yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG...

32
atmufwdkbmv? 2018 ckESpf The Karen News twGJ (6)? trSwf (2) vlUtcGifhta&; wdkif;&if;om;tcGifhta&; 'Drdkua&pDta&; pmrsufESm (4) odkY ``` pmrsufESm (4) odkY ``` yef;a&miftqdyfawG yef;a&miftqdyfawG 0g;NrdKcHae&wJh 0g;NrdKcHae&wJh 0 i f ; a & m f a j r 0 i f ; a & m f a j r ckxd &Gmwdkif;rSm t&uf? bD,m a&mif ;ovd k rsd K; ay:ay:wif wif a&mif ; 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae w,f/ zrf;qD; ESdrfESif;wJh enf;pepf t yd k if ; tm;enf ;w,f vd k Y jrif w,f / Ed k if iH awmf&JeJY aumfol;av&JtzGJU yl;aygif; NyD; vkyfr,fqdk&if aysmufEdkifw,f/ wd k if Mum;rI tyd k if ;rS m vl xk awG owif ; ay;zdkYqdkwm b,fvdkrS rjzpfEdkifbl;/ Mum;rSm vlxkawG towfcH&r,fh tEÅ&m,f &Sdaew,f ... t,fuvdkazm pmrsufESm (18) odkY ``` =pufwifbm 27 &uf? 2018 ckESpf apmjrwfOD;om tar&duef jynfaxmifpk 0g&Sifwefjynfe,f Seattle NrdKU? Washington wuúodkvfrS 2018 ckESpftwGuf ay;tyfonfh Roux Prize (qk )ud k xd k if ;-jref rme,f pyf rJaqmufNrdKU&Sd r,fawmfaq;cef; wnfaxmifol a'gufwm pifoD ,marmiftm; pufwifbm 26 &ufaeYu csD;jr§ifhvkdufaMumif; od&onf/ a'gufwm pifoD,marmif onf xdkif;EkdifiHa&muf jrefrma&TU 0g&Sifwefwuúodkvf\ ROUX qk a'gufwm pifoD,marmiftm; csD;jr§ifh ajymif;aexdkifolrsm;ESifh jrefrm EkdifiH tESHYtjym;rS usef;rma&; vma&mufjyoolrsm;udk rJ aqmuf Nrd KUwG if r,f awmf aq;cef ; udk zGifhvSpfum aq;ukorI ay; &mwGif usef;rma&;qdkif&m o wif ; tcsuf tvuf pD rH cef YcJ G jcif ; &v'faumif;rGefrItay: tajccH NyD; qkcsD;jr§ifhcH&jcif;jzpfonf[k aq;cef;\ pDrHcefYcGJrI vuf axmuf'g½dkufwm aemftJeDu qdkonf/ ¤if;u ]usef;rma&;eJYqdkifwJh owif;tcsuftvuf pDrHcefYcGJ rI&v'faMumifh q&mrudk qkay; wmayghaemf/ usef;rma&; u@ awG vkyfaqmifwJhtcgrSm vlrI todkif;t0dkif;awG qDuae aumif ;rG ef wJ h &v'f &&S d wJ h twG uf qk&cJhwmyg}[k pufwifbm 27 &ufaeYwGif u&ifowif;pOfokdY ajymonf/ ¤qktwGuf ay;tyfcsD;jr§ifh onf h tar&d uef a':vmwpf od ef ; udk a'gufwm pifoD,marmif udk,fwkdif wufa&muf vufcH& ,lcJhNyD; qk csD;jr§ifhcH&onfhtay: pufwifbm 29 &uf? 2018 ckESpf apmausmfcGD; u&if tygt0if jrefrmEkdifiH &S d wk d if ;&if ;om;vl rsK d ;pk rsm;tay: jrefrmppfwyf\ vlrsKd;wkH; okwf oif owfjzwfrIukd tjynfjynf qkdif&m &mZ0wfrIckH½kH;(ICC)okdY ykdYaqmif&ef ukvor*¾wGif t qkd wifoGif;rIrsm;udk axmufcH aMumif; MopaMw;vsm;u&if t rsKd;om;tzJGY (AKO) u ajymqkd vkdufonf/ MopaMw;vsm;EdkifiH? Perth (ygofh)NrdKU? Herb Graham Hall,38 Ashbury Crescent, Malabooka wG if puf wif bmv 27 &uf aeYu pwif usif ;yonf h MopaMw;vsm; u&iftrsdK;om;tzGJY (AKO)\ 10 Budrfajrmuf taxGaxGnDvmcH tpnf ;ta0;\ tzG if h rd ef YcG ef ;wG if OuúXjzpfol apmvGifOD;u xkdokdY xnfhoGif; ajymqkdvkdufjcif; jzpf onf/ ]Armppf wyf &J U u&if ? ucsif ? &Srf;? &ckdifjynfe,fpwJh wdkif;&if; om;vlrsdK;awGtay: vlrsdK;wkH; okwfoifrIudk ICC cHk½Hk;odkY ydkY aqmif&ef ukvor*¾rSm tqdk wifoGif;rIrsm;udk usaemfwkdY axmufcHw,f/ Armppfwyf&JU vl rsK d ;wk H ;owf jzwf rI awG wu,f &Sdaew,f/ tvm;wl u&ifjynf e,feJY tjcm;a'oawGrSmvnf; q,fpkeJYcsD vlrsKd;wkH; owfjzwfrI awG &SdaewJhtwGufaMumifh AKO u axmufcHwmjzpfygw,f}[k ¤if;u ajymqkdcJhonf/ AKO \ taxGaxG nDvmcH jrefrmhwyfrawmfukd ICC ykdY&ef BudK;yrf;rI MopaMw;vsm; u&iftrsdK;om;tzGJU-AKO axmufcH

Transcript of yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG...

Page 1: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

atmufwdkbmv? 2018 ckESpf The Karen News twGJ (6)? trSwf (2)

vlUtcGifhta&;

wdkif;&if;om;tcGifhta&;

'Drdkua&pDta&;

pmrsufESm (4) odkY

pmrsufESm (4) odkY

yef;a&miftqdyfawGyef;a&miftqdyfawG0g;NrdKcHae&wJh0g;NrdKcHae&wJh0

if ; a &

mf a jr0 if ; a

& mf a jr

ckxd &Gmwdkif;rSm t&uf? bD,m

a&mif;ovdkrsdK; ay:ay:wifwif a&mif;

0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae

w,f/ zrf;qD; ESdrfESif;wJh enf;pepf t

ydkif; tm;enf;w,fvdkY jrifw,f/ EdkifiH

awmf&JeJY aumfol;av&JtzGJU yl;aygif;

NyD; vkyfr,fqdk&if aysmufEdkifw,f/

wdkifMum;rItydkif;rSm vlxkawG owif;

ay;zdkYqdkwm b,fvdkrS rjzpfEdkifbl;/

Mum;rSm vlxkawG towfcH&r,fh

tEÅ&m,f &Sdaew,f ...

t,fuvdkazm

pmrsufESm (18) odkY

=pufwifbm 27 &uf? 2018 ckESpf apmjrwfOD;om

tar&duef jynfaxmifpk 0g&Sifwefjynfe,f Seattle NrdKU? Washington wuúodkvfrS 2018 ckESpftwGuf ay;tyfonfh Roux Prize (qk)udk xdkif;-jrefrme,fpyf rJaqmufNrdKU&Sd r,fawmfaq;cef; wnfaxmifol a'gufwm pifoD ,marmiftm; pufwifbm 26 &ufaeYu csD;jr§ifhvkdufaMumif; od&onf/

a'gufwm pifoD,marmif onf xdkif;EkdifiHa&muf jrefrma&TU

0g&Sifwefwuúodkvf\ ROUX qk a'gufwm pifoD,marmiftm; csD;jr§ifh

ajymif;aexdkifolrsm;ESifh jrefrm EkdifiH tESHYtjym;rS usef;rma&; vma&muf jyoolrsm;ud k r J aqmufNrdKUwGif r,fawmfaq;cef; udk zGifhvSpfum aq;ukorI ay; &mwGif usef;rma&;qdkif&m o wif; tcsuftvuf pDrHcefYcJGjcif; &v'faumif;rGefrItay: tajccH NyD; qkcsD;jr§ifhcH&jcif;jzpfonf[k aq;cef;\ pDrHcefYcG JrI vuf axmuf'g½dkufwm aemftJeDu qdkonf/

¤if;u ]usef;rma&;eJYqdkifwJh owif;tcsuftvuf pDrHcefYcGJ

rI&v'faMumifh q&mrudk qkay; wmayghaemf/ usef;rma&; u@awG vkyfaqmifwJhtcgrSm vlrI tod ki f ;t0d ki f ;awG qDuae aumif;rGefwJh&v'f &&SdwJhtwGuf qk&cJhwmyg}[k pufwifbm 27 &ufaeYwGif u&ifowif;pOfokdY ajymonf/

¤qktwGuf ay;tyfcsD;jr§ifh onfh tar&duef a':vmwpfodef; udk a'gufwm pifoD,marmif udk,fwkdif wufa&muf vufcH& ,lcJhNyD; qk csD;jr§ifhcH&onfhtay:

pufwifbm 29 &uf? 2018 ckESpf apmausmfcGD;

u&if tygt0if jrefrmEkdifiH &Sd wkdif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;tay: jrefrmppfwyf\ vlrsKd;wkH; okwf oif owfjzwfrIukd tjynfjynf qkdif&m &mZ0wfrIckH½kH;(ICC)okdY ykdYaqmif&ef ukvor*¾wGif t qkd wifoGif;rIrsm;udk axmufcH aMumif; MopaMw;vsm;u&if t rsK d;om;tzJG Y(AKO)u ajymqkd vkdufonf/

MopaMw;vsm;EdkifiH? Perth

(ygofh)NrdKU? Herb Graham Hall,38 Ashbury Crescent, Malabooka wGif pufwifbmv 27 &ufaeYu pwifusif;yonfh MopaMw;vsm; u&iftrsdK;om;tzGJY(AKO)\ 10 Budrfajrmuf taxGaxGnDvmcH tpnf;ta0;\ tzGifhrdefYcGef;wGif OuúXjzpfol apmvGifOD;u xkdokdY xnfhoGif; ajymqkdvkdufjcif; jzpf onf/

]Armppfwyf&JU u&if? ucsif? &Srf;? &ckdifjynfe,fpwJh wdkif;&if; om;vlrsdK;awGtay: vlrsdK;wkH;

okwfoifrIudk ICC cHk½Hk;odkY ydkY aqmif&ef ukvor*¾rSm tqdk wifoGif;rIrsm;udk usaemfwkd Y axmufcHw,f/ Armppfwyf&JU vlrsKd;wkH;owfjzwfrIawG wu,f &Sdaew,f/ tvm;wl u&ifjynf e,feJY tjcm;a'oawGrSmvnf; q,fpkeJYcsD vlrsKd;wkH; owfjzwfrI awG &SdaewJhtwGufaMumifh AKO u axmufcHwmjzpfygw,f}[k ¤if;u ajymqkdcJhonf/

AKO \ taxGaxG nDvmcH

jrefrmhwyfrawmfukd ICC ykdY&ef BudK;yrf;rI MopaMw;vsm; u&iftrsdK;om;tzGJU-AKO axmufcH

Page 2: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

2 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

Editorial

u&ifowif;pOf

trIaqmifem,u ref;vif;jrwfausmf t,f'DwmcsKyf eef;azmha*trIaqmift,f'Dwm apmxGef;vif;owif;t,f'Dwm apmodef;jrifhowif;wm0efcH pzef;a&Smif;owif;axmufrsm; eef;a0NzdK;Zm? ptdkifql;? apmjrwfOD;om apm&Sm;? erfhbGm;cvdefu&ifydkif;t,f'Dwm apmcvDu,dku&ifydkif;bmomjyef aemfap;ck'l;pmpD'DZdkif;t,f'Dwm apmzdk;rl;? ausmftJe,fxkwfa0ol apmxGef;vif; (02048) trSwf (8) &yfuGuf? axmif0d (12) vrf;?

zm;tHNrdKU? u&ifjynfe,fyHkESdyfol ESpfopfOD;yHkESdyfwdkuf (00601) 27(A), Corner of U Hmoo St and U Tun Nyo St, Dagon (East) Industrial Zone, Yangonwefbdk; 500 usyf

qufoG,f&ef trSwf (8) &yfuGuf? axmif0d (12) vrf;? zm;tHNrdKU? u&ifjynfe,[email protected], [email protected], www.karennews.org09973883218, 09452849329, 09764943688

pufwifbm 19 &uf? 2018 ckESpf apmxGef;vif;

u&iftrsdK;om;orkdif; jyKpk &mwGif taxmuftuljzpfapNyD; udk;um;Ekdifrnfh taxmuftxm; opfrsm; awGY&Sdxm;onf[k OD; aqmifjyKpkaeol &efukefwuú odkvf? orkdif;Xme uxdu a'guf wmeef;vIdifu u&ifowif;pOf odkY pufwifbm 19 &ufwGif

ajymonf/u&iftrsdK;om; orkdif;udk

tcef;(5) cef;cGJum jyKpkvsuf&Sd&m tcef;(4)wGif yg0ifonfh 'kwd, urÇmppfNyD;umv u&if-Arm t"du½kPf;jzpfyGm;jcif;? zufqpf *syefawmfvSefa&;ESifh u&ifvlrsdK; rsm;? jrefrmh vGwfvyfa&;ESifh u &ifh acgif;aqmifrsm;\ oabm xm; ponfwkdYudk jyKpkvsuf&Sd&m

wGif ,ckvdk taxmuftxm; opfrsm; awGY&Sdjcif;jzpfonf[k a'gufwm eef;vI di fu ajym onf/

¤if;u ]tck tcef;(4) udk t&if vkyfaew,f/ jyKpkwJhtcg taxmuftxm;opfawG awGY w,f/ ajym&r,fqdk&if trsdK;om; armfuGef;wkdufu rSwfwrf;wif xm;wJh 1949-50 ESpfawGrSm

u&iftrsdK;om; orkdif; jyKpk&mwGif udk;um;Ekdifrnfh taxmuftxm; opfrsm; awGY&Sdawmifil? aumfol;av toHvTifh Xmeu owif;awGudk &xm; w,f/ 'gawGu autJef,lbuf rSmvnf; usefrSm r[kwfbl;/ tJh wkef;u 'Dowif;awGudk vufESdyf pufeJY ½dkufNyD; 0efBuD;csKyfwkdY? umcsKyfwkdY? &Jrif;BuD;wkdY pojzifh vl 20 avmufudkyJ jzefYa0wJh[m awG jzpfw,f/ wjcm; taxmuf txm;opfawG &xm;wmvnf; &Sdw,f}[k ajymonf/

xdkYtjyif u&iftrsdK;om; o rkdif; jyKpk&mwGif tcsdKUaom t axmuftxm;rsm;udk wkdif;&if; om; pnf;vHk;nDnGwfa&; xdcdkuf EkdifonfhtwGuf ul;,lcGifhrjyK jcif;rsm;vnf; BuHKawGY&ovdk t csdKUXmersm;odkY pmwifum ul;,l cGifh awmif;cH&jcif;rsm;vnf; &Sd aMumif;? u&ifvli,f tpnf;t ½Hk; (KYO)u vGwfvyfa&; r&rSD 0ef;usifcefYu xkwfa0onfh *sm e,ftcsdKUudkvnf; &&Sdxm;onf

[k a'gufwmeef;vIdifu ajym onf/

vuf&Sd u&iftrsdK;om; o rkdif; jyKpk&mwGif pmrsufESm 200 ausmf NyD;pD;aeNyD;? 1988 ckESpf? vlxk ta&;awmfyHkwGif yg0if onfh u&ifvlrsdK;rsm;\ vIyf&Sm; rIrsm;udkvnf; rSwfwrf;wifoGm; &ef&SdNyD; yg0ifcJholrsm;udk awGYqHk ar;jref;Ekdifa&;twGuf vrf;ñTef ay;&efESifh taxmuftxm;rsm; &Sdygu orkdif;jyKpka&; aumfrwD odkY ay;ykdY ulnDMu&ef ajymvdk onf[k aumfrwDwm0ef&Sdolrsm; u ajymonf/

xdkYtjyif u&if trsdK;om; orkdif; jyKpk&mwGif NyD;pD;xm;onfh tykdif;ESifhywfoufNyD; &Sif;vif; wifjyjcif; tcrf;tem;udk vm rnfh yGifhvif;&moDwGif jyKvkyf oGm;&ef pDpOfxm;NyD; awGY&Sdxm; onfh tcsuftvufrsm;tay: rlwnfum trSm;? trSefqHk;jzwf

tBuHjyKcsufrsm; awmif;cHoGm; rnf[k jyKpka&;aumfrwDxHrS od &onf/

u&iftrsdK;om; orkdif; jyKpk a&;aumfrwDudk &efukefwdkif; a' oBuD; u&ifpmayESifh ,Ofaus;rI aumfrwDu uruxjyK zJGYpnf; xm;jcif;jzpfum tqdkyg orkdif; usrf;udk orkdif;BudKacwfESifh o rkdif;wifacwfOD; u&ifvlrsdK;? acwfopf u&ifvlrsdK;? NAdwdoQ udkvdkeDtpdk;&ESifh u&ifvlrsdK;rsm;? 'kwd, urÇmppfESifh ppfNyD;umv? vGwfvyfNyD;acwf jrefrmEkdifiHESifh u&ifvlrsdK;rsm; ponfh tcef; (5)cef;cGJ jyKpkoGm;rnfjzpfum vuf&Sd ig;yHkwpfyHkcefY NyD;pD;aeNyD; jzpfaMumif; OD;aqmifjyKpkaeol a'gufwmee f ;vI di fu ajym onf/

jynfwGif;&Sd tpdk;& tajccHynmausmif;rsm;ü vGefcJhonfh oHk; av;ESpfrSpí ESpfpOf ausmif;zGifh&moDwGif u&ifpmoifMum;a&;ESifh ywfoufí tm;wufoa&m owif;rsm; xGufay:avh&SdouJhodkY ausmif;zGifhcgeD;a&mufwkdif; u&ifpmoifMum;rnfh q&m?q&mr rsm;udk qdkif&ma'o&Sd u&ifpmayESifh ,Ofaus;rIaumfrwDrsm;u rGrf;rHoifwef;ay;jcif;? oifMum;a&; vdktyfcsufrsm;udk ynma&; Xmersm;ESifh nd§EIdif;vkyfaqmifjcif;rsm; &SdcJhonf/

jrefrmjynfü u&ifpmoifMum;rIorkdif;udk jyefMunfhrnfqdkvQif wpfacwfwpfcsdefu a&TxD;aqmif;cJhonf[k qdkEkdifonf/ tb,f aMumifhqdkaomf udkvdkeDacwf 1912 ckESpfwGif u&ifwkdif;&if;om;bmomausmif;rsm;wGif u&ifpmudk 4 wef;txd oifMum;cGifh&cJhonf/ 1924 ckESpfwGifrl 7 wef;txd oif,lEkdifcJhvdk 1926 ckESpfwGif 10 wef;xd u&ifpmoifausmif;rsm;&SdcJhNyD; 1936 ckESpfwGifrl wpfjynf vHk;&Sd u&ifausmif;olausmif;om;rsm;onf 10 wef;txd u&if bmomjzifh pmar;yGJajzqkdcJh&onf/ xdktusKd;qufaMumifh u&if pmayudk ,aeYxd rdrdwdkY jrifawGYae&jcif; jzpfonf/

jynfwGif; u&ifpm oifMum;a&; jynfwGif; u&ifpm oifMum;a&; b,fqDa&mufaeNyDvJb,fqDa&mufaeNyDvJ

odkYaomf pmoifausmif;rsm;wGif u&ifpm oifMum;ydkYcsay;jcif; aMumifh rdrdwkdY\uav;rsm; wjcm;bmom&yf oifcef;pmrsm;tay: tm½HkpkdufrI tm;enf;oGm;rnf[k pdk;&drfonfh rdbESifh q&mtcsKdU &SdaeMuovdk wpfEdkifiHvHk;udk vTrf;NcHKonhf Armpmwpfck wwfajrmuf ½HkESifhvnf; NyD;jynhfpHkygNyD[k em;vnfvufcHxm;Muol rdbrsm;udk tjypfrqdkvkdaomfvnf; ,if;rSm tjynfht0 rSefuefjcif; r[kwf onfudk urÇmhtiftm;BuD;EkdifiHrsm;ESifh csdefxdk;pOf;pm;wwfapvdk onf/

urÇmwGif vuf&Sd pD;yGm;a&; tiftm;tBuD;qHk;EkdifiHrsm; jzpf onfh tar&duefjynfaxmifpk? w½kwfESifh *syefEkdifiHwkdYqdkvQif rdcifbmompum;jzifhom 0dZÆm? odyÜH ynm&yfrsm;udk ynma&; qHk;cef;wkdifxd oifMum;atmifjrifum bmomjyefaqmh0Jvfrsm;jzifh urÇmywf oGm;vmvIyf½Sm;aeonfudk avhvm&if; owdjyKoGm; oihfonf/ rsufarSmuf enf;ynmacwfBuD;wGif tqifhjrifh enf; ynm&yfrsm; aeYpOf wdk;wufajymif;vJaeonfudk trSDvkdufum oif,lEkdifrSom acwfESifh &ifabmifwef;Ekdifrnfhoabm &Sdaeonf/ xdkYtwGuf wkdif;&if;bmomoifMum;rIonf t[efYtwm;jzpfap onf[k wpfxpfcs rSwf,lí r&ovkd oifMum;a&;enf;pepfESifh oif½dk;nTef;wrf;rsm;onfom t"du ta&;BuD;qHk; jzpfaeay onf/

tpdk;&\ tajccHynmausmif;rsm;ü u&ifpmoifMum;a&; tajc taerSm yHkrSef ausmif;oifcef;pm? oif½dk;nTef;wrf;rsm;xuf rdrdwdkY pmayudk od&SdEkdifa&; tajccHtay: jznfhpGufbmom&yfwpfcktjzpf

om oifMum;apjcif; jzpfonf/ xdkYtwGuf ]&SOfhvnf;avQmufom ysm;vnf;pGJom} qdkouJhodkY rdrdwdkYpmayudkvnf; jyefvnfavhvm xdef;odrf;NyD; ausmif;wdkif;wGif taxmuftuljyKonfh oif½dk;nTef; wrf; wpfck&SdrnfqdkvQif ynma&;pepfudk yHhydk;ay;&ma&mufonf/ xdkYtwGuf u&ifpmudk ausmif;rsm;wGif tjzpfoabm oif,laejcif;? yGifhvif;jrifomonhf pDrHcefYcGJrI r&Sdjcif;? t&nftcsif;xuf ta& twGufudkom OD;pm;ay; pOf;pm;vkyfaqmifjcif; rjzpf&avatmif oufqdkif&m wm0ef&Sdolrsm;u vufawGUusus? pepfwus atmuf ajcrSpí vkyfaqmif&awmhrnfjzpfonf/

vlrsKd;wpfrsKd;[lonf pmay? pum;? ,Ofaus;rI? tEkokckrrsm;jzifh zGJYpnf;xm;NyD; ,if;vu©Pm&yfrsm; uif;rJhaysmufuG,f oGm;rnf qdkvQif vlrsKd;vnf; aysmufuG,foGm;rnfjzpfonf/ ajrNrdKí vlrsKd; raysmuf? vlNrdKíom vlrsKd;aysmufEkdifonhf qdk½dk;pum; &Sdaomfjim; ,cktajctaerSm vlrsKd;wpfrsKd;\ t*Fg&yfrsm; wpfppD aysmuf uG,foGm;rnhfta&; jzpfvmaeonf/ ,if;odkY vlrsdK;raysmufa&; twGuf rdrdwdkYvlrsKd;vu©Pm t*Fg&yfrsm;udk xdef;odrf;&if; vlrsdK; tvkduf\ orkdif;ay;wm0ef pmayxdef;odrf;jr§ifhwifrIudk acwfpepf ESifh vkdufavsmnDaxGjzpfatmif oifMum;Edkifa&;twGuf a'otoD; oD;&Sd u&ifpmayESifh ,Ofaus;rIaumfrwDrsm;? u&ifhwdkif;&if;om;a&;&m0efBuD;rsm;? wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;a&;&m0efBuD;XmeESifh ynma&;u@wGif uRrf;usifolynm&Sifrsm; yl;aygif;um [efcsuf nDpGm pkaygif;vkyfaqmifoGm;Mu&ef wkdufwGef;vkdygonf/

Page 3: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

32013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? atmufwdkbmv 2018

Youth Corner

pmzwf y&dówfrsm;tm; today;jcif;autkdifpD-u&ifowif;Xme\ paumu&ifbmomjzifh wifqufaeonfh

owif;rsm;tm; vpOfxkwf u&ifowif;pOf pmapmifxJwGif zwf½IEkdifouJhokdYf karen.kicnews.org wGifvnf; aeYpOfowif;ESifh aqmif;yg;rsm;udk 0ifa&mufzwf½I Ekdifygonf/

,ckwavm qGD'ifEkdifiH pawmh[kef;rf(Stockholm) NrdKUawmfwGif usif;yonfh qGD'iftkdifa'g(Sweden Idol) tqkdNydKifyJGrSm emrnfBuD; vmolu touf 17 ESpft&G,f u&ifvlrsKd; apmuDpkd;(Ki Soe) jzpf onf/

olonf xkdif;-jrefrme,fpyf&Sd r,fv'ku©onfpcef;rS qGD'if EkdifiHokdY vGefcJhonfh 15 ESpfcefYu rdbrsm;twl a&muf&SdcJhjcif;jzpfNyD; vuf&Sd rdom;pk0ifrsm;ESifhtwl Hallsberg NrdKUwGif aexkdifvsuf &Sdonf/

qGD'if tkdifa'g tqkdNydKifyJGwGif apmuDpkd;\ ,SOfNydKifrIu rl&if; tqkdawmfuJhokdYyif toH wnfNidrfpGm oDqkdEkdifcJhonfhtwGuf 'kdifvl BuD;rsm;\ csD;usL;*kPfjyKcHcJh&ovkd qGD'ifEkdifiHu y&dówfrsm; tygt0if urÇmt&yf&yfrS jrefrmy&dówfrsm;\ vufcHtm;ay; rIudkvnf; &&Sdaeol wpfOD;jzpfonf/

qGD'if tkdifa'g 0ifNydKifcJh&ykHESifhywfoufí apmuDpkd;u ]yxr acguf oGm;NydKifwkef;uawmh touf 16 ESpfjynfh&r,f/ usaemf uawmh 15 ESpfyJ&Sdao;wJhtwGuf 0ifNydKifvkdY r&ayghaemf/ tck 'kwd ,tacguf jyefac:awmh ykHt&ifykdYay;&w,f/ tJ'DrSm trSwf trsm;qkH;&wJh 4 a,mufu 0ifNydKifcGifh&cJhw,f/ tJ'D 4 a,mufxJrSm usaemfvnf; wpfa,mufygw,fayghaemf/} [k ajymonf/

olonf tqkd0goemtjyif abmvkH;tm;upm;udk ckHrifESpfouf ol wpfOD;jzpfNyD; tqkdyg Sweden Idol NydKifyJGudk abmvkH;upm;&mrS ajcaxmufusKd; 'Pf&m&SdonfhMum;u tm;cJum 0ifa&muf,SOfNydKif

cJhonf[k apmuDpkd;u qkdonf/vuf&SdNydKifyJGwGif NydKifyJG0if taumif;qkH; 13 OD; (Top 13)xJwGif

ta&G;cs,f cH&NyDjzpfNyD; Winner &&Sdonfjzpfap? r&&Sdonfjzpfap taumif;qkH; BudK;pm;oGm;rnf[k apmuDpkd;u ajymonf/

]usaemf taumif;qkH; vkyfaqmifoGm;r,fvkdY pOf;pm;w,f/ trsm;u usaemfhudk ykdodvmr,f/ vlawG0rf;om&if usaemfvnf; 0rf;omw,fayghaemf/ yef;wkdifa&mufzkdYtwGuf wpfqifhcsif;udk vkyf&r,f/ wpfqifhcsif;vkyfNyD;rS oGm;&r,fvkdY usaemfjrifw,f/}[k ajymonf/

¤if;tay: tcGifhta&;ay;cJhonfh tuJjzwf'kdifvlBuD;rsm;ESifh y&dówfrsm;u olYudk wcJeuf tm;ay;axmufcHrIaMumifh ¤if; taejzifh 0rf;ajrmuf0rf;omjzpfrIuvJGNyD; ukd,fhukd,fudk txifBuD; pdwf0ifjcif;r&Sd[k apmuDpkd;u ajymonf/

]usaemfu omrefvlwpfa,mufyg/ 'Dtqifha&mufvnf; b0if jrifhwJhpdwf r&Sdygbl;/ ½kd;½kd;av;yJ aeygw,f/ 'gayr,fh vlawG trsm;BuD;u usaemfhudk od&SdvmwJhtwGufaum? usaemfhukd tm; ay;wJhtwGufaum 0rf;omMunfEl;rdygw,f/}[k ajymonf/

4 ESpfom;t&G,fuwnf;u qGD'ifEkdifiHudk a&muf&SdcJhaomfvnf; rdcif u&ifbmompum;tjyif qGD'ifESifh t*Fvdyfbmom pum;udk vnf; uRrf;uRrf;usifusif ajymqkdEkdifonfh apmuDpkd;onf qDG'if EkdifiHa&muf u&iftrsKd;om;ta&;t&mrsm;ESifh u&iftrsKd;om; aeY xl;aeYjrwf txdrf;trSwfyJGrsm;wGif tNrJwap yg0ifcJhol wpfOD;

jzpfonf/u&iftrsKd;om;rsm;tay: apmuDpkd;\ oabmxm;u ]usaemf

wkdY tm;vkH;u u&ifygyJ/ qGD'ifu u&ifvm;? tjcm;EkdifiHu u&if vm;? usaemfwkdYawG tcsif;csif; cspfcspfcifcif &Sd&r,f/ NyD;awmh ukd,fvkyfcsifwmukd vkyfyg/ taumif;qkH;vkyfaqmifyg/ udk,fhukd aysmfapw,fqkd&if vkyfyg} [k ajymonf/

ppfajy;'ku©onfb0rS qGD'if Idol tqkdNydKifyJGwGif emrnfBuD;vm ol apmuDpkd;u ¤if;\ tdyfrufudk vufawGY taumiftxnfazmf&ef qufvufBudK;pm;oGm;rnf ,ckvkd ajymonf/

]usaemfwkdYtm;ay;MuwJhtwGuf aus;Zl;wifygw,f/ wpfaeY EkdifiHjcm;udk oGm;NyD; oDcsif;qkdcsifygw,f/ xkdif;EkdifiH? jrefrmEkdifiH? tar&duefEkdifiHrSmyJjzpfjzpf oGm;NyD; oDcsif;qkdcsifygw,f/ tJ'gu usaemfh&JUarQmfrSef;xm;csufyg}[k apmuDpkd;u ajymonf/

apmodef;jrifh

qDG'if Idol rSm emrnfBuD;vmwJh apmuDpdk;apmodef;jrifh

'ku©onfb0rS pifay:a&mufvmol(odkY)

pufwifbm 4 &uf? 2018 ckESpf eef;a0NzdK;Zm

u&ifjynfe,f&Sd tqdk 0go em&Sif vli,frsm;twGuf ]vli,f ESifh Nidrf;csrf;aom vlrItodkuf t0ef;} oDcsif; a&;pyfoDqdkNydKifyGJ wpfckudk EGG Alumni Network rS OD;aqmifNyD; vmrnfh atmuf wdkbmv 11 &ufaeYwGif usif;y rnf[k od&onf/

tqdkyg tpDtpOfudk u&if jynfe,fwGif yxrqHk; jyKvkyf jcif;jzpfNyD; xdkodkYjyKvkyf&jcif;ESifh ywfoufí NydKifyGJjzpfajrmufa&; OD;aqmifpDpOfonfh Education Gathering Group- EGG ALumni Network rS nd§EdIif;a&;rª; pqdka*; 'dku ,ckvdk ajymonf/

¤if;u ]Nidrf;csrf;wJh vlrIt odkuft0ef;wpfckjzpfzdkY bmawG vkyfzdkYvdktyfvJ/ vli,fawGu 'gudk b,favmuf odxm;vJ/ olwdkYodxm;wmawGudk tEkynm eJY zefwD;NyD; udk,fhvlrI e,fy,f xJrSm jyefvnf vufqifhurf;zdkY 'DyGJudk vkyfay;wmjzpfw,f/ qk& &SdwJhoDcsif;awGudkvnf; Nidrf;csrf; a&;eJYywfoufwJh Campaign (pnf;½kH;vIHYaqmfrI) awGrSm jyef

oHk;zdkY tJ'Dvdk &nf&G,fcsuf &Sd w,f}[k pqdka*;'dku u&ifo wif;pOfodkY ajymonf/

wpf&ufwm jyKvkyfrnf h ,if;NydKifyGJtwGuf yg0if,SOfNydKif vdkolrsm;taejzifh EGG, YCC pm;aomufqdkif? YLC (Youth Learning Center)? vdIif;bGJ t*FvD uef bk&m;ausmif;ESifh tjcm; owfrSwfxm;onfh ae&mrsm;wGif pm&if;ay;oGif; avQmufvTm,l Edkifum atmufwdkbmv 6 &uf aeYwGif oDcsif;ESif h? toHppf aq;rIrsm; jyKvkyfrnfjzpfNyD; usif;yrnfh ae&mudk jyefvnf xkwfjyef today;oGm;rnfjzpf aMumif; NydKifyGJwm0ef&Sdolrsm;u qdkonf/

NydifyGJtwGuf y'kw qkESifh ESpfodrfhqk 2 qk owfrSwfxm;NyD; yxrqkudk usyfaiG 1 odef;? 'kwd,qk usyfaiG 8 aomif;? wwd,qk usyfaiG 6 aomif;ESifh ESpfodrfhqk 2 qktwGuf usyfaiG 3 aomif;tjyif qk&&S donfh oDcsif;rsm;twGuf EGG Alumni Network rS pDpOfonfh aw;pD;&D; wGif yg0ifoDqdkcGifh &&Sdrnf[k vnf; od&Sd&onf/

tqdkyg NydKifyGJwGif udk,fydkif oHpOfESifh a&;pyfoDqdk ,SOfNydKif& rnfjzpfNyD; Slow Rock, Reggae, R&B, POP& Country ponfh oDcsif;trsdKtpm;xJrS jrefrmbm omjzifh rdrdBudKufESpfouf&m trsdK;tpm;rsm;udk 0goem&Sif touf 15 ESpfrS 35 ESpftwGif; aw;pD;&D; rxkwfzl;ol rnfolrqdk 0ifa&muf ,SOfNydKifEdkifonf[k owfrSwfxm;onf/

xdk Ytjyif ]Nidrf;csrf;aom vlrItodkuft0ef;} acgif;pOfESifh udkufnDaom taMumif;t&mxJrS vlrsdK;a&;? bmoma&;udk xdcdkuf apEdkifonfh toHk;tEIef;rsm;udk a&SmifusOf&ef pnf;urf;owfrSwf csufrsm;vnf; &Sdonf[k od& onf/

2017 ckESpf atmufwdkbmv twGif;uvnf; zm;tHNrdKU? ZGJu yifcef;rwGif trsKd;om; jyefvnf oifhjrwfa&;? jynfwGif;Nidrf;csrf; a&;? 'Drdkua&pD zuf'&,f jynf axmifpk wnfaqmufa&;ESif h EdkifiHawmf\ Nidrf;csrf;a&; vkyf ief;pOfrsm;udk axmufcHaom tm;jzifh Nidrf;csrf;a&; *DwyGJawmf wpfck usif;ycJhzl;onf/

vli,fESifh Nidrf;csrf;aom vlrItodkuft0ef; oDcsif; a&;pyfoDqdkNydKifyGJ EGG Alumni Network jyKvkyfrnf

Page 4: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

4 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

News

pufwifbm 14 &uf? 2018 ckESpf apmxGef;vif;

autJef,l- u&iftrsdK;om; tpnf;t½Hk;? wyfr[m(5) e,f ajrwGif ESpfzufwyfrsm; xdawGY ypfcwfrI jzpfyGm;cJhonfh jzpfpOf tay: pufwifbm 12 rS 14 &ufxd &efukefNrdKUwGif jyKvkyf onfh jynfaxmifpktqifh ypfcwf wkdufcdkufrI yl;wGJapmifhMunfha&; aumfrwD\ 18 Budrfajrmuf t pnf;ta0;wGif wifjyaqG;aEG;cJh jcif; r&Sd[k aumfrwDtwGif;a&;rª; -1 a'gufwma&Tcg;u ajym onf/

¤if;u ]wyfr[m(5) udpöeJY ywfoufNyD;awmh JMC-S (jynf e,ftqifh)rSm awmfawmfav; aqG;aEG;xm;w,f/ 'Dwpfacguf 'DrSmuawmh wyfr[m(5) udpöeJY wifjycsufawGr&Sdbl;/ 'gayr,fh tJh'DrSm vrf;azmufwJh udpöeJY ywfouf NyD;awmh vlxkawGudk em;vnfatmif &Sif;jyr,f qdkwm udkawmh usaemfwkd hvkyfxm;wm &Sdygw,f} pufwifbm 14 &uf naeykdif;wGifjyKvkyfonfh aumf rwD tpnf;ta0;tNyD; rD'D,m rsm;ESifh awGYqHkpOf ajymonf/

xdkYtjyif aumfrwD\ t&yf

om;udk,fpm;vS,frsm;rS autJef ,l XmecsKyfodkY oGm;a&mufí wm 0ef&Sdol rsm;ESifh awGYqHkn§dEIdif;um autJef,l\ jyefMum;csufrsm; tay: rlwnfNyD; n§dEI dif;vkyf aqmifoGm;&ef &Sdonf[k a'guf wma&Tcg;u qufajymonf/

autJef,l? wyfr[m(5) e,fajrwGif NyD;cJhonfh Mo*kwf 28 &ufaeYrS pwifum e,fajr ausmf 0ifa&mufvmonfh tpdk;& wyfrawmfESifh xdawGYypfcwfrI rsm; wausmhjyefjzpfyGm;cJhNyD; puf wifbm 8 &ufaeYxd ESpfzufxd awGY ypfcwfrI 5 Budrfxufrenf; jzpfyGm;cJhNyD; xdcdkuf'Pf&m&rI rsm;&Sdonf[k autJef,lbufu ajymqdkxm;onf/

oHk;&ufMum jyKvkyfcJhonfh jynfaxmifpktqifh ypfcwfwkduf cdkufrI &yfpJa&; yl;wGJapmifhMunfh a&; aumfrwD 18 Budrfajrmuf tpnf;ta0;wGif &Srf;jynfe,ft wGif; oQrf;(&Srf;)jynf jyefvnf xlaxmifa&; aumifpD-RCSS wyfzJGY0ifopf pkaqmif;rIudpö? wkdifMum;pmrsm;? a&SUvkyfief;pOf rsm;? &Srf;? u&ifESifh rGefjynfe,f wkdYwGif a'otqifh typf&yf yl; wGJ apmifhMunfha&; aumfrwDrsm;

zJGYpnf;oGm;&ef udpö&yfrsm; aqG; aEG;cJhonf[k JMC-U twGif;a&; rª;rsm;u ajymonf/

aumfrwD twGif;a&;rª;-2 Adkvfrª;BuD; 0PÖatmifu ] LCM uawmh JMC-S rGefeJY u&ifrSm a&SUajy;ueOD; tpDtpOf tjzpf pzGJYr,f/ rGefrSmawmh usdKufra&m NrdKUe,f? vrkcdk &Gmudk a&G;xm;yg w,f/ u&ifrSmawmh aumhu&dwf NrdKUe,fu avmif;udkifeJY aemifw bGJ aus;&GmtkyfpkawGrSm txl;o jzifh y#dyu©rsm;rsm; jzpfEkdifwJh ae&mawGrSm pwifaqmif&Guf oGm;zkdY a&G;cs,fxm;wm &Sdyg w,f}[k ajymonf/

jynfaxmifpktqifh ypfcwf wkdufcdkufrI &yfpJa&;qkdif&m yl;wGJ apmif h Munfha&; aumfrwDud k 2015 ckESpf atmufwkdbmv twGif;u pwifzJGYcJhNyD; aumfrwD wGif wyfrawmfrS udk,fpm;vS,f rsm;? typf&yf wkdif;&if;om; vufeufudkif tzJGYrsm;rS udk,fpm; vS,frsm;ESifh ESpfzuf oabmwl tqkdjyK vufcHxm;onfh t&yf om;udk,fpm;vS,frsm; yg0ifNyD; aumfrwDzJGYpnf;rI oHk;ESpf jynhf ajrmufawmhrnf jzpfaMumif; od&onf/

wyfr[m(5) e,fajrwGif; xdawGYypfcwfrIudpö JMC-U tpnf;ta0;wGif wifjycsufr&Sd[k qdk

r,fawmfaq;cef;\ usef;rma&; 0efaqmifrI vkyfief;rsm;twGuf taxmuftuljyKaponf [k vnf; aemftJeDu qufajym onf/

0g&SifwefwuúodkvfrS 2013 ckESpfwGif Roux Price (qk)tzGJU pwifzGJUpnf;cJhjcif;jzpfNyD; vlxk usef;rma&;apmifha&SmufrI vkyf ief;rsm;ESifh rSefuefonfh owif;

tcsufvufay: vkyfaqmifEdkifol rsm;udk ESpfpOfa&G;cs,f csD;jr§ifh onfh qkjzpfonf/ 2014 ckESpf wGif yxrqkH;tBudrf csD;jr§ifhcJh onfhqkudk ukdvHbD,mEkdifiHrS a'gufwm Rodrigo Guerrero u &&SdcJhNyD; ,cifESpf 2017 ckESpfqk udk rmvDEdkifiHrS a'gufwm Sam-ba Sow &&SdcJhonf/

xk di f ;-jre frme,fpy f r J

tpnf;ta0;odkY MopaMw;vsm;&Sd jynfe,f 6 ckrS udk,fpm;vS,frsm;? avhvmolrsm;ESif h tar&duef EkdifiHrS {nfhonfwpfOD;tygt0if pkpkaygif; 46 OD; wufa&mufcJhMu NyD; oufqdkif&m jynfe,ftoD;oD; rS AKO tzGJY\ 2 ESpfwm vkyf aqmifrIrsm; wifjyaqG;aEG;jcif;? tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh vmrnfh 2018-2020 ckESpftwGuf wm 0ef xrf;aqmifrnfh AKO tvkyf

trIaqmiftopfrsm;udk a&G;cs,f wifajrmufjcif;rsm; jyKvkyfoGm; rnf jzpfonf/

xkdYtjyif okH;&ufwm jyKvkyf onfh ¤if;tpnf;ta0;wGif jref rmtpkd;&ESifh wkdif;&if;om; vuf eufukdif awmfvSefa&;tzJGYtpnf; wkdYtMum; azmfaqmifaeonfh Nidrf;csrf;a&; vkyfief;pOfrsm;t ay: tus,fw0ifh okH;oyf aqG; aEG;cJhMuNyD; Nidrf;csrf;a&; azmf

aqmifaeonfh umvwGif u&if trsKd;om; tpnf;t½kH; (autJef ,l)e,fajrtwGif; jrefrmppfwyf rS e,fajrpkd;rkd;a&;vkyfief;rsm; vkyfaqmifaerItay: wuf a&mufvmonfh udk,fpm;vS,f toD;oD;u ½IwfcscJhMuonf/

xdktpnf;ta0;odk Y wuf a&mufvmaom apmvm;cl*sL;u ]KNU ESifh jrefrmtpdk;&wdkY jyK vkyfaewJh Nidrf;csrf;a&; vkyfief; pOfaMumifh jynfwGif;rSm u&ifESpf

aqmufNrdKUwGif tajcpkdufNyD; jref rm a&TUajymif;tvkyform;? e,f pyf&Sd jrefrm'ku©onfrsm;ESifh t e,fe,ft&yf&yfrS a&muf&Sdvm onfh vlemrsm;udk ESpfaygif; 20 ausmf tcrJh usef;rma&; 0ef aqmifrI ay;aeonfh a'gufwm pifoD,marmiftaejzifh ,ck qk tygt0if EkdifiHwumrS ay;tyf onfh 18 ck ajrmufqkjzpfonf[k od&onf/

opful;yGJawG? u&ifh½dk;&m vuf csnfyGJawG vGwfvGwfvyfvyf jyK vkyfvmEdkifMuw,f/ 'gayr,fh wzufu Armppfwyfu u&if e,fajrawGtay: a&SUwdk; xdef; csKyfrIawG jyKvmw,f/ vrf; azmuf? wHwm;aqmufeJY olY ppf

wyfawGudk tvsiftjref a&GUvsm; Edkifatmif jyKwJhtwGuf u&ife,f ajrawG[m wjznf;jznf; usOf; ajrmif;vmwm awGY&w,f}[k ajymonf/

MopaMw;vsm; u&iftrsdK; om;tzGJY(AKO)udk 1996 ckESpfrSm

pwifzG J Ypnf;NyD;aemuf 1998 ckESpfwGif w&m;0ifrSwfykHwifum w&m;0iftzGJYtjzpf u&ifha&;&m rsm;udk vkyfaqmifvsuf&S dNyD; AKO \ taxGaxG nDvmcHudk 2 ESpfwBudrf usif;yjyKvkyfavh &Sdonf/

pufwifbm 6 &uf? 2018 ckESpf

KNU- u&iftrsKd;om; t pnf;t½Hk;ESifh jrefrmtpkd;&wdkY\ Nidrf;csrf;a&;vkyfief;ESifh ywfouf í u&ift&yfzuftzGJUtpnf; rsm;xHrS oabmxm;&,lonhf tvkyf½HkaqG;aEG;yGJudk pufwifbm v 3 &ufrS 5&ufaeYtxd vdIif; bGJNrdKUe,f? av;0g;ü usif;y jyK vkyfcJh&m typfcwf&yfpJa&;umv apmifhMunhfa&;vkyfief;rsm; t ay: pdk;&drfaMumif; wufa&mufvm Muolrsm;u aqG;aEG;ajymqdkcJh Muonf/

]'DNidrf;csrf;a&; jzpfpOfrSm us aemfwkdY CBO/CSO awG tvkyf vkyf&wm tcuftcJawG trsm; BuD;ygyJ/ yxr tcuftcJu bmvJqkdawmh wpfzufeJYwpfzuf u t,kHtMunf r&SdMubl;/ 'kwd ,tcsufuawmh tpkd;&ppfwyf bufu ' D CBO/CSO awG 'Dtypf&yf apmifhMunfha&;vkyfwJh tykdif;rSm csKyfudkifxm;wm &Sd ygw,f/ usaemfwkdY oGm;csifovkd? vkyfcsifovkd vkyfvkd Yr&bl;/ NCA pmcsKyfxJrSm ygwJhtcsufawG udk jynfolawGudk csjyzkdY tcuf tcJawGtrsm;BuD; &Sdw,f/ olwkdY vkyfxm;wJh oif½kd;rmwdum t wkdif;yJ vkyf&r,f/ rvkyf&if us aemfwkdY tcufawGYEkdifw,f}[k u&ifjynfe,f? aumhu&dwf NrdKU e,ftajcpkduf Thwee Community Development Network 'g½kdufwm ref;odPf;aZmfu u&ifowif; pOfokdY ajymonf/

tqdkyg aqG;aEG;yGJodkY u&if? u,m;(u&ifeD)ESifh rGefjynfe,f tygt0if &efukef? yJcl;? we oFm&DESifh {&m0wDwdkif;rsm;u u&ifvlxktajcjyKESifh u&ifvlrI tzGJUtpnf; 37 zGJYrS udk,fpm; vS,faygif; 145 OD; wufa&mufcJh MuNyD; oufqdkif&m tzGJYtpnf; udk,fpm;vS,frsm;u rdrdwdkYtzGJY \ OD;wnfcsuf? &nf&G,fcsuf?

vkyfief;pOfrsm;udk tjyeftvSef zvS,fjcif;rsm;jzifh aqG;aEG;yGJudk pwifcJhMuonf/

xdkYtjyif Nidrf;csrf;a&;jzpfpOf twGif; t&yfzuftzGJUtpnf;rsm; zdk&rftaMumif;udk yg0ifcJhonhf vlrItzGJYtpnf; udk,fpm;vS,f rsm;u &Sif;vif;wifjyjcif;? au tJef,l\ u&iftrsKd;om; EdkifiH a&; aqG;aEG;yGJqkdif&m vkyfief; rsm;ESifh jynfaxmifpk Nidrf;csrf;a&; nDvmcHodkY wifjycJhonhf EkdifiH a&;? pD;yGm;a&;? vlrIa&;? ajr,m ^obm0o,HZmw? vHkNcHKa&; u@qdkif&m pmwrf;rsm;? jynf axmifpk oabmwlnDcsuftay: &Sif;vif;rIrsm;udk aqG;aEG;ar; jref;? ajzMum;um tBuHjyKcJhMu onf/

aqG;aEG;yGJ aemufqHk;aeYwGif Safer World tzGJYrS ¤if;wdkYavhvm xm;cJhonhf eDayg? awmiftmz &du tygt0if EkdifiHwcsKdU\ Nidrf;csrf;a&;jzpfpOfqdkif&m avh vm awGU&Sdcsufrsm; wifjycJhMuNyD; aqG;aEG;yGJ udk,fpm;vS,frsm;u Nidrf;csrf;a&;jzpfpOf\ Mum;umv twGif; u&ifa'orsm;ü jzpf&SdcJh onhfudpö&yfrsm;udk aqG;aEG;um tjrifoabmxm;rsm; pkpnf;jcif; E Si f h a& S Uvky fie f;pOftwGuf aqmif&GufoGm;&ef vdktyfonhf tBuHjyKcsufrsm;udk taust vnf aqG;aEG;&,lcJhMuonf/

jrefrmtpdk;&ESifh wdkif;&if; om; vufeufudkif awmfvSefa&; tzGJUtpnf;rsm;taejzifh wpf EkdifiHvHk; typftcwf&yfpJa&;qdkif &m yl;wGJapmifhMunhfa&; aumfr wD-JMC rzGJUpnf;cifuwnf;u u&ift&yfzuftzGJY 4 zGJUu rdrd wdkYoufqdkif&m e,fajr a'orsm; twGif;&Sd &yfuGuf^aus;&Gmrsm; wGif apmihfMunhfa&;vkyfief;rsm; vkyfaqmifaecJhNyD; &&Sdvmonhf tcsuftvuf? rSwfwrf;rsm;udk pkaqmif;xm;vQuf &SdaMumif;

vnf; udk,fpm;vS,ftcsKdUu ajymqdkonf/

autJef,l A[dk owif;ESifh jyefMum;a&;XmecGJ wm0efcH y'dk apmuv,fap;u ]usaemfwdkY autJef,luvnf; CSO awG&JU pdk;&drfcsufawGudk odem;vnfyg w,f/ CSO awG&JU tcef;u@[m 'DvdkumvrsKd;rSm wtm; ta&;BuD;w,fqdkwm em;vnfwJh twGuf 'Dvdktcif;tusif;awG pDpOf&wm jzpfygw,f/ 'ghtjyif tjcm; wdkif;&if;om;awGvnf; usaemfwdkYoGm;aewhJ EkdifiHa&; jzpfpOftay:rSm pdk;&drfrIawG &Sd aew,fqdkwmudkvnf; odw,f/ 'gudk ajzavQmhEdkifzdkY? ausmfvTm; EkdifzdkYtwGuf CSO awGeJY n§dEdIif; wdkifyifrIawG yHkrSef vkyfzdkYvdkw,f qdkwmvnf; usaemfwdkYu oH"d |mefcsxm;w,f}[k u&ifowif; pOf\ ar;jref;rIudk ajzMum;cJh onf/

qufvufí y'dkapmuv,f ap;u oHk;&ufwm tvkyf½Hk aqG; aEG;yGJ\ ajymqdkaqG;aEG;? tBuHjyK csufrsm;rSm wefbdk;&SdNyD; a&SUquf ausmfvTm;&rnhf tcuftcJrsm; twGuf vrf;aMumif;rsm;ud k awGU&SdvmcJh&aMumif;? yl;aygif; aqmif&GufrI taejzif hvnf; aumif;? yg0ifaqmif&GufrItaejzifhvnf;aumif; CSO rsm;ESifh autJef,l acgif;aqmifrsm; o abmwlnDrI &&S dcJ h Muonf[k vnf; jznhfpGufajymqdkcJhonf/

¤if;tvkyf½HkaqG;aEG;yGJ rwdkif cif Mo*kwfv 30 &ufrS pufwif bmv 1 &ufaeYtxd tqdkygae &müyif u&iftrsKd;om;EdkifiHa&; aqG;aEG;yGJ usif;ya&;aumfrwD (Karen National Dialogue Conve-ning Committee – KNDCC) u 21&mpkyifvHk? jynfaxmifpk Nidrf; csrf;a&;nDvmcH wwd,tBudrf tpnf;ta0;tay: jyefvnfoHk; oyf aqG;aEG;cJhMuao;onf/

typf&yfumv apmifhMunhfa&;ESifh Mum;umv tajctaersm;tay:

u&ift&yfzuftzGJUrsm; pdk;&drf

a&SUzHk; ïjrefrmhwyfrawmf ÛrS

a&SUzHk; ï0g&Sifwef wuúodkvfÛrS

Page 5: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

52013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? atmufwdkbmv 2018

News

pufwifbm 5 &uf? 2018 ckESpf ptkdifql;

rlaMwmf(zmyGef)c½kdif vlaom? 'GJYvkd;ESihfbl;okd ponhfNrdKUe,frsm; wGif NyD;cJhonfh Mo*kwfv aemuf qkH;tywftwGif; rkd;BuD;a&vQHrI rsm;aMumifh a'ocHrsm;\ v,f ajr? awmif,m? O,smOfNcHESihf qnfa&ajrmif;i,frsm; ysufpD;qkH;½IH;rIrsm;jzpfay:cJhNyD; vuf &SdwGif ta&;ay:tultnDrsm; vkdtyfaeonf[k od&onf/

Mo*kwfv 23 &ufrS 26 &uf aeYtwGif; jzpfyGm;cJhonfh rkd;BuD; a&vQHí ajrNydKrIrsm;aMumifh a'o cHrsm;\ v,fajr? O,smOfNcHESihf awmif,mrsm;twGif; pkdufysKd; xm;onfh oD;ESHrsm; a&vTrf;ysuf pD;cHcJh&NyD; ¤if; pkdufysKd;rI t axmuftuljyK qnfajrmif;i,f rsm; ysufpD;qkH;½IH;cJh&onhftjyif a'ocH&Gmom;tcsKdU xdckdufao qkH;rIrsm; &SdcJhonf[k ¤if;wkdYukd tultnDay;aeonfh vlrItzGJY tpnf;tcsKdUu ajymonf/

u&ifobm0 ywf0ef;usif

ESihf vlrIa&;qkdif&m vIyf&Sm;rI uGef,uf(KESAN)\ vlrIzlvIH a&;wm0efcH apmaeaumfu ]t ultnDtaxmuftyHhu wu,fh ukd vkdtyfaew,f/ v,fajr? awmif,m ysufpD;oGm;wJholawG vmr,fhESpfqkd pm;zkdYaomufzkdY twGuf qefpyg;pkdufysKd;zkdYu &Sd ao;wJhtay:rSm tck tcsdefxd awmh tultnD wpfpkHwpf&m vmay;wmrsKd;awmh rawGY&ao; bl;}[k ajymonf/

¤if; rkd;BuD;a&vQHrIaMumifh a'ocH v,fajr 2263 uGufrS 4993.92 {u? awmif,m 1436 cif;? O,smOfNcH 54 NcHrS 138.62 {u? qnfajrmif;i,f 126 ck? pmoifausmif; 3 ausmif;? tdrf ajc 69 vkH;? pyg;usD 36 vkH;rS pyg; 1534 wif; ysufpD; qkH;½IH; NyD; tdrfaxmifpk 3879 pkrS vl OD;a& 17957 OD; tcuftcJESifh &ifqkdifBuHKawGYae&ovkd a'ocH &Gmom; 8 OD; aoqkH;um 8 OD; xdckduf'Pf&m& &SdcJhonf[k KNU rlaMwmf(zmyGef)c½k di f\ rSwf

wrf;t& od&onf/vuf&SdtcsdefwGif tqkdyg

aus;&Gmol? &Gmom;rsm;rSm ¤if; wdkYv,fwJrsm;wGifom cdkvIHvQuf &SdNyD; tpm;taomufESifh aexdkif a&;? usef;rma&; tcuftcJrsm; twGuf ulnDay;&ef autJef,l? zmyGefc½dkifu pDpOfaqmif&Gufae ovkd oufqkdif&m A[kdokdYvnf; tultnDrsm; wifjyawmif;cH xm;onf[k KNU rlaMwmfc½kdifu qkdonf/

xkdYtjyif NyD;cJhonfh vrsm; twGif; tpkd;& wyfrawmf\ vlaomNrK dUe,ftwGif; vrf; a[mif; vma&muf azmufvkyfrI aMumifh jzpfyGm;cJhonfh ESpfzuf wif;rmrItwGif; xGufajy;wdrf; a&SmifcJh&onfh a'ocHrsm;rSm ¤if; wkdY\ ae&ma'ookdY jyefvnf 0ifa&mufvkyfukdifrI aemufus jcif;ESihf <uufrsm; 0ifa&muf zsufpD;rI ykdrkdrsm;vmjcif;ponfh tcuftcJrsm;vnf; BuKHawGYae& onf[k a'ocHrsm;\ ajym jycsuft& od&onf/

KNU\ rlaMwmfa'otwGif; obm0ab; xdckdufysufpD;rIBuHK&olrsm; ta&;ay:tultnDrsm;vkdtyf

tD;wlxmhtD;wlxmh IDP IDP pcef;wGif pcef;wGif oHvGifjrpfa&vQHwufrIaMumifh ysufpD;qkH;½IH;rIrsm;&SdaeoHvGifjrpfa&vQHwufrIaMumifh ysufpD;qkH;½IH;rIrsm;&Sdaepufwifbm 6 &uf? 2018 ckESpf

rlaMwmf(zmyGef) c½kdiftwGif; xk dif;-jrefrme,fpyf oHvGif jrpfurf;eab;&Sd tDwl;xmh ppf ajy;a&Smif(IDP)pcef;wGif puf wifbmv 5 &ufaeYu oHvGif jrpfa& ½kwfw&uf jrifhwufvm jcif;aMumifh vlaetdrftcsKdU epf jr§KyfcJhNyD; a'ocHtcsKdUrSm ab; vGwf&mokdY ,m,Dajymif;a&TU ae xkdifaeMu&onf[k pcef;\ vlrIa&;wm0efcH apmaygv,fum vDvmrl;u ajymonf/

tqkdyg oHvGifjrpfa& ½kwfw &ufa&BuD;rIaMumifh pcef;wGif;&Sd vlaetdrfwpfvkH;rSm vkH;0 a&epf jr§KyfcH&NyD; vlaetdrf 15 vkH;t wGif; a&0ifa&mufum tjcm; vl aetdrf 13 vkH;rSm pkd;&drf&onhf tajctaewGif &Sdaeonf[k ol u ajymonf/

