DB MEDIAE GRAECORUM COMOEDIAE · DB MEDIAE GRAECORUM COMOEDIAE NATURA. ET FORMA. SCllll'SIT GUIL....
Transcript of DB MEDIAE GRAECORUM COMOEDIAE · DB MEDIAE GRAECORUM COMOEDIAE NATURA. ET FORMA. SCllll'SIT GUIL....
DB
MEDIAE GRAECORUM COMOEDIAE
NATURA. ET FORMA.
SCllll'SIT
GUIL. HENR. GRAlJERT,
PHIL. DR. ET PROF. EX:ra.
Quum propter mnHarum quae sibi al'gumenta coniormavittragoediarnm in acerrima vituperia merito incurrat Enripides: genninam colhnrni granditatem ae magnificentiamnon faeile nnqnam Iaesit gravins quam ea fabnia cui indicem posuit :A.t'OAO!;. Cuins quidam da argumento· sietastatur Schot Aristoph. ad Nub. 1574.: rir(JanTa~ O'f(fip«-
E ' '(- A", " ,~, M ' ,vf!tnwov ..a.tOAOf; M'r0pElJOlJ, ElJ (I! na(Jl1yare ar.a{(fitl, 'l:OV
natoa Al61ov, rpftd,!o'IJTa (immo rpfhl~a'IJTa) l(alJ«-X~lJ (1(a
vaio)v scriptores pIerique, variante tamen saepe lectione)'E~1J tMdrp1lv, Paullo urbllDius HaHe. Dionysius Art. Rhet.c.IX. §. (I. p.554. sq. Reisk., qunm da eo rhatornm dieitartifieio (OWIK7JO'tr;). nt alind eIoqnantur, aliud oratione suastndeant assequi 1 post exempla ex Demosthene posita sie
• , A , ' , E' 1." .,,' <', , ' ~, ~perglt: ..a.;"AlY" y.at Vflt7llU1fr; u~ OllCiJlI t.0rW1/ ulQtX1fUEWr; (lX/l-pa nE'!l.r,{vsl ~v lJ'Juil dfldpan, 61/ pieSl nvt' t1Xiffta OtOly.ovfUiV01/·, ~ A' , , C M " c, ' ~ '.1', ~ , 0
E1/ Tl:' ..a.tDAfil lJ aX«-(lEvf; EfJrtV opl"?Jt1ar; 'Ln aUElI.rpn xat ",av_0.' 'ß " ~ "'.t-,' ~ '.'"valJW1/, xat I;1UfL OVlI.cVWV 'l:(:! llxf,rf/t :raf: aUElI.rpar; 'Wbr; auEA-
flJoi:r; I;1vvotxijaul (fol,t. I;1vv(maaat OlIm Wolf, ct Sylb.), Ev«
-ro obClitOJI JLOt"~(l1]mt I xai 03TWr; 6I1X1'Jp,dTtt1U.H 6 AOrOr; xowff
51
rvroW!1 "at (J'v/4Jo{/A?1' In snperioribus JlOlr.OvflE10r; coniecitSylh.: atque est sane quaedam eorl'uptela in verbis, seutantia satis plana. Sie antern intellige Sehot Ariet. Ran.875. Aeschylns eDim qunrn iudigoatione permolus 'raP ~a_
MH!uwhlalE'ru01tv ita affatnr;
cJ ](f!'tny-ar; p)"p ~vUllrwv fwv~Jolar;,
ra/lOVe; 0' dvoo'love; fl(f(PEf/WV Elt; 7:~V 7:Exprp'.
h tt h] , " ~K ",aee commen a aT se 0.: liV raft 7:fJU; (l11fJlV Ixaf!ov flOHll-
Jovvra SlfOl1]ut:v. xat 0(; fteV dl; 'r~v) [xrl(;ov pfJN(lulalJ SI/'Q.. t 'I _t .... 't '\, :) J.'I '
][t1,](ft. vqauVTiJqov ')'al! "OXH Elvat 'rfJ lE!?O!Jwnov. /.l.lEol'Aw_.~,,, .~ • ,), ) >I' , ~ 7." J
1JWr; (JE on utllla;tat xat litt; 'rl]V ,n,1'TW7I:1]V T1fV Tot·.; .d"f!ll7:au;
(mir; l(rPl(Juatr; verissime Bentl. Ep. ad :MilI.) El(!ijaßut, Hvfla~rariJ nO~lVIivovuav. ol/Utl a's ot« r(~ Sv Trp AlriJ,rl]' Tlftrl.
x/Jar;' a); dul 7:11V sV 'LfJtr; l(q1'j(Jt pl~w namqJl111r; nf!ot; TOV1:av6!0v. ll'Alwt;. sx 'rrov sv AloJ,rl] ](al'etY-llt; xat' .1I1W(aQEWr;,~\ rot; nViJt; Llavu.1'jt; xat 1Y1EJ1af!Ecu:; 'ClOV Mdrpr'iil/ • S{)QXEt 'lU/?
