ค ำน ำ - Customs Departmenthr.customs.go.th/data_files/4db7006e7fc99527a6a1f7dc349b...-...

ค ำน ำ

คมอปฏบตงานเกยวกบการด าเนนการทางวนยของกรมศลกากร ไดจดท าขนโดยม

วตถประสงคเพอใหคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงและคณะกรรมการสอบสวนตามทกรมศลกากรแตงตง ใชเปนคมอในการด าเนนการสบสวนและสอบสวนทางวนย โดยน าหลกเกณฑและขนตอนของการสบสวนขอเทจจรง การสอบสวนความผดวนยอยางไมรายแรง การสอบสวนความผดวนยอยางรายแรง การจดท ารายงานการสบสวนและสอบสวน รวมทงน ากฎ ก.พ. ทเกยวของ ประมวลจรยธรรมขาราชการ และขอบงคบกรมศลกากรวาดวยจรรยาขาราชการกรมศลกากร พ.ศ. ๒๕๕๒ มารวบรวมไว เพอใหการสบสวนและสอบสวนของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงและคณะกรรมการสอบสวน เปนไปดวยความถกตอง ครบถวน รวดเรว และเปนไปดวนความโปรงใส ยตธรรม แกบคคลผมสวนเกยวของ เพอลดความเสยงในการด าเนนการสบสวนและสอบสวน อนเนองจากอาจถกบคคลผเกยวของรองเรยนกระบวนการสบสวนและสอบสวน ซงเปนไป ตามยทธศาสตรบรหารจดการระบบจดเกบภาษโดยยดหลกการบรหารกจการบานเมองทด อกทงยงเปน การเผยแพรองคความรในเรองวนยและการด าเนนการทางวนย ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการ พลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ ใหแกเจาหนาททเกยวของเพอประโยชนตอการปฏบตงานของสวนราชการ

ในป พ.ศ. ๒๕๕5 สวนจรยธรรมและวนย (เดม) ส านกบรหารทรพยากรบคคล ไดจดท าคมอการสบสวนและสอบสวน เพอใชในการศกษาและท าความเขาใจของคณะกรรมการสอบสบสวนขอเทจจรงและคณะกรรมการสอบสวน พรอมทงผทเกยวของ ปรากฏวาไดรบความสนใจจากผทเกยวของเปนจ านวนมาก และไมเพยงพอในการทจะแจกจายใหกบคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงและคณะกรรมการสอบ สวนวนยและความรบผดทางละเมด ส านกบรหารทรพยากรบคคล จงไดปรบปรงขอมลใหเปนปจจบนและจดพมพเพมเตมในครงนเปนครงท ๒

หวงเปนอยางยงวา คมอการด าเนนการทางวนยของกรมศลกากรฉบบน จะเปนประโยชน ตอผบงคบบญชา คณะกรรมการสอบสบสวนขอเทจจรง คณะกรรมการสอบสวน และผท เกยวของ ในการปฏบตงาน

สวนวนยและความรบผดทางละเมด ส านกบรหารทรพยากรบคคล กรมศลกากร

ป พ.ศ. ๒๕๖๑

สารบญ

ค าน า บทท 1 บททวไป 1

1.1 ประเภทของการด าเนนการทางวนยกบเจาหนาทกรมศลกากร 1 1.1.1 การด าเนนการทางวนยกบขาราชการ 2 1.1.2 การด าเนนการทางวนยกบพนกงานราชการ 2 1.1.3 การด าเนนการทางวนยกบลกจางประจ า และลกจางชวคราว 3

1.2 กระบวนการด าเนนการทางวนย 4 1.3 คณะกรรมการ 6

1.3.1 คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง 6 1.3.2 คณะกรรมการสอบสวน 6

บทท 2 การเรมตนกระบวนการด าเนนการทางวนย 8

2.1 การด าเนนการเมอมการกลาวหา หรอเปนทสงสยวามการกระท าผดวนย 9 2.2 กรณมการกลาวหาวากระท าผดวนย 9 2.3 กรณเปนทสงสยวากระท าผดวนย 10 2.4 หนาทของผบงคบบญชาเบองตน 10 2.5 ผลการตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน 10

บทท 3 การพจารณาเบองตนและการสบสวนขอเทจจรง 13

3.1 การพจารณาเบองตน 13 3.2 การสบสวนของผบงคบบญชาเบองตน 14 3.3 การสบสวนของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง 14

3.3.1 วตถประสงคของการสบสวนขอเทจจรง 15 3.3.2 อ านาจหนาทคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง 15

3.4 ขนตอนและวธการสบสวนขอเทจจรง 16 3.4.1 การรบทราบค าสง 16 3.4.2 การประชมเพอก าหนดประเดนการสบสวนและการด าเนนการสบสวน 16 3.4.3 การด าเนนการสบสวน 17 3.4.4 การประชมเพอพจารณาพยานหลกฐานเพอจดท ารายงานการสบสวนขอเทจจรง 17

3.5 กรณพบการกระท าละเมดทกอใหเกดความเสยหายแกกรมศลกากร 19 3.6 การสบสวนขอเทจจรงเพมเตม 19 3.7 การนบระยะเวลาการสบสวนขอเทจจรง 19

บทท 4 การสอบสวนวนยอยางไมรายแรง 22

4.1 การสอบสวนวนยอยางไมรายแรง 22 4.1.1 กรณไมแตงตงคณะกรรมการสอบสวน 22 4.1.2 กรณแตงตงคณะกรรมการสอบสวน 23

4.2 การสอบสวนวนยอยางไมรายแรงเพมเตม 24 4.3 การด าเนนการเมอไดรบรายงานการสอบสวนวนยอยางไมรายแรง 24 4.4 ความผดทปรากฏชดแจง 25

บทท 5 การสอบสวนวนยอยางรายแรง 27

5.1 กรณมมลวากระท าผดความผดวนยอยางรายแรง (มาตรา 93) 27 5.1.1 คณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง 27 5.1.2 องคประกอบของคณะกรรมการสอบสวน 27 5.1.3 อ านาจหนาทคณะกรรมการสอบสวน 28

5.2 การคดคานกรรมการ 29 5.2.1 ผมสทธคดคานกรรมการ 29 5.2.2 เหตแหงการคดคานกรรมการ 29 5.2.3 วธการคดคานกรรมการ 30 5.2.4 การเปลยนแปลง เพม หรอลดจ านวนกรรมการ 31

5.3 ขนตอนและวธการสอบสวน 32 5.3.1 การรบทราบค าสง 33 5.3.2 การประชมพจารณาของคณะกรรมการสอบสวน 33

เพอก าหนดประเดนการสอบสวน 5.3.3 การรวบรวมพยานหลกฐานและแสวงหาขอเทจจรง 33 5.3.4 การประชมพจารณาเพอลงมตวาผถกกลาวหากระท าผดวนยหรอไม 35 5.3.5 การแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา 35 5.3.6 การเปดโอกาสใหผถกกลาวหาชแจงแกขอกลาวหา 36 5.3.7 การประชมเพอพจารณาพยานหลกฐานเพอจดท ารายงานการสอบสวน 37

5.4 กรณพบขอเทจจรงเพมเตม 38 5.4.1 กรณพบการกระท าผดเรองอน 39 5.4.2 การกระท าละเมดทกอใหเกดความเสยหายแกกรมศลกากร 41

5.5 การนบระยะเวลาการสอบสวน 41 5.6 การสอบสวนวนยอยางรายแรงเพมเตม 42 5.7 การด าเนนการเมอไดรบรายงานการสอบสวนจากคณะกรรมการทางวนยอยางรายแรง 44 5.8 ความผดทปรากฏชดแจงกรณความผดวนยอยางรายแรง 45

บทท 6 ขอก าหนดทางวนยและโทษทางวนย 48

6.1 ขอก าหนดทางวนย 48 6.1.1 ขอควรปฏบต 48 6.1.2 ขอหามปฏบต (มาตรา 83) 57

6.2 วนยอยางไมรายแรง (มาตรา 84) 63 6.3 วนยอยางรายแรง (มาตรา 85) 63 6.4 โทษทางวนย 71

6.4.1 สถานโทษทางวนย 71 6.4.2 การลงโทษทางวนย 71 6.4.3 การสงยตเรอง 72

6.4.4 การลดหยอนโทษ และงดโทษ 72 บทท 7 เทคนควธการสบสวน/สอบสวนและท ารายงานการสบสวน/สอบสวน 74

7.1 การท ารายงานการสบสวน/สอบสวน 74 7.2 การก าหนดประเดนการสบสวน/สอบสวน และตงเรองกลาวหา 76

7.2.1 การตงเรองกลาวหา 76 7.2.2 การแจงและอธบายขอกลาวหา 77

7.3 การก าหนดประเดนและวางแผนการสบสวน/สอบสวน 78 7.3.1 การวางแผนการสบสวน/สอบสวน 78 7.3.2 แนวทางการก าหนดประเดนการสบสวน/สอบสวน 78

7.4 การรบฟงพยานหลกฐาน 79 7.4.1 ประเภทของพยาน 79 7.4.2 การรบพยานหลกฐานเขาสส านวน 81 7.4.3 การชงน าหนกพยานหลกฐาน 82

7.5 การเขยนรายงานการสบสวน/สอบสวน 83 7.5.1 หลกการเขยนรายงานการสบสวน/สอบสวน 84 7.5.2 การแยกประเดนและจดกลมพยาน 85 7.5.3 การจดเอกสารทตองอางอง 85 7.5.4 การวเคราะหและวนจฉย 85 7.5.5 การวางรปแบบแนวการเขยน 86

บทท 8 บทเบดเตลด 88

8.1 กรณผถกกลาวหาถกการด าเนนคดอาญา 88 8.2 การสงพกราชการและใหออกจากราชการไวกอน 88 8.3 การใหออกจากราชการ 93

8.3.1 การสงใหออกเนองจากไมผานการประเมนผลการทดลอง 93 การปฏบตหนาทราชการตามมาตรา 59

8.3.2 การสงใหออกเพอรบบ าเหนจบ านาญเหตทดแทน ตามมาตรา 110 93 8.3.3 การสงใหออกเพอไปรบราชการทหาร ตามมาตรา 111 95 8.3.4 การสงลงโทษปลดออก หรอไลออก 95

8.4 การอทธรณการลงโทษ 95

ภาคผนวก - พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 100

- กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 110

- ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน 135

- ขอบงคบกรมศลกากรวาดวยจรรยาขาราชการกรมศลกากร พ.ศ. 2552 147

- กฎ ก.พ. วาดวยการกระท าการอนเปนการลวงละเมด 152 หรอคกคามทางเพศ พ.ศ. 2553

- บนทกการใหถอยค า เรองการสบสวนขอเทจจรง 153

- แบบ ดว.3 บนทกการใหถอยค าของพยาน 155

- แบบ ดว.4 บนทกการใหถอยค าของผถกกลาวหา 157

- แบบ ดว.5 บนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน 159 ทสนบสนนขอกลาวหา

- แบบ ดว.6 รายงานการสอบสวน 161

- แบบรางหนงสอรายงานผลการสบสวนขอเทจจรง 164

- แบบรางหนงสอแจงใหมาใหถอยค าตอคณะกรรมการ 167

- แบบรางหนงสอขอขยายระยะเวลาการสบสวนขอเทจจรง/สอบสวน 168

- แบบรางหนงสอวากลาวตกเตอน 169

คมอการด าเนนการทางวนยของกรมศลกากร สวนวนยและความรบผดทางละเมด ส านกบรหารทรพยากรบคคล

๑

บทท 1 บททวไป

“วนย” (Discipline) เปนรปแบบหนงของจรยธรรมทเปนมาตรฐานความประพฤตทชอบดวยหนาทซงก าหนดไวส าหรบผทมหนาทนนๆ กลาวคอ ผใดมหนาทอยางใดตองมวนยทชอบดวยหนาทนน ซงมาตรฐานความประพฤตทชอบดวยหนาทซงถกก าหนดไวนอาจเปนมาตรฐานความประพฤตทเปนรปธรรมหรอนามธรรมกได และเมอบคคลใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามขอก าหนดทเปนมาตรฐานความประพฤตเชนวานน บคคลนนกไดชอวาเปนผกระท าผดวนย และมบทบงคบ (Sanction) เปนการลงโทษส าหรบการกระท าความผดวนยนน การรกษาวนยและการลงโทษทางวนยนเปนทฤษฎทถกน ามาใชเปนกรอบความประพฤต ทก าหนดขนเพอท าใหเกดคนดมคณธรรมในระบบราชการ ควบคไปกบการมสมรรถนะตามหนาทและ ความรบผดชอบ โดยมจดมงหมายเพอใหราชการด าเนนการไปไดดวยดมประสทธภาพ เพอความเจรญและความสงบเรยบรอยและความผาสกของประชาชน และสรางภาพพจนชอเสยงทดใหแกทางราชการ โดยส านกงาน ก.พ. ไดน ามาก าหนดเปนหลกการในพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 กรมศลกากรเปนหนวยงานราชการทมบคลากรหลายประเภท นอกจากมขาราชการพลเรอนทเปนบคคลหลกของสวนราชการแลว กรมศลกากรยงมบคคลประเภทพนกงานราชการ ลกจางประจ า และลกจางชวคราว เขามารวมปฏบตราชการทเปนภารกจของกรมศลกากรอกดวย ดงนน กรมศลกากร ยอมมมาตรฐานความประพฤตทก าหนดไวส าหรบบคลากรของกรม และเมอบคคลใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามขอก าหนดทเปนมาตรฐานความประพฤตอนถอเปนการกระท าทเปนความผดวนย กรมศลกากรในฐานะหนวยงานตนสงกดยอมจะตองเปนผด าเนนการทางวนยกบบคคลเหลานนดวย 1.1 ประเภทของการด าเนนการทางวนยกบเจาหนาทกรมศลกากร การด าเนนการทางวนยเปนวธการหนงในการปองปรามมใหบคคลกระท าผดวนย กลาวคอเปนการด าเนนการทกระท าเปนพธการตามกฎหมาย เมอมบคคลมกรณถกกลาวหาวากระท าผดวนย โดยกรมศลกากรไดแบงประเภทการด าเนนการทางวนยตามประเภทของบคลากร ดงตอไปน


๒

1.1.1 การด าเนนการทางวนยกบขาราชการ ขาราชการพลเรอนสามญทสงกดกรมศลกากร คอบคคลทไดรบการบรรจแตงตง ใหเปนขาราชการในสงกดกรมศลกากร และเปนขาราชการพลเรอนสามญตามความในพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ซงพระราชบญญตฉบบนเปนกฎหมายทใชบงคบแกบคคลทเปนขาราชพลเรอนทกคน การด าเนนการทางวนยแกขาราชการพลเรอนทมมลกลาวหาวากระท าผดวนยจงอยภายใตบงคบ ของบญญตในหมวด 6 และหมวด 7 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ดงจะไดกลาวในบทตอๆ ไป การด าเนนการทางวนยกบขาราชการนนจะตองค านงวาผถกด าเนนการทางวนยนน มสภาพเปนขาราชการ กลาวคอ ผกระท าความผดซงถกด าเนนการทางวนยจะตองเปนขาราชการในขณะกระท าผดวนยและเปนขาราชการอยในขณะทถกด าเนนการทางวนย หากแมไดมการกระท าผดวนย แตขณะนนผกระท าผดวนยยงไมไดรบบรรจเปนขาราชการ หรอขณะกระท าผดวนย ผกระท าผดวนยออกจากราชการแลว ตามมาตรา 107 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 กรณเชนน สวนราชการตนสงกดไมสามารถด าเนนการทางวนยแกผนนได เวนแตกรณทผกระท าผดวนยออกจากราชการแลว แตมเหตตามมาตรา 100 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ทใหอ านาจ สวนราชการด าเนนการทางวนยแกผออกจากราชการได โดยเสมอนวาผนนยงมไดออกจากราชการ

1.1.2 การด าเนนการทางวนยกบพนกงานราชการ พนกงานราชการทสงกดกรมศลกากร เปนบคคลกรทรฐไดพจารณาถงความจ าเปนและศกยภาพของบคคลซงจะเขามาชวยเหลอหรอสงเสรมกจกรรมของรฐซงตองด าเนนการดวยขาราชการ พลเรอนทมการบรรจแตงตงนอยและขาดความรความสามารถทเปนทกษะพเศษ หรอความรเฉพาะดาน ขณะเดยวกนกเปนความตองการของรฐทตองการสรางระบบบคลากรขนมาทดแทนระบบลกจางประจ า ทยกเลกไปรฐจงสรางกลไกในการเลอกสรรบคคลเขามาปฏบตงานในหนวยงานของรฐทคลองตวขนโดยการวาจางบคคลในลกษณะเดยวกบเอกชนเขามาเปนพนกงานราชการของหนวยงานทางราชการ โดยใหมก าหนดสญญาจางตามระยะเวลาทกฎหมายก าหนดและใหคาตอบแทนการจางทสงกวาขาราชการ แตไมไดมสทธในการเบกจายคาสวสดการเชนเดยวกบขาราชการพลเรอนสามญ โดยมหวหนาสวนราชการเปนผบงคบบญชาและมกฎหมายทเปนกรอบเชนเดยวกบกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอน ค อ ระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยพนกงานราชการพระราชบญญต พ.ศ. 2547 ซงระเบยบดงกลาวไดมการก าหนดขอก าหนดทางวนยพนกงานราชการในท านองเดยวกบระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยลกจางประจ าของสวนราชการ พ.ศ. 2537 และอาศยหลกเกณฑการด าเนนการทางวนยตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 แตใหอ านาจสวนราชการตนสงกดสามารถก าหนดขอกฎหมายทจะใชบงคบกบพนกงานราชการในสงกด ของตนเพมเตมได กรมศลกากรไดอาศยอ านาจตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยพนกงานราชการ พ.ศ. 2547 ในการออกระเบยบภายในสวนราชการโดยเฉพาะ คอ ระเบยบกรมศลกากรวาดวยพนกงานราชการพ.ศ. 2551 ทน ามาใชบงคบแกพนกงานราชการทสงกดกรมศลกากร ซงมการก าหนดรายละเอยดเพมเตมส าหรบพนกงานราชการในสงกดกรมศลกากรโดยเฉพาะในบางเรอง และตาม ขอ 46 วรรคสอง ก าหนดวาการด าเนนการทางวนย ถาเปนกรณกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรงใหพจารณาสอบสวนตามวธการทผบงคบบญชา


๓

เหนสมควร แตถ า เปนกรณกล าวหาว ากระท าผ ดวน ยอย า งร ายแรง ให แต งต ง คณะกรรมการ ขนท าการสอบสวน และตามวรรคสก าหนดวา หลกเกณฑทเกยวกบการสอบสวนพจารณา การสงพกราชการหรอใหออกจากราชการไวกอนเพอรอการสอบสวนพจารณา ตลอดจนอ านาจหนาทของคณะกรรมการสอบสวน ใหเปนไปตามก าหนดไวในกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอนโดยอนโลม ซงกรณกระท าผดวนย อยางไมรายแรง กรมศลกากรในฐานะผบงคบบญชาจะมค าสงในการแตงตงคณะกรรมการไมวาคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงหรอคณะกรรมการสอบสวน ใหน าหลกเกณฑตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 มาบงคบใชโดยอนโลม ดงนน การด าเนนการวนยกบพนกงานราชการของกรมศลกากร จงตองด าเนนการโดยพจารณาฐานความผดวนยของพนกงานราชการ ซงบญญตไวเปนการเฉพาะ แตอาศยบทบญญตวาดวยหลกเกณฑการด าเนนการทางวนยตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ .ศ. 2551 ในการด าเนนการทางวนยเชนเดยวกบขาราชการ

1.1.3 การด าเนนการทางวนยกบลกจางประจ า และลกจางชวคราว ลกจางประจ าส งกดกรมศลกากร เปนบคคลเขามาท างานในสวนราชการ ตามระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยลกจางประจ าของสวนราชการ พ.ศ. 2537 สวนลกจางชวคราว สงกดกรมศลกากร นนเปนการจางบคคลเขามาท างานในสวนราชการตามหนงสอเวยนกระทรวงการคลง ท กค 0527.6/ว 31 ลงวนท 26 เมษายน 2542 ซงก าหนดใหน าระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยลกจางประจ าของสวนราชการ พ.ศ. 2537 มาบงคบแกลกจางชวคราวดวย ในส วนของว น ยและการร กษาว น ย ตลอดจนการด า เน นการทางว น ย กบลกจางประจ าและลกจางชวคราว สงกดกรมศลกากรนนจะตองด าเนนการตามระเบยบกระทรวงการคลง วาดวยลกจางประจ าของสวนราชการ พ.ศ. 2537 ขอ 50 วรรคสองก าหนดวา การด าเนนการทางวนย ถาเปนกรณกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรงใหพจารณาสอบสวนตามวธการทผบงคบบญชาเหนสมควร ถาเปนกรณกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง ใหแตงตงคณะกรรมการขนท าการสอบสวน ขอ 55 วรรคหา ก าหนดวาหลกเกณฑและวธการเกยวกบการสงพกราชการ การสงใหออกจากราชการไวกอน ระยะเวลาใหพกราชการและใหออกจากราชการไวกอน และการด าเนนการเพอใหเปนไปตามผลการสอบสวนพจารณาใหเปนไปตามก าหนดไวในกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอนโดยอนโลม ซงกรณกระท าผดวนยอยางไมรายแรง กรมศลกากรในฐานะผบงคบบญชาจะมค าสงในการแตงตงคณะกรรมการไมวาคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงหรอคณะกรรมการสอบสวน ใหน าหลกเกณฑตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการ พลเรอน พ.ศ. 2551 มาบงคบใชโดยอนโลม ดงนน การด าเนนการวนยกบลกจางประจ าและลกจางชวคราวกรมศลกากรจ งตองด า เน นการโดยอาศยบทบญญต ว าด วยหลกเกณฑการด า เนนการทางวน ย ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ในการด าเนนการทางวนยเชนเดยวกบขาราชการ สวนการพจารณาฐานความผดวนยของลกจางประจ า ซงตามระเบยบกระทรวงการคลง วาดวยลกจางประจ าของสวนราชการพ.ศ. 2537 บญญตไวเปนการเฉพาะตาม หมวด 4 วนยและการรกษาวนย ขอ 28 - ขอ 46 1.2 กระบวนการด าเนนการทางวนย จากทกลาวมาขางตนเหนไดวาการด าเนนการทางวนยกบขาราชการ พนกงานราชการ ลกจางประจ า และลกจางชวคราว ในสงกดกรมศลกากรนน แมจะมพระราชบญญต กฎ ระเบยบ ทแยกกน


๔

แตการด าเนนการทางวนยพนกงานราชการ ลกจางประจ า และลกจางชวคราว นนจะอาศยหลกเกณฑ การด าเนนการทางวนยตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และกฎ ก.พ. วาดวย การด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 โดยอนโลม การด าเนนการทางวนยกบเจาหนาทสงกดกรมศลกากรนน จะเรมตนขนจากการมการกลาวหาวาเจาหนาทสงกดกรมศลกากรกระท าผดวนย ซงการกลาวหาเชนวานอาจเกดจากการกลาวหาจากบคคลใดบคคลหนง หรอกรณเปนทผบงคบบญชาสงสยดวยเหตหนงเหตใดวามการกระท าผดวนยเกดขน เชน พบขาวหนงสอพมพวาเจาหนาทกรมศลกากรกระท าผดวนย ไดรบการรองเรยนจากประชาชน หรอผบงคบบญชา พบเหนการกระท าผดวนยดวยตนเอง เปนตน และเมอมการกลาวหาหรอเปนทสงสยเชนวาน ผบงคบบญชาของเจาหนาทผนน มหนาทตองรายงานตามสายบงคบบญชาไปจนถงอธบดกรมศลกากรหรอผทไดรบมอบหมายจากอธบดกรมศลกากร ซงเปนผมอ านาจในการด าเนนการทางวนยตามความในมาตรา 90 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 (ผมอ านาจด าเนนการทางวนยไดแกผบงคบบญชาผมอ านาจสงบรรจตามาตรา 57 ในทนเพอความเขาใจจะใชค าวา อธบดหรอผไดรบมอบหมาย) เมออธบดหรอผไดรบมอบหมายไดรบทราบรายงานแลว อธบดกรมศลกากรหรอผทไดรบมอบหมาย มอ านาจในการพจารณาวากรณทไดรบรายงานนนมมลวาเจาหนาทของกรมศลกากรไดกระท าผดวนยหรอไม หากขอเทจจรงทมอยยงไมเพยงพอทจะพจารณาไดวามมล อธบดกรมศลกากรหรอผทไดรบมอบหมาย มอ านาจทจะสงการใหด าเนนการสบสวนขอเทจจรงในเบองตนเสยกอน แตหากเหนวาขอเทจจรง ทมอยเพยงพอทจะพจารณาไดวามกรณมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยหรอไม อธบดกรมศลกากรหรอ ผทไดรบมอบหมาย กมอ านาจสงการใหด าเนนการทางวนยตอไปได ตามทก าหนดไวในมาตรา 91 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 กรณทอธบดกรมศลกากรหรอผทไดรบมอบหมาย สงการใหด าเนนการทางวนยแกเจาหนาทสงกดกรมศลกากรคนหนงคนใด จะตองพจารณาวามลกรณทถกกลาวหานน มมลกระท าผดวนยอยางรายแรงหรอกระท าผดวนยอยางไมรายแรง เนองจากการมวธการด าเนนการทางวนยทแตกตางกน กลาวคอ กรณวนยอยางไมรายแรงนนไมจ าเปนตองมการตงคณะกรรมการสอบสวนกได แตอธบดหรอผทไดรบมอบหมายจะตองด าเนนการใหมการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาและเปดโอกาสใหผถกกลาวหาไดชแจงขอกลาวหา เพอใหอธบดหรอผทไดรบมอบหมาย พจารณาและลงโทษ สวนกรณการด าเนนการวนยอยางรายแรงนน พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ก าหนดใหอธบดหรอผทไดรบมอบหมายตองแตงตงคณะกรรมการขนมาท าการสอบสวนกรณดงกลาว นอกจากน ในการพจารณาลงโทษกมความแตกตางกน กลาวคอ ส าหรบการกระท าความผดทางวนยอยางไมรายแรง อธบดหรอผไดรบมอบหมาย อ านาจสงยตเรองหรอพจารณาลงโทษทางวนยไดเลย แตกรณการกระท าผดวนยอยางรายแรง อ านาจการพจารณาลงโทษทางวนย ตองเสนอตอ อ.ก.พ. กรมศลกากร เพอพจารณาและ มมตเสยกอนแลวจงจะลงโทษตามมตของ อ.ก.พ.กรมศลกากร 1 1 หมายเหต การรายงาน อ.ก.พ. กรมศลกากรเพอท าค าสงลงโทษส าหรบความผดวนยอยางรายแรงเปนการด าเนนการเฉพาะกรณการด าเนนการทางวนยกบขาราชการพลเรอนสามญ ตามทก าหนดไวในพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 กรณทพนกงานราชการ ลกจางประจ าและลกจางชวคราวของกรมศลกากรกระท าผดวนยอยางรายแรง ไมตองรายงาน อ.ก.พ. กรมศลกากร อธบดกรมศลกากรหรอผทไดรบมอบหมายจากอธบดกรมศลกากรสามารถท าค าสงลงโทษส าหรบการกระท าผดวนยอยางรายแรงได


๕

แผนภาพขนตอนการด าเนนการทางวนย

เปนทสงสย กลาวหา

ผบงคบบญชา

อธบดหรอผทไดรบมอบหมาย ตาม ม. 57

พจารณาสงการ

ตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน

ไมมมล มมล ใหยตเรอง

ไมรายแรง

รายแรง ความผดปรากฏชดแจง

แตงตงคณะกรรมการสอบสวน

แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน ทสนบสนนขอกลาวหาและเปดโอกาส

ใหผถกกลาวหาชแจงขอกลาวหา /ด าเนนการสอบสวน

อธบดกรมศลกากรหรอ ผทไดรบมอบหมาย

ไมรายแรง ม.96

รายแรง

อ.ก.พ. กรมศลกากร

ม.97

ออกค าสงลงโทษ

ผด ไมผด

สงยตเรอง ม.92 ว.2

แตงตงคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง

ม.90

ม.91

แตงตงคณะกรรมการสอบสวน

แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน ทสนบสนนขอกลาวหาและเปดโอกาส

ใหผถกกลาวหาชแจงขอกลาวหา /ด าเนนการสอบสวน

อธบดกรมศลกากรหรอ ผทไดรบมอบหมาย

ไมผด

ใหสงยตเรอง ม.93 ว.2

ไมรายแรง ม.96

รายแรง

ออกค าสงลงโทษ

ผด

ม.92 ม.95 ม.93


๖

1.3 คณะกรรมการ การด าเนนการทางวนยกบเจาหนาทกรมศลกากร โดยปกตอธบดหรอผไดรบมอบหมาย จะด าเนนการในรปของของคณะกรรมการ หากไดรบรายงานจากผบงคบบญชาวามการกลาวหาหรอมกรณเปนทสงสยวาเจาหนาทกรมศลกากรกระท าผดวนย แตพฤตการณยงไมชดเจนกรมศลกากรจะมค าสงแตงตงคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง แตถาจากรายงานมพฤตการณเพยงพอทจะพจารณาหรอจากการสบสวนปรากฏขอเทจจรงวา มมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนย กรมศลกากรจะแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ตามมลทปลากฎวามมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยกระท าผดวนยอยางรายแรงหรอไมรายแรง ซงการด าเนนการและอ านาจหนาทของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง และคณะกรรมการสอบสวน มความแตกตางกน ดงน

1.3.1 คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงเปนคณะบคคลทกรมศลกากรแตงต งขน เพอตรวจสอบขอเทจจรงท เกยวของกบเรองทมการกลาวหาหรอสงสยวามการกระท าผดวนย เพอน าขอเทจจรงนนมาพจารณาวาผนนมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยหรอไม อยางไร โดยคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจะตองรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบกรณนนๆ การด าเนนการของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงในชนน เปนการอาศยอ านาจตามมาตรา 91 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ประกอบกฎ ก.พ. วาดวย การด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 5 (2) ทก าหนดใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายจะด าเนนการสบสวนเองหรอใหขาราชการพลเรอนสามญหรอเจาหนาทของรฐท เกยวของด าเนนการสบสวนแลวรายง าน เพอประกอบการพจารณากได ดงนนองคประกอบของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจะประกอบดวยบคคลใดกได ไมวาจะเปนขาราชการ พนกงานราชการ หรอลกจาง แตตองเปนเจาหนาทของรฐทเกยวของ การสบสวนขอเทจจรงเปนการสบสวนเพอประกอบการพจารณาด าเนนการทางวนย มใช การแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอด าเนนการทางวนย ดงนน คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจงไมไดมฐานะเปน เจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา การปฏบตหนาทดงกลาวเปนการปฏบตหนาทแทนกรมศลกากร ในฐานะทไดรบมอบหมายอ านาจจากอธบดกรมศลกากร ดงนนการด าเนนการของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจงถกจ ากดมใหเกนไปกวาอ านาจทอธบดกรมศลกากรจะมอ านาจกระท าไดตามกฎหมาย การสบสวนขอเทจจรงยงไมไดถอเปนการด าเนนการทางวนยตามความในพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ดงนน การทคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง เรยกพยานเอกสารหรอเรยกใหบคคลมาใหปากค าเกยวกบเรองทเกดขนจงยงไมไดเปนการสอบสวนทางวนย ทคณะกรรมการจะตองด าเนนการแจงขอกลาวหา และเปดโอกาสใหผถกกลาวหาชแจงโตแยงขอกลาวหา เปนเพยงการขอความรวมมอในการใหขอมลจากทกฝายทเกยวกบกรณทสบสวนเทานน คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจงไมมอ านาจบงคบใหบคคลหนงบคลใดสงพยานเอกสารหรอมาใหถอยค าได

1.3.2 คณะกรรมการสอบสวน คณะกรรมการสอบสวน คอ คณะบคคลทอธบดหรอผไดรบมอบหมาย ในฐานะผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 และในฐานะผบงคบบญชาของพนกงานราชการ ลกจางประจ า และลกจางชวคราว ในสงกดกรมศลกากร เพอด าเนนการทางวนยแกเจาหนาทกรมศลกากร


๗

ทพจารณาจากพฤตการณและขอเทจจรง เหนวากรณมมลอนควรกลาวหาวาเจาหนาทกรมศลกากรผนนกระท าผดวนย และพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ไดก าหนดอ านาจหนาทของคณะกรรมการสอบสวนในการด าเนนการทางวนยไวเปนการเฉพาะ และตามมาตรา 99 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ก าหนดใหกรรมการสอบสวนทางวนยอยางรายแรง มฐานะเปน เจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญาซงหากผใดขดขวางหรอไมปฏบตตามค าสงของคณะกรรมการดงกลาว ผนนกจะมความผดตามกฎหมายอาญาดวย คณะกรรมการสอบสวน ทอธบดหรอผไดรบมอบหมายแตงตงขน จะตองด าเนนการทางวนยตามหลกเกณฑและวธการทพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดและจะตองจดท ารายงานการสอบสวนรายงานตออธบดหรอผไดรบมอบหมายเพอพจารณาวาเรองทไดด าเนนการสอบสวนนนปรากฏขาราชการ พนกงานราชการ ลกจางประจ า หรอลกจางชวคราวของกรมศลกากรผใดไดกระท าผดวนยตามทมมลกลาวหาวากระท าผดวนยหรอไม อยางไร และถากระท าผดวนย เหนควรลงโทษแกผนนสถานใด การแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางไมรายแรงและอยางรายแรง ตามขอ 12 วรรคหนง และขอ 18 ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดใหการแตงตงบคคลเปนกรรมการในเรองหนง จะตองแตงตงขาราชการพลเรอนสามญ ประกอบดวย ประธานกรรมการอนอก อยางนอยสองคน โดยกรรมการคนหนงเปนเลขานการ เหนไดวาการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตองมจ านวนไมนอยกวา 3 คน เปนกรรมการ และขณะทมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ประธานคณะกรรมการ ตองด ารงต าแหนงตามท ก.พ. ก าหนด ซงส านกงาน ก.พ. ไดมหนงสอ ท นร 1011/ว2 ลงวนท 26 กมภาพนธ 2557 ก าหนดต าแหนงประธานกรรมการตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 และอาจแตงตงใหพนกงานราชการหรอลกจางประจ าเปนผชวยเลขานการกได ทงน เนองจากสาระส าคญของการด าเนนการทางวนยตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการ ทางวนย พ.ศ. 2556 เปนการด าเนนการทางวนยแกขาราชการพลเรอน แตแนวทางปฏบตของส านกงาน ก.พ. ไมเหนควรใหแตงตงพนกงานราชการของหนวยงานเปนกรรมการ แตอนโลมใหแตเฉพาะการเปนผชวยเลขานการเทานน จะแตงตงพนกงานราชการเปนกรรมการสอบสวนวนยขาราชการพลเรอนสามญมได และกรณส าคญการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง กรรมการหนงคนตองด ารงต าแหนงนตกร หรอผไดรบปรญญาทางกฎหมายหรอผไดรบการฝกอบรมตามหลกสตรการด าเนนการทางวนย หรอผมประสบการณดานด าเนนการทางวนย สวนการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางไมรายแรง ตามขอ 12 วรรคหนง ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ยกเวนไมน าความในวรรคนมาใช


๘

บทท 2 การเรมตนกระบวนการด าเนนการทางวนย

การด าเนนการทางวนยแกขาราชการกรมศลกากรนน อาศยหลกเกณฑและวธการ ตามทก าหนดในพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 สวนการด าเนนการทางวนยพนกงานราชการ เปนไปตามระเบยบกรมศลกากรวาดวยพนกงานราชการพ.ศ. 2551 ขอ 46 วรรคสอง การด าเนนการทางวนย ถาเปนกรณกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรงใหพจารณาสอบสวนตามวธการทผบงคบบญชาเหนสมควร แตถาเปนกรณกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรงใหแตงตงคณะกรรมการขนท าการสอบสวน และตามวรรคส ก าหนดหลกเกณฑทเกยวกบ การสอบสวนพจารณา การสงพกราชการหรอใหออกจากราชการไวกอนเพอรอการสอบสวนพจารณา ตลอดจนอ านาจหนาทของคณะกรรมการสอบสวนใหเปนไปตามก าหนดไวในกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอนโดยอนโลม และการด าเนนการทางวนยลกจางประจ า และลกจางชวคราวเปนไปตามระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยลกจางประจ าของสวนราชการ พ.ศ. 2537 ขอ 50 วรรคสอง ก าหนดวา การด าเนนการทางวนย ถาเปนกรณกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรงใหพจารณาสอบสวนตามวธการทผบงคบบญชาเหนสมควร ถาเปนกรณกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง ใหแตงตงคณะกรรมการขน ท าการสอบสวน และขอ 55 วรรคหา ก าหนดหลกเกณฑและวธการเกยวกบการสงพกราชการ การสงใหออกจากราชการไวกอน ระยะเวลาใหพกราชการและใหออกจากราชการไวกอน และการด าเนนการเพอใหเปนไปตามผลการสอบสวนพจารณา ใหเปนไปตามก าหนดไวในกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอนโดยอนโลม เหนไดวาการด าเนนการทางวนยพนกงานราชการ ลกจางประจ า และลกจางชวคราวจะใชพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 เปนหลกในการพจารณา จดเรมตนกอนการด าเนนการทางวนยเกดขน ไมวาเหตเรมตนนนจะมาจากการกลาวหาหรอกรณเปนทสงสยกตาม ผบงคบบญชาตามมาตรา 90 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 มหนาททจะตองรายงานเรองดงกลาวใหผบงคบบญชาผมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 ทราบเพอด าเนนการทางวนยตอไป ซงค าวา “ผบงคบบญชา” ตามความในมาตรา 90 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 จงหมายความถง ผบงคบบญชาตามล าดบชนทมกฎหมายก าหนดให เปน ผทมอ านาจบงคบบญชาขาราชการในสวนราชการนนได


๙

สวน “ผบงคบบญชาผมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57” ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ในทนหมายถง อธบดกรมศลกากร หรอผไดรบมอบหมายตามมาตรา 90 วรรคสาม ของพระราชบญญตดงกลาว มอ านาจด าเนนการทางวนยขาราชการตงแตต าแหนงระดบอ านวยการระดบตน หรอระดบช านาญการพเศษหรอลงมา การรายงานกรณเปนทกลาวหาหรอกรณเปนทสงสยวาขาราชการพลเรอนกระท าผดวนย ตามความในมาตรา 90 ถอเปนหนาทตามทกฎหมายทผ บงคบบญชาจะตองด าเนนการรายงานไปยงผบงคบบญชาผมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 หากผบงคบบญชาตามมาตรา 90 ละเลยไมปฏบตตามหนาทหรอปฏบตหนาทดงกลาว โดยไมสจรตจะเปนการกระท าผดวนยฐานหนงตามทก าหนดไวในมาตรา 90 วรรคสองดวย 2.1 การด าเนนการเมอมการกลาวหา หรอเปนทสงสยวามการกระท าผดวนย การกลาวหาหรอเปนทสงสย เปนจดเรมตนของการด าเนนการทางวนยตามความในมาตรา 90 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 แตจาก กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2551 หมวด 1 การด าเนนการทางวนยเมอมการกลาวหาหรอมกรณเปนทสงสยวามการกระท าผดวนย สามารถสรป “กรณกลาวหา” และ “กรณเปนทสงสย” วาขาราชการ พลเรอนสามญกระท าผดวนย มความแตกตางกน ดงน “กรณกลาวหา” คอ กรณทมบคคลหนงบคคลใดกระท าการกลาวหาวาขาราชการพลเรอนสามญผหนงผใดวาไดกระท าผดวนยขาราชการตอผบงคบบญชาของขาราชการพลเรอนสามญดงกลาว โดยอาจเปนการกลาวหาเปนหนงสอและลงลายมอชอ หรอเปนการกลาวหาโดยวาจาใหผบงคบบญชาบนทกและ ผกลาวหาไดลงลายมอชอเปนผถกกลาวหาไวกได “กรณเปนทสงสย” คอ กรณทผบงคบบญชาของขาราชการพลเรอนสามญผหนงผใดสงสยวาขาราชการพลเรอนสามญซงเปนผใตบงคบบญชาของตนนนอาจกระท าผดวนย ซงอาจมเหตอนควรสงสย ดวยเหตประการใดๆ กได เชน ผบงคบบญชาไดรบการแจงจากบคคลหนงบคคลใดวาขาราชการพลเรอนสามญซงอยใตบงคบบญชาของตนกระท าผดวนย แตผแจงเหตดงกลาวไมประสงคจะลงลายมอชอ หรออาจไดรบการแจงเปนหนงสอโดยมไดลงชอผสง (บตรสนเทห) วาขาราชการพลเรอนสามญกระท าผดวนย เปนตน 2.2 กรณมการกลาวหาวากระท าผดวนย ตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 3 ก าหนดใหกรณมการกลาวหาเปนหนงสอการกลาวหาตองมรายละเอยด ดงน 1. ระบชอผถกกลาวหา และลงลายมอชอผกลาวหา 2. ระบชอหรอต าแหนงของผถกกลาวหา หรอขอเทจจรงทเพยงพอใหทราบวาเปนการกลาวหาผใด 3. ระบขอเทจจรงและพฤตการณแหงการกระท าทมการกลาวหาเพยงพอทจะเขาใจได หรอแสดงพยานหลกฐานเพยงพอทจะสบสวนสอบสวนตอไปได สวนกรณกลาวหาดวยวาจา ใหผบงคบบญชาของผนนจดท าบนทกค ากลาวหาทมรายละเอยดตามทกลาวไว และใหผกลาวหาลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน


๑๐

2.3 กรณเปนทสงสยวากระท าผดวนย ตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 4 ก าหนดวากรณเปนทสงสยวาเจาหนาทกระท าผดวนย อาจมลกษณะ ดงน 1. ลกษณะเปนบตรสนเทห คอ มการกลาวทไมไดระบชอ ผกลาวหา ไมไดลงลายมอชอผกลาวหา แตระบชอหรอต าแหนงของผถกกลาวหา หรอขอเทจจรงทปรากฏนนเพยงพอทจะทราบวากลาวหาเจาหนาทศลกากรผใดและขอเทจจรงหรอพฤตการณนนเพยงพอทจะสบสวนตอไปได หรอ 2. มขอเทจจรงหรอพฤตการณปรากฏตอผบงคบบญชาอนเปนทสงสยวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนย โดยมพยานหลกฐานเพยงพอทจะสบสวนสอบสวนตอไปได เหนไดวาสาระส าคญ ของกรณเปนทสงสยวากระท าผดวนยแมไมระบชอ แตพฤตการณหลกฐานทน ามาแสดงเพยงพอทจะด าเนนการสบสวนสอบสวน ผไดรบรายงานจะตองด าเนนการทางวนยจะละเลยมได 2.4 หนาทของผบงคบบญชาเบองตน เมอมการกลาวหาหรอเปนทสงสยวาเจาหนาทศลกากรกระท าผดวนย ใหผบงคบบญชาเบองตน รายงานใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายตามล าดบชนทราบ ซงการรายงานนน ตาม กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 3 ก าหนดใหจดท าเปนหนงสอ อยางนอยมสาระส าคญ ดงน 1. ชอผกลาวหา (ถาม) 2. ชอและต าแหนงผถกกลาวหา 3. ขอเทจจรงหรอพฤตการณแหงการกระท าทกลาวหาหรอเปนทสงสยวากระท าผดวนย 4. พยานหลกฐานทเกยวของเทาทม โดยไมชกชา เมออธบดหรอผไดรบมอบหมายไดรบรายงานแลว อธบดหรอผไดรบมอบหมายมหนาทตองพจารณาวาเรองทรายงานนนมมล อนควรกลาวหาวาผนนกระท าผดวนยหรอไม หากอธบดหรอผไดรบมอบหมายเหนวาขอเทจจรงยงไมเพยงพอ ทจะพจารณาจะสงการใหผบงคบบญชาของผนนตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน หรอจะแตงตงคณะกรรมการเพอสบสวนขอเทจจรงเพอประกอบการพจารณากได จงเหนไดวาการจดท ารายงานของผบงคบบญชานน จะตองรวบรวมขอเทจจรงพฤตการณ รวมทงพยานหลกฐาน ใหเพยงพอทอธบดหรอผไดรบมอบหมายจะพจารณาสงการได ดงนน ผบงคบบญชาอาจจะมอบหมายใหผใด หรอแตงตงคณะกรรมการเพอตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน กอนทจะรายงานกได แตอยางไรกตามการด าเนนการตรวจสอบขอเทจจรงเบองตนนน ตองด าเนนการอยางรวดเรวไมชกชาในลกษณะประวงเวลา ซงอาจถอวาเปนการละเลยไมรายงานอธบดหรอผไดรบมอบหมาย ตามมาตรา 90 วรรคสอง 2.5 ผลการตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน การตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน เปนจดเรมตนของการด าเนนการทางวนยหากวามมล ทควรกลาวหาวากระท าผดวนย ซงหากมการชมลแลวอาจสรางผลกระทบตอประวตการปฏบตหนาทราชการของผถกกลาวหาวากระผดวนยได เนองจากการพจารณาวาผถกกลาวหามมลวากระท าผดวนยนนจะตอง ถกบนทกลงในประวตบคลากรวาเปนผทถกด าเนนการทางวนย แตในทางตรงกนขาม การพจารณาวากรณ ทกลาวหาหรอกรณเปนทสงสยนนไมมมลวาไดกระท าผดวนยนน ยอมมผลท าใหอธบดหรอผไดรบมอบหมาย ใหยตเรองทกลาวหาหรอกรณเปนทสงสยนน และไมตองมการบนทกลงในประวตบคลากรในฐานะ ผถกกลาวหาแตอยางใด


๑๑

นอกจากน การด าเนนการทางวนยกบบคลากรทเปนขาราชการพลเรอนสามญทพจารณาแลววากรณมมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยไมวาอยางไมรายแรงหรออยางรายแรง เมอกรมศลกากรด าเนนการพจารณาเสรจสน กรมศลกากรจะตองรายงานไปยง อ.ก.พ. กระทรวงการคลงพจารณา ตามความในมาตรา 103 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ไมวาผลการด าเนนการจะน าไปสการพจารณาลงโทษ ลดโทษ หรอยตเรอง กรมศลกากร สวนพนกงานราชการ ลกจางประจ า และลกจางชวคราว การด าเนนการทางวนยถอวาสนสดในชนกรมศลกากร จงไมตองรายงานให อ.ก.พ. กระทรวงการคลง พจารณาแตอยางใด


๑๒

เรมตนการด าเนนการทางวนย

=

กรณมการกลาวหา (ตามขอ 3)

กรณเปนทสงสย (ตามขอ 4)

ผบงคบบญชาของเจาหนาท ผนนตองรายงาน (ตามขอ 2)

ผบงคบบญชาจะตรวจสอบขอเทจจรงเบองตนเพอประกอบรายงานกได แตตองภายในเวลาพอสมควร

อธบดหรอผไดรบมอบหมาย

ไมมมล = ใหยตเรอง มมล = ใหด าเนนการทางวนย

ขอมลไมเพยงพอ

แตงตงคณะกรรมการสบสวน


๑๓

บทท 3 การพจารณาเบองตนและการสบสวนขอเทจจรง

3.1 การพจารณาเบองตน เมอผบงคบบญชาเบองตนไดรายงานใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายทราบแลว อธบดหรอ ผไดรบมอบหมายตองน าขอเทจจรง พฤตการณ และพยานหลกฐานทผบงคบบญชาเบองตนรายงาน มาพจารณาตามขอ 5 ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 หากเหนวาขอเทจจรง และพยานหลกฐานทไดรบรายงานในเบองตนเพยงพอแกการพจารณาแลว ใหพจารณาวาการกระท านนมมล ทควรกลาวหาวาผนนกระท าผดวนยหรอไม หากพจารณาเหนวามมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนย อยางไมรายแรงใหด าเนนการตามหมวด 3 หรอถาพจารณาเหนวามมลทควรกลาวหาวาอยางรายแรง ใหด าเนนการหมวด 4 ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 หากเหนวาไมมมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย ใหยตเรอง ตามมาตรา 91 วรรคหนง แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ซงการใหยตเรองนน ตามขอ 7 ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดใหอาจมกรณ ดงน 1. ขอเทจจรงหรอพฤตการณแวดลอมและพยานหลกฐานไมพยงพอใหทราบวาเจาหนาทศลกากรผใดเปนผกระท าผด 2.ขอเทจจรงหรอพฤตการณแวดลอมและพยานหลกฐานไมพยงพอทจะท าใหเขาใจไดวามการกระท าผดวนย หรอไมเพยงพอทจะด าเนนการสบสวนตอไปได หรอ 3. พฤตการณแหงการกระท านนไมเปนความผดทางวนย และการใหยตเรองในชนนไมตองจดท าเปนค าสง และไมตองรายงานให อ.ก.พ. กระทรวงการคลงพจารณา ตามมาตรา 103 วรรคหนง แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 หากเหนวาจากขอเทจจรงและพยานหลกฐานทไดรบรายงานในเบองตนไมเพ ยงพอ แกการพจารณาแลว ตาม ขอ 5 (2) ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 อธบดหรอ ผไดรบมอบหมายจะด าเนนการสบสวนขอเทจจรงเพอรวบรวบรวมพยานหลกฐานเพมเตม โดยจะด าเนนการดวยตวเอง หรอจะใหขาราชการพลเรอนสามญหรอเจาหนาทของรฐทเกยวของกบเรองนนเปนผด าเนนการสบสวนแลวรายงานมาเพอพจารณาตอไปกได ในสวนการด าเนนการทางวนยของกรมศลกากร กรณดงกลาว จะด าเนนการเปนสองแนวทางคอ หากขอเทจจรงเปนเรองเลกนอยหรออยในสงกดหน วยงานเดยวมไดเกยวของกบหนวยงานอน อธบดหรอผไดรบมอบหมายอาจสงการมอบหมายใหผบงคบบญชาทรายงานขอเทจจรงด าเนนการตรวจสอบขอเทจจรงเบองตนใหเพยงพอทจะพจารณาสงการวา เรองทกลาวหาหรอ เปนทสงสยวามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยหรอไม แตหากเหนวาเปนเรองส าคญหรอ มหนวยงาน


๑๔

ทเกยวของหลายหนวยงาน อธบดหรอผไดรบมอบหมายจะสงการใหแตงตงคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงเพอประกอบการพจารณาสงการตอไป 3.2 การสบสวนของผบงคบบญชาเบองตน เมออธบดหรอผไดรบมอบหมายสงการใหผบงคบบญชาเบองตนด าเนนการตรวจสอบขอเทจจรงเบองตนใหเพยงพอทจะพจารณาสงการวา เรองทกลาวหาหรอเปนทสงสยวามมลควรกลาวหา วากระท าผดวนยหรอใหยตเรอง ผบงคบบญชาเบองตนอาจด าเนนการสบสวนเองหรอมอบหมายใหขาราชการหรอแตงตงคณะกรรมการเพอตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน ซงการด าเนนการนนเปนไปตามตามมาตรา 91 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ประกอบกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 5 (2) ทก าหนดใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายจะด าเนนการสบสวนเองหรอใหขาราชการ พลเรอนสามญหรอเจาหนาทของรฐทเกยวของด าเนนการสบสวนแลวรายงานเพอประกอบการพจารณากได ดงนน อ านาจหนาทและขนตอนการด าเนนการสามารถใชเหมอนกบการสบสวนของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงทกรมศลกากรแตงตงโดยอนโลม 3.3 การสบสวนของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง มหนาทแสวงหาขอเทจจรงและพยานหลกฐานทเกยวของกบเรองทมการกลาวหาหรอกรณเปนทสงสยวามการกระท าผดวนย โดยผทไดรบการแตงตงเปนกรรมการสบสวนขอเทจจรงน ถอเปนผทอธบดหรอผไดรบมอบหมาย ซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 ใชอ านาจในทางบรหารแตงตงขนเพอท าการแทน โดยเปนการอาศยอ านาจตามมาตรา 91 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ประกอบกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 5 (2) ทก าหนดใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายจะด าเนนการสบสวนเองหรอใหขาราชการพลเรอนสามญหรอเจาหนาทของรฐทเกยวของด าเนนการสบสวนแลวรายงานเพอประกอบการพจารณากได ซงคณสมบต ของกรรมการมไดก าหนดใหตองมกรรมการอยางนอยหนงคนเปนนตกร หรอเปนผมปรญญาทางกฎหมาย หรอเคยมประสบการณทางด านการด า เนนการทางวนยมากอนอยางท ก าหนดไว ในคณสมบต ของคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง และคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงมหนาทเพยงการรวบรวมขอเทจจรงทเกดขนโดยอาศยพยานหลกฐานตางๆ มาสนบสนนขอเทจจรงทเกดขน ยงมไดเปนการตดสน หรอลงโทษใหกระทบแกประวตของบคคลแตอยางใด ดงนน ในการเลอกสรรบคคลเปนกรรมการสบสวนขอเทจจรงจงไมจ าเปนจะตองค านงถงคณสมบตดงกลาว แตการด าเนนการนนตองเปนไปตามขอก าหนด ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 เพอใหกระบวนการด าเนนการสอบสวน ทงในชนสบสวนขอเทจจรงและในชนสอบสวนทางวนยสอดคลองกน การสบสวนขอเทจจรง มวตถประสงคเพอสบหาขอเทจจรงและพยานหลกฐานในเบองตน เพอใชประกอบการพจารณาวา กรณมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยหรอไม นอกจากนการสบสวนขอเทจจรงควรกระท าโดยทางลบ เพอไมใหเกดความเสยหายแกเจาหนาทศลกากรผถกกลาวหาหรอเปนทสงสย รวมทงบคคลภายนอก เชน ผกลาวหา หรอพยาน เปนตน ดงนน การสบสวนขอเทจจรงจงไมจ าเปนจะตองเรยก


๑๕

ผถกกลาวหามาใหถอยค ากไดเนองจากผถกกลาวหาสามารถใหถอยค าทเปนการชแจงโตแยงขอกลาวหาได ในชนสอบสวนได

3.3.1 วตถประสงคของการสบสวนขอเทจจรง การสบสวนขอเทจจรง มวตถประสงคเพอรวบรวมขอเทจจรงและพยานหลกฐาน ทเกยวของกบเรองทกลาวหาหรอกรณเปนทสงสย ใหทราบวามการกระท าผดวนยตามทกลาวหาหรอเปน ทสงสยหรอไม และหากมการกระท าผดวนยจรงมผใดเปนผกระท าผดวนย ดงนน การสบสวนขอเทจจรงจงเปนเพยงการรวบรวมขอมลเพอประกอบการพจารณาวากรณมมลควรกลาวหาวาผใดกระท าผดวนยหรอไม อยางไร ซงเมอผานขนตอนการชมลดงกลาวแลวจงถอวาเขาสขนการด าเนนการทางวนย

3.3.2 อ านาจหนาทคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง การแตงตงคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงในกรณทมการกลาวหาหรอกรณเปน ทสงสยวาเจาหนาทกรมศลกากรกระท าผดวนย ซงในการพจารณาขอเทจจรงเบองตนกอนทจะมการชมล วาควรกลาวหาผใดกระท าผดวนยหรอไม อธบดหรอผไดรบมอบหมายอาจเหนวาขอเทจจรง พฤตการณหรอพยานหลกฐานยงไมชดเจนเพยงพอทจะกลาวหาวาบคคลใดบคคลหนงมมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย จงตองแสวงหาขอเทจจรง พฤตการณ ตลอดจนพยานหลกฐานในเบองตนใหเพยงพอเสยกอน โดยแตงตงใหคณะบคคลไปด าเนนการแสวงหาขอเทจจรงและพยานหลกฐานนนแทนกรมศลกากร ดงนน คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงทกรมศลกากรแตงตงน จงเปนคณะบคคลทมอ านาจด าเนนการแทนอธบดหรอผไดรบมอบหมายในเรองทมอบหมายเทานน กลาวคอ มอ านาจเทาทผสงแตงตงนนมตามสายงานทางบรหารหรอสาย การบงคบบญชาจะมอ านาจเกนไปกวาทผสงแตงตงมอยตามกฎหมายไมได ดงนน จงมอ านาจในการเรยกใหหนวยงานภายในกรมศลกากร เจาหนาทศลกากร ชแจงขอเทจจรง สงเอกสารหรอหลกฐานทเกยวของ สงผแทนหรอบคคล ในสงกดมาชแจงใหถอยค าเกยวกบเรองทสบสวน แตไมไดมฐานะเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา จงไมสามารถด าเนนการกบหนวยงานหรอบคคลภายนอกกรมศลกากร ด าเนนการไดเพยงขอความรวมมอในการใหขอมล ซงผทคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงขอความรวมมอนน มสทธทจะใหขอมลหรอไมกได และไมไดถอเปนการขดขวางการปฏบตหนาทของเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญาแตอยางใด นอกจากหนาทในการแสวงหาขอเทจจรงและพยานหลกฐานแลว คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงมหนาทส าคญอกประการหนงคอ จดท ารายงานผลการสบสวนและเสนอความเหน พรอมขอเทจจรงหรอพฤตการณแวดลอมและพยานหลกฐาน ใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายพจารณาตามขอ 6 ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ในการเสนอหากเหนวากรณไมมมลควรกลาวหา วากระท าผดวนยกใหเสนอยตเรอง หรอถาเหนวาเปนกรณมมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยใหระบดวยวา ไดกระท าผดวนยอยางไมรายแรง หรออยางรายแรง ในกรณใด ตามมาตราใด แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ และ/หรอขอใด แหงประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน และ/หรอขอใด ของขอบงคบกรมศลกากรวาดวยจรรยาขาราชการกรมศลกากร พ.ศ. ๒๕๕๒ เพอประกอบการพจารณาสงการของอธบดหรอผไดรบมอบหมายตอไป


๑๖

3.4 ขนตอนและวธการสบสวนขอเทจจรง ในการปฏบตหนาทของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงนน ไมไดมกฎหมายหรอ กฎ ก.พ. ก าหนดวธการหรอหลกเกณฑในหารด าเนนการสบสวนขอเทจจรงไวโดยเฉพาะ แตการด าเนนการนน ใหคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงอาศยหลกเกณฑและวธการสอบสวนของคณะกรรมการสอบสวน ตามทก าหนดไวในกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 มาใชโดยอนโลม โดยมขนตอ นด าเนนการทส าคญดงตอไปน

3.4.1 การรบทราบค าสง เมออธบดหรอผไดรบมอบหมาย มค าสงแตงตงคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงแลว สวนวนยและความรบผดทางละเมด ส านกบรหารทรพยากรบคคล จะด าเนนการแจงค าสงแตงตงดงกลาว ไปยงบคคลซงไดรบการแตงตงเปนกรรมการสบสวนขอเทจจรงทกคนเพอใหรบทราบค าสง โดยกรรมการ ผรบการแจงค าสงจะตองลงลายมอชอรบทราบค าสงแตงตงและสงกลบมายงสวนวนยและความรบผด ทางละเมด ส านกบรหารทรพยากรบคคล เพอเกบเปนหลกฐานไวในส านวน สวนผทไดรบการแตงตง ใหเปนประธานกรรมการ สวนวนยและความรบผดทางละเมด จะมหนงสอแจงค าสงแตงตงและใหเปนผมารบส านวนการสบสวนขอเทจจรง ณ สวนวนยและความรบผดทางละเมด ส านกบรหารทรพยากรบคคล เพอไปด าเนนการสบสวนในขนตอนตางๆ ตอไป

3.4.2 การประชมเพอก าหนดประเดนการสบสวนและการด าเนนการสบสวน เมอประธานคระกรรมการสบสวนขอเทจจรงไดรบส านวนการสบสวนจากสวนวนย และความรบผดทางละเมด ส านกบรหารทรพยากรบคคลแลว ใหประธานคณะกรรมการเรยกใหกรรมการ มารวมประชมโดยเรว การจดใหมประชมนน เพอใหคณะกรรมการท าความเขาใจกบขอเทจจรงทปรากฏอยในส านวนการสบสวนขอเทจจรงทไดรบไปเบองตนเสยกอนวา เรองทจะตองสบสวนนนเปนเรองอะไร และ มบคคลใดเกยวของกบเรองทจะสบสวนบางหรอไม อยางไร และเรองดงกลาวมกฎหมาย ระเบยบ หรอค าสง รวมทงขนตอนการปฏบตหนาททเกยวของอยางไร จากนนจงพจารณาวาบคคลใดในเรองทสบสวนมพฤตการณนาเชอวาจะกระท าผดวนย หรอมมลวากระท าผดวนย และการกระท านนมพยานหลกฐานใดสนบสนนหรอหกลางขอเทจจรงวามการกระท าเชนนนหรอไม อยางไร แลวพจารณาวาขอเทจจรงดงกลาวจ าเปนจะตอง ไดพยานหลกฐานใดเพมเตมเพอใหเกดความชดเจนทจะพจารณาไดวากรณทกลาวหาหรอเปนทสงสยนน มมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยหรอไม เมอคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงไดท าความเขาใจขอเทจจรงและพยานหลกฐาน ในเบองตนแลว คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจะสามารถน าสงทประมวลไดนนมาก าหนดประเดน ในการสบสวนขอเทจจรง และจดกลมการสบสวนพยานหลกฐานเพมเตมวาควรจะสบสวนพยานบคคลใด พยานเอกสารชนใด หรอวตถพยานใด และจะตองแสวงหาพยานหลกฐานนนจากทใดบาง ตลอดจน การจดล าดบเวลาในการแสวงหาขอเทจจรงแลวจงก าหนดเปน “แผนการสบสวนขอเทจจรง” เพอสรางกรอบในการสบสวนใหเปนไปโดยสะดวก รวดเรว และไมท าใหหลงประเดนการสบสวนขอเทจจรง ซงการก าหนดประเดนและวางแผนการสบสวนนเปนสงทคณะกรรมการสอบสวนจะตองท าเชนเดยวกนในชนสอบสวนดวย


๑๗

3.4.3 การด าเนนการสบสวน เมอคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงไดก าหนดแผนการสบสวนขอเทจจรงแลว ใหคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงด าเนนการเปนไปตามแผนทก าหนดไว โดยคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง ตองอาศยหลกเกณฑและวธการตามกฎ ก.พ.วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 หมวด 4 การด าเนนการในกรณมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรงมาใชโดยอนโลม เนองจาก การน าพยานหลกฐานทไดมาโดยมชอบดวยกฎหมายมาใชพจารณาลงโทษบคคลนน ยอมท าใหการท าค าสงลงโทษมชอบดวยกฎหมายไปดวย เชน การบนทกทมาของพยานหลกฐาน การสอบปากค าพยานบคคล การไมขมขพยานบคคลในการใหถอยค า การตดพยานหลกฐาน การบนทกเหตขดของตางๆ เปนตน โดยการรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของหากเปนพยานบคคลคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงอาจตดตอประสานดวยวาจาหรอมหนงสอเชญพยานมาใหถอยค า เมอมาแลวใหท าการบนทกถอยค าเปนหนงสอแลวใหพยานลงลายมอชอในหนงสอนนทกแผน หากเปนพยานเอกสารโดยเปนการกลาวอางของพยานบคคลใหพยานนนลงลายมอชอ ในเอกสารนน หรอเปนพยานเอกสารทคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงไดจากหนวยงานใดใหบนทกทมา ของพยานเอกสารนน รวมทงวตถพยานใหบนทกทมาของวตถพยานนน โดยพยานบคคล พยานเอกสาร และวตถพยานทคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงรวบรวมนน ตองรวบรวมทงทเปนพยานหลกฐานสนบสนน วามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย และพยานหลกฐานทสนบสนนวาไมมมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย

3.4.4 การประชมเพอพจารณาพยานหลกฐานเพอจดท ารายงานการสบสวนขอเทจจรง เมอคณะกรรมการด าเนนการสบสวนรวบรวมพยานหลกฐานตามแผนทก าหนดแลว ใหคณะกรรมการน าพยานหลกฐานทงหมดมาสรปขอเทจจรงใหปรากฏวา กรณดงกลาวมขอเทจจรงอยางไร มใคร ท าอะไร ทไหน อยางไร เพราะเหตใดถงกระท าเชนนน โดยท าเปนรปแบบ “รายงานการสบสวนขอเทจจรง” ซงถอเปนขนตอนสดทายของการสบสวนขอเทจจรง โดยจะตองประกอบดวยสาระส าคญดงตอไปน 1) ความเปนมา ไดแก เหตทไดแตงตงคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง ซงจะอยในค าสงแตงตงคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง ความเปนมานนจะเปนตวก าหนดประเดนและขอบเขต การสบสวนขอเทจจรงนน

2) พยานหลกฐาน ไดแก พยานบคคล พยานเอกสาร วตถพยานตางๆ ทงทอยในชนกลาวหาหรอกรณเปนทสงสย รายงานของผบงคบบญชา และทคณะกรรมการสบสวน ท าการรวบรวมจากการสบสวน ทงทสนบสนนวามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย หรอทสนบสนนวาไมมมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย 3) ขอกฎหมาย ไดแก กฎหมาย บทบญญต ระเบยบ ค าสงตางๆ ทเกยวของ โดยเฉพาะเรองสอบสวนทเกยวกบการปฏบตหนาทราชการยอมจะตองมกฎหมาย หรอระเบยบทใหอ านาจหรอก าหนดหนาทในการปฏบตราชการ เชน พระราชบญญตศลกากร พ.ศ. 2469 ประมวลระเบยบปฏบตของกรมศลกากร พ.ศ. 2556 รวมทงค าสงทผบงคบบญชามอบหมายใหปฏบตหนาท เปนตน 4) ขอเทจจรง ไดแก การน าพยานบคคล พยานเอกสาร วตถพยาน และ ขอกฎหมายตางๆ มารวบรวมและเรยบเรยง แลวน ามาสรปเปนรายงานการสบสวนขอเทจจรง ซงการสรปขอเทจจรงนนอาจเขยนขอเทจจรงโดยเรยงล าดบกอนหลงแบบเรยงความ โดยพจารณาเนอเรองจากพยานบคคล


๑๘

และพยานเอกสาร รวมทงวตถพยาน (ถาม) ตงแตตนเหตการณจนสนสด และขอเทจจรงทเขยนเปนขอเทจจรงทยตแลว ถามหลายประเดนใหแยกประเดนทตองพจารณา ถามประเดนเดยวใหพจารณาโดยสรป 5) ความเหนของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง คอ ความเหนทเปนขอสรปของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจากการด าเนนการสบสวนทผานมาทงหมด ซงคณะกรรมการจะตอง น าขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทไดจากการสบสวนทงหมดมาพจารณา วเคราะห และลงมตเพอท าความเหนเสนอตออธบดหรอผไดรบมอบหมายวาเรองทสบสวนนนมผใดเกยวของและผเกยวของ ปฏบตหนาทอยางไร ถามกฎหมาย ระเบยบ ค าสงใหปฏบต ใหระบกฎหมาย ระเบยบ ค าสงนน พรอมสรปวาตองปฏบตอยางไร และมมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยหรอไม อยางไร ถามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยเปนความผดวนยอยางไมรายแรง หรออยางรายแรง

ความเหนของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจร งนน จะถอเปนความเหน ของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงทงคณะ ดงนน ในกรณทกรรมการแตละคนมความเหนทแตกตางกนจะตองมการลงมตเพอใหไดความเหนเสยงเดยวทเปนความเหนของคณะกรรมการ แตกรรมการแตละคนสามารถท าความเหนสวนตวทขดแยงกบผลการลงมตของคณะกรรมการหรอมเหตผลทแตกตางไปจากเหตผลของคณะกรรมการทงคณะ แลวรวมไวในส านวนการสบสวนขอเทจจรงกได

การท าความเหนของคณะกรรมการสบสวน ขอ เทจจร ง ย งม ใช ข นตอน ในการด าเนนการทางวนย เปนเพยงการสบสวนหาขอเทจจรงวา กรณทมการกลาวหาหรอกรณเปนทสงสยดงกลาวมมลควรกลาวหาวาผนนกระท าผดวนยหรอไม คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจงไมตองพจารณาวาผนนควรถกลงโทษสถานใด เพราะในขนตอนดงกลาวตองผานกระบวนการชมลวา กรณมมลควรกลาวหา วาผนนกระท าผดวนย และจะตองด าเนนการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา รวมทงเปดโอกาสใหผถกกลาวหาไดชแจงโตแยงขอกลาวหา โดยการน าพยานหลกฐานมาหกลางขอกลาวหา ถงจะพจารณาวาผน นกระท าผดวนยหรอไม หากผดกระท าผดฐานใด และควรลงโทษสถานใด ดงนน หนาทของคณะกรรมสบสวนขอเทจจรงมเพยงการท าความเหนวากรณทท าการสบสวนนน ผใดมมล ทควรกลาวหาวากระท าผดวนย ถามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยเปนความผดวนยอยางไมรายแรง หรออยางรายแรง หากเหนวาไมมมลวากระท าผดวนยกใหเสนอความเหนวา กรณไมมมลกระท าผดวนย จงเหนควรใหยตเรอง2

มมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยหรอไม

2 ขอ 7 กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556

ด าเนนการทางวนยตอไป ใหยตเรอง

มมล (ตามขอ 6) - มการกระท าตามทกลาวหา

- ผถกกลาวหาเกยวของกบการนน

ไมมมล (ตามขอ 7) - พฤตการณไมทราบวาผใดกระท าผด

- พฤตการณไมเพยงพอวามการกระท าผด - การกระท านนไมเปนความผดวนย


๑๙

3.5 กรณพบการกระท าละเมดทกอใหเกดความเสยหายแกกรมศลกากร การสบสวนขอเทจจรงเปนการรวบรวมขอเทจจรงและพยานหลกฐานทเกยวของเทาทจะรวบรวมไดมาสรปเปนรายงานการสบสวนขอเทจจรงเพอประกอบการพจารณาของผสงแตงตง ในการน คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงอาจด าเนนการสบสวนขอเทจจรงแลวพบวา มความเสยหายท เกดจาก การปฏบตหนาทโดยจงใจหรอประมาทเลนเลออยางรายแรงของเจาหนาทแกกรมศลกากรตามพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539 ซงกรมศลกากรในฐานะหนวยงานของรฐมสทธเรยกรองใหผกระท าความเสยหายนนชดใชคาสนไหมทดแทนได กรณเชนนหากคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงเหนวากรณดงกลาวมความเสยหาย และเชอไดวาความเสยหายดงกลาวเกดจากการกระท าของเจาหนาทกรมศลกากร คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจะตองรายงานพฤตการณดงกลาวใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายด าเนนการแตงตงคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมดโดยเรว เพอใหกรมศลกากรด าเนนการทางละเมดตอไป โดยอาจรายงานมาพรอมรายงานการสบสวนขอเทจจรงหรอรายงานเปนหนงสอตางหากจากรายงาน การสบสวนขอเทจจรงกได ทงนคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงตองค านงถงก าหนดระยะการใชสทธเรยกรองตามกฎหมายของกรมศลกากรในฐานะหนวยงานผไดรบความเสยหายดวย อยาใหขาดอายความ 3.6 การสบสวนขอเทจจรงเพมเตม

กรณทคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง ไดรายงานการสบสวนขอเทจจรงเสนออธบดหรอ ผไดรบมอบหมายแลว หากอธบดหรอผไดรบมอบหมายพจารณาแลวเหนวาขอเทจจรง หรอพยานหลกฐาน ทสบสวนนนยงไมมความชดเจนเพยงพอทพจารณากลาวหาวาเจาหนาทศลกากร ผใดมมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยหรอไม หรอพฤตการณแหงการกระท าผดยงไมชดเจนเพยงพอวาเปนการกระท าผดวนยอยางไร อธบดหรอผไดรบมอบหมายอาจสงการใหคณะกรรมการสบสวนไปด าเนนการสบสวนขอเทจจรงเพมเตม โดยจะก าหนดประเดนทจะตองสบสวนเพมเตมและก าหนดระยะเวลาในการสบสวนขอเทจจรงเพมเตม ใหแกคณะกรรมการสบสวนดวยกได ทงนคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจะตองด าเนนการแลวเสรจ ภายในระยะเวลาทก าหนด เวนแตกรณมเหตจ าเปนหรอมขอขดของกสามารถขอขยายระยะเวลาการสบสวนขอเทจจรงเพมเตมตออธบดหรอผไดรบมอบหมาย โดยอธบดหรอผไดรบมอบหมาย มอ านาจทจะพจารณาอนมตการขยายระยะเวลาตามความเหมาะสมในแตละกรณไป3 3.7 การนบระยะเวลาการสบสวนขอเทจจรง

โดยท ว ไปค าส งแต งต งคณะกรรมการส บสวนขอ เทจจร งจะก าหนดระยะเวลา ในการด าเนนการสบสวนขอเทจจรงของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงเปนเวลา 30 วน นบแตวนทคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงรบส านวน หากคณะกรรมการสบสวนด าเนนการสบสวนขอเทจจรงไมแลวเสรจ ภายในก าหนดระยะเวลาดงกลาว คณะกรรมการสบสวนจะตองขอขยายระยะเวลาการสบสวนขอเทจจรง ตออธบดหรอผไดรบมอบหมาย โดยท าเปนหนงสอเพอใหอธบดหรอผทไดรบมอบหมายเปนผพจารณาอนมต

3 โปรดด หนงสอส านกบรหารทรพยากรบคคล ท กค 0516/ว372 ลงวนท 31 กรกฎาคม 2557


๒๐

ในการขออนมตขยายระยะเวลาการสบสวน ใหเสนอขอขยายระยะเวลาไดอก 30 วน นบแตวนสนสดระยะเวลาการสบสวนเดม โดยจะตองชแจงถงการด าเนนการทไดด าเนนการไปแลว และ มแผนการสบสวนซงจะตองใชเวลาด าเนนการอกเทาใด ตลอดจนเหตขดของหรอความจ าเปนทจะตอง ขยายระยะเวลาสบสวนขอเทจจรง ทงนกรมศลกากรมนโยบายใหการขยายระยะเวลาการสบสวน จะตองรวมแลวไมเกน 60 วน นบแตวนทมค าสงแตงต งคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง เวนแตเปนกรณ ทเกยวของกบหลายหนวยงาน หรอมเอกสารจ านวนมาก หรอตองสอบสวนบคคลหลายราย หรอเปนเรองยงยากซบซอน กรมศลกากรอาจพจารณาใหขยายระยะเวลาไดอกเปนกรณพเศษ แตคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจะตองจดท าแผนการสบสวนทจะด าเนนการตอไป ตลอดจนระยะเวลาทคาดวาจะด าเนนการแลวเสรจเสนอมาพรอมค าขอขยายระยะเวลาดวย


๒๑

สรปขนตอนการด าเนนการของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง

หมายเหต : 1. ดรายละเอยดเพมเตมใน กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 2. การเชญผถกกลาวหามาใหถอยค า ไมใชการแจงขอกลาวหาคณะกรรมการสบสวนไมตอง แจงแบบ ดว. 5 ใหใชบนทกการใหถอยค า

ใหประธานกรรมการ จดใหมการประชมเพอก าหนดประเดนและ วางแนวทางในการสอบสวนวาเรองทสบสวนนนเปนเรองอะไร มประเดนอะไรทจะผดวนยอยางไรบาง และจะตองสบสวนจาก

พยานหลกฐานอะไร และจากใครบาง

รวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของเบองตนจากฝายกลาวหาและ สรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา

ท ารายงานการสบสวนพรอมเสนอความเหนตออธบดหรอผไดรบมอบหมาย โดยมสาระส าคญ ดงน - ขอเทจจรงเกยวกบการกระท าทชดเจน - ความเหนของคณะกรรมการสบสวนวาควรมมลหรอไมมมลด าเนนการทางวนย * กรณมมล ใหระบตวบคคลทมมลวากระท าผดวนย และขอเทจจรงเกยวกบการกระท า และพยานหลกฐานทสนบสนนวากระท าผดวนย * กรณ ไมมมล ใหระบขอเทจจรง พฤตการณ และพยานหลกฐานทสนบสนนวาไมมการกระท าผดวนย

ภายใน 30 วน นบแตวนทประธานกรรมการรบทราบค าสง * ขยายได อก 30 วน รวมกนแลวไมเกน 60 วน เวนแตมความยงยากซบซอนอาจขอขยายได อก 30 วน แตตองจดท าแผนการสบสวนเสนอมาพรอมค าขอขยาย

รวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของทงหมด จากฝายกลาวหาและฝายถกกลาวหา


๒๒

บทท 4 การสอบสวนวนยอยางไมรายแรง

4.1 การสอบสวนวนยอยางไมรายแรง เมอคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงทอธบดหรอผไดรบมอบหมายแตงตงรายงานผล การสบสวนขอเทจจรงหรอผบงคบบญชาของผนนรายงานการตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน อธบดหรอ ผไดรบมอบหมายในฐานะผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 ไดพจารณาแลวเหนวา เจาหนาทศลกากรผนนไดกระท าการอนมมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรง ใหด าเนนการ ตามมาตรา 92 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 อธบดหรอผไดรบมอบหมาย มอ านาจทจะด าเนนการ โดยไมตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางไมรายแรง หรอจะด าเนนการโดยแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางไมรายแรงกได ดงนน ในการด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรง สามารถแบงการด าเนนการได 2 แบบ ดงน

4.1.1 กรณไมแตงตงคณะกรรมการสอบสวน การด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรง โดยไมแตงตงคณะกรรมการสอบสวนนน ใหด าเนนการ ตามขอ 9 และขอ 10 ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 หมวด 3 วาดวยการด าเนนการในกรณมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรง ก าหนดหลกเกณฑและวธการสอบสวนทางวนยอยางไมรายแรงใหชดเจนและรวดเรวขน โดยไดก าหนดใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายสามารถด าเนนการทางวนยโดยไมตองแตงตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางไมรายแรง แตจะตอง แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสรปขอกลาวหาเปนหนงสอใหผถกกลาวหาทราบ และ ตองใหโอกาสผถกกลาวหาไดชแจงแกขอกลาวหาภายในระยะเวลาทก าหนด ซงจะตองด าเนนการใหแลวเสรจโดยเรว ทงนตองไมเกน 45 วน นบแตวนทไดพจารณาวากรณมมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยาง ไมรายแรง (วนทอธบดหรอผไดรบมอบหมายสงการวามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย) แตหากไมสามารถด าเนนการใหแลวเสรจภายในเวลาดงกลาว ใหอธบดหรอผทได รบมอบหมายด าเนนการขยายเวลาได ตามความจ าเปน โดยใหแสดงเหตผลความจ าเปนไวดวย การแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานกรณไมแตงตงคณะกรรมการสอบสวนนน อธบดหรอผทไดรบมอบหมายจะด าเนนการดวยตนเอง หรอมอบหมายใหขาราชการพลเรอนผใดหรอมอบหมายใหคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงชดทสบสวนขอเทจจรงนน รวมทงมอบหมายใหผบงคบบญชา


๒๓

ของผนน ด าเนนการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบกได ในกรณทผถกกลาวหาไมชแจงแกขอกลาวหาภายในเวลาทก าหนด ใหถอวาผ ถกกลาวหาไมประสงค แกขอกลาวหา ในการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหานน ตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 หมวด 3 วาดวยการด าเนนการในกรณมมล ทควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรง มไดก าหนดรปแบบไว เหมอนหมวด 4 วาดวยการด าเนนการในกรณมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง แตตามหลกการและเหตผลมลกษณะคลายกนแตกตางเพยงแตเปนความผดวนยอยางไมรายแรงกบอยางรายแรง จงอาจน าบทบญญตเกยวกบการแจง ขอกลาวหาและการก าหนดวธชแจงขอกลาวหาตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 40 ขอ 41 ขอ 45 ขอ 43 ขอ 44 ขอ 45 และ 47 มาใชไดโดยอนโลม สวนแบบบนทกการแจง ขอกลาวหา บนทกถอยค าของผถกกลาวหา บนทกถอยค าพยาน เหนควรใชตามแบบทกฎ ก.พ. (แบบ ดว. 3 - ดว. 5) โดยอนโลม

4.1.2 กรณแตงตงคณะกรรมการสอบสวน การด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรง โดยไมแตงตงคณะกรรมการสอบสวนนน ใหด าเนนการ ตามขอ 12 และขอ 10 ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 หมวด 3 วาดวยการด าเนนการในกรณมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรง โดยใหน าเอาหลกเกณฑ ทเกยวกบการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรงมาใชโดยอนโลม ไดแก การแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางไมรายแรง ใหน า ขอ 18 วรรคหนง วรรคสอง วร รคส ทก าหนด องคประกอบและคณสมบตของกรรมการ ซงยกเวน วรรคสาม ดงนน คณะกรรมการสอบสวนวนย อยางไมรายแรง จงไมตองมผด ารงต าแหนงนตกร หรอผไดรบปรญญาทางกฎหมาย หรอผไดรบการฝกอบรมตามหลกสตรการด าเนนการทางวนย หรอผมประสอบการณดานการด าเนนการทางวนย และใหน าขอ 19 ทก าหนดแบบการแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ตามแบบ ดว. 1 ขอ 20 กรณการเปลยนแปลงกรรมการ ขอ 21 การด าเนนการเมอมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว ขอ 22 ถง ขอ 25 กรณคดคานคณะกรรมการสอบสวน นอกจากนตามขอ 13 กฎ ก.พ. วาด วยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางไมรายแรงตองด าเนนการสอบสวน รวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของ แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานใหผถกกลาวหา ทราบรบฟงค าชแจงของผถกกลาวหา แลวเกบรวบรวมไวในส านวนการสอบสวน และท ารายงานการสอบสวนพรอมความเหนเสนออธบดหรอผไดรบมอบหมาย ทงน จะตองด าเนนการใหแลวเสรจภายใน 60 วน นบแตวนทประธานกรรมการรบทราบค าสง แตหากไมสามารถด าเนนการใหแลวเสรจภายในเวลาดงกลาว ใหอธบดหรอผทไดรบมอบหมายด าเนนการ ขยายเวลาไดตามความจ าเปน โดยใหแสดงเหตผลความจ าเปนไวดวย ในการสอบสวน คณะกรรรมการสอบสวนวนยอยางไมรายแรงจะตองด าเนนการรวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมายและพยานหลกฐานทเกยวของ แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน ใหผถกกลาวหาทราบและรบฟงค าชแจงของผถกกลาวหาแลวเกบรวบรวมไวในส านวนการสอบสวน และท ารายงานการสอบสวนเสนอความพรอมเสนอความเหนเสนออธบดหรอผมอบหมาย สวนวธการสอบสวนและท ารายงานการสอบสวนไดอธบายไวในบทท 7 แลว


๒๔

4.2 การสอบสวนทางวนยอยางไมรายแรงเพมเตม เมอคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางไมรายแรง รายงานผลการสอบสวนแลว ใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายพจารณากาเหนวาควรรวบรวมขอเทจจรงหรอพยานหลกฐานเพม ใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายก าหนดประเดนหรอขอส าคญทตองการใหคณะกรรมการสอบสวนท าการสอบสวนเพมเตม สวนกรณเหนวาการด าเนนการสอบสวนขนตอนใดไมถกตอง ใหอธบดหรอผ ไดรบมอบหมายสงใหคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการใหถกตองโดยเรว ซงเปนไปตาม ขอ 14 ของ กฎ ก.พ. วาดวย การด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ระยะเวลาการสอบสวนเพมเตมนน กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 แตอธบดหรอผไดรบมอบหมายอาจก าหนดระยะเวลาในหนงสอสงการสอบสวนเพมเตมดวยกได ทงนคณะกรรมการจะตองด าเนนการแลวเสรจภายในระยะเวลาทก าหนด เวนแตกรณมเหตจ าเปนหรอมขอขดของกสามารถขอขยายระยะเวลาการสบสวนขอเทจจรงเพมเตมตออธบดหรอผไดรบมอบหมาย โดยอธบดหรอ ผไดรบมอบหมายมอ านาจทจะพจารณาอนมตการขยายระยะเวลาตามความเหมาะสมในแตละกรณไป 4.3 การด าเนนการเมอไดรบรายงานการสอบสวนทางวนยอยางไมรายแรง เมอคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางไมรายแรง รายงานผลการสอบสวนแลว และ ไดตรวจสอบเหนวาขอเทจจรงและพยานหลกฐานครบถวน ตลอดจนด าเนนการตามขนตอนตาม กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนด ใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายพจารณาสงการหรอด าเนนการ ดงน 1. หากเหนวาผถกกลาวหาไมไดกระท าผดวนยตามขอกลาวหา ใหสงยตเรองตามมาตรา 92 วรรคสอง แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ซงการสงยตเรองตามมาตราน ตองท าเปนค าสงตามแบบทก าหนดในขอ 66 ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 2. หากเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางไมรายแรง ใหสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดเงนเดอน ตามมาตรา 96 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และ ตามอ านาจการสงลงโทษในขอ 67 ซงตองท าเปนค าสงตามแบบทก าหนดในขอ 69 ของ กฎ ก.พ. วาดวย การด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 3. หากเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยเลกนอย และมเหตอนควรงดโทษ จะงดโทษ ใหท าทณฑบนเปนหนงสอหรอวากลาวตกเตอนตามมาตรา 96 แหง พระราชบญญตระเบยบขาราชการ พลเรอน พ.ศ. 2551 กได และตองท าเปนค าสงตามแบบทก าหนดในขอ 71 ของ กฎ ก.พ. วาดวย การด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 4. หากเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางรายแรง ใหด าเนนการตาม หมวด 4 การด าเนนการในกรณมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง ซงจะกลาวใน บทท 5 การสอบสวนวนยอยางรายแรง


๒๕

4.4 ความผดทปรากฏชดแจง หากเจาหนาทศลกากรไดกระท าความผดวนยอยางไมรายแรง และไดรบสารภาพเปนหนงสอตอผบงคบบญชา หรอไดใหถอยค ารบสารภาพและไดมการบนทกถอยค ารบสารภาพเปนหนงสอ หรอรบสารภาพตอผมหนาทสบสวนสอบสวนหรอคณะกรรมการตาม กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 โดยทการรบสารภาพดงกลาว ตองเปนการรบสารภาพโดยสนเชงไมมการยกขอตอส เปนประเดนใหมขนมา ถอเปนความผดทปรากฏชดแจง อธบดหรอผไดรบมอบหมาย จะพจารณาด าเนนการทางวนยโดยไมตองสอบสวนหรองดการสอบสวนกได โดยไมตองมการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ตลอดจนรบฟงค าชแจงแกขอกลาวหาของผถกกลาวหา อนเปนไปตาม ขอ 64 ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 หมวด 5 กรณความผดชดแจง


๒๖

การสอบสวนวนยอยางไมรายแรง

อธบดหรอผไดรบมอบหมาย

ไมแตงตงคณะกรรมการสอบสวน (ตามขอ 9-10) แตงตงคณะกรรมการสอบสวน (ตามขอ 12-13)

ด าเนนการโดย

1.อธบดหรอผไดรบมอบหมาย

2.ผบงคบบญชาของผนน

3.กรรมการสบสวนขอเทจจรง 4.ขาราชการพลเรอนสามญผใด

ด าเนนการโดย คณะกรรมการสอบสวนวนย

อยางไมรายแรง

แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน ทสนบสนนขอกลาวหา และเปดโอกาสให

ผถกกลาวหาชแจงขอกลาวหา ด าเนนการภายใน 45 วน นบแตวนทไดพจารณาม

มลกลาวหากระท าผดวนยอยางไมรายแรง

ด าเนนการสอบสวน แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน

ทสนบสนนขอกลาวหา และเปดโอกาสให ผถกกลาวหาชแจงขอกลาวหา

ด าเนนการภายใน 60 วน นบแตแตวนทประธานกรรมการรบทราบค าสง

อธบดหรอผไดรบมอบหมาย (ตามขอ 11)

ไมผด ผด

สงยตเรอง

วนย ไมรายแรง วนยรายแรง

ออกค าสงลงโทษ ด าเนนการตามหมวด 4 ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการ

ทางวนย พ.ศ. 2556


๒๗

บทท 5 การสอบสวนวนยอยางรายแรง

5.1 กรณมมลวากระท าความผดวนยอยางรายแรง (มาตรา 93) กรณการด าเนนการสอบสวนวนยอยางไมรายแรง เรมขนจากกรณทคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงทอธบดหรอผไดรบมอบหมายแตงตงรายงานผลการสบสวนขอเทจจรงหรอผบงคบบญชาของผนนรายงานการตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน รวมทงกรณอธบดหรอผไดรบมอบหมาย ไดแตงตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางไมรายแรงและคณะกรรมการสอบสวนดงกลาวไดรายงานผลการสอบสวนแลว อธบดหรอผไดรบมอบหมายไดพจารณาเหนวามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง อธบดหรอผไดรบมอบหมายในฐานะผบงคบบญชากมหนาททจะตองด าเนนการทางวนยอยางรายแรงแกผนน เนองจากการกระท าความผดวนยอยางรายแรงอาจสงผลใหผกระท าผดตองถกลงโทษปลดออกหรอไลออก ซงถอเปนโทษทมความรนแรง จงจ าเปนอยางยงทจะตองมกระบวนการทปองกนไมใหผมอ านาจ ใชอ านาจไปในทางทไมถกตอง ดงนนพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 มาตรา 93 จงก าหนดใหการด าเนนการทางวนยอยางรายแรงตองผานการพจารณาของคณะกรรมการ และมการก าหนดคณสมบตของผทจะเปนกรรมการเพอสรางความยตธรรมใหแกผถกกลาวหาดวย

5.1.1 คณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง การด าเนนการทางวนยอยางรายแรงแกเจาหนาทกรมศลกากรเปนไปตามหลกเกณฑและวธการตามก าหนดไวในกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 กลาวคอกรมศลกากร จะแตงตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางรายแรงขนมาท าการสอบสวน โดยอธบดหรอผไดรบมอบหมายมอ านาจแตงตงขาราชการในสงกดเปนกรรมการสอบสวน ทงน กฎ ก.พ. ฉบบดงกลาวไดก าหนดองคประกอบและคณสมบตของผทไดรบการแตงตงใหเปนคณะกรรมการไวดวย

5.1.2 องคประกอบของคณะกรรมการสอบสวน องคประกอบและคณสมบตคณะกรรมการสอบสวน ไดก าหนดไวใน กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 18 โดยคณะกรรมการสอบสวนจะประกอบดวย

(1) ประธานกรรมการ (2) กรรมการอยางนอย 2 คน (3) กรรมการคนหนงเปนเลขานการ (4) ผชวยเลขานการ (กรณจ าเปน)


๒๘

ส าหรบคณสมบตคณะกรรมการสอบสวนไดก าหนดใหกรรมการสอบสวนตองแตงตงจากขาราชการพลเรอนสามญ เวนแตมเหตผลจ าเปนจะแตงตงจากขาราชการฝายพลเรอนทไมใชขาราชการการเมองกได และก าหนดใหคณะกรรมการอยางนอยหนงคนตองมผด ารงต าแหนงนตกร หรอผไดรบปรญญาทางกฎหมาย หรอผไดรบการฝกอบรมตามหลกสตรการด าเนนการทางวนย หรอผมประสอบการณ ดานการด าเนนการทางวนย และขณะแตงตงประธานกรรมการตองด ารงต าแหนงตามท ก.พ. ก าหนด โดยมรายละเอยดตามหนงสอส านกงาน ท นร 1011/ว 2 ลงวนท 26 กมภาพนธ 2557 นอกจากน กฎ ก.พ. ไดก าหนดหลกการใหมเพมเตมโดยจะแตงตงผชวยเลขานการจากลกจางประจ า หรอพนกงานราชการกได เพอแกปญหาการขาดแคลนบคลากรดานวนย องคประกอบและ/หรอคณสมบตของการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเปนสวนส าคญในการเรมตนการสอบสวนเนองจาก ตาม ขอ 60 ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดวา หากกรณปรากฏวาการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไมเปนไปตามทก าหนดไวในขอ 18 ใหการสอบสวนทงหมดเสยไป และใหแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอด าเนนการสอบสวนใหมโดยเรว

5.1.3 อ านาจหนาทคณะกรรมการสอบสวน อ านาจหนาทของคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางรายแรง ตามมาตรา 99 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ก าหนดใหเปนพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญาและใหมอ านาจเชนเดยวกบพนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา เพยงเทาทเกยวกบอ านาจและหนาทของกรรมการสอบสวน และตาม กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 คณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางรายแรง มหนาทสอบสวนและพจารณาตามหลกเกณฑ วธการและระยะเวลาทก าหนดไวในกฎ ก.พ. เพอแสวงหาขอเทจจรงในเรองทกลาวหาและดแลใหบงเกด ความยตธรรมตลอดกระบวนการสอบสวน ทงน ในการสอบสวนคณะกรรมการสอบสวนจะตองด าเนนการดงตอไปน

รวบรวมประวตและความประพฤตของผถกกลาวหาทเกยวของกบเรองทกลาวหาเทาทจ าเปนเพอประกอบการพจารณา (ขอ 26)

จดท าบนทกประจ าวนทมการสอบสวนไวทกครง (ขอ 26) จดประชมครงแรกเพอวางแนวทางการสอบสวนและการรวบรวมพยานหลกฐาน (ขอ 27) รวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมายและพยานหลกฐานทเกยวของ (ขอ 28 (1) แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ

(ขอ 28 (2)) ใหโอกาสผถกกลาวหาไดชแจงแสดงพยานหลกฐานเพอแกขอกลาวหา (ขอ 28 (3) พจารณาท าความเหนเกยวกบเรองทสอบสวน (ขอ 28 (4) ท ารายงานการสอบสวนพรอมเสนอความเหนตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

(ขอ 28 (4) รวบรวมพยานหลกฐานทงปวงทเหนวาเปนประโยชนแกการสอบสวนโดยไมรบฟง

เพยงขออางหรอพยานหลกฐานของผกลาวหาหรอผถกกลาวหาเทานน รวบรวมพยานหลกฐานทเปนประโยชนแกการสอบสวนใหครบถวน ถาไมอาจเขาถงหรอไดมาซงพยานหลกฐานใหบนทกเหตนนไวดวย (ขอ 29)


๒๙

5.2 การคดคานกรรมการ การคดคานกรรมการสอบสวน เปนสทธส าคญขอหนงของผถกกลาวหาในการด าเนนการ ทางวนยทจะท าใหการสอบสวนเปนไปอยางยตธรรมและปราศจากอคต นอกจากนกรรมการสอบสวนทเหนวาตนเองมเหตแหงการคดคานกสามารถแจงเรองใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไดเชนเดยวกน

5.2.1 ผมสทธคดคานกรรมการ บคคลทจะมสทธคดคานกรรมการสอบสวนตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการ ทางวนย พ.ศ. 2556 นน มบคคล 2 ประเภท ไดแก ผคดคาน และ กรรมการสอบสวน 1) ผคดคาน ตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนยมไดระบวาผ ใด เปนผสามารถคดคานได แตระบเหตแหงการคดคานไวใน ขอ 22 ดงนน ผ คดคาน จะเปนผถกกลาวหา รวมทงอาจเปนบคคลใดกได ซงผถกกลาวหา คอ บคคลซงถกกลาวหาวามมลกระท าผดวนยตามความ ในพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ซงการคดคานดงกลาวเปนการคดคานบคคล ทไดรบการแตงตงใหเปนกรรมการสอบสวน มกรณตามเหตแหงการคดคานทก าหนดไวในกฎ ก.พ. วาดวย การด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2539 เนองจากกรณตามเหตแหงการคดคาน อาจท าใหการพจารณาสอบสวนทางวนยไมเปนกลางหรอเสยความเปนธรรม 2) กรรมการสอบสวน คอ บคคลซงไดรบการแตงตงโดยผบงคบบญชาซงมอ านาจ สงบรรจตามมาตรา 57 ใหเปนกรรมการสอบสวน และผไดรบแตงตงใหเปนกรรมการเปนผคดคานตนเอง เนองจากเหนวามเหตแหงการคดคานตามทก าหนดไวใน ขอ 22 ประกอบขอ 25 ของกฎ ก.พ. วาดวย การด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ซงอาจท าใหการสอบสวนวนยไมเปนกลางหรอเสยความเปนธรรม เหนไดวาการคดคานของกรรมการเปนการคดคานเฉพาะตว ไมไดมสทธในการคดคานผไดรบการแตงตง เปนกรรมการคนอนจากการเปนกรรมการได ซงหากเปนผอนทประสงคจะคดคานกรรมการจะเปนผคดคานตามขอ 1 ทกลาวมาแลว

5.2.2 เหตแหงการคดคานกรรมการ ตามขอ 22 กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ไดก าหนด เหตแหงการคดคานกรรมการไว โดยผมสทธคดคานสามารถใชสทธในการคดคานบคคลทไดรบการแตงตง ใหเปนกรรมการสอบสวนได หากปรากฏวาบคคลผไดรบการแตงตงใหเปนกรรมการสอบสวนมพฤตการณ หรอขอเทจจรงทเปนเหตแหงการคดคาน ดงตอไปน 1) กรรมการสอบสวนเปนผกลาวหา 2) กรรมการสอบสวนเปนคหมนหรอคสมรสของผกลาวหา 3) กรรมการสอบสวนเปนญาตของผกลาวหา คอ เปนบพการหรอผสบสนดาน ไมวาชนใดๆ หรอเปนพนองหรอลกพลกนองนบไดเพยงสามชน หรอเปนญาตเกยวพนกนทางการสมรส นบไดเพยงสองชน 4) กรรมการสอบสวนเปนผมสาเหตโกรธเคองกบผถกกลาวหาหรอกบคหมนหรอ คสมรสของผถกกลาวหา 5) กรรมการสอบสวนเปนผมประโยชนไดเสยในเรองทสอบสวน 6) กรรมการสอบสวนเปนผรเหนเหตการณในขณะกระท าผดตามเรองทกลาวหา


๓๐

7) กรรมการสอบสวนเปนผมเหตอนซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการสอบสวน ไมเปนกลางหรอเสยความเปนธรรม

5.2.3 วธการคดคานกรรมการ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 23 ไดก าหนดเงอนไข และวธการคดคานกรรมการสอบสวนไวดงน 1) การคดคานกรรมการสอบสวนตองท าเปนหนงสอยนตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนภายใน 7 วน นบแตวนททราบค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน หรอนบแตวนททราบวา มเหตแหงการคดคานตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 22

ตวอยาง ผถกกลาวหากบบคคลทไดรบการแตงตงใหเปนกรรมการเคยมเหตโกรธเคองกนมากอน แตในขณะทผถกกลาวหาไดรบทราบค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ผถกกลาวหาไมทราบวา หนงในผทเปนกรรมการสอบสวนคอบคคลทมเหตโกรธเคองกนเพราะไมรจกชอและนามสกลจรง เมอมาพบคณะกรรมการสอบสวนครงแรกจงไดทราบวากรรมการเปนบคคลท เคยมเหตโกรธเคองกนมากอน ซงพนระยะเวลา 7 วน นบแตวนทผถกกลาวหารบทราบค าสงแตงตงกรรมการสอบสวนแลว ดงนผถกกลาวหายงสามารถยนค าคดคานได เพราะถอวาเพงทราบเหตแหงการคดคาน แตตองยนภายใน 7 วนนบแตวนททราบ 2) หนงสอคดคานนนจะตองระบขอเทจจรงหรอพฤตการณอนเปนเหตแหง การคดคานโดยใหระบดวยวาขอเทจจรงหรอพฤตการณแหงการคดคานดงกลาวจะท าใหการสอบสวน เสยความเปนธรรมอยางไร ในกรณทผถกกลาวหาเปนผยนค าคดคาน หากค าคดคานไมเปนไปตามทก าหนด ไวในกฎ ก.พ. ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนสงไมรบค าคดคานและแจงใหผถกกลาวหาทราบ แตหากค าคดคานเปนไปตามกฎ ก.พ. เมอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไดรบค าคดคานแลวใหแจงประธานกรรมการสอบสวน และกรรมการผถกคดคาน เพอใหกรรมการผถกคดคานนนหยดปฏบตหนาทและด าเนนการชแจงภายใน 7 วน เพอใหผสงแตงตงคณะกรรมการด าเนนการพจารณาสงการค าคดคานตอไป การพจารณาค าคดคานนจะตองด าเนนการใหแลวเสรจภายใน 15 วน นบตงแต วนทผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไดรบค าคดคาน โดยในการพจารณาค าคดคานสามารถสงการไดดงน - เห นว าค าค ดค าน ฟ ง ไม ข น ให ยกค าค ดค าน โดยแจ ง ให ผ ถ กกล า วหา ประธานกรรมการ และกรรมการสอบสวนผถกคดคานทราบ - เหนวาค าคดคานฟงขน ใหกรรมการสอบสวนผถกคดคานพนจากหนาท และ ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการเปลยนแปลงกรรมการสอบสวนซงอาจลด หรอเปลยนกรรมการสอบสวนกได โดยตองท าเปนค าสงตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด ทงนการเปลยนแปลงดงกลาวตองมองคประกอบและคณสมบตเปนไปตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย ขอ 18 และให แจงให ผถกกลาวหาทราบตอไป ทส าคญหากไมมการสงการใดภายในระยะเวลาดงกลาว ใหถอวากรรมการสอบสวน ผถกคดคานพนจากหนาท และใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการเปลยนแปลงคณะกรรมการสอบสวนตอไป


๓๑

ในกรณทกรรมการสอบสวนเหนวาตนมเหตแหงการคดคาน กใหยนค าคดคาน เปนหนงสอตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามความในขอ 25 ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการ ทางวนย พ.ศ. 2556 เพอพจารณาสงการตอไปหลกเกณฑและวธการในการคดคานกรรมการดงทกลาว มาขางตนนใหน ามาใชโดยอนโลมกบการคดคานผชวยเลขานการดวย

การคดคานกรรมการสอบสวน

5.2.4 การเปลยนแปลง เพม หรอลดจ านวนกรรมการ เมอไดมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว ถาผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนวามเหตอนควรหรอเหตจ าเปนทจะตองเปลยน เพม หรอลดจ านวนผทไดรบแตงตงเปนกรรมการสอบสวนใหด าเนนการได โดยใหแสดงเหตแหงการสงนนไวดวย ในการพจารณาเปลยนแปลงกรรมการนน ผสงแตงตงคณะกรรมการจะตองค านงถงองคประกอบและคณสมบตของคณะกรรมการตามทก าหนดไว ในกฎ ก.พ. เมอผสงแตงตงคณะกรรมการไดพจารณาใหมการเปลยนแปลงคณะกรรมการแลว จะตอง ออกค าสงเปลยนแปลงคณะกรรมการ โดยจะตองเปนไปตามแบบท ก.พ. ก าหนด (แบบ ดว. 2) และตองแจงใหผถกกลาวหาทราบเพอเปดโอกาสใหผถกกลาวหาคดคานกรรมการทมการเปลยนแปลงดวย และ การเปลยนแปลงกรรมการ ไมกระทบกระเทอนถงการสอบสวนทไดด าเนนการไปแลว ตามขอ 20

ผมสทธคดคาน

1. ผคดคาน

2. กรรมการ

ยนหนงสอภายใน 7 วน นบแตวนทราบค าสง/วนทถอวาทราบค าสง/วนททราบกรณคดคาน

ผสงแตงตงคณะกรรมการฯ

แจงผคดคาน แจงประธาน ใหโอกาส

ผถกคดคาน

ตองพจารณาใหแลวเสรจภายใน 15 วน

นบแตวนทไดรบค าคดคาน

*หากไมแลวเสรจใหผถกคดคานพนจากกรรมการสอบสวน*

ฟงได

ผถกคดคานพนจากกรรมการสอบสวน

ฟงไมได

ยกค าคดคาน

แจงผคดคาน

เหตกรณคดคาน

-เปนผกลาวหา คหมน คสมรส

-เปนญาตผกลาวหา

-มสาเหตโกรธเคอง -มประโยชนไดเสย

-รเหนเหตการณ

-เหตอน ๆ


๓๒

แตอยางไรกตามการเปลยนแปลงกรรมการนน กรมศลกากรไดมหนงสอซกซอมความเข า ใจ เก ยวกบการปฏบตหน าท ของกรรมการตามหน งสอส านกบรหารทรพยากรบคคล ท กค 0516/9763 ลงวนท 20 สงหาคม 2555 เรอง ซกซอมการปฏบตหนาทของคณะกรรมการ ตามค าสงกรมศลกากร โดยกรมศลกากรไมมนโยบายในการเปลยนตวผไดรบแต งตงเปนกรรมการ เวนแต มเหตจ าเปนดงตอไปน 1) ผไดรบแตงตงใหเปนกรรมการเหนวาตนมเหตอนอาจถกคดคานตามกฎ ก.พ. 2) ผไดรบแตงตงใหเปนกรรมการ ไดรบค าสงยายไปปฏบตหนาท ณ ทอนซงหางไกลจากทเดมกอนด าเนนการสอบสวน สบสวน 3) ผไดรบแตงตงใหเปนกรรมการ ไดรบค าสงใหศกษาตอหรอเขารบการฝกอบรม ในหลกสตรทมระยะเวลาตอเนองเปนเวลานานเกนกวา 30 วน กอนด าเนนการสอบสวน สบสวน 4) มเหตจ าเปนอนๆ ทไมสามารถด าเนนการสอบสวน สบสวน ตามค าส ง กรมศลกากรได ใหเสนอเหตผลตอกรมศลกากรเพอพจารณาเปนรายกรณ

การเปลยนแปลงกรรมการสอบสวน

5.3 ขนตอนและวธการสอบสวน

5.3.1 การรบทราบค าสง เมออธบดหรอผ ไดรบมอบหมายมค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว จะด าเนนการแจงค าสงแตงตงและไปยงกรรมการผไดรบแตงตงและผถกกลาวหา ตามขอ 21 ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 โดยมหลกเกณฑดงตอไปน (1) การแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตอผถกกลาวหา

มหนงสอแจงค าสงใหผถกกลาวหาทราบโดยเรวและใหผถกกลาวหา ลงลายมอชอและวนทรบทราบค าสงไวเปนหลกฐานและเกบรวมไวในส านวนการสอบสวน

ม หน ง ส อแจ ง ต า แหน ง ขอ งประธ านกร รมการ กร รมการ แล ะผชวยเลขานการ (ถาม) และสทธทจะคดคานคณะกรรมการสอบสวน ไปพรอมกน

ผสงแตงตง กรรมการสอบสวน

พจารณา

-มค าสงตามแบบ ดว. 2

- แจงค าสงใหผ เกยวของ

การเปลยนแปลงไมกระทบกระเทอนการสอบสวนทไดด าเนนการไปแลว


๓๓

ท าส าเนาค าสงและมอบใหผถกกลาวหาไวหนงฉบบ กรณผถกกลาวหาไมยอมลงลายมอชอรบทราบค าสง ใหท าบนทกลงวนท

และสถานทแจงและลายมอชอผแจง พรอมพยานรเหนไวเปนหลกฐานใหถอวนทแจงนนเปนวนรบทราบ

(2) การแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตอผไดรบแตงตง

มหนงสอแจงใหประธานกรรมการมารบเอกสารหลกฐานทเกยวของกบ เรองทกลาวหา

เมอประธานกรรมการมารบ ใหประธานกรรมการลงลายมอชอและ วนเดอนปทไดรบแลวเกบรวมเขาไวในส านวนการสอบสวน

สงส า เนาค าส งแต งต งคณะกรรมการสอบสวนใหกรรมการทราบ เปนรายบคคล

สงหลกฐานการรบทราบค าสงหรอถอวารบทราบค าสงของผถกกลาวหา ไปใหคณะกรรมการสอบสวนเกบรวบรวมไวในส านวน

การรบทราบค าส ง แต งต ง คณะกรรมการสอบสวนเปนสาระส าคญของ กระบวนการสอบสวน เนองจากขอ 27 ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ทก าหนดใหประธานกรรมการจะตองจดใหมการประชมครงแรกภายใน 7 วน นบแตวนทประธานกรรมการรบส านวน การสอบสวน และไดรบการแจงหลกฐานการรบทราบค าสงแตงตงคณะกรรมหารสอบสวนของผถกลาวหาแลว ดงนน การแจงค าสงและหลกฐานการรบทราบค าสงถอไดวาเปนจดเวลาเรมตนของการด าเนนกระบวนการสอบสวนวนยของคณะกรรมการสอบสวน หากไมมการปฏบตใหเปนไปตามขอ 27 แลว การด าเนนการ ทางวนยกบผถกกลาวหาอาจถกเพกถอนดวยเหตทเปนการกระท าอนไมชอบดวยกฎหมายได

5.3.2 การประชมพจารณาของคณะกรรมการสอบสวนเพอก าหนดประเดนการสอบสวน เมอประธานกรรมการไดรบเอกสารทเกยวของ (เอกสารหลกฐานเบองตนและหลกฐานการรบทราบค าสงของผถกกลาวหา) และคณะกรรมการสอบสวนไดรบทราบค าสงแลวตามขอ 27 ก าหนดใหประธานกรรมการมหนาทนดประชมครงแรกภายในเจดวนเพอก าหนดประเดนและวางแนวทาง การสอบสวน หากไมอาจประชมไดภายในเวลาทก าหนดใหรายงานเหตผลและความจ าเปนใหอธบดหรอ ผไดรบมอบหมายทราบ โดยในการก าหนดประเดนและวางแนวทางการสอบสวน คณะกรรมการสอบสวน จะรวมพจารณาวา จากเรองทกลาวหาตามค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนและพยานหลกฐานทปรากฏ ในเบองตนนน คณะกรรมการสอบสวนจะตองด าเนนการรวบรวมพยานหลกฐานใดและดวยวธการใด นอกจากน ยงอาจก าหนดกรอบระยะเวลาในการรวบรวมพยานหลกฐานเพอใหการสอบสวนเปนไป อยางรวดเรวและอยภายในระยะเวลาทกฎ ก.พ. ฉบบน ก าหนดไว


๓๔

5.3.3 การรวบรวมพยานหลกฐานและแสวงหาขอเทจจรง คณะกรรมการสอบสวนจะตองรวบรวมพยานหลกฐานทงปวงทเหนวาเปนประโยชน ตอการสอบสวนโดยไมรบฟงแตเพยงขออางหรอพยานหลกฐานของผกลาวหาหรอผถกกลาวหาเพยงฝายเดยว จะตองฟงความทงสองฝาย เพออ านวยความยตธรรม หากพบวามขอเทจจรงใดทกลาวอางหรอพาดพงบคคล เอกสาร หรอวตถใดทเปนประโยชนแกการสอบสวน กใหท าการสอบสวนและรวบรวมพยานหลกฐานนน ไว ใหครบถวน ถาไมอาจเขาถงหรอไดมาซ งพยานหลกฐานดงกลาวกจะตองบนทกเหตนนไวดวย สวนขอเทจจรงและพยานหลกฐานในส านวนการสอบสวนตาม ขอ 11 (4) และขอ 13 กรณทแตงตงคณะกรรมการสบสวนหรอจากรายงานของผบงคบบญชาของผนนทตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน รวมทง จากคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางไมรายแรง ตามขอ 15 วรรคสอง ก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางรายแรงจะน ามาใชในการสอบสวนนหรอไมเพยงใดกได ตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดหลกเกณฑ การรวบรวมพยานหลกฐาน ดงน

กรณการสอบปากค าบคคล

หามบคคลอนอย หรอรวมท าการสอบสวน (ขอ 26 วรรคสอง)

ใหสอบปากค าผถกกลาวหา หรอพยานคราวละ 1 คน (ขอ 30 วรรคหนง) จ านวนกรรมการสอบสวนในการสอบปากค าตองไมนอยกวากงหนง เวนแต

ในกรณทกงหนงมากกวา 3 คน ใหกรรมการสอบสวน 3 คนท าการสอบปากค าได (ขอ 30 วรรคสอง)

การลงชอในบนทกถอยค า และการแกไขขอความ (ขอ 31) หามบคคลอนอยในทสอบปากค า เวนแตเพอประโยชนตอการสอบสวนและ

ผถกกลาวหามสทธน าทนาย หรอทปรกษาเขารวมในการสอบปากค า (ขอ 32)

หามใหท าค ามนสญญา ขเขญ หลอกลวง บงคบ หรออนใด โดยไมชอบ เพอจงใจใหถอยค า (ขอ 33)

สอบสวนพยานทอยตางทองท ใหประธานกรรมการรองขอใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาเพอสงประเดน (ขอ 37)

กรณการรวบรวมพยานเอกสาร หรอวตถพยาน

บนทกการไดมาของพยานเอกสาร หรอวตถพยาน(ขอ 34 วรรคหนง) พยานเอกสารใหใชตนฉบบ หรอส าเนาทรบรองโดยผมอ านาจหนาท หรอ

กรรมการสอบสวน หากไมมตนฉบบใหสบจากส าเนาหรอพยานบคคล (ขอ 34 วรรค 2, 3)


๓๕

กรณการตดพยานหรองดการสอบสวน พยานบคคลทไมมาหรอไมยอมชแจง คณะกรรมการสอบสวนอาจพจารณา

ตดพยานได (ขอ 35)

พยานทอาจท าใหการสอบสวนลาชา หรอไมจ า เปนตอการสอบสวน คณะกรรมการสอบสวนอาจพจารณางดสอบสวนได (ขอ 36)

5.3.4 การประชมพจารณาเพอลงมตวาผถกกลาวหากระท าผดวนยหรอไม เมอคณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการรวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของแลว ใหคณะกรรมการสอบสวนจดใหมการประชมตามขอ 38 เพอพจารณาขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทรวบรวมได หากเหนวาเพยงพอทรบฟงไดวาผถกกลาวหา กระท าผดวนย กใหคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนน ขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ ทงน องคประชมตองมกรรมการสอบสวนไมนอยกวาสามคนและไมนอยกวากงหนงของกรรมการสอบสวนทงหมด ในกรณทประชมคณะกรรมการสอบสวนเหนวาผถกกลาวหาไมไดกระท าผดวนย กใหคณะกรรมการสอบสวนจดท ารายงานการสอบสวนตามขอ 54 เสนออธบดหรอผไดรบมอบหมาย เพอพจารณาสงการตามขอ 55 ขอ 56 ตอไป

5.3.5 การแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา มาตรา 93 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ก าหนดวาใหการสอบสวนตองแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานใหผถกกลาวหาทราบ พรอมทงรบฟงค า ชแจง ของผถกกลาวหา ซงสอดคลองกบพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 มาตรา 30 ทคกรณตองมโอกาสรบทราบขอเทจจรงทจะน ามาพจารณาเพอท าค าสงทางปกครอง จากขอกฎหมายดงกลาวจะเหนไดว า “การแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน” เปนกระบวนการท เปนสาระส าคญ ทคณะกรรมการสอบสวนจะตองด าเนนการ ซงกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ไดก าหนดไวในขอ 40 ขอ 41 และขอ 43 โดยสาระส าคญ ดงน

(1) บนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา (ขอ 40) เม อคณะกรรมการสอบสวนได พจารณาแล ว เห นว าจากพยานหลกฐาน ทไดด าเนนการรวบรวมมานน ฟงไดวาผถกกวาหากระท าผดวนยตามเรองทกลาวหา กใหคณะกรรมการสอบสวนจดท าบนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา โดยส านกงาน ก.พ. ไดก าหนดแบบบนทกการแจงขอกลาวหา (ดว. 5) อนมสาระส าคญประกอบดวย

ระบขอเทจจรงและพฤตการณของผถกกลาวหาวาไดกระท าการใด เมอใด เปนความผดวนยในกรณใด

สรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา โดยจะระบชอพยานดวยหรอไมกได แจงสทธของผถกกลาวหาทจะใหถอยค าหรอยนค าชแจงแกขอกลาวหา

เปนหนงสอ และสทธทจะแสดงพยานหลกฐานหรอจะอางพยานหลกฐาน เพอขอใหเรยกพยานหลกฐานนนมากได


๓๖

โดยท าบนทกเปน 2 ฉบบ เพอเกบไว ในส านวนการสอบสวน 1 ฉบบ และ ใหผถกกลาวหา 1 ฉบบ นอกจากน ในการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหานน กควรจะมการสอบถามผถกกลาวหาวาจะยอมรบสารภาพวากระท าผดตามทปรากฏพยานหลกฐานหรอไม หากรบสารภาพคณะกรรมการสอบสวนจะพจารณาลงมต เพอท ารายงานการสอบสวนกได แตหาก ผถกกลาวหาไมรบสารภาพกจะตองแจงวธการชแจงแกขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบดวย ท งน ในกรณท คณะกรรมการ ได ร บพยานหล กฐานใด เ พม เตมภายหล ง จากทคณะกรรมการไดแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาในเรองทสอบสวนแลว และเหนวาพยานหลกฐานทไดเพมเตมนนมน าหนกสนบสนนขอกลาวหา ใหแจงสรปพยานหลกฐานเพมเตมนนใหถกกลาวทราบดวย แตถาพยานหลกฐานนนมผลท าใหขอกลาวหาในเรองทสอบสวนเปลยนแปลงไป หรอตองเพมเตมขอกลาวหา ใหก าหนดขอกลาวหาใหมหรอก าหนดขอกลาวหาเพมเตมแล วแจงขอกลาวหา และสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหานนใหผถกกลาวหาทราบตามขอ 48 โดยใชหลกเกณฑ การแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานขางตนอกครงหนง

(2) วธการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา แจงใหผถกกลาวหาทราบโดยตรงตามขอ 41 คอ ใหคณะกรรมการสอบสวน เรยกผถกกลาวหามาเพอรบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา โดยก าหนดวน เวลา และสถานทเพอแจงใหผถกกลาวหาทราบ ในกรณทผถกกลาวหามาเพอรบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน ทสนบสนนขอกลาวหา กใหคณะกรรมการสอบสวนแจงขอกลาวหานน แลวจงใหผถกกลาวหาลงลายมอชอ ในบนทกทง 2 ฉบบ เพอเปนหลกฐาน แตหากผถกกลาวหารบทราบขอกลาวหาแลว แตไมยอมลงลายมอชอ กใหคณะกรรมการสอบสวนบนทกเหตดงกลาวไว และถอวาผถกกลาวหาไดทราบขอกลาวหาแลว จากนน จงสงบนทกการแจงขอกลาวหา 1 ฉบบไปทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปยงทอยอาศยทปรากฏ ตามหลกฐานของทางราชการของผถกกลาวหา แจงใหผถกกลาวหาทราบโดยไปรษณยลงทะเบยนตอบรบตามขอ 43 จะใชส าหรบในกรณทผถกกลาวหาไมมาตามวน เวลา และสถานททคณะกรรมการสอบสวนเรยก กใหสงบนทก การแจงขอกลาวหาจ านวน 1 ฉบบ ไปทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปยงทอยอาศยทปรากฏตามหลกฐานของทางราชการของผถกกลาวหา เมอลวงพน 15 วน นบแตวนทไดด าเนนการดงกลาว ใหถอวาผถกกลาวหา ไดทราบขอกลาวหาแลว

(3) สรปกระบวนการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน

5.3.6 การเปดโอกาสใหผถกกลาวหาชแจงแกขอกลาวหา การใหโอกาสผถกกลาวหาชแจงแกขอกลาวหานน เปนกระบวนการสบเนองมาจากการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาทกฎหมายก าหนดใหตองเปดโอกาส ใหผถกกลาวหาไดชแจงแกขอกลาวหา ตลอดจนใหสทธในการน าสบหรออางพยานหลกฐานตางๆ เพอหกลางพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาได โดยขอ 42 และขอ 43 ไดก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวน ตองท าการก าหนดวน เวลา สถานท และวธการชแจงใหผถกกลาวหาทราบ


๓๗

ในกรณทไมสามารถชแจงไดภายในก าหนดระยะเวลาดงกลาว ผถกกลาวหา อาจขอใหคณะกรรมการสอบสวนพจารณาก าหนดใหมกได ตามขอ 44 ทงน ผถกกลาวหาตองรองขอกอนครบก าหนดระยะเวลา ส าหรบในกรณทผถกกลาวหาไมชแจงภายในระยะเวลาทก าหนด กใหถอวา ผถกกลาวหาไมประสงคจะชแจงแกขอกลาวหา ทงน เวนแตคณะกรรมการสอบสวนพจารณาเหนสมควร ใหโอกาสชแจงเพอประโยชนแหงความเปนธรรม ตามขอ 47 ทงน ผถกกลาวหาอาจชแจงดวยวาจา เปนหนงสอ หรอวธการอนใด เพอใหเกด ความเปนธรรมแกผถกกลาวหา โดยผถกกลาวหาอาจกลาวอางพยานหลกฐานเพอใหคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการรวบรวมมา เพอประกอบการพจารณากได

5.3.7 การประชมเพอพจารณาพยานหลกฐานเพอจดท ารายงานการสอบสวน เมอคณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการสอบสวนโดยรวบรวมพยานหลกฐาน และรบฟงค าชแจงแกขอกลาวหาของผถกกลาวหาเสรจสนแลว คณะกรรมการสอบสวนจะตองท าการประชม เพอพจารณาทงขอเทจจรงและขอกฎหมายใหครบทกขอกลาวหาและทกประเดนเพอพจารณาและมมตวา ผถกกลาวหากระท าผดตามขอกลาวหาหรอไม หากเปนความผดวนยจะเปนความผดวนยตามบทบญญตใด และควรไดรบโทษสถานใด จากนนจงจดท ารายงานการสอบสวน เพอเสนอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาตอไป ทงน องคประชมในการพจารณากรณนตองไมนอยกวาสามคน และไม นอยกวากงหนง ของกรรมการสอบสวนทงหมด ส าหรบรายงานการสอบสวน ส านกงาน ก.พ. ไดก าหนดแบบรายงานการสอบสวน (ดว. 6) โดยตองมสาระส าคญ ดงน 1) สรปขอเทจจรงและพยานหลกฐาน 2) วนจฉยเปรยบเทยบพยานหลกฐาน 3) ความเหนของคณะกรรมการสอบสวน ทงน ในรายงานการสอบสวน กรรมการสอบสวนตองลงลายมอชอทกคน เวนแต มเหตความจ าเปนกใหประธานกรรมการบนทกเหตนนไว และส าหรบในกรณทกรรมการใดมความเหนแยง กใหระบความเหนนนไวในรายงานการสอบสวนดวย ซงความเหนโดยละเอยดจะท าเปนบนทกแนบทายรายงานการสอบสวนกได


๓๘

การแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน

5.4 กรณพบขอเทจจรงเพมเตม ในระหวางทคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการสอบสวนทางวนย อาจปรากฏขอเทจจรงเพมเตมจากค าชแจงหรอพยานหลกฐานใดทคณะกรรมการเรยกมาเพอเปนประกอบการพจารณา เพอการสอบสวน อาจมกรณทคณะกรรมการเหนวามการกระท าความผดวนยเพมเตม หรอพบวาการกระท าผดวนยของผถกกลาวหานนกอใหเกดความเสยหายแกทางราชการได ซงเปนกรณทมประเดนเพมเตมโดยทค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยไมไดใหอ านาจไว เนองจากค าสงแตงต งคณะกรรมการสอบสวนวนย มกจะกลาวหาเฉพาะการกระท าใดการกระท าหนงของผถกกลาวหา ดงนนคณะกรรมการสอบสวนกยอม มเพยงอ านาจสอบสวนเฉพาะตวบคคลนน หรอเฉพาะตวบคคลทถกกลาวหาเทานน ทงนกรณทมการกระท าผดเพมเตมอาจพจารณาไดตามขอเทจจรงทปรากฏดงตอไปน

ประชมพจารณาพยานหลกฐานฝายกลาวหา (ตามขอ 38)

พจารณาเหนวากระท าผดวนย

พจารณาเหนวา

ไมกระท าผดวนย

เรยกผถกกลาวหาใหมาพบ (ตามขอ 41)

แจงขอกลาว วาผดกรณใด ตามแบบ ดว. 5 พรอมสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา

(ระบวน เวลา สถานท การกระท าทผดวนย)

ถามผถกกลาวหาวากระท าผดหรอไม รบสารภาพ จะไมท าการสอบสวนตอกได

(ตามขอ 46)

ท ารายงานการสอบสวน

ตามแบบ ดว. 6

ไมรบสารภาพ

ก าหนดวนเวลา สถานท และวธการทใหผถกกลาวหา ใหถอยค า/ยนค าชแจง

(ตามขอ 42)

ประชมเพอเพอพจารณาท าความเหน (ตามขอ 52) -กระท าผดวนยหรอไม

-ถาผด ผดกรณใด มาตราใด ควรไดรบโทษสถานใด และมเหตอนควรลดหยอนหรอไม


๓๙

5.4.1 การกระท าผดวนยเพมเตม กรณทพบการกระท าความผดวนยเพมเตม แบงไดเปน 2 ลกษณะ คอ (1) กรณพบการกระท าผดเรองอน กรณทคณะกรรมการพบการกระท าผดในเรองอน ตามกฎ ก.พ. ขอ 49 เปนกรณคณะกรรมการสอบสวนไดรบการแตงตงเพอด าเนนการสอบสวนการกระท าความผดวนยของผถกกลาวหา คนหนงหรอหลายคนในมลกรณเดยวกน แตในการสอบสวนพบวาผถกสอบสวนนน มการกระท าอนทมมลวากระท าผดวนยทนอกเหนอไปจากค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เชน กรมศลกากรมค าสงแตงตงใหคณะกรรมการสอบสอนวนยแก นาย ก. ซงไมมาปฏบตหนาทราชการเปนเวลาเกนกวา 15 วน แตภายหลงนาย ก. ไดมาใหถอยค าวาเหตทไมไดมา ปฏบตหนาทราชการเนองมาจากตนเองถกจ าคกตามค าพพากษาคดอาญาฐานฉอโกง กรณมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนย เนองจากนาย ก. มมลวาละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเกนกวา 15 วน โดยไมมเหตผลอนสมควร แตเมอคณะกรรมการสอบสวน ไดรบทราบการชแจงขอกลาวหาจากนาย ก. วาเหตทท าใหมาปฏบตหนาทราชการไมไดนน เนองจาก นาย ก. ตองค าพพากษาถงทสดใหจ าคก ซงถอวามเหตผลอนสมควร จงไมเปนความผดวนยฐานละทงหนาทราชการโดยไมมเหตอนสมควรตามขอกลาวหา แตการทนาย ก. ตองค าพพากษาใหจ าคกในคดอาญาฐานฉอโกง ยอมเปนกรณมลความผดวนย ฐานไมรกษาชอเสยง และรกษาเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตน มใหเสอมเสย อนเปนความผดวนยอกฐานหนง ซงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไมไดกลาวถงมากอน กรณทพบการกระท าผดวนยเพมเตมเชนน คณะกรรมการสอบสวนยอมไมมอ านาจในการสอบสวนการกระท าผดวนยในมลกรณไมรกษาชอเสยง และรกษาเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตนมใหเสอมเสย จะไปด าเนนการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ความผดทพบไมได เพราะค าสงแตงตงคณะกรรมการเฉพาะการสอบสวนกรณนาย ก. ละทงหนาทราชการเทานน ดงน คณะกรรมการสอบสวนจะตองรายงานตอผสงแตงตงใหด าเนนการทางวนยส าหรบความผด ในเรองอนโดยเรว การพบความผดในเร อง อนตามความใน ขอ 49 นน แตกต างจากกรณ การพบพยานหลกฐานเพมเตมอนท าใหขอกลาวหาในเรองทสอบสวนนนเปลยนแปลงไปตามขอ 48 กลาวคอ กรณการพบพยานหลกฐานเ พมเตมอนจะท าใหขอกลาวหาในเรองทสอบสวนเปลยนแปลงไปนน กรณทค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไดกลาวหาวากระท าของผถกกลาวหาเปนความผดวนย คณะกรรมการจงมอ านาจด าเนนการสอบสวนในการกระท านนอยางเตมท และคณะกรรมการสอบสวน ไดแจงขอกลาวและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาฐานใดฐานหนงและเปดโอกาสใหผถกกลาวหา ไดชแจงขอกลาวหาไวแลว แตตอมาปรากฏพยานหลกฐานเพมเตมวาการกระท าเดยวกนนน มลกษณะของ การกระท าความผดวนยในฐานอนๆ อยดวย

เชน กรมศลกากรมค าสงแตงตงใหคณะกรรมการสอบสอนวนยแก นาย ก. ซงไมมาปฏบตหนาทราชการเปนเวลาเกนกวา 15 วน โดยปรากฏวานาย ก. ไดกลบมาปฏบตหนาทราชการและ ไดใหการชแจงวาตนไดยนพกผอนเปนเวลา 10 วน ตอผบงคบบญชาเปนหนงสอแลว และเดน ทาง ไปตางจงหวดในทนทโดยมทราบวาผบงคบบญชาผมอ านาจอนมตไมไดอนมตการลา แตเนองจากมธระตอเนอง


๔๐

จงโทรศพทมาแจงผบงคบบญชาวาจะตองขอลากจสวนตวเพมเตมอก 7 วน และไดกลบมาปฏบตหนาทราชการทนททเสรจธระแลว

กรณมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนย เนองจากนาย ก. มมลวาละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเกนกวา 15 วน โดยไมมเหตผลอนสมควร แตเมอคณะกรรมการสอบสวน ไดรบทราบการชแจงขอกลาวหาจากนาย ก. วาเหตทท าใหมาปฏบตหนาทราชการไมไดนน เนองจาก นาย ก . ไดยนใบลาเปนหนงสอแตทราบวาตนเองไมไดรบการอนมตใหลาพกผอนได จงตองถอวานาย ก. กระท าผดวนยฐานละทงหนาทราชการเปนเวลา 10 วน แตการทนาย ก. แจงตอผบงคบบญชาทางโทรศพทวาจะ ลากจสวนตวเพมเตม เปนการลาโดยไมถกตองตามระเบยบ เนองจากตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการลาของขาราชการ พ.ศ. 2555 ก าหนดใหการลาจะตองยนใบลาเปนหนงสอตอผบงคบบญชา ผมอ านาจอนมต จงเปนกรณมมลวา นาย ก. ไมไดปฏบตตามระเบยบของทางราชการ ซงเปนความผดวนย อกฐานหนงดวย กรณเชนนค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไดกลาวหาการกระท าทเปนความผดวนย คอ การไมมาปฏบตหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกนกวา 15 วน และคณะกรรมการไดทราบถงเหตผลทนาย ก. ไมไดมาปฏบตหนาทราชการวาเปนเพราะนาย ก. ไดยนใบลาเปนหนงสอโดยไมทราบวาใบลาดงกลาวไมไดรบการอนมต จงตองถอวานาย ก. ละทงหนาทราชการเปนเวลา วน ตามใบลานน และทราบวานาย ก. ไดขอลากจสวนตวเพมเตมอก 7 วน โดยแจงตอผบงคบบญชาทางโทรศพท ซงเปนการลา ทไมถกตองตามระเบยบของทางราชการอกขอกลาวหาหนง กรณเชนน คณะกรรมการสอบสวนมอ านาจ ทจะแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ฐานไมปฏบตหนาทราชการใหเปนไปตามระเบยบของทางราชการไดเอง โดยไมจ าตองรายงานผสงแตงตงเพอขออนมตการแจงขอกลาวหาใหมแตอยางใด ซงตางจากขอ 49 ทเปนกรณทการกระท าอนเปนมลในการแจงขอกลาวหาตามค าสงแตงตงกบการกระท า อนเปนมลในการแจงขอกลาวหาครงใหมเปนคนละการกระท ากน ซงค าสงแตงตงคณะกรรมการไมได ใหอ านาจไว จงตองรายงานผสงแตงตงใหด าเนนการทางวนยอกครงหนง ซงผสงแตงตงอาจพจารณามอบหมาย ใหคณะกรรมการสอบสวนชดเดมหรอจะแตงตงคณะกรรมการชดใหมขนมาด าเนนการสอบสวนกได (2) กรณพบผอนรวมกระท าผดดวย กรณทคณะกรรมการพบผอนรวมการกระท าผดดวย ตามกฎ ก.พ. ขอ 50 และ 51 เปนกรณคณะกรรมการสอบสวนไดรบการแตงตงเพอด าเนนการสอบสวนการกระท าความผดวนยของ ผถกกลาวหาคนหนงหรอหลายคนในมลกรณเดยวกน แตในการสอบสวนพบวานอกจากผถกกลาวหาตามค าสงเปนผกระท าผดวนยตามขอกลาวหาแลว ยงพบวามการพาดพงหรอพบวามบคคลอนทนอกเหนอไปจากค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนกลาวหาไวรวมกระท าความผดวนยกบผถกกลาวหาดวย เชน กรมศลกากรมค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนย กลาวหาวานาย ก. นาย ข. และนาย ค. ซงไดรบมอบหมายจากผบงคบบญชาใหดแลและเกบรกษากญแจคลงของกลาง แตไมได ใชความระมดระวงในการปฏบตหนาท เปนเหตใหมบคคลภายนอกลกลอบเขาไปลกทรพยของกลาง ของราชการ แตเมอไดรบฟงค าใหการของเจาหนาทผเกยวของทกคนแลว ไดความวาในวนเกดเหตนาย ค. ไดยนใบลาพกผอนไว โดยให นาย ง. เปนผปฏบตหนาทราชการแทน


๔๑

กรณนจงตองฟงวาในวนเกดเหต นาย ก. นาย ข. และนาย ง. ซงไดรบมอบหมายจากผบงคบบญชาใหดแลและเกบรกษากญแจคลงของกลาง แตไมไดใชความระมดระวงในการปฏบตหนาท เปนเหตใหมบคคลภายนอกลกลอบเขาไปลกทรพยของกลางของราชการ แตเนองจากค าสงไดกลาวหา เฉพาะนาย ก. นาย ข. และนาย ค. เทานน ไมไดกลาวหา นาย ง. วากระท าผดวนยดวย คณะกรรมการสอบสวนจงไมมอ านาจด าเนนการทางวนยกบนาย ง. กรณเชนนคณะกรรมการจะด าเนนการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาในการกระท าทถกกลาวหาตามค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแกนาย ง. ไมได คณะกรรมการสอบสวนจะตองรายงานตอผสงแตงตงเพอใหด าเนนการทางสอบสวนผนนตอไป โดยผสงแตงตงจะมอบหมายใหคณะกรรมการสอบสวนชดเดมหรอจะแตงตงคณะกรรมการชดใหมขนมาด าเนนการสอบสวนกได

5.4.2 การกระท าละเมดทกอใหเกดความเสยหายแกกรมศลกากร กรณทคณะกรรมการสอบสวนวามการกระท าละเมดทกอใหเกดความเสยหาย แกกรมศลกากร เปนกรณทคณะกรรมการสอบสวนอาจพบขอเทจจรงทปรากฏในการสอบสวนวามการกระท าของเจาหนาทของรฐ ซงไดกระท าในขณะปฏบตหนาทดวยความจงหรอประมาทเลนเลออยางรายแรง เปนเหตใหเกดความเสยหายแกกรมศลกากร ซงเปนหนวยงานของรฐตามพระราชบญญตความรบผด ทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539 ซงการกระท าละเมดของเจาหนาทขางตนอาจเปนการกระท า ทถกกลาวหาวาเปนความผดวนยของผถกกลาวหาตามค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน หรอการกระท าของเจาหนาทอนนอกเหนอไปจากกรณทมการกลาวหาวามมลกรณผดวนยกได ทงน ค าวา “เจาหนาทของรฐ” ตามความในมาตรา 4 แหงพระราชบญญตความรบผดทางละเมด พ.ศ. 2539 มความหมายถง ขาราชการ พนกงาน ลกจาง หรอผมาปฏบตงานประเภทอนๆ ไมวาจะเปนการแตงตงในฐานะกรรมการหรอฐานะอนใด กรณทการสอบสวนปรากฏขอเทจจรงเชนน คณะกรรมการสอบสวนจะตองรายงานตออธบดหรอผไดรบมอบหมายในฐานะหวหนาสวนราชการ เพอด าเนนการทางละเมด ซงเปนกระบวนการ ทแยกเปนเอกเทศจากกระบวนการด าเนนการทางวนย คณะกรรมการสอบสวนยอมไมมอ านาจ ในการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด เนองจากค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหอ านาจเฉพาะการด าเนนการทางวนยเทานน การด าเนนการอนๆ ทนอกเหนอไปจากค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน จงไมมอ านาจทจะกระท าได 5.5 การนบระยะเวลาการสอบสวน การสอบสวนทางวนยตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 มการก าหนดระยะเวลาสอบสวนวนยใหแลวเสรจในแตละกรณแตกตางกน ดงตอไปน 1. มลความผดวนยอยางไมรายแรงทไมแตงตงคณะกรรรมการสอบสวน – มก าหนดระยะเวลาด าเนนการทางวนยแลวเสรจไมเกน 45 วน นบแตวนทพจารณาเหนวามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย (ขอ 9) 2. มลความผดวนยอยางไมรายแรงทมการแตงตงคณะกรรรมการสอบสวน – มก าหนดระยะเวลาด าเนนการทางวนยแลวเสรจภายใน 60 วน นบแตวนทประธานกรรมการรบทราบค าสง (ขอ 13)


๔๒

3. มลความผดวนยอยางรายแรงซงจะตองมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวน – มก าหนดระยะเวลาด าเนนการทางวนยแลวเสรจภายใน 120 วน นบแตวนทมการประชมกรรมการสอบสวนครงแรก ตามขอ 27 (ขอ 54) การด าเนนการทางวนยในแตละมลกรณจะตองด าเนนการใหแลวเสรจตามเวลาทก าหนดไว ใน กฎ ก.พ. แตในกรณไมสามารถด าเนนการใหแลวเสรจภายในระยะเวลาดงกลาวได ผทไดรบมอบหมาย ใหด าเนนการทางวนยหรอคณะกรรมการสอบสวนอาจขอขยายระยะเวลาไดตามความจ าเปนโดยเสนอ ตอผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 หรอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน แลวแตกรณ เพอขออนมตการขยายระยะเวลาการสอบสวน ทงน กรมศลกากรไดก าหนดแนวทางในการเรงรดการสบสวนสอบสวน โดยไดก าหนดเงอนไข ขอขยายระยะเวลาการสบสวนสอบสวน ตามหนงสอส านกบรหารทรพยากรบคคล ท กค 0516/ ว 392 ลงวนท 31 กรกฎาคม 2557 เรอง เรงรดการสบสวนสอบสวนและซกซอมความเขาในเกยวกบการปฏบตหนาท ของคณะกรรมการตามค าสงของกรมศลกากร โดยมเงอนไขดงตอไปน 1. กรณสอบสวนวนยอยางไมรายแรง โดยไมตงคณะกรรมการสอบสวน

