ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite...
Transcript of ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite...
![Page 1: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/1.jpg)
GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite
Abas,Daylight
Arispe,Edwin
DaclesonII,Rodolfo
Icaranom,LaiLee
ABJOURN1-B
![Page 2: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/2.jpg)
KabanataI
Panimula
Sorbetesangbersiyonng"icecream"ngmgaPilipinonatumatataknasa
atingkulturaatkasaysayan.Unangnatikmanangsorbetesnoong1898kasabay
angpagdeklarangkalayaanngbansaatpagkilalakayHeneralEmilioAguinaldo
bilangunangpangulongPilipinas.(Ylaya,2016)
Sakasalukuyan,isaitosamgapanghimagasnahinahanapngpanlasang
maramingPilipinosatuwingdaratingangtag-init.Angsorbetesayinilalakosa
daankayahindiitomahiraphanapinatibinibentamulalimahanggang20pesos
(Ylaya,2016).Ayonsa‘PinasSarap’,hangoangsorbetessasalitangKastilana
sorbeternanangangahulugang“tolickortosuck”atmayayamanlangang
nakabibilinitodahilinaangkatpaangyelonaisamgapangunahingsangkapsa
paggawanito.SapanahonngmgaAmerikano,naipatayoangInsularIcePlant
andCoolStoragenoong1902nanagpababasahalagangyeloatnagingdaan
upang makilala pa ang sorbetes.Matapos ang Ikalawang Pandaigdigang
digmaan,sumikatangpaglalakongsorbetesnapinalalamigsagarapiñeraatang
ingaymulasakulilinganghudyatnamaypapalapitnasorbeterosainyo.
Kasabayng mabilisna pagbabago ng lipunan bunga ng teknolohiya,
mahalagarinnamaykaalamanangtaosapagtatalangimpormasyonukolsa
wikaupangmapanatiliangkultura.Angwikaatkulturaaydalawangkonseptona
hindi mapaghihiwalay. Maipapasa ang kultura sa pamamagitan ng
komunikasyon sa pagitan ng mga indibidwalna kabilang sa isang lipunan.
![Page 3: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/3.jpg)
Samantala,sinasalaminnamanngparaannatinsapakikipagtalastasanangating
kultura.
Sapaggawangglosari,matutukoyangmgasalitaoterminonamaririnig
sa iba'tibang industriya tulad ng pagsosorbetes.Bukod pa rito,maiuuriat
mabibigyang-kahulugan din ang mga salita/termino na may kinalaman sa
industriyangpaggawangsorbetes.
AngpaggawangisangglosariaynaayondinsasinasabingSaligang
Batasng1987nanaglalayongpayamaninatpayabunginangwikaatkultura.
AyonsaArtikuloXIV,Seksiyon6ngSaligangBatasng1987:
AngwikangpambansangPilipinasayFilipino.Samantalang
nililinang,itoaydapatpayabunginatpagyamaninpasaligsa
umiiralnamgawikangPilipinasatsaibapangmgawika.
Alinsunodsamgatadhanangbatasatsang-ayonsa
nararapatnamaaaringipasyangKongreso,dapatmagsagawa
ng mga hakbangin ang Pamahalaan upang ibunsod at
puspusangitaguyodangpaggamitngFilipinobilangmidyum ng
opisyalna komunikasyon atbilang wika ng pagtuturo sa
sistemangpang-edukasyon.
Bukodparito,ayondinsaKonstitusyonng1987,Artikulo14,Seksyon14:
Dapat itaguyod ng Estado ang pangangalaga,
pagpapayamanatdinamikongebolusyonngisangpambansang
![Page 4: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/4.jpg)
kulturangPilipinosaligsasimulaingpagkakaisasapagkakaiba-
iba sa kaligirang malaya, artistiko at intelektwal na
pagpapahayag.
Pinatutunayanlangnitonaangpagpapayamansawikaaypagpapaunlad
dinsakulturangmayroonangisangbansa.
NagingbahaginangkulturaatkasaysayanngmgaPilipinoangsorbetes
bilangisangpanghimagasnausotuwingtag-init.Malakiangmaitutulongng
paggawang glosariupang maitalahindilang ang mgasalitapatungkolsa
pagsosorbeteskundipatinarinangkulturangpinagmulannitonanaaayonsa
sinasabingatingKonstitusyon.Angpag-aaralnaitoaynaglalayongtukuyin,uriin,
atbigyang-kahuluganangmgasalita/terminonamaykinalamansaindustriyang
paggawangsorbetes.
