Kristian Tlangau - January, 2013

download Kristian Tlangau - January, 2013

of 53

Transcript of Kristian Tlangau - January, 2013

  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    1/53

    1Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    2/53

    2Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Synod Puipate

    Moderator : Rev. Lalramliana PachuauSecretaries : Rev. H. Lalrinmawia (Sr.)

    Upa H. Zoliana (Jr.)Finance Officers : Rev. Lalzuithanga

    Rev. Zosangliana ColneyStatistician : Rev. K. Lalthangmawia

    Kum 101-na January 2013 Bu 1,204-na

    Editor : Rev. K. Lalpiangthara Ph. 2316411 (R)

    Joint Editors : Rev. Lalzuithanga

    Upa H. RonghakaBusiness Manager : Upa C. Lalbiaktluanga

    Synod Office, First Floor

    Mission Veng, Aizawl 796 001

    Office Phone 2324590; e-mail: [email protected]

    Kum khat lak man : Rs. 50.00

    A man pe leh a bu la duh chuan Business Manager, Synod Office

    First Floor, Mission Veng, Aizawl hriattir tur.Thu chhuahte hi Editor ngaih dan a ni vek kher lo.

    The Organ of the Presbyterian Church, Mizoram

    A CHHUNGA THU AWMTE

    1. Editorial 3

    2. Chhiartute Huang 4

    3. Mizoram Synod 6

    4. Lawrkhawm 13

    5. Zawhna leh Chhnna 17

    6. Sermon : (1)Ram chu Lalpa ta a ni 23

    (2)Lalpa mit chu hmun tinah a awm 27

    7. Synod Inkhawmpui vawi 89-na thlirletna 32

    8. Tin, chung lai chuan heti hi a ni a 37

    9. Chanchin |ha lo thlen dan 40

    10. Snna

    http://www.mizoramsynod.org/mailto:[email protected]:[email protected]://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    3/53

    3Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Editorial

    KUM 2013 LAL ISUA NEN

    Khawvl finna leh hmaswnna chak takin a kal zl a.

    Mahni in lum a\ang pawhin khawvl hmun hrang hranga

    thil thleng - a chhe lam a \ha lam kan hmuin kan hre zungzung tawh a. Khawvl letliama mite nn duh t^wkin kan

    ink^wm thei a. Chu mai ni lovin mahni dawhkn a\angin

    khawvl hmun hrang hrangah kan bazr zung zung bawk a.

    Thlawhtheihna aia chakin awm hmun a\angin kan zin kual

    zung zung ta mai zawng a nih hi maw!

    Hetiang khawvla kan lo chuankai tk avng hianLal Isua aiin kan hmanraw changkng tak takte hi in-awih

    tlei nan kan lo hmang mai ang tih a va hlauhawm ta m!

    Rawngbwltute pawhin inenna tr kan ngah ta hlein a lang.

    Mit leh beng tlaina tr a nih chuan Biak in aia sitting room-

    a \hut nuam tih zwk mai a awl khawp mai. Kan Lal Isuan a

    rawngbwltu chu a hnna awm tra min hrilhna kha kan

    hriat thar leh hlawm pawh a \ha ^wm e (Joh 12:26).

    He kum thar hian kum dang ang bawkin mi tam tak

    tn lwmna leh lungngaihna a rawn her chhuahpui leh dwn

    a. Lwmna lam a ni emaw, lungngaihna lam a ni emaw, Lal

    Isua nn chuan engkim hi a nuamin a ropui \hn a ni. A twp

    berah chuan kan rawngbwlna kawngah pawh mahnia

    \hahnemngai vak mai lovin, Lal Isua nn \hahnemngai ila,

    amah nna l>ng dn chunga a rawng kan bwl hian LalIsua chawimawiin a awm \hn a ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    4/53

    4Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    CHHIARTUTE HUANG

    Thu thawh duh chuan thu mal 50 aia tam lovin lehkhain

    emaw, sms-in emaw, e-mail-in emaw thawh theih a ni. SMS

    thawn theihna phone no9862331632leh

    [email protected] ni e.

    Kristian |halai Pwl dinkum leh din a nih dn Rev.Thangpuiliana ziak kha a bengvr-thlkin K|P dintute znga mi a

    la ni lehnghl a, K|P din kumdik tak hi a rawn ngen ang hiansiam \hat a \ha mai lwm ni?

    Francis Lalliana, MissionVngthlang

    Kristian Tlangau December2012-a Rev. Thangpuiliana ziak

    kha ngaihtuah chian a va ngai ve.A dintute zngah a tel thu a sawia, mi dang kan hriat ve - Upa C.Rokhma leh Rev. Thansiamaan tel a tih pawh an la dam laingei hian chhui chiang trin BialK|P Conference-ah Agenda-aneih ngei chi a ni. Synod pawhin

    Gospel Centenary kan lwm hnupawhin Chanchin |ha thlen ni adik zawkah an thlk ngam a nia. A dintute la dam laia kan chhuichian loh chuan \hangtharten minla dem ngei ang?Laldawngliana 9615364337

    Mi fingten Arsi hruaina anpensn em ni? by Upa

    Zarzokima Khiangte, Shillong-inDecember issue-a a rawn ziahdan pawh kha ngaihruatna vemai mai bawk a ni e. Hre dik fuaa inhriatna kha suangtuahna maive bawk a ni.

    VLT Muana, Dawrpui

    Insmtheihna - Thlarau rahRev. V.L. Zaithanga ziak hi a va\ha m! A tawi fel si a, insmpawimawhzia hre reng tawh mahila, ka chhiar a\ang hian hlwknaka neih phah dwn tlat mai.

    L. Fanai, 9862357206 October 2012 issueChhiartute Huang en hianSakawlh awmziaa buai kan laawm niin a lang a. Sakawlh

    awmzia chu 2012 Nilai lehBeihrual Thupui phek 136-a kanzir leh WCC \obul 1999-aPuitling Sunday School Zirlaibuphek 187-naa kan zir tawhtekha pawm mai tr a ni e.

    John Hmar, Hriphaw

    Kristian Tlangau phkmawng lama mi \henkhat thusawi

    http://www.mizoramsynod.org/mailto:[email protected]:[email protected]://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    5/53

  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    6/53

    6Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    1. Synod Bookroom thar

    Nov. 9, 2012 khan SynodModerator Rev. Thangzauvachuan Serchhip AOC VengahSynod Bookroom Branchbuilding thar ` 16,28,895/-

    senga sak chu a hawng. A tukahSerchhip Bazar VengPresbyterian Kohhran Biak Inthar a hawng bawk.

    2. Synod Mission Board

    w Synod Mission Board

    chuan November 12 khan Con-tract Missionary a la a, diltu324 a\angin mi 101 lak niin mi24-te chu waiting list-ah dahan ni. Waiting list hi SynodMission Board-in advertise-ment a tihchhuah leh hma chua nung ang.

    w Rev. Lalchhuanmawia,Synod Mission Board Secre-

    tary chu November 22 khanInterserve Core Meeting,

    Delhi-ah a tel a, November 24& 25 khan Mission Consulta-tion-cum-Convention, ShillongMizo Church-a neihah Re-source Person a ni a, Speakeratan Rev. Lalthankhuma, MTCLecturer an hmang bawk.

    3. Synod Worship Semi-nar

    Nov. 16 (Zirtawpni) khanKolasib Venglai KohhranHall-ah Worship Seminar neiha ni a, seminar-ah hian Pastor,Pro. Pastor, Kohhran tin aiawh

    leh Bial K|P aiawh te an tela, Aizawl lam a\angin Rev. R.Lalengkima, Rev. C. Rosiama,Rev. Chuau\huama leh UpaLalramthanga, Worship Com-mittee Member-te an kal bawk.

    4. SL&PB

    November 1618 khanChhiahtlang Bial huapinChhiahtlang Kohhranah Litera-ture Seminar neih a ni a, semi-nar neihpui hian Rev. K.Lalpiangthara, SL&PB Editor;Upa H. Ronghaka, SL&PB Jt.

    Editor, Pu Lalniliana, Man-ager, Synod Bookroom, Tv.

    Executive Secretaryi/c Publicity, etc.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    7/53

    7Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Lalzarmawia, Sales Promoter,Synod Bookroom leh Nl.

    Lalmuanzuali, Soloist te ankal. Synod Bookroom,Serchhip Branch-in Kohhran-hote beisei tihlawhtlingin ahmunah a man pangngai aiatlawmin an lehkhabute an zuara, an hralh \ha thawkhat hle.

    5. Synod Hospital

    w Urology Camp: Nov.2124 khan Synod Hospital-ahUrology Camp neih a ni a,Super Specialist Dr. K.P.Mishra, M.S., M.Ch.,(Urologist) a lo kal a ni. Nov.

    23 & 24-ah zai ngaite a zai a,kala lungte awm, zai hawnglovin chhut keh/key-hole-surgery (PCNL) tih a ni bawk.

    w Nurse Capping & Lamp

    Lighting vawi 39-na hman a

    ni: Presbyterian Hospital chuan

    Hospital Campus-a NursingSchool Auditorium-ahNovember 19 (Thawh\anni)khan Nurse zir turte Capping& Lamp Lighting vawi 39-naa hmang. He inkhawmah hianKhuallian Rev. Thangzauva

    chuan Magazine a tlangzarhnghal. Tunah hian InternshipYear hmang mek 31, GNM kum

    3-na zir mek 29, GNM kum 2-na zir mek 28, GNM kum khatna

    zir mek 32, an vaiin zirlai 120an awm mek a ni.

    Kum 2012 course-a zirmekte result neih tawh chinahGNM kum khatna zir 30-ah 22an passed a, Mizoram pumpuia 3-na leh 10-na te an nei.

    GNM kum 2-na zir 30-ah 29an passed a, Mizoram pumhuapa 8-na an nei. GNM kum3-na zir 31-ah 30 an passed a,Mizoram pum huapa 4-na, 6-na, 7-na leh 10-na te an nei.

    w Synod Hospital-in

    dawng thei lo: Marpara South-a Buddhist sakhaw biaten anngaihsan em em Buddhistpuithiam pakhat D.J. Bhikkhu,Bhante an tih bawk chuanSynod Hospital tan a taksa pumpui a donate. D.J. Bhikkhu hi kum

    2004 leh 2008 khan SynodHospital-ah Malaria avanginenkawl a lo ni tawh a, damdawiina a awm laia an enkawlnaah alawm em em a, chuvang chuan athih hunah a taksa chu SynodHospital-in a \ul ang anga an hmanatan a hlan a ni. Mahse, Hospital

    hian Medical College a nih lohavangin a dawng thei ta lo.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    8/53

    8Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    w Dr. Lalrinliana Varte,Ortho Specialist chu

    Deformity Correction & Spinezirin Yonshi University Seoul,S. Korea-ah a thang mek a,kumin kum tawp hian a zo ang.

    w Dr. R. Lalrindiki, EyeSpecialist chu ShriSankaradeva Nethralaya,

    Guwahati-ah Phaco-emulsification leh Contact LensTraining, October 115 Dec.2012 chhunga neihah a tel a,\angkai zawka hman a nih theihnan V.L. Hmunmawia,Ophthalmic Technician chuan

    training hi zawm ve bawk.w Nov. 1921 khan Govt. ofMizoram, AdministrativeTraining Institute chuanTraining on Hospital Safety abuatsaih a, Synod Hospitalaiawhin Dr. L.H. Thanga

    Singson, Sr. Medical Officer;Dr. Lalnunnemi, Pathologist lehSister Rosailovi, Sr.CommunityHealth Sister-te an kal.

    6. Training chhuak thlah

    SMTC chuan Nov. 16(Zirtawpni) khan SMTC

    Lecture Hall-ah VocationalTrainee-ho thlahna hun a hmang.

    He Centre-ah hian mi 965-in anzir chhuak tawh a, tuna zir chhuak

    tharte hi mi 60 niin Puan\hui lehPheikhawk siam zirte an ni a,computer zirlai mi 30 an awmmek bawk. Tuna thlah takte hiPuan\hui zir hmeichhia 36 lehmipa 20 leh Pheikhawk siam zir(mipa) pali an ni.

    Zirlaite hi Synod chuan thlatinin stipend ` 500/- a pe a,Hostel-a awmte chu an thla tinMess Fee chanve ` 500/- atumsak bawk. Computer zirlaiteerawh chuan Admission fee` 100/- leh thla tin fee ` 50/-

    an chawi ve thung a, an zirchhuahin Incentive Prize` 1,200/- \heuh pek an ni thung.

    7. Pathian thua mite

    kawm chungchang inrawn

    khawmna

    Central K|P buatsaihin

    November 28 khan nilenginMission Veng Kohhran Hall-ah \halaite rawngbawlna pengpakhat Evangelism lamarawngbawlna tihchak dan turchungchanga inrawnkhawmna(Consultation on Evangelism)

    hun hman a ni a, Branch tinaiawh mi pakhat \heuh tel turasawm an ni a, mi 400 zet an

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    9/53

    9Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    kal. Chawhmaah Evangelismawmzia leh Evangelical Cell

    kalphung tih thupui hmanginRev. Lalrinmawia, Leader,CK|P-in thu a sawi a,chawhnuah Thlarau laminbuatsaihna tih thupuihmangin Tv. Vanlalvuana,Venghluiin thu a sawi leh a,

    sawihona \ha tak neih zui a ni.Presbyterian Kohhrana

    Kristian |halai Pawl hian hunrei tak a\ang tawh khan \halaitezingah Evangelism lam hawiarawngbawlna hi an lo kalpuitawh a, tun thleng hian \halaite

    sual kawng zawh lo turachhanchhuahna hmanrawpawimawh ber zinga mi a lani ta zel a ni.

