300 ఖయ్ న గ - Internet Archive...నన న “ న ” ల స వట నన న “ న...

300 ఖయన గ

ననున “ను” లసువట

ననున “ను” మరచవట

“ను” ఉండట

మయ అతయతతమ వన

వలన భత,జఞ న,కరమ,ధరమ సమరం ఒట లగల ఉతం!

రణం ంతం లసుల క వంటం, గంల అందుబటల లవ. ఇంక దగగర

గంల వంట, జఞ సువల ఎకకడ ఉనన యదు. అల న లబర ల న రల పసతల మతర

లభయం అవతన. కనుక తమవంత భత,జఞ న పరరధం మనువలన హన పల షనస బ ట ర

ఉతం లన గంలను ఆన లన వ eBOOK(PDF) రపంల అంసుత నర. ర సుత నన జఞ న యజఞ

మ క తమవంత సయం రయకమంల గం గంలను మ వ క అందసుత నమ,

ఇందుక మ కృతజఞత యసుకంటనమ. కనుక పర ఒకకర ఈ సదవన సవగం సుగలర.

ఇందుక సయం న ఆకవ బ ట(https://archive.org), గగల బ ట(https://www.google.co.in), ట

ట(http://www.microsoft.com) క మ ఋణపవనమ. మ వక బృందం ర ఒకకట,

పర ఇలల ఆయమక జఞ న గంల ం లనన మ క.

ఈ గంలను ఉతం ఆన లన ల చదువటక, గమ(ల డ) సునుటక గల మగ ల:

1) హన పల షనస బ ట: http://www.mohanpublications.com/

2) మ బ ట: http://www.sairealattitudemanagement.org

3) మ గగల ట: https://sites.google.com/site/sairealattitudemanagement

4) ఆకవ బ ట: https://archive.org/details/SaiRealAttitudeManagement

ఈ జఞ న యజఞం గల సలల,సూచనలక వక బృంన సంపరంచుటక: [email protected]

మ భత,జఞ న సమరం: https://www.facebook.com/SaiRealAttitudeManagement

మ భత,జఞ న సంబంద ల: https://www.youtube.com/user/sairealattitudemgt

ఈ జఞ న యజఞంల పర ఒకకర లగ , ఈ అవన సవగం సు,ర సంతృపత ల మక ధక,

జఞ సువలక మరగం చూంచగలర ఆసుత నమ.

గమక: భత,జఞ న పరరధం ఉతం eBook రపంల హన పల షనస బ ట ర అంంచటం జం. ఈ

గంధమ యర,మదరణ హకకల గలవ,కనుక సంపరంచగలర.

SaiRealAttitudeManagement(SAI RAM) - జ వయతతవ రవహణ( మ)

* సరవం థ ద సమరపణమసుత *

http://www.mohanpublications.com/

http://www.sairealattitudemanagement.org/

https://sites.google.com/site/sairealattitudemanagement

https://archive.org/details/SaiRealAttitudeManagement

mailto:[email protected]

https://www.facebook.com/SaiRealAttitudeManagement

https://www.youtube.com/user/sairealattitudemgt

http://www.mohanpublications.com/

ã¨Ç¨Ï„™êkèHõ Lz « ≥Å∞QÆ∞W – „QÆO èŒ=ÚÅ‰õΩ

gH˜∆OK«O_ç...WWW. MOHAN

PUBLICATIONS.COM

P^è•ºu‡Hõ, *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº,=∞O„`«âß¢™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅ‰õΩ

"≥∂Ç¨Ï<£ Ñ¨a¡H+¨<£û,

HÀ@QÆ∞=∞‡O,J[O`åÇ¨ÏŸ@Öò Z^Œ∞@,

~å[=∞O„_ç – 533 101.«∂~°∞ÊQÀ^•=ilÖÏ¡

PO„^èŒ„Ñ¨^Õâò – WO_çÜ«∂.

_®Hõì~ü a.q. ~å=∞<£ *’ºu+¨ „QÆO ä•=o

dddddddddddddddddd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

d

"≥Å ~°∞. ~°∞. ~°∞. ~°∞. ~°∞. 125-00125-00125-00125-00125-00

POQÆ¡ =¸Å=Ú

_®Hõì~ü ÉˇOQÆ∞à◊¥~°∞ "≥OHõ@ ~å=∞<£

≥Å∞QÆ∞ J#∞"å ŒO

Ñ¨ÙKåÛ Nx"åã¨~å=Ù Z"£∞.U. *’ºu+Ö

=¸_»∞=O ŒÅ =ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞Three Hundred Importanat Combinations

POQÆ¡ =¸ÅO : _®Hõì~ü a.q. ~å=∞<£

≥Å∞QÆ∞ J#∞"å ŒO :

Ñ¨ÙKåÛ Nx"åã¨~å=Ù

Z"£∞.U.*’ºu+Ö

„Ñ¨ äŒ=∞ =Ú„ Œ :

E<£, 2007

„Ñ¨K«∞~° Hõ~°ÎÅ∞

All rights reserved. No part of this Publication may be reproduced or transmit-ted in any from or by any means, electronic or mechanical including photo-copying, recording, or any injuration storage and setrieval system, with permis-sion in writting from the publisher.

™ÈÖò _ç¢ã≤ì|∂º@~üû :

"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡ˆH+¨<£û

HÀ@QÆ∞=∞‡O, J[O`åÇ¨ÏŸ@Öò Z Œ∞~°∞QÍ

~å[=∞O„_ç. 1. á¶È<£ : 2462565

a.q.~å=∞<£ QÍi „QÆO äŒ=ÚÅ∞*’ºu+¨ q^•º~°OÉèíO ~°∂. 50/–„QÆÇ¨ÏÉèÏ= |Å=ÚÅ∞ ~°∂. 50/–HÍÅK«„Hõ Œâ◊ ~°∂. 50/–J#∞Éèí= „Ñ¨âßfl*’ºu+Ö ~°∂. 50/–*’ºu+¨âßGOÖ’ –"å`å=~° Éèí∂HõOáêÅ∞ ~°∂. 50/–ÉèÏ"å~°ú~° åflHõ~°O ~°∂. 75/–ÉèÏ~°fÜ«∞*’ºu+¨ ã¨~°fiã¨fiO ~°∂. 75/–J+ìHõ=~°æ Ñ¨ Œúuó ~°∂. 75/–Ñ¨Ù~ÀQÍq∞ *Ï «HõO ~°∂. 75/–*’ºu+¨ âßGOÖ’ –ãÖ ÕÇ¨Å∞, ã¨=∂ è•<åÅ∞ ~°∂. 75/–„Ñ¨â◊fl «O„ « ~°∂. 75/–=ÚÇ¨ ~°ÎO ~°∂. 75/–qt+ì *Ï «Hõ=ÚÅ∞ ~°∂. 125/–ÉèÏ~°fÜ«∞Ñ¶ë`«*’ºu+Ö ~°∂. 125/–300 =ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞~°∂. 125/–*Ï «HõOÑïjeOK«_»OZÖÏ ? ~°∂. 250/–

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

dd

d

dddddddddddddddddd

=¸_»∞ =O^ŒÅ=ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞

THREE HUNDREDIMPORTANT COMBINATIONS

D „QÆO èŒO HÍ=Åã≤# Ü≥∞_»Å :

"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡ˆH+¨<£û

HÀ@QÆ∞=∞‡O, J[O`åÇ¨ÏŸ@Öò Z Œ∞~°∞QÍ

~å[=∞O„_ç. 1. á¶È<£ : 2462565

„QÆO^èŒ ÑïK«Ü«∞O

10= „Ñ¨K«∞~°‰õΩ =ÚO Œ∞=∂@

''=¸_»∞ =O ŒÅ =ÚYº Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞—— (Three Hundred Impor-

tant Combinations) 10=Ú„ Œ#∞ g∞ =ÚO Œ∞ LOK«∞O «∞#flO Œ∞‰õΩ <Õ#∞

ãÖ`À+≤ ã¨∞Î<åfl#∞. D =Ú„ ŒÖ’ H˘xfl Ñ¨Ù@Å#∞ uiy „"åÜ«∞_»O,J=ã¨~°"≥∞ÿ#

H˘xfl KÀ@¡ ãÖã¨ iOK«_»O [iyOk.

D Ñ¨ÙãÎHõ=Ú z=~°Ö’ J#∞|O èŒ=ÚÖ’ HÍÅã¨~°ÊÜ≥∂QÆ=Ú#∞ QÆ∞iOz

q=iOK«_»O`À Z@∞=O\˜ ãÖ ÕÇ¨Ï=Ú ÖË‰õΩO_® D ~°K«# qÅ∞= =∞iO «

ÃÑiyO Œx «Å∞ã∞Î<åfl#∞. ã∞ÅÉèí=ÚQÍ „QÆÇ≤ÏOK«_®xH gÅ∞QÍ =~°∞ã „Hõ=∞=ÚÖ’

Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ W=fi_»O [iyOk.

<å Ñ¨ÙãÎHÍÅÃÑ· K«∂Ñ¨Ù «∞#fl =∞‰õΩ¯=‰õΩ, <åÃÑ· K«∂Ñ¨Ù «∞#fl P Œ~°‰õΩ

áê~î°‰õ =∞Ç¨â◊Ü«ÚÅ‰õΩ <Õ#∞ ã¨~°fi^• Hõ$ «A˝_»#∞. D Ñ¨ÙãÎHõ=Ú 9= „Ñ¨K«∞~°

`åÅ∞‰õΩ =∞e =Ú„^Œ J=∞‡HÍÅ∞ D „QÆO^äŒ =Ú„^Œ‰õΩ =ÚO^Œ∞ H˘xfl

=∂ã¨=ÚÅÖ’<Õ Ñ¨Ó~°Î=fi_»O, <å „Ñ¨K«∞~°ÅÃÑ· „Ñ¨[Å‰õΩ QÆÅ Pã¨HÎx ≥eÜ«∞

KÕã¨∞Î<åfl~Ú.

D Ñ¨ÙãÎHõ =∞e=Ú„ Œ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ <å‰õΩ ã¨Ç¨ÏHõiOz# <å ‰õΩ=∂Ô~·

QÍÜ«∞„u Õq(~å=∞<£)"åã∞ Õ"£‰õΩ, JK«∞Û «ÑCÅ∞ ÖË‰õΩO_® „â◊ Œú À „ÑÓÑÙÅ∞ K«∂ã≤,

ã=iOz# <å ‰õΩ=∂~°∞Å∞ a.x~°O[# ÉÏ|∞ =∞iÜ«Ú a.ãzÛ^•#O ŒÉÏ|∞Å‰õΩ

=∞iÜ«Ú PHõ~°¬©Ü«∞=ÚQÍ =Ú„kOz# "≥∞ã¨~üû S.a.ÃÇÏKü „Ñ¨HÍâ◊<£‰õΩ K≥Ok#

NÑ≤.Ü«∞<£.HÍ=∞ ü =∞iÜ«Ú N J#O «~å"£∞ QÍ~°¡‰õΩ <Õ#∞ ã¨~°fi^• Hõ$ «A˝_»#∞.

ÉˇOQÆ∞à◊¥~ü a.q.~å=∞<£

25.7.1983

J#∞"å Œ‰õΩx =∞#q_®IIa.q.~å=∞<£ QÍi QÆ„O äŒ=ÚÅxfl J «ºO « Ñ„*Ï Œ~° á⁄Ok#"≥·#ÑÊ\H

g\˜Ö’ H˘xfl QÆ„O^äŒ=ÚÅ∞ "åã≤ KÕ`« q+¨Ü«∞=ÚKÕ`« J`«∞º`«Î=∞"≥∞ÿ#qQÍ

ÑïQÆÕK«|_®¤~Ú. *’ºu+¨ºOÖ’ áêO_ç`«º=Ú Hõey# ÑÖ_ç`«∞Å#∞O_ç

*’ºu+¨ q^•º~°∞úÅ∞,B`åûÇ≤Ï‰õΩÅ‰õΩ J «ºO « LÑ¨Ü≥∂QÆHõ~°"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ

QÆ∞iOz `≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_ç# áê„=∂˜Hõ QÆ„O^äŒ=Úõ g∞ KÕ`«∞ÅÖ’ L#fl

——=¸_»∞=O ŒÅ =ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞'' J<Õ QÆ„O äŒ=Ú. N a.q.~å=∞<£QÍi

Ñ¨„uÉèí áê~î°∞‰õΩÅ‰õΩ `≥eã≤ LO_»_»O`À "åix QÆ∞iOz Ñ¨„`ÕºHõ=ÚQÍ

q=iOK«#=ã¨~°=Ú ÖË Œx ÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞.

áê„=∂˜Hõ QÆ„O^äŒ=ÚÅÖ’ K≥ÖÏ¡K≥^Œ∞~°∞QÍ L#fl J<ÕHõ Ü≥∂QÍÅ#∞

Hõ„=∞Ñ¨ ŒúuÖ’ ‰õÄiÛ «QÆ∞ L^•Ç¨Ï~°Å`À q=~°Å`À ‰õÄ~°Û_»O D ~°K«#

Ü≥ÚHõ qâı+¨=Ú. WO «‰õΩ =ÚO Œ∞ â◊ «Ü≥∂QÆ=∞O[i Jx 100Ü≥∂QÍÅ#∞

q=iOKÕ z#fl Ñ¨Ùã¨ÎHõ=Ú ÅÉèíº=∞ =Ù`«∞<åfl Jk áê~î°‰õΩÅ J=ã¨~åÅ#∞

ãÖÑ¨Ó~°‚=ÚQÍ f~°ÛÖË Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

D Ñ¨Ùã ¨ ÎH õOÖ’ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞,Ji+¨ ì=ÚÅ∞ "å\˜ ÅH õ ∆=ÚÅ∞,

Ñ¶ ë`«=ÚÅ∞,"å\˜H ˜ ã Ö|OkèOz# q=~°Å∞ J=ã¨~°"≥∞ ÿ# KÀ@

L^•Ç¨Ï~ °Å`À ã¨q=~°OQÍ ™êQÆ∞`«∞Ok. JO`ÕHÍH õ Ü≥∂QÆ=ÚÅ

|ÖÏ|Å=ÚÅ#∞ x~° ‚~ÚOKÕ q^è•#=Ú `≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_çOk. D

Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ =~° Î=∂#=ÚÖ’ U q^è ŒOQÍ LÑ¨Ü≥∂yã¨∞Î#flk, D<å\˜

Ñïã≤÷ «∞ÅÖ’ U q èŒOQÍ =∂~°∞ÊÅ∞ KÕã¨∞HÀ=Åã≤Ok ≥eÜ«∞KÕã≤#k K«Hõ QÍ

q=iOKå~°∞.

a.q.~å=∞<£ QÆ„O ä•Å#xfl\˜x ≥Å∞QÆ∞ áê~î°‰õΩÅ‰õΩ JOk"åfiÅ<Õ HÀiHõ Hõey#

|∞∞+≤ Ñ¨„K«∞~°Å Jkè<Õ « N P‰õΩÅ Ñ¨=<£‰õΩ=∂~üQÍ~°∞ ZO ≥·<å Jaè#O Œ

hÜ«ÚÅ∞. <å D Hõ$+≤H˜ HÍ~°‰õΩÖˇ·# =∂ QÆ∞~°∞=Ù QÍ~°∞ ~å+¨ì „Ñü ã¨<å‡#

QÆ„Ç‘Ï «,*’ºu+¨ q*Ï˝# ÉèÏã¨ ~° |„Ç¨Ï‡N =∞ èŒ∞~° Hõ$+‚=¸iÎ âßã≤Î „QÍiH˜ <å

=∞#ó Ñ¨Ó~°fiHõ Ñ¨„Ï=∂Å∞ ≥eÜ«∞KÕã¨∞Î<åfl#∞.

D QÆ„O^è Œ=Ú g∞ Jaèáê„Ü«∞=Ú#∞ `≥eÜ«∞KÕÜ«∞=Åã≤OkQÍ

HÀ~°∞`«∂..

*Ëº+¨ªâ◊√.^Œâ◊g∞ Ñ¨ÙKåÛ Nx"åã¨~å=Ù

23–5–13, =O Œ#ÑÙ"åi gkè, ã «º<åfl~åÜ«∞ÑÙ~°O,q[Ü«∞"å_».11, ÃãÖò–89777 65444

3 4

=¸_»∞ =O ŒÅ =ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ =¸_»∞ =O ŒÅ =ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞

P^è•ºu‡Hõ *’ºu+¨, "åã¨∞Î, "≥·^Œº, =∞O„`«âß„™êÎk „QÆO^äŒ=ÚÅH˘~°‰õΩ....

"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.

MOHANPUBLICATIONS.COM

=ÚO Œ∞=∂@

=∂#=Ùx ™êOÑ¶≤∞Hõ rq «OÖ’ qq èŒ ~°HÍÅ∞QÍ „ÑÜ≥∂[<åxfl HõeyOKÕâß¢ãÎ=ÚÅÖ’ J «ºO « „áê è•#º « Hõey#k *’ºu+¨ºâß¢ãÎ=Ú. =∂#=ÙxJ=ã¨~åÅ∞ HÀiHõÅ∞ *’ºu+¨ºÑ¨~°"≥∞ÿ# qKå~°‰õΩ, ÑïjÅ#‰õΩ ZÅ¡Ñ¨C_»∞„¿Ñˆ~Ñ¨ â◊‰õΩÎÅ∞QÍ LO@∞<åfl~Ú.D HÍ~°=ÚÖË =∂#=rq «OÖ’ qq èŒãÖ Œ~åƒùÅÖ’ U~°Ê_Õ Ñ¶∞@#Å‰õΩ *’ºu+¨ºÑ¶Åâß¢ãÎ=Ú#‰õΩ QÆÅ Jq<åÉèÏ=ãÖ|O è•xfl ≥eÜ«∞ KÕã¨∞Î<åfl~Ú. rq «OÖ’ q[Ü«∞O ™êkèOK«_»OÖ’ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí ãÖÑ¶∞@#Å áê„ «qâı+ÖQÍ LO@∞Ok. *’ºuëê~°úOÖ’ Ü≥∂QÆ=Ú J<Õ=∂@‰õΩ ãÖÑ¨ ŒÅ∞, H©iÎ, ã≤÷u, JkèHÍ~°=Ú, Jxfl\Ï =ºuˆ~Hõ «, J<å~ÀQÆºO,Œ∞~° Œ$+ìO Jx K≥ÑC‰õΩ<åfl W=xfl –ÑÓ~°fi [#‡ÅÖ’ KÕã∞‰õΩ#fl áêÑÑÙÏºÅ‰õΩ

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞QÍ D [#‡Ö’ J#∞ÉèíqOK«=Åã≤#=x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. =∞~À=∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë =~°Î=∂# Ñiã≤÷ «∞Å#∞ „ÑÉèÏq «O KÕ¿ã Éè∫uHõ, =∂#ã≤Hõã≤÷ «∞Å∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ Ü≥ÚHõ qaè#fl"≥∞ÿ# HõÅ~ÚHõÅ∞ ÖË • „QÆÇ¨ÏÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞QÍK≥ÑÊ=K«∞Û#∞.H˘O « „ÑÜ«∞ «flO`À D ÅHõ∆ÏÅ#∞ H˘#™êyOK«=K«∞Û#∞. PkèHõº«#∞ ã¨∂zOKÕ D ÅHõ∆ÏÅ∞ ZÅ¡Ñ¨C_»∞ Ñ¶e`åÅ#∞ Hõeyã¨∂Î LO\ÏÜ«∞x

K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. YzÛ «OQÍ K≥áêÊÅO>Ë Ü≥∂QÆ=ÚÅxfl „QÆÇÏ=ÚÅ HõÅ~ÚHõÖ·<å,Jxfl „QÆÇÏ=ÚÅ HõÅ~ÚHõÅ∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ J=fi=Ù. H˘xfl „QÆÇÏ=ÚÅ „Ñ ÕºHõ"≥∞ÿ#HõÅ~ÚHõÖË Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞QÍ K≥Ñ¨Ê|_®¤~Ú. D Ñ¨Ùã¨ÎHõ=ÚÖ’ „Ñ¨`ÕºHõ"≥∞ÿ#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ JO>Ë L#flux HõeyOKÕq =∂#ã≤Hõ âßs~°Hõ ÅHõ∆ÏÅ∞QÍ ÖË •ãÖÑ¨^ŒÅ‰õΩ ã¨∂K«#Å∞QÍ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí=ÚÅ#∞ ã¨∂zOKÕ "å\˜x QÆ∞iOzq=~°OQÍ K«iÛOK«_»O [iyOk.D Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ¿ãHõiOz ‰õÄ~°Û_»Oã∞ÅÉèí"≥∞ÿ# q+Ü«∞"≥∞ÿ<å JO Œ∞Ö’ =ÚYº"≥∞ÿ#q rq «OÖ’x qq èŒ ãOÑ¶∞@#Å‰õΩ ãÖ|OkèOz# "å\˜x UiÛ ‰õÄ~°Û_»O J «ºO « H¡+ì"≥∞ÿ#, W|ƒO Œ∞Å`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#fl q+¨Ü«∞=ÚÅx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

D HÍ~°=ÚÅKÕ qâı+"≥∞ÿ# Ñiâ’ èŒ#`À ‰õÄ_ç# D ~°K«#, ‰õÄ~°Û|_ç#Ñ Œúu P è•~°OQÍ D „QÆO äŒ=Ú#∞ Ñiâ’ èŒ<å „QÆO äŒ=∞x <Õ#∞ ÉèÏqã∞Î<åfl#∞.<å L ÕÌâ◊OÖ’ P èŒ∞xHõ *’ºu+¨âß¢ãÎ"Õ «ÎÅ∞ Ñïâ’ èŒ#Å‰õΩ J=HÍâ◊=Ú Hõey*’ºu+¨ Ñ¶Åâß¢ãÎ=ÚÜ≥ÚHõ ™ê~°=ÚQÍ x~°∞Ì+ìOQÍ Ñ¶e`åÅ#∞ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞QÆey# „QÆÇ¨ÏÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ Jq‰õÄiÛ# q^è•#=Ú =O\˜ q+¨Ü«∞=ÚÅÃÑ·Ñiâ’ èŒ#Å#∞ L¿ÑH∆ã∞Î<åfl~°∞. P èŒ∞xHõ ~°K«~Ú «Å∞Ãã· «O U"À H˘xfl=ÚYº"≥∞ÿ#

~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞, Ji+¨ìÜ≥∂QÆ=ÚÅÃÑ· "åºMÏºxOK«_»O q∞#Ç¨ q∞ye#q∞ye# Ü≥∂QÆ=ÚÅ q+Ü«∞"≥∞ÿ xi¡ÑÎ «QÍ L<åfl~°x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. D HÍ~°=ÚÅKÕ H˘xfl ãÖ= «û~°=ÚÅ∞QÍ Ñ¶e « ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ‰õΩ ãÖ|OkèOz# x~°∞ú+ì"≥∞ÿ# q=~°Ï «‡Hõ"≥∞ÿ# „QÆO äŒ=ÚÜ≥ÚHõ J=ã¨~°OU~°Ê_»_»O [iyOk. D J=ã~åxfl D „QÆO äŒ=Ú ã=∞~°ú=O «OQÍ fiÛO Œ<Õ«Å∞ã¨∞Î<åfl#∞. KåÖÏHÍÅO „H˜ «"Õ∞ D J=ã¨~åxfl QÆ=∞xOz#"å~°∞ =∂

Ñ≤ å=∞Ç¨ïÅ∞. „á⁄Ñ¶ã¨~ü a.ã¨∂~°º<å~åÜ«∞ ~å=Ù QÍ~°∞ â◊ «Ü≥∂QÆ=∞O[iJ<Õ J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# „QÆO äŒ=∞O Œ∞ =ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ QÆ∞iOz K«iÛOK«_»O[iyOk. J~Ú<Õ YzÛ «"≥∞ÿ# „Ñ¨ÏoHõ À =ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ „Hõ=∞Ñ ŒúuÖ’‰õÄiÛ J#∞Éèí= L^•ÇÏ~°Å`À XHõ „QÆO äŒ=Ú#O Œ∞ JO Œ KÕÜ«∂Åx,Jk *’ºu+ q^•º~°∞úÅ Éèíq+º ü Ñiâ’ èŒ#Å‰õΩ LÑHõiOKåÅx HÀ~°∞‰õΩO@∂xi‡Oz#k.

D HÍ~°=ÚKÕ 300 =ÚYº „QÆÇ¨ÏÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ J<Õ D „QÆO äŒ=Ú#∞ÑÅ∞ L^•ÇÏ~°Å`À ≥eÜ«∞KÕÜ«∞_»O =Å# J#∞Éèí==Ú`À‰õÄ_ç# *Ï#=Ú#∞Hõeyã¨∞ÎO Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ≥Å∞ã¨∞HÀ=_®#H˜ ™ê èŒ~°QÆ˜ « *Ï˝#=Ú ãïáÈ «∞Ok. qÅHõ∆"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞=ÚÅ`À ‰õÄ_ç# J<ÕHõL^•Ç¨Ï~°Å#∞ WO Œ∞ ≥eÜ«∞KÕÜ«Ú@KÕ U =∂„ «=Ú Hõ+ì=Ú ÖË‰õΩO_®PÜ«∂ Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ã=∞~°ú=O «OQÍ J~°úOKÕã∞‰õΩ<Õ gÅ∞=ÙO@∞Ok. J#∞Éèí==ÚÖ’ D Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ Uq èŒOQÍ LÑÜ≥∂yOK«∞HÀ=K«∞Û<À ÑÅ∞ L^•ÇÏ~°Å#∞ J#∞ãïOz ≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊=Ú HõeÊã¨∞ÎOk.

Jxfl „QÆÇ¨Ï=ÚÅ HõÅ~ÚHõÅ#∞ „Ñ¨ è•#=ÚQÍ Ô~O_»∞ qÉèÏQÆ=ÚÅ∞QÍqÉèílOK« |_®¤~Ú. Jq Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ =∞iÜ«Ú Ji+ì=ÚÅ∞QÍ K≥ÑÊ|_®¤~Ú..™ê èŒ~°=ÚQÍ Ü≥∂QÆ=Ú J<Õ =∂@‰õΩ HõÅ~ÚHõ J<Õ J~°úO L<åfl J#∞Éèí==ÚÖ’ J Œ$+ì=Ú#∞ HõeyOKÕk J<Õ J~°úOÖ’ D Ñ¨ Œ=Ú "å_»|_»∞`ÀOk.Ji+ì=ÚÅ∞ J#QÍ Œ∞~° Œ$+ì=Ú#∞ HõeyOKÕk J<Õ J~°úO K≥Ñ¨C‰õΩ<åfl nxxXHõ q èŒOQÍ Ü≥∂QÆ=∞<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞(~å[H©Ü«∂kèHÍ~°=Ú HõeyOKÕq) èŒ#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞(ãOÑ ŒÅ#∞ ‰õÄ~Ûq)*Ï#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ (P è•ºu‡HÀ#flux HõeyOKÕq) QÍ K≥Ñ¨Ê|_®¤~Ú.

Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ U q èŒ=ÚQÍ qKå~° KÕÜ«∞=K«∞Û#<Õ q+Ü«∂xfl "≥Ú Œ\˜Ñ¨Ù@ÅÖ’ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_çOk. „Ñ¨ ÕºHõ"≥∞ÿ# Ñ¨ ŒúuÖ’ *’ºuëêºxfl JÉèíºã≤OKÕ*’ºu+¨º q^•º~°∞úÅ LÑ¨Ü≥∂QÍ~°úO qq^èŒ Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ qKå~° KÕ¿ãq è•#=Ú ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_çOk. „Ñ¨ ÕºHõ Ü≥∂QÆ=ÚÖ·# <åÉèíã¨Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞#∞

5 6



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


J#∞Éèí= L^•ÇÏ~°Å ™êÜ«∞O`À ≥eÜ«∞KÕÜ«∞_»O [iyOk. P„â◊Ü«∞ JHõ$uÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ãïÜ≥ÿ∞# q=~°Å`À q=iOK«_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.

D „QÆO äŒ=ÚÖ’x Ô~O_»= ÉèÏQÆ=ÚÖ’ *’ºu+¨ q^•º~°∞úÅ‰õΩ J «ºO «=ÚYº"≥∞ÿ# ~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞, Ji+ìÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞, hK«ÉèíOQÆ~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞q=iOK«_»O [iyOk. D „QÆO äŒ=Ú z=~°Ö’ „QÆO äŒ=ÚÖ’x q+¨Ü«∂xflãÖH∆Ñ‘ÎHõiOz q=iOK«_»O [iyOk. J Õ q èŒOQÍ WO Œ∞Ö’<Õ XHõ L^•Ç¨Ï~° *Ï «Hõ=Ú#O Œ∞ qq èŒÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞ x~°‚~ÚOz |Å™ê èŒ#KÕã≤ Ñ¶e «=ÚÅ∞ ≥eÜ«∞KÕ¿ã q è•#=Ú, P Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ZÑ¨C_»∞ J#∞Éèí==ÚÖ’H˜=KÕÛk ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_çOk.

„áê=∂Hõ „QÆO äŒ=ÚÅO Œ∞ q=iOK«|_ç# Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ „Hõ=∞Ñ ŒúuÖ’¿ÑiÛ D „QÆO äŒ=Ú ‰õÄ~°Û|_ç#k. "≥Ú@ì "≥Ú Œ@QÍ K≥ÖÏ¡K≥ Œ∞~°∞QÍ J<ÕHõKÀ@¡ L#fl q+Ü«∂Å#∞ „ÑÏoHÍ | Œú"≥∞ÿ# ~°∂Ñ=ÚxzÛ qxÜ≥∂yOK«_®xHgÅ∞QÍ J=¸Åº"≥∞ÿ# „QÆO äŒŒ=ÚQÍ Ü≥∂QÆº « á⁄O Œ∞@‰õΩ HÍ~°‰õΩ_≥·# <Õ#∞«y# QÆ∞iÎOÑ¨Ù á⁄O Œ_®xH˜ J~°› « Hõey# "åx#x ÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞. „Ñ¨ «ºHõ∆

=ÚQÍ QÆ=∞xOK«=Åã≤# =∞~À JOâ◊=Ú D ~°K«#Ö’ 150 =∞Ok rqOzL#fl =º‰õΩÎÅ *Ï`«Hõ=ÚÅ#∞ ãÖ^Œ~åƒù#∞™ê~°=Ú qq^èŒ Ü≥∂QÆ=ÚÅO^Œ∞qKå~°KÕÜ«∞_»O [iyOk.

<å áê~î°‰õΩÅÖ’ ÑÖ_ç «∞Å∞,"Õ∞ è•=ÙÅ∞,q^•º~°∞úÅ∞, J#∞x «ºO g\˜xJ#∞Éèí=OÖ’ Ñïjeã¨∞Î#fl"å~°∞ L<åfl~°∞. g~°O^ŒiÖ’ "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ L#flPÖ’K«<å ã~°ox, ã=∞#ºÅ x"å~° Ñ Œú «∞Å#∞ J#∞ãiOz J#∞Éèí==ÚÖ’LÑÜ≥∂yOK«∞‰õΩ<Õ q èŒ=ÚQÍ D „QÆO äŒ=Ú q=iOK«|_ç#k.J «ºO « H¡+ì"≥∞ÿ#q+Ü«∞=ÚÅ∞ ã∞ÅÉèí „QÍÇÏº=ÚQÍ ≥eÜ«∞KÕ¿ã „ÑÜ«∞fl «O KÕÜ«Ú@KÕ ™ê èŒ~°áê~î°‰õΩÅ "≥∞Ñ¨C á⁄O ŒQÆÅ Œx Ptã¨∞Î<åfl#∞. D „QÆO äŒ=ÚÖ’ ≥eÜ«∞KÕã≤#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ *Ï˝#=Ú#∞ ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=_»OÖ’ áê~î°‰õΩÅ‰õΩ =∞iO «„¿Ñ~° Hõeyã¨∞ÎO Œx Ptã¨∞Î<åfl#∞.

ÉˇOQÆ∞à◊¥~ü a.q. ~å=∞<£

21 EÖ· 1947

q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ=ÚO^Œ∞=∂@ 5ÑïK«Ü«∞O 13™ê è•~° ÑïjÅ# 13Ü≥∂QÆ |Å=Ú 14Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ qKå~° KÕÜ«∞_»O ... 17 1. QÆ[ˆHãïÜ≥∂QÆ=Ú ... 22

2. ã¨∞#á¶êÜ≥∂QÆ=Ú ... 253. J#á¶êÜ≥∂QÆ=Ú ... 264. èŒ∞~å èŒ∞~°Ü≥∂QÆ=Ú ... 275. ˆH=∞„^Œ∞=∞Ü≥∂QÆ=Ú ... 296. K«O„ Œ=∞OQÆà◊Ü≥∂QÆ=Ú ... 307. JkèÜ≥∂QÆ=Ú ... 318. K« «∞™êûQÆ~°Ü≥∂QÆ=Ú ... 339. =ã¨∞=∞uÜ≥∂QÆ=Ú ... 34

10. ~å[ÅHõ∆Ü≥∂QÆ=Ú ... 3511. =OK«#KÀ~°cèuÜ≥∂QÆ=Ú ... 3612. â◊Hõ@Ü≥∂QÆ=Ú ... 3813. J=∞ÅÜ≥∂QÆ=Ú ... 3914. Ñ~°fi «Ü≥∂QÆ=Ú 4015. HõÇà◊Ü≥∂QÆ=Ú 4116. "ÕtÜ≥∂QÆ=Ú 4217. "åã≤Ü≥∂QÆ=Ú 4318. LÉèíÜ«∞K«sÜ≥∂QÆ=Ú 4319. ÇÏOãÜ≥∂QÆ=Ú 4420. =∂Å=ºÜ≥∂QÆ=Ú 4621. â◊â◊Ü≥∂QÆ=Ú 4722. ~°∞K«HõÜ≥∂QÆ=Ú 4923. Éèí„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú 5024. |∞ è•k «ºÜ≥∂QÆ=Ú 5125. =∞Ç¨ÉèÏQÆºÜ≥∂QÆ=Ú 5126. Ñ¨Ù+¨ ÅÜ≥∂QÆ=Ú 5227. ÅH©∆ ‡Ü≥∂QÆ=Ú 5328. Q“sÜ≥∂QÆ=Ú 5529. ÉèÏ~°fÜ≥∂QÆ=Ú 5630. KåÑ¨Ü≥∂QÆ=Ú 5731. N<å äŒÜ≥∂QÆ=Ú 57

32 43. =∂eHÍÜ≥∂QÆ=Ú 5844. â◊OYÜ≥∂QÆ=Ú 5945. ÉèËsÜ≥∂QÆ=Ú 6046. =∞$ ŒOQÆÜ≥∂QÆ=Ú 61

7 8



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


47. áêi*Ï «Ü≥∂QÆ=Ú 6248. QÆ[Ü≥∂QÆ=Ú 6349. HõàÏxkèÜ≥∂QÆ=Ú 6450. JOâß=`å~°Ü≥∂QÆ=Ú 6551. ÇÏiÇÏ~°„|ÇÏ‡Ü≥∂QÆ=Ú 6652. ‰õΩã¨∞=∞Ü≥∂QÆ=Ú 6753. =∞ «ûºÜ≥∂QÆ=Ú 6854. ‰õÄ~°‡Ü≥∂QÆ=Ú 6955. Õ"ÕO„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú 7156. =∞‰õΩ@Ü≥∂QÆ=Ú 7157. Kè«O_çHõÜ≥∂QÆ=Ú 7258. [Ü«∞Ü≥∂QÆ=Ú 7259. q Œ∞º üÜ≥∂QÆ=Ú 7460. QÆO èŒ~°fiÜ≥∂QÆ=Ú 7461. t=Ü≥∂QÆ=Ú 7562. q+¨µ‚Ü≥∂QÆ=Ú 7563. „|Ç¨Ï‡Ü≥∂QÆ=Ú 7764. WO„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú 7865. ~°qÜ≥∂QÆ=Ú 7966. QÆ~°∞_»Ü≥∂QÆ=Ú 8067. QÀÜ≥∂QÆ=Ú 8168. QÀà◊Ü≥∂QÆ=Ú 8269. „uÖ’K«#Ü≥∂QÆ=Ú 8270. ‰õΩÅ=~°ú#Ü≥∂QÆ=Ú 82

71 102. <åÉèíã¨Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ 83103. Œ∞~ÀºQÆ=Ú 101104. Œi„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú 102105. Ç¨Ï~°¬Ü≥∂QÆ=Ú 102106. ã¨~°à◊Ü≥∂QÆ=Ú 102107. q=∞ÅÜ≥∂QÆ=Ú 102108. â◊s~°™œYºÜ≥∂QÆ=Ú 103109. ÕÇ¨ÏÑ¨Ù+≤ìÜ≥∂QÆ=Ú 103110. ÕÇ¨ÏHõ+ìÜ≥∂QÆ=Ú 103111. ~ÀQÆ„QÆã÷Ü≥∂QÆ=Ú 104112. Hõ$âßOQÆÜ≥∂QÆ=Ú 104113. Hõ$âßOQÆÜ≥∂QÆ=Ú 104114. ÕÇ¨Ï™œ÷ÅºÜ≥∂QÆ=Ú 105115. ÕÇ¨Ï™œ÷ÅºÜ≥∂QÆ=Ú 105116. ÕÇ¨Ï™œ÷ÅºÜ≥∂QÆ=Ú 105117. ã¨ •ãÖKå~°Ü≥∂QÆ=Ú 106

118 122. èŒ#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ 106123 128. èŒ#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ 110

129. |Ç¨ï„ Œ"åº~°#Ü≥∂QÆ=Ú 112130 132. ã¨fig~°º èŒú#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ 113

133. =∞ èŒº=Ü«∞ã≤ èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú 114134. JO «º=Ü«∞ã≤ èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú 115135. ÉÏÅº èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú 115

136 137. ÉèÏ «$=¸Å Œú#„áêÑ≤ÎÜ≥∂QÆ=Ú 116138. =∂ «$=¸Å Œú#Ü≥∂QÆ=Ú 116139. Ñ¨Ù„ «=¸Å Œú#Ü≥∂QÆ=Ú 117140. â◊„ «∞=¸Å Œú#Ü≥∂QÆ=Ú 118141. Hõà◊„ «=∂Å Œú#Ü≥∂QÆ=Ú 118142. P=∞~°ÏO « Œú#Ü≥∂QÆ=Ú 118143. PÜ«∂O « èŒ#ÖÏÉèíÜ≥∂QÆ=Ú 119

144 153. Œi„ ŒÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ 119154 155. Ü«ÚHÎã=∂#q Œfi^•æq∞Ü≥∂QÆO 120

156. ÑïÇ¨ã¨Hõ Ü≥∂QÆ=Ú 121157. Jã¨ «º"ånÜ≥∂QÆ=Ú 122158. [_»Ü≥∂QÆ=Ú 122159. ÉèÏã¨ ~°Ü≥∂QÆ=Ú 122160. =∞~°∞ £Ü≥∂QÆ=Ú 123161. ã¨~°ã¨fifÜ≥∂QÆ=Ú 124162. |∞ èŒÜ≥∂QÆ=Ú 125163. =¸HõÜ≥∂QÆ=Ú 125164. <Õ„ «<åâ◊Ü≥∂QÆ=Ú 125165. JO èŒÜ≥∂QÆ=Ú 126

166 167 ã¨∞=ÚYÜ≥∂QÆ=Ú 127168 169 Œ∞~°∞‡YÜ≥∂QÆ=Ú 127

170. Éè’[#™œYº Ü≥∂QÆ=Ú 128171. J#fl^•#Ü≥∂QÆ=Ú 128172. Ñ¨~å#flÉè’[Ü≥∂QÆ=Ú 129173. „âß^•ú#Éèí∞HõÎÜ≥∂QÆ=Ú 129174. ã¨~°ÊQÆO_»Ü≥∂QÆ=Ú 129175. "åHÍÛÅ# Ü≥∂QÆ=Ú 130176. q+¨„Ñ¨Ü≥∂QÆ Ü≥∂QÆ=Ú 130177. ÉèÏ «$=$kúÜ≥∂QÆ=Ú 130178. ™È Œ~°<åâ◊Ü≥∂QÆ=Ú 131179. UHõÉèíwhÜ≥∂QÆ=Ú 132180. ^•fi Œâ◊ ã¨Ç¨ÏŸ Œ~°Ü≥∂QÆ=Ú 133181. ã¨ÑÎãÖMÏº ã¨Ç¨ÏŸ Œ~°Ü≥∂QÆ=Ú 134

9 10



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


182. Ñ¨~å„Hõ=∞Ü≥∂QÆ=Ú 134183. Ü«Ú Œú „Ñ¨gÜ≥∂QÆ=Ú 135184. Ü«Ú^•úÑÓ~°fi èŒè$_è»Œz Î«Ü≥∂QÆ=Ú 136185. Ü«Ú^•úÑ¨âßÛ ü èŒ$_è»z Î«Ü≥∂QÆ=Ú 136186. ã¨ « ä•kè„â◊= Ü≥∂QÆ=Ú 137187. L «Î=∞QÆ$Ç¨ÏÜ≥∂QÆ=Ú 137188. qz„ «™œ èŒ „áêHÍ~°Ü≥∂QÆ=Ú 138

189 190. PÜ«∂O «QÆ$ÇÏ„áêÑÎÜ≥∂QÆ=Ú 139191 192. QÆ$Ç¨Ï<åâ◊Ü≥∂QÆ=Ú 140193 194. |O èŒ∞Ñ¨Ó[ºÜ≥∂QÆ=Ú 140

195. |O èŒ∞aè+¨ºHõÎ Ü≥∂QÆ=Ú 142196 197. =∂ «$n~å…Ü«Ú~ÀºQÆ=Ú 142198 199. =∂ «$<åâ◊Ü≥∂QÆ=Ú 142

200. =∂ «$QÍg∞Ü≥∂QÆ=Ú 144201. ã¨Ç¨ÏŸ ŒsãÖQÆ=∞Ü≥∂QÆ=Ú 145

202 204. HõÑ¨@ Ü≥∂QÆ=Ú 145205 206. x+¨ Ñ¨@ Ü≥∂QÆ=Ú 147

207. =∂ «$â◊„ «∞ «fiÜ≥∂QÆ=Ú 147208. =∂ «$¿ãflÇ¨ÏÜ≥∂QÆ=Ú 148

209 210. "åÇ¨Ï#Ü≥∂QÆ=Ú 148211. J#Ñ¨ «ºÜ≥∂QÆ=Ú 149

212 215. ã¨~°ÊâßÑ¨Ü≥∂QÆ=Ú 150216. Ñ≤ «$âßÑ¨ ã¨∞ «Hõ∆Ü«∞Ü≥∂QÆ=Ú 152217. =∂ «$âßÑ¨ ã¨∞ «Hõ∆Ü«∞Ü≥∂QÆ=Ú 155218. ÉèÏ «$âßÑ¨ ã¨∞ «Hõ∆Ü«∞Ü≥∂QÆ=Ú 156219. „¿Ñ «âßÑ¨Ü≥∂QÆ=Ú 156

220 221. |Ç¨ïÑ¨Ù„ «Ü≥∂QÆ=Ú 158222 223. Œ «ÎÑ¨Ù„ «Ü≥∂QÆ=Ú 159

224. JÑ¨Ù„ «Ü≥∂QÆ=Ú 160225. UHõÑ¨Ù„ «Ü≥∂QÆ=Ú 161226. ã¨∞Ñ¨Ù„ «Ü≥∂QÆ=Ú 161

227 228. HÍÅx~Ìt «ÑÙ„ «Ü≥∂QÆ=Ú 162229 230. HÍÅx~út «ÑÙ„ «Hõ∆Ü«∞Ü≥∂QÆ=Ú 163

231. |∞kú =∂ «∞~°ºÜ≥∂QÆ=Ú 164232. f„=|∞kúÜ≥∂QÆ=Ú 165233. |∞kú [_»Ü≥∂QÆ=Ú 166234. „uHÍÅ[˝Ü≥∂QÆ=Ú 168235. Ñ¨Ù„ « ã¨∞YÜ≥∂QÆ=Ú 169236. *Ï~°Ü≥∂QÆ=Ú 169237. *Ï~°Ñ¨Ù„ «Ü≥∂QÆ=Ú 170

238. |Ç¨ï¢ã‘ÎÜ≥∂QÆ=Ú 171239. ã¨ « à◊„ «Ü≥∂QÆ=Ú 172240. ÉèíQÆK«∞O|#Ü≥∂QÆ=Ú 173241. ÉèÏQÆºÜ≥∂QÆ=Ú 173242. [#<å «∂Ê~°fi Ñ≤ «$=∂~°Ü≥∂QÆ=Ú 174243. è• «$ «fi Ü≥∂QÆ=Ú 175244. PÑ¨H©iÎÜ≥∂QÆ=Ú 176

245 263. ~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ 177264. QÆà◊Hõ~°‚Ü≥∂QÆ=Ú 194265. „=Ü≥∂QÆ=Ú 194266. tâ◊fl=$kúÜ≥∂QÆ=Ú 196267. Hõà◊„ «+Ö_è»Ü≥∂QÆ=Ú 197

268 269. ‰õΩ+ª~ÀQÆÜ≥∂QÆ=Ú 198270. Hõ∆Ü«∞~ÀQÆÜ≥∂QÆ=Ú 198271. |O èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú 202272. Hõ~°âıÛ Œ Ü≥∂QÆ=Ú 202273. t~°âıÛ ŒÜ≥∂QÆ=Ú 203274. Œ∞~°‡~° Ü≥∂QÆ=Ú 204275. Ü«Ú Õú =∂~°Ü≥∂QÆ=Ú 204

276 277. ãOÑ¶∞ «Hõ =∂~°Ü≥∂QÆ=Ú 205278. Ñ‘#ã~ÀQÆÜ≥∂QÆ=Ú 206279. Ñ≤ «Î~ÀQÆÜ≥∂QÆ=Ú 207280. qHÍÅOQÆÑ¨fflÜ≥∂QÆ=Ú 207281. Ñ¨Ù„ «Hõà◊„ «Ç‘Ï#Ü≥∂QÆ=Ú 208282. ÉèÏ~åºã¨Ç¨Ï=ºaèKå~°Ü≥∂QÆ=Ú 208283. =Oâ◊KÕÛù ŒÜ≥∂QÆ=Ú 209284. QÆ∞Ç¨Ïº~ÀQÆÜ≥∂QÆ=Ú 209285. JOQÆÇ‘Ï#Ü≥∂QÆ=Ú 210286. âıfi «‰õΩ+ªÜ≥∂QÆ=Ú 211287. Ñ≤âßK« „QÆã÷Ü≥∂QÆ=Ú 211

288 289. JO èŒÜ≥∂QÆ=Ú 212290. "å «~ÀQÆÜ≥∂QÆ=Ú 213

291 294. =∞u„Éèí=∞Ü≥∂QÆ=Ú 214295. MÏÖÏfi@Ü≥∂QÆ=Ú 218296. x+¨Øª~° ÉèÏ+‘Ü≥∂QÆ=Ú 219297. ~å[„Éèí+ìÜ≥∂QÆ=Ú 219

298 299. ~å[Ü≥∂QÆ ÉèíOQÆ=ÚÅ∞ 220300. QÀÇ¨ÏO «Ü≥∂QÆ=Ú 221™ê~åOâ◊=Ú 222J#∞|O èŒ=Ú HÍÅã¨~°ÊÜ≥∂QÆ=Ú 230

11 12



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


FO N =∞Ç¨QÆÏkèÑ¨ «ÜÕ∞ #=∞ó

J è•ºÜ«∞=Ú 1ÑïK«Ü«∞O

=∂#= rq «=Ú`À =Ú_çÑ¨_ç# =ÚYº =º=Ç¨~°=ÚÖ·# J Œ$+ì=Ú,Œ∞~° Œ$+ì=Ú, =∞~°=Ú, J<ÕHõ âßs~°Hõ =∂#ã≤Hõ XuÎ_»∞Å∞ =∞iÜ«Ú ãO|Oè•Å∞, PiúHõ q[Ü«∞=ÚÅ∞ ÖË • W|ƒO Œ∞Å∞, =O\˜ =ÚYº ãÖÑ¶∞@#Å‰õΩ

HÍ~°"≥∞ÿ# „QÆÇ¨Ï Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ''=¸_»∞=O ŒÅ =ÚYºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞—— J<Õ¿Ñ~°∞`À D Ñ¨ÙãÎHõ=Ú#∞ áê~î°‰õΩÅ =ÚO Œ∞ LOK«_»"Õ∞ nx L ÕÌâ◊O.„Ñü=∞x+≤H˜ `«#rq`«=Ú QÆ∞iOz, |O^èŒ∞=ÙÅ∞ Pf‡Ü«ÚÅ QÆ∞iOz „Ñüq+Ü«∞=Ú ZO`À H˘O ≥·<å ≥Å∞ã∞ HÀ"åÅx LO@∞Ok. D =¸_»∞ =O ŒÅÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ rq`åxH ãO|OkèOz qq èŒ Ñ¶∞\ÏìÅ#∞ QÆ∞iOz# *Ï#=Ú#∞,Jq «#‰õΩ Uq èŒOQÍ â◊√Éèí «fi=Ú#∞ HõeyOKÕk Jâ◊√Éèí=ÚÖ·# ã¨=∞Ü«∂#∞‰õÄÅ=ÚQÍ KÕã∞HÀ=Åã≤# x"å~°Å#∞ ≥Å∞ã∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊=Ú LO@∞Ok.

=∂#= rq «=Ú Ô~O_»∞ „Ñ¨ è•# ÉèÏQÆ=ÚÅ∞QÍ qÉèílOK«=K«∞Û#∞. JqÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ =∞iÜ«Ú Ji+¨ì=ÚÅ∞ ÖË^• J^Œ$+¨ì=Ú ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=ÚÅ∞.Ü≥∂QÆ=∞#QÍ „Ñu q+Ü«∞=ÚÖ’#∞ JO>Ë P~ÀQÆº=Ú,=ºHÎ «fi=Ú,~å[sÜ«∞OQÍq[Ü«∞=Ú, Pi÷Hõ ÖÏÉèí=ÚÅ∞, =∞Oz q Œº, =∂#ã≤Hõ ÃãúÂ~°ºO, â◊s~å~ÀQÆºO,=∞Oz ÉèÏ~°º, Ü≥∂QÆ∞ºÖ·# ãÖ`å#=Ú,=∞Oz q∞„ «∞Å∞, |O èŒ∞=ÙÅ∞ =∞Oz„Ñ¨=~°Î# =∞iÜ«Ú W «~° =∂~°æ=ÚÅÖ’ ã¨∞YãÖ`ÀëêÅ∞ "≥Ú.# q+¨Ü«∂ÅÖ’q[Ü«∞=Ú á⁄O Œ_»O– W=xfl J Œ$+ì=ÚÅ∞QÍ<Õ ÑïQÆÕÑ¨|_» å~Ú.

Ji+¨ì=ÚÅ∞ J#|_Õ ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=∞O>Ë J<ÕHõ ~°Hõ=ÚÖˇ·# HõëêìÅ∞,zO «#Å∞, W|ƒO Œ∞Å∞,âßs~°Hõ =∂#ã≤Hõ W|ƒO Œ∞Ö· J<å~ÀQÆº=Ú,=∂#ã≤Hõ"≥·HõÅº=ÚÅ∞, PiúHõ#+¨ì=ÚÅ∞, ^Œ∞ã¨ûO`å#=Ú,Hõ@∞`«fi=Ú Hõey# ÉèÏ~°º,|O èŒ∞q∞„ «∞Å`À ãŸº « ÖËHõáÈ=_»O, „‰õÄ~° ã¨fiÉèÏ==Ú,áêÑ¨|∞kú =∞iÜ«ÚW «~° =∂~°æ=ÚÅÖ’ U~°Ê_Õ W|ƒO Œ∞Å#∞ Hõ+ì=ÚÅ∞QÍ ÑiQÆOK«|_» å~Ú.D HÍ~°=ÚÅKÕ D 300 =ÚYº Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ *’ºu+º q^•º~°∞úÅ‰õΩ =∞iÜ«Úáê~î°‰õΩÅ‰õΩ qâı+ÖQÍ LÑ¨Ü≥∂yã¨∞ÎO Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.D Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ã¨∞Å∞=ÙQÍ J~°úOKÕã¨∞‰õΩ<Õ L ÕÌâ◊O`À J=ã¨~°=Ú J#∞‰õΩ#fl KÀ@∞Å «QÆ∞q=~°Å#∞ q=~°=ÚÅ#∞ W=fi_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKå#∞.

™ê è•~° ÑïjÅ#D Ñ¨ÙãÎHõ=ÚÖ’ 12 ÉèÏ==ÚÅ‰õΩ ãÖ|OkèOz ™ê è•~° HõÅ~ÚHõÅ

HõO>Ë aè#flOQÍ „áê=∂˜Hõ „QÆO äŒ=ÚÅÖ’ K≥Ñ¨Ê|_ç# 300 =ÚYºÜ≥∂QÆ=Ú

Å#∞ ÖË • „QÆÇ¨Ï=ÚÅ HõÅ~ÚHõÅ#∞ Z‰õΩ¯= ÉèÏQÆO <Õ#∞ q= iOK«_»O[iyOk. 'Ü≥∂QÆ=Ú— J<Õ =∂@‰õΩ J~°úO q=iOK«_»O Hõ+ìO. J~Ú<åÜ≥∂QÆ=Ú J<Õ =∂@‰õΩ =∂=ÚÅ∞ J~°úO K≥Ñ¨C‰õΩO>Ë *Ï «Hõ=Ú#‰õΩ |Å=ÚHõeyOKÕ ÖË • JO Œe r==Ú#∞ ˘ÅyOKÕ(J=Ü≥∂QÆ=Ú) H˘xfl „QÆÇÏ=ÚÅYzÛ «"≥∞ÿ# ÖË • „Ñ¨ ÕºHõ"≥∞ÿ# HõÅ~ÚHõ Jx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

g∞~°∞ *’ºuâß≈¢ã¨Î=Ú#‰õΩ ãÖ|OkèOz# „áê=∂˜Hõ „QÆO^äŒ=Ú#∞Ñïje¿ãÎ JO Œ∞ „Ñü ÅQÆfl=Ú#‰õΩ H˘xfl „QÆÇ¨Ï=ÚÅ#∞ Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩÅ∞ JxK≥Ñ¨Ê_»O QÆ=∞xOz LO\Ï~°∞. „Ñ¨ ÕºHõ"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ‰õΩ ãÖ|OkèOz DÑ¨ÙãÎHõ=ÚÖ’ W@∞=O\˜ q+¨Ü«∞=ÚÅ#∞ ÑïQÆ#Ö’H˜ fã¨∞HÀÖË Œ∞. ˆHO„ ŒHÀÏkèÑ¨ «∞Å HõÅ~ÚHõÅ∞ ~å[Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ Hõey™êÎ~Ú. Wq P Ü≥∂QÆ=ÚÜ≥ÚHõ¯ qÅ∞=#∞ =∞iO`«QÍ ÃÑOK«∞`åÜ«∞<Õ q+¨Ü«∂xfl H˘O`«"Õ∞~°ÑïQÆ#Ö’H˜ fã¨∞HÀ=_»O ÖË • =∂~°∞ÊÅ`À fã¨∞HÀ=_»O [iyOk.

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

Å

L^•Ç¨Ï~°‰õΩ WHõ¯_» `≥eÜ«∞KÕã≤#*Ï «Hõ=Ú#∞ ÑijeOK«O_ç. QÆ∞~°∞, K«O„ Œ∞Å∞HõÅã≤ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞ ÖË • HÀ=ÚÅO Œ∞#flJk QÆ[ˆHãïÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù`«∞Ok. WHõ¯_»K«O„^Œ QÆ∞~°∞Å∞ +¨+¨ª ÖÏÉèÏkèÑ¨`«∞Å∞QÍ D*Ï «=Ú #O Œ∞ 4, 9 JkèÑ «∞Å∞QÍ L#flÑÙ_»∞WKÕÛ Ü≥∂QÆ=Ú`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=Ú

HõeyOK«ÖË ÖË~°∞. =∞~˘ÖÏ K≥áêÊÅO>Ë PkèÑ¨ «º=ÚKÕ U~°Ê_ç# áêÑ¨ «fiOQÆ[Hãi Ü≥∂QÆ „ÑÉèÏ==Ú#∞ qâı+OQÍ «yOzO Œx K≥ÑÊ=K«∞Û#∞.W@∞=O\˜q=~°#∞ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞_®xH Z@∞=O\ Ñ Œú «∞Å∞ áê\OK«=Åã≤ LO@∞Ok."å\˜ Ñ¶e «=ÚÅ∞ ZÖÏLO\Ï~Ú? W@∞=O\˜ =ÚYº"≥∞ÿ# „Ñ¨â◊flÅ‰õΩ ã¨q=~°=ÚQÍ ã¨=∂ è•#=ÚÅ∞ K≥¿ÑÊ „Ñ¨Ü«∞ «flO KÕ™êÎ#∞.

Ü≥∂QÆ=Ú Ü≥ÚHõ |Å=ÚÜ≥∂QÆ=Ú XHõ\˜ HõO>Ë Z‰õΩ¯= „QÆÇ¨Ï=ÚÅ HõÅ~ÚHõKÕ U~°Ê_»∞ «∞Ok.

ã¨fiÉèÏ"åxfl|\ì „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ =¸_»∞ ~°HÍÅx K≥Ñ¨Ê|_®¤~Ú. Jq â◊√Éèí∞Å∞,áêÑ¨ÙÅ∞ =∞iÜ«Ú ã¨=ÚÅ∞.

<≥·ãïæHõ qÉèí[##∞ J#∞ãïOz QÆ∞~°∞_»∞,â◊√„‰õΩ_»∞,â◊√Éèí∞Å`À HõÅã≤#|∞ èŒ∞_»∞, ÑÓ~°‚ K«O„ Œ∞_»∞ â◊√Éèí∞Ö· Õ, ~°q ‰õΩ[,â◊x, áêÑÙÅ`À HõÅã≤# |∞ èŒ∞_»∞áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ J=Ù`å~°∞. „Ñ¨ ÕºHõ=ÚQÍ ¿Ñ~˘¯#fl ãÖ Œ~°ƒù=ÚÅÖ’ «Ñ¨Ê

13 14



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


â◊√Éèí∞Å∞ áêÑ¨ÙÅ∞ J<Õk áêáêkèÑ¨`«∞Å∞ â◊√ÉèÏkèÑ¨`«∞Å∞ J<Õ J~°ú=ÚÖ’„QÆÇ≤ÏOK«=Åã≤ LO@∞Ok.

(1) ÅQÍflkèÑu (2) 5,9 ™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑ «∞Å∞, (3) <≥·ãiæHõ áêÑÙÖ·#HO„^•kèÑ «∞Å∞ â◊√Éèí∞Å∞ ÖË • â◊√ÉèÏkèÑ «∞Å∞ J=Ù`å~°∞. (1) 3,6,11 ™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑ «∞Å∞, (2) <≥·ãiæHõ â◊√Éèí∞Ö·# HO„^•kèÑ «∞Å∞ áêÑÙÅ∞ ÖË • áêáêkèÑ¨ «∞Å∞ J=Ù`å~°∞.

2,12Ñ «∞Ö·# „QÆÇÏ=ÚÅ∞ <≥·ãiæHõ ã=∞„QÆÇÏ=ÚÅ∞QÍ K≥ÑÊ|_ç q∞ye#„QÆÇÏ=ÚÅ HõÅ~ÚHõ À â◊√ÉèÏâ◊√ÉèíÑ¶e «=ÚÅÖ’ Õx<≥·<å HõÅ∞QÆKÕ™êÎ~°∞. *Ï «HõK«O„kHõ#∞ J#∞ãïOz 8Ñü Ñ¨Ó~°‚ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=Ú Jx K≥Ñ¨Ê|_ç<å J#∞Éèí==ÚÖ’ ã¨=∞ „QÆÇ¨Ï=ÚQÍ fã¨∞HÀ=K«∞Û#∞.g\˜#xfl\˜x D q èŒOQÍ qÉèílOK«=K«∞Û#∞.

â◊√Éèí „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ ÅQÍflkèÑu, 5,9Å‰õΩ JkèÑ «∞Å∞ =∞iÜ«Ú 4,7,10™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑ¨ «∞Ö·# áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞.

áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ 3,6,11Å‰õΩ JkèÑ¨ «∞Å∞ =∞iÜ«Ú 4,7,10Å‰õΩJkèÑ¨ «∞Ö·# â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞.

ã¨=∞„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ 2,8 =∞iÜ«Ú 12= ™ê÷<åkèÑü.

J+ì=∂kèÑüQÍ ~°q,K«O„ Œ∞Å∞ q∞#Ç¨ q∞ye# „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ J=Ù`å~Ú. D q+¨Ü«∞OÖ’ q"å Œ=ÚÅ‰õΩ áÈ‰õΩO_® J+ì=∂kèÑüxÜ≥∂QÆ=ÚÅ q+¨Ü«∞"≥∞ÿ KÕ¿ã ÑïjÅ#Ö’ ã¨=∞ „QÆÇ¨Ï=ÚQÍ fã¨∞HÀK«∞Û#∞.

WHõ _» XHõ =ÚYº q+¨Ü«∞=Ú#∞ QÆ=∞xOK«=Åã≤ LOk.

ÃÑ·# K≥Ñ¨C‰õΩ#fl â◊√Éèí,áêÑ¨,ã¨=∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅÖ’ =∞#=Ú Ô~O_»∞ ÉèÏ==ÚÅ‰õΩ PkèÑ¨ «º=Ú =zÛ# „QÆÇ¨Ï=ÚÅ#∞ q_çzÃÑ\Ïì=Ú. L^•Ç¨Ï~°‰õΩ ‰õΩOÉèíÅQÆfl=Ú "åiH˜ ‰õΩA_»∞ Œâ◊=∂kèÑüQÍ–ˆHO„^•kèÑüQÍ–â◊√Éèí∞_»∞. nx`Àáê@∞ «$fÜ«∞ ™ê÷#=Ú#‰õΩ PkèÑ¨ «º=Ú ~å=_»O`À áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. =∞~ÀÖÏ K≥áêÊÅO>Ë <≥·ãïæHõ áêÑ≤QÍ ‰õΩA_»∞ ˆHO„^•kèÑ¨ «º=ÚÑ@ì_»OKÕ â◊√Éèí∞xQÍ K≥ÑÊ |_ç##∞ «$fÜ«∂kèÑ «º Ñ¶e «=ÚÅ#∞ „ÑÉèÏq «OKÕ™êÎ_»∞. ~°q. K«O„ Œ∞Å∞ HÍ‰õΩO_® q∞ye# „QÆÇÏ=ÚÅ‰õΩ Ô~O_Õã≤ ™ê÷#=ÚÅ‰õΩPkèÑ¨`«º=Ú U~°Ê_»∞@KÕ P „QÆÇ¨Ï=Ú â◊√Éèí∞_® ÖË^• áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=∂ J<Õq+¨Ü«∂xfl Ô~O_»∞ PkèÑ¨ «º=ÚÅ#∞ ÑïQÆ#Ö’H˜ fã¨∞‰õΩx ÑïjeOK«=Åã≤LO@∞Ok. nxx Ô~O_»∞ HÍ~°=ÚÅ#∞ „ÑÉèÏq «O KÕ™êÎ~Ú. Jq (1) U~°Ê_ç#=∞~˘Hõ PkèÑ «º=Ú (2) HõÅ~ÚHõÅ∞. =∞~˘Hõ PkèÑ «ºO J<Õk PÜ«∂ ÅQÆfl=ÚÅÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok. L^•Ç¨Ï~°‰õΩ g∞#=Ú ÅQÆfl=Ú "åiH˜ ‰õΩA_»∞

kfifÜ«∞,ÉèÏQÍºkèÑu J~Ú Õ "Õ∞+ ÅQÆfl=Ú"åiH ÅQÆfl J+ì=∂kèÑu J=fi_»O[iyOk. HÍ|\˜ì â◊√ÉèÏâ◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ#∞ x~°‚~ÚOK«_»OÖ’ ÅQÆflOÜ≥ÚHõ áê„ «J`«ºO`«=ÚYº"≥∞ÿ#k.

WÑ¨Ù_»∞ qq èŒ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ Ü≥ÚHõ ã≤÷ux qq~°OQÍ Ñïje^•ÌO.~°q–1,4,7,10,9 ™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑuQÍ JO>Ë ã≤OÇÏ,=$+Éèí,‰õΩOÉèí,

=$tÛHõ, "Õ∞+ èŒ#∞~°¡QÆfl=Ú "åiH â◊√Éèí∞_»∞. 2,12,8= ™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑuQÍHõ~å¯@Hõ,Hõ#º,=∞Hõ~° ÅQÆfl=ÚÅ"åiH˜ ã¨=Ú_»∞. 3,6,11 ™ê÷#=ÚÅ‰õΩJkèÑüQÍ q∞ èŒ∞# «∞ÅÅ‰õΩ áêÑ≤ J=Ù`å_»∞.

K«O„ Œ–1,5,9 ™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑuQÍ Hõ~å¯@Hõ,g∞#,=$tÛHõ=ÚÅ "åiHâ◊√Éèí∞_»∞. 2,12,8 ™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑuQÍ q∞ èŒ∞#,ã≤OÇÏ, èŒ#∞~°¡QÆfl=ÚÅ"åiHã=Ú_»∞.3,6,11,4,7,10Å‰õΩ JkèÑuQÍ =$+Éèí,‰õΩOÉèí,Hõ#º,"Õ∞+,=∞Hõ~°, «∞ÖÏÅQÆfl=ÚÅ"åiH˜ â◊„ «∞=Ù J=Ù`å_»∞.

‰õΩ[–1,8("Õ∞+¨=Ú) 2,7(=$+¨Éèí=Ú) 2,9(g∞#=Ú) 3,10(‰õΩOÉèí=Ú)4,9 (ã≤OÇ¨Ï=Ú) 5,10(Hõ~å¯@Hõ=Ú) 5,12(^èŒ#ã¨∞û) =∞iÜ«Ú 7,12(=$+¨Éèí=Ú) ÅQÆfl=ÚÅ "åiH˜ â◊√Éèí∞_è»∞.Ô~O_»= ÉèÏ==Ú#‰õΩ PkèÑ¨ «º=ÚKÕâ◊√ÉèÏâ◊√Éèí «fi=ÚÅÖ’ =∂~°∞ÊKÕÜ«∞_»O [iyOk.(L^•Ç¨Ï~°‰õΩ èŒ#∞~°¡QÆfl=Ú#‰õΩ ÑÖK«=∞ HÀÏkèÑüQÍ â◊√Éèí «fi=Ú =ºÜ«∂kèÑ¨ «º=ÚKÕ ã¨=∞ «fiO U~°Ê_ç#q. g\˜Ö’ „uHÀÏkèÑ¨ «º=Ú |bÜ«∞=Ú Hõ#∞Hõ =ºÜ«∂kèÑ¨ «º ã¨=∞|Å=ÚKÕ~°_»O`À ‰õΩAx â◊√Éèí∞xQÍ ÑïQÆÕK«|_ç#k.)1,6(=$tÛHõ=Ú)Å‰õΩ JkèÑuQÍ ‰õΩA_»∞ ã=Ú_≥· Õ,3,11 (Hõ#º)4,11 (=∞Hõ~°O) =∞iÜ«Ú 6,11(q∞ èŒ∞#=Ú) "åiH˜ â◊„ «∞=Ù J=Ù`å_»∞.

|∞^èŒ∞_»∞–2,5 (=$+¨ÉèíO) 9,6(=∞Hõ~°O) 9,12(`«∞Å) ™ê÷#=ÚÅ‰õΩJkèÑuQÍ â◊√Éèí∞_»∞. 1,4(q∞ èŒ∞#O) 1,10(Hõ#º) 5,8(‰õΩOÉèí=Ú) ™ê÷#=ÚÅ‰õΩJkèÑüQÍ ã¨=Ú_»=Ù`å_»∞. 3,12 (Hõ~å¯@HõO) 4,7(g∞#O) 7,10 ( èŒ#ã¨∞û)8,11(=$tÛHõO) 2,11 (ã≤OÇ¨ÏO) =∞iÜ«Ú 3,6 ("Õ∞+¨=Ú) Å‰õΩ JkèÑüQÍâ◊„ «∞=Ù J=Ù`å_»∞.