_ , - , ) ,~ ~) .• , ~ I 0. "'rOte; naAawu; navv lijJarli~ ftvat Tat.; fI;Uf'ArpW.t; fllr~'v(Jvat. '18u ij (J)ato/?fI, xd. J n fluihus {lUlle ud primum versum ilJustrandum pertinent et quae ud secundum, excerptll exantiqnioribns commentariis, misere COtlftlSa Sl1nt, ab co, siveah iis, qui haee scholia consarcinal'nnt. Ex Aeolo autemis, quem HygillUlU dicimus, quemque argumenta sua mythica p~'aeeipue Cl'. Euripitlis hansissc tragoediis vel'issimaReinesii ohservlltio est, fab. 238. cos recensens qui fWassuas occiderunt: llAeolus, !Iddit, Canacen pro11ter illcestumeum fratre :Mucareo admissllm. ({ et fah. 242,: qui se ipsiinterfecerunt: » Macareus Acoli filius propter ClInnecn sororem id est sponsam. <t Idemque fah. 245. »Canace Aeolimia prollter amorem :Macarei frab'is il)sa se interfeeit, ((
ApoHodorus autem I. 7. 4. {InUIn AeoIi stirpem recenset,Canacen quidem habet, Macareum ignol'at. Et Canace quidem etiam docto innotuit CaJIimacho, qui Hymn. in Cer.100. Triopam gloriautem inducit stirpem se esse AloJJooc;
52
J(aVUKIJ<;. I\[acarei haitIs non aHa Testigia reperio: qoanquam in Hom. Hymn. in ApolI. 31•
.AI(Jß()~ 'C'~i'a8iYf, May.a~of; eJo~ AloU()Jvo~.
A q1l0 diversa Hesiodlls tradiderat el 3;lii: qUlls Diodorus sequituf V. 8r. Vide ibi plura apud WesseI. Vol. III.p. 64.1. Bip. At non semel nec parce rem tangit Ovidius,non sane spernendam eam hnie poetae. Nam et sie eue...cratm' in lbid. 359. sq.:
I3yMidos cl Canaces \>icut faeis artleat igne,Nec nisi per erimen sit tibi fida soror.
et Trist. H. I. 58[. sqq. his se defel1dit:
Omne genus scripti gravitate tragoedia vineit:Raec quoqlle materiam semper amoris habet.
Nam (Iuid in Hippolyto est, nisi caecae tlamma novercae?Nohifis est Canace fratris amore sui. cet.
Q!lin inter Hel'oidnm epist<llas nnam posuit Canacesad Macarenm fr,\trem, nndecimam; quam non esse supposititiam, ut hoc ex numero constat esse quasdam, ipseconfirmavit certissimo tcstimonio Amor. H. [8. 20. sq. Hieenim de Opel'i1lus exponens sl1is addit haecce:
Quod Paris et Macareus et quod male gratns IasonHippolylique parens Hippolytusque legarit.
Iam vero de Canace et Macareo nullius poetae tragoedia commemoratnr, nisi Euripidis, atque eins opera1> nohilis est Canace«; nec sane illultorum iDgenio, certcnon 6"1.1miorum, ignobile iUnd argumentam atque humilepoterat placel'c; Ovidius autem Euripidelll Cllln omninohabuit in deliciis, ut alias eUIll imitatus sit saepenumero,velut Hecul)am in Metamorphosibns (v. Porsonis Praelecl.in Eurip., praefixalll Adversariis ipsius, p, 23. sqq. ed.Angl.) , tnm V6l'O has ipsas Heroides maximam partem ad
53
Ulius composuit tragQediall, qnippe qaihus amalorii mirtunquantum inesset afgnmenti. Qnamobrem 110n levi, utopinor, dudus coaiectura fabulam Euripideam AtQlov O"i(liana hac epistola nobis repraescntari meo iure assevero.Quid enim, ohsecro, causae fuerit Ovidio, ot, etiamsi quae-xstaret, aJiam tragoediam nescio quam, certe tarn ignohitem, ut oe uHnm quidam eius supersit vestigium.> celeberrimae praeferret Enripideae, ct quae cum ipsius consilio plane conspirarct'? QUiD iIlis Tristium versibus Euripideas omnwo filbuills recensens in iisque nobilem Camlcen, ipse mirifice videlur coniecturam nostram adillvare.Quodsi hoc non abnueris, .ide qnam pukre argumentum AeoJi cl revocari cx Ovidio possit Sillgulis aceniscl c:JLplicari atque illustrari comparatis quae servata suntfragmentis. Est antem primum eximendum his fragmentis unum, qood postremo Joco pasuit M.nsgravins Vol.11. p. 417' <1EJ.l7Jv rall nÄ. Quod quum e prologo sumtum esse possis sDspicari, ad Sisyphum pertinere, Don adAeolum .. recte vidit Valckenariull Diatr. p. 209" adlltipulante Iacohsio Animadv. in Eurip. p. 202 sq. Prologumquis dixerit, ignoramus. At nou procul ah initio hoc IIgehatu!', ut nutrici Callace amorern cuJpamque fatereturBuam, imploraretquc eius auxilium: qua re spectatoribullstatus rerum cxponebatur: v. Ovid. v. 21. sqq. Referohuc versum. illum:
Tl 0' alaXllov ~'v ,.(~ -rOral X({w,ub'ou; QQxij;
quem sie eludit, damnatum a se Euripidem eo irridens,
Aristophanelll> DiollYSUS Ran. 1525,,:
TI 0' ulaxeov qv ft~ ..oi(; ::hiWrl6JJOt\; JuxE;
quo 10co versum contendells senavit Scboliasta. 'Eßt autem Hle nutrids, levi animo consolantis 011cmque anam ctconsilium }1011icentill. Eiosdem ex sermonibus, credo, l1iversus deJ.lfomti sont apud Sb;lhu\tum Tit. LXHl. 1.:
54
'T'~ 1'." A -" ' ,. " .. "~ 11 v '.,r:tJp(J0VlT1l1WAr. EPErtrt nOtY-tll.u!
