eNONGQAI

1

THE e-NONGQAI

Un-official Police Gazette for VETERANS of the former

South African Police Force and for those interested in the history of

our Police, Defence and South Africa’s National Security

Augustus 2012; Vol 3 no 8

DIE e-NONGQAI

Nie-amptelike Polisiekoerant vir VETERANE van die ou Suid-Afrikaanse Polisiemag en

vir diegene wat belangstel in die geskiedenis van ons polisie, ons verdediging en ons

nasionale veiligheid

Augustus 2012; Vol 3 Nr 8

Const Grobler and his grandfather, Brig Scholtz.

Const JL Grobler, 1987, SAP College.

Brig JL Scholtz, oupa van konst Grobler.

Vision

To impartially publish the Police History relating to Southern Africa from 1652 to 1994

Mission

To build an objective historical picture of the South African Police and our antecedent police

forces in Southern Africa

To build up a library of police related literature

To collect and archive information, reports, photographs and recollections of police officers -

especially those who were eyewitnesses of historical events

To publish short memoirs or accounts of members

To collect personal data, photographs of members and their biographies

To, where relevant, record contemporary (post 1994) police history

2

Contents / Inhoud

1. WELCOME / WELKOM .................................................................................................................. 8

1.1 Moment of silence/ Bepeinsing – Koot Swanepoel (Joubertina) .................................................. 8

1.2 Voorblad / Front Page ................................................................................................................... 9

1.3 Editorial /Redaksioneel – Hennie Heymans ................................................................................. 9

- ‘n Eeu van nasionale polisie op 1 April 2013: Ons Polisie-geskiedenis ........................................ 13

2. PERSONALIA: VANAF 01 JULIE TOT 30 JULIE 2012 – J Jacobs ............................................. 13

2.1 Afsterwes .................................................................................................................................... 13

2.2 Siekboek ...................................................................................................................................... 14

2.3 Verjaarswense ............................................................................................................................. 16

2.4 Allegaartjie .................................................................................................................................. 17

3. HONOURS & AWARDS / EERBEWYSE & TOEKENNINGS ..................................................... 20

4. ROLL OF HONOUR / EREROL ..................................................................................................... 20

4.1 Konst Quinton Reed – genl-maj Tommy Reed ........................................................................... 20

5. SAP GRAVES: KOOS BRITS [BENONI] ...................................................................................... 22

5.1 Gen Manie Maritz [Zarp & Boer General] – Rebecca Str, Pta ................................................... 22

5.2 JM Visser: Kempton Park ........................................................................................................... 22

5.3 No 19250(M) HJJ Pieterse [Police Brigade No SAP 195806] - Zandfontein ............................. 23

6. FRIENDS MISSING AND FOUND! / SAP 55 VERMISTE PERSONE ....................................... 23

7. REUNIONS / REUNIES / EVENTS / GEBEURE .......................................................................... 23

7.1 SAP se Jaarlikse Skaapbraai – 15 September ............................................................................. 23

7.2 Delville Wood Memorial: Impressions: Sgt Stephen Clark, Durban SAPS ............................... 24

8. PERSOONLIKHEID VAN DIE MAAND: Sers Majoor Paul Els ................................................... 25

9. PERSONALITIES & BIOGRAFICAL DICTIONARY/ PERSOONLIKHEDE / BIOGRAFIESE

WOORDEBOEK .................................................................................................................................. 33

9.1 Ons Korrespondent van die Oos-Rand: Anemari Jansen ........................................................... 33

3

9.2 Genl-maj Jan du Preez – Johan Ferreira .................................................................................... 33

9.3 Koot van Schalkwyk en Bewysstuk “A”: CA 653-183 .............................................................. 34

9.4 Genl-maj Tommie Reed .............................................................................................................. 34

9.5 Luit-Genl HJ du Plooy 1959-1962 – Phillip Malherbe ............................................................... 36

9.6 Nico Frylinck: Trotse vader en skoonvader van maj Nico Frylinck en maj Clarita Frylink albei

van die SALM ................................................................................................................................... 38

9.7 Constable Thomas Lane, VC, Kimberley Police – Capt Charles Ross (SAN Ret) ..................... 39

9.8 No 31578 later No 38245 sersant DJ “Daan” van Tonder: Sy loopbaan in die S.A.Polisie ...... 39

9.9 Klap ‘n palm...Ontmoet vir ... 62383 A/O Mariet Ferreira ....................................................... 40

9.10 Klap ‘n palm…ontmoet vir…No 80779 kolonel Daniel Kruger .............................................. 43

9.11 Klap ’n palm...ontmoet vir... No 58560E kaptein Abrie Grobler! ............................................ 46

9.12 Klap ’n palm... ontmoet vir ... No 82999 kaptein Petro Heyneke ............................................. 51

9.13 Lt-kol Eddie Mostert, Alexanderbaai - Jan van Wyk ............................................................... 54

9.14 No 20974K Lt. Richard Peter Barry - Malinda Lensing .......................................................... 55

10. OVER A NICE CUP OF COFFEE ... OR HOW I SEE THINGS / OOR ‘N KOPPIE LEKKER

KOFFIE ... OF SOOS EK DIE SAAK SIEN: ...................................................................................... 56

10.1 Oor ‘n koppiekoffie: My aansoek as Paaldanser by Teazers [Fiksie] – Neelsie Borea ............ 56

10.2 Dis soos ek die saak sien - deur Fanie Bouwer ......................................................................... 57

11. FOTO-REPORTS & ARTICLES BY OUR READERS / FOTOVERSLAG & ARTIKELS DEUR

ONS LESERS ....................................................................................................................................... 59

11.1 Tubby Myburg het vir ons die volgende foto’s gestuur van vliegtuie en die SA Polisie .......... 59

11.2 Tubby Myburgh het die volgende foto’s van polisiestasies gestuur ......................................... 61

11.3 Fotoverslag en raad na ‘n werklike slangpik-ervaring- Chris van Ginkel ................................ 62

11.4 Pretoria Blitspatrollie is Luiperd se Tier! - Ockert Grobler ..................................................... 67

11.5 En die klippe sal getuig – past Danie van Tonder ............................................................. 68

11.6 Lynette Spies in Spanje ............................................................................................................. 81

11.7 Foto-verslag: Koos Brits ........................................................................................................... 81

4

11.6 Die Pensioen van Help - Genl-maj (ds) Basie van Eeden .................................................... 83

11. National Security: Durban Harbour ............................................................................................ 88

11.1 South African Navy: SA Marine Brigade Namacurra Class Harbour Patrol Boats. A photo

article sent in by Johan Jacobs .......................................................................................................... 89

12. NATIONAL SECURITY NEWS / NUUS EN NASIONALE VEILIGHEID ............................... 92

12.1 Beeld: De Klerk verdien ook verering ...................................................................................... 92

12.2 SAAF reportedly plagued by ill-discipline ............................................................................... 92

12.3 Klaas de Jonge: Strijder tegen apartheid terug naar Zuid-Afrika .............................................. 93

- Diplomatieke rel ............................................................................................................................. 93

- De Jonge provoceert vanuit de Nederlandse ambassade ................................................................ 94

- Op zoek naar antwoorden ............................................................................................................... 94

- Blogs uit Zuid-Afrika ..................................................................................................................... 94

12.4 Claims of SAPS plot against Nathi Mthethwa .......................................................................... 95

12.5. Beeld: Padvalk by winkelsentrum doodgeskiet ....................................................................... 99

12.5.1 Padvalk? ............................................................................................................................... 101

12.6 Hellish mortuary scenes haunt the memories of loved ones .................................................. 101

12.7 Rowers koggel slapende polisie .............................................................................................. 107

12.8 Polisielede betaal dalk self as hulle mense onwettig in hegtenis neem .................................. 108

12.9 Solidarity asks court to declare SAPS racial plan invalid ...................................................... 109

12.10 Vleisprys styg omdat soveel vee gesteel is ........................................................................... 110

12.11 ‘Boer maak ’n plan’ [Sheep with cell phones!] .................................................................... 112

12.11.1 Beeld: ‘Baaaas, jy moet kom! Skelms!’ ............................................................................. 113

12.12 Charles Smith: Los gatkruip en veg weer, oud-soldaat ......................................................... 114

12.13 Ná 24 j. vereer vir diens - Lourens Etchell ........................................................................... 115

12.14 Eight out of 37 police helicopters grounded - Kohler Barnard ............................................. 116

12.15 Wetstoepassing: Kou op Gautrein kos jou R700 .................................................................. 117

5

12.16 Single police service an excuse to centralise power - Kohler Barnard ................................. 119

12.17 Geseënd is jy, maar kritiseer móét ons ................................................................................. 120

12.18 Verkeersoortredings: Peters se boetes verby Tina s’n ......................................................... 123

12.19 Bram Fischer: Met Rooi slap riem gevang ........................................................................... 124

12.20 Sulke kandidate nie bevorder ................................................................................................ 125

12.21 Why I'm fleeing South Africa: Anne Paton (widow of Alan Paton) ..................................... 126

12.22 The 13 best sayings of Riah Phiyega (so far) [New Commissioner of Police] .................... 130

13. WE REMEMBER / ONS ONTHOU ........................................................................................... 132

13.1 Stilte in die Hof – Lentulus ..................................................................................................... 132

Saailand, M'Lord? ........................................................................................................................ 132

13.2 Face Book: Suid-Afrikaanse Polisie – Afgetrede Lede .......................................................... 133

13.3 Institusionele Geheue in die Polisie - HBH ............................................................................ 133

13.3.1 Verlies van institusionele geheue in die SAPD – deur Fanie Bouwer ................................. 134

13.3.2 Herstel van die “Institusionele Geheue” van die SA Polisie – Pottie Potgieter ................... 137

13.4 Ou vriende van Radio Tegnies – Tubby Myburg.................................................................... 140

14. NATIONAL SECURITY HISTORY / NASIONALE VEILIGHEIDSGESKIEDENIS ............. 141

14.1 Website: The South African Police Force .............................................................................. 141

14.2 Ek wens ek kon vloek om u aandag te kry! – Hennie Heymans ............................................. 142

14.3 Stoffel se Repliek .................................................................................................................... 144

14.4 Soweto - 16 Junie 1976 – Phillip Malherbe ........................................................................... 146

14.5 Two weeks detective course!!!!!? – Pottie Potgieter ........................................................ 148

14.6 Combined SAMR & SAP Training Depot – Paul Els ............................................................. 150

14.7 Zulu Police: Durban Borough Police – Dana Kruger ............................................................. 151

14.8 The secret war against the Afrikaners: Mr Piet Swanepoel [NI] ............................................ 151

15. HERALDRY, UNIFORMS, COLOURS, FLAGS, MEDALS, MEMORIALS & BUILDINGS/

HERALDIEK, UNIFORMS, VAANDELS, VLAE, MEDALJES, GEDENKTEKENS & GEBOUE

............................................................................................................................................................ 161

6

15.1 Website: The South African Police Hall of Fame ................................................................... 161

15.2 Medals: Maj-Gen PJ “Pat” Dillon, SOO ................................................................................. 161

15.3 Sgt SA Chesworth: Medals & Militaria – Tom Louw ............................................................ 162

16. VESTED INTERESTS OF VETERANS /LEDEAANGELEENTHERDE ................................. 163

16.1 Polmed .................................................................................................................................... 163

16.2 Injuries on duty / Beserings aandiens ..................................................................................... 163

16.3 Bond van Oud-polisiebeamptes - Wynbergtak (Kaap) ......................................................... 163

16.4 Begrafnisvoordele vir Pensionarisse - Gideon Serfontein ...................................................... 164

17. THE LIBRARY / DIE BOEKRAK ............................................................................................. 165

17.1.1 A Spook's Progress: From making war to making peace ..................................................... 165

17.1.2 Paul Els: Cronicles of “The Heights” .................................................................................. 167

17.1.3 Songs and Secrets: South Africa from Liberation to Governance - Spioenbaas waarsku teen

grootskaalse infiltrasie .................................................................................................................... 167

17.1.4 Servamus .............................................................................................................................. 169

17.2 Blaai vir blaai – Johan Jacobs & Nico Freylinck .................................................................... 169

17.2.1. Genl Jannie Geldenhuys (samesteller): Ons Was Daar...Wenners van die Oorlog om Suider

Afrika .............................................................................................................................................. 169

17.2.2. Pieter W. Grobbelaar: Kampvuurstories ............................................................................. 170

17.2.3. Fransjohan Pretorius: Geskiedenis Van Suid-Afrika: Van Voortye tot Vandag ................ 170

17.2.4. Japie Bogaards: Tussen middernag en dagbreek ................................................................ 171

17.2.5 AWG Raath en Elria Wessels: Onthou ! Kronieke - en kinderlyding 1899-1902 ............... 172

17.2.6 Johan Williams: Moorddrift aan die Nylrivier ............................................................. 172

17.2.7 Neels Claasen: Vergete Pioniers .......................................................................................... 173

17.2.8 Kol CJ Nothling: KRONIEKE VAN DIE SUID AFRIKAANSE WEERMAG (1912-1994)

........................................................................................................................................................ 173

18. HUMOUR IN UNIFORM ........................................................................................................... 174

18.1 Interessante werk? .................................................................................................................. 174

7

18.2 Please come along quietly, Sir! ............................................................................................... 174

18.3 Don’t die, please don’t die! ..................................................................................................... 175

18.4 Response time ......................................................................................................................... 175

18.5 Ons wag … ingestuur deur die Nagsersant ............................................................................. 176

18.6 Don’t get mad! Get even!........................................................................................................ 176

18.3 South African “Monopoly” ..................................................................................................... 177

18.4 Jews vs Chinese ...................................................................................................................... 178

19. ANECDOTES, A POINT TO PONDER, ETC ............................................................................ 178

20. OOR DIE eNONGQAI SE DRUMPEL ....................................................................................... 178

21. NEWS FROM ALL OVER - THE POLICE POST BAG / NUUS POS VAN HEINDE EN

VERRE - POLISIE-POSSAK ............................................................................................................. 180

21.1 Ray Ellis: Australia ................................................................................................................. 180

21.2 Rugby: NZ via Kaap van Storms: Koot van Schalkwyk & Seun............................................ 182

21.3 Gert Potgieter - Jan van Wyk .................................................................................................. 183

- Bond van Oud-polisie manne Wynberg-tak ................................................................................. 183

21.4 Registrasie: Militêre Veterane ............................................................................................... 183

21.5 Arrestasie van SAP te Victoriavalle op die Brug: Pierre Groenewald .................................... 184

21.6 Blouligbrigades: Len Els ......................................................................................................... 185

22. NETWORKING & “LET’S SUPPORT ONE ANOTHER”/ NETWERK & “KOM ONS

ONDERSTEUN MEKAAR” .............................................................................................................. 185

22.1 Annemari Jansen – Koorsboom Kothuis ................................................................................ 185

22.2 Jannie Otto .............................................................................................................................. 185

23. STOP PRESS / LAAT BERIGTE ................................................................................................ 186

24. INDEMITY / VRYWARING ....................................................................................................... 186

25. NEXT EDITION / VOLGENDE UITGAWE .............................................................................. 186

26. CONCLUSION / SLOT ................................................................................................................ 186

1946: The Springbok Legion issues its ultimatum: Ralph Brown .................................................. 186

8

1. WELCOME / WELKOM

Welkom by hierdie uitgawe. Dankie vir u bydrae tot hierdie uitgawe. Ons probeer alle

artikels, foto’s, berigte en briewe plaas – soms gebeur dit dat ‘n epos net verlore gaan! Ons

vra by voorbaat om verskoning indien ons u brief of epos verlê het.

1.1 Moment of silence/ Bepeinsing – Koot Swanepoel (Joubertina)

Vrydag die 13de Julie 2012

Hebreërs 11 : 1 Die geloof dan is ‘n vaste vertroue op die dinge wat ons hoop, ‘n

bewys van die dinge wat ons nie sien nie.

Mense, en dit sluit elke mens op aarde in, kan partykeer baie negatief wees ... Ek het

al mense ontmoet, wat as die wolke saampak, sê: “Hier kom 'n vloed.” Sodra die

wolke verby is, sê hulle weer: “Hier kom 'n droogte”. Hulle is nooit tevrede nie en

verwag altyd die ergste. Hulle kry dan ook dikwels die ergste.

Die Here wil egter hê ons moet ons ingesteldheid verander.

Hoe doen ons dit? Begin om die Here se beloftes te glo en weier om die duiwel se

leuens te glo.

Geloof beteken om seker te wees van die dinge wat ons hoop.

Waaraan dink jy sedert jy vanoggend opgestaan het? Was jy oortuig dat dit 'n

aaklige dag gaan wees. Dis Vrydag die 13de. Wat is jou siening van dié dag?

Glo jy dat die Here vir jou Sy goedheid en guns sal laat geskiet.

Kolossense 3 : 23: En wat julle ook al doen, doen dit van harte soos vir die Here en

nie vir mense nie.

Wat jy ook al doen vandag, doen dit van harte asof vir die Here.

9

Onthou die gesegde; "Your attitude will determine your altitude."

Doen wat jy moet doen na die beste van jou vermoë. Weet jy wat? Mense gaan jou

daarvoor prys, en jy gaan die Here prys. Dit is ware werksbevrediging.

Koot Swanepoel

Vrydag 13 April 2012

1.2 Voorblad / Front Page

Oupa, brig Scholtz, en kleinseun, konst konst JL Grobler, in

die SA Polisie. In baie opsigte was die polisie ook ‘n familie-

onderneming. [Moet asb nie alles glo wat die mense oor ons

geskryf het nie!] Ons was maar net doodgewone mense wat

ons werk en roeping met passie vervul het. Ons het ook

Sondae kerk toe gegaan. Ja, ons het ook foute gemaak – maar

ons het ons werk gedoen! Ons het beskerm en ons het gedien

– kyk na die telkaart!

1.3 Editorial /Redaksioneel – Hennie Heymans

The Future: A National Security Perspective

One of the serious drawbacks of being on pension is that one does not have access to

good intelligence or to local crime statistics.

In days of old we members of the Security Branch and Senior Officers had access to

evaluated and interpreted intelligence, we had day to day tactical intelligence as well

national security intelligence that placed us in position to plan strategically ahead for

a year or two. We could in many cases pre-empt the criminal onslaught.

Naturally we were not perfect; we lived in a volatile situation where things could

change from one minute to the other. I refer to the 16th of June 1976 when things

suddenly exploded – the South African Police did not have any information that the

day would “explode” into history. Events of that day even took the ANC by

surprise. Naturally the ANC were quick to capitalise on the event! The point is;

10

because of the volatile situation we sometimes had “intelligence failures”. However

that was the exception to the rule. But the South African Police always had a “Plan

B”. The former South African Police was geared to be a ‘responsive’ agency that had

to cope with the various problems, that is why the old South African Police was the

first line of defence in the country – a force to have been proud of.

Today one does not know what to expect in a year’s time. Economic indicators don’t

look very rosy. On the psychological side it would appear as if the country is not

very stable – we “old policemen” can read one word between the lines: Expectations.

Currently there are great expectations from the poor and the disadvantaged. Those

in power are forever increasing their salaries while the poor are getting poorer.

When people have nothing to lose, then it becomes dangerous! Their patience is

going to wear out.

When one looks at expenditure one sees that money is wasted on a grand scale!

Local municipal councils, provincial expenditure and government expenditure are

spent in a way that nobody is held accountable! This is a dangerous situation!

Service delivery is poor and in some cases nonexistent. Take school books as an

example! Take our precarious water situation into account. Look at the water

problems in Carolina and in other towns. The police are supposed to be a police

service! Today the police are a farce! The current police service is top-heavy,

knowledge of the basics is seriously lacking. The Department of Police are paying

large sums damages to innocent people daily! If the police did perform as they

should, why is the security industry flourishing? Why is my street patrolled by a

civilian security officer and not by a policeman!?

Whites are made to feel unwelcome in their own country. They are discriminated

against in the workplace and even in police cells. Poor Dr HF Verwoerd (he died in

1966) is blamed for the schoolbook-fiasco.

Where is the transparency and where is the accountability in this country!? Where

does the constitutional real power lie? The new black elite are mainly concerned

with making money! Where is the dedication and service to the people and the

country?

Due to circumstances our borders are open and thousands of people live here

illegally. One only has to look at our open spaces in Pretoria where people are

“camping” – their washing is there for all to see. Some even bath on Church Square!

Dear reader let me tell you how it was: The Police were disciplined and they

performed their duties – black and white policemen alike! We served and protected -

Black and White alike! We were inspected daily when going on and off duty. We

11

knew the basics. Our work was inspected: Daily, weekly, monthly, every three

months and annually. There was accountability on all levels and inspection was seen

as a form of in-house training.

An example: I joined the police as child of 17. I was issued with a 303 rifle with 50

rounds and a Smith & Wesson with 12 rounds. What a responsibility on a child! I

never heard of a policeman who lost his weapon! However I was trained by the best

to South African Police had to offer! People like Major LG “Vingers” Snyman, MBE,

were our role models!

How many police weapons are lost today, sold or hired out to criminals?

We were even inspected on station level by the Auditor General. Even the tyres on

the police van had a logbook! We kept statistics of each and every type of crime. Our

scoreboard was the Commissioner’s Annual Report to Parliament!!

We, the police, were like the ocean; we worked the foam out! We were proud and

we served and protected! We paid in cash for our mistakes!

Having said what I have said: Here are the problems facing the RSA today:

- Lack of clear vision and purpose;

- Lack of a service ethic and dedication;

- Warped sense of basic values;

- Lack of work ethos;

- Revolutionary slogans still apply!

- Crime accompanied by high levels of violence;

- Corruption (mainly unseen) and wastage of state funds;

- Farm attacks;

- Drugs (What on earth happened to SANAB?);

- Illegal Weapons;

- Illegal immigrants;

- Don’t care attitude;

- Failing to accept responsibility;

- Undisciplined forces; and

- Failure to be sharp and alert!

[Looking at the history of Southern Africa the possibility of a coup d'état in future is

not too farfetched!]

The greatest danger is the world has lost faith in the South African Governmental

system and various appointments. We lack integrity. Is a Commissioner of Oaths to

be believed? Is a South African ID or passport worth the paper it is written on?

12

My view of the future is: We are facing a real and bloody revolution. Reason: Rising

expectations and failure of service delivery. This time the target is not only the

“affluent” whites but also those driving “the expensive cars”.

The cardinal question is: Will the police and army “stand still” and form the thin line

between order and anarchy? Or will they “pull a coup d'état”?

13

- ‘n Eeu van nasionale polisie op 1 April 2013: Ons Polisie-geskiedenis

Intussen is meer foto’s (300 dpi op jpeg), lewenssketse (met magnommer) en ook

artikels deur polisie-ooggetuies van gebeure nodig. Artikels moet asb in word.doc

of word.docx wees.

Die SA Spoorwegpolisie is in die SA Polisie opgeneem, derhalwe stel mens ook belang in die

spoorwegpolisie.

Saluut!

2. PERSONALIA: VANAF 01 JULIE TOT 30 JULIE 2012 – J Jacobs

2.1 Afsterwes

02 Julie: Hennie Heymans berig; Slegte nuus: Luit-genl A v H Beukes - my

stalmaat van baie jare - het my baie kripties laat weet dat sy gade, Bertha,

vanoggend 0900 tuis oorlede is. [Hy is nie lid van ons blad nie - maar baie lede ken

hom en hy lees die eNongqai.] Dit is in 'n tyd soos hierdie dat vriende en kollegas

mens ondersteun! My innige simpatie met André - ek en hy was werklik goeie

kollegas oor baie, baie jare! Ons het steeds kontak. Mag die Goeie Gewer van Alle

Goeie Dinge net vertroosting bring. My hart is saam met hom seer! Saluut en RIV.

Luit-genl A v H Beukes en sy gade, Bertha

02 Julie: Dalene Steenkamp berig; Wie het nie wie oom Das Du Plessis

geken wat jare lank in Suidwes-veiligheidstak was nie? Was op Tsumeb gestasioneer

en later Keetmanshoop. Diep spore getrap in die Polisie. Hy is op 29 Mei oorlede in

Vredenburg waar hy gaan aftree het. RIV oom Das.

14

13 Julie: Enrico Henman berig; Those who knew Captain Donovan 'Don"

Munro - he sadly passed away after loosing his fight against cancer. He won many

battles with criminals, yet sadly lost this, his last battle. RIP, Captain, I salute you! –

So do we as old colleagues!

17 Julie: Mark Newman berig; Another fellow policeman, Warrant Officer

Peet Senekal, from Pta North SAPS took his own life this morning. Peet, jy het jou

redes gehad. Rus in Vrede ou maat!

30 Julie: Hennie Heymans berig: Slegte nuus: Kol Royce Merton berig met leedwese

afsterwe van genl Hans Gloy vandag om 12:00. Saluut & RiV!

2.2 Siekboek

01 Julie: Tom van Rensburg berig uit Bloemfontein; Ek het Vrydag 'n erge

pyn in my bors gekry. Om lang storie kort te maak eindig ek in die Bloemfontein

Medi Clinic met 'n ligte hart aanval. Ek het vanoggend 'n angiogram gehad en een

aar is vergroot, maar nie lewensgevaarlik nie mits ek daagliks 'n disprin neem. Ek

glo dit was die krag van gebed van vriende. Dit was 'n goeie ondervinding en

persoonlik was ek baie beïndruk met alles by hierdie hospitaal. Nou is dit ipv

Saterdag, more die pad huis toe vat Pretoria toe en ek mag nie bestuur nie, so, my

vrou moet. Net weer besef hoe kosbaar die lewe en goeie vriende is. – Alle beterskap

Tom!

02 Julie: Dalene Steenkamp berig; Is Alwyn Strydom (oud Koevoet lid) 'n lid op

ons blad? Maak ook nie saak nie...Alwyn het 'n breinstam beroerte gehad en is aan

masjiene gekoppel -- hou hom en sy familie in gedagte en in jul gebede. – Ons dink

aan jou in ons gebede Alwyn!

02 Julie: Anthony Luff berig; Vriende ek het nie goeie nuus vir julle nie nou

net met dr Strydom, Alwyn se broer, gepraat hy het ‘n massiewe beroerte aanval

gehad en is geheel en al verlam. Hy sal nooit weer wakker word nie en dat dit slegs

die masjiene is wat hom aan die gang hou hulle hou hom op die masjiene en sal oor

n week besluit of hulle die masjiene sal afskakel. MANNE ASB BID VIR ‘N

WONDERWERK ASB.

02 Julie: Patrick Coetzee berig; Ek is darm nou uit die hospital en het ‘n

15

lang pad van herstel voor. Die rede is dat agv die suiker, herstel die wond maar

stadig. Ek het gelukkig nie my been verloor nie en dit klink sovêr nog positief. – Gou

herstel Patrick!

10 Julie: Izak van Zyl berig; Ek verneem dit gaan glad nie goed met Alwyn

Strydom nie. Hy is nog in 'n koma en dokter se hoop vervaag. Hou hom en sy gesin

asb in jul gebede

15 Julie: Anthony Luff berig; ALWYN is nog die selfde hy haal self asem en het ligte

infeksie in sy een long en is bietjie koorserig maar stabiel gaan goed met hom.

Familie spreek hulle dank uit vir julle gebede en vra dat julle sal bly bid vir hom.

17 Julie: Hennie Heymans berig; Patrick Coetzee ons kollega in Kimberley berig:

"Hulle het besluit om nie te sny nie. Te min vleis en die wond is te na aan die been.

Binne aars antibiotika. Ek sal Vrydag weet wat hulle met dooie weefsel gaan doen.

Seker maar weg skraap. Die wond is aan die buitekant van my regterhak. Dit dra al

die gewig. Baie dankie." Sterkte word Patrick Coetzee toegebid.

18 Julie: Koot Swanepoel berig; Liewe Kollegas, dit is môre Alwyn Strydom

se verjaardag. Hy is nog in 'n koma. Ek het met 'n dokter gepraat. Dit is net die Here

wat kan ingryp. Bly asseblief bid vir genesing, asook vir sy vrou en 2 kinders. Ek kry

nie antwoord by Elna, sy vrou nie. Nou net met dr Okkie gepraat. Partykeer is

Alwyn af van die ventilator en ander kere weer op. Die organe funksioneer baie

goed. Kom ons vertrou vir 'n wonderwerk. Dink net watse getuienis kan die man

hier wees vir die Koninkryk van God. Dankie dat ek dit ook met jul kan deel. Ek

weet jul gee om. Dit is 'n oud-Koevoet man en kollega van ons ou garde.

20 Julie: Tubby Myburg berig; Ek het vanaand met Marlene Aylward

gepraat en sy sê dat dit die afgelope week weer nie so goed met Ron Aylward gaan

nie. Hy het weer water op die longe en hy wil niks weet van dokter toe gaan nie. Hy

wil ook nie genoeg water drink wat saam met die waterpil moet werk nie. Vriende

ek vra maar weer om vir Ron en Marlene in julle gebede te hou. Ek skuif nou ook al

nader aan die bed, my gô is vanaand ook uit, lekker slaap.

24 Julie: Anthony Luff berig; Net ‘n versoek vir gebed vir beterskap asb. My broer

kapt Luff van Ceres lê in I.C.U. na ‘n hartaanval.

26 Julie: Nico Frylinck berig; HELP! Brig Bergh van Mamelodi het my nou

net geskakel en gesê kol Lourens Badenhorst het ‘n geskikte beenmurg in VSA

gekry. Die koste vir die operasie sal R300 000-00 kos. Ons weet dat Polmed nie die

skenker se onkostes dra nie. Ek wag dat hy vir my die besonderhede deurstuur en ek

WEET dat elkeen van ons op hierdie blad ‘n bydrae, hoe klein ook al, sal maak om ‘n

moedige kollega wat nog steeds elke dag by die werk is, te help om sy lewe te help

16

red. Hy het bloedkanker en net ‘n beenmurg oorplanting sal sy lewe kan red! Ek

plaas die besonderhede op ons blad en sê byvoorbaat dank aan elkeen wat laas ook

‘n paar randjies kon afknyp!

28 Julie: Hennie Heymans berig; Kol Royce Merton skakel: Genl Hans Gloy is in

die hospitaal. Geliewe in jul gebede aan hom te dink!

2.3 Verjaarswense

05 Julie: Hennie Heymans berig; Mickey Van Vuuren - dit is met groot genoeë dat

ons vir Mickey, gade van Chris Fires Van Vuuren vandag gelukwens met haar

verjaarsdag daar in Jeddah! Dis maar 'n klein wêreld waarin ons polisiemanne leef.

Daarom is dit vir my so spesiaal om Mickey vandag geluk te wens! [Die verbintenis

met die SAP is legio - Oom Bokkie Breedt was Chris se stiefpa; Chris was by SAP

finansies! En sy broer Rudi was saam met ons op veiligheidshoofkantoor. Laas toe ek

gehoor het was Rudi in New York - die dag met die ontploffing 9-11 was hy in 'n

moltrein baie naby gewees. Wens Rudi wil ook by ons aansluit ...] Mickey geniet die

dag en ons hoop daar is groot bederf!!!

07 Julie: Hennie Heymans berig; Genl Martin Nel verjaar vandag - baie geluk

generaal!

11 Julie: Hennie Heymans berig; Ons almal se vriend Jan Van Wyk verjaar vandag

- hy is ook die eNONGQAI se korrespondent in die Kaap! Hy is heinde en verre

bekend as JAN-JAS - van Wielstap in Namakwaland! Hy was ook die a/o van die

SWE. Baie geluk Jan!

15 Julie: Hennie Heymans berig; Daardie groot man in die Polisie - die Temmer van

Johannesburg - hy en sy span het die strate skoon gehou - verjaar vandag! Baie geluk

ou Tiny Nortje! Maar daar nog baie wees! – Geluk ou Grote!

16 Julie: Hennie Heymans berig; Baie geluk aan Mike Fryer met sy verjaarsdag! –

Geluk Mike!

17 Julie: Sarie van Niekerk berig; Capy van Dyk wat vandag verjaar.

Weereens baie geluk Capy, hoop jy gaan 'n wonderlike dag hê!

21 Julie: Neelsie Borea berig; My hartsvriendin Elize Knoetze verjaar

vandag ... reeds al 'n brekfissie afgewerk ... Baie geluk dierbare vriendin ..... vele

meer vol gesondheid, seën en voorspoed ..... vir jou en jou geliefdes. Geniet die dag

verder!

21 Julie: Hennie Heymans berig; Baie geluk aan Percy Benn wat vandag verjaar -

geniet!

22 Julie: Hennie Heymans berig; Jan Van Wyk en Nicolas Erasmus verjaar vandag!

Baie geluk aan Jan daar "onder" in die Kaap en ook aan Nicolas hier in Pretoorsdorp!

Lekker dag vir julle!

17

25 Julie: Izak van Zyl berig; dat hy op die 23ste verjaar het. Jammer Izak dat ons

vergeet het om jou geluk te wens – veels geluk met die verjaarsdag, mag daar nog

baie wees. Van al die lede!

26 Julie: Tom van Rensburg berig; Ek ry so 1 uur vandag Bloemfontein toe. My

seun verjaar ook vandag en nou kan ons dit as verskoning gebruik om vir die

kleinseun te gaan kuier. Julle moet die naweek en die rugby geniet.

26 Julie: Lynette Spies berig; My dogter Helga verjaar en is 37 vandag....

waar stap die tyd heen! Ons as ouers kan net dankbaar wees vir die wonderlike

kinders wat God aan ons toevertrou het!

27 Julie: Nico Frylinck berig; More al my FB vriende . Ek sien dis genl Johan

Deyzel se verjaarsdag en wil hom alles wat mooi is toebid en hoop jy het n geseënde

dag. Jy kan vandag vroeg huistoe gaan sodat jy lekker bederf kan word. Geluk mater

en geniet die dag – veels geluk van al die lede!

30 Julie: Isabel Kruger berig; Baie geluk aan ons heksie Malinda

Lensing wat vandag verjaar....Almal is genooi vir koek en tee om 11 uur!

2.4 Allegaartjie

06 Julie: Jan Calitz berig; Ek het so pas weer bietjie gelees aan Hennie

Heymans se Nongqai's en ander geskrifte op die elektroniese blad. Hennie is

voorwaar 'n SAP historikus en skrywer van formaat! Ek dink ons kan hom maar

almal heuning smeer vir alles wat hy doen om ons geskiedenis vars te hou! Ek kan

my beswaarlik indink hoeveel van sy tyd dit moet in beslag neem en glo alles word

met liefde en respek saamgestel! Pragtig Hennie, ons salueer manne soos jy!

07 Julie: Malinda Lessing berig; More-More almal. Op die kant bedrywig

met die wildsvleis - biltongkies wat nog hang en wors al weggepak - nou besig met

daai kooksels bene en dan 'n lekker wildsgereg vir middagete! Die ouens suinig met

daai bokkies so jy gryp wat beskikbaar is en bewerk. Dan het die Taxman ons ook

verras 'n dag na "submit". Lekker meevallertjie. So laat waai met daai efiling! Geniet

jul dag met baie blessings.

18

22 Julie: Gawie Botha berig: "Hy laat my neerle in groene weidings"

22 Julie: Malina Lessing; plaas ‘n spotprentjie oor Selebi se vrylating!

22 Julie: Marius Avenant vra? – Tot 18 van die polisie se 37 helikopters is

onbruikbaar omdat KRYGKOR sedert Junie verlede jaar versuim het om instand-

houding tenders toe te ken. Gaan die SAPD lugvleuel nou uit 'n Hang-Glider

eskader bestaan?

27 Julie: Tiny Nortje berig; Ek lees nou net iets baie interesant.`n Toets was

gedoen in die VSA, onder Christene, en die resultate is verdoemend en toe vra ek

myself die dieselfde vrae;

48% kon nie die 4 evangelies onthou nie;

19

52% kon nie 4 dissipels se name noem nie;

60% kon nie die 10 gebooie onthou nie;

50% het gedink Sodom en Gomorra was getroud;

61% het gedink die bergrede was deur Billy Graham; en

71% het gedink :"God helps those who helps themselves" is `n Bybel vers.

28 Julie: Gawie Botha maak ons lus; Gawie doen ’n skaap spitbraai

30 Julie: Isabel Kruger berig; Baie geluk aan ons heksie Sharon Münz wat

verloof geraak het. Mag julle baie gelukkig wees. Namens almal op die blad......ONS

IS ALMAL GENOOI TROUE TOE. WEET DIT NET! lol!

Groete tot die volgende personalia! (Johan Jacobs)

3. HONOURS & AWARDS

4. ROLL OF HONOUR / EREROL

4.1 Konst Quinton Reed – genl

Beste Brig Heymans

Ek het onlangs 'n e-pos ontvang

wat ek aan die pers gestuur het rondom die

Georganiseerde Misdaad Eenheid voor die media gearresteer en gebo

van die Hawks en die ICD.

HONOURS & AWARDS / EERBEWYSE & TOEKENNINGS

/ EREROL

genl-maj Tommy Reed

Salute! / Saluut!

pos ontvang ... (van) Terry Schwartz na aanleiding van my brief

wat ek aan die pers gestuur het rondom die laakbare manier waarop die lede van die

Georganiseerde Misdaad Eenheid voor die media gearresteer en geboei is deur lede

20

/ EERBEWYSE & TOEKENNINGS

Terry Schwartz na aanleiding van my brief

laakbare manier waarop die lede van die

i is deur lede

21

In die brief het ek melding gemaak van die sterfgeval van my seun Quinton en hoe

sommige lede van hierdie eenheid wat destyds as die Moord en Roof Eenheid

bekend was dag en nag in soortgelyke omstandighede moet werk en blootgestel is

aan dieselfde tipe gevaar deur gewelddadige misdadigers as diegene wat vir my

seun se dood verantwoordelik was. Die lede van hierdie eenheid was ook

instrumenteel daarin om die verantwoordelikes op te spoor en waartydens altesaam

vyf persone deur lede van die eenheid doodgeskiet is op verskillende datums en

plekke nadat hulle hulle verset het teen arrestasie en op die polisie geskiet

het. Tydens die ondersoek na my seun se dood is adjudant offisier Gugu Gumede

in 'n lokval in die openbare hoofstraat van Pinetown, Cromptonstraat deur van

dieselfde booswigte doodgeskiet.

Ek verneem dat u moontlik sou belangstel in 'n foto van my seun Quinton en dit

word hiermee aangestuur. Ek noem ook dat ek 'n onderhoud gevoer het met 'n

verslaggewer van ETV op die 1st deser en verneem dat dit in die loop van volgende

week op kanaal 403 sal verskyn.

Ek bedank u vir u belangstelling en verneem graag of ek 'n afskrif van die eNongqai

publikasie kan ontvang. Ek is nie seker hoe dikwels dit gepubliseer word nie maar

sal graag wil inskryf daarvoor. Laat weet my gerus of daar iets verder is wat jy

graag sal wil weet.

Met vriendelike groete

TOMMY REED

22

5. SAP GRAVES: KOOS BRITS [BENONI]

5.1 Gen Manie Maritz [Zarp & Boer General] – Rebecca Str, Pta

5.2 JM Visser: Kempton Park

23

5.3 No 19250(M) HJJ Pieterse [Police Brigade No SAP 195806] - Zandfontein

6. FRIENDS MISSING AND FOUND! / SAP 55 VERMISTE

PERSONE

7. REUNIONS / REUNIES / EVENTS / GEBEURE

7.1 SAP se Jaarlikse Skaapbraai – 15 September

Dagboek die jaarlikse skaapbraai wat DV op 15 September plaas vind ten

bate van die Oud-SAP-Lede Liefdadigheidstrust. Ons soek ‘n paar

skape en mooi geskenke om tydens die braai te verkoop ....

e-Nongqai se vriende het verlede jaar twee tafels vol gesit. Kan ons

daarop verbeter hierdie jaar?

24

7.2 Delville Wood Memorial: Impressions: Sgt Stephen Clark, Durban SAPS

Sunday, 15 July, I experienced

something proud, humbling and

also to a point, sad.

I was asked to escort the widow of

the late Colonel Joe Williams

(SANDF) to the Delville Wood

Memorial and wreath laying

service.

I witnessed deep pride, respect,

esprit de corps and camaraderie

that is rarely seen or understood

by people who haven't worn a

uniform.

Seeing the widows of Officers,

soldiers, sea men and air men

stand proudly, holding back tears,

as a lone trumpeter played the last

post was deeply moving.

Wile a piper droned and wailed, I watched as representatives of various units and

services placed wreaths at and saluted the memorial.

The age group of these men and women ranged from 45+ to 80+. I realised I was

observing something that was possibly not going to be reenacted for much longer as

generations literally die off and are forgotten.

The warm handshakes I received from very old, decorated soldiers was humbling

when they thanked me, through watery eyes and deeply wrinkled smiles, for

recognising and paying tribute to fellow warriors who decades before I was born

fought tyrannous forces in two world wars.

A company sized group of junior soldiers formed a guard in Gardiner street, silently

observing the proceedings, and on lookers peeped over and around walls to witness

the moving tributes, prayers and silent tears of those who had lost friends,

comrades, brothers and husbands on the field of battle.

The truly sad part was that I was the only member of the SAPS present. Quite a

lonely feeling! I was surrounded by Brothers in Arms, but none of mine were there

to recognise the event.

25

Colonel Acutt, with a steel handshake and a mustache with more rank and battle

time than most serving soldiers, told me that a formal invitation had been extended

to the SAPS Provincial office, but this invitation did not even receive the dignity of a

reply, but was apparently ignored.

I stood lonely. A stark blue uniform in a sea of green and brown. Yet my salutes

were returned with warm embraces and friendly smiles.

After tea was served in the City Hall, I reflected on a line in the motto of the Police

Special Task Force.

"For those who have fought for it, life truly has a flavour the protected will never

know."

See, we dont expect you understand, we dont expect you know how we feel or deal

with that lump in the throat when the flag is lowered to half mast.

We expect you to stand silent, observe the rich tradition, and try not to forget the

willing sacrifice many made so that many more can live.

8. PERSOONLIKHEID VAN DIE MAAND: Sers Majoor Paul Els

Inleiding: Hennie Heymans

Ek het Paul Els leer ken toe hy die boek oor Ongulumbashe geskryf het. Deur die

jare het ek ‘n bewondering vir hierdie oud-Recce opgebou omdat hy ‘n regte

vasbyter is! Vandag besit ek al die boeke wat Paul geskryf het en meeste van sy

oorspronklike manuskripte. Paul is ‘n man in die ware sin van die woord. Altyd

bereid om te help en ook bereid om sy inligting en foto’s met ander belangstellendes

te deel. Hy spandeer baie ure per dag om die SA Weermag se geskiedenis op datum

te bring!

Paul is nie ‘n man met ‘n grade in tale, geskiedenis of strategie nie, hy is net ‘n

gewone ou met ‘n passie vir ons Weermag! Dit het van hom ‘n goeie soldaat gemaak.

