Boškovićisar./BEZMEtALNIKERAMIČKISIStEMI

767

KRATAK pREGLED BEZMETALNIh KERAMIČKIh SISTEMA

ShORT REVIEw OF NON- METAL cERAMIc SySTEMS

Bošković Mirjana, Stanković Saša, Ajduković Zorica, Krunić Nebojša

MEDIcINSKIFAKULtEt,KLINIKAZAStOMAtOLOgIJU,ODELJENJEZAStOMAtOLOšKUPROtEtIKU,NIš,SRBIJA

MEDIcALFAcULtYcLINIcOFStOMAtOLOgY,DEPARtMENtOFPROSthEtIcDENtIStRY,NIš,SERBIA

ActaStomatologicaNaissi jun/June2008,vol.24,broj/number57str./p767-774

Rezime

Upotreba bezmetalne keramike, kao gradivnog materijala za izradu protetskih restauracija, postavlja određene zahteve pred sam bezmet-alni sistem. Snagu gradivnog materijala treba usaglasiti sa indikaci-jom, mora da postoji hemijska stabilnost i, iznad svega, postoje visoki zahtevi za izradu nadoknada estetskih karakteristika.Na osnovu ideje da je budućnost bezmetalnih sistema u korišćenju PRESS i CAD-CAM tehnologije razvijen je novi sistem pod nazivom IPS e.max (Ivoclar Vivadent, Schaan, Liechtenstein). On obuhvata vrhunske estetske i visoko-otporne materijale za PRESS i CAD-CAM tehnologiju. U proizvodnji IPS e.max Press ingota se koristi nova tehnologija obrade. Ingoti se više ne proizvode preko praškaste faze, kao što je slučaj sa IPS Empress i IPS Empress 2 ingotima, već putem kalupljenja osnovne sirovine. Kao posledica toga nastaje materijal koji je apsolutno bez pora.Novi bezmetalni keramički sistemi, kao što je IPS e.max, pokazuje mno-ga potencijalna polja primene. Ovaj materijal se može da koristi za izradu inleja, onleja, faseta, tročlanih prednjih i bočnih mostova, kao i kod minimalno invazivnih, adhezivnih restauracija u bočnom segmen-tu. Prednosti ovakve procedure su minimalna invazivnost, gingivalno zdravlje, relativno laka procedura i niski troškovi.IPS e.max (Ivoclar Vivadent, Liechtenstein) pokazuje visoku otpornost, dobar optički kvalitet koji otvara put ka uspehu, a nova presujuća tehnika za oblikovanje materijala predstavlja značajan doprinos daljem razvoju bezmetalnih keramičkih sistema.

Ključne reči: bezmetalna keramika, CAD-CAM tehnologija,

Uvod

Upotrebabezmetalnekeramike,kaogradiv-nogmaterijalazaizraduprotetskihrestauracija,postavljaodređenezahtevepredsambezmetal-nisistem.Snagugradivnogmaterijalatrebausa-

pREGLEDNI RADREVIEW ARTICLE

Abstract

Using of non-metal ceramics, like building material for making pros-thetic restaurations, makes fixed requierements in front of non-metal system itself.The power of building material needs to accord with in-dications, chemical stability must exists and, overall, high accords for making prosthetic restaurations with esthetic characteristics.Basic on idea that the future of non-metal systems will be in using PRESS and CAD-CAM technology was developed a new system under tittle IPS e.max (Ivoclar Vivadent, Schaan, Liechtenstein). It embraces the most esthetic and high-stifness materials for PRESS and CAD-CAM technol-ogy. In a production of IPS e.max Press ingots we use a new technology of prcessing. The ingots don’t more produce via powder phase, like in a case with IPS Empress 2 ingots, then with the molding of raw material. Like result, we have a material which doesn’t have pore.New non-metal ceramic system, like is IPS e.max, shows many potential fields of the using. This material can be used for making inleys, onleys, veneers, three-unit frontal and lateral bridges and in a case of adhesive restaurations in lateral segment. The advantages of this procedure are minimal invasivity, gingival health, easy procedure and low cost.Itisleucit-glassceramicwhichhasgoodstiffness,opticalqualityandnewpressingprocedureforshapingmaterialsandthosecharacteristicshaveopenedawaytosuccess,andnewpressingprocedureforshap-ingofmaterialsrepresentsimportantcontributiontothedevelopmentofnon-metalceramicsystems. Key words: non-metalceramic,cAD-cAMtechnology

