Wa Reader three

41
LAWG (1) GAOX NGHOX Gaox nghox māwh si niag n ēx nham: son kawn: pui, gaox nghox māwh pa ih ex kawn: pui ku ng āix ku sawm:, māwh pa eei: ex ju tix son sang im: ex piang hak tiex heue. Ex kawn: pui phan: gaox nghox ang:koe: ang: ex chix klawd tix m āwh sim: im: tix māwh pui heue. lheu: khaing: in: son k īh ih mau cai: ex kawn: peeng nang: tix c ōh māwh mau cai: tai pak tix, exkawn: vax ang: ex hiex tawng tix yūh laih lai awm: pui tang ceu, kraung ceep mau cai: ex du ngie piang gaox nghox tix yiieh son 90% son khaing: heue. Māwh kheu: nin:, gaox nghox māwh pa kied ting buan: son:, son ex yūh nin: ex caw tix sau: riang sau: rao tix sum: van: gaox nghox ku kaux . lheu: khaing: an: ex kawn peeng lig ia: law brung ih moik, ih kam: nghox, ka: sivoe in: d īx, ex shiao: krak moi teem: tix yūh kaing jhaw:, ang: tawng tix chix shiao ngau(phon:) sau: kawx riang tix mie ding kawx, ca: māwh ngie uik riang nai: kaing ang: yāox tix pon to:dee keung: ex tix pon heue. Can kawn: pui pa ot piang gawng piang lua pa ang: koe: ping nyia cu: yi: pau d ēuh rhawm: tix ka bāux yam prāix klawng:, jao in: si ngaung kaing saing:nghox pa yūh ex, ex sum nai: grai: riang ka:tix mie nyao heue. Ih riang jung pui mai: krak, krax haok krax huan:, ang: koe: heue.

description

Wa Reader section (3)

Transcript of Wa Reader three

Page 1: Wa Reader three

LAWG (1) GAOX NGHOX

Gaox nghox māwh si niag nēx nham: son kawn: pui, gaox nghox māwh pa ih ex kawn: pui ku ngāix ku sawm:, māwh pa eei: ex ju tix son sang im: ex piang hak tiex heue. Ex kawn: pui phan: gaox nghox ang:koe: ang: ex chix klawd tix māwh sim: im: tix māwh pui heue. lheu: khaing: in: son k īh ih mau cai: ex kawn: peeng nang: tix cōh māwh mau cai: tai pak tix, exkawn: vax ang: ex hiex tawng tix yūh laih lai awm: pui tang ceu, kraung ceep mau cai: ex du ngie piang gaox nghox tix yiieh son 90% son khaing: heue. Māwh kheu: nin:, gaox nghox māwh pa kied ting buan: son:, son ex yūh nin: ex caw tix sau: riang sau: rao tix sum: van: gaox nghox ku kaux . lheu: khaing: an: ex kawn peeng lig ia: law brung ih moik, ih kam: nghox, ka: sivoe in: dīx, ex shiao: krak moi teem: tix yūh kaing jhaw:, ang: tawng tix chix shiao ngau(phon:) sau: kawx riang tix mie ding kawx, ca: māwh ngie uik riang nai: kaing ang: yāox tix pon to:dee keung: ex tix pon heue. Can kawn: pui pa ot piang gawng piang lua pa ang: koe: ping nyia cu: yi: pau dēuh rhawm: tix ka bāux yam prāix klawng:, jao in: si ngaung kaing saing:nghox pa yūh ex, ex sum nai: grai: riang ka:tix mie nyao heue. Ih riang jung pui mai: krak, krax haok krax huan:, ang: koe: heue.

Page 2: Wa Reader three

- 2 -

Ex kawn: pui pa ot piang gawng piang lua, phan: ex van: kawn: nghox dee yawm phan: ang: koe: tix khix plak, tom: hoek ra: khix ang: chix tix sum: heue. phan: kawn: nghox ang: hoek khix sigāix tix, nghox pa sum: ex an: ang: sok tang: heue. Yam an: phan: sum: simie nghox (1) glawm: pau pon nghox (15) glawm: tom: hoek (20) glawm:, yam in: pui pa koe: ping nyia cu: yi:shiao cag thai:, mai: tawng tix chix shiao ngau phon: ku ceu ku cawng, nghox pon pui kied daing: nie haok nie huan: jao tawng pui tix sau: ngau phon: ku ceu ku cawng, mhawm: gawng:, mhawm: plix mai: mhawm: lhax heue. Phan: uik simie (1) glawm: pui pon to: (100)glawm: heue. Māwh kheu: nin: son ang: riang rao ex nai: nawk, ex caw tix hawt daux krax pa thong: bong: pa jhi: cub caw plak sum: van: son nghox heue.

Gaox nghox doh yūh krax Brax kua: kaoh khaing: gaox Gaox ang: koe: awm: kawn: doe. Koe: gaox sawm: awm: simiang. Paw tik paw prah sum: nghox khawx. Tawx dee mawx pui awx dee an:.

Page 3: Wa Reader three

- 3 -

LAWG (2)

GRAWNG EEI: IA: Ia: māwh to: sat pa eei: kawn: pui ka tix ceu, ia: jiet chix tawng bawg yam awm: ex kawn: pui, yam ang: nari nyiang koe: dīx, kawn: pui krox tix mhong: yam ux ia:, voe bīh riang prāix, ia: ux 3-4 bawg, khaix an: prāix tom: tag riang heue. Ia: tix ngāix ux (4)bawg, ia: peeng ex kix māwh cao: so: tix kaoh, ex peeng tix ih nēx, ih tom: kix, phan: māwh ia: koe: ku ceu ia:lung:,ia: paing:,ia:ngīex,ia: poh, ia:nyāox,ia: sikrak, ia: lak,ia:lai,ia:krang:,ia:ngāih, lheu:khaing: an: ex kawn: gūah koe:ra: ceu, tix ceu māwh pa chix num tom: ciao: tix, ra: ceu māwh tom: bhaung: heue. Ia: kied koe: buan: son, son pui saux pui ngia, pui saux, pui pa ang: kub n ēx nham: phan: yāox tix cao ih nēx ia: tom: ia: kix phai: deeih nēx nham:, phai: kluing, phai: koe: riang rao, kheu yāox tix ih nēx ia: heue. Ia: ang: deuk ngie ih nēx kawn peeng tix cōh ciao: ia: mai: tom: kix, ex kawn: pui, kawn yūh taoh yūh sawm: shiang:, sawm: mau ka tix blah heue. phan: ex sang yūh krax lu krax tan, ex jāh tix shiao ia: si voe, ia: māwh nēx pa yiie tix rhaox

Page 4: Wa Reader three

- 4 -

son ex kawn: pui heue. Sau: riang eei: ia:, saux yha: māwh ia:. Kia: saux, taux lhaux plaux ka ia: Hoek nyo, po: sim:, to: liag ia: Jhawm: nyawm rawm: ia: lheu: khaing: sia: Kia: saux, kia: yha: vīex phak ia:. Hot cha: eei: ih ia: dia yūh ot.

LAWG (3) SIMIANG PA MHAWM: RHAWM:

Dīx dīx koe: simiang ting tix kaux ang: sa: gut sa: kheem:, yax yeen, map nai: tix ih kawn: rai peu sin: tix heue. Si diex pui yūh tix ih kaing jhaw:, yūh tix kub sawm: nyawm ot ku kaux daux pui paw tang: lox si yox moing, khaing: pāox tix, bre tix yūh sa: tixka pa ih nai: cai: haoh, si: diex gau pui yūh nin: heue. An: tix ngāix nawh yūh tix awm: peu sin: mai: laig laih, son sang tawng grawng kraung ceep eep sawm: pui daux hak tiex giex kuang: tix heue. Simiang an: ceep kraung pa c āox pa hoik grīah, mai: chawk tix liag man: luat man: pre pa kied ting ngāwh ting jum, pui ciao: cōh kraung an: yāox cāox kraung ceep nawh mai:ah nin: ka simiang an: “hu: hu:”maung

Page 5: Wa Reader three

- 5 -

māix pui yūh nin: ang: doh dud tix pon liag ceu kraung ting ngāwh ting jum yūh nin: ah nan: ka simiang an:, mai: grheu simiang an: to: heue. Tax simaing an: ang: nye: ang: nyux, nawh nyīah khawm: ah tix nin: “mhawm: mhawm: aux lawk ing: heue. Nawh hoek ka tang: kaux pa cōh nang: kraung ngāwh, kraung pa ting jum awm: pui an: phao:voe nux, pui an: ah nin: ceu kraung in: phan: ang: māwh ceu laux simiang mai: pui pa mag mi khri: mau,ang: pon liag, kheu: cawkraung pa ting ngāwh ting jum. māwh kheu: nin: māix hu: tang: dah sawg māix liag pa yiie ngāwh ceeix awx. Tax simiang an: pawk lox ciao: cōh kraung an: ah nin: lāoh lie ting buan: son: ka lox krai māix ka aux, aux ing: ha: awx. Si nax ra: loe: ngāix si: miang an: kok simiang ot greem: tix krai lao kix mhong: pa hoik yāox tix, mai: sidiex ka kix awm: in: plak greem:.

