7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
1/24
47
GLAVA 2
TEMEL SAMEC TEMEL POD STOLB
Temelite samci se primenuvaat pri temelewe na objekti kaj koi nose~ki
elementi se a.b. stolbovi. Temelite samci naj~esto se izveduvaat od nearmi-ran i armiran beton. Nearmiran beton se koristi koga se bara temelot da e
masiven zaradi stabilnost. Armiraniot beton se upotrebuva koga e potreb-
no plitko fundirawe, pomala visina i koga seto ova e ekonomski opravdano.
Za da eden temel bide temel samec treba da gi zadovoli slednite uslovi:
da e optovaren so koncentrirana sila;
da dol`inata bide pomala od dve {irini (A2B) i
da sovitlivosta na temelot vo popre~en i podol`en pravec e od istred na golemina.
Ova poslednovo posebno va`i za temelite od armiran beton.
2.1. TEMEL SAMEC OD NEARMIRAN BETON
Temelite samci od nearmiran beton se primenuvaat naj~esto kako teme-
li pod stolbovi od industriski ili sportski objekti (hali). Stolbovite od
glavnite nosa~i kaj ovie objekti se na golemi rastojanija, a nivnite temeli
treba da se pomasivni i avtostabilni. Tie so sopstvenata te`ina ja obezbe-
duvaat svojata stabilnost protiv lizgawe i prevrtuvawe. Vo zavisnost od
toa kakvo optovaruvawe prima i prenesuva na temelnata podloga, temelotsamec mo`e da bide centri~no ili ekscentri~no tovaren.
2.1.1. Centri~no tovaren temel samec
Centri~no tovaren temel samec od nearmiran beton e onoj temel koj vrz
podlogata prenesuva simetri~no (ramnomerno) optovaruvawe. Naj~est slu~aj
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
2/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
48
na vakov temel e temel pod stolb koj prenesuva samo vertikalen tovar. Toj
temel se izveduva simetri~no vo odnos na vertikalata koja pominuva niz na-
padnata to~ka na nadvore{niot tovar. Ako stolbot prenesuva i horizonta-
len tovar i moment, vo toj slu~aj se vr{icentrirawe i temelot samec se
izveduva kako nesimetri~en. Na sl.23 {ematski se prika`ani temeli samci
koi se centri~no tovareni.
Slika 23. Popre~en presek na temel samec: a) simetri~en temel samec;b) nesimetri~en temel samec.
Dimenzii vo osnova
Ako se zeme vo predvid pretpostavkata deka raspredelbata na reaktiv-
niot pritisok vo kontaktnata povr{ina e pravoliniska so vrednost pmax i
uslovot za ramnote`a (Y0) se dobiva:
doz FGP
kade {to se:
P optovaruvawe od stolbot,
G sopstvena te`ina na temelot i po~vata nad nego,
F potrebna povr{ina na osnovata na temelot,
doz dozvolena nosivost na temelnata podloga.
Te`inataG ne e poznata, no mo`e da se izrazi kako proizvod me|u volu-
menot i volumenskata te`ina na materijalot od koj se izveduva istiot (near-
miran beton ) i po~vata nad nego.
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
3/24
Temel samec od nearmiran beton
49
fb DFG
kade {to se:
b volumenska te`ina na betonot,
koeficient so koj se zema vo predvid razlikata pome|u volumen-skite te`ini na temelot i po~vata nad nego. Orientacionata vred-
nost na ovoj koeficient se dvi`i okolu 0,85.
)1(1b
p
fD
h
Ako ravenkata so koja se opredeluva sopstvenata te`ina na temelot i
te`inata na po~vata nad nego se zameni vo uslovot za ramnote`a se dobiva:
doz FDFP fb
a ottuka
fbD
PF
doz
Za temel so kvadratna osnova se dobiva:
fbD
PBA
doz
(2.1)
Vo slu~aj temelot da ima pravoagolna osnova potrebno e da se usvoi edenodnos na {irinata i dol`inata. Ako toj odnos e
B
Ak
toga{A k B i Fk B2 i se dobiva:
)( doz fbDk
PB
(2.2)
Naj~esto, stolbot ako e od armiran beton se ankerisuva vo armiranobe-
tonska pernica ili direktno vo temelot (sl. 24), dodeka ako stolbot e ~eli-
~en, toj se ankerisuva preku poseben sistem na ankerisuvawe (sl.25).
