1

Funded by:

ေျမမတပတငရနသတမတထားသည႔ကာလျပည႔ရန နးကပလာသည႔တင လယသမားအမားစသည ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငး စမခန႔ခြမႈဥပေဒႏငပတသက၍

သနားလညျခငးမရၾကေပ

ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးအျဖစ သတမတထားသည႔ေျမက မခအားထားေနရသည႔ လယသမား(၂၉၀)တ႔အား စစတမးေကာကယျခငးမ

ထြကေပၚလာသည ေတြ႔ရခကမား

အထငကရ ေတြ႔ရခကမား

2

၁။ လယသမားအမားစသည ေျမလြတ၊ေျမလပႏင ေျမရငးဥပေဒႏင ျပငဆငသညဥပေဒက မသထားၾက ေပ။ ေျဖဆသ (၇၂)%သည အဆပါဥပေဒတြင ပါဝငသညအေၾကာငးအရာမားက မသၾကဘ (၃)% ခန႔ကသာလင အဆပါဥပေဒႏငပတသက၍ ႏ႔ႏ႔စပစပရသညဟ ယဆႏငသည။ တငးရငးသားဓေလ႔ ထးတမးအရ အသးျပေသာေျမမားသည ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးဥပေဒဖြငဆခကတြင မပါဝင သညက (၁%) ေသာ လယသမားမားသာ သရၾကသည။

၂။ ျပငဆငသညဥပေဒတြင ျပ႒ာနးထားသည အခနကန႔သတခကမားက လယသမားမား မသရထား ၾကပါ။ ေတြ႔ဆေမးျမနးခသည လယသမားမားအနက (၉)%ကသာလင ယငးတ႔၏ေျမမားအတြက ေလာကထားခြင ရသညကာလမာ (၆)လျဖစသညက သတျပမၾကသည။

၃။ ေျမလြတ၊ေျမလပနငေျမ႐ငးအျဖစ ခြငျပမန႕ရရရနေလာကထားသညလပငနးစဥကလညး လယသ မားမား နားလညမထားၾကပါ။ ေျဖဆသမားအနက (၁၆)% မသာလင ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမ႐ငး ေလာကထားရနအတြက ျပငဆငဆအဆငသာရေသးၿပး မညသတစဥးတစေယာကမ ေလာကလႊာ တငျပးသညအဆငတြင မေရာကရေသးပါ။။

၄။ လယသမားမားသည ၄ငးတ႔အသးျပေနသညေျမက ေျမလြတ၊ေျမလပႏင ေျမရငးေျမအျဖစ သတမတ ထားခရကာ ေလာကထားရယၿပးမသာလင တရားဝငလပကငခြငရမညဆေသာအခကက ရငးပေစာ ကားမႈဟ၍ မတယထားၾကသည။ မမတ႔ေျမမားမာ ေျမလြတႏင ေျမရငးေျမမဟတသျဖင ေျမလြတ၊ ေျမလပႏငေျမရငးဥပေဒအရ လပပငခြငရရေရးက ေလာကထားၾကမညမဟတဟဆသမားမာ ေျဖဆ သမားအနက (၂၇)% ရသည။ ကယပငဟမတယထားေသာ ယငးတ႔ပငေျမမားက အႏစ (၃၀) ပင ဆငခြင ေလာကထားရမညဆသညမာ အႏငကငျခငးသာျဖစသညဆေသာစကားက Namati မ ေတြ႔ဆေမးျမနးသမားသည လယသမားမားထမ ထပတလလၾကားခရသည။

နဒါနး

၂၀၁၈ ခႏစ၊ စကတငဘာ(၁၁)ရကတြင လႊတေတာက ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးမား စမခန႔ခြေရး ဥပေဒျပငဆငခကက အတညျပခသည။ အဆပါဥပေဒက အရပဖကအဖြ႔အစညးမားမသည သတ တးေဖာေရးကမၸဏမားအထပါဝငသည အဖြ႔အစညးမားစြာက ေဝဖနခၾကသည။ အဓကစးရမမႈမာ လယသမား မားႏင တငးရငးသားလမးစမားအတြက မေရရာမခငမာမႈမား ေနာကထပျဖစေပၚလာႏငသညအတြက ျဖစသည။ ဤအစရငခစာ၌ ေျမလြတ၊ေျမလပႏင ေျမရငးေျမမား စမခန႔ခြေရးဥပေဒဟဆရာဝယ မမတ႔အေန ျဖင ၂၀၁၂ ခႏစတြင ျပ႒ာနးခသည ေျမလြတ၊ေျမလပႏင ေျမရငးေျမမား စမခန႔ခြေရးဥပေဒႏင ၂၀၁၈ ခႏစ တြင ေျပာငးလျပငဆငခသည ဥပေဒႏစခလးအား ရညညႊနးပါသည။

ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးေျမအျဖစ သတမတျခငးခရသညေျမအမားစမာ တငးရငးသားလမးစ မားေနထငရာ ေကးလကေဒသမားတြငရၿပး လ(၁၀)သနးေကာသည အဆပါေျမမားေပၚတြင ေနထငလကရ သည သ႔မဟတ ယငးတ႔၏အသကေမြးဝမးေကာငးမႈအတြက အမျပေနၾကရသည။ အကယ၍ထသမားသည ဥပေဒသတမတခကအတငး လပေဆာငႏငျခငးမရပါက ကမၸဏကသ႔ေသာ အျခားအပစလကသ႔ ယငးတ႔၏ ေျမမားေရာကရသြားၿပး ေျမကးေကာဝငေရာကသမားျဖစကာ ေထာငဒဏ(၂)ႏစအထ ခမတျခငးခရႏင

3

သည။ ျပငဆငသည ဥပေဒတြင ဓေလထးတမးစဥလာေျမလပပငခြငအရ လပကငေနေသာေျမမားက ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးေျမအျဖစ ထညသြငးထားျခငးမရသလ ဓေလ႔ထးတမးအရပငဆငသညေျမႏင ပတသကေသာ အဓပၸါယဖြငဆခကျဖစေစ၊ ယငးတ႔၏ေျမက ဓေလ႔ထးတမးအရပငဆငသညေျမအျဖစ သကဆငသမားမ မတပတငႏငမညလပထးလပနညးမားကျဖစေစ ထညသြငးေဖာျပထားျခငးမရပါ။

ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးေျမအမားစသည တငးရငးသားလနညးစမားလပကငေနသည ေျမမား ျဖစသညအတြက အထးသျဖင စးရမဖြယအခကတစခကမာ အဆပါတငးရငးသားမားသည ျမနမာစာ မဖတ တတ၊ မေရးတတ၊ မေျပာတတသမားျဖစ၍ ဆးဆးဝါးဝါး ထခကနစနာမႈမားျဖစေပၚလာႏငသည။ ဥပမာ အားျဖင ျပငဆငသညဥပေဒအသစတြင အေရးႀကးသညအပဒတစပဒျဖစေသာ ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငး ေျမမားတြင လပကငေနသမားသည “ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးဥပေဒျပငဆငသညဥပေဒျပ႒ာနးသည ေန႔မစ၍ (၆)လအတြငး ေျမလပကငခြင ေလာကထားရမည။ ေနာကဆးအခနသတမတထားသည မတလ အထ ခြငျပမန႔ေလာကထားျခငးမရလငျဖစေစ၊ ေလာကထားေသာလညး ခြငျပခကမရရလငျဖစေစ ထသ ကေျမေပၚမ ဥပေဒအရႏငထတခရမည။ ႏငထတခရသသည အဆပါေျမတြင ဆကလကလပကငအသးျပ ေနပါက ေထာငဒဏ(၂)ႏစႏငအထက ခမတျခငးခရမည” ဟပါရသည။ ဤစာပဒတေလးသည အေျမာအျမင ကငးမသည သေဘာရေနပါသည။ အနမဆးအားျဖင အဆပါဥပေဒေၾကာင ထခကမညအလားအလာရသည လသနးေပါငးမားစြာက ယငးတ႔၏ေျမႏင အသကေမြးလပငနးမားအား အကာအကြယေပးထားႏငေရးအတြက လပေဆာငရမညအဆငမားက ဘာသာစကားမးစျဖင ခငခငမာမာ၊ ကယကယျပန႔ျပန႔ ပညာေပးမႈမား ပါဝငရနလအပသည။

ေျမလြတ၊ ေျမလပႏငေျမရငးဥပေဒအတြက အရပဖကအဖြ႔အစညးမားသည တကတကကြကြ ပါဝင ခၾကသည။ မမတ႔ဝနေဆာငမႈေပးေနသညရပရြာမားက ဥပေဒ၏သကေရာကမႈမားႏငပတသက၍ အသအျမင ဖြငေပးသညအျပင လႊတေတာကယစားလယမားႏငအစးရထသ႔ အတဖြငစာမားေပးပ႔ျခငး၊ စးရမပပနမႈမား ေဖာျပျခငး၊ ေရ႕ဆကရမညလမးေၾကာငးအတြက အႀကဉာဏေပးျခငးတ႔ ျပလပရမည။ Namati အေနျဖင လညး ထသ႔ႀကးပမးအားထတမႈမားတြင ပါဝငလကရၿပး ယခအခါမမတ႔သည မဝါဒမား ပမေကာငးမြန လာေစရန ထညသြငးစဥးစားရမည၊ အေထာကအပျဖစေစမည ေျမျပငေပၚရ အခကအလကႏင အေထာက အထားအခ႕က အစးရအဖြ႔၊ လႊတေတာကယစားလယမား၊ အရပဘကအဖြ႔အစညးမားႏင သတငးဌာန မားသ႔ ျဖန႔ေဝေပးလကရသည။ ယချပလပသည စစတမးေကာကယမႈက ခြငျပမန႕ရရရနေလာကထားသည ခြငျပထားသည(၆)လအနက (၅)လေျမာကအခနကာလ အေရာကတြငျပလပရန ေရြးခယခသည။ အဘယ ေၾကာငဆေသာ ခြငျပကာလမကနဆးမတစလအလတြင ျဖစေပၚေနသညအေျခအေနမားႏငပတသက၍ တ ကမနကနသည လပတျပကအေနအထားက ေထာကျပႏငရနျဖစသည။ ခြငျပကာလကနဆးမည ၂၀၁၉ ခ ႏစ၊ မတလ (၁၁)ရက အေရာကတြင လယသမားမားအတြက အခြငအလမးမား မရသေလာကျဖစေနသည။

ဤမတတမးအကဥးခပတြင အေလးထားေဖာျပသညအခကမာ ေျမလြတ၊ေျမလပႏင ေျမရငးေျမမား ေပၚတြငေနထငလကရသမား၏ ဥပေဒဆငရာသရနားလညမႈအဆငက ပ၍နားလညလာေစရနအတြက

4

Namatiမ ေဆာငရြကခသည စစတမးေကာကယမႈမ ေတြ႔ရရသညအခကမားက တငျပရနျဖစသည။ မမတ႔၏ ေတြ႔ရခကမားက ေအာကတြင ေဖာျပထားသည။

အသးျပခ႔သညနညးလမးမား

ျပညနယ(၃)ခႏင တငးေဒသႀကး(၁)ခမ ပါဝငေျဖဆသေပါငး(၂၉၀)ဥးက Namati(ျမနမာ) အဖြ႔က မကႏာခငးဆငေတြ႔ဆ စစတမးေကာကယခသည။ စစတမးေကာကယသညေနရာမားက ျမနမာႏငငအတြငး ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငးအမားဆးရသညေနရာေပၚ အေျခခေရြးခယခသည။ အစးရစာရငးဇယားမားအရ ေျမလြတ၊ေျမလပ၊ေျမရငးအမားစသည တငးေဒသႀကးမားထက တငးရငးသားလနညးစေနထငရာ ျပညနယ မား၌ ရေနသည။ သ႔ျဖစ၍ Namati(ျမနမာ) အဖြ႔၏ ဘာသာစကားကြျပားစလငမႈက လကလမးမႏငမႈႏင အခန၊ ေငြေၾကးကန႔သတခကမား စသညတ႔အရ ရခင၊ ကရင၊ ရမး စသညျပညနယ(၃)ခႏင မေကြးတငး ေဒသႀကး(၁)ခက ေရြးခယခသည။ အဆပါ ျပညနယမားႏင တငးေဒသႀကးအားလးတြင ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငးမား၊ မရးဖလာထးတမးအရ ပငဆငသညေျမမားႏင လကရအသးခေနျခငးမား တညရေနၿပး Namati(ျမနမာ) အဖြ႔ႏင မတဖကအဖြ႔ အစညးမား သြားေရာကႏငသည ေဒသမားလညးျဖစသည။

ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငးပမာဏအမားအျပားရၿပး Namati အဖြ႔မ သြားေရာကႏငသညေဒသမား အေပၚ အေျခခကာ ျပညနယ/တငးေဒသႀကးတစခမ ၿမ႕နယ တစၿမ႕နယ သ႔မဟတ ႏစၿမ႕နယက ေရြးခယခ ပါသည။ ရမးျပညနယတြင ရမးျပညနယအေရ႕ပငး၊ ဓႏကယပငအပခပခြငရေဒသ၊ ရမးျပညနယေတာငပငး တ႔က လႊမးၿခႏငေရးအတြက ၿမ႕နယ(၃)ၿမ႕နယ ေရြးခယခသည။ ၿမ႕နယတစခစတြင ေကးရြာ သ႔မဟတ ေကးရြာအပစ (၃)ခမ(၅)ခအထ ပါဝငခၿပး ေကးရြာတစရြာလင ေတြ႔ဆေမးျမနးမႈေပါငး (၅)ႀကမမ (၁၀)ႀကမ အထျပလပခသည။ ၿမ႕နယ(၇)ၿမ႕နယမ ေကးရြာအပစ(၂၅)စရ ေကးရြာေပါငး(၃၇)ရြာသ႔ စစတမး ေကာကခ႔သည။ ပါဝငေျဖဆသတငးက နညးလမးသးခအနက နညးလမးတစခချဖင ေရြးခယခသည။ ေကးရြာအပစအပခပေရးမးႏင ေတြ႔ဆရနအေျခအေနမေပးသည႔ေနရာမားတြင ေတြ႔ဆေမးျမနးမႈမားက တစအမတကတစအမဆငး ျပလပခသည။ အခ႕ရြာမားတြငမ ေကးရြာအပခပေရးမးကယတငက ေျဖဆႏင မညသမားအား စာရငးလပေပးထားၿပး မမတ႔ကမ ထစာရငးထမ ကပနးဆြထတ၍ ေတြ႔ဆေမးျမနးခ႔သည။ အထကပါနညးလမးႏစမးျဖင လပေဆာငရနမျဖစႏငသည ရြာအခ႕တြငမ ေဒသခစညးရးေဆာၾသသတစဥး သ႔မဟတ အဆကအသြယေကာငးသည ရြာသားမားျဖင ေျဖဆႏငမညသမားက စစညးခသည။ ပါဝငမည သမားေရြးခယရာတြင နညးလမးတစခတညးကသာ တစသမတတညးအသးျပမညဆပါက အေကာငးဆး ျဖစႏငေသာလညး အခနကန႔သတခကမားေၾကာင ယငးသ႔ေဆာငရြကရနမျဖစႏငေပ။ စစတမးေကာကယ ရာတြင Namati ၏ ဥပေဒအေထာကအကျပသမား ကညေဆာငရြကေနသည႔ ေကးရြားမား မပါဝငေပ။ ေတြ႔ဆ ေမးျမနးမႈအားလးႏင မတတမးတငမႈမားက Namati အဖြ႔ဝငမားကသာ ျပလပခၾကသည။

နဂးခပအားျဖင ယခအစရငခစာက ေျမယာအသးျပခြငမတပတငရနခြငျပထားသည (၆)လမျပညမ အခကအတန႔အေျခအေနက ထငဟပႏငရနအတြကသာမက (၆)လမျပညမ ထြကေပၚလာႏငေရးအတြက အလြနတေတာငးသညအခနအတြငး အခကအခမားၾကားမျပစခရပါသည။ သ႔ျဖစ၍ စာလးေပါငးမားမားႏင

5

အျခားအမားအေသးဖြမားက ခြငလႊတပါရနအတြကကလညး ေမတာရပခအပပါသည။ အခနတနသညအခါ ပ၍ျပညစေသာ အစရငခစာက ပႏပထတေဝသြားရန Namati မ ရညရြယထားပါသည။

အကယ၍ လႀကးမငးမားအေနျဖင ေမးခြနးမားထပမေမးျမနးလပါက ေအာကပါအတငး ဆကသြယႏငပါသည - Sung Chin Par sungchingpar@namati.org and/or Nwe Ni Soe nwenisoe@namati.org

အခကအလကမားႏင ေတြ႔ရခကအျပညအစ

1.ေျဖဆသမား၏ ေနာကခသမငးေၾကာငးႏင အေျခအေန ေျမလြတ၊ေျမလပႏငေျမရငးေျမမား စမခန႔ခြေရးဥပေဒႏငပတသက၍ လယသမားမား မညမသရ ထားေၾကာငးက စးစမးေလလာရနအတြက ေဖေဖာဝါရ(၁၀)ရကမ (၁၅)ရကကာလအတြငး ျမနမာႏငင၏ ျပညနယသးခႏင တငးေဒသႀကးတစခတ႔တြင ဤစစတမးေကာကယမႈက ျပလပခသည။ စစတမးေကာကယ မႈက Namati(ျမနမာ)မ ဝနထမး(၅)ဥးက ျပလပခၿပး ယငးတ႔သည ၿမ႕နယ(၇)ၿမ႕နယမ ေကးရြာ အပစ(၂၅)စ အတြငး တညရသည ေကးရြာ(၃၇)ရြာမ လယသမား(၂၉၀)ဥး (ကား ၆၁% ႏင မ ၃၉% ပါဝင)က စစတမး ေကာကယခသည။ ေမးခြနးမားက ဗမာ၊ ရမး၊ ရခင၊ လားဟ၊ ကရင၊ ကယားဘာသာတ႔ျဖင ေမးျမနးခသည။

6

စစတမးေကာကရာတြင လအမားစပါဝငသည တစခတညးေသာတငးရငးသားအပစမာ ဗမာလမးျဖစၿပး အဆပါလယသမားမားသည မေကြးတငးေဒသႀကးမျဖစသည။ ရမးလမးသည ဒတယအမားဆး တငးရငး သားအပစ ျဖစသည။

1.1 ေျဖဆသအားလးမာ လပကြကငယေတာငသလယသမားမားျဖစၿပး ဝမးစာအတြကကသာ စကပး လပကငေနၾကသည မတညေသာ တငးရငးသားလမးမားျဖစသည။