Rawm: loh diang simiang thai: ciao:. Paw nīeh ka pui hot, paw cot ka pui saux. Paw nyiah ka mi, paw khi ka hot. Paw nīeh ka kawn: doe:, paw rhoe: ka pui loeg. Rāuh te pui tom: krox puing: klang:, lang: rhawm:. Pui tom: mhawm: prawng prāix. Pui ting tu, pu rhawm: ang: lang ju. Lox in: een: ka niex priex daux rhawm:pexku kaux awx.

Page 6: Wa Reader three

- 6 -

LAWG (4)

RĒEH TAWNG BUAN: SON: Dīx dīx koe: lien: tix kaux yam hu: laig laih, nawh yāox ciao: cōh kawn: rēeh tix mu: mai: liag kawn: rēeh an: heue.

Yam hoek lien: an: daux nyiiex tix, nawh sau:kawn:

rēeh daux ngoi, kawn: rēeh an: ting tix ngāixkhaing: tixngāix, lien: an:kied daox deng: ka, pie daux alīahsingāix, ting huan: sidu pon ba: ex kawn: pui heue. Lien: an:jhak ka rēeh, nawh kied cee rhawm: ka yāox tix mai: hu: ploi:rēeh an: daux klawng:ting heue.Viang nawh kied moh kawx rēeh an:, dee sidāh nawh ploi: ka rēeh heue. Ang: lai awt rheung glang: mawx tix naing tāoh daux hak tiex ot lien: an: pui hak tiex an: khawm: uik to: son sang lawd luan: khaing: krax yum, si voe pui to: khan: kix koe: rawm: klawng: ting tix klawng:, son sang ang: kix man: pui cāox kuan kix daux diang klawng:, yam an: pui to: pui tua khan: kix taing tix laig daux rawm: pui plak nie yum daux rawm: an: heue. Ka daux pui an: kix lien: pa ploi: rēeh liag tix, ka vīex ka daux kix, yam cod nawh tix laig daux rawm: nawh mhong: tum: caong tix piang rang: daux rawm:, nawh bre tix jhak, yāox cung tix piang rēeh paing tix mu: heue. Rēeh paing an: vīex nawh tiang klawng: plak an:, dee ang: pui koeng lai pon

Page 7: Wa Reader three

- 7 -

hoek, lien: an: yaog tix līh piang tiex, rēeh yaog kaing: tix loi loi mai: deeih gi tix jhak ka lien: an: heue. Khaix an: rēeh koi deeih laig daux rawm: nawh ca: gi pot tix jhak ka lien: an: heue. Ex pa māwh kawn: pui ja lao ex ang: yūh tix tawng buan: son: pa yūh pāox tix, pie rēeh pa māwh to: sat chix tawng tix pawk buan: son:, phan: pui yūh kaing pa mhawm: piang ex, priex daux rhawm: khrawm: mai: kaux tix awx. Pui pa tawng buan: son: ang: doh yāox krax lāux.Gāux rhawm: yūh kaing mhawm:, tawm: lox ih rhawm: rāuh rhawm: see, eei: ka kaux, saux ang: yāox.Pui ting ngawg, kawk rhawm: ang: lang: ju.

LAWG (5)

GRAWNG SI NGĀIX. Singāix māwh ceu pa ang: koe: mu: koe: lon: awm: koe:

ciie hak tiex, singāix māwh ceu pa hax pa koek awm: ngu, singāix mai: hak tiex singai khaing: pāox tix dim: lan ra: lag dim sien: lhak heue.

Page 8: Wa Reader three

- 8 -

Ex kawn: pui keud singāix iak khaing: hak tiex, viang māwh nan: singāix kawn lheu: ting khaing: haktiex heue. Singāix māwh pa koe: buan: son: ka piang hak tiex, can pa im: ju piang hak tiex māwh kheu jao pa riang singāix si u: singāix tom: yāox tix im: ju heue. Māwh kheu: jao pa hax pa koek singāix rawm: tom: līh tix māwh bhawm: māwh meet, tom: tīeh tix māwh pai: awm: piang rao ma: khaix an: yam si pub ka bhaung: leet, bhaung: si kied tom: līh tix māwh lhiex, māwh kheu: pa hax pa koek singāix tai khan: kix mhawm: lawm: jhawm: griang chix līh tix koe: heue. Plix khaox, plix ox, nghox khawx, chix ting chix teem m āwh jao singāix, lheu: khaing: an: kheu: pa riang singāix ex kawn: pui yāox krax nyawm ot siu: koe: brax kua: ting huan: heue.

Singāix jhan: riang piang hak tiex. Nyiiex yaong: hun: prīex kun: hak tiex. Priex khrawm: mhawm: yāox jao singāix. Singāix jhan: riang. Lheu: khaing: shiang:. Simiang piang tiex māwh singāix. Singāix tix diang liang leeing ju. Tai lawm: mhawm: pruh jao singāix

Page 9: Wa Reader three

- 9 -

LAWG (6) KĪH

Kīh māwh pa sidaing:koe: buan:son:, son ex kawn: pui mai: to: sat ku ceu ku cawng te te, viang māwh nēx māwh puan: taux lhax phan: ex ang: sau: kīh ka daux, viang māwh pa ah ex nēx puan:, ceet ciang: mai: baik ngie heue. Kīh ang: jhoeng: māwh ngie nyawm yūh taux lhax puan: nēx,

prīex preem nong: nong:, kawn bāox kīeh nang: ex kawn: pui mhawm: nēx nham: singax singēh kaux hak, joh jhaung: krax brax kua: ex kawn: pui heue. Pui pa yūh kaing nu, pui pa mawn riang rao tix, kheu: sidaing: līh lauh kix caw tix lheu: ih k īh khaing: pui tang: kaux, viang māwh kawx nin: phan: ih luan: khaing: diag tix ex chix pon jhawm: saux haok nham: ka heue. Nēx ku ceu son sang ang: cūx sium: mai: rheung: tix een:, phan: ex ang: sau: kīh ang: chix, phan: saux ghok, saux rhang: phak ka rawm: kīh chix moi: chix nghie: ka, k īh māwh ceu pa pēx ceu pa cūx pa sium: heue. Ang: jhoeng: māwh ex kawn: pui pa moh tix ih k īh nong: nong: pie to: tiag to: tu, khawng: ceei: brie liang ex, kix ka miag ka kīh, phan: māwh dee kāoh kīh tix blah pui teei khaing: daux gawng, tix blah, dee khien: dee lāoh rawm: pang: lai: pui ka teei kīh kah heue.

Page 10: Wa Reader three

- 10 -

Sium: yum rham:, kīh pon tieb. Ih kīh chix līh koe: riang rao. Krāwx rham:, kham: geu ceu saux rhang: Lung lang: rawm: kīh chix moi: yūh. Nēx nyawm kheu kīh khix lah jao ngu. Nēx ang: koe: kīh māwh taux Saux ang: pai: māwh yum.

LAWG (7) PAW IAK NGAI: GAIG PIANG PĀOX TIX

Dīx koe: kang koi tix mu: hu: lai ling tix sawg pa ih pa un:, kang koi an: jiet si pub rēeh tix mu: koi hu: loi loi, kang koi an:ah nin:, mīex maung hu: māix in: māix tom: doh yāox hoek ka dee sang hu: tix yam mawx in: lie? Rēeh pawk lox kang koi mai: ah nin:, “HE” māix paw iak gaig ka piang pui awx, sang kīeh māix ax lah tix to: hoek ka piang gawng tieh lie? “ HA: HA:” maung māix pa ang: pon hu: yūh nin:, nieb pon hak aux si lah to: “chix” ceu māix pa

Page 11: Wa Reader three

- 11 -

ang: tie dud tix pon hu: phai: awm: pāox yaong: tix, hak ax si lah to: ax jāh phao: awx, 1,2,3, to:, kang koi ka daux tix vud hoik singai luan: khaing: rēeh tix miex nyao, kang koi keed ah nin: daux rhawm: tix ang: rēeh pheem: in: doh tau tix krup ka aux, aux laux tix tin: mai: it tix vud ha, r ēeh hu: ciie tix loi loi, ang: lai laux lee tix, nawh tom: pon tix hoek si voe kang koi piang gawng heue.

Khaix hoik sak it kang koi, nawh siduad mai: kaoh yaog tix to: haok piang gawng, yam hoek kang koi piang gawng yāox hoik ot rēeh sivoe tix, kang koi sidaing: kaig ka rēeh te te heue.

Kang koi keed daux rhawm: tix ah nin:, aux ce: tix māwh pa lāoh pa lie, pa lhak pa lhiao: khaing: pāox tix, kox man: tix iak ngai: gaig piang pui tang: kaux, ang: tie awm: pa keud pa ce: aux, in: kied māwh krax kaig tua son aux te te heue. Kang koi tawm: lox ah nin: pāox grawm pux aik kawn: keeing: pa moh aux khan: kix, ting ang: ah iak ang: ah, phai: ang: ah, nhim: ang: ah, paw vi iak gaig ka pāox ex awm: aux liak awx. Aux ang: lai keud lai sawn: rhawm: tix nieb ce: tix lāoh khaing: pui, jao in: aux pon krax kaig ngai: ka heue.

