‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$...

59
‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX ‘wë¶m§H$ZmÛmao Aä¶mg ‘hmamï´>mVrb H$mhr ñWmZrH$ g§ ñWm§À¶m JQ>mÛmao Ho$boë¶m Aä¶mgmMm Ahdmb àH$ën g‘Zì¶H$ : gmo noH$m° ‘ nw Uo E{àb 2012

Transcript of ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$...

Page 1: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX ‘wë¶m§H$ZmÛmao Aä¶mg

‘hmamï´>mVrb H$mhr ñWmZrH$ g§ñWm§À¶m JQ>mÛmao Ho$boë¶m Aä¶mgmMm Ahdmb àH$ën g‘Zì¶H$ : gmonoH$m°‘ nwUo E{àb 2012

Page 2: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

nmUr dmna g§ñWm§À¶m Aä¶mgmÀ¶m Ahdmbm‘Yrb g‘m{dï> V³Ë¶m§Mr ¶mXr Vº$m H«$. Vn{eb Vº$m 1 2005 À¶m H$m¶ÚmImbrb Z‘wݶmn¡H$s ‘m{hVr {‘idboë¶m Am{U {díbofU Ho$boë¶m g§ñWm Vº$m 2 ghH$mar H$m¶ÚmImbrb Z‘wݶmn¡H$s ‘m{hVr {‘idboë¶m Am{U {díbofU Ho$boë¶m g§ñWm Vº$m 3 hñVm§VaU Pmboë¶m g§ñWm§‘ܶo (96/253) H$ama Pmbm Amho H$m?

Vº$m 4 hñVm§VaU Pmboë¶m g§ñWm§‘ܶo (96/253) g§¶wº$ nmhUr Pmbr Amho H$m?

nmUr dmna g§ñWm§À¶m Aä¶mgmÀ¶m Ahdmbm‘Yrb n[a{eï>m§Mr ¶mXr n[a{eï> H«$. Vn{eb n[a{eï> 1 Aä¶mgmV gh^mJr AgUmè¶m g§ñWm-g§KQ>Zm n[a{eï> 2 ‘hmamï>mVrb nmUr dmna g§ñWm n[a{eï> 3 qgMZ H$m¶Úm§‘Yrb ‘hËdmMo ‘wÔo n[a{eï> 4 àH$ënmZwgma H$moï>Ho$ n[a{eï> 5 {d^mJmZwgma H$moï>Ho$ n[a{eï> 6 gh^mJr nÕVrZo H$mT>bobo H$mbì¶mMo ZH$meo n[a{eï 7 ‘mhrVr g§H$bZ H$aUmè¶m§Mo AZw d n[a{eï> 8 Mm§Jbr CXmhaUo nmUr dmna g§ñWm§À¶m Aä¶mgmÀ¶m Ahdmbm‘Yrb g‘m{dï> H$moîQ²>H$m§Mr ¶mXr H$moîQ²>H$ H«$. Vn{eb H$moï>H$ 1 Obg§nXm {d^mJmH$Sy>Z {‘iy eH$boë¶m ‘m{hVrà‘mUo nmUr dmna g§ñWm§Mr g§»¶m H$moï>H$ 2 Z‘wZm åhUyZ {ZdS>boë¶m nmUr dmna g§ñWm H$moï>H$ 3 A§{V‘ Z‘wZm : {díbofU e³¶ Pmboë¶m nmUr dmna g§ñWm H$moï>H$ 4 nydu ghH$mar H$m¶ÚmImbr g§ñWoMr Zm|XUr Pmbr hmoVr H$m? H$moï>H$ 5 g§ñWm§ ñWmnZ hmoCZ Pmbobm H$mi H$moï>H$ 6 nmUr dmna g§ñWoÀ¶m ñWmnZo‘mJMr H$maUo H$moï>H$ 7 nmUr dmna g§ñWm ñWmnZ H$aʶm‘ܶo nwT>mH$ma H$moï>H$ 8 g§ñWobm ñdV…Mo H$m¶m©b¶ Amho H$m H$moï>H$ 9 gd©gmYmaU ór g^mgX H$moï>H$ 10 ì¶dñWmnZ g{‘Vrdarb {ó¶m§Mr g§»¶m H$moï>H$ 11 ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m {ó¶m§Zm g^mgXËdm~Ôb ‘m{hVr Amho H$m?

Page 3: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 12 OmVrà‘mUo ì¶dñWmnZ g{‘VrMo gXñ¶Ëd H$moï>H$ 13 ì¶dñWmnZ g{‘VrMr {ZdS>UyH$ Pmbr Amho H$m? H$moï>H$ 14 {ZdS>UyH$ H$em àH$mao Pmbr H$moï>H$ 15 n{hë¶m {~Z{damoY {ZdS>UyH$sgmR>rMm {ZYr {‘imbm H$m? H$moï>H$ 16 nmUr dmna g§ñWoMo gXñ¶ H$go {ZdS>bo H$moï>H$ 17 gXñ¶m§Zm Vo gXñ¶ Pmë¶mMr ‘m{hVr H$er H$idʶmV Ambr H$moï>H$ 18 nmUr dmna g§ñWm Am{U emgZ øm§À¶mV H$ama Pmbm Amho H$m? H$moï>H$ 19 g§¶wº$ nmhUr Pmbr Amho H$m? H$moï>H$ 20 g§¶wº$ nmhUr Pmbr Amho H$m? (JQ>MMm©) H$moï>H$ 21 g§¶wº$ nmhUr H$Yr Pmbr (JQ>MMm©) H$moï>H$ 22 g§¶wº$ nmhUrÀ¶m doiog H$am¶À¶m H$m‘m§Mr ¶mXr Ho$br H$m? (JQ>MMm©) H$moï>H$ 23 nmUr dmna g§ñWoMo hñVm§VaU Pmbo Amho H$m? H$moï>H$ 24 H$amamMr àV Amho H$m? H$moï>H$ 25 ‘moO‘mn CnH$aU Amho H$m? (JQ>MMm©) H$moï>H$ 26 ‘moO‘mn CnH$aU H$m‘ H$aVo H$m? (JQ>MMm©) H$moï>H$ 27 ‘moO‘mn CnH$aU H$m‘ H$aV Zgë¶mg Ver VH«$ma Ho$br Amho H$m H$moï>H$ 28 ‘moO‘mn CnH$aU Amho H$m? (H$mbdm ’o$ar) H$moï>H$ 29 ‘moO‘mn H$moU H$aVo? H$moï>H$ 30 A§VJ©V nmUrnÅ>rÀ¶m AmH$maUrMo {ZH$f H$moï>H$ 31 WH$~mH$s dgwb H$aʶmMr nÕV H$moï>H$ 32 g§ñWoÀ¶m gd©gmYmaU g^m H$moï>H$ 33 g^mgXm§Zm gd©gmYmaU g^m§Mr ‘m{hVr H$er {‘iVo H$moï>H$ 34 ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m g^m H$moï>H$ 35 ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m ~¡R>H$sVbo {ZU©¶ BVa g^mgXm§Zm H$go H$idbo OmVmV? (JQ>MMm©) H$moï>H$ 36 à{ejUm‘Yrb gh^mJ H$moï>H$ 37 h§Jm‘mÀ¶m AmYr nmUr {H$Vr {‘iUma ømMr ‘m{hVr {‘iVo H$m? H$moï>H$ 38 ‘m{hVr H$moU˶m ñdê$nmV {‘iVo H$moï>H$ 39 ‘m{hVr H$Yr CnbãY hmoVo H$moï>H$ 40 nmʶmMr nmir R>adVmZm g§ñWobm {dMmabo OmVo H$m? H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmMo doimnÌH$ H$go R>adbo OmVo? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$moU R>adVo H$moï>H$ 43 gd© eoVH$è¶m§Zm nmUr {‘iVo H$m? H$moï>H$ 44 nmʶmÀ¶m ì¶dñWmnZmg§~§Yr {‘imboë¶m CÎmam§Mm Jmofdmam (nmdmg Mr Q> o$dmar)

Page 4: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 45 bm^joÌm~mhoa nmUr Am{U nmʶmMm {d{hat‘ܶo gmR>m H$moï>H$ 46 dm{f©H$ Ahdmb ~Zdbm Amho H$m? H$moï>H$ 47 ~OoQ> V¶ma Ho$bo H$m? H$moï>H$ 48 {hemo~ R>odbo AmhoV H$m? H$moï>H$ 49 g§ñWoMo ñdV§Ì ImVo CKS>bo Amho H$m? H$moï>H$ 50 Am°{S>Q> Ho$bo Amho H$m? H$moï>H$ 51 gaH$mar A{YH$mar g§ñWobm oQ> XoVmV H$m? H$moï>H$ 52 YaUmVrb gmR>çm~Ôb ‘m{hVr {‘iVo H$m? H$moï>H$ 53 gmR>çm~Ôb ‘m{hVr H$Yr {‘iVo? H$moï>H$ 54 Mmar dhZj‘Voà‘mUo Amho H$m? H$moï>H$ 55 MmarV Jmi gmR>bm Amho H$m? H$moï>H$ 56 MmarV PmS>o-PwS>no AmhoV H$m? H$moï>H$ 57 ‘m¶ZaÀ¶m gwê$dmVrbm JoQ> Amho H$m? H$moï>H$ 58 JoQ> gwpñWVrV Amho H$m? H$moï>H$ 59 JoQ> ~§X Agë¶mda JiVr hmoVo H$m? H$moï>H$ 60 JoQ> H$moU CKS>Vo? H$moï>H$ 61 eoVMmè¶m§Mr XoI^mb-XþéñVr H$moU H$aVo? H$moï>H$ 62 XþéñVrMr H$m‘o H$moU˶m nÕVrZo Ho$br OmVmV?

Page 5: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

F$U{ZX}e

‘hmamï>m‘Yo Aem nÕVrZo Aä¶mg hmoʶmgmR>r nmʶmÀ¶m {df¶mda H$m‘ H$aUmè¶m ñWmZrH$ g§ñWm-g§KQ>Zm§À¶m à¶ËZm§‘wioM e³¶ Pmbo Amho. qgMZmÀ¶m joÌm‘Yo doJmZo hmoUmè¶m ~Xbm‘wio hr g§H$ënZm gZ 2010 ‘Yo CX¶mg Ambr. EH$m ~mOwbm qgMZ nÕVtMo eoVH$è¶m§H$Sy>Z ì¶dñWmnZ hmoʶmgmR>r nmUr dmna g§ñWm§Mr ñWmnZm Ho$br hmoVr Am{U Xþgè¶m ~mOwbm qgMZmMo nmUr CÚmoJm§H$S>o di{dbo Jobo hmoVo. gmonoH$m°‘ Zo gwédmVrÀ¶m {Z¶moOZmnmgyZM hr à{H«$¶m gh^mJr nÕVrZo H$er hmoBb ømda ^a {Xbm hmoVm. nmUr dmna g§ñWm§À¶m gÚ pñWVrMm Aä¶mg H$ê$Z ˶m~Ôb gaH$mag‘moa ‘m§S>Ur H$aʶmÀ¶m H$ënZoda MMm© H$aʶmgmR>r gmonoH$m°‘Zo OyZ 2010 ‘ܶo nmʶmÀ¶m {df¶mda H$m‘ H$aUmè¶m g§ñWm-g§KQ>Zm§Mr EH$ ~¡R>H$ Am¶mo{OV Ho$br. øm ~¡R>H$s‘ܶo doJdoJù¶m {d^mJmVë¶m Á¶m g§ñWm-g§KQ>Zm§Zm Aem Aä¶mgmV ag hmoVm ˶m g§ñWm Aä¶mgm‘ܶo gh^mJr Pmë¶m. ¶m Aä¶mgmMo g‘Ýd¶H$ åhUyZ gmonoH$m°‘ gd© gh^mJr g§ñWm§Mr ‘mhrVr Jmoim H$aʶmnmgyZ A§{V‘ Ahdmbmn¶ªV {Xboë¶m gh¶moJm~Ôb Am^mar Amho. gmonoH$m°‘Mo AZw dr gXñ¶ lr Eg EZ bobo, lr Ama Ho$ nmQ>rb Am{U lr Eg ~r gmZo ¶m§Zr doimodoir {Xboë¶m ‘mJ©Xe©Zm~Ôb g§ñWm ˶m§Mr Am^mar Amho. lr A~«mh‘ ñÊå¶yAb ¶m§Zr ZmJnya ¶oWrb à{ejU KoVë¶m ~X²>X²>b VgoM lr amOy Vm¶dS>o ¶m§Zr ZmJnya ¶oWrb ‘mhrVr Jmoim H$aVmZm Ho$boë¶m XoIaoIr~Ôb Am{U {j{VOm Jmogmdr d AM©Zm ^moH$go ¶m§Zr àíZmdbrMo S>oQ>m EÝQ>r Mo H$m‘ Ho$ë¶m~Ôb g§ñWm ˶m§Mr Am^mar Amho. gdm©V ‘ôËdmMo åhUOo ¶m Aä¶mgmgmR>r VmVS>rZo Am{W©H$ AZwXmZ CnbãY H$ê$Z {Xë¶m ~Ôb IWMI-TATA ¶m g§ñWoMo nXm{YH$mar S>m°. nmbZgm‘r ¶m§Mr g§ñWm Am^mar Amho. gd© gh^mJr g§ñWm§À¶m d{VZo gmonoH$m°‘Mo gwhmg nam§Ono, Ho$.Oo. Om°¶, gr‘m Hw$bH$Uu, aqdÐ nmo‘Uo, ñZohm ^Q> Am{U {j{VOm Jmogmdr 26 E{àb 2012

Page 6: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

àH$aU 1

àñVmdZm ‘hmamï>m‘ܶo nmʶmÀ¶m joÌmVrb YmoaUm§‘ܶo EH$m ~mOybm nmUr dmna g§ñWm§À¶m ‘mܶ‘mVyZ ì¶dñWmnZmMo {dH|${ÐH$aU Am{U XþgarH$S>o gmd©O{ZH$ nmʶmÀ¶m joÌm‘ܶo nmʶmÀ¶m ì¶mnmambm CÎmoOZ Agm {damoYm^mg {XgyZ ¶oVmo. EH$sH$S>o Obg§nXm {d^mJmMr A{YH$m{YH$ joÌ nmUr dmna g§ñWm§À¶m Imbr AmUʶmMr ¶moOZm Amho. Va Xþgè¶m ~mOybm 2005 Vo 2010 øm H$mimV ‘§Í¶m§À¶m CÀ¶ñV[a¶ g{‘Vr Zo 40 qgMZ àH$ënm§‘YyZ 1500 MCM nmUr H$maImݶm§gmR>r didbo. ˶m‘wio 2.6 bmI ho³Q>a eoVO‘rZrMo ZwH$gmZ Pmbo. hm àH$ma eoVH$è¶m§Mo h¸$ OnʶmgmR>r AgUmè¶m YmoaUm§À¶m Mm¡H$Q>rV H$aʶmV Ambm. AmO ‘hmamï>mV gw‘mao 4500 nmUr dmna g§ñWm AmhoV Am{U ˶mImbr AgUmao bmJdS>¶mo½¶ bm^joÌ gw‘mao 17 bmI ho³Q>a Amho. øm‘Yrb 1500 g§ñWm 2005 À¶m ‘hmamï> qgMZ nÕVtMo eoVH$è¶m§H$Sy>Z ì¶dñWmnZ A{Y{Z¶‘ øm H$m¶ÚmImbr Va Caboë¶m g§ñWm ghH$mar H$m¶ÚmImbr ñWmnZ Pmboë¶m AmhoV. ghH$mar H$m¶Úmà‘mUoM 2005 À¶m H$m¶ÚmMm CÔoehr eoVH$è¶m§Mm {ZU©¶ à{H«$¶oVrb gh^mJ dmT>dyZ ˶mÛmao qgMZm‘ܶo A{YH$ H$m¶©j‘Vm Am{U g‘mZVm AmUUo hm Amho. XmoZ H$m¶Úm§Imbr ñWmnZ Pmboë¶m g§ñWm§‘Ybm ’$aH$ hm Amho H$s ghH$mar H$m¶ÚmImbr ñWmnZ Pmboë¶m g§ñWm§‘ܶo eoVH$ar ñdoÀN>oZo gh^mJr hmoV hmoVo. gh^mJr ìhm¶Mo H$m Zmhr ømMo ñdmV§Í¶ ˶m§Zm hmoVo. ømCbQ> 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr ñWmnZ hmoUmè¶m g§ñWm§‘ܶo EH$Xm g§ñWm ñWmnZ Pmbr H$s bm^joÌmVrb gd© O{‘ZYmaH$ AmnmoAmn g§ñWoMo g^mgX ~ZVmV Am{U ˶m§Zm g§ñWoÀ¶m ‘mܶ‘mVyZM nmUr ¿¶mdo bmJVo. ‘hmamï>mV gh^mJr qgMZmÀ¶m à{H«$¶o‘ܶo ‘mJÀ¶m XmoZ dfmª‘ܶo KSy>Z Amboë¶m ~Xbm§Mm ‘mJmodm øm Aä¶mgmÛmao KoVm ¶oB©b Aer Amem Amho. ‘moR>çm g§»¶oda nmUr dmna g§ñWm§À¶m H$ma^mamMm AmT>mdm KoUo hm øm Aä¶mgmMo à‘wI C{Ôï> Amho. Aä¶mgm‘YyZ nmʶmMo dmQ>n, nmʶmMo Xa, H$mbì¶mMr AdñWm, KZ‘mnZ nÕVrZo nmʶmMm nwadR>m, {ZU©¶à{H«$¶m B˶mXr {df¶m§da àH$me Q>mH$ʶmMm à¶ËZ Ho$bm Amho. gܶm ApñVÎdmV AgUmè¶m nmUr dmna g§ñWm§‘YyZ 10% Z‘wZm g§ñWm {ZdSy>Z ObX ‘wë¶m§H$Z nÕVrZo ˶m g§ñWm§Mr ‘m{hVr KoʶmMm à¶ËZ Aä¶mgmV Ho$bm Amho.

Page 7: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

Aä¶mgmMr nmíd© y‘r

‘hmamîQ>mV gh^mJr qgMZmMm B{Vhmg ‘moR>m Amho. 15-16 ì¶m eVH$mnmgyZ ’$S> nÕVrgma»¶m eoVH$è¶m§Zr ì¶dñWmnZ Ho$boë¶m nÕVr ‘hmamï>mV ApñVÎdmV hmo˶m. nU Iè¶m AWm©Zo {dH|${ÐH$aUmMr gwédmV 80 À¶m XeH$mV nmUr dmna g§ñWm ñWmnZ H$aʶmMo Oo à¶moJ Pmbo ˶mZ§Va Pmbr. ˶mnydu gmIaH$maImݶmer g§b¾ AgUmè¶m H$mhr g§ñWm ñWmnZ Pmë¶m hmo˶m. nmUr dmna g§ñWm ñWmnZ H$aʶmMm à¶ËZ gJù¶mV n{hë¶m§Xm gmonoH$m°‘Zo Ah‘XZJa {OëømVrb Mm§Xm ¶oWo ‘wim ‘moR>çm àH$ënmÀ¶m 7 H«$‘m§H$ ‘m¶Zada 1989 gmbr Ho$bm. gh^mJr qgMZm‘ܶo Ho$bobm Aem àH$maMm hm n{hbmM à¶ËZ hmoVm. øm à¶moJmMm à‘wI CÔoe hm eoVH$ar emgZmnojm nmʶmMo {Z¶moOZ A{YH$ Mm§Jë¶m àH$mao H$é eH$VmV ho XmIdUo VgoM g‘ݶm¶r dmQ>n, emídVVm Am{U A{YH$ CËnmXH$Vm øm§À¶m Ñï>rH$moZmVyZ A{YH$ Mm§Jbo qgMZ ì¶dñWmnZ H$aUo hm hmoVm. ì¶dñWmnZmV bmoH$m§Mm gh^mJ Pmë¶mg ho gmܶ hmoBb Aer Amem hmoVr. ømZ§Va Zm{eH$ {OëømVrb AmoPa ¶oWo, dmKmS> àH$ënmÀ¶m joÌmV g‘mO n[adV©Z H|$Ð øm g§ñWoZo nmQ>mMo nmUr Am{U {d{harMo nmUr g§¶wº$nUo dmnaʶmMm ‘hÎdmMm à¶moJ Ho$bm. ˶mZ§Va gmonoH$m°‘Zo Cñ‘mZm~mX {OëømVrb Hw$aZwa àH$ënmÀ¶m joÌmV IwXmdmS>r ¶oWo Ho$boë¶m à¶moJm‘YyZ y{‘hrZ Am{U {ó¶m§Zm nmUr dmna g§ñWo‘ܶo gh^mJr H$éZ g‘ݶm¶r nÕVrZo dmQ>nmMo VÎd bm^joÌmÀ¶m nwT>o OmCZhr e³¶ Amho ho XmIdyZ {Xbo. øm à¶moJm§‘wio nmʶmÀ¶m joÌmV Mm§Jë¶m H$ma^mamMr e³¶Vm {Z‘m©U Pmbr. øm gwédmVrÀ¶m à¶moJm§Z§Va ‘m¶Za darb g§ñWm§Mo àH$ën nmVirda g§KQ>Z H$aʶmMm à¶ËZhr Ho$bm Jobm. nU ˶mdoir emgZmH$Sy>Z ˶mbm nmqR>~m {‘imbm Zmhr.

gwYma YmoaU Am{U g§~§{YV à{H«$¶m 2001 À¶m gw‘mamg Xoe^amV nmʶmÀ¶m joÌmV gwYma YmoaUm§Mm Adb§~ Pmbobm {XgVmo. doJdoJù¶m amÁ¶m§Zr Ho$boë¶m H$m¶ÚmVrb ~Xbm§‘ܶo OmJ{VH$ nmVirda hmoUmè¶m ~Xbm§Mm à^md {XgyZ ¶oVmo. ‘hmamï>m‘ܶo Obg§nXm {d^mJ Am{U OmJ{VH$ ~±H$ 2002-03 nmgyZ qgMZ joÌmVrb AS>MUr§da Cnm¶ emoYʶmgmR>r EH$Ì H$m‘ H$aV hmoVo. ˶m‘mJMm CÔoe hm nmʶmMo A{YH$ Mm§Jbo ì¶dñWmnZ Am{U dmQ>n hmoʶmÀ¶m Ñï>rZo g§¶w{º$H$ Ago YmoaU Am{U g§ñWmË‘H$ aMZm V¶ma H$aUo hm hmoVm. øm nmíd© y‘rda 2003 ‘ܶo ‘hmamï> ObgwYma àH$ënmbm gwédmV Pmbr. øm àH$ënmgmR>r OmJ{VH$ ~±Ho$H$Sy>Z 1800 H$moQ>r én¶m§Mo H$O© KoVbobo Amho. øm àH$ënm~amo~aM nwT>rb ‘hÎdmMo ~Xbhr KSy>Z Ambo

Page 8: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

1. ‘hmamï> Ob{ZVr (2003) 2. ‘hmamï> Obg§nÎmr {Z¶‘Z àm{YH$aU (2005) 3. ‘hmamï> qgMZ nÕVtMo eoVH$è¶m§H$Sy>Z ì¶dñWmnZ A{Y{Z¶‘ (2005)

øm gd© YmoaUm§‘Yrb ~Xbm§VyZ qgMZ joÌm‘ܶo 22% Zo, g§{MV {nH$ CËnmXH$Vo ‘ܶo 5-20% Zo Va eoVrVrb CËnÞmV 49% Zo dmT> hmoB©b Ago Ano{jV Amho. ˶mMà‘mUo àH$ën g§non¶ªV nyU©nUo eoVrda Adb§~yZ AgUmar 33610 Hw$Qw>§~o Xm[aжaofoÀ¶m da ¶oVrb ho hr Ano{jV Amho. ObgwYma àH$ënmÀ¶m A§‘b~OmdUrZ§Va nmUr dmna g§ñWm ñWmnZ H$aʶmÀ¶m à{H«$¶oV ~Xb hmoD$Z Vr à{H«$¶m H$m¶ÚmZo ~§YZH$maH$ Pmbr. gܶmÀ¶m H$mim‘ܶo Ooìhm øm gd© à{H«$¶m KSy>Z ¶oV AmhoV Am{U EH$sH$S>o ‘moR>çm à‘mUmV nmUr dmna g§ñWm§Mr ñWmnZm Ho$br OmV Amho Am{U XþgarH$S>o eoVrMo nmUr CÚmoJY§Úm§gmR>r didbo OmV Amho, ˶mdoir øm g§ñWm à˶jmV H$em àH$mao H$m¶© H$aV AmhoV ho nmhUo ‘hÎdmMo Amho.