QÆ∞~°∞_»∞–2,5(=$tÛHõO) 6,9(Hõ~å¯@HõO),9,12("Õ∞+O)™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑüQÍ â◊√Éèí∞_»∞.1,4( èŒ#ã¨∞û) 1,10(g∞#O) 5,8(ã≤OÇ¨ÏO)™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑuQÍ ã=Ú_»=Ù`å_»∞. 2,11(‰õΩOÉèíO),3,6( «∞Å) 3,12(=∞Hõ~°O) 4,7(Hõ#º)7,10(q∞ èŒ∞#O) 8,11(=$+Éèí=Ú) ™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑuQÍ â◊„ «∞=ÙJ=Ù`å_»∞.

â◊√„‰õΩ_»∞–1,8 ( «∞Å) 2,9(Hõ#º) 4,9(‰õΩOÉèíO) 5,10(=∞Hõ~°O) 5,12(q∞ èŒ∞#O) ™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑüQÍ â◊√Éèí∞_»∞ J=Ù`å_»∞. 1,6(=$+¨ÉèíO)

15 16



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑüQÍ ã¨=Ú_»∞ J=Ù`å_»∞. 3,10(ã≤OÇ¨ÏO) 4,11(Hõ~å¯@Hõ=Ú) 6,11 ( èŒ#ã∞û) 7,12(=$tÛHõO) ™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑuQÍâ◊„ «∞=Ù J=Ù`å_»∞.

â◊x–1,2(=∞Hõ~°O) 1,12(‰õΩOÉèíO) 4,5(`«∞Å) 9,10(=$+¨ÉèíO)™ê÷#=Ú Å‰õΩ JkèÑüQÍ â◊√Éèí∞_»∞ J=Ù`å_»∞. 3,4(=$tÛHõO) 5,6((Hõ#º)6,7(ã≤OÇÏO) 7,8 (Hõ~å¯@Hõ=Ú) ™ê÷#=ÚÅ‰õΩ JkèÑuQÍ ã=Ú_»=Ù`å_»∞.2,3(( èŒ#ã∞û) 11,12 ((g∞#O) 8,9(q∞ èŒ∞#O) 10,11("Õ∞+ÅQÆfl=Ú)Å"å~°H˜ â◊„ «∞=Ù J=Ù`å_»∞.

ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕã≤# Ñ¨ èŒHõ=Ú#∞ J#∞ãïOz „Ñü *Ï «Hõ=Ú#O Œeâ◊√ÉèÏ â◊√ÉèÏ„QÆÇ¨Ï=ÚÅ#∞(<≥·ãïæHõ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ J<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ãÖkQÆúO ÖË‰õΩO_®) ≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û#∞.

D „HÕ Œ L^•Ç¨Ï$ « *Ï «Hõ=ÚÖ’ ‰õΩOÉèí ÅQÆfl=Ú"åiH˜ â◊√Éèí,áêÑ¨ã¨=∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ x~°‚~ÚOKÕ q è•#=Ú ÑïjeOK«O_ç.

â◊√Éèí∞Å∞–~°q(ã¨ÑÎ=∂kèÑü),‰õΩA_»∞(3,10),â◊√„‰õΩ_»∞(4,9) â◊x(1,12)ã¨=ÚÅ∞–|∞ èŒ∞_»∞(5,8)â◊„ «∞=ÙÅ∞–K«O„ Œ∞_»∞(6), QÆ∞~°∞_»∞(2,11)

Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ qKå~° KÕ¿ã q è•#=ÚÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞ QÆ∞iOz ãiÜ≥ÿ∞# qKå~° KÕ¿ã=ÚO Œ∞ qq èŒ „QÆÇÏ

=ÚÅ |ÖÏ|Å=ÚÅ#∞ qKå~° KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok. „QÆÇ¨Ï=ÚÅ |Å=Ú#∞ ≥Å∞ã¨∞HÀ_®xH˜ Ô~O_»∞ Ñ¨ Œú «∞Å#∞'ã¨xflÇ≤Ï «=Ú— (approximate)

=∞iÜ«Úx~°∞Ì+ì=Ú(accurate) J<Õ Ñ Œú «∞Å#∞ ≥eÜ«∞KÕã∞Î<åfl#∞. x~°∞Ì+ì"≥∞ÿ#|Å=Ú#∞ ™êkèOKÕ q è•#=Ú#∞ <å '„QÆÇ¨Ï =∞iÜ«Ú ÉèÏ= Ñ¶Å=ÚÅ∞—Graha and Bhava Phalas) J<Õ ÑÙãÎHõ=ÚÖ’ QÆOKÕ q è•#=Ú`À „QÆÇÏ=ÚÅ

+_»fi~°æ|Å™ê èŒ#QÍ ≥eÜ«∞KÕ™ê#∞. Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ qKå~° KÕÜ«∞_®xHQÍ#∞ +_»ƒÅ ™ê èŒ# KÕã≤ „QÆÇÏ=ÚÅ |Å=Ú ™êkèOK«_»O H˘O « ÖHõ Å`À‰õÄ_»∞‰õΩx LO_»_»O H˘O ŒiH˜ D QÆ˜ «=Ú Hõ+ì=Ú HõeyOK«_»O`À DãxflÇ≤Ï «fi Ñ Œúux J#∞ãiOz |Å=Ú#∞ ™êkèOK«=K«∞Û#∞. D Ñ ŒúuÖ’ãÑÎ=~°æ[ |Å™ê èŒ#^•fi~å ™êkèOK«|_»∞ «∞Ok. D ãÑÎ[=~°æ Ñ Œúu ÃÑ·#≥eÜ«∞KÕã≤# „QÆÇ¨Ï =∞iÜ«Ú ÉèÏ=Ñ¶Å=ÚÅ∞ J<Õ Ñ¨ÙãÎHõ=ÚÖ’ q=~°Ï«‡OQÍ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞_»O`À ^•xx WHõ _» K«iÛOK«_»O ÖË Œ∞.

x~°∞Ì+ì=ÚQÍ |Å™ê èŒ#KÕÜ«∞ÖËx"å~°∞ =∂„ «"Õ∞ D ãxflÇ≤Ï « Ñ Œúuxáê\ÕKåÅx <Õ#∞ „Ñ¨ ÕºHõOQÍ ≥eÜ«∞KÕã¨∞Î<åfl#∞. ã¨ÑÎ=~°æ |Å=∞O>Ë~åt, ÇÏŸ~°, „ ÕHÍ¯, ãáêÎOâ◊, #"åOâ◊,^•fi ŒâßOâ◊,„uOâßOâ◊Ö’ „QÆÇÏ=ÚÅ‰õΩ ã≤÷us`åº U~°Ê_ç# q∞„`«,â◊„`«∞, ã¨=∞|Å=ÚÅ ™ê^èŒ#. WHõ¯_»áê~î°‰õΩÅ‰õΩ XHõ„Ñâ◊fl L Œ~Úã∞ÎOk. ãÑÎ=~°æ |Å ™ê èŒ#Ö’ |Å=Ú U~°Ê_ç+_»fi~°æ|Å™ê èŒ#Ö’ |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#ÑÙ_»∞ Õxx ÑiQÆOK« =Åã≤ LO@∞Ok?nxH˜ ã¨=∂ è•#=Ú +¨_»fi~°æ |Å"Õ∞ YzÛ «"≥∞ÿ# |Å=Ú HÍ=Ù<å nx<ÕÑïQÆÕK«=Åã≤ LO@∞Ok. WHõ#∞O_ç W@∞=O\˜ „QÆÇ¨Ï|Å=ÚÅ#∞'™êfiÉèÏqHõ |Å=Ú(Inherent Strength)QÍ ¿Ñ~À¯=_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok.WHõ «~°∞"å « |Å=Ú „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞#fl ™ê÷#=Ú#∞ J#∞ãïOz x~°‚~ÚOKÕ ™ê÷#|Å=Ú (Residential Strength).J#QÍ ÉèÏ=ã∞Êù@=Ú,ÉèÏ= ãO èŒ∞Å∞,ÉèÏ==Úá⁄_»=ÙÅÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok. nx QÆ∞iOz <å ÉèÏ~°fÜ«∞ *’ºu+¨ºã¨~°fiã¨fi=Ú (Manual of Hindu Astrology) J<Õ Ñ¨ÙãÎHõ=ÚÖ’ ã¨q=~°=ÚQÍÑijeOK«=K«∞Û#∞. Ü≥∂QÆ|Å=Ú#∞ ™êkèOK«_®xH D „HOk q=~°=ÚÅ∞HÍ=Åã≤=ã¨∞ÎOk.

1. *Ï «Hõ=ÚÖ’x â◊√ÉèÏâ◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞2. „QÆÇ¨Ï=ÚÅ JO «~°æ « |Å=Ú.3. „QÆÇ¨Ï=ÚÅ ™ê÷# |Å=Ú.

Ü≥∂QÆ=∞<Õk Ô~O_»∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ HõÅ~ÚHõ À U~°Ê_»∞ «∞Ok. U~°Ê_ç#Ü≥∂QÆ=Ú â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ`À U~°Ê_ç#^• ÖËHõ áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ`À U~°Ê_ç#^•J<Õ q+¨Ü«∂xfl ÑïjeOK«=Åã≤ LO@∞Ok. â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ`À U~°Ê_ç#Ü≥∂QÆ=Ú â◊√ÉèíÑ¶e`åÅ#∞, áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ`À U~°Ê_ç# Ü≥∂QÆ=Ú =ºu~HõÑ¶e`åÅ#∞ Hõeyã∞ÎOk.U „QÆÇÏ=ÚÅ HõÅ~ÚHõ À Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞O^À

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

Å

17 18



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


P „QÆÇÏ=ÚÅ∞ U „QÆÇÏ=ÚÅKÕ K«∂_»|_»∞ «∞#flk U„QÆÇÏ=ÚÅ`À HõÅã≤#k"å~°∞ â◊√Éèí∞ÖÏ Jâ◊√Éèí∞ÖÏ J<Õ q+¨Ü«∂xfl ÑïjeOKåe. â◊√Éèí Œ$+≤ìH˜ 1~°∂Ñ¨=Ú(áêl\˜"£) (J=ã¨~å~°úO 1/2,1/4,2/3 |Å=ÚÅ#∞ ÑïjeOK«=K«∞Û#∞) áêÑ¨ Œ$+≤ìH˜ 1~°∂Ñ¨=Ú (<≥ÔQ\˜"£) |Å=Ú#∞ fã¨∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. J Õq èŒOQÍ Ü≥∂QÆHÍ~°Hõ„QÆÇ¨Ï=Ú LK«ÛÖ’ ÖË • hK«Ö’ q∞„ «ÖË • â◊„ «∞™ê÷#=ÚÖ’ L#flÑ¨Ù_»∞ U q èŒOQÍ |Å=Ú U~°Ê_Õk D „HÕ Œq=~°=ÚQÍ ÑïjeOK«=K«∞Û#∞.

èŒ# |Å=Ú(áêl\˜"£ |Å=Ú)(J) Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩ_»∞ â◊√Éèí„QÆÇÏ"≥∞ÿ Õ ...1 ~°∂Ñ=Ú(P) Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩ_»∞ â◊√Éèí„QÆÇ¨ÏO`À Hõe¿ãÎ ...1 ——(W) Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩ_»∞ â◊√Éèí„QÆÇ¨ÏOKÕ K«∂_»|_ç# ...1 ——(D)Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩ_»∞ LK«Û ÖË • q∞„ «™ê÷#OÖ’ ...1 ——|∞∞ |Å=Ú (<≥ÔQ\˜"£ |Å=Ú)(J) Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩ_»∞ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï"≥∞ÿ Õ ...1~°∂Ñ¨=Ú(P) Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩ_»∞ áêÑ¨„QÆÇ¨ÏO`À Hõe¿ãÎ ...1 ——(W) Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩ_»∞ áêÑ¨„QÆÇ¨ÏOKÕ K«∂_»|_ç# ...1 ——(D)Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩ_»∞ hK« ÖË • â◊„ «∞™ê÷#OÖ’ ...1 ——èŒ#|Å=Ú JkèHõOQÍ LO>Ë Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩÅ∞QÍ â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=ÚÅO Œ∞

qâı+¨"≥∞ÿ# â◊√ÉèíÑ¶e`åÅ#∞ Hõey™êÎ~°∞. â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=ÚÃÑ· |∞∞|Å=ÚJkèHõOQÍ LO>Ë â◊√ÉèíÑ¶e «=Ú «Å∞ HõeyOK«_»OÖ’ |ÅÇ‘Ï#∞Ö·<å áêÑ¨Ñ¶e «=ÚÅ#∞ HõeyOK«~°∞. Ô~O_»∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ Hõe~ÚHõKÕ U~°Ê_ç# Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ XHõ„QÆÇ¨Ï=Ú#‰õΩ ™êfiÉèÏqHõ|Å=Ú Z‰õΩ¯=ÙQÍLO>Ë PÜ≥∂QÆÑ¶e «=ÚÅ#∞ P „QÆÇÏ=∞Ç Œâ◊Ö’ K«∂Ñ≤OK«QÍ, +_»ƒÅOQÍ |ÅÇ‘Ï#OQÍL#fl „QÆÇ¨ÏJO «~°Ìâ◊ÅÖ’ H˘O «"Õ∞~° Ñ¶e`åÅ#∞ Hõey™êÎ~°∞. DÑ¶e «=ÚÅ∞ Uq èŒOQÍ LO_Õk P„QÆÇÏ=Ú#fl ~åâ◊x J#∞ãiOz ™êfiÉèÏqHõ|Å=Ú#∞ J#∞ãiOz LO\Ï~Ú. ÃÑ·# K≥ÑÊ|_ç# Ñ Œúux J#∞ãiOzÑ¶e «=ÚÅ#∞ ≥eÜ«∞KÕ¿ã q è•#=Ú „áêp# „áê=∂Hõ „QÆO äŒ=ÚÅ#∞O_ç„QÆÇ≤ÏOK«_»O [iyOk. nxx XHõ ãiÜ≥ÿ∞# L^•ÇÏ~°`À ≥eÜ«∞KÕ™êÎ#∞.

*Ï`«Hõ=Ú 1.Ñ¨Ù\˜ì#`Õk 8–8–1912 ~å„u 7,35(S.Ü«∞ãπ.\˜)130L0, 770 `«∂ 34I.

™êfiÉèÏqHõ |Å=Ú ™ê÷#|Å=Ú~°q 6.2 ~°q 24 âß «OK«O„ Œ 8.9 K«O„ Œ 40 ——‰õΩ[ 6.4 ‰õΩ[ 31 ——|∞ èŒ 6.3 |∞ èŒ 80 ——QÆ∞~°∞ 6.9 QÆ∞~°∞ 90 ——â◊√„Hõ 5.0 â◊√„Hõ 37 ——â◊x 6.8 â◊x 95 ——

â◊√ÉèÏâ◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞–‰õΩOÉèí ÅQÆfl=Ú"åiH˜ â◊√„Hõ,~°q,â◊x,‰õΩAÅ∞â◊√Éèí∞Å∞. |∞ èŒ∞_»∞ ã¨=Ú_»∞. QÆ∞~°∞,K«O„ Œ∞Å∞ â◊„ «∞=ÙÅ∞ J=Ù`å~°∞.

QÆ∞~°∞,K«O„ Œ∞Å∞ Ñ~°ãÊ~° HO„ Œ=ÚÅÖ’ LO_»_»OKÕ QÆ[HãiÜ≥∂QÆ=ÚU~°Ê_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.

Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩÅ∞–

QÆ[ˆHãïÜ≥∂QÆ=Ú#∞ ã¨∂zOKÕ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ QÆ∞~°∞,K«O„ Œ∞Å∞.

áêáêkèÑüQÍ K«O„ Œ∞_»∞ ... – 1 ~°∂Ñ¨=Ú

â◊√ÉèÏkèÑü â◊x`À K«O„ Œ∞x HõÅ~ÚHõ ... +1 ——

K«O„ Œ∞x LK«Ûã≤÷u ... +1 ——

K«O„ Œ∞x Œ$+≤ì |Å=Ú ... –1/2 ——

––––––––––

"≥Ú «ÎO |ÅO +1/2 ~°∂Ñ¨=Ú ––––––––––

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ïÅ

Å

19 20



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


áêÑ¨kèÑüQÍ QÆ∞~°∞_»∞ ... –1 ~°∂Ñ¨=Úq∞„ «™ê÷#=ÚÖ’ QÆ∞~°∞x |Å=Ú ... +1 ——QÆ∞~°∞xÃÑ· â◊√Éèí∞_≥·# â◊x gHõ∆ ... +1 ——â◊√Éèí∞_≥·# ‰õΩ[ =∞iÜ«Ú W «~° Œ$+¨µìÅ∞ ... +11/4 ——

––––––"≥Ú «ÎO |ÅO ... +21/4 ——

––––––

J~Ú`Õ K«O„^Œ∞_»∞ â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï"≥∞ÿ<å QÆ∞~°∞_»∞ =∞iO`« â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=∞xK≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. +¨_»ƒÅs`åº K«O„ Œ∞_»∞ QÆ∞~°∞xHõO>Ë Z‰õΩ¯= |Å=Ú HõeyLO_»_»O [iyOk. DHÍ~°OKÕ K«O„ Œ∞_»∞ Z‰õΩ¯=ÙQÍ Ü≥∂yOz „Ñ Õº HõOQÍK« «∞~°ú™ê÷# Ñ¶e «=ÚÅ#∞ „ÑÉèÏq «O KÕ¿ãÎ QÆ∞~°∞_»∞ Œâ◊=∂kèÑ «º Ñ¶e «=ÚÅ#∞Z‰õΩ¯=ÙQÍ „Ñ¨ÉèÏq «O KÕ™ê_»∞. J~Ú#Ñ¨Ê\˜H˜ K«O„ Œ=∞Ç¨ Œâ◊ D*Ï «‰õΩÅ‰õΩÜ≥∂yOK«Hõ áÈ=_»O, W «~° „QÆÇ¨ÏJO «~°Ìâ◊ÅÖ’ JO «~°Ìâß <å èŒ∞xQÍ 40%Ñ¶e`åÅ#∞ =∂„ «"Õ∞ HõeyOK«_»O =∞~˘Hõ"≥·Ñ¨Ù QÆ∞~°∞_»∞ 90%Ñ¶e`åÅ#∞HõÅ∞QÆKÕ¿ã |Å=Ú Hõey «# Œâ◊Ö’ kfifÜ«∞, ÖÏÉèÏkè ÑüQÍ Œâ◊=∂kèÑüÑ¶e`åÅ#∞ „Ñ¨ÉèÏq «O KÕ™ê_»∞.

g\˜x „HÀ_ôHõi¿ãÎ(1) QÆ∞~°∞=∞Ç Œâ◊Ö’ q∞ye#JO «~°Ìâ◊Å |ÖÏxfl J#∞ãiOz ãOÑÓ~°‚

Ñ¶e`åÅ#∞ á⁄O Œ_»O [iyOk.(2) D Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ ãO|OkèOz QÆ∞~°∞=∞Ç Œâ◊ K«O„^•O «~°O J «∞º#fl

«"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÅ#∞ HõeyOzOk. K«O„ Œ∞_»∞ 40% |Å=Ú`À K« «∞~°ú ÉèÏ=Ñ¶e`åÅ#∞ HõeyOK«_»O [iyOk.

(3) W «~° „QÆÇÏ=∞Ç Œâ◊ÅÖ’ K«O„^•O «~°=ÚÅO Œ∞ H˘kÌ"Õ∞~° =∂„ «"Õ∞Ñ¶e «=ÚÅ#∞ HõeyOzOk.

(4) W «~° „QÆÇ¨Ï=ÚÅ =∞Ç¨ Œâ◊Å∞ QÆ∞~°∞ JO «~°Ìâ◊Å∞ K«Hõ QÍ Ü≥∂yOz#q.ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_ç#Ñ Œúu J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# ≥·##∞ *Ï„QÆ «ÎQÍ ÑijeOK«=Åã≤ LO@∞Ok. Dq+¨Ü«∞OÖ’ áê~î°‰õΩÅ∞ =∞iO «QÍ Ñïj eOK«=∞xHÀ~°∞ «∞<åfl#∞. W Õ q èŒOQÍ ÑïjeOK«_»O ^•fi~å q∞ye# Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞K«Hõ QÍ ÑïjeOK«=K«∞Û#∞.

D„HÕ^Œ `≥eÜ«∞KÕÜ«∞É’ÜÕ∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ „Ñ¨`ÕºHõ"≥∞ÿ# Ñ¨^ŒúuÖ’HÍ‰õΩO_® WzÛ<å(H˘xfl J~°∞ ≥·#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞) H˘xfl Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ™ê èŒ~°*Ï «Hõ=ÚÅÖ’ ã∞Å∞=ÙQÍ ÑijeOKÕ q èŒOQÍ ~°∂á⁄OkOK«_»O [iyOk.

1. QÆ[ˆHãï Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–K«O„ Œ∞x #∞O_ç ˆHO„ Œ=ÚÅÖ’ QÆ∞~°∞_»∞ L#flÑ¨Ù_»∞ D

HõÅ~ÚHõ#∞ QÆ[ˆHãïÜ≥∂QÆ=Ú JO\Ï~°∞.Ñ¶e «=ÚÅ∞–J<ÕHõãO|O èŒÉÏO èŒ=º=ÚÅ∞, ãÉèíº «,L^•~°QÆ∞=Ú,

„QÍ=∞ Ñ¨@ì x~å‡=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú@ ÖË • giÃÑ· JkèHÍ~°=Ú,P=∞~åÏ#O «O ¿Ñ~°∞ „Ñ¨MÏº «∞Å∞ Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ Ñ¶e «=ÚÅ#∞ x~°fizOK«_»OÖ’ J<ÕHõKÀ@¡ ÉèË •Å∞HõxÑ≤ã∞Î<åfl~Ú. „áê=∂Hõ „QÆO äŒHõ~°ÎÅ∞ D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz#"å~°∞„QÍ=∞ Ñ¨@ì=ÚÅ#∞ xi‡OKÕ"å~°x ¿Ñ~˘¯<åfl, J#∞Éèí=OÖ’ W@∞=O\˜Ñ¶e`åÅ∞ HõÅQÆ_»O ÖË Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ D<å\˜™ê=∂lHõ Ñïã≤÷ «∞Å‰õΩ J#∞QÆ∞OQÍ x~°fizOK«=Åã≤ LO@∞Ok. DÜ≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz#"å~°∞ =Úxû áêe\˜ "≥∞O|~°∞¡QÍ WO[h~°∞¡QÍ,Ü≥∂QÆ=Ú =∞s|ÅOQÍ LO>Ë #QÆ~°"Õ∞Ü«∞~°∞¡QÍ LO\Ï~°∞. Wk Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩÖ·# „QÆÇ¨Ï=ÚÅ |ÖÏ|Å=ÚÅ#∞ J#∞ãïOz WO Œ∞ =∂~°∞ÊÅ∞ KÕã¨∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. „QÍ=∞<åºÜ«∂kèHÍiH lÖÏ¡<åºÜ«∂kèHÍiH JkèHÍ~°=ÚÖ’#∞ Õ_®Å∞ LO_»_»O K«∂_»=K«∞Û#∞. U ≥·<å ã¨„ «=ÚÅ∞ =O\˜ x~å‡=ÚÅ∞ KÕ¿ã"åiH˜ ÃÑ ŒÌÃÑ ŒÌ Õ"åÅÜ«∞=ÚÅ∞ x~å‡=ÚKÕ¿ã"åiH˜ KåÖÏÕ_®Å∞ LO\Ï~Ú. Wk PÜ«∂„QÆÇÏ=ÚÅ |ÖÏ|Å=ÚÅ∞,ÉèÏ==ÚÅ, #Hõ∆„ «

=ÚÅ |Å=ÚÃÑ· P è•~°Ñ_ç LO@∞Ok. QÆ[HãiÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç# Ô~O_»∞aè#fl"≥∞ÿ# *Ï «Hõ=ÚÅ#∞ L^•Ç¨Ï~°QÍ Ñïje^•ÌO.

*Ï`«Hõ=Ú 2.Ñ¨Ù\ ˜ ì#`Õk 13–8–1894 =∞^•ºÇ¨ÏflO 2.30(Ü«∞Öò.Ü«∞"£∞.\˜) 230L0, 750 «∂0I.

[##HÍÅ â◊√„Hõ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.2–4–24 ~ÀAÅ∞.

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ ŒQÆ∞~°∞ |∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ JOâ◊â◊√„Hõ

~°q ‰õΩ[

~åÇ¨ïÅ

Å

21 22



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


*Ï «Hõ=Ú 2–Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩÅ∞ QÆ∞~°∞,K«O„ Œ∞Å∞. ÅQÆfl=Ú =$tÛHõ=Ú,D ÅQÍflxH˜ â◊√Éèí∞Å∞ K«O„ Œ,~°q,QÆ∞~°∞Å∞.

áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ |∞ èŒ,â◊√„‰õΩÅ∞.ã¨=∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ ‰õΩ[ â◊#∞Å∞.

K«O„ Œ∞_»∞

â◊√ÉèÏkèÑüQÍ K«O„ Œ∞_»∞ ... 1 ~°∂Ñ¨=Úq∞„ «H∆„ «=ÚÖ’ K«O„ Œ ã≤÷u ... 1 ——K«O„ Œ∞x Œ$+≤ì |Å=Ú ... 5/8 ——K«O„ Œ∞xH˜ U „QÆÇ¨Ï HõÅ~ÚHõ ÖËHõáÈ=_»O ... 0 ——

––––––"≥Ú «ÎO |ÅO 25/8 ~°∂Ñ¨=Ú

––––––

QÆ∞~°∞_»∞

â◊√ÉèÏkèÑüQÍ QÆ∞~°∞_»∞ ... 1 ~°∂Ñ¨=ÚQÆ∞~°∞xH˜ U „QÆÇ¨Ï HõÅ~ÚHõ ÖËHõáÈ=_»O ... 0 ——QÆ∞~°∞x Œ$+≤ì |Å=Ú ... 1 ——QÆ∞~°∞x ã¨=∞~åt ã≤÷u ... 3/4 ——

––––––"≥Ú «ÎO |ÅO ... 23/4 ——

––––––

QÆ∞~°∞, K«O„ Œ∞Å∞ â◊√Éèí™ê÷#=ÚÖ’ LO_»_»O, QÆ∞~°∞_»∞ „Ñ¨ ÕºHÕzK«O„ Œ∞x HõO>Ë Z‰õΩ¯= |Å=Ú á⁄O Œ_»O [iyOk. D *Ï «‰õΩÅ∞Ñ¨Ù\ ì#k ÅQÍ~Ú «∞ â◊√„Hõ=∞Ç¨ Œâ◊ 2 ãÖ «~°∞"å « 8#∞O_ç 18 ãÖ.=~°‰õΩ K«O„ Œ =∞Ç¨ Œâ◊ #_çzOk. D Œâß HÍÅOÖ’ PiúHõOQÍ L#fluJ Œ$+ì=Ú Hõey#q. «~°∞"å « 43= ãÖ. ~°O #∞O_ç =zÛ# QÆ∞~°∞=∞Ç¨Œâ◊Ö’ Z‰õΩ¯=ÉèÏQÆO Ü≥∂yOK«_»O [iyOk. D Ñ¶e «=ÚÅÃÑ· ™ê÷#|Å=Ú

qâı+ÖQÍ „Ñ¨ÉèÏq «O KÕã≤Ok.

*Ï «Hõ=Ú 3.ÑÙ\ì# Õk 9–8–1911 L ŒÜ«∞O QÆO.6.07(S.Ü«∞ãπ.\) 290L1,

770 «∂41I.

[##HÍÅ K«O„ Œ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.8–8–21 ~ÀAÅ∞.*Ï «Hõ=Ú 3–ÅQÆfl=Ú Hõ~å¯@Hõ=Ú.D ÅQÆfl=Ú#‰õΩ ‰õΩ[,QÆ∞~°∞Å∞ â◊√Éèí∞Å∞.

â◊√„Hõ,|∞ èŒ∞Å∞ â◊„ «∞=ÙÅ∞.~°q,K«O„ Œ,â◊#∞Å∞ ã¨=ÚÅ∞ J=Ù`å~°∞.

K«O„ Œ∞_»∞

ã¨=ÚxQÍ K«O„ Œ∞_»∞ ... 1/2~°∂Ñ¨=Ú

K«O„ Œ∞x â◊„ «∞ˆH∆„ « ã≤÷u ... –1 ——

K«O„ Œ∞x Œ$+≤ì |Å=Ú ... 3/4 ——

K«O„ Œ∞xH˜ U „QÆÇ¨Ï HõÅ~ÚHõ ÖËHõáÈ=_»O ... 0 —— ––––––

"≥Ú «ÎO |ÅO 1/4 ~°∂Ñ¨=Ú ––––––

QÆ∞~°∞_»∞

â◊√ÉèÏkèÑüQÍ QÆ∞~°∞_»∞ ... 1 ~°∂Ñ¨=Ú

QÆ∞~°∞=Ù H «∞=Ù`À HõÅ~ÚHõ ... –1 ——

QÆ∞~°∞x Œ$+≤ì |Å=Ú ... 11/8 ——

QÆ∞~°∞x ã¨=∞~åt ã≤÷u ... –1 —— ––––––

"≥Ú «ÎO |ÅO ... 1/8 —— ––––––

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ ŒQÆ∞~°∞ |∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„HõJOâ◊

â◊√„Hõ

~°q ‰õΩ[

~åÇ¨ïÅ

Å

23 24



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


QÆ∞~°∞, K«O„ Œ∞Å∞ |Å=Ú q+Ü«ÚÖ’ Œ∞~°ƒÅ∞~°<Õ K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. QÆ∞~°∞_»∞HõO>Ë K«O„ Œ∞_Õ Z‰õΩ¯= Ñ¶e`åÅ#∞ HõeyOK«_»O [iyOk. K«O„ Œ∞_»∞ «#^Œâ◊Ö’ HÍ‰õΩO_® QÆ∞~°∞ =∞Ç¨^Œâ◊ K«O„^•O`«~°OÖ’ =∞Oz Ñ¶ë`åÅ#∞HõÅ∞QÆKÕ™ê_»∞. D *Ï «Hõ=ÚÖ’ èŒ#,|∞∞ |ÖÏÅ∞ ã¨=∂#OQÍ LO_ç ã¨=∞Ñ¶e`åÅ#∞ HõeyOK«_»O`À ã¨=∞Ñ¶e`åÅ#∞ HõeyOKå~°∞.

2. ã¨∞#á¶êÜ≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–~°q HÍ‰õΩO_® W «~°„QÆÇÏ=ÚÅ∞ K«O„ Œ∞x #∞O_ç kfifÜ«∞

™ê÷#=ÚÖ’ L#flÑ¨Ù_»∞ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú ã¨∞#á¶êÜ≥∂QÆ=Ú.Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–™êfii˚`« ^èŒ#O ãÖÑ¨^ŒÅ∞, „Ñ¨Éèí∞=ÙÅ∞ ÖË^• „Ñ¨Éèí∞

ã=∂#∞Å∞QÍ ã≤÷u, ≥eq Õ@Å∞,ãOÑ ŒÅ∞ =∞iÜ«Ú H©iÎ Hõey LO\Ï~°∞.q=~°–DÜ≥∂QÆ=Ú «~°∞"å « ≥eÜ«∞KÕÜ«∞É’ÜÕ∞ Ô~O_»∞ Ü≥∂QÆ=Ú

ÅÖ’ K«O„ Œ∞xáê„ « KåÖÏ =ÚYº"≥∞ÿ#k. D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ K«O„ Œ∞x #∞O_çkfifÜ«∞OÖ’ ~°qHÍ‰õΩO_® q∞ye# „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞O_»QÍU~°Ê_Õk. P „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ ‰õΩ[,|∞ èŒ, QÆ∞~°∞,â◊√„Hõ,â◊x HõÅã≤ ÖË • XH˘Hõ „QÆÇ¨Ï=Ú#fl#∞ DÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. nx`Àáê@∞ kfifÜ«∞OÖ’L#fl „QÆÇ¨Ï=ÚÅ‰õΩQÆÅ PkèÑ¨ «º=ÚÅ#∞ J#∞ãïOz D Ü≥∂QÆ=Ú |Å=Ú#∞ Hõeyã¨∞ÎOk.L^•Ç¨Ï~°‰õΩ K«O„ Œ~åt =$+¨ÉèíO, kfifÜ«∞OÖ’ QÆ∞~°∞,|∞ èŒ,â◊√„‰õΩÅ ã≤÷uU~°Ê_çOk. Wk „Ñ¨|Å"≥∞ÿ# ã¨∞#á¶êÜ≥∂QÆOQÍ qâı+¨"≥∞ÿ# ãÖÑ¨ ŒÅ#∞Hõeyã¨∞ÎOk. DÜ≥∂QÆ=ÚÖ’ ÅQÆfl=Ú ã≤OÇ¨Ï"≥∞ÿ#k J#∞‰õΩO>Ë DÜ≥∂QÆ=Ú 11Ö’(10Ö’) U~°Ê_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. Ü«∞ è•„Ñ¨HÍ~°ODÜ≥∂QÆ=Ú "åi"åi JO «~°Ìâ◊ÅÖ’ D Ü≥∂QÆ=Ú Ñ¶e «=ÚÅ#∞ Hõeyã¨∞ÎOk.

*Ï «Hõ=Ú 4.ÑÙ\˜ì# Õk 31–10–1910 =∞^•ºÇÏflO QÆO.1.21.31(Ü«∞Öò.Ü«∞"£∞.\˜) 130L0, 770 «∂34I.

[##HÍÅ ‰õΩ[ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.4–7–10 ~ÀAÅ∞.W^˘Hõ „Ñ ÕºHõ"≥∞ÿ# *Ï «Hõ=Ú. K«O„^• «∞Î kfifÜ«∞=ÚÖ’ 5„QÆÇÏ=ÚÅ

ã≤÷u ã∞#á¶êÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩ HÍ~°"≥∞ÿOk. J#∞Éèí=OÖ’ D Ü≥∂QÆ=Ú xs="≥∞ÿ# ŒxK≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. kfifÜ«∞OÖ’ ~°q hK«Ö’ ˆH «∞=Ù`À HõÅã≤ â◊x~åÇï=ÙÅKÕ K«∂_»|_»_»O`À D Ü≥∂QÆ=Ú Jã≤Î «fi=Ú ÖËx"åxx KÕã≤#q.

*Ï`«Hõ=Ú 5.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 28–05–1903 L^ŒÜ«∞O QÆO.1.19(Ü«∞Öò.Ü«∞"£∞.\˜) 90L0, 770 «∂42 I.

D*Ï «Hõ=ÚÖ’ K«O„^• «∞Î kfifÜ«∞OÖ’ â◊√„‰õΩx ã≤÷u ã∞#á¶êÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩHÍ~°"≥∞ÿOk.K«O„^• «∞ÎkfifÜ«∞OÖ’ â◊√„‰õΩ_»∞ Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩ_»∞ J=fi_»OKÕ

[##HÍÅ ‰õΩ[ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.4–7–10 ~ÀAÅ∞.PiúHõ ÑiÑÙ+≤ìH HÍ~°"≥∞ÿOk. ã∞#á¶êÜ≥∂QÆ=Ú PiúHõ ÑÙiÑÙ+≤ì HõÅ∞QÆ_»OÖË • =ºuˆ~Hõ ã≤÷uH˜ HÍ~°=∞=fiK«∞Û#∞.

3. J#á¶ê Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O– ~°q HÍ‰õΩO_® W`«~° „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ K«O„^•`«∞Î 12=

™ê÷#=ÚÖ’ L#flÑ¨C_»∞ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú J#á¶êÜ≥∂QÆ=Ú.Ñ¶e «=ÚÅ∞–K«Hõ x JÜ«∞=Ü«∞ ™œ+ì=O, ™œ=∞º"≥∞ÿ# ~°∂ÑO,=∞Oz

H©iÎ, Q“~°=O, =∞Oz «#=Ú, P «‡Q“~°==Ú, ã¨∞MÏaèÖÏ+¨µÖ· LO\Ï~°∞.rq «O z=~À¡ ™êfi~°ú åºQÆO,Hõ~îÀ~°xÜ«∞=∂Å#∞ J=eOa™êÎ~°∞.

QÆ=∞xHõ–J#á¶êÜ≥∂QÆ=ÚÖ’ ~°qx ÑïjeOK«‰õÄ_»^Œ∞. H˘kÌ=∂~°∞ÊÅ`À ã∞#á¶êÜ≥∂QÆ=Ú K≥ÑÊ|_ç# QÆ=∞xHõÅ<Õ WHõ _® ÑijeOK«=K«∞Û#∞.

*Ï`«Hõ=Ú 6.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 20–08–1902 =∞^è•ºÇ¨ÏflO QÆO.11.53.00 (Ü«∞Öò.Ü«∞"£∞.\˜) 90L58, 780 `«∂10 I.

â◊x~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH «∞

â◊x

|∞^ èŒQÆ∞~°∞ K«O„ ŒQÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q


JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[~åÇ¨ï

Å

Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ~°q‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å1055—

Å

25 26



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


D *Ï «Hõ=ÚÖ’ K«O„^• «∞Î =ºÜ«∞™ê÷#=ÚÖ’ K«O„ Œ,â◊#∞Å ã≤÷uJ#á¶ê Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ HÍ~°"≥∞ÿ#@∞¡ K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. QÆ∞~°∞xH D ™ê÷#=ÚhK« J=fi_»O`À Œ∞~°ƒÅ"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÅ#∞ HõeyOKÕkQÍ L#flÑÊ\H– QÆ∞~°∞_»∞#fl ™ê÷<åkèÑü â◊x ÅQÍfl «∞Î ˆHO„ Œ=ÚÖ’ LO_»_»OKÕ QÆ∞~°∞_»∞ hK«ÉèíOQÆ=Ú K≥O Œ_»O [iyO Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D Ü≥∂QÆ=Ú â◊x =∞Ç¨Œâ◊Ö’ «#=O «∞QÍ JkèHõ â◊√Éèí Ñ¶e`åÅ<Õ HõeyOK«_»O [iyOk. "≥∂Hõ∆

™ê÷#=ÚQÍ P è•ºu‡HÀ#fl « ™ê÷#=ÚQÍ =ºÜ«∞™ê÷#O ãÖ™êiHõ |O è•Å#∞O_ç q=ÚHÎH, z=i Œâ◊Ö’ Z@∞=O\ Éèí= |O è•Å‰õΩ ŒQÆæ~° KÕÜ«∞ÖË Œ<ÕK≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

[##HÍÅ ~åÇ¨ï =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.3–7–22 ~ÀAÅ∞.

4. Œ∞~å èŒ∞~°Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–K«O„ Œ∞xH˜ 2,12™ê÷#=ÚÅO Œ∞ ~°q HÍ‰õΩO_® q∞ye#

„QÆÇ¨Ï=Ú Å∞#flÑ¨Ù_»∞ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú èŒ∞~å èŒ∞~°Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–*Ï «‰õΩÅ∞ B^•~°º=Ú Hõey LO\Ï~°∞. Jxfl ~°Hõ=ÚÅ∞QÍ ãÖÑ¨ ŒÅ∞ "åÇ¨Ï#™œYº=Ú Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–qq èŒÜ≥∂QÆ=ÚÅÖ’ K≥ÑÊ|_ç# Ñ¶e «=ÚÅ∞ q+Ü«∞=ÚÖ’XHõ x[=Ú#∞ „QÆÇ≤ÏOK«=Åã≤ LO@∞Ok. D Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ãOÑ ŒÅ∞, H©iÎ, JkèHÍ~°=Ú, Q“~°==ÚÅÖ’ PÜ«∂ *Ï «‰õΩÅ∞ á⁄O Œ_»OÖ’ÉèË •Å∞O\Ï~Ú. J~Ú Õ D ã∂K«# Ñi„"å[HÍk Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ áê\OK«#=ã~°=ÚÖË Œ∞. ‰õΩ*Ïk ÑOK«„QÆÇÏ=ÚÅ`À J#á¶ê, ã∞#á¶ê, Œ∞~å èŒ∞~°Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ J<ÕHõ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_ç Ñ¶e «=ÚÅÖ’#∞ =∂~°∞ÊÅ∞LO\Ï~Ú. ‰õΩA_»∞ 2Ö’#∞, |∞ èŒ∞_»∞ 12Ö’#∞ LO_»QÍ U~°Ê_ç# èŒ∞~å èŒ∞~°

Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ, ‰õΩA_»∞ 12Ö’#∞ |∞ èŒ∞_»∞ 2Ö’ LO_»QÍ U~°Ê_ç# èŒ∞~å èŒ∞~°Ü≥∂QÍxH˜ Õ_® LO@∞Ok.QÆ∞~°∞_»∞ 12Ö’#∞ |∞ èŒ∞_»∞ 2Ö’#∞ LO_»QÍU~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ Ñ¶e «=ÚÖ’#∞ Õ_® LO@∞Ok. D q èŒOQÍ qq èŒ „QÆÇÏ=ÚÅ`À U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ qq èŒ Ñ¶e`åÅ#∞ HõÅ∞QÆKÕ™êÎ~Ú. z#fl L^•ÇÏ~°#∞ ÑïjeOK«O_ç. ‰õΩA_»∞ kfifÜ«∞OÖ’ =∞Hõ~°OÖ’#∞, QÆ∞~°∞_»∞=ºÜ«∞OÖ’ =$tÛHõOÖ’ q∞„ «™ê÷#=ÚÖ’#∞,. JÖÏˆQ QÆ∞~°∞_»∞ kfifÜ«∞™ê÷#OÖ’ =∞Hõ~°OÖ’#∞ ‰õΩA_»∞ =ºÜ«∞™ê÷#OÖ’ ãfiH∆„ «OÖ’#∞ L#flÑÙ_»∞Ô~O_»∞KÀ@¡ XH~°Hõ"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÅ∞ U~°Ê_» åÜ«∂? D Ñ¶e`åÅ „Ñ™êÎ~åÅÖ’=∂~°∞ÊÅ#∞ *Ï„QÆ «ÎQÍ ÑïjeOK«=Åã≤ LO@∞Ok. ‰õΩ*Ïk ÑÖK«„QÆÇ¨Ï=ÚÅ`À 31 ã¨∞#á¶ê Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞, W Õ ãÖYºÖ’ J#á¶êÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ã¨∞=∂~°∞ 180 ~°Hõ=ÚÅ èŒ∞~å èŒ∞~° Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_» å~Ú. =∞ixflq=~°=ÚÅ∞ HÍ=Åã≤# "å~°∞ „áÈÑ¶ã¨~ü a. ã¨∂~°º<å~åÜ«∞ QÍ~°∞ J#∞"å ŒO KÕã≤# |$Ç¨Ï*Ï˚ «Hõ=Ú#∞ ÑïjeOK«QÆÅ~°∞.

*Ï`«Hõ=Ú 7. Ñ¨Ù\˜ì#`Õk 31–07–1910 ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂k Ñ¶¨∞.32.15. 80L44, 770 «∂44I.

[##HÍÅ K«O„ Œ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.6–3–23 ~ÀAÅ∞.

D *Ï`«Hõ=ÚÖ’ U~°Ê_ç# ^èŒ∞~å^èŒ∞~°Ü≥∂QÆ=Ú „Ñ¨`ÕºHõ=ÚQÍÑïjeOK« Œy#k. K«O„ Œ∞_»∞ =$+¨Éèí=ÚÖ’ LK«Û™ê÷#=ÚÖ’ LO_»QÍâ◊√„‰õΩ_»∞ 2Ö’#∞ â◊x 12Ö’ hK«Ö’ L<åfl hK«ÉèíOQÆ=Ú [iyOk. K«O„ Œ∞x#∞O_ç â◊x Ü≥∂QÆ HÍ~°‰õΩ_»=fi_»OKÕ â◊x =∞Ç Œâ◊ â◊√„HÍO «~°OÖ’ qâı+Ü≥∂QÍxfl HõeyOzOk.

â◊x

~åtK«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ ŒQÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[


â◊√„Hõ

~°q‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ ŒQÆ∞~°∞|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

ÅÅ

27 28



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


5. ˆH=∞„ Œ∞=∞Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O – K«O„ Œ∞xH kfi •fi Œâ◊=ÚÅO Œ∞ „QÆÇÏ=ÚÅ∞ ÖËHõáÈ~Ú

#Ñ¨Ù_»∞ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú#∞ H=∞„ Œ∞=∞Ü≥∂QÆ=Ú JO Œ∞~°∞.

Ñ¶ ë`«=ÚÅ∞–*Ï`«‰õΩÅ∞=∞e#∞Å∞,Hõ+¨ ì=ÚÅ∞ Hõey#"å~°∞,áêÑ¨HÍ~°º=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú"å~°∞, èŒ#=Ú ÖËx"å~°∞, W «~°∞ÅÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç#"å~°∞, "≥∂ã¨|∞kú,"≥·~° QÆ∞=Ú hK«HÍ~°º=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú"å~°∞QÍ LO Œ∞~°∞.

q=~°–H˘O Œ~°∞ „QÆO äŒHõ~°ÎÅ L ÕÌâ◊OÖ’ ÅQÍfl «∞Î ÖË • K«O„^• «∞ÎˆHO„ Œ=Ú ÅO Œ∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞#flÑ¨Ù_»∞ ÖË • K«O„ Œ∞_»∞ U „QÆÇ¨Ï=Ú`À<≥·<åHõÅã≤#Ñ¨Ù_»∞ ˆH=∞„^Œ∞=∞Ü≥∂QÆ=Ú =iÎOK«^Œx `≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_çOk.=∞iH˘O Œ~°∞ D Ü≥∂QÆ=ÚˆHO„ Œ=ÚÅ #∞O_ç, #"åOâ◊#∞O_ç ‰õÄ_®ÑijeOK«=Åã≤ LO@∞O Œx ≥eÜ«∞ KÕã≤<å W=xfl P"≥∂ ŒÜ≥∂QÆº"≥∞ÿ#qHÍ=Ù. =~åÇ¨Ïq∞Ç≤Ï~°∞_»∞ D Ü≥∂QÆ „áê è•<åºxfl ≥eÜ«∞KÕã¨∂Î ~å[=Oâ◊=ÚÅÖ’ ÑÙ\˜ì#"åiH W@∞=O\ Ñ¶e «=ÚÅ∞ U~°Ê_ç#ÑÙ_»∞ ™ê=∂#∞ºÅHHõK≥Ñ¨Ê<ÕÅ Jx ≥eÜ«∞KÕ™ê_»∞. WHõ _» Œ∞óY=Ú ÖË • qKå~°=Ú J<Õ=∂@‰õΩ =∂#ã≤Hõ ÖË^• âßs~°Hõ"≥∞ÿ# HõëêìÅ#∞ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. J^Õq èŒ=ÚQÍ 'hK«— J<Õ =∂@‰õΩ ã=∂[=Ú =ºu~HOz# Ñ#∞Å∞ KÕÜ«∞_»OÖË • <≥·uHõ=~°Î# ÖËHõáÈ=_»O Jx J~°úO K≥Ñ¨CHÀ=K«∞Û#∞.

*Ï`«Hõ=Ú 8.Ñ¨Ù\ ˜ ì#`Õk 28–07–1896 ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂kÑ¶¨∞.10.00. 130L0, 770 «∂34I.

[##HÍÅ QÆ∞~°∞ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.10–9–4 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=ÚÖ’ qz„ «"≥∞ÿ# H=∞„ Œ∞=∞Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_»O QÆ=∞xOK«

=K«∞Û#∞.K«O„ Œ∞xH 2,12 ÅO Œ∞ U „QÆÇÏ=Ú ÖËHõáÈ=_»O, J Õ q èŒ=ÚQÍK«O„ Œ∞xH˜ HO„ Œ=ÚÅÖ’#∞ U „QÆÇ¨Ï=ÚÖËHõáÈ=_»O, =∞~˘Hõ q+¨Ü«∞=Ú

Ñïje¿ãÎ ÅQÆfl=Ú#∞O_ç U ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ ÖËHõáÈ=_»O[iyOk.

*Ï`«Hõ=Ú 9.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 26–02–1908 =∞^è•ºÇ¨ÏflO QÆO.02.56.130L 0, 770 «∂34I.

[##HÍÅ H «∞ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.6–3–15 ~ÀAÅ∞.

D *Ï «Hõ=ÚÖ’ K«O„ Œ∞xH˜ 2,12ÅO Œ∞ U „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ ÖËHõáÈ=_»O`À H=∞„ Œ∞=∞Ü≥∂QÆO U~°Ê_çOk. J~Ú Õ (1)K«O„^• «∞Î HO„ Œ=ÚÅO Œ∞„QÆÇ¨Ï=ÚÅ ã≤÷u, (2) ÅQÍfl «∞Î HO„ Œ=ÚÅO Œ∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ LO_»_»O DHÍ~°=ÚÅKÕ « H=∞„ Œ∞=∞Ü≥∂QÆ=Ú ÉèíOQÆ"≥∞ÿ# Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

6. K«O„ Œ =∞OQÆà◊Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–‰õΩAx`À K«O„ Œ∞_»∞ HõÅã≤=Ù#flÑ¨Ù_»∞ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú.Ñ¶e «=ÚÅ∞–W «~°∞Å#∞ <˘Ñ≤ÊOz èŒ#=Ú ãOáê Œ#KÕÜ«Ú@, ¢ã‘ÎÅ`À

"åºáê~°=Ú, «e¡x Œ∞~åƒù+¨ÖÏ_»∞@ ÖË • «e¡x, |O èŒ∞=ÙÅ#∞ "≥∂ãÖKÕÜ«Ú@.

q=~°–ÃÑ·# `≥eÜ«∞KÕã≤# Ñ¶ë`«=ÚÅ∞ „áêp# „QÆO^äŒHõ~°ÎÅKÕ≥eÜ«∞KÕÜ«∞ |_ç#q. „áêp<åKå~°∞ºÅKÕ D q èŒ=ÚQÍ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_ç

##∞ =~°Î=∂#=ÚÖ’ D Ü≥∂QÆ=Ú K«Hõ x PiúHõ ã≤÷ux ã¨∂z™ÈÎO Œx<Õ#∞ „QÆÇ≤ÏOKå#∞. J~Ú Õ D L#fl « ã≤÷uH˜ ã¨∂K«#QÍ gi =$ «∞ÎÅ∞™ê~å, =∞ «∞Î Ñ¨ •~°ú=ÚÅ∞ =O\˜ "åºáê~°=ÚÅ =O\˜q ã¨∂zOK«|_»∞«∞<åfl~Ú. K«O„ Œ, ‰õΩAÅ∞ â◊√Éèíã≤÷uÖ’ L#flÑÙ_»∞ <åºÜ«∞=∂~°æOÖ’ ãOÑŒÅ∞ Hõey LO\Ï~°∞. K«O„ Œ, ‰õΩAÅ HõÅ~ÚHõ À D Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞«∞O Œx K≥Ñ¨Ê|_ç##∞ K«O„ Œ, ‰õΩAÅ Ñ¨~°ã¨Ê~°=Ú gH∆OK«‰õΩ#fl#∞ D

Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. L^•ÇÏ~°‰õΩ K«O„ Œ∞_»∞ =$+Éèí=ÚÖ’#∞, ‰õΩA_»∞

â◊x

~åtK«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ JOâ◊

â◊√„Hõ~°q‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q


JOâ◊â◊√„Hõ

~°q ‰õΩ[

~åÇ¨ï ÅÅ

29 30



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


=$tÛHõ=ÚÖ’#∞, J^Õ q^èŒOQÍ K«O„^Œ∞_»∞ Hõ~å¯@Hõ=ÚÖ’#∞,‰õΩA_»∞=∞Hõ~°=ÚÖ’#∞ –Wq K«Hõ \˜ K«O„ Œ=∞OQÆà◊Ü≥∂QÆ=ÚÅ‰õΩ L^•Ç¨Ï~°QÍK≥ÑÊ=K«∞Û#∞. D K«O„ Œ =∞OQÆà◊Ü≥∂QÆ=Ú 2,9,10,11™ê÷#=ÚÅÖ’ Ñ\˜ì#=∞iO «QÍ Ü≥∂yã¨∞ÎOk.

*Ï`«Hõ=Ú 10.Ñ¨Ù\ ˜ ì#`Õk 24–08–1890 ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂kÑ¶¨∞.37.10. 130L0, 770 «∂34I.

[##HÍÅ |∞ èŒ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.7–3–24 ~ÀAÅ∞.

ÃÑ· *Ï «Hõ=ÚÖ’ K«O„ Œ =∞OQÆà◊Ü≥∂QÆ=Ú ÉèÏQÆº™ê÷#"≥∞ÿ# =$tÛHõOÖ’U~°Ê_çOk.WHõ _» ‰õΩAx ãfiH∆„ «ã≤÷u K«O„ Œ∞xH hK«ã≤÷u U~°Ê_çOk. K«O„ Œ∞xâ◊√Hõ¡Ñ¨Hõ∆ã≤÷u, ‰õΩAx ã¨fiˆH∆„ «ã≤÷u D Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ |ÖÏxfl HõeyOKå~Ú.giH˜ ‰õΩ[ =∞Ç¨ Œâ◊Ö’ K«Hõ x Ñ¶e`åÅ∞ J#∞ÉèíqOKå~°∞.

K«O„^Œ =∞OQÆà◊Ü≥∂QÆ=Ú ^Œ∞™ê÷#=ÚÅÖ’ U~°Ê_ç# jÅ~°Ç≤Ï`«∞Öˇ·LO\Ï~°∞. J<åºÜ«∞=∂~°æ=ÚÅÖ’ èŒ#ãOáê Œ#, ™È Œix,ÉèÏ~°º#∞ Ãã· «OJ"Õ∞‡"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

7. JkèÜ≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–K«O„^• «∞Î 6,7,8 ™ê÷#=ÚÅÖ’ â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ#fl Jk

JkèÜ≥∂QÆO J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–*Ï «‰õΩÅ∞ Q“~°==Ú Hõey #=∞‡ Œy#"å~°∞QÍ LO_»_»O,

ãÖ`À+¨Hõ~°"≥∞ÿ# P#O^ŒHõ~°"≥∞ÿ# rq`«=Ú,ã¨∞MÏ^Œ∞Å∞, â◊„`«∞=ÙÅÃÑ·[Ü«∞=Ú, P~ÀQÆº=Ú, n~å…Ü«Ú~åÌÜ«∞=Ú Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–JkèÜ≥∂QÆ=Ú =ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=Ú. „áêp# „QÆO äŒHÍ~°∞Å∞D JkèÜ≥∂QÆ=Ú#∞ Ô~O_»∞ ~°Hõ=ÚÅ∞QÍ qÉèílOKå~°∞. Jq â◊√ÉèÏkèÜ≥∂QÆ=Ú =∞iÜ«Ú áêáêkèÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞. =~åÇÏq∞Ç≤Ï~°∞_»∞ gi J#∞#∂

Ü«ÚÅ∞ D ~°Hõ"≥∞ÿ# qÉèí[##∞ P"≥∂kOK«ÖË Œ∞. J~Ú Õ =~åÇÏq∞Ç≤Ï~°∞x„QÆO ä•Å‰õΩ "åºMÏº#Hõ~°Î J~Ú# Éèí\’ì «ÊÅ∞_»∞ áêáêkèÜ≥∂QÍxfl ã=∞iúOz#@∞¡ ≥Å∞™ÈÎOk.nxH ¿ÇÏ «∞=ÙQÍ =~åÇÏ q∞Ç≤Ï~°∞_»∞ ¿Ñ~˘¯# ''™œ"Õ∞ºÇ≤Ï——J#QÍ â◊√Éèí∞Å∞ J#QÍ |∞ èŒ, QÆ∞~°∞, â◊√„‰õΩÅ∞=Å¡ JkèÜ≥∂QÆ=Ú K≥ÑÊ|_»_»OQÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ∞ 6,7,8ÅÖ’ UÔ~O\Ü«∞O Œ∞#fl#∞ ÖË •U XHõ ~åtÜ«∞O Œ∞#fl#∞ D Ü≥∂QÆ=Ú Ñ¨_»∞ «∞Ok. D ™ê÷#=∞#O Œ∞#fl„QÆÇ¨Ï=ÚÅÅÖ’ XHõ „QÆÇ¨Ï=Ú |Å=Ú HõeyL#fl *Ï «‰õΩÅ∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞J=Ù`å~°∞. Ô~O_»∞„QÆÇÏ=Ú |Å=Ú HõeyL#fl P=∂ «∞ºÅQÆ∞ Œ∞~°∞. =¸_»∞„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ |Å=Ú HõeyL#fl qâı+¨"≥∞ÿ# H©iÎ Hõey LO\Ï~°∞. D ™ê÷#=ÚÖ’L#fl â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ |ÅÇ‘Ï#∞Ö·# L#flÑ¨Ù_»∞ ™ê èŒ~° Ñ¶e`åÅ∞=∂„ «"Õ∞ U~°Ê_» å~Ú. JkèÜ≥∂QÆ=Ú#∞ ~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ`À ã=∂#=ÚQÍÑïQÆÕK« Œy# Ü≥∂QÆ=∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

*Ï`«Hõ=Ú 11. Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 24–09–1871 ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂kÑ¶¨∞.07.00. 100L0, 770 «∂34I.

[##HÍÅ K«O„ Œ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.8–8–07 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=ÚÖ’ JkèÜ≥∂QÆ=Ú |Å=ÚQÍ LO_»_»O K«∂_»=K«∞Û#∞.

QÆ∞~°∞_»∞ ãÑÎ=∞ ™ê÷#=ÚÖ’ LK«ÛÖ’ LO_»_»O, |∞ èŒ∞_»∞ K«O„^• «∞Î J+ì=∞™ê÷#=ÚÖ’ LO_»_»O [iyOk. QÆ∞~°∞ =∞Ç¨ Œâ◊ qâı+ÖQÍ Ü≥∂yOzrq «OÖ’ L#fl « ™ê÷~Úx HõeyOzOk. D *Ï «Hõ=ÚÖ’ QÆ[ˆHãïÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_»O, K«O„^• «∞Î QÆ∞~°∞_»∞ ã¨ÑÎ=∞OÖ’ LK«Û ™ê÷#=ÚÖ’LO_»_»O [iyOk. QÆ∞~°∞_»∞ LK«ÛÖ’ LO_ç Ô~O_»∞ K«Hõ \ ˜ Ü≥∂QÍÅ‰õΩHÍ~°‰õΩ_≥·<å_»∞.

*Ï «Hõ=Ú 12.ÑÙ\˜ì# Õk 07–08–1887 =∞^•ºÇÏflO QÆO.01.30.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 110L0, 770`«∂ 2 I.

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[ â◊√„Hõ


~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

â◊x~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q‰õΩ[ â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ~°q

‰õΩ[~åÇ¨ï Å

Å

31 32



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


[##HÍÅ QÆ∞~°∞ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.0–7–06 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=ÚÖ’ (12) JkèÜ≥∂QÆ=Ú K«Hõ QÍ U~°Ê_»_»O, â◊√„Hõ QÆ∞~°∞Å∞

K«O„^• «∞Î 7,8 ™ê÷#=ÚÅÖ’ LO_»_»OK«∂_»=K«∞Û#∞. â◊√„‰õΩ_»∞ hK«Ö’L#flÑ¨Ê\˜H˜ #"åOâ◊Ö’ q∞„ «#"åOâ◊Ö’ LO_»_»OKÕ hK«ÉèíOQÆ=∞=fi_»O[iyOk. D *Ï «‰õΩÅ∞ â◊√„Hõ =∞Ç¨ Œâ◊Ö’ J «ºO « ã¨=∞~°÷=O «∞_»x¿Ñ~°∞ Hõey ~å[H©Ü«∞~°OQÆOÖ’ „Ñ¨=ÚY∞Å∞QÍ ¿Ñ~°∞ QÍOKå~°∞.

8. K« «∞™êûQÆ~°Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–<åÅ∞QÆ∞ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞ „QÆÇÏ=ÚÅ∞#flÑÙ_»∞ DÜ≥∂QÆ=Ú Ñ_»∞ «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ ÑÙ\˜ì#"å~°∞ Q“~°==Ú,„ÑÉèí∞ã=∂#

H©iÎ, n~å…Ü«Ú~åÌÜ«∞=Ú, ãO`å#™œYº=Ú, K«Hõ x P~ÀQÆº=Ú Hõey <åÅ∞QÆ∞ã¨=Ú„ Œ „áêO «=ÚÅO Œ∞ ãÖKå~°=Ú KÕÜ«Ú "å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~° – „áê=∂˜Hõ =K«<å#∞™ê~°O ''HO„ Œã÷u|Åã¨∞ºÇ¨ïÇ¨ï——J#QÍ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl „QÆÇÏ=ÚÅ∞ *Ï «Hõ=Ú#‰õΩ |Å=Ú Hõey™êÎ~Ú.<åÅ∞QÆ∞ ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ Éèí=<åxH˜ <åÅ∞QÆ∞ QÀ_»Å=Öˇ|ÖÏxfl Hõey™êÎ~Ú.

J~Ú Õ ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_ç# ã∂„`åxfl Ü«∞ è•„ÑHÍ~°O J#fi~ÚOK««ÖË=Ú.10Ö’L#fl „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ 7L#fl „QÆÇ¨Ï=ÚÅHõO>Ë |Å"≥∞ÿ#q, ã¨ÑÎ=∞OÖ’ „QÆÇ¨Å∞ K« «∞~°úOÖ’ HõO>Ë, K« «∞~°÷OÖ’ „QÆÇ¨Å∞ ÅQÆflOÖ’ HõO>Ë(q∞#Ç~ÚOÑÙ`À) |Å"≥∞ÿ#q. JO ÕHÍ‰õΩO_® D HO„ Œ=ÚÅ∞ â◊√Éèí„QÆÇÏ™ê÷#=ÚÖ·# P „QÆÇÏ=ÚÅ∞ áêÑÙÅ∞ J=Ù`å~°∞. HÍ=Ù<å â◊√ÉèÏâ◊√Éèíx~°‚Ü«∞OKÕã≤ Ñ¶e`åÅ#∞ x~°‚~ÚOK«=Åã≤=ã¨∞ÎOk. K« «∞™êûQÆ~°Ü≥∂QÆ=Ú PiúHõÑïÑ¨Ù+≤ìx =∞Oz ¿Ñ~°∞#∞ Hõeyã¨∞ÎO Õ HÍx „Ñ¨Éèí∞=ÙÅ∞ ÖË • « «û=∂#Ñ¨ Œqx HõÅyOK«ÖË Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

*Ï`«Hõ=Ú 13.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 19–07–1816 ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂k Ñ¶¨∞QÆO.15.45. 170L0, `«∂ 5QÆO.10x.20Ãã.

[##HÍÅ â◊√„Hõ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.1–9–26 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=Ú „á⁄Ñ¶ã¨~ü.a.ã¨∂~°º<å~åÜ«∞~å=Ù QÍi «O„_çk. D

*Ï «Hõ=ÚÖ’ <åÅ∞QÆ∞ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞ „QÆÇÏ=ÚÅ∞ LO_»_»O K«∂_»=K«∞Û#∞.P «‡ Q“~°==Ú Hõey# "å~°∞ k"å<£™ê÷~Ú L#fl`À^ÀºQÆ=Ú JO ÕHÍHõÜ≥∂yQÍ, Zxq∞k ÉèÏ+¨Å∞ ≥eã≤# ÑÖ_ç «∞xQÍ H©iÎ á⁄O^•~°∞.

9. =ã¨∞=∞u Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅxfl K«O„^• «∞Î ÖË • ÅQÍfl «∞Î LÑK«Ü«∞™ê÷#

=ÚÅÖ’ (3,6,10,11) LO_»QÍ U~°Ê_ç# Ü≥∂QÆ=Ú =ã∞=∞u Ü≥∂QÆ=∞#|_»∞#∞.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# *Ï «‰õΩÅ∞ Z=fiiÃÑ·<åP è•~° Ñ_»‰õΩO_® ãfiÜ«∞OHõ$+≤ À qâı+ ãOÑ ŒÅ#∞ á⁄O Œ∞"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–=ã¨∞=∞u Ü≥∂QÆ=Ú qâı+¨ãÖÑ¨ ŒÅ#∞ =∂„ «"Õ∞ Hõeyã¨∞ÎOŒx =∂„ «"Õ∞ K≥Ñ¨Ê_»O [iyOk. K«O„ Œ∞x#∞O_ç =ã¨∞=∞u Ü≥∂QÆ=Ú

U~°Ê_»_»O HõO>Ë ÅQÍfl «∞Î D Ü≥∂QÆ"Õ∞~°Ê_ç# K«Hõ x Ñ¶e`åÅ#∞ Hõeyã∞ÎOk.Ô~O_»∞ â◊√Éèí „QÆÇÏ=ÚÅ=Å¡ «‰õΩ¯= ãOÑ ŒÅ#∞, XH „QÆÇÏ=Ú=Å¡ ™ê èŒ~°Ñ¶e`åÅ∞ U~°Ê_» å~Ú. LÑ¨K«Ü«∞=ÚÅO Œ∞#fl „QÆÇ¨Å‰õΩ P ™ê÷#=ÚÅ∞LK«ÛH∆„ «"≥∞ÿ#, D Ü≥∂QÆ=Ú =∞iO « „Ñ|Å"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÅ#∞ Hõeyã∞ÎOk.K«O„ Œ∞x#∞O_ç D Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞#flÑÙ_»∞ <åÅ∞QÆ∞ #O Œ∞ HÍ‰õΩO_®H=Å=Ú =¸_»∞ LÑK«Ü«∞™ê÷#=Ú ÅO Œ∞ =∂„ «"Õ∞ „QÆÇÏ=ÚÅ∞ LO_»_»OãÖÉèíq™ÈÎOk. D q+¨Ü«∞OÖ’ „áê=∂˜Hõ „QÆO ä•Å∞ Z@∞=O\˜ K«~°Û#∞KÕÜ«∞Hõ áÈ=_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. =~åÇÏq∞Ç≤Ï~°∞x L ÕÌâ◊OÖ’ q∞ye#

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ïˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞ |∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊â◊√„Hõ~°q

‰õΩ[~åÇ¨ï

Å Åâ◊x

~åt

K«O„ Œ ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞ K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q

‰õΩ[


â◊√„Hõ~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï Å Å

33 34



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ `åq∞KÕÛ Ñ¶ë`åÅ#∞ HõÅ∞QÆKÕÜ«∞_»OÖ’ |ÅÇ‘Ï#∞Öˇ·<å=ã¨∞=∞u Ü≥∂QÆ=Ú ZÑ¨C_»∞ Ñ¶e`åÅ#∞ ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ Hõeyã¨∞ÎO Œxq=iOK«_»O [iyOk. D Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ÑijeOKÕ =ÚO Œ∞ qq èŒHÀÏÅÖ’ |ÖÏ|Å=ÚÅ#∞ x~°‚~ÚOz Ñ¶e`åÅ#∞ ≥eÜ«∞KÕÜ«∂e. K«Hõ \˜=ã¨∞=∞uÜ≥∂QÆO KåÖÏJ~°∞^Œ∞QÍ U~°Ê_»∞`«∞Ok. â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅxflLÑK«Ü«∞™ê÷#=ÚÅÖ’ LO_»_»O ZÑC_ÀHÍx ãOÉèíqOK« Œ∞. XHõ"Õà◊ â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ LÑ¨K«Ü«∞™ê÷#=ÚÅÖ’ L<åfl "åi`À q∞ye# áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅÖ’ Z=Ô~·##∞ Hõeã≤ LO_Õ J=HÍâ◊=Ú LOk.

*Ï`«Hõ=Ú 14.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 31–10–1915 ~å„u QÆO.07.00.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 310L27, 740`«∂ 26 I.

[##HÍÅ QÆ∞~°∞ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.0–7–06 ~ÀAÅ∞.ÃÑ· *Ï «Hõ=ÚÖ’ (14),3,6,10 ™ê÷#=ÚÅO Œ∞ K«O„ Œ,â◊√„Hõ,QÆ∞~°∞Å=Å¡

=ã∞=∞uÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_»O K«∂_»=K«∞Û#∞. D =¸_»∞ „QÆÇÏ=ÚÅÖ’#∞â◊√„‰õΩx ã≤÷u |Å=Ú Hõey LO_»_»OKÕ â◊√„Hõ=∞Ç Œâ◊Ö’x, W «~° „QÆÇÏ=ÚÅŒâ◊ÅÖ’ â◊√„‰õΩx JO «~°Ìâ◊Å∞ qâı+¨Ñ¶e`åÅ#∞ HõÅ∞QÆKÕã≤Ok. WO «‰õΩ

=ÚO Œ∞ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ <åÅ∞QÆ∞ LÑ¨K«Ü«∞ ™ê÷#=ÚÅ∞ H=ÅO â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ`À ‰õÄ_ç# ãÖÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ# =ã¨∞=∞uÜ≥∂QÆ=Ú ZHõ _» Hõ#|_»HõáÈ=_»OQÆ=∞xOK« Œy# q+¨Ü«∞=Ú.