Paw keud tix lāoh khaing: pāox tix. Cāox griang mhawm: riang ang: pon tiang. Kang koi viang phai: grai: kaux ka rēeh. Toi: klawng: gawng pui ang: tie tawng. Rēeh: koi lawng krax, brax hu: khaing: nawh. Viang māix phai: caong phan: ang: sau: riang. Diang hu: māix lud, dee cud māix māwh an:.

Page 12: Wa Reader three

- 12 -

LAWG (8)

GRAWNG KHIX KHRAOX. Ex kawn: pui yam jāuh khix tix haok keud māwh jāuh tix haok plak klip si ngāix, viang māwh nan: ang: tie māwh awm: pa keud ex tix heue.

Māwh kheu: caw khix tix hu:plak pon ngāix piang ex, kheu: jhan: riang singāix ex tom: ang: chix yāox khix, tom: singāix hoik laig, ex tom: tag yāox khix, yam an: haok khix tix som: tom: ah ka heue. Yam an: nawh deeih vid si vawg tix plak līh singāix, jee khix deeih khix tix som: nawh deeih vid si vawg plak klip singāix hoek tom: yeet tix heue.

Haok khix 15 som: ex ah pang: khix ka yam an: khix jiet lawm: le awm: bia: keem gaox heue. Phan: hoek 30 som: ex plak līh singāix ang: lai chix yāox khix, yam an: ex ah yeet khix ka heue. Yam an: khix tom: caw tix pang: ka meung pa ot plak klip singāix, yam yeet khix ka plak klip singāix, caw tix pang: ka ex plak līh singāix heue.

Yam caw khix tix laig sinax haktiex kiex singāix boe

Page 13: Wa Reader three

- 13 -

hak tiex caw tix thawng: daux khix yam yūh nan: khix jāh tix faik kawn: pui tom: ah pom praog khix ka heue.

Kheu: koe: khix ex kawn: pui tom: tawng tix sawn: singāix, khix, num, tix num koe: 12 khix phan: ang: m āwh nan: koe: 365 singāix heue.

Khix pa riang simiang pa mhawm:. Khrawm: ex klieh vung viang: pang: khix Riang khix khraox jhaox khrawm: tix graoh. Khraox kāoh kix, khaing: bīx tix ma:. Haok nyiiex paox maox vien khix. Khix mhawm: paing daux sawm: kao: phuan:. Khrawm: ex pāox tix daux nyiiex pex. Yiiex kuad sinaw ah lox leng.

Page 14: Wa Reader three

- 14 -

LAWG (9)

PUI KID KHAOX RĀUH SEE. Ka daux tix singāix ciao: kid khaox tix kaux kid khaox

praok klawng: ting, yam kid nawh khaox nawh man: moe: tix

kreuek daux rawm: heue. ciao: kid khaox an: son sang

deeih yāox nawh moe: tix cu: ca: tix sawg daux rawm: yūh ka mawx kawx ang: yāox moe: heue. Dee nghoik ciao kid khaox an: dah rhawm: mai: tu kap tix ngawm praok klawng: dee kreuek moe: tix mai: ah tix nin: hoik aux tix ih phao:.ciao: kid khaox an: yiiem yo jao grai: moe: kid tix khaox, yam an: phi: ciao: pau ka klawng:, mhong: lox yiiem ciao: kid khaox an: mai: phi: an: hoek ka nawh, chawk nawh ah nin: pui kid khaox, yiem māix mai: dah rhawm: māix kheu: pa tix lie? Kreuek moe: aux daux rawm: aux tom: yiiem jao, nawh pawk lox phi: an: ah nin: heue. Yam an: Phi: pau rawm: teei moe:

Page 15: Wa Reader three

- 15 -

khri: jhi: pui kid khaox an: yāox, māwh in: moe: māix lie? Nawh pawk lox ka phi:an: ah nin:, ang: māwh moe: aux pa kreuek daux rawm:,moe: aux māwh moe: rhiiem: phi: an: bāox deeih jhi: nawh yāox moe: mau, pui kid khaox bāox pawk lox ah, ang: māwh moe: ciie tix, dee nghoik phi: an: bāox deeih jhi: nawh yāox moe: rhiiem: pui kid khaox an: gāux rhawm: khawm: pawk tix lox phi: an: mai: ah nin: lāoh lie ting buan: son:, in: māwh moe: pa grai: aux heue.

Phi: ciao pa pau ngom: rawm: an:,khaw rhawm: ka lox pawk pui kid khaox kheu: māwh lox rāuh lox see, nawh tawx moe: khri: moe: mau hoek khawm: moe: ciao: kid khaox an: ka nawh khawm: loe: mag heue.

Pui kid khaox an:, nawh krai pui mhong: grawng in: daux yaong: uik heue.

Yam an: koe: pui daux yaong: kix tix kaux mhong: grawng: an:, nawh yūh tix hu: kid nang: khaox praok klawng: an:, nawh yūh tix lu lied man: moe: tix daux rawm: mai: yūh tix yiiem grai, riag yo, yam an: phi: pau klawng: hoek mai: chawk ah nin:, riag yo māix jao pa tix lie? Pui an: pawk lox ah nin: kreuek moe: aux daux rawm: yam kid aux khaox in: nūx heue.

Yam an: phi: sut moe: khri: daux rawm: mai: chawk pui an: ah nin: māwh in: moe: māix lie? Pui an: pawk lox dom mawx dom an: “māwh māwh” ah lox pie lhen: yūh nin: ka phi: pau rawm: an:, yam an: phi: tawng māwh lox pie lhen: lox ang: rāuh see phi: an: giex moe: khri: mai: grai: tan:, pui an: jalao pon moe: khri: moe: mau, pie moe: cao: nawh ang:

Page 16: Wa Reader three

- 16 -

lai yāox, kheu: kawk vawk, ang: rāuh rhawm: rāuh rhi: heue. Pui ting ngawg vawk rhawm: ang: mhawm: ot Pa rāuh pa see, dee hu: ang: die. Simie ceu tix, chix pon uik. Pui tīeh lu: lieh dieh yūh ot. Pie lhen: ka pāox yāox krax kaig.

LAWG (10) SIMIANG PRAWNG RĀUH SEE

MAI: KAWN: NYAWMPA KOE: CU:YI: TIX KAUX. Dīx koe: Tax ciao: mi tix kaux mai: Tax kuad hot tix kaux

mai: kawn: nyawm gau lai pa koe: cu:yi: tix kaux.

Page 17: Wa Reader three

- 17 -

Tax ciao: mi an: mai: Tax kuad hot an: caw tix dēx nyiiex tau Tax kuad an: koe: brung mīex tix mu: mai: caw tix nghe: awm: nang: an: Tax ciao: mi ka koe: nang: moi mīex pa caw tix nghe: tix mu: heue. Daux bawg yam som: tix mu: brung mīex Tax kuad an: mai: moi mīex ciao mi brieb tix kēh yam tau heue. Tax kuad an: ang: laig it leeing: som: simie prāix nied tix riang kheu: simie tix yāox ngai:kawn: brung tix heue.

Tax kuad an: kaoh ciao ciao līh jhak kawn: brung kēh ciie tix, yam an: nawx kied daox deng: ka yāox tix it kawn: biex mai: brung mīex ciie tix, te te māwh pot Tax ciao mi an: pa mox tix brīex kawn: brung mai: hu: dēuh mai: moi mīex ciie ciao tix, teei kawn: moi biex ciie tix hu: d ēuh mai: brung mīex ciie Tax kuad hot an: heue.

Tax kuad an: sawg kawn: brung ciie tix yāox ot daux kawg ciao mi mai: moi mīex kix, Tax kuad chawk Tax ciao mi an: ah nin: yūh ka mawx māix nieb brīex kawn: brung ciie aux dēuh mai: moi mīex māix lie? Tax ciao mi an: nyīah mai: pawk tix lox Tax kuad an: khawm: ah tix nin: hoik māwh son: brah son: yawk māix, ang: brung saux kēh moi ang: moi saux kēh brung, in: hoik māwh mhawm: son: aux ciao mi, moi mīex aux tom: kēh kawn: brung ang: māwh lie?

Yam an: Tax kuad hot hak kiex hu: kao: ka simiang ting, Tax ciao: mi an: brīex tawx mau cun: praok ka simiang an: heue.

Simiang an: prawng yūh ka mawx kawx ang: plak pui mawx tix tie cu tix gōh grawng: an:, simiang an: ang: lai

Page 18: Wa Reader three

- 18 -

tawng ka pa sang yūh tix, tat lox ah nin: ang: pax tie cu tix nghiet lox aux, haok khix dim: dim: som: pon ngawb dim: taix pax deeih vīex pāox tix hoek tin: dee ot aux, nawh tawm: lox ka kiex ah nin: heue.