Aä¶mgmMm CÔoe Am{U ì¶már ObX ‘wë¶m§H$ZmÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ ghH$mar H$m¶ÚmImbr VgoM 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr ñWmnZ Pmboë¶m g§ñWm§À¶m n[apñWVrMo n[ajU H$aUo hm øm Aä¶mgmMm CÔoe hmoVm. Aem àH$maÀ¶m Aä¶mgmVyZ nmUr dmna g§ñWm§Mo ¶e, ÌwQ>r VgoM ~XbmMr g§Yr øm Jmoï>r g‘OyZ ¶oVrb Ago dmQ>bo. Aä¶mgmMm Cn¶moJ nwT>rb à‘mUo H$aVm ¶oBb :

{ZîH$fmªÀ¶m AmYmao g§K{Q>VnUo n¶m©¶m§Mm {dMma H$aʶmgmR>r gh^mJr g§KQ>Zm§Zr gaH$mag‘moa YmoaUmË‘H$ ‘m§S>Ur H$aʶmgmR>r

hm Aä¶mg ‘hmamï> amÁ¶mnwaVm ‘¶m©{XV hmoVm Am{U ghH$mar H$m¶ÚmImbÀ¶m Am{U 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m Z‘wZm nmUr dmna g§ñWm Aä¶mgmV g‘m{dï> Ho$ë¶m hmo˶m Am{U Cngm qgMZ nmUr dmna g§ñWm§Mm øm‘ܶo g‘mdoe ZìhVm. Aä¶mgm‘ܶo nwT>rb {df¶ g‘m{dï> H$aʶmMm à¶ËZ Ho$bm Amho :

nmUr dmna g§ñWm§Mm H$ma^ma : nmUr dmna g§ñWm§Mr ñWmnZm, Zm|XUr, g§¶wº$ nmhUr, hñVm§VaU, bmoH$m§Mm øm à{H«$¶m§‘ܶo gh^mJ, Am°{S>Q> Am{U Am{W©H$ ì¶dhma, ~¡R>H$m, {ó¶m§Mm gh^mJ B.

Vm§{ÌH$ Jmoï>r : ‘moO‘mn CnH$aU, nmʶmMo ‘moO‘mn Am{U ˶mMr Zm|X dmQ>n : nmʶmMo dmQ>n, Q>ob À¶m ^mJmMo àíZ Am{U BVa àíZ, nmʶmMr ‘mJUr nmUrnÅ>r : g§ñWoÀ¶m A§VJ©V R>adbobr nmUrnÅ>r Am{U g§ñWoZo emgZmH$S>o O‘m Ho$bobr nmUrnÅ>r nmʶmÀ¶m nmù¶m Am{U {nH$nÕVr : øm‘ܶo Pmbobo ~Xb H$mbì¶mMr g§aMZm : gܶmMr pñWVr, XoI^mb XþéñVr

Page 9: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

Aä¶mgmMr à{H«$¶m Aem àH$maMm Aä¶mg H$amdm Aer H$ënZm nwT>o ¶oCZ gwédmVrMr à{H«$¶m ‘o 2010 ‘ܶo gwê$ Pmbr. gwédmVrÀ¶m {Z¶moOZmnmgyZM hr à{H«$¶m gh^mJr nÕVrZo H$er hmoBb ømda ^a hmoVm. nmUr dmna g§ñWm§À¶m gÚ pñWVrMm Aä¶mg H$ê$Z ˶m~Ôb gaH$mag‘moa ‘m§S>Ur H$aʶmÀ¶m H$ënZoda MMm© H$aʶmgmR>r gmonoH$m°‘Zo OyZ 2010 ‘ܶo nmʶmÀ¶m {df¶mda H$m‘ H$aUmè¶m g§ñWm-g§KQ>Zm§Mr EH$ ~¡R>H$ Am¶mo{OV Ho$br. øm ~¡R>H$s‘ܶo doJdoJù¶m {d^mJmVë¶m Á¶m g§ñWm-g§KQ>Zm§Zm Aem Aä¶mgmV ag hmoVm ˶m g§ñWm Aä¶mgm‘ܶo gh^mJr Pmë¶m. (Aä¶mgmV gh^mJr AgUmè¶m g§ñWm-g§KQ>Zm§À¶m ¶mXrgmR>r n[a{eð> 1 nmhm.) n{hë¶m ~¡R>H$sZ§Va 2010 ‘ܶo Pmboë¶m Z§VaÀ¶m H$mhr ~¡R>H$m§‘ܶo Aä¶mgmMo CÔoe, Aä¶mgmÀ¶m nÕVr, Z‘wZm {ZdS> øm {df¶m§da MMm© Pmë¶m. gd© g§ñWm- g§KQ>Zm§Zm Aä¶mg gwê$ H$aʶmMm CËgmh AgyZhr Amdí¶H$ AgUmè¶m ‘m{hVrMr CnbãYVm ZgUo Am{U Am{W©H$ AS>MUr øm‘wio ˶mdoir VËH$mi Aä¶mg gwê$ H$aUo e³¶ Pmbo Zmhr. IWMI Tata Zo Ho$boë¶m AW©gmhmæ¶mZ§Va Zmoìh|~a 2011 ‘ܶo øm à{H«$¶obm nwÝhm MmbZm {‘imbr. ‘hmamï>^amVrb g§ñWm g§KQ>Zm§Zr EH$ÌnUo ¶oCZ Ho$bobm Aä¶mg ho øm Aä¶mgmM Ia ‘hÎd Amho Ag Amåhmbm dmQ>V. H$maU emgZm~amo~a g§dmX H$aʶm~amo~aM nmʶmÀ¶m H$ma^mamÀ¶m àíZmda H$m‘ H$aʶmgmR>r A{YH$m{YH$ g§ñWm-g§KQ>Zm§~amo~a g§dmX H$aUo hm XoIrb øm Aä¶mgmMm EH$ CÔoe hmoVm. Aä¶mgmZ§Va H¥$VrH$m¶©H«$‘ AmIʶmgmR>r doJdoJù¶m g§KQ>Zm§Mo Ago EH$Ì ¶oUo hm EH$ ‘moR>m ’$m¶Xm Amho. nU AWm©VM ˶m~amo~a ¶oUmè¶m H$mhr AS>MUrhr AmhoV, CXm. ‘m{hVr g§H$bZmV Amboë¶m AS>MUr. Aä¶mgmV gh^mJr AgUmè¶m g§ñWm-g§KQ>Zm§Zr Amnmnë¶m ^mJmV ‘m{hVr g§H$bZmMo H$m‘ nyU© Ho$bo. øm g§ñWm-g§KQ>Zm§Mr nmíd© y‘r doJdoJir hmoVr. H$mhr§Zm Aem àH$mao ‘m{hVr g§H$bZ H$aʶmMm nwdm©Zw d ZìhVm, Va H$mhr g§ñWm Amnë¶m H$m‘mMm ^mJ åhUyZ ho H$aV hmo˶m. Aem H$mhr ‘¶m©Xm Agë¶m Var øm g§K{Q>V à¶ËZmVyZ {Z‘m©U hmoUmar VmH$X hr A{YH$ ‘hÎdmMr Amho. AmYr åh§Q>ë¶mà‘mUo Amnmnë¶m ^mJmV gh^mJr g§ñWm g§KQ>Zm§Zr ‘m{hVr g§H$bZmMo H$m‘ Ho$bo Am{U EHy$U Aä¶mgmMo {Z¶moOZ gmonoH$m°‘Zo Ho$bo. à˶oH$ {d^mJm‘ܶo ‘m{hVr g§H$bZmÀ¶m AmYr H$m¶©H$˶mªgmR>r à{ejUo KoVbr hmoVr. øm à{ejUm§‘ܶo ‘m{hVr H$er ¿¶mdr øm~amo~aM nmʶmÀ¶m joÌmVrb gwYma YmoaU, ZdrZ H$m¶Xo, nmUr dmna g§ñWm Am{U ˶m§Mo H$m¶© Aem {df¶m§Mm nU g‘mdoe hmoVm. ~hþVoH$ g§ñWm-g§KQ>Zm§‘Ybo H$m¶©H$˶mªZm qgMZ Am{U nmUr dmna g§ñWm øm~ÔbMr ‘m{hVr hmoVr. ˶m‘wio ‘m{hVr g§H$bZ H$aVmZm ’$m¶Xm Pmbm. ‘m{hVr Jmoim H$ê$Z Pmë¶mZ§Va Vr VnmgyZ KoD$Z Á¶m§Zr ‘m{hVr KoVbr ˶m§À¶mer g§dmX gmYyZ ˶mVrb AS>MUr H$mhr à‘mUmV Xÿa H$aʶmMo H$m‘ gmonoH$m°‘Zo Ho$bo. Á¶m§Zr à˶j ‘m{hVr g§H$bZmMo H$m‘ Ho$bo ˶m H$m¶©H$˶mªZr ˶m§Zm Amboë¶m AZw dm§Mr {Q>nUo {b{hbr VgoM gmonoH$m°‘Zo ˶m§À¶mer øm~Ôb g§dmXhr gmYbm.

Page 10: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

AhdmbmMr ‘m§S>Ur VrZ àH$aUm§‘ܶo øm AhdmbmMr ‘m§S>Ur Ho$br Amho. n{hbo àH$aU àñVmdZoMo AgyZ ˶m‘ܶo Aä¶mgmMr nmíd© y‘r, Aä¶mgmMo CÔoe, Aä¶mgmMr à{H«$¶m B˶mXr ~ÔbMr ‘m§S>Ur Ho$br Amho. Xþgè¶m àH$aUmV Z‘wݶmMr {ZdS>, ‘m{hVrMo g§H$bZ H$aʶmMr à{H«$¶m Am{U à‘wI {ZîH$f© ømMr ‘m§S>Ur Ho$br Amho. Va {Vgè¶m Am{U eodQ>À¶m g‘mamonmÀ¶m àH$aUmV {ZîH$fmªMm AmT>mdm KoD$Z nwT>rb dmQ>MmbrgmR>r H$mhr ‘wÚm§Mr ‘m§S>Ur H$aʶmMm à¶ËZ Ho$bm Amho.

Page 11: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

àH$aU 2

nmUr dmna g§ñWm§À¶m n[apñWVrMm AmT>mdm øm àH$aUm‘ܶo Aä¶mgmgmR>r Z‘wݶmMr {ZdS>, Aä¶mgmÀ¶m nÕVr Am{U à‘wI {ZîH$f© ømMr ‘m§S>Ur Ho$br Amho.

Aä¶mgmgmR>r nmUr dmna g§ñWm§Mr {ZdS> DIRD Zo àH$m{eV Ho$boë¶m ‘m{hVrà‘mUo 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr Zm|XUr Pmboë¶m 1545 g§ñWm ApñVÎdmV AgyZ ˶m gd© H$m¶©aV AmhoV. ghH$mar H$m¶ÚmImbr Zm|XUr Pmboë¶m EHy$U 2615 nmUr dmna g§ñWm AgyZ ˶mn¡H$s 1235 H$m¶©aV, 280 H$ama Pmbm Amho nU AOyZ H$m¶©aV ZmhrV Aem Am{U Zm|XUr Pmbr Amho nU H$ama Pmbobm Zmhr Aem 1100 g§ñWm AmhoV. ˶m‘wio Aä¶mgmÀ¶m gwédmVrbm 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m 1545 Am{U ghH$ma H$m¶ÚmImbÀ¶m 2615 Aem {‘iyZ 4160 g§ñWm§Mm {dMma Amåhr Aä¶mgmgmR>r Ho$bm. øm g§ñWm§n¡H$s 10% g§ñWm (gmYmaU 400) àm{V{Z{YH$ VÎdmda {ZdSy>Z ˶m§Mm Aä¶mg H$am¶Mm Ago R>abo. Aem g§ñWm {ZdS>ʶmgmR>r øm g§ñWm§Mr ¶mXr {‘idUo Amdí¶H$ hmoVo. hr ¶mXr {‘idUo hm Aä¶mgmÀ¶m à{H«$¶oÀ¶m gwédmVrÀ¶m H$mimVrb ‘moR>m AS>Wim hmoVm. 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§Mr EH$Ì ¶mXr Obg§nXm {d^mJmZo ~Zdbobr Agë¶mZo Vr VËH$mi CnbãY Pmbr. øm ¶mXrà‘mUo 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr 1503 nmUr dmna g§ñWm AmhoV. na§Vw Aem àH$maMr ¶mXr ghH$mar H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§gmR>r ~Zdbobr Zgë¶mZo ˶mgmR>r doJdoJù¶m ñWm{ZH$ qgMZ H$m¶m©b¶m§H$Sy>Z Vr ¿¶mdr bmJbr. ~è¶mM à¶ËZm§Z§Va ghH$mar H$m¶ÚmImbÀ¶m 1873 nmUr dmna g§ñWm§Mr ‘m{hVr Amåhr {‘idy eH$bmo. AemàH$mao Á¶m 3376 nmUr dmna g§ñWm§Mr Amåhmbm ‘m{hVr {‘imbr ˶mÀ¶m AmYmao Amåhr Aä¶mgmgmR>r Z‘wݶmMr {ZdS> Ho$br. Stratified random sampling nÕVrMm dmna H$éZ 10% g§ñWm§Mr Z‘wZm åhUyZ {ZdS> Ho$br. Z‘wZm {ZdS> H$aV AgVmZm nwT>rb VrZ Jmoï>tMm {dMma Ho$bm

1) g§ñWoMr Zm|XUr H$moU˶m H$m¶ÚmImbr Pmbobr Amho (ghH$mar/2005) 2) {d^mJ (H$moH$U/CÎma ‘hmamï>/nwUo/‘amR>dmS>m/{dX ©) 3) àH$ën (‘moR>m/‘ܶ‘/bKw)

øm à˶oH$ JQ>mgmR>r 10% Z‘wݶmMr {ZdS> Ho$br. Z‘wZm {ZdS>rMr à{H«$¶m nwT>rb H$moï>H$m§‘ܶo XmIdbr Amho

Page 12: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

DIRD Zo àH$m{eV Ho$bobr nmUr dmna g§ñWm§À¶m g§»¶m§Mr ‘m{hVr nmhʶmgmR>r n[a{eï> 2 nmhm.

H$moï>H$ 1- Obg§nXm {d^mJmH$Sy>Z {‘iy eH$boë¶m ‘m{hVrà‘mUo nmUr dmna g§ñWm§Mr g§»¶m

{d^mJ

2005 Mm H$m¶Xm ghH$mar H$m¶Xm

EHy$U ‘moR>m ‘ܶ‘ bKw ‘moR>m ‘ܶ‘ bKw

H$moH$U 24 0 24 5 7 23 83

‘amR>dmS>m 19 25 41 467 77 196 825

CÎma ‘hmamï> 359 45 27 133 21 19 604

nwUo 382 8 58 322 8 39 817

{dX © 339 55 97 252 156 148 1047

EHy$U 1123 133 247 1179 269 425 3376

(gd© H$moï>H$m§V H§$gmVrb AmH$S>o % AmhoV) øm ‘m{hVrÀ¶m AmYmao nwT>rb à‘mUo Z‘wݶmMr {ZdS> Ho$br.

H$moï>H$ 2 - Z‘wZm åhUyZ {ZdS>boë¶m nmUr dmna g§ñWm

{d^mJ

2005 Mm H$m¶Xm ghH$mar H$m¶Xm EHy$U ‘moR>m ‘ܶ‘ bKw ‘moR>m ‘ܶ‘ bKw

H$moH$U 7 0 7 5 2 6 27 ‘amR>dmS>m 2 3 5 47 8 20 85 CÎma ‘hmamï> 36 5 3 14 3 2 63 nwUo 38 1 6 33 1 4 83 {dX © 34 6 10 26 16 15 107 EHy$U 117 15 31 125 30 47 365 {ZdS>boë¶m 365 g§ñWm§n¡H$s Amåhr 318 g§ñWm§Mr ‘m{hVr Jmoim H$ê$ eH$bmo. Aä¶mgm‘ܶo gh^mJr AgUmè¶m doJdoJù¶m g§ñWm g§KQ>Zm§À¶m AS>MUt‘wio 47 nmUr dmna g§ñWm§Mr ‘m{hVr {‘idVm Ambr Zmhr.

Page 13: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

Aä¶mgmÀ¶m nÕVr Aä¶mgmMo ñdén ObX ‘wë¶m§H$ZmMo Agë¶mZo Aä¶mgmÀ¶m nÕVr Aem àH$mao {ZdS>ë¶m hmo˶m H$s H$m¶©H$˶mªZm XmoZ {Xdgm§‘ܶo EH$m nmUr dmna g§ñWoMo nXm{YH$mar, g^mgX eoVH$ar øm§À¶mer g§dmX gmYyZ ˶mMà‘mUo H$mbì¶mMr à˶j nmhUr H$ê$Z ˶m g§ñWo~Ôb ‘m{hVr KoVm ¶oB©b. ˶m‘wio Aä¶mgmgmR>r nwT>rb VrZ nÕVr dmnaë¶m :

1) H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr KoʶmgmR>rMr gyMr 2) JQ>MM}gmR>rMr gyMr 3) H$mbdm’o$argmR>rMr gyMr

n{hë¶m gyMrÀ¶m gmhmæ¶mZo nXm{YH$mè¶m§er MMm© H$ê$Z VgoM H$m¶m©b¶mVrb H$mJXnÌo nmhÿZ g§ñWoMr ñWmnZm, hñVm§VaU, g^mgX, ~¡R>H$m, H$moQ>m, nmUrnÅ>r, {nHo$, amoQ>oeZ B˶mXr~ÔbMr ‘m{hVr KoVbr. Xþgè¶m gyMrÀ¶m gmhmæ¶mZo bmoH$m§À¶m Ñï>rZo H$ma^ma H$gm Mmby Amho ho nmhʶmMm à¶ËZ Ho$bm. {Vgè¶m nÕVr‘ܶo à˶j H$mbì¶mMr nmhUr H$ê$Z ‘w»¶ JoQ>, ‘moO‘mn CnH$aU, AmCQ>boQ>, MmarMr AdñWm, nmʶmMr Mmoar B˶mXr ~ÔbMr ‘m{hVr KoVbr. øm{edm¶ H$m¶©H$˶mªZr nmUr dmna g§ñWobm oQ> {Xë¶mZ§Va Amboë¶m AZw dm§À¶m VnerbmV Zm|Xr R>odë¶m. gyMt‘YyZ Z {‘imbobr ‘m{hVr g‘OʶmgmR>r ˶mMm Cn¶moJ Pmbm.

Jmoim Ho$boë¶m ‘m{hVrVrb AS>MUr Am{U Z‘wZm åhUyZ A§{V‘ Ho$boë¶m g§ñWm AmYr gm§{JVë¶mà‘mUo gwédmVrbm {ZdS> Ho$boë¶m 365 g§ñWm§n¡H$s 318 g§ñWm§Mr ‘m{hVr {‘idʶmV Amåhr ¶eñdr Pmbmo. Á¶mdoir øm 318 g§ñWm§Mr ‘m{hVr data entry H$ê$Z ˶mMo {díbofU H$aʶmg gwê$dmV Ho$br ˶mdoir bjmV Ambo H$s 318 g§ñWm§n¡H$s H$mhr g§ñWm§‘ܶo Vr g§ñWm H$m¶©aV Zgë¶mZo qH$dm ‘m{hVr Z {‘imë¶mZo VrZhr gyMtgmR>rMr ‘m{hVr {‘iy eH$br Zmhr. ˶m‘wio Aem 65 g§ñWm Aä¶mgmV g‘m{dï> Z H$aʶmMm {ZU©¶ Amåhr KoVbm. H$moU˶m {d^mJm§‘YyZ {‘imboë¶m ‘m{hVrn¡H$s {H$Vr g§ñWm§Mr ‘m{hVr {díbofUmVyZ dJibr, Vo nwT>rb V³Ë¶m§dê$Z {XgyZ ¶oB©b.