    8. Kohhran Hmeichhia

    w November 2325 khanMarpara Ramthar Kohhranah

    Leadership Training &Kristian Chhungkaw Campaignneih a ni a, hemi neihpui hianCentral Kohhran Hmeichhehruaitu Pi Malsawmtluangi, PiC. Lalneihthangi leh PiRochhungi te an kal.

    w Kohhran Hmeichhe Nihmang : November 30

    (Zirtawpni) kha KohhranHmeichhe Ni vawi 16-na a ni

    a, Zoram hmun hrang hrangaPresbyterian KohhranHmeichhiaten hlim takin anhmang. Kohhran Hmeichhe Nihi kum 1997 a\angin hman\ana ni.

    w November 302 Dec.

    khan Tuithumhnar KohhranahLeadership Training &Kristian Chhungkaw Campaignneih a ni a, hemi neihpui hianCentral Kohhran Hmeichhehruaitu Pi Liankimi, Pi C.Lianpari leh Pi Parchhuaki te

    an kal.9. ATC Day 2012 hmang

    Nov. 23 khan AizawlTheological College CentenaryBuilding Quadrangle-ah ATCDay vawi 105-na hman a ni.College Day denchhen hian

    chawhma dar 10:00-ahSandys Hall-ah ATC facultymember zinga mi Professor kaithar mi pahnih - Rev. ProfessorC. Lalhlira leh Rev. ProfessorVanlalnghaka Ralte teProfessorial Lecture ngaihthlak

    a ni. ATC-ah hian tunah hianM.Th. subject hrang hrang zirnathlenga hawn a ni tawh a,

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    10/53

    10Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    doctoral research centre atanbuatsaih mek a ni bawk.

    10. Kohhran enkawl lehCounselling zirna

    Family Guidance &Counselling Centre chuanNovember 1427 chhung khanPastor-te pualin IntensiveResidential Pastoral Care &

    Counselling Training vawi 22-na, Synod Conference Centre-ah a buatsaih. He training-ahhian kum 2010-a nemnghehPastor 17 an tel a ni.

    11. Maubuang Biak In

    hawng

    December 1 (Inrinni) khanSynod Moderator Rev.Thangzauvan MaubuangKohhran Biak In thar a hawnga, Mizoram Synod Choir-in an\awiawm. Synod Choir-te hianchawhnu fellowship an kaihruai

    nghal a ni.

    12. PES Zirtirtute lawm

    SCERT chuan Presby-terian English School Zirtirtutetan Pre-School TeachersTraining a pe \hin a. November2023 chhung khan a \umkhatna neih a ni a, hetah hianzirtirtu 39 an tel. A \um hnihna

    chu November 2730 chhunghian neih leh a ni a, hetah hian

    PES hmun hrang hrang a\anginmi 41-in training hi an chhimleh a ni. SCERT Director lehhotu dangte chungah PESzirtirtute an lawm tak zet a ni.

    13. Campus Ministry

    workshop

    Dec. 12 khan nilenginSynod Campus Ministry chuanAizawl khawpui chhung hmun11 thlan bikah Workshop on

    Life Skills of a Teacher tihthupui hmangin Workshop abuatsaih a, he Workshop-a tel

    tur hian Aizawl khawpuichhunga Primary Schoola\anga College thlengin zirnain hrang hranga zirtirtute sawman ni.

    Heng Workshop neihnahmun hrang hrangahte hian

    chawhma leh chawhnu sessionsiamin thupui inang vek zir hoa ni a, Rev. Dr. Lalchungnungapaper buatsaih zir hovin, sawihona hun neih a ni bawk.Chawhma lamah zirtirtuinnaupangte hnena zirtirna a

    peknaa ama nuna a mamawhluhchilh deuh bik a ni a. Chawhnulamah chutianga zirtirtu ni tlak

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    11/53

    11Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    tura zirtirtu mi mal nun khawvelzirna lam zir ho leh a ni.

    14. PBS Graduation Day

    December 13 khan Pres-byterian Bible School (PBS)chuan Synod Conference Cen-tre-ah Session 26-na Gradua-tion Service an hmang. Gradu-ation Service-ah hian Rev.Lalzuithangan Certificate seminthuchah a sawi a. Rev. H.Lalrinmawia, Synod Secretary-in exam-a ti \hate leh class kalkimte hnenah lawmman a hlan.

    Session 26-naah hianzirlai 60 an awm a, chung zinga

    58 chuan zir tluan chhuakin anpass a; First Division-ah 7,Second Division-ah 31, ThirdDivision-ah 5, Simple Pass 15an awm a, Exam lo 1 leh Failed1 an awm bawk.

    Tun \uma ti \ha zual

    pathum (Top Three)-te1. K. Vanlalhruaii d/o K.Lalneihtluanga, Keifang Kohhran

    2. Jerry R. Lalrinkima s/o R.Lalduhchhunga, Seling Kohhran

    3. Malsawmdawngliana s/oJ. Rozara, Tualte Kohhran

    PBS a\anga zir tam bertehi rawngbawlna \angkai taktakah an inhmang zui hlawm a.Synod Revival Speaker lehteam member tam zawkin

    Bible School a\ang hian an zirchhuak tawh bawk.

    15. SMB Missionary

    thlahna

    Jan. 6, 2013 (Pathianni)chawhnu dar 1:30 khan SynodMission Board chuanBungkawn Kohhran Biak InahMissionary tirhchhuahinkhawm a buatsaih a, Pastor8 leh Contract Missionary 103te thlah an ni. Synod Modera-tor Rev. Lalramliana Pachuauin Tirhchhuahna hun hmangin

    thuchah a sawi a; missionaryleh anmahni \awiawmtu an kal\ha hle a, mi 3,000 vel aninkhawm a ni.

    Chanchin |ha hian vantlang nun leh ei leh bar

    zawnna thlengin a siam \ha ngei tur a ni. Isuarawngbawlna pawhin leiah van nun a rawn keng a ni.

    Joshua Russel Chandran

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    12/53

    12Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    16. SEC Vawi 242-na

    November 29 khan Synod Office-a JM Lloyd Hall-ah Synod

    Executive Committee vawi 242-na a \hu a. Synod Office-aCoordinator-te hna chanvo hetiang hian a thlak kual

    Hming Tuna awmna Awmna tur

    Upa F. Lalremthanga Superintendent MusicUpa Lalrinmuana K|P Ramthar Upa Zonunmawia Synfo K|PUpa H. Lalhmingmawia Music Social Front

    Dr. Robert S. Halliday Social Front SynfoPi Lalfakmawii MSSU Kohhran HmeichhiaPi Lalrinkimi Koh. Hmeichhia MSSU

    17. Bial thar hawn & Pastor/Pro. Pastor Induction

    Synod Inkhawmpui Vawi 89-na thurel angin PastorSynod Officers Meeting, December 12-a \hu chuan Janu-ary 12, 2013 (Inrinni)-ah Bial thar a hawn turin a rel a,Bial tharte leh hawng tura ruatte hetiang a ni

    Bial Hming Hawngtu

    'A' Mizoram chhngah(1) Tlangnuam Bial Rev. Lalramliana Pachuau(2) Airfield Vengthar Bial Rev. Dr. R. Lalbiakmawia(3) Bungtlang Bazar Bial Rev. P.C. Pachhunga(4) Lunglei Bazar Bial Rev. Lalzuithanga

    (5) Khawhai South Bial Rev. H. Lalrinmawia(6) Chalrang Bial Rev. K. Lalthangmawia(7) Sihphir Vengthar Bial Rev. Zosangliana Colney(8) Tuipang Bial Rev. Vanlalzuata

    'B' Mission Field-ah

    (1) Tezpur Bial Rev. K. Lalrinmawia(2) Jarwadi Bial Rev. P.B. Zosapthara

    Pastor leh Pro. Pastor insawnte dah ngheh hun atanJanuary 13, 2013 (Pathianni) a ruat a, April 2013-a zirzo turte erawh chu May 12, 2013-ah dah ngheh an ni ang.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    13/53

    13Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    UK-ah sikula Kristianna

    zirtir duh an la tam hle

    Oxford University-inUnited Kingdom (UK)-a mipuingaih dan a lak khawm a\anga alan danin ngaih dan thawhtuhmun thuma \hena hmun hnihdeuhthaw chuan ni tin sikulaKristianna lam thu zirtir an la duh.

    Zawhna chhangtu za zela43 chuan sakhaw lam sudject-ah Kristianna zirtir mai tur niahan ngai a; za zela 58 chuan his-tory of Christianity zirtir \ha anti a, za zela 56 chuan Kristian nipawimawh Easter leh Christmaschanchin te zirtir \ha an ti a, za

    zela 51 chuan Kristiannain dikleh dik lo nia a sawite zirtir \haan ti thung. Za zela 38 chuanBible a\anga lak chhuah thutezirtir \ha an ti a, za zela 30 chuanLalpa |awng\aina zirtir \ha an ti.

    Sakhaw lam thil laka inlak

    hranna (secularism) rilru a len tialtial avangin zirtirtuten Kristianna

    kaihhnawih school-a zirtirchungchangah harsatna an tawk

    a, sakhaw ngaithei lohovinKristiana siam tumnaah an ngaih\hin avangin zirtirtute an tm phahhle a, zirlaibua awm ang angpawh an inzirtir n>p hle niin zirnalama mawhphurtu John Keast-achuan sawi.

    Mipui ngaih dan laka\anga lang chiang tak chusawrkarin sakhaw thil nenainkaihhnawiha langah fimkhuruchuak taka thil a kalpui laiinmipui chuan Kristian zirtirna anla ngaihlu hle tih hi a ni. British

    sawrkara Muslim hmeichhiaCabinet Minister-a awm hmasaber Baroness Sayeeda Warsi-ichuan, Britain chu a khua lehtuiten Kristian nih an zahpuilohna ram ni se, a duh thu a sawitlat bawk.

    CHRISTIAN TODAY

    British mipuiin inneih

    ngaihnep pawi an ti

    Mipui ngaih dan hre turahna thawk Centre for Social Jus-tice-in mi 1,700 ngaih dan ankhawn khawm a\anga an hmuh

    dan chuan za zela 60-in inneihnachuan ngaihhlut a hlawh lo tial tial

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    14/53

    14Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    niin an ngai a, hei hi Britain tan apawi hle a ni, an ti.

    An zawhna chhangtu zazela 55 chuan an chenna hnaivaitakah nupa in\hen emaw,sawrkar dan bawhchhiatna liantham emaw, sikul chhe tak emawa awm thu an sawi a, hengvantlang nuna harsatna thleng

    \hinte hi chhungkua a\anga siam\hat tur nia ngai chu za zela 85an ni.

    Naupang \hang lai mekteneng nge an mamawh ber? tihzawhna chhangtu zinga za zela46 chuan vantlang nun him \ha

    tiin an chhang a, za zela 31 chuannu leh pa kara seilen tiin anchhang thung. Za zela 86 chuannunhona thil lam aiin mahni hnadah pawimawh turah an ngai.

    Hetianga mipui ngaih danlak khawm hi ram hmasawnna

    tur thil (project) ruahmanna hranghrangah \angkai taka hman \hina ni.

    CHRISTIAN TODAY

    Nigeria Biak Ina bomb

    puakah mi 11 an thi

    November 25, 2012 khan

    Nigeria ram Kaduna State-aBiak In pakhatah khawthlang

    zirna duh lo pawl Boko Haramnia rinten motor car pahnihah an

    bomb kam an tipuak a, mi 11 anthi a, 30 zetin hliam an tuar. Oc-tober, 2012-ah pawh khan BokoHaram mi leh sate zinga mi niarinin thihchilh bomb a tihpuahahmi 15 an thi a, 150 chuangin hliaman tuar a, thi zingah hian Catholic

    puithiam Rev. Fr Bonet Micah atel nghe nghe.

    Sawrkarin a bik taka sipaia dinspecial military task forcechuan Boko Haram hruaituteawmna hriattir thei apiang hnenahlawmman atan US $maktaduai

    1.8 pek an phal thu an puang zuinghal. Hel pawlte hian an ramhmar lam Muslim bitna leh chhimlam Kristian bitna chu state hranve vea \hen phutin pawisawi loKristiante chungah nasa takin kutan thlak a, Muslim bitna (hmarlam)-a awm Kristiante chu an thiltum daltuah ngaiin an awmnachhuahsan turin an vau reng a,an thlahtute a\anga an lo awmtawhna chu an chhuahsan theihbik si loh avangin an nunnalaksaka hmar lam chu Muslimstate-a siam an tum lui zel a, kum

    2009 a\angin mi 3,000 vel anthat tawh a ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    15/53

    15Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Kristian bitna lam hnaihahpawh tharum thawhna a thleng

    zui zel a, December thla bullamah pawh khan Muslim firfiak50 rual vel chuan tum bik neiinKristian chenna in an luhchilh a,Allah chu a ropui a ni tia auchungin an kap hlum a, Biak Inan suasam zui bawk a, mi 10 aia

    tlem lo an thi a ni. CHRISTIAN TODAY/WORTHY NEWS

    Jamie Foxx-an Obama

    Kan lalpa leh chhandamtu

    a tih Catholic-ten an helh

    Academy Award hialdawng tawh Jamie Foxx-a chuan

    nikum November thla tawp lamaLas Vegas-a 2012 Soul TrainAwards semnaah a zai hmaamipui chawh hlim pahin, Hehmun hi Biak In ang mai a ni. Ahmasa berin kan lalpa lehchhandamtu Barack Obama

    hnenah chawimawina i hlan angu, a ti pek a! Hei hi CatholicInzawm khawm pawl (CatholicLeague) chuan an ngaimawh hle.