Tax kuad an: kied dah rhawm: voi rhawm: khawm: ing: tix ka nyiiex, yam an: Tax kuad sipub kawn: nyawm gau lai tix kaux, kawn: nyawm an: yāox ing: Tax kuad khawm: dah rhawm: tix, nawh chawk ah nin: “Tax” awm: pa ang: māix hiex nyawm rhawm: nix lie?

Tax kuad an: pawk lox ah nin: “māwh heue”daux som: tix mu: brung mīex aux kēh, moi mīex ciao mi dēx nyiiex aux ka kēh, ciao mi an: brīex yaog kawn: moi ciie tix hu: een: mai: mīex brung ciie aux, nawh teei kawn: moi ciie tix, een: mai: brung mīex ciie aux yiiex tom: kao: ka simiang, ang: nyiang cu tix dud ah lox tix, simiang deeih mhaing: yiex hoek khix dim: dim: som: mai: dim: taix heue. Aux teu riien tix som jao ang: aux yāox tix tawx mau cun: praok ka simiang an:heue.

Yam mhong: kawn: nyawm grawng an: nawh ah nin: ka Tax kuad an: “Tax” paw awt yūh māix khi:, son in: ang: cāox, phan: hoek ngāix an: sax, yūh māix lha: hoek khaix Tax cao mi an:, phan: simiang chawk māix ah nin:, yūh ka mawx māix nieb lha: hoek yūh nin: lie? Māix tom: deeih pawk lox nawh ah nin: “ māwh heue” Tax simiang, yam hu: aux, aux hoek daux diang klawng: aux yāox hax mhaik, aux tom: kin rawm: ka yau, mai: yūh lung preet tix ngu ka, ngu tom: taug yeet aux lha: hoek jao heue. Yam an: simiang teu ah nin: ka māix yhot māix ang: mawh lie? Piang hak tiex ang: aux

Page 19: Wa Reader three

- 19 -

sax mhong: hax mhaik mai: kin rawm: daux yau, “māwh heue awm: pa ah tax simiang tix” piang hak tiex yie sax mhong: ex nang: kēh brung mīex kawn: moi lie? Moi mīex kēh kawn: brung lie? Nawh tom: deeh pawk lox yūh nan: yam an: Tax simiang an: ang: lai tawng ka lox sang pawk tix, simiang keed rhawm: tix ka lox krai Tax kuad, māwh lox rāuh see simiang an: sux ka ciao: mi an: mai: grheu: nawh ing: heue.

Ex kawn: pui kaing ceu pa tix ang: ah, phan: māwh ceu pa māwh ah māwh, phan: mawh ceu pa ang: māwh ah ang: māwh awx. Paw kham: mhai: sag se pa ang: māwh ang: mēh son pāox tix liak. Kawn: nyawm in: phan: ang: gau lai nawh ka ang: doh tawng tix gau Tax kuad an: yūh nin: heue. Paw nīeh paw ciien sau: riang rao tix gau lai yam koe: bawg yam son ex awx.

Phan: koe: cu:yi: ang: doh khi: Fi: fang: dee mawx nawh kawx cu. Ngu cu tu daw caw daux krax. Paw khin: tix yūh tuih yūh krax ot. Kawn: biex –kawn: moi tag khraox keh.

LAWG (11)

MEU BĀUX JU HAK TIEX VAX. Meu bāux ju hak tiex Vax koe: (3) bāux, ex kawn: Vax

jāh tom: si ngien rang: sigang: līh kaw: tiex tix loi: kaw: moi tix bāwh, kaw: raix tix pang: kaw: rang: tix peem:, ex hoik dawg māwh ceu pui pa koe: piang hak tiex nang: heue. Ex ka

Page 20: Wa Reader three

- 20 -

hoik ao: min: ting ceu piang hak tiex, ex ang: saux sawg tix cax hak tiex nyiiex yaong: ot pui tang: ceu tang: cad ex tang: dawg yūh tix ih ma: tang: tix yūh kaung: pawng rawng nie, lox pa ah tax yiiex mīex keeing: ex ka in: hoik ot ex nang: daux tong daux ce dīx, māwh kheu: lāux ex ka naing, ex tom: phru phrat tix ot ka gawng piang lua, tang: ot tang: koe: khaing: pāox tix, bawg yam an: māwh moeg, māwh kuad lang: simiang ting, kuad kie: krawx. kuad eeng, sipug ru, pagiex kuang: piang ex, kawn koe: ciao: mi ting tu pu rhom: pui tang: yaog tix ting ving tix vīeh, grhang: hak tiex ka pāox tix, puing: naing graing cāox ex kawn: rai peu sin: ang: yāox tix nyawm ot singēh koe: jao heue.

Kawn: pui hak tiex kha: rhom: son kraung ceep eep sawm:, rawm: nyāux, kīh ih mau cai: tix te te heue.

Sivoe 1969 num hoik koe: mie rheng: mie mheen: ju mawx nieh, ang: ex lai uik simin, ex kawn: Vax tang: ot si yut koe:, ang: pon laig līh lai ling ing: tiang dee ot pāox tix, jao puing: pūah kuad prim: ka pāox tix ang: jud ang: jai heue.

Yam an: pui tang: ot tang: koe: kaung: mawx kaung: an:, eeng mawx eeng an: ang: doh pon hoek dee ot pāox tix pui hoik tang: tat tix dēuh meu hak tiex sinax pāox tix, ang: pon tix cax prāix sawm: klawng: nyāux hak tiex brīex brum pāox tix, tang: lox sikah ex kawn: Vax khaing: pāox tix, tix ceeix, grawng māwh yūh nin: (1) ang: ex yāox tix pon laig līh ka pāox tix.(2) tang: hak tiex ot, bawg yam prāix klawng: ang: ih pāox tix.(3) rawm: nyāux gawng sawn: ang: awm: pāox tix, been nab yam: yung: yi: mai: kraung ceep eep sawm: tom:

Page 21: Wa Reader three

- 21 -

tang: khaing: pāox tix ceeix ceeix heue. Phan: māwh been, mug tix ih ngu, hu: tix ih ma: gha: tix

ih kaing:, kid tix taung: khix bīx tix yūh kaing awm: pāox tix uik heue. Ang: ngai: lig ngai: lai ex dawg koe: awm: koe: ciie pui tang: ceu tang: cad, lox pa ah kuad ex kix d īx, yam gūah siyiiex tix tawx ngai: lai ka pui ku ceu d īx, kix krai caw tix tiiem ciie ex Vax piang hak moi, Tax ex kix cai: rhawm: nieb tong: tix khliak hak lai ciie ex ah kix nin: heue. Ex kawn: Vax dah dha: ex khaix pui, r īah kaing: māwh jao ang: ex koe: ngai: lig ngai: lai, ang: ex koe: ping nyia cu: yi: ex tom: dah khaix pui jao ku plak ku vang heue. In: māwh bāux ju ka: dīx heue.

Jāh 1969 num hoek 1989 nun khix 4-17ng āix, māwh bāux yam ju giex kuang: pati kum miu nit hak tiex man ka hak tiex ex kawn: Vax. In: māwh bāux ju ra: heue.

1989 num khix 4-17 ngāix, tom: kuad ex Tax Nyi lai: mai: Tax kuad ex Tax Log pang: kraix khrawm: kru naing can pa ot daux hak tiex Vax. Kawn: rai peu sin:, m īex mai bun: doe hoek khawm: pui mi pui hot, kiex thong: ex pluat tix tik ka been pa vīex kum miu nit hak tiex man daux hak tiex ex Vax. Jāh num an: ex kawn: Vax tang: yāox tix giex kaing: hak tiex ciao: tix hoek tom: in: singāix in: māwh bāux (3) heue.

Lox si diex kuad lai: mai: kuad Pang: Sau: riang rao yūh ciao tix ih. Nghox kīeh naog krao: khaox. Gaox kīeh haoh krao: prim:. Im: yum saux ngia māwh gaox sawm:. Mhawm: nēx mhawm: nham: kaoh khaing: gaox.

Page 22: Wa Reader three

- 22 -

Paw tang: lox paw si yox moing. Pui ku ceu kīeh awm: mūah tix reu ceu tix mu:. Paw gūah ceu pui paw cheu: kaing cāox. Krax moh krax rhawm: māwh riang rao.

LAWG (12)

GRAWNG KHAOX RAIX KHAOX RUNG. Khaox raix khaox rung, phan: kūah tix māwh khaox,

ang: tie awm: khaox tang: ceu, khaox tang: ceu phan: kūah, kūah

piang tiex uik heue. Khaox raix khaox rung koe: tom: nie ceu, ang: ex uik tawng kaux chix si mawd ceu kix uik, grawng kūah khaox raix khaox rung māwh yūh nin:, sim: lai: kiang ih plix mai: aing: tix piang khaox tang: dah phan: ang: māwh nan: ka piang rang: tom: līh kūah tan: heue.