1.2 ေျဖဆသဥးေရ(၂၉၀)အနက (၁၁)% သည ဗမာစကား မေျပာတတ၊ မဖတတတ သ႔မဟတ မေရးတတသမားျဖစသည။ ဆလသညမာ သကဆငရာဥပေဒမားႏငမဝါဒမားမ အခြငအေရးမားရယရာတြင ယငးတ႔အတြက အခကအခမားရေနသည အဓပၸါယျဖစသည။ (၂၁)% မာ ဗမာစကားေျပာတတေသာလညး မဖတတတ သ႔မဟတ မေရးတတသမားျဖစသည။ (၆၈)% သာလင ဗမာစကားက ေျပာႏင၊ဖတႏင၊ ေရးႏင သည (ဗမာစကားနားလညႏငသညဆယမသာဆလသည၊ ကၽြမးကၽြမးကငကငရသညဟ မဆပါ။)

7

1.3 ေျဖဆသမားအနက (၆၁)% သည မလတနးပညာေရး သ႔မဟတ ဘနးႀကးေကာငးပညာေရး အဆင သာရသည။ (၃)% ေသာသမားသာလင တကသလဘြ႔ရမားျဖစသည။

1.4 ေျဖဆသ (၉၉)% ၏ ပငမသကေမြးဝမးေကာငးလပငနးမာ စကပးေရးျဖစသည။ ေျဖဆသမားအနက (၆၆)%သည ေျမ(၅)ဧကေအာကသာ ပငဆငၾကသမားျဖစသည။ မတသားရနမာ (၅)ဧကအထကရသည

8

လယသမားမားသညလညး ခမးသာသမားျဖစသညဟ မဆႏငပါ။ ေျမအရညအေသြးညဖငးျခငး၊ သယယ ပ႔ေဆာငရန သ႔မဟတ ေစးကြကမားႏင ေဝးလလြနးျခငးေၾကာင ေျမေစးမာ တနဖးအလြနနညးသည။

1.5 ေျဖဆသမား၏ ၈၇ % သည ယငးတ႔လပကငေနသညေျမအား ပငဆငခြငအတြက အေထာက အထားတငျပႏငရန တရားဝငစာရြကစာတမးမရၾကသမားျဖစသည။ (၉)% ေသာသမားသာလင အခြနေျပစာ စာရြကေဟာငးမားရၾကသည။ ယငးစာရြကမားမာ စကပးေျမရသတငးတြင ေတြ႔ေနကစာရြကမးျဖစသည။

9

2. ေျဖဆငသမား၏ ဥပေဒဆငရာ ဗဟသတ

လယသမားမားသည ၂၀၁၂ ခႏစ၊ မတလ(၃၀)ရကတြင အတညျပထတျပနခသည ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးမား စမခန႔ခြေရးဥပေဒႏင ၂၀၁၈ ခႏစ၊ စကတငဘာ(၁၁)ရကတြင ျပငဆငျပ႒ာနးခသည ဥပေဒတ႔က သ-မသ၊ ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငးမားက အသးျပျခငး ရ-မရ တ႔အေပၚတြင ဤစစတမးက ေကာကယ ေလလာခသည။ အဆပါဥပေဒမားႏငပတသက၍ လယသမားမား မညမအထသရသညက တငးတာခရာ ေအာကပါအတငး အမး အစား(၄)မး ခြျခားႏငသည-

1. ထဥပေဒမားက ဘယတနးကမ မၾကားခဖးသ 2. ဥပေဒမားက ၾကားဖးရၾကားဖးေသာလညး ဥပေဒထပါအခကမားက ဘာမမသသ 3. ဥပေဒက အနညးအကဥးသသ။ (ေပးထားသည႔အခကမားထမ ၃ ခကခန႔ထ ေဖာျပႏငသ) 4. ဥပေဒက ေတာေတာေလးသသ။ (အခက(၃)ခကထကပ၍သရသမား)

2.1 ေျဖဆသ(၇၂)% သည ဥပေဒတြငပါဝငသညအေၾကာငးအရာမားက မသရၾကပါ။ (၃)% သာလင ဥပေဒႏငပတသက၍ ႏ႔ႏ႔စပစပသရသညဟ ယဆႏငသည။

2.2 ဗမာအမားစေနရာထငရာေဒသမ ေျဖဆသမားသည ျပညနယမားရ တငးရငးသားလနညးစမားထက ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငးဥပေဒႏင ျပငဆငသညဥပေဒတ႔က ပမသရၾကသည။ ဥပေဒႏငပတသက၍ အေတာမားမားသေၾကာငး ေျဖဆသအားလးသညလညး ဗမာလမးမားပငျဖစၾကသည။

10

“ဥပပေဒေၾကာင တကရကထခကခရမယ ျပညသေတြက အသေပးတာ၊ တငပငတာမလပဘ အစးရက

ဥပေဒက မျပ႒ာနးသငပါဘး။ ဒလမမဟတရင ဒကၡေရာကမသေတြက ကၽြနမတ႔ပါ” - ေျဖၾကားသ လနညးစတငးရငးသား ဓႏအမးသမးတစဥး

2.3 ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငး ျပငဆငခကဥပေဒပါ အေရးႀကးေသာအခနးမားႏငပတသက၍ ေျဖဆသတ႔ သရသည႔အခကမား

ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးျပငဆငခကဥပေဒတြင ျပ႒ာနးထားသည အေျခခအခကမားႏင အထးသျဖင အေရးႀကးေသာအခကႏစခကက ေျဖဆသမား သထားျခငး ရ-မရက စစတမးျဖင အကျဖတဆနးစစခသည။ ပထမအခကမာ ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငးအျဖစ သတမတခရႏငသညေျမက အသးျပေနသမား (သ႔မဟတ ယငးတ႔ပငဟယဆထားသမား)အတြက မတပတငခြငျပသညကာလက (၆)လ သတမတထားသညဆေသာအခကျဖစသည။ ဒတယအခကမာ ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငး အဓပၸါယ သတမတခကတြင ဓေလ႔ထးတမးအရလပကငေနသညေျမမား မပါဝငသညအခကျဖစသည။ ထ႔အျပင ဥပေဒတြငျပ႒ာနးထားသည အေျခခအခကမားအား သရထားျခငးရမရကလညး စစတမးေကာကယခ႔သည။

စစတမးေကာကယမႈအရ ေျဖဆသမား၏ (၁၀)% ကသာ ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငးဥပေဒပါ အေရး ႀကးသညအခက တစခက သ႔မဟတ ႏစခကက သရၾကသည။ ယငးတ႔အနက (၉)%က “ေျခာကလ အခနသတမတခက” က သရေၾကာငးေျပာခၿပး (၁)% ကသာ ေျမလြတ၊ေျမလပ၊ေျမရငး အဓပၸါယ ဖြငဆ

