11/22/16 Sevilay CAN 12007-2008 Güz Yarıyılı
“Gemi geometrisi ve katsayılar”
Gemi İnşaa ve Deniz Yük.Müh.
11/22/16 Sevilay CAN 2
11/22/16 Sevilay CAN 3
Hull: The structural body of a ship including shell plating, framing, decks and bulkheads.
Afterbody : That portion of a ship’s hull abaft midships.
Forebody: That portion of a ship’s hull forward midships.
Bow : The forward of the ship
Stern : The after end of the ship
11/22/16 Sevilay CAN 4
Port :The left side of the ship when looking forward
Starboard : The right side of the ship when looking forward
Design Waterline (DWL) or Load Waterline (LWL) : The waterline at which the ship will float when loaded to its designed draught.
11/22/16 Sevilay CAN 5
Forward Perpendicular (FP) : The vertical line at the point of intersection of the LWL and the forward end of the immersed part of the ship’s hull. Baş Dikey – Baş kaime – Fore Peak (FP) : Gemi baş bodoslaması ile dizayn su hattının kesiştikleri noktadan dizayn su hattına dik olarak geçen düşey doğru
After Perpendicular (AP) : The vertical line at the point of intersection of the LWL and the centerline of the rudderstock. Kıç Dikey – Kıç kaime – Aft Peak (AP) : Dümen rodu ekseni ile dizayn su hattının kesiştiği noktadan dizayn su hattına dik olarak geçen düşey doğru
11/22/16 Sevilay CAN 6
Midships (⊗) : The point midway between the forward and after perpendiculars. Mastori – Midships (⊗) : Baş ve kıç dikeyler arası uzaklığın ortası
Centerline (CL) : A straight line running from bow to stern, midway between the sides of the ship. All transverse horizontal dimensions are taken from the centerline. Orta Simetri Düzlemi – Centreplane (CL) : Gemiyi boyuna yönde sancak ve iskele olarak iki simetrik parçaya bölen düzlem
11/22/16 Sevilay CAN 7
Baseline (BL) : The horizontal line parallel to the design waterline, which cuts the midship section at the lowest point of the ship. The vertical heights are usually measured from the baseline. Temel Hattı – Kaide Hattı – Baseline (BL) : Gemi boyunca dip kaplaması ile simetri düzleminin kesiştiği hat. Bu genellikle yatay bir doğru olmakla birlikte balıkçı gemisi veya romorkör gibi kıçta büyük bir pervane yuvasına sahip olması gereken gemi tiplerinde kıça eğimli olabilir
11/22/16 Sevilay CAN 8
Midship Section : The transverse section with the largest underwater area. The midship section is usually halfway between the AP and the FP.
Orta Kesit - Midship Section : Gemi boyunca en büyük alana sahip kesittir. Genellikle bu kesit gemi ortasında yani mastoride yer alır ancak bazı hallerde daha kıça veya çok daha nadir olarak başa kaymış olabilir
11/22/16 Sevilay CAN 9
GEMİ GEOMETRİSİ
Güverte Sehimi – Deck Camber : Gemi ana güvertesi üzerinde bordadan orta simetri düzlemine doğru ölçülen yükseklik farkıdır. Standard bir değer olarak gemi genişliğinin 1/50’si alınabilir.
11/22/16 Sevilay CAN 10
Şiyer Hattı – Sheer Line : Gemi ana güverte profilinin orta simetri düzlemi üzerindeki izdüşümüdür. Şiyerin en düşük noktası genellikle mastoridedir ve özellikle başa doğru şiyer profili artar. Modern gemilerde şiyer hattı daha nadir olarak kullanılmaktadır .