Baie dae sit ek en wonder: As dit is wat Paul kan vermag, waar is ons generaals,

brigadiers, kolonels en kapteins se insette? Moet ook nie ons gewone troepe en

konstabels se insette vergeet nie!

Paul het baie myle gery en baie ure spandeer om mense te spreek en op sy besondere

manier die storie (en geskiedenis) agter mekaar te kry. Ek het met genl Gert

Opperman gepraat oor die besondere rol wat Paul in ons kultuurerfenis vervul.

eNONGQAI het die volgende brief aan genl Gert Opperman gerig:

26

Geagte genl Gert Opperman

Hierby aangeheg die skakel tot die jongste uitgawe van die eNONGQAI vir u

inligting.

Dankie vir wat u vir hierdie land se gewese veiligheidsmagte beteken! U sal merk

dat hierdie uitgawe twee artikels oor gebeure by die Voortrekker Monument bevat.

Sers-maj (afgetree) Paul Els tree al ‘n geruime tyd as waardige ambassadeur vir die

monument op. Hy hou die eNONGQAI deurentyd op hoogte van gebeure wat die

VMe en die monument raak. Hy stuur ook gereeld foto’s van ons oud-VMe se

optrede by die monument wat hier geplaas word (en ook elders.) Op sy beskeie

manie dra hy ook by tot die bewaring van ons militêre erfenis. Hy is werklik een

man wat ‘n verskil op sy eie beskeie manier maak. Ons sal dit waardeer indien u ook

eendag vir hom “dankie” sal sê.

Ek sal graag u antwoord in die Julie-uitgawe wil plaas vir die inligting van ons

lesers.

SALUUT!

Brief deur genl Gert Opperman

Beste Hennie,

Graag bevestig ek dat Paul Els werk van onskatbate waarde doen vir die bewaring

van ons erfenis, en in besonder ons militêre- en dikwels daarmee saamgaande

Polisie-geskiedenis en –erfenis. Sy drang om meer te weet, om navrae en behoorlike

navorsing te doen, te skrywe en dit ook op beeld vas te lê, maak van hom ‘n baie

waardevolle vennoot en ambassadeur.

Ons het van die Voortrekkermonument en die Erfenisstigting se kant net die hoogste

waardering vir sy gesindheid en volgehoue, onbaatsugtige bydrae!

Vriendelike groete

Gert Opperman

Besturende Direkteur: Die Erfenisstigting

Kort lewensskets:

27

Paul Els

Born: Date 12 July 1944 Place: Empangeni, Natal

Medals: Pro Patria with Cunene clasp; Southern Africa Medal, General Service

Medal; Unitas Medal; 10- and 20 Years Service Medals;

Rank: WO1

School: Empangeni, Durban

Gd 1 and 2 Goedgegin Swaziland

Std 1 to 4 Amsterdam 1951 - 1956

Std 4 six months Empangeni 1956

Std 5 Ashley, Pinetown 1957

Std 6 to 9 Pinetown Highschool 1958 to 1962

Matric Saamwerk Hoërskool, Durban 1963

1964: Joined the SACS

Dec 1964: Transferred to 5 SAI Bn, Ladysmith.

Early 1968: Completed a 3 month duty in the Caprivi “border” area of SWA

1968/1969: Spent a year on Gough island as radio operator.

1969: Training instructor at the School of Signals in Voortrekkerhoogte

Dec 1969: Another few weeks’ stint of duty in an African country – Radio Opr

for the then Maj Breytenbach

1970: Worked for father at caravan park

1971 - May 1972: School of Signals

June 72 - Dec 73: Worked for father at Caravan park.

1974: Worked as Messanger of Court and Buffalo Salt Works

Jan 1975: Jion army at Natal Command.

28

Jan 1976: Tansferred to Army Gymnasium

1975/6: Participated in Operation Savannah in Angola.

1977: Attached to 1 Reconnaissance Rgt in a signals role

End 1978: Transferred to the SA Special Forces as the first long-distance radio

operator and cryptographer for 5 Recce Commando.

1979: Second short attachment to SAS in Rhodesia

1979: Returned to Army Gymnasium

Transferred to 5 RR in Durban

After 4 months, moved to 5RR base at Dukuduku, Zululand

1980: At the age of 35 he completed a para course at Dukuduku and

obtained wings.

1981: In Jan unit moved to Phalaborwa and 5 RC became 5RR

Sep 1982: Returned to SACS, at D: Sigs

Jul 1984: Became the RSM of Northern Transvaal Signals Unit (until 1988)

Aug 1988: Left SADF and had private company.

1992: Working with the Army Intelligence Corps.

Sep 1996: Retired from the SANDF.

Has since then been concentrating on writing books:

Books: “We fear Naught but God”; “Ongulumbashe. Die begin van die bosoorlog”

(2005); Ongulumbashe - Where the bushwar began; Saturday’s Soldiers; We conquer

from above; 4 SADF Operations; Paratus.

Family: He got married to Annelie in 1972, from which two children were born –

Johan in 1974, and Nelie in 1976 and four granddaughters and one grand son.

Die volgende was geskryf vir Walter Volker se boek oor die Seiners:

With the formation of the first Special Forces units, they also needed signallers. One

of the major initial inadequacies of Special Forces in the early years, namely

29

operational security, was largely eliminated as greater emphasis was given to signals

and related matters.

As was the case with most other operational units in the SADF, they needed to draw

signallers both to become “Recce” operators, or else to provide the necessary

training to the operators themselves – mainly on radios and different types of

antennae. In the early stages, Morse Code as well as a low security code system were

used. More sophisticated telecommunications ability, including the importance of

satellite linkage utilisation, kept pace in later years with the SADF’s developments in

this field.

All Recce operators needed to be trained in signals disciplines. However, some of the

Recces excelled and became particularly proficient in signals aspects. Two Recces

that are worth mentioning in this regard are P.W. van Heerden and Dave Tippet.

Both of these also attended advanced signals courses at the Army Gymnasium, and

did most of the signal work for the tasks they participated in.

One of the very first SACS members to take and pass the SA Special Forces selection

course was Lt Hermanus (Herman) Jurie de Wet, who was soon followed by Lt

Dennis Davey (Davies?); both became successful Recce operators.

5 Reconnaissance Regiment (5RR):

Established on the 5th December 1976 as 5 Reconnaissance Commando in Durban.

Paul Els was the very first signals NCO to be detached to 5 RR in Durban. Paul Els

was then transferred up to Rhodesia (for a second time) in support of the Rhodesian

Security Forces. Upon his return to South Africa, he was based at the Army

Gymnasium in Heidelberg. From here he was sent back to Durban for a short period

of four weeks, followed by a further transfer to the 5 RR base at Dukuduku in the

coastal forests of Zululand.

From Dukuduku radio links were established with The Bluff in Durban, Pretoria,

Fort Rev, and after its establishment, Fort Doppies with as well. Apparently the

signals staff seldom used the allocated signals between these bases; for example, the

link between Duku and Fort Rev was on the same frequency at one stage for a whole

year! It was also common for the Duku team to have radio comms directly with recce

teams in the field deep inside Angola. These comms were generally voice, but in

cases of small teams, Morse Code was commonly used. Paul Els also trained Recces

in communication and also morse code.

From here some signallers were also sent into Mozambique to train Renamo troops.

(Hier was dit vanaf Phalaborwa - ons was nie betrokke by Moz toe nie - eers na 1980)

30

Paul Els did signal trg to Renomo Troops.

Nog iets interesant oor “Rebro”:

Especially with the deployment of small teams, it was sometimes found that the

team’s morale in the field depended heavily on reliable and regular communication

back with their base. In these instances the signaler was the only link for these teams,

and if communication was poor, the men sometimes became demoralized. To

motivate his operators deployed for a long periods of time, one signal Staff Sergeant

(Els) at Fort Rev regularly made a rebro. This was a one-sided transmission in a

veiled language, to an individual operator or team on a pre-arranged frequency,

providing the latest news, including sometimes the loss of friends. This motivated

the teams and helped them to feel less isolated and that they had not been forgotten

by their own people.

Foto’s uit Paul se album / The world of Paul Els:

31

‘n Grepie uit Paul se lewe in die SA Weermag:

Caprivi

Ons vlieg toe die 17de Januarie 1968 na die Caprivi as ‘n SAUK ondersoekspan om

‘n nuwe radiostasie daar te gaan oprug. Ons vlieg met twee C130’s en land toe op

die lughawe. Toe ek uitklim groet Eric Dreyer my en vra wat ek hier doen. Daar is

ons dekstorie al klaar in sy moer! Ek en Deric was saam in Pinetown Hoërskool. Hy

is toe ‘n Koedoe-loods1.

1 Vlieënier – HBH.

32

Ons het die EO2 stasie toe opgerig en in tente gebly. (Storie harige wurms, leeu

karkaste, bierbottels, loop die straat af ens)

Ek kry toe malaria en is na die lokale hospitaal geneem. Vandaar is ek terug huis toe

nadat kapt Witkop Badenhorst se plek deur kapt Gerrit Ockerse oor geneem is.

(Gerrit was my Oom)

Ek het toe bietjie bosverlof gehad en besluit toe om vroeër van die huis na die

Seinskool toe te gaan. Ek het die Donderdagaand daar gekom en die Vrydagmiddag

net na ete word ek na die bevelvoerder se kantoor toe geroep. Hy vra my reguit of ek

Gough Eiland toe wil gaan vir ‘n jaar. Ek het nie eers geweet van die bestaan van so

‘n eiland nie. Ek moes daar besluit en hy skakel my ouers en ek sê vir hulle dat ek vir

‘n jaar na die eiland gaan as radio operateur. Al my goed sal af gestuur word na

hulle.

Die middag moes ek nog my paspoort kry en nog in die Kaap wees voor ses uur

wanneer die skip vertrek. Ek moet nog in diè tyd ook klere kry. Die skip is toe

vertraag en ek vlieg toe Kaapstad toe die Saterdagoggend en arriveer die middag toe

ek die aankondiging teen ‘n gebou sien dat daar ‘n Boeing in Windhoek geval het.

Ek is toe klere uitgereik en is na die skip RSA. Daar het ek die res van die span

ontmoet.

Ons seil toe die Maandag oggend uit die hawe na Gough eiland.

Tyd op die eiland storie

Ons vertrek toe vanaf Gough terug Kaapstad toe. Die see was kalm en ons het in ‘n

rekord tyd terug gekom in die Kaap. Die oggend vroeg toe ons Kaapstad so sien het

die span maar nie te opgewonde gewees nie en die res van PWD manne was. Dit het

ons hart gebreek om weg te breek van die eiland.

In Kaapstad het ons besluit om hare te sny. Tom het eerste ingegaan en ons het

gevolg. Toe ek uitkom stel ek myself aan Tom voor en hy het my nie herken nie. Die

haarkapper het gedink ons is van daar die Rock en Roll groepe wat toe begin mode

raak.

Ek is terug huis toe en het weer in die Seinskool gewerk as instrukteur.

In Desember nader Genl Loots my en ek word na ‘n huis in Sinoville geneem. Daar

word ek gevra of ek bereid is om ‘n ontplooiing te doen. Ek het toe ‘n sielkundige

toets by MMI gaan doen.

2 Elektroniese oorlogvoering – HBH.

33

In die tweede week van Desember is ek met ‘n vervalste paspoort na Parys met ‘n

radio in my handbagasie. In Parys is ek ontmoet deur ‘n lid van die ambassade en na

‘n hotel geneem naby die Amfitroump. Daar het ek twee dae gespandeer. Toe na

Brassaville, waar ek by Jan Breytenbach se groep in ‘n Villa aangesluit het. Daar was

lede van die Franse Legioen. Ek het myself tuis gemaak en ons het daar vir ‘n week

gebly. In die tyd was dit Kersfees en ons het by ‘n opelug restaurant geëet. In die

laaste week het die span uit Biafra gevlug en ons is toe onttrek, terug Frankryk toe

en toe SA toe. Ons is na die ou 1 Mil Hosp onder observasie vir een dag en ek is

terug na my eenheid. .....

9. PERSONALITIES & BIOGRAFICAL DICTIONARY/

PERSOONLIKHEDE / BIOGRAFIESE WOORDEBOEK

9.1 Ons Korrespondent van die Oos-Rand: Anemari Jansen

Hierdie oulike

dame wat oor ‘n

MA-graad beskik,

is ‘n polisievriend.

Sy spring uit

vliegtuie saam

met die taakmag

en wanneer sy en

Larry Hantom tyd

kry; dan eers skryf

hulle vir eNON-

GQAI artikels !

• Dankie

skryf asb voort!

9.2 Genl-maj Jan du Preez – Johan Ferreira

Generaal Jan du Preez van “VRA VIR JAN”-faam

in die Servamus, het nadat met pensioen die Mag

verlaat het, hom as predikant bekwaan en boonop

‘n doktorsgraad behaal! Saluut!

• Dankie genl Ferriera!

34

9.3 Koot van Schalkwyk en Bewysstuk “A”: CA 653-183

Koot en Toeks van Schalkwyk het nou vinnig wortel geskiet in Claremont, Kaapstad. Die

motor is nie meer “TJ” of “GP” nie, maar nou “CA”, spog Koot! Ou Koot, deurwinterde

speurder van Hillbrow en Germiston is nou “in die Kaap in”. Koot geniet, stuur KWV!

9.4 Genl-maj Tommie Reed

Brig Hennie Heymans,

Baie dankie vir u brief van die 6de deser en die verwelkoming na die eNongqai

webtuiste.

Om myself aan die lesers voor te stel net 'n kort CV. Na 'n jaar in die SA Lugmag as

leerlingvlieënier ('n loopbaan wat vinnig kort geknip is as gevolg van skade aan my

oordromme) sluit ek op 20/01/1966 aan by die SAP met magnommer 48106P. Begin

my loopbaan te Greytown KwaZulu-Natal. Trou met Cheryl Ann Dickason te

Greytown op 07/04/1969 (Cheryl was 'n tikster te Distrikhoofkantoor Greytown waar

ons mekaar ontmoet het. Bevorder tot Sersant in 1969 en aangestel as

Stasiebevelvoerder Rietvlei (Greytown distrik Nr 64). Hier is ons eerste twee seuns

Shane op 25/02/1970 en Brent op 21/12/1971 gebore. Nog steeds te Rietvlei bevorder

na Adjudant Offisier in 1971. Op 1 Oktober 1973 bevorder tot Luitenant en verplaas

na Tugela Ferry (Msinga KwaZulu-Natal se vernaamste stamgeveggebied) as

Stasiebevelvoerder. Ons jongste seun Quinton is op 31 Januarie 1975 gebore. In

November 1975 verplaas na Utrecht (Dundee distrik Nr 47) as Stasiebevelvoerder.

Finansieel het dinge maar bitter broekskeur gegaan - R350,00 per maand met die drie

kinders en ons oudste reeds met skool begin. Die laaste strooi kom toe ek gelas is

om die amptelike polisiewoning, wat nog altyd vir die stasiebevelvoerder

35

gereserveer is, te ontruim om plek te maak vir 'n "runaway come back" sersant met

vyf kinders ingevolge hoofkantoor se nuwe beleid vir die kwalifisering en

toekenning van staatshuise. Waar ek nog met moeite finansieel kop bo water kon

bly met die R25,00 per maand huur vir die staatshuis was die goedkoopste

beskikbare privaat akkommodasie R150,00 per maand en ek besluit daar en dan om

aansoek te doen as ingeskrewe klerk by 'n prokureursfirma Van Rooyen & Forder te

Greytown. Ek bedank en bied vaarwel aan die SAP op 31 Oktober 1976. Hierna

volg vyf jaar van swoeg en sweet met die regsboeke en daardie Romeine taal Latyn

wat tot vandag toe vir my hoofbrekens besorg.

UNISA is my Alma Mater en in 1981 slaag ek die finale eksamens vir die graad

Baccalerius Prokurationis wat in Mei 1982 aan my toegeken is tydens 'n

gradeplegtigheid te Durban. Terselfdertyd skryf ek ook die prokureurstoelating

eksamens en op 1 Maart 1982 is ek toegelaat tot die regspraktyk en word ook

aangestel as die vierde vennoot van Van Rooyen & Forder.

Sluit aan as hoof polisiereservis met luitenantsrang in 1984 met magnommer

W237390H en dien as sulks tot ek weer by die SAP aansluit op 1 Januarie 1990 as

Seniorregsbeampte (met die rang van luitenant-kolonel) te Durban om 'n

Regsdienste te KwaZulu-Natal te stig. My nuwe magnommer aan my toegeken is

0434031-1. Intussen het ons oudste seun Shane 1988 by die SAP aangesluit te

Greytown en word deur my as lid ingesweer. Hy is tragies op 6 Desember 1988

oorlede.

Brent ons tweede oudste sluit ook op 1 Januarie 1990 by die polisie aan en word ook

deur my ingesweer. Dien as senior regsbeampte tot Junie 1992 toe ek genader is

deur brigadier Jac Buchner destydse kommissaris van die KwaZulu Polisie om aan

te sluit by die KwaZulu Polisie om 'n regsdienste aldaar te stig met die offer om

aangestel te word met die rang van Brigadier. Ek stem egter in om liewer as

gesekondeerde lid van die SAP die aanstelling te aanvaar en begin dus as

seniorregsbeampte te Kwa Mashu in Junie 1992 nadat generaal Johan van der Merwe

sy goedkeuring verleen het.

Intussen middelvlak bestuurskursus te Graaff-Reinet ondergaan in 1992 en bevorder

tot kolonel. Senior bestuurskursus te Silverton in 1994 en bevorder tot

brigadier. Dien as lid van die CASAP (Committee for the Amalgamation of South

African Police Agencies) as verteenwoordiger van die KwaZulu Polisie.

Word in November 1994 gedesekondeer en aanvaar diens as hoofregsbeampte Natal

Streek onder streekkommissaris Colin Steyn.

36

Doen aansoek in 1995 vir die geadverteerde pos van hoofregsbeampte SAP Diens en

word as sulks aangestel. Neem skei pakket op 28 Februarie 2002 en begin weer met

regspraktyk in Maart 2003 tot hede.

Intussen het ons jongste seun Quinton in 1993 te Westville seunskool gematrikuleer

en sluit hy in 1994 aan by die SAPD. Hy trou in 1997 en het twee seuns gehad. Is

bevorder tot inspekteur (a/o) in 2000 en verbonde aan die Openbare Onlus Eenheid

Marion Hill. Op 26/03/2001 word hy en sy kollega sersant S Gasa vermoor deur

gehuurde sluipmoordenaars met AK47's terwyl hulle in die Bhekitemba gebied

besig was om gesteelde voertuie, wat deur hulle in beslag geneem is, te vergesel op

pad na die polisie bergingsperseel.

Ek sal bly wees om meer breedvoerige inligting hieroor te verskaf indien daar

verdere belangstelling is.

Met vriendelike groete

TOMMY REED

9.5 Luit-Genl HJ du Plooy 1959-1962 – Phillip Malherbe

Luit-genl HJ du Plooy was die tweede speurderlid van die Mag wat van konstabel

tot kommissaris van die Suid-Afrikaanse Polisie gevorder het. Hy was ook die

tweede kommissaris na genl-maj CI Rademeyer wat diens verrig het in die nuwe

SAP Hoofkantoorgebou te Wachthuis tussen Pretorius- en Schoemanstrate in

Pretoria.

Hy het gedurende diè tydperk uiters moeilike tye deurgemaak:

• Gedurende 1959 was die tydperk gekenmerk deur agitasie deur veral die

ANC en PAC wat deur die swart bevolking van die Unie aangehits is by wyse

van grootskaalse onluste om te protesteer teen die diskriminerend wetgewing

van die dra van bewysboeke;

• Op 23 Januarie 1960 het die Cato Manor, Durban, voorval plaasgevind,

waartydens 24 lede gedurende ‘n misdaadvoorkomingsoperasie oorval is en 9

lede gedood is (vier blanke en vyf swart lede);

• Op 21 Maart 1960 het die Sharpeville voorval plaasgevind, nadat die leier van

die PAC, Robert Sobukwe, bepaal het dat dit dié dag was waarop die eerste

groot protes teen die dra van bewysboeke sou plaasvind. Die optrede is

opgevolg deur die strooi van strooibiljette om die inwoners aan te moedig om

aan die veldtog deel te neem. Ewe eens het intimideerders van huis tot huis

gegaan en mense met dreigemente en geweld aangesê om hulle by die groepe

37

betogers aan te sluit. Om ongeveer 12:00 het ‘n aggressiewe swart skare van

ongeveer 20,000 by Sharpvillepolisiestasie saamgedrom. Binne die omheinde

terrein van die polisiestasie was daar 137 wit- en 77 swart polisiebeamptes

onder bevel van ‘n luit –kol. Die lede was gewapen met .38 Rewolwers .303

gewere en stengewere. Die oproerige skare het die polisiestasie bestorm,

nadat twee skote uit die skare op die polisiebeamptes gevuur is het die

polisiebeamptes sonder dat daar ‘n bevel uitgereik is, op die skare begin vuur.

Die lawaai was in elk geval so oordonderd dat offisiere se bevele in elk geval

feitlik onhoorbaar was. Die betogers het teruggeval en die bevelvoerende

offisier het doodsveragtend direk voor die vuurlyn van die polisie ingespring

en die “staakvuur” bevel gegee. Alte saam 69 mense het gesterf en 180 was

gewond;

• As gevolg van die grootskaalse onluste en dreigemente van onluste was die

regering genoodsaak om met ingang van 29 Maart 1960 ’n noodtoestand af te

kondig – vir die eerste keer sedert die mynstakingtydens die WWR onluste

van 1922;

• Vanaf 1961 sou die SAP se optrede nie net meer beperk wees tot die gebeure

op nasionale vlak nie. Invloede vanuit die buiteland, veral die kommunisme,

het ‘n a sterker aanklank hier te lande gevind en die polisie moes hulle

toenemend daarop toespits om die internasionale misdaadfront te betree;

Na Republiekwording 1961, het die “ Poqo” bende (ondergrondse vleuel van die

PAC) begin met aanvalle op andersdenkende swartes in die Afdeling Westelike

Provinsie en Transkei.

Op 2 Nov 1961 het hulle die Paarl se polisiestasie aangeval, die aanval is afgeweer

nadat swart mans gedood en 14 beseer is. Die bende van ongeveer 250 het die dorp

se strate ingevaar, inwoners aangeval, eiendom beskadig ‘n jong blanke man en vrou

met byle doodgekap en ander blankes ernstig beseer;

Gevalle van sabotasie het egter toegeneem en onuithoudbare situasie was aan die

ontwikkel;

Luit-genl Du Plooy het gedurende September 1962 afgetree.

(Suid-Afrikaanse Polisie – South African Police 1913-1983 – Kapt M De Witt

Dippenaar, Inspektoraat (afgetree as ‘n Brig)).

38

9.6 Nico Frylinck: Trotse vader en skoonvader van maj Nico Frylinck en maj

Clarita Frylink albei van die SALM

39

9.7 Constable Thomas Lane, VC, Kimberley Police – Capt Charles Ross (SAN

Ret)

9.8 No 31578 later No 38245 sersant DJ “Daan” van Tonder: Sy loopbaan in

die S.A.Polisie

Daniel Jacobus van Tonder, gebore op 23 Februarie 1934 in Standerton distrik, ook

daar my skool loopbaan voltooi.

Maart 1955, pas na my mondig wording na ‘n paar jaar se saam boerdery met sy pa

stap ek die S.A. Polisiekollege binne waar ek my nuwe loopbaan begin. Mag-

nommer was 31578 aan my toegeken en geplaas in troep 73, in 1960 is ‘n nuwe Mag

nommer W38245W/1 aan my toegeken ‘n kort tydjie na uitkoping.

1955, na opleiding word ek geplaas te Dundee, distrik No 47, kort hierna verplaas as

konstabel op Wasbank en toe verplaas na Utrecht onder die bevel van 1/Sersant

MCW “Mike” Geldenhuys die stasiebevelvoerder wat my mentor was en onder sy

vleuels geneem het en die fondament lê as jong konstabel. 1/Sersant Mike

Geldenhuys het hom later as Generaal onderskei en ook as Kommissaris van die S.A.

Polisie.

40

Na my huwelik met Agatha, gebore van der Merwe, het ek ‘n verplasing aanvaar na

Coligny in Lichtenburg distrik. Hierna aansoek gedoen vir ‘n oorplasing na

Volksrust as konstabel.

Drie kinders is uit die huwelik gebore, Danie (Jnr) en Kobie; die twee seuns en Dirkie

ons dogter wat hulle skool begin het op Ingogo naby Newcastle, die twee seuns

Danie en Kobie het in pa se voetspore gevolg.

Kol Danie van Tonder

Danie van Tonder later hoof van die goud en diamanttak op Welkom tree uit as

kolonel.

Maj Kobie van Tonder

Kobie as majoor verteenwoordig die S.A.Polisie op Maputo in Mosambiek by die

S.A. Ambassade tot en met die afsluiting van die ou bedeling.

Op Ingogo is ek bevorder tot Sersant en verplaas na Glencoe, vandaar na Kingsley

as S.B., vandaar na die speurtak op Dundee waar ek die Veediefstaleenheid stig en

hierna word ek Takbevelvoerder van die speurtak op Dundee. Asgevolg van ‘n

motorongeluk wat gelei het tot my ontslag weens mediese redes, het ek uit die Mag

getree 1979-05-22.

Ek het die terugslag nie aanvaar nie maar in 1980 my Teologiese Studies voltooi en

tree toe tot die voltydse bediening as ‘n geordende pastoor in die A.G.S. Kerk.

Vandag - 10 Julie 2012 - het ek en my eggenote, Agatha, ons as emeritus pastoor paar

kom vestig op Rustenburg.

In ons goue jare onderneem ons dikwels lang reise binne- en buitelands en beywer

my met navorsing oor die Ou Woestyn Tabernakel rondom die Verbondsark in die

Bybel.

Ek kan gekontak word by die volgende epos adres: [email protected]

9.9 Klap ‘n palm...Ontmoet vir ... 62383 A/O Mariet Ferreira

Een dag lank, laaank gelede was daar 'n dogtertjie gebore in die hospitaal op

Caledon op die 5de Maart 1954, haar name, Marieta Magdalena le Roux. Haar pappa

en mamma het nie vêr daarvandaan geboer op die plaas Sargeants-river, in die

volksmond sommer Serjaansrivier. Dit is in die omgewing van die mooi Overbergse

41

dorpie, Greyton. So in haar hart is sy 'n Greytonner. Na 17 maande is haar boeta

gebore.

Toe sy omtrent 2 jaar oud was het haar pappa 'n plaas gekoop tussen Protem en

Stormsvlei. In die jaar 1950 begin haar skoolopleiding op einste Stormsvlei. Dit was

'n eenman skooltjie daardie tyd en almal was plaaskinders. Die getalle het gegroei en

'n tweede onderwyser moes aangestel word. So gebeur dit toe dat haar mamma vir

een kwartaal afgelos het totdat die juffrou begin het. Later het die getalle drasties

afgeneem en die Skoolraad het besluit die skool moes sluit. Die hele boksemdais is

toe Bonnievale toe en in die koshuis gaan ingewoon, slegs naweke plaas toe gegaan.

Sy matrikuleer in 1971.

Moeder het my in die bankwese gesien, maar dié kind se kop het eerstens weermag

toe gestaan om vir 'n jaar op George opleiding te kry en tweedens polisie toe, derde

keuse was verpleging. Ek het teenkanting teen al drie gekry en toe maar op

verpleging besluit. In Februarie 1972 begin ek in Paarl hospitaal waar ek baie goeie

ondervinding opgedoen het, maar iets jaag my, die verpleging is nie heeltemal ek

nie. Op 4 Junie 1973, word ek ingesweer deur maj Louw, ook bekend as “Pappa

Louw”. Ek vertrek Julie na die Polisiekollege. Na uitpassering word ek na John

Vorsterplein verplaas waar ek 7 maande diens gedoen het en toe na Kaapstad

verplaas is.

In Kaapstad was ek 4 jaar, skofte gewerk in die AK en by Navrae gewerk. Op skofte

moes ons net binne werk wat vir ‘n energieke jong vrou baie senutergend was. Ons

het hard baklei om buite te werk en later ook ‘beat’ te stap. Dit was 'n heerlike

tydperk in Kaapstad, baie geleer en ons as dames moes onsself bewys dat ons

dieselfde staal in ons het as ons manlike eweknieë. Die veglus het egter nog nie

bedaar nie! Die mans gaan op Meganiese kursusse en hoekom nie ons dames ook

nie. Gelukkig het kapt Mans ons gehelp sodat die dames ook die kursus kan doen.

In September 1977 vertrek van ons in Kaapstad en omstreke en elders in die land na

Benoni. Die BO baie skepties, die dames kan nie met die groot voertuie soos

Bigdaddy ry nie en besluit ons moet net met karre ry. A/o van Rooyen probeer hom

toe oorreed om die dames 'n kans te gee en twee van ons wys hom wat ons kan

doen. Plaaskind het nie teleurgestel nie, maar dit was ons nie beskore nie. “Some

you win, some you loose”.

Terug in die Kaap word reëlings getref vir 'n verplasing na Benoni. In April 1978

begin ek in Benoni waar ek skofte, navrae en admin werk doen. Ek tree in 1979 in die

huwelik maar die huwelik word in 1981 ontbind. Tussen 1984 en 1986 doen ek diens

42

by die onluste in Daveyton. Vanaf 1986 tot 1988 was ek deel van die Oos-Rand se

Moord en Roof eenheid. Daarna by Oos-Rand Voertuigdiefstal eenheid tot 1991,

weer terug na Benoni stasie tot ek in 1993 terugkeer na die mooiste Kaap. Word

gestasie op Bredasdorp waar ek weer ‘n huis koop en werk my alie af vir die

gemeenskap.

Moet sê die laaste jare van my loopbaan in die Polisie het ook sy tol ge-eis. Die nare

ding wat hulle depressie noem het my ook getakel ... dit was 'n monster ... het steeds

geglo dat dit net stres is, maar toe ek my dr sê ek dink ek moet by 'n psigiater kom ...

was sy bevinding ‘major’ depressie ... hy het amper pak gekry by my met die eerste

afspraak toe hy vir my lag toe ek hom antwoord dat ek ‘f@ck*d up’ is, dit is toe dat

die bottel oorloop van wat al die jare in geprop was ... ja ek is daar deur en is wel.

Werk verder tot einde Februarie 2009 waar ek met vervroegde pensioen afgaan met

die rang van adjudant-offisier. Ja ek weet julle gaan my stenig...my gesondheid en

‘mental health’ was vir my belangriker as 5 jaar se geld. Ek sou dit nie gemaak het

nie! .

Op skool het ek netbal gespeel en atletiek gedoen...diskus en gewigstoot en tennis

was net sosiaal. In Benoni het ek ‘Volley ball’ gespeel. Laat '80's begin met veerpyle

(darts) en provinsiale kleure daarvoor verwerf, was na 'n jaar elke jaar in die Oos-

Transvaal se 1ste span. Nou is die veerpyle net sosiaal.

My familie ... dis ek, myself en ekke. My vader het my ontval in 1995, boeta 2002 en

moeder 2006. Geen kinders. Ek en my skoonsus is soos susters en my boeta se 2

dogters is ook maar my kinners. Dan het ek 'n swetterjoel aangenome kinders...my

pelle se spruite.

Ek is nou selfsugtig oor wat ek doen. Het so 2 tot 3 bejaarde dames wat nog jonk van

gees is by wie ek kuier en mee rondry vir inkopies en sulke dinge. Om die tyd te

verwyl kuier ek baie en doen nou die dinge waarvoor daar nie altyd die tyd was om

te doen nie. ‘Bike rallys’, kamp saam met pêlle ... en moenie die jaarlikse KKNK

vergeet nie ... gaan vir die hele week en doen so 2 tot 3 vertonings per dag ... moet

my Afrikaanse kultuur opknap op 'n jaarlikse basis. Het ook al die wildsfees op

Thabazimbi bygewoon. Nelspruit en Potchefstroom moet nog aan die beurt kom,

maar ek wag vir my skoonsus om af te tree ... ons moet dit saam doen.

Nie betrokke by enige organisasies nie. Was wel op Kindersorg se bestuur terwyl ek

in Benoni was.

43

As ek meer detail moes gee sal die waarheid en versoening op my ‘case’ wees ... kan

dit nie bekostig nie. (lol)

Julle moet maar vrae stuur, sal so eerlik moontlik antwoord.

Lekker lees.

9.10 Klap ‘n palm…ontmoet vir…No 80779 kolonel Daniel Kruger

No W0080779-6 kolonel Daniël Kruger is gebore op 13 April 1959, te Vanderbijlpark.

Ek woon die volgende laerskole by: Laerskool Hendrik van der Bijl op

Vanderbijlpark, laerskole Vlakplaats en Parksig en matrikuleer by Gelofte Hoërskool

op Pinetown.

My hartsbegeerte sedert my laerskooljare was om by die Suid Afrikaanse Polisie aan

te sluit. Ek het 'n familielid gehad wie in die Polisie op Edenburg was en die het my

verskeie knope en kentekens gegee wat ek toe op my vaalblou skool safaripak gesit

het en rustig "polisie en diewe" gespeel...en ja die gryslang kouse en swart

skoolskoene met polisiepet het my uniform afgerond. Na skool wou my pa nie

toelaat dat ek by die polisie aansluit nie en het hy my as vakleerling ingeskryf.

In 1976 begin ek as vakleerling by die Staatsdrukker - en wat doen ek daar...druk alle

staatsdokumentasie en waarvan die meeste Polisie dokumente was. Die

saakdossiere, vingerafdruk vorms, misdaadkoerant en vele meer. Nou as jongman

wat eerder polisieman wou wees en nou verantwoordelik was vir die druk van

"hulle" dokumente was nie lekker nie. So het ek by die huis gekla en gemompel

totdat my pa na 'n jaar ingestem het dat ek mag aansluit. So het ek toe "tekkies"

opgetel en na die Olifantsfonteinpolisiekantoor gehaas om die werwingspapiere te

gaan afhaal. Toe ek die werwingsoffisier te Springs moes gaan sien, (lt.Baldwin)

moes hy op 'n stoel klim om my te meet -'n volle 6 voet 8 duim. Ek sou toe nog so 'n

3 duim groei oor die volgende paar jaar na 6 voet 11 duim en was dan ook die

langste lid in die Polisie. En op 1 Maart 1977, het ek dáár begin werk as student. Dit

was 'n belewenis vir my en droom wat waar geword het. Ek was so trots en sou selfs

verniet gewerk het...vir my was die belangrikste dat ek 'n polisieman kon wees.

Gedurende Junie 1977 het ek by die Polisiekollege aangemeld vir my 6 maande

opleiding. Dit was maar 'n groot aanpassing vir 'n 17 jarige en word die opdragte -

moets en moenies - uitgebulder deur almal wat uniform daar dra...jy is skoon

verskrik. So 2 dae in die kollege waag ek dit mos om na 16h00 te loop terwyl daar

duidelik gesê was ons orals moes hardloop. Ek hoor die iemand gil en skree uit die

diepste stem ooit. Ek skrik my bykans in 'n ander geloof in...dit was lt. Theron wat

my so beskree. Ek hardloop nader maar daai oë sal ek nooit vergeet nie...erger as 'n

slang sin...dit beweeg so vinnig links en regs soos hy my uittrap ek raak skoon

seesiek. Hy laat my toe aantreë saam met 'n ouman groep wat glo straf dril moes

44

doen....hy dril die lot met my tussen deur. Dit was my eerste drilsessie en ek maak

foute. Die oumanne kon moes toe al dril. Maak ek 'n fout dan jaag hy die groep op

en af en sê die ouens dit is alles my skuld...die dag sou ek tot vandag nie vergeet nie.

Na die kollege in 1978 is ek as jong konstabel weer terug na Olifantsfontein polisie.

Vanweë 'n tekort aan lede het ek sommer dadelik as aanklagtekantoor bevelvoerder

en patrolliewa bestuurder begin werk. Ek het niks en niemand uitgelos nie en was ek

trots polisieman wat die burgers van die land wou beskerm. As daar nie

polisievervoer was nie dan was ek of te voet of per fiets besig met patrollie. Op

nagdienste het ek man alleen huise besoek en betreders aangekeer en as ek so stuk of

7 gehad het is hulle almal afgemarsjeer na die polisiestasie. My ou SB, a/o van Zyl

het my toe ingeroep en vriendelik versoek om rustiger te wees en dat ek moontlik

probleme mag kry deur bewerings deur die publiek op my nagtelike patrollies. Ek

het selfs te fiets 'n gesteelde motorfiets agtervolg en later in die dorp by 'n partytjie

opgespoor en die man gearresteer.

Op 'n Sondag middag daag die Benoni Honde-eenheid daarop met hulle hele

opruimingspan en gaan doen toe klopjagte op die plase in die wyk. Ek het so

verslaaf geword aan die aksie dat ek summier aansoek gedoen het om by die Honde-

eenheid aan te sluit.

Dieselfde SB keur my aansoek af en meld in skrif dat ek te oorywerig is ... bid jou

aan ... na 'n tweede aansoek keur hy dit goed en middel 1979 begin ek my opleiding

in die Hondeskool met my hond A1959 Simba. Na my 4 maande opleiding beland ek

eers vir 3 maande op spesiale dienste by die wageenheid in Pretoria. Hier moes jy

skofte werk deur een skof by die Staatspresident se huis te werk en een te

Wachthuis. Dan moes jy 1 maand by Radiobeheer te Pretoria werk. Hier was ek

werksaam toe ek van rusdae afkom en het ons nog op parade gestaan toe 'n klagte

deurkom van 'n gewapende roof te Volkskas bank in Silverton. Ons verdaag gryp

die honde en jaag met die Valiants na die toneel so kort afstand van Radiobeheer se

kantore. Daar aangekom toe sper ons die paaie af en stel toe eers vas dat dit

terroriste is wat die bankpersoneel gyselaar hou. Met die wat ek so vinnig hond

moes laai kom ek toe agter die hond is nie wel nie en vra toe later verskoning om die

hond gou na die veearts by die Hondeskool te neem. Dit was ook die laaste wat ek

die hond gesien het...hy was later te Onderstepoort uitgesit vanweë kanker.

Ek het toe my 3 maande in Pretoria voltooi en te Benoni honde-eenheid

aangemeld..sonder hond. Na 'n tydperk het ek 'n pragtige Duitse herdershond gekry

Dango en met plaaslike opleiding begin. Sy magsnommer was A2021...dit was dan

ook die hond wat ek die langste gehad het. Ek was saam met die hond op T.I.N

kursus en daarna na Mahamba grensbasis vir grensdiens .Ten tye van my

studieverlof waar ek bevorderings eksamen afgelê het om my Diploma te verwerf

ontvang ek 'n telefoon boodskap waarin hulle my meedeel dat my hond siek is. Met

45

my aankoms by die honde hok lê die hond toe al dood. Sy maag het gedraai en dit

het sy dood tot gevolg gehad. Dit was 'n moeilike tyd want saam vorm jy 'n gedugte

band en dit was soos om 'n familielid te verloor. Ek het altyd gesê dat ek eerder met

'n hond sal werk as ander kollegas. My hond ken nie vrees nie en sal jou met sy lewe

beskerm, iets wat die gewone polisieman dalk nie mag doen nie .Ek was erg geskok

om my beste vriend te verloor het. Ek het toe my laaste hond A2424 Ceazer gekry

maar net 'n paar maande met hom gewerk totdat ek op offisierskursus moes gaan.

Daai jare was offisiere nie toe gelaat om met honde te werk nie. Ek moes toe die

hond afstaan en aan 'n ander geleier gee.

Na voltooiing van die offisierskursus in Desember 1985 is ek as die

Eenheidsbevelvoerder van die Honde-eenheid te Middelburg TVL verplaas. Hier het

ek gewerk tot in Julie 1987 toe ek na die Honde-eenheid te Empangeni verplaas was.

Ek het hier gewerk tot met my bevordering na Kaptein en is ek weer as

Eenheidsbevelvoerder na die Durban Honde-eenheid verplaas. Ek het hier dan ook

Majoor geword en as lt-kol. na die Streekhoofkantoor verplaas as die Provinsiale

bevelvoerder van Polisiehonde in Natal. Ek het in 1994 'n Superintendent geword en

in 1999 'n Senior Superintendent. Die laaste 5 jaar van my pos as Provinsiale

bevelvoerder was ek buiten al die polisiehonde in KZN ook in bevel van die perde,

blitspatrollies, hoofwegpatrollie, ongelukstakke, polisieduikers, gyselaars eenhede,

radiobeheerstasies en polisiebote.

In 2006 was ek in 'n groot motorongeluk betrokke terwyl aan diens toe een van my

lede geskiet en sy hond gedood was en polisie versterkings gevra het. My Mercedes

was afgeskryf en ek was 'n maand afsiek. Terug by die werk toe val die hysbak by

die Provinsiale Hoofkantoor 3 verdiepings en was ek 2 maande afsiek. Later in 2006

stel die Provinsiale Kommissaris my ook nog aan as Taakspan bevelvoerder met 70

lede wat gewapende rowe, voertuig en huisrowe moes beveg. 'n Taak wat ek vir 3

maande verrig het met groot sukses waar ek toe afsiek geboek het vanweë my

beserings wat ek vroeër opgedoen het. Ek is dan ook einde Augustus 2008 medies

aandiens gekeur uit die SAPD.

Ek bly in hart en siel nog Polisieman en hou my nou besig met verskeie SAP groepe

op Facebook. Die Polisie geskiedenis vind ek ook interessant en versamel ook alles

wat ek oor die SAP bymekaar kan kry en dit is my hartsbegeerte om 'n minie

museum eendag te begin waar ek die items met ander oud kollegas kan deel. So as

enige iemand items het wat rondlê, sal ek dit met graagte neem en wees verseker dat

dit 'n ereplek sal hê in my museum.

Vanweë my liefde vir honde het dit ook by my kinders aangesteek. Ek het 2

aangenome kinders wie ook in die SAP was en my eie kinders met die oudste

Jacques wat ook as SAP hondeman in Durban gewerk en my ander seun , Louis en

dogter Danri was beide verbonde aan die SANW as honde hanteerders. Al 3 is nou

46

werksaam in Irak met springstofhonde.

Net so ietsie vir laaste - ek het dan ook 'n noue ontkoming gehad toe ek in 1994 deur

'n helikopter se draaiende rotorlem getref was en my kopvel so bietjie geskraap

het...niks ernstig nie maar dit het erger gelyk as wat dit was...'n kopwond kan mos

maar lekker bloei en het ek die hospitaalpersoneel te Vryheid behoorlik onkant

gevang met die kopwond...iets waaroor ons lank daarna nog gelag het.

Fluit -fluit my storie is uit!

Groetnis

9.11 Klap ’n palm...ontmoet vir... No 58560E kaptein Abrie Grobler!

Ek is gebore in Gauteng en is een van vyf kinders: ’n broer en drie susters. Ek is tans die

enigste oorlewende.