10. ~å[ÅHõ∆ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–QÆ∞~°∞, â◊√„Hõ, |∞ èŒ, K«O„ Œ∞Å∞ ÅQÆfl=Ú#O Œ∞ ÖË • U ≥·<å

ˆHO„ Œ=Ú ÅO Œ∞ LO_»QÍ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú.Ñ¶e «=Ú– D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ JHõ~°¬©Ü«∞"≥∞ÿ#

~°∂Ñ=Ú, J<ÕHõ =∞Oz QÆ∞=ÚÅ∞ Hõey L «Î=ÚÅ<Õ ¿Ñ~°∞ Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–K«O„ Œ∞_»∞ |ÅÇ‘Ï#∞_≥·<å ÖË • |∞ èŒ∞_»∞ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ`ÀHõÅã≤<å D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ K≥ÑÊ|_ç# PHõ~°¬©Ü«∞"≥∞ÿ# ~°∂Ñ=Ú U~°Ê_» Œ∞.J~Ú Õ D Ü≥∂QÆ=Ú J Œ$+ì=Ú#∞ HõeyOz Q“~°==Ú, JkèHÍ~°=ÚÅ#∞Hõey™êÎ~Ú. ~å[ ÅHõ∆=ÚÅ∞QÍ K≥ÑÊ|_ç# huxÜ«∞=∂Å∞ „ÑÉèí∞=ÙÅ‰õΩJ=ã~°"Õ∞ HÍx, „ÑÉèí∞=Ù ÅO Œ~°∞‰õΩ D ÅHõ∆=ÚÅ∞ LO_®Åx xÜ«∞=∞=ÚÖË^Œ∞. XH˘Hõ¯™êi J^Œ$+¨ìHÍ~°Hõ"≥∞ÿ#q ^Œ∞~åâ◊ÅHõ∆ÏÅ∞QÍ HõxÑ≤OK«=K«∞Û#∞.

*Ï «Hõ=Ú 1 D ~å[ÅHõ∆Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ K«Hõ x L^•ÇÏ~°QÍ K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. QÆ∞~°∞,â◊√„Hõ, |∞ èŒ, K«O„ Œ∞Å∞ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl#∞ K«O„ Œ∞x`Àâ◊xHõÅ=_»O, â◊x „ÑÉèÏ==Ú ÅQÆfl=Ú, K«O„ Œ∞ÅÃÑ· Z‰õΩ¯=ÙQÍ LO_»∞@KÕâßs~°Hõ ~°∂Ñ=Ú q∞#Ç q∞ye# ÅHõ∆ÏÅxfl D *Ï «Hõ=ÚÖ’ „Ñ «ºHõ∆OQÍHõxÑ≤OKå~Ú.

11. =OK«# KÀ~° cèu Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÆfl=Ú#O Œ∞ XHõ áêÑ„QÆÇÏ=Ú, QÆ∞o‰õΩx HÀã≤÷u ÖË •

QÆ∞o‰õΩ_»∞ HO„ ŒHÀÏkèÑ¨ «∞ÅÖ’ HõÅ~ÚHõ, ÖË • ÅQÍflkèÑü ~åÇ¨ï,â◊x,ˆH «∞=ÙÅ`À HõÅã≤##∞ D=OK«# KÀ~°cèu Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞, W «~°∞Å#∞ «=∞K«∂@∞ì L#fl"åix #=∞‡x"åÔ~· LO\Ï~°∞. *Ï «‰õΩÅ∞ `å=Ú "≥∂ã¨áÈ «∞#fl@∞¡, =OK«#‰õΩ QÆ∞~“`«∞#fl@∞¡, ^˘OQÆÅÉèíÜ«∞=Ú#fl@∞¡ ÉèíÜ«∞Ñ¨_»∞«∞O\Ï~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú#∞ gKå~°KÕ¿ãÎ =¸_»∞ ~°Hõ=ÚÅ∞QÍ U~°Ê_»∞«∞#fl@∞¡ ≥Å∞™ÈÎOk. Jq

(1) ÅQÆfl=∞O Œ∞ XHõ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=Ú QÆ∞o‰õΩ_»∞ 5,9ÅÖ’ ZHõ _≥·<åLO_»_»O.

(2) QÆ∞o‰õΩ_»∞ 1,4,57,9,10 JkèÑ¨ «∞ÅÖ’ Z=fii`À HõÅã≤##∞,(3) ÅQÍflkèÑü ~åÇ¨ï,â◊x,ˆH «∞=ÙÅÖ’ Z=fii`À HõÅã≤##∞.ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕã≤# q èŒOQÍ LO>Ë "å~°∞ "≥∂ãáÈ=_»O, ˘OQÆ «#=Ú,

=OK«#=O\˜ ÉèíÜ«∞=ÚÖË HÍ‰õΩO_® =ã¨∞ÎÑ¨~°OQÍ #+¨ì=ÚÅ∞ U~°Ê_»∞«∞<åfl~Ú. DÜ≥∂QÆ=Ú U^Àq èŒOQÍ JO Œi *Ï «Hõ=ÚÅÖ’ HõxÑ≤ã∞ÎO Œ<Õ

K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. JO Œ~°∞ U^ÀHõã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z=~À XHõiKÕuÖ’ "≥∂ã¨

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

35 36



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


áÈ «∂<Õ LO\Ï=Ú.D<å\˜ ™êOÑ¶≤∞Hõ rq «OÖ’ "åºáê~°ã¨∞ÎÅ∞ Z=iHÀŒHõ =Åã≤# Ñ¶e`åÅ#∞ "å~°∞ J#Éèíqã∞ÎO_»_»O, •i„ Œº=ÚKÕ ˘OQÆ «<å

xH˜ áêÅÊ_ç tHõ∆Å#∞ÉèíqOK«_»O, WHõ"≥∂ã¨=∞<Õk ÖË‰õΩO_® rq «"Õ∞ ÖËHõáÈ=_»O [~°∞QÆ∞`ÀOk. ≥e"≥·#"å~°#∞‰õΩ<Õ „Ñu"å~°∞ J<ÕHõ #∂ «# Ñ Œú «∞ÅÖ’ „Ñ[Å#∞ "≥∂ãO KÕÜ«∞_»O K«∂ã∞Î<Õ=Ù<åfl=Ú. =~°Î‰õΩÅ∞ «=∞ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞Å#∞ "≥∂ãÖ KÕÜ«∞_»O, ÖÏÜ«∞~°∞¡ J<ÕHõ "≥∂™êÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~°<Õ"å~°ÎÅ∞ «~°K«∞ qO@∂O_»_»O, "≥· Œ∞ºÅ∞ JHõ ~°ÖËx Ñ¨sHõ∆Å∞ KÕ~ÚOz"≥∂ãO KÕÜ«∞_»O W=xfl „Ñu~ÀA „Ñu"åiH Z Œ∞~“ «∞#fl J#∞Éèí==ÚÖË.

QÆ∞o‰õΩ_»∞ â◊xÜ≥ÚHõ Ñ¨Ù„ «∞_»∞. *Ï «Hõ=ÚÖ’ QÆ∞o‰õΩx *Ï„QÆ «ÎQÍÑïjeOz x~°‚~ÚOK«=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. ÃÑ· Ü≥∂QÆ=Ú#∞ „Ñ¨ ÕºHÕz ÃÑ ŒÌZ «∞Î# "≥∂ã¨áÈ «∞#fl "åix J#∞ãïOz ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_ç#k. nxx*Ï„QÆ «ÎQÍ *Ï «Hõ=ÚÅÖ’ L#fl Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ÑijeOz ÃÑ· Ü≥∂QÆ=Ú#∞qKå~° KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.

*Ï`«Hõ=Ú 15. Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 29–07–1909 ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂kÑ¶¨∞.01.15. 170L0, 770 «∂0 I.

ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(15) qz„ «"≥∞ÿ# =ºHÎk. ÅQÍflkèÑü hK«Ö’ H «∞=Ù`ÀHõÅã≤ ~åÇï=ÙKÕ K«∂_»|_»_»O [iyOk.ÅQÆfl=ÚÖ’ ~°qã≤÷u. D*Ï «‰õΩÅ∞ZÑ¨C_»∞ «=∞#∞ JO Œ~°∞ "≥∂ãÖ KÕÜ«∂Å#∞‰õΩO@∞<åfl~°x,"≥∂ãÿOKÕ„Ñ¨Ü«∞ «flO KÕã¨∞Î#fl@∞¡ «ÅOKÕ"å~°∞. D HÍ~°=ÚÅKÕ ã¨∞xfl «=∞#ã¨∞¯Ö·ZÑ¨C_»∞ U^ÀHõ PO^Àà◊#`À Ju *Ï„QÆ «ÎÑ¨~°∞Ö· LO_Õ"å~°∞. g~°∞ W «~°∞ÅÃÑ· P è•~°Ñ_ç „|uH<å, JO Œ~°∞ giÃÑ·<Õ P è•~°Ñ_»∞ «∞<åfl~°<Õ „ÉèÏOuÖ’rqOKÕ"å~°∞.

[##HÍÅ |∞ èŒ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.6–6–16 ~ÀAÅ∞.

12. â◊Hõ@ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–QÆ∞~°∞x#∞O_ç 6,8,12™ê÷#=ÚÅO Œ∞ K«O„ Œ∞_»∞ LO_»QÍ

U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú â◊Hõ@Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=Ú–D Ü≥∂QÆ=Ú Ñ\˜ì# *Ï «‰õΩÅ∞ Œ∞~° Œ$+ì=O «∞Å∞QÍ K≥ÑÊ

|_ç##∞ H˘xfl ãO Œ~°ƒù=ÚÅÖ’ á⁄Q˘@∞ì‰õΩ#flq uiy á⁄O Œ∞ Œ∞~°x K≥ÑÊ|_çOk. èŒ#Ç‘Ï# «, Jxfl\Ï Ö’Ñ=Ú, Hõ+ì=ÚÅ∞ Hõey LO Œ∞~°∞."≥ÚO_çÑ¨@∞ì ŒÅ =∞iÜ«Ú |O èŒ∞=ÙÅKÕ Õfi+≤OÑ¨|_»∞ Œ∞~°∞.

q=~°–„áêp<åKå~°∞ºÅO Œ~°∞ DÜ≥∂QÆ=Ú#∞ Œ∞~ÀºQÆ=ÚQÍ ≥eÜ«∞KÕã≤#, D Ü≥∂QÆ=Ú#∞ aè#flOQÍ x~°fizOKå~°∞. Ñ~åâ◊~° =~åÇÏq∞Ç≤Ï~°∞Å#∞ J#∞ãïOz „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ÅQÆfl,ã¨ÑÎ=∞™ê÷#=ÚÅO Œ∞ LO_»QÍ Jkâ◊Hõ@Ü≥∂QÆ=∞x ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_çOk. „á⁄Ñ¶ã~ü ã∂~°º<å~åÜ«∞~å=ÙQÍiL ÕÌâ◊OÖ’ ãÑÎ=∞ ™ê÷#O U HÍ~°OKÕ fã∞HÀ|_ç#k J<Õ J#∞=∂<åxfl=ºHõÎO KÕÜ«∞_»O [iyOk. nxH˜ =ºuiHõÎOQÍ J «ºO « â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï"≥∞ÿ#QÆ∞~°∞_»∞ K«O„^• «∞Î 3 „Ñ è•#"≥∞ÿ# Œ∞™ê÷#=ÚÅÖ’ LO_»_»O, ÉèÏQÆºÇ‘Ï# «‰õΩ¿ÇÏ «∞=Ùx K≥Ñ¨Ê|_»_»O ã¨¿ÇÏ «∞Hõ=∞x ≥Å∞™ÈÎOk. nxx QÆ∞iOz aè#flã¨∂K«#Å∞ D „HÕkq èŒOQÍ L<åfl~Ú.

WO «=~°‰õΩ qâı+¨ãÖYºÖ’ â◊Hõ@Ü≥∂QÆ *Ï «Hõ=ÚÅ#∞ ÑïjeOz<Õ#∞ ≥Å∞ã¨∞‰õΩ#flk "åãÎ=OÖ’ U *Ï «‰õΩÅ∞ J#∞‰õΩ#flO « ^•i„ Œº=ÚJ#∞ÉèíqOK«_»O ÖË Œ∞."åi"åi PiúHõ Ñïã≤÷ «∞Å Œ$ëêìº ™ê=∂#ºOQÍ<ÕL#fl@∞¡ ≥Å∞™ÈÎOk. <Õ#∞ ÑijeOz# â◊√„Hõ<å_ô J<Õ „QÆO äŒ=ÚÖ’ â◊Hõ@Ü≥∂QÆ=Ú# [x‡Oz# ZÅ¡Ñ¨C_»∞ ( «~°K«∞QÍ) J Œ$+ì ÉèíOQÆ=∞=Ù «∞O ŒxK≥ÑÊ|_»∞ «∂ ''â◊Hõ@Ü≥∂QÆ*Ï «ãº Ü≥∂QÀ ÉèíOQÆO Ñ ÕÑ Õ——. QÀKå~°=ÚÖ’„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ 6,8,12 ™ê÷#=ÚÅÖ’ ãÖK«iã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’#∞ J Õq èŒOQÍ QÀKå~° K«O„ Œ∞_»∞ QÆ∞~°∞x #∞O_ç 6,8,12 ™ê÷#=ÚÅ #∞O_çãOK«iã∞Î#fl HÍÅ=ÚÖ’#∞ â◊Hõ@Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ Ñ¶e «=ÚÅ∞ J#∞Éèí==ÚÖ’H=™êÎÜ«∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕã≤# HÍ~°=ÚÅ#∞ ÑijeOz# g∞ Œ@ QÆ∞~°∞x #∞O_çK«O„ Œ∞_»∞ 6,8,12™ê÷#=ÚÅO Œ∞#flÑ¨Ù_»∞ U~°Ê_»∞`ÀO Œx ≥Å∞™ÈÎOk.™ê èŒ~°OQÍ U „QÆÇ¨Ï"≥∞ÿ# =∞~˘Hõ „QÆÇ¨xH˜ 6Ö’ LO ŒO>Ë P= «Å„QÆÇ¨Ï=Ú#∞O_ç 8Ö’ L#fl@∞¡ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞ |∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q ‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Å

37 38



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


13. J=∞Å Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O – ÅQÆfl=Ú ÖË • K«O„ Œ∞x #∞O_ç Œâ◊=∞™ê÷#=Ú#O Œ∞

â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=Ú LO_»QÍ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú#∞ J=∞ÅÜ≥∂QÆ=Ú JO\Ï~°∞.Ñ¶e «=Ú – D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# H©iÎ Q“~°==ÚÅ∞ Hõey

LO^Œ∞~°∞. =∞K«ÛÖËx =ºH˜Î`«fi=Ú`À Jaè=$kúHõ~°"≥∞ÿ# rq`«=Ú HõeyLO\Ï~°∞.

q=~°–U Ü≥∂QÆ=Ú<≥·<å qKå~°KÕ¿ãÑ¨C_»∞ P Ü≥∂QÆ=Ú#∞HõeyOKÕ „QÆÇÏ=ÚÜ≥ÚHõ |Å=Ú#∞,á⁄O Õ Œ$+µìÅ#∞ ÑijeOz qKå~°KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok. Uk U"≥∞ÿ<å ÅQÆfl=Ú ÖË • K«O„ Œ∞x #∞O_çŒâ◊=∞™ê÷#=ÚÖ’ â◊√Éèí „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞#flÑ¨Ù_»∞ Jk J=∞ÖÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù«∞Ok. Œâ◊=∞OÖ’L#fl „QÆÇÏ=Ú áêÑ„QÆÇÏ"≥∞ÿ# D Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_» Œ<Õ

K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. nx QÆ∞iOz q=iã∂Î ''L Œº ü WO Œ∞`À"åÑ≤ U„QÆÇÏ Œâ◊=∞ã≤÷ « Õ ã~fi J~°÷„Ñ^•*ËÜ«∞ ãfi Œâßã∞ Ü«∞`Àk äŒ —— J#QÍ U „QÆÇ¨Ï"≥∞ÿ#ÅQÆfl=Ú#∞O_ç ÖË • K«O„ Œ∞x#∞O_ç Œâ◊=∞™ê÷#=ÚÖ’ L#flÑÙ_»∞ P „QÆÇÏŒâ◊Ö’ qâı+ ™œYº=ÚÅ∞ ãOÑ ŒÅ∞ Hõey™êÎ~°∞.P „QÆÇÏ=Ú áêÑ„QÆÇÏ"≥∞ÿ#

Wq Ñ¶e «=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`åÜ«∞x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. J=∞Å J#QÍ ãfiKè«Û"≥∞ÿ#k,D ™ê÷#=ÚÖ’ â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=Ú#flÑ¨Ù_»∞ <åºÜ«∞=∂~°æ=ÚÖ’ ãÖÑ¨^ŒÅ∞LO\ÏÜ«∞x K≥ÑÊ|_çOk. áêÑ„QÆÇÏ=Ú L#flÑÙ_»∞ P „QÆÇÏHÍ~°Hõ «fi=ÚÅ#∞|\ì ãÖÑ¨ ŒÅ∞, H©iÎx Hõey™êÎ~°∞.

*Ï «Hõ=Ú 16.ÑÙ\˜ì# Õk12–02–1856 =∞^•ºÇÏflO.12.21.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 180L0, 840 «∂ 0 I.

[##HÍÅ â◊√„Hõ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.6–11–03 ~ÀAÅ∞.

D *Ï «Hõ=ÚÖ’(16) J=∞ÖÏ Ü≥∂QÆ=Ú#∞ ã¨∞Å∞=ÙQÍ QÆ∞iÎOK«=K«∞Û#∞. ÅQÍfl «∞Î Œâ◊=∞OÖ’ QÆ∞~°∞, |∞ èŒ∞Å ã≤÷u U~°Ê_»_»O`À J=∞ÖÏÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç#k.

*Ï`«Hõ=Ú 17.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 07–09–1904 =∞^•ºÇ¨ÏflO QÆO.12.21.(ZÖò. Z"£∞.\˜) 180L54, 620 «∂ 46 I.

[##HÍÅ â◊√„Hõ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.6–11–03 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=Ú#O Œ∞ (17) ÅQÍfl «∞Î Œâ◊=∞™ê÷#=ÚÖ’ |∞ èŒ,â◊√„‰õΩÅ

ã≤÷u, K«O„^• «∞Î Œâ◊=∞OÖ’ QÆ∞~°∞x ã≤÷u U~°Ê_ç J=∞ÅÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç#k.D *Ï «‰õΩÅ∞ „ÑÉèí∞ «fiOÖ’ L#fl`À^ÀºQÆ∞Å∞ P «‡qâßfiã=Ú, „Ñ*Ï„âıÜ«∞ã∞ûHÀˆ~ <≥·[O, =∞Oz «#=Ú Hõey L#fl"å~°∞QÍ ¿Ñ~°∞QÍOKå~°∞. J=∞ÅÜ≥∂QÍxH HÍ~°‰õΩ_»∞QÍ â◊√„‰õΩ_»∞ qâı+"≥∞ÿ# â◊√ÉèíÑ¶e`åÅ#∞ HõeyOKå~°∞.

14. Ñ¨~°fi « Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞, +¨ëêª+ìHõ=ÚÅ∞ „QÆÇ¨Ï

=i˚ «=ÚÅ∞ ÖË • â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ`À ‰õÄ_ç#Ñ¨Ù_»∞ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú#∞Ñ¨~°fi «Ü≥∂QÆ=Ú JO Œ∞~°∞.

Ñ¶e «=Ú– DÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ MÏºu, ãÖÑ¨ ŒÅ∞,^•#QÆ∞O, =∞Oz «#=Ú, „QÍ=∞=ÚÅ‰õΩ,ÑÙ~°∞=ÚÅ‰õΩ JkèÑ «∞ÅQÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–H˘O Œ~°∞ PKå~°∞ºÅ L ÕÌâ◊OÖ’ ÅQÍflkèÑü, =ºÜ«∂kèÑüÑ~°ãÊ~° HO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl Jk Ñ~°fi «Ü≥∂QÆ=ÚQÍ K≥ÑÊ|_çOk. g\#xfl\x Ñije¿ãÎ =¸_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ D Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞#fl@∞¡ ≥Å∞™ÈÎOk.

(1) â◊√Éèí∞Å∞ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞, 6,8™ê÷#=ÚÅ∞ „QÆÇÏ=i «=ÚÖ·##∞,

(2) â◊√Éèí∞Å∞ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞O_»QÍ 6,8ÅO Œ∞ â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ∞#fl#∞,

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q


JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ïÅ Å

â◊x~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞|∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Å

39 40



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


(3) ÅQÍflkèÑu =ºÜ«∂kèÑu Ñ~°ãÊ~° HO„ Œ=ÚÅO Œ∞#flÑÙ_»∞ JkJ=∞ÅÜ≥∂QÆ=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. J~Ú`Õ ‰õΩOÉèíÅQÆfl=Ú"åiH˜ ÃÑ·#≥eÜ«∞KÕã≤# ã¨∂„ «=ÚÅÖ’ 3=k =iÎOK« Œ∞. ÅQÆfl =ºÜ«∂kèÑüQÍ â◊x

J=fi_»O. 6,8™ê÷#=Ú ÅO Œ∞ â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ∞ LO_»_»O Hõ<åfl „QÆÇÏ=i «=ÚÖ· L#flÑ¨C_Õ â◊„ «∞=ÙÅ∞, |∞∞ÏkÉèÏ ŒÅ∞ ÖËx"å~°∞QÍ LO\Ï~°∞.

<å qt+ª"≥∞ÿ# P#∞Éèí=OÖ’ Ñ¨~°fi «Ü≥∂QÆ=Ú q∞ye# Ü≥∂QÍÅ∞„ÑÉèÏq «O KÕ¿ãO « L#fl «Ü≥∂QÆ=Ú HÍ Œ<Õ K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. Wk qâı+"≥∞ÿ#~å[H©Ü«∂kèHÍ~åxfl HõeyOK«ÖË Œ∞. lÖÏ¡ É’~°∞¤ ãÉèí∞ºÅ∞QÍ, ÖË • =ÚxûÑÖòHõg∞+¨#~°∞ =O\˜ Ñ¨ Œ=ÙÅ∞ á⁄O Õ J=HÍâ◊=ÚÅ∞ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. J~Ú ÕPi÷Hõ q+Ü«∞=ÚÖ’ =∂„ «=Ú ã=∞$kúQÍ ã∞YãOÑ ŒÅ∞ Hõey LO\Ï~°xK≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

15. HõÇ¨à◊ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–K« «∞~°ú ÉèÏQÍºkèÑ «∞Å∞ Ñ~°ãÊ~°=Ú HO„ Œ=ÚÅO Œ∞O_»QÍ

ÅQÍflkè Ñü |Å=Ú Hõey L#flÑ¨Ù_»∞ Jk HõÇ¨à◊Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=Ú– D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ ÑÙ\˜ì#"å~°∞ è≥·~°º=O «∞Å∞, ã≤÷~°z «Î=Ú

HõÅ"å~°∞, z#fl Ãã·#º ã¨=¸Ç¨Ï=Ú#‰õΩ JkèÑ¨ «∞Å∞ ÖË • H˘xfl „QÍ=∞=ÚÅ‰õΩ JkèHÍ~°∞Å∞QÍ LO Œ∞~°∞.

q=~°–„Ñ¨ã¨∞Î « Ñïã≤÷ «∞Å#∞ J#∞ãïOz *Ï «‰õ=Ú#∞ qKå~°KÕ¿ãÑ¨C_»∞ UÜ≥∂QÆ=Ú#∞ =∂@‰õΩ =∂@‰õΩ J#fi~ÚOK«_»O `≥eÜ«∞KÕÜ«∞_»O Hõ+ì=∞<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. HõÇ¨à◊Ü≥∂QÆ=Ú#∞ qKå~° KÕ¿ãÑ¨C_»∞H˘O « *Ï„QÆ «ÎQÍ ÑïjeOz Ñ¶e «=ÚÅ∞ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.HõÖˇHõì~°∞ ÖË • «Ç¨Ïã≤ÖÏÌ~°∞ =O\˜ JkèHÍi= ŒÌ Ãã·#º=Ú ÖË • áÈeã¨∞Å∞UãÖYºÖ’ LO\Ï~°∞, Wk U"Õ∞~°‰õΩ =iÎã¨∞ÎO Œ<Õk qKåiOK«=Åã≤ LO@∞Ok.

K« «∞~åúkèÑu LK«ÛÖ’#∞ ÖË • ãfiH∆„ «=Ú#O Œ∞ LO_ç ÉèÏQÍºkèÑuKÕK«∂_»|_»_»O ÖË • HõÅã≤##∞ HõÇ¨à◊Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok. D Ô~O_»∞x~°fiK«#=ÚÅÖ’#∞ ÅQÆfl, K« «∞~°ú ÉèÏQÍºkèÑ¨ «∞Å |Å=Ú =ÚYº"≥∞ÿ#k.D HÍ~°=ÚÅKÕ ‰õΩOÉèíÅQÆfl=Ú"åiH˜ Ô~O_»= x~°fiK«#OÖ’ K≥Ñ≤Ê#ã¨∂„ «=Ú K«Hõ QÍ =iÎã¨∞ÎOk. ‰õΩOÉèíÅQÆfl=Ú"åiH˜ â◊√„‰õΩ_»∞ 4,9Å‰õΩJkèÑüQÍ LKåÛ™ê÷#"≥∞ÿ# g∞#=Ú, ÖË • ã¨fiˆH∆„ «"≥∞ÿ# =$+¨Éèí, «∞Å ÅO

Œ∞O_ç ‰õΩAxKÕ K«∂_»|_ç# D Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. â◊√„‰õΩ_»∞ g∞#=Ú#O Œ∞, ‰õΩA_»∞ èŒ#ã¨∞û#O Œ∞ K«Hõ x HõÇ¨à◊ Ü≥∂QÆ=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

*Ï «Hõ=Ú 1Ö’ K« «∞~°ú ÉèÏQÍºkèÑuQÍ â◊√„‰õΩ_»∞ HO„ Œ=Ú#O Œ∞O_»QÍÅQÍflkèÑu K« «∞~°ú=ÚÖ’ |Å"≥∞ÿ#ã≤÷u á⁄O Œ_»O [iyOk. J~Ú Õ QÆ∞~°∞_»∞ÅQÍflkèÑüx gH∆OK«_»OKÕ D Ü≥∂QÆ=ÚÃÑ· H˘O « "Õ∞~° „Ñü‰õÄÅ"≥∞ÿ#k.

16. "Õt Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–K«O„ Œ∞_»∞ HÍ‰õΩO_® W «~° „QÆÇÏ=ÚÅ∞ ~°q#∞O_ç kfifÜ«∞

™ê÷#=ÚÖ’ L#flÑ¨Ù_»∞ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú Jk "ÕjÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=Ú– D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ J Œ$+ì=O «∞Å∞ã¨ãÖ`À+¨=Ú,x*Ï~Úu,H©iÎ Hõey L#fl «=~åæxH˜ K≥Ok#"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–K«O„^Œ,~åÇ¨ï,ˆH`«∞=ÙÅ∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ HÍ‰õΩO_® q∞ye#„QÆÇÏ=ÚÖ·# ‰õΩ[,|∞ èŒ,QÆ∞~°∞,â◊√„Hõ,â◊#∞Å∞– ~°q#∞O_ç kfifÜ«∞™ê÷#=ÚÖ’L#flÑ¨Ù_»∞ "Õj Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. ~°q #∞O_ç kfifÜ«∞™ê÷#=ÚÖ’áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞#flÑ¨Ù_»∞ áêÑ¨"ÕtÜ≥∂QÆ=∞x, â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞#flÑ¨Ù_»∞â◊√Éèí"Õt Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. Ñ¶e «=ÚÅ∞ U "Õ∞~°‰õΩ LO_Õk ~°qã≤÷u,~°q#∞O_ç kfifÜ«∞=ÚÖ’ L#fl „QÆÇÏ=ÚÅ ã≤÷ «∞ÅÃÑ· P è•~°Ñ_ç LO@∞Ok.ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕã≤# Ñ¶e «=ÚÅ∞ â◊√Éèí"Õã≤ Ü≥∂QÆ=Ú #‰õΩ K≥Ok#=xK≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. nxH˜ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ# Ñ¶e «=ÚÅ∞ áêÑ¨"ÕtÜ≥∂QÆ=Ú Ö’J#∞Éèí==∞=Ù`å~Ú.

ÅQÆfl=Ú Hõ~å¯@Hõ=Ú, ~°q LK«ÛÜ«∞O Œ∞ â◊√„‰õΩ_»∞ =$+¨Éèí =∞O Œ∞L#flÑ¨Ù_»∞ ~°q,â◊√„‰õΩÅ∞ W ŒÌ~°∞ |Å=Ú Hõey L#fl#∞, ~°q â◊√„‰õΩÅ∞Ñ~°ãÊ~°O â◊„ «∞=ÙÅ∞ J~Ú##∞ Ô~O_»∞ „QÆÇÏ=ÚÅ =∞Ç Œâ◊ÅÖ’#∞ W «~°„QÆÇÏ=ÚÅ Œâ◊ÅÖ’ JO «~°Ìâ◊ÅÖ’#∞ â◊√ÉèíÑ¶e «=ÚÅ∞ U~°Ê_» å~Ú. W Õã¨=∞Ü«∞OÖ’ U ≥·<å áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=Ú JO>Ë L^•Ç¨Ï~°‰õΩ â◊x LO_≥<Õxâ◊√Éèí Ñ¶e`åÅ∞ qâı+OQÍ «QÆ∞æ å~Ú. W@∞=O\ q+Ü«∞=ÚÅ#∞ QÆ∞iÎOz*’ºu+µºÅ∞ « Œ#∞QÆ∞OQÍ Ñ¶e`åÅ#∞ qKå~° KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.

*Ï`«Hõ=Ú 18.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 8–08–1912 ~å„u.07.23.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 130L0, 770`«∂ 34I.

41 42



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


[##HÍÅ ‰õΩ[ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.6–0–10 ~ÀAÅ∞.D*Ï «Hõ=Ú(18)Ö’ ÅQÆfl=Ú ‰õΩOÉèí=Ú. ~°q #∞O_ç kfifÜ«∞™ê÷#

=ÚÖ’ ‰õΩ[, |∞ èŒ, â◊√„‰õΩÅã≤÷u "ÕtÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩ HÍ~°"≥∞ÿOk. giÖ’‰õΩA_»∞ |ÅÇ‘Ï#∞xQÍ 2Ö’ L#fl#∞ ~°qH 29ÉèÏQÆÖ’ Œ∂~°OÖ’ LO_»_»OKÕH=ÅO |∞ èŒ,â◊√„‰õΩÅ∞ Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩÅ∞QÍ Z‰õΩ¯= „ÑÉèÏ==Ú Hõey LO_»_»O[iyOk. D Ü≥∂QÆ=Ú ã¨ÑÎ=∞™ê÷#=ÚÃÑ· LO_»_»O`À ã¨ÑÎ=∞ÉèÏ"åxH˜ãOÉOkèOz# Jxfl q+Ü«∂ÅÖ’ qâı+Ü≥∂QÆ=Ú#∞ á⁄O Œ_»O [iyOk.

17. "åã≤ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–K«O„ Œ∞_»∞ HÍ‰õΩO_® W «~° „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ ~°q#∞O_ç =ºÜ«∞

™ê÷#=ÚÖ’(12Ö’)L#flÑÙ_»∞U~°Ê_ÕÜ≥∂QÆ=ÚJk"åã≤Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ ãÖ`À+¨=Ú,

ãÖ «$Ñ≤Î B^•~°º=Ú Hõey L#fl « =~åæÅ"åi P Œ~°#∞ á⁄O Œ∞ Œ∞~°∞.q=~°–WHõ _» ‰õÄ_® â◊√Éèí"Õt Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ K≥ÑÊ|_ç# Ñ¶e «=ÚÅ<Õ

J#fi~ÚOK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. ~°qH =ºÜ«∞™ê÷#OÖ’ áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ∞#flqâı+¨"≥∞ÿ# áêÑ¨Ñ¶e`åÅ∞ U~°Ê_» å~Ú. ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕã≤# q=~°<Õ DÜ≥∂QÆ=Ú #‰õΩ =∞iÜ«Ú «~°∞"å « Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ J#fi~ÚOK«=K«∞Û#∞.

18. LÉèíÜ«∞K«s Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–~°qH 2,12™ê÷#=ÚÅO Œ∞ K«O„ Œ∞_»∞ HÍ‰õΩO_® q∞ye#

„QÆÇ¨Ï=Ú Å∞#flÑ¨Ù_»∞ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú LÉèíÜ«∞K«sÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–J#~°æà◊OQÍ „ÑãOyOKÕ <Õ~°∞Ê LO@∞Ok. fiÛ kkÌ#@∞¡LO_Õ â◊s~åOQÆ=ÚÅ∞, ZÅ¡Ñ¨C_»∞ ãÖ`À+ÖQÍ LO_»_»O, JO^ŒiKÕQ“~°qOÑ¨|_»_»O, ãÖÑ¨ ŒÅ∞ H©iÎ Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕã≤# D=¸_»∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ „Ñu*Ï «Hõ=ÚÖ’U^À q èŒOQÍ XHõ\’, Ô~O_À Ü≥∂QÍÅ∞ U~°Ê_» å~Ú. |∞ èŒ∞_»∞ ZÑ¨C_»∞ã¨∂~°∞ºxH˜ ŒQÆæ~°Ö’ LO_»_»O, XHõ"Õà◊ ~°q ~åâßºO «=ÚÖ’ L#flÑ¨C_»∞=ÚO Œ∞~åtÖ’#∞ ÖË • «~°∞"å « ~åtÖ’ LO_Õ J=HÍâ◊=ÚÅ∞ LO\Ï~Ú.J «ºO « Œ∂~°=Ú JO>Ë ~°q #∞O_ç 3,11™ê÷#=ÚÖ’ LO_»_»O ãÖÉèíqã¨∞ÎOk. JO>Ë "åt "ÕtÜ≥∂QÆ=ÚÅÖ’ U^ÀHõÜ≥∂QÆ=Ú «Ñ¨ÊHõ U~°Ê_»∞«∞Ok. D HÍ~°=ÚÅKÕ "åt "Õt Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ`À

áÈÅÛ‰õÄ_» Œ∞. Wk =ºHÎÖ’ JÇ¨Ï=Ú ÃÑOK«_®xˆH ^ÀÇ¨Ï ŒÑ¨_» åÜ«∞xK≥ÑÊ=K«∞Û#∞. XH˘Hõ ™êi ™œ~°Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ W «~° èŒ# ÖË • ~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ`À HõÅã≤áÈÜÕ∞ J=HÍâ◊=ÚÅ∞ LO_»_»O`À D Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ qâı+ÖQÍ|ÅÑ¨_Õ J=HÍâ◊=Ú LO@∞Ok.

19. Ç¨ÏOã¨ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl QÆ∞~°∞xH˜ P™ê÷#=Ú ã¨fiˆH∆„ «=Ú ÖË •

LK«Û H∆„ «=ÚÖ·# Jk Ç¨ÏOã¨Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶ë`«=ÚÅ∞– D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz#"åiH˜ áê^Œ=ÚÅÖ’

â◊OY=Ú, Ñ¨ Œ‡O =∞ «ûº=Ú, JO‰õΩâ◊=Ú =O\˜ QÆ∞~°∞ÎÅ∞ LO\Ï~Ú.ã¨∞O Œ~°"≥∞ÿ# ÕÇ¨Ï=Ú, JO ŒiH˜ W+¨µìÖ· LO_»_»O, =∂#ã≤HõOQÍ â◊√ Œ∞úÖ·<åºÜ«∞=∂~°æOÖ’ K«iOKÕ "åÔ~· LO\Ï~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú`À áê@∞ «~°∞"å « ≥eÜ«∞KÕÜ«∞É’ÜÕ∞ 4Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ HõeÑ≤ SkO\˜x ÑÖK«=∞Ç¨Ñ¨Ù~°∞+¨Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞QÍ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_®¤~Ú. =~åÇ¨Ïq∞Ç≤Ï~°∞x |$Ç¨Ï*Ï˚`«HõOÖ’ DÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞QÆ∞iOz qâı+ÖQÍ K«iÛOK«|_®¤~Ú. QÆ∞~°∞_»∞ ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞O_»QÍ P™ê÷#=Ú LK«ÛÖË • ã¨fiˆH∆„ «"≥∞ÿ#Ñ¨Ù_»∞ Ç¨ÏOã¨ Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. DÇÏOãÜ≥∂QÆ=Ú K«~°~åâ◊√Å"åiH =iÎã∞ÎOk. WHõ _» QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ=Åã≤OkˆHO„ Œ=ÚÅ∞ J=fi_»O. ã≤÷~°~åâ◊√Å"åiH˜ JO>Ë =$+¨Éèí,ã≤OÇ¨Ï, =$tÛHõ,‰õΩOÉèí~åâ◊√Å"åiH QÆ∞~°∞ã≤÷u ãfiH∆„ «=Ú,LK«ÛH∆„ «=ÚÅ∞ HO„ Œ=ÚÅ∞ JÜÕ∞ºJ=HÍâ◊=Ú ÖË Œ∞ Hõ#∞Hõ "åiH˜ D Ü≥∂QÆ=Ú =iÎOK« Œ∞. HO„^•Åxfl\˜Ö’#∞ Œâ◊=∞HO„ Œ=Ú J «ºO « |Å"≥∞ÿ#k. J~Ú Õ HO„^•kèÑ «º^À+=ÚZ‰õΩ¯=ÙQÍ QÆ∞~°∞xH˜ LO_»_»O`À D Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç##∞ ÃÑ· À+¨=ÚHÍ~°OQÍ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÖË U~°Ê_» å~Ú. W «~° HO„ Œã≤÷ «∞ÅÖ’x

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞

~°q


JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Å

43 44



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


W Õq èŒOQÍ ˆHO„^•kèÑ¨ «º ^À+¨=Ú Ñ¨@ì_»O`À Ñ¶e`åÅÖ’ =ºuiHõÎ «LO@∞Ok HÍ=Ù<å kfiã¨fiÉèÏ=~åâ◊√ "åiH˜ Ç¨ÏOã¨Ü≥∂QÆ=Ú Ñ¨@ì Œ∞. DHÍ~°=ÚÅKÕ Ç¨ÏOã¨Ü≥∂QÆ=Ú#∞ *Ï„QÆ «ÎQÍ ÑïjeOz Ñ¶e «=ÚÅ#∞qKå~° KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok. å=Ú ã «º=∞x #q∞‡#^•xx ÉèÏ"À ÕfiQÆ|ÅO`À ™êkèOK«QÆey# „áê=∂˜Hõ =ºHÎ «fi=Ú Hõey LO\Ï~°∞.

*Ï «Hõ=Ú19. Ñ¨Ù\ì# Õk 12–05–1916 [##HÍÅ Ñ¶∞.39.15.q.Ñ¶¨∞ 130L0, 770 «∂ 35I.

[##HÍÅ ~°q =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.5–11–03 ~ÀAÅ∞.ÅQÆfl=Ú èŒ#ã¨∞û. QÆ∞~°∞_»∞ K« «∞~°úOÖ’ ã¨fiˆH∆„ «ã≤÷u Ç¨ÏOã¨Ü≥∂QÍxH˜

HÍ~°O J~ÚºOk.D *Ï «‰õΩÅ∞ K«„Hõ=~°∞ÎÅ∞ HÍ Œ∞ Q˘Ñ¨Ê =ºHÎ HÍ_»∞.nxH HÍ~°ÏÅ<ÕHõO. QÆ∞~°∞xÃÑ· â◊x, ‰õΩAÅ Œ$+≤ì U~°Ê_çOk.ÇÏOãÜ≥∂QÆ„Ñ¨ÉèÏ==Ú QÆ∞~°∞ =∞Ç¨ Œâ◊Ö’ HõeyOK«_»O [iyOk. D *Ï «‰õΩÅ∞=∞Oz"å~°∞QÍ, L#fl «"≥∞ÿ# =ºHÎ «fi=Ú Hõey#"å~°∞QÍ JO ŒiH W+µìÅ∞QÍL#flÑÊ\H HO„^•kèÑ «º^À+ „ÑÉèÏ==ÚKÕ Ñ¶e «=ÚÅ∞ qâı+OQÍ «QÆæ_»OQÆ=∞xOK« Œy# q+¨Ü«∞=Ú.

*Ï`«Hõ=Ú 20.Ñ¨Ù\˜ì#`Õk 11–04–1880 [##HÍÅ Ñ¶¨∞.12.180L0, 320 «∂ 4I.

[##HÍÅ â◊√„Hõ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.11–06–27 ~ÀAÅ∞.D*Ï`«Hõ=Ú(20)^Œâ◊=∞OÖ’ ã¨fiˆH∆„`«=ÚÖ’ QÆ∞~°∞x ã≤÷u Ç¨ÏOã¨

Ü≥∂QÍxH˜ HÍ~°"≥∞ÿOk. ˆHO„ Œ=ÚÅÖ’<Õ |Å"≥∞ÿ# Œâ◊=∞OÖ’ QÆ∞~°∞_»∞ÅQÆfl,ÑÖK«=∞, #==∂kè Ñ¨ «∞Å`À HõÅ=_»O [iyOk. D *Ï «‰õΩÅ∞„ÑÉèí∞=ÙÅ∞HÍ Œ∞. g~°∞ ÉèÏ~° « ~å[ H©Ü«∞ Ñ„uHÍ ~°OQÆOÖ’ „Ñ=ÚY∞Å∞QÍ,=∞Oz H©iÎx QÆ_çOz ãÖÜ«∞=∞#O Hõey# =ºHÎQÍ ¿Ñ~°∞QÍOKå~°∞.

*Ï`«Hõ=Ú 21.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 14–12–1895 `≥Å¡"å~°∞*Ï=Ú#QÆO.03.05. 510L0, 00`«∂5I.

[##HÍÅ â◊x =∞Ç¨ Œâß âı+Ö. ãÖ.17–10–27 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=Ú(21) ÇÏOãÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩ XHõ z„ «"≥∞ÿ# L^•ÇÏ~°QÍ

K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. ÅQÆfl=Ú «∞Å QÆ∞~°∞_»∞ Œâ◊=∞HO„ Œ=ÚÖ’ LK«ÛÖ’ LO_»_»O[iyOk. D Ü≥∂QÆ=Ú giH˜ qâı+ÖQÍ Ü≥∂yOK«_»O [iyOk. D*Ï «Hõ=ÚÖ’ ÇÏOãÜ≥∂QÆ=Ú`À áê@∞ =∂Å=ºÜ≥∂QÆ=Ú, â◊â◊Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞Ñ¨@ì_»O WO Œ∞ â◊xH˜ LK«ÛˆH∆„ «"≥∞ÿ Õ â◊√„‰õΩxH˜ ã¨fi™ê÷#"≥∞ÿ HO„ Œ=∞=fi_»OQÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. D *Ï «Hõ=ÚÅ∞ „ÑÉèí∞=ÙÅk. â◊â◊Ü≥∂QÆ=Ú HÍ~°OQÍW «~°∞Å ~å[º=ÚÅ#∞ á⁄O^•Å<Õ "åOKè«#∞ HõeyOKå~Ú. g~°∞ =∞Ç¨™ê„=∂[º=Ú#‰õΩ JkèÑ «∞Ö·<å, HÍÖÏ#∞QÆ∞OQÍ =zÛ# ¿ãfiK«Ûù =∞iÜ«Ú„Ñ¨*Ï™êfi=∞º=ÚÖ’ gi JkèHÍ~°=ÚÅÖ’ =∂~°∞ÊÅ#∞ HõeyOzOk.

20. =∂Å=º Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl â◊√„‰õΩxH˜ P™ê÷#=Ú ã¨fiˆH∆„ «=Ú ÖË •

LK«Û H∆„ «=ÚÖ·# Jk =∂Å=ºÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ *Ï`«‰õΩÅ∞ K«Hõ¯x ^ÕÇ¨Ï=Ú, ^Œ$_è»"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û,

ãOÑ ŒÅ∞, ‰õΩ@∞O| ™œYº=Ú,"åÇÏ#ã∞Y=Ú,H©iÎ Hõey# q^•º=O «∞ ÅQÆ∞ Œ∞~°∞.

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ


~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞â◊x

|∞^ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ ŒQÆ∞~°∞|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q‰õΩ[

â◊√„Hõ


~°q

‰õΩ[~åÇ¨ï

Å Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q ‰õΩ[ â◊√„Hõ


~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å Å

45 46



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


q=~°– â◊√„‰õΩ_»∞ LK«ÛÖË • ã¨fiˆH∆„ «=ÚÅO Œ∞O_»QÍ P ™ê÷#=ÚÅ∞HO„ Œ=ÚÖ·# =∂Å=ºÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. D Ü≥∂QÆ=Ú Jxfl ~åâ◊√Å"åiH˜ =iÎOK« Œ∞. Wk â◊√„‰õΩx ã≤÷uÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç ÃÑ·# K≥Ñ¨C‰õΩ#fl Ñ¶e`åÅ#∞ HõÅ∞QÆ KÕÜ«∞_»O`À áê@∞ â◊√„‰õΩx HÍ~°Hõ «fi=ÚÖ·# "åÇÏ#,âßs~°Hõã¨∞Y=ÚÅ∞, ãÖw «, #$ «º, <å@HÍk Hõà◊ÅÜ«∞O Œ∞ Pã¨HÎ,ã¨∞Y=ÚÅ#∞ã¨∂zOz<å JO`«~°æ`«OQÍ P^è•ºu‡HÀ#fluH˜ HÍ~°O J=Ù`«∞Ok.WO`«=~°‰õΩ K«iÛOK«∞‰õΩ#fl Ç¨ÏOã¨, =∂Å=º Ü≥∂QÆ=ÚÅO^Œ∞ Ç¨ÏOã¨Ü≥∂QÆ=Ú qâßÅ"≥∞ÿ# =∞<À„Ñ¨=$uÎ,x™êfi~°ú=Ú,P Œ~°≈OQÍrqOK«_»O=O\ ÅHõ∆=ÚÅ∞ U~°Ê_ç Õ nxH aè#flOQÍ „áêÑOzHõ ã∞MÏ#∞~°HÎ =∂Å=ºÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ qâı+OQÍLO\Ï~Ú.J~Ú Õ qq èŒ ÅQÆfl=ÚÅ"åiH U ™ê÷#=ÚÖ’ D Ü≥∂QÆ=Ú LÑÜ≥∂yOKÕk D „HO Œ ÑijeOK«=K«∞Û#∞.

=$tÛHõ, «∞Å, g∞#ÅQÆfl=ÚÅ"åiH˜ "≥Ú Œ\˜ ™ê÷#=Ú"Õ∞+¨.=$tÛHõ, Hõ<åº ÅQÆfl=ÚÅ"åiH˜ ã¨ÑÎ=∞™ê÷#=Úq∞ èŒ∞#, ã≤OÇ¨Ï, =∞Hõ~°=ÚÅ"åiH˜ Œâ◊=∞ ™ê÷#=ÚèŒ#ã¨∞û,‰õΩOÉèíO,Hõ~å¯@Hõ=ÚÅ"åiH˜ K« «∞~°÷ ™ê÷#=Ú

*Ï «Hõ=Ú 20Ö’ =∂Å=ºÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩ K«Hõ x L^•Ç¨Ï~°QÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D *Ï «Hõ=ÚÖ’ Œâ◊=∞™ê÷#=ÚÖ’ LK«ÛÖ’ â◊√„‰õΩx ã≤÷u U~°Ê_çOk. ÑOK«=∞Ç ÑÙ~°∞+Ü≥∂QÆ=ÚÅ H=Å=Ú H˘xfl*Ï «Hõ=ÚÅÖ’ q∞#Çq∞ye# KÀ@¡ ~å[H©Ü«∞ JkèHÍ~åxfl HõeyOK«_»OÖË Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

21.â◊â◊ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–HO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl â◊xH P™ê÷#=Ú ãfiH∆„ «=Ú ÖË • LK«Û

ˆH∆„ «=ÚÖ·# Jk â◊â◊Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ J<ÕHõ=∞Ok

¿ã=‰õΩÅ#∞ Hõey#"å~°∞, J#∞=∂<åãÊ Œ"≥∞ÿ# #_»=_çHõ Hõey LO\Ï~°∞.„QÍ=∞ ÖË • Ñ¨@ìÏkè HÍ~°∞ÅQÆ∞ Œ∞~°∞. „‰õÄ~°|∞kú À W «~°∞Å Pã¨∞ÎÅ#∞á⁄O Œ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–â◊x LK«ÛÖË^• ã¨fiˆH∆„`«=ÚÅO^Œ∞O_»QÍ P ™ê÷#=ÚÅ∞ˆHO„ Œ=ÚÖ·# â◊â◊Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. K«~°, ã≤÷~° ÅQÆfl=ÚÅ"åiH˜ D

Ü≥∂QÆ„Ñ¨ÉèÏ==Ú HõeyOz##∞ kfiã¨fiÉèÏ=ÅQÆfl=ÚÅ"åiH˜ D Ü≥∂QÆ=Ú„Ñ ÕºHõ=ÚQÍ =iÎOK« Œ∞.â◊x Ü≥ÚHõ JO «~°æ «"≥∞ÿ# „Ñ=$uÎ D Ü≥∂QÆ=ÚÃÑ·qâı+¨ „Ñ¨ÉèÏ"åxfl Hõeyã¨∞ÎOk. â◊xÜ≥ÚHõ „‰õÄ~° ã¨fiÉèÏ==Ú, Q“~°==ÚÖËHõáÈ=_»O, áêÑãfiÉèÏ==Ú W=xfl „Ñã∞Êù@OQÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú. Z@∞=O\˜ãÖ ÕÇ¨Ï=Ú ÖË‰õΩO_® â◊â◊Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ „Ñ¨MÏº «∞Å∞,Jã¨Ç¨Ï[ HÍ=∞ „Ñ¨=$uÎ Hõey LO\Ï~°∞. W «~°∞Å ÉèÏ~°ºÅ`À ‰õÄ_»∞"å~°∞,J„Hõ=∞ Ñ¨ Œú «∞Å^•fi~å èŒ#ãÖáê Œ<å Œ∞Å∞ Hõey LO\Ï~°∞. c ŒÅ#∞^ÀK«∞‰õΩx `å=Ú ã¨∞YÑ¨_Õ « «fiO LO@∞Ok.

â◊â◊Ü≥∂QÆ=Ú Ñ¨\˜ì# *Ï`«Hõ=ÚÅÖ’ K«O„^Œ ã≤÷ux „Ñ¨^è•#OQÍÑijeOK« =Åã≤ LO@∞Ok.K«O„ Œ∞_»∞ Z@∞=O\ áêÑ «fiO á⁄O ŒãÑC_»∞<åºÜ«∞Ñ¨~°OQÍ<Õ D ãÖÑ¨ ŒÅ∞ LO>Ë K«O„ Œ∞x áêÑ¨ «fiO nxH˜ =ºuiHõÎ"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÅ#∞ Hõeyã¨∞ÎOk.

*Ï «Hõ=Ú 22.Ñ¨Ù\˜ì#`Õk 31–01–1896 L^ŒÜ«∞O QÆO.04.40.210L20, 00 «∂73I.

[##HÍÅ |∞ èŒ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.2–3–1 ~ÀAÅ∞.

K«O„^• «∞Î K« «∞~°úO`À â◊x LK«Û™ê÷#=ÚÖ’ LO_»_»O, K«O„ Œ∞_»∞H˘O « áêÑ¨ «fiO á⁄O Œ_»O [iyOk. J~Ú Õ W Õ ™ê÷#=ÚÖ’ L#flQÆ∞~°∞x LK«Û ã≤÷u K«O„ Œ∞#∞ áêÑ «fi=Ú#∞ qâı+OQÍ «yæOK«_»O [iyOk.â◊â◊Ü≥∂QÆ=Ú K« «∞~°úOÖ’ Ñ¨@ì_»O`À qâı+¨"≥∞ÿ# Éèí∂=ÚÅ∞, QÆ$Ç¨Ï=ÚÅ∞LO_»_»O [iyOk. D *Ï «‰õΩÅ∞ „Ñ¨Éèí∞=ÙÅ`À ã¨=∂#OQÍ rqOK«_»OP<å_Õ ÅHõ∆ÖÏk ~°∂áê~ÚÅ#∞ ãÖáêkOK« _®xH˜ HÍ~°=Ú J~Ú#@∞¡K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. â◊â◊ Ü≥∂QÆ=Ú =∞iÜ«Ú â◊x K« «∞~°úã≤÷u D *Ï «‰õΩÅ#∞„Ñ¨=ÚY áêi„âßq∞Hõ "Õ «Îx KÕã≤#q.

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q


JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å Å

47 48



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


22. ~°∞K«Hõ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl ‰õΩAxH˜ P™ê÷#=Ú ã¨fiˆH∆„ «=Ú ÖË •

LK«Û H∆„ «=ÚÖ·# Jk ~°∞K«Hõ Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ Œ$_è»"≥∞ÿ# â◊s~°=Ú,

H©iÎ, „ÑÉèí∞=ÙÅ∞ ÖË • „ÑÉèí∞ã=∂#∞Å∞QÍ, ™êO„Ñ^•Ü«∞Å∞ Ñ Œú «∞Å∞ Hõey#"å~°∞QÍ LO\Ï~°∞. JO ÕHÍHõ Z„~°xâ◊s~°=~°‚=Ú PHõ~°¬©Ü«∞"≥∞ÿ# ÕÇÏO,^•# QÆ∞=Ú, ãÖÑ¨ ŒÅ`À n~å…Ü«Ú~åÌÜ«ÚÖ· qâı+¨"≥∞ÿ# Ãã·#º=Ú#‰õΩJkèÑ¨ «∞Å∞QÍ LO Œ∞~°∞.

ÑïjÅ#–D ÑÖK« =∞Ç¨Ñ¨Ù~°∞+¨Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_ç#Ñ¨Ù_»∞ PÜ«∂„QÆÇÏ=ÚÅ∞ãOÑÓ~°‚"≥∞ÿ# |Å=Ú Hõey=Ù#flÑÙ_»∞ =∂„ «"Õ∞ «=∞ Ñ¶e`åÅ#∞ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ HõÅ∞QÆKÕ™êÎ~Ú. J~Ú`Õ x["≥∞ÿ#Ü≥∂QÆ=Ú J~°∞^Œ∞QÍ<ÕU~°Ê_»∞ «∞Ok. |eã÷ J<Õ=∂@‰õΩ J~°úO K≥Ñ¨C‰õΩO>Ë |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#, hK«Ü«∞O Œ∞#fl, áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ Œ$+≤ì á⁄Ok# „QÆÇÏ=Ú ãOÑÓ~°‚ Ñ¶e «=ÚÅ∞HõeyOK«_»O |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. "åãÎ=OÖ’ DÜ≥∂QÆ=Ú<å=∞=∂„`«=ÚQÍ<Õ U~°Ê_»∞`ÀO^Œ<Õ =ÚYºq+¨Ü«∞=Ú =∞~°∞=~å^Œ∞.ÑÖK«=∞Ç¨Ñ¨Ù~°∞+¨Ü≥∂QÆ=ÚÅ‰õΩ ãÖ|OkèOz ≥eÜ«∞KÕã≤# L^•Ç¨Ï~°*Ï «Hõ=ÚÅÖ’ H=Å=Ú 20, 21<≥O *Ï «Hõ=ÚÅÖ’ «ÑÊ q∞ye# *Ï «‰õ=ÚÅÖ’ „Ñ¨ ÕºHõ „Ñ¨ÉèÏ"åxfl HõeyOK«ÖË Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D Ü≥∂QÆHÍ~°Hõ"≥∞ÿ# „QÆÇ¨Ï=ÚÅ |ÖÏ|Å=ÚÅ∞ nxH˜ |ÖÏxfl KÕ‰õÄ~°∞ã¨∞<åfl~Ú.

‰õΩA_»∞ LK«ÛÖË • ãfiH∆„ «=ÚÅO Œ∞O_»QÍ P ™ê÷#=ÚÅ∞ HO„ Œ=ÚÖ·#~°∞K«Hõ Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok.~°∞K«HõÜ≥∂QÆ=Ú „ÑÉèÏ==ÚKÕ Q˘ÑÊ Ãã·x‰õΩÅ#∞, <åÜ«∞‰õΩÅ∞, P*ÏkèHÍ~°=Ú, è≥·~°º™êÇÏã=ÚÅ∞ HõÅ"åix Õâ◊Éèí‰õΩÎÅ∞J=Ù`å~°∞.

[Ï «Hõ=Ú23.–ÑÙ\˜ì# Õk 20–04–1889 ™êÜ«∞O„ «O.QÆO.06.30.480L0, 130 «∂0 I.

[##HÍÅ â◊√„Hõ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.16–4–6 ~ÀAÅ∞.D *Ï`«Hõ=ÚÖ’(23) ‰õΩA_»∞ ã¨Ñ¨Î=∞OÖ’ ã¨fiˆH∆„`«ã≤÷u. WHõ¯_»

ÖÏÉèÏkèÑü ~°q, Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩ_≥·# â◊x, ÉèÏQÍºkèÑü |∞ èŒ∞x`À HõÅã≤#HÍ~°OQÍ ‰õΩA_»∞ qâı+"≥∞ÿ# |Å=Ú Hõey=Ù#fl@∞¡ K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. ‰õΩA_»∞ZO « |Å=Ú Hõey L#fl#∞ áêÑ„QÆÇÏ=∞=fi_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. WHõ _»~°∞K«HõÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç, U~°Ê_ç#Ñ¨Ê\˜H˜ ‰õΩA_»∞ áêÑ¨ «fiO á⁄O Œ_»O`ÀáêÑÑ¶e`åÖË U~°Ê_®¤~Ú. D Ü≥∂QÆÑ¶e`åÅ∞QÍ K≥ÑÊ|_ç# Jq∞ « è≥·~°º=Ú,™êÇÏã=Ú,JÇÏOÉèÏ==Ú, „Ñ è•#<åÜ«∞Hõ «fi=ÚÅ∞ D *Ï «‰õΩxÖ’ U~°Ê_çxÜ«∞O «QÍ «# Õâ◊ ã~°fi<åâ◊<åxH HÍ~°‰õΩ_≥·<å_»∞. g~°∞ |Å"≥∞ÿ# ÕâßxHJkè<Õ «QÍ xÜ«∞O «QÍ "≥Ú «ÎO YO_»OÃÑ· „Ñ¨ÉèÏ=O HõeyOz qâı+¨"≥∞ÿ#<åâ◊<åxH˜ HÍ~°‰õΩÖ·<å~°∞.

23. Éèí„ Œ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl |∞ èŒ∞xH˜ P™ê÷#=Ú ã¨fiˆH∆„ «=Ú ÖË •

LK«Û H∆„ «=ÚÖ·# Jk Éèí„ Œ Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ |Å=O «∞Å∞,ã≤OÇÏ

ã Œ$â◊ "≥∞ÿ#~°∂Ñ=Ú Hõey#"å~°∞, qãÎiOz# Kèåu, K«Hõ x ÕÇOQÆ=ÚÅ∞,q∞`«OQÍ=∂\Ï¡_»_»O, |O^èŒ∞=ÙÅ‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞OKÕÜ«∞_»O, =$^•úÑ¨ºOÖ’ã¨∞YOQÍ rqOKÕ"åÔ~· LO\Ï~°∞.

q=~°–ã¨fiÉèÏ=s`åº "Õ∞^èÀãÖ|O^èŒ „QÆÇ¨Ï=ÚQÍ |∞^èŒ∞x =Å¡U~°Ê_ç# Éèí„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú ãÊ+ì"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÅ#∞ Hõey™êÎ_»∞. J~Ú Õ |∞ èŒ∞_»∞|ÅÜ«Ú «∞_≥· L#flÑC_Õ D Ñ¶e`åÅ∞#∞ HõeyOK«_»O, ™ê èŒ~°OQÍ L#flÑ¨C_»∞ ™ê=∂#º"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÅ<Õ Hõey™êÎ_»∞.

[Ï`«Hõ=Ú24.–Ñ¨Ù\ ˜ ì#`Õk 23–10–1883 ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂kÑ¶¨∞.10.45. 120L0, 770`«∂34 I.

â◊x~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q‰õΩ[â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

ÅÅ

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞ â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞


|∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q ‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

49 50



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


[##HÍÅ |∞ èŒ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.7–3–23 ~ÀAÅ∞.*Ï «Hõ=Ú 24Ö’ |∞ èŒ∞_»∞ Œâ◊=∞OÖ’ ™ÈfiK«ÛH∆„ «=ÚÖ’ LO_»_»O`À

Éèí„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk. |∞ èŒ∞xã≤÷u U=∂„ «=Ú áêÑÑ¶e`åÅ#∞ HõeyOK«ÖË Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D*Ï «‰õΩx âßs~°Hõ ã≤÷uxÑïje¿ãÎ ÅQÆflHÍ~°Hõ «fi=ÚÅ∞ giÖ’ „Ñ¨ã¨∞Êù@OQÍ HõxÑ≤OK«_»O, "Õ∞^èŒã¨∞û, `≥eq `Õ@Å∞,ãOÑ ŒÅ∞, =∞Oz «#=Ú HõÅáÈ@QÍ Éèí„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú qâı+"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÅ‰õΩHÍ~°"≥∞ÿ#@∞¡ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

24. |∞ è•k «º Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–~°q, |∞ èŒ∞Å∞ HõÅã≤ U ~åtÜ«∞O ≥·<å L#flÑ¨Ù_»∞ Jk

|∞ è•k «º Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞O Œ∞.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ≥eq Õ@Å∞,J<ÕHõHÍ~°º=ÚÅO Œ∞ <Õ~°∞Ê, =∞Oz «#=Ú H©iÎ, =ºHÎQ“~°==Ú, ã¨∞Y ãÖ`ÀëêŒ∞Å∞ P#O Œ Hõ~°"≥∞ÿ# rq «=Ú Hõey =ÙO Œ∞~°∞.

q=~°–™ê^èŒ~°OQÍ U„QÆÇ¨Ï"≥∞ÿ# ã¨∂~°∞ºx`À HõÅã≤#Ñ¨Ù_»∞ P„QÆÇ¨Ï=Ú JãÎOQÆ «fiOK≥Ok â◊√Éèí=ÚKÕ¿ã «#„Ñ¨ÉèÏ"åxfl Ñ¨ÓiÎQÍ HÀÖ’Ê«∞Ok. WHõ _» |∞ èŒ∞xH q∞#Ç~ÚOÑÙ K≥ÑÊ|_çOk. WHõ _» |∞ èŒ, ~°=ÙÅ

=∞ èŒº Œ∂~åxfl „Ñ¨ è•#OQÍ ÑïQÆ#Ö’H˜ fã¨∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. gi=∞ èŒº Œ∂~°O Z‰õΩ¯"≥·# H˘kÌ |∞ è•k «ºÜ≥∂QÆ „Ñ¨ÉèÏ==Ú ÃÑ~°∞QÆ∞ «∞Ok.J~Ú Õ gi ŒÌi =∞ èŒº Œ∂~°O 100 Ö’Ñ¨Ù# LO>Ë D Ü≥∂QÆ Ñ¶e «=ÚLO_» Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D Ü≥∂QÆ=Ú ™ê èŒ~°"≥∞ÿ# Œx K≥Ñ¨Ê|_ç##∞J~°∞ Œ∞QÍ<Õ ãÖÑ¨Ó~°‚ Ñ¶e`åÅ#∞ Hõeyã¨∞ÎO Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

25. =∞Ç¨ÉèÏQÆº Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O– ÑQÆ\Ü«∞O Œ∞ [x‡Oz# ÑÙ~°∞+µÅ‰õΩ ÅQÆfl,~°q,K«O„ Œ∞Å∞

q+=∞ ~åâ◊√ÅO Œ∞, ~å„uÜ«∞O Œ∞ [x‡Oz# ¢ã‘ÎÅ‰õΩ ~°q,K«O„ Œ,ÅQÆfl=ÚÅ∞ã¨=∞~åâ◊√ÖO Œ∞#flÑ¨Ù_»∞ Jk =∞Ç¨ÉèÏQÆºÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz# Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ∞ =∞Oz#_»=_çHõ, W «~°∞Å ã∞Y=ÚÅ∞ HÀ~ ÅHõ∆=Ú,¿ãfiK«ÛQÍ LO_Õ"å~°∞, =∞Oz«#=Ú,H©iÎ,„Ñ¨Éèí∞ ã¨=∂#∞Ö· =$^•úÑ¨ºOÖ’#∞ ã¨∞Y=ÚQÍ rqOK«∞"å~°

QÆ∞ Œ∞~°∞. DÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# ¢ã‘ÎÅ‰õΩ n~å…Ü«Ú=Ù Hõey# Ü≥∂QÆºãÖ`å#=Ú, ãÖÑ¨ ŒÅ∞, ã¨pÛùÅ=Ú Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–WHõ _» =∞Ç¨ÉèÏQÆº=Ú J<Õ =∂@‰õΩ J Œ$+ì=Ú Jx J~°úOK≥Ñ¨CHÀ=Åã≤=ã¨∞ÎOk.D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz# J Œ$+ì=O «∞Å<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. ÅQÆfl,~°q,K«O„ Œ „ «Ü«∞=Ú â◊s~°=Ú, P «‡, =∞#ã∞ûÅ‰õΩ HÍ~°‰õΩÅ∞J=fi_»O`À Wq Ñ¨Ù~°∞+¨/¢ã‘Î ~åâ◊√ÅO Œ∞#flÑ¨Ù_»∞ P *Ï «‰õΩÅ#∞ qâı+ÖQÍ„Ñ¨ÉèÏq «O KÕ™êÎ~Ú.

*Ï`«Hõ=Ú25.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 01–09–1897 ~å„u QÆO.08.35.(ZÖò.Ü«∞"£∞.\ ˜) 110L20, 780 «∂40I.

D *Ï «Hõ=ÚÖ’(25) ÅQÆfl=Ú "Õ∞+¨=Ú,~°q ã≤OÇ¨Ï=Ú,K«O„ Œ∞_»∞«∞Å– D =¸_»∞~åâ◊√Å∞ q+=∞~åâ◊√Å∞(ÉËã≤~åâ◊√Å∞ J~Úº =∞ÇÉèÏQÆº

Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ HÍ~°"≥∞ÿOk. J~Ú Õ ÅQÍflkèÑü QÆ∞~°∞x „Ñ¨ÉèÏ"åxH˜Ö’#~Úº LO_»_»O`À *Ï «‰õΩÅ∞ J<ÕHõ HõëêìÅ∞ Ñ¨_ç##∞ «=∞ „ÑüÉèí ÀL#fl «™ê÷#=Ú#‰õΩ KÕ~°_»O [iyOk.

[##HÍÅ ~åÇ¨ï =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.3–5–17 ~ÀAÅ∞.

26. Ñ¨Ù+¨ Å Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O– ÅQÍflkèÑu K«O„ Œ∞x`À ‰õÄ_ç LO_»QÍ, K«O„ ŒÅQÍflkèÑu

ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞ ÖË • Jkèq∞„ «™ê÷#=Ú#O Œ∞O_ç ÅQÆfl=Ú#∞ gH∆OK«∞K«∞O_»QÍ, ÅQÆfl=Ú#O^˘Hõ |Å"≥∞ÿ# „QÆÇÏ=Ú#flÑÙ_»∞ Jk ÑÙ+¯ÅÜ≥∂QÆ=ÚJ=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–DÜ≥∂QÆ=∞O Œ∞#fl *Ï «‰õΩÅ∞,ãOÑ ŒÅ∞,K«Hõ x(fÜ«∞x)"å‰õΩ¯, H©iÎ,„Ñ¨Éèí∞=ÙÅKÕ Q“~°==ÚÅ#∞ á⁄O Œ∞ Œ∞~°∞.