11

ခကတြင ဓေလ႔ထးတမးအရလပကငေနသညေျမမား မပါဝငေၾကာငး သရၾကသည။ အဆပါ ဓေလ႔ထးတမး အရလပကငေနသည႔ေျမမားမပါဝငေၾကာငး သရသ ၁% (၃)ဥးသည တငးရငးသားလနညးစမားျဖစသည။

ေျဖဆသအားလး၏ သရမႈအတငးအတာမာ မားစြာသရျခငးမဟတေပ။ ယငးတ႔သည ဥပေဒ၏ အေရးႀကး အခကမားက ေျခေျချမစျမစ သရမထားၾကေပ။ ဥပမာ - ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငးဥပေဒတြင ဓေလ႔ထးတမးအရ လပကငေနသညေျမမားအား မထညသြငးထားသညက မသၾကသက႔သ႔ ျပငဆငခက ဥပေဒျပ႒ာနးသည ေန႔မစ၍ ေျခာကလအတြငး ေလာကထားရနလအပေၾကာငးႏင ယငးသ႔မဟတလင ၎တ႔၏ေျမမားက ဆကလကအသးျပႏငမညမဟတေၾကာငး အစရသည အျခားအခကမားကလညး သထားျခငးမရေပ။ ၎တ႔၏ေျမမား အသးျပခြင အာမခခကအတြက စာရြကစာတမးတစခ ပငဆငထား ရမညဆသညက အားလး သထားၾကေသာလညး ထစာရြကရရေအာင လပရမညလပငနးစဥက မသၾကေပ။ ေအာကေဖာျပပါဇယားတြင စာရငးျပစထားသည သတငးရငးျမစမားသည ေလာကထားမႈလပငနးမား သ႔မဟတ လယသမားမား လပေဆာငရနလအပသည ဥပေဒအရတာဝနမားက ရငးျပထားျခငးမရေပ။ သတငးရငးျမစမားတြငလညး လယသမားမားသည ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမရငး အသးျပခြငမား ေလာကထားရနလအပသည သ႔မဟတပါက အဆပါေျမလပကငခြငမား ဆးရႈးရမညဆသညအခကကသာ အေလးေပးထားသည။

“ခြငျပခကရဖ႔အတြက ေျခာကလအတြငးေလာကၾကပါ။ မေလာကထားဘးဆရင ကယေျမက သမားက လာသမးသြားလမ႔မယ”

– ေကးရြာအပခပေရးမးတစဥး

12

3. ေျမလြတ၊ေျမလပႏင ေျမရငးေျမမားဥပေဒဆငရာ သတငးအခကအလကမားအတြက ရငးျမစမား

ျပညသလထအမားစအေပၚတြင သကေရာကမႈႀကးမားသည ဤက႔သ႔ေသာ ဥပေဒမးထတျပနရာ၌

သတငး အခကအလကျဖန႔ေဝမႈမားသည လေလာကမႈမရေၾကာငး ေတြ႔ရခ႔ရသည။ ျပငဆငသညဥပေဒက အတညျပ ခ႔သညမာ လြနခ႔သညငါးလကပငျဖစလငကစား အသးျပခြင ခြငျပမန႕ေလာကထားမႈမားအတြက ခြငျပေပး ထားသညကာလမာ ေျခာကလသာရျခငးေၾကာင႔ အထကေဖာျပပါအခကမာ မနကနသညဟ ဆရေပမည။ ထ႔အျပင မတသားဖြယအခကတစခကမာ အဖြ႔အစညးအသးသးမ သတငးအခကအလကမား မေဝေပးရာတြငလညး ေတာငသလယသမားမားအား လပပငခြငအျမနဆးေလာကထားၾကေရးကသာ လႈ႕ေဆာေပးေနၾကၿပး ရးရာဓေလ႔အရေျမယာပငဆငမႈသည ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမ႐ငးေျမမား ဥပေဒႏင သကဆငျခငးမရေစရ ဆသည အခကမပါဝငေၾကာငး၊ ေလာကထားသအေနျဖင အခြနအခမား ေပးေဆာငရ မညအေၾကာငး၊ လပပငခြငျပေပးထားသညကာလအတြငး ေတာငသလယသမားမားဘကမ လကနာၾကရ မည တာဝနဝတရားမား စသညအခကမားကမ အေလးထားၿပးရငးျပခ႔ျခငးမး မရခ႔ၾကေပ။ 3.1 လယသမား ၂၉၀ ဥးအား ေတြ႔ဆေမးျမနးခ႔သညအနကမ ၄၂% ကသာလင ဥပေဒအေၾကာငးက ၾကားဖးနားဝရၾကသည။ ထက႔သ႔ ၾကားဖးပါသညဆသမားအနကမ ၃၉% သည လယသမားအခငးခငးမ တစဆငၾကားသခ႔ၾကျခငးျဖစၿပး ၃၆% ကသာလင အစးရအဖြ႔အစညးမားမတစဆင ၾကားသခ႔ၾကျခငး ျဖစသည။ အစးရထမ သတငးအခကအလကမားရရႏငသညအဓကရငးျမစမားမာ ေကးရြာအပစအပခပေရး မးမားပငျဖစသည။ သ႔ရာတြင “တရားဝငအေထာကအထား စာရြကစာတမးမရဘ ေျမယာသးစြေန ၾကတ႔သ ေတြအားလး ေျမယာမတပတငၾကရမယ” ဟေသာ ေျပာဆခကမားကၾကညျခငးအားျဖင တစခါတရတြင အပ ခပေရးမးမားကယတငပင ရငးရငးလငးလငးသေဘာေပါကထားျခငးမရၾကသညက ေတြ႔ရသည။၎တ႔ ရညညႊနးေသာ ေျမယာမတပတငျခငးဆသညမာ လယယာေျမလပပငခြင (ပစ ၇) ျဖစႏငသက႔သ႔ သ႔မဟတ ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးေျမမား လပပငခြငဟ၍လညး ဖြငဆႏငေပသည။ Namati ဝနထမးမား ေျမျပင ကြငးဆငး၍ ေတြ႔ဆေမးျမနးမႈမားျပလပသညအခါ အဆပါအခကမာ ပ၍သသာလာခ႔သည။