ก าหนดระยะเวลาเดม ระยะเวลาทขอขยาย

ระยะเวลาได เงอนไขในการอนมต

45 วน นบแตวนทพจารณาวามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย

30 วน/ ครง ขยายใหอก 60 วน รวมแลวจะตองไมเกน 120 วน นบแตท พจารณาวามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย

2. กรณคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางไมรายแรง



60 วน นบแตวนทประธานกรรมการรบทราบค าสง

30 วน/ ครง - ขยายใหอก 60 วน รวมแลวจะตองไมเกน 120 วน นบแตท ประธานกรรมการรบทราบค าสง - ตองจดท าแผนการสอบสวน เสนอพรอมค าขอขยายระยะเวลาการสอบสวนดวย

34. กรณคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง



120 วน นบแต วนท มการประชมกรรมการสอบสวนครงแรก ตามขอ 27

30 วน/ ครง - ขยายใหอก 60 วน รวมแลวจะตองไมเกน 180 วน นบแตท ประธานกรรมการรบทราบค าสง - ตองจดท าแผนการสอบสวน เสนอพรอมค าขอขยายระยะเวลาการสอบสวนดวย


๔๓

สวนการเรมนบและวนสนสดของระยะเวลา กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 หมวด 9 การนบระยะเวลาไดก าหนดวธการนบรบระยะเวลาการสอบสวน ถาก าหนดเปนวน สปดาห หรอเดอน มใหนบวนแรกแหงระยะเวลานนรวมเขาดวย เวนแตคณะกรรมการสอบสวนหรอผซ ง ตองใชอ านาจตาม กฎ ก.พ. น จะไดเรมการในวนนน สวนวนสนสดระยะเวลาใหแยก ดงน 1. การนบเวลาของผด าเนนการสอบสวน ผด าเนนการสอบสวน ไดแก คณะกรรมการสอบสวนหรอผซงตองใชอ านาจตาม กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ซงจะตองกระท าอยางหนงอยางใดภายในระยะเวลาทก าหนด ใหนบวนสนสดของระยะเวลาทก าหนดนนรวมเขาดวย แมวาวนสดทายจะเปนวนหยดราชการ 2. การนบเวลาของบคคลภายนอก บคคลภายนอกทนอกเหนอไปจากคณะกรรมการสอบสวนหรอผซงตองใชอ านาจตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ซงจะตองกระท าอยางหนงอยางใดภายในระยะเวลาทก าหนด ถาวนสดทายเปนวนหยดราชการ ใหถอวาระยะเวลานนสนสดในวนท างานทถดจากวนหยด

ระยะเวลาการสอบสวน ตามขอ 54

หมายเหต 1. ขยายเวลาไดตามความจ าเปน ครงละไมเกน 60 วน 2. หากสอบสวนไมเสรจภายใน 120 วน ตองรายงาน อ.ก.พ. กระทรวง

-ประธานรบส านวน -ผถกกลาวหารบทราบค าสง

วนทประชมครงแรก

(เรมนบระยะเวลา)

รวบรวมพยานหลกฐานฝายกลาวหา

รวบรวมพยานหลกฐานฝายผถกกลาวหา

แจงขอกลาหาและสรปพยานหลกฐาน

-ประชมลงมต

-ท ารายงานการสอบสวน

ก าหนดระยะเวลาเรงรดใหแลวเสรจภายใน 120 วน


๔๔

5.6 การสอบสวนทางวนยอยางรายแรงเพมเตม เมอคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางรายแรง รายงานผลการสอบสวนแลว ใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายพจารณา หากเหนวาการสอบสวนยงไมถกตองครบถวน ใหอธบดหรอผไดรบมอบหมาย สงหรอด าเนนการ ดงน 1. กรณเหนวายงไมมการแจงขอกลาวหาหรอแจงขอกลาวหายงไมครบถวน ใหส ง ใหคณะกรรมการสอบสวน ด าเนนการแจงขอกลาวหาหรอแจงขอกลาวหาใหครบถวนโดยเรว 2. กรณเหนวาควรรวบรวมขอเทจจรงหรอพยานหลกฐานเพมเตม ใหก าหนดประเดนหรอ ขอส าคญทตองการใหคณะกรรมการสอบสวนท าการสอบสวนเพมเตมโดยไมตองท าความเหนเกยวกบโทษ ทเสนออก 3. กรณเหนวาการด าเนนการใดไมถกตอง ใหสงใหคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการ ใหถกตองโดยเรว ซงเปนไปตาม ขอ 55 ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 สวนระยะเวลาการสอบสวนเพมเตมนน กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 มไดก าหนด แตอธบดหรอผไดรบมอบหมายอาจก าหนดระยะเวลาในหนงสอสงการสอบสวนเพมเตมดวยกได ทงนคณะกรรมการจะตองด าเนนการแลวเสรจภายในระยะเวลาทก าหนด เวนแตกรณมเหตจ าเปนหรอ มขอขดของกสามารถขอขยายระยะเวลาการสบสวนขอเทจจรงเพมเตมตออธบดหรอผไดรบมอบหมาย โดยอธบดหรอผไดรบมอบหมายมอ านาจทจะพจารณาอนมตการขยายระยะเวลาตามความเหมาะสม ในแตละกรณไป 5.7 การด าเนนการเมอไดรบรายงานการสอบสวนจากคณะกรรมการสอบสวนทางวนย อยางรายแรง เมอคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางรายแรง รายงานผลการสอบสวนตามขอ 54 และเหนวาการสอบสวนถกตองแลว ใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายพจารณามความเหนเพอสงการ หรอด าเนนการ ดงน 1. กรณคณะกรรมการสอบสวนเหนวาผถกกลาวหาไมไดกระท าผดวนยหรอกระท าผ ดวนยอยางไมรายแรง หากอธบดหรอผไดรบมอบหมายเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางไมรายแรงหรอ ไมไดกระท าผดวนย ใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายด าเนนการตามท กฎ ก.พ. ก าหนดส าหรบความเหนนนๆ ตอไป โดยไมตองเสนอ อ.ก.พ. กรมศลกากร เพอพจารณา แตหากเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนย อยางรายแรงใหด าเนนการตามขอ 2. 2. กรณคณะกรรมการสอบสวนเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางรายแรง ใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายพจารณาวาถกกลาวหากระท าผดวนยอยางรายแรงหรอไม และไมวามความเหนเชนไร ใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายสงการ และสงเรองให อ.ก.พ. กรมศลกากร เพอพจารณาตอไป


๔๕

3. กรณคณะกรรมการสอบสวนเหนวาผลการสอบสวนยงไมชดเจนทจะลงโทษ เพราะกระท าผดวนยอยางรายแรง แตเหนวาผถกกลาวหาหยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการ บกพรองในหนาทราชการ ประพฤตตนไมเหมาะสมกบต าแหนงหนาทราชการ หรอมมลทนหรอมวหมอง ในกรณทถกสอบสวน ถาผนนรบราชการตอไปจะเปนการเสยหายแกราชการ ถาอธบดหรอผไดรบมอบหมายเหนดวยกบคณะกรรมการสอบสวนใหด าเนนการตามมาตรา 110 (6) หรอ (7) ตอไป แตถาเหนวา ถกกลาวหากระท าผดวนยอยางไมรายแรงหรอไมไดกระท าผดวนย ใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายด าเนนการตามท กฎ ก.พ. ก าหนดส าหรบความเหนนนๆ ตอไป แตหากเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางรายแรงใหด าเนนการตามขอ 2. 5.8 ความผดทปรากฏชดแจงกรณกระท าผดวนยอยางรายแรง กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 หมวด 5 กรณความผดปรากฏชดแจง ขอ 65 ก าหนดวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยอยางรายแรงในกรณดงตอไปน ถอเปนความผดทปรากฏชดแจง ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 หรอผมอ านาจตามมาตรา 94 แลวแตกรณ จะด าเนนการทางวนยโดยไมตองสอบสวนหรองดการสอบสวนกได (1) ละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกนกวาสบหาวน โดยไมกลบมาปฏบตหนาทราชการอกเลย และอธบดหรอผไดรบมอบหมายไดด าเนนการหรอสงใหด าเนนการสบสวนแลวเหนวา ไมมเหตผลอนสมควร หรอมพฤตการณอนแสดงถงความจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ ดงนน ถาหากผถกกลาวหากลบมาปฏบตหนาทอกจะตองด าเนนการสอบสวนตามปกต โดยใหโอกาส ผถกกลาวหาไดโตแยงและแสดงพยานหลกฐานของตนอยางเตมทนนเอง

(2) กระท าความผดอาญาจนไดรบโทษจ าคกหรอโทษทหนกกวาโทษจ าคกโดยค าพพากษา ถงทสดใหจ าคก โดยตองถกจ าคกจรง ๆ ไมใชรอการลงโทษหรอรอการก าหนดโทษ เวนแตเปนโทษ ส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาท หรอความผดลหโทษ การจะด าเนนการทางวนยในฐานความผดดงกลาวจะตองปรากฏขอเทจจรงดงตอไปน 1. ผนนตองค าพพากษาถงทสดใหจ าคก หมายความ ค าพพากษาซงท าใหผนน ตองรบโทษนนไมอาจมการโตแยงหรอพจารณาเปลยนแปลงเพกถอนไดอกตอไป ซงอาจเปนกรณมค าพพากษาของศาลชนตนแตคความมไดอทธรณค าพพากษาภายในระยะเวลาทกฎหมายก าหนด ดงนน ในระหวาง ทค าพพากษายงไมถงทสด แมผถกกลาวหาจะตองค าพพากษาใหจ าคกในการกระท าความผดทางอาญา กยงไมเปนความผดทางวนยในฐานน แตกรณดงกลาวอาจเปนมลเหตแหงการกล าวหาวาผนนกระความผด ทางวนยในฐานอนได หากขอเทจจรงชดเจนเพยงพอ ซงการด าเนนการทางวนยนนกไมจ าเปนจะตองรอผล การด าเนนคดอาญา เวนแตผด าเนนการสอบสวนจะเหนวาควรใหรอผลของค าพพากษาเพอน ามาประกอบ การพจารณา กสามารถเสนอความเหนตออธบดหรอผทไดรบมอบหมายใหรอผลการด าเนนการคดอาญากได อนเปนไปตามหนงสอส านกงาน ก.พ. ท สร 0904/ว4 ลงวนท 18 มนาคม 2509 และ ท สร 0904/ว9 ลงวนท 6 ตลาคม 2509


๔๖

2. การจ าคกนนเปนการกระท าในความผดซงมใชการกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ กลาวคอ เปนการจ าคกในความผดทางอาญาซงไดกระท าโดยเจตนากระท าความผดหรอ ไดพยายามกระท าความผดตามทกฎหมายบญญตไว แตกรณเจาหนาทศลกากรตองรบโทษจ าคก ตามค าพพากษาถงทสดใหจ าคกในความผดซงไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษนน กเปนเหตหนงซงผบงคบบญชา ซ งอธบดหรอผ ไดรบมอบหมายมอ านาจส งใหขาราชการในส งกดออกจากราชการ ตามมาตรา 110 (8) แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ได ทงน หลกเกณฑสามารถน ามาพจารณากรณของพนกงานราชกากรและลกจางของกรมศลกากรไดโดยอนโลม (3) กระท าผดวนยอยางรายแรงและไดรบสารภาพเปนหนงสอตอผบงคบบญชา หรอ ไดใหถอยค ารบสารภาพและมการบนทกถอยค ารบสารภาพไวเปนหนงสอหรอมหนงสอรบสารภาพตอ ผมหนาทสบสวนสอบสวน หรอคณะกรรมการสอบสวนตามกฎ ก.พ. น โดยทการรบสารภาพดงกลาว ตองเปนการรบสารภาพโดยสนเชงไมมการยกขอตอสเปนประเดนใหมขนมา


๔๗

สรปขนตอนการด าเนนการสอบสวนทางวนยอยางรายแรง ตาม กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556

หมายเหต : ดรายละเอยดเพมเตมใน กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 หมวด 4 วาดวยการด าเนนการในกรณทควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง

ประธานกรรมการ จดใหมการประชมครงแรก ภายใน 7 วน นบแต วนทไดรบส านวนและหลกฐานการรบทราบค าสงของผถกกลาวหา

เพอก าหนดประเดนและวางแนวทางในการสอบสวน (ตามขอ 27)

รวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของเบองตนจากฝายกลาวหา

แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ พรอมทงใหโอกาสผถกกลาวหาชแจงแสดงพยานหลกฐานเพอแกขอกลาวหา

(แบบ ดว.5) (ตามขอ 38-47)

ท ารายงานการสอบสวนพรอมเสนอความเหนตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน(แบบ ดว.6) (ตามขอ 52-54)

ภายใน 120 วน

นบแตวนทมการ

ประชมครงแรก

* ขยายไดครงละ

ไมเกน 60 วน

ถารวมกนแลว เกน 180 วน ตองรายงาน

อ.ก.พ. กระทรวง

(ตามขอ 54 )

รวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของทงหมด

จากฝายกลาวหาและฝายถกกลาวหา

ประชมสรปขอกลาวหาและมหนงสอเรยกเพอแจงขอกลาวหา (แบบ ดว. 5)

*กรรมการตองมาประชมไมนอยกวา 3 คน และไมนอยกวากงหนงลงคะแนนดวยเสยงขางมาก

ประชมสรปและท ารายงานการสอบสวน

*กรรมการตองมาประชมไมนอยกวา 3 คน และไมนอยกวากงหนง ลงคะแนน

ดวยเสยงขางมาก

*การสรป ใหสรปเปนประเดน และในแต ประ เดนมพยานหล กฐาน ว ามพยานหลกฐานใดสนบสนบขอกลาวหาบาง เพอใหงายแกการท าค าชแจง


๔๘

บทท 6 ขอก าหนดทางวนยและโทษทางวนย

6.1 ขอก าหนดทางวนย

6.1.1 ขอควรปฏบต พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนไดก าหนดขอควรปฏบตของขาราชการไว ดงตอไปน

มาตร า 81 “ข า ร าชการพล เ ร อนสา มญต อ งสน บสน นก ารปกครอง ระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขดวยความบรสทธใจ” ประเทศไทยปกครองดวยระบอบประชาธปไตยตามรฐธรรมนญอนมพระมหากษตรย ทรงเปนประมข ขาราชการพลเรอนซงเปนผปฏบตงานของประเทศจ าเปนทจะตองเปนผเลอมใสและ สนบสนนการปกครองในระบอบดงกลาว “การสนบสนน” ไดแก การสงเสรม เสรมสราง หรอไมคดคาน การกระท าทจะเปนความผดฐานไมสนบสนนการปกครองระบอบดงกลาว ไดแก การกระท าในทางคดคาน ตอตาน หรอเปนปรปกษ

มาตรา 82 (1) “ต อ งปฏ บ ต หน าท ร าชการด วยความซ อส ตย ส จ ร ต และเทยงธรรม” ความไมซอสตยสจรตและเทยงธรรมทจะเปนความผดวนยตามมาตรา 82 (1) จะตองเปนการปฏบตหนาทราชการเทานน การไมซอสตยสจรตและเทยงธรรมในเรองทมใชราชการหรอ ไมมหนาทราชการ จะน ามาปรบบทเปนความผดวนยตามมาตรา 82 (1) หาไดไม “ราชการ” หมายถง งานของประเทศหรอของพระราชา “หนาทราชการ” หมายความเฉพาะหนาททเปนเรองราชการโดยตรงเทานน ซงหมายถงราชการตามกฎหมายวาดวยการปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม กฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน และกฎหมายทใหอ านาจไวโดยเฉพาะรฐวสาหกจ แมเปนกจการของรฐหรอรฐมสวนรวมเปนเจาของ และรฐวสาหกจบางแหงพงเหนไดวามลกษณะเปนงานของประเทศ แตกเปนงานในเชงธรกจหรอการคา ไมใชงานการบรหารราชการแผนดนตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน หรอกฎหมายวาดวยการปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม จงไมถอเปนราชการตามความหมายนกจการ เชงสวสดการบางอยางมกฎหมายบญญตใหถอเปนราชการ เชน กจการฌาปนกจสงเคราะหของสวนราชการ ทจดทะเบยนตามพระราชบญญตการฌาปนกจสงเคราะห พ .ศ .2517 และขณะน ไดมระเบยบ


๔๙

ส านกนายกรฐมนตรวาดวยการจดสวสดการภายในสวนราชการ พ.ศ.2547 ออกใชบงคบตงแตวนท 23 กนยายน 2547 (วนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา) ก าหนดใหเปนหนาทของหวหนา สวนราชการระดบกรมและจงหวด ในการรเรมด าเนนการหรอสนบสนนใหมการจดสวสดการภายใน สวนราชการ และก าหนดดวยวาการปฏบตงานสวสดการภายในสวนราชการตามระเบยบนใหถอเปน การปฏบต ร าชการประเภทของสวสดการภายในส วนราชการก มการออมทรพย การใหก เ ง น การเคหะสงเคราะห การฌาปนกจสงเคราะห การกฬาและนนทนาการ การใหบรการของรานคาสวสดการ การฝกวชาชพเพอเสรมรายไดหรอลดรายจายใหแกสมาชก การสงเคราะหขาราชการในดานอนๆ เชน เงนชวยคาอาหาร เงนชวยคาเดนทาง เงนชวยคาเครองแบบ หรอเครองแตงกาย เงนทนการศกษา หรอ เงนสงเคราะหผประสบภย เปนตน และกจกรรมหรอสวสดการภายในสวนราชการประเภทอน ตามทคณะกรรมการสวสดการเหนสมควรขาราชการผใดมหนาทราชการในเรองใดควรพจารณาจากขอมล ดงน 1. กฎหมายหร อระเบยบในกรณท ร าชการ เร อง ใดมกฎหมายระเบยบ ของทางราชการก าหนดใหผด ารงต าแหนงใดเปนเจาพนกงานหรอพนกงานเจาหนาทในเรองใด ผด ารงต าแหนงนนกมหนาทราชการตามกฎหมายหรอระเบยบนน เชน กฎหมายวาดวยอาวธปน ก าหนดใหผวาราชการจงหวด นายอ าเภอเปนนายทะเบยน มอ านาจหนาทราชการตามกฎหมายนน ระเบยบวาดวยการพสดก าหนดให ผด ารงต าแหนงใดเปนผมอ านาจหนาทสงซอ สงจาง ผด ารงต าแหนงนนกมหนาทราชการตามระเบยบนน 2. มาตรฐานก าหนดต าแหนง ซงมาตรา 48 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.2551 ก าหนดให ก.พ. จดท ามาตรฐานก าหนดต าแหนงโดยจ าแนกต าแหนงเปนประเภท และสายงานตามลกษณะงาน 3. การมอบหมายของผบงคบบญชาอาจเปนการมอบหมายงานอยางใดอยางหนง หรอหลายอยาง ใหปฏบตภายในกรอบหนาทและความรบผดชอบของต าแหนง ตามมาตรฐานก าหนดต าแหนง หรอมอบหมายงานอนทอยภายในอ านาจหนาทของผบงคบบญชากได 4. พฤตนยพจารณาจากขอเทจจรงและพฤตการณทปรากฏเปนเรองๆ ไป วาตามพฤตนยเพยงพอทจะถอวาผนนมหนาทราชการในเรองนนไดหรอไม

ตวอยางการมหนาทโดยพฤตนย

1. เจาหนาทการเงนซงไดรบมอบหมายจากผบงคบบญชาใหปฏบตหนาทเกยวกบ เงนงบประมาณไดผกพนตนรบฝากเงนนอกงบประมาณทมไดอยในหนาทของตนโดยลงลายมอชอรบฝากเงนนน ไวอยางเปนทางการในดานหลงคฉบบใบเสรจรบเงน ถอไดวาผนนมหนาทราชการในเรองเงนจ านวนทไดรบไวนน 2. ขาราชการซงเบกเครองมอเครองใชของทางราชการไปใชในการปฏบตราชการ พงเหนไดวาผนนมหนาทราชการทจะตองดแลรกษาสงของนนดวย การน าสงของนนไปจ าน าเอาเงนไปใชสวนตวเปนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบ สวนค าวา “ซอสตย” , “สจรต” และ “เทยงธรรม” มความหมายดงไปน ซอสตย หมายความวา ปฏบตอยางตรงไปตรงมา ไมคดโกง ไมหลอกลวง สจรต หมายความวา ปฏบตดวยความตงใจดและชอบตามคลองธรรม เทยงธรรม หมายความวา ปฏบตโดยไมล าเอยง


๕๐

มาตรา 82 (2) “ตองปฏบตหนาทราชการใหเปนไปตามกฎหมาย กฎ ระเบยบของทางราชการ มตของคณะรฐมนตร นโยบายของรฐบาล และปฏบตตามระเบยบแบบแผนของทางราชการ” บทบญญตวนยมาตราน ส าหรบความตอนแรกทตองปฏบตหนาทใหเปนไปตามกฎหมาย กฎ ระเบยบของทางราชการ มตของคณะรฐมนตร นโยบายของรฐบาลนน แตเดมในมาตรา 68 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2518 ไดบญญตไววา “ขาราชการพลเรอนสามญ ตองสนบสนนนโยบายของรฐบาล และตองตงใจปฏบตหนาทราชการตามกฎหมาย….” ซงเนนถงการปฏบตหนาทราชการวาตองสนบสนนนโยบายของรฐบาล และตองตงใจปฏบตหนาทราชการ ส าหรบนโยบาย ของรฐบาลนน หมายความถงนโยบายทรฐบาลแถลงตอสภา และหมายความรวมถงนโยบายพเศษทรฐบาลมอบหมายเปนกรณพเศษใหสวนราชการใดสวนราชการหนงรบผดชอบ หรอก าหนดโครงการขนใหม ใหปฏบตเปนการเรงดวนหรอเปนนโยบายเฉพาะกจ แมวาตามบทบญญตมาตรา 82 (2) จะไม ได ใชค าว า “สนบสนน” กตาม แตการปฏบตหนาทราชการจะตองเปนไปตามนโยบายของรฐบาลทวางไว ซงบทบญญตตามมาตราน มจดมงหมายถงวธปฏบตงาน โดยใหขาราชการปฏบตหนาทตามกฎหมาย กฎ ระเบยบของทางราชการ มตของคณะรฐมนตร และนโยบายของรฐบาล สวนความตอนทายทตองปฏบตตามระเบยบแบบแผน ของทางราชการนนเปนการบญญตใหขาราชการปฏบตตามระเบยบแบบแผนทว ๆ ไปในฐานะทเปนขาราชการ ระเบยบแบบแผนของทางราชการทขาราชการจะตองปฏบตตามน หมายความถงระเบยบแบบแผนทวไปของทางราชการทขาราชการตองปฏบตในฐานะทเปนขาราชการ โดยไมจ าเปน จะตองเปนระเบยบแบบแผนในการปฏบตหนาทราชการ อาจเปนระเบยบแบบแผนของทางราชการทมใช ในการปฏบตหนาทราชการกได ระเบยบแบบแผนของทางราชการทขาราชการตองปฏบตมอยมาก เชน ระเบยบเกยวกบการแตงกาย ระเบยบการลาหยดราชการ ระเบยบเกยวกบการลงชอมาปฏบตราชการ และมตคณะรฐมนตรก าหนดแนวทางปฏบตส าหรบขาราชการในกรณตางๆ เปนตน

ตวอยาง 1. ขาราชการตองหาในคดอาญา คดแพง หรอคดลมละลาย ใหรายงานให เจากระทรวง ทบวง กรม ในสงกดทราบโดยดวน (หนงสอกรมเลขาธการคณะรฐมนตร ท น.826/2482 ลงวนท 2 พฤษภาคม 2482) 2. ขาราชการตองปฏบตตามระเบยบวาดวยการลาของขาราชการ พ.ศ. 2535 3. ขาราชการตองปฏบตตามระเบยบส านกนายกรฐมนตร เรองการไวผมและ การแตงกายของขาราชการ (หนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ท สร 0203/ว 55 ลงวนท 8 มถนายน 2516)

- ขาราชการชาย ไมใหไวผมยาวปดตนผม - ขาราชการหญง ไมใหสวมกระโปรงสนเหนอเขา - ขาราชการทงชายและหญง ไมใหคาดเขมขดใตสะดอ

4. หามขาราชการเชญแขกทวไปมาเลยงวนเกด หรอเลยงรบ เลยงสง ฉลองยศ หรอต าแหนง ขนบานใหม ครบรอบแตงงาน หรอโกนจก บวชนาค หรองานอนใดนอกจากทระบดงกลาว หามขาราชการรบเลยงจากพอคาในภตตาคารใด ๆ หรอรบบรการจากสถานอบายมข หรอสถานเรงรมยตางๆ จากพอคา (หนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ท สร 0202/ว 67 ลงวนท 20 กรกฎาคม 2516)


๕๑

5. หามขาราชการเรยไร 5.1 หามไมใหกระทรวง ทบวง กรมตางๆ เรยไร ไมวาโดยทางตรงหรอทางออม (หนงสอกรมเลขาธการคณะรฐมนตร ท น.ว. 173/2487 ลงวนท 22 สงหาคม 2487) 5.2 ใหงดเร ยไรซอของขวญใหผบ งคบบญชาในโอกาสตางๆ (หนงสอ กรมเลขาธการคณะรฐมนตร ท น.ว. 281/2496 ลงวนท 29 ธนวาคม 2496) 5.3 หามเรยไรเพอตอนรบและเลยงรบรองผไปตรวจราชการโดยเดดขาด (หนงสอกรมสารบรรณคณะรฐมนตรฝายบรหาร ท น.ว. 15/2501 ลงวนท 23 มกราคม 2501) 5.4 ใหขาราชการปฏบตตามมาตรการปองกนการทจรตและประพฤตมชอบ ในวงราชการ เรองการเรยไรของทางราชการ (หนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ท นร 0203/ว 94 ลงวนท 31 กรกฎาคม 2532) การทจะผดวนยตามมาตรานหรอไมนน ไมตองค านงวาจะตองเปนกรณทท าใหเกด ความเสยหายแกราชการ หากขอเทจจรงฟงไดวาเปนการไมปฏบตหนาทราชการใหเปนไปตามกฎหมาย กฎ ระเบยบของทางราชการ มตคณะรฐมนตร นโยบายของรฐบาล และไมปฏบตตามระเบยบแบบแผน ของทางราชการแลว แมไมเกดความเสยหายกเปนความผดตามมาตรานแลว นอกจากนโยบายของรฐบาลแลว ยงตองพจารณาวาการปฏบตหนาทราชการนน มกฎหมายระเบยบ หรอมตคณะรฐมนตร ก าหนดไวอยางไรบาง จะตองปฏบตหนาทราชการใหเปนไปตามนนโดยเครงครด นอกจากน บทบญญตวนยเกยวกบเรองน มาตรา 91 แหงพระราชบญญต ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2535 ไดบญญตไวดวยวาขาราชการตองถอและปฏบตตามจรรยาบรรณของขาราชการพลเรอนตามขอบงคบท ก.พ.ก าหนด แตตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ไดแยกเรองจรรยาขาราชการไวตางหากจากเรองวนย โดยใหสวนราชการก าหนดขอบงคบวาดวยจรรยาขาราชการใหสอดคลองกบลกษณะงานในสวนราชการนนตามหลกวชาและจรรยาวชาชพ และขอบงคบวาดวยจรรยาขาราชการนเปนแบบแผนของทางราชการอยางหนงทขาราชการตองปฏบตตาม ถาไมปฏบตตามกเปนความผดตามมาตราน แตถาไมถงขนเปนความผดวนยกจะถกตกเตอน น าไปประกอบการพจารณาแตงตง เลอนเงนเดอนหรอใหรบการพฒนา

มาตรา 82(3) “ตองปฏบตหนาทราชการใหเกดผลดหรอความกาวหนา แกราชการดวยความตงใจ อตสาหะ เอาใจใส และรกษาประโยชนของทางราชการ” การทก าหนดใหขาราชการตองปฏบตหนาทราชการใหเกดผลดหรอความกาวหนา แกราชการดวยความตงใจ อตสาหะ เอาใจใส และรกษาประโยชนของทางราชการนน มจดมงหมาย เพอใหขาราชการปฏบตหนาทราชการใหมประสทธภาพและเกดประสทธผล การปฏบตใหไดผลเชนนตองใชความตงใจ ความทมเท และความคดรเรมสรางสรรค โดยมงใหเกดผลส าเรจและไดผลดเปนส าคญไมใชท าแบบ “เชาชามเยนชาม” เพยงแตใหเสรจๆ ไปหรอใหพอหมดเวลาไปวนๆ นอกจากนบทบญญตตามมาตรานยงมจดมงหมายใหขาราชการมพฤตกรรมทดในการปฏบตงาน โดยจะตองปฏบตหนาทราชการดวยความอตสาหะ เอาใจใสระมดระวงรกษาประโยชนของทางราชการอกดวย


๕๒

มาตรา 82(4) “ตองปฏบตตามค าสงของผบงคบบญชาซงสงในหนาทราชการโดยชอบดวยกฎหมายและระเบยบของทางราชการ โดยไมขดขนหรอหลกเลยง แตถาเหนวาการปฏบตตามค าสงนนจะท าใหเสยหายแกราชการ หรอจะเปนการไมรกษาประโยชนของทางราชการ จะตองเสนอความเหนเปนหนงสอทนทเพอใหผบงคบบญชาทบทวนค าสงนน และเมอไดเสนอความเหนแลว ถาผบงคบบญชายนยนใหปฏบตตามค าสงเดม ผอยใตบงคบบญชาตองปฏบตตาม”

องคประกอบความผด ม 4 ขอ คอ 1. มค าสงของผบงคบบญชา “ค าสง” หมายถง ขอความทบอกใหท าหรอใหปฏบต ค าสงในทนไมจ าเปนตองสงเปนหนงสอเสมอไป อาจเปนการสงดวยวาจาหรอดวยวธการอนใดกได “ผบงคบบญชา” หมายถง ผบงคบบญชาตามกฎหมาย คอ ผซงด ารงต าแหนง ทมกฎหมายบญญตใหเปนผบงคบบญชาขาราชการในสวนราชการ หรอผซงไดรบมอบหมายหรอมอบอ านาจจากผมอ านาจตามกฎหมายใหเปนผบงคบบญชาขาราชการในสวนราชการหรอหนวยงาน ทงนจะตองเปน การมอบหมายหรอมอบอ านาจตามทมกฎหมายบญญตใหมอบได

กฎหมายทเกยวกบการบงคบบญชา มดงน (1) กฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน ซงไดก าหนดต าแหนงผบงคบบญชาขาราชการ ทงในการบรหารสวนกลางและสวนภมภาค โดยก าหนดใหนายกรฐมนตรในฐานะหวหนารฐบาล มอ านาจบงคบบญชาขาราชการฝายบรหารทกต าแหนงซงสงกดกระทรวงทบวง กรม และ สวนราชการทเรยกชออยางอนทมฐานะเปนกรม รฐมนตรวาการกระทรวงเปนผบงคบบญชาขาราชการ ของกระทรวง ปลดกระทรวงเปนผบงคบบญชาขาราชการในกระทรวงรองจากรฐมนตร และไดก าหนดหวหนาสวนราชการลงไป ตามล าดบ หวหนาสวนราชการทเรยกชออยางอนทเทยบเทาผอ านวยการกอง หวหนากอง หรอหวหนาแผนก จะมฐานะเปนผบงคบบญชาตามกฎหมายกตอเมอเปนสวนราชการทไดมพระราชกฤษฎกาแบงสวนราชการโดยถกตอง พระราชกฤษฎกาแบงสวนราชการในปจจบนน นยมแบงสวนราชการเปนส านกหรอกองโดยไมมการแบงเปนแผนก แลวไปจดหนวยงานภายในส านกหรอกองตามลกษณะงานตางๆ เชน แบงเปนกลม กลมงาน ฝาย สาย หรอหมวด หวหนากลม กลมงาน ฝาย สาย หรอหมวด ในลกษณะน โดยปกตแลวไมมฐานะเปนผบงคบบญชาตามกฎหมายหวหนาสวนราชการประจ าจงหวดหรออ าเภอ จะมฐานะเปนผบงคบบญชาตามกฎหมายกตอเมอมพระราชกฤษฎกาแบงสวนราชการนนเปนราชการบรหารสวนภมภาค (2) กฎหมายจดตงสวนราชการโดยเฉพาะ ในกรณทเปนสวนราชการทจดตงขนโดยกฎหมายเฉพาะและกฎหมายนนไดบญญตเรองการบงคบบญชาขาราชการในสวนราชการนนไวโดยเฉพาะ กตองเปนไปตามนน เชน พระราชบญญตวทยาลยเทคโนโลยและอาชวศกษา พ.ศ.2518 บญญตใหอธการบดเปนผบงคบบญชารบผดชอบในการบรหารงานของวทยาลย และเปนประโยชนในการบงคบบญชา ใหถอวาอธการบดเปนอธบด ตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอนและกฎหมายอน (3) กฎหมายทใหมอบหมายหรอมอบอ านาจการเปนผบงคบบญชา ไดมกฎหมายทบญญตใหมการมอบหมายหรอมอบอ านาจการเปนผบงคบบญชาได เชน พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ.2534 มาตรา 38 บญญตใหผมอ านาจในการสง การอนญาต การอนมต


๕๓

การปฏบตราชการ ฯลฯ อาจมอบอ านาจใหผด ารงต าแหนงอน เชน อธบดอาจมอบหมายใหรองอธบด ผอ านวยการกอง หวหนากอง หรอผวาราชการจงหวด ปฏบตราชการแทนได พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.2551 มาตรา 49 บญญตใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 ไดแก รฐมนตรเจาสงกด ปลดกระทรวง อธบด และผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ มอบหมายใหผซง ด ารงต าแหนงทมไดเปนผบงคบบญชาตามทไดมบทบญญตไวในกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน เปนผบงคบบญชาขาราชการพลเรอนในสวนราชการหรอหนวยงานใดในฐานะใดได โดยตองท าเปนหนงสอ ผซงไดรบมอบหมายดงกลาวกมฐานะเปนผบงคบบญชาตามกฎหมาย 2. เปนค าสงทชอบดวยกฎหมายและระเบยบของทางราชการ หมายถง ตองเปนค าสงทผบงคบบญชามอ านาจโดยชอบดวยกฎหมายและระเบยบของทางราชการทจะสงได คอ เปนการสงภายในอ านาจหนาทความรบผดชอบของตน และไมใชเปนการสงใหกระท าผดกฎหมายหรอระเบยบของทางราชการ 3. เปนการสงใหปฏบตราชการ หมายถง ตองเปนการสงใหปฏบตงานทเปนเรองราชการตามหนาทหรอตามทไดรบมอบหมาย การสงใหกระท าการหรอปฏบตการบางอยาง แมเปนเรองทเกยวกบราชการ แตอาจ ไมมลกษณะเปนการสงใหปฏบตราชการกได เชน อธบดไดพจารณาผลการสอบสวนหาตวผรบผดทางแพง ในกรณเงนของทางราชการไดขาดหายไป วนจฉยวาผอ านวยการกองคลงประมาทเลนเลอในหนาทราชการ เปนเหตใหเงนของทางราชการขาดหายใหรบผดชอบใชเงนจ านวนดงกลาวหรอท าสญญารบสภาพหน ผอ านวยการกองโตแยงวาตนไมไดประมาทเลนเลอ ไมควรตองรวมรบผดชอบใชเงนและไมยอมท าสญญา รบสภาพหน การสงใหผใตบงคบบญชาชดใชคาเสยหายหรอท าสญญารบสภาพหนในมลละเมดไมมลกษณะเปนการส งใหปฏบตราชการหรอมอบหมายงานใหปฏบต กรณเชนน เมอผ ใตบงคบบญชาปฏเสธ ความรบผดชอบ กเปนเรองการโตแยงสทธในการประมาทเลนเลอในหนาทราชการ เปนเรองทจะตองพจารณาปรบบทความผดฐานประมาทเลนเลอในหนาทราชการ จะน าขอก าหนดวนยฐานขดค าสงของผบงคบบญชามาใชลงโทษผไมยอมช าระหนในมลละเมดหาไดไม 4. ไมปฏบตตามค าสง หมายถงวา เปนการไมปฏบตตามค าสงของผบงคบบญชา โดยเจตนาขดขน หรอหลกเลยง กรณทไมไดปฏบตตามค าสงเพราะพลงเผลอ หลงลม ส าคญผด หรอมเหตอนใดขดขวางท าให ไมอาจปฏบตได ยงไมเขาองคประกอบขอน มาตรา 82 (4) ม ข อยกเว นว าสามารถโ ตแย งค าส งผ บ งคบบญชาได โดยมหลกเกณฑ ดงน

1. ถาปฏบตตามค าสงนนจะท าใหเสยหายแกราชการ หรอเปนการไมรกษาประโยชนของทางราชการ 2. เสนอความเหนเปนหนงสอทนท 3. ใหผบงคบบญชาทบทวนค าสงนน 4. แตถาผบงคบบญชายนยนตองปฏบตตาม ทงนเพอใหค าสงนนมความรอบคอบ

ชดเจน และเปนการคมครองผรกษาประโยชนของทางราชการ


๕๔

มาตรา 82(5) “ตองอทศเวลาของตนใหแกราชการ จะละทงหรอทอดทงหนาทราชการมได” “อทศเวลาของตนใหแกราชการ” หมายถง ตองอทศหรอสละเวลาทงหมด ปฏบตราชการตามททางราชการตองการ รวมทงเวลานอกเหนอจากเวลาปฏบตราชการตามปกต ในกรณ ททางราชการมงานเรงดวนทจ าเปนจะตองใชขาราชการปฏบตงานนอกเวลา “ ละทงหนาทราชการ” หมายถง ไมอยปฏบตราชการตามหนาท ซงไดแก การไมมา ยงสถานทราชการเพอปฏบตราชการตามหนาท หรอเพอใหผบงคบบญชามอบหมายงานใหปฏบต รวมทง การมายงสถานทราชการแลวไมอยปฏบตงาน ละทงไปไมอยในสถานททควรอย “ทอดทงหนาทราชการ” หมายถง มาอยในสถานทราชการ แตไมสนใจเปนธระไมปฏบตราชการตามหนาทปลอยใหงานคงคาง

ตวอยาง 1. เจาพนกงานสาธารณสขชมชน ไมไปรวมเตรยมจดกจกรรมนทรรศการ เนองใน

วนอาสาสมครสาธารณสขแหงชาต และไมมาปฏบตราชการเปนเวลา 2 วน เปนความผดตามมาตรา 82 (5) 2. นกวชาการสาธารณสข ใชเวลาราชการไปท าธระสวนตวบอยครง ท าให

งานประกนสงคมทไดรบมอบหมายคงคางจ านวนมาก เมอผบงคบบญชาตดตามเรงรดกไมรบปฏบตงาน ใหแลวเสรจเปนความผดตามมาตรา 82 (5)

มาตรา 82 (6) “ตองรกษาความลบของทางราชการ” “ความลบ” หมายถง เรองราวทไมพงเปดเผย โดยระเบยบวาดวยการรกษาความลบ ของทางราชการ พ.ศ.2544 ไดก าหนดชนความลบของทางราชการไวเปน 3 ชน คอ ลบทสด ลบมาก และลบ ขาราชการพลเรอนผใดไดทราบความลบของทางราชการ ไมวาจะเปนการทราบมา โดยต าแหนงหนาทราชการของตน หรอโดยทางอนใด และไมวาผนนจะมหรอไมมหนาทราชการเกยวกบ เรองนนกตาม ผนนตองรกษาความลบนนไวโดยไมเปดเผยใหผไมมหนาทไดทราบ

มาตรา 82 (7) “ตองสภาพเรยบรอย รกษาความสามคค และตองชวยเหลอกน ในการปฏบตราชการระหวางขาราชการดวยกนและผรวมปฏบตราชการ” มาตรานเปนขอก าหนดวนยใหขาราชการพลเรอนประพฤตปฏบตตอขาราชการดวยกน คอ ใหสภาพเรยบรอยตอกน รกษาความสามคคระหวางกน และชวยเหลอซงกนและกนในการปฏบตหนาทราชการ ซงจะเปนทางน าไปสความสงบเรยบรอย ความรวมมอรวมใจและประสานงานกนอยางด เปนผลใหเกดประสทธภาพในการปฏบตราชการ “ผรวมปฏบตงาน” หมายความรวมถง ลกจางประจ า ลกจางชวคราว พนกงานราชการ ก านน และผใหญบาน ทรวมปฏบตงานดวยกนดวย

มาตรา 82 (8) “ตองตอนรบ ใหความสะดวก ใหความเปนธรรม และใหการสงเคราะหแกประชาชนผตดตอราชการเกยวกบหนาทของตน”


๕๕

มาตรานเปนขอก าหนดวนยใหขาราชการพลเรอนประพฤตปฏบตตอประชาชน ผมาตดตอในราชการอนเกยวกบหนาทของตน คอ ตอนรบใหความสะดวก ใหความเปนธรรมและให ความสงเคราะห ดวยความสภาพเรยบรอยและไมชกชา “ประชาชน” หมายถง บคคลทวไป ซงรวมทงคนไทยทเปนพลเมองของประเทศ เปนราษฎร และชาวตางประเทศทอาศยอยในประเทศไทยหรอเดนทางเขามาทองเทยวในประเทศไทยซงมไดเปนราษฎร ขอก าหนดวนยนไดบญญตขนโดยมความมงหมายเพอใหขาราชการส านกถงฐานะ บทบาท และหนาทของขาราชการในระบอบประชาธปไตย ทจะตองปฏบตราชการเพอประชาชน สรางความเลอมใสศรทธาใหเกดแกประชาชน ซงจะเปนผลใหประชาชนโดยเฉพาะอยางยงประชาชนซงเปนคนไทยมความเขาใจอนด ตอการปกครองระบอบประชาธปไตย

มาตรา 82 (9) “ตองวางตนเปนกลางทางการเมองในการปฏบตหนาทราชการ และในการปฏบตการอนทเกยวของกบประชาชน กบจะตองปฏบตตามระเบยบของทางราชการ วาดวยมารยาททางการเมองของขาราชการดวย” ขอก าหนดวนยมาตราน บญญตขนโดยม เจตนารมณใหขาราชการประจ า มความเปนกลางทางการเมอง แตกไมตดสทธขาราชการประจ าในการทจะเขาเปนสมาชกพรรคการเมองขาราชการตองปฏบตตามระเบยบส านกคณะรฐมนตรวาดวยมารยาททางการเมองของขาราชการพลเรอน ลงวนท 16 มนาคม พ.ศ.2499 ซงก าหนดไวในขอ 2 วา ขาราชการพลเรอนจะนยมหรอเปนสมาชก ในพรรคการเมองใดๆ ทตงขนโดยชอบดวยกฎหมาย และจะไปประชมอนเปนการประชมของพรรคการเมองนนเปนการสวนตวกได แตในทางทเกยวกบประชาชนและในหนาทราชการตองกระท าตนเปนกลาง ปฏบตตามนโยบายของรฐบาล โดยไมค านงถงพรรคการเมอง และไมกระท าการใหเปนการฝาฝนวนยทก าหนดไว ส าหรบขาราชการพลเรอนกบตองไมกระท าการอนเปนการฝาฝนขอหามดงตอไปนดวย คอ (1) ไมด ารงต าแหนงในพรรคการเมองใดๆ เวนแตเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรประเภท 2 หรอขาราชการการเมอง (2) ไมใชสถานทราชการในกจการทางการเมอง (3) ไมวพากษวจารณการกระท าของรฐบาลใหปรากฏแกประชาชน (4) ไมแตงเครองแบบราชการไปรวมประชมพรรคการเมอง หรอไปรวมประชมใน ทสาธารณสถานใด ๆ อนเปนการประชมทมลกษณะทางการเมอง (5) ไมประดบเครองหมายพรรคการเมองในเวลาสวมเครองแบบราชการ หรอ ในเวลาราชการ หรอในสถานทราชการ (6) ไมแตงเครองแบบของพรรคการเมองเขาไปในสถานทราชการ (7) ไมบงคบใหผอยใตบงคบบญชาหรอประชาชนเปนสมาชกในพรรคการเมองใดและไมกระท าการในทางใหคณใหโทษเพราะเหตทผอยใตบงคบบญชาหรอประชาชนนยมหรอเปนสมาชก ในพรรคการเมองใดทตงขนโดยชอบดวยกฎหมาย (8) ไม ท าก า รขอร อ ง ให บ คคล ใด อท ศ เ ง นหร อทรพ ย ส น เ พ อประ โยชน แกพรรคการเมอง


๕๖

(9) ไมโฆษณาหาเสยงเพอประโยชนแกพรรคการเมอง หรอแสดงการสนบสนน พรรคการเมองใดๆ ใหเปนการเปดเผยในทประชมพรรคการเมอง และในททปรากฏแกประชาชนหรอ เขยนจดหมาย หรอบทความไปลงหนงสอพมพ หรอพมพหนงสอหรอใบปลวซงจะจ าหนายแจกจาย ไปยงประชาชน อนเปนขอความทมลกษณะของการเมอง (10) ไมปฏบตหนาทแทรกแซงในทางการเมอง หรอใชการเมองเปนเครองมอ เพอกระท ากจการตาง ๆ อาท วงเตนตดตอกบสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอพรรคการเมอง เพอใหน ารางพระราชบญญตหรอญตตเสนอสภาฯ หรอตงกระทถามรฐบาล เปนตน (11) ในระยะเวลาทมการสมครรบเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรไมแสดงออกโดยตรงหรอโดยปรยายทจะเปนการชวยเหลอสงเสรมสนบสนนผสมครรบเลอกตง และในทางกลบกนไมกดกน ต าหนตเตยน ทบถม หรอใหรายผสมครรบเลอกตงขาราชการผใดกระท าการฝาฝนระเบยบน ถอวากระท าผดวนยตามมาตรา 82 (9)

มาตรา 82 (10) “ตองรกษาชอเสยงของตน และรกษาเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตนมใหเสอมเสย” จดมงหมายของมาตรานคอ การน าเอาเรองเกยวกบความประพฤตสวนตว ของขาราชการพลเรอนเขามาเปนขอก าหนดวนยดวย เนองจากขาราชการพลเรอนเปนผมความสมพนธปฏบตงานใกลชดกบประชาชน หากขาราชการพลเรอนมความประพฤตไมด ไมรกษาเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการ ประชาชนเสอมศรทธาขาราชการกจะพลอยเสอมเสยหรอเสอมความเชอถอทางราชการ หรอรฐบาลดวยซ งจะท าใหการบรหารประเทศไมราบรน การทจะพจารณาวาการกระท าอยางไร เปนการไมรกษาชอเสยงของตนและไมรกษาเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตนมใหเสอมเ สยนน มแนวทางพจารณาดงน 1. เปนการกระท าทท าให เสอมเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการ “เกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการ” หมายถง ฐานะทไดรบการสรรเสรญตามต าแหนงหนาทราชการ ขาราชการทมต าแหนงหนาทราชการตางๆ อยในฐานะทจะตองประพฤตปฏบตใหเหมาะสมกบฐานะ ทควรไดรบการยกยองสรรเสรญ หรอเคารพนบถอเลอมใสศรทธาในหนาทราชการและวงสงคมทวไป ตามต าแหนงหนาทราชการของตนซงแตละต าแหนงหนาทอาจอยในฐานะทจะตองรกษาเกยรตศกด ของต าแหนงหนาทแตกตางกนได เชน ขาราชการชนผใหญหรอขาราชการระดบผบงคบบญชายอมอยในฐานะทจะตองรกษาเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการทไดรบการยกยองสรรเสรญและเคารพนบถอมากกวาขาราชการชนผนอย ขาราชการทมต าแหนงหนาทราชการบางต าแหนง เชน คร อาจารย ซงนบถอเปน ปชนยบคคล เปนพอพมพแมพมพของชาต เจาพนกงานปกครองซงปฏบตงานใกลชดประชาชน ยอมอย ในฐานะทจะตองประพฤตปฏบตตนรกษาเกยรตศกดใหเปนทเลอมใสศรทธาของประชาชนหรอวงสงคม เปนพเศษกวาขาราชการทวไป 2. เปนการกระท าทสงคมรงเกยจ หรอเปนทรงเกยจของสงคม โดยพจารณา จากความรสกของประชาชนหรอของขาราชการทวไป ความรสกของสงคมนอาจเปลยนแปลงไปตามกาลเวลาได 3. เปนการกระท าโดยเจตนาชว พจารณาเจตนาทแทจรงในการกระท า หรอเปน การกระท าทเกดจากความชวในจตใจหรอไม หากการกระท าใดเขาลกษณะทง 3 ขอดงกลาว กเปนความผด


๕๗

ฐานไมรกษาชอเสยง และเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตนมใหเสอมเสย เชนการทขาราชการชายมภรยานอยทอดทงภรยาหลวงและลก โดยไมใหคาเลยงดและไมใหคาเลาเรยนบตร พฤตการณดงกลาว เปนทรงเกยจของสงคมทต าหนการกระท าดงกลาว กเปนความผดฐานไมรกษาชอเสยงและเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตนมใหเสอมเสย แตถาขาราชการผนนเปนผมฐานะด สามารถเลยงดภรยาและ สงเสยใหการศกษาแกบตรเปนอยางด ไมมเรองทะเลาะววาทแตอยางใด สงคมกคงไมต าหนหรอวากลาว ในเรองน แตถาขาราชการหญงเปนภรยานอยเขา ทงททราบวาเขามภรยาอยแลว สงคมไทยกจะดแคลนไดวาขาราชการซงตองรกษาเกยรตศกดของตนกลบท าตวเปนภรยานอยผอน กเปนความผดฐานไมรกษาชอเสยงและเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตนมใหเสอมเสย เปนความผดตามมาตรา 82 (10) ขาราชการชายแอบถ ามองทหองอาบน าของโรงพยาบาลขณะนางสาว ก. ก าลงอาบน า เมอนางสาว ก. รตว จงตกน าสาดไปยงจดทมคนแอบด แลวแตงตวกระโจมอกรบออกมาด พบขาราชการชายยนเปยกโชก อยขางหองน า จงไปฟองผบงคบบญชา เปนความผดตามมาตรา 82 (10) หรอขาราชการชายทอดทงภรยาโดยชอบดวยกฎหมายและบตรทก าลงศกษาอยไปมภรยาใหมโดยไมสงเสยเลยงดเปนเวลาประมาณ 2 ป ท าใหภรยาและบตรไดรบความเดอดรอนแตภายหลงไดยนยอมจายคาอปการะเลยงด เปนความผดตามมาตรา 82 (10)

มาตรา 82 (11) “กระท าการอนใดตามทก าหนดในกฎ ก.พ.” ปจจบนยงไมไดมการออกกฎ ก.พ. เพมเตม แตถาหากไดมการก าหนดลกษณะ การกระท าผดเพมขน ขาราชการพลเรอนสามญจะตองกระท าการตามทก าหนดไวในกฎ ก.พ. ดวย

6.1.2 ขอหามปฏบต (มาตรา 83) พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน มาตรา 83 ก าหนดวาขาราชการพลเรอนสามญ ตองไมกระท าการใดอนเปนขอหาม ดงตอไปน

มาตรา 83 (1) ตองไมรายงานเทจตอผบงคบบญชา การรายงานโดยปกปดขอความ ซง ควรตองแจง ถอวาเปนการรายงานเทจดวย” องคประกอบความผด ม 4 ขอ คอ 1. มการรายงาน “การรายงาน” หมายถง การบอกเรองราวทไปท า ไปร หรอไปเหนมา อาจเปน การรายงานดวยวาจา หรอหนงสอ หรอวธอนใด และจะเปนการรายงานเพอพจารณา วนจฉย หรอขออนญาต หรอขออนมต หรอเพอทราบ กถอเปนการรายงานทงสนการรายงานตามขอน ไมจ าตองเปนการรายงาน เพอการปฏบตราชการตามหนาทหรอตามทไดรบมอบหมายเสมอไป อาจเปนการรายงานในเรองอน ทมกฎหมาย ระเบยบ หรอแบบธรรมเนยมของทางราชการ ค าสงของผบงคบบญชา หรอมตคณะรฐมนตร ก าหนดใหรายงานกได 2. รายงานเปนเทจ หมายถง รายงานทไมเปนความจรง และผรายงานรอยแลววารายงานนนทงหมดหรอบางสวนกตามไม เปนความจรง นอกจากนการรายงานโดยปกปดขอความทควรตองแจงกถอวาเปน การรายงานเทจดวย กรณอยางไรจงจะถอวา เปนการรายงานโดยปกปดขอความทควรตองแจง เปนเรอง ทจะตองพจารณาจากพฤตการณของการรายงานประกอบกบเรองราววาขอความทปกปดไวนน


๕๘

ถาแจงไวในรายงานดวยแลวอาจจะท าใหผลการพจารณาของผบงคบบญชาเปลยนแปลงไป เชน การรายงานเพอขออนมตหรออนญาต ซงถารายงานโดยบอกถงขอท ไมดหรอขอเสยไปใหประกอบดลพนจดวย ผบงคบบญชาอาจไมอนมตหรออนญาตกได 3. เปนการรายงานตอผบงคบบญชา หมายถง เปนการรายงานตอผบงคบบญชาตามกฎหมาย ซงไดแกผบงคบบญชาตามทไดกลาวแลวในมาตรา 82 (4)

มาตรา 83 (2) “ตองไมปฏบตราชการอนเปนการกระท าการขามผบงคบบญชาเหนอตน เวนแตผบงคบบญชาเหนอตนขนไปเปนผสงใหกระท าหรอไดรบอนญาตเปนพเศษชวครงคราว” ความผดฐานกระท าการขามผบงคบบญชา

องคประกอบความผด ม 3 ขอ คอ 1. เปนการปฏบตราชการ หมายถงวา ตองเปนการปฏบตราชการตามหนาทหรอตามทไดรบมอบหมายเชนเดยวกบทกลาวแลวในมาตรา 82 (1) การใชสทธสวนบคคลในบางเรองแมเกยวกบราชการแตไมใช เปนการปฏบตราชการ 2. เปนการกระท าการขามผบงคบบญชาเหนอตน หมายถงวา ตองเปนการกระท าการขามผบงคบบญชาตามกฎหมายเหนอตนตงแตหนงล าดบขนไป การเสนองานตอผบงคบบญชาต าแหนงรองหวหนาสวนราชการมหลายคน กเสนอตอรองหวหนาสวนราชการตามสายงานทรองหวหนาสวนราชการนนไดรบมอบหมายจากหวหนา สวนราชการ โดยไมจ าตองเสนอตอรองหวหนาสวนราชการทกคน 3. ผบงคบบญชาเหนอขนไปไมไดสงใหกระท าการขาม และไมไดรบอนญาต เปนพเศษชวครงคราว หมายถงวา ผบงคบบญชาเหนอผบงคบบญชาทถกกระท าการขามไมไดสงใหกระท าการขามหรอไมไดสงใหปฏบตราชการเสนอตรง และผบงคบบญชาทถกกระท าการขามกไมไดอนญาตเปนพเศษชวครงคราวใหปฏบตราชการโดยกระท าการขามได ตวอยาง 1. ขาราชการรองเรยนกลาวหาวาขาราชการอนกระท าผดวนย โดยรองเรยนกลาวหาขามผบงคบบญชาเหนอตนเองไปยงผบงคบบญชาชนสง ไมเปนความผดตามมาตรา 83 (2) เพราะ การรองเรยนไมใชเปนการปฏบตราชการ 2. ขาราชการยนใบลากจหรอลาปวยโดยกระท าการขามผบงคบบญชาเหนอตน ไปยงผบงคบบญชาผมอ านาจอนญาต ไมเปนความผดตามมาตรา 83 (2) เพราะการลาไมใชการปฏบตราชการ แตอาจเปนความผดฐานไมปฏบตตามระเบยบแบบแผนของทางราชการ ตามมาตรา 82 (2) เพราะเปน การยนใบลาผดระเบยบการลา

มาตรา 83 (3) “ตองไมอาศยหรอยอมใหผ อนอาศยต าแหนงหนาทราชการ ของตนหาประโยชนใหแกตนเองหรอผอน”


๕๙

องคประกอบความผด ม 2 ขอ คอ 1. มอ านาจหนาทราชการ คอ เปนผซงด ารงต าแหนงทมอ านาจในหนาทราชการ 2. ท าการหาประโยชนใหแกตนเองหรอผอน โดยอาศยหรอยอมใหผ อนอาศยอ านาจหนาทนน ไมวาทางตรงหรอทางออมประโยชน หมายความถง สงทเปนผลดหรอเปนคณแกผรบประโยชนอาจเปนทรพยสนเงนทอง หรอการอนใด ทเปนผลไดตามตองการ โดยมจ าตองเปนทรพยสน เชน ประโยชนในการไดสทธบางอยาง หรอไดรบบรการพเศษ เปนตน การหาประโยชนทจะเปนความผดน จะตองมการอาศยหรอใหผ อนอาศยต าแหนงหนาทราชการนนไปหาประโยชนดวย การหาประโยชนกบต าแหนงหนาทจงตองมสวนสมพนธกน แตไมจ าตองเปนการหาประโยชนดวยการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบ

ตวอยาง 1. เจาพนกงานทดนจงหวด มอ านาจหนาทเกยวกบการจดทะเบยนสทธและนตกรรมเกยวกบทดน ยอมใหผอนใชชอของตนเปนกรรมการจดสรรทดนและโฆษณาขายในจงหวดทองททตนรบผดชอบ ตามพฤตการณเปนเพยงการยอมใหผอนเอาชอไปใชประโยชน ไมปรากฏวามการอาศยอ านาจหนาทราชการแตอยางใด ไมเปนความผดตามมาตรา 83 (3) 2. เจาหนาทสรรพากร มอ านาจหนาทเรยกใหบรษท หางราน สงสมดบญช และเอกสารมาตรวจสอบภาษแบบประเมนเรยกเกบเงนภาษเพมได ในระหวางทเรยกตรวจสอบภาษภตตาคาร แหงหนง เจาหนาทสรรพากรผนนไดไปรบประทานอาหารทภตตาคารนนเปนประจ าโดยทางภตตาคาร ไมคดเงน เปนการอาศยอ านาจหนาทราชการหาประโยชน เปนความผดตามมาตรา 83 (3)

มาตรา 83 (4) “ตองไมประมาทเลนเลอในหนาทราชการ” ประมาทเลนเลอในหนาทราชการ หมายถง ไมรอบคอบ ขาดความระมดระวง พลงเผลอ หลงลม ในการปฏบตหนาทราชการหรอในเรองทมหนาทราชการ จะตองปฏบตโดยไมมเจตนา ทจะใหเกดความเสยหาย การประมาทเลนเลอนมไดทงลกษณะทเปนการกระท าและละเวนการกระท า

ตวอยาง 1. เจาหนาทราชทณฑ ไดขบรถยนตบรรทกผตองขงไปและกลบระหวางศาลจงหวด กบเรอนจ าจงหวด เมอรถยนตมาถงเรอนจ า เจาหนาทผนไดจอดรถยนตทหนาประตเรอนจ าแลวเปดประต ทายรถยนตใหผตองขงลงโดยไมไดดบเครองยนต และยนอยบรเวณทายรถยนตเปนเหตใหผตองขงฉวยโอกาสวงไปประจ าทคนขบแลวขบรถยนตหลบหนไปได เปนความผดตามมาตรา 83 (4) 2. เจาหนาทบรหารงานธรการ ไมไดน าส านวนทนายประกนไดขอถอนประกนตวจ าเลยในคดอาญา และศาลสงอนญาตแลวไปใหงานออกหมายเพอออกหมายขงจ าเลย เปนเหตใหจ าเลย หลดพน จากการถกคมขงในระหวางการพจารณาของศาล และขณะนยงจบตวไมไดเปนความผด ตามมาตรา 83 (4) 3. จาศาลท าส านวนคดความของศาลทอยระหวางการพจารณาของศาลหาย เปนความผดตามมาตรา 83 (4)


๖๐

4. เจาหนาทพยาบาลใหนกเรยนพยาบาลจายเดกทคลอดใหมผดสลบคนกน เปนความผดตามมาตรา 83 (4)

มาตรา 83 (5) “ตองไมกระท าการหรอยอมใหผอนกระท าการหาผลประโยชนอนอาจท าใหเสยความเทยงธรรม หรอเสอมเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตน”

องคประกอบความผด ม 2 ขอ คอ 1. กระท าหรอยอมใหผอนกระท าการหาผลประโยชน หมายถง ตองเปนเรองการหาผลประโยชนโดยกระท าดวยตนเอง หรอยอมใหผอนกระท า เชน เจาพนกงานทดนจงหวดยอมใหผอนน าชอของตนไปรวมเปนกรรมการจดสรรทดนในจงหวด และยอมใหเอาชอของตนออกโฆษณาขายทดนจดสรรนน 2. อาจท าให เส ยความเท ยงธรรมหรอเส อมเสยเกยรตศกด ของต าแหน ง หนาทราชการของตน ขอนแยกเปน 2 ลกษณะ คอ (1) อาจท าใหเสยความเทยงธรรม ขอนเปนเรองทจะตองพจารณาจากอ านาจหนาทราชการพลเรอนทกระท าหรอยอมใหผอนกระท า การหาผลประโยชนนนวา มอ านาจหนาทราชการ ในเรองนนอยางไรและเปนการหาผลประโยชนในเรองทผนนมอ านาจหนาทราชการหรอไม ถาเปนเรองท ผนนมอ านาจหนาทราชการ กยอมท าใหบคคลทวไปรสกไดวา ผนนอาจกระท าไปโดยไมเทยงธรรมล าเอยงเขาขางตนเองหรอผทตนยอมใหกระท าการหาผลประโยชนได กตองดวยองคประกอบขอนโดยไมจ าตองปรากฏขอเทจจรงวาไดเกดความไมเทยงธรรม หรอปฏบตโดยความล าเอยงขนแลว กรณเจาพนกงานทดนจงหวดดงกลาวขางตน มอ านาจหนาทราชการเกยวกบการออกโฉนดหรอหนงสอส าคญจดทะเบยนสทธ และนตกรรมเกยวกบทดน ยอมใหผ อนเอาชอของตนไปใชในธรกจจดสรรทดนขาย ยอมท าใหคนทวไป รสกไดวาอาจท าใหเสยความเทยงธรรมเปนความผดมาตรา 83 (5) (2) อาจท าให เส อมเสยเกยรตศกด ของต าแหน งหนาท ราชการของตน “เกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการ” หมายถง ฐานะทไดรบการสรรเสรญตามต าแหนงหนาทราชการ ขาราชการทมต าแหนงหนาทราชการตางๆ อยในฐานะทจะตองประพฤตปฏบตใหเหมาะสมกบฐานะ ทควรไดรบการยกยองสรรเสรญ หรอเคารพนบถอเลอมใสศรทธาในหนาทราชการและวงสงคมทวไป ตามต าแหนงหนาทราชการของตน ซงแตละต าแหนงหนาทอาจอยในฐานะทจะตองรกษาเกยรตศกด ของต าแหนงหนาทแตกตางกนได เชน ขาราชการชนผใหญ หรอขาราชการระดบผบงคบบญชายอมอยในฐานะทจะตองรกษาเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการทไดรบการยกยองสรรเสรญและเคารพนบถอมากกวาขาราชการชนผนอย ขาราชการทมต าแหนงหนาทราชการบางต าแหนง เชน คร อาจารย ซงนบถอเปน ปชนยบคคล เปนพอพมพแมพมพของชาต เจาพนกงานฝายปกครองซงปฏบตงานใกลชดประชาชน ยอมอย ในฐานะทจะตองประพฤตปฏบตตนรกษาเกยรตศกดใหเปนทเลอมใสศรทธาของประชาชนหรอวงสงคม เปนพเศษกวาขาราชการทวไปการทจะพจารณาวา การหาผลประโยชนใดอาจท าใหเสอมเสยเกยรตศกด ของต าแหนงหนาทราชการของตนหรอไม จงเปนเรองทจะตองพจารณาโดยค านงถงต าแหนงหนาทราชการของขาราชการพลเรอนทกระท าหรอยอมใหผอนกระท าการหาผลประโยชนนนวาด ารงอยในฐานะอยางไร เปนรายๆ ไป และตามความรสกของสงคมในวงการทวไป ตลอดจนวงราชการเองมความรสกรงเกยจ


๖๑

ตอการทขาราชการพลเรอนผมต าแหนงหนาทราชการนนๆ กระท าการหรอยอมใหผ อนกระท าการ หาผลประโยชนนนหรอไม

ตวอยาง 1. ขาราชการสตรไปหารายไดพเศษนอกเวลาราชการดวยการไปเปนหญงบรการ อาบอบนวด แมจะไมปรากฏวาเปนการผดกฎหมาย แตในความรสกของสงคมพงเหนไดวารสกรงเกยจ เปนการเสอมเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการ เปนความผดตามมาตรา 83 (5) 2. ปลดอ าเภอ เจาพนกงานฝายปกครอง มหนาทเกยวกบการจดท าบตรประจ าตวประชาชน ยอมใหภรยาของตนน าซองพลาสตกส าหรบใสบตรประจ าตวประชาชนมาวางขายบนทวาการอ าเภอ ถอไดวาเปนการยอมใหผอนกระท าการหาผลประโยชน อนอาจท าใหเสอมเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตน เปนความผดมาตรา 83 (5)

มาตรา 83 (6) “ตองไมเปนกรรมการผจดการ หรอผจดการ หรอด ารงต าแหนงอนใดทมลกษณะงานคลายคลงกนนนในหางหนสวนหรอบรษท” การพจารณาวาต าแหนงใดมลกษณะงานคลายคลงกนกบต าแหนงกรรมการผจดการหรอผจดการนน เปนเรองทจะตองพจารณาจากขอเทจจรงเปนรายๆ ไป วาต าแหนงทเรยกชออยางอน เชน กรรมการผอ านวยการ หรอผอ านวยการ มลกษณะงานและหนาท ความรบผดชอบอยางเดยวกน หรอคลายคลงกนกบกรรมการผจดการหรอผจดการหรอไม ถาคลายคลงกนกยอมตองหาม และทบญญตเชนนกเพอเปนการปองกนการหลกเลยงกฎหมายดวยการใชชอใหผดเพยนหรอแตกตางกนโดยสนเชง แตลกษณะงานและหนาทความรบผดชอบเปนอยางเดยวกนหรอคลายคลงกน การเปนผถอหนในบรษท หรอเปนผมหนสวน ในหางหนสวน โดยมไดเขาไปจดการงานในบรษทหรอหางหนสวน ไมเปนการตองหามตามมาตราน

ตวแทนประกนชวต ตวแทนประกนชวตของบรษท ไมม เงน เดอนประจ า ไดรบเพยงบ าเหนจ คดเปนเปอรเซนตในการหาประกนชวต ไมมความผกพนกบบรษทในฐานะนายจางและลกจาง มหนาทชกชวนแนะน าประชาชนเขาท าประกนชวตกบบรษท และใหบรการแกผเอาประกนตามสมควรตวแทนประกนชวต ซงมลกษณะดงกลาว ไมใชต าแหนงทมลกษณะงานคลายคลงกบผจดการไมตองหามตามมาตรา 83 (6)

มาตรา 83 (7) “ตองไมกระท าการอยางใดทเปนการกลนแกลง กดข หรอขมเหงกน ในการปฏบตราชการ” โดยทขาราชการซงอยรวมกนในหนวยงานและปฏบตราชการรวมกน การทประสทธภาพราชการจะดไดนน นอกจากจะตองมความสามคคระหวางกน และชวยเหลอซงกนและกน ในการปฏบตหนาทราชการแลว ยงจะตองไมกลนแกลง กดข หรอขมเหงกนในการปฏบตราชการดวย “กลนแกลง” หมายถง หาความไมดใสให หาอบายใหรายโดยวธตางๆ แกลงใสความ “กดข” หมายถง ขมใหอยในอ านาจตน ใชอ านาจบงคบเอา แสดงอ านาจเอา “ขมเหง” หมายถง ใชก าลงรงแก แกลง ท าความเดอดรอนใหผอน

มาตรา 83 (8) “ตองไมกระท าการอนเปนการลวงละเมดหรอคกคามทางเพศ ตามทก าหนดในกฎ ก.พ.”


๖๒

ปจจบนยงไมไดมการออกกฎ ก.พ. ดงกลาว หากมการออกกฎ ก.พ. ดงกลาวแลวขาราชการพลเรอนสามญจะตองไมกระท าการอนเปนการลวงละเมดหรอคกคามทางเพศตามทก าหนดไวในกฎ ก.พ.

