zn. adpositie (sam. van

sätare connectie, relatie en lì’u woord)stawmtswo: ["stawm.

>tswo] PF zn. gehoor (zin-

tuig) (afgeleid van stawm horen)stiwi: ["sti.wi] PF zn. kattekwaadstiwisiyu: ["sti.wi.si.Ju] PF zn. ondeugd (afge-

leid van stiwi kattekwaad)stxeli: ["st'E.li] PF zn. kado

36

Page 37: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

stxenu: ["st'E.nu] PF zn. aanbod (sam. van stxe-li gift, geschenk en lonu loslaten)

sum: [sum] PF zn. schelpsumsey: ["sum.sEj] PF zn. beker (gemaakt van

een schelp) (sam. van sum schelp en sey beker,kom (minimaal aangepaste natuurlijke bron-nen))

sur: [suR] PF zn. smaakswaw: [swaw] PF zn. momentswawtsyìp: ["swaw.

>tsjIp^] PF zn. een kort mo-

ment, seconde (afgeleid van swaw moment)swaynivi: ["swaj.ni.vi] PF zn. familie hangmat

(sam. van soaia familie en nivi slaap hang-mat) Noot: soaia trekt samen tot sway

swek: [swEk^] PF zn. staaf, paalswirä: [swi."Ræ] PF zn. wezen, creatuurswizaw: [swi."zaw] PF zn. pijlswizawsena: [swi."zaw.sE.na] PF zn. pijlkoker

(bevestigd aan ikran-zadel) (sam. van swizawpijl en sähena drager)

swoa: ["swo.a] PF zn. bedwelmende drank, ge-estrijk vocht

swoasey: ["swo.a.sEj] PF zn. kava kom (gemaaktuit peulvruchten, gebruikt om bedwelmendedrank te drinken, hand-draagbaar) (sam. vanswoa bedwelmende drank, geestrijk vocht ensey beker, kom (minimaal aangepaste natuur-lijke bronnen))

swoasey ayll: ["swo.a.sEj a."jl"] PF zn. grote

sociale kava kom (gemaakt uit peulvruchten,gebruikt om bedwelmende drank te drinken)(sam. van swoasey kava kom (gemaakt uitpeulvruchten, gebruikt om bedwelmende drankte drinken) en yll gezamenlijk)

swotu: ["swo.tu] PF zn. heilige plaatssyanan: ["sja.nan] PF zn. een enkele, of serie

van kleinere watervallen, natuurlijk voorko-mend langs een stroom of serie plassen (telbaar)

syawn: [sjawn] PF zn. zegeningsyay: [sjaj] PF zn. lot (noodlot)syayvi: ["sjaj.vi] PF zn. geluk, fortuin (afgeleid

van syay lot)sye’otxang: ["sjE.Po.t'aN] PF zn. blaasinstru-

ment (sam. van syeha adem en ’otxang mu-ziekinstrument)

syeha: ["sjE.ha] PF zn. ademsyeprel: [sjEp."REl] PF zn. camera (sam. van

syep vangen en rel beeld)syewe: ["sJE.wE] PF zn. vet (in vlees)

syokup: [sJo."kup^] PF zn. gewicht (fysiek) (af-geleid van syo licht en ku’up zwaar)

syon: [sjon] PF zn. onderdeel, attribuut, karakter-trek, aspect, facet

syonlì’u: ["sjon.lI.Pu] PF zn. bijvoeglijk naamwo-ord (sam. van syon onderdeel, attribuut, ka-rakter en lì’u woord)

syulang: ["sju.laN] PF zn. bloemsyura: [sju."Ra] PF zn. energie (fysiek of spiritue-

el)syuratan: [sju."Ra.tan] JC,PF zn. bioluminescen-

tie (sam. van syura energie en atan licht)syusmung: ["sju.smuN] PF zn. dienblad (sam.

van syuve voedsel en smung transportin-strument)

syuve: ["sju.vE] PF zn. voedsel (collectief zn., kanniet in meervoud worden gebruikt)

syuvekel: ["sju.vE.kEl] PF zn. hongersnood (af-geleid van syuve voedsel)

ta’leng: ["taP.lEN] PF zn. huidtangek: ["ta.NEk^] PF zn. boomstamtanhì: [tan."hI] PF zn. ster, lichtgevende sproettanleng: ["tan.lEN] PF zn. boomschors (afgeleid

van tangek boomstam en ta’leng huid)tarnioang: ["taR.ni.o.ang] PF zn. roofdier (sam.

van taron jagen en ioang dier)taronyu: ["ta.Ron.ju] JC,PF zn. jager (sam. van

taron jagen en –yu agens achtervoegsel)taronyutsyìp: ["ta.Ron.ju.>tsjIp^] PF zn. jagertje

(afgeleid van taronyu jager)taw: [taw] PF zn. lucht, hemelTawsnrrtsyìp: [taw."snr

".>tsjIp^] PF zn. Alpha

Centauri C, Proxima Centauri (afgeleid vantaw lucht en sänrr lichtbron)

tawsyuratan: [taw.sju."Ra.tan] PF,LN zn. au-rora, noorderlicht (sam. van taw hemel ensyuratan bioluminescentie)

tawtxew: ["taw.t'Ew] PF zn. horizon, skyline(sam. van taw lucht en txew rand)

täftxuyu: [tæ."ft'u.ju] PF zn. wever (afgeleidvan täftxu weven en –yu agens achtervoegs-el)

tekre: ["tEk.RE] PF zn. schedeltelem: [tE."lEm] PF zn. koordtemrey: [tEm."REj] PF zn. overleven (afgeleid

van emrey overleven)tewng: [tEwN] PF zn. lendendoekteynga: ["tEjN.a] PF zn. dat antwoord (sa-

mentrekking van tì’eyng a)

37

Page 38: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

teyngla: ["tEjN.la] PF zn. dat antwoord (agentief)(samentrekking van tì’eyng–ìl a)

teyngta: ["tEjN.ta] PF zn. dat antwoord (patienti-ef) (samentrekking van tì’eyng–it a)

teyrpin: ["tEjR.pin] PF zn. wit (afgeleid vanteyr wit)

til: [til] PF zn. gewricht, scharniertilì’u: ["ti.lI.Pu] PF zn. voegwoord (sam. van til

verbinding en lì’u woord)tinan: ["ti.nan] PF zn. lezen (afgeleid van inan

lezen)tirea: [ti."RE.a] PF zn. geest, zieltireafya’o: [ti."RE.a.�fja.Po] PF zn. zielenpad