Ek wou al van kleins af ‘n polisieman word. Ek was ‘n Patrysspeurder en het die polisie

kort-kort gehelp om misdadigers aan te keer. Ek het dit maar net in my gehad om ‘n

krimineel uit te ken. Op 29 Maart 1971, is my droom verwenslik en is ek deur my buurman

kapt Venter te Klerksdorp ingesweer. Ek was in die sewende hemel en het onmiddelik

begin by die navrae tak. Daar moes ek die lasbriewe en dagvaardigings oorneem - dit

inskryf in die register en dan uitboek aan die navrae personeel. Die SAP 352 ongeluksverslae

was ook my baba, dit was maklik en ek het alles gou baasgeraak. Die lekkerste was om in

die Aanklagkantoor te werk: VB, selregisters, uitwerk van die kosrantsoene, ROM en RAA

registers, prisonierseiendomregister, J534 ens. Dit was hemels - en natuurlik om sonder

magtiging op die patrolliewa te ry, Kilo 1 was die roepsein! Eendag het ek ‘n ou

skoolonderwyser wat my baie ‘pt’ gegee het op skool, aangesê om nie dubbel te parkeer nie,

hy was uit die veld geslaan en het so gemaak. Dit was die lekkerste gevoel ooit!

Ek en konst Johan van Niekerk was groot pelle en het orals saam gegaan. Hy het my suster

so nou-en-dan uitgeneem. Een oggend het ek vroeg by die AK aangedoen terwyl konst Van

Niekerk gewerk het as aanklagkantoorbevelvoerder. Voor die AK het ‘n groot plas bloed

gelê. Ek het ingegaan om vir hom te sê om dit te laat skoonmaak want as die SB dit sien, is

daar groot marakkas. Hy was nie daar nie! Ek is meegedeel dat hy in ‘n speletjie deur ‘n

kollega doodgeskiet is. Dit was ‘n groot skok vir my gewees.

Ek is in 1972 na die Polisiekollege toe saam met 18 ander lede. Ons was die eerste lede wat

saam met die vroue lede in die kollege was. Ons was ook die eerstes wat met die Walter P38

pistool uitgereik was. Na uitpassering, is ek uitgeplaas na Radiotak: Johannesburg. Dis

presies waar ek wou wees: blitspatrollie, vinnige motors en motorfietse... Wow! die lewe

was ‘n lied! By die Fordsburg kaserne as blougat konstabel...die ou manne het ons laat

aantreë. Ons moes ontgroen word... daar het jy vinnig groot geword - daar was nie genade

nie. Dit was ‘n harde leerskool en die wat nie die pas kon volhou nie, het vinnig ontslag

geneem. Ek moes drie maande lank ‘beat’ stap voor ek die voorreg gehad het om in ‘n kar te

47

klim. Vrededorp en Jan Bom was nie jou maat nie en kinders en groot mense het ons openlik

gevloek, maar dit het hierdie boerseun van Wes-Transvaal nie gepla nie. Blitspatrollie

dienste was heerlik maar na ‘n paar maande was dit vir my nie meer lekker nie. Jy kom op

‘n toneel aan en sorg net dat die speurtak of die Uniform tak daar uitkom dit is al! Dit was

vervelig - dit het my geen bevrediging gegee nie.

Ek het my eerste huisbreker dood geskiet in Ferndale in Randburg. Ek moes toe in die

beheerkamer gaan werk totdat die Prokureur Generaal ‘n beslissing maak: Moord of

straflose manslag! Ek was 18 jaar oud dit was ‘n tydperk in my lewe wat nie goed was nie -

al die twyfel...het ek reg opgetree? ensovoorts! Na drie maande kom die beslissing: Straflose

manslag, wat ‘n verligting!

Ek het ‘n verplasing ingesit Klerksdorp toe, maar het Mondeor gekry. Dit was die mooiste

en lekkerste stasie waar ek ooit gewerk het. Dit was natuurlik hier waar ek vir die eerste

keer in my lewe met Engelsprekende mense te doen gekry het (“Dunstones”). Hulle het my

geleer om Engels te praat, te skryf en natuurlik te vry ook. Daar het soveel gebeur op

Mondeor - ek kan boeke daaroor skryf. Ek sal so met die tyd staaltjies vertel daarvan.

Die grootste gebeurtenis was die 1976 onluste. Ek was in volle winters uniform geklee en het

so pas van Booysens hof af gekom. Met die instap by die AK, het die SB, kapt J.M. Giliomee

gesê: “Kom kry jou R1, julle word gemobiliseer na Protea polisiestasie.” Met ons aankoms

daar, het kolonel “Rooi Rus” Swanepoel vir ons beduie om hom te volg. Dit het ons gedoen

vir drie agtereenvolgende dae sonder slaap of kos - kombers was daar nie. Ons het by al die

winkels en bottelstore aangedoen. Dit was nie ‘n mooi gesig nie - oral was winkels, voertuie

aan die brand. Swartes het winkels geplunder en alles gesteel. Ons het geskiet - alles met

opdrag van kol Rooi Rus. Alles was sorgvuldig gedokumenteer. Almal van ons wat geskiet

het en hoeveel jy geskiet het, is neergeskryf vir latere ondersoek.

Laat die aand op die vierde dag het die NG kerk op Mondeor vir ons kos, koffie en

komberse gebring. Intussen was ek ingedeel in peloton vier Johannesburg onluste-eenheid.

Vir die volgende jaar het ons Alexander en Soweto gepatrolleer. Ek het later getuienis afgelê

in die Hof in Protea - ‘n nadoodse ondersoek oor die aantal mense wat ons doodgeskiet het

en later by Kempton Park by die verhoor van die Soweto-tien.

In 1997 is die kaserne op Mondeor gesluit en ons ongetroude lede is verplaas en ek is na

John Vorsterplein verplaas. Alhoewel ek nie een vir leer en eksamen skryf is nie, het ek tog

gaan skryf en wonder bo wonder maak ek dit en word na sersant bevorder. Dit is tot vandag

toe vir my die mooiste rang. Misdaad in John Vorsterwyk was hoog! Ek het ‘n groot

aflossing gehad - so by ‘n 40 lede sterk, twee patrolliewaens en die res het voetpatrollie

gedoen. Ek het geweet die ouens ry met hulle privaat motors ek het toe ‘n ooreenkoms met

hulle aangegaan: Hulle mag elkeen met ‘n handradio ry maar hulle mag nie uit die wyk

uitgaan nie. Indien die kaptein of SB besoek sou aflê, het ons ’n kode gehad en die ouens

was dan op hul pos gereed vir die besoek. Die misdaad het gedaal en so het ek die ander

48

skofte aangesteek – en my voorbeeld gevolg. Baie dagga en diefstal arrestasies was

uitgevoer. Die stad was ‘n misdaad paradys - jy moes net bereid wees om te soek. Ek het ook

baie naweke die nagklubs om 12 uur toegemaak – Sabbatsontheiliging, as ek nog reg

onthou: Wet 86 van 1896. Die eienaars het my gehaat met ‘n passie. Die klubs sonder

dranklisensies – ek het beslag gelê op die afleweringsvoertuig en die drank. Ek en Paul Mills

van die speurtak het ‘n formidabele werk etiek opgebou en het baie sukses behaal in

misdaadbekamping in die algemeen in Johannesburg .

In 1979 is ek getroud en het in Herdershof 1508 ingetrek. Ek is Maleoskop toe vir my Tin

kursus. Amper op die einde van die kursus te Ambalagi gedurende huispenetrasie het ‘n

oefengranaat afgegaan. Die slag doppie het in my bobeen ingeskiet wat nogal ‘n diep wond

gelaat het. Ek was geneem vir mediese behandeling en stukke van die skrapnel is uit my

been verwyder. Hulle wou my van die kursus afhaal maar ek het geweier. Ek het elke aand

en oggend gaan draf net om te wys ek is nog fiks. Ek het toe die kursus voltooi.

Op die 18 Augustus 1981, om 18h30 reageer ek op ‘n brand op die h/v Kerk en Fraser strate,

Johannesburg, Tesla hardeware winkel. Daar was ‘n groot skare mense wat vergader het en

ek en my bemanning, konst Andrew van der Merwe, het hulle verwyder tot op die

oorkantste sypaadjie. Ons het omgedraai en tussen die twee brandweerwaens deurgestap

om te sien wat die brandweer van ons verlang om te doen. Dit was die laaste wat ek kan

onthou. Toe ek my bewussyn herwin, het ek op my gesig gelê in die middel van die straat.

Ek kon net sien mense lê op die sypaadjie, mense het gegil en rond gehardloop. Ek het

myself met my arms opgelig en gesien die brandslange beweeg heen en weer en spuit die

hele wêreld en mense nat. Iemand het nader gestaan en aan my gevra of ek seergekry het, ek

het opgekyk na hom. Hy het met ‘n geskokte gesigsuitdrukking geskree... “He has no face”.

Ek het oor my gesig gevoel en so waar as wraggies... ek kon nie my neus voel nie. Toe eers

sien ek die bloed loop en ek besef, Grobbie hier is groot marakkas – ‘n kalmte het op my

neergedaal en ek het net daar bly lê. Die brandweer ouens kon nie noodhulp toepas nie

want hulle hande was verbrand. Snaaks genoeg het ek geen, maar geen pyn gehad nie. Die

ambulans ouens was gou op die toneel en hulle wou ‘n ding in my keel druk. Ek kon nie

asem kry nie en het self die ding verwyder. Hulle wou nog een insit toe sien ek Andrew

druk sy vuurwapen teen die ou se kop en sê vir hom: “Jy ry nou of hier is k@k.” ‘n

Ambulans het nog nooit so vinnig by ‘n hospitaal opgedaag nie. My ou groot vriendin Tisch

Minnie het my ingewag. Sy het my dadelik behandel en my toegedraai in een van daai

‘space blankets’. Ek het binneaarse bloed ontvang en dis daar waar ek toe my bewussyn

verloor het. Al wat ek kon hoor is toe Tisch sê: ”Toemaar Grobbie, ek sal sorg dat jy nie

doodgaan nie”. Ek het haar geglo. Toe ek uiteindelik heeltemal wakker word, kyk ek in my

ma vas wat al die pad van Durban af opgejaag het om by my te wees. Toe ek my kop draai

staan brigadier “Rooi Rus” Swanepoel en my oom wat op daardie stadium die DK was, brig

Quartus Grobler daar in volle uniform soos dit ‘n polisieman met dissipline betaam. Toe

strek ek maar die twee groot indoenas. Ek dog hulle pêk my net daar. “Lê stil!”, bulder Rooi

49

rus. “Dis nie nodig dat jy strek nie, maar dankie daarvoor. Sorg dat jy gou gesond word...en

dis ‘n opdrag!” beveel hy toe. Toe hulle loop, sien ek hoe skud hulle skouers soos hulle lag.

Dit moes nogal snaaks gelyk het ek met my opgedraaide kop wat lyk soos ‘n mummie wat

op aandag wil spring. Dit was ‘n limpet myn wat gestel was om af te gaan. Die terroriste se

tyd was uit en dit het voor die tyd afgegaan. Genadiglik, anders was ons dood. Hulle het

lappe aan die brand gesteek wat gesmeul het en ek dink die hitte daarvan het veroorsaak

dat die loodstaaf gouer deurgetrek het en die snellermeganisme is geaktiveer. As gevolg

van die erns daarvan was daar ontken dat daar gemenespel was. Die terroriste kon dit toe

nie gebruik vir propaganda doeleindes nie. Konst Van der Merwe het skedelbreuk

opgedoen en was ‘n dag of twee later ontslaan. Ongeveer drie maande daarna is hy beseer in

‘n motorongeluk. Die skedelbreuk het vererger en hy was in ‘n koma - Drie maande later is

hy oorlede sonder om sy bewussyn te herwin. Ons was groot maats. Ek het goed herstel en

was binne vier maande weer geskik vir diens.

Ek het nie meer kans gesien vir my stokperdjie nie - ek kon toe nou net Frankenstein rolle

speel as gevolg van die letsels op my gesig. Ek het in my vrye tyd as byspeler gespeel in

Televisiereekse BIG CITY BEAT saam met Ryno Hattingh en Gavin van den Bergh. Ook in

Johagim Verwey saam met Tobie Cronjé. Glo my, dit was heerlik gewees Later ook in die

Unisa Klein Teater ‘n rol vertolk vir 6 maande lank. Ek en Robin Alexander was groot

vriende. Hy was my Jo-Burg pa. Ek het my akteur stokperdjie vaarwel toegeroep. Ek was te

skaam oor die letsels in my gesig en die menslike nuuskierigheid het my genoodsaak om ‘n

vol baard te kweek - om van die letsels te verbloem. Ek was ‘n motorfietsryer en daarom

was almal se eerste reaksie as hulle my ontmoet, dat hierdie ‘biker’ in ‘n motorfietsongeluk

was.

Ek het so dikwels as moontlik gaan grensdiens verrig. Ek het die geleentheid gehad om orals

te kon gaan - Tot by Koevoet afgedeelde diens gaan verrig by Popa-valle, Caprivi. Dit was

vir my heerlik en kon ek my uitleef in hierdie nuwe passie van my. Toe ek terug gekom het,

het ek besef dat ek meer kan doen en graag ‘n instrukteur op Maleoskop wil wees. Soos die

toeval dit wou hê, breek die bus waarmee Maleoskop se aspirant instrukteurs ‘n oefensessie

in Johannesburg kom doen en hulle is gestrand. Ek gaan sien die Johannesburgse busdiens

se werktuigkundige en deel hom mee dat die Burgermeester opdrag gegee het dat hulle die

bus moet herstel. Dit was ‘n klein foutjie en siedaar hul bus is reg. A/o Pat Jonker het my

naam geneem en skaars drie maande later het ek die instrukteurs kursus gaan doen. Ons

was 34 wat begin het en net twaalf wat dit kon maak. Dit was nie maklik nie.

Ek is die 04 April 1985, Maleoskop toe verplaas. Dit was ‘n groot voorreg om saam met

hierdie lede te kon werk: ao Koos Brits, Dozy Coetzee, Leon Bam, Duwenage, Stanley

Joubert, Van Zyl, Leon van Vuuren, dit is wat ek so uit die vuis kan onthou, ag, daar was

nog so baie en nog het bygekom. Maleoskop was vir my die wonderlikste plek op aarde. Ek

kon alles wat ek geleer het weer terugploeg in my kursusgangers. Ek het hulle verstaan

omdat die meerderheid van die stasies afkomstig was. Hulle frustrasies was bekend en ek

50

kon hulle taal praat. Ek kon met ander woorde met hulle ‘bond’. Ek het saam met hulle

patrollie gestap, saam in die veld geslaap, saam met hulle van Loskopdam af gestap. Dit was

mos my kinders. As ‘n man gesukkel het, is sy uitrusting versprei tussen die manne -

behalwe sy wapen en magasyn en een waterbottel. Nie een van my kursusgangers het ooit

sy kursus gedruip nie.

Ek het die ao-eksamen geslaag en is bevorder. Ek was by Delta kamp en het ‘n vroue kursus

ingekry. Die vroue het in Alfa kamp gebly. Ek het ook na-ure die kantien te Bravo kamp

behartig. So het dit gekom dat een van die swart dames verjaar het en V/Kapt Nel gevra of

hulle ‘n koek kan koop. Hulle het gevra vir alkoholvrye sjampanje ek het toegestem. Dit is

toe aangekoop. Een oorywerige ondersersant het alles toe kom opfoeter, hy lê toe beslag op

hul sjampanje en maak groot inskrywings. Diep in die moeilikheid is ek, en kol Mike

Lombard besluit toe hy neem my weg want dit was my skuld. My kursusgangers hoor toe

ek word weggeneem. Toe bars die bom – almal, maar almal - die twee ander groepe se

dames ook - storm by hul klaskamers uit en weier om terug te gaan. Hulle staak! Almal van

hulle teken ‘n petisie waarin staan ek is tot nadeel van hulle af weggeneem en hulle soek my

terug. Indien daar nie aandag gegee word aan die versoek nie, sal verdere stappe geneem

word. Al 96 dames teken die petisie, ek was skoon aangedaan. Dit was nie ‘n half uur nie toe

word ek ingeroep en aangesê om voort te gaan met die kursus. Daar het ‘n gejuig opgegaan

wat my ‘n traan laat pik het. Dankie aan daardie dames.

Ek het die junior bevelvoerders kursus gaan bywoon te Middelburg, was gekies as

klaskaptein. Dit was ‘n heerlike kursus gewees en het goeie vriende gemaak aan die einde.

Ek het die beeld ontvang as die beste student. Ek het verskeie kere klas gegee op Verdrag en

op Cato Manor in Durban en daar was geen einde aan hierdie heerlikheid nie. Ek was totaal

op my gelukkigste en ek kon nie indink dat daar ‘n einde moes kom nie. Ek het tot gaan

uithelp saam met ‘n klomp Maleoskop instrukteurs in Witbank waar ons twee misdaad

sindikate toegemaak en gearresteer het. Ek was drie maande later weer daar met nog groter

sukses. Ek het ‘n aanprysing ontvang van hul DK vir die goeie werk, maar weereens kan ek

nie al die krediet vir my neem nie. Dit was ‘n groep poging. Ek was maar net in bevel van ‘n

‘elite’ klomp manne. Dit was ‘n eer en voorreg om dit te kon doen. Dankie manne!

In Januarie 1995, was ek en ‘n vriend op pad na sy werkswinkel in die dorp. Ek het gesien

dat daar ‘n ongeluk was en die plaaslike SAP was op die toneel. Ek het uitgeklim en my

hulp aangebied want die lid was alleen. Hy het gesukkel om die verkeer te reël en om die

opmetings te doen. Fanie Nelson, my vriend was self ‘n ex-polisieman en het die puntdiens

oorgeneem. Ek het gehelp met die opmetings. Die lyk was toegegooi en ek het so terloops

die kombers opgelig om te sien of ek die ou ken. Ek het honderde lyke in my lewe gesien

maar die man het nie vir my soos ‘n lyk gelyk nie. Ek het op my maag gaan lê en my oor op

sy borskas gesit. Ek kon ‘n hartklop hoor, maar voel dit nie op sy pols nie. Ek het dr Hugo

gekontak wat net om die blok gebly het. Hy was gou op die toneel. Ons het die man

gestabiliseer en hy is afgevoer hospitaal toe. Die man het oorleef en is twee weke later

51

ontslaan. Ek het ‘n aanprysing gekry, nadat die man alles aan die DK gerapporteer het.

Enige ander lid sou dieselfde gedoen het, maar nou ja, die aanprysing het my goed laat voel,

veral omdat kol Schuld die inskrywing in my SAP 135[a] aangeteken het .

Ek was ook altyd die kroegman by Dam Dimpels wanneer die generale staf hulle jaarlikse

bespreking gehou het op Maleoskop. Dit het ‘n week lank geduur. Minister Vlok was ook

altyd daar. Ek het al die Generaals goed leer ken en nogal baie respek gehad vir adjunk

Minister Roelf Meyer. Hy het net koeldrank gedrink en het altyd vroeg gaan slaap. ‘n Mens

skinder nie oor jou Generale staf nie. Hulle was ysters - die beste wat daar was: SALUUT.

Na ‘n huwelik van 16 jaar, is ek en my vrou uitmekaar. Dit was die swaarste om van my drie

dogters afskeid te neem. Ek is verplaas na Letsitele as SB, dit het sy eie uitdagings gehad. Ek

het gou baie lief geraak vir die mense en die plaasboere en het groot vriende gemaak. My

koskas was nooit leeg nie. Boere gasvryheid was aan die orde van die dag. Die hitte was

oorweldigend en dit was warmer as die hel self.

Die een ding wat my in die krop gesteek het was die Afrika-tyd wat die afdelings

kommissaris gebruik het in die nuwe polisiediens. ‘n Vergadering wat geskeduleer was vir

10 uur, begin eers 13.00 uur, of nog later. Dit het my moerig gemaak. So ook al die ander

blanke SB’s. Ek en honderde ander lede het besluit om Pakket te neem. Ek moet sê, ek was

spyt ek het my gat gewip ... baie spyt want al wat ek wou wees was ‘n polisieman. Ek het

nooit stres gehad of enige iets anders nie, seker omdat ek altyd gereed was met nie net een

weergawe nie maar ‘n hele paar. Ek het nooit iemand vervolg vir strooi nie al my sake was

waterdig en ek het nie een saak verloor nie. Daarop is ek trots. Hier waar ek nou bly hou ek

‘n wakende oog oor my onmiddellike gemeenskap en tot die ‘crooks’ hier rond is bang vir

my. Seker oor my ingebore, ingeoefende polisie houding ...Dalk ‘n sesde sintuig!

Ek is weer getroud in 2001 met Hanlie Bezuidenhout en ons het ‘n dogter van 7 jaar. Sy is

gebore op 05 Mei 2005, 2 maande na my oudste dogter se noodlottige ongeluk in Pretoria [sy

het so uitgesien na haar, suster se geboorte].

Dankie dat ek ‘n deel van my lewe met my vriende kan deel. Nou is ek ook net Abrie.

Julle is enige tyd welkom vir ‘n opregte koppie moer koffie.

Groetnis tot ons weer ontmoet.

Abrie [Dude] Grobler .

9.12 Klap ’n palm... ontmoet vir ... No 82999 kaptein Petro Heyneke

[No 0082999-4] Petro Wessels Heyneke – Gebore as die jongste van twee kinders agter in ‘n

voertuig oppad na Dundee Hospitaal. My Pa was ‘n Polisieman, en ons het in daardie tyd

baie rondgetrek. Ek was omtrent in al die provinsies asook hier teen die einde van die 60’s

en begin 70’s in Katima Mulilo op skool. Ek het in Aliwal Noord gematrikuleer. Ek het

52

aanvanklik besluit om onderwys te gaan studeer maar op die laaste nippertjie besluit ek wil

polisie toe. Ek het immers in ‘n polisie-huis groot geword, baie keer met daardie offisier

stokkie ‘n pak of twee gekry. Binne ‘n kwessie van 4 dae vir onderhoude gegaan en is ek op

13 Februarie 1978, geattesteer in die Polisiekollege.

Na my opleiding is ek uitgeplaas na Florida Navrae tak. Hier het Magriet Vorster Botha my

onder haar vlerk geneem en die basies van ondersoek werk geleer. Sy was vrek kwaai en

ons het ‘n heilige respek vir haar gehad. Hierdie grondslag het gemaak dat ons later in ons

lewens vir ander dieselfde grondslag kon neerlê.

Ek is in 1980 met Bart Heyneke getroud en twee kinders is uit ons huwelik gebore. Ons is

vandag die trotse grootouers van vyf kleinkinders wat ons tonne plesier in die lewe verskaf.

Ek is in 1981 na Krugersdorp verplaas en was in 1987 die eerste vrou wat by die Wes-Randse

Moord en Roof eenheid aangestel was. Die eerste week het hulle my geleer toebroodjies

steel terwyl ander vir dossiere op stasies geteken het. Hulle was berug hiervoor en selfs nie

die Landdroste by die howe was gespaar nie. Dit was werklik een van die vervullendste

tydperke in my beroep en ek het hoofsaaklik in verkragtings gespesialiseer. Hier was ek

betrokke om die eerste beradings kliniek met behulp van die hospitale en maatskaplike

dienste op die been te bring en het die idée van berading aan slagoffers gestalte gekry.

My man het bedank en ek het vir ‘n verplasing na Midrand gevra omrede ons verhuis het.

Ek is terug na die Speurtak. Ek het nie kans gesien om die verkeer na Germiston of Brixton

aan te durf nie, en beide my kinders was op skool. Ek het op twee geleenthede Randburg

Distrik verteenwoordig as hulle Polisie Vrou van die jaar. Ek is in 2000 bevorder na offisier

en saam met Archie Hinton na Tembisa verplaas as ‘n groepsbevelvoerder. Ek was aan die

voet van die Drakensberge neergesit. Ek het die 3e oggend op parade agter gekom hulle is

besig met oggend godsdiens, ek was so hard besig om 60 speurders se sakboeke te teken en

dossiere vir die hof reg te kry dat ek nie eers besef het hier word nie ‘n woord Engels

gepraat nie. Dit het ons twee weke geneem om die parade na Engels oor te skakel. Dit het

my 3 maande gevat om ‘n badkamer deur gehang te kry om geriewe binne-in die gebou te

kon gebruik. Tembisa het my maniere en ontsaglik baie van polisiewerk geleer. Daar was

5500 dossiere uitstaande, dit het jou gemiddeld ‘n week geneem om ‘n persoon se 400

dossiere te inspekteer.

Ek het saam met 4 mense in ‘n kantoor gesit en het gesukkel om my eie stoel by my tafel te

hou. Jou koffie koppie is soos kontant wat op jou tafel lê. Na 3 maande het ‘n landdros en

aanklaer van die hof oorgestap na die stasie om te kom uitvind wat veroorsaak die skielike

instromings van GDO dossiere. Die mense het ‘n ander tyd en manier van werk – die helfte

se magtiging was ingeperk en slegs ‘n handvol was rekenaar vaardig met toegang na

stelsels. Daar was honderde vuurwapens in die wapen stoor. Met die tyd het ek ingeskakel

en kon nie verstaan hoekom taak spanne letterlik met handskoene aan, kom dossier

inspeksie doen nie. Ek het elke dag kos by ‘n ‘Container’ oorkant die stasie gekry en het

53

nooit een dag siek geword nie. Die mense het my soos goud opgepas en ek was nooit een

nag bang om alleen na ‘n misdaad toneel te ry nie.

In ‘n kwessie van ‘n week het ek seker een van die grootste besluite moes neem – ek het ‘n

werksaanbod gekry en moes besluit of ek na 23 jaar en 10 maande ‘n kans moes vat. Ek het

my behoorlik dood gehuil toe ek die Vrydag by Tembisa bedank, en het die Maandag in

Desember 2001 by Vodacom in Midrand begin werk. Ek was aanvanklik aangestel in ‘n

spesialis posisie en het hoofsaaklik met die polisie en ander staatdiens agentskappe gewerk

en was verantwoordelik om oproep data en ander verwante inligting uit Vodacom uit te gee

deur middel van Art 205 en tonne ander wetgewing.

Dit was ‘n ander wêreld – rekenaars, tegnologie en ‘n kwessie van swem of verdrink. Ek het

geweet ek het my beroep agter gelaat en moes hiervan ‘n sukses maak. Na bywoning van

een hofsaak is ek aangesê om sommer van nou af alles self te doen. Ek het in die begin van

2002 vir die eerste keer met selfoon data in Kriminele sake begin getuig en weet dat hierdie

inligting vandag van waardevolle belang is en dat dit die spreekwoordelike rooi ‘cherry’ op

die versierde koek is. Ek kan ook met trots sê dat daar nog ‘n paar bekwame polisielede in

die mag is wat dossiere KAN ondersoek en groot sake met sukses deur die hof sit. Daar is

ook nog ‘n handvol bekwame Staatsaanklaers en Advokate oor wat ‘n passie vir hul werk

het en werklik uit hulle pad gaan om geregtigheid te laat geskied.

In April 2006 is ek aangestel as een van die Forensiese bestuurders. Vodacom is ‘n omgee

maatskappy om voor te werk, maar ook soos met elke werk word jou pond vleis op geëis.

Ek reis dikwels en is ten minste twee keer per week in verskillende provinsies om te gaan

getuig. Dit bring mee dat ek dikwels 02:45 moet opstaan, 04:15 lughawe toe ry om reeds

05:30 te kan vlieg. Alles is nie net maanskyn en rose nie. My bene bewe ook maar soms, en

dit is nie maklik om met 11 verdedigings advokate in die hof te staan nie. . Ek was

bevoorreg om in 2009 na Singapoer te gaan om daar getuienis te gaan lewer.

Ek het ‘n wonderlike man wat vir ons in die week kos maak, dink hy het besluit as hy dit

nie begin doen nie, gebeur daar dalk niks nie.

By die huis is ek net Petro. Ek eet my man se skaap kerrieafval en stampmielies en

murgbene op roosterbrood. Ek is mal oor reis, en wil nog sommer by baie plekke in die

wêreld uitkom. Ek is baie lief vir lees en kosmaak, hou van blommetjies plant en ons stap

graag. Tussen die bedrywige lewe deur eet ons darem tuis gemaakte beskuit, en ons is

vurige LION ondersteuners

As ek terug kyk oor my lewe weet ek dat ek nooit hierdie werk sou kon doen sonder die

kennis van polisiewerk nie. Ons as gesin is soveel geseënd in alle opsigte, ons het nog nooit

werklik ‘n steil pad gestap nie. Ek sê elke dag daarvoor dankie, ook vir krag en gesondheid

want alleen is ons niks en niemand.

54

As dit die Here se wil is, hoop ons om oor 10 jaar te gaan aftreë op ons lappie grond in die

bosveld, na ons bokkies te kyk en ons eie groente te plant.

9.13 Lt-kol Eddie Mostert, Alexanderbaai - Jan van Wyk

Hi Hennie,

Nog een oud-polisieman wat saam met ons gewerk het, in Alexanderbaai 1965-1966.

Hy is (lt-kol Eddie Mostert.) Ek het hom glad nie herken nie. Toe ons begin gesels,

toe kom sy kermerkende houding terug. Dit wys vir jou hoe die ouderdom 'n mens

verander.

Groete

Jan van Wyk.

SAP / SAPS Memorial

55

9.14 No 20974K Lt. Richard Peter Barry - Malinda Lensing

56

10. OVER A NICE CUP OF COFFEE ... OR HOW I SEE THINGS /

OOR ‘N KOPPIE LEKKER KOFFIE ... OF SOOS EK DIE SAAK SIEN:

To have a nice cup of coffee and a chat with other Veterans ... or you are invited to submit

your views on a matter ...

Om lekker oor ‘n koppie lekker koffie met ander Veterane te klets ... of u word

uitgenooi om u siening oor ‘n saak te stel...

10.1 Oor ‘n koppiekoffie: My aansoek as Paaldanser by Teazers [Fiksie] –

Neelsie Borea

Neelsie Borea het toe mos een oggend besluit sy is lus vir iets nuuts in haar lewe.

Terwy sy vroegoggend in haar motor ry, ry sy noodgedwonge verby ‘n Teazers Klub

in Pretoria. Skielik lyk die beroep van paaldanser vir haar verskriklik aantreklik!

Hier is Neelsie se weergawe van die dag (9 Julie 2012) se impulsiewe besluit:

“Vandag 'n minder aangename ondervinding gehad: Hier volg die feite soos dit stap

vir stap verloop het: “Ry ek toe vroegoggend verby Teazers in Stormvoëlweg,

Pretoria. ..... Kry toe 'n ander tipe gedagte ....... Later toe ek weer daar verby ry ......

Dag ek ....... Hoekom nie? Draai net daar terug na die klub en parkeer my motor reg

voor die plek.

Dapper, soos die bekende muis in Carika Keuzenkamp se dapper muis, stap ek die

klub in ..... Kom 'n man my tegemoet gestap .... Vra ek toe vir die bestuurder van die

plek .... Seg hy dis einste hy .......Verduidelik ek die volgende aan hom: Seg ek .....

‘Man, ek soek 'n joppie, en ek dink ek sal die ideale paal- of enige ander tipe

danseres uitmaak ... laptops .... of so sal ook OK wees’ .....

Kyk die mannetjie my so deur, van bo na onder ..... Die vermetelheid, vra hy my

wragtag hoe oud is ek: ...... seg ek: ‘Nee meneer, ek is nou eers 28jaar oud, het nog

baie jare oor om te werk, is 'n gewillige leerder, gewoond aan orders vat en so aan’

...... Durf die mannetjie vra of ek kan dans!! Seg ‘JA NATUURLIK!’ .... Ek meen wie

van ons kan nie dans nie?? Ken die tricks, ... kan double step, wals en met die regte

dansmaat sal ek bo-oor 'n perd kan spring ...... splits of so .... mannetjie lyk glad nie

beindruk nie maar stuur my saam so ander jong oulike meisiekind kleedkamers toe

...... meisiekind wil-wil my tannie ... Beduie ek ons is ewe oud .... Ek het net bietjie

meer experience as sy ...... Daarom die kilometers oral oor!!! Sy swyg ...... maar laat my

uittrek .... Gee so paar flintertjies wat nou kwansuis hier en daar moet toemaak ......

Ook 'n paar moewiese hoë spyker hakkies .... trek ek die goed aan en beweeg

verhoog toe .... Mannetjie kyk my sooo deur, van kant tot kant ...... Dag ek so by my

selwers, ag VOERT!!

57

Skielik begin die musiek .... Die paar cleaners en barmans kyk gesteurd op ... Met die

dat hulle konsentrasie onderbreek word ... en Neelsie begin "JIVE"!!! Man, dis rondte

tol draaie, dis double steps ook .... onthou skielik Volkspele steps en bring DIE ook

in..... .... plesierig, sê ek vir julle!!! Plesierig!!!!

Vergeet skoon van die hoë hakke ...... DIT was 'n fout ..... Smaail ek so onderlangs vir

die mannetjie, flikker die wimpertjies .... swaai die boudjies ... waai met die handjie

soos net Queen Liesbet kan .... Met die volgende waai verloor ek my balans .....

SKREE soos 'n maervark met die valslag ... Saam met die nodige F.... F.... woorde

soos ons almal goed bekend is mee.

Mannetjie NIKS impress nie!!!!

Ek probeer nog beduie dat ek KAALVOET sal dans .... praat van my ancestors ....

Kaalvoet oor die berge ..... Ek meen, as jy kaalvoet oor die berge kan, kan ek mos

maar kaalvoet dans !!!! IN TEAZERS .... OP 'N VERHOOG SONDER DORINGS ...

EN KLIPPE ....

Nee!!, mannetjie dink nie ek's oulik nie! .... Beduie ek mors sy flippen sus en so tyd ...

..... 'n Cleaner of twee cheer my .... Vat ek die paar flinterlappies en gooi dit sommer

op die verhoog .... en so al in my "nude state" stap ek terug kleedkamers toe ... trek

aan, ... vermy die meisiekind se meewarige kyke .... vat my handsak en stap op die

wolke uit!!!

"MY FIFTEEN MINUTES OF FAME!!!!”

Neelsie, baie dankie dat jy hierdie kosbare stukkie met ons gedeel het. Mag ek net

vra: Het die mannetjie jou toe darem betaal vir jou moeite Toemaar, as dit nog die

oorle Lolly Jackson was, dan was jy beslis vandag ‘n paaldanser – Sarie van

Niekerk.

10.2 Dis soos ek die saak sien - deur Fanie Bouwer

Suid-Afrika is ’n wonderlike land. Daar is net mooi niks wat ons nie kan regstel nie, reken

ek. Ons het darem nog nie oorlog soos hierbo in Afrika nie – ek dink aan Etiopië, Soedan en

Somalië. Ons finansies is ook beter as Griekeland en Spanje sin.

Wat is ons prioriteite dan? Dienslewering is dadelik die belangrikste ene wat ek kan aan

dink.

Hierdie probleem het ’n maklike oplossing: die regering moet maar net sorg dat hulle

dienste lewer! Hulle moet net meer skouer aan die wiel sit. Dit het die boere van vroeg in die

58

vorige eeu ná die Boereoorlog gedoen. Almal moet dit doen - die polisie ook. Help ook

sommer dat die boere meer kos produseer.

Doen dinge sistematies. Maak vir jou ’n lysie elke dag. Leer die staatsamptenare van

daaglikse beplanning.

Los die mooiklinkende uitsprake; dit beïndruk niemand nie. Dit is praatjies vir die vaak.

Wees prakties.

Nou seg die president dat daar ’n ‘tweede revolusie’ moet wees. A nee a! Kom ek herinner

hom: ons het in 1996 ’n grondwet gekry om ’n demokrasie te bedryf ná jare lange

onderhandelinge.

Bykans al die staatsamptenare is nou net ANC-kaders. Hulle is van mening dat die posisies

hulle toekom. Daarom is daar te min prestasie en luiheid is aan die orde van die dag. ’n

Mens is sommer lus en stuur al daardie leeglêers en luiaards summier vir ’n army-jaar.

Vergeet van daai kommunis, Blade Nzimande en sy meelopers se kommunistiese gedagtes

en uitsprake. Dink eerder van opbou en werkskepping. Gee die mense kans om te wys wat

in hulle steek. Vergeet dus van die sosialistiese planne; dit is volksvreemde gedagtes.

Beloon eerder prestasie. En onthou dat tenderbedrog maar net niks anders is as ‘n manier

om die belastingbetalers se geld uit die staatskas vir hulself te steel nie. Kry weer respek vir

ons geld daar in die staatskas. Werk eerder vir jou geld.

Soos dit nou gaan, is ons besig om ‘n generasie van mense in die samelewing op te voed wat

net wil eis en verwag dat die regering dinge vir hulle moet doen – met poste, toelaes en

tenders. En die regering kan dit maar net doen met óns – die belastingbetalers - se geld. Dit

is ’n bose kringloop. Kan niemand dít verstaan nie?

Ek het gelees van die kêrel Maslow se lys van onmiddellike daaglikse behoeftes. Nooit het

hy geseg dat jy ’n klomp vrouens moet hê nie. Selfs ook nie daardie dieftige behoeftes is op

daardie lys nie.

Ons weier dat ons verstandelike vermoëns onderskat word en om die huidige regime net ter

wille te moet wees. Die ‘tweede revolusie’ is ’n swak uitgedinkte beleid wat ten doel het om

die tot nou swak prestasies te probeer verdoesel. Verwag enigiemand dan dat ek hierdie

skynbeleid moet glo?

Ek dink nie so nie.

Lewer eerder net diens.

Ek het nog te veel selfrespek en logika om die ander onsin te sluk ...

Ja, dis soos ek die saak sien.

59

11. FOTO-REPORTS & ARTICLES BY OUR READERS /

FOTOVERSLAG & ARTIKELS DEUR ONS LESERS

11.1 Tubby Myburg het vir ons die volgende foto’s gestuur van vliegtuie en

die SA Polisie

ZS-HMY

SAL op Katima

60

ZS-DZL

Chopper - Katima

61

11.2 Tubby Myburgh het die volgende foto’s van polisiestasies gestuur

Katima Mulilo Katima Mulilo

Sigaretti Sigaretti

Kentani 1964 Kentani 1964

62

11.3 Fotoverslag en raad na ‘n werklike slangpik-ervaring- Chris van Ginkel

Fig 1: Die stranderf in die Oos Kaap (Cannon Rocks) waar alles begin het op 12 Januarie

2012. My seun Cobus besig om ‘n voetpaadjie onder die bome in oop te kap. Hy is kaalvoet

en was gelukkig om nie self onder die pofadder deur te loop nie. Kort hierna is ek aan die

linkerkuit gepik. In die skemer kon ek nie ‘n slang sien nie en het aanvanklik gemeen dat ‘n

afgekapte tak teruggespring en my baie seer gekrap het!

Fig 2: Die been sowat 30 ure na die slangbyt in Bloemfontein MediClinic. Massiewe

weefselskade en pyn wat jou laat duisel en naar word!

63

Fig 3: Die eerste week moes die infeksie met antibiotika gestuit word.

Fig 4: Die been nadat begin is om besmette weefsel onder operasie te verwyder in

Universitas Akademiese Hospitaal in Bloemfontein. Aanvanklik wou hul die been tot in die

heup afsit maar ek het gelukkig geweier. Baie eenhede bloed was nodig om bloedverliese teë

te werk.

64

Fig 5: ‘n Reeks veloorplantings volg om die been weer op te bou. Daar was in totaal sowat

agt operasies nodig gewees tydens die hospitalisasie van 6 weke.

Fig 6: Hierna volg tuisverpleging deur die gesinslede wat sommer gou reggekom het.

65

Fig 7: Die proses om tuis aan te sterk en depressie te oorwin.

Fig 8: Die wonde genees maar die letsels aan die psige neem langer om te herstel.

66

Voorkom eerder slangbyt deur lang kouse en ‘n langbroek wat los bo-oor die stewels hang

te dra. Indien kamaste beskikbaar is, dra dit ook. Die kouse kan baie gif absorbeer en die

kledingstukke kan die pik verhoed of die penetrasie-diepte verminder. Trap eerder bo-op

klippe en stompe as oor hulle waar jy nie kan sien nie. Leer die giftige reptiele en

spinnekoppe ken.

Indien jy wel gepik word, bly kalm en probeer die slang identifiseer. Neem ‘n foto of bring

die dooie slang saam waar moontlik. Moenie op die pikwond snye maak of ‘n toerniket

aanbring nie. Moenie ‘n kouekompres gebruik nie. Indien beskikbaar immobiliseer die

ledemaat deur vanaf die bytplek in die rigting van die hart ‘n rekverband aan te bring.

Moenie tyd mors met allerlei boererate of goedkoop advies nie. Neem antihistamien indien

beskikbaar om latere allergie teen slangserum teë te werk en die asemhaling te normaliseer.

Moenie iets anders per mond inneem nie. Beweeg na mediese hulp.

Bly wakker en versoek helpers om jou wakker te hou. Indien bewussyn verloor word by

mediese sentrum moet kunsmatige asemhalingsapparaat dadelik gekoppel word. Hou

daarmee vol al lyk dit asof daar breinskade is. Baie medici is onkundig oor slangbyt en wil

by die bytplek inspuit. Inspuitings moet liefs weg van die bytplek en binneaars toegedien

word. Antiserum is nodig vir die kobras en mambas (senugiwwe) asook vir die bloedgiwwe

(boomslang en twygslang).

Pofaddergif veroorsaak weefselskade en vloeistofverlies wat tot skokreaksies en die dood

kan lei. Vervang vloeistowwe per binneaarse drup en doen bloedvervanging soos nodig.

Bloeddruk val gewoonlik skerp, veral tydens operasies. Bestel vroegtydig bloed van die

geskikte bloedgroep. Die wonde is vergelykbaar met diep brandwonde en vereis

veloorplantings en uitgerekte sorg en oefening.

Die hospitalisasie-proses met morfien en kodeïen toedienings veroorsaak dikwels probleme

soos hallusinasies en koorsagtige drome en die ongewone ure en halfuurlikse monitering

veroorsaak ontwrigting van slaappatrone en neerslagtigheid na ontslag vanuit die hospitaal.

Wees daarop bedag. Dit is nou 6 maande na die gebeure en ek is steeds nie heeltemal in

roetine nie.

Beste wense

Chris Van Ginkel

Aug 2012

Beste Chris,

Baie dankie dat jy hierdie met ons lesers gedeel het!

Baie sterkte vorentoe!

67

11.4 Pretoria Blitspatrollie is Luiperd se Tier! - Ockert Grobler

En daar is altyd ‘n keer of wat waar jy amper jou alie sien op snaakse/onverwagte

maniere. 1988, so het die katjie ons gestorm in Marinette-woonstel se voorportaal,

Jacobsstraat, Gezina.

