VERB CONJUGATION TABLES -...
Transcript of VERB CONJUGATION TABLES -...
VERB CONJUGATION TABLESThe following pages contain verb conjugation patterns. Patterns 1 to 3 include the simple tenses of three model -ar, -er, and -ir regular verbs. Patterns 4 to 80 include verbs with stem changes, spelling changes, and irregular verbs. Three charts are also provided for the formation of compound tenses and progressive tenses.
VERBS WITH STEM CHANGES, SPELLING CHANGES, AND IRREGULAR VERBSIn patterns 4 to 80, the superscript numbers in parentheses identify the type of irregularity:(1) Stem-changing verbs (pensar pienso)(2) Verbs with spelling changes (recoger recojo)(3) Verbs with accent changes or verbs that require replacing u with ü (reunir reúno; averiguar averigüé)(4) Verbs with unique irregularities (sometimes in addition to stem or spelling changes) (poner puse)
Note: Any form that deviates from the regular verb patterns is indicated in bold font.
VOSEOVoseo conjugations are included in the present indicative and in the second person singular informal imperative.
tú/vos hablas/hablás habla/hablá
NOMENCLATUREThe Spanish names of the verb tenses used in this book correspond to the names used in the Nueva gramática de la lengua española, published by the Real Academia Española.
ENGLISH TERMINOLOGY USED IN THIS BOOK
SPANISH TERMINOLOGY USED IN THIS BOOK
TRADITIONAL SPANISH TERMINOLOGY
Simple present Presente Presente
Imperfect Pretérito imperfecto Pretérito imperfecto
Preterite Pretérito perfecto simple Pretérito indefinido
Present perfect Pretérito perfecto compuesto Pretérito perfecto
Past perfect Pretérito pluscuamperfecto Pretérito pluscuamperfecto
Simple future Futuro (simple) Futuro (simple)
Future perfect Futuro compuesto Futuro compuesto/perfecto
Present conditional Condicional (simple) Condicional (simple)
Conditional perfect Condicional compuesto Condicional compuesto/perfecto
TENSES NOT INCLUDED IN THE CHARTSThe following tenses are rarely used in contemporary Spanish. They have been excluded from the verb tables.
Pretérito anterior (indicativo) Cuando hubo terminado la fiesta, fuimos a casa.
Futuro simple (subjuntivo) Adonde fueres, haz lo que vieres.
Futuro compuesto (subjuntivo) «Será proclamado Alcalde el concejal que hubiere obtenido más votos...»
NEGATIVE IMPERATIVEThe verb forms for the negative imperative are not included in the verb charts. They coincide with the forms of the present subjunctive.
VERBS WITH STEM CHANGES, SPELLING CHANGES, AND IRREGULAR VERBSThe list below includes common verbs with stem changes, verbs with spelling changes, and irregular verbs, as well as the verbs used as models/patterns in the charts. The number in brackets indicates where in the verb tables you can find the conjugated form of the model verb.
abastecer (conocer [15])
aborrecer (conocer [15])
abstenerse (tener [69])
abstraer (traer [73])
acaecer (conocer [15])
acentuar (graduar [37])
acercar (tocar[71])
acoger (proteger [54])
acontecer (conocer [15])
acordar (contar [16])
acostar (contar [16])
acrecentar (pensar [49])
actuar (graduar [37])
aderezar (cruzar [18])
adherir (sentir [65])
adolecer (conocer [15])
adormecer (conocer [15])
adquirir [4]
aducir (conducir [14])
advertir (sentir [65])
afligir (exigir [35])
ahumar (rehusar [57])
airar (aislar [5])
aislar [5]
alentar (pensar [49])
almorzar [6]
amanecer (conocer [15])
amoblar (contar [16])
amortiguar (averiguar [10])
ampliar (enviar [29])
andar [7]
anegar (negar [45])
anochecer (conocer [15])
apaciguar (averiguar [10])
aparecer (conocer [15])
apetecer (conocer [15])
apretar (pensar [49])
aprobar (contar [16])
arrepentirse (sentir [65])
arriesgar (llegar [42])
ascender (entender [28])
asentar (pensar [49])
asentir (sentir [65])
asir [8]
atañer (tañer [68])
atardecer (conocer [15])
atender (entender [28])
atenerse (tener [69])
atestiguar (averiguar [10])
atraer (traer [73])
atravesar (pensar [49])
atreverse (tener [69])
atribuir (destruir [23])
aullar (rehusar [57])
aunar (rehusar [57])
avanzar (cruzar [18])
avergonzar [9]
averiguar [10]
balbucir (lucir [43])
bendecir [11]
caber [12]
caer [13]
calentar (pensar [49])
cegar (negar [45])
ceñir (teñir [70])
cerrar (pensar [49])
cimentar (pensar [49])
cocer (torcer [72])
coercer (vencer [75])
coger (proteger [54])
cohibir (prohibir [53])
colgar (rogar [61])
comenzar (empezar [27])
comer [2]
compadecer (conocer [15])
comparecer (conocer [15])
competir (pedir [48])
complacer (conocer [15])
comprobar (contar [16])
concebir (pedir [48])
concernir (discernir [24])
concluir (destruir [23])
concordar (contar [16])
conducir [14]
confesar (pensar [49])
confiar (enviar [29])
congregar (llegar [42])
conmover (mover [44])
conocer [15]
conseguir (seguir [64])
consentir (sentir [65])
consolar (contar [16])
constituir (destruir [23])
construir (destruir [23])
contar [16]
contener (tener [69])
continuar (graduar [37])
contradecir (predecir [52])
contraer (traer [73])
contrariar (enviar [29])
convalecer (conocer [15])
convencer (vencer [75])
convenir (venir [76])
converger (proteger [54])
convertir (sentir [65])
corregir (elegir [26])
corroer (roer [60])
costar (contar [16])
creer [17]
criar (enviar [29])
cruzar [18]
dar [19]
decaer (caer [13])
decir [20]
deducir (conducir [14])
defender (entender [28])
degollar [21]
delinquir [22]
demoler (mover [44])
demostrar (contar [16])
denegar (negar [45])
derretir (pedir [48])
desafiar (enviar [29])
desaguar (averiguar [10])
desalentar (pensar [49])
desandar (andar [7])
desaparecer (conocer [15])
desasir (asir [8])
descafeinar (aislar [5])
descolgar (rogar [61])
desconsolar (contar [16])
descubrir (conducir [14])
desdecir (predecir [52])
desentenderse (entender [28])
desfallecer (conocer [15])
desfavorecer (conocer [15])
deshacer (hacer [39])
deslucir (lucir [43])
desmerecer (conocer [15])
desoír (oír [46])
despedir (pedir [48])
desperezarse (cruzar [18])
despertar (pensar [49])
desplegar (negar [45])
desteñir (teñir [70])
destruir [23]
desvestir (pedir [48])
detener (tener [69])
diferir (sentir [65])
digerir (sentir [65])
diluir (destruir [23])
dirigir (exigir [35])
discernir [24]
disentir (sentir [65])
disminuir (destruir [23])
distender (entender [28])
distinguir (extinguir [36])
distraer (traer [73])
distribuir (destruir [23])
divertir (sentir [65])
doler (mover [44])
dormir [25]
efectuar (graduar [37])
ejercer (vencer [75])
elegir [26]
embellecer (conocer [15])
embestir (pedir [48])
emboscar (tocar [71])
emerger (proteger [54])
empalidecer (conocer [15])
emparentar (pensar [49])
empequeñecer (conocer [15])
empezar [27]
empobrecer (conocer [15])
encarecer (conocer [15])
encargar (llegar [42])
enceguecer (conocer [15])
encender (entender [28])
encerrar (pensar [49])
encontrar (contar [16])
endurecer (conocer [15])
enfriar (enviar [29])
enfurecer (conocer [15])
engullir (zambullir [80])
enloquecer (conocer [15])
enmendar (pensar [49])
enmudecer (conocer [15])
enriquecer (conocer [15])
ensordecer (conocer [15])
entender [28]
enterrar (pensar [49])
entorpecer (conocer [15])
entrelucir (lucir [43])
entreoír (oír [46])
entretener (tener [69])
entristecer (conocer [15])
envejecer (conocer [15])
enviar [29]
equivaler (valer [74])
erguir [30]
errar [31]
escarmentar (pensar [49])
esclavizar (cruzar [18])
escoger (proteger [54])
esforzar (almorzar [6])
esparcir [32]
espiar (enviar [29])
establecer (conocer [15])
estar [33]
estremecer (conocer [15])
estreñir (teñir [70])
europeizar [34]
evaluar (graduar [37])
exceptuar (graduar [37])
excluir (destruir [23])
exigir [35]
expedir (pedir [48])
extender (entender [28])
extinguir [36]
extraer (traer [73])
fallecer (conocer [15])
favorecer (conocer [15])
fingir (exigir [35])
florecer (conocer [15])
fluir (destruir [23])
fortalecer (conocer [15])
forzar (almorzar [6])
fotografiar (enviar [29])
fraguar (averiguar [10])
fregar (negar [45])
freír (reír [58])
gobernar (pensar [49])
graduar [37]
gruñir (zambullir [80])
guiar (enviar [29])
haber [38]
habituar (graduar [37])
hablar [1]
hacer [39]
helar (pensar [49])
hendir (discernir [24])
herir (sentir [65])
herrar (pensar [49])
hervir (sentir [65])
homogeneizar (europeizar [34])
humedecer (conocer [15])
impedir (pedir [48])
incluir (destruir [23])
inducir (conducir [14])
infligir (exigir [35])
influir (destruir [23])
ingerir (sentir [65])
inquirir (adquirir [4])
insinuar (graduar [37])
instituir (destruir [23])
instruir (destruir [23])
interferir (sentir [65])
introducir (conducir [14])
invernar (pensar [49])
invertir (sentir [65])
investir (pedir [48])
ir [40]
judaizar (europeizar [34])
jugar [41]
leer (creer [17])
liar (enviar [29])
llegar [42]
llover (mover [44])
lucir [43]
malcriar (enviar [29])
maldecir (bendecir [11])
malentender (entender [28])
malherir (sentir [65])
maltraer (traer [73])
manifestar (pensar [49])
mantener (tener [69])
mascar (tocar [71])
maullar (rehusar [57])
mecer (vencer [75])
medir (pedir [48])
mentir (sentir [65])
merecer (conocer [15])
merendar (pensar [49])
moler (mover [44])
morder (mover [44])
morir (p.p. muerto) (dormir [25])
mostrar (contar [16])
mover [44]
mugir (exigir [35])
mullir (zambullir [80])
nacer (conocer [15])
negar [45]
nevar (pensar [49])
obedecer (conocer [15])
obstruir (destruir [23])
obtener (tener [69])
ofrecer (conocer [15])
oír [46]
oler [47]
oscurecer (conocer [15])
padecer (conocer [15])
palidecer (conocer [15])
parecer (conocer [15])
realizar (cruzar [18])
pedir [48]
pensar [49]
perder (entender [28])
permanecer (conocer [15])
perpetuar (graduar [37])
perseguir (seguir [64])
plegar (negar [45])
poblar (contar [16])
poder [50]
poner [51]
poseer (creer [17])
predecir [52]
preferir (sentir [65])
presentir (sentir [65])
prevaler (valer [74])
prever (ver [77])
probar (contar [16])
producir (conducir [14])
prohibir [53]
promover (mover [44])
proseguir (seguir [64])
proteger [54]
proveer (creer [17])
provenir (venir [76])
provocar (tocar [71])
pudrir/podrir [55]
quebrar (pensar [49])
querer [56]
recaer (caer [13])
rechazar (cruzar [18])
recoger (proteger [54])
recomendar (pensar [49])
recomenzar (empezar [27])
reconducir (conducir [14])
recordar (contar [16])
recostar (contar [16])
reducir (conducir [14])
reforzar (almorzar [6])
refregar (negar [45])
regir (elegir [26])
rehusar [57]
reír [58]
releer (creer [17])
relucir (lucir [43])
remendar (pensar [49])
remover (mover [44])
rendir (pedir [48])
renegar (negar [45])
reñir (teñir [70])
renovar (contar [16])
repetir (pedir [48])
replegar (negar [45])
reproducir (conducir [14])
requerir (sentir [65])
resarcir (esparcir [32])
resolver (p.p. resuelto)
(mover [44])
restringir (exigir [35])
resurgir (exigir [35])
retorcer (torcer [72])
retrotraer (traer [73])
reunir [59]
reventar (pensar [49])
revertir (sentir [65])
revolcar (volcar [78])
robustecer (conocer [15])
rociar (enviar [29])
rodar (contar [16])
roer [60]
rogar [61]
ruborizar (cruzar [18])
saber [62]
salir [63]
salpicar (tocar [71])
salpimentar (pensar [49])
satisfacer (hacer [39])
seducir (conducir [14])
seguir [64]
sembrar (pensar [49])
sentar (pensar [49])
sentir [65]
ser [66]
servir (pedir [48])
situar (graduar [37])
sobrecoger (proteger [54])
sobresalir (salir [63])
sobreseer (creer [17])
sofreír (reír [58])
soler [67]
soltar (contar [16])
sonar (contar [16])
sonreír (reír [58])
soñar (contar [16])
sosegar (negar [45])
sostener (tener [69])
subyacer (yacer [79])
sugerir (sentir [65])
sumergir (exigir [35])
suplicar (tocar [71])
surgir (exigir [35])
sustituir (destruir [23])
sustraer (traer [73])
tañer [68]
tatuar (graduar [37])
temblar (pensar [49])
tener [69]
tentar (pensar [49])
teñir [70]
tocar [71]
torcer [72]
tostar (contar [16])
traducir (conducir [14])
traer [73]
transferir (sentir [65])
trascender (entender [28])
traslucirse (lucir [43])
trastocar (volcar [78])
trastrocar (volcar [78])
trocar (volcar [78])
tropezar (empezar [27])
uncir (esparcir [32])
urgir (exigir [35])
valer [74]
valuar (graduar [37])
variar (enviar [29])
vencer [75]
venir [76]
ver [77]
verter (entender [28])
vestir (pedir [48])
vivificar (tocar [71])
vivir [3]
volar (contar [16])
volcar [78]
volver (p.p. vuelto) (mover [44])
yacer [79]
zambullir [80]
zurcir (esparcir [32])
REG
ULA
R V
ERBS
: SI
MPL
E TE
NSE
S
INFI
NIT
IVO
G
ERU
ND
IO
PART
ICIP
IOPr
onom
bres
pe
rson
ales
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
habl
ar
habl
ando
habl
ado
yoha
blo
habl
aba
habl
éha
blar
éha
blar
íaha
ble
habl
ara o
habl
ase
tú/v
osha
blas
/hab
lás
habl
abas
habl
aste
habl
arás
habl
aría
sha
bles
habl
aras
o h
abla
ses
habl
a/ha
blá
Ud.
