THỜICỦATHÁNHTHẦN

HoàngMinhTườngEbookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

MụclụcPhấnI-CƠNGIÓBỤIChương1Chương2Chương3Chương4Chương5Chương6Chương7Chương8Chương9Chương10Chương11Chương12Chương13Chương14PHẦNII.CUỘCBỂDÂU-Chương15Chương16Chương17Chương18Chương19

Chương20Chương21Chương22Chương23Chương24Chương25Chương26Chương27Chương28Chương29Lờicuốisách

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

PhấnI-CƠNGIÓBỤIChương1NguyễnKỳViên

NhàxuấtbảnHộiNhàvăn,2008Chịutráchnhiệmxuấtbản:TrungTrungĐỉnhChịutráchnhiệmbảnthảo:NguyễnKhắcTrườngBiêntập:TạDuyAnhGiấyđăngkýKHXBsố:691-2008/CXB/07-33-HNVSốQĐxuấtbảncủagiámđốc:335/QĐ-NXBHNVInxongvànộplưuchiểuQuýIIInăm2008***********Nghe tinngôi từđườngchihọNguyễnKỳchuẩnbịđược táidựng lại,

khắphuyệnPhươngĐìnhbàntánxônxaorằngôngCục,tênhuýlàNguyễnKỳQuặc,connuôicủaôngbàLýPhúc,đàođượclọvàngdướigầmbànthờtổ.

Khôngvớđượccủa,làmsaomộtlãovừađiếcvừaquè,cánhtaymềmoặtlủng lẳngnhưcáidẻkhoainước,vớimộtbàvợốmovàmộtđàncon lúcnhúc,vắtmũikhôngđủvứtvàomồm,bỗngdưngbỏrahàngmấychụccâyvàngđểmua lạisáungôinhàcủabàconnôngdânđượcchiahồicảicáchruộngđất,rồiđùngmộtcái,phádỡsạchbáchkhôngcònđếnmộtcáimóng,đểchuẩnbịxâykhutừđườngmới,nghe.rlóikhôngthuakémgìVănmiếuQuốcTửgiámngoàiHàNội?Thìraôngtrờicũngcómắtcảđấy.Ngườitalàconnuôiconđòi,chẳngmáumủruộtràgì,nhưngănởcónhâncóđức,ắtTrờiPhậtđộtrì.

Người tabịa rahẳnmộtcâuchuyện rất likì.Rằngmộtđêmkia,đangngủ,ôngCụcbỗngngồivụcdậyngườitoáthếtmồhôi,chântaybủnrủn.Rõràngôngvừanhìn thấymộtngườimặc toànđồ trắng, râu tócdựngngượcđangtrồngcâychuốitrướcgiangiữanhàthờtổ.Hoảnghốt,ôngCụclấytaychemặtkhôngdárnnhìn.Đúng làôngLýPhúc,bốnuôicủaCục,đãchếttrongvụđấutốđợtmộtthờicảicáchruộngđất.

-Cụcơi,thầyđâymà,đừngsợ…-Ngườitrồngcâychuốibỗngcấtlêntiếngtrầmkhàn,tiếnđếngầnCục.

-Conlạythầy,thầysốngkhônchếtthiêng,thầyhiệnvềđâydạybảovợchồngconđiềugì?-Cụccầmbàntaybịliệtđưalên,váilạyrốirít-Concắnrơmcắncỏ lạy thầy.Conchỉđấu tố thầymộtbuổi thíđiểm…Conkhônggâynêncáichếtchothầy…oánconlắmthầyơi…

Bóngáotrắngbỗngcất tiếngcườivang.Tiếngcười trongđêmrờnrợn

nhưtiếngtređưakenkétngoàibờao.-Chuyệncũquarồi.Conđừngcảnghĩ.Thầybiếtmà.Thờicuộclúcấy

nókhốnnạnthế.Tránhkhôngđược.Toànbọndòibọcuaếchlênlàmngười.Thếnênthầytựchọnlấycáichết.Mộtcáichếtkhôngtoànthây,cáichếtđauđớnnhất…

-Vâng.ConthấyemHậunằmvắttrênbậccửa,nghĩnóchết,conhoảngquá. Đến khi nhìn thấy thầy treo ngược thân từ trên xà nhà thì con thấtkinh…

-Tựthầynghĩracáchchếtấyđấy.Thầybắcthangtrèolêncáichếnhnhàkia,lấysợithừngtrâubuộcchặtvàongónchâncáitínhđoạnthừngvừađủkhoảngcáchnốingườivớimặtđất,rồithầyđâmđầuxuống…

-Lúcấyconvừaởnhàkhovề.Độicảicáchbắtđầunghingờcon,chỉchoconcanhnhàkhobanngày.Vừamởcửabướcvàoconliềnkêuthétlên,tưởngmahiện trongnhà thờ.Chân thầy treo lơ lửng trênđoạndây thừng,nốivớixànhà,đầuthầygieoxuốngnềngạch,vỡra,óc trắngxoáhoàvớimáuthâmđentrênsàn.Mộtcáichếtkhôngtoànthây.

-Cảmgiácgieođầuxuốngđất làmộtcảmgiácmạnh, thúvịbiếtbao.Thầykhôngtreocổchínhlàmuốnđượchưởngcảmgiácmạnh,muốnđượcchếtkhôngtoànthây…Nhưngthôi,chuyệncũríchrồi.Nhữngkẻbàyđặtracảnhcongiếtcha,vợgiếtchồnggiờđãchếtcả rồi.Choquachuyệncũđicon…

-Dạvâng…Nhưng…thầycònoanứcgì?Saothầylạivề…-GiọngôngCụcbỗngrunbắn.

-Đãbaonhiêunămthầynungnấuvềđiềunày…Bâygiờmớidámnóivới con…Lẽ ra thằngcảKhôi, thằnghaiVỹ, thằngbaVọngphải loviệcnày.Nhưngchúnglànhữngkẻphátvãng,vongbản.Chúngkhôngthiếtđếnquêhương,khôngcoitrọnggiađình,thậmchíchỉnghĩđâuđâu,thếgiớiđạiđồng,khôngmuốncótổquốcnữa…Thầyđaulắm…

-Các anh ấy đi làm cáchmạng…Con đui quèmẻ sứt nênmới quẩnquanhxóbếp.

-Bathằnganhcon,mangtiếnglàconđẻcủathầyu,nhưngcoinhưvứt.ThằngNguyễnKỳKhôilàtrưởng,nhưngthầytừnórồi.ThằnghaiNguyễnKỳVỹmặttrắngthưsinh,thuộcloại"lậpthântốihạthịvănchương".Loạingườinhưnósuốtđờichỉbồibútthìđượcchứkhôngbaogiờđượctindùng.Hiền lànhnhư thằngbaVọng, thì lạiphátvãng,vậtvờ lê lếtquêngười…Chỉcònconthôi,Cụcạ.Conmớilàngườihiếuđễtrôngnomhươnghoả.Vìthế thầymới bàn với con về việc dựng lại ngôi từ đường chi họNguyễn

Kỳ…Ngôinhàcốtnhấtcáinóc.Dònghọcốtnhấtmồmảtổtiên,bànthờgiatộc.Khôngcónhữngđiềulinhthiêngđó,cònchicáigiốngngười?ThấychihọNguyễnKỳnhàtapháttánđimuônnơi,anhemthùghétnhau,thầyđaubuồnlắm.Thầychếtmàkhôngsiêuthoátđượcconạ…

-Lạythầyđãdạy.Contuykhôngphảidothầyuđẻra,nhưngơndưỡngdục còn hơn cả công sinh thành.Ngày nhỏ con được thầy cho học ít chữthánhhiền,conphầnnàocũnghiểuđượcđạolýlàmngười…

Bóngáotrắnglạicườikhàkhà,rachiềuđắcý:-Thếchonênthầymớitrônggiỏbỏthóc…Baonhiêunămdạyhọcvà

bốc thuốc, thầy có tích góp đượcmột ít vàng. Thầy chôn ở chân cột nhàthờ…SốvàngấyđủchoconchuộclạiđấtcủamấyhộôngbàcốnôngvàsửasanglạingôitừđườngchihọNguyễnKỳ…

CâuchuyệnngườivàmagặpnhaunhưchuyệnLiêuTraiấy,khôngbiếtdoôngCụckểlạihayaiđósángtácramàmộtdạocứxầmxìlanđikhắplàngĐộng.Phầnsaucâuchuyệncóthểdonhiềungườiđơmđặt,chứphầnđầuthìđíchthịlàcủaôngCục.ChuyệnôngCụcvẫnthườnggặpbóngngườiquần áo trắng trồng cây chuối trong nhà thờ là chuyện hoàn toàn có thật,nhấtlànhữngnămsaucảicáchvàthờikỳthànhlậphợptácxãnôngnghiệp.Ôngthìthàovớivợ.ÔngvừathắphươnglầmrầmkhấnváivừathuậtlạivớibàLýPhúc.Ôngkểbôbôngoàiđồng:"Tôinóisaitôilàconchó.Ôngcụthiênglắm.Tuầnđầuthángnàoôngcụcũnghiệnvề.Lạlắm.Baogiờôngcụcũngmặcbộquầnáotrắngtoátvàđứngtrồngcâychuốigiữanhà".

Câuchuyệnnhưmộtámảnhmaquáikhiếnkhôngaidámbénmảngđếnnăm gian nhà thờ. Riêng bọn trẻ con lại càng khiếp đảm, cứ chập tối làxuốngbếpbámlầyváymẹ,thấyconđomđómbayvàonhàthờlàsợvãiđáiraquần.

Nhữngngười không tin chuyện thần thánh tàma thì lạimuốngiảimãviệc xây dựng từ đường chi họNguyễnKỳ theomột hướngkhác.Họ tậptrungvàongườiconcảcủaôngCửPhúclàNguyễnKỳKhôi,mộtnhânvậtcó quyền chức, địa vị, người thành đạt nhất của chi họNguyễnKỳ dướichínhthểnhànướcXãhộichủnghĩa.

Côngbằngmànói, rất ítngười làngĐộngbiếtđếncái tênNguyễnKỳKhôi.Đólàmộtcáitênchỉgợinhớthờiấuthơvàchỉnhữngngườitronggiađìnhthỉnhthoảngcònnhắctới.

NguyễnKỳKhôilàconbàvợcảôngCửPhúc.NămKhôihaituổithìbàcảmấtvìhậusản.ÔngCửPhúclấybàVũThịÂn,congáiútcụđồHanhbênkia sông làmvợkế.BàÂn sinh đượchai con trai làNguyễnKỳVỹ,

NguyễnKỳVọngvàcôcongáiútNguyễnThịKỳHậu.NămanhcảNguyễnKỳKhôimườilămtuổithìCáchmạngthángTámbùngnổ.Đanghọcnămcuốilớpđệnhất,Khôibỏ,xungvàođộiquântuyêntruyềncủacáchmạng,rồithoátlytheokhángchiến.LênViệtBắc,KhôiđượctổchứcđổitênthànhChiếnThắngLợi,mộtcáitêngắnbómáuthịtvớicuộckhángchiếnchốngPháp.Đểcóđượcmộtcáitênnhưthế,chứngtỏNguyễnKỳKhôiđãphảinỗlựcphấnđấuvàtrungthànhtuyệtđốiđểđượctincậyđếnmứcnào.

Nhữngngười thuộc thếhệ chốngPhápvà chốngMỹ,hầunhưai cũngbiếtđếncáitênChiếnThắngLợi,đồngchíChiếnThắngLợi.CómộtbàibáorấtcótiếngvangđăngtrêntờbáoThờiMới,ởchuyênmục"chândungchiếnsĩ"đãinmộtbàidàivớitựađề"Anhtôi-ChiếnThắngLợi".TácgiảlànhàthơNguyễnKỳVỹ. Lần đầu tiên bạn đọc biết đếnNguyễnKỳKhôi, tứcđồngchíChiếnThắngLợilàanhruộtnhàthơNguyễnKỳVỹ,mộtcâybútđangnổinhưcồnvớitậpthơ"ThờicủaThánhThần".Tácgiảkểvề làngĐộng,vềtuổithơcủahaianhem,vềcáilầnanhChiếnThắngLợitừvùngATKvềrủVỹtrốnnhàlênchiếnkhuViệtBắc.

Thờikỳcảicáchruộngđất,cáitênChiếnThắngLợixuấthiệnkhánhiềutrêncácvănbản,thôngtri.NhữngngườiamhiểuvềchínhtrịcònbiếtrằngsaunàyChiếnThắngLợicònlànhàthiếtkế,tácgiảtinhthầncủanhiềuchủtrươnglớncótínhchấtquyếtđịnhnhữngbướcngoặtcủanềnkinhtếxãhội,vínhưcuộccảitạocôngthươngnghiệpởmiềnBắcnăm1960,cuộcchuyểnđổikinhtếmiềnNamnăm1976.Suốtnhữngnăm1980,cáitênChiếnThắngLợiđãtrởthànhbiểutượng,niềmtựhàokhôngchỉcủalàngĐộngmàcủacảhuyện,cảtỉnhquêhươngông.

Chonên,ôngCụccótàithánhcũngkhôngcheđượcmắtthiênhạ.Bỏratiềntỷđểchuộclạiđấtkhunhàthờ,rồilạiđịnhphásạchbách,xâymớitoànbộkhutừđườngchihọNguyễnKỳ,phibốconôngChiếnThắngLợi,mấyanhemôngVỹôngVọng,ôngCụccómọcthêmbađầusáutaynữacũngcóclàmnổi.Ngườitacamđoannhưđinhđóngcộtrằng,chiếndịch"hạcánhantoàn"và"chuyểnlửavềquê"củaôngChiếnThắngLợikhôngthuakémgìviệcTàoTháochuẩnbịxâylăngmộtrướckhichết."Cáccụnóicấmcósai.Cáochếtbanămquayđầuvềnúi.Củanả,bổnglộctíchcópsuốtmấychụcnămđilàmcáchmạngrồicuốicùngcũngphảichuyểnvềtrảnghĩatổtiên,vinhdanhchodònghọ…"Ngườitakhẳngđịnhvớinhauthế.Cóngườicònbảo:"BốconôngChiếnThắngLợichínhlànhữngtưbảnđỏkếchxù.Nguyênvụđổitiềnnăm1985,biếttrướcđồngtiềnsẽmấtgiá,ôngthugomtiềnbạcđổithànhvànghết.Chỉnămsau,đãcócảnúivàng.Rồianhcontrai

cả,trùmbuônlậuởNga,thugomhếthànghoáởkhuchợVòm,chuyểntiềnvềnướckìnkìn.MấybốconcótớibatrangtrạiởSócSơn,HoàLạc,BìnhDương,haibiệtthựcaocấpởHàNội,SàiGòn,lạinghenóicóvàichụctriệuđôlagửingânhàngchâuâunữa.ÔngconquýtửChiếnThốngNhất,mớihơnbamươi tuổi,đã thành lậpcông ty riêng,buônđịaốc,buônô tô, tiềntấn.Kháchẳn tínhbố,ChiếnThốngNhất thuộc loạiănchơibốc trời.Mộtnămthayvàibaxetô,vàibacôbồtoànloạingườimẫuchândài.NgàybàcụLýPhúccònsống,Nhấtbảo:"Nhờhồngphúctổtiên,bốcháumớiđượcnhưthếnày.RồicháusẽsửamộtlễtrọngtrìnhvớitổtiênxinđổilạihọNguyễnKỳbàạ.CáitênChiếnThốngNhấtnghenó…pê-đêlắm."

BàcụPhúckhônghiểupê-đêlàgì,nhưngcụtinrằngChiếnThốngNhấtkhôngphảilàkẻmấtgốc.

***GiaphảhọNguyễnởlàngĐộngghilạirằng,tổhọchínhlàngườihọLý,

tênhuýlàLýKỳPhong,quêgốcởlàngĐìnhBảng,xứKinhBắc.SáchĐạiViệtsửkýtoànthưchép:"NămNhâmThìn,KiếnTrung thứ tám,1232,vìNguyên tổ tênhuý làLý (TrẩnLý), nhàTrầnchođổi triềuLý thành triềuNguyễn,vảlạicũngđểdứtbỏlòngmongnhớcủadânchúngđốivớinhàLý.Cũngmùa đông năm ấy, nhân người họ Lý làm lễ tế các vua Lý ở TháiĐường,HoaLârn,ThủĐộngầmđàohốsâu,làmnhàlêntrên,đờikhimọingười uống rượu say, giậtmáy chôn sống hết". Bấy giờ tổ họNguyễn làngườinộitộc,đầuquândướitrướngHoàngtửLýLongTườngconvuaLýAnhtông,đồntrúởtrấnVânĐồnngoàibiểnĐôngHải.CótinmậtbáotừkinhđôThăngLongvềâmmưuthâmđộccủaTrầnThủĐộ,HoàngtửLýLongTườngbènbímậttổchứccuộcvượtbiển,đưavợcongiađìnhrờibỏđấtĐạiViệt.LýKỳPhongđượcgiaomộtnhiệmvụđặcbiệt:Thumuahàngtrămconchóđóngcũinhốtsẵndướichiếnthuyền.Đâylàthựcphẩmtrữsẵndànhchochuyếnvượtbiểndàingàyđầyhiểmnguygiankhổ.LýKỳPhongđãhoànthànhxuấtsắcnhiệmvụNgàigomđượchơnnămtrămconchótơ,chởraVânĐồn.

NhưngrồiđếnngàyHoàngtửLýLongTườngcùnggiatộc,bộhạdongbuồmngượchướngđôngbắcnhằmnướcCaoLykhởihànhthìLýKỳPhongphảiởlạivìvợngàitrởdạđẻ,tínhmạngthậptửnhấtsinh.SauđóngàitìmđườngđưavợvềlàngĐộngquêngoạiđổihọLýthànhhọNguyễnđểtránhcáihoạtuyệtdiệt.

Gia phả viết rằng kể từ thượng tổLýKỳPhong, làngĐộng khai sinhdòngNguyễnLý.Cho tới thờiMạc -SùngKhangnăm thứ13,MậuDần,

1578,dòngNguyễnLýlàngĐộngtáchramộtchihọNguyễnKỳ.Sốlà,vàothờikỳđó,cóôngthầytướngngườiTàuđượcmờivềtìmđấtđểđặtlạingôimộtổ.Dođãiđằngcôngsákhôngchutất,ôngthầyTàugiởmặt,bènyểmmộtlábùavàtruyềnrằng,từđây,anhem,bốconhọNguyễnlàngĐộngsẽganhghét,hiềmkhích,thậmchíchémgiếtnhau.Quảnhiên,ngaysauđó,haiôngtrưởng,thứmỗiôngtheomộtphe,ôngchitrưởngtheoquâncủaThườngQuốccôngNguyễnQuyệngiúpMạcMậuHợpchốnglạinhàHậuLê,ôngchithứtheoquâncủaTiếtchếTrịnhTùng,phòLêdiệtMạc.VàhaianhemhọNguyễnlàngĐộngđãgiếtnhautạicửangõthànhThăngLongtrongtrậntử chiến tết NhâmThìn 1592, trận đánh quyết định kết liễu triều đại nhàMạc.

KểtừcuộchuynhđệtươngtànấychođếnđờiôngNguyễnKỳphúcđãmườibốnđời.BốôngNguyễnKỳPhúclàcụđồNguyễnKỳKha,bạnhọcvớiHoànggiápNguyễnThượngHiền,ngườilàngBặt,từngthamgiaphongtràoĐôngKinhNghĩaThục.ÔngNguyễnKỳPhúclàcontraiđộc,đượchọchànhchuđáo thamgiakhoá thinhohọccuối cùngcủa triềuNguyễnnăm1919,đỗCửnhân,nhưngvìphảiphụngdưỡngmẹgià,khôngralàmquan,ởquêdạyhọcvàbốcthuốc.

KhutừđườngchihọNguyễnKỳlàtácphẩmnghệthuậtcủaquanĐốchọcNguyễnKỳĐồng,bốcụĐồKha,ôngnộiôngCửPhúc,xâydựng từthời vuaTựĐức.Đây làmột quần thể kiến trúc đậm tínhÁĐông.Côngtrìnhchính,nhàthờtổ,gồmnămgianchínhđiệncóhậucunghìnhchuôivồ,đượcnốivớinhàtiềntếbởimộtnhàdọc,haibêncóhaigiếngtrờidùnglàmsânhoavàdựnghònnonbộ.Nghenói,làmcôngtrìnhnày,quanĐốchọcđãnghiên cứukiểudángKhiêmcungvàKhiêmđăngdovuaTựĐức tựxâydựngchomìnhởkinhđôHuế,rồimướnchínhhiệpthợlàmKhiêmcungthicông.

Chínhvìthếmàcácbứcchạmtrổ,phùđiêuởnóc,đầuhồi,câuđầuquágiang…cho tớihoànhphicâuđốiđều rất tinhviđầy tínhnghệ thuật.Haiđầuhồinhàtiềntếlàhainhàtảhữuvu,dãylàmnhàởvàthưphòngcủachủnhân,dãy làm lớphọcvàphòngkhách.Tiếpsauđó làcácdãynhàngangchoconsenngườihầu,khunhàkho,nhàbếp,gócxanhấtlàchuồngtrâubò,lợngà…Mênhmôngnhưmộtsânvậnđộng,láttoànloạigạchBátTràngđỏaulàsânchầu,nơidiễnracáchoạtđộngtếlễvàlànơiquanĐốccùngbạnhữuchơicờngười.Chínhtạinhữngcuộcđấucờngườivôtiềnkhoánghậunàymànơiđâyđãtừngthunhậnnhiềutaonhânmặckhách.CaothủcờkhắpBắcTrungNamtừngtìmđếntỉ thí.Vănnhânnghĩahiệpmượnchénrượu

cuộccờđể tụhộiquầnanhcũngnhiều.Nghenói,bài thơĐánh cờngười,nhạilạigiọngđiệucủabàchúaThơNômHồXuânHương,cũngđượccácvănnhânBắcHà"sángtác"tạiđây.

Chàngvớithiếpđêmkhuyatrằntrọc,Đốtđènlênđánhcuộccờngười…MớiđầuvàochàngliềnnhảymãThiếpvộivàngvénphứatịnhlênĐôixehàchànggáchaibên.Sợchiếuhếtthiếpliềngánhsĩ.Chàngthấythiếpđangtrongthếbí.Liềnvộivàngdủdítốtvôcung…Saubứcđạibìnhphongđắpnổibằnggốmsứ,làmộthồsenbánnguyệt,

cócầuNguyệtKiềunốivớiđảoNgọc,trênđảocólầuBátToạ,nơiđểcâucá,làmthơvàthưởngngoạn.Cảmộtquầnthểcôngtrìnhkiếntrúcvănhoárộng tới hai mẫu Bắc Bộ, tương đương bẩy nghìn mét vuông, được xâytườnggạchvồbaoquanh,vừathâmnghiêmnhưchốncôngđường,vừaấmcúngêmđềmnhưmộttĩnhviênrợpbóngcâyxanhvàrộntiếngchimlạ.

Cái tên "Nguyễn Kỳ Viên" chính là sự phát hiện, là quà tặng củamộtkháchvănchươngnhânchuyếnđếnthămquanĐốchọcNguyễnKỳĐồng.Quácảmkíchvàtâmđắcvớiquàtặngcủabạn,quanĐốchọclưubạnởlạiđểlưubútrồisứamộtcáilễtrìnhvớitiêntổ,gọithợchoxâylạicổnglớn,đắpnổibachữđại"NguyễnKỳViên"củakháchvănlên.

Cũngnhânviệcxinchữ,quanĐốchọclạiđượcbạnkháchvănviếtchobachữlớn"DươngNhấtChân",sauthuêthợmộclàngChuồnkhảmtraitreotrangtrọngtrướcbanthờtổNhữngngườibiếtchữnhođềuđọcđược,nhưngítngườihiểuđượcnghĩabachữđạinày.Ngườikháchvăngiảnggiải:ĐâylàýlấytronghaicâuthơcủaĐạidanhyHảiThượngLãnôngviếttrênđườngthượngKinhchữabệnhchochúaTrịnhSâmvà thế tửTrịnhCán:độn thếtòng y dưỡng nhất chân.Bất tri vi phú khơi tri bần" (Trốn đời theo nghềthuốcđểgiữcáimộcmạccủamình.Khôngbiếtlàmgiàuhácóbiếtchicáisựnghèo).BachữđạinàycòncóýnóichihọNguyễnKỳsẽcóngườitheonghềy,việcnàyquảứngngayvớiconcụĐồKha,tứclàôngCửPhúc.Saunày,cónhànghiêncứu thưpháp,đốichiếumẫu tự,chorằngngườikháchvănđóchínhlàcụTamnguyênYênĐổ.NhàthơNguyễnKhuyếnlàbạncủaôngNghèDươngKhuê,ngườilàngPhươngĐình.ÔngNghèPhươngĐìnhlại là chỗ thông gia bạn hữu với quan Đốc học Nguyễn Kỳ Đồng. Vănchươngkimcổnhihuynhđệ,chínhlàvậy.

SauvụcụĐồKhabịTâybắtđi tùvìbịnghimộtbàithơcụviếtcótưtưởngchốngđốinướcmẹĐạiPhápvànhấtlàsautrậnốmliệtgiườngcuốiđờicụđồ,kếtquảcủasáuthángtùđàytrongnhàlaothựcdân,giacảnhnhàôngCửPhúcđãsasútlắmrồi.Nhữngthửaruộngthượngđẳngđiềnởgầnlàngvàđàntrâubòlầnlượtbịbánđiđểlolótcửaquan,đểchạychữathuốcthangchocụđồ, rồi lo tiềnănhọcchobốncậucon trai.SaungàycậucảKhôi,cậuhaiVỹđikhángchiến,thìtốnkémnhấtlạilàtiềnănhọccủacậubaVọng.TừlớpĐệtứ,VọngđãphảiđitrọhọctrênphủPhươngĐình.Đếnkhi lênĐệnhị,Đệnhất,Tú tàinămthứnhất thìphảigửi rahọcngoàiHàNội.Mỗibồchữlàmộtmẫuruộng,mộtcontrâu.BàCửPhúcsuốtngàyđầutắtmặttối,cơmhẩmcàhưu,nhưcảnhbàTúthànhNamcủaTúXương:

"Quanhnămbuônbánởmomsông,Nuôiđủnămconvớimộtchồng".Chotớiđợtgiảmtô,năm1954,giasảncủaôngbàCửPhúcchỉcònlại

sáumẫu,basàoruộng,haicontrâu,mộtconnghévàkhunhàthờcổkínhcótuổihơntrămnăm,cùngmộtNguyễnKỳViênutrầmthơmộng.

Tuycảnhnhàsasút,nhưngôngCửPhúclạingầmcósựmãnnguyệnvàkiêungạocủakẻsĩđắcchí.Làmộtđạibiểucuốicùngcủanềnnhohọchủlậuvàyếmthế,ôngCửPhúctừngcôngkhaithúnhậnvớibạnbè,đồngmônvềsựbỏđi,sựhènnhát,bấtlựctrướcthờicuộccủamình.ÔngtựhàovàkỳvọngởhaicậucontraiNguyễnKỳKhôi,NguyễnKỳVỹ.Đólàsựkỳvọng,sựgửigắm,vàcaohơnthếlàsựdânghiếncủađờiông,giatộcôngchocôngcuộckhángchiến,giảiphóngdântộcRấtnhiềuđêmkhôngngủ,ôngngồicorotrênchiếcsậpgụgiữanhà,uốngtrà,hútthuốclàovặt,mắtnhìnsâuvàocõixaxăm,tailắngnghetiếngìùngtừvùngnúiKimBôirấtxavọnglại.Vàông tưởng tượng racảnhhai thằngcon traiôngđangxôngphachiến trận,đang theo bộ đội CụHồmởmặt trậnHoàBình, TâyBắc…Chiến thắngĐiệnBiênPhủnhưchớpsángchóiloà,nhưhàoquangrựcrỡ,tưởngsẽtrànngậpvĩnhcửuthếgian,tuôntrànnhựasốngkhắplàngĐộng,khắpNguyễnKỳViêncủaôngCửPhúc,nàongờđấttrờibỗngtốisầmlạikhicơnbãođennămẤtMùi,1955,ậpđến.

Haingườicontraithamgiakhángchiếncũngkhôngcứunổiôngbốbịquy làđịachủcườnghào,khônggiải thoátnổiôngkhỏicuộcđấu tố longtrờilởđấtcủaôngbànôngdânđangvùnglêntiêudiệtgiaicấpbóclột.ÔngCửPhúcgiàsọpnhưmộtlãotámmươi.LuồnghắcphongvớixúkhínồngnặcvàámkhítửthầnđãđậpphátantànhNguyễnKỳViên,cuốnbayhaisânhoakiểngvớinhiềuloạikỳhoadịthảohàngtrămnămtuổi,đậpvỡhếtthảy

nhữngbìnhgốmsứ,nghêrồngtừthờiLý,Trần,từthờiMinh,Thanh,TrungQuốc.LầnlượtlầuBátToạ,cầuKỳNguyệtbịgiậtđổ.TừhoànhphicâuđốichotớibúttíchcủaTamNguyênYênĐổ,hàngtrămcuốnsáchthuốc,sáchchữthánhhiềnđềubịđốt trụi,bịquăngxuốnghồ, lẫnvới trexoanbịchặthạ,lẫnvớivánthôi,xácchuộtvàphânngười.Cáisângạchrộngmênhmôngnhưsânđìnhbịcuốclên,chianhótừngmảnhchocácôngbànôngdântrồngkhoai,trồngcà.Sáuhộbầncốnôngchianhauquảthực,chiếmgiữhaidãynhàtảhữuvu,nhàngang,vàcảngôinhàthờGạchởsânđượcdùngđểxâynhữngbứctườngngăngiữacáchộ,nhưnhữnglôcốtcốthủ,rồixâythêmsáukhubếp,chuồnglợn,chuồngtrâu.Riêngchuyệnđiỉathìmạnhaingườinấy phóng ra vườn, sau những bụi chuối và các đống rơn rạ, hoặc phóngthẳngxuốngcáihồnayđãthànhmộtmảnhaotù.