(sam. van tirea ziel en fya’o pad)tireaioang: [ti."RE.a.i.�o.aN] PF zn. geestdier, to-

tem (sam. van tirea geest en ioang dier)tiretu: [ti."RE.tu] PF zn. sjamaan (afgeleid van

tirea geest en tute persoon)tì’al: [tI.".Pal] PF zn. verspilling (afgeleid van

’al verspillen)tì’awm: [tI."Pawm] PF zn. kamp (afgeleid van

’awm kamperen)tì’awpo: [tI."Paw.po] PF zn. individualiteit (ne-

gatieve lading), egoïsme (afgeleid van ’awpoéén individu)

tì’efu: [tI."PE.fu] PF zn. gevoel (afgeleid van’efu voelen)

tì’em: [tI."PEm] PF zn. kookkunst (afgeleid van’em koken)

tì’eylan: [tI."PEj.lan] PF zn. vriendschap (afge-leid van ’eylan vriend)

tì’eyng: [tI."PEjN] PF zn. antwoorden (afgeleidvan ’eyng antwoord)

tì’i’a: [tI."PiP.a] PF zn. einde, conclusie (afgeleidvan ’i’a einde)

tì’ipu: [tI."Pi.pu] PF zn. humor (afgeleid van’ipu humoristisch)

tì’o’: [tI."PoP] PF zn. plezier, opwinding (afgeleidvan ’o’ opwindend)

tì’ong: [tI."PoN] PF zn. bloeien (afgeleid van’ong bloeien)

tì’ongokx: [tI."Po.Nok'^] PF zn. geboorte (afge-leid van ’ongokx geboren worden)

tì’ul: [tI."Pul] PF zn. toenametìaho: [tI.a."ho] PF zn. gebed (abstract idee) (af-

geleid van aho bidden)tìeyktan: [tI."Ejk.tan] JC,PF zn. leiderschap (af-

geleid van eyktan leider)

tìfe’ul: [tI."fE.Pul] PF zn. verslechtering (alge-meen, abstract) (afgeleid van fe’ul slechterworden)

tìfkeytok: [tI."fkEj.tok^] PF zn. situatie, conditie,staat (afgeleid van fkeytok bestaan)

tìflä: [tI."flæ] PF zn. succes (algemeen) (afgeleidvan flä lukken, slagen)

tìflrr: [tI."flr"] PF zn. tederheid, vriendelijkheid (af-

geleid van flrr vriendelijk)tìfmetok: [tI."fmE.tok^] PF zn. proef, test (afge-

leid van fmetok testen)tìfmi: [tI."fmi] PF zn. poging (afgeleid van fmi

proberen)tìfnu: [tI."fnu] PF zn. stilte (afgeleid van fnu

stil)tìfpxamo: [tI."fp'a.mo] PF zn. vrees, schrik, hor-

ror (afgeleid van fpxamo vreselijk, verschrik-kelijk)

tìftang: [tI."ftaN] PF zn. stoppen, de glottale stop(afgeleid van ftang stop)

tìftia: [tI.fti".a] PF zn. studie (afgeleid van ftiastuderen, bestuderen)

tìftia kifkeyä: [tI.fti".a ki."fkE.jæ] PF zn. weten-schap, de studie van de fysieke wereld (sam.van tìftia bestuderen en kifkey wereld)

tìftiatu: [tI.fti".a.tu] PF zn. onderzoeker (afge-leid van tìftia onderzoeken)

tìftiatu kifkeyä: [tI.fti".a.tu ki."fkEj.æ] PF zn.wetenschapper (sam. van tìftiatu onderzoekeren kifkey wereld)

tìftxavang: [tI."ft'a.vaN] PF zn. passie (afgeleidvan ftxavang gepassioneerd)

tìftxey: [tI."ft'Ej] PF zn. keuze (afgeleid van ftx-ey kiezen)

tìftxulì’u: [tI.ft'u."lI.Pu] PF zn. toespreken, spee-chen (specifiek geval) (afgeleid van ftxulì’uoreren, toespraak houden)

tìfyawìntxu: [tI.fja.wIn."t'u] PF zn. begeleiding(afgeleid van fyawìntxu leiden)

tìfyeyn: [tI."fjEjn] PF zn. rijpheid, volgroeidheid(afgeleid van fyeyn rijp, volgroeid)

tìhan: [tI."han] PF zn. verlies (afgeleid van hanverliezen)

tìhawl: [tI."hawl] PF zn. voorbereidingen, plan(afgeleid van hawl voorbereiden)

tìhawnu: [tI."haw.nu] PF zn. bescherming (afge-leid van hawnu beschermen, beschutting)

tìhipx: [tI."hip'] PF zn. controle (afgeleid vanhipx controleren)

38

Page 39: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

tìhìpey: [ti."hI.pEj] PF zn. aarzeling (afgeleidvan hìpey aarzelen)

tìhona: [tI."ho.na] PF zn. leukheid, schattigheid(afgeleid van hona schattig)

tìk’ìn: [tIk."PIn] PF zn. vrije tijd (afgeleid van’ìn bezig zijn)

tìkakpam: [tI.kak."pam] PF zn. doofheid (afge-leid van kakpam doof )

tìkakrel: [tI.kak."REl] PF zn. blindheid (afgeleidvan kakrel blind)

tìkan: [tI."kan] PF zn. doel, goal (afgeleid vankan doel)

tìkangkem: [tI."kaN.kEm] PF zn. werk (afgeleidvan kem actie, daad)

tìkangkemvi: [tI."kaN.kEm.vi] PF zn. project,werkstuk (afgeleid van tìkangkem werk)

tìkanu: [tI."ka.nu] PF zn. inteligentie (afgeleidvan kanu slim)

tìkawng: [tI."kawN] PF zn. (het) kwaad (afgeleidvan kawng slecht)

tìkeftxo: [tI.kE."ft'o] PF zn. droefheid, verdriet(afgeleid van keftxo ongelukkig)

