Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25

15

description

Als kind heb ik nooit beroemd willen worden. Ik wilde toneelspelen, en vooral niet mezelf zijn. Uiteindelijk is mijn jeugd een schatkamer gebleken voor het werk dat ik doe en het leven dat ik leid.

Transcript of Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 1/15

 

artce

tekst ELS QUAEGEBEUR fotografieERIC VAN DEN ELSEN

HOLLANDSDIEPOKT08tR DE CEMBt R 2 011 21

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 2/15

 

carice

'Als kind heb ik nooit beroemd willenworden. Ik wilde toneelspelen. en vooral:

niet mezelf zijn. Uiteindelijk is mijn jeugd

een schatkamer gebleken voor het werk

dat ik doe en het leven dat ik leid. Het

heeft me gemaakt tot wie ik ben: als kind

te volwassen en nu, als volwassene. iets

te kinderlijk.'

k ben een beetje moe,' zegtCaricevanHouten als ze binnenkomt in het Amsterdamse lunchcafe

waar we hebben afgesproken. Terwijl ze toch net een

sabbatical year achter de rug heeft waarin ze eens even

helemaal niets zou doen. Ze bestelt een appelsap. Uit

haar tas komt een glazen pot. Daarin zit de dagelijkse

portie voedingssupplementen die ze neemt, op aanradenvan een orthomoleculaire arts. 'Ik vind het een leuk

ritueel om elke dag een handjevol pillen te nemen. Het

doet ook wel iets voor me, heb ik het idee.'

22 HOLLANDS DIEPOK'OBER DECEMBER Z O "

Of het de invloed is van de pillen of van ietsanders, Van Houten ziet er in elk geval goed uit.

Gezond. Haar lichte huid is gaaf en glanzend.

Geen rimpel te bekennen op haar 35e. En moe

lijkt ze al helemaal niet.

Is het sabbatical officieel voorbij?

'Ja. Hoewel het nooit echt is begonnen. Het was

een eigenaardig sabbatical. Ik heb het idee dat ik

het nog nooit zo druk heb gehad. lk ben zelfs nau-

welijks normaal op vakantie geweest. Ja, een

week Frankrijk. Belachelijk natuurlijk. Ik zou

eigenlijk twee maanden per jaar moeten verdwij-nen. Dat had ik moeten doen dit jaar.'

Een actrice met jouw status heeft zoiets toch

enigszins zelf in de hand?

'Je zou zeggen van wel, Ik vind het lastig om mijn

agenda leeg te maken en tegen alles heel beslist

nee te zeggen. Nouja, en ik was ook heel druk

bezig met de verbouwing van mijn huis. Dan

moetje een beetje in de buurt blijven, heb ik

geleerd,'

Ga je daar aileen wonen?

'Dat is de bedoeling. Het huis is absoluut gebouwd

om met z'n tweeen in te wonen, of met z'n drieen,

maar dat hoeft nu nog niet zo nodig,'

Hoe is het met de liefde?

'Goed, maar ik wil niet echt over mijn vriend pra-

ten. Ik probeer mijn liefdesleven geen soap te

laten worden waarnaar het hele land dagelijks

kan overschakelen. Het zou fijn zijn als ik een

stukje van mijn priveleven voor mezelf kan hou-

den.'

Lukt dat?

'Ja, dat Iukt eigenlijk best goed. Vooral doordat

mijn vriend niet meegaat naar premieres en zoo

Als ik al ga, is dat aIleen of met een vriendin. Ik

heb niet de behoefte om hem bloot te stellen aan

die poppenkast. Zelf sta ik ook niet handenwrij-

vend bij de brievenbus te wachten op uitnodigin-

gen. Vaak zijn zulke avonden gewoon business.

Als ik hem meeneem, duikt iedereen erbovenop

en is hij ook zijn anonimiteit kwijt, Dat wens ik

hem niet toe. Daar heeft hij niet voor gekozen,'

Heb je slechte ervaringen op dat vlak?

'Het klinkt misschien stom, maar het is als sue- »

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 3/15

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 4/15

 

:A ls ik vanavondwordgebeld

voor een auditie

in S tockho lm,

stap ik zonderg edoe me teen

in het v lie gtu ig .

