บทที่ 1 - nesdc.go.thบทที่ 1 บทน า ปัญหาคอรัปชั่นเป็นปัญหาอุปสรรคหลักต่อการ
Energy Power and Autocorrelationeng.sut.ac.th/tce/old/DC/ch5_comm.pdf409-326 Principles of...
Transcript of Energy Power and Autocorrelationeng.sut.ac.th/tce/old/DC/ch5_comm.pdf409-326 Principles of...
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 1 of 15
บทที่ 5 Energy Power and Autocorrelation
จากบทที่ผานมาการพิจารณา Spectrum ของสัญญาณโดยการใชเทคนิคการแปลง Fourier Series และ Fourier Transform ทําใหเห็นสวนประกอบของสัญญาณ ณ ความถีต่างๆ หากเราสงสัญญาณนี้ผานชองสัญญาณที่มีแบนดวิทจํากัด สัญญาณที่รับไดก็จะเพ้ียนไป และหากสวนประกอบที่มีขนาดใหญผานไปไดแตสวนประกอบที่มีขนาดเล็กสูญหายไป เราก็สามารถประมาณวาสญัญาณที่รับไดมีลักษณะใกลเคียงกบัสัญญาณเดิม ซ่ึงจากรูป Spectrum เราจะสามารถพิจารณาไดวาแบนดวิทที่จํากัดควรจะมีแถบกวางเทาไรสญัญาณจึงไมเพ้ียนไปมากและสามารถถอดรหัสสัญญาณเดิมกลับมาได ทรัพยากรอีกสิ่งหน่ึงที่อยูคูกับแบนดวทิและเราจําเปนตองใชพิจารณารวมดวยคอืกําลังงานหรือพลังงานของสัญญาณ ในบทนี้จะกลาวถึง 1) การวิเคราะหหากําลังงานเฉลี่ยของ Power Signal (เชนสัญญาณรายคาบ) 2) การวิเคราะหหาพลังงานรวมของ Energy Signal (เชนสัญญาณที่ไมเปนรายคาบ)
5.1 สัญญาณกําลังงาน Power Signal และสัญญาณพลงังาน Energy Signal ในทางทฤษฎเีพ่ือใหงายในการศึกษาเราจะสมมติให Load คือ 1 โอหม เรียกวา การ normalized ดังน้ัน
ถาหากเปนสญัญาณรายคาบ
โดยที่ T เปนคาบของสัญญาณ P = Average normalized power E= Total normalized energy
< v(t) > คือคาเฉลี่ยทางเวลา Time Average ของสัญญาณ หรือระดับไฟตรง ของสัญญาณนั่นเอง
∫
∫
∫
−∞→
−∞→
∞
∞−
>=<
==
=
2
2
2
2
2
2
)(1lim)(
)(1lim
)(
T
TT
T
TT
dttvT
tv
dttvTT
EP
dttvE
∫
∫
−
−
>=<
=
2
2
2
2
2
)(1)(
)(1
T
T
T
T
dttvT
tv
dttvT
P
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 2 of 15
ถาสัญญาณ v(t) ใดมี P = 0 และ 0 < E < ∝ เรียกสัญญาณนั้นวาสัญญาณพลังงาน (Energy Signal) ตัวอยางเชน Unit Pulse ที่มีความสูง 1 Volt พลังงานก็คือ พ้ืนที่ใตกราฟ แตเน่ืองจากมีคาบ T ยาวเปนอนันตเม่ือมาคํานวณกําลังงานจะไดเทากับศนูย
ถาสัญญาณ v(t) ใดมี E = ∝ และ 0 < P < ∝ เรียกสัญญาณนั้นวาสัญญาณกําลังงาน (Power Signal) ตัวอยางเชน สญัญาณรายคาบ sine wave พลังงานก็คือ พ้ืนที่ใตกราฟของ |v(t)|2 ซ่ึงมีคาเทากับอนันต แตเม่ือมาคํานวณกําลังงานจะไดคาที่จํากัด
Example 5.1
Example 5.2
aa
ate
dtate
dttaedttxE
taetx
1
02