Khaox raix khaox rung, yam jāuh kix tix kūah, kūah sinax kak khaox tang: ceu mai: piang: rang:, yam jāuh rīah kix ang: nyiang pon hoek ka piang tiex, kix kawn kap tix mai: khaox tang: ceu, phan: hoek yam plix tang: deeih māwh plix

Page 23: Wa Reader three

- 23 -

raix plix rung, phan: hoik ting pang: lang: kak kix tawb kheem: can khaox pa kūah tix piang an:, khaix an:, can khaox an: kix yum tang: heue.

Khaox ox nghox khawx tawng bawg tix. Khix num bawg yam viang rheeng: kawx ang: tīeh ang: loh ot been tix. Khaox raix khaox rung cung piang pui. Teei tix ting ving tix vīeh. Yam jāuh ang: tie kūah piang tiex Ciao: priex ciao: riien yum tang: kix. Buan: son: pon kix, kix pi prah.

Pui tix blah yam jāuh, im: klawd mai: pui tang: kaux, ang: tawng: buan: son: pa hoik pon tix, yāox hoik naog tu, pu praok tix nieb deeih pi ciao priex ciao eei: tix ang: tie ah l āoh lie ting buan: son:, deeih gut kheem: ciao priex ciao: eei: tix awm: deeih kīeh khaox raix khaox rung khaox pa kūah tix ka piang yum, in: ex caw tix priex rhawm: tix ka heue.

LAWG (13)

KRAX LAW LI HAK TIEX VAX. Hak tiex Vax māwh hak tiex haoh gawng lua klawng: ngawd, rīeh rang: son sang hu: tang: nghox tang khix hu: laih, lai, hu: krax lang: diang si ngai māwh tang: ex ka law brung mai: moi khan: kix heue. Māwh kheu: koe: krax nu kin: yūh nin: son sang doh krax law li phai: hoek phai: hu: si nax nyiiex liiep yaong: daux vawng meung Vax tom: thong: ex paug krax law li, kīeh doh

Page 24: Wa Reader three

- 24 -

ku plak ku vang heue. Sivoe 1989 num krax law li daux hak tiex Vax, jāh Pang: sang: hoek Meung mau, hoek Tāoh mie, kaung: taw: Meung mau, Ho pang, viang māwh kawx nin: can krax law li an: pau pon hu: ngie yam rung prāix khaing: heue.

Krax law li in: kix, māwh Tax yiiex mīex keeing:, aik o: pre nan ex can pa ot hak tiex vax khawm: uik, tang: v īex prīex ih ciao tix, vīex baug si ngaong, vaig moe:, kīh ih taux rhong: ciao tix mai: paug heue.

Jāh 1989 num Kuad Lai: Kuad Pang: son sang doh krax law li ku dah ku dee kiex kīeh ex bāox sau: riang rao tix si toe: tix paug, yam in: ex hoik pon kaong: krax law li 3000 lhak,, sivoe 89 num pau pon kaung: 300 lhak, khaing: heue. Krax ot plak kraung ceep eep sawm: rawm: nyāux hoik tang si yox hu: si nyek, jāh 1989 num hoek 1999 num, daux kao: (10)num, ex hoik pon tom si maox (750) lhak heue.

Krax law li in: kix hoik kaoh khaing: rawm: lauh jauh māux riang rao, mau khri: can kawn: pui pa ot daux hak tiex Vax uik heue.

Page 25: Wa Reader three

- 25 -

Paug krax law li, paw doh pi awx. Ki kawx mie ding, paw prah krax. Lai ling ing: tiang ang: lai nu. Cu nghiet lox pāox yāox krax mhawm: Krax lawng gawng hu: ang: lheu krax. Krax thong: lai: pang ex hoik yāox ka ngai:.

LAWG (14)

GRAWNG YEX KĪH Yex kīh nawh kēh daux yaong: man rai, ju Tax ju

yāx līh ex dīx, kawn: pui ang: nyiang yāox tix ih kīh, taux ih pui ceet ciang: baik ngie yūh nan: hoek daux bāux ju Yex kīh, daux yaong: kix lai: loh tix kuh eep plok taux yam bīh tix, yam caw tix hoek bawg ciie Yex kīh, taux plok nawh jiet nyawm tix rheep jao koe: kīh tix heue. Yam an: pui nyiiex pui yaong: kied daox am: ka, māwh kheu: pa tix pa kīeh nyawm lie? Pui ku kaux keed daux rhawm: tix ra: lai: chawx pāox tix hoek ngāix khaix kix ah nin: ka Yex kīh kied nyawm yūh māix prīex māix ca: bāox bre ex ih prīex singāix awx.Yam an: pui hun: ploi: pui br īex hu:jawm hu: jiang tix yāox yam yūh Yex kīh prīex, yaman: kix yāox krang krāh Yex kīhtix ka piang khang: plok tix taux,

Page 26: Wa Reader three

- 26 -

chix yūh kaing brai: nu: nai: yūh nin: ah, mai: kix pheet Yex kīh to: heue. Yex kīh to: khaing: man: rai hu: mox tix yaong: maw: noi mai: yum tan:,hoek tom:yam in: dee yum nawh kīh lih ka heue. Pui tang: ceu tawng tix kin rawm: daux rang: yum Yex kīh mai: plok rhaung: māwh kīh, kix tawng kāoh Yex kīh khaing: hak tiex vax yaong: man rai:, kix tom: phat tawx gha: kīh tix num tix bawg, daux yaong kaung: yaong: ting: man rai khaix heue. Māwh kheu: caong kuan man: rai kix tix kid kaing: pui pa hoek tix tawx gha: k īh jāuh yam an: pui ang: lai tawx gha: kīh khaix heue.

Kīh līh khaing: Vax Tax yāx ang: tawng. Gawng ang: kīh koe: Līh awm: pui aw:. Ih kīh ding khaw, phaw: lox pie ngaing: Daing: nyawm taux jao kīh Taux ang: koe: kīh līh tix nai:. Saux ang: pai: māwh grai: pui.

LAWG (15)

PAW NGHIET KA LOX PA GLAW: PA NYAW. Dīx koe: gawng ting tix gawng, mai: koe: rang: ting tix mu:, ka daux rang: ting an: sivai mai: sang:si: yūh pāox grawm pāox pie ot tau mai: pāox tix tan: heue. Ka daux rang: ting an: sox prāix tix mu: pau tix ih priex preem pa haoh khaing: kiex mai: ot dēx kiex heue. Tix ngāix sox prāix an: keud ka daux rhawm: tix yūh nin:, son sang yāox aux tix ih nēx sivai

Page 27: Wa Reader three

- 27 -

sang:si mai: sivai aux sang cōh lox mai: kieh kiex khawm: ra: kiied pāox tix tom: yum heue.

Yam an: sox prāix līh ka sivai sang:si mai: chawk ah nin: “simiang sivai sang:si eue: māix mai: sivai māwh yie simah pax ka pāox tix lie” sivai sang:si deeih ah nin: “yiiex ra: mu: māwh pāox grawm pāox pie, mai: ang: sax simah ka pāox tix, tix bawg kawx. sox prāix pāox ah nin: “simiang sivai sang:si eue: tokaux pāox grawm māix sivai hoik sax krai aux mhong: tix bawg grāwh grawng māwh maix pa ang: kaux sijax, pa pie pa lhen: mai: pa vawk rhawm: ka piang ku ceu heue.”

Sivai sang:si deeih ah nin: “pāox grawm aux ang: tau tix ah lox yūh nin: ka aux, aux hoik tawng grawng nawh heue khaix an: sivai sang:si grheu: sox prāix to: khaing: dee ot tix heue. Khaix an: sox prāix bāox hu: ka sivai mai: glaw: nyaw lox pa ang: māwh pa ang: mēh ka daux sinax kiex ra: mu:, viang māwh kawx nan:, sivai ang: yum rhawm: kah mai: sivai grheu: sox prāix to: khaing: dee ot tix heue.

Yam deeih sipub sivai sang:si mai: sivai ka pāox tix, sivai sang:si chawk yūh nin: “ pāox grawm eue: lox pa krai sox prāix an: māwh ang: māwh lie. Sivai deeih pawk lox sivai sang:si ah nin: pāox grawm eue: paw nghiet ka lox glaw: pa nyaw ka daux sinax ax liak. Phan: ax ih rhawm: rhi: khri: mau pāox tix, tom: sidah ju ax sax māwh krax pa mhawm: son ax leeing ju leeing phan: heue. Khaix hoik sidex sivai sang:si ka sivai, kiex ra: mu: deeih ih rhawm: pāox tix mai: deeih ot tau heue. Sox prāix an: māw kheu: hoik tawng dee

Page 28: Wa Reader three

- 28 -

phit dee lud tix, nawh tom: yāox tix to: khaing: dee ot tix heue.

GLAW(16) SOX LA PA CEEP HAK YUNG.