tìkelu: [tI."kE.lu] PF zn. gebrek (afgeleid van keniet en lu zijn)

tìkemwiä: [tI.kEm."wi.æ] PF zn. oneerlijkheid,onrecht (afgeleid van kemwiä oneerlijk, on-juist, fout, onterecht)

tìkenong: [tI."kE.noN] PF zn. voorbeeld (afge-leid van kenong representeren)

tìketeng: [tI."kE.tEN] PF zn. verschil (sam. vanke niet en teng gelijk)

tìkin: [tI."kin] PF zn. noodzaak (afgeleid vankin nodig hebben)

tìktseri: [tIk.">tsE.Ri] PF zn. gebrek aan besef,onopmerkzaamheid (afgeleid van tseri besef,opwerkzaamheid)

tìkusar: [tI.ku."saR] PF zn. onderwijzen (het on-derwijs) (afgeleid van kar onderwijzen)

tìkxey: [tI."k'Ej] PF zn. incorrectheid, fout (afge-leid van kxeyey fout)

tìkxìm: [tI."k'Im] PF zn. gecommandeer (afge-leid van kxìm commanderen, bevelen, takenverdelen)

tìkxuke: [tI."k'u.kE] PF zn. veiligheid (afgeleidvan kxuke veilig)

tìlam: [tI."lam] PF zn. voorkomen (afgeleid vanlam lijken)

tìlang: [tI."laN] PF zn. onderzoek (afgeleid vanlang onderzoeken, verkennen)

tìlatem: [tI."la.tEm] PF zn. verandering (abstractconcept) (afgeleid van latem veranderen)

tìlen: [tI."lEn] Prr zn. gebeurtenis (afgeleid vanlen gebeuren)

tìleym: [tI."lEjm] PF zn. roep (afgeleid vanleym roepen, (uit)schreeuwen)

tìleymfe’: [tI.lEjm."fEP] PF zn. klagend (afgeleidvan leymfe’ klagen)

tìleymkem: [tI.lEjm."kEm] PF zn. prostest,protesteren (abstract concept) (afgeleid vanleymkem protesteren)

tìloho: [tI."lo.ho] PF zn. verrassing (afgeleidvan loho verrassend zijn)

tìlor: [tI."loR] PF zn. schoonheid (afgeleid vanlor mooi)

tìmal: [tI."mal] PF zn. betrouwbaarheid (afgeleidvan mal betrouwbaar)

tìme’em: [tI."mE.PEm] PF zn. harmonie (alge-meen gevoel) (afgeleid van me’em harmoni-eus)

tìmeyp: [tI."mEjp] PF zn. zwakheid (afgeleidvan meyp zwak)

tìmll’an: [tI.ml"."Pan] PF zn. acceptatie (afgeleid

van mll’an accepteren)tìmok: [tI."mok^] PF zn. suggestie (afgeleid van

mok voorstellen, suggereren)tìmungwrr: [tI.muN."wr

"] PF zn. uitzondering

(afgeleid van mungwrr behalve)tìmuntxa: [tI.mun."t'a] PF zn. paren, huwelijk

(afgeleid van muntxa gepaard, gekoppeld)tìmweypey: [tIm."wEj.pEj] PF zn. geduld (afge-

leid van maweypey geduld hebben)tìmwiä: [tIm."wi.æ] PF zn. eerlijkheid, rechtvaar-

digheid (afgeleid van muiä eerlijk, fair, juist)tìmyì: ["tIm.jI] PF zn. laag niveau (sam. van tìm

laag en yì niveau)tìn: [tIn] PF zn. activiteit die je bezig houdt (af-

geleid van ’ìn bezig zijn)tìnawri: [tI."naw.Ri] PF zn. talent (afgeleid van

nawri getalenteerd)tìnew: [tI."nEw] PF zn. verlangen (afgeleid van

new willen)tìngay: [tI."Naj] PF zn. waarheid (afgeleid van

ngay waar)tìngäzìk: [tI."Næ.zIk^] PF zn. moeilijkheid, pro-

bleem (afgeleid van ngäzìk moeilijk)tìngong: [tI."NoN] PF zn. lethargie, luiheid (afge-

leid van ngong lui)

39

Page 40: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

tìngop: [tI."Nop^] PF zn. creatie (abstract idee)(afgeleid van ngop creëeren)

tìno: [tI."no] PF zn. diepgaandheid, precisie, gede-tailleerdheid

tìnomum: [tI."no.mum] PF zn. nieuwsgierigheid(afgeleid van newomum nieuwsgierig zijn)

tìnui: [tI."nu.i] PF zn. fiasco (abstract) (afgeleidvan nui falen)

tìnvi: ["tIn.vi] PF zn. taak, klus, stap (in een in-structie)

tìoeyktìng: [tI."o.Ejk.tIN] PF zn. uitleg (af-geleid van «eyk» reden (stam))Spreektaal.Uitspraak: [tI."o.Ejk.tIN])

tìohakx: [tI.o."hak'] PF zn. honger (afgeleid vanohakx hongerig)

tìomum: [tI."o.mum] PF zn. kennis (afgeleidvan omum weten)

tìpaw: [tI."paw] PF zn. groeitìpawm: [tI."pawm] PF zn. vraag (afgeleid van

pawm vragen)tìpähem: [tI."pæ.hEm] PF zn. aankomst (afge-

leid van pähem arriveren)tìpängkxo: [tI.pæN."k'o] PF zn. conversatie, di-

scussie (afgeleid van pängkxo praten)tìpängkxotsyìp: [tI.pæN."k'o.

