HBHE 2103 PBBS.pdf

HBHE 2103

PROGRAM BERSEPADU SEKOLAH SIHAT

MEI 2013

NAME : Chen Yuk Lan @ Chen Ynuk Ming

MATRIC NUMBER : 690611125816001

IC NUMBER : 690611125816

TELEPHONE NUMBER : 0138810090

E-MAIL ADDRESS : [email protected]

TUTOR’S NAME : HAFIDZAH BT. ABD. KHAFIDZ

LEARNING CENTRE : Tawau Learning Centre

KANDUNGAN MUKA SURAT

1.0 PENGENALAN

1.0 Pendahuluan 1

1.1 Rasional 2

1.2 Matlamat 2

1.3 Visi 2

1.4 Misi 2

1.5 Objektif 3

1.6 Teras Utama 3

1.7 Pelaksanaan 4

1.8 Jawatankuasa PBSS 4

1.9 Pemantauan dan Penilaian 5

2.0 LAPORAN PEMANTAUAN PENILAIAN

2.1 Borang Penilaian 9

2.2 Graf Rumusan 19

2.3 Ulasan Kekuatan dan Kelemahan 20

2.4 Analisis Swot 28

2.5 Analisis Tows 29

2.6 Cadangan 30

3.0 KESIMPULAN 31

1

I

PENGENALAN

1.0 PENDAHULUAN

Rancangan Kesihatan Sekolah ( RKS ) telah dimulakan sejak tahun 1967. Dalam

tempoh tiga tahun RKS dijalankan, dunia secara am dan Malaysia secara khusus telah

mengalami banyak perubahan dari aspek kesihatan dan tren penyakit. Sesuai dengan

perubahan itu amat wajar RKS dikaji semula untuk membentuk satu jentera pelaksanaan

kesihatan sekolah yang lebih komprehensif. Pada tahun 1996, Kementerian Kesihatan

Malaysia ( KKM ) dengan kerjasama Kementerian Pendidikan Malaysia telah

melaksanakan projek " Health Promoting School" ( HPS ) di enam buah negeri iaitu

Johor, Kedah, Melaka, Sarawak, Selangor dan Terengganu. Ini adalah berdasarkan

konsep "HPS" yang diperkenalkan oleh Pertubuhan Kesihatan Sedunia ( WHO )

berteraskan Ottawa Charter.

Persidangan " HPS " yang telah diadakan pada bulan Disember 1996 di antara

Kementerian Kesihatan Malaysia dan Kementerian Pendidikan Malaysia telah

mencadangkan supaya RKS. sedia ada diberi nafas baru, dengan mewujudkan Program

Bersepadu Sekolah Sihat (PBSS). Tujuan PBSS ialah untuk menyatupadukan dan

menyelaras semua aktiviti berkaitan dengan kesihatan sekolah. Program Bersepadu

Sekolah Sihat (PBSS) diwujudkan sejajar dengan hasrat dan wawasan Negara untuk

melahirkan rakyat yang sihat, produktif dan berkualiti. Program ini antaranya bertujuan

untuk memelihara dan meningkatkan persekitaran sekolah yang bersih, ceria, selamat

dan sihat. Disamping membina persekitaran sosial sekolah yang menggalakkan amalan

cara hidup sihat, program yang terancang dan bersepadu ini juga bertujuan untuk

memupuk pengetahuan, sikap dan bertanggungjawab ke arah amalan penjagaan

kesihatan diri, keluarga dan masyarakat.

Oleh yang demikian, sikap dan amalan membina sahsiah warga sekolah yang

Murni perlu dibentuk secara optimum oleh pihak sekolah. Amalan ini perlu agar dapat

membawa kesejahteraan keseluruhan individu dari aspek mental, fizikal, emosi dan

sosial.

2

1.1 Rasional

Usaha murni untuk mewujudkan Program Bersepadu Sekolah Sihat ( PBSS ) adalah

berdasarkan rasional berikut :

i. Terdapat beberapa program kesihatan sekolah sedia ada yang perlu

diselaraskan di bawah satu program bersepadu

ii. Untuk mewujudkan satu sistem yang fleksibel, inovatif dan kreatif serta

menjurus kepada keperluan sekolah berlandaskan kepada keperluan semasa

iii. Hasrat untuk mewujudkan satu program kesihatan yang mampu melahirkan

rasa kekitaan dan komitmen di kalangan warga sekolah

iv. Keperluan untuk mewujudkan satu program bersepadu yang menghasilkan

impak serta dapat dinilai keberkesanannya

v. Satu usaha untuk meningkatkan kesefahaman dan kerjasama diwujudkan

antara sekolah dan masyarakat dalam menangani isu kesihatan

vi. Satu usaha yang teratur dan berfokus ke arah amalan kesihatan perlu

dipraktikkan melalui program yang terancang dan bersepadu.

1.2 Matlamat PBSS

Melahirkan warga sekolah dan persekitaran yang selamat, sihat dan berkualiti ke arah

pencapaian wawasan negara.

1.3 Visi PBSS

Generasi yang berilmu, sihat dan progresif

1.4 Misi PBSS

Sekolah sebagai institusi yang mempromosikan kesihatan

3

1.5 OBJEKTIF PBSS

Objektif PBSS adalah agar setiap sekolah dapat:

i. Menetapkan polisi / dasar kesihatan sekolah

ii. Memelihara dan meningkatkan persekitaran sekolah yang bersih, ceria ,

selamat dan sihat

iii. Membina satu persekitaran sosial sekolah yang menggalakkan amalan cara

hidup sihat

iv. Meningkatkan pengetahuan, sikap dan amalan yang berkaitan dengan

kesihatan supaya setiap warga sekolah yang bertanggungjawab terhadap

penjagaan kesihatan diri, keluarga dan masyarakat

v. Meningkatkan kerjasama dan penglibatan komuniti di dalam program

kesihatan sekolah

vi. Menyediakan Perkhidmatan Kesihatan Sekolah bagi: a) Menilai taraf kesihatan murid