LayuninngPag-aaral
Angpangkalahatanglayuninngpag-aaralaymakagawangglosaringmga
salita/terminonahanggosaindustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite.
Angmgatiyaknalayuninayangmgasumusunod:
1.Matukoyangmgasalita/terminonamaykinalamansaindustriyasa
pagsosorbetessaKawit,Cavite.
2.Mauriang mga salita/termino na maykinalaman sa industriya sa
pagsosorbetessaKawit,Cavite.
3.Mabigyanngkahuluganangmgasalita/terminonamaykinalamansa
![Page 5: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/5.jpg)
industriyasapagsosorbetessaKawit,Cavite.
KahalagahanngPag-aaral
Mahalagaangpag-aaralnaitodahilditonailalahadangkaragdagang
kaalaman upang matukoyang mga salita o termino na maykinalaman sa
industriyangpagsosorbetes.Bukodparito,nakatutulongangpag-aaralnaito
upang mauristmabigyang-kahulugan ang mga salita o termino na may
kinalamansanasabingindustriya.
SaklawatHanggananngPag-aaral
Ang saklaw lamang ng pag-aaralna ito ayang matukoy,mauri,at
mabigyang-kahuluganangmgasalita/terminonamaykinalamansaindustriyang
pagsosorbetessaKawit,Cavitelangatmakabuongisangglosaryotungkoldito.
Katuturanngmgakatagangginamitsapag-aaral
Kultura -isang kumplikadong sistema ng ugnayan na nagbibigay-
kahulugan saparaan ng pamumuhayng isang grupong panlipunan o isang
lipunansakabuuan(AndersenatTaylor,2007).
Wika-itoayisangsistemangkomunikasyongnagtataglayngmgatunog,
salita,atgramatikangginagamitsapakikipagtalastasanngmgamamamayansa
isangbayanosaiba’tibanguringgawain(CambrigeDictionary).
Diksyunaryo–ayisangaklatngmganakatalangsalitangisangparticular
nawikanaangayosayayonsapagkakasunod-sunodngtitikngabakadao
alpabeto(Lunar,2015).
![Page 6: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/6.jpg)
Glosario talahulugan-hindiito pangkaraniwang diskyonaryo lamang
kundiisang bukod ng akda na sumasaklaw atnakatuon lamang sa isang
larangan(Susniene,2008).
Filipino–“angitinakdangwikangpambansangPilipinasayonsaSaligang
Batasng1987,ArtikuloXIV,Seksiyon6”.
Leksikograpiya-angprosesongpagsulat,pag-edit,at/ongdiksyunaryo
(Nordquist,2019)
Sinonim -mgasalitanakatuladomalapitangkahulugansaibapang
salitananakapaloobsaisangwika(SchoolTutoringAcademy).
Antonim –magkasalungatnasalita(TagalogLang).
Payak–binubuongsalitang-ugatlamang,walangpanlapi,hindiinuulit,at
walangkatambalnaibangsalita(Lloydi,2011).
Maylapi– binubuongsalitang-ugatatisaohigitpangpanlapi(Lloydi,
2011).
Inuulit–angkabuuanoisaathigitpangpantigsadakongunahanay
inuulit(Lloydi,2011).
Tambalan–binubuongdalawangsalitangpinagsasamaparamakabuo
ngisalamangnasalita(Lloydi,2011)
![Page 7: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/7.jpg)
KabanataII
KaugnaynaLiteraturaatBatayangKonseptuwal
2.1HinggilsaKulturaatWika
Angwikaatkulturaaydalawangkonseptonahinuhubogangisanglipunan.
Pinauunladdinngmganaturangkonseptoangisa’tisasapagkatmaipapasalang
ang kultura sa pakikipag-usap sa kapwa habang sinasalamin naman ng
komunikasyonangmgasamu’tsaringpaniniwalamayroonangisangpangkatng
tao.
AyonkayHill(saTumangan,etal.2000)atGleason(saTumangan,etal.