Hơn bốn mươi năm trôi qua. Nguyễn Kỳ từ đường,Nguyễn Kỳ Viêntưởngmãimãiphếtích,tưởngsẽdầnbịhuỷhoại,bịxoáhẳndấutíchtrênthếgian.Nàongờ,nhưtronghuyềnthoại,vàogiữanăm1995mộtdựánlớnphụcchếvàtôntạoNguyễnKỳViênđãđượchình thành.Đểchuẩnbịchocôngtrìnhthếkỷnày,ngaytừnăm1985,giaiđoạnmộtcủadựánđãhoàntất.KhuônviênbẩynghìnmétvuôngcủaNguyễnKỳViênđãđượcchuộclạihoàntoàn.Sáuhộngàycảicáchruộngđấtgiờđãsinhsôithànhmườitámgiađìnhvợchồngconcái,tạothànhmộttụđiểmchậtchộivàđầytệnạncờbạc,hútsách,trộmcắp…NhưngrồivợchồngôngCụccũnggiảiquyếtêmgọn.Tiềnnhiềulàxongbéng.BẩyhộẵmtiềnvàoLâmĐồng,SôngBélậpkhukinhtếmới,muađấttrồngcàphê,caosu.BahộkéonhauraHàNộibánphở, làm cốp pha. Những hộ còn lại ra khu dàn dân đầu làng mở quánkaraokê,biahơi,bơmsửaxemáy,xeđạp.

CôngcuộcxâydựnglạitoànbộNguyễnKỳViêndựkiếnsẽkéodàitronghai năm, do ôngNguyễnKỳQuặc cùng con trai NguyễnKỳ Tác, con rểĐinhMạn, được giao quản lý thi công.Đích thân ôngCục đã chầu chựchàngtuầnlễ,mờibằngđượcthầyCao,mộtthầyphongthuỷvàtướngsốgiỏinhấtvùngvềtínhtoángiúp.BảnvẽthiếtkếtoàncảnhvàthiếtkếchitiếtđặthàngViệnQuyhoạchvàKiếntrúcthựchiện.ĐúngnhưlờidặncủaCụHồ:"Cònnoncònnướccònngười.ThắnggiặcMỹtasẽxâydựnghơnmumngàynay".NguyễnKỳViênsẽtođẹpgấpmườilầnngàyxưa.

HãyxembảnvẽtổngthểdokiếntrúcsưvừatốtnghiệploạiưuNguyễnKỳTác,contraiútôngCụcphácthảo,đểmườngtượngramộtNguyễnKỳViên củangàymai:Bắt đầu từngoài conđường rẽ cuối làngvào là chiếccổng lớn có hàng đại tự chữ Hán kèm chữ Quốc ngữ: Nguyễn Kỳ Viên

NguyễnKỳTừĐường" với bốn hàng trụ biểu, chia thành cổng lớn và haicồngphụ,haitrụchínhcaotớihơnmườimét,nhưhaingôntháp.Tiếpđếnlàchiếchồlớnđượctạodángvàkèbờbằngđáhộcmiếtmạchxungquanhnhưnhữnghobơicủacáckhuresorthaycáckháchsạnquốctếnămsao.GiữahồlàđảoNgọc,lầubátgiác,đượcnốibởiNguyệtKiềuđiệuđàngnhưmộtcầucổtrongTửCấmthànhcủaBắcKinh.ChiếcsânchầungàyxưanaysẽmởrộnghơnvàđượclátbằngthứgạchbátGiếngĐáyđỏau.Quantrọngnhất,vĩđạinhất,khôngthuakémgìnhàTháiHọcởVănMiếuQuốcTửGiámlàngôitừđườngchihọNguyễnKỳ.

Nămgiannhàphỏngtheokiểucổ,đầuđaocongvút.Ximăngsắt théptoàn loại thượng hạng, ngói mũi hài Hương Canh, gạch xây, gạch ốp látGiếngĐáy,đồgốmsứBátTràng.Riêngphầngỗ, thìđừngđùavới thợxẻlàngĐộng, toànchủng loạisưa, trắc, lim, lát,vàng tâm…Độcđáonhất lànhữngbứcchạmtrổđầuhồi,nhữngbìnhphong,trụ,xàđềubằngloạigỗsưacómàuđỏthẫmvàhươngthơmđặcbiệt,giáđượctínhnhưgỗtrầm,vàitrămnghìnđồngmộtkilôgam,thứđếnlàhàngcộtcáihaimươitưchiếc,toànmộtthứgỗlimlõiđặcchởtừnhữngcánhrừngThượngLàovề, trongđómườihaichiếccộtgiữa,mỗicộtcaotớibẩymét,đườngkínhkhoátbamươiphân,khôngthuakémglnhữngcộtđìnhđượcxếphạngditích.

Phầndiện tích tuynhỏnhưngđượcđầu tưnhiều công sức, tiềnbạc làphầnhậucungchuôivồởgianchínhgiữanhàthờ.Gianhậucũngđượcxâycaovượtlên,kiếntrúctheolốinhàchồngdiêmtámmái,cólancan,cửakínhlùachạyxungquanh.Đây làđiện thờ,vớinhữngkhán thờcổxưa,nhữngbáuvậtcủachihọ,nhưgiaphả,sắcphong,mũmãng,triềuphục,ấnkiếm,tàngthư…

Trongnhữngthứgiabảođượcthờởngôitừđườngmới,sẽcómộtlinhvậtđặcbiệtdochínhôngCụclưugiữcònhơnconngươicủamắtmình.Rồitựtayôngsẽbímậtđặtlinhvậtnàyvàotronghộpđựngsắcphongcủachihọ.

Đólàmộtsợidâythừng,tímđennhữngvếtmáu,đầudâylònthítchặtmộtngónchâncáiđãthâmxỉn,nhưmộtmẩugỗlim.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương2Cục

Nămấy,hết thánghai rồimà trờivẫn rétngằnngặt,cánhmạchiêmởđầu làng, ba lần gieo, lần nào hạt mộng cũng thâm đen, không chịu nẩymầm.

-Trờirétnàyphảiquảithêmgiobếp.Giữchomộngấmchân,thầynóạ!-Sớmtinhmơ,chịhaiPhúcdậykhoáctấmáobông,nóivớichồng.

-Cònsớmlắm.Sươnggiăngmờmịtthếkia.Đợihửngrồihãyđi.-ôngPhúchúnghắngho,tungchăntrởdậy.

-Thầynótrôngcáccongiúptôi.Tôiđiùmộtlátrồivề.Ngườicònrétmuốnrụngngóntay,nghĩcàngthươngcâymạ.Siêunướcsôitôiủtrênbếpthầynóphatràuốngđinhé.Nhớnhắcbàémchănkínchothằngnhỏ…

Đôi thúng gio lèn chặt vít cong chiếc đòn gánh, nhún nhẩy theo dángngườimềmmạicủachịhaiPhúcrađồng.ÔngPhúcnhìntheovợ,thởdài.MangtiếnglấychồnglàôngCử,vừacónghềbốcthuốc,vừacónghềdạyhọc,lạicaiquảnmộtcơngơibềthếnhấtlàng,màchịhaiPhúccũngchẳngkhácgìmộttáđiền.Cũngthứckhuyadậysớmthắtlưngconcónrađồngtừsớm tinhmơ, vềnhà lúcđãnhọmặt người.Ngoài thángnăm,ngàymườiphảithuêthêmthợcàycấy,gặthái,cònlạinhữnglúcnôngnhàn,baonhiêucôngviệcđồngáng,nhàcửa,mộttaychịlàmcả.CảlàngĐộngaicũnglấyruộngraumuống,chumtương,vạidưa,vạicà,hũmắm,bèkhoaikhô,sàokhoai lỗ… nhà chị hai Phúc làm chuẩnmực.Những thứ lương thực thựcphẩmdựtrữchiến lượcấy toànmột tayngườiđànbàmớingoàihaimươituổiấyloliệu.Chắtbóp,tằntiện,căncơlàphẩmchấtcốhữuđãđượctruyềntừđờicụkỵ,sangđờibà,đờimẹ,tớiđờichịhaiPhúc.

Ra khỏi luỹ tre làng, gió buốt như táp vàomặt. Gánh gio có lúc nhưmuốnquay tròn, vì gió.Đangđịnh tạt xuống cánhmạ, chị hai Phúc bỗngđứngsữnglại,haichânnhưchựckhuỵuxuống,khắpngườisởngaiốc.CótiếngtrẻconkhócthétởchângòôngĐốngtrướcmặt.TiếngkhóchệtnhưtiếngcậubaVọng, thằngcon trai thứba,mớivừađầy tháng tuổicủachị.Giữtaytrênhaidẻquang,chịhaiPhúchơixoayngườilạiphíalàngđểlắngnghe.Haylàthằngbêgiậtmình,thứcdậykhôngthấymẹ?Khôngphải.Chịtrấntĩnhlại.RõràngtiếngkhócphátratừbụitầmxuântrêngòôngĐốngtrướcmặt.Thầngốcđa,maôngĐống.Haylàmađóihiệnvềđịnhbắtnạtngười?ChịPhúctoanbỏgánhgio,chạyvềnhà.

Nhưngrồitiếngkhócngằnngặtcủađứabécứníuchânchịlại.Chịđặthaithúngtroxuống,cầmngangchiếcđòngánhnhưthứvũkhítựvệ,rồiquảquyếtbướctới.

Cáigìkia?Mộtbúigiẻráchthâmđenbungra,lăntừgốcbụitầmxuânxuốngvệcỏ,để lộmộtcục thịtđỏhỏn.ChịhaiPhúcmuốnbổchứngkhinhìn rõ khuônmặt đứa trẻ với đôimắt sưng húp, cáimũi trắng nhợt, cáimồm cá ngão khóc ngằn ngặt.Một đứa trẻ hoang thai. Cuống cuồng nhưchínhđứaconcủamìnhbịaiđóbắttrộmmangbỏgiữađông,chịPhúccúixuốngômcảđứabévàhúigiẻráchvàolàng,kéochiếcáotơichegiólạnh,rồitấttảchạyvềnhà.

Lúcđó,ôngCửPhúcđangngồixếpbằngtrênsậpgụ.Chéntràđầutiêntrongngàyvàhơithuốclàocầnvươngvíttừmiệngchiếcđiếubátbăngđồngthausángbóngđanglàmôngngâyngất.Từmấychụcnămnay, thóiquenbuổisángthứcdậycủaôngCửPhúclàvậy.Ôngcóthểngồihằnggiờ,chotớikhicạnấmtràủtronggiỏtíchvàsaylơmơtrongkhóithuốclào.Thườngthìôngtựlàmchođầuócmìnhtrốngrỗng.Ôngkhôngnạpcũngkhônggiảimộtthứthôngtingìtrongnãobộ.Đâylàmộtphươngphápdưỡngsinhôngtựluyệnchomình.Vàthấyrấthiệuquảkhôngchỉchonãobộmàcảtoànbộhệkinhmạch.

Nhưng sángnay, thông lệ đãbị phávỡ.Suốt đêmqua, và cảbâygiờ,trongđầuôngvẫnbịámảnhbởi lásốtửvicủathằngcuVọng:Nhânđầythángcon,cụNhiêuBiểu,thầydạycủaông,đãlậpchothằngbélásốtửvi.Hômqua,suốtcảbuổichiều,hai thầytròđãcùnggiảichi liđếntừngtiểuhạn.Mệnhvôchínhdiệu.TuầnTriệtởcungThân.Thiênliệt,Thiênkhốc ởcungPhụmẫu.Lưuhà,KìnhdươngởcungDi,Thớt sát,Pháquân,ThamlangtrựcchiếucungMệnh.Tháidương,Tháiâm,ThiênlươngđềuởcungHãmđịa.Sốthằngnày,yhệtnhưhaithằnganh,suốtđờiphátvãng,lưután.

Nhắmmắtlại,ôngCửvẫnnhìnthấytừngvịtríansaocủathằngcontrai.KỳlạnhấtlàcảbalásốcủabathằngconôngđềucósaoKìnhdương,KiếpsátđóngởcungPhụmẫu.RiêngthằngVọng,vòngđạihạntừ36đến48cósaoLưuhà,ThiênmãtrựcchiếucungMệnh,cóthểchếtvìsôngnước.

-Anhphảicómộtthằngconnuôi-CụNhiêuBiểutrầmngâmgiâylâu,rồinhìnthẳngvàoôngCửnóichậmrãi-Tamnambấtphúđãđành.Nhưngnếu có thằng con nuôi sẽ thành tứ hổ bất nhược, nó sẽ phá cái thếTuần,Triệt,gánhchobathằngconanhcáimệnhphátvãng,lưután.Còntôi,cònanh,cứngẫmmàxem.Đemlásốcủabathằngđốichiếuvớianh,tôilolắm.AnhbiếtlúcansaochothằngbaVọng,tôigiậtmìnhvềđiềugìkhông?

-Dạ, cóphảivì cháumệnhVôchínhdiệu? -ôngCửdèdặt trả lời cụNhiêu.

-Cũngchỉmộtphần.Tôi lonhất làTuầnTriệtđềuđóngởcungThân.SaoTửvihãmđịaởcungDi.ĐốichiếuvớiChudịch,thằngbéứngvàoquẻĐộn. Kiền trên, Cấn dưới…Độn tức là lui vì vậy quẻ Độnmới nối quẻHằng.Độnlàlui,làtránh,bỏchỗnàyđichỗkia.Nólàquẻdướitrờicónúi,trờilàvậtởtrên,tínhDươngtiếnlên,núilàvậtcaovót,hìnhtuycaovótmàthểthilàvậtđậu.CóTượngtiếnlênmàbịđậulạikhôngtiếnlên,trờibèntiếnlênmàbỏnó.Dướilấnlênmàtrênbỏđi,ấylàxanhau,chonênlànghĩalánhđi.Hai hào âm sinhởphía dưới, là khí âmđương lớn sắp thịnh, khídươngphảitiêumàlui,kẻtiểunhânthịnhdần,đấngquântửluimàtránhnó,chonênlàtrốn…

NhữngđiềucụNhiêuBiểunói,khiếnôngCửhoangmang.Ôngđilạikệsách toan lấy cuốnKinhDịch xuống xem lại, thì có tiếng bước chân hốthoảngcủavợ.

-Kìaunó,cóviệcgìphảikhông?-TôibắtđượcđứabénàyngoàigòôngĐống,thầynóạ-Tiếngchịhai

khản đặc, run run -Có người hoang thai vứt nó trong bụi cây.Thoạt đầunghetiếngđứabékhóc,tôicứtưởngmatrêu…

ÔngCửPhúclậtđậtlấytãlótcủacậubaVọng,giúpvợthaychođứabé.Cósựtrợgiúpcủachồng,chịhaiđãhếtrun.

Bằngnhữngđộngtácthuầnthụcvàkinhnghiệmcủangườimẹ,chịủđứatrẻtronglớptãlótmới.Mởramớibiếtđólàmộtbétrai,dáithâmnhưquảhồngxiêmrụng.Ngayphíadướirốnnó,cómộtvếtdamàulôngchuộtbằngđồngxu,nhưmộtvếtđánhdấuvôtìnhcủatạohoá.

-Nhàmìnhcóphúcrồi-chợtnhớđếnlờicụNhiêuBiểu,ôngCửPhúcgậtgùnóivớivơ,-nóđangđóilảđikìa.Unóchobúđi.

ChịhaiPhúccởikhuyáongoài,thốctấmyếmmàuhoahiên,lộrabầuvútrắngbóc,căngtròn.Ấnnhẹhaingóntayvàonúmvúchosữachảyra,rồichịấpmiệngthằngbévàongựcmình.Choàngtỉnhsaucảmđóilảvàquặnrét, thằngbéngoạmchặtnúmvú,nhưmộtgãháuănvàthamlam,nómútchùnchụt.

Nhìncáimiệngnhỏxinhloera,đôimáhõmvàovớimộthammuốncủabảnnăngsinhtồn,ngườiđànbàbỗngđộnglòngtrắcẩn.Nhữngvachạmhíthàvôthứcđãdộivàotâmhồnvốnđacảmvànhânhậucủachị,đẩynướcmắttràorahaikhoé.

-Ầuơđóilắmđâymà.Nótệquáphảikhông?Nỡvứtbỏngườitagiữa

bụitầmxuân.Nóđâucònlàcáigiốngngười,đúngkhông?-Chịnóichuyệnvớithằngbé,nhìnvàođôimắttihínhưmắtchuộtcủanóvớitấtcảtìnhcảmthânthươngcủangườimẹ.Chịmườngtượngramộtngườiđànbàtrẻđangnhưđiêndạingoáiđồng.Ngườiđànbàấyđangbịdồnđuổiđếnbướcđườngcùng.Chị ta làai?Mộtcôgái trêbịănphảibùangải lầmlỡhaymộtthânphậnlẽmọnbỉruồngbỏ?Saochịtakhôngđểlạimộtlờinhắngửi,mộtdấutíchgì?Saochịtakhôngmangđứatrêđếnmộtnhàthươnglàmphúchaygửigắmởmộtngôichùa?Thằngbésẽlănxuốngruộng,bịsặctrongbùn,sẽbịkiếnbu,rắncắn,quạmổ,hoặcbịchếtrétvìgióbấc,mưaphùn…

BấtgiácchịhaiPhúc thảng thốtnhìn rakhoảng trờixámngắtmờmịtcuốilàng.Vẳngtronggióhìnhnhưcótiếngaigàokhóc.Chịnhưnhìnthấyrõmộtngườiđànbàđầutócxoãxườiquầnáotơitả,bộmặtvôhồnđangvậtvờtrênđườngđồnghunhút,đanglêbướctrởlạibụitầmxuântrêngòôngĐốngvớinỗidàyvòvàtráitimgiằngxê.

TrongkhichịhaiPhúcthầmchuyệntròvớiđứabéthìôngCửPhúclặnglẽđilênnhàthờ.Nămgianđiệnthờimphắc.Mùihoahuệthơmthoảng,tinhkhiếtvàmêhoặc.Khoácchiếcáothe,độikhănxếp,ôngCửthaynướccúngrồithắpmộttuầnnhang.KhóihươngbảnglảnggợikhôngkhíthâmnghiêmhuyềnbíôngCửtưởngnhưmìnhđanghầuchuyệncácbậctiềnnhân.

-Duy…ViệtNamquốc,SơnMinh tỉnh,PhươngĐìnhhuyện,PhươngTúxã, làngĐộng trung thôn.Tin thần tín chủNguyễnKỳPhúc, kính báiCaotằngtổkhảo,Caotằngtổtỉ,Báthúchuynhđệ,Côditỉmuội,Táophủthầnquân,Lụcvịgiathần,trămmuônvạnmớlạy…

ÔngCửPhúcnhưhồitưởnglạicảmộtchặngđườngxalắctừthờicácbậctiềnnhânmởđấtởlàngđộng,chotớiđờiông,đờichamình.Ôngbáocáovềviệcbathằngcontraicủaôngcóthêmmộtthằngemtrainữa.Ôngkínhxintổ tiêngiaânphúcchothằngbé,chonómộtcái têncủadònghọNguyễnKỳ.

***-Conchónàyháuănlắm.Mìnhđểnuôi,thầynóạ-ChịhaiPhúcnóikhi

ôngCửtừnhàthờđixuống.GươngmặtchịbừngsángnhưđứcPhậtQuanThếâmvừacứuvớtmột sinh linh.Đôimắt rời rợimột thứánh sáng trànngậphạnhphúc.

Cáicảmgiácnhộnnhộtđêmêđượctruyềntừngtiasữa,đượcđùmbọcchechởchocáisinh linhbénhỏđangnằmgọn trong lòngchịvớisự thoảthuê,mãnnguyện,anbàng,khiếnchịkhônggiấunổichồngnhữngviễncảnhngàymai-Đểhaiconchócùngbúchung,chúngcàngthinhauhayănchóng

lớn,thầynóạ.Nhàmìnhthêmmộtsuấtđinh,làtứhổ,chẳngsợthiênhạbắtnạt.

ÔngCửPhúccảmthấynhưtâmhồnôngđangđượcdội từngđợtsónghạnhphúc.Ônglạikhámpháthêmmộtphẩmchấttuyệtvời,mộttấmlòngvịthanhânhậucủangườibạnđờiđãcùngôngngọtbùicayđắng.Mớiđómàđãsáunăm.

LạinhớcáinămchịcảPhúcbịchếtvìhậusản,thằngKhôimớivừahaituổi.Hằngthángròng,đêmđếnôngngồichongđènthởdàithườnthượt,khithằngcuKhôikhócngằnngặttronglòngbànộivìnhớhơimẹ.Thươngconmộtphần,nhưngxótmẹbộiphần.ĐợihếtgiỗđầuchịcảPhúc,ôngbằnglòngđểbàĐồKhasửacơitrầuxincướiÂn.

CôVũThịÂn,mườibẩytuổi,làconútcụNhiêuHanh,mộtđịachủbịsasútcủavùngbãitrồngdâudệtlụa.NgàycònsinhthờicụĐồKha,giữacụđồvàcụNhiêuđãcólờihứasẽgảconchonhauđểlàmchỗthônggiađilại.Hiềmnỗi,nămanhcontraicụĐồKhađếntuổithànhgiathấtthìcongáicụNhiêuHanhquánhỏ.Haibênđànhthấthứa.NămchịcảPhúcmất,côÂnmườisáu tuổi,nhiều trai làngngấpnghé,nhưngcụNhiêuHanhnhấtđịnhchỉđánhtiếngvớicụĐồKhabà,muốnnhắclạilờihứaxưa.Chonên,vớiôngCửPhúc,việccụNhiêuHanhgảcongáiyêuchoônglàmộtnghĩacửcaocả,mộtkỳvọnglớnlao,giốngnhưvuaTrầnxưavìnghĩalớn,viđạisựquốcgiamàgảHuyềnTrâncôngchúachovuaChiêmChếMânvậy.CôÂnkémôngCửPhúchaimươituổiđángtuổicon,lạiđangtuổidậythì,đẹprờrỡnhưđoáhoahàmtiếu.CuộchônnhânquábấtngờđốivớicôÂn,nhưnglạitấtyếunhưđịnhmệnh,nhưđạolýcủaKhổngNho"chamẹđặtđâu,conngồiđấy",khiếncôchỉxaoxuyến,loâuvàhơicóphầnhoangmangkhoảngmộthaituầntrướcngàycưới.Ngườiđànôngtụchuyềnvớicôđãcómộtcậucon traiba tuổi, lạiđãquakỳ tam thậpnhi lậpkhiếncô lo lắngđến tráchnhiệmvàbổnphậnhơnlàchờmonghạnhphúc.Chaoôi,cáiđêmhợpcẩn,làmộtđêmnhớđờiđốivớicảhaingười.

CôÂnnằmnéptronggócgiường,ngườibóchặttrongbộquầnáocướibanngày,khóc thút thít.Nỗisợhãi,chenmộtchút tủi thân,mộtchútnhớchamẹ,mộtchútmặccảm…làmchokhắpngườicôcứ run lên từngđợt.Ông Cử dường như nhận rõ những điều đó. Ông nằm bất động, hai taykhoanh trước ngực,mắt nhìn chong chong lên nóc buồng. Ông cảm thấymình vừa như có lỗi với người vợ quá cố, vừa như quá tàn nhẫn, ích kỷ,khôngxứngđángđốivớisựtrinhtrắng,ngâythơcủaÂn.Thậtlạ,tronglòngông không hềmảymay chút dục vọng.Những ý nghĩ khiến tâmhồn ông

trongsuốt,thánhthiện.Ônglặnglẽkhócvàngủthiếpđitừlúcnào.Đêmtânhôntrởthànhmộtđêmthuầnkhiết,khônggiớitính.Đólàcột

mốcdẫndắtvàđịnhhướngcuộchônnhâncủahọmỗingàythêmtrànđầymộtthứtìnhyêumangđậmmàusắcđạolývàlòngbiếtơn,trântrọng,nângđỡnhau.Banămsau,côÂn,giờđượcmọingườigọilàchịhaiPhúc,bàCửPhúc, sinh bé Nguyễn Kỳ Vỹ, hai năm sau nữa sinh tiếp bé Nguyễn KỳVọng.Baanhemnhưngítaibiếtchúngcùngchakhácmẹ.ThậmchícậucảKhôi được chịÂn nuông chiều hơn hai đứa nhỏ.Mọi chuyện từ ănmặc,thuốcmen,họchànhbaogiờchịcũngxếpKhôiởhàngsốmột.Khôilàanhcả,phảiđượcưutiênđặcbiệtthìsaunàymới"quyềnhuynhthếphụ",giúpcácemloviệcgiađình-ChịÂnthườngnhắcvớichồngnhưthế…

-Tamnambấtphú.Giờmìnhlạicóthêmmộtnữalàtứnam.Tứhổbấtnhược,nhànóạ-ôngCửPhúckéomộtmồithuốclàolơmơnhìncụmkhóitảntronggió,tựgậtgùvìmộtýtưởngchợtđến-MìnhsẽđặttênchothằngbélàNguyễnKỳQuặc,unóạ.Nóđếnnhàmìnhlàmộtđiềukỳquặc,bấtngờkhônggiảithíchnổi.Nhấtđịnhlànókhôngthểmanghoạ,màchỉmangphúcđến,nhưcụNhiêuBiểuđãnói.Dùthếnàotôivớiunócũngsẽnuôithằngbéthànhngười,coinónhưconđẻ,nhưthằngKhôi,thằngVỹ,thằngVọng.NókémthằngVọngmộtthángtuổi,phảichịulàmem.Đểtôilấychothằngbémộtlásố.Cứcoinhưgiờnày,ngàynày,thángnàyunóđãsinhrathằngQuặc.

NguyễnKỳQuặcđãđượctáisinhởcửanhàôngbàCửNguyễnKỳPhúcnhư thế.NócùngvớicuVọngbúchungmộtbầuvú,nằmchungmộtnôi,mộtvòngtayấp,mặcchungtãlót,áoquần.Nhiềungườihiếmconđếnnàinỉ,thậmchíxinchuộcmộtmóntiềnlớnđểđượcnhậnthằngQuặclàmcon,nhưngđờinàoôngbàCửPhúcchịunhường.

Haiđứatrẻ,nhưhaiconchócon,suốtngàybámváymẹ.Chúngđượcbànội,cụĐồKha,đặtchohaicáitênxấuxíchodễnuôi:VệnvàCục.CuVệnthìrõrồi,VệnđọcchệchtừVọng.NhưngcáitênCụcthìlạicónguyêncớ.SốlàkhicuQuặcvàcuVọngbiếtchạylonton,biếtgọiu,gọibà,cũnglàlúcchúngbiếtgiànhnhaucủkhoai,quảtáo,haynhữngthứđồchơidoôngCửđẽogọttừgỗ,tre.Mộtlầnhaiđứatranhnhaumộtquảbưởi.Tráicâyvẫncòn xanh nên không thể ăn được, nên cụ ĐồKha cho hai thằng cháu đábóng.CuVọngcảthèmchóngchán.Đámộtlúc,nóđòibổăn,vàcứômchặtgiữachânkhiếncuQuặckhônglấyđược.QuặcliềnchạyđikiếmmộtthanhtrephangvàođầuvàomặtthằngVọng.

ĐếnkhicụĐồKhapháthiệnrahaiđứacùngkhócthét,mộtđứacốgiữ

quảbưởi,mộtđứacốgiànhlại, thìmộtbênmáthằngVọngđãbịcàoráchsưngvù,máuchảytoetoét.SaunàythằngVọngbịmộtvếtsẹoởđuôimắttrái.TênCụcđượcbàcụđồgọithằngQuặctừlầnấy.

Cànglớn,thằngVệnvàthươngCụccànglộrõsựkhácbiệtcủahaidòngmáu.Vệnđậmngười,datrắng,mắtnai,tínhtìnhnhútnhát,hiềnlành.Cụccaovỏng,mặtxương,mũicao,mắtxếchphamàuxanhlơ,nghịchngợmnhưquỉsứ.

VàonămthằngVệnvàthằngCụclênmười,cómộtngườiđànbàlạtìmđếnnhàôngCửPhúc.Chị đóngvaimột conbệnhnónmêúp chụp, khănvuôngđenquấnkínmặt,bụnglùmlùmnhưchửanămsáutháng.NhữngconbệnhtìmđếnôngCửPhúcnhiềungườitừnhữngnơirấtxa,cóngườiđếnănnghỉ để chữa bệnh hàng tuần. Vì thế việc người đàn bà lạ đến đây là sựthường tình.Tuyvậy, sựxuấthiệncủangườiđànbàchứa lầnnày lạikháthận trọng.Chị kín đáo nhìn quanh.Chị dừng lại ngoài cổngdò xét độngtĩnh,rồinhẹnhàngđánhtiếngvàonhà.

ÔngCửbỗnggiậtmìnhkhingườiđànbàbỏkhănra.Mộtgươngmặttráixoantrắnghồng,đẹpmộtcáchsắcsảovàcươngnghịvớiđôimắtphượngxếchngượcnhưmắtnàngTâyThitrongvởtuồngcổ.Thoángnhìn,ôngCửbiếtngayngườiđànbàtrạchailăm,haisáutuổinàyhoàntoànkhôngbệnhtậtgì.

