LIFE SKILLS IN AFRIKAANS GRADE 3 – BOOK 1

TERMS 1 & 2 ISBN 978-1-4315-0275-2

THIS BOOK MAY NOT BE SOLD.

Mev. Angie Motshekga,

Minister van Basiese

Onderwys

Mnr. Enver Surty,

Adjunkminister van

Basiese Onderwys

Naam: Klas:

3

AANSK 1

Graad

Hierdie werkboeke is vir Suid-Afrika se kinders ontwikkel onder leiding

van die Minister van Basiese Onderwys, mev. Angie Motshekga, en die

Adjunkminister van Basiese Onderwys, mnr. Enver Surty.

Die Reënboog-Werkboeke maak deel uit van ‘n reeks intervensies deur

die Departement van Basiese Onderwys met die doel om die prestasie

van Suid-Afrikaanse leerders te verbeter. Hierdie projek is ‘n prioriteit

van die Regering se Plan van Aksie en is moontlik gemaak deur die ruim

befondsing van die Nasionale Tesourie. Die Departement is hierdeur in

staat gestel om dié Werkboeke gratis

in al die amptelike tale te voorsien.

Ons hoop dat u as onderwyser hierdie werkboeke in u daaglikse

onderrig nuttig sal vind en ook sal verseker dat u leerders die

kurrikulum dek. Al die aktiwiteite in die Werkboeke het ikone om aan te

dui wat die leerders moet doen.

Ons hoop van harte dat leerders dit gaan geniet om die boeke deur te

werk terwyl hulle leer en groei, en dat u as onderwyser dit saam met

hulle sal geniet.

Ons wens u en u leerders alle sukses in die gebruik van hierdie

Werkboeke toe.

Lewensvaardigheid in AFRIKAANS

Boek 1Kwartaal 1-29 7 8 1 4 3 1 5 0 2 7 5 2

ISBN 978-1-4315-0275-2

Hersien

volgens die

KABV

Werkboeke in hierdie reeks beskikbaar:

Eerste Addisionele Taal Graad 1-2 (In al die amptelike tale)

Eerste Addisionele Taal Graad 3-6 (In Engels)

Huistaal Graad 1-6 (In al die amptelike tale)

Wiskunde Graad 1-3 (In al die amptelike tale)

Wiskunde Graad 4-9 (In Engels en Afrikaans)

Lewensvaardigheid Graad 1-3 (In al die amptelike tale)

Kwartaal 1 Bladsy

1 Iets oor my ................................2

2 My skool ....................................4

3 Alles oor my ..............................6

4 Groter en ouer ..........................8

5 Gevoelens ............................... 10

6 Die dinge waarvan ek hou ..... 12

7 Ons doen wat reg is ............... 14

8 Maak seker ............................. 16

9 Gesondheid en eerstehulp ..... 18

10 Brandwonde ...........................20

11 Ek hou my liggaam veilig .......22

12 Ek versorg myself ...................24

13 Ek hou myself gesond ............26

14 Regte en verantwoordelikhede ..............28

15 Regte en verantwoordelikhede ..............30

16a Godsdienstige en ander spesiale dae ............................32

16b Ons maak seker .....................33

Kwartaal 2 Bladsy

17 Gesonde eetgewoontes ...... 34

18 Ons eetgewoontes .............. 36

19 Gesonde eetgewoontes ...... 38

20 Ek eet graag gesond ............ 40

21 Insekte .................................. 42

22 Meer oor insekte .................. 44

23 Insekteskuilings .................... 46

24 Spog met jou kuns ............... 48

25 Lewensiklusse ...................... 50

26 Lewensiklusse ...................... 52

27 My troeteldier ...................... 54

28 Ons beskerm ons omgewing 56

29 Herwin papier ....................... 58

30 Godsdienstige en ander spesiale dae .......................... 60

31 Plekke van aanbidding ......... 61

Sertifikaat .............................. 62

Woordeboek ........................ 63

InhoudI

...... 6316b O .................................... ..................................... .33

Woaak sekkkkkkekkkkkkkkkekkkkkkkkkekkkekkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkekkkkeeekkkkekekkkeee ereeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee ...

ISBN 978-1-4315-0275-2

This book may not be sold.

The Department of Basic Education has made every effort to trace copyright holders but if any have been inadvertently overlooked the Department will be

Published by the Department of Basic Education 222 Struben Street Pretoria, South Africa

© Department of Basic Education Sixth edition 2016

Maart5: Purim

21: Menseregtedag 21: Internasionale Dag vir Woude en Bome

20–21: Naw-Rúz (Bahá’í-nuwejaar)

22: Wêreldwaterdag

28: Aarduur (20:30–21:30 plaaslike tyd)

April3: Goeie Vrydag 4–11: Joodse Paasfees

5: Pase 6: Gesinsdag 7: Wêreldgesondheiddag 22: Internasionale

Moederaardedag 27: Vryheidsdag

Junie1: Globale Ouerdag

4: Internasionale Dag vir Vermiste

Kinders

5: Wêreldomgewingdag

8: Wêreldoseanedag

12: Wêrelddag teen Kinderarbeid

16: Jeugdag

18: Ramadaan begin

21: Vadersdag Augustus

Suid-Afrikaanse Nasionale Vakansiedag:

Belangrike Joodse herdenkingsdag:

Belangrike Islamitiese herdenkingsdag:

Belangrike Bahá’í-herdenkingsdag:

Internasionale Dae van die Verenigde Nasies:

9: Vrouedag 13: Internasionale Dag vir Linkshandiges

Julie17: Eid-Ul-Fitr (die einde van Ramadaan) 18: Internasionale Nelson Mandeladag 30: Internasionale Vriendskapsdag