b) Memberi khidmat rawatan dan rujukan

c) Menggalakkan bimbingan dan kaunseling berdasarkan keperluan dan

masalah kesihatan murid

d) Memberi penjagaan / rawatan kecemasan terhadap penyakit-penyakit di

sekolah

e) Mencegah dan mengawal kejadian penyakit

f) Mengenalpasti, merujuk dan membantu penempatan kanak-kanak kurang

upaya

1.6 Teras Utama PBSS

Enam teras PBSS yang telah digariskan untuk mewujudkan satu pendekatan bersepadu

di antara sektor awam, sektor swasta dan masyarakat ke arah melahirkan sekolah sihat

adalah seperti berikut:

i. Polisi Kesihatan Sekolah sebagai sumber mempromosikan kesihatan

ii. Persekitaran Fizikal Sekolah

iii. Persekitaran Sosial Sekolah

iv. Penglibatan Komuniti

4

v. Kemahiran Kesihatan Diri

vi. Perkhidmatan Kesihatan Sekolah

1.7 Pelaksanaan

PBSS hendaklah melibatkan seluruh warga sekolah dan masyarakat setempat. Dalam

pelaksanaan PBSS, pendidikan kesihatan hendaklah dilaksanakan secara formal atau

tidak formal. Di samping itu warga sekolah hendaklah sentiasa mengamalkan amalan

kesihatan yang baik.Warga sekolah hendaklah memainkan peranan masing-masing

supaya PBSS dapat dijalankan dan dilaksanakan dengan berkesan. Jawatankuasa PBSS

di peringkat sekolah dianggotai oleh guru-guru dan pasukan kesihatan.

1.8 Jawatankuasa PBSS

Berikut adalah jawatankuasa Program Bersepadu Sekolah Sihat Sekolah Jenis

Kebangsaan Semporna, Sabah.

Penasihat : Tn. Haji Abdul Taha Bin Haji Abdul Jalil

Pengerusi : Pn. Rosni Binti Haji Asakil ( PK HEM )

Setiausaha : Pn. Rosmawati Binti Yahya

AJK : Pn. Sarina Binti Mohammad Noor

Pn. Sabrina Binti Mohammad

En. Mohd Sah Bin Lawisau

En. Sarail Bin Lahabun

Pn. Noor Fazidah Binti Abdullah

Pn. Rozanah Binti Mad Sarapi

Pn. Zalina Binti Kamarudin

En. Kadir Bin Morobistah

Pn. Siti Mahyuni Binti Asgari

En. Mohd Isa Bin Hadjarat

5

1.9 PEMANTAUAN DAN PENILAIAN

Untuk menentukan kejayaan dan kemajuan PBSS dalam mencapai objektifnya,

pemantauan dan penilaian yang berterusan perlu dijalankan. Antara aspek yang akan

diberikan perhatian dalam pemantauan dan penilaian ini adalah seperti berikut:

i. Pengurusan PBSS

ii. Pelaksanaan PBSS yang Ditetapkan oleh Jawatankuasa PBSS Kebangsaan

iii. Persekitaran Fizikal Sekolah

iv. Persekitaran Sosial (Iklim dan Budaya Sekolah)

v. Penglibatan Komuniti Dalam PBSS

vi. Kemahiran Kesihatan Diri

vii. Kemudahan Kesihatan Di Sekolah

1.9.1 Pengurusan PBSS

Antara aspek yang akan diberi perhatian dalam Pengurusan PBSS ini adalah seperti

berikut:

i. Penubuhan Jawatankuasa

ii. Penetapan Polisi Kesihatan Sekolah

iii. Pelaksanaan Polisi Kesihatan Sekolah

iv. Pemantauan dan penilaian pelaksanaan aktiviti

v. Pelaporan

1.9.2 Pelaksanaan PBSS yang Ditetapkan oleh Jawatankuasa PBSS Kebangsaan

Antara aspek yang akan diberi perhatian dalam bahagian ini adalah seperti berikut.

i. Rancangan Makanan Tambahan Sekolah Rendah

ii. Program Susu Sekolah Rendah

iii. Perkhidmatan Kesihatan Sekolah

iv. Perkhidmatan Pergigian Sekolah

6

v. Program Keselamatan, Kebersihan dan Keindahan Alam Sekitar Sekolah (3K)

vi. Sekolah Kawasan Larangan Merokok

1.9.3 Persekitaran Fizikal Sekolah


i. Kantin

ii. Tandas

iii. Bilik Khas

iv. Bilik Darjah

v. Sistem Pelupusan Sisa Pepejal

1.9.4 Persekitaran Sosial (Iklim dan Budaya Sekolah)


i. Tanggapan Awal

ii. Landskap Dan Kegunaan Kawasan Alam Sekitar Sekolah

iii. Penggunaan Kawasan

iv. Program Bimbingan dan Kaunseling

1.9.5 Penglibatan Komuniti Dalam PBSS


i. Penglibatan PIBG

ii. Penglibatan Agensi Kerajaan Selainm Daripada Kementerian Pendidikan Dan Kementerian Kesihatan Malaysia

iii. Penglibatan Agensi Swasta

iv. Penglibatan Pertubuhan Bukan Kerajaan/Badan

7

v. Penglibatan Individu Dalam Aktiviti Sekolah

1.9.6 Kemahiran Kesihatan Diri


i. Bilangan Ceramah Mengenai Kemahiran Kesihatan Diri

ii. Jumlah Kelab/Persatuan yang Menggalakkan Kemahiran Kesihatan Diri

iii. Bilangan Pameran Kesihatan Secara Formal

iv. Kuiz Kesihatan/Hari Kesihatan

1.9.7 Kemudahan Kesihatan Di Sekolah


i. Bilik Sakit/Ruang Sakit

ii. Peti Pertolongan Cemas

iii. Bilik Pemeriksaan Kesihatan/Pergigian

8

II

LAPORAN PEMANTAUAN DAN PENILAIAN PBSS

BO

RA

NG

PEN

ILA

IAN

UN

TU

K A

NU

GE

RA

H

PRO

GR

AM

BER

SEPA

DU

SEKO

LA

H SIH

AT

(PBSS)

(Berdasarkan Tahap U

saha Dan Pencapaian Sekolah D

alam M

enggalakkan Kesihatan D

i Sekolah)

Nam

a Sekolah : …

……

……

……

……

……

……

...........……

. K

od Sekolah : …

……

……

……

……

……

……

...........……

. D

aerah : …

……

……

……

……

……

……

...........……

. G

red Sekolah : …

……

……

……

……

……

……

...........……

. Tarikh Penilaian

: ……

……

……

……

……

……

…...........…

….