22
22
||2|)(|
||)(
0
2
=
∞−=
−=
−==
−=
∫∫∫
∞
∞
∞−
∞
∞−
21
21
11lim|)(|1lim
1lim|)(|lim
)()(
20
22
2
2
20
22
2
2
==
==
∞===
=
∫∫
∫∫
∞→−∞→
∞→−∞→
TT
dtT
dttxT
P
dtdttxE
tutx
T
T
T
TT
T
T
T
TT
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 3 of 15
Example 5.3
นักศึกษาไมควรมีความคิดที่คับแคบวาสญัญาณกําลังงานมีแตสัญญาณรายคาบ
เทานั้น สัญญาณสุมก็เปนสัญญาณกําลังงานอยางหนึ่ง และไมควรมีความคิดที่คบัแคบวาสญัญาณพลังงานมีแตสัญญาณชนดิ time limit
เทานั้น สัญญาณ exp(-t)u(t) ก็เปนสัญญาณพลังงานอยางหนึ่ง
5.2 การวิเคราะหหากําลังงานของสัญญาณรายคาบ (Parseval’s Power Theorem) 5.2.1 Single Side Spectrum
]4)();(21[
2
)(21
)22
(1
)(sin)(cos1
)]sin()cos([1
)(1
222
1
220
2
1
220
1
2
1
220
10 0
22
01
0 0222
0
1
200
100
0
2
nnnnnn
in
ni
n
in
in
i
T
n
T
i
T
n
in
T
in
T
cbajbac
ca
baa
bTaTTaT
termcrossdttnbdttnadtaT
dttnbtnaaT
dttvTT
EP
=+−=
+=
++=
++=
+++=
++=
==
∑
∑
∑∑
∑∫∫ ∑∫
∑∫ ∑
∫
∞
=
∞
=
∞
=
∞
=
∞
=
∞
=
∞
=
∞
=
ωω
ωω
∞==
==
∞==
==
=
∞→
∞→−∞→
∞→
∞→−∞→
∫∫
∫∫
3)2/(1lim
1lim|)(|1lim
3)2/(lim
lim|)(|lim
)()(
3
20
22
2
2
3
20
22
2
2
TT
dttT
dttxT
P
T
dttdttxE
ttutx
T
T
T
T
TT
T
T
T
T
TT
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 4 of 15
5.2.2 สามารถพิสูจนโดยใช Double side Spectrumไดดังน้ี
Example 5.4 Square pulse train
ดังน้ัน
∑
∑∑
∑ ∫
∫ ∑
∑∑
∫∫
∞
=
∞
−∞=
∞
−∞=
∞
−∞=
∞
−∞=
∞
−∞=
∞
−∞=
+=
==
−=
−=
−==
===
1
220
2*
*
0
0
*
**
00
2
2
])(1[
])[(1
][)(*
)(*)(1)(1
in
nnn
nn
nn
T
T
nn
nn
nn
TT
ca
ccc
cdttjetvT
dttjectvT
P
tjectjectv
dttvtvT
dttvTT
EP
ω
ω
ωω
20
22
0
220
491.0
...)21/181/149/125/19/11)(2(25.0[
21
V
V
baP n
=
+++++++=
+= ∑
π
=
==
=
==
∫−
evenn
oddnnV
dttnVT
b
aVa
T
Tn
n
; 0
; 2
)sin(2
0;2
0
2
2
00
00
π
ω
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 5 of 15
Example 5.5 Half Sine pulse train
ดังน้ัน
0)1(
2)(;0)(;
4
)]4cos(1[2
)2sin(1
200
0
20
2
0
20
2
0
20
=−
−===
=
−=
=
∫
∫
n
nn
T
T
bnV
evenaoddaV
a
V
dtTt
TV
dtTtV
TP
ππ
π
π
20
222
0
2220
24991.0
...)1225/1225/19/11)(2(811[
)(21
V
V
baaP nn
=
++++++=
++= ∑
ππ
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 6 of 15
5.3 การวิเคราะหหาพลังงานรวมของสญัญาณที่ไมเปนรายคาบ (Rayleigh’s Energy Theorem)
Example 5.6
∫
∫
∫ ∫
∫ ∫
∫
∫∫
∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
=
=