, él,
ella
habl
aha
blab
aha
bló
habl
ará
habl
aría
habl
eha
blar
a o
habl
ase
habl
e no
sotro
s/as
habl
amos
habl
ábam
osha
blam
osha
blar
emos
habl
aría
mos
habl
emos
habl
áram
os o
hab
láse
mos
habl
emos
voso
tros/
asha
blái
sha
blab
ais
habl
aste
isha
blar
éis
habl
aría
isha
bléi
sha
blar
ais o
habl
asei
sha
blad
Uds
., el
los/
asha
blan
habl
aban
habl
aron
habl
arán
habl
aría
nha
blen
habl
aran
o h
abla
sen
habl
en
com
er
com
iend
oco
mid
o
yoco
mo
com
íaco
mí
com
eré
com
ería
com
aco
mie
ra o
com
iese
tú/v
osco
mes
/com
ésco
mía
sco
mis
teco
mer
ásco
mer
ías
com
asco
mie
ras o
com
iese
sco
me/
com
éU
d., é
l, el
laco
me
com
íaco
mió
com
erá
com
ería
com
aco
mie
ra o
com
iese
com
a no
sotro
s/as
com
emos
com
íam
osco
mim
osco
mer
emos
com
ería
mos
com
amos
com
iéra
mos
o c
omié
sem
osco
mam
osvo
sotro
s/as
com
éis
com
íais
com
iste
isco
mer
éis
com
ería
isco
mái
sco
mie
rais
o c
omie
seis
com
edU
ds.,
ello
s/as
com
enco
mía
nco
mie
ron
com
erán
com
ería
nco
man
com
iera
n o
com
iese
nco
man
vivi
r
vivi
endo
vivi
do
yovi
vovi
vía
viví
vivi
révi
viría
viva
vivi
era o
vivi
ese
tú/v
osvi
ves/
viví
svi
vías
vivi
ste
vivi
rás
vivi
rías
viva
svi
vier
as o
viv
iese
svi
ve/v
iví
Ud.
, él,
ella
vive
viví
avi
vió
vivi
rávi
viría
viva
vivi
era o
vivi
ese
viva
noso
tros/
asvi
vim
osvi
víam
osvi
vim
osvi
vire
mos
vivi
ríam
osvi
vam
osvi
viér
amos
o v
ivié
sem
osvi
vam
osvo
sotro
s/as
viví
svi
víai
svi
vist
eis
vivi
réis
vivi
ríais
vivá
isvi
vier
ais o
vivi
esei
svi
vid
Uds
., el
los/
asvi
ven
viví
anvi
vier
onvi
virá
nvi
viría
nvi
van
vivi
eran
o v
ivie
sen
viva
n
COM
POU
ND
TEN
SES
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
Pret
érito
per
fect
o co
mpu
esto
Pret
érito
plu
scua
mpe
rfec
toFu
turo
com
pues
toCo
ndic
iona
l com
pues
toPr
etér
ito p
erfe
cto
com
pues
toPr
etér
ito p
lusc
uam
perf
ecto
he has
ha hem
osha
béis
han
habl
ado
com
ido
vivi
do
habí
aha
bías
habí
aha
bíam
osha
bíai
sha
bían
habl
ado
com
ido
vivi
do
habr
éha
brás
habr
áha
brem
osha
bréi
sha
brán
habl
ado
com
ido
vivi
do
habr
íaha
bría
sha
bría
habr
íam
osha
bría
isha
bría
n
habl
ado
com
ido
vivi
do
haya
haya
sha
yaha
yam
osha
yáis
haya
n
habl
ado
com
ido
vivi
do
hubi
era o
hubi
ese
habl
ado
com
ido
vivi
do
hubi
eras
o h
ubie
ses
hubi
era o
hubi
ese
hubi
éram
os o
hub
iése
mos
hubi
erai
s o
hubi
esei
shu
bier
an o
hub
iese
n
1 2 3
ESTAR
+ GERUNDIO
(PRO
GRE
SSIV
E TE
NSE
S)
IND
ICA
TIV
O
Pres
ente
Pret
érito
impe
rfec
toPr
etér
ito p
erfe
cto
sim
ple
Futu
ro s
impl
eCo
ndic
iona
l sim
ple
esto
yes
taba
estu
vees
taré
esta
ríaes
tás
esta
bas
estu
vist
ees
tará
ses
taría
ses
táha
blan
does
taba
habl
ando
estu
voha
blan
does
tará
habl
ando
esta
ríaha
blan
does
tam
osco
mie
ndo
está
bam
osco
mie
ndo
estu
vim
osco
mie
ndo
esta
rem
osco
mie
ndo
esta
ríam
osco
mie
ndo
está
isvi
vien
does
taba
isvi
vien
does
tuvi
stei
svi
vien
does
taré
isvi
vien
does
taría
isvi
vien
does
tán
esta
ban
estu
vier
ones
tará
nes
taría
n
SUBJ
UN
TIV
O
Pret
érito
per
fect
oPr
etér
ito im
perf
ecto
esté
estu
vier
a o
estu
vies
ePe
rfect
pro
gres
sive
tens
es a
re fo
rmed
usi
ng a
con
juga
ted
form
of h
aber
+ e
stad
o + gerundio
, as
in h
e es
tado
co
mie
ndo,
hub
iera
est
ado
corr
iend
o, e
tc.
esté
ses
tuvi
eras
o e
stuv
iese
ses
téha
blan
does
tuvi
era o
estu
vies
eha
blan
does
tem
osco
mie
ndo
estu
viér
amos
o e
stuv
iése
mos
com
iend
oes
téis
vivi
endo
estu
vier
ais o
estu
vies
eis
vivi
endo
esté
nes
tuvi
eran
o e
stuv
iese
n
VER
BS W
ITH
STE
M C
HA
NG
ES,
SPEL
LIN
G C
HA
NG
ES,
AN
D IR
REG
ULA
R V
ERBS
INFI
NIT
IVO
GER
UN
DIO
PA
RTIC
IPIO
Pron
ombr
es
pers
onal
es
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
adqu
irir
(1)
(i:ie
)
adqu
irien
doad
quiri
do
yoad
quie
road
quirí
aad
quirí
adqu
iriré
adqu
iriría
adqu
iera
adqu
irier
a o
adqu
iries
etú
/vos
adqu
iere
s/ad
quirí
sad
quirí
asad
quiri
ste
adqu
irirá
sad
quiri
rías
adqu
iera
sad
quiri
eras
o a
dqui
riese
sad
quie
re/a
dqui
rí
Ud.,
él, e
llaad
quie
read
quirí
aad
quiri
óad
quiri
ráad
quiri
ríaad
quie
raad
quiri
era o
adqu
iries
ead
quie
rano
sotro
s/as
adqu
irim
osad
quirí
amos
adqu
irim
osad
quiri
rem
osad
quiri
ríam
osad
quira
mos
adqu
iriér
amos
o a
dqui
riése
mos
adqu
iram
osvo
sotro
s/as
adqu
irís
adqu
iríai
sad
quiri
stei
sad
quiri
réis
adqu
iriría
isad
quirá
isad
quiri
erai
s o
adqu
iries
eis
adqu
irid
Uds.
, ello
s/as
adqu
iere
nad
quirí
anad
quiri
eron
adqu
irirá
nad
quiri
rían
adqu
iera
nad
quiri
eran
o a
dqui
riese
nad
quie
ran
4
INFI
NIT
IVO
GER
UN
DIO
PA
RTIC
IPIO
Pron
ombr
es
pers
onal
es
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
aisl
ar (3
)
(i:í)
aisl
ando
aisl
ado
yoaí
slo
aisl
aba
aisl
éai
slar
éai
slar
íaaí
sle
aisl
ara o
aisl
ase
tú/v
osaí
slas
/ais
lás
aisl
abas
aisl
aste
aisl
arás
aisl
aría
saí
sles
aisl
aras
o a
isla
ses
aísl
a/ai
slá
Ud.,
él, e
llaaí
sla
aisl
aba
aisl
óai
slar
áai
slar
íaaí
sle
aisl
ara o
aisl
ase
aísl
eno
sotro
s/as
aisl
amos
aisl
ábam
osai
slam
osai
slar
emos
aisl
aría
mos
aisl
emos
aisl
áram
os o
ais
láse
mos
aisl
emos
voso
tros/
asai
slái
sai
slab
ais
aisl
aste
isai
slar
éis
aisl
aría
isai
sléi
sai
slar
ais o
aisl
asei
sai
slad
Uds.
, ello
s/as
aísl
anai
slab
anai
slar
onai
slar
ánai
slar
ían
aísl
enai
slar
an o
ais
lase
naí
slen
alm
orza
r (1, 2
)
(o:u
e) (z
:c)
alm
orza
ndo
alm
orza
do
yoal
mue
rzo
alm
orza
baal
mor
céal
mor
zaré
alm
orza
ríaal
mue
rce
alm
orza
ra o
alm
orza
setú
/vos
alm
uerz
as/
alm
orzá
sal
mor
zaba
sal
mor
zast
eal
mor
zará
sal
mor
zaría
sal
mue
rces
alm
orza
ras o
alm
orza
ses
alm
uerz
a/al
mor
zá
Ud.,
él, e
llaal
mue
rza
alm
orza
baal
mor
zóal
mor
zará
alm
orza
ríaal
mue
rce
alm
orza
ra o
alm
orza
seal
mue
rce
noso
tros/
asal
mor
zam
osal
mor
zába
mos
alm
orza
mos
alm
orza
rem
osal
mor
zaría
mos
alm
orce
mos
alm
orzá
ram
os o
alm
orzá
sem
osal
mor
cem
osvo
sotro
s/as
alm
orzá
isal
mor
zaba
isal
mor
zast
eis
alm
orza
réis
alm
orza
ríais
alm
orcé
isal
mor
zara
is o
alm
orza
seis
alm
orza
dUd
s., e
llos/
asal
mue
rzan
alm
orza
ban
alm
orza
ron
alm
orza
rán
alm
orza
rían
alm
uerc
enal
mor
zara
n o
alm
orza
sen
alm
uerc
en
anda
r (4)
anda
ndo
anda
do
yoan
doan
daba
andu
vean
daré
anda
ríaan
dean
duvi
era o
andu
vies
etú
/vos
anda
s/an
dás
anda
bas
andu
vist
ean
dará
san
daría
san
des
andu
vier
as o
and
uvie
ses
anda
/and
áUd
., él
, ella
anda
anda
baan
duvo
anda
ráan
daría
ande
andu
vier
a o
andu
vies
ean
deno
sotro
s/as
anda
mos
andá
bam
osan
duvi
mos
anda
rem
osan
daría
mos
ande
mos
andu
viér
amos
o a
nduv
iése
mos
ande
mos
voso
tros/
asan
dáis
anda
bais
andu
vist
eis
anda
réis
anda
ríais
andé
isan
duvi
erai
s o
andu
vies
eis
anda
d
Uds.
, ello
s/as
anda
nan
daba
nan
duvi
eron
anda
rán
anda
rían
ande
nan
duvi
eran
o a
nduv
iese
nan
den
asir
(4)
asie
ndo
asid
o
yoas
goas
íaas
ías
iréas
iría
asga
asie
ra o
asi
ese
tú/v
osas
es/a
sís
asía
sas
iste
asirá
sas
irías
asga
sas
iera
s o
asie
ses
ase/
así
Ud.,
él, e
llaas
eas
íaas
ióas
iráas
iría
asga
asie
ra o
asi
ese
asga
noso
tros/
asas
imos
asía
mos
asim
osas
irem
osas
iríam
osas
gam
osas
iéra
mos
o a
siés
emos
asga
mos
voso
tros/
asas
ísas
íais
asis
teis
asiré
isas
iríai
sas
gáis
asie
rais
o a
sies
eis
asid
Uds.
, ello
s/as
asen
asía
nas
iero
nas
irán
asirí
anas
gan
asie
ran o
asie
sen
asga
n
aver
gonz
ar
(1, 2
)(o
:üe)
(z:c
)
aver
gonz
ando
aver
gonz
ado
yoav
ergü
enzo
aver
gonz
aba
aver
gonc
éav
ergo
nzar
éav
ergo
nzar
íaav
ergü
ence
aver
gonz
ara o
aver
gonz
ase
tú/v
osav
ergü
enza
s/av
ergo
nzás
aver
gonz
abas
aver
gonz
aste
aver
gonz
arás
aver
gonz
aría
sav
ergü
ence
sav
ergo
nzar
as o
ave
rgon
zase
sav
ergü
enza
/av
ergo
nzá
Ud.,
él, e
llaav
ergü
enza
aver
gonz
aba
aver
gonz
óav
ergo
nzar
áav
ergo
nzar
íaav
ergü
ence
aver
gonz
ara o
aver
gonz
ase
aver
güen
ceno
sotro
s/as
aver
gonz
amos
aver
gonz
ábam
osav
ergo
nzam
osav
ergo
nzar
emos
aver
gonz
aría
mos
aver
gonc
emos
aver
gonz
áram
os o
ave
rgon
záse
mos
aver
gonc
emos
voso
tros/
asav
ergo
nzái
sav
ergo
nzab
ais
aver
gonz
aste
isav
ergo
nzar
éis
aver
gonz
aría
isav
ergo
ncéi
sav
ergo
nzar
ais o
aver
gonz
asei
sav
ergo
nzad
Uds.