Page 14: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

Vº$m 1- 2005 À¶m H$m¶ÚmImbrb Z‘wݶmn¡H$s ‘m{hVr {‘idboë¶m Am{U {díbofU Ho$boë¶m g§ñWm

Vº$m 2 - ghH$mar H$m¶ÚmImbrb Z‘wݶmn¡H$s ‘m{hVr {‘idboë¶m Am{U {díbofU Ho$boë¶m g§ñWm

darb XmoZ V³Ë¶m§dê$Z {XgyZ ¶oVo H$s, 2005 À¶m H$m¶ÚmIbÀ¶m ~hþVoH$ gd© (138/140) nmUr dmna g§ñWm§Mo {díbofU H$aUo e³¶ Pmbo. na§Vw ghH$mar H$m¶ÚmImbÀ¶m ~è¶mMem g§ñWm§‘ܶo ‘m{hVr Jmoim

Page 15: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$aʶmV AS>MUr Amë¶mZo (~è¶mMem g§ñWm ~§X nS>ë¶mZo/H$mJXnÌo R>odbobr Zgë¶mZo) ˶m{R>H$mUr ‘m{hVr KoVboë¶m 178 g§ñWm§n¡H$s 115 g§ñWm§Mo {díbofU H$aUo e³¶ Pmbo. øm à{H«$¶oZ§Va Á¶m nmUr dmna g§ñWm§Mo {díbofU Amåhr H$ê$ eH$bmo ˶m nwT>rb à‘mUo hmo˶m.

H$moï>H$ 3 - A§{V‘ Z‘wZm : {díbofU e³¶ Pmboë¶m nmUr dmna g§ñWm

{d^mJ

2005 Mm H$m¶Xm ghH$mar H$m¶Xm EHy$U ‘moR>m ‘ܶ‘ bKw ‘moR>m ‘ܶ‘ bKw

H$moH$U 0 0 4 0 0 2 6 ‘amR>dmS>m 3 4 1 25 5 17 55 CÎma ‘hmamï> 35 1 2 10 1 2 51 nwUo 37 1 2 14 0 1 55 {dX © 36 6 6 13 14 11 86

EHy$U

111 12 15 62 20 33 253 138 115 253

Aem àH$mao Aä¶mgmV AIoa 253 nmUr dmna g§ñWm g‘m{dï> Ho$ë¶m. nwT>o Ago bjmV Ambo H$s øm 253 g§ñWm§À¶m ‘m{hVr‘ܶo H$mhr AS>MUr AmhoV. doJdoJù¶m H$maUm§Zr H$mhr àíZm§Zm CÎmao {‘imbobr ZìhVr. ˶m‘wio Á¶m àíZm§Zm 50% nojm A{YH$ Ho$gog ‘ܶo CÎmao {‘imbr ZmhrV Ago àíZ {díbofUmVyZ dJibo. Ago àíZ dJië¶m‘wio nmʶmMm H$moQ>m, nmUrnÅ>r, amoQ>oeZ, Q>obÀ¶m bmoH$m§Mo àíZ ømgma»¶m H$mhr {df¶m§Mo {díbofU H$aUo e³¶ Pmbo Zmhr. Ho$boë¶m {díbofUmVyZ H$m¶ {ZîH$f© g‘moa Ambo ho nwT>rb ^mJmV nmhÿ

Zm|XUr - 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr nwZ©Zm|XUr ‘hmamï> ObgwYma àH$ënmImbr ‘moR>o, ‘ܶ‘ Am{U bKw Ago {‘iyZ EHy$U 286 qgMZ àH$ën AmhoV. øm 286 àH$ënm§Zm 2005 Mm H$m¶Xm bmJy Pmbm Amho. ømMm AW© ˶m àH$ënm§da OoWo nydu g§ñWm ñWmnZ Ho$boë¶m Zìh˶m VoWo Zì¶mZo ñWmnZ H$aʶmV Amboë¶m AmhoV Va nydunmgyZ Á¶m g§ñWm ApñVÎdmV hmo˶m ˶m§Mr ZdrZ H$m¶Úmà‘mUo nwÝhm Zm|XUr H$aʶmV Ambobr Amho. XmoZ Im˶m§‘ܶo AgUmè¶m ‘V oXm§‘wio hr à{H«$¶m AOyZ åhUmdr {VVH$s gwairV gwê$ Pmbobr Zmhr. Aä¶mgmVrb 253 n¡H$s 19 g§ñWm Aem hmo˶m Á¶m§Mr nydu ghH$mar H$m¶ÚmImbr Zm|XUr Pmbr hmoVr Am{U AmVm ˶m 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr Zì¶mZo ñWmnZ H$aʶmV Amë¶m hmo˶m.

Page 16: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 4- nydu ghH$mar H$m¶ÚmImbr g§ñWoMr Zm|XUr Pmbr hmoVr H$m?

CÎma nmUr dmna g§ñWm§Mr g§»¶m

hmo 19 Zmhr 75 CÎma Zmhr 44 EHy$U 138

øm{R>H$mUr 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr ñWmnZ Pmboë¶m 138 g§ñWmM g‘m{dï> Ho$ë¶m AmhoV 19 n¡H$s 8 g§ñWm§Zr Ago gm§{JVbo H$s H$m¶ÚmVrb ~Xb Am{U ˶m‘wio ˶m§À¶m g§ñWo‘ܶo Pmbobm ~Xb øm~ÔbMr ‘m{hVr ˶m§Zm emgZmH$Sy>Z {‘imbr Zmhr. 8 g§ñWm§‘Yë¶m bmoH$m§Zr Ago gm§{JVbo H$s øm ~XbmZ§Va g§ñWoÀ¶m {Z¶‘m§‘ܶo ~Xb Pmbm nU 7 g§ñWm§Zr Vgo Pmbo Zgë¶mMo gm§{JVbo. 6 g§ñWm§Zm Ago dmQ>V hmoVo H$s øm ~XbmZ§Va g§ñWoÀ¶m H$ma^mamV ~Xb Pmbm nU 8 g§ñWm§À¶m bmoH$m§Zr Vgo Zgë¶mMo ‘V 춺$ Ho$bo.

nmUr dmna g§ñWm§Mr ñWmnZm Aä¶mgmVrb gd© nmUr dmna g§ñWm øm 1990 Vo 2010 øm H$mimV ñWmnZ Pmboë¶m hmo˶m. 2005 Z§Va ñWmnZ Pmboë¶m g§ñWm§‘ܶo ZdrZ qgMZ H$m¶ÚmImbr ñWmnZ Pmboë¶m g§ñWm§Mr g§»¶m A{YH$ Amho. EHy$U g§ñWm§n¡H$s 51% g§ñWm ñWmnZ hmoD$Z 4 Vo 6 df} Pmbr AmhoV. 13% g§ñWm ñWmnZ hmoD$Z 9 dfmªnojm A{YH$ H$mi Pmbm Amho. Va 3 dfmªn¶ªV H$mi Pmboë¶m 5% g§ñWm dJië¶mg BVa g§ñWm§‘ܶo g§ñWm§Zr H$ma^ma Mmbdm¶bm H$mhr à‘mUmV Var gwê$dmV Ho$br Agob Agm A§XmO hmoVm.

H$moï>H$ 5 - g§ñWm§ ñWmnZ hmoCZ Pmbobm H$mi

ñWmnZonmgyZ Pmbobr df}

ghH$mar H$m¶Xm

2005 Mm H$m¶Xm EHy$U

nmUr dmna g§ñWm§Mr g§»¶m

nmUr dmna g§ñWm§Mr g§»¶m

nmUr dmna g§ñWm§Mr g§»¶m

3 n¶ªV 4(3) 9(7) 13(5) 4 Vo 6 31(27) 97(70) 128(51) 7 Vo 9 29(25) 0(0) 29(11) 9 nojm A{YH$ 33 (29) 0(0) 33(13) CÎma Zmhr 18 (16) 32(23) 50(20) EHy$U 115(100) 138(100) 253(100)

Page 17: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

nmUr dmna g§ñWm ñWmnZ H$aʶm‘mJMr H$maUo/CÔoe {dMmabo AgVm doJdoJù¶m àH$maMr CÎmao Ambr. AZoH$Xm EH$mnojm A{YH$ H$maUo ñWmnZo‘mJo Agë¶mMohr bmoH$m§Zr gm§{JVbo. JQ>MM}‘ܶo AZoH$ eoVH$è¶m§Zr gm§{JVbo H$s nmʶmMo A{YH$ g‘ݶm¶r dmQ>n ìhmdo Am{U ImÌrMo nmUr {‘imdo ømgmR>r ˶m§Zr nmUr dmna g§ñWoMr ñWmnZm Ho$br. 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr ñWmnZ Pmboë¶m AZoH$ g§ñWm§Zr H$m¶ÚmZo ~§YZH$maH$ Pmë¶m‘wio ñWmnZm Ho$ë¶mMo gm§{JVbo. 20 g§ñWm§Zr nmʶmÀ¶m h¸$XmarV Pmbobm ~Xb ho ñWmnZo‘mJMo H$maU gm§{JVbo Agbo Var hm ~Xb gH$mamË‘H$ hmoVm H$s ZH$mamË‘H$ Vo ˶mdê$Z g‘Oy eH$V Zmhr.

H$moï>H$ 6 - nmUr dmna g§ñWoÀ¶m ñWmnZo‘mJMr H$maUo

H$maU nmUr dmna g§ñWm§Mr g§»¶m g‘mZ nmUr dmQ>n 83 nmirà‘mUo d doioda ImÌrMo nmUr 57 H$m¶ÚmZo ~§YZH$maH$ 56 Q>ob H$S>rb bmoH$m§Zm nmUr {‘iUo 50 Im˶mH$Sy>Z X~md 44 ñdñV XamZo nmUr {‘iUo 44 nmʶmÀ¶m h¸$XmarV Pmbobo ~Xb 20 «ï>mMmambm Amim ~gob 9

{dH|${ÐV H$ma^ma 4 BVa 4 CÎma Zmhr 16

H$moï>H$ 7 - nmUr dmna g§ñWm ñWmnZ H$aʶm‘ܶo nwT>mH$ma

ñWmnZo‘ܶo nwT>mH$ma nmUr dmna g§ñWm§Mr g§»¶m

qgMZ ImVo 154 eoVH$ar 77 JmdmVrb amO{H$¶ 춺$s 39 gm‘m{OH$ g§ñWm 2 Jmdm~mhoarb amO{H$¶ 춺$s 1

Page 18: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

nmUr dmna g§ñWm§‘ܶo H$m‘ H$aʶmÀ¶m Am‘À¶m AZw dmdéZ {XgyZ Ambo Amho H$s nmUr dmna g§ñWoÀ¶m ñWmnZo‘ܶo nwT>mH$ma KoUmao AZoH$ KQ>H$ AgVmV. ~hþVoH$doim nwT>mH$ma qgMZ Im˶mH$Sy>Z KoVbm OmVmo na§Vw 2005 À¶m H$m¶ÚmZ§Va Agohr {XgyZ Ambo Amho H$s Á¶m§Zm H$mbì¶mÀ¶m XþéñVrMr H$m‘o {‘idʶmV ag Amho Ago H§$ÌmQ>Xmahr g§ñWm ñWmnZ H$aʶmV nwT>mH$ma KoV AmhoV. Aä¶mgm‘Yë¶m 154 g§ñWm§Zr ñWmnZo‘ܶo qgMZ Im˶mZo nwT>mH$ma KoVë¶mMo gm§{JVbo.

ñdV…Mo H$m¶m©b¶ ghH$mar Am{U 2005 øm XmoÝhr H$m¶Úm§à‘mUo nmUr dmna g§ñWoMo {VÀ¶m H$m¶©joÌmVrb EH$m Jmdm‘ܶo H$m¶m©b¶ AgUo JaOoMo Amho. na§Vw nwT>rb ‘m{hVrdê$Z gܶm Ver n[apñWVr Zgë¶mMo {XgyZ ¶oVo. 253 n¡H$s 77% g§ñWm§H$S>o ñdV…Mo H$m¶m©b¶ Zmhr.

H$moï>H$ 8 - g§ñWobm ñdV…Mo H$m¶m©b¶ Amho H$m CÎma nmUr dmna g§ñWm hmo 34 (13) Zmhr 194 (77) CÎma Zmhr 25 (10) EHy$U 253 (100)

g^mgXm§Mr ‘m{hVr

gd©gmYmaU g^mgX øm ^mJm‘ܶo nmUr dmna g§ñWoMo Am{U ì¶dñWmnZ g{‘VrMo g^mXËd H$go Amho ho nmhʶmMm à¶ËZ Ho$bm Amho. nmUr dmna g§ñWoÀ¶m bm^joÌm‘ܶo O‘rZ AgUmao yYmaH$ Am{U ^moJdQ>mXma hoM ’$º$ nmUr dmna g§ñWoMo g^mgX hmoD$ eH$VmV. ~hþVoH$doim {ó¶m§À¶m ZmdmZo O‘rZ Zgë¶mZo g^mgXm§‘ܶo {ó¶m§Mo à‘mU H$‘r AmT>iVo. ˶mM~amo~a bm^joÌmVrb O{‘ZrÀ¶m ‘mbH$s‘ܶo OmVrda AmYm[aV {df‘Vmhr {XgyZ ¶oVmV. OmVr{Zhm¶ O{‘ZrÀ¶m ‘mbH$s~ÔbMr ‘m{hVr øm Aä¶mgmVyZ KoVbr Zgbr Var {ó¶m§À¶m g^mgXËdm~ÔbMr ‘m{hVr Aä¶mgmVyZ nwT>o Ambr Amho.

Page 19: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 9 - gd©gmYmaU ór g^mgX

g§ñWo‘ܶo ór g^mgXm§Mr Q> o$dmar ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U

0 Vo 10 37 (32) 27 (20) 64 (25) 11 Vo 20 31 (27) 32 (23) 63 (25) 21 Vo 30 4 (3) 23 (17) 27 (11) 31 Vo 40 0 (0) 14 (10) 14 (6) 40 nojm A{YH$ 1 (1) 1 (1) 2 (1) CÎma Zmhr 42 (37) 41 (30) 83 (33) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

darb H$moï>H$mdê$Z ghH$mar Am{U 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr ñWmnZ Pmboë¶m g§ñWm§‘ܶo ‘{hbm g^mgXm§Mo à‘mU {H$Vr Amho ho {XgyZ ¶oVo. 21 Vo 30 Am{U 31 Vo 40 øm XmoZ JQ>m§‘ܶo ghH$mar H$m¶ÚmÀ¶m VwbZoV 2005 À¶m H$m¶ÚmImbrb g§ñWm§Mo à‘mU A{YH$ Amho Ago {XgVo. H$Xm{MV 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr Á¶m àH$mao g^mgXm§Mr Zm|XUr Ho$br OmVo ˶mMm hm n[aUm‘ Agmdm. 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§‘ܶo g^mgXm§Mr ‘VXma ¶mXr ~Zdbr OmVo Am{U ˶m‘ܶo 7/12 CVmè¶mda AgUmar gd© Zmdo g‘m{dï> Ho$br OmVmV. ˶m‘wio H$Xm{MV {ó¶m§Mo à‘mU A{YH$ Agmdo Agm A§XmO Amho. gmonoH$m°‘À¶m AYrÀ¶m Aä¶mgm§‘YyZ ho {XgyZ Ambo Amho H$s qgMZ AgUmè¶m ^mJm§‘ܶo H$‘mb O‘rZ YmaUm H$m¶Úmbm n¶m©¶ åhUyZ Hw$Qw>§~mVrb {ó¶m§À¶m Zmdmda O‘rZ Ho$br OmVo. gd©gmYmaU g^mgXm§‘ܶo {ó¶m§Mo à‘mU A{YH$ AgUmè¶m øm gd© g§ñWm ‘moR>çm àH$ënm§daÀ¶m AgyZ ~hþVoH$ gd© g§ñWm øm Ah‘XZJa {OëømVrb ‘wim àH$ënmdarb AmhoV. øm‘mJMr H$maUo VnerbmV Aä¶mg H$ê$Z A{YH$ ñnï> hmoVrb, na§Vw gmonoH$m°‘Zo AmYr Ho$boë¶m Aä¶mgm§‘YyZ ho g‘moa Ambo H$s øm ^mJmV eoVH$è¶m§H$S>o ‘moR>çm O{‘Zr Agë¶mZo H$‘mb O‘rZ H$m¶Úm§VJ©V O‘rZ OmD$ Z¶o ømgmR>r {ó¶m§À¶m Zmdmda O‘rZ H$aʶmMo à‘mU øm ^mJmV ‘moR>o Amho.

ì¶dñWmnZ g{‘VrMo g^mgX nmUr dmna g§ñWoMo g^mgXËd O{‘ZrÀ¶m ‘mbH$sda Adb§~yZ AgVo Var nU ì¶dñWmnZ g{‘VrMo g^mgXËd ~hþVoH$ doim JmdmVrb amO{H$¶ n[apñWVrda Adb§~yZ AgVo. ghH$mar H$m¶Úmà‘mUo {ó¶m§Zm ì¶dñWmnZ g{‘Vr‘ܶo AmajU ZìhVo. AmVm 2005 À¶m H$m¶Úmà‘mUo ì¶dñWmnZ g{‘Vrda {H$‘mZ 3 ‘{hbm§Zm KoUo g§ñWm§gmR>r ~§YZH$maH$ Amho. øm 3 n¡H$s hoS>, {‘S>b Am{U

Page 20: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

Q>ob Aem à˶oH$ ^mJmVyZ EH$ ‘{hbm à{V{ZYr Agob. VgoM EH$m ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m 6 dfmªÀ¶m H$m¶©H$mimn¡H$s 2 dfmªMm H$mi ‘{hbm AܶjmgmR>r am{Id R>odbm OmB©b. nU ‘{hbm§gmR>r AgUmè¶m AmajUmV OmVrgmR>r AmajU Zgë¶mZo Cƒ OmVrVrb qH$dm JmdmVrb à^mdr OmVrVrb ‘{hbm ~hþVoH$ doim ì¶dñWmnZ g{‘Vr gXñ¶ åhUyZ {ZdS>ë¶m OmVmV.

H$moï>H$ 10 - ì¶dñWmnZ g{‘Vrdarb {ó¶m§Mr g§»¶m

ì¶dñWmnZ g{‘Vrdarb ór gXñ¶m§Mr g§»¶m

ghH$mar H$m¶Xm

2005 Mm H$m¶Xm

EHy$U

0 27 (23) 3 (2) 30 (12) 1 40 (35) 13 (9) 53 (21) 2 19 (17) 19 (14) 38 (15) 3 4 (3) 84 (61) 88 (35) 3 nojm A{YH$ 3 (3) 8 (6) 11 (4) CÎma Zmhr 22 (19) 11 (8) 33 (13) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) darb H$moï>H$mdê$Z {XgyZ ¶oVo H$s 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§‘ܶo {ó¶m§gmR>r AgUmè¶m AmajUm‘wio ì¶dñWmnZ g{‘Vrda 3 {ó¶m AgUmè¶m g§ñWm§Mo à‘mU A{YH$ Amho. ˶mM~amo~a nwT>rb H$moï>H$ nm{hë¶mg bjmV ¶oB©b H$s g^mgX Agʶm~ÔbMr ‘m{hVr 2005 À¶m H$m¶ÚmImbrb g§ñWm§‘ܶo ghH$mar g§ñWm§nojm A{YH$ Amho. ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m ‘{hbm g^mgXm§Zm ˶m g^mgX Agë¶mMo ‘m{hVr Amho H$m øm àíZmbm ghH$mar ImbÀ¶m 40% Va 2005 ImbÀ¶m 80% g§ñWm§Zr hmo¶ Ago CÎma {Xbo.

H$moï>H$ 11 - ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m {ó¶m§Zm g^mgXËdm~Ôb ‘m{hVr Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm

2005 Mm H$m¶Xm

EHy$U

hmo 46 (40) 111 (80) 157 (62) Zmhr 24 (21) 13 (9) 37 (15) CÎma Zmhr 45 (39) 14 (10) 59 (23) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

qgMZmÀ¶m g§~§YmV OmVrMm {dMma H$aV AgVmZm bm^joÌmVrb yYmaH$, JmdmVrb EHy$U doJdoJù¶m OmVrÀ¶m bmoH$m§Mr g§»¶m B˶mXrMr ‘m{hVr KoUo Amdí¶H$ Amho. øm Aä¶mgm‘ܶo ì¶dñWmnZ g{‘Vrdarb g^mgXm§À¶m OmVr~ÔbMr ‘m{hVr Amåhr KoVbr. {ZU©¶ à{H«$¶o‘ܶo gh^mJ Amho AWdm Zmhr ømda n[aUm‘ H$aUmam OmV hm EH$ ‘hÎdmMm KQ>H$ Amho. AZwgy{MV OmVr, AZwgy{MV O‘mVr, {deof ‘mJmg dJ©, ^Q>³¶m-{d‘wº$ O‘mVr ømgma»¶m JQ>m§H$S>o bm^joÌmV O‘rZ AgʶmMo à‘mU H$‘r Agë¶mZo VoM

Page 21: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m g^mgXËdmV {XgyZ ¶oVo. AZwgy{MV OmVr, AZwgy{MV O‘mVr, {deof ‘mJmg dJ©, ^Q>³¶m-{d‘wº$ O‘mVr øm JQ>m§Mo à{V{ZYrËd H$‘r AgUmè¶m g§ñWm A{YH$ Agë¶mMo {XgVo. AmYr åh§Q>ë¶mà‘mUo ømÀ¶m ~amo~arZo ˶m g§ñWm§À¶m bm^joÌm‘ܶo H$moU˶m OmVrMo g^mgX A{YH$ AmhoV ho nm{hë¶mg ømda AmUIr àH$me nSy> eHo$b. Aem àH$maMr ‘m{hVr KoʶmMo H$m‘ gmonoH$m°‘Zo AmYrÀ¶m Aä¶mgm‘ܶo Ho$bo hmoVo. ˶m‘YyZhr {XgyZ Ambo hmoVo H$s H$mbì¶mÀ¶m bm^joÌm‘ܶo AZwgy{MV OmVr, AZwgy{MV O‘mVr§À¶m g^mgXm§Mo à‘mU H$‘r AgVo Am{U ˶m‘wio {ZU©¶ à{H«$¶oVrb ˶m§À¶m gh^mJmda n[aUm‘ hmoVmo. Á¶m 52 g§ñWm§‘ܶo ì¶dñWmnZ g{‘Vrda Iwë¶m dJm©Vrb gXñ¶ ZmhrV, ˶m g§ñWm§À¶m joÌm‘ܶo BVa ‘mJmgdJu¶ qH$dm ^Q>³¶m-{d‘wº$ O‘mVrÀ¶m g^mgXm§Mo H$Xm{MV dM©ñd Agë¶mZo ì¶dñWmnZ g{‘Vr‘ܶo ˶m§Mo à{V{ZYrËd {XgyZ ¶oV Amho.