0600 Klagte bygewoon en ons nie kon glo ‘n tannie kla daar is ‘n luiperd wat teen

haar woonstel se deur gespring het. Was sy vir my vies toe ek vir haar vroeër oor die

foon gevra het of sy haar regte pille gedrink het?

Ek, Willem en “MP” moes vinnig en raak skiet met ‘n R5 en 9mm op 10 meter. Ek

weet menigte het bêk uitgespoel oor die doodskiet.

Maar dink self: Ek en die Veearts was met die SAP Chopper in die straat afgelaai,

hordes pendelaars drom saam en vertel die dokter my as hy hom kan "dart" vat dit

so 10 min voor hy lê.... !? Het daai spul saamdrommers soos kokkerotte geskarrel toe

die aksie uitbreek en hul sien wat storm by die ingang uit...

Baie skoon onderbroeke was seker nodig...

o Ockert Grobler Die pet op sy kop was geplaas uit respek vir sy

aandeel en sy einde. Dankbaar dat dit nie op een van ons kiste geplaas moes

word nie..

o Johan Jacobs Sjoe so in die stad, was hy van die dieretuin?

68

o Ockert Grobler Johan. Ja dit is in Voortrekkerweg oorkant Builders

Warehouse. Daai tyd was W/W daar. Hy wou seker ‘n ander outfit

kom koop. Ons het dadelik die dieretuin laat skakel, voltallig... Tot

vandag weet niemand van waar hy gekom het nie. Die Magaliesberg

by die N1 snelweg en Molottopad het die nag gebrand en vermoede is

hy het vandaar gevlug. Ons het voorheen ook ‘n jongetjie daar gevang.

Sy naels was verweer van op die teerpad hardloop. Tot vandag is sy

vel ook soek, oorlede MP het dit by ‘n Taxidermis in Erasmia laat

afslag, vermoed ‘n kol. van die SAP Museum het dit "op ge-eis".

o Tiny Nortje Yes Ockert, so het ons destyds in Hillbrow in `n

basement `n hiena doodgeskiet. Weet ook nie waar hy vandaan gekom

het nie

o Johan Stadler Ons het ‘n volstruis in Voortrekkerweg, Gezina,

gevang in 88 / 89, het hom toe kampwag gemaak, kon nooit die eienaar

kry nie.

• Mooi storie. Dankie. Die luiperd is opgestop en pryk in een van die Museum se

kantore - HBH

11.5 En die klippe sal getuig – past Danie van Tonder

Verlede jaar 2011, het skrywer die hartjie van die Drakensberge besoek by ”Monk’s

Cowl” en wys duidelik op die foto uit waar pragtige bestaande Boesman tekeninge

ontdek is. Die klippe getuig van kunstige skilderwerk wat vir baie eeue beskut was

deur massiewe rotse en vertel vir ons dat hier het groot Boesmanbevolkings geskuil,

oorleef en gefloreer vir geslagte en eeue, sien foto 1A.

1A

Vir baie duisende jare toon en weergee die klippe in Suid-Afrika, vir ons ‘n stukkie

geskiedenis van belangrike gebeure lank voor die beskawing. In Vol. 3 Nr.2 van

Februarie 2012 op bl. 36 in e-Nongqai, het skrywer ‘n 2de foto getoon, die voetspoor

69

van ‘n “reus” getrap in warm lawa in Mpumalanga streek vermoedelik tydens die

sonvloed vyf duisend jaar gelede v.C.

NOU NOOI SKRYWER U OM SAAM MET HOM TE WANDEL IN ISRAEL, EN TE

KYK HOE DIE KLIPPE GETUIG IN JERUSALEM :-

- Jerusalem-vandag getuig jou klippe met ’n uitroep!

Twintig lang eeue, het afgetik voordat hierdie aangrypende profesie in (Luk.19:40)

vandag‘n werklikheid geword het.

Ek nooi u nou om saam met my ‘n kort wandeling te onderneem op die berg Morea -

die polsslag die hartklop van Jerusalem, hier gaan u sien hoe die klippe uitroep,en

getuig, presies soos Jesus dit voorspel het met sy intog in Jerusalem, toe die skare

Hom aanbid en die Fariseërs hulle wou stilmaak.

In die jaar 1886, n.C. het generaal Gorden3, die opperbevelvoerder van die Britse

magte Jerusalem beset. Hy het die berg Morea, ondersoek en weg beweeg vanaf die

tempel terrein, 500 meter noord - buite die stadsmuur van Damaskus Poort, tot op

die hoogste vlak van die berg Morea,110vt. hoër as die tempel terrein en hier tot

stilstand gekom by die Hoofskedelplek, in Hebreeus Golgota. (Joh.19:17)

Foto 1 – Morea berg vandag -2000 n.C. Foto 2 –Die Hoofskedelplek

Hier het hy tot die besluit gekom dat die plek sonder twyfel die plek is waar

Christus gekruisig is. “Sien foto 1”. Vandag ook bekend as Gorden’s Calvary. As jy

die massiewe kopbeen in die rots op “foto 2” met sy diep oog holtes neus en mond

van nader beskou word jy bewus van ‘n mistieke prikkelende geheim wat lê en wag

om geopenbaar te word.

3 Ek vermoed dit kan genl Gordon wees – HBH.

70

Enkele tree wes van die Hoofskedelplek,bevind jy jou in die Tuingraf wat in Jesus se

tyd behoort het aan die ryk man, Josef van Arimatea, sien “foto 3”met sy diep

uitgegroude water put waaruit die groot tuin nat gelei is.“foto 4”

Foto 3 – Die Graftuin Foto 4 – Die diep water put

Dit was my voorreg om by ’n paar geleenthede tydens my besoek in die Tuingraf,

die put te ondersoek en by elke besoek is gevind dat die put driekwart vol helder

blou water staan met ‘n konstante natuurlike voedings bron,sien sy diepte op die

lang leer.

Hierdie stukkie aarde is magnetiese veld wat jou laat besef dit is heilige grond

waarop jy loop dit lei jou na die ingang van die graf kelder waar Jesus na sy

kruisiging neer gelê is. (Sien foto – 5, 6 & 7.)

As ons mooi na foto 5 kyk dan sien ons dat reg voor die opening van die graf ingang

is ’n baie lae muur ongeveer 30 sentimeter hoog waarin die rolsteen in Christus se

tyd oop en toe gerol is. Die klein venstertjie waardeer die geel lig skyn is vir

ventilasie doeleindes.

Foto 5 - Die graf buite Foto 6 – Die graf binne Foto 7 – Plek waar

Jesus gelê het.

71

Hier op die hoogste vlak van Morea, het Jesus met sy kruis as dood veroordeelde

buite die noordelike stadsmuur van Jerusalem,die God toegewyde akker bekend as

Golgota bereik, en hierdie stukkie aarde af gekleim gekroon en geproklameer en met

sy eie heilige bloed waarmee Hy die ganse mensdom vry gekoop het deur almal wat

in Hom glo. Hier is sy liggaam 100 meter verder in die Tuingraf gelê waar Hy drie

dae later oor die dood getriomfeer het.

Generaal Gorden se ontdekking word vandag betwis deur sekere instansies wat vir

baie jare geglo het dat Christus binne Jerusalem gekruisig en begrawe is en staan die

ontdekking vierkantig tee. Die dispute het aanleiding gegee dat die Israeliese

owerheid hulle gewend het tot die wetenskap van navorsing om meer lig rondom

die “Hoofskedelplek” wat ‘n prikkelende, mistieke geheim vir baie inhou, te bekom

en ‘n antwoord te vind.

In die jaar 1978, 2000 jaar n.C. het die Israeliese Direkteur van oudheidkunde in

Jerusalem, in sy hoedanigheid na die Rooi See gegaan met die doel om die

opgrawings wetenskaplike van wêreld formaat in persoon van Ronn Wyatt (WYATT

ARCHAELOGICAL RESEARCH) te nader waar hy besig was met navorsingswerk

en ‘n versoek aan hom gerig om ‘n besoek af te lê in Jerusalem. Met aankoms het die

Direkteur vir Wyatt geneem na die Tuingraf by die Hoofskedelplek, maar geen rede

genoem vir die besoek nie, al geselsende het hulle deur die Tuin geloop onverwags

het Wyatt stilgestaan sy hand onder die inspirasie van die Heilige Gees gelig en met

sy wysvinger gerig op ‘n plek tussen die Hoofskedelplek en die Tuingraf en gesê:

“daar!” is die profeet Jeremia se grot waar die “Verbondsark” versteek is en reguit

gewys na die plek op “foto 8” reg onder die kruis. Die Direkteur se antwoord hierop

was: “Die Israeliese owerheid sal al jou koste, wat reis en verblyf insluit betaal vind

dit vir ons,” en die groenlig is aan Wyatt gegee.

Foto 8 - Hierdie replika van die kruis

simboliseer die plek waar Wyatt se

opgrawing begin het reg onder die kruis.

Die Israeliese owerheid op hoë vlak het reg van begin die opgrawingsprojek geloods

en gemonitor met finansiële ondersteuning aan Wyatt en sy span. Op “Foto 10 “ is

die plek waar die navorsing begin het, dit was die stortingsterrein van die ou

Romeinse ryk, vir eeue, vir twee volle jare is die rommel van eeue geleidelik

72

verwyder en ontleed. In die proses terwyl hulle dieper sak het hulle op ‘n soliede

sandklip-rotsplaat afgekom en die volgende ontdek: - Eerstens drie kruisgate op ’n

ry op die rots plaat vloer, sien die grondplan ”foto 9”die tweede ontdekking, was ‘n

vierde kruisgat dieper en groter as die eerste drie, hierdie kruisgat was naby die

rotsmuur met drie uitgebeitelde vierkantige holtes in die sandklip-rotsmuur op ‘n

drie meter hoogte bokant die vierde kruisgat.”Sien foto 9”. In die Romeinse tyd is

die grootste en gevaarlikste misdadiger hier gekruisig. Die ontdekking het dadelik

sin gemaak in lig van Joh. 19:20 “waarin Pilatus bevel gegee het dat die woorde

”JESUS,DIE NASERENER, DIE KONING VAN DIE JODE” geskrywe moet word in

Hebreeus en Grieks en Latyn wat bokant die kruis teen die sandklip -rotsmuur in die

uitgebeitelde holtes aangebring moet word en is deur baie gelees omdat die plek

van kruisiging naby die stad was. Teen die rotsmuur onderkant die drie holtes is ‘n

klein opgestapelde soort van altaar gevind waarby ‘n mens staande tot by jou gesig

arm hoogte kan leun en aanbid. Naby die drie kruisgate is ‘n massiewe plat ronde

rolsteen 13 vt in deursnit gevind wat se hoogte en breedte presies inpas by Jesus se

leë graf se ingang, hierdie ontdekkings op “foto 9” is binne die fondasie van ‘n

vervalle muur wat ontbloot is, ontdek en dit blyk of die vroeë kerk hier aanbid het

na die kruisiging.

Foto 9 – Die grondplan Foto 10 – Die rotsplaat vloer met die

kruisgate in

Die vierde, diepste en grootste kruisgat is van nader ondersoek en ‘n skeur is in die

rots van die kruisgat ontdek, die skeur is gevolg wat strek na die rotsmuur agter die

kruis en verder strek van die vloervlak op na bo tot op die plato van die berg Morea.

Op “foto 11” is die skeur duidelik sigbaar in die kruisgat. Op “foto 12”is die skeur

verder sigbaar wat tydens prospekteerwerk oopgekap is en strek van onder na bo tot

op horison vlak van Morea berg. Op “foto 13” bo op die plato van Morea is die skeur

oop en breed en is met die eeue deur erosie half toegewaai.

73

Foto 11 – skeur in kruisgat Foto 12 – skeur in rotsmuur Foto 13 –

skeur bo op Morea

Met al hierdie bewyse tot sover ontdek was Wyatt nou gemotiveer om voort te gaan.

Nou het hy begin om ‘n skag te sink aan die oostekant van die vierde kruisgat met

die skeur in. Hy het skuins onder die sandklip-rotsmuur begin sak, sien “foto 14”,

weg uit die publiek se oog. Nadat hy enkele meters diep gevorder het, het hy

onverwags ‘n besoek gehad van ‘n persoon in spierwit Arabiese drag (vermoedelik

God se engel) en aan Wyatt gesê: “God seën jou wat jy doen” en op ‘n mistieke wyse

verdwyn net soos hy verskyn het, Wyatt was nou vol verwagting en geïnspireer. Op

2 Januarie, 1982 op ‘n diepte van 20 vt is ‘n klein opening in die skag ontdek met ‘n

grot in die agtergrond, sien “foto 15”, na ‘n paar dae is die opening oopgekap groot

genoeg waardeur ‘n mens kon wurm. Op 6 Januarie,1982 het die groot deurbraak

gekom, Wyatt het deur gewurm, sien “foto 16”, en hom binne ‘n grot bevind 22vt in

lengte.

Foto 14 – Wyatt se skag Foto 15 – ontdek opening in grot Foto 16 – Wyatt

wurm deur opening

Die versteekte skat in die berg Morea word na 25 eeue ontdek! [“Sien foto 17”] Wyatt

was verstom wat hy binne in die grot voor hom sien, die eerste wat sigbaar was is

die tafel waarop die toonbrode uit gestal was, die volgende die goue wierook altaar

74

en die goue wierook bak. In die agtergrond was ‘n heuphoogte toegeboude muur

waarin die goue Verbondsark gestoor was met sy versoendeksel waarop twee goue

serafs met hulle oop vlerke oor die ark gewaak het; verrotte houtbalke met ontbinde

beesvelle was sigbaar bo-op die Verbondsark, op daardie oomblik het Wyatt sy

bewussyn verloor vir ‘n volle 45 muniete. Op die Verbondsark se versoendeksel het

hy donker bruin droë spatsels in poeier vorm gesien, en in die vlak rotsdak het hy

die skeur ontdek op 20 vt. diepte binne die grot reg bo die versoendeksel ook met

droë poeier vormagtige druppels wat aan die rots hang. Monsters van die droë

poeier is na die Laboratoriums geneem vir ontleding, die bevinding is: ”Dit is bloed

afkomstig van ‘n man gebore uit ‘n vrou wat nie bevrug was deur manlike saad nie.”

Dit staaf dat Jesus uit ‘n maagd gebore is. Ons lees in Matt27:51 toe JESUS die Seun

van God sterf aan die kruis was daar ’n groot aardbewing op die plek, die rots op die

berg Morea het geskeur . Die Romeinse offisier het sy spies in Jesus se sy gesteek

water met bloed gemeng het gevloei in die skeur van die kruisgat en gedrup op die

Verbondsark se versoendeksel, op daardie heilige oomblik het JESUS met sy bloed

die Ou Verbond afgesluit met ‘n Nuwe Verbond. Wyatt het hierna dikwels die grot

binne gegaan deur die klein nou opening en besef dat daar moet ‘n ander ingang na

die grot wees waardeur die profeet Jeremia en sy helpers eeue gelede die

Verbondsark gedra het. Hy het ‘n toegemesselde plek ontdek in die grot dit oop

gebreek en hom bevind binne ‘n tweede spelonk met ‘n ander ingang wat met baie

groot klip blokke toegebou was van die ander kant af te groot om te verwyder. Met

oorleg en opdrag van die Israeliese owerheid het Wyatt die grot se ingang by die

skagdeur toegebou as ‘n geheime ingang en die opgrawing opgevul en

gekamoefleer.(Vir 15 jaar het die Israeliese owerheid die ontdekking as ‘n streng

geheim gehou.)

Foto 17 – Die versteekte

skat is ontdek

Foto 18 – Wyatt en die Direkteur

75

Op “foto 18” staan RON Wyatt links met die baadjie aan en toon aan die Israeliese

Direkteur van oudheidkunde ’n ivoor granaat met goud oortrek wat deel was van

die Tabernakel en gevind is in die grot by die ander toebehore, die voorwerp is

vandag te sien in die Israeliese museum in Jerusalem. “Foto 19” toon ‘n beskrywing

van die Verbondsark met sy versoendeksel op. Die uitgebeitelde holtes in die

rotsmuur ”Foto 20” is ontdek terwyl die rommel op die stortings terrein opgeruim

is, hier staan die man met sy hoed in die hand op die plek waar Christus se kruis

gestaan het en bokant sy kop is die uitgekapte holtes in die rotsmuur sigbaar waar

vermoedelik Pilatus se naamborde vasgeheg was. Vandag is die ontdekking

gekamoefleer met rotswerk en verberg vir die openbare oog van die publiek.

Foto 19 – Die Verbondsark Foto 20 – Die holtes in rotsmuur

Hierdie verdoemende getuienis en bewyse van generaal Gorden en Ron Watt het die

Israeliese owerheid onverwags vasgekeer tussen twee vure en die Joodse tradisie

van 2000 jaar tot in sy fondamente geskud, dit het bewys dat Jesus die Messias, die

Koning van die Jode het reeds gekom. Baie vinnig moes hulle dit weerlê om ‘n

opskudding onder die Jode te voorkom gevolglik het hulle die middelweg gekies,

onmiddellik is ‘n verbod van 15 jaar geplaas op alle publisiteit wat openbaarmaking

van die groot ontdekking verhoed en te laat afkoel, die grot is verseël, die

“skagdeur” en ander bewyse is gekamoefleer en alle spore wat die toneel verbind is

uitgevee later in die brief meer hiervan. Dit is hierdie verdoeseling van die waarheid

wat skrywer gemotiveer het om by ‘n paar geleenthede na Israel te gaan om nader

aan die waarheid te kom soos aangedui op foto’s: 21, 22 en 23:-

Foto 21(regs) – Toon Wyatt se konstruksie werk en is geneem kort na die

Verbondsark ontdek is, die rooi driehoek4 toon die hoogte tot waar die Romeinse

Rommel opgehoop het vir baie eeue met duidelike kapmerke, die

“skagdeur”openbaar die ingang wat afsak na die ontdekte grot onder die kruis

aangedui deur ‘n rooi pyl – die bewyse is kosbaar vir die gelowiges wat die groot

ontdekking huldig.

4 Die grafika werk nie op my rekenaar nie.

76

Foto 22 (links) – Is deur skrywer geneem, alle opsigtelike bewyse is op die foto deur

die Israeliese owerheid uitgevee, die “skagdeur” en rommelvlak met kapmerke is

nou kunstig gekamoefleer met rotswerk en klimplante wat dit doelgerig versteek vir

die openbare oog deur die Israeliese owerheid. Die rooi pyl tussen die twee swart

vertikale lyne toon tien kunsmatige rotsblokke op mekaar gestapel wat onopsigtelik

die “skagdeur” verberg.

Foto 22 – Jongste foto, skagdeur

verberg

Foto 21- Ouer foto, skagdeur duidelik

sigbaar

As ons foto 21 bestudeer wat ‘n ouer foto is, ontdek ons die sleutel wat die raaisel

oopsluit, en die ontdekking van die Verbondsark sonder twyfel bewys. Hierdie

geografiese feite gee die deurslag en bevestig Wyatt se konstruksie en kapwerk waar

Romeinse rommel tot op drie meter hoogte verwyder is met die ingeboude

“skagdeur” wat lei na die ontdekte grot. Dit het ook gelei tot die ontdekking van die

soliede rotsvlak vloer waar in die kruisgate en ander bewyse ontdek is na

opruiming. Al hierdie bewyse verbind die twee pole van die twee groot Verbonde

op ‘n unieke wyse wat sonder twyfel bewys dat die bloed van die Seun van God het

afgedrup van die kruis op die versoendeksel van die Verbondsark wat

wonderbaarlik die Ou Testament afgesluit het met die Nuwe Testament wat hier

begin het.

Deur die eeue was daar baie gespekuleer oor die verdwyning van die Verbondsark,

die betroubaarste bron vind ons in die apokriewe boek van 11 Makk. 2:4-8 dat dit in

die grot van die profeet Jeremia versteek is in die jaar 585 v.C. net voor die

Babiloniese ballingskap. Vir baie jare was daar ‘n ophef gemaak dat dit in Ethiopië is

en vir baie eeue toegemessel is in ‘n grot met ‘n monument bo-oor gebou. Naslaan

werk bewys die teendeel dat koning Salomo aan sy seun “Menelik” wat hy verwek

het by die koningin van Skeba ‘n “replika”van die Verbondsark geskenk het.

77

Soos reeds genoem, Wyatt het na sy ontdekking, ontdek dat die ingang van die grot

van Jeremia,gelei het na ‘n ander grot wat met groot rotsblokke toegemessel is wat

ontsettend groot en onoorkombaar was. Gevolglik het Wyatt en sy span 150 meter

weg beweeg na buite na Damaskus poort, waar hy die grot van Sedekia binne

gegaan het met die doel om die Verbondsark se grot van die suidekant te nader.

Vandag is Sedekia se grot algemeen bekend as “Solomon’s Quarry” onder die ou

Jerusalem, met ‘n grotsaal wat vyf hektaar beslaan met ‘n heuningkoek van spelonke

en gange in rigting van Jeremia se grot op Golgota. Tydens die ekspedisie het hy

wonderbaarlike ander ontdekkings teëgekom maar kon bo alles nie die grot van

Jeremia met die Verbondsark van die rigting af vind waar Jeremia en sy helpers dit

ingedra het nie,en tot die besef gekom dat sy taak vervul is en die plan van die Here

uitgevoer is. Wyatt het ‘n duidelike video opname van die ontdekte Verbondsark en

toebehore binne die oorspronklike grot gemaak voordat dit toegebou en verseël is

sien: “www.Arkdiscovery.com “

Tien jaar later, na die groot ontdekking het ses Israelies wat aanspraak daarop

gemaak het dat hulle afstam van die Levitiese stam in Wyatt se afwesigheid diep in

die grot gang vanaf Sedekia se grot met twee rigting radio’s dit binne gegaan op

soek na Jeremia se spelonk om die verbondsark te bereik en uit te haal. Die Israeliese

owerheid, op hoë vlak het Wyatt dringend ontbied om die ses Israelies wat gesterf

het se dooi liggame uit Sedekia se grotgang vir hulle te gaan uithaal daar niemand

bereid was om dit te waag nie. Al die bewyse dui daarop dat God se uur om dit te

openbaar eers moet kom. Die ingang na Sedekia se spelonk by Damaskus Poort, lei

ondergronds na “Solomon’s Quarry”en is onlangs oop gesit as ‘n groot toerisme

aantreklikheid.

21 jaar, na 1978, na Wyatt ‘n openbaring van die Here ontvang het om die projek te

loods wat hy met groot welslae uitgevoer het en wat tot groot seën vir baie

gelowiges was, is hy in Augustus, 1999 aan kanker oorlede.

Nou kom ons tot stilstand voor die groot vraag? Waarom verberg en kamoefleer die

Israeliese owerheid die gevonde bewyse en groot ontdekking? Die Israeliese

owerheid het besluit dat die groot ontdekking nie nou aan die openbare oog getoon

mag word nie, dit sal gedoen word op God se uur.

Tweedens, om konflik tussen die ortodokse Jode wat nog vashou aan die Ou

Verbond wat die Verbondsark met mening wil bekom te verhoed en botsing met die

Moslem wêreld daar naby op die Tempelterrein wat reeds plofbaar is te ontlont.

78

Die derde en grootste rede is:- Die Israeliese owerheid besef terdeë dat openbaar

making van die groot ontdekking sal verseker ‘n presedent skep vir die Joodse volk

regoor die wêreld, dit sal onweerlegbaar bewys dat JESUS, is die Messias! En dat hy

reeds gekom het en met sy bloed die Ou Verbond afgesluit het op Golgota, gevolglik

sal die inpak op die ortodokse Jode wat vashou aan die Ou Verbond legio wees wat

hulle geloof weerlê en hulle dwaling vir 2000 jaar bewys. Want reeds vir 2000 jaar is

die leun verkondig dat die Jode na Jesus se opstanding ‘n groot som geld betaal het

aan die wagte by die graf om te sê: Sy dissipels het in die nag gekom en Hom gesteel

terwyl die wagte aan die slaap was (Matt.28:11-15)

Jesus se profetiese woorde aan die Jode, met sy intog in Jerusalem weergalm vandag

regoor die wêreld: ”As hulle swyg, sal die klippe uitroep!”(Luk.19:40) Die rotse en

die klippe, in hierdie opgrawings projek, roep uit en getuig stuk vir stuk van hierdie

goddelike wonderbaarlike ontdekking presies soos Jesus geprofeteer het.

Baie dankie dat u my vergesel het op ‘n kort wandeling op die berg Morea, ek glo u

het nou begrip vir die hartklop, die polsslag van Jerusalem.

Mag die vrede en seën van die Here, op u rus. Maranata!

Emeritus past. Daan van Tonder. [email protected]

Dit wat ek nou gaan vertel het slegs waarde vir die leser met ‘n oop gemoed wie

ontvanklik is vir die onsigbare manifestering en beweging van God se Gees – by die

plek wat hoofskedel genoem word - pas nadat foto 22 geneem is, het skrywer

opgekyk na die hemel en hierdie woorde gebid: “ Jesus, Seun van God, as dit die

waarheid is dat die Verbondsark hier versteek is op die plek waar U gekruisig is, vra

ek U om asseblief dit aan my deur ‘n teken te bevestig.” Onmiddelik na die gebed, is

nog ‘n foto geneem van die plek waar Ronn Wyatt beweer dat Christus op die

spesifieke plek gekruisig is. Na aankoms in S.A. is die foto’s ontwikkel, op die

betrokke foto wat geneem is pas na my gebed op die toneel – is ‘n spierwit duif

duidelik sigbaar skuins bokant die plek van kruisiging wat afkyk op die

gekamoefleerde “skagdeur”. Tydens die neem van die foto was geen wit duif op die

toneel sigbaar nie en word bevestig deur ‘n getuie wat op daardie oomblik langs my

gestaan het “sien foto 23”. (En Johannes het getuig en gesê: Ek het die Gees soos ‘n

duif uit die hemel sien neerdaal en op Hom gebly. Joh.1:32) – Dit is ook

insiggewend om te weet dat volgens oorlewering het die profeet Jeremia ‘n paar

honderd jaar voor Christus in die half oopgegroude grot waar die wit duif sit, die

Bybelboek Klaagliedere geskryf buite Jerusalem naby Damaskus poort, waar hy later

79

gestenig is, dit is ook hier waar Stefanus die eerste martelaar vir Christus dood

gestenig is (Hand.7:58)

“ Foto 23” - Die vier foto’s onder op bladsy 8 in ‘n vierkant, is gekombineer en

vergroot om die “wit duif”duideliker te toon.

DIE WIT DUIF

“ Foto 23”

En sonder geloof is dit onmoontlik om God te behaag; want hy wat tot God gaan,

moet glo dat Hy is en ‘n beloner is van die wat Hom soek. (Heb11:6)

Ns. Ons moet nie uit die oog verloor nie dat hierdie argeologiese ontdekking - is ‘n

voorloper, ‘n voorbrand om die wilde weghol vure te stuit, vure wat onbeheerbaar

die wêreld aan die brand sou steek met ‘n goedkoop sensasionele stormloop sonder

die heilige eerbied en respek wat nooit die edele doel en reg waarvoor dit bestem is

sou bereik en verwesentlik nie. Die Here het toegelaat dat ‘n sluier vroegtydig die

goddelike ontdekking verberg vir die besmette wêreld wat dit nie waardig is nie.

Die ontdekking moet gesien word as ‘n prikkeling wat Jesus se profetiese woorde

vervul – “dat die klippe in Jerusalem begin getuig.”

80

Die skrywer het tydens sy navorsing ontdek dat daar ‘n geweldige aanslag van

ongeloof van buite die gemeente, die Kerk, die liggaam van Christus binne filtreer en

die ontdekking beveg en teëstaan, hy het sy toevlug na die Here geneem. “En toe op

sy knieë breek God se lig deur soos aan Paulus op pad na Damaskus, en toe kom die

antwoord in 1 Tim. 6:20: “O, Timotheus, bewaar jou pand en vermy die onheilige,

onsinnige praatjies en teëwerpinge van die valslik sogenaamde kennis.”

Dit is vandag verstommend hoe vinnig die nuwe generasie dit wat vir baie eeue

verwag en geglo is bv.Open.20:1-6 vandag verwerp word.

Die “Goue Millennium” die duisend jaar van vrede, die Sabbatsrus in Heb.4:9 word

nou misgekyk met oogklappe en dit word betwis dat Jesus as koning van sy Kerk sy

hoofkwartier in Jerusalem gaan vestig na sy wederkoms. Dit is juis hier waar die

wonderbaarlike ontdekking van die eeu, tot sy volle reg gaan kom in die Goue

Millennium, die duisend jaar van vrede op aarde,wanneer JESUS as koning sy

hoofkwartier in Jerusalem gaan vestig. (Dit is skrywer se beskeie mening dat dit sal

plaasvind op die hoogste vlak van Morea.) Dan sal sy aanbidders wat nie oor ‘n

verheerlikte liggaam beskik nie, jaarliks regoor die aarde kom om Hom in sy

heerlikheid te aanbid, (lees Sag.14:4-21) en met bewondering die Verbondsark met sy

twee pole wat die twee groot Verbonde verbind met groot respek en eerbied sal

aanskou, dan sal dit met waardering tot sy volle reg kom in Open.11:19 - “En die

tempel van God het in die hemel oopgegaan, en sy verbondsark is in sy tempel

gesien, en daar was weerligte en stemme en donderslae en aardbewing en groot

hael.” Nou het die uur aangebreek vir die volke, nasies en tale om met lof eer en

aanbidding hulle te kom neerbuig in Jerusalem, voor die Koning van die konings

JESUS die Seun van God.

81

11.6 Lynette Spies in Spanje

11.7 Foto-verslag: Koos Brits

Begin van my loopbaan 7/01/1964 tot

31/01/1996.

Op Patrollie: Vrek moeg!

82

Saam my “ondersteuning” in ons lewe saam van 46 jr, en my oudste kleinseun

Edmundt, ‘n myningeneur in Carltonville-omgewing.

Koevoet-kollegas met Shorty wat soort van ‘n impak in my lewe gemaak het.

83

‘n Familie groepering, verlang baie as jy daarna kyk.

11.6 Die Pensioen van Help - Genl-maj (ds) Basie van Eeden

“Ek sal vir hom iemand maak wat hom kan help” [Gen 2:18]

Hierdie dagstukkie is bedoel as ‘n ode aan al die wederhelftes wat mekaar so trou

ondersteun [het] teen die steiltes of afdraendes op die kronkelpad van die

aftreejare.

84

‘n Ode , verduidelik die woordeboek, is ‘n lofdig oor ‘n verhewe onderwerp . Dit

kom van ‘n Griekse woord wat “sing” beteken. In ons vriendekringe en ook in ons

eie belangegroep is daar baie sulke verhale, verhale van “helftes” wat mekaar onder

moeilike omstandighede heel probeer hou. Dit is voorwaar ‘n verhewe onderwerp -

“as die een val, kan die ander hom ophelp” skryf die Predikerdigter “twee vaar beter

as een. Hulle inspanning kom tot iets. As die een val, kan die ander hom ophelp. Maar as

een val wat alleen is, is daar niemand om hom op te help nie. As twee langs mekaar slaap ,

word hulle warm, maar hoe sal een wat alleen is, warm word ?” [Pred 4:9-11]

Is daar ‘n beter pensioen as dit ?

Aan wie moet ons hierdie ode opdra ? Die een wat help of die een wat gehelp word.

Elkeen het sy eie storie.

Albei kan ewe moeilik wees.

Die later jare van besoeke by sulke adresse het my geleer om gereeld ‘n spesiale

dankiegebed te bid - iets soos - “Baie dankie Heer om in sulke omstandighede ‘n

lewensmaat te hê wat liefhet en verstaan.” Byna elke huwelik het hier ‘n storie om te

vertel. Hoe die een die ander op ‘n stadium versorg [het ]. Stories vol dokters en

hospitale, huil en lag, moedeloosheid en hoop. Dit behoort eintlik in familie-

registers opgeteken te word. Tydens een van my eie helpnood tye besoek ‘n

oudkollega ons. Hy bid toe nie vir my nie. “Jeannette”, het hy opgemerk, ”almal bid

vir ou Basie, ek dink ek moet maar vir jou bid.” Dikwels bid die dominee vir die

verkeerde een. Ons kyk so dikwels die behoefte van die helper mis.

“Frail care” noem die mediese fondse dit. Dit is ‘n uitsluiting, lees die fynskrif.

Bepalings en voorwaardes geld hier beslis. Die Fonds betaal nie daarvoor nie. Dit is

te duur. Help is duur, dit ontdek jy eers aan die ontvangkant.

“Ek sal vir hom iemand maak wat hom kan help” beloof die Skepper. Wat ‘n

ongelooflike belofte. Wat ‘n verhewe onderwerp. Heimlik vertrou ons almal dat dìe

belofte waar sal bly, dat ek sal deel in hierdie ongelooflike pensioen van God.

Anders as gewoonlik wil niemand hier egter eerste in die ry staan nie. Niemand

sien uit na die plek of situasie waar jy gehelp moet word nie. “For better or worse” het

ons mekaar met ‘n skalkse glimlaggie jare gelede belowe sonder om regtig te weet

wat díe fynskrif van die huweliksbelofte regtig kan beteken. Dit is ‘n totaal ander

hoofstuk as jy op die plek kom waar jy afhanklik is van hulp, wanneer jy wil help

maar ook self nie kan nie. Die “sing” kan so maklik ‘n “gesang” word.

85

Margeret Peterson skryf in een van haar boeke

“ even the most independent people sometimes needed help. And if I learned nothing else

from my life thus far, it was that you don’t always end up where you think you’re going.”

“Independent people.” Mense werk lank en hard en alleen om hierdie kategorie te

bereik. Dit is ‘n ideal vir baie - wat sekerlik nie verkeerd is nie. “Ek wil nie graag van

iemand afhanklik wees nie.” sê die belegger. “Behou jou onafhanklikheid so lank soos

moontlik” raai die raadgewer ons aan. Maar dit is ‘n statistiek met baie leuens. Dit

klop nie altyd met die lewe nie. ‘n Mens kom skielik op plekke waarvoor jy nie

beplan het nie, in situasies waar jy werklik eers leer hoe om die woord “help” met

jou hande, jou hele wese te spel.

Ons aftreelewe saam met mekaar word dikwels bedreig deur ernstige siekte,

operasies, liggaamlike swakheid, kwinte, en sommer net simpel dinge wat ons

onafhanklikheid insluk.

“Ons het dit nie verwag nie.” Pa was so gesond ! “My lewe het in ‘n oogwink verander”,

getuig ‘n ander.

Ek dink aan al die verhale wat in sulke omstandighede afspeel. Verhale van

afhanklikheid van ander se deernis en help.

Ek dink aan hoe maklik die rolle van wederhelftes verander. Hoe ‘n man sy vrou se

verswakte liggaam versorg sonder om te vergeet hoe sy gelyk het toe hy haar die

eerste keer geliefkoos het. Hoe moeilik dit vir haar is om te troos as haar eie lied se

woorde te min word.

“Ek was die een wat altyd die deur vir haar oopgemaak het” Nou moet sy dit doen.

“Sy was die een wat altyd die rekeninge betaal het” Nou moet ek dit doen.”

“Ek weet nie waar hy die goed gebêre het nie !”

“Ek wil nie ‘n vreemdeling in die huis hê nie” protesteer ‘n ander teen ekstra

versorgende hulp.

Die skool om mekaar op ‘n ander manier te [leer] help as toe ons jonger was, is deel

van ouer word. Ons lag somtyds oor ons eie ellende – maar nie oor alles nie.

Miskien is dit goed om jou in die rol van helper in te dink. Vir sommige is dit

makliker as vir ander.

86

Daar is die wat nie gehelp wil word nie........die “independent people.” “Ek sal vir hom

iemand maak om hom te help” Net soos wat ‘n mens moet werk alvorens jy op ‘n

pensioen aanspraak kan maak, moet jy ook bereid wees om God se wonderlike

belofte te help waarmaak. Bereid word om gehelp te word. By wie is dit nie ‘n

verhewe onderwerp nie ?

Die bedoeling van hierdie skriffie teen aftreemure is om erkenning te gee aan almal

wat in hierdie situasies mekaar help. Om die deur na hulpvra te help

oopmaak........want ons is daarvoor gemaak. Om ‘n lied te sing daaroor. Dit is

deel van die lewe. Dit is God se pensioen vir jou.

Een of ander tyd het almal hulp nodig. Dis egter ‘n tyd waarna niemand uitsien nie.

Ons bid maar almal vertroulik dat dit nie nodig sal wees nie. Op een of ander

manier het die idée in ons vasgesteek dat elkeen sy eie probleme moet oplos, sterk

moet wees en ‘n front moet voorhou dat alles goed gaan.

Ek sal regkom !

Ek vra langs die pad vir iemand wat swaar trek met hierdie ander soort hulp as

waaraan ons gewoond is, “weet die kinders ?” “Ag, ons wil hulle nie pla nie, hulle het

genoeg van hul eie probleme,” kom die antwoord “Weet jul predikant ? “Nee, ons sal

regkom!”

Dit kos dikwels moed om by so’n adres hakkelende woorde van hoop en moed

agter te laat. Om met die een namens die ander te praat. Om te vertaal dit waaroor

almal dink, maar nie wil praat nie.

Om iemand anders se mond of ore te word is ‘n help-woord wat met vreemde letters

gespel word. Ons kyk so dikwels die behoefte van die helper mis.

Hoe ouer ‘n mens word, hoe meer ervaar jy waarheid van Margeret Peterson se

woorde. ‘n Brose liggaam of langdurige siekte van jou maat laat ons dikwels in ‘n

situasie eindig waar ons ontdek wat God regtig bedoel het met die belofte van help.

Jou lewensmaat word skielik iemand anders. Jy word iemand anders. Iemand wat

gehelp moet word, iemand wat moet help.

Hierdie nadink oor God se skeppingsdoel is daarom bedoel as bemoediging vir

almal wat die een of ander tyd leer [ geleer het ]wat ”help” regtig beteken, wat ook

ervaar “ you don’t always end up where you think you’re going.” Dis ook bedoel as ‘n

bemoediging vir die “independent” soort. Vir almal wat nie gehelp wil word nie.

“Ek sal self.” Ons een dogter se huisuit waarneming pas die skoen van die skrywer

87

ook baie goed - “ons sal eendag op pa se grafsteen skryf – “gaan julle maar, ek sal

regkom.”

Sommige van ons is baie “independent” – ons wil nie erken dat ons hulp nodig het

nie. Tog het ons iemand nodig om aan vas te hou, somtyds te vas. Dan word dit

baie moeilik vir die ander een. Die manier van doen laat my altyd dink aan die vrou

wat daarmee gespog het dat sy nie weet wat spanning [stress] is nie. Ja, antwoord

haar man “dis omdat jy al jou spanning op ander aflaai”.

Te trots om hulp te vra - maar so totaal afhanklik. Dit is voorwaar ‘n krisis , ‘n

noodroep van die helper. Om die ander een te help word vir baie van ons ‘n nuwe

leerskool, ‘n nuwe hoofstuk. Twee is beter as een, se die Skrifwoord. Al weet die

ander een nie eers nie.

Daar is so baie sulke verhale.

Hy het haar vir jare lank in die versorgingsoord waar hulle woon, versorg. Sy het

hom in die later jare nie meer geken nie, die senusleutel van onthou het langs die

pad weggeraak. Hy was egter daar, elke dag, elke jaar.“Ek het ‘n belofte gemaak toe ons

getrou het” glimlag-antwoord hy alleen alleen.

Sy moes leer om namens hom te praat.

Hy moes leer om haar toe te laat om namens hom die leiding te neem.

Help is ‘n mooi woord wanneer ons daaroor praat, maar heeltemaal iets anders

wanneer ek daarvan afhanklik is.

Ek sien die paartjies dikwels in Somerset Wes se Mall. Hoe die een die ander in ‘n

rolstoel stoot. Hy stoot haar, sy stoot hom. Ek sien hoe hulle planne maak om oor

die weg te kom. Dikwels is daar nog voor die rolstoel ook ‘n kruidenierswaentjie. Ek

wonder dikwels hoe het hulle daargekom. Ek kyk hulle agterna en dink aan die

wonderbeplanning van ‘n liefdevolle skeppende God “Ek sal vir hom iemand maak

wat hom kan help.” Ek dink aan al die ongeskrewe liefdesverhale van jong liefdes

wat oud geword maar mekaar nog steeds met hul helpende teenwoordigheid

versorg.

Eintlik is dit net ons name en adresse wat verskil. Die lewe is orals maar dieselfde.

Ons klublede is almal maar in dieselfde bootjie. Ons trek allerhande sagte woord-

kombersies oor die koue werklikhede. “Oud word, is nie vir sissies nie “. Dis waar,

88

maar dit is nie werklik deel van die kontrak nie. Jy hoop maar dat dit by jou

verbygaan. Dat jy “gespaar” sal bly.

Gelukkig dat die genade van “help” altyd sal bly.

Ek kan nie anders as om nog ‘n keer Margeret Peterson aan te haal nie. In haar boek

“Sing me to heaven” vertel sy dat toe sy getroud is sy geweet het dat haar man

terminaal siek is. Dit het my van die begin af geleer, skryf sy “That marraige is not

choosing a future, it is choosing a partner with whom to face future.”

Hierdie dagstukkie is bedoel om dankie te sê aan almal wat so’n “partner” is. Wat

ten ten spyte van alles ‘n “partner” bly.`

Dit is iets om oor te sing.

Te sing oor God se pensioen vir my.

[Ingestuur deur die Nagsersant, baie dankie! - HBH]

11. National Security: Durban Harbour

Filler: Background

The following article entitled South African Navy: SA Marine Brigade Namacurra Class

Harbour Patrol Boats. A photo article sent in by Johan Jacobs refers:

During the early 1980’s one of the functions of the Secretariate of the State Security Council

(SSSC) was to develop various National Strategies and to monitor them. In practice the

strategy would initially be approved by the Working Committee of the State Security

Council (SSC). Once the various defence, police, security and intelligence chiefs were happy,

the strategy would be placed before the ministers and generals under the State President’s

chairmanship. Each department then developed an own Departmental Strategy and acted

accordingly.

Durban Harbour

By an agreement of the various Defence and Security Chiefs the landward protection of

Durban Harbour was entrusted to the South African Railways & Harbours Police (SARP)

while the seaward defence was entrusted to the South African Navy. The harbour was the

property of the SA Railways & Harbours. The intelligence community had to keep their ear

on the ground in order to pre-empt attacks on the harbour. The main law enforcement

agency and investigative authority in this case; was the Railways Police, who in conjuction

with the Special Branch of the SA Police would investigate the case. The SARP had a highly

trained task force and also an own water wing.