มาตรา 83 (9) “ตองไมดหมน เหยยดหยาม กดข หรอขมเหงประชาชน ผตดตอราชการ” “ประชาชน” หมายถง บคคลทวไปซงรวมทงคนไทยทเปนพลเมองของประเทศ เปนราษฎร และชาวตางประเทศทอาศยอยในประเทศไทยหรอเดนทางเขามาทองเทยวในประเทศไทย ซงมไดเปนราษฎร ขอก าหนดวนยนไดบญญตขน โดยมความมงหมายเพอใหขาราชการส านกถงฐานะ บทบาท และหนาทของขาราชการในระบอบประชาธปไตย ทจะตองปฏบตราชการเพอประชาชน สรางความเลอมใสศรทธาใหเกดแกประชาชน ซงจะเปนผลใหประชาชนโดยเฉพาะอยางยงประชาชน ซงเปนคนไทยทมความเขาใจอนดตอการปกครองระบอบประชาธปไตย และดวยความมงหมายดงกลาว ขาราชการจงตองไมประพฤตปฏบตในทางทจะกอใหเกดความเกลยดชงหรอสรางความเดอดรอนแกประชาชน อนจะสงผลกระทบทอาจท าใหประชาชน ซงเปนพลเมองของประเทศขาดความศรทธา เกลยดชง และ เปนปฏปกษตอรฐบาลหรอการปกครองระบอบประชาธปไตย ซงอาจท าใหเกดผลเสยหายรายแรง ในการปกครองประเทศขนไดในทสด จงไดก าหนดเปนขอหามมใหดหมน เหยยดหยาม กดข หรอขมเหงประชาชน

องคประกอบความผด ม 4 ขอ คอ 1. ดหมน เหยยดหยาม กดขหรอขมเหงประชาชนผตดตอราชการ “ดหมน” หมายถง สบประมาท ดถกวาไมด “เหยยดหยาม” หมายถง ดหมน ดถก หรอรงเกยจ โดยเหยยดใหต าลง เชน เหยยดคนลงเปนสตว “กดข” หมายถง ขมใหอยในอ านาจตน ใชอ านาจบงคบเอา แสดงอ านาจเอา “ขมเหง” หมายถง ใชอ านาจรงแก “ประชาชนผตดตอราชการ” หมายถง ประชาชนทตดตอราชการหนวยงานของตน ซงอาจเปนการตดตอซงหางโดยระยะทาง เชน ตดตอทางโทรศพท เปนตน ซงไมรวมถงประชาชนทวไป หรอเพอนบานซงมไดตดตอราชการ การทะเลาะววาทกบเพอนบานจงไมผดตามมาตราน 2. เปนการกระท าในฐานะทเปนขาราชการ หมายถง กระท าโดยแสดงตนวาเปนขาราชการหรอเปนการกระท าทประชาชนรสกวาเปนการกระท าของขาราชการ เชน กระท าในขณะแตงเครองแบบขาราชการ หรอกระท าโดย ผซงประชาชนทวไปรจกดวาเปนขาราชการ 3. มผลเสยกระทบถงภาพพจนสวนรวมของขาราชการหรอทางราชการ หมายถง เปนการกระท าทอาจท าใหประชาชนเกดความรสกรงเกยจหรอชงชงบรรดาขาราชการทงหลาย หรอรฐบาล หรอทางราชการเปนสวนรวม


๖๓

4. กระท าโดยมเจตนาโดยตรง หมายถง ใหค านงถงเจตนาทแทจรงในการกระท านนดวย เชน การกระท า โดยเจตนาด แตเปนผลกระทบใหมการกลาวดหมนเหยยดหยามประชาชนบางคน ยงไมเขาองคประกอบขอน

มาตรา 83 (10) “ไมกระท าการอนใดตามทก าหนดในกฎ ก.พ.” ปจจบนยงไมไดมการออกกฎ ก.พ. ดงกลาว แตถาหากไดมการออกกฎ ก.พ . ดงกลาวแลว ขาราชการพลเรอนสามญจะตองไมกระท าการตามทก าหนดไวในกฎ ก.พ. ดวย 6.2 วนยอยางไมรายแรง (มาตรา 84) พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนบญญต พ.ศ. 2551 มาตรา 84 บญญตไววา “ขาราชการพลเรอนสามญผใดไมปฏบตตามขอปฏบตตามมาตรา 81 และมาตรา 82 หรอฝาฝนขอหาม ตามมาตรา 83 ผนนเปนผกระท าความผดวนย” ดงนน ยอมกลาวไดวาขาราชการพลเรอนสามญผใด ทไมปฏบตตามขอปฏบตตามมาตรา 81 กลาวคอ ไมสนบสนนการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขดวยความบรสทธใจ และไมปฏบตตามขอปฏบตตามมาตรา 82 (1) – (11) หรอฝาฝนขอหามตามมาตรา 83 (1) – (10) ถอวาผนนเปนผกระท าผดวนย ซงเปนความผดวนยอยางไมรายแรง 6.3 วนยอยางรายแรง (มาตรา 85) พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนบญญต พ.ศ. 2551 มาตรา 84 ไดก าหนดให การกระท าดงตอไปนเปนความผดวนยอยางรายแรง

มาตรา 85 (1) “ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบเพอใหเกด ความเสยหายอยางรายแรงแกผหนงผใด หรอปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต” การทจะผดวนยอยางรายแรงตามมาตราน มขอทจะตองพจารณา 2 ประการ คอ

1. ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบเพอใหเกดความเสยหาย อยางรายแรงแกผหนงผใด องคประกอบความผด ม 3 ขอ คอ 1) มหนาทราชการทจะตองปฏบต “หนาทราชการ” ตามมาตรานมความหมายเชนเดยวกนกบหนาทราชการ ตามทไดกลาวมาแลวในมาตรา 82 (1) กลาวคอ หมายความเฉพาะหนาททเปนเรองราชการโดยตรงเทานน หมายถงราชการตามกฎหมายวาดวยการปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม กฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน และกฎหมายทใหอ านาจไวโดยเฉพาะขาราชการผใดมหนาทราชการในเรองใด ควรพจารณาจากขอมลดงน 1.1 กฎหมายหรอระเบยบ ในกรณทราชการเรองใดมกฎหมายระเบยบ ของทางราชการก าหนดใหผด ารงต าแหนงใดเปนเจาพนกงานหรอพนกงานเจาหนาทในเรองใด ผด ารงต าแหนงนนกมหนาทราชการตามกฎหมายหรอระเบยบนน เชน กฎหมายวาดวยอาวธปน ก าหนดใหผวาราชการจงหวด นายอ าเภอ เปนนายทะเบยน มอ านาจหนาทราชการตามกฎหมายนนระเบยบวาดวยการพสด ก าหนดให ผด ารงต าแหนงใดเปนผมอ านาจหนาทสงซอ สงจาง ผด ารงต าแหนงนนกมหนาทราชการตามระเบยบนน


๖๔

1.2 มาตรฐานก าหนดต าแหนง ซงมาตรา 48 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ก าหนดให ก.พ. จดท ามาตรฐานก าหนดต าแหนงโดยจ าแนกต าแหนง เปนประเภทและสายงานตามลกษณะงาน 1.3 การมอบหมายของผบงคบบญชา อาจเปนการมอบหมายงานอยางใด อยางหนงหรอหลายอยาง ใหปฏบตภายในกรอบหนาทและความรบผดชอบของต าแหนงตามมาตรฐาน ก าหนดต าแหนง หรอมอบหมายงานอนทอยภายในอ านาจหนาทของผบงคบบญชากได 1.4 พฤตนย พจารณาจากขอเทจจรงและพฤตการณทปรากฏเปนเรองๆ ไปวา ตามพฤตนยเพยงพอทจะถอวา ผนนมหนาทราชการในเรองนนไดหรอไม การมสทธกบการมหนาท ตองแยกตางหากจากกน เชน ขาราชการมสทธขอเบกเงนสวสดการจากทางราชการ ไมถอเปนหนาทราชการ 2) ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบ การปฏบตหนาทราชการเปนลกษณะการกระท าในเรองตางๆ ซงขาราชการ มหนาทราชการตองปฏบต เชน เจาหนาทศลกากรตรวจสนคาซงน าเขาประเทศแลวรเหนเปนใจตรวจปลอยสนคา โดยไมเรยกเกบภาษ การปฏบตหนาทราชการนน ไมรวมถงการปฏบตในการใชสทธขอเบกจายเงน ททางราชการใหสทธเบกได เชน เงนคาเบยเลยงเดนทางไปราชการหรอเงนสวสดการตางๆ “ละเวนการปฏบตหนาทราชการ” หมายถง มหนาทราชการทตองปฏบตแตไมปฏบตหรองดเวนไมกระท าการตามหนาทโดยจงใจหรอเจตนาไมปฏบต ไมใชเรองพลงเผลอหลงลม หรอเขาใจผด เชน เปนเจาหนาทศลกากรแกลงนงเฉยๆ ท าเปนไมเหนปลอยใหพอคาน าสนคาผานดานศลกากรโดยไมตรวจคน เปนตน “มชอบ” หมายความวา ไมเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบของทางราชการ ค าสง ของผบงคบบญชา มตคณะรฐมนตร แบบธรรมเนยมของทางราชการ หรอตามท านองคลองธรรมคอ ไมเปนไปตามทางทถกทควร 3) เพอใหเกดความเสยหายอยางรายแรงแกผหนงผใด “ความเสยหาย” หมายความรวมถงความเสยหายทไมอาจค านวณราคาไดดวย เชน ความเสยหายแกชอเสยง “ผหนงผใด” หมายถง ใครกไดไมวาจะเปนประชาชนหรอขาราชการดวยกน

2. ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต “โดยทจรต” หมายถง เพอแสวงหาประโยชนทมควรไดโดยชอบดวยกฎหมาย ส าหรบตนเองหรอผอน “ประโยชน” หมายถง สงทเปนผลดหรอเปนคณ หรอผลทไดตามตองการ ประโยชนอาจเปนทรพยสนเงนทองหรอการอนใดทเปนผลทไดตามตองการ โดยไมจ าเปนตองเปนทรพยสน เชน ประโยชนในการไดสทธบางอยาง หรอไดรบบรการพเศษ เปนตน “ประโยชนทมควรได” หมายถง ประโยชนทไมมสทธโดยชอบธรรมทจะไดรบ ตวอยาง เจาพนกงานปกครองรอยแลววามผแอบอางเปนนายเกด ขอแจงเกดเกนก าหนด และขอมบตรประจ าตวประชาชน ยงด าเนนการรบแจงเกดเกนก าหนดใหแกผแอบอางไป เปนการปฏบตหนาทโดยทจรต เปนความผดตามมาตรา 85(1)


๖๕

มาตรา 85 (2) “ละทงหรอทอดทงหนาทราชการโดยไมมเหตผลอนสมควรเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง” “การละทงหรอทอดทงหนาทราชการ” มความหมายเชนเดยวกนกบมาตรา 82 (5) การทจะผดวนยอยางรายแรงตามมาตราน มขอทจะตองพจารณา 3 ประการ คอ 1. ละทงหรอทอดทงหนาทราชการ ไมจ ากดระยะเวลามากนอย 2. โดยไมมเหตผลอนสมควร พจารณาจากขอเทจจรงเปนเรองๆ ไป วาพฤตการณ ของการละทงหรอทอดทงหนาทราชการนน มสาเหตอยางไร และเปนสาเหตทมเหตผลความจ าเปนถงขนาด ทจะตองกระท าผดหรอไม เหตผลเกยวกบธระสวนตวโดยปกตแลวไมอาจรบฟงได 3. เปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง หมายถง ไดมความเสยหายเกดขน แกราชการอยางรายแรง และความเสยหายทเกดขนเปนผลโดยตรงมาจากเหตทละทง หรอทอดทง หนาทราชการนน

มาตรา 85 (3) “ละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกนสบหาวน โดยไมมเหตอนสมควร หรอโดยมพฤตการณอนแสดงถงความจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ” “ละทงหนาทราชการ” มความหมายเชนเดยวกนกบมาตรา 82 (5) การทจะผดวนย อยางรายแรงตามมาตรานมขอทจะตองพจารณา 2 ประการ คอ 1. ละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกน 15 วน หมายถง การละทงหนาทราชการตอเนองโดยไมไดมาหรอไมไดอยปฏบต หนาทราชการเลยตดตอกนเปนเวลาเกน 15 วน การมาลงชอลงเวลาเพอทจะใหเปนหลกฐานวาไดมาปฏบตราชการและละทงหนาทไปโดยไมไดปฏบตราชการเลยทงวน ถอไดวาเปนการละทงหนาทราชการเตมวน การนบวนละท งหนาท ในกรณทมวนหยดราชการอย ในชวงกลางของเวลา ตองนบวนหยดราชการนนเปนวนละทงหนาทตดตอในคราวเดยวกนดวย แตถาวนหยดราชการอยกอน เวลาเรมละทงหนาท หรออยถดเวลาสนสดทละทงหนาท ไมนบวนหยดราชการนนเปนวนละทงหนาทราชการ 2. โดยไมมเหตผลอนสมควรหรอมพฤตการณอนแสดงถงความจงใจไมปฏบตตาม ตามระเบยบของทางราชการ ค าวา “โดยไมมเหตผลอนสมควร” พจารณาเชนเดยวกบมาตรา 85 (2) กรณมเหตอนสมควร เชน ขาราชการมหนาทอยเวรรกษาสถานทราชการไดละทงหนาทราชการ เนองจากเจบปวยรายแรงกะทนหน จ าเปนตองไปใหแพทยตรวจรกษา มฉะนนจะเปนอนตรายแกชวตเหนไดวามเหตผลอนสมควร ไมเปนความผดตามมาตรา 85 (3) กรณไมมเหตผลอนสมควร เชน ละทงหนาทราชการเนองจากหลบหนเจาหนหรอหลบหนคดอาญาตดตอกนเปนเวลา 20 วน สาเหตเหลานเปนเรองสวนตวไมอาจน ามารบฟงเปนเหตอนสมควรไดเปนความผดตามมาตรา 85 (3) สวนค าวา “โดยมพฤตการณ อนแสดงถงความจงใจไมปฏบตตามระเบยบ ของทางราชการ” เปนเรองทจะตองพจารณาจากพฤตการณในการละทงวามเจตนา หรอจงใจฝาฝนระเบยบของทางราชการเกยวกบการหยดราชการหรอการลาหรอไม ส าหรบพนกงานราชการของกรมศลกากรนน ตามระเบยบกรมศลกากรวาดวยพนกงานราชการ พ.ศ. 2551 ขอ 42 (6) ไดก าหนดวา การละทงหรอทอดทงการท างานเปนเวลาตดตอกนเกนกวาเจดวน ถอวาเปนความผดวนยอยางรายแรง ซงจะใชหลกเกณฑในการพจารณาเชนเดยวกบมาตรา 85 (3)


๖๖

แหงพระราชบญญตระเบยบขาราราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ดงทกลาวมาแลวขางตน เพยงแตมก าหนดระยะเวลาทแตกตางกน

ตวอยาง 1. เวรรกษาสถานทราชการละทงหนาท เนองจากเจบปวยรายแรงกะทนหน จ าเปนตองไปใหแพทยตรวจรกษา มฉะนนจะเปนอนตรายแกชวต โดยไมขออนญาตผบงคบบญชาตามระเบยบ เหนไดวาไมมความผดฐานจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ 2. ขาราชการขอลาไปศกษาตอสหรฐอเมรกา กรมและกระทรวงเจาสงกด รบหลกการและท าเรองไปขอท าความตกลงกบ ก.พ. ตามระเบยบวาดวยการใหขาราชการไปศกษา ฝกอบรม และดงาน ณ ตางประเทศ พ.ศ.2512 ในระหวางท ก.พ. ยงมไดตอบตกลง เนองจากผนนยงไมมเอกสาร ตอบรบเขาศกษาจากสถานศกษาในสหรฐอเมรกา ผนนไดละท งหนาทราชการเดนทางไปศกษา ณ สหรฐอเมรกา เปนเวลาเกอบ 2 ป โดยยงมไดรบอนญาตใหลา ดงน เปนพฤตการณอนแสดงถงความจงใจ ไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ 3. ขาราชการทไดรบอนญาตใหลาศกษาตอ ณ ตางประเทศ เมอครบก าหนดเวลา ทไดรบอนญาตใหลาแลว ไมไดรบอนญาตใหลาตอ ทางราชการเรยกใหกลบกประวงเวลาไมยอมเดนทางกลบมาปฏบตราชการโดยไมมเหตผลความจ าเปน อนเปนการผดระเบยบ บางรายประวงเวลาอยเกนก าหนดเปนเวลาแรมป เปนการละทงหนาทราชการโดยไมมเหตผลอนสมควรและโดยมพฤตการณอนแสดงถง ความจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการขาราชการสตรหยดราชการไปคลอดบตรเปนเวลา 45 วน แลวจงกลบมาปฏบตราชการและยนใบลาหลงจากทหยดราชการไปเปนเวลา 45 วน กรณเชนนพงเหนไดวา 4. ขาราชการทคลอดบตรนนมสทธขอลาหยดราชการได และเมอยนใบลา ตอผบงคบบญชากชอบทจะอนญาตตามพฤตการณยงถอไมไดวาเปนการละทงหนาทราชการโดยไมมเหตผล อนสมควร และยงไมถงขนาดทจะถอเปนการละทงหนาทราชการโดยจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ พฤตการณเปนเพยงไมถอและปฏบตตามระเบยบของทางราชการ

ปญหาขอกฎหมายทเกยวของบางเรอง

การบรรจใหมกบการละทงหนาท ผซงประสงคจะเขารบราชการและสอบแขงขนไดมสทธทจะไดรบการบรรจเขารบราชการ และเมอผมอ านาจสงบรรจ ไดมค าสงบรรจและแตงตงแลว เมอถงวนทค าสงมผลใชบงคบและผนนไดทราบค าสงแลว จงจะมสภาพเปนขาราชการพลเรอน ในกรณทผสอบแขงขนไดไปรายงานตวเพอจะรบการบรรจไดเขารบการอบรมปฐมนเทศ หรอเขาปฏบตงานอยระยะหนง แตในระหวางทยงไมมค าสงบรรจยงไมมสภาพเปนขาราชการพลเรอน ผนนไดเปลยนใจไมประสงคจะรบการบรรจโดยไมมาปฏบตงาน ไมอยรอรบค าสงบรรจ แมตอมาผมอ านาจ สงบรรจจะออกค าสงบรรจใหมผลยอนหลงไปตงแตวนทไปรายงานตว แตขณะทออกค าสงบรรจนนไมมตว ผสอบแขงขนไดอยรบค าสงบรรจ กรณเชนนค าสงบรรจไมมผลใชบงคบจะน ามาใชยนวาผสอบแขงขนไดนน มสภาพเปนขาราชการและสงลงโทษไลออกจากราชการ ฐานละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกน เปนเวลาเกนกวา 15 วน โดยไมมเหตผลอนสมควร หรอโดยมพฤตการณอนแสดงถงความจงใจไมปฏบต ตามระเบยบของทางราชการหาไดไม


๖๗

การลาออกกบการละทงหนาทราชการ ขาราชการพลเรอนทไมประสงคจะรบราชการตอไปมสทธขอลาออกจากราชการได ตามมาตรา 109 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.2551 โดยตองยนหนงสอขอลาออก ตอผบงคบบญชาเหนอตนขนไปชนหนงลวงหนาเปนเวลาไมนอยกวา 30 วน และเมอไดรบอนญาตใหลาออกแลว จงจะออกจากราชการไดขาราชการทหยดราชการไปแลว จงสงหรอยนใบลาออกแลวกหยดราชการไปประกอบอาชพอนทนท โดยยงไมไดรบอนญาตใหลาออกและไมไดรบอนญาตใหลาหยดราชการดวยเหตใด พฤตการณเขาลกษณะเปนการละทงหนาทราชการโดยไมมเหตผลอนสมควร และโดยมพฤตการณอนแสดงถงความจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ และถาเปนเวลาตดตอในคราวเดยวกนเกนกวา 15 วน กเปนความผดวนยอยางรายแรง กรณละทงหนาทราชการไปโดยไมกลบมาปฏบตหนาทราชการอกเลย สาเหตเนองจากตองหาคดอาญาในความผดฐานฆาผอนโดยเจตนา ถกลงโทษไลออกจากราชการ เจาพนกงานการเงนและบญช ไดละทงหนาทราชการไปโดยไมกลบมาปฏบตหนาทราชการอกเลย ผบงคบบญชาไดแตงตงคณะกรรมการสอบสวนขอเทจจรงแลวไดความวาเจาหนาทผนไดยกยอกเงนของทางราชการและหลบหนไป ถกลงโทษไลออกจากราชการ

มาตรา 85 (4) “กระท าการอนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรง” กระท าการอนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรง มหลกในการพจารณาเชนเดยวกนกบมาตรา 82 (10) คอ 1. เปนการกระท าทท าใหเสอมเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการ 2. เปนการกระท าทสงคมรงเกยจ 3. เปนการกระท าโดยเจตนา

ตวอยางกรณความผดฐานประพฤตชวอยางรายแรง 1. กรณความผดวนยอยางรายแรงตามมาตราอนบางมาตรา น ามาปรบบท เปนความผดฐานประพฤตชวอยางรายแรงไดดวย กรรมเดยวเปนความผดหลายบท เชน ความผดฐานทจรต ตอหนาทราชการ และเปนความผดฐานประพฤตชวอยางรายแรง ตามมาตรา 85 (1) และมาตรา 85 (4) ดวย 2. กรณเบกเงนคาเบยเลยง คาพาหนะเดนทางไปราชการ ตลอดจนเงนอนใด ททางราชการใหสทธขอเบกจายได โดยท าการขอเบกเปนเทจดวยเจตนาทจรตฉอโกงเงนของทางราชการ เปนความผดวนยอยางรายแรง ฐานประพฤตชวอยางรายแรง (มต ก.พ. ตามหนงสอส านกงาน ก.พ. ท นร 0709.2/ว 8 ลงวนท 26 กรกฎาคม 2536) 3. กรณท จรตในการสอบ ขาราชการทท าการทจรตหรอพยายามทจร ต ในการสอบแขงขน หรอสอบคดเลอกเพอเลอนต าแหนง เปนความผดวนยอยางรายแรง ฐานประพฤตชว อยางรายแรง (มตคณะรฐมนตรตามหนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ท สร 0401/ว 50 ลงวนท 12 เมษายน 2511) 4. กรณกระท าผดอาญาในคดส าคญหรอคดอกฉกรรจ แมในทางคดจะไมตอง รบโทษจ าคกดวยเหตใด ถาขอเทจจรงทางวนยฟงไดวากระท าผดจรง เชน คดลกทรพย ชงทรพย ปลนทรพย ขกรรโชก เปนตน กเปนความผดวนยอยางรายแรง ฐานประพฤตชวอยางรายแรง


๖๘

5. กรณฉอโกง หลอกลวงเอาเงนจากราษฎรโดยอางวาจะชวยใหสอบแขงขนได หรอใหเขาท างานได แมผกระท าผดจะไมมหนาทราชการในเรองนนกเปนความผดอยางรายแรงฐานประพฤตชวอยางรายแรง (มต ก.พ. ตามหนงสอส านกงาน ก.พ. ท สร 1006/ว 15 ลงวนท 19 ธนวาคม 2516) 6. กรณเลนการพนนประเภททกฎหมายหามขาดพนนเอาทรพยสนกน หมายถง การพนนตามบญช ก. ทายพระราชบญญตการพนน พ.ศ. 2478 เชน โปปน ถว แปดเกา ไฮโล เปนความผดวนยอยางรายแรง ฐานประพฤตชวอยางรายแรง (มต ค .ร .ม . ตามหนงสอกรมเลขาธการคณะรฐมนตร ท นว 208/2496 ลงวนท 3 กนยายน 2496) 7. กรณเลนการพนน พนนเอาทรพยสนโดยไมไดรบอนญาต หมายถง การพนน ตามบญช ข. ทายพระราชบญญตการพนน พ.ศ. 2478 เชน ไพนกกระจอก ไพตอแตม ไพตาง ๆ ส าหรบ กรณผ เลนเปนเจาพนกงานซงมหนาทปราบปรามโดยตรง หรอเปนคร หรอเปนเจาหนาท เกยวกบ การวฒนธรรม หรอเจาพนกงานซงมขอหามวางไวพเศษ เปนความผดวนยอยางรายแรง ฐานประพฤตชว อยางรายแรง สวนกรณผเลนเปนขาราชการพลเรอนทวไป เปนความผดวนยไมรายแรงฐานประพฤตชว (มต ค.ร.ม. ตามหนงสอกรมเลขาธการคณะรฐมนตร ท นว 208/2496 ลงวนท 3 กนยายน 2496) 8. กรณเลนการพนน พนนเอาทรพยสนกนโดยไดรบอนญาต ถาผเลนเปนเจาพนกงานซงมหนาทปราบปรามโดยตรง หรอเปนคร หรอเปนเจาหนาทเกยวกบวฒนธรรม หรอเจาหนาทอนใดซงมขอหามไวเปนพเศษ อาจพจารณาโทษเปนความผดวนยอยางรายแรง ฐานประพฤตชวอยางรายแรงกได สวนกรณผเลนเปนขาราชการพลเรอนทวไป ไมเปนความผด และจะเปนความผดฐานประพฤตชวกตอเมอ เปนการเลนในลกษณะหมกมนในการพนน (มต ค .ร .ม . ตามหนงสอกรมเลขาธการคณะรฐมนตร ท นว 208/2496 ลงวนท 3 กนยายน 2496) 9. กรณเกยวกบการเสพของมนเมา การเสพสรามนเมาจนไมสามารถครองสตได ตามปกตแลวกเปนเพยงความผดฐานประพฤตชวยงไมถงกบรายแรง แตในกรณทเสพสราและมพฤตการณประกอบอยางอนทแสดงใหเหนความรายแรงแหงกรณ อนท าใหเสอมเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการอยางยง กอาจเขาลกษณะเปนความผดวนยอยางรายแรง ฐานประพฤตชวอยางรายแรงได เชน เสพสราในขณะปฏบตหนาทราชการ เมาสราเสยราชการ เมาสราในทชมชนจนเกดเรองเสยหาย หรอเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการ (มต ค.ร.ม. ตามหนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ท นว 208/2496 ลงวนท 3 กนยายน 2496) 10. กรณปลอมลายมอชอขาราชการดวยกนไปหาประโยชน การปลอมลายมอชอขาราชการดวยกนไปหาประโยชน ถอเปนความผดทางวนยอยางรายแรง (มตคณะรฐมนตร ตามหนงสอ ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ท นร 0505/ว 197 ลงวนท 17 พฤศจกายน 2548) 11. กรณเกยวกบเรองชสาว ขาราชการชายเปนช ได เสยกบภร ยาของผ อน หรอขาราชการหญงมสาม มช ไดเสยกบชายอน ตามปกตแลวถอเปนเรองผดศลธรรมอยางรายแรง ท าให เสอมเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการและสงคมรงเกยจอยางยง เปนความผดวนยอยางรายแรง ฐานประพฤตชวอยางรายแรง หวหนาสวนราชการระดบแผนกกระท าอนาจารโดยจบตองของสงวนของหญง ซงเปนผใตบงคบบญชาหลายครงหลายหน เปนการกระท าซงท าใหเสอมเสยเกยรตศกดของต าแหนง หนาทราชการและสงคมรงเกยจอยางยง เปนความผดวนยอยางรายแรงฐานประพฤตชวอยางรายแรง


๖๙

ขาราชการหญงมบตรและสามโดยชอบดวยกฎหมายแลว ยงไปมความสมพนธฉนชสาวกบสามโดยชอบ ดวยกฎหมายของผอนอก และอยกนดวยกนกบสามผอนจนมบตรดวยกนโดยจดทะเบยนสมรสตามกฎหมายอสลาม (นกะ) เมอภรยาของชายคนนนขอรองใหเลกกนกลบถกขาราชการผนดาทอ ไดรบความเสยหาย ถกดหมนเกลยดชงเปนความผดวนยอยางรายแรงฐานประพฤตชวอยางรายแรงขาราชการชายและขาราชการหญงมพฤตการณลกลอบไดเสยกน ทงทตางฝายตางมคสมรสและบตรโดยชอบดวยกฎหมายอยแลว ซงภายหลงขาราชการหญงไดหยาขาดกบสามและมาอยกนฉนสามภรยากบขาราชการชาย เปนเหตใหความสมพนธ ในครอบครวของขาราชการชายเกดความแตกแยก เปนความผดวนยอยางรายแรง ฐานประพฤตชวอยางรายแรง

มาตรา 85 (5) “ดหมน เหยยดหยาม กดข ขมเหง หรอท ารายประชาชนผตดตอราชการอยางรายแรง”

องคประกอบความผด ม 4 ขอ คอ 1. ดหมน เหยยดหยาม กดข ขมเหง หรอท ารายประชาชนผตดตอราชการ อยางรายแรง “ดหมน” หมายถง สบประมาท ดถกวาไมด “เหยยดหยาม” หมายถง ดหมน ดถก หรอรงเกยจ โดยเหยยดใหต าลง เชน เหยยดคนลงเปนสตว “กดข” หมายถง ขมใหอยในอ านาจตน ใชอ านาจบงคบเอา แสดงอ านาจเอา “ขมเหง” หมายถง ใชอ านาจรงแก “ประชาชนผตดตอราชการ” หมายถง ประชาชนทตดตอราชการหนวยงานของตนซงอาจเปนการตดตอซงหางโดยระยะทาง เชน ตดตอทางโทรศพท เปนตน ซงไมรวมถงประชาชนทวไปหรอเพอนบานซงมไดตดตอราชการ การทะเลาะววาทกบเพอนบานจงไมผดตามมาตราน 2. เปนการกระท าในฐานะทเปนขาราชการ หมายถง กระท าโดยแสดงตนวาเปนขาราชการหรอเปนการกระท าทประชาชนรสกวาเปนการกระท าของขาราชการ เชน กระท าในขณะแตงเครองแบบขาราชการ หรอกระท าโดย ผซงประชาชนทวไปรจกดวาเปนขาราชการ 3. มผลเสยกระทบถงภาพพจนสวนรวมของขาราชการหรอทางราชการ หมายถง เปนการกระท าทอาจท าใหประชาชนเกดความรสกรงเกยจหรอชงชงบรรดาขาราชการทงหลาย หรอรฐบาลหรอทางราชการเปนสวนรวม 4. กระท าโดยมเจตนาโดยตรง หมายถง ใหค านงถงเจตนาทแทจรงในการกระท านนดวย เชน การกระท า โดยเจตนาด แตเปนผลกระทบใหมการกลาวดหมนเหยยดหยามประชาชนบางคนยงไมเขาองคประกอบขอน องคประกอบความผดน ไดประมวลมาจากกรณท ก.พ. ไดวนจฉยอทธรณ ค าสงลงโทษรายหนงเมอ พ.ศ. 2520 และองคประกอบดงกลาว คอนขางจะเปนแนวทางพจารณาซงอาจ ไมเครงครดตายตวอยางองคประกอบความผดตามกฎหมายโดยตรง


๗๐

มาตรา 85 (6) “กระท าความผดอาญาจนไดรบโทษจ าคกหรอโทษทหนกกวาโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคกหรอใหรบโทษทหนกกวาโทษจ าคก เวนแตเปนโทษ ส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ” การไดรบโทษจ าคกน หมายถงวาคดถงทสดโดยศาลพพากษาใหจ าคกและไมรอ การลงโทษหรอยกโทษจ าคก หรอเปลยนโทษจ าคกเปนโทษสถานอน และหมายความรวมถงกรณทศาล มค าพพากษาใหจ าคก โดยอานค าพพากษาลบหลงจ าเลย เนองจากจ าเลยหลบหนดวย สวนโทษทหนกกวาจ าคก คอ ประหารชวต

ตวอยาง นายอ าเภอ ไดใชอาวธปนยงราษฎรถงแกความตาย และศาลฎกาไดมค าพพากษา ถงทสดวา เจาหนาทผนกระท าความผดอาญาขอหาฆาผอนโดยเจตนาพพากษาใหจ าคก 15 ป เปนความผดตามมาตรา 85 (6) เจาพนกงานสาธารณสขชมชน กระท าความผดอาญาจนไดรบโทษจ าคก โดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก 20 ป ฐานขมขนกระท าช าเราหญงอนซงมใชภรยาตนโดยรวมกบผอน อนมลกษณะเปนการโทรมหญง เปนความผดตามมาตรา 85 (6)

มาตรา 85 (7) “ละเวนการกระท าหรอกระท าการใดๆ อนเปนการไมปฏบตตามมาตรา 82 หรอฝาฝนขอหามตามมาตรา 83 อนเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง” มาตรา 82 เปนบทบญญตทก าหนดขอปฏบต ใหขาราชการพลเรอนสามญ ตองกระท าการตามทระบไวในมาตรา 82 (1) – (11) สวนมาตรา 83 เปนบทบญญตทก าหนดขอหามมใหขาราชการพลเรอนสามญกระท าการตามทระบไวในมาตรา 83 (1) – (10) กระท าการหรอละเวนกระท าการใด ทเปนการไมปฏบตตามมาตรา 82 (1) – (11) หรอเปนการฝาฝนขอหามตามมาตรา 83 (1) – (10) จนเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรงนน ถอเปนความผดวนยอยางรายแรง “ความเสยหาย” หมายความรวมถงความเสยหายทไมอาจค านวณเปนตวเงนได เชน ความเสยหายตอชอเสยงหรอระบบงานเสยหายแกราชการอยางรายแรงหรอไม มแนวทางในการพจารณา ดงน 1. ความเสยหายทเปนตวเงนหรอตราคาเปนเงนได ค านงถงความมากนอย ตามคาของเงนเปนส าคญ เชน เสยหาย 1,000,000 บาท เหนไดวาเสยหายอยางรายแรง ทงนไมมขอก าหนดตายตววาจ านวนเทาใดจงจะถอวาเปนความเสยหายอยางรายแรงหรอไมรายแรงเปดชองใหผมอ านาจหนาท ใชดลพนจไดตามควรแกกรณ 2. ความเสยหายท ไ มอาจค านวณราคาได เปน เร องท จะตองพจารณา จากขอเทจจรงเปนเรองๆ ไป โดยค านงถงวาเปนกรณทกอใหเกดความเสยหายตอภาพพจน ชอเสยง โดยสวนรวมของทางราชการหรอตอการบรหารราชการอยางรายแรงหรอไม เชน เจาหนาทการเงนและบญช ท าการรบจายเงนโดยไมมหลกฐานการรบ – จาย บญชการเงนกไมท าใหเปนปจจบนเปนเวลานาน ท าใหการเงนและบญชสบสนไมอาจตรวจสอบได ไมสามารถจะตรวจพสจนไดวาเงนของทางราชการ ไดขาดหายไปหรอไม พฤตการณเปนการกระท าทไมปฏบตตามกฎหมาย หรอระเบยบของทางราชการ ตามมาตรา 82 (2) และการทไมปฏบตตามกฎหมายหรอระเบยบของทางราชการนน ท าใหเสยหาย แกระบบการเงนและบญชของทางราชการอยางรายแรง จงเปนความผดวนยอยางรายแรงตามมาตรา 85 (7)


๗๑

ตวอยาง กรณประมาทเลนเล อตามมาตรา 83 (4) เปน เหต ให เสยหายแกราชการ อยางรายแรงเจาหนาททดนไดรงวดออก น.ส. 3 ก. จ านวน 66 แปลง โดยไมท าการตรวจสอบใหดวา เปนทดนทสามารถออก น.ส. 3 ก. ไดหรอไม เปนเหตใหจงหวดมค าสงใหเพกถอน น.ส. 3 ก. จ านวน 30 ฉบบ เนองจากออกโดยมชอบดวยกฎหมายเปนความผดตามมาตรา 85 (7)

มาตรา 85 (8) “ละเวนการกระท าหรอกระท าการใดๆ อนเปนการไมปฏบตตามมาตรา 80 วรรคสอง และมาตรา 82 (11) หรอฝาฝนขอหามตามมาตรา 83 (10) ทมกฎ ก.พ . ก าหนดใหเปนความผดวนยอยางรายแรง” เปนการบญญตไวเพอกาลภายหนา ในกรณทมการละเวนการกระท าหรอกระท าการใดๆ อนเปนการไมปฏบตตามมาตรา 80 วรรคสอง และมาตรา 82 (11) หรอฝาฝนขอหามตามมาตรา 83 (10) ทมกฎ ก.พ. ก าหนดใหเปนความผดวนยอยางรายแรง เปนความผดวนยอยางรายแรง 6.4 โทษทางวนย การกระท าผดวนยมสภาพบงคบในทางกฎหมาย (Sanction) ทมลกษณะแตกตางไปจากจรยธรรมและจรรยา โดยสภาพบงคบในทางกฎหมายส าหรบการกระท าผดวนยกคอ บทลงโทษ ซงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย ไดก าหนดสถานโทษ ตลอดจนหลกเกณฑและวธการลงโทษผกระท าผดวนยไว ดงตอไปน

6.4.1 สถานโทษทางวนย เมอผมอ านาจไดพจารณาแลววาบคคลผถกกลาวหากระท าผดวนยจะตองลงโทษ ใหเหมาะสมกบความผดและตองเปนไปดวยความยตธรรมและปราศจากอคต โดยท าเปนค าสงซงแสดงวา ผถกลงโทษกระท าความผดวนยกรณใดและตามมาตราใด โดยพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 มาตรา 88 ก าหนดโทษทางวนยไว 5 สถาน ซงเรยงล าดงตามความรนแรงแหงโทษ ดงตอไปน 1) ภาคทณฑ 2) ตดเงนเดอน 3) ลดเงนเดอน 4) ปลดออก 5) ไลออก

6.4.2 การลงโทษทางวนย หลกเกณฑในการลงโทษผกระท าวนย จะตองเปนไปตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย โดยมหลกเกณฑการลงโทษ ตามลกษณะความรายแรงของการกระท าผดวนย ดงตอไปน 1) กรณความผดวนยอยางไมรายแรง ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจ ตามมาตรา 57 สงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดเงนเดอนตามควรแกกรณ ตามความในมาตรา 96 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 สวนการก าหนดอตราโทษในครงหนง ของโทษแตละสถาน ตามขอ 67 ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดให


๗๒

โทษตดเงนเดอนใหตดครงหนงในอตรารอยละ 2 หรอรอยละ 4 ของเงนเดอนทผนนไดรบในวนทม ค าสงลงโทษเปนเวลาหนงเดอน สองเดอน หรอสามเดอน สวนโทษลดเงนเดอนใหลดครงหนงในอตรารอยละ 2 หรอรอยละ 4 ของเงนเดอนทผนนไดรบในวนทมค าสงลงโทษ และตามขอ 69 ก าหนดใหท าเปนค าสง และตาม ขอ 70 ก าหนดใหการสงลงโทษภาคทณฑ ใหสงใหมผลตงแตวนทมค าสง สวนการสงลงโทษ ตดเงนเดอนหรอลดเงนเดอน ใหสงใหมผลตงแตเดอนทมค าสง 2) กรณความผดวนยอยางรายแรง ใหผบงคบบญชาซ งมอ านาจส งบรรจ ตามมาตรา 57 สงลงโทษปลดออกหรอไลออก ตามความรายแรงแหงกรณ ตามความในมาตรา 97 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 สวนการก าหนดอตราโทษในครงหนงของโทษ แตละสถานเปนไปตามทกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดและตามขอ 69 ก าหนดใหท าเปนค าสง และตาม ขอ 70 ก าหนดใหการสงลงโทษปลดออกหรอไลออก ใหสงใหมผล ตามระเบยบ ก.พ. วาของขาราชการพลเรอนสามญ พ.ศ. 2554

6.4.3 การสงยตเรอง เมออธบดหรอผไดรบมอบหมายไดพจารณาแลวเหนวามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย ไมวากระท าผดวนยอยางไมรายแรง หรอกระท าผดวนยอยางรายแรง และกรผดวนยอยางไมรายแรง ไมวามการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนหรอไม เมอภายหลงจากนนผลการพจารณาเหนวาผนนไมไดกระท าผดวนย ใหสงยตเรอง ตามมาตรา 92 วรรคสอง มาตรา 93 วรรคสอง หรอมาตรา 97 วรรคสอง และการสงใหยตเรอง ตามขอ 66 ก าหนดใหตองท าเปนค าสง ระบชอและต าแหนงผถกกลาวหา เรองทถกกลาวหาและ ผลการพจารณาดวย

6.4.4 การลดหยอนโทษ และงดโทษ ในการพจารณาส านวนการด าเนนการทางวนย อาจมเหตอนควรลดหยอนโทษ หรอเหตงดโทษทจะลงแกผกระท าผดวนยได ตามความในมาตรา 96 และ 97 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 โดยมหลกเกณฑในการลดหยอนโทษ ดงตอไปน 1) กรณความผดวนยอยางไมรายแรงทมเหตอนควรลดหยอนจะน ามาประกอบ การพจารณาลดโทษกได แตส าหรบกรณลงโทษภาคทณฑใหใชเฉพาะกรณกระท าความผดเพยงเลกนอย 2) กรณความผดวนยอยางไมรายแรงทเปนกระท าผดวนยเพยงเลกนอยและ มเหตอนควรงดโทษ จะงดโทษใหโดยท าทณฑบนเปนหนงสอ หรอวากลาวตกเตอนกได 3) กรณความผดวนยอยางรายแรงทม เหต อนควรลดหยอนจะมาประกอบ การพจารณาลดโทษกได แตหามมใหลงโทษลงต ากวาปลดออก เหตอนควรลดหยอนโทษน ไมไดมการก าหนดกรอบไวตายตว ดงนน ในการสอบสวนทางวนยหรอการพจารณาส านวนของผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 อาจพจารณา เหตลดหยอนโทษไดจากพฤตการณในแตละกรณ เชน การประพฤตตนเปนขาราชการตวอยาง การรบราชการมานานหรอคณงามความดทเคยไดรบในอดตของผกระท าผด หรอความบกพรองของระบบงานของผปฏบต หรอสภาวะในขณะกระท าความผดของผกระท า เปนตน


๗๓

สวนเหต อนควรงดโทษนน เปนกรณท เปนความผดเพยงเลกนอยเพยงแค มการท าทณฑบนหรอการวากลาวตกเตอน กเพยงพอแลวแกกรณแลว เชน ขาราชการชายแตงเครองแบบขาราชการโดยสวมเขมขดต ากวาสะดอ หรอขาราชการหญงสวมกระโปรงเครองแบบขาราชการไมคลมเขา ซงเปนการกระท าผดระเบยบของทางราชการ แตถอวาเปนความผดวนยเพยงเลกนอย จงมเหตอนควรงดโทษ เปนตน นอกจากนยงมเหตอนควรงดโทษอนๆ ตามกฎหมาย เชน ขณะทแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ผกระท าผดยงเปนขาราชการ แตเมอมการพจารณาท าค าสงลงโทษ ผกระท าผดไดเกษยณอายราชการ หรอเสยชวตในระหวางการสอบสวน กรณเชนนผกระท าผดซงจะเปนผรบค าสงลงโทษมไดมสภาพความเปนขาราชการอกตอไป ดงนกถอไดวามเหตอนควรงดโทษไดเชนเดยวกน


๗๔

บทท 7 เทคนควธการสบสวน/สอบสวนและท ารายงาน

การสบสวน/สอบสวน 7.1 การท ารายงานการสบสวน/สอบสวน การท ารายงานการสบสวนคอ การท าบนทกสรปขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานท เกยวของกบการเรองทกลาวหาหรอสงสยวามการกระท าผดวนย ซงพยานหลกฐานนนอาจเปนพยานหลกฐานทสนบสนนหรอโตแยงขอกลาวหากได โดยผไดรบมอบหมายหรอคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจะตองน าพยานหลกฐานทแสวงหามาสรปขอเทจจรงวามพฤตการณใดเกดขน และมผใดบาง ทมสวนเกยวของกบพฤตการณดงกลาว และน าขอเทจจรงเหลานนพจารณาประกอบขอกฎหมายเพอชมลวา มมลอนควรกลาวหาวาผถกกลาวหากระท าผดวนยหรอไม และหากกรณมมลวากระท าผดวนย จะเปนมลกรณวนยอยางรายแรงหรอมลกรณวนยอยางไมรายแรง แตหากกรณไมมมลวากระท าผดวนยกใหเสนอยตเร อง แตยงไมจ าเปนตองวนจฉยวาผถกกลาวหานนกระท าผดวนย ตามมาตราใด หรอควรลงโทษสถานใด ทงน การจดท ารายงานการสบสวนขอเทจจรง เพอใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายเปนผพจารณาวากรณมมล ควรกลาวหาวากระท าผดวนยหรอใหยตเรองทกลาวหาตอไป การสงการวากรณมมลควรกลาวหาวากระท าผดวนย ถอวาเรมตนกระบวนการทางด าเนนการทางวนยแลว การท ารายงานการสบสวน/สอบสวน จงมวตถประสงคเพอรายงานขอเทจจรง ขอกฎหมายพยานหลกฐาน และเสนอความเหนเพอประกอบการพจารณาสงการของอธบดหรอผไดรบมอบหมาย โดยรายงานการสบสวน/สอบสวน จะตองมสาระส าคญดงตอไปน 1) มลกรณ “มลกรณ” คอ ขอเทจจรงหรอพฤตการณทเปนขอกลาวหาวามการกระท าผดวนย ซงในชนสบสวนขอเทจจรง มลกรณกคอเหตแหงการเรมตนการสบสวนขอเทจจรงทมการกลาวหาหรอเปนทสงสย วามบคคลใดกระท าผดวนย แตขอเทจจรงนนอาจยงไมเพยงพอทจะพจารณาไดวามการกระท าผดวนยเกดขนหรอไมอยางไร จ งตองมการสบสวนขอเทจจรงในเบองตนเ พอรว บรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของใหเพยงพอทจะพจารณาวามมลการกระท าผดวนยเพอน าไปสการด าเนนการ ทางวนย สวนมลกรณในชนสอบสวนกคอเหตแหงการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนทเปนมลกรณวา ผถกกลาวหากระท าผดวนย ซงสวนใหญจะมขอเทจจรงทชดเจนเพยงพอแลววาบคคลใดกระท าหรอละเวน


๗๕

การกระท าใดทนาเชอไดวาเปนการไมปฏบตตามหรอฝาฝนขอก าหนดทางวนยซงจะตองมการสอบสวน ทางวนยตอไป 2) การสบสวนหรอพจารณาเบองตน การสบสวนหรอพจารณาเบองตน เปนอ านาจของอธบดหรอผไดรบมอบหมาย ในฐานะผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ซงเปนกระบวนการพจารณากอนทจะมการด าเนนการทางวนยวาขอเทจจรงทไดรบรายงานมาตามมาตรา 90 นน มมลกรณทจะตองด าเนนการทางวนยหรอไม โดยอธบดหรอผไดรบมอบหมายมอ านาจทพจารณาขอเทจจรงเอง หรอมอบหมายใหบคคลใดบคคลหนงหรอคณะกรรมการไปด าเนนการสบสวนขอเทจจรงเพอน าขอเทจจรง ทไดมาประกอบการพจารณาด าเนนการทางวนยกได ในกรณทอธบดหรอผไดรบมอบหมาย ไดมอบหมายใหคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง คณะกรรมการดงกลาวกคอผทท าการแสวงหาขอเทจจรงและพยานหลกฐานมาเสนอตออธบดหรอผไดรบมอบหมายใหพจารณาสงการ ในการท ารายงานการสบสวนคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงอาจบรรยายถงขอเทจจรงเทาทไดรบทราบมาตามส านวนทอธบายถงความเปนมาของพฤตการณทจะท าการสบสวนกได สวนในชนสอบสวนเปนกระบวนการทมการชมลวามการกระท าผดวนยซงผานการพจาณาเบองตนมาแลว ดงนน คณะกรรมการสอบสวนทไดรบการแตงตงโดยอธบดหรอผไดรบมอบหมาย กจะตองบรรยายถง การพจารณาในเบองตนไวในรายงานการสอบสวนดวย 3) อ านาจในการชมลและการสงแตงตงคณะกรรมการ อ านาจในการชมลและการสงแตงตงกรรมการเปนอ านาจของอธบดหรอผไดรบมอบหมาย ในฐานะผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 อนเปนสาระส าคญในการค าสงลงโทษทางวนยซงเปนค าสงทางปกครอง ซงการท าค าสง ทางปกครองทชอบดวยกฎหมายจะตองมกฎหมายใหอ านาจ ดงนน เพอใหเกดความชดเจนวาการสบสวนและการสอบสวนนนเปนการใชอ านาจของผมอ านาจทถกตองตามกฎหมาย คณะกรรมการจงควรอธบายถง การใชอ านาจตามกฎหมายของเปนอ านาจของอธบดหรอผไดรบมอบหมาย ไวในรายงานการสบสวน/สอบสวนดวย 4) การประชมเพอวางแนวทางการสบสวน/สอบสวน การประชมเพอวางแนวทางการสบสวนหรอสอบสวน เปนการประชมนดแรกของคณะกรรมการเพอก าหนดกรอบแนวทาง และวางแผนหรอวธการสอบสวนวาควรจะเปนไปในทศทางใด ซงจะเปนประโยชนตอการสบสวนหรอสอบสวน และสามารถเขยนรายงานการสบสวน/สอบสวนได โดยคณะกรรมการอาจบรรยายวาไดรบทราบขอเทจจรงเบองตนมาอยางไร เหนควรใหมการแสวงหาพยานหลกฐานใดเพมเตม หรอจะตองด าเนนการใดกอนเปนอนดบแรก เปนตน 5) การแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา การเปดโอกาสให ผถกกลาวหาชแจงและน าสบแกขอกลาวหา การแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน และการเปดโอกาสใหผถกกลาวหา ถอเปน หวใจส าคญในการด าเนนการทางวนย ซงในการสอบสวนทางวนยไดมการก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวนตองมการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบขอกลาวหา และการเปดโอกาสใหผถกกลาวหาโตแยงขอกลาวหาและใหโอกาสผถกกลาวหาน าพยานหลกฐานทโตแยงขอกลาวหามาน าสบแกขอกลาวหาได และ


๗๖

คณะกรรมการสอบสวนจะตองน าพยานหลกฐานทงสองฝายมาพจารณาท ารายงานการสอบสวนตอไป แตในการสบสวนขอเทจจรงเปนเพยงการรวบรวมขอเทจจรงในเรองทมการกลาวหาเท านน จงไมจ าเปนตองเรยกผถกกลาวหามาใหถอยค า หรอมการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน แตหากคณะกรรมการสบสวนเหนวาควรเรยกผถกกลาวหามาใหถอยค า กควรแจงใหผถกกลาวหาไดทราบวา ผถกกลาวหาสามารถน าขอเทจจรงหรอพยานหลกฐานทโตแยงขอกลาวหามาเสนอตอคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงเพอรวบรวมไวเปนพยานหลกฐานในเบองตน หรอจะใชสทธในการชแจงโตแยงพยานหลกฐานในชนสอบสวนกได 6) ความเหนของคณะกรรมการ ความเหนของคณะกรรมการเปนสวนส าคญตอการพจารณาของอธบดหรอผไดรบมอบหมาย วาจะตองด าเนนการตอไปหรอไม อยางไร แมวาพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ใหอ านาจแกอธบดหรอผไดรบมอบหมายทจะพจารณาสงการทแตกตางไปจากความเหนได แตการพจารณาสงการเชนนนอธบดหรอผไดรบมอบหมายกตองพจารณาตามพยานหลกฐานทคณะกรรมการไดรวบรวมไวในรายงานการสบสวน/สอบสวน การท าความเหนของคณะกรรมการสบสวน/คณะกรรมการสอบสวน ควรมการอธบายขอเทจจรงเบองตนประกอบขอกฎหมายทเกยวของ และอธบายถงประเดนทจะตองพจารณา ตลอดจน การท าความเหนสรปและหากกรรมการคนหนงคนใดมความเหนทแตกตางไปจากมตของคณะกรรมการ กใหระบมาในรายการงานสบสวนหรอการสอบสวนดวย รายงานการสบสวน/สอบสวน เปนเอกสารทมความส าคญตอกระบวนการสบสวน/สอบสวน การท ารายงานการสบสวนและรายงานการสอบสวนทดจงตองอาศยหลกเกณฑ เทคนค และวธการในการเขยน ดงจะไดกลาวตอไปในบทน 7.2 การก าหนดประเดนการสบสวน/สอบสวน และตงเรองกลาวหา เมอคณะกรรมการสบสวน/สอบสวน มารบส านวนไปด าเนนการ สงแรกทคณะกรรมการสบสวน/สอบสวน จะตองพจารณาคอขอเทจจรงเบองตนตามส านวนทไดรบมาโดยจะตองศกษาและท าความเขาใจกบเรองนน เพอน ามาก าหนดประเดนในการประชมครงแรกเพอวางแผนและทศทางการสบสวน หรอ การสอบสวนตามทไดรบมอบหมาย โดยเฉพาะคณะกรรมการสอบสวน ทกฎหมายก าหนดใหตองแจง ขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกลาวทราบ คณะกรรมการสอบสวนจะตอง ท าความเขาใจกบเรองกลาวหา เพอทจะด าเนนการแจงขอกลาวหาไดอยางถกตองตามประเดนทมการกลาวหา และใหโอกาสผถกกลาวหาไดชแจงไดตามทถกกลาวหาดวย ดงนนคณะกรรมการควรใชความระมดระวงและการพจารณาอยางถถวนในการตงเรองกลาวหาและขอกลาวหา ดงจะไดกลาวถงวธการดงตอไปน

7.2.1 การตงเรองกลาวหา เรองทกลาวหาคอ การกระท าหรอพฤตการณแหงการกระท าทกลาวอางวา ผถกกลาวหากระท าผดวนย ซงการกลาวอางดงกลาวอาจจะเปนความจรงหรอไมเปนความจรงกได จงน ามาสการด าเนนการทางวนยเพอใหทราบขอเทจจรงและสามารถวนจฉยไดวาการกระท าทกลาวอางนนเปนความผดวนยหรอไม ดงนน การตงเรองกลาวหาจงมความส าคญอยางยงเนองจากเปนการก าหนดทศทางของการสบสวน


๗๗

หรอการสอบสวนทน าไปสการตงขอกลาวหา การแสวงหาพยานหลกฐาน การโตแยงขอกลาวหา ตลอดจน การสรปพยานหลกฐานและท าความเหนของคณะกรรมการ คณะกรรมการสบสวน/สอบสวน ควรตงเรองกลาวหาไวอยางกวางๆ โดยระบเพยงขอเทจจรงเกยวกบการกระท าเพอใหผถกกลาวหาพอรวามการกระท าใดของผถกกลาวหาทเปนความผด โดยไมจ าเปนจะตองระบฐานความผดหรอมาตราทระบความผดไปเปนเรองกลาวหา เนองจากการระบฐานความผดหรอมาตราทระบความผดจะท าใหเรองกลาวหาถกจ ากดอยในวงแคบ ซงจะท าใหคณะกรรมการสบสวน/สอบสวน ถกจ ากดทศทางในการสบสวน/สอบสวน ซงโดยทวไปขอเทจจรงเหลานมกจะอยในค าสงแตงตงคณะกรรมการอยแลว ดงนน คณะกรรมการสบสวน/สอบสวน จงตองน าขอเทจจรงทปรากฏในค าสง มาตงเรองทกลาวหาได

7.2.2 การแจงขอกลาวหาและอธบายขอกลาวหา ขอกลาวหาคอ รายละเอยดแหงการกระท าหรอพฤตการณแหงการกระท าทกลาวอางวาผถกกลาวหากระท าผดวนย ซงขอกลาวหาจะตองอยในกรอบ “เรองทกลาวหา” โดยอธยาบเรองทกลาวหา ใหชดเจนยงขนวาผถกกลาวหากระท าอะไร ทไหน เมอไร อยางไร หรอท าเพออะไร ดงนน การแจงขอกลาวหานนกเปนการแจงใหผถกกลาวหาทราบเรองทกลาวหาวาผถกกลาวหากระท าผด ซงในชนสอบสวนนน กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 40 ก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวนตองแจงขอกลาวหา และสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาเปนหนงสอ (แบบ ดว. 5) โดยจะตองอธบายขอกลาวหา ใหผถกกลาวหาทราบวาไดท าอะไร ท าทไหน ท าเมอไร และท าอยางไร ทเปนความผด ส าหรบการสบสวนขอเทจจรง เปนเพยงกระบวนการแสวงหาขอเทจจรงและพยานหลกฐานทเกยวกบเรองทกลาวหาเทานน ผเกยวของทถกกลาวหาหรอเปนทสงสยยงไมไดอยในฐานะเปน ผถกด าเนนการสอบสวนเนองจากยงมไดมการชมลจากอธบดหรอผ ไดรบมอบหมายวาการกระท า ของผเกยวของทถกกลาวหาหรอเปนทสงสยเปนความผดวนย ดงนน การด าเนนการเพอรวบรวมขอเทจจรงและพยานหลกฐานจงไมมกฎหมายก าหนดใหตองแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานใหแกผ เกยวของ ทถกกลาวหาหรอเปนทสงสยทมาใหถอยค าตอคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง และไมจ าเปนทตองเรยกผเกยวของทถกกลาวหาหรอเปนทสงสยมาใหถอยค าในการสบสวนขอเทจจรงกได แตหากคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงเหนวาผเกยวของทถกกลาวหาหรอเปนทสงสยจ าเปนตองมาใหถอยค ากควรแจงใหผเกยวของทถกกลาวหาหรอเปนทสงสยทราบวาการใหถอยค าและเสนอพยานหลกฐานในชนสบสวนขอเทจจรงนเปนการเพยงการใหขอเทจจรงตอคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงเพอเสนอใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายพจารณาทางวนยตอไปเทานน และผ เกยวของทถกกลาวหาหรอเปนทสงสยมสทธทจะชแจงและ น าพยานหลกฐานเพอโตแยงขอกลาวหาในชนสอบสวนได แตหากผ เกยวของทถกกลาวหาหรอเปนทสงสย ไดเสนอพยานหลกฐานทมน าหนกเพยงพอทจะหกลางพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงกสามารถท าความเหนสรปการสบสวนขอเทจจรงวาไมมมลการกระท าผดวนยและเสนอใหอธบดหรอผไดรบมอบหมายใหยตเรองได


๗๘

7.3 การก าหนดประเดนและวางแผนการสบสวน/สอบสวน ประเดนการสบสวน/สอบสวน คอจดส าคญทจะตองพสจนหรอวนจฉย โดยเปนจดทขอเทจจรงยงไมเปนทยตหรอยงมการโตเถยงกนอยหรอยงไมกระจางชด ซงคณะกรรมการสามารถพจารณาไดจากขอเทจจรงทไดรบตามส านวนหรอขอเทจจรงทไดรบเพมเตมจากการสบสวน/สอบสวน ซงในแตละกรณยอมมประเดนทแตกตางกนไป ขอเทจจรงทคณะกรรมการสบสวน/สอบสวน ไดรบทงขอเทจจรงในเบองตนจากส านวน การสบสวน/สอบสวนและขอเทจจรงเพมเตมทคณะกรรมการแสวงหามาไดตามเรองทกลาวหาทงฝายทสนบสนนขอกลาวหาและฝายทโตแยงขอกลาวหาอาจมทงขอเทจจรงทรบกนหรอตรงกน และขอเทจจรงทขดแยงหรอไมตรงกน การตงประเดนการสบสวน/สอบสวน ใหน าเอาขอเทจจรงทขดแยงกน หรอขอเทจจรงทไมตรงกน หรอยงไมเปนทยตนนมาเปนประเดนในการสบสวน/สอบสวน ทคณะกรรมการสบสวน/สอบสวน จะตองแสวงหาพยานหลกฐานเพอใหขอเทจจรงในประเดนนนเปนทยต สวนขอเทจจรงในเรองใดทรบกนหรอตรงกนแลวกใหรบฟงเปนขอเทจจรงได การก าหนดประเดนการสบสวน/สอบสวน เปนประโยชนในการก าหนดขอบเขต ในการแสวงหาพยานหลกฐานซงจะตองครอบคลมกบประเดนการสบสวน/สอบสวน และขอกลาวหา ซงคณะกรรมการจะตองน าพยานหลกฐานทไดมาชงน าหนกเพอสรปท ารายงานการสบสวน/สอบสวน ตอไป อยางไรกดประเดนการสบสวน/สอบสวน นอาจเปลยนแปลงไดตามค ารบ ค าปฏเสธ ขอตอส หรอขอมล ทเพมขนจากการสบสวนหรอการสอบสวนแลวแตกรณ แตคณะกรรมการควรเรมตนก าหนดประเดน เพอวางแผนและทศทางในการสบสวนหรอการสอบสวนไปในการประชมครงแรกกอน ทงน เพอใหม การด าเนนการไปสจดมงหมายทคณะกรรมการมงพสจนอยางมทศทางและถกตองรวดเรว

7.3.1 การวางแผนการสบสวน/สอบสวน การวางแผนการสบสวน/สอบสวนคอ การวางแผนการด าเนนการในเรองทสบสวน /สอบสวนวาควรจะด าเนนการอะไรกอนหรอหลง ควรจะตองสอบพยานหรอผมสวนเกยวของคนใด หรอจะตองรวบรวมพยานหลกฐานอยางไรบางประเดนการสบสวน/สอบสวน ซงการวางแผนการสบสวน /สอบสวนนนมวธการด าเนนการทแตกตางกนไปตามขอเทจจรงในแตละกรณ คณะกรรมการสบสวน/สอบสวน ควรวางแผนการสบสวน/สอบสวน ตงแต ในการประชมครงแรกของคณะกรรมการ โดยอาจวางแผนเปนก าหนดการตามประเดนการสบสวน/สอบสวน ทคณะกรรมการไดประชมกน และควรก าหนดล าดบเวลาในการด าเนนการตามกรอบระยะเวลาการสบสวน /สอบสวน ทก าหนดไวตามค าสงแตงตงคณะกรรมการ เพอไมใหเสยเวลาและคาใชจายในการด าเนนการสบสวน/สอบสวน โดยไมจ าเปน

7.3.2 แนวทางการก าหนดประเดนการสบสวน/สอบสวน การก าหนดประเดนการสบสวน/สอบสวน มวตถประสงคเพอใหสามารถวนจฉย ขอถกขอผดและน ามาปรบบทกบความผดตามทกฎหมายก าหนดและก าหนดบทลงโทษได โดยคณะกรรมการสามารถก าหนดประเดนไดจากขอเทจจรงเบองตนและขอเทจจรงอนๆ ทคณะกรรมการไดรบจากแหลงขอมลตางๆ เชน ค าสงแตงตงคณะกรรมการ เอกสารหลกฐานเบองตน ค าใหการของบคคลตางๆ บทบญญต


๗๙

ของกฎหมายทเกยวของกบขอกลาวหา เปนตน ซงประเดนทเปนจดส าคญทจะตองพสจนหรอวนจฉย อาจแบงไดเปน 3 ประเภท ไดแก 1) ประเดนทเกยวกบการกระท าในเรองทกลาวหา – เปนประเดนทจะตองพสจนวาผถกกลาวหากระท าอะไร (What) ทไหน (When) เมอไหร (When) อยางไร (How) และกระท าไป เพราะเหตใด (Why) ซงจะท าใหขอเทจจรงเกดความชดเจนยงขน แลวจงน าขอเทจจรงนนมาพจารณาประกอบกบขอกฎหมายวาการกระท านนเปนความผดวนยหรอไม 2) ประเดนทเกยวกบกรณความผด – เปนประเดนทจะตองพสจนวาขอเทจจรง ทไดจากประเดนทเกยวกบการกระท านนเปนการกระท าผดในกรณใด ตามมาตราใด ซงจะตองอาศยความรความเขาใจทางกฎหมายในการพจารณาองคประกอบความผดของการกระท าในแตละกรณ เพอใชในการวนจฉยปรบบทลงโทษวาไดตามความรายแรงแหงกรณตอไป 3) ประเดนทเกยวกบความรายแรงแหงกรณ – เปนประเดนทตองพสจนวา การกระท าของผถกกลาวหาทพจารณาวาเปนความผดทางวนยนนมพฤตการณรายแรงเพยงใด หรอเสยหาย แกทางราชการเพยงใด เพอใชในการวนจฉยก าหนดโทษหนกหรอเบาท จะลงโทษแกผถกกลาวหา เนองจากกฎหมายไดก าหนดบทลงโทษหนกเบาตามพฤตการณความรายแรงตามพฤตการณแหงการกระท าดวย 7.4 การรบฟงพยานหลกฐาน “พยานหลกฐาน” คอ สงทสามารถพสจนขอเทจจรงทมการกลาวอางในการด าเนนคดประเภทตางๆ ไมวาจะเปนคดแพง คดอาญา คดปกครอง ฯลฯ การกลาวอางพยานหลกฐานใดๆ ในการด าเนนคดมกเปนการกลาวอางขอเทจจรงใดๆ ซงคกรณกลาวอางเพอสนบสนนขอกลาวหาหรอโตแยงขอกลาวหากได ขอเทจจรงทกลาวอางนนอาจตรงกนบาง ขดแยงกนบาง ซงในการด าเนนการทางวนย พยานหลกฐานถอเปนเครองมอทส าคญในการรวบรวมขอเทจจรง และการสอบสวนเพอพจารณาการกระท าผดวนย เนองจากคณะกรรมการสบสวน/สอบสวน จะตองพจารณาและช งน าหนกความนาเชอถอ ของพยานหลกฐานทไดรบมาเพอประกอบการใหเหตผลในการท ารายงานการสบสวน/สอบสวนเพอเสนอตอ ผแตงตงคณะกรรมการตอไป ดงนน คณะกรรมการสบสวน/สอบสวน ควรศกษาถงลกษณะของพยานหลกฐานแตละประเภท ตลอดจนวธการรบฟงและชงน าหนกพยานหลกฐานวา ในบรรดาพยานหลกฐานหรอขอเทจจรงตางๆ ทคณะกรรมการสบสวน/สอบสวน ไดรวบรวมมานนมพยานหลกฐานชนใดทสามารถรบฟงไดหรอรบฟงไมได หรอพยานหลกฐานใดสามารถพสจนการกระท าความผดทางวนยของผถกกลาวหาและน าไปส การท าค าสงลงโทษไดบาง ทงน คณะกรรมการจะตองค านงถงการไดมาซงพยานหลกฐานทจะตองเปนไดมาโดยชอบดวยกฎหมายอกดวย

7.4.1 ประเภทของพยาน พยานหลกฐานทน ามาใชในในการพจารณาขอเทจจรงและขอกฎหมายเกยวกบ เรองทกลาวหาในการสบสวนขอเทจจรงหรอการสอบสวนนน มหลายประเภทซงสามารถจ าแนกไดเปนตามวตถประสงคในการน าไปใช โดยอาจจ าแนกประเภทไดดงตอไปน


๘๐

1) การจ าแนกพยานหลกฐานตามสภาพของพยานหลกฐาน การจ าแนกพยานหลกฐานในกลมนเปนการจ าแนกตามการน าสบในการพจารณาของศาล โดยแบงเปน 4 ประเภท ไดแก - “พยานเอกสาร” คอ ขอความใดๆ ในเอกสารทมการกลาวอางความหมาย ของขอความทอยในเอกสารนนเปนพยาน - “พยานบคคล” คอ บคคลใดๆ ทเบกความถงขอเทจจรงไดประสบพบเหนหรอรบทราบมา - “วถตพยาน” คอ วตถสงของทคกรณกลาวอางเปนพยาน ทงน รวมไปถงสถานทซงมการกลาวอางใหตรวจสอบดวย - “พยานผเชยวชาญ” คอ บคคลซงเปนผมความรความเชยวชาญในทางวชาการ หรอกจการอยางใดอยางหนง และมาเบกความโดยการใหความเหน อน ง บางต าราไดจดประเภทพยานผ เช ยวชาญวาเปนพยานบคคลประเภทหน ง จงจ าแนกพยานหลกฐานไวเพยง 3 ประเภทขางตนเทานน 2) การจ าแนกพยานหลกฐานตามการเปรยบเทยบพยานหลกฐาน การจ าแนกพยานหลกฐานในกลมนเปนการจ าแนกพยานหลกฐานทมงพสจนขอเทจจรงเดยวกนตามหลกกฎหมายองกฤษทวางหลกวาจะตองน าพยานหลกฐานทดทสดมาพสจนขอเทจจรงทกลาวอาง โดยแบงพยานหลกฐานออกเปน 2 ประเภท ไดแก - พยานชนหนง คอ พยานหลกฐานชนทดทสดในบรรดาพยานหลกฐานทงหมด ทมงพสจน - พยานชนสอง คอ พยานหลกฐานในล าดบรองลงมา ในการรบฟงพยานหลกฐานของศาลนนยอมรบหลกการน าพยานหลกฐานทดทสดมาพจารณาเปรยบเทยบความนาเชอถอของพยานหลกฐาน โดยศาลจะไมยอมรบฟงพยานชนสองหากมพยานชนหนง พยานชนสองจะรบฟงไดกตอเมอไมมพยานชนหนงหรอไมสามารถน าพยานชนหนงมาพจารณาได เชน กรณ มการกลาวอางวา นาย ก. มาเบกความวาตนเองเปนเจาของกรรมสทธในทดนมโฉนดผนหนง โฉนดทดน ยอมเปนพยานหลกฐานชนหนง เนองจากเปนเอกสารทางราชการทมความนาเชอถอมากกวาการกลาวอาง ของพยานบคคล หากในโฉนดทดนไมไดปรากฏชอ นาย ก. เปนเจาของกรรมสทธ กตองรบฟงวาทดนผนนนไมไดเปนกรรมสทธของนาย ก. ตามทกลาวอาง แตในกรณทไมมโฉนดทดนหรอ โฉนดทด นสญหาย หรอถกท าลาย ไมสามารถน ามาพจารณาได มแตเพยงค าบอกเลาของนาย ก. เปนพยานหลกฐานเพยงอยางเดยว ดงนจงจะรบฟงค ากลาวอางของนาย ก. เปนพยานหลกฐานได เปนตน 3) การจ าแนกพยานหลกฐานตามความใกลชดของขอเทจจรงทมงพสจนกบประเดนพพาทแหงคด ในกรณทมประเดนพพาทแหงคดวาเกดขอเทจจรงอยางใดอยางหนงขนจรงหรอไม โดยจ าแนกพยานหลกฐานไดเปน 2 ประเภท ไดแก - พยานโดยตรง (Direct Evidence) คอ พยานหลกฐานทมงพสจนขอเทจจรง หรอเปนอนหนงอนเดยวกบขอเทจจรงทมงพสจนขอเทจจรงซงเปนประเดนขอพพาทโดยตรง