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
4/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
50
Slika 24. Ankerisuvawe na armiranobetonski stolb.
Slika 25. Ankerisuvawe na ~eli~en stolb.
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
5/24
Temel samec od nearmiran beton
51
Stati~ki golemini
Za opredeluvawe na stati~kite golemini se koristat pove}e postojni
metodi i toa: metod na ise~oci, metod na plo~a i dr.
a) metod na ise~oci
Metodot na ise~oci e najstar metod i poa|a od pretpostavkata deka te-
melot vo osnova se se~e na ~etiri nezavisni ise~oci. Sekoj od ovie ise~oci
e konzola vkle{tena vo stolb, za koj se usvojuva deka proa|a niz temelot do
negoviot dolen rab (sl.26).
Slika 26. Metod na ise~oci za opredeluvawe na stati~ki golemini.
Spored oznakite na gornata slika, stati~kite golemini se presmetuvaat
na sledniot na~in:
Qu pn F
Mu Q s
kade {to se:
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
6/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
52
F povr{ina na ozna~eniot ({rafiran) del,
s te`i{te na ozna~enata povr{ina.
b) metod na plo~a
Ako stati~kite golemini se opredeluvaat so metodot na plo~a, temelot
treba da se razgleduva vo celina. Merodavnite stati~ki golemini na trans-
verzalnata sila Qu i na momentot Mu se opredeluvaat za celata dol`ina, od-
nosno {irina na temelot (sl.27).
Slika 27. Metod na plo~a za opredeluvawe na stati~ki golemini.
Spored oznakite na gornata slika stati~kite golemini se presmetuvaat
na sledniot na~in:
2
obBApFpQ nnu
4
obBQsQMu
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
7/24
Temel samec od nearmiran beton
53
Visina na temelot
Visinata na temelot se presmetuva od uslovot napregawata na zategnu-
vawe vo betonot od sovivawe vo kriti~niot presek1 1 da bidat pomali od
grani~nite napregawa.
Pod dejstvo na optovaruvaweto P, odnosno pod dejstvo na reaktivniot
neto pritisok p n , vo presekot1 1 se javuva dvozna~no napregawe koe mo`e
da se opredeli spored ravenkata:
bzsbW
M
Otporniot moment na vertikalniot presek1 1 e:
6
2stt bhW
So sreduvawe na ravenkata za napregaweto na zategnuvawe vo betonskiot
presek od sovivawe se dobiva:
bzsst
ut
b
Mh
6(2.3)
kade {to e:
ht
visina na temel,
Mu ultimativen moment,
bst stati~ka {irina:
2
oaAbst
metod na ise~oci
2
Abst metod na plo~a
bzs grani~no napregawe vo betonot na zategnuvaweod sovivawe (dodatok1).
Konstruktivni karakteristiki
Koga temelot samec od nearmiran beton e so relativno pogolemi dimen-
zii istiot mo`e da se stesnuva po visina. Stesnuvaweto mo`e da se izvede
skalesto ili pod agol. Na sl.28 prika`ani se dvete formi na temel samec so
relativno golemi dimenzii vo osnova.
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
8/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
54
Slika 28. Stesnuvawe na temel samec po visina.
Na sl.28 od levata strana e prika`ano skalesto stesnuvawe, dodeka na
desnata strana e prika`ano stesnuvawe pod kosina koe naj~esto po~nuva naj-
malku20 cm nad dolniot rab, bidej}i betonot ne trpi agli pomali od90. Is-to taka i {irinata na temelot vo kontaktot so stolbot treba da e pogolema
od bo za5 10 cm od dvete strani za da mo`e da se montira oplatata i za da
mo`e polesno da se centrira stolbot. Dali temelot }e se proektira so ska-
lesto stesnuvawe ili so stesnuvawe pod agol zavisi od vkusot na proektan-
tot, no pri toa treba da se usvoi ona re{enie koe vo dadeniot moment e poe-
konomi~no i poednostavno za izvedba.
Kontrola na napregawata
So opredeluvawe na dimenziite vo osnova, visinata h t i popre~niot ob-lik na temelot samec postapkata okolu konstrukcijata na temelot e zavr-
{ena. Na kraj treba da se izvr{i kontrola, dali vkupnite napregawa vo kon-
taktnata povr{ina se vo dozvolenite granici.