ထနညးတစြာပင ေျမလြတ၊ေျမလပႏင ေျမရငးေျမမား အသးျပေနၾကသမားအေနျဖင တရားဝင လပပငခြငရရေရးက (၆)လအတြငး ေလာကထားၾကရန ႏငငေရးပါတဝငအခ႕ကလညး လကလေဆာၾသ လကရသည။ ၿမ႕နယအဆငရ ပါတရးမားမညႊနၾကားလာသျဖင ရပ/ေကးအဆငမ ပါတဝငမားက ထက႔သ႔ လကလေဆာၾသေနၾကျခငးျဖစသည။ သ႔ေသာျငား မညသ႔ေလာကထားရမညဆေသာ လပငနးစဥအေသး စတကမ ၎တ႔မ ရငးျပႏငျခငးမရေပ။ လႊတေတာကယစားလယတစဥးဆလင ေကးရြာအပစႏစစတြင ေျမလြတ၊ေျမလပႏငေျမရငးေျမမား လပပငခြငက သြားေရာကေလာကထားၾကရန တကတြနးေပးခ႔ေသာ လညး ထက႔သ႔ တကတြနးခရသမားကယတငက မညသညေနရာမ မညသညပစျဖင စတငေလာကထား ၾကရမညက မသရၾကေပ။ လယသမားအခ႕ဆလင မမတ႔၏ေကးရြာအပစ အပခပေရးမးမားထ အမညစာရငးေပးလကရမျဖင ေလာကထားမႈလပငနးစဥ ျပညစသြားသညဟပင အယလြေနတတၾကသည။

13

“ျပညသ႕လႊတေတာ လႊတေတာကယစားလယတစေယာကကေျပာတာကေတာ ေျမလြတ၊ေျမလပန႕ ေျမရငး လပပငခြငေလာကထားတ႔သေတြက ကညေပးဖ႔ အစးရဝနထမးေတြ ကြငးဆငးလာၾကလမ႔မယ။ အခြငအေရး လကလႊတမခဘ ေလာကျဖစေအာငေလာကၾကပါတ႔။ ဒါေပမယ အခအခနအထေတာ ကပတ႔ရြာက ဘယ ဝနထမးမ ေရာကမလာၾကေသးပါဘး”

- ရြာသားတစဥး 3.2 သသာထငရားေသာ လာဘေပးလာဘယမႈ

ရခငျပညနယရ ေကးရြာအပစတစခတြင ေကးရြာအပခပေရးမးက ရြာသားတစဥးက “ေျမလြတ၊ ေျမလပန႕ ေျမရငးေျမက ခြငျပမန႕ေလာကထားတယဆတာ ျပညနယအဆငအထ သြားရတာဗ။ အရငတနး ကလ ၿမ႕နယ၊ ခရငအဆငေလာကန႔ ၿပးတာမးမဟတဘး။ ဒါေၾကာင ခငဗားတ႔ေလာကခငတယဆရင ကပန႔ တာဝနက ေျမစာရငးအရာရက တစဧကက ရစေသာငးေတာေပး။ ဒမာတငျပးမာ” ဟ ရြာသားမားထမ ေငြေၾကးေတာငးခခ႔ေၾကာငး ေလ႔လာသရခ႔ရသည။

စငစစတြငမ ေကးရြာအပခပေရးမးေျပာသညအခကမာ မမနေပ။ ေျမလြတ၊ေျမလပခြငျပမန႕ ေလာကထားရာတြင ၿမ႕နယ သ႔မဟတ ခရငအဆငႏငပင ၿပးျပတႏငၿပး ေလာကထားမႈအတြက မညသည အခေၾကးေငြကမ ေပးစရာမလေပ။ ရြာသားအမားစက မမတ႔ေလာကထားလသည ေျမလြတ၊ေျမလပႏင ေျမရငးေျမမားအတြက တစဧကလင ရစေသာငးကပႏႈနးျဖင ဝငး၍ အမညစာရငးေပးခ႔ၾကသည။ ေကးရြာ အပခပေရးမးထ ပကဆေပးထားသမားက ၎တ႔၏ေလာကထားမႈသည စစစေဆာငရြကေနေလာကၿပဟ ယမတခ႔ၾကေသာလညး အမနတြငမ မညသညအဆငမမေရာကရခ႔ေပ။ မညသတ႔မ ေျမလြတ၊ ေျမလပ ေလာကထားမႈမားအတြက ဒဇငဘာလကတညးက ၎ထတြငလာေရာကစာရငးေပးထားၾကသညက ေကးရြာအပခပေရးမးက သရထားေသာျငား ယခစစတမးေကာကယသညအခန (ေဖေဖာဝါရလလယ)အထ

14

မညသညဝနထမးမ ေျမျပငတြငကြငးဆငးတငးတာမႈမား လာေရာကေဆာငရြကျခငးမရေသးေပ။ အဆပါ ေကးရြာအပစတြင အသးျပသမရသည ေျမလြတ၊ေျမလပႏင ေျမရငးေျမမား အေျမာကအျမားရသက႔သ႔ ေျမယာမ႔ပဂၢလမားလညး ရြာထတြငရေနၾကေသာျငား မညသ႔မညပေလာကထားရယရမညက မသရၾကေပ။ 4. ေလာကထားမႈအတြက ျပငဆငေနမႈမားႏင ရညရြယခကမား

လယသမား ၂၉၀ ဥးအား ေတြ႔ဆေမးျမနးခ႔ရာတြင အမားစျဖစေသာ ၂၇၇ ဥးသည အစးရ၏ သတမတခကမားအရ ေျမလြတေျမလပေျမရငးအမးအစားတြငပါဝငႏငသည ေျမယာအေပၚတြင စကပး လကရရာ ၎တ႔ လပကငေနေသာေျမက တရားဝငမတပတငျခငးျဖင ခငမာေသခာေစလၾကသည။ သ႔ရာတြင ၎တ႔အနက ၁၆ % ကသာလင ၎တ႔လကရလပကငေနသညေျမက ေျမလြတေျမရငးအျဖစ မတပတငလၾကၿပး ထ႔အတြက ျပငဆငေနၾကၿပျဖစသည။ အဆပါ ၁၆ % ေသာသမားအနက ႏစပသးပခန႔မာ မေကြးတငးေဒသ ႀကးမ ဗမာလမးမားျဖစၾကသည။ ေတြ႔ဆေမးျမနးခ႔သမားအနက ၃၇ % ခန႔ကမ ၎တ႔လပကငေနသညေျမမားက ေျမလြတေျမရငးအမးအစားအျဖစ မတပတငျခငးထက ထ႔ထကပမ ခငမာသည ပစ ၇ (လယယာ ေျမ) သ႔မဟတ အျခားအလားတ လပပငခြငကသာ ဥးစားေပးေလာကထား လၾကသည။ ဥပေဒႏငပတသက၍ အမားျပညသမသရထားခကမားသည အကန႔အသတျဖငသာရေန ေၾကာငးက အထကပါ အခကမားက ညႊနျပေနေပသည။ လယသမားမားအေနျဖင မမတ႔လပကင ေနသညေျမယာမားက ခငမာလၿခေစလၾကသညမာ မနေသာလညး ေျမယာႏငပတသက၍ လကရခြျခား သတမတထားသည အတနးအစားမားကမ ေတာငသလယသမားမား၏လအပခကမားႏင ကကညမႈမရေပ။