Bil.

Butiran

Markah Penuh M

arkah yang

Diberi

Jumlah

Markah

1. Pengurusan PB

SS (26 m

arkah)

1.1 Penubuhan Jaw

atankuasa (6 markah)

1.1.1 Ada jaw

atankuasa 1.5

1.5

6 1.1.2 K

eahlian yang mencukupi

1.5 1.5

1.1.3 Mesyuarat sekurang-kurangnya dua kali setahun

1.5 1.5

1.1.4 Fail yang lengkap 1.5

1.5

1.2 Penetapan Polisi K

esihatan Sekolah (6 markah)

1.2.1 Ada polisi

2 2

6 1.2.2 C

ara penetapan (menggunakan pem

erhatian maklum

balas komuniti, data kesihatan dan

agensi yang berkaitan) 2

2

1.2.3 Ada bukti (contoh: m

init mesyuarat, laporan dan lain-lain)

2 2

1.3 Pelaksanaan Polisi K

esihatan Sekolah (8 markah)

SJK (C) Nyuk Hw

a

Semporna

12 April 2013

XBA 3311

B

1.3.1 Mem

pamerkan polisi

2 2

6

1.3.2 Mem

pamerkan polisi di tem

pat yang strategik 2

2

1.3.3 Ada pelan tindakan

2 2

1.3.4 Ada dokum

entasi mengenai aktiviti yang dijalankan

2 2

1.4 Pem

antauan dan penilaian pelaksanaan aktiviti (3 markah)

1.4.1 Pengesahan oleh Pengetua atau Guru B

esar 3

3 3

1.5 Pelaporan (3 m

arkah)

1.5.1 Laporan lengkap PBSS 1 dalam

Fail PBSS

3 3

3

*2. Pelaksanaan PB

SS yang Ditetapkan oleh Jaw

atankuasa PBSS K

ebangsaan (24 m

arkah)

2.1 R

ancangan Makanan T

ambahan Sekolah R

endah

2.1.1 Ada jaw

atankuasa (4 markah)

1 1

3 2.1.2 Pem

ilihan mengikut kriteria

1 1

2.1.3 Ada laporan/dokum

en 1

1

2.2 Program

Susu Sekolah Rendah (4 m

arkah)

2.2.1 Ada jaw

atankuasa 1

1 4

2.2.2 Pemilihan m

engikut kriteria 1

1

2.2.3 Jadual kedatangan murid

1 1

2.2.4 Ada laporan/dokum

en 1

1

2.3 Perkhidm

atan Kesihatan Sekolah (4 m

arkah)

2.3.1 Sekolah telah melengkapkan B

uku Rekod K

esihatan Murid (R

KM

1) 1

1

4

2.3.2 Guru telah m

elengkapkan ukuran tinggi, berat dan ujian penglihatan seperti dalam B

uku R

KM

1 1

1

2.3.3 Pemeriksaan m

urid oleh Pasukan Kesihatan Sekolah

1 1

2.3.4 Laporan pemeriksaan kesihatan dihantar ke sekolah dalam

tempoh sebulan

1 1

2.4 Perkhidm

atan Pergigian Sekolah (4 markah)

2.4.1 Telah melengkapkan B

uku RK

M 1

1 1

4

2.4.2 Telah menjalankan raw

atan pergigian 1

1

2.4.3 Telah menjalankan tunjuk cara m

emberus gigi

1 1

2.4.4 Laporan pemeriksaan pergigian dihantar ke sekolah dalam

tempoh sebulan

1 1

2.5 Program

Keselam

atan, Kebersihan dan K

eindahan Alam

Sekitar Sekolah (3K) (4 m

arkah)

2.5.1 Ada jaw

atankuasa 1

1

4

2.5.2 Ada aktiviti ke arah Program

3K

1 1

2.5.3 Menyertai Program

3K

1 1

2.5.4 Ada dokum

entasi 1

1

2.6 Sekolah K

awasan Larangan M

erokok (4 markah)

2.6.1 Ada papan tanda

1 1

4

2.6.2 Papan tanda mengikut spesifikasi

1 1

2.6.3 Ada aktiviti pencegahan m

erokok 1

1

2.6.4 Ada dokum

entasi 1

1

3. Persekitaran Fizikal Sekolah

(14 markah)

3.1 K

antin (4 markah)

3.1.1 Kebersihan kantin

0.5 0.5

4

3.1.2 Tempat m

emasak dan tem

pat mem

basuh 0.5

0.5

3.1.3 Pengurusan stor 0.5

0.5

3.1.4 Pelupusan sisa makanan

0.5 0.5

3.1.5 Pakaian pengendali kantin dan sijil pengesahan kesihatan pengendali kantin 0.5

0.5

3.1.6 Hiasan luaran dan dalam

an 0.5

0.5

3.1.7 Kem

udahan mem

basuh tangan 0.5

0.5

3.1.8 Bahan jualan

0.5 0.5

3.2 Tandas (4 m

arkah)

3.2.1 Kebersihan

0.5 0.5

3.2.2 Berfungsi

0.5 0.5

4

3.2.3 Sistem kaw

alan 0.5

0.5

3.2.4 Penjagaan kebersihan (sabun, pengelap tangan dan lain-lain) 0.5

0.5


an 0.5

0.5

3.2.6 Tong sampah

0.5 0.5

3.2.7 Tempat m

embuang tuala w

anita 0.5

0.5

3.2.8 Jadual penyelenggaraan 0.5

0.5

3.3 B

ilik Khas (4 m

arkah)