89

All tankers and certain ships were physically and individually guarded by members of the

SARP. Because of the strategic and the national importance of the harbours the SA Railways

and Harbours also had an own fire fighting service to fight and prevent fires in the

harbours. As members of the SA Police would before attending to complaints aboard

tankers and certain ships hand over their firearms to the SARP as the discharge of a firearm

could blow up a ship! The navy played an important role in this whole strategy.

11.1 South African Navy: SA Marine Brigade Namacurra Class Harbour

Patrol Boats. A photo article sent in by Johan Jacobs

The Namacurra Class Harbour Patrol Boats were built by Sandock Austral in Durban in

1980 and are in active service, as of 2012. Pennant numbers range from Y1501-Y1530.

[Photos courtesy of members of the SA Marine Facebook Page.] General characteristics:

Displacement: 4t normal 5.2t maximum

Length: 9.5 m

Beam: 2.5 m

Propulsion: 2 x 140Kw BMW marine

petrol engines

Speed: 32 knots

Complement: 5

Sensors and

processing

systems:

Surface search: Racal Decca;

I-band

Armament: 1x12.7mm Browning Machine

Gun and 2x7.62mm LMG.

Crew carry 12gg shotgun and

R4 assault rifles

Namacurra at Durban Harbour

Left side of cabin with radar and radio equipment, the right side with steering position and engine

panel:

90

12,7mm machine gun on top of roof 7,62 machine gun on quarter deck

Patrol boats at PE Harbour Patrol boat at Richard Bay – refuelling

Namacurras on high speed at Walvisbay and Durban

91

A Namacurra alongside at Walvis Bay and a few at Durban

At sea with full power and ready for action

A steep turn to starboard and some on display at Simonstown during Navy Day

92

12. NATIONAL SECURITY NEWS / NUUS EN NASIONALE

VEILIGHEID

Dit is nogal interessant om die kommentaar van ingeligte waarnemers en segsmanne

te volg oor onderwerpe wat vir ons as SAP- & SAW-veterane van belang is:

12.1 Beeld: De Klerk verdien ook verering

deur Wouter Viljoen, per e-pos 2012-07-21 23:58

Toe ek Woensdagoggend op pad werk toe weer die hele “Mandela-dag”-geharwar

hoor, besef ek skielik twee baie belangrike dinge.

Eerstens, FW de Klerk het net so ’n belangrike rol soos Nelson Mandela gespeel in

ons land se demokratisering, maar van hom hoor mens min. Hy het immers

dieselfde Nobelprys as Mandela gewen.

En as dit nie vir FW was nie, was daar nie ’n Mandela-dag nie. So, aan FW op 18

Julie 2012, baie dankie! (Iemand, gee hom asseblief ’n Bells.)

Tweedens, wat het ek met my 67 minute gedoen? Die antwoord is dat ek minstens

agt uur gee, elke dag. En hoe? Van die geld waarvoor ek elke dag hard werk, gee ek

10% (ná belasting) vir die kerk, wat reguit in die gemeenskap ingaan.

En van die enorme bedrag belasting wat ek betaal, word ’n groot deel aan opheffing

bestee. So, ek doen my deel, ek gee my “67 minute” elke dag van die week. Die

boodskap is dus werk hard, gee jou beste, gee vir die gemeenskap, gaan so voort!

12.2 SAAF reportedly plagued by ill-discipline

Written by Dean Wingrin Thursday, 19

July 2012 13:39

A senior officer in the South African Air

Force (SAAF) says that there is

“rampant ill-discipline among members

of the SAAF at most of the bases.” This

statement is contained in an article

compiled by the official magazine of the

SAAF, Ad Astra.

Commenting during his annual staff visit to the Cape region in early May, the newly

appointed Senior Staff Officer (SSO), Protection Service, Col Thabo Motaung, stated

that if the malady of indiscipline was not cured in time, it would paralyse the air

93

force.

Speaking to members of the protection squadrons, the article quotes Motaung saying

that “indiscipline does not feature anywhere in my vision 2018 … it would not be

tolerated and would be uprooted. There is a new shape in the protection services,

with me in it; we would do it as prescribed in the military Code of Conduct.”

Severe budget constraints crippling the SAAF is also impacting on the ability of the

SAAF to protect its bases and units. “I am contemplating suspending the annual staff

visits to Squadrons, we might also have to reduce the functional and developmental

protection training courses,” explained Motaung. The austerity measures introduced

by the Department of Defence will result in no new vehicles being purchased during

the current and next financial years.

http://www.defenceweb.co.za/index.php?option=com_content&view=article&id=268

69:saaf-reportedly-plagued-by-ill-discipline&catid=55:SANDF&Itemid=108

12.3 Klaas de Jonge: Strijder tegen apartheid terug naar Zuid-Afrika

Klaas de Jonge

Nieuwsuur Toegevoegd: zaterdag 14 jul 2012, 13:34

Hij smokkelde wapens, munitie en bommen voor het ANC. Ook plande hij

aanslagen waarbij tientallen doden en gewonden vielen: de Amsterdammer Klaas de

Jonge. Hij werd daarmee een bittere vijand van het Zuid-Afrikaanse

apartheidsbewind. De Jonge gaat terug naar Zuid-Afrika, op zoek naar vrienden en

vijanden. Nieuwsuur reist met hem mee.

- Diplomatieke rel

94

In 1985 werd de nu 75-jarige Klaas de Jonge, die voor het regime niets meer dan een

terrorist was, gearresteerd. Hij wist te ontsnappen uit de handen van de Zuid

Afrikaanse politie en vluchtte de Nederlandse ambassade in. Wat volgde was een

politieke en diplomatieke rel tussen Nederland en Zuid-Afrika, die jaren zou duren.

- De Jonge provoceert vanuit de Nederlandse ambassade

Twee jaar lang zat Klaas de Jonge vast in een kamer van de ambassade. Midden in

het hart van het apartheidsregime: Pretoria. Hij provoceerde en maakte

schreeuwend uit het raam openlijk 'reclame' voor het ANC. Dat alles letterlijk onder

het oog van militairen, politie en politici van het bewind van Pieter Botha.

- Op zoek naar antwoorden

Binnenkort is het 25 jaar geleden dat De Jonge, als onderdeel van een

gevangenenruil, de ambassade mocht verlaten. Daarom keert hij terug naar Zuid-

Afrika. Hij gaat op zoek naar antwoorden: wat had zijn toenmalige bewaker van de

Zuid-Afrikaanse politie, Nelson Fernandes, gedaan als hij uit de ambassade was

ontsnapt? Waarom leven duizenden oud-strijders van het ANC nu in bittere

armoede? En wat wist Nelson Mandela van de acties van De Jonge?

- Blogs uit Zuid-Afrika

Verslaggever Guido van Ophoven schreef twee blogs in Zuid-Afrika. Eén gaat over

de ontmoeting tussen Klaas de Jonge en bewaker Nelson Fernandes. Het andere blog

gaat over een barbecue met de familie van een oude strijdmakker van Klaas de

Jonge.

95

12.4 Claims of SAPS plot against Nathi Mthethwa

20 Jul 2012 06:51 - Sam Sole

96

A new report says the police minister is being targeted by "unhappy" members of

the police who are plotting with NGOs and the media to discredit him.

An intelligence report that accuses former acting national police commissioner Nhlanhla

Mkhwanazi of being part of a group of senior officers bent on destroying the crime

intelligence unit is new evidence of the bitter struggle in the top echelons of the police.

The report, marked top secret, is not signed or dated, but its authenticity has been partly

confirmed by a request by the crime intelligence unit for the Mail & Guardian not to publish

details of an interception technique referred to in the report on the grounds that it would

disclose police methods.

But some aspects of the report's contents – such as details of a meeting Mkhwanazi held

with crime intelligence officers – have been independently confirmed.

It is not clear who drafted the document, although it is similar in style to the reports –

addressed to President Jacob Zuma – of suspended crime intelligence boss Richard Mdluli

and makes similar claims about a top-level police conspiracy against him.

One source claims that the report was used as the basis of a briefing by Mdluli before his

second suspension in June, which followed an interim court order obtained by lobby group

Freedom Under Law barring him from police work.

No mandate

Mdluli could not be reached for comment and his lawyer, Ike Motlaung, said he had "no

mandate" to respond to questions about the report.

It alleges that senior managers of crime intelligence and Police Minister Nathi Mthethwa

were being targeted by "the so-called unhappy officers, media as well as NGOs [non-

governmental organisations]".

Verbatim, the report states: "Latest information is that the minister of police has been

targeted and being weaken about the alleged fence which was erected around his home in

Kwambonambi. It has been decided that more media campaign regarding the wall fence

must be vigorously persuited. This will weaken him like what was done to Lieutenant

General Mdluli."

Last week auditor general Terence Nombembe disclosed that, contrary to regulations, about

R200 000 from the secret services account was used to build a perimeter security fence

around the minister's KwaZulu-Natal home, although his report claimed Mthethwa was not

aware of the source of the funds.

The finding contradicts Mthethwa's initial statements about it. He said: "There was an

undertaking from the SAPS to yield a security fence around the house, which never

materialised as the minister did most of the fencing himself."

97

Conspiring

The Democratic Alliance this week asked how Mthethwa could not have known who paid

for it and asked the public protector to investigate the matter.

The intelligence report also accuses Mkhwanazi, since replaced by new commissioner Riah

Phiyega, of conspiring with veteran crime intelligence officer Mark Hankel to investigate

Mthethwa's love life.

"Lt General Mkhwanazi and Major General Hankel are also investigating the new car driven

by certain lady … whom it is alleged that she has a romantic relationship with Minister

Nathi Mthethwa."

Investigations into the crime intelligence unit have included how funds from the covert

secret services account were used to buy vehicles for Mdluli, other senior generals and their

friends and families.

The author of the report recounts a meeting held by Mkhwanazi with crime intelligence

operational members at the Pretoria Police College after he assumed acting command of the

police late last year.

Political agendas

"He [Mkhwanazi] accused all members to be corrupt and some of them were murderers. He

said some of the members were from exile, some of the members were comrades who were

pushing political agendas in crime intelligence. He further said some of the members were

busy running to [ANC headquarters] Luthuli House and being managed from Luthuli

House.

"He said he knew all the members who are running to the minister's house … and that he

has a team which is surveilling those people now. He said currently the crime intelligence

has corrupted the minister and that he is shaking where he is … He said it was because of

the crime intelligence's mess which put a wall fence to the minister's house using Secret

Service money.

"He said an ML Mercedes Benz was bought for the minister of which was found in Cape

Town and that when he [Mkhwanazi] asked who owned that car, nobody took

responsibility for it. He then decided to take the car for his own use."

When reports about the car appeared in the media, Mthethwa denied making use of it, or

even being aware of the vehicle. The auditor general's probe could find no evidence to back

up the claims.

The intelligence report records another meeting in Cape Town with crime intelligence

management at which Mkhwanazi was reportedly similarly outspoken.

Undiplomatic response

98

The acting commissioner was told that provincial crime intelligence commander Major

General Eugene van Vuuren was absent because he was sick. Van Vuuren is regarded in

police management circes as an ally of Mdluli, especially in relation to the power struggles

with Hawks boss Anwa Dramat.

The report claims Mkhwanazi's response was undiplomatic: "Mkhwanazi said Major

General Van Vuuren was like those friends of the politicians who commit crimes and get

convicted and sentenced to imprisonment and thereafter claims that they are sick and dying

so that they can be released, but after three months they found playing golf."

The inclusion of this caustic reference to Zuma's former financial adviser, Schabir Shaik,

underlines the impression of a report calculated to suggest the president made a mistake by

appointing Mkhwanazi to act as national commissioner in the wake of Bheki Cele's

suspension.

The report claims that Mkhwanazi was spying on two generals in charge of VIP protection

who are perceived to be close allies of the president.

It states: "Instructions had been given that Major General [Bhoyi] Ngcobo of VIP and Major

General [Mxolisi] Dladla of Presidential Protection Service must be investigated for any

corruption or any business dealings which will result in either criminally or departmentally

charged … They are being surveilled and their cellphones monitored. Major General Hankel

… is tasked to do this dirty job."

Destruction of the institution of the state

Ironically, it is rumoured that Dladla, who knew Mkhwanazi from his time at the police

special task force, was one of those who recommended him to the president and was

embarrassed by the way in which Mkhwanazi's unexpected robust independence has

played out politically.

The report lists those officers who have been "directly or indirectly identified as involved in

this destruction of the institution of the state", including Mkhwanazi; his deputy, General

Fanie Masemola; Dramat; the man in charge of Mdluli's disciplinary process, General

Godfrey Lebeya; Hankel; and the officer leading the Hawks investigation of Mdluli, Colonel

Kobus Roelofse.

Mthethwa said he did not respond to "information peddling" and declined to answer

questions about the report. Hankel could not be reached for comment and Mkhwanazi

referred questions to police communications boss General Nonkululeko Mbatha, who did

not respond.

Many of the same police officers were accused of being behind a plot against Mdluli that

was outlined in a letter he drafted and addressed to Zuma last year.

Last month, a ministerial task team found there was no evidence to back those allegations.

99

* Got a tip-off for us about this story? Email [email protected]

http://mg.co.za/article/2012-07-19-claims-of-saps-plot-against-nathi-mthethwa

12.5. Beeld: Padvalk by winkelsentrum doodgeskiet

2012-07-19 22:18

Sers. Piet von Bekkum

Gerhard Pretorius

"Ek kan nie nóg ’n lid verloor nie. Dit lyk op die video of hulle hom tereggestel het.”

So het sr.supt. André Keyter, ’n waarnemende eenheidsbevelvoerder van die

Tshwane-metropolisie, gister huilend aan lede gesê by die plek waar sers. Piet

(Kakebeen) von Bekkum (51) noodlottig gewond is.

Console Tleane, metropolisiewoordvoerder, het gesê vyf rowers het die NWJ-

juwelierswinkel in die Wonderpark-winkelsentrum in die noorde van Pretoria

beroof.

Volgens Elzette Schuster, woordvoerder van die sentrum, het die gewapende mans

personeellede aangesê om op die grond te gaan lê.

Een van die werknemers wat in die stoorkamer was kon die noodknoppie druk,

waarna die mans met ’n klomp juwele en ander goed uitgehardloop het, het

Schuster gesê.

Tleane het gesê Von Bekkum het buite ’n ingang van die sentrum op sy

metropolisiemotorfiets gesit toe die rowers uitstorm.

Drie rowers het na ’n swart Nissan Hardbody, hul wegkommotor, gehardloop en

twee het by Von Bekkum vasgesteek.

Een rower het ’n wapen op Von Bekkum gerig en hom in die bors geskiet, het Tleane

gesê.

100

Die rowers het toe sy dienspistool gegryp, in die bakkie gespring en weggejaag.

Volgens Tleane is die voertuig eergisteraand in Hillbrow, Johannesburg, as gesteel

aangemeld. ’n Tweede Nissan Hardbody, ’n witte, het agter die swarte aangejaag.

Dit was vermoedelik ook by die rooftog betrokke. Die swart bakkie is ’n paar

kilometer verder agter ’n muur in ’n stuk veld in Boundaryweg gevind.

Tleane het gesê daar word vermoed die rowers het na die nabygeleë R80-hoofweg

gehardloop en in ’n wit taxi met getinte ruite gespring. By die winkelsentrum kon

paramedici geen hartklop by Von Bekkum kry nie, maar ’n paramedikus het glo gesê

hy weier om hom so te los. Met nóg ’n probeerslag kon hulle sy hart aan die klop

kry. Paramedici van die Netcare 911- en Best Care-ambulansdiens het hom na die

Akasia-hospitaal gehaas. Hy het ’n uur ná die skietvoorval in die hospitaal aan sy

wonde beswyk.

’n Grootskaalse soektog na die bende is van stapel gestuur. Polisie- en

metropolisielede het taxi’s gister op die R80 en N4 voorgekeer om na die mans te

soek.

Teen laatmiddag is niemand nog in verband met die moord en rooftog aangekeer

nie, het lt.kol. Lungelo Dlamini, provinsiale polisiewoordvoerder, gesê.

Volgens hom word ’n saak van moord en gewapende roof ondersoek.

Von Bekkum laat sy vrou, ’n 15-jarige seun en ’n 11-jarige dogter agter.

Die handskoen van sers. Piet (Kakebeen) von Bekkum lê gister by sy

metropolisiemotorfiets nadat ’n rower hom by die Wonderpark-winkelsentrum in

101

die noorde van Pretoria geskiet het. Hy is later in die hospitaal dood.

Foto: Deaan Vivier

http://www.beeld.com/Suid-Afrika/Nuus/Padvalk-geskiet-20120719

12.5.1 Padvalk?

Padvalk? Nee, metropolisieman of polisiebeampte! Hierdie man het onskuldig aan diens

gesterf. Hy was op die verkeerde plek op die verkeerde tyd. Hy is tromop geskiet voor hy

homself kan verdedig. Indien hy u vader of broer was hoe sou u gevoel het as die medis

hom ‘n padvalk geneom het? Om hom as ‘n padvalk te bestempel is ongevoelig en kru!

U word verwys na par 12.8 (hieronder) en u sal sien dat daar na swartlede van die

metropolisie hier in Pretoria; as “polisiebeamptes” of “metropolisielede” verwys word. Is dit

geval van dubble standaarde of gewaande politieke korrektheid?

Ek vra maar net?

12.6 Hellish mortuary scenes haunt the memories of loved ones

13 Jul 2012 06:39 - Fatima Asmal-Motala

Conditions in KwaZulu-Natal are allegedly so bad that some qualified staff can no longer

take it, writes Fatima Asmal-Motala.

Blair Trouchet was a patient at a drug rehabilitation centre when she died early last year, but

her aunt Lynda Smit remembers her as a "lovely person".

102

"Yes, she had problems, but so does everyone else. She would have given you the clothes off

her back if you needed them; she'd take in anyone who didn't have a home, even stray

dogs," Smit said in a telephonic interview.

But Smit's last recollection of her 26-year-old niece is far from pleasant.

"When Blair died, her body was taken to the Port Shepstone mortuary where her father, who

had flown in from Australia, his friend and I had to go and identify her," she said.

"A guy us took us to a big fridge through the back corridors of the mortuary where blood

was running into the drains and the stench was unbelievable.

"When he opened the door, we could see all the other bodies, including Blair's, lying on the

floor.

Absolutely horrendous

"He tilted her up and put her on a trolley. A sheet was half covering her, you could see part

of the incision [made during the autopsy] and her right arm and foot were sticking out.

"He was about to remove the sheet from her face but we told him he didn't have to, because

we knew it was her from a tattoo on her foot.

"It was absolutely horrendous. I can still vividly picture the scene in my mind; it's not

something that will ever go away."

This experience seems common, especially in KwaZulu-Natal. But it should not be because

there are stipulated regulations for the running of mortuaries.

Mary de Haas, a bioethicist who is part of the Medical Rights Advocacy Network, said

relatives identifying their loved ones should be shown the minimum in a special viewing

room. "Bodies should be shrouded, photographs and fingerprints should be integral to body

identification, and there should be support services for relatives," she said.

De Haas feels strongly about this and other issues, which she claims are rife in the medico-

legal mortuary environment in KwaZulu-Natal. She has written to the province's

department of health and the health MEC expressing her concerns.

Disgraceful

"There are a number of issues we have raised, including the fact that relatives who have the

painful task of identifying bodies of loved ones are not necessarily treated with compassion,

and that international norms in democratic societies about identifying bodies are not

necessarily adhered to," she said.

She also described the conduct of many mortuary technicians as "disgraceful".

"Most do not reportedly have the qualifications for the jobs they are doing," she said.

103

"Then there's the failure to maintain hygiene standards, which endangers the lives of staff,

doctors and medical students who need to work at the facilities."

De Haas said there were also serious questions about whether crucial forensic evidence was

properly stored so that it could be used in criminal cases.

She said that seven experienced forensic medical officers and pathologists had left the

province's forensic pathology service (FPS) in two years.

Medical supervision

Dr Steve Naidoo is one of a few specialist forensic pathologists in the country. He was the

most experienced state-employed pathologist in the province until his resignation in

December last year.

As is the case with all medical academic heads, his was a joint post: associate professor and

head of forensic medicine at the University of KwaZulu-Natal and chief specialist of the

KwaZulu-Natal department of health.

"I was directly responsible for medical supervision of the autopsy service in the academic

unit serving the City of Durban at the Gale Street mortuary, but with my staff also as

consultants to the doctors in the other facilities in the province," he said.

Naidoo resigned because he was disillusioned with the management and governance of the

forensic pathology service.

"I believe that, despite some progress in building a few new and smart morgues in the

province, the provincial government's operation of the FPS will not be fully effective because

of its poor governance and incompetence of management systems."

According to him and others in the know, the background to the troubles in the province's

service was twofold.

Positive transformation

"The FPS in South Africa was transferred from the police services to the health department

in 2006, with the objective that this would be a positive transformation of a service tainted

by human rights violations and abuses, and poor service management under the police over

many years of apartheid," he said.5

5 Voor Uniewording al het die polisie die lykhuise in die Kaapkolonie hanteer. Volgens Staande

Orders moes die DK weekliks inspeksie uitvoer by lykshuise. Ek stem nie saam met die gewraakte

paragraaf nie. Die SAP lykshuise te Welkom en Soweto is deur my geinspekteer en ek het geen

problem daar gevind nie. Polisiefoto’s is ook met respek geneem en die skaamdele is bedek indien dit

nie nodig was om dit te wys nie. Gesinslede van oorledenes is ook met deernis hanteer - HBH

104

"In addition, the new National Health Act (61 of 2003) provided, with actual effect from

about 2005, that the forensic pathology service be run as a provincial function."

Naidoo said that, although the takeover involved new management and staff, many of the

other provinces retained most of the police staff at mortuaries.

"[This was] to maintain continuity and institutional memory and operational systems.

"[However] KZN chose to replace almost all staff with completely new untrained

individuals, both in management and in the technical and clerical components."

The results were disastrous, he said.

Happy to do more

"From takeover in 2006, there were challenges with both management and staff, with a lack

of insight into operational protocols and systems in running the forensic morgues and

supporting the forensic medical work that was done there."

He said a large part of the problem was that mortuary technicians were allowed to dictate

terms, such as the pace at which autopsies could be done, to doctors.

"Mortuary staff are not managed by doctors. They are managed by facility managers who

often don't support the doctors."

He said that at one mortuary the technicians refused to deal with more than two cases a day

although the doctors were happy to do more.

"It's then the doctors who have to go to court and explain why they couldn't work on a fresh

body."

Naidoo painted a bleak picture of the time he spent at the Gale Street mortuary, and said

that untrained and belligerent staff was not the only issue he had to contend with.

"There was faulty equipment and a lack of instruments. There were no body or organ scales.

The X-ray machines were not up to scratch, and sometimes there wasn't adequate personal

wear for us to use."

Temperatures not monitored

He said the facility was dirty and that he was dissatisfied with the way in which bodies were

kept.

"They would be decomposing in a cold room were the temperatures weren't being

monitored. Often they would not be completely shrouded, which meant that, if there was a

backlog, the wounds would dry out before the autopsy.

105

"Bodies would be dumped on the floor of the fridge in a heap, leading to an intermingling of

body fluids. Sometimes the bodies would reach us decomposing and smelly."

Naidoo said he tried to address these and other concerns with the service's management, the

provincial department of health and its district office in Durban.

"There was little or no effective response to my repeated pleadings for intervention, and it

was clear that the district office management and staff had neither insight nor ability to

manage the service, whether it related to procurement of supplies, human resource issues,

occupational health and safety, or staff disciplinary processes."

But the department stated in an email sent to the Mail & Guardian that it investigated all

allegations of misconduct by mortuary staff.

A critical service

"Mortuary service is a critical service. If there are any allegations of misconduct by mortuary

staff, the department investigates accordingly such misconduct and appropriate remedial

action is taken."

The email also stated that the department was "knowledgeable" of the reasons for the

resignation of several doctors between 2009 and 2012, and did not consider it necessary to

conduct formal exit interviews with them.

The department was currently waiting for the national department of health to finalise

arrangements for an accredited course for mortuary technicians, it stated.

According to the email, body identification was done in a separate viewing room.

"The deceased's body is fully shrouded, with only the face exposed, to enable the visual

identification by the next of kin. In a case where the face and the body is mutilated beyond

recognition, alternative methods are used to establish the identity of deceased. These include

fingerprints, DNA and other special identifying features, like tattoos, implants etc."

Moosa Moolla is a Muslim funeral undertaker and registrar of death, so dealing with the

dead is central to Moolla's life – and it keeps him very busy. He had arrived from Swaziland

with a body shortly before I met him, and was due to leave for Johannesburg with another

body shortly afterwards.

Unnecessary runaround

His biggest gripe about the mortuaries is the inconvenience that family members have to put

up with to be able to identify the deceased.

"There's a lot of unnecessary runaround," he said, sitting in his hearse during the interview.

106

"When someone dies and is brought to the mortuary, the staff are supposed to get a case

number from the police.

"But when the family members come here, they tell them to go to the police station, find that

investigating officer, and get a case number. That's not the community's job."

Moolla said he was often given bodies that were not in bags or covered. "Some just have

their old clothes on, some are naked.

"After autopsies they are not re-stitched in a neat manner – they are stitched like potato

bags.

"It's very scary to work so closely with mortuaries," he said. "There's a risk of diseases from

overflowing blood. The trolleys look like they've been through the mill, [and] they're badly

stained.

"Every mortuary I have dealt with has been like that."

A solution in the making

Support staff working at medico-legal mortuaries have a wide range of tasks. They field

calls from the police, go to crime scenes and collect the bodies. They book the bodies into the

system, tag them and place them in fridges. They also assist with autopsies, take notes,

receive and package evidence, and conduct the physical identification of bodies with family

members, before releasing them to the relevant parties.

According to Professor Jeanine Vellema, a forensic pathologist specialist based at the

University of the Witwatersrand and the Gauteng department of health, developing a

suitable qualification for mortuary support staff had been challenging.

"I have been involved in the initial development of a qualification called the national

diploma in forensic pathology support, together with the department of health, SAQA

[South African Qualifications Authority] representatives and various other stakeholders,"

she said.

Vellema said a qualification had been approved for registration in 2007, but SAQA changed

its rules shortly afterwards, which caused problems.

The qualification was re-registered in May 2011, and has received the approval of the

department of higher education.

"Before that, none of the various potential providers wanted to touch it. We are now hoping

that some of them will become interested and will start looking into offering the

qualification," she said.

But there were many committees that a qualification had to go through before it could be

offered to students. "I think it will take at least another year," she said.

107

"Mortuary support staff who acquire the qualification can then register with the Health

Professions Council of South Africa so they'll have a body overseeing them."

The law on unnatural deaths

There are approximately 70 000 unnatural deaths a year in South Africa, and, broadly

speaking, these can be divided into homicidal, suicidal and accidental deaths. A death, the

cause of which is unknown, is also considered unnatural until proven otherwise.

The forensic pathology service (FPS) involves managing medico- legal mortuaries where

forensic autopsies on all cases of unnatural deaths are done and evidence for legal and court

purposes are collected.

Medico-legal mortuaries differ from hospital mortuaries or mortuaries attached to the

premises of funeral undertakers, where bodies are simply stored.

The law says that anyone who dies from unnatural causes must be admitted to a medico-

legal mortuary, for which consent from family members is not required.

http://mg.co.za/article/2012-07-12-hellish-mortuary-scenes-haunt-the-memories-of-loved-

ones

12.7 Rowers koggel slapende polisie

2012-07-21 16:36

Durban – Rowers in KwaZulu-Natal het die spot gedryf met polisiebeamptes wat

slaap aan diens nadat boumateriaal by die Ntuzuma-polisiestasie noord van Durban

gesteel is, het Times Live Saterdag berig.

"Ons steel [terwyl] julle slaap," het die rowers teen 'n vraghouer langs die

polisiegebou gespuitverf. Hulle het selfs 'n polisiemotor met spuitverf bygekom

nadat hulle hul eie voertuig met die gesteelde boumateriaal gelaai het, terwyl

beamptes besig was om 'n uiltjie te knip. 'n Beampte, wat anoniem wou bly, het gesê

die verdagtes het vermoedelik die hoofhek gebruik om die perseël binne te kom.

"Hulle moes sleutels gehad het, want hulle het die hek oopgemaak en binnegekom.

Hulle het [die polisie] allerhande lelike name genoem en vuiltaal gebruik in die

boodskappe wat hulle agtergelaat het," het hy gesê.

http://afrikaans.news24.com/Suid-Afrika/Nuus/Rowers-koggel-polisie-wat-slaap-

aan-diens-20120721

• Dit is alles die spoorweë se skuld! Vandat daar nie meer ‘n nagtrein loop nie, kan

mens nie meer die lakse bevelvoerders summier verplaas nie!

108

12.8 Polisielede betaal dalk self as hulle mense onwettig in hegtenis neem

2012-07-07 23:31 - Charl du Plessis

Binnekort sal dit dalk polisielede eerder as die belastingbetaler wees wat moet

opdok in sake van onwettige inhegtenisneming. Die appèlhof sal volgende maand

besluit of polisielede “wat dink hulle kan doen wat hulle wil” moet opdok nadat

hulle ’n Pretoriase man onregmatig in hegtenis geneem het.

Dié saak is na die appèlhof geneem nadat die hooggeregshof in Pretoria in 2010

bevind het die betrokke polisielede – en nie die polisiehoof soos die praktyk is nie –

moet aanspreeklik gehou word vir die regskoste van ’n onwettige inhegtenisneming.

Waarnemende regter Roelof du Plessis het in sy uitspraak gesê ’n klag van

skadevergoeding teen die minister van polisie is nie ’n voldoende afskrikmiddel vir

onwettige optrede deur veiligheidsmagte nie.

“Inteendeel, die enigste party wat benadeel word deur skadevergoedingseise weens

onwettige inhegtenisnemings is die belastingbetaler,” het Du Plessis gesê.

Du Plessis het gesê dit is belangrik dat wetstoepassingsbeamptes “wat met

strafloosheid optree en dink hulle kan maak wat hulle wil bloot omdat hulle die

gereg agter hulle het, in toom gehou word”.

Die uitspraak het gevolg op ’n geval van 15 November 2009 toe Mandla Ntsweni, ’n

metropolisielid, Jack Coetzee van Pretoria in hegtenis geneem het op klagte van

crimen injuria, roekelose en nalatige bestuur, die verontagsaming van ’n

verkeersbeampte en die bestuur van ’n ongelisensieerde voertuig.

Luidens berigte het Coetzee destyds saam met sy gesin die Sondagaand van ’n

uitstappie na die Hartbeespoortdam teruggekeer. Toe hy Pretoria binne ry het hy ’n

metropolisielid in die pad gesien. Hy het vermoed die man is ’n voornemende rower

en het aan die man beduie dat hy na die naaste polisiekantoor sal ry. Coetzee het

onder meer ’n rooi verkeerslig verontagsaam voordat tot ses metropolisievoertuie

hom van die pad gedwing het. Hulle het hom na die Pretoria-Wes-polisiekantoor

geneem.

Coetzee se prokureurs het laat daardie aand ’n dringende aansoek by Du Plessis

gebring. Du Plessis het bevind die polisie se weiering om aan Coetzee borgtog toe te

staan beteken hy is onwettig in die Pretoria-Wes-polisiekantoor aangehou. Du

Plessis het Coetzee se onmiddellike ontslag aangevra. Du Plessis het gesê ’n mens

sou gewoonlik vir dié oortredings beboet word, maar indien ’n mens in hegtenis

geneem is, sou die polisie borgtog moes toestaan.

109

Net as die individuele lede nie in staat is om die hele bedrag te betaal nie, sal die

minister verantwoordelik gehou word, het Du Plessis bevind.

http://www.rapport.co.za/Suid-Afrika/Nuus/Polisielede-betaal-dalk-self-as-hulle-mense-

onwettig-in-hegtenis-neem-20120707

12.9 Solidarity asks court to declare SAPS racial plan invalid

Dirk Hermann - Dirk Groenewald - 19 July 2012

Union says imposition of quotas based on national demographics is unconstitutional

Court asked to declare SAPS's affirmative plan invalid

The trade union Solidarity filed papers with the Johannesburg Labour Court today

in which the court was petitioned to declare invalid the

affirmative action plan of the South African Police Service

(SAPS) in its entirety as it was in conflict with the Employment

Equity Act and the Constitution of South Africa. In the papers

Solidarity focused on the SAPS's enforcement of quotas

according to the national race demographics.

If Solidarity's application is successful, it may have far-reaching implications for the

entire public service since the affirmative action policies of other government

departments are based on the same principle as those of the SAPS.

Moreover, the private sector will also be bound by a successful verdict.

This will be the first time the court is asked to declare the entire affirmative action

plan of the SAPS invalid. It follows after Solidarity has already taken the SAPS to

court in 14 separate cases.

According to Dirk Hermann, Deputy General Secretary of Solidarity, the core of the

problem in this case is not individuals whom the SAPS has wronged but the plan

itself. "We cannot continue taking individual cases to court. Now for the first time

we are taking to court the root of the problem, namely absolute racial

representation."

In its papers Solidarity claimed that the SAPS's affirmative action plan amounted to

social manipulation based on blatant race and gender quotas.

"The plan is not heedful of police members' skills, and sacrifices service delivery in

favour of racial representation. The primary responsibility of the SAPS is not racial

transformation but the safety of South African citizens," Hermann said.

110

The SAPS case follows on a similar court case that Solidarity brought against the

Department of Correctional Services (DCS) on behalf of five members. The DCS had

applied the ideology of racial representation so harshly as to apply the national race

demographics to the Western Cape. The DCS's plan stipulated that coloured South

Africans should form only 8,8% of the DCS workforce in the Western Cape, while

they constituted some 53% of the economically active population in that province.

This means that promotion for coloured employees in the DCS has become almost

impossible since they are to be "managed down" from 53% to 9%.

"The problem is that this idea of absolute racial representation is being implemented

in practice so widely that employers are beginning to believe it is the proper thing to

do. Solidarity wants to petition the court to give its verdict on the question of

whether this practice is allowed by the Employment Equity Act and the Constitution

of South Africa.

"The irony is that this racial ideology is hitting ordinary South Africans the hardest:

people who are victims of poor service in various areas, including poor policing

service. Most of the victims are black South Africans who really should have

benefited from affirmative action," Hermann said.

Court dates for both cases are still awaited.

Statement issued by Dirk Hermann, Deputy General Secretary: Solidarity, and Dirk

Groenewald, Head: Labour Court Division, Solidarity, July 19 2012

http://www.politicsweb.co.za/politicsweb/view/politicsweb/en/page72308?oid=313568&sn=

Marketingweb+detail&pid=90389

12.10 Vleisprys styg omdat soveel vee gesteel is

2012-07-15 00:00

Hanri Wondergem in Johannesburg

Veediefstal is ’n georganiseerde misdaad wat vleisverbruikers se sakke ruk. Van

April 2010 tot einde Maart 2011 is bykans 200 000 stuks vee (beeste, skape en

boerbokke) ter waarde van nagenoeg R612 miljoen in die land gesteel.

Jaco Maré, voorsitter van die nasionale veediefstalforum, sê veediewe is nie

“potslagters” nie, maar sindikate wat teeltroppe steel. “Hulle steel nie omdat hulle

honger is nie. Hulle steel die hele trop of kudde.”

Volgens Maré is veediefstal meer kommerwekkend as renosterstropery.

111

“Renosterstropery kry baie publisiteit en ek het simpatie daarmee, maar mense eet

nie renostervleis nie. Hoe meer veediefstal daar is, hoe kleiner is die vleisaanbod en

hoe hoër word die prys.” Maré raam sowat R400 miljoen se vee word jaarliks in

Suid-Afrika gesteel.

Kol. NP Mbambo, Vrystaatse provinsiale polisiewoordvoerder, beaam dat

veediefstal ’n georganiseerde misdaad is. “Ons vind dat, net soos met dwelmhandel,

daar sindikate is wat runners aanstel om vee te steel.”

Wat veediefstal langs die landsgrense vererger, is dat daar prosedures is wat die

Suid-Afrikaanse Polisiediens moet volg voordat hulle iemand in ’n ander land in

hegtenis kan neem. Sedert April verlede jaar is daar al 2 108 lede van die Suid-

Afrikaanse weermag ontplooi aan die grense as deel van Operasie Coronsa.

“Die grens tussen Lesotho en Suid-Afrika word die meeste geraak deur veediefstal

en onwettige weiding,” sê kapt. Zamo Sithole, woordvoerder van die Suid-

Afrikaanse weermag.

Volgens Sithole het die weermag in die 2011-’12-boekjaar 1 373 diere opgespoor en

terugbesorg aan boere aan die Lesotho-, Swaziland- en Mosambiek-grens. Die

weermag beplan om nog lede te ontplooi om die veediefstal-probleem wat nou aan

die Botswana-grens kop uitsteek, te bekamp.

’n Bekommerde boer van die Lichtenburg-gebied het Rapport geskakel nadat 20

dragtige ooie gesteel is. Die boer weet van talle ander boere aan dié grens wat ook

deurloop.

Volgens Maré maak die weermag se teenwoordigheid wel ’n verskil, maar is daar

steeds te min patrollies. “As ’n patrollie verby is, weet die diewe dit gaan lank wees

voor die patrollie weer verbykom.”

Volgens Gerhard Schutte, uitvoerende beampte van die nasionale veediefstalforum

en die Rooivleisprodusente-organisasie (RPO), is veediefstal ’n “Afrika-probleem”.

“Dit veroorsaak dat Suid-Afrika nie kan meeding met die res van die wêreld wat

invoer en uitvoer betref nie.” Volgens Schutte is veediefstal nie net aan die

landsgrense ’n probleem nie, maar oral. “Die afgelope tien jaar het dit nie juis

vererger nie, maar ook nie verbeter nie.”

Van 1 April 2010 tot 31 Maart 2011 lyk die syfers só:

Beeste: 60 600 is gesteel, 26 458 is teruggevind. Dit is ’n verlies van sowat R256 m.

Skape: 90 017 is gesteel, 18 541 is teruggevind. Dit is ’n verlies van sowat R86 m.

112

Dit word bereken volgens ’n gemiddelde prys van van R7 500 per bees, R1 200 per

skaap.

Bron: Rooivleisprodusente-organisasie (RPO)

http://www.rapport.co.za/Suid-Afrika/Nuus/Vleisprys-styg-omdat-soveel-vee-gesteel-is-20120714

12.11 ‘Boer maak ’n plan’ [Sheep with cell phones!]

July 11 2012 at 06:00pm - By Melanie Gosling

Independent Newspapers. Monitor: A sheep is tagged with a special security

mechanism that works in a similar way to a cellphone. Picture: Courtney Africa

When farmer Erard Louw gets a call from one of his sheep, he isn’t a happy man.

Louw, of Durbanville in Cape Town, had 27 sheep and 13 lambs stolen 10 days ago,

and has tried to find new ways of protecting his animals. So, he came up with the

idea of tying cellphones on to the collars of four sheep in separate flocks.

As soon as they start running, the cellphone is set to switch on.

“As they run it gives me a phone call and says ‘sheep one’ or ‘sheep two’ and so on,

so at least I know where to start looking because the farm is 750 hectares. The phone

did start ringing that night and I went out. I checked all the fences – because they

normally cut the fences – and they were all okay and the gates were closed. But the

phone kept ringing, so I knew they were running. Then I found a new place where

they had cut the fence.”

He was too late to catch those stock thieves, but said his sheep cellphones had

caught another thief.

113

Stock theft of sheep is a major problem in the Western Cape and has led to sheep

farmers leaving the industry. Winter is a peak time for sheep theft because the wet

weather covers spoor, darkness comes early and the nights are longer. If the lambs

bleat too loudly when rustlers are herding them off the farms, they are killed and

dumped. Louw said yesterday that the thieves had killed four of the lambs by

smashing their skulls against poles.

He said the SAPS stock theft unit did try to help, but they were stationed far away in

Malmesbury. His experience was that there was not much point phoning the police

because either they did not have a vehicle available, or they had no petrol, or the

tyres had been stolen, or there was no one who could drive. - The Star

http://www.iol.co.za/scitech/science/environment/boer-maak-n-plan-

1.1339257#.UA_91KD64dU

12.11.1 Beeld: ‘Baaaas, jy moet kom! Skelms!’

2012-07-16 06:47

Erard Louw en sy werkers Daniel Fredericks en Hennie Klaasen by ’n skaap met die

selfoon-toestel om die nek.| Foto: Michael Hammond

114

Julian Jansen in Durbanville

Erard Louw se selfoon lui op sy skaapplaas by Phisantekraal buite Durbanville in die Wes-

Kaap. Die selfoonskerm wys die oproep kom van Skaap 4 af. Louw antwoord nie, maar haas

hom na sy bakkie, want Skaap 4 se oproep beteken daar is skaapdiewe op sy plaas. Louw is

een van vyf boere wat die Celmax-stelsel se selfoontegnologie inspan om veediewe op sy

plaas van 750 ha vas te trek. Vier van sy skape dra selfone. Elkeen het ’n oproep-identifikasie

wat op Louw se foon aandui watter een van die vier skape hom bel. Hy sê die gebellery van

sy skape is g’n wolhaarstorie nie, maar iets wat hom en ander boere help om die booswigte

vas te trek wat skape op hul plase steel.

Louw sê een skaap in elk van sy troppe – ’n trop kan tussen 200 en 500 skape wees – dra ’n

selfoon in ’n houer om sy nek wat ’n oproep na Louw se selfoon maak sodra die skape

onrustig raak en vinnig beweeg.

Louw ontvang dan die oproep as ’n luitoon en ’n SMS wat byvoorbeeld lui “Skaap 4” (wat

beteken dis trop no. 4 wat hom “bel”). Die geprogrammeerde selfoon en die toestel se houer

en halsband het hom R7 000 uit die sak gejaag. Sy intekengeld is R300 per maand.

Celmax is ontwerp deur Phillip Lötter van Caledon en dr. Johann de Swardt van

Stellenbosch. Louw sê hy het twee weke gelede so ’n oproep van een van sy skape ontvang,

maar die diewe het laat spaander met 27 skape en 13 lammers. Van die blêrende lammers se

koppe is teen pale vergruis om hulle stil te maak. Die diewe het op die plaaspad gehou en

op ’n “vreemde plek” op die plaas die draad geknip. Louw het verlede jaar verliese van

sowat R250 000 gely. Daar is geen versekering teen die diefstal nie. Dit gaan hom drie jaar

neem om die “skaapwaarde” te vervang. Louw sê die diewe trek met die skape te voet deur

buurplase, soms tot 30 km ver. Hy vermoed dis die werk van sindikate in die omgewing.

Volgens Louw het talle skaapboere in Durbanville en Philadelphia weens die toenemende

diefstal omgeskakel na bees- of ’n ander soort boerdery.

Beesboerdery doen goed hier, sê hy, maar beeste word ook deesdae gesteel.

12.12 Charles Smith: Los gatkruip en veg weer, oud-soldaat

2012-07-11 22:17

As daar een ry is waar jy my nie gaan betrap nie, is dit dié een in Tempe

waar sogenaamde oud-soldate pateties bakhand smeek vir 5 sent van

comrade Zuma.