ေတြ႔ဆေမးျမနးခ႔သမားအနက ၂၇% တ႔က ၎တ႔အေနျဖငမ အစးရမ မညသ႔ပငသတမတေစကာမ ၎တ႔ လပကငေနသညေျမမာ ေျမလြတေျမရငးမား မဟတၾကသျဖင ေျမလြတေျမရငးအျဖစ မတပမတငလ ၾကေပ။ အဆပါ ၂၇% အားေလ႔လာရာ အားလးမာတငးရငးသားလနညးစမားျဖစၾကၿပး ထေျမမားသည ဘးဘပငေျမမားအျဖစ ၎တ႔၏မဘဘးဘြားမားထမ အေမြဆကခရရခ ႔သညေျမမားျဖစသညဟလညး အမားစကဆၾကသည။ ဤမတခကသည ေျမလြတေျမရငးျပနာအတြက အဓကထးႏကခကပငျဖစသည။ ေျမယာ အမားစမာ လကေတြ႔ေျမျပငတြင ေျမလြတ၊ေျမလပ၊ေျမရငးမား မဟတၾကသျဖင ထေျမမား အေပၚတြင လပကငစားေသာကေနၾကသမားအဖ႔ ယခက႔သ႔ ကလနေခတမေျမအမးအစားခြျခားမႈပစမားက အစးရက ျပနလညသတမတလာျခငးသည လကရလပကငေနၾကသမားအား ေစာကားမႈတစရပဟပင ရ ႈျမင ထားၾကသည။ ထက႔သ႔ လထ၏ အဆငမေျပမႈမား၊ ေစာကားမႈဟပငမတယထားၾကမႈမားအား အစးရပငးမ သတထား မႏငပါေစဟပင ဆေတာငးရေပမည။

ျပနလညေျဖၾကားခ႔သမားအနက တငးရငးသားလနညးစမားျဖစေသာ ၁၉ % ၎တ႔အေနျဖငမ ဥပေဒက သာမက မတပတငရမည လပထးလပနညးမားကလညး သနားလညထားျခငးမရသျဖင ဘာလပရမနးမသပင ျဖစေနၾကေလသည။ မမတ႔လကရလပကငေနသညေျမယာမားက လၿခစတခရေစရန လပရမညဆသညက သၾကေသာျငား မညသ႔လပေဆာငရမညက မသျဖစေနၾကသည။

15

“ပစ ၇ ပျဖစျဖစ၊ ေျမလြတေျမရငးလပပငခြငပျဖစျဖစ ဘာလကမတမမလခငပါဘး။ ဘယလကမတမလညး အဆငေျပမာမဟတဘး။ အဒါေတြအစား ကၽြနမတ႔လကရသးေနတ႔ ဓေလ႔ထးတမးအရ ေျမယာပငဆငမႈကပ ဆကၿပးသးသြားခငတယ”

- ရြာသတစဥး

“ေျမယာလပပငခြငရရေအာင ေလာကထားမလားလ႔စဥးစားေနပါတယ။ ပတဝနးကငကလညး အခအခနမာ ေလာကထားဖ႔ ဝငးေျပာၾကတယ။ အခမေလာကရင တစေယာကေယာကက ကၽြနေတာေျမက လာသမးသြား ႏငတယတ႔”

- ရြာသားတစဥး

အထကတြင ေဖာျပခ႔သညအတငးပင စစတမးေျဖဆသ ၁၆ % ခန႔သည ေျမလြတေျမရငး

သတမတခကမားအရ မတပတငေလာကထားရန ျပငဆငေနၾကၿပဟ ဆခ႔သညတင ယခေတြ႔ဆေမးျမနး မႈမားက ျပနလညေျဖၾကားေပးခ႔ၾကသည ၂၉၀ ဥးတြင မညသတစဥးတစေယာကမ ေလာကလႊာမတငၾကရ ေသးေပ။ ေျမယာမတပတငရန ေလာကလႊာမားယထားခ႔ၾကၿပးၿပဆေသာ ၁၆ % အား ေလ႔လာၾကည ရာတြငလညး အနညးငယမကသာလင ေျမယာတညေနရာေျမပမားရယျခငးႏင ေကးရြာအပစအပခပ ေရးမးထမ ေထာကခခကမား ေတာငးခရယၿပးသညအဆငသ႔ ေရာကေသးသည။ ေျမယာနယနမတခငး

16

ထစပမႈ ျပနာမားအားေျဖရငးရန သ႔မဟတ ႀကတငကာကြယရနအတြက ေလာကထားမည႔ ရြာသား အခငးခငး ညႏႈငးေဆြးေႏြးဆအဆငတြငရေသာ ရြာသားမားကလညး ေတြ႔ခ႔ရသည။

မေကြးတငးေဒသႀကးမ ဗမာလမးမားကမ ေကးရြာအပစအပခပေရးမးမ ၎တ႔အား ေျမယာ

မတပတင ေလာကထားျခငးက ေဆာငရြကရန တကတြနးခ႔ျခငးျဖစသညဟဆသည။ ရမးျပညနယတြင ေနထငလကရသည တငးရငးသားလနညးစမားကမ ၎တ႔က ေျမယာအေရးလႈပရားသတစဥး (ဤစစတမး တြင အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးဝငဟ ရညညႊနးထားသည)က လႈ႕ေဆာေပးခ႔သညဟဆသည။ ျပနလည ေျဖၾကားခ႔သမားအနကမ ႏစဥးကမ ဤကစၥႏငပတသကသည သတငးအခကအလကမားက NLD ပါတဝငမားထမ ပထမ ဥးဆး ၾကားသခ႔ရသညဟ ေျပာၾကားခ႔သည။ “ဥပေဒတစခက တစႏငငလးမာ ဒဥပေဒအတငး ျဖစရမယလ႔ ျဖစသငပါဘး။ ကၽြနမတ႔လ တငးရငးသား လနညးစေတြအတြကကေတာ ကယေဒသအေျခအေန၊ ကယဓေလ႔န႔ကကညတ႔ ကယပငဥပေဒေတြက ျပဌာနးကင႔သးသင႔ပါတယ။”