2000),ang wika ay nagbabago.Dinamiko ang wika.Hindiito maaaring
tumanggingmagbago.Angisangwikangstagnantaymaaaringmamataydahil
hindiginagamit.
Paanonagbabagoangwika?Angisangwikaaymaaaringmadagdaganng
mgabagongbokabularyo.Bungangpagigingmalikhainngtao,maaaringsilaay
nakakalikhangmgabagongsalita.Angpinakamahusaynahalimbawanitoay
angmgasalitangbalbalatpangkabataan.Samantala,kailangandinglapatanng
mgakatawaganangmgaproduktongpag-unladngterminolohiyaatsiyensya.
Bunganito,angatingwikaaynadaragdaganngmgabagongsalitanahindi
umiiralnoon.Maymgasalitaringmaaaringmawalasapagkathindinaginagamit.
Samantala,angkulturaayangpangkabuuangpananaw ngmgataosa
isanglipunansamundoatsakanilangkapaligiran.Angpananawnaitoayhango
![Page 8: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/8.jpg)
samgapaniniwala,tradisyon,uringpamumuhay,atibapangmgabagaynanag-
ugnay sa kanila at nagpapatibay sa bigkis ng pagkakaisa na siyang
nagpapalaganap sa kanilang pangkalahatang diwa,pananaw,kaugalian,at
adhikain.Angbawattaoaymaykinabibilangangkulturanasiyangkinalakhan
niyaatnagtuturosakanyasamgapapelnadapatniyanggampanansalipunan
atkungpaanoniyaitomaisagawasapamamaraangmaituturingnakanais-nais.
Higitsalahatangkulturangitoangkanyangsandiganatgabaysakanyang
paglalakbaytungosamakabuluhangbuhay(Rubrico,2009).
Samakatuwid,angwikaayangnagbibigayanyosadiwaatsaloobinng
isang kultura.Ito rin ang nag-uugnaysa mga tao sa isang kultura,atsa
pamamagitannitoangkulturaaymaiintindihanatmapahalagahanmagingsa
mgataonghindinapaloobsatinutukoynakultura(Rubrico,2009).
2.2AngPapelngmgaKatutubongWika
“Unangwikaangtawagsawikangkinagisnanmulasapagsilangatunang
itinurosaisangtao.Tinatawagdinitongkatutubongwika,mothertongue,arterial
na wika,at kinakatawan din ng L1. Sa wikang ito pinakamatatas o
pinakamahusaynanaipapahayagngtaoangkanyagmgaideya,kaisipan,at
damdamin”(DayagatDelRosario,2016,p.28).
Ang bawatlipunan aymaykatutubong wika.Ang bawatlipunan ay
bumubuongisangspeechcommunitynakinabibilanganngmgataonamayiba’t
-ibangsocialorientationbataysakanilangkatayuansabuhay,samgagrupona
kanilang ginagalawan,sa iba’t-ibang tungkulin na kanilang ginagampanan
![Page 9: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/9.jpg)
(Rubrico,2009).
2.3HinggilsaLeksikograpiya
Malakiangginagamapanangtungkulinngleksikograpiyasapagbuong
isangglosari. Tinutulungannitoangmgaindibidwalnanagnanaisbumuong
naturang libro sapamamagitanng paglalahad ng mgaalituntuninnadapat
sundinsapaggawanito.
AyonkayFishman(1974),“Angpagpaplanongpangwikaaynakadepende
nang malakisa elaborasyong lesikal.Ito ay tumutukoy sa proseso ng
intelekwalisasyonngmgaterminolohiya.Naisasagawaitosapamamagitanng
pagdaragdagngmgadatingdi-kilalangsalitasapamamagitanngpagbibigayng
depenisyon,sinonim,antonym,athayperonim ngmgabagongterminolohiya”.
Idagdagparito,angleksikonngwikaaynagsasaadrinsamgabagayna
pinapahalagahansamganagsasalitanito.Halimbawa,mapapansinnatinnaang
mga Pilipino aymaymaraming terminolohiya para sa ibatibang anyo ng
bigas—palay,bigas,kanin,lugaw,sinangag,puto,suman,atbp.Malibandiyan,
mayiba’tibangklasepatayongbigastuladngmalagkit,denorado,wagwag,atbp.
SamantalangisalamangangterminolohiyangmgaAmerikanosabigas—rice.