IntroductionUsingofnon-metalceramics,likebuilding

material for making prosthetic restaurations,makesfixedrequierementsinfrontofnon-met-alsystemitself.thepowerofbuildingmaterial

ActaStomatologicaNaissi,jun/June2008,vol.24,broj/number57

768

glasitisaindikacijom,moradapostojihemijskastabilnosti,iznadsvega,postojevisokizahtevizaizradunadoknadaestetskihkarakteristika.

Prvi pravi prodor u razvoju bezmetalnihkeramičkih sistema načinila je firma IvoclarVivadentsaIPSEmpresssistemom(1991godi-ne).to je leucitnastaklenakeramikakojoj suotpornost,optičkikvalitet,kaoinovapresujućaprocedurazaoblikovanjematerijalaotvoriliputkauspehu.Upotrebanovepresujućeprocedure,zasnovanenaprincipuviskoznogtoka,rezultiraodličnom preciznosti i marginalnoj adaptacijinadoknada.Dalji razvojstaklenihkeramika jepostignut1998godinepojavomIPSEmpress2sistema(IvoclarVivadentAg)kojijezasnovannalitijum-disilikatučijivisokiudeoustakle-nommatriksurezultirapovećanjemotpornostiiproširenjempoljaprimene.Zapostizanjeestet-skihefekatarazvijenjeIPSErisforE2gdekri-stalifluoroapatitapredstavljajuglavnideokojijeodgovoranzaoptičkekarakteristike.

Naosnovuidejedajebudućnostbezmetal-nihsistemaukorišćenjuPRESSicAD-cAMtehnologijerazvijenjenovisistempodnazivomIPSe.max(IvoclarVivadent,Schaan,Liechten-stein). On obuhvata vrhunske estetske i viso-ko-otpornematerijalezaPRESSicAD-cAMtehnologiju.

IPSe.maxsistempokrivaširokspektarindi-kacijazabezmetalnerestauracijeitokaoveomapogodanza izradu inlej-retiniranihnadoknadau bočnoj regiji, kombinujući veliku čvrstoću,estetikuijednostavnostizrade1.

Osnovne komponente IPS e. max sistema

–IpS e.max pressjelitijumska–disilikatnakeramika za tehniku presovanja čija je otpor-nostod400Mpa.Ovakavmaterijaljeizuzetnopogodanzaizradutročlanemostnekonstrukcijedodrugogpremolarakaodistalnognosača.

– IpS e.max cAD jezasnovannalitijum-disilikatnoj staklo keramici gde su blokovi umetasilikatfaziprekristalizacije.Plavesuboje,mekaniimogudasefrezuju.Procesomkrista-lizacijedobijajusezavršneformekristala liti-jum-disilikata, kada blokovi dobijaju čvrstinuod360Mpa.

– IpS e.max Zir cADjepresinterovancir-konijum-oksid blok koji sadrži male količineitrijum-oksida, u cilju stabilizacije meta-sta-

needstoaccordwithindications,chemicalsta-bilitymustexistsand,overall,highaccordsformaking prosthetic restaurations with estheticcharacteristics.

Firstbreakthroughindevelopmentofnon-metalceramicsystemshavedonefirmIvoclarvivadentwithIPSEmpresssystem(1991year).Itisleucit-glassceramicwhichhasgoodstiff-ness, optical quality and new pressing proce-dure for shaping materials and those charac-teristicshaveopenedawaytosuccess.Usingofnewpressingprocedure,which isbasedonprincip like viscosity, results with best preci-sion andmarginal adaptation of restaurations.Distant development of glass-leucit ceramicswasaccomplished in1998yearwhenappear-anced IPSEmpress 2 system,which is basedonlithium-silicat,andwhosegreatpartinglassmatrixresultsincreasedofstiffnessandexpan-sionof using.For accomplishingesthetic ef-fectswasdevelopedIPSErisforE2wherecrys-talsoffluoroapatitsrepresentmainpartwhichisresponsibleforopticalcharacteristics.