-Thưaông,tôivừatừchỗanhcảKhôiđến.-Khôinàonhỉ?-ôngCửPhúclàmravẻngạcnhiên.-Anhcảlôicontraiông-Ngườiđànbànhìnôngvớiánhmắtnhưbảo

rằngchịđãbiếthếtcả,khôngcầnràođónnữa.Chịngónhìnquanhđầycảnhgiácrồigiởtấmvảiquấnquanhbụng,lấy

ramộtláthưđượcgấprấtnhỏ:-AnhKhôicóthưchoông.Ôngcửmởkính,đọcnhữngdòngchữthânthuộc:"Kínhgửithầy,NgườicầmthưnàylàchịCam,cùngnơilàmviệcvớicon.ChịCamsẽ

nóivới thầyvềnhữngđiềuconkhôngtiệnviết trongthư.Thầyucùngcácemcókhoẻkhông?Convẫn luônnhớgiađình ta.Kínhmong thầykhangkiện.

Contrai,Khôi".GiờthìôngCửkhôngnhìnngườiđànbàvớiconmắtcủamộtthầythuốc

đốivớibệnhnhânnữa,màngượclại,chínhôngđangcótâmtrạngcủamộtconbệnh.NgườiđànbàđếngặpôngđâychínhlàmộtcánbộViệtMinh.Rất

cóthểchịtalàcấptrêncủacontraiông.-Tôihỏichịkhíkhôngphải.Tìnhhìnhsứckhoẻvàcôngviệccủacháu

Khôinhàtôicótốtkhôngạ?Thayvìcâutrảlời,Camlấytừtronglầnáolótramộttấmảnhchândung

đưachoôngCử.-AnhKhôikhỏemạnhlắmôngạ.Đâylàảnhanhấyvừachụp.Ôngthấy

radángmộtchàngtraikhôingôtuấntúkhông?Anhấygửiảnhnàyvềchoôngđểônglàmchomộttấmthẻcăncước.SắptớiKhôisẽcóviệcvàotrongthànhHàNội.

ÔngCửrun runđónbứcchândungđứacon trai suốtbanămnayôngkhônggặpmặt.VậylàthằngKhôicủaôngđãtrởthànhmộtđấngnamnhirồi.Trôngảnhkhôngaibảorằngnómớimườitámtuổi.

NgườiđànbàkéoghếngồisátôngCử,giọngnhỏlại:-Chắcôngcũngbiết,lựclượngViệtMinhđangrấtlớnmạnh.AnhKhôi

đangđượcthượngcấpđặcbiệttincậygiaonhiềutrọngtrách.TạiViệtBắc,chiếncuộcThu-ĐôngđãgiángchoquânPhápnhữngđònchímạng…

-Thưacô.ThếlựcquânPhápởđồngbằngBắcBộcònhùnghậulắm-ôngCử lắc đầu, có ý phản bác những điềuCamvừa nói -Vụ quânPhápnhảydùxuốngPhươngĐình,BaThấuvừarồikhiếnViệtMinhbịmấtchỗđứng…

-Phápnhảydùtrongthếyếu.NóchứngtỏPhápphảichốngtrảvớiViệtMinhởngaysátnáchHàNội.Theonhậnđịnhcủathượngcấp,sắptớiPhápsẽthiếtlậpmộthệthốngđồnbốtdọctảngạnsôngĐiền,lậpchếđộtềnguỵđểbảovệvòngngoàiHàNộivàkhốngchếViệtMinhởvùngtựdoLiênkhuBa.LàngĐộngcủaônglàmộtđiểmlậpbốtcủađịch.

-Vâng,thưacô.BọnchúngđangchọnđìnhĐụnlàngtôiđểlậpbốt.Cáccụphụlãotronglàngđangcóđơnkêulênquanphủ,quantỉnh,phảnđối.

- Thưa ông Cử. Tôi được thượng cấp chỉ thị đến gặp ông để bàn vềchuyệnnày.Chúng taphải tươngkế tựukế.Địchmuốn thiết lậphệ thốngchínhquyềncaitrịởvùngtề,thìViệtMinhcầnbiếnhệthốngđóthànhcơsởcủamình để phục vụ kháng chiến. Vậy là chúng ta phải cómột đội ngũnhững người làm việc haimang, ban ngày làm việc với địch, ban đêm làngườicủata.

-Tôihiểu…Nhưngđâylàmộtcôngviệckhôngdễdàng…-Đểlàmđượcviệcnày,ViệtMinhphảidựavàonhữngngườiyêunước

nhưông,nhưcácbạncủaônglàcácôngHộiThiệnởNghiSơn,ôngĐồSắcởChiHạ,ôngLangKiêuởTrầmBồi…

ÔngCửPhúctrònmắt,nhìnCamđầykinhngạc.-Ủa,saocôlạibiếtnhữngngườibạncủatôi?-KhôngcóviệcgìmàViệtMinhchúngtôikhôngbiết-Camnháymắt,

cười,nụcườivừatinhnghịchvừađẹpđếnmêhồn-ChúngtôicònbiếttuầntrướctayđồntrưởngTrươngtổtômvàôngđãtừchối.TrươngPhiênlàtaychơitổtômkhéttiếnglâunay.TrongkhắphuyệnPhươngĐìnhnày,TrươngPhiênbiếtchỉcóôngCửPhúcđángmặtlàđốithủtổtômcủahắnmàthôi…

ÔngCửPhúcrùngmình,ớnlạnh.-Dạ, thưacô tôiđâudám…Tôikhôngthểhầu tổ tômôngđồntrưởng

Phiên,khicácbôlãolàngĐộngđangphảnđốiviệcTâylậpbốtởđìnhlàng.- Nếu ông nhận lời làm lý trưởng làng Động theo sự bố trí của Việt

Minh; thìông lạicầnphảichơi tổ tômvớiđồn trưởngPhiênđểnắmđượcnhiềuthôngtincủađịch.NhânđâyxinlưuývớiôngrằngviênđồntrưởngTây lai TrươngPhiênmới gia nhập làngTây, làmột hạt giốngmà ngườiPhápmuốngieoởvùngđấtnày.Trướckhivềđồntrúởđây,TrươngPhiênđãthamgiatrậncànởvùngKhuTrắngvàđãphạmmộttộiáctàytrời…

-Tôibiếtvụsáthạinày-ôngCửthởdài-ChínhtayTrươngPhiênđãbắnchếtbamươidukíchrồichặtđầutreolêncànhđagiữađồngTrầmKhê.

-Nợmáunàyphảitrả-GiọngCamđanhlại-Theochỉđạocủathượngcấp,tênácônnàytamuốnkhửlúcnàocũngđượcnhưngvìhắnlàmộtđầumốiquantrọngnêntacầnkhaithác.VìthếnhiệmvụcủaôngCửlàphảikếtthânvớihắn.Càngtỏrathânthiếtcàngtốt.Tiếpcậnkẻđịchtốtnhấtlúcnàylại là lực lượng nhân sĩ trí thức như các vị. Chính vì vậy thượng cấp rấtmuốnôngvậnđộngcácôngĐồSắc,LangKiêu,PhóĐạinhậnlàmcácchứcsắcchođịch.ĐặcbiệtthượngcấpmuốnnhờôngthuyếtphụcngườibạnkếtnghĩacủaônglàôngHộiThiệnralàmChánhtổngchoPhápđểcóđiềukiệngiúpđỡViệtMinh…

ÔngCửPhúcnhìnCamđầythánphục.Khôngcáigìquamặtcôtađược.ĐúnglàHộiThiệnlàbạnchícốtcủaông,thânnhautớimứcsẵnsàngđổivợnhưLưuBình-DươngLễngàyxưa.HaingườicùnglàmônđệruộtcủathầyĐồ Chuông, người bị lỡ chuyến Đông Du với Nguyễn Thượng Hiền vìvướngtangmẹ,đànhvềquêởẩn,mởtrườngdạyhọc.HộiThiệnvàCửPhúctừngcắtmáuăn thềvớinhauởchùaPhổHướng,kếtnghĩahuynhđệsuốtđờisướngkhổ,hoạnnạncónhau.

-Theo tôibiết,ngườiPhápđãđích thângặpôngHộiThiệnbạn tôibalần,thathiếtmờiôngấyralàmChánhtổng,nhưngbạntôitừchối-ôngCửnói.

-VậythìônghãykhuyênôngHộiThiệnnhậnlàmChánhtổngđi.PhápđangrấtcầnsựhợptáccủacácnhânsĩtríthứcđãtừngđượcđàotạoởcáctrườngdongườiPhápxâydựng,lạitừnggiaoduvớicácvănthânyêunước.ÔngHộiThiện là ngườimàPháp rất cần lôi kéo, tranh thủ.NếuôngHộiThiệnnhậnvào tổ chứcViệtMinhđể lọtvàohàngngũPháp làmộthànhđộngyêunướclúcnày.ViệtMinhsẽcóngườiliênlạcvàcócácchỉthịvớiôngHộiThiệnbấtcứlúcnào.ChínhphủCụHồsẽcóghinhậnvàcóphầnthưởngxứngđángkhinướcnhàđộclập.

Cuộc trò chuyện bímật với người đại diện củaViệtMinh đã tạomộtbướcngoặttrongđờiôngCửPhúc,đưaôngtừmộtnhànhoyếmthếcótưtưởngyêunướcchungchungthànhmộtngườidámdấnthân,hànhđộng,từmộtngườibàngquan,đứngngoài cuộckhángchiến thànhngười củaViệtMinh, nhậnnhững chỉ thị củaViệtMinhđểhoạt động trongvùng tề.HaithángsaucuộcgặpgỡvớiCam,ôngCửPhúcđãnhậnchứclýtrưởngcàngĐộng,chínhthứcmangtênLýPhúc,tậphợpquanhmìnhmộthệthốngchứcdịchcóchungchíhướngnhưông:Hoạtđộnghaimang,banngày,bềngoàithìlàmviệcchochínhquyềnbùnhìntaysaicủathựcdânPháp,nhưngthựcchấtlàngườicủaViệtMinhcàicắmvàohàngngũđịch.NhữngngườibạncủaôngnhưĐồSắc,LangKiêu,ChánhThạp,CửuCao,HộiThiệncũngđềuđượcViệtMinhcàivàohàngngũđịchnhưvậy.

Nhờ sự giới thiệu của ông Cử Phúc, Cam đã làm quen với ông HộiThiện,conquanánsáttrấnKinhBắc,ngườiđãngấmngầmủnghộĐềThámtrongcuộckhởinghĩaYênThế.

HộiThiệnlàmộttríthứckiêmđiềnchủlớn,giaodurộng,bạnhữunhiềuvàđặcbiệtcóuytínvớinhândântrongvùng.SauvàicuộcgặpgỡvớiCam,HộiThiệnđãtựnguyệngianhậpViệtMinhvàđồngýhoạtđộnghaimang,nhậnchứcChánhtổngPhươngLâm,mộttổnglớncủahuyệnPhươngĐìnhtỉnhSơnMinh.

***Giả trangmộtngườiđànbàmualôngvịtvàđôngnát,Camcòntrở lại

gặpôngLýPhúcvàilầnnữa.MộtlầnđểlấythẻcăncướcchoNguyễnKỳKhôi và nhận tám trămđồngbạcĐôngDương của bẩy địa chủ yêu nướctronghuyệnủnghộchínhphủkhángchiếnViệtMinh,mấylầnsaulànhậnsơđồhệthốngbốphòngcủađịchởbốtlàngĐộngvàbốtPhủ.

Cònmộtmụcđíchnữa,chuyệnriêngtưnhưngvôcùngthiêngliêngvàhệtrọngtrongnhữnglầnCamđếngặpôngLýPhúc.Mãimãisaunày,ngoàiCam ra, không ai biết được chủ đích này của nàng.Đó là nỗi khắc khoải

đượcnhìnthấymặtthằngCục.Cái thằngbé, càng lớn trôngnó lại càngkhác lạ sovới người anh em

cùngtuổivớinó.Bâygiờ,khithằngVệnvàthằngCụcđãlênmườivàcùngtheo học ở trường làng, chúng khác nhau như thìa với bát nhưng lại dínhnhaunhưhìnhvớibóng.ThằngVệnẻolảthưsinh,cònthằngCụccaokều,mặtnhưTâylai,mắtxanh,tócxoănrâungô.

NhiềungườiởlàngĐộngxìxầmvớinhaurằngthằngCụchaohaogiốngđồn trưởng Trương Phiên. Gã đồn trưởng Tây lai này khét tiếng cả vùngkhôngchỉvềvẻngoàiđẹptraidễlàmxiêulòngcáccôcácbàmàcòncảvềsựhiếusắcvàtànbạocủagã.Trongbấtcứcuộccànquéttìmdiệtnào,taychâncủagãcũngtìmramộtvàicôgáiđẹpđểdángchogã.Vàbaogiờsaukhithưởngthứcxong,gãcũngcócáithúlàtháokhoáncholũđệtửchơihộiđồngđểgãvừauốngrượuvừa thưởngngoạn.Bằngnhữngchiếncôngtìmdiệtdukích,xoásổnhiềuổcộngsản,gãđãliêntụcđượcgắnmềđay,thăngchức,đượcđiềutừđơnvịlínhcơđộngvềgiữchốtphòngthủvànhđaiquanhHàNội.NgaytừngàyđầuvềđóngbốtlàngĐộng,aigặpđồntrưởngTrươngPhiêncũngliêntưởngđếnthằngCục.ĐặcbiệtlàôngCửPhúc.Lầnđầutênđồntrưởngdẫnlũlâulađếnnhàrủôngđánhtổtôm,ôngkinhngạcquásuýtkêu lên. Sao ông đồn trưởng này lại có nét hao hao giống thằngCục conông?CũngmộtkhuônmặtTâylaikhôngnhầmlẫnđược,đặcbiệtlàcáimũithẳngdọcdừa,đôimắthaimísâuphơnphớtxanh.ChỉcóđiểmkhácduynhấtlàtránthằngCụchơingắnvàhẹp,tránôngđồntrưởngcaovàgồlên,dữdội.CũngmaymàhômấyôngCửPhúctrấntĩnhlạiđược,vàcũngmayhôm ấy thằng Cục và thằng Vện đi học vắng, cho nên chính đồn trưởngTrươngPhiêncũngkhôngbiếtcâuchuyệngiốngnhaukỳlạnày.

Camchúýđến thằngCụcngay từ lầnđầugiả trang làmngườiđànbàchứatìmgặpôngCửPhúc.DườngnhưđómớilàmụcđíchchínhcủanàngchứkhôngphảilànhiệmvụcủangườicánbộViệtMinh.LầngặpthằngCụcđầu tiênấy,Cambànghoàng lặng lặng, tưởngchừng timnàngnhưngừngđập.Nàngloạngchoạngchựcbuôngchiếctaynảibênvai.Nàngphảiđứngdựavàogốccâyxoanchokhỏingã.Tựdưngnhữnggiọtnướcmắtnốinhauchảy.Tronglànnướcmắtnhoèmờ,nànghìnhdungracáibuổichiềugióbấcrànrátnămnào…

Cónhững lần,CamkhôngđếngặpôngCửPhúc,màchỉđếnđểngắmnhìnthằngCục.Nàngkhôngdámđếngầnmàphảingắmthằngbétừxa,lúcnếpbênbụitređầungõ,lúcgiảvờnhồisauđốngrơm,lúcgiảđòxuốngrửaởcầuao.RấtítkhithằngVệntáchrờikhỏithằngCục.Chúngcùngnhauđi

họcvề.Chúngthathẩnbênbờaorìnhbắtnhữngconchâuchấuhoặcdùnghoamướpvàngbuộcvàocầncâuđểnhửnhữngchúếchcốm.Cólúcchúngchơikhăng,hoặcđitìmnhữngchạccâyvàmọcbênmépnướcđểlàmsúngcao su. Buồn cười nhất làmột lần Cam bắt gặp hai đứa chơi trò đái thi.Chúngđứngởbờao,cùngtụtquần,cùngkéochìmrarồithinhauưỡnngườiđáivàohai chiếc lákhoainướcxemđứanàovừađáixavừaxuyên thủngđượclákhoái.Camđểýtrongnhữngcuộcchơi,baogiờthằngCụccũngtỏrathànhthạo.RõràngCụcđáixahơnVện.Nónhanhnhẹnvàđặcbiệthiếuđộng.ThằngVện có vẻ phát tướng về văn, còn thằngCục lại đặc biệt cótướngmạo và tư chất theo nghiệp võ. Càng ngắm, Cam lại càng thấy nógiốngconngườiấylạlùng.

Saotạohoálạinghiệtngãđếnnhườngkia?Nàngđãtànnhẫnvàthútínhđếnmứcđangtâmvứtbỏnónhưvứtbỏnắmrẻráchngoàiđồng,vậymànóvẫnsống,vẫnlồnglộngnhưmộtthiênthần.Saotạohoákhôngchonómộtdángvẻbìnhthườngmắtđen,tócđen,mũitẹtnhưbaođứatrẻkháccủaxứsởnàymà lạibắtnóphảimang tiếphìnhhàicủakẻđanggâyđau thươngtangtóc,kẻnợmáuvớidântộcnàng?

Quảlàmộttrớtrêucủađịnhmệnh,mộttrừngphạtkhắcnghiệtvớiriêngnàng.Nhữngýnghĩkhiếntráitimnàngđaubuốt.Nàngvừahạnhphúckhinhậnragiọtmáubỏrơicủamìnhđãcómộtnơinươngtựatincậy,lạivừadằnvặt,đauđớnkhibiếtmìnhđãvĩnhviễnmấtnó.

Rìnhmãi,rồiCamcũngtìmđượccơhộiđểgặpriêngthằngCục.-NàyCục.CôtrôngcháuchằnggiốngconnhàôngbàCửPhúctẹonào.

Cháulàconnuôiphảikhông?-Camđónđầuthằngbêlúcnóđangđuổibắtmộtconnháiđểlàmmồicâu.

Camchonógóikẹocaramenđểlàmquen.Lúcđầu,thằngCụctỏrađặcbiệtthíchthúvớithứkẹobọcgiấymàlầnđầutrongđờinóđượcthấy,nhưngkhingheđếnchuyệnconnuôiconđẻthìnótrừngmắt,phẫnnộ:

-Bàchỉnóibậy.TôivớianhVệnlàhaianhemsinhđôi.-Cháuthửsoigươngmàxem.Haiđứachằnggiốngnhautẹonào…Với

lại,cháucómộtcáibớtmàulôngchuộtởdướirốnmàthằngVệnkhôngcó.CácbạntrongxómhaybảocháulàthằngconhoangnhặtngoàibụitầmxuântrêngòôngĐống,đúngkhông?

ThằngCục cụpmắt xuống, vẻmặt buồn thiu. Nó lén quay người, tụtquầnnhìnnhanhxuốngdưới rốn.Saongười đànbànày lại biết cái bớtởdướirốnnónhỉ?Ngườinàyđãnhìnthấynótắmởaođìnhhaybàtalàmộtphùthuỷ?Bàtalạicònbiếtrõcảbọntrẻcontronglàngnữachứ.Đúnglà

bọntrẻláolếu,nhấtlàthằngNgạnhvẩuconnhàNgaohaygọinólàthằngconhoang,thằngbịquạthảngoàiđồng.

-Cônóiđùathếthôi…-Cambỗngnghẹnngào.Cửchỉấykhiến thằngCụcchúý.Ngườiđànbànày thật lạ lùng.Phải

cảnhgiác.Bàtalấynhữngcáikẹođặcbiệtquíhiếmnàyởđâuđểchonó?Tặngkẹothìphảivuilênchứsaolạisụtsùichựckhócthếkia?

-Này,côbảo…NhớchiachoanhVệnkẹođểhaianhemcùngănnhé…Nhớyêuthươngnhau,đừngđánhnhaunhé…

NóirồiCamrúttừtrongngườiramộtvật.Mộtchiếcvòngbạccókèmchiếcvuốthổ.NgườinàngbỗngrunbắnlênkhikéothằngCụcvàolòngđểđeovàocổnóchiếcvòngbạc.Nàngkhóc.Nhữnggiọtnướcmắt lớnchảyxuốngtaythằngbé,khiếnnóhoảnghốtvứttrảchiếcvòng,bỏchạy.

***Cam,chính làngườimẹ trẻđãbỏ thằngCụcởgòôngĐốngđầu làng

Độngmườinămvềtrước.TêngọikhaisinhcủanànglàBướm,mộtcáitênthoạtnghecóvẻthôlậu,nhưnglạiđượmmầuphùphiếm,phongtình.

TheolờiôngCaiSâm,bốđẻcủaBướm,thìmẹnànglàconcủamộtbộtướngtàibacủanghĩaquânĐềThám.Vàothờiloạnlạcấy,mẹnàngmớichỉlàmộtcôbémườituổinhưngrấtxinhđẹp.CôbétrởthànhchiếnlợiphẩmcủamộtôngĐộikhốđỏ,khéttiếngcờbạc.ĐêmtrướctrậnđánhvàokhucăncứBốHạ,đốithủcủaCaiSâmbịthuacháytúi,phảigánđứacongáichiếnlợiphẩmchoCaiSâm.Hômsau,ôngĐộikhốnkhổấychếttrận.CaiSâmđemcôgáigửimộtngườibàconởvùngĐápCầunhờnuôi,vớiýđịnhđợilớnmộtchútsẽdùnglàmthêthiếp.VàCaiSâmkhôngphảiđợilâu.Vàinămsau,khiCaiSâmgiảingũ,cũnglàlúctráicấmvừachớmthì.Ôngkịpnếmmùicủalạ.Nàngcóthai.Đợitiếpmộtnăm,đủthờigianmẹtrònconvuông,CaiSâmgiữlạiđứacongáixinhxẻo,gửingườinuôitiếp,cònngườimẹtrẻđembánchomộtquanlangởMườngBi,lấymườiđồngbạchoaxoè.

Trongcuộcđờibinhnghiệp,CaiSâmcóhàngtávợ,hàngđốngconrơi,nhưngchỉcóBướm,đứaconvớingườicongáixinhđẹpmangmáuhuyếtanhhùngcủanghĩaquânHoàngHoaThám,đượcCaiSâmmangvề.Ôngnóidốingườivợsư tửHàĐôngrằngBướmlàcongáiyêucủangườibạncùngquânngũđãtừnglấythânmìnhcứusốngôngtrongtrậnbọnquanbinhPháplùanhữngngười línhkhốđỏvàothiênlađịavõngcủanúirừngYênThế.

Cànglớn,Bướmcàngđẹplồlộ.Mườilămtuổi,nàngđãphổngphaohơhớnhưcôgáimườitám.Nhiềuchàngtraichỉướcaođượclọtvàomắtnàng.

VợchồngCaiSâmbỗnglêngiá.HệtnhưchuyệnvuaHùngngàyxưa.Vừacóýđịnhkénrể,cácSơnTinh,ThuỷTinhđãlụctụckéođến.CónhữngôngPhán,bàHàn,bàĐốcquenbiếtCaiSâmtừđờitámhoánh,naybỗngđánhtiếngmuốnlàmthônggia.ThếrồichàngSơnTinhđãxuấthiện.NgườiấylàTrươngPhiên,contraiútcủaôngBếpTảo,bạncùngquânngũvớiCaiSâm.BếpTảođi línhkhốđỏ,biênchếchủyếuởđơnvịhậucần.Docótàinấunướng,lạilàchỗhọhàngvớiquanTổngđốcHoàngTrọngPhu,nênthườngđượcmời làmđầubếp trongcácbuổiđại tiệccácquanNamtriều tiếpcácquannướcmẹĐạiPháp.CómộtcâuchuyệnđàmtiếuvềBếpTảothờikỳấy.ẤylàthờigianônglấybàTưNguyệt.ThịNguyệtvốnlàmộtmeTâynổitiếngởvùngĐápCầu.TrướckhibiếtBếpTảo,ThịNguyệtđãlànhântìnhcủaviênquanbaPhápFournier.KhiThịNguyệtcómangmộtthángthìviênquanbaFourmerphảiđiềuchuyểnđichiếntrườngAngiêri.BiếtvậynhưngvìcầnxâmnhậpvàogiớithượnglưuPháp,BếpTảosẵnsàngchấpnhậnviệcquanbaFournierđúccốtđểmìnhtrángmen.RấtmừnglàTrươngPhiênsinhrakhôngmangtrongmìnhdòngmáuoẳntàoằnPhichâumàlàsắctrờixanhtrongmắt,mầuđặc trưngcủavùngĐịaTrungHãi,miềnNamnướcPháp.Mặcmiệng lưỡi thế gian, theo câu cách ngôn phương Tây: "Chó cứ sủa,đoànngườicứ tiến",ôngBếpTảovàbàTưNguyệtcùngvớicậucon traiTrươngPhiênvẫnđạptrêndưluận,thẳngtiếnvàogiớithượnglưu.

Mườichíntuổi,TrươngPhiêntheonghiệpchatrángmenvàohọctrườngvõbịSơnTây.Ratrườngvớimộtbôngmaivàngtrênveáo,gặpBướmlầnđầu tiên, chàngTây lai đẹpngời ngợi, caomộtmét bẩymươi nhăm,mẫungườilýtưởngchocácvõquantươnglai,nhưngườibịbắtmấthồn.Đáplại,Bướmcũngnhưmột con thiêu thân, laohếtmìnhvềphía ngọnđèn.Suốtthánggiênghai,họquấnlấynhau,đưanhautừhộichùaHươngđếnhộichùaThầy."GáichưachồngđếnhangCắcCớ.laichưavợđếnhộichùaThầy".HangCắcCớ,làcáihangđịnhmệnhcủaBướm.Ởđó,nàngđãtraothânchoTrươngPhiên.

KhiBướmcómangđếnthángthứhaithìchàngTrươngPhiênbỗnglặnmộthơivôtămtích.LýdolàôngBếpTáođượcChínhphủbảohộtặngBắcĐẩubộitinh,đượcChínhphủNamTriềutặnghàmthấtphẩmvàđượcđiềuchuyểnvềHàNội.LọtvàoHàThànhhoalệ,TrươngPhiênbỗngbịvâybủa,bịchoángngợpbởithếgiớithượnglưuvớihàngtrămtiểuthưkhuêcác.Bathángsau,chàngsĩquantươnglaicủaChínhphủbảohộlàmlễđínhhônvớinàngKiềuNhi, con gái quanTham táBùiTửDo,một yếu nhân củaHộiđồngDânbiểuBắcKỳ.

CáiSâmnhưngườibịỉavàomặt,mấylầnmangcâysúngkípchĩavàogiữangựcBướmđịnhbópcò.Rồiônggầmlênnhưconcọpbịtrúngthương,vứtkhẩu súngnhưvứtmộtque củivớ chai rượungang tuừngực.Bướmmuốnphátđiên.Nàngtrốncha,bỏnhàđilangthangvàotrongtítvùngnúiKimBôi,HoàBình.

Cáithai,nhưmộtnghiệpchướng,suốtchínthángtrờiquăngquật,thậmchíbịđàyải,bịnguyền rủa,bịhànhhạ,cuốicùngmớichịuchui ravàbịBướmvứtởbụitầmxuângòôngĐốnglàngĐộng.Vứtconđirồi,nàngmớithấyhànhđộngcủamìnhlàđiênrồ,làmấtnhântính.Chiềutối,vớilònghốihậntộtcùngvàsựdàyvòcủalươngtâm,nàngtrởlạitìmcon,nhưngthằngbéđãbặtvôâmtín.Hoảngloạn,điênkhùng,nàngbăngquacánhđồng,laorabờsôngvànhảyùmxuốngdòngnướcbuốtgiá.

Hệt như trong truyện cổ tích. Đêm trăng suông giá rét ấy, vợ chồngngườikéovóbètrênsôngđãcứusốngBướm.Biếtđượccảnhngộéolecủanàng, họ đến gặp sư cụ chùa PhổHướng,một ngôi chùa cổ trơ trọi giữađồng,xinchonàngănmàycửaPhật.

Mườibẩytuổi,Bướmxuốngtóc,lấyphápdanhThíchĐàmHiên.Nhữngnăm1939-1940,phongtràoDânchủvàMặttrậnBìnhdântanrã,

Pháp trở lại đàn áp phong trào cáchmạngở thuộc địa.ChùaPhổHướng,nằmởvensông,xalàng,bốnbềbaobọcbởiluỹtrekendàysongmâyvàumtùm bóng cổ thụ, trở thành cơ sở bímật, nơi nuôi giấu các chiến sĩ cáchmạng.

NisưThíchĐàmHiênbảntínhhiếuđộng,quyết liệt, tràntrềđammê,khámphá, dù không tự giác,mặc nhiên dần thành cầu nối, giao liên giữanhữngngườicộngsản.

Và rồi, sự nghiệt ngã của địnhmệnhmột lần nữa lại kéo ni sưThíchĐàmHiêntrởvềvớicõitục.NàngyêuLêThuyết,uỷviênLiênkhuuỷHữungạn,mộtchiếnsĩcáchmạngtrungkiên.NàngtìnhnguyệngianhậptổchứccộngsảncủaLê

Thuyết và theo anh rời chùaPhổHướng đi hoạt độngở các xóm thợ,vùngquê.

Từđây,vớimậtdanhĐàoThịCam,aisưThíchĐàmHiên,tứccôBướmngày xưa, thực sự trở thành người của Việt Minh, hoạt động trong mộtđườngdâybímậtkhắpcáctỉnhchâuthổsôngHồng.