1" '" ' , - fJ 'c{prc[ UJ ,'u(J f.taIl.UI1;a xat ",VTtEt {larov~'
Tt,XOlf.tt 0' uJ.~~ ~ ~l}l'U efJ1:i'v EVtt6'1i~r;.
nec minns isti apu<l eundem Tit. CXVI. 58. t
..AI.).' ~ ..<1 r~(lur; ,,~v ]CV1t(ltV XU/(lEtV 8~,
"EI ..' ..Atpf/oolr:ll Toir; rE(!OVULV lJ.x8nat.
in quibus aU' 17 (sed proftoto) scripsi pro av.' ~' . Seqnebantur lamentationes muHeris imminente partn extortae,curaeque nntricis: lege v. 45. sqq. Dolore percitus accurrit frater idemque sponsus .. plorat .. desperat, consolatur,
ohsecrut (v. 57' sqq.). lam, ut videtnr, Cal1ace digredilur,partuque levatnr. Quorum omnium fragmenta quidem snpersunt nulln; Bcd subsidium Suetonius praebet Ner. 2 r., guiNeronem testetuI' illter ceteras tragQedias etiam »Canacenpurturientem« canlasse personatum; conf. Auson. Epigr.84.,Cupid. Crucif. 58. At iam nons labor:
Media sedet Aeolns aula:Crimina sunt oculis suhripienda patris.
v. 65. sq. Rationem invcl1it callida nutrix, qune sacrasimnlans institui infantem celat frugihus ramisque olivaeet leviblls' vittis. Quod consilium parans his verhis aman..tes HIa alloquitur (Stob. T. XXXV. 5) I
natoEr;, GorpoiJ 1t~ar; aVO((Or; Öllrtr; ev fJqaxsi:
nO}.J..Ol)r; J,Q,'Ollr; oror; 7:13 Gvpdf.tp8tp xal,mr;.
e:xcusabatque conatus suos verso hoc (Stoh. T. L. 6.):Tu noU' a1'l!tyxl7 (}'ux.'pli(IEL 'Ol'f.l~wna.
ohi oWgJEflH intelligo disponit, adornat, instz'tu,it: ou'tgJVEI>
corrigit lacobsills 1. c., quod exemplo nullo confirmavit.Atque optima res cederc videhatur nutrici fcdulae, sedanxiae, fratd doloribllS cruciato, matri paene exspiranti I
t lllllrix, Ilt puerum callide tectum domo efferret,Iam prope limen eratl patrias vagitus ud anres
Venit, et indieio proditu.r ilJe SilO,
65
Eripit inCanlem, mentitaque saere revelalAeolus. lnsana regia voce sonat.
". 71. sqq. Fraudes Dutricis a cIlOro celebrabanlnr cantico,cuil1s superest fragmentum , ql10d ex StQbaeo T. LIV. 6.,
ct Pluiarcho T. 11. p. 959. c. d., p. 98. d. e , recte sieconcinna"it Valckcnarius Diatr. p. 147.:
TH fJqCtXV ..Ot a:tivOl; a'J/i{(o~'
,..AHa nOlY.tlt~ nf./am'd(f)'J/
LfELlIa Itfw '!.pvla nOJITov.