¤if;a&epfjr§KyfcH&onfh a'o cHrsm;onhf ¤if;wkdY\ eD;pyf&m aetdrfrsm;wGif oGm;a&mufae xkdifMu&NyD; vuf&Sdtcsdeftxd a&avsmhusoGm;jcif; r&Sdao;bJ

a&epfjr§KyfrIwGif tdrfomrsm;yg yg0ifjcif;aMumifh usef;rma&; twGuf ta&;ay: aq;0g;rsm; vkdtyfaeNyD; a&qufvuf jrifh wufvmrnfukdvnf; a'ocH rsm;u pkd;&drfvsuf&Sdonf/

tDwl;xmh ppfa&Smif;pcef; onf vGefcJhonfh 2006 ckESpfu autJef,l- u&if trsKd;om; t pnf;t½kH;\ wyfr[m (2)e,f ajrtm; EkdifiHawmf at;csrf;om ,ma&;ESif h zH G Y NzdK;a&;aumifpD (etz) ppftpkd;& wyfrawmfrS

xkd;ppfqifrIaMumifh ae&yfpGefYum xGufajy; wdrf;a&Smifvmolrsm;ukd ,m,DckdvIHEkdif&ef xdkif;-jrefrm e,fpyf rlaMwmfc½kdife,fajr oH vGifjrpfurf;eHab; wpfae&mwGif

zGifhvSpfxm;jcif;jzpfNyD; vwfw avmwGif vlOD;a& ESpfaxmifausmf ckdvIHvsuf&Sdonf/

tDwl;xmh ppfa&Smifpcef;wGif ,cifESpfrsm;u oHvGifjrpfa&

jrifhwufvmrIaMumifh ESpfpOfeD;yg; a&epfjr§KyfrIrsm; &SdcJhaomfvnf; ,ckvkd pkd;&drf&onfh tajctae wGif r&SdaMumif; pcef; wm0ef&Sd olrsm;u ajymonf/

a&umwmtvkdr&SdaMumif; pnf;½kH;vIHUaqmfrI weoFm&D Xmaewkdif;&if;om;rsm;jyKvkyf

pufwifbm 13 &uf? 2018 ckESpf ptkdifql;

weoFm&Dwdkif;a'oBuD; t wGif;&Sd a'ocH Xmaewkdif;&if; om;rsm; pkaygif;í bdwf(Nrdwf)c½kdif? weoFm&D NrKdUe,f? pm& bGif(ta&SUurf;)aus;&GmwGif a& umwm tvkdr&SdaMumif; pnf;½Hk; vIHUaqmfonfh vIyf&Sm;rIwpf&yfukd pufwifbmv 13 &ufwGif usa&mufonfh urÇmhukvor*¾ rS Xmaejynfolrsm;\ tcGih f ta&;qkdif&m aMunmjcif;aeY (UNDRIP)ukd tajccHí jyKvkyfcJh Muonf/

weoFm&Djrpfray:wGif w ½kwf ukrÜPDwpfckrS a&umwm pDrHudef;rsm;jyKvkyf&ef pDpOfae jcif;tay: qefYusifaMumif; t jyif Xmaejynfolvlxkrsm;\ t cGihfta&;ukd av;pm;todtrSwf jyK&ef&nf&G,fí ,if;vIyf&Sm;rIukd jyKvkyfcJhjcif; jzpfaMumif; tpD tpOfukd OD;aqmifyg0ifol a'o cH apmtJvfz&ufu ,ckvkd ajym onf/

¤if;u ]a&umwmukd usaemf wkdY qDvmNyD;awmh twdtus csjywmrsKd; r&Sdbl;/ 'DpDrHudef; 0ifvmr,fqkdwmuvnf; EkdifiH wum pHcsdefpHnTef;jzpfwJh FPIC-vGwfvyfpGm BudKwif owif;od&Sd cGihfeJY qE´xkwfazmfcGihf tJ'D pHcsdef pHnTef;eJYvnf; rukdufnDbl;/ usaemfwkdY wu,fvkdYrsm; 'Da&

umwm jzpfcJhr,fqkdvkdY&Sd&if us aemfwkdY&JU a&SUqufcHpm;&r,fh cH pm;csufawGu bmawG&SdEkdifrvJ qkdwm usef;rma&;? ynma&;? vlrIa&; 'gawGukd jyefNyD;awmh rD;armif;xkd;jywmyg}[k u&if owif;pOfokdY ajymonf/

¤if;a&umwm pDrHudef;t wGuf vGefcJhonfh ESpfrsm;u vm a&muf avhvmqef;ppfrI jyKxm; csuft& e*g;tkdif? ausmufjcm; ESihf qifjzLwkdifponfh a'obuf wGif jyKvkyf&ef vsmxm;aMumif; Mum;odxm;&aomfvnf; pDrH udef;ESihf ywfoufonfh owif; tcsuftvufrsm;udk a'ocH jynfolrsm;ESihf vlxktajcjyK t zGJYtpnf;rsm;rSm wdusaocsmpGm rod&Sd&ao;aMumif;vnf; apm tJvfz&ufu qufajymonf/

tqkdyg vIyf&Sm;rI tpDtpOf ukd a'ocH vlxktajcjyK tzGJYt pnf;jzpfonfh acsmif;rBuD; a& &Snf wnfwHhckdifNrJa&;tzGJY ESihf pm&bGifa'owGif tajcpkduf onfh ckdifNrJopöm (obm0 ywf 0ef;usif a&&Snf wnfwHhckdifNrJa&; ESif h zG H YNzdK;a&;aumfrwD)wkdYu OD;aqmifjyKvkyfNyD; rdwfzuf tzGJY tpnf;rsm;taejzifh awmifykdif; vli,f? Candle Light? wmu ayg? TF-weoFm&D rdwfaqGrsm; tzGJY? bdwfa&SUaersm; uGef,uf ponfh vlxktajcjyK tzGJYtpnf; rsm;ESif h a'ocH&Gmom; 400

ausmf yl;aygif;yg0ifcJhMuonf/awmifykdif;vli,ftzGJY (Sout-

hern Youth) wm0efcH apmpHaiGu ]weoFm&Dwkdif;twGif;rSm w eoFm&Djrpfru a'ocH Xmae wkdif;&if;om;awGtwGuf touf tkd;tdrf toufarG;0rf;ausmif; twGuf vkH;0rSDckdtm;ukd;&wJh jrpf wpfjrpf jzpfw,f/ usaemfwkdY od vkdufwmu w½kwfukrÜPDwpfck u a&umwmvmNyD; wnfaqmuf zk d Y jzpfw,f/ 'Da&umwmu Megawatt wpfaxmifausmf vkyf rSm jzpfwJhtwGufaMumifhrkdYvkdY 'g awGu t&rf;pkd;&drf&wJhtwGuf aMumifh olwkdYtwGuf pdefac:rIjzpf apwmaygh}[k u&ifowif;pOfokdY ajymonf/

¤if; Xmaewkdif;&if;om;jynf olvlxk tcGihfta&;qkdif&m aMu nmjcif;aeYtay: tajccHNyD; ,ckvkd pnf;½kH; vIHUaqmfrIrsKd;ukd weoFm&D Xmae wkdif;&if;om;rsm; taejzifh yxrOD;qkH;tBudrf jyK vkyfjcif; jzpfonf[k od&onf/ urÇmYukvor*¾(UN) rS Xmae jynfolrsm;\ tcGihfta&;qkdif&m aMunmjcif;(The United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples (UNDRIP)ukd 2007 ckESpfwGif pufwifbmv 13 &ufaeYwGif UN taxGaxG nDvmcHü EkdifiHaygif; 144 EkdifiH axmufcHrIjzifh oabmwlvufcH cJhonf/

pufwifbm 26 &uf? 2018 ckESpf eefYbGm;cvdef

u&ifjynfe,f? oHawmifBuD; NrdKUe,fwGif yxrqHk;tBudrf t jynfjynfqdkif&m Nidrf;csrf;a&;aeY txdrf;trSwf tcrf;tem;udk oH awmifBuD; u&iftrsdK;orD;rsm; tzGJYrS OD;aqmifNyD; pufwifbmv ,refaeYwGif NrdKUawmfcef;rü usif;ycJhonf[k od&onf/

oHawmifBuD; trsKd;orD;tzJGY 'g½kdufwm aemfrmrmcsKdu ]t xl;ojzifh jynfwGif;ppfrSm ppfrSef wJh Nidrf;csrf;a&;udk &&SdzdkY BudK;yrf; oGm;zdkYjzpfw,f/ wu,fhppfrSefwJh Nidrf;csrf;a&;qdkwm tukefvHk; yl; aygif;yg0ifzdkY vdktyfwJhtwGuf &nf&G,fusif;ywm jzpfw,f}[k u&ifowif;pOfokdY ajymonf/

oHawmifBuD;wGif yxrqkH;tBudrf tjynfjynfqdkif&m Nidrf;csrf;a&;aeY tcrf;tem;usif;y

ppfrSefaom Nidrf;csrf;a&;udk azmfaqmifoGm;Edkif&ef jynfol tm;vHk;ESifh oufqdkifonfh t wGuf jynfolvlxkomru trsdK; orD;xk wpf&yfvHk;uyg yl;aygif; yg0if&ef vdktyfaMumif;vnf; aemfcsdKcsdKrmu qdkonf/

]vlY*kPfodu©mESifhtnD ae EdkifzdkY rwluGJjym;rIudk av;pm;pdkY} acgif;pOfjzifh jyKvkyfonfh ,if; tcrf;tem;wGif ausmif;ol om; rsm;\ yef;csDNydKifyGJrS qk&&Sdol rsm;tm; qkcsDjr§ifhjcif;? KNU-u&iftrsKd;om; tpnf;t½kH;rS ay;ydkYaom o0PfvTmtm; zwf Mum;jcif;? vuf&SdjrefrmEdkifiH\ Nidrf;csrf;a&;jzpfpOfukd &Sif;vif; zwfMum;jcif;rsm; jyKvky fc J h onf/

xdkYtjyif EkdifiHausmf tqdk awmf apmzdk;cGm;rS Nidrf;csrf;a&;ESifh ywfoufaom aw;oDcsif;rsm; jzifh azsmfajzjcif;? trsdK;orD;ESifh Nidrf;csrf;a&;qkdif&m wifjy aqG; aEG;jcif;rsm;? "No Women No Peace" acgif;pOfjzifh wD&Syfrsm; tm; vufaqmifay;jcif;ponfh tpDtpOfrsm; jyKvkyfcJhonf[k od&onf/

tqdkyg tcrf;tem;udk jynf e,ftqifh usif;yjcif;jzpfNyD;? vTwfawmf udk,fpm;vS,frsm;? jynfe,f tpdk;&tzGJY Xmeqdkif&m rsm;? ygwDtpktzGJYrsm;? vuf eufudkif tpktzGJYrsm;? jynfolvl xk ESifh ausmif;ol^ om;rsm; tygt0if pkpkaygif; 600 ausmf yg0if wufa&mufcJhMuonf/

Page 6: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

6 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

News

pufwifbmv 15 &uf? 2018 ckESpf eefYbGm;cvdef

{&m0wDwdkif;a'oBuD;? yk odrfNrdKUe,ftwGif; u&iftrsdK;o rD;rsm; tzufzufwGif yg0ifvm NyD; pGrf;aqmif&nf jrifhwufvmap &ef u&iftrsdK;orD;rsm; acgif; aqmifrI pGrf;&nfjr§ifhwifa&;oif wef;udk r&rf;acsmif; uufovpf omoem0if;wGif pufwifbmv 11 &ufrS 14 &ufaeYtxd usif; ycJhonf[k od&onf/

,ckoifwef;udk u&ifha&;&m aumfrwDrS OD;aqmifum vuf&Sd trsdK;orD;rsm;\ jyóemrsm;udk aqG;aEG;Edkifap&ef? qHk;jzwfcsuf csjcif;tqifhrsm;udk od&Sdem;vnf ap&ef? vlxkpum;ajymenf;ESifh ywfoufí avhvmEkdifap&ef &nf&G,fNyD; oifwef;jyKvkyf&jcif; jzpfaMumif; u&ifha&;&m aumfr wD pDrHudef; t&m&Sd eef;xufxuf vif;pdk;u u&ifowif;pOfokdY ajymonf/

¤if;u ]olwdkYrSm udk,fhudk,f

udk ,HkMunfrI r&Sdbl;/ xyfNyD; awmh jznfhqnf;ay;zdkY vdktyf ao;w,f/ trsdK;orD;awG yg0if vmwJh tcef;u@awGrSm t"du awmh pum;ajymEd ki fwJ h Skill (uRrf;usifrI) awG&,f? qHk;jzwf csufcswJh ae&mrSm ½dk;½dk;yg0ifwm rsdK; r[kwfbJeJY udk,fajymwJht&m awGudk nd§EIdif;NyD;awmhrS wdkifyif r,f/ jzpfcsifwJht&mwpfckudk pdwfcsvufcseJY tqifajyatmif ajymEdkifzdkY &Sdoifh&Sd xdkufwJh Skill awG vdktyfwJhtwGufaMumifh vkyfjzpfwmyg} [k ajymonf/

4 &ufMum oifwef;wGif { &m0wDwdkif;? &efukefwdkif;ESifh yJ cl;wdkif;twGif;&Sd u&iftrsdK;orD; 30 OD; wufa&mufcJhNyD; trsdK;o rD;rsm; pGrf;aqmif&nf jr§ifhwif&m wGif vdktyfaom vlxkpum;ajym enf;rsm;? qHk;jzwfcsufcsjcif; t qifhrsm;? qufoG,fa&;qdkif&m trltusifhrsm;? zuf'&,f? 'D rdkua&pDpepfrsm;ESifh zGJYpnf;yHk tajccH Oya'ESifhywfoufonfh

A[kokwrsm;udk xnfhoGif;ydkYcs ay;aMumif; oifwef;wufa&muf olrsm;u ajymonf/

oifwef;ol eefYoZifvif;u ]EkdifiHa&;eJY ywfouf&if odyfem; rvnfbl;/ olwdkYu &Sif;jyay; awmh udk,fhrSm vdktyfaewmawG trsm;BuD; &Sdao;w,f/ xyfNyD; awmh avhvmzdkY trsm;BuD; vdk ao;wm odoGm;w,f/ A[kokw vnf; trsm;BuD;&w,f/ r&JwJh olawGudkvnf; &Jatmif vkyfay; w,f/ wu,fhvufawGY vkyfcdkif; awmh ydkNyD;awmh pdwf0ifpm;rI &Sdw,f/ ydktm½Hkpdkufjzpfw,f}[k ajymonf/

tqkdyg oifwef;udk yxr tBudrftjzpf oHawmifBuD; NrdKU e,f? 'kwd,tBudrftjzpf u&if jynfe,fwGif usif;ycJhNyD; ,ck ykodrfwGif wwd,tBudrf jzpf aMumif; oifwef;wm0ef&Sdolrsm; xHrS od&onf/

u&iftrsddK;orD; pGrf;aqmif&nf jrifhwufvmap&ef acgif;aqmifrIoifwef;ay;

pufwifbm 22 &uf? 2018 ckESpf apm&Sm;

usef;rma&; 0efaqmifrI tvSrf;uGma0;onfh a'orsm;rS arG;rdcifrsm;\ aoqHk;rI tajc taeukd avQmhcsEkdif&ef &nf&G,f NyD; a'otusdK;jyK t&efom;zGm; oi fwe f ; tr Sw fpO f (8)uk d pufwifbm 24 &ufaeYrSpwif um zm;tHNrdKU? awmifuav;&Gm&Sd

zvHk ynmwkd;wufa&;,lepf-PEDU oifwef;ausmif;wGif zGifh vSpfrnf jzpfonf/

zvHk ynmwkd;wufa&; ,l epf- PEDU ESifh e,fvSnfhausmykd; tdwf usef;rma&;vkyfom;tzJGY-BPHWT wdkYrS OD;aqmifum ,ck oifwef;udk zGifhvSpfay;rnf jzpf NyD; xdkodkYzGifhvSpf&jcif;ESifh ywf oufí oifwef;twGuf ajyma&;

qdkcGifh&SdolwpfOD;jzpfonfh apmpkd; vSOD;u ,ckvdkajymonf/

¤if;u ]urÇmay:rSm arG;rdcif aoqHk;rIEIef;u jrefrmEkdifiHu wwd, trsm;qHk;avmuf &Sd r,f/ aq;½kH? aq;cef;eJY a0;wJh a'ou arG;rdcifawG trsm;BuD; aoqHk;cJhwm awGYw,f/ 'Doif wef;NyD;&if oifwef;olawG[m olYt&yfa'orSm jyefae&wJht

arG;rdcifaoqHk;rI avQmhcs&ef awmifuav;wGif t&efom;zGm;oifwef;zGifh

pufwifbm 11 &uf? 2018 ckESpf eefYbGm;cvdef

{&m0wDwdkif;a'oBuD;? yef; waemfNrdKUe,ftwGif; aus;vuf ae trsdK;orD;rsm;twGuf 0ifaiG wdk;ap&ef &nf&G,fNyD; wydkifwEdkif oifjzL;zsm ,ufvkyfjcif; vkyf ief;jzif h 0ifaiG&SmazGjcif;ud k INGO tzGJYwpfck\ yHhydk;rIESifh pDrH udef;wpf&yftaejzifh vkyfaqmif aeNyD jzpfaMumif; od&onf/

tqdkyg wydkifwEdkif oifjzL; zsm,ufvkyfjcif;vkyfief; pDrH udef;udk LIFT (Livelihoods and Food Security Trust Fund) rS aiGaMu; axmufyHhay;jcif;ESifh GRET MYANMAR (INGO) tzGJY \ pDrHudef; yHHhydk;rIjzifh yef;waemf u&ifvli,frsm; (PKY) tzGJYrS Zlvdkifv 1 &ufaeYrS pwifum taumiftxnfazmf vkyfaqmif jcif; jzpfonf/

PKY tzGJYrS p&Jol&def[efu ]vuf&Sd oifjzL;zsmvkyfief; vkyf aqmif&if;eJY olwdkY&JU pGrf;aqmif &nf jrifhwufvmatmif wjcm; u@uae usaemfwdkYu oif wef;awG ay;w,f/ tpktzGJYyHkpH eJY vkyfaqmifwwfvmatmif? udk,fykdif aiGpm&if;av;awG a&; qGJwwfvmatmif? vkyfaqmifae wJ h p Dr Hude f;uae wpfqif h

aemufydkif;0ifaiG ydkwdk;yGm;vmNyD; tjcm; toufarG;0rf;ausmif; vkyfief;awGudkvnf; vkyfaqmif wwfvmapzdkYtwGufayghaemf}[k u&ifowif;pOfokdY ajymonf/

'DZifbmv 31 &ufaeY txd owfrSwfxm;onfh pDrHudef; umvtwGif; oifzsmbPfwpfck wnfaxmifay;xm;um pDrHcsuf aus;&GmtwGif;&Sd pdwfyg0ifpm;ol trsdK;orD; 20 OD;udk oifjzL;zsm rsm; ,ufvkyfapNyD; ¤if;wdkYrS wpfvvQif tenf;qHk; 45000 usyf wefzdk;&Sd oifjzL;zsmrsm;udk ay;oGif;&rnfjzpfonf[k od& onf/

tqdkyg oifjzL;zsmrsm;udk jyefvnfa&mif;csjcif;jzifh 0ifaiG &SmazGay;onfh enf;vrf;jzpfNyD; xdkodkY vkyfaqmifEdkif&ef trsdK;o rD; 20 OD;xJrS 5 OD;udk tzGJYacgif; aqmiftjzpfxm;um aiGxdef;? aps;uGuf&Smol? oifrxkwfay; ol? zsmvufcHol ponfjzif h vkyfief;wm0ef toD;oD; cGJa0NyD; tpktzGJY yHkpHjzifh pkaygif; vkyf aqmif oGm;Murnfjzpfonf[k pDrHudef;wm0ef&Sdolrsm;u ajym onf/

oifjzL;zsm ,ufvkyfol erfh MunfMunf0if;u ]28 &ufaeY qdk&if tenf;qHk; 45000 usyf

wefzdk;&SdwJh zsmudk oGif;&w,f/ tJh'gxuf rsm;vnf;&w,f/ tpydkif; yxrvwkef;u rdk;u &Gmawmh vkyf&wm enf;enf; Muyfwnf;wmayghaemf/ tckvu awmh aevnf;ylawmh tqifajy w,f/ t&ifuvkyfwmxuf pm &if ydktqifajyvmw,f/ aiG wdk;vnf; oGm;,lp&m rvdkawmh bl;}[k ajymonf/

xdkodkYvkyfaqmifjcif;jzifh a' o xGufukefrsm;jzifh toufarG; 0rf;ausmif;rsm; vkyfudkifNyD; jyif ywGif tvkyfxGufvkyfudkif&ol enf;yg;vmap&ef? aiGwdk;aMu; wdk; &,ljcif;rsm; avsmhenf;vmap &ef? rdom;pkrsm;rS 0ifaiG wdk;vm jcif;jzifh om;orD;rsm;\ ynm a&;u@wGif ydkrdktm;ay;vmEkdif ap&ef arQmfrSef;xm;aMumif; wm 0ef&Sdolrsm;u ajymMum;onf/

,ckpDrHudef;udk yef;waemf NrdKUe,fwGif yxrqHk;pwif t aumiftxnf azmfjcif;jzpfNyD; NrdKUe,ftwGif; aexdkifolrsm; t aejzifh v,f? ,m? udkif;oD;ESH? uGrf;? a&vkyfief;ponfwdkYtjyif oifjzL;zsm ,ufvkyfa&mif;csjcif; vkyfief;udkvnf; wydkifwEdkif t oufarG;0rf;ausmif;vkyfief; t jzpf vkyfudkifMuonf[kvnf; od&onf/

oifjzL;zsm,ufvkyfjcif;jzifh yef;waemfe,frS trsdK;orD;rsm; 0ifaiGwdk;yGm;a&; pDrHudef;cs vkyfaqmifae

wGuf tJ'Du tEÅ&m,f&SdwJh arG; vlemawG&SdcJh&if usef;rma&;Xme awGeJY tcsdefrD vTJajymif;ay;Ekdif r,f/ vG,fvG,fulul arG;ay;Ekdif &ifvnf; olwkdYarG;ay;r,faygh aemf}[k ajymonf/

,if;oifwef;wGif tpdk;& usef;rma&;XmerS tNidrf;pm; 0g&ifh q&mrBuD;rsm;? Community Partners International (CPI)ESifh BPHWT wkdYrS oifwef;q&m 12 OD;u oifMum;ykdYcsay;rnfjzpfNyD; PEDU tzGJYtygt0if autJef,l-u&iftrdsK;om; tpnf;t½kH;? wyfr[m^c½kdif(7)ckrS oifwef; ol 20 OD; wufa&mufoGm;rnf jzpfaMumif; od&onf/

'l;yvm,mc½kdif? 0ifa&;NrdKU e,f? ukd,fa&mifaus;&GmrS oif wef;ol aemfoef;oef;xufu ]usr&JU&GmrSm aq;cef;vnf; aqmufrNyD;ao;bl;/ aq;q&mr

awGvnf; r&Sdawmh usef;rma&;eJY ywfouf&if 'ku©a&mufMuwm awG &Sdw,f/ 'gaMumifh tultnD vdkwJh vlxkawGudk tultnD ay;csifvkdY 'Doifwef;udk &nf&G,f wufa&mufjcif; jzpfw,f/ 'D oifwef;wufNyD;vkdY&Sd&if &Gmjyef NyD; usef;rma&;vkyfief;awG t wGuf ulnDoGm;r,f}[k ajym onf/

oifwef;wGif om;zGm;ESifh rD; ,yf? a&S;OD;olemjyK? cE¨maA'? aq;0g;ukojcif;qkdif&m ponfh bmom&yfrsm;udk pufwifbm 24 &ufaeYrSpwifum 3 vMum oDtkd&Dykdif;rsm; oifMum;ykdYcsNyD; aemuf r,fawmfaq;cef;-MTC wGif 4 vMum vufawGYoifwef; rsm; wufa&mufoGm;&rnf jzpf aMumif; oifwef;wm0ef&S dol rsm;u ajymonf/

rMumrDzGifhvSpfrnfh oifwef;

twGuf pufwifbm 21 &ufaeY u PEDU wGif oifwef;zGifhyGJ tcrf;tem;wpfck jyKvkyfcJhNyD; ,if;tcrf;tem;od k Y PEDU, BPHWT, r,fawmfaq;cef;? u &ifusef;rma&; ESifh u,fq,fa&; X m e-KDHW, Commun i t y Partners International rS wm0ef&Sd olrsm;? zdwfMum;xm;aom {nfh onfrsm;ESif h oifwef;olrsm; tygt0if pkpkaygif; 60 OD;ausmf wufa&mufcJhonf/

zvHkynm wkd;wufa&;,lepf -PEDU ESifh e,fvSnfhausmykd; tdwf usef;rma&;vkyfom; tzJGY-BPHWT wkdY OD;aqmifzGifhvSpfonfh t&efom;zGm; aq;oifwef;ukd KNU ESifh tpkd;&wkdY yPmr typf tcwf&yfpJcJhaom 2012 ckESpfrS pwifzGifhvSpfcJh&m ,cktBudrf tygt0i f 8 Bu dr fa jrmuf zGifhvSpfEkdifcJhNyD; jzpfonf/

Page 7: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

72013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? atmufwdkbmv 2018

Bussiness

pufwifbm 19 &uf? 2018 ckESpf apmodef;jrifh

jrefrmEkdifiH ta&SUawmifykdif; wGif vkyfaqmifaeonfh zHGYNzdK;a&; pDrHudef;vkyfief;rsm;aMumifh odrf; qnf;cH&onfh ajr,mtrsm;pkrSm avsmfaMu;aiG r&&SdcJhMuaMumif; u&ifvlYtcGihfta&;tzJGY (KHRG)u ajymqkdvkdufonf/

xkdif;-jrefrme,fpyf wpfae &mwGif pufwifbm 18 &ufaeY u jyKvkyfonfh KHRG \ ]vlxk

yg0ifcGifhr&Sdonfh pDrHudef;rsm;} trnf&Sd tpD&ifcHpm rdwfquf xkwfjyefjcif; tcrf;tem;wGif tpD&ifcHpm ajymcGifh&ol apma0 av;u xkdokdY ajymqkdvkdufjcif; jzpfonf/

¤if;u ]jynfolawGtrsm;pku ajr,mavsmfaMu; r&&SdMubl;vkdY usaemfwkdY tpD&ifcHpmxJrSm &Sif; &Sif;vif;vif;yJ azmfjyxm;yg w,f/ bmaMumifhvJqkdawmh zHGY NzdK;a&;vkyfief;awGrSm ajr,m t

ajrmuftrsm; tokH;jyKMuw,f/ 'gayr,fh pDrHudef;tcsKdUavmufyJ ajr,m avsmfaMu; tenf;i,fom ay;aqmifvkdYyg}[k u&ifowif; pOfokdY ajymonf/

xkdYtjyif ajr,m avsmfaMu; aiG ay;acsonfhtcgwGifvnf; oufqkdif&m tpkd;& tmPmykdif? ppfwyf? vufeufudkif tzJGYt pnf;rsm;\ zdtm;ay;Ncdrf;ajcmuf cH&rI&SdNyD; epfemola'ocH &Gm om;rsm;bufu aMumuf&GHUrIjzifh

zHGYNzdK;a&; pDrHudef;twGuf odrf;qnf;cH ajr,mtrsm;pk avsmfaMu;r&&Sd[k KHRG ajym

pufwifbmv 22 &uf? 2018 ckESpf eef;a0NzdK;Zm

e,fpyfa'o 'ku©onfpcef; rsm;&Sd u&ifwdkif;&if;om;rsm;? a&TUajymif;tvkyform;rsm;? a' ocHESifh tajccHjynfolrsm; t wGuf &nf&G,fNyD; KNU- u&if trsKd;om;tpnf;t½kH; wyfr[m (7) ukrÜPDwpfckjzpfonfh Step-ping Stone Company Limited rS jr0wDNrdKUwGif pdrf;vJhNrdKifpDrHudef; trnfjzifh wefzdk;enf;tdrf&mwpf ck wnfaqmuf&ef pDpOfvsuf&Sd onf[k od&onf/

tqdkyg pDrHudef;udk u&if jynfe,f? jr0wDNrdKU? jr0wD-rJ aqmuf cspfMunfa&;wHwm;rS 4 rdkiftuGm tm&S vrf;rBuD;ab;&Sd ajr{u 48 {uay:wGif ,ckESpf ukefydkif;rSpwifum taumift xnfazmfoGm;rnf[k pDrHudef;jzpf ajrmufa&; wm0ef,l csdwfquf ay;onfh wm0efcH wpfOD;jzpfol Adkvfrdka&S;u ,ckvkd ajymonf/

]'ku©onf pcef;rSm&SdwJh u &ifjynfolawG aemufNyD; vuf vkyfvufpm;vkyfwJh jynfolawG wpfjcm;ae&mrSm iSm;ae&r,fh

tpm; udk,fydkifwdkufcef;av;&SdoGm;atmif 0,fEdkifr,fhaps;EIef;eJY &nf&G,fNyD;vkyfwm jzpfygw,f} [k ¤if;u ajymonf/

taumiftxnf azmfrnfh pdrf;vJhNrdKifpDrHudef;wGif tdrfcef; aygif; 10000 ausmfESifh aps;? cef;r? ausmif;? aq;½Hk usef;rm a&;pifwm? uav;upm;uGif;ESifh yef;NcHponfh taqmuftOD;rsm; yg0ifrnfjzpfNyD; tdrf&m tygt 0if ,mOfoGm;vm&yfem;rI tqif ajyap&ef ta0;ajy;um;0if; wpfckud kvnf; wnfaqmuf oGm;rnf[k od&onf/

a&mif;csonfh tdrfcef;rsm;t wGuf vpOf aiGusyf wpfodef;0ef; usifrS pwifNyD; ESpf 20 t&pfus aiGay;acsonfh pepfjzifh a&mif; csay;rnfjzpfum pDrHudef; pwif

jr0wDwGif tdrf&mESifh ta0;ajy;um;0if; pDrHudef;wnfaqmuf&ef KNU wyfr[m (7) ukrÜPD pDpOf

pufwifbm 18 &uf? 2018 ckESpf apmxGef;vif;

u&ifvkyfief;&Sifrsm; zGHYNzdK; wdk;wuf rsm;jym;vma&;twGuf &nf&G,fum rGefjynfe,ff? yJcl;ESifh {&m0wDwkdif; a'oBuD;wkdYwGif u&if pD;yGm;a&;vkyfief;&Sif t oif;udk pufwifbmvtwGif; toD;oD; zJGYpnf;vkdufonf[k u&if pD;yGm;a&;vkyfief;&Sif t oif; zJGYpnf;a&; OD;aqmif pDpOf aeol &efukefwkdif;a'oBuD; u &if pmayESifh ,Ofaus;rIaumfrwD wGJzuftwGif;a&;rª; apmbdkbdka0 armifu u&ifowif;pOfod k Y ajymonf/

rGefjynfe,f u&ifpD;yGm;a&;vkyfief;&SiftzJGYudk pufwifbm 16 &ufaeYwGifvnf;aumif;? {&m0wDwkdif; a'oBuD; u&ifpD; yGm;a&; vkyfief;&Sif toif;udk pufwifbm 15 &ufaeYESifh yJcl; wkdif;a'oBuD; u&ifpD;yGm;a&; vkyfief;&Siftoif;udk pufwif bm vqef;ykdifwGifvnf;aumif; toD;oD; zGJYpnf;cJhonf/

]tckvdk rGef? yJcl;eJY {&m0wD wkdif;a'oBuD; u&ifpD;yGm;a&; vkyfief;&Sif toif;zJGYwJh ae&mrSm

wufa&mufvmwJh olawGuae toif;&JU OuúX? 'kOuúX? tvkyf trIaqmifawGudk olwkdY bmom olwdkY a&G;cs,fMuw,f/ aemuf olwdkYuyJ qufNyD; oif;zJGYpnf; rsOf;awG a&;zkdY&Sdw,f/ wpfEdkifiH vHk; u&ifpD;yGm;a&; vkyfief;&Sif toif;udk usaemfqufzJGYoGm;zkdY jyifqifaew,f}[k apmbdkbdka0 armifu ajymonf/

rGefjynfe,f u&ifpD;yGm;a&; vkyfief;&Sif tzGJ Y zG J Ypnf;a&; tpnf;ta0;udk pufwifbm 16 &ufaeYwGif rGefjynfe,f? u&if wkdif;&if;om;a&;&m 0efBuD;½Hk;ü jyKvkyfcJhNyD;aemuf toif;0ifrsm; ueOD; vufcHcJhNyD; tzJGY0ifrsm;xJ rSm OuúX? 'kOuúXrsm;ESifh tvkyf trIaqmiftzGJYudk rJay;a&G;cs,fcJh &m toif;OuúXtjzpf oxHkNrdKU e,frS pm;aomufqkdifvkyfief;&Sif apmausmfrdk;udk a&G;cs,fwm0ef ay;tyfcJhonf/

toif;OuúX apmausmfrdk;u ]usaemfwkdY toif;taeeJYu pD; yGm;a&; vkyfief;udk rvkyfbl;/ u&ifpD;yGm;a&; vkyfief;&SifawG vkyfief; wkd;wufatmifeJY u&if pD;yGm;a&;vkyfief;&SifawG ay:

xGufvmzkdY tm;ay;ulnDoGm;zkdY &nf&G,fxm;w,f/ vmr,f h tywfxJrSm toif;zJGYpnf;yHkeJY pnf;rsOf;awG a&;qGJoGm;zdkY t pnf;ta0; ac:xm;w,f}[k pufwifbm 18 &ufaeYwGif ajymonf/

tvm;wl {&m0wDwkdif;a'o BuD; u&ifpD;yGm;a&;vkyfief;&Sif toif; 'kOuúX tjzpfa&G;cs,f wm0efay;cH&ol yef;waemfNrdKU e,frS ig;arG;jrLa&;vkyfief;&Sif wpfOD;jzpfol ref;xdef0if;pdefu ]tpnf;ta0;ac:awmh roGm;jzpf bl;? rsufvHk; usef;rma&;aMumifh yg? 'kOuúX wm0efay;w,fvkdY awmh ajymw,f/ tao;pdwfawmh rodao;bl;}[k ajymonf/

,ckvdk u&ifvlrsdK;trsm;pk aexkdifonfh jynfe,fESifh wkdif; a'oBuD;rsm;wGif u&ifpD;yGm;a&; vkyfief;&Siftoif; toD;oD; zJGY pnf;NyD;aemuf vmrnfh atmuf wkdbmvtwGif; wpfEkdifiHvHk; udk,fpm;jyK u&ifpD;yGm;a&; vkyf ief;&Siftoif;udk xyfrHzJGYpnf; oGm;&ef pDpOfaeonf[k toif; jzpfajrmufa&; vkyfaqmifaeol rsm;xHrS od&onf/

rGef? yJcl;ESifh {&m0wDwkdYwGif u&ifpD;yGm;a&; vkyfief;&Siftoif; zJGYpnf;

onfh 3 ESpfrS 5 ESpftwGif; OD;pGm 0,f,lxm;olrsm; taejzif h wnfaqmufNyD;oGm;aom tcef; rsm;wGif tpDtpOfvdkuf 0if a&muf aexdkifEdkifonf[k od& onf/

rMumrD pwif taumift xnfazmf aqmif&Gufawmhrnfh ,if; pdrf;vJhNrdKifpDrHudef;rSm KNU wyfr[m(7) &Sd ukrÜPDrsm;xJrS u&ifjynfe,f tpdk;& vrf;nTef cGifhjyKcsufjzifh yxrOD;qHk;tBudrf pwifaqmif&Gufonfh pDrHudef; vnf; jzpfonf/

avsmfaMu;aiGudk vufcH oabm wlum ,lcJh&aMumif;vnf; apm a0av;u ajymonf/

u&if? t*Fvdyf? jrefrm 3 bmomjzifh xkwfa0onfh tqkd yg ]vlxk yg0ifcGifhr&Sdonfh pDrH udef;rsm;} tpD&ifcHpmudk 2015 ckESpfrS 2018 ckESpftxd jrefrm EkdifiH ta&SUawmifykdif;wGif vkyf aqmifaeonfh zHGYNzdK;a&; pDrHudef; rsm;aMumifh ajr,modrf;qnf;rIrS jzpfay:aeonfh vlYtcGifhta&; csKd;azmufrI tajctaersm;udk pmrsufESm wpf&mausmfESifh tcef; (5)cef; jzif h tao;pdwf rD; armif;xkd; azmfjyxm;jcif; jzpf onf/

tpD&ifcHpm xkwfjyef&jcif; ESifh ywfoufí KHRG \ Prog-ram Director aemfxl;xl;u ]2012 ckESpf aemufykdif;rSm zHGYNzdK;a&; vkyfief;awG wtm;0ifvmw,f/ tJvkd 0ifvmwJh tcgrS vspfvsL ½IcH&rI? vlYtcGifhta&; csKd;azmuf cH&wJh a'ocHawG toHawGudk pkpnf;wifjywm jzpfygw,f}[k ajymonf/

tqkdyg zHGYNzdK;a&; pDrHudef;

rsm;wGif tBuD;pm;owåKwGif;? ausmufrD;aoG; "mwftm;ay; puf½kH? w½kwfvkyfief;&Sifrsm; t wGuf w½kwfNrdKUpDrHudef;? pD;yGm; a&; pufrIZkef? tBuD;pm; pkdufysKd; a&; vkyfief;? a&tm;vQyfppf pDrH udef;? aqmufvkyfief;a&; vkyf ief;? vrf;aqmufvkyfa&; vkyf ief;wkdY yg0ifNyD; ¤if;pDrHudef;wkdY wGif ajr,modrf;qnf;rI rsm;pGm jzpfay:aeonf[k KHRG \ tpD&ifc HpmwGi f azm f jyxm; onf/

tpD&ifcHpm rdwfqufyJGokdY wufa&mufvmol u&iftrsKd;o rD; tpnf;t½kH;rS aemftJvpfu ]zHG YNzdK;a&; pDrHudef;awGaMumifh a'ocH jynfolvlxkawG&JU tcGifh ta&; csKd;azmufcH&rItay:rSm tpkd;&yJjzpfjzpf? rdciftzJGYtpnf; (KNU)wkdYyJjzpfjzpf usrwkdY vlrI tzJGYtpnf;awGjzpfjzpf tm;vkH; yl;aygif;NyD;awmh ajz&Sif;&r,f/ zHGYNzdK;a&;vkyfief;u ta&;BuD; w,fqkdayr,fh taumiftxnf azmfaqmifwJhae&mrSm jynfolawG &JU touftkd;tdrf? ae&ma'oawG udk xdckdufepfemrI r&SdzkdYu ta&;

BuD;ygw,f}[k ajymonf/,ckvkd ajr,modrf;qnf;cH&

rIrsm;tay: epfemolrsm;twGuf Mum;0ifvkyfaqmifay;onfh t &yfzuftzJGYtpnf;(CSO) rsm;ESifh wkdifMum;olrsm;ukd autJef,lESifh tpk d;&wkd YrS umuG,fay;&ef? avsmfaMu;aiGay;&mwGif &Gmom; rsm; epfemrIr&Sdatmif wGufcsuf ay;&efESifh yGifhvif;jrifomrI&Sd&ef vkdtyfonf[k KHRG tpD&ifcH pmwGif axmufjyxm;onf/

u&if vlYtcGif hta&;tzJGY KHRG ukd 1992 ckESpfwGif pwif zJGYpnf;cJhNyD; vGwfvyfonfh tzJGY tpnf;jzpfum a'ocHrsm; BuHK awGYae&onfh vlYtcGifhta&; csKd; azmufrIrsm;udk rSwfwrf;,lí tpD&ifcHpm xkwfjyefjcif;? jzefY a0jcif;ESifh vlYtcGifhta&; um uG,fa&; qkdif&mudpö&yfrsm;udk jynfolrsm;tm; todynmay; vkyfaqmifaeonfhtzJ G Y jzpf onf/ ajr,modrf;qnf;cH&rI t ajctaersm;ESifhywfoufí ,ck tpD&ifcHpmrSm wwd,tBudrf ajrmuf xkwfjyefjcif; jzpfonf/

Page 8: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

8 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

Article

]tdk; ... uREfkyf u&iftrsdK;om;taygif;wdkY ... taumif;qHk;ol toifhtm; uREfkyftvGef cspfcifjrwfEdk;yg\/ toifonf ajzmifhrwf jcif;udk jrwfEdk;wwf\/ {nfh0wfausyGefwwfolvnf; jzpfyg\/ oif\ aumif;jcif;tjzmjzmudk uREkfyf cspfcif jrwfEdk;vSygay onf/}

,if;odkY t"dyÜm,f&onhf u&ifhtrsdK;om;oDcsif;udk &efukefwkdif; a'oBuD;? xef;wyifNrdKUe,f? ajrmufvTwfukef;aus;&Gm? rlvwef; ausmif;ü pufwifbm 25 &ufaeY? u&ifpmoifMum;a&; pwif csdefwGif ausmif;olausmif;om; 50 ausmfu paumu&ifbmomjzifh tm;yg;w& aysmf&TifpGm oDqdkaeonfudk MuufoD;xzG,f awGY& onf/

xef;wyifNrdKUe,f? ajrmufvTwfukef;aus;&Gmtkyfpkonf arSmfbD ESifh xef;wyifNrdKUe,fwdkYudk qufoG,fxm;onfh vrf;r ab;wGif wnf&Sdum tdrfajc wpf&mausmfcefY&SdNyD; u&ifvlrsdK; oHk;yHkESpfyHkcefY aexkdifonfh aus;&Gmjzpfonf/ v,f,mESifh yef; pdkufysdK;jcif;udk t"du vkyfudkifonfh aus;&Gmjzpfonf/

¤if;aus;&GmwGif rlvwef;ausmif;wpfausmif;&SdNyD; teD;tem;&Sd oJukef;? zuf0if;ukef;? csrf;omukef; ponfhaus;&Gmrsm;rS ausmif; olausmif;om;av;rsm;yg ausmif;vmwufMu&m pkpkaygif; ausmif; om; 110 OD;&SdNyD; paumu&ifpmudk KG wef;wGif 28 OD;? yxr wef;wGif 20 OD;? 'kwd,wef;wGif 24 OD;ESifh wwd,wef;wGif 18 OD; oifMum;vsuf&Sdonf[k ausmif;tkyf q&mBuD; apma*gBuD;u ajymonf/

tqdkygausmif;onf eHeuf 9 em&DrS 3 em&Dxd ausmif;csdef owfrSwfxm;NyD; ausmif;aemufqHk;csdef rGef;vGJydkif; 2 em&DcGJrS 3 em &Dxd ausmif;zGifh&ufwkdif; u&ifpmoifcsdeftjzpf owfrSwfxm;um NrdKUe,f u&ifpmayESifh ,Ofaus;rIaumfrwDu pDpOfay;onfh &Gm&Sd u&ifpmoifq&mrESpfOD;u wm0ef,loifMum;ay;aejcif; jzpf onf/

]i,fi,fu tdrfrSmu&ifpum;ajymawmh u&ifpum;udk ajym wwfvmw,f/ u&ifpmudk aumif;aumif; roifcJh&bl;/ udk,fhzm omudk,f jyefavhvmoif,lcJh&w,f/ aemufykdif; &Gmuvli,fawGyg u&ifpum;ajymwm enf;oGm;w,f/ tckvdk jyefoifcGifh&awmh ausmif;om;rdbawGuvnf; tm;wufoa&m cGifhjyKw,f/ ausmif; tkyfq&mBuD;uvnf; udk,fh u&ifvlrsdK;yJqdkawmh oif&wm bmt cuftcJrS r&Sdbl;}[k KG wef; u&ifpmoifq&mr aemfar0if;armifu u&ifowif;pOfodkY ajymonf/

,ckvdk u&ifpmoifMum;a&;twGuf jyXmef;pmtkyfudk tajccH ynm OD;pD;Xmeu jzefYa0ay;aomfvnf; ausmif;om;wpfOD;pDwkdif; wpftkyfpD r&&SdonfhtwGuf ausmif;om;rsm;udk zwfpmtkyf rxkwf ay;awmhbJ u&ifpmoifcsdefrSom zwfpmtkyfrsm; a0ay;um oif Mum;ovdk a&mifpHk ½kyfyHkrsm;qGJNyD; u&if-Arm-t*Fvdyfpmrsm;jzifh ½kyfyHkrsm;udk &Sif;vif;oifMum; ay;vsuf&Sdonf[k oHk;ESpf qufwkduf u&ifpmoifvmcJhol q&mr aemfoJ,kat;u ajymonf/

&efukefwkdif;a'oBuD;twGif; tpdk;& tajccHynmausmif;rsm;wGif u&ifpmoifausmif; 290 &SdNyD; q&m? q&mr 479 OD; &Sdum oif Mum;onfh ausmif;olausmif;om; 15789 OD;&Sdonf/ odkYaomf oif Mum;a&;wGif tqifajyvG,fulonfh tajctae r&Sdao;[k qdkEkdif onf/

u&ifpmoifonfhtwGuf yHkrSef ausmif;oif bmom&yfrsm;wGif tm;enf;oGm;rnfudk pdk;&drfonfh u&ifausmif;om;rdb tcsdKU&Sdovdk wcsdKU ausmif;tkyfq&m? q&mrrsm;u rvdkvm;onfh tajctae rsdK;udkvnf; BuHKawGYcJh&onf[k wkdif;pm^ ,Of wm0ef&Sdolrsm;xHrS od&onf/

xdkYtjyif zwfpmtkyf tcsdefrSD r&&Sdjcif;? &&Sdaomfvnf; vHk avmufrI r&Sdjcif;ESifh u&ifpmoifq&m? q&mrrsm;udk wpfv usyf oHk;aomif; csD;jr§ifh&mwGifvnf; vpOfr[kwfbJ ynmoifESpfNyD;rS pkaygif;xkwfay;jcif;rsdK;jzpfum tqdkyg usyfoHk;aomif;rSm rsuf arSmufumvwGif qefMurf; wpftdwfzdk;cefYyif r&Sdawmhonfh tajc taersdK; jzpfaeonf/

]&efukefawmifykdif; c½dkifrSm u&ifpmoifMum;a&; tajctae awGeJY ywfoufNyD; q&m? q&mrawGeJY pm^,Of wm0ef&SdolawG tpnf;ta0;vkyfzkdY pDpOfaew,f/ tajctaetrSefudkajym&&if wpfv oHk;aomif;usyfu u&ifpmoif q&m? q&mrawGudk quf xdef;zdkY cufaew,f}[k &efukefwkdif;a'oBuD;\ u&if pmayESifh ,Ofaus;rIaumfrwD 'kOuúX ref;jrifhpdefu ajymonf/

u&ifpmoifMum;a&; orkdif;aMumif;udk jyefMunfhrnfqdkvsif udkvdkeDacwf 1912 ckESpfwGif u&ifwkdif;&if;om;bmom ausmif;rsm; wGif u&ifpmudk 4 wef;txd oifMum;cGifh&cJhonf/ 1924 ckESpf wGifrl 7 wef;txd oif,lEkdifcJhvdk 1926 ckESpfwGifrl 10 wef;xd u&ifpmoifausmif; oHk;ausmif;&SdcJhNyD; a'otrsm;tjym;wGif u&if pmoif tv,fwef;ausmif;rsm; ay:aygufvmcJhonf/

1936 ckESpfwGifrl wpfjynfvHk;&Sd u&ifausmif;om;rsm;onf 10 wef;txd u&ifbmomjzifh pmar;yGJajzqkdcGifh &&SdcJhNyD; ,k'oef

aumvdyfwGif u&ifausmif;om;trsm;pk&SdonfhtwGuf u&ifaum vdyf[k trnfwGifcJhzl;onf/ vGwfvyfa&;&NyD;aemufykdif; awmfvSef a&;aumifpD tpdk;&vufxufwGif ausmif;rsm;udk jynfolykdif odrf;cJh onhftwGuf u&ifausmif;rsm; aysmufuG,foGm;cJh&onf/

xdkYaemuf rlvwef;atmuftqifh oli,fwef;rS 'kwd,wef;txd ausmif;csdef ausmif;csdefjyifywGif qdkif&m wkdif;&if;om; bmom pum;udk oif,lcGifh&Sdonf[k ,ciftpdk;&vufxuf 2012 ckESpf? ESpfvnfykdif;wGif ynma&;0efBuD;Xmeu jynfolYvTwfawmfwGif ajymqdkcJhNyD;aemuf wausmhjyef oifMum;cJhjcif; jzpfonf/

u&ifpmudk yJcl;wkdif;a'oBuD; anmifav;yifNrdKUe,fwGif NrdKU e,f? u&ifpmayESifh ,Ofaus;rIaumfrwDESifh NrdKUe,f ynma&;rª; wdkY yl;aygif;pDpOfrIjzifh 2013 ckESpfu pwifoifMum;cJh&mrS wjznf; jznf; u&ifvlrsdK; trsm;pkaexkdifonfh {&m0wD wkdif;a'oBuD;? &efukefwkdif;a'oBuD;ESifh rGefjynfe,ftwGif;&Sd ausmif;rsm;wGif oifMum;vmcJhjcif; jzpfonf/

,ckvdk tpdk;&ausmif;rsm;wGif oifMum;&mü oifMum;a&; rl0g'ykdif; wdwdusus r&Sdjcif;? oif½dk;nTef;wrf; wajy;nD r&Sdjcif;? u&ifausmif;om;rsm;&Sdaomfvnf; u&ifpmoifrnfhq&m r&Sdjcif;? ESpfaygif;rsm;pGm acguf½dk;usKd;vmcJhonhf rdbtcsKdUu rdrdwdkY om;o rD;rsm; u&ifpmoifMum;a&;tay: wuf<urIr&Sdjcif; pojzifh tcuftcJ trsdK;rsdK; &SdcJhonf/

vuf&SdwGif yJcl;? &efukef? {&m0wD? weoFm&Dwdkif;a'oBuD;ESifh rGefjynfe,f pm^,OfaumfrwDrsm; pkaygif;um u&ifpm oif½dk;rsm; wajy;nD ay:xGuf&ef a&;qGJa&;aumfrwDrsm; zJGYpnf;vkyfaqmifaeNyD; jzpfovdk ,cifESpfrSpwifum wkdif;&if;om;bmomoif q&m?q&mr rsm;udk TA rsm; w&m;0if ac:,lcefYtyfcJhonfudk awGY&NyD; ,ckESpf wGifvnf; xyfrH cefYtyf&ef avQmufvTmrsm;ac:,lxm;NyD; jzpf onf/

xef;wyifNrdKUe,f? ajrmufvTwfukef; aus;&Gm rlvwef;ausmif; wGifrl paumu&ifpmudk ,ckESpf tygt0if oHk;ESpfquf oifMum; EkdifcJhonf/ ,cifESpfrsm;u q&mrwpfOD;om xm;&SdcJhaomfvnf; ausmif;om;rsm;vmonfhtwGuf ,ckESpfwGifrl u&ifpmoif q&mr ESpfOD;txd &SdvmcJhNyD; jzpfonf/

]usaemfhausmif;rSm trSefuawmh u&ifpmudk reufykdif; oif ay;csifwm? 'gayr,fh wjcm;&Gmu uav;awG ausmif;vmwm tapmBuD;jzpfaeawmh ausmif;qif;cgeD;tcsdefbJ tqifajyoGm; w,f/ 'DESpfawmh yxrwef;uae oHk;wef;xdaygh/ pmar;yGJ ppfNyD; u&ifpm xl;cRefwJhuav;awGudk qkay;zkdY pDpOfxm;w,f}[k aeyl &SdefaMumifh pGyfus,ftusÐudkom 0wfqifxm;aom *kPfyumoe uif;pGm aewwfol ausmif;tkyfq&mBuD; apma*:BuD;u ajym onf/

ajrmufvTwfukef;&Gm ausmif;ü u&ifpmoifMum;&mwGif KG wef;udk oD;oefYoifNyD; pmroifao;bJ oDcsif;ESifh uAsmudkom oifay;aeonfudk awGY&onf/ useftwef;rsm;udk pkaygif;oifMum; aeNyD; zwfpmtkyfrsm;? oifaxmuful ½kyfyHkum;csyfrsm;udk toHk; jyKum oifMum;ay;aeonfudk awGY&onf/

ausmif;qif;csdefESifh uyfvsuf rGef;vGJydkif; 2;30 em&DrS 3;00 em&Dtxd em&D0ufom u&ifpmoifMum;csdef &Sdaomfvnf; cspfp&m ausmif;olausmif;om;av;rsm;u aysmfaysmf&Tif&Tif oif,laeMuonf udk awGY&onf/ tvm;wl oifMum;csdefwGif NidrfNidrfaeay;&ef q&m ru rMumcP atmf[pf ajymqdkae&ovdk KG wef;wGifrl uav; rsm;udk renf; xdef;ausmif;ae&NyD; oludk,fwkdif &Gwfqdkay;onfh u&ifoDcsif;rsm;udk uav;rsm;uvnf; oHukefatmf[pfum vkdufqdkaeojzifh ausmif;aqmifwpfckvHk;rSm nHpDaeonf/

]olwkdYudk renf;xdef;&w,f/ wpfyk'fNyD;wpfyk'f qufwkduf vdkufqdkwmyJ/ KG wef;qdkawmh aqmhwJh t&G,fav;awG? oDcsif; awGawmh olwkdY aumif;aumif;&aeNyD}[k ezl;rS acR;pufrsm;udk okwf&if; q&mr aemfar0if;armifu qkdonf/

tvm;wl usefu&ifpmoiftwef;wGifvnf; q&mrjzpfolu uGufvyfjznfhcdkif;onfh oifcef;pmudk ausmif;olausmif;om;av; rsm;u NyD;pD;jcif; &Sdr&Sd q&mru vkdufppfaeNyD; uav;rsm;u ¤if; wdkY\ avhusifhcef;pmtkyfudk q&mrxH tvkt,uf jyoaeonfudk awGY&onfrSm ajrmufvTwfukef; rlvwef;ausmif;&Sd u&ifausmif; olausmif;om;rsm; aysmfaysmf&Tif&Tif u&ifpm oif,laeMuonhf jrifuGif;aumif;av;wpfckyif jzpfayawmhonf/

apmxGef;vif;

aysmfaysmf&Tif&Tifaysmfaysmf&Tif&Tif

apmxGef;vif;

u&ifpmudk oifu&ifpmudk oif

olwkdYudk renf;xdef;&w,f/ wpfyk'f NyD;wpfyk'f qufwkduf vdkufqdkwmyJ/ KG wef;qdkawmh aqmhwJh t&G,fav; awG? oDcsif;awGawmh olwkdY aumif; aumif; &aeNyD ...