Dit lyk vir my na dieselfde pêrre wat eerste in die kosrye was om PW &

Seuns se olierige eiers met die olifantpiepie af te sluk en laaste was om die

ANC se trawante met hul AK 47’s in Angola te stuit.

Kom by, troepe. Die skema is geskep om sous op ou MK- en Apla-soldate se pap te skep.

Nie vir ons whiteys wat Zuma onder die agterent wil skop nie.

115

Ek soek nie geld by Zuma nie. Ek soek eerder ’n verskoning van PW & Seuns en die FW

Show se generaals omdat ek gedwing is – selfs terwyl ek ’n joernalis was – om op my

landgenote te skiet. G’n 5 sent vir bloedtoffies gaan dit ongedaan maak nie.

Ek sal egter die eerste een wees om my aan te meld vir ’n anderse oorlog.

Ek vra ’n ry vol parate soldate wat gereed is om vir hul land te veg en nie politici se varkmis

langer vir boeliebief gaan afsluk nie. Ouens met daai Nugget-gevoel in die agterstewe, soos

my idioot vir ’n korporaal in die ou SAW met sy rum-asem gebrul het.

Dis tyd om te veg teen die kripvreters wat die land leeg steel sonder om ’n duit om te gee vir

armes wat sterf van honger. In Botshabelo lewe honderdduisende mense sonder water. Op

Thaba Nchu val mense winkels aan wat aan hulle kos en klere verkoop. Nou het hulle nóg

minder.

“Die mense brand die winkels af waar hul ma’s werk. Dit is barbaars,” sê ’n ooggetuie. Nee,

wat barbaars is, is ’n regering en ’n premier wat hulself verryk en dan tjoepstil bly as hul

mense van die honger en frustrasie soos hondsdol honde mekaar verskeur. Of bejaarde

tantes aanval, skiet, verkrag en in kattebakke toesluit.

Die polisie word misbruik deur ANC-konings om hulself in hul Mercs en Beamers te

beskerm teen hul eie, bitter ANC-lede. Dit was ook die begin van die Franse revolusie en toe

het die koppe gerol.

Staan op aandag, soldaat. Lê jou gatkruip neer wat jy soos ’n wapen inspan. Los die sektes

en siek materialisme waarna julle so maklik vlug. Veg met die wapens wat jy het. Jou twee

hande wat jy inspan om te bedel en jou verdomde brein.

- Volksblad

12.13 Ná 24 j. vereer vir diens - Lourens Etchell

Lourens Etchell bring die volgende berig onder u aandag:

2012-07-25 21:43 - Alet Janse van Rensburg

Genl.maj. (afg.) Gert Opperman van die Erfenisstigting

oorhandig gister aan Don Wessels sy operasionele

diensmedaljes vir sy diens in die weermag tydens die

Grensoorlog. Foto: Denzil Maregele.

Somerset-Wes. – ’n Oudsoldaat wat sy sig en albei hande in

die Grensoorlog verloor het, het gister ná 24 jaar sy diensmedaljes ontvang.

Don Wessels (44) van Somerset-Wes het die Suider-Afrika-medalje vir diens buite

landsgrense, asook die algemene diensmedalje ontvang.

116

Hy het reeds in Junie vanjaar tydens die jaarlikse gedenkdiens by die Muur van

Herinnering by die Voortrekkermonument in Pretoria sy Pro Patria-medalje vir

grensdiens ontvang.

Genl.maj. (afg.) Gert Opperman van die Erfenisstigting het uit Pretoria gekom om

die ander twee medaljes gister aan hom te oorhandig.

“Dit is wonderlik om ná al die jare erkenning te kry vir dit wat ek gedoen het omdat

ek in iets groter geglo het,” het Wessels gesê.

Wessels het in 1987 en 1988 diensplig gedoen.

’n Landmyn het in Angola in sy hande ontplof. ’n Medetroep het gedink die

landmyn was ’n petroldop van ’n vliegtuig wat daar naby neergestort het en het dit

aan hom gegee.

Wessels het drie uur lank sonder behandeling gelê en wag om na ’n hospitaal

gebring te word nadat die dokter wat hom te hulp gesnel het op ’n landmyn getrap

en sy voet verloor het.

Hy is ná die voorval uit die weermag ontslaan en kon nie destyds saam met sy

eenheid sy medaljes ontvang nie.

http://www.beeld.com/Suid-Afrika/Nuus/Na-24-j-vereer-vir-diens-20120725

12.14 Eight out of 37 police helicopters grounded - Kohler Barnard

Dianne Kohler Barnard - 24 July 2012

DA MP says maintenance not happening as SAPS can't agree on who should get

contract

R300 million of SAPS helicopters grounded

The Democratic Alliance (DA) is receiving reports that helicopters belonging to the

South African Police Service Air Wing have been grounded for months. This is a

waste of a valuable crime fighting resource.

A few weeks ago, it was reported that 15 of the 37 helicopters belonging to the SAPS

Air Wing had been grounded, awaiting ‘routine' inspection. This was followed by

information sent to the DA that a further three SAPS Air Wing helicopters in Cape

Town are in the hangar awaiting repairs.

This now brings the total of grounded SAPS helicopters, which we know of, to 18

out of 37. This is nearly half of the entire Air Wing.

117

Each of these grounded helicopters costs between R15-20 million. This means that

nearly R300 million worth of crime fighting equipment is not currently being used to

keep our citizens safe.

In addition, the Robinson R44s which the SAPS purchased for the World Cup are

apparently yet to be used. These helicopters are fitted with specialised crime-fighting

equipment such as searchlights and infrared technology.

The reason provided by the SAPS for the grounded helicopters is that they are

awaiting routine inspection. Various sources have claimed that the maintenance

cannot happen because SAPS has yet to decide who should be awarded the service

contract.

I will be submitting parliamentary questions to determine the following:

• The exact number of helicopters which have been grounded across the

country since the beginning of the year;

• the length of time that these helicopters have been grounded for;

• the reason for the delay in fixing them;

• the number of times they should be serviced each year; and

• the status of the service contracts for these helicopters.

The SAPS Air Wing provides a valuable resource in the fight against crime. These

helicopters should not be sitting around in the hangars waiting for the SAPS to

decide who should be given a contract to maintain them. They need to be in the sky

tracking down the criminals who terrorise our communities.

Statement issued by Dianne Kohler Barnard MP, DA Shadow Minister of Police, July 24

2012



12.15 Wetstoepassing: Kou op Gautrein kos jou R700

2012-07-20 21:42 - Seugnet Esterhuyse

Die Gautrein, wat al meer as 10 miljoen passasiers vervoer het, het al sowat 540

boetes aan oortreders uitgereik. Byna die helfte van dié boetes is uitgereik aan mense

wat hul motors nie op die regte plekke geparkeer het nie of verkeersvloei belemmer

het. Volgens Kelebogile Machaka, woordvoerder van Bombela, is 14 mense sedert

die Gautrein in Junie 2010 in gebruik geneem is beboet omdat hulle op die trein of

self die stasies geëet of gedrink het. Machaka het gesê passasiers word ingelig oor

dié reëls deurdat dit op alle Gautrein-stasies en in alle waens vertoon word.

118

Die boetes word ook op die kennisgewings aangedui. Die boete vir ’n oortreding van

dié reël is R700. Volgens haar is die meeste mense bereid om met beamptes saam te

werk as hulle gevra word om nie te eet nie.

Twee susters, Pontso Pakkies en Lebo Sibisi, het verlede week beweer hulle is vier

uur lank aangehou en met R700 beboet omdat hulle kougom op die Rosebank-stasie

gekou het.Bombela het gister ná ’n ondersoek gesê hul veiligheidsbeamptes het

professioneel opgetree, selfs al is hulle beledig.

Volgens Machaka is die twee susters twee uur en 25 min (van 15:39 tot 17:55)

aangehou. Dr. Neil Campbell, Gautengse DA-woordvoerder oor paaie en vervoer,

het ’n verduideliking geëis van hoe Gautrein-beamptes die vroue kon aanhou.

“Volgens die Prokureursorde van die Noordelike Provinsies mag dié beamptes

mense nie op die treinnetwerk aanhou nie omdat hulle geen regsmag het nie,” het

Campbell gesê.

Machaka het gesê die Wet op Beheer van Toegang tot Openbare Persele en Voertuie

stel Bombela in staat om oortreders aan te hou en ook te beboet.

http://www.beeld.com/Suid-Afrika/Nuus/Kou-op-Gautrein-kos-jou-R700-20120720

Lesers sal onthou dat die strafproseswet gelui het dat sodra ‘n persoon gearresteer is,

hy/sy so spoedig na ‘n polisiestasie geneem moes word om daar aangekla te word en

aangehou of vir hof gewaarsku word. Selfs die “ou” spoorwegpolisie het hul

aangehoudenes na die SA Polisie gebring om aangekla te word.

Lentulus verwittig ons soos volg:

Hennie,

Die Strafproses wet 51 van 1977 geld nog steeds. Die sekuriteits beamptes van die

Gautrein is nie vredesbeamptes in terme van die wet nie.

Hulle is privaat persone en kan slegs arresteer (soos ek en jy mag as privaat persone)

itv art 42 van die wet. Dit sluit bv in waar ‘n Bylae 1 misdryf in teenwoordigheid van

die privaat person gepleeg word, of waar die eienaar of persoon in beheer van

eiendom iemand vind wat wat ‘n misdaad op die perseel pleeg.

Dalk val die Gautrein arrestasie onder laasgenoemde? Ek het nie die feite nie.

Gegroet.

119

12.16 Single police service an excuse to centralise power - Kohler Barnard

Dianne Kohler Barnard - 03 July 2012

The DA will fight any attempts by government to give effect to the ANC's renewed

call for a so-called ‘single police service'.

At its policy conference last week, the ANC confirmed their support for the

absorption of municipal police services into the South African Police Service

(SAPS). Should this proposal be included in the draft White Paper on Safety and

Security expected to be tabled in Parliament later this year, we will oppose it.

The ANC claim that it is a ‘constitutional imperative that there be a Single Police

Service'. This argument was also used when they disbanded the Scorpions. They

have cited section 199(1) of the Constitution, which states that:

"The security services of the Republic consist of a single defence force, a single police service

and any intelligence services established in terms of the Constitution."

In an attempt to further centralise power and limit the competencies of local

governments, the ANC conveniently ignores section 206(7) of the Constitution,

which allows for the establishment of metropolitan police services.

Some of the arguments for the absorption of the metro police into the SAPS are the

lack of accountability of metro police as well as the need for better crime fighting

responses. Functional metro police services such as in Cape Town, where the DA

governs, show that they are perfectly capable of being effective and accountable. In

Cape Town, metro police in conjunction with business and other stakeholders have

brought down crime in the CBD by 90%.

Indeed, absorbing metro police services into the SAPS bureaucracy will only mire

them in the same organisational inefficiency and chaos from which the SAPS suffers.

This will destroy the crime fighting ability of the metro police.

The DA opposes this move to centralise power on the following grounds:

• It is a regressive move in terms of fighting crime - it will likely lead to more

crime, with fewer arrests.

• The Constitution allows for separate municipal police services in section

206(7) and so it is not a ‘constitutional imperative' that a single police service

means incorporating municipal police services into the SAPS.

• The metro police are paid for by ratepayers living in the metros, not by

taxpayers. Absorption of the metro police will cause both administrative and

financial problems.

120

• The metro police, not the SAPS, focus on enforcing municipal by-laws.

Effective implementation of the by-laws is likely to suffer from the proposed

merger.

• The envisaged incorporation will make policing less responsive to the needs

of citizens at a local level.

• This is an attempt to centralise services which work effectively in areas that

are well governed. The weak performance of some metro councils should not

be used as an excuse to limit local government competencies.

We will thus be opposing any attempt to absorb local municipal police services into

the SAPS, whether this be through changes suggested by the Draft White Paper on

Safety and Security when it is tabled in Parliament, or through any other means.

Government must first prove that it can run an effective police service before it even

begins discussing absorbing effective local government police forces.

Statement issued by Dianne Kohler Barnard MP, DA Shadow Minister of Police, July 3

2012



12.17 Geseënd is jy, maar kritiseer móét ons

2012-07-14 16:01 - William Gumede

Biskop Peter Holiday van Kroonstad

seën pres. Jacob Zuma voordat die

staatshoof 'n toespraak lewer op die

ANC se Vrystaatse provinsiale kongres

in Parys. | Foto: Lerato Maduna

Wanneer ’n land se leiers struikel – en daarvan is in Suid-Afrika volop voorbeelde –

verwag ’n mens van die kerke morele leierskap, vermanings, ’n stem van rede.

121

Korrupsie, gebrekkige dienslewering en immoraliteit vier hoogty. Maar eerder as om

ons leiers die leviete voor te lees, word talle kerke deur korrupte leiers vir eie gewin

ingespan. Ander staan stom langs die kantlyn.

’n Seldsame uitsondering was toe Kairos Suider-Afrika, ’n ekumeniese organisasie,

vroeër vanjaar namens hoofstroom-kerkleiers ’n dokument aan die ANC oorhandig

het om met dié party se eeufeesvieringe saam te val.

Kairos het die ANC eers heuning om die mond gesmeer en toe losgetrek met

striemende kritiek: Teen kerkleiers wat “onkritiese pryssangers” word van die party;

teen korrupsie en die misbruik van die intelligensiedienste vir politieke gewin in die

ANC; teen die ANC se besluit om “Mammon te kies bo God” deur die Dalai Lama

toegang tot die land te weier vir emeritus aartsbiskop Desmond Tutu se

verjaardagvieringe.

“Dinge kan vieslik skeefloop as dit nie dringend getakel word nie,” maan die

kerkleiers.

“Ons sal kerke moet maan om versigtig te wees om nie enige bepaalde politieke

party se belange te bevorder nie, insluitend die ANC.”

Die waarheid is egter dat die dominante ANC reeds groot dele van die samelewing

gekorrupteer het – insluitende kerke. Kerkleiers wat meelopers van pres. Jacob

Zuma word of hom onkrities seën, laat dit lyk of hulle ons leiers se twyfelagtige

integriteit goedpraat.

Só boet kerke geloofwaardigheid in, terwyl kritiese kerkleiers soos Tutu uitgestoot

word.

Daar is talle voorbeelde.

Verlede jaar het Die Burger berig oor ’n pastoor wat by ’n Werkersdagsaamtrek in

Athlone, Kaapstad, gesê het “God het Zuma as staatshoof gesalf” en die ANC,

Cosatu en die SAKP as “die heilige Drie-eenheid” beskryf het.

Zuma self het in 2011 gesê ’n ANC-ledekaart sal sorg dat jy “ingelaat” word in die

hemel; dié wat nie ANC stem nie “kies die man wat ’n vurk dra”.

Wit en swart kerke het albei ’n dilemma: Wit kerke word gesien as ondersteuners

van apartheid en swart kerke word gekritiseer oor hulle destyds stilgebly het omdat

hulle geglo het kerke moet uit die politiek bly.

Wanneer dié kerke hulle nou uitlaat oor die demokratiese regering se foute word

hulle herinner aan hul ondersteuning – stilswyend of andersins – van die vorige

122

regime. Hulle bly gereeld eerder stil – uit skuldgevoel of uitermate lojaliteit aan

nuwe leiers wie se guns hulle wil wen.

Net so tragies is die kerke wat wel die stryd teen apartheid ondersteun het, maar

nou swyg omdat dit hul eie oudkollegas is wat regeer en droogmaak. Kerkleiers soos

Frank Chikane se kritiese stem het stil geword nadat hulle in 1994 by die nuwe

regering aangesluit het.

Dit lyk boonop of Zuma en sy regering al hoe meer ondersteuning werf by kerke wat

nie voor 1994 met die anti-apartheidsbeweging geassosieer is nie. ’n Kwasi-

“staatsteologie” ontstaan waarin van dié kerke verwag word om die staat se agenda

te ondersteun en onkritiese “imbongi’s” van die regering te word.

Hulle moet aan ’n moreel bankrot regering geloofwaardigheid verleen.

Dit sou lagwekkend gewees het as dit nie so ernstig was nie.

En tog het die kerk tydens die verset teen apartheid ’n groot invloed op die ANC

gehad. Talle ANC-leiers, insluitende sy eerste president, John Dube, die president in

ballingskap, Oliver Tambo, en die post-Tweede Wêreldoorlog-president Albert

Luthuli is deur die demokratiese boodskap van die evangelie beïnvloed.

Die ANC se groot deurbraak in die stryd teen apartheid was immers die party se

vermoë om dié stryd as ’n morele stryd te skets. Ook Westerse kerke het sedert die

1980’s gou die anti-apartheidstryd begin steun.

’n Rits ANC-leiers het selfs hul organiseringsvaardighede binne die kerke geslyp en

daar geleer om ’n veldtog behoorlik te bestuur. Dit sluit nie net mense soos Dube,

Luthuli en Tambo in nie, maar later ook Allan Boesak, Tutu en Chikane.

Die morele waardes wat die ANC via die kerke binnegesypel het, word egter nou

bedreig. Demokrasie is in trurat.

Waar laat dit kerkgangers?

Apartheid het sowel swart as wit Suid-Afrikaners met ’n “eksistensiële krisis” gelaat.

Talle swart Suid-Afrikaners se trots is deur die vernederende apartheidsregime

vernietig, terwyl wit Suid-Afrikaners se trots geskend is toe hul kerke, lank gereken

as “vertroude” bastions van wat reg is, skielik tot misdadige instellings verklaar is.

Talle soek hul sekerheid deesdae in geloofs-, spirituele of kulturele

fundamentalisme. Ander gee boedel oor en jaag aardse besittings obsessief na.

123

Pierre du Toit en Hennie Kotzé argumenteer in die boeiende Liberal Democracy and

Peace in South Africa dié eksistensiële krisis voed gewelddadige misdaad,

onverdraagsaamheid jeens verskille, xenofobie en sosiale konserwatisme.

Die kerk sukkel om morele leiding te gee en het in sekere gevalle heeltemal

irrelevant geword.

Daarom moet die kerk meer betrokke raak by die samelewing en die veranderende

omstandighede in ons land.

In hul poging om dit te doen, sal die kerke ook demokratiese waardes moet

internaliseer en ontslae raak van rassisme, seksisme en patriargie binne hul eie

strukture.

Kerke wat apartheid ondersteun het, sal in die openbaar verskoning moet vra ten

einde swart Suid-Afrikaners se vertroue te herwin. Hierdie kerke sal ook aktief

huidige en toekomstige regerings aanspreeklik moet hou.

Suid-Afrika is by ’n keerpunt en tensy kerke en burgerregtegroepe onmiddellik

intree, kan dit te laat wees om die skade ongedaan te maak.

William Gumede is ’n skrywer en politieke ontleder.

http://www.rapport.co.za/Weekliks/Nuus/Geseend-is-jy-maar-kritiseer-moet-ons-

20120714

12.18 Verkeersoortredings: Peters se boetes verby Tina s’n

2012-07-21 23:53 - Suné Kitshoff

Dipuo Peters, minister van energie, het Tina Joemat-Pettersson, minister van

landbou, bosbou en visserye, onttroon as die boetekoningin. Peters het die afgelope

twee jaar met haar amptelike motors verkeersboetes van R40 000 opgestapel.

Rapport het verlede maand berig hoe Joemat-Pettersson oor drie jaar boetes van R30

000 gekry het.

Peters het ná ’n baie kort uiteensetting van haar boetes in Pretoria en Kaapstad gesê

die polisie se eenheid vir Baie Belangrike Persone neem haar na en van haar

amptelike afsprake. Die boetes is deur dié eenheid se lede “aangegaan”.

Haar polisiebestuurders het in Pretoria verkeerswette oortree wat tot R39 100 se

boetes gelei het. Die Kaapstadse boetes is net R300.

124

Oor of dit vereffen is, word nie gesê nie. Nie een van die tien ministers wat die DA

se parlementêre vraag oor verkeersboetes in amptelike voertuie geantwoord het, het

aangedui of die boetes betaal is en indien wel, deur wie nie.

’n Boetelas van R96 000 sedert 2010 is onthul, maar dit geld net tien ministers uit 34

wat geantwoord het. Dit beteken dié bedrag is die seekoei se oortjies.

http://www.rapport.co.za/Suid-Afrika/Nuus/Peters-se-boetes-verby-Tina-sn-

20120721

12.19 Bram Fischer: Met Rooi slap riem gevang

2012-07-21 23:59 - Hannes Haasbroek

By die onlangse viering van Mimi Coertse se 80ste verjaardag is haar beroemde

vertolking van O Boereplaas weer telkens opgehaal of oor die radio gespeel.

Seker ook tereg, want die “plaaslied”, met sy hartroerende woorde deur C.F. Visser

en verwerking deur die bekende Dirkie de Villiers, roer die hartsnare van vele.

Diegene met ’n basiese kennis van Europese volksmusiek sal egter in die “volkseie”

lied die wysie van die Duitse Kerslied O Tannenbaum herken. Dit is ’n tradisionele

lied waaraan die orrelis en komponis Ernst Anschütz van Leipzig in 1824 moderne

gestalte gegee het.

Die Engelse het hul eie weergawe, O Christmas Tree.

Die wysie het egter ook ’n spesiale plek in die harte van diegene aan die linkerkant

van die politieke spektrum. Hulle ken dit as The Red Flag en dit is, onder meer, die

tradisionele “partylied” van die Britse Arbeidersparty.

Die woorde van The Red Flag is reeds in 1889 deur die Ierse sosialis en dokwerker Jim

Connell geskryf.

Die opruiende woorde, wat gewaarborg is om elke sosialis se bloed te laat bruis, lui

onder meer: “The people’s flag is deepest red/ It shrouded oft our martyred dead;/

And ere their limbs grew stiff and cold/ Their life-blood dyed its every fold./ Then

raise the scarlet standard high;/ Beneath its folds we’ll live and die./ Though cowards

flinch and traitors sneer,/ We’ll keep the red flag flying here.”

Daar lê egter ’n wonderlike stukkie ironie daarin dat O Boereplaas en The Red Flag ’n

wysie deel. Dis ’n verhaaltjie waarop ek afgekom het tydens my navorsing vir my

boek oor die Afrikaner-kommunis Bram Fischer.

125

In 1975 toe Fischer in Bloemfontein begrawe is nadat hy aan kanker oorlede is, het

vriende, aktiviste en kamerade op die Vrystaatse hoofstad toegesak om hul laaste eer

te betoon.

“Byna elke kommunis van naam was daar,” is gesê.

Fisher se dogter, Ilse Wilson, vertel dat hulle die orrelis, wat in Boeremusiek

gekonfyt was, vooraf vroom gevra of sy asseblief O Boereplaas sal speel terwyl haar

pa se kis in die verassingsoond gestoot word.

Salig onbewus dat die wysie ook dié van ’n sosialistiese strydlied is, het sy

onmiddellik ingestem.

Selfs Die Vaderland het in hul berig oor die begrafnis dié ironie heeltemal misgekyk

en oor die begrafnis berig onder die opskrif: “‘O Boereplaas’ toe Bram na die oond

beweeg”.

Só is Bram Fischer, die bekende Afrikaner-kommunis en aartsvyand van “die volk”,

danksy O Boereplaas met die opklink van ’n opruiende sosialistiese strydlied die

ewigheid ingestuur.

En almal was tevrede: “O Boereplaas, geboortegrond!/ Jou het ek lief bo alles.”

Hannes Haasbroek is die skrywer van ’n Seun soos Bram, ’n biografie oor Fischer.

Die twee-jarige Bram Fischer saam met sy pa, Percy, en oupa Abraham. Foto:

Vrystaatse argiefbewaarplek.

http://www.rapport.co.za/Weekliks/Nuus/Met-Rooi-slap-riem-gevang-20120720

12.20 Sulke kandidate nie bevorder

deur Doris Gouws van Pretoria skryf: 2012-07-24 21:38

126

Ek het ’n seun in die polisie gehad wat twee jaar gelede (23 Julie 2010) aan diens

verongeluk het. My kind, Tinus, was ’n polisieman wat trots in hom gehad het. Sy

werk was sy eerste prioriteit. Hy het in 2008/2009 aansoek gedoen vir ’n kapteinspos

wat geadverteer was.

Daar was twee kandidate. Hy moes voor ’n bevorderingspaneel verskyn en die

ander kandidaat se onderhoud is telefonies gedoen. Ná sy onderhoud het een van

die paneellede vir hom gesê dat hy die beste kandidaat vir die pos is, en dat hy die

pos moet kry. Toe hy ná ’n rukkie niks van sy werkgewers gehoor het nie, het hy

begin navraag doen.

Hy is meegedeel dat hy weens regstellende aksie nie die pos gekry het nie. Hy het

met sy bevelvoerders daaroor gepraat, maar niks is daaromtrent gedoen nie.

Dit is my wens dat die polisiebestuur hierdie brief sal lees en aandag aan die

probleem gee. Polisielede wat die werk doen en kwalifiseer vir bevordering, word

nie bevorder nie. Ek was ’n rukkie gelede by ’n polisiestasie waar daar ’n kaptein

was wat nie eers behoorlik ’n stempel op dokumente kon sit nie.

Maar dit is sulke kandidate wat bevordering in die polisie kry en nie die mense aan

wie dit toekom nie.

http://www.beeld.com/MyBeeld/Briewe/Sulke-kandidate-nie-bevorder-20120724

12.21 Why I'm fleeing South Africa: Anne Paton (widow of Alan Paton)

I am leaving South Africa. I have lived here for 35 years, and I shall leave with anguish. My

home and my friends are here, but I am terrified.

I know I shall be in trouble for saying so, because I am the widow of Alan Paton. Fifty years

ago he wrote Cry, The Beloved Country. He was an unknown schoolmaster and it was his

first book, but it became a bestseller overnight. It was eventually translated into more than

20 languages and became a set book in schools all over the world. It has sold more than 15

million copies and still sells 100,000 copies a year.

As a result of the startling success of this book, my husband became famous for his

impassioned speeches and writings, which brought to the notice of the world the suffering

of the black man under apartheid.

He campaigned for Nelson Mandela's release from prison and he worked all his life for

black majority rule. He was incredibly hopeful about the new South Africa that would

follow the end of apartheid, but he died in 1988, aged 85.I was so sorry he did not witness

the euphoria and love at the time of the election in 1994. But I am glad he is not alive now.

He would have been so distressed to see what has happened to his beloved country.

127

I love this country with a passion, but I cannot live here any more. I can no longer live slung

about with panic buttons and gear locks. I am tired of driving with my car windows closed

and the doors locked, tired of being afraid of stopping at red lights. I am tired of being

constantly on the alert, having that sudden frisson of fear at the sight of a shadow by the

gate, of a group of youths approaching - although nine times out of 10 they are innocent of

harmful intent. Such is the suspicion that dogs us all.

Among my friends and the friends of my friends, I know of nine people who have been

murdered in the past four years. An old friend, an elderly lady, was raped and murdered by

someone who broke into her home for no reason at all; another was shot at a garage.

We have a saying, "Don't fire the gardener", because of the belief that it is so often an inside

job - the gardener who comes back and does you in.

All this may sound like paranoia, but it is not without reason. I have been hijacked, mugged

and terrorised. A few years ago my car was taken from me at gunpoint. I was forced into the

passenger seat. I sat there frozen. But just as one man jumped into the back and the other

fumbled with the starter I opened the door and ran away. To this day I do not know how I

did this. But I got away, still clutching my handbag.

On May 1 this year I was mugged in my home at three in the afternoon. I used to live in a

community of big houses with big grounds in the countryside. It's still beautiful and green,

but the big houses have been knocked down and people have moved into fenced complexes

like the one in which I now live. Mine is in the suburbs of Durban, but they're springing up

everywhere.

That afternoon I came home and omitted to close the security door. I went upstairs to lie

down. After a while I thought I'd heard a noise, perhaps a bird or something. Without a

qualm I got up and went to the landing; outside was a man. I screamed and two other men

appeared. I was seized by the throat and almost throttled; I could feel myself losing

consciousness. My mouth was bound with Sellotape and I was threatened with my own

knife (Girl Guide issue from long ago) and told: "If you make a sound, you die." My hands

were tied tightly behind my back and I was thrown into the guest room and the door was

shut. They took all the electronic equipment they could find, except the computer. They also,

of course, took the car.

A few weeks later my new car was locked up in my fenced carport when I was woken by its

alarm in the early hours of the morning. The thieves had removed the radio, having cut

through the padlocks in order to bypass the electric control on the gates.

The last straw came a few weeks ago, shortly before my 71st birthday. I returned home in

the middle of the afternoon and walked into my sitting room. Outside the window two men

were breaking in. I retreated to the hall and pressed the panic alarm. This time I had shut the

128

front door on entering. By now I had become more cautious. Yet one of the men ran around

the house, jumped over the fence and tried to batter down the front door. Meanwhile, his

accomplice was breaking my sitting- room window with a hammer. This took place while

the sirens were shrieking, which was the frightening part. They kept coming, in broad

daylight, while the alarm was going. They knew that there had to be a time lag of a few

minutes before help arrived - enough time to dash off with the television and video

recorder. In fact, the front-door assailant was caught and taken off to the cells.

Recently I telephoned to ask the magistrate when I would be called as a witness. She told me

she had let him off for lack of evidence. She said that banging on my door was not an

offence, and how could I prove that his intent was hostile?

I have been careless in the past - razor wire and electric gates give one a feeling of security.

Or at least, they did. But I am careless no longer. No fence - be it electric or not - no wall, no

razor wire is really a deterrent to the determined intruder. Now my alarm is on all the time

and my panic button hung round my neck. While some people say I have been unlucky,

others say: "You are lucky not to have been raped or murdered." What kind of a society is

this where one is considered "lucky" not to have been raped or murdered - yet?

A character in Cry, The Beloved Country says: "I have one great fear in my heart, that one

day when they are turned to loving they will find we are turned to hating." And so it has

come to pass. There is now more racial tension in this country than I have ever known.

But it is not just about black-on-white crime. It is about general lawlessness. Black people

suffer more than the whites. They do not have access to private security firms, and there are

no police stations near them in the townships and rural areas. They are the victims of most

of the hijackings, rapes and murders. They cannot run away like the whites, who are

streaming out of this country in their thousands.

President Mandela has referred to us who leave as "cowards" and says the country can do

without us. So be it. But it takes a great deal of courage to uproot and start again. We are

leaving because crime is rampaging through the land. The evils that beset this country now

are blamed on the legacy of apartheid. One of the worst legacies of that time is that of the

Bantu Education Act, which deliberately gave black people an inferior education.

The situation is exacerbated by the fact that criminals know that their chances of being

caught are negligible; and if they are caught they will be free almost at once. So what is the

answer? The government needs to get its priorities right. We need a powerful, well-trained

and well-equipped police force.

Recently there was a robbery at a shopping centre in the afternoon. A call to the police

station elicited the reply: "We have no transport." "Just walk then," said the caller; the police

129

station is about a two-minute sprint from the shop in question. "We have no transport,"

came the reply again. Nobody arrived.

There is a quote from my husband's book: "Cry, the beloved country, for the unborn child

that is the inheritor of our fear. Let him not love the earth too deeply. Let him not laugh too

gladly when the water runs through his fingers, nor stand too silent when the setting sun

makes red the veld with fire. Let him not be too moved when the birds of his land are

singing, nor give too much of his heart to a mountain or a valley. For fear will rob him of all

if he gives too much."

What has changed in half a century? A lot of people who were convinced that everything

would be all right are disillusioned, though they don't want to admit it.

The government has many excellent schemes for improving the lot of the black man, who

has been disadvantaged for so long. A great deal of money is spent in this direction.

However, nothing can succeed while people live in such fear. Last week, about 10km from

my home, an old couple were taken out and murdered in the garden. The wife had only one

leg and was in a wheelchair. Yet they were stabbed and strangled - for very little money.

They were the second old couple to be killed last week. It goes on and on, all the time; we

have become a killing society.

As I prepare to return to England, a young man asked me the other day, in all innocence, if

things were more peaceful there. "You see," he said, "I know of no other way of life than this.

I cannot imagine anything different." What a tragic statement on the beloved country today.

"Because the white man has power, we too want power," says Msimangu. "But when a black

man gets power, when he gets money, he is a great man if he is not corrupted. I have seen it

often. He seeks power and money to put right what is wrong, and when he gets them, why,

he enjoys the power and the money. Now he can gratify his lusts, now he can arrange ways

to get white man's liquor. I see only one hope for our country, and that is when white men

and black men, desiring neither power nor money, but desiring only the good of their

country, come together to work for it.

I have one great fear in my heart, that one day when they are turned to loving, they will find

we are turned to hating.

Anne Paton

• London Sunday Times: Although this is “old news” and is confirmed; we are

filing this for the record. Alan Paton was a member of the Liberal Party in

South Africa. He gave evidence in mitigation at the Rivonia Trail. His Security

Branch file reference was S1/1881 - HBH

130

12.22 The 13 best sayings of Riah Phiyega (so far) [New Commissioner of

Police]

Gareth van Onselen - 19 June 2012. Gareth van Onselen says our new police chief has

a unique way with words.

The new South African police commissioner, Mangwashi Phiyega, has a unique way

with words. Her language is infused with mangled metaphors, empty jargon,

flowery clichés, African idioms as well as, well, just plain nonsense. It all makes for

very entertaining reading.

Is she South Africa's answer to George W. Bush? The police's own Pieter de Villiers?

Time will tell.

In the meanwhile, it all seems too good simply to let quietly slip into the ether and so

I present to you: Phiyega's gallery of gobbledegook - a running archive of all her best

sayings.

I will put a permanent link to it under the ‘Key Pieces' section of Inside Politics and

keep it regularly updated; feel free to drop in every now and then and see what new

piece of wisdom she has proffered.

If you'd like to contribute, if you've heard her say something you think qualifies (and

which can be verified), send it through, I'll add it to the list.

Phiyega's gallery of gobbledegook:

1. "I've never been a police [officer], but I want to say that you don't need to be a

drunkard to own a bottle store."

2. "If you don't hunt in a pack you can't even put down a limping bull."

3. "So, let me reiterate, once more, that corruption is a national priority, and so it is to

us, as SAPS."

4. "...if you think government can do it on its own you are really swimming in a

fool’s paradise..."

5. "What the Southern African Trust and the other stakeholders are doing is to create

a platform and to plant a seed that advocates for that collaborative engagement."

6. "Now that I'm here, they will show me the real files and maybe when you talk to

me 12 months down the line, I will be able to say I did see the real files and what we

were seeing wasn't the real thing."

131

7. "No doctor can doctor herself."

8. "It's a process... it's a journey [that will] allow us to take some Red Bull [energy

drink] so we can go on with the process."

9. "If you wear a copper bangle on your wrist, you can twist your hand how many

times, you will never get the jingle, but if you put more of those copper bangles on

your wrist, and you swivel, you will hear the best melody you can ever get."

[Explaining an African idiom]

10. "And what it means is that a woman, whose got a baby, or whether it's a Lion or

an Elephant, got closer to its infant, its baby, that woman will take a knife and hold it

on the sharp side." [Explaining an African idiom]

11. "I am reminded, at this juncture, of what Eleanor Roosevelt said, to say a woman

is like a tea bag and when you hold a tea bag, you can't actually talk about the

strength of the tea bag, until, you put that tea bag in boiling water, then you can see

the strength of a tea bag... what the world is giving us today is actually providing us

with hot water and indeed we would like to jump in, as tea bags, to just show how

strong we are."

12. "My message to my fellow women and men in blue is that there is something

before us and what I see, I see a piano. I will tell them that, colleagues, what we have

before us is a piano. It’s got various black and white keys. If we play it... if you play

the piano, it’s got beautiful melody. It our diversity, in our difference, let us

appreciate what we have - a piano - and lets get our customers, the citizens of this

country, to play it and to get the melody that they appreciate, that suits their ears,

that would be our concern. That's the message I have today."

13. "I am taking the potjiekos that you have made, I have put the carrots aside now,

I'm going to the potato." [In refusing to answer the question, ‘Are you an ANC

cadre?']

This article first appeared on Inside Politics.

http://www.politicsweb.co.za/politicsweb/view/politicsweb/en/page72308?oid=30678

1&sn=Marketingweb+detail&pid=74709

132

13. WE REMEMBER / ONS ONTHOU

13.1 Stilte in die Hof – Lentulus

Saailand, M'Lord?

'n Landdros kollega sit op 'n plattelandse dorp voor in 'n aanranding met die opset

om ernstig te beseer saak. Die beskuldigde is 'n polisiesersant en die klaagster 'n

vroue konstabel. Die tweetjies was betrokke in 'n vuurwarm verhouding wat helaas

op die rotse beland het. Klaagster had 'n wit lewer en het haar bates en gawes vrylik

onder die dienaars van die gereg uitgedeel. Onse sersant was heel verstaanbaar nie

van die mededeelsame tipe nie en het erg aanstoot geneem.

Die publieke galery het soos 'n bid-parade vertoon: Manne in blou met hul

hoofdeksels vroom op die skoot. Groot belangstelling.

'n Weerwraak plan het stadig maar seker in die polisiekantien in die sersant se kop

vorm gekry. Waarskynlik aangehelp met stewige dosisse polisie-koffie (Brannas en

coke).

Klaagster het in die ongetroude vroue kwartiere gewoon. Daar was tien kamers per

vloer met een gemeenskaplike ablusie geriewe. Elke kamer het egter 'n wasbak

gehad. Meeste dames het 'n outydse koos onder die bed gehad ten einde

middernagtelike besoeke aan die badkamers te vermy. Tot hul skande is die kose

soggens sommer in die wasbak geledig.

Gewapen met 'n strokie natrium-sitraat en 'n loper sleutel het onse sersant

wederregtelik toegang tot klaagster se kamer verkry wyl sy aan diens was. Die

natrium is in die koos geplant, en sersant is met 'n lied in sy hart vort. Wraak is

soet...

Natrium het 'n interessante chemiese kenmerk: Dit ontvlam as dit nat word!

In die middernagtelike ure is die dames op die vloer wakker geskok deur klaagster

se onaardse gille. Blykbaar was die gevolglike bosbrand heel pynlik. Die Manne in

Blou het haar na die insident terstond "Mejuffrou Rooixxxx" gedoop.

133

Kollega vind die sersant skuins voor middag ete skuldig en verdaag die hof tot twee

uur vir vonnis. Met sy terugkeer merk hy dadelik dat die publieke galery nie meer

so stil en vroom daaruit sien nie. Die landdros kantoor was neffens die dorp se

enigste hotel en die polisie toeskouers het die middag ete benut deur op te top met

polisie-koffie.

Kollega het skaars gaan sit, toe 'n adjudant-offisier in die galery opstaan en effens

onvas op sy voete die volgende versoek rig: "Agbare Voorshitter, as u hom straf,

straf hom vir ons almal. Hy het verdomp die hele dorp se saailand afgebrand!"

13.2 Face Book: Suid-Afrikaanse Polisie – Afgetrede Lede

13.3 Institusionele Geheue in die Polisie - HBH

Help asb met die onderwerp Institusionele Geheue in die Polisie.

Dit gaan nie oor rang nie, maar oor jou ERVARING in die verlede. 'n Bejaarde dame

spandeer drie dae in 'n kar se kattebak. Sy woon langs die polisiestasie - almal soek

na haar .... In die 1960's sou ons bv in Durban gesê het: "Beheer kan Manie Odendaal

en sy hond asb hier 'n draai kom gooi ...."

Dit vat nie 'n kernwetenskaplike om 'n polisieman te wees nie.

Voorbeeld ek het vir jare aanklagtekantoor gewerk en daarna 20 jaar in veiligheid

deurgebring. Ek word DK, ek lees intussen eers al die SO's ens deur. Besoek op my

eerste Sondagoggend 'n stil polisiestasie en ontmoet die AK-sersant. Ons gesels en

ek vertel hom ek het jare gelede die werk gedoen het, maar is verroes. Ons werk

134

deur al die registers en ek vra vrae - hy gee my 'n lesing. Ek kan sien hy is trots op sy

werk!

Ewe eens het ek al bv by die bandietwag iets geleer - wat ek van u wil weet: Wat het

van die Polisie se Institusionele Geheue geword?

Op Veiligheidshoofkantoor, op afdelings, streke, distrikte het ons ou en

deurwinterde manne gehad. Op hoofkantoor was Oom Fred van Niekerk - hy was in

'n mate die V-Tak se moderator - as daar iets gebeur het, kon hy uit sy ervaring iets

noem wat dadelik die ondersoek 'n hupstoot gegee het. Niemand was eintlik

verstom of platgeslaan nie, Oom Fred het al so iets beleef ...

Deel asb u ervarings met ons.

13.3.1 Verlies van institusionele geheue in die SAPD – deur Fanie Bouwer

Hierdie onderwerp kom kort-kort te sprake in kommentare hier en daar en oral.

Dit is dalk nodig dat ek ’n dieper kykie daarna te gee, asook die gevolge daarvan.

Daar was ’n tyd in SA in die verlede wat ’n mens redelik veilig gevoel het. Iemand

het dit só gestel: “Toe mens ook nog heerlik tot vroegoggend kon rondstap sonder

bedelaars, hoere, swendelaars, moordenaars en verkragters wat vir jou loer!”

Dít gesê, moet mens dan na die oorsake van die huidige stand van sake soek. Vir my

lê dit inderdaad by die verlies aan institusionele geheue in die SAPD.

Wat bedoel ek by ‘die verlies aan institusionele geheue’? Dit is die totale gebrek aan

kennis van dit wat goed was in die verlede. Oom Paul Kruger het destyds, vry

vertaal, mos iets gesê soos: “Neem uit die verlede wat goed is en bou die toekoms

daarop”.

In SA, egter, met die nuwe regime ná 1994, het hulle in hulle naïewe ‘wysheid’

hierdie eenvoudige, sinvolle raad op ’n domastrante wyse uit die pad weg geveeg.

Hulle het doodeenvoudig die sieklike houding ingeneem dat net niks vóór 1994

goed en reg was, of kon wees nie.

Die resultaat is nou daar vir almal te sien en te beleef.

Wat was goed en reg in die verlede? Dit is daardie dinge wat ons geken het, nl.

professionalisme; hoë standaarde; trots; gesindheid; goed opgeleide polisiemanne en

offisiere; selfstudie en dies meer en nog wat, asook al die ervaring in die wêreld om

misdaad te bekamp en te ondersoek. Dit was wêreldwyd erken.

135

Dít was ‘n werkskultuur, as ek so só mag noem, wat lank vóór ons tyd deur ons

voorgangers (leiers) vir ons daar gestel was en so met die tyd aan ons oorgedra en

gehandhaaf is.

Daar is tans geen begrip hoegenaamd van dit wat onder almal se oë aan die gebeur

is nie. Daarmee alles dan word net die kriminele bemagtig.

En laasgenoemde wéét dit.