Dīx koe: sox la tix mu:, nawh yāox dee sawg yung: tix sawm: rib ka caong gawng tix dah, sox la simie tix ih n ēx yung: an:, son sang pon kiied nawh tix ih yung: nawh keud jee, keud blaong ku bawg yam heue. Māwh kheu: nan sox la tom: teei hak yung: ceep ka piang to: kaux tix mai: yūh tix awm: pak peung: yung: mai: laig ot ka daux phung: yung: heue. Khaix an: nawh tom: pon brīex tix kiied tix ih yung: ku ngāix, yam an: ciiao liang yung: ang: yūh sati tix ka sox la pa ceep hak yung:, yung: ciie nawh koi ot koi grai: hu: ku singāix mai: nawh kiied daox kiied am: ka heue. Māwh kheu: nan: nawh keud ka daux rhawm: tix yūh nin:, “pui brīex yung: ciie aux khankix yūh ka mawx ang: ah caw tix yūh tom: pon giex nawh ha!. Phan: hoik pon giex pui brīex yung: ciie aux, aux jawg tix phyawk nawh ka maox mai: tak teue nawh ka piang khaox mhawm: mhawm: heue.

Yung: ciie nawh tix mu: hoik tix mu: grai: hu: ku singāix māwh kheu: nan: ciao: liang yung: pon ngāix pon sawm: ang: ah, laig ot ka daux phung: yung: mai: pau tix jhak ku bawg ku yam heue. Tix singāix ka daux phung: yung: an: kawn: yung: tix mu: rib ka ang: sawm: mai: ang: chux awm: pāox yung: tix nawh tom: brīex hu: jiang, hu: gaig ka yung: an: heue. Māwh kheu: nan: ciiao liang yung: ah nin:, “In: tix mu: ang: tau tix māwh yung: teu māwh sox la pa ceep hak

Page 29: Wa Reader three

- 29 -

yung: pa yūh tix māwh awm: pak peung: yung: yam in: aux hoik yaox pui brīex pui lak phao:”ciao: liang yung: teei maox mai: yūh jhawk maox, khaix hoik yūh jhawk maox, nawh tom: pon phyawk sox la mai: takteue ka piang khaox heue.

Yam an: ciao: liang yung: tang: prāix ra: kaux hoek ka nawh mai: yāox takteue: nawh yung: ka piang khaox, kiex ra: kaux tom: jhawk ah nin:, “Māwh kheu: grāwh grawng jao pa tix maix chix takteue yung: an: ka piang khaox yūh nan: lie” Ciao liang yung: deeih ah nin: “In ang: māwh yung: māwh sox la pa ceep hak yung: pa yūh tix māwh pak peung: yung:heue” Nawh deeih pawk lox ah nan: yam an: ciao liang yung: tang: prāix ra: kaux deeih ah nin:, “Pui pa yūh tix meed tix tawng pui pa yūh tix māwh awm: pāox grawm pāox pie, pāox moh, ka jheeih ka jhai: tix ang: ah, māwh pa lhat pa graung mai: pa caw ex tix yūh satix tix ka te te te lai heue.

GLAWG(17)

SHIANG: PA MHAWM: RHAWM: PA RĀUH. Dīx koe: simiang ting tix kaux ka daux veng dee

kuang: nawh, pui pa chix teem: chix coi ka piang p āox tix, sang koe: mie kaux nawh simie tix tawng mai: sawg daux krax daux blawng, son sang pon tawx khawng: phak lak sawng ka pui heue.

Hawt praok siviex veng dee ot simiang ting koe: krax moi law: tix nyaing hawt praok krax an: koe: yeem khaox yeem ox mai: kied nyawm tix jhak mai: krax moi lawx koe: sinax gawng heue. Plak pon bo tix bo simāox ting tix mu:

Page 30: Wa Reader three

- 30 -

bang lia tix cod khaing: piang gawng mai: thox daux krax hu: moi lawx heue. Pon ngawb tix ngawb ciao yūh kaung: tix kaux grheu: moi law: tix hoek ka daux krax an: yam yāox nawh simāox ting ka daux krax, nawh ah nin: daux rhawm: tix “ ka daux meung ex māwh pui pa nīeh ku kaux simāox ting in: tix mu: ang: teei tix yoi: tix gah tix kaux kawx m āwh pui nīeh ku kaux”Nawh haoh lox haoh moing mai: bawg tix ah nan: heue. Kheu: iak krax moi caw tix singheet tix ka gūh krax moi ciie nawh tom: yāox tix mat heue.

Ang: lai rheung: ciao moi law: tix cub grheu: law: kix hoek preeng mai: tang: kraung hoek ka daux krax an:, yam an: kix lao lox mai: jhak tix yāox prāix klawng: mai: yāox sidaing: mhawm: dah dee mai: bleeh dee koe: simāox ting an: mai: kix ah nin: ka pāox tix “simāox ting in: ot ka daux sinax krax hoik kied rheung: miex num kawx ang: tawng, pui tix kaux kawx ang: teei tix tik, ang: teei tix gah mai: jiet chix ot yūh ka mawx lie?”khaix hoik ah kix nan:, kix via simāox ting mai: līh hu: khaing: tan: heue. Yam an: ciao moi lawx khankix yāox law: tix lhang: pang: phraoh(pang: phraoh)kix ang: lai nyawm rhawm: ka, viang māwh kawx nan, kix bāox līh hu: khaing: tan: heue.

Māwh kheu: nan:, pui pa lai ling ing: tiang ka daux krax an: khawm: uik, son sang teei tix tik simāox ting khaing: daux krax ang: koe: pui tix kaux kawx, mai: māwh pui pa ne pāox tix mai: lawng ka daux krax an: ku singāix heue. Khaix hoik koe: tix khix pui yūh kaung: tix kaux koe: ceu pa sang liag kraung daux veng mai caw tix hu: daux krax an: heue.

Page 31: Wa Reader three

- 31 -

Yam an: nawh yāox simāox ting nawh keud ah nin:, “Simāox ting in: tix mu: son pui pa lai ling ing: tiang ang: ah koe: krax pa sivīx mai: sug sag ka son pui khawm: uik” māwh kheu: nan: nawh tom sau: riang sau: rao tix pu plie: tix tik sim āox ting an: khaing: daux krax heue.

Khaix hoik pu plie: nawh simāox ting an: khaing: daux krax, ciao yūh kaung: yāox daux klawk tix klawk, khaix rhoi: dee koe: simāox ting an: heue. Bawg goik nawh yāox teug iak tix mu: ka piang teug an: tiiem: tix dēuh lai ah nin: “ pui pa gah simāox ting in: māwh khawng phak lak sawng son nawh heue.” Yam an: ciao yūh kaung: paoh tix yāox teug mai: yāox mau khri: tom: nie ka daux heue. Māwh kheu: rāuh rhawm: rāuh rhi: ciao yūh kaung: mau khri: in: kix khawm: uik māwh pa yāox ka daux klawk tiex, māwh kheu: nan: caw tix māwh ciie simiang heue. Nawh tom: keud ka daux rhawm: tix mai: viex mau khri: pa pon tix hu: tawx ap ka simiang tix mai: krai lao grāwh grawng pa hoik līh tix māwh khankix heue.

Simiang tom: krai lox ka daux bang: kum plak sivoe ngai pui hun: ah nin: “Ka daux pex khawm: uik pui pa mhawm: rhawm: pa rāuh rhawm: mai: pui pa chix teem: chix coi ka piang pāox tix sang koe: ang:koe: lie? Māwh kheu: simie aux tix tawng to: kaux aux tom: bang lia sim āox ting khaing: piang gawng kīeh thoh daux krax greem: simāox ting an: aux tom: sipaung: tix dēuh teug mau khri: ka heue. Māwh kheu: nan: yam in: ciao yūh kaung: tix kaux māwh koe: rhawm: nawh ka son pui khawm: uik, nawh hoik pu plie tix

Page 32: Wa Reader three

- 32 -

tik simāox ting khaing: ka daux krax heue. Lheu: khaing:an: mau khri: pa sipaung: aux greem: simāox, viang nawh yāox kawx nawh ang: mox ang: brīex mai: deeih hoek tix tawx ka aux, māwh kheu: nan awm: hoik teem: hoik coi nawh ka son pui khawm: uik yam in: ex kawx caw tix deeih teem: deeih coi, deeih tawx khawng phak lak sawng ka son nawh heue.” Khaix hoik krai simiang ting ah nan: nawh teei teug mau khri: mai: deeih tawx ka ciao yūh kaung: an: heue.

GLAW(18)

KRAX GRUM RHAWM:MĀWH RIANG RAO. Dīx koe: nong: tix nong: mai: koe: rawm: klawng: tix klawng:, praok rawm: klawng: an: koe: to: tiag loe: mu: loe: ceu, mai: ih rhawm: rhi: pāox tix mai: ot tau tan: can to: tiag an: kix māwh cak,sim:gāwh khaox mai: rēeh heue. Ka daux nong: an: koe: ciao: jaw tix kaux sawg tix puing: sim:, puing: lai: mai: sawg tix taong: māox,taong: jhawk ka daux krax hu: to: tiag to: tu heue. Māwh kheu: kied simie tax ciao: jaw tix nyāux rawm:, nawh hu: nyāux rawm: daux klawng:,dēx praok rawm: klawng: an: tax ciao: jaw yāox rhoi: caong cak mai: nawh kied gāux rhawm: ka heue. Pa keud nawh daux rhawm:tix phan: nawh taong: jhawk ka daux krax hu: cak, nawh teu pon tix ih n ēx cak te te, māwh kheu: nan: nawh taong: tix dēuh jhawk ka daux krax hu: cak, mai: deeih ing: ka nyiiex kix heue.