    Catholic pawl pakhathruaitu Bill Donohue-a pheichuan kum 2011 khan Foxx-a hi

    Pathianin i nunah awmzia a neiem? tih zawhna chu, A neih lehneih loh pawh ka hre lo, tia lo

    chhang tawh a nih thu a sawi.Donohue-a chuan Obama ngei

    pawh sakhuana dovah ngaiinPathian hming lam hreh em em, athu sawiah America-a Kristiantethu leh hla sawi tel kawnga insumtak, Pathian awm ring lote thu lehhla sawi nuam ti hle si a nih thu asawi a. Indonesia-a a zin \um phei

    chuan America ram thuvawn,Pathianah rinna kan nghat (InGod We Trust tih aia EPluribus Unum a ti daih mai, ati bawk.

    America President inthlanlai vel erawh kha chuan a sakhaw

    vawn zawhna a tam em avanginObama chuan Kristian a nih thuleh hunbi nei taka \awng\ai \hina nih thu a sawi thung.

    CHRISTIAN POST

    UK-ah Kristianten tih

    dan thar hman a ngai

    2012 December thla bullamah khan United Kingdom(UK) chhiarpui bu tlangzarh a nia, kum 2001 nena khaikhininKristiana inchhal an tla hniamnasa hle. 2001 chhiarpuiah khana ram mihring za zela 72

    Kristianah an la inchhal a, 2011chhiarpuiah chuan za zela 59chauh an ni ta!

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    16/53

    16Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Hetih lai hian sakhaw vawnbik nei lo leh Muslim an pung

    nasa thung a. Sakhaw vawn biknei lova inchhal chu 2001-ah zazela 10 an ni a, 2011-ah chuanza zela 25 an ni dawrh mai.2001 khan Muslim maktaduai1.5 an awm a, 2011-ah chuammaktaduai 2.7 an ni tawh.

    Hetiang dinhmuna an dintak avang hian Kristian/Kohhranhruaitu \hahnemngai deuhtechuan Kristianna leh sakhaw lamngaihsak tawh reng reng lotenPathianah rinna an nghah leh theihnan tih dan thar eng emaw tak

    hmuh chhuaha hman a ngai a ni,an ti. Kohhran tlur maia thilkalpui chu mi tam takin an hnetawh nia ngaiin rawngbawltu\henkhat chuan Kohhran tih danhrulah Pathian lama mite hruaidan tur an dap nasa hle.

    CHRISTIAN TODAY

    Orissa buainaa a kultai

    12-te hrem an ni dawn

    Kum 2008-a Orissa statechhung Kandhamal district-aKristiante kutthlakna rapthlaktak thlenga inhnamhnawih mi 12

    te chungthu chu nikum Novem-ber thla tawp lam khan rel fel ani ta a; kum ruk tang tur leh

    cheng sangnga chawi \heuh turatih an ni.

    Kristiante \anhona pawl,Christian Solidarity Worldwidw(CSW)-in an sawi dan chuanthubuai nei mi 10 erawh chu puhan nihnaah thu chiang an hmuh lohavangin chhuah an ni. Dr. JohnDayal-a, National Integration

    Council member pawhin, Danhmanga dik taka rorelna chuhnam inpumkhatna atan thilpawimawh tak a ni a; tuna fasttract court thuremna pawh hi \hathawkhat mah se, a tuartute tanchuan hremna hi a nep a, sawrkar

    thu neitute rinhlelhna a bo phahlo. A chhan chu tualthat tih an hriateng emaw zat chu thu chiang aawm lo tih changchawiin zalentakin mi zingah an vak vel reng a,MLA pakhat phei chu thiam lohchantir tur chuan a pawimawhlutuk niin an sawi!, a ti.

    Court thu remna hi pawl\henkhat chuan hmasawnna chikhatah ngaiin lawmawm an tih thuan sawi. Orissa buainaah khansawrkarin a chhinchhiah danchuan mi 90 chuang an thi a,54,000 chuang mahni in luah

    ngan lovin an tlanchhia a ni. CHRISTIAN TODAY

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    17/53

    17Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Lalbiaksiama,

    Chek^wn zawhna

    Z. Presbyterian Kohhran

    mi (member)-in kohhran dang,inneihna kan pawmpui theih

    loh IKK-a mi pasalah a nei a.

    Kan kohhran a chhuahsan hma

    hian kohhranah mi \angkai tak,

    Kohhran Hmeichhia leh NPSS

    lamahte pawh \angkai tak a ni

    a. Tichuan, a pasalte kohhran

    IKK dan ang thlapin an innei

    ta a. Eng emaw chen an inneih

    hnuah in\henin kan kohhranah

    a lo kir leh a, hei hi engtia lo

    dawnsawn tur nge? Pawl dang

    a\anga lo pakai a ni a, Presby-

    terian Kohhrana a rawn inpek

    leh tawh si chuan kohhranmember pangngai ni tura lo

    pawm leh mai chi a ni em? Ni

    ta se a lo luh hnuah pasal a neih

    dawna kohhran a chhuahsan

    avang khan lo thunun \hat ve

    leh kher a ngai em? Dan

    zawhkim pangngai anga pawmmai chi a nih leh nih loh min

    hrilh theih chuan a lawmawm

    khawp ang.

    Ch: Kan kohhran dan zawhkim, pasal neih vanga kohhranpawl danga pakai, in\henvanga lo kir leh chu, kohhranthununna tling sual eng mah atih lohva, kan kohhran thurin apawm dan leh a nunphungah

    kohhran committee a lungawichuan dan chhunga seng luhtheih a niin a lang e.

    B. Lalthanmawia,

    Rengdl zawhna

    Z. Beihrual Thupui Sept.

    25, 2012 zanah Kohhran Upa,

    Kohhran Hmeichhe hruaitu leh

    |halai hruaitute bakah,

    chhungkuaa kan \an ho theih

    dawn loh chuan rawngbawlna

    hi phat hial a \ha zawk mai

    thei, tiin kan zir a. Thuhriltu,

    |antu, etc. te Kohhran

    hmeichhia leh \halai hruaitutechu sawi loh, Upa leh Pastor

    pawh chhungkuaa \ang ho thei

    lo hi kan tam ta hle mai a. Anni

    hian pha zel ta se kohhran leh

    Bial buai fe fe tur hi kan tamin

    ka ring a. Synod-a kan Pastor

    langsar tak takte pawh an phave tho turah ngai ila, Synod

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    18/53

    18Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    thlengin a nghawng lian hle

    lawng maw? Chhungkuaa \an

    ho \ulzia inzirtirna atanarawngbawlna phat tur zawnga

    infuih hi kan kalphung atan a

    \ha dawn em ni?

    Ch:A ziaktu hian a rawngbawlnakawngah chhungkua \an ho apawimawhzia min zirtir duh a nih

    hmel a. |hahnemngai takin aziakah ngaih mai a \ha ang e.

    L.T. Zodinliana,

    Lalpuitlang zawhna

    Z. 1.Aigupta a\anga Is-

    rael-ho hruai chhuah an nih khan

    Aigupta a\anga chhuak zingah

    Kanaan ram lut chu Josua leh

    Kaleba chauh ni a sawi a ni a.

    Mahse, Exod. 19:1, Num. 1:1,

    3:1-4, 32, 10:11 leh Jos. 24:33

    te han chhiar hian Josua leh

    Kaleba bakah Arona fapa

    Puithiam Eleazara kha Aigupta

    a\anga chhuak ve ngeiin Kanaanram a lut a ni ve thei mai lo maw?

    Ch: I rawn zawh hi thil tih wmang tak niin a ngaih ve theih thonalai a awm. Amaherawhchu,Num. 14:30-ah khan, ...b^nphar meuhva, ka awmtir ang

    che u ka tih ramah chuanJephunea fapa Kaleba leh Nuna

    fapa Josua chauh lo chu in luttawp lo vang. tia mipui

    phunnawiho zingah Pathianin thua sawi avangin Aigupta a\angachhuak zinga Kanan rama lut chuJosua leh Kaleba chauh an ni tihhi pawm dan tlangpui chu a ni.

    2. Josua 24:31 han chhiar

    hian Israel-ho zingah Josua aia

    upa, a aia dam rei bawk si anawm tihna a ni thei em?

    Ch: Aigupta a\anga chhuakzingah Eleazara kha a tel vehman a nih chuan Josua aia damrei zawk anga ngaih theih a niang a. Upa zawk tih thu-ah chuan

    rin dan mai bak chu sawi thuivak hleih theih a ni lo.

    3. Boaza leh Ruthi inneih

    dan hi Israel-ho dan (Deut.

    25:5-6) tlawhchhan a innei niin

    a lang a, Obeda hi Boaza fapa

    ni lovin Mahlona fapa tur zawk

    a ni lo maw?

    Ch:Mahlona leh Boaza hi unaupianghmun an ni lo va, Mahlonate tan chuan laichinpa mai a nia. Chuvangin Obeda hi Boazafapa tih tur niin a lang e.

    Dr. R. Thang\huama

    Kawlni, Durtlang North

    zawhna

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    19/53

    19Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Rev. |hianga hi

    Halflong, Ngaihb^n ramah

    hian Pathian thu hrilarawngbawl turin eng kumah

    chiah nge a kal? Lehkhabu

    \henkhat, heng - Krista

    Rawngbawltute Chanchin,

    Mizo Kohhran Chanchin etc.-

    ah chuan kum 1920-a kal anga

    ziak a nih laiin a dang, SynodNews Letter Vol. XXVI,

    No.347, Aug. 2012 leh ziak

    \henkhatah 1913-a kal angin

    tar lan a ni bawk a. Vawi hnih

    a kal reng em? Vawi khat kala

    awm nghal ni se, a kal kum dik

    tak min hrilh thei em?

    Ch: Krista RawngbawltuteChanchin Presbyterian PastorPension Fellowship buatsaih,SL&PB-in kum 2002-a achhuah; ph>k 72-79-a a chanchinkimchang ziak hi rin tlak berpawla ngaih a ni a, i rawn sawiang hian hetah hian 1920-ahHaflong-ah a kal, tih a ni.

    Upa C. Chalzika,

    Leithum zawhna

    Synod Revival Speaker

    leh a team te hi an hautak thei

    hle a, z

  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    20/53

    20Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    fapate a tih zinga Setana a tel ve

    tlat hi a va mak ve le?

    Ch: Setana hna pui chu Pathiandodal a ni a. Pathian fapateLalpa hmaa an inlan nia a telvena chhan pawh kha sualrawng a bawl duh vang a niin arinawm. Lal Isuan rawngbawltura thlalera ni sawmli leh zan

    sawmli chaw a nghei laia sawmmiah lova Isua a rawn thlem angdeuh kha a ni mahna le! Biblelehlin tharah chuan Pathianfapate tih hi Vantirhkohte tiindah a ni.

    2. Kan thurin No. 5.na a-

    Mihring chuan ama duh thungeiin tih leh Rn kha an hmang

    sual tihna a ni. Gen. 3:13-a tihdertih leh II Kor. 11:3 leh I Tim.

    2:14-a bum tih hi a awmziathuhmun reng a ni.

    3. I Tim. 2:15 thua - Rilru

    fel tak nen an awm fo chuan, fa

    hrin vangin chhandamin an awm

    ang tih hian Isua Krista ringtute

    chauh hi chhandamna chang tur

    kan ni kan ti si a. Fa hrin vangleh rilru fel tak neih vng ngawt

    chuan chhandamna chan theih a

    ni dawn em ni? Nge \awng lehlin

    dan hi a chiang hlel deuh zawk?

    Kan swtpui dan tur eng nge ni

    ta ang?

    Ch: I rawn zawh ang hian he laichng hi ngaih sual palh theih taka ni a. Fa hring ve lo tanchhandamna kawng inhawng velote pawh a ang a. He laia fahrin avangin tih awmzia chuMarin a hrin, Isua Krista avangin

    tihna a ni. The Amplified N.T.chuan, Pathian fa lo piangavangin tiin a dah a ni.

    Upa T. Khumtira,

    Khawbung zawhna

    1. Nehemia 9:4-a, Levi-ho

    dawhkan snga ding mi pariat

    a sawiah hian Bania tihpahnih a sawi hi mi hrang nge ziak

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    21/53

    21Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    nawn palh? Lehlin tharah hian

    Levia chite an ding a tih bakah

    mi pathumte an ding ve a a tihtehi Levia chi an ni lo tihna nge,

    eng nge a chhan?

    Ch: Bania tih hi ziak nawn palhni lovin mi pahnih an awm niin alang. Levia chite lo chu puithiamhna thawk ve thei an awm loh

    avangin dingho a sawite hi Leviachi vek an ni ang.