September13–15: Roosj Hasjana 21: Internasionale Vredesdag 23: Joom Kippoer 24: Erfenisdag

Februarie2: Wêrelddag vir Vleilande 14: Valentynsdag

Desember1: Wêreldvigsdag

3: Internasionale Dag van

Persone met Gestremdhede

5–14: Chanoeka

16: Versoeningsdag

25: Kersdag

26: Welwillendheidsdag

Januarie1: Nuwejaarsdag

31: Dag vir

Straatkinders

Oktober2: Internasionale Dag van

Niegewelddadigheid

5: Wêreldonderwysersdag

11: Internasionale Dag van die Meisie

14: Al-Hijira (Islamitiese Nuwejaar)

15: Internasionale Dag van

Landelike Vroue

16: Wêreldvoedseldag

g

Mei1: Werkersdag

10: Moedersdag

15: Internasionale

Gesinsdag

28: Aardu

1

r Linkshandiges

g

November11: Deepavali

(Diwali)

12: Vikram

(Nuwejaar 2072)

20: Universele

Kinderdag

j20

Kind

Belangrike datums 2015

s

G ra a d 3

Hierdie boek behoort aan:

Lewensvaardigheid in AFRIKAANS

Boek 1

H d b k b h

2

1

Datum:

Iets oor my

Identiteitsdokument

Elkeen van ons is uniek en ons is almal spesiaal.Vul hierdie identiteitsdokument oor jouself in. Ontwerp 'n seël vir die identiteitsdokument. Wanneer jy dit gedoen het, wys dit vir jou maat.

Wat is die ooreenkomste en wat is die verskille tussen jou en jou maat?

Ons skryfO

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 1 –

Wer

kkaa

rt

Identiteitsdokument

Teken 'n prent van jouself.

Naam: ______________________________________________.

Ouderdom: ____________________________.

Geboortedatum: ________ ________ ________ jaar maand dagGeboorteplek: _________________________

Seun of meisie: _________________________.Huistaal: _________________________.Kleur van hare: _________________________.Lengte: __________________cm

Kleur van oë: _________________________.

_________________________ Handtekening

3

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Dink terug oor jou lewe tot dusver.

Vul hierdie tydlyn oor jou lewe in.

Hoe ver terug kan jy onthou?

Kan jy jou tweede verjaarsdag onthou?

Kan jy onthou toe jy skool toe is?

Ons skryfO

Ons praatO

Ek is gebore in Ek het begin praat in

Ek het skool toe gegaan in

Ek het met graad 3 begin in

20_________ 20_________ 20_________ 20_________

nn

maand

jaar

4 Datum:

My skool2Jou onderwyser sal vir jou sê watter ander belangrike gebeurtenisse jy daarby kan voeg.

In watter jaar is jou skool geopen?

In watter jaar het die skoolhoof na die skool toe

gekom?

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________ _________________ _________________ _________________

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________

_________________ _________________ _________________ _________________

Ons doenO

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 1 –

Wer

kkaa

rt

Ons skryfO

In watter jaar is jou skool geopen?

_____________________

Teken 'n prent van jou skool.

Wie was die eerste prinsipaal?

_____________________

Wat is jou skool se geskiedenis? Soek die antwoorde op die vrae en skryf hulle in die spasies in die eerste kolom. Teken dan prentjies om die geskiedenis te illustreer.

5

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Jou onderwyser sal jou naam uitroep en die bal vir jou gooi. Vang die bal voordat dit val.

Nou sal jou maat die bal vir jou gooi. Probeer dit in 'n sak vang.

Gooi die bal na jou maat en kyk of hy of sy dit in die sak kan vang.

Strek jou soos 'n kat uit om te ontspan.

Wat was die skool se leuse?

Is dit vandag nog dieselfde?

_____________________________

_____________________________

Teken die skoolwapen.

Noem iets besonders in verband met die skool. (Dalk 'n besonderse leerder of 'n

besonderse prestasie.)

_____________________________

_____________________________

_____________________________

Teken 'n prent van iemand of iets besonders.

Gaan buitentoeG

Voordat jy met 'n aktiwiteit buite begin, moet jy jou eers soos 'n kat uitstrek. Dit sal jou liggaam help om makliker te beweeg. Na die aktiwiteit moet jy ook strek om te ontspan en af te koel. Dit sal jou help om nie spierpyne te kry nie. Doen nou wat hierdie kinders doen.

6 Datum:

Alles oor my3Dink aan iets interessants wat in jou verlede met jou gebeur het en vertel dit vir jou maat sodat hy of sy jou beter kan leer ken.

baba kleuter skoolkind

tiener volwassene bejaarde

Toe ek 5 was, is ek

see toe.

Toe ek 4 was, het ek

van 'n muur afgeval.

Ons doenO

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 2

– W

erkk

aart

Ons praatO

Kyk na die prente en gesels met jou maat oor hoe ‘n mens verander as jy ouer word.

7

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Ons singO

Werk in 'n groep. Maak 'n liedjie en 'n dans op. Skryf die woorde van jou groep se liedjie in die spasie hieronder. Wys dan vir die klas hoe om die liedjie te sing terwyl jy dans.

8 Datum:

Groter en ouer4Praat oor hoe ouer kinders en volwassenes van jou verskil.

Hoe verander mense wanneer hulle ouer word?Met verloop van tyd

word mense ouer. Hulle

haarkleur verander, hulle

stemme verander, hulle

kry meer spiere en hulle

kry meer wysheid.

Ek My ouers

Hardloop sonder om moeg te word

Spring tou

Lees 'n koerant

Bestuur 'n motor

Speel in 'n boom

Watter van die volgende dinge doen jy anders as jou ouers? Maak 'n regmerkie ( ) by die regte gesiggie.