Page 9: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

92013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? atmufwdkbmv 2018

Article

t"dyÜm,f zGifhqdkcsuf'Drdku&ufwdkufaZ;&Sif;qdkonfrSm 'Drdkua&pD r&Sdaom tajct

aerS 'Drdkua&pD&Sdonfh taetxm;odkY ajymif;vJ&aom c&D;pOf jzpfonf/

,aeY jrefrmEdkifiHonf 'Drdkua&pDodkY a&mufaeonfr[kwf/ 'Drdkua&pDavQmufaeaom c&D;wGif &Sdaejcif;om jzpfonf/ 'Drdk ua&pD &&Sdatmif aqmif&GufMu&aom 'Drdku&ufwdkufaZ;&Sif; (Democratization) c&D;pOftwGuf pHowfrSwfcsufrsm;jzifh csOf;uyfí r&yg/ oufqdkif&mtzGJUtpnf;\ ]yuwdt&Sd} (Reality) rSom tpjyK Mu&ygonf/

yuwdt&Sdqdk&mwGif vuf&Sdjzpfysufaeaom tcif;tusif; rsm;jzifh rvHkavmufyg/ oufqdkif&mvlxk\ &ifxJ? tonf;xJwGif ESpfaygif;rsm;pGm jzpfwnfpGJck difvQuf&S daom tpGJtvrf;rsm;? wpfenf;tm;jzifh ]EdkifiHa&;"avh} (Political Culture) udk xkwfazmfMu &ef vdktyfygonf/

odkYjzpfaomaMumifh]'Drdkua&pDazmfaqmifa&;}vkyfief;onf ouf qdkif&m tzGJYtpnf;\ EdkifiHa&;"avhrS tpjyKí avhvmMu&yg onf/

þtaumuft,ludk pepfwus avhvmMu&mwGif 1930 jynfh vGefESpfrsm;uwnf;u txl;ojzifh NAdwdoQvlrsdK; vD,dkewf0kxfu ol\ ]'DvIdif;tvGef} (After the Deluge) usrf;wGif us,fus,fjyefYjyefY zGifhqdk &Sif;jycJhygonf/

'Drdku&ufwpf vkyfxHk;vkyfenf;ESifhtnD zGJUpnf;yHkrsm; &SdNyD;jzpfaom taetxm;udk qdkvdkonf/ odkYaomf tajccHvlYtcGifhta&; tyg t0if 'Drdkua&pDtcGifhta&;um; tjynfht0 r&Sdao;yg/ vlxkqE´ t& wufvmNyD; vlxktusKd;pD;yGm;udk wm0efcHrnfh ]wm0efcHEdkifaom tpdk;&} (Accountable Government)[lívnf; tjynfht0 qdkEkdif ao;onf r[kwfacs/ qdk&vnf; 'Drdku&ufwpf EdkifiHa&; e,fy,f odkY pwif 0ifa&mufump taetxm;om jzpfonf/

vpfb&,f'Drdkua&pD (Liberal Democracy) qdkonfrSm'Drdku&uf zGJYpnf;yHkomru vlYtcGifhta&; tygt0if EdkifiHom;

rsm; tcGifhta&; tm;aumif;vmNyD; aumif;rGefaom tkyfcsKyfa&;pepf txd atmifjrif&&SdNyD; EdkifiHrsm;jzpfonf/ &ifhusufcdkifrmaom 'Drdk u&ufwpf vlYtzGJYtpnf; jzpfonf/

z&efppfzlul;,m;rm; nTef;qdkaom ukwf 5 acsmif;rSm(1) pD;yGm;a&;wkd;wufrIukwf (Economic growth lever)(2) EdkifiHwnfaqmufa&;ukwf (State building lever)(3) w&m;Oya'pdk;rdk;a&;ukwf (Rule of law Lever)(4) wm0efcHaom tpdk;&ukwf (Accountable Government lever)(5) vlrIEdk;Mum;vIyf&Sm;rIukwf (Social mobilization lever)wdkY jzpf

ygonf/21&mpkonf *vdkb,fvdkufaZ;&Sif; ydkrdkjrefqefvmNyD; 'Drdku

vHk;[m 'Dtwdkif; qufoGm;vdkY rjzpfawmhbl;/ ajymif;rSjzpfawmh r,fqdkwm oabmaygufcJhMuygw,f/ tpOftvm jzpfaewJh tom;ta&mif cGJjcm;rIBuD;udk ydkaumif;atmifvkyfzdkY trsm;vuf cHatmif vkyfzdkYqdkwm usaemfwdkYcsnf; rjzpfEdkifrSef; em;vnfcJhMuvdkY igrSig ]igwaum tpGJawG}udk cGmNyD; &if;ESD;cspfMunfrIeJY yl;aygif; aqmif&GufrI tjrifopfudk zufayGYBudKqdkEdkifcJhMuwmeJY wpfNydKifeuf wnf;rSmyJ BuHKawGY&avh&SdwJh uaomif;ueif; ½kef;&if;qefcwfxJ epfroGm;&atmif 'Dvkd 0½kef;okef;um; rwnfNidrfrIawGuae tm Pm&Sif pepfeJY ighrif;ighcsif; pepfawGqDudk jyefxGufrSm;Edkifwmudk vnf; tav;*½kjyKMu&ygr,f/

or®w rif'Jvm;&JU ]tmz&duef trsKd;om;uGef*&uf-ANC}acgif;aqmifawGuvnf; awmfvSefa&;ppfyGJeJY tajzr&Edkifwmudk oabmaygufvufcHvmNyD; tiftm;oHk; tmPm&,la&; vrf; aMumif;udk pGefYvTwfNyD; 'Drdkua&pDenf;emawGeJY tajz&SmzdkY ajymif; vJ cH,lvmw,f/ 'gaMumifhrdkY ESpfzufpvHk; tajccHusus ajymif;rS jzpfawmhr,fh wpf&mh&Spfq,f'D*&D vrf;aMumif;rS awmfvdrfhr,f qdkwmudk oabmaygufvufcHvmMuwJh tcsufuyJ ESpfzufpvHk;udk aphpyfn§dEdIif;a&;pm;yGJudk ydkYvdkufwmyJjzpfw,f/ 'DtusdK;qufuyJ ESpfzufoabmwlEdkifr,fh Mum;tajz (compromise solution) &cJhvdkY ESpfzuf acgif;aqmifawGMum; tajccHusus ajymif;vJMuzdk Y rvGJra&Smifom vdktyfaeNyDqdkwmudk oabmwlnDMuwm[m? acwf a[mif;pepfa[mif;eJY tjywfvrf;cGJEdkifr,fh ydGKifhudk a&mufvmwm[m

'Drdku&ufwdkufaZ;&Sif;ref;rif;&JaxG;

ol\ EdkifiHa&;"avh ig;&yfrSm(1) EdkifiHa&;"avhqdkonfrSm aeYcsif;ncsif; ay:xGufvmaom

pdwfobm0 oufoufrQ r[kwf/(2) &SnfMumaom ordkif;udk jzwfoef;&if; vltrsm;\ pdwfxJwGif

pl;epfae&m,lxm;aom cg;oD;onfh EdkifiHa&; tawGUtBuHK/(3) od k Ywap Ed ki fi Ha&;"avhud k w&m;0ifazmf jycGif h&aom

ausmufpm? aypm? y H kE S dy fpmrsm;wGi f awG YE d ki frnf r[kwfaom fvnf; ½ d k ;&m y H k jyi fr sm ; ? '@m& Dr sm ; ? pum;yHkrsm;xJwGif ikyf0yfaeaom tawG;yHkpH (Though Pattern) rsm;wGifom awGYEdkifayonf/

(4) EdkifiHa&;"avhrSm vlrsdK;wpfrsdK;\ trSwftom;o½kyf (Identity)wGif twGif;tusqHk; tydkif;txd pl;0ifaeonf jzpfí trsm; xifonfxuf ydkydkpGJckdifaewwfonf/

(5) EdkifiHa&;"avhrSm vlYtzGJYtpnf;wpf&yf zGHYNzdK;a&;twGuf wGef; tm;jzpfEdkifovdk t[efYtwm;vnf; jzpfEdkifonf/

'Drdku&ufwdkufaZ;&Sif;\ vkyfief;tajccHonf tmPmydkif tkyfcsKyfa&; (Autocracy) rS vpfb&,f'Drdkua&pD (Liberal Democr-acy)odkY ul;ajymif;onfhvkyfief;pOf jzpfonf/ wpfenf;tm;jzifh ppfat;wdkufyGJ txG#ftxdyfumv EdkifiHa&;udk ppfabmifoGif;jcif; (Militarization of Politics)rS ppfat;vGef ppfbufEdkifiHa&;rS qkwfcGm jcif; (Demilitarization of Politics) odkY a&TUvmaom acwfa&pD; ta&TUjzpf&m yef;wdkiftcuftcJrsm;udk trSeftwdkif; od&SdNyD; wdkif; &if;om;tm;vHk;wdkYu rdrdwdkY wwfpGrf;orQ todESifh,SOfNyD; wuf<u pGm (Consciously and Actively) yg0ifaqmif&GufMu&ef vdktyfyg onf/

*&dvlrsdK; tw¬KyÜwdå pma&;q&m yvlwmh&Sf (Plutash) u ]ppfyGJ wGif ESpfBudrfrSm;cGifh rjyK&] “In War It is not permits two mistakes” [kvnf;aumif;? tjcm;tqdkwpfckrSm ]opfyifpdkuf&ef taumif; qHk;tcsdefrSm vGefcJhaom ESpf 20 u jzpfonf/ 'kwd, taumif; qHk;tcsdefrSm ,ckjzpfonf/} “The Best time to Plant tree is last twenty years. The Second best time is now.” [lí jzpfygonf/ ,cktcsdefonf tjyeftvSef tjypfzdkYae&rnfh tcsdefr[kwf/ Blame Game r[kwf/ rdrdwdkY wwfpGrf;orQ EdkifiHa&;udk yg0ifaqmif&Guf Mu&rnf jzpfonf/

'Drdkua&pDazmfaqmifjcif;a&G;aumufyGJ 'Drdkua&pDrS vpfb&,f 'Drdkua&pDodkY ul;ajymif;

&mwGif ]ukwf} 5 acsmif;jzifh r}wif&rnf[k EdkifiHa&;odyÜHynm&Sif z&efppfzlul,m;rm;u wifjycJhonf/

a&G;aumufyGJ 'Drdkua&pD (Electoral Democracy) qdkonfrSm

&ufwdkufaZ;&Sif;vnf; ydkí tm;aumif;vmum 'dkrDEdk oufa&muf rIvnf; ydkí BuD;jyif;vmrnfh&mpk jzpfygonf/ z&D;rufuuf (Free Market) vu©Pm ydkí xif&Sm;vmrnfhtcsdef jzpfonf/ 'Drdku&uf wdkufaZ;&Sif;ESifh z&D;rm;uufonf vGJa&Smifí r&aomEdkifiHrsm; a&G;cs,f&rnfh twGJtpyf wpfck jzpfvmygvdrfhrnf/

ordkif;udk vlxku zefwD;onf[kqdkaomfvnf; r[mAsL[m csrSwfa&;udpöudk vlxku aqmif&GufEdkifrnf r[kwfyg/ vlxkrSm vnf; b0&yfwnfa&;ESifh b0&Sifoefa&;twGuf ½kef;uefaeolrsm; jzpfojzifh r[mAsL[m enf;AsL[mudpörsm;ESifhywfoufvQif ¤if;wdkY pdwf0ifpm;Murnf r[kwfyg/

trSefwu,f wm0ef&SdonfrSm acgif;aqmifrIomjzpfNyD; acgif; aqmifrItaejzifh omrefvlxuf ausmfMunfhEdkif&ygrnf/ tpOft vmudk azmufxGuf pOf;pm;Edkif&rnf/ taygpm; trsm;BudKuf ay:jyL vmtwdkif; oGm;aevQif vlxkacgif;aqmif rjzpfEdkifyg/ vlxkaemuf NrD;qGJom jzpfygrnf/ 'Drdku&ufwdkifaZ;&Sif;\ atmifjrifrIrSm acgif; aqmifrsm;tay:wGifom wm0ef&Sdrnf[k qdkcsifygonf/

'Drdkua&pD tajymif;tvJtwGuf awmiftmz&duEdkifiHrS oifcef;pm (5)&yf

awmiftmz&du or®wa[mif; tufzf'AvsLuvyf(cf)\ 2012 ckESpf? rwfv 5 &ufaeY 0g&SifwefwGif ajymMum;aom rdefYcGef; rS aumufEIwfcsuf

Nidrf;csrf;a&;twGuf BudK;yrf;aeMuwJh EdkifiHawG? qif;&JrGJawrIudk wkdufzsufaeMuwJh EdkifiHawG? 'Drdkua&pDpepfudk OD;wnf csDwufae MuwJh EdkifiHawG? tajymif;tvJjzpfpOftay:a&mufaewJh usaemfwdkY jrefrmEdkifiHtwGuf taxmuftul jyKEkdifvdrfhr,fvdkY ,lq&wJh tmz &du EdkifiH&JU oifcef;pm 5 &yfudk wifjyaqG;aEG;vdkygw,f/

vrf;cGJ tqufjzwfyGdKifh (Departure Point)(1) yxr oifcef;pmtMurf;zuf oHo&mu azmufxGufcsifw,fqdk&if? ydkrdkcsrf;om

<u,f0wJh vlYtzGJYtpnf;jzpfzdkY tkwfjrpfaumif;aumif; cscsifw,f qdk&if acwfa[mif;pepfa[mif;eJY tqufjzwf&ygvdrfhr,f/

tiftm;pk toD;oD;u acgif;aqmifawGtaeeJY tajccHuswJh tajymif;tvJwpfck vdktyfaeNyDvdkY oabmayguf em;vnfMuNyDqdk&if 'g[m acwfa[mif;? pepfa[mif;eJY tqufjzwfEdkifr,fh ]yGdKifh}vdkY qkdavmufygw,f/

acwfa[mif; pepfa[mif;eJY tqufjzwfzdkYqdk&if tiftm;pk toD;oD;u acgif;aqmifawGtaeeJY tajymif;tvJ wpfckvkyfrS jzpfawmhr,fvdkY odrSwfvufcHMuzdkY jzpfw,f/

awmiftmz&durSm ]trsdK;om;ygwD}u vkyfazmfudkifzuf tm;

yxroifcef;pmyJ/

tus,ftjyefY n§dEdIif;aqG;aEG; (Inclusive Negotiation)(2) 'kwd,oifcef;pmrwlwJh tiftm;pkrsdK;pHk? rwlwJh tm*sif'gawG? rwlwJh pdk;&drf

aMumifhMurIawG? rwlwJh &nfrSef;csufawGaMumifh y#dyu©BuD; jzpf vmwmjzpfvdkY 'DtajctaersdK;rSm us,fjyefYwJh aqG;aEG;rIrsdK;&SdrSom us,fus,fjyefYjyefY nd§EdIif;aqmif&GufEdkifav a&&Snf atmifjrifrI twGuf tmrcHcsuf&SdavjzpfvdkY atmifjrifrItwGuf 'kwd, oifcef; pmyJ jzpfygw,f/

tay;t,ltajccH (Give and Take Basic)(3) wwd,oifcef;pmus,fjyefYwJh nd§EdIif;aqG;aEG;rIawGtwGuf xGufay:vmwJh

oabmwlnDcsufawG[m wpfzufrSm pGefYvTwfay;& wm&Sdovdk usefwpfzufrSmvnf; atmifjrifrIeJY pdwfauseyfp&mawG taot csm &&Sdygw,f/

nd§EdIif;aqG;aEG;rIjzpfpOfawGrSm ]Edkifol? ½HI;ol}qdkwmrsKd;eJY tqHk; owfroGm;zdkY ta&;BuD;ygw,f/ b,folrS r½IH;apbJ tm;vHk; tEdkif &MuzdkYjzpfw,f/ awmiftmz&durSm ESpfzufvHk; emusifyifyrf;cJh&wJh vdkufavsmrIawG&Sdovdk pdwfauseyfp&maumif;wJh atmifjrifrIawG vnf; &cJhygw,f/

nd§EdIif;aqG;aEG;rIwdkif; tay;t,lay: tajccHNyD; ESpfzuf vdkuf

pmrsufESm (10) odkY

Page 10: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

10 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

Article

avsmrIawGeJY nd§EdIif;aqG;aEG;Mur,fqdk&if ESpfzufpvHk;twGuf auseyfp&mtajzawG ay:vmw,fqdkwm vufawGYatmifjrifcJhwJh wwd, oifcef;pmjzpfygw,f/

nDnTwfrIeJY uGJvGJrI (Unity and Diversity)(4) pwkw¬oifcef;pm'DaeYurÇmrSm jzpfaewJh tMurf;zufy#dyu© 25 ckrSm wdkif;jynf

wpfckeJYwpfckMum; jzpfaewm[m 2 ckyJjzpfNyD; usefwJh 23 ck[m udk,fhtrsKd;om;tcsif;csif; wdkufcdkufaeMuwJh jynfwGif;ppfawGyJ jzpfaeygw,f/

wpfjynfxJom; nDaemifom;csif;jzpfwmrdkY pnf;vHk;nDnGwfrI r&Sdrjzpf vdktyfygw,f/ tJ'Dpkpnf;nDnGwfrIabmifxJrSm tiftm;pk toD;oD;&JU ya'ompHkjzpfrIudkvnf; rSefrSefuefuef ae&may;zdkY jzpf wJhtwGuf ya'ompHkrIudk pDrHcefYcGJMuzdkY jzpfygw,f/ ya'ompHkrIudk wpfckvHk; oabmaqmifwJh nDnGwfrIAdrmefawmfBuD; t"GefY&Snf wnfwHhzdkY tkwfjrpfcs&ygr,f/ vlenf;pkawGudk wpfckvHk;&JU ta&; BuD;wJh tpdwftydkif;tjzpf todtrSwfjyK vufcH&r,f/ vlenf;pkawG taeeJY olwdkY udk,folwdkY z,fxkwfcH&wJh vlenf;pkvdkY rjrifrd? rcH pm;rdatmif txl; *½kpdkufzdkY vdkygw,f/

oabmxm;uGJvGJrIawGeJY nDnGwfrIudk csdefcGifvQm rQEdkifwJh t wGuf wnfNidrfcdkifrmwJh Nidrf;csrf;a&;udk taotcsm wnfaqmuf Edkifwm[m pwkw¬oifcef;pm jzpfygw,f/

oifykef;acs (Forgive Mistake)(5) yOöroifcef;pmEdkifiHawmfawmfrsm;rsm; y¥dyu©oHo&mxJu razmufxGufEdkif&

wm[m EdkifiHa&;&mZ0wfrIawGeJY qufpyfaeygw,f/ 'Dudpötay: rSefrSefuefuef oabmrxm;Edkif&if tajymif;tvJtwGuf cvkwf uefoif; jzpfwwfw,f/ txl;ojzifh y¥dyu©BuD;awGudk wm0ef ,lcJhwJholawGbufu pdk;&drfylyefrIawG trSefwu,f obm0uspGm &SdaeEdkifygw,f/ ]igwdkY tmPmpGefYvdkuf&if axmifxJa&mufoGm; rvm;} ]vufwHkYjyef 'PfcwfMurvm;} pwJh pdk;&drfruif;rIawG jzpf ygw,f/ ZifbmabGu AdkvfcsKyfBuD;awG or®wrl*gbDbuf tjywf &yfwnfcJhMuwm 'DaMumifhMupdwfawGeJY qdkifygw,f/ EdkifiHawmfawmf rsm;rsm;rSm 'grsdK;awG awGY&rSm jzpfygw,f/

awmiftmz&du&JU tawGYtBuHKt&qdk&if taumif;qHk;enf;[m ]oifykef;acs}vdkufMuzdkY jzpfw,f/ Oya'aMumif;t& vGwfNidrf;csrf;om cGifhay;zdkY jzpfw,f/ uvJhpm;racsbJ oifykef;acsjcif;om wnfNidrfwJh tajymif;tvJtwGuf rSefuefwJh a&G;cs,frIyJ jzpfygw,f/

vdIif;rsm; (Waves)'Drdkua&pDpepfodkY ta&GUudk [m;Awfwuúodkvf qifjrL&,f

[efwifuefu vdIif;rsm;yHkpHjzifh wifjyxm;onf/ 1828 rS 1926 udk yxrvdIif;&Snf? 1922 rS 1942 udk yxraemufjyefvdIif;? 1943 rS 1962 'Drdku&ufwpf 'kwd,vdIif;wdk? 1958 rS 1975 udk 'kwd, aemufjyefvdIif;ESifh 'Drdku&ufwdkifaZ;&Sif;? wwd,vdIif;udkrl 1974 aemufydkif;[lí ydkif;jcm;azmfjyxm;onf/

txl;ojzifh 'Drdku&ufwdkifaZ;&Sif; wwd,vdIif;\ obm0udk txGwftxdyfumvyHkpH 1990 0ef;usifESifh wwd,vdIif; obm0 aESmif;ydkif; umvyHkpH[lí cGJjcm;azmfjyxm;onf/

jrefrmEdkifiHonf 1943 rS 1962 u 'kwd,vdIif;wdkwGif yg0ifcJh ygonf/ vGwfvyfa&;&NyD;p 1948 rS 1962 twGif; jzpfygw,f/ ,if;aemuf 1962 ckESpf? wyfrawmfu tmPmodrf;vdkuf&m 1962-2010 xd 'kwd,aemufjyefvdIif;xJ yg0ifoGm;cJh&jyefygw,f/ wzef urÇmvHk;qdkif&m 'Drdku&ufwdkifaZ;&Sif; wwd,vdIif;wGif 2010 rS pwif yg0ifvmcJh&m ,aeYxdyif jzpfonf/

aemufjyefvdIif;xdEdkifaom tajctae (5)&yf(1) pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rItqifh edrfhyg;vGef;jcif;/(2) EdkifiH\"erSm wpfckwnf;aom t&if;tjrpfay:wGifom

trSDjyKae&jcif;/

(3) trSwftom; o½kyfqdkif&m tuGJtjym;rsm;jcif; (Identity Base)

(4) A[k0g' tawGYtBuHK &Sm;yg;jcif;/(5) 'Drdku&ufwpfr[kwfaom tdrfeD;csif;rsm; &Sdaejcif;/ txl;

ojzifh 'Drdku&ufwpfr[kwfaom plyg yg0g MoZmpuf0ef;twGif; wGif &Sdaejcif;wdkYjzpfonf/

wwd,vdIif;txGwftxdyfumvudk tkyfpk oHk;pkcGJí azmfjy&m wGif

yxrtkyfpk- ta&SUtm&SEdkifiHrsm;vTwfawmfr&Sdonfhwdkif aps;uGufESifh ynmtqifhtwef;&Sdonfh

EdkifiHrsm;jzpfonf/'kwd,tkyfpk- ta&SUOa&my EdkifiHtrsm;pkvTwfawmfr&Sd? aps;uGufr&Sd? odkYwap ynmtqifhtwef;&Sdonfh

EdkifiHrsm;jzpfonf/wwd,tkyfpk- (... ... ...)vTwfawmfa&m aps;uGufyg r&Sdonfhtjyif ynma&;yg aemuf

us usef&pfaom EdkifiHrsm;jzpfonf/

tajymif;tvJyHkpHrsm;yxrvdIif;wGif 'Drdkua&pDEdkifiHtjzpf ajymif;vJvmMuaom

EdkifiHrsm;onf wiful;tajctae 3&yfudk tajccHí ajymif;vJoGm;Mu jcif;jzpfonf/ wiful;tajctae 3 &yfrSm(u) pD;yGm;a&;zGYHNzdK;wdk;wufrI(c) trSDtcdkuif;onfh t&yfbuf vlrItzGJYtpnf;rsm; tm;

aumif;rI(*) 'Drdku&ufwpfEdkifiHa&; "avhtajccHaumif;rsm; &Sdjcif;wdkY jzpf

ygonf/

yxrvdIif;wGif 'Drdkua&pDodkY ajymif;vJoGm;aomEdkifiHrsm;rSm tar&duESifh taemufOa&myEdkifiHrsm;jzpfMuNyD; ta&SUtm&S EdkifiH rsm;ESifh ta&SU Oa&myEdkifiHtrsm;pkonf 'Drdku&ufwdkifaZ;&Sif; txGwftxdyfumv 1990 0ef;usiftwGif; ajymif;vJoGm;Muaom EdkifiHrsm; jzpfMuonf/ xdkYtajymif;tvJyHkpHudk ygarmu©&Spfrpfwmu ]y¥dnmOftajymif;tvJ} [k 0dN*dKvfjyKygonf/

xdkEdkifiHrsm;\ 'Drdku&ufwdkifaZ;&Sif;udk vlxktHk<urIjzifh vrf;ay:u ponfhwdkif vrf;ay:wGif tqHk;owfcJhonf r[kwf/ wnfqJ ygwD tDvpfrsm; vlxkvIyf&Sm;rIrS xGufay:vmaom EdkifiH a&; tDvpfwdkY pm;yGJ0dkif;wGif qHkjzpfMuonfh vrf;ay:EdkifiHa&;udk pm;yGJ0dkif;EdkifiHa&;(Table Politics) odkY vSnfhajymif;EdkifcJhNyD; tqdkyg pm;yGJ0dkif; nd§EdIif;aqG;aEG;rIrSyif ESpfzuf oabmwlnDaom y¥dnmOf wpfckcsrSwfNyD; tajymif;tvJudk yHkazmf,lcJhMujcif;jzpfonfh twGuf ]txufESifhatmuf yl;wGJvmaom tajymif;tvJ} (Transformation from above and below)[k qdkygonf/ ta&SUOa&mywGif trsm;qHk; jzpfcJhí Oa&myyHkpH[kvnf; ac:Muonf/

xGef;opfp 'Drdkua&pDEdkifiHrsm;\ ta&;edrfhrIoHk;&yfudk rD;cdk; a&mifZkef\ vu©Pmrsm;jzifh axmufjyMuonf/(u) cdkifrmaom 'Drdku&ufpftifpwDusK;&Sif;rsm; rwnfaqmufEdkif

jcif; (Fail to Provide strong democratic institutions)(c) pD;yGm;a&;wdk;wufzGYHNzdK;atmif zefwD;ray;Edkifjcif; (Fail to

Provide economic development)(*) 'Drdkua&pD\ tedrfhqHk;taetxm;udk aqmifMuOf;ray;Edkifjcif;

(Fail to Provide the Minimal conditions of democracy)wdkY jzpfygonf/

wwd,vdIif;aemufydkif;umvrSmyif xGufay:vmEdkifaom tajymif;tvJ yHkpHwpf&yfudk ygarmu©&Srpfwmu ]owfrSwfjyXmef;NyD; tajymif;tvJ} (Imposed Transition)[k 0dN*dKvfjyKygonf/

acwfa&pD;udk em;vnfqifjcifrdaom wnfqJygwD tDvpfrsm; udk,fwdkifu tajymif;tvJ pwifvdkaomfvnf; owdBuD;pGmjzifh vHkNcHKpdwfcs&onfh tajctaewpfckrS (rdrdpdwfBudKuf zGJYpnf;yHk tajccHOya' a&;qGJjyXmef;jcif;rsKd;)udk owfrSwfNyD; tajymif;tvJudk azmf,lonfjzpfí owfrSwfjyXmef;NyD; tajymif;tvJ (Imposed

Transition) jzpfonf[k qdkygonf/

owfrSwfjyXmef;NyD; tajymif;tvJudk a,bk,stm;jzifh atmuf ygtwdkif; tqifhoHk;qifh azmfjyygonf/(u) ajzavQmha&;tqifh (Liberalization)(c) ul;ajymif;a&;tqifh (Transition)(*) cdkifrma&;tqifh (Consolidation)

yxr ajzavQmha&;tqifhrSm Murf;&Saom atmfwd kua&pD (Autocracy) rS wpfpHkwpf&m aysmhajymif;aom atmfwdkua&pDodkY a&GU vmaomtqifh jzpfonf/ wpfb&dwfwnf; ajzavQmhvdrfhrnfum; r[kwf/ vGwfvyfaom t&yfzuftzGJYtpnf;rsm; vIyf&Sm;cGifhudk twdkif;twmwpfcktxd ay;vmjcif;? twkduftcH EdkifiHa&;ygwD awGudkvnf; wnfaxmifNyD; ygvDrefxJwGif udk,fpm;jyKcGifhay;jcif;? pD;yGm;a&; tpdwftydkif; awmfawmfrsm;rsm;udk jyKjyifajymif;vJrIrsm; ay;vmjcif;? rD'D,m vGwfvyfcGifhudk ydkay;vmjcif;wdkYjzpf&m o½kyfcGJ pDppfolrsm;\ vu©PmowfrSwfcsuft& ]cHppfoabmaqmifwJh ajzavQmhrI (Defensive liberalization)} jzpfonf[k qdkygonf/

'kwd,ul;ajymif;a&;tqifhrSm 'Drdkua&pDtjrpfwG,f &Sifoefa&; twGuf tajymif;tvJrsm; wnfNidrfpGm a&SUqufEdkif&ef ]tifpwD usK;&Sif;rsm; wnfaqmuf&onfhtqifh} (Institutionalization) jzpf onf/ t&SnfMumqHk;ESifh todrfarGYqHk;tqifhjzpf&ef rwlaom tiftm;pkrsm;tMum; xdxda&mufa&muf yl;aygif;aqmif&GufEdkifpGrf; &SdrSom atmifjrifEdkifygrnf/ xdk'kwd,tqifhrSm vlrItzGJYtpnf; wpf&yfvHk; 'Drdkua&pDEdkifiHa&;pepfbufodkY vSnfhajymif;vmEdkifap&ef tajccH aumif;rsm; wnfaqmuf&onfhtqifhvnf; jzpfygonf/

wwd, cdkifrmaomtqifh(Consolidation)rSm &&SdNyD;aom 'Drdku &ufwpftaetxm;? wpfenf;tm;jzifh wnfaqmufNyD; 'Drdku&uf wpf tifpwDusL;&Sif;rsm; vufawGYtouf0ifvmap&ef qufvuf BudK;yrf;&rnfhtqifh txl;ojzifh tifpwDusL;&Sif;qdkif&m usifhxHk; rsm;ESifhtnD jyKrIaqmif&Gufwwfonfh tavhtusifhrsm; xGef;um; vmapNyD; ]pHudkufrD 'Drdkua&pD} ]avmuygv pHEIef;rsm;}txd taotcsm OD;wnf&efjzpfonf/

txufyg tqifhrsm;rSmvnf; tpOftvdkuf rsOf;wef;oabm tajzmifhoGm;vdrfhrnfr[kwf/ tcsdefra&G; aemuf jyefvSnfhEdkifaMumif; ygarmu© &Srpfwmu owday; azmfjyxm;onf/

wwd,vdIif;twGif; EdkifiHaygif; 30 ausmfrQ 'Drd ku&uf wdkufaZ;&Sif; jzpfpOfodkY OD;wnfcJhMuaomfvnf; EdkifiHtcsdKU vrf;ck vwfrSmyif aemufjyefvSnfhoGm;cJhMuonf/ atmifjrifonfqdkaom EdkifiHrsm;\ 'Drdkua&pDoufwrf;rSmvnf; ysrf;rQ 8 ESpfcefYom Mum onf/ EdkifiHawmfawmfrsm;rsm;taeESifh 'Drdkua&pDpuf0dkif;xJodkY olYtwdkif;twmESifhol a&muf&SdoGm;Muonf/

'Drdku&ufwdkifaZ;&Sif; wwd,vdIif;0daoovu©Pm (5)&yf

(1) 'Drdku&ufwdkifaZ;&Sif; jzpfpOfudk jzwfoef;&if; yxrvdIif; wiful; tajctae 3 &yfudk wjznf;jznf; yHkazmf,l&rnfh oabm &Sdonf/

(2) ul;ajymif;a&;umv (Transition)udk tqifhqifh jzwfoef;oGm;& rnfh oabm &Sdonf/

(3) ta[mif;udk tNyD;wdkif z,f&Sm;onfh &DaAmfvl;&Sif; (Revolution)oabmxuf ta[mif;ESifhtopf vufwGJNyD; tqifhqifh ul; ajymif;Mu&rnfh tDaAmfvl;&Sif; (Evolution) oabm aqmif ygrnf/

(4) a&Smhcf½dkufukxHk; (Shock Therapy)ESifh oGm;ír&yg/ a&Smhcf'Pf rcHEdkifvQif a&m*graysmufbJ vlemtoufaysmufEdkifonf/ wjznf;jznf; wpfqifhcsif; (Gradual) ukxHk;uom ydkí tvkyf jzpfonf/

(5) ]t&if;tjrpfu pajymif;vJvdkonfh &uf'Du,f wdrf;nGwfrI tEÅ&m,f}udk txl;owdjyK&rnf/ t&ifvdkvGef;ygu taES; awGYEdkif½Hkru aemufjyef vSnfhjyefoGm;Edkifonf/ xdk0daoo vu©Pm 5 &yfrSm yuwdt&Sd\ jyXmef;csufjzpfonf/

awmifudk&D;,m;EdkifiHa&;awmifudk&D;,m;AdkvfcsKyf ywfcsHK[D;u 1961 wGif tmPmodrf;NyD;

Adkvfae0if;u jrefrmEdkifiHudk 1962 wGif tmPmodrf;cJhonf/ xdktcsdefu awmifudk&D;,m;EdkifiHonf wpfrsKd;om;vHk;\ xkwfvkyf rIwefbdk; 1962 wGif 2.3 bDvD,H&Sd&mrS 1987 wGif 119 bDvD,H wdk;wufcJh&m urÇmhpD;yGm;a&;ZmwfcHkwGif awmifudk&D;,m;EdkifiHonf wufa&muf ae&m,lEdkifcJhonf/

1960 wGif awmifudk&D;,m;vlrsdK;wpfOD; wpfESpf0ifaiG tar&d uefaiG 87 a':vm&SdcJh&mrS 1983 wGif 1884 a':vm &SdvmNyD; tESpf 20 twGif; tq 20 ausmf jrifhrm;oGm;cJhonf/ 1991 odkY a&mufaomtcg awmifudk&D;,m; vlaerItqifhtwef;onf tq 100 ausmf wdk;wufoGm;onf/

xdkodkYwdk;wufvmrIonf 1961 tmPmodrf; AdkvfcsKyf ywfcsHK

pmrsufESm (9) rS

wpfbufpmrsufESmodkY

Page 11: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

112013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? atmufwdkbmv 2018

Interview

[D;\(1) pdwf&SnfrI(2) tajrmftjrifBuD;rI(3) ynmwwfrsm;udk ae&may;rI? ae&mrSef vlrSefxm;wwfrI

tay:wGif tajccHí yxr ig;ESpfpDrHudef; atmifjrifcJhonfh tusKd;w&m;rsm; jzpfapcJhonfhomru xdktaMumif;w&m;wdkY onf awmifudk&D;,m;EdkifiH tHhrcef; wdk;wufrIudkvnf; jzpf apcJhonf/

EdkifiHwpfEdkifiH xlaxmif&mwGif pdwfr&SnfbJ a'gojzpfae½Hk? tajrmftjrifrxm;bJ pdwfxif&mvkyfae½Hk? ynmwwf ynm&Sifrsm; udk ae&mray;bJ rdrdtodkif;t0dkif;om ae&m,l½Hkjzifh wdkif;EdkifiHwdkY onfh rwdk;wufEdkifyg/

*kPfodu©m &SmyHkawmftm&yftHk<urIESifh ½k&Sm;\ 1991 'Drdku&ufwpfawmfvSefa&;wdkYrSm

aomhcsufusonfh wlnDrIwpfck&Sdonf[k ½k&Sm;ordkif;q&m vD,Gef tm&efu rSwfcsufjyKcJhonf/ xdkta&;tcif; ESpfckpvHk;onf vGwf vyfrIESifhqdkifonf r[kwfyg/ ajym&rnfqdkvQif ]*kPfodu©m}udpöyif jzpfonf/ udk,fhMur®m udk,fzefwD;vdkonfh EdkifiHom;wpfa,mufuJhodkY tav;xm; qufqHcHvdkonfh vlxk\ euf½dIif;onfhqE´rsm;u ay:xGufvmjcif; jzpfonf/

EdkifiHom;tcGifhta&;ESifh wm0efrsm;qdkonfrSm vlwpfpk\

pdwfxifovdk ay;csifwdkif;ay; ,lcsifwdkif;,l&ef r&ygacs/ awmf vSefa&;udk b,ft&mu aqmifMuOf;ay;vdkufygoenf;/ GDP twuftus r[kwfonfrSm aocsmonf[k tm&efu ajymonf/ ]*kPfodu©m &SmyHkawmf}[k olu tajzay;ygonf/ usaemfwdkYonf vltrsm;\ GDP &SmyHkawmfudk yHkBuD;csJUavh&SdMuonfh *kPfodu©m &SmyHkawmfudkjzifh avQmhwGufwm rsm;onf/ wleD;&Sm;awmfvSefa&;udkMunfhvQif ]aygifrkefYxuf *kPfodu©mudk t&ifay;yg}[k awmif; qdkMuonf/ tm&ef\ tqdkt&rl zsL;pfBudK;udk rD;ul;aponfh rD;yGm; onf *kPfodu©m &SmyHkawmfonfom tNrJ jzpfavhjzpfx&Sdonf[k qdkonf/ ,aeYacwf enf;ynm(Technology)uvnf; rD;avmifNyD qdkvQif Nidrf;owf&ef cufcJvSayonf/ ¤if;rSm usaemfwdkY tav; xm; pOf;pm;&rnfhudpö jzpfygonf/

odkYygí urÇm 'Drdkua&pD t0ef;t0dkif;odkY 0ifa&mufpjyKaeNyD jzpfaom jrefrmEdkifiHonfvnf; a&G;aumufyGJ 'Drdkua&pDrS vpfb &,f 'Drdkua&pDodkY OD;wnfa&S;½I&rnfjzpf&m 'Drdkua&pDodkY a&GUygEdkif onfh vdIif;udkpD;NyD; oGm;EdkifouJhodkY 'Drdk ua&pD aemufjyefvdIif;½kdufrnfh tEÅ&m,fudkvnf; owdxm;a&SmifusOf&rnfjzpfonf/ txl;ojzifh 'Drdkua&pDEkEk? tnTefYtzl;xGufpdkYvmonfhumvwGif tpGef;a&muf trsdK;om;a&;? bmoma&; tEÅ&m,frkefwdkif; rwdkufcwfrdatmif tm;vHk; owdMuyfMuyfaqmif&ef 'Drdkua&pDjzpfpOfwpf&yfjzpfonfh 'Drdku&ufwdkifaZ;&Sif;udk zwf½Ium aqmif&efa&Smif&ef wdkYudk odjrif xm;rSomvQif jrefrm'Drdkua&pDu@ zGHYNzdK;wdk;wufvmrnf[k ,HkMunfygonf/ av;pm;pGmjzifh

ref;rif;&JaxG;

vufa0SY pxkd;owfjzpfvm&wJh taMumif;t&if;udk ajymjyay;yg/vufa0SYrxkd;cifuawmh usaemfEGm;ausmif;w,f/ tJ'DrSm vuf

a0SYorm;awGu ajy;vTm;Muwm? avhusifhrIawGvkyfwm usaemfhtdrfeJY eD;w,f/ tJ'DrSm aeYwkdif;yJ usaemfoGm;Munfhw,f/ q&mu awGY awmh ar;w,f/ rif;xkd;rvm;? rif;udk aeYwkdif;awGYwJhtcgusawmh rif;xkd;zkdY 0goem&Sdovm;aygh/ usaemfvnf;yJ 0goem ygw,faygh/ tJ'DuaepNyD; usaemfukdac:NyD; olYuvyfxJudk oGif;vkdufw,f/ usaemf pxkd;wmuawmh touf 10 ESpf&Sdygw,f/ wpfyJGESpfyJG pxkd;wmawmh Ekdifw,f/ usaemfhq&mu xkdif;vlrsKd;yg/ q&mu usaemfhtdrfab;rSmyJ aew,f/

vufa0SYtrsdK;tpm; b,fESpfrsKd; xkd;owfzl;ygovJ/usaemf pxkd;wmu arGxkdif;yg/ tcsdeftawmfMum xkd;cJhygw,f/

aemuf jrefrmhvufa0SYxkd;w,f/ xkdif;vkdac:&if ]arGcwfcsK,wf} aygh/ usaemftouf q,fausmfouft&G,frSm tJ'DESpfrsKd;yJ xkd; w,f/ t&ifu usaemfhvufa0SYuvyfu r,fy (rJaqmuf)rSmyJ &Sdygw,f/ uvyfrSm vufa0SYorm;awGr&Sdawmh uvyfvnf; ysuf

oGm;wmawmh usaemfhq&mhu befaumuf ac:oGm;w,f/ bef aumufrSm vkyfwJhyJGudk usaemfoGm;xkd;w,fayghaemf/ befaumufrSm xkd;wm Ekdifwmvnf; &Sdygw,f/ ½IH;wmvnf; &Sdygw,f/

aemufNyD; Boxing vufa0SYorm;awGvnf; usaemfwkdYuvyfrSm vmNyD; avhusifhw,f/ ae&m vmiSm;w,faygh/ tJ'DrSm Boxing uvyfu wynfhwpfa,mufudk wnfxkd;ckdif;w,f/ tJ'DrSm usaemf EkdifoGm;wJhtcgusawmh olYwkdYuvyfxJudk ac:xnfhvkdufygw,f/

b,fuDvdkwef;eJY b,fvufa0SYtrsdK;tpm;udk xdk;wmrsm;vJ/usaemfxkd;wJh uDvkdwef;uawmh 51 uDvkdvnf; &Sdw,f/ 52

uDvkdvnf; &Sdw,f/ 53? 54 uDvkdvnf; &Sdygw,f/ Boxing rSmawmh 51 uDvkdwef;rSm usaemfxkd;ygw,f/ arGxkdif;? arGcwfcsK,wfuawmh 54 uDvkdwef;rSm xkd;ygw,f/ tqifheJYajym&if tv,ftvwf tqifheJY xkd;w,faygh/ jrefrmEkdifiH udk,fpm;jyK xkd;zl;ovkd? xkdif; EkdifiH udk,fpm;jyKvnf; xkd;zl;ygw,f/ Boxing xkd;wkef;uqkd&if xkdif;EkdifiH udk,fpm;jyKNyD; usaemfxkd;ygw,f/ Boxing xkd;wkef;uqkd tif'kdeD;&Sm;? zdvpfykdifwkdYeJY xkd;ygw,f/ usaemf cg;ywf ESpfckawmif &ygw,f/ tJ'gu xkdif;EkdifiH udk,fpm;jyKxkd;wkef;uaygh/ tJ'D cg;ywfESpfcku tmqD,H cg;ywfayghaemf/ arGxkdif;udk jyefxkd;wJh tcgusawmh jrefrmEkdifiHudk,fpm;jyKtaeeJY jyefxkd;ygw,f/

vufa0SYyJG wpfyJGudk rxkd;owfcifrSm b,fvkdavhusifh,l&NyD; b,fvkd aexkdifpm;aomuf&ygovJ/

vufa0SYorm;qkdwm trSefu udk,fhwm0ef udk,fod&ygw,f/ tdyf&m x&r,hftcsdefu x&r,f/ avhusifh&r,fhtcsdefu avhusifh ,l&r,f/ tdyf&r,fhtcsdefu tdyf&r,faygh/ tpm;taomufykdif;rSm uawmh trsm;awG pm;aomufovkdyJ pm;aomuf&rSmaygh/ xrif; udkvnf; ½kd;½kd;yJ pm;&r,f/ avhusifhrItykdif;awmh reuf? nae x&defeif ykHrSefqif;&w,f/ usaemfvufa0SYxkd;wmvnf; t&rf;BuD; emrnfBuD;wm r[kwfbl;ayghaemf/ tv,ftvwftqifhyJ &Sdao; w,f/ usaemfhpdwfxJrSmuawmh 'Dxuf ykdoGm;Ekdif&r,f/

usaemfh pdwfxJrSmuawmh 'Dxufykd oGm;Ekdif&r,f ...

a&TUajymif;vufa0SUorm; apmzdk;ausmf cPwmESifh

xkdif;-jrefrme,fpyfu a&TUajymif;tvkyform; rdbESpfyg;xHrS arG;zGm;vmcJhwJh touf 26 ESpft&G,f u&ifvufa0SYorm;

apmzkd;ausmf (ac:) azhcsfausmf[J[m touf 10 ESpfom; t&G,fuwnf;u vufa0SYxkd;owfrIeJY pwifxdawGYcJholjzpfNyD;

tckcsdefxd xkdif;EkdifiH&JU emrnfBuD; vufa0SY pdefac:yJGBuD;awGjzpfMuwJh Supper Muay Thai eJY Max Muay Thai tygt0if

tjcm; vufa0SYpdefac:yJGawGrSm 0ifa&mufxkd;owfaeolwpfa,muf jzpfygw,f/ oljzwfoef;vmcJhwJh

vufa0SYavmu&JU tcsKd;tauGY wpfaphwpfapmif;udk pkpnf;azmfjyvkdufygw,f/

'DtawmtwGif;rSm qufvufxkd;owf&r,fh bmyJGpOfawG &SdovJ/tckuawmh usaemfh ywfpfykdYudk apmifhaeygw,f/ ywfpfykdYouf

wrf;ukef&if oufwrf;xyfwkd;NyD;awmh befaumufudk wufoGm; ygr,f/ xkd;&r,fh yJGawGuawmh vmr,fhi u&ifESpfopful; yJG awmfrSm jrefrmjynfudk jyefNyD;xkd;owf&r,f/ usaemfhtaz&Gm aumh u&dwfrSmyg/ b,foleJY xkd;owf&rvJqkdwmu usaemf rod&ao; bl;/ usefwJh yJGpOfawGuawmh usaemfbefaumufudk a&mufrS od&Sd &rSm jzpfygw,f/ x&defeifawG tjynfht0&SdrS usaemfpdefac: xkd;owfoGm;r,f/ usaemf x&defeif tjynfhr&Sd&if rpdefac: xkd;&J bl;aygh/ tm;r&SdbJ xkd;&if tuJh&JUcH&vdrfhr,f/

u&if vli,fawGudk bmpum;vufaqmifajymcsifovJ/tvkyfvkyfwmyJjzpfjzpf? abmvkH;uefwmyJjzpfjzpf? vufa0SYxkd;

wmyJjzpfjzpf BudK;pm;Muyg/ armyef;r,fqkd&if tem;,lyg/ tarm ajyoGm;&if qufvkyfyg/ tcuftcJ tMuyftwnf; b,favmuf &ifqkdifBuHKawGYae&ygap vG,fvG,fav;eJY t½IH;ray;ygeJY/ BudK;pm; NyD; qufvufwufvSrf;yg/ wpfaeYqkd&if 'kdYtwGufygyJ/

rSwfcsuf/ u&iftrsdK;om;ygwD OuúX ref;odef;a&T &SmazG pkpnf; aumufEkwf wifjyxm;onfrsm;udk pkpnf;azmfjyjcif;jzpfygonf/

tnTef;ed'gef;ref;odef;a&Tonf pmaya&;&mwGif zwftm;rSwftm; tvGefaumif;ol jzpfonfhtjyif EdkifiHa&; ESifhywfoufí ukd,fydkiftawGYtBuHK rsm;vSol

jzpfonf/vGwfvyfa&;rwdkifcifacwf vGwfvyfa&;&NyD; ygvDref'Drdkua&pDacwf? 1962 ckESpf OD;ae0if; tmPmodrf;NyD; jref rmhqdk&S,fvpfvrf;pOf ygwDacwf? e0w

etzacwfrS ,aeY a&G;aumufyGJ 'Drdkua&pDacwfwdkifatmif jzwfoef;vmcJh aom ol\tawGYtBuHKonf tvGefw&mrS wefzdk;BuD;vSygonf/olYjzwfoef;rI c&D;pOftwGif; a&;om;jyKpk aumufEkwfcJhaom pmtkyfpmwrf;rsm;vnf; renf;vSyg/ pmaya[majymyGJ? vufzuf&nfMurf;0dkif;ESifh ol\

tdrfodkY a&mufwdkif; ola[majymonfh EdkifiHa&;qdkif&m ordkif;rSwfwrf;rsm;? oHk;oyfcsuf rsm; a0zefcsufrsm;udk toHzrf;í acgif;pOfwyfum olYtydkif; olYu@tvdkufcGJum aqmif;yg;pOfrsm;udk pkpnf;í u&ifowif;pOf y&dówfrsm;udk a0iSvdkygonf/

pmzwfolrsm; ordkif;qdkif&m? EdkifiHa&;qdkif&m A[kokwrsm; &&Sdwdk;yGm;Edkifvdrfh rnf[k arQmfvifhygonf/

wpfbufpmrsufESmrS

Page 12: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

12 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

Article (Pwo)

qkfzgefxif;vkfxD; qkfc:vifvkfxD; qHifh%;qkfjydKifh? y0f^vdufjydKifh

.;[SdKifh.;T;omh ufk,mJ xDhaTm[fvif.kdifusHifo,f yDyDvSf/ qkfqkdifusK*f

a.,kd0fokd0f .;av0fqkfxmifqkf tSfvm%ifhoD; ckd0fa,m0f 0D OwkqkftSfom

[SHif qDh%iftSfuk+ xHif[Sdif;zkdif%Sfwm^ v,fvifx vzmxDh acg0f acg0f

vkdifvkdif vkf,SL;[SHif cIK*ft0f.;Tmfat;%Sf zIHK[S,fhxmif vkf pifazm[f

uImvkfpHif; v0fxgifqkf tkfvl o0fhrm^vSf/ tkfoD;cIgif vkfzkdifom%Sf [SdKifhpkd0f

vkf[Sdif;uImuIgif;vSf/ “atrGmJ zmhyI_pifazm[fuIm zkdifom%Sf .;,k*f”

v0fuifumoD;a0hT; a.%Sfokd0fvSf/ tSfol;.;vkf,kfom “%kfoD;vmif vHif.;

z0f ,kd0fTmfv0fh? ,kfvmif vHif0,f vkf%kfoD;arH,mh ,kfum^om%mh.;xmfx

cgh,kd0foD; ,kfwmifa[S0fxif;xmif a%0f^Tmfat;/”

qkfvkf%dif; tkfxif^zkdif,kd0f zIHKcgef^uNifh THKacg[fxD; THKxkftifaT

THKuNifh tkf[SL![Smo,foD; xDhaTm[f%mif; ukd0f%dif;%dif;TmfvSf/ ckfa&H

2018 %dif; vm*sLvmif aT vm-o*fk (t0f^udkif;)%Dh.dif;%Sf qkfqkdifpG;

xDhaTm[fvif.kdif THKazm[fTHKvD? wkf0ef!azm[fwkf0gef!vDo,f .;''kuf

qmhrm^vSf/ .;qmifhom xDhaTm[fvif.kdif .;EkH!.;%m .;''kufoD;,kd0f

t;aTtkf,Sm j'yfckfokd0fo,f [kH!T;qkfvSf/ rND[fo,foD; tSf0D^vifTdK0f

tSfvkf%ifaq0f vSf/ vkf qkfav0fjymf (yImf)*k%fa%0fxHif? qkfav0fazSftif;

azSft0fo,fxHifvkfpHif;%Sf uHif,m^a0h vkfay0fhaq0f^ vSf/ xDhaTm[fvif

.kdif,kd0f rGmJvkfrIdufvkfomhwm^vSf/ [SdKifh.;T;.; xDhaTm[f.;''kufa.,kd0fokd0f

%if;xif;xmif ,kftSfvif^Tm qkf''kuf,dufrl^x0fhvmo,fqmhrm^vSf/

qkfav0fqkfxmif qkfu;qkf[S,f qkf''kuf,kd0f rGmJa0hT; ,kftSfvif^Tm

zkdifokif;zkdifom qkftSfomvSf/

xDhaTm[f .;''kuf,kd0f tkfoifh,Smcdk0f;vSf/ r0f^ckd0f;vSf/ ukf,mJ%Sf

oD; xDhcgef^[kfaTm[fukH&GmJo,f *rIdKif^o,faT rND[ftkfzl!tkfTHif;uHk&GmJo,f

vHifrm.kd0f rmqkdifukd^TmfvSf/ a%0f^qkfrm.kd0f,k*foD; zkf,dufu@mxmif

vSf/ tkf,kd0f qkfqkdifpG; xDhaTm[farHzImif T;.;arHo;xmf,kd0fT0f rGmJha0h

obm0 qkf''kuf vkfrdifaq0f vSf/ aT obm0vDarSfxDh%Sf zIHKo,f.;xHif

qkfu;qkf[S,ftSfokd0f xMmhEl^ aT rND[ftkfacg[fusHif%Sf zIHKo,f .;vif

qkfu;qkf[S,f .;,Sif;.;, tSfvkfyHkTmfaq0f^vSf/

vkf%dif;,kd0f z0f^xDhvkfaTm[fTmf.;cgh ckfa&H 2018 %dif;c0fh vm

*smif%0g&D a,mwfxif;%Sf xHif[Spkd0f vm*sLvmif? -o*fk(t0f^udkif;)

tkfuGm vmEk+!.dif; CS+K0f;.dif;tkfxif^zkdif%Sf ,kf.; av0fvmif^vHifa0h

cIdKifhpHifrHifxkif;_zmhyI_pifazg[fuIm zkdifom%SfvSf/

.;vmif^vHifqkf%Sf rGmJ,kfvkf[SmoD;umat;? *rIdKif^vkufqdifh

.;av0fvmif^vHifa0h zkdifom%Sf xMm^vSf/ CS+Kvmif^vHifqkfqm^vkfpHif;%Sf

vkf tdif[Smif.;qkfoD; tSfat;vSf/ .;vJpmf.kd0f xMmhEl aT zmhyI_pifazm[f

uIm zkdifom%Sf qmifu,f[Sm[SHif%Sf uHif,m^Tmf/ rl;,Sm^TdKif[SK*ftSf

xif;oifh vmvkf.dif;%Dh.dif;qm^o,f rGmJ[SK*fvifCSKJ;cGduf CS+K[SmvJ%Sf

v0f.;at;? atrGmJ .k*fxif;.;vmqm^o,f qkfu;qkf[S,fxHif%Sf

,kfT;.;arHo;xmfvSf/

c0fhvkf zmhyI_zm,mh%Sf xHifvkfpifazg[fuIm zkdifomxkufxkuf%Sf

qkfwmifzkdifomqm^o,f oHifhvifxa0h vHk^vmifhacg[fvHif;acg[fvmyD

yDvSf/ oHifhvifxa0h zkdifomCS+KCS+K[SHif um^aT qmifu,fo,f

rkfav0fvmif^vHifxmiftkf[Sif^ tSfauSfazSfa0h qkfzkfavHtkfvif^at;vSf/ qkf

av0fqkfxmifqkfqm^aTqmifu,fo,f a,m0f^av0f-uif a.%Sfokd0f

vkf.Iif vkf,dufvkfr0f^ um^ydif^zkH^ um^[Sm[SHifvSf/

atrGmJ rl;,Sm^TdKifo,f%Sf xkuf.;qmifu,f pifazg[fuImzkdifom

[SK*fvifCSKJ;cGduftSfokd0f .k*fxif;.;vm rl;,Sm^TdKifo,f xkufum^

xkufqmifu,f vkf.kif;vkdif ukfw0fom [SK*fzkdif azm[facgwfrkfcg^

pmif;a%0f^omh aT cif;yDyDoD; tSfaq0f^vSf/

rGmJtkfoD;rmh [SK*fomtSfvkfaoSf.;[S;___/ vkfZmwmf*rIdKif zifhacg[f rGmJom

o'<gvkftSf.;[S;? qkftSfom a.,kd0fokd0f ok*fzIHKo,fc0fh rGmJvkfpif;arHo;.;[S;

a.%Sfokd0f qHifhrHif;ol;omh tSfol;omh vkfomvSf/

vfkcgifhvkf%D oifcgh(oHCm)rkJo,f tSfvkfpHif;aTum^vkfacg[f

rkfav0fukfnmc0fhvJ%Sf aoSf,mhat;/ [SxHif zm,mh_pifazg[fuIm%Sf

um^[Sm[SHifa%0f^tkfoD;vSf/ um^[Sm[SHif a%0f^zkdifoma.,kd0fokd0f %kf

a[S0f,kfa[S0f omy:yk*f om,Sif;qmhrm^vSf/ zm,mh_pifazm[fuIm

zkdifomoD;,kd0f um^ydif zHk rGmJtkfa[S0f um^[Sm[SHifrGmJtkfa[S0f %kftif;udif

qkfrm.kd0f.; at;vSf/

,kfa,m0fxDhxmif oifcghum^vkfrdk0fckd0f; um^%Sf rGmJtkfumifrGmJat;?

um^odifhaqSf um^oifh vm^%ifh .;aT zkdifomvkH^vmifh a.,kd0fokd0f

um^om%mha.I0f um^ydif^,m^ tSfr TmysmvSf/ rmefemJtSfvkfyg^cIgifxif;

“tmtD zkdifomvkfpHif;,kd0f z0f z0fh,kd0f___qkfv0f.k*f%if[Sm at;rmom

___rGmJwkf0gef!azm[fqm^ vkfaoSf,mhv0f.;[S;__ qkfvif^qkfTmxHif,kd0f

uJacg[fuJ %m^o,f THifxkd0fomaoSfat;.;THif__ ukifykf%Dtkf,kd0f

ysK*fzmfvSf___” ,kf[SdKifhrmefemJ v0fqkfa.%Sfokd0f%Sf ,kfv0fqkdifhxmif

“,Sifv0fa0h(TD o0fo0fv0fh) rmefemJ? ukifykf%DhoD;vkd0fh? umifxkf±dkufqm^

oD;vkd0fh__ uJacg[fuJ%m^qkfvkfz;,kd0foD;vkd0fh___”a.%Sfokd0fvSf/

qkfvkf%D%Sf rmefemJo,f rGmJtkfoD;a,m0f^tif;wmifomhom

a.aoSfvJ%Sf aoSf,mhat;/ ,kfpmif;axHxif;cGduf tkfoD;[SHif ,kfxHifxmif

xHif pifazg[fuImbm^%mifCSHif%Sf T;cHif xmifaTqkftif;qmh qkfzmf

qkf,;qm^vkf[Sm ,kfukd0fykfxkuf ,kfrkfCS+Ktif;,; tkfa0hv0fazSf ,kf

“ykfxkufqmifu,f 0gifhxmifqmifu,facg[f,0fhat;zkdifom,kd0f atCS+K

qkf%Sf rkfykfxkufazSf%kf xHif,kd0f___” rGmJT;qkfomvSf/ vkHvmifhacg[fvHif;uIm

rkfykfxkufvif qmifu,f axm0fvifqmifu,fcif; [SKif^at;vSf/

qmifu,fvHif%Sf rkfTK*fxa0h qkfzmfqkf,;o,fygifygif .;ykf[SKif a0hwkf,Sm^vSf/

zkdifom,kd0f ukf,mJvkf[Sm[Sif^r xHif[kfxkuf qmifu,faoSf xkufxkuf

at;? xkufxD;xD; a,Sm0f.Iif.Iifwm^vSf/

qkfvkf vm*sLvmifzkdifoD;,kd0f wkf0gef!azm[fqm^o,f tif;qmh

wl&dif^o;? acg0fo;? em&mo;aT oNmifo;o,fvSf/ qkfvHifCS+Ktif;qmh

qkfol;qkfo; aT qkfzmfqkf,;o,fvkfpHif;%Sf vmif^vHif tdif[SmifoD;a0h

zkdifomvkf.Hif,kd0fxMm^vSf/ .;%if%if um^[Sm[SHif qmifu,f [Sm[SHif

a%0f rl;c:oifh%m vif.;qkfu;qkf[S,f wkf,Sm^vSf/ rfkvHifukd0f zIHKT0f

aoSf,mh T;arHtSfat;/ xHifqkf.Hkqkdif vkfqifh%Sf qkfwmifa[S0f um^

o,fc0fhT0f vkftSf%ifzsmh.;wm^ zIHKav0fqkf xmifqkfqm^tkf[Sif^ .;zIHif

.;zI%ifp,fat;vSf/

at[SHifT0f xHifo,f%SfoD; .GJxoD;a0h [Sif;acg[faTvkH vkfvif

xmifa[S0f.; vkfCSif.;aT xHifTm tkfacg[faxm0ftkfikdifh.;%Sfwm^ um^

azg[fo,fatxif; um^%mhacg[faxm0f um^om%mh .;wkfuIKufomvSf/

qkfav0fqkfxmifqkfoD;,kd0f .;%if%if%Sf rGmJav0fpmif;uk+wm^vSf/

qkfav0fpmif;u+kqm^o,f%Sf av0fa,m0f oD;a0hvkfzdkifh zkdifomatvkfrkuf

.;pmf.kd0f %ifzkdifhT0f vkfav0fvkdif.;oD;a0hoD; tSfoD;a0haoSfvSf/ vkfzIHK.;vHif

ukuftif;[S,ftif; vkfpHif;%Sf .;vmif^vHifoD;a0h ukd0f%DaTvSf/

aTtdif[Smif uifumav0fwmfwmfvSf/

vif[kfTHifokif;THifom%Sf zIHK.;ukuf[S,ftif;vkfpHif;%Sftkd0f

um^rGmJtkfa[S0f? qmifu,frGmJ tkfa[S0f at[Sm[SHifxD;xD; .;wmifa[S0f

xif;xmif vkuf,Smat;vSf/ .;%if%if .;vmif^vHifukd0f%Dwm^ aT

zkdifomvHk^plvmifhpl acg[fvHif;acg[fvmt;%Sf qmifu,f[Sm[SHifxifh?

um^[Sm[SHifxifhvSf/ ukf,mJ.;wmifa[S0fxmifum^o,f qmifu,fo,f%Sf

xHifrkfCS+K tif;xmif[Sdif;zkdif xDhv; qkf[SJo;CS+KoD; tSfvkdifat;vSf/

rkfv0f.;om%Sf qkftSf qkf,kdifqm^o,ftkf[Sif^ zkdifomvkfrkuf.;

um^[Sm[SHifvm^%ifhoD; qkfukfw0f tSfat;vSf/ [SdKifhzIHKv0f .;%if%if

aTm[f,Sm^xif;aTap0f%SfvJaoSf,mhat;/ rma%0f xmif zkdifokif;zkdifom

umifxkf±dkuf tkfwmvkf.Iif zkdifoma[S0fvkfa[S0f? rkufvkfrkuf? zIHKav0f

aoSfvkfaoSf rkfqHifhrHif;azSfoD;a0h zIHK[Sif rGmJat;vSf/ pif.kd0f CS+K.;vmif vHif

zmhyI_pifazm[fuIm zkdifomzIHKvkfpHif;%Sf vkftdif[Smif.;qkfoD;tSf%if[Sm

at;vSf/

zIHKo,fvmif vHif u;u;[S,f[S,f qkfav0fqkfxmif .;EkH!.;%m

.;,Sif;.;, z0f^z0fh,kd0f%SfoD; xHifqkfTdK0f%m^ qkfrkfav0fjymf*k%f tSf

%if[Smat;vSf/ zmhyI_pifazg[fuIm zkdifom,kd0f [kf ata,m0f^CSHif

axm[fCSHifa,m0f^aT THKxkftifxDhvif.kdif%Sf vkfxDhvif.kdifc0fh rkfuHif,m^

a0hTmfvSf/ .;vJpmf.kd0f xDhvif.kdif%Sf tkf,dufxkuf rkftSf tkfoifh%ifqDh

.IJ.kd0fvSf/ vkf*rIdKif^.; vmif^vHif zmhyI_pifazg[fuImzkdifom vkH^vHif;uIm

tkfuGmvmEk+!.dif;? ,SdK0f;.dif;tkfxif zkdif%Sf .;''kufz0f .k*fvJpmf.kd0f qkfxkf,m