    2. Sermon sawitu \henkhatin

    Num.21:9 thu, r

  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    22/53

    22Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Upa Lalthuthlungliana,

    Chhiahtlang Venghlun

    zawhnaKHB No. 33, 346,449

    te hi thl

  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    23/53

    23Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    RAM CHU LALPA TA A NI

    Sam 22 : 28

    Rev. LalzuithangaExecutive Secretary

    A hmasa berin, chhiartu zawng zawngte

    Kumthar chibai ka buk a che u. He kum thar hi in tan kum

    \ha leh malsawm kum lo ni rawh se.

    Ram chu Lalpa ta a ni tih hi kum 2012 chhunga Kohhranenkawlna lam (Pastoral Ministry) thupui atana Synod Inkhawmpuithlan a ni a, kum 2013 atan pawh he thupui bawk hi thlan leh a ni.Kumin hi kan ram roreltu tur (MLA)-te kan thlan hun a lo ni leh ta a,he hunah hian mi tinin ringtu kan nih anga kan rin Lal Isua, ram neituLal duh dana rinawmna leh diknaa inthlanna kan hmachhawna, kanramah Pathian duh z^wng leh lawm z^wnga inthlanna (Election) kanneiha, Pathian mi ruat dik tak kan thlan chhuah theihna tura kan

    inbuatsaih theih nan leh politician-te pawhin Pathian \ihna thinlungneia politics an khelha, inthlanna felfai leh thianghlim kan neih a ngaia. Tin, leilung leh a chhunga thil awmte kan hman dan leh enkawldanah Lalpa ta a nih anga dik leh rinawm taka kan tih a ngai bawk.Heng hre reng hian he thupui pawimawh tak hi thlan a ni a. Chuvangin,tun \umah pawh hian Kumthar Thuchah atan kan rawn hmang a ni.

    Davida chuan a\awng\ainaah " Aw Lalpa,ropuina te, thiltihtheihna te,chawimawina te, hnehna te, lalnate hi i ta a ni a; lei leh vana awmzawng zawng hi i ta a ni si a; awLalpa, ram chu i ta a ni a, mizawng zawnga chungnungber i

    ni (1Chro.29 : 11ff) tiin engkimchunga Lal leh thuneitu a nihzia

    a puang chhuak a, chu chu dikpawh a dik a ni. Mahse,bawhchhiatna leh sualna avangina Siamtu duh dan leh remruatangin a awm tawh si lo,bawhchhetu, mihringte avanginleilung hi anchhedawng a lo nitawh si a. Chuvangin, Pathian

    chuan bawhchhetu lehbawhchhiatna avanga lo chhe ta

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    24/53

    24Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    khawvel siam\hat leh, a lalna lehthuneihna din thar leh chu a tum

    ber a ni ta a. Chutiang atan chuanTuil>t hmangin khawvel thar dina tum a, chumi hnuah hnam thardinin ram thar din a tum leh a,chung thil hnuah chuan a Fapaneih chhun, Lal Isua Krista,vanah pawh Lal ni mek chu he

    khawvelah hian Lal ram thar dintur leh a chhunga ch>ng mihringthar din turin a rawn tir ta a ni.Ani chuan mihring thinlungahramthar rawn dinin, chumikaltlang chuan he leilungah hianramthar chu a din leh ta a ni. Churam chu Lal Isuan Vanram/Pathian ram in zingah a lo thlengta a tih te, I ram lo thleng rawhse, i duh z^wng vana an tih anginleia min ti rawh se tia \awng\aitura amah zuitute a zirtirnaa asawi te kha a ni.

    Chutichuan, Pathian ramchu Lal Isua Kristaa lo thlengmihring (ringtute) kal tlanga leilungleh thilsiam dangtea lo lang chhuakchu a ni a, chu ngei chu a nihmasanga Sam ziaktu'n, Ramchu Lalpa ta a ni, ti a a lo sawikha. Chu rama chengte chu an zia

    leh nihphung te, hnamzia leh\awngkauchheh te, khawsakzia

    leh hawiher te thlengin adanglam \hin. Hnam bil thil a

    ni lo va, vun rawng leh \awngdanglamna avangin neitu leh neilotu bik an awm chuang lo. Ramneitu Lal thuin lungrual tak lehinngeih takin, inhm>lm^kna lehinhuatna awm lovin, induhsakleh inhmangaih tawnin, \awng

    chaltlai leh indiriamna awmlovin zal>n takin an nung ho\hin (Isa. 11:1-9). Chu ramachengte chuan van nun zirin, ankhawsakzia leh nunphung chuvan khua leh tui, mithianghlimte nen tualkhat zianiin, lemchanna khawvelahhian thutak ban leh innghahna anni (I Tim. 3:15). An nun dan lehthiltih dan chu an Ram Lal duhdan leh lawm z^wng ang zelina ni a, chu chuan an khawsaknakhawvel duh dan leh lawmz^wng a kalh tlat avangin

    khawvel chawk buaitute tih anni bawk (Tirh. 17:6).

    Tin, chu ram zia adanglamna tak chu bawh-chhiatna avanga mihringte chungaanchhia a bo ta hi a ni! Chu ramahchuan retheih pachhiat a awm

    tawh lo va, lungngaih leh nat tepawh a awm tawh lo. T^n in

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    25/53

    25Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    a\anga Baptistu Johana'n a zirtirpahnih Isua hnena tira, Lal lo kal

    tura chu a ni nge, mi dang kanla ngai dawn? tia a zawhtir\uma Lal Isuan a lo chh^n dana\ang khan hai theih rual lohinPathian ram ze ropui tak kanhmu (Lk. 7:22). Chu Lalpa ram,leilunga rawn tawlh lut mekah

    chuan mitdelte mit a lo var a,kebaite kein an lo kal ta,bengngawngte beng pawh a lovar ta a, mitthite kaihthawhin anawm a, pachhiate tan Chanchin|ha a lo thleng ta! (Lk.4:18,19). Chu ram chu a niRam chu Lalpa ta a ni tia Biblein min hrilh, Lalpa lalna lehthuneihna, a miten a duh z^wngan tihna ram chu.

    Chu Lalpa ram chudikna, rinawmna, hmangaihna,thuhnuairawlhna, inremna leh

    felna tundinna ram a ni (Isa.9:6,7). Chutiang chu a nihavangin mi tin an inngaihsak a,hmeithai leh fahrah te, retheileh pachhiate pawhin anchanvo tur dik tak changing, nunthlamuang leh zal>n takin mitin an nung ho a ni. Chu ramah

    chuan rorelna dik chu lui angina luang a, felna pawh luipui

    kang ngai lo angin, ram neituLal chu Remna Lal a nih

    avangin invau leh insawi\haihte, inrkr^p leh inthah te,indiriam leh chungtl^k takain\awng khum te, chaltlai takleh chapo taka thusawi te aawm ve ngai lo. Mi tinin an hnaleh mawhphurhna chu dikna

    leh rinawmna nen taima takinan thawk a, kut tling lo lehbumna te, hlemhletna leheiruknaten hmun an nei lo, anthawhrim rahah an lungawi a,thawh loh hlawh leh thawh phuloa hlawh lak an duh ngai lo.

    Hlawkna duh vangin midangte tana \ha lo tur chu bumna,dawt thu leh dik lo taka tih an duhlo. Hmutu leh vengtu an awm lehawm lohvah an rinawmna adanglam chuang lo va, hlawknaduh vangin an b

  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    26/53

    26Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    emaw, neitu rilru puin an ph^ktawkah a \ha ber tur duhin an

    thawk mai \hin a ni. Mi dangtedik lohna leh fel lohna aiin anmahnichak lohna leh tlin lohna an hmulian zawk \hin a, chuvang chuaninchirhtheh vak vak lehintihmualpho tumin an inbei vengai lo. Lalna leh thuneih

    ch^knain an tuihal ve lo va, ankova mawhphurhna sang lehroreltu nihna a lo awm pawhin midangte tana malsawmna ni turin,rawngbawlna rilru nen an thawkmai \hin a. Chu chu Lalpa Ram,amah ringtute kal tlanga leilungalo lang chhuak chu a ni.

    Chutiang chu Lalpa ram zialeh nihphung a nih avangin heKumthar kan chuan kai mek laihian rilru thar, thlarau thara LalIsua Krista Lalna ram din tharturin i inbuatsaih ang u. Eng

    pawh hmachhawn ila, Ram Neituduh dan leh a thu ang zelin kannun leh thiltih \hinte inher remin,ram leilung kan enkawl danah lehkan hman danah te, kaneizawnna leh ni tin hnaah te lehthilsiam dangte chunga kan rilruput hmang zawng zawngte i siam

    thar ang u. Tin, kan mihring puitenena kan nunhonaah te, mi

    chanhaite leh rualbanlote,fahrah leh hmeithaite, rethei leh

    pachhiate chunga Lal Isua ziatilangin an tana malsawmna niturin he kumtharah hianthinlung thar i pu ang u.

    Kan ram roreltu turte kanthlan turah pawh mahni hlawknatur ringawt ngaihtuah lovin, Lal

    ram dan nena inkalh rilru dik lozawng zawng chu bansanin, Samziaktuin He ramah hian awmla, rinawmna l rawh a tihang khan dikna leh rinawmna nenLalpa ram tan i thawk zawk angu. Chutianga kan tih chuan

    Mizoramah hian Lalpa ram, aLalna leh thuneihna kan din tharleh ang a, chutih hunah chuanRam chu Lalpa ta a ni si a, tiinmi tin ralmuang leh zalenin kankhawsaho ang a, Lalpa rammalsawmna ch>nin hlim takin

    kan nung ho tawh ang a;chutichuan he KUMTHAR hikan tan kum \ha leh duhawm alo ni ang. Chutiang taka Lal IsuaKrista lalna ram chu din a nihtheihna turin chhiartu zawngzawngten thlarau tharin heKumtharah hian bul i \an ang u.

    Lalpan a thu malsawm rawh se.AMEN.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    27/53

    27Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    LALPA MIT CHU HMUN TINAH A AWM

    Upa K. LalhnemaRamhlun Venglai

    Lalpa mit chu hmun tinah a awm a, thil \ha lo leh thil

    \ha a enthla reng \hin (Thuf. 15:3).

    Kan Pathian hian mit tam tak a nei tihna lam aiin engkim

    hria, khawi hmunah pawh awm, thil \ha lo titu leh thil \ha titute pawhhmu vektu a nihzia sawina a ni ang. Lalpa Pathian chu khawi hmunahpawh awm, awm lohna hmun nei lo, AWMA a ni. Kan rilruleh ngaihtuahna lam pawh hre vek a, eng lai pawha min hmurengtu a ni.

    Engkim hre thei Pathian a ni:

    Mihringte chu kan hriatnate hi

    a tlem a, mi pahnih emaw,pathumin emaw a rualin thu hran\heuh sawiin kan hnenah thusawi sela, an thusawi \heuhte chukan hre kim vek thei lo vang.Khawvel hmun hrang hrangakohhranhote Pathian hnenah kan

    \awng\ai a, a hnenah thu kan sawia. Pathian chuan hmaih awmmiah lovin kan thusawite chu ahre vek a, ama duhthu ang zelinmin chhangin min hlawhtlintir fotawh \hin tih hretute kan ni wme. A makin a va ropui em!

    Ram leh hnam leh mi malinkan thil sual tih leh thil \ha tihzawng zawng hi engkim hretu leh

    hmutu chuan hmaih nei hauhlovin min hmu reng \hin tih hi hriat

    reng a \ha khawp mai.Sawrkarah te, kohhranah

    te leh pawlhoah te sum lamkhawihtu bik, sum vawngtu kaninsiam \hin a. Kan sum vawn lehmawhphurhnaah hian Pathian aiaa thil siam duh zawk kan neih

    chuan setana hnathawh leh athlemna a ni tih kan hriat a \ul.Juda Iskariota chu Apostol-tezinga sum vawngtu (Treasurer)a ni a. Tangka ngainatnain a khatve a ni ang. Rawng a bawlsak\hin, a Lalpa chu tangka

    sawmthumin a hralh a, rapthlaktakin a inawkhlum ta a ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    28/53

    28Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Anania leh Saphiri tenupa kha Pentikos ni a Thlarau

    Thianghlim changtute zinga mi anni a. Ram an hralh a, a man a\hen an z>p a, ThlarauThianghlim hriattrin Peteran,Anani Thlarau Thianghlim bumtur leh ram man a \hen z>p turinengati nge Setanan i thinlung a

    tihkhah le? Engati nge heng thuhi i rilrua i ngaihtuah? Mihringbum i ni love, Pathian bum i nizawk e, a ti a (T.T. 6:3-4), chuthu chu a hriat chuan a thi ta a.Mahni thawh chhuah lehthawhrimna avang ni lova dik lotaka sum la luta, lo hausa tate himi nihlawh tak leh hmuingil takan awm ngai lo tih hi, kan ramahleh khawtlangah pawh hian hriattheih, hmuh theihin an awm a nilawm ni? Kan Pathian hihmangaih leh khawngaiha khatkan tih laiin, Pathian thkthu chhia

    a ni a, thil \ha lo leh thil \ha enthlareng \hin a ni.

    Tirhkoh Paula chuantangka sum lak luh dan dik lo lehhman dan dik loin mi a tihchhiattheihzia hetiangin a sawi a,Hausak tumte chu thlemnaah

    te, thangah te, tthlk lehtikhawlo thei duhna tam takah te

    an tlu lut \hin, chung duhnatechuan chhiatna leh boralnaah

    chuan mite a tipil \hin. Tangkasum ngainat hi sual tinreng bul ani si a, chu chu \henkhatten anawt a, rinna chu an kal bosan a,anmahni leh anmahni lungngaihnatam takin an inchhun tlang tachuk a, a ti (I Tim. 6:9-10).