Ons skryfO

word

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 2

– W

erkk

aart

Ons praatO

9

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Kom ons maak gereed om te sing. Maak hierdie geluide:

'n vinnige geluid soos 'n ambulanssirene,

'n stadige geluid soos 'n telefoon wat lui,

'n hoë geluid soos voëls wat sing en

'n lae geluid soos 'n leeu wat grom.

Gooi 'n tennisbal in die lug op en vang dit met albei hande.

Gooi die bal in die lug op en klap jou hande voordat jy dit vang.

Bons die tennisbal op die grond.

Maak nou 'n kolf met 'n opgerolde koerant of 'n stuk hout. Gebruik dit om die bal op die grond te laat hop.

Strek jou nou uit soos 'n kat.

Kan jy 'n bal vang?

f 'n stuk hout. hop.

Ons singO

Gaan buitentoeG

10 Datum:

Gevoelens5Kyk na die prente en sê hoe hierdie kinders voel.Het jy al ooit so gevoel? Skryf in die blokkies hoe elke kind voel.Gebruik hierdie woorde om jou te help.

jammer

trots kwaad

gelukkig

bang

hartseer

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 3

– W

erkk

aart

Ons praatO

Speel minitennis. Oefen jou voorhand- en rughandhoue.

Gaan buitentoeG

11

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Wat maak jou kwaad?

Wat maak jou hartseer?

Wat maak jou bang?

Wat maak jou gelukkig?

Ons skryfO

Ons praatO

Skryf 'n dagboekinskrywing vir 'n dag toe jy gelukkig gevoel het. Beskryf wat met jou gebeur het.

Skryf 'n dagboekinskrywing vir 'n dag toe jy hartseer gevoel het. Beskryf wat met jou gebeur het.

Liewe Dagboek

Liewe Dagboek

12 Datum:

Die dinge waarvan ek hou

6

Ons skryfO

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 3

– W

erkk

aart

Sê vir die groep watter aktiwiteite jy die meeste geniet. Skryf dan die aktiwiteite in die oop spasies op die geheuekaart.

A K T I W I T E I T E

WAT E K

G E N I E T

___________________

___________________

________________

___________________

___________________

________________

___________________

___________________

________________

___________________

___________________

________________

___________________

___________________

________________

___________________

___________________

________________

13

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Wat ek graag doen

Vra vir 5 maats wat hulle graag doen. Kleur 'n blokkie in wanneer een van jou maats daardie aktiwiteit kies.

Wat is die gewildste aktiwiteit?

Gebruik nou jou geheuekaart om ‘n paragraaf te skryf oor wat jy graag doen en waarom jy hierdie aktiwiteit geniet.

5

4

3

2

1

Sing Lees Skilder Sport Wiskunde

Ons skryfO

Ons praatO

err:

nneer

r wat jy graag

Wiskunde

Gebruik jou speelklei om 'n gelukkige gesiggie en 'n hartseer gesiggie te maak.

Ons doenO

14 Datum:

Ons doen wat reg is7Kyk na elkeen van hierdie prente en praat oor hoe jy hierdie kinders kan help om die regte ding te doen. Maak 'n regmerkie by die korrekte keuse.

Kyk waar jy loop!

Jammer! Kom ek help jou optel.

Eina! Hier is jou bal.

Eina! Gaan speel op 'n ander plek!

Dis myne en jy kan niks kry nie.

Kom deel my sjokolade met my.

Wat doen goeie maats?

As ek iemand

sien sukkel, help

ek hom of haar.

As ek iets verkeerds doen,

vra ek om verskoning.

Ons skryfO

Ei

Ei

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 4

– W

erkk

aart

Ons praatO

15

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Skryf nog vier dinge neer wat goeie maats doen.

Kyk na hierdie prente. Praat oor wat jy in elke prent sien. Kies dan een prentjie en maak 'n rolspel op om te wys wat in die prentjie gebeur het.

Probeer hierdie dinge doen.

Hardloop om die veld. Wanneer jou onderwyser "Omdraai!" roep, moet jy omdraai en in die ander rigting hardloop.

Bons nou die bal terwyl jy vorentoe beweeg.

prentjie gebeur het.el op om te wys wat in die pprentj

Gaan buitentoeG

Ons praatO

Skryf nou 'n rolspel oor die prentjie wat jy gekies het. Vul die name van die karakters in die eerste kolom in.

16 Datum:

Maak seker8

Ek is 'n goeie maat.

Ek gee om vir my maats.

Ek is vriendelik met die kinders in my klas.

Die meeste kinders in my klas hou van my.

Ek is altyd hoflik met mense.

Ons skryfO

Maak 'n kaartjie vir iemand van wie jy hou. Teken 'n prentjie buite-op en skryf dan 'n spesiale boodskap binne-in.

______________________________

______________________________

______________________________

______________________________

______________________________

______________________________

______________________________

______________________________

______________________________

______________________________

Ons doenO

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 4

– W

erkk

aart

Toets jouself.

17

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Teken 'n prent van jou maats, of van jou onderwyser, of van familielede wat vir jou spesiaal is. Beskryf nou hierdie mense en sê waarom hulle so besonders is.

Ons skryfO

Spesiale mense in my lewe

_______________________________ _______________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

_________________________________

Skryf nou 'n beskrywing van hierdie mense en van waarom hulle so besonders is.

18

Gesondheid en eerstehulp9

Gesels oor wat in hierdie prent gebeur.

Ons praatO

Het jou neus al ooit gebloei?

Wat moet jy doen as jou neus begin bloei?

Wat om te doen wanneer jou neus bloei

Laat jou kop vooroor hang.

Knyp jou neus twee minute lank toe en haal deur jou mond asem.

Plaas iets kouds agter op jou nek, soos 'n nat handdoek of ysblokkies wat in 'n handdoek toegedraai is.