.;rdifukd0f[SmvSf/

pif.kd0f at[SdKifhqkfvif^qkfTm vkftkf[SL![Sm qkf''kufwNmh qkfjydKifh

rdifrdifpmf.kd0f ,kf%if;xif;xmif ,kfuNifh qkf''kufo,f%Sfaq0f^vSf/

xDhaTm[farHzImifa.,kd0fokd0f %if;xif;.;xmif zkdifomtdif[Smif T;xifh

TmfzkdifomvHk^vmifhacg[fvHif;acg[fvm%SfvSf/

zmhyI_pifazm[fuIm zkdifom,kd0f a.rkfuJxif; qkftif;tk*fokd0f

rGmJ%J0D^vMdufaT qkftdif[Smif[S;%Sf v0f.;at;vSf/ atrGmJ zIHKvmif^vHif

tdif[Smif uifumqkfo,f%Sf rkf.;[SdKifhxifha0hT;vSf/

p0f,ifhomtJqkdif

p0f,ifhomtJqkdif

zmhyI_pifazm[fuIm zdkifomzmhyI_pifazm[fuIm zdkifom

zIHKtSfvkf%ifTmfaq0f^vSf/ .;%if%if%Sf rkfav0frm.Hk;azSf rND[f.;''kuf

tkf[Sif vHifyUHKap0f zmf.dif;uHifokd0f qkftif;qkft0fo,f ukd0frdifukd0fpdifvSf/

rND[fvHifrm .kd0frmqkdifqkf a.%Sfokd0f qkftif;tk*faT qkftif;uSf%Sf CS+K![SHif

rdifvSf/ xDhaTm[fvif.kdif qkfu;qkf[S,fxHif zIHKo,fvkfpHif;%Sf vHiftSfckd0f

a,m0f^vm^tif;a0h vkfqkftSfckd0fjymf*k%fqkfqm^ o,ftSfpG;pG;avHvkf.Iif

,l!,m^a%0f^rdifwm^ rkfukuftif;xmif [kf[Smif^.smaT[kfc0fh rdufuJ

ykfomfvkdifat;vSf/ pif.kd0f qkfazSftif;azSft0fqkfoD;,kd0f [kfrma%0f tif;a0h

uIfKuIKfat;vSf/ vkfc0fhT0f qkfvHifazSftif;rm.kd0fqkfqm^%SfoD; vkf-udK'f

azSfvif.;vkfpHif;%Sf pmif;vHifazSfvifomh vkfaCS0f.;vJ/ atv0fa.%Sfokd0fT0f

zIHKo,frkfqHifhrHif;r; zIHKo,frkfT;vkftkfwkfzIc0fhvSf/

.;vJpmf.kd0f rND[f.;''kufvifqkfEkH!qkf%m,kd0f [kfjymf*k%frm.kd0f

aoSfat;[S;__ a.%Sfokd0f qkfrkfxk*fxif; qkftif;pmoD; tSfaq0f^vSf/

rkfv0f.;om%Sf rND[fvkf[SmaTvkf[Sm rm.kd0faoSf xMm^vSf/ rkfrm.kd0fv0fh

pmf.kd0f a,m0f^cDha,m0f^xmf a,m0f^xDha,m0f^qm[SHifr —udK'frm.kd0fa0h

tSfvkf%D vHk^acg[fvHif;acg[fvm vHk^plpluIm%Sf ,kf[S,fhxmif

%ifhum^CS,fCS,f ,kfT; wHif%Hif;aT ,kfokd0frl;vkf[Smaq0f vSf/ tkf0g%Sf

a,Sm0fqmifu,f? tkf%Sf pmif;cif;vSf/ ,kfa,m0f^xmif,kfokd0frl;%Sf

[SK*fzkH!zmaTm[f .k*fxif;.;vm,k*faq0f^vSf/ ,kfukd0fxkufum^wm^

”xkuf.kif;at; zkdifom,kd0f [SK*fzkdif azg[fo;acgwfo,f rkfcg^-uif”

v0fazSfxmif,kf a.%Sfokd0fvSf/ rGmJT;qkfomvSf/ zkdifom THifcIHifh um^

axmwfpk*fom rl;,Sm^TdKifo,ftkf[Sif^ tEW&m,f tSfqmhrm^vSf/ ,kfudk0f

xkufum^ xkufoD;a0h vkf.kif;.; ,kfpmif;axHxif;cGduftkfoD; [SHif azm[f

aTm[farm0f^cIgifxif;xmif “%ifhum^CS,fCS,f[SHifvSf/ tkf,kd0fvkf[Sm

rGmJtSfa. aoSfvJaoSf,mhat; vkf zkdifom,kd0f___” a.%Sfokd0f azm[f

aTm[farm0f^ azSfxmifoWmfr ,kfa,m0f^xDhxmif tSfTmfvkf[SK*fzkdifazm[f

ay0fhvkf[SmoD; tkf%Dtkfoifh .k*fxif;rkftSfzImJzmxif;vSf/ acg0f^ukfw0fom

wkf,Sm^vm^%ifh zkdifom,kd0f .;vmif^vHif wmfwmfvSf/ av0fvmif^vHif

c0fhc0fh qHifhrHif;ysKufc0fhc0fh rma%0ftkfwm wmifzdkifomqm^o,fvkfpHif;,kd0f

Page 13: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

132013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? atmufwdkbmv 2018

Article (Pwo)

vm*UcdW,DQ rdzg1HWtDWzsJWeIymQtuFDT yuJWxU,l] BNQv*Q*hQ

bWvDE. yuJWxUBNQ*DT ybWeJQ,l],UpDWeg uFJR (rdrd,HkMunf&mbk&m;)tqmcsJT< rdzgtqmcsJT< q&EtqmcsJT1HWeDWvDE. t0hE1HWeDW 1DUthWymQ

qmudUbWudU1hW qm1hW ,EeW1hW trHTrHTvDE. bdT,DQzdW1WueTeT

rdpDWegrdzg qmcsJTvmTthRvDE. bW1DUbWcsJT uWxU,l]tWrRvDE.

thWypDWeg t0hE1HW tqm1DUqmcsJTeDW ueIyvhQxUvhQxDYvm ,E

t*;eDWvDE. e1HW'JymQ,DQ y*JExJT[dQxUvm rdzg1HWtplWzmT rGJthR>W.

tbl]xH] tUvkblWvTymQeDWrGJ rdzg1HWvDE. qmeDWtuDFT rdzg1HW,DQ

tDW0hEcd;wQ[dQ'dWvDE. rdzgtcd;twQ[dQeDW ju}]bW1hW,E ud]*QvDE.

yv1hW,EbW qme;rHTyqH]cHYcEtdQ rdrdzgzgeDW ubWzDU1lE0]qHY

ythWyqHW*DT bW'k]tDQymQVlxHE< bWrQrHEymQ eDWvDE. *DT yzgzgeDW

vDT[GgbkWtUbkWtDQymQeDWvDE. ybWxH]bWeJU vtDWbWt*; rdrd

zgzgeDW bW,dxJTcGgxJTymQ ud]eHQud]eQvDE. xD;'WvhR y*JExJT[dQ

xUycsJT1hWuuFWeDWvDE. ycsJT1hWxUtcHY rdrdzgzg1HWeDW yueIbW

qmudUbWudU1hWt*; bWzhWxRymQuFD;ubsT'D]vDE. qmudUbWudU1hW

eIvmT[MQ*DT yqmzH]qmrQ ueIt*; bW,d[Gg bWxHEvT'DWvT [d]

xHE[d]'DWymQvDE. rkueHQ yxUNgvTz]w] t0hE1HWubW 'k]tDW[kRymQ

rGJthR>W. xD;yxUNgvTz]*DTuuFWrR t0hE1HWtrlQ'Q vmY[MQ,l]

pDW0hEvmt1]zmT rHU1kUrHU1]vDE. qmeDWtuFDT rdzg1HWeDW bW,U1d]

,U1]<bWtJW<bW1hW,E tcd;twQ'dW'dWvDE. t0hE1HWeDW tJWymQ'dW'dW

rQ*hQxU tUvk[dQxUymQtuFDT bW1hW,EeW1hW ud]*QvDE.

uuFWtdQ vpDWegbW rdzgqmcsJTtuFDT 'WbWqmNUqm,R

tDW0hENgzdWu,MvDE. xdWvHRz]'dWubHUeDW tDW0hEvmtzdWubHUvDE.

xdWvHR1HW,DQ rGJ0hE qh]tU qYzdW xdWzdW ,kzdWvzWvDE. t0hE1HWeDW

,kQ0HT0Tvm rl]cdWvHQzmTeDWvDE. tzdWxdWvHRzdW,DQ t'H]vvmY[MQ'H]

bW urd,kQ0HT0T vmtdQvm,DQvDE. trdxdWvHRz]'dWeDW pH]teYqg

e'H] vvmY[MQ'H]bW evhQvmtdQvm,DQ rigthR. vhQe;pDUv*hQ<'kW'Qvm

urdzDUtUemQeDW cd,d[GgemQvDE. thWevhQvmtdQvm,DQeDW qmuzDU

tUemQ 1hW,DE,DEtuFDT vDQ0hEbJEeDW1d]vDE. rkueHQ trdvHRz]'dW

vhQvDT[Gg teYqgt*; qmtUqmtDQtqWvzWw] tUrmYtDW0hEvm

t1l]zmTvDE. vgeY*hQt0hEeDW vrdtDW0hEbWt1l]zmT<vrdpDWegbW

trdtqmcsJTeDWvDE. trdvhQpJUxUzDTcGHR*DT tDWuqdzdWeDWteYqg

vhQpJUxU,kQ0HT0T vmtdQvm,DQvDE. txDeDW rGJ0hE qTvTclWclW

qm*D;cEtcHYvDE. vHRzdWeDW'WqmvxHWusQbW< ,kQ0HT0Tt'H]uhQw]

pJUvTqD;vTvm 1HUxd]eEzYcdW u'kQvDE.

t0hEqD;vTeDW pDW0hE 1HUxd]eEvgeY*hQ vrGJbW1HUxd]eEvDE.

uJWxUvm qmtl]zdWu'kQ tcGHEzYcdWvDTvDE. qmtl]zdWeDW pJUxUplQ

ylWtDWvm qTclWclWzYvR qmysTzmTeDWvDE.

qmtl]zdWeDWrGJqh trdvhQvDT[GgthW tqWw] tUrmYteYqg

tDWvm1HUxH]vDT< pJWvTtDWvm 1HUzYvR zH]uvQv*hQ< qmysTv;zmT

qTvTclWclW,DQ e'WqmxHWusQthR. thWetDWvm qTclWclWzYvReDW

eu'W1hW qmNUqme]vDE.

qmtl]trdeDW 1DUcsJTxRtzdWqmtl] rDU[DT xdWvHRzdW1DUcsJTxRtzdW1d]

vDE. *DT teYqgeDW vhQpJUxUvDT[Gg tzdWqmtl]tqWvDE. vgeY*hQ

qmtl]zdWeDWqDYrDU0hE ,rdpH],mQ ,pJUvTtDWbWvm qTclWclWqmysT

v; zmTthReDW rJGbWqmeDWvJW. ,rd1hW,Ee;qH]bh]. ,uvhQpJUxUtDW

tU[lEtU[RpdT e;xkW'H]vDE.

qmtl]zdWeDW qDUrDY0hEbJEeDW1d]*DT vhQpJUxUtDWpdQvm qTclWclW

vTzYvR qmysTv;zmTtdQvDE.t0hEvhQqmYeT tDW0hEuqdtxDzmT

xdWvHRzdWeDW ,kQ0HT0T*DT t'H]uhQ1]w] *JEqD;vTvm qmtl]zdW

tcGHEzYcdWvDE. t0hEubWqD;vT tDWbWreDWvJW. qTvTclWclWw]

xdWvHRzdWeDW 'WqmxHWusQthR. qmtl]zdW qmYeTtDW 1hW,E0hEthR.

teYqgpDW1]0hEvm1HUxd]eE tuDFTeDWvDE. xdWvHRzdW qD;vT*DTw]

qmtl]zdWeDW zDUxRxdWvHRzdW tcUeHEcDEql]ueJQvDE. xdWvHRzdWeDW

ubWrQ0hE y1hWvJWeDW v1hW,EvmTbW0hEvDE. tuFDTeDWw] t0hEeDW

xk]qhWpdQtcUqDUqDUvhR eHExkW1mYxkWvDE. pDW0hEqmtl]zdW uzsRvT

teYqgtcUvDE.vgeY*hQ qmtl]zdWeDW vzsRvTbW zDUxRt0hE

tcUcmYcmYvDE.

xD;tcE xdWvHRzdWeDW rQ0hEv1hWvmTbW e;rHTeDWtuDFT teYqg

xJT,kQxUeI xdWvHRzdWvm rl]cdWvHQzmTvmtdQvDE. xdWvHRzdWeDW ,kQeI

qmtl]zdW*DT xk]qhWtcU qDUqDU*hQbW cd]rRcd]rReDWvDE. vgeY*hQ

qmtl]zdWeDW cJYuH]uvTxhRw] zDUxRxdWvHRzdW tcUcmYcmY*DT vzsg

vTbW0hE e;qH]vDE. t1d]eHE*Q(ubHU'Ju'kQ),DQ 'W0hE,l] qmNYqm

e] [dQ'dWvDE. xdWvHRzdW,DQ ,kQ,HR,HRxUw] t'H]'JtcUeDW uhQcMEtJU

*HRtJUqD;*DT uJWxU,l] plWuhQcUuhQvDE. t0hEubWqD;vTtv;cvJW

qDUrDY0hEveI'H]bWvDE. ,d[Ggtv; upDUpDU v'WbW0hEvDE.

qmtl]zdWvgeY tplWeHEcDEeDW uJWxU,l] tJU*HRtJUqD; uhQcME[GHW

uJT xkRxGHQxD;vlRvDE. xdWvHRzdW p]xU,kQeItcE qmtl]zdWeDW xJT

vTql]vTqJQxdW0]1]w] t0hEt1]zmTeDW qmrkR1]tDW0hE eHxUrdvHR

rdvHR uqdzdW'H]vDE. vmcJY uxkWuxkWeDW xdWvHRzdW xJT,kQeIvm

bHQzYcdWw] t0hEt1]zmT uJWxUNKR qm1]rJWvT1]<qm1]zsJT1]<

qm1kUzD;1]0]< qm1]0]xdRxU1HWvDE. bJE,DQ qmtl]zdWeDW eH0hEemT

vJTthR. 'WbW,l] qmNYqme]*hQbWvDE.

vmcJYxdWvHRzdWeDW ,kQ0hEveIxJTbW ,HR,HRw] vTxhRvm 1HUxH]

zYcdWvDTvDE. t1d]eHE*Q vTxhRtv;eDW tvWtxJTtDWtW vm1HUxH]

zdWvDTvDE. vmqmeDWtuFDT *JExJTvTxhRvm 1HUzYvR uqYuqY

xDTpdTvmNdR(csKHEG,f)zYcdE*DTbk]xRvm NdRvDTvDE. xD;'WvhR *JExJT

vTxhReDW vzDUxRbW zsgvT0hE,l] xdWvHRzdW tcYeHEcDEvDE. t1d]

eHE*QtbdUtDW0hE'H] uqH]w]v1HEbW< ubWxd;qmNYqme] t'H]

tcYtplW uhQcMEtJU*HR tJUqD;tWtWvDE. xdWvHRrd'Jqmtl]rd

t0hEeHE'kQ *JExJTxDTvm t0hE1HW ttDWv;eDW v'WvmTbWtzdW1HWtuFDT

bWvDT,d[Gg0hE vmrHTvRzmT*DT pDW0hEvhQtDWtv; upDUpDUvDE. vgeY

*hQ bWvDT[Gg,d0hEv,DEbW< rHTvR1HW,DQtDW0hE tv;vJtWrR< qmzdW

qm[gtDW0hEtWrRvDE. vDT[Gg,dxU tzdW1HWtDW0hE vQubHUeHEbHU*DT

xDTpdTvmueHU,l]vDE. vgeY v'WbW0hE tzdWxdWvHRzdW'J qmtl]

zdW1HWw] t0hE1HWeDWrGJ0hE t1]ubWNY,l] 'dW'dWud]eHQud]eQvDE.

xdWvHRzdW'Jqmtl]zdW v'WbWtrdtzgeDW 'WbW,l] bW*U0hEud]

eHQeDWurHT< t0hE1HW t1]urmYt*; bWvDT[GgtUtqWvm qmNU

qm,RzmTeDWurHT< ubWxd;qmqEeDWurHT< qmNUqme] qmedYqme]

trHTrHTvDE. vmcJYxkRxdWvHRzdW'J qmtl]zdWeDW vhQxJTvmtdQvm,DQ

bdTb]zmT 'WcDTvm rDU[DTt0hE1HW tqmzdWqm[gw] vhQzd]0hEtcJYvDE.

t0hE1HWeDW xJTvxDTbW v'WxJTbW0hE trdtzg1HWvDE. bWvhQzd]

tDW0hE uFmYuFmYvmt0hE1HW t1d]qmzdWqm[g tcJYtuDFT tUbW*hQ

tDQbW*hQthR. t0hE1HWeDW bWxd;rQemTbWpW1] uuFWuuFWw]

bW*UcH;*Uud]0hEvDE.

NgzdWu,M,DQ zhWthWymQ qm1hW,EeW1hW bWqJYvm bWpDWeg rdzg1HW

tqmcsJT tqm1DUqm1UvzWeDWvDE. thWyvpDWegbW rdzg1HWtqmcsJTeDW

rGJ0hE 'WbWqmNUqm,R [dW'dWtuDFTeDWvDE.

qmeDWtuDFT thWyrdzg 1DUcsJTymQeDW bWpDWeg*hQbW*DT yrQuJWbW

yegthR. qmegvDT(vdrfrmjcif;) qm1hW,EeW1hW ubWtDWvm e1HW

(zdW1HWvHQ1HW) trd[GgvDT tcdWVlRzmT*DT bWush]p}]rQ ud]*QvDE. urHTeDW

xDTrkueHQeDW e1HWubWuJWrdzg1HW< e1HWuxDTvm rdzg1HWtv;'H]

rGJthR>W. bJE,DQ thWe1HWtegvDTrR vmcJYe1HWxDTvm rdzg1HWtv;eDW

e1HWtzdWtvHQ e1HWvDQueI upDWege1HWtqmcsJT *hQbWvDE. zD,dpdQ

vmtzYvR xQzdWu,M,DQ*DTe1HW 1hW,EzhWeI0hE rdzgtcd;twQ ud]*Q

vDE. vQubHU,DQt*;eDW ,uM]vHR1]xH;(aqmif;yg;)zdW [MQ,DQvDE.

xD;vQe;bHUt*; ,qDYrDUxR ,uuM]zdsT1]bUzdWt*; vHR1]xH;zdW

ubHUvDE.

1hW,Erdzgcd;wQytUytDQ t*;eDW

zgzgv*Q ,d[GgvDE.

rdrd0hEeDW bW,dymQ

bWtDWvm*HU bWrQuQ.

,rdrd'J ,zgzg

,tJWrDU[DT rGJ,1].

[dQ'dWrdzg tcd;wQ

ybW1hW,E rGJud]*Q.

tDWqDUtDWcsJYNLWrkR1][GHEud]*QvgqH]

rTeJeY'EpE&] (wDQuDFT)

'WbWqmCU,R'WbWqmCU,RrdzgqmcsJY vpDWegrdzgqmcsJY vpDWeg

rTeJeY'EpE&] (wDQuFDT)

Page 14: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

vgtd;uxdbUO 2018 eHO The Karen News uMwLI (6) tbhO (2)

yS:*hI0DcGJ;,P

uvkP'lOcGJ;,P

'HIrdOjchOpHO

ခၣအၣယၣ- ကညဒကလာစၢဖၣကရၢ တၢပၢမၢတၢ(ဖၣပၣ) တၢလၢ ဟၣက၀ၤအပၤ စးထၣဖလါအကာကတၢၢဒး လါစးပထဘၢၣကတၢအၤ ပၤဖသၣကအၣလၢ ၃၀၀ ဃၣဃၣဘၣ၀ တၢသမးဖတၢဆါအၤနၣလၤ. ဘၣ ထဒးတၢဂၢ အ၀အၤ ပၤလၢအကစါ၀တၢဆါအၤ အဘးကတၢၢလၢအမၢ (BPHWT) ပၤနၣ တၢ စၤ၀ကၣအၤ ပထၣလာသကၢအၤနၣလၤ.

uGIqlvHPubsH;y: (4)

pD:0huaDO

zOylO wIorl;zdwIqg

uJxDOo; tzDcdOwIxHOvdPoHuGI 'D;

yS:eJOwIBPHWT

လါစးပထဘၢၣ ၂၈ သ, ၂၀၁၈ နၣ စၤမၣအသၣ

အမရကၤကၢ စၢဖၣ ၀ၣရၣ တၣ ကၢစၣ (Seattle) ၀ၢ (Washing ton)ဖၣစမၤ ၂၀၁၈ နၣအဂၢ (Roux Prize) ခၣဖးအၤ ဟၣလၤ၀ဆ ဒက ထၢၣစၣသၣယၣမၣ လၢအမၢမၢတၣ တၢဆါဟၣပၤနၣတၢအၤ ဖလါစးပ ထဘၢၣ ၂၆ သအနၤနၣလၤ.

ဒကထၢၣ စၣသၣယၣမၣအၤ အးထၣဃာ၀ မၢတၣတၢဆါဟၣဖ မၢဆးအပၤဒး ကစါယါဘျါနၢ၀ ခကၢ ပၤမၤတၢဖ, ကၢပယၤအပၤ ပၤဆါတ ဖၣဒး ဟၣတၢသၣညါနၢပၢၢလၢ တၢ အၣဆၣအၣချတကပၤဒး တၢတခၣ ရၣမဂၤအဃ ဒးနၢဘၣ၀ခၣဖးအဂၢ မၢတၣတၢဆါဟၣ ပၤဆၢရၣကျၤတၢ

'DuxUOphOohO,OrDO 'd;e>I0O&ShOwOzaOpdrd: Roux Prize wI[hOv:uyD:

၂ ဂၤတဂၤ နၢအနၣစး၀နၣလၤ.“တၢအၣဆၣအၣချတၢဂၢတၢ

ကျၤတဖၣ ရၣကျၤ၀ဂၤအဃ တၢဟၣ လၤအၤခၣဖးလၤ. လၢတၢမၤ၀ တၢ အၣဆၣအၣချအၤအဖခၣ ပၤတ၀ၢ တၢအၣသးဂၤထၣအၣအဃ ဒးနၢ ဘၣခၣဖးလၤ”အဂၢ စးဘၣ၀ ခၣအး စၣနၣလၤ.

လၢနၢအမာညါ တၢဟၣလၤခၣ ဖးဃာဒးစဒလၣ(၁)ကလၢအၤ ဒက ထၢၣ စၣသၣယၣမၣ လၤထၣဟးနၢ ၀လၢ အနၢကစၢဒၣ၀ဒးခၣဖးလၢဒးနၢ ၀အၤ ကကထၣတၢကဘျးလၢ တၢဆါဟၣ တၢကစါယါဘျါ ပၤဆါ တဖၣအဂၢစၢကးနၣ နၢအနၣ ဆး တ၀လၤ.

၀ၣရၣတၣ ဖၣစမၤအၤ စးထၣ

ဒးအၣထၣ (Roux Price) ဖ ၂၀၁၃ နၣဒး တၢစးထၣဟၣလၤ၀ခၣဖးအၤ ဖ ၂၀၁၄ နၣ ဒအမၢပၤလၢအမၤတၢ အၣဆၣအၣချ လၢပၤတ၀ၢ ပၤလၢ အအၣဒး တၢမၤနၣမၤဃါလၤ တၢလၤ ဆးနၣလၤ. ဖ ၂၀၁၄ နၣ, အဆက တၢၢ တဘျခၣ ဖးန ၣ ဒကထၢၣ (Rodrigo Guerrero ) လၢခၣလၣ ဘၣယၣဒးနၢ၀ဒး မမၢလၢ ၂၀၁၇ နၣအဂၢ နၣ ဒကထၢၣ (Samba Sow) လၢမၣလၣ ထကၢအၤဒး နၢ၀ နၣလၤ.

ဒကထၢၣ စၣ သၣ ယၣမၣ ဒးနၢဘၣ ထဂၤကၢဂၤခၣဖး အခအၤ နၣ အၣလ၀ ၁၈ ခါလအဂၢနၣလၤ.

yS:uDIy,D:zdvU tvJ:wk:uDItrJ&u: (500) *:COCO bOok;uGHPtvDIwpdOwvDI

လါစးပထဘၢၣ၂၅ သ, ၂၀၁၈နၣ စၤမၣအသၣ

ပၤကၢပယၤဖ ဟၣဒၣ ၉၈ ဒၣ, ပၤနၣဂၢ ၅၀၀ ဂၤဃၣဃၣ လၢအ အၣဆးဖကၢအမရကၤ (Nebraska) ကၢဆၣ(Omaha)၀ၢ အပၤ (Yale Park) ဟၣဒၢးဖၣလၢအၤ ကၢပဒၣစးလၢဟၣဒၢးဖၣတၢသၣထၣအၤ တၢ ဘၣယၣအၣအဃ အ၀သၣဘၣ သး ကာအလၢ တစၣတလၢအဂၢ သၣညါ ဘၣနၣလၤ.

ဟၣဒၢးဖၣလၢ သၣတဖၣအၤ ပၤကအၣအဂၢ အပတၢ တထၣဘး ဒးဘၣဒး ဂာသ၀ လၢတၢသအၤတဖၣ တၢဘၣတၢဘၢတအၣဘၣအဃ လၢ တၢကကၤဘဘၣကၤအၤအဂၢ ပဒၣ

ပၤဘၣမဘၣဒါတဖၣ မၢပၤသးဆ အ လၢကျအဂၢ စၤအၣမ လၢဘၣသးကာ အလၢအကျတဂၤ စးဘၣ ခၣအးစၣ နၣလၤ.

“ပၢၤကၢသၣတဖၣ ဟတၤဒး မၢပၤစၣလၤ. မၢဟးနၢ၀တၢကတၢသး ၃ သဂၢ, ၀ၤမးမၢဟကၤဟး တၢဖတၢ လၤ ကတၢအၤ ဟၣလၢတဖၣအပၤ ပၤအၣတသနတဂၤဘၣ.ယမါခ အၣ ဖျၣဖတယာဒးဘၣ. အခအၤဘၣလၤ အၣလၢပၤဟၣ, တ၀လၢ တၢသဂာ သ၀အၤ တၢဘၣတၢဘၢတအၣဘၣနၣလၤ”အဂၢ စၤအၣမစး၀နၣလၤ.

ကညဖဒး ကလာဒၣအဂၤ အၣ ဆး၀(Yale Park )ဟၣဒၢးဖၣလၢအၤ လၢအပၤကာ ၃ နၣကတၢဂာသ၀ဒၢ

ပၢဖးထၣတၢတဘျဒးတၢဘၣယၣ အၣအဃ ဟၣကစၢတဖၣ ကကၤဘ ဘၣကၤ၀ ဟၣလၢအၤဒးဒး သၣညါ ဃာ၀ လၢအပၤကာ ၃ လါကတၢ အဂၢ သၣညါဘၣ လၢပၤအၣဟၣ တဖၣ အအၣနၣလၤ.

ပၤဘၣသးသးအကျါ ဖသၣ ထၣ ကတဖၣခလၢာ ပၣဃာ ၁၇၅ ဂၤ, ဖသၣအၣဖျၣသပၣဃာဒး(Hartland Family Service ) ပၤမၤစၢၤတၢ ကၢ မၤစၢၤဃာပၤသၣတဖၣဒး ပၤ ကၢပယၤဖသၣတဖၣနၣ အါဒၣတၢ တကၢ မၢ ၀ပၤအအၣဟလၢအဟ ခဖျလၢကၣတၣဒး ကၢမလရါ သၣ တဖၣနၣလၤ.

Page 15: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

2 bOwIp;xDOxk;xDO&:vD:tD:zJ 2013 eHO? vgpJ;yxhbUOvD:unDwIupDO? vgtd;uxdbUO 2018 eHO

wIupDOoeUO

KNU ok;uh(7) tcDyeHO&JOusJ:0JvU uolOxDO0J wIolOxDOwIwdPusJ: zJ&:rwH

လါစးပထဘၢၣ ၂၄ သ, ၂၀၁၈ နၣ, နါ၀ၣဖစၣ

တၢပညၣဃာအၤ လၢထဆၢ ကၢဆၢ ဘၣကဘၣခဒက၀ၤပၤ ကည ဖသၣတဖၣ, ခကၢ ပၤမၤတၢဖသၣ တဖၣ, လၢက၀ၤဖ ဒး ပၤပတၢ မၢဖ တဖၣအဂၢဒး KNU-ကညဒ ကလာ စၢဖၣကရၢ သးက(၇)အခပနၣတခါ လၢအမ ၢ (Stepping Stone Company Limited)အၤ ရၣကျၤ၀ လၢကဒးအၣ ထၣ ၀ ဟၣလၢ လၢ အပၤကလၤ စၤ၀တၢတာကျၤတခါ ဖ၀ၢရၤမတ(မၣ၀တၣ)နၣလၤ.

တၢတာကျၤအမၤလၢ ‘စလၣ မၣ တၢတာကျၤအၤ’ အၣ၀လၢကည ကၢစၣ, ၀ၢရၤမတ, အစၤစၤဒးရၤမတ-

မၢဆးတၤအၤ (၄) မၤလာ အရၣကျ မၢဒၣကပၤဟၣခၣ လၢလၢအအၣ၀ (၄၈) အကၢၣအၤ တၢကမၤဖျါထၣ ကမလၤမၢပၢအဂၢ ပၤဘၣမဘၣ ဒါ တဂၤလၢအမၢ သးခၣ မၤရ စး၀နၣ လၤ.

“ကညဖလၢ အၣလၢဘၣက ဘၣခဒက၀ၤအပၤဒး ထဖကၢဖ က မျၢၢလၢမၤအၣ တၢမၢဆၣမၢဂၤတဖၣ သတဘၣဒးလဟၣလၢအပၤဒၣဒၣဘၣအဂၢ တၢပညၣအၤလၤ”အဂၢ စၤမၤရ စး၀နၣလၤ.

စလၣမၣတၢတာကျၤအၤ ဟၣ ဒၢးဖၣခလၢာကအၣ၀ (၁၀,၀၀၀) ဘျၣဒး တၢဆါတၢပၤလၢ, ဘျၣ, က, တၢဆါဟၣ, တၢအၣဆၣအၣချ တၢ

သၣထၣ, ဖကျး, ဒးဒသးသလၣလၤ ကၤကည၀အဂၢ တၢကပာလၤ သ လၣသနတခါ အဂၢနၣလၤ.

ဟၣဒၢးလၢလၢ တၢကဆါလၤ အၤတဖၣအၤ တၢကဘၣဟၣအၤ တကလၢဃၣဃၣလၢ တလါအတၢ ပၤ တၤအနၣ ၂၀ ဒး တၢတာကျၤအၤ ၃ နၣတၤ ၅ နၣ ပၤလၢအပၤဃာတၢ တဖၣ တၢသၣထၣ မၢ၀ၤတဘျလၤ အၣဆး၀ သ၀နၣလၤ.

စလၣမၣ တၢတာကျၤအၤ လၢ တယာလၢၤဘၣကတၢ တၢကစးထၣ အၤအၤ မၢ၀(KNU) သးက(၇) ခပနၣ လၢကညကၢစၣ ပဒၣတၢဒးနၣဟၣပျ အဆကတၢၢ တဘျနၣလၤ.

လါစးပထဘၢၣ ၂၈ သ, ၂၀၁၈နၣ, စၤရါ.

ကညသးစၢကရၢ (KYO) ဒး က ညသးစၢပာဘျးစ (KYN) တဖၣတ ခၣရၣမ၀ဒး ကမၤ၀ကညသးစၢတၢထၣလာတသကးတခါ ဖလါနၣ၀ ဘၢၣ ခတအၤ လၢကတၢယာ၀သၢ သဖ (ခၣအၣယၣ) ကးတရးတၢပၢ အပၤနၣလၤ.

ကညသးစၢ ကဒကဒတဂၤ ဒးတဂၤလၢကနၢပၢၢလာသး ကအါ ထၣအဂၢ, ကသၣညါအါထၣတကၢ ခါ ထၢကၢသးတၢအၣသးအဂၢဒး

wIur:0J unDo;pIwIxHOvdPwJoud;wcgzJ vgedO0hbUOသးစၢသၣတဖၣ အကပၣဃာဒး တၢ ထၣလာတသကး၀ၤ လၤလၢတၢအၣ ဖၣဒၣပတၢကနၢအဂၢ ပညၣအၤအဂၢ ပၤဘၣမဘၣဒါ လၢရၣကျၤ၀မးတ ဖၣစး၀နၣလၤ.

သးစၢ တၢထၣလာတၢၣပၣ တသကးလၢတၢပာလၤဃာအၤ လၤ လၢ စကး ၁၄၀ ကလၢအၤအပၤ ခၢၣ စးလၢ ဟထၣတဖၣ ဒအမၢပၣတၣ, ဖၣစက၀ၤကၢ, လာလၢတၢဆး တၢ လၤ, ဖၣစမၤက, ကၢဆၣ, ကဖက ၢ သၣတဖၣ, ထဂၤကၢဂၤလၢ အၣဒယါ, ကၣတၣ, ထဂၤကၢဂၤသးစၢကၢ

(၅၀) ဃၣဃၣဒး ပၤနၣဂၢ ခလၢာ ၂၇၀ ဂၤကဟထၣ၀အဂၢ သၣညါဘၣ နၣလၤ.

ကၢပၤ, ကၢချၢကညသးစၢကၢ တဖၣသးစၢ တၢထၣလာတၢၣပၣ သ ကးအမးအၤ ဖအပၤကာ ၂၀၁၁နၣ ဒး၂၀၁၂နၣသၣတဖၣနၣတၢမၤတၢ အၣ၀ဒး ဖ ၂၀၁၅ နၣနၣ ကညသး စၢကရၢ (KYO) တခၣရၣ မမၤသကး တၢဒးကညသးစၢလၢ ကၢဆၢတဖၣ ဒးမၤ၀ ကညတၢအၣဖၣဒၣတဘျ စၢကးနၣလၤ.

wIc;vdPo;tdO'H;t*hI chOtJO,lO wJ0Jလါစးပထဘၢၣ ၉ သ, ၂၀၁၈နၣ

KNU-ကညဒကလာ စၢဖ ၣ ကရၢ, သးက(၅)ဟၣက၀ၤပၤ ကညဒကလာတၢထၣဖျးသးမၢဒၣ(KNLA)ဒး ကၢပဒၣသးအဘၢၣစၢၤ တၢဒး ကထၣသးအၣဒးအဂၢ သးက(၅)သး ဂၢ ၀ခၣ သးခၣဒၣ ဖ စၤကျၢၤဒၣ စးဘၣ ခၣအးစၣနၣလၤ.

“တၢကထၣစးပးအၣဒး. လၢမ ဟါကၢာ ၇ နၣရၣ ၂၄ မးနးကတၢ ကထၣအသး လၢဘသၣကၢဆၣ, တလးအကျါလၤ. KNLA) သးရၣ (၁၀၂),သးဒ(၄)ဒးပယၤသး သးရၣ (၄၄)စဒၣစတၤဖလာ(ခမရ-၂၀၇)သၣတဖၣ ခးလာသးတဆးတကၢ နၣလၤ”အဂၢ သးခၣဒၣဖ စၤကျၢၤဒၣ စး၀နၣလၤ.

ခဖျလၢကၢပဒၣ သးဟခပတာ ၀ KNLA(၁၀၂)စဒၣ စတၤဖလာ သးဒ(၄)ဟၣက၀ၤအဃ တၢခးလာ အသးအၤ ကထၣအသးလၤအဂၢ သးခၣဒၣဖ စၤကျၢၤဒၣ ဆးတ၀ နၣလၤ.

လၢအပၤကာ လါအကာ ၂၈ သ အနၤ (KNU)သးကၤ (၅) စဒၣစတၤ ဖလာကၢ တဖၣဒး ကၢပဒၣသး တဖၣအဘၢၣစၢၤ တၢခးလာအသး ကၤကထၣအသးကဒးအဃ တၤက တၢအၤ ခခခကပၤ တၢဖၣဆၢအၣ၀ နၣလၤ.

ဒးဖလါအကာ ၂၈ သအနၤ ဖၣ ပၣကၢဆၣ, အၣကသ၀ဒး နၤထး အဘၢၣစၢၤ ကၢပဒၣ သးရၣ (၄၄) စ ဒၣစတၤဖလာ ခၣချသးရၣ ခလရ-၂

ဒး(KNU)သးက(၅)ကၢ အဘၢၣစၢၤ တၢခးလာအသးအဂၢအၤ ဖလါအကး ၂၉ သအနၤ (KNU) သးက (၅) တက ပၤဆၢထၣ၀ လာတၢတဆ ကၢပဒၣ သးမၢထၣကလၤထးသးကၢခ၀ၤလၢ ခၣသၣ-ရတခအအၣ နၣလၤ.

ဒနၣအသး ဖလါအကာ ၂၉ သ အနၤ လၢကမးမၣ ကၢ ဆၣအပၤ ဘးဒးတၢဘါတၢလၤထၣလၤထ က ညသးမၢဒၣ-DKBA (ထးဖးသးကၢ)ဒး(KNLA)သးက (၅) အဘၢၣစၢၤ တၢ ခးလာသး တဆးတကၢ ကထၣအ ဃ(KNLA) သးဖတဂၤကၤ ယၢဘၣ ကၤအကစၢမၣ ပ ၢ ဒး ဘၣဒ၀ဒၣ နၣလၤ.

JMC-U wItdOzSdOyl: wIwwJoud;0J ok;uh(5) wIc;vdPo;wI*hIbO

လါစးပထဘၢၣ ၁၇ သ, ၂၀၁၈နၣ, စၤထလ

ခၣအၣယၣ-ကညဒ ကလာစၢ ဖၣကရၢ သးက (၅) ဟၣက၀ၤအပၤ ခခခကပၤ တၢခးလာသး ကထၣ တၢဂၢအဖခၣ ဖလါစးပထဘၢၣ ၁၂ သတၤ ၁၄ သအနၤ တၢကၢဟၣကၢစၣတၢပတာတၢခးကမးတာ (၁၈)၀ တ၀ တၢအၣဖၣအပၤ တၢတသကး၀ တအၣဘၣအဂၢ ကမးတာနၣရၣ-၁ ဒကထၢၣ ရၣခါတ၀နၣလၤ.

“ဘၣဃး သးက(၅)တၢဂၢအၤ JMC_S(ကၢစၣအပတၢ) တၢတသ ကးအၤဖးအါညါ, တဘျညါအၤတၢ ပာဖျါ ထၣဘၣဃးသးက(၅)တၢဂၢ အၤ တအၣဘၣ. ဘၣဆၣ လၢတၢတ ထၣ၀ကျအၤအဖခၣ တၢဒးသၣညါနၢ ပၢၢ၀ ကမျၢၢသၣတဖၣအဂၢ ပမၤဃာ အၣ”အဂၢနၣ အ၀တလၤ၀ ဖလါစး ပထဘၢၣ ၁၄ သအနၤ ဖလၢတၢမၤ ရလ ပၤကးတၢကစၣဖအမးအက တၢနၣလၤ.

လၢနၢအမာညါ ကမျၢကမးတာ တဖၣ လၤထၣလာသးဒး (ခၣအၣ ယၣ)ခၣနၢအဖခၣ တၢကဘၣကၤ ဘါရတသကးအၣအဂၢ ဒကထၢၣ ရၣခါ တအါထၣ၀နၣလၤ.

(ခၣအၣယၣ) သးက(၅)ဟၣ က၀ၤအပၤ အပၤကာစး ထၣလၢလါ အကာ ၂၈ သ နၣ ကၢပဒၣသးတကပၤ ဟခပတာ၀ တၢပာပနၣ ဟၣက၀ၤ

uGIqlvHPubsH;y: (7)

Page 16: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

3bOwIp;xDOxk;xDO&:vD:tD:zJ 2013 eHO? vgpJ;yxhbUOvD: unDwIupDO? vgtd;uxdbUO? 2018 eHO

wIupDOoeUO

ydPrkOwzO phwI[JEkPutgxDOt*DI wIyPvD:0J wIxhcsDOed:bdwIr:

wI*k:xDOyoDxDOwIwdPusJ:[DOcdOvDIwzO tg'OwuhIw'd;e>I phtDOvd;t*hI KHRG wJ0J

လါစးပထဘၢၣ ၂၀သ, ၂၀၁၈နၣ, စၤသမၣ

ကၢပယၤ မၢထၣကလၤစး တ ကပၤ တၢဂၤထၣပသထၣ တၢတာ ကျၤတဖၣအၤအဂၢ ဟၣခၣလၢလၢတၢဟးနၢကာအၤတဖၣ အါတကၢ နၣ တဒးနၢဘၣ စအၣလးဘၣအဂၢ ကညပၤဂၢ ၀ခးယာကၢ (KHRG)စး၀ နၣလၤ.

ဖ လါစးပထဘၢၣ ၁၈ သအ နၤ(KHRG) မၤ၀တၢဒးသၣညါ တၢ ရၣတၢကျၤတခါလၢ အလာပာဖျါအ ခၣတ လၢအမၢ ‘တၢဂၤထၣပသထၣ လၢတပၣဃာ ဒးပ ၤကမျၢၢ အၤ ဖ ကၢကၣတၣ-ကၢပယၤကၢဆၢ တၢ လၢတတၤအကတၢ လာပာဖျါပၤက တၤတၢပၢ စၤ၀ၢလ စး၀ဒအၤနၣလၤ.

“ပၤကမျၢၢ အါဒၣတၢတကၢနၣ တဒးန ၢ ဘၣ၀စအၣ လးဘၣန ၣ ပပာဖျါဃာရရ လၢပလာတၢပာဖျါ အပၤ နၣလၤ. ဘၣမၤလၣနၣ လၢ တၢဂၤထၣပသထၣ တၢမၤအပၤတၢ သ၀ ဟၣခၣလၢ ဒဒၣဒထၢလၤ. ဘၣ ဆၣတၢတာကျၤတနၤလၤ ဟၣလၤ၀ စအၣလး လၢတဆးတကၢနၣလၤ.” အဂၢ အ၀စးဘၣ ခၣအးစၣလၤ.

လၢနၢအမာညါ လၢတၢဟၣစ အၣလးကတၢ ပၤဘၣမဘၣဒါ ဒအ

လါစးပထဘၢၣ ၁၁သ, ၂၀၁၈နၣ, နၣဘါချ

ဧရၣ၀တၣကၢခၣဒၣ ပါတနၣ ကၢဆၣသ၀တဖၣအပၤ တၢပညၣ လၢပာမၣပာမၢၤတဖၣ ကျၣစတၢဟ ာကအၣထၣအဂၢ ဒးတၢဒးအၣ ထၣ၀တၢထချၣနၤဘ တၢတာကျၤ တခါဒး ဘၣတၢဟၣလၤ စကၣလၣ လၢ (INGO)ကၢနၣလၤ.

တၢထ၀ချၣနၤဘတၢမၤ တၢ တာကျၤအၤ ဒးနၢဘၣစကၣလၣတၢ မၤစၢၤလၢ (LIFT-Livelihoods and Food Security Trust Fund) ၀ၤ (GRET MYANMAR-INGO)ဒး ပါတ နၣသးစၢ(PKY)ကၢ စးထၣမၤ၀ လၢ လါယၤလ ၁ သအနၤနၣလၤ.

(PKY)ကၢ စးရ သရၣ ဟၣတ ၀လၢ “ကတၢအၤ အ၀သၣ ထ၀ချၣ ဒးပဟၣလၤ တၢသၣလတဖၣ ဒအမၢ လၢကသပာကၤစတဖၣ. နၢကစၢမၤ

မၢ ကၢပဒၣ, သး, ဖၣစက၀ၤကၢတ ဖၣ တၢဟမၤပျၤမၤဖး၀ ပၤသ၀ဖတဖၣ အၣ၀ဒး သ၀ဖသၣတဖၣ ဘၣဟး နၢ၀စအၣလးတဖၣလၢ တၢပျၤတၢဖး အပၤအဂၢ စၤ၀ၢလ ဆးတ၀နၣလၤ.

လာတၢပာဖျါ လၢအထး၀ ကျာ သၢခါ ဒအမၢကည, ကၤလၤ၀ါ, ပယၤ အၤ စးထၣလၢ ၂၀၁၅ နၣ တၤ ၂၀၁၈ နၣ ကၢပယၤမၢထၣကလၤထးအပၤ တၢဂၤထၣပသထၣ တၢမၤတၢတာ ကျၤတဖၣ လၢအမၤဟးဂၤ၀ ပၤဟၣ ခၣဖခးယာ လၢလာကဘျးပၤတက ယၤဘျၣဒး အဆၢဒၣ ယၢခါနၣလၤ.

တၢတာကျၤအဒၣတဖၣ ဒအမၢ တၢခၣဟၣလာ တၢအၣယၢၤလၢအ ဒၣအမၢ, လၢၢသၣလး လမၣအ, (တ း၀ၢ) လၢတး ပၤဒၣကျၣဒၣစတဖၣ သၣထၣ၀, မၢကျၤ၀ၤကာသန, တၢ သၣတၢဖျးတၢတာကျၤ လၢအဒၣအ မၢ, ထတမၢၣတၢတာကျၤ, တၢသၣ ထၣတၢတာကျၤ, တၢတကျသၣတ ဖၣပၣဃာ၀ဒးလၢတၢတာကျၤသၣတဖၣအဂၢ တၢဟးနၢ၀ဟၣခၣလၢသၣတဖၣ အါအါဂၢဂၢအဂၢ (KHRG) လာတၢပာဖျါအပၤ ပာဖျါ၀နၣလၤ.

နၢအလးစ လၢ ကညပာမၢက ရၢအၤ စး၀လၢ “တၢဂၤထၣပသထၣ တၢတာကျၤအဃ လၢက၀ၤဖတဖၣ

အခးအယာ ဘၣဒဘၣထးအၤ ကၢပ ဒၣမၢဂၤ, ကရၢမၢပၢ(KNU)မၢဂၤ, ပ တၢကရၢကရတဖၣမၢဂၤ ဘၣပာဖၣ ထၣသးဒး ဘါရအၤလၤ. တၢဂၤထၣ ပသထၣအၤ အရဒၣ, ဘၣဆၣသနာ က ကဘၣမၢ တၢဂၤထၣပသထၣ လၢအကျၤအကျဘၣ. သတဘၣဒ၀ ဒၣထဖကၢဖကမျၢၢတဂၤနၣ မၢဒၣ အကါဒၣမၤ.”အဂၢ စး၀နၣလၤ.

လၢက၀ၤဖလၢ တၢဟးနၢဟၣ ခၣလၢသၣတဖၣအဂၢ ဂၢခၣထး တၢ ကရၢကရ(CSOs) ဒးပၤတၣဖျါထၣ တၢဂၢတၢကျၤတဖၣအဂၢ (ခၣအၣ ယၣ) ဒးထကၢပဒၣတကပၤ ကဒသ ဒၢ, တၢဟၣလၤစအၣလးစၢကး က ထၣဒး၀ ထဖကၢဖကမျၢၢ အတၢဘၣ ဒဘၣထး ဒးကအၣဒး တၢဖျဖျဖျါ ဖျါအဂၢ KHRG ဟၣကၣဟၣဖး၀ နၣလၤ.

KHRG အၤ ဘၣတၢဒးအၣ ထၣ အၤ ဖ ၁၉၉၂ နၣဒး မၢ၀ကရၢတဖ လၢအသဘျဒး အတၢပညၣတခ မၢ၀ လၢကမၤနၣမၤဃါ၀ တၢမၤဟးဂၤပၤဟၣခၣဖအခးအယာ၀ၤ ထးထၣပာ ဖျါရၤလၤ၀ဒး ဟၣတၢသၣညါနၢပၢၢဘၣဃးပၤဟၣခၣဖ အခးအယာ ဆကမျၢၢတဖၣ အအၣနၣလၤ.

လသသးလၢ စစရ၊ အ၀သၣနၢကစၢ စတၢဟာဒး ဆတလမၤမၢကျၤ၀ၤ ကာအဂၤသၣတဖၣအဂၢ” တ ဘၣ၀ ခၣအးစၣ နၣလၤ.

တၢတာကျၤလၢ တၢပာပနၣ ဃာနၤသတၤလၢ လါဒၣစဘၢၣ ၃၁ သအၤ တၢအးထၣနၢဃာ ၀စတၢးလၢ တခါဒး ပၤပာမၣလၢ အသးစ၀ တၢ မၤအၤ လၢအအၣ၀အဂၤ ၂၀ ဒး တ လါအတၢပၤ အ၀သၣ ဘၣဟသာ လၤ၀ချၣအဘၣလၢ အလၤလၢ စအ စၤကတၢၢ ၄၅‚၀၀၀ ကးအဂၢ နၣ လၤ.

တၢထ၀ချၣနၤဘအၤ မၢ၀ တၢ ဆါအၤဒးကဃနၢ၀ စတၢဟာကျၤ ကျဒး လၢတၢမၤအၤ ကကထၣအဂၢ ပာမၣအဂၤ ၂၀ အကျါ ၅ ဂၤ နၣတၢ ပာလၤအၤလၢ ပၤတခၣရၢမ တၢဒ အမၢ ပၤပၢၤစ, ပၤဃတၢဆါတၢပၤ, ပၤထၢဖၣ နၤဘအကဒၣ, ပၤတၢလာ

နၤဘထၣသၣတဖၣအဂၢ တၢတာ ကျၤ မဒါခၣတဖၣ တ၀နၣလၤ.

နၣကၣကၣ၀ လၢတၢထချၣနၤ ဘအၤတ၀လၢ“မၢတၤ ၂၈ သနၣ ဘၣ သာချၣလၢ အလၤတာလၢစ ၄၅‚ ၀၀၀ ကးလ. မၢနၢအါနၢဒး တၢပာပ နၣနၣနၢစၢ ကးလၤ. လၢညါတလါ တၢစးအဃ တၢမၤတဂၤဘၣ. တလါ ညါအၤ တၢဟကၢထၣအဃ တၢမၤဂၤ အါထၣဒး စဟာအါထၣတလၣလၤ ဟးနၢစဟၣလၣလၢၤဘၣနၣလၤ.”

လၢတၢမၤဒအၤအဃ တၢလၢ အၣသးသမ တကးဘၣတၢလၤမၤ တၢလၢထဂၤကၢဂၤ စၤလၤအဂၢ, တၢ ဟးလၣစကစၤလၤအဂၢ, လၢဟၣဃစဟာ ဒးကမၤစၢၤစ ၢ ကးလၢတၢ ကၣဘၣကၣသဂၢ အဂၢ ပၤဘၣမ ဘၣဒါတဖၣ တ၀နၣလၤ.

လါစးပထဘၢၣ ၂၈ သ, ၂၀၁၈ နၣ,

အရၢၣ ကျမၢဒၣတၢတာကျၤ လၢလညးကစၢၢ တၢထးထၣလၢၢအၤ

tH&SUOusJrkIt*DI wIxHOu'D; upUIvU uxk;xDOvUIt*hI uDIpJOy'dOwJ

တၢပာပတာဃာအၤအ၀ၤအလၢ ခ ကတၢအၤ တၢထၣဃာကဒး၀ကစၢၢ ကထးထၣလၢၢလၢ အအၣဖ ဖၣပၣ

(မၢ တၢ)ဟၣက၀ၤပၤအဂၢ တၢကၢ ထခၣ ဃၢၤနၢဆၢၣ, သၣပၢ, ဟၣလာ ဒး ကျမၢကျ ဘကတာခၣစၤပၣသၣ

အဃ တၢခးလာသးကၤကထၣသး အသတဘျ တၤလါစးပထဘၢၣ ၈ သအနၤအၤ တစၤနၢဒး (၅) ဘျဒး

တၢဘၣဒဘၣထးအၣ၀အဂၢ ခၣ အၣယ တ၀နၣလၤ.

JMC_U တၢအၣဖၣလၢ တၢမၤ အၤယာ၀ ၃ သအပၤ တၢကၤသၣ ထၣကဒါကၤယၤဒၣ ကၢ ကၣ ကး

(RCSS) တၢထၢအါထၣသးဖတၢဂၢ,လာတၢတတဖၣ, ဆညါတၢမၤအ ကျ, ယၤဒၣ, ကညဒးတလၢၤ(မၣ)ကၢ စၣသၣတဖၣအပၤ တၢကဒးအၣ ထၣ၀ လၢက၀ၤအပတၢ တၢကၢ

စးဘၣ ခၣအးစၣနၣလၤ.China Road and Bridge

Corporat ion-CRBC ဟးဃာ စလၢအရၢၣ တၢဂၤထၣပသ ထၣစ တၢး (ADB) ၀ၤ ကတထၣ ၀ကးတရး -အၣဒၣအရၢၣကျအဂၢ လၣဘၣ လၢၢသၣတဖၣ တၢဟးအၤလၢ လညး ကစၢၢအၤ ဖအပၤကာစၤလါအကတၢ တၢအၣပတာဃာအၤဒး လၢတၢက ကၤထးထၣလၢၢအဂၢ တၢဂာကျးစၢး အၤ ဒအၤနၣလၤ.

လညးကစၢၢအလၢ တၢကထး ထၣလၢၢတၢတာဃာ လၢဖၣပၣကၢ ဆၣ, ကမၣလကစၢၢအဂၢတၢထၣဃာအၤဒး ဘၣထဒးတၢကထးထၣလၢၢဒးကတၢအၤ တၢအၣသးတဖၣ နၣ တၢကၢ ထ ခၣ ဃၢၤနဆၢၣ,

သၣပၢ, ဟၣ လာဒးကျကတာ စၤပၣ သၣ စး၀ဒအၤနၣလၤ.

“တၢလၢအသဒ ပထၣဃာလ (ADB)နာက လၤကၢ၀ၤလ, ဘၣဆၣ တကၤဆးကျးပၤဒးဘၣ, ကတၢအၤ ခပနၣအသအၣလဒးပကဆးမၤအၤဒး ခပနၣအသလၤလၢ (CRBC)တက ပၤတၢကတၢခ ကအၣဒလၣ, လၢအ၀ၤတၢအၢၣလၤအၣဒးခၣလမၣ ခပ နၣ တၢအၢၣလၤအၣဒလၣ ပတသၣ ညါဘၣ. ပ၀ခပဆးကျးနၢအၤ, မၢ လၣတခ ပကဘါရရၣကျၤနၢအၤ” အဂၢကတာစၤပၣသၣ စး၀ ဖလါစး ပထဘၢၣ ၂၅ သအနၤ နၣလၤ.

(CRBC) ခပနၣတကပၤတ၀အရၢၣကျမၢအၤအဂၢနၣ ထးထၣဟးနၢ၀လၢၢလၢလညးကစၢၢဒး လညး

ကစၢၢလၢၢပၤခလၢာ ၁၃၀,၀၀၀ (တ ကလၢသၢကလး) လၢတၢကထး ထၣ တၢတာကျၤအဂၢ တာဃာ၀သၢနၣ လၢကၢပဒၣတၢဟၣခးဒး ဘၣဆၣ လၢက၀ၤဖတဖၣ တၢထဒါအဃ တၢ တထးထၣဟၣ၀ စလၢၤဘၣ ဒး တၢ ပာပတာဃာ တၢထးထၣ လၢၢအဂၢ နၣလၤ.

ကၤတရး-အၣဒၣ ကျမ ၢ အၤ အထအၣ၀ ၄၁.၂၅ မးလာ ၆၆.၄ က လဒး လၢတၢတာကျၤအဂၢ(ADB) ထးထၣဟၣစ ဒလၣအကကၢ ၁၀၀, အၣစၣယၣ တၢသၣထၣစပာကၤ ဒလၣကကၢ ၂၀, ပဒၣထးထၣဟၣ လၤစ ၁.၈ ကကၢဒး တၢစးထၣအၤလၢ ၂၀၁၆ နၣတၤ ၂၀၁၉ နၣ တၢပာပ နၣဃာ လၢကမၤ၀ၤ၀အဂၢနၣလၤ.

ဟၣကၢစၣတၢပတာတၢခး ကမး တာတၢဂၢသၣတဖၣ တၢတသကး အၤအဂၢ (JMC-U)အနၣရၣ တ၀ နၣလၤ.

ကၢဒဘၣအပတၢ တၢခးကၢ

ဟၣကၢ စၣ တၢပတာတၢခးကမး တာ (JMC)အၤ တၢဒးအၣထၣအၤလၢ ၂၀၁၅ နၣ လါအးကထဘၢၣဒး လၢ ကမးတာအပၤ ကၢပဒၣ သးခၢၣစး တဖၣ, ကလာဒၣဖၣစက၀ၤကၢ

ခၢၣစးတဖၣဒး ခကပၤ တၢဘၣသး ကမျၢၢ ခၢၣစးတဖၣနၣလၤ. ကမးတာ အၤ ကပၤထၣသၢနၣလၤအဂၢ နၣ လၤ.

ubsH;y:(6) wIydPxGJ

Page 17: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

4 bOwIp;xDOxk;xDO&:vD:tD:zJ 2013 eHO? vgpJ;yxhbUOvD:unDwIupDO? vgtd;uxdbUO 2018 eHO

wIupDOoeUO

wI[hOohOng[DOcdO vDIwUO bOwIr:[;*D:wI*hI pJ:y&HvDIu0D:zd qSUxDOvHPql KNU tdO

လါစးပထဘၢၣ ၁၁ သ, ၂၀၁၈ နၣ, နါ၀ၣဖစၣ

ဖၣအၣကၢ ဆၣ စၤပရသ၀ ကၢအပၤ စၤဖနၤသ၀ကပၤ တၢတ အါလာ သးအၣ ဟၣခၣလၤ (KNU) လၤဆလၤ၀ တၢဘးဘၣသၣညါ လာ ဘၣဘၣတၢၣတဖၣ ဘၣတၢမၤဟး ဂၤကာအၤတၢဂၢအၤ တၢကဃသၣ ညါအၤအဂၢ လၢက၀ၤဖ တဖၣဆၢ ထၣ၀လာဆ (KNU) ထလၣကၢ ဆၣ ပၤဘၣမဘၣဒါတဖၣအၣ ဖ လါစးပထဘၢၣ ၇ သအနၤနၣလၤ.

လာဘးဘၣသၣညါဘၣ ဘၣ တဖၣအၤ ဘၣတၢမၤဟးဂၤအၤ ဖ လါစးပထဘၢၣ ၅ သအနၤ ဒးလာ တၢဒးသၣညါတဖၣအၤ မၢ၀ (KNU)တကပၤ ဆလၤဃာ၀ဒး ကၢပဒၣဒး (KNU)တဖၣ ဘရ၀ဟၣခၣကပာ တၢဂၢကအၤ အဖၢမၢဒးဒး တၢလၢ

၀နၣအပၤ ပၤလၤအၣတသနတဂၤ ဘၣအဂၢ တၢတဃာ၀ဒၣနၣလၤ.

နၢမၣခၤလၢ အမၢလၢက၀ၤဖ တဂၤစး၀ “ပ၀ပနာအၣ (ခၣအၣယၣ)ဒး ပပၤ၀ဟၣခၣအၤ. ပဟၣ, ပကရၢၢ ဒး (KNU) လာဒးသၣညါတဖၣ တၢ မၤဟးဂၤအၤဒး ပသးတမာဘၣ. တၢ ကဃသၣညါဒး ကဟးအရအဂၢ ပဆၢထၣလာနၣလၤ.”အဂၢ တဘၣ ခၣအးစၣနၣလၤ.