***TừngàythằngCụcgặpngườiđànbàtênCam,tínhtìnhnóbỗngnhiên

đổikhác.Chiếcvòngbạcnóvứttrả,đãđượcngườiđànbàgiắtởchạcbacây

sung.NgaysauđóCụcđãquay lạivà tìmthấy.Nócất thậtkỹchiếcvòngbạccóvuốthổ trongmột túivải, lâu lâu lạimởrangắmnghía,nhưngắmmột thứbùahộmệnh.Nó trầm lặng, ítnóivàhay tách rời thằngVện, thathẩnđichơimộtmình.

Cụcthườngxemlạicáibớtmàulôngchuộtởdướirốnnhiềulầnvàcứvơvẩnnghĩvềnhữngđiềumàngườiđànbàlạđãnóivớinó.Rồikhôngthểđừngđược,Cụcmangmốihoàinghinàyhỏibànội.BàĐồKhavốnkhôngbiếtnóidốibaogiờ.BàngạcnhiênvềcáivòngbạcvàngườiđànbàđãtặngthằngCụcvậtquí.BàthúnhậnrằngthằngCụcđúnglàđượcsinhratừbụitầmxuângòôngĐống.

-Nhưngaiđẻracháuhởbà?VẫnlàmẹPhúcđấychứ?-ThìmẹPhúcchứcònainữa?CháuvớianhVệnvẫnlàanhemsinhđôi

mà…Mànày,đừngngheaixuinữanhé.Gặpngườiđànbàấythìhãytránhxaracháunhé…-BàĐồKhagiảithíchqualoarồivộiđánhtrốnglảngsangchuyệnkhác.

ÝnghĩvềnơisinhcủamìnhluôntrởđitrởlạitronggiấcngủcủathằngCục.NómơtưởngđếngòôngĐốngnhưconchiênmơvềvùngđấtthánh.Và rồi, như câu chuyện Thạch Sanh bà ĐồKha thường kể cho các cháunghe,CụccũngcókhátvọngnhưchàngThạchSanhmuốntrởlạigốcđaxưanơiđãsinhramình.Nólầmlùirabờaođẵnmộtcâytrúcbánhtẻthậtgià,chọnmộtđoạnthậtthẳng,dàihaisảitay,lừalúcgiữatrưa,thằngVệnvàcảnhàthiuthiungủ,mộtmìnhnóragòôngĐống.Khómtầmxuântrêngògiờđãtrởthànhmộtbúitorậmrạp.Bọntrẻchăntrâuthườngbảonhautránhxabụitầmxuânnàyvìsợtrongđócómaquỉ.NhưngthằngCụccócsợNócầnphảibiếtnơiđẻranónhưthếnào.VớidũngkhícủachàngThạchSanh,nólomkhombòlêngòôngĐống,tiếnđếnsátbụi tầmxuân.Chàchà,nhữngđoátầmxuâncánhtrắng,nhịvànggiốngnhưloàihoahồngtrắngthơmđiếcmũi.Mẹnóthậtkhéochọn,nơisinhhạnóthậtlàđộcđáo.Nhữngcâytầmxuânvươndàira,uốncong,tạothànhmộtvòm,kín,nhưvòmcungđiện.

Cụcđảoquanhbụi tầmxuânmộtvòng.Tựnhiênnónảysinhmộtnỗihammuốn bồng bột rất trẻ con là được chui vào nằmgiữa bụi tầmxuân,giữavòmcâykendàyláxanhvàhoatrắngthơmngát,giữatrưanắngmàvẫnrâmmátnhưmộtcungđiện,nơimườinămtrướcnóđãđượcsinhra,xemcảmgiácêmkhoáiđếnmứcnào.Bằngmộtđộng tác rất thận trọng,nóépngườixuốngcỏ,đưachiếcgậytrúcvàogiữabụi,gạtmấycànhgaivàtừtừtrườnvào.

Cụcnhắmmắt lại.Haicánhmũinómởthật to,hít thậtsâumùihương

thanhkhiết,nồngnàncủahoatầmxuân.Nótưởngtượngmìnhđangởtrongmột cung điện nguy nga đầy hương thơmvà tràn ngập những hào quang.Hìnhnhưđâuđâycótiếngxiêmáosộtsoạt.Hìnhnhưnhữngnàngtiênvớinhững tà áodài tha thướt như suôngkhói đang từ trong cungđiện tiến rachàođónnó.

Bỗng,búp.Mộttiếngkêurấtnhẹ.BàntaytráithằngCụcbuốtnhói.MộtconrắnhổtrâuđentrũiloángquamắtCục.

Toirồi.Nóvừabịrắnmổ.PhảnxạđầutiêncủathằngCụclàtoạingườirakhỏibụitầmxuân,lănmộtvòngxuốngchângò.

Chỉnửatiếngnửa,nósẽchết.YnghĩấykhiếnCụcrùngmình,toáthếtmồhôi.Nódùngbàntayphảinắmchắccổtaytráiđểnọckhôngchạylêntim.Thấy.khôngantoànnócởidâyrútquầnquấnquanhcánhtaymâyvòngthậtchặt.

KhithằngCụcchạyvềđếncổngnhà,cũnglàlúcnóngấtxỉu,mắttrợnngượckhôngbiếtgì.ÔngCửPhúclaothẳngtừtrongnhàra,ômlấythằngcon.

Bằnglinhtínhnghềnghiệp,ôngbiếtphảilàmgì.Chỉchậmvàiphútnữa,thằngbésẽchết.Cánh tay trái thằngCụcsưngvù, tímđen.ÔngCửPhúcchíchtĩnhmạchnặnmáunhiễmđộcvàbằngthứthuốcđặchiệugiatruyền,ôngchoCụcuốngđểtiêunọc,trợtim.

ThằngCụcđượccứusống,nhưngtừđó,tainóbịnghễnhngãng,taytráibịteocơ,suốtđờimềmoặtnhưdảikhoainước.

Cũngtừđó,khôngbaogiờCụcđặtchânđếngòôngĐống.Nócốquêncáinơinósinhra,cốquênngườiđànbàđãxuinótìmragòôngĐốngđểkhiếnnótậtnguyềnsuốtđời.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương3Cuộctìnhéole

Trongsốnhữngcánbộnòngcốtđượctổchứcđưavềlãnhđạocuộckhởinghĩacướpchínhquyềntháng8năm1945ởhuyệnPhươngĐìnhcóĐàoThịCam.

NămấyCamhaimươibốntuổi,đẹpđếnmứchằngngàynàngphảitrộnbồhóngvớitrobếpthoalênmặtđểngườitađỡnhìn.Sựxuấthiệncủanàngtrong cuộc diễn thuyết dưới gốc cây muỗm cổ thụ trước cổng chùa PhổHướng,làmộtsựkiệnxưanaychưatừngcó.Tócbúiđểlộchiếccổcaobangấn,áonâunonchẽnngangbởichiếcthắtlưngtobản,lạicàihaitráilựuđạnmỏvịt,càngtônthêmbộngựccăngtrònvàđôihôngnởđầykhêugợi…Cánhđànôngnhìnkhôngchớpmắt.Nhiềuôngcứháhốcmồmnhưmuốnnuốtchửnglấynàng,khôngcầnbiếtnàngnóinhữnggì.

Khihàngvạnngườitừcácthôn,cácxãtrongvùngđãtậphợpđôngchậtbãi cỏ trước chùa, tiếng hô xé trời, cờ, biểu ngũ, giáomác, đòn càn, gậygộc…đâmlêntuatủa,cũnglàlúclệnhkhởinghĩađượcphátra.Camcùngbangườiđànôngtrongbanlãnhđạodẫnđầucuộcbiểutình,dươngcaolácờđỏsaovàng,cờbúaliềmtiếnvềhuyệnđườngPhươngĐình.Hìnhảnhấy,tưthế ấy củaCamkhông kémgì hình ảnhBàTrưng kéo quân về thànhMêLinhhỏitộiTháithúTôĐịnh.Ngườitatrầmtrồvềvẻđẹplộnglẫy,tưthếoaiphonglâmliệtcủanàng.NgườitacàngkinhngạchơnkhinhậnranàngchínhlànisưThíchĐàmHiêncủachùaPhổHướngmấynămtrước.

NgườibịCamlàmchochoángngợp, làmhúthồnngay từ lầnđầugặpmặt là cậuhọc tròNguyễnKỳKhôi.Hoá ra nhà lãnhđạo cáchmạng củahuyệnlạilàthầytiểuxinhđẹpcủachùaPhổHướngmấynămtrướcđãtừnglàmKhôichếtmêchếtmệt.

Ấy là những nămKhôi học lớpĐệ ngũ,Đệ tứ ở trường tiều họcTảoKhê.Từnhàđến trườngđibộchừngbẩycâysố,quamấycánhđồng,quachùaPhổHướngvàmộtdẫyaochuômtrướckhiratớibờsông.NgheđồnchùaPhổHướngmớicómộtthầytiểuđẹpngangtiênnữgiángthế,mấyđứahọc trò tinhnghịchbọnKhôi liềnphâncôngnhau thám thính.Chúng trèocây,vượtquanhàtambảolẻnvàochùađểnhìntậnmặt.

Quảnhiêndanhbấthưtruyền.Lúcấythầytiểuđangvớtbèodướiao,chỉnhìnthấydángngườiphíasau,mộteolưngthonmềm,môngnởcăngsaubộnâusồng,vàđặcbiệtkhêugợilàhaibắpchântrắngngầnthonlẳn.Khôigiả

vờbẻmộtcànhkhôđánhđộng.Thầytiểugiậtmìnhquaylại.Trờiơi,tiênnữthếkiamànỡtrốnvàochùa,cóphíhoàikhông?

Lần gặp tiểu ấy khiếnKhôi ngơ ngẩn hàng tháng trời.Khôi tương tư.KhôiphảilòngtiểuHiênvàlúcnàocũngchỉnghĩđếnchùa.Cậuđangởtuổiphátdụcnênthườngtưởngtượngđếnthânthểđànbà.Khôinhưnhàthámhiểmkhaokhátpháthiệnnhữngvùngđấtmới.RấtnhiềubuổitrưacậuhaylangthangởbờaonhàôngxãDuyênđểrìnhnhìntrộmđànbàtắm.AoôngxãDuyên là chiếc ao rộng, sâunhất làng, nước trongđếnmứcnhìn rõ cảtừngbúirongđuôichó,từngđàncáchuốidẫnnhauđiănmồi.ChiếccầuaoởgốcsunghầunhưdànhriêngchođànbàcongáixómThượngtắm.Đứngrìnhphíabênkiacầuao,saubụitre,dướigốccâygạo,giảvờđangcâuếchhoặcbắtcuamànhìntrộmđànbàtắmthìthậtlàtuyệt.Thahồmàxemnhưsaunàyngườitaxemphimsex.

Béo,gầy,trắng,đen,vúto,vúnhỏ,mônglép,môngmẩy…phôbầyrahết.Thúnhấtlàđoạncácbàcáccôthayquần.Cóngườikínđáoquấnquanhngườichiếckhănvuôngđenhoặcchụpquađầuchiếcváy,rồitụtquầnra.Cóngười nhìn quanhkhông thấy ai, liền cởi bỏ hết cả, trắngnồngnỗng, đennhưngnhức.Nhữnglúcấy,Khôichỉbiếtnuốtnướcbọt,mắtmởcăng.Ướcgìcócáiốngnhòmmànhìnchobõ.

UớcmuốnđượcnhìntiểuThíchĐàmHiêntắmbắtđầunảysinhtừcáihômKhôinhìn thấybắpchântrầncủa tiểu lúcvớtbèodướiao.Khôngđểchomộtđứabạnnàobiết,Khôingấmngầmthựchiệnmộtkếhoạch.Cậubỏhẳnmộtbuổichiềuđithámthínhquanhchùavàpháthiệnmộtnơiđộtnhậpvàochùarất lý tưởng.Chỉcầnđu lêncànhnhãnbêncổngngách làcó thểchuyền sang câymuỗm gần ao. Từ đây dễ dàng trườn sang nóc nhà tamquan, lên gác chuông, rồi leo vào gian trái nhà ngang hay bất cứ nơi nàotrongchùa.Tìmthấyđường,ắtđitớiđích.Suốtkỳnghỉhènămấy,Khôitanóidốithầyuđihọcthêm,mangmấycuốnsáchgiáokhoathư,lẻntótlêngácchuôngchùaPhổHướnggiảvờônbài,nhưngkỳthựclàchờcơhộirìnhxemtiểuHiêntắm.

Kỳcôngđếncảtuầnlễmàvẫnkhôngănthuagì.Vẫnchỉmộtchiếckhănnâuquấnkínquanhđầu,vẫnmộtdángnâusồngbíẩn.

Chođếnmộtbuổi,Khôibỗngnhậnra tiểuHiên trongmộtdángvẻ rấtkháclạ.Nàngcóvẻthẫnthờ,cóvẻbồnchồntrôngngóngmộtaiđó.Đangcuốcđấthùnghụcởngoàivườn,nàngbỗngvứtcuốc,chạyđếncầuaovãnướclênmặt,xắncaoquầnkhoảnướclênđùi,rồilạixămxămravườn,vớlấycuốc,bổphầmphập.Đượcmộtlúc,nàngdừngcuốc,đứngthừngười.Có

chuyệngìđangđếnvớitiểuHiên?Nàngđangmòngngóngaichăng?Khôichợtthắtlòngnhưmuốnghenvớiaiđó.

HướngtheoánhmắtbồnchồncủatiểuHiên,Khôinhậnramộtvạtngôđangkỳxâybắp.Nhữngcâyngôxanhmướt, câynàocũngmangmộthaibắptrênmình.Độtngột,tiểuHiênbuôngcuốc,đixămxămđếnvạtngô,tìmbẻmộtbắptonhấtgiấuvàovạtáo.Thìranàngđói.Khôinhưhiểura.Cậucốthửđoánxemnàngsẽănngônhưthếnào?

Nhưngsaochỉcómộtbắp?Saonàngkhôngvàobếpđểnướnghoặcluộcmàlạixămxămđivàonhàkhothếkia?Khôilạicăngóctheodõivàphánđoán.Chờmãi,khôngthấytiểuHiênra,Khôicàngnóngruột.Cậuluồntừgácchuông,quacháitamquan,quacâybưởiđầygaiđếnnócnhàkho.Cótiếngthởdốc,rồitiếngrênquằnquại.Thôichết,tiểuHiênlàmsao?Khôiáptaivàomáingói.Tiếngthở,tiếngrêncàngrõhơn.ChắclàHiênbịtrúnggióhoặcbịngộđộcthứcăn?Laoxuốngđất,phácửanhàkhovàocứutiểuHiênchăng?Khôngđược!Sẽbịlộ.Sưthầysẽchạyđến,hôhoánlên,hoáralạyôngtôiởbụinày!

Rấtmay,Khôinhìn thấymấyviênngóivỡgầnnóc.Trườntớidỡviênngói nhòm xuống. Khôi bỗng bàng hoang phát hiện ramột cảnh lạ lùng;TiểuHiênđangnửanằmnửangồitrênnắpchiếcvạiđựngkhoaikhô,trongmộttưthếgầnnhưkhoảthân,khănáonâusồngvứtdướichân,máitócđangmọclởmchởmbếtmồhôi,ômlấygươngmặtđỏbừngvừanhưđangrấtđauđớn,vừanhưđangởđỉnhđiểmthoảmãn,khoáicảm.Kỳlạnhấtlàđôibàntay.Mộttaynàngxoabópbầuvú,nhưmơntrớn,nhưvàyvò,taykiađangcầmmộtvậtgìđókẹpchặtgiữađùi.Càngkẹp,nàngcàngquằnquại,rênrỉ.Cốkìmnénmàtiếngkêucủanàngcứhộclên…

Dímắtxuốngsátkhengóimộtchútnữa,Khôinhìnthấymấybẹbắpngônonvừabịlột,rơidướiđấtnhưnhữngcánhhoa…

Chiềuhômấy,Khôikhôngbiếtbằngcáchnàomìnhđãvềđượcđếnnhà,bằngcáchnàoKhôiđãrờikhỏimáinhàkhochùaPhổHướngmàtiểuHiênkhôngbiết.Đũngquầncậuđẫmướt.Cậucảm thấymìnhđã trở thànhđànông.Khôiđãkhámphárachốnsâukínnhấtcủangườiđànbàđầykhátkhaohammuốnnhưngphảigiamhãmtùtúngchốncửathiền.

Bathángsau,tiểuHiênbỗngbiệttungtích.Khôngaibiếtnàngđiđâu.SưcụtrụtrìchùaPhổHướngthìbảo:"Cănquảcủangườiấynặnglắm,ĐứcPhậtcũngkhôngđộđược".

***CuộchộingộgiữaThángTám-MùaThukhiếnKhôihạnhphúcđếntột

cùng.Nàngđãtrởvềsauhơnbanămmaidanhẩntích.CuộctrởvềchùaPhổHướng của nàng lần này trong một tư thế thượng phong thác hẳn. Cáchmạngphảihoànhtrángvàcuốnhútnhưthếchứ.Sẽkhốikẻchoángvángvìnghĩrằngcáchmạngchỉtoànngườilaokhổkhốrácháoôm.Thìkia,hãymởtomắtnhìn.Cáchmạngcómộtnữthủlĩnhđẹpđếnmêhồn.

Sẵnkhíthếhừnghựccủahàngvạnngườilaokhổvùnglên,giờlạiđượctruyềnthêmchấtmensayvàvẻđẹpđầyquyếnrũ,đầylãngmạncủamỹnữcáchmạng,Khôinhưngườinhậpđồng,bừngbừngvàcuồngnhiệt,háohứcvàđammê,xảthânvàliềulĩnh.ỞđâucóCamlàcóKhôi.KhôiđiphákhothóccủaNhậtchiachodânnghèo.Khôi tiếnvàohuyệnđườngtướcấn tíncủaquanhuyện,đốthếtsáchvở,giấytờliênquanđếnphongkiếnđếquốc.

-ĐồngchíKhôilàconôngCửPhúc,đúngkhông?Đồngchígiỏilắm.Chỉmộtánhmắt,mộtcâunóicủaCamđủlàmKhôirunlên.Saonàng

biếttênta?Nàngbiếtrấtrõvềgiađìnhtanữa?Khôicầmbàntaynhỏnhắncủanàngđưachomàcảmgiácnhưmáucủa

nàngtruyềnbangngườimình,giârlgiật,nóngbỏng,cảmthấytimmìnhcólúcnhưngừngđập.

Sau này, chínhKhôi cũng không lý giải nổi rằng, ngay sau cuộc cáchmạnglongtrờilởđấtấy,anhđãbỏhọc,trốnôngbàCửPhúc,thoátlygiađìnhđilàmcáchmạng,làvìýthứcgiaicấplòngcămthùđếquốcsàilanghayvìánhmắt,nụcườivàvẻđẹpđầyquyếnrũ,mêhoặccủaCam?

Suốtnhữngnămtiếptheo,hìnhảnhcủaCamlúcnàocũngngựtrịtrongtráitimchàngtraiđangtuổitrưởngthành.Vàcóđiềunàythậtkỳlạ:Hằngtháng, thậm chí hằng tuần, anh vẫn gặp nàng trong mơ. Những giấc mơthườnggắnvớihìnhảnhnànggầnnhưkhoảthânlênrỉvàquằnquạitronggiannhàkhochùaPhổHướngngàynào.Lầnnàomơthấynàng,đũngquầnKhôicũngđẫmướt.Nàngnhưmụctiêukhoáicảm,nhưchấtđôpingcủađờianh.

Khônghiểubằngcáchnàođó,trongtayKhôicómộttấmảnhcủaCam.Khôihônhítngắmnghíahàngnghìnlần.Khôisángtáchẳnmộtbàithơchépsautấmảnh,cấtnótrongmộttúivải,lúcnàocũngđeotrướcngực.

ChoángngợphồntasắcđỏcờMôinàngcũngsắclửaMùaThuĐườngcáchmạngdùchônggaibãotốTaxiếttaynhauquyếtthắngthù!ĐólàbàithơtìnhvàcũnglàbàithơcáchmạngđầutiêncủaKhôi.Nhất

địnhđếnmộtlúcnàođó,anhsẽđọctặngnàng.

Thếrồicáingàyđịnhmệnhấyđãđến.Theosựbốtrícủatổchức,KhôitừvùngcăncứCầuDậmsangnhậnchỉ

thị chuyến công tácmới.Địađiểmcho cuộcgặp là nhàmột cơ sởởChợĐanh,nơigiápranhgiữavùngtựdovàvùngtề.Đâylàđịachỉhòmthưlưumà lâunayKhôi đã từng lui tới.Chỉmột động tĩnhnhỏ, códấuhiệukhảnghi,thuyềncủatasẽđưaKhôivượtsôngsangvùngantoàn.

ThượngcấpmàKhôigặp,khôngngờlạilàCam.Tấmkhănvuôngđenchekínmặt,chỉđểhởđôimắt.Vậymàthoángnhìn,Khôiđãrunlên.Suốtbanămxa cách,nhưnghầunhưkhông lúcnào anhkhôngnghĩđếnnàng,khôngdòlatintứcvềnàng.Khôibiết,ngườicómãnhlựckéoCamrakhỏichùa PhổHướng ngày ấy là Lê Thuyết, uỷ viên Liên khu uỷHữuNgạn,ngườiđãdẫndắtnhiềutríthứcthamgiaphongtràovôsảnhoá.CuộctìnhấykhiếnKhôighentị,nhưnganhbấtkhảkháng.ChođếnkhitinLêThuyếtbịQuốcdânĐảnggiếtởHảiPhòngthìtrongKhôithầmnhenlênmộthyvọngmơhồ.KhôiáingạikhiCamtrởthànhgoábụa,nhưnganhcũngthầmchờđợimộtcơhội…

ÁnhnhìncủaKhôibáohiệuchoCambiếtanhđãvàođộtrưởngthành.Mườitámtuổi,mặtđầytrứngcá.Caoto,vồngngựccăngnở,cánhtayvạmvỡ.Trôngradángđànônglắmrồi.Khôiđểmộthàngriamépđenánhvừanhưmộtchúngựanonmớilớn,lạigiốngmộtgãdêchoai.

Trongkhihọđangthìthầmtraođổicôngviệcởtrênnhà,thìcóánhđènpinloangloángvàtiếnggiàyđinhcủabọnlínhnguỵởbờsông.Khôngtheoconđườngđêmọingày,bọnlínhởbốtChợĐanhđitừdướisônglên.Chúngcó cảmột ca nô có gắn đèn pha cựcmạnh đang túc trực bên bờ.Vậy làđường rút qua sông đã bị chặn. Ông già chủ nhà làmột người giàu kinhnghiệmvàrấtbảnlĩnh.Ôngthongthảríthếtmộtmồithuốc,vầngtráncaulạinghĩngợimưukế,rồiôngnémmảnhchănnâulênchiếcphản,nơiđứacháuđangngủ, bên gian trái nhà, bảoCamvàKhôi phải đóngvai hai vợchồngômnhaunằmngủ,ôngsẽtìmcáchxoayxoảvớibọnlính.

Quảnhiên,saukhiônggiàbêvòrượuthơmphứcmờimỗiđứamộtbát,rồichỉvào trongnhànóicóhỏivợchồngđứacháungoàiĐồngVàngvàobuôncau,mệtnằmngủ,bọnlínhtinngay.Chúngxoáynảichuốivàrổngôluộcrồibỏđi.

Nhữngphútgiâycậpkềgiữacáisốngvàcáichếtấyvẫnchenlấnnhữngtích tắc thần tiên. Khôi đang nằm bên người đàn bàmà anh yêu đếnmêmuội.Anh cảm thấyhơi thở củanàngnóng rực, thân thểnàngvới nhữngđườngcongtuyệtmỹnhưbaobọclấyanh,bộngựcnàngdườngnhưkhông

thểngănđược tiếngcon timđập, cứhoảng loạn, phậpphồng.Lạquá,bấtchấpcảtiếngsúngvachạm,tiếngcườihôhốcủabọnlínhtuần,nhữnghìnhảnhcủa tiểuHiên tronggiannhàkhonămấybỗng thoánghiệnvề.NgườiKhôinhưquảbomchờnổ.

Chotới lúcbọnlínhđãđixuốngbờsông,vàônggiàcònđangloviệctốngtiễnchúng,Khôithấyvòngtaycủangườiđànbàbỗngômxiếtlấyanh.Nhưmộtphảnxạ,Khôiquaymặtlại.Kỳdiệuquá,đôimôiướtátvàmềmấmcủangườiđànbàbỗnggắnlấymôianh.Ngâyngất.Nghẹt thở.Dườngnhưrấtlâurồi,nàngbịkìmnén,bịphongtoả.Cánhtaycủanàng,đôimôicủa nàng nói vậy.Khôi đang định xoay người ôm xiết lấy nàng, thì nàngngồivụcdậy,chânkhoảxuốngnềnnhà,bớilạitóc.

Vừalúcấy,ônggiàchủnhàquaylại.- Chúng mình rút thôi - Cam nói ráo hoảnh, như vừa nãy chẳng có

chuyệngìxảyra-Khinàocóthẻcăncướccủaanhchúngtasẽgặplại.Lần đầu tiên nàng gọiKhôi bằng anh.Nàng hẹn sẽ gặp lại anh.Khôi

sung sướng nhưmuốn phát điên lên.Và thực sự anh đang run.Đếnmứckhôngthểcấtlênlời.Anhdúivộivàotaynàngmẩugiấymàanhđãnắnnótchépsẵnbàithơanhlàmchỉđểtặngnàng.Nhưhiểuý,nàngcấtmảnhgiấyvàolầnáolóttrướcngực.

***Cuộcchờđợicủacảhaingười lâunhưmột thếkỷ.Đó làkhoảng thời

gianmàCambalầngiảtrangđểđếnvậnđộngôngCửPhúcvàcácbạnbèônggianhậplựclượngViệtMinhvàcũnglàdịpđểCamtìmgặplạithằngCục,đứaconmànàngđãvứtbỏ.

Cái tốigiảvợchồngvànụhôncháybỏngởchợĐanhấykhiếncảhaiđềunhớvềnhauđếnquayquắt.Chỉ bốn câu thơ,Khôi đãgửi trọn thôngđiệptìnhyêuvớiCam.ĐâylàlầnđầutiêntrongđờicóngườilàmthơtặngCam.KhôikháchẳnvớiTrươngPhiênvàLêThuyết.TrươngPhiêntungbùamêthuốclúđểchiếmđoạtnàng.LêThuyếtkéonàngtrởvềvớiđờithườngtrongkhinàngcònngơngácvàmặccảmtộilỗi.Khôikháchẳnbọnhọ.Anhtrongtrắng,khôngvụlợi,khôngvẩnđụcbởinhữngdụcvọngvàtínhvịkỷ.Anhcóniềmsaymêthánhthiệnvàsựtônthờtuyệtđối,cókhảnănggộtrửavàtrảlạichonàngvetinhkhôingàngọc,nhữngkhátvọngtrinhnữvàthậmchícảnhữngcuồngsay tăm tốimàđãbao lâunàngphảikìmnén.Dườngnhư cho đến bây giờ, ở tuổi hăm sáu, Cammới thực sự được đánh thứcnhữngkhátvọng,thếgiớitâmhồnđầykhaokhátyêuđươngcủanàngmớiđượchémở.Ràocảnngăncáchchịemchỉlàmộtlớpmànggiảtạo,khisắp

đượcdỡbỏ,lạicàngcósứckíchhoạt,mờigọi,chờđón.Camnhưngọnnúilửachứađầymìnhdungnhamnghìnđộ.SaucáichếtcủaLêThuyết,Camđãtự thề với lòngmình sẽ không yêu ai nữa. Nàng lao vào hoạt động cáchmạngđểtrảthùchochồng.Nàngtựrènmìnhthànhsắtđá,noigươngcácliệtnữ,tiếthạnhkhảphong.Nhưngrồi,chínhKhôiđãphávỡlớpvỏbọcsắtđáấy.Anhđãđiểmhuyệtđúngmiệngnúilửa.Vàdungnhamtuôntràokhônggìcưỡngđược.Lầnđầutiênkểtừngàygianhậptổchức,Khôiđãtựpháluậtlệ,từkhuantoàn,vượtsôngvàovùngtềđểtìmCam.

-Anhliềulĩnhquá.Thượngcấpbiếtanhvôtổchứcthếnàysẽkhôngđểyênđâu-Nàngtrách.Nhưngchínhđôimắtcủanànglạimáchbảorằng:Anhcừkhôilắm,đángmặtđànônglắm.Emnhớanhđếnquayquắt,biếtkhông?

TrongvaimộtcặpvợchồngtừHàNộiđitìmngườitảncư,họđãsốngvớinhaubangàythầntiêntạimộtnhàtrọsangtrọngởphốPhươngĐình.Bằng kinhNghiệm từng trải củamột người đàn bà từng qua những cuộcchăngối;vớinănglượngtíchtụvàsựhammuốnbịkìmgiữlâungày,nàngđãbàycáchdẫndụanhchàngtraitơNguyễnKỳKhôivàovòngtìnháimộtcáchngoạnmụcvàcuồng loạn.Đó lànhữngngày tuyệtđỉnhnhấtcủađờiKhôi.Anhtừrunrẩy,ngơngác,bànghoàngđếnmêđắm,cuồngsivàbạoliệt.