11/22/16 Sevilay CAN 11
GEMİ GEOMETRİSİ
11/22/16 Sevilay CAN 12
Tam Boy – Length Overall (LOA): Geminin XOZ düzleminde baş bodoslamadaki en dış nokta ile kıç bodoslamadaki en dış noktadan geçen dikeyler arasındaki mesafedir
Dikeyler Arası Boy – Length Between Perpendiculars (LBP): Baş ve kıç dikeyler arasındaki yatay uzaklıktır
Su Hattı Boyu – Length of Waterline (LWL): Geminin dizayn su hattında yüzerken başta ve kıçta su ile temas eden en uç noktaları arasındaki yatay uzaklıktır
11/22/16 Sevilay CAN 13
GEMİ GEOMETRİSİ
Batık Boy – Length Overall Submerged (LOS ) : Geminin dizayn su hattı altında
kalan kısmında başta ve kıçta en uç noktalar arasındaki yatay uzaklık olup yumrubaşlı gemilerde önem kazanan bir boy değeridir.
Paralel Gövde – Parallel Body (LP) : Gemi ortasında orta kesidin hiçbir değişikliğe
uğramadan uzandığı bölgedir.
LOS
LP
CL CL
11/22/16 Sevilay CAN 14
GEMİ GEOMETRİSİ
Derinlik – Depth (D) : Gemi ortasında temel hattı ile ana güverte arasındaki düşey uzaklıktır.
Su Çekimi – Draught (T) : Geminin temel hattı ile yüzdüğü su hattı arasındaki düşey uzaklıktır. Bu değer trimin mevcut olması durumunda gemi boyunca değişken olabilir.
Fribord – Freeboard (f) : Gemi ortasında dizayn su hattı ile ana güverte arasındaki düşey uzaklıktır. Fribord derinlik ile su çekimi arasındaki farka eşittir.
11/22/16 Sevilay CAN 15
GEMİ GEOMETRİSİ
Kalıp Genişliği – Moulded Breadth (BM ) : Geminin en geniş kesitinde sancak ve
iskele bordalar arasındaki yatay uzaklıktır. Su Hattı Genişliği – Breadth of Waterline (BWL ) : Geminin yüzdüğü su hattında ve
en geniş kesitinde sancak ve iskele bordalar arasındaki yatay uzaklıktır.
LWL
11/22/16 Sevilay CAN 16
Gemi Hacim Merkezinin Boyuna Konumu (L.C.B ) : Geminin boy doğrultusunda su altı hacim merkezi veya Archimedes kuvvetlerinin uygulama merkezi olan B noktasının kıç dikeye AP’ye olan yatay uzaklığıdır.
11/22/16 Sevilay CAN 17
K
B
Gemi Hacim Merkezinin Düşey Konumu (KB) : Geminin su altı hacim merkezinin tabandan yüksekliğidir. Gemiyi yüzdüren Archimedes kuvvetlerinin bileşke değeri bu noktada etkiler
11/22/16 Sevilay CAN 18
• Deplasman hacmi (∇): Geminin yüzdüğü su hattı altında kalan gövdesinin hacmidir.
• Deplasman (∆): Deplasman, gemi gövdesinin su içinde işgal ettiği hacimdeki su ağırlığına eşittir. Yani:∆=ρ∇dir. Burada: ρ suyun yoğunluğudur. Yaklaşık hesaplamalarda ρ =1.025 t/m3 alınır. Hassas hesaplamalarda (gemilerin meyil deneyi gibi) dansimetre aparatı ile suyun yoğunluğu tespit edilmelidir. ρ değeri denizlerimizde ortalama olarak aşağıdaki gibidir.Karadeniz : ρ = 1.014 t/m3Marmara : ρ = 1.020 t/m3Akdeniz : ρ = 1.030 t/m3
11/22/16 Sevilay CAN 19
GEMİ FORM KATSAYILARI (NARİNLİK KATSAYILARI)
GEMİ GEOMETRİSİNİN TAM OLARAK TANIMLANABİLMESİ İÇİN BAZI BOYUTSUZ KATSAYILAR KULLANILIR.
BUNLAR BİR GEMİNİN GERÇEK BOYUTLARINDAN SÖZ ETMEKSİZİN FORMU HAKKINDA, NARİN GEMİ , DOLGUN GEMİ, GİBİ GENEL GEOMETRİK ÖZELLİKLERESAHİP GRUPLARA AYRILABİLMESİNİ SAĞLARLAR.
AYRICA GEMİLERİN DENGE, GÜÇ VE MUKAVEMET İLE DİZAYN HESAPLARINDA KULLANILIRLAR.