    Sum lama mawhphurtu lehenkawltute kan lo nih chuan minhriatpuitu Lalpa a awm tih hriainfimkhur tak leh dik takin kanmawhphurhna i hlen chhuak \hinang u. Talen kawltu hnenah a puin,Tlemte chungah i rinawm a, tam

    tak chungah ka awmtir ang che, ipu lawmnaah lut rawh, a ti angkhan Lalpan min la ti ve ang.

    Aw Lalpa, nangin nguntakin mi en chhuak a, mi hre ta.Nangin ka \hut leh ka din hi i hre\hin a, ka ngaihtuahna hi hla tak

    a\ang pawhin i hrethiam \hin a,ka awm dan zawng zawng hi ihre vek a... (Sam 139:1-3).

    Pathian chu hmun tinah

    a awm: Tunah chuan Mizote hiIndia ramah leh foreign ramthleng pawhin missionary-ah te,

    sipaiah te, sawrkar hna thawk te,zirlai leh sumdawng tam tak kan

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    29/53

    29Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    lo awm ve ta a, a lawmawmkhawp mai. Mahni khua leh ram

    te chhuahsana ram dang lehhnam dang zinga kan awm hianmitmei ven tur an awm lohavanga nunphung pangngai loanga awm a, inthlahdah takaawm ta te sawi tur kan awm \hina, chutiang te kan lo awm hian

    hnam dang mithmuhah Lal Isuahming kan sawichhia a, Pathianleh Kohhran pawi kan khawih alo ni mai \hin.

    Kan hriat reng tur chu,khawiah pawh awm ila kanawmna apiangah Lalpa pawh a

    awm zel tih hi a ni. Hmun ral\ileh khawharah, hmun nuam lehchangkng tak ramah pawh awmila, kan chetzia leh thil tihapiangah Lal Isua ringtu(Kristian) kan nih hre reng a,zahpui lotu kan nih zel a

    pawimawh khawp mai.Daniela leh a \hiante

    pathum kha ram dangah Kaldai-ho zingah an awm a. Lal chawleh uain an in \hin te chuan intihbawlhhlawh loh an tum tlat a.(Dan. 1:8). Khawiah pawh awm

    ila, Lalpa hi a awm zel a, min hmureng a, kan awm dan zawng

    zawng a chhia a \ha hi a hrevek a ni.

    Sam phuahtu chuan, Ithlarau hnen ata khawiah nge katlan bo ang? Vanah han lawn ila,chutah chuan i awm si a, Seol-ah mutna siam ila, ngai teh chutahchuan i awm bawk si a, zing thlazarin tuifinriat tawp daihah va

    awm mah ila, chutah pawh chuani kutin min hruai ang a, i kut dinglamin mi chelh dawn si a. a ti(Sam 139:7-10).

    Mi tin an thiltih ang zela

    relsaktu Pathian a ni: Ram lehhnam \hang zelah hian hausakna,

    finna leh thiamna te a lo sang tahle a. Chutih rual chuan suallangsar, tualthah te, pawngsualte, mipat hmeichhiat hmankhawlohna te, mahni intihlum te,zu leh drug avanga thi te, ruangchhar tih te a tam ta hle mai. Tun

    hma lama kan hriat ngai loh hrihlauhawm tak tak HIV/AIDS,cancer, zunthlum, thisen sang,lungphu chawl leh hri \ha lo tamtakin min rn mk bawk a.Bible-in mihring dam chen tur asawi kum 70 emaw 80 emaw a

    tih laiin, tun lai hunah chuan kum20 a\anga kum 50 inkar pavalai,

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    30/53

    30Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    nuvalai leh \halai te hi kan suntam ber an lo ni ta.

    Mosian Israel fate Kananram pana a hruai lai khan Pathianleh Mosia thu an awih lo va, anhel a, an zingah hri a lentr a, r

  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    31/53

    31Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    leh a pu Potiphara mit hmuhinthil \ha a ti \hin a. Potipharan

    a in chhng thil hlu tam tak akutah a dah a, a chhungtechungah hotuah a siam a, a ringtawk hle a. Vanduaithlak takinthlemna hautak zet mai a tawkta a. Potiphara nupuiinmutpuiah a sawm a. Josefa

    chuan, Engtin nge he sual liantak hi tiin Pathian chungah thilka tihsual theih ang? tiin a hnara, tu mahin hmu lo mah se a rinPathian chuan a hmu reng tih ahria a. A hnu lama a chunga thillo thleng tur pawh chu hrerengin chu thil sual chu atlansan ta a ni. Josefanharsatna leh hrehawmna tamtak twk \hin mah se, Lalpachuan a enthla reng a, a hruaia. A tawpah chuan Aiguptaram roreltu pawimawh a ni tamai a, mi tam tak tan

    malsawmna a lo ni ta.

    Mi tin an thil tih ang zela

    lawmman hmu tura rilru lam entu,thinlung fiahtu, Pathian chuan

    thil zawng zawng chungah ro arel a, thil inthup engkim a chhiaemaw, a \ha emawte pawh.

    Kan Lal Isua pawhin langlo tura thuhruk a awm loh tur thuleh hriat loh tura zep rk eng maha awm thei dawn lo tih a sawi a.

    Chuvangin kan nun kawngtinrengah Lalpan min hmu renga, a thu awiha, \ih d>k chungakan dam chhng hunah hian thil\ha ti zel turin theih tawp i chhuahang u.

    Thil \ha ti atn Krista

    Isuaah chuan siama awmin, amakut chhuak (chhandam fa) kanni si a, chu thil \ha tih chu kanawmna turin Pathianin a buatsaihlwk a ni. (Eph. 2:10).

    Lalpa mit chu hmun tinaha awm a, thil \ha lo leh thil \ha a

    enthla reng \hin.Lalpan a thu malsawm rawh se.

    Mi, he dam chhung chauh inngaihtuaha chatuan thleng

    ngaihtuah lo chu, rei lo t> atan a fing a, chatuan atan a ^ a ni.

    Tillestonn

    Mi rinawmte hi Pathian kutchhuak ropui berte an ni. Alexander Pope

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    32/53

    32Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    SYNOD INKHAWMPUI VAWI 89-NA (2012)

    THLIRLETNA

    Rev. Dr. Tlanghmingthanga

    Aizawl Theological College

    Kristian Tlangau enkawltuten Synod Inkhawpui vawi -89-na (2012) thlirletna ziak tura min sawm angin ka hmuh dan tlangpuika rawn ziak ve a, hei hi kan Kohhran pum pui ngaih dan aiawhtu ani lo tih erawh chu chhiartuten kan hriat hmasak a \ha ang e.

    1. A thlengtu lam

    An inbuatsaihna a \ha,budget pawh a tam, nuai 21 lai ani. Hetiang hi mi dangin entawnve kher tur tihna a ni lo, mahnitlin tawk zel a tih a \ha ber. Gate

    bula tleirawl rual duty-te zam a\ha, Presbytery counter kawhhmuhna chiang tak, hmuh awlsamtak awm hi a \ha. Refreshment a\ha, no leh plate a lian, ei tur kanhnianghnar, palaite kan tlai.Thingpui dawhna hmun counter

    10 lai a awm avangin thingpui inhun chhung a rei lo, no leh plateInkhawmpui hming chuanna hi avawi khatna niin a lang. Thingpuisemtute an inthuamna a \ha,apron, lukhum, kut kawr leh thildangte hman hian a tilangthianghlim. Ushering lam pawh a

    \ha, rorel laiin Usher-hoten Mod-erator an ngaichang thiam, mike

    leh sound lam pawh a \ha.Pangpar khawi a mawi a; mahse,Pulpit a hliah lek lek a ni. Eng laipawhin thingpui leh Limbu sawrtui in tur awm reng kha thil \hatak a ni.

    2. Agenda leh Rorel(1) Kan rorel zinga 30 chuangchu SEC bawh zui tura dah a ni,hei hi kan kum tin dan a ni. SECbawhzui tur kan dah tam mahmah niin a lang. Hei hianKohhran, Bial leh Presbytery

    rilru thui tak a tilang. Kanmawhphurhna \heuh hlen chhuahtum aiin mi dang tihtir leh mi dangpek duhna a lian ta deuh a ni thei.Kan tih theih loh kan rel nasa tadeuh a ni mai lo maw.

    (2) 'Kan kal dan ngai hi a \ha

    e' tih kan ngah viau \hin hian kanrorel tawh leh kan rawngbawlna

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    33/53

    33Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    kal lai mek kan hriat chian lohzialeh kan zir chian tawk lohzia a

    tilang. Hei hian kan rorel atichhangchhiain a tizahawm lothei.

    (3) Kan agenda (General)chhawp chhuah dan hiankalhmang zui bik a nei lo niin alang a, neih ni se a \ha. Alpha-

    betical order emaw Presbyteryupat dan indawt emaw zuiinagenda rem ni se, chutah pawhchuan a theih chuan a thu inmilleh inhnaih deuhte hlawm khatadahin subject wise-in remkhawm ni sela, sawi kawp a rem

    ang a, hun kan heh loh deuh arinawm. Kum thum ral hmaaagenda ngai lo lut leh \hin hipumpelh dan zawng ila,Agenda-bua telh hmaih tam hiankan fimkhur tawk lo deuh tih atilang bawk.

    (4) Presbytery hotu \henkhatagenda zir chiang tawk lo deuhkan awm niin a lang. Kan rin thuleh duh thu mai sawi lovin, kanagenda tichiang tur thu dik lehbelh chian dawl sawi tur kan hrelo emaw chu aw, a tih theih.

    (5) Bengvar a \ul rualin Bial lehPresbytery \henkhat kan beng

    var mah mah thei bawk, agendatur kan zawng lutuk deuh nia

    ngaih mai pawh a awl hle.|hahnem ngaihna avanginBoard leh Department lampawhin Presbytery hotutehnenah chutiang khatiang chuagenda-ah min lo neihsak rawhu tia chah a awm theih niin a

    lang. Thil \ul leh mamawhteSynod Inkhawmpui a thlen hmaina theih leh theih lohte Board lehDepartment-in lo ngaihtuahhmasa phawt thei se thil \ha taka nih a rinawm.

    (6) Agenda \henkhat sawi

    nasat deuh ngai kan sawiin\awngkam mawi leh ngaihnobeideuh hmang thei ila a duhawmhle ang. Entirnan, Pastor nupuihnathawh nei chungchang lehZoram Hmeichhe InkhawmpuiLian-a Sakramen \heh tihtawpchungchangah te. Thu kantihtlukin nakuma hman nghal turtih nghal vut ch^ng a awm a,hengah hian programme lo siamtawh sa kan ngaichang lo va, mian lo inbuatsaih theih nan hun \hatawk kan pe lo deuh niin a lang.Hmeichhe Inkhawmpui Lian hi

    church court a nih loh avanginSakramen \heh a remchang lo ve

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    34/53

    34Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    kan ti a, Bial \henkhat chuan BialHmeichhe Inkhawmpuiah an

    \heh leh tho si a, engtia sawi fiahtur nge? He thu hi kum thum ralhmaa ngaihtuah leh niin a lang.

    (7) Kohhran pawl dang lehsakhaw dang biate chanchin kansawi danah kan \awngkamfimkhur deuh \ulin a lang.

    |enghneng t> t>, an ni tih te,anni pawn an tih theih chu tihte hman awl tak a ni. Sakhawdang leh pawl dang nena kaninkar thu-ah hian ram dan lehKohhran dan kalh lovinKohhran hi che ila, Lalpan mal

    min sawm zel ang tih a rinawm.(8) Chhim lama kan mite leh kanrawngbawlna chungchang kanngaihtuah hian kan haw hawin kanphur leh vak \hin a. Hei hi a hmunaawmte ngaihtuahna a\ang chuanthil tih wm tak niin a lang; mahse,

    thil \ha ber chu niin a lang lo. KanKohhran kalphung leh tih dantheihnghilh \haka rawngbawl palha hlauhawm hle. Pathian thu takkan sawi em? Pathian lehKohhran duh dan takin kan kalem tih hi ngaihtuah \ul tak a ni.Kan rawngbawlnaah minkaihruaitu innghahna fel tak (prin-ciple) kan neih a ngai hle mai.

    (9) Missionary kan ngaisanginRamthar rawngbawlna kan dah

    lian a. Mizoram pel a kal te,CWM leh khawvel huapa kal turkan hmuh laiin, kan ram chhung,kan Synod Damdawi ina thawktur doctor kan hmu thei tlat lohian mission leh missionary kanngaih dan te, thlarau mi leh

    Pathian rawngbawlna kan hriatdan leh ngaih dan hi a dik tawklo a ni tih a tilang.

    (10) A chhe z^wng hlira Walesram kan sawi \hin hi a dik tawklovin fimkhur deuh a \ul lo maw?Kristianna tla hniamin Biak In te

    pawh ruakin hralh te awm bawkmah se, thu chiang deuh a hmunakalte leh anmahni ngei sawi danhriat theih ni se a \hat a rinawm.A mi chengte a nawlpuiin andikin an rinawm hle si a. Tunlaikhawvel hmasawnna lehchangkanna buan hneh lo anawm laiin, Kristian \ha v>k v>kteerawh chu an rinawmin an nghetem em thung si a ni.