Van plek naarplek, dat vindik e en pre ttig e.mamer oan

leven'

cesvolle vrouw best lastig om een man vast te houden. Ik

denk dat mannen het over het algemeen ingewikkeld vin-

den om een voetbalvrouw te zijn. Een echtgenote of vrien-

din die meer verdient en vaker belangrijke telefoontjes

krijgt? Dat zit de meesten niet lekker. Zeker niet als ze in

hetzelfde yak zitten. Als je iemand vindt die daar goed

mee kan omgaan en zich niet bedreigd voelt, is dat een

zegen. Ik ben blij dat ik dat nu heb.'

Ben jij toe aan rust in je leven?

'Ik weet niet eens ofhet zozeer rust in mijn leven moet

zijn. Meer in mijn hoofd. Goed, dat zijn natuurlijk com-

municerende vaten. De rust in mij wint zeker terrein,

maar het gaat nog erg op en neer. Het ene moment denk

ik: ik moet gewoon moeder worden. Dan is het duidelijk.

Dan heb ik een taak. Dan is iemand belangrijker dan

ikzelf. Tegelijkertijd beangstigt die gedachte me enorm,

op momenten dat ik mezelf te egoistisch en te ambitieus

vind om me weg te cijferen voor zo'n afhankelijk wezen-

tje. Mijn leeftijd brengt met zich mee dat ik binnenkort

zal moeten beslissen, want eicellen invriezen ... zo ver ben

ik nog niet. Boven al deze overwegingen zweeft altijd de

angst dat het helemaal niet zallukken, dat ik geen kinde-

ren kan krijgen. Want dat weet ik weI heel zeker: ik zou

het erg vinden om kinderloos te blijven.'

Is dit de beslissing waarmee je in deze fase van jeleven het meest worstelt?

'Ja, ik denk het. De keuze wordt moeilijker nu ik gevraagd

ben voor de Amerikaanse tv-serie: Game of Thrones - een

carice

soort middeleeuwse soap, maar dan diepgaander,

politieker en intelligenter dan een soap. Het eer-

ste seizoen was razend populair in Amerika. Ik

heb altijd met mijn ene been in Nederland en het

andere in Engeland en de Verenigde Staten

gestaan, maar ik ben er nooit zeker van geweest

dat ik het daar echt ver zou kunnen schoppen.

Door mijn rol in zo'n goede serie word ik iets seri-

euzer genomen. Dat heeft mijn internationale

ambities aangewakkerd.'

Had je die, voor Game of Thrones langskwam,

dan opgegeven?

'Opgeven is niet hetjuiste woord. Ik had het een

beetje losgelaten. In Nederland krijg ik volop

kansen om diepgaande rollen te spelen; een volle-

dig personage met een veelzijdig karakter. In

Amerika blijfje als Nederlandse actrice toch

meestal "het vriendinnetje van". Daar heb ik

moeite mee. Ik wil niet meer settelen voor een

zwakke rol, alleen omdat het een Hollywood-film

is met internationale sterren. Door Game of

Thrones zouden er interessantere rollen op mijn

pad kunnen komen. Heel spann end en leuk alle-

maal, maar wel net nu ik bedacht had dat ik toch

iets met kinderen ging doen.'

Je kunt het toch combineren? Dat doen zoveel

Hollywood-sterren.

'Ik maak me zorgen over hoe dat in de praktijk

uitpakt. Ik word vast zo'n moeder die haar kind

niet uit handen kan geven. En ik ben zo veel

onderweg. Als ik vanavond word gebeld voor een

auditie in Stockholm, stap ik zonder gedoe met-

een in het vliegtuig. Van plek naar plek, dat vind

ik een prettige manier van leven, ik ben er een

beetje aan verslaafd geraakt. Ik ben als een kat.

In het begin afwachtend, maar als ik me ergens

thuis voel, nestel ik me vrij snel op de venster-

bank. En een kind vindt daar natuurlijk niets

aan. Dat heeft, voor zover ik weet, behoefte aan

structuur en stabiliteit.

De hele tijd hier moeten zijn vind ik ook om ande-

re redenen ingewikkeld. Ik ben er zelfs een beetje

bang voor sinds mijn populariteit zo sterk is

gegroeid. Soms heb ik het gevoel dat ik de contro-le kwijt ben over mijn eigen aanwezigheid in de

publieke ruimte. Ik trek de overkill aan aandacht

niet. Dit land is daar gewoon te klein voor.' »

HOllANDSDIEPOKTOBE~ DECEMBER201' 27

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 5/15

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 6/15

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 7/15

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 8/15

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 9/15

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 10/15

 

carice

'le ts hebben

om naar testreven is heelbelangrijk. De

ochtend nadatik m ijn eersteGoudenKalj

had ontvangen ,werd ik wakker

en dach t: o .Ik heb gewoon

precies hetzeljdekutleven alsdaarvoor'

Voor je talent?