Moenie jou neus blaas nadat dit opgehou bloei het nie.

Indien jou neus nie binne 15 minute ophou bloei nie, besoek 'n dokter of verpleegster.

1

2

3

4

5

hierdie

l t bl ?

een

os 'nn

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 5

– W

erkk

aart

Datum:

Weet jy waar julle skool se noodhulpkissie gehou word? Sê waar. ___________________

Bly kalm. Daar is

gewoonlik geen rede vir paniek nie.

Onthou om nie aan iemand anders

se bloed te raak nie.

Bg

19

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Die behandeling van snywonde

Ons lees

Ons kan nie kieme sien nie, maar dit is oral om ons. Indien ons onsself sny, moet ons die wond skoon hou sodat dit nie deur kieme besmet word nie.

Hoe om die bloeding van 'n wond te keer

Moet nooit aan iemand anders se bloed raak nie.

Dra altyd handskoene wanneer jy iemand help.

Stop die bloeding deur die wond hoër as jou hart te hou.

Probeer die bloeding stop deur 'n skoon verband op die wond te druk.

Indien die wond diep is en aanhou bloei, besoek die kliniek of 'n dokter.

Vind uit watter noodnommer jy kan bel. Skryf dit hier neer. Telefoonnommer: _____________________

Verduidelik aan jou maats hoe om 'n snywond skoon te maak. Gee 'n demonstrasie van wat 'n mens moet doen.

O

om ons. Indienhou sodat dit nie

te keer

verbaannnd

om 'n snywond rasie van wat 'n Ons praatO

20 Datum:Datum:

Brandwonde10K

wart

aal 1

– W

eek

5 –

Wer

kkaa

rt

As jy aan iets warms raak, sal jy jouself brand.Wat moet jy doen wanneer iemand 'n brandwond opdoen?

Hou die brandwond ongeveer 10 minute lank in koue water. Dit help om die vel af te koel.

Maak die brandwond oop. Indien klere aan die brandwond vaskleef, moet dit nie aftrek nie.

Laat die brandwond oop en maak seker dat dit nie vererger nie.

Indien die brandwond diep of groter as die palm van jou hand is, besoek dadelik 'n dokter.

1

2

3

4

Maak 'n kruiwa.

Gaan buitentoeG

Merk hoe ver jy kan spring.

Kyk of jou maat verder as jy kan spring.

Neem beurte met jou maat om die kruiwa te wees.

Ons lees

Gaan buitentoeG

Kom ons doen verspring.Plaas drie stokke of drie stukke tou op die grond. Doen verspring deur oor die stokke of stukke tou te spring. Skuif hulle al verder uitmekaar om te kyk wie die verste kan spring.

ukke tou op die r oor die stokke

kuif hulle al verder e verste kan spring.

Maak dan beurte om 'n springtou te swaai sodat jou maats kan spring.

Skryf belangrike reëls neer wat 'n mens moet onthou wanneer jy hulp nodig het met ...

'n neus wat bloei

'n snywond

'n brandwond

21

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Wat gebeur in hierdie prente?Op watter ander maniere kan mense brandwonde kry?

Ons praatO

22 Datum:

Maak 'n regmerkie by elke veilige aktiwiteit en 'n kruisie by elke onveilige aktiwiteit. Skryf dan onder elke

prentjie 'n sin om te sê waarom jy dink dit veilig of onveilig is.

Ek hou my liggaam veilig

11

Ons moet ons liggame versorg.

Wanneer ons van iets hou en wil hê dit moet aanhou, kry ons 'n “ ja"-gevoel.

Wanneer iets ons ongemaklik maak en ons wil hê dit moet ophou, kry ons 'n “nee"-gevoel.

Ons skryfO

Kom ry ‘n entjie saam met my in my

motor. Ek sal vir jou lekkers gee.Mamma is

lief vir jou.

sie

veilig is.

inKwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 6

– W

erkk

aart

Ons praatO

Ek ken jou nie.

Gaan asseblief weg!

23

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Kies 3 mense wat jy kan vertrou, en sê waarom jy hulle vertrou.

Skryf hoe jy 'n slegte ervaring sal rapporteer aan iemand wat jy kan vertrou.SSSSSSk f h ' l l d k

Hoe om nee te sêDit is nie altyd maklik om nee te sê nie, maar wanneer iets jou ongemaklik

laat voel, moet jy nee sê.

Indien iets wat iemand doen jou 'n “nee"-gevoel gee en jou ongemaklik maak, praat daaroor met 'n volwassene wat jy vertrou.

Ons skryfO

Ek hou nie van jou nie. Nou lyk jy mooi.

24 Datum:

Wat het

gebeur?

Ek versorg myself12Ons praatO

Kyk mooi na hierdie prente. Kyk of jy die storie kan vertel. Vul die laaste spraakborrel in.

Kom, ek neem jou

saam winkel toe.

Nee, los my uit!

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 6

– W

erkk

aart

______________________________________

______________________________________

______________________________________

______________________________________

______________________________________

______________________________________

______________________________________

Bespreek hoe die meisie gevoel het, wat sy gedoen het, en wat jy in 'n soortgelyke situasie sou doen.

Ons praatO

25

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Skryf 5 veiligheidsreëls neer. Begin elkeen met:

Ons skryfO

Kinders behoort nooit…

Maak 'n masker om 'n emosie uit te beeld.

Besluit watter emosie jou masker moet uitbeeld.

Teken dit op rofwerkpapier.

Knip dit uit.

Knip die oë uit.

Versier dit met gekleurde papier.

Ons jaag resies.

Staan in die korrekte wegspringposisie.

Jou onderwyser sal sê:

“Op julle merke! Gereed! Gaan!”

O

Jou onderwyser sal sê:

“Op julle merke! Gereed! Gaan!”