>tsjIp^] PF zn. klei-

ne conversatie, praatje (afgeleid van tìpäng-kxo conversatie)

tìpe’un: [tI."pE.Pun] PF zn. beslissing (afgeleidvan pe’un beslissen)

tìprrte’: [tI."pr".tEP] PF zn. plezier (afgeleid van

prrte’ plezierig)tìpsaw: [tIp."saw] PF zn. onhandigheid (afgeleid

van pìsaw onhandig)tìralpeng: [tI.Ral."pEN] PF zn. vertaling, inter-

pretatie (afgeleid van ral betekenis en pengvertellen)

tìranpam: [tI."Ran.pam] PF zn. voetstap (geluid)(sam. van tìran lopen en pam geluid)

tìrawn: [tI."Rawn] PF zn. vervanging, het ver-vangen (afgeleid van rawn vervangen)

tìrengop: [tI."rE.Nop^] PF zn. ontwerp (het doen,het ontwerpen) (afgeleid van rengop ontwer-pen)

tìrey: [tI."REj] PF zn. leven (afgeleid van rey le-ven)

tìrol: [tI."Rol] PF zn. lied (vocaal) (afgeleid vanrol zingen)

tìronsrel: [tI."Ron.sREl] PF zn. verbeelding (afge-leid van ronsrelngop verbeelden)

tìska’a: [tI.ska."Pa] PF zn. vernietiging (afgeleidvan ska’a vernietigen)

tìsla’tsu: [tI."slaP.>tsu] PF zn. omschrijving (af-geleid van sla’tsu omschrijven)

tìslan: [tI."slan] PF zn. steun (emotioneel, sociaal,persoonlijk) (afgeleid van slan steunen) avm.

tìsnaytx: [tI."snajt'] PF zn. verlies (afgeleid vansnaytx verliezen)

tìso’ha: [tI."soP.ha] PF zn. enthousiasme, een go-ede instelling hebbend (afgeleid van so’haenthousiast zijn over)

tìsom: [tI."som] PF zn. hitte (afgeleid van somheet)

tìsop: [tI."sop^] PF zn. reis (afgeleid van sopreis)

tìspe’e: [tI.spE."PE] PF zn. vangen (afgeleid vanspe’e vangen)

tìspxin: [tI."sp'in] PF zn. ziek zijn, een ziekte heb-ben (afgeleid van spxin ziek)

tìsraw: [tI."sRaw] PF zn. pijn (afgeleid van srawpijnlijk)

tìsrese’a: [tI."sRE.sE.Pa] PF zn. profetie (afgeleidvan srese’a voorspellen)

tìsteftxaw: [tI.stE."ft'aw] PF zn. onderzoek (af-geleid van steftxaw onderzoeken)

tìsti: [tI."sti] PF zn. woede (afgeleid van stiboos/kwaad zijn)

tìsung: [tI."suN] LN zn. toevoeging, post script(afgeleid van sung toevoegen)

tìsyor: [tI."sjor] PF zn. ontspanning (afgeleidvan syor ontspannen)

tìsyortsyìp: [tI."sjoR.>tsjIp^] PF zn. pauze, kor-te rust of ontspanning (afgeleid van syorontspannen)

tìtaron: [tI."ta.Ron] PF zn. jagen (afgeleid vantaron jagen)

tìterkup: [tI."tER.kup^] PF zn. dood (abstractevorm) (afgeleid van terkup sterven)“De doodis onvermijdelijk."

tìtsan’ul: [tI.">tsan.Pul] PF zn. verbetering (alge-meen, abstract) (afgeleid van tsan’ul verbete-ren)

tìtseri: [tI.">tsE.Ri] PF zn. besef, opmerkzaamheid(afgeleid van tseri opmerken)

tìtslam: [tI.">tslam] PF zn. begrip, intelligentie(afgeleid van tslam begrijpen)

tìtstew: [tI.">tstEw] PF zn. moed, dapperheidtìtstunwi: [tI.">tstun.wi] PF zn. vriendelijkheid

(afgeleid van tstunwi vriendelijk, aardig)

40

Page 41: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

tìtsunslu: [tI.">tsun.slu] PF zn. mogelijkheid (af-geleid van tsunslu kan, is mogelijk)

tìtsyär: [tI.">tsjæR] PF zn. afwijzing (afgeleid vantsyär afwijzen, verwerpen)

tìtsyul: [tI.">tsjul] PF zn. begin, start (afgeleidvan tsyul beginnen, starten)

tìtusaron: [tI.tu."sa.Ron] PF zn. jagen (afgeleidvan taron jagen)

tìtxanew: [tI."t'a.nEw] PF zn. hebzucht (afgeleidvan txanew hebzuchtig)

tìtxantslusam: [tI."t'an.>tslu.sam] PF zn. wijs-heid (zelden gebruikt) (afgeleid van txantslu-sam wijs)

tìtxap: [tI."t'ap^] PF zn. druk (fysiek) (afgeleidvan txap drukken)

tìtxen: [tI."t'En] PF zn. wakker zijn, de staat vanwakkerheid (afgeleid van txen wakker)

tìtxula: [tI."t'u.la] PF zn. constructie, gebouwdding (afgeleid van txula bouwen)

tìtxur: [tI."t'uR] PF zn. kracht, sterkte (afgeleidvan txur sterk)

tìvawm: [tI."vawm] PF zn. duisternis (afgeleidvan vawm donker)

tìväng: [tI."væN] PF zn. dorst (afgeleid vanväng dorstig)

tìve’kì: [tI.vEP."kI] PF zn. haat (afgeleid vanve’kì haat)

tìwan: [tI."wan] PF zn. verdoezelen, bedekken (af-geleid van wan verbergen)

tìwäsul: [tI."wæ.sul] PF zn. competitie (afgeleidvan wäsul wedijveren)

tìwäte: [tI.wæ."tE] PF zn. dispuut, redetwist (af-geleid van wäte redetwisten)

tìwew: [tI."wEw] PF zn. kou, koude (afgeleidvan wew koud)

tìwìngay: [tI.wI."Naj] PF zn. bewijs, het bewijzen(abstract) (afgeleid van wìngay bewijzen)

tìwusem: [tI.wu."sEm] PF zn. vechten (afgeleidvan wem vechten)

tìyawn: [tI."jawn] PF zn. liefde (afgeleid vanyawne geliefd)

tìyawr: [tI."jawR] PF zn. correctheid (afgeleidvan eyawr correct)

tìyäkx: [tI."Jæk'] PF zn. gebrek aan besef, (het) ne-geren (afgeleid van yäkx niet opmerken, nege-ren)

tìyo’: [tI."joP^] PF zn. perfectie (afgeleid van yo’perfect zijn)

tìyora’: [tI.jo"RaP] PF zn. zege, overwinning (af-geleid van yora’ winnen)

tìyusom: [tI.ju."som] PF zn. eten (het doen) (af-geleid van yom eten)

tokx: [tok'] PF zn. lichaamtompa: ["tom.pa] PF zn. regentompakel: ["tom.pa.kel] PF zn. droogte (afge-

leid van tompa regen)tompameyp: [tom.pa."mEjp^] PF zn. motregen

(afgeleid van tompa regen en meyp zwak)tomperwì: ["tom.pER.wI] PF zn. natte sneeuw