â◊x~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x |∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ~°q

‰õΩ[~åÇ¨ï

Å Å

51 52



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú H˘OK≥O H˜¡+¨ìOQÍ LO@∞Ok. "≥Ú^Œ@QÍÅQÍflkèÑü K«O„ Œ∞x`À HõÅ"åe. K«O„ ŒÅQÍflkèÑü Jkèq∞„ « ˆH∆„ «=ÚÖË • HO„ Œ=ÚÅO Œ∞O_ç ÅQÍflxfl gH∆OK«QÍ ÅQÆfl=Ú#O Œ∞ XHõ |Å"≥∞ÿ#„QÆÇ¨Ï=Ú LO_®e. Ñ¨Ù+¨ Å JO>Ë<Õ Jxfl q è•Å ãÖÑ¨Ó~°‚ «, ÅQÆfl=Ú,ÅQÍflkèÑü, K«O„ Œ∞_»∞, K«O„ ŒÅQÍflkèÑü |Å=ÚQÍ LO_»_»O WO Œ∞=ÚYº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞=Ú.

*Ï`«Hõ=Ú26.Ñ¨Ù\ ˜ ì#`Õk 8–08–1912 ~å„u QÆO.07.23.(ZÖò.Ü«∞"£∞.\ ˜) 130L0, 770 «∂34I.

D *Ï «Hõ=ÚÖ’(26) ÅQÍflkèÑü â◊x K«O„ Œ∞x`À HõÅ~ÚHõ,K«O„ ŒÅQÍflkè Ñu HO„ Œ=Ú#O Œ∞O_ç ÅQÍflxfl gH∆OK«_»O [iy<å ÅQÆfl=Ú#O Œ∞U „QÆÇÏ=Ú ÖËHõáÈ=_»O [iyOk. WHõ _» ÑÙ+¯ÅÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩ K≥ÑÊ|_ç#ã¨∂„ «=ÚÖ’ =¸_»=k U~°Ê_»HõáÈ~Ú<å q∞ye# Ü≥∂QÆ=Ú Ñ¨@∞ì@KÕD *Ï «‰õΩÅ∞ D Ü≥∂QÆ=Ú#∞ ãOÑÓ~°‚=ÚQÍ J#∞ÉèíqOK«_»O [iyOk.Wk KåÖÏ J~°∞ Œ∞QÍ U~°Ê_Õ J «ºO « â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

[##HÍÅ ‰õΩ[ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.6–0–10 ~ÀAÅ∞.

27. ÅH©∆‡ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O– ÅQÍflkèÑü |Å=Ú Hõey LO_»QÍ ÉèÏQÍºkèÑü LK«Û

ÖË • ã¨fiˆH∆„ «=ÚÅO Œ∞O_»QÍ Jk HO„ ŒHÀ=ÚÖ·# Jk ÅH©∆ ‡Ü≥∂QÆ=ÚJ=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=Ú–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ãOÑ ŒÅ∞,Q“~°==Ú,*Ï˝#=Ú x*Ï~Úf,H©iÎ, K«Hõ x ~°∂Ñ¨=Ú,ã¨~°fiã¨∞Y=ÚÅ∞ ™œYº=ÚÅ∞J#∞ÉèíqOK«∞ Œ∞~°∞.

q=~°–ÅH©∆ ‡Ü≥∂QÆ=Ú#∞ qq èŒ ~°HÍÅ∞QÍ x~°fizOKå~°∞. áê~î°‰õΩÅHÀãÖ "å\˜x ≥eÜ«∞KÕã¨∞Î<åfl#∞. (1) ÅQÆfl ÉèÏQÍºkèÑ¨ «∞Å∞ HõÅ~ÚHõ(2) ÉèÏQÍºkèÑu HO„ Œ,HÀ=ÚÅÖ’ ZO ≥·<å LK«ÛÖ’ LO_»_»O,ÅQÍflkèÑu|Å"≥∞ÿ# ã≤÷u (3) ÉèÏQÍºkèÑü, â◊√„‰õΩ_»∞ ™ÈfiK«ÛÅÖ’ ZO ≥·<å LO_»QÍJq HO„ ŒHÀ=ÚÖ·#ÑÙ_»∞. ÅQÍflkèÑu,ÉèÏQÍºkèÑu,â◊√„‰õΩ_»∞ gi |Å"≥∞ÿ#ã≤÷u ÅH©∆ ‡Ü≥∂QÆ=Ú# „Ñ è•#"≥∞ÿ# q+Ü«∞=ÚÅx ≥Å∞™ÈÎOk. ÅH©∆ ‡Ü≥∂QÆ=∞O>Ë<Õ ÉèÏQÆºÜ≥∂QÆ=Ú.D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz# ã~°fiãOÑ ŒÅ∞ HõeyLO_»_»O, Dã≤÷u PÜ«∂„QÆÇÏ=ÚÅ |ÖÏ|Å=ÚÅÃÑ· P è•~°Ñ_ç LO@∞Ok.ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕã≤# =¸_»∞Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ =¸_»=k J «ºO « |Å"≥∞ÿ#k.ÅQÆfl ÉèÏQÍºkèÑ «∞Å∞ 3,6,8™ê÷#=ÚÅO Œ∞ HÍ‰õΩO_® W «~°™ê÷#=ÚÅO Œ∞™ê=∂#ºÜ≥∂QÍxfl HõÅ∞QÆKÕã≤ ™ê èŒ~°"≥∞ÿ# èŒ# Ü≥∂QÆ=ÚU~°Ê_»∞ «∞O ŒxK≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

*Ï «Hõ=Ú27.Ñ¨Ù\ ì# Õk 14–07–1887 L ŒÜ«∞O QÆO.09.15.(ZÖò.Ü«∞"£∞.\ ˜) 130L0, 770 «∂34I.

[##HÍÅ H «∞ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.1–5–19 ~ÀAÅ∞.ÃÑ· *Ï «Hõ=ÚÖ’(27) ÅH©∆ ‡Ü≥∂QÆ=Ú#∞ Ñïje¿ãÎ ÅQÍflkèÑü ~°q

ÉèÏQÍºkè Ñu ‰õΩA_»∞ ÖÏÉèí™ê÷#=ÚÖ’ HõÅ=_»O [iyOk. ‰õΩ[=∞Ç Œâ◊Ö’g~°∞ qâı+ÖQÍ ãÖÑ¨ ŒÅ∞,H©iÎ,Q“~°"å Œ∞Å#∞ á⁄O Œ_»O [iyOk.

x["≥∞ÿ# ÅH©∆ ‡Ü≥∂QÆ=Ú J~°∞ Œ∞QÍ U~°Ê_ç<å Jk qâı+"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÅ#∞ Hõeyã¨∞ÎOk.„Ñü *Ï «Hõ=ÚÖ’ ãÖÑ¨ ŒÅ#∞ ã¨∂zOKÕ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞Hõ#Ñ_ç<å Jk U^ÀHõ ~°∂ÑOÖ’ U~°Ê_ç# ÅH©∆ ‡Ü≥∂QÆ=ÚÅ<Õ „QÆÇ≤ÏOK«=Åã≤LO@∞Ok.

*Ï`«Hõ=Ú28.Ñ¨Ù\ ˜ ì#`Õk 26–09–1874 ~å„uQÆO.10.0.(ZÖò.Ü«∞"£∞.\ ˜) 130L0, 770 «∂34I.

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞

~°q


JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Åâ◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q‰õΩ[

â◊√„Hõ


~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

53 54



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


[##HÍÅ |∞ èŒ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.7–10–26 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=ÚÖ’(28) ÅQÍflkèÑu ãfi™êú#=ÚÖ’ HÀ=ÚÖ’ LO_»_»O

[iyOk. ÅQÍflkèÑü ã¨fiˆH∆„ «=ÚÖ’ L<åfl Jk HO„ ŒHÀ=ÚÅÖ’ UkHÍHõáÈ=_»O K«∂_»=K«∞Û#∞. D *Ï «‰õ=ÚÖ’ ÅH©∆ ‡Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk.nx`Àáê@∞ K«Hõ x èŒ#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. kfifÜ«∂kèÑü ÑÖK«=∞OÖ’ LK«Û ™ê÷#=ÚÖ’ K« «∞~åúkèÑü`À HõÅ=_»O [iyOk.D *Ï «‰õΩÅ∞ z#fl ≥·<å XHõ ~å¢+ì=Ú#‰õΩ Jk<Õ « qâı+ ãOÑ ŒÅ∞HõeyLO_»_»O [iyOk.

28. Q“i Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O– Œâ◊=∂kèÑü L#fl #"åOâßkèÑü ~åtÖ’ Œâ◊=∞™ê÷#

=ÚÖ’ LK«ÛÖ’ ÅQÍflkèÑü`À HõÅã≤# Jk Q“iÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=Ú–DÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ Q“~°=hÜ«∞ ‰õΩ@∞O|

=ÚÖ’ [x‡Oz#"å~°∞,qâı+ÖQÍ Éèí∂=ÚÅ∞ Hõey#"å~°∞, è• «$ «fi=ÚHõey#"å~°∞, ≥·=ãÖ|O èŒ HÍ~°º=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú"å~°∞, gi ãÖ`å#=Ú=∞Oz #_»=_çHõ Hõey# "å~°∞ JO ŒiKÕ Q“~°qOÑ¨|_Õ "å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–WHõ _» Ô~O_»∞ ~°Hõ=ÚÖ·# q=~°Å∞ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. ÃÑ·#≥eÜ«∞KÕã≤# q=~°Ë HÍ‰õΩO_® =∞~˘Hõ =∞ «=Ú#∞ J#∞ãïOz ÅQÍflkè

Ñu, K«O„ Œ∞_»∞ «=∞ ™ÈfiK«Û ™ê÷#=ÚÅÖ’ LO_»QÍ Jq Ñ~°ãÊ~° HÀ=ÚÖ·# Q“sÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok. ™êO„Ñ¨ •Ü«∞ ÑÖ_ç «∞Å#∞ J#∞ã¨ iOzQ“iÜ≥∂QÆ=Ú 36,48ãO. =∞ èŒº =Ü«∞ã∞ûÖ’<Õ J#∞Éèí==ÚÖ’H =ã∞ÎO ŒxK≥Ñ¨Ê|_ç##∞, nx q+¨Ü«∞"≥∞ÿ Z@∞=O\˜ q=~°Å∞ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞ ÖË Œ∞.DÜ≥∂QÆ „áê~°OÉèíOÖ’ Q“iÜ≥∂QÆ=Ú #‰õΩ K≥ÑC‰õΩ#fl ã∂„ «"≥∞ÿ# Œâ◊=∂kèÑu L#fl #"åOâßkèÑu ~åtÖ’ Œâ◊=∞OÖ’ LK«ÛÖ’ LO_»_»=Ú =ÚYº"≥∞ÿ# Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

*Ï «Hõ=Ú29.ÑÙ\˜ì# Õk 1–08–1908 ã∂~Àº ŒÜ«∂k Ñ¶∞.15.30.110L0, 780 «∂40 I.

ÃÑ· *Ï «Hõ=ÚÖ’(29) Œâ◊=∂kèÑü K«O„ Œ∞_»∞.K«O„ Œ∞_»∞#fl #"åOâ◊g∞#=Ú. nx JkèÑü QÆ∞~°∞_»∞ ÅQÆfl=ÚÖ’ Œâ◊=∞™ê÷#=ÚÖ’ LK«ÛÖ’LO_»_»O [iyOk.

[##HÍÅ ~°q =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.4–01–10 ~ÀAÅ∞.

D HÍ~°=ÚKÕ Q“iÜ≥∂QÆ=Ú ãÖÑ¨Ó~°‚=ÚQÍ U~°Ê_çOk. D *Ï «‰õΩÅ∞WO_çÜ«∞<£ ã≤qÖò ã¨sfiã¨∞‰õΩ K≥Ok#"å~°∞. Q“iÜ≥∂QÆ ÅHõ∆ÏÅ#∞ ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ á⁄O^•~°∞.

29. ÉèÏ~°f Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O– kfifÜ«∞, ÑOK«=∞, ÖÏÉèÏkèÑ «∞Å∞#fl #"åOâßkèÑ «∞Å∞

LK«ÛÖ’ LO_ç ÉèÏQÍºkèÑü`À HõÅã≤# Jk ÉèÏ~°fÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶ë`«=Ú–D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ „Ñ¨ÑÖK« MÏºu,qâı+¨"≥∞ÿ# q Œfi «∞Î,ãÖw`åaè=∂#=Ú,„¿Ñ=∞,JO Œ"≥∞ÿ# PHõ~°¬©Ü«∞"≥∞ÿ#â◊s~°=Ú, PHõ~°¬©Ü«∞"≥∞ÿ# <Õ„ «=ÚÅ∞ Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ =¸_»∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ #"åOâßkèÑ¨ «∞Å∞ÉèÏQÍºkèÑu`À HõÅ=_»O QÆ∞iOz K≥Ñ≤Ê<å Jxfl XH™êi U~°Ê_»_»O J~°∞ Œ<ÕK≥ÑÊ=K«∞Û#∞. DÜ≥∂QÆ=ÚU~°Ê_Õ q è•#=Ú#∞ Ñije¿ãÎ (1) kfifÜ«∂kèÑüL#fl #"åOâßkèÑü LK«ÛÖ’ LO_ç ÉèÏQÍºkèÑü`À HõÅ=_»O, (2)ÑOK«=∂kèÑu L#fl #"åOâßkèÑu LK«ÛÖ’LO_ç ÉèÏQÍºkèÑu`À HõÅ=_»O,(3) ÖÏÉèÏkèÑu L#fl #"åOâßkèÑu LK«ÛÖ’ LO_ç ÉèÏQÍºkèÑu`À HõÅ=_»O. Wk ™ê èŒ~°OQÍ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú HÍ Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

â◊x

~åt


ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x |∞ èŒ

QÆ∞~°∞


|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

55 56



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


*Ï «Hõ=Ú 30.ÑÙ\˜ì# Õk 28–08–1963 ã∂~Àº ŒÜ«∂k Ñ¶∞.52.0.130L0, 770 «∂34 I.

D*Ï`«Hõ=ÚÖ’(30) ÑÖK«=∂kèÑü â◊√„‰õΩ_»∞ |∞^èŒ#"åOâ◊Ö’LO_»QÍ,


|∞ èŒ∞_»∞ K« «∞~°úOÖ’ LK«ÛÖ’ ÉèÏQÍºkèÑu`À HõÅ=_»O [iyOk.WkÉèÏ~°f Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ K«Hõ xL^•ÇÏ~°QÍK≥ÑÊ=K«∞Û#∞. q∞ye# J=Ü≥∂QÆ=ÚÅ HÍ~°OQÍ DÜ≥∂QÆ=Ú J#∞‰õΩ#flO «QÍ ~åOK«ÖË ŒxK≥ÑÊ=K«∞Û#∞.

30. KåÑ¨ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O– ÅQÍflkèÑu LK«ÛÜ«∞O Œ∞O_»QÍ, K« «∞~°ú Œâ◊=∂kèÑ «∞Å∞

Ñï=~°Î# K≥Ok# Jk KåÑ¨Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=Ú–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ~å*Ï™ê÷#=Ú#O Œ∞LO_»∞"å~°∞,ãOÑ ŒÅ∞ Hõey#"å~°∞, èŒ<åQÍ~°=Ú#‰õΩ JkèÑ «∞ÅQÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–<å W~°"≥· ãO= «û~°=ÚÅ J#∞Éèí=O`À(1941<å\H) <Õ#∞K≥¿ÑÊ q=~° Uq∞@O>Ë KåÑ¨Ü≥∂QÆ „Ñ¨ÉèÏ==ÚKÕ W «~°∞Å ãÖÑ¨ ŒÅ#∞J[=∂~Ú+≤ KÕÜ«∞_»O •fi~å *Ï «‰õΩÅ∞ ãOÑ ŒÅ#∞ á⁄O Œ∞`å~°∞. JO>ËÉÏºO‰õΩ HÍ+≤Ü«∞~°∞¡, ÃÑ¶·<åxûÜ«∞Öò Ãã„Hõ@sÅ∞, Ô~"≥#∂º âßY"åi *Ï «Hõ=ÚÅÖ’ D KåÑ¨Ü≥∂QÆ=Ú#∞ Z‰õΩ¯=ÙQÍ ÑïjeOK«=K«∞Û#∞.

31.N<å äŒ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ã¨ÑÎ=∂kèÑü LK«Ûã¨∞÷_≥· Œâ◊=∞=Ú#O Œ∞, Œâ◊=∂kèÑü

ÉèÏQÍºkè Ñü`À HõÅã≤# Jk N<å äŒÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=Ú– D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# q+µ‚ ãO|O èŒ"≥∞ÿ# zÇflÖ·# â◊OY,K«„Hõ=ÚÅ`À ‰õÄ_ç# ÕÇÏ=Ú,=∞Oz"å‰õΩ¯, J#∞‰õÄÅ=u Ü≥ÿ∞#ÉèÏ~°º ãÖ`å#=Ú Hõey JO ŒiKÕ « „¿Ñq∞OÑ¨|_Õ"åÔ~· LO\Ï~°∞.

q=~°–N<å äŒÜ≥∂QÆ=Ú Ju=ÚYº"≥∞ÿ# ~å[Ü≥∂QÆ=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê|_çOk. WO Œ∞ 7,9,10 ™ê÷<åkèÑ¨ «∞Å`À ãÖ|O èŒ=Ú „Ñ¨ è•#=ÚQÍQÆ=∞xOK« Œy# q+Ü«∞=Ú. D Ü≥∂QÆ=Ú H©iÎx, ãOÑ ŒÅ#∞ ‰õÅ∞QÆKÕã∞ÎOŒx K≥Ñ¨Ê|_çOk. WO Œ∞ „Ñ¨ è•#OQÍ ã¨ÑÎ=∂kèÑü Œâ◊=∞OÖ’ LK«Û

H∆„ «=ÚÖ’ LO_»_»O, Œâ◊=∂kèÑu ÉèÏQÍºkèÑu`À HõÅ=_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok."Õ∞ëêk ^•fi Œâ◊ ÅQÆfl=ÚÅÖ’ D Ü≥∂QÆ=Ú H=Å=Ú èŒ#∞~°¡QÆfl=Ú

"åiH˜ =∂„ «"Õ∞ U~°Ê_»∞ «∞Ok. q∞ye# ÅQÆfl=ÚÅ"åiH˜ Œâ◊=∂kèÑüãÑÎ=∞=ÚÖ’ LK«ÛÖ’ LO_Õ J=HÍâ◊=Ú ÖË Œ∞. ãÑÎ=∂kèÑuQÍ |∞ èŒ∞_»∞Œâ◊=∞OÖ’ LK«ÛÖ’ LO_»_»O, ÉèÏQÍºkèÑu ~°q`À HõÅ=_»O ™ê èŒ~°OQÍ

[iQ JOâ◊"Õ∞. „áêp<å Kå~°∞ºÅ∞ nxx Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ ãÑÎ=∂kèÑuŒâ◊=∞OÖ’ LK«ÛÖ’ LO_®Åx (HÍ"Õ∞â◊fiˆ~ Hõ~°‡QÆ Õ ã¨fi «∞OˆQ)¿Ñ~˘¯#_»O

[iyOk. D Ü≥∂QÆ=Ú J~°∞ ≥·<å nxx H˘O « aè#flOQÍ K≥Ñ¨ÊQÆey#JO>Ë ã¨ÑÎ=∂kèÑü LK«Ûã¨∞÷_≥· Œâ◊=∞™ê÷#=Ú#∞ gH∆Oz# Jx K≥Ñ≤Ê#Hõ~å¯@Hõ, «∞ÖÏ ÅQÆfl=ÚÅ#∞ KÕ~Û J=HÍâ◊O LO@∞Ok. J~Ú Õ Wk <åJaè„áêÜ«∞=∞x ≥eÜ«∞KÕã¨∞Î<åfl#∞.

32 #∞O_ç 43. =∂eHÍ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞x~°fiK«#O–~°"åºk ãÑÎ„QÆÇÏ=ÚÅ∞ ÅQÆfl=Ú ÖË • =∞~ ~åt#∞O_≥·<å

=~°∞ãQÍU_»∞~åâ◊√ÅO Œ∞ =∂eHõQÍL#fl Jk=∂eHÍÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=Ú–qq èŒ ÉèÏ==ÚÅ#∞O_ç D Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç#ÑÙ_»∞ =KÕÛ

Ñ¶e «=ÚÅ∞ D q èŒOQÍ LO\Ï~Ú.<≥O Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_Õ q è•#=Ú ¿Ñ~°∞ Ñ¶e «=Ú32. ÅQÆfl=Ú#∞O_ç 7~åâ◊√ÅO Œ∞ ÅQÆfl=∂eHõ „Ñ¨Éèí∞ã¨=∂# «,ãÖÑ¨ ŒÅ∞33. kfifÜ«∞=Ú —— èŒ#=∂eH õ qâı+¨ ãÖÑ¨ ŒÅ∞,Hõ~°Î=ºnHõ∆

Œ$_è»ãÖHõÅÊ=Ú,x~°ÌÜ«∞34. «$fÜ«∞=Ú —— q„Hõ=∞=∂eHõJkèHÍ~°=Ú,ãÖÑ¨ Œ, è≥·~°º=Ú35. K«`«∞~°ú=Ú —— ã¨∞Y=∂eH õ ãÖÑ¨ ŒÅ∞, è•i‡Hõ|∞kú36. ÑÖK«=∞=Ú —— Ñ¨Ù„ «=∂eH õ H©iÎ, ≥·=ÉèíHÎ37. +¨+¨ª=Ú —— â◊„ «∞=∂eHõ Œ∞~åâ◊, c ŒiHõ=Ú

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[ ~åÇ¨ï

Å Å

57 58



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


38. ã¨ÑÎ=∞=Ú —— Hõà◊„ «=∂eHõ ÉèÏ~°ºÖ’Å «fi=Ú,H©iÎ39. J+¨ì=∞=Ú —— ~°O„ èŒ=∂eHõ c ŒiHõ=Ú,ÉÏxã¨ «fi=Ú40. #==∞=Ú —— ÉèÏQÆº=∂eHõ ≥·=ÉèíHÎ,=∞Oz «#=Ú, èŒ#O41. ^Œâ◊=∞=Ú —— Hõ~°‡=∂eHõ Q“~°==Ú,jÅ=O`«=Ú42. UHÍ Œâ◊=Ú —— ÖÏÉèí=∂eHõ <Õ~°∞Ê,ã¨∞O ŒsÅ`À ‰õÄ_»_»O43. ^•fi Œâ◊=Ú —— =ºÜ«∞=∂eHõ Q“~°==Ú,¿ãfiK«Ûù,H©iÎ

q=~°–„ÑüÉèÏ==Ú#∞O_ç „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# D =∂eHõÅ∞ 12~°Hõ=ÚÖ·# =∂eHõÅ∞QÍ U~°Ê_» å~Ú.ÅQÆfl=Ú#∞O_ç „áê~°OÉèí=∞ÜÕ∞ºk ÅQÆfl=∂eHÍÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok. D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ ~°"åºk ãÑÎ „QÆÇÏ=ÚÅ#∞=∂„ «"Õ∞ ÑijeOK«=Åã≤ LO@∞Ok. WO Œ∞ ~åÇï H «∞=ÙÅ‰õΩ ™ê÷#=ÚÖË Œ∞. ™ê èŒ~°OQÍ *’ºu+¨"Õ «ÎÅKÕ Ñ¨<≥flO_»∞ ~°Hõ=ÚÅ∞QÍ =∂eHõÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_» åÜ«∞x K≥Ñ¨Ê|_ç#Ñ¨Ê\˜H˜, ÉèÏ"å~°ú ~° åflHõ~°=ÚÖ’ ÅQÍfl «∞Î5~åâ◊√ÅÖ’ 9 „QÆÇÏ=ÚÅ∞#flÑÙ_»∞ ÑOK«„QÆÇÏ=∂eHÍ Ü≥∂QÆ=∞x,6 ~åâ◊√ÅÖ’ +¢_»æÇÏ=∂eHõx,7~åâ◊√ÅÖ’ ãÑÎ„QÆÇÏ=∂eHõx,9~åâ◊√ÅÖ’ #=„QÆÇÏ=∂eHÍÜ≥∂QÆ=∞x K≥Ñ¨Ê|_çOk. nx „Ñ¨HÍ~°=Ú =∂eHÍ Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞qKå~° KÕÜ«∞_»OÖ’ „Ñ¨ ÕºHõ"≥∞ÿ# ãÖ|O èŒ=ÚÅ∞ ÑïQÆ#Ö’ ÖË=<ÕK≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

44.â◊OY Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÍflkèÑu |ÅÜ«Ú «∞_≥· LO_»QÍ, ÑOK«=∞ +ëêªkèÑ «∞Å∞

Ñ¨~°ã¨Ê~° HO„ Œ=ÚÅO Œ∞ LO_≥<Õx Jk â◊OYÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú #O Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ ã¨∞MÏaèÖÏ+¨,L^•~° QÆ∞O, ÉèÏ~°º, ãÖ`å# ™œYº=Ú,qâı+¨"≥∞ÿ# Éèí∂=ÚÅ∞, ≥·=ÉèíHÎ,ã^•Kå~°=Ú, L#fl «"≥∞ÿ# q ŒºHõey =$^•úÑºOÖ’ ã∞YOQÍ rqOKÕ "å~°QÆ∞Œ∞~°∞.

q=~°–U ≥·<å „QÆÇÏ=Ú ÖË • ÉèÏ==Ú |ÅÇ‘Ï#=ÚQÍ L#flÑC_»∞,P„QÆÇ¨Ï=Ú ÖË • ÉèÏ==Ú#‰õΩ K≥Ñ¨Ê|_ç# Ñ¶e «=ÚÅ∞ „Ñ¨ ÕºHõ=ÚQÍ HÍHõKèåÜ«∂ =∂„ «=ÚQÍ<Õ P Ñ¶e`åÅ∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. J~Ú Õ â◊OYÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ áêÑ¨ „QÆÇ¨Ï=Ú J~Ú#Ñ¨Ê\˜H˜ +¨ëêªkèÑüKÕ DÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çâ◊√ÉèíÑ¶e`åÅ#∞ Hõeyã∞ÎOk. D Ü≥∂QÆ=ÚKÕ +ëêªkèÑu =∞Ç Œâ◊ =∞iÜ«ÚJO «~°Ìâ◊ÅÖ’ â◊√Éèí Ñ¶e`åÅ∞ J#∞Éèí=OÖ’H˜ =™êÎ~Ú. J~Ú Õ +¨+ì™ê÷#

Ñ¶e «=ÚÖ·# â◊„ «∞,~ÀQÆ,|∞∞=ÚÅ∞ =O\ áêÑÑ¶e «=ÚÅ∞ U~°Ê_Õ =∞ÇŒâ◊Ö’ U HÍ~°OKÕ â◊√Éèí Ñ¶e`åÅ∞ U~°Ê_» åÜ«∞<Õk J#∞=∂<åãÊ Œ=∞<Õ

K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

*Ï`«Hõ=Ú 31.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 08–08–1912 ~å„u QÆO.7.23.(ZÖò.Z"£∞. \˜) 130L0, 5QÆO 10x 20Ãã.`«∂.


D *Ï «Hõ=Ú(31)Ö’, ÑÖK«=∂kèÑü |∞ èŒ∞_»∞ K«O„^• «∞Î ˆHO„ Œ=∞O Œ∞, +ëêìkèÑu ÅQÍflkèÑu`À |Å"≥∞ÿ# ™ê÷#=ÚÖ’ LO_»QÍ ÅQÍflkèÑuÅQÆfl=Ú#∞ gH∆OK«_»O [iyOk.

45. ÉèËs Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÍflkèÑu,â◊√„‰õΩ_»∞ =∞iÜ«Ú QÆ∞~°∞_»∞ Ñ~°ãÊ~° HO„ Œ=Ú

ÅO Œ∞O_»QÍ ÉèÏQÍºkèÑü |ÅÜ«Ú «∞_≥·# L#fl Jk ÉèËsÜ≥∂QÆ=∞QÆ∞#∞.

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–n~å…Ü«Ú~åÌÜ«∞O,K«Hõ¯x P~ÀQÆºO,J<ÕHõ q^è•ÅP^•Ü«∞O,ÉèÏ~åº =∞iÜ«Ú ãO`å# ™œYºO, L#fl «"≥∞ÿ# =∞#ã∞û, ≥·=ÉèíHÎHõey LO\Ï~°∞.

q=~°–™ê èŒ~°=ÚQÍ ÉèËsÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# *Ï «‰õΩÅ∞ãÖ`À+¨=Ú ™œYº=O «"≥∞ÿ# r=#=Ú Hõey LO\Ï~°∞.

*Ï`«Hõ=Ú 32.Ñ¨Ù\ ˜ ì#`Õk 23–02–1896 ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂kÑ¶¨∞.38.30 130L0, 770 «∂35I.

ÃÑ· *Ï «Hõ=ÚÖ’(32) ÅQÍflkèÑu â◊√„‰õΩ_»∞, QÆ∞~°∞x #∞O_ç HO„ Œ=ÚÅO Œ∞

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Å

59 60



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.



ÉèÏQÍºkèÑü |∞ èŒ∞_»∞ |Å"≥∞ÿ# ã≤÷uÖ’ LO_»_»O [iyOk. D *Ï «‰õΩÅ∞L#fl « q^•ºkèHÍiQÍ ÃÑ· Ü≥∂QÆ Ñ¶e «=ÚÅ#∞ ãOÑÓ~°‚OQÍ J#∞ÉèíqOK«_»O [iy<å W Õ ã=∞Ü«∞OÖ’ áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ Ñ¶e`åÅ#∞ J#∞ÉèíqOK«_»O[iyOk.

46. =∞$ ŒOQÆ Ü≥∂QÆ=Ú

x~°fiK«#O–LKåÛ™ê÷#=Ú#O Œ∞#fl „QÆÇÏ=Ú Ü≥ÚHõ #"åOâßkèÑuHO„ Œ, „uHÀ=ÚÅO Œ∞ ÖË • q∞„ «,LK«ÛH∆„ «=ÚÅO Œ∞O_»QÍ, ÅQÍflkèÑu|ÅÜ«Ú «∞_≥·# Jk =∞$ ŒOQÆÜ≥∂QÆ=Ú J#|_»∞#∞.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–„Ñ¨Éèí∞=ÙÅKÕ Q“~°"å Œ∞Å∞ á⁄O Œ_»O,PHõ~°¬©Ü«∞OQÍLO_»_»O, qâı+¨"≥∞ÿ# H©iÎ Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú#∞ *Ï„QÆ «ÎQÍ J#fi~ÚOK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok.LK«Û Ü«∞O Œ∞ U ≥·<å „QÆÇ¨Ï=Ú L#flÑ¨Ù_»∞, P „QÆÇ¨Ï=Ú#fl #"åOâßkèÑü~åtÖ’ HO„ Œ, HÀ=ÅO Œ∞ ÖË • q∞„ « H∆„ «=Ú ÖË • LK«ÛÜ«∞O Œ∞O_»QÍ,ÅQÍflkèÑu |Å Ü«Ú «∞_≥·# L#flÑÙ_»∞ Jk =∞$ ŒOQÆÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

*Ï «Hõ=Ú 33.Ñ¨Ù\ ì# Õk 14–12–1895 L ŒÜ«∞O QÆO.03.05(ZÖò.Z"£∞. \˜) 510L31, 00Ñ¨6 I.

ÃÑ· *Ï`«Hõ=ÚÖ’(33) QÆ∞~°∞_»∞ LK«Û™ê÷#ã≤÷u, ^èŒ#∞~°fl"åOâ◊Ö’LO_»_»O [iyOk. QÆ∞~°∞_»∞#fl #"åOâßkèÑü QÆ∞~°∞_Õ J~Úº, ÅQÍfl «∞ÎŒâ◊=∞ˆHO„ Œ=ÚÖ’ LO_»_»O, J Õ q èŒOQÍ â◊x LK«Û™ê÷#ã≤÷u, â◊x L#fl

#"åOâßkèÑü â◊√„‰õΩ_»∞,

[##HÍÅ â◊x =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.17–10–27 ~ÀAÅ∞.â◊√„‰õΩ_»∞ ÅQÆflHO„ Œ=Ú#O Œ∞ â◊x`À<Õ HõÅ=_»O [iyOk. D Ô~O_»∞

KÀ@¡ QÆ∞~°∞,â◊#∞Å =Å¡ =∞$ ŒOQÆÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk. D *Ï «‰õΩÅ∞Ü« ~°ÑπÖ’x „|Ç¨‡O_»"≥∞ÿ# ~å*ÏºxH˜ Jkè<Õ «Å∞.

47. áêi*Ï « Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O– ÅQÍflkèÑü L#fl ~åâßºkèÑü,P ~åâßºkèÑü L#fl

~åâßºkèÑü ÖË • ÅQÍflkèÑü L#fl ~åâßºkèÑü, P ~åâßºkèÑü L#fl#"åOâßkèÑu LK«Û ÖË • HO„ Œ,HÀ=ÚÅO Œ∞#fl Jk áêi*Ï «Ü≥∂QÆ=ÚJ=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ =∞^èŒº=Ü«∞ã¨∞û#∞O_ç ãO`À+Hõ~°"≥∞ÿ#,L#fl «"≥∞ÿ# rq «=Ú J#∞ÉèíqOKÕ"å~°∞, „ÑÉèí∞=ÙÅ∞ÖË • K«„Hõ=~°∞ÎÅKÕ Q“~°qOÑ|_Õ"å~°∞,Ü«Ú Œú„Ñ≤Ü«ÚÅ∞, QÆ[âßfik "åÇÏ#=ÚÅ∞ HõÅ"å~°∞, ™êO„Ñ¨ •Ü«∞=Ú, PKå~°=ÚÅ∞ áê\ÕKÕ"å~°∞, H©iÎ,=∞Oz «#=Ú Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–áêi*Ï «Ü≥∂QÆ=Ú qÑ¨s « ~å[Ü≥∂QÆ=Ú`À ã¨=∂#=∞xK≥Ñ¨Ê =K«∞Û#∞. DÜ≥∂QÆ=Ú Ñï„"å[Ü≥∂QÆ=Ú`À HõÅã≤##∞, ÖË^•áêi*Ï «Ü≥∂QÆ=Ú À HõÅã≤ U~°Ê_ç##∞ *Ï «‰õΩÅ∞ P è•ºu‡Hõ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞QÍ„ÑÉèí∞=ÙÅKÕ Q“~°qOÑ |_»_»O =∞iÜ«Ú ÅHõ∆ÖÏk „Ñ[Å‰õΩ P è•ºu‡HõOQÍ=∂~°æ Œ~°≈‰õΩÅQÆ∞ Œ∞~°∞.

*Ï`«Hõ=Ú34.Ñ¨Ù\ ˜ ì#`Õk 11–03–1858 ~å„u QÆO.9.0.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 130L0, 770 «∂35I.

ÃÑ·*Ï`«Hõ=Ú(34)Ö’ qâı+¨"≥∞ÿ# q^•º=O`«∞Å∞, `≥e"≥·#"å~°∞Ü≥∂QÆ=ÚÖ’

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[~åÇ¨ï

Å Å|∞ èŒ

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ



~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å Å

61 62



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


[##HÍÅ K«O„ Œ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.7–2–8 ~ÀAÅ∞.L#fl «™ê÷#=Ú#‰õΩ KÕi#"åik. ÅQÍflkèÑü â◊√„‰õΩ_»∞. ÅQÍflkèÑü L#fl~åâßºkè Ñü QÆ∞~°∞_»∞ "Õ∞+¨~åtÜ«∞O Œ∞ LO_»_»O, nx JkèÑü ‰õΩA_»∞ã¨fiˆH∆„ «=Ú#O Œ∞ LO_»_»O áêi*Ï «Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ HÍ~°"≥∞ÿ#@∞¡ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D *Ï «HõÅ∞ "åi HÍÅ=ÚÖ’ qâı+ „Ñ*Ï=O «∞Å∞QÍ Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞QÍ ¿Ñ~°∞QÍOKå~°∞. g~°∞ HÀ\Ï¡k Ç≤ÏO Œ∞=ÙÅ P~å èŒhÜ«Ú_»∞QÍ, =∞Ç~åAÅ K«„Hõ=~°∞ÎÅKÕ áê^•aè=O Œ<å Œ∞Å∞ JO Œ∞‰õΩ#fl"å~°∞.

48. QÆ[ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÖÏÉèÏkèÑü L#fl ~åt#∞O_ç #==∂kèÑü K«O„ Œ∞x`À

‰õÄ_ç ÖÏÉèí=∞O^Œ∞O_ç, ÖÏÉèÏkèÑüKÕ K«∂_»|_ç# Jk QÆ[Ü≥∂QÆ=ÚJ=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–qâı+"≥∞ÿ# Ñâ◊√ãOÑ Œ,QÆ[ «∞~°QÍk "åÇÏ#=ÚÅ∞ HõeyLO_»_»O,rq «=∞O`å ã¨∞YãÖ`À+¨=ÚÅ∞ Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ ÑÙ\˜ì#"å~°∞ 20#∞O_ç 29 ãO= «û~°=ÚÅ=∞ èŒº HÍÅOÖ’ D Ü≥∂QÆ Ñ¶e`åÅ#∞ J#∞Éèíq™êÎ~°x K≥Ñ¨Ê|_çOk. UkU"≥∞ÿ<å DÜ≥∂QÆ=Ú Ñ\˜ì# *Ï «‰õΩÅ∞ P [<å‡O «=Ú ã∞Y=ÚÅ∞ J#∞Éèíq™êÎ~°∞. ÖÏÉèí™ê÷#=Ú#∞O_ç ÉèÏQÆº™ê÷#=Ú J#QÍ ã¨ÑÎ=∞O J=Ù «∞Ok.JO>Ë ã¨ÑÎ=∂kèÑü ÖÏÉèí™ê÷#=∞O Œ∞ K«O„ Œ∞x`À HõÅã≤ LO_ç ÖÏÉèÏkèÑu`À HõÅã≤ LO_»=Åã≤ LO@∞Ok.D Ü≥∂QÆÑ¶e «=ÚQÍ P[<å‡O «=Úã¨∞Y=ÚÅ∞ J#∞Éèíq™êÎ~°x K≥Ñ¨Ê|_ç##∞ Jk PÜ«∂ „QÆÇ¨Ï=ÚÅŒâßO «~°Ìâ◊ÅÖ’ "åi"åi |ÖÏ|Å=ÚÅ#∞ J#∞ãiOz LO@∞Ok. QÆ[

Ü≥∂QÆ=Ú |Å=Ú Hõey L#flÑ¨Ù_»∞, *Ï «‰õΩÅ∞ W «~°∞Å ãÖ|O èŒ=ÚÅ=Å# ÖÏÉèí=ÚÅ∞ á⁄O Œ∞`å~°x K≥Ñ¨Ê|_çOk.

*Ï`«Hõ=Ú 35.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 06–09–1943 ~å„u QÆO.3.15.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 180L58, 720 «∂49I.

[##HÍÅ â◊x =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.12–9–18 ~ÀAÅ∞.

ãOÑÓ~°‚ QÆ[Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç# *Ï «Hõ=Ú J~°∞ ≥·# Œx K≥ÑÊ=K«∞Û#∞.D *Ï «‰õ=Ú (35) ã¨ÑÎ=∂kèÑü (ÖÏÉèÏkèÑü #∞O_ç ÉèÏQÍºkèÑü)K«O„ Œ∞_»∞.11 #O Œ∞O_ç ÖÏÉèÏkèÑu ‰õΩAxKÕ K«∂_»|_»_»OKÕ QÆ[Ü≥∂QÆ=ÚU~°Ê_çOk. WHõ _» ãÑÎ=∂kèÑu K«O„ Œ∞_Õ J=fi_»O`À K«O„ Œ∞x`À HõÅ=_»OJ<Õk ãÖÉèíqOK«ÖË^Œ∞.

49. HõàÏxkè Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–QÆ∞~°∞_»∞ kfifÜ«∞=Ú ÖË • ÑOK«=∞=∞O Œ∞O_ç |∞ èŒ,â◊√„‰õΩ

Å`À HõÅã≤##∞ ÖË^• K«∂_»|_ç##∞, ÖË^• QÆ∞~°∞_»∞ kfifÜ«∞ ÖË^•ÑÖK«=∞=ÚÅO Œ∞O_»QÍ P ™ê÷#=Ú |∞ èŒ ÖË • â◊√„Hõ H∆„ «=ÚÖ·##∞ JkHõàÏxkèÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞– L#fl «"≥∞ÿ# ÉèÏ"å"Õâ◊O, =∞Oz =∞#ã¨∞û, „Ñ¨Éèí∞=ÙÅKÕQ“~°==Ú, qq èŒ ~°Hõ=ÚÖ·# "åÇÏ#ã∞Y=ÚÅ∞, Œ~°Ê=Ú#∞, ~ÀQÆÉèíÜ«∞=ÚÖËx"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–HõàÏxkèÜ≥∂QÆ=Ú, <å ÑijÅ#Ö’ |∞ èŒ,QÆ∞~°∞,â◊√„‰õΩÅ∞ XH~åtÖ’ HõÅ=_»O Jk kfifÜ«∞ ÑÖK«=∞™ê÷#=ÚÅ∞ J=fi_»O J~°∞ Œ∞QÍ<ÕHõxÑ≤™ÈÎOk. PÜ«∂ „QÆÇ¨Ï Œâ◊ÅÖ’ Ñ¶e`åÅ∞ q∞„â◊=∞OQÍ LO@∞#fl@∞¡≥Å∞™ÈÎOk.HõàÏxkè Ü≥∂QÆ=Ú x[=ÚQÍ |Å"≥∞ÿ# ~å[Ü≥∂QÆ"≥∞ÿ<å nxÃÑ·

„áêp<åKå~°∞ºÅ∞ Z@∞=O\˜ Jaè„áêÜ«∞=Ú#∞ ÖËHõáÈ~Ú<å <å J#∞Éèí=OÖ’ W"ÕÑ¶e`åÅ∞ HõÅ∞QÆ∞ «∞#fl@∞¡ ≥Å∞™ÈÎOk. J~Ú Õ =¸_»∞ â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ HõÅ~ÚHõ x[OQÍ J Œ$+ìÜ≥∂QÆ=∞x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. JnHÍHõ QÆ∞~°∞_»∞

â◊x~åtK«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞ K«O„ ŒQÆ∞~°∞|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ


~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ6020I

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï Å Å

63 64



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


|∞^èŒ∞_»∞ ÖË^• â◊√„‰õΩx`À ÖË^• |∞^èŒâ◊√„‰õΩÅ`À HõÅã≤ kfifÜ«∞ÑÖK«=∞=ÚÅO Õ HÍ‰õΩO_® J Œ$+ì™ê÷#=∞x K≥Ñ¨Ê|_Õ ÉèÏQÆº ™ê÷#=∞O Œ∞W"Õ Ñ¶e`åÅ∞ U~°Ê_»∞ «∞#fl@∞¡ <å J#∞Éèí=OÖ’ ÑijeOKå#∞. D kQÆ∞=HõàÏxkèÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç# XHõ qÅHõ∆"≥∞ÿ# *Ï «Hõ=Ú#∞ ÑijeOK«O_ç.

*Ï «Hõ=Ú 36.Ñ¨Ù\ ì# Õk 20/21–2–1879 L ŒÜ«∞O QÆO.4.50.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 100L43, 760 «∂48 I.

[##HÍÅ ~åÇ¨ï =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.14–6–29 ~ÀAÅ∞.D*Ï «Hõ=Ú(36) Q˘Ñ¨Ê HÍ~°ºx~åfiÇ¨ÏÏkèHÍiQÍ, ≥e"≥·# <åºÜ«∞

"åkQÍ =∞iÜ«Ú ~å[H©Ü«∞<åÜ«∞‰õΩxQÍ ¿Ñ~°∞QÍOz# "åik. ÅQÆfl=Ú=∞Hõ~°=Ú kfifÜ«∞OÖ’ QÆ∞~°∞, |∞ èŒ, â◊√„‰õΩÅ∞ (gi`Àáê@∞ ~°q, K«O„ Œ∞Å∞HõÅ=_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.) D „QÆÇÏ=ÚÅ HõÅ~ÚHõKÕ |Å"≥∞ÿ# HõàÏxkèÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk.D *Ï «‰õΩÅ∞ „Ñ¨=ÚY ~å¢+ì=Ú #‰õΩ n"å#∞QÍ,"≥·„™ê~Ú Zy˚‰õÄº\˜"£ H“xûÖò "≥∞O|~°∞¡QÍ, „Ñ¨=ÚY ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞QÍ, ~å*ÏºOQÆ xÑ¨Ù∞xQÍ ¿Ñ~°∞QÍOKå~°∞. g~°∞ qq èŒ „Ñ¨Éèí∞=ÙÅKÕQ“~°qOÑ|_ç<å~°∞. g~°∞ ãfi «O„ «∞Å∞QÍ =∞iÜ«Ú x~°O‰õΩâ◊√xQÍ ¿Ñ~°∞QÍOKå~°∞.D*Ï «Hõ=ÚÖ’ HõàÏxkèÜ≥∂QÆ=Ú ãOÑÓ~°‚=ÚQÍ Ñ@ì_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.

50. JOâß=`å~° Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÆfl=Ú K«~°~åtÜ≥ÿ∞, â◊√„Hõ,QÆ∞~°∞Å∞ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞,â◊x

LK«Û Ü«∞O Œ∞O_»QÍ Jk HO„ Œ"≥∞ÿ# Jk JOâß=`å~°Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–U =∂„ «=Ú Hõà◊OHõ=Ú ÖËx H©iÎ, *Ï˝#=Ú,âßs~°Hõ

ã¨∞MÏã¨HÎ, J Œ∞Ñ¨ÙÖ’ HÀiHõÅ∞,"Õ •O «=ÚÖ’ xÑ¨Ù «fi=Ú, „Ñ¨Éèí∞=ÙÅ∞ÖË • „Ñ¨Éèí∞ã¨=∂#∞Å∞ J=Ù`å~°∞.

q=~°–U =∂„ «=Ú Hõà◊OHõ=Ú ÖËx H©iÎ, Z=fiix <˘Ñ≤ÊOK«x<≥·[=Ú LO\ÏÜ«∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. J~Ú`Õ *Ï`«Hõ=ÚÖ’x q∞ye#„QÆÇ¨Ï=ÚÅ ã≤÷u, W «~° Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ nxÃÑ· „Ñ¨ÉèÏ==Ú HõeyOK«_»O ÖË •U Ü≥∂QÆ „Ñ¨ÉèÏ==Ú LO>Ë ^•x Ñ¶e «=ÚÅ∞ Z‰õΩ¯=ÙQÍ LO\Ï~Ú.

*Ï «Hõ=Ú 37.Ñ¨Ù\˜ì#`Õk 14–12–1895 L^ŒÜ«∞O QÆO.03.05.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 510L31I, 00Ñ¨ 6 I.

[##HÍÅ â◊x =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.17–10–27 ~ÀAÅ∞.D *Ï`«Hõ=ÚÖ’(37) QÆ∞~°∞,â◊√„‰õΩÅ∞ ˆHO„^Œ=ÚÖO^Œ∞, â◊x

LK«ÛÜ«∞O Œ∞ ÅQÆflˆHO„ Œ=ÚÖ’ LO_»_»O`À ãÖÑ¨Ó~°‚=ÚQÍ JOâß=`å~°Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk. g~°∞ Ü« ~°ÑπÖ’ =∞Ç™ê„=∂[º=Ú#‰õΩ Jkè<Õ «Å∞.

51. Ç¨ÏiÇ¨Ï~°„|Ç¨Ï‡ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–kfifÜ«∂kèÑu#∞O_ç 8,12ÅÖ’ â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ∞#fl#∞, ÖË •

ãÑÎ=∂kèÑu#∞O_ç 4,9,8 ™ê÷#=ÚÅO Œ∞ QÆ∞~°∞, K«O„ Œ, |∞ èŒ∞Å∞#fl#∞, ÖË •ÅQÍflkèÑu#∞O_ç 4,10,11ÅÖ’ ~°q,â◊√„Hõ,‰õΩAÅ∞#fl#∞ Jk ÇÏiÇÏ~°„|ÇÏ‡Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–DÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ "Õ Œ"Õ •OQÍÅÖ’ xÑÙ∞Å∞, x*Ï~Úu HõÅ"å~°∞, J<ÕHõ ã¨∞Y=ÚÅ∞ J#∞ÉèíqOK«∞"å~°∞, ™⁄OÑ¨ÙQÍ=∂\Ï¡_Õ <Õ~°∞ÊHõÅ"å~°∞, â◊„ «∞=ÙÖÃÑ· [Ü«∞=Ú HõÅ"å~°∞, W «~°∞Å‰õΩ ãÇÜ«∞OKÕÜ«Ú"å~°∞, è•i‡HõHÍ~°º=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú H˘O « H¡+ì"≥∞ÿ# Œx K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. D Ü≥∂QÆ=Ú#∞q=~°OQÍÑïje¿ãÎ (J)kfifÜ«∂kèÑü #∞O_ç 8,12™ê÷#=ÚÅÖ’ â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞, (P) ã¨ÑÎ=∂kèÑü#∞O_ç 4,9,8 ™ê÷#=ÚÅO Œ∞ QÆ∞~°∞,K«O„ Œ,|∞ èŒ∞Å∞(W) ÅQÍflkèÑü#∞O_ç 4,10,11™ê÷#=ÚÅO Œ∞ ~°q,â◊√„Hõ,‰õΩAÅ∞ LO_®e.ÃÑ·=¸_»∞ U~°Ê_ç# Jk Ç¨ÏiÇ¨Ï~°„|Ç¨Ï‡Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok. nxx |\ì

â◊x

~åtK«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ QÆ∞~°∞|∞ èŒ

ˆH «∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ



~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å Å

65 66



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


ÅQÆfl,kfifÜ«∞, ãÑÎ=∞ ™ê÷#=ÚÅ „áê è•#º « ≥Å∞™ÈÎOk.nxx =∞~˘Hõ q èŒOQÍÑïje¿ãÎ ÅQÆfl=Ú J#QÍ [x‡OK«_»O ÖË • ã¨$+≤ì, kfifÜ«∞O ãÖÑ¨ Œ J#QÍ~°Hõ∆ ÖË • ã≤÷u,ã¨ÑÎ=∞O =∂~°Hõ=Ú ÖË • ÅÜ«∞O, D=¸_»∞ ã≤÷ «∞Å∞JO>Ëã¨$+≤ì, ã≤÷u, ÅÜ«∞=ÚÅ‰õΩ HÍ~°‰õΩÅ∞QÍ ÉèÏ~°fÜ«∞ ã¨=∂[=ÚÖ’ „|Ç¨Ï‡,q+¨µ‚,=∞¿ÇÏâ◊fi~°∞#∞ ¿Ñ~À¯=_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. DHÍ~°=ÚÅKÕ DÜ≥∂QÆ=Ú Ç¨ÏiÇ¨Ï~° „|Ç¨Ï‡Ü≥∂QÆ=∞x K≥Ñ¨Ê_»OÖ’ Bz «º=ÚO Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

52. ‰õΩã¨∞=∞ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÆfl=∞O Œ∞ QÆ∞~°∞_»∞, ãÑÎ=∞=∞O Œ∞ K«O„ Œ∞_»∞, K«O„ Œ∞x

#∞O_ç J+ì=∞=∞O Œ∞ ~°q L#fl Jk ‰õΩã¨∞=∞Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–DÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ „Ñ¨Éèí∞, |O èŒ∞ ~°Hõ∆

‰õΩÅ∞, „QÍ=∞ÑÙ~å Œ∞Å#∞ xi‡Oz"å_»∞ x+¯ÅOHõ"≥∞ÿ# H©iÎ HõÅ"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.QÆ=∞xHõ–QÆ∞~°∞_»∞ ÅQÆfl=Ú#O Œ∞O_»_»O â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ"≥∞ÿ Õ, ÅQÍfl «∞Î

ã¨ÑÎ=∞OÖ’ K«O„ Œã≤÷u=Å¡ QÆ[ˆHãïÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. K«O„^• «∞ÎJ+ì=∞OÖ’ ~°q JO>Ë kfifÜ«∞OÖ’ ~°qLO_»_»O « •fi~å â◊√Éèí"åtÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. g\#xfl\x „HÀ_çHõi¿ãÎ ‰õΩã∞=∞Ü≥∂QÆ=Ú`Àáê@∞ QÆ[HãiÜ≥∂QÆ=Ú, "åã≤Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_»_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok.D q èŒOQÍ Ô~O_»∞ =¸_»∞ Ü≥∂QÍÅ HõÅ~ÚHõ À U~°Ê_Õ ‰õΩã∞=∞Ü≥∂QÆ=Ú|Å"≥∞ÿ# ~å[Ü≥∂QÆ=ÚQÍ ÑiQÆOK«=K«∞Û#∞. DÜ≥∂QÆ=Ú |Å=Ú HõeyL#fl "≥∞l¢¿ãì@∞Å∞,=ÚxûÑ¶πÅ∞,„QÍ=∂kèHÍ~°∞Å∞,"Õ∞Ü«∞~°∞¡, =Úxã≤Ñ¨ÖòHõg∞+¨#~°∞¡ =O\˜ JkèHÍ~°=Ú Hõey LO\Ï~°∞.

[Ï «Hõ=Ú 38.Ñ¨Ù\ ì# Õk 15–12–1899 L ŒÜ«∞O QÆO.05–42.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 100L45I, 190`«∂ 4 I.

[##HÍÅ ~°q =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.1–2–12 ~ÀAÅ∞.

D *Ï «Hõ=Ú(38)‰õΩã∞=∞Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ ãO|OkèOz qÅHõ∆"≥∞ÿ#k.QÆ∞~°∞_»∞ ÅQÆfl=∞O Œ∞,K«O„ Œ∞_»∞ ã¨ÑÎ=∞=∞O Œ∞, ~°q kfifÜ«∞ã≤÷u ‰õΩã¨∞=∞Ü≥∂QÆO U~°Ê_»_®xH HÍ~°"≥∞ÿ#@∞¡ K≥ÑC‰õΩ<åfl gi`À KÕi=Ù#fl áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ∞ JO>Ë K«O„ Œ∞x`À H «∞=Ù, QÆ∞~°∞x`À ~åÇ¨ï=Ù, ~°q`À q∞ye#áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ∞ HõÅ=_»O [iyOk. qÅHõ∆OQÍ áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ HõÅ~ÚHõ À U~°Ê_ç# D ‰õΩã¨∞=∞Ü≥∂QÆ „Ñ¨ÉèÏ==ÚKÕ H=Å=Ú 20 ÖË • 25%Ñ¶e`åÅ#∞ =∂„ «"Õ∞ HõeyOzOk.

„á⁄.~å=ÙQÍ~°∞ `«=∞ â◊`«Ü≥∂QÆ=∞O[iÖ’ ‰õΩã¨∞=∞Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩãÖ|OkèOz =∞iH˘xfl q=~°=ÚÅ#∞ ¿Ñ~˘¯#_»O [iyOk. ã≤÷~°~åâ◊√Å∞HO„ Œ=ÚÖ· JO Œ∞ â◊√„‰õΩ_»∞,|ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# K«O„ Œ∞_»∞ HÀ=ÚÅÖ’#∞, ~°qŒâ◊=∞™ê÷#=Ú#O Œ∞#fl#∞ Jk ‰õΩã∞=∞Ü≥∂QÆ=∞x ≥eÜ«∞KÕ™ê~°∞. WO Œ∞

â◊√„‰õΩ_»∞ Œâ◊=∞ˆHO„ Œ=Ú HÍHõ =∞ˆ~ ˆHO„ Œ=Ú#O Œ∞ LO_Õ J=HÍâ◊=ÚÖË Œ∞. ~°qH â◊√„‰õΩxH =∞ èŒº JO «~°=Ú 470 q∞Oz LO_» Œ∞. D HÍ~°=ÚÅKÕ D Ü≥∂QÆ=Ú#∞ WÖÏ x~°fizOK«=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. ~°q,â◊√„‰õΩÅ∞Œâ◊=∞=∞O Œ∞, |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# K«O„ Œ∞_»∞ HÀ=ÚÅO Œ∞#fl ‰õΩã∞=∞Ü≥∂QÆ=∞x

K≥Ñ¨Ê=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. L#fl « ~MÏOâ◊ÅÖ’ XˆH ~åtÖ’ Ô~O_»∞ ÉèÏ==ÚÅ∞LO_Õ J=HÍâ◊=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. W@∞=O\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~°q 10Ö’LO>Ë â◊√„‰õΩ_»∞ ÅQÆfl=Ú ÖË • ã¨ÑÎ=∞=ÚÖ’ LO_Õ J=HÍâ◊=Ú U~°Ê_»∞«∞Ok. J~Ú Õ „Ñ¨ è•#Ü≥∂QÆ=ÚÅxfl ~åâ◊√Å#∞ P è•~°OQÍ K≥Ñ¨Ê|_Õ"Õ

HÍx ÉèÏ==ÚÅ HÍ èŒ~°OQÍ x~°‚~ÚOKÕqHÍ=Ù. HÍ|\ì U *Ï «HÍxH˜ P*Ï «Hõ=Ú#∞ „Ñ ÕºHõOQÍ ÑijeOz x~°‚~ÚOK«=Åã≤ LO@∞Ok. L^•ÇÏ~°‰õΩ ‰õΩã¨∞=∞Ü≥∂QÍ<Õfl fã¨∞‰õΩO>Ë ~°q 10Ö’ L#flÑ¨Ù_»∞ ~°q Œ$+≤ì2700 ÃÑ· LO_»_»O, ÉèÏ=‰õΩO_»ex P è•~°OQÍ Ñïje¿ãÎ nxÖ’ H˘O «=∂~°∞ÊÅ∞ LO_ÕJ=HÍâ◊=ÚÅ∞ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. « •fi~° Œ$+≤ì ÑïkèÖ’=∂~°∞ÊÅ∞=KÕÛ J=HÍâ◊=ÚÅ∞ L<åfl~Ú. D HÍ~°=ÚKÕ Ü≥∂QÆ=ÚÅq+Ü«∞=ÚÖ’ Z@∞=O\ ãO ÕÇÏ=Ú ÖË‰õΩO_® ~åt Œ$+µìÅ<Õ ÑiQÆOK«=Åã≤ LO@∞Ok.

53. =∞ «ûº Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÆfl ÉèÏQÆº™ê÷#=ÚÅO^Œ∞ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞, ÑÖK«=∞

=∞O Œ∞ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ∞O_»QÍ K« «∞~°ú, J+ì=∞™ê÷#=ÚÅ∞ áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ`À ‰õÄ_ç# Jk =∞ «ûºÜ≥∂QÆ=Ú J#|_»∞#∞.

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x |∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞|∞ èŒˆH`«∞


JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q ‰õΩ[~åÇ¨ï

Å

Å

67 68



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ ÑÙ\˜ì#"å~°∞ qâı+"≥∞ÿ# „¿Ñ=∞Hõey#"å~°∞, =∞Oz=∞#ã∞û, Œ$_è»"≥∞ÿ# =ºHÎ «fi=Ú, H©iÎ, ≥·=ÉèíHÎ =∞iÜ«Ú *Ï#=ÚHõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–Wk ÅQÆfl ÉèÏQÆº~åâ◊√Å‰õΩ ãÖ|OkèOz qÅHõ∆"≥∞ÿ# „QÆÇ¨ÏÜ≥∂QÆ=∞x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. ÅQÆfl ÉèÏQÆº=ÚÅÖ’ áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ ã≤÷u, ÑOK«=∞™ê÷#=ÚÖ’ â◊√ÉèíáêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ ã≤÷u,K«`«∞~° ú J+¨ì=∞™ê÷#=ÚÅÖ’áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅã≤÷u, W@∞=O\ ã≤÷uU~°Ê_»_»O J™ê èŒº=∞<Õ K≥ÑÊ=K«∞Û#∞,nxH HÍ~°O Ñije¿ãÎ |∞ èŒ,K«O„ Œ∞Å∞ â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ`À HõÅã≤#ÑÙ_»∞,â◊√Hõ¡Ñ¨Hõ∆=ÚÖ’#∞ â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞QÍ ÑïQÆ˜¿ãÎ, =¸_»∞„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞=∂„ «"Õ∞ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞(~åÇ¨ïˆH «∞=ÙÅ∞ HÍ‰õΩO_®) J=Ù`å~Ú.~åÇ¨ïˆH «∞=ÙÅ#∞ HõÅ∞Ñ¨Ù‰õΩO>Ë g~°O Œi`À 1,4,8,9 ÅÖ’ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞LO_»_»O J™ê èŒºO. ~åÇ¨ï H «∞=ÙÅ∞ XHõiH˘Hõ~°∞ 1800 JO «~°O Ö’LO\Ï~°∞. =∞ «ûºÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_®xH˜ 1,4,8,9ÅÖ’ HõhãÖ 1,9ÅÖ’áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ∞ 5Ö’ q∞„â◊=∞ „QÆÇÏã≤÷u « LO_»=Åã≤ LO@∞Ok. ãOã¯ $«OÖ’ =∞ «ûº=Ú JO>Ë KÕÑ. D Ü≥∂QÆ=Ú â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=∞x K≥ÑÊ|_»_»O,

J~°∞ Œ∞QÍ<≥·<å DÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ÕJ=HÍâ◊=Ú LO_»_»O`À Wk ~å[Ü≥∂QÆ=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê|_çOk. PÜ«∂ ™ê÷#=ÚÅÖ’ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ ã≤÷ Õ HÍ‰õΩO_® Œ$+≤ìU~°Ê_ç##∞ Ü≥∂QÆ„ÑÉèÏ==Ú U~°Ê_»∞##∞‰õΩO>Ë J<ÕHõ *Ï «Hõ=ÚÅÖ’ =∞ «ûºÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_Õ J=HÍâ◊=ÚOk.

54. ‰õÄ~°‡ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ 5,6,7 ™ê÷#=ÚÅO^Œ∞O_»QÍ Jq

LK«Û,ã¨fi,q∞„ « H∆„ «=ÚÅ∞ =∞i~Ú #"åOâ◊=ÚÖ·#Ñ¨Ù_»∞,ÖË • â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ 1,311 ™ê÷#=ÚÅO Œ∞O_»QÍ Jq LK«Û,ãfi,q∞„ « H∆„ «=ÚÖ·# Jk‰õÄ~°‡Ü≥∂QÆ=∞#|_»∞#∞.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–qâ◊fi qMÏºu, ~å[ã¨∞Y=ÚÅ∞, è≥·~°º=Ú,<åºÜ«∞|∞kú,ãÖ`À+¨=Ú, Ñ¨~ÀÑ¨HÍ~°=Ú, [#<åÜ«∞ «fi=Ú, =∞$ Œ∞ã¨fiÉèÏ==Ú HõeyLO Œ∞~°∞.

q=~°–'q∞„`åOâ◊Hõ~°ã≤Ü«∞` Õ— J<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ aè#fl Jaè„áêÜ«∞=ÚÅ∞ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. J#QÍ q∞„ «~åt ÖË • q∞„ «#"åOâ◊ J<Õ J~°úOK≥Ñ¨CHÀ=K«∞Û#∞. ‰õÄ~°‡Ü≥∂QÍxH˜ ãÖ|OkèOz „áê=∂˜Hõ â’¡Hõ=∞O Œe

Ô~O_»= áê^Œq+¨Ü«∞"≥∞ÿ H˘O^Œ~åKå~°∞ºÅ L^ÕÌâ◊OÖ’ 'q∞„`ÀKåÛùOâ◊ã ¨ ÷—q∞„ «~åâ◊√Å∞ J<ÕJ~°úOQÍ fã∞HÀ=_»O [iyOk. H˘xfl „Ñ ÕºHõ ~åâ◊√ÅOŒ∞O_»QÍ q∞„ « #"åOâ◊ÅO Œ∞ LO_»_»O J~°∞ Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. WHõ _»

‰õÄ~°‡Ü≥∂QÆ=Ú Ô~O_»∞ ~°Hõ=ÚÅ∞QÍ K≥ÑÊ|_çOk. „á⁄.~å=ÙQÍi L ÕÌâßÅ#∞<Õ#∞„QÆÇ≤Ïã¨∂Î P Ü≥∂QÆ=ÚÖ’x "≥Ú Œ\ ˜ ÉèÏQÆ=Ú #"åOâ◊Å‰õΩ ãÖ|OkèOz, Ô~O_»=ÉèÏQÆ=Ú ~åâ◊√Å‰õΩ ãÖ|OkèOz#kQÍ fã¨∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. =∞~Àq èŒOQÍ K≥áêÊÅO>Ë ‰õÄ~°‡Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_Õ q è•#=Ú(J)â◊√Éèí∞Å∞ 5,6,7 ™ê÷#=ÚÅÖ’ ãfi,LK«Û,q∞„ « #"åOâ◊=ÚÅO Œ∞(P) â◊√Éèí∞Å∞1,3,11ÅO Œ∞O_»QÍ Jq ã¨fi,LK«Û.q∞„ « ™ê÷#=ÚÖO Œ∞ LO_» =Åã≤LO@∞Ok. Uk U"≥∞ÿ<å D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# H©iÎ, Ñ¨Å∞‰õΩ|_çLO_ç#@∞¡ ãÖÑ¨ ŒÅ∞ LO_»=x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

[Ï`«Hõ=Ú 39.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 01–9–1897 ~å„u QÆO.8–35.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 100L58I, 790`«∂ 29 I.


D *Ï «Hõ=Ú(39)Ö’ 5,6,7 ™ê÷#=ÚÅO Œ∞ QÆ∞~°∞,|∞ èŒ,K«O„ Œ∞Åã≤÷u U~°Ê_»QÍ JOâ◊Ü«∞O Œ∞ QÆ∞~°∞_»∞ ã¨fi<åOâ◊ã≤÷u, K«O„ Œ,|∞ èŒ∞Å∞ q∞„ «#"åOâ◊ ã≤÷u U~°Ê_»_»O`À ‰õÄ~°‡Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk. W Õ ã=∞Ü«∞=ÚÖ’gi`À 5,6 ™ê÷#=ÚÅÖ’ „‰õÄ~° „QÆÇ¨Ï=ÚÅ ã≤÷u U~°Ê_»_»O`À ™ê èŒ~°ã≤÷u #∞O_ç L#fl « ã≤÷uH KÕ~°∞‰õΩ<åfl Jk W «~°∞Å#∞ W|ƒO Œ∞Å‰õΩ QÆ∞iKÕã≤ÃÑ·H˜ ~å=_»O [iyOk.

â◊x~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x |∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï Å Å

69 70



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


55. Õ"ÕO„ Œ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ã≤÷~° ~åt ÅQÆfl"≥∞ÿ, ÅQÆfl ÖÏÉèÏkèÑ «∞Å∞ Ñi=~°Î#Ü«∞O Œ∞,

kfifÜ«∞ Œâ◊=∂kèÑ¨ «∞Å∞ Ñï=~°Î#Ü«∞O Œ∞ LO_»QÍ U~°Ê_Õk Õ"ÕO„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–JHõ~°¬©Ü«∞"≥∞ÿ# ~°∂Ñ¨=Ú, =∞K«ÛÖËx H©iÎ, ~°Hõ∆x~å‡ÏÅ∞ KÕÜ«∞_»O, Ãã·xHÍkèHÍ~°∞Å∞QÍ, â◊$OQÍ~°Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ∞QÍ, n~å…Ü«Ú~åÌÜ«∞=Ú Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°– Õ"ÕO„ Œ∞_»∞ J#QÍ Õ= «Å‰õΩ ~åA,D HÍ~°OKÕ DÜ≥∂QÆ=Ú #O Œ∞ [x‡Oz# „Ñ¨ÑÖK«MÏºu HõeyLO\Ï~°x, =∞K«ÛÖËx=ºHÎ «fi=Ú, g~°∞_≥·# Ãã·xHÍkèHÍiQÍ MÏºu Hõey LO\Ï~°x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞.J~Ú Õ "åãÎ=OÖ’ D Ü≥∂QÆ=ÚÅxfl „Ñ¨ «ºHõ∆OQÍ Hõ#|_»Hõ áÈ~Ú<åH˘xflQÆ∞ÏÅ∞ HõxÑ≤™êÎÜ«∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ „Ñ¨ è•#=ÚQÍ„QÆÇ≤ÏOK«=Åã≤Ok. ã≤÷~°~åt ÅQÆfl=Ú J=fi_»O, ÅQÆfl ÖÏÉèÏkèÑ¨`«∞ÅÑï=~°Î#, J Õq èŒOQÍ kfifÜ«∞, Œâ◊=∂kèÑ¨ «∞Å Ñï=~°Î#Å∞ U~°Ê_®e.ˆH=Å=Ú DÔ~O_»∞ Ñï=~°Î#Å`À D Ü≥∂QÆ Ñ¶e «=Ú ãÖÑ¨Ó~°‚=ÚQÍU~°Ê_» Œ∞. "å\˜JkèÑ¨ «∞Å∞ |ÅÜ«Ú «∞Ö· LO_»=Åã≤ LO@∞Ok.