Kayasilaaymayricegrain,steamedrice,friedrice,atbp.Tayonamanaywalang
salitaparasasnowngunitangmgaEskimoaymayhumigitkumulangsampung
salitaparadito(Rubrico,2009).
2.4KaugnaynaPag-aaral
![Page 10: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/10.jpg)
Nangangailanganngsapatnakaalamanangmgataongnaisbumuong
glosarikayanararapatlangnasilaaynagbabasangmgakaugnaynapag-aaral
namaykinalamansapaksanakanilangnaisnatalakayin.
Ayonsapag-aaralnaisinagawaninaVelardi,Poler,atTomas(2004),“ang
kabuuangmetodosapag-gawangglosariayangpangangalapngbokabukaryo,
pangongolektangdepinisyon,magtatagngmgapanuntunangpormat,magtatag
ngmgapanuntunansapagsulatngdepinisyon,pag-aralanangmgadepinisyon
ng iba’tibang kahulugan,makasulatng payak na kahulugan,magsuriat
makapagkumparaparasahindipabago-bagongpagpapakahulugan,makapag-uri,
makapiling mga gustong salita,makapag-pangkatng mga salita,suriin at
ipinalisaangglosaryo”.
Sapagsasanay,angilansamganabanggitnahakbangaytinatanggal,
habangangibanamanaypinauunladupangmasmapalalim nanakasalalaysa
hulingpangkalahatanglayuninngglosaryo.Angpagigingkumplikadongdetalye
saanumangyugtongpaggawangglosaryoaynakadependesasaklawnito,sa
lakingbokabularyo,atbilangngmgataonglalahoksaproyekto.Mauunawaanito
dahilsinasalamin ng malaking pangkatang malakirin na bilang ng mga
nagtatrabaho,ipinapakilalapaangibapangmgasalitanadapatikunsideraat
nagsusuplayngiba’tibapangkahulugannamaykaugnayansapagkakaibang
kaligiran.
AyonnamansaBatayangKonseptualngPag-aaralnaisinagawaniCovers
(2016),hinalaw ngmananaliksikangteoryangkolektibismoniJackson(2002).
![Page 11: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/11.jpg)
Sa ganitong pananaw,sinasabing isang kolektibong proseso ng pagbuo ng
diksyonaryoatibapangsangguniangleksikograpikalnahindimaaringmabilisat
mabisangmaisagawangisangtaolamang.Dagdagpa,hinangodinkayJackson
angpagsasagawangbalidasyonngbubuuingglosaryo,dahilsapaghahangadng
mga leksikograperna magkaroon ng mga de-kalidad na mga sangguniang
leksikograpikal.Mahalagang punahin ang mga kahinaan atkalakasan ng
bubuuingglosaryotungosalalongikakabutiatikakagandanito.
2.5Paggawangglosari
Ang paggawa ng glosariay isang masusiatkritikalna gawain na
nangangailanganngoras,sipag,attiyagangmgataongnagbabalaknabumuo
nito.AyonkayHartmann(2001),sakanyangaklatnaTeachingatResearching
Lexicography,“anumanggawaingnaisnamakabuongproduktoaydumadaansa
isangmasuringproseso.Nabanggitdinsaaklatnaangpagbuongglosaryoay
pagdaraanandinito”.
Dagdagpaniya,angmgasuliraninngmgatagawangmgadiksyunaryoay
natutuhansapamamagitanngprosesongtrialanderror.Unaangpangangalap
atpagtatalangmgasalitangkaugnaysagagawingglosaryosatulongngmga
taong umiralna kurpos atkalahok sa pag-aaral.Ikalawa,ang pag-editat
pagkakategoryangmganakuhangdatosbataysaklasipikasyonginihandang
mananaliksik.Angikatlongprosesonamanaytumutukoynamansapaggawang
unangburadorngisasagawangglosaryo.Atangikaapatayangpagwawastong
mgaterminobataysamgataongmaalam sawika.Ganoondinsalaranganng
![Page 12: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/12.jpg)
kinabibilanganngisinasagawangglosaryo.
Sapag-aaralnaisinagawaniSanJuan(2012),gumamitangmananaliksik
ngpalarawanodeskriptibongpamamaraanngpananaliksik.Karaniwanitong
ginagamitsapananaliksikukolsapanitikan,linggwistika,atagham panlipunan.