(afgeleid van tompa regen en herwì sneeuw)tompìva: ["tom.pI.va] PF zn. regendruppel (af-

geleid van tompa regen en ìlva druppel)toruk makto: ["to.Ruk^ "mak.to] JC zn. toruk be-

rijder (sam. van toruk leonopteryx en maktoberijden)

trr: [tr"] PF zn. dag

trr’awve: [tr"."Paw.vE] PF zn. zondag (sam. van

trr dag en ’awve eerste)trr’ong: [tr

"."PoN] PF zn. vroege ochtend, zonsop-

gang (sam. van trr dag en ’ong ontvouwen)trr’ongmaw: [tr

"."PoN.maw] PF zn. dag na zon-

sopgang (sam. van trr’ong zonsopgang enmaw na)

trrkive: [tr"."ki.vE] PF zn. zaterdag (sam. van trr

dag en kive zevende)trrmrrve: [tr

"."mr

".vE] PF zn. donderdag (sam.

van trr dag en mrrve vijfde)trrmuve: [tr

"."mu.vE] PF zn. maandag (sam. van

trr dag en muve tweede)trrpuve: [tr

"."pu.vE] PF zn. vrijdag (sam. van trr

dag en puve zesde)trrpxeyve: [tr

"."p'Ej.vE] PF zn. dinsdag (sam.

van trr dag en pxeyve derde)trrtsìve: [tr

".">tsI.vE] PF zn. woensdag (sam. van

trr dag en tsìve vierde)trrtxon: [tr

".t'on] PF zn. de dag en nacht cyclus

van Pandora (sam. van trr dag en txon nacht)tsaheylu: [>tsa."hEj.lu] JC,PF zn. band (neurale

verbinding)tsam: [>tsam] PF zn. oorlogtsamopin: [">tsa.mo.pin] PF zn. oorlogs-

beschildering (sam. van tsam oorlog en ’opinkleur)

tsampongu: [">tsam.po.Nu] PF zn. oorlogsgroep(sam. van tsam oorlog en pongu groep)

tsamsä’o: [">tsam.sæ.Po] PF zn. oorlogswapen(sam. van tsam oorlog en sä’o gereedschap)

41

Page 42: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

tsamsiyu: [">tsam.si.ju] PF zn. krijger (afgeleidvan tsam si oorlog voeren en –yu agens ach-tervoegsel)

tsang: [>tsaN] PF zn. piercingtsankum: [">tsan.kum] PF zn. voordeel, winst

(sam. van tsan’ul verbeteren, beter worden enkum resultaat)

tsap’alute: [>tsap."Pa.lu.tE] PF zn. verontschuldi-ging, excuus

tsatseng: [>tsa.">tsEN] or [">tsa.

>tsEN] PF avn., zn.

daar, die plaats (sam. van tsa dat en tsengplaats)

Tsawke: [">tsaw.kE] PF zn. zon; Alpha CentauriA

Tsawkenay: [>tsaw.kE."naj] PF zn. Alpha Cen-tauri B (afgeleid van Tsawke zon)

tsawlhì’: [>tsawl."hIP] PF zn. grootte (sam. vantsawl groot (in formaat) en hì’i klein (in for-maat))

tsawlultxa: [>tsawl.ul."t'a] PF zn. conferentie(sam. van tsawl groot en ultxa bijeenkomst)

tse’atswo: [>tsE."Pa.>tswo] PF zn. zien, zicht (zin-tuig) (afgeleid van tse’a zien)

tseltsul: [">tsEl.>tsul] PF zn. stroomversnelling(telbaar, komt zelden voor)

tseng(e): [">tsEN(E)] PF zn. plaatstseo: [">tsE.o] PF zn. kunsttseotu: [">tsE.o.tu] PF zn. kunstenaar (algemene

term), artiest (afgeleid van tseo kunst)tsim: [>tsim] PF zn. bron, oorsprongtsin: [>tsin] PF zn. nagel, klauwtsìlpey: [>tsIl."pEj] PF zn. hoop (abstract idee) (af-

geleid van sìlpey hopen)tsìltsan: [>tsIl.">tsan] PF zn. goed (abstract con-

cept), goedheid (afgeleid van sìltsan goed)tskalep: [">tska.lEp^] PF zn. kruisboogtsko: [>tsko] PF zn. boog (wapen)tsko swizaw: [">tsko swi."zaw] PF zn. pijl en boog

(sam. van tsko boog en swizaw pijl)tskxaytsyìp: [">tsk'aj.>tsjIp^] PF zn. hagel (afge-

leid van tskxepay ijs)tskxe: [>tsk'E] PF zn. rots, steentskxekeng: [">tsk'E.kEN] PF zn. training, oefeningtskxepay: [">tsk'E.paj] PF zn. ijs (afgeleid van

tskxe steen en pay water)tskxevi: [">tsk'E.vi] PF zn. kiezel, kleine door na-

tuurlijke krachten gepolijste steen (afgeleidvan tskxe rots, steen)

tsmi: [>tsmi] PF zn. nectar

tsmisnrr: [">tsmi.snr"] PF zn. blaaslantaarn, nec-

tar lantaarn (sam. van tsmi nectar en nrr glo-eien)

tsmìm: [>tsmIm] PF zn. spoor (van een dier of per-soon)

tsmuk: [>tsmuk^] PF zn. broer/zus (unisex aan-duiding)

tsmukan: [">tsmu.kan] PF zn. broer (afgeleidvan tsmuk broer/zus)

tsmuke: [">tsmu.kE] PF zn. zus (afgeleid vantsmuk broer/zus)

tsmuktu: [">tsmuk.tu] PF zn. broer/zus (unisexaanduiding) (afgeleid van tsmuk broer/zus)

tsngal: [>tsNal] PF zn. bekertsngan: [>tsNan] PF zn. vleestsngawpay: [">tsNaw.paj] PF zn. tranen (sam.