H$moï>H$ 12 - OmVrà‘mUo ì¶dñWmnZ g{‘VrMo gXñ¶Ëd

ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m gXñ¶m§Mr Q> o$dmar

Iwbm dJ©

BVa ‘mJmg dJu¶

AZwgy{MV OmVr

AZwgy{MV O‘mVr

{d‘wº$ O‘mVr

^Q>³¶m O‘mVr

{deof ‘mJmg dJ© ‘wpñb‘ O¡Z

0 52 49 97 138 153 105 155 149 156 1 Vo 25 19 31 59 15 3 37 1 7 1 26 Vo 50 17 14 1 1 1 9 1 1 0 51 Vo 75 19 24 0 2 0 3 0 0 0 76 Vo 99 27 22 0 0 0 1 0 0 0 100 23 17 0 1 0 2 0 0 0 CÎma Zmhr 96 96 96 96 96 96 96 96 96 EHy$U 253 253 253 253 253 253 253 253 253

ì¶dñWmnZ g{‘VrMr {ZdS>

nwT>rb H$moï>H$m§dê$Z ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m gXñ¶m§Mr {ZdS> H$er Pmbr ho {XgyZ ¶oVo. EHy$U 70% nmUr dmna g§ñWm§Zr ˶m§Mr {ZdS>UyH$ Pmbr Agë¶mMo gm§{JVbo.

Page 22: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 13 - ì¶dñWmnZ g{‘VrMr {ZdS>UyH$ Pmbr Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm

2005 Mm H$m¶Xm

EHy$U

hmo 53 (46) 124 (90) 177 (70) Zmhr 42 (37) 9 (7) 51 (20) CÎma Zmhr 20 (20) 5 (4) 25 (10) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) Á¶m g§ñWm§‘ܶo {ZdS>UyH$ Pmbr Amho ˶m g§ñWm§n¡H$s 93% g§ñWm§Zr ˶m§Mr {ZdS>UyH$ {~Z{damoY Pmë¶mMo gm§{JVbo. ’$º$ 2 g§ñWm§‘ܶo à˶jmV ‘VXmZ H$ê$Z g^mgXm§Mr {ZdS> Ho$br Jobr. ghH$mar Am{U 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m XmoÝhr g§ñWm§‘ܶo ømM àH$mao {ZdS>UyH$m KoʶmH$S>o H$b Agbobm {XgVmo. 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§‘ܶo VwbZoZo ho à‘mU WmoS>o A{YH$ Amho H$maU øm H$m¶Úmà‘mUo n{hbr {ZdS>UyH$ {~Z{damoY Pmë¶mg g§ñWobm emgZmH$Sy>Z 15 Vo 20 hOma ê$n¶m§Mr a¸$‘ {‘iʶmMr VaVwX Amho.

H$moï>H$ 14 - {ZdS>UyH$ H$em àH$mao Pmbr

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U {~Z{damoY 46 (87) 119 (96) 165 (93) hmV XmIdyZ ‘VXmZ 3 (6) 0 (0) 3 (2) ‘VXmZ 1 (2) 1 (1) 2 (1) CÎma Zmhr 3 (6) 4 (3) 7 (4) EHy$U 53 (100) 124 (100) 177 (100) ¶oWo Á¶m g§ñWm§‘ܶo {ZdS>UyH$ Pmbr Amho ’$º$ ˶mM 177 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m Á¶m g§ñWm§‘ܶo {~Z{damoY {ZdS>UyH$ Pmbr ˶m§Zm ˶mgmR>rMm {ZYr {‘imbm AWdm Zmhr ho {dMmabo AgVm 56% g§ñWm§Zr {‘imbm Agë¶mMo gm§{JVbo.

H$moï>H$ 15 - n{hë¶m {~Z{damoY {ZdS>UyH$sgmR>rMm {ZYr {‘imbm H$m?

CÎma nmUr dmna g§ñWm hmo 67 (56) Zmhr 43 (36) CÎma Zmhr 9 (8) EHy$U 119 (100) ¶oWo 2005 ImbÀ¶m Á¶m g§ñWm§‘ܶo {~Z{damoY {ZdS>UyH$ Pmbr Amho ’$º$ ˶mM 119 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV

Page 23: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

{ZdS>r~Ôb nmUr dmna g§ñWoÀ¶m nXm{YH$mè¶m§Zr {Xbobr ‘m{hVr AmnU ømAmYr nm{hbr. AmVm ømM~Ôb BVa g^mgXm§Zr H$m¶ à{V{H«$¶m {Xë¶m Vo nmhÿ. ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m {ZdS>rMr à{H«$¶m EH$ Va ‘VXmZmZo hmoD$ eH$Vo qH$dm {~Z{damoY {ZdS>UyH$sÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ. na§Vw AZoH$Xm gXñ¶m§Mr Zmdo JmdmVrb nwT>mar/à^mdr 춺$s/Im˶mMo A{YH$mar øm§À¶m‘m’©$Vhr gwMdbr OmVmV. g^mgXm§Zm øm~Ôb {dMmabo AgVm 13% g§ñWm§‘ܶo bmoH$m§Zr {ZdS>UyH$m Pmë¶mMo Va 28% g§ñWm§‘ܶo {~Z{damoY {ZdS>UyH$ Pmë¶mMo gm§{JVbo. BVa {R>H$mUr JmdrVrb amOH$s¶ 춺$s qH$dm emgH$s¶ A{YH$mar øm§Zr gXñ¶m§Mr Zmdo gwMdë¶mMo bmoH$m§Zr gm§{JVbo.

H$moï>H$ 16 - nmUr dmna g§ñWoMo gXñ¶ H$go {ZdS>bo

CÎma ghH$mar H$m¶Xm

2005 Mm H$m¶Xm

EHy$U

{ZdS>UyH$ 5 (4) 27 (20) 32 (13) {~Z{damoY 25 (22) 45 (33) 70 (28) qgMZ Im˶mMo A{YH$mar 5 (4) 31 (22) 36 (14) JmdmVrb nwT>mar 23 (20) 10 (7) 33 (13) JmdmVrb nwT>mar Am{U qgMZ Im˶mMo A{YH$mar øm§Zr EH$ÌnUo 28 (24) 21 (15) 49 (19) CÎma Zmhr 29 (25) 4 (3) 33 (13) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) ~hþVoH$ doim gXñ¶m§Zm ˶m§Mr {ZdS> Pmë¶mMo H$idʶmV Ambo hmoVo. ˶m‘ܶo ~¡R>H$s‘ܶo gm§{JVbo ømÀ¶m~amo~aM Vm|S>r gm§{JVbo qH$dm nÌ/Zmo{Q>g nmR>dyZ H$idbo B CÎmaohr bmoH$m§Zr {Xbr.

H$moï>H$ 17 - gXñ¶m§Zm Vo gXñ¶ Pmë¶mMr ‘m{hVr H$er H$idʶmV Ambr

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U ~¡R>H$s‘ܶo 33 (29) 51 (37) 84 (33) Vm|S>r 14 (12) 21 (15) 35 (14) nÌ/Zmo{Q>g/à‘mUnÌ nmR>dyZ 8 (7) 26 (19) 34 (13) ’$moZ Ûmao 0 (0) 3 (2) 3 (1) emgZmÀ¶m A{YH$mè¶m§Zr H$idbo 0 (0) 2 (1) 2 (1) H$idʶmV Ambo Zmhr 6 (5) 3 (2) 9(4) CÎma Zmhr 54 (47) 32 (23) 86 (34) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

Page 24: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

ì¶dñWmnZmMo hñVm§VaU

nmUr dmna g§ñWoÀ¶m H$ma^mamVrb ì¶dñWmnZmMo hñVm§VaU hr gdm©V ‘hÎdmMr à{H«$¶m Amho. EH$Xm emgZmZo ì¶dñWmnZmMo hñVm§VaU g§ñWoH$S>o Ho$ë¶mZ§VaM g§ñWm nmʶmMr ‘mJUr KoUo, doimnÌH$ AmIyZ nwadR>m H$aUo Am{U nmUrnÅ>rMr dgwbr H$aUo øm Jmoï>r H$ê$ eH$Vo. VgoM {hemo~ R>odUo, Am°{S>Q> H$aUo hr H$m¶}hr hñVm§VaUmZ§VaM g§ñWoH$S>o ¶oVmV.

H$ama

hñVm§VaUmÀ¶m à{H«$¶oVrb gJù¶mV ‘hÎdmMr nm¶ar åhUOo g§ñWm Am{U emgZ øm§À¶m‘ܶo hmoUmam H$ama. øm H$amam‘ܶo g§ñWoMm nmʶmMm H$moQ>m R>adbm OmVmo. ghH$mar H$m¶ÚmImbr V¶ma Ho$boë¶m Cn{dYtà‘mUo nmUr dmna g§ñWoMr Zm|XUr Pmë¶mZ§Va emgZ Am{U g§ñWm øm§À¶m‘ܶo EH$ H$ama ìhm¶bm hdm. øm H$amam‘ܶo g§¶wº$ nmhUr, g^mgXm§Mo h¸$, nmUrnÅ>rMr dgwbr, nmʶmMo h¸$, emgH$s¶ A{YH$mè¶m§Mo h¸$ B˶mXr g§~§YrMr H$b‘o AgVrb. 2005 À¶m H$m¶Úmà‘mUo nmUr dmna g§ñWm Am{U emgZ qH$dm darb nmVirdarb g§ñWm øm§À¶m‘ܶo g§ñWm ñWmnZ Pmë¶mnmgyZ 3 ‘{hݶmÀ¶m AmV H$ama ìhm¶bm nm{hOo. H$amam‘ܶo nmʶmÀ¶m dmnamMo h¸$, nmʶmMo Xa, g§ñWoMo Am{U g^mgXm§Mo h¸$, H$mbì¶mMr XþéñVr, dmX{ddmXm§Mo {ZdmaU, X§S>, Vm§{ÌH$ ‘mJ©Xe©Z Am{U à{ejU B˶mXr Jmoï>tMm g‘mdoe Agob. g§ñWm Am{U emgZ øm‘ܶo Pmboë¶m H$amam~Ôb g‘moa Amboë¶m ‘m{hVrdê$Z {XgyZ ¶oVo H$s EHy$U g§ñWm§n¡H$s 57% g§ñWm§‘ܶo AmÎmmn¶ªV H$ama Pmbobo ZmhrV. 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§‘ܶo ho à‘mU A{YH$ Amho (75%). 2005 À¶m H$m¶Úmà‘mUo g§ñWm ñWmnZ Pmë¶mZ§Va 3 ‘{hݶmÀ¶m AmV H$ama hmoUo Ano{jV Amho. Aä¶mgmV Agboë¶m 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§n¡H$s 1 g§ñWm dJiVm BVa gd© g§ñWm 2010 n¶ªV Zm|XUr Pmboë¶m hmo˶m. na§Vw ˶mn¡H$s 75% g§ñWm§‘ܶo H$ama ‘mÌ Pmbobo ZmhrV.

H$moï>H$ 18 - nmUr dmna g§ñWm Am{U emgZ øm§À¶mV H$ama Pmbm Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm

2005 Mm H$m¶Xm

EHy$U

hmo 49 (43) 23 (17) 72 (28) Zmhr 41 (36) 103 (75) 144 (57) CÎma Zmhr 25 (22) 12 (9) 37 (15) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

Page 25: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

g§¶wº$ nmhUr ghH$mar H$m¶ÚmImbr V¶ma Ho$boë¶m Cn{dYtà‘mUo H$ama Pmë¶mZ§Va Am{U amoQ>oeZ gwê$ hmoʶmnydu H$mbì¶mMr g§¶wº$ nmhUr H$ê$Z Amdí¶H$ Vr XþéñVrMr H$m‘o Ho$br OmVrb. nyU©nUo H$m¶©aV Aer; åhUOoM OoWo doJdoJù¶m Q>ß߶m§darb nmʶmMm àdmh hm {Z¶moOrV j‘Voà‘mUo Agob Aer, H$mbdm ì¶dñWm g§ñWoH$S>o gwnwV© H$aUo hr emgZmMr O~m~Xmar Amho. ‘mÌ EH$Xm hñVm§VaU Pmë¶mZ§Va H$mbì¶mMr XoI^mb XþéñVr åhUOoM PmS>o-PwS>no Am{U Jmi H$mT>Uo, JoQ>, ‘moO‘mn CnH$aU B˶mXrMr ‘moS>VmoS> Pmë¶mg XþéñVr H$aUo hr g§ñWoMr O~m~Xmar Agob. 2005 À¶m H$m¶Úmà‘mUo H$ama Pmë¶mZ§Va 3 ‘{hݶmÀ¶m AmV Obg§nXm {d^mJmMo g§~§{YV H$m¶©H$mar A{^¶§Vm/˶m§Mo à{V{ZYr A{YH$mar Am{U g§ñWoMo à{VZrYr øm§Zr {‘iyZ g§¶wº$ nmhUr H$am¶bm hdr. øm nmhUr‘ܶo Amdí¶H$ AgUmar H$m‘o R>adbr OmVrb. H$m¶Úmà‘mUo øm H$m‘m§Mr Amdí¶H$VoZwgma àmYmݶ 1 Am{U àmYmݶ 2 Aem XmoZ ¶mÚm§‘ܶo {d^mJUr Ho$br OmB©b. n{hë¶m ¶mXr‘ܶo nmʶmMm eodQ>n¶ªV gwairV nwadR>m Am{U ‘moO‘mn hmoʶmgmR>r Amdí¶H$ AgUmar H$m‘o Ogo H$s AmCQ>boQ>, JoQ>, ‘moO‘mn CnH$aU B H$m‘m§Mm g‘mdoe Agob. Xþgè¶m ¶mXr‘ܶo n{hë¶m ¶mXrVrb H$m‘o Pmë¶mZ§Va Ho$br Var MmbVrb Aem H$m‘m§Mm (CXm. Mmardarb nyb) g‘mdoe Agob. g§¶wº$ nmhUr‘Yrb {ZîH$fmªMm Ahdmb {b{hbm OmB©b Am{U XmoÝhr nj ˶mda gøm H$aVrb. nmhUrZ§Va 1 dfm©À¶m AmV n{hë¶m ¶mXrVrb H$m‘o nyU© Ho$br OmVrb. ˶mZ§Va ì¶dñWoMr MmMUr KoD$Z g§ñWoMo ì¶dñWmnZmMo hñVm§VaU g§ñWoH$S>o Ho$bo OmB©b. Aem àH$mao g§¶wº$ nmhUr hñVm§VaUmÀ¶m à{H«$¶oVrb ‘hÎdmMm Q>ßnm Amho. Am‘À¶m Aä¶mgmVyZ {XgyZ Ambo H$s 45%g§ñWm§‘ܶo g§¶wº$ nmhUr Pmbobr Zmhr. 2005 À¶m H$m¶Úmà‘mUo g§ñWoMr ñWmnZm Pmë¶mnmgyZ 6 ‘{hݶmÀ¶m AmV g§¶wº$ nmhUr hmoUo Ano{jV Amho na§Vw 54% g§ñWm§‘ܶo Vgo Pmbobo AmT>iV Zmhr.

H$moï>H$ 19 - g§¶wº$ nmhUr Pmbr Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 50 (43) 49 (36) 99 (39) Zmhr 39 (34) 75 (54) 114 (45) CÎma Zmhr 26 (23) 14 (10) 40 (16) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) g§¶wº$ nmhUr~Ôb JQ>MM}V g^mgXm§Zm {dMmabm AgVm gmYmaU H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVrà‘mUoM ‘m{hVr {‘bmbr. ’$º$ 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§‘ܶo nmhUr Pmbr Amho Ago gm§JUmè¶m g§ñWm§Mo à‘mU WmoS>o A{YH$ Amho.

Page 26: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 20 - g§¶wº$ nmhUr Pmbr Amho H$m? (JQ>MMm©)

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 51 (44) 66 (48) 117 (46) Zmhr 46 (40) 68 (49) 114 (45) CÎma Zmhr 18 (16) 4 (3) 22 (9) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

˶mMà‘mUo JQ>MM}‘ܶo g§¶wº$ nmhUr H$Yr Pmbr hmoVr Ago {dMmabo AgVm 22% g§ñWm§‘ܶo g^mgXm§Zr hñVm§VaUmZ§Va nmhUr Pmë¶mMo gm§{JVbo. g§ñWobm hñVm§VaUmZ§Va Mm§Jbm H$ma^ma MmbdVm ¶mdm ømgmR>r g§¶wº$ nmhUr ˶mAmYr hmoUo Amdí¶H$ Amho. ˶mÑï>rZo 22% g§ñWm§‘ܶo Vgo Pmbo Zmhr ho ‘hÎdmMo Amho. 2005 À¶m H$m¶Úm‘ܶo Ago ñnï> Ho$bobo Amho H$s g§¶wº$ nmhUr hr hñVm§VaUmÀ¶m nyduM ìhm¶bm hdr. na§Vw Ago Agbo Var 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr Zm|XUr Pmboë¶m g§ñWm§n¡H$s 27% g§ñWm§Zr nmhUr hñVm§VaUmZ§Va Pmë¶mMo gm§{JVbo.

H$moï>H$ 21 - g§¶wº$ nmhUr H$Yr Pmbr (JQ>MMm©)

CÎma ghH$mar H$m¶Xm

2005 Mm H$m¶Xm EHy$U

hñVm§VaUmÀ¶m AmYr 39 (76) 44 (67) 83 (71) hñVm§VaUmZ§Va 8 (16) 18 (27) 26 (22) CÎma Zmhr 4 (8) 4 (6) 8 (7) EHy$U 51 (100) 66(100) 117 (100) ¶oWo Á¶m g§ñWm§‘ܶo hñVm§VaU Pmbo Amho Ago gm§{JVbo ’$º$ ˶mM 117 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV. øm nmhUr‘ܶo Amdí¶H$ ˶m XþéñVrÀ¶m H$m‘mÀ¶m ¶mÚm Ho$ë¶m H$m Ago {dMmabo AgVm nwT>rb à{V{H«$¶m Amë¶m.

H$moï>H$ 22 - g§¶wº$ nmhUrÀ¶m doiog H$am¶À¶m H$m‘m§Mr ¶mXr Ho$br H$m? (JQ>MMm©)

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 30 (59) 37 (56) 67 (57) Zmhr 13 (25) 26 (39) 39 (33) CÎma Zmhr 8 (16) 3 (5) 11 (9) EHy$U 51 (100) 66 (100) 117 (100) ¶oWo Á¶m g§ñWm§‘ܶo hñVm§VaU Pmbo Amho Ago gm§{JVbo ’$º$ ˶mM 117 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV.

Page 27: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

hñVm§VaU g§¶wº$ nmhUr‘ܶo R>adbobr H$m‘o nyU© Pmë¶mZ§Va nmʶmMo ì¶dñWmnZ g§ñWoH$S>o hñVm§V[aV Ho$bo OmVo. Aä¶mgmVrb EHy$U g§ñWm§n¡H$s 38% g§ñWm§Mo AOyZ hñVm§VaU Pmbobo Zmhr. ho à‘mU 2005 À¶m H$m¶ÚmImbrb g§ñWm§‘ܶo (70%) ghH$mar H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§nojm (37%) A{YH$ Amho. ømMo H$maU 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm VwbZoZo ZOrH$À¶m H$mimV ñWmnZ Pmboë¶m AmhoV Am{U ˶m‘wio ˶m{R>H$mUr XþéñVrMr H$m‘o AOyZ ~mH$s AmhoV. ‘hmamï> ObgwYma àH$ënmMr ‘wXV ‘mM© 2012 ‘ܶo g§nbobr Amho. na§Vw AOyZhr nmUr dmna g§ñWm§‘ܶo ~[aMer H$m‘o nyU© Pmbobr ZmhrV Am{U g§ñWm§Mo ì¶dñWmnZ gwa{iV Mmby Pmbobo Zmhr Ago {XgyZ ¶oV Amho.

H$moï>H$ 23 - nmUr dmna g§ñWoMo hñVm§VaU Pmbo Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 58 (50) 38 (28) 96 (38) Zmhr 42 (37) 97 (70) 139 (55) CÎma Zmhr 15 (13) 3 (2) 18 (7) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253(100)

{H$Vr g§ñWm§Zr H$ama, g§¶wº$ nmhUr Am{U hñVm§VaU øm VrZ à{H«$¶m nyU© Ho$ë¶m AmhoV ho nmhUo ‘hÎdmMo Amho. Á¶m 96 g§ñWm§‘ܶo hñVm§VaU Pmbobo hmoVo ˶mn¡H$s 66% g§ñWm§Zr ˶m§Mm H$ama Pmbm Agë¶mMo gm§{JVbo. nwT>rb V³Ë¶mdê$Z {XgyZ ¶oB©b H$s Á¶m§Mo hñVm§VaU Pmbobo AgyZhr H$ama Pmbobm Zmhr Aem ghH$mar H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm 7% AmhoV. nU hoM à‘mU 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr 47% EdT>o OmñV Amho.