, ello
s/as
aver
güen
zan
aver
gonz
aban
aver
gonz
aron
aver
gonz
arán
aver
gonz
aría
nav
ergü
ence
nav
ergo
nzar
an o
ave
rgon
zase
nav
ergü
ence
n
5 6 7 8 9
INFI
NIT
IVO
GER
UN
DIO
PA
RTIC
IPIO
Pron
ombr
es
pers
onal
es
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
aver
igua
r (3)
(u:ü
)
aver
igua
ndo
aver
igua
do
yoav
erig
uoav
erig
uaba
aver
igüé
aver
igua
réav
erig
uaría
aver
igüe
aver
igua
ra o
ave
rigua
setú
/vos
aver
igua
s/av
erig
uás
aver
igua
bas
aver
igua
ste
aver
igua
rás
aver
igua
rías
aver
igüe
sav
erig
uara
s o
aver
igua
ses
aver
igua
/ave
riguá
Ud.,
él, e
llaav
erig
uaav
erig
uaba
aver
iguó
aver
igua
ráav
erig
uaría
aver
igüe
aver
igua
ra o
ave
rigua
seav
erig
üeno
sotro
s/as
aver
igua
mos
aver
iguá
bam
osav
erig
uam
osav
erig
uare
mos
aver
igua
ríam
osav
erig
üem
osav
erig
uára
mos
o a
verig
uáse
mos
aver
igüe
mos
voso
tros/
asav
erig
uáis
aver
igua
bais
aver
igua
stei
sav
erig
uaré
isav
erig
uaría
isav
erig
üéis
aver
igua
rais
o a
verig
uase
isav
erig
uad
Uds.
, ello
s/as
aver
igua
nav
erig
uaba
nav
erig
uaro
nav
erig
uará
nav
erig
uaría
nav
erig
üen
aver
igua
ran o
aver
igua
sen
aver
igüe
n
bend
ecir
(4)
bend
icie
ndo
bend
ecid
o o
bend
ito
yobe
ndig
obe
ndec
íabe
ndije
bend
eciré
bend
ecirí
abe
ndig
abe
ndije
ra o
ben
dije
setú
/vos
bend
ices
/be
ndec
ísbe
ndec
ías
bend
ijist
ebe
ndec
irás
bend
ecirí
asbe
ndig
asbe
ndije
ras o
bend
ijese
sbe
ndic
e/be
ndec
í
Ud.,
él, e
llabe
ndic
ebe
ndec
íabe
ndijo
bend
ecirá
bend
ecirí
abe
ndig
abe
ndije
ra o
ben
dije
sebe
ndig
ano
sotro
s/as
bend
ecim
osbe
ndec
íam
osbe
ndiji
mos
bend
ecire
mos
bend
ecirí
amos
bend
igam
osbe
ndijé
ram
os o
ben
dijé
sem
osbe
ndig
amos
voso
tros/
asbe
ndec
ísbe
ndec
íais
bend
ijist
eis
bend
eciré
isbe
ndec
iríai
sbe
ndig
áis
bend
ijera
is o
ben
dije
seis
bend
ecid
Uds.
, ello
s/as
bend
icen
bend
ecía
nbe
ndije
ron
bend
ecirá
nbe
ndec
irían
bend
igan
bend
ijera
n o
bend
ijese
nbe
ndig
an
cabe
r (4)
cabi
endo
cabi
do
yoqu
epo
cabí
acu
peca
bré
cabr
íaqu
epa
cupi
era o
cupi
ese
tú/v
osca
bes/
cabé
sca
bías
cupi
ste
cabr
ásca
bría
squ
epas
cupi
eras
o c
upie
ses
cabe
/cab
éUd
., él
, ella
cabe
cabí
acu
poca
brá
cabr
íaqu
epa
cupi
era o
cupi
ese
quep
ano
sotro
s/as
cabe
mos
cabí
amos
cupi
mos
cabr
emos
cabr
íam
osqu
epam
oscu
piér
amos
o c
upié
sem
osqu
epam
osvo
sotro
s/as
cabé
isca
bíai
scu
pist
eis
cabr
éis
cabr
íais
quep
áis
cupi
erai
s o
cupi
esei
sca
bed
Uds.
, ello
s/as
cabe
nca
bían
cupi
eron
cabr
ánca
bría
nqu
epan
cupi
eran
o c
upie
sen
quep
an
caer
(3, 4
)
(y)
caye
ndo
caíd
o
yoca
igo
caía
caí
caer
éca
ería
caig
aca
yera
o c
ayes
etú
/vos
caes
/caé
sca
ías
caís
teca
erás
caer
ías
caig
asca
yera
s o
caye
ses
cae/
caé
Ud.,
él, e
llaca
eca
íaca
yóca
erá
caer
íaca
iga
caye
ra o
cay
ese
caig
ano
sotro
s/as
caem
osca
íam
osca
ímos
caer
emos
caer
íam
osca
igam
osca
yéra
mos
o c
ayés
emos
caig
amos
voso
tros/
asca
éis
caía
isca
íste
isca
eréi
sca
ería
isca
igái
sca
yera
is o
cay
esei
sca
ed
Uds.
, ello
s/as
caen
caía
nca
yero
nca
erán
caer
ían
caig
an
caye
ran o
caye
sen
caig
an
cond
ucir
(2, 4
)
(c:zc
)
cond
ucie
ndo
cond
ucid
o
yoco
nduz
coco
nduc
íaco
nduj
eco
nduc
iréco
nduc
iría
cond
uzca
cond
ujer
a o
cond
ujes
etú
/vos
cond
uces
/co
nduc
ísco
nduc
ías
cond
ujis
teco
nduc
irás
cond
ucirí
asco
nduz
cas
cond
ujer
as o
con
duje
ses
cond
uce/
cond
ucí
Ud.,
él, e
llaco
nduc
eco
nduc
íaco
nduj
oco
nduc
iráco
nduc
iría
cond
uzca
cond
ujer
a o
cond
ujes
eco
nduz
cano
sotro
s/as
cond
ucim
osco
nduc
íam
osco
nduj
imos
cond
ucire
mos
cond
ucirí
amos
cond
uzca
mos
cond
ujér
amos
o c
ondu
jése
mos
cond
uzca
mos
voso
tros/
asco
nduc
ísco
nduc
íais
cond
ujis
teis
cond
uciré
isco
nduc
iríai
sco
nduz
cáis
cond
ujer
ais o
cond
ujes
eis
cond
ucid
Uds.
, ello
s/as
cond
ucen
cond
ucía
nco
nduj
eron
cond
ucirá
nco
nduc
irían
cond
uzca
nco
nduj
eran
o c
ondu
jese
nco
nduz
can
10 11 12 13 14
INFI
NIT
IVO
GER
UN
DIO
PA
RTIC
IPIO
Pron
ombr
es
pers
onal
es
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
cono
cer (1
)
(c:zc
)
cono
cien
doco
noci
do
yoco
nozc
oco
nocí
aco
nocí
cono
ceré
cono
cería
cono
zca
cono
cier
a o
cono
cies
etú
/vos
cono
ces/
cono
cés
cono
cías
cono
cist
eco
noce
rás
cono
cería
sco
nozc
asco
noci
eras
o c
onoc
iese
sco
noce
/con
océ
Ud.,
él, e
llaco
noce
cono
cía
cono
ció
cono
cerá
cono
cería
cono
zca
cono
cier
a o
cono
cies
eco
nozc
a no
sotro
s/as
cono
cem
osco
nocí
amos
cono
cim
osco
noce
rem
osco
noce
ríam
osco
nozc
amos
cono
ciér
amos
o c
onoc
iése
mos
cono
zcam
osvo
sotro
s/as
cono
céis
cono
cíai
sco
noci
stei
sco
noce
réis
cono
cería
isco
nozc
áis
cono
cier
ais o
cono
cies
eis
cono
ced
Uds.
, ello
s/as
cono
cen
cono
cían
cono
cier
onco
noce
rán
cono
cería
nco
nozc
anco
noci
eran
o c
onoc
iese
nco
nozc
an
cont
ar (1
)
(o:u
e)
cont
ando
cont
ado
yocu
ento
cont
aba
cont
éco
ntar
éco
ntar
íacu
ente
cont
ara o
cont
ase
tú/v
oscu
enta
s/co
ntás
cont
abas
cont
aste
cont
arás
cont
aría
scu
ente
sco
ntar
as o
con
tase
scu
enta
/con
táUd
., él
, ella
cuen
taco
ntab
aco
ntó
cont
ará
cont
aría
cuen
teco
ntar
a o
cont
ase
cuen
te
noso
tros/
asco
ntam
osco
ntáb
amos
cont
amos
cont
arem
osco
ntar
íam
osco
ntem
osco
ntár
amos
o c
ontá
sem
osco
ntem
osvo
sotro
s/as
cont
áis
cont
abai
sco
ntas
teis
cont
aréi
sco
ntar
íais
cont
éis
cont
arai
s o
cont
asei
sco
ntad
Uds.
, ello
s/as
cuen
tan
cont
aban
cont
aron
cont
arán
cont
aría
ncu
ente
nco
ntar
an o
con
tase
ncu
ente
n
cree
r (3, 4
)
(y)
crey
endo
creí
do
yocr
eocr
eía
creí
cree
récr
eería
crea
crey
era o
crey
ese
tú/v
oscr
ees/
creé
scr
eías
creí
ste
cree
rás
cree
rías
crea
scr
eyer
as o
cre
yese
scr
ee/c
reé
Ud.,
él, e
llacr
eecr
eía
crey
ócr
eerá
cree
ríacr
eacr
eyer
a o
crey
ese
crea
noso
tros/
ascr
eem
oscr
eíam
oscr
eím
oscr
eere
mos
cree
ríam
oscr
eam
oscr
eyér
amos
o c
reyé
sem
oscr
eam
osvo
sotro
s/as
creé
iscr
eíai
scr
eíst
eis
cree
réis
cree
ríais
creá
iscr
eyer
ais o
crey
esei
scr
eed
Uds.
, ello
s/as
cree
ncr
eían
crey
eron
cree
rán
cree
rían
crea
ncr
eyer
an o
cre
yese
ncr
ean
cruz
ar (1
)
(z:c
)
cruz
ando
cruz
ado
yocr
uzo
cruz
aba
cruc
écr
uzar
écr
uzar
íacr
uce
cruz
ara o
cruz
ase
tú/v
oscr
uzas
/cru
zás
cruz
abas
cruz
aste
cruz
arás
cruz
aría
scr
uces
cruz
aras
o c
ruza
ses
cruz
a/cr
uzá
Ud.,
él, e
llacr
uza
cruz
aba
cruz
ócr
uzar
ácr
uzar
íacr
uce
cruz
ara o
cruz
ase
cruc
e no
sotro
s/as
cruz
amos
cruz
ábam
oscr
uzam
oscr
uzar
emos
cruz
aría
mos
cruc
emos
cruz
áram
os o
cru
záse
mos
cruc
emos
voso
tros/
ascr
uzái
scr
uzab
ais
cruz
aste
iscr
uzar
éis
cruz
aría
iscr
ucéi
scr
uzar
ais o
cruz
asei
scr
uzad
Uds.
, ello
s/as
cruz
ancr
uzab
ancr
uzar
oncr
uzar
áncr
uzar
ían
cruc
encr
uzar
an o
cru
zase
ncr
ucen
dar (4
)
dand
oda
do
yodo
yda
badi
daré
daría
dédi
era o
dies
etú
/vos
das
daba
sdi
ste
dará
sda
rías
des
dier
as o
die
ses
da
Ud.,
él, e
llada
daba
dio
dará
daría
dédi
era o
dies
edé
no
sotro
s/as
dam
osdá
bam
osdi
mos
dare
mos
daría
mos
dem
osdi
éram
os o
dié
sem
osde
mos
voso
tros/
asda
isda
bais
dist
eis
daré
isda
ríais
deis
dier
ais o
dies
eis
dad
Uds.
, ello
s/as
dan
daba
ndi
eron
dará
nda
rían
den
dier
an o
die
sen
den
deci
r (1, 4
)
(e:i)
dici
endo
dich
o
yodi
gode
cía
dije
diré
dirí
adi
ga
dije
ra o
dije
setú
/vos
dice
s/de
cís
decí
asdi
jiste
dirá
sdi
rías
diga
sdi
jera
s o
dije
ses
di/d
ecí
Ud.,
él, e
lladi
cede
cía
dijo
dirá
dirí
adi
gadi
jera
o d
ijese
diga
noso
tros/
asde
cim
osde
cíam
osdi
jimos
dire
mos
dirí
amos
diga
mos
dijé
ram
os o
dijé
sem
osdi
gam
osvo
sotro
s/as
decí
sde
cíai
sdi
jiste
isdi
réis
dirí
ais
digá
isdi
jera
is o
dije
seis
deci
d
Uds.