X:talll(f)lI T' aE(lt~v -.6
da,svauu naLOEV!w:r:a.A.eolns autem fl1ribundus in Canaces irrnit cuJ,ile,clamore filiae vulgans pudorem, »et vix amisero continetore manus.« Tum multa dira eum aHa profundit tum verohaee, quae Siobaeo debemus T. LXXIII. 15.:
Tvvtxixa o'8ant; naWETaLP.ir(f)V xaxrot;,
LfVfJ7:1jVOt; a(ltx not! aorpot; xExl~(HiTat.
sententia plane Euripidea. »Ipsa nihil praeter lacrimaspndibunda profudit.lI . Tandem ille poslquam discessit,prorumpunt planctus miscrandae mulieris, puerum canibusavibusqlle dari iUllsum sllamque ae fratris ealamitatem deplorantis (v. 90. sqq.): donee satellell patrius vultu moc·rente gladinm affert a patre missum ... quo inquinatae !iHa'Vitae exitum imponat. Idque mox illa exsequitur, »pectoribus condenll dona paterua suis« (v. 98.). 'l'antum exOvidio tragoediae cognoseitur. At Macareus quoque ipsese interfecit: testatur Hyginns. Atque sie demnm, {mE!!
ßaJ:A(wr(f)v -rrollXIXr.roV, recte tragoedia nomen IJahet abAeolo patre. Quem ipsum tluoque non paueis esse lamentalum, haee docent (Stob. T. CXVI. 4.):
(!JE;;, fjJ81!, nalat!J~ aZllo~ w~ KIXJ..ro!; lIxEl'TSi/0Jrut; oMs'll ECfltE'lI aHo nÄ~v QXAOt;l{at' (JX~f.t', oVElq(f)V ö''iQnO/ltil flt,U~fUt.7:L(.
lVoilt; v'ovl!l!x' i](jl;/P' olufWoBa o'nJ rpf.!Ol'liil'•.
56
ubi nA~), ',QrO~ pro n;'~JI oJ.lot; vere Valckenarium, amen..dasse acnitrof ad Ammon. p. 15. Eiusdem, puto, hi ver~us fuernnt (apud Stob. CIV. 10.):
,AEi TQ [.tEII'ii 2 TO 08 [.tE3lm;a:1:a& "axoll,To o'1;xnirp1JIIE.'II av''''/x' e:; a(Jl.~~ ysov.
quales commode apud Musgravium: non placent Heathilconatus (p. 162.) TO 0' aJ r' l/rp1]'II6V et lacobsii 1. c, TO~", "3' a. Sb'~"'" :r "",'v 6y.nEfJ!1Iy.EV al1vt~: to aeus 7;0 u 0111'. EfJ!1]VEV a1JTt~ 13;, a. v.
magis corrupte A. (Gaisf.) av;;~\;. correctus B. 1;:;sfJ!llYEV.
Sed supersunt fragmenta nounulLa, quibus. 6X coniectllraordo reddendlls est. Igitur q:uod Stobaeull custodivit T.,XCI. 2. I... manifesto altemtrius est' puerorum Aeoli emupatre expostulantis, nrgutiis .. puta, more Euripideo: etpertinet quidem ad iIlud Macarel cum Aeolo colloquium,Bupra a Diollysio comme~oratum, quo culHdo putri consilio persuadere silldehat, filius fiUis dari concederet inmatrimonium: uc !!une Canaeae qua.e prQferuntur minus(:oIlveniunt ~
T1jv J' EVreJlHall nQ()(; ttEcZlI p,~ [.tOt Ure',Eil J.fI~WJ.Ut'P ..od" Em;i· [.t~ rq.Vflov, na:ni(! •7r', • rt -. "0.' <.1',' '1.L:Lvx!J.(l} raf! EqnEt. "p [.tEll ECht, 0 (J OViC 81.lit.'
l ' ~ .f'" ~ , 0.' 1" _N" , -" ':LO~POMJt (J avro"~ X'ltt;p,Eu • (l} U UV 8V UO[.tOLr;
-v-' " ",_ 7' , ,A(J9I10Il j;VIIOtY.Eb 1'f:AEM"rOIl, ovror; cv.vX1'j~.
Eillsdem disputationis haec fqerllnt (Stob. 't'.XLIII, 20., al.):
dOY.6'b:' UV: OLXEill raiav ,Z n8p1'Jr; &na~.duo; noj.t7:6V0t7:0 nl.ovulwlI a/.e(J J
01)" all rivono XWf!l\~ lufn,a xat xuxa "~)tU' l/un TU; uvyxf/cxmg, WUT' l/J.EtV xalwr;.""A 1111ra(J l/(Jn niJ 1lBN1.fT', QnAOVuw.r:;
dNJwu'· ä {j'o, ,nAOV7:0VIIHr:; OU Y.EX7:~/tlitta,
TouItl! 1l81111l1t J.f!OOJiliIl0t np,oo/Ali{fu.