Page 28: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

Vº$m 3 - hñVm§VaU Pmboë¶m g§ñWm§‘ܶo (96/253) H$ama Pmbm Amho H$m?

hñVm§VaU Pmboë¶m g§ñWm§n¡H$s Á¶m§Mm H$ama Pmbm Amho ˶m g§ñWm§Zm ˶m§À¶mH$S>o H$amamMr àV Amho H$m ho {dMmabo AgVm 15 g§ñWm§Zr ˶m§À¶mH$S>o àV Zgë¶mMo gm§{JVbo.

H$moï>H$ 24 - H$amamMr àV Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 24 (52) 8 (44) 32(50)

Zmhr 8 (17) 7 (39) 15 (23)

CÎma Zmhr 14 (30) 3 (17) 17 (27)

EHy$U 46 (100) 18 (100) 64 (100)

¶oWo Á¶m g§ñWm§‘ܶo hñVm§VaU Pmbo Amho Am{U H$ama Pmbm Amho gm§{JVbo ’$º$ ˶mM 64 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV.

nwT>rb V³Ë¶mdê$Z Á¶m§Mo hñVm§VaU nyU© Pmbo Amho, ˶m‘ܶo g§¶wº$ nmhUr Pmbr Amho H$m Zmhr ho XmIdbo Amho. Á¶m§Mo hñVm§VaU Pmbo Amho Aem ghH$mar H$m¶ÚmImbÀ¶m 14% Va 2005 À¶m H$m¶ÚmImbÀ¶m 16% g§ñWm§‘ܶo g§¶wº$ nmhUr PmbobrM Zmhr.

Page 29: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

Vº$m 4 - hñVm§VaU Pmboë¶m g§ñWm§‘ܶo (96/253) g§¶wº$ nmhUr Pmbr Amho H$m?

AmÎmmn¶ªV AmnU nm{hboë¶m øm ‘m{hVrdê$Z hoM {XgyZ ¶oVo H$s hñVm§VaUmÀ¶m AmYr H$ama Am{U g§¶wº$ nmhUr H$aUo Ano{jV AgVmZmhr AZoH$ {R>H$mUr Vgo hmoV Zmhr. øm ‘wÚmMm J§{^anUo {dMma hmoUo Amdí¶H$ Amho. KZ‘mnZ nÕVrZo nmUrnwadR>m KZ‘mnZ nÕVrZo nmUrnwadR>m Am{U ˶mà‘mUo Xam§Mr AmH$maUr ømMr gwê$dmV gd©àW‘ ‘hmamï>mV Pmbr. KZ‘mnZ nÕVrZo nmUrnwadR>m H$am¶Mm Agob Va ˶mgmR>r ‘m¶Za À¶m gwédmVrbm ¶mo½¶ pñWVrVbo ‘moO‘mn CnH$aU AgUo JaOoMo Amho. Am‘À¶m Aä¶mgm‘ܶo g^mgXm§er Ho$boë¶m JQ>MM}‘ܶo 48% g§ñWm§‘Yë¶m g^mgXm§Zr gm§{JVbo H$s ˶m§À¶m g§ñWobm ‘moO‘mn CnH$aU Zmhr.

H$moï>H$ 25 - ‘moO‘mn CnH$aU Amho H$m? (JQ>MMm©)

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 26 (23) 61 (44) 87 (34) Zmhr 55 (48) 67 (49) 122 (48) CÎma Zmhr 34 (30) 10 (7) 44 (17) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

Á¶m 87 g§ñWm§Zr ‘moO‘mn CnH$aU Agë¶mMo gm§{JVbo ˶mn¡H$s 28 g§ñWm§Zr Vo H$m‘ H$aV Zgë¶mMo gm§{JVbo.

Page 30: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 26 - ‘moO‘mn CnH$aU H$m‘ H$aVo H$m? (JQ>MMm©) CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 18 (69) 36 (59) 54 (62) Zmhr 8 (31) 20 (33) 28 (32) CÎma Zmhr 0 (0) 5 (8) 5 (6) EHy$U 26 (100) 61 (100) 87 (100) ¶oWo Á¶m g§ñWm§‘ܶo ‘moO‘mn CnH$aU Amho Ago gm§{JVbo ’$º$ ˶mM 87 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV. ‘moO‘mn CnH$aU H$m‘ H$aV Zgë¶mg Ver VH«$ma Ho$br Amho H$m Ago {dMmabo AgVm EHy$U 12 g§ñWm§Zr Ho$br Agë¶mMo Va 12 g§ñWm§Zr Ho$br Zgë¶mMo gm§{JVbo.

H$moï>H$ 27 - ‘moO‘mn CnH$aU H$m‘ H$aV Zgë¶mg Ver VH«$ma Ho$br Amho H$m

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 1 (13) 11 (55) 12 (43) Zmhr 7 (88) 5 (25) 12 (43) CÎma Zmhr 0 (0) 4 (20) 4 (14) EHy$U 8 (100) 20 (100) 28 (100) ¶oWo Á¶m g§ñWm§‘ܶo ‘moO‘mn CnH$aU H$m‘ H$aV Zmhr Ago gm§{JVbo ’$º$ ˶mM 28 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV.

à˶j H$mbdm ’o$ar H$ê$Z KoVboë¶m ‘m{hVrdê$Zhr ‘moO‘mn CnH$aUm~m~V gmYmaU AemM àH$maMr ‘m{hVr g‘moa Ambr.

H$moï>H$ 28 - ‘moO‘mn CnH$aU Amho H$m? (H$mbdm ’o$ar)

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 34 (30) 63 (46) 97 (38) Zmhr 58 (50) 69 (50) 127 (50) CÎma Zmhr 23 (20) 6 (4) 29 (11) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

EH$Xm g§ñWoMo hñVm§VaU Pmë¶mZ§Va g§ñWoZo KoVboë¶m nmʶmMo ‘moO‘mn g§ñWoZo Im˶mÀ¶m ~amo~a {‘iyZ R>odUo Ano{jV Amho. Aä¶mgmVrb 49% g§ñWm§‘ܶo nmʶmMo ‘moO‘mn Im˶ma’}$M Ho$bo OmV Agë¶mMo AmT>ibo. AOyZ 38% g§ñWm§‘ܶo hñVm§VaU Pmbobo Zmhr. ˶mdê$Z EdT>çm ‘moR>çm à‘mUmV øm‘ܶo emgZmMm gh^mJ Agʶm‘mJMo H$maU ñnï> hmoVo.

Page 31: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 29 - ‘moO‘mn H$moU H$aVo?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U qgMZ Im˶mMo H$‘©Mmar 8 (31) 35 (57) 43 (49) nmUr dmna g§ñWm 2 (8) 3 (5) 5 (6) g§¶wº$nUo 13 (50) 10 (16) 23 (26) qgMZ Im˶mMo H$‘©Mmar nU H$YrH$Yr g§¶wº$ VnmgUr 1 (4) 4 (7) 5 (6) CÎma Zmhr 2 (8) 9 (15) 11 (13) EHy$U 26 (100) 61 (100) 87 (100) ¶oWo Á¶m g§ñWm§‘ܶo ‘moO‘mn CnH$aU Amho Ago gm§{JVbo ’$º$ ˶mM 87 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV.

nmUrnÅ>r Obg§nXm {d^mJmH$Sy>Z nmUr dmna g§ñWobm KZ‘mnZ nÕVrZo nmUrnwadR>m Ho$bm OmVmo. nU AZoH$ {R>H$mUr ‘moO‘mn CnH$aUo H$m‘ H$aV Zgë¶mZo {H$Vr nwadR>m Ho$bm Am{U ˶mà‘mUmV nÅ>r ømMo J{UV T>mo~i‘mZmZo Ho$bo OmVo. nmUr dmna g§ñWoÀ¶m A§VJ©V ~hþVoH$ g§ñWm g^mgXm§H$Sy>Z {nH$-joÌ VÎdmda nmUrnÅ>rMr AmH$maUr H$aVmV. Aä¶mgmVë¶m ~hþVoH$ g§ñWm§‘ܶo nXm{YH$mar nmUrnÅ>r~ÔbMr ‘m{hVr XoD$ eH$bo ZmhrV. EH$Va ˶mg§~§YrMo aoH$m°S>© ZìhVo qH$dm ì¶dpñWV Zm|Xr R>odboë¶m Zìh˶m. g§ñWoÀ¶m A§VJ©V H$moU˶m {ZH$fmZo nmUrnÅ>r R>adbr OmVo ømda ~hþVoH$ g§ñWm§Zr {nH$-joÌ Ago gm§{JVbo. ’$º$ 2 g§ñWm Vmgmà‘mUo nmUrnÅ>rMr AmH$maUr H$aV hmo˶m.

H$moï>H$ 30 - A§VJ©V nmUrnÅ>rÀ¶m AmH$maUrMo {ZH$f

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U {nH$-joÌ 73 (63) 105 (76) 178 (70) Vmg 1 (1) 1 (1) 2 (1) CÎma Zmhr 41 (36) 32 (23) 73 (29) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

g§ñWo‘Yrb AZoH$ g^mgXm§Mr WH$~mH$s Agë¶mMo bjmV Ambo. WH$~mH$s {‘idʶmgmR>r H$m¶ H$aVm Ago {dMmabo AgVm ˶m§À¶mer g§dmX gmYyZ qH$dm X§S> dgwb H$ê$Z Vr naV {‘idʶmH$S>o A{YH$ g§ñWm§Zm H$b {XgVmo. ’$º$ 6% g§ñWm Aem n[apñWVrV Aem g^mgXm§Zm nmUr Z XoʶmMm {ZU©¶ KoVmV. H$mhr g§ñWm gmIaH$maImݶm§H$Sy>Z g^mgXm§À¶m nmUrnÅ>rMr dgwbr H$ê$Z KoVmV. ømg§~§Yr 46% g§ñWm§H$Sy>Z ‘m{hVr CnbãY hmoD$ eH$br Zmhr.

Page 32: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 31 - WH$~mH$s dgwb H$aʶmMr nÕV

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U g^mgXm§~amo~a g§dmX gmYyZ 32 (28) 25 (18) 57 (23) CeramH$aVm X§S>mMr AmH$maUr H$ê$Z 20 (17) 32 (23) 52 (21) nwT>rb h§Jm‘mMo nmUr d§X H$ê$Z 8 (7) 8 (6) 16 (6) gmIaH$maImݶmH$Sy>Z dgwbr 0 (0) 12 (9) 12 (5) CÎma Zmhr 55 (48) 61 (44) 116 (46) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

gh^mJ nmʶmÀ¶m H$ma^mam‘ܶo eoVH$è¶m§Zm gh^mJr hmoVm ¶mdo hm nmUr dmna g§ñWm ñWmnZ H$aʶm‘mJMm à‘wI CÔoe Amho. g§ñWo‘ܶo ~¡R>H$m hmoUo Am{U g^mgXm§Zr ˶mgmR>r CnpñWV amhUo ho g^mgXm§Mm ˶m‘ܶo Mm§Jbm gh^mJ AgʶmMo EH$ bjU Amho. Aä¶mgm‘mYyZ gmYmaUnUo ~¡R>H$m KoʶmMo Am{U ˶m‘ܶo gh^mJr hmoʶmMo à‘mU H$‘r {XgVo.

gd©gmYmaU g^m

à˶oH$ h§Jm‘mÀ¶m AmYr Am{U dfm©À¶m eodQ>r Am°{S>Q> [anmoQ>© ‘m§S>ʶmgmR>r Aem 3-4 gd©gmYmaU g^m EH$m dfm©V hmoUo Ano{jV Amho. Aä¶mgmV gh^mJr AgUmè¶m ~hþVoH$ g§ñWm ñWmnZ hmoD$Z ~è¶mn¡H$s H$mi Pmbobm Agbm, V[ahr ’$º$ 5% g§ñWm§‘ܶo dfm©bm 3 nojm OmñV ~¡R>H$m KoVboë¶m {XgVmV.

H$moï>H$ 32 - g§ñWoÀ¶m gd©gmYmaU g^m

EH$m dfm©V KoVboë¶m gamgar gd©gmYmaU g^m

ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U

0 22 (19) 20 (14) 42 (17) 1 n¶ªV 35 (30) 31 (22) 66 (26) 1 Vo 3 11 (10) 30 (22) 41 (16) 3 nojm A{YH$ 3 (3) 10 (7) 13 (5) CÎma Zmhr 44 (38) 47 (34) 91 (36) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

Page 33: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

gd©gmYmaU g^m§Mr ‘m{hVr g^mgXm§Zm Zmo{Q>g nmR>dyZ XoUo Ano{jV Amho. 21% g§ñWm§‘ܶo bmoH$m§Zr ˶m§Zm Zmo{Q>gÛmao g^m§Mr ‘m{hVr {Xbr OmVo Ago gm§{JVbo. EHy$U 29% g§ñWm§‘ܶo bmoH$m§Zr ˶m§Zm Vm|S>r/’$moZÛmao/Xd§S>rÛmao ‘m{hVr {‘iV Agë¶mMo gm§{JVbo. nU 26% g§ñWm Aem hmo˶m Á¶m‘ܶo g^m§~Ôb ‘m{hVr {‘iV Zmhr Ago g^mgXm§Zr gm§{JVbo.

H$moï>H$ 33 - g^mgXm§Zm gd©gmYmaU g^m§Mr ‘m{hVr H$er {‘iVo

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U Zmo{Q>g 20 (17) 33 (24) 53 (21)

Vm|S>r 12 (10) 30 (22) 42 (17) Xd§S>r 7 (6) 12 (9) 19 (8) ’$moZÛmao 1 (1) 10 (7) 11 (4) ‘m{hVr {‘iV Zmhr 32 (28) 33 (24) 65 (26) CÎma Zmhr 43 (37) 20 (14) 63 (25) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m ~¡R>H$m

2005 À¶m H$m¶Úmà‘mUo ì¶dñWmnZ g{‘VrMr ~¡R>H$ Xa ‘{hݶmbm hmoUo Amdí¶H$ Amho. na§Vw gmYmaU 40% g§ñWm§‘ܶo dfm©bm 6 qH$dm ˶mnojm H$‘r ~¡R>H$m hmoVmV Ago {XgVo.

H$moï>H$ 34 - ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m g^m

EH$m dfm©V KoVboë¶m ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m gamgar ~¡R>H$m

ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U

0 16 (24) 9 (7) 25 (10) 1 n¶ªV 11 (10) 1 (14) 30 (12) 1 Vo 3 8 (7) 22 (16) 30 (12) 3 Vo 6 10 (9) 21 (15) 31 (12) 6 Vo 9 1 (1) 2 (1) 3 (1) 9 Vo 12 4 (3) 10 (7) 14 (6) 12 nojm A{YH$ 1 (1) 2 (1) 3 (1) CÎma Zmhr 64 (56) 53 (38) 117 (46) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

Page 34: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

ì¶dñWmnZ g{‘VrMo {ZU©¶ BVa g^mgXm§Zm H$go H$idbo OmVmV Ago JQ>MM}‘ܶo bmoH$m§Zm {dMmabo AgVm nwT>rb CÎmao {‘imbr.

H$moï>H$ 35 - ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m ~¡R>H$sVbo {ZU©¶ BVa g^mgXm§Zm H$go H$idbo OmVmV? (JQ>MMm©)

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U Vm|S>r 32 (28) 58 (42) 90 (36) gd©O{ZH$ Zmo{Q>g 17 (15) 23 (17) 40 (16) Omo {dMmarb ˶mbm gm§JUo 2 (2) 9 (7) 11 (4) R>am{dH$ bmoH$m§ZmM 3 (3) 4 (3) 7 (3) ‘m{hVr {Xbr OmV Zmhr 0 (0) 2 (1) 2 (1) ~¡R>H$mM hmoV ZmhrV 27 (23) 22 (16) 49 (19) CÎma Zmhr 34 (30) 20 (14) 54 (21) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

H$moï>H$ 36 - à{ejUm‘Yrb gh^mJ CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm

H$m¶Xm EHy$U

hmo 18(16) 40(29) 58(23) Zmhr 97(84) 98(71) 195(77) EHw$U 115(100) 138(100) 253(100) Aä¶mgm‘Yo EHw$U 23% nmUr dmna g§ñWm§Zr à{ejU KoVë¶mMo gm§{JVbo Amho. ¶m‘Yo 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr ñWmnZ Pmboë¶m g§ñWm§Mo à‘mU Oar OmñV Agbo Var H$m¶Úm‘ܶo gwM{dbobo à{ejU Am{U Vr à{ejUo KoʶmgmR>r dmë‘r g§ñWoMr Zo‘UyH$ Ho$bobr AgyZhr Vo à‘mU nwaogo Zmhr.

nmʶmMo ì¶dñWmnZ ghH$mar H$m¶ÚmImbr ~Zdboë¶m Cn{dYtà‘mUo à˶oH$ h§Jm‘mV amoQ>oeZMo {Z¶moOZ Im˶mZo H$ê$Z ˶mMr àV g§ñWobm h§Jm‘mÀ¶m 10 {Xdg AmYr XoUo Ano{jV Amho. Va g§ñWoZo nmQ>H$è¶mbm nmʶmMr ‘mJUr, {H$Vr H$mimgmR>r nmUr hdo Amho Am{U dmQ>nmMr nÕV øm~Ôb H$idUo Amdí¶H$ Amho. 2005 À¶m H$m¶Úmà‘mUo nmʶmMm gmR>m Am{U amoQ>oeZMo doimnÌH$ ømMr ‘m{hVr g§ñWoZo emgZmH$Sy>Z à˶oH$ h§Jm‘mÀ¶m AmYr ¿¶mdr Am{U Im˶mbm ˶m§À¶m ‘mJUrMr ‘m{hVr Úmdr.

Page 35: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

Aem àH$maMr ‘m{hVr h§Jm‘mnydu g§ñWobm {‘iVo H$m ho {dMmabo AgVm 50% g§ñWm§Zr ‘m{hVr {‘iV Zgë¶mMo gm§{JVbo.

H$moï>H$ 37 - h§Jm‘mÀ¶m AmYr nmUr {H$Vr {‘iUma ømMr ‘m{hVr {‘iVo H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 31 (27) 38 (28) 69 (27) Zmhr 41 (36) 86 (62) 127 (50) CÎma Zmhr 43 (37) 14 (10) 57 (23) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) Á¶m§Zm ‘m{hVr {‘iVo ˶m§Zr H$er ‘m{hVr {‘iVo øm àíZmgmR>r nwT>rb CÎmao {Xbr. A{YH$ g§ñWm§Zr boIr gyMZm {‘iVo qH$dm ñdV… A{YH$mar ¶oD$Z ‘m{hVr XoV Agë¶mMo gm§{JVbo. H$m¶Úm‘Yrb VaVwXter ho gwg§JV Amho.

H$moï>H$ 38 - ‘m{hVr H$moU˶m ñdê$nmV {‘iVo

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U

boIr gyMZm 12 (39) 18 (47) 30 (43)

ñdV… A{YH$mar ¶oVmV 13 (42) 15 (39) 28 (41)

’$moZÛmao 2 (6) 2 (5) 4 (6)

nwT>mè¶m§Ûmao AZm¡nMm[aH$nUo 3 (10) 1 (3) 4 (6)

CÎma Zmhr 1 (3) 2 (5) 3 (4)

EHy$U 31 (100) 38 (100) 69 (100)

¶oWo Á¶m g§ñWm§‘ܶo ‘m{hVr {‘iVo Ago gm§{JVbo ’$º$ ˶mM 69 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV.

nwT>rb H$moï>H$mdê$Z ‘m{hVr H$Yr CnbãY hmoVo ho g‘OVo. EHy$U 54% g§ñWm§Zr nmirÀ¶m H$mhr {Xdg AmYr ‘m{hVr {‘iV Agë¶mMo gm§{JVbo. {Z¶moOZmÀ¶m Ñï>rZo nwaoer AmYr ‘m{hVr {‘iUo Amdí¶H$ Amho. nU {Zåå¶mhÿZ A{YH$ g§ñWm§‘ܶo Vgo hmoVmZm {XgV Zmhr.

Page 36: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 39 - ‘m{hVr H$Yr CnbãY hmoVo

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U nmirÀ¶m ~aoM {Xdg AmYr 4 (13) 11 (29) 15 (22) nmirÀ¶m H$mhr {Xdg AmYr 22 (71) 15 (39) 37 (54) nmir gwê$ hmoVmZmM 4 (13) 11 (29) 15 (22) CÎma Zmhr 1 (3) 1 (3) 2 (3) EHy$U 31 (100) 38 (100) 69 (100) ¶oWo Á¶m g§ñWm§‘ܶo ‘m{hVr {‘iVo Ago gm§{JVbo ’$º$ ˶mM 69 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV. 50% g§ñWm§Zr nmir R>adʶmÀ¶m à{H«$¶oV ˶m§Mm gh^mJ Zgë¶mMo gm§{JVbo

H$moï>H$ 40 - nmʶmMr nmir R>adVmZm g§ñWobm {dMmabo OmVo H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 29 (25) 36 (26) 65 (26) Zmhr 40 (35) 86 (62) 126 (50) CÎma Zmhr 46 (40) 16 (12) 62 (25) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) amoQ>oeZMo doimnÌH$ R>adʶm‘ܶo ~hþVoH$ doim g§ñWoMm gh^mJ ZgVmo Am{U Vo emgZmMo A{YH$mar R>adVmV.