van tsngawvìk huilen en pay water)tsngawpayvi: [">tsNaw.paj.vi] PF zn. traan

(sam. van tsngawvìk huilen en pay+vi wa-ter, met partitieve markeerder)

tsngem: [>tsNEm] PF zn. spiertson: [>tson] PF zn. plicht, verplicting, opgelegd

vereistetsong: [>tsoN] PF zn. valleitsongropx: [">tsoN.Rop'] PF zn. gat, uitsparing,

uitgraving met een bodem (zichtbaar of aang-enomen) (sam. van tsong vallei en ropx gat)

tsongtsyìp: [">tsoN.>tsjIp] PF zn. kuil(tje) (afge-leid van tsong vallei)

tsopì: [">tso.pI] PF zn. longtsray: [>tsRaj] PF zn. dorptsrul: [>tsRul] PF zn. nest; beschermd gebied voor

fauna van Pandoratstal: [>tstal] PF zn. meststalsena: [">tstal.sE.na] PF zn. schede (van een

mes) (sam. van tstal mes en sähena drager)tstxo: [>tst'o] PF zn. naamtstxolì’u: [">tst'o.lI.Pu] PF zn. zelfstandig

naamwoord (sam. van tstxo naam en lì’u wo-ord)

tstxolì’ukìngvi: [>tst'o."lIP.u.k��N.vi] PF zn.naamwoordgroep, naamwoordelijk zinsdeel(sam. van tstxolì’u zelfstandig naamwoorden kìng draad)

tsu’o: [">tsu.Po] PF zn. kunde, kunnentsuksìm: [">tsuk.sIm] PF zn. kintsulfä: [>tsul."fæ] PF zn. meesterschaptsulfätu: [>tsul."fæ.tu] PF zn. expert, meester van

een vak, kunst of vaardigheid (afgeleid van

42

Page 43: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

tsulfä meesterschap)tsulfätunay: [>tsul.fæ.tu."naj] PF zn. bijna-

meester (afgeleid van tsulfätu meester)tswal: [>tswal] PF zn. krachttswesya: [">tswE.sja] PF zn. stroomtswin: [>tswin] PF zn. vlecht, staarttswintsyìp: [">tswin.

>tsjIp^] PF zn. vlechtje,

staartje (afgeleid van tswin vlecht)tsyal: [>tsjal] PF zn. vleugeltsyey: [>tsjEj] PF zn. snack, lichte maaltijdtsyeym: [>tsjEjm] PF zn. schat; iets zeldzaams en

van grote waardetsyeytsyìp: [">tsjEj.>tsjIp^] PF zn. klein hapje (af-

geleid van tsyey snack, lichte maaltijd)tsyo: [>tsjo] PF zn. meeltsyokx: [>tsjok'] PF zn. handtsyosyu: [">tsjo.sju] PF zn. eten gemaakt van meel

(sam. van tsyo meel en syuve eten)tukru: [tuk."Ru] PF zn. speertumpin: ["tum.pin] PF zn. rood, oranje (sam.

van tun rood, oranje en ’opin kleur)tuté: [tu."tE] PF zn. vrouw (persoon) (afgeleid

van tute persoon)tutan: [tu."tan] PF zn. man (persoon) (afgeleid

van tute persoon)tute: ["tu.tE] PF zn. persoontutsena: ["tut.sE.na] PF zn. brancard (sam. van

tute persoon en sähena drager)txal: [t'al] PF zn. rug (van het lichaam)txampay: [t'am."paj] PF zn. zee, oceaan (sam.

van txan veel en pay water)txampxì: [t'am."p'I] PF zn. meerderheid, grootste

deel (afgeleid van txan veel)txanfwerwì: [t'an."fwER.wI] PF zn. sneeuwstorm

(afgeleid van txan veel en hufwe+herwìwind+sneeuw)

txanlokxe: [t'an.lo."k'E] PF zn. domein van eenstam of clan, land (sam. van txan; olo’ veel;stam, clan en atxkxe land)

txansngum: [t'an."sNum] PF zn. wanhoop, ge-voel van grote zorgen (sam. van txan veel ensngum zorg)

txanso’hayu: [t'an."soP.ha.ju] PF zn. fan, ent-housiasteling (sam. van txan veel en so’haenthousiast zijn over)

txantompa: [t'an."tom.pa] PF zn. stortbui, zwa-re regen (sam. van txan veel en tompa regen)

txantstew: ["t'an.>tstEw] PF zn. held (sam. vantxan veel en tstew moedig)

txantxew: [t'an."t'Ew] PF zn. maximum (sam.van txan veel en txew limiet, grens, einde)

txanwetseng: [t'an."wE.>tsEN] PF zn. persoonlijk

belangrijke of geliefde plaats, Heimat (Duits)(afgeleid van txanwawe(a) persoonlijk belan-grijk, significant en tseng plaats)

txatx: [t'at'] PF zn. bubbeltxayo: ["t'a.jo] PF zn. veld, open terreintxärem: ["t'æ.REm] PF zn. bot (gebeente)txe’lan: [t'EP."lan] PF zn. harttxe’lankong: [t'EP."lan.koN] PF zn. hartslag

(sam. van txe’lan hart en ’ekong slag)txekxumpay: [t'E."k'um.paJ] PF zn. magma, la-

va (afgeleid van txep vuur en kxumpay vi-sceuze vloeistof )

txele: ["t'E.lE] PF zn. zaaktxep: [t'Ep^] PF zn. vuurtxepìva: ["t'E.pI.va] PF zn. as (afgeleid van txep

vuur en ìlva vlok)txepram: [t'Ep."Ram] PF zn. vulkaan (sam. van

txep vuur en ram berg)txeptseng: ["t'Ep.>tsEN] PF zn. plek waar vuur

brandt of heeft gebrand (sam. van txep vuuren tseng plaats)

txeptsyìp: ["t'Ep.>tsjIp^] PF zn. lief klein vuurtje(afgeleid van txep vuur)

txepvi: ["t'Ep.vi] PF zn. vonk (afgeleid van txepvuur)

txew: [t'Ew] PF zn. hoek, rand, limiet, grens, ein-de

txewk: [t'Ewk^] PF zn. knuppel (wapen)txi: [t'i] PF zn. haast, gehaastheidtxintìn: ["t'in.tIn] PF zn. bezigheid, primaire rol

in de gemeenschap (sam. van txin hoofdzaaken tìn activiteit die je bezig houdt)

txintseng: ["t'in.>tseN] PF zn. hoofdkwartier(sam. van txin eerste, primaire en tsengplaats)

txìm: [t'Im] PF zn. kont, achterstetxoa: ["t'o.a] PF zn. vergiffenistxon: [t'on] PF zn. nachttxon’ong: [t'on."PoN] PF,Prr zn. zonsondergang