NạdòngvớđượctraitơĐêmnằmhíhùngnhưmơđượcvàng.NhữngngàygặpKhôi,Camcócảmộtkhovàng.Mànàngđâuphảinạ

dòng.Chođếnbâygiờvàotuổihaimươisáunàngmớithựcsựđànbà.Mườinămqua,kểtừtuổimườisáutraothânchoTrươngPhiên,rồimấynămbônbalàmvợLêThuyết,nhưngđếnbâygiờmớilàđỉnhđiểmcủaáitình.Nếunhưvớingườiđànông,sựphátrinhmộtthiếunữchínhlàlễhiếntếthiêngliêngcủatìnhái,thìvớingườiđànbà,đượctậnhưởngnguyênkhícủangườicontraicũnglàtuyệtđỉnhcủakhoáicảm,thănghoacủahạnhphúc.

Sangngàythứhai,khiđã"càngquenthuộcnết,càngdandíutình",KhôimớikểchoCamvềcâuchuyệncậuhọctròđatìnhngàynàođãnằmphụctrênmáingóinhàkhochùaPhổHướngđểnhìntrộmtiểuHiênthủdâmrasao.Chưanghehếtcâuchuyện,CamđãtúmlấyKhôiđấmthùmthụp.

-Anhhưlắm.Đidòmngườita.Thếmàlúcấyemchẳngbiếtgì.-Mìnhcònmảirênvàquằnquại.Mànày,bắpngôhaynhỉ…-Ưừ…Chỉnóixấungườita.Tưởngđituđượcmàdễđấyà?Emởchùa

được bẩy tháng là giỏi lắm rồi…Thôi, ứ nói chuyện ấy nữa.Nói chuyệnkhácđi.

-Chuyệngì?-Chuyệncáibắpngônàynày…Camkhúckhíchcười,luồntayxuốngdướibụngKhôi.Lần này thì nàng cẩn trọng và nhẹ nhàng.Bàn tay ấmmềm của nàng

mơnman,dịudàngnhưnângniubáuvật.Vừadẫndụvừamêhoặc,nàngphảvàoKhôisựmêđắmcuồngnhiệt,dẫndắtKhôivàomộtvũđiệumới.

Hiếmhoilắmmớicómộtkhoảnglặnghọdànhchocôngviệc:-Gặpthầytôi,mìnhcóthấyôngcụlàmộtngườituyệtvờikhông?-Khôi

hỏisaumộtgiấcngủmêmệt.-Khôngthíchtôimìnhđâu-Camlàmmặtgiận-Anhchêemgiàhơn

anhnhiềuphảikhông?Nhữngtámtuổicơmà…-Thìthôivậy…-Anhquenmồm…Thôinào,nóitiếpđi.Thầyanhthếnào?-Ôngcụlàmộtnhànhotrọngnghĩakhinhtài,nhưnglạiquálochogánh

nặnggiađình.VậnđộngđượcôngcụđồngýthamgiavớiViệtMinhlàmộtthắnglợirấtlớn.

-Nhưnganhcứlo…NhỡcóvịdukíchViệtMinhnàokhônghiểuđượcviệcthầyanhlàm,họkhửôngcụ…

-Ừnhỉ.Mộtcôngviệctưởngnhưđơngiảnnhưnglạicựckỳnguyhiểm.Nhiệmvụhaimang,chỉngười trong tổchứcmớibiếtđược.Địchbiết,nócũngkhử…

-ĐồntrưởngTrươngPhiênlàmộttênácônkhéttiếng.Nóđánhtổtômvới thầyanhlàđểkhốngchếvà thămdòôngcụ.Đivớimadùcómặcáogiấyvẫnbịpháthiệnnhưthường.

NhắcđếnTrươngPhiên,CambỗngnhớđếnthằngCục.-Lạnhỉ,thầyuanhđặttênhaithằngbéđếnbuồncười.AilạigọilàVện

vàCục.-Gọithếđểngườitađỡquởquang,chodễnuôi.Emthấyhaithằngbécó

đángyêukhông?-Ướcgìemcómộtđứaconnhưthế-CambỗngnhớthằngCụcđếnthắt

lòng.Nàngthởdài,quàngtayômlấyKhôi.-Này,nhỡchúngmìnhcóconthìchết.Chúngmìnhchưaphảivợchồng

củanhau.Tổchứcsẽkỷluật…-Khôinóivàthửnhẩmtính.Chỉtrongngàyhômnayhọđãlàmtìnhvớinhautớibẩylần.

-Anhsợtổchứclắmà?Chửathìđẻchứsao.Emmuốncóvớianhmộtđứacon,mộtthằngcusaunàyđẹptrainhưthằngCục…

-Khôngđượcđâu.Anhcònphảiphấnđấunữachứ…

Khôi lắcđầumặtnghenhưmộtđứatrẻ.Camngắmanh,bỗngtrỗidậyniềmhammuốnmới.Nàngtrườnxuống,nhẹnhànghôntừgótchânKhôi.ĐôimôingườiđànbàchạmtớiđâungườiKhôilạigailên,cươngnở.NàngdừnglạiởgiữahaiđùiKhôirấtlâu,khơigợiởanhmộtchukỳmới.Saumộtgiấcngủ,Khôilạitràntrềsinhlực.Anhlùataydướihaibầuvúcăngmọngcủanàng,kéonàngnhíchdần lên,cho tớikhianhcócảmgiácxuyênquangườinàng.

Cũnglàkhihọbắtđầucuộctìnháithứtámtrongngày…***Saubangàythầntiên,NguyễnKỳKhôimangtêntrongthẻcăncướclà

NguyễnKhắcKhang,đượctổchứcđánhvàonộithànhHàNộivớicôngtácđặcbiệt:Vậnđộngcáctríthức,vănnghệsĩ,cácnhàtưsảndântộclênchiếnkhuViệtBắc,phụngsựkhángchiến.

Đó là những ngày hoạt động sôi nổi, hứng thú nhưng cũng đầy nguyhiểmcủaKhôi.Anhcùngcácđồngchítrongtổchứcvừatìmcáchkhéoléochemắtđịch,vừamócnối, tiếpcậnvớiquầnchúnggiácngộgiúpđỡvậnđộngcácnhânsĩtríthức,vùatìmcáchđấutrí,đấucảtínhmạngvớibọnViệtquốcViệtcáchphảnđộngcũngđanglôikéonhữngngườiyêunước.

KhôinhớCamvớinỗinhớcủakẻnghiệnthuốcphiệnbịđứtbữa.HailầnanhgiấutổchứcravùngtựdođểtìmCam,nhưngkhônggặp.

CôngviệctrênchiếnkhuđangcầnKhôi.Hơnmộtnămsau,KhôingượcTháiNguyên,quaĐạiTừ,vượtĐèoKhếsangvùngATKTuyênQuang.

ĐúngnhưlásốtửviôngCửPhúcđãlậpchoKhôi,vừabướcchânđếnrừng,conngựakỳnhưtrởvềnơisinh,gặpđấtđắcđịa.NhiềunhânsĩtríthứcdoKhôivậnđộngtừHàNộilênđãnóitốtvềanhvớitổchức,dovậy,vừalênchiếnkhu,Khôiđãđượcthượngcấpđặcbiệttincậy.ĐíchthânđồngchíTư Vuông giao nhiệm vụ và kèm cặp Khôi. Đồng chí Tư Vuông là mộtthượngthượngcấpcủaViệtMinh.Đượctiếpxúcvànhất làđượclà thuộccấptrựctiếpcủaônglàmộtdiễmphúc.

Sausáuthángthửtháchvớinhiềuloạicôngviệckhácnhau,nhiềutìnhhuống,ứngxửkhácnhauđểbộc lộnănglựcvàphẩmchất tuyệtđối trungthành,Khôiđượcphiênchếvàomộtđơnvịđặcbiệt,vớinhữngnhiệmvụđặcbiệt.Vàrồi,mộtđặcânbấtngờđãđếnvớiKhôi:Anhđượcthượngcấptincậyyêumến,đổitênthànhChiếnThắngLợi.Từđây,cuộcđờiKhôilậtsangmộttrangmới,giốngnhưmộtanhchàngmãivõđượcđeođaithứhạngđen,trắng,mộtcầuthủchânđấtđượclênchângiàykhoácáosâncỏ,vượtlênmộtđẳngcấpmới.

ChiếnThắngLợihoàntoànkhônghaybiếtcuộctìnhsétđánhvàéolevớiCam,đãđơmhoakếtquả.Cólẽởcáilầnthứtámthănghoaấy.Camtinnhưvậy.

KhácvớilầncóthaivớiTrươngPhiêntrướcđây,khinàngmườisáutuổithơngâykhờdại,hoảngloạnvôphươnghướng,lầnnàynàngnângniuấpủđứacontrongbụngnhưĐứcMẹĐồngtrinhmangthaiChúaHàiĐồng.

Thờikỳchuẩnbị sinhnở,Camvềsốngởnhàcơsởmộtcôhàngxén,cùngtranglứa,tênNhạn.

NhạnkhôngxinhđẹpbằngCam,nhưnghấpdẫnbờivẻdungdịvànữtính.GánhhàngxéncủaNhạnlàhaichiếcbồcaochấtngất,trongđóchứađủmọi thứ, từcáikimsợichỉ,chiếcđènhoakỳ,hộpsữa,gói thuốcláCôtáp…chođếncáixoongnhômvàcácloạiquầnáo,dầydép…Hằngngày,bốngiờsángNhạnđãtrởdậysắpxếpđichợ.Đôiquangbồcồngkềnh,chấtngất,nặngoằnhaivaikẽokẹtđinămcâysố,quabờmương,quacánhđồng,đếnchợlúctrờiđãtảng.GianhàngxéncủaNhạnởngayđầuchợMới,cáchbốtlàngĐộnggầncâysốKhoảngcáchấy,lúcnàocũngnằmgọntrongtầmngắmốngnhòmcủađồntrưởngTrươngPhiên.Ởvùngthônquêmộtcôgáisạch sẽ, ngon lành như Nhạn, làm sao lọt khỏi mắt một kẻ hám gái nhưTrươngPhiên?

CuộcchạmtránbấtngờgiữaCamvàTrươngPhiênnhưcuộcđụngđộcủađịnhmệnh,khôngtránhkhỏi.

ChiềuấynàngđangnấucơmdướibếpđợiNhạnđichợvề,thìnghetiếngxeJeepđỗngoàicổng.ĐồntrưởngTâylaiTrươngPhiênmũbêrêđenđộilệch,binhphụcmầucứtngựa,giàysăngđá,súngngắnlệchbênhông,nhưmộtcongàtrốngđỏmdángbướcxuốngtrước,đỡgánhhàngchoNhạn.Nhìnqualỗthủngtráibếp,trốngngựcCamđậpthìnhthịchnhưtrốngtrận.Máutừđâubỗngdồnhết lênđầu, lênmặt.TrươngPhiênvẫnchẳngkhácgìmườimấynămtrước,khigã tán tỉnhgạgẫmnàng.VẫnkhuônmặtTây laiđỏmdáng,đôimắthaimísâuphớtxanhđatình,cáimũidọcdừavàhàngriamêphungmềmxéntỉarấtcẩnthận.Trờiơi,saothằngCụclạigiốnggãđếnthế,mộtbộmặtmàngaycảkhinhắmmắtlại,cảmgiácghêlạnhvẫnlàmnànggaingười.Nàngcămthùgã,kẻđãgiếtchếttuổithiếunữcủanàng.Ýđịnhvứtbỏđứacontrongbụngnàng,bắtđầutừkhinàngbiếtđámcướigiữagãvàtiểuthưKiềuNhiđượctổchứctạinhàhàngGô-đaHàNội.

NàngthềsuốtđờisẽkhôngthèmnhìnmặtthằngSởKhanhấy.Vậymàsốphậnvẫnluônchốnglạinàng.Nàngvàgãđãtrởthànhđốithủởhaichiếntuyến.ĐãkhôngdướimộtlầnTrươngPhiênnằmtrongtầmsúngcủanàng

vàcácđồngchícủanàng.Nhưngrồivìtuânthủkỷluậtcủatổchức,gãvẫnnhơnnhơn.Cuộcđờigãdườngnhưkhôngcólựccản.KểtừngàytốtnghiệptrườngvõbịSơnTây, gãđãnhanh chóng thăng tiến trên conđườngbinhnghiệp.Việcgãđượcthănglontrunguý,giữchứcđồntrưởngbốtlàngĐộnglàmộtbướctiếnkhádài,chứngtỏgãđãlậpnhiềuthànhtíchbắngiếtđồngbàomìnhđểbáovệnướcmẹĐạiPháp.TheosựphânloạicủaViệtMinh,TrươngPhiên liệt vào danh sách đen,một trong những phần tử ác ôn, nợmáu.

Camliếcnhìnquanh,nhưmộtphảnxạ,tìmchỗnấp.Nhưngquáiác,nồicơmđangsôi,khôngthểnàoxoádấuvết.Nàngvơvộichiếckhănvuông,độixụpquámimắt,ngồithulubênbếplửa.

Mặc cho Nhạn can ngăn, Trương Phiên vẫn nhất định đòi vào nhà.ChừngnhưTrươngPhiênnhậnravẻkhôngbìnhthườngcủaNhạn,hắnxôngngayxuốngbếp.

-ViệtMinhhả?-Bằngmộtđộngtácthôbạo,gãlậtchiếckhăn.vuôngcủaCam.

Hốthoảng,NhạnchạyđếnkéotayTrươngPhiên.-Kìatrunguý.Đừnglàmemnósợ.Emgáiconôngchúruộtemđó.Nó

đếnởvớiemđểchờđếnnhàhộsinh.Chiếckhănvuông tuộtkhỏiđầu,sổ ramộtmớ tócdàiđenmướt.Cam

quaylại,xoáyđôimắtphượngnhìnTrươngPhiêntrừngtrừng,sẵnsàngchấpnhậncuộcđụngđầu.Tênđồn trưởngbỗng lùi lại, sữngsờgiây lát rồikêulên:

-Bướm?ĐúngBướmthậtrồi.Emcònđẹphơncảngàyxưa.-Chàoôngđồntrưởng.Ôngnhầmrồi.CáitênBướmđãchếttừlâurồi.-Nhầmsaođược,emBướm.Anhđitìmemsuốthơnmườinămqua.Ha

ha,NisưThíchĐàmHiên,rồinữViệtMinhĐàoThịCamvàcôthiếunữChuThịBướmchỉlàmột.Khôngngờtráiđấttròn,đểchúngtacóbuổigặpgỡhômnay.

-Ôngđồntrưởngquágiàutrítưởngtượng.ÔngđịnhnóiđếncôChuThịBướmnàovậy?

-KìaBướm,emđừngđóngkịchnữa.Concủachúngtađâu?Suốtnhữngnămquakhônglúcnàoanhkhôngđitìmmẹconem…

TựnhiênmắtCambỗngcayxè.Nàngnhớđến thằngCục.Nàng thầmcảmơnôngbàCửPhúcđãcưumang,nuôinấngthằngCục.Liệunócóbiếttên đồn trưởng ác ôn Trương Phiên là cha đẻ của nó không? Và lẽ nàoTrươngPhiên, trongnhững lầnđếnđánh tổ tômởnhàLýPhúc lại không

nhậnra thằngCụcgiốnghắn?Hay làhắnđãbiết thằngCụcvàcố tình trakhảonàng?Địnhmệnhthậttrớtrêu.Hằngngàychaconhắnvẫntrươnggặpnhaumàhắnvẫnnhưkẻcómắtnhưmù.

-Ôngquánhầmrồi,ôngđồntrưởngạ.Tôichưabaogiờlàvợông.Tôichưabaogiờcóconvớiông.

-ĐừngđùadờnnữaBướmơi.Concủatôiđâu?TrươngPhiênđịnhcầmcổtayCam,nhưngnàngđãnhoàingườirasau,

đứngvụtdậy.TrươngPhiêntrònmắtkinhngạckhinhậnranàngđangsắpđếncữđẻ.

-Trờiơi!Lạiconcủamộtthằngcộngsản?ThằngLêThuyếtđãchếtrồi?Côđangcóchửavớiai?

-Chuyện tôi có thai không liênquangì tới ông, thưaôngđồn trưởng.Nếuôngđịnhbắttôivềđồn,thìxincứviệc.

Thái độ bất cần của Cam, cái bụng chửa vượt mặt của nàng khiếnTrươngPhiênnhúnvai,ngánngẩm.

-NữViệtMinhĐàoThịCam.QuannămHăng riđờCuôrsơ,Tư lệnhvùngHữuNgạnđangtreocáiđầucủacôgiánămngànquanđó.

-Vậy thìôngđangcócơhội lĩnhmón tiền thưởng lớnkèm thêmmộtchiếcmềđaynữa…-Camcườikhẩy,giễucợt.Nụcườiấyđãđánh trúnglòngtựtrọngvàtínhthượngvõcủaTrươngPhiên.

-Nểtìnhnghĩahơnmườinămtrướcvàtỏlòngnhânđạovớiđứatrẻcôđangmangtrongngười,tathachocôlầnnày.Vàchỉmộtlầnnàythôi,nghechưa?Lầnsau,chớcóđểmỗnàyphảiratay.

TrươngPhiêncườigằn,hấtkhẩuBraoninhtrêntaynhưtròtunghứngrồihầmhầmbướcraxe.

SaulầnchạmtránvớiTrươngPhiênấy,Camphảithayđổinơiở.NàngtìmmộtcơsởtítvùngđồngchiêmKhuTrắngquanhnămnướcngậpđểsinhcon.BétrainàngsinhgiốngNguyễnKỳKhôilạlùng.NàngđặttênconlàLêKỳChu,lấyhọLêcủaLêThuyếtghéptênđệmcủaKhôivàhọkhaisinhcủanàng.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương4Chàngthisĩcủacáchmạng

Từngàyđược thay tênmới,ChiếnThắngLợiđã trở thànhmộtcánbộchữngchạc,kiênđịnhđườnglốicáchmạng.Nhưthépđượctôitronglửađỏvànước lạnh,vào tuổihaimươihai,anhđãcó tốchấtcủamộtngườiđànôngtamthậpnhilập.Đivớithượngcấp,anhchỉcómộtnhiệmvụduynhấtlàtuânlệnhvàphụctùng.Cấptrênralệnh,khôngcãi,khôngbànlùi,khôngchầnchừ, tuyệtđối tuân thủvàbằngmọigiáhoàn thànhnhiệmvụ.Trongcôngviệcchỉđượcphépnhậnchỉthịtừngườitrựctiếptruyềnđạtchomình.Chỉbànbạctrongtổtamtamvàxinchỉthịcủathượngcấp.Thấydấuhiệukhảnghi,phải lậptứcbáocáovới thượngcấp.Khôngđượcngheđàiđịch,đọctintức,truyềnđơncủađịch.Phảicoitổchứcthiêngliênghơntấtcả,hơncả gia đình, bố mẹ, vợ con. Sẵn sàng hy sinh chuyện riêng tư, thậm chíkhôngcóchuyệnriêngtưcàngtốt.Mọithưtừ, tintứccủangườithânruộtthịt đều phải báo cáo với tổ chức. Những nguyên tắc ấy đã được ChiếnThắng Lợi quán triệt từng ngày, từng giờ. Từ con người cá nhân, ChiếnThắngLợiđãhoàntoàntrởthànhconngườicủatổchức.

Cómột lần đi công tác với thượng cấp, Chiến Thắng Lợi đã lậpmộtchiếntíchthầmlặng.Lầnấy,nướclũbỗngđộtngộtđổvề.Conngầmđangquatrởthànhdòngthác.Đồngchíthượngcấptrượtchân,bịlũcuốntrôihơntrămmét.Chỉcònchừngbamươimétnữalàđếnthác,contháchungdữsẽcuốnphăng tấtcảmọivậtxuốngvựcxoáy.Đangcơnnguykịch thìChiếnThắngLợichạyvòngbờvực,chặnđầu,laoxuốngdònglũ.Anhquăngđoạndây và rấtmay là đồng chí thượng cấp bám được. Sau lần cứumạng ấy,thượngcấpcàngtintưởngvàlưuýcấtnhắc,đềbạtChiếnThắngLợi.Cuốinăm1952,anhđượccửlàmđoànphómộtđoàncôngtáctừchiếnkhuViệtBắcvềcáctỉnhđồngbằngđểvậnđộngđồngbàotrongvùngtựdovàvùngđịchhậutổchứccácđoàndâncônghoảtuyến,đóngthuếnôngnghiệp,độngviênsứcngườisứccủachokhángchiến.

Saubốnnămởrừng,ChiếnThắngLợitrởvềđồngbằngvớingộtkhíthếbừngbừng,mộttâmthứcmới.Cuộckhángchiếnđãvượtquagiaiđoạncầmcự và phòng ngự, tiến sang giai đoạn phản công. Chiến thắngBiênGiới,chiếnthắngHoàBình,rồichiếnthắngTâyBắccuốinăm1952đãhoàntoànlàmthayđổicụcdiệnchiếntrường.KhíthếbộđộiCụHồnhưchẻtre.Cácloạivũkhíhạngnặng:xetăng,đạibác,củaViệtMinhlầnđầutiênxuấthiện

khiếnthựcdânPhápkinhhoàng.CácbinhđoànchủlựcđangđượclệnhmởmặttrậnTâyBắcvàThượngLào.

ĐoàncôngtácthuếnôngnghiệpcủaChiếnThắngLợicómộtsốnhàvănvànhạcsĩ,cóngười trongsốhọđãđượcanhvậnđộngđưatừHàNội lênViệtBắctừnăm1948.Mộtlần,trongmộtcănhầmtrúẩntạimộtnhàdânởNhoQuan,NinhBình,nhàvănTrầnNguyễn,mộtcâybúttêntuổitừthờiTựlựcVănđoàn,đưachoChiếnThắngLợixemmộtbài thơ in trong tạpchíBôngLúa,mộtấnphẩmintipôcủaHộiVănnghệLiênkhuBa.Ônglèlưỡilắcđầu:

-TácgiảNguyễnKỳVỹnàylàmộtthằngchamớitoanh.Nhưngthơhắnthì tuyệt quá. Giọng điệu vừa mới, vừa trẻ. Không kém gì Ximônốp,Baudelaire,Lamartine.

Vừa liếc thấy tên tácgiảNguyễnKỳVỹ, timChiếnThắngLợiđãđậpliênhồi.Anhđọcnhưnuốttừngcâu:

SỐNGAnhđãchếtsaunhữngngàytămtốiSautrămnămkiếpnôlệlầmthanNướcmất,nhàcũngtannhưnướcGótgiàyđinhcàyngangdọcquêhươngĐànhgáclạinụhônchờkiếpkhácĐừngtráchanhhờhữnghỡiemyêuVìnước,thàbọcthâydangựaChínamnhisaotiếcmộtGiángKiềuAnhkhôngthẻsốngkiếpđờinôlệNàngthơơi,đừngníugiữchiếnbàoTrốngđồnggiục,gọitraiPhùĐổngRũbùnbaytớitriệuvìsao.ChiếnThắngLợinhìnmãivàocáitêntácgiãNguyễnKỳVỹởđầubài

thơ.Đúnglàthằngemtraianhrồi.NguyễnKỳVỹ.Bàithơnàycủanóthậtrồi.LợiđưamắtnhìnnhàvănTrầnNguyễnthămdò.Phảicảnhgiácvớiôngnhàvănnày.ÔngấybiếtNguyễnKỳVỹlàemtraimìnhchăng?Tuổinósaolạiviếtbàithơnàynhỉ?Toànyêuđươngtraigái.Giữalúccảdântộclođánhgiặcmà lại làm thơhônhítnhau.Sặcmùi tiểu thưsản,uỷmị, sướtmướt,phảnđộng.Ôngnhàvănnày lập trườngcóvấnđề.Vẫnrơi rớtgiọngđiệusướtmướt, nhập nhoà giai cấp từ thờiTự lựcVăn đoàn,Tiểu thuyếtThứ

Bảy. Hay ông ta định thử lập trường giai cấp của mình? Hãy coi chừngnhữngviênđạnbọcđường.

-Theoem,bàithơnàyphảnđộnganhạ.Lậptrườngtiểutưsản.Thơcacáchmạngkhôngthểnhưthếnàyđược.Nguyhiểmlắm.Traigáisẽhônhítnhaulungtungvàquênýchícáchmạng,thủtiêuđấutranhgiaicấp…ÔngTổngbiêntậpBôngLúanàycóvấnđề.Cầnphảibáocáovớithượngcấp.

NhàvănTrầnNguyễntrốmắtnhìnChiếnThắngLợinhưđangnhìnmộtdịvật.Ônglắcđầu,lấybiđôngrượu,rótrachiếcchénmắttrâumầudalươnlúcnàocũngđemtheomình,chiêumộthớprồikhàmộttiếng.

-Quanđiểmvềnghệthuậtcủachúmàykhôngổn.Anhthấtvọngđấy.Taolàdânvănxuôi,nhưngkhôngđếnnỗingusikhôngbiếtthưởngthứcthơnhưchúmàytưởngđâu.ThơcủathằngNguyễnKỳVỹnàymớilàthơchínhhiệu.Thơyêunước,thơcáchmạnghẳnhoiđó.Màyquenxàithứthơcahòvèhôkhẩuhiệuthìlàmsaosựcnổiloạithơnày.TayTổngbiêntậptờBôngLúacóconmắtxanhđó.

ĐịnhgáclạinụhônchờkiếpkhácĐừngtráchanhhờhữnghỡiemyêuVìnước,thàbọcthâydangựaChínamnhisaotiếcmộtGiángKiềuThấychưa?Lậptrườnggiaicấp,tìnhyêunước,lòngcămthùgiặcPháp

củathằngchanàygấpvạnlầnanhemmình.Tìnhyêulàthuộctínhcủaconngười.Tìnhyêutraigáicàngthiêngliêngtrântrọng.Vậymàngườicontraiđànhgáclạinụhônđểrađicứunước.Nụhôncủatìnhyêuđôilứalàmộttínhiệuthiêngliêng.Nhưngtìnhyêunướccònthiêngliênghơn.KhiTổquốccònrênxiếtdướigótdàyngoạibangthìnụhônngườiyêulàsựtủisầu,làhànhvi thấpkémcủamộtkẻnô lệ.Tìnhyêucánhânphảinằmtrong tìnhyêulớndântộc.ĐãlàngườiViệtNamta,aicũngcótìnhyêunước,vàhọyêunướctheocáchriêngcủamình.GiữaTrầnThủĐộvàTrầnQuangKhải,giữaHồQuýLyvàLêLợi…chưachắcaiđãcótìnhyêunướchơnai.Đừngđộcquyềntìnhyêunước.Phảikháchquannhìnnhậnvànângniutìnhyêunướcởmỗingười.NguyễnKỳVỹđãnóiđượctiếngnóicủatuổitrẻ,củacảmộtthếhệđangcầmsúngkhángchiến.Đờingườilàmthơchỉướcviếtđượcnhữngcâuthơnhưthế.TayNguyễnKỳVỹnàyxứngđánglàthisĩcủacáchmạng.Màybiếtcácchiếnsĩtađangtruyềntaynhauđọcbàithơnàykhông?Quầnchúngtinhnhạylắm.Thơhaylàhọngửi thấyliền.Baonhiêuchàngtraiđãchépvàosổtayvàhọcthuộcbàithơnàyđó…

-Thậtvậyhảanh?-ChiếnThắngLợigiỏngtai,háhốcmiệng.

-Mộtbàithơhaycósứcmạnhbằngcảmộtsưđoàn.ÔngLênintừngnóinhưvậy.ChonênôngtamớicoiGorkilàconchimbáobão,lànghệsĩlớncủacáchmạng.Maiakôpski lànhà thơ tiênphongcủagiaicấpcôngnhân,ngườihiệutriệucủachínhquyềnXôViết.ChonênCụHồChíMinhmớichỉthịchocácchúgọibọntớlêntậphọpởViệtBắcđểphụngsựkhángchiến.Chínhsáchđốivớivănnghệ,vớitríthứccủaôngCụlàtàitìnhlắm.Chỉmộtlời hiệu triệu của ôngCụ là bao nhiêu người tài giỏi từPháp, từNhật, từAnh,từNgaXô,TrungQuốcchođếnnhữngngườitàitrùmchănởHàNội,Huế,SàiGòn…đềulênchiếnkhu,bưngbiềnphụngsựkhángchiếncả.ViệtMinhsẽchiếnthắngbọnthựcdânđếquốcPhápvìhọđãlàmđượcmộtkỳtích là tậphợptoàndân trongmộtđạihộiDiênHồngmới,phátđộngtoàndântriệungườinhưmột…

NhàvănTrầnNguyễnlạinhấpmộttợprượu,rồitựôngrótmộtchénđưachoChiếnThắngLợi.