Kontrolata na napregwa se vr{i spored ravenkata:
F
Rp max (2.4)
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
9/24
Temel samec od nearmiran beton
55
kadeR e vkupen tovar vo kontaktnata ramnina:
RP GT GP
kade GT i GP se soodvetno te`ini na temelot i po~vata nad nego.
Uslovot {to pmax treba da go ispolni e:
pmax doz(3 5)%doz
odnosno dozvolenoto otstapuvawe iznesuva:
%)53(100doz
maxdoz
p
Vo slu~aj otstapuvaweto da ne e vo gornite granici potrebno e da seizvr{i korekcija na dimenziite na temelot vo osnova.
2.1.2. Ekscentri~no tovaren temel samec
Dimenzii vo osnova
A) slu~aj na ekscentricitet vo eden pravec
Za opredeluvawe na dimenziite vo osnova se pretpostavuva pravolini-
ska raspredelba na reaktivniot pritisok vo kontaktnata povr{ina. Vo za-
visnost od odnosot pome|u ekscentricitetot i jadroto na presekot k mo`at
da nastanat nekolku slu~ai na razli~na raspredelba na reaktivniot priti-
sok (sl.29).
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
10/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
56
Slika 29. Raspredelba na reaktiven pritisok.
Akoe k (sl.29a) toga{ na rabovite od temelot se pojavuvaat napregawana pritisok bidej}i neutralnata oska se nao|a nadvor od presekot. Op{tite
izrazi za opredeluvawe na rabnite napregawa i funkcijata na reaktivniot
pritisok se:
W
M
F
Rp
minmax (2.5)
xkpxp 2max)( (2.6)kade {to se:
fb DBPR
thHeRM
BkA
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
11/24
Temel samec od nearmiran beton
57
66
32 BkABW
2BkBAF
B
pp
AB
M
J
Mk minmax
22
12
Od uslovotpmax doz se dobiva:
06)( 3doz MBPBDk fb (2.7)
So re{avawe na ovaa kubna ravenka se dobiva {irinata na temelotB.
Akoe k (sl.29b) toga{ dvata ~lena od ravenkata se ednakvi po apsolut-na vrednost i zatoa pmin0. Neutralnata oska se poklopuva so edniot rab natemelot. [irinata i vo ovoj slu~aj se opredeluva spored istata ravenka.
Ovoj temel se narekuvasimetri~en temel so mal ekscentricitet.
Ako e k (sl.29v) toga{ vrednosta na pmin e negativna. Se pojavuva nap-regawe na zategnuvawe vo eden del od kontaktnata povr{ina. Bidaj}i temel-
nata podloga ne mo`e da primi napregawe na zategnuvawe doa|a do odvojuva-
we na temelot od temelnata podloga. Zatoa e potrebno da se isklu~i zateg-
natiot del od u~estvo vo prenesuvawe na optovaruvaweto. Rastojanieto na
silata do krajot na pritisnatiot rab od presekot se opredeluva od uslovot
Y0 :
cA
FDP fb
3
)(2doz
, odnosno
doz3
)(2
A
FDPc
fb (2.8)
[irinata na temelot se opredeluva od uslovot M0 :
eFDP
PBc
fb
2
2
e
FDP
PcB
fb
2
2
Ako se znae deka:
FDP
M
GP
Me
fb
, toga{ se dobiva:
FDP
M
FDP
PcB
fbfb 2
2 (2.9)
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
12/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
58
Reduciranata {irina iznesuvaBr3c.
Ovoj temel se narekuva simetri~en temel so golem ekscentricitet
ilisimetri~en temel so reducirana {irina.
B) slu~aj na ekscentricitet vo dva pravci
Koga postoi ekscentri~no dejstvuvawe na nadvore{niot tovar vo dva
pravci, toga{ vo zavisnost od toa dali napadnata to~ka na rezultantata e
vnatre vo jadroto na presekot ili nadvor, temelite razli~no se narekuvaat i
tretiraat.