In {fUi1!u;; ~low!TtV pro dlo'wrl perperarn !lpud BarnesÜun,
57
!tem palris, quales sibi liberos cupiat, exponentis haaclIunt (Stob. T. XLV. 15., Aristot. Pol. IlI. 5.):
AU,ftnf!ol 0' b alXf-'atr;)IAf!f;Or; ;;11 TQ O'VAJ...&rOtr;,M~ lWt, n~ 'K0P:llla. n;ot'KlJ..ot, rsvo{u,T:O,'0,,>7 " ~- , '-R" '3"
..a.('Fw wv n;OAlil. (JE/., f-'8'J'u,1I.lk t'0Vil.SVOVTIJr; sv.
quorum yersuum nescio an primus trarisponendus si! posttertinm. Bodem, nisi {aUor, yersns quatnor Bpectabant,a Stobaeo Bervati T. LXV. 1.:
>!IOatp,t- 0' aV7:wlI lfxrO'll liMEV' aeeElIOOll,nqwroll p,ell dOOf; a~tovr; 'r1l(iu,1I1Iloor;.
n ' I .., • -0.' <t , R I. MiUITrJ rat! af!ST:1J 1:0'11... vn;a(fXOV 8V pUl!,
1'1]V asttouw nölI 'Kalmll TO um!" l!XEtll.
Rursus Macareus patrem redarguebat hisce (Stob. T. XCIII.9., et· BiDe auctoris nomine T. V. 4., uode in fragmentaSophoclis Brnnckius recepit, Athen. IV. p. 159' c., al.):
M~ Inlovrov d'll1]r;' ovXl 8rtviU~r;OO 9'EfrP,"'0 '" c.1"'"11 XOO 'KmuurOr; lIl"ffllOOr; 6'K'€1](1aJo.
Postea vero idem calamitate oppressus sie mortem parat(Stob. T. XCVIII. 52.):
TlvXEtu rat! p,Ol, <J!(fOVTt'r; ovoap,~ fJlov.
Idem(lue, quid iam faciendum sibi restet secum deliberans,hUDe versum eloquitur, a Barnesio ct Musgravio omissum,qllatum a Stohaeo T. XXXIX. 5.:
".dA]:, 8p,oot;Ol1C'f({or; ,<tr; alO:tJl n;u,'f(floo~ l;1Cltn;f.tv ö/lovq.
ubi, qnod Gaisfordius m()Det, lemma deest Trine., locusA., unde ab ~editorihus praetermiss\1s. In extrema fabulaloclls fuit versibus his, quos Duh'icis lamentantis esse suspicor (Stoh. T. CXIV. 8.):
OlfWt, 'bt~ dlrEl1l ovx xal!oi<; ,dvmv ,<W.vO' OVX ;'v 6y.fJalot d'w'Qv;
58
b· , ,1'," • • PI' 1n 1 V. 2. 'tee; u a1l scrlpSerlm. raeter laec autem lUnu.quoque actum est, nt familiar?!'l aliquis componere irarnconatus sit regis furentis, lnctnmqne solari: liql1et hoc e1fragmentis (Stob. Tit. XX. 7.):
,Oern rU(J öane; evitlme; Xafllr,c7:at,Kaxooe; 7:EA6Vdj' n:),/;'((11:a ra~ urpaAlst {J1!0'f(J!I~.
et ibid. T. XXII. 14.::f,tr~V rpqovo1:na, K(JEfr:fr:JOV' Elc; op,tUa1lrLE(1rJ117:(J;. 'rOVTrfl 0' UPofti p,~'f' El~v rpllor;llilju S'tlvEbW, 8une; avnt(Jy.l1. rpf!0vetvrLln:oeth, oovlovr; 'roJe;. fPe~,ovr; ~rOVftEVOr;.
quorum priora immerito tentarnnt Valckenarius cl; Grotins.Hoc vult: qui in potentiorem; conviclum (i. e. in convietllm seil conslletudinem potentioris hominis) inddit, enro.satins est lacere: amicns vel'o eoram amico tacere non debet.Eodern speetunt quae prostant ibid T. CVIlI. 19.:
MQXitEtV (J:Prxyx1'j' 't:a~ a8 oaeWJvmv 't:vxar;<0 ' " , ' ,,", 'unr; fPcf!Et XUMUJ7: , aV'lfl DU7:0e; (}'O(pDr;.
Incertum cuius, versus est bic (Stob. T. IV. I I.):
Kaxije; an' u(Jziir; rlYVEmt TilDe; KaXQll.
Itemque baee (Stob. T. LXXI. 5.):]Caxoll rVlftzika n:qoe; 1Ilav r,Ev~at vlov.
1I1f " , , ~, , '. ,:LaKf!a yaf'! LaX'!><; fUJ."AOV aQIJ811mV p,EIISt,lFhiAUCt o'iifJl1 S';;'a(}o1l ExAElnu oiftw;.
quanquam haee quidem videantur patris esse disputantis.Denique verba duo 1(J..~f!0r; 'EflfWV (Suid. v. xJ,ijflor;), ct va..cabulum unllm 'Axflet7:8r;, qllod ex Aeolo excerpsit Hesycbinss. v., praetermissum boc quoque a Mnsgravio, ea quirl sibivelint, val coniectare (Iuis audebit? lIIud antem, ql10dpater filiae gladium mittit, (IUO se transfigat, ac transfixit,lucem alfundit ci quem primum attulimus Hygini loeo, uhi
a paLre Aeolo il1telfcetam Ciun dicit, q UU!U postea, a se
ip~a. 1\:1<)11eO, ndquis llivct'sas iude, fabulas ;expiscetur.