-Chúmàytiếpxúcnhiềuvớicánhvănnghệsĩbọnanh,phảithấmnhuầnlời dạy củaôngCụ là phải biết nângniu tài năng, trọngkẻ sĩ.Hiền tài lànguyên khí quốc gia, đó là tư tưởng của cha ôngmình, đã từng được ghitrongvănbiaVănMiếu-QuốcTửGiám:Nóithựcvớichú,bọnanhcũngcócáikiêucủakẻcótài.Đểcómộttàinăng,mộtngườitài,ngoàicáitrờicho,cònphảinhờtưchất,nhờghenditruyền,nhờkhổluyện.Ngườithườngcóthểcóhàngtriệu,nhưngngườitàithìchỉcómộtvài.TayNguyễnKỳVỹnàylàmộtngười tài.Anhdámchắcvớichúmàyđiềunày.Rồichúmàyxem.Nếuđượctindùng,đượccáchmạngtrọngdụng,NguyễnKỳVỹsẽ làmộtconchimbáobão,mộtthisĩđíchthựccủacáchmạng…

ChiếnThắngLợinhưnuốtlấytừnglời.ChưabaogiờanhthấynhàvănTrầnNguyễnlạicởimởhếtruộtgannhưlúcnày.Nếuquảđúngnhưôngnhàvănnói,thìsauđợtcôngtácnàyanhphảivềquanhà,phảirủNguyễnKỳVỹlênchiếnkhuViệtBắc.ChínhanhsẽgiớithiệuVỹvớitổchức.ChínhanhsẽbồidưỡngVỹvềphẩmchấtchínhtrị, lậptrườnggiaicấptưcáchđạođức.Anhemruộtthịtcòngìhơnlàgiúpnhaulúcnày.Anhsẽcócôngvớicáchmạng, vàVỹ cũng được dịp làm rạng rỡ gia đình, dòng họ.Với trình độThànhchung,giỏitiếngPháp,lạicótàithơ,nếuđượclàmbáoVệQuốc,báoĐộcLậphaymộtcôngviệcgìđódínhdángđến tuyênhuấn,vănchương,chắcchắnVỹsẽtrởthànhmộtkýgiảxuấtsắc,mộtthisĩtàinăngcủacáchmạng.

***Trong trang phụcmột ký giả, quần áomàu ghi, mũ phớt xám, Chiến

ThắngLợivềlàngĐộnggầngiờgiớinghiêm.LàngĐộng,banămnay,từkhicóbốtđịchđóngsừngsữnggiữalàng,trở

thànhmột làng tềan toànnhấtcủađịch.Cùngvớihệ thốngbốtLiênĐạo,PhủCũ,ThanhAm,CanXá,Đanh,TiêuBồ,thựcdânPhápđãthiếtlậpđượcmộtvànhđaibảovệHàNội,baovâyvùngKhuTrắng,khuantoànbấtkhảxâmphạmcủaViệtMinh.Từhệthốngđồnbốtvànhđai,thỉnhthoảngđịchtổ chức các trận càn thọc sâu xuống những làngTrầm tiêu hao lực lượngkhángchiến.

Mấynămxa làng, cuộc trởvề lầnnàykhiếnChiếnThắngLợi cócảmgiác lạ lẫm,hệtnhưmộtđứa trẻ từ ao tùđi rabiển rộng,nay lạivề thămchốncũ.

LàngĐộngcủaanhđây,mộtvùngquênghèo,xungquanhbaobọckínmítbởinhữngluỹtredày,nổi lêngiữababềđồngtrống,nhưmộtốcđảo.Nghecáccụnóilại,ngàyôngthượngtổLýKỳPhongrờitrangVânĐồnvềlậpnghiệp, làngĐộngmới làmộtgòđấtgiữamênhmôngnước.Mùagặtchưatới,bọncướpngàytừvùngđồngtrũngvensôngHồng,sôngĐiềnđãkéonhau từngđànvàogặt trộm.Chúngcưỡi trênhàng trămchiếc thuyềntambản,phinhưbaytrênđồngngậptrắng.Liềm,hái,đònxóc,sàotrevừalàcôngcụgặttrộmvừalàvũkhígiếtngườilợihại.NhưngthượngtổLýKỳPhongvốn làdânsôngnước,võnghệsiêuquần,khôngphải tayvừa.Ôngtrồngtrekendàyquanhlàng,dàytớimứctênbắnkhôngqua.Ôngchođannhữngchiếcbồtrekhổnglồ,hàngchụcngườiôm,caomấyđầungườiđểtrữthóc.Ôngdựngnhữngchòicanhtrênngọncâycao,nhìnxahàngmấydặm,títxuốngnhữnglàngTrầmdướikia.Ôngcholàmnhiềuthuyềnnan,nhiềucâuliêm,daoquăng,nhiềucungtênđểchiếnđấuvớigiặccướp.LàngĐộngtừđóthựcsựtrởthànhmộtpháođài…

Xéttheogócđộlịchsử,dònghọLý,saunàyđổithànhNguyễnKỳ,cócônglaokhaiphá,dựngnghiệp,nhưngđồngthờilạitrởthànhnhữngđạiđịachủ bóc lột bần cố nông, càng đến thời kỳ phong kiến thực dân gần đây,càngbộc lộ tính chất phảnđộng,ngăncản sự tiếnhoá củaxãhội.Nhữngngày ở chiến khuViệt Bắc, được đả thông tư tưởng, học tập lý luận, bồidưỡngquanđiểmgiaicấp,ChiếnThắngLợiđãnhìnnhậncáilàngĐộngcủaanh,cáidònghọNguyễnKỳcủaanhvớimộtgócnhìnhoàntoànkhác,mộtcáinhìnđậmtínhduyvậtbiệnchứngvàduyvậtlịchsử.Sẽđếnlúcphảiphábỏnhữngluỹtrenghìnđờicổhủ,phongkiếnkiađi.SẽđếnlúcđậpbỏcáisàohuyệtNguyễnKỳViênmà thầyanhđangômgiữkhưkhưkianữa.Sẽphảitiếntớithếgiớiđạiđồng,giaicấpvôsảnlàmchủtoàncầu…

Theosựchỉdẫncủacơsở,ChiếnThắngLợi tránhđi lốiđình,nơibọnlínhbảoanđóngbốt,đểvòngquangõxómThượngvềNguyễnKỳViên.

Quarặngtreumtùm,quanhữngcáivườnbỏhoang,nơixưakialàsàohuyệtcủabọnmatịt,ChiếnThắngLợiđãnhìnthấykhunhàthâmnghiêmcủaanhsángrựcánhđèn.Cóchuyệngìmàđènđuốcsángchóivàogiờnày?Khôngthểvàonhàbằngcổngchính,anhmentheobờrào,lọtquamộtkhebímậtchỉriêngmìnhanhbiết,rồivòngquakhunhàngang,trèolêncâymuỗmum tùm, dõimắt nhìn hai chiếc xe con,một chiếc xe Jeep nhà binh,mộtchiếcRenaultmàu sữa, đỗngaygần sát cổng.Một tên lính áovàng, súnglămlămtrongtayđangđi lại tuầntra.Lẽođẽotheohắnlàconbécgiêcựclớncósợixíchtrắngquấnquanhcổ.

BọnđịchởbốtlàngđãđoánKhôivề,phụckíchđónlõngchăng?Kiểmtralạikhẩusúnggiắttrongngười,ChiếnThắngLợinằméptrêncâymuỗmnghengóngrồi tìmcách trườnsangnócdãynhàngang.Kia rồi, thầyanh,ôngCửPhúc,bâygiờdânlànggọi làLýPhúc,đangngồigiữamộtbàntổtôm.

Tấtcảcósáungười.Ánhsángngọnđènbadâyvàhaicâyđèntoạđăngchiếuvàochiếcsậpgụgianbênnhà thờchoanhnhậnramộtngườiquen:ôngHộiThiệnngườilàngNghiSơn,bạnthâncủathầyanh.Bêncạnhlàmộtngườitrẻtuổimặcvestôngtrắng,tiếpnữalàbasĩquannguy,haingườichơibài,mộtngườichầurìa.TheonhưphánđoáncủaChiếnThắngLợi,thìtênsĩquanngồicạnhôngHộiThiệntrônggiốngTâylai,cóthểlàTrươngPhiên,đồn trưởng bốt làngĐộng, kẻ khét tiếng ăn chơi và làmột tay tổ tôm cựpháchtrongvùng.

Mộtnỗiđau,chennỗiuấtứctràolên,khiếnmặtChiếnThắngLợinóngbừngbừng.ThầyanhkhôngphảilàmnhiệmvụhaimangnhưCamđãtừngnóivớianhtrongbangàygặpnhauởPhươngĐìnhấy,màôngđanglàmtaysaichođịchthậtrồi.Gầnmựcthìđen.Nhữngcuộccờbạcthâuđêmnàybắtđầutừbaogiờ?CáitinôngCửPhúcralàmlýtrưởnglàngĐộngđãđếntaiChiếnThắngLợi từkhianhcòntrênchiếnkhu.Tinấyđếncả tai tổchức.Làm saomàbào chữađược?Bâygiờ thì tậnmắt anhnhìn thấy chamìnhđangthảnnhiên,thậmchíhứngthúkhingồichơitổtômvớikẻthùcủanhândân.

Cố nuốtmấy lầnmà cái cục trong yết hầu vẫn chẹn ngang cổ, ChiếnThắngLợimuốnnémmộtquả lựuđạn,xảmấybăngđạnvàogiữabàn tổtômkia.Nhưngrồinhìnthấyconbécgiênhưconcọpxám,tênlínhvệsĩtonhưônghộphápcắpkhẩutiểuliênđilạitrướccáisânrộngmênhmông,anh

đànhnuốtnướcmắt,bấtlực.***Cuộc tổ tôm đã ù đến ván thứmười ba.ÔngLý Phúc ù ba vánBạch

định,bốnvánThôngtômlèo,haivánChichi.CònlạibốnvánthìTrươngPhiênchiếmba,ôngkháchùmộtvánsuông.HoáraLýPhúcvẫnlàmộttaytổtômsừngsỏkhôngcóđốithủ.CaycúnhấtlàTrươngPhiên.GãđãchótkhoevớiPhánLiêu,ngườimặccomplêtrắng,hiệnđangcóchântrongHộiđồngdânbiểuBắcKỳ, rằngđêmnaygãsẽmóc túiLýPhúcđếnđồngxucuốicùng.

ThựcracuộcsátphạtnàykhôngphảilàmụcđíchchínhcủaPhánLiêu.Đầu tháng tới nếu không có gì thay đổi, ông sẽ được bổ nhiệm tri huyệnPhươngĐìnhthayviênquanhuyệncũnhunhượcđểchoViệtMinhlấnlướt.ĐâylàdịpquanhuyệntươnglaitiếpxúcvớiChánhtổngThiệnvàLýPhúcđểdòlaxemhaingườicộngsựsắptớicủaôngnhưthếnào.ĐãcónhữngchứngcứcủađiệpviênnằmvùngchohayhainhânvậtnàydoViệtMinhcàivàohàngngũcủaPháp.

Bằngcứrõnhất là thángtrướcLýPhúcvừabịquanTâybốtPhủtốnggiamhaingàyvìđãcốtìnhchegiấumộttêncộngsảnđầusỏởtronglàng.Chuyến ấy không cóChánh tổngThiện vàTrươngPhiên xin khéo thì LýPhúccóthểbịántùvàinăm.

Cómộtngườimàtrongsuốtcuộctổtômcứđinhưconthoitừtrênnhàxuống bếp khiến Chiến Thắng Lợi căng mắt quan sát và suy đoán mãi.KhôngphảiVỹ,Vọng.CũngkhôngphảiCục.Chắcdìvàbathằngemđãđingủtừlâurồi.PhảimộtlúcsauLợimớinhậnraanhĐĩNgaomặtrỗchằngrỗchịtbênhàngxóm,conôngMõNgò,ngườichuyêngiết lợnvà làmcỗthuêtronglàng.ĐĩNgaolàloạimạthạngcùngđinhnhấtlàngĐộng,bốvàôngnộilàdânngụcư,xinlàmmõcholàng,đượccụĐồKhahếtlòngcưumang,chohẳnmộtdảiđấtvenaolàmnhà.TừđờiôngnộiLợiđãcoibốconĐĩNgaonhưconcáikẻănngườilàmtrongnhà,cóđám,cóviệcgìĐĩNgaođềuđánhhơimòđến,cúccungtậntuy.Dĩnhiên,thớtcótanhtaoruồimớiđến.CảnhàĐĩNgaođãthànhtinhtrongviệcănvụng,ănbớt.Kia,cáimónởdướibếpngàongạtmùithơmkiahẳnlàôngthầyănmột,bàcốtănhai.ĐĩNgaođangbứnglênmộtnồicháogàthơmphức,thậntrọngmúcranhữngbátôtôtobằngsứGiangTây…

Đến lúcnàyChiếnThắngLợimới thấyđói cồn cào.Hơi cháogàbayngạtngàokhiếnconbecgiêcũngkhụtkhịtnhưthèmthuồng.

Bỏ lênchiếnkhuư?Cuộc trởvề làngĐộngsaubốnnămbiềnbiệt lại

ngaongánvàđắngđótnhưthếnàysao?ChợtnghĩđếnNguyễnKỳVỹvàbàithơ"Sống"ChiếnThắngLợiđànhdằnlònglại.ThờigiannàylàlúcVỹđangnghỉhếtnămhọcđểchuẩnbịlênhọctútài.BằngmọigiáanhphảigặpNguyễnKỳVỹ,thuyếtphụcVỹlênchiếnkhuViệtBắc.NếuquảthựcVỹlàtácgiảbài thơ sống thì chuyếnnàyanhsẽ làmđượccôngviệcchiêuhiềnngangvớitamcốthảolưcủaLưuBịcầuGiaCátKhổngMinh."Thânhiềngiáhiềndã,năngtiếnhiềngiàdiệchiềndã".Tựmìnhhiềntàithìlànhântàirồi, nhưng biết tiến cử người hiền tài cũng là nhân tài. Câu nói của LưuHướngđờiHánmàthầyvẫndạychoKhôingàytrước,anhghitậnđáylòng.Khôitrườntrênnócnhà,tìmđếngiannhàngangnơibađứaemcủaanhngủ.Cóánhđènhắtlênkhengói.RấtcóthểVỹchưangủ.Nhẹnhàngtháomộtviên ngói ở đầu hồi, nhìn xuống, Khôi nhận ra Vỹ đang ngồi trước bàn.Ngọnđènhoakỳhắtxuốngmộtcuốnsáchđangđểmở.

-Tắckè…tắckè…tắckè.Batiếngtắckèbỗngvanglên.Khôngphảinămtiếngnhưcontắckèvẫn

kêuở trên câymuỗmđầunhà thờ,màchỉ cóba tiếng.Đó là ámhiệu chỉriêngKhôivàVỹngầmbiếtvớinhautừngàyKhôicònởnhà.

Tênlínhcậnvệdừnglại,dỏngtainghengóng.NguyễnKỳVỹdừngđọcsách,ngẩng lênmáinhà.Bằng linhcảm,Vỹ

biếtanhKhôiđãtrởvề.ĐúnglàanhKhôirồi.BatiếngtắckènàyVỹđãchờđợisuốtbẩynăm,từngàyanhKhôithoátlygiađìnhđitheocáchmạng.Rấtnhiềuđêmkhôngngủ,VỹnằmchongmắtnhìnlênmáinhànghĩvềanhKhôivàmơbatiếngtắckè.

Láchquakhecửa,Vỹlenlénđiphíasau,nơicóđốngrơmvànhữngbụichuối.Quansátbốnphía,rồiVỹbắcloatayhướngvềphíacâymuỗmđáplại ba tiếng tắc kè… tắc kè… tắc kè…Đó là ámhiệu anh emđã nhận ranhau.

Chođếnkhihaianhemômchầmlấynhauởchânđốngrơmgócvườn,saudãynhàngang,thìChiếnThắngLợihoàntoàntinrằngtiếngtắckècủaanhđãtrởthànhnỗichờđợiđauđáutronglòngđứaemcùngchakhácmẹbiếtchừngnào.

-Emnhớanhtừngngày.Emkhôngmuốnđihọcnữa.EmmuốnlênViệtBắcvớianh.

ĐólànhữngcâunóiđầutiêncủaNguyễnKỳVỹvớingườianhtraisaumấy nămxa cách.VớiVỹ,Khôi là niềm tự hào, là ngưỡng vọng, là biểutượngcủakhángchiến.Ởtrường,Vỹcôngkhaikhoevớibạnbècóanhtraiđilàmcáchmạng.ĐãhailầnVỹẩuđả,đấmthẳngvàomồmthằngHạnhmặt

lưỡi cày khi nó dám nói xấu anhKhôi, thoámạ kháng chiến. Tin tức vềnhữngchiếnthắngdồndậpcủaViệtMinhởViệtBắclantruyềntrongcáclớphọc.Rồimỗituần,mỗithánglạicómộtvàihọctròbỏlớp,ravùngtựdotheobộđội.Khôngkhíhọcđườngtantácnhưphiênchợchiều,càngkhiếnVỹnhưngồi trên đống lửa.Vỹngán ngẩm, thậmchí vứt xó tất cả nhữngcuốn tiểu thuyết chàng, nàng củaKháiHưng,NhấtLinh và nhómTự lựcVănđoàn.AnhkhôngthiếtđọcLaMartin,Huygô,Bođơle,Voltevàtrườngpháicách tân, lãngmạnPháp.Anhchépvào trangđầucuốnsổnhữngcâuthơtrongbài"Nhớrừng"củaThếLữ:

GậmmộtkhốicămhờntrongcũisắtTanằmdài,trôngngàythángdầnqua.Vỹtựvímìnhnhưconhổbịgiamcầmmàchốnrừngxanhcóýámchỉ

vùngViệtBắcxaxôi,nơicóanhKhôivànhữngngườiyêunướcđangkhángchiến.

-Đêmnay thầyphải tiếp tổ tômđồn trưởngTrươngPhiênđếnkhuya.Chúngnóbiếtanhvềthìnguyhiểmlắm.Tạmthờianhphảinằmchờởdướihầm.Emphảilênnhàxemđộngtĩnhthếnào.

VỹthìthầmvàotaiChiếnThắngLợivàdẫnanhtraixuốngcănhầmbímậtngaydướichânbụitresaudãynhàngang.CănhầmbímậtnàyôngLýPhúcđãchođàongaysaukhiôngnhậnchứclýtrưởnglàngĐộng.Đólàmộtcăn hầm khá kiên cố, dài bamét, rộng haimét hai, cao ngập đầu người,thôngtừngáchkholúaxuyênragiữabụitre,cóthểchứahơnchụcngười.CănhầmbímậtđãgiúpLýPhúclàmviệchaimangmộtcáchsuônsẻ.NhiềucuộchọpbímậtcủacáccốtcánViệtMinhtrongvùngđãđượctổchứcngaydướihầm.CóthờikỳBíthưhuyệnuỷPhươngĐìnhởtrongnhàLýPhúccảtuần.Cótrườnghợp,trênnhàLýPhúcđánhtổtômvớiđồntrưởngTrươngPhiên,nhưngdướihầmcánbộViệtMinhvẫnungdunghộihọp.Mớihơnmộtthángtrướcđây,nhờcănhầmnàymàmộtthượngcấpcủaViệtMinhvềchỉ đạo phong trào đã được cứu thoát. Chuyến ấy Lý trưởng Phúc bị bắtgiam trên bốt Phủ hai ngày, bị ghi vào sổ đen nghi có cảm tình vớiViệtMinh.NgaycảđồntrưởngTrươngPhiêncũngbịkhiểntrách,suýtbịhạmộtgạchsao.

TờtạpchíBôngLúamàChiếnThắngLợidúivàotayVỹởcửahầmcònhơncảmọi thứquàtặngquígiá.NgườiVỹcứrunlên,contimnhưmuốnnhảykhỏilồngngựckhianhđọcthấytênNguyễnKỳVỹvàbàithơ"Sống"củamình.VậylàchịCamđãgiữđúnglờihứa.ChịCamđãgửibàithơVỹviếtchoanhKhôi.VàanhđãgiậnintrêntạpchíBôngLúanàyđây.

Vỹnhớlại lầngặpchịCamhồinămngoái,khichịđóngvaimộtbệnhnhâncủathầyđếnởtrongcănhầmbímật.CảtuầnlễchịCamhayhỏiVỹvềKhôi,lúcnàocũnghỏivềanhKhôi.ChịbảođãquenanhKhôitừngàyTổngkhởi nghĩa.Giữa hai người có nhiều kỷ niệm với nhau trong những ngàyhoạtđộngbímật."Vỹviếtthưđi,chịsẽgửianhKhôicho"-ChịnàinỉVỹ.

TiếpxúcvớiCam,Vỹkhôngchỉthấyởchịnhữngnétđẹphìnhthể,màởchị luôn toát lênvẻđẹp tinh thần.Đôimắt tuyệtđẹpcủangườinữcánbộViệtMinhluônnhìnVỹmộtcáchkháclạấy,hayđôimôihìnhtráitimđầyquyến rũ củaMai, cô bạn gái xóm Chùa, đã gợi tứ cho Vỹ viết bài thơ"Sống"?Lạthế,chưatừnghônmộtngườicongáinàomàbàithơấyVỹchỉviếttrongmộtđêm,viếtnhưnhậpđồng,viếttrongmộtcảmxúcthănghoa,ngâyngất."Emvừaviếtđượcmộtbàithơ.EmnhờchịgửichoanhKhôiemnhé!"VỹkhoevớiCam.Chịđọcxongvàbảo:"Chịkhôngbiếtthưởngthứcthơ.Nhưngnếuchịlàcôgáiđượcemlàmthơ,thìchịhạnhphúclắm.ChịsẽgửilênviệtBắcchoanhNguyễnKỳKhôibàithơnày".

Nhữngkỷniệmcứnhảynhót,reovuinhưtiếngreocủaánhlửangọnđèndầu,ruVỹvàogiấcngủchậpchờn.Anhnằmgụctrênbàn,haitayvòngômcuốntạpchíđểmở.

***Quánửađêm thì chiếu tổ tôm tan.Ngườikháchmặcvestông trắngvà

thầy tròđồn trưởngTrươngPhiêncùngconchóbecgiê leo lênxe JeepvàchiếcRenaultvềđồn.

CótiếngthìthàocủahaingườiđànôngbêntaiVỹ.AnhlờmờnhậnratiếngcủathầyvàbácHộiThiện:

-Thằngchadânbiểunàycónướcbàichờùthôngtômlèorấthiểm.Mấylầntôirahiệumàbáckhônghiểuý.

- Tôi biết. Nhưng khôngmuốn lộ liễu. Vậy là chúng ta đã biết rõ kếhoạchcủathằngPhánLiêutrongbangàytới.Trừhắnsớmngàynàocơsởcủachúngtađỡbểngàyấy.

-MaihắnđithịsátbốtBaThấu.-Phảimật báovới cơ sở của ta tìmcáchkhửhắnởđầu cầuBaThấu

chiềutốimai.-Báccứyêntâm.SángsớmmaiX5sẽnhậnđượckếhoạch.Tiếngthìthàomỗilúcmộtxadần.Vỹvùngtỉnhdậy.TrướcmặtanhlàôngLýPhúc.Ôngvừanóichuyện

vớibácHộiThiệnvềtaydânbiểumặcáovestôngtrắng.-Conđãhứavớithầylàkhôngthứckhuyarồicơmà-ôngLýPhúcđặt

taylênvaiVỹ,nhìnanhnghiêmkhắc.RồiôngchợtchớpmắtnhìnthậtkỹcuốntạpchídướitayVỹ-Cáigìthếnày?TạpchíBôngLúaà?Ởđâura?Aiđưachocontạpchínày?Nguyhiểmlắm,conơi.-ÔngLýPhúcthoángnghingờ,nhìnquanh.

-Dạthưathầy…VỹsựcnhớanhKhôivẫnởdướihầm.Cónênnóivớithầykhông?Bác

ChánhtổngThiệnđêmnayngủlại,nóicótiệnkhông?ThấyVỹấpúng,ôngLýPhúccàngnghingờ.Ônglậtgiởvàitrang,và

chợtđọcthấycáitênNguyễnKỳVỹvàbàithơ"Sống"củaanh.-Dạ,thưathầy,anhKhôimangvềchoconcuốntạpchínày.-Nóđâu?AnhKhôiconđâu? -MặtLýPhúc thất sắc.Ông lắngnghe

tiếngchósủarộlênởđầuxómChùa-Saoconkhôngnóivớithầyngaylúcanhconvề?

-Dạ,consợ…Congiấuanhdướihầm…ChắclàanhKhôiđangđói…ÔngLýPhúcvàobuồngđánhthứcvợ.Cảnhàcuốngcuồng.Bữaăntối

choKhôiđượcgấprútchuẩnbị.NhưngđếnkhiôngLýPhúcvàVỹxuốnghầmthìKhôiđãnằmduỗidàitrênchiếcchõngtrekêởgóchầmngáyphopho.

Suốt ngày hôm sau, hai anh em chơi với nhau dưới hầmbímật.ViệcKhôivềnhàđượcgiữkíncảvớithằngVện,thằngCụcvàcáiHậu,côcongáiútmớibatuổi.

***-EmcóbiếtnhàvănTrầnNguyễnkhông? -ChiếnThắngLợinhớ lại

cuộcnóichuyệnởNhoQuan,NinhBình.-Mộtnhàvănhàngđầutrongnhóm"TiểuthuyếtThứBẩy"-Vỹđáp-

ConngườingangtàngvàlãngtửấyđitheokhángchiếnkhiếnchouytíncủaViệtMinh tăng lêngấpbội.Thầydạyvănembảo,vănôngcóhơivãmùiriêngbiệt,khônglẫnlộnvớibấtkỳnhàvănđươngđạinào.Mộtconngườirấtcócátính.EmphụcnhấtloạtbàiôngviếtvềcáichếtcủanhàvăntảchânVũTrọngPhụng.Trờiơi,khôngcótìnhbạnnàocaocảhơntìnhbạncủacácvănnhân.Đọc"ĐêmđưamaPhụng"củaTrầnNguyền,emkhócròng…

-Conngườiđầycátinhvàkiêucăngấykhenemđếnkhôngbútnàotảxiết. Ông gọi em là "chàng thi sĩ của cách mạng". Chính nhà văn TrầnNguyễnđãchoanhđọcbài thơ"Sống" của emđó.Ôngcấtgiữ tờ tạpchíBôngLúa,nhưmộtbáuvật.

-Thật thếư? -Vỹsửngsốt.Đôimắt sáng lấp lánh trongbóng tối cănhầm-VậymàemcứtưởngchịCamđãgửinóchoanh.

ChiếnThắngLợigiậtnẩyngườikhinghenóiđếnCam.Bốnnămrồianhkhônggặpnàng.KhôngngờcuộcchiatayởphốLương

Đìnhxadằngdặckhông cóngàygặp lại.Thời kỳmang tên thẻ căn cướcNguyễnKhắcKhanghoạtđộngtrongnộithànhHàNộiđãmấylầnanhtựviphạmkỷluật,trốntổchức,trởvềtìmnàng.Maymànămđóanhkhôngphátđiên,nỗinhớquằnquạihànhhạanhhằngđêm.Nhắmmắt lại làanh thấynàng.Đôimắtphượngnhìnxoáyvàotim.Nụcườivớihàmrăngtrắngloáđếnmêhồn.Anhsẵnsàngđánhđổihàngtrămthiếunữmườitámđôimươinhansắc,đểcóđượcnàng.Nàngđãchoanhăncanhngảibùamêkhiếnanhlúlẫn,lúcnàocũngmơtưởng,nhưngườimộngdu.HồivềtìmnàngởphốPhươngĐìnhcỏngườibảoCamcóchửavàđãsinhcon.CóngườilạibảoCamtheomộtgãbuônbè,sốngphiêubạt trênsôngĐiền.Cóchửavớiai?Sinhconvớiai?ĐivớithằngnàotrênsôngĐiền?MốingờvựcdàyvòKhôimấythángliền.Maymàsauđóthượngcấpđiềuanhlênchiếnkhuchấmdứtthờikỳyêuđươngmùquáng,điênrồ.

ViệtBắcquả là trườnghọcvĩđại củacáchmạng.Giốngnhưmột conchiênkhiđãquìtrướcbànthờChúa,chỉcònbiếtrũbỏthếgiớitrầntục,gộtrửamọitộilỗiđểhướngtớiđấngCứuthế,mơđượccứurỗi,đượchémởtớicỡi thiênđàng,NguyễnKỳKhôicũngđãbiếtcách trútbỏmối tìnhngangtráiđầymêhoặccủatuổimớilớnđểtuthânvàmongđượcthượngcấptindùng.Trong cuộc sámhối vàđoạn tuyệt quákhứđầy cựcnhọcvàvất vảnày,Khôiđặcbiệtcámơncuốncẩmnang"Mườiđiềurăn".Anhthuộclòngtừngcâutừngchữmườiđiềurănvàmỗingàynhẩmđọcđúnghaimươilần.

MộtlàđừngmấtlậptrườngHailàtưtưởngdẫnđườngMác-LêBalàgiaicấpphânchiaBốnlàđạođứckhônglìalươngtâmNămlàxalánhtàdâmSáulàkimchỉcủadânchớmàng…Hoáracuộc tìnhéo lechênh lệch tuổi tácgiữaanhvàCamnằmtrong

điềurănthứnăm.Thựcchấtcủanólàtộihủhoá,suyđồiđạođức.Bằngkinhnghiệmlọclõivàtrảiđờicủamộtngườiđànbàcómấyđờichồng,Camđãcámdỗvà lùaKhôi vào conđường truỵ lạc.VàKhôi, do khôngkìmnénđượcdụcvọng,sựhammuốnnhụcđục,thểxác,đãđồngloãvàkíchthíchthóidâmôởCam.Aicóthểtinnổirằng,mộtcặptraigáilạicóthểquấnquítlấynhausuốtbangàytrời,tứclàbầymươihaitiếngđồnghồkhôngkểngàyđêm,vàngàynàocũngquấnnhaubầy,támcuộctình?Mèomảvớigàđồng.

Bàgiàgặpkẻcắp.Haylà thóidâmôđãđẩy lên thànhbệnhhoạn?Tộihủhoávàđồitruỵlàkẻthùrấtnguyhiểmcủacáchmạng.