Basicon idea that the futureofnon-metalsystems will be in using PRESS and cAD-cAM technology was developed a new sys-tem under tittle IPS e.max (IvoclarVivadent,Schaan, Liechtenstein). It embraces the mostestheticandhigh-stifnessmaterialsforPRESSandcAD-cAMtechnology.

IPS e.max system covers wide spectar ofindications forwithout-metal restaurationses-peciallyforinley-restaurationsinposteriorre-gion and it combines agreat solidity, estheticandsimplyusing1.

Basic components in IPS e.max systemIPS e.max Press is leucit-disilicat ceramic

forpressingtechnologywhichhasstiffness400Mpa.thismaterialisverypracticalformakingabridgewiththreemembers,butonlytosec-ondpremolarlikedistalsupporter.

IPSe.maxcADisbasedonlithium-disilicatglassceramicwherethebloksareunmetasili-catfasebeforcrystalisation.theyhaveabluecolor,softlyandtheycancuting.Withcrystali-sationprocesswegetfinishingformsoflitium/disilicat crystals, when the blocks are gettingsoundnessof360Mpa.

IPSe.maxZircadispresynteredzirconium-oxidblockwhichcontentsa little itrium-oxid,inapointofstabilisationmeta-stabiltetragonal

Boškovićetal./NON-MEtALcERAMIcSYStEMS

769

bilnetetragonalnefaze.Upre-sinterisanojfaziblokjeporoznemorfologije,anakonfrezova-njaosnovecirkonijumoksidsegustosinterišena temperaturamado1500oc.Na tajnačinsedobija završnimaterijal čvrstoće koja je većaod900Mpa2.cirkonijumoksidsekoristisamozaosnovukojasefasetiraprovidnijomkerami-komdabisepostigliestetskiefekti.

Hemijska strukturaIPS e.max Press sadrži oko 70% kristala

grubih granula litijum-disilikata, koji su uro-njeniustaklenimatriks(SiO263%;Li2O28%;K2O 2,5%;ZnO 3,3%; P2O5 1,5%) sa nekimdrugim sastojcima (MgO,Al2O3, ceO2).Kri-stalisu3-6µmdužine.

Odlika staklenih keramika je što krista-li ne rastu sporadično, slučajno ili bez reda ustaklenommatriksu.Razlika između strukturestaklenihikonvencionalnihkeramikaještosestaklenekreramikedobijajuisključivokristali-zacijom staklene faze, dajući fino-granuliranuihomogenustrukturu.Postupakdobijanjasta-klo-keramike najčešće podrazumeva toplje-nje specifičnih staklo-komponenti u prisustvuodređenih oksida kao agenasa nukleacije, na-kon čega sledi ukalupljenje u stakleni blok.Aditiviubrzavajunukleacijukoja sedešavaustaklu.Oksidisezajednotopesastaklomkojepokazujeograničenurastvorljivostuodgovara-jućojosnovi.Većinananokristala se stvarananiskojtemperaturičinečipodlogunakojojrastukristalikojevidimouzavršnomproduktu.Ovajprocessezoveheterogenanukleacija.

UproizvodnjiIPSe.maxPressingotaseko-ristinovatehnologijaobrade.Ingotisevišeneproizvodeprekopraškastefaze,kaoštojeslu-čajsaIPSEmpressiIPSEmpress2ingotima,već putem kalupljenja osnovne sirovine. Kaoposledicatoganastajematerijalkojijeapsolut-nobezpora.Ovanovaproceduraneobuhvatadodatakpigmenataboje,jerbioninestalinato-ploti topljenja. Iz tih razlogaovakavproizvodpokazujemanjedefekata,štomupovećavačvr-stinuiprozirnostuodnosunakonvencionalnutehnologijusinterovanja.