, ello
s/as
dice
nde
cían
dije
ron
dirá
ndi
rían
diga
n di
jera
n o
dije
sen
diga
n
15 16 17 18 19 20
INFI
NIT
IVO
GER
UN
DIO
PA
RTIC
IPIO
Pron
ombr
es
pers
onal
es
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
dego
llar (1
, 3)
(go:
güe)
dego
lland
ode
golla
do
yode
güel
lode
golla
bade
gollé
dego
llaré
dego
llaría
degü
elle
dego
llara
o d
egol
lase
tú/v
osde
güel
las/
dego
llás
dego
llaba
sde
golla
ste
dego
llará
sde
golla
rías
degü
elle
sde
golla
ras o
dego
llase
sde
güel
la/d
egol
lá
Ud.,
él, e
llade
güel
lade
golla
bade
golló
dego
llará
dego
llaría
degü
elle
dego
llara
o d
egol
lase
degü
elle
noso
tros/
asde
golla
mos
dego
llába
mos
dego
llam
osde
golla
rem
osde
golla
ríam
osde
golle
mos
dego
llára
mos
o d
egol
láse
mos
dego
llem
osvo
sotro
s/as
dego
lláis
dego
llaba
isde
golla
stei
sde
golla
réis
dego
llaría
isde
gollé
isde
golla
rais
o d
egol
lase
isde
golla
dUd
s., e
llos/
asde
güel
lan
dego
llaba
nde
golla
ron
dego
llará
nde
golla
rían
degü
elle
nde
golla
ran o
dego
llase
nde
güel
len
delin
quir
(2)
(qu:
c)
delin
quie
ndo
delin
quid
o
yode
linco
delin
quía
delin
quí
delin
quiré
delin
quirí
ade
linca
delin
quie
ra o
del
inqu
iese
tú/v
osde
linqu
es/
delin
quís
delin
quía
sde
linqu
iste
delin
quirá
sde
linqu
irías
delin
cas
delin
quie
ras o
delin
quie
ses
delin
que/
delin
quí
Ud.,
él, e
llade
linqu
ede
linqu
íade
linqu
ióde
linqu
iráde
linqu
iría
delin
cade
linqu
iera
o d
elin
quie
sede
linca
noso
tros/
asde
linqu
imos
delin
quía
mos
delin
quim
osde
linqu
irem
osde
linqu
iríam
osde
linca
mos
delin
quié
ram
os o
del
inqu
iése
mos
delin
cam
osvo
sotro
s/as
delin
quís
delin
quía
isde
linqu
iste
isde
linqu
iréis
delin
quirí
ais
delin
cáis
delin
quie
rais
o d
elin
quie
seis
delin
quid
Uds.
, ello
s/as
delin
quen
delin
quía
nde
linqu
iero
nde
linqu
irán
delin
quirí
ande
linca
nde
linqu
iera
n o
delin
quie
sen
delin
can
dest
ruir
(4)
(y)
dest
ruye
ndo
dest
ruid
o
yode
stru
yode
stru
íade
stru
íde
stru
iréde
stru
iría
dest
ruya
dest
ruye
ra o
des
truy
ese
tú/v
osde
stru
yes/
dest
ruís
dest
ruía
sde
stru
iste
dest
ruirá
sde
stru
irías
dest
ruya
sde
stru
yera
s o
dest
ruye
ses
dest
ruye
/ de
stru
íUd
., él
, ella
dest
ruye
dest
ruía
dest
ruyó
dest
ruirá
dest
ruirí
ade
stru
yade
stru
yera
o d
estr
uyes
ede
stru
yano
sotro
s/as
dest
ruim
osde
stru
íam
osde
stru
imos
dest
ruire
mos
dest
ruirí
amos
dest
ruya
mos
de
stru
yéra
mos
o d
estr
uyés
emos
dest
ruya
mos
voso
tros/
asde
stru
ísde
stru
íais
dest
ruis
teis
de
stru
iréis
dest
ruirí
ais
dest
ruyá
isde
stru
yera
is o
des
truy
esei
s de
stru
idUd
s., e
llos/
asde
stru
yen
dest
ruía
nde
stru
yero
nde
stru
irán
dest
ruirí
ande
stru
yan
dest
ruye
ran o
dest
ruye
sen
dest
ruya
n
disc
erni
r (1)
(e:ie
)
disc
erni
endo
disc
erni
do
yodi
scie
rno
disc
erní
adi
scer
nídi
scer
niré
disc
erni
ríadi
scie
rna
disc
erni
era o
disc
erni
ese
tú/v
osdi
scie
rnes
/di
scer
nís
disc
erní
asdi
scer
nist
edi
scer
nirá
sdi
scer
niría
sdi
scie
rnas
disc
erni
eras
o d
isce
rnie
ses
disc
iern
e/di
scer
ní
Ud.,
él, e
lladi
scie
rne
disc
erní
adi
scer
nió
disc
erni
rádi
scer
niría
disc
iern
adi
scer
nier
a o
disc
erni
ese
disc
iern
ano
sotro
s/as
disc
erni
mos
disc
erní
amos
disc
erni
mos
disc
erni
rem
osdi
scer
niría
mos
disc
erna
mos
disc
erni
éram
os o
dis
cern
iése
mos
disc
erna
mos
voso
tros/
asdi
scer
nís
disc
erní
ais
disc
erni
stei
sdi
scer
niré
isdi
scer
niría
isdi
scer
náis
disc
erni
erai
s o
disc
erni
esei
sdi
scer
nid
Uds.
, ello
s/as
disc
iern
endi
scer
nían
disc
erni
eron
disc
erni
rán
disc
erni
rían
disc
iern
andi
scer
nier
an o
dis
cern
iese
ndi
scie
rnan
dorm
ir (1
)
(o:u
e)
durm
iend
odo
rmid
o
yodu
erm
odo
rmía
dorm
ído
rmiré
dorm
iría
duer
ma
durm
iera
o d
urm
iese
tú/v
osdu
erm
es/d
orm
ísdo
rmía
sdo
rmis
tedo
rmirá
sdo
rmirí
asdu
erm
asdu
rmie
ras o
durm
iese
sdu
erm
e/do
rmí
Ud.,
él, e
lladu
erm
edo
rmía
durm
iódo
rmirá
dorm
iría
duer
ma
durm
iera
o d
urm
iese
du
erm
ano
sotro
s/as
dorm
imos
dorm
íam
osdo
rmim
osdo
rmire
mos
dorm
iríam
osdu
rmam
osdu
rmié
ram
os o
dur
mié
sem
osdu
rmam
osvo
sotro
s/as
dorm
ísdo
rmía
isdo
rmis
teis
dorm
iréis
dorm
iríai
sdu
rmái
sdu
rmie
rais
o d
urm
iese
isdo
rmid
Uds.
, ello
s/as
duer
men
dorm
ían
durm
iero
ndo
rmirá
ndo
rmirí
andu
erm
an
durm
iera
n o
durm
iese
ndu
erm
an
21 22 23 24 25
INFI
NIT
IVO
G
ERU
ND
IO
PART
ICIP
IOPr
onom
bres
pe
rson
ales
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
eleg
ir (1
, 2)
(e:i)
(g:j)
elig
iend
oel
egid
o o
elec
to
yoel
ijoel
egía
eleg
íel
egiré
eleg
iría
elija
elig
iera
o e
ligie
setú
/vos
elig
es/e
legí
sel
egía
sel
egis
teel
egirá
sel
egirí
asel
ijas
elig
iera
s o
elig
iese
sel
ige/
eleg
íUd
., él
, ella
elig
eel
egía
elig
ióel
egirá
eleg
iría
elija
elig
iera
o e
ligie
seel
ijano
sotro
s/as
eleg
imos
eleg
íam
osel
egim
osel
egire
mos
eleg
iríam
osel
ijam
osel
igié
ram
os o
elig
iése
mos
elija
mos
voso
tros/
asel
egís
eleg
íais
eleg
iste
isel
egiré
isel
egirí
ais
elijá
isel
igie
rais
o e
ligie
seis
eleg
id
Uds.
, ello
s/as
elig
enel
egía
nel
igie
ron
eleg
irán
eleg
irían
elija
nel
igie
ran o
elig
iese
nel
ijan
empe
zar (1
,2)
(e:ie
) (z:c
)
empe
zand
oem
peza
do
yoem
piez
oem
peza
baem
pecé
empe
zaré
empe
zaría
empi
ece
empe
zara
o e
mpe
zase
tú/v
osem
piez
as/
empe
zás
empe
zaba
sem
peza
ste
empe
zará
sem
peza
rías
empi
eces
empe
zara
s o
empe
zase
sem
piez
a/em
pezá
Ud.,
él, e
llaem
piez
aem
peza
baem
pezó
empe
zará
empe
zaría
empi
ece
empe
zara
o e
mpe
zase
empi
ece
noso
tros/
asem
peza
mos
empe
zába
mos
empe
zam
osem
peza
rem
osem
peza
ríam
osem
pece
mos
empe
zára
mos
o e
mpe
záse
mos
empe
cem
osvo
sotro
s/as
empe
záis
empe
zaba
isem
peza
stei
sem
peza
réis
empe
zaría
isem
pecé
isem
peza
rais
o e
mpe
zase
isem
peza
dUd
s., e
llos/
asem
piez
anem
peza
ban
empe
zaro
nem
peza
rán
empe
zaría
nem
piec
enem
peza
ran o
empe
zase
nem
piec
en
ente
nder
(1)
(e:ie
)
ente
ndie
ndo
ente
ndid
o
yoen
tiend
oen
tend
íaen
tend
íen
tend
eré
ente
nder
íaen
tiend
aen
tend
iera
o e
nten
dies
etú
/vos
entie
ndes
/en
tend
ésen
tend
ías
ente
ndis
teen
tend
erás
ente
nder
ías
entie
ndas
ente
ndie
ras o
ente
ndie
ses
entie
nde/
ente
ndé
Ud.,
él, e
llaen
tiend
een
tend
íaen
tend
ióen
tend
erá
ente
nder
íaen
tiend
aen
tend
iera
o e
nten
dies
een
tiend
ano
sotro
s/as
ente
ndem
osen
tend
íam
osen
tend
imos
ente
nder
emos
ente
nder
íam
osen
tend
amos
ente
ndié
ram
os o
ent
endi
ésem
os
ente
ndam
osvo
sotro
s/as
ente
ndéi
sen
tend
íais
ente
ndis
teis
ente
nder
éis
ente
nder
íais
ente
ndái
sen
tend
iera
is o
ent
endi
esei
sen
tend
edUd
s., e
llos/
asen
tiend
enen
tend
ían
ente
ndie
ron
ente
nder
ánen
tend
ería
nen
tiend
anen
tend
iera
n o
ente
ndie
sen
entie
ndan
envi
ar (3
)
(i:í)
envi
ando
envi
ado
yoen
vío
envi
aba
envi
éen
viar
éen
viar
íaen
víe
envi
ara o
envi
ase
tú/v
osen
vías
/env
iás
envi
abas
envi
aste
envi
arás
envi
aría
sen
víes
envi
aras
o e
nvia
ses
enví
a/en
viá
Ud.,
él, e
llaen
vía
envi
aba
envi
óen
viar
áen
viar
íaen
víe
envi
ara o
envi
ase
enví
eno
sotro
s/as
envi
amos
envi
ábam
osen
viam
osen
viar
emos
envi
aría
mos
envi
emos
envi
áram
os o
env
iáse
mos
envi
emos
voso
tros/
asen
viái
sen
viab
ais
envi
aste
isen
viar
éis
envi
aría
isen
viéi
sen
viar
ais o
envi
asei
sen
viad
Uds.
, ello
s/as
enví
anen
viab
anen
viar
onen
viar
ánen
viar
ían
enví
enen
viar
an o
env
iase
nen
víen
ergu
ir (4
)
irgu
iend
oer
guid
o
yoir
go o
yer
goer
guía
ergu
íer
guiré
ergu
iría
irga
o y
erga
irgu
iera
o ir
guie
setú
/vos
irgu
es o
yer
gues
/er
guís
ergu
ías
ergu
iste
ergu
irás
ergu
irías
irga
s o
yerg
asir
guie
ras o
irgu
iese
sir
gue o
yerg
ue/
ergu
í
Ud.,
él, e
llair
gue o
yerg
ueer
guía
irgu
ióer
guirá
ergu
iría
irga
o y
erga
irgu
iera
o ir
guie
seir
ga o
yer
gano
sotro
s/as
ergu
imos
ergu
íam
oser
guim
oser
guire
mos
ergu
iríam
osir
gam
os o
ye
rgam
osir
guié
ram
os o
irgu
iése
mos
irga
mos
o
yerg
amos
voso
tros/
aser
guís
ergu
íais
ergu
iste
iser
guiré
iser
guirí
ais
irgá
is o
yer
gáis
irgu
iera
is o
irgu
iese
iser
guid
Uds.
, ello
s/as
irgu
en o
yer
guen
ergu
ían
irgu
iero
ner
guirá
ner
guirí
anir
gan o
yerg
anir
guie
ran o
irgu
iese
nir
gan o
yerg
an
26 27 28 29 30
INFI
NIT
IVO
G
ERU
ND
IO
PART
ICIP
IOPr
onom
bres
pe
rson
ales
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
erra
r (4)
(y)
erra
ndo
erra
do
yoye
rro o
erro
erra
baer
réer
raré
erra
ríaye
rre o
erre
erra
ra o
err
ase
tú/v
osye
rras
o e
rras
/er
rás
erra
bas
erra
ste
erra
rás
erra
rías
yerr
es o
err
eser
rara
s o
erra
ses
yerr
a o
erra
/ er
ráUd
., él
, ella
yerr
a o
erra
erra
baer
róer
rará
erra
ríaye
rre o
erre
erra
ra o
err
ase
yerr
e o
erre
noso
tros/
aser
ram
oser
rába
mos
erra
mos
erra
rem
oser
raría
mos
erre
mos
errá
ram
os o
err
ásem
oser
rem
osvo
sotro
s/as
errá
iser
raba
iser
rast
eis
erra
réis
erra
ríais
erré
iser
rara
is o
err
asei
ser
rad
Uds.