H$moï>H$ 41 - nmUr dmQ>nmMo doimnÌH$ H$go R>adbo OmVo?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U A{YH$mar R>adVmV Am{U g§ñWobm ‘m{hVr XoVmV 34 (30) 59 (43) 93 (37) g§ñWm MMm© H$ê$Z R>adVo 15 (13) 25 (18) 40 (16) ì¶dñWmnZ g{‘Vr R>adVo d g§ñWobm H$idVo 8 (7) 6 (4) 14 (6) CÎma Zmhr 58 (50) 48 (35) 106 (42) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) XmoÝhr H$m¶Úm§à‘mUo eoVH$è¶m§Zm H$moUVo nrH$ ¿¶m¶Mo ho R>adm¶Mo ñdmV§Í¶ Amho. {‘imboë¶m nwT>rb ‘m{hVrdê$Z hoM ñnï> hmoVo.

Page 37: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 42 - nrH$ nÕVr H$moU R>adVo

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U eoVH$ar R>adVmV Am{U g§ñWobm gm§JVmV 67 (58) 109 (79) 176 (70) nmUr dmna g§ñWm R>adVo 5 (4) 5 (4) 10 (4) CÎma Zmhr 43 (37) 24 (17) 67 (26) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) JQ>MM}‘YyZ gd© eoVH$è¶m§Zm nmUr {‘iVo H$m ho OmUyZ KoʶmMm à¶ËZ Ho$bm AgVm bjmV Ambo H$s EHy$U 44% g§ñWm§‘ܶo gd© g^mgXm§Zm nmUr {‘iV Zmhr.

H$moï>H$ 43 - gd© eoVH$è¶m§Zm nmUr {‘iVo H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 36 (31) 61 (44) 97 (38) Zmhr 44 (38) 67 (49) 111 (44) CÎma Zmhr 35 (30) 10 (7) 45 (18) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) H$moï>H$ 44 - nmʶmÀ¶m ì¶dñWmnZmg§~§Yr {‘imboë¶m CÎmam§Mm Jmofdmam (nmdmg Mr Q> o$dmar) CÎma EHy$U 2005 Mm H$m¶Xm ghH$mar H$m¶Xm

Vm|S>r {dZ§Vr H$ê$Z nmʶmMr ‘mJUr 34 36 31

boIr ñdê$nmV nmʶmMr ‘mJUr

32 31 33

Mm§Jë¶m d dmB©Q> dfm©gmR>r doJio {Z¶‘ ZmhrV

51 54 49

nmirÀ¶m doiog nmUr dmQ>nmMo doimnÌH$ A{YH$mar R>a{dVmV

37 43 30

nmirÀ¶m doiog nmUr dmQ>nmMo doimnÌH$ nm.dm. g. R>a{dVo

16 18 13

eodQ>mH$Sy>Z ‘wImH$S>o nmUr {Xbo OmVo 19 17 21 {dhratÀ¶m g§»¶o‘Yo dmT>

27 22 33

Page 38: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

BVa qgMZmMo ómoV nmʶmÀ¶m dmnamMm {dMma H$aV AgVmZm bm^joÌmÀ¶m ~mhoa nmUr Zobo OmVo H$m Am{U {d{harV nmUr gmR>dbo OmVo H$m øm XmoZ Jmoï>r nmhUo ‘hÎdmMo Amho. ’$º$ 5% nmUr dmna g§ñWm§Zr g§{JVbo H$s ˶m§À¶m g§ñWo‘ܶo bm^joÌmÀ¶m ~mhoa nmUr Zobo OmVo. Va ’$º$ 3% g§ñWm§Zr gm§{JVbo H$s ˶m§À¶m g§ñWo‘ܶo {d{harV nmUr gmR>dbo OmVo. nU ~hþVoH$ g§ñWm§‘ܶo {d{hatÀ¶m nmʶmMr nmVir amoQ>oeZ‘wio dmT>Vo H$m Zmhr ømMr Zm|X R>odbr OmV Zmhr.

H$moï>H$ 45 - bm^joÌm~mhoa nmUr Am{U nmʶmMm {d{hat‘ܶo gmR>m

CÎma bm^joÌmÀ¶m ~mhoa nmUr Zobo OmVo H$m?

nmUr {d{hat‘ܶo gmR>dbo OmVo H$m?

hmo 12 (5) 8 (3) Zmhr 181 (72) 176 (70) CÎma Zmhr 60 (24) 69 (27) EHy$U 253 (100) 253 (100)

H$mJXnÌo nmUr dmna g§ñWoZo H$mhr R>am{dH$ H$mJnÌo/aoH$m°S>©g Mr nyV©Vm H$aUo Amdí¶H$ Amho. Ogo H$s dm{f©H$ Ahdmb Xadfu à{gÕ H$aUo Amdí¶H$ Amho. VgoM à˶oH$ dfu ~OoQ> V¶ma H$aUo, Am°{S>Q> H$aUo, ì¶dhmamgmR>r ñdV§Ì ImVo CKS>Uo JaOoMo Amho. øm gd© ~m~{VV Aä¶mg Ho$boë¶m g§ñWm§‘ܶo H$m¶ {MÌ {XgVo Amho Vo nmhÿ.

55% g§ñWm§Zr dm{f©H$ Ahdmb ~Zdbm Zgë¶mMo gm§{JVbo. 2005 À¶m H$m¶ÚmImbrb g§ñWm§‘ܶo Aem g§ñWm§Mo à‘mU ghH$mar H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§nojm A{YH$ Amho.

H$moï>H$ 46 - dm{f©H$ Ahdmb ~Zdbm Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 17 (15) 18 (13) 35 (14) Zmhr 50 (43) 90 (65) 140 (55) CÎma Zmhr 48 (42) 30 (22) 78 (31) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

˶mMà‘mUo EHy$U g§ñWm§n¡H$s ’$º$ 11% g§ñWm§Zr ~OoQ> V¶ma Ho$bo Agë¶mMo g‘moa Ambo. XmoÝhr H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§Mr gmYmaU gmaIrM n[apñWVr Amho.

Page 39: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 47 - ~OoQ> V¶ma Ho$bo H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 14 (12) 14 (10) 28 (11) Zmhr 53 (46) 89 (64) 142 (56) CÎma Zmhr 48 (42) 35 (25) 83 (33) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) {hemo~ R>odbo OmVmV H$m øm~Ôbhr gmYmaU gmaIrM n[apñWVr {XgyZ ¶oVo.

H$moï>H$ 48 - {hemo~ R>odbo AmhoV H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 47 (41) 59 (43) 106 (42) Zmhr 27 (23) 55 (40) 82 (32) CÎma Zmhr 41 (36) 24 (17) 65 (26) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) H$m¶Úmà‘mUo ~hþVoH$ g§ñWm§Zr ñdV…Mr ñdV§Ì ImVr ~±Ho$‘ܶo CKS>bobr AmhoV.

H$moï>H$ 49 - g§ñWoMo ñdV§Ì ImVo CKS>bo Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 88 (77) 109 (79) 197 (78) Zmhr 5 (4) 17 (12) 22 (9) CÎma Zmhr 22 (19) 12 (9) 34 (13) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) nmUr dmna g§ñWoZo Xadfu Am°{S>Q> ~ZdUo Amdí¶H$ Amho. nU ’$º$ 32% g§ñWm§Zr Am°{S>Q> Ho$ë¶mMo {XgVo. ghH$mar H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm§‘ܶo Am°{S>Q> Ho$boë¶m g§ñWm§Mr g§»¶m VwbZoZo A{YH$ Amho.

Page 40: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 50 - Am°{S>Q> Ho$bo Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 41 (36) 39 (28) 80 (32) Zmhr 37 (32) 80 (58) 117 (46) CÎma Zmhr 37 (32) 19 (14) 56 (22) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

gaH$mar A{YH$mè¶m§~amo~a g§nH©$

60% g§ñWm§‘ܶo g^mgXm§Zr gm§{JVbo H$s doimodoir gaH$mar A{YH$mar ˶m§À¶m g§ñWobm oQ> XoVmV.

H$moï>H$ 51 - gaH$mar A{YH$mar g§ñWobm oQ> XoVmV H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U

hmo 66 (57) 85 (62) 151 (60) Zmhr 16 (14) 40 (29) 56 (22) CÎma Zmhr 33 (29) 13 (9) 46 (18) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) 37% g§ñWm§‘ܶo A{YH$mè¶m§H$Sy>Z YaUmVë¶m gmR>çm~Ôb ‘m{hVr {‘iVo.

H$moï>H$ 52 - YaUmVrb gmR>çm~Ôb ‘m{hVr {‘iVo H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 44 (38) 50 (36) 94 (37) Zmhr 38 (33) 73 (53) 111 (44) CÎma Zmhr 33 (29) 15 (11) 48 (19) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) Á¶m§Zm ‘m{hVr {‘iVo ˶mn¡H$s 23% g§ñWm§Zr ‘m{hVr Xadfu Va 50% g§ñWm§Zr ‘m{hVr à˶oH$ h§Jm‘mÀ¶m gwê$dmVrbm {‘iV Agë¶mMo gm§{JVbo.

Page 41: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 53 - gmR>çm~Ôb ‘m{hVr H$Yr {‘iVo?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U Xadfu 14 (32) 8 (16) 22 (23) h§Jm‘mÀ¶m gwê$dmVrbm 17 (39) 30 (60) 47 (50) Xa ‘{hݶmbm 6 (14) 2 (4) 8 (9) nmUr H$‘r Agob Voìhm 0 (0) 1 (2) 1 (1) CÎma Zmhr 7 (16) 9 (18) 16 (17) EHy$U 44 (100) 50 (100) 94 (100) ¶oWo Á¶m g§ñWm§‘ܶo gmR>çm~Ôb ‘m{hVr {‘iVo Ago gm§{JVbo ’$º$ ˶mM 94 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV.

H$mbì¶mMr AdñWm Aä¶mgm‘ܶo H$mbdm’o$ar øm nÕVrMmhr Amåhr dmna Ho$bm hmoVm. øm H$mbdm’o$ar‘ܶo H$mbì¶mÀ¶m ~mOyZo {’$ê$Z H$m¶©H$˶mªZr H$mbdm Am{U ˶mg§~§Yr doJdoJù¶m g§aMZm øm~ÔbMr ‘m{hVr KoVbr. ‘m¶ZaÀ¶m gwê$dmVrbm AgUmè¶m JoQ>‘YyZ g§ñWobm nmUr gmoS>bo OmVo. ˶m‘wio ho JoQ> gwAdñWoV AgUo JaOoMo Amho. ˶mMà‘mUo nmʶmMo ‘moO‘mn ¶mo½¶ [aVrZo hmoʶmgmR>r ‘moO‘mn CnH$aU ¶mo½¶ {R>H$mUr AgUo Am{U Vo H$m¶©aV AgUo Amdí¶H$ Amho. ˶mM~amo~a Mmar dhZj‘Voà‘mUo AgUohr ‘hÎdmMo Amho. ‘w»¶ JoQ>, ‘moO‘mn CnH$aU Am{U Mmar~Ôb ‘m{hVr {‘imbr Agbr Var AmCQ>boQ>~Ôb ‘mÌ nwaoer ‘m{hVr {‘iy eH$br Zmhr.

MmarMr AdñWm MmarÀ¶m AdñWo‘ܶo, Mmar dhZj‘Voà‘mUo Amho H$m Ago {dMmabo AgVm, 57% g§ñWm§‘ܶo hmo¶ Ago CÎma {‘imbo.

H$moï>H$ 54 - Mmar dhZj‘Voà‘mUo Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 46 (40) 97 (70) 143 (57) Zmhr 43 (37) 32 (23) 75 (30) CÎma Zmhr 26 (23) 9 (7) 35 (14) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) MmarÀ¶m nmhUr‘ܶo 61% g§ñWm§‘ܶo MmarV Jmi gmR>bm Agë¶mMo VgoM 69% g§ñWm§‘ܶo PmS>o-PwS>no CJdbr Agë¶mMo bjmV Ambo. Ago Agbo Varhr Mmar dhZj‘Voà‘mUo Amho Ago åhUUmè¶m 57% g§ñWm

Page 42: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

AmhoV. ˶m‘wio H$Xm{MV ˶m g§ñWm§‘ܶo amoQ>oeZÀ¶m AmYr MmarMr gm’$g’$mB© Ho$br OmV Agmdr Ago {XgVo.

H$moï>H$ 55 - MmarV Jmi gmR>bm Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 65 (57) 89 (64) 154 (61) Zmhr 25 (22) 40 (29) 65 (26) CÎma Zmhr 25 (22) 9 (7) 34 (13) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

H$moï>H$ 56 - MmarV PmS>o-PwS>no AmhoV H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 70 (61) 105 (76) 175 (69) Zmhr 18 (16) 25 (18) 43 (17) CÎma Zmhr 27 (23) 8 (6) 35 (14) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

‘m¶ZaMo ‘w»¶ JoQ> AmYr åh§Q>ë¶mà‘mUo H$mbdm ì¶dñWo‘Ybm ‘w»¶ JoQ> hm EH$ à‘wI ^mJ Amho. 79% g§ñWm§Zr ˶m§À¶m g§ñWo‘ܶo ‘m¶Zabm JoQ> Agë¶mMo gm§{JVbo. JoQ> AgUmè¶m g§ñWm§n¡H$s 72% g§ñWm§Zr JoQ> ì¶dpñWV H$m‘ H$aV Agë¶mMo gm§{JVbo

H$moï>H$ 57- ‘m¶ZaÀ¶m gwê$dmVrbm JoQ> Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 82 (71) 118 (86) 200 (79) Zmhr 13 (11) 18 (13) 31 (12) CÎma Zmhr 20 (17) 2 (1) 22 (9) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253(100)

Page 43: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moï>H$ 58 - JoQ> gwpñWVrV Amho H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 57 (70) 87 (74) 144 (72) Zmhr 23 (28) 31 (26) 54 (27) CÎma Zmhr 2 (2) 0 (0) 2 (1) EHy$U 82 (100) 118 (100) 200 (100) ¶oWo Á¶m g§ñWm§‘ܶo JoQ> Amho Ago gm§{JVbo ’$º$ ˶mM 200 g§ñWm {dMmamV KoVë¶m AmhoV. ~§X Agë¶mda JoQ> ‘YyZ JiVr hmoVo H$m Ago {dMmaë¶mda 58% g§ñWm§Zr JiVr hmoV Agë¶mMo gm§{JVbo.

H$moï>H$ 59 - JoQ> ~§X Agë¶mda JiVr hmoVo H$m?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U hmo 52 (63) 64 (54) 116 (58) Zmhr 24 (29) 51 (43) 75 (38) CÎma Zmhr 6 (7) 3 (3) 9 (5) EHy$U 82 (100) 118 (100) 200 (100) JoQ> CKS>ʶmMr O~m~Xmar H$moUmMr Amho ho {dMmabo AgVm nwT>rb CÎmao {‘imbr

H$moï>H$ 60 - JoQ> H$moU CKS>Vo?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U gaH$mar H$‘©Mmar 57 (50) 86 (62) 143 (57) eoVH$ar 18 (16) 24 (17) 42 (17) gaH$mar H$‘©Mmar Am{U eoVH$ar 3 (3) 10 (7) 13 (5) g§ñWoMm H$‘©Mmar 1 (1) 2 (1) 3 (1) gaH$mar H$‘©Mmar Am{U g§ñWoMm H$‘©Mmar 2 (2) 1 (1) 3 (1) CÎma Zmhr 34 (30) 15 (11) 49 (19) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

Page 44: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

XoI^mb XþéñVr

hñVm§VaUmZ§Va g§ñWoÀ¶m ^mJmVrb H$mbì¶mMr XoI^mb XþéñVr H$aUo ho g§ñWoMo EH$ à‘wI H$m¶© Amho. eoVMmè¶m§Mr XþéñVr eoVH$è¶m§Zr H$aUo Ano{jV Amho Am{U g‘moa Amboë¶m ‘m{hVrà‘mUo 46% g§ñWm§‘ܶo eoVH$ar hr O~m~Xmar nma nmS>VmV.

H$moï>H$ 61- eoVMmè¶m§Mr XoI^mb-XþéñVr H$moU H$aVo?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U eoVH$ar 51 (44) 65 (47) 116 (46) eoVH$è¶m§H$Sy>Z dJ©Ur KoD$Z g§ñWm H$aVo 6 (5) 13 (9) 19 (8) XoI^mb XþéñVr Zmhr 0 (0) 12 (9) 12 (5) CÎma Zmhr 58 (50) 48 (35) 106 (42) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100) g§ñWoÀ¶m A§VJ©V XþéñVrMr H$m‘o H$er Ho$br OmVmV ho {dMmabo AgVm nwT>rb CÎmao {‘imbr

H$moï>H$ 62- XþéñVrMr H$m‘o H$moU˶m nÕVrZo Ho$br OmVmV?

CÎma ghH$mar H$m¶Xm 2005 Mm H$m¶Xm EHy$U H$m‘mMo H§$ÌmQ> XodyZ 19 (17) 40 (29) 59(23) Jd§S>r Am{U ‘Oya amoO§XmamZo Zo‘yZ 31 (27) 44 (32) 75 (30) l‘XmZ 0 (0) 1 (1) 1 (0) CÎma Zmhr 65 (57) 53 (38) 118 (47) EHy$U 115 (100) 138 (100) 253 (100)

Page 45: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

àH$aU 3

à‘wI {ZîH$f© Am{U ^{dî¶mVrb dmQ>MmbrMr {Xem ‘mJÀ¶m àH$aUm‘ܶo Aä¶mgmVyZ g‘moa Amboë¶m {ZîH$fmªMr Vn{ebmV MMm© Ho$br. ho {ZîH$f© àm‘w»¶mZo nmUr dmna g§ñWm§À¶m H$ma^mamer g§~§{YV hmoVo. nmʶmMo ì¶dñWmnZ A{YH$ H$m¶©j‘ hmoʶm‘ܶo nmUr dmna g§ñWm§Mr y{‘H$m ‘hÎdmMr Amho. Ago Agbo Var Aä¶mgmVyZ à˶jmV Vgo hmoV Agë¶mMo {XgV Zmhr. ‘m{hVr g§H$bZmgmR>r Joboë¶m H$m¶©H$˶mªZm AZoH$ {R>H$mUr g§ñWm ’$º$ H$mJXmonÌr ApñVÎdmV AmhoV Am{U eoVH$è¶m§Zm ¶m~Ôb ’$maer ‘m{hVr Zmhr Aer n[apñWVr Agë¶mMo AmT>ibo. na§Vw H$mhr {R>H$mUr Mm§Jë¶m àH$mao H$m¶©aV AgUmè¶m g§ñWmhr AmT>ië¶m Á¶m‘ܶo nmUr dmna g§ñWm Mm§Jbr MmbʶmgmR>r {deof à¶ËZ KoVbo OmV AmhoV. Aä¶mgm‘ܶo 318 g§ñWm§Mr ‘m{hVr g§H${bV H$ê$Zhr eodQ>r ˶mn¡H$s 253 g§ñWm§MoM {díbofU e³¶ Pmbo ømdê$Z nmUr dmna g§ñWm§À¶m n[apñWVrMo {MÌ ñnï> hmoVo. 318 n¡H$s AZoH$ g§ñWm øm H$mJXmonÌr ApñVÎdmV Agë¶mZo/H$m¶©aV Zgë¶mZo ˶m {díbofUmVyZ dJimì¶m bmJë¶m. BVa g§ñWm§‘ܶohr nmUrnÅ>r, qg{MV joÌ, nmù¶m§Mr g§»¶m B˶mXr~Ôb ‘m{hVr Zgë¶mZo g§ñWm ˶m~Ôb ‘m{hVr XoD$ eH$ë¶m ZmhrV. hr ‘m{hVr {‘imbr AgVr Va nmUr dmna g§ñWm§Mo H$m¶© H$go MmbVo øm~Ôb A{YH$ g‘OyZ KoUo e³¶ Pmbo AgVo. na§Vw Vr ‘m{hVr Z {‘iUo ømdê$Zhr ˶m nmUr dmna g§ñWm§Mr pñWVr Zo‘H$s H$er Amho øm~ÔbMo {MÌ ñnï> hmoVo.

à‘wI {ZîH$f© gmYmaU 44% g§ñWm 5-6 dfmªnmgyZ ApñVÎdmV AmhoV Va 26% 6 nojm A{YH$ dfmªnmgyZ ApñVÎdmV AmhoV. ˶m‘wio øm g§ñWm§Zr nmʶmMo ì¶dñWmnZ H$aʶmMr à{H«$¶m gwê$ Ho$br AgUo Ano{jV Amho. na§Vw CnbãY Pmboë¶m ‘m{hVrdê$Z Vgo Pmë¶mMo AmT>iV Zmhr. 77% g§ñWm§H$S>o AOyZ ñdV…Mo Am°{’$g Zmhr. 50% g§ñWm§‘ܶo ór g^mgXm§Mo à‘mU 20% nojm H$‘r Amho. ømdê$Z O{‘ZrÀ¶m ‘bH$sda AmYm[aV g^mgXmËdm‘wio AgUmao {ó¶m§Mo H$‘r à‘mU {XgyZ ¶oVo. 4% nmUr dmna g§ñWm§‘ܶo ì¶dñWmnZ g{‘Vrda 3 nojm A{YH$ ór g^mgX AmhoV.