Vrednostiotpornostizaviseodmetodako-rišćenihzamerenje.Možeserećidasusrednjevrednosti 400± 40Mpa.hemijska rastvorlji-vostje40±10µg/cm2.IPSe.maxPressjepo-kazaonajvećutransparencijuodsvihtestiranihvisoko-otpronihkeramičkihmaterijala3

phase. Inapresynteredphaseblock isporousmorphology and after cutting of zirconium-oxid it is syntherised on temperature 15000c.Onthiswaywegetperfectmaterialwithsound-nesswhichismorethan900Mpa2.Zirconium-oxidusesonlyforframeworkwhichiscoatedwithtransparentceramicsifwewishgreates-theticeffects.

Chemical structure

IPS e.max contents about 70% crystals ofcryde granules lituim-disilicat, which are im-mersedinglassmatrix(SiO263%;LiO228%;K2O2,5%;ZnO3,3%;P2O51,5%)withsomeothers containers (MgO, Al2O3, ceO2). thecrystalsare3-6μmlong.

the main characteristic of glass-ceram-ics are that crystals don’t grow sporadic, ac-cidentally or without order in a glass-matrix.Different between structure of glass and con-ventional ceramics is that glass-ceramics etexclusivelywithcrystalisationogglass-phase,which gives fine granulated and homogenousstructure. Procedure of getting glass-ceramicoftenunderstandsthemeltingofspecificglass-components in presence of definite oxids likenucleotic-agens, after that follow themoldinginglassblock.theaditiviesaccelerateanucle-ation which happens in a glass. the oxydiesmeltothetherwithglasswhichshowsrestricteddissolving in appropriate base.themost partofnanocrystalescreateonlow-temperatureandtheymake a base onwhich the crystals growandweseetheminfinalproduct.thisprocessisheterogenicnucleationa.

InaproductionofIPSe.maxPressingotsweuseanewtechnologyofprcessing.theingotsdon’tmoreproduceviapowderphase,likeinacasewithIPSEmpress2ingots,thenwiththemoldingofrawmaterial.Likeresult,wehaveamaterialwhichdoesn’thavepore.thisnewproceduredoesn’tenvelopeadditionofcolourpigments,becausetheywoulddissapeareonahigh-temperature.Fromthisreasonsaproductshows less defects and it has a good stabilityand transparency in a relation on traditionaltechnologyofsintering.

Validity of resistance depends ofmethodswhichusedformeasuring.Wecansaythatmid-dle-measureare400±40MPa.thechemicaldissolving is40±10μg/cm2. IPSe.maxPress

ActaStomatologicaNaissi,jun/June2008,vol.24,broj/number57

770

Karakteristike IPS e.max ZirCADcirkonijumoksidsezbog izuzetnihosobi-

na često opisuje i kao « keramički čelik».tojehemijskasmesaZr4+jonametalaiO2-kise-oničnih anjona. Kao rezultat nastaje oskidnasmešajonskogkaraktera,kojiuprkosZr4+ jonu metala,nepripadametalimanegogrupineme-talnihneorganskihsupstanci.cirkonijumoksidjepraviprimeroskidnekeramikesafinom,gra-nulastom,polikristalnomstrukturom.

Osnovni materijal IPS e.max ZircAD jeblok u pre-sinterovanoj fazi, sa materijalomkojinemajošpotrebnugustinu,alipojedinačnikristaliti–kojikasnijeformirajugustustruktu-ru–povezanisujednisadrugimasamosintergrlima.Rezultat jeslaba,poroznastrukturasasvega50%odzavršnegustine.Posleoblikova-nja,materijal sekonačnozgušnjavauvisoko-temperaturnojpeći,kojajespecijalnorazvijenazaoksidnekeramike.Procesfinalnogojačanja,ukomesepojedinikristalitipribližavajujednidrugima u procesu difuzije zbog toplotne ak-tivacije, dokvirtuelnonenestanu sve sporeustrukturi,zovesesinterovanje.Ovajprocesseodigravana1500oc.Uovomprocesujevažnoda gradijenti hlađenja i grejanja budu koordi-nisani saparametrimaprocedure sinterovanja.celokupniprocespečenjauSintramatpećitrajeoko8časovapričemusematerijalsmanjujeusvakomsmeruzaoko20%uodnosunaprvo-bitnuveličinu.