လၢ ၂၀၁၇ နၣအပၤ (KNU)ပာ လၤနၢ၀ဟၣခၣ (၃၀၃)အကၢၣ ဟၣ တဒၣနၣခၣယၢ(ပၣ) ၆၀-၂၀ အလၢ လၢဟၣတဒၣအဂၢဒး ဖလါယၤလ ၁၇ သအနၤ ကၢပဒၣဘၣမဘၣဒါ တဖၣ ဟာမၤဟးဂၤဒး လၢတၢဂၢ နၣအဖခၣ (KNU)ဒး ကၢပဒၣသၣ တဖၣအၣဒး တၢဘါရတသကး၀ ကတၢနၣလၤ.

(KNU)ထလၣ ကၢ ဆၣခၣ ပဒၣ စၤသၣဒၣစး၀လၢ “ဟၣခၣလၢ တဖၣအၤ တၢဘါရတသကးအဖၢမၢ နၣ တၢဒးသၣညါဃာ လၢလာတၢဒး သၣညါနၣလၤ. ပဒၣစၢကး သၣညါ လၤ. ကတၢအၤ(ခရၣနၣ) အဆးသၣ တဖၣ လၢကဒးနၢဘၣ တၢလၢအဂၢ ဟမၤ ဟးဂၤနၣပနၣဟ, လာတၢဒး သၣညါတဖၣအၤ မတၤမၤဟးဂၤ လၣနၣ ပဃသၣညါအၤလလၤ” အ ဂၢ စးဘၣ ခၣအးစၣနၣလၤ.

ဒးပဒၣ စၤသၣဒၣစးအါထၣ ကဒး၀လၢဖ တယာဒးဘၣကတၢ လာဒးသၣညါ လၢတၢဆလၤဃာအၤ တၢမၤဟးဂၤ အၤနၣ (KNU)ထလၣ တကပၤကၤ ဆလၤဃာ၀အသဒး ဟၣခၣလၢလၢ တၢတအါဃာ ကထၣ အၤနၣ ကကၤထၣလာသးဒး ကၢပ ဒၣနၣလၤ.

rkIBwDIvDIu0D:tyl: wIorl;zdwIqg vUtuJxDOto;tH: wItdO o;tvDIcHuwUI tdO'fvJO.

မၢတၢ(ဖၣပၣ) ဟၣက၀ၤအပၤဒၣလ, ဘသၣကၢဆၣတဖၣအပၤ လၢအပၤကာ လါအကာ ၂၄ သအနၤ သမးဖတၢဆါအၤ ရၤလၤအသးအၤ (BPHWT) လၢက၀ၤ ပၤမၤတၢဖတဖၣ ပသၣညါအၤသသဒး တၢအၤပက ဘၣမၤဒလၣ. ဆမၣ၀ၤ ပဟၣလၤကသၣလၢအလၣတဖၣနၣလၤ.

wIqgtH: bOvU yS:o;eHOxJvJO 'D; e;xJvJOvHvJO.သမးဖတၢဆါအၤ ပမၢ ကၢ ကၤနၣ ဖသၣ ၁၂ နၣအဖလာဖသၣ

သၣတဖၣကထၣသး အါနၢပထၣဘၣလၤ. စးထၣကထၣသး လၢဒၣလ ကၢဆၣအပၤ သ၀ (၄) ဖျၢၣ, ကတၢအၤအပၣဃာဒး ဘသၣကၢဆၣ သ၀ ခလၢာ(၁၂)ဖျၢၣ, ဖသၣခလၢာ ၃၀၀ ဃၣဃၣဘၣ၀ တၢဆါအၤဒး ဖနၣအကျါ ဖသၣ ၉ နၣ တဂၤအၤခဖျဘၣ သမးဖတၢဆါဒး တၢဆါအဂၤအၣ အဃ သကာ၀ဒး ဖသၣပာမၣ ၆ နၣတဂၤ အမာချ တထၣတၢလၢၤဘၣလၤ.

wIqgwzOtH: uJxDOo;'fvJO'D; bOul*PvdPo;'fvJOအ၀အၤ ကထၣ၀လၢ (Virus) တၢဆါတခါလၤ. ပၤကၣဘၣကၣသတဖၣ

ဖနၣအၣ(၂၁)လာ, အ၀နၣဘၣကဂာည, အါဒၣတကၢနါဒဘး, တၢကးအၣ, ဘၣကဘၣဂာခဖျတၢဆါဃၢတခါလၤ. ကသၣလၢ(Antibiotic)အၤ ပကစါ အၤတနၢ တၤလၢအဘျါဘၣ. အါဒၣတၢတကၢဘၣကဘၣဂာအါ လၢပၤဂၢ စၢတဖၣ, အါဒၣတကၢတၢဆါအဂၤ အဒ-နမနယါလၢ ကလၤကျၤအၣဒး ဟၢ ဖၢလတၢဆါဒး တၢပၤလၢကထၣသးနၣ ဖသၣသသဒး တနၤသနၣလၤ.

vUwIu'D;o'UwIqgtH:t*DI ubOtdO'D; tDOtD'fvJO.တၢဆါ မၢကထၣသးလနၣ တၢကၢမၢဒၣနၣ ကဘၣအကသၣ တၢ

ကာလၤ. ထဂၢမၢလၤစၤ ဘၣဟၣအၤအသၣထ. ဒသးတၢအၣတလၤထးဘၣ ဟၣအၣတၢအၣလၢနၢဂၢ. လၢတၢအၣအပၤမၣလၣ (MILO) မၢပၣဃာဂၤ,

ဒးတၢဆါအဂၤ မၢကထၣဒအမၢ (Antibiotic)နၣ ပကဘၣနၣလၤ. ကဘၣ ပျၢမာဒးထချခအၤ ခအၤအရဒၣ. လၢထကးနၤဒးလၢနၢ ခကဆအဂၢ, တၢပၤ လၢ မၢဟထၣကဘၣသကာပၤ လၢအသၣထ ဒသး တၢပၤလၢတကထၣလၢ ကာဘလၤဘၣဒသး ကဒသဒၢတၢဆါဘၣကဘၣဂာအဂၢ ဘၣပာလၤဆ အ၀သၣ. ပာအၣပတာကဒသးတပာဖၣဖသၣသၣတဖၣ ဒသးသးဘၣ.

uwDItH:vU yS:qgohOwzOt*DI wIuGIxJGtD:wItdOo;tdO'fvJO.မၢဘၣတလၢကတၢအၤတၢအၣသးနၣ ဒသးတၢဆါကလၤစၤအဂၢ

အဒၣအအါတၢကၢမၢထၣနၣ ပဟၣဒးအ(Paracetamol). ကသၣဒလၣ အါထၣ. တၢမၤစၢၤလၣကဘၣဃဒး, အဒၣအအါလၣ၀ တၢအၣနၢဂၢနၣ ဘါ ကခးကၢတၢဆါတၢအၣသးဒး တၢကၢထ, ဒသးတၢဆါတကအါထၣအဂၢ ပခးကၢထအၤ, လၢဒသဒၢတၢဆါအဂၢ ပထၢၣ၀ချၢ ကၢဒးတၢအၣဆၣအၣချ ၀ၤကျၤ (KDHW)ဒး မၢတၣတၢဆါဟၣ ပၣဃာဒး (SMRU-Shoklo Malaria research Unit)သၣတဖၣ ပမၤသကးတၢနၣလၤ. ဒးလၢ တၢလၣလၢ အဂၤဒ အမၢ လၢတၢသတၢဘၣ, ဖသၣတဖၣတၢအၣဂၢဘါအဂၢ, တၢ၀စာတဆၢ တကပၤနၣ (CPI-Community Partners International)ကၢသၣ တဖၣ မၤစၢၤ၀နၣလၤ.

'fod;orl;zdwIqgtH: wuJxDOt*DI uoHO'Do'UwItdOo; tdO 'fvJO.

ကတၢအၤ အၣဒၣလၤကစါတၢလၢလၢတၢဆါကထၣသးနၣလၤ. လၢ ကသၣဒသဒၢအဂၢ တခတနၢဒးဘၣ. ဘၣမၤဃလၣနၣ ခၣနၢလၢတခၣရၢ မတၢလၢတၢလၢဖနၣ ကမၤသကးတၢဒးကၢပဒၣတၢအၣ ဆၣအၣ ချ၀ၤကျၤ တအၣဒးဘၣ. မၢကၤကၢကဒါကၤဖသၣလၢ အဘၣတၢဆါသၣတဖၣအၤနၣ တၢအၣလၤထးနၣလၤ. တၢအၣဂၢဘါတအၣအဃ လၢအဒသဒၢတၢဆါအဂၢ ဂၢတအၣဘၣအဃ မၢမၤထတၢကစါယါဘျါတခါဧၤဒ အဘျးတအၣဘၣ ကဘၣမၤစၢၤတၢအၣနၢဂၢ, ကဘၣဆးတၢဒသဒၢကသၣမး ပခပတာတၢ ကတၢခကနၢ.

wIqgtH: wIuzDO*UItD:ue>IvU qUuwDIzJvJO.ဒသဒၢအၤကနၢတလါအၤကတၢပၤနၣယထၣဒနၣ. ဘၣဆၣ တၢလၢ

အၤတဒးနၢဘၣ တၢဒသဒၢ ကသၣဘၣအဃ မၢဟအါထၣဟအါထၣသ, ကဆးကထၣအသးခဒတလၤတၢတသဘၣ. လၢဒသဒၢ ကနၢအဂၢ ပ၀တၢအၣ ဆၣအၣချ ကၢဒးပၢပးကၢခၣ နၢသၣတဖၣတၢလၢကၢးမၤတဖၣ ပကဘၣ ဆၣထ, ကမၤသကးတၢဒး ကၢပဒၣဆၣချ၀ၤကျၤနၢတနၢ ပကတသကး ဒး ပကဘၣဆးမၤ၀တၢဆးကသၣ ဒသဒၢနၣလၤ.

uwJtgxDOwItdOwrH:rH:'H;{gပ၀တကပၤဒ ပမၤ၀ဘၣဃးဆၣချတကပၤနၣလၤ. ဟၣက၀ၤ တၢအၣ

သးအဖခၣ တၢဆါမၢကထၣတခ မၤစၢၤဒသးကပတၢအဂၢနၣလၤ. ဘၣဆၣ တၢလၣ ဒသး တၢအၣလၢ ကနၢဂၢဘါဂၢ, တၢဒသဒၢ, လၢနၢအမာညါတၢလၤ တၢကၤ, လၢက၀ၤတၢဂၤထၣပသထၣမၢတအၣဘၣနၣ တၢဆါကဆး က ထၣသးလၤ. လၢတၢနၣအဃ ပၤဘၣမဘၣဒါခၣနၢတဖၣ တဘၣကၢထတၢ အၣဆၣအၣချတခါဘၣဒး လၢလၢက၀ၤတၢဂၤထၣပသထၣအဂၢ ကမၤစၢၤ သကးဒး လၢက၀ၤမၢဂၤထၣပသထၣမး တၢအၣဆၣအၣချ ကလၤထၣလၤထ.

# တၢသမးဖတၢဆါလၢကထၣသးအၤ. လၤဘၣခၣကဖထၣ, ကး, ကာပၤတၢပၤလၢကထၣ, မာချဆါ, ကာဘဆါဒး ဟၢဖၢဟးတၢပနၣသၣတဖၣဖျါထၣ၀အဂၢ (BPHWT) ပၤဘၣမဘၣဒါတဖၣတ၀နၣလၤ.

ပထၣလၢ ပမၢဒသဒၢလၢ တၢဆး ကသၣတခ တၢကတၢခတဖၣပလၤခ ပတာအၤကနၢ ...

wIr:v:uyD: unDr:xl&:rkIeH: yS:wDcdO&dIrJwI (4) *:wIuqJ;[H;t&h

လါစးပထဘၢၣ၂၄ သ၊ ၂၀၁၈နၣ နါဘါချၤ

ဖအပၤကာ လါအကာ ၁၂ သ အနၤ တၢမၤလၤကပၤ၀ ကညမၤထ ရၤအမၢ နၤ ဖကညကမျၢၢ ပၣတၣ (KPP) အ, ဟသတၣကၢ ဆၣ, အရၣ၀တၣ ကၢခဒၣအပၤအကတၢ ပၤလၢအတခၣရၢမတၢ ၄ ဂၤသၣတဖၣအၤတၢကဆးဟးအၤအရဒအမၢဒသသစးတၢဘျၢနၣဂၢ (၂၆) အသးအ ဂၢ ကၢဆၣပၢြပးအခၣ အသါနၣ စး ဘၣ ခၣအးစၣ ဖလါစးပထဘၢၣ၂၁ သအနၤ နၣလၤ.

လၢတၢမၤလၤကပၤ ကညမၤထ ရၤအမၢနၤ တၢရၣတၢကျၤ၀နၣ၀ၤ အ လၢခ ပၤတခၣရၢမ တၢတဖၣနၣ ဖ ၁၃ သအနၤ ဟသတၣကၢဆၣတၢပၢ တၢြပးကးထၣ၀ၤ တၢသးကာတၢ ဆၢကတၢ၀ၤအလၢခ လာတၢနၣလၤ ဟလၤကၤလၢ တၢပၢတြပးလၢ တၢ ကၤကးထၣကၤအ၀သၣလၢ လါအ ကာ ၁၇ သ အနၤနၣလၤ.

ကၢဆၣပၢြပးခၣ အသါနၣ စး ၀လၢ“ပမၤအၤလၢ ကၢခပဒၣတၢနၣ လၤနၣလၤ. ပဃတၢဟၣကၣဒးကၢခ သးစးတၢဘျၢ၀ၤကျၤ ကၤနၣလၤကၤ

ပၤလၤ. မၢ၀သ၀သစး တၢဘျၢအဃ ပကဟးအရ ဒဒသ၀သစးတၢဘျၢအသးနၣလၤ”အဂၢ စးဘၣ ခၣအးစၣ နၣလၤ.

လၢအပၤကာတၢတ၀တၢနၣ လၤလၢတၢကဟးအရအၤ လၢပၤတ ခၣရၣမတၢ ၅ ဂၤ လၢအမၢကၢဆၣ ကညကမျၢၢပၣတၣပၤပၢၤလၢဆၣနၤ စၤကၣက, စၤသထထ, စၤခရထ, စၤအၣမၣစဒး(KNU) ကညဒကလာ စၢဖၣကရၢ လာခၢၣသးထဘကမး တာ ပဒၣမါညမၣဒး မမၢတဘျအၤနၣ ပဒၣမါညမၣ တပၣဃာလၢၤဘၣ အဂၢ သၣညါဘၣနၣလၤ.

ပဒၣမါညမၣ တပၣဃာလၢၤ ဘၣအဂၢ အဖခၣ အသါနၣ စး၀ “တၢကဟးအရလၢ ပၤလၢအတခၣ ရၢမ တၢလၤ, ပၤတခၣရၢမတၢလၢအခၣထးတဖၣနၣလၤ. တၢကမၤတၢ ရၣတၢကျၤအၤအပၤ ပဒၣ မါညမၣ တပၣဘၣ. လၢတၢကဆး ဟးအရ အပၤ ပဒၣမါညမၣ တပာဘၣနၣ လၤ”

ဖတၢမၤလၤကပၤ ကညမၤထရၤ အမၢနၤတၢရၣတၢကျၤ၀နၣအပၤ တၢ ဟၣလၤကၤ ပၤဖျးစလၢ တၢကၣဘၣ

ကၣသခၣဖး, တၢမၤဃာစၢကး ကည တၢကၢစ, ခၣနၢတၢတလၤတၢဒး တၢ ပာလၤစၢ ကး တၢသးအးဖကၤလၢ ကၢဆၣတဘၣစာစာဒး ဒတၢပာလၤ ဃာ၀ တၢသၣတၢသတဖၣအသး ခဖျတၢတလၤပာမၤထအၤ ဒနၣဘၣ ဒးတၢဟးအၤအရအဂၢ ပၤဘၣမဘၣ ဒါ တဖၣတ၀နၣလၤ.

ပၤရၣကျၤ၀မးအၤ တဂၤလၢအမၢစၤကၣကစး၀လၢ“မၢအၣဒးဟးအရဒးဆးမၤ. ပ၀ဒၣအၤ တမၢ၀ပမၤ ကမၣတၢဘၣ, ပမၤအၤလၢ ကညဒတ ကလာအဂၢလၤအဃ မၢဟးအရဒးဟးပကကၢဆၢၣမာအၤလၤ”အဂၢ နၣလၤ.

ကညမၤထရၤ အမၢနၤအၤ တၢ မၤအၤလၢ ဟသတၣ ကၢဆၣအပၤ (၃) ဘျတဘျလဒး အၣဒးတၢသး၀ၣ ၀ကညဒကလာတၢသး၀ၣ, ဟၣတၢ ယးယၢဆ ကညနၣတယၢ, ဟၣတၢ ယးယၢ ဆ ကၢ ခၣ စၤဘးအကဒး ခၣနၢသၣဒလၢဟၣလၤသးတဖၣ, တၢပာလၤ၀တၢသးအးဖကၤ, ခၣနၢ တၢတလၤဒး တၢမၤဃာကညလါခးကၢစအဂၢနၣလၤ.

ubsH;y:(1) ]zOylO wIorl;wIqgÛ wIydPxGJ

Page 18: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

5bOwIp;xDOxk;xDO&:vD:tD:zJ 2013 eHO? vgpJ;yxhbUOvD: unDwIupDO? vgtd;uxdbUO? 2018 eHO

wIupDOoeUO

rkIBwDI uDI&hOtyl: cdOCU:e>qUOwIbO'dbOxH;tCd vdObO*hI*D:tlwIr:pU:

လါစးပထဘၢၣ ၅ သ,၂၀၁၈ နၣ, စးအၣစ

မၢတၢ(ဖၣပၣ)ကၢရၣလၤသ ဒၣလဒး ဘသၣကၢဆၣတဖၣအပၤ စးထၣလၢလါအကာ အကတၢၢ တ နၣ မခၣစၤထဒၣအဃ ထလၢဘၢ ၀လၢက၀ၤဖသၣတဖၣ တၢမၤအၣ လၢသၣတဖၣဒး ဟးဂၤကာအဃ ကတၢအၤ လၣဘၣတၢမၤစၢၤ လၢဂၢ ဂၤအ အဂၢနၣလၤ.

ဖလါအကာ ၂၃ သတၤ ၂၆ သအနၤနၣ မခၣစၤထဒၣအဃ ဟၣ ခၣကၢၢ လာသၣတဖၣ ကထၣအ သးဒး လၢက၀ၤဖ တၢမၤအၣလၢ ဒအမၢ စာ လၢ , ကျးလၢ , ခး(ဃး)လၢဒး တၢသၣတၢဖျးကျးလၢ သၣတ ဖၣအၤ ထလၢဘၢကာ၀ဒး တကး ဘၣ လၢက၀ၤဖသၣတဖၣ ဘၣဒ

ဘၣထးသအၣ၀အဂၢ ပၤလၤမၤစၢၤတၢကၢတနၤတ၀နၣလၤ.

ကညဖခၣဃၢၤဒး ပၤဂၢ၀တၢမၤ ပာဘျးစ(KESAN) ပၤဂၢ ၀မဒါခၣ စၤနၢ ကၢ တ၀လၢ “တၢမၤစၢၤသၣ တဖၣလၣ၀လၤ. ပၤလၢစာလၢ, ခး လၢဟးဂၤ သၣတဖၣအဂၢဒး နၣလၢ ကဟ ကဘၣပာကၤဃာဘချလၣဒးအဖခၣတၤကတၢအၤ တထၣဘၣလၢ တၢဟမၤစၢၤဒးဘၣနၣလၤ”အဂၢ စး ဘၣ ခၣအးစၣနၣလၤ.

ခဖျထဒၣလၢဘၢတၢအဃလၢက၀ၤဖ တၢမၤအၣစာလၢ ဟးဂၤ၀ ၂‚၂၆၃ တၤအပၤ အကၢၣ ၄၉၉၃.၉၂, ခးလၢ ၁‚၄၃၆ လၢ, ကျးလၢ ၅၄ လၢအပၤ အကၢၣ ၁၃၈.၆၂, ထဘကျၤ ၁၂၆ ခါ, က ၃ ဖျၢၣ, ဟၣခၣ ၆၉ ဖျၢၣ, ဘဖ ၃၆ ဖျၢၣအပၤ ဘဟးဂၤ

၁‚၅၃၄ နာ, ဒးကတၢအၤဟၣခၣ ၃‚၈၇၉ ဒၣအပၤ ပၤနၣဂၢ ၁၇‚၉၅၇ ဂၤ သၣတဖၣသဂၢၢဘၣဒး တၢက တၢခ ဒးလၢက၀ၤကမျၢၢ ၈ ဂၤသ ဒးဘၣဒ၀ ၈ အဂၢသၣညါဘၣလၢ (ခၣအၣယၣ)မၢတၢကၢရၣတၢမၤနၣ အပၤနၣလၤ.

ကတၢအၤလၢက၀ၤ ကမျၢၢသၣ တဖၣ ဘၣအၣကဒဒးဒၣလၢ အ၀ သၣစာလၢဒအပၤဒး တၢအၣတၢအ, တၢအၣတၢဆးဒးတၢ အၣဆၣအၣ ချသၣတဖၣအၤအဂၢ (ခၣအၣယၣ)မၢတၢကၢရၣ ရၣကျၤမၤစၢၤ အ၀ သၣဒး ကဃထၣစၢကး တၢမၤစၢၤလၢ (လၢခၢၣသး)အၣအဂၢ မၢတၢကၢရၣ တ၀နၣလၤ.

uOnHOeDO yS:vDItdOurSH (200) bsJOuh:vU eDIupIwIvDIwoh'H;bO

လါစးပထဘၢၣ ၁၃ သ, ၂၀၁၈နၣ, နၣဘါချ

မၢတၢကၢရၣအပၤ ကညဒကလာတၢထၣဖျးသးမၢ ဒၣ (KNLA)သးက (၅) စဒၣစတၤဖလာ ဒးကၢပ ဒၣ သးတၢ ခးလာ သးကထၣ ဖ လါအကာ ၂၉ သအနၤအဃ ကၣညၣ နၣလၢက၀ၤဖတဖၣ လၢအဃၢတၢဒး ခလၢာအၣ၀ ၂၄၅ ဂၤအၤ တၤကတၢ

အၤ ကၤကဒါကၤ တနၢဒးဘၣအဂၢ ခတၢပၤဘၣမ ဘၣဒါတဖၣတ၀ နၣ လၤ.

ခတၢလၢအၣကမဒက၀ၤ ပၤ ဘၣမဘၣဒါ အထတ၀လၢ “ပၤဒးလၤ ဃာဟၣလာမၣပၢ အၣ၀တစၤ ဒး မၣပၢ, ပၢဖးထၣကးနၤလၤ. ဂၤဖး (ကျၢ) , ပနၢ, မာတးလး သကးနၤ လၤ. တၢမၤပျမၣပၢ မၢ၀ၤမး ကၤကသ

လၤ . ဒးလၢကအၣ ကဆးအဂ ၢ ပၤဘၣမ ဘၣဒါတဖၣ ရၣကျၤဒလၣ တသၣညါဘၣ.”အဂၢ တဘၣ ခၣ အးစၣ နၣလၤ.

ခဖျလၢ သးခခခကပၤ တၢဒး ကထၣအဃ ကၣညၣနၣသ၀အပၤ သ၀ဖတဖၣ ကထၣ၀ ပၤလၢအၣကမ ဒးဖလါအကာ ၂၉ သအနၤ ဟတၤလၢ ခတၢ ပၤဒး ဘၣအၣ ကဒအသးဖ

rkIBwDI[DOu0D:tyl: orl;zdwIqgtCd yS:qg(200)bsJOtusg oH(1)*:

လါစးပထဘၢၣ ၁၉ သ, ၂၀၁၈ နၣ, စၤရါ

မၢတၢ(ဖၣပၣ)ကၢရၣ,ဒၣလဒးဘသၣကၢဆၣသၣတဖၣအပၤ ခဖျ သမးဖတၢဆါအၤ ကထၣ၀ဒၣဒၣ မၢ မၢအဃ ပၤဖသၣ ၂၀၀ ဘျၣအကျါ သကာ၀တဂၤဒး မာချတထၣ တၢ လၢၤဘၣတဂၤအဂၢ ထၢၣ၀ချၢ တၢ အၣ ဆၣ အၣ ခ ျက ၢ BPHWT မၢတၢဟၣက၀ၤ မဒါခၣ စၤဖအ စး၀ န�ၣလၤ.

“ဖသၣလၢသတဂၤအၤ မၢအသ လၢသမးဖတၢဆါ ဧါ, မၢ အသလၢ တၢဆါအဂၤဧါနၣ ပကလၤဃအစၢ န�ၣလၤ. မမၢဖသၣလၢအမာချတ ထၣတၢလၢၤ ဘၣတဂၤန�ၣ ကထၣ အသးလၢတၢဆါအၤ အဃလၤ. ပ၀ တၢအၣဆၣ အၣချပၤမၤတၢဖ တဖၣ ပခးကၢလၢအဘးအဃ ပၤဆါတဖၣ

ကၤအၣဆၣထၣကဒါကၤအၣလၤ.” အဂၢ စၤဖအစးဘၣ၀လၤ.

အပၤကာ စးထၣလၢ လါအကး ၂၄ သတၤ လါစးပထဘၢၣ ၁၀ သ အနၤ တၢဆါအၤ စးထၣရၤလၤအသး လၢ သ၀ၤ ၈ ဖျၢၣအပၤ ပၤဒးနၢတၢ ဆါအၣ၀ ၁၀၀ ဘျၣဒး ကတၢအၤ ဟအါထၣ သ၀ ၄ ဖျၢၣဒး ဖသၣလၢ အဒးန�ၢတၢဆါအါထၣ ၁၀၀ ဘျၣ အဃ ဘၣကၢ ထ ကစါယါဘျါ၀ ဘးဘးတၢတၢအဂၢ စၤဖအဆးတ ကဒး၀လၤ.

ဖသၣလၢ သမးဖတၢဆါဘၣ သၣတဖၣအၤအဂၢ ကတၢအၤဘၣ တၢကၢထ ကစါယါဘျါအၤလၢ ကည ဆၣချမၤစၢၤ၀ၤကျၤ KDHW, (Shoklo Malaria Research Unit-SMRU)ကၢဒး (Community Partners International)သၣတဖၣ ပာဖၣ

မၤသကးတၢအဂၢ BPHWT တ၀ နၣလၤ.

လၢနၢအမာညါ တၢဆါအၤက ထၣအသးအါဒၣတကၢ ဖသၣလၢ အသးနၣ ၁၂ နၣ ဆအဖလာတဖၣဒး တၢဆါအၤ အတၢပနၣဖျါ၀ဒအမၢ တၢကၢထၣ, ဖးဘၣခၣ ကထၣတၢပၤ လၢ, ကး, ထါခၣတၢပၤလၢကထၣ,မာချ ဆါ, ကာဘဆါဒး ဟၢဖၢလ သၣတဖၣ ကထၣသးနၣလၤ.

လၢတၢကစါယါဘျါ၀ သမးဖ တၢဆါအၤအဂၢ ကသၣကသလၢ အ လၣတဖၣနၣ မၢ တၢ တၢဆါဟၣ (MTC), (HSS Program) ကၢ သၣတဖၣ ကၢထမၤစၢၤ၀ ကသၣ ကသတဖၣ ဘၣဆၣတလၢတပၤ ဘၣဒး ကတၢအၤလၣအါထၣတၢမၤစၢၤတဖၣအဂၢ BPHWT တ၀နၣ လၤ.

(မလၣယၣမၣ)က၀ၤဒလၢ အဘးအ တၢ အဟၣနၣလၤ.

လၢနၣအမာညါ တၢလၢတၢကျ တၢကတၢခအဃ ပၤလၢအၣကမဖ သၣတဖၣအဂၢ တၢတတၢလာအၤ လၢခတၢ လၢအၣကမ ဒက၀ၤဘၣဒး တၢဆၢကတၢ ယာလ၀ခဘျၣလ အဖခၣ တၢအၣ တၢ ဆးလၢ ကျ , တၢအၣတၢအ တၢဂၢကသၣတဖၣ ဟအၣ ထၣစၢကး၀အဂၢ ကၣညၣ

နၣ ပၤလၢအၣကမဖတဖၣ တ၀နၣ လၤ.

ကၣညၣနၣ ပၤလၢအၣကမဖ တဂၤလၢ အမၢနၢအခၣတ၀“ပသ၀ဒပအၣဒးကၤအၣ၀, ကၤတသဒးဒးပၤဒးဃာမၣပၢအဃ ကၤတဘၣဘၣ.ခအၤ ဘၣအၣလၢဘးတၢတဖၣအ အၣ တဂၤအါအါဘၣ. မၢသးကျၤနၣ ပၤ တၢလၢတၢကျဒဂၤ၀. ပၤလၢမၤစၢၤ ပၤနၢတဖၣ အၣဒးတလၢ ကမၤစၢၤ

ပၤ.”အဂၢ နၣလၤ.ကတၢအၤ ကၣညၣနၣပၤလၢ

အၣကမဟၣဒၣအၣ၀ ၅၁ ဒၣ, ပၤ နၣဂၢအၣ ၂၅၄ ဂၤဒး လၢအ၀သၣ တဖၣအဂၢ လၢပျၢပၢြပး၀ၤကျၤဒး တၢ ဘၣကစၢတဖၣ ဟမၤစၢၤတၢအၣတၢ အအၣ၀ဘၣဆၣ တလၢဘၣအဂၢ ပၤ ဘၣမဘၣဒါတဖၣ တ၀နၣလၤ.

yS:CdPzdvU pHOzsd;wzOvU wIuh:zDOue>It*DI KNU/KNLA-PC ur:pU:

လါစးပထဘၢၣ ၂၅ သ,၂၀၁၈ နၣ

ဖၣအၣအပၤ ပၤဃာဖလၢအဃၢ ဖျးတဖၣ ဒသးတၢကၤဖၣကနၢအဂၢကညတၢမာ တၢခၣ ကၣကးကရၢ (KNU/KNLA-PC)ကပာဖၣမၤသကး တၢအဂၢ ဟၣဒးသၣညါဃာ၀နၣ လၤ.

ဖအပၤကာ လါစးပထဘၢၣ ၁၆ သအနၤ ၀ၢ ဖၣအၣဃာအပၤ ပ ၤဃာ ဖလၢအမၤဟးဂ ၤဃာ ဒး ဃၢ ထၣ ဖ ျး တဖၣအကျ ါတန ၤ တၢ က ၤဖၣ အ ၤ တန ၢ ဒးဘၣ ဒး ပၤဃာဖတဖၣ မၢ ဟ ာလၤလၢ အ၀ဟ ၣ က ၀ ၤ ပ ၤ ကဖ ၣ ဒး ဟးအရအဂၢ ဟၣဒးသၣညါဃာအ၀

သၣဒးယၤသး, သးရၣဒး၀ၤကျၤတ ဖၣ ဖလါစးပထဘၢၣ ၂၂ သအနၤလ အဂၢ သးခၣဒၣစ စၤကၣညၣ စးဘၣ ခၣအးစၣ နၣလၤ.

“စးထၣလၢ ပၤဃာဖသၣတဖၣ ဃၢထၣဖျးထၣလၤလၤလ, မၢဟာ လၤဆအတသၣတၢလဒ ပကမၤအၤ လၢ တၢဘျၢးအသးလၤ. မမၢဘၣ ပပၤ ကလာနာက ပတပာခသၣအၤဘၣ. တၢမၤ၀ တၢမာတၢခၣကတၢ ဟၣက ၀ၤတၢဘၣတၢဘၢ, ဟၣက၀ၤ တၢမာ တၢခၣလၢ တၢထဒါအၤတဖၣအၤ ပကမၤလၢ တၢဘျၢသးစးအသးလၤ.” အဂၢ သးခၣဒၣစ စၤကၣညၣ စး၀ နၣလၤ.

ပၤဃာ ဖလၢ အဃၢ ဖျးထၣ တဖၣအၤ ဟာ လၤလၢ(KNU/KNLA) ဟၣက၀ၤပၤအၣ၀အဂၢ ပဒၣ ပၤဘၣမဘၣဒါတဖၣ ဟၣဒးသၣညါ တၢကစၣ၀ၤအလၢခ ဟၣက၀ၤအပၤ ပၤလၢလၤဆတဖၣ တၢကသမသမး အၤဒး မမၢပၤဃာဖလၢ အဃၢဖျးတခ ဟးအရဒတၢနၣလၤဃာအသးအဂၢနၣလၤ.

ပၤဃာဖဃၢထၣဖျးထၣတၢဂၢအၤ ကထၣသး ဖလါစးပထဘၢၣ ၁၆ သ လၢဖၣအၣ, တၤကလဃာဒး ပၤ ဃာဖခလၢာ ၄၂ ဂၤဒး ကတၢအၤ တၢကဖၣနၢကၤ ၂၄ ဂၤဒး ထၣဖျးဒး၀ ၁၈ ဂၤအဖၢမၢနၣလၤ.

Page 19: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

6 bOwIp;xDOxk;xDO&:vD:tD:zJ 2013 eHO? vgpJ;yxhbUOvD:unDwIupDO? vgtd;uxdbUO 2018 eHO

wIuGJ;xD&D:

ကတၢအၤ ဆၣဒၣထကၢ (Stockholm)၀ၢအပၤ(Sweden Idol )တၢ ြပၢလၢတၢ မၤအၤအၤ ပၤမၤဒၣတဂၤနၣမၢ၀ စၤကၣစလၢ အမၢ ကညဖလၢ အသးအၣ ၁၇ နၣတဂၤအၤ နၣလၤ.

အ၀ဒၣအၤ လၢအပၤကာ အၣ ဆး၀လၢ ကၢ ကၣတၣ-က ၢ ပယၤ က ၢဆၢ မၢလးဘၣကဘၣခ ဒက၀ၤ ပၤ ဒး လၤတၤလၢ ကၢဆၣဒၣအၣ လ၀ ၁၅ နၣလဒး အခအၤအ၀ အၣ ဆးလၢ(Halls Berg)၀ၢ အပၤ နၣလၤ.

ဆၣ ဒၣ အၣ ဒတၢ ြပၢအပၤ စၤကၣ စအၤ သး၀ၣ တၢ ကလၢ ဂၢၢ ဒသးပၤသး၀ၣ တၢစၤနၢတဂၤအသး ဒးဒးနၢဘၣ၀ ပၤစၣညၣက ၢ (judge) တဖၣ အတၢစးပတၢၤဒး ဒးနၢဘၣ ၀ကမျၢၢတဖၣ တၢဟၣဂၢဟၣဘါ လၢ ဟၣခၣဒဖျၢၣနၣလၤ.

ဘၣဃးတၢလၤြပၢ၀နၣ စၤ ကၣစတ၀လၢ “လၤြပၢလၢညါတဘျ သးနၣ ၁၆ မၢပၤမးာြပၢနၢအဃ ယသးအၣ ၁၅ နၣဒးလၤယလၤြပၢ တနၢ ဒးဘၣ. အခအၤတဘျကၤကးဒါကၤယၤအဆဘၣဆၢနၢတၢဂၤ, ဖနၣပၤလၢအနၢ အမးအါကတၢၢ ၄ ဂၤ ဘၣာတၢြပၢဒးဖ ၄ ဂၤအကျါ ယပၣဃာလၤ” အဂၢ တ၀နၣလၤ.

အ၀ဒၣနၣမၢ ပၤလၢအသးစ တၢသၣ၀ၣသးဆၢအမာညါ အ၀သး စ စၢကး ဖျၢၣထတၢဂၤလာကတဂၤ စၢကးနၣလၤ. လၢတၢလၤြပၢ၀ (Sweden Idol)တၢြပၢနၣအပၤ အ၀ လၣကဖျၢၣထဒး အခၣဘၣဒဘၣ ဆၣ

ပာဆၣသးဒး လၤြပၢ၀တၢသး ၀ၣြပၢအဂၢနၣလၤ. ကတၢအၤလၢ ပၤဃထၢထၣ ပၤအဂၤကတၢၢ ၁၃ ဂၤ အကျါအ၀ပၣဃာလဒး အ၀မၤနၢ တၢမၢဂၤ တနၢမၢဂၤကဂာကျးစၢး ၀လၢအဂၤကတၢၢအဂၢ စၤကၣစ တ၀လၤ.

“ယကဂာကျးစၢးအၤ လၢအဂၤ ကတၢၢလၤ. ပၤကသၣညါအါထၣယၤ ဒး ပၤမၢသးခဒး ယသးခလၤ. ကတၤ လၢဖတၢၣအဂၢ ဘၣလၤတဆ၀ တဆအဂၢ ယထၣဒနၣလၤ”အဂၢ တ၀လၤ.

လၢတၢဟၣဂၢဟၣ ဘါအၤဒး (Judge)သၣတဖၣတၢ ကတၤဆၣ သခထၣအၤနၣအ၀ဒးနၢ ဘၣတၢ သးခဒး လၢတၢထၣဒၣလၤသးတခ တအၣဘၣအဂၢ စၤကၣစ တ၀နၣ လၤ.

“ယမၢ ပၤပတၢ မၢ တဂၤလၤ. ယလၤတၤလၢပတၢ အၤနၣ ယတ ထၣဒၣယသးဘၣ. ဘၣဆၣပၤအါဂၤ သၣညါအါထၣယၤဒး အတၢဟၣဂၢ ဟၣဘါယၤအဃ ယသးခနၣလၤ” အဂၢ တ၀နၣလၤ.

အ၀လၤတၤလၢကၢ ဆၣဒၣ အပၤ လၢအသးနၣအၣ၀ ၄ နၣဃၣ ဃၣဒး အခအၤ အ၀ကတၤ၀ကည ကျာတကး ဘၣအမာညါ ဆၣဒၣ ကျာဒး ကၤလၤ၀ါကျာဘၣ၀ ဂၤဂၤ နၣလၤ. ဒးတကးဘၣ အမာညါ စၤ ကၣစအၤ လၢကၢ ဆၣဒၣကညတၢ ဟးတၢဂၤဒးနၤဒၣနၤ ထသၣတဖၣ အပၤ အါဒၣတကၢ နၣမၢ ပၤတဂၤ လၢအာလၤ ပၣဃာပၣဂၢ၀ ချးဆၢ ချးကတၢ နၣလၤ.

စၤကၣစအတၢ ပာသးလၢကညဖသၣတဖၣအဖခၣတခနၣ“ပ၀ကးဂၤမ ၢ ပၤကညလၤ. ဆၣဒၣကည, က ၢ ချၢကည, ပမၢကညဖခလၢာအဃ ပဘၣအၣလာပသးလၤ. မၢ၀ၤတၢ လၢပအၣဒးမၤနၣမၤခ, မၤလၢအဂၤ ကတၢၢ ကကထၣတၢသးခလၢပဂၢ လၤ.” အဂၢ တ၀နၣလၤ.

ဘၣကဘၣခဃၢ သးတၢအၣမ အမၤဒၣထၣ လၢဆၣဒၣ(Idol) စၤ ကၣစအၤလၢတၢ ပညၣကလၢပၤထၣ အဂၢ ကဂာကျးစၢး၀အဂၢ နၣလၤ.

“သဟၣဂၢ ဟၣဘါယၤအဃ စးဘျးဘၣသကးဂၤဒလၤ. မၢတနၤ ယသးအၣကလၤ သး၀ၣတၢလၢထ ဂၤကၢဂၤ, ကၢကၣတၣ, ကၢပယၤ, ကၢအမရကၤမၢဂၤ ကလၤသး၀ၣ ဘၣတ ၢ နၣ တ ၢ ပညၣအၣလၤ”အဂၢ စၤကၣစတ၀နၣလၤ.

စၤသမၣ

wvU:<yud'D; th&O0wHOuDIcD'dOtyl: wI'k;tdOxDO0J unDrkIusd:0J:uGPu&U

wIrkPwIckOwIvJ:usJvUtdOuwPto;tH: wIrkPwIckOwIvJ:usJvUtdOuwPto;tH: wIuCktpUt*DI wIuCktpUt*DI (NCA-s EAO)(NCA-s EAO) qUwJP qUwJP

လါစးပထဘၢၣ ၁၂သ၊ ၂၀၁၈နၣ။ စးအၣဆ

ကၢဒတဘၣ တၢပတာတၢခး လၢကၢပဒၣဒး ကလာဒၣဖၣစက၀ၤကၢတဖၣအဘၢၣစၢၤ မၤဃာ၀ တၢ သၣထၣတၢမာတၢခၣအၤ တလၤဆ အမာညါဘၣဒး အၣကတာအသး အဃ ဒသးလၤဆမာညါကနၢအဂၢ ခခခကပၤခၣနၢတဖၣ ကထၣလာ အသးဒး ကဃအစၢအဂၢတၢပတာတၢခးကၢ(NCA-s EAO)ဆၢတာလၤ ၀လၤ.

ကၢကၣတၣ၊ ၀ၢကၣမအပၤ ဖလါစးပထဘၢၣ ၈ သတၤ ၁၁ သ အနၤတၢထၣလာသကး ၃ ဘျတဘျ အၤအပၤ (NCA-s EAO) ခၣနၢတဖၣ ဆၢတာလၤ၀လၤအဂၢနၣ တၢအၣ ဖၣဒၣ၀နၣအပၤ ပၤလၢအတတၢပၢ ခကလာဒၣသးမၢ (CNF) ပၤပၢၤလၢ ဆၣနၤ ပစကၣ တဘၣ ခၣအးစၣ ဒ အၤနၣလၤ.

“တနၤအၤ တၢဂၢဟအၣထၣ လၢတၢတဟးထၣလၢ ကၢပဒၣကၢ အၤ သတၢလာမၢတသဘၣနၣ ကၢပ ဒၣတကပၤ တ၀လၢသလၢသလၣဘၣနၢကစၢတၢပၢဆၢလၤသး၊ တၢ တၤသးထသး သတနၢဘၣဘၣ. က

လါစးပထဘၢၣ ၁၉ သ, ၂၀၁၈နၣ, စၤထလ

ကည ပၤမၤမၢကျၤ၀ၤကာဖတ ဖၣ ဒသးကဟအါထၣအဂၢ တလၢၤ (မၣ)ကၢစၣ, ပကဒး အရၣ၀တၣကၢခ ဒၣသၣတဖၣအပၤ တၢဒးအၣထၣ၀ ကညမၢကျၤ၀ကာတၢမၤကစၢကရၢအၤ ဖလါစးပထဘၢၣအပၤအဂၢ တၢဒးအၣထၣကညမၢကျၤ၀ၤကာကရၢအဂၢ ပၤတခၣရၢ မတၢ ၀ၢတကၣ ကၢခဒၣ ကညလာလၢဒး တၢဆးတၢ လၤ နၣရၣသဃၤ စၤဘၣဘၣ၀ၣမၣ စးဘၣ ခၣအးစၣနၣလၤ.

တလၢၤကၢစၣအပၤ ကညမၢ ကျၤ၀ကာတၢမၤကစၢကရၢအၤ တၢဒး အၣထၣအၤ ဖလါစးပထဘၢၣ ၁၆ သ, အရၣ၀တၣကၢခဒၣအၤ ဖလါစး ပထဘၢၣ ၁၅ သ ဒးပကကၢခဒၣ ကညမၢကျၤ၀ၤကာ တၢမၤကစၢကရၢ အၤ တၢဒးအၣထၣအၤ ဖလါစးပထ

ဘၢၣထၣသနၣလၤ.“တၢဒးအၣထၣ တလၢၤ, ပက

ဒးအရၣ၀တၣ ကညမၢကျၤ၀ၤကာ တၢမၤကစၢကရၢအၤ ပၤလၢအဟ ထၣတဖၣ ဃထၢထၣ၀ ဒအမၢ က ၢအၤ ပၤလၢဆၣနၤဒး ပၤပၢၤလၢ ဆၣနၤ (၂) ဂၤတဂၤ, ပၢဆၢတၢ ကမး တာတဖၣအၤ လၢအ၀သၣ အနၢ ကစၢဒၣ၀လၤ. ၀ၤ ပၤလၢကမၤဖျါထၣ တၢမၤသၣတဖၣအၤ အ၀သၣဃထၢ ထၣ၀၀ၤ အ၀သၣကဆးကးပာလၤ၀တၢဘျၢသၣတဖၣလၤ. တၢတာ ကျၤအၣလၢ ကဆးဒးအၣထၣ၀ကညမၢကျၤ၀ၤကာတၢမၤကစၢကရၢလၢ ကၢဒဘၣပတၢအၣလၤ.”အဂၢ စၤ ဘၣဘၣ၀ၣမၣ စးဘၣ ခၣအးစၣ နၣလၤ.

တၢကဒးအၣထၣတလၢၤကၢ စၣ ကညမၢကျၤ၀ၤကာတၢမၤကစၢကရၢတၢ အၣ ဖ ၣ အၤ တၢမၤအၤ

ဖလါစးထဘၢၣ ၁၆ သ ဖတလၢၤကၢ စၣ, ကညကလာကတာအပၤ ဒး တၢဃရထၣ၀ ပၤပၢလၢဆၣနၤ ဒးပၤ ပၢၤလၢဆၣနၤ(၂)ဂၤတဂၤ ဒးပၤပၢၤ လၢဆၣနၤအၤမၢ၀ စၤကၣမလၢ ၀ၢ သထၣတၢအၣကျး တၢမၤကစၢ နၣ လၤ.

ဒနၣအသး အရၣ၀တၣကၢခ ဒၣကညမၢကျၤ၀ၤကာ တၢမၤကစၢ ကရၢ ပၤပၢၤလၢဆၣနၤတခနၣ တၢဃ ထၢထၣ၀ မါထၣ၀စၣလၢ အမၢ၀ပါတနၣတၢဘၣညၣတၢမၤကစၢအၤ နၣလၤ.

ကၢစၣဒး ကၢခဒၣတဖၣအပၤ တၢဒးအၣထၣ၀ ကညမၢကျၤ၀ၤကာ တၢမၤကစၢကရၢတဖၣ မၢ၀ၤ၀စာ စာလဒး လၢကၢဒဘၣအပတၢ တၢက ဒးအၣထၣ၀ ဖလါအးကထဘၢၣအ ပၤအၤ တၢရၣတၢကျၤအၣ၀အဂၢ သၣညါဘၣလၤ.

ထၣတၢဟၣဒးကၣဒး ပကလၤဆညါ အဂၢတညဘၣ. ဒးလၢတၢဘၣတၢ ဘၢသနာကၤ ကဘၣမၢဒၣထ ကၢပ ဒၣအသးလၤ တၢပာဖျါထၣဒနၣ အဖခၣဒး တၢမာတၢခၣတၢလၤကျလၢအၣကတာသးအၤ တၢကတသ ကးအၤအဂၢ ပဆၢတာလၤ ဒအၤ” အဂၢနၣလၤ.

တၢတသကး၀နၣ ဒသးတၢက မၤဖျါထၣ အမၢလၤမၢပၢအဂၢ ကလာ ဒၣဖၣစက၀ၤကၢ ကဆးတသကး တၢဒး ကၢလၢ ဆးလၤဃာထကၢဒဘၣ တၢ ပတာ တၢ ခးလာ ဃးဃာ (NCA) ဒးကၢ လၢ တဆးဘၣဒး တၢပတာတၢခးတဖၣစၢကး ကပၣ ဃာလၢ တၢအၣဖၣ၀နၣအပၤအဂၢတၢဆၢတာလၤ၀နၣလၤ.

ဖခၣနၢခခခကပၤတၢတသကးအပၤတၢတသကး၀ တၢကမၤ၀ တၢမာတၢခၣတၢအၣဖၣဒၣအဂၢ၊ တၢ ထးဖးသးလၢ ကၢပဒၣအပၤ၊ နၢက စၢၢတၢဆၢတာ၊ ကလာတၢတၤသးထ သး၊ ပၤကညအခးကယာ ၊ တၢကပာ လၤကၢစၣတၢဂၢဒး တၢပာလၤဖၣ ဒ ရၣကျသဒး ဘၣဃးကၢပဒၣသး တၢဂၢသၣတဖၣ တၢတသကးပာဖျါ ထၣ၀ လာတၢပာဖျါ အပၤနၣလၤ.

လၢနၢအမာညါ တၢဆၢတာလၤ ၀ တၢဆၢသၣတဖၣ ကဘၣရဒးည၊ တၢမၤကၢ ၊ တၢမၤလၢတ၀ၤတတာဒး ဘၣတဖၣ တၢကဆးမၤဆၢတာအၤ၊ ကတၢအၤ တၢမာတၢခၣတၢလၤကျဒး ကလာဒၣဖၣစက၀ၤကၢ လၢအၣ တၢတဖၣ တၢဂၢတၢလၤဆတဖၣအၤ (PPST+2)အဆးတသကး၀အဂၢ ကၢပဒၣတကပၤ ပာဖျါဃာ၀ နၣ လၤ.

လၢတၢအၣဖးဒၣ၀နၣအပၤ ကၢလၢအတခၣရၣမ တၢမာတၢ ခၣကၢ(PPST)အၤ တၢကၤဃကၢ ကၤ၀ၤ တၢကၤဒးအၣထၣ ကၢအသ ဒး ကၢအခၣအနၢတခ မၢ၀(ခၣအၣ ယၣ)ကရၢခၣ သးခၣကျၢၢစ စၤမတ စဖ ၊ ကၢခၣ(၂) (RCSS)သးခၣ ကျၢၢ ယးစၣဒး ကရၢဖ(ABSDF) သၣဒ သၣခ၊ (CNF)ပၣစက၊ (PNLO)သး ခၣ ကျၢၢခၣအၣကၣ၊ (DKBA)သးခၣ ဒၣစၤမၤရ၊ (KNU/KNLA-PC)ဒက ထၢၣနၢကပၤထ၊ (ALP) ခၣစနၣအၣ (NMSP)ဒလါဟၣဒၣမၣကရးတၣစၢ ဖၣကရၢ(LDU)တဖၣ ပၣဃာ၀လၢ (PPST+2)အပၤနၣလၤ.

(NCA-s EAO) တၢအၣဖၣ တ သကး လၢတၢမၤအၤ ၄ သအၤအပၤ

qGHO'hOtJO'D (idol) tyl: yS:vUtrH:'dOxDO

pD:ohrahO

bOuDbOcJzd wItdOrlwk: xDO qlysJI pDIcdO(rh)

pD:uHOpd

ကလာဒၣဖၣစက၀ၤ ခၣနၢခၢၣစး တဖၣ၊ ကၢအဂၤလၢ တၢကမာအၤတ ဖၣဒး ပၤဃသၣညါတၢတဖၣခလၢာ ၄၉ ဂၤဟထၣ၀နၣလၤ.

ကတၢအၤ(NCA-s EAO )ကၢ အပၤ ခၣအၣယၣ-ကညဒကလာစၢ

ဖၣကရၢ၊ တၢကၤသၣထၣကၤ ယၤဒၣ ကၢ ကၣကးကၢ(RCSS)၊ ကၢပယၤဒ ဘၣကဖကရၢ(ABSDF)၊ ပအၣဒက လာတၢထၣဖျးကၢ (PNLO)၊ ရခၢၣ က ၢ တၢ ထၣ ဖ ျးပၣ တာ (ALP) ၊ (DKBA)၊ ခကလာဒၣသးမၢ (CNF)၊

ကညတၢမာတၢခၣကၣကး(KNU/KNLA-PC) ၊ မၣ က ၢ သပၣ တာ (NMSP)၊ လါဟၣဒၣမၣကရၣတၣ ကၢ(LDU)တဖၣ ပာဃာ၀နၣလၤ.

Page 20: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

7bOwIp;xDOxk;xDO&:vD:tD:zJ 2013 eHO? vgpJ;yxhbUOvD: unDwIupDO? vgtd;uxdbUO? 2018 eHO

xg

vUwIuuGJ;unDwIpHOpd:wJpd:t*DI wIxHOe>I0JwI*hIwIusd:toDwzO

လါစးပထဘၢၣ ၂၀ သ, ၂၀၁၈ နၣ, စၤထလ.

လၢတၢကၤကး၀ ကညတၢစၣ စၤတစၤလာအဂၢနၣ ဒးနၢဘၣ တၢ ဂၢတၢကျၤလၢ အသတဖၣအဂၢ ပၤ ရၣကျၤတၢတဂၤလၢ အမၢ၀ ၀ၢသ ကၣဖၣစမၤ သရၣဒၣစ ဒကထၢၣ နါ လၣစး၀နၣလၤ.

ကညတၢစၣစၤတစၤ လာအ ၀အၤ တၢပာလၤဃာအဆၢဒၣ (၅) ခါ ဒးလၢအဆၢဒၣ (၄)အပၤ ဟၣခၣ တၢဒးဖးဒၣ၀ၤအလၢခ ကည-ပယၤ တၢဘၣဂာဂာ, တၢတဆၢ ဖၣခၣ (ယပၣ)ဒး ကညတၢပၢၢဆၢ, ကၢပ ယၤ တၢသဘျဒး ကညခၣနၢ တၢထၣ တဖၣအၤ တၢကၤထၣ၀အဂၢ ဒက ထၢၣ နါလၣစးဘၣ ခၣအးစၣဒအၤ နၣလၤ.

“ကတၢအၤ ပမၤဆအၤလၢ အ ဆၢဒၣ(၄)လၢ ပမၤကတၢပထၣဘၣတၢဂၢတၢကျၤအသတဖၣ မၢဘၣတ နၣ လၢကလာဒၣမၣက( ေမာကနး)တၢးတၢမၤနၣဃာအသးဖ ၁၉၄၉-

၅၀ နၣ တအ, ကၢသလၤတၢရၤလၤ သနအပၤ ပဒးနၢဘၣ တၢဂၢသၣတ ဖၣ. တၢသၣတဖၣအၤတမၢလၢက အၣတၢ လၢ (ခၣအၣယၣ)အအၣ ဘၣ. ဖနၣအကတၢတၢကးပာဃာ အၤလၢ စးပၢစဒး တၢရၤလၤအၤလၢ ကတာ ခၣ ကျၢၢ , တဒသဒၢခၣ ဒး ပၢၤကၢခၣ အၣထအဂၤ ၂၀ နၣလၤ. ဒးတၢဂၢတၢကျၤ အဂၤသၣတဖၣအၣ စၢကးလၤ. ”အဂၢ အ၀ စး၀နၣလၤ.

လၢနၢ အမာ ညါ လၢတၢကၤ ကး၀ကည တၢစၣစၤတစၤလာအၤ တၢဂၢတနၤနၣ လၤမၤဘၣဒ၀ က လာဒၣ တၢဃတၢဖးဒး တၢတဟၣ အခးဘၣအၣအဂၢဒး ဘၣဃတၢပျ လၢ၀ၤကျၤအဂၤအၣ၀အဂၢ ဒကထၢၣ နါလၣတ၀လၤ.

ကတၢအၤ လၢတၢကၤကးကညတၢစၣစၤတစၤအၤ လာကဘျးပၤ အၣလ၀ ၂၀၀ ဘျၣလဒး ဖ ၁၉၈၈ နၣ ကမျၢၢတၢဃထၣအပၤ ကည ကလာဒၣတၢပၣ ဃာသၣတဖၣ တၢ ကကၤမၤနၣအၤကကၤ သကၢကၤ

ပၤလၢ အပၣဃာတဖၣအဂၢ ကမး တာ ပၤဘၣမဘၣဒါတဖၣ တ၀နၣ လၤ.

လၢနၣအမာညါလၢ တၢကၤ ကးကၤ ကညတၢစၣစၤတစၤအၤ လၢအ၀ၤသၣတဖၣနၣ တၢကကၤ ပာလၤဒးသၣညါအၤဒး လာ၀အၤ အပၤ တၢဟၣကၣတၢလၢအဘၣ, တဘၣဘၣသၣတဖၣ တၢကဟးနၢ အစၢအဂၢ ကမးတာဖတဖၣ တ၀ နၣလၤ.

ကညတၢစၣစၤတစၤလာအၤဘၣတၢကးအၤလၢ ၀ၢတကၣကၢခ ဒၣ ကညလာလၢဒး တၢဆးတၢလၤက မးတာဒး လာ၀အၤ တၢပာလၤအဆၢ ဒၣ (၅) ခါ ဒအမၢတၢစၣစၤတစၤ အ ခၣထဒးကတၢၢ ကညဖတၢအၣသး, စၤသကညဖ, ကၤလၤ၀ါ(ကၣလၣ နၣ) ပဒၣဒးကညကလာ, ဟၣခၣ တၢဒးဖးဒၣ၀ၤကတၢ, တၢသဘျက တၢ ကၢပယၤဒး ကညဖ အတၢအၣ သးတဖၣ ပၣဃာ၀အဂၢ ဒကထၢၣ နါလၣစး၀နၣလၤ.

chOtJO,lO [DOu0D:tyl: wItdOqlOtdOchsyS:r:wIzdvdO

လါစးပထဘၢၣ ၄ သ,၂၀၁၈နၣ, စးအၣစ

KNU-ကညဒကလာ စၢဖၣ ကရၢ တၢပၢဟၣက၀ၤအပၤ တၢ အၣ ဆၣအၣချပၤမၤတၢဖတဖၣ လၣဒး၀ အဂၢ ကညဆၣ ချမၤစၢၤ၀ ၤကျ ၤ KDHW စး၀နၣလၤ.

လၢတၢလၣဒနၣအဖခၣ ဒပျာ ယာ, ကးတရးကၢဆၣ, တနၢတၢ သၣလ တၢဆါဟၣအပၤ ဖတလါအၤ လါစးပထဘၢၣ ၃ သ အနၤတၢမၤ၀ တၢအးထၣ ကသၣတၢမၤလ( Kaw Thoo Lei Medic Training ) ဒပၤလၢ အဖျထၣ ဃာဂၢခၣထး ကသၣတၢ မၤလ၀ၤ သၣတဖၣအဂၢအဂၢ တၢ သၣလ မဒါခၣ စၤအၣဖၣ တ၀နၣ

လၤ.“ကတၢအၤ တၢလၢလၢ ပပာ

လၤ ဃာတၢဟၣကသၣဒၢးတဖၣ အပၤ ပၤမၤတၢဖလၣဒး၀ဒၣဒး ပဒး အၣဖျၣထၣကသၣ သရၣ/မၣတဖၣ နၣလၤ. တၢတၤတၢဒးပၤနၣ လၢအပၤ ကာ ပပၤမၤတၢဖတဖၣ ဟးထၣကာ လၢတၢဂၢ အကလာကလာ ကတၢ အၤ လၣ၀ဒးအဃ ဒးအၣဖျၣထၣ နၣလၤ”အဂၢ စးဘၣ ခၣအးစၣ နၣ လၤ.

လၢတၢသၣ၀အပၤ ခၣအၣယၣ တၢပၢဒသထၣ, တအ, ချၢၣ လၢထၣ, ဘျးဒ၀ၢ, မၢတၢ (ဖၣပၣ), ဒပျာယာဒး ဖၣအၣကၢရၣဘၣအပၤ ကသၣ ပၤမၤတၢဖတဖၣ ဘၣတၢကအၤဒး

လၢတၢသၣ လဘျ၀အၤအပၤ ပၤမၤလ တၢဖ အၣ၀ ၃၉ ဂၤအဂၢ စၤအၣဖၣ တကဒး ၀နၣလၤ.