    (11) Thua inpawlho kan peih tavak lo em ni SynodInkhawmpuiah vawi khat neihrawtna kumin hian kan titlu a.Hetiang a nih takah chuan zaninkhawm hun emaw, ban emaw

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    35/53

    35Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    hi Department hrang hrangterawngbawlna report nan hmang

    ta ila thil \ha tak a ni lawng maw?Rorel hun pangngaiah duh angthalin hun kan nei thei si lo va.Zan khatnaah Hospital leh Theo-logical College hun pe ila, zanhnihnah Communication leh SL& PB, chutiang zelin a dang

    pawh ti ila. Thil chinchang kanhriat phahin, Inkhawmpui rorela tizangkhai bawk ang a, a tihchi viau lawng maw?

    (12) Kohhhran dang nena kanthawhhona (partnership)chungchang hi fimkhur leh zuala

    kan kalpui a \ul. Min mamawhngawih ngawihtute beisei let venei miah lova puih zel chu kantih tur a ni. Min thawhpui duhtutelo dawnsawn danah hiankeimahnin kan duh zawng lehkan rawngbawlna hlawkpui theitur lam ngaihtuah leh zual a hunviauin a lang. Min beiseitutebeiseina ki hriat chian leh zual a\ul, sum leh pai leh material thilringawt ta thawh ho an duh anih chuan a hrisel lo ang. Kanhlawkpuina tur ringawt zawn a\ha lo va, kan thawpuite hlawkna

    tur ringawt zawn pawh a \ha berlo mai thei. Kan tlin tawk leh kan

    dinhmun mila kal a \ha berin arinawm.

    3. Moderator chungchang

    (1) December ni 4, 2012,Inlawmna leh reports zana Mod-erator-in Gown a ha lo kha tihsual palh nge tih \hin dan? Hak a\ha zawk lo maw.

    (2) December ni 5, 2012,Synod Rorel \an nia Moderator-in Palaite lawma Presbyterywise-a a dintir danah fel lehzualatih dan a awm theiin a lang.

    (3) Kan Moderator thar minhruai dan a \ha viau a, a \ul hunathu a nei ngama, kan ministersenior deuhte pawh sawi huntawh lo a tihah chuan a khapngam khan duhsak bik nei loin,lai taka din a tum a ni tih a ti ang.

    4. Zaipawl chungchang

    Aizawl khawpui a\angin Zaipawl

    pasarih leh Aizawl pawn a\anginZaipawl pakua vawi khat \heuhan zai a; Synod Choir vawi hnihan zai thung. An hla sakte:Kristian Hla bua mi panga,Hlapui lam chi pahnih, hla dang-11. An zai dan - sound trackhmang - 14, sound track hmang

    lo pali; solfa thluka zai - 14,Lengkhawm thluka zai pali.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    36/53

    36Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Zaipawl chungchanga ngaih dan\henkhatte -

    (1) Zaipawl an zai thiamin an zai\ha hle. Thingtlang leh khawpuikan inang tlang viau, Synod Choirmeuh pawh an langsar lutuk ta lo.Hla lar leh \ha, sak nuam leh hriatnuam sa \hin se. Kal chhuak thuilova an \hutna bul maia an zai hian

    hun a heh lo va, a \ha.(2) Synod Choir an zai \ha \hina, an hla pawh a mawi.Duhthusamah chuan SynodInkhawpui bikah hi chuanHLAPUI ngei sa thin sela ainhmeh bikin a hriat. K|P

    programme leh hmun danga sak\hin, hla tharl m lutuk sak aiin hlahlui \ha, Synod approved hlatia ngaih theih tur deuh tal sa theisela thil \ha tak a nih a rinawm.

    (3) Eng hla pawh - Solfa emawLengkhawm hla emaw sakin tui

    hma lutuk te, conductor lam hmalutuk te leh hla hril (chang sawi)te kha a \ha ber ang em tihngaihtuah a \ha. Kan zai danahhian mi tih dan entawn tur chinchu awm bawk mah se, mi tih dankan la lutuk thei, mahni tih dan bik

    (originality) kan nei em? Kandanglam bikna riau a awm em?

    (4) Zaipawl (choir) tih hi aawmzia ngaihtuah nawn leh a \ul

    tawh em? Music lama mithiamten an sawi dan chuan'choir' chu key pali hmanga zaiemaw, part li nei emaw tihna ani a, a kaihruaitu conductor telin.Zaipawl \henkhat zai dan khachu zaipawl ni lovin, huho zai

    (group singing)ni maiin a lang.(5) A chunga kan sawina enga\ang khian hei hi lo ngaihtuah ila.Zaipawl ti sia lengkhawm hla sakdaih hi engtia ngaih tur nge?Zaipawlin lengkhawm hla chu ansa thei teh meuh mai a; mahse,

    Mizo Lengkhawm hla sak danpangngai khuang pui leh khuangt> hmang chiah si lova zai hithangtharte Mizo Lengkhawm hlasak dan em ni? Hetiang chiazaiah hian conductor awm kher\ulna a awm lo niin a lang.

    (6) Zaipawl leh mipui hla saktam ber hian a tlangpuiin vanramngaihna hla leh thih hnu lam nuna kawk deuh ber a, he leia kantih tur leh mawhphurhna lam aiinkan chan tur lam kan tuipui zawka nih hmel. Chu chuan kanPathian thu kan pawm dan lehkan thlarau mi dan a tilang kan tithei wm e.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    37/53

    37Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    TIN, CHUNG LAI CHUAN HETI HI A NI A...- Upa C. Sangzuala

    Kan thupui hi Kaisara Augustan... tia han chhunzawm achakawm hle. Mahse a remchang lo. Kan Kohhran chanchina thilthleng \henkhatte lo in\an chhuah dan sawi nan he thupui hi hmankan tum a ni. Hre sa tan hriat chian lehzualna, la hre lo tan bengtivartu a ni mahna.

    Presbytery hi

    Chung lai chuanMizoramah hian Presbytery rengreng a la awm lo va, Synod pawha la awm lo. Kum 1916-ahchuan kohhran pum huapinPresbytery pakhat a lo piang taa, hei hian kum 1923 thleng a

    awh a ni. Kum 1924-ah chuanHmarchan Chhimchhak Bial,Hmar Bial, Khawthlang Bial,Sap pathumin an bial ang hianPresbytery pathum a lo ni tawhang, tiin an rel a (Presby, Oct.1923 No. 14).

    Hei hi an belh chho zeuhzeuh va, 1959-ah chuan 9 a loawm ta a, hei hian 1977 thleng aawh a. Kum 1978 a\ang chuana pung chho ta deuh reng a ni.

    Assembly

    Hmanah chuan kan ramah

    hian Synod aia awm hmasa As-sembly hi a la awm lo va. Kum1924-a Mairang Inkhawmpui

    chuan Assam ram Presbyterian

    Kohhran (a hnuah IndiaHmarchhak, tunah India ramPresbyterian Kohhran PCI) Danbu hmasa ber a chhuah a. HeInkhawmpui hian Mizoram As-sembly (tunah Synod) chu a siamniin a lang.

    Assembly-SynodKum 1953-a Assam ram

    Presbyterian Inkhawmpui(Silchar) chuan, Assam ramaPresbyterian kalhmang zawmtuKohhran rorelna sang ber chuAssembly tih a ni ang a. A

    hnuaia Kohhran hlawm hranghrangte chu Synod tih a ni tawhang, tiin a rel a. Inkhawmpuirorelna sang pahnih hming a lothlakthleng ta a ni.

    Hming thlakthleng hnuaMizoram Synod Moderatorhmasa ber Rev. Zairema chuan,Nikumah Assembly Moderatorturin min thlang a, Assembly ni

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    38/53

    38Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    lovin Synod Moderator ka loni ta zawk a, tiin thuhmaah a

    sawi nghe nghe a ni (1959Synod Appdx. No. 3:1).

    A tirah chuan

    Mizorama Kristian mis-sionary dang reng reng an lo kalhmain Khasi rama Welsh Mis-sionary Rev. William Williams-

    a chu kum 1891 March thlaah alo kal a. Thla khat dawn a chamhnuah April ni 17-ah a haw leha. Mizoram a tlawh thu sapramah a zu hrilh a. Welsh Mis-sion hotute chuan kum 1892June thlaah Mizoram chu an Mis-

    sion Field atan an hauh nghet a,thawktu tur pawh an buatsaih zuita a ni.

    Welsh Mission inpeihhmain eng mah hre lem lovinRobert Arthington-a mi rawihRev. F.W. Savidge (Sap Upa)

    leh Rev. J.H. Lorrain (PuBuanga) te chu kum 1894-ahMizoramah an lo lut nawlh maia, Aizawlah awmhmun an khuara, Mizo A, AW, B te an siam a.A ram neitu Welsh Mission mitirh Rev. D.E. Jones (Zosaphluia)kum 1897-a a lo thlen chuanRobert Arthington-a chuan a mitirhte chu a ko haw ta nghal a.

    Zosaphluia chu kum 1898-ahZosapthara (Rev. Edwin

    Rolands)-an a pui nghal a. Chhimleh hmara rawng bawlin BaptistMissionary-te lo chhuah (1903)chuan chhim bialah pawh ringtu125 lai an lo nei hman tawh a ni.

    Kohhran pahnih ram insem

    Mizorama Kristian hun

    tirah chuan Welsh Mission(Presbyterian) ram a ni a. Lon-don Baptist Mission hotutechuan Welsh Mission hotutehnenah Mizoram chhim lamathawh ve an dil a, kum 1901 leh1902-ah te he dilna hi Welsh

    Mission hotuten an ngaihtuah a.Kohhran General Assemblychuan June 1902-ah an dilna chua remtihsak ta a ni.

    London Baptist hotutechuan rem hre takin Sap Upa lehPu Buanga te chu an missionary

    atan kum 1903-ah an rawn tir taa. Hna lo thawk mek WelshMission hotute nen inremna \hatak siamin chhak leh thlangzawngin ramri an siam a,Hmarchan Kohhran tih lehChhimchan Kohhran tih hi a lopiang ta a. An inremna thupawimawh tak pakhat chuPresbyterian mi chhim lama

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    39/53

    39Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    a awm chuan Baptist a ni ang

    a, Baptist mi hmar lama a

    awm chuan Presbyterian a niang, tih hi a ni. He inremna hikum 1983 thlenga hman zui a ni.Mipui rilruah chuan Kohhranhrang pahnih mite inkarah inenhranna pawh a awm ngai lo. Heinremna hian Kohhran pahnihte

    indin pawlh loh chu a thu ken telpawimawh a ni.

    Kohhan pahnih indin pawlh

    tak hi

    Tin, chung lai chuan hetihi a ni a, kum 1982 vel a\angchuan Chhimchan Kohhran

    miten hmar lama Kohhran din antum thu hriat tur a lo awm ta maia. Kalphung leh inremna ding laizah hram hram tura inngennaawm hle bawk mah se thlipui kallai a lo dan theih loh ang hi a nita. Kum 1983 chu chhim thli tleh

    nat zual kum a ni ta zel a, hmun\henkhatah ram te neiin Kohhranhial a lo ding ta a. Kum 1983September thlaah chuan Chhimleh Hmar Kohhrante inbiaknahnuhnung ber Serkawnah neih ani ta a. Inbiak ni hmasa chuinchhaih niah hman a nia,

    inbiaknaa hruaitu hlun tak pakhatchuan, Zoramah hian Setanan

    in\henna hna a thawk a, hmarahsawn a chi a theh a, a han ti a.

    Chutah le, he inbiaknaa tel ve,he thu ziaktu hian, Kan siniarsawi hi a dik a ni, a chi chuChhimah hian a awm, a han tive thung a. Member-te an nui dardar a, siniar hril a hai deuh thung.A ni hnih ni tlaiah chuan, Inrem

    theihna kan neih hma chu tunhmaa kan inremna leh

    inhriatthiamna kha a \ha thei

    ang bera vawn chhoh \hain

    kan hre tlang... tih thu ziak ani ta a. Mahni lam committeesang ve vea thlen hmabakininbiakna chu khar a ni ta.

    Kum 1983 a lo thleng a,Zoram Baptist Kohhran Assem-bly chuan Kohhran ramri(georaphical boundary) chu a\hiat ta nge nge a. Hmar lamahChhim Kohhran a lo ding ta \ak\ak nghal a. Khawhai Hmarvenga Chhim veng awm angdeuh a ni awm e!

    Chhim biala PresbyterianKohhran ding hmasa berte -Chanmari, Ramthar leh VenglaiKohhrante chuan dan zawhkim570 neiin 21-22.9.1985-ah bul

    an \an ve ta nge nge a ni.(la chhunzawm tur...)

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    40/53

    40Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    CHANCHIN |HA LO THLEN DAN

    Rev. LalbiaktluangaBungkawn Tlang Veng

    Hmahruai

    Hmanlaiin Mizoten khua leh khua inrun te an ching a, an chhehvel hnam dang run te an ching a, rl hlau reng rengin an awm a.Khaw t tak t tin an awm ngam lo va, sang hnih sang thum khuainan awm a. Rl laka inven awlsam nan tlang chhipah an awm \hin a,

    khua chu kulhin an hung \hin.Alexandrapore rn : 1871January 27 khan Sailam lalBengkhuaia hovin, Cacharphaia Alexandrapore Thingpuihuan an zuk rn a. An thawmhriain James Winchester-a

    chuan tlanchhiat a tum a, a fanuMary Winchester-i chu a pawma, a tlan tur chu Bengkhuaia hochuan an rawn nang a, JamesWinchester-a chu a hnung lama\angin an rawn kp a, a tlu taa. A fanu a pawm lai chu a tal

    chhuak a, a fanu hnenah chuan,Min kp ta, i chungah eng ngelo thleng ve dawn Pathianchauhvin a hria, a rawn ti a.Mary Winchester-i chu an mana, Sailam khuaah an hawn ta a(History of the Church inMizoram by Rev. JM. Lloyd,p.6).