Nhưkẻphàmtrầnđãngộramọiđiều,quyếtchíxuốngtóchầucửaPhật,Khôiđãxéhếtđốthếtmọithưtừ,nhậtký,vậtdụngcóliênquanđếnCam,xoácảhìnhảnh,kỷniệm,nhớnhung trăn trởvềnàng.Khôinhận racuộcdandíuvớiCamlàmộtsựđiênrồ,nguyhiềm.Chicầntổchứcpháthiệnra,tươnglai,tiềnđồcủaanhsẽtiêutanhết.GặpaitừngquenCam,nóivềnàng,Khôiđềulảngtránh,khôngbiếthoặckhôngnghe.Anhthựcsựmuốncắtbỏ,muốnxoásạchdấuvếtquãngthờigianyêuđươngtộilỗivớingườiđànbàđầyquyếnrũvànguyhiểmấy.

Rấtmay,thờigiancósứccôngphávàxoábômọiđiều,dùđólàtìnhyêucủathánhthần.Rấtmay,tổchứcđãđặtchoKhôicáitênmớiChiếnThắngLợi.Anhđã trở thànhmột conngườikhác.Khôngcóquákhứ.Khôngcónhữngmốiràngbuộccũ.NhiềuláthưgửilênViệtBắc,đềtênNguyễnKỳKhôi,bịvănthưgửi trả lạihoặcnémvàosọtrác,coinhưkhôngcóngườinhận.Thảnghoặccóláthưnàođếntayanh,ChiếnThắngLợiliềnkhướctừ,hoặcnhậnrồiđốtđingay.

CómộtlầnláthưcủaCamđãđếntayChiếnThắngLợi.ĐólàlầnCamlàđạibiểuphụnữcủaLiênkhuBalênViệtBắchọpHộinghịđộngviênPhụnữToànquốc.Mườihaingàyđiđường,bangàyhọpvàngầnấyngàyvề,nhưngCamdànhhầuhếtthờigianchỉđểtimkiếmKhôi.NgàycuốicùngrờiViệtBắc,Camviếthúhoạmộtláthư,gửitrựctiếpmộtngườiởcơquandânvậnđưađếntậnnơiLợiở.Sauhàngchụcláthưbặtvôâmtín,sauhàngnămtrờitìmkiếm,nàngđãkiệtsứcmỏimòn.Maymànàngkhôngphátđiênlên.Maymànàngđãrènđượcsựvôcảm.Thưcủanàngviếtvậy.NàngnguyềnrủaKhôilàkẻhènnhát,kẻkhôngtim.Vànàngtuyênbố:Từnay,vớinàng,NguyễnKỳKhôiđãchết.

NếuChiếnThắngLợiphúcđápláthưđó,cólẽCamsẽthathứ.Bởivìtận trongsâu thẳmcõi lòng,nàngvẫnyêuanh.NhưngLợiđã im lặng,đãchobứcthưcủaCamvàmốitìnhcủanàngđitầusuốt.Dàoôi,ômrơmrặmbụng.Nuốitiếcnhớnhungchỉlàtìnhcảmtiểutưsản.Hãyvứttấtcảvàosọtrác.

-ĐúnglàchịCamđãgửibàithơnàycủaemchoanhphảikhông?-Vỹhỏigừngmấylần.VỹnhìnanhthămdòrồichenmộtcâutiếngPháp"IImesembleque'llet'aime?"(1)

ChiếnThắngLợilắcđầu,chốiđâyđẩy:-Non,jenelaconnaispas(2).Anhđãnóirồi.Anhkhôngquenaitênlà

Cam.Cómộtsựlầmlẫnnàođórồi.Mànày,từnayđừnggọianhlàNguyễnKỳKhôinữa.Anhđược tổ chứcđặt tênmới làChiếnThắngLợi.Emghinhớnhé:ChiếnThắngLợi.

-Ôituyệtvời!Cóthậtthếkhông?Mộtcáitêncáchmạng.Thượngcấpquívàtindùnganhlắmnênmớiđượcđặttênnàyđó.

-Quả làmộtânsủng.Ngàyxưa,phảicáccông thần tincẩnmớiđượcnhà vua đặc ân chomang quốc tính.Ví nhưNgôTuấn được vua Lý chomangtênLýThườngKiệt.NguyễnTraiđượcLêLợichomangtẽnLêTrai.TênChiếnThắngLợicũngcóthểcoilàmộtquốctínhđó.

-Anhơi,emlênViệtBắc,anhnóivớithượngcấpđặtchoemlàChiếnThành Công nhé. Anh Chiến Thắng Lợi thì em phải Chiến Thành Công.Tuyệtvờiquáphảikhông?

-Anhsẽcốgắng-ChiếnThắngLợigậtđầulấylệ,rồinhắclại-Emnhớđấy.HãygọianhlàChiếnThắngLợihayanhLợi.ChứkhôngphảiKỳKhôi.Cólẽvìanhthayhọtên,nênrấtnhiềuthưtừgầnđâykhôngnhậnđượcNhưchợt nhớ ra, Khôi, nắm tay Vỹ - Mà này, gặp chị Cam không được nóichuyệnanhđổitênđấynhé.

Vythấyanhtraimìnhcóđiềugìđókhóhiểu.-SaoanhbảokhôngquenbiếtchịCam?-Không,không…Anhkhôngquenbiếtthậtmà-ChiếnThắngLợibiết

mìnhvừalỡlời,vộichữa-Rấtcóthểcóngườiđànbàdođịchgàivàođểdòlatintứcvềanh.Nóichungemkhôngnênnóivềanhvớiai.Ngaycảchuyếnvềthămnhàcủaanhlầnnày,emphảihếtsứcgiữbímật.

-AnhđừngnghĩsaivềchịCam.EmtinchắcchịlàngườicủaViệtMinh.Mộtcánbộcỡlãnhđạocaochứkhôngphảithườngđâunhé.CóthểbàithơcủaeminlàdochịchépgửichotạpchíBôngLúa.

-Thôi,quênchuyệnchịCamcủaemđi-Lợimuốnláicâuchuyện-Đợtvềnàyanhmừnglàthầyđãgiácngộ,hợptácvớiViệtMinh,nhưnganhlạilovìthầytỏrathânthiệnquávớiđịch…

-Nhiềungườibảo,nếuthầykhôngđứngranhậnchânlýtrưởngthìkhốianhchịdukíchlàngmìnhbịchặtđầurồi.

-Chúngcóhạchsáchgìthầyvềchuyệnanhkhông?-Chiềuhômqua,tênđồntrưởngTrươngPhiênbảothầy:"Ôngnêngọi

thằngconôngvềchiêuhồi.Nósẽđượckhoanhồng.Tôixinlấytưcáchbạnôngvàdanhdựquânnhânđểbảo lãnh.Bằngkhông,sắp tớinướcmẹĐạiPhápsẽlàmsạchcôViệtBắc,TâyBắc.Contraiôngsẽđingủvớigiun…"

-Đấylànhữnglờicủakẻgiãychết.Emđừngtinluậnđiệucủađịch.Cứ

đànày,khángchiếnsắpthànhcôngrồi.Nhânnóiđếnchiếncục,LợihàohứnggiảnggiảichoVỹnghevềchiến

lượccầmcự,phòngngự,phảncôngcủaViệtMinh,vềnhữngchiến thắngvangdộicủabộđộiCụHồtrênkhắpcácmặttrậntrongcảnước,đặcbiệtlànhữngchiếnthắngcóýnghĩachiếnlượctrênchiếntrườngBắcBộ.

-Anhmuốnchoembiếtmộttintuyệtmật-LợikéoVỹlạigần-SaukhibịthualiểngxiểngkhắpmặttrậnBiêngiớivàHoàBình,danhtướngsốmộtcủanướcPhápDelattredeTassignyđượcđiềusangĐôngDươnglàmTổngchỉhuykiêmCaouỷ,hòngxoaychuyểntìnhthế.NhưngrồiDelattrecũngthấtbại,phải thaybằng tướngSalan.Salanđạibại trênkhắpcácmặt trận.NgheđâutướngNavarresắpđượcđiềusanglàmTổngchỉhuyquânđộiviễnchinh…Rất có thểxảy ra cuộcquyết chiến chiến lượcgiữaPhápvà ta…ĐoàncôngtácbọnanhvềđồngbằngđợtnàylàđểhuyđộngsứcngườisứccủachochiếntrườngTâyBắcsắptớiđó…

NhữngđiềuLợinóicàngcủngcốthêmquyếttâmcủaVỹ:-Emđãquyếtrồi.Mặcthầyu.EmkhôngraHàNộihọclấybằngtútài

đâu.AnhchoemlênViệtBắcvớinhé.-Cónênxinýkiếnthầyukhông?-Lợibănkhoăn-Đọcbàithơcủaem,

anhthêmhiểuemhơn.Làmtraiphảicólýtưởngsống.Khôngthểcamchịulàmdânmộtnướcnôlệ.Anhbiếtemđangđứngởngãbađường.EmcóbiếtcâuthơcủaTốHữu,nhàthơlớncủacáchmạng:"Bângkhuângđứnggiữahaidòngnước.Chọnmộtdònghayđểnướctrôi"không?

-Emrấtthíchbàithơnày.Bọnhọcsinhchúngemnhiềuđứathuộclòng.Họctútàiđểlàmgì?Làmôngký,ôngphán,haythôngngônthìcũnglàlàmtaysaichoPháp,gópphầngiếthạiđồngbàomình.Không,emkhôngthếtrởthànhkèbánnướchạidân.Đếnnhưthầy,vốnanbầnlạcđạo,muốnmũnichetaiđểyênthân,nhưngròivẫnphảinhúngtayvàochínhtrị.Maymàthầythứcthời,đồngýhợptácvớiViệtMinh…

Haianhemtròchuyệnvớinhaucảmộtngày.KhibiếtdựđịnhcủaChiếnThắngLợilàsẽgiớithiệuVỹvớibáoVệQuốchoặcbáoĐộcLậpởchiếnkhuViệtBắc thìVỹ ôm choàng lấy cổ anh, sướng đến phát điên lên.Họquyếtđịnh:Sẽbímậttrốnkhỏinhà,lênchiếnkhuViệtBắc,khôngđểôngbàLýPhúcbiết.

Trướcgiờlênđường,Vỹviếtmộtláthưđểlại:"Kínhlạythầyu,ConvàanhKhôiphảitrốnrađi,bởikhôngmuốnnhìnthấycảnhthầyu,

cảnhcácemvàbànồi rơi lệnhớ thương.Nói vậy tức là chúngconhoàn

toàntoànthầyusẽđồngtìnhvớicuộcrađivìnghĩalớnnày.TổQuốclâmnguy,thấtphuhữutrách.Lờidạycủathầychúngconluônghitạc.Thầyuhãy cho chúng con cơ hội để tô chí làm trai, góp công sức phụng sự TổQuốc.

Chúngconngànlầnxinthầyuthatộivàđạixá.Haicontraicủathầyu.NguyễnKỳKhôi-NguyễnKỳVỹ"

Chúthích:(1)Hìnhnhưchịấyyêuanh?(tiếngPháp)(2)Không,anhkhôngquencôấy(tiếngPháp)

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương5Cắnrăngbẻmộtchữđồng

Tập thơđầu taycủaNguyễnKỳVỹ"ThờicủaThánhThần" vừaxuấtbảnở chiếnkhuViệtBắc, lập tứcđã tạomột cơndưchấn, giốngnhư tácđộngcủamộttrậnđộngđấtcấp10độríchtelàmrungchuyểntậntâmcanhàngtriệungười.Tậpthơmỏng,bamươihaibài,inbằngthứgiấyrơmvàngxỉn, với côngnghệ xếp chữ thủ công,mực in nhoèmờ, vậymàhàngvạnchiếnsĩkhắpcácchiếntrườngViệtBắc,TâyBắc,KhuBa,KhuBốn,KhuNăm,TâyNguyên,TứgiácLongChâuHà,vùngrừngUMinhvàcảchuồngcọpCônĐảochuyềntaynhauđọc,chuyềnnhauchéplạitrongsổtayvàhọcthuộc,từngcâu,từngbài.

TácgiảNguyễnKỳVỹ-chỉsauhainămđitheokhángchiến,vừatròn18 tuổiđã trở thànhmộthiện tượng,mộtvì tinh túchóisáng trênbầu trờivănhọckhángchiến.TuyệtvờihơnnữalàtậpthơlạiđượcchínhđồngchíTưVuông,ngườixếpvị tríquan trọng trongban lãnhđạocủaViệtMinh,viếtlờitựa.TênthậtđồngchíTưVuônglàNgaSỹLiên,mộtcáihọrấtlạ.CónguồntinlạibảorằngtêngốcởquêdobốmẹđặtchođồngchílàLún,NgaSỹLún.VìquáyêuLiênXô,đấtnướcmàđồngchícoilàtổquốcthứhaicủamình,đồngchíđổiLúnthànhLiên.Khilàmthơ,mộttờbáoxếpchữnhầm, họNga thành họNgô, đồng chí biết nhưng lờ đi, sau thành quen,thànhbútdanhNgôSỹLiên.BútdanhnàykhiếnnhữngngườicóhọcliêntưởngđếnnhàsửhọcnổitiếngNgôSỹLiênthờiLê,ngườiđãviếtbộ"ĐạiViệtsứkýtoànthư",mộtbộchínhsửvàobậcnhấtcủanướcĐạiViệt.Việclấytêncácbậctiềnbốilàmtênmình,quảlàmộtphátkiếntáobạo,tuybanđầucógâyphảncảmchonhiềungười,nhấtlànhữngngườiamhiểuvănhoálịchsử.Nhưngtổchứcđãthừanhậntứclàcóýtuyênbốngầmủnghộ.Thếnên, đã tạo thành thói quen sau này, làm gương cho nhiều quan chức noitheo, như các trường hợp liên quan tới những danh nhân Lê Quý Đôn,NguyễnDu,vânvân…

Lời tựa của nhà thơNgô Sỹ Liên thực sự làmột tôn vinh,một ưu áingoàisứctưởngtượngcủanhiềungườiđốivớicâybúttrẻNguyễnKỳVỹ:

"Âmhưởngchủđạocủatậpthơ"ThờicủaThánhThần"làcangợilãnhtụ, cangợinhândân, cangợikhángchiến.Nếunhưởcácbài "Biphẫn","Hậnlửa,nhữngthônlàngđãquatácgiảtậptrungtốcáochếđộhàkhắc,tàn ác củabọn thực dânPháp, sự hènmạt của vua quanphong kiến nhà

Nguyễn,nỗithốngkhổcủahàngtriệungườicầnlao,thìvớibài"ThờicủaThánhThần"-bàithơchủđạođượclấylàmtựađềchocảtậpthơ,NguyễnKỳVỹđãnhânhoágiaicấpvôsán,nhữngngườilaokhổnhưThầnThánh,nhưPhùĐổngThiênvương,rũbùnvươntớinhữngvìsao.Sựhoáncải,sựhoá thânấy,chính làsựmầunhiệmcủacáchmạng,sựđổiđời,quậtkhởicủacuộcđấutranhgiaicấp.NguyễnKỳVỹvớitậpthơ("ThờicủaThánhThần"xúngđánglàngườichiếnsĩ tiênphongtrênmặt trậnvănhoá,vănnghệ".

Ngợicanhưthế,lăngxênhưthếthìquảlàđộcnhấtvônhịtrongnềnphêbìnhvănhọccáchmạng.

Trongbảngphong thầncủanền thicavôsản,ngoàinhững tên tuổiđãlừnglữngtrướccáchmạngtừthờiTựlựcVănđoàn,TiểuthuyếtThứBẩy,ThơMới…cóthêmmộttiểutướngsảnsinhcùngvớikhángchiến,conđẻcủacáchmạnglàNguyễnKỳVỹ.

Thựcra;đểcóvụlăngxêhếtýnày,côngđầukhôngphảilàtàinăngcủaNguyễnKỳVỹ,màchính làdosựbàybinhbố trậncủaChiếnThắngLợi.Dovịtrívàmốiquanhệcôngtác,ChiếnThắngLợiđượclàmviệcdướisựchỉđạotrựctiếpcủađồngchíTưVuông.VừađưaNguyễnKỳVỹtừquêlênViệtBắc,ChiếnThắngLợiđãtiếncửemtraivớiđồngchíTưVuông.NhìncậuhọcsinhThànhchungkhôingô,nhanhnhẹn,thôngminh,đồngchíTưVuôngđãcócảmtình.

-Trờiơi,tácgiảbàithơ"Sống"đâyư?Giỏilắm.Đángmặtanhhàolắm,hỉ.TôisẽghicônggiớithiệunhântàichođồngchíChiếnThắngLợi.Cáchmạngđangrấtcầnnhữngngườitài.Đồngchílàmộttàinăngtrẻ.Tốtlắm.Phảibổsunganhemtríthứctrẻchocáchmạng,chokhángchiến.CóthíchlàmbáoVệquốckhông?Mìnhsẽgiớithiệuđồngchíxuốngđó.

Cuộcgặpgỡ lầnđầu tiên,nhà thơNgôSỹLiênđãđặtNguyễnKỳVỹtrênmộtđườngbaylớnđểtừđóanhcấtcánh.

Liên tiếp trong các số báoVệquốc sau đó, bắt đầu xuất hiện các bàiphóngsựmặttrận,nhữngbàithơcủaNguyễnKỳVỹ.Thếrồi,nhưmộtbảomẫuđầy tận tuỵvà tráchnhiệm,ChiếnThắngLợi lặng lẽcắt từngbài thơcủaNguyễnKỳVỹdán thành tập.Chođếnkhiđượcđủbamươi sáubài,nhândịpkỷniệmsinhnhậtcủanhàthơNgôSỹLiên,ChiếnThăngLợiliềnđemtrìnhnhàthơ:

-Báocáoanh,thằngememnókhôngdám.Nhưngemmạomuộitrìnhanhtậpthơnày,dânglênanhnhưmộtmónquàmừngsinhnhật.Emnghĩ,khôngcóanh,thằngKỳVỹnhàemđâucóđượcnhưngàyhômnay.Anhlà

chađỡđầu,làngườikhaisinh…- Đừng, đừng nói vậy, ngoa ngôn, phạm thượng, Lợi ơi. Mình xin…

Mìnhchỉdámnhậnlàngườicổvũlớpnhàthơkhángchiến…Mộttuầnsau,nhàthơNgôSỹLiêngọiChiếnThắngLợilênvàbảo:-Cậulàngườicóconmắtxanhđấy.MìnhđọctậpthơcủaNguyễnKỳ

Vỹ và rất thích. Bỏ đi bốn bài thì in được. Lấy tên tập thơ là "Thời củaThánhThần",hỉ.BảoVỹnólêngặpmình.Mìnhsẽviếtgiấychonóđemxuốngnhàin.

Nămngàysau,VỹtứctốctừĐoanHùng,đisuốtmộtngàymộtđêmvềgặpnhàthơNgôSỹLiên.Trướcmặtnhàthơlớn,Vỹrunlẩybẩyđếnthảmhại.Anhrunvìquásungsướng,vìquáxúcđộngkhiđượcmộtconngườimàanhngưỡngvọngtônthờ,quantâmđến.

Gầnhai tháng sau thì tập thơ"Thời củaThánhThần " ra khỏi nhà in,pháthànhtrongtoànquân.

Nhưcósứcnổdâychuyền,hiệntượngNguyễnKỳVỹtạonénmộtluồngsinhkhítrênkhắpcácmặttrận,cósứcđộngviênhiệutriệu,thúcgiụchàngtriệuchiếnsĩ,dâncônghoảtuyến;nôngcôngbinhtrí,đặcbiệtkhuấyđộngphong tràogiảm tô, cải cách ruộngđấtởđồngbằngSôngHồng, trungduBắcBộ,vùngThanhNghệTĩnh,truyềnchobộđộisứcmạnhdờinonlấpbểtiếnvàotrậnđánhhuyếtchiếncuốicùng:chiếndịchvĩđạiĐiệnBiênPhủ.

"ThờicủaThánhThần"lậptứcđượcmườihainhạcsĩcùngphổnhạc.Ấntượngnhấtlàtrườngca"Saoơi"củanhạcsĩtàidanhĐườngThanh:

TừaotùbùnđọngbốnngànnămTađứngdậyvươnvaithầnPhùĐổngMáutuôntràođỏngậptrời,nhưsóngBúaliềmơi,vàngrực,saosaoơi!***VượtquavòngvâykiểmsoátthiênlađịavõngcủathựcdânPháp,từcăn

cứđịaViệtBắc, tập thơcủaNguyễnKỳVỹđượccác lực lượngyêunướctrong thànhHàNộiđónnhậnnhưđấthạngặpmưa rào.Hàohứngnhất làgiới học sinh, sinhviên, trí thức.Người ta chépvào sổ taynhữngbài thơtrongtập"ThờicủaThánhThần"cùngvớinhữngtintứcvềcáctrậnđánhvào đồi Độc Lập, Bản Kéo, cầu Mường Thanh. Người ta vừa thầm háttrườngca"Saoơi",vừalắngnghetinchiếnsựĐiệnBiênPhủ,tinvềhộinghịGiơnevơ,vềđìnhchiếnvàlậplạihoàbìnhởĐôngDương.

Vàođúngmùahènóngbỏngnăm1954ấy,khicậuhọctròNguyễnKỳVọngconôngLýPhúcđangởHàNộidựthiTútàiphầnI,cũnglàlúcVọng

cóđượctrongtaytậpthơ"ThờicủaThánhThần".-CóđúngnhàthơNguyễnKỳVỹlàanhtraicủa toikhông?-TạĐôn,

thằngbạnhọccùngtrườngdúivàotayVọngtậpthơ"ThờicủaThánhThần"vànhìncậuvớibộmặtrấtnghiêmtrọng-Ngườitađồnhaiônganh toilàViệtMinh?Tậpthơnàyhaynhưngsặcmùicộngsản.

MặtVọngthấtsắc.Cậucầmtậpthơ,giấutrongngựcáo,bấmmạnhtayTạĐôn,ghévàotaibạn:

-Khekhẽcáimồm.Moiđangbịtheodõi.Quảthật,suốtmấythángnay,từngàylênhọcônđểdựthitútàiI,Vọng

cảmthấycómộtaiđóluônlẽođẽotheosátmình.Lúcthìngườiđóđộimũphớtđeokínhđen,lúclạiđộimũnỉtrắng,mặcáokýgiả.Hômnghexướngdanh, cả trường PhươngĐình củaVọng, bốnmươi hai đứa dự thi chỉ cóVọngvàTạĐônđỗtútàibanBvàbanC.Vọngsướngđếnphátđiênlên.VừaômTạĐônxong,đãthấymộtngườiđànôngchenvàogiữahaiđứa,bắttayVọng.RồingườiđótheoVọngvềnhàtrọvàbảo:"Cậulàtròduynhấtcủa tỉnhSơnMinh cuối nămđệnhị vừaquađượcphần thưởng củaQuốctrưởngBảoĐại.Chínhphủbảohộrấtchúýđếncậu.CậulàtươnglaicủanềnCộnghoà,củanướcmẹĐạiPháp.ĐợttớinàycậucódanhsáchchuyểnvàoNamđầutiên".

Hai tiếngvàoNam, lầnđấuVọngnghe,cũng là lúcchiến trườngĐiệnBiênPhủvàohồikếtcục.KhắpHàNộingườitaloantinbộđộiViệtMinhđãbaovâyĐồiA1vàhầmtướngĐờCátRồiđồiA1đãbịchiếm.ChínhphủViệtNamDânchủCộnghoàđãcùngđạidiệnCộnghoàPhápkýhiệpđịnhGiơnevơ.NgườiPhápđãtuyênbốđầuhàngViệtMinh.

Vọngchỉmớikịpđọcmộthaibàicủatậpthơ"ThờicủaThánhThần"thìngườiđeokínhđenđộimũphớtđãxuấthiệntạinơiVọngtrọhọc.

-Tôikhuyêncậukhôngnênđọcbấtkỳmột tài liệugìcủaViệtMinh.CậuTạĐônmớiđưachocậutậpthơcủaanhtraicậu,đúngkhông?Hãyđưacho tôi.Tôikhuyêncậu.Cậumuốnan toàn tínhmạng thìhãyđưacho tôigiữ.NướcĐạiPhápchỉtạmthờithuatrậnởĐiệnBiênPhủ,nhưngnhấtđịnhngườiPhápsẽquaytrởlại.NgườiMỹkhôngbaogiờbỏrơingườiPháp.Tàuchiến,máybaycủahọđangcómặtởNamBộ.QuốctrưởngBảoĐại,ngườitraochocậuphầnthưởngcuối lớpĐệnhịvừaqua,đangrấtcầncónhữngngườicontrungthànhnhưcậu.CậuhãychuẩnbịđểtheoChúavàoNam.

-Nhưngônglàai?Tạisaoônglạiquantâmđếntôi?-Vọnggặnghỏi.-Tôi là người biết cậu từ ngày cậu đượcnhận phần thưởng củaQuốc

trưởngBảoĐại, là người có trách nhiệmbảo vệ và đưa cậu vàoSàiGòn

bằngcáchantoànnhấtnaymai.Cậuchỉcầnhiểunhưthếlàđược.Lúcnàycậucórấtítcơhộilựachọn.ĐườngvềquêSơnMinhđãbịphongtoả.BốtlàngĐộngđãbịdukíchsanbằng.ÔngbàLýPhúcvàcácemcậuđãchuẩnbịđiNamrồi…

-Tôiphảivềgặpbốmẹvàcácem.-Khôngđược.Chúngtôicótráchnhiệmchuyểntintứccủacậuchoông

bàLýPhúc.Cậukhôngphảivềquê.Vàcómuốnvềcũngkhôngđược.Cậunênnhớlúcnày,tínhmạngmìnhlàquantrọng…

-Nhưngtôikhôngtheođạocônggiáo.ThầyutôithờPhật.-TấtcảmọingườiđềulàconcủaChúa.Vớilại,PhậtcũngvàoNamtheo

nướcmẹĐạiPhápvàtheoQuốctrưởngBảoĐạiCậukhôngcònthiếuthờigiansuynghĩnữađâu.ThắngtrậnĐiệnBiênrồi,ViệtMinhsẽ trànvềHàNội.Sẽcómộtcuộctắmmáu.TấtcảnhữngaidínhlíuđếnChínhphủĐạipháp,đếnQuốctrưởngBảoĐạisẽbịViệtMinhtùngxéo.Cảbốcậu,ôngLýPhúc,từnglàmlýtrưởngchoPhápcũngsẽbịtùngxẻo,nếukhôngđitheonướcmẹ…

Vọngthấykhắpngườiớn lạnh.Saongườiđeokínhđennày lạibiết rõhoàn cánh, lý lịch của Vọng cặn kẽ thế. Có phải người của phòng Nhìkhông?NếuVọngtrốnvềquêcóbịbọnngườinàyámsátkhông?

NgườiđeokínhđendúivàotayVọngmộttờgiấycóinsẵntênNguyễnKỳVọng,đóngdấutriệnhìnhbầudục.

-Đâylàtíchkêmáybaycủacậu.CậusẽđicùngchuyếnvớiTạĐôn.Vọngsữngsờvàhoangmangvôcùng.HaylàTạĐôn,vìmuốnVọngđi

cùngvàoNammàbàyđặtrachuyệnthuêngườiđộimũphớt,đeokínhđenđếndụdỗmình?

TạĐôn.làconôngCảĐáo,ngườilàngMiệngThượng,cóhọxavớibàLý Phúc.Miệng Thượng là làng công giáo toàn tòng, có nhà thờ to nhấthuyện,thápchuôngcaongất.ÔngCảĐáohọctrườngdựng,sauphángangđilàmkýbưuđiện,lấyđượcvợbéconnhàgiầuởphốSinhTừ.TạĐônlàconbàcảởquê,cùnghọcvớiVọngtừlớpĐệnhất,cùngraHàNộiônthiTútài.TạĐôncócôemgáixinhđẹp,conbàbé,tênThuUyên,kémVọngmộttuổi.ĐôncóýngầmgánghépUyênchoVọng.Vọngthích,đêmthườngmơthấynàng,nhưnggặpthìlạithẹnvànhútnhát,khôngdámnhìn…Chẳnglẽngườiđộimũphớt,đeokínhđen lạibiết cámốiquanhệgiữaVọngvàUyên,emgáiTạĐônư?

***CùngđượcôngLýPhúckèmcặphọcchữnhotừlúcnhó,cùngtheohọc

lớpđồngấu,lớpsơhọcyếulược,nhưnggiữaVọngvàQuặclạilàhaithựcthểhoàntoàntráingược.Vọnghọcđâunhớđó,thậmchíhọcchữNhokhónhưvậymàchỉsaukhiôngLýPhúcdạycáchviết,cậuđãnhớmặtchữviếtnétsổ,nétngang,nétmócđâurađấy.Ngượclại,dùnhồinhétcáchnào,Cụccũngchỉnhớmỗimộtchữnhất làmộtgạchngang,đếnchữ rihí,haigạchngangthìnólạiviếtthànhhaigạchdọc.Phứctạpnhưcáichữngã(tôi)chữquốc(nước)thìCụcđànhchịu,dùôngLýPhúccóbắtnóđặtcảhaibàntaylênphảnmàdùngthướcđánhđếnchảymáu,nócũngkhôngthểviếtđược.Khihaiđứacùngđihọclớpđồngấu,Vọngluônđứngđầulớp,cònCụcthìxếpcuốibảng.Vọngchămhọc,ngănnắp,vởsạchchữđẹpbaonhiêuthìCụcngượclại,luôncoiviệchọclàmộtkhổsai,sáchvởlúcnàocũngnhầunát,quănmép,haibàntayrồimặtmũiđầyvếtmực.ĐểđốiphóvớiôngbàLýPhúc,CụcluônnănnỉVọngchéphộbài,giảihộbàitậpvàđừngđểthầyubiếtnóbịđiểmkém.Bù lạiCụcnhận làm thayVọnghết thảynhữngviệcnhà,nhưnấucơm,rửabát,quétsân.Lênhọcsơhọcyếulược,Cụcliêntiếphainămbịlưuban.ChođếnkhiCụcbịrắncắnliệtmộtcánhtay,rồitrongmột lần đi hôi cá, bị chủ ao némbùnđầy lỗ tai, khiến tài nó cómủ, thốihoắc,sinhrabệnhnghễnhngãng,thìviệchọccủanóhoàntoànkhôngcóhyvọng.Cục tự trói tay quì phủphục trướcmặt ôngLýPhúc, nài nỉ: "Thầythươngcon,thachoconkhôngphảiđihọc".ÔngLýPhúcnhìnnólắcđầu,ứanướcmắt,đànhđểmìnhVọngtiếptụchọclênbậctiểuhọc.