တၢသၣလအဂၢ တၢမၤစၢၤ ဟ လၢ(Hope For The World )ကၢ အအၣဒးတၢမၤစၢၤ ကတၢအၣ၀ ၁၁ လါ, တၢကသၣအၤ လၢလာဒး တၢမၤ အပတၢဒး ပၤတၢမၤလလၢ အဖျထၣ တဖၣ တၢကဟၣလၤလာအၣသး၀ၤတၢကပာလၤအၤ လၢတၢလၢ ဘၣထ တဖၣအဂၢ KDHW တ၀နၣလၤ.

Kawthoolei Medic Training ကၢသလၤကသၣ သရၣ တၢမၤလအၤ တၢစးထၣ အးထၣ လၢ ၂၀၁၀ နၣဒး မမၢတၢမၤလဘျ၀ ပၤ ထၣ (၇) ဘျ တဘျလ အဂၢနၣလၤ.

ကညဖ မၢထးပၢထးဆကၣဆမၢသဖလၤတတၢဃ ပမၢကညမၢသပၢၤဟၢတဖျၢၣဃြပၣမါ, ပယၤမၤသၣဖး.ဖျးကာပ၀ဂၤပၤပၤ.

တနၤလၢထကာထခတနၤလၢထယၤကၢယၤ.မၢနၢသကသပၢၤကသါပၤနၣလာသးတသ.တစၢၤဃမၢဘၣတၢကတဆၣနၤဒးကၢကလ.

[Juh:ql yuDIolvh:

ပမၢဘၣအၣယၤလာသးတခဘမၢဆကၢဂၤသးတၢအၣပပၤကလာတလၤမၢလၢပသးပၤကညဖပအၣကညတတာပ၀ဆတၢက.

ကညဖလၢတၢအၣအၤထကၢတၢသဘျအဂၢယၢလၤသကးပဒၣဒါနတစးတဘၣဟၣဃၣတဆၢထၣပပၤကလာကဘၣကထၣပယၤကၢ.

ထတမၤအၣဒးစးယကၢထကၤပတၢလၤကျပယၤပၤမၤပျၢမၤဒတဘၣလၤထးဘးဒးအၤတၢကမၣကလၤတပၤကညဖဧၢပလၢသး

ပယၤမၤသပကလာအၣတၢလတၢစၣစၤပၤစးထၣလၢဖဖအစၤတၤခအၤမၢဒၣဒသးမၢတထၣဒးကၢတဖျါမၢတၢမၤသလၤပသး.

တနၤအၤကလာကညထးဖၣလာကၤသပၢၤခဆပျၢဆမၢသဖလၤကၤသကးလၢဘးလၢယၤကးလၤကၤပတၢစၣစၤလၢမၤထရၤလၢၢထၣလၤ.

ထသမကျဒးဃၣလာနၣတယၢလၢကစၢၢဒၣထထၣစဒးကျၣယၢလသါပၤနၣပ၀တသဒတၢသဘျကနၢကၤဟကၤဆပကၢသလၤ

လၢ…….သလၤနၣမၤဖ. (အၣတမၤကၢအစထလယါ)

ခၣအးစၣ-ကညတၢကစၣအၤ ပဖးအၤဖတလါတဘျ လာတၢကစၣ အပၤအၤ သ၀အသး, ာလၤဖးအၤဖ Karen.kicnews.org အၤ သ၀နၣလၤ. တကတၢဃ ပကမာဘၣ ပၤဖးလာဖတဖၣ အတၢဟၣကၣဟၣဖး စၢကးနၣလၤ.

Page 21: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

8 bOwIp;xDOxk;xDO&:vD:tD:zJ 2013 eHO? vgpJ;yxhbUOvD:unDwIupDO? vgtd;uxdbUO 2018 eHO

wIupDOoeUO

wIuGJrkP

yuGJrkPbO yS:z;vHPzd ud;*:vU to;rhItdOuGJ;xDO wIupDO? wIuGJ;xD&D:'D; xgtu vkPuvkP rhI*h: qSUbOql unDwIupDO 0J:vDIcdOohO oh0JY bOC; ywI upDO? wIuGJ;ohOwzOtH: okrhItJO'd; [hOxDO wI[hOulO[hOz;'D; tJO'd;qSUxDO okwIuGJ;ohOwzOe>O qSUtD:ql [email protected] rhwrhI vUvDwJpd 087 198

2417 tH: oh0Je>OvD:/ ywlIvdPrkP yS:z;vHPzd twIuGJ;wzO xDbdY

ထါစးပာယၤဒၣအဖကညဖမၢဖ၀ၢကသးသၣထးကဟကညၢကးလၤသးလၢပၤကညၢ.

ထးမပၢဒးစဃၢချၣကၣဆးအါစၤဘၣလၤတၢထဆးမးယၤထကၢသကတၤအၣဒးပၤတဘျ.

rhI'Oe:,: yrl'gဖစဂၤဒးဖပအၣမၢ၀ပမၢဒၣပၢဒၣလၤဖးတၢနဒၣနခမၢထးပၢထပၢဒးစၤ.

ကျၣဒးကၤတၢဆးတၢလၤကညတၢနၢသါဃလၤစၣကျၣ,အမ,ပၢက၀ၤလၢဧၤထါဧၤအၣခၣကၤ.

ဆပျၢတခဘပနၣကၢလါ,သလၤပၤသၣလၢ“လၢ”ခဖျၢၣလၢဒထၣ၀မၢကညအၣဆးလၢကျ.

ကညမၣဒးကညခါထရၢဆးလၤဟးနၢသါသၣခၣကတၤကၤထထကညဖမၢထးပၢထး.

ဟးဃာစာခမၤကညချသၣဂၤမၢနၢဒးစဒပၢ၀ၢအၣဒၢးအၣဘျၣလၤသကးဆမၢဟထၣ.

စာကဖနပၤကလာတချးဒးဖမၢလၤနာကညဖဆမၣအါအါမၢဒၣနၤယၤပမဒါ.

၀ၢသြခပညတဖၣ

လၢ-တၢအၣကကၢကဘ

စၤကၢဖျါစ(တနၢဖ)

၁. တၢစးပာ - တၢတဒတစၤ,တၢတထးခၣလၢထါအကျာ,ပမၤပပၢတၢစးပာ.၂. သးသၣထး - သးသၣလၤကပၤ,တၢသကာပ၀းအခၣထခၣဘ.၃. ပၤကညၢ - ကညကလာ,ပၤကညဖ.၄. ထးမပၢ - ကညဖတၢစၢတၢနာအပၢ,တၢတတၢလၤဒးတၢမၢတၢတကစၢ.၅. စဃၣချၣ - ကညဖလၢအၣဆးလၢပထလၢကၢပၤ, တၢကၣတၢဆးတစၤခဖျမၢ ဒၣပၤ

ဟၣခၣဖ.၆. ဖစဂၤဒးဖပအၣ - ကညဖမၢထးပၢထး(ပၢဒးစၤ)အတၢလၤစၢၤလၤသၣခၣကျၢၢ.၇. စၣကျၣ,အမ,ပၢက၀ၤ - ပၤကညကလာအတၢဂၤကလၣ(ပၢက၀ၤ-ဒတၢဂၤကလၣ).၈. လၢဧၤထါဧၤ - မၢပၢဖဖလၢပျၢၤသၣကၤသကၤ, မာလာတၢၢထအဖအနလၤလၢထါ အကျာ,

တၢတထးခၣ.

၉. ဆပျၢတခဘ - ပၤကညဟမၤနၣမၤဃါအထအကၢလၢဆပျၢဒးတခဘ.၁၀. “လၢ” - “လၢ”ခဖျၢၣ မ ၢ ကညဖအၣ ဆးတၢအလၢ အကျ, အထအကၢ (ဒကးဒ

တညရပကက)၁၁. ထဆးမးယၤ - မၢ ကညဖအတၢဆၢလၤတၤဘၣအလၢ , တၢလၢ စဆ, တၢလၢ တၢပၤ

ထနၢကၢတ.၁၂. နၢဒးစ - ကညမၣဒးကညခါ, အမၤမာ ညါဘၣကး၀လၢ(နၢ )ဒးမမၢ ကည ပာခ ါ

ပကးအၤလၢ(စၤ).၁၃. ထရၢ - ထသနတၢဆးတၢလၤ, လၢလၢတဖၣ (အဒ-ကျာ, တၢကတၢကၤ, လာ

လၢဒးအဂၤတဖၣ).၁၄. သၣခၣကတၤ - ကတၤကတၤ, ဟးဃာကျၢၤ, ပၢၤဃာဒသး အသတလၤမၢ တဂၤအဂၢ.

rJIv;tl bOuDbOcJ'Ju0D: xH'dO [DOcdOvPtCd oHw*: vD:rI(7) *:

weDo&HOvDIu0D:zdwzO r:0JwIxD'gxHwrUOwI[l;wI*H:လါစးပထဘၢၣ ၁၄ သ, ၂၀၁၈နၣ,

စးအၣဆ.

ဟၣခၣဘမၢ အတၢဘးဘၣရၤ လၤ ပၤထလၤဖတဖၣ အတၢခးတၢ ယာအမၢ နၤ(UNDRIP)လၢအလၤ ဘၣ ဖလါစးပထဘၢၣ ၁၃ သအနၤ အၤ တနသရၣ ကၢခဒၣအပၤ လၢက ၀ၤဖတဖၣ ပာဖၣထၣသးဒး မၤ၀ တၢထဒါ ထတမၢၣတၢရၣတၢကျၤ တခါဖ ဘျးကၢရၣ, သနတရၣကၢ ဆၣ, ဆၣရၣဘၣသ၀အပၤ နၣ လၤ.

တနသရၣကျအပၤ တးခပ နၣရၣကျၤ၀လၢ ကဟဆလၤထတ မၢၣအဖခၣ မၤ၀တၢရၣတၢကျၤအၤ ဒသး တၢကသၣညါဘၣ လၢက၀ၤဖ တဖၣ အခးအယာအဂၢ ပၤရၣကျၤ တၢ လၢက၀ၤဖ စၤအလဖျး တ၀ဒအၤ နၣလၤ.

“ထတမၢၣအၤ တၢဟဒးသၣ

လါစးပထဘၢၣ ၁၉ သ, ၂၀၁၈နၣ, စၤသမၣ

ကၢကၣတၣ-ကၢပယၤကၢဆၢ မၢဟၣဆၣတၢပၢ, မၢစရယါကၢဆၣ မၢလးအ ကညဘၣကဘၣခဒက၀ၤ, က၀ၤဒ နၣဂၢ (၁) အပၤ ဖလါစးပထ ဘၢၣ ၁၆ သဟါလၤခနၣ ခဖျထဒၣ ဒး ဟၣခၣလာတၢကထၣ အသး အဃ ဒက၀ၤဖ သ ၁ ဂၤ, လၤထလၤမၢ ကာ၀ ၇ ဂၤအဂၢနၣ ကညဘၣက ဘၣခကမးတာ(KRC) စး၀နၣလၤ.

KRC မၢစရယါ၀ၤဒၢး ပၤကတၤ တၢပၢစၤပၤဒၣစး၀လၢ “ကတၢအၤ စရအပၤသ၀ ၁ ဂၤ, လၤမၣ ၇ ဂၤ ဒး

ပၤဘၣဒဘၣထးတခ အၣ၀ ၁၁ နၣ လၤ .တၢသၣထၣဟးဂၤ၀ ၆ ဖျၢၣနၣ လၤ.”အဂၢ တဘၣခၣအးစၣနၣ လၤ.

တၢသၣထၣလၢ အဟးဂၤတ ဖၣ ဒအမၢဟၣဃတကးဘၣ အမာ ညါ(NGO), တၢဘါယၤသရာဒး တၢ အၣ ဖ ၣ တၢ သၣ ထၣ တဖၣ ပၣဃာ၀ဒး ဒက၀ၤဖလၢ အဘၣဒ ဘၣထးတဖၣဒး ဟၣဟးဂၤ သၣတ ဖၣအဂၢ ပၤဘၣမဘၣဒါတဖၣ ရၣ ကျၤနၢအ၀သၣအဂၢ စၤပၤဒၣ ဆးတ ၀နၣလၤ.

လၢနၢအမာညါ ပၤလၢအလၤ

မၢတဖၣနၣ ကတၢအၤ တၢထၣကၤ အသစၣ တနၤလဘၣဆၣ အအၣ တၢဒးတနၤအဖခၣ ဒက၀ၤ ပၤဘၣမ ဘၣဒါတဖၣ, (NGO) ကၢတဖၣဒး ကၣတၣ ပၤမၤစၢၤတၢကၢတဖၣ ဟတၤဒး လၤဃ၀ အဖၢမၢဒးအဂၢနၣ သၣညါဘၣနၣလၤ.

မၢလးအ ကညဘၣကဘၣခ ဒက၀ၤအပၤ ပၤနၣဂၢအၣ၀ (၉,၀၀၀)ဘျၣဒး လၢအပၤကာ ထဒၣ, ဟၣခၣ လာအၣ၀ဘၣဆၣ တၢဘၣဒဘၣ ထးဒၣဒၣမၢမၢ ဒအၤ မၢ၀အဆက တၢၢတဘျအဂၢ ဒက၀ၤ ပၤဘၣမဘၣ ဒါတဖၣ စး၀နၣလၤ.

ညါ ပၤတအၣနတမၤဘၣ. တၢတာ ကျၤအၤ ကဟာလၤလၢ ဒသး(FPIC) တၢပာပနၣအသး တၢဒးသၣညါဆ ဒး ထးထၣပာဖျါ တၢဘၣသးအဖခၣ တဖးမလာအသးဘၣ. ထတမၢၣအၤ မၢကထၣ တၢဘၣဒဘၣထး ဒသးတၢ ကၣဘၣကၣသ, တၢအၣဆၣအၣချ, ပၤဂၢ၀တၢသၣတဖၣအၤ ပအၣဒး ဒးသၣညါ” အဂၢ တဘၣ ခၣအးစၣ နၣလၤ.

လၢထတမၢၣ တၢတာကျၤအဂၢ နၣလၢအပၤကာ တၢဟမၤကၢအၤ အၣ၀အသး နကါအၣ၊ ကၣချါဒး ဆၣဖၣတၢလၢသၣတဖၣအပၤ တၢ မၤနၣပာ၀ဒး တၢတာကျၤအၤ တၢပာ လၤဒးသၣညါ ပၤလၢက၀ၤဖ သၣတ ဖၣဒး ဂၢခၣထး တၢကရၢကရသၣ တဖၣ တအၣဘၣအဂၢ စၤအလဖျး တ ကဒး၀နၣလၤ.

လၢတၢရၣတၢကျၤ ၀နၣအပၤ

ဂၢခၣထး တၢကရၢကရ ဒအမၢ ခမ က တၢဂၢၢတၢကျၢၤကၢ, ခၣမသၣစၣ (တၢကၢထခၣဃၢၤနဆၢၣ တၢဂၤ ထၣပသထၣကမးတး) တခၣရၣမ၀ ဒး ကၢလၢ ဟပာဃာ ဒအမၢကလၤ စးသးစၢကၢ, (Candle Light), တၢ ကပၤ, (TF)တနသရၣကၢ, ဘျးပၣ ရဘျးစဒး ကမျၢၢသၣတဖၣ ခလၢာ ၄၀၀ ဘျၣ ပာဃာ၀ဒၣနၣလၤ.

ပၤလၢက၀ၤဖသၣတဖၣ အခး အယာအဂၢ တၢမၤ၀တၢဟးတၢဂၤ ဒ အၤ မၢ၀အဆကတၢၢ တဘျနၣလၤ.ထကၢဘမၢ UN ပာလၤဃာ၀လၢက၀ၤဖတဖၣခ းယာ(The United Nations Declaration On the Rights of Indigenous-UNDRIP)အၤ ဖ ၂၀၁၇ နၣ လါစးပထဘၢၣ ၁၃ သအနၤ ဖ UN တၢအၣဖၣ ဒၣအပၤ ထကၢ ၁၄၄ ဘၣ တၢလာ၀ဒၣနၣ လၤ.

Page 22: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

14 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

Article

1962 ckESpf? rwfv 2 &ufaeY tmPmodrf; AdkvfcsKyfBuD;ae0if; acgif;aqmif awmfvSefa&;aumifpDonf 1963 ckESpf? ZGef 11 &uf aeYwGif awmwGif;vufeufudkiftzJGYrsm;tm; toGm;tjyefc&D;? vHkNcHKa&;ESifh aqG;aEG;yGJ ratmifjrifygu oGm;vdk&ma'otxd jyefydkYay;&eftjyif 3 &uftwGif; zrf;qD;jcif;? wkdufcdkufjcif; rjyK&ef uwdjzifh Nidrf;csrf;a&; pum;urf;vSrf;csufudk urÇmod aMujim cJhonf/

1-10-1956 aeYpGJyg jynfxJa&;0efBuD;XmerS xkwfjyefxm;onfh qkawmfaiG aMujimcsuf (1)ESifh 23-5-1961 aeYpGJyg jynfxJa&;Xme b@ma&;nTefMum;vTmtrSwf(2)tjyif vGwfNidrf;csrf;omcGif h trdefYrsm;udk jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; jyefvnfwnfaqmuf&mwGif t[efYtwm;jzpfaponf[k ,lqNyD; ½kyfodrf;ay;cJhonf/

Oya'wGif; Oya'jyify EkdifiHa&;tzJG Ytpnf;toD;oD;ESif h jynfoltrsm;vnf; tvGefyif0rf;om BudKqkdMuonf/ Oya'wGif; tiftm;BuD; EkdifiHa&;tzJGY wpfckjzpfonfh yrnw rSvnf; 1963 ckESpf? ZGefv 12 &ufaeYwGif tcsuf 5 csufyg atmufyg aMujim csufudk xkwfjyefNyD; Nidrf;csrf;a&;urf;vSrf;rIudk BudKqdkcJhonf/

¤if;aMujimcsuf 5 csufrSm-(1) aqG;aEG;aepOf ESpfzuf wkdufcdkufrI &yfpJxm;&ef?(2) &efukefwGif aqG;aEG;yGJ jyKvkyf&ef?

vmNyD; Mo*kwf 14 &ufaeYwGif owif;pmq&mrsm;ESifh awGYqHkcJh onf/

1963 ckESpf? Mo*kwf 15 &ufaeYwGif apm[HomwmarT;? apma0 &Dausmf? apmx½l;rif;? cGefbaqG? apmbxGef; acgif;aqmifonfh u&ifawmfvSefa&;aumifpD (KRC) tzJGY a&Tusif-ausmufBuD;rS wqifh &efukef r*Fvm'Hk avqdyfodkY a&muf&SdvmcJhonf/

ocifpd k;acgif;aqmifaom tvHeDygwDESif h awmfvSefa&; aumifpDwkdY Mo*kwf 15-16-17 aygif; oHk;Budrf aqG;aEG;MuNyD; 1963 ckESpf? Mo*kwf 19 &ufaeYwGif awmfvSefa&;aumifpDrS aqG; aEG;yGJ &yfpJvkdufonf/

1963 ckESpf? Mo*kwf 20 &ufaeYwGif &Srf;jynfvGwfvyfa&;wyfrS udk,fpm;vS,f cGefpdkif;yef? cGeftHk;acgif? Mo*kwf 23 &ufaeYwGif p0faq;0dkif? p0faq;xif? p0foD[? p0f0rf;[Hk wkdYa&muf&SdvmMuNyD; AdkvfcsKyfBuD; ae0if;udk,fwkdif aqG;aEG;cJhonf/

1963 ckESpf? Mo*kwf 28 &ufaeYwGif Auy twGif;a&;rª; &Jabmf aX; OD;aqmifNyD; AdkvfaZ,s (&Jabmf oHk;usdyf) Adkvfpdk;armif? Adkvfyk? &JabmfatmifBuD;? &Jabmfoufwif? ½Hk;tzJGY0if &JabmfcifBuD;? &Jabmf rif;abmfrif;atmif wdkY a&muf&SdvmNyD; pufwifbm 2 &ufaeY toHvTifh½HkwGif owif;pm&Sif;vif;yGJ jyKvkyfNyD; ¤if;aeYnae 5 em&D wGif awmfvSefa&;aumifpDESifh yPmraqG;aEG;Muonf/

(rGefjynfopfygwD OuúX)? apmarmf&,f (u&ifeDtrsdK;om; wkd;wuf a&;ygwD)? AdkvfpHvif; (u&ifeDtrsdK;om; wkd;wufa&; ygwD) wkdY a&muf&SdvmcJhMuonf/

1963 ckESpf? atmufwdkbm 3 &ufaeYwGif AuyESifh awmfvSefa&; aumifpDwkdY owårtBudrf aqG;aEG;Mu&m atmufwdkbm 6 &ufaeY wGif twkduftckduf&yfpJa&;twGuf wpfzJGYcsif;aqG;aEG;rnfhtpm; trsdK;om;'Drdkua&pD nDnGwfa&;wyfaygif;pk-r'nw taejzifh aqG;aEG;&ef awmfvSefa&;aumifpDESifh oabmwlnDrI&&SdcJhonf/

r'nw A[dkacgif;aqmifrsm;rSm (1) ref;bZef? (2) paum v,fawm? (3) Adkvfusifaz? (4) Adkvfoef;atmif? (5) EkdifbvGif? (6) Ekdifxif? (7) EdkifwufxGef;? (8) apmarmf&,f? (9) AdkvfpHvif;? (10) qvkdif;pHatmif? (11) qvkdif;omOD;? (12) &JabmfaX;? (13) ocifZif? (14) ocifwifxGef;? (15) &JabmfatmifBuD;? (16) Adkvf aZ,s wdkY jzpfMuonf/

1963 ckESpf? atmufwdkbm 8 &ufaeY r'nw ESifh awmfvSef a&;aumifpDwkdY yPmr aqG;aEG;MuNyD; atmufwdkbm 10 &ufaeY 'kwd,tBudrf aqG;aEG;yGJwGif ygwDtvkduf aqG;aEG;yGJrsm;udk oD;jcm; jyKvkyf&efESifh twkduftcdkuf&yfpJa&;udk r'nw taejzifh aqG;aEG; &efjzpfNyD; r'nw bufrS typftcwf&yfpJa&;qdkif&m atmufyg tcsuf 12 csufudk wifjycJhonf/

r'nw rSwifjyonfh typftcwf&yfpJa&;qkdif&m 12 csuf rSm-(1) wjynfvHk; typftcwf&yfpJxm;&ef?(2) typftcwf&yfpJxm;pOf wkdufyGJ BuD;i,f rjyKvkyf&ef? (3) r'nw tzGJY0ifygwDESifh wyfrsm;tm; xkwfjyefxm;onfh

ppfqifa&; trdefYrsm;udk y,fzsuf&ef? (4) wkduf½dkuf tEÅ&m,fay;Ekdifaom awmfvSefa&;aumifpD\

wyfpcef;rsm;udk ½kyfodrf;ay;&ef? (5) typftcwf&yfpJxm;pOf r'nw \ vkyf½dk;vkyfpOfjzpfaom

pnf;½Hk;a&;? tkyfcsKyfa&;? tcGef aumufcHa&;rsm;udk vkyfaqmif cGifh &Sd&ef?

(6) typftcwf &yfpJa&;qkdif&m jyóemrsm; ay:aygufvmygu nd§EIdif;ajz&Sif;oGm;&ef?

(7) Nidrf;csrf;a&; tzsufvkyfief;rsm; ay:aygufvmygu nd§EIdif; ajz&Sif;oGm;&ef?

(8) typftcwf&yfpJxm;pOf vlxkvHkNcHKa&;udk yl;wGJaqmif&Guf &ef?

(9) typftcwf&yfpJa&; oabmwlnDcsufrsm;udk owif;pm? toHvTifhXmerS aMujimay;&ef?

(10) oabmwlnDcsufrsm;udk rdrdwdkYoufqkdif&m wyfrsm;odkY nTef Mum;xm;&ef?

(11) tao;pdwfñTefMum;csufrsm;vdktyfygu xyfrHnd§EIdif;&ef? (12) typftcwf&yfpJa&;umvudk Nidrf;csrf;a&;aqG;aEG;rI NyD;jywf

onfhtcsdefxd xm;&ef

1963 ckESpf? pufwifbmv 19 &ufaeY? awmfvSefa&;aumifpDtpdk;&ESifh Nidrf;csrf;a&;aqG;aEG;&ef &efukefNrdKUodkY a&muf&Sdvmaom ref;bZef OD;aqmifonfh

udk,fpm;vS,frsm;

wcgwkef;u

Nidrf;csrf;a&;jzpfpOfref;xdef0if;pdef

(3) A[dk A[dkcsif; aqG;aEG;&ef? (4) aqG;aEG;rIrsm; jynfolodkY today;&ef? (5) aqG;aEG;yGJvmol udk,fpm;vS,frsm;\ vHkNcHKa&;udk tmrcH&ef

wdkY jzpfonf/ 1963 ckESpf? ZGefv 27 &ufaeYwGif uGefjrLepfygwD (Armjynf)-

tvHeDygwDrS &JeDausmf0if;-&JeDr,f a':aiGpHwkdY &efukefNrdKUodkY Nidrf; csrf;a&;aqG;aEG;&ef a&SUajy;udkk,fpm;vS,ftjzpf a&muf&Sdvmonf/ 1963 ckESpf? Zlvkdifv 18 &ufaeYwGif &cdkifjynf uGefjrLepfygwD &JeD ausmfpH&TD; acgif;aqmifaomtzJGY &efukefNrdKUodkY xyfrHa&muf&Sd vmonf/ 1963 ckESpf? Mo*kwf 10 &ufaeYwGif tvHeDygwD twGif; a&;rª;csKyf ocifpdk;ESifh tzJGY0if 17 OD; &efukefNrdKUodkY xyfrHa&muf&Sd

1963 ckESpf? pufwifbmv 7 &ufaeYwGif aZmf'efOD;pD;onfh ucsifvGwfvyfa&;aumifpD (KIC) &efukefNrdKUodkY a&muf&SdcJhonf/ 1963 ckESpf? pufwifbm 8 &ufaeY &efukef tif;,m;vdyf [dkw,f 'kwd,tBudrf- 1963 ckESpf? pufwifbm 11 &ufaeYwGif wwd, tBudrf? 1963 ckESpf? pufwifbm 13 &uf? pwkw¬tBudrf? 1963 ckESpf? pufwifbm 23 &ufaeYwGif yOörtBudrftxd AuyESifh awmf vSefa&; aumifpDwkdY aqG;aEG;cJhMu&m tjyeftvSefvdkufavsmrIrsm; tawmftoifh &&SdcJhMuonf/

1963 pufwifbm 29 &ufaeYwGif 3 ygwD r[mrdwfjzpfaom KNU OuúX ref;bZef? paumv,fawm (twGif;a&;rª;)? Adkvfusif az (ay:vpfAsL½dk)? Adkvfoef;atmif (A[kdaumfrwD0if)? EdkifbvGif pmrsufESm (17) odkY

Page 23: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

152013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? atmufwdkbmv 2018

Interview

wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;a&;&m 0efBuD;Xme jzpfay:vmyHkukd ajymjyay;yg/jrefrmEdkifiH[m wdkif;&if;om;awGtm;vHk; pkaygif;aexdkifwJh

EdkifiHwpfckjzpfw,f/ t&ifwkef;u wdkif;&if;om;awG[m 'DtcGifht a&;udk wef;wlr&Mubl;qdkNyD;awmh ordkif;taMumif;t&m y#dyu© av;awG &SdcJhMuwmaygh/ 'DtwGuf wdkif;&if;om;awG tm;vHk;[m zGJYpnf;yHktajccHOya'rSmygwJh EdkifiHom; tcGifhta&;tm;vHk; tcGifht a&;awGudk wef;wl&zdkYqdkNyD;awmh 2015 ckESpf azazmf0g&Dv 24 &ufaeYrSm wdkif;&if;om; vlrsdK;rsm; tcGifhta&; umuG,fapmifh a&Smufa&; Oya'udk jyXmef;cJhMuw,f/ tJh'DOya't&yJ ,ck tpdk;&vufxuf 2016 ckESpf? rwfv 30 &ufaeYrSm usaemfwdkY or®w½Hk;&JU aMunmcsuftrSwf (1^2016)eJY wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD;Xmeudk zGJUpnf;cJhw,f/

'gayr,fh wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD;Xmeu usaemfwdkY Oya' rSmygwJh emrnfeJY enf;enf;av; uGJvGJaew,f/ wdkif;&if;om; vlrsdK;rsm;qdkif&m tcGifhta&; apmifha&Smufa&; Oya'rSmygwmeJY enf;enf;av; uGJvGJaeawmh 'Demrnfajymif;zdkYqdkNyD;awmh jynf axmifpk vTwfawmfudk wifjyNyD; oabmwlnDcsuf &,lNyD;awmh usaemfwdkY 'D 25. 5.2016 &ufrSm EdkifiHawmf or®w½Hk;&JU aMunmpm trSwf 20^2016 eJY wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm; a&;&m0efBuD;Xme qdkNyD;awmh zGJYpnf;cJhwm jzpfw,f/

wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;a&;&m 0efBuD;XmerSm Xmeb,fESpfck&SdvJ/ NyD;awmh wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;a&;&m 0efBuD;½Hk;u u&ifjynfe,ftjyif tjcm; b,fjynfe,feJYwkdif;awGrSm zGifhvSpfxm;wm&SdygovJ/

usaemfwdkY wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;a&;&m 0efBuD;XmerSm jynf axmifpk0efBuD;½Hk;? wdkif;&if;om;pmayeJY ,Ofaus;rI OD;pD;Xme&,f? wdkif;&if;om;tcGifhta&;rsm; umuG,fapmifha&Smufa&; OD;pD;Xme qdkNyD;awmh 0efBuD;½Hk;eJY OD;pD;Xme ESpfckwkdYeJY zGJYpnf;xm;wm jzpfyg w,f/

'Dwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;a&;&m 0efBuD;½Hk;udk wdkif;a'oBuD;eJY jynfe,f 14 ckvHk;rSm 'D½Hk;awG zGifhvSpfxm;w,f/ rGefjynfe,f armf vNrdKifNrdKUrSm 19.3.2018 &ufaeY? u,m;jynfe,f vGdKifaumfNrdKUrSm 18.6.2018 &ufaeYeJY 'Du&ifjynfe,f zm;tHNrdKUrSm 28.6.2018 &ufaeYrSm zGifhvSpfcJhNyD; jzpfw,f/ &efukefwdkif;rSmawmh ½Hk;tBuD;pm; taqmufttHkjyefNyD;awmh jyifqifw,f/ yJcl;wdkif;eJY {&m0wDwkdif; a'oBuD;wdkYrSm ½Hk;taqmufttHkopf wnfaqmufzdkY vkyfaqmifaeNyD jzpfw,f/

'D½Hk;eJY OD;pD;Xme ESpfck&JU wpfckcsif;pDu b,fvdk vkyfief;aqmifwmawGudk vkyfaqmifygovJ/

usaemfwdkY 0efBuD;Xmeu olY&JU arQmfrSef;csufjzpfwJh wkdif;&if;om; pmayeJY ,Ofaus;rIawGudk xdef;odrf;jr§ifhwifr,f/ tcGifhta&;awGudk umuG,fapmifha&Smuf NyD;awmh jynfaxmifpk pdwf"mwfudk wdk;wuf cdkifrmapNyD;awmh wdkif;&if;om;awG&JU vlrIb0udk zGHYNzdK;wdk;wufapzdkY arQmfrSef;csufeJY jynfaxmifpk0efBuD;½Hk;u wdkif;&if;om;a&;&mqdkif&m rl0g'awG csrSwfay;w,f/ tJh'Drl0g'awGudk usaemfwdkY OD;pD;Xme ESpfckpvHk;u olYoufqdkif&m XmetvdkufuaeNyD;awmh taumift xnfazmf aqmif&Guf&rSm jzpfw,f/ 0efBuD;½Hk;u tjcm;XmeawGvnf; 'Dwdkif;&if;om;a&;&mudpöawG aqmif&GufwJhae&mrSm qufpyfNyD;awmh 0efBuD;XmetzGJUtpnf;rsm;eJY nd§EIdif;aqmif&Guf&wmawGvnf; &Sdw,f/ 'gu 0efBuD;½Hk;&JU vkyfief;ayghaemf/

wdkif;&if;om;pmayESifh ,Ofaus;rI OD;pD;Xme taeeJYuawmh wdkif;&if;om;awG&JU pum;? pmay? tEkynm? ,Ofaus;rI? ½dk;&m"avh xHk;wrf;? trsdK;om;a&; vu©Pm ordkif;tarGtESpfawGudk xdef;odrf;apmifha&Smuf&rSmaygh/ zGHYNzdK;wdk;wufzdkY aqmif&Guf&rSmaygh/ aemufNyD;awmh 'Dwdkif;&if;om; tcsif;csif; cspfMunfav;pm;NyD; pnf;vHk;nDnGwfpGmeJY tcsif;csif; ½dkif;yif;ulnDMuzdkY? wdk;wufzGHYNzdK;rI enf;yg;wJh wdkif;&if;om;vlrsdK;awG&JU ynma&;? usef;rma&;? pD;yGm; a&;? vrf;yef;qufoG,fa&; pwJh vlrIzGYHNzdK;wdk;wufa&; wdkYudk aqmif&GufrSmaygh/

wdkif;&if;om; tcGifhta&;rsm; umuG,fapmifha&Smufa&; OD;pD; XmetaeeJY usaemfwdkY zGJYpnf;yHk tajccH Oya'eJY wdkif;&if;om; tcGifhta&;rsm; umuG,fapmifha&Smufa&; Oya'rSm ygwJh wdkif;&if; om; vlrsdK;rsm;&JU tcGifhta&;awGukd Oya'eJYtnD tjynhft0 &&SdapzdkY umuG,fapmifha&Smufay;jcif;eJY wdkif;&if;om;vlrsdK;awG Mum;rSm jzpfyGm;aewJh tjiif;yGm;rIawGeJY ywfoufNyD;awmh aygif;pyf nd§EIdif;NyD;awmh ajz&Sif;jcif;awGudk aqmif&GufoGm;rSm jzpfw,f/

,ckvuf&Sd taetxm;t& u&ifjynfe,frSmqdk&if bmvkyfief;aqmifwm awGudk vkyfaqmifaeNyDvJ/

usaemfwdkY 'Du&ifjynfe,f½Hk;udk 7.4.2017 rSm ,m,DpNyD;awmh zGifhvSpfcJhwmaygh/ jynfe,f tpdk;&&JU pDpOfay;rIeJY usaemfwdkY ½Hk;udk zGifhvSpfcJhw,f/ tck½Hk;topfudkawmh 28.6.2018 rSm 'D½Hk;taqmuf ttHktopf zGifhyGJusif;ycJhw,f/ usaemfwdkY u&ifjynfe,frSm zGifhwm odyfrMumao;bl;/ 'DumvrSm usaemfwdkY jynfe,f0efBuD;tzGJY&JU yHhydk;rI? wkdif;&if;om;a&;&m0efBuD;awG&JU teD;uyf vrf;nTefrI eJY usaemfwdkYu 'Dwdkif;&if;om; pmay ,Ofaus;rI toif;awG rSwfyHk wif aqmif&Gufjcif;awGudk vkyfaqmifay;w,f/ aemufNyD;awmh 'Dwdkif;&if;om; bmomoifwJh aeYpm;vay;oifq&mr TA (Teacher Assistant) awGudk xyfNyD;awmh cefYxm;ay;Edkifw,f/ wkdif;&if;om; uav;i,fawG jrefrmpmay oifwJhtcgrSm em;rvnfwmawG &Sd r,f/ tJh'g q&mrawGu olwdkYbmomeJY em;vnfatmif oifjy ay;zdkY oifaxmufulq&mr TA awGudk 2017-2018 ynmoifESpfrSm 545 OD;udk ynma&; 0efBuD;Xme eJY yl;aygif;NyD;awmh cefYxm;ay;Edkif cJhw,f/

NyD;awmh wdkif;&if;om; pmayESifh ,Ofaus;rI tzGJYawGu xkwfwJh pmtkyfpmwrf;awG tacGawGawGudkvnf; pkaqmif;xm;w,f/ tJh'g awGudk vmNyD;awmh avhvmvdkYvnf; &w,f/ udk;um;csifvnf; udk;um;vdkY&w,f/ wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD;awGeJY yl;aygif;NyD;awmh zm;tHNrdKUe,f? aumhu&dwfNrdKUe,feJY vIdif;bGJNrdKUe,fawGrSm&SdwJh wdkif;&if;om;pmay ,Ofaus;rItoif;awG wdkif;&if;om;bmomoif

q&mrawGudk usaemfwdkY&JU vkyfief;aqmifwmeJY ywfoufNyD;awmh &Sif;vif;ajymMum;jcif;awGvnf; jyKvkyfcJhw,f/ u&ifjynfe,frSm wdkif;&if;om;bmom oif½kd;nTef;wrf;a&;qGJwmudk yg0ifyl;aygif; aqmif&Gufay;cJhw,f/

u&ifjynfe,frSm&SdwJh u&ifvlrsdK;awGtjyif rGef? &Srf;? ytdk0f; wdkif;&if;om;vlrsdK;qdkif&mawG tukefvHk;eJY oufqdkifw,f/ usaemf wdkYuvnf; wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD;awG&JU teD;uyfvrf;nTefrIeJU t"du vkyfaqmifwmjzpfNyD; 'D½Hk;uvnf; wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD;awG&JU ½Hk;oabmrsdK;jzpfwJhtwGuf wdkif;&if;om;a&;&m udpöawGudk olwdkYeJY tukef yl;aygif; vkyfaqmifMuw,f/

vkyfief; taumiftxnfazmfaqmif&GufwJh ae&mrSm b,fvkdtcuftcJ awGeJY &ifqdkif BuHKawGY&wmawG &SdygovJ/

0efBuD;Xmeudk pwifzGifhvSpfwm ESpfESpfausmf umvyJ &SdwJh twGuf 0efBuD;Xme topfvdk jzpfaeygw,f/ ½Hk;topfrSm vkyfief; aqmif&GufzdkYtwGuf 0efxrf;awGudk pkzGJU&w,f/ vkyfief;wm0efawG pwifxrf;aqmifwJh ae&mrSm vkyfief;topfjzpfwJhtwGuf tcuf tcJav;awGawmh BuHKawGY&ygw,f/

wdkif;&if;om;vlrsdK;awG&JU tcGifhta&; umuG,fapmifha&Smufa&; enf;Oya'udk jyKpkwJh ae&mrSmvnf; tcuftcJawG &Sdw,f/ enf; Oya'udk jyKpkcJhNyD; vkyfxHk;vkyfenf;t& jynfaxmifpk a&SUaecsKyf½Hk;u pdppf&mrSm enf;Oya'rlMurf;rSmygwJh tcsdKUtcsufawGu Oya'rSm jyXmef;xm;jcif; r&SddwJhtwGuf enf;Oya'rlMurf;ukd jyefvnfjyKpk &wmawGaMumifh ,cktcsdefxd enf;Oya'udk rxkwfjyefEdkifao;wJh tcuftcJeJY enf;Oya'udk ausmaxmufaemufcHjyKNyD; tvkyfvkyf& r,fh tydkif;awGtwGuf tcuftcJawG &Sdygw,f/

wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD;awGeJYa&m 'DXmeeJUu b,fvdk qufpyfrIawG &SdvJ/

qufpyfrIuawmh &Sdygw,f/ Oya'rSmuwnf;u ygNyD;om;av/ jynfe,feJYwdkif;awGrSm &SdwJh wdkif;&if;om;awGu olwdkY&JU tcGifht a&;awG qHk;½IH;w,fqdk&if wdkif;a'oBuD;? jynfe,ftpdk;&qDudk wdkuf½dkuf wifjy&w,f/ wdkif;a'oBuD;eJY jynfe,f tpdk;&awGu olwdkY&JU oufqdkif&m wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD;awGudk wm0efay; w,f/ wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD;awGu oGm;NyD;awmh qHk;½IH;rI &Sdr&Sd qef;ppfNyD;awmh pdppfawGY&Sdcsufudk jynfe,ftpdk;&udk jyef NyD;awmh wifjy&w,f/ jynfe,ftpdk;&u pdppfNyD;awmh jynfe,f tqifheJY r&awmhbl;qdk&if jynfaxmifpk tqifheJY nd§EIdif;aqmif&GufrS &r,fqdkNyD;awmh jynfaxmifpk tpdk;&tzGJUudk jyefvnfwifjy&w,f/ tJhvdkrsdK; tqifhqifh qufpyfaew,f/ 'Dwdkif;&if;om;vlrsdK;a&;&mXmeeJYvnf; yl;aygif; aqmif&Guf&wmawG &Sdw,f/ tukefvHk;u qufpyfaewmyJaygh/

wdkif;&if;om;ta&;udk aqmif&Guf&mrSm b,fvdkrl0g'awGeJY taumift xnfazmf aqmif&GufoGm;zdkY &SdygovJ/

0efBuD;Xme taeeJY wdkif;&if;om;awG&JU pmayESifh ,Ofaus;rIawG udk xdef;odrf;jr§ifhwifNyD;awmh tcGifhta&;awGudk umuG,fapmifha&Smuf r,f/ 'Dvdkaqmif&Gufjcif;jzifh jynfaxmifpkpdwf"mufudk wdk;wufcdkif rmapNyD;awmh wdkif;&if;om;awG&JU vlaerI b0jrifhrm;wdk;wufapzdkY arQmfrSef;csufawGeJY csrSwfaqmif&GufwmawG &Sdw,f/

wdkif;&if;om;vlrsdK;awGtm;vHk; wef;wlnDrQwJh EdkifiHom; tcGifh ta&;rsm;eJU zGJUpnf;yHktajccH Oya'yg tcGifhta&;awGudk tjynfh t0&&SdapzdkY? wdkif;&if;om;tcsif;csif; pnf;vHk;nDnGwfzdkY cspfMunf av;pm;MuzdkY eJY tcsif;csif;½dkif;yif;ulnDMuzdkY ppfrSefaom jynf axmifpk pdwf"mwfukd tajccHNyD;awmh twlwuG vufwGJaexdkifMuzdkY? wdkif;&if;om;awG&JU pmay? ½dk;&m ,Ofaus;rIawG? ordkif;tarG tESpf awGudk xdef;odrf;apmifha&SmufzdkYawG zGHUNzdK;wdk;wufrI enf;yg;aeao; wJh wdkif;&if;om;awG&JU ynma&;? usef;rma&;? pD;yGm;a&;? vrf;yef; qufoG,fa&; pwJh vlaerIb0 zGHUNzdK;wdk;wufzdkYtwGuf rl0g'awG

wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;a&;&m 0efBuD;Xme? u&ifjynfe,f nTefMum;a&;rSL;½Hk; nTefMum;a&;rSL;

ESifh awGUqHkar;jref;jcif;apmausmfrif;xG#f

wdkif;&if;om;awG&JU pmayESifh ,Of aus;rIawGudk xdef;odrf;jr§if hwifNyD; awmh tcGif hta&;awGudk umuG,f apmifha&Smufr,f ...

wkdif;&if;om;vlrsKd;rsm; a&;&m0efBuD;Xmeonf 2016 ckESpfu pwifzJGYpnf;cJhNyD; vuf&SdwGif jynfe,fESifh wkdif;a'oBuD; 14 ckwGif

ñTefMum;a&;rSL;½kH;rsm; zGifhvSpfxm;onf/

u&ifjynfe,ftwGuf nTefMum;a&;rSL;½kH;udk ,ckESpf ZGefv 28 &ufaeYu zm;tHNrdKUwGif zGifhvSpfEkdifcJhonf/ ¤if;0efBuD;Xme\

vwfwavm vkyfief;aqmifwmrsm;? vkyfief;aqmif&GufrIwGif BuHKawGYae&aom tcuftcJ? a&SUquf vkyfaqmifoGm;rnfh vkyfief;

pOfrsm;ESif h ywfoufí wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;a&;&m0efBuD;Xme u&ifjynfe,f nTefMum;a&;rSL;½k H;\ nTefMum;a&;rSL;

apmausmfrif;xG#fESifh oD;oefYawGYqkH ar;jref;xm;onfrsm;udk azmfjyvkdufygonf/

pmrsufESm (17) odkY

Page 24: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

16 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

Opinion

armifausmfpGm

qef;ppfMunfhjcif;olwdkYajympum;awGxJu olwdkYoabmxm;awGudk

vlyk*¾dKvfoHk;OD;&JU ajymqkdcsufawGudk aumufEkwfwifjyNyD; tJ'DajymqkdcsufawGudk a0zefqef;ppfyg&ap/

ajymMum;wJhaeY&ufudk wnfNyD; tpOfvdkufazmfjyyghr,f/ 'ghtjyif ajymMum;csuf wpfckcsif;pDtvdkuf a0zefqef;ppfoGm;rSm jzpfNyD; ed*Hk;rSmawmh tm;vHk;udk NcHKiHkokH;oyfoGm;rSm jzpfygw,f/

yxrOD;pGmazmfjyrSmuawmh u&iftrsdK;om; tpnf;t½Hk;(KNU) Ouú|? AdkvfcsKyfBuD;apmrlwl;ap;zkd;&JU ajymMum;csuf jzpfygw,f/ 'DaumufEkwfazmfjycsufu xkdif;EkdifiH? csif;rkdifNrdKUrSm 2018 ckESpf? pufwifbm 8 &ufrS 11 &ufaeYtxdusif;ywJh (3rd NCAs EAO Summit) NCA vufrSwfa&;xkd;xm;onfh wkdif;&if;om;vuffeufukdiftzGJYtpnf;rsm;\ acgif;aqmifrsm; wwd,tBudrf tpnf;ta0; ed*Hk;csKyftrSmpum;xJu aumufEkwfxm;wmyg/

]]uRefawmfwdkY 10 zGJYu NCA vrf;aMumif;twkdif; OruGJ okdufrysuf? oabmxm;BuD;BuD; tjrifus,fus,feJY nD nGwfrIudk tajccHNyD; &nfrSef;xm;wJhyef;wdkifjzpfwJh zuf'&,f jynfaxmifpkBuD;udkoGm;MuzkdY uRefawmfawmif;qkdygw,f/ uRefawmfwkdY vlrsdK;pkawG[m 'Dwkdif;jynfBuD;u cGJxGufzdkY oabmxm;? qE´ vHk;0r&Sdygbl;? yifvHkpmcsKyfrSm AdkvfcsKyf atmifqef;u ArmawGeJYaygif;Munhfyg/ aygif;NyD;rBudKuf&if cGJxGufygvkdY 1947 yifvHkpmcsKyfrSm a&;qGJxm;ayr,fh uRef awmfwdkYu ppfrSefwJhzuf'&,f&zkdY awmifBuD;rSm aqG;aEG; Muw,f/ awmifBuD; aqG;aEG;csufudk zwfMunhfyg/ jynf axmifpk rNydKuGJa&;? jynfaxmifpkppfppf jzpfvma&;udkyJ arQmfrSef;NyD; vIyf&Sm;cJhygw,f/ tJ'guRefawmfwkdY vlrsdK;pkawG &JU oabmxm;ygyJ/ 'DaeYtxdvnf; 'gygyJ/}}

'DaumufEkwfcsufrSm yxrOD;pGm ajymcsifwJhtcsufu ]vGJaewJh orkdif;tcsuftvufudpö} jzpfygw,f/ ]aygif;NyD;rBudKuf&if cGJxGuf ygvkdY 1947 yifvHkpmcsKyfrSm a&;qGJxm;ayr,hf} qkdwJhudpöyg/ yifvHkpmcsKyfxJrSm 'Dtcsuf ryg ygbl;/

1947 tajccHOya'? tcef; 10/ ]cGJxGufEkdifaom tcGihfta&;} qkdwJh tcef;vdkufacgif;pOfatmufrSm yk'fr 201 rS 206 txd yk'fraygif; 6 ck yg&Sdygw,f/ 'Dae&mrSm yk'fr 201 eJY yk'fr 202 wdkYudk rl&if;twdkif; azmfjyyg&ap/

yk'fr 201/ þtajccHOya'üaomfvnf;¤if;? yk'fr 199 t& ygvDrefu jyKaom tufOya'üaomf¤if;? tjcm; jy|mef;csuf jyKxm;jcif;r&SdvQif? atmufüjy|mef;xm;aom pnf;urf;csuf rsm;ESihftnD? jynfaxmifpkEkdifiHrS cGJxGufEdkif&ef jynfe,fwkdif;ü tcGihfta&;&Sd&rnf/yk'fr 202/ þtajccHOya' tmPmwnfonhfaeYrS q,fESpf twGif; cGJxGufEkdifaom tcGihfta&;udk toHk;rjyK&/azmfjyygyk'fr ESpfckrSmyg&SdwJh azmfjycsufawG[m jznhfpGuf

&Sif;vif;p&m rvdkatmif tifrwefrS &Sif;vif;vSygw,f/'Dae&mrSm owdjyKp&mtcsufu 1947 tajccHOya'rSm

jynfe,fqdkvdkY &Srf;jynfe,f? ucsifjynfe,f? u&ifeDjynfe,fwkdYom yg&Sdygw,f/ csif;udkawmh csif;0daoaowkdif;tjzpf azmfjyxm;NyD; u&ifjynfe,f zGJYpnf;a&;twGufvnf; vrf;nTefxm;wJh yk'frawG yg&Sdygw,f/ 'ghtjyif ]jynfe,fopfrsm;} yg0ifvmEkdifa&;twGuf yk'fr 199 rSm vrf;zGihfay;xm;ygw,f/

'Dawmh 1960 ckESpfrsm;aemufykdif; yxptpkd;&acwfrSm vlrsdK;pk awG awmif;qkdwJh ]wef;wlwJh jynfaxmifpk} Oya't& nDnGwfwJh awmif;qkdcsuf? w&m;rQwJh awmif;qkdcsuf jzpfw,f/ cGJxGufr,f qdk&ifawmif 1947 tajccHOya't& w&m;0if tcGihfta&; jzpfyg w,f/

'gayr,hf tmPmirf;zrf;aeNyDjzpfwJh Adkvfae0if;ppftkyfpku ]zuf'&,frl qdkwmudk cGJxGufa&; qkdNyD; o½kyfzsuf azmfjy}um tm Pm odrf;ykdufcJhwm jzpfw,f/ tJ'Dwkef;u &efukeftoHvTihf½HkBuD;xJrSm EkdifiHa&;ygwD acgif;aqmifawG? wkdif;&if;om; acgif;aqmifawG[m wef;wlwJh jynfaxmifpk jzpfay:vma&;twGuf ESD;aESmaqG;aEG;ae Muwm jzpfygw,f/ 'gawGu orkdif;tcsuftvufeJY oufqkdifwm awGyg/

orkdif;tcsuftvufawGudk acwåcPxm;NyD; KNU-u&if trsdK;om;tpnf;t½Hk; Ouú| apmrlwl;ap;zkd; ajymwJh txJrSmygwJh ]jynfaxmifpk rNydKuGJa&;? jynfaxmifpkppfppf jzpfvma&;udkyJ arQmf rSef;NyD; vIyf&Sm;cJhygw,f/ tJ'guRefawmfwkdY vlrsdK;pkawG&JU oabmxm;ygyJ/ 'DaeY txdvnf; 'gygyJ}vkdY qkdwJh rsufarSmufumvudpöawGudk jyefMunhfMu ygpkdY/

'Dtyk dif;xJrSmygwJh t"dutcsufuawmh ]jynfaxmifpk ppfppfjzpfa&;}qkdwJh OD;wnfcsufygyJ/ ppfppfvkdY ajym&wmu 1948 ckESpfuae 'DaeYtxd (vGwfvyfa&;&NyD;aemuf zGJYpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' 3 ckpvHk;)rSm jynfaxmifpk tppftrSef wcgrS r&SdcJh zl;wJhtwGuf ]ppfppf}vkdY txl;jyK oHk;aeMu&wmyg/

ucsif? u&if vIyf&Sm;rIawG[m ]wkdif;jynfxlaxmifa&;}txd OD;wnfvIyf&Sm;cJhzl;w,f qkdwJhtcsufeJY tckawmh tJ'Duae ajymif; vJ a&TUvsm;vmMuNyD; wef;wlwJh udk,fydkifjy|mef;cGihf tjynhft0&SdwJh jynfaxmifpkppfppf (0g) zuf'&,f jynfaxmifpkbufudk OD;wnf aeMuNyD qdkwJhtcsufudk todtrSwfrjyKvkYd rjzpfygbl;/

'Dae&mrSm ar;cGef;xkwfp&m&Sdwmwpfcku 'Dajymqkdcsuf[m 21&mpkyifvHk 'kwd,tpnf;ta0; umvtwGif;rSm ]tpkd;&? vTwfawmf? wyfrawmf} wpfoabmxJ ukdifpGJxm;w,fqkdwJh (Package deal) qkdwmudk oabmwlw,fvdkY qkdvdkygovm; qdkwJh ar;cGef; jzpfygw,f/ NCA pmcsKyf vufrSwfxkd;xm;wm 10 zGJYxJrSm wkdif;&if;om;tzGJYtpnf;u u&if? &Srf;? &ckdif? rGef? ytdk0f;eJY vm;[l wkdYyJ jzpfygw,f/

'Dawmh Ouú| apmrlwl;ap;zdk;ajymwJh oabmxm;twkdif; NCA vufrSwfa&;xkd;xm;wJh useftzGJYtpnf;awGua&m wnDwnGwf wnf; oabmxm;Ekdifyg&JUvm;qkdwmvnf; ar;cGef;xkwfp&m jzpf ygw,f/ tckjzpfaewJh jyóemu ]cGJrxGufbl;qkdwm t&ifqHk; xkwf azmfajymqkdrSom ukd,fykdifjy|mef;cGifhay;r,f} qkdwmeJY ]jynfaxmifpkppf ppf? ukd,fykdif jy|mef;cGihf tjynhft0&Sd&if cGJxGufp&m r&Sdbl;} qkdwJh xdyf wkdufawGYrI jzpfygw,f/

aemufxyf ar;p&mwpfcku Ouú| apmrlwl;ap;zkd;ajymwJh oabmxm;twkdif; u&iftrsdK;om;tpnf;t½Hk;-KNU ua&m wcJeuf oabmwlEkdifyghrvm; qdkwmygyJ/

'kwd,ajymqdkcsufudk MunhfMuygtHk;pkdY/ 'DtcsufudkajymqdkwJholu vuf&Sd wyfrawmfumcsKyf AdkvfcsKyf

rSL;BuD; rif;atmifvdIifu ajymwmyg/ 'DajymMum;csufu 2018

ckESpf? pufwifbmv 11 &uf u,m;jynfe,f? abmvcJwyfe,f&Sd t&m&Sdppfonfrdom;pkrsm; awGYqHkyGJrSm ajymMum;wJhtxJuae aumufEkwfazmfjyvdkufwmyg/

]]rdrdwdkYjrefrmEkdifiHtwGif; wkdif;a'oBuD;ESihf jynfe,frsm; tm;vHk;&Sd a'owkdif;wGif wkdif;&if;om;vlrsdK;pk wpfckwnf;om aexkdifonf r[kwfbJ tm;vHk;aygif;pnf; aexkdifMuaMumif;? wkdif;&if;om;vlrsdK;pk wpfckwnf;udkom tcGihfta&;ay;xm; onfhae&mrsm;r&SdbJ tm;vHk; wef;wltcGihfta&; &&Sdatmif aqmif&Gufay;xm;NyD; wkdif;&if;om;a&;t& cGJjcm;rI r&Sd aMumif; ... }}

'DajymMum;csufudk tykdif; 2 ykdif;cGJ oHk;oyfjyyg&ap/yxrykdif;u 'DajymMum;csuf[m tqufqufaom ppftkyfpk

tkyfpkd;olawG (awmfvSefa&;aumifpD? rqv? e0w? etz? OD; odef;pdefBuHhzGHYtpkd;&) ukdifpGJajymMum;cJhwJh oabmxm;&yfwnfcsuf udk yJhxifxyfjcif;rQomjzpfNyD; 'Dtcsufudk vuf&Sd ppfwyfukd OD;pD; csKyfukdifxm;olawGu qufvufukdifpGJxm;aMumif; twnfjyK vdkufwm jzpfygw,f/

'kwd,ykdif;u ]wkdif;&if;om;vlrsdK;pk wpfpkwnf;udkom tcGihft a&; ay;xm;onfh ae&mrsm; r&SdbJ tm;vHk;wef;wl tcGihfta&; &&Sdatmif aqmif&Gufay;xm;NyD; wkdif;&if;om;a&;t& cGJjcm;rI r&SdaMumif;}qkdwJhtcsufudkwnfNyD; ajymcsifwmyg/ 'Dtcsufu wkdif; &if;om; vufeufudkif awmfvSefa&;awG[m taMumif;rJhoufouf qlylaomif;usef;rI jzpfoa,mifa,mif t"dyÜm,fxGufatmif vQmESpfcGeJY vDq,fajymwJhtajymrsdK; jzpfygw,f/ aemufwpfckuawmh tm;vHk; wef;wltcGihfta&; ay;xm;NyD;wmrdkY awmif;p&mrvdkawmhbl; qkdwJhoabm oufa&mufaeygw,f/ csKyfvdkufawmh ajAmifuswJh vdrfnmajymqkdrIom jzpfw,f/

2008 tajccHOya'udk eJeJrS txdyg;rcHvdkwJh oabmxm; jzpf w,fvdkY wqihfwdk; oHk;oyfvkdY &ygw,f/ 'ghtjyif ]vlrsdK; jynfe,f} qkdwmrsdK;udk aemufxyf cGihfrjyKEkdifbl;qdkwJh txdvnf; t"dyÜm,f oufa&mufaew,f/ 'guvnf; vlrsdK; 135 rsdK;qdkwJh olwdkY qif xm;wJh axmifacsmufxJxnhfzdkY tuGufqifwmjzpfw,f/ vlrsdK;wpf rsdK;udk jynfe,fay;vdkuf&if vlrsdK; 135 rsdK;&Sdaewm jynfe,f 135 ck jzpfoGm;rSmayghqkdwJh evAdef;wkef; qifajcay;zkdY jzpfw,f/ 'gh tjyif 'DaeYumvrSm OD;wnfcsufrsdK;pHkeJY ]vlrsdK;awG? trsdK;om; aeYawG} azmfxkwfvmaeMuw,f/ wzufrSmvnf; vlrsdK;wrsdK;eJY wrsdK;? a'owpfckeJYwpfck? bmomwpfckeJYwpfck aoG;cGJoyfvQdK &efwdkufay;aew,f/ 'gawG zefwD;ay;xm;EkdifNyDqdk&if wyfrawmf r&SdvdkY rjzpfbl;qdkwJh qifajcay;EkdifrSm r[kwfvm;/

wpfenf;tm;jzihf Arm[m wkdif;&if;om;wrsdK; jzpfw,f? Arm vnf; jynfe,fzGJY&r,f/ ]jynfr (0g) wdkif;a'oBuD; 7 ck} qkdNyD; vkyfxm;wm wef;wlnDrQrI r&Sdbl;/ Armjynfe,f zGJYpnf;&r,f (0g) &Spfjynfe,fvdkY zGihf[awmif;qdkaeMuolawGudk Armjynfe,f zGJYrSm r[kwfbl;vdkY taMumif;jyefvdkufwJh oabmvnf; jzpfEkdifygao; w,f/

wwd,ajymqkdcsufudk MunhfMuygtHk;pkdY/wpfbufpmrsufESmodkY

Page 25: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

172013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? atmufwdkbmv 2018

Article

wwd,ajymqkdcsufudkawmh twkdifyifcH½Hk;0efBuD;Xme? jynf axmifpk0efBuD; OD;ausmfwifhaqG&JU ajymMum;csufxJuae aumuf Ekwfxm;wmyg/ 'Dajymqkdcsufu 2018 ckESpf pufwifbmv 19 &ufaeY? 'kwd,tBudrf jynfaxmifpkvTwfawmf e0r yHkrSef tpnf;t a0; 23 &ufajrmufaeYrSm ]EkdifiHawmf\ t&yf&yftajctaeESihf pyfvsOf;í} jynfaxmifpk tpkd;&tzGYJukd,fpm; jynfaxmifpkvTwfawmf xH wifjytpD&ifcHwmxJuae aumufEkwfxm;wm jzpfygw,f/