, ello
s/as
yerr
an o
err
aner
raba
ner
raro
ner
rará
ner
raría
nye
rren
o e
rren
erra
ran o
erra
sen
yerr
en o
err
en
espa
rcir
(2)
(c:z)
espa
rcie
ndo
espa
rcid
o
yoes
parz
oes
parc
íaes
parc
íes
parc
irées
parc
iría
espa
rza
espa
rcie
ra o
esp
arci
ese
tú/v
oses
parc
es/
espa
rcís
espa
rcía
ses
parc
iste
espa
rcirá
ses
parc
irías
espa
rzas
espa
rcie
ras o
espa
rcie
ses
espa
rce/
espa
rcí
Ud.,
él, e
llaes
parc
ees
parc
íaes
parc
ióes
parc
iráes
parc
iría
espa
rza
espa
rcie
ra o
esp
arci
ese
espa
rza
noso
tros/
ases
parc
imos
espa
rcía
mos
espa
rcim
oses
parc
irem
oses
parc
iríam
oses
parz
amos
espa
rcié
ram
os o
esp
arci
ésem
oses
parz
amos
voso
tros/
ases
parc
íses
parc
íais
espa
rcis
teis
espa
rciré
ises
parc
iríai
ses
parz
áis
espa
rcie
rais
o e
spar
cies
eis
espa
rcid
Uds.
, ello
s/as
espa
rcen
espa
rcía
nes
parc
iero
nes
parc
irán
espa
rcirí
anes
parz
anes
parc
iera
n o
espa
rcie
sen
espa
rzan
esta
r (4)
esta
ndo
esta
do
yoes
toy
esta
baes
tuve
esta
rées
taría
esté
estu
vier
a o
estu
vies
etú
/vos
está
ses
taba
ses
tuvi
ste
esta
rás
esta
rías
esté
ses
tuvi
eras
o e
stuv
iese
ses
táUd
., él
, ella
está
esta
baes
tuvo
esta
ráes
taría
esté
estu
vier
a o
estu
vies
ees
téno
sotro
s/as
esta
mos
está
bam
oses
tuvi
mos
esta
rem
oses
taría
mos
este
mos
estu
viér
amos
o e
stuv
iése
mos
este
mos
voso
tros/
ases
táis
esta
bais
estu
vist
eis
esta
réis
esta
ríais
esté
ises
tuvi
erai
s o
estu
vies
eis
esta
dUd
s., e
llos/
ases
tán
esta
ban
estu
vier
ones
tará
nes
taría
nes
tén
estu
vier
an o
est
uvie
sen
esté
n
euro
peiz
ar
(2, 3
)
(z:c
) (i:í
)
euro
peiza
ndo
euro
peiza
do
yoeu
rope
ízo
euro
peiza
baeu
rope
icé
euro
peiza
réeu
rope
izaría
euro
peíc
eeu
rope
izara
o e
urop
eiza
setú
/vos
euro
peíz
as/
euro
peizá
seu
rope
izaba
seu
rope
izast
eeu
rope
izará
seu
rope
izaría
seu
rope
íces
euro
peiza
ras o
euro
peiza
ses
euro
peíz
a/eu
rope
izáUd
., él
, ella
euro
peíz
aeu
rope
izaba
euro
peizó
euro
peiza
ráeu
rope
izaría
euro
peíc
eeu
rope
izara
o e
urop
eiza
seeu
rope
íce
noso
tros/
aseu
rope
izam
oseu
rope
izába
mos
euro
peiza
mos
euro
peiza
rem
oseu
rope
izaría
mos
euro
peic
emos
euro
peizá
ram
os o
eur
opei
záse
mos
euro
peic
emos
voso
tros/
aseu
rope
izáis
euro
peiza
bais
euro
peiza
stei
seu
rope
izaré
iseu
rope
izaría
iseu
rope
icéi
seu
rope
izara
is o
eur
opei
zase
iseu
rope
izad
Uds.
, ello
s/as
euro
peíz
aneu
rope
izaba
neu
rope
izaro
neu
rope
izará
neu
rope
izaría
neu
rope
ícen
euro
peiza
ran o
euro
peiza
sen
euro
peíc
en
exig
ir (2
) (g
:j)
exig
iend
oex
igid
o
yoex
ijoex
igía
exig
íex
igiré
exig
iría
exija
exig
iera
o e
xigi
ese
tú/v
osex
iges
/exi
gís
exig
ías
exig
iste
exig
irás
exig
irías
exija
sex
igie
ras o
exig
iese
sex
ige/
exig
íUd
., él
, ella
exig
eex
igía
exig
ióex
igirá
exig
iría
exija
exig
iera
o e
xigi
ese
exija
noso
tros/
asex
igim
osex
igía
mos
exig
imos
exig
irem
osex
igirí
amos
exija
mos
exig
iéra
mos
o e
xigi
ésem
osex
ijam
osvo
sotro
s/as
exig
ísex
igía
isex
igis
teis
exig
iréis
exig
iríai
sex
ijáis
exig
iera
is o
exi
gies
eis
exig
id
Uds.
, ello
s/as
exig
enex
igía
nex
igie
ron
exig
irán
exig
irían
exija
nex
igie
ran o
exig
iese
nex
ijan
31 32 33 34 35
INFI
NIT
IVO
G
ERU
ND
IO
PART
ICIP
IOPr
onom
bres
pe
rson
ales
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
extin
guir
(2)
(gu:
g)
extin
guie
ndo
extin
guid
o
yoex
tingo
extin
guía
extin
guí
extin
guiré
extin
guirí
aex
tinga
extin
guie
ra o
ext
ingu
iese
tú/v
osex
tingu
es/
extin
guís
extin
guía
sex
tingu
iste
extin
guirá
sex
tingu
irías
extin
gas
extin
guie
ras o
extin
guie
ses
extin
gue/
extin
guí
Ud.,
él, e
llaex
tingu
eex
tingu
íaex
tingu
ióex
tingu
iráex
tingu
iría
extin
gaex
tingu
iera
o e
xtin
guie
seex
tinga
noso
tros/
asex
tingu
imos
extin
guía
mos
extin
guim
osex
tingu
irem
osex
tingu
iríam
osex
tinga
mos
extin
guié
ram
os o
ext
ingu
iése
mos
extin
gam
osvo
sotro
s/as
extin
guís
extin
guía
isex
tingu
iste
isex
tingu
iréis
extin
guirí
ais
extin
gáis
extin
guie
rais
o e
xtin
guie
seis
ex
tingu
idUd
s., e
llos/
asex
tingu
enex
tingu
ían
extin
guie
ron
extin
guirá
nex
tingu
irían
extin
gan
extin
guie
ran o
extin
guie
sen
extin
gan
grad
uar (3
)
(u:ú
)
grad
uand
ogr
adua
do
yogr
adúo
grad
uaba
grad
uégr
adua
régr
adua
ríagr
adúe
grad
uara
o g
radu
ase
tú/v
osgr
adúa
s/gr
aduá
sgr
adua
bas
grad
uast
egr
adua
rás
grad
uaría
sgr
adúe
sgr
adua
ras o
grad
uase
sgr
adúa
/gra
duá
Ud.,
él, e
llagr
adúa
grad
uaba
grad
uógr
adua
rágr
adua
ríagr
adúe
grad
uara
o g
radu
ase
grad
úe
noso
tros/
asgr
adua
mos
grad
uába
mos
grad
uam
osgr
adua
rem
osgr
adua
ríam
osgr
adue
mos
grad
uára
mos
o g
radu
ásem
osgr
adue
mos
voso
tros/
asgr
aduá
isgr
adua
bais
grad
uast
eis
grad
uaré
isgr
adua
ríais
grad
uéis
grad
uara
is o
gra
duas
eis
grad
uad
Uds.
, ello
s/as
grad
úan
grad
uaba
ngr
adua
ron
grad
uará
ngr
adua
rían
grad
úen
grad
uara
n o
grad
uase
ngr
adúe
n
habe
r (4)
habi
endo
habi
do
yohe
habí
ahu
beha
bré
habr
íaha
yahu
bier
a o
hubi
ese
tú/v
osha
sha
bías
hubi
ste
habr
ásha
bría
sha
yas
hubi
eras
o h
ubie
ses
Ud.,
él, e
llaha
habí
ahu
boha
brá
habr
íaha
yahu
bier
a o
hubi
ese
noso
tros/
ashe
mos
habí
amos
hubi
mos
habr
emos
habr
íam
osha
yam
oshu
biér
amos
o h
ubié
sem
osvo
sotro
s/as
habé
isha
bíai
shu
bist
eis
habr
éis
habr
íais
hayá
ishu
bier
ais o
hubi
esei
sUd
s., e
llos/
asha
nha
bían
hubi
eron
habr
ánha
bría
nha
yan
hubi
eran
o h
ubie
sen
hace
r (4)
haci
endo
hech
o
yoha
goha
cía
hice
haré
harí
aha
gahi
cier
a o
hici
ese
tú/v
osha
ces/
hacé
sha
cías
hici
ste
hará
sha
rías
haga
shi
cier
as o
hic
iese
sha
z/ha
céUd
., él
, ella
hace
hací
ahi
zoha
ráha
ría
haga
hici
era o
hici
ese
haga
noso
tros/
asha
cem
osha
cíam
oshi
cim
osha
rem
osha
ríam
osha
gam
oshi
ciér
amos
o h
icié
sem
osha
gam
osvo
sotro
s/as
hacé
isha
cíai
shi
cist
eis
haré
isha
ríai
sha
gáis
hici
erai
s o
hici
esei
sha
ced
Uds.
, ello
s/as
hace
nha
cían
hici
eron
hará
nha
rían
haga
n hi
cier
an o
hic
iese
nha
gan
ir (4
)
yend
oid
o
yovo
yib
afu
iir
éir
íava
yafu
era o
fues
etú
/vos
vas
ibas
fuis
teir
ásir
ías
vaya
sfu
eras
o fu
eses
ve/a
ndá
Ud.,
él, e
llava
iba
fue
irá
iría
vaya
fuer
a o
fues
eva
ya
noso
tros/
asva
mos
íbam
osfu
imos
irem
osir
íam
osva
yam
osfu
éram
os o
fués
emos
vam
osvo
sotro
s/as
vais
ibai
sfu
iste
isir
éis
iría
isva
yáis
fuer
ais o
fues
eis
idUd
s., e
llos/
asva
nib
anfu
eron
irán
iría
nva
yan
fuer
an o
fues
enva
yan
juga
r (1,2
)
(u:u
e) (g
:gu)
juga
ndo
juga
do
yoju
ego
juga
baju
gué
juga
réju
garía
jueg
ueju
gara
o ju
gase
tú/v
osju
egas
/jugá
sju
gaba
sju
gast
eju
gará
sju
garía
sju
egue
sju
gara
s o
juga
ses
jueg
a/ju
gáUd
., él
, ella
jueg
aju
gaba
jugó
juga
ráju
garía
jueg
ueju
gara
o ju
gase
jueg
ue
noso
tros/
asju
gam
osju
gába
mos
juga
mos
juga
rem
osju
garía
mos
jugu
emos
jugá
ram
os o
jugá
sem
osju
guem
osvo
sotro
s/as
jugá
isju
gaba
isju
gast
eis
juga
réis
juga
ríais
jugu
éis
juga
rais
o ju
gase
isju
gad
Uds.
, ello
s/as
jueg
anju
gaba
nju
garo
nju
gará
nju
garía
nju
egue
n ju
gara
n o
juga
sen
jueg
uen
36 37 38 39 40 41
INFI
NIT
IVO
G
ERU
ND
IO
PART
ICIP
IOPr
onom
bres
pe
rson
ales
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
llega
r (2)
(g:g
u)
llega
ndo
llega
do
yolle
golle
gaba
llegu
élle
garé
llega
ríalle
gue
llega
ra o
lleg
ase
tú/v
oslle
gas/
llegá
slle
gaba
slle
gast
elle
gará
slle
garía
slle
gues
llega
ras o
llega
ses
llega
/lleg
áUd
., él
, ella
llega
llega
balle
gólle
gará
llega
ríalle
gue
llega
ra o
lleg
ase
llegu
eno
sotro
s/as
llega
mos
llegá
bam
oslle
gam
oslle
gare
mos
llega
ríam
oslle
guem
oslle
gára
mos
o ll
egás
emos
llegu
emos
voso
tros/
aslle
gáis
llega
bais
llega
stei
slle
garé
islle
garía
islle
guéi
slle
gara
is o
lleg
asei
slle
gad
Uds.
, ello
s/as
llega
nlle
gaba
nlle
garo
nlle
gará
nlle
garía
nlle
guen
llega
ran o
llega
sen
llegu
en
luci
r (1)
(c:zc
)
luci
endo
luci
do
yolu
zco
lucí
alu
cílu
ciré
luci
ríalu
zca
luci
era o
luci
ese
tú/v
oslu
ces/
lucí
slu
cías
luci
ste
luci
rás
luci
rías
luzc
aslu
cier
as o
luci
eses
luce
/lucí
Ud.,
él, e
llalu
celu
cía
luci
ólu
cirá
luci
ríalu
zca
luci
era o
luci
ese
luzc
ano
sotro
s/as
luci
mos
lucí
amos
luci
mos
luci
rem
oslu
ciría
mos
luzc
amos
luci
éram
os o
luci
ésem
oslu
zcam
osvo
sotro
s/as
lucí
slu
cíai
slu
cist
eis
luci
réis
luci
ríais
luzc
áis
luci
erai
s o
luci
esei
slu
cid
Uds.