Isinagawaniyaangkanyangpananaliksiksapaggamitngsumusunodna
balangkas:
a.Pagkalapatpagbasangmgaaklatsapanitikan
b.Pagpiliatpagtatalangmgaterminosapanitikan
c.Pagbibigayngkatumbasnasalinoadapsyonngorihinalnatermino
d.Pagbibigayngkahulugansabawatsalitanglahok
e.Pagsasagawangbalidasyon
f. Pagrebisasaglosaryo
![Page 13: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/13.jpg)
BatayangKonseptuwal
Upangmakabuongisangglosaritungkolsaindustriyangpagsosorbetes,
kinailangang magsagawa ng mga hakbang upang makalikom ng mga
salita/termino namaykinalamansaindustriyangito.Una,nagbasangmga
artikuloatnakipanayam samay-aringisangpagawaanngsorbetessaKawit,
Cavite.Kasunodnitoangpagtukoy,pag-uri,atpagbibigay-kahulugansamga
salita/terminonamaykinalamansaindustriyangpagsosorbetes.
Matukoyangmga
salita/terminonamay
kinalamansaindustriya
sapagsosorbetessa
Kawit,Cavite.
Mauriangmga
salita/terminonamay
kinalamansaindustriya
sapagsosorbetessa
Kawit,Cavite.
Mabigyanng
kahuluganangmga
salita/terminonamay
kinalamansaindustriya
ngpagsosorbetessa
Kawit,Cavite.
Makagawang
glosaritungkolsa
industriyang
pagsosorbetessa
Kawit,Cavite.
Pagbabasangmga
artikuloatpakikipanayam
samay-aringisang
pagawaanngsorbetessa
Kawit,Caviteupang
makalikom ngmga
salita/terminonamay
kinalamansa
![Page 14: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/14.jpg)
KabanataIII
Metodolohiya
3.1Pagpilingindustriya
NapiliangindustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavitedahilsamgasumusunod:
a.Napukawnitoanginteresngmgamag-aaralsapagkatisaangsorbetessa
mgahinahanap-hanapngmgaPilipinosapanahonngtag-init.
b.Napapanahon na itala ang mga salita/termino na maykinalaman sa
industriyangpagsosorbetes.
c.Isa ang paggawa ng glosariupang matukoy,mauri,atmabigyang-
kahuluganangmgasalita/terminonamaykinalamansapagsosorbetes.
d.NaaayonangpaggawangglosarisasinasabingSaligangBatasng1987
namaylayuningpaunlarinangwikaatkulturangPilipino.
3.2Pagbabasaatpagtatala
Upang masmalalim na maunawaan ang mga salita/termino na may
kinalaman sa industriya ng pagsososorbetes,nagsagawa ng pag-aaralsa
pamamagitanngpagbabasangmgaartikuloatpakikipanayam samay-aring
isangpagawaanngsorbetessaKawit,Cavite.Nakalikom angmgamag-aaralng
mgasalita/terminonamaaringmaitalaupangmakabuongisangglosarihinggil
saindustriyangito.
3.3Pagkakategorya
Angmgaterminongmaykinalamansaindustriyangpagsosorbetessa
![Page 15: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/15.jpg)
Kawit,Caviteaysistematikongikinategoryabataysakayarianngmgaitona
maaaringpayak,maylapi,tambalan,oinuulit.Tinutukoydinkunganongbahagi
ngpananalitaangisangsalitaoterminokungitoaypangngalanopandiwa.
3.4Pagbibigay-kahulugan
Ang mga salita/termino na may kaugnayan sa industriya ng
pagsosorbetes sa Kawit,Cavite ay binigyang-kahulugan upang lubos na
maunawaankunganoangibigsabihinngmgaito.Ditorinmatutukoykungano
angpagkakaibangmgasalitananakabataysakatumbasnitongmgasalitang
sinonim atantonim.