'Nee, dat bedoel ik helemaal niet. Te klein voor zo veel

exposure. Er is niet genoeg ruimte, letterIijk. Elke stap

die ik zet, is een nieuwtje en de verwachtingen zijn hoog-

gespannen. Toen ik in 2008 Valkyrie deed, die film met

Tom Cruise, voelde ik me net onze afgevaardigde voor het

songfestival. Of een astronaut die namens Nederland

naar de maan ging. Ik ben een soort exportproduct

geworden. Mensen vinden het te gek wat ik doe en ik

krijg van aIle kanten steunbetuigingen. Echt, wildvreem-

den gunnen mij altijd van alles. Dat is heel lief, maar ja,

dan kun je dus niet terugkomen en zeggen: "Ik was eigen-

lijk best wel eenzaam op de maan." De erotisering van

Hollywood is op dit moment op mij geprojecteerd. De

werkelijkheid mag niet teleurstellen en niet te veel wor-

den gerelativeerd, althans niet door mij.'

Zelf put jij je uil in het bagatelliseren van je presta-

ties. Je krijgt vier Gouden Kalveren en zegt: "Ja leuk

hoor, maar ja, ik kan ze niet opeten."

'Of ik zei schouderophalend: "Per ongeluk. Een ongeluk-

je." Ik heb de neiging een zekere onzekerheid in stand te

houden en mijn talenten te ontkennen, ook uit angst om

VOOl' diva te worden versleten. Niets daarvan is gespeelde

bescheidenheid. Elke 1'01 is weerfucking eng en elke keel'

weer ben ik ervan overtuigd dat ik het niet kan. Dat is ookeen kracht, ben ik me gaan realiseren. Het houdt me

scherp. Op luie zelfingenomenheid over wat ik kan, zal

iemand mij niet snel betrappen.'

30 H OllA ND SD IE PO KT OB ER D EC EM BE R2 01 1

Waarom ben je zo bang voor het imago van

diva?

'Ik wil niet apart worden gezet. Op een eiland. Op

een voetstuk. Op een voetstuk op een eiland.

Daar ben ik heel gevoelig voor. Ik kan slecht

omgaan met het idee dat ik ergens niet bij mag

horen.'

Maar je bent toch een van Nederlands beste

acteurs? Oat is toch geweldig en uitzonderlijk?

'Oke, ja, maar brengt de doorlopende bevestigingdaarvan mij een stap verder? Nee. Ik wist al jong

dat dat weinig uitmaakt. Waar het om gaat, is dat

ik met mezelf moet leren dealen. Continu de

hemel in geprezen worden, voegt niets wezenlijks

toe aan dat proces. Wat ik altijd zeg over mijn

Gouden Kalveren, meen ik ook. Ik wil dat mensen

weten hoe onwerkelijk het was dat ik er op mijn

23e al eentje binnen had, nog voor ik goed en weI

de kans had gehad am ervan te dromen. lets heb-

ben am naar te streven is heel belangrijk, zeker

als je jong bent. Ik weet nog dat ik de volgende

ochtend wakker werd en dacht: "0. Ik heb

gewoon precies hetzelfde kutleven als daarvoor."

Met zulke opmerkingen moet ik dan ook weer

oppassen want dat klinkt waarschijnlijk enorrn

verwend.'

Waar het op neerkomt is dat jij niet te veel

mag relativeren, maar je mag ook niet al te

veel trots uitstralen?

'Zoiets ja. Daarin is Nederland echt vervelend.

Dat cliche van "doe maar normaal" is zo waar.

Voor kunst is die instelling van middelmatigheid

rampzalig. Je komt er geen steek verder mee. In

Amerika is het precies omgekeerd. Als ik daar

grappen maak over mijn cellulitis, word ik

gewaarschuwd dat ik mezelf niet naar beneden

moet halen. De ironie van hier - de boerenster,

zeg maar - werkt daar niet. Dan lopen ze keihard

over je heen.'

Heb jij de behoefte om door iedereen aardig

gevonden te worden?

'Ik ben een enorme pleaser. Bekend zijn is eigen-

lijk funest voor iemand met mijn karakter, Mijnplease-gedrag wordt verduizendvoudigd. lneens

vinden we}erg veel mensen iets van mij, terwijl ik

nooit iedereen tevreden kan stellen; er zijn er

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 11/15

 

genoeg die me een ontzettend dom, lelijk, arrogant kut-

wijf'vinden. Daar heb ik trouwens steeds meer schijt aan,

hoor. Ik ben er weI zo'n beetje achter dat het uiteindelijk

gaat om het oordeel van jezelf en misschien drie anderen.'