, ello
s/as
luce
nlu
cían
luci
eron
luci
rán
luci
rían
luzc
anlu
cier
an o
luci
esen
luzc
an
mov
er (1
) (o
:ue)
mov
iend
om
ovid
o
yom
uevo
mov
íam
oví
mov
eré
mov
ería
mue
vam
ovie
ra o
mov
iese
tú/v
osm
ueve
s/m
ovés
mov
ías
mov
iste
mov
erás
mov
ería
sm
ueva
sm
ovie
ras o
mov
iese
sm
ueve
/mov
éUd
., él
, ella
mue
vem
ovía
mov
ióm
over
ám
over
íam
ueva
mov
iera
o m
ovie
sem
ueva
noso
tros/
asm
ovem
osm
ovía
mos
mov
imos
mov
erem
osm
over
íam
osm
ovam
osm
ovié
ram
os o
mov
iése
mos
mov
amos
voso
tros/
asm
ovéi
sm
ovía
ism
ovis
teis
mov
eréi
sm
over
íais
mov
áis
mov
iera
is o
mov
iese
ism
oved
Uds.
, ello
s/as
mue
ven
mov
ían
mov
iero
nm
over
ánm
over
ían
mue
van
mov
iera
n o
mov
iese
nm
ueva
n
nega
r (1, 2
) (e
:ie) (
g:gu
)
nega
ndo
nega
do
yoni
ego
nega
bane
gué
nega
réne
garía
nieg
uene
gara
o n
egas
etú
/vos
nieg
as/n
egás
nega
bas
nega
ste
nega
rás
nega
rías
nieg
ues
nega
ras o
nega
ses
nieg
a/ne
gáUd
., él
, ella
nieg
ane
gaba
negó
nega
ráne
garía
nieg
uene
gara
o n
egas
eni
egue
noso
tros/
asne
gam
osne
gába
mos
nega
mos
nega
rem
osne
garía
mos
negu
emos
negá
ram
os o
neg
ásem
osne
guem
osvo
sotro
s/as
negá
isne
gaba
isne
gast
eis
nega
réis
nega
ríais
negu
éis
nega
rais
o n
egas
eis
nega
d
Uds.
, ello
s/as
nieg
anne
gaba
nne
garo
nne
gará
nne
garía
nni
egue
nne
gara
n o
nega
sen
nieg
uen
oír (3
, 4)
(y)
oyen
dooí
do
yooi
gooí
aoí
oiré
oiría
oiga
oyer
a u
oyes
etú
/vos
oyes
/oís
oías
oíst
eoi
rás
oiría
soi
gas
oyer
as u
oye
ses
oye/
oíUd
., él
, ella
oye
oía
oyó
oirá
oiría
oiga
oyer
a u
oyes
e oi
ga
noso
tros/
asoí
mos
oíam
osoí
mos
oire
mos
oiría
mos
oiga
mos
oyér
amos
u o
yése
mos
oiga
mos
voso
tros/
asoí
soí
ais
oíst
eis
oiré
isoi
ríais
oigá
isoy
erai
s u
oyes
eis
oíd
Uds.
, ello
s/as
oyen
oían
oyer
onoi
rán
oiría
noi
gan
oyer
an u
oye
sen
oiga
n
oler
(1)
(o:h
ue)
olie
ndo
olid
o
yohu
elo
olía
olí
oler
éol
ería
huel
aol
iera
u o
liese
tú/v
oshu
eles
/olé
sol
ías
olis
teol
erás
oler
ías
huel
asol
iera
s u
olie
ses
huel
e/ol
éUd
., él
, ella
huel
eol
íaol
ióol
erá
oler
íahu
ela
olie
ra u
olie
sehu
ela
noso
tros/
asol
emos
olía
mos
olim
osol
erem
osol
ería
mos
olam
osol
iéra
mos
u o
liése
mos
olam
osvo
sotro
s/as
oléi
sol
íais
olis
teis
oler
éis
oler
íais
olái
sol
iera
is u
olie
seis
oled
Uds.
, ello
s/as
huel
enol
ían
olie
ron
oler
ánol
ería
nhu
elan
olie
ran u
olie
sen
huel
an
42 43 44 45 46 47
INFI
NIT
IVO
G
ERU
ND
IO
PART
ICIP
IOPr
onom
bres
pe
rson
ales
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
pedi
r (1)
(e:i)
pidi
endo
pedi
do
yopi
dope
día
pedí
pedi
répe
diría
pida
pidi
era o
pidi
ese
tú/v
ospi
des/
pedí
spe
días
pedi
ste
pedi
rás
pedi
rías
pida
spi
dier
as o
pid
iese
spi
de/p
edí
Ud.,
él, e
llapi
depe
día
pidi
ópe
dirá
pedi
ríapi
dapi
dier
a o
pidi
ese
pida
noso
tros/
aspe
dim
ospe
díam
ospe
dim
ospe
dire
mos
pedi
ríam
ospi
dam
ospi
diér
amos
o p
idié
sem
ospi
dam
osvo
sotro
s/as
pedí
spe
díai
spe
dist
eis
pedi
réis
pedi
ríais
pidá
ispi
dier
ais o
pidi
esei
spe
did
Uds.
, ello
s/as
pide
npe
dían
pidi
eron
pedi
rán
pedi
rían
pida
n pi
dier
an o
pid
iese
npi
dan
pens
ar (1
)
(e:ie
)
pens
ando
pens
ado
yopi
enso
pens
aba
pens
épe
nsar
épe
nsar
íapi
ense
pens
ara o
pens
ase
tú/v
ospi
ensa
s/pe
nsás
pens
abas
pens
aste
pens
arás
pens
aría
spi
ense
spe
nsar
as o
pen
sase
spi
ensa
/pen
sáUd
., él
, ella
pien
sape
nsab
ape
nsó
pens
ará
pens
aría
pien
sepe
nsar
a o
pens
ase
pien
se
noso
tros/
aspe
nsam
ospe
nsáb
amos
pens
amos
pens
arem
ospe
nsar
íam
ospe
nsem
ospe
nsár
amos
o p
ensá
sem
ospe
nsem
osvo
sotro
s/as
pens
áis
pens
abai
spe
nsas
teis
pens
aréi
spe
nsar
íais
pens
éis
pens
arai
s o
pens
asei
spe
nsad
Uds.
, ello
s/as
pien
san
pens
aban
pens
aron
pens
arán
pens
aría
npi
ense
npe
nsar
an o
pen
sase
npi
ense
n
pode
r (1, 4
)
(o:u
e)
pudi
endo
podi
do
yopu
edo
podí
apu
depo
dré
podr
íapu
eda
pudi
era o
pudi
ese
tú/v
ospu
edes
/pod
éspo
días
pudi
ste
podr
áspo
dría
spu
edas
pu
dier
as o
pud
iese
spu
ede/
podé
Ud.,
él, e
llapu
ede
podí
apu
dopo
drá
podr
íapu
eda
pudi
era o
pudi
ese
pued
a no
sotro
s/as
pode
mos
podí
amos
pudi
mos
podr
emos
podr
íam
ospo
dam
ospu
diér
amos
o p
udié
sem
ospo
dam
osvo
sotro
s/as
podé
ispo
díai
spu
dist
eis
podr
éis
podr
íais
podá
ispu
dier
ais o
pudi
esei
spo
ded
Uds.
, ello
s/as
pued
enpo
dían
pudi
eron
podr
ánpo
dría
npu
edan
pudi
eran
o p
udie
sen
pued
an
pone
r (4)
poni
endo
pues
to
yopo
ngo
poní
apu
sepo
ndré
pond
ría
pong
apu
sier
a o
pusi
ese
tú/v
ospo
nes/
poné
spo
nías
pusi
ste
pond
rás
pond
rías
pong
aspu
sier
as o
pus
iese
spo
n/po
néUd
., él
, ella
pone
poní
apu
sopo
ndrá
pond
ría
pong
apu
sier
a o
pusi
ese
pong
ano
sotro
s/as
pone
mos
poní
amos
pusi
mos
pond
rem
ospo
ndrí
amos
pong
amos
pusi
éram
os o
pus
iése
mos
pong
amos
voso
tros/
aspo
néis
poní
ais
pusi
stei
spo
ndré
ispo
ndrí
ais
pong
áis
pusi
erai
s o
pusi
esei
spo
ned
Uds.
, ello
s/as
pone
npo
nían
pusi
eron
pond
rán
pond
rían
pong
anpu
sier
an o
pus
iese
npo
ngan
pred
ecir
(1, 4
)
(e:i)
pred
icie
ndo
pred
icho
yopr
edig
opr
edec
íapr
edije
pred
ecir
é o
pred
iré
pred
ecir
ía o
pr
edir
íapr
edig
apr
edije
ra o
pre
dije
se
tú/v
ospr
edic
es/p
rede
cís
pred
ecía
spr
ediji
ste
pred
ecir
ás o
pr
edir
áspr
edec
iría
s o
pred
iría
spr
edig
aspr
edije
ras o
pred
ijese
spr
edic
e/pr
edec
í
Ud.,
él, e
llapr
edic
epr
edec
íapr
edijo
pred
ecir
á o
pred
irá
pred
ecir
ía o
pr
edir
íapr
edig
apr
edije
ra o
pre
dije
sepr
edig
a
noso
tros/
aspr
edec
imos
pred
ecía
mos
pred
ijim
ospr
edec
irem
os o
pr
edir
emos
pred
ecir
íam
os o
pr
edir
íam
ospr
edig
amos
pred
ijéra
mos
o p
redi
jése
mos
pred
igam
os
voso
tros/
aspr
edec
íspr
edec
íais
pred
ijist
eis
pred
ecir
éis o
pred
iréi
spr
edec
iría
is o
pr
edir
íais
pred
igái
spr
edije
rais
o p
redi
jese
ispr
edec
id
Uds.
, ello
s/as
pred
icen
pred
ecía
npr
edije
ron
pred
ecir
án o
pr
edir
ánpr
edec
iría
n o
pred
iría
npr
edig
anpr
edije
ran o
pred
ijese
npr
edig
an
proh
ibir
(3)
(i:í)
proh
ibie
ndo
proh
ibid
o
yopr
ohíb
opr
ohib
íapr
ohib
ípr
ohib
irépr
ohib
iría
proh
íba
proh
ibie
ra o
pro
hibi
ese
tú/v
ospr
ohíb
es/p
rohi
bís
proh
ibía
spr
ohib
iste
proh
ibirá
spr
ohib
irías
proh
íbas
proh
ibie
ras o
proh
ibie
ses
proh
íbe/
proh
ibí
Ud.,
él, e
llapr
ohíb
epr
ohib
íapr
ohib
iópr
ohib
irápr
ohib
iría
proh
íba
proh
ibie
ra o
pro
hibi
ese
proh
íba
noso
tros/
aspr
ohib
imos
proh
ibía
mos
proh
ibim
ospr
ohib
irem
ospr
ohib
iríam
ospr
ohib
amos
proh
ibié
ram
os o
pro
hibi
ésem
ospr
ohib
amos
voso
tros/
aspr
ohib
íspr
ohib
íais
proh
ibis
teis
proh
ibiré
ispr
ohib
iríai
spr
ohib
áis
proh
ibie
rais
o p
rohi
bies
eis
proh
ibid
Uds.
, ello
s/as
proh
íben
proh
ibía
npr
ohib
iero
npr
ohib
irán
proh
ibirí
anpr
ohíb
anpr
ohib
iera
n o
proh
ibie
sen
proh
íban
48 49 50 51 52 53
INFI
NIT
IVO
G
ERU
ND
IO
PART
ICIP
IOPr
onom
bres
pe
rson
ales
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
prot
eger
(2)
(g:j)
prot
egie
ndo
prot
egid
o
yopr
otej
opr
oteg
íapr
oteg
ípr
oteg
eré
prot
eger
íapr
otej
apr
oteg
iera
o p
rote
gies
etú
/vos
prot
eges
/pro
tegé
spr
oteg
ías
prot
egis
tepr
oteg
erás
prot
eger
ías
prot
ejas
prot
egie
ras o
prot
egie
ses
prot
ege/
prot
egé
Ud.,
él, e
llapr
oteg
epr
oteg
íapr
oteg
iópr
oteg
erá
prot
eger
íapr
otej
apr
oteg
iera
o p
rote
gies
epr
otej
ano
sotro
s/as
prot
egem
ospr
oteg
íam
ospr
oteg
imos
prot
eger
emos
prot
eger
íam
ospr
otej
amos
prot
egié
ram
os o
pro
tegi
ésem
ospr
otej
amos
voso
tros/
aspr
oteg
éis
prot
egía
ispr
oteg
iste
ispr
oteg
eréi
spr
oteg
ería
ispr
otej
áis
prot
egie
rais
o p
rote
gies
eis
prot
eged
Uds.
, ello
s/as
prot
egen
prot
egía
npr
oteg
iero
npr
oteg
erán
prot
eger
ían
prot
ejan
prot
egie
ran o
prot
egie
sen
prot
ejan
pudr
ir/po
drir
(4)
pudr
iend
opo
drid
o
yopu
dro
pudr
ía o
pod
ríapu
drí o
pod
rípu
driré
o p
odrir
épu
drirí
a o
podr
iría
pudr
apu
drie
ra o
pud
riese
tú/v
ospu
dres
/pud
ríspu
dría
s o
podr
ías
pudr
iste
o
podr
iste
pudr
irás o
podr
irás
pudr
irías
o
podr
irías
pudr
aspu
drie
ras o
pudr
iese
spu
dre/
pudr
í o
podr
íUd
., él
, ella
pudr
epu
dría
o p
odría
pudr
ió o
pod
riópu
drirá
o p
odrir
ápu
drirí
a o
podr
iría
pudr
apu
drie
ra o
pud
riese
pudr
ano
sotro
s/as
pudr
imos
o
podr
imos
pudr
íam
os o
po
dría
mos
pudr
imos
o
podr
imos
pudr
irem
os o
po
drire
mos
pudr
iríam
os o
po
drirí
amos
pudr
amos
pudr
iéra
mos
o p
udrié
sem
ospu
dram
os
voso
tros/
aspu
drís
o p
odrís
pudr
íais
o p
odría
ispu
dris
teis
o
podr
iste
ispu
driré
is o
po
driré
ispu
drirí
ais o
podr
iríai
spu
drái
spu
drie
rais
o p
udrie
seis
pudr
id o
pod
rid
Uds.