Ovavrstamaterijalapokazujevisokuvred-nostčvrstoće927±57Mpa4.Ovaoksidnake-ramikajevećbilaukliničkojupotrebiiveomaje pogodna, zahvaljujući velikoj čvrstoći, zaprimenukod skoro svih indikacija koje sudosadabilerezervisaneisključivozaprotetskena-doknadeojačanemetalom.

Karakteristike IPS e.max Zir PressIPSe.maxZirPressjesastavljenodsilikat-

nog stakla i apatitne staklo-keramike. Jediniprirodnimaterijalkojijekorišćenjestekvarcnipesak.Ovajmaterijalnesadržikomponentefel-dspatailikristalaleucita.StakloizSiO2-Li2O-Na2O-K2O-AL2O3sistemasekoristizamešanjekomponenti.Zastaklenekeramikekojesadržifluoroapatit, bazna stakla dodatno obuhvatajucaO,P2O5iFjone.

IPSe.maxZirPresssadržiigličasteikristalefluoroapatitananoveličine.Iglicesudužine1-

showedthemosttransparencyinrelationonallhigh-resistanceceramicmaterials3.

Characteristics of IPS e.max Zir CadZirconium-oxid has often describe like “

ceramic steel”. It is a chemical mixture Zr4+ metalions and O2- oxygenions.As a result isoxyd mixture with ionscharacteristics, whichdoesn’tbelongtothemetals,thentothegroupofnonmetalandanorganicsubstances.Zirconi-umoxydisreallyexampleofoxydceramicwithfine,granulatedpolycristalstructure.

themainmaterialIPSe.maxZircadisablockinpre-syntherisedphase,withmaterialwhichdoesn’thavenecessarydensity,butindi-vidualcrystality–whichlaterformthedensitystructure–areconnectedeachotheronlywithsinter-necks.theresultisaweek,porousstruc-turewithonly50%fromfinaldensity.Afterre-modeling,thematerialisfinalycondensedinahigh-temperature furnace,which is developedforoxydceramics.theprocessoffinalstron-gering, inwhichsomecrystalitiesclosedeachotherinadiffusionprocessbecausewarmthac-tivation,whilethesporesweredisappearinginastructure,issyntherising.thisprocesstakesaplaceon15000c.Inthisprocessisimportantthatgradientsofcoolingandwarmingwereco-ordinatedwithparametersofsyntheringproce-dure.thewholeprocessofabkinginSintramatfurnacecontinue8hourswhenmaterialreducedfor20%.thiskindofmaterialshowshighvalueofhardness927±57MPa4.thisoxydceramichas alreadybeen in a clinical usage in all in-dicationswhichwere reservedexclusively forprosthetic restaurationswhich reinforcedwithmetal.

Characteristics of IPS e.max Zir PressIPSe.maxZirPressisconsistedfromsilicat

–glassesandapatit–glassceramics.Onlynaturematerialwhichwasusedisquartzsand.thisma-terial doesn’t consist components of feldspatsorcrystalofleucit.theglassfromSiO2-Li2O-Na2O-K2O-Al2O3 systems uses formixing ofcomponents. For glass-ceramics which havefluoroapatit,basicglasses includeadditionallycaO,P2O5andfluorions.IPSe.maxZirPressconsists needle-shaped and crystals of fluoro-apatitwithnanodimension.theneedlesare1-

Boškovićisar./BEZMEtALNIKERAMIČKISIStEMI

771

2µmimanjesuod200nmuprečniku5.Kristalinanoveličinerastupolongitudinalnojosiiima-judužinumanjuod200nm.Njihovprečnikjemanjiod100nm.Ovavrstamaterijalasemožedatretirafluorovodoničnomkiselinomdabisedobileprednostikojedajenagriženapovršina.Ona omogućava dobru vezu sa kompozitnimcementnim sistemima, kao što suVariolink IIiliMultilink.