๘๑

- พยานแวดลอม (Circumstantial Evidence) คอ พยานหลกฐานทมงพสจนขอเทจจรงซงมไดเปนประเดนขอพพาทโดยตรง แตพสจนขอเทจจรงอนทพสจนไดวาขอ เทจจรงซงเปน ขอพพาทแหงคดนนนาจะเกดขนหรอไมเกดขน การจ าแนกพยานหลกฐานในลกษณะน หากน ามาพจารณาในแงของความนาเชอถอของพยานหลกฐาน พยานโดยตรงยอมจะมความนาเชอถอมากกวาพยานแวดลอม เชน มการกลาวหาวา “นาย ก. วาท ารายผอนจนไดรบบาดเจบ” พยานโดยตรงทอาจพสจนขอเทจจรงทกลาวอาง ไดแก บคคล ทเหนเหตการณนนโดยตรง หรอภาพบนทกจากกลองโทรทศนวงจรปด เปนตน แตหากไมมพยานโดยตรงดงกลาว กตองอาศยพยานแวดลอม ซงอาจจะไมไดพสจนขอเทจจรงนนโดยตรง เชน รองรอยการบาดเจบ จากการถกท าราย หรอเพอนรวมงานอาจใหการวานาย ก. มเคยมเรองบาดหมางกบผไดรบบาดเจบมากอน ซงท าใหเชอไดวาผบาดเจบนาจะถกนาย ก. ท ารายจรง เปนตน 4) การจ าแนกพยานหลกฐานตามความใกลชดของพยานหลกฐานกบขอเทจจรงทมงพสจน การจ าแนกพยานในกลมน มงเนนไปทการจ าแนกพยานบคคลโดยพจารณาถงความใกลชดกบขอเทจจรงวาพยานบคคลผมาเบกความนนไดประสบพบหรอรบทราบขอเทจจรงทเบกความมาดวยตนเองหรอไม โดยแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก - ประจกษพยาน (Eyewitness) คอ พยานบคคลท ไดสมผสขอเทจจร งท มา เบกความดวยตนเอง - พยานบอกเลา (Hearsay) คอ พยานบคคลทม ไดสมผสขอเทจจรงทมา เบกความดวยตนเอง แตรบทราบมาจากการบอกเลาของบคคลอน หรอจากบนทกทผอนท าไว การจ าแนกพยานบคคลทง 2 ประเภทนมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบความนาเชอถอ ของพยานบคคล โดยประจกษพยานเปนพยานทมความนาเชอถอมากกวาพยานบอกเลา เนองจาก การรบทราบขอเทจจรงจากพยานบอกเลาอาจมความคลาดเคลอนหรอการบดเบอนในขอเทจจรงมากกวา การรบทราบขอเทจจรงโดยตรง

7.4.2 การรบพยานหลกฐานเขาสส านวน ในการรบพยานหลกฐานเขาสส านวนการสบสวน/สอบสวนนน ตามกฎ ก.พ. วาดวย การด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ขอ 34 ก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวนตองบนทกแหลงทมา ของพยานหลกฐานนนวาไดมาอยางไร จากผใด และเมอไหร ซ งในชนสบสวนขอเทจจรง แมคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจะไมไดมอ านาจในการบงคบหรอเรยกพยานหลกฐานไดในฐานะเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา กสามารถน าหลกเกณฑและวธการดงกลาวมาใชในการรวบรวมขอเทจจรงได ดงน กรณทเปนพยานเอกสาร ใหใชพยานเอกสารทเปนตนฉบบเปนพยานหลกฐานในส านวน แตถาไมสามารถน าตนฉบบนนมาได กใหใชส าเนาทกรรมการสอบสวนหรอผมหนาทรบผดชอบรบรอง วาเปนส าเนาถกตองแทนกได แตหากตนฉบบนนสญหายหรอถกท าลายหรอโดยเหตประการอนคณะกรรมการสอบสวนจะสบจากส าเนาหรอพยานบคคลกได กรณการใชเอกสารทางอเลกทรอนกสเปนพยานหลกฐาน เชน การสง E-mail , SMS , LINE ฯลฯ คณะกรรมการจะตองระมดระวงเกยวกบการลงลายมอชอเพอรบรองไว เปนหลกฐาน เนองจากเอกสารทไมไดมการรบรองไวเปนหลกฐานนน แมจะรบฟงไวเปนขอเทจจรงไดในระดบหนง แตไมอาจน ามา


๘๒

เปนพยานหลกฐานทจะพจารณาการกระท าผดหรอน ามาใชเปนเหตผลประกอบการลงโทษแกบคคลได โดยเฉพาะการใหถอยค า หรอการท าบนทกค าใหการของบคคล ซงกฎ ก.พ.วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดใหตองมการลงลายมอชอไวเปนหลกฐานโดยผใหถอยและกรรมการผใหถอยค า ดงนน การลงลายมอชอในเอกสารดงกลาวจงเปนสาระส าคญในการรบฟงพยานเอกสารนนเปนพยานหลกฐาน ซงคณะกรรมการจะตองน ามาประกอบการพจารณาท าความเหนเสนอผสงแตงตงคณะกรรมการตอไป กรณทเปนพยานบคคล ใหเรยกบคคลมาใหถอยค าเพอชแจงหรอใหถอยค าตามวน เวลา และสถานททก าหนด หากบคคลนนไมมาชแจงหรอใหถอยค า หรอในกรณทคณะกรรมการไมสามารถ เรยกบคคลใดมาชแจงหรอใหถอยค าไดภายในเวลาอนควร คณะกรรมการอาจตดพยานโดยไมสอบสวนบคคลดงกลาวกได แตจะตองบนทกเหตนนไวในบนทกประจ าวนทมการสอบสวน และในรายงานการสอบสวนดวย นอกจากน ในการรวบรวมพยานหลกฐานใดๆ หากคณะกรรมการเหนวาการรอพยานหลกฐานนนจะเปนการลาชาหรอไมใชสาระส าคญในการพจารณา คณะกรรมการสามารถงด การสอบสวนหรอไมรวบรวมพยานหลกฐานนนกได แตจะตองบนทกเหตนนไวในบนทกประจ าวน ทมการสอบสวน และในรายงานการสอบสวนดวยเชนเดยวกน

7.4.3 การชงน าหนกพยานหลกฐาน การชงน าหนกพยานหลกฐานคอ การพจารณาพยานหลกฐานทงหมดทรวบรวมมาไดวาพยานหลกฐานใดทสามารถรบฟงได และมความนาเชอถอเพยงใด เพอใหขอเทจจรงซงเปนประเดน ในการสบสวน/สอบสวน นนเปนทยต และสามารถน าขอเทจจรงนนไปพจารณาประกอบขอกฎหมาย ทเกยวของเพอท าความเหนและท ารายงานการสบสวน/สอบสวน เสนอตอผสงแตงตงตอไป การชงน าหนกพยานหลกฐานไมไดมหลกเกณฑทก าหนดไวตายตว คณะกรรมการสบสวน/สอบสวน สามารถอาศยหลกวชาการ เชน หลกจตวทยา หลกวทยาศาสตร ฯลฯ หรอประสบการณ ในการท างานหรอความรเฉพาะตวของคณะกรรมการมาพจารณาชงน าหนกพยานหลกฐานดวยกได วธการชงน าหนกพยานหลกฐานทงายทสด คอการชงน าหนกพยานหลกฐาน ตามประเดนการสบสวน/สอบสวน ทคณะกรรมการก าหนดไวในการวางแผนการสบสวน/สอบสวน โดยจดกลมพยานหลกฐานตามประเดนทก าหนด แลวพจารณาช งพยานหลกฐานในแตละประเดน วาพยานหลกฐานชนใดทมความนาเชอถอมากนอยกวากน และควรรบฟงพยานหลกฐานใดเปนเหตผล ในการพจารณาท าความเหนของคณะกรรมการ โดยคณะกรรมการอาจพจารณาชงน าหนกพยานหลกฐาน ตามสภาพของพยานหลกฐาน ดงตอไปน 1) การชงน าหนกพยานเอกสาร พยานเอกสารทจะน ามาชงน าหนกไดตองผานหลกเกณฑของการรบฟงพยานเอกสารมากอน กลาวคอจะตองเปนเอกสารตนฉบบ ในกรณทไมมเอกสารตนฉบบหรอไมสามารถน าเอกสารตนฉบบนนมาไดเพราะตนฉบบถกท าลายหรอสญหายไปจงจะน าส าเนาเอกสาร ทม การรบรองความถกตองนนมารบฟงเปนพยานเอกสารได การชงน าหนกพยานหลกฐานนนไมไดมหลกเกณฑ ทตายตว แตมแนวทางในการชงน าหนกพยานหลกฐานของศาลทอาจน ามาใชเปนตวอยางในการชงน าหนกพยานเอกสารได ดงน


๘๓

- เอกสารซงไดท าขนในราชการหรอเอกสารมหาชน มน าหนกรบฟงไดมากทสด เนองจากเอกสารสวนราชการมกไมไดมสวนไดเสยกบคดจงมความเปนกลางมาก อกทงเอกสารทออก โดยราชการจะตองไดรบการตรวจสอบตามสายบงคบบญชาจงมความผดพลาดนอย - เอกสารทบคคลท าขนในการงานของเปนปกตธระยอมมน าหนกมาก เพราะไมมเหตผลใดทบคคลนนจะเขยนขอความอนเปนเทจ - กรณการเปรยบเทยบน าหนกระหวางพยานเอกสารกบพยานบคคล พยานเอกสารจะมน าหนกในการรบฟงมากกวาพยานบคคล เนองจากพยานเอกสารนนเปนการบนทกขอความซง เมอได มการบนทกเหตการณหรอขอเทจจรงแลว ขอเทจจรงในเอกสารยอมมอยเสมอไป ในขณะทพยานบคคล แมจะมความใกลชดกบเหตการณหรอขอเทจจรงมากกวา แตในเวลาทพยานบคคลมาใหปากค า ระยะเวลา อาจลวงเลยไปจนท าใหการจดจ าเหตการณหรอขอเทจจรงนนคลาดเคลอนกบความเปนจรงได อยางไรกด พยานเอกสารมจดดอยตรงทไมสามารถมขนมาเองได ตองมบคคลสรางเอกสารขนมาซงไมมหลกประกนใดๆ วาเอกสารทบคคลนนท าขนมาจะตรงกบความเปนจรง โดยเฉพาะในกรณทเปนเอกสารนนเปนบนทกเหตการณของบคคลทผท าเอกสารบนทกเหตการณทตนไดประสบพบมาโดยฝายเดยว ปราศจากผอนรเหน ดงนน การรบฟงเอกสารทเปนบนทกเหตการณเชนน หากไมมขอเทจจรงอนๆ หรอมผอนรเหนทขอเทจจรงนนมาสนบสนนกจะท าใหบนทกนนมน าหนกในการรบฟงนอยลงไดเชนเดยวกน หลก เกณฑข า งตน เปน เ พยงต วอย า ง ในการช งน าหนกพยานเอกสารในช นศาล ซงคณะกรรมการสามารถน ามาปรบใชกบการชงน าหนกพยานหลกฐานในการสบสวนสอบสวนได โดยคณะกรรมการมอ านาจในการใชดลพนจเพอเปรยบเทยบพยานหลกฐานในส านวนไดอยางเตมท 2) การชงน าหนกพยานบคคล โดยปกตพยานบคคลจะมาใหปากค าเกยวกบเหตการณ ทตนเองประสบพบเหนมา ซงเปนขอมลทเปนขอเทจจรง (Fact) ทผานกระบวนการรบรและจดจ าของบคคลแลวน ามาถายทอดใหแกคณะกรรมการไดทราบ อยางไรกดการรบรและจดจ าขอเทจจรง ตลอดจน การถายทอดของบคคลแตละคนนนมความแตกตางกน ซงอาจสงผลกระทบตอน าหนกของพยานหลกฐานได ดงนน ในการรบฟงและชงน าหนกพยานบคคล คณะกรรมการควรค านงถงปจจยทท าใหพยานบคคล มความนาเชอถอแตกตางกนไป 3) การชงน าหนกวตถพยาน การชงน าหนกวตถยานขนอยกบดลพนจของผพจารณา ในแตละกรณ ไมไดมหลกเกณฑทตายตว อยางไรกดการชงน าหนกวตถพยานควรเปนไปตามหลกตรรกศาสตร หรอตามสามญส านก เชน การตรวจสอบเครองหมายการคาทมการละเมดลขสทธของเครองหมายการคา ผสอบสวนกสามารถใชดลพนจตรวจสอบเองไดวาคลายกนหรอไม 7.5 การเขยนรายงานการสบสวน/สอบสวน การเขยนรายงานการสบสวน/สอบสวน เปนการเขยนบนทกเสนอความเหนซงผเขยนไมไดเปนผพจารณา แตเปนการเขยนเพอใหบคคลอนเปนผอานโดยไมไดเหนเอกสารหรอพยานหลกฐานทอย ในส านวนโดยตรง ดงนน ผเขยนจงตองรบผดชอบตอขอเทจจรงทเสนอไปตามรายงานการสบสวน/สอบสวน และไมควรรายงานการสบสวน/สอบสวน ทนอกเหนอไปจากประเดนหรอพยานหลกฐานทมอยในส านวน


๘๔

การสอบสวน โดยรายงานการสบสวน/สอบสวน ทดนนควรมหลกการเขยนและการจดท าทเขาใจงาย ดงจะไดยกตวอยางเทคนคและวธการในเขยนตอไปน

7.5.1 หลกการเขยนรายงานการสบสวน/สอบสวน งานเขยนทตองใหบคคลอนเปนผอานควรเปนงานเขยนทเขาใจงายและกะทดรด แตมความสมบรณ ดงนน ในการท ารายงานการสบสวน/สอบสวน คณะกรรมการควรท าการศกษาเรอง ใหเขาใจเสยกอนเพอจบประเดนและก าหนดประเดนทจะตองน าขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐาน ทเกยวของเพอน ามาท าสรปโดยใชวธการยอเรองใหสน กระชบ แตไดใจความสมบรณและชดเจน ซงงานเขยนทดนนควรมลกษณะส าคญ 5 ประการ ดงน 1) ความถกตอง (Correct) คอ การเขยนใหถกตองตามเนอหาและรปแบบ เนองจากรายงานการสบสวน/สอบสวนนน จดเปนเอกสารราชการประเภทเอกสารหลกฐาน ดงนน การท ารายงานการสบสวน/สอบสวน จงตองท าใหถกตองตามระเบยบงานสารบรรณ โดยมการอธบายขอเทจจรงและขอกฎหมาย ตลอดจนการใชหลกภาษาในการเขยนใหถกตอง 2) ความกระจางชดเจน (Clear) คอ การเขยนใหผอานเขาใจวาสงทเขยนนน เปนเรองอะไร ซงชวยใหกระบวนการในการสอความหมายเปนไปอยางราบรน โดยพจารณาไดจากการเขยนหนงสอใหอานแลวเขาใจงายไมมขอสงสย ไมตองตความวาอาจจะเปนเชนนนหรออาจจะเปนเชนน ความชดเจนดงกลาวนคอความชดเจนในถอยค าภาษาอนน าไปสความชดเจนในจดประสงคทงหมด 3) ความกะทดรด (Concise) คอ การเขยนอยางสน กระชบ แตไดใจความ ทครอบคลมสาระส าคญโดยวธการยอความสน ความกระชบหรอความกะทดรดดงกลาวน ไดแก การเขยนหนงสอโดยไมใชถอยค าฟมเฟอย ไมวกวน ไมซ าซาก ไมใชถอยค าซ ากนในทใกลกน ตองเขยนในลกษณะ สรปความ กลาวคอน าเสนอสวนทขอมลสาระส าคญใหผอานเขาใจไดในความกระชบหรอความกะทดรดนน ไมควรเขยนหนงสอราชการในลกษณะขยายความโดยไมจ าเปนเพราะจะท าใหงานเขยนไมนอาน 4) ความรดกม (Confirm) คอ การเขยนยนยนในสงทเขยนซงนอกจากจะตองเขยนดวยความถกตองและชดเจนดงทไดกลาวมาแลว ยงจะตองเขยนดวยความรดกม โดยผเขยนสามารถยนยนในสงทเขยนไดทงในแงขอมลและขอเทจจรง รวมทงอางองทางกฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบ มต หรอหนงสอเวยนก าหนดแนวทางปฏบตใดกตามความรดกมทเปนหลกส าคญตลอดจนการเขยนหนงสออานโดยไมท าใหผอานตองตความ หากแตจะตองเขยนใหเขาใจไดอยางเรยบงายและไมมแงมมใหพจารณาเปนอยางยง 5) การจงใจ (Convince) คอ การเขยนการโนมนาวหรอคอการโนมน าผอาน ซงเปนเรองทจ าเปนอยางมากโดยเฉพาะอยางยงในการเขยนหนงสอเพอขอความชวยเหลอ ขอความรวมมอหรอขอความอนเคราะหจากผอนหรอจากหนวยงานอน ซงนอกจากจะตองใชภาษาทดและสภาพ เพอจะเดนทางไปใหถงจดหมายปลายทางแลว ยงตองมความจรงใจในการเขยนเปนองคประกอบหรอปจจยทส าคญอกดวย ความจรงใจนนคอการเขยนดวยความร สกทดงามอยางแทจรง อยาเขยนหนงสอแบบเกนจรง หรอยกยอปอปนจนท าใหผอานรหรอรสกวาผเขยนไมไดมความจรงใจในทกถอยค าทเขยนมา ซงในการท ารายงานการสบสวน/สอบสวนนน คณะกรรมการควรจงใจผอานใหเชอตามความเหนของคณะกรรมการ โดยแสดงใหเหนถงพยานหลกฐานทประกอบเหตผลของความเหนนน


๘๕

หลกการเขยนรายงานขางตน หรอทนยมเรยกกนทวไปวา “หลก 5C” เปนหลกการเขยนทไดรบความนยมและสามารถน าไปใชกบการเขยนไดทกประเภทซงจะจะสรางความนาเชอถอ ใหแกงานเขยน และสรางความมนใจใหแกผเขยนอกดวย

7.5.2 การแยกประเดนและจดกลมพยาน การแยกประเดนและการจดกลมพยานหลกฐานเปนประโยชนในการเขยนรายงานการสบสวน/สอบสวนเพราะท าใหเกดความชดเจนของเรองนนๆ และงายตอการชงน าหนกพยานหลกฐานของคณะกรรมการ ซงวธการทงายทสดในการแยกประเดนและจดกลมพยาน คอ การจดเปนกลมทสนบสนนข อกลาวหา และกลมทสนบสนนผกลาวหา

7.5.3 การจดเอกสารทตองอางอง การท ารายงานการสบสวน/สอบสวน ของคณะกรรมการเพอท าความเหนควรมอางพยานหลกฐานเพอประกอบเหตผลในการท าความเหนของคณะกรรมการ ซงคณะกรรมการอาจพจารณา ตามความจ าเปนและความเหมาะสมในแตละกรณ แตควรมการอางองอยางเปนระบบ เชน เอกสารทเปนบนทกถอยค าของพยานบคคลตางๆ กควรจดเปนกลมหรอเรยงล าดบไวดวยกนหรอการจดเปนพยานทสนบสนน ขอกลาวหากบพยานทสนบสนนผถกกลาวหา เปนตน และตองบนทกท มาของเอกสารทน ามาใชเปนพยานหลกฐานในส านวนดวยวาไดมาอยางไร จากผใด และเมอใด ทงนเพอใหงายตอการอางองของคณะกรรมการในการท ารายงานการสบสวน/สอบสวน และการตรวจสอบส านวนของผตรวจสอบหรอพจารณาส านวน

7.5.4 การวเคราะหและวนจฉย เมอคณะกรรมการไดรวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของกบเรองทสบสวน/สอบสวนแลว สงทคณะกรรมการจะตองด าเนนการตอไปกคอ การน าขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานเหลานนมาวเคราะห และวนจฉยเพอท าความเหนของคณะกรรมการเสนอตอผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 ในฐานะทเปนผสงแตงตงคณะกรรมการ การวนจฉยและว เคราะหของคณะกรรมการแตละคณะ แตละกรณยอมม ความแตกตางกนไปตามขอเทจจรงในเรองทมการสบสวน/สอบสวน ตลอดจนปจจยทแตกตางกน ของผสอบสวนหรอและผถกสอบสวนแตละคน ทมความความแตกตางกนในแงของอาย ความร ประสบการณ หรอทกษะพเศษตางๆ หรอปจจยแวดลอมอนๆ ซงท าใหผลการวนจฉยของคณะกรรมการแตละคณะแตกตางกนได อยางไรกด คณะกรรมการสบสวน/สอบสวน ตองพงระวงวาการรวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานของตนนนมความครบถวนถกตองชดเจนเพยงพอตอการน ามาวเคราะหและวนจฉยเรอง ทสบสวน/สอบสวนดวย ทงน ควรใชความระมดระมดวงและความรอบคอบโดยอาศย ตา, ปาก,ห, สตปญญา และใจในการวเคราะหและวนจฉยขอมล 1) ตา – ควรอานและท าความเขาใจกบขอเทจจรงหรอขอมลทไดรบอยางระมดระวง และรอบคอบ เชน ขอกลาวหาจากค าสงแตงตงคณะกรรมการ การใหถอยค าของพยานหรอผถกกลาว ฯลฯ เพอจบประเดนโดยเฉพาะอยางยง ค าใหการของผถกกลาวหา คณะกรรมการจะตองพจารณาวาผถกกลาวหายอมรบในเรองอะไร ไมยอมรบในเรองอะไร หรอชแจงโตแยงขอกลาวหาวาอยางไรบาง หรอมการอางองพยานหลกฐานใดบางทสนบสนนผถกกลาวหา เปนตน


๘๖

2) ปาก – ในการสอบสวนทตองมการสอบสวนทตองมการสอบปากค า คณะกรรมการจะตองใชความระมดระวงในการตงค าถามใหเหมาะสมกบสถานการณและเปนไปในทศทางหรอทได วางแผนการสบสวน/สอบสวนไว เพอไมใหเกดการตอบค าถาม หรอการโตแยงทเกนขอบเขตของประเดน ทก าหนดไวในการสบสวน/สอบสวน 3) ห – คณะกรรมการตองต ง ใจรบฟงขอมลหรอขอเทจจรงทบคคลมาใหถอยค า และจบประเดนทเปนสาระส าคญจากค าใหการนนๆ 4) สตปญญา – เมอคณะกรรมการได รวบรวมท งขอ เทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของแลว ในการวเคราะหและวนจฉยคณะกรรมการจะตองใชสตปญญาในการชงน าหนกความนาเชอถอของพยานหลกฐานพยานหลกฐาน 5) ใจ – คณะกรรมการควรใชใจทเปนกลางในการวเคราะหและวนจฉยโดยปราศจากอคต ซงอคตในทนไมไดจ ากดเฉพาะความรสกในทางทเปนโทษแกผถกกลาวเทานน แตรวมไปถงความรในทางทเปนคณแกผถกกลาวหา เชน ความรก ความชอบ ความเคารพนบถอ ความเอนด ความใก ลชดสนทสนม ความผกพน ฯลฯ ซงอาจท าใหความเปนธรรมในการวเคราะหและวนจฉยของคณะกรรมการเบยงเบนไปได คณะกรรมการจะใชอคตในทางทเปนคณหรอโทษตอผถกกลาวหามาตดสนไมได ตองยดถอพยานหลกฐานตามทแสวงหามาไดเปนส าคญ หลงจากทคณะกรรรมการไดวเคราะหและวนจฉยในเรองทสบสวน/สอบสวน จนไดขอเทจจรงททจะน ามาประกอบเหตผลเพอท าความเหนของคณะกรรมการแลว คณะกรรมการกตองลงมอเขยนรายงานการสบสวน/สอบสวนซงจะตองมสาระส าคญดงทกลาวมาแลวขางตน โดนจะตองถายทอด และสอภาษาจงใจใหผอานเขาใจในขอเทจจรงหรอพฤตการณทเกดขนและเชอในความเหนของคณะกรรมการซงจะไดกลาวถงหลกรปแบบแนวการเขยนรายงานการสบสวน/สอบสวนในล าดบตอไป

7.5.5 การวางรปแบบแนวการเขยน การเขยนรายงานการสบสวน/สอบสวนทดควรเขยน โดยอาศยขอควรค านง ดงตอไปน 1) การล าดบเหตการณ – รายงานการสบสวน/สอบสวนควรมการเรยงล าดบเหตการณท เกดขนกอน-หลง โดยเรยงล าดบเวลาของเหตการณตางๆ ทงน ผ เขยนอาจระบวนเวลา ทเกดเหตการณไวดวยกได 2) การใชภาษา – การใชภาษาเปนสงส าคญในการเขยน ควรเขยนดวยภาษาเขยน และมการวางวรรคตอนและจดยอหนาใหเหมาะสม กะทดรด ไมท าใหผอานเกดค าถาม ใชถอยค าส านวนทอานงาย ควรหลกเลยงการใชถอยค าทแสดงถงความไมแนใจ และไมใชค าซ าซอนโดยไมจ าเปนหรอเขยนวกไปวน หากมการอางถอยค าทเกยวกบกฎหมายกควรใชถอยค าตามกฎหมายใหถกตอง นอกจากนผเขยนตอง ใชความระมดระวงในการถายทอดค าใหการของพยาน และควรระมดระวงในการใชค าหยาบคาย หรอลามก เชน กรณมการหมนประมาทหรอดหมนเหยยดหยามผอนโดยวาจา ผเขยนอาจใชเครองหมายพด (“__”) บรรยายถงค าใหการลกษณะการกระท าของผถกกลาวหากได 3) การใหเหตผล – การใหเหตผลเปนสวนส าคญของรายงานการสบสวน/สอบสวน เนองจากจะท าใหเกดน าหนกในการพจารณาของผอานหรอผตรวจสอบส านวนการสบสวน/สอบสวน วาความเหนทคณะกรรมการไดเสนอมานนมน าหนกมากนอยเพยงใด ในการใหเหตผลนนควรเขยนเหตผลหลก


๘๗

กอนแลวจงตามดวยเหตผลประกอบการพจารณา เชน ขาราชการชายถกกลาวหาวามพฤตกรรมชอบดมสรา ในเวลาปฏบตราชการ คณะกรรมการอาจเขยนอธบายเหตผลหลกวาขาราชการชายผนนดมสราจรงเพราะเครยดจากการท างาน แลวจงอธบายเหตผลรองวา เหตทคณะกรรมการทราบเชนนนกเนองมาจาก ผถกกลาวหารบสารภาพเอง เปนตน


๘๘

บทท 8 บทเบดเตลด

8.1 กรณผถกกลาวหาถกการด าเนนคดอาญา เมอขาราชการ พนกงานราชการ ลกจางประจ า และลกจางชวคราว กรมศลกากร ตองหาวากระท าความผดอาญาหรอถกฟองในคดอาญา เมอมกรณดงกลาวใหด าเนนการตามขนตอนปฏบต ดงน 1. เปนหนาทของขาราชการ พนกงานราชการ ลกจางประจ า และลกจางชวคราว ผนน ตองรายงานผบงคบบญชาตามล าดบชนทราบโดยดวน (ตามมต ค.ร.ม.ท น.826/2482 ลงวนท 2 พฤษภาคม 2482 เมอมกรณถกจบคมขง ขาราชการหรอลกจางไมตองยนใบลา แตจะตองรายงาน ใหผบงคบบญชาทราบทนท พรอมเอกสารบนทกประจ าวนของเจาหนาทต ารวจ หลกฐานการไดรบการประกนตว วนทไดกลบมาปฏบตงานตามปกต กรณทถกฟองคดอาญาและศาลไดประทบรบฟงคดนนแลว ใหขาราชการและลกจางประจ ารายงานผบงคบบญชา พรอมเอกสารทศาลไดประทบรบฟองคด 2. ผบงคบบญชาชนตนของผนนตองรวบรวมขอมลเบองตน รายละเอยดกรณตองหาคดอาญา หรอถกฟองคดอาญา รายงานผบงคบบญชาตามล าดบชน โดยมรายละเอยด ดงน 2.1 ถกจบกมด าเนนคดเมอใด ทไหน ขอหาใด 2.2 ไดรบการประกนตวหรอไม 2.3 ไดกลบมาปฏบตหนาทราชการหรอไม วนทเทาใด พรอมหลกฐานดานคดดงกลาว สงใหอธบดหรอผไดรบมอบหมาย เพอทราบไวชนหนงกอน และอธบดหรอ ผไดรบมอบหมาย อาจสงการใหผบงคบบญชาของผนนตดตามผลตอไป 3. ผบญชาของผนนตองตดตามผลคดอาญาวาถงทสดเปนประการใด เพอประกอบ การพจารณาด าเนนการทางวนย และแจงผลการพจารณาทางวนย พรอมเสนอความเหนในการลงโทษ ทางวนย มายงกองการเจาหนาท เพอพจารณาเสนอกรม และกระทรวงตอไป หากไมมการรายงานเรองใหผบงคบบญชาทราบตามล าดบชน ซงเปนการไมถอปฏบต ตามระเบยบและแบบธรรมเนยมของทางราชการ มผลท าใหเปนการผดระเบยบอนๆ ทเกยวของดวย 8.2 การสงพกราชการและใหออกจากราชการไวกอน การสงพกราชการคอ การสงพกใหขาราชการพนจากการปฏบตหนาทราชการระหวางการสอบสวนพจารณาทางวนย หรอระหวางถกฟองคดอาญา หรอระหวางตองหาวากระท าผด


๘๙

ทางอาญา โดยงดเบกจายเงนเดอนและเงนอนๆ ทจายเปนรายเดอน ตลอดจนเงนชวยเหลอตางๆ ไวกอน ทงน โดยมจดมงหมายทจะไมใหผนนอยปฏบตหนาทราชการ เพอปองกนมใหเปนอปสรรคตอการสอบสวนหรอพจารณา หรอมใหเกดความไมสงบเรยบรอยขน หรอเพอมใหเกดความเสยหายแกราชการในประการอน และถาสอบสวนพจารณาแลวไดความวาผนนกระท าผดวนยอยางรายแรง กสงใหปลดออก หรอไลออก จากราชการตงแตวนพกราชการไดดวย การสงใหออกจากราชการไวกอนคอ การสงใหขาราชการพนจากการปฏบตหนาทเหมอนพกราชการ แตผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 สามารถแตงตงผอนใหด ารงต าแหนงนนแทนได ซงแตกตางจากการพกราชการทใหคงต าแหนงและอตราเงนเดอนของผนน จะแตงตงผใดด ารงต าแหนงนนแทนมได การสงใหออกจากราชการไวกอนนน ขอ 83 และขอ 84 ของกฎ ก.พ. วาดวย การด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ไดก าหนดใหน าหลกเกณฑและวธการของการสงพกราชการมาใชบงคบโดยอนโลม การสงพกราชการ/สงใหออกจากราชการไวกอน มหลกเกณฑและวธการทก าหนดไวในมาตรา 101 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และหมวด 8 การสงพกราชการและใหออกจากราชการไวกอน ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 สรปดงน 1. เหตทสามารถสงพกราชการ/สงใหออกจากราชการไวกอน ตามขอ 78 (1) – (5) ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ไดก าหนดเหตแหงการสงพกราชการไววา เมอมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนในความผดวนย อยางรายแรง หรอถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระท าความผดอาญาทมใชความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษแลว ตองมเหตอยางใดอยางหนงดงตอไปน ถงจะสงพกราชการได (1) ผนนถกตงกรรมสอบสวน และผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 พจารณาแลวเหนวา ถาผนนคงอยในหนาทราชการตอไปอาจเกดการเสยหายแกราชการ การถกตงกรรมการสอบสวนทจะสงพกราชการไดนน จะตองเปนกรณทถกสงแตงตงคณะกรรมการขนท าการสอบสวนในความผดวนยอยางรายแรงเทานน ไมไดหมายความรวมถงถกสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนในความผดวนยทไมรายแรงดวย ซงกรณทถกสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ในความผดวนยไมรายแรงนน ยงสงพกราชการไมได (2) ผนนถกฟองคดอาญาหรอตองหาวากระท าความผดอาญา ในเรองเกยวกบ การปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต หรอเกยวกบความประพฤตหรอพฤตการณ อนไมนาไววางใจ โดยพนกงานอยการมไดรบเปนทนายแกตางให และผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจ ตามมาตรา 57 พจารณาเหนวา ถาผนนคงอยในหนาทราชการอาจเกดการเสยหายแกราชการ ค าวา “ถกฟองคดอาญา” นน แยกไดเปนสองกรณ กรณทหนง ในกรณทขาราชการถกฟองคดอาญาโดยพนกงานอยการเปนโจทกนน ขาราชการผนนยอมตกอยในฐานะจ าเลยนบแตเวลาทไดฟอง กรณทสอง ในคดทราษฎรเปนโจทกนน หากศาลยงมไดประทบรบฟองไวพจารณา ผถกฟองยงไมตกอย ในฐานะจ าเลย จะถอวาผนนเปนผถกฟองคดอาญายงไมไดจนกวาศาลจะไดประทบรบฟองคดไวพจารณาแลวจงจะถอวาผนนตกเปนผถกฟองคด


๙๐

“ตองหาวากระท าความผดอาญา” หมายถง ถกพนกงานสอบสวนกลาวหาวา ไดกระท าความผดอาญาโดยตกเปนผตองหาแลว แมยงมไดถกฟองคดตอศาลกตาม หลกเกณฑทส าคญอกประการหนงของกรณทสงพกราชการเพราะถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระท าความผดอาญาไดคอ คดอาญาหรอขอหานนๆ ตองไมใชความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษดวย (3) ผนนมพฤตการณทแสดงวาถาคงอย ในหนาท ราชการจะเปนอปสรรค ตอการสอบสวนพจารณา หรอกอใหเกดความไมสงบเรยบรอยขน (4) ผนนอยในระหวางถกควบคมหรอขงโดยเปนผถกจบในคดอาญา หรอตองจ าคกโดยค าพพากษาและไดถกควบคม ขง หรอตองจ าคก เปนเวลาตดตอกนเกนกวาสบหาวนแลว (5) ผนนถกตงกรรมการสอบสวนและตอมามค าพพากษาถงทสดวาเปนผกระท าความผดอาญาในเรองทสอบสวนนน หรอผนนถกตงกรรมการสอบสวนภายหลงทมค าพพากษาถงทสดวา เปนผกระท าความผดอาญาในเรองทสอบสวนนน และผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 พจารณาเหนวาขอเทจจรงทปรากฏตามค าพพากษาถงทสดนน ไดความประจกษชดอยแลววาการกระท าความผดอาญาของผนนเปนความผดวนยอยางรายแรง อนง กรณขาราชการถกตงคณะกรรมการสอบสวนในความผดวนยอยางรายแรง หรอตองหาคดอาญา หรอถกฟองคดอาญาทไมใชความผดทไดกระท าโดยประมาท หรอความผดลหโทษน ถาอธบดหรอผไดรบมอบหมายในฐานะผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 เหนวาแมจะใหผนนคงอยในหนาทราชการระหวางถกสอบสวนพจารณากไมเสยหายแกราชการ หรอไมมพฤตการณทแสดงวา เปนอปสรรคตอการสอบสวนพจารณา หรอจะไมกอใหเกดความไมสงบเรยบรอยขนแตประการใด กไมจ าตองสงพกราชการทกรายไป เวนแตผนนอยในระหวางถกควบคม ขง หรอตองจ าคกโดยค าพพากษา และไดถกควบคม ขง หรอตองจ าคก เปนเวลาตดตอเกนกวาสบหาวนแลว จงจะตองสงพกราชการ เนองจากผนน ไมสามารถปฏบตหนาทราชการได 2. ผมอ านาจสงพกราชการ ผมอ านาจสงพกราชการตามมาตรา 101 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการ พลเรอน พ.ศ. 2551 และขอ 78 ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 คอ ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 นอกจากนยงรวมไปถงผทไดรบมอบหมายใหปฏบตแทน ตามหนงสอส านกงาน ก.พ. ท นร 1011/ว 35 ลงวนท 28 กนยายน 2553 เรองหลกเกณฑการมอบหมายอ านาจหนาทเกยวกบการด าเนนการทางวนย ซงออกตามความในมาตรา 90 วรรคสาม แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ดวย สวนการสงใหออกจากราชการไวกอน ตาม ขอ 83 ของ กฎ ก.พ. วาดวย การด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดวานอกจากมเหตทอาจถกพกราชการตามขอ 78 แลว ถาผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 พจารณาเหนวาการสอบสวนหรอพจารณา หรอ การด าเนนคด จะไมแลวเสรจโดยเรว จะสงใหผนนออกจากราชการไวกอนกได


๙๑

3. ระยะเวลาการสงพกราชการ/สงใหออกจากราชการไวกอน ระยะเวลาการสงพกราชการตามขอ 79 ของ ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดใหสงพกตลอดเวลาทสอบสวนหรอพจารณา ค าวา “สอบสวนหรอพจารณา” มความหมายดงน - ในกรณถกตงคณะกรรมการสอบสวนในความผดวนยอยางรายแรง หมายถง การสอบสวนของคณะกรรมการสอบสวน และการพจารณาสงการของผมอ านาจในขนตอนทตอเนองกบ การสอบสวนซงอาจเปนการพจารณาของผสงตงคณะกรรมการสอบสวน หรอของ อ.ก.พ.กระทรวง อ.ก.พ. กรม หรอ อ.ก.พ.จงหวด แลวแตกรณ และการพจารณาสงการของผมอ านาจตอเนองกบการพจารณา ของ อ.ก.พ. - ในกรณตองหาคดอาญา หมายถง การสอบสวนของพนกงานสอบสวนและ การพจารณาของพนกงานอยการ - ในกรณถกฟองคดอาญา หมายถง การพจารณาของศาลจนคดถงทสด ซงอาจจะ ถงทสดโดยโจทกถอนฟอง หรอโจทกจ าเลยไมอทธรณฎกาหรอศาลฎกาไดพพากษาศาลแลว สวนการสงใหออกจากราชการไวกอนตามขอ 84 วรรคสอง ใหน าขอ 79 มาใชบงคบแกการสงใหออกจากราชการไวกอนโดยอนโลม อยางไรกตาม หากผถกสงพกราชการ/สงใหออกจากราชการไวกอน ผใดไดใชสทธรองทกขตามมาตรา 122 และผมอ านาจพจารณาค ารองทกขแลวเหนวาสมควรสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการกอนการสอบสวนหรอพจารณาเสรจสน เนองจากพฤตการณของผถกสงพกราชการไมเปนอปสรรคตอการสอบสวนหรอพจารณา และกอใหเกดความไมสงบเรยบรอยตอไป ผมอ านาจพจารณา กสามารถสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการได หรอในกรณทล วงพนหนงปนบแตวนพกราชการแลว การด าเนนการทางวนยยงไมแลวเสรจ 4. การสงพกราชการ/สงใหออกจากราชการไวกอน เมอมเรองหลายกรณหรอ มกรณอนเพมขน การสงพกราชการเมอมเรองหลายกรณหรอมกรณอนเพมขน ตามขอ 80 ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดใหสงพกราชการเฉพาะในส านวนหรอคดทเขาเหตแหงการสงพกราชการเทานน หากไมเขาเหตแหงการสงพกราชการแลว กใหสงพกราชการในส านวนหรอคดอนทกส านวนหรอทกคดทเขาเหตแหงการสงพกราชการดวย สวนการสงใหออกจากราชการไวกอนตามขอ 84 วรรคสอง ใหน า ขอ 80 มาใชบงคบแกการสงใหออกจากราชการไวกอนโดยอนโลม 5. วนพกราชการ/ออกจากราชการไวกอน วนพกราชการ ตามขอ 81 ของ ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดใหสงพกราชการตงแตวนออกค าสง เวนแตในกรณดงตอไปน (1) ผซงจะถกสงพกราชการอยในระหวางถกควบคมหรอขงโดยเปนผถกจบ ในคดอาญา หรอตองจ าคกโดยค าพพากษา การสงพกราชการในเรองนนใหสงพกยอนหลงไปถงวนทถกควบคม ขง หรอตองจ าคก หรอ


๙๒

(2) ในกรณทไดมการสงพกราชการไวแลว ถาจะตองสงใหมเพราะค าสงเดมไมชอบหรอไมถกตอง ใหสงพกตงแตวนใหพกราชการตามค าสงเดม หรอตามวนทควรตองพกราชการในขณะทออกค าสงเดม สวนการสงใหออกจากราชการไวกอน ตาม ขอ 84 วรรคหนง ก าหนดใหสงใหออกจากราชการมผลตงแตวนออกค าสง แตถาเปนกรณทไดสงพกราชการไวกอนแลว ใหสงใหออกจากราชการ ไวกอนตงแตวนสงพกราชการเปนตนไป หรอในกรณทมเหตตาม ขอ 81 ใหสงใหมผลตงแตวนทก าหนดไว ในขอ 81 6. ค าสงพกราชการ/ออกจากราชการไวกอน ค าสงพกราชการ ตามขอ 82 ของ กฎ ก.พ. ฉบบน ก าหนดใหค าสงพกราชการ ตองระบชอและต าแหนงของผถกสงพกราชการ ตลอดจนกรณและเหตทสงพกราชการ และวนทค าสง มผลใชบงคบดวย ทงน เปนไปตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด สวนการสงใหออกจากราชการไวกอน ตามขอ 84 วรรคสอง ใหน าขอ 82 มาใชบงคบแกการสงใหออกจากราชการไวกอนโดยอนโลม 7. การแจงค าสงพกราชการ/ออกจากราชการไวกอน เมอมค าสงพกราชการ ตามขอ 82 วรรคสอง ของ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ก าหนดใหแจงค าสงพกราชการใหผถกสงพกราชการทราบโดยเรวโดยใหน าขอ 73 มาใชบงคบโดยอนโลม กลาวคอ ใหผถกสงพกราชการลงลายมอชอและวนทรบทราบไวเปนหลกฐาน และใหมอบส าเนาค าสงใหผถกสงพกราชการไวหนงฉบบดวย ถาผถกสงพกราชการไมยอมลงลายมอชอรบทราบค าสง เมอไดท าบนทกลงวนทและสถานททแจงและลงลายมอชอผแจงพรอมทงพยานรเหนไวเปนหลกฐานแลว ใหถอวนทแจงนนเปนวนทราบ ในกรณทไมอาจแจงใหทราบไดหรอมเหตจ าเปนอน กใหส งส าเนาค าสง ทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถกสงพกราชการ ณ ทอยของผถกสงพกราชการซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการ และใหถอวาผถกสงพกราชการไดรบแจงเมอครบก าหนดเจดวนนบแตวนสงส าหรบกรณ สงในประเทศ หรอเมอครบสบหาวนนบแตวนสงส าหรบกรณสงไปยงตางประเทศ สวนการมค าสงใหออกจากราชการไวกอน ตามขอ 84 วรรคสอง ใหน าขอ 82 มาใชบงคบแกการสงใหออกจากราชการไวกอนโดยอนโลม 8. การสงใหผถกสงพกราชการ/ออกจากราชการไวกอนกลบเขารบราชการ การสงใหขาราชการผถกสงพกราชการกลบเขาปฏบตหนาทราชการ หรอสงใหขาราชการผถกออกจากราชการไวกอนกลบเขารบราชการหมายถง การสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการอกคร งหนงหลงจากพนจาการปฏบตหนาท ไปเปนการชวคราว ตามขอ 91 ของ กฎ ก.พ. วาดวย การด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 ไดก าหนดหลกเกณฑและวธการในเรองการสงใหผถกสงพกราชการ กลบเขารบราชการไวเปนสาระส าคญวา ถาภายหลงปรากฏผลการสอบสวนหรอพจารณาวา ผนนมไดกระท าผดหรอกระท าผดไมถงกบจะถกลงโทษปลดออกหรอไลออก และไมมกรณจะตองออกจากราชการดวยเหตอน กใหผมอ านาจสงพกราชการสงใหผนนกลบเขาปฏบตราชการในต าแหนงเดมหรอต าแหนงอนในประเภทเดยวกนและระดบเดยวกน หรอในต าแหนงประเภทและระดบท ก.พ. ก าหนด แตทงนผนนตองมคณสมบต ตรงตามคณสมบตเฉพาะส าหรบต าแหนงนนดวย


๙๓

8.3 การใหออกจากราชการ การใหออกจากราชการ แตเดมเปนโทษทางวนยสถานหนงตามพระราชบญญตระ เบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2535 แตในพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ไดม การแกไขสถานโทษ โดยไมไดก าหนดโทษใหออกจากราชการเปนโทษทางวนยอกตอไป แตอยางไรกด พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ไดก าหนดการใหออกจากราชการเปนกระบวนการหนงของการสนสภาพความเปนขาราชการ ซงขาราชการพลเรอนสามญอาจถกสงใหออกจากราชการไดตามมาตรา 59 วรรคสอง มาตรา 110 และมาตรา 111 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ซงสรปสาระส าคญได ดงน

8.3.1 การสงใหออกเนองจากไมผานการประเมนผลการทดลองการปฏบตหนาทราชการตามมาตรา 59 ขาราชการทอยระหวางการทดลองปฏบตหนาทราชการโดยอยในความดแล ของผบงคบบญชาผมหนาทพฒนาหรอผทไดรบมอบหมายจะตองมการประเมนผลการทดลองปฏบตหนาทราชการตามหลกเกณฑและวธการทกฎ ก.พ. ก าหนด เพอใหผบงคบบญชาผมอ านาจพจารณาวา ผนนมความเหมาะสมทจะรบราชการตอไปหรอไม ถาผมอ านาจเหนวาผนนมผลการประเมนต ากวามาตรฐาน ทก าหนดไมควรรบราชการตอไป กใหสงใหผนนออกจากราชการได ไมวาจะครบก าหนดเวลาทดลองปฏบตงานหรอไมกตาม และใหถอเสมอนวาผนนไมเคยเปนขาราชการ ทงน ไมกระทบกระเทอนถงการปฏบตหนาทราชการหรอการรบเงนเดอนหรอผลประโยชนอนใดทไดรบหรอมสทธไดรบจากทางราชการในระหวาง การรบเงนเดอนหรอผลประโยชนอนใดทไดรบหรอมสทธจะไดรบจากทางราชการในระหวางทผนนอยระหวางการทดลองปฏบตหนาทราชการ

8.3.2 การสงใหออกเพอรบบ าเหนจบ านาญเหตทดแทน ตามมาตรา 110 1) กรณเจบปวยไมอาจปฏบตหนาทราชการของตนไดโดยสม าเสมอตามมาตรา 110(1) การสงใหออกจากราชการตามมาตรานจะตองปรากฏวา ผนนเจบปวยจนไมอาจปฏบตหนาทราชการไดโดยสม าเสมอ ดงนน ในกรณทไมมใบรบรองแพทย ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 จงควรสงตวผนนไปใหแพทยททางราชการรบรองไดตรวจรางกายและแสดงความเหนไววาเจบปวยจนไมอาจปฏบตหนาทราชการไดอยางสม าเสมอ 2) กรณสมครไปปฏบตงานใดๆ ตามความประสงคของทางราชการตามมาตรา 110 (2) การทผบงคบบญชาจะสงใหผใดออกจากราชการตามมาตรานไดจะตองประกอบดวยหลกเกณฑ 3 ประการ คอ (1) เปนการไปปฏบตงานใดๆ ทมใชงานในหนาทของสวนราชการ เชน ไปปฏบตงานในองคการระหวางประเทศ รฐวสาหกจ เปนตน (2) สมครใจทจะไปปฏบตงานนนเอง


๙๔

(3) เปนความประสงคของทางราชการทจะใหไปปฏบตงานนน คอ ทางราชการ เหนวางานทจะไปปฏบตนนเปนประโยชนแกทางราชการ มใชเพอประโยชนสวนตว ซงอาจเปนประโยชน แกสวนราชการเดมหรอหนวยงานอน หรอเปนประโยชนแกสวนราชการโดยสวนรวมกได 3) กรณขาดคณสมบตทวไปหรอมลกษณะตองหาม ขาราชการ พนกงาน ลกจางประจ า และลกจางชวคราวทมคณสมบตครบถวนแลวตอมาไดขาดคณสมบตหรอมลกษณะตองหาม จะตองถกสงออกจากราชการ ในกรณดงตอไปน (1) เสยสญชาตไทย (2) ไมเลอมใสในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย ทรงเปนประมขดวยความบรสทธใจ (3) ไปด ารงต าแหนงทางการเมอง (4) เปนคนไรความสามารถ คนเสมอนไรความสามารถ คนวกลจรต หรอจตฟนเฟอนไมสมประกอบ หรอเปนโรคตามทก าหนดใน กฎ ก.พ. (5) เปนบคคลลมละลาย (6) เปนผเคยตองรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก เพราะกระท าความผดทางอาญา เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ 4) กรณทางราชการเลกหรอยบหนวยงานหรอต าแหนงทปฏบตหนาทหรอด ารงอย ผทออกจากราชการในกรณน จะให ไดรบเงนชดเชยตามหลกเกณฑวธการ และเงอนไขทกระทรวงการคลงก าหนด ตามมาตรา 110 (4) 5) กรณไมสามารถปฏบตราชการใหมประสทธภาพและเกดประสทธผลในระดบ อนเปนทพอใจของทางราชการ ตามมาตรา 110 (5) 6) กรณหยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการ บกพรองในหนาทราชการ หรอประพฤตตนไมเหมาะสมกบต าแหนงหนาท ราชการ ถาใหผนนรบราชการตอไปจะเปน การเสยหายแกทางราชการ ตามมาตรา 110 (6) 7) กรณถกสอบสวนวากระท าผดวนยอยางรายแรงตามมาตรา 93 และผล การสอบสวนไมไดความแนชดพอทจะฟงลงโทษ ตามมาตรา 97 วรรคหนง แตมมลทนมวหมองในกรณ ทถกสอบสวนถาใหรบราชการตอไปจะเปนการเสยหายแกทางราชการตามมาตรา 110 (7) 8) กรณตองรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคกในความผดทไดกระท า โดยประมาทหรอความผดลหโทษ หรอตองรบโทษจ าคกโดยค าสงของศาล ซงยงไมถงกบจะตองถกลงโทษ ปลดออกหรอไลออก ตามมาตรา 110 (8) อนง การสงใหออกจากราชการเพอรบบ าเหนจบ านาญเหตทดแทนใหเปนไปตาม ทก าหนดในกฎ ก.พ. ทงน หากเปนกรณขาดคณสมบตทวไปกรณไมเลอมใสในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขดวยความบรสทธใจ ต า ม ม า ต ร า 3 6 ก ( 3 ) ก ร ณ หยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการ บกพรองในหนาทราชการ หรอประพฤตตนไมเหมาะสมกบต าแหนงหนาทราชการ ถาใหรบราชการตอไปจะเปนการเสยหายแกราชการ ตามมาตรา 110 (6) ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 สงเรองให อ.ก.พ. กรมศลกากรพจารณา เมอ อ.ก.พ.


๙๕

กรมศลกากรมมตประการใด ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 สงหรอปฏบตใหเปนไปตามนน เมอผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 สงใหขาราชการออก จากราชการแลว ใหรายงาน อ.ก.พ. กระทรวง หรอ ก.พ. แลวแตกรณ

8.3.3 การสงใหออกเพอไปรบราชการทหาร ตามมาตรา 111 เมอผใดไปรบราชการทหารตามกฎหมายวาดวยการรบราชการทหารซงเปน การถกเกณฑไปเปนทหารกองประจ าการในเวลาประมาณ 2 ป ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจสงให ผนนออกจากราชการ และตองสงวนต าแหนงในระดบเดยวกนไวใหเมอผนนประสงคจะบรรจกลบ ภายใน 180 วน นบแตวนพนจากราชการ และผบงคบบญชาผมอ านาจอาจสงเลอนเงนเดอนส าหรบต าแหนงระดบเดมได แตถาจะบรรจกลบในระดบและอตราทสงกวาอตราเงนเดอนส าหรบต าแหนงเดม ตองขอให ก.พ. พจารณา เปนรายๆ ไป ส าหรบกรณทถกหมายเรยกเขารบการตรวจเลอกหรอเขารบการเตรยมพล เพอรบการฝกวชาทหารหรอเขารบการทดลองความพรงพรอม ซงไมไดใชเ วลานานและไมไดไปรบราชการทหารโดยมฐานะเปนขาราชการทหาร ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจจงไมตองมค าสงใหผนนออก จากราชการตามมาตราน ผถกหมายเรยกเพยงแตรายงานการลาตอผบงคบบญชากอนวนเขารบการตรวจเลอก ไมนอยกวา 48 ชวโมง หรอภายใน 48 ชวโมง นบแตเวลารบหมายเรยกเขารบการเตรยมพล แลวไปเขารบการตรวจเลอกหรอเขารบการเตรยมพลตามวนเวลาในหมายเรยกนนโดยไมตองรอค าสงอนญาต และใหผบงคบบญชาเสนอรายงานการลาไปตามล าดบจนถงหวหนาสวนราชการ เมอผทลานนพนจากการเขารบ การเลอกหรอเขารบการเตรยมพลแลว ใหมารายงานตวกลบเขาปฏบตราชการตามปกตตอผบงคบบญชา ภายใน 7 วน เวนแตกรณมเหตจ าเปน หวหนาสวนราชการอาจขยายเวลาใหได แตรวมแลวตองไมเกน 15 วน

8.3.4 การสงลงโทษปลดออก หรอไลออก การออกจากราชการกรณมเหตมาจากการกระท าผดวนยอยางรายแรงและตอง รบโทษถงขนปลดออกตามความรายแรงแหงกรณ โดยจะตองเปนการด าเนนการตามกระบวนการ ของกฎหมายและผานการพจารณาของ อ.ก.พ. กรมศลกากรดวย ส าหรบวนออกจากราชการตามขอ 8.3.2 และขอ 8.3.3 จะตองเปนไปตามระเบยบท ก.พ. ก าหนด 8.4 การอทธรณการลงโทษ “การอทธรณ” หมายถง กระบวนการทางนตธรรมในการบรหารงานบคคลทใหผถกลงโทษทางวนยและผถกสงใหออกจากราชการขอใหผมอ านาจพจารณาทบทวนการลงโทษอกครงหนง “ผมสทธอทธรณ” คอ ผถกลงโทษทางวนย ไดแก โทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน ลดเงนเดอน ปลดออก และไลออกจากราชการ หรอผถกสงใหออกจากราชการ ตามมาตรา 110 พระราชบญญตขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 บญญตใหมการดแลรกษาความเปนธรรมใหแกขาราชการพลเรอนทถกลงโทษทางวนยถกสงใหออกจากราชการ และตรวจสอบรกษามาตรฐาน


๙๖

การด าเนนการของผบงคบบญชา โดยก าหนดใหองคคณะบคคล คอ คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม (ก.พ.ค.) ท าหนาทพจารณาเรองอทธรณ การอทธรณและการพจารณาอทธรณของขาราชการพลเรอนสามญก าหนดไวในหมวด 9 มาตรา 114 ถงมาตรา 121 และกฎ ก.พ.ค. วาดวยการอทธรณและการพจารณาวนจฉยอทธรณ พ.ศ. 2551 กลาวคอ การอทธรณค าสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน ลดเงนเดอน ปลดออก ไลออก ใหอทธรณตอ ก.พ.ค. ทกสถานโทษ ส าหรบการอทธรณค าสงใหออกจากราชการตามมาตรา 110 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ใหอทธรณตอ ก.พ.ค. ไดเฉพาะการสงใหออกตามมาตรา 110 (1) (3) (5) (6) (7) และ (8) เทานน ซงมสทธอทธรณภายใน 30 วน นบแตวนทราบค าสง4 หรอถอวาทราบค าสง แตกรณทผถกลงโทษหรอผถกสงใหออกจากราชการถงแกความตาย ทายาทมสทธอทธรณภายใน 90 วน นบแตวนทราบค าสงหรอถอวาทราบค าสงหรอ 1 ป นบแตวนทผถกลงโทษหรอผถกสงใหออกถงแกความตาย หลกเกณฑและวธการอทธรณ ตามกฎ ก.พ.ค. วาดวยการอทธรณและการพจารณา วนจฉยอทธรณ พ.ศ. 2551 มดงน 1) อทธรณตองท าเปนหนงสอถงประธาน ก.พ.ค. โดยใชค าสภาพ และมสาระส าคญ ตามทก าหนดไวในขอ 27 และตองยนส าเนาหนงสออทธรณ และส าเนาพยานหลกฐานหนงสออทธรณดวย (ขอ 28) 2) ผ อทธรณจะมอบหมายใหทนายความ หรอบคคล อน ซ งบรรลนตภาวะแล ว ท าการอทธรณแทนไดดวยจ าเปนตามทก าหนดไวในขอ 24 และยงมอบหมายใหเปนผด าเนนการ ในกระบวนการพจารณาอทธรณไดดวย (ขอ 25) โดยการมอบหมายตองท าเปนหนงสอ (ขอ 26) 3) ใหยนอทธรณตอพนกงานผรบอทธรณทส านกงาน ก.พ. หรอจะสงหนงสออทธรณ ทางไปรษณยลงทะเบยน (ขอ 30) สทธของผอทธรณ 1) ไดรบแจงค าสง เพอประโยชนการอทธรณและเรมนบระยะเวลาส าหรบการอทธรณ ตาม พ.ร.บ. วธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 มาตรา 40 2) ขอตรวจหรอคดเอกสารการสอบสวน เพอประโยชนในการอทธรณขอเทจจรง ขอกฎหมายและขอวนจฉยของผสง ตามพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 มาตรา 31 3) คดคานกรรมการวนจฉยอทธรณ เพอรกษาความเปนธรรมในการพจารณาอทธรณ ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 มาตรา 121 ถามเหตดงตอไปน

4หมายเหต “วนทราบค าสง” ใหถอวนทผถกลงโทษหรอผถกสงใหออกจากราชการลงลายมอชอรบทราบค าสง ถาผลงโทษหรอผถกสงใหออกจากราชการไมยอมลงลายมอชอรบทราบค าสง โดยมการแจงและมอบส าเนาค าสงใหแลว พรอมมการท าบนทกการแจงและระบชอพยาน ใหถอวนทแจงนนเปนวนทราบค าสง ถาไมอาจแจงค าสงไดโดยตรง ใหแจงเปนหนงสอสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ เมอลวงพน 30 วน นบแตวนทปรากฏการรบเอกสารในใบตอบรบ ทางไปรษณย แมยงไมไดรบส าเนาค าสงกลบคน กใหถอวาไดรบทราบค าสงแลว


๙๗

(1) รเหนเหตการณในการกระท าทผอทธรณถกลงโทษหรอถกสงใหออก (2) มสวนไดเสยในการกระท าทผอทธรณถกลงโทษหรอถกสงใหออก (3) มสาเหตโกรธเคองกบผอทธรณ (4) เปนผกลาวหาหรอเปนหรอเคยเปนผบงคบบญชาผสงลงโทษ หรอสงใหออก (5) เปนผมสวนเกยวของกบการด าเนนการทางวนยหรอสงใหออกทผอทธรณถกสง (6) มความเกยวพนทางเครอญาตหรอทางการสมรสกบบคคลตาม (1) (2) (3) หรอ (4) อนอาจกอใหเกดความไมเปนธรรมแกผอทธรณ ค าคดคานตองท าเปนหนงสอยนตอประธาน ก.พ.ค. ภายใน 7 วนนบแตวนทราบค าสงตงคณะกรรมการวนจฉยอทธรณ โดยแสดงขอเทจจรงทเปนเหตแหงการคดคานวาจะท าใหการพจารณาอทธรณไมไดความจรงและความยตธรรมอยางไร ทงนตองยนกอนทจะมการพจารณาอทธรณ 4) เขาแถลงดวยวาจาตอองคคณะวนจฉยอทธรณในการนงพจารณาอทธรณและในวน นงพจารณาอทธรณครงแรก ผอทธรณมสทธยนค าแถลงสรปอทธรณเปนหนงสอ โดยยนกอนหรอระหวาง การนงพจารณา ตามกฎ ก.พ.ค. ขอ 76 และขอ 77 5) คดคานค าแกอทธรณของผสงลงโทษหรอผสงใหออกจากราชการ ตามกฎ ก.พ.ค. ขอ 55 6) ขอตรวจด ทราบ คดส าเนา หรอขอส าเนาอนรบรองถกตองซงเอกสารหรอพยานหลกฐานท ก.พ.ค. ไดรบไวในการพจารณาอทธรณ ตามกฎ ก.พ.ค. ขอ 15 7) ถอนอทธรณ ผอทธรณมสทธทจะขอถอนอทธรณได กอนทองคคณะวนจฉยมค าวนจฉยอทธรณนน โดยท าเปนหนงสอยนตอองคคณะวนจฉย หรอขอถอนอทธรณดวยวาจาตอหนาองคคณะวนจฉย และเมอไดถอนอทธรณแลวใหองคคณะวนจฉยสงจ าหนายอทธรณออกจากสารบบ ตามกฎ ก.พ.ค. ขอ 33 และขอ 34 8) สทธในการไดรบแจงผลแหงค าวนจฉยเมอไดมการวนจฉยอทธรณแลว ก.พ.ค.ตองแจง ผลแหงค าวนจฉยใหผอทธรณทราบโดยเรว 9) สทธในการฟองคดตอศาลปกครองในกรณทผอทธรณไมเหนดวยกบค าวนจฉยอทธรณ ของ ก.พ.ค. ใหฟองคดตอศาลปกครองสงสดภายใน 90 วน นบแตวนททราบหรอถอวาทราบค าวนจฉย ของ ก.พ.ค. ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 มาตรา 116 การพจารณาวนจฉยอทธรณ ก.พ.ค. ตงคณะกรรมการวนจฉยอทธรณประกอบดวยกรรมการ ก.พ.ค. คนหนงเปนประธาน และกรรมการวนจฉยอทธรณอก 2 คน เพอท าหนาทเปนองคคณะผวนจฉย ซงจะตองด าเนนกระบวนการพจารณาตามหลกเกณฑทก าหนดไวในกฎ ก.พ.ค. วาดวยการอทธรณและการพจารณาวนจฉยอทธรณ พ.ศ. 2551 ซง ก.พ.ค. มอ านาจไมรบอทธรณ ยกอทธรณใหแกไขหรอยกเลกค าสง และใหเยยวยาความเสยหายใหผอทธรณหรอใหด าเนนการอนใดเพอประโยชนแหงความยตธรรม (ตามมาตรา 120 วรรคหนง ประกอบกบกฎ ก.พ.ค. ขอ 50 ขอ 86 และระเบยบ ก.พ.ค.) ทงน ก.พ.ค. จะใหเพมโทษไมได เวนแตเปนกรณทไดรบแจงจาก ก.พ. ตามมาตรา 104 วาสมควรเพมโทษ ก.พ.ค. จงจะมอ านาจวนจฉยใหเพมโทษได (ตามมาตรา 120 วรรคสอง และกฎ ก.พ.ค. ขอ 86) การพจารณาวนจฉยอทธรณ ก.พ.ค. ตองด าเนนการ ใหแลวเสรจภายใน 120 วน นบแตวนทประธาน ก.พ.ค. ไดรบอทธรณ เวนแตมเหตขดของใหขยายเวลาได


๙๘

ไมเกน 2 ครง แตละครงไมเกน 60 วน (ตามมาตรา 118 ประกอบกฎ ก.พ.ค. ขอ 91) โดยใหเรมตน นบถดจากวนแรกแหงเวลานนเปนวนเรมนบระยะเวลา ถาวนสดทายแหงระยะเวลาตรงกบวนหยดราชการ ใหนบวนเรมเปดท าการใหมเปนวนสดทายแหงระยะเวลา (ตามกฎ ก.พ.ค. ขอ 95) การอทธรณตามพระราชบญญตขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ประกอบ กฎ ก.พ.ค. วาดวยการอทธรณและการพจารณาวนจฉยอทธรณ พ.ศ. 2551 ใชเฉพาะกรณขาราชการพลเรอน เปนผอทธรณเทานน แตส าหรบพนกงานราชการเปนไปตามพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2556 และลกจางประจ า/ลกจางชวคราวเปนไปตามระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยลกจางประจ า ของสวนราชการ พ.ศ. 2537 ประกอบหนงสอกระทรวงการคลง ท กค 0527.6/ว 50 ลงวนท 26 พฤษภาคม 2541

ขาราชการ พนกงานราชการ ลกจางประจ า ลกจางชวคราว

- พระราชบญญตระเบยบขาราชการ พลเรอน พ.ศ.2551 ลกษณะ 4 หมวด 9 การอทธรณ

- กฎ ก.พ.ค. วาดวย การอทธรณ และการพจารณาวนจฉยอทธรณ พ.ศ. 2551

- อทธรณตอ คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม (ก.พ.ค.) โดยอทธรณเปนหนงสอถงประธาน ก.พ.ค.