GEMİ FORM KATSAYILARI:
1) BLOK KATSAYISI(CB)2) ORTA KESİT NARİNLİK KATSAYISI(CM)3) PRİZMATİK KATSAYISI(CP)4) SU HATTI NARİNLİK KATSAYISI(Cwp)5) DÜŞEY PRİZMATİK KATSAYI(CVP)
11/22/16 Sevilay CAN 20
GEMİNİN SUALTI FORMUNUN DOLGUN YA DA NARİN OLUŞUNU TANIMLAYABİLMEK İÇİN GEMİNİN SUALTI HACMİNİN, GEMİ İLE AYNI BOY ,GENİŞLİK VE DRAFTA SAHİP OLAN BİR DİKDÖRTGEN PRİZMANIN HACMİNE ORANIDIR.
CB=∇ /L.B.d
BLOK KATSAYISI
11/22/16 Sevilay CAN 21
Gemi orta kesitinin dolgunluğu, gemi orta kesit alanının genişliği geminin o kesitteki genişliğine, yüksekliği o kesitteki draftına eşit bir dikdörtgenin alanına oranı olarak ifade edilen “orta kesit narinlik katsayısı”
CM ile tanımlanır.
ORTA KESİT NARİNLİK KATSAYISI
CM=AM/B.d
AM
11/22/16 Sevilay CAN 22
Gemi su altı hacminin ,gemi orta kesidi şeklinde sabit taban alanına sahip boyu gemi boyuna eşit dik prizmanın hacmine oranına “prizmatik katsayı” denir.
PRİZMATİK KATSAYISI
CP= CB/C M VEYA CP=∇ / L. AM
11/22/16 Sevilay CAN 23
Geminin yüzdüğü su alanının bu su hattındaki gemi genişliği ve boyunun çarpılmasıyla bulunacak alanına oranına denir.
SU HATTI ALAN KATSAYISI
CWP=AWP / L.B
11/22/16 Sevilay CAN 24
Geminin su altı hacminin ,geminin dizayn su hattı alanına eşit tabanı olan ,yüksekliği ise gemi draftına eşit bir prizmanın hacmine oranı “düşey prizmatik katsayı olarak tanımlanır.
DÜŞEY PRİZMATİK KATSAYISI
CVP= CB/C WP VEYA Cvp=∇ / AWP .T
11/22/16 Sevilay CAN 25
R
4R
Örnek1: Aşağıda en kesiti verilen L boyunda bir lastik botun form katsayılarını bulunuz.
PROBLEMLER
11/22/16 Sevilay CAN 26
R
4R
11/22/16 Sevilay CAN 27
Örnek2: Aşağıda en kesiti verilen L boyunda eş kenar üçgen şeklindeki dubanın form katsayılarını bulunuz.
PROBLEMLER
5m
11/22/16 Sevilay CAN 28
5m
11/22/16 Sevilay CAN 29
Örnek3: Aşağıda en kesiti verilen 100m boyunda sabit kesitli dubanın form katsayılarını bulunuz.
PROBLEMLER
1m
10m
1.5m
11/22/16 Sevilay CAN 30
10m
1.5m
11/22/16 Sevilay CAN 31
PROBLEMLER
Örnek4: Su hattı boyu 60m, genişliği 10m, su çekimi 4.5m olan bir geminin form katsayıları CB=0.52, CM=0.72 ve CWP=0.63 olarak verilmektedir.Geminin tam ortasına sonradan 15m boyunda bir paralel gövde eklenmektedir. Su çekiminin değişmediğini varsayarsakyeni form katsayılarını bulunuz.
11/22/16 Sevilay CAN 32
PROBLEMLER
Örnek5: Temel geometrik özellikleri aşağıda verilen gemiye ait form katsayılarını hesaplayınız.