    Vailen hmasa : Kum 1872-ahchuan Mary Winchester-i la ltturin Vai an lo lian a. Tin,Lalburhan vai ram a rn a, tamfe a that a, silai 13 lai a laksak a.Lalburha hrem tur leh a silai

    lak, laksak leh turin vai an lolian bawk. Vai lian hmasachuan tum pahnih - Mary Win-chester lak kir leh Lalburhahnena a silai lak chhuhsak lehan tum a ni.

    Mary Winchester-i la kir

    turte chu Chhim lam Chittagonga\angin Tlabungah Pkzngah anlo kal a. Pkzng rama an awmlaiin Savunga hovin an lo kp a,vaiho thinrim chuan an khua anhalsak a. Sailam an lo thleng a.Bengkhuaia hnen a\angin 1872

    January 21 niin Mary Winches-ter-i chu an la kir leh ta a (MizoHistoryby VL. Siama, p.50).

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    41/53

    41Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Lalburha hrem tura lokalte chu Silchar a\angin 1871

    tawp dawnah an lo kal a.Krismas laiin Khawlianah anawm a, Lalhleia hovin an lokp a. Pawibawia khaw lamahan kal zel a, Mutelen panga ankal laiin Pawibawia hovin anlo kp leh a. Hei hi 1872 Janu-

    ary 15 a ni. 1872 February 18niin Lalburha nen remna thu ansawi a, silai 13 an laksak leha, Lalburha chu sawkar thuwih turin a intiam a, vai lianchu an haw leh ta a. Hei hiMizo chuan Hmar Vai Lianan ti (Mizo History by VL.Siama, p.50,51).

    Vailen hnuhnung : Mizohochuan an vela mite an la rn tafo va. 1888-ah Dosata khuatenRahmate (Rangamati) lamah sappahnih leh sipai pakhat an zukthat a. 1888 tawp lamahLungliana leh Nikhaman Sirtetlanga Thangluahho an rn a, tamtak an that a, tam tak an man a,salah an hawn a. 1889 tir lamahLianphungan Tuikuk a zuk rna, salah mi 100 lai a hawn a.Heng avangte hian sawrkarin

    Mizoram chu lka awp \ulin ahria a, Vai lian hnuhnung zawk

    an lo thawk leh ta a ni. Vai lianchu \huang thumin an lo thawk

    a. Chhim lam a\ang te, Hmarlam a\ang te, Chhak lama\angtein an lo kal a ni.

    1. Chhim Vai Lian : Mizochuan Chhim lam a\anga Vailian lo kal hi Chhim Vai Lianan ti a; Hmar lam a\anga lo kal

    hi Hmar Vai Lian an ti a;Chhak lam a\anga lo kal hiKhawchhak Vai Lian an ti ani.

    Chhim Vai lian chu Briga-dier General Tregear-a hovin mi3000 aia tam an lo thawk a.

    Chittagong a\angin an lo kal a,Lunglei pana an kalnaah Hausatakhua an hal a, Lungleiahawmhmun an khuar a, kulhin anhung a. Mizoram hmin turin aremna lam lamah an zin chhuakta \hin a ni. Major J.

    Shakespear-a (Tarmita) hovinChhipphirah kulh an siam a,Mizo lalhovin an kulhah chuan andang chat a, Khawchhak VaiLianin an rawn chhan chhuak ani.

    2. Hmar Vai Lian : Hmar

    lam vai lian chu Col. Skinners-ahovin mi 2000 Silchar a\angin an

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    42/53

    42Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    lo kal a. 1890 January thlavelah Tlawng dungah an lo kal

    a, Changsilah Lianphungan aTuikuk sal man 70 a zuk pe a.Lianphunga khuaah chuanChhim vai lian nen an intawka, Aizawl an pan ta a.

    Aizawlah chuan Cap.Browne-a Bawrhsapah a \hu a.

    Bawrhsap ho chu lammual chungsipai pisa leh bahrik tlangah hianan inkulh a. Mizo lalho chu Jailhlui tlangah an inkulh a; inkapmai theiin an inep ut mai a. Ankarah Chipchawrawna(Sibcharan) a palai a, inbe turin

    an inrem a. Jail tlangahBawrhsap Browne-a leh Sipaisap Cole-a sipai pakhat ve vehruaiin an kal a, an inbia a,inremna thuthlung an ziak a, aninrem ta a. Lianphunga a lalna anban a, a aiah a fapa Suakhnunaa laltir a, Mizovin silai 30 anchawi a. Inremna Sa-ui-tan lawmnan sial an talh a, ruai an \hehbawk. Hemi hun hi 1890 Maythla vel a ni.

    3. Khawchhak Vai Lian :

    Khawchhak vai liante chu Burmaa\angin an lo kal a. Fanaiho anrawn hneh thla a, Nikuala te anrawn hmin thla zel a, an lo chhuk

    thla zel a, ChhipphiraShakespear hote an rawn chhan

    chhuak a ni.Mizoram chu British

    sawrkarin a awp ta a ni. (MizoHistory by VL. Siama, p. 49-57).

    Chanchin |ha thlen hmasa

    1891 : Mizoram chu Britishsawrkarin a awp fel ta tih, Khasirama Sheila khuaa Welsh Mis-sionary Rev. William Williams-a chuan a lo hriatin, MizoramaChanchin |ha hril tur leh Mis-sion Field atan en turin, 1891February 18 Nilainiin Sheila

    a\angin a lo chhuak a. Sylhet-ahPathianni a cham a, BenjaminAitken-a nen an inhmu a, anichuan a zinnaah chuan a kalpuita a. Assamese KristianKasinath-a leh ManipuriKristianten an zui bawk a.

    Lawnga ni thum an lo kal hnuchuan Silchar an lo thleng a,Silchar-ah chuan March 1Pathianni an cham a.Thawh\anniah Jhalnacherrapanin an kal a, ni thum an kalchuan Jhalnacherra chu an thlenga, zan khat an riak a, Mary Win-chester-i an manna Thingpuihuanah zan khat an riak bawk.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    43/53

    43Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Jhalnacherra a\ang chuanlawnglengin an lo kal a, March

    11 Nilainiah Guturmukh anthleng a, chuta \ang chuan an kalleh a, Kutbul lui chhuah chuMarch ni 15-ah an thleng a.Chutah chuan lawngpute chi lehsahdah phurh kawlbahra lehbalhlaa thleng turin Mizo

    tleirawlho an lo kal a. An hnenaPathian Thu hrilna remchangahmangin, Rev. William Williams-a te chuan Baibul milem te peinan hnenah Chanchin |ha an hrila. Hei hi Mizote hnena Chanchin|ha thlenna hmasa ber a ni.Hemi ni hian Changsil an thlenga, a tuk Ninganiah Sairang anthleng a, an riak a. A tukZirtawpni, March 20-ah Aizawlan thleng ta a ni.

    Aizawlah chuan Kulihnathawk Khasi te, Jaintia te,Naga te, Mikir te, Kuki te lehMizote tam tak an awm a, anhnenah Chanchin |ha kar lichhung an hril a. Pathianniah aninkhawmpui \hin. Khasi hohnenah chuan Khasi \awngin thuan sawi \hin a, Mizo leh hnamdang hnenah chuan saptawngin

    an sawi a, an lehlinsak \hin a ni.

    Chutih lai chuan hmun

    \henkhatah inkahna te a lo awmleh zauh \hin a, sawrkarin an awm

    reng a remti lo va, hawng turin ati a. Rev .William Williams-achuan Mizo mipa pahnih khat talKhasi rama hruai thlak a, lehkhazirtir a, Mizorama Missionaryatan tirh haw leh tur a zawng a.

    Mahse vai lianin an lal

    pathum lai an man a, Sylhet-ahan tantir a, an chanchin eng mahan hriat loh avangin, tu mahin anzui duh ta lo va.

    Rev. William Williams-a leha \hiante chu 1891 April 17-ahAizawl a\angin an haw thla leh

    ta a. Sheila an thlen thlak chuanan zinna chanchin Welsh MissionBoard hnenah a zuk hrilh a,Mizoram chu Chanchin |ha hrilnan a \hatzia leh Mission fieldatan \ha a tih thu a zuk hrilh a,Mission field atan a zuk rawt a.

    Mission Board chuan a rawtnachu pawmin amah chu MizoramMissionary atan tirh nghal an tuma. Mahse vanduaithlak takin Ty-phoid-in a na a, 1892 April 21-ah a thi ta mai a, a lo kal thei talo va, a pawi hle. TichuanMizorama tirh tur Missionarydang an zawn chhungin,Arthington Mission-in Mis-

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    44/53

    44Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    sionary an rawn tir ta a ni (His-tory of the Church in Mizoram

    by Rev. JM. Lloyd, p. 18-22).Chanchin |ha thlen

    hnuhnung: Welsh MissionBoard-in Missionary a zawnchhung chuan Arthington Ab-origines Mission-in Rev. JH.Lorrain-a leh Rev. F.W.

    Savidge-a a rawn tir a. Rev. J.H.Lorrain-a chu 1891 January 21-ah India ramah a lo kal a,Tripura-a luh a dil a, an phal lova. Rev. F.W. Savidge-a chu1891 November-ah a lo kal a,Rev JH. Lorrain-a nen chuan an

    inhmu a, an inkawp ta a. 1892January thlaah Chittagong-ah anawm a, chuta \ang chuanTripura-a luh tumin an lo kal a,an lut thei lo va; Mizorama luhtumin an bei leh a, a lut thei loleh a. 1892 June thlaah Kolkata-ah an chhuk a, Tripura-a luhtumin an bei leh a, Maharaja-ina phal lo leh a. 1892 tawp lamahSilchar-ah an lo kal a, WelshPresbyterian Mission hnenah ancheng a.

    Silchar a\ang chuanAizawla kal phalna an hmu ta a.1893 Krismas zawhah Tlawngdungah lawnglengin an lo chho

    va, 1894 January 11-ahSairang an lo thleng a, January

    13-ah Aizawl an lo thleng a,Macdonald Hill-a HighSchool Field-ah sawnawmhmun an khuar a, anchenna in leh sikul leh Biak inni kawp tur an sa a, an awm taa ni. Mizo A, AW, B an siam

    a. Grammar leh Dictionary ansiam a, Chanchin |ha Luka,Johana leh Tirhkohte ThiltihMizo \awngin an letting a.Mizo hnenah Chanchin |ha anhril a, an inkhawmpui a, ringtupakhat Taibawnga an nei a,vanduaithlak takin a thi ta mai a.

    An hotuten hawnga ramdanga kal leh turin an rawn kothut mai a. Anni chuan WelshMission Board hnenah, an hawhmaa an hnena thla thum awmhman turin, Rev. D.E. Jones churawn tir rang turin an zuk ngena. Anni chuan a theih anga ranginan rawn tir a. 1897 Jane 26-ahSap ram a\angin a lo kal a, July25-ah Kolkata a lo thleng a, nithum a cham a, thil \ul a tihzawhah a lo kal leh a, Silchar-ahni 10 a cham a; Rai Bhajur-a te

    nupa an lo thleng ta a.

    Silchar a\ang chuan

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    45/53

    45Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Silchar-a Welsh MissionaryDr. T.J. Jones-a hovin Rai

    Bhajur-a te nupa nenlawnglengin an lo kal a. Furruahtui tam lai a nih avanginan kal chak thei lo va, rei takan rawn thang a. Changsil anlo thleng a, an riak a; a tukahSairang panin an kal a, kawng

    lakah Pu Buanga (Rev. J.H.Lorrain) leh Sapupa (Rev.F.W. Savidge) anmahnihmuaka lo kal nen an intawk a,hlim takin Sairangah an riak a.A tuk 1897 August 31-ahAizawl an lo thleng ta a ni.

    Rev. DE. Jones chu PuBuanga leh Sapupa hnenah,Thingpui huan tlang, tuna HighSchool Field-ah sawn a awma, ni tin thumal 90 an by heart-

    tir a. Dr. TJ .Jones-a chuSilchar-ah a kir leh a; Rai

    Bhajur-a chu sawrkar mi a nia, sawrkar mite hnenah annupain an awm ve ta a ni ang,an chanchin an sawi zui lo. Reilo teah Missionary pathumtechu Aizawl chhimlam MissionVenga sawrkarin an bangla tur

    a saksakah chuan an insawnphei ta a. An phei a\anga reivak lo, 1897 December 31-ahan hawng ta a, Pu Zosaphluia(Rev. DE. Jones) chuanSairang thlengin a zuk thlah a,lawnga an kal liam thlengin athlir vawng vawng a,Khawhar ka hriat vawi khatnaa ni, a ti (A Missionary's Au-tobiography, p.12; The Historyof the Church in Mizoram,p.38-40).