, ello
s/as
pudr
enpu
dría
n o
podr
ían
pudr
iero
n o
podr
iero
npu
drirá
n o
podr
irán
pudr
irían
o
podr
irían
pudr
anpu
drie
ran o
pudr
iese
npu
dran
quer
er (1
, 4)
(e:ie
)
quer
iend
oqu
erid
o
yoqu
iero
quer
íaqu
ise
quer
réqu
errí
aqu
iera
quis
iera
o q
uisi
ese
tú/v
osqu
iere
s/qu
erés
quer
ías
quis
iste
quer
rás
quer
rías
quie
ras
quis
iera
s o
quis
iese
squ
iere
/que
réUd
., él
, ella
quie
requ
ería
quis
oqu
errá
quer
ría
quie
raqu
isie
ra o
qui
sies
equ
iera
no
sotro
s/as
quer
emos
quer
íam
osqu
isim
osqu
erre
mos
quer
ríam
osqu
eram
osqu
isié
ram
os o
qui
siés
emos
quer
amos
voso
tros/
asqu
eréi
squ
ería
isqu
isis
teis
quer
réis
qu
errí
ais
quer
áis
quis
iera
is o
qui
sies
eis
quer
ed
Uds.
, ello
s/as
quie
ren
quer
ían
quis
iero
nqu
errá
nqu
errí
anqu
iera
nqu
isie
ran o
quis
iese
nqu
iera
n
rehu
sar (3
) (u
:ú)
rehu
sand
ore
husa
do
yore
húso
rehu
saba
rehu
sére
husa
rére
husa
ríare
húse
rehu
sara
o re
husa
setú
/vos
rehú
sas/
rehu
sás
rehu
saba
sre
husa
ste
rehu
sará
sre
husa
rías
rehú
ses
rehu
sara
s o
rehu
sase
sre
húsa
/rehu
sáUd
., él
, ella
rehú
sare
husa
bare
husó
rehu
sará
rehu
saría
rehú
sere
husa
ra o
rehu
sase
rehú
seno
sotro
s/as
rehu
sam
osre
husá
bam
osre
husa
mos
rehu
sare
mos
rehu
saría
mos
rehu
sem
osre
husá
ram
os o
rehu
sáse
mos
rehu
sem
osvo
sotro
s/as
rehu
sáis
rehu
saba
isre
husa
stei
sre
husa
réis
rehu
saría
isre
husé
isre
husa
rais
o re
husa
seis
rehu
sad
Uds.
, ello
s/as
rehú
san
rehu
saba
nre
husa
ron
rehu
sará
nre
husa
rían
rehú
sen
rehu
sara
n o
rehu
sase
nre
húse
n
reír
(1)
(e:i)
rien
dore
ído
yorí
ore
íare
íre
irére
iría
ría
rier
a o
ries
etú
/vos
ríes
/reís
reía
sre
íste
reirá
sre
irías
rías
rier
as o
ries
es
ríe/
reí
Ud.,
él, e
llarí
ere
íari
ore
iráre
iría
ría
rier
a o
ries
erí
ano
sotro
s/as
reím
osre
íam
osre
ímos
reire
mos
reirí
amos
riam
osri
éram
os o
riés
emos
riam
osvo
sotro
s/as
reís
reía
isre
íste
isre
iréis
reirí
ais
riái
sri
erai
s o
ries
eis
reíd
Uds.
, ello
s/as
ríen
reía
nri
eron
reirá
nre
irían
rían
rier
an o
ries
enrí
an
54 55 56 57 58
INFI
NIT
IVO
G
ERU
ND
IO
PART
ICIP
IOPr
onom
bres
pe
rson
ales
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
reun
ir (3
) (u
:ú)
reun
iend
ore
unid
o
yore
úno
reun
íare
uní
reun
irére
unirí
are
úna
reun
iera
o re
unie
setú
/vos
reún
es/re
unís
reun
ías
reun
iste
reun
irás
reun
irías
reún
asre
unie
ras o
reun
iese
sre
úne/
reun
íUd
., él
, ella
reún
ere
unía
reun
ióre
unirá
reun
iría
reún
are
unie
ra o
reun
iese
reún
ano
sotro
s/as
reun
imos
reun
íam
osre
unim
osre
unire
mos
reun
iríam
osre
unam
osre
unié
ram
os o
reun
iése
mos
reun
amos
voso
tros/
asre
unís
reun
íais
reun
iste
isre
uniré
isre
unirí
ais
reun
áis
reun
iera
is o
reun
iese
isre
unid
Uds.
, ello
s/as
reún
enre
unía
nre
unie
ron
reun
irán
reun
irían
reún
anre
unie
ran o
reun
iese
nre
únan
roer
(3, 4
) (y
)
roye
ndo
roíd
o
yoro
o o
roig
o o
royo
roía
roí
roer
éro
ería
roa o
roig
a o
roya
roye
ra o
roye
setú
/vos
roes
/roés
roía
sro
íste
roer
ásro
ería
sro
as o
roig
as o
roya
sro
yera
s o
roye
ses
roe/
roé
Ud.,
él, e
llaro
ero
íaro
yóro
erá
roer
íaro
a o
roig
a o
roya
roye
ra o
roye
sero
a o
roig
a o
roya
noso
tros/
asro
emos
roía
mos
roím
osro
erem
osro
ería
mos
roam
os o
roig
amos
o
roya
mos
royé
ram
os o
royé
sem
osro
amos
o ro
igam
os o
ro
yam
osvo
sotro
s/as
roéi
sro
íais
roís
teis
roer
éis
roer
íais
roái
s o
roig
áis o
royá
isro
yera
is o
roye
seis
roed
Uds.
, ello
s/as
roen
roía
nro
yero
nro
erán
roer
ían
roan
o ro
igan
o ro
yan
roye
ran o
roye
sen
roan
o ro
igan
o ro
yan
roga
r (1, 2
) (o
:ue)
(g:g
u)
roga
ndo
roga
do
yoru
ego
roga
baro
gué
roga
réro
garía
rueg
uero
gara
o ro
gase
tú/v
osru
egas
/rogá
sro
gaba
sro
gast
ero
gará
sro
garía
sru
egue
sro
gara
s o
roga
ses
rueg
a/ro
gáUd
., él
, ella
rueg
aro
gaba
rogó
roga
ráro
garía
rueg
uero
gara
o ro
gase
rueg
ueno
sotro
s/as
roga
mos
rogá
bam
osro
gam
osro
gare
mos
roga
ríam
osro
guem
osro
gára
mos
o ro
gáse
mos
rogu
emos
voso
tros/
asro
gáis
roga
bais
roga
stei
sro
garé
isro
garía
isro
guéi
sro
gara
is o
roga
seis
roga
d
Uds.
, ello
s/as
rueg
anro
gaba
nro
garo
nro
gará
nro
garía
nru
egue
nro
gara
n o
roga
sen
rueg
uen
sabe
r (4)
sabi
endo
sabi
do
yosé
sabí
asu
pesa
bré
sabr
íase
pasu
pier
a o
supi
ese
tú/v
ossa
bes/
sabé
ssa
bías
supi
ste
sabr
ássa
bría
sse
pas
supi
eras
o s
upie
ses
sabe
/sab
éUd
., él
, ella
sabe
sabí
asu
posa
brá
sabr
íase
pasu
pier
a o
supi
ese
sepa
no
sotro
s/as
sabe
mos
sabí
amos
supi
mos
sabr
emos
sabr
íam
osse
pam
ossu
piér
amos
o s
upié
sem
osse
pam
osvo
sotro
s/as
sabé
issa
bíai
ssu
pist
eis
sabr
éis
sabr
íais
sepá
issu
pier
ais o
supi
esei
ssa
bed
Uds.
, ello
s/as
sabe
nsa
bían
supi
eron
sabr
ánsa
bría
nse
pan
supi
eran
o s
upie
sen
sepa
n
salir
(4)
salie
ndo
salid
o
yosa
lgo
salía
salí
sald
résa
ldrí
asa
lga
salie
ra o
sal
iese
tú/v
ossa
les/
salís
salía
ssa
liste
sald
rás
sald
rías
salg
assa
liera
s o
salie
ses
sal/s
alí
Ud.,
él, e
llasa
lesa
líasa
liósa
ldrá
sald
ría
salg
asa
liera
o s
alie
sesa
lga
noso
tros/
assa
limos
salía
mos
salim
ossa
ldre
mos
sald
ríam
ossa
lgam
ossa
liéra
mos
o s
alié
sem
ossa
lgam
osvo
sotro
s/as
salís
salía
issa
liste
issa
ldré
issa
ldrí
ais
salg
áis
salie
rais
o s
alie
seis
salid
Uds.
, ello
s/as
sale
nsa
lían
salie
ron
sald
rán
sald
rían
salg
ansa
liera
n o
salie
sen
salg
an
59 60 61 62 63
INFI
NIT
IVO
G
ERU
ND
IO
PART
ICIP
IOPr
onom
bres
pe
rson
ales
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
segu
ir (1
, 2)
(e:i)
(gu:
g)
sigu
iend
ose
guid
o
yosi
gose
guía
segu
íse
guiré
segu
iría
siga
sigu
iera
o s
igui
ese
tú/v
ossi
gues
/seg
uís
segu
ías
segu
iste
segu
irás
segu
irías
siga
ssi
guie
ras o
sigu
iese
ssi
gue/
segu
íUd
., él
, ella
sigu
ese
guía
sigu
ióse
guirá
segu
iría
siga
sigu
iera
o s
igui
ese
siga
noso
tros/
asse
guim
osse
guía
mos
segu
imos
segu
irem
osse
guirí
amos
siga
mos
sigu
iéra
mos
o s
igui
ésem
ossi
gam
osvo
sotro
s/as
segu
ísse
guía
isse
guis
teis
segu
iréis
segu
iríai
ssi
gáis
sigu
iera
is o
sig
uies
eis
segu
id
Uds.
, ello
s/as
sigu
ense
guía
nsi
guie
ron
segu
irán
segu
irían
siga
n si
guie
ran o
sigu
iese
nsi
gan
sent
ir (1
, 4)
(e:ie
)
sint
iend
ose
ntid
o
yosi
ento
sent
íase
ntí
sent
irése
ntirí
asi
enta
sint
iera
o s
intie
setú
/vos
sien
tes/
sent
ísse
ntía
sse
ntis
tese
ntirá
sse
ntirí
assi
enta
ssi
ntie
ras o
sint
iese
ssi
ente
/sen
tíUd
., él
, ella
sien
tese
ntía
sint
ióse
ntirá
sent
iría
sien
tasi
ntie
ra o
sin
tiese
sien
tano
sotro
s/as
sent
imos
sent
íam
osse
ntim
osse
ntire
mos
sent
iríam
ossi
ntam
ossi
ntié
ram
os o
sin
tiése
mos
sint
amos
voso
tros/
asse
ntís
sent
íais
sent
iste
isse
ntiré
isse
ntirí
ais
sint
áis
sint
iera
is o
sin
tiese
isse
ntid
Uds.
, ello
s/as
sien
ten
sent
ían
sint
iero
nse
ntirá
nse
ntirí
ansi
enta
n si
ntie
ran o
sint
iese
nsi
enta
n
ser (4
)
sien
dosi
do
yoso
yer
afu
ise
rése
ríase
afu
era o
fues
etú
/vos
eres
/sos
eras
fuis
tese
rás
sería
sse
asfu
eras
o fu
eses
sé
Ud.,
él, e
llaes
era
fue
será
sería
sea
fuer
a o
fues
ese
a no
sotro
s/as
som
osér
amos
fuim
osse
rem
osse
ríam
osse
amos
fuér
amos
o fu
ésem
osse
amos
voso
tros/
asso
iser
ais
fuis
teis
seré
isse
ríais
seái
sfu
erai
s o
fues
eis
sed
Uds.
, ello
s/as
son
eran
fuer
onse
rán
sería
nse
an
fuer
an o
fues
ense
an
sole
r (1)
(o:u
e)
solie
ndo
solid
o
yosu
elo
solía
*sol
er is
a
defe
ctiv
e ve
rb (i
t do
es n
ot e
xist
in
certa
in te
nses
)
suel
atú
/vos
suel
es/s
olés
solía
ssu
elas
Ud.,
él, e
llasu
ele
solía
suel
ano
sotro
s/as
sole
mos
solía
mos
sola
mos
voso
tros/
asso
léis
solía
isso
láis
Uds.
, ello
s/as
suel
enso
lían
suel
an
tañe
r (4)
tañe
ndo
tañi
do
yota
ñota
ñía
tañí
tañe
réta
ñería
taña
tañe
ra o
tañe
setú
/vos
tañe
s/ta
ñés
tañí
asta
ñist
eta
ñerá
sta
ñería
sta
ñas
tañe
ras o
tañe
ses
tañe
/tañé
Ud.,
él, e
llata
ñeta
ñía
tañó
tañe
ráta
ñería
taña
tañe
ra o
tañe
seta
ñano
sotro
s/as
tañe
mos
tañí
amos
tañi
mos
tañe
rem
osta
ñería
mos
taña
mos
tañé
ram
os o
tañé
sem
osta
ñam
osvo
sotro
s/as
tañé
ista
ñíai
sta
ñist
eis
tañe
réis
tañe
ríais
tañá
ista
ñera
is o
tañe
seis
tañe
d
Uds.