Page 46: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

93% g§ñWm§‘ܶo ì¶dñWmnZ g{‘VrMr {ZdS> {~Z{damoY {ZdS>UyH$sÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ Pmbr Amho. ‘hmamï> qgMZ nÕVtMo eoVH$è¶m§H$Sy>Z ì¶dñWmnZ A{Y{Z¶‘ (2005) À¶m H$m¶ÚmZygma n{hbr {~Z{damoY {ZdS>UyH$ Pmë¶mg g§ñWobm 15 Vo 20 hOma én¶m§n¶ªV a¸$‘ {‘iUma Agë¶mZo Ago H$aʶmH$S>o g§ñWm§Mm H$b Amho. nU Ago Agbo Var Aem àH$mao {ZdS>UyH$ Ho$boë¶m g§ñWm§n¡H$s 56% g§ñWm§Zm AÚmn hm {ZYr {‘imbobm Zmhr. g§ñWoÀ¶m H$ma^mamMo hñVm§VaU ho gh^mJr qgMZ ì¶dñWmnZmVrb n{hbr nm¶ar Amho. Aä¶mgmVrb ~hþVoH$ g§ñWm ñWmnZ hmoCZ 5-6 dfmªMm H$mi Pmbobm Agbm Var ’$º$ 38% g§ñWm§Mo hñVm§VaU Pmbo Amho. Ho$di 39% g§ñWm§‘ܶo g§¶wº$ nmhUr Pmbr Amho. ‘hmamï>m‘ܶo emgZmZo KZ‘mnZ nÕVrZo nmUrnwadR>m H$aʶmÀ¶m VÎdmda ^a {Xbm Amho. Ago Agbo Var à˶jmVbr n[apñWVr ‘mÌ ’$maer Mm§Jbr Zmhr Ago {XgVo. 48% g§ñWm§Zr ˶m§À¶m g§ñWo‘ܶo ‘moO‘mn CnH$aU Zgë¶mMo gm§{JVbo. Á¶m g§ñWm§‘ܶo CnH$aU hmoVo ˶mn¡H$s hr 32% g§ñWm§Zr Vo H$m¶©aV Zgë¶mMo gm§{JVbo. VgoM EHy$U 61% g§ñWm§Zr nmʶmMo ‘moO‘mn ¶mo½¶ [aVrZo hmoV Zgë¶mMo gm§{JVbo. ‘m{hVr g§H$bZ Ho$boë¶m H$m¶©H$˶mªÀ¶m {Z[ajUm§dê$Zhr EHy$U KZ‘mnZ nÕVrZo ‘moO‘mn hmoV Zgë¶mMo g‘moa Ambo. ~hþVoH$ g§ñWm§‘ܶo A§VJ©V nmUrnÅ>r {nH$-joÌmà‘mUo R>adbr OmVo. g§ñWobm emgZmH$Sy>Z H$emàH$mao nmUrnÅ>rMr AmH$maUr Ho$br OmVo øm~ÔbMr ‘m{hVr {‘iy eH$br Zmhr. hm EH$ ‘hÎdmMm {df¶ Amho Am{U øm~Ôb Vn{ebmVrb Aä¶mgmVyZ A{YH$ ‘m{hVr {‘iob. ~hþVoH$ g§ñWm§‘ܶo g^mgXm§Mr WH$~mH$s Amho na§Vw Iyn H$‘r g§ñWm (6%) Vr dgwb H$aʶmgmR>r nmUr ~§X H$aʶmMm n¶m©¶ {ZdS>VmV. g^mgXm§er g§dmX gmYyZ qH$dm X§S> AmH$mê$Z WH$~mH$s dgwb H$aʶmda g§ñWoMm ^a Agbobm {XgVmo. nmUr dmna g§ñWm§‘ܶo bmoH$m§Mm {deof gh^mJ Agbobm {XgV Zmhr. gd©gmYmaU Am{U ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m ~¡R>H$m§À¶m g§»¶odê$Z ho ñnï> hmoVo. EH$m dfm©V g§ñWoÀ¶m 4 gd©gmYmaU g^m Am{U ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m g^m hmoUo Amdí¶H$ Amho. na§Vw Iyn H$‘r g§ñWm§‘ܶo ho hmoVmZm {XgVo. ’$º$ 5% g§ñWm§‘ܶo EH$m dfm©V gamgar 3 nojm OmñV gd©gmYmaU g^m hmoVmV. Va 40% g§ñWm§‘ܶo EH$m dfm©V 6 nojm H$‘r ì¶dñWmnZ g{‘VrÀ¶m ~¡R>H$m hmoVmV. 77% g§ñWm§‘ܶo g^mgXm§Zr H$moU˶mhr à{ejUmV gh^mJ KoVbobm Zmhr. Oar emgH$s¶ A{YH$mar g§ñWobm oQ> XoV Agbo Var amoQ>oeZMo doimnÌH$, YaUmVrb nmUr gmR>m B ‘m{hVr g§ñWobm ghOnUo CnbãY hmoV Zmhr. 50% g§ñWm§Zr gm§{JVbo H$s amoQ>oeZÀ¶m H$mhr {XdgM AmYr ˶m§Zm doimnÌH$mMr ‘m{hVr hmoVo.

Page 47: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$moUVo nrH$ ¿¶m¶Mo ømMo {Z¶moOZ eoVH$ar H$aVmV. {H$Vr nmUr CnbãY Amho ho nmhÿZ nrH$ nÕVrMo {Z¶moOZ g§ñWm H$aVmZm AmT>iV ZmhrV. nmUr dmQ>nmMo doimnÌH$ Im˶mH$Sy>ZM R>adbo OmVo. 70% g§ñWm§Zr H$mbì¶mMo nmUr {d{har‘ܶo gmR>dV Zgë¶mMo gm§{JVbo. ~hþVoH$ g§ñWm§‘ܶo Amdí¶H$ Vr H$mJXnÌo ¶mo½¶ àH$mao R>odbr Zgë¶mMo AmT>ibo. 56% g§ñWm§Zr ~OoQ> Ho$bo ‘gë¶mMo Va 42% g§ñWm§Zr {hemo~ R>odV Zgë¶mMo gm§{JVbo. na§Vw 78% g§ñWm§Zr {Z¶‘mà‘mUo ñdV…Mo ñdV§Ì ImVo CKS>bo hmoVo. H$mbì¶mÀ¶m nmhUr‘YyZ H$m¶©aV ZgUmar H$mbdm ì¶dñWm hm AOyZhr EHy$U AH$m¶©j‘Vo‘Ybm ‘hÎdmMm KQ>H$ Agë¶mMo g‘moa Ambo. 61% g§ñWm§‘ܶo Mmar‘ܶo Jmi Va 69% g§ñWm§‘ܶo MmarV PmS>o-PwS>no Agë¶mMo AmT>ibo. ~hþVoH$ g§ñWm§Zr ˶m§À¶m ‘m¶ZaÀ¶m gwê$dmVrbm JoQ> Agë¶mMo gm§{JVbo, nU 53% g§ñWm§Mo åhUUo hmoVo H$s JoQ> ~§X Agbo Var ˶m‘YyZ nmʶmMr JiVr hmoVo. 53% g§ñWm§‘ܶo H$mbì¶mMr XoI^mb XþéñVr Ho$br OmVo Va 46% g§ñWm§‘ܶo eoVH$ar ñdV… eoVMmè¶m§Mr XoI^mb H$aVmV. MmarMr XþéñVr ~hþVoH$ g§ñWm H$m‘mMo H§$ÌmQ> XoD$Z H$ê$Z KoVmV.

H$m¶Xm, àH$ënmMm àH$ma Am{U {d^mJ ømà‘mUo {ZîH$fm©Mm gmam§e : nwT>rb 3 H$moï>H$m§‘YwZ {ZîH$fm©Mm gmam§e ‘m§S>ʶmMm à¶ËZ Ho$bm Amho. n{hë¶m H$moï>H$mV H$m¶Úmà‘mUo, Xþgè¶mV àH$ënmà‘mUo Va {Vgè¶mV {d^mJdma gmam§emMr ‘m§S>Ur Ho$br Amho. H$m¶Úmà‘mUo {ZîH$f© nm{hbo Va bjmV ¶oVo H$s gmYmaUnUo ghH$mar H$m¶ÚmImbr ñWmnZ Pmboë¶m g§ñWm§Mr pñWVr 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr ñWmnZ Pmboë¶m g§ñWm§nojm WmoS>r A{YH$ Mm§Jbr Amho. ømMo ñnï>rH$aU XmoZ àH$mao XoVm ¶oD$ eH$Vo. EH$Va 2005 À¶m H$m¶ÚmImbr ñWmnZ Pmboë¶m g§ñWm VwbZoZo Z{dZ AmhoV. ømCbQ ghH$mar H$m¶ÚmImbÀ¶m g§ñWm ñWmnZ hmoD$Z H$mhr H$mi Pmbm Agë¶mZo ˶m§Zm AmVm ì¶dñWmnZmMr gd¶ Pmbr Amho. nU ˶mM~amo~a g§ñWm H$em nÕVrZo ñWmnZ Ho$ë¶m Joë¶m ho nhmUohr Amdí¶H$ Aho. ghH$mar H$m¶ÚmImbr g§ñWm ñWmnZ H$aʶmgmR>r eoVH$ar ñdoÀN>oZo nwT>o ¶oV hmoVo. ømCbQ> ZdrZ g§ñWm øm H$m¶ÚmMo ~§YZ Agë¶mZo ñWmnZ Pmboë¶m AmhoV. nU ñWmnZoZ§VaÀ¶m à{H«$¶m ‘mÌ H$m¶ÚmV gm§{JVë¶m à‘mUo nwU© Pmë¶m ZmhrV Ago {XgVo.

Page 48: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

H$m¶Úmà‘mUo {díbofU ( gd© AmH$S>o ho % ‘Yo AmhoË)

à‘wI {ZH$f EHw$U 2005 Mm H$m¶Xm

ghH$mar g§ñWm

hñVm§VaU Pmbobo Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) 55 70 37 H$ama Pmbobm Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) 57 75 36 g§¶wº$ nhmUr Pmbobr Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) 45 54 34 ‘moO‘mn CnH$aU Zmhr (JQ>MMm©) 48 49 48 ‘moO‘mn e³¶ Zmhr (H$mbdm ’o$ar) 61 63 59 gd© eoVH$è¶m§Zm nmUr {‘iV Zmhr (JQ>MMm©) 44 49 38 dm{f©H$ Ahdmb V¶ma Ho$bobm Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

55 65 43

~OoQ V¶ma Ho$bobo Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) 56 64 46 Am°S>rQ> Ho$bobo Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) 46 80 32 H$mbì¶m‘Yo nmʶmMr µµJiVr (H$mbdm ’o$ar) 58 54 63 H$mbì¶m‘Yo Jmi gmR>bobm (H$mbdm ’o$ar) 61 64 57 H$mbì¶m‘Yo PmS>o PwS>no (H$mbdm ’o$ar) 69 76 61 ñWmnZonmgyZ EH$hr gd©gmYmaU g^m Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

17 14 19

ñWmnZonmgyZ gamgar 3 qH$dm A{YH$ gd©gmYmaU g^m (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

6 8 3

òr g^mgXm§Mo à‘mU 10% nojm H$‘r (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

25 20 32

ór g^mgXm§Mo à‘mU 30% nojm OmñV (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

7 11 1

naVmdm {‘iV Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) 42 51 30 àH$ënmà‘mUo {ZîH$f© ~KVm {XgyZ ¶oVo H$s dm{f©H$ Ahdmb, ~OoQ>, Am°S>rQ> B. H$mhr {ZH$fm§‘Yo ‘ܶ‘ àH$ënmdaÀ¶m g§ñWm§Mr n[apñWVr BVam§nojm WmoS>r A{YH$ dmB©Q> Amho. ‘ܶ‘ àH$ënmdaÀ¶m OmñVr g§ñWm {dX © Am{U ‘amR>dmS>m ^mJmVrb AmhoV. àH$ën Am{U {d^mJ øm§Mr EH$ÌnUo A{YH$ VnmgUr H$aUo Amdí¶H$ Amho

Page 49: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

àH$ënmà‘mUo {díbofU ( gd© AmH$S>o ho % ‘Yo AmhoË)

à‘wI {ZH$f EHw$U ‘moR>o ‘ܶ‘ bKw

hñVm§VaU Pmbobo Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) 55 54 66 50

H$ama Pmbobm Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) 57 60 63 44

g§¶wº$ nhmUr Pmbobr Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

45 45 59 38

‘moO‘mn CnH$aU Zmhr (JQ>MMm©) 48 51 62 29

‘moO‘mn e³¶ Zmhr (H$mbdm ’o$ar) 61 66 63 44

gd© eoVH$è¶m§Zm nmUr {‘iV Zmhr (JQ>MMm©) 44 43 66 33

dm{f©H$ Ahdmb V¶ma Ho$bobm Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

55 61 47 40

~OoQ V¶ma Ho$bobo Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) 56 65 38 38

Am°S>rQ> Ho$bobo Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) 46 52 41 29

H$mbì¶m‘Yo nmʶmMr µµJiVr (H$mbdm ’o$ar) 58 48 88 81

H$mbì¶m‘Yo Jmi gmR>bobm (H$mbdm ’o$ar) 61 62 69 50

H$mbì¶m‘Yo PmS>o PwS>no (H$mbdm ’o$ar) 69 72 72 58

ñWmnZonmgyZ EH$hr gd©gmYmaU g^m Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

17 23 0 6

ñWmnZonmgyZ gamgar 3 qH$dm A{YH$ gd©gmYmaU g^m (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

6 6 0 8

òr g^mgXm§Mo à‘mU 10% nojm H$‘r (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

25 21 34 35

ór g^mgXm§Mo à‘mU 30% nojm OmñV (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

7 9 0 2

naVmdm {‘iV Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) 42 46 34 31

Page 50: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

{d^mJdma {ZîH$fm©‘YyZ ñnï>nUo {XgyZ ¶oVo H$s doJdoJù¶m {ZH$fm§da {dX^m©Vë¶m g§ñWm§Mr n[apñWVr A{YH$ {~H$Q> Amho. H$mJXnÌo, nmUrnÅ>rMr dgwbr øm H$mhr {ZH$fm§da nwUo {d^mJmVhr Vgo {MÌ {XgV Amho. øm~m~V Vn{ebmV A{YH$ Aä¶mg H$aʶmMr JaO Amho > {d^mJmà‘mUo {díbofU ( gd© AmH$S>o ho % ‘Yo AmhoË)

à‘wI {ZH$f EHy$U H$moH$U ‘amR>dmS>m CÎma ‘hmamï> nwUo {dX ©

hñVm§VaU Pmbobo Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

55 67 36 43 58 71

H$ama Pmbobm Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

57 50 35 47 67 71

g§¶wº$ nhmUr Pmbobr Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

45 0 27 31 47 66

‘moO‘mn CnH$aU Zmhr (JQ>MMm©) 48 17 36 41 47 63

‘moO‘mn e³¶ Zmhr (H$mbdm ’o$ar)

61 33 56 71 60 62

gd© eoVH$è¶m§Zm nmUr {‘iV Zmhr (JQ>MMm©)

44 17 25 43 33 65

dm{f©H$ Ahdmb V¶ma Ho$bobm Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

55 17 25 49 71 71

~OoQ V¶ma Ho$bobo Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

56 0 29 47 73 72

Am°S>rQ> Ho$bobo Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

46 0 20 27 51 74

H$mbì¶m‘Yo nmʶmMr µµJiVr (H$mbdm ’o$ar)

58 83 45 51 47 72

H$mbì¶m‘Yo Jmi gmR>bobm (H$mbdm ’o$ar)

61 50 53 59 49 76

H$mbì¶m‘Yo PmS>o PwS>no (H$mbdm ’o$ar)

69 67 45 73 71 81

ñWmnZonmgyZ EH$hr gd©gmYmaU g^m Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

17 0 31 8 18 13

ñWmnZonmgyZ gamgar 3 qH$dm A{YH$ gd©gmYmaU g^m

6 0 2 10 2 8

Page 51: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

(H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr) òr g^mgXm§Mo à‘mU 10% nojm H$‘r (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

25 0 24 24 24 30

ór g^mgXm§Mo à‘mU 30% nojm OmñV (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

7 17 2 24 2 1

naVmdm {‘iV Zmhr (H$m¶m©b¶rZ ‘m{hVr)

42 17 20 27 60 53

EHy$U {MÌ Ago {XgyZ ¶oVo H$s nmʶmMo ì¶dñWmnZ H$aʶmgmR>r Am{U {H$‘mZ bm^joÌm‘ܶo nmʶmMo dmQ>n g‘ݶm¶r nÕVrZo H$aʶmgmR>r g§ñWobm Amdí¶H$ Aer n[apñWVr gܶm CnbãY Zmhr. øm‘mJÀ¶m H$maUm§Mm H$mimZwén Aä¶mg H$aUo Amdí¶H$ Amho. ~hþVoH$ doim emgZmÀ¶m H$‘VaVm øm‘mJo Agë¶m Var ho hr {dgê$Z MmbUma Zmhr H$s g§ñWoÀ¶m A§VJ©V AZoH$ JQ> ApñVÎdmV AgVmV Am{U ˶m§Zr nmUr {‘idʶmgmR>r emgZm~amo~a hmV{‘idUr Ho$bobr AgVo.

^{dî¶mVrb {Xem qgMZ joÌ A{YH$ g‘ݶm¶r, emídV Am{U {dH|${ÐV ~ZdʶmÀ¶m Ñï>rZo nmUr dmna g§ñWm§‘ܶo ‘moR>çm à‘mUmV j‘Vm Amho. ‘hmamï>m‘ܶo bmJy Pmboë¶m ZdrZ H$m¶Úm§‘ܶo nmUr dmna g§ñWm§Zm ‘hÎd {Xbobo Amho. BWwZ nwT>o nmUr dmna g§ñWobm nmʶmMr h¸$Xmar {Xbr OmUma Amho. na§Vw hr ‘hÎdmMr y{‘H$m nmUr dmna g§ñWm§Zr nma nmS>m¶Mr Agob Va nmUr dmna g§ñWm gh^mJrnUo nmʶmMo {Z¶moOZ. dmQ>n Am{U Xam§Mr AmH$maUr H$aʶmgmR>r gj‘nUo Cä¶m amhm¶bm hì¶mV. øm Aä¶mgmVyZ VgoM gmonoH$m°‘À¶m AmYrÀ¶m H$m‘mVyZ ho {XgyZ ¶oVo H$s gh^mJr qgMZ ¶eñdr ìhm¶Mo Agob Va doJdoJù¶m nmVù¶m§da OmUrdnyd©H$ à¶ËZ H$aUo Amdí¶H$ Amho. ˶mgmR>r Á¶mà‘mUo gaH$mar nmVirdaMo à¶ËZ Amdí¶H$ AmhoV ˶mMà‘mUo eoVH$è¶m§Zro gh^mJmMo ‘hÎd g‘OyZ KoD$Z g‘ݶm¶r Am{U emídV dmnamMm Adb§~ H$aUo Amdí¶H$ Amho. AZoH$Xm emgZ Am{U JmdnmVirdarb H$mhr bmoH$ øm§À¶mVrb {hVg§~§Ym‘wio H$mhr eoVH$è¶m§Zm nmUr Am{U {ZU©¶à{H«$¶m XmoÝhrnmgyZ d§{MV ahmdo bmJVo. øm joÌm‘Yo gwYmaUm H$am¶Mr Agë¶mg XmoZ àH$maÀ¶m Cnm¶¶moOZm§Mm {dMma H$amdm bmJob. n{hbm ^mJ Obg§nXm {d^mJmZo VmVS>rZo H$aʶmÀ¶m Cnm¶¶moOZm§Mm Amho H$s Á¶m‘wio nwT>rb H$mimVrb bm§~À¶m dmQ>MmbrMm nm¶m KmVbm OmB©b.

Page 52: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

gܶmÀ¶m H$m¶ÚmÀ¶m Mm¡H$Q>r‘ܶo g‘mZVoMm {dMma bm^joÌmVrb O{‘ZrÀ¶m à‘mUmV nmUr øm ñdénmV Ho$bm Jobm Amho. gwYmaUoÀ¶m Ñï>rZo bJoMMr Cnm¶¶moOZm åhUyZ bm^joÌm‘ܶo gdmªZm {H$‘mZ nmʶmMo dmQ>n øm VËdmMm Adb§~ H$amdm bmJob. ˶mM~amo~a nmUr dmna g§ñWm§À¶m nXm{YH$mè¶m§À¶m nmʶmÀ¶m {Z¶moOZmg§~§Yr j‘Vm {dH${gV H$aʶmMo H$m‘ H$amdo bmJob. nmUr dmna g§ñWoÀ¶m H$m‘m‘Yo gmYmaUnUo eoVr / nrH$ nÕVr ømMm {dMma Ho$bm OmV Zmhr nU Vgo KoUo Amdí¶H$ Amho. nmUr dmna g§ñWm§À¶m nXm{YH$mè¶m§À¶m j‘Vm {dH$mgmgmR>r emgZmH$Sy>Z doi Am{U n¡gm ømMr VwV©Vm ìhm¶bm hdr. g§ñWm§‘Yrb ‘{hbm§À¶m gh^mJmMmhr {dMma ìhm¶bm hdm Am{U Vmo dmT>mdm ømgmR>r {ZpíMV YmoaU Am{U Am{W©H$ VaVyX ìhm¶bm nm{hOo. øm àH$mao ¶moOZm Ho$ë¶mg gh^mJr qgMZmMr ì¶már dmT>dyZ yOb VgoM bm^joÌm~mhoarb g‘mZVm øm Jmoï>tMmhr ˶m‘Yo nwT>o g‘mdoe hmoD eHo$b. øm~m~VMr ‘m§S>Ur gmonoH$m°‘Zo {bhrboë¶m boIm‘Yo Ho$br Amho (www.soppecom.org) AmYr åhQ>ë¶mà‘mUo nmUr dmna g§ñWm§Mr Mm§Jbr / dmB©Q> n[apñWVr ømMm A{YH$ Vn{ebmV Aä¶mg hmoʶmMr Amdí¶H$Vm Amho. Aä¶mgmVyZ hoM {XgyZ ¶oVo H$s emgZ {déÕ eoVH$ar EdT>m hm àíZ gmonm Zmhr. {d{dY JQ> Am{U emgZ øm§À¶mVbo g§~§Y doJdoJù¶m nmVù¶m§da àñWm{nV Pmbobo AmhoV. ˶m‘wio H¥$VrH$m¶©H«$‘hr ˶mMà‘mUo Am˜mdm bmJob.

gh^mJr g§ñWm§Zr R>adbobm H¥$VrH$m¶©H«$‘ :- gaH$ma ~amo~a g§dmX H$ê$Z nmUr dmna g§ñWoÀ¶m H$m‘H$mOmV H$er gwYmaUm hmoB©b ho nhmUo hm ô¶m Aä¶mgmMm EH$ CÔoe hmoVm. 10 E{àb 2012 bm Aä¶mgmVrb {ZîH$fmªMr ‘m§S>Ur H$aʶmgmR>r Am{U nwT>rb H¥$VrH$m¶©H«$‘ R>adʶmgmR>r Aä¶mgmV gh^mJr AgUmè¶m gd© g§ñWm§Mr EH$ ~¡R>H$ Am¶mo{OV Ho$br hmoVr øm MM}VyZ g‘moa Ambo H$s, qgMZ ì¶dñWmnZmV à^mdr KQ>H$ åhUyZ nmUr dmna g§ñWm§Mm j‘Vm {dH$mg Aem doJdoJù¶m nmVù¶m§da H$m‘ H$amdo bmJob. øm ~¡R>H$sV nwT>rb H¥$VrÀ¶m Ñï>rZo nwT>rb Jmoï>r R>adʶmV Amë¶m Aä¶mgmVyZ nwT>o Amboë¶m nwT>rb 5 ‘wÚm§À¶m AmYmao {ZîH$f© Am{U R>mog ‘mJʶm§Mr Obg§nXm {d^mJ, ‘hmamï> Obg§nÎmr {Z¶‘Z àm{YH$aU {Z¶moOZ {d^mJ øm§À¶m g‘moa ‘m§S>Ur H$aUo - hñVm§VaU, KZ‘mnZ nÕVrZo nwadR>m d nmUrnÅ>r AmH$maUr, gh^mJ, H$mJXnÌo, H$mbì¶mMr AdñWm. {d^mJdma g^m KoD$Z ˶m‘ܶo Aä¶mgmVrb {ZîH$fm©Mr ‘m§S>Ur H$ê$Z nmUr dmna g§ñWm§~Ôb OZOmJ¥Vr H$aUo. ‘hmamîQ>mÀ¶m doJdoJù¶m ^mJmVrb 20 nmUr dmna g§ñWm {ZdSy>Z g‘moa Amboë¶m ‘hËdmÀ¶m {df¶m§Mm Vn{ebmV Aä¶mg H$aUo.