- ภายใน 30 วน นบแตวนททราบหรอถอวาทราบค าสง

- พระราชบญญตวธปฏบตราชการ ทางปกครอง พ.ศ. 2539 สวนท 5 การอทธรณค าสง ทางปกครอง

- กฎกระทรวง ฉบบท 4 (พ.ศ.2540) ออกตามความในพระราชบญญตวธปฏบตราชการ ทางปกครอง พ.ศ. 2539

- อทธรณเปนหนงสอ ยนตอผออกค าสงลงโทษภายใน 15 วน นบแตวนทไดรบแจงค าสงลงโทษ

- ระเบยบกระทรวงการคลง วาดวยลกจางประจ า ของสวนราชการ พ.ศ. 2537 หมวด 7 การอทธรณ

- หนงสอกระทรวง การคลง ท กค 0527.6/ว 50 ลงวนท 26 พฤษภาคม 2541 เรอง การอทธรณ และการพจารณาอทธรณของลกจางประจ า

- อทธรณตอ อ.ก.พ.กระทรวงการคลง โดยอทธรณเปนหนงสอถงประธาน อ.ก.พ.กระทรวงการคลง

- ภายใน 30 วน นบแตวนททราบค าสง

- ระเบยบกระทรวงการคลง วาดวยลกจางประจ าของสวนราชการ พ.ศ. 2537 หมวด 7 การอทธรณ

- หนงสอกระทรวง การคลง ท กค 0527.6/ว 50 ลงวนท 26 พฤษภาคม 2541 เรอง การอทธรณ และการพจารณาอทธรณของลกจางประจ า

- หนงสอกรมบญชกลาง ลงวนท 8 กรกฎาคม 2536

- อทธรณตอ อ.ก.พ.กระทรวงการคลง โดยอทธรณเปนหนงสอถงประธาน อ.ก.พ.กระทรวงการคลง

- ภายใน 30 วน นบแตวนททราบค าสง


๙๙

ภาคผนวก


๑๐๐

พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551

ลกษณะ ๔ ขาราชการพลเรอนสามญ

หมวด ๕

การรกษาจรรยาขาราชการ

มาตรา ๗๘ ขาราชการพลเรอนสามญตองรกษาจรรยาขาราชการตามทสวนราชการก าหนดไวโดยมงประสงคใหเปนขาราชการทด มเกยรตและศกดศรความเปนขาราชการ โดยเฉพาะในเรองดงตอไปน

(๑) การยดมนและยนหยดท าในสงทถกตอง (๒) ความซอสตยสจรตและความรบผดชอบ (๓) การปฏบตหนาทดวยความโปรงใสและสามารถตรวจสอบได (๔) การปฏบตหนาทโดยไมเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรม (๕) การมงผลสมฤทธของงาน

ใหสวนราชการก าหนดขอบงคบวาดวยจรรยาขาราชการเพอใหสอดคลองกบลกษณะของงานในสวนราชการนนตามหลกวชาและจรรยาวชาชพ3 ในการก าหนดขอบงคบวาดวยจรรยาขาราชการตามวรรคสอง ใหจดใหมการรบฟงความคดเหนของขาราชการและประกาศใหประชาชนทราบดวย

มาตรา ๗๙ ขาราชการพลเรอนสามญผใดไมปฏบตตามจรรยาขาราชการอนมใชเปน ความผดวนย ใหผบงคบบญชาตกเตอน น าไปประกอบการพจารณาแตงตงเลอนเงนเดอน หรอสงใหขาราชการผนนไดรบการพฒนา

หมวด ๖ วนยและการรกษาวนย

มาตรา ๘๐ ขาราชการพลเรอนสามญตองรกษาวนยโดยกระท าการหรอไมกระท าการ ตามทบญญตไวในหมวดนโดยเครงครดอยเสมอ ขาราชการพลเรอนสามญผปฏบตราชการในตางประเทศนอกจากตองรกษาวนยตามท บญญตไวในหมวดนแลว ตองรกษาวนยโดยกระท าการหรอไมกระท าการตามทก าหนดในกฎ ก.พ. ดวย

มาตรา ๘๑ ขาราชการพลเรอนสามญตองสนบสนนการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขดวยความบรสทธใจ


๑๐๑

มาตรา ๘๒ ขาราชการพลเรอนสามญตองกระท าการอนเปนขอปฏบตดงตอไปน

(๑) ตองปฏบตหนาทราชการดวยความซอสตย สจรต และเทยงธรรม (๒ ) ต อ งปฏบต หน าท ร าชการ ให เป น ไปตามกฎหมาย กฎ ระ เบ ยบ

ของทางราชการ มตของคณะรฐมนตร นโยบายของรฐบาล และปฏบตตามระเบยบแบบแผนของทางราชการ (๓) ตองปฏบตหนาทราชการให เกดผลดหรอความกาวหนาแกราชการ

ดวยความตงใจอตสาหะ เอาใจใส และรกษาประโยชนของทางราชการ (๔) ตองปฏบตตามค าสงของผบงคบบญชาซงสงในหนาท ราชการ โดยชอบ

ดวยกฎหมายและระเบยบของทางราชการ โดยไมขดขนหรอหลกเลยง แตถาเหนวาการปฏบตตามค าสงนน จะท าใหเสยหายแกราชการ หรอจะเปนการไมรกษาประโยชนของทางราชการจะตองเสนอความเหน เปนหนงสอทนทเพอใหผบงคบบญชาทบทวนค าสงนน และเมอไดเสนอความเหนแลว ถาผบงคบบญชายนยนใหปฏบตตามค าสงเดม ผอยใตบงคบบญชาตองปฏบตตาม

(๕) ตองอทศเวลาของตนใหแกราชการ จะละทงหรอทอดทงหนาทราชการมได (๖) ตองรกษาความลบของทางราชการ (๗) ตองสภาพเรยบรอย รกษาความสามคคและตองชวยเหลอกนในการปฏบต

ราชการระหวางขาราชการดวยกนและผรวมปฏบตราชการ (๘) ตองตอนรบ ใหความสะดวก ใหความเปนธรรม และใหการสงเคราะห

แกประชาชนผตดตอราชการเกยวกบหนาทของตน (๙) ตองวางตนเปนกลางทางการเมองในการปฏบตหนาทราชการและ

ในการปฏบตการอนทเกยวของกบประชาชน กบจะตองปฏบตตามระเบยบของทางราชการวาดวยมารยาท ทางการเมองของขาราชการดวย

(๑๐) ตองรกษาชอเสยงของตน และรกษาเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตนมใหเสอมเสย

(๑๑) กระท าการอนใดตามทก าหนดในกฎ ก.พ.

มาตรา ๘๓ ขาราชการพลเรอนสามญตองไมกระท าการใดอนเปนขอหาม ดงตอไปน

(๑) ตองไมรายงานเทจตอผบงคบบญชา การรายงานโดยปกปดขอความ ซงควรตองแจงถอวาเปนการรายงานเทจดวย

(๒) ตองไมปฏบตราชการอนเปนการกระท าการขามผบงคบบญชาเหนอตน เวนแตผบงคบบญชาเหนอตนขนไปเปนผสงใหกระท าหรอไดรบอนญาตเปนพเศษชวครงคราว

(๓) ตองไมอาศยหรอยอมใหผ อนอาศยต าแหนงหนาท ราชการของตน หาประโยชนใหแกตนเองหรอผอน

(๔) ตองไมประมาทเลนเลอในหนาทราชการ (๕) ตองไมกระท าการหรอยอมใหผอนกระท าการหาผลประโยชนอนอาจท าให

เสยความเทยงธรรมหรอเสอมเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตน (๖) ตองไมเปนกรรมการผจดการ หรอผจดการ หรอด ารงต าแหนงอนใด

ทมลกษณะงานคลายคลงกนนนในหางหนสวนหรอบรษท (๗) ตองไมกระท าการอยางใดท เปนการกลนแกลง กดข หรอขมเหงกน

ในการปฏบตราชการ


๑๐๒

(๘) ตองไมกระท าการอนเปนการลวงละเมดหรอคกคามทางเพศตามทก าหนด ในกฎ ก.พ.

(๙) ตองไมดหมน เหยยดหยาม กดข หรอขมเหงประชาชนผตดตอราชการ (๑๐) ไมกระท าการอนใดตามทก าหนดในกฎ ก.พ.

มาตรา ๘๔ ขาราชการพลเรอนสามญผใดไมปฏบตตามขอปฏบตตามมาตรา ๘๑ และมาตรา ๘๒ หรอฝาฝนขอหามตามมาตรา ๘๓ ผนนเปนผกระท าผดวนย

มาตรา ๘๕ การกระท าผดวนยในลกษณะดงตอไปน เปนความผดวนยอยางรายแรง

(๑) ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบเ พอให เกด ความเสยหายอยางรายแรงแกผหนงผใด หรอปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต

(๒) ละทงหรอทอดทงหนาทราชการโดยไมมเหตผลอนสมควรเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง

(๓) ละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกนสบหาวน โดยไมมเหตอนสมควรหรอโดยมพฤตการณอนแสดงถงความจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ

(๔) กระท าการอนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรง (๕) ดหมน เหยยดหยาม กดข ขมเหง หรอท ารายประชาชนผตดตอราชการ

อยางรายแรง (๖) กระท าความผดอาญาจนไดรบโทษจ าคกหรอโทษทหนกกวาโทษจ าคก

โดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคกหรอใหรบโทษทหนกกวาโทษจ าคก เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ

(๗) ละเวนการกระท าหรอกระท าการใด ๆ อนเปนการไมปฏบตตามมาตรา ๘๒ หรอฝาฝนขอหามตามมาตรา ๘๓ อนเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง

(๘) ละเวนการกระท าหรอกระท าการใด ๆ อนเปนการไมปฏบตตามมาตรา ๘๐ วรรคสองและมาตรา ๘๒ (๑๑) หรอฝาฝนขอหามตามมาตรา ๘๓ (๑๐) ทมกฎ ก.พ. ก าหนดใหเปนความผดวนยอยางรายแรง

มาตรา ๘๖ กฎ ก.พ. ตามมาตรา ๘๐ วรรคสอง มาตรา ๘๒ (๑๑) มาตรา ๘๓ (๘) และ (๑๐) และมาตรา ๘๕ (๘) ใหใชส าหรบการกระท าทเกดขนภายหลงจากทกฎ ก.พ. ดงกลาวใชบงคบ

มาตรา ๘๗ ใหผบงคบบญชามหนาทเสรมสรางและพฒนาใหผอยใตบงคบบญชามวนยและปองกนมใหผอยใตบงคบบญชากระท าผดวนย ทงน ตามหลกเกณฑและวธการท ก.พ. ก าหนด

มาตรา ๘๘ ขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนย จะตองไดรบโทษทางวนย เวนแต มเหตอนควรงดโทษตามทบญญตไวในหมวด ๗ การด าเนนการทางวนย

โทษทางวนยม ๕ สถาน ดงตอไปน

(๑) ภาคทณฑ (๒) ตดเงนเดอน (๓) ลดเงนเดอน (๔) ปลดออก (๕) ไลออก


๑๐๓

มาตรา ๘๙ การลงโทษขาราชการพลเรอนสามญใหท าเปนค าสง ผสงลงโทษตองสงลงโทษ ใหเหมาะสมกบความผดและตองเปนไปดวยความยตธรรมและโดยปราศจากอคต โดยในค าสงลงโทษ ใหแสดงวาผถกลงโทษกระท าผดวนยในกรณใดและตามมาตราใด

หมวด ๗ การด าเนนการทางวนย

มาตรา ๙0 เมอมการกลาวหาหรอมกรณเปนทสงสยวาขาราชการพลเรอนสามญ ผใดกระท าผดวนย ใหผบงคบบญชามหนาทตองรายงานใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ทราบโดยเรว และใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ด าเนนการตามพระราชบญญตนโดยเรวดวยความยตธรรมและโดยปราศจากอคต ผบ งคบบญชาหรอผบ งคบบญชาซ งมอ านาจส งบรรจตามมาตรา ๕๗ ผ ใดละเลย ไมปฏบตหนาทตามวรรคหนง หรอปฏบตหนาทโดยไมสจรตใหถอวาผนนกระท าผดวนย อ านาจหนาทของผบ งคบบญชาซ งมอ านาจส งบรรจตามมาตรา ๕๗ ตามหมวดน ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ จะมอบหมายใหผบงคบบญชาระดบต าลงไปปฏบตแทน ตามหลกเกณฑท ก.พ. ก าหนดกได

มาตรา ๙๑ เมอไดรบรายงานตามมาตรา ๙๐ หรอความดงกลาวปรากฏตอผบงคบบญชา ซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ รบด าเนนการหรอ สงใหด าเนนการสบสวนหรอพจารณาในเบองตนวากรณมมลทควรกลาวหาวาผนนกระท าผดวนยหรอไม ถาเหนวากรณไมมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยกใหยตเรองได ในกรณท เหนวามมลทควรกลาวหาวาขาราชการพลเรอนสามญผ ใดกระท าผดวนย โดยมพยานหลกฐานในเบองตนอยแลว ใหด าเนนการตอไปตามมาตรา ๙๒ หรอมาตรา ๙๓ แลวแตกรณ

มาตรา ๙๒ ในกรณทผลการสบสวนหรอพจารณาตามมาตรา ๙๑ ปรากฏวากรณมมล ถาความผดนนมใชเปนความผดวนยอยางรายแรง และไดแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน ใหผถกกลาวหาทราบ พรอมทงรบฟงค าชแจงของผถกกลาวหาแลวผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจ ตามมาตรา ๕๗ เหนวาผถกกลาวหาไดกระท าผดตามขอกลาวหา ใหผบงคบบญชาสงลงโทษตามควรแกกรณโดยไมตงคณะกรรมการสอบสวนกได ในกรณตามวรรคหน ง ถาผ บ งคบบญชาซ งมอ านาจส งบรรจตามมาตรา ๕๗ เหนวา ผถกกลาวหาไมไดกระท าผดตามขอกลาวหา ใหผบงคบบญชาดงกลาวสงยตเรอง

มาตรา ๙๓ ในกรณทผลการสบสวนหรอพจารณาตามมาตรา ๙๑ ปรากฏวากรณมมล อนเปนความผดวนยอยางรายแรง ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ แตงตงคณะกรรมการสอบสวน ในการสอบสวนตองแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานใหผถกกลาวหาทราบพรอมทงรบฟง ค าชแจงของผถกกลาวหา เมอคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการเสรจ ใหรายงานผลการสอบสวนและความเหนตอผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ถาผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ เหนวาผถกกลาวหาไมไดกระท าผด ตามขอกลาวหา ใหสงยตเรอง แตถาเหนวาผถกกลาวหาไดกระท าผดตามขอกลาวหา ใหด าเนนการตอไป ตามมาตรา ๙๖ หรอมาตรา ๙๗ แลวแตกรณ


๑๐๔

มาตรา ๙๔ การแตงตงคณะกรรมการสอบสวนส าหรบกรณทขาราชการพลเรอนสามญต าแหนงตางกน หรอตางกรมหรอตางกระทรวงกนถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมกนใหด าเนนการ ดงตอไปน

(๑) ส าหรบขาราชการพลเรอนสามญในกรมเดยวกน ทอธบดหรอปลดกระทรวงถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมกบผอยใตบงคบบญชา ใหปลดกระทรวงหรอรฐมนตรวาการกระทรวง แลวแตกรณ เปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

(๒) ส าหรบขาราชการพลเรอนสามญตางกรมในกระทรวงเดยวกนถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมกน ใหปลดกระทรวงเปนผส งแตงต งคณะกรรมการสอบส วน เวนแต เปนกรณ ทปลดกระทรวงถกกลาวหารวมดวย ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

(๓) ส าหรบขาราชการพลเรอนสามญตางกระทรวงกนถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมกนใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ รวมกนแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เวนแต เปนกรณทมผถกกลาวหาด ารงต าแหนงประเภทบรหารระดบสงรวมดวย ใหนายกรฐมนตรเปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

(๔) ส าหรบกรณอน ใหเปนไปตามทก าหนดในกฎ ก.พ.

มาตรา ๙๕ หลกเกณฑ วธการ และระยะเวลาเกยวกบการด าเนนการทางวนยใหเปนไปตามทก าหนดในกฎ ก.พ. ในกรณทเปนความผดทปรากฏชดแจงตามทก าหนดในกฎ ก.พ. จะด าเนนการทางวนย โดยไมตองสอบสวนกได

มาตรา ๙๖ ขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยอยางไมรายแรง ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ สงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอนหรอลดเงนเดอนตามควรแกกรณ ใหเหมาะสมกบความผด ในกรณมเหตอนควรลดหยอน จะน ามาประกอบการพจารณาลดโทษกได แตส าหรบ การลงโทษภาคทณฑใหใชเฉพาะกรณกระท าผดวนยเลกนอย ในกรณกระท าผดวนยเลกนอยและมเหตอนควรงดโทษ จะงดโทษใหโดยใหท าทณฑบน เปนหนงสอหรอวากลาวตกเตอนกได การลงโทษตามมาตราน ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ จะมอ านาจ สงลงโทษผอยใตบงคบบญชาในสถานโทษและอตราโทษใดไดเพยงใด ใหเปนไปตามทก าหนดในกฎ ก.พ.

มาตรา ๙๗ ภายใตบงคบวรรคสอง ขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยอยางรายแรง ใหลงโทษปลดออกหรอไลออกตามความรายแรงแหงกรณ ถามเหตอนควรลดหยอนจะน ามาประกอบ การพจารณาลดโทษกได แตหามมใหลดโทษลงต ากวาปลดออก ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนหรอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา ๙๓ วรรคหนง หรอผมอ านาจตามมาตรา ๙๔ เหนวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยอยางรายแรง ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ สงเรองให อ.ก.พ. จงหวด อ.ก.พ. กรม หรอ อ.ก.พ. กระทรวง ซงผถกกลาวหาสงกดอย แลวแตกรณ พจารณา เมอ อ.ก.พ. ดงกลาวมมตเปนประการใด ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ สงหรอปฏบตใหเปนไปตามนน ทงน ตามหลกเกณฑ และวธการทก าหนดในกฎ ก.พ.


๑๐๕

ในกรณทผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ไมใชอ านาจตามมาตรา ๙๓ วรรคหนง มาตรา ๙๔ หรอมาตราน ใหผบงคบบญชาตามมาตรา ๕๗ ระดบเหนอขนไปมอ านาจด าเนนการตามมาตรา ๙๓ วรรคหนง มาตรา ๙๔ หรอมาตรานได ผใดถกลงโทษปลดออก ใหมสทธไดรบบ าเหนจบ านาญเสมอนวาผนนลาออกจากราชการ

มาตรา ๙๘ ขาราชการพลเรอนสามญผ ใดใหขอมลตอผบงคบบญชาหรอใหถอยค า ในฐานะพยานตอผมหนาทสบสวนสอบสวนหรอตรวจสอบตามกฎหมายหรอระเบยบของทางราชการ อนเปนประโยชนและเปนผลดยงตอทางราชการ ผบงคบบญชาอาจพจารณาใหบ าเหนจความชอบ เปนกรณพเศษได ขาราชการพลเรอนสามญผ ใดอย ในฐานะทอาจจะถกกลาวหาวารวมกระท าผดวนย กบขาราชการอน ใหขอมลตอผบงคบบญชา หรอใหถอยค าตอบคคลหรอคณะบคคลตามความในวรรคหนงเกยวกบการกระท าผดวนยทไดกระท ามา จนเปนเหตใหมการสอบสวนพจารณาทางวนยแกผเปนตนเหต แหงการกระท าผด ผบงคบบญชาอาจใชดลพนจกนผนนไวเปนพยานหรอพจารณาลดโทษทางวนยตามควร แกกรณได ขาราชการพลเรอนสามญผใดใหขอมลหรอใหถอยค าในฐานะพยานตามวรรคหนงหรอ วรรคสองอนเปนเทจใหถอวาผนนกระท าผดวนย หลกเกณฑและวธการการใหบ าเหนจความชอบ การกนเปนพยาน การลดโทษ และ การใหความคมครองพยาน ใหเปนไปตามทก าหนดในกฎ ก.พ. กฎ ก.พ. วาดวยการคมครองพยานตามวรรคส จะก าหนดหลกเกณฑและวธการท ส านกงาน ก.พ. หรอผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ จะด าเนนการยาย โอน หรอด าเนนการอนใดโดยไมตองไดรบความยนยอมหรอเหนชอบจากผบงคบบญชาของขาราชการผนน และไมตองปฏบต ตามขนตอนหรอกระบวนการตามทบญญตไวในพระราชบญญตนกได

มาตรา ๙๙ ใหกรรมการสอบสวนตามมาตรา ๙๓ วรรคหนง เปนเจาพนกงานตาม ประมวลกฎหมายอาญาและใหมอ านาจเชนเดยวกบพนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณา ความอาญาเพยงเทาทเกยวกบอ านาจและหนาทของกรรมการสอบสวนและโดยเฉพาะใหมอ านาจดงตอไปนดวยคอ

(๑) เรยกใหกระทรวง กรม สวนราชการ รฐวสาหกจ หนวยงานอนของรฐ หรอหางหนสวน บรษท ชแจงขอเทจจรง สงเอกสารและหลกฐานทเกยวของ สงผแทนหรอบคคลในสงกดมาชแจงหรอใหถอยค าเกยวกบเรองทสอบสวน

(๒) เรยกผถกกลาวหาหรอบคคลใด ๆ มาช แจงหรอใหถอยค า หร อ ใหสงเอกสารและหลกฐานเกยวกบเรองทสอบสวน

มาตรา ๑๐๐ ขาราชการพลเรอนสามญผใดมกรณถกกลาวหาเปนหนงสอวากระท าหรอ ละเวนกระท าการใดทเปนความผดวนยอยางรายแรง ถาเปนการกลาวหาตอผบงคบบญชาของผนนหรอ ตอผมหนาทสบสวนสอบสวนหรอตรวจสอบตามกฎหมายหรอระเบยบของทางราชการ หรอเปนการกลาวหาโดยผบงคบบญชาของผนน หรอมกรณถกฟองคดอาญาหรอตองหาวากระท าความผด อาญาอนมใช เปนความผดท ไดกระท าโดยประมาททไมเก ยวกบราชการหรอความผดลหโทษ แมภายหลง ผนน จะออกจากราชการไปแลว โดยมใชเพราะเหตตาย ผมอ านาจด าเนนการทางวนยมอ านาจด าเนนการสบสวนหรอพจารณา และด าเนนการทางวนยตามทบญญตไวในหมวดนตอไปไดเสมอนวาผนนยงมไดออกจากราชการ


๑๐๖

แตทงน ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ตองด าเนนการสอบสวนตามมาตรา ๙๓ วรรคหนง ภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทผนนพนจากราชการ ในกรณตามวรรคหน งถาผลการสอบสวนพจารณาปรากฏวาผน นกระท าผดวนย อยางไมรายแรงกใหงดโทษ

มาตรา ๑๐๑ ขาราชการพลเรอนสามญผใดมกรณถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรงจนถกตงกรรมการสอบสวน หรอถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระท าความผดอาญา เวนแตเปนความผด ทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ มอ านาจ สงพกราชการหรอสงใหออกจากราชการไวกอนเพอรอฟงผลการสอบสวนหรอพจารณา หรอผลแหงคดได ถาภายหลงปรากฏผลการสอบสวนหรอพจารณาวาผนนมไดกระท าผดหรอกระท าผดไมถง กบจะถกลงโทษปลดออกหรอไลออก และไมมกรณทจะตองออกจากราชการดวยเหตอน กใหผม อ านาจดงกลาวสงใหผนนกลบเขาปฏบตราชการหรอกลบเขารบราชการในต าแหนงตามเดมหรอต าแหนงอน ในประเภทเดยวกนและระดบเดยวกนหรอในต าแหนงประเภทและระดบท ก.พ. ก าหนด ทงน ผนนตองมคณสมบตตรงตามคณสมบตเฉพาะส าหรบต าแหนงนน เมอไดมการสงใหขาราชการพลเรอนสามญผใดพกราชการหรอออกจากราชการไวกอนแลวภายหลงปรากฏวาผนนมกรณถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรงในกรณอนอก ผบงคบบญชา ซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ มอ านาจด าเนนการสบสวนหรอพจารณา และแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา ๙๓ ตลอดจนด าเนนการทางวนยตามทบญญตไวในหมวดนตอไปได ในกรณทสงใหผถกสงใหออกจากราชการไวกอนกลบเขารบราชการ หรอสงใหผถกสง ใหออกจากราชการไวกอนออกจากราชการดวยเหตอนทมใชเปนการลงโทษเพราะกระท าผดวนยอยางรายแรงกใหผนนมสถานภาพเปนขาราชการพลเรอนสามญตลอดระยะเวลาระหวางทถกสงใหออกจากราชการไวกอนเสมอนวาผนนเปนผถกสงพกราชการ เงนเดอน เงนอนทจายเปนรายเดอน และเงนชวยเหลออยางอน และการจายเงนดงกลาวของผถกสงพกราชการ และผถกสงใหออกจากราชการไวกอน ใหเปนไปตามกฎหมายหรอระเบยบวาดวยการนน การสงพกราชการใหสงพกตลอดเวลาทสอบสวนหรอพจารณา เวนแตผถกสงพกราชการ ผใดไดรองทกขตามมาตรา ๑๒๒ และผมอ านาจพจารณาค ารองทกขเหนวาสมควรสงใหผนนกลบเขา ปฏบตหนาทราชการกอนการสอบสวนหรอพจารณาเสรจสน เนองจากพฤตการณของผถกสงพกราชการ ไมเปนอปสรรคตอการสอบสวนหรอพจารณา และไมกอใหเกดความไมสงบเรยบรอยตอไป หรอเนองจาก การด าเนนการทางวนยไดลวงพนหนงปนบแตวนพกราชการแลวยงไมแล วเสรจและผถกสงพกราชการ ไมมพฤตกรรมดงกลาว ใหผมอ านาจสงพกราชการสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการกอนการสอบสวนหรอพจารณาเสรจสน ใหน าความในวรรคหกมาใชบงคบกบกรณถกสงใหออกจากราชการไวกอนดวย หลกเกณฑและวธการเกยวกบการสงพกราชการ การสงใหออกจากราชการไวกอน ระยะเวลาใหพกราชการและใหออกจากราชการไวกอน การใหกลบเขาปฏบตราชการหรอกลบเขารบราชการและ การด าเนนการเพอใหเปนไปตามผลการสอบสวนหรอพจารณาใหเปนไปตามทก าหนดในกฎ ก.พ.

มาตรา ๑๐๒ การลงโทษขาราชการพลเรอนสามญในสวนราชการทมกฎหมายวาดวยวนยขาราชการโดยเฉพาะ ในกรณ เปนความผดวนยอยางไมร ายแรงตามพระราชบญญตน จะลงโทษ ตามพระราชบญญตนหรอลงทณฑหรอลงโทษตามกฎหมายวาดวยวนยขาราชการนนอยางใดอยางหนง ตามควรแกกรณและพฤตการณกได แตถาเปนกรณกระท าผดวนยอยางรายแรงตามพระราชบญญตน


๑๐๗

ไมวาจะไดลงทณฑหรอลงโทษตามกฎหมายดงกลาวแลวหรอไม ใหผบงคบบญชาพจารณาด าเนนการ ตามทก าหนดไวในพระราชบญญตน

มาตรา ๑๐๓ เมอผบงคบบญชาไดสงลงโทษตามพระราชบญญตนหรอลงทณฑตามกฎหมายวาดวยวนยขาราชการโดยเฉพาะ หรอส งยต เรอง หรองดโทษแลว ใหรายงาน อ.ก.พ. กระทรวง ซงผถกด าเนนการทางวนยสงกดอย เพอพจารณา เวนแตเปนกรณด าเนนการทางวนยกบขาราชการ ตางกระทรวงกน หรอกรณด าเนนการทางวนยตามมต อ.ก.พ. กระทรวง ตามมาตรา ๙๗ วรรคสอง ใหรายงาน ก.พ. ทงน ตามระเบยบท ก.พ. ก าหนด ในกรณท อ.ก.พ. กระทรวงหรอ ก.พ. เหนวาการด าเนนการทางวนยเปนการไมถกตองหรอไมเหมาะสม หากมมตเปนประการใด ใหผบงคบบญชาสงหรอปฏบตใหเปนไปตามท อ.ก.พ. กระทรวงหรอ ก.พ. มมต ในกรณตามวรรคสองและในการด าเนนการตามมาตรา ๑๐๔ ให ก.พ. มอ านาจสอบสวนใหมหรอสอบสวนเพมเตมไดตามหลกเกณฑและวธการท ก.พ. ก าหนดตามมาตรา ๙๕

มาตรา ๑๐๔ ในการด าเนนการของ อ.ก.พ. กระทรวงตามมาตรา ๙๗ วรรคสอง หรอ มาตรา ๑๐๓ วรรคสอง หากผแทน ก.พ. ซงเปนกรรมการใน อ.ก.พ. กระทรวงดงกลาวเหนวาการด าเนนการของผบงคบบญชาหรอมต อ.ก.พ. กระทรวง เปนการไมปฏบตตามพระราชบญญตนหรอปฏบตไมเหมาะสม ใหรายงาน ก.พ. เพอพจารณาด าเนนการตามควรแกกรณตอไป และเมอ ก .พ. มมต เปนประการใด ใหผบงคบบญชาสงหรอปฏบตใหเปนไปตามท ก.พ. มมต ทงน เวนแตผถกลงโทษไดอทธรณค าสงลงโทษของผบงคบบญชาตอ ก.พ.ค. ในกรณเชนนให ก.พ. แจงมตตอ ก.พ.ค. เพอประกอบการพจารณาวนจฉยอทธรณ

มาตรา ๑๐๕ เมอมกรณเพมโทษ ลดโทษ งดโทษ หรอยกโทษ ใหผสงมค าสงใหม และ ในค าสงดงกลาวใหสงยกเลกค าสงลงโทษเดม พรอมทงระบวธการด าเนนการเกยวกบโทษทไดรบไปแลว ทงน ตามทก าหนดในกฎ ก.พ.

มาตรา ๑๐๖ ขาราชการพลเรอนสามญซงโอนมาตามมาตรา ๖๔ ผใดมกรณกระท าผดวนยอยกอนวนโอนมาบรรจ ใหผบงคบบญชาของขาราชการพลเรอนสามญผนนด าเนนการทางวนยตามหมวดน โดยอนโลม แตถาเปนเรองทอยในระหวางการสบสวนหรอพจารณา หรอสอบสวนของผบงคบบญชาเดม กอนวนโอนกใหสบสวนหรอพจารณา หรอสอบสวนตอไปจนเสรจ แลวสงเรองใหผบงคบบญชาของขาราชการพลเรอนสามญผนนพจารณาด าเนนการตอไปตามหมวดนโดยอนโลม แตทงน ในการสงลงโทษทางวนย ใหพจารณาตามความผดและลงโทษตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารงานบคคลสวนทองถนหรอกฎหมาย วาดวยระเบยบขาราชการทโอนมานน แลวแตกรณ

หมวด ๘ การออกจากราชการ

มาตรา ๑๐๗ ขาราชการพลเรอนสามญออกจากราชการเมอ

(๑) ตาย (๒) พนจากราชการตามกฎหมายวาดวยบ าเหนจบ านาญขาราชการ


๑๐๘

(๓) ลาออกจากราชการและไดรบอนญาตใหลาออกหรอการลาออกมผล ตามมาตรา ๑๐๙

(๔) ถกสงใหออกตามมาตรา ๕๙ มาตรา ๖๗ มาตรา ๑๐๑ มาตรา ๑๑๐ หรอมาตรา ๑๑๑ หรอ

(๕) ถกสงลงโทษปลดออก หรอไลออก

วนออกจากราชการตาม (๔) และ (๕) ใหเปนไปตามระเบยบท ก.พ. ก าหนด

มาตรา ๑๐๘ ขาราชการพลเรอนสามญผใดเมออายครบหกสบปบรบรณในสนปงบประมาณและทางราชการมความจ าเปนทจะใหรบราชการตอไปเพอปฏบตหนาทในทางวชาการหรอหนาททตองใชความสามารถเฉพาะตว ในต าแหนงตามมาตรา ๔๖ (๓) (ง) หรอ (จ) หรอ (๔) (ค) หรอ (ง) จะใหรบราชการตอไปอกไมเกนสบปกไดตามทก าหนดในกฎ ก.พ.

มาตรา ๑๐๙ ขาราชการพลเรอนสามญผใดประสงคจะลาออกจากราชการใหยนหนงสอ ขอลาออกตอผบงคบบญชาเหนอขนไปชนหนงโดยยนลวงหนากอนวนขอลาออกไมนอยกวาสามสบวนเพอใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ เปนผพจารณากอนวนขอลาออก ในกรณทผประสงคจะลาออกยนหนงสอขอลาออกลวงหนานอยกวาสามสบวน และผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ เหนวามเหตผลและความจ าเปนจะอนญาตใหลาออก ตามวนทขอลาออกกได ในกรณทผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ เหนวาจ าเปนเพอประโยชน แกราชการ จะยบยงการลาออกไวเปนเวลาไมเกนเกาสบวนนบแตวนขอลาออกกได ในกรณเชนนน ถาผขอลาออกมไดถอนใบลาออกกอนครบก าหนดระยะเวลาการยบยงใหถอวาการลาออกนนมผล เมอครบก าหนดเวลาตามทไดยบยงไว ในกรณทผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ มไดยบยงตามวรรคสาม ใหการลาออกนนมผลตงแตวนขอลาออก ในกรณทขาราชการพลเรอนสามญผใดประสงคจะลาออกจากราชการเพอด ารงต าแหนง ในองคกรอสระตามรฐธรรมนญ ต าแหนงทางการเมอง หรอต าแหนงอนท ก.พ. ก าหนด หรอเพอสมคร รบเลอกต ง เปนสมาชกรฐสภา สมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน ใหยนหนงสอขอลาออก ตอผบงคบบญชาตามวรรคหนง และใหการลาออกมผลนบตงแตวนทผนนขอลาออก หลกเกณฑและวธการเกยวกบการลาออก การพจารณาอนญาตใหลาออกและการยบยง การลาออกจากราชการ ใหเปนไปตามระเบยบท ก.พ. ก าหนด

มาตรา ๑๑๐ ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ มอ านาจสงใหขาราชการ พลเรอนสามญออกจากราชการเพอรบบ าเหนจบ านาญเหตทดแทนตามกฎหมายวาดวยบ าเหนจบ านาญขาราชการไดในกรณดงตอไปน

(๑) เมอขาราชการพลเรอนสามญผใดเจบปวยไมอาจปฏบตหนาทราชการ ของตนไดโดยสม าเสมอ

(๒) เมอขาราชการพลเรอนสามญผ ใดสมครไปปฏบต งานใด ๆ ตาม ความประสงคของทางราชการ

(๓) เมอขาราชการพลเรอนสามญผใดขาดคณสมบตทวไปตามมาตรา ๓๖ ก. (๑) หรอ (๓) หรอมลกษณะตองหามตามมาตรา ๓๖ ข. (๑) (๓) (๖) หรอ (๗)


๑๐๙

(๔) เมอทางราชการเลกหรอยบหนวยงานหรอต าแหนงทขาราชการพลเรอนสามญปฏบตหนาทหรอด ารงอย ส าหรบผทออกจากราชการในกรณนใหไดรบเงนชดเชยตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกระทรวงการคลงก าหนดดวย

(๕ ) เม อ ข า ร าชการพล เ ร อนสามญผ ใ ด ไม ส ามารถปฏบ ต ร าชการ ใหมประสทธภาพและเกดประสทธผลในระดบอนเปนทพอใจของทางราชการ

(๖) เมอขาราชการพลเรอนสามญผ ใดหยอนความสามารถในอนทจะ ปฏบตหนาทราชการ บกพรองในหนาทราชการ หรอประพฤตตนไมเหมาะสมกบต าแหนงหนาทราชการ ถาใหผนนรบราชการตอไปจะเปนการเสยหายแกราชการ

(๗) เมอขาราชการพลเรอนสามญผใดมกรณถกสอบสวนวากระท าผดวนย อยางรายแรงตามมาตรา ๙๓ และผลการสอบสวนไมไดความแนชดพอทจะฟงลงโทษตามมาตรา ๙๗ วรรคหนง แตมมลทนหรอมวหมองในกรณทถกสอบสวน ถาใหรบราชการตอไปจะเปนการเสยหายแกราชการ

(๘) เมอขาราชการพลเรอนสามญผใดตองรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคกในความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษหรอตองรบโทษจ าคกโดยค าสงของศาล ซงยงไมถงกบจะตองถกลงโทษปลดออกหรอไลออก

การส งใหออกจากราชการตามวรรคหน งใหเปนไปตามท ก าหนดในกฎ ก.พ. ท งน ใหน ามาตรา ๙๗ วรรคสอง มาใชบงคบกบการสงใหออกจากราชการตามกรณ (๓) เฉพาะมาตรา ๓๖ ก. (๓) กรณ (๖) และกรณ (๗) โดยอนโลม เมอผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ สงใหขาราชการพลเรอนสามญผใด ออกจากราชการตามมาตรานแลว ใหรายงาน อ.ก.พ. กระทรวง หรอ ก.พ. แลวแตกรณ และใหน า มาตรา ๑๐๓ มาใชบงคบโดยอนโลม

มาตรา ๑๑๑ เมอขาราชการพลเรอนสามญผใดไปรบราชการทหารตามกฎหมายวาดวยการรบราชการทหาร ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ สงใหผนนออกจากราชการ ผใดถกสงใหออกจากราชการตามวรรคหนง และตอมาปรากฏวาผนนมกรณทจะตองถกสง ใหออกจากราชการตามมาตราอนอยกอนไปรบราชการทหาร กใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตาม มาตรา ๕๗ มอ านาจเปลยนแปลงค าสงใหออกตามวรรคหนงเปนใหออกจากราชการตามมาตราอนนนได

มาตรา ๑๑๒ ในกรณทผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ไมใชอ านาจตามมาตรา ๑๑๐ โดยไมมเหตอนสมควร ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ระดบเหนอขนไป มอ านาจด าเนนการตามมาตรา ๑๑๐ ได

มาตรา ๑๑๓ การออกจากราชการของขาราชการพลเรอนสามญผด ารงต าแหนงท ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ แตงตง ใหน าความกราบบงคมทลเพอมพระบรมราชโองการใหพนจากต าแหนง นบแตวนออกจากราชการ เวนแตออกจากราชการเพราะความตายใหน าความกราบบงคมทลเพอทรงทราบ


๑๑๐

กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย

พ.ศ. ๒๕๕๖

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๘ (๕) มาตรา ๙๔ มาตรา ๙๕ มาตรา ๙๖ มาตรา ๙๗ มาตรา ๑๐๑ และมาตรา ๑๐๕ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ อนเปนกฎหมายทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๙ ประกอบกบ มาตรา ๓๑ มาตรา ๓๓ มาตรา ๔๓ และมาตรา ๖๔ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย ก.พ. โดยอนมตคณะรฐมนตร จงออกกฎ ก.พ. ไว ดงตอไปน ขอ ๑ กฎ ก .พ . น ใ ห ใ ช บ ง ค บ เม อ พนก าหนดหกส บ ว นน บแต ว นประกาศ ใน ราชกจจานเบกษา เปนตนไป

หมวด ๑ การด าเนนการเมอมการกลาวหาหรอมกรณเปนทสงสยวามการกระท าผดวนย

ขอ ๒ เมอมการกลาวหาหรอมกรณเปนทสงสยวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยผบงคบบญชาของผนนมหนาทตองรายงานตามล าดบชนใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ทราบโดยเรว โดยท าเปนหนงสอ ซงอยางนอยตองมสาระส าคญ ดงตอไปน

(๑) ชอผกลาวหา (ถาม) (๒) ชอและต าแหนงของผถกกลาวหา (๓) ขอเทจจรงหรอพฤตการณแหงการกระท าทกลาวหาหรอเปนทสงสยวากระท าผดวนย (๔) พยานหลกฐานทเกยวของเทาทม

ขอ ๓ การกลาวหาทจะด าเนนการตามกฎ ก.พ. น ถาเปนการกลาวหาเปนหนงสอ ใหมรายละเอยดดงตอไปน

(๑) ระบชอของผกลาวหา และลงลายมอชอผกลาวหา (๒) ระบชอหรอต าแหนงของผถกกลาวหา หรอขอเทจจรงทเพยงพอใหทราบวา

เปนการกลาวหาขาราชการพลเรอนสามญผใด (๓) ระบขอเทจจรงและพฤตการณแหงการกระท าทมการกลาวหาเพยงพอทจะเขาใจ

ได หรอแสดงพยานหลกฐานเพยงพอทจะสบสวนสอบสวนตอไปได

ในกรณทเปนการกลาวหาดวยวาจา ใหผบงคบบญชาผไดรบฟงการกลาวหาจดใหมการท าบนทกค ากลาวหาทมรายละเอยดตามวรรคหนง และใหผกลาวหาลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน


๑๑๑

ขอ ๔ กรณเปนทสงสยวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยทจะด าเนนการ ตามกฎ ก.พ. น อาจมลกษณะดงน

(๑) มการกลาวหาทไมไดระบชอผกลาวหา ไมไดลงลายมอชอผกลาวหา แตระบชอหรอต าแหนงของผถกกลาวหา หรอขอเทจจรงทปรากฏนนเพยงพอทจะทราบวากลาวหาขาราชการพลเรอนสามญผใดและขอเทจจรงหรอพฤตการณนนเพยงพอทจะสบสวนสอบสวนตอไปได หรอ

(๒) มขอเทจจรงหรอพฤตการณปรากฏตอผบงคบบญชาอนเปนทสงสยวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนย โดยมพยานหลกฐานเพยงพอทจะสบสวนสอบสวนตอไปได

หมวด ๒ การสบสวนหรอพจารณาในเบองตน

ขอ ๕ เมอไดรบรายงานตามขอ ๒ หรอความปรากฏตอผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ วามการกลาวหาหรอมกรณเปนทสงสยวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนย ใหด าเนนการอยางใดอยางหนงดงตอไปนโดยเรว

(๑) พจารณาในเบองตนวากรณมมลทควรกลาวหาวาผนนกระท าผดวนยหรอไม (๒) ด าเนนการสบสวนหรอสงใหด าเนนการสบสวน และพจารณาวากรณมมล

ทควรกลาวหาวาผนนกระท าผดวนยหรอไม ในการน ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ อาจสบสวนเองหรอใหขาราชการพลเรอนสามญหรอเจาหนาทของรฐทเกยวของด าเนนการสบสวนแลวรายงานมาเพอประกอบการพจารณากได

ในกรณทเหนวามมลทควรกลาวหาวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนย หรอเปนกรณทมพยานหลกฐานในเบองตนอยแลวและเหนวามมลทควรกลาวหาวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยใหด าเนนการตามขอ ๖ ตอไป

ขอ ๖ ในกรณทผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ พจารณาเหนวากรณมมล ทควรกลาวหาวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยอยางไมรายแรง ใหด าเนนการตอไปตามหมวด ๓ ถาพจารณาเหนวากรณมมลทควรกลาวหาวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยอยางรายแรง ใหด าเนนการตอไปตามหมวด ๔ แตถาพจารณาเหนวากรณไมมมลทควรกลาวหาวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนย ใหยตเรอง

ขอ ๗ กรณทถอวาไมมมลทควรกลาวหาวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยและผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ สงใหยตเรองได อาจเปนกรณดงตอไปน

(๑) ขอเทจจรงหรอพฤตการณแวดลอมและพยานหลกฐานไมเพยงพอใหทราบวาขาราชการพลเรอนสามญผใดเปนผกระท าผดวนย

(๒) ขอเทจจรงหรอพฤตการณแวดลอมและพยานหลกฐานไมเพยงพอทจะท าใหเขาใจไดวามการกระท าผดวนย หรอไมเพยงพอทจะด าเนนการสบสวนสอบสวนตอไปได

(๓) พฤตการณแหงการกระท านนไมเปนความผดทางวนย


๑๑๒

หมวด ๓ การด าเนนการในกรณมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรง

ขอ ๘ ในกรณทผลการสบสวนหรอพจารณาตามขอ ๕ และขอ ๖ ปรากฏวากรณมมล ทควรกลาวหาวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยอยางไมรายแรง ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจ สงบรรจตามมาตรา ๕๗ ด าเนนการตอไปตามหมวดน โดยไมตงคณะกรรมการสอบสวนกได แตถาไดแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว ตองด าเนนการตามขอ ๑๒ ขอ ๑๓ และขอ ๑๔ จนแลวเสรจ

ขอ ๙ ในกรณทผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ด าเนนการทางวนย โดยไมตงคณะกรรมการสอบสวน ตองด าเนนการตามหมวดนใหแลวเสรจโดยเรว ทงนตองไมเกนสสบหาวน นบแตวนทพจารณาเหนวากรณมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรง ในกรณทไมสามารถด าเนนการใหแลวเสรจภายในเวลาดงกลาว ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ขยายเวลา ไดตามความจ าเปน โดยแสดงเหตผลความจ าเปนไวดวย

ขอ ๑๐ ในการด าเนนการตามขอ ๙ ตองแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาเปนหนงสอใหผถกกลาวหาทราบ และตองใหโอกาสผถกกลาวหาไดชแจงแกขอกลาวหา ภายในระยะเวลาทก าหนด ในกรณทผถกกลาวหาไมชแจงแกขอกลาวหาภายในเวลาทก าหนด ใหถอวาผถกกลาวหา ไมประสงคจะชแจงแกขอกลาวหา

ขอ ๑๑ เมอผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ไดด าเนนการตามขอ ๑๐ แลว ใหพจารณาสงหรอด าเนนการดงตอไปน

(๑) ในกรณทเหนวาผถกกลาวหาไมไดกระท าผดวนยตามขอกลาวหา ใหสงยตเรองตามมาตรา ๙๒ วรรคสอง โดยท าเปนค าสงตามขอ ๖๖

(๒) ในกรณทเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางไมรายแรง ใหสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดเงนเดอน ตามควรแกกรณใหเหมาะสมกบความผดตามมาตรา ๙๖ และ ทก าหนดไวในขอ ๖๗ โดยท าเปนค าสงตามขอ ๖๙

(๓) ในกรณทเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยเลกนอย และมเหตอนควรงดโทษ จะงดโทษใหโดยใหท าทณฑบนเปนหนงสอหรอวากลาวตกเตอนตามมาตรา ๙๖ กได โดยท าเปนค าสงงดโทษตามขอ ๗๑

(๔) ในกรณท เหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางรายแรง ใหด าเนนการ ตามหมวด ๔ ตอไป

ขอ ๑๒ ในกรณทผมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ด าเนนการทางวนยโดยแตงตงคณะกรรมการสอบสวน การแตงตงคณะกรรมการสอบสวน และการคดคานกรรมการสอบสวน ใหน าขอ ๑๘ วรรคหนง วรรคสอง วรรคส ขอ ๑๙ ขอ ๒๐ ขอ ๒๑ ขอ ๒๒ ขอ ๒๓ ขอ ๒๔ และขอ ๒๕ มาใชบงคบ โดยอนโลม ในกรณทขาราชการพลเรอนสามญต าแหนงตางกน หรอตางกรม หรอตางกระทรวงกน ถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมกน การแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามวรรคหนงใหเปนไปตามมาตรา ๙๔ และทก าหนดในขอ ๑๖ และขอ ๑๗


๑๑๓

ขอ ๑๓ คณะกรรมการสอบสวนตามขอ ๑๒ ตองด าเนนการสอบสวน รวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของ แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานใหผถกกลาวหาทราบ รบฟงค าชแจงของผถกกลาวหา แลวเกบรวบรวมไวในส านวนการสอบสวน และท ารายงานการสอบสวน พรอมความเหนเสนอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ทงน ตองใหแลวเสรจภายในหกสบวนนบแตวนทประธานกรรมการรบทราบค าสง ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนมเหตผลและความจ าเปนไมอาจด าเนนการใหแลวเสรจภายในก าหนดเวลาตามวรรคหนง ใหประธานกรรมการรายงานตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอขอขยายเวลาตามความจ าเปน ในการน ผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจะขยายเวลาใหตามทเหนสมควร โดยตองแสดงเหตผลไวดวย หรอจะสงใหคณะกรรมการสอบสวนยตการด าเนนการแลวพจารณาสงหรอด าเนนการตามขอ ๑๑ ตอไปกได ในกรณทผถกกลาวหาไมมาใหถอยค าชแจงแกขอกลาวหาหรอไมยนค าชแจงแกขอกลาวหาภายในเวลาทคณะกรรมการสอบสวนก าหนด ใหถอวาผถกกลาวหาไมประสงคจะชแจงแกขอกลาวหา เวนแตคณะกรรมการสอบสวนจะเหนควรด าเนนการเปนอยางอนเพอประโยชนแหงความเปนธรรม

ขอ ๑๔ เมอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไดรบรายงานการสอบสวนและส านวนการสอบสวนตามขอ ๑๓ แลว ใหพจารณาสงหรอด าเนนการตามขอ ๑๑ หรอสงหรอด าเนนการดงตอไปน

(๑) ในกรณทเหนวาควรรวบรวมขอเทจจรงหรอพยานหลกฐานเพมเตม ใหก าหนดประเดนหรอขอส าคญทตองการใหคณะกรรมการสอบสวนท าการสอบสวนเพมเตม

(๒) ในกรณทเหนวาการด าเนนการใดไมถกตอง ใหสงใหคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการใหถกตองโดยเรว

หมวด ๔ การด าเนนการในกรณมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง

ขอ ๑๕ ในกรณทผลการสบสวนหรอพจารณาตามขอ ๕ และขอ ๖ ปรากฏวากรณมมล ทควรกลาวหาวาขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยอยางรายแรง ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจ สงบรรจตามมาตรา ๕๗ หรอผมอ านาจตามมาตรา ๙๔ แลวแตกรณ แตงตงคณะกรรมการสอบสวน เพอด าเนนการสอบสวนตอไป ในกรณทเปนการด าเนนการตอเนองจากการด าเนนการตามขอ ๑๑ (๔) ใหผบงคบบญชา ซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ หรอผมอ านาจตามมาตรา ๙๔ แลวแตกรณ แตงตงคณะกรรมการสอบสวนขนใหมเพอด าเนนการตอไปตามหมวดน สวนขอเทจจรงและพยานหลกฐานในส านวนการสอบสวนตามขอ ๑๓ จะน ามาใชในการสอบสวนนหรอไมเพยงใด ใหอยในดลพนจของคณะกรรมการสอบสวน

ขอ ๑๖ การแตงตงคณะกรรมการสอบสวนกรณทขาราชการพลเรอนสามญต าแหนงตางกนหรอตางกรม หรอตางกระทรวงกน ถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมกน ส าหรบกรณอนตามมาตรา ๙๔ (๔) ใหด าเนนการ ดงตอไปน


๑๑๔

(๑) กรณทขาราชการพลเรอนสามญในกรมเดยวกนถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมกนถาผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ของขาราชการดงกลาวตางกน ใหอธบดหรอผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจทมต าแหนงเหนอกวาเปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน แลวแตกรณ

(๒) กรณทขาราชการพลเรอนสามญในส านกงานรฐมนตร หรอสวนราชการ ทไมมฐานะเปนกรมแตมหวหนาสวนราชการเปนอธบดหรอต าแหนงทเรยกชออยางอนทมฐานะเปนอธบด ถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมกบขาราชการพลเรอนสามญในสวนราชการอน ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ รวมกนแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เวนแตเปนกรณทมผด ารงต าแหนงประเภทบรหารระดบสงถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมดวย ใหนายกรฐมนตรเปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

(๓) กรณทขาราชการพลเรอนสามญในสวนราชการทมฐานะเปนกรมและ ไมสงกดกระทรวงแตอยในบงคบบญชาของนายกรฐมนตรหรอรฐมนตรหรอในสวนราชการทมหวหนา สวนราชการรบผดชอบในการปฏบตราชการขนตรงตอนายกรฐมนตรหรอตอรฐมนตร ถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมกบขาราชการพลเรอนสามญในสวนราชการอน ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ รวมกนแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เวนแตเปนกรณทมผด ารงต าแหนงประเภทบรหารระดบสงถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมดวย ใหนายกรฐมนตรเปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

(๔) กรณทขาราชการพลเรอนสามญในราชการบรหารสวนภมภาคจงหวดเดยวกน แตอยตางกรมหรอตางกระทรวงกน ถกกลาวหาวากระท าผดวนยรวมกน ถาผถกกลาวหาทกคนด ารงต าแหนงทผวาราชการจงหวดเปนผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ (๑๑) ใหผวาราชการจงหวด เปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

ขอ ๑๗ ในกรณรวมกนแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ใหผมอ านาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนของแตละสวนราชการท าความตกลงกนเพอก าหนดตวบคคลเปนกรรมการสอบสวน แลวใหแตละสวนราชการมค าสงแตงตงบคคลนนเปนคณะกรรมการสอบสวน

ขอ ๑๘ การแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ใหแตงตงจากขาราชการพลเรอนสามญ ประกอบดวยประธานกรรมการคนหนง และกรรมการอนอกอยางนอยสองคน โดยใหกรรมการคนหนง เปนเลขานการในกรณทมเหตผลความจ าเปนจะแตงตงประธานกรรมการและกรรมการจากขาราชการ ฝายพลเรอนซงมใชขาราชการการเมองกได ในขณะทมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ประธานกรรมการตองด ารงต าแหนงตามท ก.พ. ก าหนด กรรมการสอบสวนอยางนอยหนงคนตองเปนผด ารงต าแหนงนตกร หรอผไดรบปรญญา ทางกฎหมายหรอผ ไดรบการฝกอบรมตามหลกสตรการด าเนนการทางวนย หรอผมประสบการณ ดานการด าเนนการทางวนย เพอประโยชนในการสอบสวนจะใหมผชวยเลขานการทแตงตงจากขาราชการฝายพลเรอน ซงมใชขาราชการการเมองหรอแตงตงจากพนกงานราชการหรอลกจางประจ าดวยกได และใหน าขอ ๒๐ ขอ ๒๒ ขอ ๒๓ ขอ ๒๔ ขอ ๒๕ และขอ ๓๓ มาใชบงคบกบผชวยเลขานการโดยอนโลม

ขอ ๑9 ค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหระบชอและต าแหนงของผถกกลาวหา เรองทกลาวหาชอของประธานกรรมการ และกรรมการ ทงน ตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด ในกรณทมการแตงตงผชวยเลขานการ ใหระบชอผชวยเลขานการไวในค าสงนนดวย


๑๑๕

ขอ ๒๐ ในกรณทมการเปลยนแปลงกรรมการสอบสวน ใหด าเนนการโดยท าเปนค าสง ตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด และใหแจงใหผถกกลาวหาทราบตอไป การเปลยนแปลงกรรมการสอบสวนตามวรรคหนง ไมกระทบกระเทอนถงการสอบสวน ทไดด าเนนการไปแลว

ขอ ๒๑ เมอไดมค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการดงตอไปน

(๑) แจงใหผถกกลาวหาทราบค าสงโดยเรว และใหผถกกลาวหาลงลายมอชอและวนทรบทราบไวเปนหลกฐาน ในการน ใหแจงต าแหนงของประธานกรรมการ กรรมการ และผชวยเลขานการ (ถาม) รวมทงสทธทจะคดคานกรรมการสอบสวนไปพรอมกน และใหมอบส าเนาค าสงใหผถกกลาวหา ไวหนงฉบบดวยในกรณทผถกกลาวหาไมยอมลงลายมอชอรบทราบค าสง ถาไดท าบนทกลงวนทและสถานท ทแจงและลงลายมอชอผแจง พรอมทงพยานรเหนไวเปนหลกฐานแลว ใหถอวนทแจงนนเปนวนรบทราบ

การแจงตามวรรคหนง ใหแจงใหผถกกลาวหาทราบโดยตรงกอน แตถาไมอาจแจง ใหทราบโดยตรงไดหรอมเหตจ าเปนอน ใหแจงเปนหนงสอสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปให ผถกกลาวหา ณ ทอยซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการ ในกรณเชนน ใหถอวาผถกกลาวหาไดรบแจง เมอครบก าหนดเจดวนนบแตวนสงส าหรบกรณสงในประเทศ หรอเมอครบสบหาวนนบแตวนสงส าหรบกรณสงไปยงตางประเทศ

(๒) สงส าเนาค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพรอมทงเอกสารหลกฐาน ทเกยวของกบเรองทกลาวหาใหประธานกรรมการโดยเรว แลวใหประธานกรรมการลงลายมอชอและวนเดอนปทไดรบแลวเกบรวมไวในส านวนการสอบสวน และสงส าเนาค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหกรรมการทราบเปนรายบคคล

(๓) สงหลกฐานการรบทราบหรอถอวาทราบค าสงของผถกกลาวหาไปใหประธานกรรมการเพอเกบรวมไวในส านวนการสอบสวน

ขอ ๒๒ เมอมกรณดงตอไปน กรรมการสอบสวนอาจถกคดคานได

(๑) เปนผกลาวหาตามขอ ๓ (๒) เปนคหมนหรอคสมรสของผกลาวหาตามขอ ๓ (๓) เปนญาตของผกลาวหาตามขอ ๓ คอ เปนบพการหรอผสบสนดานไมวาชนใด ๆ

หรอเปนพนองหรอลกพลกนองนบไดเพยงสามชน หรอเปนญาตเกยวพนทางการสมรสนบไดเพยงสองชน (๔) เปนผมสาเหตโกรธเคองกบผถกกลาวหาหรอกบคหมนหรอคสมรสของ

ผถกกลาวหา (๕) เปนผมประโยชนไดเสยในเรองทสอบสวน (๖) เปนผรเหนเหตการณในขณะกระท าผดตามเรองทกลาวหา (๗) เปนผทมเหตอนซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการสอบสวนไมเปนกลางหรอ

เสยความเปนธรรม

ขอ ๒๓ การคดคานกรรมการสอบสวนตองท าเปนหนงสอยนตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนภายในเจดวนนบแตวนทราบหรอถอวาทราบค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนหรอนบแต วนททราบวามกรณตามขอ ๒๒ โดยหนงสอคดคานตองแสดงขอเทจจรงหรอพฤตการณทเปนเหตแหง การคดคานตามทก าหนดไวในขอ ๒๒


๑๑๖

ในกรณทผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนวาการคดคานเปนไปตามเงอนไขทก าหนดตามวรรคหนง ใหสงส าเนาหนงสอคดคานไปใหประธานกรรมการเพอทราบและเกบรวบรวมไวในส านวน การสอบสวน รวมทงแจงใหผถกคดคานทราบ และตองใหโอกาสผถกคดคานไดชแจงเปนหนงสอตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนภายในเจดวนนบแตวนทผถกคดคานไดลงลายมอชอและว นททไดรบแจงไว เปนหลกฐาน ในการน ผถกคดคานตองหยดปฏบตหนาทกรรมการสอบสวนตงแตวนทไดรบแจงนนแตถา เหนวาการคดคานไมเปนไปตามเงอนไขทก าหนดใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนสงไมรบค าคดคานนนและแจงใหผคดคานทราบ

ขอ ๒๔ เมอไดด าเนนการตามขอ ๒๓ แลว ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาสงการอยางใดอยางหนงดงตอไปน

(๑) ในกรณทเหนวาค าคดคานรบฟงได ใหสงใหผถกคดคานพนจากหนาทในการเปนกรรมการสอบสวนในกรณทเหนสมควรจะแตงตงผอนใหเปนกรรมการสอบสวนแทนผถกคดคานกได แตถากรรมการสอบสวนทเหลออยมจ านวนนอยกวาสามคนใหแตงตงผอนใหเปนกรรมการสอบสวนแทนผถกคดคาน และใหน าขอ ๒๐ มาใชบงคบโดยอนโลม

(๒) ในกรณทเหนวาค าคดคานไมอาจรบฟงได ใหสงยกค าคดคาน และมหนงสอแจงใหผคดคาน ผถกคดคาน และประธานกรรมการทราบโดยเรว ค าสงยกค าคดคานใหเปนทสด

ผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตองพจารณาและสงการตามวรรคหนงใหแลวเสรจภายในสบหาวนนบแตวนทไดรบค าคดคาน ถาไมไดสงภายในก าหนดเวลาดงกลาว ใหผถกคดคานน น พนจากการเปนกรรมการสอบสวนนบแตวนพนก าหนดเวลาดงกลาว และใหด าเนนการตาม (๑) ตอไป

ขอ ๒๕ ในกรณทกรรมการสอบสวนผใดเหนวาตนมกรณตามขอ ๒๒ ใหผนนแจงใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนทราบ และใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาสงการตามขอ ๒๔ โดยอนโลมตอไป

ขอ ๒๖ คณะกรรมการสอบสวนมหนาทสอบสวนและพจารณาตามหลกเกณฑ วธการและระยะเวลาทก าหนดในกฎ ก.พ. น เพอแสวงหาความจรงในเรองทกลาวหาและดแลใหบงเกดความยตธรรมตลอดกระบวนการสอบสวน ในการน ใหคณะกรรมการสอบสวนรวบรวมประวตและความประพฤตของ ผถกกลาวหาทเกยวของกบเรองทกลาวหาเทาทจ าเปนเพอประกอบการพจารณา และจดท าบนทกประจ าวนทมการสอบสวนไวทกครงดวย ในการสอบสวนและพจารณาหามมใหมบคคลอนอยหรอรวมดวย เวนแตเปนการสอบปากค าตามขอ ๓๒ หรอเปนกรณทกฎ ก.พ. น ก าหนดไวเปนอยางอน

ขอ ๒๗ ใหประธานกรรมการจดใหมการประชมคณะกรรมการสอบสวนครงแรกภายในเจดวนนบแตวนทประธานกรรมการรบเรองตามขอ ๒๑ (๒) และ (๓) ในกรณทไมอาจจดประชมไดภายในก าหนด ใหรายงานเหตผลและความจ าเปนใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนทราบ ในการประชมคณะกรรมการสอบสวนตามวรรคหนง ใหคณะกรรมการสอบสวนก าหนดประเดนและวางแนวทางการสอบสวนและการรวบรวมพยานหลกฐาน

ขอ ๒๘ เมอไดวางแนวทางการสอบสวนและการรวบรวมพยานหลกฐานตามขอ ๒๗ แลวใหคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการดงตอไปน

(๑) รวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของ (๒) แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ


๑๑๗

(๓) ใหโอกาสผถกกลาวหาไดชแจงแสดงพยานหลกฐานเพอแกขอกลาวหา (๔) พจารณาท าความเหนเกยวกบเรองทสอบสวน (๕) ท ารายงานการสอบสวนพรอมความเหนเสนอตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

ขอ ๒๙ ใหคณะกรรมการสอบสวนรวบรวมพยานหลกฐานทงปวงทเหนวาเปนประโยชน แกการสอบสวนโดยไมรบฟงแตเพยงขออางหรอพยานหลกฐานของผกลาวหาหรอผถกกลาวหาเทานน ในกรณทปรากฏวามขอเทจจรงใดทกลาวอางหรอพาดพงถงบคคล เอกสาร หรอวตถใดทจะเปนประโยชนแกการสอบสวน ใหคณะกรรมการสอบสวนท าการสอบสวนและรวบรวมพยานหลกฐานน น ไวใหครบถวน ถาไมอาจเขาถงหรอไดมาซงพยานหลกฐานดงกลาว ใหบนทกเหตนนไวดวย

ขอ ๓๐ ในการสอบปากค าผถกกลาวหาหรอพยานใหสอบปากค าคราวละหนงคน และ ในการสอบปากค าพยาน ตองแจงใหพยานทราบวากรรมการสอบสวนมฐานะเปนเจาพนกงานตาม ประมวลกฎหมายอาญา การใหถอยค าอนเปนเทจอาจเปนความผดตามกฎหมาย การสอบปากค าตามวรรคหนง ตองมกรรมการสอบสวนไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการสอบสวนทงหมดจงจะท าการสอบปากค าได แตในกรณทกงหนงของจ านวนกรรมการสอบสวนทงหมดมมากกวาสามคน จะใหกรรมการสอบสวนไมนอยกวาสามคนท าการสอบปากค ากได

ขอ ๓๑ การสอบปากค าตามขอ ๓๐ ตองมการบนทกถอยค าของผใหถอยค าตามแบบ ทส านกงาน ก.พ. ก าหนด แลวอานใหผใหถอยค าฟงหรอใหผใหถอยค าอานเองกได แลวใหผใหถอยค า ผบนทกถอยค า และกรรมการสอบสวนซงอยรวมในการสอบปากค าลงลายมอชอในบนทกถอยค านน ไวเปนหลกฐาน ในกรณทบนทกถอยค าใดมหลายหนา ใหผใหถอยค าและกรรมการสอบสวนซงอยรวม ในการสอบปากค าหนงคนลงลายมอชอก ากบไวในบนทกถอยค าทกหนา ในการบนทกถอยค า หามมใหขด ลบ หรอบนทกขอความทบขอความทไดบนทกไวใน บนทกถอยค าแลว ถาจะตองแกไขหรอเพมเตมขอความทบนทกไว ใหใชวธขดฆาขอความเดมและเพมเตมขอความใหมดวยวธตกเตม แลวใหผใหถอยค าและกรรมการสอบสวนซงอยรวมในการสอบปากค าหนงคน ลงลายมอชอก ากบไวตรงทมการแกไขเพมเตมนนทกแหง ในกรณทผ ใหถอยค าไมยอมลงลายมอชอ ใหบนทกเหตท ไมลงลายมอชอนนไว ใน บนทกถอยค าดวย ในกรณทผ ใหถอยค าไมสามารถลงลายมอชอได ใหด าเนนการตามมาตรา ๙ แหง ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

ขอ ๓๒ ในการสอบปากค า หามมใหบคคลอนอยในทสอบปากค า เวนแตเปนบคคล ซงกรรมการสอบสวนทท าการสอบปากค าอนญาตใหอยในทสอบสวนเพอประโยชนในการสอบสวน หรอ เปนทนายความหรอทปรกษาของผถกกลาวหาตามจ านวนทกรรมการสอบสวนทท าการสอบปากค าเหนสมควรใหเขามาในการสอบปากค าผถกกลาวหา

ขอ ๓๓ หามมใหกรรมการสอบสวนท าหรอจดใหท าการใด ๆ ซงเปนการใหค ามนสญญา ขเขญ หลอกลวง บงคบ หรอกระท าโดยมชอบไมวาดวยประการใด เพอจงใจใหผถกกลาวหาหรอพยาน ใหถอยค าอยางใด

ขอ ๓๔ การน าเอกสารหรอวตถมาใช เปนพยานหลกฐานในส านวนการสอบสวน ใหคณะกรรมการสอบสวนจดใหมการบนทกไวดวยวาไดมาอยางไร จากผใด และเมอใด


๑๑๘

เอกสารทใชเปนพยานหลกฐานในส านวนการสอบสวนใหใชตนฉบบ แตถาไมอาจน าตนฉบบมาไดจะใชส าเนาทกรรมการสอบสวนหรอผมหนาทรบผดชอบรบรองวาเปนส าเนาถกตองกได ในกรณทไมสามารถหาตนฉบบเอกสารไดเพราะสญหายหรอถกท าลายหรอโดยเหตประการอนคณะกรรมการสอบสวนจะสบจากส าเนาเอกสารหรอพยานบคคลแทนกได

ขอ ๓๕ ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเรยกบคคลใดมาเปนพยานเพอชแจงหรอใหถอยค าตามวน เวลา และสถานททก าหนดแลว แตบคคลนนไมมาหรอมาแตไมชแจงหรอไมใหถอยค า หรอในกรณ ทคณะกรรมการสอบสวนไมอาจเรยกบคคลใดมาชแจงหรอใหถอยค าไดภายในเวลาอนควร คณะกรรมการสอบสวนจะไมสอบสวนบคคลนนกได แตตองบนทกเหตนนไวในบนทกประจ าวนทมการสอบสวน และ ในรายงานการสอบสวนดวย

ขอ ๓๖ ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเหนวาการสอบสวนพยานบคคลใดหรอการรวบรวมพยานเอกสารหรอวตถใดจะท าใหการสอบสวนลาชาโดยไมจ าเปน หรอพยานหลกฐานนนมใชสาระส าคญ จะงดสอบสวนหรอไมรวบรวมพยานหลกฐานนนกได แตตองบนทกเหตนนไวในบนทกประจ าวนท มการสอบสวน และในรายงานการสอบสวนดวย

ขอ ๓๗ ในกรณทจะตองสอบปากค าพยานหรอรวบรวมพยานหลกฐานซงอยตางทองทประธานกรรมการจะรายงานตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอขอใหมอบหมายใหหวหนาสวนราชการหรอหวหนาหนวยงานในทองทนนทเปนขาราชการฝายพลเรอนสอบปากค าพยานหรอรวบรวมพยานหลกฐานแทนกได โดยก าหนดประเดนหรอขอส าคญทจะตองสอบสวนไปให กรณเชนน ถาผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนควรจะมอบหมายใหหวหนาสวนราชการหรอหวหนาหนวยงานนนด าเนนการตามทคณะกรรมการสอบสวนรองขอกได ในการสอบปากค าพยานและรวบรวมพยานหลกฐานตามวรรคหนง ใหห วหนาสวนราชการหรอหวหนาหนวยงานทไดรบมอบหมายเลอกขาราชการฝายพลเรอนทเหนสมควรอยางนอยอกสองคนมารวมเปนคณะท าการสอบสวน และใหคณะท าการสอบสวนมอ านาจหนาทเชนเดยวกบคณะกรรมการสอบสวน ตามกฎ ก.พ. น

ขอ ๓๘ เมอคณะกรรมการสอบสวนไดรวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐาน ทเกยวของ ตามขอ ๒๘ (๑) แลว ใหมการประชมคณะกรรมการสอบสวนเพอพจารณาท าความเหนวา ผถกกลาวหากระท าผดวนยในเรองทสอบสวนหรอไม ถาคณะกรรมการสอบสวนพจารณาเหนวาผถกกลาวหาไมไดกระท าผดวนยในเรองทสอบสวน ใหรายงานผลการสอบสวนพรอมความเหนเสนอตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน แตถาคณะกรรมการสอบสวนเหนวาจากขอเทจจรง ขอกฎหมาย รวมทงพยานหลกฐานทรวบรวมไดเพยงพอทจะรบฟงไดวาผถกกลาวหากระท าผดวนยในเรองทสอบสวนใหแจง ขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ การประชมตามวรรคหนง ตองมกรรมการสอบสวนมาประชมไมนอยกวาสามคนและ ไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการสอบสวนทงหมด

ขอ ๓๙ ในกรณทมค าพพากษาถงทสดวาผถกกลาวหาไดกระท าผดหรอตองรบผด ในคดเกยวกบเรองทสอบสวน ถาคณะกรรมการสอบสวนเหนวาขอเทจจรงทปรากฏตามค าพพากษาถงทสดนนไดความประจกษชดอยแลววาผถกกลาวหากระท าผดตามขอกลาวหา คณะกรรมการสอบสวนจะน าเอา ค าพพากษาถงทสดนนมาใชเปนพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาโดยไมตองรวบรวมพยานหลกฐานอนกได


๑๑๙

แตตองแจงขอกลาวหาและสรปขอเทจจรงทปรากฏตามค าพพากษาทถงทสดนน เ พอใช เปนสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบดวย

ขอ ๔๐ การแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ใหท าเปนบนทกระบขอเทจจรงและพฤตการณของผถกกลาวหาวาไดกระท าการใด เมอใด อยางไร เปนความผดวนยในกรณใด และสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา โดยจะระบชอพยานดวยหรอไมกได รวมทงแจงใหทราบสทธของผถกกลาวหาทจะใหถอยค าหรอยนค าชแจงแกขอกลาวหาเปนหนงสอ สทธทจะแสดงพยานหลกฐานหรอจะอางพยานหลกฐานเพอขอใหเรยกพยานหลกฐานนนมาได แลวแจงใหผถกกลาวหาทราบ บนทกตามวรรคหนง ใหท าตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด โดยใหท าเปนสองฉบบ มขอความตรงกน ใหประธานกรรมการและกรรมการอกอยางนอยหนงคนลงลายมอชอในบนทกนนดวย