3.3.1 Pejabat dan bilik guru 0.5

0.5

4

3.3.2 Makm

al dan bengkel 0.5

0.5

3.3.3 Pusat Sumber

0.5 0.5

3.3.4 Bilik-bilik lain

0.5 0.5

3.4 B

ilik Darjah (2 m

arkah)

3.4.1 Bersih, dan susun atur perabot yang kem

as 0.5

0.5

2

3.4.2 Jadual tugasan berkala 0.5

0.5


an 0.5

0.5

3.4.4 Pencahayaan dan pengudaraan yang baik 0.5

0.5

3.5 Sistem

Pelupusan Sisa Pepejal (2 markah)

3.5.1 Kedudukan tong-tong sam

pah yang strategik 0.5

0.5

2

3.5.2 Menggunakan karung plastik sam

pah 0.5

0.5

3.5.3 Penjagaan dan kawalan tem

pat pembuangan sam

pah 0.5

0.5

3.5.4 Sistem pelupusan yang sem

purna 0.5

0.5

4. Persekitaran Sosial (Iklim

dan Budaya Sekolah)

(10 markah)

6

4.1 Tanggapan A

wal (3 m

arkah)

4.1.1 Kebersihan persekitaran luar sekolah

1 1

2 4.1.2 H

iasan pintu masuk ke sekolah

1 0.5

4.1.3 Suasana persekitaran sekolah yang terkawal

1 0.5

4.2 Landskap D

an Kegunaan K

awasan A

lam Sekitar Sekolah (4 m

arkah)

4.2.1 Susun atur (mem

punyai maksud)

1 0.5

2

4.2.2 Berkonsepkan pendidikan

1 0.5

4.2.3 Tidak berbahaya 1

0.5

4.2.4 Kreativiti dan inovasi

1 0.5

4.3 Penggunaan K

awasan (1 m

arkah)

4.3.1 Kreativiti dan inovasi

1 0

0

4.4 Program

Bim

bingan dan Kaunseling (2 m

arkah)

4.4.1 Ada bilik/tem

pat yang sesuai untuk kaunseling 1

1 2

4.4.2 Rekod penggunaan

1 1

5. Penglibatan K

omuniti D

alam PB

SS (10 m

arkah)

4

5.1 Penglibatan PIB

G (2 m

arkah)

5.1.1 Dalam

Jawatankuasa PB

SS 1

1 2

5.1.2 Dalam

aktiviti sekolah 1

1

5.2 Penglibatan A

gensi Kerajaan Selainm

Daripada K

ementerian Pendidikan D

an Kem

enterian K

esihatan Malaysia (2 m

arkah)

5.2.1 Dalam

Jawatankuasa PB

SS 1

0 0

5.2.2 Dalam

aktiviti sekolah 1

0

5.3 Penglibatan A

gensi Swasta (2 m

arkah)

5.3.1 Dalam

Jawatankuasa PB

SS 1

0 0

5.3.2 Dalam

aktiviti sekolah 1

0

5.4 Penglibatan Pertubuhan B

ukan Kerajaan/B

adan (2 markah)

5.4.1 Ada (dengan bukti)

2 0

0

5.5 Penglibatan Individu D

alam A

ktiviti Sekolah (2 markah)

5.5.1 Ada (dengan bukti)

2 2

2

6. K

emahiran K

esihatan Diri

(10 markah)

7

6.1 B

ilangan Ceram

ah Mengenai K

emahiran K

esihatan Diri (3 m

arkah)

6.1.1 1 – 4 1

1

2 6.1.2 5 – 9

1 1

6.1.3 10 atau lebih 1

0

6.2 Jum

lah Kelab/Persatuan yang M

enggalakkan Kem

ahiran Kesihatan D

iri (3 markah)

6.2.1 1 – 4 1

1

1 6.2.2 5 – 9

1 0


0

6.3 B

ilangan Pameran K

esihatan Secara Formal (2 m

arkah)

6.3.1 1 1

1 2


1

6.4 K

uiz Kesihatan/H

ari Kesihatan (2 m

arkah)

6.4.1 Kuiz K

esihatan 1

1 2

6.4.2 Hari K

esihatan/Minggu K

esihatan/Kem

Kesihatan

1 1

7. K

emudahan K

esihatan Di Sekolah

(6 markah)

1.5

7.1 B

ilik Sakit/Ruang Sakit (2 m

arkah)

7.1.1 Bersih

0.5 0

0

7.1.2 Ada katil/tem

pat rehat 0.5

0 0

7.1.3 Ada kipas/pengudaraan yang baik

0.5 0

0

7.1.4 Buku daftar

0.5 0

0

7.2 Peti Pertolongan C

emas (2 m

arkah)

7.2.1 Berada di tem

pat yang strategik 0.5

0

1.5 7.2.2 Lengkap

0.5 0.5

7.2.3 Ada rekod

0.5 0.5

7.2.4 Diselenggarakan dengan baik

0.5 0.5

7.3 B

ilik Pemeriksaan K

esihatan/Pergigian (2 markah)

7.3.1 Bersih

0.5 0

0 7.3.2 A

da bilik khas/bilik disediakan bila perlu 0.5

0

7.3.3 Pencahayaan dan pengudaraan yang baik 0.5

0

7.3.4 Ada kem

udahan air 0.5

0

JUM

LA

H

100 80.5

19.5

19

RU

MU

SAN

DA

PATA

N PEN

ILAIA

N

PRO

GR

AM

BER

SEPAD

U SEK

OLA

H SIH

AT (PB

SS)

SJK (C

) NY

UK

HW

A SEM

POR

NA

SAB

AH

0 20 40 60 80

100

120

Pengurusan PBSS

Pelaksanaan PBSS

Persekitaran Fizikal

Persekitaran Sosial

Penglibatan Kom

unitiKem

ahiran Kesihatan Diri

Kemudahan

Kesihatan

Butiran Penilaian

Butiran Penilaian

20

KEKUATAN, KELEMAHAN &

CADANGAN

1.0 Pengurusan PBSS

i. Penbuhan Jawatankuasa

Berdasarkan pemantauan dari aspek pengurusan PBSS, sekolah ini mempunyai jawatankuasa

bertindak untuk Program Bersepadu Sekolah Sihat. Keahlian dalam jawatankuasa yang telah

dibentuk adalah mencukupi. Jawatankuasa yang dipengerusikan sendiri oleh Penolong Kanan