Ek wil nou so ’n paar treë terug gee.

Toe die ANC hom voor 1994 voorberei het vir die oorname van die regering, was

gemeenskapspolisiëring sy antwoord op misdaad in al sy fasette.

Die propageerders van gemeenskapspolisiëring was onder die (valse) indruk dat dié

beleid en die instelling van gemeenskapspolisiëringforums as ’t ware die towerstaf

sou wees, wat onmiddellik tot gevolg sou hê dat die polisie en die gemeenskap só

hartlik sou saamwerk dat misdaad vinnig ’n nekslag toegedien sou word.

Elke ANC-aktivis en pseudo-akademikus wat belang gestel het in polisie-

aangeleenthede, het mos hierdie stelsel veral daar Engeland, van alle plekke, gaan

navors.

Hulle wou mos dinge anders doen, want die sg. wit ‘apartheidspolisiemanne’ het

mos niks van misdaadvoorkoming en ondersoek geweet nie! Nee alles moes

‘getransformeer’ word. Hierdie magiese woord in hulle woordeskat sou alles in SA

oplos - ook wat die polisie betref.

Die impak van gemeenskapspolisiëring en dié forums op misdaad was egter ’n

wrede ontnugtering. Misdaad het sedertdien eenvoudig jaar ná jaar onverpoosd tot

ongekende vlakke voortgewoed. Engeland se strategieë werk toe nie uit hier in

Afrika nie.

Kom ons kyk na nog dinge; dinge wat die verlede se kennis en ervaring – die

institusionele geheue – selfs op die hoogste vlak van die SAPD totaal vernietig het.

Daardie veroordeelde misdadiger, Jacki Selebi, word ná kommissaris George Fivaz

as nasionale polisiekommissaris aangestel. Met tipiese arrogansie en totale gebrek

aan enige kennis van iets wat na misdaad ruik, bestuur hy die polisie, figuurlik

gesproke, die grond in – tot hyself toe in die tronk beland. En die vorige

staatspresident, Thabo Mbeki, reken in ’n stadium so waaragtig dat dié man goeie

werk gedoen het!

136

Selebi se opvolger, Bheki Cele, met dieselfde totale gebrek aan kennis van praktiese

polisiewerk in enige vorm, volg Selebi op, net om ook later self oneervolle ontslag te

kry, met ’n bietjie geluk om ook nie in die tronk te beland nie. Dalk praat ek te vroeg.

Omdat veral Selebi nie ‘n idee gehad van die dit wat goed en reg was in die verlede

nie, is die meeste spesiale eenhede soos Moord en Roof, SANAB en andere in sy tyd

ontbind. Die personeel moes meesal dan na stasies uitgeplaas word, omdat hulle

pseudo-adviseurs dit mos só aanbeveel het “in order to empower the local police

commissioner”. Hierdie naïewe gedagtegang was om van te stik.

Regstellende aksie binne die SAPD, lyk my, het intussen ontaard in niks minder as

blote opsetlike diskriminasie teen wit lede en offisiere nie. Al hoe meer word swart,

onkundige offisiere in bevelsposisies geplaas ná verdagte, meteoriese bevorderings.

Die kundige wit offisiere wat die paadjie van heel onder gestap het, met al die

kennis van bestuur; misdaadvoorkoming en ondersoek, word bloot geïgnoreer en

eenkant toe in minderwaardige posisies uitgerangeer. Daar is ’n verstommende

onwilligheid om hulle kennis en ervaring te erken in hierdie erge stryd teen

misdaad.

Al hierdie dinge het dan sekere gevolge wat misdaad betref.

Die gemeenskappe is intussen ook alreeds besig om hulle geloof in die polisie te

verloor.

Sommige studies in Suid-Afrika het byvoorbeeld uitgewys dat ‘n groot aantal

misdade, en in sommige gevalle selfs die meerderheid van die misdade wat wel

plaasvind, nie by die polisie aangemeld word nie. Daar is heelwat redes hiervoor,

waarvan een van die belangrikstes moontlik is dat die slagoffer nie ‘n redelike

verwagting het dat die polisie in elk geval die oortreder sal opspoor nie.

Die misdaad in SA begin egter hand uitruk en die SAPD begin nou desperaat raak

met die misdaadsyfers. Hulle verstaan selfs nie meer dat goeie ondersoek en

arrestasies misdaad ’n knou kan gee nie.

Hulle sal ook die misdaadinsident as ‘n minder ernstige misdaad registreer,

byvoorbeeld ‘n roof as ‘n diefstalklagte, en sou die verdagte dalk later gearresteer

word kan hulle slegs die klagte op die saakdossier terug verander ‘of reg maak’ deur

die klagte te wysig na roof. Sodoende kan ‘n polisiestasie ‘baie suksesvol lyk’ in

hulle vermoë om veral ernstige misdade te ‘verminder’ in hulle stasiegebiede.

Dít is bedrog. Ons glo nie meer die statistieke nie, al sê die minister ook wat. Die

gemeenskap soek eerlike, harde werk van die polisie.

137

Die min of geen begrip hoegenaamd vanuit die hogere geledere van die ANC en die

polisie hiërargie van dit wat aan die gebeur is nie, maak my erg bekommerd. Die

dag gaan kom dat ons sal moet gaan stilstaan en fokus op die regering se

regeervermoëns, en spesifiek dan die (on)effektiwiteit van die polisiediens.

Die totale verlies van die professionele institusionele geheue binne die SAPD, met

die gepaardgaande negatiewe gevolge, is besig om die burgers van SA erg te

benadeel en onveilig te laat voel. Vandag is meeste van ons huise met palissade

heinings afgesluit (selfgevangenisskap en selfverdediging) van dit wat ons

veiligheid bedreig.

Ek sluit af: Dié ontmagtiging raak ons almal, en die vrees vir misdaad en geweld

affekteer elke aspek van mense se lewens.

13.3.2 Herstel van die “Institusionele Geheue” van die SA Polisie – Pottie

Potgieter

Hennie, soos ek al by geleentheid opgemerk het, was ek in 1988 terwyl ek

stasiebevelvoerder op Hartebeespoortdam was, deur brig Stemmet (later generaal)

die afdelingskommissaris, Noord-Transvaal, ingeroep en opdrag gegee dat ek by die

kopkrimpers moet rapporteer vir psigometriese toetse om te bepaal of ek geskik is

om as opleidingsbeampte opgelei te word. Na afloop van die toetse en suksesvolle

keuring het ek toe opdrag gekry om ‘n opleidingsbeampte kursus te deurloop. Daar

was een offisier uit elke afdeling vir hierdie doel gekies en gestuur vir opleiding.

Ons taak sou wees om indiensopleiding aan te bied aan bestaande sersante en later

adjudant-offisiere oor wat hulle taak, as onder-offisiere nou eindelik was. Terwyl

ons klomp onder opleiding was, het die gesprek tussen ons gegaan na die oorsaak

van of rede vir die tipe van opleiding. Dit was dan nie in ons tyd as onder-offisiere

nodig vir sodanige opleiding nodig nie, wat het dan nou verander dat dit dan nou

nodig was?

Na vele geselsies in die verband het die volgende baie duidelik geword.

Die “Institusionele Geheue” soos jy en ander bydraers daarna verwys was na regte

die oordra van kennis deur die senior na die junior. So het die bekwame

aanklagkantoor sersant, en hy was gewoonlik ‘n sersant, sy kennis en ondervinding

op ‘n dag tot dag basis aan sy junior oorgedra en hulle dus “OPGELEI” om hulle

werk na behore te doen. Hy het byvoorbeeld nie goedsmoeds ‘n dossier registreer

nie, maar die totale dossier eers “nagesien” om te verseker dat dit volledig was en

dat “AL” die elemente van die misdaad wel in die verklarings vervat was.

138

Indien die dossier onvolledig was en ‘n misdaad nie deur die eerste aangifte van

misdaad (EAvM) uitgemaak was nie, het hy net botweg geweier om die saak te

registreer. Hy het dan ook ‘n voorvalle boek inskrywing tot die effek gemaak en

vermeld wat die opdragte was wat hy aan jou gegee het om die saak te remedieer.

Die dossier kon dus nie net verdwyn nie maar moes later met kruisverwysing, na

regstelling (wat normaalweg in jou eie tyd met die staatsfiets gedoen moes word)

registreer met verwysing terug na die oorspronklike inskrywing waar die klagte

geweier was.

Dus was die jong man deur die ouer lid “OPGELEI” en het hy ook daardie

“Institusionele Geheue” opgebou wat hy weer op sy beurt aan die volgende geslag

oorgedra het.

Hulle het dan ook eksamen geskryf en was hulle “Institusionele Geheue” deur

hierdie eksamen getoets.

Maar dinge het verander, ek kan ongelukkig nie meer die presiese datum onthou

nie, maar dit was iewers in die laat sewentigs of vroeë tagtigs, was besluit om die

interne eksamen met ‘n diploma te vervang. Soos ek destyds verstaan het, was dit

om vir die lede ‘n beter salaris bedeling te kon bewerk stellig. Ongelukkig was daar

nie daarmee rekening gehou die sodanige studies baie meer tyd van die lid vereis

het as die studies wat hy vroeër jare vir die interne eksamen sou moes doen nie.

Veral die plattelandse lid en lede van klein stasies was geweldig deur hier die besluit

benadeel. Hulle het net nie, soos lede van groot stasies en lede wat gewone kantoor

dienste verrig het, die tyd gehad om te studeer, take in te dien en dies meer nie.

Toe begin die polisie ‘n nypende tekort aan sersante en adjudant-offisiere te

ondervind. Die oplossing, gee vir die mense vry bevordering na die volgende onder

-offisiers rang na ‘n sekere aantal jare in ‘n betrokke rang, met die voorwaarde dat

hy ‘n skoon rekord het en ‘n goeie aanslag van sy bevelvoerder ontvang.

Die lid se “Institusionele Geheue” was nie noodwendig getoets nie en was en kon

die kennis maatstaf nie werklik op die lede toegepas word nie.

Die gevolg hiervan was dat ons ‘n groter en groter getal sersante en adjudant-

offisiere begin opbou het wat nie werklik daartoe in staat was om hulle pligte na

behore te voltooi nie en nie aan die jonger lid raad en bystand EN INDIENS

OPLEIDING kon verskaf nie en daarom moes hierdie nuwe eenheid binne die

polisie gevestig word.

139

Die gedesentraliseerde opleiding eenhede was later gevra om op ‘n gereelde basis

met die Tegnikon SA te skakel en was ons ook almal by die een of ander vak komitee

geplaas om raad en leiding te verskaf oor welke vak inhoud werklik van belang was.

Dit is ongelukkig so dat dit net nie moontlik is om die teorie en die praktiese

toepassing van daardie teorie altyd met mekaar te vereenselwig nie. Op die ou

sisteem wat gevolg was, kon die ou lid die jong lid wys hoe ‘n taak in die praktyk

uitgevoer moet word en hom dan help om die teorie en praktyk te versoen.

Tydens kursusse wat ek as opleidingsbeampte aangebied het, het ek baie met lede te

doen gekry wat nie kon verstaan waar hy nou op hierdie kursus moes kom nie want

hy is dan nou al soveel jaar in die betrokke rang. Ek het toe ‘n multikeuse vraestel

opgestel vir beide die kursusse. Elke vraestel het 100 vrae gehad. Die vrae was oor

take wat elke sersant of adjudant-offisier moes uitvoer of minstens die antwoorde op

moes ken. Na die opening van enige van die kursusse het ek dan die vraestel

uitgedeel en vir die lede gemeld dat enige lid wat minstens 85% vir die vraestel kry,

onmiddellik van die kursus verskoon sou word en ‘n sertifikaat sou ontvang dat hy

die kursus suksesvol voltooi het. Geen lid het dit ooit vermag nie en het hulle

gesindheid na afloop van die kursus totaal verander. Hulle was dan ook versoek om

hierdie kennis nie net op die stasie te gaan toepas nie, maar om dit ook aan die lede

onder hulle beheer oor te dra soos en wanneer benodig. Nodeloos om te sê dat baie

stasiebevelvoerders wat oorspronklik baie negatief oor die kursusse was en die

opinie gehuldig het dat dit net ‘n mors van tyd was en hom kort gelaat het aan

mannekrag, ons later gekontak het en gevra het wanneer die volgende kursus is

want hy het nog sersante of adjudant-offisiere wat hy wil stuur. Dit was ook

opmerklik dat van die lede wat deur hulle bevelvoerders gestuur was, lede was wat

hulle eerste of tweede jaar diploma reeds voltooi het maar nie die teorie en die

praktyk met mekaar kon vereenselwig het nie.

Ek het in my loopbaan ‘n hele aantal kollegas gehad wat wonderlike Teoretici was,

maar wat ongelukkig nooit die brug na Praktisyn kon oor steek nie.

Daar is seker baie van my kollegas wat nie met my sal ooreenstem nie, maar ek is

absoluut daarvan oortuig dat ‘n mens nie teoreties die “Institusionele Geheue” kan

skep of reg stel nie, maar dat hierdie “Institusionele Geheue” slegs prakties en deur

die praktiese verwerwing en oordrag van kennis, herstel kan word.

• Baie dankie vir u insette. Dit laat my dink aan Durban se dae in die veiligheidstak.

Daar het ons hele personeel soggends saam koffie gedrink van die kolonel tot die

konstabel. Hier is soggens vinnig ‘n konferensie gehou en inligting en kwelvrae

140

voorgelê en bespreek. Nadat RI oorgeplaas is na die Buro vir Staatsveiligheid het die

veiligheidstak ‘n nuwe koverte insamelingstak gehad bekend as “Seksie 4”. Een

oggend toe dit Seksie 4 se kans is om te praat vertel hulle dat hulle nou uitgevind het

dat die ANC mekaar op ‘n besonderse wyse groet. Nadat Seksie 4 verdere inligting

gegee het, het Oom Tewie Wessels gelag en gesê die ANC gebruik daardie term

reeds van 1912!

• Die punt is, ek stem ook saam met Pottie al het jy ‘n doktorsgraad in

staatswetenskappe moet jy nog baie van die praktyk leer. Die tendeel is ook egter

waar: ‘n Offisier met ‘n doktorsgraad wat reg benut word, het as stafoffisier groot

waarde vir die kommissaris! [Genl Lothar Neethling is ‘n goeie voorbeeld.]

• Ek het ‘n sersant met ‘n MA-graad gehad wat ‘n kenner op kommunisme was. Die

SAP wou hom nie ‘n kommissierang aanbied nie. My kontak het reguit vir my gesê:

“Kyk laat hy NI toe gaan, ons beleid maak nie voorsienning vir hierdie tipe mense

nie.” Ons het diè man verloor! Tog is daar later kundiges deur die polisie aangestel.

13.4 Ou vriende van Radio Tegnies – Tubby Myburg

Tubby Muburg het hierdie ou foto ingestuur wat lank gelede geneem is:

Kol Japie Jacobs links voor en kol Jules Smuts langs hom en regs voor kol Les Clark.

Almal van Radio Tegniese Afdeling.

141

• Dankie Tubby Myburg

14. NATIONAL SECURITY HISTORY / NASIONALE

VEILIGHEIDSGESKIEDENIS

14.1 Website: The South African Police Force

http://www.thesouthafricanpolice.com/site/

142

14.2 Ek wens ek kon vloek om u aandag te kry! – Hennie Heymans

My vader was my rolmodel – hy was ‘n polisieman en ek het hom bewonder. As kind was

hy vir my groot en sterk. Hy was vir niks bang nie! Ek het, as kind, baie veilig gevoel. Hy het

die wet en die reg geken. Hy het nie gedrink nie en nie gevloek nie. Maar hy was ‘n mens en

hy kon lekker stories vertel van dinge wat hy in die polisie ervaar het. Hy was deur die

tweede wêreldoorlog in Suid-Afrika, hy was twee maal deur Cato Manor – deur die

Pondolandse onluste.

“Ons is van die Koekemoere van die Boere-oorlog”, het hy altyd gesê. Ja, hy was tough!

Ek dink ek het ‘n polisieman geword juis omdat hy so ‘n indruk op my gemaak het. Ons was

baie naby aan mekaar en hy wou nie vir my die lewe in die polisie gun nie. Ek dink hy wou

my ‘n beter lewe gun.

Nietemin ek het by die polisie aangesluit en met trots gedien. Hier in 1966 is ons in Durban

deur die SA Weermag in teen-insurgensie opgelei. Meeste van die peloton is na

Umgulumbashe en was daar op 26 Augustus 1966. [Ek was toe ‘n eerste jaar deeltydse BA-

student aan die universiteit van Natal. Ek dink maj. (later genl.) Frikkie Engels het

voorsiening gemaak sodat ek my eksamens kon skryf. Tot my ewige spyt!]

Deur die jare het ek my land en polisie getrou gedien diep bewus van die roeping wat ek

vervul en moet vervul. Later is ek na die veiligheidstak. Ons afdelingsbevelvoerder was luit-

kol FMA Steenkamp – hy was ‘n fyn kêrel, diep gelowig, baie intelligent en ‘n sensitiewe

mens – ‘n regte jintelman! Hy het baie gesê hy slaap nie in die nag nie! Ek het gedink hy

oordryf.

Ons het geveg in die lokasies, op die kampusse, rondom die kerke, op die grense en in

vreemde lande. Ek het geluister hoe Robert Kennedy (JFK van die VSA se broer) die vure

van verset in Suid-Afrika aanblaas! Ek was skakeloffisier met Mosambiek en het eersterangs

gesien watter skade kommunisme aan daardie land gedoen het! Die land se natuurlike

hulpbronne is geplunder en die mense is gewere gegee i.p.v. kos,.

Op die hoogste forums het ek gesit – as majoor was ek by die SSVR gesekondeer en het op

die GVS gedien. (Ek het 2 keer daar gedien!) Ek het die manne rondom my betrag – hulle

was onder groot druk! Die generaals het egter hul kant gebring! Genl. Hennie de Witt (as

lt.genl.) het daar gesit – altyd kalm en vriendelik; dog diep onder die indruk van die erns

van die saak! Genl. Wandrag weer was kwaai ... opgewerk!

Op die forums waar ek gedien het, is die polisie altyd gevra: “Kêrels maak ‘n plan!”

Onnutsig en om uit te lok het ek altyd gesê: “Die polisie se taak is hof-gerig en so sal ons die

bedreiging bekamp.”

Nogtans het sterk en kragdadige leiding op party vlakke ontbreek!

143

Ek lees wat die Goldstone-kommissie oor my kollegas sê! Ek lees wat adv George Bizos en

die Nobelpryswenner Albert Luthuli oor my kollegas skryf. En Joe Slovo. Woorde soos

“depraved” word gebruik om ons te beskryf.

Op een hoë forum kom die man van NI en lig ons voor: “Indien die ANC die land oorneem

het ons ‘n legitieme regering, deursigtigheid en verantwoordbaarheid – en o ja, dan kan ons

weer internasionaal rugby speel!”

So, rugby het ons pot lensiesop geword?

Die waansinnige optrede van apartheid – bv. onsinnige wetsbepalings van ouds word ten

spyte van die Freedom Charter vandag klakkeloos herhaal. Dis asof die ou wette nou op ons

boemerang?

Die land is in groot moeilikheid, die witmense word verdruk. Die volgende dien as

voorbeelde:

• Optrede teen blanke sakeondernemings by Pelgrimsrus;

• Die petrol industrie moet transformeer word;

• BEE of swart ekonomiese bemagtiging;

• Plaasmoorde en ongebreidelde misdaad;

• ‘n Futlose polisiemag – ons moet op privaat sekuriteit staatmaak;

• Disfunksionele onderwys;

• Swak hospitalisasie en vrot paaie;

• Swak staatsdiens, poskantoor en munisipaliteite; en

• Ontwapening en ontoereikende selfverdediging (noodweer) in die reg.

• Oor die rol van die Afrikaanse Kerke en “Belhar” sê ek niks.

[Ek sien op om bv. poskantoor toe te gaan – dis ‘n foltering agv swak diens!]

Alles is vandag op ras gegrond behalwe misdaad – ek weet nie hoeveel plaasaanvalle of

moorde op witmense vind plaas nie. Ek ken niemand wat nie ‘n slagoffer van misdaad is of

was nie!

Is Suid-Afrika nog ‘n veilige land vir die witman?

Ek verdiep my in die geskiedenis en een ding is seker – die geskiedenis herhaal homself! So

is die witman alle talle kere onder druk gebring en dit het op gevegte uitgeloop – wat dink

u, terugskouend, wat het gebeur tussen 1966 en 1994?

Watter rol speel God, die Allerhoogste, in hierdie hele kwessie?

Waar is God, ons mense word vermoor! God sê die dood van ‘n enkeling is by hom geen

geringe saak nie!

144

Waarvoor het u en ek ons lewe op die spreekwoordelike volksaltaar geplaas? Ons het in

Angola en oral geveg; om wat te keer? Dis dan hier tussen ons, of droom ek?

“Ons het die verandering uit ‘n posisie van Mag bestuur!” vertel ‘n veiligheidsman. Ons het

“probeer saamwerk” - ander het openlik met die ANC geflikflooi – dit is op rekord!

Waar het dit ons gebring?

Baie het geglo: “Kom ons werk saam en bou die land! Dis tog ons land ook?” (Die

ANC/SAKP/COSATU het hul eie agenda, of so dink hulle. Die poppemeester is steeds die

kommunis – ek vermoed dat die Chinees ‘n groter rol speel agter die skerms in Afrika. )

ONS HET LUSTIG ONS EIE ONDERGANG BEWEKKSTELLIG.

‘n Paar AWB’s het egter ewe misplaas ongelukkig in die proses gesneuwel ... Dit was vir ons

‘n les! Honderde polisie, veral swart polisie, het gesterf slegs omdat hulle wapens gehad het

...

Wat nou?

Wat gaan gebeur?

Intussen vind die aanvalle – lees klein-oorlog – elke dag plaas.

Ek weet nie watter rol die Broederbond, die Vrymesselaars, Naspers, Handel, Nywerheid en

Geldmag, die Nasionale Party en Intelligensie in hierdie klaaglike toedrag van sake gespeel

het nie!?

Gaan dinge wat bv in 1652, 1838, 1872, 1906, 1912, 1949, 1961, 1966 en verder begin het,

skielik stop omdat ons in 1994 geskik het? Nee die kommunis se trek gaan voort! Die

aanslag op ons gaan steeds voort - ek sien geen lig in die tonnel nie! Ons het ‘n gebrek aan

leierskap op alle vlakke!

Wat dink u?

14.3 Stoffel se Repliek

Met Stoffel se toestemming en u, die leser se vergunning, wil ek eers sy naam

weerhou. Stoffel is ‘n kundige oor rewolusie. Miskien gaan ons vir Stoffel kry om

meermale met ons te praat?

Ek het groot empatie met die radeloosheid wat straal uit die geskrif “Ek wens ek kon

vloek om u aandag te kry!”

Laat ek net eers my eie “struggle credentials” op die tafel sit. As student en as jong

man was ek ‘n vurige voorstander van afsonderlike ontwikkeling – en ek het baie

tyd daaraan bestee om dit te propageer – op allerlei vlakke. In die middel sewentigs

145

het ek baie werk vir die veiligheidstak van die Polisie gedoen – om te adviseer en om

in die hof as deskundige getuie op te tree. Ek het ‘n doktorale proefskrif geskryf oor

die rewolusionêre aanslag teen Suid-Afrika.

En tog, die aand van 1 Februarie 1990 het ek in Tuynhuys gesit en gehelp om die

grafskrif van afsonderlike ontwikkeling te skryf.

Die redes vir hierdie ommeswaai loop baie diep en kan nie nou hier enigsins

volledig uiteengesit word nie. Genoeg om net te sê dat die beleid van afsonderlike

ontwikkeling, om ‘n verskeidenheid van redes, nie die vrugte opgelewer het wat ons

aanvanklik verwag het nie. Ons was by ‘n doodloopstraat.

Natuurlik is daar baie dinge in die huidige Suid-Afrika wat ons graag anders sou

wou hê: Dinge wat ‘n mens moedeloos maak, wat jou soms woedend maak. Daar is

geen stelling in die dokument waarmee ek ernstig wil verskil nie.

Behalwe om miskien ‘n bietjie ‘n ander perspektief by te bring.

Afrikaners as volk het ontstaan uit stryd. Daar was kort tye in ons geskiedenis

waartydens ons gedink het ons het nou daarin geslaag om van die gevaar te

ontsnap. Soos byvoorbeeld miskien tussen 1960 en 1975. Maar die onweerswolke

was altyd daar, al wou ons hulle miskien soms nie raaksien nie.

Natuurlik lyk die huidige probleme groter as enige vorige probleme – veral omdat

ons reeds weet dat ons die vorige probleme oorleef het en ons nog nie weet wat die

uitslag van ons huidige probleme gaan wees nie.

Maar wie kan ontken dat die neerlaag teen die Britte in 1902 of die armblanke

vraagstuk van die dertigerjare groot krisisse in ons volkslewe was? Wat die mense

van daardie tyd oneindig terneergedruk gelaat het? Onthou iemand nog hoe dat

universiteitsdosente in 1976 met vuurwapens kampus toe gekom het as gevolg van

die onsekerheid van daardie dae?

In die dokument word gevra: “Waar is God, ons mense word vermoor!” Hoe sal

ons weet? Waar was God in 1834 toe ons mense op die Oos-grens vermoor is? Waar

was God in 1902 toe tienduisende vroue en kinders gesterf het? Ensovoorts?

Ons sal nie weet wat Sy plan is nie. Maar ons weet dat ons hier en nou geplaas is

met ‘n doel. Dat God wat ons verby 1834 en 1902, ensovoorts, gelei het, nog steeds

met Sy hand op die stuur sit.

146

Van ons word gevra om een-en-twintigste eeuse oplossings vir een-en-twintigste

eeuse probleme te vind. In 1834 was die oplossing “Trek! En vind ‘n eie land vir ons

mense!” In 1902 was daar weer mense wat gesê het “Trek!” Maar dit was nie meer

die oplossing 1902 nie – diegene wat toe weer getrek het, het prakties in die niet

verdwyn.

In 1902 was die oplossing “volkseenheid” – as alle Afrikaners saamstaan, kan ons

die politieke stryd wen en dan het ons weer ‘n land van ons eie! In 2012 is dit nie

meer die oplossing nie!

Diegene wat sedert 1994 “trek” as die oplossing sien, verdwyn ook maar in die verte.

Diegene wat sedert 1994 streef na ‘n eie volkstaat gaan ook nie vorder nie.

In 2012 moet ons oplossings vir 2012 vind. Dit is nie so maklik nie. Daar is nie ‘n

enkel towerwoord wat ons kan uitspreek nie.

Net so het dit in die 1830’s lank gevat voordat sommige mense die moed kon

bymekaarskraap om die onbekende aan te durf. Net so het dit lank gevat na 1902 –

en baie dink en woel en oortuigingswerk gevra – voordat ‘n nuwe rigting werklik

ingeslaan kon word.

Dít is die uitdaging waarvoor ons staan: Om in die een-en-twintigste eeu ‘n resep

vir die een-en-twintigste eeu te vind. Die ou resepte gaan nie meer werk nie.

Ten slotte net ‘n ander klein perspektief: Vandag vind jong Afrikaners dit moeilik

om werk te kry. Vandag is daar baie Afrikaners wat in plakkerskampe woon (wat

die gedagtes laat teruggaan na die eerste drie dekades van die vorige eeu). Maar:

Navorsing het bewys dat Afrikaners as groep vandag meer welaf is as voor 1994 –

tot die ANC se afgryse. Dít moet ons ook verdiskonteer.

Ons leef voorwaar in gevaarlike tye. Ons is, na ‘n kort onderbreking in die vorige

eeu, dus eintlik weer terug in die posisie waaruit die Afrikaners as volk ontstaan en

opgestaan het. Uit moeilikheid het ons ‘n volk geword. Nou moet ons nie in sak en

as gaan sit, of vir die moeilikheid vlug nie – ons moet dit tromp-op loop.

• Dankie Stoffel! Ons het vandag leierskap nodig! - HBH

14.4 Soweto - 16 Junie 1976 – Phillip Malherbe

2012-07-04

Brig Hennie

147

Hier is die verlangde hoorsê info (my informante, weens hul veiligheidstak verbintenisse,

wil nie betrokke raak nie). U kan ‘n anonieme bron aanhaal wat die weergawe by monde

van kapt Simon Bekker ontvang het, (wat verbonde was aan die aan die Veiligheidstak,

Soweto, laasgenoemde is intussen oorlede).

� Die Soweto onluste is voorafgegaan deur die arrestasie van ongeveer 100

moeilikheidmakers wat aangehou was;

� Die Veiligheidstak Soweto gedurende 1976 as ‘n subtak van Johannesburg

Veiligheidstak (het eers gedurende 1980 ‘n volwaardige tak geword), het oor

inligting via hulle beriggewers beskik dat van die skole beplan het om ‘n optog te

hou in die strate van Soweto op Woensdag 16 Junie 1976, om te betoog teen

Afrikaans as voertaal, leerlinge sou vanaf hulle onderskeie skole begin marsjeer en

bymekaar aansluit;

� Die oggend van die 16de Junie het kapt Simon Bekker met sy bruin leersak (onthou

jy die sak met die twee gespes) en ‘n swart konstabel by Morris Isaakssonskool

aangedoen om die skoolhoof te spreek, volgens kapt Bekker het die skoolhoof erken

dat die skoliere kennis gegee het dat hulle “vreedsaam” gedurende pouse op die

skoolterrein teen Afrikaans as voertaal sou beoog (Tsietsie Mashininie was die

voorbok);

� Die “sneller” van die onluste was die dood van dr Goldstone en twee

(verpleeg)susters, werksaam by Baragwanath hospitaal, het ook ‘n kliniek in Soweto

bedryf, genoemde persone het in ‘n voertuig by Morris Isaacson skool verby gery toe

van die leerlinge die voertuig met klippe bestook het, die voertuig is tot stilstand

gedwing en die drie insittendes met klippe dood gegooi het (volgens oorlewering het

een van die susters voor haar dood nog vir oulaas uitgeroep: “But we are English”,

dr Goldstone se kop is deur ‘n groot klip vergruis;

� Die leerlinge het die strate ingevaar, die Bantoe Administrasiekantore en Munisipale

biersale (vir ontspanning vir die inwoners) met klippe bestook, geplunder en

verwoes deur dit aan die brand te steek;

� Hierna het die “ander ou” oorgeneem – drank het mos nie “brieke nie” – die res is

geskiedenis;

� Die feit van die saak is dat die inligting wat die Veiligheidstak via sy beriggewers

ingewin het, nie daar op gedui het dat die onluste voor afgegaan is deur behoorlike

beplanning nie – geen mens, maar geen een kon die omvang wat sou volg, bepaal

nie;

� – dit was ‘n geval van natuurlike uitvloeisel van gebeure:–

> die onbeplande dood van dr Goldstone en die twee susters;

> opgesweep, groot getalle, bloeddorstig, vol drank - ontwikkel hier nou

magsgevoel wat skrik vir niks;

148

>hier het ons nou al die bestanddele vir ‘n groot “smash” wat net ‘n plek soek om te

gebeur;

>vergelyk dit met ‘n persoon wat ‘n Volksie ry en nou skielik die geleentheid kry om

‘n Ferrari vir ‘n toetsrit te neem! Dink jou in, hoe die bloed in jou are moet voort

bruis!;

� Die onmiddellike gevolg van die onluste was dat die jeug nie meer die gesag van die

grootouers (wat na hulle omgesien het, terwyl die ouers gewerk het) sowel as die

ouers aanvaar het nie – hulle het mos nou “oornag groot geword” en ‘n magsgevoel

ontwikkel. Al die goeie maniere en dissipline is by die “agterdeur uit“ en die “groot

menere” het die land verlaat om militêr op gelei te word – gou-gou is hierdie manne

ontmasker tov die feit dat minder as ‘n klein handjie vol opgelei is om met lewendige

plofstof te werk – hulle moes met “dummies” te vrede wees.

� Gedurende hierdie tydperk in ander lande het die jeug ook nie die geleentheid

aangegryp om hulle kwalifikasies te verbeter nie.

� Van hulle het later senior poste in die regering- en privaatsektor beklee.

14.5 Two weeks detective course!!!!!? – Pottie Potgieter

On an icy cold winter morning, I decided to catch up on posts of the week on Facebook,

which perhaps I’ve missed through the week. One post immediately attracted my attention.

149

A newspaper article by the Minister of Police, Nathi Mthetwa, stating that all members of

the police would, in feature, attend a two week detective course to promote the resolving

rate of crime cases.

I also read the comments of many of our members in this regard and sat back, thinking

about my journey through the Police - pondering where we, according to me, lost track

regarding the investigation of crime.

In my days as a policeman there was no such thing as someone being transferred directly to

a detective branch after finishing basic training. Oh no, you had to wear the “iron jacket”

(uniform) first. Do foot patrols, charge office duties etc., and if you were “naughty” there

were the punishment beat or station guard services as to bring you to other insights. If you

were very “naughty” you were charged internally.

During this time, the station commander and other senior policemen would keep a close eye

on you regarding the pride with which you were performing your duties, the completeness

and usefulness of the statements you made. Your neatness in person and completion of the

occurrence register (in the early years) the RCI and the RCA, and numerous other registers

in the charge office as well as your own pocketbook. The way in which you treated and

cared for state vehicles and your self-discipline. Reports from the public and other senior

members regarding your actions and work ethic and many other issues were all considered.

If the station commander and commander of the uniform investigation unit deemed you fit,

you would receive a couple of summonses and possibly a warrant or two, which you would

then have to serve or execute during your normal course of patrol duties. The way in which

you executed these tasks, writing up of the investigation diaries and your pocketbook would

play a large part in whether you would be granted the honour to be transferred to the

uniform investigation unit permanently.

This is where your training as an investigating officer, in the true sense of the word, only

just began.

At this stage, your daily tasks became assault common cases as well as motor vehicle

accidents without any injuries, together with summonses and warrants of arrest. Gradually,

you were taken through the levels until you finally received assault GBH and culpable

homicide dockets.

Throughout the whole process, your work was regularly inspected, at first on a daily basis

and later, only when you were a fully fledged investigating officer, on a monthly basis.

Only at this stage, if you were worth the while, it was brought to the attention of the

detective branch commander who would then show an interest in your capabilities.

150

If a vacancy would become available in the detective branch at your own, or a neighbouring

station, your name might be put in the hat for the lucky draw. The district detective officer

would then take a look at your work and interview the station commander and branch

commander regarding your work. Once he is satisfied, then only, and then only, the transfer

would be discussed and handled at district commissioner level.

At first your transfer would only be on a trial basis. The transfer would only become

permanent after a six month probationary period.

Once again, the member was not thrown into the deep end immediately but was

systematically incorporated by being posted with an old skilled detective who then served

as a tutor to this member.

This entire process meant that members who eventually became detectives, already had a

few years service, were more mature and obtained the necessary work ethics to fulfil their

duties unsupervised.

The entire process worked well and these detectives were globally recognized as

outstanding investigators.

According to my opinion things started falling apart when members were placed at

detective branches immediately after completing the basic training at college.

I was never a detective, but was placed at two rural stations where there were no detective

branches, only a station commander, investigating officer, and periodic court prosecutor, all

in one.

- W/O Van Vollenhoven; Sgt RD van Wyk & Const Mahlangu

What helped me to fulfil these duties properly at that time was the proper training which I

gained in 1965 at college from W/O van Vollenhoven and the practical experience at my first

station, Ferndale (now Randburg) in Johannesburg North whilst serving under Sergt RD

van Wyk and Const James Mahlangu, and, of course, the willingness to learn and except the

counselling and advice which I received from other members, who were sometimes my

subordinates.

To become a detective or investigating officer after a two-week course is as the English

would say: a "pipe dream".

14.6 Combined SAMR & SAP Training Depot – Paul Els

151

14.7 Zulu Police: Durban Borough Police – Dana Kruger

14.8 The secret war against the Afrikaners: Mr Piet Swanepoel [NI]

29 July 2012 - Piet Swanepoel questions the motives of British jingoes who claimed

to be fighting apartheid

152

At least two Two books have now been published with the sub-title "The Secret War

Against Apartheid" (White Lies and London Recruits). The first one deserves to be read,

if for no other reason than to realize what vast amounts of money were pumped into

this war. But I have a problem with the sub-titles.

It is true that these would-be heroes fought in secret, but they did not fight against

apartheid - they fought against my people, the despised Boers, the Hairybacks, the

Rockspiders. It's a good thing that they start telling their stories, but there is a lot

which still has to be revealed about the real secret war. In the following paragraphs

readers will be reminded of details which are never shouted from the rooftops.

The real secret war against apartheid" did not commence on the 16th December, 1961

when Mkhonto we Sizwe (MK) detonated its first bomb. The war started secretly

years earlier and it was not instigated by the African leader, Mr Nelson Mandela of

the ANC - it was launched by white Jingoes who were not motivated by the noble

ideal of fighting for human rights, but instead were hell-bent to prevent the country

from being turned into a Republic, and after it became a Republic, to destroy the

Afrikaners who ruled it.

These Jingoes had originally been active in the Torch Commando, a rowdy flag-

waving bunch, but by the late fifties they were organized in a secret organization,

which they called the Horticulturalists. The writer, M. Coghlan, described them as

as,"a highly secretive, para-military organisation ... (with) a pyramidal cell-

structure". They referred to themselves as "The Group".

The Group very seriously considered the possibility of Natal seceding from the rest

of the country by force and retaining membership of the British Commonwealth. To

gauge British support for such a step they sent a delegation to the British High

Commissioner, Sir John Maud, who told them that such a move would require them

to extend the franchise to all the people of Natal. This, the Jingoes were not prepared

to do and so the secession scheme was abandoned.

The Group's main activity in Natal was the illegal broadcasting on Sunday evenings

of revolutionary propaganda against the government. They called this their Freedom

Radio. One of their most active leaders was John George Fraser Lang, an attorney

who was described as a member of a very prominent South African family.

According to Magnus Gunther, a self-confessed member of the National Committee

of Liberation (NCL), the Group ceased to exist after some of their members were

arrested in May 1961 for being in possession of explosives.

In reality they did not cease to exist, they had already become part of the NCL and in

the process they had taken it over. What these heroes had come to realise was that

fighting in support of the Union Jack in South Africa would not get them anywhere.

153

Pretending to fight for political rights for Black Africans, on the other hand, would

gain them the support of a vast mass of black people.

All that was required was that these hitherto peaceful people had to be taught that a

violent overthrow of the Afrikaners was necessary. So they set about guiding the

Africans into that direction. And they were very successful.

Muriel Horrel of the South African Institute of Race Relations wrote of it as follows

in in an article entitled Action, Reaction and Counter-Action:

At the Rivonia Trial in 1964 the Deputy Attorney-General for the Transvaal stated that,

after it had been banned, the ANC went underground. Some of its members decided to

embark on a policy of violence and destruction in order to achieve their political aims. The

Spear of the Nation was formed for this purpose, as the military wing of the ANC.

It operated under the guidance of the National Committee for Liberation, a multi-racial body

formed in 1962, allegedly led by communists. The High Command was located in

Johannesburg, with regional and sub-regional committees and cells under it. A "Freedom

Radio" was operated from Rivonia, Johannesburg and from Cape Town...

Some of those who were named in court, later, as members of the National Committee for

Liberation escaped overseas too; among them were D.E. Montague Berman "who was stated

to have founded the organization', Randolph Vigne, John G.F.Lang and Neville Rubin".

In reality these men were not communists. Berman was sometimes described as a

former communist, but the other three were well-off whites, who, to hoodwink

Africans, pushed something called African socialism.

All three, in addition to their revolutionary activities, were involved in publishing

the New African, a radical journal by means of which Africans were incited to revolt

against the government. In this enterprise they were financed by the American

Central Intelligence Agency (CIA) via a conduit, the Congress for Cultural Freedom

(CCF).

Explicit details of how exactly the men of the NCL guided Mr. Mandela and his

colleagues were not brought to the notice of the public during the Rivonia Trial

because these details were a tightly held secret. They only became known to the

National Intelligence Service (NIS) in 1974 when it was given an 8-page document

by a senior detective who had been involved, after July 1964, in the investigation of

the acts of sabotage committed by NCL members.

This document, which Magnus Gunther called the Lang memorandum, is one of the

most revealing accounts of how the secret war against the Afrikaners was financed

and launched.

154

In his essay about the National Committee of Liberation, which later changed its

name to the African Resistance Movement (ARM), Gunher went out of his way to

dismiss the Lang memorandum as"an extraordinary mixture of fact and fancy and

contains considerable exaggeration as to what the NCL had achieved, plus

astonishing claims for more equipment".(The Road to Democacy in South Africa,Vol

.1 p.218).

Significantly Gunther only quoted one line from this document and completely

ignored the bulk of the revelations contained in it. In the seventies NIS did its best,

with the limited information at its disposal, to check on the truth of many of the

assertions contained in it and satisfied itself that it was a true account of what these

people had done.

In the following paragraphs some of the revelations in the Lang document will be

listed. Readers who wish to read the entire document can look it up in the book,

Really Inside Boss... (pp.141-153), which is accessible on the internet through Google

Books (see here).

The Lang memorandum does not contain the name of its author or the party to

whom it was submitted. There can, however, be no doubt that it was drawn up by

John lang. At the top of the document the dollowing words were written in long

hand: "ex-MI5 documents". NIS asked brigadier Fred Van Niekerk, from whom it

obtaind it, whether this note meant that it came from MI5, but he claimed that he

could not recall who had given it to him.

At the time it was given to him the investigations into the acts of sabotage had been

cppleted, so it was not considered necessary to pursue further the informaton

contained in the document. He did not even include it in a docket. He just stuck it in

a drawer in his desk!

From the contents it is clear that the document was written after the 1st of July 1961,

but before the 7th August 1961. Basically the document is a report by a group of

revolutionaries to the party which financed them with the sum of £25 000 with

which to launch the war against theSouth African government.

The author described himself and his associates as "The Group"and set out how this

money was spent. (£25 000 in 1961 must have been the equivalent of many millions

of rands today. Magnus Gunther tried to convince his readers that the money was

provided by the government of Ghana. He cited as proof of this a reference by

Geoffrey Bing, the Ghanese Attorney General, to £50 000 which had been given to an

individual to pay for charter flights for people fleeing from South Africa. But Bing

did not say that the government of Ghana gave the money. He said he knew of such

an amount and added that his wife was also involved. In Herbstein's White Lies we

155

read that Mrs. Bing was given £10 000 on one occasion by Canon Collins for this

purpose. It is quite likely that she was given another £40 000 on other occasions).

1.Carriers. The first major purchases were carriers to convey persons and explosives.

These were a Piper Comanche aircraft which was bought for £8,896 and a sea-going

motor vessel, the Torquil, for which £8,000 was paid. The sum of £1,370 was spent to

copperbottom the vessel and to equip it with extra fuel tanks.