Page 53: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

‘hmamîQ>mV gܶm bmoH$m{^‘wI nmUr YmoaU g§Kf© ‘§M ZmdmMo nmʶmÀ¶m YmoaUmda H$m‘ H$aUmao ZoQ>dH©$ ApñVËdmV Amho. nmʶmÀ¶m àíZmda H$m‘ H$aUmè¶m doJdoJù¶m g§ñWm§Mo à{V{ZYr øm ‘§MmMm ^mJ AmhoV. BWyZ nwT>Mm H¥$VrH$m¶©H«$‘ øm å§MmÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ nwT>o ݶmdm Agm {dMma ~¡R>H$sV nwT>o Ambm

Page 54: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

n[a{eï> 1 - Aä¶mgmV gh^mJr AgUmè¶m g§ñWm-g§KQ>Zm

g§ñWm-g§KQ>Zm {d^mJ {Oëho

l{‘H$ H«$m§Vr g§KQ>Zm, ‘§S>{bH$ Q>ñQ> Am{U H$ï>H$ar g§KQ>Zm

H$moH$U am¶JS>, R>mUo

‘mZdbmoH$ ‘amR>dmS>m

~rS>. bmVwa. Cñ‘mZm~mX

amOZ {jagmJa JQ> na^Ur, Zm§XoS>

{dO¶ {XdmU JQ> Am¡a§Jm~mX

l{‘H$ ‘wº$s Xb (bmoH$emhrdmXr) amhþar CÎma ‘hmamï>

Ah‘XZJa

OZmW© Ywio, Z§Xþa~ma

amï> {dH$mg g§ñWm OiJmd

g‘mO n[adV©Z H|$Ð Zm{eH$

gmonoH$m°‘ nwUo

nwUo, Ah‘XZJa

H«$m§{Vdra ~m~wOr nmQ>UH$a bmoH$emór¶ g§emoYZ Am{U à~moYZ g§ñWm

gmVmam, gm§Jbr, gmobmnwa

Am{Xdmgr ‘{hbm d ~mbH$ë¶mU g§ñWm {dX ©

JS>{Mamobr, ZmJnya, M§Ðnya

dZg§nXm ZmJnya

J«m‘rU ¶wdm àmJ{VH$ ‘§S>i ZmJnya, Jm|{X¶m, §S>mam

Yam{‘Ì/MoVZm g‘mO godm ‘§S>i ¶dV‘mi, A‘amdVr, ~wbT>mUm, dm{e‘, AH$mobm

Page 55: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

n[a{eï> 2 Annexure 2: Water Users Associations in Maharashtra Under MMIFSA 2005 Projects

Functional

Agreement done but not

Registered but no agreement

Proposed Total

No. CCA

(ha) No.

CCA

(ha) No.

CCA

(ha) No.

CCA

(ha) No.

CCA

(ha) Major and medium

CADA 846 348655 0 0 0 0 0 0 846 348655 Outside CADA

441 211677 0 0 0 0 0 0 441 211677 Total 1287 560332 0 0 0 0 0 0 1287 560332 Minor Irrigation

258 109187 0 0 0 0 0 0 258 109187 Total under MMIFSA 1545 669519 0 0 0 0 0 0 1545 669519

Under Cooperative society Act Projects Functional Agreement

done but not Registered but no agreement

Proposed Total

No. CCA

(ha) No.

CCA

(ha) No.

CCA

(ha) No.

CCA

(ha) No.

CCA

(ha) Major and Medium

CADA 646 227732 128 51003 272 120965 472 275970 1518 675670 Outside cada 345 113514 89 22532 522 186769 2240 670325 3196 993141

Total 991 341246 217 73535 794 307734 2712 946295 4714 1668811

Minor Irrigation

244 75002 63 25970 306 94850 710 213892 1323 409714

Total under Co-operative societies 1235 416248 280 99505 1100 402584 3422 1160187 6037 2078525

Maharashtra Total 2780 1085767 280 99505 1100 402584 3422 1160187 7582 2748044

Source: DIRD data base April 2009

Page 56: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

n[a{eï> - 3 - qgMZ H$m¶Úm§‘Yrb ‘hËdmMo ‘wÔo ghH$mar H$m¶Xm g^mgXËd 51%

KZ‘mnZ nÕVrZo nmUrnwadR>m

nmUr dmna g§ñWoZo qgMZ {d^mJmH$Sy>Z KZ‘mnZ nÕVrZo nmUr KoD$Z eoVH è¶mZm nrH$-joÌ VËdmda nmUrnwadR>m H$aUo

XoI^mb XþéñVr

nmUr dmna g§ñWoZo Amnë¶m ^mJmVrb eoVMmè¶m VgoM H$mbì¶mer g§~§YrV BVa g§aMZm§Mr XoI^mb XþéñVr H$aUo

nmʶmMm h¸$

Iarn, aã~r, CÝhmir bm^joÌm‘ܶo nmʶmMm gmR>m H$ê$Z Vo nmUr nwT>rb h§Jm‘mV dmnaVm ¶oB©b IarnmVrb dmMbobo nmUr gmR>dVm ¶oUma Zmhr nmUrnÅ>rMo Xa ô§Jm‘mà‘mUo R>adbo OmVrb

‘mJUr Am{U nwadR>m doimnÌH$

Im˶mZo amoQ>oeZ Mo doimnÌH$ H$ê$Z ˶mMr àV g§ñWobm h§Jm‘mÀ¶m 10 {Xdg AmYr Úmdr. g§ñWoZo H$mbdm A{YH$mè¶mbm nmʶmMr ‘mJUr {H$Vr Amho, {H$Vr H$mimgmR>r Amdí¶H$Vm Amho, dmQ>nmMr nÕV øm~m~V ‘m{hVr H$idmdr

‘moO‘mn g§ñWm Am{U ImVo XmoKm§Zr g§¶wº$nUo JoO a{OñQ>a R>odmdo. nmUrnÅ>r g^mgXm§À¶m nmUrnÅ>r Mo Xa R>adʶmMo ñdmV§Ì g§ñWobm Amho.

g§ñWobm g^mgX ZgUmè¶m eoVH$è¶mH$Sy>Z 30% n¶ªV A{YH$ nmUrnÅ>r AmH$maVm ¶oB©b. emgZmH$S>o doioV nmUrnÅ>r ^aë¶mg emgZmH$Sy>Z naVmdm {‘iob (5%) H$amam‘ܶo Zm|X Ho$boë¶m nmʶmÀ¶m Xam§Mm naV AmT>mdm KoVbm OmB©b.

nmʶmMr ‘mJUr à˶oH$ eoVH$è¶mZr nmʶmMr ‘mJUr nmdmg H$S>o {Xbr nm{hOo ˶mZwgma h§Jm‘mÀ¶m gwadmVrbm EHw$U ‘mJUrMm Ahdmb V¶ma Pmbm nm{hOo d Vmo emgZmg‘moa gmXa Pmbm nm{hOo

Page 57: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

_hmamï> qgMZ nÕVrMo eoVH$è¶m§H$Sy>Z ì¶dñWmnZ A{Y{Z¶_, 2005 H$ama

g§ñWm ñWmnZ Pmë¶mnmgyZ 3 _{hݶmÀ¶m AmV

g§¶wº$ nmhUr H$ama Pmë¶mnmgyZ 6 _{hݶm§À¶m AmV

g§¶wº$ nmhUr H$m¶©H$mar A{^¶§Vm/˶m§Mo à{V{ZYr Am{U nmUr dmna g§ñWoMo nXm{YH$mar ¶m§Zr EH$ÌnUo H$amdr g§¶wº$ nmhUr _Yrb {ZîH$fmªMm Ahdmb ~ZdyZ, ˶mda XmoÝhr JQ>m§Zr gøm H$ê$Z à˶H$s EH$ àV R>odmdr

àmYmݶ ¶mÚm g§¶wº$ nmhUr Pmë¶m§ZVa 1 _{hݶmÀ¶m AmV Xwéñ˶m§À¶m H$m_mÀ¶m àmYmݶ 1 Am{U àmYmݶ 2 Aem ¶mÚm ~Zdë¶m OmVrb àmYmݶ 1 À¶m ¶mXr_ܶo nmʶmMm nwadR>m hmoʶmgmR>r Am{U _moO_mn hmoʶmgmR>r A˶§V Amdí¶H$ AgUmè¶m Xwéñ˶m§Mm g_mdoe Agob àmYmݶ 2 ¶mXr _ܶo àmYmݶ 1 _Yrb H$m_m§{edm¶ BVa H$m_o Or Mm§Jë¶m ì¶dñWmnZmgmR>r Amdí¶H$ AmhoV nU Or n{hë¶m ¶mXr_Yrb H$m_m§Z§Va Ho$br Var MmbVrb Aem H$m_m§Mm g_mdoe Agob.

_moO_mn CnH$aU H$mbdm A{YH$mè¶mZo _moO_mn CnH$aU ~gdyZ doimodoir Vo MmbV Agë¶mMr ImÌr H$amdr

{nH$ñdmV§Í¶ nmUr dmna g§ñWm§Zm {nH$ñdmV§Í¶ Agob nmʶmMm nwadR>m eodQ>mH$Sy>Z gwédmVrH$So nmʶmMo Xa KZ_mnZ nÕVrZwgma

_mJUr Z Ho$ë¶mg H$mhr R>am{dH$ AmH$maUr H$aʶmMm h¸$ nmUr dmna g§ñWo_Yrb nmʶmMo Xa g§ñWobm gd©gmYmaU g^o_ܶo KoVboë¶m {ZU©¶mà_mUo AmH$maUr H$aʶmMm h¸$ amhrb

VgoM _mJUr Z Ho$ë¶mg H$mhr R>am{dH$ AmH$maUr H$aʶmMm h¸$ g§ñWobm amhrb H$mJXnÌo g^mgXm§Mr ¶mXr, H$m¶ÚmMr àV, bm^mjoÌmMm ZH$mem, g§ñWoH$So> AgUmar gmYZo Am{U

XoUr, g^m§À¶m H$m_H$mOmMo Zm|XUr nwñVH$, O_mIMm©Mr nwñVHo$, nmʶmMm {hemo~, _moO_mnmÀ¶m Zm|Xr

g§ñWoMo A{YH$ma Am{U H$m¶}

1. darb nmVirdarb g§ñWm qH$dm H$mbdm A{YH$mar ¶m§À¶mH$Sy>Z nwT>rb ‘m{hVr {‘idUo Am{U Vr g§ñWo‘Yrb bmoH$m§Zm XoUo - g§ñWoMr Am{U g^mgXm§Mr h¸$Xmar, h§Jm‘m‘ܶo R>adboë¶m nmʶmÀ¶m nmù¶m, XmoZ nmʶmÀ¶m nmù¶m§‘ܶo {ZíMrV Ho$bobm doi

2. g^mgXm§H$Sy>Z nmʶmÀ¶m ‘mJʶm KoUo Am{U ˶m ‘§Oya qH$dm Zm‘§Oya H$aUo 3. g^mgXm§gmR>r à˶oH$ nmʶmÀ¶m nmirnydu AmdV©ZmMo doimnÌH$ V¶ma H$aUo

g^mgXm§Zm ˶m§À¶m h¸$Xmarà‘mUo KZ‘mnZ nÕVrZo nwadR>m H$aUo. 4. à˶oH$ h§Jm‘mnwdu gd© g^mgXm§Mr ~¡R>H$ KoD$Z ˶m‘Yo nwT>rb Jmoï>t~Ôb ‘mJ©Xe©Z

H$aUo - nmUr dmQ>nmMo doimnÌH$, Omhra ZmoQ>rg, h§Jm‘mnwdu H$mbì¶mMr XþéñVr,

Page 58: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

daÀ¶m nmVirdarb g§ñWoH$Sy>Z /emgZmH$Sy>Z KoʶmV Ambobo {ZU©¶ 5. {‘imboë¶m nmʶmMo gXñ¶m§À¶m h¸$mà‘mUo Q>obH$Sy>Z hoS>H$S>o VËdmda dmQ>n H$aUo 6. à˶oH$ h§Jm‘mà‘mUo Am{U nmʶmÀ¶m nmirà‘mUo {Xboë¶m nmʶmMr Zm|X R>odUo

Am{U ‘wXVr‘ܶo H$mbdm A{YH$mè¶mH$S>o nmUrnÅ>r ^aUo 7. nmUr dmQ>nmMo {Z¶§ÌU H$aUo 8. g^mgXm§H$Sy>Z $ {H$Vr nmUrnÅ>r dgyb H$am¶Mr Vo ‘moOyZ Vr dgyb H$aUo. 9. Imbrb nmVirdarb g§ñWoH$Sw>Z godm AmH$ma Jmoim H$aUo Am{U Amnbm {hñgm

darb nmVirdarb g§ñWoH$S>o / emgZmH$S>o O‘m H$aUo. 10. Amnë¶m joÌm‘ܶo Xadfu XoI^mb XþéñVrMr Amdí¶H$ Vr H$m‘o H$aUo. 11. g^mgX H$mbì¶mMr XoI^mb ì¶dpñWV H$aVmV Zm ¶mMr ImÌr H$aUo VgoM

˶mgmR>r R>abobr a¸$‘ ˶m§Zm {‘iVo Amho ¶mMr ImÌr H$aUo. 12. gm§{JVë¶mà‘mUo H$mJXnÌo R>odUo 13. g^mgXm§‘ܶo dmX{ddmX Agë¶mg Vo gmoS>dUo. 14. gmYZg§nÎmr C^maUo Am{U {VMm Cn¶moJ H$aUo 15. eoVrer g§~§YrV H$m‘o hmVr KoUo. 16. ObboImnarjU d Vnmgbobo {heo~ ¶m§À¶mgh dm{f©H$ Ahdmb gd©gmYmaU

g^oV gmXa H$aUo . 17. Xadfu emgZmbm qgMZpñWVrXe©H$ Ahdmb gmXa H$aʶmgmR>r bmJUmar

Amdí¶H$ ‘m{hVr doioV nwadUo. bKw{dV[aH$mnmVirdarb nmUr dmQ>n g§ñWm§Mr BVa H$V©ì¶o :

1. à˶oH$ h§Jm‘mnwdu gXñ¶m§Mr ~¡R>H$ ~mobmdUo ˶m§À¶mer nmʶmMr CnbãYVm Am{U nmUr dmnamMm h¸$ ¶m~m~VÀ¶m ‘m{hVrMr MMm© H$aUo Am{U nmʶmMm H$m¶©j‘VoZo dmna ìhmdm ¶mgmR>r gXñ¶m§À¶m H$mhr gyMZm Agë¶mg ˶m ‘mJdUo .

2. gXñ¶m§H$Sy>Z Mmby nmUrnÅ>r VgoM Agë¶mg nwduÀ¶m WH$~mH$sMr dgybr H$aUo . 3. Á¶m§Mo nmʶmgmR>rMo AO© ‘§Owa Pmbo AmhoV ˶m§Zm qgMZ nadmZm XoUo . 4. R>aboë¶m ‘wXVrV gdmªZm nmUr {‘iob ¶mà‘mUo CnbKy{dVarH$m, Mmar VgoM

à˶oH$ gXñ¶mgmR>r nmUr dmQ>nmMo doimnÌH$ V¶ma H$aUo . 5. H$amaZmå¶mMr A§‘b~OmdUr H$aUo

àH$ën nmVirdarb g§ñWoMr H$m¶} : 1. H$mbdm A{YH$mè¶mer g„m‘gbV H$ê$Z à˶oH$ h§Jm‘mnydu nmʶmMo A§XmOnÌH$

(~OoQ>)/ qgMZ H$m¶©H«$‘ V¶ma H$aUo Am{U nmUr dmnaʶmMm h¸$, nmʶmÀ¶m nmù¶m§Mr g§»¶m Am{U ˶m‘Yrb A§Va R>adUo.

2. H$mbdm Am{YH$mè¶mbm Obme¶mdarb Cngm qgMZ ¶moOZm VgoM qgMZm{edm¶À¶m nmUr dmnamgmR>rMr nmUrnÅ>r R>adʶmg ‘XV H$aUo.

3. Obme¶mMo joÌ’$i d nmUr YmaU j‘Vm ¶m§Mm Vµ³Vm / AmboI Am{U H$mbdm {dVarH$m§À¶m CËgJm©Mm Vº$m àmá H$ê$Z ˶mMm dmna H$aUo.

Page 59: ‘hmamï´>mVrb nmUr dmna g§ñWm§Mm gܶpñWVrMm ObX … · H$moï>H$ 41 nmUr dmQ>nmM dimnÌH$ H$g R>adb OmV? H$moï>H$ 42 nrH$ nÕVr H$mU R>adVo H$moï>H$ 43 gd eVH$è¶mZm nmUr

4. nmUr dmnaʶmMm h¸$ nmù¶m§Mr g§»¶m Am{U XmoZ nmù¶m§‘Yrb doi bjmV KoD$Z à˶oH$ h§Jm‘mV qgMrV H$am¶À¶m nrH$m§À¶m d joÌmÀ¶m ~m~VrV gXñ¶m§Zm ‘mJ©Xe©Z H$aUo.

5. H$mbdm A{YH$mè¶mH$Sy>Z nmUr ‘moOyZ KoUo d Vo gXñ¶m§Zm nwadUo. gaH$maMr H$m¶}

1. gd© nmVù¶m§daÀ¶m nmUr dmna g§ñWm§Mo H$m¶©joÌ {ZpíMV H$aUo Am{U ˶m~m~VMr ‘m{hVr g§ñWobm H$idUo.

2. gd© nmVù¶m§daÀ¶m g§ñWm§gmR>r nmUr dmnaʶmMm h¸$ {ZpíMV H$aUo. 3. VwQ>rÀ¶m dfm©‘Yrb nmʶmMm h¸$ {ZpíMV H$aUo. 4. KZ‘mnZ nÜXVrZo {Z¶moOrV nmʶmÀ¶m h¸$mà‘mUo gd© nmUr dmna g§ñWm§Zm nmUr

nwadR>m H$aUo. 5. nmUr dmna g§ñWm§H$S>o hñVm§VarV Z Ho$boë¶m H$mbdm ì¶dñWoMr XoI^mb XþéñVr

H$aUo 6. g§¶wº$ nhmUrMo Am¶moOZ H$aUo Am{U nmUr dmna g§ñWoÀ¶m gë¶mZo XþéñVr

Am{U ZwVZrH$aUmMr H$m‘o nwU© H$aUo. 7. nmUr dmna g§ñWo~amo~a H$ama H$aUo. 8. hñVm§VaUmnwdu H$m¶©joÌmVrb H$mbdm ì¶dñWoMr XþéñVr H$aUo 9. nmUr dmna g§ñWm§À¶m j‘Vm ~m§YUrgmR>r Amdí¶H$ Vo Vm§{ÌH$ Am{U àemgH$s¶

ghmæ¶ H$aUo. 10. nmUr dmna g§ñWm§Zm nmʶmMr CnbãYVm, nmUr dmQ>nmMo doimnÌH$, VgoM nmUr

nwadR>çmMo ì¶dñWmnZ H$aʶmgmR>r Amdí¶H$ Vr BVa gd© ‘m{hVr nwadUo. 11. nmUrnÅ>r R>adʶmV Amë¶mZ§Va Vgo ~rb g§ñWobm nmR>dUo Am{U nmUrnÅ>rMr

dgwbr H$aUo.

g§MmbH$ _§S>i ~OoQ> V¶ma H$aUo

g§ñWm Amnbm {ZYr eoS>çybS> ~±H$, ghH$mar ~±H$, ZmJar ~±H$, dm{UÁ¶ ~±H$, Q>nmb ImVo ~MV ~±H$ ømn¡H$s H$moR>ohr O_m H$ê$ eH$Vo

gd©gmYmaU g^m à˶oH$ h§Jm_mÀ¶m gwédmVrbm 10% H$moa_ Amdí¶H$