Waarom ben je dan %0 fanatiek op Twitter?

'Ik ben ermee begonnen omdat ik erbij wilde horen. In

het begin gebruikte ik het vooral om muziek te twitteren.

Gaandeweg kreeg ik ook plezier in het doorgeven van

informatie en gedachten. Inmiddels voel ik bijna een

soort verantwoordelijkheid om geregeld iets leuks te

schrijven voor mijn volgers. Het is ook een effectiefmedi-

urn om voorstellingen te promoten. Ik ben soms net een

reclamebureautje of "Opsporing Verzocht". Als iemand

zijn kat kwijt is, kan ik het niet over mijn hart verkrijgendat niet te retweeten, maar ik krijg ook verzoeken om

mee te stemmen voor de beste schoenenzaak van Putten.

Het is onmogelijk te reageren op alle vragen; soms levert

dat boze reacties op. Het is sowieso stuitend wat

een gemene lelijkheid mensen durven op te

schrijven. Vlak na het overlijden van Antonie

Kamerling was er een vrouw die twitterde:

"Wanneer gaat Carice van Houten een keer zelf-

moord plegen? Ik kan die arrogante kutkop niet

meer zien." Die opmerking heb ik meteen geret-

weet. "Zo," dacht ik, "ik zal je krijgen." Op zo'n

moment word ik ook een enge lerares, die wil dat

iemand iets leert van haar zieke acties.'

Merkwaardig dat bij zulke nare berichten je

onzekerheid minder de kop opsteekt dan bij

complimenten.

'Dat is de tweeslachtigheid in mij. Uiteindelijk

ben ik ook een taaie. Kracht naast hulpeloosheid.

Misschien doordat we het bij ons thuis allemaal

maar een beetje zelf moesten uitzoeken. Mijn

moeder is twee keer gescheiden. Van mijn eigen

vader toen ik vier was en op mijn zeventiende van

mijn stiefvader. Die heb ik na de scheiding nooit

meer gezien. Mijn moeder werkte keihard om het

gezin te onderhouden. Ze wilde absoluut niet

afhankelijk zijn van een man. Ik heb haar erg

gemist - dat cliche van thee met koekjes na

schooltijd. Dat klinkt zielig he? Zo bedoel ik het

niet, maar ik heb wel een kleine tik van de molen

gekregen.'

Hoe uit die tik van de molen zlch?

'Op allerlei manieren. Ik heb altijd de behoefte

gehad me te omringen met ouderen. Toen ik op

mij n zeventiende een vriendje had, wilde hij altijd

zo snel mogelijk naar boven. Ik niet. Ik wilde veel

liever beneden met zijn vader en moeder praten.

Eigenlijk wilde ik gewoon nieuwe ouders. Of

nieuwe ... ik wilde met de mijne wat andere kinde-

ren hadden: een hecht gezin waarin alles klopte.

En ik vind heel snel dingen zielig. Daaraan merk

ik het ook. Mensen met rugzakken. Mensen die

een grap maken waar niemand om lacht. En van

die makkelijke schoenen voor mannen, daar heb

ik het ook mee. Van die zwarte buschauffeur-

schoenen. Oude mannetjes vind ik ook altijd zie-

lig. Oude vrouwtjes minder.'

En dat is allemaal terug te voeren op je jeugd?

'Ja, dat denk ik echt. Bepaalde emoties - schuld-

gevoel, schaamte, plaatsvervangende schaamte - »

HOLlANDSDIEPOKIOBER DECEMBER201' 31

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 12/15

 

carice

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 13/15

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 14/15

5/11/2018 Carice van Houten - Interview - Hollands Diep No25 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/carice-van-houten-interview-hollands-diep-no25 15/15

 

carice

'Enik vind heelsnel dingen

zielig. Mensenmet rugzakken.

Mensendieeengrap

makenwaarniemandomlacht. En vandie makkelijkeschoenen voor

mannen, daarheb ik het ook

mee'

zijn muren waaraehter woede sehuilgaat. In het alge-

meen, niet aIleen bij mij. Ik heb als kind niet de ruimte

gehad om boosheid te uiten. Dat wreekt zieh, in de vorm

van angsten en neuroses. En tot voor kort in een belache-

lijk eetpatroon. Ik ben zo slecht opgevoed qua voeding.