−=
−=
=
==
ωωπ
ωωωπ
ωωωπ
ω
ωωωπ
ωωωπ
dV
dVV
ddttjetvVV
dtdtjeVtvE
dtjeVtv
dttvtvdttvE
2
2
)(21
)()(*21
])()(*21)[(*
])(*21)[(
])(21[)(*
)(*)()(
τωωπ
τπ
τπ
22
22 92.0)(
21 AdV =∫−τ2AE =
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 7 of 15
5.4 การกระจายของสเปกตรัม
ในหัวขอที่ 5.2 และ 5.3 ไดแสดงถึงวิธีการหากําลงังานของสัญญาณรายคาบ และพลังงานรวมของสัญญาณที่ไมเปนรายคาบ ในหัวขอน้ีเราจะพิจารณาการกระจายตวัของสเปคตรัมกําลงังาน หรือพลังงาน เพ่ือใหสามารถออกแบบระบบที่ใชชองสัญญาณที่แถบความถี่ที่จํากัด เราตองการหารูป Spectrum ทีแ่สดงกระจายของสวนประกอบของสัญญาณ ณ ความถี่ตางๆ เพ่ือพิจารณาการกระจายตัวของ Bandwidth และ กําลังงาน / พลังงาน สเปคตรัมของสัญญาณ มี 3 ชนิด ไดแก 1. Waveform spectrum V(ω) ซ่ึงก็คือ Fourier transform ของสัญญาณ v(t) น่ันเอง สังเกต
วา V(ω) เปน complex function ที่มีขนาด และเฟส 2. Energy spectral density (ESD) คือ |V(ω)|2 สังเกตวามีคาเปนคาจริงและเปนบวกเสมอ 3. Power spectral density (PSD) 3.1 กรณีสัญญาณที่เปนรายคาบ
Power spectral density ก็คือรูปการกระจายในแกนความถีข่องขนาดของสัมประสิทธิ ์cn (Complex Fourier series) ยกกําลังสอง (|cn|
2) น่ันเอง
3.2 กรณีสัญญาณที่ไมเปนรายคาบ วิธีการหา PSD ใหสมมตสิัญญาณไมเปนรายคาบ คอืสัญญาณรายคาบที่มีคาบยาว
อนันต ดังน้ี
กําหนด x(t) เปน power signal และเปนสัญญาณทีไ่มใชรายคาบ ซ่ึงโดยสวนใหญไมสามารถหา Fourier Transform ได สมมติให Energy signal xT(t)
น่ันคือ Fourier transform ของ energy signal xT(t) สามารถหาคาได คือ XT(ω) และ
| XT(ω)|2 ก็คือ Energy Spectral Density
2||; 0
2||; )()(
Tt
TttxtxT
>=
<=
∑∞
−∞=
−=n
x nffcfS )(||)( 02 δ
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 8 of 15
จาก Rayleigh Energy Theorem
5.5 Correlation Correlation เปนแนวคิด (concept) ที่สําคัญมากในการประยุกตใชงานทางวิศวกรรมไฟฟาสื่อสาร Correlation คือ การวัดสัญญาณ 2 ตัว วามีความเหมือนกันมากเพียงใด ถาคา Correlation ที่วัดไดมีคามากและมีคาเปนบวก ก็แสดงวาสัญญาณทั้ง 2 ตวัมีความเหมือนกันมาก และการเปลี่ยนแปลงของขนาด เปนไปในทศิทางเดยีวกัน แตถามีคานอยเขาใกลศนูย ก็แสดงวา สัญญาณทั้ง 2 ตัว ไมมีความเหมือนกัน และถาคา Correlation ที่วัดไดมีคาเปนลบ แสดงวาสัญญาณทัง้สองมีเฟสตรงขามกัน และมีการเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ตรงขามกัน ในบางครัง้เราจะ normalize คา Correlation ใหอยูในชวง –1 ถึง 1 เรียกวา Correlation