Post on 21-Jan-2018
Linked Data Intro Semantic Web – Linked Data – BIBFRAME – Alma
Bart Peeters
Bart.Peeters@kuleuven.be
2
Agenda
• Intro: aantal begrippen
• Semantic Web, Web of Data, Web of Things, Web3.0
• Linked data
• BIBFRAME
• Alma: stand van zaken
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
3
Intro
• “Semantics” (betekenis) - “syntax” (hoe je iets zegt)
• Communicatie => Internet computers “leren praten”
• Web: makkelijke manier om documenten te zoeken en op te slaan
• Probleem semantics: tot voor kort: Web of Documents
• Semantische Web maakt duidelijk aan computers wat de dingen
betekenen (Web of Things) via triples, ...
• Web1.0 => Web2.0 => Web3.0
Semantic Web – Web of Data – Web of Things – Web 3.0
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
4
Intro
• Linked data (Wikipedia): is een digitale methode voor het publiceren van
gestructureerde gegevens, zodanig dat ze beschikbaar gemaakt kunnen worden
op het internet en daardoor ook beter bruikbaar zijn. Er wordt onderscheid
gemaakt tussen Linked Data en Linked Open Data (LOD), waarbij de laatste
data het begrip van Vrije kennis implementeert.
• De methode is gebaseerd op de techniek van HTTP-URI's en RDF.
Linked Data
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
5
BIBFRAME?
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• Bibliotheken altijd gestructureerd tewerk gegaan
• Access points (titels, auteurs, onderwerpen, ...)
• Boekcatalogi
• Kaartcatalogi
6
BIBFRAME?
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• Vanaf eind 60er jaren automatisering obv MARC records
• Probleem: geen integratie met het Web (andere manier van data
bijhouden en delen)
7
BIBFRAME?
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• Veranderingen in noden:
• Meer nood aan ondersteuning voor gebruik van URI’s
• Er zijn andere cataregels die opgang maken (RDA)
• Nadruk op relaties
• Veel meer elektronische media
• Verleden veel focus op transcriptie titelpagina
• Meer en meer niet-traditioneel materiaal (bv archiefmateriaal)
• Veel veranderingen in andere “communities”
8
BIBFRAME?WAT
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• Data model hoe je bron moet beschrijven
• Maakt gebruik van Linked Data (RDF)
• “Classes” en “properties”
• Niet gebaseerd op RDA of FRBR, maar wel compatibel hiermee
• Nog niet af!
• MARC vervangen
• Het bibliografisch record opdelen in atomaire metadata statements
• Samengaan met andere metadata standaarden
• Integratie met het Web, bibliotheekmateriaal beter ontsluiten
9
BIBFRAME?Doelen
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• Search engines voeden met bibliografische beschrijvingen in juist
formaat zodat er optimaal gebruik kan van gemaakt worden (RDF
formaat)
• Ook voor andere en nieuwe soorten materialen
• Ook voor andere soorten metadata (preservatie, rechten, technische
data,
• Herdenken data exchange, interne opslag (triplets), input technieken
• Linking met URI’s en niet meer louter tekstueel of via identifiers
• Voor alle types biliotheken
• Aandacht voor overgang van MARC naar BIBFRAME (hergebruik,
transormatie)
10
BIBFRAME?
• 2006: start LCSH in RDF
• 2009: publikatie LCSH, NAF, code lists in RDF
• 2011: BIBFRAME model gepubliceerd, LoC in samenwerking met Zepheira
• 2012/2013: early experimenters
• 2014: tools, editor, transformation tools, testen
• 2015: pilot in LoC en elders (Libhub Voorbeeld )
• 2016: BIBFRAME 2.0 LoC en Zepheira gaan eigen weg
• http://www.loc.gov/bibframe/
• http://bibfra.me/
Tijdlijn
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
11
BIBFRAME?BIBFRAME 1.0 model
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• 4 main “classes”
• Work
• Instance
• Authorities
• Annotations
• 53 “classes”
• 269 “properties”
12
BIBFRAME?BIBFRAME 2.0 model
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• 3 main “classes”
• Work
• Instance
• Item
• Belangrijke concepten:
• Agents
• Subjects
• Events
13
BIBFRAME?BIBFRAME vocubulary
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• Classes: type of thing
• Properties: relationship between entities, it provides attributes for an
individual class
• Editor
14
BIBFRAME?Verschillen met MARC
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• MARC gefocussed op records
• BF: Relaties
• Veel duidelijker, bv 245$$b
• Title and Name-Title MARC authorities zijn bf:Works
• Onderwerpen worden geassocieerd met Works
• Elke bibliografische bron zal een Work description krijgen
• Instances gescheiden ahv drager
• Authorithy beschrijvingen voor namen en onderwerpen
• Nadruk op “things” ipv “”strings”
• Mogelijkheid om meer URI’s te gebruiken
15
BIBFRAME?Issues
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• “Linking out data” “bringing in data”?
• Meerdere authority files?
• Welke agents, welke lijsten (roles)?
• Hoe ver gaan in bepaling relaties? Welke lijsten
• Instances per drager of per type media?
• Wie gaat extra authorities aanmaken en onderhouden?
16
Stand van zaken in AlmaAlgemeen
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• Alma genereert in de achtergrond links naar externe bronnen
• Het is mogelijk om die linked data op te halen van bibliografische
records via API
• Integration profile opgezet
• JSON-LD formaat
• De linked data kunnen ook bij publishing worden toegevoegd zodat
zoekresultaten kunnen verrijkt worden in Limo, en extra informatie
zou kunnen getoond worden o.b.v. de gevonden URI’s in het bib
record (zie vb Wisconsin-Madison - Blacklight/Alma)
17
Wat is mogelijk
• https://search-ld.library.wisc.edu/catalog/9910038220602121
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
18
Wat is mogelijk
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
19
Stand van zaken in AlmaZoekresultaten
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
20
Stand van zaken in AlmaMetadata Editor
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
21
Stand van zaken in Alma
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
• https://open-na.hosted.exlibrisgroup.com/alma/32KUL_KUL/bibs/99663180101488.jsonld
• {
• "date":"1978.",
• "identifier":[
• {
• "@id":"http://www.isbnsearch.org/isbn/0839112300",
• "label":"0-8391-1230-0",
• "type":"bibo:isbn10",
• "sameAs":"https://open-na.hosted.exlibrisgroup.com/resolver/wikidata/isbn10/0839112300"
• },
• {
• "label":"148932"
• },
• {
• "label":"(BeLVLBS)000066318LBS01-Aleph"
• }
• ],
• "@type":"Book",
• "publisher":"University Park press",
• "place_of_publication":"Baltimore",
• "language":"http://id.loc.gov/vocabulary/iso639-2/eng",
• "@id":"https://open-na.hosted.exlibrisgroup.com/alma/32KUL_KUL/bibs/99663180101488.jsonld",
• "title":"Laboratory science and art for blind, deaf, and emotionally disturbed children a mainstreaming approach.",
• "@context":"https://open-na.hosted.exlibrisgroup.com/alma/contexts/bib"
• }
22
Conclusie
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data
23
Bedankt! Vragen?
Bart Peeters – Bart.Peeters@kuleuven.be
LIBISnet Gebruikersdag 2017 - Linked Data