Su hattı boyu LWL 200m
Su hattı genişliği BWL 22m
Su çekimi T 7m
Prizmatik Katsayı CP 0.75
Yüklü su hattı alanı AWP 3500m2
Deplasman tonajı ∆ 23 000t
Deniz suyu yoğunluğu ρ 1.025 t/m3
11/22/16 Sevilay CAN 33
PROBLEMLER
11/22/16 Sevilay CAN 34
1.Kaimeler arası boy aşağıdakilerden hangisidir?
a)LBA
b)LWL
c)LPB
d)LBP
e)LOA
7.Yük gemilerinde , gemi ortasındaki sehim, B gemi genişliği olmak üzere ........ dir.
a)B/30
b)B/40
c)B/50
d)B/20
e)B/75
11/22/16 Sevilay CAN 35
8.Güvertenin baş-kıç yönünde yükselen egrisine ......... denir.a)Öksüz kemereb)Şiyerc) Sehimd)Stralyae)Fribord
9.Aşagıdaki gemilerden hangisinde sehim bulunmaz?a)Tankerb)Yatc)Balıkçıd)Buz Kırane)Tren Ferisi
11/22/16 Sevilay CAN 36
10.Blok katsayısı CB ,aşağıdakilerden hangisiyle tanımlanır?LWL = Gemi suhattı boyu, BWL = Mastoride Geminin su hattı
genişliği, T = Drafta)Geminin sualtında kalan hacminin, gemi ağırlığına oranıb) Geminin sualtında kalan hacminin, suhattı alanına oranıc) Geminin sualtında kalan hacminin, boyutları LWL, BWL, T’den oluşan
prizmaya oranıd) Geminin sualtında kalan hacminin, boyutları LWL, BWL’den oluşan
dikdörtgene oranıe) Geminin sualtında kalan hacminin, boyutları T, BWL’den oluşan
dikdörtgene oranı
11.Bütün narinlik katsayıları eşit olan bir geminin su hattı altında kalan formu nasıldır?
a)Üçgen prizmab)Dikdörtgen prizmac)Yarım daired)Küree)Koni
11/22/16 Sevilay CAN 37
12. Orta kesit narinlik katsayısı CM ,aşağıdakilerden hangisiyle tanımlanır?LWL = Gemi suhattı boyu, BWL = Mastoride Geminin su hattı genişliği, T
= Drafta)Geminin mastorideki kesit alanının, boyutları BWL ve T olan diktörtgenin
alanına oranıb) Geminin mastorideki kesit alanının, boyutları LWL ve T olan diktörtgenin
alanına oranıc) Geminin mastorideki kesit alanının, boyutları BWL ve LWL olan diktörtgenin
alanına oranıd) Geminin mastorideki kesit alanının, suhattı alanına oranıe) Geminin mastorideki kesit alanının, su altı hacmine oranı
13. Suhattı alanı narinlik katsayısı CWP ,aşağıdakilerden hangisiyle tanımlanır?
LWL = Gemi suhattı boyu, BWL = Mastoride Geminin su hattı genişliği, T = Draft
a) Geminin suhattı alanının, boyutları BWL ve T olan diktörtgenin alanına oranıb) Geminin suhattı alanının, boyutları LWL ve T olan diktörtgenin alanına oranıc) Geminin suhattı alanının, boyutları BWL ve LWL olan diktörtgenin alanına
oranıd) Geminin suhattı alanının, orta kesit alanına oranıe) Geminin suhattı alanının, su altı hacmine oranı
11/22/16 Sevilay CAN 38
14.Orta kesit narinlik katsayısı hesabında aşağıdakilerden hangisi kullanılır?
a)Deplasman
b)Gemi ağırlığı
c)Gemi derinliği
d)Gemi boyu
e)Orta kesit alanı
11/22/16 Sevilay CAN 39
18. KG sembolu neyi tanımlamaktadır?a) Yüzme merkezinin yatay konumub) Ağırlık merkezinin yatay konumuc) Ağırlık merkezinin dikey konumud) Sephiye merkezinin dikey konumue) Sephiye merkezinin yatay konumu
30-Bir geminin sualtı hacim merkezinin tabandan yüksekliğine ne denir?a)KGb)BMc)KBd)GMe)GG1
11/22/16 Sevilay CAN 40
31-Bir geminin boyuna deplasman hacim merkeziaşağıdakilerden hangisidir?
a)LCF
b)LCG
c)LCB
d)LCC
e)LLF
11/22/16 Sevilay CAN 41
11/22/16 Sevilay CAN 42
Top Related