Coefficient การวัดคา Correlation จะพบบอยมากในวชิา RADAR และ Digital Communications 5.5.1 ตัวอยางการใชงานดาน RADAR สมมติวา เราสงสญัญาณ x(t) ออกไปในอากาศเพื่อตรวจจับวตัถบุิน สมมติวา คนพบวามีเครื่องบินอยูในบริเวณ สญัญาณที่สงออกไปก็จะสะทอนกลับมา สมมติวากลายเปน y(t) สัญญาณนี้ก็จะมีลักษณะคลายกับ x(t) แตวา มี time delay มี ขนาดเล็กลง และมีสญัญาณรบกวน w(n) ปนอยู
2
2
22
2
2
|)(|1lim)(
)(21
|)(|.1lim21
|)(|21.1lim|)(|1lim
ωω
ωωπ
ωωπ
ωωπ
TTXX
XX
TT
TT
T
TTT
XT
S
dS
dXT
dXT
dttxT
P
∞→
∞
∞−
∞
∞−∞→
∞
∞−∞→
−∞→
=
=
=
==
∫
∫
∫∫
Q
∫
∫∫
−
∞
∞−
∞
∞−
=
=
2
2
2
22
|)(|
|)(|21|)(|
T
TT
TT
dttx
dXdttx ωωπ
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 9 of 15
กรณี ที่มีวัตถบุิน y(t) = αx(t-D) + w(t) กรณีที่ไมมีวัตถุบิน y(t)= w(t) ถาหากนําสัญญาณ x(t) มาทํา correlation กับ y(t) หากไดขนาดใหญก็แสดงวามี วัตถุบิน แตถาหากมีคานอยๆ ก็แสดงวาไมมีวัตถุบิน นอกจากนี้ถาทราบวามีวัตถุบิน ยังสามารถพิจารณาอีกวา สัญญาณ delay ไปเปนเวลาเทาไรซึ่ง ทําใหสามารถคํานวณระยะหางจากเปาหมายได
รูปที่ 5.1 ตัวอยางการใช Correlation ในระบบเรดาร
5.5.2 ฟงกชนั Time Cross correlation และ Autocorrelation แบงออกเปนกรณีของ Energy signal และ Power signal ดังน้ี ก. กรณี Energy Signal Time cross correlation function
หาก x(t) และ y(t) เปน ฟงกชันจริง จะได
สังเกตวา Correlation เปนฟงกชันของเวลา τ
)()()( τττ −⊗= yxRxy
dttxtydttxtyR
dttytxdttytxR
yx
xy
)(*)()(*)()(
)(*)()(*)()(
∫∫
∫∫∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
+=−=
+=−=
τττ
τττ
)()(
)()()()()(
)()()()()(
ττ
τττ
τττ
−=
+=−=
+=−=
∫∫
∫∫∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
yxxy
yx
xy
RR
dttxtydttxtyR
dttytxdttytxR
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 10 of 15
♥ ความสัมพันธระหวาง Time Autocorrelation function ของสัญญาณพลงังาน กับ Energy Spectrum Density หากนํา x(t) มาทํา correlation กับตวัเองเราเรียกวา Autocorrelation
ซ่ึงถาหา Fourier Transform ของ RXX(τ) จะไดวา
น่ันคือ Energy Spectrum Density สังเกตวาถา τ = 0 แลว RXX( 0) ก็คือ Energy น่ันเอง