    Kohhran hian Chanchin |ha a hril chiah hianKohhran tia vuah tlak a lo ni \hin. Bonhoeffer

    Pathian hian Bible-ah chauh lo pawh thingah te,

    pangparah te, chhun leh zanah te Chanchin |ha hi a

    ziak a ni. Bonhoeffer

    Ka thil hriat zawng zawngah Chanchin |ha hi a\ha ber a. Chuvang thil ka sawi dawn a nih chuan

    Chanchin |ha hi ka sawi tam ber tur a ni. D.L. Moody

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    46/53

    46Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    UPA

    H. LALHMINGTHANGA

    TLUNGVEL GATE VENG

    Upa H. Lalhmingthanga

    (77), Upa Mankunga leh PiChawngi te fa hi February 1934khan Zobawk khuaah a piang a.Khumtungah P/S Teacher athawh laiin rambuai vanga khawhruai khawmah kum 1967 khanTlungvelah a awm \an a. A hna

    avanga Aizawl Khatlaa rei vaklo a awm hnuin Tlungvelah achho leh a, a inbengbel zui ta ani. Pi Hmingmawii nen ni5.1.1962 khan an innei a, fapakua an nei.

    Tlungvel Vengthar

    Kohhran a\anga Tlungvel GateVeng Presbyterian Kohhran

    indan, 1989 a\angin Tual Upa ani nghal a, Kohhran Upaah thlan

    zui a ni a, kum 1993-ah |awiPresbytery-in Tlungvel GateVeng Kohhran Upa atannemngheh a ni.

    Tualchhung Kohhran lehBialah Chairman, Secretary,Treasurer hna te a lo thawk tawh

    a, Presbytery Committeepawimawh tak takah te a \hutawh \hin a, kum 2011 SynodPastoral Committee member-aruat a nihnaah erawh chuan a \huhman ta lo a ni.

    Khawtlang rawngbawlna

    lamah 17th Group YMA (tunaZawlbuk Group)-ah Treasurerleh Tlungvel Branch YMAPresident te a ni \hin a, YMAhruaitu chawimawina pawh adawng nghe nghe. Pa taima, thilchk mi leh zaidam tak leh

    fiamthu pawh dawl tak a ni.Kum 1998-ah pumpui ul-cer leh thisensangten a tlakbuak\an a. October 12, 2011 khannikhaw hre lovin a chau va,inentirin lungn^ a nei tih hmuhchhuah a ni a, \hat chhuah taktak awm ta lovin ni 17.10.2011khan Lalpa hnenah minchawlhsan ta a ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    47/53

    47Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    A tukah in lamah Upa C.Thanzama, Bial Chairman-in

    thlahna hun a hmang a, Biak Inlamah Bialtu Pastor, Pastor P.C.Vanlalhruaian vuina hun a hmang.Kohhran Zaipawl leh |awiPresbytery-a Upa \hahnem takleh Pastor eng emaw zatten uitakin kan thlah liam ta a ni.

    Upa VanlalruataTlungvel Gate Veng

    Kohhran Ziaktu

    UPA RANGKHUMA

    SAIPUM

    Upa Rangkhuma (72),Nilinga leh Dartuahkhawmi te fatlum ber hi May 10, 1940- ah

    Mauchar khuaah a piang a. Kum1945-ah Mauchar a\anginSaipumah an pem a, Sept. 19,1960-ah Vanlalnghaki neninneiin fa pariat an nei.

    Kum 1962-ah NPSSzirtirtuah ruat a ni a, 19731978

    chhung Tual Upa a ni a, 1978-ah Upa atan thlan tlin a ni a, hemi

    kum vek hian HmarthlangPresbytery-in Saipum Kohhran

    Upa atan a nemnghet a ni.Tualchhung Kohhran

    Chairman, Secretary, Treasurer(Synod Sum) S.S. Supdt.,Ramthar leh Building Chairman,BSI Chairman hmasa ber a nitawh a. Bial Chairman, Secre-

    tary leh Treasurer. PresbyteryCommittee pawimawhah a awmkim vek bakah Synod-ah Mu-sic leh Education Committeemember a ni tawh bawk.

    Kum 2008 kum tawpa\anga insawisel \anin 2009-ahlung \ha lo a ni tih hriat chhuah ani a, Zunthlum leh mta lungteawm a nih thute hriat a ni leh a, anatnain zual lam a pan zel a, ni10.6.2012 Lalpa hnenah min lochawlhsan ta a ni.

    He mi ni vek hian amahthlahna hun hman a ni a, ama

    chenna Inah Rev. Lalrindika,Bialtu Pastor-in a vui a, BiakInah Rev. Thangzauva, SynodModerator-in a vui a, Bialchhung Upa, Kohhran Zaipawlleh Kohhran mipuiten ui takchhugin kan thlah liam ta a ni.

    Upa R. LalchamlianaSecretary Saipum Kohhran

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    48/53

    48Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    UPA C. LENGMANGA

    RAMHLUN KOHHRAN

    Upa C. Lengmanga hi Dec.31,1929-ah Lunglei DistrictMamte khuaah a piang a, A pachu Altawia (L) a ni. 1957-ahC. Lalbiaki nen an innei a, fapanga an nei.

    Kohhrana a telna pathum,Lakher Pioneer Mission

    Kohhran Saiha (1961), LungleiChanmari Baptist Kohhran(1962) leh Ramhlun South Pres-byterian Kohhran (TunahRamhlun)-ah te Upa atan thlana ni. Lunglei a\anga peminRamhlun Kohhranah hian 1974-

    ah a awm \an a, 1975-ah TualUpa atan thlan a ni a, 1978-ahUpa atan thlan a ni.

    Tualchhung KohhranahChairman, Secretary, Treasurerleh Ramthar Committee Chair-man te ni tawh \hinin S.S.

    Supdt.-ah \um sarih lai a \angtawh bawk. Bial Chairman leh

    Secretary-ah te, PresbyteryStatistician leh Synod Music

    Committee-ah te a \ang tawh a;kum 50 S.S. zirtirtu \angchawimawina Jubilee Award adawng tawh bawk.

    Upa C. Lengmanga hi nunuluk tak, kohhran leh rawngbawlhna ngai pawimawh em em a ni.

    Ramthar rawngbawlnaah a tui a,a taksa a chauh viau hnuah pawhRamthar lamah a la zin hramhram \hin a ni.

    Middle School Zirtirtuahkum hnih a \an hnuin LDC hna azawm a. Kum 1994 khan Un-

    der Secretary-in a pension a ni.Mahni hna ngai pawimawh, hunvawng dik, taima leh dik taka hnathawk mi a ni.

    Kum 1994 vel a\angin ruhlam natna (Gout) a nei a, kum2008 a\angin kl (kidney) lam

    natna a nei leh a, chak lo hrethretin March 27, 2012-ahstrokea neih avangin Damdawiinah dah a ni a, \hat tak tak neilovin June ni 10, 2012 Lalpahnenah min kalsan ta a ni. Hemini hian in lamah Bialtu PastorLalramliana Pachuau-in thlahnahun a hmang a, Biak Inah Aizawl

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    49/53

    49Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    Bethel Presbytery ModeratorUpa C. Thansiaman vuiin

    Kohhran Zaipawl te, Ministereng emaw zat te, Upa \hahnemtak leh Kohhran mipuiten kanthlah liam ta a ni.

    Upa H. Zoliana

    Ramhlun Kohhran Ziaktu

    UPA B. LAIA

    BAIRABI SOUTH

    Upa B. Laia (76) hi kum1936 June thlaah Pu Za\hiangaleh Pi Laltlawmlovi te karah E.Lungdarah a lo piang a. Kum

    1952-ah Reng ram Cacharikhuaah thlawhhma lain a awm a,1954-ah ser huan siam turin Tutleh Tlawng infinna laiah a lo chhova. Mizoram buai khan Meidumkhuaah awmin kum 1968a\angin Bairabi khuaah a

    inbengbel ta a ni. Kum 1959January thlaah Lalhmangaihi neninneiin fa 11 an nei a ni.

    Upa B. Laia hian Pathianrawngbawl \ula hriat tlat avangina phk twkah rawng a bawlchho ve zel a; Kohhran Upaah

    thlan niin Oct.13, 1974 khanHmarthlang Presbytery-in

    Bairabi South Kohhran Upaatan a nemnghet ta a ni.

    Bial Chairman a nih tawhbakah Presbytery Committeepawimawhahte Member a lo nitawh a; Tualchhng kohhranahChairman a ni tawh bawk. A thihlai hian Sunday School Superin-tendent \ang lai a ni a, MSSU

    Diploma (Award) te pawh lodawng tawh a ni. Rawngbawlnangai pawimawh mi, mi taima lehrorel thiam a ni. Kohhranhnatlang leh tha thawh ngai chi-ah hmahruaitu a la \hin.

    Kum 2012 kum bul lam

    a\angin a taksa a sawisel \an a,daktawr inentirin thin cancer a loni a, ama in lamah enkawl zui ani a, a natna zual zelin ni16.6.2012 khan Lalpa hnenahmin chawlhsan ta a ni. Hemi nivek hian ama inah Pro Pastor T.

    Rosanglianan thlahna hunhmangin Biak Inah Bialtu Pas-tor D. Zobiakan a vui a. KohhranZaipawl nen Kohhranhoten uitak chungin Kohhranhoten kanthlahliam ta a ni.

    Upa H. Vanlalbika

    Bairabi South KohhranZiaktu

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    50/53

    50Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    UPA THANCHUNGNUNGA

    HLIMEN

    Upa Thangchungnunga

    (67) hi Pu Ralliantawna leh PiBuaii-te karah December, 1945khan Hlimenah a lo piang a. July7, 1972 khan Upa Zotawnakutah Pi Zopari nen inneiin fapathum an nei a. Zirna lamahB.A/B.Ed. niin 1973-2011

    chhng Govt. Hlimen MiddleSchool-ah a thawk a. Vawi hnihlai Headmaster tura tih niin hmundanga awm duh lovin Headmas-ter nihna hi a hnawl a ni.

    Branch K.|.P Leader tea ni \hin a, Tual Upaah hun engemaw chen a awm leh hnuin kum2002-ah Upa atn thlan a ni a,hemi kum v>k hian AizawlChhim Presbytery-in HlimenKohhran Upa atn a nemngheta. Tualchhng Kohhranah Sec-retary, Treasurer, Sunday

    School Superintendent te lehSub-Committee hrang hrangah

    Chairman nihna lo chelh tawhinBial leh Presbytery Committeepawimawhah a \hu \hin bawk.Pathian thu sawi thiam leh thlaraumi a ni a, tualchhngah leh hmundangah Speaker-ahte a \ang \hina; amah kal tlangin mi \hahnem

    takin tisa leh thlarauvah Pathiantihdamna an chang a ni.Khawtlang rawngbawlnaahBranch YMA President te pawha lo ni tawh bawk.

    Nat lawk em em awm lovinDt.18.6.2012 a\ang khan a

    insawisel \an a. Dt.21.6.2012-ah Aizawl Hospital panpui a nia, Pneumonia niin hemi zan hianchatuan ram min lo pansan ta maia ni. A tkah in lamah Bialtu UpaN. Siamliana hovin thlahna hunhman a ni a, Biak Inah BialtuPastor G. Chhunthuaman a vui

    a, Presbytery leh Bial chhngupa te, Kohhranho leh KohhranZaipawlten ui em em in kan thlahliam ta a ni.

    Upa C.Zothanliana

    Hlimen Kohhran ziaktu

    In hotu, Pathian thu lo hrilhtute che u chu hre reng

    ula, an awm dana thil chhuak chu ngaihtuahin an rin

    dan zir rawh u (Hebrai 13:7).

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/29/2019 Kristian Tlangau - January, 2013

    51/53

    51Kristian Tlangau

    www.mizoramsynod.org

    SYNOD BOOKROOM BOOK NEWS

    1. Chicken Soup for the Soul Bl 1-na : Chicken Soup serieszawng zawng min ngaihzawntir thei khawpa \ha, Chicken Soup forthe Soul Bl 1-na kha chhut nawn a niin peih fel a ni ta. He lehkhabuhian a chhiartute thinlungah hmangaihna te, inlaichinna \ha te, lawmnatenei turin thathona min pe a ni. A man `150/-

    2. Vanram hi a tak tak a lo ni : Mipa naupang pakhat Colton-

    a, Nursery naupang rual lek, raipuar a hmuh pawha, Ka pa, he nuhi a va thau ve, tia an puma kawk mai rual lekin vanram a fanchanchin ziakna a ni a. Khawvel mipui ngaihven a hlawhin copy nuai50 chuang hralh chhuah tawh a ni. Han chhiar ve teh le.

    A man ` 100

    3. Beidawng suh :Beidawng ngai lo mi tumruhte chanchin, tunlaiaPathian thu hriltu lar, Local Cable T.V. lama kan hmelhriat em em

    Joyce Meyer ziak, Zothanmawia Khiangte lehlin hi chhiar la, i nunahhlawkna eng emaw tal i paw chhuak ngei ang.

    A man ` 150/-

    4. Chung lamin min ngawihsan lai hian : Mizo lehkhabungaihnawm tichhuak \hintu J.F. Junior-an kutthlakna thama a ngaihtawhna lehkhabu hi chu rin ang ngei hi a ni leh \hin. He lehkhabuathute hi a fapa a intihhlum avanga Ronald Dunn-an Pathian hnen

    a\anga a dawn a ni a. Chu sap pa thu dawn chu Mizo mipuiten kandawn ve min duhsak avangin J.F. Junior-a hian min lehlinsak ta a ni.A man ` 150/-

    5. In chhungkua in dam tlang em? : Dam