BiaksijalnafleksuralnaotpornostIPSe.maxZirPressmaterijala iznosi110±10Mpa.VezaIPS e.max Zir Press sa IPS e.max Zir cADosnovomiIPSe.maxceramfasetirajućimma-terijalomjehomogena,neporoznaibezpuko-tina.

Klinička istraživanja sa IPS e.max sistemom

ImajućiuvidudajeIPSEmpress2uveden1998,dodanasjenaraspolaganjumnogoistra-živanjaizproteklogperiodavezanazain-vitroi in-vivo proučavanja ovih restauracija. Zbogsličnog hemijskog sastava ovog i IPS e.maxPresssistema,ovipodacisudragoceni..

StudijaUpshaw i sar.6 je pokazala visokustopuuspešnostiod93%zalitijum-disilikatnemostoveposle2godine,kojajebilamalonižaod 95-97% stope uspeha za metal-keramičkenadoknade.Primećenasudvaprelomauokvi-ru30restauracijaitokodjednogpacijentakojijepokazaoizuzetnumastikatornusnagu(1031N),aliipaknijenađenavezaizmeđužvačnesileipredispozicijezaprelom.

Marquardt i saradnici7 suu tokupetgodi-na sproveli istraživanje na 58 IPS Empress 2restauracijakojesuobuhvataleprednje,bočnekrunice imostove.Kodmostova jeu6sluča-ja registrovan neuspeh, dokazana visoka pre-ciznostmarginalne adaptacije, nemaprisustvamarginalne diskoloracije, a estetika je bila nazadovoljavajućemnivou.Kaouzrokneuspehasunavelinedovoljnuekstenzijudimenzijako-nektorakojajeglavniuzrokprelomaceleresta-uracije.Većideoneuspehasedesiouanterior-nojregiji.

Studija Van Steyern-a i saradnika8 je naIn-ceram sistemu pokazala uspešnost u 90%slučajevazabočnemostovekod18pacijenataitouperioduod5godina.Pukotinesusejavi-lenaprelazuizmeđuosnoveifasete.takođe,Edelhoff9jeupoređivaopresujućeikompozit-

2mmlongand theyare less from200nm inadiameter5.

the nanodialmeter crystals grow alonglongitudinal axis and they are long less than200nm.theirdiameterislessfrom100nm.thiskindofmaterialcanbetreatedwithfluor-hydricacidthatwewouldgetadvantagesofdamagedsurface.thisacidmakepossiblegoodconnec-tionwithcompositesystemslikeVariolinkIIorMultilink. Biaxial flexural rigidity IPS e.maxZir Press material is 110±10 MPa. the con-nectionbetweenIPSe.maxZirPresswithIPSe.maxZircADbaseandIPSe.maxceramve-neeringmaterialishomogenous,unporousandwithoutfracture.

Clinical investigation with IPS e.max system

Ifweknowthat IPSEmpres is introduced1998, we havemany investigations from lastperiodwhichareconnectedforin-vitrostudiesofthisrestaurations.thosetwomaterialshavesimilar structure and those informations arevaluable.

Upshawand co6. have shown a high inci-dence of succesfull in 93% for lithium-disili-catebridgesaftertwoyears,whichwasalittlebitlowerfrom95-97%succesfulyformetalce-ramicrestorations.theynoticedtwofracturein30 restaurationsbyonepatientwhichshowedextremelymasticatorypower(1031N),buttheydidn’t finda connestionbetweenmasticatorypowerandpredispositionforfracture.

Marquardtandco7.investigatedina5-yearperiodon58IPSEmpress2restorationswhichincludedfrontalandlateralcrownsandbridges.Ina6bridge-casesregistratedfailure,high-pre-cision of marginal adaptation was presented,marginal discoloration wasn’t presented, andestheticwasonsatisfactionallevel.Asareasonoffailureisunsuficientextensionofconnectordimensionwhichisamainreasonoffracture.the most part of failure was happened in afrontalregion.

Van-Steyernandco8.haveshownInceramsystem that in 90% cases for lateral bridgesby 18 patients in a 5-years, the fractures no-ticedbetweenbaseandveneer.Also,Edelhoff9 compared pressing and fiber-glass reinforced

ActaStomatologicaNaissi,jun/June2008,vol.24,broj/number57

772

nerestauracijeojačanestaklenimvlaknima.Urezultatimapokazujeneuspehujednomslučajuod23nadoknadekada jeprimećenanaprslinaukeramiciuslovljenaneprikladnomveličinomkonektora.