Two front companies were registered in London to act as owners of the carriers and

of properties to be acquired for the group. The companies were Brijit Transport

Limited and Delia Propoerties Limited. According to the document the reason for

the registration of the companies was that "the equipment would not be connected

with the true owners".

NIS's enquiries revealed that these companies had indeed been registered in

London. The registration date was June 16th 1961. The two persons listed as

subscribers were Anthony Rampton, a wealthy businessman from Petersham, Surrey

and Alexander Warnock Filson from Richmond, Surrey. Filson was a secretary of the

Fabian Society. The secretary of both companies was Paul Di Biase of London.

On April 4th, 1962 the subscribers resigned and were replaced by Anthony

Champion de Cráspigny (sic) and Caroline McNaghton. On October 20th 1962 these

two in turn resigned and were replaced by John George Fraser Lang and Brenda

Lang.

The file on the Brijit Company indicated that a mortgage was raised and registered

by the company on the M.V. Torquil on the 5th February 1963.

(In 1976 Anthony Richard Champion de Crespigny, then professor of Political

Science at the University of Cape Town, commenced making public statements in

support of seperate development. He gained the confidence of State President

P.W.Botha. In his application for South African citizenship he claimed to be

performing secret work for the president.

On October 2nd, 1980 Botha appointed him to the President's Council, a multi-racial

body replacing the Senate. He became the leading figure in the Constitutional

Committee which drafted the proposals for the creation of the tricameral parliament.

This was to lead to a split in the National Party and the creation of the Conservative

party.

Some time after de Crespigny's appointment it occurred to NIS that he might be

identical to the person who once owned the Torquil. However, there were a number

of factors tending to indicate that he was not the same person. To clear up the

uncertainty NIS initially met socially with de Crespigny and gave him repeated

156

opportunities to talk about London in the sixties and about people like Lang and

about a ship and an aeroplane and about companies set up to own such things.

All to no avail. He was a nice man to party with, but he peferred not to dwell on the

old days.NIS then continued making enquiries and discovered that a witness at his

wedding in London in 1954 had been one Caroline McNaghton.

So now NIS believed that he probably was the subscriber to the Brijit and Delia

companies. He was interrogated in depth, but pretended not to remember anything,

not even events which occurred only two years previously. He admitted that his

C.V's and application for a post at the University of Cape Town contained untruths

and two or three days after the interrogation he fled the country).

2. Financing Extra-parliamentary Organizations.

The Group gave the African National Congress (ANC) and the Pan Africanist

Congress (PAC) £500 each. It also spent £1,000 in organizing a Cape Coloured

Convention. This united the various Coloured groups in opposition to the

government. Next it spent £1,000 on air fares when one of its representatives

organised a gathering of all the organizations and groups opposed to the National

party.

The meeting decided to work for a National Convention and to this end a working

cmmittee was set up. Those invited included a group of Dutch Reformed ministers

who had represented the Church at the World Council of Churches at Cottesloe and

who had become a dissident group opposed to the government. It was believed that

this gathering would lead to the "overthrow of Verwoerd and his government".

The NIS found that this gathering had indeed been held in secret in Johannesburg on

the 1st of July 1961. Invitations to participants had been sent on behalf of Mr.

G.H.R.Edmunds, the chairman of South African Associated Newspapers, which

controlled the Rand Daily Mail, the Sunday Times, the Sunday Express, the Eastern

Province Herald and the Evening Post.

Only one small newspaper, Post, carried a report on the meeting. The story in its

issue of 2 July 1961 was headed "Secret Talks begin - All races invited to Rand

parley." (In Long Walk to Freedom Mr. Mandela wrote that in March 1961 the

"National Working Committee" had met secretly to decide on strategy. It was

decided that he was "to go undergroud to travel about the country organizing the

proposed national convention"p.303-4).

3. Influencing ANC leaders to embark on a course of violence and direct action

against the government.

157

One activity of the Group in 1960 and early 1961 was the "kidnapping"of African

tribal leaders who had been banished from their tribes after taking part in anti-

government activities.These people were, with one exception, all taken clandestinely

to the present Lesotho. Mention is made in the document of one such trip during

which a horse fell on the vehicle they were using.

Gunther, also referring to an incident when an NCL vehicle collided with a horse,

states that it happened on a return journey from Lesotho in January 1961. Nelson

Mandela and Walter Sisulu were passengers in the vehicle. They had gone on the

trip to sort out growing problems with the Basutoland Congress Party which had

threatened to repatriate the "refugees".

During the trip Berman mentioned the need for a sabotage organisation. "Playing his

cards close to his chest Mandela merely noted that any such organisation should

have an African name". (The name Umkhonto we Sizwe was selected. Umkhonto is

the isiZulu word for Spearhead. Spearhead was also the name of Frene Ginwala's

journal which was published in November 1961. It was advertised in the first issue

of New African in January 1952.)

It is clear from the document that there were further discussions between the Group

and leaders of the ANC on the question of sabotage and the Group promised to

supply explosives as soon as it was in a position to do so.

4. Training revolutionaries in the the use of explosives and resistance methods.

A recurring request in the document was for an expert in the use of explosives to be

sent to them from Europe. Such an expert duly arrived at the Cape. In his essay

Magnus Gunther referred to this person on several occasions:

"Training (in the use of explosives) was also supplied by a former British Army officer,

Robert Watson, a student at the University of Cape Town who had served in Malaysia and

Cyprus during the anti-guerilla campaigns.

Watson was something of a swashbuckler, an enigmatic figure, vicariously described as

authoritarian and power-hungry. He had been a paratrooper and had valuable knowledge of

explosives and military organisation and brought sorely needed technical competence to the

NCL whose members he would train in both Cape Town and Johannesburg...

Leftwich and Watson had spent the early part of the year strengthening the NCL's

organisational capacity. A manual of detailed procedures for carrying out sabotage was

developed, probably by Watson. Formal escape committees and procedures were established

for both Cape Town and Johannesburg...

158

Watson suggested that five subcommittees should be formed dealing respectively with

propaganda, intelligence, medical assistance, escape and action. Each regional committee was

to coordinate overall planning...

As a result of disputes around this issue and others Watson left the NCL in June 1963,

disgusted not only at its lack of professionalism, as he saw it, but also because it refused to

launch attacks that might injure people and was not willing to prepare for guerilla warfare.

He seemed to have little tolerance for the fact that everything about sabotage from buying a

small flashlight to planning a complicated attack on a pylon had to be learned from scratch...

Both Watson and Leftwich came from environments that emphasised the importance of

procedure, specialisation and order for getting things done...

Watson apparently had fantasies about being the ‘Lawrence of South Africa' and his rooms

were adorned with posters of his hero. He also had a strong penchant for potentially lethal

violence. Among his enthusiasms was a proposal to assist some Mpondo who were planning

to murder Matamzima..."

Magnus Gunther interviewed a host of former NCL-ARM members, but in his essay

there is no mention of any interview with Watson. Enquiries by the writer have led

to the discovery that Watson's real name was William Robert Watson, that he was 40

years old, but looked younger when he trained NCL members, that he died some

time ago, but that his file at the British Ministry of Defence is sealed and may only be

opened on January 1st, 2031.

5. Freedom Radio.

The document disclosed that the Group had two sections in Natal. One section had

forty members. It had three radio transmitters and had been running a Sunday

evening broadcast under the name Freedom Radio. Some white listeners were

complaining about the liberal nature of the broadcasts, but this would not be

changed. The section had explosives, but unfortunately a member had been arrested

for being in possession of explosives.

6. Manufacture of bombs and Explosives.

The document discloses that the Group had found a suitable site for a base in

Swaziland where explosive devices could be manufactured. It proposed that from an

additional £20,000 asked for in the document, the amount of £7,500 be used for the

purchase of the site and the erection of a buiding. It was proposed that £800 be spent

on equipment to generate electricity. It was stated in the document that the Torquil

would be able to carry 10 to 15 tons of explosivess. Repeated requests that the

explosives be made available appear in the document.

159

The document does not identify the party or country from which the Group

expected the explosivs to be sent, but a footnote in Magnus Gunther's essay provides

a clue:

"The NCL did have a valuable supporter in Allard Lowenstein, a well-known left

liberal activist who would go on to become a US congressman and lead the ‘Dump

Johnson' campaign in 1968. Lowenstein suggested if the NCL found an African

government that would make a request to import explosives, he had contacts that

would expedite the process. He and Gunther were still working on this when the

end came".

What Gunther did not tell his readers was that Lowenstein had strong links with the

CIA. Richard Cummings, who wrote a book about Lowenstein, provided details

about this in the Summer 1995 issue of the International Journal of Intelligence and

Counterintelligence.

Gunther's reference to "the end" should not be seen as having been the end of the

secret war against Afrikaners. It was merely the end of a phase. One needs only to

read Denis Herbstein's White Lies - Canon Collins and the secret war against

apartheid to see how it continued. John Lang immediately after arriving in London

in 1961, obtained a position in Collins's International Defence and aid Fund (IDAF)

and worked there, according to both Herbstein and Gunther, until his alleged

misappropriation of trust funds in South Africa required him to leave.

Neville Rubin became Collins's main advisor on how to channel funds secretly to the

underground in South Africa. John Collins's IDAF and Christian Action, Michael

Scott's Africa Bureau and the International University Exchange Fund (IUEF), (all

three sometimes orchestrated by the Establishment via David Astor of the Observer),

competed to see which would get more millions to South Africa to support terrorists

in court, to provide bursaries for their children and support for their dependants, to

finance propaganda and to nurture Black Consciousness. (The IUEF had been the

financial arm of the International Student Conference (ISC) which had its

headquarters in the Netherlands. When the news leaked out in 1967 that the ISC had

been financed by the CIA it ceased to exist and the IUEF was quietly removed to

Oslo).

In Lauritz Strydom's book, Rivonia - Masker Af, a photocopy of a letter written on

April 19th, 1963 by Collins to Walter Sisulu is reproduced. The following paragraph

in it is very significant:

"Christian Action, through the Defence and Aid Fund, will do everything possible to

raise financial assistance to cover the types of circumstances about which you write,

particularly the cases which arise as a result of the so-called Sabotage Act".

160

He might as well have added: "So feel free to carry on planting your bombs old

chap". Remember, this man Collins was appointed a Canon at St. Paul's by the

British Labour Party government. In that position he was unassailable. Exactly how

much of the money he spent on terrorists and their dependants came from the

British and American governments, is not revealed by Herbstein.

Collins died before he could be made a lord or a duke, but they compensated in 1999

by making his wife a Dame of the British Empire (DBE) for "services to human rights

in Southern Africa"!

These services did not include giving a single penny towards the dependants of the

406 Black people who were cruelly killed by means of the necklace method or the 28

who were injured by it, but escaped death. When Mrs. Mandela, known for her

necklace and matches speech, was charged after the death of Stompie Seipei, they

agreed, despite opposition in their ranks, to pay for her defence. Fortunately for

them a multi-national firm in the USA, which Herbstein coyly refrains from

identifying, came up with the cash before they could do so.

And the moral of the story? Don't mess with the Brits like the Boers did my boy. Be

like Mandela and say it out loud: "I confess to being something of an Anglophile".

(Long walk to Freedom, p.360). So they made him a saint.

http://www.politicsweb.co.za/politicsweb/view/politicsweb/en/page72308?oid=31556

4&sn=Marketingweb+detail&pid=90389

Sigaretti – Tubby Myburg

161

15. HERALDRY, UNIFORMS, COLOURS, FLAGS, MEDALS,

MEMORIALS & BUILDINGS/ HERALDIEK, UNIFORMS,

VAANDELS, VLAE, MEDALJES, GEDENKTEKENS & GEBOUE

15.1 Website: The South African Police Hall of Fame

15.2 Medals: Maj-Gen PJ “Pat” Dillon, SOO

Maj-Gen Pat Dillon’s medal group. He is a son of the Free State.

Here is the view from the stoep of the old family farm, Waterfall. Nelson’s Kop in the

Free State near Van Reenen. In his younger days Gen Dillon was the District Commandant

of Ladysmith District. The General’s father and my grandafther knew one another

well in the old days.

162

15.3 Sgt SA Chesworth: Medals & Militaria – Tom Louw

Can you please help Tom to identify the medals?

Unknown Italian medal Unknown Italian medal Unknown Italian medal

Unknown Italian medal Africa Star Defence Medal

Defence Medal 1939 – 1945 Star 1918 Bulawayo Victory

Medal

163

1918 Bulawayo Victory

Medal

BSAP Badge

WW2 Emergency Rations

16. VESTED INTERESTS OF VETERANS /LEDEAAN-

GELEENTHERDE

16.1 Polmed

-

16.2 Injuries on duty / Beserings aandiens

-

16.3 Bond van Oud-polisiebeamptes - Wynbergtak (Kaap)

Tel : 021-7976748 Sekretaris – Wynberg Tak.

Faks : 021-7976748 JAN VAN WYK.

14 St. Mary str.

Sel : 082 859 4971 Plumstead

E-pos : [email protected] 7800

25 Julie 2012

164

BOND VAN OUD-POLISIEBEAMPTES - WYNBERG TAK

Die Bond tak Wynberg is op 11 Februarie, 2012 amptelik gestig as ‘n geȁffilieerde tak

van die Bond van Oud-Polisiebeamptes met ons amptelike adres soos hierbo

genoem.

Soos dit maar gaan met enige tak, is dit ‘n probleem om beamptes te kry om op die

komitee te dien. Nadat die tak gestig is, het Deon Huysamen waargeneem as

Sekretaris & Tesourier met Johan Verster as Voorsitter en Chris Kruger, Pieter

Mostert, Jannie Ruppersberg en Jorina Zandberg as komiteelede..

Jan van Wyk is op die volgende vergadering as amptelike Sekretaris & Tesourier

aangestel en Deon Huysamen het as gewone lid aangebly. Tans word daar hard

gewerk om 57 oud lede wat belangstel in die hande te kry om aansoek vorms te

voltooi en amptelik aan te sluit. Dit is maar ‘n stadige proses, maar teen die einde

van 2012 sal ons weet waar ons staan.

Tans is ons 31 lede. Ons area beslaan die hele Kaapse Skiereiland, en word begrens

deur die N2 vanaf die Waterfront tot by die Baden Powell-rylaan aansluiting.

Daarvandaan volg jy Baden Powellrylaan tot teen die see en daarna al met die kus

langs tot weer by die Waterfront.

Deon Huysamen het Timour Hall Villa, die IPA gastehuis, as die Hoofkantoor van

Wynberg Tak beskikbaar gestel. Al die geriewe vir ‘n vooruitstrewende tak is daar

beskikbaar en ons moet dit net geniet. Foto’s word aangeheg indien dit gebruik kan

word.

Ons mikpunt is om teen die einde van Oktober al ons belangstellendes se amptelike

aansoekvorms voltooi te kry, en sal 2013 wegspring met amptelike funksies vir die

komende jaar. As jong tak is nuus maar skaars maar ons sal beslis meer van ons laat

hoor met verloop van tyd.

Groetnis

Jan van Wyk.

16.4 Begrafnisvoordele vir Pensionarisse - Gideon Serfontein

Hallo Brig Hennie,

165

Ek weet nie of jy belangstel om die volgende onder lede se aandag te bring nie:

Idien die lid ‘n GEPF pensioentrekker is en sy gade ook ‘n GEPF pensioentrekker is

kwalifiseer beide vir die voordeel by afsterwe. Wanneer een van die twee sterf word

die voordeel R7,500-00 aan die oorlewende op sterkte van sy/haar lidmaatskap

uitbetaal asook die voordeel R7,500 aan die oorlewende op sterkte van die

lidmaatskap van die oorledene. Daar moet twee Z300 aansoekvorms met die

afsonderlike CP nommers voltooi word. Belasting word wel op hierdie voordeel

gehef en ek haal die volgende aan :-

Tax on funeral benefits

• The funeral benefit is taxable. This is because, unlike private sector funeral

policies, GEPF members and pensioners do not contribute toward the benefit.

For this reason, the benefit is considered to be income and as such, payment

cannot take place until SARS has issued a tax directive.

• If SARS declines to issue a directive, you will be informed accordingly and

should then resolve the issue directly with SARS. Please note that the GEPF

cannot circumvent this requirement and cannot assist in resolving the issue

with SARS as tax matters are private between individuals and the Revenue

Service.

Kind Regards/Groete

Gideon Serfontein.

17. THE LIBRARY / DIE BOEKRAK

17.1.1 A Spook's Progress: From making war to making peace

Random House Struik: 24 July 2012

From the 1960s, Maritz Spaarwater was an intelligence agent for the South African

government, first for Military Intelligence and later for National Intelligence. In the

late 1980s, he was among the first to start official discussions overseas with the

exiled leadership of the ANC, and he became involved in the negotiations that led to

the 1994 election. This is his story.

A Spook's Progress plays out in a range of locations, from army bases in Namibia to

the NIS offices in Pretoria, from the dusty streets of Freetown to the luxury of

Geneva. Threaded through the narrative are encounters with people such as Sam

Nujoma, Kenneth Kaunda, Niel Barnard, Roelf Meyer, Chris Hani, Thabo Mbeki and

Jacob Zuma.

166

An honest depiction of day-to-day life as a spy, the book delves into the relationship

between intelligence agents and their political masters and reveals their behind-the-

scenes role in facilitating the transition.

At times serious, at times ironic and satirical, A Spook's Progress is a fascinating and

frank account of an intelligence agent's life and work, and his shift from making war

to making peace.

Maritz Spaarwater was a senior member of various intelligence agencies in the

apartheid era, first with Military Intelligence, and thereafter with the National

Intelligence Service and the Constitutional Development Service. He holds degrees

in law, international relations, international law and translation studies from the

universities of Pretoria, Witwatersrand, Cambridge and Stellenbosch. He has

practised law, is a sworn translator of the High Court and has dabbled in local and

national politics.

ISBN: 9781770224377 | RRP: R220.00 | Classification: Autobiography; Politics



167

17.1.2 Paul Els: Cronicles of “The Heights”

17.1.3 Songs and Secrets: South Africa from Liberation to Governance -

Spioenbaas waarsku teen grootskaalse infiltrasie

Vrydag, 27 Julie 2012 07:09 SAPA

Westerse intelligensiedienste is "aktief betrokke" in pogings om Suid-Afrika se

regering te infiltreer, het Barry Gilder, oud-intelligensiehoof, Donderdag gesê.

Gilder het reageer op vrae by die Kaapse Persklub ná die onlangse publikasie van sy

boek Songs and Secrets: South Africa from Liberation to Governance. Hy het gesê die

insypeling word gedoen met die doel om die besluite van Suid-Afrika se regering te

beïnvloed.

"Op die internasionale front, en dit is normaal vir meeste lande, is daar lande wat wil

hê ons moet in hul belang dink en optree. Ek praat nie net van groot Westerse lande

nie, maar ander lande ook.

"Ek as 'n voormalige intelligensiehoof kan sê die intelligensiedienste van die groot

Europese/Westerse lande is baie aktief betrokke in hul pogings om ons regering en

168

ander dele van ons samelewing te infiltreer, maar hulle probeer veral om dit te

beïnvloed."

Gilder het nie name genoem nie en het geweier om verder uit te brei oor die kwessie.

Hy het vroeër gesê daar is "steeds 'n onsigbare hand" wat Suid-Afrika se vermoë om

homself in 'n meer gelyke land te transformeer, beïnvloed.

Op die vraag om te verduidelik, het hy gesê daar is "spesifieke inligting van

vreemde goed wat gebeur het" waarna mens kan verwys, insluitend die sage oor die

epospoets, die "Browse Mole"-intelligensieverslag, die Meiring-verslag en verskeie

ander wat hy kan onthou.

Die epospoets hou verband met beweerde eposse wat seniorlede van die ANC

betrek by 'n komplot teen pres. Jacob Zuma.

Die Browse Mole-verslag het beweer Zuma het geld van ander Afrika-leiers ontvang

om oudpres. Thabo Mbeki as president te onttroon.

Die sogenaamde Meiring-verslag is in 1998 aan Nelson Mandela, wat toe nog die

president was, oorhandig. In dié verslag was daar linkse elemente aandui wat 'n

staatsgreep teen die regering beplan het.

Gilder het gesê dít was destyds aanduidings vir die intelligensie-gemeenskap dat

"daar definitief mense daarbuite is wat op sommige maniere aktief probeer om

verdeeldheid se saai of verwarring te skep om ons demokrasie op verskillende

maniere te ondermyn".

Hy het dit beskryf as 'n "eenvoudige historiese realiteit" was voortspruit uit Suid-

Afrika se verdeelde verlede.

"27 April 1994 het nie beteken die verdeeldhede het skielik verdwyn nie. Dit het

aangehou tot 'n mate en word op verskillende maniere in die samelewing

uitgebeeld."

Gilder het verder gesê hy verwys nie na 'n "sameswerende onsigbare hand" nie,

maar dit is 'n werklikheid dat daar mense in die land is wat teen die huidige

bedeling is.

Nadat hy in die vroeë 1970's op die nasionale uitvoerende raad van die progressiewe

studente-organisasie NUSAS gedien het, het Gilder in 1976 in ballingskap gegaan.

Hy het tot sy terugkeer na Suid-Afrika in 1991 in verskeie hoedanighede in die ANC

se intelligensie-eenheid gewerk.

169

Gilder het in 2007 sy uittrede uit regeringsdienste aangekondig.

http://praag.co.za/nuus-magazine-402/suider-afrika-magazine-400/12045-

spioenbaas-waarsku-teen-grootskaalse-

infiltrasie.html?utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=Feed

%3A+praag+%28Pro-Afrikaanse+Aksiegroep%29

17.1.4 Servamus

17.2 Blaai vir blaai – Johan Jacobs & Nico Freylinck

Goeie more boek vriende en vriendinne... Ek is tans besig om generaal Jannie

Geldenhuys se boek: Ons was daar te lees en dit is ‘n baie interessante boek en ek

wil graag die boek aan julle bekend stel:

17.2.1. Genl Jannie Geldenhuys (samesteller): Ons Was Daar...Wenners van

die Oorlog om Suider Afrika: Uitgewers: Kraai Uitgewers, Prys: R320.00

170

Hierdie boek vertel verskillende stories, maar bowenal ook geskiedenis...werklike

geskiedenis. Hier is alles oor soldate, soos vertel deur soldate wat daar was. U sal

almal teëkom: gelykes, dié wat voorloop en dié wat volg – vegters en hul

ondersteuners op die grond, in die lug, oral.

Dit is ‘n pronkuitgawe vir die trotse navorser se privaatversameling. En tog ook vir

die pendelaar se aktetas. Die veteraan van toeka sal goeie herinneringe hier vind en

u weer, dinge om te onthou.

U sal liefde en oorlog raaklees – ook vrede en tragiese gebeure, waarheid en

strategiese misleiding in die militêr en leuens en bedrog in die politiek. Dit bring u

baie onvertelde oorwinnings en ook tye van smart. Dit is vir beskeie mense wat trots

is, nie vir die wat vol ‘hang-ups’ is nie.

Aan die einde van die boek sal u alles weet wat u wou omtrent die Koue Oorlog-era

in Suider-Afrika in die militêre arena vanaf 1945 tot 2011, die bosoorlog en ook die

onttrekking van die Sowjet en Kubane uit Angola; en in die politieke teater,oor die

oplewing van kommunisme in Suid Afrika.

Die volgende boek is van ligte vermaak!

17.2.2. Pieter W. Grobbelaar: Kampvuurstories

Uitgewers: Tafelberg, Prys: R165,00

In hierdie bundel is baie van die Afrikaanse Kultuurgeskiedenis van vergetelheid

gered. Verwag hier ligte vermaak sonder pretensie opgedis en handel oor jag– en

liegjagstories, asook spookstories en andere wat die lagspiere sal prikkel.

Blaai maar lekker die naweek! Tot volgende week.

Johan Jacobs

BLAAI VIR BLAAI...naweek van 14 Julie

Goeie more boek vriende en vriendinne...is ‘n koue dag hier in Benoni en dit lyk asof

ons koue oor die hele land gaan hê...dit maak dit ‘n lekker lees naweek! Ek kom ook

nie weg van die geskiedenis af nie en dit trek my soos ‘n magneet. My eerste boek

handel dan ook hieroor!

17.2.3. Fransjohan Pretorius: Geskiedenis Van Suid-Afrika: Van Voortye tot

Vandag

In hierdie werk span gerekende Afrikaanse historici saam om Suid-Afrika se

geskiedenis op 'n omvattende en gebalanseerde manier op te teken. Die boek skop af

met die ontstaan van die aarde en eindig met die politieke en maatskaplike

171

uitdagings wat die land in 2011 in die gesig staar.

Anders as talle hedendaagse werke wat grotendeels op die meer onlangse struggle-

geskiedenis fokus, erken dit ook Afrikaners se rol in die land se ontwikkeling.

Dit kyk onder meer ook na die koloniale-era, die ekonomiese ontwikkeling van die

land, die minerale revolusie, die Anglo-Boereoorlog, Afrikaner-nasionalisme en

swart verset – en bevat selfs 'n omgewingsgeskiedenis.

Van die hoofstukke wat opgeneem is, sluit in: Die Anglo-Boereoorlog (Fransjohan

Pretorius); Die vestiging van die apartheidstaat, 1948-1966 (David Scher); Apartheid:

'n Ander blik (Hermann Giliomee); Die demokratiese puberteit, 2004-2011 (Jan-Jan

Joubert). Prys: R285.00

Die volgende boek handel oor misdaad:

17.2.4. Japie Bogaards: Tussen middernag en dagbreek

Deur: Uitgewers: LAPA; Prys: R180.00

Vra jou af hoe ’n moderne bangmaakstorie moet lyk in Suid-Afrika, ’n land waar jy

gereeld in die koerant gru-stories lees van wat selfs Stephen King of Dean Koontz

nie sou kon uitdink nie?

Die antwoord is waarskynlik iets soos dié boek van Japie Bogaards, ’n hiper- (byna

ongemaklik) realistiese roman wat hom afspeel in die aanloop tot en die duur van ’n

plaasaanval.

Die verhaal het drie bene. Uit een hoek word vertel van die afgetrede regter Andries

Schutte wat saam met sy vrou (en deesdae sy dogter wat haar man verlaat het) op ’n

plaas woon.

Uit ’n ander hoek volg die roman drie arm, politiek ontnugterde en wraakgierige

mans wat Schutte se plaas wil aanval – ewe veel om te moor as om te roof.

En uit die derde hoek volg die verhaal die naaste wat die boek aan ’n held het,

Schutte se miserabele skoonseun, ’n dwelmslaaf genaamd Marco, wat die aand van

die beplande aanval óók na sy skoonpa se plaas op pad is om sy vrou te probeer

terugwen.

As jy genoeg koerant lees of AfriForum se petisies dophou, weet jy van vroeg af

waarop dinge gaan afstuur as dié drie storielyne mekaar kruis.

En tog lees jy al hoe vinniger agter die ontknoping aan. Hier is geen noir-agtige

172

speurders met sukkelende liefdeslewes of ietwat glansryke boewe met ’n

georganiseerde netwerk nie – die skelms se planne spruit uit die bitterheid wat ’n

lewe in plakkershutte en tronkselle by hulle gekweek het, terwyl die Schuttes,

bevoorreg in hul plaashuis, ’n byna noodwendige teiken is.

Daar is niks in die boek wat nie in die werklikheid kan gebeur nie.

’n Mens hoop Bogaards gaan nog boeke in ’n soortgelyke trant lewer. Donker mag

dit wees, maar dit is ’n uiters lonende leeservaring.

(Met erkenning aan BoekeBeeld)

Blaai maar lekker die naweek! Tot volgende week.

Johan Jacobs

BLAAI VIR BLAAI...NAWEEK VAN 20 JULIE: Nico Frylinck:

17.2.5 AWG Raath en Elria Wessels: Onthou ! Kronieke - en kinderlyding

1899-1902

Hierdie week en die volgende boeke klink baie interessante leesstof te wees. Die

eerste boek is: Onthou! Kronieke - en kinderlyding 1899-1902. Dis is saamgestel

deur AWG Raath en Elria Wessels.

Die boek bied die lesers ‘n intense blik op die smartryke lyding van vroue en kinders

in die Britse konsentrasiekampe gedurende die Anglo Boereoorlog. Met meer as 200

foto’s waarvan 80% nog nooit voorheen gepubliseer is nie.

Vir meer inligting of om bestellings te plaas SMS "Onthou" na 34388 en ‘n Kraal

Agent sal jou skakel of skakel self 012-6644329.

17.2.6 Johan Williams: Moorddrift aan die Nylrivier

Ons tweede boek wat ek voorstel aan julle is " Moorddrift aan die Nylrivier " Die

boek bestaan uit grepe uit die vestigingsgeskiedenis van die Afrikaner in die verre-

noorde van die land in aanloop tot en met die geskiedenis van Moorddrift.

Dit is nagevors en saamgestel deur Johan Williams en is nie bedoel om ‘n droë

navorsing dokument te wees nie maar eerder om die geskiedenis op ‘n

leesvriendelike en boeiende manier oor te vertel.

Ek is nie seker waar die boek te koop aangebied word nie, maar navraag kan gedoen

word by [email protected]

173

Lekker lees !

BLAAI VIR BLAAI...NAWEEK VAN 27 JULIE:

17.2.7 Neels Claasen: Vergete Pioniers

Dit is ‘n boek van ouens wat van treine gehou het. Onthou hoe ons altyd met die

troepetrein gereis het en dit was baie lekker gewees!

Op ‘n tyd was die spoorweë die ruggraat van die SA ekonomie gewees en die trein

het by klein stasietjies aangedoen om boere se produkte op te laai van roomkanne,

pakkies, lewende hawe en dan ook afgelaai waar hy dit nodig gehad het.

Dit was die tyd van stoomlokomotiewe waar elke klein seuntjie ‘n treindrywer wou

word. Vergete pioniers herleef weer hierdie glorieryke stoomjare en die skrywer

Neels Claasen het 26 jaar vir die spoorweë gewerk.

Neels verkoop die boek van 269 bladsye self teen R150.00 en kan bestel word by Tel

072- 266 3301.

17.2.8 Kol CJ Nothling: KRONIEKE VAN DIE SUID AFRIKAANSE WEERMAG (1912-

1994)

Dan is daar ‘n tweede boek wat baie mense soos Johan Jacobs gaan opgewonde

maak. Dit is die unieke krygshistoriese elektroniese boek getiteld KRONIEKE VAN

DIE SUID AFRIKAANSE WEERMAG (1912-1994).Die outeur is kol CJ Nothling en is

die voorsitter van die SA Militêre Historiese Konsultante.

Dit spreek die geskiedenis van die weermag aan en ook die stigting van die

Unieverdedigingsmag 100 jaar gelede. Daar word ook gelet op die invloed van

plaaslike oorloë en die stryd tussen Boer en Brit en die totstandkoming van ‘n nuwe

militêre bedeling na 1902.

Daar is nog baie meer interessanthede en kan maklik afgelaai word. Dit is 250

bladsye sonder foto’s en ‘n kompakskyf is ook op pdf-formaat beskikbaar. Navrae

kan aan [email protected] gerig word of u kan 0723362096 skakel.

Hoop u geniet die lees en blaai daardie blaaie. Groete.

Nico Frylinck.

174

18. HUMOUR IN UNIFORM

18.1 Interessante werk?

18.2 Please come along quietly, Sir!

175

18.3 Don’t die, please don’t die!

18.4 Response time

176

18.5 Ons wag … ingestuur deur die Nagsersant

18.6 Don’t get mad! Get even!

177

18.3 South African “Monopoly”

178

18.4 Jews vs Chinese

A plane leaves Heathrow Airport under the control of a Jewish captain. His co-pilot

is Chinese. It's the first time they've flown together and an awkward silence between

the two seems to indicate a mutual distrust.

Once they reach cruising altitude, the captain activates the auto-pilot, leans back in

his seat, and mutters: "I don't like Chinese."

"No like Chinese?" asks the co-pilot, "why so?"

"You people bombed Pearl Harbour, that's why!"

"No, no", the co-pilot protests, "Chinese not bomb Peahl Hahbah! That Japanese, not

Chinese."

"Japanese, Chinese, Vietnamese . . . . doesn't matter, you're all alike!"

There's a few minutes of silence.

"I no like Jews!" the co-pilot suddenly announces.

"Oh yeah, why not?" asks the captain.

"Jews sink Titanic!" says the co-pilot.

"What? - You're insane! Jews didn't sink the Titanic!" exclaims the captain, "It was an

iceberg!"

"Iceberg, Goldberg, Greenberg, Rosenberg, ... no mattah . . . you all da same!"

19. ANECDOTES, A POINT TO PONDER, ETC

-

20. OOR DIE eNONGQAI SE DRUMPEL

Hier volg ‘n fotoverslag van Sarie van Niekerk en HBH se tog om stories te bekom vir die

gedenkuitgawe:

179

Mev Snow en dr Willem Crywagen met Sarie Sarie voer onderhoud met genl Vd Merwe

Genl Johan van der Merwe Genl Herman Stadler

Genl Johan Viktor Elize Knoetze, Sarie en mev Grobler

Genl Adriaan de la Rosa en Sarie is ou

kollegas.

Prof Gerhard Dekker – oudlid van die Mag

(a/o)

180

21. NEWS FROM ALL OVER - THE POLICE POST BAG / NUUS

POS VAN HEINDE EN VERRE - POLISIE-POSSAK

21.1 Ray Ellis: Australia

Hi Hennie,

My interest in mounted police comes from an interest in the British cavalry c.1880s >

c.1930s, whilst they still had and used horses, so this includes the Boer War and the

First World War. Use of horses after that was somewhat reduced as you would

know.

My connection with horses comes from my maternal grand-parents (my mother’s

parents). Both of them were expert horse riders from way back. My grandfather,

Frank Common (FBC), was a Scot, and my grandmother was born here in Brisbane,

of Irish ancestry. They married in 1914 and went back to the UK on their

honeymoon. As they arrived in European waters, the First World War broke out!

Grandpa joined the Scottish Horse, a cavalry regiment based in Dunkeld, Scotland.

Because he had much horse knowledge as a “horse master” and horse breaker (he

was a jackeroo and station manager here in Australia after he came from Scotland),

he wasn’t sent to France as he was too “valuable” and stayed in the UK. The Scottish

Horse were in the Boer War and also served in the Middle East in WW1. My mother

& uncle were both born in Alford in Lincolnshire, England, where my grandfather

was posted on two different occasions as a training officer. He was disgusted,

because he wanted his children to be born in Scotland, where he came from!

As WW1 progressed, with little activity for the cavalry, Grandpa could see that there

was going to be little use for cavalry in post-WW1 years, so he sought and got a

transfer to the Indian Army (as distinct from the British Army in India), which was

very much cavalry-orientated. After much drama getting my grandmother in the

two children there, via Australia, they settled down to a very different life in

India. With servants and the like, Mum and Ian learnt to speak and understand

Hindi before English!

When school reared its ugly head, most expat children were sent home to the UK,

but Grandpa & Grandma decided to come to Australia instead! My grandfather

retained his army connections and was on a British Army pension until he died. By a

strange coincident, I was in India on a train trip when he died! His army connections

saw him, along with some other ex-Indian Army officers help to train the

Queensland Mountain Police how to tent-peg! It is now a ‘must’ at Mounted Police

displays.

181

Grandpa also served in WW2 in New Guinea, and went on post-war to be involved

heavily in Soldier Rehabilitation until finally retiring. He retained his love of the

“mounties” until the day he died. Both my parents also served in the Army in WW2

here in Brisbane. I was overseas living in the UK when the Vietnam War was on, so

missed that!

My history was a lifetime in the travel & shipping industry (50+ years), but I have

always been deeply involved in railways too, both from a club level and as a

researcher.

Maybe that will give you a bit of an idea of where I come from!

Hope you find it interesting. Will send some SA mounted police photos in due

course.

Cheers

Ray

1981 – “FBC” in the centre, back row, Lucknow: India

182

“FBC” on Starlight, India, 1918. Right: FBC 1918

Note uniforms and demeanour; is the same as the old South African Police - HBH

21.2 Rugby: NZ via Kaap van Storms: Koot van Schalkwyk & Seun

Hennie,

Ek het hierdie epos van my Seun Jan uit New Zealand ontvang. Hy is baie bly dat

die Sharks gister gewen het. Ek het vir my die Stormers geskreeu want dit is nou my

tuisspan. My hart is seer en my bek is nou toe.

Groete Koot en Koeks.!!!

From: Jan Van Schalkwyk

Hallo!

Ek vertrou dat dit goed gaan daar in die Kaap van Goeie Hoop?Dit is 'n lekker koud,

winderige en nat dag hier in Flat Bush, Auckland. Die goeie nuus is dat die Sharks

gewen het en dus volgende naweek hier in Hamilton teen die Chiefs speel. Ons

beplan om te gaan kyk indien ons kaartjies in die hande kan kry. Hulle begin

ongelukkig eers Woensdag te verkoop.

Dit gaan goed met ons al drie en ons moet net keer of dit gaan beter.

Groete uit "the Land of the Long White Cloud".

183

21.3 Gert Potgieter - Jan van Wyk

Hi Hennie,

Toevallig het ek nou die dag gewonder wat het van Gert Potgieter geword. My vrou

was besig om te kraam met my oudste dogter, (nou 42jr oud) en ek en hy was

toevallig in die kraamsaal om te hoor, of dit 'n seun of 'n dogter was. Myne was 'n

dogter, ek kan nie onthou wat was sy kind nie. Dit was 27 Des 1970.

Dankie vir die mooi foto en voorblad. Neem my terug na die verlede.

Hier is my voorblad vir jou volgende uitgawe. Foto is TIMOUR VILLA - IPA gebou,

geleë in Suidelike Voorstede in Kaapstad. Enige polisieman dienend of oud lede kan

my kontak, vir verblyf vir hulle wat wil kom vakansie hou. Ek sal hulle op die regte

spoor plaas.

- Bond van Oud-polisie manne Wynberg-tak

Ons het nou 'n Bond van oud Polisiemanne gestig in die Suidelike Voorstede van

Kaapstad. Dit word genoem BOND VAN OUD-POLISIE MANNE WYNBERG TAK.

Ek is die eerste Sekretaris en is besig om polisie manne te werf vir ons bond.

Groetnis.

Jan van Wyk.

21.4 Registrasie: Militêre Veterane

More Brigadier Hennie,

184

Hoop dit gaan baie goed met jou. Ek het vanoggend die mail ontvang dra u kennis

van dit. Ek wonder of die oud SAP lede ook insluit?

Baie Groete

Steve Bosch.

Beste Steve,

Dit gaan klopdisselboom, dankie! Nee, lede van die SA Polisie of Swapol (met

inbegrip van Koevoet) kwalifiseer nie. Dit gaan hoofsaaklik oor MK en dies meer.

Groete

HBH

21.5 Arrestasie van SAP te Victoriavalle op die Brug: Pierre Groenewald

Goeie middag menere,

Ek hoop dit gaan baie goed in sonnige Afrika. Ek’t jul eposadres op die polisie

tydskrif gesien. Graag wil ek net iets verneem indien moontlik asb. Ek myself is ‘n

“ou” polisieman wat tans oorsee werk sedert 2005 ( 15 jaar diens).

My verloofde se oorlede pa - Frederick Robert van Niekerk gebore 02 Mei 1947 was

‘n dienende lid vd mag - ongelukkig is ons nie seker wat die presiese tydperk was

nie. Hy was een van 5 polisiemanne wat gevang was in Zambië - Mumbwa Prison

gedurende (ek vermoed) laat 1960's.

Beeld berig en The Star berig dateer 13 / 14 Jan 1968

Ek wil graag my vroutjie help om presies meer uit te vind rakende haar oorlede pa

maar weet nie rêrig waar om te begin nie. Indien moontlik as u my net die nodige

leiding kan gee waar en hoe om te begin. Ek het nou al orals op “Google” ook geloer

maar sien niks

Ek wil graag meer uitvind en alles dokumenteer vir haar ter nagedagtenis aan hom.

ASB - enige hulp /rigting en of leiding sal bitter hoog op prys gestel word indien

u van hulp kan wees.

Groetnis,

Pierre Groenewald

185

• Wie kan die voorval onthou en meer lig op die saak werp? - HBH

21.6 Blouligbrigades: Len Els

Een van Len se kollegas in Natal berig soos volg: “ Enigste waarvan ons weet is die

Landdroshof saak waar volgens die Mercury van 27 Julie die landdros die volgende

gesê het:

“Magistrate Chris van Vuuren said he had taken into account that the men were

first-time offenders and had exemplary employment records.

“I have given due consideration to the fact that they are under pressure to perform

and to please those whom they serve. Unfair expectations are, I am sure, placed on

their shoulders. This, however, does not permit them to transgress the law and place

the public in danger.

“It most certainly does not justify firing shots in the air to exert authority and impose

a sense of fear upon road users.”

The magistrate described the incident as a brazen, misplaced attempt at projecting

power and authority over those who dared not simply roll over and obey, even

when it was impossible and unnecessary that they do so.

22. NETWORKING & “LET’S SUPPORT ONE ANOTHER”/

NETWERK & “KOM ONS ONDERSTEUN MEKAAR”

22.1 Annemari Jansen – Koorsboom Kothuis

22.2 Jannie Otto

Onthou indien u Israel wil besoek, terr in verbinding met Jannie Otto.

186

23. STOP PRESS / LAAT BERIGTE

24. INDEMITY / VRYWARING

Die e-Nongqai bevat die uiteenlopende en diverse persoonlike menings van verskillende

korrespondente en die opsteller van e-Nongqai kan nie vir enige deel van die inhoud

daarvan in sy persoonlike hoedanigheid verantwoordelik gehou word nie.

The e-Nongqai contains various and sundry personal opinions of different correspondents

and the compiler of e-Nongqai cannot be held responsible for any of their comments.

Enige advertensies of enige sake voortspruitend is tussen u en die ander party.

25. NEXT EDITION / VOLGENDE UITGAWE

Some time, Deo Volenti, during October 2012.

26. CONCLUSION / SLOT

Ons is besig met omvattende navorsing oor die SA Polisie en lede met die oog op bewaring

vir die nageslag! Stuur asb u stories en ervarings.

Dankie aan almal wat gehelp het om hierdie uitgawe ’n sukses te maak!

1946: The Springbok Legion issues its ultimatum: Ralph Brown 23 May 1946 New Era -The cartoon says it all!

• Demands & Democracy

• Down with the Colour Bar

• Long Live Uncle Joe (Stalin)

• Down with the Opposition

• Down with the Grey Shirts

• Down with the OB (Ossewabrandwag)

And who said the policeman’s lot is not a

happy one?

We certainly lived in interesting times!

Kontak besonderhede: “Hennie Heymans” <heymanshb@ gmail.com>

Greetings - Groete

Hennie Heymans © 2012

eNONGQAI

Documents

Transcript of eNONGQAI