(sam. van txon nacht en ’ong ontvouwen)txon’ongmaw: [t'on."PoN.maw] PF zn. scherme-

ring, voor donker, na zonsondergang (sam. vantxon’ong zonsondergang en maw na)

txopu: ["t'o.pu] PF zn. angsttxum: [t'um] PF zn. vergif

43

Page 44: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

txurtel: ["t'uR.tel] PF zn. touw (sam. van txursterk en telem koord)

txurtu: ["t'uR.tu] PF zn. sterk/gespierd persoon(afgeleid van txur sterk (fysiek))

uk: [uk^] PF zn. schaduw (afgeleid van toruklaatste schaduw)

ultxa: [ul."t'a] PF zn. ontmoeting, vergaderingultxatu: [ul."t'a.tu] PF zn. lid van een bijeen-

komst (afgeleid van ultxa bijeenkomst)unil: ["u.nil] JC zn. droomuniltìrantokx: [u.nil.tI."Ran.tok'] JC,PF zn.

Avatar, droomwandellichaam (sam. van unil-tìranyu droomwandelaar en tokx lichaam)

uniltìrantokxolo’: [u.nil.tI."Ran.tok'.o.loP] PF

zn. clan of groep Avatars (sam. van uniltìran-tokx Avatar, droomwandelaar lichaam en olo’clan)

uniltìranyu: [u.nil.tI."Ran.ju] PF zn. droom-wandelaar, Avatarbestuurder (sam. van unildroom en tìranyu wandelaar)

uolì’uvi: ["u.o.lI.Pu.vi] PF zn. suffix (afgeleidvan uo– achter en li’u woord)

uran: ["u.Ran] PF zn. bootutral: ["ut.Ral] PF zn. boomutraltsyìp: ["ut.Ral.>tsjIp^] PF zn. struik (afge-

leid van utral boom)utu: ["u.tu] PF zn. bladerdakutumauti: ["u.tu.ma.u.ti] PF zn. bananenfruit

(sam. van utu bladerdak en mauti fruit) (let.bladerdakfruit)

uvan: [u."van] PF zn. speluvan letokx: [u."van lE."tok'] PF zn. lichamelijk

of atletisch spel, sport (sam. van uvan spel enletokx fysiek)

vawmpin: ["vawm.pin] PF zn. donkere kleur (af-geleid van vawm donker)

väpam: ["væ.pam] PF zn. lawaai, onaangenaamof schel geluid (afgeleid van vä onplezierig vo-or de zintuigen en pam geluid)

ve’o: ["vE.Po] PF zn. orde (tegenover wanorde ofchaos), organisatie

vefya: ["vE.fja] PF zn. systeem, proces, procedu-re, benadering (sam. van ve’o orde, organisa-tie en fya’o wijze, manier)

venu: ["vE.nu] PF zn. voetvenzek: ["vEn.zEk^] PF zn. teen (sam. van venu

voet en zekwä vinger)vey: [vEj] PF zn. dierlijk voedsel, vleesvitra: [vit."Ra] PF zn. ziel

vonvä’: [von."væP] PF zn. galbak, schobbejak(vulgair) (sam. van vitra ziel en onvä’ slecht-ruikend) (let. stinkziel)

vospxey: [vo."sp'Ej] PF zn. maart (sam. vanvospxì maand en pxey drie)

vospxì: [vo."sp'I] PF zn. maand (afgeleid vanvosìpxì twaalfde deel en zìsìtä van een jaar)

vospxì’aw: [vo.sp'I."Paw] PF zn. januari (sam.van vospxì maand en ’aw een)

vospxìam: [vo.sp'I."am] PF zn. vorige maand(afgeleid van vospxì maand)

vospxìay: [vo.sp'I."aj] PF zn. volgende maand(afgeleid van vospxì maand)

vospxìkin: [vo.sp'I."kin] PF zn. juli (sam. vanvospxì maand en kinä zeven)

vospxìmrr: [vo.sp'I."mr"] PF zn. mei (sam. van

vospxì maand en mrr vijf )vospxìmun: [vo.sp'I."mun] PF zn. februari

(sam. van vospxì maand en mune twee)vospxìpuk: [vo.sp'I."puk^] PF zn. juni (sam.

van vospxì maand en pukap zes)vospxìtsìng: [vo.sp'I.">tsIN] PF zn. april (sam.

van vospxì maand en tsìng vier)vospxìvol: [vo.sp'I."vol] PF zn. augustus (sam.

van vospxì maand en vol acht)vospxìvolaw: [vo.sp'I.vo."law] PF zn. september

(sam. van vospxì maand en volaw negen)vospxìvomun: [vo.sp'I.vo."mun] PF zn. oktober

(sam. van vospxì maand en vomun tien)vospxìvopey: [vo.sp'I.vo."pEj] PF zn. november

(sam. van vospxì maand en vopey elf )vospxìvosìng: [vo.sp'I.vo."sIN] PF zn. december

(sam. van vospxì maand en vosìng twaalf )vrrtep: ["vr

".tEp^] PF zn. demoon

vul: [vul] PF zn. tak (van een boom)vultsyìp: ["vul.>tsjIp^] PF zn. stok (afgeleid van

vul tak (van een boom))vur: [vuR] PF zn. verhaalvurvi: ["vuR.vi] PF zn. samenvatting (afgeleid

van vur verhaal)vurway: ["vuR.waj] PF zn. verhalend gedicht

(sam. van vur verhaal en way lied)wawe: [wa."wE] PF zn. betekenis, belangway: [waj] PF zn. lied (oud, ceremonieel)waytelem: ["waj.tE.lEm] PF zn. akkoord (muzi-

ek) (sam. van way lied en telem akkoord)wätu: ["wæ.tu] PF zn. opponent, tegenstander

(afgeleid van wä- tegen)