56 .=∞‰õΩ@ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÉèÏQÍºkèÑu #∞O_ç ÉèÏQÆº™ê÷#=Ú#O Œ∞ QÆ∞~°∞_»∞, QÆ∞~°∞x

#∞O_ç ÉèÏQÆº™ê÷#=Ú#O^˘Hõ â◊√Éèí∞_»∞, â◊x Œâ◊=∞=∞O Œ∞#flÑ¨Ù_»∞ Jk=∞‰õΩ@Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–J@qHõ *Ï «∞Å‰õΩ ÖË • "Õ@QÍà◊§‰õΩ JkèÑ «∞Å∞ ÖË •„ÑÉèí∞=ÙÅ∞, |ÅÜ«Ú «∞Å∞,‰õΩuû « |∞kú Hõey# "å~°∞ ÖË • q[Ü«∞=ÚÅ∞™êkèOK« QÆey# „H©_®HÍ~°∞Å∞ JQÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–<å Ñïâ’ èŒ<å qÉèÏQÆ=ÚÖ’, H˘xfl "ÕÅ *Ï «Hõ=ÚÅ#∞QÆÏOHõ=Ú ÖÏ è•~°OQÍ qKå~°KÕÜ«∞QÍ, =∞‰õΩ@ Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç#„Ñü Ñ¨k *Ï «Hõ=ÚÅÖ’#∞ 6QÆ∞~°∞ 7QÆ∞iH˜ J@q âßMÏkèHÍ~°∞Å∞QÍ#∞,J@qHõ *Ï «∞Å‰õΩ, «k «~° QÆ∞OÑ¨ÙÅ‰õΩ <åÜ«∞‰õΩÅ∞QÍ LO@∞#fl@∞¡`≥Å∞™ÈÎOk.W@∞=O\˜ QÆ∞OÑ¨ÙÅ#∞ J^Œ∞Ñ¨ÙÖ’ LOK«_»OÖ’ Hõiî#OQÍ„‰õÄ~°|∞kú HõeyLO_»_»O, W@∞=O\˜ HÍ~°º=ÚÅ‰õΩ Œâ◊=∞OÖ’x â◊xHÍ~°‰õΩ_»∞ J=ÙK«∞#fl@∞¡ „QÆÇ≤ÏOK« =K«∞Û#∞.

57. Kè«O_çHÍ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–+¨ëêªkèÑü L#fl #"åOâßkèÑü =∞iÜ«Ú #==∂kèÑü

L#fl #"åOâßkèÑu ~°q`À HõÅã≤=ÙO_»QÍ ÅQÆfl=Ú ã≤÷~°~åtÜ≥ÿ∞ +ëêªkèÑuKÕK«∂_»|_ç# Jk Kè«O_çHÍ Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# =ÚO Œ∞‰õΩ K˘K«∞Û‰õΩáÈÜÕ∞ <≥·[O, è≥·~°º=Ú, è•i‡HõHÍ~åºãHÎ, =∞O„ «∞Å∞ ÖË • « «û=∂#"≥∞ÿ#Ñ¨ Œq, n~å…Ü«Ú~åÌÜ«∞O =∞iÜ«Ú ãÖ`À+¨Hõ~°"≥∞ÿ# rq «=Ú LO\Ï~Ú.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú H˘OK≥O H¡+ì"≥∞ÿ# Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. +¨+ª,ÉèÏQÍºkèÑ «∞Å∞ L#fl #"åOâßkèÑ «∞Å∞ W ŒÌ~°∞ HõÅã≤ ~°q`À ‰õÄ_ç LO_»QÍ,ÅQÆfl=Ú ã≤÷~°~åtÜ≥ÿ∞ +ëêªkèÑuKÕ K«∂_»|_®e. WHõ _» â◊√ÉèÏâ◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅâ◊HÎ HõÅáÈ «KÕ XHõ~å[Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_»O QÆ=∞xOK« Œy# q+Ü«∞=Ú.++ª™ê÷<åkèÑu L#fl #"åOâßkèÑu=Å¡ áêÑ «fi=Ú «QÆæ_»O [~°∞QÆ∞`ÀO ŒxK≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. DÜ≥∂QÆ=ÚÖ’x +¨ëêªkèÑü=Å¡ qâı+¨"≥∞ÿ# è≥·~°º ™êÇ¨Ïã¨=ÚÅ∞ U~°Ê_» å~Ú. Kè«O_çHÍ Ü≥∂QÆ=Ú H=Å=Ú 4 ã≤÷~°~åâ◊√Å "åÔ~·#=$+Éèí, ã≤OÇÏ, =$tÛHõ, ‰õΩOÉèí ÅQÆfl=ÚÅ "åiH =∂„ «"Õ∞ U~°Ê_»∞ «∞Ok.K«~°,kfiã¨fiÉèÏ=~åâ◊√Å"åiH˜ D Ü≥∂QÆ=Ú =iÎOK« Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. DÜ≥∂QÆ=Ú=Å¡ ~å[H©Ü«∂kèHÍ~°=Ú U~°Ê_ÕJ=HÍâ◊=ÚÅ∞ Z‰õΩ¯=ÙQÍL<åfl~Ú.

58. [Ü«∞ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–+¨ëêªkèÑü hK«Ö’#∞, Œâ◊=∂kèÑü Ñ¨~°"≥∂K«Ûã≤÷uÖ’#∞

LO_»QÍ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú#∞ [Ü«∞Ü≥∂QÆ=Ú J#|_»∞ «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# *Ï «‰õΩÅ∞ ãO`À+=Ú,â◊„ «∞=ÙÅÃÑ· [Ü«∞=Ú, Jxfl HÍ~°º=ÚÅO Œ∞ q[Ü«ÚÖ· n~å…Ü«Ú=Ù HõeyLO Œ∞~°∞.

q=~°–DÜ≥∂QÆ=Ú ¿Ñˆ~ [Ü«∞Ü≥∂QÆ=Ú J=fi_»=Ú HÍ~°OQÍJxfl\Ï [Ü«∞=Ú Hõey LO\Ï~°x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. DÜ≥∂QÆ|Å=ÚKÕ JÑ[Ü«∞=Ú J<Õk ÖËx"åÔ~· LO\Ï~°∞. nxH HÍ~°=Ú qKåi¿ãÎ ++ª™ê÷#=Úâ◊„ «∞, ~ÀQÆ,|∞∞=ÚÅ#∞ ã¨∂zOKÕ ™ê÷#=Ú J=fi_»O, nx JkèÑühK«Ö’ LO_»∞@KÕ « +¨+ª ÉèÏ=HÍ~°Hõ «fi=ÚÅ∞ Jxfl |ÅÇ‘Ï# Ñ¨_»_»O`ÀZ@∞=O\˜ P@OHõ=ÚÅ∞ÖËx ã≤÷u U~°Ê_»∞ «∞Ok. WHõ Œâ◊=∞™ê÷#=Ú

71 72



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


H©iÎ,=$uÎx ã∂zOKÕ ™êú#"≥∞ÿ « ŒkèÑu Ñ~°"≥∂K«Û ™ê÷#=ÚÖ’ LO_»_»OKÕD HÍ~°Hõ «fi=ÚÅ∞ =$kú K≥Ok *Ï «‰õΩÅ‰õΩ Jxfl\Ï Jaè=$kúx ã∂z™êÎ~Ú.WHõ _» Œâ◊=∂kèÑü Ñ¨~°"≥∂K«Ûùã≤÷uÖ’ L#flÑ¨Ù_Õ Ñ¨ÓiÎ Ñ¶e «=ÚÅ∞ U~°Ê_»`åÜ«∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

[Ï`«Hõ=Ú40.Ñ¨Ù\ ˜ ì#`Õk 21–4–1867 ~å„u QÆO.9–30.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 130L0 I, 770 «∂ 34 I.

D *Ï`«Hõ=Ú(40)Ö’ +¨ëêªkèÑü ‰õΩA_»∞ hK«Ö’LO_»QÍ, ~°qÑ~°"≥∂K«Ûùã≤÷uÖ’ LO_»_»O [iyOk. J~Ú Õ ~°q++ª™ê÷#OÖ’ LK«Ûã≤÷uÖ’LO_»_»O, ÅQÆfl, K«O„ Œ∞Å∞ â◊x`À HõÅã≤ LO_»_»O [iyOk. +¨ëêªkèÑühK«Ö’ L#flÑÊ\H, ÅQÍflkèÑu ‰õÄ_® J=fi_»O`À D Ü≥∂QÆ=Ú ÑÓiÎQÍÑ¶e «=ÚÅ#∞ HõeyOK«ÖË Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

[##HÍÅ â◊x =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.4–7–17 ~ÀAÅ∞.[Ï «Hõ=Ú 41.ÑÙ\˜ì# Õk 25–2–1894 L ŒÜ«∞O QÆO.8–55. (ZÖò.

Z"£∞.\˜) 180L32 I, 730 «∂ 53 I.


D *Ï «Hõ=Ú(41)Ö’ +ëêªkèÑu |∞ èŒ∞_»∞ hK«Ö’ LO_»QÍ Œâ◊=∂kèÑü â◊x Ñ¨~°"≥∂K«Û ã≤÷uÖ’ LO_»_»OKÕ [Ü«∞Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk. g~°∞«=∞ J"≥∂Ñ¶∞"≥∞ÿ# „ÑuÉèí À «=∞ ≥·# =Ú„ Œ "Õã∞‰õΩ#fl P è•ºu‡Hõ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞

=∞iÜ«Ú ã<åºã∞Åk. Jâı+"≥∞ÿ# „ÑuÉèí À „ÑÑOK« P è•ºu‡Hõ Ö’HõOÖ’<ÕL#fl «"≥∞ÿ#"åiQÍ ¿Ñ~°∞QÍOKå~°∞. g~°∞ «=∞ "å Œ<å|ÅO`À Hõ~°_»∞Hõ\ì#, =¸~°ö «fiO xO_ç# â◊‰õΩÎÅ`À Jq„âßO «OQÍ áÈ~å_»_®xH HÍ~°"≥∞ÿ# D [Ü«∞Ü≥∂QÆ ÅHõ∆=ÚÅ∞ „Ñ¨*Ïã¨Ç¨ÏHÍ~åxfl á⁄O Œ_»O`À áê@∞ÅHõ∆ÖÏk „Ñ[Å =∞#fl# á⁄O Œ_®xH HÍ~° "≥∞ÿk.nx`À gi *Ï «Hõ=ÚÖ’U~°Ê_ç# W «~° ~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ nxH˜ ã¨Ç¨ÏHõiOz#q.

59. q Œ∞º ü Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÖÏÉèÏkèÑu «# Ñ~°"≥∂K«Ûù™ê÷#=Ú#O Œ∞ â◊√„‰õΩx`À HõÅã≤

LO_»QÍ Jk ÅQÍflkèÑü#∞O_ç ˆHO„^Œ™ê÷#"≥∞ÿ# q^Œ∞º`üÜ≥∂QÆ=ÚJ=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞– •#QÆ∞=Ú, ã∂MÖÏÅã « Hõey#"å~°∞ qâı+ ãOÑŒÅ‰õΩ ~°Hõ∆‰õΩÅ∞, HÀâßkèHÍ~°∞Å∞ ÖË • W Õ ™ê÷~Úx á⁄O Õ"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ HÍ~°‰õΩÖ·# „QÆÇ¨Ï|Å=ÚKÕ « *Ï «‰õΩÅ∞„ÑÉèí∞=ÙÅ∞ ÖË • „ÑÉèí∞ã=∂# Ñ Œqx á⁄O Œ∞`å~°∞. WHõ â◊√„‰õΩ_»∞ ÖÏÉèÏkèÑu ÅQÍflkèÑ «∞Å ã≤÷u „Ñ ÕºHõ"≥∞ÿ#k. ã∞M™œYº=ÚÅ#∞ ã∂zOKÕ „QÆÇÏ=ÚQÍ â◊√„‰õΩ_»∞, ÖÏÉèí=ÚÅ#∞ ã¨∂zOKÕ ÖÏÉèÏkèÑ¨ «∞Å HõÅ~ÚHõ qâı+¨"≥∞ÿ#k. ÅQÆfl=Ú |Å=Ú Hõey L#flÑÙ_»∞ ÖÏÉèí=ÚÅ∞ ã∞Y=ÚÅ∞ ã∂zOKÕ„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ |Å=Ú Hõey LO_»_»O`À rq «O K«Hõ QÍ ™êyáÈ «∞Ok.

60. QÆO èŒ~°fi Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O– Œâ◊=∂kèÑü HÍ=∞„uHÀ=Ú#O Œ∞, ÅQÍflkèÑü QÆ∞~°∞

x`À HõÅã≤ LO_»QÍ, ~°q |Å=Ú Hõey LK«ÛÜ«∞O Œ∞, K«O„ Œ∞_»∞ ÉèÏQÆº=Ú#O Œ∞#flÑ¨Ù_»∞ QÆO äŒ~°fi Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ QÍO èŒ~°fi q ŒºÅO Œ∞ <Õ~°∞Ê, Œ$_è»"≥∞ÿ# â◊s~°=Ú, ã¨∞MÏÅÃÑ· Pã¨HÎ, =∞Oz "Õ+¨=Ú, H©iÎHõey 68 ãÖ. PÜ«Ú~åÌÜ«∞=Ú Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–QÆO èŒ~°fi Ü≥∂QÆ=Ú J<Õ ¿Ñ~°∞Ö’<Õ ~°ã¨[˝ «, ãÖw «,#$ «º,<å@HÍk Hõà◊ÖÖ’ „Ñ¨"Õâ◊=Ú#∞ ã¨∂zã¨∞Î<åfl~Ú. WHõ HÍ=∞„uHÀ=∞O>Ë

â◊x~åt


ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ


~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞ K«O„ Œ

QÆ∞~°∞ |∞ èŒ

ˆH`«∞~°q

‰õΩ[


â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å Å

73 74



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


ãÑÎ=∞ ™ê÷#=Ú #∞O_ç HÀ™ê÷#=ÚÖ·# 7,11,3 ™ê÷#=ÚÅ∞. Œâ◊=∂kèÑuD ™ê÷#=ÚÅÖ’ ZO ≥·<å LO_»_»O, ÅQÍflkèÑü QÆ∞~°∞Å∞ HõÅ=_»O, ~°q|Å=Ú Hõey LK«ÛÖ’ LO_»_»O, K«O„ Œ∞_»∞ ÉèÏQÆº™ê÷#=ÚÖ’ LO_»=Åã≤LO@∞Ok. W=xfl HõÅã≤#Ñ¨Ù_Õ D Ü≥∂QÆ „Ñ¨ÉèÏ==Ú LO@∞Ok. nxHãè#flOQÍ LO>Ë Hõà◊ÅÖ’ Pã¨HÎ =∂„ «"Õ∞ LO_Õ J=HÍâ◊=Ú LO@∞Ok.

61. t= Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÑOK«=∂kèÑu ÉèÏQÆº=∞O Œ∞,ÉèÏQÍºkèÑu Œâ◊=∞=∞O Œ∞,

Œâ◊=∂ kèÑü ÑÖK«=∞=∞O Œ∞#fl Jk t=Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞#fl *Ï «‰õΩÅ∞ "åºáê~°∞Å∞,K« «∞~°OQÆ

|Å=Ú#‰õΩ Jkè<Õ «Å∞, Ü«Ú Œú=∞O Œ∞ [Ü«∞=Ú HõÅ"å~°∞, *Ï#=O «∞Å∞,l ÕO„kÜ«ÚÖQÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú K«∂_»_®xH˜ ™ê èŒ~°OQÍ HõxÑ≤Oz<å nxH˜qâı+"≥∞ÿ# „áê=ÚYº « LOk. WO Œ∞ 5,9 ™ê÷#=ÚÅ∞ |Å"≥∞ÿ# „uHÀ=ÚÖ· Õ, 10= ™ê÷#=Ú |Å"≥∞ÿ# HO„ Œ=Ú J=Ù «∞Ok. D ™ê÷<åkèÑ¨ «∞Å∞ã≤÷u ÃÑ·„Hõ=∞=ÚÖ’ L#flÑ¨Ù_»∞ D ™ê÷#=ÚÅ HÍ~°Hõ «fi=ÚÖ·# *Ï˝#=Ú,"åºáê~°=Ú, J Œ$+ì=Ú =O\˜q HõeyLO\Ï~°∞. |Å=∞O`å 5,910™ê÷<åkèÑ¨ «∞ÅÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok. J~Ú Õ "Õ∞+¨ÅQÆfl=Ú "åiH˜ t=Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_Õq è•#=Ú#∞ Ñïje¿ãÎ ÑÖK«=∂kèÑü ~°qÉèÏQÆº=ÚÖ’#∞, ÉèÏQÍºkèÑü Œâ◊=∞OÖ’ hK«Ö’#∞, Œâ◊=∂kèÑü ÑÖK«=∞OÖ’LO_»_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. WHõ _» ~°q,â◊#∞Å∞ „Ñ¨|Å â◊„ «∞=ÙÅ∞ J=fi_»O,QÆ∞~°∞xH˜ hK«™ê÷#=Ú J=fi_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. WHõ _» â◊√Éèí„Ñ¨ÉèÏ==ÚHõO>Ë áêÑ„ÑÉèÏ==Ú Z‰õΩ¯=ÙQÍ LO_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. D ~°K«~Ú «Jaè„áêÜ«∞=ÚÖ’ "Õ∞+ ÅQÆfl=Ú "åiH t=Ü≥∂QÆ=Ú JO «QÍ „ÑÉèÏ==ÚK«∂Ñ≤OK« Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

62. q+¨µ‚ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÉèÏQÍºkèÑu Ü≥ÚHõ #"åOâßkèÑu, Œâ◊=∂kèÑu,ÉèÏQÍºkè

Ñü èŒ# ™ê÷#=Ú#O Œ∞O_≥<Õx Jk 'q+¨µ‚Ü≥∂QÆ=Ú— J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ Éè’QÆ∞Å∞, J<ÕHõÕâßÅÖ’ÉèÏQÆº=Ú HõÅ"å~°∞, ÅHõ∆Å∞ ãÖáêkOKÕ"å~°∞, q^•º"å Œ Ñ¨@∞

«fi=Ú HõÅ"å~°∞, q+µ‚ Éèí‰õΩÎÅ∞, „ÑÉèí∞=ÙÅKÕ H©iÎOÑ|_ç#"å~°∞, q<À Œ=Ú,~°ã≤Hõ «fi=Ú Hõey #∂~°∞ ãÖ= «û~°=Ú P~ÀQÆº=O «∞Ö· rqO «∞~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ K≥Ñ¨Ê|_ç# Ñ¶e`åÅxfl HÍHõáÈ~Ú<åH˘xfl J#∞Éèí=OÖ’ =ã∞Î<åflÜ«∞x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. ÉèÏQÍºkèÑu L#fl #"åOâßkèÑu D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ =ÚYºáê„ « =Ç≤Ï™êÎ_»∞. D „QÆÇÏ=Ú +_»ƒÅÜ«Ú‰õΩÎ_≥·L#flÑC_»∞ =∂„ «"Õ∞ Ñ¶e`åÅ∞ J#∞Éèí=OÖ’H =™êÎ~Ú. =zÛ# Ñ¶e`åÅ∞H˘xfl Œâ◊ÅÖ’HÍHõ r= «=∞O`å K«Hõ x Ñ¶e`åÅ#∞ J#∞Éèíq™êÎ~°∞.<å‰õΩ≥Å∞ã∞#fl XHõ~°∞ q+µ‚Ü≥∂QÆ Ñ¶e «=ÚÅ#∞ ãOÑÓ~°‚OQÍ J#∞ÉèíqOK«_»O

ÑijeOKå#∞. J~Ú Õ Œ∞~° Œ$+ì=âß «∞Î ÉèÏQÍºkèÑu L#fl #"åOâßkèÑuâ◊xÜ≥ÿ∞ +_»ƒÅs`åº ™ê èŒ~° |Å=Ú#∞ á⁄O Œ_»O`À D Ü≥∂QÆ=Ú H˘xfl„Ñü|O èŒHÍÅ`À =∂„ «"Õ∞ Ü≥∂yOzOk.

W@∞=O\˜ Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ÑïjeOKÕÑ¨Ù_»∞, *’ºu+¨µºÅ∞ `«QÆ∞*Ï„QÆ «Î À „QÆÇÏ=ÚÅ |ÖÏ|ÅqKå~° KÕã≤ Ñ¶e «=ÚÅ#∞ x~°‚~ÚOK«=Åã≤LO@∞Ok. ÉèÏQÆº~å*ÏºkèÑ¨ «∞Å HõÅ~ÚHõ ~å[Ü≥∂QÆ=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê|_»_»O,giHõÅ~ÚHõ èŒ#™ê÷#=ÚÖ’ JOâßkèÑü`À [~°QÆ_»O, „Ñ¨|Å"≥∞ÿ# ~å[Ü≥∂QÍxH HÍ~°"≥∞ÿ#@∞¡ K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. èŒ#™ê÷#=ÚÖ’ =¸_»∞ ~å[Ü≥∂QÆHÍ~°Hõ „QÆÇÏ=ÚÅ∞ HõÅ=_»O H˘OK≥O J~°∞ ≥·# q+Ü«∞=∞x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞.

[Ï «Hõ=Ú 42.Ñ¨Ù\ ì# Õk 01–10–1901 L ŒÜ«∞O QÆO.6–48.(ZÖò. Z"£∞.\˜) 130L0 I, 770 «∂ 35 I.

[##HÍÅ â◊√„Hõ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.1–7–6 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=Ú(42)Ö’ ÉèÏQÍºkèÑü â◊√„‰õΩ_»∞ =$+¨ÉèíOÖ’ ã¨fi#"åOâ◊

ã≤÷u. â◊√„‰õΩ_»∞ kfifÜ«∞OÖ’ Œâ◊=∂kèÑü |∞ èŒ∞x`À HõÅã≤ LO_»_»O`Àq+¨µ‚Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk. J~Ú Õ W Õ ™ê÷#=ÚÖ’ ~åÇ¨ïã≤÷u H˘O «"Õ∞~°

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x |∞^èŒQÆ∞~°∞ K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞~°q


JOâ◊

â◊√„Hõ~°q ‰õΩ[~åÇ¨ï

Å

Å

75 76



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


Ñ¶e`åÅ#∞ xÜ«∞O„uOz # Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D *Ï «‰õΩÅ∞ L#fl «™ê÷#=ÚÖ’ H©iÎx á⁄Ok<å~°∞.

[Ï «Hõ=Ú 43.Ñ¨Ù\ ì# Õk 21–02–1978 L ŒÜ«∞O QÆO.4–58.(ZÖò. Z"£∞.\˜) 130L0 I, 770 «∂ 35 I.

[##HÍÅ ~åÇ¨ï =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.15–10–19 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=Ú(43)Ö’ D*Ï «Hõ=ÚÖ’ q+µ‚Ü≥∂QÆ=Ú K«Hõ QÍ U~°Ê_»

_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. ÉèÏQÍºkèÑu |∞ èŒ∞_»∞#fl #"åOâßkèÑuQÍ, Œâ◊=∂kèÑuQÍ â◊√„‰õΩ_»∞, |∞ èŒ∞x`ÀHõÅã≤ kfifÜ«∞OÖ’ ~åÇï~°=ÙÅ`À HõÅ=_»O`Àg~°∞ q+¨µ‚ Ü≥∂QÆ Ñ¶e «=ÚÅ#∞ ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ J#∞ÉèíqOK«_»O [iyOk.g~°∞ ÅHõ∆ÅÖ’ èŒ# ãOáê Œ# Hõey LO_»_»O, ÉèÏ~°fÜ«∞ =∞iÜ«Ú „a\+π„ÑÉèí∞=ÙÅ Œ$+≤ìÖ’ L#fl «"≥∞ÿ# "å~°∞QÍ, q^•º=O «∞Å∞QÍ, *ÏfÜ«∞<åÜ«∞‰õΩÅ∞QÍ, „Ñ¨MÏº « <åºÜ«∞"å Œ∞Å∞QÍ qâı+¨"≥∞ÿ# ¿Ñ~°∞ á⁄O^•~°∞.

63 . „|Ç¨Ï‡ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÉèÏQÍºkèÑüH˜ ˆHO„^Œ=∞O^Œ∞ QÆ∞~°∞_»∞, ÖÏÉèÏkèÑüH˜

HO„ Œ=∞O Œ∞ â◊√„‰õΩ_»∞, ÅQÆfl ~å*ÏºkèÑ «∞ÅÖ’ Z=iÔH·<å HO„ Œ=ÚÅO Œ∞|∞ èŒ∞_»∞L#flKÀ Jk '„|ÇÏ‡Ü≥∂QÆ=Ú—ÖË •'K« «∞~°∞‡YÜ≥∂QÆ=Ú— J=Ù «∞Ok.

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ Ñ¨Ù\˜ì#"å~°∞ =∞$ëêì# Éè’[#„Ñ≤Ü«ÚÅ∞, "≥·kHõ èŒ~°‡ Ñ¨~åÜ«∞∞Å∞, ã¨ « ~°‡Å∞ PK«iOK«∞"å~°∞, J<ÕHõâß¢ãÎ=ÚÅ∞ K«kq# "å~°∞, "≥·kHõ èŒ~°‡ Ñ¨~åÜ«∞∞Å∞, n~å…Ü«Ú~åÌÜ«∞=ÚHõey LO\Ï~°∞.

q=~°–W «~°∞Å#∞ ¿ãqOK«_»O •fi~å K«Hõ x P~ÀQÆº=Ú, ãOÑ ŒÅ∞,H©iÎ=O\˜ â◊√ÉèíÑ¶e «=ÚÅ∞ D Ü≥∂QÆ „Ñ¨ÉèÏ==ÚKÕ U~°Ê_» åÜ«∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. DÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_»OÖ’ <≥·ãiæHõâ◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ áê„ « qâı+"≥∞ÿ#

Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D Ü≥∂QÆ=Ú Ñ¶e «=ÚÅ∞ U "Õ∞~° U~°Ê_» åÜ«∞<Õkq∞ye# *Ï «Hõ|Å=ÚÃÑ· U~°Ê_ç# Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ J#∞ãiOz LO\ÏÜ«∞xK≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. Ú^•Ç¨Ï~°‰õΩ "Õ∞+¨ÅQÆfl=Ú "åiH˜ D Ü≥∂QÆ=Ú ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ Ñ@ì Œ<Õ K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. D ÅQÍflxH ÉèÏQÍºkèÑuQÍ QÆ∞~°∞_»∞ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞O_»_»O D Ü≥∂QÍxH˜ |Å=Ú HÍHõáÈ=_»O`À Ü≥∂QÆ Ñ¶e «=ÚÅ∞Ñ¨ÓiÎQÍ U~°Ê_»=x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

Hõ~å¯@HõÅQÆfl=Ú "åiH „|ÇÏ‡Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ K≥ÑÊ|_ç# Ô~O_»∞ HÍ~°=ÚÅ∞ =iÎOK«Hõ áÈ=_»O`À, JO>Ë ÉèÏQÆº ÖÏÉèÏkèÑ «∞Å∞QÍ QÆ∞~°∞,â◊√„‰õΩÖËJ=fi_»O`À DÜ≥∂QÆ=Ú ÑÓiÎQÍ Ñ@ì Œ∞. J Õ q èŒOQÍ Hõ<åº, èŒ#∞~°¡QÆflO"åiH˜ D Ü≥∂QÆO Ñ¨ÓiÎQÍ =iÎOK« Œ∞.

[Ï «Hõ=Ú 44.Ñ¨Ù\ ì# Õk 7–05–1886 =∞^•ºÇ¨ÏflO QÆO.2–30.(ZÖò. Z"£∞.\˜) 240L0 I,3QÆO 41x Ñ¨tÛ=∞.


ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(44) QÆ∞~°∞_»∞ ÉèÏQÍºkèÑu |∞ èŒ∞x #∞O_ç HO„ Œ=Ú#O Œ∞,â◊√„‰õΩ_»∞ ÖÏÉèÏkèÑü K«O„ Œ∞x #∞O_ç ˆHO„ Œ=∞O Œ∞ LO_»_»O [iyOk.WHõÅQÆfl=Ú Hõ#ºJ=fi_»O`À =¸_»= HÍ~°"≥∞ÿ# ÅQÆfl,~å*ÏºkèÑ¨ «∞ÅÅÖ’ Z=iÔH·<å ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞ |∞ èŒ∞xã≤÷u, WHõ _» ÅQÆfl,~å*ÏºkèÑüQÍ |∞ èŒ∞_Õ J=fi_»O`À H˘O «=∂~°∞Ê`À DÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_»O [iyOk. D *Ï «‰õΩÅ∞ÉèÏ~° « Õâ◊=ÚÖ’x XHõ ~å[º=Ú#‰õΩ Jkè<Õ «QÍ Jxfl ~°Hõ=ÚÖ·# ™œYº=ÚÅ#∞J#∞ÉèíqOK«_»O [iyOk. D„|Ç¨Ï‡Ü≥∂QÆ=Ú J~°∞^≥·# „QÆÇ¨ÏÜ≥∂QÆ=ÚQÍK≥Ñ¨Ê|_ç KåÖÏJ~°∞ Œ∞QÍ DÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok.

64 . WO„ Œ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÑÖK«=∂kèÑü ÖÏÉèí™ê÷#=Ú#O^Œ∞, ÖÏÉèÏkèÑü ÑÖK«=∞

=∞O Œ∞LO_»QÍ, ÑOK«=∞=∞O Œ∞ K«O„ Œ∞_»∞LO_ç# JkWO„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

â◊x

~åt

K«O„^Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞^èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ QÆ∞~°∞|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[


â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

â◊x~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞


|∞ èŒ ˆH`«∞~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ~°q ‰õΩ[~åÇ¨ï Å

Å

77 78



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


Ñ¶e «=ÚÅ∞– D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ è≥·~°º™êÇ¨Ïã¨=ÚÅ∞,âßâ◊fi « H©iÎ, qâı+¨ ã¨∞Y=ÚÅ∞,36 ãÖ= «û~°=ÚÅ ^•\˜# «~°∞"å « Q˘Ñ¨Ê„Ñ¨Éèí∞Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ Hõey# "å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–n~å…Ü«Ú~åÌÜ«∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞#flÑ¨Ù_»∞ WO„^ŒÜ≥∂QÆ=Ú qâı+¨„Ñ¨ÉèÏ==Ú#∞ ã¨∂zOK« Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. „á⁄.~å=ÙQÍ~°∞ «=∞ â◊ «Ü≥∂QÆ=∞O[i K«Hõ xq=~° W=fi_»O[iyOk. „H©ã¨∞Î,Pkâ◊OHõ~°∞Å∞ =∞iÜ«Ú JÅQÍ˚O_»~ü=O\˜"å~°∞ JÖÏÊÜ«Ú+¨ *Ï «‰õΩÖ·##∞ JYO_»"≥∞ÿ# H©iÎx QÆ_çOK«_»O[iyOk. „áêp<åKå~°∞ºÅ∞ DÜ≥∂QÆ=Ú J «ºO « â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=ÚQÍ K≥Ñ≤Ê##∞<å‰õΩ DÜ≥∂QÆÑ¶e «=Ú H˘O «ãO ÕÇãÊ ŒOQÍ<Õ LO Œx ≥eÜ«∞KÕã∞Î<åfl#∞.

65 . ~°q Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÆfl=Ú#∞O_ç ^Œâ◊=∞ÉèÏ==Ú#O^Œ∞ ~°q, ^Œâ◊=∂kèÑü

«$fÜ«∞ =∞O Œ∞ â◊x`À ãÖÑ¨Ó~°‚Ü«Úu Hõey# Jk ~°qÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞k.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ „ÑÉèí∞=ÙÅKÕ Q“~°qOÑ

|_ç#"å~°∞, qq èŒ âß¢ãÎ=ÚÅO Œ∞ „Ñ[ Hõey# "å~°∞, 15= ãO.~°O «~°∞"å «H©iÎ „Ñ¨MÏº «∞Å∞ Hõey#"å~°∞, ¢ã‘Î „Ñ≤Ü«ÚÅ∞, q∞`åÇ¨~°∞Å∞, Hõ=∞Å=ÚÅ=O\˜ <Õ„ «=ÚÅ∞ Hõey#"å~°∞, qâßÅ =Hõ∆ã÷Å=Ú Hõey#"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–„Ñu ã∂„ «=Ú#‰õΩ H˘xfl Ñiq∞ «∞Å∞ LO\Ï~Ú. U *Ï «Hõ=Ú#O ≥·<å U„QÆÇ¨Ï"≥∞ÿ# â◊x`À HõÅ=_»O Ü≥∂QÆ„Ñ¨ ŒO HÍ Œx K≥Ñ¨Ê|_ç<å, D~°qÜ≥∂QÆ=∞O Œ∞ Œâ◊=∂kèÑü «$fÜ«∞OÖ’ â◊x`À HõÅ=_»O Ü≥∂QÆ=∞xK≥Ñ¨Ê|_çOk. D „Hõ=∞OÖ’ â◊x=∞Ç¨^Œâ◊Ö’#∞ qâı+¨"≥∞ÿ# â◊√ÉèíÑ¶ë`åÅ∞U~°Ê_» åÜ«∞x K≥ÑÊ |_çOk. ~°qÜ≥∂QÆ=ÚÖ’ ~°q,â◊x, Œâ◊=∞, «$fÜ«∞™ê÷#=ÚÅ‰õΩ „Ñ è•#º « K≥ÑÊ|_çOk. ~°q Œâ◊=∞OÖ’ LO_»_»O, Œâ◊=∂kèÑu «$fÜ«∞=ÚÖ’ â◊x`À ‰õÄ_»_»O D Ü≥∂QÆ ÅHõ∆O. L^•ÇÏ~°‰õΩ "Õ∞+,=$+Éèí,=$tÛHõÅQÆfl=ÚÅ"åiH ãiÜ≥ÿ∞# HÍ~°=ÚÅKÕ D Ü≥∂QÆ=Ú Ñ@ì Œ<Õ K≥ÑÊ=K«∞Û#∞.

èŒ#∂,=∞Hõ~°,ã≤OÇÏ, Hõ<åºÅQÆfl=ÚÅ "åiH Œâ◊=∂kèÑu |∞ èŒ,â◊√„‰õΩ ÅÖ’Z=~ÀXHõ~°∞ J=fi_»O, giH Œâ◊=∞OÖ’ ~°qL#flÑÙ_»∞ |∞ èŒ,â◊√„‰õΩÅ∞ «$fÜ«∞=ÚÖ’ LO_»_»O JO>Ë ~°qH˜ 150 #∞O_ç 180 ÉèÏQÆÅ Œ∂~°OÖ’ LO_»_»O*’ºuâß≈¢ãÎ=Ú „ÑHÍ~°=Ú J™ê èŒº"≥∞ÿ# q+Ü«∞=∞x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. D HÍ~°OKÕ « giH˜ ~°qÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_» Œ∞.g\˜#xfl\˜x ÑïQÆ#Ö’H˜ fã¨∞‰õΩO>Ë~°qÜ≥∂QÆO J~°∞ Œ∞QÍ U~°Ê_»∞ «∞O Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

[Ï «Hõ=Ú 45.ÑÙ\˜ì# Õk 21–03–1921 =∞^•ºÇÏflO QÆO.12–0.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 100L0 I,770 «∂ 35 I.

[##HÍÅ ˆH «∞ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.4–9–10 ~ÀAÅ∞.ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(45) #O Œ∞ Œâ◊=∞™ê÷#=ÚÖ’ ~°q, Œâ◊=∂kèÑü QÆ∞~°∞_»∞

«$fÜ«∞™ê÷#"≥∞ÿ# ã≤OÇ¨ÏOÖ’ â◊x`À HõÅ=_»O [iyOk. ~°qÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩ#O Œ∞ ãÖ|OkèOz Wk qÅHõ∆"≥∞ÿ# *Ï «Hõ=Ú. ˆH=Å=Ú XHõ Ü≥∂QÆ=ÚP è•~°OQÍ *Ï «Hõ |Å=Ú#∞ x~°‚~ÚOK«_»O Hõ+ì™ê èŒº=∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

66 . QÆ~°∞_» Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–â◊√Hõ¡ÑHõ∆=∞=ÚÖ’ ÑQÆÅ∞[x‡Oz#"åiH K«O„ Œ∞_»∞#fl #"åO

âßkèÑü «#LK«Û~åtÖ’ L#flÑ¨Ù_»∞ Jk QÆ~°∞_»Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶ë`«=ÚÅ∞– D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ã¨`«∞Ê~°∞+¨µÅKÕ

Ñ¨ÓlOK« |_Õ"å~°∞, â◊„ «∞=ÙÅ#∞ [~ÚOKÕ"å~°∞, =∞$ Œ∞=ÙQÍ =∂\Ï¡_Õ"å~°∞,™œYº=Ú Hõey#"å~°∞, 34ãO= «û~°=ÚÖ’ q+ ÉèíÜ«∞=Ú Hõey# "å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ K«O„ Œ∞#‰õΩ „Ñ è•#º «W=fi|_çOk. K«O„ Œ∞_»∞L#fl #"åOâßkèÑu LK«Û™ê÷#=ÚÖ’ LO_»_»O. D Ü≥∂QÆ=Ú ~å„u ÑÙ\ì#"åiH Hõ$+‚ÑHõ∆=ÚÖ’ ÑÙ\˜ì#"åiH Ñ@ì Œ∞. U HÍ~°OKÕ « 34= ãO= «û~°=ÚÖ’q+¨=Ú=Å¡ „áêÉèíÜ«∞=Ú U~°Ê_Õk q=~°=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê|_»ÖË^Œ∞. W@∞=O\˜Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ qKå~° KÕ¿ãÑ¨C_»∞ J#∞Éèí==ÚÖ’ J<ÕHõ *Ï`«Hõ=Ú Å#∞ÑijeOz HÍx XHõJaè„áêÜ«∂xH ~å=_»O ‰õΩ Œ~° Œx K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. |Å"≥∞ÿ#PÜ«Ú~åÌÜ«∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ L#flÑÙ_»∞ Dq+„Ñ=∂ Œ=Ú#∞ K≥ÑÊ‰õÄ_» Œ∞.

[Ï «Hõ=Ú 46.Ñ¨Ù\ì# Õk 15–09–1861 =∞^•ºÇ¨ÏflO QÆO.2–20.

â◊x

~åt K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q‰õΩ[â◊√„Hõ


~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[~åÇ¨ï

Å Å

79 80



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


[##HÍÅ K«O„ Œ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.3–1–24 ~ÀAÅ∞.ÃÑ·*Ï «‰õΩÅ∞(46) ÑQÆÅ∞[x‡OKå~°∞.â◊√Hõ¡ÑHõ∆=ÚÖ’ [x‡OK«_»O [iyOk.

K«O„ Œ∞_»∞#fl #"åOâ◊ ™ê÷#=Ú q∞ èŒ∞#=Ú, nx JkèÑü |∞ èŒ∞_»∞ Hõ#ºÖ’LK«Ûã≤÷uÖ’ LO_»_»O[iyOk. g~°∞„Ñ¨ÑÖK«MÏºuQÍOz# ÉèÏ~°fÜ«∞ WO[h~°∞QÍ <åÜ«∞‰õΩxQÍ ¿Ñ~°∞QÍOKå~°∞. gi=∂@ |Çï™œ=∞º=Ú. QÆ~°∞_» Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ K≥ÑÊ|_ç# ÅHõ∆=ÚÅ∞ WHõ _»ãO ÕÇãÊ ŒO.*’ºuâß≈¢ãÎ=ÚÖ’ „QÆÇÏ=ÚÅ HõÅ~ÚHõKÕ U~°Ê_ç#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ PÜ«∂*Ï «Hõ=Ú#‰õΩ U"Õ∞~°‰õΩ Ñ¶eOKåÜ≥∂ÑijeOKåÖËHÍx W Õq èŒOQÍLO_®ÅxK≥ÑÊ_»O‰õΩ Œ~° ŒxK≥ÑÊ=K«∞Û#∞.

67 . QÀ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–QÆ∞~°∞_»∞ «# =¸Å„uHÀ ™ê÷#=Ú#O Œ∞ èŒ<åkèÑu`À ‰õÄ_ç

LO_»QÍ, ÅQÍflkèÑü LK«Û™ê÷#=Ú#O Œ∞#fl JkQÀÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ Q˘Ñ¨Ê =Oâ◊=∞O Œ∞

[x‡Oz#"å~°∞, „Ñ¨Éèí∞=ÙÅ∞, èŒ#=O «∞Å∞ |Å=O «∞ÅQÆ∞ Œ∞~°∞.q=~°–QÆ∞~°∞_»∞ èŒ#HÍ~°‰õΩxQÍ ãÖÑ¨ ŒÅ#∞ ã¨∂zOKÕ „QÆÇ¨Ï=ÚQÍ

«#=¸Å „uHÀ™ê÷#=ÚÖ’ kfifÜ«∂kèÑü`À ‰õÄ_ç LO_»QÍ ÅQÍflkèÑü«# LK«Û™ê÷#=Ú#O Œ∞ LO_®e. ~°"åºk „QÆÇ¨Ï=ÚÅ‰õΩ =~°∞ã¨QÍ ã≤OÇ¨Ï,

=$+Éèí,"Õ∞+,Hõ#º, èŒ#ã∞û, «∞Å =∞iÜ«Ú ‰õΩOÉèí=ÚÅ∞ =¸Å„uHÀ™ê÷#=ÚÅ∞J=Ù`å~Ú. =$tÛHõ =∞iÜ«Ú ‰õΩOÉèíÅQÆfl=ÚÅ"åiH˜ kfi`åÜ«∂kèÑü QÆ∞~°∞_ÕJ=fi_»O`À kfifÜ«∂kèÑü`À HõÅ=_»O J<Õ=∂@ =iÎOK«^Œ∞. QÆ∞~°∞xH˜èŒ#ã∞ûÖ’ "≥Ú Œ\ 13ÉèÏQÆÅ∞ =¸Å„uHÀ=ÚQÍ K≥ÑÊ|_çOk. QÀÜ≥∂QÆ=Ú

Ñ@ì_®xH „Ñ è•#"≥∞ÿ#k QÆ∞~°∞x =¸Å„uHÀã≤÷u.=∞~ÀHõ q èŒOQÍ K≥áêÊÅO>ËDÜ≥∂QÆ=ÚQÆ[ˆHãï, "åã≤,"Õã≤Ü≥∂QÆ=ÚÅ=Öˇ QÆ∞~°∞_»∞ =¸Å „uHÀ ™ê÷#=ÚÖ’ JO>Ë =¸ÖÏ #Hõ∆„ «=ÚÖ’ LO_»_»O WO Œ∞ =ÚYº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞=Ú.

[Ï`«Hõ=Ú 47.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 02–01–1901 ~å„u QÆO.8–0.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 120L58 I,770 «∂ 34 I.

[##HÍÅ K«O„ Œ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.2–5–21 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=Ú(47)Ö’ Hõ~å¯@Hõ ÅQÆfl=Ú, kfifÜ«∂kèÑü ~°q èŒ#ã¨∞ûÖ’

=¸ÖÏ#Hõ∆„`«=ÚÖ’ =¸Å„uHÀ™ê÷#=ÚÖ’L#fl QÆ∞~°∞x`À HõÅ=_»O[iyOk. ÅQÍflkèÑu K«O„ Œ∞_»∞ ÖÏÉèí™ê÷#=ÚÖ’ LK«Ûã≤÷uU~°Ê_çOk.D HÍ~°=ÚÅKÕ D *Ï «Hõ=ÚÖ’ QÀÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk. J~Ú Õ K«O„ Œ∞x`À H «∞=Ù,èŒ#ã∞ûÖ’ â◊x=ºu~Hõ „ÑÉèÏ"åxfl ã∂zOz D Ü≥∂QÆ Ñ¶e «=ÚÅ#∞ «yæOz

#q.D*Ï «Hõ=ÚH=Å=Ú QÀÜ≥∂QÆ=Ú#∞ã∂zOK«∞@‰õΩ QÍ#∞ ≥eÜ«∞KÕã≤#k.

68 . QÀà◊ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÑÓ~°‚ K«O„ Œ∞_»∞ ÉèÏQÆº~åtÖ’ QÆ∞~°∞â◊√„‰õΩÅ`À HõÅã≤ LO_»QÍ,

ÅQÆfl=Ú |∞ èŒ#"åOâ◊#∞ á⁄Ok# Jk QÀà◊Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ q^•º q#Ü«∞=ÚÅ∞

Hõey# "å~°∞, H˘xfl „QÍ=∞=ÚÅ‰õΩ <åÜ«∞‰õΩÅ∞, =∞$ëêì# Éè’[# „Ñ≤Ü«ÚÅ∞,n~å…Ü«Ú~åÌÜ«∞=Ú Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–K«O„ Œ∞_»∞ ÑÓ~°‚ K«O„ Œ∞_»∞ J~Ú#ÑC_»∞ =∂„ «"Õ∞ D Ü≥∂QÆ=ÚU~°Ê_»∞ «∞Ok. #"åOâ◊ ÅQÆfl=Ú |∞ èŒ∞x ≥· LO_®e. XHõ q èŒOQÍ K≥áêÊÅO>ËD Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ QÆ[HãiÜ≥∂QÆ=Ú q∞o «"≥∞ÿ LO@∞Ok.WHõ _» QÆ∞~°∞, K«O„ Œ∞Å‰õΩ ˆHO„ Œ ã≤÷u HÍ‰õΩO_® HõÅ~ÚHõ [~°∞QÆ∞ «∞Ok.

69 . „uÖ’K«# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–~°q,K«O„ Œ,‰õΩAÅ∞ XHõiH˘Hõ~°∞ HÀ=ÚÅO Œ∞O_»QÍ U~°Ê_Õ

Ü≥∂QÆ=Ú „uÖ’K«#Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞– D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ Q˘ÑÊ ãOÑ ŒÅ∞,â◊„ «∞

ÉèíÜ«∞OHõ~°∞Å∞, "Õ∞ è•=ÙÅ∞, n~å…Ü«Ú~åÌÜ«∞=Ú Hõey#"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.q=~°–UÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç<å ÖËHõáÈ~Ú<å „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl XHõ •xH˜

XHõ\˜ HÀ=ÚÅÖ’ LO_»_»O J «ºO « â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê|_çOk. DÜ≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz#"åiH˜ rq «=Ú ™êÑ¶‘QÍ [~°QÆ_»O,Z@∞=O\˜ K≥_»∞Ñ¶e`åÅ∞ J#∞Éèí=O Ö’H˜ ~åHõáÈ=_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok.

70 . ‰õΩÅ=~°ú# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÍfl «∞Î ÖË • ~°q#∞O_ç ÖË • K«O„ Œ∞x ÑÖK«=∞OÖ’ â◊√Éèí

„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ LO_»QÍ Jk „uÖ’K«# Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ Ñ¨Ù„ «,áœ„ «,„Ñ¨áœ„ «

ã¨∞Y=Ú,ãÖÑ¨ ŒÅ∞,P~ÀQÆº=Ú, n~å…Ü«Ú=Ù Hõey LO Œ∞~°∞.

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞ |∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ


~°q‰õΩ[ ~åÇ¨ï

Å

Å

81 82



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


q=~°– DÜ≥∂QÆ=Ú ¿Ñ~°∞=Öˇ â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ÅQÍfl «∞Î ÖË • ~°qÖË • K«O„ Œ∞x #∞O_ç ÑÖK«=∞OÖ’ LO_»=Åã≤ LO@∞Ok. DÜ≥∂QÆ=Ú=Å¡ gi=Oâ◊=Ú «~° «~åÅáê@∞ qãÎiã¨∞ÎOk.Ñ¨Ù„ «∞Å∞, =∞#∞=∞Å∞, =Úx=∞#∞=∞Å∞ Dq èŒOQÍ Z@∞=O\P@OHõ=ÚÅ∞ÖË‰õΩO_® ™êQÆ∞ «∞Ok. ÑOK«=∞™ê÷#=Ú ãO`å#™ê÷#=Ú D™ê÷#=ÚÖ’ „QÆÇÏ=ÚÅ∞=Å¡ DÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞«∞Ok. giH˜ |Ç¨ïãÖ`å# =O «∞Å∞ Jx ‰õÄ_® K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

71. #∞O_ç 102 . <åÉèíã¨ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞=~åÇ¨Ïq∞Ç≤Ï~°∞_»∞ `«# |$Ç¨Ï*Ï˚`«Hõ=ÚÖ’ qq^èŒÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞

q=iOK«_»O [iyOk. „á⁄.ã∂~°º<å~åÜ«∞ ~å=ÙQÍiKÕ POQÆ¡OÖ’H «~°∞=∂KÕÜ«∞|_ç *’ºu+¨ºO JÉèíºã≤OKÕ q^•º~°∞úÅ‰õΩ J`«ºO`ÀÑ¨Ü≥∂QÆ=ÚQÍq=iOK«|_çOk. Ü«∞=#∞Å∞ D Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ <åÉèíã¨Ü≥∂QÆ=ÚÅ<Õ ¿Ñ~°∞`Àq=iOK«_»O [iyOk.

D <åÉèíã¨Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ <åÅ∞QÆ∞ qÉèÏQÍÅ∞QÍ K≥Ñ¨Ê|_®¤~Ú.Jq.,JHõ$u Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ... 20ãÖMÏº Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ... 7P„â◊Ü«∞Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ... 3Œà◊ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ... 2

––––– 32–––––

=~åÇ¨Ïq∞Ç≤Ï~°∞x J#∞ãïOz, D <åÉèíã¨Ü≥∂QÆ=ÚÅ‰õΩ HÍ~°=∞ÜÕ∞º„QÆÇÏ=ÚÅ∞ «=∞ «=∞ ŒâßO «~°Ìâ◊ÅÖ’ HÍ‰õΩO_® rq «=∞O`å D Ü≥∂QÆ=ÚÅ„Ñ¨ÉèÏ==Ú K«∂Ñ≤OK«QÆÅ=x ¿Ñ~˘¯#_»O [iyOk.

71. Ü« Ñ¨Ü≥∂QÆ=Ú 72. W+¨µÜ≥∂QÆ=Ú(â◊~°Ü≥∂QÆ=Ú)73. â◊HÎÜ≥∂QÆ=Ú 74. ŒO_»Ü≥∂QÆ=Ú

x~°fiK«#O–ã~°fi„QÆÇÏ=ÚÅ∞ ÅQÆflHO„ Œ=Ú#∞O_ç <åÅ∞QÆ∞ ~åâ◊√ ÅÖ’L#flÑ¨Ù_»∞ Ü« Ñ¨Ü≥∂QÆ=Ú, K« «∞~°úHO„ Œ=Ú#∞O_ç <åÅ∞QÆ∞ ~åâ◊√ÅÖ’ W+¨µÖË •â◊~°Ü≥∂QÆ=Ú, ã¨ÑÎ=∞O#∞O_ç <åÅ∞QÆ∞ ~åâ◊√ÅÖ’ â◊HÎÜ≥∂QÆ=Ú, Œâ◊=∞O#∞O_ç 4 ~åâ◊√ÅÖ’ L#flÑ¨Ù_»∞ ŒO_»Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_» å~Ú.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–Ü« Ñ¨Ü≥∂QÆ=Ú #O Œ∞ [x‡Oz# P «‡ ~°Hõ∆,`åºQÆ|∞kúú, èŒ#™œYº=Ú Hõey LO Œ∞~°∞. W+µ ÖË • â◊~°Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#

HÍ~åQÍ~°=ÚÅ‰õΩ JkèHÍ~°∞Å∞QÍ, Hõiî#|∞kú, â◊¢ãÎ=ÚÅ∞ «Ü«∂~°∞KÕÜ«Ú"å~°∞ÖË • èŒiOK«∞"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.â◊HÎÜ≥∂QÆ=Ú #O Œ∞ [x‡Oz# =∞O Œ|∞kú HõÅ"å_»∞,ãfi‰õΩÖÏKå~° q=ÚY∞_»∞, =∞e# =¢ãÎ è•~° KÕÜ«Ú"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞. ŒO_»Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# ¢ã‘Î ã¨∞Y ™œYº=Ú ÖËx"å~°∞, hK«=$uÎ Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–WÑ¨Ù_»∞ K≥Ñ¨C‰õΩ#fl Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ÅQÆfl=Ú#∞O_ç <åÅ∞QÆ∞HO„ Œ=ÚÅ#∞O_ç „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# 4~åâ◊√ÅO Œ∞ ~°"åºk ãÑÎ„QÆÇÏ=ÚÅ∞ L#flÑÙ_»∞U~°Ê_Õ PHõ$uÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞. JO>Ë 1,2,3,4 ~åâ◊√ÅO Œ∞ „QÆÇÏ=ÚÅxfl L#flÑÙ_»∞Ü«ÚÑ¨Ü≥∂QÆ=Ú, 4,5,6,7 ÅO Œ∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞#fl â◊~° ÖË • W+¨µÜ≥∂QÆ=Ú,7,8,9,10 ÅO Œ∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞#fl â◊HÎÜ≥∂QÆ=Ú, 10,11,12,1 ÅO Œ∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞#fl ŒO_è»Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

=ºHÎQÆ «"≥∞ÿ# <å Jaè„áêÜ«∞=ÚÖ’ D PHõ$u Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ *Ï «Hõ=ÚÃÑ· „ÑÉèÏ==Ú#∞ Z‰õΩ¯=ÙQÍ K«∂Ñ≤OK«=Ù HÍx UsuQÍ r=#=Ú Hõey LO_Õk¿ÇÏ «∞=ÙÅ#∞ ≥eÜ«∞KÕ™êÎ~Ú. L^•Ç¨Ï~°‰õΩ W+¨µ ÖË • â◊~°Ü≥∂QÆ=Ú #O Œ∞4,5,6,7 ™ê÷#=ÚÅO Œ∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl L#flÑ¨Ù_»∞ *·à◊√§, ÖÏHõÑπÅ∞, Ãã·xHõta~°=ÚÅ‰õΩ ãO|OkèOz# ãOã÷ÅÖ’ =$uÎ LO_ç g\ qKå~°Ö’ Õâ◊HÍÅ=∂# Ñïã≤÷uÅ‰õΩ P#∞QÆ∞OQÍ qKå~° KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.

[Ï`«Hõ=Ú48.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 01–10–1945 ~å„u QÆO.1–00.(S.Zãπ.\˜) 180L52 I,720`«∂ 35 I.

[##HÍÅ â◊x =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.3–8–5 ~ÀAÅ∞.

ÃÑ· *Ï`«Hõ=Ú(48)Ö’ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ÅQÆfl ˆHO„^Œ=Ú#∞O_ç <åÅ∞QÆ∞~åâ◊√ÅÖ’ LO_»_»O`À Ü« Ñ¨Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk.

[Ï «Hõ=Ú 49.ÑÙ\˜ì# Õk 28–8–1921 ~å„u QÆO.8–30.(ZÖò.Z"£∞.\)60L0 I,800`«∂ 10 I.

â◊x

~åtK«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞ K«O„ Œ

QÆ∞~°∞|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[


â◊√„Hõ

~°q‰õΩ[

~åÇ¨ï

ÅÅ

83 84



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


[##HÍÅ ~åÇ¨ï =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.12–7–22 ~ÀAÅ∞.ÃÑ·*Ï «Hõ=Ú(49)Ö’ „QÆÇÏ=ÚÅxfl K« «∞~°úHO„ Œ=Ú#∞O_ç 4~åâ◊√Ö’¡J#QÍ

4,5,6,7 ~åâ◊√ÅÖ’ LO_»_»O`À W+¨µ ÖË • â◊~°Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk. D<åÉèíã Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ãfi «O„ «=ÚQÍ Ñ¶e «=ÚÅ#∞ HõÅ∞QÆKÕ™êÎÜ«∂ ÖË • W «~°Ü≥∂QÆ=Ú Å`À ‰õÄ_ç Ñ¨xKÕ™êÎÜ«∂ J<Õk =∞~ÀKÀ@ „Ñ¨™êÎqOK«∞‰õΩO^•O.D<åÉèíã¨Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ rq`åxH˜ ãÖ|OkèOz U q èŒOQÍ „Ñ¨ÉèÏ"åxfl HõeyKÕ¿ãk JkU~°Ê_ç#~åtÃÑ· JHõ _»∞#fl „QÆÇ¨Ï=ÚÅÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç qKå~°KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.

ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕã∞‰õΩ#fl <åÅ∞QÆ∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ â◊~°,â◊HÎ Ü≥∂QÆ=ÚÅHõO>ËÜ« Ñ, ŒO_»Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ H˘O « "Õ∞~° =∞Oz Ñ¶e`åÅ<Õ HõÅ∞QÆKÕ™êÎ~Ú. WO Œ∞„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ L#fl «Ñ¶e`å#∞ HõÅ∞QÆKÕ™êÎ~Ú.

75. <ÒÜ≥∂QÆ=Ú 76. ‰õÄ@Ü≥∂QÆ=Ú77. Kè«„ «Ü≥∂QÆ=Ú 78. KåÑ¨Ü≥∂QÆ=Ú

x~°fiK«#O– ÅQÆfl,K« «∞~°ú, ãÑÎ=∞, Œâ◊=∞ HO„ Œ=ÚÅ#∞O_ç „áê~°OÉèí"≥∞ÿ=~°∞ã¨QÍ U_»∞~åâ◊√ÅO Œ∞ JqzÛù#fl=ÚQÍ U_»∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞#fl =~°∞ã¨QÍ<Ò, ‰õÄ@, Kè«„ «, KåÑ¨ ( èŒ#∞)Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_»∞#∞.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–<ÒÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# H©iÎ,K«OK«Å ™œYº=Ú,Ö’Éèí |∞kú HõeyLO Œ∞~°∞. ‰õÄ@Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# HÍ~åQÆ$ÇÏ=ÚÅ‰õΩJkèÑ «∞Å∞, J| Œú=Ú ÖÏ_Õ"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞. Kè«„ «Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞|O èŒ∞™œYº=Ú, =$ è•úÑºOÖ’ ™œYº=Ú Hõey LO Œ∞~°∞. KåÑ( èŒ#∞)Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# ™œYº=Ú, =∞ èŒº=Ü«∞ã¨∞ûÖ’ ™œYº=Ú ÖËx"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–ÃÑ·Ü≥∂QÆ=ÚÅ‰õΩ „Ñ¨ ÕºHõ"≥∞ÿ# q=~°Å∞ J=ã¨~°O ÖË Œ∞.WO Œ∞ ã¨ÑÎ„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ Z@∞=O\˜ MÏmÖË‰õΩO_® =~°∞ã¨QÍ U_»∞~åâ◊√ÅO Œ∞,ÅQÆfl=Ú#∞O_ç, K« «∞~°ú=Ú#∞O_ç, ãÑÎ=∞=∞=Ú#∞O_ç, Œâ◊=∞=Ú#∞O_ç „áê~°O

ÉèíO HÍ"åe. „áêp<åKå~°∞ºÅKÕ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_ç# Ñ¶e «=ÚÅ`Àáê@∞ =∞#=ÚH˘O « ÑïjÅ# KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.

<Ò Ü≥∂QÆ=Ú#∞(75) Ñïje¿ãÎ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl J^Œ$â◊ºK«„Hõ=ÚÖ’(ÅQÆfl=Ú #∞O_ç ã¨ÑÎ=∞=Ú =∞ èŒºÖ’) LO_»_»O`À =∞Oz Ñ¶e «=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆKÕÜ«∞_»O`Àáê@∞ [Å=Ú, [ÅãO|O èŒ"≥∞ÿ# =$ «∞ÎÅ∞ ÖË • « •fi~å r=#=ÚHõey LO\Ï~°∞. ‰õÄ@Ü≥∂QÆ=Ú(76)Ö’ „QÆÇÏ=ÚÅxfl <åÅ∞QÆ∞ #∞O_ç =~°∞ãQÍU_»∞~åâ◊√ÅÖ’ LO_»_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. JO>Ë Œ$âßº Œ$â◊º K«„Hõ=ÚÅÖ’ ãQÆOã¨QÆOÖ’ „QÆÇ¨Ï=ÚÅã≤÷u LO_»_»O`À Ñ¨~°fi «=ÚÅ∞, QÆ∞Ç¨ÏÅ`À ãÖ|O èŒ=ÚHõey LO\Ï~°∞. JO>Ë Œ∞+ì ãfiÉèÏ=ÙÅ∞,„`åQÆ∞É’ «∞Å∞, "≥∂ãQÍà◊√§,^˘OQÆÅ∞‰õΩD q èŒ"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ LO_Õ J=HÍâ◊=Ú LOk. WHõ Kè«„ «Ü≥∂QÆ=Ú(77)Ö’„QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl Œ$â◊ºK«„Hõ=ÚÖ’(7#∞O_ç 1=~°‰õΩ)LO_»_»O`À =∂#ã≤Hõ |ÅOZ‰õΩ¯=ÙQÍ LO_»_»O`À â◊√ÉèíÑ¶e`åÅ∞ U~°Ê_» åÜ«∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. giH˜PÜ«Ú~åÌÜ«∞=Ú ÖˇH˜¯Oz ^•xx =¸_»∞ÉèÏQÆ=ÚÅ∞KÕã≤ "≥Ú^Œ\ ˜,=¸_»=ÉèÏQÆ=ÚÅÖ’ ã¨∞Y=ÚQÍ rq™êÎ~°x, ãÖÑ¨ ŒÅ∞ ã¨∞Y=O «"≥∞ÿ# rq «=ÚHõeyLO\Ï~°x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. KåÑ¨Ü≥∂QÆ=Ú(78)Ö’ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl Œâ◊=∞™ê÷#=Ú#∞O_ç K« «∞~°úO=∞ èŒºÖ’ LO\Ï~Ú. DÜ≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz# ã « ~å‡ã¨HÎ Z‰õΩ¯=ÙQÍ LO@∞Ok.

79 . J~°ú K«O„ ŒÜ≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–„QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ˆHO„ Õ «~° ™ê÷#=ÚÅ#∞O_ç J#QÍ Ñ¶Ñ¨~°

PáÈH©¡=∞™ê÷#=ÚÅO Œ∞ =~°∞ã¨QÍ U_»∞ ~åâ◊√ÅÖ’ L#flÑ¨Ù_»∞ Jk J~°úK«O„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞ – J~°úK«O„^ŒÜ≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ã¨~°fi[#„Ñ≤Ü«ÚÅ∞, JO Œ"≥∞ÿ#"å~°∞, ã¨~°fi[#=ÚY∞ºÅQÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–ãÑÎ „QÆÇÏ=ÚÅ∞ <åÅ∞QÆ∞ Ñ¶Ñ~° ™ê÷#=ÚÅ∞, <åÅ∞QÆ∞ PáÈH©¡=∞™ê÷#=ÚÅO Œ∞ LO_»_»O ^•fi~å 8 ~°Hõ=ÚÖ·# J~°úK«O„ ŒÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_»`å~Ú. Jq (1) 2 #∞O_ç 8 ™ê÷#=ÚÅ=∞ èŒº (2) 3 #∞O_ç 9, (3) 5 #∞O_ç11,(4) 6 #∞O_ç 12,(5) 8 #∞O_ç 2, (6)9 #∞O_ç 3,(7) 11 #∞O_ç5,(8)12 #∞O_ç 6.

80. K«O„ ŒÜ≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–„QÆÇÏ=ÚÅxfl 1,3,5,7,9,11™ê÷#=ÚÅO Œ∞O_»QÍ Jk K«O„ Œ

Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

â◊x~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞


|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q


JOâ◊

â◊√„Hõ~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

85 86



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# „ÑÉèí∞=ÙÅ∞ ÖË • „ÑÉèí∞ã=∂#∞Å∞QÍ rq™êÎ~°∞. P «‡Q“~°==Ú, qâı+OQÍ ãOáê Œ# Y~°∞Û Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–WHõ _» „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ÉËã≤ ÖË • q+¨=∞~åâ◊√ÅÖ’ LO_»=Åã≤LO@∞Ok. „QÆÇÏ=ÚÅxfl ãi~åâ◊√ÅÖ’ L#flÑÙ_»∞ Jk ã=Ú„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú(90)J=Ù «∞Ok. DÜ≥∂QÆ=Ú J~°∞ Œ∞QÍ U~°Ê_»∞ «∞O Œx K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. WHõ Ñ¶e «q+¨Ü«∞"≥∞ÿ Ñïje¿ãÎ Wk K«„Hõ=~°∞ÎÅ#∞ ÖË • „Ñ¨Éèí∞=ÙÅ#∞ ~°∂á⁄OkOK«HõáÈ~Ú<å ã¨fi[#∞Å∞ ÖË • ã¨fi‰õΩÅ=ÚÖ’ L#fl «∞Å∞QÍ LOK«∞@‰õΩ ^ÀÇ¨Ï ŒÑ¨_»∞`«∞Ok.

81. QÆ •Ü≥∂QÆ=Ú 82. â◊Hõ@Ü≥∂QÆ=Ú83. qÇ¨ÏOQÆÜ≥∂QÆ=Ú

x~°fiK«#O–„QÆÇÏ=ÚÅxfl UÔ~O_»∞ ãg∞Ñ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl#∞ Jk QÆ •Ü≥∂QÆ=ÚJ=Ù «∞Ok. „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ÅQÆfl, ã¨ÑÎ=∞ ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl â◊Hõ@Ü≥∂QÆ=Ú, „QÆÇÏ=ÚÅxfl ãÑÎ=∞, Œâ◊=∞ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl qÇÏOQÆ Ü≥∂QÆ=ÚJ=Ù`«∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–QÆ •Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ èŒ#=O «∞Å∞, ≥·=ÉèíHÎHõey LO Œ∞~°∞. â◊Hõ@Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# èŒ#Ç‘Ï#∞Å∞, â◊Hõ\Ïk "åÇÏ#=ÚÅKÕ rqOK«∞"å~°∞, ‰õΩuû «∞~åÖ·# ÉèÏ~°º#∞ Hõey LO Œ∞~°∞. qÇÏQÆÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ Wëêì#∞™ê~°=Ú u~°∞QÆ∞"å~°∞, HõÅÇ¨Ï„Ñ≤Ü«ÚÅ∞, Ö’ÉèíQÆ∞=Ú Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–|$Ç¨Ï*Ï˚ «Hõ=Ú#O Œ∞ ¿Ñ~˘¯#fl <åÉèíã¨Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ q=iã¨∂Î=~åÇÏq∞Ç≤Ï~°∞Å∞ qq èŒ PHõ$ «∞ÅKÕ U~°Ê_Õ „QÆÇÏÜ≥∂QÆ=ÚÅxfl\ Ñ¶e «=Ú#∞q=~°=ÚQÍ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞_»O [iyOk.

QÆ •Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl U Ô~O_»∞ ã¨g∞Ñ¨ ˆHO„ Œ=ÚÅÖ’ LO_»=Åã≤ LO@∞Ok. Dq èŒOQÍ 4~°HÍÖ·# QÆ •Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_» å~Ú. Jq..„QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl(1) 1,4 ÅÖ’ QÆ •Ü≥∂QÆ=Ú

(2) 4,7 ÅÖ’ â◊#Ç¨ÏÜ≥∂QÆ=Ú (3) 7.10ÅÖ’ qÉèí∞QÆÜ≥∂QÆ=Ú (4)10,1ÅÖ’ èŒ∞iÜ«∞Ü≥∂QÆ=Ú Jx

. Ü«∞=<åKå~°∞ºÅKÕ K≥Ñ¨Ê|_®¤~Ú.DÜ≥∂QÆ=ÚÅxfl\˜Ö’#∞ ~åÇ¨ï, ˆH «∞=ÙÅ‰õΩ ™ê÷#=ÚÖË Œ<Õ K≥Ñ¨Ê

=K«∞Û#∞. DQÆ •Ü≥∂QÆ=Ú â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=ÚQÍ ÉèÏ~°fÜ«ÚÅKÕ ÑiQÆOK«|_ç##∞

áêâßÛ «º *’ºuâß≈¢ãÎ=Ú J#∞ãïOz nx<Õ ¿ã¯ fi~ü Uã¨ÊH±ìQÍ(Square As-pect) J#QÍ ˆHO„ Œ Œ$+≤ìQÍ K≥Ñ¨Ê|_ç Jâ◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê|_çOk.