]]cGJrxGufa&;u ta&;BuD;ovdk cGJrxGufcsifwJh? cGJxGufp&m rvdkwJh jynfaxmifpkBuD;jzpfvmatmif tm;vHk;vufwGJ yl; aygif;NyD; taumiftxnfazmfzkdYuvnf; tifrwef ta&;BuD; ygw,f/}}

jynfaxmifpk0efBuD; OD;ausmfwif&JUpum;[m tpdk;&tzGYJukd,fpm; qdkwJhtjyif 'Dpum;[m EkdifiHawmf\ twdkifyifcHyk*¾dKvf a':atmif qef;pkMunf&JU oabmxm;udkyg wNydKifeufxJ wdkuf½kduf xif[yf xm;wm jzpfygw,f/ 'ghtjyif 'Dpum;[m wcsdefu AdkvfcsKyfatmif qef; ajymcJhzl;wJh ]cGJxGufcGihfay;&r,f? cGJrxGufcsifatmif vkyfjy&rSmu usKyfwdkY&JU (ArmawG)wm0ef} pum;ukd pum;vHk;awGajymif;vJNyD; wzef jyefvnfyJhwifxyfvdkufwm jzpfvdrfhr,fvdkY ,lqrdygw,f/ wpfenf;tm;jzihf vufawGYrSm wef;wl&nfwl b,fvdk aygif;pnf;

EkdifrvJ qdkwJhtcsufukdom taustvnf&SmazGMuzdkY nTefjyxm;wJh oabmxm;jzpfvdrfhr,fvdkY ,lqygw,f/ 'Dtcsufu ESpfzuftMum; ]Mum;cs}NyD; &yfxm;wJh twkdifyifcH yk*¾dKvf&JU oifhjrwfa&;oabmxm;vdkY qdk&ifvnf; odyfNyD; vTJrSm;oGm;Ekdifvdrfhr,fvkdY rxifygbl;/ 'Do abmxm;u vufawGYrSm wu,fwrf; tvkyfjzpfEkdifyghrvm;/

NcHKiHkoHk;oyf&aomf vlrsdK;aygif;pHkjynfolawG wpfavQmufvHk; &ifqkdifcHpm;cJh&wJh cg;oD;wJhorkdif;&JU t&omuawmh tMurf;zuf zdESdyftkyfpkd;rIudkom cHvmcJhMu&w,fqkdwJh tcsufygyJ/ ]'Drkdua&pD uif;rJhrIeJY ukd,fykdifjy|mef;cGihf r&SdrI} qkdwm[m wckpD wykdif;pD oD;jcm;cGJxkwfypfvdkY b,fvdkrS r&EkdifwJh jynfwGif;ppfqkdwJh '*Fg;jym;&JU acgif;eJYyef;yJ jzpfygw,f/

'gaMumihf jynfwGif;ppfqdkwm 'Drkdua&pDtcGihfta&; uif;rJhae wmeJY ukd,fykdifjy|mef;cGihf r&SdrIwdkYudk txift&Sm; xif[yfjyaewJh yuwdo½kyfrSefyJ r[kwfygvm;/ 'DjynfwGif;ppf &SnfMumrI&JU vuf awGY tusdK;qufu tkyfpkd;ol ppftkyfpk0if xdyfoD; ppfAdkvfcsKyfBuD;awG rwefwq csrf;om<u,f0vmMuNyD; wkdif;jynfeJY vlrsdK;aygif;pkH jynfolvlxku bufaygif;pHk qif;&JrGJjymusrI qkdwJh MumavMumav euf½dIif;a0;uGmvmavavjzpfaewJh tpGef;ESpfzufuGm[rIyJ jzpf ygw,f/

'gaMumihf jynfwGif;ppf&yfpJa&;vkdYajym&if ppfAdkvfcsKyfBuD;awG&JU <u,f0csrf;oma&;udk ydwfyifwm;qD;wJhoabm jzpfaeygw,f/ ppfAdkvfcsKyfBuD;awGuvnf; jynfwGif;ppfeJY <u,f0vmMuwmqdkawmh

vufikwfudk vufvTwfcsif[ef rwlygbl;/ jynfwGif;ppfudk &Snf MumapcsifyHk&ygw,f/ 'Drkdua&pD? wef;wlrIeJY udk,fykdifjy|mef;cGihf r&SdorQ jynfwGif;ppf[m &yfpJEkdifr,hf vu©Pm r&Sdygbl;/ 'Dtcsuf rSefuefaMumif; jzwfoef;cJhwJh vGwfvyfa&;oufwrf;eJYtrQ &Snf MumcJhwJh ,aeYtxd rNyD;qHk;Ekdifao;wJh jynfwGif;ppfu oufaocHae NyDyJ r[kwfygvm;/

jynfaxmifpkvTwfawmfxH OD;ausmfwihfaqG&JU &Sif;vif;wifjycsuf xJrSmygovkd ]EkdifiHa&; w&m;rQwrI? pD;yGm;a&; w&m;rQwrI? vlrI a&; w&m;rQwrI pwJh tcGihfta&; omwlnDrQjzpfwJh 0g'jzLpifwJh? tm;vHk; tjrwfwEkd; ykdifqkdifxm;wJh jynfaxmifpk wnfaqmufa&;udk BudK;yrf;aqmif&Gufaewm jzpfygw,f}vdkYqkd&if 2008 tajccHOya' [m wu,hfudk tukeftpif zsufodrf;ypf&rSmyg/

tm;vHk; aexkdifykdifqkdifwJh wkdif;jynf&JUta&;t&mawG 'Drkd ua&pDenf;t& qHk;jzwf&mrSm trsm;pk 75% u qHk;jzwfwmudk tenf;pk 25% u rvkd&if rvdkovdk? olwkdYtusKd;eJY rudkufnD&if uefYuGufy,fcsekdifwJh wcsufvTwftmPmudk ppftkyfpku ppfwyfudk csKyfukdifNyD; armifykdifpD;xm;w,f r[kwfygvm;/

'Dtcsuf[m 'Drdkua&pD? wef;wlrIeJY ukd,fykdifjy|mef;cGihfwkdYudk ajAmiftusqHk; csKd;azmufaewJhtcsuf jzpfygw,f/ awGYqHk aqG; aEG;a&; pm;yGJ0kdif;rSmyJjzpfjzpf? ppfajrjyifrSmyJjzpfjzpf tukeftpif zsufodrf;ypf&r,hftcsuf[m 'DtcsufygyJ/

armifausmfpGm

csrSwfNyD;awmh wdkif;&if;om;a&;&m udpöawGukd taumiftxnfazmf aqmif&GufoGm;rSm jzpfygw,f/

q&mwdkYtaeeJY a&SUqufNyD;awmh b,fvdkrsKd; BudK;pm;taumiftxnfazmf aqmif&GufzdkYawG &SdygovJ/

usaemfwdkY taeeJY 'D 2018-2019 b@mESpfrSm wdkif;&if;om;

vlrsdK;awG&JU tusdK;pD;yGm; zGHYNzdK;wdk;wufa&;udk xdxda&mufa&muf aqmif&GufEdkifzd k Y 'DnTefrª;½H k;awG zGif hzd k Y&S dw,f/ wpfEdkifiHvHk; twdkif;twm taeeJY 0efxrf;topfawG xyfNyD;awmh cefYzdkY&Sdw,f/ usaemfwdkY wdkif;&if;om;awG&JU Documentary awGudk vkyfoGm;zdkY &Sdw,f/ wdkif;&if;om;vlrsdK;awG&JU tzGJUtpnf;awGeJY csdwfqufNyD; awmh okawoe vkyfief;awG vkyfzdkY&Sdw,f/ wdkif;&if;om;0efBuD;Xme Website vkyfNyD;awmh vTifhwifzdkY &Sdw,f/ wdkif;&if;om;uav;i,fawG

pmoifwJhae&mrSm vG,fulapzdkY wdkif;&if;om;½dk;&m yHkjyifawG pmtkyf awGudk xkwfa0oGm;zdkYawG &Sdw,f/

usaemfwdkY u&ifjynfe,f½Hk;taeeJY 0efBuD;Xmeu csay;wJh arQmf rSef;csufawG &nfrSef;csufawG NyD;awmh tpdk;&tzGJYawG wdkif;&if;om; a&;&m0efBuD;? jynfe,frSm&SdwJh wdkif;&if;om;vTwfawmfaumfrwD? wdkif;&if;om;pmaytzGJYawGeJY yl;aygif;NyD;awmh wdkif;&if;om;a&;&m udpöawGudk aqmif&GufoGm;rSm jzpfygw,f/

1963 ckESpf? atmufwdkbm 15 &uf wwd,tBudrf tpnf;t a0;wGif awmfvSefa&;aumifpD Adkvfrª;BuD; vS[efrS r'nw \ wifjycsuftay: trSwfpOf 2-6-7-8-9-10-11-12 wdkYudk oabmwl vufcHaomfvnf;-trSwfpOf (1) wpfjynfvHk; typftcwf&yfpJa&;udk vufrcH

aMumif;? trSwfpOf (3) wpfbufESifh wpfbufwkdufcdkufjcif;udk tjyeftvSef

uwdjyK&ef? trSwfpOff (4) wyfpcef;rsm; ½kyfodrf;jcif;udk vufrcHaMumif;? trSwfpOf (5) vkyf½dk;vkyfpOfjzpfaom r'nw \ pnf;½Hk;a&;?

tkyfcsKyfa&;? tcGefaumufcHa&;ESifh ywfoufí ref; bZefrS vkyf½dk;vkyfpOf vkyfief;pOfqdkonfrSm ydkaeNrJ usm;aeNrJ tqifhxuf ausmfvGefjcif; r[kwfaMumif; &Sif;vif;cJhaomfvnf; awmfvSefa&;aumifpDrS pnf; ½Hk;a&;? tkyfcsKyfa&;? tcGefaumufcHa&;rsm;onf rdrdwdkY tpdk;&wm0efomjzpfí pifNydKif tpdk;&taejzifh awmwGif;tzJGYtpnf;rsm;tm; cGifhrjyKEdkifaMumif; jyefvnf ajzMum;cJhonf/

1963 ckESpf? atmufwkdbm 29 &uf yOörtBudrf tpnf;ta0;wGif awmfvSefa&;aumifpDrS typftcwf &yfpJa&; taumiftxnfazmf&ef r'nw bufrS vdkufem&ef atmufyg pnf;urf;csuf 5 csufudk csrSwfcJhonf/

¤if;wdkYrSm-(1) r'nw tzGJY0ifrsm; tm;vHk;\ aexdkif&m a'oudk awmfvSef

a&;aumifpDodkY today;&ef? (2) r'nw tzGJY0ifrsm; pkpnf;aexkdif&efa'oudk awmfvSefa&;

aumifpDrS owfrSwfay;&ef? (3) r'nw tzGJY0ifrsm; pka0;&efae&modkY owfrSwfcsdeftwGif;

a&muf&Sd&ef? (4) r'nw tzGJY0ifrsm; ae&mwpfckckodkY oGm;a&mufvkdygu

tpdk;&wyf\ cGifhjyKcsuftjyif? tpdk;&wyf tultnDjzifhom oGm;&ef?

(5) typftcwf&yfpJxm;pOf umvtwGif; r'nw rS tpdk;& vkyfief;E Si f h jynfolvlxktm; aESmif h,Sufjcif; rjyK &ef- wkdYjzpfonf/

typftcwf&yfpJa&; awGYqHkaqG;aEG;pOf jynfolvlxkBuD; w&yf vHk; Nidrf;csrf;a&;arQmfvifhrIESifh qE´azmfxkwfrIrsm;vnf; owif;pm ESifh pme,fZif;rsm;wGif tqufrjywf ay:xGufvmcJhonf/ tBuD; rm;qHk;rSm jynfolYaumfrwDrS OD;aqmifusif;ycJhonf 6 c½dkif Nidrf; csrf;a&; qE´jyyGJ jzpfonf/ 6 c½dkif Nidrf;csrf;a&; qE´jyyGJwGif yg0if onfh c½dkifrsm;rSm-

(1) &efukefc½dkif? (2) tif;pdefc½dkif? (3) [Hom0wDc½dkif? (4) om,m0wDc½dkif? (5) yJcl;c½dkif? (6) rtlyifc½dkif wkdY jzpfonf/

1963 ckESpf? Ekd0ifbm 3 &uf eHeufwGif Nidrf;csrf;a&; qE´jyyGJ BuD;onf rif;vSNrdKUe,f? o&ufwpfyif wmqHkrS rkdifwpf&mausmfc&D; udk pwifcsDwufvmcJhMuonf/ vlxkBuD;onf 7 &uftMum Ekd0if bm 9 &ufaeYwGif awmfvSefa&;aumifpDrS azmufcGJzsufqD;cJhonfh &efukef wuúodkvfausmif;om;or*¾ taqmuftOD; ae&ma[mif; jrufcif;jyifwGif pka0;MuNyD; &efukefNrdKUawmfcef;rodkY qufvuf csDwufMuonf/ or*¾jrufcif;pk&yfwGif om,m0wDc½dkif ppf aMumif;rS OD;aqmifvmonfh tbdk;-bdk;omvSESifh bdk;ouúwdkY ESpfOD; tm; tu,f'rDaumfvdyf*sifae0if;rS *kPfjyK *g0& vufaqmif ay;tyfcJhonf/ &efukef NrdKUawmfcef;rodkY csDwuf&mvrf;wpfavQmuf BudKqdktm;ay;onfh vlxkBuD;rSm wkd;raygufatmifyif &SdcJhonf/ q&mBuD; ocifudk,fawmfrIdif;rSvnf; Nidrf;csrf;a&;vlxkBuD;tm; c&D;pOfwpfavQmufvdkufygí um;jzifh EIwfquftm;ay;cJhonf/ csDwuf&m c&D;pOfwpfavQmufvHk; atmufyga<u;aMumfoH 5 csufudk wcJeuf a<u;aMumfcJhMuonf/

(1) awGYqHkaqG;aEG;a&; - BudKqdkMu BudKqdkMu(2) jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; - jynfoltm;jzifh wnfaqmufMu(3) xkd;ppf wkdufppf - &yfpJypf &yfpJypf(4) typftcwfawG - &yfpJMu &yfpJMu(5) A[dk A[dkcsif;- awGYqHkMu aqG;aEG;Mu1963 ckESpf? Ekd0ifbm 14 &ufaeY awmfvSefa&;aumifpDESifh

r'nw owårtBudrf aqG;aEG;yJGwGif r'nw udk,fpm;vS,f acgif;aqmif ref;bZefrS awmfvSefa&;aumifpD\ 29-10-63 wifjycsufrsm;ESifh ywfoufí awmfvSefa&;aumifpD\ oHo, pGyfpGJcsufrsm;udk jiif;qdkcJhNyD; jyif;xefwif;Muyfonfh pnf;urf;csuf rsm;twGuf pdwfraumif;aMumif;? EkdifiHa&;aqG;aEG;yGJrsm;jzifh tajz&Sm&ef r'nw taejzifh rdrdwdkYtm; xkd;ppfqifjcif;udk ckcHjcif; rSvGJNyD; awmfvSefa&;aumifpDwyfrsm;tm; pwifwkdufcdkufrnf r[kwfaMumif; ajymqdkcJhonf/

awmfvSefa&;aumifpDrS vufrcHEkdifaMumif;ESifh 1963 ckESpf? Ekd0ifbm 14 &ufnae 6 em&DwGiff Nidrf;csrf;a&; aqG;aEG;yGJudk &yfpJ vkdufonf/ r'nw A[dkudk,fpm;vS,frsm;rS aqG;aEG;yGJ ysufjym;& jcif; ESifhywfoufí tjyeftvSefaqG;aEG;csufrsm;udk wifjyNyD; 1963 ckESpf? Edk0ifbm 15 &ufaeYwGif owif; xkwfjyefaMujimcJhNyD; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;udk qufvufaqmif&GufrnfjzpfaMumif; vuf&Sd tajctaewGif rdrdwdkYudk ckcHumuG,f&efrSty wyfrawmf pcef;rsm;tm; pwifwkdufcdkufrnf r[kwfaMumif; jynfolvlxkudk wkdifwnfaMujimNyD; a'otoD;oD;odkY jyefoGm;Muonf/

xdkenf;wl awmfvSefa&;aumifpDrS ucsifvGwfvyfa&;aumifpDESifh 1963 ckESpf? Ekd0ifbm 15 &ufaeYwGifvnf;aumif;? &ckdifuGefjrLepf ygwD ESifh Nidrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJrsm; &yfpJvdkufaMumif; aMujimcJh onf/ odkYaomfvnf; awmfvSefa&;aumifpDESifh apm[efwmomarT;

acgif;aqmifonfh u&ifawmfvSefa&;aumifpD (KRC)ESifh 1964 ck ESpf? rwfv 12 &ufaeYwGif Nidrf;csrf;a&; oabmwlpmcsKyf a&;xdk; EkdifcJhonf/ awmfvSefa&;aumifpDESifh vufeufpGefY Nidrf;csrf;a&; vufrSwfxdk;cJhMuolrsm;xJwGif apm[efwmomarT;tm; ynma&; okawoe txl;t&m&Sd? y'dkapmbxGef;tm; u&ifjynfe,f ynm a&;wm0efcH? Akdvfrª;BuD; apmarmif0if;tm; oxkHygwD,lepf OuúX? Akdvfrª;BuD; rkd;Zuftm; bD;vif;NrdKUe,f ygwD,lepfOuúX? BuD;a&T tm; usdKufxdk ygwD,lepf OuúX? apmx½l;rif;tm; OD;xGef;rif; trnfjzifh awmifilygwD,lepf OuúX toD;oD;jzifh awmfvSef;a&; aumifpD\ olaumif;jyKjcif; cHcJh&onf/

1964 ckESpf? ar 12) &ufaeYwGif KRC wyfr[m (5) wyfrif; Akdvfvif;xifonf aemfvTDZmbifqif (Naw Luoiser Benson) ESifh xdrf;jrm;vufxyfcJhonf/ aemfvTDZmbifqifonf *sL;vlrsdK; zcif apmbifqifESifh trdu&ifvlrsdK; aemfcspfcifwkdYrS arG;zGm;onfh *sL; u&if ujym;jzpfNyD; 1956 ckESpfwGif Miss University 1958 ckESpfwGif Miss Burma bGJY &&SdcJhNyD; &efukef wuúodkvf t*FvdyfpmXmewGif enf;jytjzpf trIxrf;aeoljzpfonf/ ½kyf&Sif o½kyfaqmifESifh tqdk awmf wpfOD;vnf; jzpfonf/

Adkvfvif;xifonf KRC \ vufeufpGefY Nidrf;csrf;a&;udk vuf rcHbJ awmxJjyefoGm;&ef pDpOfonfudk awmfvSefa&;aumifpD\ oxHkppfwyfrS 1965 ckESpf? pufwifbm 28 &ufaeYwGif vkyfBuH owfjzwfcJhonf/ aemfvTDZmbifqifvnf; Adkvfvif;xif aemuf vdkufrsm;ESifhtwl awmcdkcJhNyD; 1967 ckESpfwGif tar&duef EkdifiHodkY oGm;a&muf cdkvIHcGifh &,lcJhonf/ Burma Forum ESifh US Campaign For Burma tzGJYwGif yg0ifcJhNyD; 2010 ckESpfwGif uG,fvGefonf/

Nidrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJrsm; ysufNyD;aemuf awmfvSefa&; aumif pDonf &efukefwuúodkvf or*¾taqmuftOD;a[mif;ae&mwGif aqmufvkyfxm;onfh ,m,Dor*¾wJBuD;tm; zsufqD;vkdufNyD; ausmif;om; acgif;aqmifrsm; EdkifiHa&;acgif;aqmifrsm;? Nidrf;csrf; a&;vdkvm;olrsm;udk tNidK;BuD;pGmjzifh vkdufvHzrf;qD; axmifwGif; tusOf;csxm;cJhonf/ þodkYjzifh tmPmodrf;NyD; Zlvdkif 7 &uf &efukef wuúodkvfausmif;om;wdkYtm; owfjzwfjcif;? orkdif;0if or*¾taqmuftOD;tm; zsufqD;cJhonfh vkyf&yfrsm;udk jynfolrsm; vdkvm;onhf Nidrf;csrf;a&;ESifh tpm;xkd;EkdifiHa&;vSnfhuGufonf vnf; ratmifjrifjzpfcJhonf/

pma&;ol 17 ESpfom;t&G,f u&ifhEdkifiHa&;udk toHk;vHk;rS pwif oifMum;ay;cJhaom ArmEkdifiHvHk;qkdif&m u&iftrsdK;om;tzJGYcsKyf- ABKO rS ref;atmifMunf-udkudk;uRef;jyef(uG,fvGef)? ref;'g0dwf (uG,fvGef)? ref;atmifausmfvGif (tar&duef jynfaxmifpk)? ajcmufc½kdif Nidrf;csrf;a&;qE´jyyGJwGif twlyg0ifcJhMuonfh -ref; atmfvif;'dk(Mopaw;vs)? ref;a&mbwfZef (tar&duef jynfaxmif pk -uG,fvGef)? pqefeD (uG,fvGef)? paomif;a&T (uG,fvGef)wdkYtm; trSwfw& þpmrltm; jyefvnfa&;om;ygonf/)

ref;xdef0if;pdef

wpfbufpmrsufESmrS

pmrsufESm (14) rS

pmrsufESm (15) rS

Page 26: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

18 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

Feature

rdk;aESmif;ydkif;jzpfaomfvnf; pufwifbm 5 &ufaeY eHeufykdif;wGif 0if;a&mfa'oüwreufvHk; rdk;zGJzGJ &Gmaeonf/ rdk;&Gmaeaomfvnf; rGefjynfe,f rk'HkESifh xdkif;-jrefrm e,ffpyf bk&m;oHk;qlodkY qufoG,f xm;onfh vrf;ray:wGifwnf&Sdonfh 0if;a&mfa'owGif yHkrSeftwdkif; um;rsm;? qkdifu,frsm; wpD;csif;pD jzwfoef;oGm;vmaeMuonf/

0if;a&mfa'oonf u&ifjynfe,f? Mumtif;qdyfBuD;NrdKUe,f twGif; wnf&SdNyD; rGefjynfe,f rk'HkNrdKUrS qkdifu,fjzifh oGm;rnfqdkvQif wpfem&DausmfcefYpD;vQif a&mufrnfjzpfaomfvnf; um;wpfpD;pmom oGm;vmEkdifNyD; csKdifhcGufrsm; BudKMum;BudKMum;jzpfaeonfhvrff;ay:wGif armfawmfum;jzifh rk'HkrS oGm;rnfqdkvQif wpfem&DcGJausmf Mum jrifhEkdifonf/

tqdkyga'oonf jrefrmjynfawmifbufydkif; a'geawmifwef; ESifh awmifndKawmifwef;BuD;ESpfcku um&Hxm;NyD; ZrdjrpfESifh 0if;a&mfjrpfESpfoG,f &pfacG jzwfoef;pD;qif;oGm;onfh aus;&Gm 60 ausmfwdkYudk 0if;a&mfjrpftm; tpGJjyKí 0if;a&mfa'o[k trnfac:wGif vmcJhjcif; jzpfonf/

,ckvdk awmifwef;ESpfck\ awmifpG,frsm; aygrsm;onfh 0if; a&mfa'owGif xl;jcm;rItaejzifh awmifrsm;udk trSDo[JjyKum &Gmwnfxm;rIrsm;&SdNyD; usHKc0ef&GmwGif usHKc0efawmif&Sdovdk awmif'D;? zm;jy? xDrHxdk? ausmufbDvl;? zm'&,f &Gmrsm;wGifvnf; &Gmtvkduf awmifwpfvHk;pD &Sdonfudk awGY&onf/

xdkYtjyif jrefrmEdkifiH oHjzLZ&yfrS xdkif;EdkifiH befaygNrdKUodkY qufoG,fxm;onfh 'kwd,urÇmppftwGif; azmufvkyfcJhonfh urÇmausmf aorif;wref&xm;vrf;onfvnf; 0if;a&mfa'oudk jzwfoef;oGm;onf/ 0if;a&mfa'owGif u&if? rGef? Arm? &Srf;? ytdk0f;? wdkif;&if;om;awG trsm;pkaexdkifMuNyD; vuf&Sd a'ocH wkdif; &if;om; vufeufudkiftzJGYESifh tpdk;&wdkY a&maESm tkyfcsKyfaeonfh a'owpfck jzpfonf/

rdk;&moDjzpfonfhtwGuf 0if;a&mfa'o&Sd awmifrsm;? awmifwef;

,if;ESifh qefYusifbuf a'otac: ]yef;oD;}[k wifpm;xm;onfh pdwf<u½l;oGyfaq;rsm;\ tEÅ&m,fudk qdk;&Gm;pGm &ifqdkifae&um NyD;cJhonfh arvtwGif;u KNPF -u&if&JwyfzGJY\ jyKpkxkwfjyef csuft& 0if;a&mfa'otwGif; 75 &mcdkifEIef;cefY a&mif;0,foHk;pGJrI &Sdaeonf[k qdkonf/

xdkYtjyif jynfe,f &Jrª;BuD; Munfvif;u ]cv,f? wHcGefwdkif? zm;jy 'Dbuf&GmawGrSm rGefjynfe,f usdKufra&m? armfvNrdKifwdkYrSm zrf;rdwJhrl;,pfaq;awmfawmfrsm;rsm;u 'Dbufuae vma&mif;w,f vdkY 'DvdkyJ pGyfpGJw,f/ emrnfysufwmaygh/ pufawG½dkufNyD; a&mif;wJh tqifhavmufxd ajymygw,f/ &Gmom;awGxJrSm 0dor avmbaygh/ ydkufqHtjrwfrsm;rsm; vdkcsifwJhvlu a&mif;w,f}[k ZGef 4 &ufaeY u zm;jy&GmwGif jyKvkyfonfh JMC-S tcrf;tem;ü rSwfcsufjyK ajymonf/

0if;a&mfa'ocH vlvwfykdif;rsm;\ tqdkt& 1993-94 ckESpf rwdkifu a'owGif; pdwf<uaq;jym;rsm; oHk;pGJ a&mif;0,fjcif;rsm; r&SdcJhaomfvnf; 1995 ckESpfcefYrSpí ½dk;om;onfh awmifolrsm;udk &ifMuyfa&m*gESifh avjzwfolrsm;udk a&m*g oufomaysmufuif; onf[kqdkum a'otac: ]jrif;aq;} yef;a&miftvHk;udk trIefYBudwf a&ESifh azsmfwkduf&mrS wpfqifh pwifoHk;pGJrI tcsdKUjzpfvmcJhonf/

xdkYaemuf a'owGif; yGJvrf;obifrsm;? oma&;ema&; tcrf; tem;rsm;wGif tnma'ou a&aEG;Murf;ESifh xef;vsufcJwkdYjzifh {nfhcHonfenf;wl tcsdK&nfjzifhaomfvnf;aumif; rD;ESifh tylay;NyD; taiGY½SL oHk;pGJjcif;jzifhvnf;aumif; a'owGif; vli,frsm; tcsif; csif; tpOftvmwpfckvdk oHk;pGJvmMuovdk jrif;aq;rsm;udkvnf; [if;oD;[if;&Gufa&mif;onfh yHkpHrsdK; tvG,fwul ay:wif a&mif; 0,frIrsm;&SdcJhum tpykdif;wGif ynmay;ta&;,lrI r&SdcJhonfh tajctaersdK;xd jzpfcJhonf/

a'owGif;tkyfcsKyfa&;tzJGYtpnf; wpfckjzpfonfh autJef,l- u&iftrsdK;om; tpnf;t½Hk;taejzifh trsdK;om;vHkNcHKa&;twGuf

ododomom usqif;oGm;jcif; r&Sdao;aMumif; a'ocHrsm;u ajym onf/

]KNU bufu wm0eft& rl;,pfaq;0g;awGudk zrf;qD; ESdrfESif; w,f/ vufawGYrSmawmh ckxd&Gmwdkif;rSm t&uf? bD,ma&mif;ovdk rsdK; ay:ay:wifwif a&mif;0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae w,f/ zrf;qD; ESdrfESif;wJh enf;pepftydkif; tm;enf;w,fvdkY jrif w,f/ EdkifiHawmf&JeJY aumfol;av&JtzGJU yl;aygif;NyD; vkyfr,fqdk&if aysmufEdkifw,f/ wdkifMum;rItydkif;rSm vlxkawGowif;ay;zdkYqdkwm b,fvdkrS rjzpfEdkifbl;/ Mum;rSm vlxkawG towfcH&r,fh tEÅ&m,f &Sdaew,f}[k 0if;a&mfa'o u&ifpmayESifh,Ofaus;rI wm0efcH apma,mifhomtJqefu rSwfcsufjyK ajymonf/

xdktjyif qdkif&mtzJGYtpnf;rsm;\ rl;,pfaq; ESdrfESif;rItykdif;udk tm;r&onfh a'ocHrsm;u 2016 ckESpfwGif rdrdaus;&Gmtvkduf um uG,fonfhoabmjzifh a&mif;0,foHk;pGJolrsm;udk ac:,lum cH0ef uwd vufrSwfxdk;cdkif;rIrsdK; jyKvkyfcJhao;onf/ a&mif;0,f oHk;pGJrI txdkuftavsmuf avsmhuscJhaomfvnf; aemufykdif; OD;aqmifol &Gmom;wcsdKU touftEÅ&m,f BuHKvmcJh&rIrsm; jzpfay:vmNyD; ,if; enf;vrf;jzifh a&&Snfaqmif&Guf&ef cufcJoGm;onf[k OD;aqmifol rsm;u qdkonf/

]xdef;csKyfe,fajrrSm&SdwJh aus;&GmawGrSm 2017 Mo*kwfuae 2018 ar txdaygh/ WY rl;,pfaq;jym; tvkH;a& wpfodef;wpf aomif;eJY w&m;cH 7 OD;udk rl;,pfOya'eJY ta&;,lcJhw,f/ vkyfawmh vkyfaewmyJ prf;w0g;0g;BuD; jzpfaew,f/ 75 &mcdkifEIef; jzefYjzL; okH;pGJrI&SdwJhtwGuf vlxkyJjzpfjzpf? KNLA yJjzpfjzpf 'DxufydkNyD; yl;aygif;aqmif&Gufoifhw,f}[k KNPF u&if&JwyfzGJU trSwf(4) pcef;rª; apmNidrf;csrf;u ol\ tjrifudk ajymonf/

0if;a&mfa'owGif rl;,pfaq;okH;pGJoltrsm;pkrSm touf 20 ESifh 40 Mum; vli,f? vlvwfykdif;rsm; trsm;pkjzpfum yef;a&mif rl;,pfaq;Mumifh aoaMumif;BuHrIrsm;? vlowfrIESifh cdk;qdk;rIrsm;

yef;a&miftqdyfawGyef;a&miftqdyfawG0g;NrdKcHae&wJh0g;NrdKcHae&wJh

0 if ; a

& mf a jr

t,fuvdkazm

a'owGif; wpfpwpfp rsm;vmcJhonf/ xkdYtjyif &efukef? &GmomBuD; &Sd pdwfa&m*gukaq;½HkodkY aq;jzwf&ef 0if;a&mfa'orS vli,f 20 OD;ausmfudk ydkYaqmifxm;&aMumif; a'ocHrsm;xHrS od&onf/

,ckvdk tajctaersm;aMumifh a'owGif; vli,frsm;udk rl;,pf aq;0g;uif;pifa&;ESifh todynmay; vkyfief;rsm; vkyfaqmif&ef 2017 ckESpfwGif usif;yonfh autJef,l 0if;a&;NrdKUe,f? 6 Budrf ajrmuf vli,fnDvmcHü 0if;a&mfa'o rl;,pfaq;0g;uif;pifa&; vkyfief;pOf 8 &yf csrSwfNyD; todynmay; vkyfaqmif&ef vli,ft

2016 ckESpf? ZlvdkifvrSpwifum rl;,pfaq; oHk;pGJ a&mif;0,folrsm;udk 2014 aumfol;av rl;,pftxl;Oya'jzifh t&Sdefjr§ifh zrf;qD;ta&;,l rIrsm; cyfpdyfpdyf jyKvkyfcJhonf/ tvm;wl tpdk;& wm0ef&Sdolrsm; uvnf; jzefYcsd a&mif;csolrsm;udk &Gmrsm;txd vma&mufzrf;qD;rIrsm; jyKvkyfvmonf/

autJef,l taejzifh 2016 ZlvkdifrS 2018 artxd a'owGif; rl;,pfaq;oHk;pGJ a&mif;0,fol 200 OD;ausmfESifh aq;jym; tvHk;a& wpfodef;ausmf zrf;qD;um trsm;jynfola&SUwGif 4 Budrfwkdif rD;½IdU zsufqD;rI vkyfaqmifcJhaomfvnf; vuf&SdwGif a&mif;0,foHk;pGJrI

rsm;udk jrLESifh wdrfrsm; zHk;aeNyD; awmifajc&if;rSpí pdrf;pdkaeonfh awmtkyf? zl;a0pjyK tpdrf;&ifh&ifh pyg;cif;rsm;? pm;yifpHk pdkufysdK;xm; onfh vlaeNcHrsm;? a&TjzLac: &mbmNcHrsm;jzifh obm0twkdif; vSy wdwfqdwfNidrfoufaeonfh 0if;a&mfa'o\ ausmfvGefcJhonfh q,f pkESpf oHk;pkcefYudk jyefMunfhrnfqdkvQif uHMur®m½dkif;½dkif;udk jzwfoef; cJh&NyD; jynfwGif; ppf'Pfudk cHcJh&onf/

,ckvkd awmawmifrsm; 0ef;&Hxm;NyD; pdrf;pdkat;csrf;aeonfh 0if;a&mfa'oudk jzwfoef;oGm;vmolrsm;? vma&muf vnfywfol rsm;taejzifh pdwfat;csrf;om,mrIudk ueOD; BuHK&rnfjzpfaomfvnf; wpfbufpmrsufESmodkY

Page 27: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

192013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? atmufwdkbmv 2018

Article

eef;rdk[Grf

armifausmfpGm

0vHk; ausmfpdk;OD;tjypfrJholawG

r[kwfbl;vm;

eef;rkd[Grf zrf;qD;cHxm;&wJhudpö[m wjznf;jznf;eJY t&Sdefjrihf vmygNyD/ tpykdif; rD'D,mowif;azmfjycsufawGrSm yg&SdwJh ESpfzuf oufqkdifolawG (TNLA eJY SSPP u wm0ef&SdolawG) ajymqdkMuwJh taetxm;awGt& at;at;aq;aq; NyD;pD; ajyvnfoGm;vdrfhr,f vkdY xifcJhwmyg/

tckawmh 'Dudpöu trsdK;om;jyefvnfoihfjrwfa&;ESifh Nidrf;csrf; a&;A[kdXme (NRPC) uae pufwifbmv 10 &uf aeYpGJeJY aMunm csuftrSwf 1^2018 qkdwm xkwfjyefwJhtxd t&SdefjrihfvmygNyD/ wpfjynfvHk;u pdwf0ifpm; tm½Hkpkdufvm&wJhudpö jzpfvmygw,f/

erf;rkd[Grf[m erfhcrf;NrdKUu ukefpHkqkdifykdif&SifwpfOD;yg/ olae xkdifwJh erfhcrf;NrdKU? [kdaemif&yfuGuf aetdrfrSm vGefcJhwJh Mo*kwfv 17 &ufaeY eHeufykdif;u PSLF/TNLA wyfzGJY0ifawG vma&mufzrf; qD; ac:aqmifoGm;wm jzpfw,fvkdY rD'D,mowif;awGt& od&Sd& ygw,f/ tckqkd&if (11 pufwifbm) zrf;qD;cHxm;&wm &ufowå ywf 3 ywfausmf MumjrihfaeNyD jzpfygw,f/

b,fvkd jypfrIcsdK;azmufvkdY zrf;qD;&ovJ qkdwmeJYywfoufvkdY zrf;qD;ac:aqmifoGm;wJh PSLF/TNLA bufuvnf; wduswJh xkwf jyefajymqdkrI r&Sdao;ygbl;/ olwdkYOya'wpfckudk csdK;azmufw,fvkdY a,bk,syJ ajymygw,f/ erfhcrf;NrdKU? vli,frsm;uGef,ufu pkdif;,D qkdoltajymuawmh ]NyD;cJhwJhESpfu eef;rkd[GrfeJY cifyGef; pkdif;apma&TwkdY aetdrfudk TNLA u qufaMu;aumufcJhNyD; jyeftxGufrSm tpkd;& ppfwyfeJY ypfcwfrI ay:aygufcJhwJhjzpf&yfawmh &SdcJhzl;w,f/ tck jzpf&yfu tJ'DudpöeJY qufpyfEkdifw,f}vkdY xifjrifcsuf ay;xm; ygw,f/

wu,fawmh 'DvdkjzpfpOfjzpf&yfawG[m jynfwGif;ppfqkdwJh Zmwf vrf;&SnfBuD;xJrSm rxl;qef;awmhwJh jzpf½kd;jzpfpOfozG,f jzpfaewm MumvSygNyD/ 'DvkdeJY aMuuGJzG,f tqHk;owfoGm;&wJh jzpf&yfawGvnf; renf;vSygbl;/ jynfwGif;ppfudk NyD;jywfajyvnfatmif rajz&Sif; EkdiforQ 'DvdkZmwfvrf;awG? ZmwfuGufawG oHo&mvnfovdk xyf jyefwvJvJ jzpfysufaerSmyg/

eef;rkd[Grf tzrf;qD;cH&wJhudpötay: trsdK;om;jyefvnfoihfjrwf a&;ESifh Nidrf;csrf;a&;A[kdXme (NRPC)uae pufwifbmv 10 &uf? aeYpGJeJY xkwfjyefwJh aMunmcsufftrSwf 1^2018 xJrSm tcsuf 3 csuf azmfjyyg&Sdygw,f/

NRPC &JU aMunmcsuf[m jyif;xefwJhtoHk;tEIef;awG yg0ifwJh aMunmcsufvdkY ajym&if&r,fvkdY xifygw,f/ rMumrD jrefrmEkdifiH trsKd;om;vlYtcGihfta&;aumfr&Sifuyg NRPC eJY arS;vkdufwJh aMu nmcsufrsm; xGufvmOD;rvm; rodygbl;/ tjcm; trsKd;orD; tzGJYt pnf;awG? CSOs awGqDuawmh bmtoHrS rMum;&ao;ygbl;/ taMumif;&if;udk wdwdusus rodao;vkdYvnf; jzpfaumif;jzpfEkdif ygw,f/ 'grSr[kwf vlrsdK;pkESpfpk (&Srf;eJY wtmif;) tMum;rSm n§yfoGm;rSmpkd;vdkY vufa&Smifaewmvnf; jzpfcsifjzpfEkdifwmygyJ/

NRPC aMunmcsufxJu toHk;tEIef;awGudk Munhf&atmif?]tjypfrhJ jynfol}? ]taMumif;rJh zrf;qD;}? ]Oya'rJh vkyf&yf}? ]t

rsdK;om; jyefvnfoihfjrwfa&;ESihf Nidrf;csrf;a&; vkyfief;pOfrsm;udk rsm;pGm xdckdufapygonf}? ]jynfolvlxk\ touftkd;tdrfpnf;pdrfudk xdyg;NyD; w&m;Oya'pkd;rdk;a&;udk xdcdkufaponfh rnfonhfvkyf&yfudk rqkd jyif;xefpGm ½IwfcsaMumif;}wJh/

owdjyKrdwJhtcsufawGudk yxr wifjyyg&ap/ NRPC &JU 'DaMunmcsufudk 'DaeY (11 pufwifbm)xkwf ppfwyfykdif jr0wD owif;pm azmfjyxm;wm rawGY&bl;/ Oya'rJhvkyf&yfvkdY azmfjyxm; wJhtwGuf 'g[m wnfqJOya't& w&m;pGJr,fvkdY qkdvkdwJh tcsuf ygyJ/ jynfxJa&;udk ukdifwG,fzkdY tcsufjywmyJvkdY em;vnfyg w,f/

PSLF/TNLA bufrSmvnf; olYbufu taMumif;jyp&m &SdaerSm ygyJ/ bmawGjzpfrvJ? b,favmuf cdkifvHkwdus? aMumif;usdK;qDavsmf ovJqkdwmawmh oufqkdifwJh PSLF/TNLA u xkwfjyefajymqkdrSom od&rSmyg/

NRPC aMunmcsufxJrSmygovdk tjypfrJhjynfoludk taMumif; rJh zrf;qD;wm[m Oya'rJhvkyf&yfjzpfNyD; w&m;Oya'pkd;rkd;a&;udk xdckdufwJhtwGuf jyif;xefpGm ½Iwfcsw,fqkd&if ]½kdufwmowif; Xmeu owif;axmufESpfOD;jzpfwJh udk0vHk;eJY udkausmfpdk;OD;wkdYudk axmif'Pf 7 ESpf csrSwfvdkufwJhudpö}ua&m axmifacsmufqif? tuGufqifzrf;qD;^ Oya'udk vkdovdk wvGJtoHk;cswJh Oya'rJh vkyf&yf? w&m;Oya'pkd;rkd;a&;ukd xdcdkufysufjym;apwJhudpö? w&m; Oya'eJY w&m;pD&ifa&;udk t,HktMunfuif;rJhapwJh udpöawGyJ r[kwfygvm;/ 'DvkdudpöawGrSmawmh NRPC u bmaMumihf toH rxGufwmvJ/

ppfwyfu usL;vGefwJh ]vlowfrI (0g) &mZ0wfrI}udk zGihfcs azmf xkwfzkdY BudK;yrf;wJh owif;axmufESpfOD;udkawmh ]EkdifiHawmfvQdKU0Suf csuf Oya' azmufzsufrI}vdkY yk'frwyfNyD; axmif 7 ESpf jypf'Pfcs w,f/ olykefvufeufukdif tzGJYtpnf;u zrf;qD;oGm;wmcH&oludk awmh ]tjypfrJhjynfol}? ]Oya'rJhvkyf&yf}wJh/ ]w&m;Oya'pkd;rkd;a&;ukd xdcdkufysufjym;apw,f}wJh/ NRPC &JUtjrif[m worwfwnf; r&SdbJ ppfwyfeJYtpdk;&tay: bufvdkuf rsufESmvdkufaewm twkdif; om; ay:vGifaeygw,f/

½kdufwmowif;axmufESpfOD;jzpfwJh udk0vHk;eJY udkausmfpkd;OD;wkdY [m tjypfrJhjynfolawGygyJ/ vGwfvyfpGm owif;,lcGihf owif; xkwfazmf wifjycGihft& olwkdYtvkyf olwdkYvkyfwmyg/ olwkdY[m olwkdYvkdcsifwJhowif; &r,fqkd&if olwkdY ukd,fpm;jyKvkyfudkif&m owif;at*sifpD&JU vkyfxHk;vkyfenf;twkdif; aiGay;0,fcsifvnf; 0,frSmygyJ/ axmifacsmufqif zrf;qD;NyD; axmifcsypfwJh vkyf&yf[m Oya'udk vkdovdk wvGJtoHk;cswmom jzpfygw,f/ vuf&Sd 'DcsKyf ygwD tpdk;&t& tav;xm; a<u;aMumfaewJh ]w&m; Oya' pkd;rdk;a&;}udk wHawG;eJYaxG;wJh vkyf&yfom jzpfygw,f/

eef;rkd[Grfudpö[m &Srf;eJY wtmif;tMum; vlrsdK;a&;y#dyu© peufwH rD;yGm; jzpfvmEdkifovdk vuf&Sdtpdk;&eJY ajrmufykdif; r[m rdwf tzGJY0ifjzpfwJh PSLF/TNLA aqG;aEG;rIawGtay:ukdvnf; ouf a&mufEkdifygw,f/ 'ghtjyif 'DcsKyftpkd;&udk ppfwyfbufu taMumif;jy vufn§dK; tjypfqkdp&mudpövnf; jzpfygvdrfhr,f/

tjypfrJhjynfolawG? tjypfrJhausmif;om;vli,fawG? oHCm awmfawGudk &uf&ufpufpufowfjzwf? n§if;yrf;ESdyfpuf? zrf;qD; axmifcscJhwm e0w-etz ppftpkd;&vufxufrSm trsm;qHk; jzpf ygw,f/ ]jzwf 4 jzwf} qkdwm ppfwyf&JU Oya'rJh vlowfvkdifpifygyJ/ ]jzwf 4 jzwf}eJY yJcl;½dk;rrSm? &Srf;½kd;rrSm? &ckdif½kd;rrSm? a'geawmif wef;rSm? raemajrrSm? {&m0wD jrpf0uRef;ay:rSm? weoFm&D urf; ½kd;wef;rSm wpfjynfvHk;tESHYrSm ppfwyfu t"r®usihf owfjzwfcJhwm ra&rwGufEkdifatmifygyJ/

NRPC [m rw&m;wJhvkyf&yfawGudk w&m;wJh? tzdESdyfcH&wJh jynfolYbufu &yfwnfwJhtjrifeJY MunfMunfvifvif MunhfjrifEkdif NyD; rSefuefrQwpGm vkyfaqmifEkdifygapvkdY wkdufwGef;ygw,f/

armifausmfpGm

vdkyJ

eJY wdkY[m

zJGYudk pwifzGJYpnf;cJhonf/tqdkyg vli,ftzJGYtaejzifh 0if;a&mfa'o aus;&Gmrsm;odkY

ESpfvMum ynmay; a[majymrIrsm; ESpfvcef h vkdufvH vkyfaqmifcJh aomfvnf; bufaygif;pHk pdefac:rIrsm;aMumifh vuf&SdwGif vkyfief; &yfqkdif; xm;vdkuf&onf/

a'otwGif; rl;,pfaq;0g;wm;qD;ESdrfESif;rIeJY ywfoufí au tJef,l 0if;a&;NrdKUe,f OuúX y'dk apmarmifa&Tu ]rdrdwdkYtzGJY tm; enf;csufawGaMumifh xdxda&mufa&muf rudkifwG,fEkdifao;onfh twGuf trsdK;om;vkHNcKHa&;taeeJY &SdwJhtiftm;eJY vkyfaqmifoGm; r,f} ajymonf/

NyD;cJhonfh ZGefvtwGif;u EdkifiHawmf or®w OD;0if;jrifhu rl;,pfaq;0g;udpöudk xdxda&mufa&muf ESdrfESif;oGm;rnfjzpfNyD; jynfolrsm; wkdif;Mum;Ekdif&ef wkdifMum;a&;twGuf vrf;zGifhay;cJh aomfvnf; u&ifjynfe,ftwGif; rl;,pfaq;ESifh ywfoufí wkdif Mum;rItenf;i,fom &Sdao;onf[k wm0ef&Sdolrsm;xHrS od& onf/

,ckvdk 0if;a&mfa'o tkyfcsKyfa&;ydkif; tzJGYtpnf;rsm; udk,fwkdif

yef;a&mif pdwf<url;,pfaq;udk wm;qD; ESdrfESif;a&; rEkdifreif; jzpf aeonfh tajctaewGif a'ocHrsm;taejzifh vufzuf&nfqdkifwGifyif ,if;taMumif; rajymqdk&Jonfh tajctaejzpfaeNyD; a&mif;0,fol rsm;\ Ncdrf;ajcmufrIudk &ifqkdifae&onf/

]vli,f 10 a,mufrSm 8 a,mufavmuf okH;aew,f/ wm; qD;wJh rdbjynfolawGu a&mif;olawGudk jyefaMumufae&w,f/ jrif;aq;taMumif; wdkifMum;wm rajymeJY vufzuf&nfqdkifrSmawmif ajymvdkYr&JwJh tajctae jzpfaew,f/ EdkifiHtusdK;pD;yGm; trsdK; om;awG&JUta&;udk odjrifcHpm;wwfr,fqdk&if 'Dtwdkif; MunfhaerSm r[kwfbl;/ a'otwGif; Nidrf;csrf;a&;awG jzpfvmcJhayr,fh rl;,pf aq;udpöudkawmh vspfvsL½Ixm; cHae&w,f}[k a'ocH apmrif;Ekdifu qdkonf/

0if;a&mfa'owGif yef;a&mif pdwf<url;,pfaq;jym;rsm;udk ,cif 2009 ckESpf0ef;usifwGif wpfjym;vQif usyf ig;axmif? ajcmufaxmifcefYxd aps;aygufcJhaomfvnf; vuf&Sd tcsdefwGif wpfjym;vQif usyf ESpfaxmif? ESpfaxmifig;&mcefYom &SdNyD; 24 em&DvHk; 0,f,loHk;pGJEkdifonfh tajctaejzpfaeonf/ xkdYtjyif ,cifu &mZ0wfrI uif;pifNyD; ½dk;om;onfh wkdif;&if;om;a'orSm

,cktcg rMum;0hH remom &mZ0wfrIrsm; rl;,pfaq;ESifh qufEG,f jzpfay:aerIudk aeYw"l0 BuHKawGYae&onf/

pufwifbm 5 &ufaeYwGif wpfaeYvHk;eD;yg; wzGJzGJ&Gmaeonfh rdk;u naeav; 4 em&DcefYwGif wdwfoGm;aomfvnf; 0if;a&mfwcGif wdrfrsm; zHk;vTrf;aeonf/ awmawmifrsm; ywfvnf0ef;&HaeNyD; ZrdjrpfESifh 0if;a&mfjrpf ESpfoG,f &pfacG pD;qif;aeonfh obm0yuwd twkdif;wnf&Sdaeonfh 0if;a&mfa'owGif yef;a&miftqdyfu vli,f rsm;udk wpfpwpfp 0g;NrdKaeNyD;? vli,f 10 OD;wGif 8 OD;cefY 0g;NrdK jcif; cHae&um vli,frsm;tm;vHk; 0g;NrdKcH&awmhrnfhta&;rSm vufwurf; tvkdodkY a&muf&SdaeNyD jzpfonf/

,ckvdk 0if;a&mfa'oudk yef;a&miftqdyf 0g;NrdKawmhrnfh ab;rS u,fwifEkdifa&;twGif tpdk;&? vufeufudkif tzJGYpnf;rsm;taejzifh OD;aqmifum a'ocHrsm;ESifh yl;aygif;NyD; xdxda&mufa&muf vkyf aqmif&rnf jzpfonf/ b,folaoao iawrm&if NyD;a&mqdkonfh rl;,pfaq; a&mif;0,folrsm;udk ausmom;&ifom; rcJGbJ udk,fusdK; pD;yGm;udk rMunfhbJESifh xdxda&mufa&muf vkyfaqmifNyD; 0if;a&mf a'oudk yef;a&miftqdyfab;rS u,fwif&ef wkdufwGef;vdkonf/

t,fuvkdazm

wpfbufpmrsufESmrS

Page 28: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

20 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

Interview

NCA-s EAO &JU wwd,tBudrfajrmuf xdyfoD;aqG;aEG;yGJ&JU 4 &ufwm aqG;aEG;rIuae bmawG a&SUqufvkyfaqmifzkdY qkH;jzwfcJhwmrsKd;&SdvJ/

usaemfwkdY vkyfwJh xdyfoD;aqG;aEG;yGJuae PPST (Nidrf;csrf; a&;vkyfief;pOf OD;aqmiftzGJY)&JU pkzGJYrIukd jyefvnfNyD;awmhrS okH;oyf wmawG &Sdw,f/ PPST ukd e*kdrlvwkef;u NCA vufrSwfa&;xkd; xm;wJh 8 zGJYeJY vufrSwfjyefxkd;wJh ESpfzGJYaygif; PPST+2 qkdNyD; usaemfwkdY 10OD;eJY zGJYpnf;ygw,f/ aemufNyD;awmh PPST tzGJYukd taxmuftuljyKzk d Y tvkyftzG J Y (Working Team) ukdvnf; e*dkrlvtwkdif; jyefzGJYxm;ygw,f/ 'gayrJh zGJYykHzGJYenf;u PPST+2 qkdNyD; 10 OD; zGJYpnf;xm;ygw,f/ 'guawmh usaemfwkdY&JU zGJYpnf; rIaygh/ tzGJYacgif;aqmifuawmh AdkvfcsKyfBuD;apmrlwl;ap;zkd;eJY 'ktzGJY acgif;aqmifu AkdvfcsKyfBuD;,Gufqpfaygh/

aemufNyD; 'kwd,ta&;BuD;wJh qkH;jzwfcsuftaeeJY jrefrmhEkdifiH&JU Nidrf;csrf;a&;vkyfief;pOfukd b,fvkdjyefoGm;rvJ qkdwJh qkH;jzwfcsuf &Sdygw,f/ usaemfwkdY 'DuaeY EkdifiHa&; tcif;tusif;ukd Munhfr,f qkd&if Working Group uae UPDJC/ UPDJC uae UPC ukd w&m;0if okH;Budrfvkyf jzpfcJhygw,f/ 'gayr,fh 'DuaeY tcif;t usif;rSm zuf'&,frl? ukd,fykdif jyXmef;cGifh wef;wltcGihfta&;eJY jynfe,fzGJYpnf;ykH tajccHOya' qkdwJh udpöawGeJY jynfaxmifpkuae cGJrxGuf&zl;qkdwJh tpkd;&eJY wyfrawmf&JU wifjycsufawGu a&SUquf vkdY roGm;EkdifawmhwJh taetxm;rsKd;rSm a&mufw,f/ usaemfwkdY cGJrxGuf&bl;qkdwmukd vufrcHbl;qkdvkdY&Sd&if cifAsm;wkdYvkdcsifwJh zuf'&,frlawG ukd,fykdifjyXmef;cGifhawG wef;wltcGihfta&;awG 'g& EkdifrSm r[kwfbl;/ 'gukd tvJtxyfvkyf&r,fqkdwJh udpöay:vmawmh usaemfwkdY a&SUqufoGm;vkdYr&wJh taetxm; jzpfoGm;w,f/

aemuf vkHNcKHa&;ykdif;qkdif&mrSmvnf;yJ wpfckwnf;aom wyfr awmfukd vufcH&r,fqkdwJh wyfrawmfbufu wifjyvmwJhtay:rSm usaemfwkdY aqG;aEG;n§dEIdif;vkdYr&ao;wJh taetxm;jzpfwJhtwGuf usaemfwkdY&JU Nidrf;csrf;a&;jzpfpOfu wpfqkdYaew,fvkdY nDvmcHu okH;oyfwJhtwGuf 'DwpfqkdYaewJh Nidrf;csrf;a&;tajctaeawG EkdifiH a&; aqG;aEG;yGJawGukd a&SUqufoGm;vkdY&atmif EkdifiHawmf tpkd;& bufu wu,fqkH;jzwfEkdifwJh xdyfykdif;acgif;aqmifawG? jrefrmh wyfrawmfbufu wu,fh qkH;jzwfcsufay;EkdifwJh xdyfykdif; acgif; aqmifawGeJY usaemfwkdY wkdif;&if;om;vufeufukdif awmfvSefa&; tzGJYtpnf;u xdyfykdif;acgif;aqmifawG tvGwfoabm awGYqkHNyD; awmhrS usaemfwkdY 'DuaeY BuKHae&wJh tcuftcJawG t[efYtwm;awG wpfqkdYrIawGudk 0dkif;0ef;tajz&SmMur,fqkdwJh usaemfwkdY qkH;jzwfcsuf wpfckudk &ygw,f/

tJh'D[mukd tjrefqkH; awGYqkHEkdifatmif tJh'Dudpöukd ajz&Sif;Ekdif atmif usaemfwkdY BuKd;pm;Mur,fvkdYvnf; ajymMuwm &Sdygw,f/ tJh'gNyD;rS Nidrf;csrf;a&; vkyfief;pOfeJY ywfoufwJh oufqkdif&m vkyf ief;rsm;ukd qufvuf vkyfaqmifEkdifrSmjzpfw,fvkdY usaemfwkdY ta&;BuD;wJh qkH;jzwfcsufwpfck csygw,f/ aemufta&;BuD;wJh

qkH;jzwfcsufwpfcku usaemfwkdY Nidrf;csrf;a&;jzpfpOfrSm NCA udk vufrSwfa&;xkd;xm;wJh 10 zGJYwifrubJeJY vufrSwfra&;xkd;&ao;wJh nDaemifwkdif;&if;om;awG &SdwJhtwGuf tJh'DtzGJYawGukd Nidrf;csrf;a&; vkyfief;pOfrSm b,fvkdyl;aygif;yg0if vkyfaqmifoGm;EkdifrvJqkdwJh udpöukdvnf; usaemfwkdY pOf;pm;Muygw,f/

tJhvkdpOf;pm;wJhae&mrSm jrefrmjynfNidrf;csrf;a&; wnfaqmufrI tay:rSm xm;&SdwJh bkHoabmxm;awG? aemuf jrefrmjynf Nidrf;csrf; a&; vkyfief;pOfqkdif&m bkHoabmxm;awG zuf'&,ftajccHrlqkdif&m bkHoabmxm;awGeJY NCA qkdif&m bkHoabmxm;awG vufrSwf ra&;xkd;ao;wJh EAO awGeJY n§dNyD;awmhrS usaemfwkdY n§dvkdY&wJh&v'feJY a&SUqufNyD;awmhrS Nidrf;csrf;a&;jzpfpOfukd oGm;vkdY&Sd&if aumif;rGefwJh &v'fawG &vmr,f/ ykdtusKd;&Sdr,fvkdY usaemfwkdY ,lqwJhtwGuf tJh'Dtay: tajccHNyD;awmhrS usaemfwkdY wkdif;&if;om;vufeufukdif awmfvSefa&; tzGJYtpnf;rsm; tm;vkH;yg0ifwJh tpnf;ta0;BuD; wpf&yfjyKvkyf&eftwGuf usaemfwkdYqkH;jzwfxm;ygw,f/

'DnDvmcHu a&SUqufoGm;r,fh Nidrf;csrf;a&;vkyfief;pOfawGtwGuf b,f avmuf ta&;BuD;vJ/