Gaan buitentoeG

Ons doenO

26 Datum:

Ek hou myself gesond13Ons is almal daarvoor verantwoordelik om ons eie liggame gesond te hou. Wat doen hierdie kinders wat goed vir hul liggame is?

Watter dinge doen mense wat ongesond vir hul liggame is?

Het jy geweet dat rook baie sleg vir ons is?

Het jy geweet dat dit sleg vir jou is wanneer iemand naby aan jou rook?

Hoe benadeel rook ons liggame?

Sigarette smaak lekker.

Indien ek naby iemand sit wat rook, kan dit my liggaam benadeel.

Rook kan ons tande geel maak.

Rook kan mondsiektes veroorsaak.

Rook kan jou 'n slegte hoes gee.

Rook kan kanker veroorsaak.

Maak by elke stelling 'n regmerkie ( ) indien dit waar is of 'n kruisie ( ) indien dit onwaar is.

Ons skryfO

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 7

– W

erkk

aart

Ons praatO

27

Onderwyser:

Teken:

Datum:

GesondheidsreëlsEk moet my tande borsel nadat ek geëet het en voordat ek gaan slaap. Ek moet my hare voor

skool borsel. Ek moet my naels kort en skoon hou. Ek moet my naels borsel nadat ek in die sand gespeel het.

Ek moet my hande was nadat ek die toilet gebruik het en voordat ek aan kos raak.Ek moet my gebruikte snesies

in 'n asblik gooi.

Vir die pretVWat moet hulle dra om hulleself te beskerm? Verbind elke prentjie in die linkerkolom met die prentjie in die regterkolom wat daarby pas.

Vir die pret

Raak aktief en speel 'n wedstryd van minikrieket.

Jou onderwyser sal vir julle musiek speel. Luister daarna, en tokkel die wysie daarna met jou vingers op jou skoolbank uit.

Rm

28 Datum:

Regte en verantwoordelikhede

14

Ons lees

Soms moet kinders hulle gesinne met werk help. Maar kinders behoort nie so hard soos volwassenes te werk nie. Kinders moet tyd kry om te speel en skool toe te gaan.

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 8

– W

erkk

aart

Kyk na hierdie prente. Maak regmerkies langs die take wat kinders mag doen. Skryf dan onder elke prent ‘n sin waarin jy sê waarom kinders die take mag of nie mag doen nie.

Anna verkoop die hele dag lank groente; daarom kan sy nie skoolgaan nie.

Na skool lei Lisa die groentetuin nat.

29

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Pieter dra bakstene, want hy werk vir 'n bouer.

Jabu en Bongi help om skottelgoed te was.

Ons praatO

Watter take verrig jy tuis?

Watter take verrig jy by die skool om jou onderwyser te help?

Gaan buitentoeG

Speel driebeentjie.

Gebruik mimiek om verskillende beroepe uit te beeld. Jou groep moet raai watter beroepe jy voorstel.

eentjie.

Oefen hoe om 'n sokkerbal te skop. Kyk hoe ver jy dit kan skop.

Oefen hoe omkk b l t

30

Regte en verantwoordelikhede

15

Praat met jou maat oor die reëls wat hierdie kinders oortree. Elke skool het reëls

sodat die skool behoorlik

kan werk. Elke klas het

ook reëls wat ons moet

gehoorsaam.

Kw

arta

al 1

– W

eek

8 –

Wer

kkaa

rt

Ons praatO

Datum:

31

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Skryf vier reëls vir jou klas neer.Ons skryfO

Lees hierdie regte en verantwoordelikhede en praat met jou maat oor wat elkeen beteken.

Godsdiens, geloof en oortuigings

Vryheid van spraakMoenie leuens of haat versprei nie. Maak seker dat ander mense niebeledig word nie en dat hul gevoelens nie seergemaak word nie.

Respekteer ander se geloof en oortuigings.

Behandel alle lewe met respek. Hanteer alle lewe met respek.

Behandel alle mense gelyk en billik. Moenie diskrimineer nie.

Gelykheid

Veiligheid Burgerskap

LeweMenswaardigheid

Onderwys

Gesin

Werk

.

alleRespekteer almal. Wees goedhartig en sorgsaam.

Gaan skool toeen leer hard. Gehoorsaam die skool se reëls.

Eer en respekteer jou ouers. Wees

goedhartig en lojaal teenoor

jou gesin.

Help jou gesin met werkies tuis. Kinders mag nie gedwing word om te gaanwerk nie.

Kyk mooi na die aarde.Moenie water en elektrisiteit

mors nie. Sorg vir diere en plante. Hou jou huis

en gemeenskap skoon en veilig.

Wees 'n goeie en lojale Suid-Afrikaanse burger.

Gehoorsaam die wette en maak

seker dat ander dit ook doen.

n

met derssssss gn

er

ns nie se emaak

Eer en respekouers

goee

Kyk momMoenie wateeeee

mors nie... Splannn

Respekteer ander mense se eiendom. Moenie eiendom beskadig nie en moenie steel nie.

Vryheid en sekuriteit Eiendommense ee ee eeeee

VERANTWOORDELIKHEDE VAN DIE JEUG VAN

Ons praatO

Moenie ander mense seermaak, afknou of

intimideer nie, en moenie ander toelaat

om dit te doen nie. Besleg geskille op 'n

vreedsame wyse.

32 Datum:

Godsdienstige en ander spesiale dae

16a

Kies een van hierdie godsdienste. Vind meer daaroor uit. Berei 'n aanbieding vir die klas voor. Probeer om boeke of prente te bring om jou aanbieding te illustreer.

Ons moet mense van ander godsdienste respekteer.