â◊Hõ@Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ „QÆÇÏ=ÚÅxfl ÅQÆfl, ãÑÎ=∞™ê÷#=ÚÅÖ’ LO_»=Åã≤LO@∞Ok. ÅQÆflã¨ÑÎ=∞™ê÷#=ÚÅ∞ PHõ~°¬ ™ê÷#=ÚÖ· *Ï «‰õΩÅ ÕÇ¨Ï=Ú,ãÑÎ=∞=Ú JO>Ë ÉèÏ~°ºÃÑ· â◊√ÉèÏâ◊√Éèí„QÆÇÏ q∞„â◊=∞ Ñ¶e`åÅ`À J##∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#Ñ¶e`åÅ∞ U~°Ê_» å~Ú. DHÍ~°OKÕ Hõ+≤ìOzrqOK«=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. ‰õΩuû «∞~åÖ·# ÉèÏ~°º HÍ~°OQÍ WHõ @∞¡ Ñ¨_»_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok.

qÇ¨ÏQÆÜ≥∂QÆ=ÚÖ’ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl K« «∞~°ú ã¨ÑÎ=∞™ê÷#=ÚÅÖ’ LO_»=Åã≤ LO@∞Ok. DÜ≥∂QÆ=ÚKÕ Œ∞+¨Êùe`åÖË J#∞Éèí=OÖ’H˜ =™êÎ~Ú. ã¨ •u~°∞QÆ∞ «∞ LO_»_»O =O\˜ Ñ¶e`åÅ∞ U~°Ê_» å~Ú.

J~Ú Õ D<å\ ™ê=∂lHõ Ñiã≤÷ «∞Å#∞ J#∞ãiOz D Ü≥∂QÆ=ÚÅÑ¶e «=ÚÅ#∞ Jã¨fi~ÚOK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok.D<å_»∞ ¿ãÅ∞ûU[O@∞¡, Ô~·ÖËfiQÍ~°∞¤Å∞, ¢_≥·=~°∞¡ =O\˜ =$ «∞ÎÅ∞ LO_Õ J=HÍâ◊=Ú LO@∞Ok. D Ü≥∂QÆ=Ú|Å=Ú Hõey LO>Ë K«Hõ QÍ J| ŒúO K≥¿ÑÊ"åÔ~· LO\Ï~°∞.

„áêp<åKå~°∞ºÅKÕ q=iOK«|_ç# qq èŒÜ≥∂QÆ=ÚÅÖ’ Ñ~°ãÊ~° HO„ Œ=ÚÅÖ’LO_Õ „QÆÇ¨Ï=ÚÅKÕ áêÑ¨Ñ¶e «=ÚÅ∞, QÆ[ˆHãï Ü≥∂QÍk q+¨Ü«∞=ÚÅÖ’ K≥ÑÊ_®xH gÅ∞ÖË Œ∞. XH Ü≥∂QÍxH ãO|OkèOz Ñ¶e`åÅ#∞ q=iOKÕÑ¨C_»∞ D *Ï «Hõ |Å=ÚÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç LO@∞O Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

[Ï «Hõ=Ú 50.Ñ¨Ù\ì# Õk 01–11–1910 =∞^•ºÇ¨ÏflO QÆO.1–00.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 60L0 I,800`«∂ 10 I.

ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(50)Ö’ 4,10 ™ê÷#=ÚÅO Œ∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl LO_»_»O[iyOk. WO Œ∞ ~åÇ¨ï ˆH «∞=ÙÅ ã≤÷u LO_»_»O`À qÇ¨ÏQÆÜ≥∂QÆ=Ú#‰õΩãÖ|OkèOz qÅHõ∆ "≥∞ÿ# *Ï «Hõ=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.


â◊x~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH «∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞ K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q



~°q

‰õΩ[~åÇ¨ï

Å

Å

87 88



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


82. =„[Ü≥∂QÆ=Ú83. Ü«∞=Ü≥∂QÆ=Ú

x~°fiK«#O–â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ ÅQÆflã¨ÑÎ=∞=ÚÅO Œ∞, áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞K« «∞~°÷ Œâ◊=∞=ÚÅO Œ∞O_»QÍ Jk „=[Ü≥∂QÆ=Ú, nxH˜ =ºuiHõÎOQÍL#fl Jk Ü«∞= Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–=„[Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ™œO^Œ~°º=ÚHõÅ"å~°∞ ÉÏÅº "å~°úHõº=ÚÅO Œ∞ ã∞Y=ÚÅ∞ á⁄O Œ∞ "åQÆ Œ∞ Œ∞~°∞. Ü«∞=Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ Ñ¨~å„Hõ=∞=O`«∞Å∞ =∞^èŒº=Ü«∞ã¨∞ûÖ’™œYº=Ú HõÅ"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–=„[ Ü«∞=Ü≥∂QÆ=ÚÅ =∞ èŒº ã¨∞xfl «"≥∞ÿ# Õ_® LOk.=„[Ü≥∂QÆOÖ’ ÅQÆfl ãÑÎ=∞=ÚÖ’ â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ∞,K« «∞~°ú Œâ◊=∞™ê÷#=ÚÅÖ’ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ LO>Ë. Ü«∞= Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ ÅQÆfl ã¨ÑÎ=∞=ÚÅO Œ∞áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ∞, K« «∞~°ú Œâ◊=∞ ™ê÷#=ÚÅO Œ∞ â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ∞ LO\Ï~Ú.

Ñ¶e «=ÚÅÖ’ =∂„ «=Ú qâı+¨"≥∞ÿ# Õ_®Å∞ LO\Ï~Ú. =„[Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ ã∞O Œ~°"≥∞ÿ# ~°∂Ñ=Ú, è≥·~°º=Ú, ãO`À+=ÚÅ∞ U~°Ê_ç Õ Ü«∞=Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ =∞ èŒº=Ü«∞ã¨∞ûÖ’ =∂„ «"Õ∞ â◊√ÉèíÑ¶e «=ÚÅ∞ U~°Ê_» å~Ú.

J~Ú Õ J#∞Éèí==ÚÖ’ J<ÕHõ *Ï «Hõ=ÚÅ∞ *Ï„QÆ «ÎQÍ ÑïjeOzHÍx XHõ Jaè„áêÜ«∞=Ú#‰õΩ ~å‰õÄ_» Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

Ü«∞=Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ *Ï «‰õΩx ÖË • J «x ÉèÏ~°º â◊s~å~ÀQÆº=Ú, âßs~°Hõã¨∞Y=Ú «Qæ J=HÍâ◊=Ú LOk. nxH˜ ÅQÆfl ã¨ÑÎ=∞ ™ê÷#=ÚÖ’ L#fl„QÆÇÏ=ÚÅ∞ HÍ~°‰õΩÖ· Õ q∞ye# *Ï «Hõ=ÚÖ’ „QÆÇÏ ã≤÷ «∞Å∞ ÉÏQÆ∞#flÑÙ_»∞JO>Ë |Å"≥∞ÿ# ~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞, ™ê÷#|Å=Ú U~°Ê_ç#Ñ¨Ù_»∞ D Ñ¶e «=ÚÅ∞ qâı+ÖQÍ «QÆ∞æ å~Ú. "≥Ú «ÎO g∞ Œ D Ô~O_»∞ =∞s =ÚYº Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ HÍHõáÈ~Ú<å g\˜ Ñ¶e «=ÚÅ∞ q∞ye# ~å[Ü≥∂QÆ=ÚÅ`À HõÅã≤Ñ¶e`åÅ#∞ ã¨∂z™êÎ~Ú.

L^•Ç¨Ï~°‰õΩ D„HÕ^Œ *Ï`«Hõ K«„Hõ=ÚÖ’(51) =„[Ü≥∂QÆ=ÚU~°Ê_»_»O [iyOk. ÅQÆfl=∞O Œ∞ QÆ∞~°∞_»∞ ã¨ÑÎ=∞=ÚÖ’ â◊√„‰õΩx ã≤÷u,K« «∞~°ú=ÚÖ’ ~°q =∞iÜ«Ú Œâ◊=∞™ê÷#=ÚÖ’ â◊x ‰õΩAÅ ã≤÷u U~°Ê_çOk.

*Ï «Hõ K«„HõO 52Ö’ Ü«∞=Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ K≥Ok# qÅHõ∆"≥∞ÿ# *Ï «Hõ=Ú. *Ï`«Hõ=Ú 51. *Ï`«Hõ=Ú.52

86. â◊$OQÍ@HõÜ≥∂QÆO87. Ç¨ÏÅÜ≥∂QÆ=Ú

x~°fiK«#O–„QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ÅQÆfl, ÑÖK«=∞, #==∞ HÀ=ÚÅO Œ∞#fl Jkâ◊$OQÍ@Hõ Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù`«∞Ok. „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ÅQÆfl=Ú HÍHõ q∞ye#„uHÀ=Ú ÅO Œ∞#fl Jk Ç¨ÏÅÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–â◊$OQÍ@HõÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ =∞ èŒº=Ü«∞ã¨∞û^•\˜# «~°∞"å « ãÖ`À+¨=Ú Hõey#"å~°∞QÍ LO>Ë Ç¨ÏÅÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞[x‡Oz#"å~°∞ =ºÜ«∞™êÜ«∞=Ú KÕÜ«Ú"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–â◊$OQÍ@HõÜ≥∂QÆ=Ú J#QÍ <åÅ∞QÆ∞ ^•~°∞Å =∞ èŒº „Ñ¨ Õâ◊OJx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. WO Œ∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ÅQÆfl,ÑÖK«=∞,ÉèÏQÆº™ê÷#=ÚÅO Œ∞LO\Ï~Ú. g\˜Ö’ ÅQÆflO ÕÇ¨xfl, 5= ™ê÷#O ãÖ`å<åxfl, 9= ™ê÷#OJ Œ$ëêìxfl ã∂zã∞ÎOk. D ™ê÷#=ÚÅ∞ K«Hõ QÍ L#flÑÙ_»∞, *Ï «‰õΩÅ∞ rq «O™êÑ¶‘QÍ, ãO`å#=Ú, Jxfl\Ï q[Ü«∞=Ú HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. â◊$OQÍ@HõÜ≥∂QÆ=Ú[x‡Oz# =∞ èŒº=Ü«∞ã¨∞û •\˜# Ñ≤ ŒÑ¨ ã¨∞Y=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. PKå~°∞ºbq èŒOQÍK≥¿ÑÎ, <å ÑïjÅ#Ö’ D ã¨∞Y ãÖ`À+¨=ÚÅ∞ HõeˆQ =Ü«∞ã¨∞û J<ÕkPÜ«∂ HÀ=ÚÅÖ’ L#fl â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ |Å=ÚÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç LO@∞#fl@∞¡≥Å∞™ÈÎOk. â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ ÅQÆfl=ÚÃÑ· „Ñ¨ÉèÏ"åxfl K«∂Ñ≤¿ãÎ ÉÏÅº=ÚÖ’#∞,

ÑÖK«=∞OÖ’ =∞ èŒº=Ü«∞ã¨∞ûÖ’#∞, #==∞OÖ’ z=i ÉèÏQÆOÖ’#∞ ã¨∞YãÖ`ÀëêÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`åÜ«∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. nxx *’ºu+¨ q^•º~°∞úÅ∞ qq èŒ *Ï «Hõ=ÚÅ∞ ÑïjeOz ≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û#∞.

L^•Ç¨Ï~° 53 â◊$OQÍ@HõÜ≥∂QÍxH˜ L^•Ç¨Ï~°QÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å Å

89 90



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


[Ï «Hõ=Ú 53.Ñ¨Ù\ì# Õk 28/29–4–1901 L ŒÜ«∞O QÆO.4–47.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 320L10 I,740`«∂ 15 I.

[##HÍÅ â◊√„Hõ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.2–6–27 ~ÀAÅ∞.Ç¨ÏÅ JO>Ë <åQÆe. nxx J#∞ãïOz D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#

"å~°∞ =º=™êÜ«∞=Ú KÕ™êÎ~°x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ =¸_»∞~°HÍÅ∞QÍU~°Ê_ÕJ=HÍâ◊=ÚLOk. Jq (1) 2,6,10™ê÷#=ÚÅÖ’ (2) 3,7,11 ™ê÷#=ÚÅÖ’ (3) 4,8,12™ê÷#=ÚÅ∞. Ç¨ÏÅÜ≥∂QÆ=Ú J#∞ãïOz =$uÎx x~°‚~ÚOKÕJ=HÍâ◊=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. J<ÕHõ *Ï «Hõ=ÚÅÖ’ D Ü≥∂QÆ=Ú#∞ ÑijeOz#Ñ≤ ŒÑ KåÖÏ =∞Ok Ô~· «∞Å∞, =º=™êÜ«∞^•~°∞Å∞, ZÃãì\ò "Õ∞<Õ[~°∞¡,[q∞O^•~°∞¡,Éèí∂ ™êfi=ÚÅ∞QÍ ã≤÷~°Ñ¨_ç#@∞¡ ≥Å∞™ÈÎOk.

88. Hõ=∞Å Ü≥∂QÆO89. "åÑ‘ Ü≥∂QÆ=Ú

x~°fiK«#O–<åÅ∞QÆ∞ ˆHO„^Œ=ÚÅO^Œ∞ ã¨~°fi„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞#fl Jk Hõ=∞ÅÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.–88.

„QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl Ñ¶¨Ñ¨~°=ÚÅ∞ ÖË^• PáÈH©¡=∞=ÚÅO^Œ∞#fl Jk "åÑ‘Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞O Œ∞.–89.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–Hõ=∞ÅÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ™ê èŒ~°"≥∞ÿ# èŒ#ãÖÑüÎ Hõey##∞ L#fl «"≥∞ÿ# H©iÎ, Q“~°==Ú,J<ÕHõ ã¨∞QÆ∞=ÚÅ∞ HõeyLO\Ï~°∞. "åÑ‘Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ qâı+OQÍ èŒ<åxfl ‰õÄ_»ÃÑ>Ëì"å~°QÆ∞^Œ∞~°∞.

q=~°–Hõ=∞ÖÏ Ü≥∂QÆ=Ú XHõq^èŒOQÍ K«`«∞™êûQÆ~°Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ™ê~°∞Ñ¨º=Ú#fl Ü≥∂QÆ=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. *Ï «Hõ=ÚÖ’ ˆHO„ Œ=ÚÅ∞ |Å"≥∞ÿ#q, nx`Àáê@∞ <åÅ∞QÆ∞ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞ „QÆÇÏ=ÚÅ∞#flÑÙ_»∞ D *Ï «Hõ=Úqâı+ÖQÍ |ÅÑ¨_»∞ «∞O Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

Hõ=∞ÖÏÜ≥∂QÆ=Ú=Å¡ èŒ#ãOáê Œ<å <Õ~°∞ÊHõO>Ë H©iÎ, Q“~°"å Œ∞Å∞ Z‰õΩ¯=ÙQÍ LO\Ï~Ú. "åÑ≤JO>Ë ‰õÄÑ¨=Ú, D Ü≥∂QÆ=Ú#∞ Ñïje¿ãÎ Z‰õΩ¯=Hõ+ì=ÚÖË‰õΩO_® èŒ#ãÖáê Œ# KÕ¿ã q è•<åxfl ã¨∂zã¨∞ÎOk. Ñ¶Ñ¨~°=ÚÅ∞2,5,8,11 =∞iÜ«Ú PáÈH©¡=∞=ÚÅ∞ 3,6,9,12 ™ê÷#=ÚÅÖ’ ã~°fi„QÆÇÏ=ÚÅ∞LO_»=Åã≤ LO@∞Ok.

*Ï «Hõ=Ú 54Ö’ "åÑ‘Ü≥∂QÆ=Ú#∞ ã¨∂zOKÕ qÅHõ∆"≥∞ÿ# *Ï «Hõ=Ú.WO Œ∞ Ñ¶Ñ¨~°=ÚÅÖ’ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl LO_»_»O K«∂_»=K«∞Û#∞.

[Ï`«Hõ=Ú 54.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 25–7–1896 L^ŒÜ«∞O QÆO.10–52.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 180L55 I,720`«∂ 54 I.

[##HÍÅ K«O„ Œ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.4–4–24 ~ÀAÅ∞.

90. ã¨=Ú„ Œ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–„QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ãï~åâ◊√ÅÖ’ LO_»QÍ Jk ã¨=Ú„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú

J=Ù`«∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–ã¨=Ú„ ŒÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ Z@∞=O\˜ ã¨=∞

ã¨ºÅ∞ ÉèÏ Œº «Å∞ ÖËx"å~°∞ ÖË • „Ñ¨Éèí∞=ÙÅ=Öˇ rqOK«∞"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú J~°∞ ≥·# Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. nxH˜ HÍ~°=Ú

Ñïje¿ãÎ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ÅQÍfl «∞Î kfifÜ«∞=Ú#∞O_ç ãï~åâ◊√ÅÖ’ LO_»_»O[~°∞QÆ∞ «∞Ok. ÅQÆfl=ÚÖ’ Z@∞=O\˜ „QÆÇ¨Ï=Ú LO_»‰õÄ_» Œ∞.

Wk =~åÇÏq∞Ç≤Ï~°∞xKÕ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_ç# PHõ$u Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ XHõ\.<å J#∞Éèí=ÚÖ’ <Õ#∞ ÑïjeOz# =ÚYº q+¨Ü«∞=Ú *Ï «Hõ=ÚÖ’ q∞ye#|Å=ÚÅ∞ ÖË#ÑÙ_»∞ PHõ$uÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ Z@∞=O\ Ñ¶e`åÅ#∞ HõeyOK«ÖË=Ù.DÜ≥∂QÆ=Ú`À 4qÉèÏQÍÅx K≥Ñ¨C‰õΩ#fl <åÉèíã¨Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ PHõ$uÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ ÑÓ~°Î~Ú#q. WO Œe =„[ =∞iÜ«Ú Ü«∞=Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ „QÆÇÏ=ÚÅxflˆHO„ Œ=Ú ÅO Œ∞O_»_»O`À =~åÇ¨Ïq∞Ç≤Ï~°∞_»∞ qÉèËkOz#@∞¡ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

â◊x

~åtK«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞ K«O„ ŒQÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ


~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

ÅÅ

â◊x

~åtK«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[


â◊√„Hõ ~°q‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Å

91 92



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


|$Ç¨Ï*Ï˚ «HõOÖ’ Ü«∞=<åKå~°∞ºÅ∞ =∞iÜ«Ú W «~°∞ÅKÕ K≥Ñ¨Ê|_ç#q Jxq=iã¨∂Î PÜ«∞# «#‰õΩ `å#∞ „Ñ¨tflOK«∞‰õΩ#fl@∞¡ ''~°q#∞O_ç K« «∞~°ú=ÚÖ’|∞ èŒ,â◊√„‰õΩÅ∞ Uq èŒOQÍ LO\Ï~°∞?—— Jx «i¯OK«∞HÀ=_»O [iyOk.Ü«∞=,=„*Ïk Ü≥∂QÆ=ÚÅO Œ∞ ~°q #∞O_ç HO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl |∞ èŒ,â◊√„‰õΩÅ∞ J<Õk~åtK«„Hõ=Ú#∞O_ç ÖË • ÉèÏ=K«„Hõ=Ú#∞O_ç ÑïjeOK«=Åã≤ LO@∞O^•?~åtK«„Hõ=∞x K≥ÑÊ_»O`Àáê@∞ =~åÇÏq∞Ç≤Ï~°∞Å∞ 'Éèí=#— J<ÕÑ Œ=Ú LÑÜ≥∂yOK«∞@KÕ ~åtK«„Hõ=Ú<Õ ã¨∂zOz#@∞¡ K≥Ñ¨CHÀ=K«∞Û#∞.

J~Ú Õ "åãÎ=OÖ’ ~°q #∞O_ç HO„ Œ=ÚÅÖ’ |∞ èŒ∞,â◊√„‰õΩÅ ã≤÷u ãOÉèíqOK« Œ∞. H˘O Œ~°∞ ÑÖ_ç «∞Å L ÕÌâ◊OÖ’ L#fl « ~MÏOâ◊ÅÖ’ ~°q #∞O_ç HO„ Œ=ÚÖ’ |∞ èŒ, â◊√„‰õΩÅ∞ LO_Õ J=HÍâ◊=Ú LOk. DHÍ~°=ÚKÕ « „áêp<åKå~°∞ºÅ∞ g\x ~åtK«„Hõ=Ú P è•~°OQÍ<Õ x~°‚~ÚOK«=Åã≤ LO@∞O Œx ≥eÜ«∞KÕã≤#@∞¡ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

91. =Å¡H© Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–„QÆÇÏ=ÚÅxfl U_»∞~åâ◊√ÅO Œ∞#fl Jk =Å¡H©Ü≥∂QÆ=∞=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ J<ÕHõ =∞Ok q∞„ «∞Å∞HõÅ"å~°∞, ãÖw « ™êÇ≤Ï`åº Œ∞ÅÜ«∞O Œ∞ W+ì « Hõey#"å~°∞, q^•fi=O «∞Å∞,ãÖ`À+¨=Ú =∞iÜ«Ú H©iÎ Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–Wk ãOMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅÖ’ "≥Ú Œ\Ü≥∂QÆ=Ú. =Å¡H©Ü≥∂QÆ=Ú#HgÏÜ≥∂QÆ=Ú J<Õ ¿Ñ~°∞Ok. WO Œ∞ U_»∞ „QÆÇÏ=ÚÅ∞ U"≥·<å U_»∞ ~åâ◊√ÅO Œ∞LO_»=Åã≤ LO@∞Ok. XH˘Hõ ™êi ãÖMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ ,PHõ$u Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞HõÅã≤ U~°Ê_» å~Ú. W@∞=O\ PHõ$u ãOMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ HõÅã≤ U~°Ê_ç#ÑÙ_»∞PHõ$uÜ≥∂QÆ=Ú Ñ¶ë`«=ÚÅ#∞ HõÅ∞QÆKÕÜ«∞QÍ ãÖMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ `«=∞Ñ¶e`åxfl HÀÖ’Ê=Ù@KÕ g\˜x ÑïjeOK« #=ã¨~°=Ú ÖË Œ∞. nxH˜ QÆÅ HÍ~°=Ú#∞ Ñïje¿ãÎ ™ê èŒ~°=ÚQÍ Jxfl *Ï «Hõ=ÚÅÖ’#∞ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl U_»∞~åâ◊√ÅÖ’#∞ ÖË • JO «HõO>Ë «‰õΩ¯= ~åâ◊√ÅÖ’#∞ LO_ç U^À ~°∂ÑÖÖ’ãOMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_» å~Ú. U <åÉèíãÜ≥∂QÆ=Ú ÖË‰õΩO_® H=ÅO ãOMÏºÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç# nx Ñ¶e «=ÚÅ#∞ ÑiQÆ#Ö’H fã∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok.=Å¡H© Ü≥∂QÆ=Ú#∞O_ç WHõÃÑ· ≥eÜ«∞KÕÜ«∞É’ÜÕ∞ P~°∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ãÖMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅx ≥Å∞ã¨∞ HÀ=K«∞Û#∞.

[Ï`«Hõ=Ú 55.Ñ¨Ù\ ˜ì#`Õk 10–8–1937 L^ŒÜ«∞O QÆO.4–57.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 70L0 I,790`«∂ 45 I.

[##HÍÅ K«O„ Œ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.5–10–15 ~ÀAÅ∞.Wk=Å¡H© ÖË • gÏÜ≥∂QÆ=Ú#∞ ã∂zOKÕ qÅHõ∆"≥∞ÿ# *Ï «Hõ=Ú.~åÇï

ˆH «∞=ÙÅ∞ HÍ‰õΩO_® q∞ye# „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ U_»∞~åâ◊√ÅÖ’ LO_»_»O K«∂_»=K«∞Û#∞. DÜ≥∂QÆ=Ú ã¨fiÜ«∞OQÍ Ü≥∂yã¨∞ÎO^• ÖË • W «~° |Å"≥∞ÿ# <åÉèíã¨Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ Hõeã≤áÈ~ÚO^•<Õk áê~î°‰õΩÅ∞ ã∞Å∞=ÙQÍ<Õ „QÆÇ≤ÏOK«=K«∞Û#∞.

92. ^•q∞x Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–~°"åºk ãÑÎ„QÆÇÏ=ÚÅ∞ U"≥·<å P~°∞~åâ◊√ÅO Œ∞#fl U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú

^•q∞hÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ •#QÆ∞=Ú,Ñ~ÀÑHÍ~°=Ú

Hõey#"å~°∞ QÀ~°Hõ∆‰õΩÅQÆ∞ Œ∞~°∞q=~°–D Ü≥∂QÆ=ÚÅ Ñ¶e «=ÚÅ q+Ü«∞=ÚÖ’ „áêp<åKå~°∞ºÅ∞ XHõi`À

XHõ~°∞ qÉËkèOK«_»O [iyOk. L^•Ç¨Ï~°‰õΩ D Ü≥∂QÆ=Ú<Õ fã¨∞‰õΩO>Ë ÃÑ·#≥eÜ«∞KÕã≤# Ñ¶e «=ÚÅ∞ =~åÇ¨Ïq∞Ç≤Ï~°∞xKÕ K≥Ñ¨Ê|_ç#q ™ê~°=oÖ’ =∞~˘Hõ

~°HõOQÍ q=iOK«_»O [iyOk. J~Ú Õ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí=ÚÅ q+¨Ü«∞=ÚÖ’ JO Œ~°∞XHq èŒOQÍ q=iOKÕ~°<Õ K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. ≥eq Õ@Å∞, H©iÎ,ãOÑ ŒÅ∞ •q∞h Ü≥∂QÆÑ¶e «=ÚÅ∞QÍ K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. g\ YzÛ «"≥∞ÿ# Ñ¶e «=ÚÅ∞ q∞ye# „QÆÇÏ ã≤÷ «∞Å∞W «~°Ü≥∂QÆ=ÚÅÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç LO\ÏÜ«∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.[Ï «Hõ=Ú56.ÑÙ\ì# Õk 11–10–1916 L ŒÜ«∞O QÆO.5–55. 130L35 I, 770 «∂ 35 I.

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞ |∞ èŒ

ˆH`«∞~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊â◊√„Hõ~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊ â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[~åÇ¨ï

Å

Å

93 94



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


[##HÍÅ |∞ èŒ∞_»∞ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.9–6–7 ~ÀAÅ∞.WÑ¨Ù_»∞ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞É’ÜÕ∞ D Ô~O_»∞ *Ï «Hõ=ÚÅO Œ∞ (56 57Å∞)

^•q∞h Ü≥∂QÆ=Ú#∞ ÑïjeOK«=K«∞Û#∞. J~Ú Õ xt « ÑïjÅ#`À K«∂¿ãÎ56 HõO>Ë 57= *Ï «Hõ=Ú#O Œ∞ |Å"≥∞ÿ# ã≤÷u HõÅQÆ_»O, 56#O Œ∞ ÅQÍflkèÑüH˜ |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# ã≤÷u U~°Ê_ç Õ *Ï «Hõ=Ú 57Ö’ Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩ_≥·# ‰õΩAxÑÖK«=∞™ê÷#ã≤÷u, ÖÏÉèí™ê÷#=ÚÖ’ QÆ∞~°∞x ã≤÷u U~°Ê_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.ãÖÑ¨ ŒÅ∞ H©iÎ q+¨Ü«∞"≥∞ÿ Ñïje¿ãÎ 57 *Ï «‰õΩÅ‰õΩ qâı+ÖQÍ Ü≥∂yOK«_»O[iyOk. W@∞=O\˜ L^•Ç¨Ï~°Å#∞ J#∞ãïOz qq èŒÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ Uq èŒOQÍ Ü≥∂QÍxfl HõeyOKÕk ÑïjeOK«=K«∞Û#∞.

[Ï «Hõ=Ú 57.Ñ¨Ù\˜ì#`Õk 29–12–1893 ~å„u QÆO.7–0. 110L0 I,780`«∂ 40 I.

[##HÍÅ K«O„ Œ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.8–1–15 ~ÀAÅ∞.

93. áêâ◊ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–~°"åºk ã¨ÑÎ„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ U"≥·<å S Œ∞~åâ◊√ÅO Œ∞#fl U~°Ê_Õ

Ü≥∂QÆ=Ú áêâ◊Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ã<å‡~°æ=ÚKÕ èŒ#ãOáê

Œ# KÕÜ«Ú"å~°∞, ã¨ • |O èŒ∞q∞„ «∞Å`À ‰õÄ_ç# "å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.q=~°–™ê~°=ox J#∞ãïOz áêâ◊Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz#"å~°∞

|O^èŒ#=Ú á⁄O^Œ∞"å~°QÆ∞^Œ∞~°x `≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_çOk. W`«~° |O^èŒ<åkÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ÑïjeOK«‰õΩO_® ˆH=ÅO áêâ◊Ü≥∂QÆ=Ú#∞ J#∞ãïOz|O èŒ<åk Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ q=iOK«‰õÄ_» Œ∞. ÅQÆfl=Ú,ÅQÍflkèÑü 6,8ÅO Œ∞áêâ◊„ ÕHÍ¯=ÚÅO Œ∞#fl |Å"≥∞ÿ# |O èŒ#Ü≥∂QÆ=∞QÆ∞#∞.

WÑÙ_»∞ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞É’ÜÕ∞ 58 =∞iÜ«Ú 59 *Ï «Hõ=ÚÅ∞ áêâ◊Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ K«Hõ x L^•Ç¨Ï~°Å∞QÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

[Ï`«Hõ=Ú58.ÑÙ\ì# Õk 4–3–1886 ~å„u QÆO.11–30.160L40 I, 810 «∂ 0 I.

[##HÍÅ ~åÇ¨ï=Ù =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.12–5–1 ~ÀAÅ∞.D *Ï «‰õΩÅ∞(58) „á⁄"≥x¬Ü«∞Öò âßâ◊#ãÉèí‰õΩ ãÉèÏ Œº‰õ∆ΩÅ∞QÍ J<ÕHõ=∂~°∞¡

*·Å∞tHõ∆Å#∞ J#∞ÉèíqOKå~°∞. Œâ◊=∞™ê÷#=ÚÖ’x ~åÇ¨ï‰õΩAÅ ã≤÷u giÃÑ·â◊x Œ$+≤ì nxH |Å=Ú#∞ HõeyOz#q. Œâ◊=∞™ê÷#=ÚÃÑ· Z@∞=O\ â◊√Éèí Œ$+≤ìÖËHõáÈ=_»O`À áêâ◊Ü≥∂QÆ=Ú „Ñ¨ÉèÏ==ÚKÕ J<ÕHõ =∂~°∞¡ |O èŒ<å Œ∞Å#∞Hõey#q. D*Ï «Hõ=Ú#O Œ∞ U~°Ê_ç# áêâ◊Ü≥∂QÆ=Ú HÍ~åQÍ~°"å™êxH HÍ~°"≥∞ÿ#@∞¡ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

[Ï «Hõ=Ú 59.Ñ¨Ù\ì# Õk 07–09–1904 =∞^•ºÇ¨ÏflO QÆO.1–59.(S.Ü«∞ãπ. \˜) 180L52 I, 720 «∂ 35 I.

[##HÍÅ |∞ èŒ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.15–1–24 ~ÀAÅ∞.ÃÑ·*Ï «Hõ=ÚÖ’(59) Œâ◊=∞™ê÷#=Ú |∞ èŒ, â◊√„‰õΩÅ`À ‰õÄ_çLO_»_»O,

|∞ èŒ∞xH D™ê÷#=Ú#O Œ∞ LK«ÛH∆„ « |Å=Ú HõeyLO_»_»O,ÅQÆfl=ÚÃÑ· ÅQÍflkèÑüQÆ∞~°∞x Œ$+≤ì U~°Ê_»_»O [iyOk. D *Ï «‰õΩÅ∞ ÉèÏ~° «„Ñ¨Éèí∞ «fi=ÚÖ’*Ï~ÚO\ò Ãã„Hõ@s ™ê÷~ÚÖ’ L^ÀºQÆ=Ú KÕã≤#"å~°∞. D*Ï «‰õ=ÚÅxfl qq èŒÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ÑijeOKÕÑÙ_»∞ ZO « *Ï„QÆ «ÎQÍ qKå~°KÕÜ«∞=Åã≤#k QÆ∞~°∞ÎKÕã∞Î<åfl~Ú.ÃÑ· Ô~O_»∞ *Ï «Hõ=ÚÅO Œ∞ áêâ◊Ü≥∂QÆ=ÚÃÑ· â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ Œ$+≤ìÑ¶e`åÅ∞ ã¨Ê+ìOQÍ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú.

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞ K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q ‰õΩ[



~åÇ¨ï Å

Å

â◊x

~åtK«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[


â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[~åÇ¨ï Å Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞|∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï Å

Å

95 96



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


94. ˆH^•~° Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–~°"åºk ãÑÎ„QÆÇÏ=ÚÅ∞ U"≥·<å <åÅ∞QÆ∞ ~åâ◊√ÅO Œ∞#fl U~°Ê_Õ

Ü≥∂QÆ=Ú ˆH^•~°Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–=º=™êÜ«∞=Ú =Å¡ r=<ÀáêÜ«∞=Ú, W «~°∞Å‰õΩ ãÇÜ«∞O

KÕ¿ã QÆ∞O LO@∞Ok.q=~°Å∞–J<ÕHõ *Ï «Hõ=ÚÅ∞ ÑïjeOz# Ñ≤ ŒÑ¨ PHõ$uÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞

Ju Hõ+ì"≥∞ÿ# =$uÎq+¨Ü«∞=ÚÖ’ K«Hõ x ã¨∂K«##∞ KÕã¨∞Î<åflÜ«∞x <å‰õΩ ã¨∞Êùi™ÈÎOk. WO`«‰õΩ=ÚO^Œ∞ ÑïjeOz# Ç¨ÏÅÜ≥∂QÆ=Ú(Ü≥∂QÆ=Ú 87)Ö’*Ï «‰õΩÅ∞ =ºÜ«∞ ™êÜ«∞=Ú =$uÎQÍ LO@∞O Œx K≥ÑÊ|_çOk. J Õ q èŒ=ÚQÍˆH^•~°Ü≥∂QÆ *Ï «‰õΩÅ∞ =º=™êÜ«∞=Ú =$uÎQÍ Hõey LO\Ï~°x K≥Ñ¨Ê|_çOk.J~Ú Õ ™ê~°=ox J#∞ãïOz ÃÑ·=$uÎ Àáê@∞ *Ï «‰õΩÅ∞ "Õ∞ è•=ÙÅ∞ ÖË •K«OK«Å ã¨fiÉèÏ=ÙÖ· LO\Ï~°x K≥Ñ¨Ê|_çOk.

95. â◊¥Å Ü≥∂QÆO † 96. Ü«ÚQÆ Ü≥∂QÆ=Ú97. QÀà◊Ü≥∂QÆ=Ú

x~°fiK«#O–~°"åºk „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ =¸_»∞,Ô~O_»∞, XHõ ~åjÖ’#∞ LO_»QÍJq =~°∞ã¨QÍ â◊¥Å,Ü«ÚQÆ.QÀà◊Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ J=Ù`å~Ú.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–â◊¥ÅÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ Ñ¨Ù\ ì#"å~°∞ ãÖÑ¨ ŒÅ∞ ÖËx"å~°∞,è≥·~°º=Ú„‰õÄ~° «fi=Ú Hõey#"å~°∞, Ü«Ú Œú=∞O ≥·# QÍÜ«∞=ÚÅ =∞K«ÛÅ∞ Hõey#

"å~°QÆ∞^Œ∞~°∞.Ü«ÚQÆÜ≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ^èŒ#Ç‘Ï#∞Å∞, ãÖÑ¶¨∞|Ç≤Ï+¨ $ «∞Å∞, =∞ «„Éèí+¨µì_»∞ ÖË • <åã≤Î‰õΩÅ∞, „`åQÆ∞É’ «∞ÅQÆ∞ Œ∞~°∞. QÀà◊Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ Œi„ Œ∞Å∞, ¿Ñ~°∞ÖËx"å~°∞, x «º=Ú zO «Å∞Ñ¨_Õ"å~°∞,POkˆ~KÕ = Œe"ÕÜ«∞ |_ç#"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_ç# =¸_»∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ HÍ~°OQÍ ^•i„ Œº=Ú, ãOÑ¶∞=Ú#‰õΩ Œ∂~°=ÚQÍ rqOK«∞"å~°∞, „‰õÄ~°|∞kú. K≥_»∞ JÅ"å@∞¡HõeyHõ+ì=ÚQÍ rqOKÕ"å~°∞QÍ LO Œ∞~°∞. H=ÅO900JO «~°OÖ’ „QÆÇÏ=ÚÅxflUHõ~åtQÍ ‰õÄ_»_»O`À áê@∞ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ`À HõÅ~ÚHõÅKÕ «=∞ ã¨Ç¨Ï[ã≤ Œú"≥∞ÿ# Õ[ã¨∞ûHÀÖ’Ê=_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. U Ü≥∂QÆ=Ú ÖËx Ñïã≤÷u U~°Ê_»∞«∞Ok. XHõ*Ï «Hõ=ÚÖ’ â◊¥ÅÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç# *Ï «‰õΩÅ∞ c Œ"å~°∞, áÈ~å@

=ÚÅÖ’ QÍÜ«∞=ÚÖ·#"å~°x K≥ÑÊ|_ç#ÑÊ\H ÅQÆfl ÖË • K«O„ Œ|Å=Ú ##∞ãiOz ãfiK«Û"≥∞ÿ# =ºHÎ «fi=Ú Hõey LO_»=K«∞Û#∞.D q èŒ=ÚQÍ *Ï «Hõ ÑijÅ#Ö’ J<ÕHõ P@OHõ=ÚÅ∞ U~°Ê_»<å *’ºu+º q^•º~°∞úÅ∞ ≥eq Õ@Å`À g\xQÆ=∞xOK«=Åã≤ LO@∞O Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

[Ï «Hõ=Ú 60. Ñ¨Ù\ì# Õk 08–12–1921 ~å„u QÆO.12–15.00

L05 I, 510`«∂ 30 I.

[##HÍÅ QÆ∞~°∞ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.05–1–18 ~ÀAÅ∞.ÃÑ· *Ï`«Hõ=Ú(60)Ö’ â◊¥ÅÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_»O K«∂_»=K«∞Û#∞.

„QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl =¸_»∞ ~åâ◊√ÅÖ’ LO_»_»O [iyOk. g~°∞ „a\˜+π ~åÜ«∞ÖòZ~Ú~ü á¶È~üûÖ’ Hõ=∂O_»~üQÍ ÑxKÕã≤#"å~°∞. â◊¥Å Ü≥∂QÆ=Ú#∞‰õΩ K≥ÑÊ|_ç#H˘xfl Ñ¶ë`«=ÚÅ∞ U~°Ê_ç<å „Ñ¨^è•#OQÍ K≥Ñ¨Ê|_ç# „‰õÄ~°`«fi=Ú ÖË^•èŒ#ÖËq∞(c ŒiHõ=Ú) D *Ï «Hõ=ÚÖ’ U~°Ê_»HõáÈ=_»O QÆ=∞<å~°›O.

[Ï «Hõ=Ú 61.Ñ¨Ù\ì# Õk 09–10–1923 ™êÜ«∞O„ «O QÆO.6–38.(S.Ü«∞ãπ. \˜) 100L58 I, 790 «∂ 25 I.

[##HÍÅ K«O„ ŒŒ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.7–0–00 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=Ú(61)Ö’ Ü«ÚQÆÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_çOk. „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl Ô~O_»∞

~åâ◊√ÅÖ’ LO_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. D *Ï «Hõ=ÚÖ’ ÅQÆfl=Ú HÍ‰õΩO_®K«O„^Œ∞x #∞O_ç ÑïjeOz# Ü«ÚQÆ Ü≥∂QÆ Ñ¶ë`«=ÚÅ∞ qâı+ÖQÍxÜ«∞O„uOK« |_»_»O QÆ=∞xOK« Œy# q+¨Ü«∞=Ú.

QÀà◊Ü≥∂QÆ=Ú KåÖÏ J~°∞ Œ∞QÍ U~°Ê_Õ Ü≥∂QÆ=Ú, „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl XˆH~åtÖ’ LO_»=Åã≤ LO@∞Ok.

â◊x

~åtK«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q ‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞^ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞


JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q‰õΩ[

~åÇ¨ï

Å

Å

97 98



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


98. ~°A˚ Ü≥∂QÆO† 99. =Úã¨Å Ü≥∂QÆ=Ú100. #Å Ü≥∂QÆ=Ú

x~°fiK«#O–„QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl K«~°,ã≤÷~°, kfiã¨fiÉèÏ= ~åâ◊√ÅÖ’ LO_»QÍ=~°∞ã¨QÍ Jq ~°A˚, =Úã¨Å, #ÅÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ J=Ù`å~Ú.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–~°A˚Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞, „Ñ¨Ü«∂=ÚÅÃÑ·PãHÎ Hõey#"å~°∞, ™œO Œ~°º=O «∞Å∞, W «~° Õâ◊=ÚÅ∞ ÉèÏQÆº=Ú Hõey#"å~°∞H˘O « „‰õÄ~° ãfiÉèÏ==Ú Hõey LO\Ï~°∞. =ÚãÅÜ≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz#"å~°∞P «‡Q“~°==Ú, ãOÑ ŒÅ∞, ã≤÷~°"≥∞ÿ# |∞kú, H©iÎ, J<ÕHõ HÍ~°º=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú"å~°∞,JOQÆ"≥·HõÅº=Ú Hõey LO Œ∞~°∞. #ÅÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ è≥·~°º=ÚHõÅ"å~°∞, JOQÆ"≥·HõÅº=O «∞ÅQÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–WÑ¨Ù_»∞ ≥eÜ«∞KÕã≤# ÃÑ·=¸_»∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ <åÉèíã¨Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ qÉèÏQÆ"≥∞ÿ# P„â◊Ü«∞Ü≥∂QÆ=ÚÅx K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. „QÆÇÏ=ÚÅxfl H=ÅOK«~°~åâ◊√ÅO Œ∞, ÖË • H=ÅO ã≤÷~°~åâ◊√ÅO Œ∞, ÖË • kfiã¨fiÉèÏ=~åâ◊√ ÅO Œ∞LO_»=Åã≤ LO@∞Ok. J~Ú Õ ÅQÆfl=Ú q+Ü«∞"≥∞ÿ Z@∞=O\ q=~° ÖË Œ∞.H˘O Œ~°∞ "åºMÏº# Hõ~°ÎÅ#∞ J#∞ãïOz Jxfl\Ï ã¨=∂#OQÍ JO>Ë <åÅ∞QÆ∞K«~°~åâ◊√Å∞ ÖË • ã≤÷~°~åâ◊√Å∞ ÖË • kfiã¨fiÉèÏ=~åâ◊√Å∞ Jxfl\Ï „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞LO_»=Åã≤LO@∞Ok. J~Ú Õ QÆ~°∞æx Jaè„áêÜ«∞=ÚÖ’ K«~°, ã≤÷~°, kfiã¨fiÉèÏ=~åâ◊√Ö· LO_»=Åã≤ LO@∞O Õ HÍx <åÅ∞QÆ∞ ~åâ◊√Å∞ ÖË • XHõ ~åtÖ’<≥·<åLO_»=K«∞Û#∞. „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl K«~°~åâ◊√ÅÖ’ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞O_ç q∞ye# ã≤÷~°,kfiã¨fiÉèÏ=~åâ◊√Å∞ MÏmQÍ L#fl Jk ~°A˚Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

[Ï «Hõ=Ú 62.Ñ¨Ù\ì# Õk 01–11–1910 =∞^•ºÇ¨ÏflO QÆO.1–00.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 60L0 I,800`«∂ 10 I.

[##HÍÅ ~åÇ¨ï =∞Ç¨ Œâß âı+Ö.ãÖ.15–3–26 ~ÀAÅ∞.D *Ï «Hõ=Ú(62)Ö’ „QÆÇÏ=ÚÅxfl K«~°~åâ◊√ÅÖ’LO_»_»O`À Wk ~°A

Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ L^•Ç¨Ï~°QÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

W Õ q èŒOQÍ =Úã¨Å #ÅÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_» å~Ú. ~°A˚Ü≥∂QÆ=ÚÖ’[x‡Oz#"å~°∞ ã¨ • uiˆQ"å~°∞, H©iÎ,ãÖÑ¨ ŒÅ∞ HÀãÖ J„~°∞Å∞ KåKÕ"åÔ~·LO\Ï~°∞. „QÆÇÏ=ÚÅxfl ã≤÷~°~åâ◊√ÅÖ’ L#flÑÙ_»∞ ã≤÷~°"≥∞ÿ# |∞kèú Hõey LO\Ï~°∞.„QÆÇ¨Ï=Úxfl kfiã¨fiÉèÏ=~åâ◊√ÅÖ’ LO_»QÍ JãÖ «$Ñ≤Î x~åâ◊ Hõey LO\Ï~°∞.

101. ã¨$H± Ü≥∂QÆ=Ú† 102. ã¨~°Ê Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O– â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅxfl HO„ Œ=ÚÅO Œ∞#flÑÙ_»∞ Jk ã$H±Ü≥∂QÆO

J=Ù`ÀOk. J Õ q èŒOQÍ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl ˆHO„ Œ=ÚÅO Œ∞#flÑ¨Ù_»∞ Jkã¨~°ÊÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–ã$H± Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ã∞Y=ÚÅ∞ HõÅ"å~°∞,"åÇ¨Ï# ™œYº=Ú, J<ÕHõ q èŒ=ÚÅ∞QÍ ã¨∞Y=ÚÅ∞ Hõey LO Œ∞~°∞. ã¨~°ÊÜ≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ q+¨=∞ ã¨fiÉèÏ==Ú HõÅ"å~°∞, „‰õÄ~°∞Å∞=¸~°∞öÅ∞QÍ LO Œ∞~°∞.

q=~°–ã$H± Ü≥∂QÆ=Ú<Õ =∂ÖÏÜ≥∂QÆ=Ú JO\Ï~°∞. D =∂ÅÜ≥∂QÆ=Ú=∞iÜ«Ú ã¨~°ÊÜ≥∂QÆ=ÚÅ<Õ Œà◊Ü≥∂QÆ=ÚÅx Ñ¨~åâ◊~°∞xKÕ K≥Ñ¨Ê|_çOk. DÜ≥∂QÆ=ÚÅO Œ∞ ˆHO„ Œ=ÚÅÖ’ =∂„ «"Õ∞ â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ ÖË • áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ LO_»=Åã≤ LO@∞Ok.WHõ „Ñ è•#=ÚQÍ K«O„ Œ∞x( â◊√ÉèÏâ◊√Éèí «fi=ÚÅ`ÀãO|O èŒ=Ú ÖË‰õΩO_®) ÑiQÆOK« #=ã~°=Ú ÖË Œ∞. K«O„ Œ∞x = Œe"ÕÜ«∞QÍq∞ye# P~°∞ „QÆÇÏ=ÚÅÖ’ =¸_»∞ â◊√Éèí„QÆÇÏ=ÚÅ∞ =¸_»∞ áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ∞ã¨=∂#OQÍ LO\Ï~Ú. D q èŒ=ÚQÍ =~åÇ¨Ïq∞Ç≤Ï~°∞xKÕ ≥eÜ«∞KÕÜ«∞|_ç#<åÉèíã¨Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ÑïQÆÕK«=Åã≤ L#flk.

D Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ QÆ=∞xOKÕÑÙ_»∞ H˘xfl q+Ü«∞=ÚÅ#∞ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe.P„â◊Ü«∞Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞,PHõ$u Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞, Œà◊Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞, ãÖMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ÑïjeOKÕÑ¨Ù_»∞ *’ºu+¨ºq^•º~°∞úÅ∞ Uq UÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ J<Õ q+¨Ü«∞=ÚÖ’ á⁄~°áê@∞ÖË‰õΩO_® ÑïjeOK«=Åã≤ LO@∞Ok. XH˘Hõ ™êi P„â◊Ü«∞Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞, PHõ$uÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞QÍ, ãÖMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ PHõ$u Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞QÍ, P„â◊Ü«∞Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ãOMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ`À#∞, Œà◊Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ãOMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞ á⁄~°áê@∞ Ñ¨_»‰õΩO_® ÑïjeOKåe. Ô~O_»∞ qÉèÏQÆ=ÚÅ‰õΩK≥Ok# Ô~O_»∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_ç# •xÖ’ XHõ •x<Õ ÑiQÆ#Ö’H fã∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. =~åÇÏq∞Ç≤Ï~°∞Å∞ D q+Ü«∂xfl ‰õΩ¡ÑÎOQÍ K≥Ñ≤Ê<å ãÊ+ìOQÍK≥Ñ¨Ê_»O [iyOk.

Ü«∞=,J|,=„[,JO_»[ ÖË • ÑH∆, QÀà◊,QÆ Œ, â◊Hõ@ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ J„â◊Ü«∞Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞(~°A,=ÚãÅ,#Å) "åãÎ=OQÍ XH ~°Hõ"≥∞ÿ#q, PHõ$uÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞

â◊x~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH «∞

â◊x

|∞^ èŒQÆ∞~°∞ K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q



~°q

‰õΩ[~åÇ¨ï

Å

Å

99 100



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


â◊¥Å H^•~° =O\ ãOMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞, Œà◊Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞(ã$H±,ã~°Ê) =„[,Ü«∞=Ü≥∂QÍÅ=Å<Õ XH ~°Hõ"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÅ#∞ Hõey™êÎ~Ú. g\x =∞i «OQÍ áÈeÛÑïjeOK«=Åã≤ LO@∞Ok. L^•Ç¨Ï~°‰õΩ XHõ *Ï «Hõ=ÚÖ’ K«~°~åâ◊√Ö·#Hõ~å¯@Hõ, «∞ÖÏ ~åâ◊√ÅÖ’ „QÆÇ¨Ï=ÚÅxfl L#flÑ¨Ù_»∞ Jk ~°A˚Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù«∞Ok. JO>Ë Ô~O_»∞ ãg∞=∞HO„ Œ=ÚÅÖ’ „QÆÇÏ=ÚÅxfl LO_»_»O [iyOk.

g\Ö’ XHõ\ÅQÆfl"≥∞ÿ#ÑÙ_»∞ QÆ •Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok.JÖÏÔQ· „QÆÇÏ=ÚÅxfl Hõ~å¯@Hõ, =∞Hõ~°~åâ◊√ÅÖ’#LO_ç, ÅQÆfl=Ú D Ô~O_»∞ ~åâ◊√ÅÖ’ XHõ>ÿ ÕWHõ _» ~°A =∞iÜ«Ú â◊Hõ@Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_» å~Ú. W Õ „QÆÇÏã≤÷ «∞Å∞ q∞ èŒ∞#,èŒ#∂~åâ◊√ÅÖ’ U~°Ê_çÅQÆfl=Ú D ~åâ◊√ÅÖ’ XHõ\˜ J~Ú#Ñ¨Ù_»∞ Jq #Å,

â◊Hõ@Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ J=Ù`å~Ú. W Õ q èŒOQÍ P„â◊Ü«∞ Œà◊Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞, PHõ$uãÖMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ`À ™ê~°∞Ñ¨º=ÚHõeyLO\Ï~Ú. DHÍ~°OKÕ «<Õ g\˜#xfl\˜x P„â◊Ü«∞Ü≥∂QÍÅ∞QÍ qÉèílOK«|_ç<å =~åÇ¨Ïq∞Ç≤Ï~°∞xKÕ Jxfl „Ñ¨ ÕºHõ=ÚQÍ K≥Ñ¨Ê|_®¤~Ú. WHõ _» =∞~˘Hõ q+¨Ü«∞=Ú ≥eÜ«∞KÕÜ«∂e. ãÖMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ PHõ$uÜ≥∂QÆ=ÚÅ`À HõÅã≤#ÑÙ_»∞ PHõ$uÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ Ñ¶e`åÅ#∞W=fi=Ù. P„â◊Ü«∞Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ PHõ$u Ü≥∂QÆ=ÚÅ`À HõÅã≤#Ñ¨Ù_»∞ P„â◊Ü«∞Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ Ñ¶e`åÅ#∞ W=fi=Ù. Œà◊Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ãOMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ`À HõÅã≤U~°Ê_ç#ÑÙ_»∞ ãOMÏºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞, P„â◊Ü«∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ãOMÏº Ü≥∂QÆ=ÚÅ`ÀHõÅã≤ U~°Ê_ç#ÑÙ_»∞ P„â◊Ü«∞Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ Ñ¶e`åÅ#∞ ‰õÅ∞QÆKÕÜ«∞=Ù. D HÍ~°=ÚÅKÕ U~°Ê_ç#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_ç#ÑÙ_»∞ «QÆ∞*Ï„QÆ «ÎQÍ ÑijeOz, Ô~O_çO\HQÆÅ Õ_®Å#∞ QÆ=∞xOz ÑijeOK« =Åã≤# ÉèÏ Œº « *’ºu+µºÅÃÑ· LO Œ<Õk xifiq^•Oâ◊=Ú.

103. Œ∞~ÀºQÆ=Úx~°fiK«#O – ^Œâ◊=∂kèÑü 6,8,12ÅO^Œ∞O_»QÍ Jk ^Œ∞~ÀºQÆ=Ú

J=Ù`«∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Œ∞~ÀºQÆ=ÚÖ’ [x‡Oz#"å~°∞ ãfiÜ«∞OHõ$+≤ À ™êkèOz

#q J#∞ÉèíqOK«ÖËx"å~°∞, W «~°∞Å KÕ «‰õΩ¯=ÙQÍ K«∂_»|_Õ"å~°∞, ™ê~°fi|∞kú,W «~°∞Å#∞ "≥∂ãÖKÕ¿ã QÆ∞=Ú Hõey W «~° Õâ◊=ÚÅÖ’ rqO «∞~°∞.

q=~°–*Ï «Hõ=Ú "≥Ú «ÎO g∞ Œ Œâ◊=∞™ê÷#=Ú =ÚYº™ê÷#=ÚQÍ =ºHÎÜ≥ÚHõ rq «O ãÖ`À+¨=ÚQÍ QÆ_»=_®xH˜ Œâ◊=∂kèÑü |ÅÜ«Ú‰õΩÎ_≥· LO_»=Åã≤ L#flk. Œâ◊=∂kèÑü Œ∞™ê÷#=ÚÅO Œ∞O_»∞@KÕ |ÅÇ‘Ï#∞_»=fi_»O`ÀW «~°∞Å Œ$+≤ìÖ’K«∞ÅHõ#JÜÕ∞º J=HÍâßÅ∞ Z‰õΩ¯=ÙQÍ LO\Ï~Ú. W Õ HÀ=Ö’W «~°∞Å#∞ "≥∂ãÖKÕ¿ã QÆ∞=Ú, ™êfi~°ú=Ú Z‰õΩ¯=ÙQÍ LO\Ï~Ú. D Ü≥∂QÆ

=ÚÖ’ ÑÙ\˜ì# "å~°∞ ≥·Ç≤ÏHõOQÍ Hõ+≤ì¿ãÎ HÍx r=#O #_»=x ã≤÷u U~°Ê_»∞ «∞Ok.WO «=~°‰õΩ K≥Ñ¨C‰õΩ#fl Œ∞™ê÷#=ÚÅÖ’ 12=™ê÷#=Ú |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#k HÍ=_»O`À Œâ◊=∂kèÑu =ºÜ«∞™ê÷#ã≤÷u L#fl «"≥∞ÿ# ÅHõ∆=ÚÅ∞ Hõey LO_»_»O`Àã¨=∂[=ÚÖ’ Q“~°"åxH˜ ÉèíOQÆ=ÚÖËx ã≤÷u U~°Ê_»∞ «∞Ok.

104. Œi„ Œ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÖÏÉèÏkèÑu 6,8,12ÅÖ’ LO_»QÍ Jk Œi„ ŒÜ≥∂QÆ=∞QÆ∞#∞.Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ |∞∞„QÆã¨∞ÎÅ∞QÍ

LO_»_»O, c ŒiHõ=Ú, J<ÕHõ ~°Hõ=ÚÖ·# P@OHõ=ÚÅ∞, Ö’Éèí «fi=Ú, „‰õÄ~°«fi=Ú, <Õ~°HÍOHõ∆ Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú z#fl HÍ~°=ÚKÕ U~°Ê_ç#, ™ê^èŒ~°"≥∞ÿ#Ü≥∂QÆ=Ú. *Ï «Hõ=ÚÖ’ D Ü≥∂QÆ"Õ∞~°Ê_ç#ÑÙ_»∞ HõOQÍ~°∞Ñ_»=Åã≤# J=ã~°OÖË Œ∞. ÅQÍflkèÑü |Å=Ú Hõey ÖÏÉèÏkèÑü +¨+ª=∞O Œ∞#flÑ¨Ù_»∞ D Ü≥∂QÆÑ¶e «=Ú „Ñ ÕºHõOQÍ W|ƒOk HõeyOK« Œ∞. H=Å=Ú Ö’Éèí «fi=Ú, áêÑHÍ~°ºãHÎ=∂„ «"Õ∞ LO\ÏÜÕ∞ HÍx c ŒiHõO J<Õk LO_» Œ∞. c Œ"å~°#QÍ<Õ "åiH˜<Õ~°HÍOHõ∆ LO@∞O Œx K≥Ñ¨Ê‰õÄ_» Œ∞. èŒ#=O «∞Ö·#Ñ¨Ê\˜H˜ ™êfi~°ú |∞kÌ À<Õ~°=ÚÅ∞ KÕ¿ã"å~°∞ Z‰õΩ¯=ÙQÍ<Õ LO_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. Z=iÔH·<åWÇ¨ÏãÖÑ¨ ŒÅÃÑ· Pã¨HÎ, èŒ#HÍOHõ∆ LO_»_»"Õ∞xk ™ê èŒ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞OQÍÑïQÆÕz Ñ¶e «=ÚÅ#∞ qKå~° KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.

105. Ç¨Ï~°¬ Ü≥∂QÆ=Ú† 106. ã¨~°à◊ Ü≥∂QÆ=Ú 107. q=∞Å Ü≥∂QÆ=Ú

x~°fiK«#O–6,8,12 ™ê÷<åkèÑ¨ «∞Å∞ 6,812 ™ê÷#=ÚÅÖ’ L#flÑ¨Ù_»∞=~°∞ã¨QÍ Ç¨Ï~°¬. ã¨~°à◊,q=∞ÅÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ J=Ù`å~Ú.

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–Ç¨Ï~°¬Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ J^Œ$+¨ì=O`«∞Å∞,ãÖ`À+Ö, ã¨ • [Ü«∞=Ú HõÅ"å~°∞,âßs~°HõOQÍ èŒ$_è»"≥∞ÿ#"å~°∞, ãÖÑ¨ ŒÅ∞,H©iÎ, áêÑ¨Ñ¨Ù Ñ¨#∞Å∞ KÕÜ«∞x"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.ã¨~°à◊Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#n~å…Ü«Ú=Ù, è≥·~°º=Ú,q Œº, â◊„ «∞=ÙÅÃÑ· [Ü«∞=Ú,J Œ$+ì=Ú, „Ñ¨ã≤kú Hõey#"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞. q=∞Å Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ãÖ`À+¨=Ú,á⁄ Œ∞Ñ¨Ù,¿ãfiK«Ûù, q∞fg∞i# ^Ò+ìº=Ú Hõey# "å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–D =¸_»∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ÑijeOz# XHõ q+Ü«∞=Ú J=QÆ «=∞=Ù «∞Ok. Œ∞™ê÷<åkèÑ «∞Ö·<å "å~°∞ Œ∞™ê÷#=ÚÅO Œ∞#flÑÙ_»∞ "å~°∞ Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩÅ=fi_»O. D Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ [x‡Oz# "åiH â◊√ÉèíÑ¶e «=ÚÅ∞ K≥ÑÊ|_ç

101 102



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


##∞, J#∞Éèí==ÚÖ’ Ñïje¿ãÎ nxH˜ =ºuiHõÎ"≥∞ÿ# Ñ¶e`åÖË~°Ê_»∞ «∞#fl@∞¡≥Å∞™ÈÎOk. Ñ~åâ◊~° Ö’=∞â◊√Å∞ Œ∞™ê÷<åkèÑ «∞Å∞ W «~° Œ∞™ê÷#=ÚÅO Œ∞#fl

Ñ¨Ù_»∞ "å~°∞ `«=∞ <≥·[#=Ú#‰õΩ aè#flOQÍ â◊√ÉèíÑ¶ë`åÅ∞ HõÅ∞QÆKÕ™êÎ~°<Õq+Ü«∂xfl JOwHõiOK« ÖË Œ∞. J~Ú Õ giH ãfiÉèÏ=ã≤ ŒúOQÍ LO_Õ „‰õÄ~° «fi=Úqâı+OQÍ «QÆ∞æ «∞#fl@∞¡ ≥Å∞™ÈÎOk. Ñ~åâ◊~°Å L ÕÌâ◊OÖ’ +ëêªkèÑu ++ªOÖ’LO>Ë |O èŒ∞=ÙÅ`À q~À èŒ=Ú, 8,12ÅO Œ∞O>Ë J<å~ÀQÆº=Ú, q^•fiOã∞ÅKÕu~°™ê¯~°=Ú, Ñ~°¢ã‘Î ™êOQÆ «º=Ú HÍ~°OQÍ W|ƒO Œ∞Å∞ U~°Ê_» åÜ«∞x K≥ÑÊ|_çOk. DHÍ~°=ÚKÕ DÜ≥∂QÆ=ÚÅ#∞ ÑijeOKÕÑC_»∞ "å\H QÆÅ <≥·ãiæHõâ◊„ «∞ «fi=ÚÅ#∞ ÑïjeOz Ñ¶e « qKå~° KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.

108. â◊s~° ™œYº Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÍflkèÑü, QÆ∞~°∞_»∞ ÖË • â◊√„‰õΩ_»∞ HO„ Œ=ÚÅO Œ∞#fl Jk

â◊s~°™œYºÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–n~å…Ü«Ú~åÌÜ«∞=Ú, ãÖÑ¨ ŒÅ∞, =∞iÜ«Ú ~å[H©Ü«∞ J#∞

‰õÄÅ « LO@∞Ok.q=~°–ÃÑ·=¸_»∂ HÍ~°‰õΩÅ∞ JO>Ë ÅQÍflkèÑu, QÆ∞~°∞_»∞,â◊√„‰õΩ_»∞ HO„ Œ

=ÚÅO Œ∞#flÑÙ_»∞ U~°Ê_Õ DÜ≥∂QÆ=Ú ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕã≤# ™œYº=ÚÅxfl J#∞Éèí==ÚÖ’xH˜ =™êÎ~Ú. DÜ≥∂QÆ=Ú ã¨~°fi™ê^èŒ~°"≥∞ÿ#^≥·<å ÑïjeOK«_»OH˘OK≥O J~°∞ Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

109. ÕÇ¨ÏÑ¨Ù+≤ì Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÍflkèÑü K«~°~åtÖ’ LO_ç â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅKÕ K«∂_»|_ç#

Jk ÕÇ¨ÏÑ¨Ù+≤ìÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz# ãÖ`À+¨=Ú, K«Hõ¯x

ÕÇ¨Ï=Ú, ãÖÑ¨ ŒÅ∞ ã¨∞Y=ÚÅ∞ Hõey LO\Ï~°∞.q=~°–J<ÕHõ J=ã¨~°=ÚÅ∞ L#flÑ¨Ê\˜H˜ ãÖ`À+ÖQÍ LO_»_»=∞<Õk

XHõ=~°=∞x K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. ÅQÍflkèÑu K«~°~åtÖ’ LO_»QÍ U ≥·<åâ◊√Éèí „QÆÇÏ=Ú«ÑÊHõ K«∂_»=Åã≤ =ã∞ÎOk. H˘O «=∞OkH ÕÇÏ~°Hõ∆ ÖËHõáÈ~Ú<å ã∞Y=ÚÅ∞

HÀãO K«∂¿ã"åÔ~· LO>Ë H˘O Œ~°∞ ãOáê Œ<å Œ∞Å∞ «‰õΩ¯=ÙQÍ L<åfl ÕÇÏ=Ú#∞KåÖÏ *Ï„QÆ «ÎQÍ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.

110. ÕÇ¨ÏHõ+ì Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÍflkèÑü áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=Ú`À ‰õÄ_ç L#fl#∞ ÖË • J+ì=∞

™ê÷#=Ú #O Œ∞#fl#∞ Jk ÕÇ¨ÏHõ+ìÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–DÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞[x‡Oz# Z@∞=O\ã∞Y=ÚÅ∞LO_»=Ù.q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú ¿Ñ~°∞‰õΩ «y#@∞¡QÍ<Õ ÕÇ¨xH˜ U =∂„ «=Ú

ã¨∞Y=ÚLO_» Œ∞. âßs~°Hõ Hõ+ì=Ú KÕ¿ã"åiH˜ DÜ≥∂QÆ=Ú LO@∞O Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. J~Ú Õ â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ Œ$+≤ì ÅQÆfl=Ú#O Œ∞#fl „QÆÇ¨Ï=ÚÅ ã≤÷uxqKå~° KÕã≤ Ñ¶e «=ÚÅ#∞ qKå~° KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.

111. ~ÀQÆ„QÆã÷ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–(J) ÅQÍflkèÑü ÅQÆfl=ÚO Œ∞ 6,8,12 JkèÑ¨ «∞Å`À HõÅã≤

##∞ ÖË • (P)ÅQÍflkèÑü |ÅÇ‘Ï#∞_≥· HO„ Œ, HÀ=ÚÅO Œ∞ ZHõ _»∞#fl#∞ PÜ≥∂QÆ=Ú ~ÀQÆ„QÆã÷Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–DÜ≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz# |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# ^ÕÇ¨Ï=Ú=∞iÜ«Ú J<å~ÀQÆº=ÚÅ∞ HõÅ∞QÆ∞#∞.

q=~°– DÜ≥∂QÆ=Ú Ô~O_»∞~°Hõ=ÚÅ∞QÍ K≥ÑÊ|_çOk. Jq(1) ÅQÍflkèÑü ÅQÆfl=Ú#O Õ LO_ç 6,8,12 JkèÑ¨ «∞Å`À HõÅ=_»O =∞iÜ«Ú (2)ÅQÍflkèÑu |ÅÇ‘Ï#∞_≥· HO„ ŒHÀ=ÚÅÖ’ ZHõ _≥·<åLO_»_»O. *’ºu+º âß¢ãÎOJ#∞ãiOz XHõ q+Ü«∂xfl „QÆÇ≤ÏOK«=Åã≤ LO@∞Ok. ÅQÍflkèÑu |ÅÇ‘Ï#∞_≥·ˆHO„ ŒHÀ=ÚÅO Œ∞#flÑ¨Ù_»∞ H˘O «"Õ∞~° |Å=ÚÃÑ~°∞QÆ∞ «∞Ok. WHõ _» |ÅÇ‘Ï#∞_»∞ J<Õ=∂@‰õΩ +_»ƒÅs`åº |ÅÇ‘Ï#∞_≥·#ÑÙ_»∞ J<Õ J~°úO K≥ÑCHÀ=Åã≤=ã¨∞ÎOk. WHõ _» HO„ Œ HÀ=ÚÅÖ’ ZHõ _»∞<åfl D |ÅÇ‘Ï# ã≤÷u LO@∞Ok.J Õq èŒOQÍ J#∞Éèí=OÖ’ Ñïje¿ãÎ 6,8 JkèÑ¨ «∞ÅHõO>Ë =ºÜ«∂kèÑüH˜áêÑ¨ «fiO «‰õΩ¯=<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. ÅQÍflkèÑü =ºÜ«∂kèÑü`À HõÅã≤#Ñ¨Ù_»∞HÍ~°Hõ «fi|Å=ÚKÕ PiúHõOQÍ W|ƒO Œ∞Å∞ U~°Ê_» åÜÕ∞ HÍx ÕÇÏHõ+ì=Ú HÍx~ÀQÆ„QÆã∞Î_»∞ J=fi_»OQÍx ãOÉèíqOK« Œ∞. D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ ÑÙ\˜ì#"åiH =∞OzP~ÀQÆº=Ú LO_» Œx K≥ÑÊ =Åã≤ LO@∞Ok.giH ~ÀQÆ x~À èŒHõ â◊HÎ «‰õΩ¯=ÙQÍLO_»_»O`À «~°K«∂ J<å~ÀQÆº=ÚÅ ÉÏs#Ñ¨_Õ J=HÍâ◊=Ú LO@∞O ŒxK≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

112 113. Hõ$âßOQÆ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÍflkèÑü â◊√+¨ ~åâ◊√ÅÖ’ L#fl#∞ ÖË • â◊√+¨ „QÆÇ¨Ï ~åtÖ’

L#fl#∞ (112), #"åOâ◊ÅQÆfl=Ú â◊√+¯ „QÆÇÏ=Ú# ≥·##∞ ÖË • áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ∞ÅQÆfl=Ú#O Œ∞#fl#∞ (113) Jk Hõ$âßOQÆÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–Hõ$tOz# â◊s~°=Ú ÖË • ã¨#flx ÕÇ¨Ï=Ú ÖË • «~°K«∞âßs~°Hõ "≥∞ÿ# ÉÏ èŒÅ∞ Hõey LO\Ï~°∞.