ในสมการขางตนแสดงใหเห็นวามี อีกวิธใีนการหา ESD น่ันคือ ใชวธิีหาคา Fourier Transform ของ RXX(τ) นักศึกษาคงสงสัยวาทําไมการหา Energy Spectrum Density (ESD) ตองมาหา Autocorrelation กอน ทําไมไมหา |X(ω)| เลย แลวยกกําลังสอง ไมงายกวาหรือ? เหตุผลที่สําคญัในการศึกษาหัวขอน้ีก็คือ เพ่ือใหนักศกึษาคุนเคย เพ่ือใชในหัวขอตอไป คือ การหา Power ของสัญญาณกําลัง เน่ืองจากสัญญาณกําลังโดยทั่วไปไมสามารถหา |X(ω)| ได แตในทางตรงขาม Power Spectrum Density (PSD) กลับหาคาได ดังน้ันวิธีการทั่วไปที่งายในการหา PSD คือ หา Autocorrelation กอน แลวจึง หา Fourier transform ของ Autocorrelation ข. กรณี Power signal Time cross correlation function หาก x(t) และ y(t) เปน ฟงกชันจริง จะได
)()()( τττ −⊗= xxRxx
2|)(|)(*)()]([ ωωωτ XXXRxx ==ℑ
ωωπ
dXdttx
dttxtxRxx
22 |)(|21|)(|
)(*)()0(
∫∫
∫∞
∞−
∞
∞−
∞
∞−
==
=
)()(
)()(1lim)()(1lim)(
)()(1lim)()(1lim)(
2/
2/
2/
2/
2/
2/
2/
2/
ττ
τττ
τττ
−=
+=−=
+=−=
∫∫
∫∫
−∞>−
−∞>−
−∞>−
−∞>−
yxxy
T
TT
T
TTyx
T
TT
T
TTxy
RR
dttxtyT
dttxtyT
R
dttytxT
dttytxT
R
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 11 of 15
♥ ความสัมพันธระหวาง Time autocorrelation function and Power Spectrum Density หากนํา x(t) มาทํา correlation กับตวัเองเราเรียกวา Autocorrelation
ซ่ึงถาหา Fourier Transform ของ RXX(τ) จะได
เรียก SXX(ω) วาคือ Power Spectrum Density (PSD) ซ่ึงเปนคาจริง ที่เปนบวก และเนื่องจาก
x(t) เปนสัญญาณจริง ทําให | X(ω) | เปนฟงกชันคู ดังน้ัน SXX(ω) จึงเปนฟงกชันคูดวย และสังเกตวาถา τ = 0 จะได
ดังน้ัน R(0) ก็คือ กําลังงานเฉลี่ย ของสัญญาณนั่นเอง
จากสมการขางตนจะเห็นวา ทั้ง Energy Spectral Density และ Power Spectral Density มีขาวสารของขนาด |X(ω)| แตไมมีเฟสของ X(ω) หรือพิจารณาวามีความเปนไปไดที่สัญญาณคนละสัญญาณ แตสามารถมี Spectral Density เหมือนกันได เชน
สัญญาณในโดเมนเวลา สัญญาณในโดเมนความถี่ ESD
δ(t) -----------------FT-------------> X(ω) =1 -----------------------------| X(ω) |2--------> 1 δ(t-td) -------------FT---------> X(ω) =1.exp(-jω td )------------------| X(ω).|2--------> 1 ดังน้ัน หากเราทราบเพียง Spectral Density จะไมสามารถทราบไดเลยวาสัญญาณ x(t)
คือ อะไร ทํานองเดียวกัน หากเราทราบเพียง Autocorrelation เราก็ไมสามารถทราบสัญญาณ x(t) เชนกัน เน่ืองจาก Autocorrelation และ Spectral Density เปนสิ่งเดียวกัน แต represent ในคนละโดเมน
)(|)(|lim)]([2
ωωτ XXT
Txx ST
XR ==ℑ∞>−
ωωπ
dSdttxT
dttxtxT
R
XXT
Txx
∫∫
∫∞
∞−
∞
∞−∞>−
∞
∞−∞>−
==
=
)(21|)(|1lim
)(*)(1lim)0(
2
dttxtxT
dttxtxT
dttxtxT
R
TTT
T
TT
T
TTxx
)()(1lim
)()(1lim)()(1lim)(2/
2/
2/
2/
∫
∫∫∞
∞−∞>−
−∞>−
−∞>−
+=
+=−=
τ
τττ
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 12 of 15