HEM ini mengadakan mesyuarat sekurang-kurangnya tiga kali setahun. Selain itu fail-fail

yang berkaitan juga disediakan dengan lengkap.

ii. Penetapan Polisi Kesihatan Sekolah

Beberapa polisi kesihatan telah dibentuk untuk keperluan sekolah contohnya Polisi

keselamatan makanan di kantin sekolah, Polisi pertolongan cemas, Polisi keselamatan

sekolah, Polisi kawalan penyakit, Polisi persekitaran fizikal sekolah, Polisi persekitaran sosial

sekolah, Polisi pendidikan kesihatan, Polisi peranan warga sekolah dan masyarakat. Polisi

Kesihatan Sekolah ini bertujuan untuk menyediakan piagam sekolah sebagai panduan

kepada warga sekolah dan masyarakat luar serta merancang dan mengawasi pelaksanaan

polisi kesihatan.

iii. Pelaksanaan Polisi Kesihatan Sekolah

Jawatankuasa Bertindak Kesihatan di sekolah ini memastikan Program Kesihatan dapat

dilaksanakan secara bersepadu melalui sokongan dan kerjasama antara semua warga sekolah

dan komuniti setempat. Jawatankuasa Bertindak Kesihatan merupakan bukti usaha sekolah

ini dalam mengemaskinikan semua tugas dan tanggungjawab supaya menjadi lebih efisien

dan sempurna. Setiap aduan dan tindakan diselesaikan secara bersama agar kualiti hidup

murid di sekolah dapat ditingkatkan. Papan tanda tentang polisi dipamerkan ditempat yang

strategik dan mudah dilihat. Selain itu dokumentasi yang lengkap tentang sesebuah polisi

juga disediakan.

21

2.0 Pelaksanaan PBSS yang Ditetapkan oleh Jawatankuasa PBSS Kebangsaan

i. Rancangan Makanan Tambahan Sekolah Rendah

Program ini bertujuan untuk membantu meningkatkan taraf pemakanan murid yang terlibat

supaya golongan ini dapat memberi tumpuan sepenuhnya dalam usaha pengajaran dan

pembelajaran di sekolah. Program ini diharap dapat memastikan pertumbuhan fizikal,

kesihatan mental dan kesihatan umum murid sekolah bertambah baik selain membantu murid

mendapat makanan yang seimbang.

Sekolah ini mempunyai jawatankusa khas untuk menguruskan program pemberian RMT

kepada pelajar. Antara fungsi jawatankuasa ini adalah membuat tapisan pelajar yang benar-

benar layak mendapat bantua. Murid sekolah rendah terutama dari luar Bandar dan keluarga

yang berpendapatan bulanan RM 400 dan kurang, iaitu RM 800 per kapita. Dokumentasi

tentang pelaksanaan program ini juga disediakan dengan lengkap.

ii. Program Susu Sekolah Rendah

Program Susu Sekolah (PSS) dilaksanakan serentak dengan Rancangan Makanan Tambahan

(RMT). Program ini dilaksanakan untuk murid daripada keluarga miskin yang berpendapatan

isi keluarga di paras status sosio ekonomi yang rendah agar mendapat makanan seimbang

semasa berada di sekolah.

Untuk memastikan program ini berjalan dengan lancar, satu jawatankuasa khas telah dibentuk

untuk mengendalikan program ini. Kriteria pemilihan murid adalah terdiri daripada murid

sekolah rendah terutama dari luar Bandar dan keluarga yang berpendapatan bulanan RM 400

dan kurang, iaitu RM 800 per kapita.

Program ini juga bertujuan untuk meningkatkan taraf kesihatan dan pemakanan murid

sekolah rendah bagi memastikan pertumbuhan fizikal, kesihatan mental dan kesihatan umum

murid sekolah bertambah baik. PSS juga bertujuan menggalakkan murid meminum susu di

peringkat awal.

iii. Perkhidmatan Kesihatan Sekolah

Sekolah ini telah melengkapkan Buku Rekod Kesihatan Murid (RKM1). Guru-guru juga

telah melengkapkan makulmat yang terkandung di dalam buku tersebut seperti ukuran tinggi,

berat dan ujian penglihatan. Buku Rekod Kesihatan Murid (RKM1) adalah dokumen yang

22

mencatatkan semua maklumat kesihatan yang diperolehi semasa alam persekolahan. Buku ini

diberi secara percuma oleh Kementerian Pelajaran Malaysia bagi setiap murid sekolah.

Kebiasaannya buku ini diberikan semasa murid memasuki tahun 1 persekolahan dan ibu bapa

dikehendaki mengisi maklumat murid dan memberikan kebenaran untuk petugas kesihatan

menjalankan pemeriksaan kesihatan dan memberi pelalian kepada murid di dalam buku ini.

iv. Perkhidmatan Pergigian Sekolah

Perkhidmatan ini dilaksanakan oleh pasukan pergigian sekolah yang melawat semua sekolah

rendah dan menengah di Malaysia. Sekolah ini telah melaksanakan perkara-perkara seperti

melengkapkan Buku RKM 1, menjalankan rawatan pergigian, menjalankan tunjuk cara

memberus gigi dan Laporan pemeriksaan pergigian dihantar ke sekolah dalam tempoh

sebulan

v. Program Keselamatan, Kebersihan dan Keindahan Alam Sekitar Sekolah (3K)

Program 3K dimulakan pada tahun 1991, bertujuan memastikan semula sekolah mempunyai

sistem yang mantap bagi menangani sebarang isi berkaitan dengan keselamatan, kesihatan

serta keceriaan sekolah.Sekolah ini melaksanakan Progrsm 3K. Jawatankuasa yang dibentuk

untuk program ini berjaya dalam memastikn setiap program yang dirancang berjalan dengan

lancar. Dokumentasi untuk setiap aktiviti yang dijalankan juga lengkap disediakan. Program