103 104



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


q=~°–â◊√+¯~åâ◊√Å∞ J#QÍ "Õ∞+=Ú.=$+Éèí=Ú,q∞ èŒ∞#=Ú,ã≤OÇÏ=Ú,Hõ#º, èŒ#ã∞ûÅ∞ J=Ù`å~Ú. â◊√+¯„QÆÇÏ=ÚÅ∞ J#QÍ ~°q,‰õΩ[,â◊#∞Å∞ PK«~°Ö’ |∞ èŒ∞x ‰õÄ_® â◊√+¨ „QÆÇ¨Ï=ÚQÍ<Õ ÑïjeOK«=Åã≤ LO@∞Ok. JÖÏQÍÅQÆfl=Ú =∞iÜ«Ú ÅQÍflkèÑ¨ «∞Å∞ +¨_»fi~°∞æÅÖ’ Z‰õΩ¯=ÙQÍ â◊√+¨ ~åâ◊√ÅÖ’L#fl#∞ W Õ Ñ¶e`åÅ#∞ K≥Ñ¨Ê=Åã≤ LO@∞Ok.

*Ï «Hõ=Ú 63. [## Õk 8–8–1912 ~å„u QÆO.7–23.(ZÖò.Z"£∞.\)130 L0I, 770 «∂34I.

[##HÍÅ ‰õΩ[ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.6–0–10~À.D *Ï «Hõ=Ú(63)Ö’ JOâ◊ÅQÆfl=Ú â◊√+¯ „QÆÇÏ=Ú#‰õΩ ãO|OkèOz#k.

gxÃÑ· „Ñ è•#"≥∞ÿ# áêÑ„QÆÇÏ"≥∞ÿ# ‰õΩAx Œ$+≤ì U~°Ê_çOk. D HÍ~°=ÚÅKÕD*Ï «‰õΩÅ∞ ã¨#flx ÕÇ¨Ï=ÚHõey Hõ$tOz#"åxÖÏ Hõ#Ñ¨_Õ"å~°∞.

114 116. ÕÇ¨Ï™œ÷Åº Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O– ÅQÍflkèÑu, ÅQÍflkèÑu L#fl #"åOâßkèÑu [Å~åâ◊√ÅO Œ∞

L#fl#∞(114), ÅQÆfl=Ú#O Œ∞ QÆ∞~°∞_»∞#fl#∞ ÖË • [Å~åtÜ«∞O Œ∞#fl QÆ∞~°∞_»∞ÅQÆfl=Ú#∞ K«∂z##∞(115), ÅQÆfl=Ú [Å~åtÜ≥ÿ∞ â◊√Éèí∞Å`À ‰õÄ_»∞‰õΩxL#fl#∞ ÖË • ÅQÍflkèÑü [Å„QÆÇ¨Ï"≥∞ÿ##∞(116) D =¸_»∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ‰õΩÕÇ¨Ï™œ÷Åº Ü≥∂QÆ=ÚÅx ¿Ñ~°∞.

Ñ¶e «=Ú–D Ü≥∂QÆ=ÚÅO Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ÖÏ=ÙQÍ LO Œ∞~°∞.

q=~°–WHõ¯_» ^èŒ$_è»"≥∞ÿ# ^ÕÇ¨Ï=Ú#‰õΩ T|HÍÜ«∞=Ú#‰õΩ `Õ_®ÑïjeOK«=Åã≤ LO@∞Ok. ÃÑ·=¸_»∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅO Œ∞ ÕÇ¨Ï™œ÷Åº=Ú JO>ËJã¨Ç¨Ï[OQÍ Xà◊√§ÃÑiyáÈ=_»"Õ∞ HÍx èŒ$_è»"≥∞ÿ# â◊s~°=Ú HÍ Œ∞. Hõ~å¯@Hõ,‰õΩOÉèí, =∞Hõ~°,g∞#, =$tÛHõ =∞iÜ«Ú «∞ÖÅ∞ [Å~åâ◊√Å∞QÍ#∞, K«O„ Œ,â◊√„‰õΩÅ∞[Å „QÆÇÏ=ÚÅ∞ J=Ù`å~Ú. J~Ú Õ |∞ èŒ,QÆ∞~°∞Å ã≤÷u gHõ∆Å∞ ™œ÷Åº=Ú#‰õΩHÍ~°=∞QÆ∞@KÕ gix [Å„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞QÍ<Õ ÑïQÆÕK«=Åã≤ L#flk.

*Ï «Hõ=Ú 64. [## Õk 29–7–1909 ã¨∂~°º ŒÜ«∂k Ñ¶∞. 1–15.130 L0I, 770 «∂34I.

[##HÍÅ |∞ èŒ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.6–5–23 ~À.D *Ï`«Hõ=Ú(63)Ö’ [Å~åâ‹·# Hõ~å¯@Hõ=Ú ÅQÆfl=Ú J=fi_»O,

ÅQÍflkèÑu ãOÑÓ~°‚ [Å„QÆÇÏ"≥∞ÿ# K«O„ Œ∞_»∞ =∞~À [Å~åâ‹·# =$tÛHõ=Ú#O Œ∞LO_»_»O [iyOk. ÅQÍflkèÑü K«O„ Œ∞_»∞ JOâ◊Ö’ [Å~åâ‹·# ‰õΩOÉèí=ÚÖ’LO_ç QÆ∞~°∞xKÕ K«∂_»|_»_»O HÍ~°OQÍ ÕÇ¨Ï™œ÷Åº=Ú U~°Ê_ç#k.

117. ã¨ •ãÖKå~° Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÍflkèÑü ÖË • ÅQÍflkèÑü L#fl ~åâßºkèÑü K«~°~åâ◊√

ÅO Œ∞#fl Jk ã¨ •ãÖKå~°Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–*Ï «‰õΩÅ∞ ã¨ • ãÖKå~°=Ú KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞.

q=~°–D ~°Hõ"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=Ú „\Ï"≥eOQ∑ U[O@∞¡,¿ãÅ∞û i„Ñ¨*ˇO>Ë\˜"£Å∞, ~åÜ«∞ÉÏ~°∞Å∞, Õâ◊ãOKå~°=Ú KÕ¿ã"åiÖ’ ã^• HõxÑ≤ã∞ÎOk. ÅQÆfl=Ú#"åOâ◊ ÅQÆfl=Ú Ô~O_»∞ K«~°~åâ◊√Ö·# Ñ¨Ù_»∞ XHõ KÀ@ xez LO_»ÖËx"åÔ~·LO\Ï~°x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

118 122. èŒ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞x~°fiK«#O–ÅQÍfl «∞Î ÑÖK«=∞™ê÷#=Ú â◊√„‰õΩx ≥·, â◊√„Hõ â◊#∞Å∞ =~°∞ã¨QÍ

5,11 ÅO Œ∞#fl Jk èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú(118), |∞ èŒ∞_»∞ ã¨fiˆH∆„ «=Ú#O Œ∞O_»QÍJkÑÖK«=∞™ê÷#"≥∞ÿ, K«O„ Œ‰õΩAÅ∞ ÖÏÉèí=Ú#O Œ∞#fl#∞ (119), â◊x ã¨fi™ê÷#=Ú #O Œ∞O_»QÍ JkÑOK«=∞"≥∞ÿ, |∞ èŒ,‰õΩAÅ∞ 11#O Œ∞#fl#∞(120), ~°qÑOK«=∞ ™ê÷#=Ú#O Œ∞O_»QÍ Jk ÑOK«=∞"≥∞ÿ QÆ∞~°∞,K«O„ Œ∞Å∞ 11#O Œ∞#fl#∞(121), QÆ∞~°∞_»∞ ã¨fi™ê÷#=Ú#O Œ∞O_»QÍ Jk ÑÖK«=∞"≥∞ÿ, ‰õΩ[,K«O„ Œ∞Å∞11 #O Œ∞#fl#∞ (122) D Ü≥∂QÆ=∞Åxfl\˜x èŒ#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ JO\Ï~°∞.

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞

~°q


JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ïÅQÆfl

ÅQÆfl

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞ |∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q‰õΩ[

~åÇ¨ïÅQÆfl

ÅQÆfl

105 106



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


Ñ¶e «=Ú–*Ï «Hõ=Ú#O Œ∞ ÃÑ· Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ Uk Ñ¨\ì##∞ *Ï «‰õΩÅ∞qâı+¨ ãÖáê Œ#, ãÖÑ¨ ŒÅ∞ Hõey#"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–WO`«=~°‰õΩ ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕã≤# Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ H˘xfl „QÆÇÏ=ÚÅ∞5,11 ™ê÷#=ÚÅÖ’ LO_»=Åã≤ LO@∞Ok. "≥Ú Œ\Ü≥∂QÆ=Ú q∞ èŒ∞#, =∞Hõ~°ÅQÆfl=ÚÅ"åiH L ÕÌtOz#k. =∞Hõ~°ÅQÆfl"≥∞ÿ â◊x 11Ö’ ÑOK«=∂kèÑu â◊√„‰õΩx`À HõÅ=_»O [iy Õ, q∞ èŒ∞#O ÅQÆfl"≥∞ÿ#ÑC_»∞ â◊√„Hõ â◊#∞Å∞ 11Ö’ "Õ∞+OÖ’L#flÑÊ\H WHõ _» â◊xH hK«™ê÷#=Ú JQÆ∞@KÕ =∞Hõ~°ÅQÆfl=Ú "åiH U~°Ê_ç#@∞¡WHõ _» |Å"≥∞ÿ#Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_» Œ∞. XHõ"Õà◊ U~°Ê_ç Õ Jk â◊xH˜ hK« ÉèíOQÆO[~°∞QÆ=Åã≤ LO@∞Ok.

119= Ü≥∂QÆ=Ú ‰õΩOÉèí=Ú, =$+ÉèíÅQÆfl=Ú"åiH L ÕútOz#q. ‰õΩOÉèíÅQÆflq+¨Ü«∂xH˜=¿ãÎ ÖÏÉèí™ê÷#=ÚÖ’ +¨+ªÖÏÉèÏkèÑ¨ «∞Å HõÅ~ÚHõ U~°Ê_ç Õ,=$+¨ÉèíÅQÆfl=Ú "åiH˜ 11Ö’ 3,7 ™ê÷#=ÚÅ JkèÑ¨ «∞Å HõÅ~ÚHõ U~°Ê_»∞«∞Ok. D Ô~O_»∞KÀ@¡ P^•Ü«∞=∞∞ WOK«∞q∞OK«∞ XH q èŒOQÍ L<åfl P^•Ü«∞

=∂~°æ=ÚÅ∞ =∂„ «=Ú "Õ~°∞"Õ~°x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.120= Ü≥∂QÆ=Ú Hõ#º «∞Å ÅQÆfl=ÚÅ"åiH˜ L ÕÌtOz#q. Hõ<åº ÅQÆfl

=ÚÖ’ Œâ◊=∂kèÑü 11= ™ê÷#ã≤÷u, «∞ÖÏ ÅQÆfl=Ú"åiH˜ ÉèÏQÍºkèÑü 11=™ê÷#ã≤÷u. D Ô~O_»∞KÀ@¡ K«Hõ xã≤÷ «∞Å∞ U~°Ê_»_»O [iyOk. J~Ú Õ Hõ<åºÅQÆfl=ÚÖ’ ÅQÍflkèÑüˆH Œâ◊=∂kèÑ¨ «ºO Ñ¨@ì_»OKÕ =∞iO « Ü≥∂QÆ=∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

121= Ü≥∂QÆ=Ú "Õ∞+¨ÅQÆfl=Ú "åix L ÕÌtOz#k. ÑÖK«=∂kèÑüQÍ~°q ÑOK«=∞OÖ’ LO_»_»O, K« «∞~åÌkèÑuQÍ K«O„ Œ∞_»∞ QÆ∞~°∞x`À ‰õÄ_ç 11ã≤÷uU~°Ê_»∞`ÀOk. K«O„ Œ, QÆ∞~°∞Å HõÅ~ÚHõ ~å[Ü≥∂QÆ=∞=fi_»O`Àáê@∞, HO„ Œ,HÀ è•kèÑ «∞Å HõÅ~ÚHõ ‰õÄ_® ãOÉèíqOK«_»O`À |Å"≥∞ÿ# ~å[Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç#>Ë¡ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D HÍ~°=ÚÅKÕ 121=Ü≥∂QÆ=Ú |Å"≥∞ÿ# èŒ#Ü≥∂QÆ=∞=Ù`«∞Ok.

122= Ü≥∂QÆ=Ú ã≤OÇÏ =$tÛHõ ÅQÆfl=ÚÅ"åix L ÕÌtOz#k. =$tÛHõÅQÆfl=Ú"åiH˜ ‰õΩA_»∞ +¨ëêªkèÑüQÍ ÉèÏQÍºkèÑü K«O„ Œ∞x`À HõÅã≤ 11Ö’LO_»_»O`Àáê@∞ ÅQÍflkèÑü ‰õÄ_® J=fi_»O`À D Ü≥∂QÆ=Ú |Å"≥∞ÿ#„Ñ¨ÉèÏ"åxfl Hõey LO@∞Ok.

ÃÑ·# `≥eÜ«∞KÕã≤# S^Œ∞Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ 5,11 JkèÑ¨`«∞Å`À ‰õÄ_ç#qJ=fi_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.

*Ï «Hõ=Ú 65. [## Õk 30–6–1897 ~å„u 7–20.(ZÖò.Z"£∞.\˜)80 L0I, 790 «∂45I.

[##HÍÅ QÆ∞~°∞ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.12–1–13 ~À.ÃÑ·*Ï «Hõ=Ú(65)Ö’ ÅQÍfl «∞Î ÑÖK«=∞OÖ’ ÑÖK«=∂kèÑü, ÖÏÉèí™ê÷#

=ÚÖ’ â◊√„‰õΩxã≤÷u U~°Ê_çOk. Wk 118=Ü≥∂QÆ=Ú`À ãïáÈ`ÀOk. giH˜â◊x=∞Ç Œâ◊Ö’ â◊√„HÍO «O ~å=_»O`À<Õ Pi÷HõOQÍ, ãOÑ ŒÅ Ñ~°OQÍ =∞OzJaè=$kú U~°Ê_çOk.

*Ï «Hõ=Ú 66. [## Õk 05–9–1906 L ŒÜ«∞O 9–16.(ZÖò.Z"£∞.\)250L0I, 840 «∂0I.

[##HÍÅ â◊x =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.0–0–9 ~À.

ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(66)Ö’ 120= Ü≥∂QÍxH ãO|OkèOz qÅHõ∆"≥∞ÿ# *Ï «Hõ=∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. â◊x ã¨fi™ê÷#ã≤÷u, ‰õΩA_»∞(kfifÜ«∂kèÑü), |∞^èŒ∞_»∞(ÉèÏQÍºkè Ñü) 11Ö’ ÖÏÉèÏkèÑü`À HõÅ=_»O [iyOk. D „QÆÇ¨Ï=ÚÅHõÅ~ÚHõKÕ D *Ï «Hõx «O„_ç qâı+¨"≥∞ÿ# èŒ#=O «∞_»=fi_®xH˜ HÍ~°"≥∞ÿOk.Ñ≤ «$™ê÷<åkèÑuQÍ |∞ èŒ∞_»∞, Ñ≤ «$HÍ~°‰õΩ_»∞ ~°q`À HõÅ=_»O nxH HÍ~°"≥∞ÿ#@∞¡K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. D q èŒOQÍ giH˜ qâı+¨ èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú Ñ¨\ì#k.

*Ï «Hõ=Ú 67. [## Õk 20–8–1891 ~å„u 10–0.(ZÖò.Z"£∞.\˜)190 L0I, 720 «∂35I.

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q ‰õΩ[~åÇ¨ï

ÅQÆfl ÅQÆfl

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ ˆH`«∞

~°q‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ ~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ïÅQÆfl ÅQÆfl

107 108



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(67)Ö’ 121= Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ ãO|OkèOz# L^•ÇÏ~°QÍK≥ÑÊ=K«∞Û#∞. ~°q ÑOK«=∞OÖ’ ãfiH∆„ «=ÚÖ’ LO_»QÍ, K«O„ Œ,QÆ∞~°∞Å∞ HõÅã≤11Ö’ LO_»_»O [iyOk. D *Ï «Hõ=ÚÖ’ èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú`À áê@∞ QÆ[HãiÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_»O`À D *Ï «‰õΩÅ‰õΩ qâı+ÖQÍ Ü≥∂yOzOk.

[##HÍÅ ~åÇ¨ï =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.2–6–15 ~À.

*Ï`«Hõ=Ú 68. [##`Õk 30–8–1927 =∞^•ºÇ¨ÏflO 12–30.(ZÖò.Z"£∞. \˜) 120 L0I, 720 «∂50I.

[##HÍÅ â◊x =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.0–0–9 ~À.

ÃÑ· *Ï`«Hõ=Ú(68) 122= Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ ãÖ|OkèOz#L^•Ç¨Ï~°QÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.D *Ï`«Hõ=ÚÖ’ QÆ∞~°∞_»∞ ÑÖK«=∞OÖ’ã¨fiˆH∆„ «=ÚÖ’ LO_»QÍ K«O„ Œ, ‰õΩAÅ∞ 11Ö’ LO_»_»O [iyOk. D*Ï «‰õ=ÚÖ’ èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú`À áê@∞ |Å"≥∞ÿ# K«O„ Œ =∞OQÆà◊ Ü≥∂QÆ=ÚU~°Ê_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. ÅQÆfl ÉèÏQÍºkèÑ¨ «∞Å∞QÍ K«O„ Œ,‰õΩAÅ∞ÖÏÉèí™ê÷#=ÚÖ’ ~å[Ü≥∂QÆ=∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

123 128. èŒ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞(=∞iH˘xfl)x~°fiK«#O–ã¨fiˆH∆„ «=Ú#O Œ∞#fl ~°qH˜ P ™ê÷#=Ú ÅQÆfl"≥∞ÿ#Ñ¨Ù_»∞, QÆ∞~°∞,

‰õΩAÅKÕ K«∂_»|_ç##∞ ÖË • HõÅã≤##∞ Jk èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok–123.

ÅQÆfl=Ú Hõ~å¯@Hõ"≥∞ÿ JO Œ∞ K«O„ Œ∞_»∞O_ç QÆ∞~°∞,‰õΩAÅ`À HõÅã≤##∞ÖË • K«∂_»|_ç# Jkè èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok–124.

"Õ∞+¨ =$tÛHõ=ÚÅÖ’ XHõ\˜ ÅQÆfl"≥∞ÿ JO Œ∞ ‰õΩA_»∞, K«O„ Œ â◊√„‰õâ◊#∞Å`À HõÅã≤##∞ ÖË • K«∂_»|_ç##∞ Jk èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok–125.

q∞^èŒ∞# Hõ#ºÅÖ’ XHõ\˜ ÅQÆfl"≥∞ÿ JO^Œ∞ |∞^èŒ∞_»∞, â◊√„Hõ â◊#∞Å`À‰õÄ_ç##∞ ÖË • K«∂_»|_ç##∞ Jk èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok–126.

èŒ#s‡#=ÚÅÖ’ XHõ\ ÅQÆfl"≥∞ÿ JO Œ∞ QÆ∞~°∞_»∞, |∞ èŒ ‰õΩAÅ`À ‰õÄ_ç##∞ÖË • K«∂_»|_ç##∞ Jk èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok–127.

=$+Éèí, «∞ÅÖÖ’ XHõ\ ÅQÆfl"≥∞ÿ JO Œ∞ â◊√„‰õΩ_»∞, â◊x |∞ èŒ∞Å`À ‰õÄ_ç##∞ÖË • K«∂_»|_ç##∞ Jk èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok–128.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–ÃÑ· Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ JO>Ë 123#∞O_ç 128=~°‰õΩ K≥ÑÊ|_ç#U Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz<å qâı+¨"≥∞ÿ# ãÖÑ¨ ŒÅ∞ Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–ÃÑ· P~°∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ JO>Ë ~°x #∞O_ç â◊√„‰õΩ_»∞ ÅQÍflkèÑ «∞Å∞QÍ „Ñ ÕºHõ"≥∞ÿ# „QÆÇÏ=ÚÅ`À HõÅã≤#ÑÙ_»∞ èŒ#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_» å~Ú.g\ q=~°=ÚÅ∞ D „HOk Ñ\˜ìHõÖ’ ÑijeOK«=K«∞Û#∞. WO Œ∞ â◊xH ™ê÷#=ÚÖË Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. J Õ q èŒ=ÚQÍ KèåÜ«∂ „QÆÇ¨Ï=ÚÖ·# ~åÇ¨ï,ˆH «∞=ÙÅ‰õΩ™ê÷#O ÖËHõáÈ=_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.

„QÆÇ¨Ï=Ú ÅQÆfl=Ú ã≤÷u ÖË • gHõ∆Å∞

~°q ã≤OÇ¨Ï=Ú ‰õΩ[,QÆ∞~°∞Å∞

K«O„^Œ Hõ~å¯@Hõ=Ú ‰õΩ[,QÆ∞~°∞Å∞

‰õΩA "Õ∞+¨,=$tÛHõ=ÚÅ∞ K«O„^Œ,â◊√„Hõ,â◊#∞Å∞

|∞^èŒ q∞^èŒ∞#,Hõ#ºÅ∞ ‰õΩ[,â◊√„‰õΩÅ∞

QÆ∞~°∞_»∞ ^èŒ#ã¨∞û,g∞#=ÚÅ∞‰õΩ[,|∞^èŒ∞Å∞

â◊√„‰õΩ_»∞ =$+¨Éèí,`«∞ÅÅ∞ |∞^èŒ,â◊#∞Å∞ÃÑ· Ñ\ìHõ#∞ Ñije¿ãÎ =∞Hõ~° ‰õΩOÉèí=ÚÅ∞ HÍ‰õΩO_® q∞ye# ~åâ◊√Åxfl

ÑiQÆOÑ|_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. ÃÑ· ~åâ◊√Å∞ ÅQÆfl=ÚÖ· JO Œ∞ ÅQÍflkèÑu«ÑÊHõ JHõ _Õ LO@∂ Ü≥∂QÆHÍ~°‰õΩÅ`À HõÅ=_»O ÖË • K«∂_»|_»_»O [~°QÍe.

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞


|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q


JOâ◊

â◊√„Hõ~°q‰õΩ[ ~åÇ¨ï

ÅQÆfl

ÅQÆfl

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞ â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞ K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞

~°q


JOâ◊


~åÇ¨ïÅQÆfl ÅQÆfl

109 110



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


ÃÑ· Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Hõ=ÚÅ∞QÍ U~°Ê_»=K«Û<Õ ^•xH˜ H˘xfl q=~°Å∞W=fi=Åã≤LOk. g\˜x DkQÆ∞= ÑïjeOK«O_ç. L^•Ç¨Ï~°‰õΩ ~°qxfã∞‰õΩO>Ë ÅQÆfl=Ú ã≤OÇÏ=Ú ~°qJO Õ LO_®e.JÑÙ_»∞ èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_®xH˜ =∂~°æ=ÚÅ∞.

(1) QÆ∞~°∞,‰õΩAÅ∞ ÅQÆfl=Ú#O Õ LO_»_»O.(2) QÆ∞~°∞_»∞ èŒ#ã¨∞ûÖ’#∞, ‰õΩA_»∞ =∞Hõ~°=ÚÖ’#∞.(3) QÆ∞~°∞_»∞ èŒ#ã¨∞ûÖ’#∞, ‰õΩA_»∞ ‰õΩOÉèí=ÚÖ’#∞.(4) QÆ∞~°∞,‰õΩAÅ∞ ‰õΩOÉèí=ÚÖ’#∞(5) QÆ∞~°∞_»∞ "Õ∞+¨=ÚÖ’#∞, ‰õΩA_»∞ =$+¨Éèí=ÚÖ’#∞ÅQÍflkèÑü ÅQÆfl=ÚÖ’ LO_»QÍ Ü≥∂QÆHÍ~°Hõ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#

q èŒOQÍ 5 ~°Hõ=ÚÅ∞QÍ L#flÑ¨Ù_»∞ èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok.*Ï «Hõ=Ú 69. [## Õk 15–5–1909 L ŒÜ«∞O 6–0.(ZÖò.Z"£∞.\)

130 L0I, 770 «∂35I.ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(69) 128= Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ ãÖ|OkèOz# L^•Ç¨Ï~°QÍ

K≥ÑÊ=K«∞Û#∞. ÅQÆfl=Ú =$+Éèí=ÚÅQÆfl=Ú#O Œ∞ ÅQÍflkèÑu â◊√„‰õΩ_»∞ |∞ èŒ∞x`ÀHõÅã≤ â◊xKÕ qâı+¨ Œ$+≤ìKÕ « K«∂_»|_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.

[##HÍÅ QÆ∞~°∞ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.3–1–16 ~À.*Ï «Hõ=Ú 70 [## Õk 29–1–1940 L ŒÜ«∞O 7–06.(S.Zãπ.\˜)

190 L0I, 720 «∂35I.

[##HÍÅ ~åÇ¨ï =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.2–6–15 ~À.ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(70) 123= Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ ãÖ|OkèOz# L^•Ç¨Ï~°QÍ

K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. WHõ _» ÅQÆfl=Ú ã≤OÇ¨Ï=Ú. ÅQÍflkèÑü ~°q ÅQÆfl=Ú#O Õ‰õΩAx`À HõÅã≤ QÆ∞~°∞xKÕ qâı+¨"≥∞ÿ# ^Œ$+≤ìKÕ JO>Ë ÑÖK«=∞ ^Œ$+≤ì`ÀK«∂_»|_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.

129. |Ç¨ï„ Œ"åº~°# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÍflkèÑü kfifÜ«∞=Ú#O Œ∞, kfifÜ«∂kèÑü ÖÏÉèí=∞O Œ∞,

=∞iÜ«Ú ÖÏÉèÏkèÑü ÅQÆfl=Ú#O Œ∞#flÑ¨Ù_»∞ Jk |Ç¨ï„ Œ"åº~°# Ü≥∂QÆ=∞=Ù`«∞Ok.

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ qâı+¨ ãÖáê^Œ<åÑ¨~°∞Å∞ =∞iÜ«Ú qâı+ÖQÍ ãÖÑ¨ ŒÅ#∞ ‰õÄ_»ÃÑ@∞ì"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.

q=~°–Wk =¸_»∞ ™ê÷#=ÚÅ`À ‰õÄ_»∞‰õΩx "å\˜ JkèÑ¨`«∞Å∞Ñ¨~°ã¨Ê~°=Ú XHõi ™ê÷#=ÚÅO Œ∞ XHõ~°∞ LO_»_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. nx`Àáê@∞ D Ü≥∂QÆ=Ú Ü≥ÚHõ¯ qÅ∞= PÜ«∂ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ |ÖÏ|Å=ÚÅÃÑ·=∞iÜ«Ú ã≤÷u QÆ «∞ÅÃÑ· P è•~° Ñ¨_ç LO@∞Ok.

*Ï`«Hõ=Ú 71. [##`Õk 02–6–1892 L^ŒÜ«∞O 10–16.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 130 L0I, 770 «∂35I.

ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(71)Ö’ ÅQÍflkèÑu kfifÜ«∞™ê÷#=∞O Œ∞_»QÍ, kfifÜ«∂kèÑuÖÏÉèí™ê÷#=ÚÖ’#∞, ÖÏÉèÏkèÑü ÅQÆfl=ÚÖ’#∞ LO_»_»O`À |Å"≥∞ÿ#èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_ç#k.

[##HÍÅ â◊√„Hõ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.11–6–9 ~À.

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞|∞ èŒ

ˆH «∞~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[ ~åÇ¨ï

ÅQÆfl ÅQÆfl

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞ â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞ K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q‰õΩ[

~åÇ¨ï

ÅQÆfl

ÅQÆfl

â◊x

~åtK«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞ â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q

‰õΩ[


â◊√„Hõ

~°q‰õΩ[

~åÇ¨ï

ÅQÆfl ÅQÆfl

111 112



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


130 132. ã¨fig~°º Œú# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÍflkèÑü |Å=Ú Hõey U ≥·<å HO„ Œ=Ú#O Œ∞ QÆ∞~°∞x`À

‰õÄ_ç LO_»QÍ kfifÜ«∂kèÑü "≥·âı+≤HÍOâ◊Ö’ L#fl#∞ (130)ÅQÍflkèÑü L#fl #"åOâßkèÑü ~åtÖ’ U ™ê÷#=ÚÖ’ LO\Ï_À P

™ê÷<åkèÑü |ÅÜ«Ú «∞_≥· kfifÜ«∂kèÑü#∞O_ç HO„ Œ HÀ=ÚÅÖ’Œ LO_»QÍ,kfifÜ«∂kèÑü LK«ÛÜ«∞O Œ∞ ÖË • ã¨fiˆH∆„ «=ÚÖ’ L#fl#∞ (131),ÅQÍflkèÑü#∞O_ç ˆHO„^Œ HÀ=ÚÅÖ’ kfifÜ«∂kèÑü L#fl#∞ ÖË^• kfifÜ«∂kèÑüÑ¨~°"≥∂K«Û ™ê÷#=ÚÖ’ L#fl#∞ ÖË • LK«ÛÜ«∞O Œ∞#fl „QÆÇ¨Ï=Ú`À HõÅã≤##∞(132) Jk ã¨fig~°º Œú#Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–ã¨fiÜ«∞OHõ$+≤ À Hõ+ìÑ¨_ç qâı+ÖQÍ ãÖáêkOKÕ "åÔ~·=ÙO\Ï~°∞.

q=~°–"å~°ã¨ «fiOQÍ =KÕÛ ãÖÑ¨ ŒÅ∞ z~°HÍÅO LO_»Hõ áÈ=_»"≥∂ÖË • ãiQÍæ LÑÜ≥∂yOK«HõáÈ=_»"≥∂ [~°∞QÆ∞ «∞Ok. ™ê èŒ~°OQÍ W@∞=O\˜ãÖÑ¨ ŒÅ∞ ã¨∞MÏÅHÀã¨=Ú ÖË • Ñ¨xH˜~åx "å\˜HÀãÖ =ºÜ«∞=∞ø «∞O\Ï~Ú.W@∞=O\˜ ãÖÑ¨ ŒÅ∞ Hõey# "åiH˜ <åºÜ«∞| ŒúOQÍ ãÖáêkOKÕ q è•#=ÚZO « Hõ+ì"≥∂ ≥eÜ«∞x ã≤÷u U~°Ê_»∞ «∞Ok. Hõ+≤ìOz ã=ÚáêiOz# ãOÑ ŒÅ∞ã„Hõ=∞OQÍ qxÜ≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞O\Ï~Ú. ÃÑ· =¸_»∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ ãÊ+ì=ÚQÍLO_»_»O`À „Ñ¨ ÕºHõ"≥∞ÿ# q=~°Å∞ JHõ ~°ÖË Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

130= Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ ÅQÍflkèÑü *Ï «HõO "≥Ú «ÎO g∞ Œ |Å=O «∞_≥·LO_®e. U ≥·<å HO„ Œ=Ú#O Œ∞O_ç QÆ∞~°∞x`À HõÅã≤ LO_»QÍ kfifÜ«∂kèÑu"≥·âı+≤HÍOâ◊Ö’ LO_®e.

WHõ 131= Ü≥∂QÆ=Ú#∞ Ñïje¿ãÎ ÅQÍflkèÑü U^ÀHõ #"åOâ◊Ö’LO\Ï_»∞. P #"åOâß<å èŒ∞_»∞ ~åjK«„Hõ=ÚÖ’ U^ÀHõ ™ê÷#=ÚÖ’ LO\Ï_»∞.P~åj<å^èŒ∞_»∞ kfifÜ«∂kèÑüH˜ ˆHO„^ŒHÀ=ÚÅÖ’ ZHõ¯_≥·<å LO_®e.L^•Ç¨Ï~°‰õΩ ÅQÆfl=Ú Hõ#º nx JkèÑü =∞Hõ~° #"åOâ◊Ö’ L<åfl_»#∞‰õΩO>ËnxH JkèÑu J~Ú# â◊x "Õ∞+=ÚÖ’ L<åfl_»∞. "Õ∞ëêkèÑu ‰õΩA_»∞, kfifÜ«∂kèÑü â◊√„‰õΩxH˜ ˆHO„ Œ=Ú Ö’ LO_»=Åã≤ LO@∞Ok.

*Ï`«Hõ=Ú72. [##`Õk 08–3–1912 ~å„u QÆO.07–23.(ZÖò.Z"£∞.\˜) 130 L0I, 770 «∂35I.

ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(72Ö’)Ö’ ÅQÍflkèÑü â◊xH˜ "Õ∞+¨#"åOâ◊ ã≤÷u U~°Ê_çOk."Õ∞ëêkèÑüÜ≥ÿ∞# ‰õΩA_»∞ ã≤OÇ¨Ï~åtÖ’ LO_»_»O [iyOk. ã≤OÇ¨kèÑü~°q kfifÜ«∂kèÑü QÆ∞~°∞x #∞O_ç HÀ=ÚÖ’ LO_»_»O [iyOk. g~°∞

„áê~°OÉèí=ÚÖ’ ™ê è•~° ‰õΩ@∞O|=Ú#‰õΩ K≥Ok# "åÔ~·<å « Œ#O «~°HÍÅ=ÚÖ’ ã¨fiÜ«∞OHõ$+≤ À qâı+ÖQÍ ãÖáêkOK«_»O [iyOk.

[##HÍÅ ‰õΩ[ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.6–0–16 ~À.

133. =∞ èŒº =Ü«∞ã≤ èŒ# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–kfifÜ«∂kèÑu HÍÅƒÅ=Ú Hõey ÅQÍflkèÑu =∞iÜ«Ú ÖÏÉèÏkè

Ñ¨ «∞Å`À HõÅã≤ HO„ Œ HÀ=ÚÅO Œ∞O_ç â◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅKÕ K«∂_»|_ç# Jk=∞ èŒº =Ü«∞ã≤ èŒ#Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ =∞^èŒº=Ü«∞ã¨∞ûÖ’ã¨fiÜ«∞O Hõ$+≤ À èŒ#ãÖáê Œ# Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–HÍÅƒÅ=Ú J<Õk +¨_»fi~°æ |Å=Ú#O^Œ∞ K≥Ñ¨Ê|_ç# XHõ|Å™ê èŒ<å q è•#=Ú. nxx QÆ∞iOz <Õ#∞ „"åã≤# Graha and BhavaBalas J<ÕÑÙãÎHõ=ÚÖ’ qâı+OQÍ K«iÛOK«_»O [iyOk. J~Ú Õ nx QÆ∞iOzã¨∂÷ÅOQÍ K≥áêÊÅO>Ë qq èŒ HÍÅ=ÚÅÖ’ JO>Ë k"å/~å„u ukä,"å~°,Ñ¨Hõ∆,=∂ã¨ JÜ«∞#, ãÖ= «û~°=ÚÅÖ’ PÜ«∂„QÆÇ¨Ï=Ú á⁄O Õ |Å=Ú.K«O„ Œ ‰õΩ[â◊#∞Å∞ ~å„u HÍÅ=ÚÖO Œ∞ |Å=Ú HõeyLO>Ë, ~°q QÆ∞~°∞ â◊√„‰õΩÅ∞ Ñ¨QÆ\˜Ü«∞O Œ∞ |Å=Ú HõeyLO>Ë |∞ èŒ∞_»∞ k"å~å„ «∞ÅO Œ∞ |Å=Ú Hõey LO\Ï~°∞.áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ Hõ$+‚ Ñ¨Hõ∆OÖ’ â◊√Éèí „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ â◊√Hõ¡Ñ¨Hõ∆OÖ’ |Å=Ú HõeyLO\Ï~Ú. D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz# "å~°∞ =∞ èŒº=Ü«∞ã∞ûÖ’ kfifÜ«∂kèÑuHÍÅƒÅO Hõey ˆHO„ ŒHÀ=ÚÅÖ’ Z‰õ _»∞<åfl ÅQÆfl,ÖÏÉèÏkèÑ¨ «∞Å`À HõÅã≤LO_®e.

*’ºuâß≈¢ã¨Î=Ú J#∞ãïOz ãÖÑ¨^ŒÅ∞ J<Õ ^•xH˜ ^èŒ#=Ú, Jxflq+¨Ü«∂Å ã¨=∞$kú Hõey LO_»_»O. nxH˜ „Ñ¨ è•#OQÍ ÅQÆfl, 2,5,9,11™ê÷<åkèÑ¨ «∞Å∞ =∞ èŒº HõÅ~ÚÅ`À J<ÕHõ èŒ#Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ U~°Ê_Õ J=HÍâ◊=ÚLOk.

â◊x

~åt

K«O„ Œ~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒˆH`«∞

~°q

‰õΩ[


â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ïÅQÆfl

ÅQÆfl

113 114



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


134. JO «º =Ü«∞ã≤ èŒ# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÆfl kfifÜ«∂kèÑ¨ «∞Å∞ =∞~˘Hõ â◊√Éèí „QÆÇ¨Ï=Ú`À HõÅã≤

ÅQÆfl=Ú #O Õ L#flÑ¨Ù_»∞ D Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞– D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ =∞ èŒº=Ü«∞ã¨∞û^•\˜# «~°∞"å « J<ÕHõ q èŒ=ÚÅ∞QÍ èŒ#ÖÏÉèí=ÚÅ∞ Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–H˘O Œ~°∞ KåÖÏ HÍÅO J<ÕHõ HõëêìÅ∞ Ñ¨_ç# «~°∞"å «,=∞ èŒº=Ü«∞ã¨∞û •\˜# «~°∞"å « J#∞HÀx q èŒOQÍ èŒ#ÖÏÉèí=ÚÅ∞ HõeyLO\Ï~°∞. W@∞=O\˜q `«~°K«∞QÍ =∞#=Ú K«∂ã¨∞Î<Õ LO\Ï=Ú. DÜ≥∂QÆ=ÚÖ’ ÅQÆfl kfifÜ«∂kèÑ «∞Å∞ =∞~˘Hõ â◊√Éèí„QÆÇÏ=Ú`À HõÅã≤ ÅQÆfl=Ú#O Õ LO_»=Åã≤ LO@∞Ok.

135. ÉÏÅº èŒ# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–kfifÜ«∞ èŒ<åkèÑ «∞Å∞ HõÅã≤ U ≥·<å HO„ Œ=Ú#O Œ∞O_ç,

ÅQÍflkèÑü L#fl #"åOâßkèÑüKÕ gH∆OK«|_ç# Jk ÉÏÅº èŒ# Ü≥∂QÆ=∞QÆ∞#∞.

Ñ¶e «=Ú–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# *Ï «‰õΩÅ∞ ÉÏÅº=Ú#O Œ∞qâı+¨"≥∞ÿ# ãÖÑ¨ ŒÅ∞ Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_®xH˜ =¸_»∞ ~°Hõ=ÚÅ HõÅ~ÚHõÅ∞ãOÉèí qOKåe. Jq (1) kfifÜ«∞ Œâ◊=∂kèÑ «∞Å HõÅ~ÚHõ, (2) gi Œú~°∞U HO„ Œ=Ú #O ≥·<å LO_»_»O, (3) ÅQÍflkèÑü L#fl #"åOâßkèÑüKÕK«∂_»|_®e.

D Ü≥∂QÆ=Ú#∞ D „HÕk L^•Ç¨Ï~°Ö’ ÑïjeOK«=K«∞Û#∞.

*Ï «Hõ=Ú 73. [## Õk. 25–4–1945 ™êÜ«∞O„ «O QÆO.04–07.(S.Zãπ.\˜) 180L52I, 720 «∂35I.

ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(73)Ö’ kfifÜ«∂ èŒÑu â◊√„‰õΩ_»∞, Œâ◊=∂kèÑu |∞ èŒ∞_»∞HõÅã≤ ÅQÍfl «∞Î ãÑÎ=∞™ê÷#=ÚÖ’ HO„ Œ=ÚÖ’ LO_»_»O, giÃÑ· ÅQÍflkèÑu|∞ èŒ∞_»∞#fl #"åOâßkèÑü â◊x q∞ èŒ∞#=Ú#O Œ∞O_ç gix K«∂_»_»OQÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.

[##HÍÅ K«O„ Œ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.1–5–16 ~À.

136 137. ÉèÏ «$=¸Å èŒ#„áêÑ≤Î Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÆfl kfifÜ«∂kèÑ¨ «∞Å∞ HõÅã≤ LO_»QÍ «$fÜ«∂kèÑü

â◊√Éèí∞ÅKÕ K«∂_»|_ç##∞ (136),«$fÜ«∂kèÑü èŒ#™ê÷#=Ú#O Œ∞ QÆ∞~°∞x`À ‰õÄ_ç ÅQÍflkèÑü`À

HõÅã≤##∞ ÖË • K«∂_»|_ç##∞, ÅQÍflkèÑü "≥·âı+≤HÍOâ◊Ö’ L#fl JkÉèÏ «$=¸Å èŒ# „áêÑ≤Î Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.(137).

Ñ¶ë`«=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O^Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ ™È^Œ~°∞Å∞=∞iÜ«Ú |O èŒ∞=ÙÅ∞ =¸ÅHõOQÍ èŒ#ÖÏÉèí=Ú á⁄O Œ∞`å~°∞.

q=~°–*’ºuâß≈¢ãÎ=Ú J#∞ãïOz P^•Ü«∞=Ú#∞ x~°‚~ÚOK«_»OHõ+ì=∞x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. ÃÑ· Ô~O_»∞ Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’#∞ ™È Œ~°∞Å ^•fi~åèŒ<åxfl á⁄O Õ q è•#=Ú ≥Å∞™ÈÎOk. WO Œ∞ kfifÜ«∞ «$fÜ«∂kèÑ «∞Å‰õΩ

JO>Ë èŒ# ™È Œ~° ™ê÷#=Ú= =∞ èŒº ãÖ|O èŒ=Ú LO_»_»O ÑïjeOK«=K«∞Û#∞.

138. =∂ «$=¸Å Œú# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–kfifÜ«∂kèÑu K« «∞~åúkèÑu`À HõÅã≤##∞ ÖË • K«∂_»|_ç

##∞ =∂ «$=¸Å Œú#Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞– DÜ≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ =∂ «$ ãÇÜ«∞O`À

^èŒ<åxfl á⁄O^Õ"åÔ~· LO\Ï~°∞.q=~°–D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ K« «∞~åúkèÑü ã≤÷u QÆ «∞Å#∞ |\ì P^•Ü«∞

=∂~°æ=ÚÅ∞ LO\Ï~Ú. XHõ"Õà◊ K« «∞~åúkèÑü ‰õΩA_≥·# =º=™êÜ«∞=Ú=Å¡ èŒ# Ü≥∂QÆ=Ú LO@∞Ok.

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x|∞ èŒ

QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞


JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q‰õΩ[

~åÇ¨ï

ÅQÆfl

ÅQÆfl

115 116



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


139. Ñ¨Ù„ « =¸Å Œú# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–kfifÜ«∂kèÑü |ÅÜ«Ú «∞_≥· ÑÖK«=∂kèÑü ÖË • QÆ∞~°∞x`À

HõÅã≤=ÙO_»QÍ, ÅQÍflkèÑü "≥·âı+≤HÍOâ◊Ö’ L#flÑ¨Ù_»∞ Jk Ñ¨Ù„ « =¸Å Œú#Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ãO`å#=Ú HÍ~°OQÍ^Œú#=O`«∞ÅQÆ∞^Œ∞~°∞.

q=~°–=∞#=Ú ™ê èŒ~°OQÍ ãÖ`å#=Ú Hõey# «~°∞"å « ÖË •"å~°∞ ÃÑ ≥ÌÂ# H˘kÌ gi PiúHõ ã≤÷uÖ’ =∂~°∞Ê HõÅQÆ_»O K«∂ã∞ÎO\Ï=Ú. H˘O Œiq+¨Ü«∞OÖ’ ãÖ`å# ã¨Ç¨ÏHÍ~°O`À ÖË • PiúHõ ã¨Ç¨Ü«∞O`À L#fl « ã≤÷uH˜KÕ~°∞HÀ=_»O K«∂ã∞ÎO\Ï=Ú. D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ „Ñ è•#=ÚQÍ ÑijeOK«=Åã≤#k *Ï «‰õΩÅ‰õΩ ãO`å#=Ú=Å¡ èŒú#Ü≥∂QÆ=Ú L#fl^• ÖË • J<Õ q+Ü«∞=Ú,nxH „Ñ è•#OQÍ HÍ=Åã≤Ok ÅQÍflkèÑu "≥·âı+≤HÍOâ◊Ö’ LO_»_»O, kfifÜ«∂kèÑü |Å=Ú Hõey LO_»_»O QÆ=∞xOK« Œy# q+¨Ü«∞=Ú.

*Ï «Hõ=Ú 74. [## Õk. 01–6–1895 ã∂~Àº ŒÜ«∂k Ñ¶∞. 45–12.130 L0I, 770 «∂35I.

[##HÍÅ ~°q =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.1–6–13 ~À.ÃÑ· *Ï «Hõ=Ú(74)Ö’ kfifÜ«∂kèÑü QÆ∞~°∞_»∞ ÑÖK«=∂kèÑü`À HõÅã≤

LO_»_»O [iyOk. ÅQÍflkèÑü "≥·âı+≤HÍOâ◊Ö’ ÖËHõáÈ~Ú<å |ÅÜ«Ú «∞_≥·LO_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. giH˜ Ñ¨Ù\ ì# <å\˜#∞O_ç 50=ãÖ= «û~°=Ú=KÕÛ=~°‰õΩ U=∂„`«=Ú Ü≥∂yOK«ÖË^Œ∞. giH˜ 51=ãÖ=`«û~°=Ú =zÛ#«~°∞"å « H˘_»∞‰õΩ`À HõÅã≤ z#fl"åºáê~°O „áê~°OaèOK«_»O, Jk „Hõ"Õ∞Ï

ÃÑiy qâı+ÖQÍ Ü≥∂yOK«_»O [iyOk. H=ÅO DÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»_»O`À«O„_çH˜ ãÖ`å# ã¨Ç¨Ü«∞O LO@∞O Œx K≥Ñ¨ÊÖË=Ú. XH˘Hõ ™êi ãÖ`å#=Ú

Ñ¨Ù\ì# «~°∞"å « Ü≥∂yOK«=K«∞Û#∞. W@∞=O@Ñ¨C_»∞ P ãÖ`å#=Ú HõxÑ≤OK«x J Œ$+ì=Ú#‰õΩ HÍ~°‰õΩ_»∞ J=Ù`å_»x K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

140. â◊„ «∞ =¸Å Œú# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–|ÅÜ«Ú «∞_≥·# èŒ<åkèÑu +ëêªkèÑu`À ÖË • ‰õΩAx`À HõÅã≤

LO_»QÍ,ÅQÍflkèÑu "≥·âı+≤HÍOâ◊Ö’L#fl Jk â◊„ «∞=¸Å Œú#Ü≥∂QÆ=∞=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ â◊„ «∞=ÙÅ =¸ÅHõOQÍ

^èŒ#=O`«∞ÅQÆ∞^Œ∞~°∞.q=~°–WO « =~°‰õΩ ÑijeOz# Ü≥∂QÆ=ÚÅxfl\Ö’#∞, èŒ<åkèÑuQÍ

kfifÜ«∂kèÑü |ÖÏ|Å=Ú ã≤÷u, ÅQÍflkèÑü "≥·âı+≤HÍOâ◊=ÚÖ’ LO_»_»O„Ñ¨ è•# "≥∞ÿ# ¿ÇÏ «∞=ÙÅ∞QÍ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. DÜ≥∂QÆ=ÚÖ’ kfifÜ«∂kèÑü+¨ëêªkèÑü ÖË^• ‰õΩAx`À HõÅã≤##∞ ÖË^• K«∂_»|_ç##∞ DÜ≥∂QÆ=ÚU~°Ê_»∞`«∞Ok.

141. Hõà◊„ « =¸Å Œú# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–|ÅÜ«Ú «∞_≥·# èŒ<åkèÑü ã¨ÑÎ=∂kèÑü`À ÖË • â◊√„‰õΩx`À

HõÅã≤ LO_»QÍ, ÅQÍflkèÑü |ÅÜ«Ú «∞_≥·# Jk Hõà◊„ « =¸Å Œú#Ü≥∂QÆ=∞=Ù`«∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ Hõà◊„ « =¸ÅHõOQÍèŒ# ÖÏÉèí=Ú Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–kfifÜ«∂kèÑu, Ü«∞ ä• „ÑHÍ~°=Ú |ÅÜ«Ú «∞_≥· LO_®e. JO ÕHÍHõ ã¨ÑÎ=∂kèÑü ÖË • â◊√„‰õΩ_»∞ giÖ’ Z=~À XHõi`À HõÅã≤LO_»QÍ,ÅQÍflkèÑu |Å=ÚHõey L#flÑÙ_»∞ Jk Hõà◊„ «=¸ÅHõOQÍ( ÉèÏ~°º =¸ÅHõOQÍ)èŒ# ÖÏÉèí=Ú HõeyLO\Ï~°∞. Jk J «Î"åi#∞O_ç =KÕÛ èŒ#=Ú HÍ=K«∞Û#∞

ÖË • q"åÇÏ#O «~°=Ú ÉèÏ~°ºãÇÏHÍ~°=Ú`À LO>Ë èŒ#ÖÏÉèí=Ú HÍ=K«∞Û#∞.

142. P=∞~°ÏO « Œú# Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–kfifÜ«∞™ê÷#=Ú#O Œ∞ J<ÕHõ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ LO_»QÍ "å~°∞

èŒ<å Œ∞Å∞ HõeyOKÕ „QÆÇÏ=ÚÖ· L#flÑÙ_»∞ P ™ê÷#=Ú LK«Û ÖË • ãfiH∆„ «=ÚÖ·#Jk P=∞~°ÏO « Œú#Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ P[<å‡O «=Ú J#QÍÑ¨Ù\ ì#<å\˜#∞O_ç =∞~°ÕKÕO « =~°‰õΩ ãÖÑ¨ ŒÅ∞ Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ kfifÜ«∞=ÚÖ’ J<ÕHõ „QÆÇÏ=ÚÅ∞ LO_®e.g~°∞ ãÖÑ¨ ŒÅ#∞ HõeyOKÕ"åÔ~· LO_®e. L^•. kfifÜ«∂kèÑü QÆ∞~°∞_»∞|Å=ÚHõey LO_»_»O. D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz# "å~°∞ P [<å‡O «=ÚãOÑ ŒÅ∞ HõeyLO\Ï~°∞. XHõ"Õà◊ U „QÆÇÏHÍ~°OQÍ ãOÑ ŒÅ∞ ‰õÅ∞QÆ∞`åÜ≥∂

â◊x~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒQÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ ˆH`«∞

~°q



~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

ÅQÆfl

ÅQÆfl

117 118



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


P „QÆÇÏ HÍ~°Hõ «fi=ÚÅ#∞ J#∞ãiOz "åi "åi Œâ◊ÅÖ’ qâı+OQÍ Ü≥∂yOK«_»O ãÖÉèí qã¨∞ÎO Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

143. PÜ«∂O « Œú#ÖÏÉèí Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–ÅQÆfl kfifÜ«∂kèÑ¨ «∞Å∞ Ñï=~°Î# K≥Ok# D Ü≥∂QÆ=Ú

U~°Ê_»∞#∞.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ Z‰õΩ¯= Hõ+ìO ÖË‰õΩO

_®<Õ qâı+ÖQÍ ãÖáê Œ# Hõey LO\Ï~°∞.q=~°–H˘O Œ~°∞ ZO « Hõ+ìÑ¨_ç<å, ZO « <åºÜ«∞OQÍ L<åfl ™ê èŒ~°

rq «O QÆ_»Ñ¨_»"Õ∞ Hõ+ìO J=Ù «∞Ok. =∞iH˘O ŒiH˜ U =∂„ «=Ú Hõ+ìÑ¨_»‰õΩO_®<Õ ãÖáê Œ#, ãÖÑ¨ ŒÅ∞ Hõey LO\Ï~°∞. nxx =∞#O J Œ$+ì=ÚJO\Ï=Ú. U ≥·<å W=xfl Ñ¨Ó~°fi[<åi˚ « Hõ~°‡ÅÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç LO\ÏÜ«∞<Õkxifi"å^•Oâ◊=Ú. DÜ≥∂QÆ=ÚÖ’ ÅQÆflkfifÜ«∂kèÑ¨`«∞Å∞ Ñï=~°Î# DPÜ«∂O « Œú#ÖÏÉèí Ü≥∂QÆ=Ú#‰õΩ HÍ~°=Ú J=Ù`ÀOk.

144 153. Œi„ Œ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞x~°fiK«#O–ÅQÆfl =ºÜ«∂kèÑ¨ «∞Å∞ Ñï=~°Î#Ö’ LO_ç ã¨ÑÎ=∂kèÑüKÕ

K«∂_»|_ç##∞(144),ÅQÆfl +ëêªkèÑ «∞Å∞ Ñi=~°Î#Ö’ LO_ç K«O„ Œ∞_»∞ 2 ÖË • 7 JkèÑ «∞ÅKÕ

K«∂_»|_ç##∞ (145),ˆH «∞ K«O„ Œ∞Å∞ ÅQÆfl=Ú#O Œ∞#fl#∞ (146),ÅQÍflkèÑu J+ì=∞=ÚÖ’ kfifÜ«∞ ãÑÎ=∂kèÑ «∞ÅÖ’ Z=fii`À HõÅã≤##∞

ÖË • K«∂_»|_ç##∞(147),ÅQÍflkèÑu 6,8,12ÅÖ’ ZO ≥·<å U ≥·<å áêÑ„QÆÇÏ=Ú`À HõÅã≤ LO_»QÍ

kfifÜ«∞ ã¨ÑÎ=∂kèÑ¨ «∞ÅÖ’ Z=fii`À ‰õÄ_ç##∞(148),ÅQÍflkèÑü 6,8,12 JkèÑ¨`«∞ÅÖ’ ‰õÄ_ç LO_»QÍ "å~°∞ <≥·ãïæHõ

áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÖˇ·##∞(149),ÑÖK«=∂kèÑü 6,8,12 JkèÑ¨ «∞ÅÖ’ Z=fii`À<≥·<å HõÅã≤ LO_»QÍ

â◊√Éèí „QÆÇ¨Ï=ÚÅ ã≤÷u gHõ∆Å∞ ÖË‰õΩ#fl#∞(150),ÑÖK«=∂kèÑü 6 ÖË •10 #O Œ∞O_ç 2,6,7,8,12 JkèÑ¨ «∞Å`À ‰õÄ_ç

##∞ ÖË • HõÅã≤##∞(151),<≥·ãiæHõáêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ‰õΩ ÉèÏQÆº~å*ÏºkèÑ «º=ÚÅ∞ ÖË‰õΩO_® ÅQÆfl=Ú#O Œ∞

=∂~°Hõ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ`À ‰õÄ_ç##∞ ÖË • HõÅã≤##∞ (152),

[#‡ÅQÆfl,#"åOâ◊ ÅQÍflkèÑ «∞Å∞ 6,8,12ÅO Œ∞ ‰õÄ_ç kfifÜ«∞, ãÑÎ=∂kèÑ¨ «∞Å`À HõÅã≤##∞ ÖË • "åiKÕ K«∂_»|_ç##∞(153)

W=xfl Œi„ ŒÜ≥∂QÆ=ÚÅx K≥Ñ¨Ê|_çOk.Ñ¶e «=ÚÅ∞–ÃÑ· Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’x U Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ [x‡Oz<å •i„ Œº=Ú,

PiúHõ W|ƒO Œ∞Å∞, Hõ+ì=ÚÅ∞ "≥Ú ŒÖ·# Ñ¶e «=ÚÅ∞ U~°Ê_» å~Ú.q=~°– Œi„ Œ=Ú JO>Ë<Õ =∂~°HõO`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

D Ô~O_çO\˜Ö’#∞ XHõq èŒOQÍ =∞~°"Õ∞ "Õ∞Åx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. JHõ _» À„áêÑOzHõOQÍ U~°Ê_ÕHõëêìÅ∞ áÈ`å~Ú. XHõ"Õà◊ =∞~°Ï#O «~°O UO [~°∞QÆ∞«∞O Œ<Õk Z=fiiH˜ ≥eÜ«∞ Œ∞. H˘O Œ~°∞ D„áêÑÖzHõ Wu ÉèÏ ŒÅ∞HõO>Ë

=∞~°"Õ∞"Õ∞Åx JO@∞O\Ï~°∞. nxH Wk J<ÕH˘Å « ÖË‰õΩO_® „Ñu q+Ü«∞OÖ’#∞ J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å J==∂<åÅ∞, pè å¯~åÅ`À J «ºO « Œ∞~°∞ƒ~°"≥∞ÿ# ã≤÷uU~°Ê_»∞ «∞Ok. "Õ •O «∞Å∞ ZÖÏ x~°fiK«#O K≥Ñ≤Ê<å •i„ Œº=Ú ÉèíiOK«~åx ŒxK≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.

ÃÑ·# ≥eÜ«∞KÕã≤# Ü≥∂QÆ=ÚÅxfl\Ö’#∞ ÅQÆfl ÑOK«=∂kèÑ «∞Å∞ =∂~°HÍkèÑ¨ «∞Å`À HõÅ= ‰õÄ_» Œx ≥Å∞™ÈÎOk. WHõ _» =∂~°HÍkèÑ¨ «∞Å∞QÍ 2,7™ê÷<åkèÑ¨`«∞Å∞ qâı+¨"≥∞ÿ# „Ñü‰õÄÅ „Ñ¨ÉèÏ"åxfl HõeyOK«_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. H˘O Œ~°∞ PKå~°∞ºÅ∞ =∂~°Hõ™ê÷<åkèÑ «∞Å∞QÍ 6,8,12 JkèÑ «∞Å#∞KÕ~°Û_»O [iyOk.

154 155. Ü«ÚHÎ ã¨=∂#q «Î"åy‡ Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞x~°fiK«#O–kfifÜ«∂kèÑu U ≥·<å â◊√Éèí„QÆÇÏ=Ú`À HõÅã≤ HO„ Œ,HÀ=Ú

ÅÖ’ L#fl#∞ ÖË • LK«ÛÖ’ L#fl#∞ ÖË • QÆ∞~°∞x`À HõÅã≤##∞(154),"åH±™ê÷<åkèÑü U^≥·<å ˆHO„^Œ=∞O^Œ∞ Ñ¨~°"≥∂K«Û ™ê÷#=ÚÖ’ LO_ç

Ñ¨~°fi`åOâ◊Ö’ LO_»QÍ, QÆ∞~°∞,â◊√„‰õΩÅ∞ ã≤OÇ¨ã¨<åOâ◊Ö’ L#fl#∞(155) DÜ≥∂QÆ"Õ∞~°Ê_»∞#∞.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü«ÚHõÎ ã=∞#q «Î"åy‡ Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞J#~°æà◊OQÍ <Õ~°∞ÊQÍ „Ñ¨ãÖyOKÕ <Õ~°∞Ê Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–"åHÍÛ «∞~°º=Ú J<Õk JO « ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞=Ú HÍ Œ∞."åHÍÛ «∞~°º=Ú L#fl"å~°∞ q∞ye#"åi HõO>Ë Z‰õΩ¯=ÙQÍ q[Ü«∞O ™êkèOKÕJ=HÍâ◊=Ú L#fl Œ<Õ q+Ü«∞=Ú JO ŒiH ≥eã≤# Õ. =ÚYº=ÚQÍ JkèHÍ~°=ÚHÀ~°∞‰õΩ<Õ "åiH *Ï «Hõ=ÚÅÖ’ ÑijeOK«=Åã≤#k, kfifÜ«∂kèÑu |Å=Ú=∞iÜ«Ú kfifÜ«∂kèÑu`À HõÅã≤# ÖË • K«∂ã≤# „QÆÇÏ=ÚÅ ã≤÷ «∞ÅÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok. JO ÕHÍHõ |∞ èŒ∞_»∞ Z@∞=O\˜ áêÑ¨ «fiO á⁄O Œ#Ñ¨C_»∞

119 120



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


K«=∞`å¯~°OQÍ =∂\Ï¡_Õ <Õ~°∞Ê LO@∞O Œx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞. WHõ J#~°æà◊OQÍ=∂\Ï¡_Õ <Õ~°∞Ê‰õΩ kfifÜ«∂kèÑü QÆ∞~°∞x`À HõÅã≤ HO„ Œ HÀ=ÚÅÖ’ ÖË •LK«ÛÜ«∞O Œ∞ ÖË • Ñ¨~°fi « ã≤OÇ¨ã¨<åOâ◊ÅO Œ∞ LO_»=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. giÃÑ·â◊√ÉèÏâ◊√Éèí„QÆÇ¨Ï=ÚÅ HõÅ~ÚHõÅ „Ñ¨ÉèÏ==ÚKÕ =∂@Ö’ ã¨Ê+ì « QÍOcè~°º=Ú,ã¨fi~°∂Ñ¨=Ú, =∂@á⁄OkHõ, qã¨∞~°∞ "≥Ú.Ö·#q ÑïjeOK«=K«∞Û#∞.

156. Ñ¨sÇ¨ã¨Hõ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–~°q L#fl #"åOâßkèÑü kfifÜ«∞OÖ’ "≥·âı+≤HÍOâ◊Ö’ LO_ç

#Ñ¨Ù_»∞ U~°Ê_ç#Ü≥∂QÆ=Ú Ñ¨sÇ¨ã¨Hõ Ü≥∂QÆ=∞=Ù «∞Ok.Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz# "å~°∞ P‰õ@∞ì‰õΩ<Õ q èŒOQÍ

ã¨~° •QÍ =∂\Ï¡_Õ"å~°QÆ∞ Œ∞~°∞.q=~°–™ê èŒ~°OQÍ H˘O Œ~°∞ Jxfl q+Ü«∂Å#∞ ÕeHõQÍ fã∞‰õΩO@∂

LÖÏ¡ãOQÍ L`åûÇÏOQÍLO>Ë H˘O Œ~°∞ z#flz#fl q+Ü«∂Å#∞ Ãã· «O f„=OQÍfã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. ~°q #"åOâ◊Ö’ U^ÀHõ ™ê÷#=ÚÖ’ LO\Ï_»∞. P ™ê÷<åkèÑükfifÜ«∞OÖ’ LO@∂ "≥·âı+≤HÍOâ◊Ö’ LO_»=Åã≤ =ã¨∞ÎOk.

U ≥·<å „QÆÇÏ=Ú ãfi~åt,™êfiOâ◊, ãfi„ ÕHÍ¯ "≥Ú. "å\#xfl\x ãfi=~°∞æÅ∞JO\Ï~°∞. g@#xfl\x ëÈ_»â◊=~°∞æÅ∞ JO\Ï~°∞. JO>Ë „Ñu „QÆÇÏ=Ú Ñ ŒÇ~°∞~°Hõ=ÚÖ·# qÉèÏQÆ=ÚÅÖ’ ãfi=~°∞æÅÖ’ LO_»_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. ÑÓ~åfiKå~°∞ºÅL ÕÌâ◊OÖ’ U „QÆÇ¨Ï"≥∞ÿ# XHõ\˜ HõO>Ë Z‰õΩ¯= ã¨fi=~°∞æÅÖ’ LO_»_»O =∞Ozk.D q èŒOQÍ ëÈ_»â◊ =~°∞æÅÖ’ ãfi,q∞„ «,LK«Û ~åâ◊√ÅÖ’ L#flÑÙ_»∞ Jq ãfi=~°∞æÅx K≥Ñ¨Ê|_ç, "å\˜x „Ñ¨ ÕºHõ"≥∞ÿ# ™êOˆHuHõ <å=∞O`À (JOâ◊ À) K≥Ñ¨Ê_»O[~°∞QÆ∞ «∞Ok. "å\˜x ÑïjeOK«O_ç.

Ô~O_»∞ ã¨fi=~°∞æÅ∞ á⁄Ok#Ñ¨Ù_»∞ áêi*Ï`åOâ◊=¸_»∞ —— —— L`«Î=∂Oâ◊<åÅ∞QÆ∞ —— —— QÀÑ¨Ù~åOâ◊S Œ∞ —— —— ã≤OÇ¨ã¨<åOâ◊P~°∞ —— —— Ñ¨~°fi`åOâ◊U_»∞ —— —— ^Õ=Ö’HÍOâ◊Zxq∞k —— —— ‰õΩO‰õΩ=∂Oâ◊`˘q∞‡k —— —— S~å=`åOâ◊Ñ¨k —— —— "≥·+‚"åOâ◊Ñ¨ ŒH˘O_»∞ —— —— â‹·"åOâ◊Ñ¨<≥flO_»∞ —— —— ÉèÏã¨fi^•Oâ◊Ñ¨ Œ=¸_»∞ —— —— "≥·âı+≤HÍOâ◊

"≥·âı+≤HÍOâ◊Ö’ „QÆÇ¨Ï=Ú L «Î=∞ Ñ¶e`åÅ#∞ ‰õÅ∞QÆKÕã¨∞ÎOk.

157. Jã¨ «º"ån Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–kfifÜ«∂kèÑü â◊x ÖË^• ‰õΩ[~åâ◊√ÅO^Œ∞O_»QÍ, ˆHO„^Œ

HÀ=ÚÅÖ’ áêÑ¨„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ L#flÑ¨Ù_»∞ D Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞– D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ã¨ • J| Œú=ÚÖË=∂\Ï¡_»∞`å~°∞.

q=~°–DÜ≥∂QÆ=Ú#∞ J#∞ãïOz, kfifÜ«∂kèÑü "Õ∞+¨,=$tÛHõ,=∞Hõ~°, ‰õΩOÉèí~åâ◊√ÅÖ’ LO_»QÍ,HO„ Œ HÀ=ÚÅÖ’ áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ∞ LO_®e.D Ü≥∂QÆ=Ú<Õ H˘O Œ~°∞ kfifÜ«∂kèÑü L#fl #"åOâßkèÑü ‰õΩ[,â◊#∞ÅÖ’XHõÔ~· "åi™ê÷#=ÚÅO Œ∞ L#flÑ¨Ù_»∞ U~°Ê_»∞ «∞O Œx q=iOKå~°∞.

158. [_» Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–kfifÜ«∂kèÑu Œâ◊=∞™ê÷#=Ú#O Œ∞ áêÑ„QÆÇÏ=ÚÅ`À ‰õÄ_ç

L#fl#∞ ÖË • kfifÜ«∞=∞O Œ∞ ~°q, =∂Ok „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞#fl#∞ Jk [_»Ü≥∂QÆ=∞=Ù`«∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ãÉèíÅÖ’ =∂\Ï¡_»ÖËx"åÔ~· LO\Ï~°∞.

q=~°–H˘O Œ~°∞ qâı+ *Ï#=Ú, q Œfi «∞Î Hõey L#fl#∞,ãÉèíÅÖ’ •xxq=iOK«_»OÖ’ Ñ≤iH˜"å~°∞QÍ LO\Ï~°∞. J#QÍ ã¨ÉèÏÑ≤iH˜"åÔ~· LO\Ï~°∞.gi *Ï «Hõ=ÚÅÖ’ kfifÜ«∂kèÑüáê_≥· LO_Õ J=HÍâ◊=Ú LO@∞Ok. ÃÑ·#≥eÜ«∞ KÕã≤#Ü≥∂QÆ=ÚÅÖ’ kfifÜ«∂kèÑü â◊√Éèí#"åOâ◊ÅÖ’ L#flÑ¨Ù_»∞ D

Ü≥∂QÆ „Ñ¨ÉèÏ==Ú qâı+ÖQÍ «QÆ∞æ «∞Ok.