Watter godsdiens beoefen jy? _______________________________

Watter godsdiens beoefen jou beste maat? ______________________

Kw

arta

al 1

– W

eek

8 –

Wer

kkaa

rt

Ons praatO

Hindoeïsme

Judaïsme Christendom

Islam

33

Onderwyser:

Teken:

Datum:

My naam _________________________________________________________________________

My van ___________________________________________________________________________

My verjaarsdag _________________________________________________________________

My graad ________________________________________________________________________

My skool _________________________________________________________________________

My telefoonnommer ___________________________________________________________

My adres ________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

'n Noodnommer _________________________________________________________________

My gunstelingsport ____________________________________________________________

My gunstelingkleur ____________________________________________________________

My beste maat _________________________________________________________________

Dinge wat my bly maak _______________________________________________________

Dinge wat my hartseer maak ________________________________________________

Dinge wat my kwaad maak ___________________________________________________

Waarin ek presteer ____________________________________________________________

Kwa

rtaa

l 1 –

Wee

k 8

– W

erkk

aartttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttt

16b

Onderw

Teken

Da

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Ons maak sekerVul hierdie kaart oor jouself in.Ons skryfO

33

34

17 Gesonde eetgewoontesKyk na elk van die voedselgroepe en praat met jou maat oor:Die voedselsoorte in elke groepWaarom elke groep goed is vir onsg p g

ProteïenProteïen bou nuwe selle sodat ons liggame kan groei.

Vitamiene Vitamiene en minerale help

ons liggame om infeksie te bestry en gesond te bly.

Ons praatO

Kw

arta

al 2

– W

eek

1 – W

erkk

aart

Datum:

Gaan buitentoeG

Vra jou onderwyser om jou te wys hoe om "telefoontjie" te speel. Oefen daarna om 'n bal te gooi.

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Koolhidrate Hierdie voedselsoorte gee vir

ons energie.

SuiwelprodukteSuiwelprodukte maak ons bene sterker, veral wanneer ons nog jonk is en ons bene nog groei.

35

Ons skryfO

Die kos wat ek gister geëet het Voedselgroep

Maak ‘n lys van die kos wat jy gister geëet het. Sê in die laaste kolom of die kos proteïne, koolhidrate, vrugte, groente of suiwelprodukte is.

363636

18 Ons eetgewoontesVra jou maats wat hulle graag eet. Kyk na die verskillende voedselsoorte en maak 'n regmerkie ( ) langs dié waarvan jy hou, en 'n kruisie ( ) langs dié waarvan jy nie hou nie.

Vul die name van die maats in jou groep hier in.

Van watter voedselsoorte hou jou maats die minste?

Dink jy jou maats het gesonde eetgewoontes?

Waarom sê jy so?

Kyk na die tabel wat jy ingevul het, en beantwoord dan hierdie vrae.Ons skryfO

Kw

arta

al 2

– W

eek

1 – W

erkk

aart

Ons praatO

Datum:

FunFVra julle onderwyser om julle te wys hoe om "telefoontjie" te speel.

Onderwyser:

Teken:

Datum:

37

Ons skryfO

Ons skryfO

Maak 'n lys van die voedselsoorte wat ons elke dag behoort te eet.

Resep vir _______________________________

Watter bestanddele het ek nodig?

Watter metode moet ek volg?

Skryf 'n resep vir jou gunstelingkos.

Wat behoort ons te vermy?

Te veel sout, omdat dit ons hoë bloeddruk kan gee wanneer ons ouer word.

Te veel suiker, omdat dit ons diabeties kan maak wanneer ons ouer word.

Te veel suiker kan ons ook vet maak.

Te veel koeldrank, koek en skyfies.Te veel koeldrank, koek en skyfies.

Datum:Datum:

Gesonde eetgewoontesThabo en Nomsa is op pad na die Sonskynkafee. Hulle moet kos vir aandete koop. Help hulle om 'n spyskaart van gesonde voedselsoorte op te stel.

Ons skryfO

Sonskynkafee

19K

war

taal

2 –

Wee

k 2

– W

erkk

aart

38

Gaan buitentoeG

Maak dan beurte om 'n springtou te swaai sodat jou maats kan spring.

Onderwyser:

Teken:

Datum:

39

My eetgewoontesJa Nee

Ek eet gewoonlik voor die TV.

Ek eet graag groente en vrugte.

Ek eet graag vetterige kos soos aartappelskyfies.

Ek hou nie van water nie en drink eerder koeldrank.

Ek eet nie my groente nie.

Ek kou my kos behoorlik.

Ek eet ontbyt voor skool.

Tel hoeveel glimlaggende gesiggies jy ingekleur het. _____________________

Skryf in die inkopielysie hieronder die items neer wat hulle moet koop en die pryse daarvan. Hoeveel het Thabo en Nomsa betaal vir die items wat hulle gekoop het?g p

INKOPIELYSIE PRYS

Hoe gesond is jou eetgewoontes? Kleur by elke gesonde gewoonte 'n glimlaggende gesiggie in.

Ons skryfO

Ons skryfO

Datum:Datum:40

20 Ek eet graag gesond

Teken prente van voedselsoorte vir 'n gesonde maaltyd of plak dit in.

Ons doenO

Kw

arta

al 2

– W

eek

2 –

Wer

kkaa

rt

Onderwyser:

Teken:

Datum:

41

Reëls om gesond te eetWas altyd jou hande voordat jy aan kos

raak.Bedek kos altyd.

Moenie ou kos wat sleg geword het, eet nie. Kweek jou eie groente.

Gebruik groenteskille om kompos vir die tuin te maak.

Ons lees

Teken 'n prentjie om een van hierdie reëls te illustreer.Ons doenO

42

21 InsektePraat oor die verskillende liggaamsdele van insekte.

Insekte se liggame bestaan uit drie dele:

'n kop, 'n borsstuk en 'n agterlyf.