3.5Pagtayasaglosari
Matapos matukoy, mauri, at mabigyang-kahulugan ang mga
salita/termino na maykinalaman sa industriya ng pagsosorbetessa Kawit,
Cavite,isinaayosangmgaitosapamamagitanngsumusunodnatalahanayan:
![Page 16: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/16.jpg)
SALITA Bahaging
Pananalita
Bataysa
Kayarian
Salitang-
ugat
Kahulugan Katum-
bassa
Ingles
SInonim
at
Antonim
Amirol pangngalan payak - isang uring
pampalapot
na gawa sa
kamoteng-
kahoy
- ¬-
Apa pangngalan payak - pinaglalagya
n ng
sorbetes na
gawa sa
wafer na
maaaring
ihainsamga
mamimili
Ice
cream
cone
-
![Page 17: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/17.jpg)
Apahan pangngalan maylapi apa bahagi ng
karo na
pinaglalagya
n ng mga
apa
- -
Balibol pangngalan payak - isang uring
kasangkapan
naginagamit
sa paghalo
ng timplada
ng sorbetes
bago ito
maisalin sa
galon
- -
Balukay pangngalan payak - isang uring
kasangkapan
na gawa sa
kahoy at
- -
![Page 18: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/18.jpg)
alambreng
nakapabilog
naginagamit
sa manu-
manong
paghalo ng
sorbetes
hanggangsa
makuha ang
tamanglapot
nito
Banli Pandiwa payak - isang uring
proseso sa
pamamagita
n ng
pagpapainit
ng tubig
bago ihalo
angamirol
- -
Galon pangngalan payak - orbe
isinasalin
ang orbets
- -
![Page 19: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/19.jpg)
bago ito
mailagay sa
karo
Gata pangngalan payak - angkatasng
niyog na
ginagamitsa
paggawa ng
timplada ng
sorbetes
Coconu
tmilk
-
Gawgaw pangngalan payak - isangsankap
sa paggawa
ngamirol
Corn
starch
-
Kalemba
ng
pangngalan payak - kasangkapan
naginagamit
ng sorbetero
![Page 20: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/20.jpg)
sa paglalako
ng sorbetes
upang
makatawag
atensyon sa
mga
mamimili
Karo pangngalan payak - ang
kasangkapan
g itinutulak
ng mga
sorbetero
upang ilako
angsorbetes
- -
Lako pandiwa payak - ang paraan
ngpagtitinda
ngsorbetes
sell ¬¬-
![Page 21: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/21.jpg)
Manggu pangngalan payak - anghawakan
ng karo na
gawa sa
kahoy
handle hawakan
Paleta pangngalan payak - kasangkapan
na
maihahalintu
lad ang
gamit sa
isang
kutsara
- -
Platapor-
mapangngalan payak
-
- ang
nagsisilibing
pundasyon
ng karo na
gawa sa
- -
![Page 22: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/22.jpg)
kahoy
Ruweda pangngalan maylapi sala mga gulong
ng karo na
gawa sa
kahoy
wheel gulong
Salaan pangngalan payak - kasangkapan
naginagamit
sa pagsala
habang
ginagataan
angniyog
strainer -
Sorbeter-
o
pangngalan payak - angtawagsa
mga taong
gumagawa
at naglalako
Ice
cream
vendor
-
![Page 23: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/23.jpg)
ngsorbetes
Tambol pangngalan payak - kasangkapan
na makikita
sa loob ng
karo na
pinaglalagya
n ng
sorbetes
- -
Timplado
r
pangngalan payak - ang taong
manu-
manong
hinahalo ang
timplada ng
sorbetes
- -
Uraro pangngalan payak
angtradisyunalnasangkapnaginagamit
- -
![Page 24: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/24.jpg)
bilangpampalapotngtimpladanamaikukumparaanghitsurasalabanos
![Page 25: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/25.jpg)
KabanataIV
ResultangPananaliksik
Angmgasalita/terminongnakalapnamaykinalamansaindustriyang
paggawangsorbetessaKawit,Caviteayumabotsa21angbilang.Natukoyat
nauriang mga salita bataysa gamitnito sa pangungusap (pangngalan o
pandiwa),bataysakayarian(payak,maylapi,inuulit,attambalan);kungangmga
salita naman aymaylapi,tinutukoynaman ang mga salitang ugatnito.Sa
pamamagitanngpayakpagpapakahulugan,aybinigyang-kahuluganangmga
salitaoterminoupangmalamandinangsinonim atantonim ngmgaito.