, ello
s/as
tañe
nta
ñían
tañe
ron
tañe
rán
tañe
rían
taña
nta
ñera
n o
tañe
sen
taña
n
tene
r (1, 4
)
(e:ie
)
teni
endo
teni
do
yote
ngo
tení
atu
vete
ndré
tend
ría
teng
atu
vier
a o
tuvi
ese
tú/v
ostie
nes/
tené
ste
nías
tuvi
ste
tend
rás
tend
rías
teng
astu
vier
as o
tuvi
eses
ten/
tené
Ud.,
él, e
llatie
nete
nía
tuvo
tend
ráte
ndrí
ate
nga
tuvi
era o
tuvi
ese
teng
ano
sotro
s/as
tene
mos
tení
amos
tuvi
mos
tend
rem
oste
ndrí
amos
teng
amos
tuvi
éram
os o
tuvi
ésem
oste
ngam
osvo
sotro
s/as
tené
iste
níai
stu
vist
eis
tend
réis
tend
ríai
ste
ngái
stu
vier
ais o
tuvi
esei
ste
ned
Uds.
, ello
s/as
tiene
nte
nían
tuvi
eron
tend
rán
tend
rían
teng
an
tuvi
eran
o tu
vies
ente
ngan
64 65 66 67 68 69
INFI
NIT
IVO
G
ERU
ND
IO
PART
ICIP
IOPr
onom
bres
pe
rson
ales
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
teñi
r (1)
(e:i)
tiñen
dote
ñido
yotiñ
ote
ñía
teñí
teñi
réte
ñiría
tiña
tiñer
a o
tiñes
etú
/vos
tiñes
/teñí
ste
ñías
teñi
ste
teñi
rás
teñi
rías
tiñas
tiñer
as o
tiñe
ses
tiñe/
teñí
Ud.,
él, e
llatiñ
ete
ñía
tiñó
teñi
ráte
ñiría
tiña
tiñer
a o
tiñes
etiñ
ano
sotro
s/as
teñi
mos
teñí
amos
teñi
mos
teñi
rem
oste
ñiría
mos
tiñam
ostiñ
éram
os o
tiñé
sem
ostiñ
amos
voso
tros/
aste
ñís
teñí
ais
teñi
stei
ste
ñiré
iste
ñiría
istiñ
áis
tiñer
ais o
tiñes
eis
teñi
d
Uds.
, ello
s/as
tiñen
teñí
antiñ
eron
teñi
rán
teñi
rían
tiñan
tiñer
an o
tiñe
sen
tiñan
toca
r (2)
(c:q
u)
toca
ndo
toca
do
yoto
coto
caba
toqu
éto
caré
toca
ríato
que
toca
ra o
toca
setú
/vos
toca
s/to
cás
toca
bas
toca
ste
toca
ráto
caría
sto
ques
toca
ras o
toca
ses
toca
/tocá
Ud.,
él, e
llato
cato
caba
tocó
toca
rás
toca
ríato
que
toca
ra o
toca
seto
que
noso
tros/
asto
cam
osto
cába
mos
toca
mos
toca
rem
osto
caría
mos
toqu
emos
tocá
ram
os o
tocá
sem
osto
quem
osvo
sotro
s/as
tocá
isto
caba
isto
cast
eis
toca
réis
toca
ríais
toqu
éis
toca
rais
o to
case
isto
cad
Uds.
, ello
s/as
toca
nto
caba
nto
caro
nto
cará
nto
caría
nto
quen
to
cara
n o
toca
sen
toqu
en
torc
er (1
, 2)
(o:u
e) (c
:z)
torc
iend
oto
rcid
o o
tuer
to
yotu
erzo
torc
íato
rcí
torc
eré
torc
ería
tuer
zato
rcie
ra o
torc
iese
tú/v
ostu
erce
s/to
rcés
torc
ías
torc
iste
torc
erás
torc
ería
stu
erza
sto
rcie
ras o
torc
iese
stu
erce
/torc
éUd
., él
, ella
tuer
ceto
rcía
torc
ióto
rcer
áto
rcer
íatu
erza
torc
iera
o to
rcie
setu
erza
noso
tros/
asto
rcem
osto
rcía
mos
torc
imos
torc
erem
osto
rcer
íam
osto
rzam
osto
rcié
ram
os o
torc
iése
mos
torz
amos
voso
tros/
asto
rcéi
sto
rcía
isto
rcis
teis
torc
eréi
sto
rcer
íais
torz
áis
torc
iera
is o
torc
iese
isto
rced
Uds.
, ello
s/as
tuer
cen
torc
ían
torc
iero
nto
rcer
ánto
rcer
ían
tuer
zan
torc
iera
n o
torc
iese
ntu
erza
n
trae
r (4)
tray
endo
traí
do
yotr
aigo
traía
traj
etra
eré
traer
íatr
aiga
traj
era o
traj
ese
tú/v
ostra
es/tr
aés
traía
str
ajis
tetra
erás
traer
ías
trai
gas
traj
eras
o tr
ajes
estra
e/tra
éUd
., él
, ella
trae
traía
traj
otra
erá
traer
íatr
aiga
traj
era o
traj
ese
trai
ga
noso
tros/
astra
emos
traía
mos
traj
imos
traer
emos
traer
íam
ostr
aiga
mos
traj
éram
os o
traj
ésem
ostr
aiga
mos
voso
tros/
astra
éis
traía
istr
ajis
teis
traer
éis
traer
íais
trai
gáis
traj
erai
s o
traj
esei
stra
edUd
s., e
llos/
astra
entra
ían
traj
eron
traer
ántra
ería
ntr
aiga
n tr
ajer
an o
traj
esen
trai
gan
vale
r (4)
valie
ndo
valid
o
yova
lgo
valía
valí
vald
réva
ldrí
ava
lga
valie
ra o
val
iese
tú/v
osva
les/
valé
sva
lías
valis
teva
ldrá
sva
ldrí
asva
lgas
valie
ras o
valie
ses
vale
/val
éUd
., él
, ella
vale
valía
valió
vald
ráva
ldrí
ava
lga
valie
ra o
val
iese
valg
ano
sotro
s/as
vale
mos
valía
mos
valim
osva
ldre
mos
vald
ríam
osva
lgam
osva
liéra
mos
o v
alié
sem
osva
lgam
osvo
sotro
s/as
valé
isva
líais
valis
teis
vald
réis
vald
ríai
sva
lgái
sva
liera
is o
val
iese
isva
led
Uds.
, ello
s/as
vale
nva
lían
valie
ron
vald
rán
vald
rían
valg
anva
liera
n o
valie
sen
valg
an
venc
er (2
)
(c:z)
venc
iend
ove
ncid
o
yove
nzo
venc
íave
ncí
venc
eré
venc
ería
venz
ave
ncie
ra o
ven
cies
etú
/vos
venc
es/v
encé
sve
ncía
sve
ncis
teve
ncer
ásve
ncer
ías
venz
asve
ncie
ras o
venc
iese
s ve
nce/
venc
éUd
., él
, ella
venc
eve
ncía
venc
ióve
ncer
áve
ncer
íave
nza
venc
iera
o v
enci
ese
venz
ano
sotro
s/as
venc
emos
venc
íam
osve
ncim
osve
ncer
emos
venc
ería
mos
venz
amos
venc
iéra
mos
o v
enci
ésem
osve
nzam
osvo
sotro
s/as
venc
éis
venc
íais
venc
iste
isve
ncer
éis
venc
ería
isve
nzái
sve
ncie
rais
o v
enci
esei
sve
nced
Uds.
, ello
s/as
venc
enve
ncía
nve
ncie
ron
venc
erán
venc
ería
nve
nzan
venc
iera
n o
venc
iese
nve
nzan
70 71 72 73 74 75
INFI
NIT
IVO
GER
UN
DIO
PA
RTIC
IPIO
Pron
ombr
es
pers
onal
es
IND
ICA
TIV
OSU
BJU
NTI
VO
IMPE
RA
TIV
O
Pres
ente
Pr
etér
ito
impe
rfec
toPr
etér
ito
perf
ecto
sim
ple
Futu
ro
sim
ple
Cond
icio
nal
sim
ple
Pres
ente
Pr
etér
ito im
perf
ecto
veni
r (1, 4
)
(e:ie
)
vini
endo
veni
do
yove
ngo
vení
avi
neve
ndré
vend
ría
veng
avi
nier
a o
vini
ese
tú/v
osvi
enes
/ven
ísve
nías
vini
ste
vend
rás
vend
rías
veng
asvi
nier
as o
vin
iese
sve
n/ve
níUd
., él
, ella
vien
eve
nía
vino
vend
ráve
ndrí
ave
nga
vini
era o
vini
ese
veng
a U
d.no
sotro
s/as
veni
mos
vení
amos
vini
mos
vend
rem
osve
ndrí
amos
veng
amos
vini
éram
os o
vin
iése
mos
veng
amos
voso
tros/
asve
nís
vení
ais
vini
stei
sve
ndré
isve
ndrí
ais
veng
áis
vini
erai
s o
vini
esei
s ve
nid
(no
veng
áis)
Uds.
, ello
s/as
vien
enve
nían
vini
eron
vend
rán
vend
rían
veng
anvi
nier
an o
vin
iese
nve
ngan
Uds
.
ver (4
)
vien
dovi
sto
yove
ove
íavi
veré
vería
vea
vier
a o
vies
etú
/vos
ves
veía
svi
ste
verá
sve
rías
veas
vier
as o
vie
ses
veUd
., él
, ella
veve
íavi
ove
ráve
ríave
avi
era o
vies
eve
ano
sotro
s/as
vem
osve
íam
osvi
mos
vere
mos
vería
mos
veam
osvi
éram
os o
vié
sem
os
veam
osvo
sotro
s/as
veis
veía
isvi
stei
sve
réis
vería
isve
áis
vier
ais o
vies
eis
ved
Uds.
, ello
s/as
ven
veía
nvi
eron
verá
nve
rían
vean
vi
eran
o v
iese
nve
an
volc
ar (1
, 2)
(o:u
e) (c
:qu)
volc
ando
volc
ado
yovu
elco
volc
aba
volq
uévo
lcar
évo
lcar
íavu
elqu
evo
lcar
a o
volc
ase
tú/v
osvu
elca
s/vo
lcás
volc
abas
volc
aste
volc
arás
volc
aría
svu
elqu
esvo
lcar
as o
vol
case
svu
elca
/vol
cáUd
., él
, ella
vuel
cavo
lcab
avo
lcó
volc
ará
volc
aría
vuel
que
volc
ara o
volc
ase
vuel
que
noso
tros/
asvo
lcam
osvo
lcáb
amos
volc
amos
volc
arem
osvo
lcar
íam
osvo
lque
mos
volc
áram
os o
vol
cáse
mos
volq
uem
osvo
sotro
s/as
volc
áis
volc
abai
svo
lcas
teis
volc
aréi
svo
lcar
íais
volq
uéis
volc
arai
s o
volc
asei
svo
lcad
Uds.
, ello
s/as
vuel
can
volc
aban
volc
aron
volc
arán
volc
aría
nvu
elqu
envo
lcar
an o
vol
case
nvu
elqu
en
yace
r (4)
yaci
endo
yaci
do
yoya
zco o
yazg
o o
yago
yací
aya
cíya
ceré
yace
ríaya
zca o
yazg
a o
yaga
yaci
era o
yaci
ese
tú/v
osya
ces/
yacé
sya
cías
yaci
ste
yace
rás
yace
rías
yazc
as o
yaz
gas o
yaga
sya
cier
as o
yac
iese
sya
ce o
yaz
/yac
éUd
., él
, ella
yace
yací
aya
ció
yace
ráya
cería
yazc
a o
yazg
a o
yaga
yaci
era o
yaci
ese
yazc
a o
yazg
a o
yaga
noso
tros/
asya
cem
osya
cíam
osya
cim
osya
cere
mos
yace
ríam
osya
zcam
os o
yaz
gam
os o
ya
gam
osya
ciér
amos
o y
acié
sem
osya
zcam
os o
yaz
gam
os
o ya
gam
osvo
sotro
s/as
yacé
isya
cíai
sya
cist
eis
yace
réis
yace
ríais
yazc
áis o
yazg
áis o
yagá
isya
cier
ais o
yaci
esei
sya
ced
Uds.
, ello
s/as
yace
nya
cían
yaci
eron
yace
rán
yace
rían
yazc
an o
yaz
gan o
yaga
nya
cier
an o
yac
iese
nya
zcan
o y
azga
n o
yaga
n
zam
bulli
r (4)
zam
bulle
ndo
zam
bulli
do
yoza
mbu
lloza
mbu
llía
zam
bullí
zam
bulli
réza
mbu
lliría
zam
bulla
zam
bulle
ra o
zam
bulle
setú
/vos
zam
bulle
s/za
mbu
llís
zam
bullí
asza
mbu
llist
eza
mbu
llirá
sza
mbu
lliría
sza
mbu
llas
zam
bulle
ras o
zam
bulle
ses
zam
bulle
/zam
bullí
Ud.,
él, e
llaza
mbu
lleza
mbu
llía
zam
bulló
zam
bulli
ráza
mbu
lliría
zam
bulla
zam
bulle
ra o
zam
bulle
seza
mbu
lla
noso
tros/
asza
mbu
llim
osza
mbu
llíam
osza
mbu
llim
osza
mbu
llire
mos
zam
bulli
ríam
osza
mbu
llam
osza
mbu
lléra
mos
o
zam
bullé
sem
osza
mbu
llam
osvo
sotro
s/as
zam
bullí
sza
mbu
llíai
sza
mbu
llist
eis
zam
bulli
réis
zam
bulli
ríais
zam
bullá
isza
mbu
llera
is o
zam
bulle
seis
zam
bulli
dUd
s., e
llos/
asza
mbu
llen
zam
bullí
anza
mbu
llero
nza
mbu
llirá
nza
mbu
lliría
nza
mbu
llan
zam
bulle
ran o
zam
bulle
sen
zam
bulla
n
76 77 78 79 80