44

Page 45: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

wempongu: ["wEm.po.Nu] PF zn. squadron, mi-litaire clan, oorlogsgroep (sam. van wem vechten pongu groep)

weopx: [wE."op'] PF zn. golf (water)wokau: [wok."a.u] JC,PF zn. pendule-trom (sam.

van wok luid en au trom)wotx: [wot'] PF zn. totaliteit, geheelwrrpa: ["wr

".pa] PF zn., bw. buiten

wutso: ["wu.>tso] PF zn. maaltijd

ya: [ja] PF zn. luchtyafkeyk: ["ja.fkEjk^] PF zn. weer (afgeleid van

fkeytok bestaan)yak: [jak^] PF zn. vork, vertakking, punt van

afwijkingyaney: [ja."nEj] PF zn. kanoyapay: ["ja.paj] PF zn. mist, stoom (sam. van ya

air en pay water)yawnetu: ["jaw.nE.tu] PF zn. geliefde (afgeleid

van yawne geliefd)yawntu: ["jawn.tu] PF zn. geliefde (afgeleid van

yawne geliefd)yawntutsyìp: ["jawn.tu.

>tsjIp] PF zn. schatje,

kleine geliefde (afgeleid van yawntu geliefde)yawnyewla: [jawn."jEw.la] PF zn. gebroken

hart, staat van gebroken hart hebbend (sam.van yawne geliefd en yewla teleurstelling)

yayayr: [ja."jajR] PF zn. verwarringyayayrtsim: [ja."jajR.>tsim] PF zn. iets verwar-

rends (sam. van yayayr verwarring en tsimbron)

yayo: ["ja.jo] PF zn. vogel (sam. van ya lucht enioang dier)

yayotsrul: ["ja.jo.>tsRul] PF zn. vogelnest (sam.van yayo vogel en tsrul nest)

yemfpay: [jEm."fpaj] PF zn. onderdompelen (invloeistof) (sam. van yem doen en pay water)

yengwal: [jEN."wal] PF zn. droefheid, smartyewla: ["jEw.la] PF zn. teleurstelling, emotionele

afknapper, niet aan verwachting voldaanyeyfya: ["jEj.fja] PF zn. rechte lijn (afgeleid van

yey recht en fya’o pad)yì: [jI] PF zn. plank, trede, rand, niveau (Kan

ook metaforisch worden gebruikt voor elkniveau van iets schaalbaars - alles met ni-veaus of graden, hoog of laag, waterni-veau, temperatuur, talent, etc.)

ylltxep: ["jl".t'Ep^] PF zn. gezamenlijk vuur of vu-

urplek (sam. van yll communaal, gezamenlijken txep vuur)

yo: [jo] PF zn. oppervlakyo’ko: ["joP.ko] PF zn. cirkel (afgeleid van yo’

perfect zijn en ko’on ring)yo’kofya: ["joP.ko.fja] PF zn. cyclus (sam. van

yo’ko cirkel en fya’o pad, wijze)yomyo: ["jom.jo] PF zn. bord (voor voedsel)

(sam. van yom eten en yo tafel, verhoogdwerkblad (spreektaal-vorm van fyanyo))

yomyo lerìk: ["jom.yo lE."rIk^] PF zn. bord uitbladeren (sam. van yomyo bord (voor voedsel)en lerìk bladrijk)

yora’tu: [jo."RaP.tu] PF zn. winnaar (afgeleidvan yora’ winnen)

yrrap: ["jr".ap^] PF zn. storm (afgeleid van ya

lucht en hrrap gevaar)zapxì: [za."p'I] PF zn. voorkant (deel of sectie) (af-

geleid van hapxì deel)zare’: [za."REP] PF zn. voorhoofd (sam. van zapxì

voorkant en re’o hoofd)zawng: [z·awN] PF zn. gil, schreeuwzawr: [zawr] PF zn. dierlijke roepzekwä: ["zEk.wæ] PF zn. vingerzeswa: ["zE.swa] PF zn. graszeswavi: ["zE.swa.vi] PF zn. gras-spriet (afge-

leid van zeswa gras)zeykoyu: [zEj."ko.ju] PF zn. genezer (afgeleid

van zeyko genezen)zir: [ziR] PF zn. gevoel, tekstuur, aanrakingzìma’uyu: [zI."ma.Pu.ju] PF zn. nieuwkomer, ie-

mand die net gearriveerd iszìmtswo: ["zIm.

>tswo] PF zn. tast (zintuig) (af-

geleid van zìm voelen)zìsìkrr: ["zI.sI.kr

"] PF zn. seizoen (afgeleid van

zìsìt jaar en krr tijd)zìsìt: ["zI.sIt^] PF zn. jaarzìsìtay: ["zI.sIt.aj] PF zn. volgend jaar (afgeleid

van zìsìt jaar)zìsìtsaltrr: [zI.sIt."sal.tr

"] PF zn. verjaring (sam.

van zìsìt jaar, salew doorgaan en trr dag)zìskrrmipaw: [zI.skr

"."mi.paw] PF zn. lente

(sam. van zìsìkrr seizoen en mipa tìpaw ni-euwe groei)

zìskrrsom: [zI.skr"."som] PF zn. zomer (sam. van

zìsìkrr seizoen en som warm)zìskrrtsawn: [zI.skr

".">tsawn] PF zn. herfst (sam.

van zìsìkrr seizoen en tsawn oogsten)zìskrrwew: [zI.skr

"."wEw] PF zn. winter (sam.

van zìsìkrr seizoen en wew koud)

45

Page 46: Learn Na'vi · 2019. 6. 19. · Gecategoriseerd Na’vi v. 14.1 Mark? (Mark Miller) Compiled and Translated by Puvomun and Kayle Boessen Laatst bijgewerkt op: 19.6.2019 Dit is een

zìtsaltrr: [zI.">tsal.tr"] PF zn. spreektaal voor ver-

jaringzongtseng: ["zoN.>tsEN] PF zn. veilige plek,

schuilplaats (sam. van zong redden en tsengplaats)

zoplo: [zop."lo] PF zn. beledigingzum: [zum] PF zn. voorwerp, ding (fysiek of tast-

baar)zusawkrr: [zu."saw.kr

"] PF zn. toekomst (sam.

van z«us»a’u komend en krr tijd)

46