![Page 26: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/26.jpg)
KabanataV
Buod,Kongklusyon,atRekomendasyon
Bahaginarinngkulturangisanglipunannapatuloynanagbabagoat
binabagoangpag-alam nakinakailanganngistardisasyonatintelektwalisasyon
angatingwikasapagbuongglosaryosakahitnaanongsangguniannapwedeng
magamitngmag-aaralupangmasmaintindihanangsalitangbagosakanilang
pag-iisipatmapayabongangkanilangkaalamansaatingwika.
Malakiangmagandangmaidudulotngpagkalapngdatossapaggawang
glosaryosapagkatmasnapapalawigpanitoangkaalamanngbawatmag-aaral
tungkolsaatingwikanamakakatulongdinsamag-aaralsamgasusunodna
henerasyonbilangsangguniangmaaarinilangmagamitsasusunodnapag-aaral
samgaasignaturangnakasulatsaFilipino,angwikangkanilangmashigitna
kailangangpagtuonanngpansinatmaskanilangmauunawaankaysasaanupa
mangwikangbanyaga.Mahalagaringmagkaroonngmapanuringkamalayanang
mgamag-aaralsaindustriyangpagsosorbetes.
Inihanda ng mga mag-aaralang glosaryong ito sa pamamagitan ng
pangangalap ng termino sa industriya ng pagsosorbetes sa Kawit,Cavite.
Pinagsikapangalamin,suriin,atmabigyangkahuluganangmgasalitanglahok
upang mas maging makabuluhan ang glosaryo ukol sa industriya ng
pagsosorbetes.
Pagkataposnginihandangburadorngglosaryonabinubuong21salitang
lahok sa nakalap na datos ukolsa industriya ng pagsosorbetes.Ito ay
pagbibigyangkomentoatmasmaisasaayosangbawatdetalyengnakalapna
![Page 27: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/27.jpg)
datossapag-aaral.
Mahalagang mapangalagaan ang wastong estado ng wikang Filipino
sapagkatnasasalamindinngatingwikakunganoangatingsarilingsalitana
dapatgamitinsalahatngindustriyangatingbansa.
Konklusyon
Sapamamagitanngmatiyagangpag-aaral,napatunayanngmgamag-
aaralnamalakiangkakayahanngindustriyangpagsosorbetessapaglagong
atingwika.
Bataysamgadatosnasinuriatpinakahuluganngmgamag-aaral,nakita
naangglosaryonamulasamgadatosatresultangnakalapaynakabuoangmga
mag-aaralngmgasumusunodnakonklusyon:
1.MayamanangwikangFilipinosamgasalitanamaaaripangmapalawig
sapagdaanngoanahon.
2.Malakiangpangangailanganngglosaryoupangmasmaintindihanng
bawatmamamayanangdepinasyonngmgasalitangginamitsaindustriyang
pagsosorbetes.
3.Kailangantuloytuloyangpaggamitngmgabawatterminonakalap
upangmasmapalawigpaangkaalamansaatingwika.
4.MalakiangnaiambagnitosapagpapalawakngtalasalitaangFilipino
5.Angpag-alam ngmgasalitanakalapayhigitnamakakapagpalaganap
saatingwika,hindilamangsaleksyonngwikakundinadinsaindustriyang
pagsosorbetessaKawit,Cavite.
6.Matibaynanapatunayanngpag-aaralnaitonaangwikaaykaakibatng
![Page 28: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/28.jpg)
kulturangginagalawantuladngindustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite.
7.Napaunladatnapagkakaisaangmgataongkasangkotditoatnaysapat
nakaalamansapaggawangsorbetes.
8.Napagtanto namin na ang paggawa ng glosaryo ayhindimadali,
nangangailanganitongsapatnakaalamanatmaypinagbabatayangdatos.
Rekomendasyon
Pag-aaralanngmgasusunodnamag-aaralangibapangsalitana
maaaripanilangmakalapsaindustriyangpagsosorbetessamga
karatig-bayanhindilamangsaCavite.
Maaaridinnilangalaminatmasuriangbawatsalitanginilarawan
sa bawatbayan ng bansa atang pagkakaiba nito sa salitang
inilalarawan ukolsa mga datos na nakalap sa industriya ng
pagsosorbetes.
IturongmgapropesorsabawatprogramangCvSU-ImusCampus
angbawatsalitananakalapupangmasmapalawigangkaalaman
ngbawatmag-aaralsanasabingpamantasanukolsaindustriyang
pagsosorbetes.