Peningkatan Keselamatan, Kebersihan dan Keindahan Alam Sekitar Sekolah (3K) member

peluang kepada sekolah ini merasai hakikat bahawa keceriaan itu sememangnya ada dalam

pendidikan. Tanpa mengira dalaman mahu pun luaran, program 3K disekolah ini mampu

menyerlahkan keceriaan menerusi penekanan kepada meningkatkan tiga aspek utama

program tersebut. Sesebuah sekolah yang ‘ceria’ dari pelbagai segi bukan sahaja sedap di

pandang mata atau dibanggakan oleh warga masyarakat sekitarnya, malah yang lebih penting

ia juga mampu melahirkan pelajar yang cemerlang dalam bidang akademik.

vi. Sekolah Kawasan Larangan Merokok

Seperti sekolah lain sekolah ini juga melaksanakan aktiviti dan program bagi merealisasikan

sekolah sebagai kawasan larangan merokok. Papan tanda larangan merokok kelihatan

dibeberapa kawasan sekolah ini. Selain memasang papan tanda terdapat juga ceramah-

ceramah yang dianjurkan untuk memberi kesedaran kepada pelajar-pelajar sekolah tentang

bahaya merokok.

23

Seperti yang telah dimaklumkan sebelum ini bahawa suatu ketetapan telah dibuat oleh

Kementerian Pendidikan untuk menjadikan bangunan dan kawasan sekolah sebagai kawasan

larangan merokok mengikut peruntukan Peraturan-Peraturan Kawalan Hasil Tembakau,

1993. Berkuatkuasa pada tarikh Surat Pekeliling Ikhtisas ini dikeluarkan, semua guru,

kakitangan, ibu bapa atau mana-mana individu yang berurusan dengan sekolah adalah

dilarang dari menghisap rokok di kawasan sekolah. Larangan ini meliputi keseluruhan

premis sekolah, sama ada di kawasan terbuka mahupun di dalam bilik atau di tempat-tempat

yang terselindung dari pandangan murid.

3.0 Persekitaran Fizikal Sekolah

i. Kantin

Kementerian Pelajaran Malaysia amat prihatin dengan tahap pengurusan kantin sekolah dan

berusaha meningkatkan kualiti pengurusan dn perkhidmatan dari semasa ke semasa. Hal ini

demikian kerana kantin sekolah merupakan sumber utama bagi murid mendapatkan

keperluan makanan semasa mereka berada di sekolah. Justeru itu adalah sangat penting

bahan-bahan makanan yang dijual di kantin sekolah sentiasa selamat dimakan, bersih dan

berkhasiat. Berdasarkan pemerhatian ke atas aspek kebershan di sekolah ini, tahap kebersihan

berada pada tahap yang baik. Selain aspek kebersihan konsep makanan seimbang yang

berkualiti dan mengenyangkan juga di sediakan di kantin sekolah ini. Selain daripada mutu

makanan itu sendiri, faktor kebersihan dan suasana kantin yang ceria turut dititikberatkan.

ii. Tandas

Kebersihan tandas adalah antara aspek yang paling ditekankan di sekolah ini. Tandas

kelihatan bersih sepanjang masa kerana pekerja kebersihan disekolah ini sentiasa memantau

dan menjalankan pembersihan dari masa ke semasa. Memandangkan ruang tandas dibina

berasingan dengan blok-blok lain, ianya memudahkan unit pembersihan membuat

pemantauan dan kerja-kerja pembersihan dilaksanakan. Bagi menyediakan aroma wangi

secara semulajadi, beberapa rumpun daun pandan telah ditanam berhadapan dengan tandas

ini. Cara ini dapat menjimat wang yang mana daun pandan ini adalah sangat murah

dipasaran. Selain itu, setiap individu yang memasukinya perlu mematuhi peraturan, iaitu

perlu memakai selipar yang telah disediakan bagi mengelakkan kekotoran dalam dan luar

bilik. Selain menjaga kebersihan, kaedah ini dapat mendisiplinkan setiap individu yang

berada dalam kawasan sekolah yang ingin memasukinya.

24

iii. Bilik Khas

Pejabat dan bilik guru diselenggara dengan baik. Lampu, kipas, kerusi dan meja berfungsi

dengan baik. Keceriaan bilik guru juga sangat dititik beratkan oleh AJK bilik guru yang

dilantik. Makmal, bengkel dan pusat sumber juga berada dalam keadaan baik. Perabot dan

peralatan lain diletak dan disusun ditempat yang disediakan bagi memastikan tahap

keselamatan pelajar adalah ditahap optima.

iv. Bilik Darjah

Persekitaran fizikal bilik darjah adalah penting bagi pembelajaran kerana ia boleh

menggalakkan atau menghalang pembelajaran. Persekitaran bilik darjah yang teratur

merupakan sebahagian daripada pengajaran yang berkesan. Menurut Marland (1975), suasana

fizikal bilik darjah mungkin merupakan ‘kawan’ atau ‘musuh’ dalam pengajaran.

Berdasarkan pemerhatian ke atas bilik darjah di sekolah ini ia telah diurus bersesuaian

dengan aktiviti pengajaran. Tempat duduk telah disusun dengan teratur, papan kenyataan

dihias dan karel pembelajaran dan rak-rak buku dipasang. Jadual belajar dan bertugas di

lekatkan dalam bilik darjah. Pengudaraan dalam bilik darjah juga amat baik. Oleh itu bilik

darjah di sekolah ini amat kondusif untuk proses pembelajaran dan pengajaran.

v. Sistem Pelupusan Sisa Pepejal

Pengurusan sampah di sekolah berjalan dengan baik. Sekolah mempunyai beberapa kaedah

dalam melaksanakan pengurusan sampah disekolah. Kedudukan tong-tong sampah yang

strategik. Notis amaran mengenai sisa sampah yang basah perlu dibuang terus diluar kawasan

sekolah. Tempat pembuangan sampah utama yang menerima sampah-sampah kering sahaja.

Tempat pembuangan sampah utama dipagar agar tidak diselongkar oleh haiwan.