5.5.3 Properties of the Autocorrelation สมมติ สัญญาณ v(t) ประกอบดวย ผลบวกของ x(t) และ y(t)
เน่ืองจากเปนสมการ Quadratic ที่มีคามากกวาศูนยเสมอ จึงไมมี Solution ดังน้ัน
ถาสมมติให y(t) = x(t) จะไดวา
น่ันคือ ฟงกชัน Autocorrelation จะมีคา มากที่สุดเม่ือ τ = 0 และถาพยายาม normailized ฟงกชัน Autocorrelation จะได Correlation coefficient
0)(2)0()0(
)]()()(2)([
)]()([
)()()(
22
2222
2
≥++=
−+−+=
−+=
−+=
∫
∫∞
∞−
∞
∞−
τ
ττ
τ
τ
xyyyxx abRRbRa
dttybtytabxtxa
dttbytaxE
tbytaxtv
yx
yyxxxy
yyxxxy
EE
RRR
RRR
≤
≤
≤−
)0()0(|)(|
0)0()0(4)(4 2
τ
τ
x
xx
xxxxxx
ER
RRR
≤≤
≤
)0()0()0(|)(| τ
x
yyxx
xyxy
xx
xxxx
E
RRRRR
≤
=
=
)0()0()(
)(
)0()()(
ττρ
ττρ
0)0()(2)0(
)0()0(
2
≥+
+
==
yyxyxx
yyy
xxx
RbaR
baR
ERER
τ
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 13 of 15
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 14 of 15
409-326 Principles of Communication Systems: บทที่ 5 ENERGY POWER and ….. 22/5/03
Page 15 of 15
5.6 บทสรุป
การวิเคราะหสัญญาณจากบทที่ 3-5 มีประเด็นสรุปไดดังน้ี 1. เราตองการหารูป Spectrum ที่แสดงกระจายของสวนประกอบของสัญญาณ ณ
ความถีต่างๆ เพ่ือพิจารณาการกระจายตวัของ Bandwidth และ กําลังงาน / พลังงาน
2. Spectrum ที่นิยมใชเปนแบบ Double Side Spectrum 3. วิธทีี่งายที่สุดในการหา Spectrum คือ ทํา Fourier Transform สัญญาณ v(t) จะได
Amplitude Spectrum |V(ω)| หนวยเปน Volt/Hz และ Phase Spectrum 4. ในขอ 3 เรียกมีชื่อเรียกอีกชื่อหน่ึงวา Waveform Spectrum หากนํามาคํานวณหา
|V(ω)|2 = V(ω).V*(ω) เรียกวา Energy Spectrum Density หนวยเปน Joule / Hz
5. ในกรณีของ Power Signal โดยทั่วไปแลวไมสามารถหา Fourier Transform เน่ืองจากขาดคุณสมบัติ Absolute Integrable หรือ Absolute Sumable (แตมีขอยกเวนได โดยใช Limit และ Impulse Function มาชวยในการหา Fourier Transform)
6. เม่ือ Power Signal หา Fourier Transform ไมได จึงจําเปน ตองหาวิธีการอื่นเพ่ือแสดงรูป Spectrum ของ Power Signal
7. ในกรณีน้ีวธิีทีเ่ปนหัวใจสําคญัที่สุดคือใหหา Autocorrelation ของ Power Signal กอน
8. Fourier Transform ของ Autocorrelation ของ Power Signal น้ันสามารถหาคาได เราเรียกวา Power Spectrum Density
9. วิธีการในขอ8.มีความสําคญัอยางยิ่งในการหา Power Spectrum ของสัญญาณสุม (Random Signal) เชนสัญญาณรบกวน อยางไรก็ตามการศึกษาชั้นตนในเรื่อง AM FM เรื่อง Autocorrelation ยังไมจําเปนเทาใดนัก