Mijn vader zei altijd: "Wat willen juIlie eten?

Pannenkoeken ofpannenkoeken?" En macaroni met

kaas. Dat waren de enige twee gerechten die mijn zusje

en ik aten bij hem. En snoep, zakken snoep. Ik heb zo vee!

gesnoept in mijn jeugd, al bij het ontbijt. En liters cola

light. Het woord groente kwarn tot niet zo gek lang gele-

den in mijn vocabulaire niet voor. Ik ben begonnen die

slechte gewoontes recht te trekken en ik merk dat dat een

positieve invloed heeft op mijn gemoedsrust.

En ik ben lang heel confrontatiemijdend geweest. Ik her-

inner me een voorval dat daar echt symbool voor staat: ik

zat in de brugklas, er moest een klassenfeest worden

georganiseerd. Wij woonden in een mooi oud koetshuis

midden in het bos. Daar konje eenleuk feestje organise-

ren, dus ik zei dat het bij mij kon. Elke dag nam ik me

vaal' het aan mijn ouders te vragen. Toen ze uiteindelijk

nee zeiden, durfde ik niets te zeggen in de klas. De dag

van het feest heb ik me ziek gemeld. Mijn moeder werd

gebeld door de school hoe het met het feest moest, Het

was zo genant en stom: ik stond voor lui, ik had ruzie metmijn ouders en ik kon niet naar het feest omdat ik zoge-

naamd ziek was. Ik was ook zo'n kind dat haar boeken

nooit meer durfde terug brengen naar de Bibliobus als ze

eenmaal te laat waren,'

34 HOLLANDSDIEPO,'OBtR DtctMBtR lO"

Vond jij jezell vroeger zielig?

'Nee, maar echt onbezorgd ben ik ook nooit

geweest. Als jong kind was ik heel serieus, abso-

iuut geen tussen-de-schuifdeurenmeisje. Toen ik

begon te speien, was het in toneelverband, nooit

thuis showtjes opvoeren. Op het atheneum was ik

we! een clowntje. Ik was best intelligent, maar ik

blonk niet uit, en mijn manier van aandacht vra-

gen was domme vragen stellen en grappen maken.

Of doen alsof ik zwanger was. Dat soort mallig-

heid,

Volgens mij komt grappig zijn - of doen - altijd

voort uit pijn. Je moet een bepaalde trietesse heb-ben om geestig te zijn. Daarom behoort eenfilm

als De gelukkige huisvrouw tot mijn lievelings-

films. Het genre drama om te lachen,'

Wat voor acteur was je geworden als je wei die

thee-met-koekjesmoeder en een aanwezige

vader had gehad?

'Missebien wel helemaal niet. In elk geval beel

anders, denk ik. Ik ben dit niet gaan doen omdat

ik het zo leuk vond, maar omdat ik niet anders

kon. Klinkt dat raar? Ik heb als kind nooit

beroemd willen worden. Ik wilde toneelspelen en

vooral gewoon graag niet mezelfzijn. Uiteindeiijk

is mijn jeugd een schatkamer gebleken voor het

werk dat ik doe en bet leven dat ik leid. Het beeft

me gemaakt tot wie ik ben en ben geweest: als

kind te volwassen en nu, als volwassene, iets te

kinderlijk.

Hoewel ik ook stronteigenwijs ben, wil ik tach

altijd heel graag dat iemand me bij de hand neemt

en vertelt hoe ik het allemaal moet doen. Ergens

vind ik dat het nu, twintig, dertig jaar te laat, mijn

beurt is om verzorgd te worden. Maar dat kan

niet. Ik ben onderhand 35. Niernand gaat dat meer

doen. Bebalve ikzelf,'

Vind je het eng dat je huis bij!naaf is en dat je

daar dan ook echt moet wonen7

'Nou, ik beb daar ook enorme behoefte aan, hoor,

Ik heb laatst de beiangrijkste aankoop uit mijn

leven gedaan: een bank. Burgerlijk op de bank lig-

gen, dat is echt waar ik enorm naar uitkijk.

Tijdens mijn mislukte sabbatical ben ik een keel'

drie weken achter elkaar thuis geweest. Ik deed

allemaal dingen op vaste dagen. Die regelmaatyond ik zo luxe. Werken met een lijstje, dingen

wegstrepen. Ik ben een beroepsnomade, maar ik

ben ergens ook een ontzettende boekhouder. Een

Truus de Mier die alles graag op orde heeft,' <