Maintindihanngbawatmag-aaralangkahalagahanngmgadatos
na nakalap sa makabagong panahon atmaaaridin nila itong
magamit sa pang araw araw na pakikioagkomunikasyon sa
kanilangkaibigan,propesor,administrator,atmagulang.
Magamitngmgamag-aaralbilangsanggunianngisasagawangpag
-aaralna may kaugnay dito.Makapagbigay ng karagdagang
![Page 29: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/29.jpg)
impormasyonsamgamag-aaralatmaimpluwensyahannilaang
mgataosapaligidnila.
Mabigayanpansinngbawatmamamayanngstingbansaangpag-
alam sabawatsalitangginamitsaiba'tibangindustriyaatmas
mapalawig sana ng media, bilang isang kasangkapang
pangimpormasyon,ang makalap ng mga datos upang mas
maunawaan at maintindihan ng bawat mamamayan ang
kahalagahanngatingwikasakasalukuyan.
![Page 30: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/30.jpg)
Glosaringmgasalita/terminosaindustriyangpagsosorbetes
Amirol/pangngalan//payak/-isanguringpampalapotnagawasakamoteng-
kahoy
Apa/pangngalan//payak/-pinaglalagyanngsorbetesnagawasawaferna
maaaringihainsamgamamimili
saIngles(icecream cone)
Apahan/pangngalan//maylapi/-bahagingkaronapinaglalagyanngmgaapa
salitang-ugat(apa)
Balibol/pangngalan//payak/-isang uring kasangkapan na ginagamitsa
paghalongtimpladangsorbetesbagoitomaisalinsagalon
Balukay/pangngalan//payak/-isanguringkasangkapannagawasakahoyat
alambrengnakapabilognaginagamitsamanu-manongpaghalongsorbetes
hanggangsamakuhaangtamanglapotnito
Banli/pandiwa//payak/-isanguringprosesosapamamagitanngpagpapainit
ngtubigbagoihaloangamirol
Galon/pangngalan//payak/-ditoisinasalinangsorbetesbagoitomailagaysa
karo
Gata/pangngalan//payak/-angkatasngniyognaginagamitsapaggawang
timpladangsorbetes
saIngles(coconutmilk)
Gawgaw/pangngalan//payak/-isangsankapsapaggawangamirol
Kalembang/pangngalan//payak/-kasangkapannaginagamitngsorbeterosa
![Page 31: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/31.jpg)
paglalakongsorbetesupangmakatawagatensyonsamgamamimili
Karo/pangngalan//payak/-angkasangkapangitinutulakngmgasorbetero
upangilakoangsorbetes
Lako/pandiwa//payak/-angparaanngpagtitindangsorbetes
Manggu/pangngalan//payak/-anghawakanngkaronagawasakahoy
Paleta/pangngalan//payak/-kasangkapannamaihahalintuladanggamitsa
isangkutsara
Plataporma/pangngalan//payak/-angnagsisilibingpundasyonngkarona
gawasakahoy
Ruweda/pangngalan//payak/-mgagulongngkaronagawasakahoy
Salaan/pangngalan//maylapi/-kasangkapannaginagamitsapagsalahabang
ginagataanangniyog
salitang-ugat(sala)
Sorbetero /pangngalan//payak/-ang tawag sa mga taong gumagawa at
naglalakongsorbetes
Tambol/pangngalan//payak/-kasangkapannamakikitasaloobngkarona
pinaglalagyanngsorbetes
Timplador/pangngalan//payak/ -ang taong manu-manong hinahalo ang
timpladangsorbetes
Uraro/pangngalan//payak/-angtradisyunalnasangkapnaginagamitbilang
pampalapotngtimpladanamaikukumparaanghitsurasalabanos
![Page 32: ABJOURN1-B Icaranom,LaiLee DaclesonII,Rodolfo …...GlosaringIndustriyangpagsosorbetessaKawit,Cavite Abas,Daylight Arispe,Edwin DaclesonII,Rodolfo Icaranom,LaiLee ABJOURN1-B](https://reader033.fdocuments.us/reader033/viewer/2022060708/60748eb8c559fd2000658e6a/html5/thumbnails/32.jpg)