59
Igitnr vides tragoediam plenam lacrimarnm, 'destitutamomni maiestate ae dignitatecothurni, genuinnm ergo opus7:ov'f((arty.cJJ'/;c(.,:ov TlOUrcov. Ea ut comieorum effugeret sa'"les, vix. poterat fieri. Idque tantum abfuit nl homini eondonaretur ~ ul tres eomieorum poetarum eommemorenlurfahnlae, quibus id argumentum ad ioeum risumque detorI,um est. Nam et ex. :E:riphi Aeolo fragmentum nnum Atheßaeus babet IV. p< 134. c., el ex. Antiphanis Aeolo duoidem X. p. 444. f., XII. p. 552. f., el [Aristophanes non solum aliis in eomoediis aeerbe odiosissimum sibi IlOminempropter hane tragoediam perstrinxit (Ran. 1525., I I 15. c.schol., Nuh. 1574. e. sehol., Thesm. 412. sq.), verum etiamtota fahula Aeolum eius derisil, nomine etiam indieans'l:OV Atoloat'-xcm'Di;: euius quidem satis magna hodieque fragmentorllm eulal copia, nt clafior ea reliquis duabus fuissevideatur. Et classicus quidem de Aristophanis Aeolosieoneloeus Platonii est Tlsf/t olaepo~är; Xrofl~)OU;;V (p. XI. ed. Kuster.): qui postquam veteris eomoediae lieentiam incidenteoligarchia sensim eoercitam esse narravit, ehoregis quoquedeficientibus, haee addit: oiJ rUf! EU; Tlf!o:Jvfu'av slxov Ob
Ä&-rrvatot 'l"OVr; X0f!11yove; 'Cove; 'l"etr; oanavar; TOtr; X0f!svmte; na-
. Q(;xOV"mr; XStf!0T(lVSrV. TOV rovv AloAomy.rova Ar.:UlToepa1'ljC;
l.Jloa'f,sv, ~e; OllY. lixu ..a X0f!ly.a pSA11' ni}v yai( X0f!lKU fl~
XEt~OTO'J!OVldvrov y.at TroV XO(JliYrov oVY. 6XOVTroV uir; 'C~oepae;
(sie emen da 'Crov ya(J X0(l1lYroV f!~ XSl(lOTOV01.'fdvrov xat 'Crov
XO(J15VTrov ov" 6XOVTroV 'Cae; 'l"f!oepac;), iJns'f,11(Ji&-lj .~c; xroflilJolw;
'Ca XO/?svTroV ft6A'l, xal' ..rov vnO&-SUHOV 0 "(lOll:Oe; ftCuf;').']&-lJ.
oxonov ya(1 OVToe; ..17 df!X(f.[~ XCJJP't)(Jl~ 7:oiJ Uy.wnUlv <!'llfWV>
(f. cJ~flOV) x(Xl Oty.arJTaq xal (JTf!anlyovr;, naf!u'e; 1)"'.rl(1WTOepJ..
"11e; 7:0V (JVV~&-Wq anoaxrol/Jat Ola 7:()V nOAvv ljJo(Jop, .rHO/,OII TO
J(J17.fla 7"0 Yf!/trpSV 7:ote; T/?ff.?'(lJcJot"c; (Or; xax(;); EXOV cJwm!(IH.~ 'S" ':'0 c.,;., _\ " 7'")'l"OWVTOe; DVV 15aUjl 0 nil; flElllll; Y-wiwpu/(U; Tl.'no:;, OlOe; cUHV
< A" I , 1 I , '. '0,1' - 1r I \o W"O(Y/;{(t)v ~. (!tUr0'PlI.~'ovq, XlI.l Oe UV(JUft.; .Lfla7:H'OV, xat, ~ - , - s • ,.. ,)J.. I
1t:/ofW'Ht 7:Wi! nal.lUWj' u{j(tlun:wv DUU XO(!li!Ct oFn;'naQa(JlW[U;
60
;xovm~ Similia postea l'epetnntut', ct quidem ita,' llt nonunius hoc fragmentnm scriptol'is esse appareat,sed conSlltafrnstnla plurium. IHnd antem qllum non testetuI' Platonius,Euripidis Aeolum ab Aristophane esse derisllm, seu negligentia seu inscitia (infra OW,crvf.!1;tV "OftllflOV 6/nov,&(1; n n7:011&ivu 'C~f; 'C({ar(eO/af; nOt1J.~V), recte tamen conieetura assecutus esse videor: cam propterea quod multis loeis aliisllUne ille fahulam non henevole earpsit, turn qo.od huIliustragici aHa exstitisse videtur. Iam vero et omnino illudquaeritur.> qua ratione tragoediam Aristophanes eomoediatruduxerit, et imprimis hoe, qo.i sigoifieatns sit n0minis.AloJ..oolxliJv: nam etiam argumento fabnlae inde lneis aliquid fortasse affulget. Qo.a in re, altera nominis parteipsum indicari poetae piaculo.m, 'fOIf .Ato}.ov, faeile intelligitur: de terminatione quum dubitari possit.> apparet res e loeoqnodamAthenaei. Fuit enim Sieon olim coquus, et eolebatnr postea tanqnam princeps coquorum sive uQX1Jra(;. 50sipatri ]Ca<a1fJsvoofl81'({! apo Athen. IX, p. 578. a, coqntls ßlo~
riosus soltun se et Boedionem Chariademque divinam ce,..