Temelot kaj koj napadnata to~ka na rezultantata e vnatre ili na grani-cata na jadroto na presekot se narekuva simetri~en temel so mal ekscent-
ricitet (sl.30). Temelot kaj koj napadnata to~ka na rezultantata e nadvor
od jadroto na presekot se narekuva simetri~en temel so golem ekscentri-
citet (sl.31).
simetri~en temel so mal ekscentricitet
Slika 30. Simetri~en temel so mal ekscentricitet.
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
13/24
Temel samec od nearmiran beton
59
Dimenziite vo osnova i funkcijata na napregawa se opredeluvaat na
sledniot na~in:
y
y
x
x
W
M
W
M
F
Rp
minmax (2.10)
xkykpyxp 21max),( (2.11)
kade {to se:
fb DFPR
tyx hHeRM
txy hHeRM
BkA
66
32 BkABWy
66
322 BkABWx
2BkBAF
A
pp
BA
M
J
Mk x
x
x 2max31
12
B
pp
AB
M
J
Mk
y
y
y 4max32
12
Uslovot da se presmetuva simetri~en temel so mal ekscentricitet e:
0)66
(3322
Bk
M
Bk
M
Bk
DBAP yxfb (2.12)
Od uslovotpmax doz se dobiva:
066)( 3doz2 yxfb MkMBkPBDk (2.13)
So re{avawe na ovaa kubna ravenka se dobiva {irinata na temelot B.
simetri~en temel so golem ekscentricitet
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
14/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
60
Slika 31. Simetri~en temel so golem ekscentricitet.
Uslovot da se presmetuva temel so golem ekscentricitet e:
0)66
(3322
Bk
M
Bk
M
Bk
DBAP yxfb (2.14)
Vo ovoj slu~aj, ponatamo{noto re{avawe mo`e da se izvr{i na nekolku na-
~ini so presmetuvawe na razli~ni tipovi na temeli:
a) Temel so reducirani napregawa
Temelot so reducirani napregawa pretstavuva simetri~en temel so di-menzii opredeleni so pomo{ na ravenkata(2.13). Vo kontaktnata povr{ina
se pojavuvaat dvozna~ni napregawa. Bidej}i po~vata ne dozvoluva napregawa
na zategnuvawe doa|a do preraspredelba na reaktivniot pritisok. Vo ovoj
slu~aj treba da se opredelat reduciranite kontaktni napregawa bez da se me-
nuvaat dimenziite vo osnova.
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
15/24
Temel samec od nearmiran beton
61
b) Simetri~en temel so novi dimenzii
Vo ovoj slu~aj se presmetuvaat novi dimenzii vo osnova na temelot, pri-
toa vodej}i smetka da se isklu~at napregawata na zategnuvawe. So ovoj na~in
se dobivaat ne{to pomali dimenzii, no presmetkata e dosta slo`ena i mnogu
ne se upotrebuva.
v) Nesimetri~en temel
Mo`no e da se presmeta i nesimetri~en temel. Toa se postignuva so t.n.
centrirawe. Centriraweto mo`e da se izvr{i za vkupnoto optovaruvawe
ili za oddelen slu~aj na optovaruvawe. Isto taka, temelot mo`e da se cent-rira vo odnos na samo eden pravec ili vo dvata. Ovoj na~in na re{avawe na
ekscentri~no tovaren temel samec so ekscentricitet vo dva pravci se kori-
sti vo odredeni slu~ai.
Tuka podetalno }e se razgleda presmetuvaweto na simetri~en temel so
reducirani napregawa. Presmetkata se vr{i vo ~ekori:
1. Prvo se presmetuvaat dimenziite vo osnova spored ravenkata(2.13).
2. Se opredeluva mestopolo`bata na neutralnata oska nn . Bidej}i teme-
lot e simetri~en se poa|a od ravenkata za raspredelba na napregawata:
y
y
x
x
WM
WM
FRp
minmax
Za da se opredeli polo`bata na neutralnata oska se koristi faktot de-
ka napregawata na neutralnata oska se ednakvi na0, odnosno:
0)( y
y
x
x
W
M
W
M
F
R
Ovoj uslov mo`e da se prika`e i vo drug oblik:
0)( xJ
eRy
J
eR
F
R
y
x
x
y
So sreduvawe na gornata ravenka se dobiva:
0)1( x
F
J
ey
F
J
e
F
R
y
x
x
y
ili:
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
16/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
62
0)1(22
xi
ey
i
e
y
x
x
y
odnosno
0)11
1( xa
ya xy
Ovoj uslov pretstavuva ravenka na prava koja ima otse~oci na oskite x i
y,ax iay so soodvetni vrednosti:
x
yx
e
ia
2
;y
xy
e
ia
2
kade {to se:
F
Ji
yy 2 i
F
Ji xx 2 radiusi na inercija
3. Seotstranuva delot od kontaktnata povr{ina vo koj se javuva naprega-
we na zategnuvawe od ponatamo{noto u~estvo vo raspredelbata na reak-
tivniot pritisok. Delot od kontaktnata povr{ina na koj se javuva nap-
regawe na pritisok e nesimetri~en i za opredeluvawe na polo`bata na
neutralnata oska se trgnuva od slednata ravenka koja detalno }e se izve-
de ponatamu (glava2.3):
y
JJ
JJ
J
JMM
x
JJ
JJ
J
JMM
F
Pp
yx
yxx
y
yxyx
yx
yxy
x
yxxy
22
11
So sreduvawe na gornata ravenka, na ist na~in kako i vo prethodnata
to~ka, se dobiva sledniot uslov:
0)
)1(
1
)1(
11(
22
y
FJ
J
e
ee
J
JJ
x
FJ
J
e
ee
J
JJ
y
yx
y
xy
y
yxx
x
yx
x
yx
x
yxy
odnosno
0)11
1( xa
ya xy
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
17/24
Temel samec od nearmiran beton
63
kade {to se:
x
yx
e
ia
2
;y
xy
e
ia
2
F
J
J
e
e
J
JJ
i x
yx
x
y
x
yxy
y
1
2
2 ;F
J
J
e
e
J
JJ
i y
yx
y
x
y
yxx
x
1
2
2
Ovaa postapka se povtoruva nekolku pati za da re{enieto se pribli`ido to~nata mestopolo`bata na neutralnata oska.
4. Ponatamo{noto presmetuvawe na ovoj vid temel e isto kako i kaj drugi-
te temeli samci.
Stati~ki golemini
Stati~kite golemini vo merodavnite preseci se opredeluvaat na analo-
gen na~in kako i kaj centri~no tovaren temel samec so taa razlika {to tre-
ba da se zeme vo predvid neramnomernosta na raspredelbata na reaktivniot
pritisok:
A) slu~aj koga postoi samo ekscentricitet vo eden pravec
metod na ise~oci
Za opredeluvawe na stati~kite golemini vo karakteristi~nite preseci
se trgnuva od funkcijata na reaktivniot pritisok:
xkpp nsn 2min,,
kade {to
B
ppk
nn min,max,2
Potoa se opredeluvaat transverzalnite sili i napadnite momenti kako {tosleduva:
Qu pn,s F
Mu Qu s
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
18/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
64
Slika 32. Stati~ki golemini: a) metod na ise~oci; b) metod na plo~a.
metod na plo~a
Za opredeluvawe na stati~kite golemini vo karakteristi~nite preseci
se trgnuva od funkcijata na reaktivniot pritisok:
xkpxp nn 2max,)(
kade {to
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
19/24
Temel samec od nearmiran beton
65
B
ppk
nn min,max,2
Potoa se opredeluvaat transverzalnite sili i napadnite momenti kako {to
sleduva:
podol`en pravec
22max,
0 0 2
)( xA
kAxpydxdxpQ n
x A
nu
zaxb2 2
222max, 2
1bAkbApQ nu
32
2max,
0 0 62
)( xA
kA
xpydxdxxpM n
x A
nu
zaxb2 3
2222max, 6
1
2
1bAkbApM nu
popre~en pravec
yB
kyBpydxdxpQ n
B y
nu2
)(2
2max,
0 0
zayb1 12
21max,2
1bBkbBpQ nu
22
2
2
max,
0 0 42
)( yB
ky
BpydxdyxpM n
By
nu
zayb1 2
12
221max, 4
1
2
1bBkbBpM nu
B) slu~aj koga postoi ekscentricitet vo dva pravca
metod na ise~oci
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
20/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
66
Slika 33. Stati~ki golemini metod na ise~oci.