Hulle het ook ses pote en twee voelers.

Poot

Kop

Borsstuk

Voeler

Oog

AgterlyfVerbind elke woord met die korrekte deel van die insek se liggaam.

Ons doenO

Kw

arta

al 2

– W

eek

3 –

Wer

kkaa

rt

Ons praatO

met n

Gaan buitentoeG Zoem soos 'n by, fladder soos 'n vlinder en spring dan soos 'n springkaan. Jy is nou gereed om voetbal te speel!

43

Verbind elke woord met die korrekte insek. Sê watter insekte skadelik en watter nuttig is.

Vul die ontbrekende woorde in.

Sprinkaan

Skilpadbesie

Vlinder

Mot

Vlieg

Mier

By

Muskiet

___________________ maak heuning.

___________________ bestuif blomme.

___________________ versprei malaria.

___________________ versprei siektes.

___________________ eet boere se gewasse.

te insek. Sê watter .Ons skryfO

Ons skryfO

Onderwyser:

Teken:

Datum:

44

22 Meer oor insekteKyk na hierdie prente en sê vir jou maat waarom bye nuttig is vir ons.

Bye versprei stuifmeel. Dit is nodig sodat vrugte kan groei.

Bye maak heuning.

Hierdie ____________________ suig die nektar uit die blom.

Kw

arta

al 2

– W

eek

3 –

Wer

kkaa

rt

Ons praatO

_____________________ het sterk agterpote om mee te spring.

Skryf die naam van elke insek in die spasie.Ons skryfO

Onderwyser:

Teken:

Datum:

45

________________________ gebruik hul voelers om met mekaar te kommunikeer.

_______________________

versprei stuifmeel van plant tot plant.

________________________

versprei kieme.

Kinders moet ‘n klerehanger saambring skool toe.

Sny die insekte op die knipselblad uit.

Hang dit aan die klerehanger op.

Maak 'n insekbewer.

Ons doenO

46

1723 InsekteskuilingsTrek die spoor na om uit te vind waar elke insek woon.

Kw

arta

al 2

– W

eek

4 –

Wer

kkaa

rt

Ons doenO

Datum:

oon.

Onderwyser:

Teken:

Datum:

4747477

Stap op die skoolterrein rond en kyk hoeveel verskillende soorte insekte jy kry.

Watter insekte het jy buite gesien? Kies een en skryf sy naam hier neer.

Wat eet hierdie insek?

Beweeg jou insek stadig of vinnig?

Is jou insek nuttig? Waarom sê jy so?

In watter opsig is jou insek skadelik? Wat kan jy doen indien die insek jou seermaak?

neer.

Teken ‘n prent

van jou eie insek

en gee vir hom ‘n

naam.

k

‘n

Ons skryfO

Ons doenO

Vir die pretV

47

Datum:Datum:48

1724 Spog met jou kuns

Maak jou eie vlinderJy het nodig: A4-papier

Vetkryt

'n Skêr

Gom

'n Pypskoonmaker

'n Leë toiletrol

Teken 'n vlinder. Hy moet 'n lang, dun lyfie en twee vlerke hê. Versier die vlerke met patrone van verskillende kleure. Maak seker dat albei die vlerke eners lyk. Sny jou vlinder uit. Plak die vlinder se lyf op die toiletrol. Vou die pypskoonmaker dubbel en gebruik dit om die vlinder se voelers te maak. Plak dit op die vlinder se kop vas.

e

Ons doenO

Kw

arta

al 2

– W

eek

4 –

Wer

kkaa

rt

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Toets hierdie speletjies uit.

Stasie 1:

Basketbal: Hop die bal op die grond terwyl jy in 'n sigsagpatroon hardloop.

Stasie 2:

Hokkie: Gebruik 'n hokkiestok om die bal in die rigting van die doellyn te beweeg.

Stasie 3:

Netbal: Hop die bal tussen jou en jou maat terwyl julle hardloop.

Stasie 4:

Rugby: Hardloop met die bal en gee dit aan.

Stasie 5:

Sokker: Dribbel die bal na die doellyn toe.

Gaan buitentoeG

49

50

17

Datum:

Lewensiklusse25

Kyk na die prente en praat met jou maat oor hoe die padda deur sy lewensiklus verander.

Die lewensiklus van die padda

1

2

3

5

4

6

Twee paddas paar om die eiers te bevrug.

Die paddawyfie lê die eiers.

'n Jong paddavissie met buitekiewe en 'n stertvin kom te voorskyn.

Die paddavissie kry pote.

Die stert verdwyn.

Die volwasse padda ontwikkel longe en verloor sy kiewe.

1

2

3

4

5

6

Kw

arta

al 2

– W

eek

5 –

Wer

kkaa

rt

Ons praatO

’n Lewensiklus toon die verskillende ontwikkelingstadiums van 'n dier. Die stadiums volg ’n spesifieke volgorde. Kyk na die lewensiklus van die padda en die vlinder en gesels daaroor.

Onderwyser:

Teken:

Datum:

51

Die lewensiklus van die vlinder

Ons doenOKom ons kyk nou na die lewensiklus van die vlinder.Vul in wat in elke stadium van die lewensiklus gebeur. Ons het jou met twee van die stadiums gehelp.

1 Die vlinder lê eiers.

2 ___________________________ .

3 ___________________________ .

4 ___________________________ .

5 Die wurm verander in 'n papie.

6 ___________________________ .

31

2

6

5

____ .

.

.

52

17

Datum:

Lewensiklusse26

Die lewensiklus van die hoender

Kyk na die prente en praat met jou maat oor die lewensiklus van die hoender. Skryf dan wat in elke stadium gebeur.