Khaix hoik ing: tax ciao: jaw, cak,sim: gāwh khaox mai: rēeh khankix hu: sawg tix nyāux rawm: daux klawng:, yam

Page 33: Wa Reader three

- 33 -

an: pa māwh cak krix ka māox taong: tax ciao jaw heue. Yam an: to: tiag loe: mu: loe: ceu, ih rhawm: rhi: khri: mau pāox tix ang: tik ang: gram: ka pāox tix mai: sawg daux krax son sang luad luan cak khaing: māox taong: tax ciao: jaw heue. Khaix an: kix tom: kieh sim: gāwh khaox māwh ciao: pau krax, rēeh māwh ciao: pa kham tix kiied ka māox pa krix cak ka heue.

Tax ciao: jaw hu: jhak jhawk taong: tix, yam hu: nawh daux krax sim: gāwh khaox teei pruik tix siviet ngai: tax ciao jaw, tax ciao jaw keud māwh phi māwh miang mai: bāox hu: sivoe ceeix, sim: an: bāox teei pruik tix sivied ngai: nawh, nawh kied daox deng: mai: deeih ing: ka nyiiex tix heue. Khaix hoik ing: tax ciao: jaw, sim gāwh khaox chawk rēeh, “hoik pon kiied mai: māox dud lie” Rēeh deeih pawk lox ah nin: “Pāox grawm eue: ang: nyiang dud uik, maox koe: loe: nyaing hoik dud tix nyaing kawn cha: ra: nyaing maix yūh buan: son: bāox deeih pau krax hoek tax ciao jaw liak ha” sim: gāwh khaox kawx bāox deeih hu: pau krax heue.

Singāix khaix tax ciao: jaw bāox deeih hu: jhak jhawk taong: tix mai: yam hu: nawh daux krax sim: gāwh khaox bāox sivied ngai: nawh ka pruik tix, mai: tax ciao jaw bāox keud māwh pa yūh phi tix ceu ceu, nawh tom: deeih ing: laux tix ka daux nyiiex heue.

Sim: gāwh khaox bāox deeih hu: chawk rēeh “ang: māix nyiang hoik kiied māox dud lie” rēeh deeih pawk lox ah nin: “ang: nyiang dud uik, kawn deuk tix nyaing khaing:” māwh kheu: kied taug mao rēeh leeing: ngāix leeing: sawm:,

Page 34: Wa Reader three

- 34 -

nawh ang: lai koe: riang rao mai: nawh laux lee tix heue. Yam kawn kum: kawng: mai: chawk cheng kix pāox tix

tax ciao: jaw hoek, mai: kix siyaoh ka mai: cak sau riang tix rud māox tom: dud cak tom: yaog tix to: sim: gāwh khaox kawx yāox tix po: heue. Viang māwh nan rēeh ang: pon to: ciie tix, tax ciao jaw tom: sut tix sau: r ēeh daux bau kawg tix heue.

Cak yāox sut tax ciao jaw ka pāox grawm nawh rēeh, nawh ang: lai nyawm rhawm: mai: simie tix taoh rēeh heue. Māwh kheu:nan: cak yūh tix saux caong mai: glaw: nyaw tix hu: plak sivoe tax ciao: jaw, tax ciao: jaw keud tix sang giex im: cak, mai: hawt pheet cak heue. Tax ciao: jaw teei bau sau: tix rēeh mai: fak ka kak khaox, mai: hawt pheet cak, cak tom: yūh tix chawh mai: phoh phoh tix hu: tom: sang krup, sang krup tax ciao: jaw ka tix heue. Yam hoik hoek dee si ngai ceeix, cak tom: sau: riang tix to: mai: deeih hoek ka dee ot pāox grawm nawh rēeh mai: nawh teei rung: tix fak ka bau: pa deuh tax ciao: jaw mai: viex rēeh to: khaing: tan:, khaix an:,rēeh tom: pon tix klawd heue.

Tax ciao: jaw hu: jhak bau: kawg tix ka kak khaox ang: lai yāox bau: mai: rēeh pa hoik sut nawh, mai: nawh laux rhawm: khawm: deeih ing: tix ka nyiiex heue.

Pa māwh to: tiag loe: ceu an: māwh kheu:chix teem: chix coi kix pāox tix khaing: daux tawm: taix pui koeng, kix koe: riang koe: rao, mai: yāox tix gaux rhawm: nyawm ot tau ku jheeung: jheeng: heue.

Page 35: Wa Reader three

- 35 -

GLAWG (19) YEX NANG MAI: KAWN: HOI

Ka daux yaong:Na vi koe: kawn: nyawm bon tix kaux, ceu kaux nawh māwh yex nang heue. Yex nang māwh kawn: nyawm cawng: tix kaux, nawh gau lai ka nyiiex cawng: ciie vawng, daux yaong: Navi mai: gau daux glawk pon: heue. Tokaux nawh koe: rhawm: tix sang hu: haok nyiiex cawng: kawx hoek bawg yam phat lai, nawh sidaing: nīeh phat lai te te heue. Māwh kheu: nan: ka daux glawk pon: tokaux nawh, māwh pui pa bēuh pa ang: cheung ka lai,saramax tom: lheu: ah, lheu: sidiex, nawh khaing: pāox nawh tix vud tix vud heue. Tix singāix Saramax tom: tawx lai tix phuk mai: nhie: kawn: nyawm: cawng: khawm: uik phat hoek pa sax heue. Pui mawx pon phat pon ah lai mhawm: mhawm: sang tawx lak sawng pa māwh ce tiiem lai (12)phuk mai: gawng: tiiem (6) gawng heue.

Māwh kheu: nan:, kawn: nyawm cawng daux glawk pon: khawm:uik, kied gaux rhawm: gaux rhi: te te te lai, “khawng phak lak sawng pa sang tawx Saramax yūh ka mawx ang: ah, caw yūh tom: pon nawh ha” pui ku kaux viang ang: krai līh ka jheeh tix kawx kix khawm: uik hoik br īex bak tix dēuh ka daux rhawm: tix ku kaux heue. Viang māwh Yex nang: kawx hoik bak tix dēuh awm:kix heue. Yex Nang kied simie tix pon tix ciie khawng phak lak sawng an:, māwh kheu: nan: nawh tom: tat rhawm: rhi: tix son sang pon phat lai, mai: son sang pon lai glip ngai: heue. Ka daux singāix an: plak

Page 36: Wa Reader three

- 36 -

pon bo:, yam hoek nawh ka daux nyiiex, nawh hu: heum: rawm: dom mawx dom an:, khaix an: nawh khrex tix sawm: ciao: ciao:, khaix hoik sawm: Yex Nang, nawh tom: līh hu: khaing: plak nyiiex mai: phat lai dēx(vie)sipeem heue. Viang hoik phat lai (10)bawg,(15)bawg kawx, nawh ang: nyiang pon glip ngai:, bawg goik nawh kied sidaing: laux rhawm: laux rhi: ka tete mai: simi tix jhak ka die (vie)sipeem: heue. Yam simi yam jhak, yam blīx nawh die(vie)sipeepm: nawh yāox hoi pa iak tix mu:, haok die sipeem: hoi iak an: sidaing: nhim: hu tete māwh kheu: nan:,Yex Nang tom: keud daux rhawm: tix yūh nin: “Hoi iak in: tix mu: son sang pon haok pon hoek nawh ka piang die sipeem ang: tau tix yiie yiie” Viang māwh kawx nan bawg goik hoi iak, hoikk pon haok mai: pon hoek ka piang die sipeem heue. Yam yāox Yex Nang hoi iak an:, nawh kied sidaing: khaw: rhawm: mai: nyawm: rhawm: nyawm: rhi: ka tete heue. Nawh tom: ah nin: “phan aux coca: vīex rhawm: rhi: mai: ang: laux ang: lee tix awm: hoi iak in: yūh nin: yūh ka mawx ang: ah, aux kawx riien tix pon awm hoi in: heue”khaix an: Yex Nang bāox vīex rhawm:rhi: mai: coca: tix bāox phat lai tix heue.