159. ÉèÏã¨ ~° Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–~°q #∞O_ç kfifÜ«∞=∞O Œ∞ |∞ èŒ∞_»∞, |∞ èŒ∞x #∞O_ç 11#O Œ∞

K«O„ Œ∞_»∞, K«O„ Œ∞x #∞O_ç 5 ÖË • 9 #O Œ∞ QÆ∞~°∞_»∞ L#flÑ¨Ù_»∞ Jk ÉèÏã¨ ~°Ü≥∂QÆ=Ú J=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ ãÖÑ¨ ŒÅ∞,â∫~°ºO,qq èŒ âß¢ãÎ=ÚÅÖ’<Õ~°∞Ê, L#fl «"≥∞ÿ# =Oâ◊=ÚÖ’ [##O, *’ºu+º ãOw «=ÚÅÖ’ *Ï˝#=Ú, =∞Oz=ºHÎ «fi=Ú Hõey LO\Ï~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ P „QÆÇ¨Ï=ÚÅ LO_»=Åã≤# ™ê÷#=ÚÅ#∞WHõ _» ¿Ñ~À¯#HõáÈ=_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. PÜ«∂„QÆÇÏ=ÚÅ‰õΩ Jq LK«Û,hK«,

121 122



"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡H+¨<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç –1.


q∞„ «,â◊„ «∞ ™ê÷#=ÚÖÏ J<Õ q+¨Ü«∞O WHõ _» J=ã¨~°O ÖË Œ<Õ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û#∞.~°q #∞O_ç kfifÜ«∞OÖ’ |∞ èŒ∞_»∞LO_®e. |∞ èŒ∞x#∞O_ç 11 =™ê÷#=ÚÖ’JO>Ë ~°q #∞O_ç 12= ™ê÷#=ÚÖ’ K«O„ Œ∞_»∞ LO_®e. nx<Õ =∞~À q èŒOQÍK≥áêÊÅO>Ë K«O„ Œ,~°q,|∞ èŒ∞Å∞ =~°∞ãQÍ =¸_»∞ ~åâ◊√ÅÖ’ LO_»QÍ QÆ∞~°∞_»∞HÀ=ÚÅÖ’ L#flÑ¨Ù_»∞ D Ü≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok.

*Ï «Hõ=Ú 75. [## Õk.03–3–1894 =∞^•ºÇÏflO QÆO.3–16 (ZÖò.Ü«∞"£∞. \˜) 120 L52I, 740 «∂54I.

[##HÍÅ ~°q =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.2–5–18 ~À.

160. =∞~°∞ £ Ü≥∂QÆ=Úx~°fiK«#O–â◊√„‰õΩx #∞O_ç 5,9ÅÖ’ QÆ∞~°∞_»∞, QÆ∞~°∞x #∞O_ç 5Ö’

K«O„ Œ∞_»∞ K«O„^• «∞Î HO„ Œ=ÚÅO Œ∞ ~°q L#flÑÙ_»∞ Jk =∞~°∞ £ Ü≥∂QÆ=ÚJ=Ù «∞Ok.

Ñ¶e «=ÚÅ∞–D Ü≥∂QÆ=Ú#O Œ∞ [x‡Oz#"å~°∞ =∞Oz „Ñ¨ãÖw‰õΩÅ∞, L#fl «"≥∞ÿ# =∞#ã∞û, ãOÑ ŒÅ∞, *Ï#=Ú, "åºáê~°=ÚÖ’ ã=∞~°ú «,„Ñ¨Éèí∞ ã¨=∂# « Hõey ÃÑ ŒÌ á⁄@ì Hõey LO Œ∞~°∞.

q=~°–D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ QÆ∞~°∞,K«O„ Œ,â◊√„‰õΩÅ∞ Ñ¨~°ã¨Ê~° HÀ=ÚÅO^Œ∞ ã≤÷u, K«O„^Œ∞xH˜ ˆHO„^Œ=ÚÅO^Œ∞ ~°q ã≤÷u U~°Ê_ç#Ñ¨Ù_»∞ DÜ≥∂QÆ=Ú U~°Ê_»∞ «∞Ok. D Ü≥∂QÆ=ÚÖ’ Ñ¨~°ã¨Ê~° HÀ=ÚÅÖ’ ã≤÷uU~°Ê_»_»O`À J<ÕHõ~°Hõ=ÚÅ∞QÍ U~°Ê_Õ J=HÍâ◊=Ú LO_»∞@KÕ g@#xfl\x*Ï„QÆ «ÎQÍ ÑïjeOK« =Åã≤ LO@∞Ok.

*Ï «Hõ=Ú 76. [## Õk.29–2–1932 L ŒÜ«∞O QÆO.5–30 (ZÖò.Ü«∞"£∞. \˜) 130 L0I, 770 «∂35I.

[##HÍÅ |∞ èŒ =∞Ç¨ Œâß âı+Ö ãÖ.11–4–5 ~À.

D *Ï «‰õ=Ú(76)Ö’ QÆ∞~°∞,â◊√„Hõ,K«O„ Œ∞Å∞ Ñ~°ãÊ~° HÀ=ÚÅO Œ∞O_»QÍ,K«O„ Œ∞x #∞O_ç ˆHO„ Œ=ÚÖ’ ~°q ã≤÷u U~°Ê_»_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.

â◊x

~åtK«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞â◊x

|∞ èŒ QÆ∞~°∞


|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q

‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[

~åÇ¨ï

ÅQÆfl

ÅQÆfl

â◊x

~åt

K«O„ Œ

~åÇ¨ï

ˆH`«∞

â◊x

|∞ èŒ QÆ∞~°∞

K«O„ Œ

QÆ∞~°∞

|∞ èŒ

ˆH`«∞~°q‰õΩ[

â◊√„Hõ

JOâ◊

â◊√„Hõ

~°q

‰õΩ[ ~åÇ¨ï

ÅQÆfl

ÅQÆfl

123 124

1=∂= ŒÌ ÅaèOK«∞ „QÆO äŒ=ÚÅ∞..."≥∂ÇÏ<£ Ña¡H+<£û, HÀ@QÆ∞=∞‡O,~å[=∞O„_ç–533 101.A.P.India

D èŒ~°Å∞ xHõ~°=ÚHÍ Œ∞, ZÑ¨Ê\˜HõÑ¨C_»∞ =∂~°∞K«∞O_»=K«∞Û#∞.

=∂=^ŒÌ ÅaèOK«∞ „QÆO^äŒ=ÚÅ∞1. „=`«Hõ^äŒÅ∞ – Ñ¨Ó[Å∞

N q<åÜ«∞Hõ „=`«O "≥Å ~°∂.5N q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°Ñ¨Ó*Ï–Ñ¨ÙÏºÇ¨Ï"åK«#O 20N q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°Ñ¨Ó[ (HÍ˜áêHõˆH∆„`«=∂Ç¨`«‡ºO`À) 9ÅH©;QÆÑü Ñ¨Ó*ÏHõÅÊO ...=~°ÅH©; „=`«O 5ˆH^•ˆ~â◊fi~° „=`«O 5„u<å^èŒ „=`«O(HõÅ~ü) 5„u<å^èŒ„=`«O(™ê^•) 3H©∆~åaú „=`«O 5=∞OQÆà◊ Q“s„=`«O 9"≥·Éèí=ÅH©; „=`«O á¶È\’ Ü«∞O„`«O`À 15NÅH©; ‰õΩÉË~° „=`«O (á¶È\’ Ü«∞O„`«O`À) 15Hõ#Hõ=∞Ç¨ÅH©; „=`«O (HÍ"Õ∞â◊fisáê@`À) 15ãÖ`À+‘=∂`å „=`«O 15U_»∞ â◊x"å~åÅ „=`«O 15ã¨`«º<å~åÜ«∞„=`«O 15N ã¨∞=~°ÛÖÏÇ¨Ï#∞=∞nÌHõ∆ 15t=nHõ∆ 9=∂~°æt~° ÅH©;"å~åÅ„=`«O ...N "ÕOHõ>Ëâ◊fi~° (nHõ∆) QÀqO Œ=∂Å ...HÍ`åºÜ«∞h „=`«O 15™œÉèÏQÆº Q“s„=`«O 15u~°∞áêÊ"≥· (^èŒ#∞~å‡ã¨„=`«O) 30„ã‘ÎÅ „=`«Hõ^äŒÅ∞ 25„ã‘ÎÅ„= «Hõ äŒÅ∞ã∂÷ÖÏHõ∆i(<Õ Œ∞#∂iQÆOQÍ èŒ~°~å=ÙQÍi)45„ã‘ÎÅáê@Å∞ (HÍ"Õ∞â◊fisáê@`À) 27ã¨~°fi^Õ=`å Ñ¨Ó*Ïq^è•#O 15P~°∞„=`åÅ∞ 25^èŒ#fiO`«s „=`«HõÅÊO 9~åÇ¨ïHÍÅOÖ’ Œ∞~åæ ÕgÑ¨Ó*Ï 9áê~°fif x`«ºÑ¨Ó[ 9`«∞Åã≤ x`«ºÑ¨Ó[, `«∞Åã‘LÑ¨Ü≥∂QÍÅ∞ 9N K«„HõÑ¨Ó[ 9N K«„Hõ ~°Ç¨Ïã¨º q*Ï˝#"£∞ 30NK«„Hõ Ñ¨Ó*Ïq^è•#O(ÃÑ^ŒÌk) 30ÅH©; – Q“s x`«ºÑ¨Ó[ 9NÅe`å x «ºÑ¨Ó[(Åe`åã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«O`À) 9N QÍÜ«∞„f x`«ºÑ¨Ó[ 9J#flÑ¨Ó~°‚ x`«ºÑ¨Ó[ 9N ÉÏÖÏ„uÑ¨Ù~°ã¨∞O^Œs x`«ºÑ¨Ó[ 9N ã¨~°ã¨fif x`«ºÑ¨Ó[ 9=∞Ç≤Ïëêã¨∞~° =∞~°÷hÑ¨Ó[ 9~å[~å*Ëâ◊fis x`«ºÑ¨Ó[ 9N ^Œ∞~åæx`«ºÑ¨Ó[ 9HÍÅÉèˇ·~°= x`«ºÑ¨Ó[ 9t=Ñ¨Ó[ 9g~°Éèí„^Œ Ñ¨Ó[ 9PO[<ÕÜ«∞ x`«ºÑ¨Ó[ 9

<åˆQO„^Œ ™êfiq∞ Ñ¨Ó[ 9ã¨∞„|Ç¨Ï‡º x`«ºÑ¨Ó[ 9~å=∞^Õ=Ùx Hõ^äŒ 9t=^Õ=Ùx Hõ^äŒ 9q+¨µ‚Ñ¨Ó[ (q+¨µ‚ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«ã¨Ç≤Ï`«O) 9NHõ$+¨‚ Ñ¨Ó[, QÀÑ¨Ó[ 9ÅH©;#~°ã≤OÇ¨ÏÑ¨Ó[ 9~åÑ¶∞"ÕO„ ŒÑ¨Ó[ 9qâ◊fiHõ~°‡Ñ¨Ó[ 9â◊<≥·â◊Û~°Ñ¨Ó[ 9"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°Ñ¨Ó[ 9„|Ç¨Ï‡OQÍi x`«ºÑ¨Ó[ 9ã¨∂~°º x`«ºÑ¨Ó[ 9#=„QÆÇ¨Ï x`«ºÑ¨Ó[ 9ã¨HõÅ^Õ=`å JëÈì`«Î~° â◊`«<å=∂=mÑ¨Ó[ 9ÑÖKåÜ«∞`«# Ñ¨Ó[ 45~°∞H˜‡© HõÖÏºO 15J+¨ì<åQÆÑ¨Ó[ 30U ^Õ=ÙxH˜ UÑ¨ÙëêÊÅ`À Ñ¨ÓlOKåe? 30U ^Õ=ÙxH˜ U„Ñ¨™ê^ŒO <≥·"Õ^ŒºO ÃÑ\Ïìe? 30U^Õ=ÙxH˜ Uq^èŒ=ÚQÍnáê~å^èŒ#K≥Ü«∂ºe? 30U^Õ=ÙxH˜ Zxfl „Ñ¨^ŒH˜∆Å∞KÕÜ«∂e ? 30ãÖHõ+¨ìÇ¨Ï~°K«`«∞i÷ N=∞Ç¨QÆÑü „=`«O 20ÑÖK«=ÚY PO[<ÕÜ«∞x`«ºÑ¨Ó[ 15Ç¨Ï#∞=∞^£ „=`«O 3028 „=`«=ÚÅ∞ 99Ñ¨Ó[Å∞ ZO^Œ∞‰õΩKÕÜ«∂e ? 30HõÅâ◊Ñ¨Ó[Å∞ (9XˆH™êi) 150HõÅâ◊Ñ¨Ó[Å∞ (q_çq_çQÍ) 150L=∂=∞¿ÇÏâ◊fi~° „=`«O 30

2. ™ÈÎ„`åÅ∞–ã¨∞„Ñ¨ÉèÏ`«=ÚÅ∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞N Åe`å q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`åÅ∞ 31ã¨~°fi^Õ=`å ™ÈÎ„`«=∞O[i 99ã¨HõÅ^Õ=`å JëÈì`«Î~°â◊`«<å=∂=oó (63) 20q+¨µ‚ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«"£∞ („H“<£) 20Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞ ™ÈÎ„`«"£∞(„H“<£) 30Åe`å ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18ÅH©; ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18^Œ∞~åæ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18PO[<ÕÜ«∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18t= ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18QÆÑü ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18ã¨∞„|Ç¨Ï‡º ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18QÍÜ«∞„u ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18Åe`åq+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`åÅ∞ 18N~å=∂ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18ÅH©;#$ã≤OÇ¨Ïã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18ã¨~°ã¨fiu ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18



ÅH©;QÆÑü ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18ã¨∂~°ºã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ Pk «ºÇ¨Ï$ ŒÜ«∞O 18N"ÕOHõ>Ëâ◊fi~°ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=ÚÅ∞ 18=∞ñfiÑ¨=~°‚# (ÃÑ^ŒÌk) 18ãÖ^•º=O^Œ#O 18=∞O„`«Ñ¨Ù+¨Ê"£∞ 18Ç¨Ï#∞=∂<£ Kåb™ê 7(áêÔH\ò) =∞ñfiÑ¨=~°‚# 7P~°∞ Kåb™êÅ∞ 9t"å~å^èŒ# (t=™ÈÎ„`åÅ∞) 7"ÕOHõ>Ëâ◊fi~° ã¨∞„Ñ¨ÉèÏ`«O (áêÔH\ò) 7P~°∞ ŒO_»HÍÅ∞ 5"ÕOHõ>Ëâ◊fi~° QÀqO^Œ<å=∞=ÚÅ∞ 5J+¨ìÅH©; ™ÈÎ„`«"£∞ Hõ#Hõ^è•~å™ÈÎ„`«"£∞ 7^ÕgY_»æ =∂ÖÏ™ÈÎ„`«"£∞(=∞Ç≤Ïëêã¨∞~°=∞~°Ìh ™ÈÎ„`«O`À)7#=∞t≈"åÜ«∞ QÜ«∂=∞$`«O 5ÉÏÖÏ„uÑ¨Ù~° ã¨∞O^Œs ™ÈÎ„`«Hõ^ŒO|O 81ã¨∞O^Œ~°HÍO_» (áêÔH\ò) 9ÉèíQÆ=næ`« =¸ÅO 18~å=∞~°H∆Í™ÈÎ„ «"£∞ 18™ÈÎ„`« ~°`åfl=o 30Ñ¨Ù~åÑÖ_»Åe`å–q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«"£∞ (q∞h) 8Ñ¨Ù~åÑÖ_» Åe`åã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«"£∞ (q∞h) 8Ñ¨Ù~åÑÖ_» q+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«"£∞ 8Ñ¨Ù~åÑÖ_» Pk`«º Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O 8=∞O„`«Ñ¨Ù+¨ÊO (q∞h) 8t"å#O ŒÅÇ¨Ïi–™œO Œ~°ºÅÇ¨Ïi 30‰õΩ[^À+O 9HÍÅã¨~°Ê ^À+Ö 9g∞ JÑ¨CÅ∞ f~åÖÏ? 9^Œ$+≤ì^ÀëêÅ∞ x"å~° 9ã¨~°fi^Õ=`å ^è•º#â’¡Hõ=ÚÅ∞ 9ÑÖK«ã¨∂HõÎ=ÚÅ∞ 9ãÖ è•º=O Œ#O 9N~å=∞^Œ∂`«Ot~°™ê#=∂q∞(`å «Ê~°ºO`À) 9~°∞„ Œ#=∞Hõ"£∞–K«=∞Hõ"£∞ 9=∞#∞ºã¨∂HõÎ–=∞O„ «áê~åÜ«∞O 9QÍÜ«∞„f=∞O„`åÅ∞ 9ÑÖK«~°`«fl ™ÈÎ„`åÅ∞ 9Hõ~å=ÅO| ™ÈÎ„`åÅ∞ 9^Œâß=`å~° ™ÈÎ„`åÅ∞ 9JëÈì`«Î~° â◊`«<å=∞™ÈÎ„`åÅ∞ 9Éèí∞[OQÆ ™ÈÎ„`åÅ∞ 9„áê «óã¨‡~°ÏÅ∞ 9[Ñ¨=∞O„`åÅ∞ 9ã¨~°fi^Õ=`å ã¨∞„Ñ¨ÉèÏ`«=ÚÅ∞ 9^•fi^Œâ◊ <å=∞™ÈÎ„`åÅ∞ 9‰õΩ=∂~°™êfiq∞ ™ÈÎ„`«=∂Å 9ã¨∞^Œ~°≈# ™ÈÎ„`«=∂Å 9

Ç¨ÏÜ«∞„w= ™ÈÎ„`«=∂Å 9^ŒH˜∆Ï=¸iÎ ™ÈÎ„`«=∂Å 9ÑÖK«=ÚYPO[<ÕÜ«∞™ÈÎ„ «"£∞ 9^ŒO_»Hõ ~°`åflÅ∞ 9^•fi^Œâ◊ *’ºui¡OQÍÅ∞–ÑÖKå~å=∂Å`À 9Nã¨∂HõÎO Ñ¨Ù~°∞+¨ ã¨∂HõÎO 9ÑÖK« J^èŒ~°fi j~°¬=ÚÅ∞ 9„áê~°÷<å â’¡Hõ=ÚÅ∞ 9QÆÑü ™ÈÎ„`«=∂Å 9N QÆ∞~°∞w`« 9ã¨~°fi^Õ=`å Hõ=K«=ÚÅ∞ 9ã¨~°fi^Õ=`å J+¨ìHõ=ÚÅ∞ 9Ç≤ÏO^Œ∂ ãÖã¨¯ $uãÖ„Ñ¨^•Ü«∂Å∞ 9q+¨µ‚ ™ÈÎ„`«=∂Å 9^Õg ™ÈÎ„`«=∂Å 9t=™ÈÎ„`«=∂Å 9q+¨µ‚ ™ÈÎ„`«=ÚÅ∞ 9Éèí~°Î $ÅÇ¨Ïi ã¨∞ÉèÏ+≤`åÅ∞ 9#=q^èŒ ÉèíH˜Î=∂~åæÅ∞ 9#= Œ∞~°æÅ∞ 9Œâ◊=∞Çq ŒºÅ∞ 9

u~°∞Ñü "≥à◊^•O 9#=„QÆÇ¨Ï™ÈÎ„`«=∂Å 30=∞Ç¨<åºã¨"£∞ 30ã¨∞O^Œ~°HÍO_» QÍ<å=∞$`«O 30ãÖ^è•º =O^Œ#O (ÃÑ^ŒÌk) 30Ñ¨Ù~åÑÖ_» ~å^è•Hõ$+¨‚=¸iÎQÍi ãÖHõÅ#OÅe`åq+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„ «=ÚÅ∞ (Ç≤ÏOn) ,, 36Åe`åq+¨µ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„ «=ÚÅ∞ (WOw¡+¨µ) ,, 36ã¨∂÷ÖÏHõ∆iÅe`åq+¨µ‚ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞™ÈÎ„`«=ÚÅ∞(Ñ¨„uHõÃã·*ò)81=¸HõÑÖK«â◊f 81Ñ¨Ù~åÑÖ_»"åi ™œO^Œ~°ºÅÇ¨Ïi (â’¡Hõ`å`«Ê~°ºã¨Ç≤Ï`« qÑ¨ÙÅ"åºYº`À) 108QÀ=∂`«Ñ¨Ó*Ïq^è•#=Ú 7P#O^Œã≤kú – N^Õg ™ÈÎ„`«=∂Å 108

3. N ™ê~Ú Œ «Î „QÆO äŒ=ÚÅ∞N ™ê~ÚÉÏÉÏ ã¨K«Ûùi„`« 99ãÖÑ¨Ó~°‚ N QÆ∞~°∞ K«i„`« 99ÉÁ=∞‡Å QÆ∞~°∞K«i„`« ...ÉÁ=∞‡Å ™ê~ÚK«i„`« ...ÉÏÅÅÉÏÉÏ N ™ê~ÚK«i`«O 9N ™ê~ÚP~å^èŒ#–+≤i¤"≥·Éèí=O 99N™ê~¸ã¨xflkè^•fi~°HÍ=∂~ÚbÅÅ∞ ....N ™ê~ÚÉÏÉÏ rq`« K«i„`« („H“<£) 50N QÆ∞~°∞K«i„`« („H“<£) 50^•ã¨QÆHõ$`« N™ê~Ú K«i„`« 30#=<å^èŒ K«i„`« 90N ™ê~ÚK«i„ «(É·O_»∞)„Ñ¨Ü«∂Ñ¨Ùáê~åÜ«∞„QÆO äŒO50N QÆ∞~°∞K«i„`« (Éˇ·O_»∞) „Ñ¨Ü«∂Ñ¨Ùáê~åÜ«∞„QÆO^äŒO50



ã¨`«º^Œ`«Î„=`«O Œ`åÎ„`ÕÜ«∞ Ñ¨Ó*ÏHõÅÊO,ã¨Ç¨Ï„ãÖ`À 15J#Ñ¶¨∂^Õg „=`«O 15N ™ê~Úã¨K«Ûi„`« QÍ<å=∞$`«O 15N QÆ∞~°∞K«i„`« QÍ<å=∞$`«O 45Éèí‰õΩÎÅ „Ñ¨â◊flÅ‰õΩ ÉÏÉÏ ["å|∞Å∞ 25=∞#ã¨∞Ö’x„Ñ¨â◊fl‰õΩN™ê~ÚÉÏÉÏ["å|∞Å∞ 25JHõ∆~°„Hõ=∞=ÚÖ’ N™ê~Úã¨∂‰õΩÎÅ∞ 25N™ê~Ú JëÈì`«Î~°â◊`«<å=∂=m=∂Ç¨`«‡ºO 25N ™ê~ÚÑ¨Ó*ÏHõÅÊO (ã¨Ç¨Ï„ãÖ`À) 15N ™ê~ÚÉèí[#=∂Å 15N ™ê~Ú Éèí[<£û 15N ™ê~ÚÉèíH˜Î w`åÅ∞ 15ti_çÇ¨~°`«∞Å∞ (ÉèÏ=O`À) 15„ÑüQÆ∞~°∞"å~°O™ê~Úx «ºÑ¨Ó[ 8''N™ê~Ú——HÀ\˜ 15''N™ê~Ú~å"£∞——HÀ\˜ 12^•fi~°HÍ=∂~Ú ÉèíH˜Îw`åÅ∞ 9N ™ê~ÚÉÏÉÏ ÉèíH˜Î=∂Å 9NÅH©; ™ê~ÚÉèíH˜Î=∂Å 9N ^•fi~°HÍ=∂~ÚÉèíH˜Î=∂Å 9N ts¤ÉèíH˜Î=∂Å 9N ™ê~ÚÉÏÉÏ ÉèíH˜Î=∂Å 9N ™ê~Ú<å^äŒ ™ÈÎ„`«=∞O[i 9N ™ê~Ú"Õ~Ú<å=∂Å∞ 4N ™ê~Ú ã¨Ç¨Ï„ã¨ <å=∂=o 9N ™ê~Ú Kåb™ê–ã¨∞„Ñ¨ÉèÏ`«O 9N ™ê~Ú<å^èŒ Kåb™ê 9N ™ê~Ú Ç¨~°`«∞Å∞ (áêÔH\ò) 9N ™ê~Ú x`«ºÑ¨Ó[ (áêÔH\ò) 9N ^Œ`åÎ„`ÕÜ«∞ x`«ºÑ¨Ó[ F 9N ™ê~Ú ã¨∂‰õΩÎÅ∞ 9N ™ê~Ú ã¨Î=#=∞O[i 9N™ê~Ú #Hõ∆„`«=∂eHõ 9Ç≤ÏOn N ™ê~Ú Ç¨~°`«∞Å∞ 10Éèí‰õΩÎÅ ãÖ^ÕÇ¨Å‰õΩÉÏÉÏ ã¨=∂^è•<åÅ∞ 45â◊x ã≤OQÆÏÑ¨Ó~ü H∆„`«=∂Ç¨`«‡ºO 45N +≤s¤™ê~Ú bÖÏ=∞$`«O (VG) 25WOw¡+¨µ N ™ê~ÚÇ¨~°`«∞Å∞ 10+≤i_ç ^Œ~°≈#O–N™ê~Ú "≥·Éèí=O 90™ê~ÚÑ¨Ó*Ïqkè 30™ê~Ú=∞Ç≤Ï=∞ ....™ê~Úã¨`«º„=`«O 15™ê~Ú J#∞„QÆÇ¨Ï"£∞ 116#=QÆ∞~°∞"å~åÅ „=`«HõÅÊ=Ú 12N^Œ`«ÎbÖÏ=∞$`«=Ú 72Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ ™ê~Ú 12N+≤i_ô™ê~Ú bÖÏ=∞$`«O(Nã¨K«Ûùi„`«) 81

4. *’ºuëêÅ∞'â◊√Éèíã¨=∞Ü«∞— QÆO@Å ÑÖKåOQÆO 30ã¨<å`«# "≥·kHõ „ÉÏÇ¨Ï‡ ÑÖKåOQÆO(=OyÑ¨Ù~°Ñ¨Ù"åi Ñ¨„uHõÃã·*òÑÖKåOQÆO) 69'HÍÅK«„HõO— QÆO@ÅÑÖKåOQÆO (QÍˆ~æÜ«∞) 50z„`åÅQÆ∞~°∞=¸iÎQÆ∞áêÎÑÖKåOQÆ=Ú 50„QÆÇ¨ÏÉèí∂q∞ ÑÖKåOQÆ=Ú (QÍˆ~æÜ«∞) 116NK«„Hõ ÑÖKåOQÆ=Ú(~åR`˘e=∞Ç≤Ïà◊ÑÖKåOQÆHõ~°Î) 30"ÕOHõ„\Ï=∂ HÀ ã≤^•úO`«∞Åˆ~ÅOy`«Oy~åÅ"åi QÆO@ÅÑÖKåOQÆ=Ú 30`«Oy~åÅ ÃÑ^ŒÌÑÖKåOQÆO 39HÍÅK«„HõO *’ºu+¨ HÍºÅO_»~ü 20„QÆÇ¨Ï|ÅO HÍºÅO_»~ ü(Nx"åã¨QÍˆ~æÜ«∞–ÉèíH˜Î\ ˜q)20â◊√ÉèíÅQÆflO (`«Oy~åÅ) HÍºÅO_»~ü 20â◊√Éèí=∞ã¨∞Î (Ñ≤_»ÑïÎ) HÍºÅO_»~ü 20™ê^• HÍºÅO_»~ü 5áêÔH\ò HÍºÅO_»~ü 10`å[HõhÅHõOsîÜ«∞"£∞ 10040 ~ÀAÖ’¡ *’ºu+Ö<Õ~°∞ÛH˘#O_ç 20740 ~ÀAÖ’¡ ™ê=Ú„kHõO<Õ~°∞ÛH˘#O_ç 150ˆH~°à◊ *’ºu+¨ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 150*’ºu+¨ „|Ç¨Ï‡ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 150=∂#¨™êQÆi *Ï`«HõÑ¨^Œ÷u 150=~åÇ¨Ïq∞Ç≤Ï~° *Ï`«HõÑ¨^Œ÷u 150=^èŒ∂=~° q"åÇ¨Ï"≥∞ÿ„u^•fi^Œâ◊‰õÄ@=ÚÅ∞ 81ã≤OÑ¨ÙÖò Ô~q∞_ôãπ ....Ç¨ÏŸ~å™ê~° .....â◊OÉèí∞ Ç¨ÏŸ~°„Ñ¨HÍtHõ .....Ñ¨Ó~°fi Ñ¨~åâ◊i 100Ñ¨~åâ◊~° *’ºu+¨q*Ï˝# ã¨~°fiã¨fiO 2001940–60=~°‰õΩ áê`«ÑÖKåOQÆ=ÚÅ∞ 225„Ñ¨â◊fl ã≤O^èŒ∞ 90#Hõ∆„`« qâı+¨ Ñ¶ë`åÅ∞ 36ã¨~åfi~°÷ Ñ¶¨ÅK«O„kHõ 90ã¨∂~°ºã≤^•úO`« ÑÖKåOQÆQÆ˜`«OKÕÜ«∞_»OZÖÏ?150^Œ$H˜û^•úO`« ÑÖKåOQÆQÆ˜`«O KÕÜ«∞_»OZÖÏ?150PÜ«Ú~åÌÜ«∞ x~°‚Ü«∞O 36ÑÖK«„áêp# *’ºuëêÅ∞ 36*Ï`«Hõ QÆ˜`« „Ñ¨"ÕtHõ 30Éèí$QÆ∞ ã¨∂„`åÅ∞ 36*’ºu+¨=∞~°‡É’kèx 45*’ºu+¨ „Ñ¨â’fl`«Î~°=∂Å 45=ÚÇ¨˙~°ÎO x~°‚~ÚOK«_»OZÖÏ? 45*Ï`«Hõ =∞Hõ~°O^ŒO 30*’ºu+¨ ã¨~°ã¨fiu 30g∞[##HÍÅ qâıëêÅ∞ 30=ÚÇ¨˙~°Î q*Ï˝# ÉèÏã¨¯~°O 30*’ºu+¨ ã¨fiÜ«∞OÉ’kèx 30â◊√Éèí=ÚÇ¨˙~°Î t~À=∞˜ 30



#Hõ∆„`« Ñ¶¨Å=∞O[i 30ÑÖKåOQÆO K«∂¿ã q^è•#O 30ã¨~åfi~°÷ *’ºu+Ö 30„áê^äŒq∞Hõ *’ºu+Ö 30#=~°`«fl=ÚÅ∞ â◊√ÉèíÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ 30*’ºu+¨ÉèÏ=Ñ¶ÅK«O„kHõ–1 ...â◊√Éèíâ◊‰õΩ<åÅ∞ 20Ç¨ÏãÎ~MÏÑ¶e`åÅ∞ 30ãÖYºÖ’¡ Éèíq+¨º`ü 30=ÚÇ¨˙~°Î nÑ≤Hõ 81Ñ¨Ù@∞ì=∞K«ÛÅ∞ Ñ¶ë`åÅ∞ 20HõÅÅ∞ Ñ¶ë`åÅ∞ 20x`«ºrq`«OÖ’ J^Œ$+¨ì ãÖYºÅ∞ 9x`«ºrq`«OÖ’ #Hõ∆„`åÅ∞ 9*Ï`«Hõ K«„HõO "ÕÜ«∞_»O ZÖÏ? 30=∂#™êQÆi(„áêp#*’ºu+¨„QÆO^äŒO) –Ñ¨ÙKåÛNx"åã¨~å=Ù 250*’ºu+¨âßG z\Ï¯Å∞ 90QÆ∞áêÎ â◊`åaú ÑÖKåOQÆO(1940–2050) 900„Ñ¨â◊flK«O_Õâ◊fi~°"£∞ 45*Ï`«HÍÅOHÍ~°O 36*’ºu+¨ "≥·^Œº ~°`åfl=o 36^•fi^Œâ◊ÉèÏ= Ñ¶¨ÅK«O„kHõ 250*Ï`«HõK«„HõO g∞ˆ~ "Õã¨∞HÀ=K«∞Û 30*’ºu+¨ â◊`«Ü≥∂QÆ~°`åfl=o (#∂~°∞Ü≥∂QÍÅÑ¶ë`åÅ∞) 90JOQÆ™ê=Ú„kHõO 30Ç¨Ïã¨Î ™ê=Ú„kHõO 40=^èŒ∂=~° QÆ∞ ã¨"Õ∞‡à◊#O ....ÖÏÖò H˜`åÉò 81*Ï`«Hõ~å[=Ú 36â◊‰õΩ#âßGO 36P^èŒ∞xHõ„Ñ¨â◊flâßGO 100Ñ¨~åâ◊~°*’ºu+¨ „Ñ¨â◊fl*’ºu+Ö 150J+ìHõ=~°∞æ 45|$Ç¨Ï`ü*Ï`«HõO(„áêp#„ÑüH˜Ñ¨Ù#~°∞‡„ Œ) 200ÅQÆfl~°`åflHõ~°O 36+¨@ÊOKåtHõ 12040 ~ÀAÖ’¡ ãÖMÏºâßGO 15040 ~ÀAÖ’¡ #Hõ∆„`« (<å_ô) Ñ¶ë`«=ÚÅ∞ 207ÔH.Ñ≤.*’ºu+Ö (ÑïK«Ü«∞O) 45=ÚÇ¨˙~°ÎzO`å=∞˜ 81ã¨∂~°ºK«O„^Œ „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ 45„Ñ¨ã≤^Œú=º‰õΩÎÅ *Ï`«HÍÅ∞ ("Õˆ~H˘O_»Ñ¨Ê) 150J Œ$+ìÔ~"≥∞_ôãπ 99=ÚÅ∞QÆ∞"åi~åtÑ¶e`åÅ∞(12~åâ◊√Å∞"åiH˜) 36=ÚÅ∞QÆ∞"åi~åtÑ¶ë`åÅ∞ q_çq_çQÍXH˘¯Hõ¯\˜ 10„QÆÇ¨ÏãÖKå~° Ñ¶¨Åx~°‚Ü«∞nÑ≤Hõ 36*’ºu+¨ Ô~q∞_ôãπ 300

*Ï`«Hõ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 250*Ï`«Hõ=∂~åÎO_»O (H˘O_»Ñë¡) 250*’ºu+¨q^•º„Ñ¨HÍtHõ (H˘O_»Ñë¡) 250QÆ∞~°∞â◊√„Hõ „Ñ¨ÉèÏ==Ú K«O„^ŒHõàÏ<å_ô 90â◊x„QÆÇ¨ÏÔ~q∞_ôãπ 90*Ï «Hõã¨∞ è•™ê~°=Ú–*Ï «Hõ"≥∂Hõ∆„Ñ¨ •~Úx 90<å_ô*’ºu+Ö 45q"åÇ¨Ï*’ºu+¨=∞O[i 45QÍˆ~æÜ«∞O g∞ „QÆÇ¨Ï|ÅO Ô~q∞_ôãπ ....g∞ Ñ¨Ù\˜ì#`Õnx|\˜ì g∞ rq`«~°Ç¨Ï™êºÅ∞ (#∂º=∞~åÅr Öˇ·Ñ¶πÔQ·_£) 81#Hõ∆„`«áêi*Ï`«O (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) 45ÅQÆfláêi*Ï`«O (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) 45Q“`«=∞ãÖÇ≤Ï`« 45Ç¨ÏŸ~°~°`«fl=∂Å 45

a.q.~å=∞<£ QÍi „QÆO^äŒ=ÚÅ∞*’ºu+¨ q^•º~°OÉèíO 50„QÆÇ¨ÏÉèÏ= |Å=ÚÅ∞ 50HÍÅK«„Hõ^Œâ◊ 50J#∞Éèí= „Ñ¨âßfl*’ºu+Ö 50*’ºu+¨âßGOÖ’ "å`å=~° Éèí∂HõOáêÅ∞ 50Ñ¨Ù~ÀQÍq∞ *Ï`«HõO 50ÉèÏ"å~°ú~° åflHõ~°O 75ÉèÏ~°fÜ«∞*’ºu+¨ ã¨~°fiã¨fiO 75J+¨ìHõ=~°æ Ñ¨^Œúuó 75*’ºu+¨âßGOÖ’ ãÖ^ÕÇ¨Å∞,ã¨=∂^è•<åÅ∞ 75„Ñ¨â◊fl «O„ « 75=ÚÇ¨ ~°ÎO 75qt+¨ì *Ï`«Hõ=ÚÅ∞ 125ÉèÏ~°fÜ«∞Ñ¶e «*’ºu+Ö 125300 =ÚYº"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ=ÚÅ∞ 125*Ï`«HõOÑïjeOK«_»OZÖÏ ? 250

~åRÑü J"å~°∞¤„QÆÇ‘Ï`«, =∞Ç¨=∞Ç¨ÏŸáê^è•ºÜ«∞, "åK«ã¨ÊuN =∞^èŒ∞~°Hõ$+¨‚=¸iÎQÍi „QÆO^äŒ=ÚÅ∞

|$Ç¨Ï`üÑ¨~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–1 ~°∂.200|$Ç¨Ï`üÑ¨~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–2 200|$Ç¨Ï`üÑ¨~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–3 200|$Ç¨Ï`üÑ¨~åâ◊~°Ç¨ÏŸ~åâßG=Ú–4 200ÉèÏ"å~°÷~° åflHõ~°=Ú 75=ÚÇ¨˙~°Î zO`å=∞˜ 150ã¨fiÑ¨fl âßG=Ú 30â◊`«Ü≥∂QÆ=∞O[i 75„=`«x~°‚Ü«∞HõÅÊ=e¡ 250"åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–1 150"åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–2 150"åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–3 150"åã¨∞ÎâßGq"ÕHõ=Ú–4 150J#∞Éèí=ã¨∞ÅÉèí"åã¨∞Î – 1 75J#∞Éèí=ã¨∞ÅÉèí"åã¨∞Î – 2 125



5. "åã¨∞ÎÅ∞40 ~ÀAÖ’¡ ''"åã¨∞Îq^Œº—— <Õ~°∞ÛH˘#O_ ç 180"åã¨∞ÎâßG ~°Ç¨Ïã¨º=ÚÅ∞ (Éˇ·O_»∞) 108"åã¨∞Î#∞|\˜ì g∞ WÅ∞¡ 30g∞~°∂ g∞ "åã¨∞Î 30QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î z\Ï¯Å∞ 30"åã¨∞Î Ñ¨Ó[ 30"åã¨∞Î ã¨∂„`«=ÚÅ∞ 30"åã¨∞ÎâßG ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 30"åã¨∞Î ã¨∂‰õΩÎÅ∞ 10QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î =~°∞æÅ∞ 90_ÀÅ#q^Œº LÑ¨Ü≥∂QÍÅ∞ (_ÒlOQ∑) 36qâ◊fiHõ~°‡"åã¨∞Î âßGs`åº g∞ WO\˜ áê¡#∞Å∞ 45qâ◊fiHõ~°‡ "åã¨∞Î âßGs`åº g∞ WO_»¡ PÜ«∞=ÚÅ∞81qâ◊fiHõ~°‡ "åã¨∞Î âßGO(z„`åÅ) ....„áêp# "åã¨∞ÎâßG=ÚÅ∞ 36P^èŒ∞xHõ QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î 81â◊√Éèí"åã¨∞Î 207â◊√Éèí"åã¨∞Î ã¨ÅÇ¨Å∞ 36"åã¨∞ÎÜ«∞O„`« ~°`åfl=o 90"åã¨∞ÎâßGO 45Ç¨Ï∫ãπ áê¡#∞¡ 30QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î™ê~°O 30QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î K«O„kHõ 30QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î ^Œ~°ÊO 30*’ºu+¨ – QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î K«O„kHõ ...."åã¨∞Î~°`åflHõ~°O (H˘O_»Ñë¡) ..."åã¨∞Î t~À=∞˜ ,, ...NHõ$+¨‚"åã¨∞Î ,, ....ÑÖK«"åã¨∞Î áêi*Ï`«O ,, 90"åã¨∞Î_çO_ç=∞"£∞ ,, 45"åã¨∞Î^Œ∞Okaè ,, 90qâ◊fiHõ~°‡"åã¨∞ÎâßG=Ú ,, ...Hõ$+¨‚"åã¨∞ÎâßG=Ú 45â◊Åº"åã¨∞Î,[Å"åã¨∞Î( ŒO «∂iÑÖ_»s<å ä£) 81=∞Ü«∞"åã¨∞Î (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) 120

6. =∞O„`«âß„™êÎÅ∞N ÅH©; `«O„`«"£∞ 360N QÆ∞~°∞ `«O„`«O 108ã¨~°Ê (<åQÆ)`«O„`«O 250=∞O„`«=∞Ç¨ÏŸ^Œkè („ã‘Î^Õ=`åóHõÅÊ"£∞) 360=∞O„`«=∞Ç¨ÏŸ^Œkè (Ñ¨Ù~°∞+¨^Õ=`åóHõÅÊ"£∞) 360N ^Œ∞~°æ `«O„`«"£∞ 200=∞O„`«ã≤kú 90=∞O„`«™ê^èŒ# 45«O„ «*ÏÅO 45

Ü«∞H˜∆© «O„`«O 45áêâ◊√Ñ¨`« `«O„`«O 90=∞O„`å#∞ëêª# K«O„kHõ 45

ã¨~°fi^Õ=`å =∞O„`«Hõ=K«=ÚÅ∞ 45=∞O„`åHõ∆~åÅ~°Ç¨Ïã¨ºO(c*ÏHõ∆~°xÑ¶∞O@∞=Ù) 45ã¨~°fi^Õ=`å =∞O„`«~°`åfl=o 45^Œ`åÎ„`ÕÜ«∞ =¸eHÍ`«O„`«"£∞ 45ã¨^•Kå~° nÑ≤Hõ 45QÍÜ«∞„f `«O„`«"£∞ 108QÆ∞Ñ¨Î ™ê^èŒ# `«O„`«O 45Ü«∞O„ «ã≤kú 333=∞O„`«â◊H˜Î 45^Œ`åÎ„`ÕÜ«∞ «O„`«q^Œº 45=∞O„`«âßGO („QÆO^äŒ=Ú) 250`åO„uHõ ÑÖKåOQÆO 45Ç¨Ï=# `«O„`«O 250ÑÖK«^Œâ◊ =∞ÇŸ_»æ `«O„`«O 90=∞Ç¨â◊H˜Î =∞O„`« `«O„`« ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 150„Ñ¨ «ºOy~åHõ$`åº «O„ «O 360ëÈ_»â◊x`«º`«O„`«O 250âßˆHÎÜ«∞`«O„`«O 250Ü≥∂yh–"å=∞ˆHâ◊fi~° «O„ «O 45~°∞„ ŒÜ«∂=∞à◊ «O„ «O 250„Ñ¨ÑÖK«™ê~° «O„ «O 45|^ŒxHõ `«O„`«"£∞ 45LzÛù+¨ì QÆÑü `«O„`«"£∞ 45~°∞„^•ëêª^è•ºÜ«∞ó 90Ñ¨~°â◊√~å=∞`«O„`«"£∞ 108ÅH©;„Ñ¨`«ºOy~å «O„`«"£∞ 250QÆO^èŒ~°fi «O„`«"£∞ 45Ç≤Ï~°ºâ◊¥eh `«O„`«"£∞ 250=∂Ü«∂„Ñ¨`«ºOy~å `«O„`«"£∞ 250N qâ◊fi~°∂Ñ¨ „Ñ¨`«ºOy~å `«O„`«"£∞ 250HÍ=∞^èÕ#∞=Ù `«O„`«O 360â◊¥eh^Œ∞~åæ`«O„`«O 360™œO^Œ~°ºÅÇ¨Ïi (=∞O„`«Ü«∞O„`«~°`åfl=o) 45=∞Ç¨=∞O„ «âßGãÖ„QÆÇ¨Ïó 150Ü«∞O„`« =∞O„`« `«O„`« 45â◊¥eh^Œ∞~åæ`«O„`«O (z#flk) 100

7. „QÆO^ä•Å∞ – P~å^èŒ#Å∞ÉèíQÆ=næ`« â’¡Hõ `å`«Ê~°º ã¨Ç≤Ï`«O 45QÆËâ◊ P~å^èŒ# 1 90QÆËâ’áêã¨# 2 90#=„QÆÇ¨~å^èŒ# 144#=„QÆÇ¨Ï"≥·Éèí=O 90#=„QÆÇ¨Ï Ô~"≥∞_ôãπ 90#=„QÆÇ¨Ï "Õ^ŒO 90â◊x„QÆÇ¨~å^èŒ# 90Pk`åº~å^èŒ# 90ã¨∞„|Ç¨‡Ïº~å èŒ# 90N t= P~å^èŒ# 90ÅH©; P~å^èŒ# 90



Ç¨Ï#∞=∞^•~å^èŒ# 90Åe`å~å^èŒ# 90N K«„HÍ~å^èŒ# ...QÍÜ«∞„f P~å^èŒ# 90g~°Éèí„^•~å èŒ# 90HÍÅã¨~°Ê Ü≥∂QÆO 90x`«º rq`«=ÚÖ’ ~°∞„^•Hõ∆Å∞ 90x`«º rq`«=ÚÖ’ #=~°`åflÅ∞ 90ã¨∞O^Œ~°HÍO_» =K«#O 90"Õ^Œã¨∂HõÎ=ÚÅ∞ 90Jëêì Œâ◊Ñ¨Ù~å=ÚÅ∞ ..."Õ=∞# Ñ¨^Œº™ê~å=∞$`«O 90ÑÖ_»QÆÅ∞ Ñ¨~°fik<åÅ∞ 90‰õΩ[„QÆÇ¨~å èŒ# 90Éè·~°"å~å èŒ# 90ã¨∂H˜Î~°`åflÅ∞ 90=∞#∞^èŒ~°‡ âßGO (=K«#OÖ’...) 144Ñ¨Ù~åÑÖ_» ~å=∂Ü«∞O 90Ñ¨Ù~åÑÖ_» ÉèÏ~°`«O 90Ñ¨Ù~åÑÖ_» ÉèÏQÆ=`«O 90N ÅH©;ã¨xflkè 90ã¨~°fi^Õ=`å ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞ "Õ≥OHõ>Ëâ◊fi~°∞_»∞ 90Ç¨Ï#∞=∞K«Ûùi„`« 90ÑÖK«=ÚY Ç¨Ï#∞=∞`ü "≥·Éèí=O 45N ^Õg ã¨Ñ¨Îâ◊u 90=∂#=^èŒ~å‡Å∞ .....QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~åO 36=∂Ñ¶¨∞Ñ¨Ù~åO 30t=Ñ¨Ù~åO 30"≥·âßYÑ¨Ù~åO 30ã¨∂÷ÖÏHõ∆i =∂Ñ¶¨∞Ñ¨Ù~åO 45ã¨∂÷ÖÏHõ∆i t=Ñ¨Ù~åO 45ã¨∂÷ÖÏHõ∆i "≥·âßYÑ¨Ù~åO 45HÍsÎHõ Ñ¨Ù~åO 25ã¨~°fiHÍ~°ºã≤kúH ˜ ~å=∂Ü«∞áê~åÜ«∞ 45=∞Ç¨=∞$ «∞ºO[Ü«∞J=∞$ «áêâ◊√Ñ¨ «"£∞ 150ÃÑ ŒÌÉÏÅtHõ∆ 36QÍÜ«∞„f =∞Ç≤Ï=∞ 30=∞`«ûº Ü«∞O„`« =∞Ç≤Ï=∞ 45Ñ¨Ù~å<å=∞ K«O„kHõ ......"Õ^Œ=∞O„`« ãÖÇ≤Ï`« 108=$Hõ∆^Õ=`«Å∞ 36ÇÏ#∞=∞kfi[Ü«∞O 30ÇÏ#∞=∞ ≥· fiÉèí="£∞ 30Ü«∂A+¨ ™ê‡~°Î ãÖ™ê¯~° K«O„kHõ 150ã¨<å`«#"≥·kHõ „ÉÏÇ¨Ï‡™ê‡~åÎQÆ=∞HõÅÊ"£∞ 150#=„QÆÇ¨Ï ^Œ~°≈#"£∞ 90x`«ºrq`«OÖ’ #=„QÆÇ¨Å∞ 90™êÅ„QÍ=∞=ÚÅ∞ 90

K« «∞ˆ~fi Œ=ÚÅ∞ 108ã¨Ç¨Ï„ãëOQÍ~°Û# 120|$Ç¨Ï`ü t= ™ÈÎ„`« ~°`åflHõ~°=Ú 200|$Ç¨Ï`ü ^Õg ™ÈÎ„`«~°`åflHõ~°=Ú 200|$Ç¨Ï ü q+¨µ‚ ™ÈÎ„`«~°`åflHõ~°=Ú 200ˆH^•~°<å^è£ |^Œs<å^è£ Ü«∂„`åÔQ·_»∞ 36ÑÖK«=∞"Õ^ŒO =∞Ç¨ÉèÏ~°`«O 81^Õ=Ùà◊√§ _®\ò HÍ"£∞ 81`åà◊Ñ¨„`« ã¨=∂Ç¨~° QÀÑ¨Ù~°O 144N Ç¨ÏÜ«∞„w= P~å^èŒ# 90NÅH©;#~°ã≤OÇ¨Ï P~å^èŒ# 90≥·"å~å èŒ# 90

(ã¨∂i) "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞O 90QÆÑüÉèÏ+¨ºO 90^ŒH˜∆Ï=$`« â◊OY=ÚÅ∞ 45108 k=º^ÕâßÅ q+¨µ‚ˆH∆„`«^Œ~°≈x 30èŒ~°‡ã≤O èŒ∞=Ù(ˆHãπÉ·O_çOQ∑) 240

w`å~å^èŒ# 90Ü«∞Aˆ~fi^Œ LÑ¨#Ü«∞#q"åÇ¨Ï„Ñ¨Ü≥∂QÆ=∞O[i 90N t=w`« 108ÉèÏ~°fÜ«∞ â‹·=ˆH∆„`«Ü«∂„`å^Œi≈x 100zÅ∞‰õÄi ÉÏÖÏrK«i„`« 30#=Ü≥∂QÆ∞Å∞ 90PO„^èŒ„Ñ¨^ÕâòÖ’x^Œi≈OK«=Åã≤# „Ñ¨=ÚY^Œ~åæÅ∞ 90ã¨HõÅ^Õ=`å JëÈì`«Î~°â◊`«<å=∂=o(ÃÑ^ŒÌk) –(108 JëÈì`«Î~°â◊`«<å=∂=à◊√Å`À) 90ÉèíQÆ= üã¨∞Îu 90ã¨∂~Àºáêã¨# 30

8. "≥· Œº „QÆO ä•Å∞PÇ¨~°O P~ÀQÆºO 30=¸eHÍ"≥·^Œº z\Ï¯Å∞ 30PÜ«Úˆ~fi^Œ "≥·^Œº z\Ï¯Å∞ 20PÜ«Úˆ~fi^Œ "≥·^ŒºO 30QÆ$Ç¨Ï"≥·^Œº ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 30PÜ«Úˆ~fi^Œ "≥·^ŒºzO`å=∞˜ – Ãã\ò ...QÆ$Ç¨Ï"≥· Œº™ê~°O 30Ç¨ÏŸq∞Ü≥∂"≥·^ŒºO (^•fi^Œâ◊Å=zH˜`«û) 45„Ñ¨Hõ$u"≥· ŒºO 30PÇ¨~°O–"≥· ŒºO 81ãÖÑ¨Ó~°‚ PÜ«Úˆ~fi^Œ–z\Ï¯ "≥·^ŒºO 81PÜ«Ú~fi Œ"£∞ 30J#∞áê# «~°Oy˜ ....PÜ«Úˆ~fi^Œ =¸eHÍ"≥·^ŒºnÑ≤Hõ 90^Œ∞OÑ¨‰õÄ~°Å∞, P‰õΩ‰õÄ~°Å∞, HÍÜ«∞QÆ∂~°Å∞"åHõ_»O – LÑ¨Ü≥∂QÍÅ∞ 90P‰õΩ‰õÄ~°Å∞ ...=#=¸eHÍ"≥·^ŒºO 300UHõ=¸eHÍ"≥·^ŒºO 90JëêìOQÆ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O(4ÉèÏQÍÅ∞) 1200



~°Ç¨Ïã¨ºã≤ ŒúÜ≥∂QÆ"≥· Œº™ê~°"£∞ 90„áê^äŒq∞H õ Ç¨ÏŸq∞Ü≥∂"≥·^ŒºO 90XÉˇã≤\˜ 90ÃÇÏÖòÎÔQ·_£ 90PÜ«Úˆ~fi ŒO–r=#"Õ ŒO 90Ñ¶Ù_£ ä≥~°Ñ≤ 90<åºK«∞~°Öò^ä≥~°Ñ≤ 90ãÖÑ¨Ó~°‚P~ÀQÍºxH˜ 20xII 90H©à◊§<˘Ñ¨CÅ∞ g∞ ã¨=∞ã¨ºÖˇ·`Õ... 90Ü≥∂QÍ=∞O„`« 90Ü≥∂QÍ ãÖ_Õ @∞ =∞O_Õ 90ÃÇÏ~°ƒÖò "≥∞_çã≤<£–ÃÇÏÖòÎ@∞_Õ 90ÃÇÏÖòÎÃÑ¶·Öò 108

9. JÜ«∞ºÑ¨Ê – Éèí"åh ~°HÍÅ∞N JÜ«∞ºÑ¨Ê bÖÏ=∞$`«O 25N JÜ«∞ºÑ¨Ê P~å^èŒ# 45N JÜ«∞ºÑ¨Ê Ü«∂„`å qt+¨ì`« 45N JÜ«∞ºÑ¨Ê Éèí[#áê@Å∞ 45N JÜ«∞ºÑ¨Ê Ñ¨Ó*ÏHõÅÊO 15N JÜ«∞ºÑ¨Ê ÉèíH˜Î w`åÅ∞ 15N JÜ«∞ºÑ¨Ê nHõ∆ F 9N JÜ«∞ºÑ¨Ê Éèí[#=∂Å F 9N JÜ«∞ºÑ¨Ê x`«ºÑ¨Ó[ P 9N JÜ«∞ºÑ¨Ê x`«ºxÜ«∞=∂=o P 6N Éèí"åh bÖÏ=∞$`«O(^Œ∞~åæÉèí"åhnHõ∆) 25^ÕgbÖÏ=∞$`«O 81N ^Õg Ñ¨Ó*ÏHõÅÊO 15^Õg ÉèíH˜Îw`åÅ∞ 15*ˇ· Éèí"åhnHõ∆ F 9Éèí"åhnHõ∆ P 6^Õg ÉèíH˜Î=∂Å 9N JÜ«∞ºÑ¨Ê Éèí[<å=o 99JÜ«∞ºÑ¨ÊÑ¨Ó*Ïqkè (*Ëã¨∞^•ã¨∞™êOQ∑û`À) 15

10. Éèí[#Å∞ – H©~°Î#Å∞J#fl=∞Ü«∞º H©~°Î#Å∞ (aQ∑) 15J#fl=∞Ü«∞º H©~°Î#Å∞ (z#flq) 9N~å=∞^•ã¨∞ H©~°Î#Å∞ (aQ∑) 15N~å=∞^•ã¨∞ H©~°Î#Å∞(z#flq) 9`åºQÆÜ«∞º H©~°Î#Å∞ 9ã¨~°fi^Õ=`å =∞OQÆà◊Ç¨~°`«∞Å∞ 20=ã¨∞O^èŒ~° =∞OQÆà◊ Ç¨~°`«∞Å∞ 20ã¨~°fi^Õ=`å Éèí[#Å∞ 30*Ï#Ñ¨^Œw`åÅ∞ 20z\˜ì á⁄\˜ì áê@Å∞ 9*ÏfÜ«∞ w`åÅ∞ 9t=ÉèíH˜Î =∂Å 9q+¨µ‚ ÉèíH˜Î=∂Å 9^Õâ◊ÉèíH˜Î w`åÅ∞ 30™œÉèÏQÆº ^Õ=`å =∞OQÆà◊Ç¨~°`«∞Å∞ 30

ÑÖ_»∞QÆÅ∞–Ñ¨ÙºˆH∆„`åÅ∞ ÉèíH˜Îw`åÅ∞ 30Q˘aƒà◊§áê@Å∞,ÖÏeáê@Å∞,HÀÖÏ@áê@Å∞ 30QÍ#q^•ºÉ’kèx 90J#fl=∞Ü«∞º ãÖH©~°Î#Å∞ 90ÃÑo§áê@Å∞–„ã‘ÎÅáê@Å∞ 30ÉèíHÍÎ#O^Œ Éèí[#H©~°Î#Å∞(FÖò¤ã≤hÃãìÂÖò) 30ã¨~°fi Õ=`åÉèíHÎ=∞˜=∂Å 30|`«∞Hõ=∞‡ LÜ«∂ºÅ áê@Å∞(*Ï#Ñ¨^Œw`åÅ∞) 30

11. Ç≤Ï\òû ™êOQ∑ûÑ¶¨∞O@™êÅ ÉèíQÆ=næ`« 15Ñ¶¨∞O@™êÅ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 90Ñ≤. ã¨∞jÅ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 90Zãπ.Ñ≤. ÉÏÅ∞ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 90Zãπ.*Ï#H˜ ã¨∞=∞^èŒ∞~°w`åÅ∞ 90"Õ@∂i ã¨∞O^Œ~°~å=∞=¸iÎÇ≤Ï\òû 90ã≤i"≥<≥flÅ ã‘`å~å=∞âß„ã≤Î Ç≤Ï\òû ....ã≤hÉèíH˜Îw`åÅ∞ 90

12. „ã‘ÎÅ‰õΩ LÑ¨Ü«ÚHõÎ Ñ¨ÙãÎHõ=ÚÅ∞NHÍO`å=∞˜ =O@Å∞ ("≥*ò) 45âßHÍÇ¨~° =O@Å∞ 20=∂O™êÇ¨~°=O@Å∞ 20z\˜ìz\Ï¯Å∞ 20JO^•xH˜ z\Ï¯Å∞ 20Ñ≤Å¡Å ¿Ñ~°∞¡ (ÃÑ^ŒÌk) 20Ñ≤Å¡Å ¿Ñ~°∞¡ (z#flk) 9ÖË>ˇãπì ZO„ÉÏ~Ú_»s âßsÉ’~°¤~üû 30ÖË>ˇãπì ZO„ÉÏ~Ú_»s _ç*ˇ·<£û 30z<åfl~°∞Å‰õΩ z~°∞uà◊√§ 20Ñ¨ãÖ^≥·# á¶êãπìÑ¶¨Ù_£ =O@Å∞ 20Ñ¨ÖÏ"£Å∞, „ÃÑ¶·_£ Ô~·ãπÅ∞, "≥Ô~·\©Ô~·ãπÅ∞ 20"ÕÑ¨Ùà◊√§–WQÆ∞~°∞¡ 20NHÍO`å=∞˜ =O@Å∞ (<å<£"≥*ò) 45WOw¡+¨µÖ’P_»Ñ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ 36WOw¡+¨µÖ’ =∞QÆÑ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ 36„ÉËH±á¶êãπì =O@Å∞ 20ÑÖ_»∞QÆÅÖ’ KÕã¨∞H˘<Õ Ñ≤O_ç=O@Å∞ 20"≥∞ÿ„HÀ"À"≥<£ =O@Å∞ 81ã¨~°fi Õ=`åÉèíHÎ=∂Å 30Ñ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ (ÉÏ|∞) 30Ñ≤Å¡Å¿Ñ~°∞¡ (áêÑ¨) 30"≥∂„_»<£ "≥∞Ç¨ÏOk (QÀiO\Ï‰õΩ _ç*ˇ·<£û) 30

qq èŒ ~°HÍÅ∞ZO Œ~À=∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ 150Ü≥∂QÍã¨<åÅ∞ 30ã¨∂~°º#=∞™ê¯~°=ÚÅ∞ 30á⁄_»∞Ñ¨ÙHõ^äŒÅ∞ (ÃÑ^ŒÌk) 20á⁄_»∞Ñ¨Ù Hõ^äŒÅ∞ (z#flq) 5HÍÅ*Ï˝# `«`åÎ fiÅ∞ 20Ç≤ÏOn– ≥Å∞QÆ∞–ã¨fiÉ’kèx 15



WOw¡+¨µ– ≥Å∞QÆ∞–ã¨fiÉ’kèx 15[#~°Öò <åÖˇ_£˚ 15#∂~°∞ ZHÍ¯Å∞ 71–100 >Ë|∞Öò |∞H± 7N~å=∞HÀ\˜ 25Nt=HÀ\˜ 25"Õ∞lH± 20JOÔHÅ`À QÍ~°_ô 20„¿Ñ=∞Hõ äŒÅ∞ 20Ü«Ú=`«~°OQÍÅ∞ (Ü«Ú=`«~°OHÀãÖ) 20„¿Ñ=∂ h‰õΩ *’Ç¨~°∞¡ (Å"£_çHõ∆#s) 20Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ã¨ÊO^Œ# (Hõq`«Å∞) 20"å`«ûºÜ«∞# HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 30Z.Ñ≤.@∂iãπì ÔQ·_»∞ 30WO„^Œ*ÏÅ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 25=∞¿ÇÏO„^Œ*ÏÅ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 25q[Ü«∞O g∞^Õ 30Hõeã≤ rq^•ÌO 30<å^Œ„|Ç¨ÏŸ‡áêã¨# (^è•º#OãÖw`«O"Õ∞Å∞ HõÅ~ÚHõ) 90â◊s~°ÉèÏ+¨ (ÉÏ_ô ÖÏOˆQfi*ò) 90„H˜Ü«∂Ü≥∂QÆO 30P#O^ŒOQÍ rq^•ÌO 81Ç¨Ïiâ◊ÛO„^Œ <å@HõO 45=∂ºlH±ÔQ·_£–„\˜‰õΩ¯Å∞,`«=∂ëêÅ∞–HõÑ¨\˜„Ñ¨ÑÖK«O 90K« Œ~°OQÆO 90"å`åûÜ«∞#HÍ=∞ã¨∂„`åÅ∞ 90ÑÖK«™êÜ«∞HõO 90~°u~°Ç¨Ï™êºÅ∞ 90J#OQÆ~°OQÆO (HõOÉèíOáê\˜ ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍ+π) 90â◊$OQÍ~°ˆHo (HõOÉèíOáê\˜ ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍ+π) 90=∂~°¬ÖòP~üì û (Hõ~å>Ë,‰õΩOQ∑Ñ¶¨Ó<Õ~°∞ÛHÀO_ç) 90=∞O„ «âßG=∞Ç¨ÏŸ Œkè 90Jã¨`À=∞Ü«∞ ã¨^Œæ=∞Ü«∞ 36QÍÜ«∞„fq*Ï˝<£ 90zO`å=∞˜ (<å@HõO) 50áêO_»= L^ÀºQÆO (<å@HõO) 45ÉÏÅ<åQÆ=∞‡ (<å@HõO) 50HÍà◊Ç¨Ïã≤Î „ã‘ÎÅ „=`«Hõ^äŒÅ∞ 30HÍà◊Ç¨Ïã≤ Î ~å=∂O[<ÕÜ«∞ Ü«Ú^ŒúO(|kÔ~_ç¤) 45HÍà◊Ç¨Ïã≤ Î QÀqO^Œ <å=∂Å ÉèíQÆ=næ`« 25HÍà◊Ç¨Ïã ≤ Î QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î zO`å=∞˜ 90HÍà◊Ç¨Ïã≤ Î QÆ$Ç¨Ï"åã¨∞Î =∞~å‡Å∞ (Éˇ·O_»∞) 45HÍà◊Ç¨Ïã ≤ Î t=Ñ¨Ù~åO 90

HÍà◊Ç¨Ïã ≤Î ^ÕgÉèÏQÆ=`«O 90‰õΩÖÏ~°‚= `«O„`«"£∞ 150PKå~°º ã≤^Œú <åQÍ~°∞˚#`«O„`«O(Xi[#Öò) 250Ü≥∂QÍã¨<åÅ∞ (VG/TNL) 30~å=∞~åÜ«∞ "åã¨∞ÎâßGO (=Ú„^ŒQÆ_» ~å=∂~å=Ù)90ZO.Zãπ.P~ü.Ç¨Ï#∞=∂<£Kåb™ê 9ZO.Zãπ.P~ü.ã¨∞O Œ~°HÍO_» 70J+¨ì=ÚY QÆO_»ÉèË~°∞O_»`«O„`«O 75„|Ç¨Ï‡OQÍirq`«K«i„`« ([=OQÆ∞Å) 75«iQ˘O_»"≥OQÆ=∂O|qiz «–N"ÕOHõ\ÏK«Å=∂Ç «‡ºO150

N Pkâ◊OHõ~åKå~°º k=ºK«i`å=∞$`«O 36w`åO[e (~°gO„^Œ<å^ä£~îåQÆ∂~ü) 45HÍj~å"Õ∞â◊fi~° =∞lb Hõ^äŒÅ∞ 75NÅe`åã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞=Ú(ÉèÏã¨¯~°ÉèÏ+¨ºO) 500N^ÕgÉèÏQÆ=`«O Éˇ·O_»∞ 261Nt=Ñ¨Ù~åO Éˇ·O_»∞ 260„Ñ¨Hõ$uã≤ •úO «=ÚÅ∞–"Õ Œq*Ï˝#=Ú –Ñ¶ë`«*Ï`«Hõ ã¨∂„`«=ÚÅ∞ 595qâ◊fiHõ~°‡ „Ñ¨HÍâ◊=Ú 106„áêp#"åã¨∞Îâß„™êÎÅ∞–P^èŒ∞xHõ"åã¨∞ÎÑïjÅ#250QÆ∞Ñ¨Î"åã¨∞Î "åã¨∞Îq*Ï˝#*’ºu 150<å~°^Œ ãÖÇ≤Ï`« 150~åÇ¨ïˆH`«∞=ÙÅ∞ ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨ÉèÏ==ÚÅ∞ 100JOQÍ~°‰õΩ_»∞ (‰õΩA_»∞) 45Ñ¨Ù~ÀÇ≤Ï`« ^Œ~°≈x (QÀ~°ã¨g~°Éèí„^•Kå~°º) 150qâ◊fiHõ~°‡"åã¨∞Îq^•º~°Ç¨Ïã¨º=ÚÅ∞ ,, 225"åã¨∞Î q*Ï˝# K«O„kHõ ,,100=∞Ç¨^Œâß áêi*Ï`«O ,,10025ãÖII ÑÖKåOQÆO (2000–2025) ,,250Latitude - Longitude (English) ,, 50*Ï`«Hõ <å~åÜ«∞©Ü«∞O("å„_Õ=Ù"åiq) ~°∂.150"åã¨∞Î <å~åÜ«∞©Ü«∞O ,, 120Ü≥∂QÍ=mYO_»O ,, 120=ÚÇ¨ ~°Î ã≤O èŒ∞=Ù ,, 150[Ü«∞ÉèÏ~°u (Ñ¨Ù~åÑÖ_»Nx"åãπ) 21[Ü«∞¿ÇÏ...[Ü«∞¿ÇÏ... ,, 27[Ü«∞ «∞...[Ü«∞ «∞... ,, 27™ê~Ú... ,, 45N=∂eHõ ,, 20P~°u™ê~ÚÉÏÉÏ ,, 25JOQÍ~°‰õΩ_»∞ 45â◊√„‰õΩ_»∞ 45~åÇ¨ïˆH`«∞=ÙÅ ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨ÉèÏ"åÅ∞ 100

«=∞‰õΩ U |∞H±û HÍ=Åã≤#, =∞xÜ«∂~°¤~üx, _ç._ç.QÍx „HÕk J„_»ãπ‰õΩ ÑÖÑ¨QÆÅ~°∞.

"≥∂Ç¨Ï<£ Ñä¡ˆH+¨<£û, J[O`å Ç¨ÏŸ@Öò Z Œ∞@,HÀ@QÆ∞=∞‡O, ~å[=∞O„_ç.WWW.MOHANPUBLICATIONS.COM

á¶È<£ : 2462565 (0883)

ã¨Ç¨Ï„™êkèHõ `≥Å∞QÆ∞ „Ñ¶‘ W–„QÆO^äŒ=ÚÅÔH· gH˜∆OK«O_ç....

300 ఖయ్ న గ - Internet Archive...నన న “ న ” ల స వట నన న “ న...

Documents

Transcript of 300 ఖయ్ న గ - Internet Archive...నన న “ న ” ల స వట నన న “ న...