Kw

arta

al 2

– W

eek

5 –

Wer

kkaa

rt

Ons praatO

Onderwyser:

Teken:

Datum:

53

Ontwerp nou jou eie lewensiklus. Benoem elke prent in die storiewiel om die lewensiklus van die kat aan te dui. Gebruik die opskrifte hieronder om jou te help.

'n Babakatjie word gebore.Die kat bereik volwassenheid.

'n Mammakat is 9 weke lank dragtig.

Die mammakat voed haar babas.

Nommer die stadiums 1 tot 4 en gebruik dit vir jou storiewiel.

Die lewensiklus van die kat

Ons doenO

54

17

Datum:

27

Jy het nodig: A4-papier

'n Potlood

Poeierverf en water

Oorstokkies

Teken die buitelyn van 'n kat se gesig op die vel papier.

Gebruik die verf om drie verskillende kleure te meng.

Gebruik vir elke kleur 'n ander oorstokkie.

Maak kolletjies van verskillende kleure om die kat se gesig te versier.

Geverskkkkkkkkkkkkkirski

an re sig

Mvot

Kw

arta

al 2

– W

eek

6 –

Wer

kkaa

rt

Ons doenO

My troeteldierKom ons maak 'n dieremasker.

Onderwyser:

Teken:

Datum:

55

Vertel vir jou maat van jou troeteldiere of iemand anders se troeteldier. Verduidelik hoe jy hom moet versorg.

Teken vier dinge wat jy moet doen om jou troeteldier te versorg. Skryf dan 'n byskrif onder elke prent.

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

eldier te

Ons praatO

Ons skryfO

Datum:

Kan jy 'n dans opmaak waarvoor jy hoepels en linte kan gebruik?

y

Datum:56

28 Ons beskerm ons omgewing

Kyk na die herwinningsembleem.

Waar het jy hierdie embleem al gesien?

Kyk na hierdie plakkaat en praat met jou maat daaroor.

Herwin ons asseblief!

Kw

arta

al 2

– W

eek

7 –

Wer

kkaa

rt

Ons praatO

Gaan buitentoeG

Onderwyser:

Teken:

Datum:

57

Ons moet hierdie drie woorde onthou:

Verminder: Ons moet besoedeling verminder.

Hergebruik: Ons moet soveel dinge moontlik weer gebruik voordat

ons dit weggooi.

Herwin: Ons moet maniere soek om papier, glas, blikkies en plastiek

weer te gebruik.

Hoe kan ons die omgewing skoon hou?

Skryf items wat herwin kan word in die tabel hieronder neer. Ons het die lys vir jou begin.

Herwin glas. Herwin plastiek. Herwin papier. Maak kompos.

Ou bottels Plastieksakke Koerante Groenteskille

Ons skryfO

Ons lees

stiek

astiek. Herwin papier. Maak kom

58

29 Herwin papierVerbind die items aan die linkerkant met een van die items aan die regterkant om te wys hoe ons iets bruikbaars daarvan kan maak.

Ons skryfO

Kw

arta

al 2

– W

eek

7 –

Wer

kkaa

rt

Kw

arta

al 2

– W

eek

7 –

Wer

kkaa

rt

Ontwerp iets wat jy kan maak uit voorwerpe wat jy herwin het. Voorsien dit van byskrifte.pp jjyy pp jjyy yy

Naam van voorwerp

Gemaak van

Teken ’n prent van jou ontwerp.

Onderwyser:

Teken:

Datum:

59

Dink aan dinge wat goeie kompos maak. Skryf elke woord in die korrekte kolom om die tabel te voltooi. As jy self aan ander items kan dink, skryf hulle in die regte kolomme neer.

Dinge wat nie verrot nie Dinge wat verrot

groenteskilleplastieksakke spykers

eierdoppekoeldrankblikkies

Maak 'n plakkaat om mense te vra om nie rommel te strooi nie. Teken 'n prent en skryf 'n boodskap.

___________________________________________________

Ons skryfO

Ons doenO

60

30 Godsdienstige en ander spesiale dae

Praat met jou maat oor watter godsdienste deur hierdie simbole verteenwoordig word. Sê watter een in jou godsdiens gebruik word. As jy nie jou simbool sien nie, teken dit vir jou maat.

Die kruis is die simbool van die Christelike kerk.

Die sekelmaan en ster is die simbool van Islam.

Die Hindoesimbool is die Om-teken, wat in die ou Sanskrittaal van Indië

geskryf word.

Die simbool van Judaïsme is die Ster van Dawid. Koning Dawid was 'n koning

van die Israeliete.

Kw

arta

al 2

– W

eek

7 –

Wer

kkaa

rt

Ons praatO

Onderwyser:

Teken:

Datum:

61

Godsdiens Plek van aanbidding

Islam

Hindoeïsme

Christendom

Judaïsme

sinagogetempel moskee kerk

6161

Kw

arta

al 2

– W

eek

8 –

Wer

kkaa

rt

31

Onderw

Teken

Da

Onderwyser:

Teken:

Datum:

Plekke van aanbiddingVerbind elke godsdiens met sy plek van aanbidding.

Maats se name Hul simbole

Vra vir vier maats watter simbool deur hulle godsdiens verteenwoordig word. Teken dit langs hul name.

Ons doenO

Ons doenO

Plek v

62

Kw

arta

al 1

– W

eek

1 – W

erkk

aart

17

vir die voltooiing van Boek 1

van Lewensvaardigheid vir Graad 3

word toegeken aan

Jou naam

SERTIFIKAAT

Datum _________________

Jou onderwyser se naam ________________________

62

63

aA

cC

dD

bB

Ff

eE

gG

hH

iI

kK

lL

jJ

Woordeboek

64

mM

oO

pP

nN

qQ

rR

sS

tT

uU

wW

x-zX-Z

vV

Woordeboek

P. 45