Selain itu kaunter kitar semula ada diletakkan di Pusat Lestari Alam Sekitar dan juga

kawasan kemahiran hidup. Bakul pengasingan sampah khas untuk tin aluminium dan botol

plastik juga diletakkan di kawasan kantin-kantin. Besen piring juga diletakkan di kawasan

kantin supaya pelajar dapat mengasingkan terus sampah daripada lebihan makanan ke dalam

tong sampah. Tong-tong sampah juga diletakkan di beberapa kawasan strategik bagi

memastikan pelajar tidak membuang sampah di merata tempat

25

4.0 Persekitaran Sosial (Iklim dan Budaya Sekolah)

i. Tanggapan Awal

Kebersihan persekitaran luar sekolah agak memuaskan dan suasana persekitaran sekolah juga

terkawal iaitu tidak ada pelajar yang berkeliaran. Walau bagaimanapun hiasan pintu masuk

ke sekolah ini agak kurang menarik. Tembok pagar kelihatan agak uzur.

ii. Landskap Dan Kegunaan Kawasan Alam Sekitar Sekolah

Sepanjang jalan pintu masuk sekolah ini dihiasi dengan bunga-bunga yang cantik disusun di

setiap pagar. Dari segi konsep adalah tidak jelas, contohnya taman sains tetapi tidak ada satu

benda yang menunjukkan taman tersebut adalah taman sains. Walau bagaimanapun sekolah

ini masih kreatif dan inovasi dalam keindahan landskapnya.

iii. Program Bimbingan dan Kaunseling

Bilik Unit Bimbingan Dan Kaunseling amat penting wujud di sekolah ini untuk memberi

suasana kondusif kepada warga sekolahketika menjalani sesi kaunseling. Adalah diharapkan

agar bilik ini dapat dimanfaatkan untuk mewujudkan suasana cemerlang, gemilang dan

terbilang dalam kalangan warga sekolah.

5.0 Penglibatan Komuniti Dalam PBSS

PIBG sekolah ini merupakan persatuan yang aktif dan memberi perhatian kepada setiap

aktiviti yang dianjurkan dan penglibatan dalam aktiviti kokurikulum dengan sumbangan

kewangan yang disalurkan membantu setiap aktiviti berjalan dengan lancar dan berkesan.

Sokongan PIBG dalam melaksanakan pelbagai program amat membantu sekolah ini

menjayakan pelbagai program, lebih-lebih lagi aktiviti kokurikulum. Di samping itu,

perhubungan yang begitu rapat dalam kalangan ahli PIBG memudahkan komunikasi demi

kebaikan pelajar. Walau bagaimanapun tidak ada penglibatan dari agensi kerajaan, swasta,

pertubuhan bukan kerajaan ataupun individu sendiri dalam aktiviti sekolah.

6.0 Kemahiran Kesihatan Diri Ceramah berkaitan kesihatan disekolah ini akan dikendalikan oleh Unit Kesihatan. Pada

kebiasaannya ceramah kesihatan ini akan diadakan pada minggu kesihatan yang dianjurkan

setahun sekali. Semasa minggu kesihatan tersebut, program-program berkaitan dengan

kesihatan akan dianjurkan antaranya seperti ceramah kesihatan, kuiz kesihatan dan pameran

kesihatan.

26

7.0 Kemudahan Kesihatan Di Sekolah

Kemudahan kesihatan di sekolah ini agak kurang diberi perhatian. Bilik sakit untuk pelajar

tidak disediakan., pada kebiasaannya pelajar akan dibawa ke surau atau mana-mana bilik

untuk diberikan rawatan oleh guru sekiranya berlaku kes kecemasan. Peti pertolongan cemas

disediakan dengan lengkap tetapi dibawa jagaan guru kesihatan. Dalam erti kata yang lain

tidak ada tempat khas untuk meletakkannya.

27

PERANCANGAN STRATEGIK SEK

OLA

H K

EBA

NG

SAA

N N

YU

K H

WA

SEMPO

RN

A, SA

BA

H

PRO

GR

AM

BER

SEPA

DU

SEKO

LA

H SIH

AT

28

AN

AL

ISIS PER

SEKIT

AR

AN

U

NT

UK

ME

NJA

NA

STR

AT

EGI (SW

OT

)

KE

KU

AT

AN

[S] K

ELE

MA

HA

N [W

]

S1 K

erjasama yang baik daripada sem

ua AJK

PBSS

W1

Kem

udahan kesihatan di sekolah yang daif.

S2 Polisi kesihatan yang terancang

W2

Tidak banyak kelab dan persatuan yang melibatkan diri.

S3 Program

PBSS berjaya dilaksanakan

W3

Ceram

ah tentang kesihatan kurang dianjurakan di sekolah

S4 Sokongan m

antap daripada pihak pentadbir sekolah

S5 K

erjasama yang baik daripada pasukan U

nit Kesihatan

Sekolah.

PEL

UA

NG

[O]

AN

CA

MA

N [T

]

O1

Kerjasam

a yang baik daripada semua guru

T1 K

urang penglibatan agensi kerajaan dalam sekolah dan PB

SS

O2

Penglibatan individu (Yang B

erhormat) dalam

aktiviti sekolah

T2 K

urang penglibatan agensi swasta dalam

sekolah dan PBSS

O3

Kerjasam

a yang baik dari PIBG

T3

Kurang penglibatan pertubuhan bukan kerajaan dalam

sekolah dan PB

SS

O4

Kerjasam

a yang baik daripada Unit K

aunseling Sekolah.

T4 Persekitaran sosial sekolah yang kurang m

enarik

O5

Persekitaran Fizikal Sekolah yang kondusif

29

PEN

JAN

A ST

AT

EG

I (TO

WS M

AT

RIK

S)

K

EKU

ATA

N [S]

KELEM

AH

AN

[W]

S1 K

erjasama yang baik daripada sem

ua A

JK PB

SS W

1 K

emudahan kesihatan di sekolah yang

daif.