'DnDvmcHwpfckvkH;rSm a&SUqufoGm;&r,fh Nidrf;csrf;a&;c&D;pOf twGufyJ usaemfwkdY tav;ay;NyD;awmhrS aqG;aEG;wm jzpfygw,f/ 'DuaeY w&m;0if;vkdif;taeeYJ oGm;vkdY&wJh[mawGukdawmh wwfEkdif oavmuf oGm;NyD;NyD;/ aemuf a&SUqufNyD;awmhrS oGm;r,fqkdvkdY&Sd&if wpfqkdYrI&SdwJh udpöawGukd rajz&Sif;bJeJY usaemfwkdYMum;rSm&SdaewJh euf&Idif;wJh uGm[csufawGukd rajz&Sif;bJeJYawmh usaemfwkdY Union Peace conferences 21&mpkyifvkH tpnf;ta0;BuD;ukd oGm;vkdY&Sd&if vnf;yJ bmrStusKd;xl;vmp&m r&Sdbl;/ usaemfwkdY &v'faumif; vnf; &vmrSmr[kwfbl;/ 'gaMumifh usaemfwkdY Mum;xJrSm&SdaewJh uGm[csufawGukd t&ifajz&Sif;zkdY vkdw,fvkdY usaemfwkdY 'Dtpnf; ta0;BuD;rSm 'gukd tav;ay;NyD;awmhrS aqG;aEG;wm jzpfygw,f/

typf&yftzGJYeJY tpkd;&? wyfrawmftMum; Nidrf;csrf;a&;jzpfpOfrSm a&SUquf oGm;zkdYtwGuf a&SUrwkd;om aemufrqkwfom tajctaersKd; jzpfay:aewJh t"du BuKHawGU&wJh tcuftcJawGu bmawGjzpfrvJ/

t"du uawmh usaemfwkdY NCA twdkif; taumiftxnf razmfEkdifwmu awmfawmfav; t"duusygw,f/ wu,fqkdvkdY&Sd&if NCA u wkdif;&if;om; awmfvSefa&;tzGJYtpnf; 10 zGJYeJY jynfaxmif pk or®w jrefrmEkdifiHMum;rSm csKyfqkdwJh pmcsKyfBuD;jzpfygw,f/ 'gukd vnf; taumiftxnfazmfzkdYtwGuf oEédXmefjyKMuNyD; jzpfw,f/ 'gayr,fh 'DuaeY NCA ukd taumiftxnfazmfwJhae&mrSm tcuf tcJ trsm;BuD;BuHK&wm usaemfwkdYawGY&ygw,f/

tJh'gbmvJqkdawmh usaemfwkdY 'DjynfaxmifpkNidrf;csrf;a&; nDvmcH jzpfay:vmzkdYtwGuf oGm;&r,fh tqifhvkduf tqifhvkduf vkyf&r,fhvkyfief;awG &Sdygw,f/ tJh'DxJrSm ta&;BuD;qkH;uawmh

usaemfwkdY jynfoleJY awGYqkHyGJawG Public consultation? aemuf trsKd;om;tqifh EkdifiHa&;aqG;aEG;yJG National Dialogue awG? 'gawG u vkyfzkdYvkdtyfwJh udpö&yfawG jzpfygw,f/ 'gayr,fhvkdY 'DuaeY tJhvkdvkyfzkdYvkdwJhudpöawGukd tpkd;&eJY wyfykdif;qkdif&maum vGwfvGwf vyfvyf vkyfcGihfray;wJhtay:rSm usaemfwkdY wkdif;&if;om; vuf eufukdif awmfvSefa&;tzGJYtpnf;tm;vkH; vlxkawGYqkHyGJ rvkyfEkdifwJh tzGJYtpnf;awG trsKd;om;tqifh EkdifiHa&;aqG;aEG;yGJ rvkyfwJhtzGJYt pnf;awG awmfawmfrsm;rsm;&Sdygw,f/

aemufwpfcsKdUu wpfBudrfyJ vkyf&w,f/ ESpfBudrf okH;Budrf av; Budrf ig;Budrf vkyfzkdYvkdtyfw,f/ 'gayr,fh cGihfrjyKbl;qkdwJh taet xm;atmufrSm usaemfwkdY NCA ukd taumiftxnfazmfae&wJhtwGuf tifrwefrS t[efYtwm; jzpfygw,f/ 'ghtjyif 'Dxuf t[efYt wm; jzpfapwJh t&mawGu cGJrxGuf&bl;qkdwJhudpöukd cifAsm;wkdY oabmrwlbl;qkdvkdY&Sd&if wkdif;&if;om;vufeufukdif awmfvSefa&; tzGJYtpnf;awGu tNrJwrf; ESpfaygif; 70 Mum awmif;qkdaewJh ukd,fykdifjyXmef;cGihfawG? trsKd;om;wef;wla&;awG? zuf'&,ftajccH rlawG 'gawG tm;vkH;ukd bmrSrvkyfay;Ekdifbl;/ rvGJay;Ekdifbl; qkdwJh wpfzufu ajymvmwJhtay:rSm 'g[m a&SUqufoGm;EkdifzkdY BuKH&wJh wu,fh BuD;rm;aom wpfqkdYrIBuD; jzpfygw,f/

aemuf vkHNcKHa&;ykdif;qkdif&mrSmvnf;yJ wpfckwnf;aom wyfr awmfukd cifAsm;wkdYvufcHrS a&SUqufaqG;aEG;vkdY&r,fqkdwJh taet xm;rsKd; jzpfvmwJhtcgusawmh 'gawGu usaemfwkdYtwGuf t[efY twm;jzpfapwJh udpörsKd;jzpfygw,f/ 'gukd rajz&Sif;bJeJY a&SUquf oGm;r,fqkdvkdY&Sd&ifvnf; tajzaumif; &v'faumif;&vmrSm r[kwfbl;/ 'gukd t&ifqkH; ajz&Sif;zkdYvkdw,fvkdY usaemfwkdYtaeeJY ,lqygw,f/

typf&yf wkdif;&if;om;tzGJYpnf;awGMum;rSm olwkdY&JU ukd,fykdif rl0g'awG &Sdae w,f/ 'Dvkd &Sdaejcif;aMumifh typf&yftzGJYawGMum;rSm bkHrl0g'qkdif&m bkH oabmwlnDcsuf&&SdzkdYtwGu f'DnDvmcHuae b,fvkdcsrSwfEkdifwmrsKd; &SdvJ/

usaemfwkdY tzGJYtpnf; 10 zGJYMum;xJrSmvnf; tzGJYtpnf;toD; oD;? jynfe,ftoD;oD;? a'otoD;oD;u vmwJh tzGJYtpnf;awG jzpfMuwJhtwGuf tm;vkH;wlaew,fvkdYawmh r[kwfygbl;/ uGJjym;rI awG trsm;BuD; &Sdygw,f/ 'DuGJjym;rIawGukd tNrJwrf; n§dNyD;awmhrS 'DuaeY EkdifiHawmftpkd;&eJY EkdifiHa&;aqG;aEG;yGJawGukd oGm;aewmyJ jzpfygw,f/ tJh'Dvkd pkpnf;wJhae&mrSm usaemfwkdY tckqkd&if PPST (Peace Process Supporting Team) u tc&m usygw,f/ 'Dtpnf; ta0;BuD;uae bkHoabmwlnDcsufawG? bkHvkyfief;pOfawG? zuf' &,f tajccHrlawG 'Drdkua&pDqkdif&m tajccHrlawG 'gawGtm;vkH;ukd wlnDatmif usaemfwkdY tNrJwrf; n§dae&wJh taetxm;rsKd;&Sdygw,f/ 'Dawmh 'Duae a&SUvmrJh aqG;aEG;yGJawGrSm tvGwfoabmyJjzpfjzpf?

wkdif;&if;om;awmfvSefa&; vufeufukdiftzGJYtpnf; (NCAs EAO) 10 zGJY\ wwd,tBudrfajrmuf xdyfoD;aqG;aEG; yGJ

pufwifbmv 8 &ufrS 11 &ufaeYtxd

jyKvkyfonfh wpfEkdifiHvkH; ypfcwfwkdufckdufrI

&yfpJa&;oabmwl pmcsKyf-NCA vufrSwf

a&;xkd;xm;onfh wkdif;&if;om;awmfvSefa&;

vufeufukdif tzGJYtpnf; (NCAs EAO) 10 zGJY\

wwd,tBudrfajrmuf xdyfoD; aqG;aEG;yGJü

¤if;wkdY\aqG;aEG;csufrsm;ESifh a&SUvkyfief;pOfrsm;

t wGuf qkH;jzwfcsufrsm;tay: nDvmcH\ ajym

cGihf& yl;ZifusKH;ESihf qufoG,far;jref;xm;yg

onf/

ü ¤if;wkdY\aqG;aEG;csufrsm;ESifh a&SUvkyfief;pOfrsm;twGuf qkH;jzwfcsufrsm;tay: nDvmcH\ ajymcGihf&

yl;ZifusKH; ESihf qufoG,far;jref;jcif;

pmrsufESm (22) odkY

Page 29: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

212013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? atmufwdkbmv 2018

Interview

zmyGefa'o&JU 0ufoufa&m*gjzpfyGm;rI aemufqkH; tajctaeav;udk odyg& ap/

rlaMwmf(zmyGef)c½kdif&JU 'G,fvkd;ESihf bl;okdNrKdUe,fawGrSm vGefcJhwJh v(Mo*kwf) 24 &ufuae pNyD;awmh 0ufoufa&m*g ysHUESHUjzpfyGm; wJhtaMumif; BPHWT a'owm0efcHawGu ododcsif; usaemfwkdYudk w&m;0if taMumif;Mum;vmw,f/ tJ'Dtay: bmawGvkyf&rvJ/ b,fvkdvkyf&rvJqkdwm pOf;pm;NyD; vkdtyfwJh aq;0g;tydkif;awGudk pDpOfaqmif&Gufay;w,f/ 'ghtjyif tjcm;vkdtyfwJh yHhykd;rIawG &Ekdif atmifvkdY tjcm; Partners (rdwfzuftzJGY)? enf;ynm tultnD ay;aewJh rdwfzuftzGJYtpnf;awGeJY cdswfqufNyD;awmh ulnD vkyf aqmifay;aew,fayghaemf/

a&m*gu b,fvkd touft&G,frSm tjzpfrsm;vJ/ b,favmuftxd qkd; &Gm;aeNyDvJ/

0ufoufa&m*gjzpfwJhvlawG&JU pm&if;awGudk Munfh&r,fqkd&if 12 ESpfatmuf uav;awG trsm;qHk;jzpfaewm awGY&w,f/ pjzpf wkef;u 'G,fvkd;NrKdUe,f? &Gm 4 &GmyJqkdayr,fh vuf&SdtcsdefrSmawmh bl;okdNrdKUe,fu &Gmtygt0if &Gmaygif; 12 &GmxJu uav; ta,muf 300 0ef;usiftxd ul;pufjzpfyGm;aeNyD/ tJ'DtxJu 9 ESpft&G,f uav;wpfa,mufu 0ufoufa&m*gtjyif tjcm;a&m*g tcHvnf;&SdvdkY qHk;oGm;w,f/ aemuf 6 ESpft&G,f rdef;uav; wpf a,mufu rsufpduG,foGm;ygw,f/

'Da&m*gu b,fvdkawGaMumifh jzpfwwfovJ/ b,fvdkrsKd; ul;pufwm vJ/

olu virus ydk;wpfrsKd;aMumifhjzpfwm/ ynm&SifawG ajymwmu awmh trsKd;uGJaygif; 21 rsKd;avmuf &Sdw,f ajymwmyJ/ olu tifrwef ul;pufvG,fw,f/ txl;tjzihf ESmap;acsmif;qdk;? ESmacs uae olYt&nfawG xdawGYNyD; ul;pufwm Adkif;&yfydk; jzpfwJhtwGuf Antibiotic vdkYac:wJh aq;aMumihfawmh aysmufatmif ukvdkYr&bl;/ t"duu cE¨mukd,ftm;enf;wJholudkyJ ul;wmrsm;w,f/ tm[m& csKdUwJhwJholjzpf&if a&m*g ydkNyD;awmh zdESdyfovdkjzpfNyD; ydkNyD;cHpm;& wwfw,f/ 0ufoufaMumifhr[kwfyJ tm;enf;NyD; tjcm; a&m*g Oyrm- erdk;eD;,m;vdkYac:wJh touf½SLvrf;aMumif;a&m*gwdkY 0rf; avQmwmwdkY yg;pyfxJ temtBuD;BuD;jzpfwmwdkY jzpfNyD;awmh uav;awG aoqHk;oGm;Ekdifw,f/ wcsKdUvnf;aoMuw,f/

'Da&m*gudk BudKwifumuG,fEkdifzkdY b,fvdkaexdkifpm;aomufoihfovJ/a&m*gjzpfNyD;qdk&if jyKpkukozkdYu udk,fyl&if tylusaq;wdkuf?

a&at;ywfwdkuf? vkyfay;&r,f/ a&"mwfcrf;ajcmuf&if "mwf qm;&nf wdkuf&r,f/ a&rsm;rsm; wdkuf&r,f/ tm[m& rcsKdUwJh atmif tpmrsm;rsm; auR;&r,f/ txl;ojzifh tpmrSm rdkifvdk (MILO) wdkYvdkqdk ydkaumif;w,f/ olu tqDpkyfay;wm rsm;vkdYaygh/ aemufqufwGJa&m*g jzpfvm&if erdk;eD;,m;wdkYvdkqdk&if vdktyfovdk Antibiotic udk aq;rª; nTefMum;rIeJYay;&rSm? tjcm; yHhydk;ukorIu wpfudk,f&nf oefY&Sif;a&;yJ/ aeYpOf a&csKd;ay;wm/ rsufESmudk a& aEG;eJY rMumcP opfay;wmvnf;ta&;BuD;w,f/ temzk wuf&if ydkqdk;rSmpdk;vdkY yg;pyfxJvnf; rMumcP a&aEG;eJYjzpfjzpf qm;a&eJY jzpfjzpf aq;ay;zkdYvnf; vdkw,f/ ul;pufrIudkxdef;zdkYu jzpfEkdif&if vlemudk oD;oefYcGJxm;&ifawmh ydkaumif;wmaygh/ ausmif;awG ydwf ay;wmwdkY wpf&GmeJYwpf&Gm roGm;Mu&ifaumif;wmaygh/ txl;ojzihf uav;awGudk odyfrpkrdMuapeJYaygh/

vwfwavmrSm tJ'DvlemawGtwGuf usef;rma&;apmifha&Smufay;rI tajctaeu b,fvkd&SdygovJ/

vwfwavmtajctaeeJYajym&ifawmh a&m*gjzpf&SdaerIukd oufomatmif ukoay;aewmaygh/ txl;ojzifh ukd,fylw,fqkd&if tylusatmif Paracetamol wdkufw,f/ aq;vkdaew,f/ xyfydkY ay;&r,f/ Budget aiGawmh xyfvdkaew,f/ &Sm&OD;r,f/ txl; ojzifh t[m& tpmawGtwGuf/ a&m*gtajctae qufvuf apmifhMunfhNyD;awmh vlemoufomwJhtxd jyKpkapmifha&Smufay;

aeovkd 0ufoufa&m*gaMumifh aemufqufwGJa&m*gawG rjzpf atmif? 0ufoufa&m*gjzpfNyD;awmh t&rf;tm;enf;oGm;NyD; cE¨m udk,fxJrSm tjcm;ykd;0ifwJh a&m*gykd;awGrjzpfatmif? ykdNyD; tajctae qkd;qdk;&Gm;&Gm; rjzpfatmif ukoay;aeygw,f/

a&m*g xdef;csKyfrIeJY usef;rma&;apmifha&SmufrItykdif;rSm 'Da'o rSm &SdaeMuwJh usaemfwkdY BPHWT tzGJYeJYtwl u&if usef;rma&;ESifh u,fq,fa&;Xme-KDHW wdkYu 0kdif;0ef;aqmif&Gufaeygw,f/ r,fawmfaq;cef; (MTC) eJY SMRU (Shoklo Malaria Research Unit) tzGJYtpnf;awGu ukorItwGuf vkdtyfwJh aq;0g;tultnDawGudk ay;aeygw,f/

tJ'Dtjyif 'Dzufa'orSm vkdtyfaewJh enf;ynmykdif;a&m? tjcm; vkdtyfr,fxifwJh pDrHcefYcGJrItykdif;? uav;awGtwGuf t[m& jr§ifhwifa&;tykdif;? o,f,lykdYaqmifa&; toHk;p&dwf tykdif; awGudkvnf; CPI vkdYac:wJh Community Partners International tzGJYu yHhykd;ulnDay;aeygw,f/

'D0ufoufa&m*gudk rjzpfatmif BudKwifumuG,faq;xkd;ay;rI tajc taeaum b,fvkd&SdygovJ/

jzpf&SdaewJh tajctaeawGudk vkdufvHuko xdef;ausmif;ay;EkdifwJh tajctaeyJ &Sdygao;w,f/ BudKwif 0ufoufa&m*g umuG,faq; xdk;ay;wJh vkyfief;awmh 'Da'orSm rvkyfay;Ekdifao;bl;/ rvkyfEkdif ao;wmu 'Da'oudk tkyfcsKyfaewJh tzGJYtpnf;awGeJY a'ocHawG&JU tjrifeJY tajctaeawG? aemuf jrefrmtpkd;&&JU usef;rma&;XmeawGeJY yl;aygif;vkyfaqmifEkdifjcif; r&Sdao;wmaMumifhyg/

'Da'ou a&m*gjzpfyGm;wJh uav;awG&JU tajctaeukd NcHKiHk oHk;oyfvkdufawmh t[m&csdKUwJhrIawG trsm;BuD;jzpfaew,fvkdY ,lqw,f/ t[m&csdKUwJhawmh a&m*gckcHEkdiftm; enf;rSmjzpfwJh twGuf zsm;emrIawG cPcPjzpfNyD; tjcm;a&m*gawGvnf; jzpfyGm; vmrSm usaemfwkdY pkd;&drfw,f/ 'gaMumifh aq;ukoa&;ukdyJ vkyfwm avmufu tusdK;r&Sdbl;/ t[m&jr§ifhwifzkdYvnf; vkyfzkdYvkdr,f/ cPcP rzsm;atmif umuG,faq;awG xdk;Ekdifr,fqkd&ifawmh tcuftcJawGudk ausmfvTm;Ekdifr,fvkdY ,lqygw,f/

a&m*gudk b,ftcsdefavmufrSm xdef;csKyfEkdifr,fvkdY arQmfrSef;xm;ovJ/wpfv0ef;usiftwGif; xdef;csKyfEkdifvdrfhr,fvkdYawmh ,lqw,f

ayghaemf/ 'gayr,fhvnf; 'Da'ou 0ufoufumuG,faq; wpf a,mufrS r&Muawmh xyfNyD;awmh ul;pufcsifvnf; ul;pufrSmyJ/ qufjzpfaeEkdifao;vkdY wdwdususawmh ajymvkdYr&ao;ygbl;/ vkH;0 xdef;csKyfEkdifzkdYuawmh usaemfwdkY usef;rma&; tzGJYtpnf;awGtjyif tkyfcsKyfa&;tzGJYudkyg jzpfoifhjzpfxkdufwmawGudk c½kdiftqifhtxd wkdufwGef; wifjyajymqkdoGm;ygr,f/ tpkd;& usef;rma&;tzGJYeJYa&m yl;aygif;aqmif&GufvkdY &^r& qkdwmukd ar;MunfhNyD;awmh umuG,f aq;xdk;r,fhvkyfief;udkvnf; qufvufaqmif&GufEkdifatmif BudK; pm; vkyfaqmifoGm;csifygw,f/

xyfrH jznfhpGufajymcsifwm&Sd&if ajymcJhay;yg/usaemfwkdYzufuawmh usef;rma&;apmifha&SmufrItykdif;udk vkyf

aeygw,f/ a'otajctaet& wpfpHkwpf&m a&m*gjzpfyGm;vkdY&Sd&if wwfEkdiforQ xdef;csKyfEkdifatmifawmh vkyfwmygyJ/ 'gayr,fhvnf; tjcm;vkdtyfwJh t[m&jr§ifhwifa&; tpDtpOfwkdYvkd? umuG,faq;xkd; vkyfief;wdkYvkd? tJ'gtjyif ykdajym&ifawmh vrf;yef;qufoG,fa&; tajctaeawG? a'ozGHUNzdK;a&;awG r&Sdbl;qkd&ifawmh usaemfwkdY b,favmufyJvkyfvkyf (a&m*gawG) qufNyD;awmh jzpfaeOD;rSmyJaygh/ 'gaMumifh a'orSm tzufzufu wm0ef&SdwJh a'oqkdif&m wm0ef cHawGa&m? vlBuD;awGa&mu usef;rma&;apmifha&SmufrI wpfckwnf;udk rMunfhbJeJY a'ozGHUNzdK;a&;vkyfief;awGukdyg 0dkif;0ef;pOf;pm; vkyf aqmifay;rSyJ a'ovnf; zGHUNzdK;vmrSmjzpfovkd usef;rma&;vnf; tqifhjrifhvmr,fvkdY vufcH,HkMunfxm;ygw,f/

autJef,l-u&iftrsKd;om;tpnf;t½kH; e,fajr rlaMwmf (zmyGef)a'orSm Mo*kwfv aemufqHk;tywfrS pwifNyD; vuf&Sd

pufwifbmv wwd,tywftxd uav;i,f 300 OD;0ef;usif 0ufoufa&m*g qkd;0g;pGmjzpfyGm;aeaom tajctaeESifhywfoufNyD;

teD;uyf vdkufvHMunfh&Iukoay;aeonfh e,fvSnfhausmykd;tdwf usef;rma&;vkyfom;tzGJY(BPHWT) nTefMum;a&;rSL; apm0if;

ausmftm; u&ifowif;pOf-u&ifowif;Xme\ owif;axmuf apm&Sm;u oD;oefYawGYqkH ar;jref;xm;onfrsm;udk pkpnf;wifjy

vkdufygonf/

umuG,faq;awG xdk;Ekdifr,fqkd&if awmh tcuftcJawGudk ausmfvTm;Ekdif r,fvkdY ,lqygw,f ...

ESifh awGUqHkar;jref;jcif;apm0if;ausmf

zmyGef 0ufoufa&m*g tajctaetay:

BPHWT 'g½dkufwm

,ckjzpfyGm;aeonfh 0ufouf a&m*gonf tzsm;wufjcif;? cE¨m ukd,f ta&jym;wGif tzkrsm;xGufjcif;? acsmif;qkd;jcif;? yg;pyftem aygufjcif;? rsufvkH;emjcif;? vnfacsmif;emjcif;ESifh 0rf;oGm;jcif; vu©Pm rsm; jzpfay: vsuf&SdaMumif; BPHWT wm0ef&Sdolrsm;u qdkonf/

Page 30: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

22 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

News

pufwifbm 13 &uf? 2018 ckESpf apmjrwfOD;om

u&ifjynfe,f? Mumtif;qdyf

BuD;NrdKUe,ftwGuf urÇmhbPfESifh v,f,mpdkufysdK;a&;ESifh qnf ajrmif;0efBuD;Xme? aus;vuf

a'o zGHYNzdK;wkd;wufa&; OD;pD;Xme wdk Y yl;aygif;vkyfaqmifonfh vlxkA[dkjyK pDrHudef;vkyfief;pOf

Mumtif;qdyfBuD;NrdKUe,f vlxkA[dkjyK pDrHudef;twGuf usyf (10128) oef; axmufyHhaiG&&Sd

pufwifbm 9 &uf? 2018 ckESpf apm&Sm;

u&ifjynfe,f tajcpkduf EkdifiHa&; ygwD 4 ygwD yl;aygif; zGJYpnf;xm;aom u&iftrsKd;om; 'Drdku&ufwpfygwD-KNDP \ Mumtif;qdyfBuD;NrdKUe,f tvkyf trIaqmifaumfrwDudk pufwif bmv 8 &ufaeYu zGJYpnf;vkduf onf[k od&onf/

Mumtif;qdyfBuD;NrdKUwGif jyK vkyfcJhaom NrdKUe,f ygwDtvkyf trIaqmifaumfrwD zGJYpnf;a&; tpnf;ta0;ü 15 OD;yg aumf rwDukd zJGYpnf;vkdufjcif; jzpfonf [k KNDP ygwD OuúX jzpfol ref;atmifjynfpk d;u u&ifo wif;pOfokdY ,ckvkd ajymonf/

]ygwD 4 ygwD pkaygif;zGJYpnf; NyD;wJhaemuf ygwD&JUtiftm;ukd pkaqmif;&,lwJh oabmrsdK;vnf; ygw,faygh/ e*kd ygwDa[mif;awG tukefvHk; zsufodrf;NyD;awmh t opfwzef zGJYpnf;vkdufwJhtcgrSm tiftm;? pm&if; twdtus? trSeftuef &&S dEk difa&; vm a&mufNyD;awmh pnf;½kH;aqmif&Guf w,fvdkYvnf; ajymvkdY&w,f

aygh}[k ajymonf/ygwDtaejzifh NrdKUe,f t

vkyf trIaqmifaumfrwDudk jr0 wD? vIdif;bGJ? zm;tHNrdKUe,fwkdYwGif zJGYpnf;EkdifcJhNyD; ,ck 4 NrdKUe,f ajrmuftjzpf Mumtif;qdyfBuD; wGif zGJYpnf;EkdifcJhjcif;jzpfonf[k KNDP u ajymonf/

,refaeYu jyKvkyfaom t pnf;ta0;wGif Mumtif;qdyfBuD;? bk&m;oHk;ql? usdKuf'HkNrdKUwkdYrS KNDP ygwD0ifrsm;? usHKc0ef? awmif'D;? wHcGefwdkif? cv,f aus;&Gmtkyfpkrsm;rS ygwD0ifrsm; pkpkaygif; vlOD;a& 100 cefY wufa&mufcJhMuonf/

Mumtif;qdyfBuD;NrdKUe,f t vkyftrIaqmifaumfrwD OuúXt jzpf a&G;cs,fcH&ol wa*;&GmrS apmqmavmvu ]ck a&G;cs,f vkdufwmu rJpepfeJY r[kwfbJ tm;vHk;&JU oabmqE´eJY tqkdjyK yHkpHrsdK;yg/ usaemfhtaeeJY ygwDudk wdk;wufatmif? a&SUquf&Sifoef Ek difatmif cka&G;cs,fvkdufwJh tvkyf trIaqmif aumfrwD0if awGeJY tpGrf;ukefBudK;pm;aqmif&GufoGm;ygr,f}[k ajymonf/

u&ifjynfe,f tajcpdkuf u&ifygwDrsm; yl;aygif;um u &iftrsKd;om; 'Drdku&ufwpfygwD udk wnfaxmifcJ h jcif;jzpfNyD; NyD;cJhonfh rwfv 12 &ufaeYwGif ygwD A[dk tvkyftrIaqmifrsm;udk a&G;cs,f wifajr§mufcJhNyD;aemuf {NyDvrS pwifum u&ifjynfe,f wGif;&Sd NrdKUe,frsm;odkY ygwD vkyf ief;pOfrsm;udk uGif;qif; vkyf aqmifaejcif; jzpfonf/

vuf&SdtcsdefwGif u&ifjynf e,ftajcpkduf KNDP ESifh zvkH-pa0: 'Drdku&ufwpfygwD (PSD P)? &efukefwkdif;a'oBuD; tajc pkduf KPP ESifh {&m0wDwkdif;a'o BuD; tajcpdkuf u&iftrdsK;om; ygwD (KNP) [lí u&ifEkdifiHa&; ygwD 4 ygwD &Sdonf/

NyD;cJhonfh 2015 ckESpfu usif;yonfh ygwDpHk 'Drdkua&pD taxGaxGa& G;aumufy G JwGi f u&ifygwDrsm;tcsif;csif; rJqE´ e,f xyfaerI rsm;pGm&S dcJ h NyD; u&ifjynfe,f? oHawmifBuD; NrdKU e,fwGif KPP vTwfawmftrwf wpfOD;rSvGJí usefu&if ygwD0if rsm;tm;vHk; ta&;edrfhcJhonf/

KNDP \ Mumtif;qdyfBuD;NrdKUe,f tvkyftrIaqmifaumfrwD zGJYpnf;

pufwifbm 10 &uf? 2018 ckESpf apmxGef;vif;

&efukefNrdKU tajcpdkuf u&if jynfolYygwD(KPP)ESif h u&if trs d K;om;ygwD(KNP) acgif; aqmifrsm;onf pufwifbm 9 &ufaeY naeykdif;wGif? tif;pdef NrdKUe,f? blwm½Hkvrf;&Sd u&ift rsdK;om; o[m,toif; ½Hk;cef; üawGYqHkcJhNyD; vmrnfh a&G;aumuf yGJwGif ae&mrxyfa&; udpö aqG; aEG;cJhonf[k KPP 'kOuúX apm ap;0g;u u&ifowif;pOfodkY ajymonf/

¤if;u ]ygwD acgif;aqmifESpf OD;eJ htzGJY0ifawG awGYMuw,f/ aqG;aEG;cJhwmuawmh vmr,fh a&G;aumufyGJrSm ygwDESpfck ae&m rxyfa&;udpö aqG;aEG;cJhw,f/ aemufa&G;aumufyGJus&if wpfyg wDeJYwpfygwD tjyeftvSef ulnD

zkdYaygh/ 'gawGu ta&;BuD;w,f/ nd§EIdif;&cufw,f/ tckvdk BudK wif aqG;aEG;xm;rS awmf½Hkus r,f/ aemuf vuf&Sd EkdifiHawmf BuHKawGYae&wJh EdkifiHa&; tajct aeawGudk ygwDacgif;aqmifawG aqG;aEG;w,f}[k pufwifbm 10 &ufaeYwGif ajymonf/

tqdkyg aqG;aEG;yGJodkY ygwD acgif;aqmifrsm;jzpfaom u&if jynfolUygwD OuúX? apmxGef; atmifjrifhESifh u&iftrsdK;om; ygwD OuúX ref;odef;a&TwkdY OD; aqmifonfh tzJGY0ifrsm; toD; oD; wufa&mufcJhNyD; pufwif bm 10 &ufaeY? nae oHk;em&DrS n 8 em&D0ef;usifxd MumjrifhcJh aMumif; aqG;aEG;yGJ wufa&muf cJhonfh ygwD acgif;aqmifrsm;xH rS od&onf/

,ckvdk &efukefNrdKU tajcpdkuf

u&ifygwDESpfck awGYqHkjcif;onf aumif;rGefaomfvnf; ygwDaygif; pnf;a&; ESifh a&G;aumufyGJ ae&m rxyfa&; udpö&yfrsm;xuf u&if jynfolrsm; axmufcHrI&atmif ueOD; vufawGYusus vkyf aqmifoGm;&ef vdkonf[k xif jrifaMumif; &efukefNrdKUcH u&if EkdifiHa&;orm;wpfOD;u oHk;oyf ajymqdkonf/

vuf&S d jynfwGif;ü u&if jynfe,fwGif u&iftrsdK;om; 'Drdku&ufwpfygwD (KNDP)ESifh zvHk-pa0: 'Drdku&ufwpfygwD (PSDP)? &efukefNrdKUwGif u&if jynfolYygwD (KPP)ESifh u&if trsdK;om;ygwD (KNP)wdkY w&m; 0if EkdifiHa&;ygwDrsm;tjzpf &yf wnfvIyf&Sm;vsuf &Sdonf/

&efukef u&ifygwDESpfck a&G;aumufyJG ae&mrxyfa&; aqG;aEG;

pDrHudef;umv 4 ESpftwGuf usyf 10128 oef; axmufyHhaiG &&SdcJhonf[k pDrHudef;wm0efcHu pufwifbm 12 &ufaeYwGif u&ifowif;pOfodkY ajymonf/

pDrHudef; apmifhMunhfBuD;Muyf a&; wm0efcH OD;xGef;xGef;OD;u ]pDrHudef; 4 ESpftwGif;rSm axmuf yHhaiG pkpkaygif;usyf 10128 oef; &&Sdw,f/ aus;&Gmtkyfpk 50 u &Gmaygif; 355 &GmtwGuf aemuf qkH;ESpf pDrHudef; pwifzdkY 10 tkyfpkuawmh vkyfief;Z,m;awG wifjyxm;w,f/ aus;&Gm 8 tkyf pkpmawmh jrefrmhpD;yGm;a&; bPf rSm axmufyHhaiGawG a&mufaeNyD/ &GmvlxkawG jyefay;qyfp&m rvdkygbl;/ t"du vdktyfwJh

tajccH vlrItaqmufttkHawG a&? rD;? vrf;vdktyfcsufawGudk ulnDaxmufyHhay;wmyg}[k ajym onf/

aus;&Gmtkyfpktvdkuf vlOD; a&ay: tajccHum aiGaMu; axmufyHhay;NyD pmoifausmif;? aomufokH;a&? rD;&&Sda&;? vrf; ESifh tjcm;tajccH taqmufttkH vkdtyfcsufrsm;udk aus;&Gmvlxk udk,fwdkif taumiftxnfazmf aqmif&Guf&onfh vkyfief;rsdK;jzpf NyD; vlyk*¾dKvfwpfOD;wpfa,muf om tusdK;&Sdaprnfh vkyfief;rsm; ESifh bmoma&;ESifhqdkifonfh t aqmufttkHrsm;udk aqmufcGifh rjyK[k wm0ef&S dolxHrS od& onf/

awmif'D;aus;&Gmtkyfpk tkyf csKyfa&;rª;apmvSrdk;u ]pDrHudef; axmufyHhaiGeJY pmoifaqmif? ausmif;oefYpifcef;? a&wGif;? pmoifausmif;NcHpnf;½dk; uGefu &pf cwfwmawG vkyfEdkifcJhw,f/ jyefrqyf&bl;qdkawmh tqif ajyw,f/ udk,fxludk,fx vkyf& r,fqdk odyfrvG,fbl;/ tpdk;&? vTwfawmfrSmwifjyNyD; vkyfr,f qdk tcsdefMumaewmawG bwf *suf rvkHavmufvdkY apmifh&wm ayghaemf/ &GmrSm 4 ESpfpmtwGuf usy fode f ; wpfaxmifausm f axmufyHhaiG&w,f}[k u&ifo wif;pOfokdY ajymonf/

vlxkA[d k jyK pDrHudef;ud k

w&m;0ifyJjzpfjzpf aqG;aEG;wJhae&mrSm bkHoabmxm; csrSwfxm;NyD; om;jzpfwJh aemuf bkHvkyfief;pOfawG csrSwfxm;NyD;om;jzpfwJh tm;vkH;oabmwlnDrI &xm;NyD;om;jzpfwJh zuf'&,ftajccHrlawG 'Drkdua&pDtajccHrlawGtay:rSm aqG;aEG;oGm;rSmjzpfwJhtwGuf 'gawGukdvnf; tckjyifqifaewJh tcsdefumvjzpfaew,fvkdY usaemfh taeeJY ajymvkdygw,f/

usaemfwkdY EAO 10 zGJYMum;xJrSm typf&yftzGJYMum;xJrSmyJ

r[kwfbJeJY wkdif;&if;om;vufeufukdiftm;vkH;eJY NcKHikHrdwJh bkHo abmxm; &yfwnfcsufawG? vkyfief;pOfawG? zuf'&,ftajccHrlawG 'gawGudkvnf; csrSwfEkdifzkdY&eftwGuf tywfwukyf BudK;pm;aewJh tcsdefumvjzpfw,fvkdY ajymcsifygw,f/

jznhfpGufajymMum;csifwJh taMumif;t&m tajctaeav;&Sd&ifvnf; odyg&ap/

usaemfwkdY typf&yfxm;wJh wkdif;&if;om;vufeufukdif awmf

vSefa&;tzGJY 10 zGJYu qkdvkdY&Sd&if 'DuaeY NCA vrf;aMumif;ay:rSm &Sdaeygw,f/ NCA twkdif;yJ usaemfwkdY taumiftxnfazmf csifygw,f/ 'D NCA vrf;[m 'DuaeY jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHawmfrSm ESpfaygif; 60 ausmf 70 umvausmfMum jynfwGif;ppfjzpfaewJh udpöukd 'Dvrf;aMumif;uaeyJ tajz&SmEkdifvdrfhr,fvkdY usaemfwkdY wxpfcs ,kHMunfaeygw,f/ 'gaMumifh usaemfwkdYtaeeJY Nidrf;csrf; a&; &&Sdonftxd usaemfwkdY BudK;yrf;aqmif&GufoGm;zkdY oEédXmef csxm;NyD;jzpfw,fvdkY usaemf xyfavmif; ajymcsifygw,f/

pmrsufESm (20) rS

wpfbufpmrsufESmodkY

Page 31: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

232013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? atmufwdkbmv 2018

News

pufwifbm 25 &uf? 2018 ckESpf apmjrwfOD;om

vwfwavmwGif urÇmha&eH aps;EIef; wufvmrIaMumifh jref rmh &mbmaps; jyefwufvmrnf[k jrefrmEdkifiH &mbmpdkufysdK;xkwfvkyfolrsm;toif; OuúX OD; atmifjrifhxl;u u&ifowif;pOf odkY ajymonf/

]a&eHeJY &mbmu ,SOfwGJae w,f/ urÇmh&mbmaps;EIef;udk tajccHxm;wmqdkawmh trsm; BuD;vnf; rSef;vdkYr&bl;ayghav/ a&eHaps;u awmufavQmufwuf aewm/ tajctae jyefaumif; vmrSmyg/ wufr,fvdkYvnf; ,lqygw,f}[k OD;atmifjrifhxl; u pufwifbm 24 &ufaeYwGif ajymonf/

vuf&S d t&nftaoG;jrif h Rss3 &mbmtrsKd;tpm; wpfwef vQif tar&duefa':vm 1250 ESifh 1300 0ef;usif aps;aygufNyD; aps;EIef; twuftus qkdonf xuf tyifrsdK;aumif;&efESif h xkwfvkyfrI wdk;wufatmif vkyf &ef t"duusNyD; xkwfvkyfrI aumif;vQi f t½I H ;ray:E k di f a Mumi f ; ¤i f ;u qufajym onf/

jrefrmjynfxkwf &mbm t acsmjym; wpfaygifvQif usyf 900 0ef;usifaps;EIef;&SdNyD; &mbm ukrÜPDbufrS 0,fvuf rukef ao;ojzifh txljym;twGuf aps; EIef;zGihf0,fjcif; r&Sdao;aom aMumifh wpfaygifvQif 650 usyf 0ef;usifom aygufaps;&Sdaeonf [k rGefjynfe,f? rk'kHNrdKUrS &mbm

pufwifbmv 26 &uf? 2018 ckESpf

tm&Svrf;r pDrHudef;twGuf vGef;nawmifrS ausmufxkwf,l rI &yfqdkif;xm;&NyD;aemuf tpm; xdk; jyefvnfxkwfvkyfrnfh ae&m udk zmyGefNrdKUe,ftwGif; &SmazG awGY&Sdxm;aMumif; u&ifjynfe,f obm0 ywf0ef;usif xdef;odrf; a&;? opfawm? owåKESifh vrf; yef; qufoG,fa&;0efBuD; apm jynfomu ajymonf/

tm&SzGYHNzdK;a&;bPf (ADB) \ acs;aiGjzifh China Road and Bridge Corporation (CRBC) ukrÜ PDrS wm0ef,lazmufvkyfrnfh aumhu&dwf-tdE´K tm&Svrf;t wGuf vdktyfonfh ausmufrsm;udk vGef;nawmifwGif xkwf,ljcif; tm; NyD;cJhonfh vtenf;i,fu &yfqdkif;vdkuf&onfhtwGuf t

jrefrmh&mbmaps; jyefvnfOD;armhvmrnf[k xkwfvkyfoltoif; OuúXajym

tm&Svrf;twGuf vGef;nawmif tpm;xdk;ausmufxkwf,l&ef ae&m&SmazGawGY&Sdxm;[k

jynfe,ftpdk;& ajymqdk

t0,f'd kif a':rat;Munfu ajymonf/

,cifESpfu &mbmtacsmjym; wpfaygifvQif 850 usyftxdom aps;EIef;&&SdcJhNyD; t&nftaoG;jrifh xkwfvkyfa&mif;csaomfvnf; t xljym;aps;EIef;xuf tenf;i,f om ydk&&Sdonfhtay: awmifol trsm;pk &mbmtacsmjym; xkwf vkyfrI enf;oGm;onf[k &mbm awmifolrsm;u ajymonf/

rESpfu &mbmtacsmjym; wpfaygif 800 usyf? tJhavmufyJ &vdkufw,f/ tacsmjym; xkwf vnf; ukrÜPDawGu txljym; aps;eJY 100 usyf avmufom aps;ay;w,f/ tacsmjym;xkwfzdkY taqmufttkH? ae&m? okH;&r,fh ypönf;utp ukefusp&dwfum rdatmif aps;r&awmh trsm;pk txljym;yJ xkwfvkyfMuw,f/ t&nftaoG; aumif;zdkYeJY rsdK; aumif;pepfpdkufzdkY wm0ef&Sdol awGu atmfaewmyJ? tyifrsKd;rSef

pm;xdk; ausmufxkwf,l&ef ,ck uJhodkY BudK;yrf;rIrsm;jzpfay:vm jcif; jzpfonf/

vGef;nawmif tpm;xd k; ausmuf xkwf,l&ef vsmxm; onfh ae&mrSm zmyGefNrdKUe,f? u armfvJawmifwGif jzpfonf[k od&NyD; tqdkyg awGY&Sdxm;onfh tpm;xdk;ausmuf xkwfvkyfrnfh ae&mESifh vuf&Sdjzpfay:aeonfh tajctaersm;tay: jynfe,f obm0 ywf0ef;usif xdef;odrf; a&;? opfawm? owåKESifh vrf; yef; qufoG,fa&;0efBuD; apm jynfomu ,ckvdkajymonf/

]ae&mtopfawmh &SmawGY oGm;NyD/ ADB vnf; oGm;Munfh NyD;NyD/ 'gayr,fh jyefrqufoG,f vmao;bl;/ tckae&mtopfu vnf; ukrÜPDtqifoifh &Sdxm;

NyD;qdkawmh ukrÜPDtopfeJY jyef wGJvkyf&if CRBC bufu b,f vdk tcuftcJ&SdvJ? t&if cspf vif;NrdKifukrÜPDeJYvnf; b,fvdk pum;uRHxm;wmawG &SdvJ? tJ'g awG usaemfwdkY rodbl;aygh/ us aemfwdkY csdwfqufay;w,f/ vdk tyf&if aygif;pyfnd§EIdif;ay;wm yJ &Sdw,f} 0efBuD; apmjynfomu pufwifbm 25 &ufaeYwGif ajymonf/

CRBC ukrÜPDrS wm0ef,l aqmufvkyfrnfh tm&Svrf; pDrH udef;twGuf vdktyfonfhausmuf r sm;ud k vGe f ;nawmi fwGi f ausmuftusif;aygif; 130000

&zdkYeJY atmufajcrSm aps;EIef; u pm;wmawG pdppfrIenf;w,f}[k &mbmvkyfief;&Sif OD;apmEdkifu ajymonf/

2012 ckESpfu &mbmwpfaygif vQif usyf 1500 ausmftxd aps; EIef;jr§ifhwufcJhNyD;aemuf 2013? 2014? 2015 ckESpfrsm;wGif usyf 500 txd usqif;vmcJhNyD; ,ck ESpf &mbmtpD; zGifh&moD (&mbm jcpf&moD) umvwGif wpfaygif vQif 900 usyftxd aps;EIef;jyef wufvmonf[k &mbm t0,f 'dkifrsm;xHrS od&onf/

jrefrmwpfEkdifiHvkH;wGif &m bmpkduf{uaygif; 16 odef;cefY &SdNyD; wpfESpfvQif &mbmxkwfvkyf rI wefcsdef ESpfodef;0ef;usif xGuf&S dum 90 &mckdifEIef;udk w½kwfEkdifiHokdY wifykdYNyD; jynf wGif; okH;pJGrIrSm 8 &mckdifEIef;om &Sdonf[k &mbmxkwfvkyfol vkyfief;&Sifrsm;\ rSwfwrf;t& od&onf/

(wpfodef;oHk;aomif;) xkwf,l&ef 3 ESpf pDrHudef;jzifh tpdk;&rS cGifh jyKxm;cJhaomfvnf; a'ocHrsm; uefYuGufrIaMumifh tm&SzGYHNzdK;a&; bPfrS acs;aiGrxkwfay;awmhbJ vGef;nawmif ausmufxkwfvkyf onfhpDrHudef;udk &yfqkdif;vdkuf& jcif;jzpfonf[k od&onf/

aumhu&dwf-tdE´Kvrf; txd t&Snfrdkif 41.25 rdkif (66.4 uD vdkrDwm)&Sdonfh tqdkyg pDrHudef; udk ,cifu ADB \ acs;aiG a': vmoef; 100? tmqD,H tajccH taqmufOD; &HyHkaiG a':vmoef; 20 ESifh jrefrmtpdk;& xnfh0ifaiG a':vm 1.8 oef;jzifh 2016 ckESpfwGif pwifum 2019 ckESpf? pufwifbmvwGif tqHk;owf &ef vsmxm;onfh pDrHudef;vnf; jzpfonf/

2013-2014 b@mESpfrS pwif um wpfEdkifiHvkH;&Sd zGHYNzdK;wdk;wufrI tenf;qkH; NrdKUe,f 3 ckudk pDrH udef; pwif taumifxnf azmfcJh

jcif; jzpfonf/ 2016 ckESpfwGif u&ifjynfe,ftwGif; Mumtif; qdyfBuD;NrdKUe,fudk a&G;cs,fcHcJh& NyD; 2018 ckESpfwGif aumhu&dwf NrdKUe,f? vdIif;bGJNrdKUe,fudk pDrH

udef; av;ESpfwm aiGaMu;axmuf yhHrI ay;oGm;rnf[k vlxk A[dkjyK pDrHudef; wm0ef&S dolrsm;xHrS od&onf/

pufwifbm 13 &uf? 2018 ckESpf eefYbGm;cvdef

zmyGefNrdKUe,ftwGif;&Sd u&if trsKd;om; vGwfajrmufa&; wyf rawmf-KNLA wyfr[m(5)

vufatmufcHwyfESifh tpkd;& ppf wyfwdkY Mo*kwfv 29 &ufaeYu jzpfyGm;aom ypfcwfrIrsm;aMumifh xGufajy; wdrf;a&SmifvmcJhMu& onfh uefnDaemifaus;&GmrS ppf

ab;a&Smif 245 OD;rSm ,aeYxd ae&yfodkY rjyefEdkifao;aMumif; NrdKifBuD;ilpcef; wm0ef&Sdolrsm;xH rS od&onf/

NrdKifBuD;il ppfab;a&Smifpcef;

pufwifbm 8 &uf? 2018 ckESpf ptkdifql;

2017-18 ynmoifESpft wGuf jrefrmEk difiH tpk d;&ppf pwkw¬wef;ESihf tXrwef; ajzqkd atmifjrifoGm;cJhonfh jrefrma&TU ajymif;ausmif;rS ausmif;ol^ ausmif;om;rsm;tm; atmifvuf rSwfrsm;ESih f xl;cRefqkrsm;ukd xkdif;EkdifiH? rJaqmufNrdKU&Sd qm ol;av txufwef;ausmif;ü ynma&; wm0ef&Sdolrsm;u puf wifbm 8 &ufaeYwGif ay;tyfcJh onf/

jrefrma&TUajymif; tvkyfo rm;rsm; ynma&;aumfrwD-BM WEC \ tzGJY0if jrefrma&TUajymif; ausmif;aygif; 22 ausmif;rS pwkw¬wef; ajzqkdatmifjrifcJh onfh ausmif;ol^ausmif;om; 257 OD;ESihf tXrwef; ajzqkd atmifjrifcJhonfh ausmif;ol^

ausmif;om; 87 OD;wkdYukd ay;tyf cJhjcif;jzpfaMumif; BMWEC \ OuúX aemfqmt,fap;zk d;u u&ifowif;pOfokdY ajymonf/

¤if;u ]'D xk di f;Ek di fiHrSm ajymif;a&TUaexdkifNyD; ausmif; wufae&wJh ausmif;ol? ausmif; om;awGuk d ynma&;qk di f&m todtrSwfjyK atmifvufrSwf &Sdapzkd Y vkyfaqmifay;wmyg/ t&ifwkef;u olwkdYtwGuf 'Dvkd tcGihfta&;rsKd; r&SdcJhbl;/ usrwkdY olwkd Yav;awGukd ukd,fhae&m a'orSm a&SUqufwufcsifwJh wuúokdvfausmif;awGudk wuf cGihf&atmif usrwkdY 2012 ckESpf upNyD;awmh pDpOfay;cJhwmyg} [k ajymonf/

tqkdyg atmifvufrSwfESihf xl;cRefqk ay;tyfyGJokdY BMWEC rS wm0ef&Sd ausmif;q&m^ q &mrrsm;? u&ifjynfe,ftpkd;&

ynma&; wm0ef&Sdolrsm;? jr0 wDNrdKUrS vTwfawmftrwftcsKdU ESihf xkdif;EkdifiH ynma&; wm0ef &Sdol tcsKdUwkdY wufa&muftm;ay; csD;jr§ihfay;cJhMuonf/

qmol;av txufwef; ausmif;rS tXrwef; atmifvuf rSwf&&SdcJhol aemfrlYap;t,fu ]t&ifu usr atmifr,fvkd Y awmif ukd,hfukd,fukd r,kHMunf&J bl;/ 'gayr,fh 'DaeYatmifvuf rSwf &&SdoGm;NyDqkdawmh 0rf;vnf; 0rf;omovkd pdwfvnf; vIyf&Sm; rdw,f/ usra&SUqufNyD; ausmif; awG Ny D;atmifwufNy D;awmh ausmif;q&mrvkyfoGm;zkdY &nf &G,fcsuf&Sdw,f/ aemufNyD; r atmifjrifao;wJh oli,fcsif;awG ukdvnf; a&SUqufBuKd;pm;apcsif w,f}[k u&ifowif;pOfokd Y ajymonf/

rJaqmufa'o\ rJaqmuf?

rlvwef;ESifh tv,fwef;tqifh jrefrma&TUajymif; ausmif;om;rsm;tm; tpkd;&rS atmifvufrSwfay;tyfr,fvrwfESihf zkwfz&NrdKUe,f 3 NrdKUe,fü jrefrma&TUajymif; tvkyf orm;rsm;\ om;? orD;rsm; t wGuf zGihfvSpfxm;onfh pmoif ausmif;aygif; 74 ausmif;&Sd&mrS axmufyH ha&; tcuftcJrsm; aMumifh ausmif;aygif; 60 ausmf om usef&SdNyD; ESpfEkdifiHtpkd;&wkdY\todtrSwfjyKrI rcHxm;&onfh ausmif;ol^ausmif;om;aygif;

ESpfaomif;0ef;usif ynm oif,l aeonf[k jrefrma&TUajymif; ausmif; wm0ef&Sdolrsm;u qkd onf/

jrefrma&TUajymif; ausmif;rsm; taejzifh jrefrmEkdifiH\ pwk w¬wef;? tXrwef;ESihf wuúokdvf 0ifwef; tpk d;&ppf pmar;yG J 0ifa&mufajzqkdcGihfukd NyD;cJhonfh 2012 ckESpfwGif wuúokdvf 0if

wef;pmar;yGJ tqifhrSpwif ajz qkdcGihf&cJhNyD; rlvwef; ESifh t v,fwef;ajzqkdcGih fukd 2014 ckESpfwGif pwif&&SdcJhonf/ t vm;wl atmifvufrSwfESihf xl; cRefqkay;yGJukd NyD;cJhonfh 2014 ckESpfrS pwifay;tyfcJhNyD; ,ck ESpfwGif av;Budrfajrmuf&SdoGm; NyD; jzpfonf/

wpfbufpmrsufESmrS

Page 32: yyeef;f;a&mia&miftftq qdydfafawwG 00g;NrdKcHae&NrdKcHae&wJhkicnews.org/wp-content/uploads/2018/10/oct18_online.pdf · 10/10/2018  · 0,fokH;pGJrIawG ,ciftwdkif;yJ &Sdae & m f a j

24 2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onfu&ifowif;pOf? atmufwdkbmv2018

News

pufwifbm 20 &uf? 2018 ckESpf apm&Sm;

2018 ckESpf? wdkif;a'oBuD;ESifh jynfe,f touf 17 ESpfatmuf trsdK;om;abmvHk;NydKifyGJ Adkvfvk yGJukd pufwifbm 20 &ufaeY

naewGif ,SOfNydKifupm;cJh&m u&ifjynfe,ftoif;u we oFm&Dwdkif; a'oBuD;toif;ukd 5 *dk;? *dk;r&Sdjzifh tEkdif& AkdvfpGJ oGm;onf/

aejynfawmf&Sd 0PÖod'd tm;

upm;uGif;ü ,SOfNydKifupm;cJh onfh ¤if;AkdvfvkyJGudk u&ifjynf e,f toif;u yxrykdif;wGif 3 *dk;? 'kwd,ykdif;wGif 2 *kd;wkdYjzifh weoFm&Dwdkif;a'oBuD; toif; udk *kd;jywftEkdif&&SdcJhjcif;vnf;

(17) ESpfatmuf abmvHk;NydKifyGJ u&ifjynfe,ftoif; AkdvfpGJjzpfonf/

yGJpOfwpfavQmuf taumif; qHk; upm;orm;qkukd u&ifjynf e,ftoif;rS ref;ukdoef;u &&Sd cJhNyD; touf 17 ESpfatmuf u&ifjynfe,f abmvkH;toif;

taejzifh yxrqHk;tBudrf csefyD ,H qkzvm; udkifajr§mufEkdifcJh jci f;vnf;jzpfaMumif; od& onf/

u&ifjynfe,f toif;onf uGmwm; zdkife,ftqifhwGif ppf

ukdif;wkdif;a'oBuD;ukd 2 *kd; 1 *kd; jzifh tEkdif&&SdcJhNyD; qDrD;zkdife,f wGif u,m;jynfe,ftoif;ukd 3 *kd; 1 *kd;jzifh tEkdif&&Sd ausmfjzwf EkdifcJhjcif; jzpfonf/

pufwifbm 17 &uf? 2018 ckESpf apmodef;jrifh

xkdif;-jrefrme,fpyf r,f a[mifaqmifc½kdif? rJhp&D;,ef; NrdKUe,f&Sd r,fvtl;'ku©onf pcef;? trSwf(1) &yfuGufwGif ,refaeY naeykdif;u awmifus acsmif;a& pD;qif;rIESifhtwl ajr NydKrI jzpfyGm;rIaMumifh xdckduf'Pf &m& aoqkH;aysmufqkH;rIrsm; &Sd onf[k u&if'ku©onfaumfrwD (KRC) rJhp&if;,ef;½kH;rS apmayG'kd u ajymonf/

¤if;u ]tck&&Sdxm;wJh pm &if;t&uawmh wpfa,mufao w,f/ 7 a,muf aysmufqkH;ae w,f/ 'Pf&m&wmu 11 a,muf &Sdygw,f/ taqmuftOD;

pufwifbm 23 &uf? 2018 &uf apmjrwfOD;om

tar&duefEdkifiH Nebraska jynfe,f? Omaha NrdKU &Sd Yale Park tdrf&mwGif tajccsaexdkif Muonfh jrefrmvlrsKd; tdrfaxmifpk 98 pkrS vlOD;a& 500 cefYonf ¤if;wkdYaexkdifonfh tdrf&mrSm aexkdif&ef tqifhrrDSojzifh puf wifbm 20 &ufaeYu tpkd;&rS ,m,D ajymif;a&TUay;vkduf& onf[k od&onf/

tqkdyg tdrf&monf vlae &ef tqihfrrSDonfhtjyif tokH; jyKaeonfh *ufpfrsm; vkHNcHKrI r&Sd [kqkdum oufqkdif&m tmPm ykdiftpkd;&rsm;rS ¤if;tdrf&mudk jyef vnf jyKjyifrGrf;rH&ef tdrf&mwGif; aexkdifolrsm;tm; xkdokdY ,m,D

ajymif;a&TUay;vkdufjcif; jzpfonf [k ajymif;a&TUcH&ol apmt,frl;u u&ifowif;pOfokdY ajymonf/

]&JawGa&mufvmawmh vlawG qif;cdkif;w,f/ t0wftpm; 3 &ufpm xnfhcdkif;xm;w,f/ NyD;rS ypönf;jyefvm,lcdkif;w,f/ tck tdrf&mrSm b,folrS aexdkifvdkY r&bl;/ usaemfhrdef;ru uav; arG;xm;wm rMumao;bl;/ tck olrsm;tdrfrSm uyfae&w,f/ tdrf&mrSm okH;aewJh *ufpfawGu vkHNcHKrIr&SdvkdYawmh ajymw,f} [k pufwifbm 23 &ufaeY ajym onf/

u&ifvlrsKd;tygt0if jrefrm vlrsKd;trsm;pk aexkdifMuonfh ¤if; Yale Park tdrf&mwGif vGefcJh onfh 3 ESpfu *ufpfaygufuGJrI

jzpfpOf&SdcJhNyD; vlaexdkifrI tEÅ &m,f&SdonfhtwGuf oufqdkif&m rS tdrf&mydkif&Sifudk jyefvnfjyif qif&ef vGefcJhonfh 3 v 0ef; usifu today;xm;rI&SdcJhonf[k tdrf&miSm;&rf; aexdkifolrsm;xH rS od&onf/

tdrf&mrS ajymif;a&TUcH&ol jrefrmvlrsKd;xJwGif ausmif;ae t&G,fuav; 175 OD;? arG;uif; p uav;i,frsm;vnf;yg0ifNyD; Hartland Family Service y&[dw toif;rS u,fq,fulnD apmifh a&Smufxm;vsuf&Sdum tdrf&mt wGif; aexdkifonfh jrefrmtrsm;pk rSm xdkif;EdkifiHESifh rav;&Sm;EdkifiH rSwpfqifh vma&mufaexdkifol trsm;qk H; jzpfonf[k od& onf/

7 vkH; arQmygoGm;NyD; ajrBuD; atmufudk epfjr§KyfoGm;w,f/ t enf;i,f ysufpD;wJh tdrfu 6 vkH;yg}[k u&ifowif;pOfokdY t wnfjyK ajymonf/

a&xJ arQmygoGm;onfh t aqmuftOD;xJwGif vlaetdrfrsm; tjyif NGO ½kH;? bk&m;&Sdckd;ausmif; ESifh tpnf;ta0;cef;rrsm; yg0if NyD; vwfwavmwGif xdckduf'Pf &m&olESifh aetdrfysufpD;oGm;ol rsm;udk pcef;wm0ef&Sdolrsm;rS ae&mcsxm;ay;a&; tpDtpOf rsm;udk vkyfaqmifxm;onf[k vnf; apmayG'k du qufajym onf/

xkdYtjyif aysmufqkH;aeolrsm; udk &SmazG&ef oufqkdif&m NGO

tzJGYtpnf;rsm;ESifh xkdif;u,f q,fa&;tzJGYrsm;vnf; a&muf&Sd aeMuNyD; &SmazGvkyfief;a&;rsm; vkyfaqmifaeNyD;jzpfovkd ulnD u,fq,fa&;vkyfief;ESifh jyef vnfxlaxmifa&; vkyfief;t wGuf vuf&Sd KRC ESifh pcef;wm 0ef&Sdolrsm;uvnf; ta&;ay: tpnf;ta0; jy Kvky fvsuf onf/

vuf&Sd vlOD;a& 9000 ausmf ckdvIHaeMuonfh r,fvtl; 'ku© onfpcef;wGif ,cifu a&BuD;? ajrNydKrsm; jzpfyGm;avh&S daomf vnf; ,ckvkd 'Pf&m& aoqkH; aysmufqkH;rIrSm tqkd;&Gm;qkH; jzpf onf[k pcef;wm0ef&Sdolrsm;u ajymonf/

tar&duefEdkifiHa&muf jrefrmvlrsKd; (500) cefY tdrf&mrS ,m,D ajymif;a&TUcH&

r,fvtl; 'ku©onfpcef;twGif; a&BuD;ajrNydKí 'Pf&m&? aoqkH;aysmufqkH;rI&Sd