ขอ ๔๑ เมอไดจดท าบนทกตามขอ ๔๐ แลว ใหคณะกรรมการสอบสวนมหนงสอเรยก ผถกกลาวหามาพบตามวน เวลา และสถานททคณะกรรมการสอบสวนก าหนด เพอแจงขอกลาวหาและ สรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ เมอผถกกลาวหาไดมาพบคณะกรรมการสอบสวนแลว ใหคณะกรรมการสอบสวน แจงขอกลาวหาพรอมทงอธบายขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ และใหผถกกลาวหารบทราบขอกลาวหาโดยลงลายมอชอพรอมทงวนเดอนปในบนทกนน แลวมอบบนทกนนใหผถกกลาวหาหนงฉบบ และอกฉบบหนงเกบไวในส านวนการสอบสวน ในกรณท ผ ถ กกล า วหา ไม ยอมลงลายม อช อ ในบนท ก เ พอร บทราบข อกล า วหา ใหคณะกรรมการสอบสวนบนทกขอเทจจรงและพฤตการณดงกลาวไวในบนทกนน ในกรณเชนน ใหถอวา ผถกกลาวหาไดรบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานตงแตวนทมาพบคณะกรรมการสอบสวนแลว และใหมอบบนทกนนใหผถกกลาวหาหนงฉบบ และอกฉบบหนงเกบไวในส านวนการสอบสวน แตถาผถกกลาวหาไมยอมรบบนทกดงกลาว ใหสงบนทกนนทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถกกลาวหา ณ ทอยซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการ

ขอ ๔๒ เม อ ได แจ งขอกล า วหาและผ ถ กกล า วหาได ร บทราบตามข อ ๔๑ แล ว ใหคณะกรรมการสอบสวนแจงก าหนดวน เวลา สถานท และวธการทจะใหผถกกลาวหาชแจงแกขอกลาวหา ในวนทมาพบคณะกรรมการสอบสวน หรอแจงเปนหนงสอสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปให ผถกกลาวหา ณ ทอยซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการกได ในกรณแจงเปนหนงสอสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ ใหถอวาผถกกลาวหาไดรบทราบตงแตวนทครบก าหนดสบหาวนนบแตวนทไดสงหนงสอดงกลาวทางไปรษณย

ขอ ๔๓ ในกรณทผถกกลาวหาไมมาพบตามทก าหนดในขอ ๔๑ ใหสงบนทกตามขอ ๔๐ จ านวนหนงฉบบทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถกกลาวหา ณ ทอยซงปรากฏตามหลกฐานของ ทางราชการ ในกรณเชนน ใหถอวาผถกกลาวหาไดรบทราบขอกลาวหาตงแตวนทครบก าหนดสบหาวนนบแตวนทไดสงบนทกดงกลาวทางไปรษณย คณะกรรมการสอบสวนจะสงหนงสอก าหนดวน เวลา สถานท และวธการทจะให ผถกกลาวหาชแจงแกขอกลาวหาและชแจงวาไดกระท าผดตามขอกลาวหาหรอไม อยางไร เพราะเหตใด ไปพรอมกบบนทกแจงขอกลาวหาตามวรรคหนงกได


๑๒๐

ขอ ๔๔ ในกรณทผถกกลาวหาไมอาจชแจงแกขอกลาวหาไดตามวน เวลา สถานทและวธการทก าหนดตามขอ ๔๒ หรอขอ ๔๓ โดยไดอางเหตผลหรอความจ าเปน หรอในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเหนวามเหตจ าเปน จะก าหนดวน เวลา สถานท หรอวธการเสยใหมเพอประโยชนแหงความเปนธรรมกได

ขอ ๔๕ ในการสอบสวนใหคณะกรรมการสอบสวนถามผถกกลาวหาดวยวาไดกระท าผด ตามขอกลาวหาหรอไม อยางไร เพราะเหตใด คณะกรรมการสอบสวนจะด าเนนการตามวรรคหนงไปในคราวเดยวกนกบทไดด าเนนการ ตามขอ ๔๑ กได

ขอ ๔๖ ในกรณท ผ ถ กกล าวหาร บสารภาพว า ได กระท าผ ดตามข อกล าวหา ใด ใหคณะกรรมการสอบสวนบนทกการรบสารภาพตามขอกลาวหานนไว เปนหนงสอ ในกรณเชนน คณะกรรมการสอบสวนจะไมท าการสอบสวนในขอกลาวหานนกได แลวด าเนนการในสวนทเกยวของตอไป

ขอ ๔๗ ในกรณทผถกกลาวหาไมมาใหถอยค าชแจงแกขอกลาวหาหรอไมยนค าชแจง แกขอกลาวหาเปนหนงสอภายในเวลาทก าหนดตามขอ ๔๒ และขอ ๔๓ ใหถอวาผถกกลาวหาไมประสงคจะชแจงแกขอกลาวหา เวนแตคณะกรรมการสอบสวนจะเหนควรด าเนนการเปนอยางอนเพอประโยชน แหงความเปนธรรม

ขอ ๔๘ ในกรณทปรากฏพยานหลกฐานเพมเตมหลงจากทคณะกรรมการสอบสวนได แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาในเรองทสอบสวนแลว ถาคณะกรรมการสอบสวนเหนวาพยานหลกฐานทเพมเตมนนมน าหนกสนบสนนขอกลาวหา ใหแจงสรปพยานหลกฐานเพมเตมนนใหผถกกลาวหาทราบ แตถาเหนวาพยานหลกฐานเพมเตมนนมผลท าใหขอกลาวหาในเรองทสอบสวนนนเปลยนแปลงไปหรอตองเพมขอกลาวหา ใหก าหนดขอกลาวหาใหมหรอก าหนดขอกลาวหาเพมเตมแลว แจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหานนใหผถกกลาวหาทราบ ทงน ใหน าความ ในขอ ๔๐ ขอ ๔๑ ขอ ๔๒ ขอ ๔๓ ขอ ๔๔ และขอ ๔๗ มาใชบงคบโดยอนโลม

ขอ ๔๙ ในการสอบสวน ถาคณะกรรมการสอบสวนเหนวามพยานหลกฐานทควรกลาวหาวา ผถกกลาวหากระท าผดวนยในเรองอนดวย ใหประธานกรรมการรายงานตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนโดยเรว เมอไดรบรายงานตามวรรคหนงแลว ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาด าเนนการ ดงตอไปน

(๑) ถาเหนวากรณไมมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยในเรองอนดวย ใหยต ไมตองด าเนนการทางวนยส าหรบเรองอนนน

(๒) ถาเหนวากรณมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยในเรองอนดวย ใหด าเนนการทางวนยในเรองอนนนดวยตามกฎ ก.พ. น ในกรณทการกระท าผดวนยในเรองอนนนเปนการกระท าผดวนยอยางรายแรง จะแตงตงใหคณะกรรมการสอบสวนคณะเดมหรอจะแตงตงคณะกรรมการสอบสวนคณะใหมด าเนนการสอบสวนและพจารณาในเรองอนนนกได

ขอ ๕๐ ในกรณทการสอบสวนพาดพงไปถงขาราชการพลเรอนผ อน ถาคณะกรรมการสอบสวนพจารณาเหนวาผนนมสวนรวมกระท าการในเรองทสอบสวนนนดวย ใหคณะกรรมการสอบสวนรายงานตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนโดยเรวเพอพจารณาด าเนนการตามกฎ ก.พ. น ตอไป


๑๒๑

ในกรณทการสอบสวนพาดพงไปถงเจาหนาทของรฐอนหรอบคคลอน ถ าคณะกรรมการสอบสวนพจารณาเหนวาผนนมสวนรวมกระท าการในเรองทสอบสวนนนดวย ใหคณะกรรมการสอบสวนรายงานตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนโดยเรวเพอพจารณาตามทเหนสมควรตอไป

ขอ ๕๑ ในกรณทผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนวากรณมมลทควรกลาวหาวาขาราชการพลเรอนผอนรวมกระท าผดวนยอยางรายแรงในเรองทสอบสวนตามขอ ๕๐ วรรคหนง ใหสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอท าการสอบสวนผนน โดยจะแตงตงใหคณะกรรมการสอบสวนคณะเดมหรอ จะแตงตงคณะกรรมการสอบสวนคณะใหมด าเนนการสอบสวนและพจารณากได แตถาเปนกรณทมผลท าใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ เปลยนไป ใหสงเรองไปยงผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ หรอผมอ านาจตามมาตรา ๙๔ แลวแตกรณ ของขาราชการพลเรอนผนนเพอด าเนนการตอไป พยานหลกฐานทไดจากการสอบสวนในเรองทสอบสวนเดม คณะกรรมการสอบสวนจะใชประกอบการพจารณาด าเนนการทางวนยแกบคคลตามวรรคหนงไดตอเมอไดแจงใหผนนทราบและใหโอกาส ผนนไดใชสทธตามกฎ ก.พ. นแลว

ขอ ๕๒ เมอคณะกรรมการสอบสวนไดแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนน ขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ ไดใหโอกาสผถกกลาวหาชแจงแกขอกลาวหา และไดรวบรวมพยานหลกฐานเพยงพอทจะพจารณาไดแลว ใหคณะกรรมการสอบสวนประชมเพอพจารณาท าความเหนเกยวกบเรองทสอบสวน ในการพจารณาท าความเหนตามวรรคหน ง คณะกรรมการสอบสวนตองพ จารณา ทงขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพจารณามมตในเรองทสอบสวนใหครบทกขอกลาวหาและทกประเดนวา ผถกกลาวหากระท าผดวนยในเรองทสอบสวนหรอไม ถาเหนวาผถกกลาวหาไดกระท าผดวนย ตองพจารณา ใหไดความดวยวาเปนความผดวนยกรณใด ตามมาตราใด ควรไดรบโทษสถานใด และมเหตอนควรลดหยอนหรอไม เพยงใด ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเหนวาผลการสอบสวนยงไมไดความแนชดพอทจะลงโทษเพราะกระท าผดวนยอยางรายแรง แตเหนวาผถกกลาวหาหยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการบกพรองในหนาทราชการ ประพฤตตนไมเหมาะสมกบต าแหนงหนาทราชการ หรอมมลทนหรอมวหมอง ในกรณทถกสอบสวน ถาใหผนนรบราชการตอไปจะเปนการเสยหายแกราชการตามมาตรา ๑๑๐ (๖) หรอ (๗) แลวแตกรณ กใหท าความเหนเสนอไวในรายงานการสอบสวนดวย การประชมเพอพจารณาท าความเหนตามขอน ตองมกรรมการสอบสวนมาประชมไมนอยกวาสามคนและไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการสอบสวนทงหมด

ขอ ๕๓ เมอคณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการตามขอ ๕๒ แลว ใหจดท ารายงาน การสอบสวนเสนอตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด โดยใหเสนอ ไปพรอมส านวนการสอบสวน รายงานการสอบสวนตามวรรคหนง อยางนอยตองประกอบดวยเรองทสอบสวนขอเทจจรงและขอกฎหมายทเกยวของ ขอกลาวหา พยานหลกฐานทสนบสนนหรอหกลางขอกลาวหา ประเดนทตองพจารณาความเหนของคณะกรรมการสอบสวนตามขอ ๕๒ วรรคสอง และวรรคสาม และลายมอชอกรรมการสอบสวนทกคน รวมทงใหประธานกรรมการลงลายมอชอก ากบไวในรายงานการสอบสวนหนาอนดวยทกหนาในกรณทกรรมการสอบสวนคนใดมเหตจ าเปนไมอาจลงลายมอชอได ใหประธานกรรมการสอบสวนบนทก เหตจ าเปนดงกลาวไวดวย และในกรณทกรรมการสอบสวนผใดมความเหนแยง ใหแสดงชอและสรปความเหนแยงของผนนไวในรายงานการสอบสวนดวย ในการน ผมความเหนแยงนนจะท าบนทกรายละเอยดความเหนแยงและลงลายมอชอของตนแนบไวกบรายงานการสอบสวนดวยกได


๑๒๒

ขอ ๕๔ ใหคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการสอบสวนและจดท ารายงานการสอบสวนพรอมทงส านวนการสอบสวนเสนอตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหแลวเสรจภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนทมการประชมคณะกรรมการสอบสวนครงแรกตามขอ ๒๗ ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนมเหตผลและความจ าเปนไมอาจด าเนนการใหแลวเสรจไดภายในก าหนดเวลาตามวรรคหนง ใหประธานกรรมการรายงานตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอขอขยายเวลาสอบสวนตามความจ าเปน และใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาขยายเวลาไดครงละ ไมเกนหกสบวน ในกรณทไดมการขยายเวลาจนท าใหการสอบสวนด าเนนการเกนหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทมการประชมคณะกรรมการสอบสวนครงแรกตามขอ ๒๗ ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนรายงาน อ.ก.พ. กระทรวงทผถกกลาวหาสงกดอยทราบ เพอตดตามเรงรดใหด าเนนการใหแลวเสรจโดยเรวตอไป

ขอ ๕๕ เมอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไดรบรายงานการสอบสวนและส านวน การสอบสวนแลว ใหพจารณาตรวจสอบความถกตองของการสอบสวน ถาเหนวาการสอบสวนถกตองครบถวนแลว ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการตามขอ ๕๖ แตถาเหนวาการสอบสวนยงไมถกตองหรอไมครบถวน กใหสงหรอด าเนนการดงตอไปน

(๑) ในกรณทเหนวายงไมมการแจงขอกลาวหาหรอการแจงขอกลาวหายงไมครบถวน ใหสงใหคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการแจงขอกลาวหาหรอแจงขอกลาวหาใหครบถวนโดยเรว

(๒) ในกรณทเหนวาควรรวบรวมขอเทจจรงหรอพยานหลกฐานเพมเตม ใหก าหนดประเดนหรอขอส าคญทตองการใหคณะกรรมการสอบสวนท าการสอบสวนเพมเตมโดยไมตองท าความเหน

(๓) ในกรณทเหนวาการด าเนนการใดไมถกตอง ใหสงใหคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการใหถกตองโดยเรว

ขอ ๕๖ เมอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนวาการสอบสวนถกตองครบถวนแลว ใหพจารณามความเหนเพอสงหรอด าเนนการ ดงตอไปน

(๑) ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเหนวาผถกกลาวหาไมไดกระท าผดวนย หรอกระท าผดวนยอยางไมรายแรง ถาผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนย อยางไมรายแรงหรอไมไดกระท าผดวนย ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาด าเนนการตามอ านาจหนาทตอไปแตถาเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางรายแรงกใหด าเนนการตาม (๒)

(๒) ในกรณท คณะกรรมการสอบสวนเหนว าผ ถกกล าวหากระท าผดวนย อยางรายแรง ใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาวาผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางรายแรงหรอไม และไมวาผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจะเหนดวยกบความเหนของคณะกรรมการสอบสวนหรอไมกตามใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ สงเรองให อ.ก.พ. จงหวด อ.ก.พ. กรม หรอ อ.ก.พ. กระทรวง ซงผถกกลาวหาสงกดอยตามทก าหนดในขอ ๕๘ แลวแตกรณ เพอพจารณาตอไป

(๓) ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเหนวาผลการสอบสวนยงไมไดความแนชดพอทจะลงโทษเพราะกระท าผดวนยอยางรายแรง แตเหนวาผถกกลาวหาหยอนความสามารถในอนทจะ ปฏบตหนาทราชการ บกพรองในหนาทราชการ ประพฤตตนไมเหมาะสมกบต าแหนงหนาทราชการ หรอ มมลทนหรอมวหมองในกรณทถกสอบสวน ถาใหผนนรบราชการตอไปจะเปนการเสยหายแกราชการ ถาผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนดวยกบความเหนของคณะกรรมการสอบสวนใหพจารณาด าเนนการตามมาตรา ๑๑๐ (๖) หรอ (๗) ตอไป แตถาเหนวาผถกกลาวหาไมไดกระท าผดวนย หรอกระท าผดวนย อยางไมรายแรง ใหพจารณาด าเนนการตามอ านาจหนาทตอไป และถาเหนวาผถกกลา วหากระท าผดวนย อยางรายแรงกใหด าเนนการตาม (๒)


๑๒๓

ขอ ๕๗ ในกรณทมการยาย การโอน หรอการเลอนผถกกลาวหา อนมผลท าใหผมอ านาจ สงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเปลยนไป ใหคณะกรรมการสอบสวนทไดแตงตงไวแลวนน ด าเนนการตอไปจนเสรจ และท ารายงานการสอบสวนเสนอไปพรอมกบส านวนการสอบสวนตอผบงคบบญชาเดมทเปน ผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตรวจสอบความถกตองของการด าเนนการเพอสงไปยงผบงคบบญชาใหม ทเปนผซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ หรอผมอ านาจตามมาตรา ๙๔ พจารณาสงหรอด าเนนการ ตามขอ ๕๕ ตอไป และถาในระหวางการสอบสวนมกรณทผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตองสงการ อยางใดเพอใหการสอบสวนนนด าเนนการตอไปได ใหผบงคบบญชาเดมสงเรองใหผบงคบบญชาใหม ซงเปนผมอ านาจพจารณาตอไป ในกรณทผบงคบบญชาใหมซงมอ านาจส งบรรจตามมาตรา ๕๗ หรอผมอ านาจตาม มาตรา ๙๔ ตามวรรคหนง เหนสมควรใหด าเนนการตามขอ ๕๕ จะสงใหคณะกรรมการสอบสวนคณะเดมด าเนนการหรอในกรณทเหนเปนการสมควร จะแตงตงคณะกรรมการสอบสวนขนใหมเพอด าเนนการกได โดยใหน าขอ ๑๘ และขอ ๑๙ มาใชบงคบ

ขอ ๕๘ การสงเรองให อ.ก.พ. จงหวด อ.ก.พ. กรม หรอ อ.ก.พ. กระทรวง พจารณาตาม ขอ ๕๖ (๒) ใหด าเนนการดงตอไปน

(๑) ในกรณทผวาราชการจงหวดเปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ใหสงเรองให อ.ก.พ. จงหวด ซงผถกกลาวหาสงกดอย เปนผพจารณา

(๒) ในกรณทอธบด ปลดกระทรวงในฐานะอธบด หรอหวหนาสวนราชการระดบกรมทอยในบงคบบญชาหรอรบผดชอบการปฏบตราชการขนตรงตอนายกรฐมนตรหรอตอรฐมนตรซงเปนผบงคบบญชา ซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ (๖) (๙) หรอ (๑๐) เปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ใหสงเรองให อ.ก.พ. กรม ซงผถกกลาวหาสงกดอย เปนผพจารณา

(๓) ในกรณทนายกรฐมนตร รฐมนตรเจาสงกด ปลดกระทรวงส าหรบกรณอนนอกจากทก าหนดไวใน (๒) หรอหวหนาสวนราชการระดบกรมทอยในบงคบบญชาหรอรบผดชอบการปฏบตราชการขนตรงตอนายกรฐมนตรหรอตอรฐมนตรซงเปนผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ (๒) (๓) (๕) หรอ (๘) เปนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ใหสงเรองให อ.ก.พ. กระทรวง ซงผถกกลาวหา สงกดอย เปนผพจารณา

ในกรณทมการยาย การโอน หรอการเลอนผถกกลาวหาอนมผลให อ.ก.พ. จงหวด อ.ก.พ. กรม หรอ อ.ก.พ. กระทรวง ซงผถกกลาวหาสงกดอยเปลยนแปลงไป ใหสงเรองให อ.ก.พ. จงหวด อ.ก.พ. กรม หรอ อ.ก.พ. กระทรวง ซงผถกกลาวหาสงกดอยหลงจากการยาย การโอน หรอการเลอนนน เปนผพจารณา

ขอ ๕๙ เมอไดรบเรองตามขอ ๕๘ แลว อ.ก.พ. จงหวด อ.ก.พ. กรม หรอ อ.ก.พ. กระทรวง แลวแตกรณ อาจพจารณามมตอยางใดอยางหนงดงตอไปน

(๑) ในกรณทเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางรายแรง ใหมมตวาเปนความผดวนยอยางรายแรงกรณใด ตามมาตราใด และใหลงโทษสถานใด เพราะเหตใด โดยจะตองมขอเทจจรงอนเปนสาระส าคญดวยวามการกระท าอยางใด

(๒) ในกรณท เหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางไมรายแรง ใหมมตวา เปนความผดวนยอยางไมรายแรงกรณใด ตามมาตราใด และใหลงโทษสถานโทษใดและอตราโทษใด เพราะเหตใด หรอถาเหนวาเปนความผดวนยเลกนอยและมเหตอนควรงดโทษ จะมมตงดโทษ โดยใหท าทณฑบนเปนหนงสอหรอวากลาวตกเตอนกได ทงน จะตองมขอเทจจรงอนเปนสาระส าคญดวยวามการกระท าอยางใด


๑๒๔

(๓) ในกรณท เหนวายงไมไดความแนชดพอทจะลงโทษกรณกระท าผดวนย อยางรายแรงถามขอเทจจรงอนเปนกรณทสมควรใหออกจากราชการตามมาตรา ๑๑๐ (๖) หรอ (๗) ใหมมต ใหผนนออกจากราชการ โดยจะตองมขอเทจจรงอนเปนสาระส าคญดวยวามการกระท าอยางใด มกรณ ทสมควรใหออกจากราชการเพราะเหตใด ตามมาตราใด และถาใหรบราชการตอไปจะเปนการเสยหาย แกราชการอยางใด

(๔) ในกรณทเหนวาการกระท าของผถกกลาวหาไมเปนความผดวนย ใหมมตใหสง ยตเรองหรอถาเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนยแตเปนกรณทไมอาจลงโทษได ใหมมตใหงดโทษ

(๕) ในกรณทเหนวาขอเทจจรงยงไมเพยงพอหรอการด าเนนการใดยงไมถกตองครบถวนใหมมตใหสอบสวนเพมเตม แกไข หรอด าเนนการใหถกตองตามควรแกกรณ

ขอ ๖๐ ในกรณทปรากฏวาการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไมถกตองตามขอ ๑๘ ใหการสอบสวนทงหมดเสยไป และใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ หรอผมอ านาจ ตามมาตรา ๙๔ แลวแตกรณ แตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอด าเนนการสอบสวนใหมใหถกตอง

ขอ ๖๑ ในกรณทปรากฏวาการด าเนนการใดไมถกตองตามกฎ ก.พ. น ใหเฉพาะ การด าเนนการนนเสยไป และถาการด าเนนการนนเปนสาระส าคญทตองด าเนนการหรอหากไมด าเนนการ จะท าใหเสยความเปนธรรม ใหแกไขหรอด าเนนการนนเสยใหมใหถกตองโดยเรว

ขอ ๖๒ ในกรณทผถกกลาวหาผใดตายในระหวางการสอบสวน ใหการด าเนนการทางวนย แกผนนเปนอนยต แตใหคณะกรรมการสอบสวนและผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการรวบรวมขอเทจจรงและพยานหลกฐานทเกยวของตอไปเทาทสามารถจะกระท าได แลวท าความเหนเสนอตอกระทรวงเจาสงกดเพอพจารณาด าเนนการตามกฎหมายวาดวยบ าเหนจบ านาญขาราชการหรอกฎหมายวาดวยกองทนบ าเหนจบ านาญขาราชการ แลวแตกรณ

ขอ ๖๓ ใหน าบทบญญตวาดวยคณะกรรมการทมอ านาจด าเนนการพจารณาทางปกครองตามกฎหมายวาดวยวธปฏบตราชการทางปกครองมาใชบงคบแกการประชมของคณะกรรมการสอบสวน โดยอนโลม เวนแตองคประชมกรรมการสอบสวนตามขอ ๓๘ และขอ ๕๒

หมวด ๕ กรณความผดทปรากฏชดแจง

ขอ ๖๔ ขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยอยางไมรายแรง และไดรบสารภาพ เปนหนงสอตอผบงคบบญชา หรอไดใหถอยค ารบสารภาพและไดมการบนทกถอยค ารบสารภาพเปนหนงสอหรอมหนงสอรบสารภาพตอผมหนาทสบสวนสอบสวนหรอคณะกรรมการสอบสวนตามกฎ ก.พ. น ถอเปนกรณความผดทปรากฏชดแจง ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ จะพจารณาด าเนนการ ทางวนยโดยไมตองสอบสวนหรองดการสอบสวนกได

ขอ ๖๕ ขาราชการพลเรอนสามญผใดกระท าผดวนยอยางรายแรงในกรณดงตอไปน ถอเปนกรณความผดทปรากฏชดแจง ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ หรอผมอ านาจตาม มาตรา ๙๔ แลวแตกรณ จะด าเนนการทางวนยโดยไมตองสอบสวนหรองดการสอบสวนกได


๑๒๕

(๑) ละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกนกวาสบหาวน โดยไมกลบมาปฏบตหนาทราชการอกเลย และผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ ไดด าเนนการหรอสงใหด าเนนการสบสวนแลวเหนวาไมมเหตผลอนสมควร หรอมพฤตการณอนแสดงถงความจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ

(๒) กระท าความผดอาญาจนไดรบโทษจ าคกหรอโทษทหนกกวาโทษจ าคก โดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคกหรอใหรบโทษทหนกกวาจ าคก เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท า โดยประมาทหรอความผดลหโทษ

(๓) กระท าผดวนยอยางรายแรงและไดรบสารภาพเปนหนงสอตอผบงคบบญชา หรอไดใหถอยค ารบสารภาพและไดมการบนทกถอยค ารบสารภาพเปนหนงสอหรอมหนงสอรบสารภาพตอ ผมหนาทสบสวนสอบสวนหรอคณะกรรมการสอบสวนตามกฎ ก.พ. น

หมวด ๖ การสงยตเรอง ลงโทษ หรองดโทษ

ขอ ๖๖ การสงยตเรองตามมาตรา ๙๒ วรรคสอง มาตรา ๙๓ วรรคสอง หรอมาตรา ๙๗ วรรคสอง ใหท าเปนค าสง ระบชอและต าแหนงของผถกกลาวหา เรองทถกกลาวหาและผลการพจารณา ทงน ตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด และใหลงลายมอชอและต าแหนงของผสง และวนเดอนปทออกค าสงไวดวย

ขอ ๖๗ โทษส าหรบกรณทขาราชการพลเรอนสามญกระท าผดวนยอยางไมรายแรงตามมาตรา ๙๖ ทผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ มอ านาจสงลงโทษได มดงตอไปน

(๑) ภาคทณฑ (๒) ตดเงนเดอนไดครงหนงในอตรารอยละ ๒ หรอรอยละ ๔ ของเงนเดอนทผนน

ไดรบในวนทมค าสงลงโทษเปนเวลาหนงเดอน สองเดอน หรอสามเดอน (๓) ลดเงนเดอนไดครงหนงในอตรารอยละ ๒ หรอรอยละ ๔ ของเงนเดอนทผนน

ไดรบในวนทมค าสงลงโทษ การสงลงโทษตดเงนเดอนหรอลดเงนเดอน ถาจ านวนเงนทจะตองตดหรอลดมเศษ

ไมถงสบบาทใหปดเศษทง

ขอ ๖๘ โทษส าหรบกรณทขาราชการพลเรอนสามญกระท าผดวนยอยางรายแรงตาม มาตรา ๙๗ ทผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ มอ านาจสงลงโทษได มดงตอไปน

(๑) ปลดออก (๒) ไลออก

ขอ ๖๙ การสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน ลดเงนเดอน ปลดออก หรอไลออก ใหท าเปนค าสงระบชอและต าแหนงของผถกลงโทษ แสดงขอเทจจรงอนเปนสาระส าคญวาผถกลงโทษกระท าผดวนยอยางไมรายแรงหรออยางรายแรงในกรณใด ตามมาตราใด พรอมทงสทธในการอทธรณและระยะเวลา ในการอทธรณตามมาตรา ๑๑๔ ไวในค าสงนนดวย ทงน ตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด และใหลงลายมอชอและต าแหนงของผสง และวนเดอนปทออกค าสงไวดวย


๑๒๖

ขอ ๗๐ การสงลงโทษ ใหสงใหมผลตงแตวนหรอระยะเวลาดงตอไปน

(๑) การสงลงโทษภาคทณฑ ใหสงใหมผลตงแตวนทมค าสง (๒) การสงลงโทษตดเงนเดอนหรอลดเงนเดอน ใหสงใหมผลตงแตเดอนทมค าสง (๓) การสงลงโทษปลดออกหรอไลออก ใหสงใหมผลตามระเบยบท ก.พ. ก าหนด

ตามมาตรา ๑๐๗ วรรคสอง

ขอ ๗๑ การสงงดโทษตามมาตรา ๙๖ วรรคสาม ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจ ตามมาตรา ๕๗ ท าเปนค าสง และใหระบไวในค าสงดวยวาใหท าทณฑบนเปนหนงสอหรอวากลาวตกเตอน ทงน ตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด

ขอ ๗๒ การสงงดโทษตามมาตรา ๑๐๐ วรรคสอง ส าหรบกรณทขาราชการพลเรอนสามญ ซงออกจากราชการไปแลวแตมกรณถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรงอยกอนตามมาตรา ๑๐๐ วรรคหนง และผลการสอบสวนพจารณาปรากฏวาผนนกระท าผดวนยอยางไมรายแรง ใหผบงคบบญชา ซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ สงงดโทษ ทงน ตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด

ขอ ๗๓ เมอไดมค าสงยตเรอง ลงโทษ หรองดโทษแลว ใหด าเนนการแจงค าสงใหผถกลงโทษหรอผถกกลาวหาทราบโดยเรว และใหผถกลงโทษหรอผถกกลาวหาลงลายมอชอและวนทรบทรา บไว เปนหลกฐานและใหมอบส าเนาค าสงใหผถกลงโทษหรอผถกกลาวหาไวหนงฉบบดวย ถาผถกลงโทษหรอ ผถกกลาวหาไมยอมลงลายมอชอรบทราบค าสง เมอไดท าบนทกลงวนทและสถานททแจงและลงลายมอชอ ผแจงพรอมทงพยานรเหนไวเปนหลกฐานแลว ใหถอวนทแจงนนเปนวนรบทราบ ในกรณทไมอาจแจงใหทราบตามวรรคหนงไดหรอมเหตจ าเปนอน ใหสงส าเนาค าสง ทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถกลงโทษหรอผถกกลาวหา ณ ทอยของผถกลงโทษหรอผถกกลาวหาซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการ ในกรณเชนน ใหถอวาผถกลงโทษหรอผถกกลาวหาไดรบแจง เมอครบก าหนดเจดวนนบแตวนสงส าหรบกรณสงในประเทศ หรอเมอครบสบหาวนนบแตวนสงส าหรบกรณสงไปยงตางประเทศ

หมวด ๗ การมค าสงใหมกรณมการเพมโทษ ลดโทษ งดโทษ หรอยกโทษ

ขอ ๗๔ ในกรณทมการเพมโทษ ลดโทษ งดโทษ หรอยกโทษ ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจ สงบรรจตามมาตรา ๕๗ มค าสงใหม โดยใหสงยกเลกค าสงลงโทษเดม แลวสงใหมใหเปนไปตามนน ค าสงใหมตามวรรคหนง ใหเปนไปตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด โดยอยางนอย ใหมสาระส าคญ ดงตอไปน

(๑) อางถงค าสงลงโทษเดมกอนมการเพมโทษ ลดโทษ งดโทษ หรอยกโทษ (๒) อางถงมตของ อ.ก.พ. กระทรวง หรอของ ก.พ. หรอค าวนจฉยของ ก.พ.ค. หรอ

ขององคกรตามกฎหมายอน ทใหเพมโทษ ลดโทษ งดโทษ หรอยกโทษ แลวแตกรณ โดยแสดงสาระส าคญ โดยสรปไวดวย

(๓) สงใหยกเลกค าสงลงโทษเดมตาม (๑) และมค าสงใหมใหเปนไปตาม (๒) (๔) ระบวธการด าเนนการเกยวกบโทษทไดรบไปแลว


๑๒๗

ขอ ๗๕ ในกรณทค าสงเดมเปนค าสงลงโทษไลออกหรอปลดออก ถามการลดโทษเปน ปลดออกหรอเพมโทษเปนไลออก จะสงใหมผลใชบงคบตงแตวนใด ใหเปนไปตามระเบยบท ก.พ. ก าหนดตามมาตรา ๑๐๗ วรรคสอง

ขอ ๗๖ ในกรณทค าสงเดมเปนค าสงลงโทษไลออกหรอปลดออก ถามการลดโทษเพอจะสงลงโทษใหมในความผดวนยอยางไมรายแรง งดโทษ หรอยกโทษ ในค าสงใหมใหสงใหผนนกลบเขาร บราชการและสงลงโทษใหมในความผดวนยอยางไมรายแรง งดโทษ หรอยกโทษ แลวแตกรณ การสงใหกลบเขารบราชการ ใหสงใหผนนด ารงต าแหนงตามเดม หรอต าแหนงอนในประเภทเดยวกนและระดบเดยวกนหรอในต าแหนงประเภทและระดบท ก.พ. ก าหนด ทงน ผนนตองม คณสมบต ตรงตามคณสมบตเฉพาะส าหรบต าแหนงนน ในกรณทไมอาจสงใหผนนกลบเขารบราชการได เพราะเหตทกอนทจะมค าสงใหมนนผนนพนจากราชการตามกฎหมายวาดวยบ าเหนจบ านาญขาราชการ ตาย หรอออกจากราชการเนองจากเหตอนใหสงงดโทษ หรอสงยตเรอง แลวแตกรณ แลวใหแสดงเหตทไมอาจสงใหกลบเขารบราชการไวในค าสงนนดวย ในค าสงใหมใหระบดวยวาเงนเดอนระหวางทถกไลออกหรอปลดออกใหเบกจายใหผนน ตามกฎหมายหรอระเบยบวาดวยการนน

ขอ ๗๗ ในกรณทค าสงลงโทษเดมเปนค าสงลงโทษในความผดวนยอยางไมรายแรง ถามการเพมโทษ ลดโทษ งดโทษ หรอยกโทษ ในค าสงใหมใหระบการด าเนนการเกยวกบโทษทไดรบไปแลวดงตอไปน

(๑) ถาเปนกรณยกโทษ ใหถอวาผนนไมเคยไดรบโทษทางวนยมากอน และใหผนนกลบคนสสถานะเดมกอนมการลงโทษ ในกรณทไดมการตดเงนเดอนหรอลดเงนเดอนผนนไปเทาใด ใหคนเงน ทไดตดหรอลดไวดงกลาวใหผนน

(๒) ถาเปนกรณงดโทษ ในกรณทไดมการตดเงนเดอนหรอลดเงนเดอนผนนไปเทาใด ใหคนเงนทไดตดหรอลดไวดงกลาวใหผนน

(๓) ถาเปนกรณทมผลใหยงคงตองลงโทษผนนอย ไมวาจะเปนการเพมโทษหรอ ลดโทษกตามใหด าเนนการดงน

(ก) ถาเปนการเพมโทษใหเปนโทษตดเงนเดอนหรอลดเงนเดอน ใหคดค านวณจ านวนเงนเดอนทจะตดหรอลดตามอตราโทษใหมจากเงนเดอนเดมในขณะทมค าสงลงโทษเดม และใหคนเงน ทไดตดหรอลดไปแลวนนใหผนน

(ข) ถาเปนการเพมโทษจากโทษตดเงนเดอนหรอลดเงนเดอนเปนปลดออกหรอไลออกใหคนเงนทไดตดหรอลดไปแลวนนใหผนน

(ค) ถาเปนการลดโทษใหเปนโทษภาคทณฑ ใหลงโทษใหเปนไปตามนน ในกรณทไดมการตดเงนเดอนหรอลดเงนเดอนผนนไปเทาใด ใหคนเงนทไดตดหรอลดไวดงกลาวใหผนน

(ง) ถาเปนการลดโทษใหเปนโทษตดเงนเดอน ใหคดค านวณจ านวนเงนทจะตดตามอตราโทษใหมจากเงนเดอนเดมในขณะทมค าสงลงโทษเดม และใหคนเงนทไดลดไปแลวนนใหผนน

(จ) ถาเปนการเพมหรอลดอตราโทษของโทษตดเงนเดอนหรอลดเงนเดอน ใหคดค านวณจ านวนเงนทจะตดหรอลดตามอตราโทษใหมจากเงนเดอนเดมในขณะทมค าสงลงโทษเดม ในกรณทจ านวนเงนทจะตองตดหรอลดตามค าสงลงโทษใหม ต ากวาจ านวนเงนทไดถกตดหรอลดตามค า สงลงโทษเดมใหคนเงนสวนทไดตดหรอลดไวเกนนนใหผนน


๑๒๘

หมวด ๘ การสงพกราชการและใหออกจากราชการไวกอน

ขอ ๗๘ เมอขาราชการพลเรอนสามญผใดมกรณถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรงจนถกตงกรรมการสอบสวน หรอถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระท าความผดอาญา เวนแตเปนความผด ทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ จะสงใหผนนพกราชการเพอรอฟงผลการสอบสวนหรอพจารณา หรอผลแหงคดไดตอเมอมเหตอยางหนงอยางใด ดงตอไปน

(๑) ผนนถกตงกรรมการสอบสวน และผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตาม มาตรา ๕๗ พจารณาเหนวาถาผนนคงอยในหนาทราชการตอไปอาจเกดการเสยหายแกราชการ

(๒) ผนนถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระท าความผดอาญาในเรองเกยวกบ การปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต หรอเกยวกบความประพฤตหรอพฤตการณ อนไมนาไววางใจโดยพนกงานอยการมไดรบเปนทนายแกตางให และผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ พจารณาเหนวาถาผนนคงอยในหนาทราชการอาจเกดการเสยหายแกราชการ

(๓) ผนนมพฤตการณทแสดงวาถาคงอยในหนาทราชการจะเปนอปสรรคตอ การสอบสวนพจารณาหรอจะกอใหเกดความไมสงบเรยบรอยขน

(๔) ผนนอยในระหวางถกควบคมหรอขงโดยเปนผถกจบในคดอาญาหรอตองจ าคกโดยค าพพากษาและไดถกควบคม ขง หรอตองจ าคก เปนเวลาตดตอกนเกนกวาสบหาวนแลว

(๕) ผนนถกตงกรรมการสอบสวนและตอมามค าพพากษาถงทสดวาเปนผกระท าความผดอาญาในเรองทสอบสวนนน หรอผนนถกตงกรรมการสอบสวนภายหลงทมค าพพากษาถงทสดวา เปนผกระท าความผดอาญาในเรองทสอบสวนนน และผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ พจารณาเหนวาขอเทจจรงทปรากฏตามค าพพากษาถงทสดนน ไดความประจกษชดอยแลววาการกระท าความผดอาญาของผนนเปนความผดวนยอยางรายแรง

ขอ ๗๙ การสงพกราชการใหสงพกตลอดเวลาทสอบสวนหรอพจารณา เวนแตผถกสงพกราชการผใดไดรองทกขตามมาตรา ๑๒๒ และผมอ านาจพจารณาค ารองทกขเหนวาสมควรสงใหผนนกลบเขา ปฏบตหนาทราชการกอนการสอบสวนหรอพจารณาเสรจสน เนองจากพฤตการณของผถ กสงพกราชการ ไมเปนอปสรรคตอการสอบสวนหรอพจารณา และไมกอใหเกดความไมสงบเรยบรอยตอไป หรอเนองจาก การด าเนนการทางวนยไดลวงพนหนงปนบแตวนพกราชการแลวยงไมแลวเสรจและผถกสงพกราชการ ไมมพฤตกรรมดงกลาว ใหผมอ านาจสงพกราชการสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการกอนการสอบสวนหรอพจารณาเสรจสน

ขอ ๘๐ ในกรณทขาราชการพลเรอนสามญผใดมกรณถกกลาวหาวากระท าผดวนย อยางรายแรงจนถกตงกรรมการสอบสวนหลายส านวน หรอถกฟองคดอาญาหรอตองหาวากระท าความผด ในคดอาญาหลายคดถาจะสงพกราชการในส านวนหรอคดใดทเขาลกษณะตามขอ ๗๘ ใหสงพกราชการ ในส านวนหรอคดอนทกส านวนหรอทกคดทเขาลกษณะตามขอ ๗๘ ดวย ในกรณทไดสงพกราชการในส านวนใดหรอคดใดไวแลว ถาภายหลงปรากฏวาผถกสงพกนน มกรณถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรงจนถกตงกรรมการสอบสวนในส านวนอน หรอถกฟองคดอาญาหรอตองหาในคดอาญาในคดอนเพมขน กใหสงพกราชการในส านวนหรอคดอนทเพมขนและ เขาลกษณะตามขอ ๗๘ นนดวย


๑๒๙

ขอ ๘๑ การสงพกราชการ ใหสงพกตงแตวนออกค าสง เวนแต

(๑) ผซงจะถกสงพกราชการอย ในระหวางถกควบคมหรอขงโดยเปนผถกจบ ในคดอาญาหรอตองจ าคกโดยค าพพากษา การสงพกราชการในเรองนนใหสงพกยอนหลงไปถงวนทถกควบคม ขงหรอตองจ าคก

(๒) ในกรณทไดมการสงพกราชการไวแลว ถาจะตองสงใหมเพราะค าสงเดมไมชอบหรอไมถกตองใหสงพกตงแตวนใหพกราชการตามค าสงเดม หรอตามวนทควรตองพกราชการในขณะ ทออกค าสงเดม

ขอ ๘๒ ค าสงพกราชการตองระบชอและต าแหนงของผถกสงพกราชการ ตลอดจนกรณ และเหตทสงพกราชการ และวนทค าสงมผลใชบงคบ เมอไดมค าสงใหผใดพกราชการ ใหแจงค าสงใหผนนทราบ และใหน าขอ ๗๓ มาใชบงคบ โดยอนโลม

ขอ ๘๓ ในกรณทขาราชการพลเรอนสามญผใดมเหตทอาจถกสงพกราชการตามขอ ๗๘ และผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ พจารณาเหนวาการสอบสวนหรอพจารณา หรอ การด าเนนคดนน จะไมแลวเสรจโดยเรว ผบงคบบญชาดงกลาวจะสงใหผนนออกจากราชการไวกอนกได ในกรณทไดสงพกราชการไวแลว จะพจารณาตามวรรคหนงและสงใหผถกสงพกราชการนนออกจากราชการไวกอนแทนการสงพกราชการกได

ขอ ๘๔ การสงใหออกจากราชการไวกอน ใหสงใหมผลตงแตวนออกค าสง แตถาเปนกรณ ทไดสงใหพกราชการไวกอนแลว ใหสงใหออกจากราชการไวกอนตงแตวนสงพกราชการเปนตนไป หรอในกรณทมเหตตามขอ ๘๑ ใหสงใหมผลตงแตวนทก าหนดไวในขอ ๘๑ นน ใหน าขอ ๗๙ ขอ ๘๐ และขอ ๘๒ มาใชบงคบแกการสงใหออกจากราชการไวกอนโดยอนโลม

ขอ ๘๕ การสงใหขาราชการพลเรอนสามญผด ารงต าแหนงประเภทบรหารระดบสง หรอประเภทวชาการระดบทรงคณวฒออกจากราชการไวกอน ใหน าความกราบบงคมทลเพอมพระบรมราชโองการใหพนจากต าแหนงนบแตวนออกจากราชการไวกอน

ขอ ๘๖ เมอไดสงใหขาราชการพลเรอนสามญผใดพกราชการในกรณทถกกลาวหาวา กระท าผดวนยอยางรายแรงจนถกตงกรรมการสอบสวน และปรากฏผลการสอบสวนหรอพจารณาแลว ใหด าเนนการดงตอไปน

(๑) ในกรณทผนนกระท าผดวนยอยางรายแรง ใหด าเนนการตามมาตรา ๙๗ (๒) ในกรณทผนนกระท าผดวนยอยางไมรายแรง ใหสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาท

ราชการตามขอ ๙๑ แลวด าเนนการตามมาตรา ๙๖ แตหากมกรณใดกรณหนงดงตอไปน ใหสงงดโทษตามมาตรา ๑๐๐ วรรคสอง โดยไมตองสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการ และแสดงกรณกระท าผดวนยนนไวในค าสงดวย

(ก) ผนนไดพนจากราชการตามกฎหมายวาดวยบ าเหนจบ านาญขาราชการแลว (ข) ผนนมกรณทจะตองถกสงใหออกจากราชการ (ค) ผนนไดออกจากราชการดวยเหตอนไปแลว โดยมใชเพราะเหตตาย


๑๓๐

(๓) ในกรณทผนนมไดกระท าผดวนย ใหสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการ ตามขอ ๙๑ และสงยตเรอง แตหากมกรณใดกรณหนงดงตอไปน ใหสงยตเรองโดยไมตองสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการ และแสดงเหตทไมสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการไวในค าสงนนดวย

(ก) ผนนไดพนจากราชการตามกฎหมายวาดวยบ าเหนจบ านาญขาราชการแลว (ข) ผนนมกรณทจะตองถกสงใหออกจากราชการ (ค) ผนนไดออกจากราชการดวยเหตอนไปแลว โดยมใชเพราะเหตตาย

(๔) ในกรณทผนนกระท าผดวนยอยางไมรายแรงหรอมไดกระท าผดวนยแตมกรณอนทผนนถกสงพกราชการหรอถกสงใหออกจากราชการไวกอนดวย ถาจะด าเนนการตามมาตรา ๙๖ ใหรอฟง ผลการสอบสวนหรอพจารณาหรอผลแหงคดกรณอนนน โดยยงไมตองสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการ แตถาเปนการสงยตเรอง ใหสงยตเรองโดยไมตองสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการและแสดงเหตทไมสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการไวในค าสงนนดวย

ขอ ๘๗ เมอไดส ง ใหขาราชการพลเรอนสามญผ ใดออกจากราชการไวกอนในกรณ ทถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรงจนถกตงกรรมการสอบสวน และปรากฏผลการสอบสวนหรอพจารณาแลวใหด าเนนการดงตอไปน

(๑) ในกรณทผนนกระท าผดวนยอยางรายแรง ใหด าเนนการตามมาตรา ๙๗ (๒) ในกรณทผนนกระท าผดวนยอยางไมรายแรง และไมมกรณทจะตองถกสง

ใหออกจากราชการดวยเหตอน ใหสงใหผนนกลบเขารบราชการตามขอ ๙๑ แลวด าเนนการตามมาตรา ๙๖ แตหากมกรณใดกรณหนงดงตอไปน ใหสงงดโทษตามมาตรา ๑๐๐ วรรคสอง โดยไมตองสงใหผนนกลบ เขารบราชการและแสดงกรณกระท าผดวนยนนไวในค าสงดวย

(ก) ผนนตองพนจากราชการตามกฎหมายวาดวยบ าเหนจบ านาญขาราชการ (ข) ผนนมกรณทจะตองถกสงใหออกจากราชการ (ค) ผนนไดออกจากราชการดวยเหตอนไปแลว โดยมใชเพราะเหตตาย

(๓) ในกรณทผนนมไดกระท าผดวนย ใหสงใหผนนกลบเขารบราชการตามขอ ๙๑ และสงยตเรองแตหากมกรณใดกรณหนงดงตอไปน ใหสงยตเรองโดยไมตองสงใหผนนกลบเขารบราชการ และแสดงเหตทไมสงใหผนนกลบเขารบราชการไวในค าสงนนดวย

(ก) ผนนตองพนจากราชการตามกฎหมายวาดวยบ าเหนจบ านาญขาราชการ (ข) ผนนมกรณทจะตองถกสงใหออกจากราชการ (ค) ผนนไดออกจากราชการดวยเหตอนไปแลว โดยมใชเพราะเหตตาย

(๔) ในกรณทผนนกระท าผดวนยอยางไมรายแรงหรอมไดกระท าผดวนย แตมกรณอนทผนนถกสงใหออกจากราชการไวกอนดวย ถาจะด าเนนการตามมาตรา ๙๖ ใหรอฟงผลการสอบสวนหรอพจารณาหรอผลแหงคดกรณอนนน โดยยงไมตองสงใหผนนกลบเขารบราชการ แตถาเปนการสงยตเรอง ใหสงยตเรองโดยไมตองสงใหผนนกลบเขารบราชการ และแสดงเหตทไมสงใหผนนกลบเขารบราชการ ไวในค าสงนนดวย

(๕) ในกรณทผนนกระท าผดวนยอยางไมรายแรง แตมกรณทผนนถกสงพกราชการในกรณอนดวยใหสงใหผนนกลบเขารบราชการโดยใหแสดงไวในค าสงดวยวาผนนยงไมอา จกลบเขา ปฏบตหนาทราชการไดเนองจากอยในระหวางถกสงพกราชการในกรณอน สวนการด าเนนการตามมาตรา ๙๖ ใหรอฟงผลการสอบสวนหรอพจารณาหรอผลแหงคดกรณอนนน


๑๓๑

(๖) ในกรณทผนนมไดกระท าผดวนย แตมกรณทผนนถกสงพกราชการในกรณอนดวยใหสงยตเรอง และสงใหผนนกลบเขารบราชการโดยใหแสดงไวในค าสงดวยวาผนนยงไมอาจกลบเขา ปฏบตหนาทราชการไดเนองจากอยในระหวางถกสงพกราชการในกรณอนนน

ขอ ๘๘ เมอไดสงใหขาราชการพลเรอนสามญผใดพกราชการในกรณทถกฟองคดอาญาหรอตองหาวากระท าความผดอาญา และปรากฏผลแหงคดถงทสดแลว ใหด าเนนการดงตอไปน

(๑) ในกรณทผนนกระท าผดอาญาจนไดรบโทษจ าคกหรอโทษทหนกกวาโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสด เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ ใหด าเนนการตามมาตรา ๙๗ โดยไมตองสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการ

(๒) ในกรณทผนนกระท าผดอาญาจนไดรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสด ในความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษหรอตองรบโทษจ าคกโดยค าสงของศาล ใหด าเนนการตามมาตรา ๙๓ หรอมาตรา ๑๑๐ (๘) แลวแตกรณ โดยไมตองสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการ

(๓) ในกรณทผนนกระท าผดอาญาจนไดรบโทษตาม (๑) หรอ (๒) แตศาลรอ การก าหนดโทษหรอใหรอการลงโทษ หรอไดรบโทษอยางอนนอกจาก (๑) หรอ (๒) ใหสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการตามขอ ๙๑ และด าเนนการทางวนยตามกฎ ก.พ. นตอไป

(๔) ในกรณทในค าพพากษาถงทสดมไดวนจฉยวาผนนกระท าผดอาญา หรอมไดมการฟองคดอาญาในกรณทตองหาวากระท าผดอาญา ใหสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการตามขอ ๙๑ และถาการกระท าดงกลาวมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยกใหด าเนนการตามกฎ ก.พ. นตอไป

ในกรณทผถกสงพกราชการตาม (๓) หรอ (๔) ไดพนจากราชการตามกฎหมาย วาดวยบ าเหนจบ านาญขาราชการ หรอมกรณทจะตองถกสงใหออกจากราชการดวยเหตอน หรอไดออก จากราชการดวยเหตอนไปแลว หรอมกรณอนทผนนถกสงพกราชการหรอใหออกจากราชการไวกอน ไมตองสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการ แตใหแสดงเหตทไมสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการไวดวย

ขอ ๘๙ เมอไดสงใหขาราชการพลเรอนสามญผใดออกจากราชการไวกอนในกรณทถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระท าความผดอาญา และปรากฏผลแหงคดถงทสดแลว ใหด าเนนการดงตอไปน

(๑) ในกรณทผนนกระท าผดอาญาจนไดรบโทษจ าคกหรอโทษทหนกกวาโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสด เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ ใหด าเนนการตามมาตรา ๙๗ โดยไมตองสงใหผนนกลบเขารบราชการ

(๒) ในกรณทผนนกระท าผดอาญาจนไดรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสด ในความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษหรอตองรบโทษจ าคกโดยค าสงของศาล ใหด าเนนการตามมาตรา ๙๓ หรอมาตรา ๑๑๐ (๘) แลวแตกรณ โดยไมตองสงใหผนนกลบเขารบราชการ

(๓) ในกรณทผนนกระท าผดอาญาจนไดรบโทษตาม (๑) หรอ (๒) แตศาลรอ การก าหนดโทษหรอใหรอการลงโทษ หรอไดรบโทษอยางอนนอกจาก (๑) หรอ (๒) ใหสงใหผนนกลบ เขารบราชการตามขอ ๙๑ และด าเนนการทางวนยตามกฎ ก.พ. นตอไป

(๔) ในกรณทในค าพพากษาถงทสดมไดวนจฉยวาผนนกระท าผดอาญา หรอมไดมการฟองคดอาญาในกรณทตองหาวากระท าผดอาญา ใหสงใหผนนกลบเขารบราชการตามขอ ๙๑ และ ถาการกระท าดงกลาวมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนยกใหด าเนนการตามกฎ ก.พ. นตอไป

ในกรณทผถกสงใหออกจากราชการไวกอนตาม (๓) หรอ (๔) มกรณอนทถก สงพกราชการดวยใหสงใหผนนกลบเขารบราชการโดยใหแสดงไวในค าสงดวยวาผนนยงไมอาจกลบเขา


๑๓๒

ปฏบตหนาทราชการไดเนองจากอยในระหวางถกสงพกราชการในกรณอน แตถาผนนไดพนจากราชการ ตามกฎหมายวาดวยบ าเหนจบ านาญขาราชการ หรอมกรณทจะตองถกสงใหออกจากราชการดวยเหตอน หรอไดออกจากราชการดวยเหตอนไปแลว หรอมกรณอนทผนนถกสงใหออกจากราชการไวกอน ไมตองสงใหผนนกลบเขารบราชการแตใหแสดงเหตทไมสงใหผนนกลบเขารบราชการไวดวย

ขอ ๙๐ ในกรณทขาราชการพลเรอนสามญผใดมกรณทถกด าเนนการทางวนย หรอถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระท าความผดอาญาท ไม เขาลกษณะตามขอ ๗๘ และมกรณ อนทผนน ถกสงพกราชการหรอถกสงใหออกจากราชการไวกอน เมอปรากฏผลการสอบสวนพจารณาหรอผลแหงคด ถงทสดในเรองทมไดมค าสงพกราชการหรอใหออกจากราชการไวกอน ใหด าเนนการดงน

(๑) ในกรณทผนนกระท าผดวนยอยางรายแรง หรอผนนกระท าผดอาญาจนไดรบโทษจ าคกหรอโทษทหนกกวาโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดเวนแตเปนโทษจ าคกส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ ใหด าเนนการตามมาตรา ๙๗

(๒) ในกรณทผนนกระท าผดวนยอยางไมรายแรง ใหรอการด าเนนการตาม มาตรา ๙๖ ไวกอนจนกวาจะปรากฏผลการสอบสวนพจารณาหรอผลแหงคดถงทสดในกรณอนนน จงด าเนนการตามควรแกกรณตอไป

(๓) ในกรณทสมควรใหผนนออกจากราชการตามมาตรา ๑๑๐ (๖) (๗) หรอ (๘) ใหด าเนนการใหผนนออกจากราชการได

(๔) ในกรณทผนนมไดกระท าผดวนยในเรองนน ใหสงยตเรอง

ขอ ๙๑ ในกรณทจะตองสงใหผถกสงพกราชการผใดกลบเขาปฏบตหนาทราชการ หรอ ตองสงใหผถกสงใหออกจากราชการไวกอนผใดกลบเขารบราชการ ใหผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา ๕๗ สงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการหรอกลบเขารบราชการในต าแหนงตามเดมหรอต าแหนงอนในประเภทเดยวกนและระดบเดยวกน หรอในต าแหนงประเภทและระดบท ก.พ. ก าหนด ทงน ผนนตองมคณสมบตตรงตามคณสมบตเฉพาะส าหรบต าแหนงนน ในกรณทสงใหผถกสงใหออกจากราชการไวกอนกลบเขารบราชการในต าแหนงประเภทบรหารระดบสงหรอประเภทวชาการระดบทรงคณวฒ ใหด าเนนการน าความกราบบงคมทลเพอทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ แตงตง

ขอ ๙๒ ค าสงพกราชการ ค าสงใหออกจากราชการไวกอน ค าสงใหกลบเขาปฏบต หนาทราชการหรอค าสงใหกลบเขารบราชการ ใหมสาระส าคญตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด

หมวด ๙ การนบระยะเวลา

ขอ ๙๓ การนบระยะเวลาตามกฎ ก.พ. น ถาก าหนดเวลาเปนวน สปดาห หรอเดอน มใหนบวนแรกแหงระยะเวลานนรวมเขาดวย เวนแตคณะกรรมการสอบสวนหรอผซงตองใชอ านาจตามกฎ ก.พ. นจะไดเรมการในวนนน


๑๓๓

ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนหรอผซงตองใชอ านาจตามกฎ ก.พ. น ตองกระท าการ อยางหนงอยางใดภายในระยะเวลาทก าหนด ใหนบวนสนสดของระยะเวลานนรวมเขาดวยแมวาวนสดทาย เปนวนหยดราชการ ในกรณทบคคลอนนอกจากทก าหนดไวในวรรคสองตองท าการอยางหน งอยางใด ภายในระยะเวลาทก าหนด ถาวนสดทายเปนวนหยดราชการ ใหถอวาระยะเวลานนสนสด ในวนท างาน ทถดจากวนหยดนน

หมวด ๑๐ บทเบดเตลด

ขอ ๙๔ ในกรณทมเหตผลความจ าเปนเปนพเศษทไมอาจน าหลกเกณฑ วธการ และระยะเวลาทก าหนดในกฎ ก.พ. นมาใชบงคบได การด าเนนการในเรองนนจะสมควรด าเนนการประการใด ใหเปนไปตามท ก.พ. ก าหนด

บทเฉพาะกาล

ขอ ๙๕ ในกรณท ไดมการสงใหสอบสวนขาราชการพลเรอนสามญผ ใดโดยถกตอง ตามกฎหมายกฎ ระเบยบหรอหลกเกณฑทใชอยกอนวนทกฎ ก.พ. นใชบงคบ และการสอบสวนนนยงไม แลวเสรจใหด าเนนการสอบสวนผนนตามกฎหมาย กฎ ระเบยบหรอหลกเกณฑทใชอยในขณะนนตอไปจนกวาจะแลวเสรจ สวนการพจารณาและด าเนนการตอไปใหด าเนนการตามกฎ ก.พ. น

ขอ ๙๖ ในกรณทไดมการสอบสวนขาราชการพลเรอนสามญผใดโดยถกตองตามกฎหมาย กฎ ระเบยบ หรอหลกเกณฑทใชอยในขณะนนเสรจไปแลวในวนกอนวนทกฎ ก.พ. นใชบงคบ แตยงมไดมการพจารณาและด าเนนการตอไปหรอการพจารณาด าเนนการยงไมแลวเสรจ ใหการสอบสวนนนเปนอนใชได สวนการพจารณาและด าเนนการตอไปใหด าเนนการตามกฎ ก.พ. น

ขอ ๙๗ ในกรณทไดมการสอบสวนและพจารณาโดยถกตองตามกฎหมาย กฎ ระเบยบ หรอหลกเกณฑทใชอยในขณะนนเสรจไปแลวกอนวนทกฎ ก.พ. นใชบงคบ แตยงมไดด าเนนการใหเปนไปตาม ผลการพจารณาดงกลาว ใหการสอบสวนและพจารณานนเปนอนใชได สวนการด าเนนการตอไปใหด าเนนการตามกฎ ก.พ. น ในกรณทจะตองสงลงโทษตดเงนเดอนหรอลดขนเงนเดอนขาราชการพลเรอนสามญผกระท าผดวนยอยางไมรายแรงกอนวนทกฎ ก.พ. นใชบงคบ แตยงไมไดสงลงโทษ ใหสงลงโทษตามขอ ๖๗ (๒) หรอ (๓) แลวแตกรณ


๑๓๔

ขอ ๙๘ ในกรณทไดมการสงพกราชการหรอสงใหออกจากราชการไวกอนโดยถกตอง ตามกฎหมาย กฎ ระเบยบ หรอหลกเกณฑทใชอยกอนวนทกฎ ก.พ. นใชบงคบ และการสอบสวนหรอ การพจารณานนยงไมเสรจ ใหการสงพกราชการหรอสงใหออกจากราชการไวกอนนนมผลตอไปตามกฎ ก.พ. น จนกวาจะมการสงการเปนอยางอนตามกฎ ก.พ. น

ใหไว ณ วนท ๑๙ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๕๖

พงศเทพ เทพกาญจนา รองนายกรฐมนตร

ประธาน ก.พ. หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชกฎ ก.พ. ฉบบน คอ โดยทพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๙๔ (๔) มาตรา ๙๕ มาตรา ๙๖ วรรคส มาตรา ๙๗ วรรคสอง มาตรา ๑๐๑ วรรคแปด และมาตรา ๑๐๕ บญญตใหการด าเนนการทางวนยเปนไปตามทก าหนดในกฎ ก.พ. จงจ าเปนตองออก กฎ ก.พ. น


๑๓๕

ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน

ค าปรารภ

โดยทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๒๗๙ ก าหนดใหมาตรฐานทางจรยธรรมของผด ารงต าแหนงทางการเมอง ขาราชการ หรอเจาหนาทของรฐแตละประเภท ใหเปนไปตามประมวลจรยธรรมทก าหนดขน โดยจะตองมกลไกและระบบในการด าเนนงาน เพอใหการบงคบใชเปนไปอยางมประสทธภาพ รวมทงก าหนดขนตอนการลงโทษตามความรายแรง แหงการกระท าการฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรม ใหถอวาเปนการกระท าผดทางวนย

ก.พ. ในฐานะองคกรกลางบรหารงานบคคลของขาราชการพลเรอนไดพจารณาโดยถถวน แลวเหนวา ต าแหนงขาราชการพลเรอนทกต าแหนงมหนาททตองปฏบตเพอใหราชการแผนดนในสวนทตนรบผดชอบเกดประโยชนสงสดแกสงคม ดงนน การใชอ านาจเพอใหหนาททตนรบผดชอบลลวง ขาราชการพลเรอนทงปวงจงตองมคณธรรม ซงเปนการอนพงท า เพราะน าประโยชนใหเกดแกสวนรวมและตนเอง และศลธรรม ซงเปนการอนพงเวน เพราะเปนโทษแกสวนรวมและตนเอง ประกอบกนขนเปนจรยธรรมขาราชการพลเรอนอนเปนความประพฤตทดงาม สมกบความเปนขาราชการ

อนง มาตรา ๒๘๐ ใหผตรวจการแผนดนมอ านาจหนาท เสนอแนะหรอใหค าแนะน า ในการจดท าหรอปรบปรงประมวลจรยธรรมตามมาตรา ๒๗๙ และสงเสรมใหผด ารงต าแหนงทางการเมอง ขาราชการและเจาหนาทของรฐ มจตส านกในดานจรยธรรม รวมทงมหนาทรายงานการกระท าทมการฝาฝนประมวลจรยธรรมเพอใหผทรบผดชอบในการบงคบการใหเปนไปตามประมวลจรยธรรม ด าเนนการบงคบ ใหเปนไปตามประมวลจรยธรรมตามมาตรา ๒๗๙

ดงนน บคคลผด ารงต าแหนงขาราชการพลเรอนทกต าแหนงจงมหนาทด าเนนการใหเปนไป ตามกฎหมายเพอรกษาประโยชนสวนรวมและประเทศชาต มความเปนกลางทางการเมอง อ านวยความสะดวก และใหบรการแกประชาชนตามหลกธรรมาภบาล โดยจะตองยดมนในค านยมหลก ของมาตรฐานจรยธรรมส าหรบผด ารงต าแหนงทางการเมองและเจาหนาทของรฐ ๙ ประการ ของส านกงานผตรวจการแผนดน ดงน

(๑) การยดมนในคณธรรมและจรยธรรม (๒) การมจตส านกทด ซอสตย สจรต และรบผดชอบ (๓) การยดถอประโยชนของประเทศชาตเหนอกวาประโยชนสวนตนและไมมผลประโยชนทบซอน (๔) การยนหยดท าในสงทถกตอง เปนธรรม และถกกฎหมาย (๕) การใหบรการแกประชาชนดวยความรวดเรว มอธยาศย และไมเลอกปฏบต (๖) การใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวน ถกตอง และไมบดเบอนขอเทจจรง (๗) การมงผลสมฤทธของงาน รกษามาตรฐาน มคณภาพ โปรงใส และตรวจสอบได (๘) การยดมนในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (๙) การยดมนในหลกจรรยาวชาชพขององคกร เพอใหเปนไปตามความในมาตรา ๒๗๙ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ประกอบค านยมหลกส าหรบผด ารงต าแหนง


๑๓๖

ทางการเมองและเจาหนาทของรฐ อนผตรวจการแผนดนไดใหค าแนะน าใหหนวยงานทงหลายถอปฏบต ก.พ. โดยความเหนชอบของคณะรฐมนตร จงก าหนดมาตรฐานทางจรยธรรมขนเปนประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน เพอใหขาราชการ ทงหลายเกดส านกลกซงและเทยงธรรมในหนาท ผดงเกยรตและศกดศรขาราชการควรแกความไววางใจ และเชอมนของปวงชน และด ารงตนตงมนเปนแบบอยางทดงาม สมกบความเปนขาราชการ ในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ผทรงเปนตวอยางแหงธรรมจรรยาอนสงสดเพอใชบงคบเปนมาตรฐานกลางไว ดงตอไปน

หมวด ๑ บททวไป

ขอ ๑ ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอนนใหใชบงคบตงแตวนครบเกาสบวน นบแต วนประกาศในราชกจจานเบกษา

ขอ ๒ ในประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอนน

“ประมวลจรยธรรม” หมายความวา ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน ฉบบน “ขาราชการ” หมายความวา ขาราชการพลเรอน พนกงานราชการ และลกจาง ในสงกดราชการพลเรอน “หวหนาสวนราชการ” หมายความรวมถงผวาราชการจงหวดในกรณทเปนขาราชการสวนภมภาค “คณะกรรมการจรยธรรม” หมายความวา คณะกรรมการจรยธรรมประจ าสวนราชการ “ของขวญ” หมายความวา ของขวญตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวย การปองกน และปราบปรามการทจรตหรอกฎหมายเกยวกบการขดกนระหวางประโยชนสวนบคคล และประโยชน สวนรวม

หมวด ๒ จรยธรรมขาราชการพลเรอน

ขอ ๓ ขาราชการตองยดมนในจรยธรรมและยนหยดกระท าในสงทถกตองและเปนธรรม โดยอยางนอยตองวางตน ดงน

(๑) ปฏบตตามประมวลจรยธรรมอยางตรงไปตรงมา และไมกระท าการเลยง ประมวลจรยธรรมน ในกรณทมขอส งสยหรอมผ ทกทวงวาการกระท า ใดของขาราชการอาจขด ประมวลจรยธรรมขาราชการตองไมกระท าการดงกลาว หรอหากก าลงกระท าการดงกลาว ตองหยดกระท าการ


๑๓๗

และสงเรองใหคณะกรรมการจรยธรรมพจารณาวนจฉย ในกรณทคณะกรรมการจรยธรรมวนจฉยวา การกระท านนขดประมวลจรยธรรม ขาราชการจะกระท าการนนมได

(๒) เมอร หรอพบเหนการฝาฝนประมวลจรยธรรมน ขาราชการมหนาทตองรายงาน การฝาฝนดงกลาวพรอมพยานหลกฐาน (หากม) ตอหวหนาสวนราชการและหรอคณะกรรมการจรยธรรมโดยพลนในกรณทหวหนาสวนราชการเปนผฝาฝนจรยธรรมตองรายงานตอปลดกระทรวง หรอผบงคบบญชาเหนอชนขนไปของหวหนาสวนราชการนนแลวแตกรณ และหรอคณะกรรมการจรยธรรม

(๓) ตองรายงานการด ารงต าแหนงทงทไดรบคาตอบแทนและไมไดรบคาตอบแทน ในนตบคคลซงมใชสวนราชการ รฐวสาหกจ องคการมหาชน ราชการสวนทองถน หนวยงานอนของรฐ และกจการทรฐถอหนใหญ ตอหวหนาสวนราชการและคณะกรรมการจรยธรรม ในกรณทการด ารงต าแหนงนนๆ อาจขดแยงกบการปฏบตหนาทหรออาจท าใหการปฏบตหนาท เสยหาย ความในขอน ให ใชบงคบ กบการเปนลกจาง การรบจางท าของ การเปนตวแทน การเปนนายหนา และการมนตสมพนธ อน ในท านองเดยวกนดวย

(๔) ในกรณทขาราชการเขารวมประชมและพบวามการกระท าซงมลกษณะตาม (๒) ของขอน หรอมการเสนอเรอง ซงมลกษณะตาม (๒) ของขอนผานขาราชการ ขาราชการมหนาทตองคดคาน การกระท าดงกลาว และบนทกการคดคานของตนไวในรายงานการประชมหรอในเรองนน แลวแตกรณ