Viang prāix hoik faik kawx, nawh ang: nyiang laux lee tix khaix hoik faik prāix nawh tom: laig ka daux nyiiex mai: bāox deeih phat lai heue. Yam hoik hoek (9)taix, nawh hoik pon phat lai ceeix ceeix cung: cung: mai: nawh kied gaux rhawm: ka, khaix an: nawh tom: hu: it ka daux lawg heue. Bawg yam riang prāix nawh kaoh khaing: dee it tix, mai: phat lai heue. Ka sang hu: nyiiex cawng nawh hoik pon phat lai

Page 37: Wa Reader three

- 37 -

glip ngai: mhawm: mhawm:, mai: ang: phit ang: lud ang: tūih tix gum, tix ngai: kawx heue. Yam hoek (9)taix, nawh tom: hu: nyiiex cawng: mai bawg yam hoik haok pui nyiiex cawng Saramax tom: kok kawn: nyawm cawng hoek plak sivoe ngai: tix kaux mawx kaux an:, mai: nhie kix ah lai heue. Kawn: nyawm: cawng: ku kaux hoik pon ah lai khawm: uik kawx, bawg tix blah māwh kheu: kawn piawm: kix ngai: lai, tix ngai: ra: ngai: Saramax kawn: yāox tix joh jhan: son kix heue. Bawg goik, hoik hoek bawg yam ciie Yex Nang heue. Yam an: kawn: nyawm: cawng khawm: uik khawm: leeing thong: pāox tix nyīah ka nawh, kawn: nyawm cawng khawm: uik khawm:leeing:,keud Yex Nang ang: pon ah awm: pon kix heue. Viang māwh kawx nan: Yex Nang ang: ah tid tix ka kix, nawh tom: yaog tix kaoh khaing: dee ngawm tix, mai: hu: plak sivoe ngai: Saramax heue. Khaix an: nawh tom: ah lai glip ngai: tix, mai: ang: phit ang: lud ang: tūih tix gum tix ngai: kawx heue. Saramax hoik daox deng: ka viang māwh daux lawg kix kawn: nyawm cawng khawm: uik khawm: leeing:, hoik kied sidaing: daox deng:, kied gaux rhawm: gaux rhi: mai: yaw ka nawh heue.

Saramax tom:chawk kawn: nyawm cawng khawm:uik ah nin:, “ka daux singāix nin: pui pa pon ah lai glip ngai:tix, māwh mawx pa cheung khaing: pāox tix lie?” kawn: nyawm cawng deeih pawk lox ah, māwh Yex Nang pa cheung khaing: pāox tix heue. Khaix an: Saramax tom: nhie: Yex Nang krai kawn: nyawm cawng khawm: uik khawm:leeing: mhong: son sang tawng kix grāwh grawng phat nawh lai heue.

Page 38: Wa Reader three

- 38 -

Son sang tawm kawn:nyawm cawng khawm:uik khawm: leeing: Yex Nang: tom: krai lao teei tix ping yia ka grawng pon haok pon hoek hoi iak tix mu: ka piang die sipeem heue.

Māwh kheu: nan: ka daux singāix an: daux lawg kix, pa cheung: khaing: pāox tix mai: pa pon khawng phak lak sawng pa tawx Saramax māwh Yex Nang tix kaux khaing: heue.

GLAW(20)

BUAN: SON: MĪEX KEEING: Dīx koe: gawng ting tix gawng, praok gawng ting an: koe: rawm: klawng: tix klawng: pa kok māwh rawm: mie heue. Ka daux gawng ting an: koe: nyiiex tix lhang: pa yūh brāux ka lhax khaox nyiiex an: māwh nyiiex Tax nap mai: yāx saw: heue. Tax nap mai: yāx saw: koe: kawn: simīex tix kaux ceu kaux kawn: kiex māwh Ai kap heue. Tix singāix Tax nap mai: Yāx saw: thong: pāox tix hu: sawg tix ih plix khaox plix ox ka daux tiag heue. Hoek bawg yam plak bo kiex yaog tix ing:, yam ing: kiex lhiex līh hawt krax mai:kiex tom: laux tix ka piang tiex num: tix dah heue. Yam laux kiex tix ka piang tiex num: rawhm: lauh kiex ra: kaux Caw tix cod ka daux meeih siuing: pa ot ka daux tiex num:an: dom mawx dom an:, siuing: song: rhawm: song: rhi: mai: phlu: cai tix ka kiex, kiex dug ngāi: jao heue. Jāh singāix an: Ai kap tom: māwh ciao: pa sawg tix eue: kiex mhawm: mhawm: heue. Son sang chix lai ling mīex keeing: nawh, Ai

Page 39: Wa Reader three

- 39 -

kap tom: phyawk tix deuh maox tix nyaing son kiex heue. Nawh kaoh pon ngawb cao cao, mai: rawg buan: son mīex keeing: tix, khaix hoik pih nyiex nawh hu: kin rawm: ka daux klawng: khaix an: nawh tom: tawx mīex keeing: tix ih plix khaox plix ox tom: sak, siag pa lheu: ih mīex keeing: nawh, nawh tom: tag teei tix ih heue. Yam hu: sawg Ai kap plix khaox plix ox ka daux tiag ku singāix, cak tix phung: hoek dēx nawh heue. Hoek plak pon bo nawh bāox kin rawm: ka daux klawng: an: heue.

Plak pon bo simiang tix kaux sawg tix jaw mai:nawh yāox khaix rhoi: caong cak nawh tom: hawt rhoi: caong cak mai: bleeh ka klawng: rawm: mie heue. Yam hu: kin Ai kap rawm:, Simiang an: yāox cak tix phung: ot dēx praok Ai kap mai: nawh teei ak vīex tix mai: puing: cak ang: krox, ak puing: nawh krox Ai kap mai: Ai kap gōeh praok rawm: klawng: an: heue.

Ai kap doh keud ka mīex ka keeing: tix mai: rawg buan: ah nin:, “ka daux gawng ting in:, pui koeng ka m īex ka keeing: mai: aux ang: koe: tix kaux kawx, aux māwh pui pa kin rawm: tix kaux, yūh pa tix chix puing: aux ka ak mai: chix mox tix yūh pa tix lie?. Pui khawm uik eue: nēx nham: aux māwh pa ang: chix tix ih, mai: kaux hak aux māwh pa ang: chix tix shiao, māwh kheu: jao pa tix chix puing: aux ka ak yūh ka mawx lie.?”

Yam an: simiang ciao jaw an: kaoh khaing: dee mox tix mai: krai māwh tix simiang tix kaux mai: krai dee ot dee koe: tix ka nawh ah nin:, “māwh aux pa caw tix puing: māix

Page 40: Wa Reader three

- 40 -

heue.” Khaix an: Simiang an: tom: chawk grāwh grawng: Ai kap mai: Ai kap deeih krai grāwh grawng kaux ciao tix ka nawh ah nin: “Simiang eue: ceu kaux māwh Ai kap, mīex keeing: aux māwh pui pa dug ngāi: khawm: ra: kaux, to: kaux aux māwh pa eue: kiex heue. Yam in: aux dēx sang yāox tix yum, māwh kheu: nan: Simiang eue: awm: pa krai māix ka te ak, māix pa puing: māix cak hoik krox ka aux heue. Yam in: māix jhak tix yāox māwh grāwh grawng ceu pa tix, māix chix puing: aux yūh nin: lie. Phan: lo rawm: tag sang kaong: rawm: maw: (rawm: pug) phan: lo nga sang: tag puing: sang: ang: māwh lie? Māwh kheu: nan: koe: ceu pa lo māix ka aux ka ceu pa tix? Yam in: pa ih pa un: son mīex keeing: aux, koe: son līah ngāix khaing: heue. Phan: mīex keeing: aux ang: yāox tix nyāux rawm: kiex teu yāox krax yum heue” nawh yiiem khawm: krai tix lox heue. Yam an: simiang an: kied laux rhawm: ka ceu pa yūh tix mai: ah nin: ka nawh “Son mīex keeing: māix khawm: ra: kaux aux lawk māwh ciao: pa eei: kiex awx” khaix an: Ai kap yum pi tan: mai: simiang an: tom: hu: krai grāwh grawng: Ai kap ka mīex keeing: nawh, mai: deeih tuk taix mīex keeing: nawh hoek ka dee yum pi Ai kap heue. Yam hoek kix ka daux klawng: mie mīex nawh teei taix tix mai: nghiet ka piang naok kawn: tix, mai: kawn: mhong: siu: to: kaux Ai kap, mīex nawh tom: rawg buan: ah nin: “kawn: aux in: māwh pui pa krai lox pa rāh pa see tix kaux māwh eei: mīex keeing: tix mai: pui pa yungyi: ka kuad song: nong: yu tix kaux heue. Awm: māwh moh aux to: kaux tix hoik awm: moh aux kawn: tix phan: lox in: hoik awm: lox

Page 41: Wa Reader three

- 41 -

ah aux deeih kīeh kawn: simēx aux deeih kaoh im: khaing: cai: um: in: liak, khaix an:, keeing: nawh bāox ah lox awm: an: heue. Khaix hoik ah lox yūh nin: Ai kap deeih kaoh mai: deeih yāox krax pa im: ju, mai: mīex keeing: nawh kawx hoik deeih riang ngai: awm pa prim: heue. Khaix an: Simiang tom: ah nin: “ Ai kap eue: māix māwh pui pa ang: phit ang: lud, aux hoik phit hoik lud ka māix tete, jāh ka daux in: singāix aux khiox khaw: mai: krub ka māix heue.