ZaključakNovibezmetalnikeramičkisistemi,kaošto

jeIPSe.max,pokazujemnogapotencijalnapo-ljaprimene.Ovajmaterijalsemožedakoristizaizraduinleja,onleja,faseta,tročlanihprednjihibočnihmostova,kaoikodminimalnoinvaziv-nih,adhezivnihrestauracijaubočnomsegmen-tu10.Prednostiovakveproceduresuminimalnainvazivnost,gingivalnozdravlje,relativnolakaprocedurainiskitroškovi.

IPSe.max(IvoclarVivadent,Liechtenstein)pokazujevisokuotpornost,dobaroptičkikvali-tetkojiotvaraputkauspehu,anovapresujućatehnika za oblikovanje materijala predstavljaznačajandoprinosdaljemrazvojubezmetalnihkeramičkihsistema.

compositematerials.Inhisresult isregisteredfailureinoncasesfrom23restaurationswhenwasnoticedalittlecrackinceramicbecausetheconnectordimensionwasunsuitable.

ConclusionNew non-metal ceramic system, like is

IPSe.max,showsmanypotentialfieldsoftheusing.thismaterial can be used formakinginleys, onleys, veneers, three-unit frontal andlateralbridgesandinacaseofadhesiverestau-rationsinlateralsegment10.theadvantagesofthisprocedureareminimalinvasivity,gingivalhealth,easyprocedureandlowcost.

It is leucit-glass ceramic which has goodstiffness,opticalqualityandnewpressingpro-cedure for shaping materials and those char-acteristicshaveopenedawaytosuccess,andnewpressingprocedureforshapingofmateri-alsrepresentsimportantcontributiontodevel-opmentofnon-metalceramicsystems.

Boškovićetal./NON-MEtALcERAMIcSYStEMS

773

Address of correspondence:DrMirjanaBoškovićul.MijePetrovića9

18000Niš018511429

MedicinskifakultetNišBul.DrZoranaĐinđića81

Adresa za korespondenciju:DrMirjanaBoškovićul.MijePetrovića918000Niš018511429MedicinskifakultetNišBul.DrZoranaĐinđića81

LITERATURA / REFERENCES

1. Ivoclar – Vivadent. Manual instruction for IPSe.maxsystem.Ivoclar-VivadentAg,Schaan,F12005.

2.Ivoclar–Vivadent.:ScientificDocumenationIPSe.maxPress.IvoclarVivadentAg,Schaan,2006.

3.Ivoclar–Vivadent.:ScientificDocumenationIPSe.maxZirPress.IvoclarVivadentAg,Schaan,2006.

4.Ivoclar–Vivadent.:ScientificDocumenationIPSe.ZircAD.IvoclarVivadentAg,Schaan,2006.

5.Ivoclar–Vivadent.:ScientificDocumenationcli-nicalproducts.IvoclarVivadentAg,Schaan,FL2006

6.Esquivel-UpshawJ.,AnnusaviceJ.,etall.:clinicalperformance of a lithium-disilicate based core ceramicforthree-unitposteriorFPDs.IntJProsthodont2004;17:469-475.

7.MarquardtP.,StrubR.J.:SurvivalratesofIPS2all ceramics crowns and fixed partial dentures:Resultsof a 5-yearprospective clinical study.Quintessence Int2006;37:253-259.

8. Steyern PV, Johnsson O, Nilner K.: Five-yearevaluationofposteriorall-ceramicthree-unit(inceram)FPDs.IntJProsthodont2001;14:379-84.

9.EdelhoffD,BraunerJ,Spiekermannh,YildirimM.:two-yearclinicalevaluationofcrownsandbridgesmadeofIPSempress2.JDentRes2002;258-264.

10.KisovcK:toothpreparationforall-ceramicandmetal–ceramiccrowns.Sofia,INDEX,66p.