ขอ ๔ ขาราชการทดตองมจตส านกทดและความรบผดชอบตอหนาท เสยสละ ปฏบตหนาท ดวยความรวดเรว โปรงใส และสามารถตรวจสอบได โดยอยางนอยตองวางตน ดงน

(๑) อทศตนใหกบการปฏบตงานในหนาทดวยความรอบคอบระมดระวง และ เตมก าลง ความสามารถทมอย ในกรณทตองไปปฏบตงานอนของรฐดวย จะตองไมท าใหงานในหนาทเสยหาย

(๒) ละเวนจากการกระท าทงปวงทจะกอใหเกดความเสยหายตอต าแหนงหนาท ของตน หรอของขาราชการอน ไมกาวกายหรอแทรกแซงการปฏบตหนาทของขาราชการอนโดยมชอบ

(๓) ใชดลพนจและตดสนใจในการปฏบ ตหนาทดวยความร ความสามารถ เยยงทปฏบตในวชาชพ ตรงไปตรงมา ปราศจากอคตสวนตน ตามขอมลยานหลกฐานและความเหมาะสม ของแตละกรณ

(๔) เมอเกดความผดพลาดขนจากการปฏบตหนาท ตองรบแกไขใหถกตอง และ แจงใหหวหนาสวนราชการทราบโดยพลน

(๕) ไมขดขวางการตรวจสอบของหนวยงานทมหนาทตรวจสอบตามกฎหมายหรอประชาชน ตองใหความรวมมอกบหนวยงานทมหนาทตรวจสอบตามกฎหมายหรอประชาชนในการตรวจสอบ โดยใหขอมลทเปนจรงและครบถวน เมอไดรบค ารองขอในการตรวจสอบ

(๖) ไมสงราชการดวยวาจาในเรองทอาจกอใหเกดความเสยหายแกราชการ ในกรณทสงราชการดวยวาจาในเรองดงกลาว ใหผใตบงคบบญชาบนทกเรองเปนลายลกษณอกษรตามค าสง เพอใหผสงพจารณาสงการตอไป


๑๓๘

ขอ ๕ ขาราชการตองแยกเรองสวนตวออกจากต าแหนงหนาท และยดถอประโยชนสวนรวมของประเทศชาตเหนอกวาโยชนสวนตน โดยอยางนอยวางตน ดงน

(๑) ไมน าความสมพนธสวนตวทตนมตอบคคลอน ไมวาจะเปนญาตพนอง พรรคพวก เพอนฝง หรอผมบญคณสวนตว มาประกอบการใชดลพนจใหเปนคณหรอเปนโทษแกบคคลนน หรอปฏบต ตอบคคลนนตางจากบคคลอนเพราะชอบหรอชง

(๒) ไมใชเวลาราชการ เงน ทรพยสน บคลากร บรการ หรอสงอ านวยความสะดวกของทางราชการไปเพอประโยชนสวนตวของตนเองหรอผอน เวนแตไดรบอนญาตโดยชอบดวยกฎหมาย

(๓) ไมกระท าการใด หรอด ารงต าแหนง หรอปฏบตการใดในฐานะสวนตว ซงกอใหเกดความเคลอบแคลงหรอสงสยวาจะขดกบประโยชนสวนรวมทอยในความรบผดชอบของหนาท ในกรณมความเคลอบแคลงหรอสงสย ใหขาราชการผนนยตการกระท าดงกลาวไวกอนแลวแจงใหผบงคบบญชาหวหนาสวนราชการ และคณะกรรมการจรยธรรมพจารณา เมอคณะกรรมการจรยธรรมวนจฉยเปนประการใดแลวจงปฏบตตามนน

(๔) ในการปฏบตหนาททรบผดชอบในหนวยงานโดยตรงหรอหนาทอนในราชการ รฐวสาหกจ องคการมหาชน หรอหนวยงานของรฐ ขาราชการตองยดถอประโยชนของทางราชการ เปนหลก ในกรณทมความขดแยงระหวางประโยชนของทางราชการ หรอประโยชนสวนรวมกบประโยชนสวนตนหรอ สวนกลมอนจ าเปนตองวนจฉยหรอชขาด ตองยดประโยชนของทางราชการ และประโยชนสวนรวมเปนส าคญ

ขอ ๖ ขาราชการตองละเวนจากการแสวงประโยชนทมชอบโดยอาศยต าแหนงหนาท และ ไมกระท าการอนเปนการขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวม โดยอยางนอยตอง ดงน

(๑) ไม เรยก รบ หรอยอมจะรบ หรอยอมใหผ อนเรยก รบ หรอยอมจะรบ ซงของขวญ แทนตนหรอญาตของตน ไมวากอนหรอหลงด ารงต าแหนงหรอปฏบตหนาทไมวาจะเกยวของหรอ ไมเกยวของกบการปฏบตหนาทหรอไมกตาม เวนแตเปนการใหโดยธรรมจรรยา หรอเปนการใหตามประเพณหรอใหแกบคคลทวไป

(๒) ไมใชต าแหนง หรอกระท าการทเปนคณ หรอเปนโทษแกบคคลใด เพราะมอคต (๓) ไมเสนอ หรออนมตโครงการ การด าเนนการ หรอการท านตกรรมหรอสญญา

ซงตนเอง หรอบคคลอนจะไดประโยชนอนมควรไดโดยชอบดวยกฎหมายหรอประมวลจรยธรรมน

ขอ ๗ ขาราชการตองเคารพและปฏบตตามรฐธรรมนญและกฎหมายอยางตรงไปตรงมา โดยอยางนอยตองวางตน ดงน

(๑) ไมละเมดรฐธรรมนญ กฎหมาย กฎ ขอบงคบหรอมตคณะรฐมนตรทชอบดวย กฎหมาย ในกรณมขอสงสย หรอมขอทกทวงวาการกระท าไมชอบดวยรฐธรรมนญ กฎหมาย กฎ ขอบงคบ หรอมตคณะรฐมนตรทชอบดวยกฎหมาย ขาราชการตองแจงใหหวหนาสวนราชการและคณะกรรมการ จรยธรรมพจารณา และจะด าเนนการตอไปไดตอเมอไดขอยตจากหนวยงานทมอ านาจหนาทแลว


๑๓๙

(๒) ในกรณทเหนวาค าสงผบงคบบญชา หรอการด าเนนการใดทตนมสวนเกยวของไมชอบดวยรฐธรรมนญ กฎหมาย กฎ หรอขอบงคบ ตองทกทวงเปนลายลกษณอกษรไว

(๓) ในกรณทเหนวามตคณะรฐมนตรไมชอบดวยกฎหมาย ตองท าเรองเสนอใหหวหนาสวนราชการพจารณา และสงเรองใหส านกเลขาธการคณะรฐมนตรด าเนนการใหได ขอย ต ทางกฎหมายตอไป

(๔) ไม เ ล ย งกฎหมาย ใช หร อแนะน า ให ใ ช ช อ ง ว า ง ของกฎหมายท อ ย ในความรบผดชอบของตนเพอประโยชน ของตนเองหรอผอน และตองเรงแกไขชองวางดงกลาวโดยเรว

(๕) ไมยอมใหบคคลอนอาศยชอตนเองถอครองทรพยสน สทธ หรอประโยชนอนใดแทนบคคลอนอนเปนการเลยงกฎหมาย หรอใชชอบคคลอนถอครองสงดงกลาวแทนตนเพอปกปดทรพยสน ของตน

(๖) เมอทราบวามการละเมด หรอไมปฏบตตามกฎหมายในสวนราชการของตน หวหนาสวนราชการตองด าเนนการทจ าเปน เพอใหเกดการเคารพกฎหมายขนโดยเรว

(๗) เมอไดรบค ารอง หรอค าแนะน าจากผตรวจการแผนดน หรอหนวยงานอนวากฎหมาย กฎ หรอขอบงคบทอย ในความรบผดชอบของสวนราชการของตน สรางภาระเกนสมควร แกประชาชน หรอสรางความไมเปนธรรมใหเกดขนตองด าเนนการทบทวนกฎหมาย กฎ หรอขอบงคบดงกลาวโดยเรว

ขอ 8 ขาราชการตองปฏบตหนาทดวยความเทยงธรรม เปนกลางทางการเมองใหบรการ แกประชาชนโดยมอธยาศยทดและไมเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม โดยอยางนอยตองวางตน ดงน

(๑) ปฏบตหนาทใหลลวง โดยไมหลกเลยง ละเลย หรอละเวนการใชอ านาจเกนกวาทมอยตามกฎหมาย

(๒) ปฏบตหนาท หรอด าเนนการอน โดยค านงถงศกดศรความเปนมนษย และ สทธเสรภาพของบคคล ไมกระท าการใหกระทบสทธเสรภาพของบคคลหรอกอภาระหรอหนาทใหบคคล โดยไมมอ านาจตามกฎหมาย

(๓) ใหบรการและอ านวยความสะดวกแกประชาชนโดยมอธยาศยทด ปราศจากอคต และไมเลอกปฏบตตอบคคลผมาตดตอโดยไมเปนธรรมในเรองถนก าเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย ความพการ สภาพทางกายหรอสขภาพ สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคม ความเชอ ทางศาสนา การศกษา อบรม หรอความคดเหนทางการเมองอนไมขดตอรฐธรรมนญ เวนแตจะด าเนนการตามมาตรการ ทรฐก าหนดขน เพอขจดอปสรรค หรอสงเสรมใหบคคลสามารถใชสทธ และเสรภาพไดเชนเดยวกบบคคลอนหรอเปนการเลอกปฏบตทมเหตผล เปนธรรม และเปนทยอมรบกนทวไป

(๔) ละเวนการใหสมภาษณ การอภปราย การแสดงปาฐกถา การบรรยาย หรอ การวพากษวจารณอนกระทบตอความเปนกลางทางการเมอง เวนแตเปนการแสดงความเหนทางวชาการ ตามหลกวชา


๑๔๐

(๕) ไมเออประโยชนเปนพเศษใหแกญาตพนองพรรคพวก เพอนฝงหรอผมบญคณและตองปฏบตหนาทดวยความเทยงธรรมไมเหนแกหนาผใด

(๖) ไมลอกหรอน าผลงานของผอนมาใชเปนของตนเองโดยมไดระบแหลงทมา

ขอ ๙ ขาราชการตองปฏบตตามกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารของทางราชการอยางเครงครด และรวดเรว ไมถวงเวลาใหเนนชาและใชขอมลขาวสารทไดมาจากการด าเนนการเพอการในหนาทและใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวนถกตองทนการณ และไมบดเบอนขอเทจจรงจรง โดยอยางนอยตองวางตน ดงน

(๑) ไมใชขอมลทไดมาจากการด าเนนงานไปเพอการอน อนไมใชการปฏบตหนาท โดยเฉพาะอยางยงเพอเออประโยชนแกตนเองหรอบคคลอน

(๒) ชแจง แสดงเหตผลทแทจรงอยางครบถวนในกรณทกระท าการอนกระทบตอ สทธและ เสรภาพบคคลอน ไมอนญาต หรอไมอนมตตามค าขอของบคคล หรอเมอบคคลรองขอตามกฎหมาย เวนแตการอนคณะกรรมการวธปฏบตราชการทางปกครองตามกฎหมายวาดวยวธปฏบตราชการทางปกครองไดก าหนดยกเวนไว ทงน จะตองด าเนนการภายในสบหาวนท าการนบแตกระท าการดงกลาว หรอไดรบการรองขอ

ขอ ๑๐ ขาราชการตองมงผลสมฤทธของงาน รกษาคณภาพและมาตรฐานแหงวชาชพ โดยเครงครด โดยอยางนอยตองวางตน ดงน

(๑) ปฏบตงานโดยมงประสทธภาพและประสทธผลของงานใหเกดผลดทสด จนเตมก าลงความสามารถ

(๒) ใชงบประมาณ ทรพยสน สทธและประโยชน ททางราชการจดให ดวย ความประหยด คมคา ไมฟมเฟอย

(๓) ใชความรความสามารถ ความระมดระวงในการปฏบตหนาท ตามคณภาพและมาตรฐาน วชาชพโดยเครงครด

ขอ ๑๑ ขาราชการตองยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย ทรงเปนประมข โดยอยางนอยตองวางตน ดงน

(๑) ไมแสดงการตอตานการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย ทรงเปนประมข หรอสนบสนนใหน าการปกครองในระบอบอนทไมมพระมหากษตรยทรงเปนประมขมาใช ในประเทศไทย

(๒) จงรกภกดตอพระมหากษตรย และไมละเมดองคพระมหากษตรย พระราชน และพระรชทายาทไมวาทางกาย หรอทางวาจา


๑๔๑

ขอ ๑๒ ขาราชการตองเปนแบบอยางทดในการด ารงตน รกษาชอเสยงและภาพลกษณของราชการโดยรวม โดยอยางนอยตองวางตน ดงน

(๑) ไมละเมดหลกส าคญทางศลธรรม ศาสนา และประเพณ ในกรณทมขอขดแยงระหวางประมวลจรยธรรมนกบหลกส าคญทางศลธรรม ศาสนา หรอประเพณ ขาราชการตองเสนอเรอง ใหคณะกรรมการจรยธรรมพจารณาวนจฉย

(๒) หวหนาสวนราชการและผบงคบบญชาในสวนราชการทกระดบชนตองปกครอง ผอยใตบงคบบญชาดวยความเทยงธรรม โดยไมเหนแกความสมพนธหรอบญคณสวนตว และควบคมให ผอยใตบงคบบญชาปฏบตตามประมวลจรยธรรมโดยเครงครด

(๓) หวหนาสวนราชการและผบงคบบญชาในสวนราชการทกระดบชนตองสนบสนน สงเสรมและยกยองผอยใตบงคบบญชาทมความซอสตย มผลงานดเดน มความรความสามารถ และขยนขนแขง ไมเลอกทรกมกทชง และยดมนในระบบคณธรรม

(๔) ไมกระท าการใดอนอาจน าความเสอมเสยและไมไววางใจใหเกดแกสวนราชการ หรอราชการโดยรวม

หมวด ๓ กลไกและระบบการบงคบใชประมวลจรยธรรม

สวนท ๑ องคกรคมครองจรยธรรม

ขอ ๑๓ ก.พ. มหนาทควบคมก ากบใหมการปฏบตตามประมวลจรยธรรมอยางทวถงและจรงจง โดยมอ านาจหนาท ดงน

(๑ ) ว า ง ร ะ เบ ยบ เ พ อก า หนดการท ง ห ลาย อน จ า เป น แก ก า ร ใช บ ง ค บ ประมวลจรยธรรม

(๒) คมครองและประกนความเปนอสระและเทยงธรรมของคณะกรรมการจรยธรรมและกลมงานคมครองจรยธรรม

(๓) คมครองขาราชการซงปฏบตตามประมวลจรยธรรมนอยางตรงไปตรงมามให ผบงคบบญชาใชอ านาจโดยไมเปนธรรมตอขาราชการผนน

(๔) เผยแพรและปลกฝงจรยธรรมให เปนท รบทราบอยางกวางขวางท งใน หมขาราชการ และประชาชน

(๕) สงเสรมและยกยองสวนราชการ หวหนาสวนราชการ ผบงคบบญชา และขาราชการทปฏบตตามประมวลจรยธรรมอยางจรงจง


๑๔๒

(๖) ตดตามสอดสองการใชบงคบ และการปฏบตตามประมวลจรยธรรมน ในกรณ มการฝาฝนจรยธรรมและยงไมมการด าเนนการใด ก.พ.อาจมมตใหหวหนาสวนราชการของขาราชการผฝาฝนปฏบตตามประมวลจรยธรรมได

(๗) ประสานงานกบผตรวจการแผนดน เพอใหการปฏบตตามคานยมหลกส าหรบ ผด ารงต าแหนงทางการเมอง และเจาหนาทของรฐ ตลอดจนประมวลจรยธรรมนมผลใชบงคบอยางจรงจง มประสทธภาพและทวถง

(๘) ประเมนผลการปฏบตตามประมวลจรยธรรมนของหวหนาสวนราชการ คณะกรรมการจรยธรรม และขาราชการทงปวง และจดท ารายงานประจ าปเสนอคณะรฐมนตร และผตรวจการแผนดน แลวเผยแพรใหประชาชนทราบ

(๙) ตความ และวนจฉยชขาดปญหาอนเกดจากประมวลจรยธรรมน (๑๐) ประมวลการต ความและวน จฉ ยปญหา อน เก ดจากการ ใช บ งคบ

ประมวลจรยธรรมนทกป และเผยแพรใหขาราชการทราบเพอยดถอและเปนแนวทางปฏบตตอไป (๑๑) ทบทวนวาสมควรแกไขเพมเตมประมวลจรยธรรมนหรอไมทกสป (๑๒) ด าเนนการอนตามประมวลจรยธรรมน หรอตามทจะตกลงกบผตรวจการแผนดน

ขอ ๑๔ ให ก.พ. โดยขอเสนอของหวหนาสวนราชการแตงตงคณะกรรมการจรยธรรม ประจ าสวนราชการขน เพอควบคมก ากบใหมการปฏบตตามประมวลจรยธรรมน คณะกรรมการจรยธรรมประกอบดวย

(๑) ประธานกรรมการ ซงหวหนาสวนราชการเสนอจกผ ทรงคณวฒภายนอก ผมความซอสตยเปนประจกษโดยไดรบความเหนชอบจาก ก.พ.

(๒) กรรมการผด ารงต าแหนงประเภทบรหารหรอประเภทอ านวยการเลอกกนเอง ใหเหลอสองคน

(๓) กรรมการสองคนซงเปนขาราชการในสวนราชการทไดรบคดเลอกจากขาราชการ พนกงานราชการและลกจางของสวนราชการนน ตามวธการด าเนนการทแตละสวนราชการเหนสมควร

(๔) กรรมการผทรงคณวฒภายนอกสองคน ซงหวหนาสวนราชการและรองหวหนา สวนราชการกรวมกนเสนอใหหวหนากลมงานคมครองจรยธรรมเปนเลขานการคณะกรรมการจรยธรรม กรรมการจรยธรรมตองไมเคยถกลงโทษทางวนย และเปนผมเกยรตเปนทยอมรบของสวนราชการนน

ขอ ๑๕ คณะกรรมการจรยธรรมมอ านาจหนาท ดงน

(๑) ควบคม ก ากบ สงเสรมและใหค าแนะน าในการใชบงคบประมวลจรยธรรมน ในสวนราชการ

(๒) สอดสองดแลใหมการปฏบตตามประมวลจรยธรรมในสวนราชการ ในกรณทมขอสงสยหรอมขอรองเรยนวามการฝาฝนจรยธรรม ใหสงเรองใหหวหนาสวนราชการเพอปฏบตตาม ประมวลจรยธรรมนโดยเรว


๑๔๓

(๓) พจารณาวนจฉยชขาดปญหาอนเกดจากการใชบงคบประมวลจรยธรรมน ในสวนราชการ เมอไดวนจฉยแลวใหสงค าวนจฉยให ก.พ. โดยพลน ถา ก.พ. มไดวนจฉยเปนอยางอนภายในหกสบวนนบแตวนท ก.พ. รบเรอง ใหค าวนจฉยของคณะกรรมการจรยธรรมเปนทสด

(๔) สงเรองให ก.พ.พจารณาวนจฉยในกรณทเหนวาเรองนนเปนเรองส าคญหรอ มผลกระทบในวงกวางหลายสวนราชการ และยงไมมค าวนจฉยของ ก.พ. หรอผตรวจการแผนดน

(๕) คมครองและประกนความเปนอสระและเทยงธรรมของกลมงานคมครองคมครองจรยธรรมของสวนราชการ

(๖) คมครองขาราชการซงปฏบตตามประมวลจรยธรรมนอยางตรงไปตรงมามให ผบงคบบญชาใชอ านาจโดยไมเปนธรรมตอขาราชการผนน

(๗) เสนอผลการประเมนการปฏบตตามประมวลจรยธรรมนของหวหนาสวนราชการ ตอ ก.พ. และประเมนผลการปฏบตงานของกลมงานคมครองจรยธรรมของสวนราชการเพอเสนอหวหนา สวนราชการเพอประกอบการเลอนเงนเดอน หรอเลอนต าแหนงขาราชการในกลมงาน

(๘) เสนอแนะการแกไขเพมเตมประมวลจรยธรรมน หรอการอนทเหนสมควรตอ ก.พ. (๙) ด าเนนการอนตามประมวลจรยธรรมน หรอตามท ก.พ. มอบหมาย การประชม

คณะกรรมการจรยธรรมใหน ากฎหมายวาดวยวธปฏบตราชการทางปกครองมาใชบงคบ

ขอ ๑๖ หวหนาสวนราชการ และผบรหารสวนราชการตงแตผด ารงต าแหนงประเภทบรหาร ประเภทอ านวยการ หรอด ารงต าแหนงประเภทอนทท าหนาท เปนผ บงคบบญชามหนาทปฏบตตาม ประมวลจรยธรรมน และประพฤตตนใหเปนแบบอยางทดแกผอยใตบงคบบญชา ควบคมใหผอยใตบงคบบญชาปฏบตตามประมวลจรยธรรมน สนบสนนสงเสรมผอยใตบงคบบญชาทมความซอสตย มผลงานและความรความสามารถ และปฏบตตามประมวลจรยธรรมน โดยใหมอ านาจหนาท ดงตอไปน

(๑) คมครองและประกนความเปนอสระและเทยงธรรมของกลมงานคมครองจรยธรรมของสวนราชการ

(๒) คมครองขาราชการซงปฏบตตามประมวลจรยธรรมนอยางตรงไปตรงมา มใหถกกลนแกลง หรอถกใชอ านาจโดยไมเปนธรรม ในกรณทหวหนาสวนราชการ ผบรหารสวนราชการ ตงแตประเภทอ านวยการขนไปถกขาราชการผใดกลาวหาวาไมปฏบตตามประมวลจรยธรรมน ขาราชการ ผถกกลาวหานนไมอาจด าเนนการเกยวกบการออกค าสงแตงตงโยกยาย เลอนเงนเดอน แตงตงคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงจรงหรอคณะกรรมการสอบสวนทางวนย หรอการด าเนนการใดทเปน ผลรายหรอกระทบตอ สทธหนาทของขาราชการผกลาวหานนจะกระท ามได เวนแตจะไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการจรยธรรมประจ าสวนราชการแลว

(๓) สงเสรมและเผยแพรการปฏบตตามประมวลจรยธรรมนอยางสม าเสมอ (๔) ตดตามสอดสองใหขาราชการในสวนราชการปฏบตตามประมวลจรยธรรมน

อยางเครงครด


๑๔๔

(๕) ปฏบตตามมตหรอค าวนจฉย ก.พ. หรอคณะกรรมการจรยธรรม ค าแนะน าของผตรวจการแผนดน ในกรณทคณะกรรมการจรยธรรมมค าวนจฉยใด และหวหนาสวนราชการไมเหนพองดวยกบค าวนจฉยนน ใหเสนอความเหนของตนและค าวนจฉยของคณะกรรมการจรยธรรมไปให ก.พ. วนจฉยไดเวนแตกรณนนมค าวนจฉยของผตรวจการแผนดน หรอ ก.พ. วนจฉยเสรจเดดขาดไวแลว

(๖) รวบรวมปญหาการปฏบตตามประมวลจรยธรรมน และขอเสนอแนะ ในการปรบปรง ประมวลจรยธรรมน หรอการอนตามทเหนสมควรเสนอตอ ก.พ.

(๗) ด าเนนการอนตามประมวลจรยธรรมน หรอตามทผตรวจการแผนดน หรอ ก.พ. มอบหมาย

ขอ ๑๗ ใหจดต งกลมคมครองจรยธรรมขน ในทกสวนราชการขนตรงตอหวหนา สวนราชการ มหนาทคมครองจรยธรรมตามประมวลจรยธรรมน ซงมความเปนอสระโดยมขาราชการ ซงด ารงต าแหนงประเภทบรหารระดบตนขนไปเปนหวหนากลม และมอ านาจหนาท ดงตอไปน

(๑) ด าเนนการเผยแพร ปลกฝง สงเสรม ยกยองขาราชการทเปนแบบอยางทด และตดตามสอดสงการปฏบตตามประมวลจรยธรรมนอยางสม าเสมอ

(๒) สบสวนขอเทจจรงการฝาฝนจรยธรรมเพอรายงานผลใหหวหนาสวนราชการพจารณา ท งน โดยอาจมผ รองขอหรออาจด า เนนการตามทหวหนาสวนราชการมอบหมาย หรอ ตามทเหนสมควรกได

(๓) ใหความชวยเหลอและดแลขาราชการซงปฏบตตามประมวลจรยธรรมน อยางตรงไปตรงมา มใหถกกลนแกลงหรอถกใชอ านาจโดยไมเปนธรรม ใหน าความในขอ ๑๖ (๒) มาใชกบ ขาราชการในกลมงานคมครองจรยธรรมดวย โดยอนโลม โดยให ก.พ. เปนผใหความเหนชอบ

(๔) ท าหนาทฝายเลขานการของคณะกรรมการจรยธรรมประจ าสวนราชการ (๕) ด าเนนการอนตามทก าหนดในประมวลจรยธรรมน หรอตามทหวหนา

สวนราชการ คณะกรรมการจรยธรรม หรอตามท ก.พ. มอบหมาย ทงน โดยไมกระทบตอความเปนอสระของ ผด ารงต าแหนงในกลมงานดงกลาว

สวนท ๒ ระบบการบงคบใชประมวลจรยธรรม

ขอ ๑๘ การฝาฝนจรยธรรมตามความในหมวด ๒ ของประมวลจรยธรรมนเปนความผดวนย ตามกฎหมายวาดวยพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ ระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยพนกงานราชการ พ.ศ. ๒๕๔๗ หรอระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยลกจางประจ าของสวนราชการ พ.ศ. ๒๕๓๗ แลวแตกรณ


๑๔๕

ขอ ๑๙ เมอมกรณการฝาฝนจรยธรรม ผบงคบบญชาอาจสงลงโทษทางวนยวากลาวตกเตอน ท าทณฑบนเปนหนงสอหรอสงใหไดรบการพฒนาตามทเหนสมควร

ขอ ๒๐ ใหหวหนาสวนราชการ คณะกรรมการจรยธรรม และ ก.พ. ส งเสรมจรยธรรม ขาราชการ โดยอยางนอยตองด าเนนการ ดงน

(๑) ในการบรรจแตงตง เลอนเงนเดอน ยายหรอโอนขาราชการ ใหใชพฤตกรรม ทางจรยธรรมของผนนพจารณาควบคกบความรความสามารถ

(๒) ปลกฝงจรยธรรมใหขาราชการใหม จดใหขาราชการลงลายมอชอรบทราบ ประมวลจรยธรรม จดใหมสมดบนทกประวตในสวนทเกยวกบจรยธรรมของขาราชการแตละคน รวมทง จดใหมกจกรรมสงเสรมจรยธรรมผบรหาร และขาราชการอยางสม าเสมอ

(๓) ประเมนการปฏบตตามประมวลจรยธรรมของขาราชการ (๔) คมครองขาราชการผปฏบตตามประมวลจรยธรรมนอยางเพยงพอ (๕) ยกยองขาราชการและสวนราชการทถอปฏบตตามประมวลจรยธรรมนโดยเครงครด (๖) ตอบขอสงสยหรอค าถามเกยวกบการปฏบตตามประมวลจรยธรรมน (๗) จดใหมการศกษาคานยมทเปนอปสรรคตอการปฏบตตามประมวลจรยธรรมน

และด าเนนการแกไขปรบเปลยนคานยมนน (๘) เผยแพรใหประชาชน ผ เปนคสมรส ญาต พนอง พรรคพวกเพอนฝงของ

ขาราชการ ตลอดจนประชาชนผมาตดตอราชการทราบประมวลจรยธรรมของขาราชการ เพอไมท าการ อนเปนการสงเสรมหรอกอใหเกดการฝาฝนจรยธรรม

(๙) จดใหมการประเมนผลการปฏบตตามประมวลจรยธรรมน

ขอ ๒๑ เมอมปญหาการปฏบตตามประมวลจรยธรรมนในเรองใด ขาราชการอาจเสนอ เรองทเปนปญหาดงกลาวใหหวหนากลมงานคมครองจรยธรรมของสวนราชการทตนสงกดน าเสนอเพอขอ ค าวนจฉยหรออนญาตแลวแตกรณ จากคณะกรรมการจรยธรรมได ในกรณทเรองนนเปนเรองส าคญ หรอ มผลกระทบในวงกวางหลายสวนราชการ และยงไมมค าวนจฉยของ ก.พ. หรอผตรวจการแผนดน แลวแตกรณ คณะกรรมการจรยธรรมอาจสงเรองให ก.พ. วนจฉย ในกรณท ก.พ. เหนวาเรองดงกลาวตามวรรคหนง เปนเรองส าคญอนควรแกการขอค าแนะน าจากผตรวจการแผนดนกใหกระท าได ขาราชการทปฏบต ตามค าวนจฉยของคณะกรรมการจรยธรรม ก.พ. หรอผตรวจการแผนดน ไมตองรบผดทางวนย

ขอ ๒๒ ในกรณทจ าเปนตองด าเนนการเรองใดโดยดวน หากปลอยใหเนนชาไปจะกระทบ ตอประโยชนสวนรวมหรอประโยชนของทางราชการ และไมอาจเรยกประชมคณะกรรมการจรยธรรมไดทน ขาราชการอาจขอค าแนะน าจากหวหนากลมงานคมครองจรยธรรมของสวนราชการทตนสงกด หวหนา กลมงานคมครองจรยธรรมตามวรรคหนงมหนาทตองใหค าแนะน าตามสมควร ตามค าวนจฉยของคณะกรรมการจรยธรรม ก.พ. หรอผตรวจการแผนดน หากไมมค าวนจฉยในเรองทเปนปญหามากอนหวหนากลมงานคมครองจรยธรรมอาจใหค าแนะน าโดยยดประโยชนสงสดของสวนรวมเปนส าคญ ทงตองมงสรางความส านกและเทยงธรรมในหนาท ผดงเกยรตและศกดศรของขาราชการทสรางความไววางใจและเชอมน


๑๔๖

ของปวงชน และการด ารงตนเปนแบบอยางทดงาม ใหสงเรองใหคณะกรรมการจรยธรรมและ ก.พ.ทราบ ขาราชการทปฏบตตามค าแนะน าของหวหนากลมงานคมครองจรยธรรมตามแนวทางทคณะกรรมการจรยธรรม ก.พ. หรอผตรวจการแผนดนเคยวนจฉยไวแลวโดยสจรตไมตองรบผดทางวนย

บทเฉพาะกาล

ขอ ๒๓ ใหด าเนนการแตงตงคณะกรรมการจรยธรรมและจดตงกลมงานคมครองจรยธรรม ในสวนราชการทกแหงภายในเกาสบวน นบแตวนทประมวลจรยธรรมนมผลใชบงคบ

ขอ ๒๔ เมอครบหนงปนบแตวนทประมวลจรยธรรมนมผลใชบงคบ ให ก.พ. จดใหม การประเมนการปฏบตตามประมวลจรยธรรมน พรอมด าเนนการปรบปรงแนวทางการปฏบตหรอ แกไข เพมเตมประมวลจรยธรรมใหเหมาะสม ในการด าเนนการตามวรรคหนง ให ก.พ. รบฟงความคดเหน จากขาราชการ หวหนากลมงานคมครองจรยธรรม คณะกรรมการจรยธรรม หวหนาสวนราชการ และ ผตรวจการแผนดนอยางกวางขวาง และตองด าเนนการตามวรรคหนงใหแลวเสรจภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทครบหนงปของการใชบงคบประมวลจรยธรรมน

ประกาศ ณ วนท ๑๖ กนยายน พ.ศ. ๒๕๕๒

อภสทธ เวชชาชวะ นายกรฐมนตร ประธาน ก.พ.


๑๔๗

ขอบงคบกรมศลกากร

วาดวยจรรยาขาราชการกรมศลกากร พ.ศ. 2552

โดยทพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 มาตรา 78 บญญตใหขาราชการพลเรอนสามญตองรกษาจรรยาขาราชการตามทสวนราชการก าหนดไว โดยมงประสงคใหเปนขาราชการทด มเกยรตและศกดศรความเปนขาราชการ และใหสวนราชการก าหนดขอบงคบวาดวยจรรยาขาราชการใหสอดคลองกบลกษณะของงานในสวนราชการนนตามหลกวชาและจรรยาวชาชพ ประกอบกบปฏญญาอรชาฉบบปรบปรง (The Revised Arusha Declaration) ก าหนดใหศลกากรประเทศสมาชกจดท าและประกาศใชประมวลระเบยบวาดวยความประพฤตของเจาหนาท (Code Of Conduct) ดงนน จงสมควรใหมของบงคบกรมศลกากรวาดวยจรรยาขาราชการกรมศลกากรไวเปนประมวลความประพฤตเพอสงเสรมกรมศลกากรใหกาวสศลกากรมาตรฐานโลก และเพอเสรมสรางขาราชการ พนกงานราชการ และลกจาง กรมศลกากร ใหมส านกในบทบาทและหนาท รกษาไวซงศกดศร และสงเสรมชอเสยง เกยรตคณ อนจะสงผลใหผประพฤตเปนทเสอมใส ศรทธา และไดรบการยกยองจากบคคลทวไป

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 32 แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 5) พ.ศ. 2545 มาตรา 78 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และมาตรา 3 แหงพระราชบญญตศลกากร พ.ศ. 2469 จงออกขอบงคบกรมศลกากรวาดวยจรรยาขาราชการกรมศลกากร พ.ศ. 2552 ไวดงตอไปน

หมวด 1 บททวไป

ขอ 1 ขอบงคบนเรยกวา “ขอบงคบกรมศลกากรวาดวยจรรยาขาราชการกรมศลกากร พ.ศ. 2552”

ขอ 2 ขอบงคบนใหใชบงคบตงแตวนท 12 สงหาคม 2552 เปนตนไป

ขอ 3 ใหยกเลกขอความวาดวยจรรยาบรรณของขาราชการและลกจางกรมศลกากร พ.ศ. 2548 และใหใชขอบงคบนแทน

ขอ 4 ใหพนกงานราชการ ลกจางประจ า และลกจางชวคราวของกรมศลกากร ถอปฏบต ตามขอบงคบนเชนเดยวกบขาราชการกรมศลกากร


๑๔๘

หมวด 2 คานยมหลกของขาราชการกรมศลกากร

ขอ 5 ขาราชการศลกากรพงยดมนคานยมหลก ดงตอไปน

(1) ซอสตยสจรตและรบผดชอบ (2) ปฏบตหนาทโดยไมเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรม (3) มงผลสมฤทธของงาน (4) ปฏบตหนาทดวยความโปรงใสและสามารถตรวจสอบได (5) กลายนหยดท าในสงทถกตอง (6) เปนพลเมองทดของประเทศ (7) ด ารงวถชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

หมวด 3

จรรยาขาราชการกรมศลกากร

ขอ 6 ในการยดมนคานยมหลก ซอสตยสจรตและรบผดชอบ อยางนอยขาราชการ กรมศลกากรพงยดถอจรรยา ดงน

(1) ปฏบตหนาทดวยความซอสตย สจรต ตระหนกส านกในหนาท โดยยด หลกกฎหมายและหลกจรยธรรม

(2) ไมใชต าแหนงหนาทหรออทธพลกดดนตอการตดสนใจใดๆ ของผอนเพอใหไดมาซงผลประโยชนไมวาในรปแบบใดๆ

(3) ปฏบตหนาทดวยความรบผดชอบเตมความสามารถ เสยสละ อทศตน และ รกษามาตรฐานการใหบรการในระดบสากล

(4) อทศแรงกาย แรงใจ ผลกดนภารกจของตนใหบรรลผลดวยความถกตองชอบธรรม

ขอ 7 ในการยดมนคานยมหลก ปฏบตหนาทโดยไมเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรม อยางนอยขาราชการกรมศลกากรพงยดถอจรรยา ดงน

(1) ปฏบตหนาทดวยความสภาพออนโยน มน าใจ เอออาทรตอผตดตอราชการ อยางเทาเทยมกน


๑๔๙

(2) ปฏบตหนาทดวยความยตธรรมและเสมอภาค ละเวนการเลอกปฏบตตอ ผตดตอราชการ อนเนองมาจากความใกลชด ฐานะทางเศรษฐกจ สผว เชอชาต แหลงก าเนด ศาสนา ภาษา เพศ อาย หรอความผดปกตของรางกายหรอจตใจ

(3) ปฏบตหนาทใหแลวเสรจทนเวลา เพอใหผมสวนไดเสยไดรบความเปนธรรม (4) ไมตกอยภายใตอทธพลอนไมชอบธรรมในการปฏบตหนาทและการด ารงชวตสวนตว (5) รกษาความเปนกลางทางการเมอง เพอใหสามารถปฏบตงานรวมกบทกฝายได

อยางเปนธรรมและเสมอภาค

ขอ 8 ในการยดมนคานยมหลก มงผลสมฤทธของงาน อยางนอยขาราชการกรมศลกากร พงยดถอจรรยา ดงน

(1) ปฏบตหนาทดวยความเพยรพยายาม ฝาฝนอปสรรค และมงมนใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย

(2) ปฏบตหนาทใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมายโดยวธการและกระบวนการ ทถกตองชอบธรรม

(3) พฒนาตนเองใหมความร ความสามารถและทกษะเหมาะสมสอดคลองกบเทคโนโลย วทยาการ และบรบทของสงคม

(4) ประสานงาน รวมพลงสามคคกบทกฝายท เกยวของเพอปฏบตภ ารกจ ใหบรรลผลส าเรจเปนประโยชนตอสวนรวม

(5) ปรบปรงวธการ กระบวนการท างาน ตลอดจนกฎเกณฑทไมชอบธรรมหรอ เปนอปสรรคตอการปฏบตหนาท

ขอ 9 ในการยดมนคานยมหลก ปฏบตหนาทดวยความโปรงใสและสามารถตรวจสอบได อยางนอยขาราชการกรมศลกากรพงยดถอจรรยา ดงน

(1) ปฏบตหนาทดวยความโปรงใส ถกตอง สะดวก และรวดเรว (2) พรอมรบการตรวจสอบและพรอมรบผดในผลของการกระท า (3) เปดเผยขอมลขาวสาร หลกเกณฑ และวธการปฏบตงานตามความเหมาะสม

ภายในขอบเขตของกฎหมาย และอ านวยความสะดวกตอการเขาถงขอมลแกประชาชน (4) เปดเผยความตองการสวนตวหรอผลประโยชนสวนตนทอาจจะท าใหเกด

ความขดแยงกบผลประโยชนสวนรวมใหกรมศลกากรทราบ


๑๕๐

ขอ 10 ในการยดมนคานยมหลก กลายนหยดท าในสงทถกตอง อยางนอยขาราชการ กรมศลกากรพงยดถอจรรยา ดงน

(1) ตดสนใจและการกระท าการใดๆ โดยยดมนในประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน (2) ปฏบตตามพนธสญญาและรกษาสจจะ (3) จดการกบความขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนและสวนรวม ดวยการปฏบต

อยางเทยงตรง ปราศจากผลประโยชนสวนตน (4) ปฏบตหนาทโดยยดมนหลกการ จรรยาขาราชการ และจรยธรรม โดยไมโอนออน

ตามอทธพลใดๆ (5) เปดเผยการทจรตประพฤตมชอบแกเจาหนาทหรอหนวยงานทรบผดชอบ

ขอ 11 ในการยดมนคานยมหลก เปนพลเมองทดของประเทศ อยางนอยขาราชการ กรมศลกากรพงยดถอจรรยาดงน

(1) จงรกภกดตอชาต ศาสนา พระมหากษตรย และปฏบตตามรฐธรรมนญ (2) เคารพสทธเสรภาพและศกดศรคณคาความเปนมนษยของบคคลอยางเทาเทยมกน (3) ปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และบรรทดฐานของสงคมไทย (4) พทกษและรกษาสงแวดลอมและสมดลของธรรมชาตเพอใหมนษยสามารถ

ด ารงชวตอยางมความสขและยงยน (5) แจงเบาะแสการกระท าความผดตอหนวยงานผรบผดชอบ

ขอ 12 ในการยดมนคานยมหลก ด ารงวถชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง อยางนอยขาราชการกรมศลกากรพงยดถอจรรยาดงน

(1) พจารณาและตดสนใจกระท าการใดอยางมเหตผล ดวยความถกตอง เปนกลาง เปนธรรม และสอดคลองกบสถานการณจรง

(2) ไมเบยดเบยนตนเอง ไมเบยดเบยนผ อน และไมเบยดเบยนธรรมชาตและสงแวดลอม

(3) ด ารงชวตเปนแบบอยางทดของประชาชนด วยความเรยบงาย อตสาหะ ประหยด เออเฟอเกอกลผอน และยดคานยมพงตนเอง

(4) ปฏบตตนตามความเชอทางศาสนาทตนนบถออยางเครงครด


๑๕๑

หมวด 4 อ านาจทางบรหาร

ขอ 13 ขาราชการกรมศลกากรผใดไมปฏบตตามขอบงคบนอนมใชเปนความผดวนย ใหผบงคบบญชาด าเนนการอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางควบคกน ดงน

(1) ตกเตอน (2) น าไปประกอบการพจารณาแตงตง เลอนเงนเดอน (3) สงใหไดรบการพฒนา

ประกาศ ณ วนท 10 สงหาคม 2552

(ลงชอ) วสทธ ศรสพรรณ (นายวสทธ ศรสพรรณ)

อธบดกรมศลกากร


๑๕๒

กฎ ก.พ.

วาดวยการกระท าการอนเปนการลวงละเมดหรอคกคามทางเพศ พ.ศ. ๒๕๕๓

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๘ (๕) และมาตรา ๘๓ (๘) แหงพระราชบญญตระเบยบ ขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ อนเปนกฎหมายทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธ และเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๙ ประกอบกบมาตรา ๓๑ มาตรา ๓๓ มาตรา ๔๓ และมาตรา ๖๔ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระท าได โดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย ก.พ. โดยอนมตคณะรฐมนตร จงออกกฎ ก.พ. ไว ดงตอไปน

ขอ ๑ กฎ ก.พ. นใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

ขอ ๒ ขาราชการพลเรอนสามญผ ใดกระท าการประการใดประการหนงดงตอไปน ตอขาราชการดวยกน หรอผรวมปฏบตราชการ ไมวาจะเกดขนในหรอนอกสถานทราชการ โดยผถกกระท ามไดยนยอมตอการกระท านน หรอท าใหผถกกระท าเดอดรอนร าคาญ ถอวาเปนการกระท าอนเปนการลวงละเมดหรอคกคามทางเพศ ตามมาตรา ๘๓ (๘)

(๑) กระท าการดวยการสมผสทางกายทมลกษณะสอไปในทางเพศ เชน การจบ การโอบกอด การจบอวยวะสวนใดสวนหนง เปนตน

(๒) กระท าการดวยวาจาทสอไปในทางเพศ เชน วพากษวจารณรางกาย พดหยอกลอ พดหยาบคาย เปนตน

(๓) กระท าการดวยอากปกรยาทสอไปในทางเพศ เชน การใชสายตาลวนลาม การท าสญญาณ หรอสญลกษณใด ๆ เปนตน

(๔) การแสดงหรอสอสารดวยวธการใด ๆ ทสอไปในทางเพศ เชน แสดงรปลามกอนาจาร สงจดหมาย ขอความ หรอการสอสารรปแบบอน เปนตน

(๕) การแสดงพฤตกรรมอนใดทสอไปในทางเพศ ซงผถกกระท าไมพงประสงคหรอ เดอดรอนร าคาญ

ใหไว ณ วนท ๒๗ กนยายน พ.ศ. ๒๕๕๓

อภสทธ เวชชาชวะ นายกรฐมนตร ประธาน ก.พ.


๑๕๓

บนทกการใหถอยค า

เรอง การสบสวนขอเทจจรง ตามค าสงกรมศลกากร ลบท ..../25.... สง ณ วนท ....................................

____________________

สบสวนท..............................................................

วนท ............................................

ขาพเจา............(ชอ)......................เลขประจ าตวประชาชน.........................................อา ย.....ป สญชาต........................ศาสนา............................อาชพ.................................. อยบานเลขท.. .............ตรอก/ซอย..............................................................ถนน.................................แขวง/ ต าบล..................................เขต/อ าเภอ..............................................จงหวด........................................ ขอใหถอยค าตอคณะกรรมการส บสวนขอเทจจรงในเรอง.................................................................. ............................................................................. ...............................................................................................................................

ขาพเจาขอใหถอยค าตามสตยจรงดงตอไปน ………………………………………………………………………………………………………………………………….. ............................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................ ................................................. ............................................................................................................................. ................................................................................................................................. .............................................................................................. ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ...................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................

ขาพเจาขอรบรองวา คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงม ไดกระท าการใดๆ ซงเปนการใหค ามนสญญา ขเขญ หลอกลวง บงคบ หรอกระท าโดยมชอบไมวาดวยประการใด เพอจงใจใหขาพเจาใหถอยค า และกรรมการสบสวนขอเทจจรงไดอานใหขาพเจาฟง/ขาพเจาไดอานบนทกถอยค าเองแลว ขอรบรองวาเปนบนทกถอยค าทถกตองจงลงลายมอชอไวตอหนาคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง


๑๕๔

(ลายมอชอ) ................................................ ผใหถอยค า (................................................)

(ลายมอชอ) ................................................ ผบนทกถอยค า (................................................)

ขาพเจาขอรบรองวา...............(ชอ)...................ไดใหถอยค าและลงลายมอชอตอหนาขาพเจา

(ลายมอชอ) ................................................ ประธานกรรมการ

(................................................)

(ลายมอชอ) ................................................ กรรมการ

(................................................)

(ลายมอชอ) ................................................ กรรมการและเลขานการ

(................................................)


๑๕๕

แบบ ดว. 3

บนทกการใหถอยค าของพยาน เรอง การสอบสวน .........(ชอ)..................ซงเปนผถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง

____________________

สอบสวนท.............................................................. วนท ...................................................................... ขาพเจา............(ชอ)......................เลขประจ าตวประชาชน.........................................อาย.....ป สญชาต........................ศาสนา............................อาชพ.................................. อยบานเลขท....... ........ตรอก/ซอย..............................................................ถนน.................................แขวง/ต าบล.................. ................ เขต/อ าเภอ...........................................................จงหวด................................. ............................................ ขาพเจาไดทราบแลววาขาพเจาเปนพยานในกรณกรมศลกากรสงตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนย อยางรายแรง/คณะกรรมการสอบสวนวนยอยางไมรายแรง................(ชอ)...................... ในเรอง..................................................................................................และคณะกรรมการสอบสวนไดแจงใหขาพเจาทราบวากรรมการสอบสวนมฐานะเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา การใหถอยค าอนเปนเทจ ตอกรรมการสอบสวนอาจเปนความผดตอกฎหมาย ขาพเจาขอใหถอยค าตามสตยจรงดงตอไปน ………………………………………………………………………………………………………………………………….. ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ขาพเจาขอรบรองวา คณะกรรมการสอบสวนมไดกระท าการใดๆ ซงเปนการใหค ามนสญญา ขเขญ หลอกลวง บงคบ หรอกระท าโดยมชอบไมวาดวยประการใด เพอจงใจใหขาพเจาใหถอยค า และกรรมการสอบสวนไดอานใหขาพเจาฟง/ขาพเจาไดอานบนทกถอยค าเองแลว ขอรบรองวาเปนบนทกถอยค า ทถกตองจงลงลายมอชอไวตอหนาคณะกรรมการสอบสวน


๑๕๖

(ลายมอชอ) ................................................ พยาน (................................................)




(................................................)

(ลายมอชอ) ................................................ กรรมการ

(................................................)


(................................................)


๑๕๗

แบบ ดว. 4

บนทกการใหถอยค าของผถกกลาวหา เรอง การสอบสวน .........(ชอ).................. ซงเปนผถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง

____________________ สอบสวนท.............................................................. วนท ...................................................................... ขาพเจา............(ชอ)......................เลขประจ าตวประชาชน.........................................อาย.....ป สญชาต........................ศาสนา............................อาชพ.................................. อยบานเลขท....... ........ตรอก/ซอย..............................................................ถนน.................................แขวง/ต าบล.................. ................ เขต/อ าเภอ...........................................................จงหวด................................. ............................................ ข าพ เ จ า ได ทร าบแล ว ว าข าพ เจ า เป นผ ถ กกล า วหาตามค า ส ง กรมศ ลกากร ล บ ท . . . . / 25.... สง ณ วนท ...................................... ....................................................................... .......ในเรอง................................................................................................................................................................... ………………………………………………………………………………………………………

ตามทคณะกรรมการสอบสวนไดแจงขอกล าวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนน ขอกลาวหาตามบนทกลงวนท......................................ใหขาพเจาทราบแลว นน

ตามขอกลาวหาทวา............................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขาพเจาขอชแจงวา .................................................. ................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ .................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................


๑๕๘

ขาพเจาขอรบรองวา คณะกรรมการสอบสวนมไดกระท าการใดๆ ซงเปนการใหค ามนสญญา ขเขญ หลอกลวง บงคบ หรอกระท าโดยมชอบไมวาดวยประการใด เพอจงใจใหขาพเจาให ถอยค า และกรรมการสอบสวนไดอนใหขาพเจาฟง/ขาพเจาไดอานบนทกถอยค าเองแลว ขอรบรองวาเปนบนทกถอยค า ทถกตองจงลงลายมอชอไวตอหนาคณะกรรมการสอบสวน (ลายมอชอ) ................................................ ผถกกลาวหา (................................................)




(................................................)

(ลายมอชอ) ................................................ กรรมการ

(................................................)


(................................................)


๑๕๙

แบบ ดว. 5

บนทกการแจงขอกลาวหา

และสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ตามขอ 40

เรอง การสอบสวน .........(ชอ).................. ซงเปนผถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง

____________________

สอบสวนท..............................................................

วนท .......................................................................

ตามค าสงกรมศลกากร ลบ ท...../25........... สง ณ วนท ...................................... ......แตงตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางรายแรง.............(ชอ)...............คณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบเรองทกลาวหาในเรอง......................................................... ........................................................................................................................... นน

บดน คณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการรวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของ ไดประชมพจารณา แลวเหนวาเพยงพอทจะรบฟงและด าเนนการตอไ ปได โดยมขอกลาวหาและพยานหลกฐานโดยสรป ดงน

ขอกลาวหา................................................................................................................... ............. .............................................................................................................. (ใหระบขอเทจจรงและพฤตการณวาผถกกลาวหาไดกระท าการใด เมอใด อยางไร เปนความผดวนยกรณใด โดยไมตองระบมาตราและฐานความผด) สรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา....................................... ........................................ .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ........ ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ในการสอบสวนน ผถกกลาวหามสทธทจะใหถอยค าหรอค าชแจงแกขอกลาวหาเปนหนงสอและมสทธทจะแสดงพยานหลกฐานหรอจะอางพยานหลกฐานเพอขอใหเรยกพยานหลกฐานนนมากได


๑๖๐

บนทกนท าขนสองฉบบมขอความตรงกน และคณะกรรมการสอบสวนไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน


(................................................)

(ลายมอชอ) ................................................ กรรมการ

(................................................)


(................................................)

สอบสวนท.............................................................. วนท ............................................

ขาพเจา.................(ชอ)......................ไดรบทราบและลงลายมอชอรบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ตามบนทกลงวนท ............................................... ไวเปนหลกฐานตอหนาคณะกรรมการสอบสวน และไดรบบนทกนหนงฉบบไวแลวในวนน

(ลายมอชอ) ................................................ ผถกกลาวหา

(................................................)


(................................................)

(ลายมอชอ) ................................................ กรรมการ

(................................................)


(................................................)


๑๖๑

แบบ ดว. 6

รายงานการสอบสวน

สอบสวนท.............................................................. วนท ............................................

เรอง การสอบสวน .........(ชอ)...........ซงเปนผถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง/ วนยอยางไมรายแรง เรยน ...............(ผสงแตงตง)......................

ตามค าสงกรมศลกากร ลบ ท ......./25........ สง ณ วนท ................................................. แตงตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางรายแรง ...............(ชอ).......................ในเรอง ................ ............................................................................................. นน

ประธานกรรมการไดรบทราบส าเนาค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพรอมทงเอกสารหลกฐานทเกยวของกบเรองดงกลาวตงแตวนท ...................................... และไดประชมคณะกรรมการสอบสวนครงแรกเมอวนท..............................................

บดน คณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการสอบสวนและไดประชมพจารณามความเหนในเรองทสอบสวนนแลว จงขอรายงานการสอบสวนโดยมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และความเหนดงตอไปน

1. มลกรณเรองนปรากฏขนเนองจาก....................................................................................... .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................................................................................ ..............................................................................................

2. การสบสวนพจารณาในเบองตน .......................................................................................... .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................................................................................

3. ผบงคบบญชาซงมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 57 (..................................) พจารณาเหนวา กรณมมลทควรกลาวหาวา...........(ชอ)..............กระท าความผดวนยอยางรายแรง/อยางไมรายแรง จงมค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน


๑๖๒

4. คณะกรรมการสอบสวนไดประชมพจารณาวางแนวทางการสอบสวน และไดด าเนนการรวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของ และไดประชมพจารณาแลวเหนวา พยานหลกฐานเพยงพอทจะรบฟงไดวา .................(ชอ)...............ผถกกลาวหากระท าความผดวนย อยางรายแรง/อยางไมรายแรง ในเรองน โดยมขอเทจจรงในเบองตนทเกยวกบขอกลาวหาและพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา โดยสรปดงน ขอเทจจรงไดความเบองตนวา............................................................................................... .... ........................................................................................................................................................................ ขอกลาวหา............................................................................................................ .............. ............................................................................................................................................................................................................................................................................ พยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา............................................................................. ........................................................................................................................................................................ (*ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนไมสอบพยานใดตามขอ 35 หรองดสอบสวนพยานใดตามขอ 36 ใหระบพยานทไมสอบสวนหรอพยานหลกฐานทงดสอบสวน พรอมทงเหตผลไวดวย )

5. คณะกรรมการสอบสวนไดเรยก.......................(ชอ)..................... ผถกกลาวหามาแจงและอธบายขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาทราบแลว ผถกกลาวหาไดลงลายมอชอรบทราบ(กรณผถกกลาวไมยอมลงลายมอชอใหระบวา “แตผถกกลาวหาไมยอมลงลายมอชอในบนทกการแจงดงกลาว) และไดรบมอบบนทกการแจงดงกลาว ลงวนท...................................................... ไปจ านวนหนงฉบบแลวดวย (ในกรณทผถกกลาวไมรบทราบไมมาพบตามทคณะกรรมการสอบสวนเรยก ใหสงบนทกตามขอ 40 จ านวน 1 ฉบบทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ ณ ทอยทปรากฏตามหลกฐานราชการ)

6. ………....(ชอ)................ ผถกกลาวหาไดชแจงและน าสบแกขอกลาวหา ดงน

ค าชแจงแกขอกลาวหา.................................................................................................... ................................................................................................................................................. .............................................................................................................................. พยานหลกฐานทหกลางขอกลาวหา............................................................................. ....................................................................................................................................................................................................................................................................... 7. คณะกรรมการสอบสวนไดประชมพจารณา ขอเทจจรง ขอกฎหมายและพยานหลกฐานตางๆ และมความเหน ดงน

ขอเทจจรงเบองตน........................................................................................................... ........................................................................................................................................................................ (การประชมพจารณาวนจฉยตามขอ 52 ตองมการประชมไมนอยกวาสามคนและไมนอยกวากงหนงของกรรมการสอบสวนทงหมด)


๑๖๓

ขอกฎหมายทเกยวของ .................................................................................................... ................................................................................................. ประเดนทตองพจารณา .................................................................................................... .................................................................................................. ความเหนของคณะกรรมการสอบสวน.............................................................................. ................................................................................................... (ใหระบวาผถกกลาวหาไดกระท าผดวนยอยางไร หรอไม ถาผด เปนความผดวนยกรณใด ตามมาตราใดและควรไดรบโทษสถานใด/มเหตใหออกจากราชการ ตามมาตรา 110 (6) หรอมาตรา 110 (7) หรอไม อยางไร และถาคณะกรรมการสอบสวนคนใดมความเหนแยง ใหบนทกรายละเอยดความเหนแยงดวย) จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา และพรอมนไดเสนอส านวนการสอบสวนมาดวยแลว


(................................................)

(ลายมอชอ) ................................................ กรรมการ

(................................................)


(................................................)


๑๖๔

แบบรางหนงสอรายงานผลการสบสวนขอเทจจรง

บนทกขอความ

สวนราชการ

ท วนท

เรอง รายงานผลการสบสวนขอเทจจรงตามค าสงกรมฯ ลบ ท /255.. ลงวนท.............

เรยน .........(ผสงแตงตง)...........(ผาน ผอ. สบท. และ ผอ. สวค.)

ความเปนมา

ตามทกรมศลกากรมค าสง ลบ ท.../.....ลงวนท................................. แตงตงคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง กรณ.....................(ขอเทจจรงเบองตนตามค าสง)................ นน

ขอเทจจรง

คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงไดรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของ ดงน

พยานบคคล

ไดด าเนนการสอบปากค าผเกยวของ ดงน

1.......(ชอ-สกล)...........ต าแหนง..............ไดใหการ (เอกสารหนา....) วา............................................................................................. 2….......(ชอ-สกล)...........ต าแหนง..............ไดใหการ (เอกสารหนา....) วา.............................................................................................

3.......(ชอ-สกล)...........ต าแหนง..............ไดใหการ (เอกสารหนา....) วา.............................................................................. ............... (กรณพยานบคลทปฏบตหนาทคลายคลงกน ใหแบงกลมตามอ านาจหนาท หรออาจแบงตามสถานทเกดเหต เชน กลมผท าการตรวจปลอย กลมผชวยเหลอมดลวด )

พยานเอกสาร

ไดด าเนนการมหนงสอสอบถามหนวยงานทเกยวของ ดงน

1.คณะกรรมการไดมหนงสอ ท..../..........ลงวนท.................สอบถาม.......(หนวยงาน)..........กรณ....................หนวยงานไดมหนงสอ ท......../...........ลงวนท.....................(เอกสารหนา......) แจงวา……………….

ความเหน/ค าสง


๑๖๕

2.คณะกรรมการไดมหนงสอ ท..../..........ลงวนท.................สอบถาม.......(หนวยงาน)..........

กรณ....................หนวยงานไดมหนงสอ ท......../...........ลงวนท.....................(เอกสารหนา......) แจงวา………………. 3.คณะกรรมการไดมหนงสอ ท..../..........ลงวนท.................สอบถาม.......(หนวยงาน)..........

กรณ....................หนวยงานไดมหนงสอ ท......../...........ลงวนท.....................(เอกสารหนา......) แจงวา………………. (กรณเอกสานเกยวของเชอมโยงกนโดยถามและตอบในเรองเดยวกนหลายครง ใหรวมกลมเปน

เรองๆ ไป) พยานวตถ

ไดด าเนนการตรวจสอบ ดงน

1.....................(พยานดงกลาวไดมาอยางไร เมอใด จากผใด).............................................. 1.....................(พยานดงกลาวไดมาอยางไร เมอใด จากผใด).............................................. 1.....................(พยานดงกลาวไดมาอยางไร เมอใด จากผใด)..............................................

ขอกฎหมาย (กฎหมาย ประมวลระเบยบปฏบต ค าสง ระเบยบ ทเกยวของใชในการพจารณา)

ขอเสนอพจารณา

คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงไดรวมประชมพจารณาแลว ขอเทจจรงรบฟงไดวา………………….

...............................(เขยนขอเทจจรงโดนเรยงล าดบกอนหลงแบบเรยงความ โดยพจารณาเนอเรองจากพยานบคคลและพยานเอกสาร รวมทงวตถพยาน(ถาม) ตงแตเรองตนเหตการณจนสนสด และขอเทจจรงทเขยนเปนขอเทจจรงทยตแลว)......................

(ถามหลายประเดนใหแยกประเดนทตองพจารณา ถามประเดนเดยวใหพจารราโดยสรป)

ประเดนท 1 .......................(ก าหนดประเดนตามเรองทตองพจารณา)............................

ขอพจารณาตามประเดนท 1 .. . . . . . . . . . . . . . . (ระบขอเทจจรงเฉพาะทตองพจารณา และพยานหลกฐานทสนบสนนขอเทจจรงในเรองทพจารณา พรอมขอกฎหมายเพอใชพจารณา และความเหนของคณะกรรมการ).................................. .....


ขอพจารณาตามประเดนท 2 .. . . . . . . . . . . . . . . (ระบขอเทจจรงเฉพาะทตองพจารณา และพยานหลกฐานทสนบสนนขอเทจจรงในเรองทพจารณา พรอมขอกฎหมายเ พอใชพจารณา และความเหนของคณะกรรมการ).......................................


ขอพจารณาตามประเดนท 3 .. . . . . . . . . . . . . . . (ระบขอเทจจรงเฉพาะทตองพจา รณา และพยานหลกฐานทสนบสนนขอเทจจรงในเรองทพจารณา พรอมขอกฎหมายเพอใชพจารณา และความเหนของคณะกรรมการ).......................................


๑๖๖

คระกรรมการสบสวนขอเทจจรงพจารณาแลวเหนวา..............................(สรปความเหนของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง ใหระบวาการกระท าของผใด กระท าอยางไร และมมลวาไดกระท าผดวนย หรอไม อยางไร ถามมลควรกลาวหาวากระท าผดวนยเปนอยางรายแรง หรอไมรายแรง และใหระบขอเทจจรงและพฤตการณวาผถกกลาวหาไดกระท าการใด เมอใด อยางไร เปนความผดวนยกรณใด โดยไมตองระบมาตราและฐานความผด และถาคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงคนใดมความเหนแยง ใหบนทกรายละเอยดความเหนแยงดวย)..........................................................

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา

................(ลายมอชอ)............... ประธานกรรมการ

(................................................)

................(ลายมอชอ)............... กรรมการ

(................................................)

ฯลฯ

................(ลายมอชอ)............... กรรมการและเลขานการ

(................................................)


๑๖๗

แบบรางหนงสอแจงใหมาใหถอยค าตอคณะกรรมการ


สวนราชการ ท วนท เรอง ขอเชญไปพบคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง/คณะกรรมการสอบสวน

เรยน ............(ชอบคคลทเชญมาใหถอยค า).....................(สงกด).................

ตามค าสงกรมศลกากร ลบ ท ...../.............ลงวนท...................แตงตงคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง/คณะกรรมการสอบสวน กรณ.............(ขอเทจจรงเบองตนตามค าสงโดยยอ ไมระบชอทอาจกระทบบคคลภายนอก)................. นน

คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง/คณะกรรมการสอบสวน มความประสงคเชญทานไปใหถอยค า ตอคณะกรรมการ ในวนท.......................................ณ..........................เวลา...................... หากขดของประการใดโปรดตดตอ....................................ทหมายเลขโทรศพท..............................

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ

..................(ลงลายมอชอ).......................

(............................................................)

ประธานกรรมการสบสวนขอเทจจรง/ประธานกรรมการสอบสวน


๑๖๘

แบบรางหนงสอขอขยายระยะเวลาการสบสวนขอเทจจรง/สอบสวน



ท วนท

เรอง ขอขยายระยะเวลาการสบสวนขอเทจจรง/สอบสวน ครงท...........

เรยน .........(ผสงแตงตง)...........(ผาน ผอ. สบท. และ ผอ. สวค.)

ความเปนมา

ตามค าสงกรมศลกากร ลบ ท ...../.............ลงวนท...................แตงตงคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง/คณะกรรมการสอบสวน กรณ.............(ขอเทจจรงเบองตนตามค าสงโดยยอ).................(ถาขยายระยะเวลาครงท 2 เปนตนไป ใหอางบนทกของคณะกรรมการครงสดทาย และค าสงทไดรบอนมตใหขยายระยะเวลาจนถงวนท..........).............. นน

ขอเทจจรง

คณะกรรมการสบสวนขอเทจจรง/คณะกรรมการสอบสวน ไดด าเนนการ ดงน………………………………………………………………………………………………….. .....................................................................................................................................................................................................................

ขอเสนอพจารณา

คณะกรรมการพจารณาแลวเหนวา..................(เหตผลและความจ าเปนในการขอขยายระยะเวลาเพอจะด าเนนการอะไร อยางไร)....................จงยงไมสามารถด าเนนการสบสวนขอเทจจรง/สอบสวน ใหแลวเสรจไดทนภายในเวลาทก าหนดดงกลาว จงขอขยายเวลาการสบสวนขอเทจจรง/สอบสวน ออกไปอก.....วน นบแตวนทครบก าหนด จนถงวนท.........................

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา

..................(ลงลายมอชอ).......................

(............................................................)

ประธานกรรมการสบสวนขอเทจจรง/ประธานกรรมการสอบสวน

ความเหน/ค าสง


๑๖๙

แบบรางหนงสอวากลาวตกเตอน



ท วนท

เรอง วากลาวตกเตอน

เรยน .........(ผถกวากลาวตกเตอน)...........

ดวย................(ระบชอผรบการตกเตอน)...................ขาราชการพลเรอนสามญ ต าแหนง...........................ระดบ ...........................สงกด .............................กรมศลกากร ไดกระท าผดวนยใน กรณ.................................(ระบกรณกระท าผดโดยสรป ถามหลายกรณใหระบทกกรณ)......................................... อนเปนการกระท าผดวนย ฐาน.....................................................ตามมาตรา...........................(ตามทระบ ในค าสงลงโทษ) ซงกรมศลกากรมค าสง ลบ ท ...../.............ลงวนท................... เหนวา...................................(เปนกรณกระท าผดวนยเลกนอย และมเหตอนควรงดโทษ)..................................โดยใหวากลาวตกเตอน

ฉะนน อาศยอ านาจตามความใน (ขาราชการ : มาตรา 96 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ประกอบขอ 71 ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. 2556 , ลกจางประจ า : ขอ 51 วรรค 2 ตามระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยลกจางประจ าของสวนราชการ พ.ศ. 2537 , พนกงานราชการ : ขอ 47 วรรค 2 ตามระเบยบกรมศลกากรวาดวยพนกงานราชการ พ.ศ. 2551 ลกจางชวคราว : ขอ 51 วรรค 2 ตามระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยลกจางประจ าของ สวนราชการ พ.ศ. 2537 ประกอบหนงสอกรมบญชกลาง ลงวนท 8 กรกฎาคม 2536 ใหน าระเบยบ ทก าหนดไวส าหรบลกจางประจ ามาใชโดยอนโลม) จงไดวากลาวตกเตอนเปนหนงสอ..................(ระบชอผรบการตกเตอน).......... เพอไมใหปฏบตเชนนอก และใหปฏบตหนาทราชการตามระเบยบแบบแผนของ ทางราชการและรกษาวนยโดยเครงครดอยเสมอ หากกระท าผดอกจะถกด าเนนการทางวนยตอไป

(ลงชอ).............................................ผบงคบบญชา

(............................................................)

.........................(ต าแหนง)......................

(ลงชอ).............................................ผถกวากลาวตกเตอน

(............................................................)

.........................(ต าแหนง)......................


๑๗๐

คณะผจดท า

นางนนทฐตา ศรคปต ผอ านวยการส านกบรหารทรพยากรบคคล นายเตมวงษ จนทรชม ผอ านวยการสวนวนยและความรบผดทางละเมด นางนฤมล เอกเลศวทร หวหนาฝายความรบผดทางละเมด นายอภสทธ ไชยหาญ นตกรช านาญการ นางสาวฉตราศ งาสลก นตกรช านาญการ นางสาวจรวฒน โกละกะ นตกรปฏบตการ นางสาวเปรมจต วงศเมฆ นตกรปฏบตการ นายณฐพนธ เบญขนธ นตกรปฏบตการ นางสาวปาลดา สวสดภทรากร นตกรปฏบตการ นายณพสทธ เทยมเผอก นตกรปฏบตการ นางสาวกาญจน เสสะเวช นตกรปฏบตการ นางณชชา สขศรวงศ นตกร นางสาวสภาวด คชธรรม นตกร นางสาวรภสสรณ วระกาญจนพงศ นตกร นางสาวสภาพร คชธรรม นตกร นางสาววราภรณ เอออมากล นตกร นางสาวเมธาว ภรเอกทต นตกร นายนสน ดลประชา นตกร นายณฐวฒ โตะสงห นตกร นางสาวอรวรรณ ทพยอแหละ นตกร นายพลกฤษณ อนทะสระ นตกร นางสาวอภษฐา วงศวานช นตกร นางฐตรตน ปหน เจาพนกงานธรการช านาญงาน นางวชรนทร สขนยม พนกงานประจ าส านกงาน นางสาวอญชนา หบแกว พนกงานประจ าส านกงาน นางสาวธารน โสลก พนกงานประจ าส านกงาน

ค ำน ำ - Customs Departmenthr.customs.go.th/data_files/4db7006e7fc99527a6a1f7dc349b...-...

Documents

Transcript of ค ำน ำ - Customs Departmenthr.customs.go.th/data_files/4db7006e7fc99527a6a1f7dc349b...-...