- ရမးျပညနယတြင ေတြ႔ဆေမးျမနးခ႔သည ရမးလမးတစဥး၏ ရငဖြငစကား

17

5. ယခေလာေလာဆည အသးမျပရေသးသည သ႔မဟတ ပလေနသညေျမမားက မးဆကသစ မားအတြက ခနထားရစလသညဟ ေျဖၾကားသအခ႕ကဆသည

ေတြ႔ဆေမးျမနးခ႔မႈမားအနက “ေလာကလ႔ရမယေျမေတြ ကနေနေသးတယဆရင အခထတျပန လကတ႔ ေျမလြတ၊ေျမလပ၊ေျမရငး စမခန႔ခြမႈ ဥပေဒအသစအရ ေလာကထားခငပါသလား” ဆေသာ ေမးခြနးအား ေျဖၾကားခ႔သ ၂၉၀ ဥးအနက ၈၁ ဥး (၁၆ %) မ ျပနလညေျဖၾကားေပးခ႔ၾကသည။ ထသ႔ ေျဖၾကားခ႔သည ၈၁ ဥး အနက ၅၈ % ကမ ေလာကထားရယႏငေသာ ေျမလြတမား ကနရေနေသးပါက ေလာကထားရယရန စတဝငစားသညဟ တန႔ျပနခ႔ၾကသည။ စတဝငစားဖြယအခကမာ ထက႔သ႔ေျဖၾကားခ ႔သ ၈၁ ဥး အနက ၅၇ % သည ရမးျပညနယမ တငးရငးသားလနညးစမားႏင ရခငျပညနယမ အခ႕ျဖစသည။ ေျမယာအသစမားက ေလာကထားရန မညသညအတြကေၾကာင႔ စဥးစားေနၾကသည သ႔မဟတ စတဝငစား ၾကသညက ထပမဆနးစစၾကညရာတြင ေအာကပါအတငး တန႔ျပနခ႔ၾကသည - ● ေျမယာပငဆငမႈမရထားသျဖင လပပငခြငေလာကထားၿပး စကပးလပကငရန ● ေျမယာပငဆငမႈမလေလာကသျဖင စကပးေျမဧရယာ တးခ႕ရန ● အမားပငေျမအျဖစထားကာ စားကကေျမ စသည႔လအပခကမားအတြက အသးျပႏငရန ● အနာဂါတမးဆကသစမား စကပးေျမခ႕ထြငႏငေစေရးအတြက ေျမႀကတငစေဆာငးထားရန ● အျခားျပငပပဂၢလမား သ႔မဟတ ကမၸဏမားႏင အစးရစမကနးမားအတြက ေျမသမးယခရျခငးမ ကာကြယသညအေနျဖင ေျမႀကတငစေဆာငးထားရန

● ေကးရြာအတြငးမ ေျမယာမ႔မားအတြက ေျမႀကတငစေဆာငးထားရန ● ေကးရြာစမးလနးစျပညေရးအတြက သစေတာအျဖစဖနတးႏငေရး ေျမႀကတငစေဆာငးထားရန

ဥပေဒအေၾကာငးက တစလးတစပါဒမ မသထားၾကသျဖင ေလာကထားမည သ႔မဟတ မေလာက

ထားပါဟ မစဥးစားရေသးသမားကလညး ေတြ႔ရခ႔ရပါသည။ ထ႔အတပင ေျမလြတေျမရငးဆသညမာ မညသတစဥး တစေယာကကမ ပငဆငထားျခငးမရေသးသညေျမဟ အဓပၸါယရသျဖင လကေတြ႔တြင ပငရငမ႔ေျမမား ရမေနရာ ဥပေဒအသစအရ ေလာကထားႏငသညဟဆေသာလညး ေလာကထားမည မဟတပါဟ ရငးရငးလငးလငး ေျဖၾကားခ႔ၾကသညအေရအတြကမာမ ၉ % ရေနသည။ စတမဝငစားသျဖင သ႔မဟတ သြားလာရမလြယကသျဖင မမေနထငရာေဒသအျပငဘကရ အျခားေဒသမားမ ေျမလြတေျမရငး မားက ေလာကထားရ ယလျခငး မရသမားလညး ရေနပါသည။ အႀကျပခကမား

18

အႀကျပခကအေနျဖငမ အျခားေသာ အရပဖကအဖြ႔အစညး ၄၁ ႏင႔ဖြ႕ႏင႔အတ ပးေပါငးျပစထားသည အႀကျပခကမားကသာ ထပမရညညႊနးလပါသည။ အဆပါအႀကျပခကမားအား “ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးမား စမခန႔ခြေရး ဥပေဒ (၂၀၁၂) အား ေျမလြတ၊ ေျမလပႏင ေျမရငးမား စမခန႔ခြေရးဥပေဒအား ျပငဆငသညဥပေဒ (၂၀၁၈) ျဖင အစားထးေျပာငးလၿပးေနာက လကေတြ႔ကငသးလာမည႔ အေျခအေနမား အတြက စးရမပပနမေၾကာငးေဖာျပခက” ေခါငးစဥအျဖစ ျပစေရးသားထားပါသည။ အဆပါေဖာျပခကက ေအာကပါလငခတြင ဝငေရာကဖတရႈ ႏငပါသည။ https://reliefweb.int/report/myanmar/41-civil-society-ogranisations-call-myanmar-

government-suspend-controversial-land-law

ေၾကျငာခက

ဤပႏပေဖာျပမႈတြငပါဝငသည အေၾကာငးအရာမားသည Namati အဖြ႔၏ အာေဘာမားသာျဖစၿပး ဥေရာပသမဂၢႏင British Council တ႕၏ သေဘာထားမား ထငဟပပါဝငေနသညဟ မမတယေစလပါ။