quorum artem adhuc calJere iaetitans, eeteris haronihus ~
Ta OtOaQ'xr.tAEiov ~/uie; crro~OftSV
Ta ~t'XIiJ)Joe;. oliro(; rijc; #X"'lr; ufIX'lrO(; iJ'/f.EJlJ'afJxclJ ~ftiie; n({wr:ov aurflo}.orsiv ~1~IiJV,
ETfw:a fUiru 'mur' liJ.ß'V(; dI.!XtuY.Tov{lv.
nEflt rpvusooe; Xcx;rEixe navme; rove; AOrOVe;'
'Em' nauL rovr:oL(; SJ,EY15 Ta (franzrlxa.
nflO 7:1]e; #;:VlJ(; 8anEVIJ'a 7:av:T' ~flae; ftafhiv.
et in sequentihus disciplinas eas omnes expromit, alterumexerllcians. Recte autem ad h. J. Casaubonus (Animadv.1. IX. c. 6.) e1'1'a1'e monet eos, qui ~tXVIiJIl velint conigere-,et fluxisse iude AeolosicQnem Aristophanis: sed is nihilqui'l(Iuam addidit amplius, praeter haee satis mim: "deSiconis cuiusdam levitate et stultitilt: ~~ de Aeolo minirne
01
~ogitans. Compositio autcm nomin'nm qua sit: cxplicanda:ratione, <!Qcebit analogia. Ex qua primum memineris
velim v-eI'SUS Aristophanei Ran. 497., ubi postquam timoresemianimis Dionysns Xanthiae servo totum apparatum tradi.dit, ~u-o se Hercnlis spede induenlt, elatns is superbia siedominum admonet:
](at ßUtflop fl~ ,,01' cHQa'XAfiLO~av3lav,El &tA.of;· 8ao/U1.t r.at r.ara as 1"0 }.~p,' E1.OO1'.
"ndicat ergo "Qnum hominem ex duohllS conflatum,atq-tl.e natura praeditnm ex utrinsqne nalnTis mixta. Comoediaantem tali ornata indiee qunm supersit nuIla, etiam deperditarum tituli ea ratione eompositi non commemorantnrnisi perpauei.Et quidem duae tales fuerunt Romanornmpoetarnm fabnlae, hand dubie ant integrae aut magnampartem ex Graecis expressae. Qnarum altera M. Terentii
Varr-onis est Oedipothyestes, lauclatus Nonio p. 473. 28.,cnias argumentnm, alias non ita faeile perspectn, opportune in aprieo ponit huee Hygini fabnla (n. 88.), quaThyestelIl narratur exsulem, quumSieyone~ venisset) llhiipsius filia fuerit deposita, Pelopia, hane noetn vitiasse;postea earo nupsisse Atreo; Aegisthllm, conceptum ex.Thyeste, a matre expositnm, senatum esse a pastoribns,edttcatumqne ab Atreo; postea is quum Thyestem eepisset,misisse Aegisthum ad iIlnm iuterficiendum; re autem cognita, Pelopiam se ipsam interfecisse, Aegisthnm verooccidisse Atrenm, atque eum patre Thyeste in regnumredisse avitum. Hllee quoque fabulae o~eonomia EnripideßQn indigna: quem Thyestem scripsisse nemo nescit: eandem t<lmen fere historiam Sophocles tractavit in 0lJ!:m:?1 ow'[;iQ~)' Praeterea fragmentum ex. Agathonis Tbyeste quodamAthenaeus hahet XII. p. 528. , Alios addere operae pretiumnon est. Ex comicis antem poetis Dioclis Tbyestes comme..moratar ,a Sllida v. dwy.).ij~. Altera, qllam clicebam, fa]mJa,
62
Naevii rait Protesilaodamia, qnalem sani gratia .iodiccm.tledit pro Protellilaolaodamia: Protesilaum idem .seripsit
. Euripides, ex 'cluO decem fragmenta conquisivit Musgravins; fabulam hane quoque ex Euripide Hyginus enarratf. 103. et 104. Naevii eomoediam Nonius laudat p. 1[6. 7.,~:W9' 30., Priscianus VI. p. 703. Putsch. Laevii (ut in indice) sive Livii (ut in contextu, reete) ProtesiJaus apudPrise. X. p. 877" Laodamia ihid. IX. p. 869. Ex GraecisProtesilauUl Anaxandrides scripsit (Atllen. IV. p. 13 r. a.,XlI. p. 555. cl.). Graecarum autem tali elogio eomoediarurnmaxime laudatur Cratini LlL01'V(faU~aJlO(!Oi;, cuius fragmentaapud At1lenaeum, Pollueem, Suidam, Etymologum, alios:da qua Casauhollus ad Athen. IH. ;52.: II seripta videtl1r inAlexandrum tyrannum, qui pro Baccho voluit eoli.