S2 Polisi kesihatan yang terancang

W2

Tidak banyak kelab dan persatuan yang m

elibatkan diri. S3

Program PBSS berjaya dilaksanakan

W3

C

eramah tentang kesihatan kurang

dianjurakan di sekolah

S4 Sokongan m

antap daripada pihak pentadbir sekolah

S5 K

erjasama yang baik daripada pasukan

Unit K

esihatan Sekolah.

PELU

AN

G [O

] K

EKU

ATA

N / PE

LUA

NG

K

ELEMA

HA

N / PELU

AN

G

O1

Kerjasam

a yang baik daripada semua guru

G

uru dan AJK

PBSS boleh berkolaborasi

untuk kemajuan PB

SS


erhormat)

boleh di gunakan sebaik mungkin untuk

program PB

SS

PIBG

dapat mem

berikan kerjasama untuk

menjayakan sebarang polisi kesihatan dan

aktiviti PBSS khususnya

Persekitaran fizikal sekolah yang kondusif boleh m

embantu Program

PBSS

PIB

G dan Y

ang Berhorm

at boleh m

enyumbangkan sesuatu dalam

bentuk kew

angan untuk mem

baiki kemudahan

kesihatan sekolah.

Semua guru digalakkan m

engaktifkan kelab dan persatuan dalam

aktivviti kesihatan sekolah.

U

nit kaunseling boleh mengadakan

ceramah atau program

kesedaran tentang kesihatan

Persekitaran fizikal seperti bilik darjah, guru, pusat sum

ber yang kondusif boleh digunakan untuk m

enampung aktiviti

kesihatan

O2


erhormat)

dalam aktiviti sekolah

O3

Kerjasam

a yang baik dari PIBG

O4

Kerjasam

a yang baik daripada Unit

Kaunseling Sekolah.

O5

Persekitaran Fizikal Sekolah yang kondusif

AN

CA

MA

N [T]

KEK

UA

TAN

/ AN

CA

MA

N

KELEM

AH

AN

/ AN

CA

MA

N

T1 K

urang penglibatan agensi kerajaan dalam

sekolah dan PBSS

U

nit Kesihatan dan A

JK PB

SS boleh berkerjasam

a untuk mem

antapkan dan m

enceriakan persekitaran sekolah

AJK

PBSS dengan bantuan pentadbir

sekolah boleh mem

promosikan polisi

kesihatan kepada pihak-pihak luar seperti sw

asta, NG

O untuk m

eraih sokongan dan sum

bangan

Pihak sekolah m

elalui AJK

PBSS perlu

merencana

sesuatu untuk

menarik

perhatian pihak luar seperti swasta, N

GO

agar

sama-sam

a terlibat

dalam

setiap aktiviti sekolah.

Penglibatan

pihak luar

penting dalam

pem

bangunan sesebuah sekolah terutama

sekali dalam aspek kew

angan

T2 K

urang penglibatan agensi swasta dalam

sekolah dan PB

SS

T3 K

urang penglibatan pertubuhan bukan kerajaan dalam

sekolah dan PBSS

T4 Persekitaran sosial sekolah yang kurang m

enarik

LU

AR

AN

DA

LA

MA

N

30

CADANGAN UNTUK PBSS

Melalui analisis matrik SWOT dan TOWS berikut di senaraikan cadangan untuk

penambah baikan program ini:

1. Guru dan AJK PBSS boleh berkolaborasi untuk kemajuan PBSS

2. Penglibatan individu (Yang Berhormat) boleh di gunakan sebaik mungkin untuk

program PBSS

3. PIBG dapat memberikan kerjasama untuk menjayakan sebarang polisi kesihatan dan

aktiviti PBSS khususnya

4. Persekitaran fizikal sekolah yang kondusif boleh membantu Program PBSS

5. PIBG dan Yang Berhormat boleh menyumbangkan sesuatu dalam bentuk kewangan

untuk membaiki kemudahan kesihatan sekolah.

6. Semua guru digalakkan mengaktifkan kelab dan persatuan dalam aktivviti kesihatan

sekolah.

7. Unit kaunseling boleh mengadakan ceramah atau program kesedaran tentang

kesihatan

8. Persekitaran fizikal seperti bilik darjah, guru, pusat sumber yang kondusif boleh

digunakan untuk menampung aktiviti kesihatan

9. Unit Kesihatan dan AJK PBSS boleh berkerjasama untuk memantapkan dan

menceriakan persekitaran sekolah

10. AJK PBSS dengan bantuan pentadbir sekolah boleh mempromosikan polisi kesihatan

kepada pihak-pihak luar seperti swasta, NGO untuk meraih sokongan dan sumbangan

11. Pihak sekolah melalui AJK PBSS perlu merencana sesuatu untuk menarik perhatian

pihak luar seperti swasta, NGO agar sama-sama terlibat dalam setiap aktiviti sekolah.

12. Penglibatan pihak luar penting dalam pembangunan sesebuah sekolah terutama sekali

dalam aspek kewangan

30

III

PENUTUP

Pelaksanaan PBSS adalah satu usaha untuk mempromosikan kesihatan di

kalangan warga sekolah. PBSS juga akan menjadi teraju utama dalam mencapai

cita-cita warisan budaya negara. Setiap warga sekolah bertanggungjawab

mempastikan agar PBSS dihayati. Melalui PBSS ini diharap akan lahir

masyarakat yang mengutamakan kesihatan dalam setiap aspek. Dalam

memastikan perjalanan program ini berjalan dengan lancar kerjasama dan

komitmen dari semua pihak samada dalam sekolah mahupun luar sekolah

amatlah dituntut sekali. Keadaan fizikal sekolah juga memainkan peranan yang

penting. Bilik-bilik kesihatan dan peralatan kecemasan sangat berguna untuk

kelancaran program ini. Akhir sekali sikap dan amalan membina sahsiah warga

sekolah yang murni perlu dibentuk secara optimum oleh pihak sekolah. Amalan

ini perlu agar dapat membawa kesejahteraan keseluruhan individu dari aspek

mental, fizikal, emosi dan sosial dan saya percaya program bersepadu sekolah

sihat adalah landasan yang betul untuk mencapai cita-cita tersebut.

HBHE 2103 PBBS.pdf

Documents

Transcript of HBHE 2103 PBBS.pdf