Za opredeluvawe na stati~kite golemini vo karakteristi~nite preseci
se trgnuva od funkcijata na reaktivniot pritisok:
xkykpxp nn 21,3)(
kade {to:
A
pp
BA
Mk
nnx 14 ,,
31
12
B
pp
AB
Mk
nny 12 ,,
32
12
Potoa se opredeluvaat transverzalnite sili i napadnite momenti kako {to
sleduva:
Qu pn,s F
Mu Qu s
metod na plo~a
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
21/24
Temel samec od nearmiran beton
67
Slika 34. Stati~ki golemini metod na plo~a.
Za opredeluvawe na stati~kite golemini vo karakteristi~nite preseci
se trgnuva od funkcijata na reaktivniot pritisok:
xkykpyxp nn 21max,),(
kade {to:
A
pp
BA
Mk
nnx 14 ,,
31
12
B
pp
AB
Mk
nny 12 ,,
32
12
Potoa se opredeluvaat transverzalnite sili i napadnite momenti kako {to
sleduva:
podol`en pravec
22
2
1max,
0 0 22
),( xA
kxA
kAxpydxdyxpQ n
x A
nu
zaxb2 2
2222
12max,2
1
2
1bAkbAkbApQ nu
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
22/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
68
32
22
12
max,
0 0 642
),( xA
kxA
kA
xpydxdxyxpM n
x A
nu
zax b2 3
2222
21
22max, 6
1
4
1
2
1bAkbAkbApM nu
popre~en pravec
22
2
1max,
0 0 22
),( By
kBy
kyBpydxdyxpQ n
B y
nu
zay b1 12
22111max, 2
1
2
1bBkbBkbBpQ nu
22
2
3
1
2
max,
0 0 462
),( By
kBy
ky
BpydxdyyxpM n
B y
nu
zay b1 2
12
2311
21max, 4
1
6
1
2
1bBkbBkbBpM nu
Visina na temelot
Visinata na ekscentri~no tovareniot temel samec se opredeluva na ist
na~in kako i kaj centri~no tovaren temel samec so taa razlika {to treba da
se kontroliraat napregawata na zategnuvawe vo betonskiot presek koj e po-
blizu do rabot na temelot kade se dobiva maksimalno napregawe (sl.35).
Slika 35. Opredeluvawe na visina na temel.
bzsst
ut
b
Mh
6(2.15)
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
23/24
Temel samec od nearmiran beton
69
Konstruktivni detali
Koga ekscentri~no tovareniot temel samec e so relativno pogolemi di-
menzii istiot mo`e da se stesnuva po visina. Stesnuvaweto mo`e da se izve-
de skalesto ili pod agol na ist na~in kako i kaj centri~no tovareniot temel
samec.
Kontrola na napregawata
So opredeluvawe na dimenziite vo osnova, visinata h t i popre~niot ob-
lik na temelot samec, postapkata okolu konstrukcijata na temelot e zavr{e-
na. Na kraj treba da se izvr{i kontrola, dali vkupnite napregawa vo kontak-
tnata povr{ina se vo dozvolenite granici.
Kontrolata na napregawa vo osnovata se vr{i na sledniot na~in:
A) slu~aj na ekscentricitet vo eden pravec
W
M
F
Rp
minmax (2.16)
kadeR pretstavuva vkupen tovar vo kontaktnata ramnina:
RP GT GP
dodeka GT i GP se soodvetno te`ini na temelot i po~vata nad nego.
Vo slu~aj na presmetka na ekscentri~en temel so golem ekscentricitet
toga{ kontrolata na napregawa vo osnova se vr{i spored slednata ravenka:
eGP
PBA
GPp
23
)(2max (2.17)
B) slu~aj na ekscentricitet vo dva pravci
simetri~en temel so mal ekscentricitet:
y
y
x
x
W
M
W
M
F
Rp
minmax (2.18)
simetri~en temel so golem ekscentricitet:
vu
Pp
4max (dodatok6) (2.19)
7/25/2019 Glava 2_1C.pdf
24/24
Glava2. TEMEL SAMEC, TEMEL POD STOLB
70
Uslovot {topmax treba da go ispolni vo dvata slu~ai e:
pmax doz(3 5)%doz
odnosno dozvolenoto otstapuvawe iznesuva:
%)53(100doz
maxdoz
p
Top Related