« AtPheraeus Alexander vix in lueem editus fait moriente eratino antiqnae comoediae pocta. Quo fit, ut si arguroenturn 1100 fuisse dieas, iuniori Cratino fahnla sit cedenda.Id quod fecit Meinekius Qnaest. Seen. I. p. 24.: quanquamis argurnenturn arhitratur acl Alexandri Magni spectasse expeditionem, Dionysiaeae pompae adsimilatam: quo<! vix.crediderim, eum propter ea, quae hoc tempore inde exsistebant, pericula, turn quocl postremo tempore talia a poetis minime traetahantur, earo ipsam oh causam: ne ilIudtangam, quod in expeditione illa hellica iocornm aut pitrum fuit aut nihil. Ego ad PariJem eam spectasse suspicor,cuius suh speeie [ortasse iudicium de dearum pulcritudineet quae secluehantur ridieule exsecutus est Dionysus.Ceterum Llu;vvaoJl complures scripserunt: Aristomenishoc indice fabulam cluohus 10eis Athenaeus com.memorat,eandemque nomine LltfWV(JOi; a(J)(117:11i; Pollux III. 150.;Magnetis Lldn1vl1ov Athen. IX. p. 567' f., XIV. p.646.e., Poil. VI. 79' eum Iungerm. Ecphantidae Llu;vv(Jovaeute et doete Naekius detexit in Choerilo p. 52.Iam simili ratiolle compositae fuisse videntur Metagenis Bov_
~ 63
f!ffJ1rE(!(}a~ (cour. Meinel. Qn. Sc. H. p. 55.), PherecratisMV(!ff11'UJ.:P!fqW1tOt (cour. Mein. l. c. p. 58. sq. Forlassc catradocebatur tragoedia quaedam MV(llttOQV~~), Polyzeli d1j-.If01:V1J0Uf!8wq, qllO Kulmills ad PoIl. probabiliter statuit ..ov~'~tto'tJ expositam {nisse restitutionem in integrum., ad instarTyndarei, quem mortuum ab inferis resllrrexisse vetus Fa·bnla est (v. Suid. v. Alaw1ror;); eademque ego ratione d1'JltOI1u'1:V(!OVr; intelligo Timoclis apnd' Athen. IV. p. 165. f.,qllanquam renitente Meinekio Qu. Sc. 1. p. 50. not.: certeet dijp.ov seu d~ftOvi; et ~TV(>OV!: multi scripsernnt: cogita L1~ltovt; nobilissi'mam fabl1)am El1polidis (vid. VaJcken.Diatr. p. ~52.); ~aTv(lovqEcphantidae Athenaens )andat UI.p. 96. e.; Phrynichi de ~aTV{?Otr; vide diligenter et aeutedispntantem Meinek. H. p. 8., 10.; eratini ::Id1:'IJf!0t cuivisin promtll. Deniqne sie capiendi Bunt Tl:ravon:a:Jl81; Myrtili,a grammaticis hic iHie laudata fahula, sed titulo sacpiuscorrupto: qua quidem ilJud actum puto, ut Pani Solis currus traditllS sit l'egeodns, unde iocosae res multae. ldqueiam ducit nos ad interiorem huius eompositionis perspiciendam rationem. Nam quum hac fere comoediae aetateis Athenis mos invaluisset, ot dnorom numinum divinorum ct signa et nomina componerentor in UIlUID, undePanapollo , Hermathene, Hermerac)es (v. Cie. ad Au. t 4. el10, cet): simiHter ae perstringendi illud causa comici poetaeduabus ex personis unarn conflarunt, utriusqne natura praeditam ex parte, idque dupJici nomine indieatum 'Voluerunt.Qua in re saepc itll gunt versat!, ut fahulas duas, quarumprimus agentes personae aliquid haherent inter se eognati,contraherent in unam, dextl'Oque adhibito villculo tOtl:lmeomponerenl non illepidum. ld posten imitati sunt I~atini
poetae comici, nt Terentius, qui 6X dua]ms fabulis GraecisunamLatinam fecernnt contaminantes (v.Pro). adAndr.).
Caelern dabnntur proxime.