Khác hẳn hai anh Khôi và Vỹ, giỏi thơ văn và các môn học xã hội,NguyễnKỳVọnggiỏivàhamhọccácmônhọctựnhiên.NgàyPhápnhảydùPhươngĐình,lậpvànhđaitrắng,đóngbốtlàngĐộng,trườngtrunghọccônglậpđầutiênđượcthànhlậpởnhàthờMiệngHạ.VọngghitênhọclớpĐệlục.Đểđỡtốntiềncủathầyu,hàngngàyVọngcuốcbộtámcâysốđếntrường.Mùađôngnónlá,áotơiđểchốnglạigióbấcmưaphùn.Cóngàydậysớmquáđihết cánhđồng làng lênbờđêmà trờivẫnchưa tảng.Cóngàymưa rét quất vàomặt, đến lớp ướt như chuột lội, hai hàm răng đánh vàonhaulậpcậphaibàntayvặnvẹovàonhauhàngnửagiờvẫnkhôngcầmnổiquảnbút.Chaoơi,nhữngngàyấysaorétdữđếnthế.Bụngcàngđóicồncào,ngườicàngrétrun.Mùahè, lạicựctheokiềukhác.Bànchânbénhỏbỏngrẫytrênđườngđárăm,mồhôiướtđầmquầnáo.Nhưngcuốcbộtámcâysố,vớiVonglại làquãngđườngtựhọctốtnhất.Chỉ trongmộtnămđibộmàVọngđãthuộclàucảquyểntừđiểnPhápViệtbỏtúi.

TừngàyhaianhNguyễnKỳKhôi,NguyễnKỳVỹtrốnnhàlênViệtBắc,ôngbàLýPhúccàngdồnhết tiềnbạc,quyết tâmđể lochoVọnghọc lên.

Đầunăm1953,chiếncuộclantràn,ôngbàCửPhúcliềnnghĩngayđếnviệcgửiVọnglênHàNộihọc.VẫnbiếtlênHàNộilànhiêukhê,tốnkém,nhưngphíabàLýPhúccóônganhhọlàmkýga,nhàởvườnhoaTậpKèn,cóthểnhờvảđược.ÔngKýnọlạilàanhhọcủamẹTạĐôn,nênVọngvừacónơitrọhọcchuđáo.vừacóthằngbạnhọctâmđầuýhợplúcnàycũngđượcbốđónraHàNội.ÔngLýPhúcbảovợ:"Thờibuổimũitênhònđạnnày,khôngbiếtthếnào.Haithằnganhnó,coinhưhiếnchođấtnước.ThằngQuặcthìkhôngtínhlàmgì.Nóvàocửanhànàylàđểhứngchịutấtcảnhữngrủirothuathiệtchobathằnganhnó.CònthằngVọng,phảicốmàgiữlấy.Sểnhhaithằnganh,còncóthằngem".Vọngnhưmóngiatàicuốicùng,canhbạccuốicùng,ôngLýPhúcquyếtkhôngđểmất.Chonên,dùvẫncộngtácvớiViệtMinh,cóhaicontrai theoViệtMinh,nhưngôngLývẫntínhmộtbàitoánkhác,thựcchấtlàôngvẫnphảilohaimang,chânnàychânkia,vẫnđểngỏcửavớingườiPháp.

PhầnthưởngcủaQuốctrưởngBảoĐạitraochoNguyễnKỳVọngcàngkhiếnôngcủngcốquyếttâmchoVọngănhọcđếncùng,thậmchíôngtraotrọngtráchchoVọngphảibằngmọicáchkiếmđượcmộtsuấthọcbổngduhọctạiPhápsaukhicóbằngTútài.

ThờigianởHànộituyngắnngủi,nhưngđốivớiVọngquígiávôcùng.Ngoàigiờhọcởtrường,Vọngđidạytưđểcótiền,giảmgánhnặngchothầyu.Lúcrảnhrỗi,Vọngđi langthangđếncáctoàbáoTiaSáng,ChínhĐạo,ConVịt…đếncácquầysáchbáolẻđểđọcké.ThúvịnhấtlàbáoConVịt.Baonhiêulàtruyệncười,vừalýthúvừabồích.

CómộtngườibạnnhỏVọnglàmquenvàkếtthântrongthờikỳnàylàcậu béLêĐoàn.Đoàn kémVọng ba tuổi, cao gầy và đen trũi, ngườiHàNam,bị thất lạcgiađìnhhồi tảncưđượcgomvào trại tếbần, rồi chuyểnsanghọcởCôNhi viện, gầnvườnhoaTậpKèn.Mười tuổi,ĐoànđãnóitiếngPháplàulàu.Mườibatuổi,cậuhọcnhảycócbalớp,thôngthạotiếngPháp,đếnmứcbọnTâyLêDươngnghecậunóiđềulèlưỡilắcđầu,phụcsáicổ.Mộtngàychủnhật,ĐoànhớthảiđếntìmVọng:

-Đivớiem.Cóchuyệnnàycựckỳhay.-Chuyệngìmàhấpdẫnvậy?-Cứđikhắcbiết thếnào lànướcmẹĐạiPháp.Nhưngnhớmangtheo

mộtchiếckhănbịtmũi.ĐoànkéoVọnglênxeđiệnngượcCầuGiấy.Đihaigathìhaiđứanhảy

xuống, rẽ vào khu bãi trống đối diện với chùaKim Sơn. Đã thấy thoangthoảngmùiphânngười.Mỗi lúcmộtnồngnặc.Rồi thốikhẳm,không thể

chịuđược,dùđãlấykhănđútnúthailỗmũi.Đoànđưa taychỉkhoảngsânrộngmênhmông,dàyđặcphânbắc,giải

thích:-Đâylàbãiphơiphân.Nhữngngườiđổthùngvệsinhsẽthugomphân

người từ khắp thành phố về đây để bán cho công ty phân của ông NămDiệm.Phânđượcphơikhô,sauđóđóngvàocácthùnggỗ,dánmác"MadeinAnnam"đểchởvềnướcmẹĐạiPháp.

-Đểlàmgìnhi?-Vọnghỏingâythơ.-ĐểbónchonhữngcánhđồngnhoởxứBoócđôhoặcởBrơtanhơquê

hươngmẫuquốc.Anhthấynướcmẹcóvĩđạikhông?BònrútđếnkhôngtừhòncứtcủadânthuộcđịaAnNam-RồiĐoànbuôngmộtcâukếtnhưđinhđóngcột-EmthềdùđượchọcbổngcũngkhôngbaogiờsangPhápduhọc.Loạithựcdânbòncảcứtnhưthế,emkhinh.

Tháiđộkhinhbỉvàcoi thườngnướcĐạiPhápcủacậubéLêĐoàncứday trởmãi trongđầuVọng,khicânnhắcđếnchuyệnđivàở.Đi, sẽ theohọctrườngPháphaytrườngMỹ?

BáochíđangnóinhiềuđếnchuyệnngườiMỹsẽthayngườiPhápởmiềnNam.Học lên nữa, học với ngườiMỹ để giành những đinh cao học vấn,hoặc trởvềquê, cái làngĐộngnghèokhổvà tối tăm,đểchứngkiếncảnhtắmmáu?NhữnggiằngxéấykhiếnhaiđêmliềnVọngkhôngngủ.Vọngviếtvàosổnhậtký.Vọngviếtthưchothầyu,cácanhKhôi,VỹvàemCụcemHậu…

Vàomộtđêmtrởbão,lúcmườigiờ,LêĐoànbỗnghớthảiđếntìmVọng.Nóđilomkhom,tayômmộtbọcgìcóvẻrấtnặngtrướcbụng.Vọngchộtdạ:HaylàĐoànđãđoánđượccuộcrađicủaVọngvàđếnđưatiễn?

-Khuyarồi,Đoànđếncóviệcgìthế?-Đỡchoemvới.Nặngquá.TayVọngbỗngchạmvàonhữngviênđạnlạnhbuốt.Hàngtrămviênđạn

súngngắn,lấplánhdướiánhđènhắttừđầuhồinhà.-Nhiềuđạnkhông -Đoànnói như reo -Một trăm sáumươi bẩyviên

đấy.EmlấytrộmcủabọnLêDươngởtrạiTậpKènđấy.Tándócvớitụinómột hồi.Chomỗi thằng vài điếu thuốcCô táp, rồi em lừa chúng, khoắngluôn.EmđãcósẵnkhẩuRulôlầntrướcxoáycủathằngJoylirồi.ĐợihômnàobộđộitavềtiếpquảnThủđô,haianhemmìnhsẽbắnhếtsốđạnnàychàomừng.

-Nhưngmìnhkhôngbiết bắn súng -Vọng thởdài và tự cảm thấy vôcùngxấuhổ.

-Emsẽdạyanh.Dễẹc.Chỉmộtlúclàbiếtbắnthôimà-ĐoànchuyểnnhữngviênđạnsangtayVọng-Bâygiờanhchoemgửisốđạnnàyởđây.Đểởchỗemsẽbịlộ.Lơmơbịbắtgiamnhưbỡn.

ĐoànđangdồnVọngvàotìnhthếvôcùngkhóxử.BiếtnóithếnàochoĐoànhiểu?Haylànóihếtnhữngdựđịnhcủamình?

Rấtmay,bàKýThọđãxuấthiệnđúng lúc.BàgiụcVọngvàođingủ.VọngnóinhỏvàotaiĐoàn:

-Đoàncứmangđigiấutạmởchỗnào.BácKýThọbiết,nguyhiểmlắm.ĐoànvềrồimàVọngcứdằnvặtsuốt.VọngthầmkhâmphụcĐoànvàtự

xỉvảmình.Nếumaikia, khi thấyVọngbỗngnhiênbiếnkhỏiHàNội thìĐoànsẽkhinhbỉvànguyềnrủaVọngbiếtchừngnào.

Không tài nàongủđược.Đúng12giờkhuya,Vọng rón rén cầmcuốnTruyệnKiềuđirađầunhà.Dướiánhsángngọnđènđiệnđỏquạchởđầuhồi,Vọngkínhcẩnấphaibàntayvàocuốnsách,lầmrầmkhấnvái:"LạyvuaTừHải, lạy vãi Giác Duyên, lạy tiên Thuý Kiều". Đó là lời khấnmà bà nộiVọng, bàĐồKha, thườngkhấnmỗi lầnbóiKiều.Kỳ lạ thay là người bàkhôngbiếtchữcủaVọng.Chữnhocũngkhôngmàchữquốcngữcàngmùtịt.VậymàbàcụthuộclàulàucảcuốnTruyệnKiều.Khôngnhữngđọcxuôi,màbàcụcònđọcngược.Nóiđếnđoạnnàolàcụlạiđọcvanhváchđoạnấy.ĐộcđáonhấtlàcụĐồKhacótàibóiKiều.Bấtcứnhàcóviệcgì,lànhdữ,concháucóđiềugìuẩnkhúc,mắcmớ,bàcụlạimangTruyệnKiềurabói.Vọngnhớnhưintừngcửchỉ,vànétmặtđầythànhkính,trangnghiêmcủabà.Rồibàgiởmộttrangbấtkỳ,mởcuốnsáchtrướcmặt,bảoVọngđọcchobànghe.

"Traitaytrái,gáitayphải.Tuỳngườimuốnbóilànamhaynữmàđọctranglẻhaytrangchẵnconà".

Saukhikhấnváixong,VọngmởtrangKiều,nhìnvàotrangbêntrái:"TôngđườngchútchưacamlòngCắnrăngbẻmộtchữđồnglàmđôi?Không tinởmắtmình,Vọng chớp chớpmắt, rồi đọc lại.Đúng là câu

Kiềuthứ1954:"Cắnrăngbémộtchữđồnglàmđôi".ChẳnglẽlờicụNhiêuBiểunóivớiôngLýPhúchồiTếtvừarồilạilinhnghiệmchăng?VọngnhớlạibuổinóichuyệngiữaôngcụNhiêuBiểuvớithầy:

-VănchươngcụNguyễnTiênđiềntàitìnhlắmôngạ.Còntôicònông,rồixem.Đâynày,câuthơ"Cắnrăngbẻmộtchữđồnglàmđôi",đúngvàocâu thứ1954.Thế lànhàôngcóchuyện.Màcókhi cảnướcnhàcũngcóchuyện.Nămnay lànămGiápNgọ, theocông lịch lànăm thứ1954,năm

chialìa,lytán.Nhấtđịnhrồiôngạ.Cuộctaoloạnnàynhấtđịnhrồiphảikếtthúc.Nhưngkhôngphảilàsựđạiđoànviên.Tôibấmquẻ,xemâmdương,ngắmsaotrêntrờiđềuthấytriệuchứngchiađôi,phânlyôngạ.

Phânly.Đếnbaogiờ?LoángthoángcóngườinóivớiVọng:PhápđồngývớiViệtMinhsẽhiệpthươngtronghainăm.Hainămnữa,chínhphủliênhiệpthốngnhấtsẽđượcthànhlập.ThờigianấyđủchoVọnghọcxongTútàiphầnhai,vớinhiềucơhộithivàođạihọc.VọngsẽđiduhọcnướcngoàihoặctrởvềHàNộihọctiếp.VọngBẽlạigặpthầyu,anhem,bạnbè.

Một thángsaungàyhiệpđịnhGiơnevơđượckýkết,giữa trưangàyhạtuầntháng8năm1954,chiếcmáybayDakotachởNguyễnKỳVọngcùngTạĐôn,TạThuUyênvàbốnmươihaiđồngbàoCônggiáotừphi trườngGiaLâmđápxuốngphitrườngTânSơnNhất.

SàiGònmùahèấynắngchóichang.ÁnhnắngphươngNammangsắcvàng của vùng đấtmới và vịmặn của biển.Hàng trăm lều vải dựng tạm,nhữngchiếcdùmàucứtngựa,sansátxungquanhnhàgachính.Sânbaynhưmộtchảolửa.

Vừatừmáybaybướcxuống,VọngđãbịvâybủabờihàngnghìnđồngbàodicưtừcáctỉnhHàĐông,SơnTây,HảiDương,NamĐịnh,HàNam,Ninh Bình… Đây là đợt di cư bằng đường hàng không dành cho nhữngngườicótiêuchuẩnđặcbiệt,giađìnhconemnhữngcôngchức…Tiếngloachói tai, như đẩy cái nóng hầm hập ong ong vào màng nhĩ: "Đây là phitrườngTânSơnNhất.NhiệtliệtchàođónđồngbàomiềnBắcvừathoátkhỏichínhquyềncộng sản trởvềvớinướcChúa,với cộngđồngdân tộc".Xinđồngbàolưuý:Theosựchỉdẫncủanhânviên,quívịsẽđếnnơiđóntiếpđồngbàodicưđểlàmthủtục.Khôngnênchenlấn,xôđẩy.Hãypháthuytinhthầntươngthântươngái,ngườikhoẻgiúpđỡngườiyếu,ngườigià,contrẻ…"

Mộtchiếcôtônhàbinhtừngoàicổngbỗnglaođếnđámđông.Mộttấmbảnghiệutrênghimộtdòngchữbằngmựctân,đượcmộtngườimặcbộđồtrắngngồitrênghếláigiơlên:"GiađìnhôngTạĐáo".

ÔngTạĐáo,bốTạĐôn,cóngườiemruộtlàchủđồnđiềnHốNai.ĐợtdicưnàyVọngđượcđiphicơlànhờTạĐôn.Docướcphívậnchuyểnquáđắt, chủ yếu đồng bào di cư sẽ được đi tàu thuỷ từ cảngHải Phòng.ChỉnhữngngườicótiêuchuẩnđặcbiệtmớiđượcđitheođườnghàngkhôngtừphitrườngGiaLâm.ChamẹTạĐônvàemgáicùngchạyxôvềnơichiếcxe.

TạĐôntầnngầnđứnglại,cầmtayVọng.

-Mìnhnóivớicậumợđểvọngvềcùngchỗở.Nhưngcậutớbảoốcđangkhôngmangnổimìnhốc.Ýmuốnnóicậumợmìnhcũngđangphảinhờvảngườita…Thôi,VọngvềBệnhviệnBìnhdânnhé.Hẹngặpnhausaunhé.

TạĐôndúivàotayVọngmấyđồngbạcĐôngDương,gạtnướcmắt,rồicùngchạylạichỗchiếcxe.TạThuUyênđangđivộiquaylại:

-Kìa,anhVọngcũngcùngđivớinhàmìnhchứ?TạĐônngănemlại.-Không.Cậuấyđitheođoàn.AnhemmìnhsẽgặpVọngsau.UyênnhìnVọngthẫnthờ.Đôimắtđennhoàướt.Đôichântưởngchừng

khôngcấtnổi.ChưabaogiờNguyễnKỳVọngcảmthấybơvơvàcôđơnnhưbâygiờ.

Chiếcbalôđểbộquầnáovàmấythứđồdùngsinhhoạtnhưkéolệchmộtbênvai.ĐôimắtVọngnhoèmờ.Nướcmắtgiàngiụahaikhoé từ lúcnào.Qualànnướcmắt,trướcmặtVọngnhưnhữngcảnhphimloangloángqua.

Nhốnnháo,nhếchnhác.Lếchthếch,xộcxệch.HàngvạnđồngbàodicưmiềnBắcthathếchkéovềnhữngchiếclềuvảinhưmộtđộiquânbại trận,vật vờ, dẻo dặt, như những con chiên bịChúa bỏ rơi, không biết phươnghướng.

Mìnhđãgiãtừchamẹ,giãtừmiềnBắcthậtrồisao?Chaoôimớimấytiếngđồnghồtrướcđây,khimáybaybayquabầutrờiHàNội,nhìnxuốngsôngHồng,hồGươm,Vọngthầmhẹnmộtngàytrởlại.Nhưngbâygiờ,khimộtmìnhđứngtrơtrọigiữaphitrườngnónglửanày,Vọnglạinghĩrằng,thếlàhết.

Vĩnh viễn. Sẽ không có ngày trở lại với thầy u, với làng Động thânthương,vớicácanhemruộtthịt.Vọngđãtrởthànhmộtkẻlưuvong,mộtkẻphátvãng.Vọngđanglàkẻvongbản,mấtquêhương.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương6Nămcửaôđónchào

Mùa thu ấyHàNội sống trong ngây ngất và chờ đợi. Ngây ngất nhưtrongcuộcđại tiệcchếnhchoáng, thănghoa,nhưtrongcuộctìnhsétđánh,choáng ngợp, đắm đuối, như trong cuộc hồi sinh bàng hoàng, thảng thốt.Chờđợivìchưahếthoangmang,mơthực,vìđangkỳvọngvàviễntưởng,đangtoantínhvàdựliệu…

Lúckhônggiờngày10tháng10năm1954,HàNộichứngkiếngiờgiaobancủatrờiđấtvớinhữngbướcđiđầutiêncủađoànquânthiênthầntừthủđôkhángchiếnViệtBắc,từlòngchảoĐiệnBiênngậpđầythuốcsúng,xácthùvàmáu,từkhắpnămcửaô,tiếnvàoHàNội.

NămcửaôđónchàoĐoànquântiếnvề.NhưđàihoađónmừngNởnămcánhđàoCháydòngsươngsớmlonglanh…Bàihát"TiếnvềHàNội"củaVănCaohoàvớigió,vớisóngsôngHồng

trànvàotừngcửaô,gócphố,phầnphậtreotrênngànvạnlácờđỏsaovàng,rập rờn trên những vòmđại thu quanhHồGươmcổ kính. Sóng nhạc củaVănCaonhưngânreotrongtóc,trongmắt,trênmôitừngngườiHàNội.

***TrongđoànquântiếnvềgiảiphóngThủđôngàyấy, làngĐộngcóhai

ngườiconcủaôngbàLýPhúc.ChiếnThắngLợiđitheophiênchếcủapháiđoànChínhphủtrongmộtđộihìnhđặcbiệtcóôtôđặcchủngvàđộivệbinhhộtống.NhàthơtrẻNguyễnKỳVỹđitrongđộihìnhchínhthứccủanămđạiđoànchủlựcvàcácbinhchủnghợpthànhtiếnvàotrungtâmHàNộitheohướngtừphíađêYênPhụ,dọcđườngCổNgư,diễubinhquaQuảngtrườngBa Đình rồi tiến vào ba mươi sáu phố phường để đến tập kết tại quảngtrườngNhàHátLớn.

ĐểchuẩnbịchođoànquânchiếnthắngtiếnvàotiếpquảnThủđôngaytừba tháng trước, trong toànquânđãcósựbìnhchọn,sàng lọckỹ lưỡng.Từngtiểuđội,trungđội,đạiđộibìnhbầu;chọnnhữngchiếnsĩcóthànhtíchxuất sắc trong chiến đấu, trẻ về tuổi đời, đẹp về ngoại hình, lý lịch trongsạch.Nhữngngười được chọn lựa, qua hai tháng an dưỡng, luyện tập rènluyệnvềquânkỷ,tácphong,quanđiểmlậptrườngchínhtrị,lạiđượcsàng

lọcmột lầnnữađểchính thứcđưavàođộihìnhhànhtiến.Đượcchọnvàođoànquândanh.dựtiếpquảnHàNộiquảlàniềmvinhhạnhlớnlao,cómộtkhônghai củađời chiến sĩ.NguyễnKỳVỹ, nhà thơ trẻ gầnba tuổi quân,ngườinổitiếngnhưcồnvớitậpthơ"ThờicủaThánhThần"đượcphiênchếtronghàngquânđiđầu,nhữngchàngVệquốchàohoavàđặcbiệtxuấtsắc.Họ là nhữngnhânvật trung tâm, là dàndiễnviên chínhđể cácmáyquayphimchụpảnhghihình.Caomộtmétbẩymươi,gươngmặtthưsinhthanhtú,đôimắttoẩndướihàngmirợp,lôngmàylưỡimác,NguyễnKỳVỹnhưsinhrađểdiệnbộquânphụcmàucỏúa,áotrấnthủ,mũvảilướinguỵtrangxanh.OainhấtlàVỹđượcđeokhẩuRulôchiếnlợiphẩmdođồngchíChínhuỷĐạiđoàn312đơnvịchủcôngđánhđồiHimLam,ngườiđặcbiệtmếnmộtácgiả"ThờicủaThánhThần"traotặng.NghenóikhẩuRulônàychínhlàbáuvậtbấtlythâncủaquanbaLandeCourcy,viênsĩquanPhápdònghọquítộccháunộicủatướngRousseldeCourcy,ngườitừnglàmThốngtướngcủaChínhphủPháptạiAnNamsaucuộcxâmlượcBắcKỳlầnthứ2(1881-1885).KhẩuRulôsángxanhánhthépđựngtrongtúidađeolệchbênsườn,kéochiếcthắtlưngkiểuMỹtobảnvớirấtnhiềuhàngđanh,khiếnVỹcàngthêmnổibậttronghàngquân.

ƯớcmơđặtchânđếnHàNộibaonhiêunămcủaVỹ,bâygiờmớithànhhiệnthực.TiếnglàconôngCử,cháucụĐồ,dòngtộcdanhgiágiàucónhấtlàngĐộng,vậymàngaycảkhi lênhọcđếnThànhchung,Vỹvẫnchỉmớimonmenđượcđếnđấtphốhuyện,thịxã.LàngĐộngchỉcáchHàNộidămchục cây số đường chim bay, hằng đêm đứng ở gốc đa đầu làng nhìn vềphươngbắc,VỹvàbọntrẻtronglàngđềunhậnraHàNộitrongquầngsángmờhuyềnảohắtlêntừchântrời.Vầngsángấybaonămvẫygọi,thôithúc,đểrồiVỹphảilàmmộtcuộchànhtrìnhdàihàngngàncâysốvòngquaKimBôi,HoàBình,vượtquasôngĐà,sôngThao,quaPhúThọ,TuyênQuang,vòngquaPhaĐin,TuầnGiáo,ĐiệnBiênPhủ…vàhômnayhùngdũnghiênngangtrởvềHàNội.

Trùngtrùngquânđinhưsóng.LớplớpđoànquântiếnvềLờithơvàâmnhạccủaVănCaođãnóihộVỹtấtcả.MắtVỹbaolầnmờ

đi,nhoàđi.NhữngphốphườngđấtkinhkỳThăngLongvớimáingóithâmnâu, tườngvôi loanglổ,nhữngvòmcâythấp thoáng,giờđượcchoànglênsắc cờđỏ thắm,vàhàngngànhàngvạngươngmặt trẻgià, hàng rừng taycầmcờhoareovẫy.Vàkìa.LiệutàiVỹcónghenhầmkhông?Đúnglàbàitrườngca"Saoơi"củanhạcsĩĐườngThanhphổnhạcbàithơcủaVỹ."Máu

tuôntràođỏngợptrờinhưsóng/Búaliềmơi,vàngrực,saosaooi!"Trờiơi!ThơcủaNguyễnKỳVỹđangngânreogiữalòngHàNội.Mộttốpcácnghệsĩvừanamvừanữ,complê,áodàiđủmầu,đànắccoócđêông,đànghita,đànmăngđôlin…đanghátvangtrườngca"Saoơi"Bàihátđangđếnđoạncaotrào,bỗngvanglênnhữngloạtsúngtừ trên tầngthượngmộtngôinhà.Vỹngướcnhìnlên.

Anhchợtnhận ramộtcậubé tóc rốibù,caogầyvàđen trũiđangvừachĩakhẩusúngngắnlêntrờixiếtcò,vừavẫyvẫytaynhưcườiriêngvớiVỹ.CậubéấychinhlàLêĐoàn,bạncủaNguyễnKỳVọng.

KhiđoànquânhànhtiếnvàokhuphốcổHàngBông,HàngGaithìVỹbỗnggặpsựcố.Mấytrămngàyđêmquenđidépcaosuquaihậu,giờđượcxỏchânvàođôigiàyxăngđáchiếnlợiphẩm,cổchânphảicủaanhbịgiàyxiếtvàođaurát.

Rồi,nhưtrớtrêu,mộtviênsỏitừđâulọtvàođếgiàychântrái,khiếnmỗibước đi viên sỏi lại xiết vào gan bàn chân buốt nhói.Không thể dừng lạibuộc lại giày, vứt hòn sỏi, đành cố nhịn đau bước hùngdũng trong hàng.Gồngngườichịuđauđểkhôngaibiết.GầnđếnHồGươmphốphườngcàngnhưtắcnghẽnlại.Đồngbàotừhaibênhèùatràncảxuốngphố.Hàngtrămmáyảnh,máyquayphimxôngrađónđầu.Hoatừ trêngáchai,gácba, từtầngthượngcácmáinhàrắcxuống.Hoatừtaycácembé,cácthiếunữùaratraovàotaycácchiếnsĩ.

Tronghàngngườikenđặc,Vỹbỗngchúýđếnmộtthiếunữ.Nàngdịudàng trongbộáodàimàu trắng tinhkhôi, tóc thềxoãvai.Lạkỳ thay,Vỹbỗngquêncảđôichânđau.Anhnhìnngườithiếunữkhôngchớpmắt.Cóaiđókhẽđầysaulưngnàng,haymộtđộnglựcnàothôithúc,nàngbỗngbăngtừbênhèđườngđếntrướcVỹ,traochoanhbóhoalayontrắngmuốt.

Nhưbịthôimiên,Vyđứngsưnglại.Anhchỉkịpđưatayđónlấybóhoavànhậnramộtgươngmặtkiềudiễmvớiđôimắttođenchoángngợp.Hìnhnhưtronggiâyphút,nhữngngóntayanhnhưchạmvàotaynàng.Mộtluồngđiệnbỗngtruyềnthẳngvàotim, làmtrốngngựcVỹđậploạnxạ."Ômhônđi!"cótiếngmộtcậulínhtrẻnàođótừphíasau.Rồinhữngtiếnglaoxao:"Đẹpquá!ThiếunữHàNội!"…Vỹchớpmắtnhưtrongchiêmbao.Thoắtcái,nàngđãquayđi,cắmđầuchạy.

-Emtêngì?Vỹbỗngthốtlên,nhữngâmthanhnhưbậtratừvôthức.Chínhanhcũng

khôngbiếtmìnhgọinànghaytráitimanhbậtgọi.Nàngvụtquaylại,trướckhihoàvàođámđông,bàntaythonmềmnhư

búphoachengangmiệng:-Emlà…Đào…Trinh…Khiêm…***Nàngmấthút trongđámđông,nhưngcái tênnàng thì thánh thótngân

vangtronghồnVỹtựahồnhưcómộttiếngchuôngnàothảtừtrờicao,từgióthu, nắng thu lấp lánh sặcmau.ĐàoTrinhKhiêm.Lầnđầu trongđời,Vỹnghethấymộtcáitênthiếunữđẹpvàkỳdiệuđếnthế.

NgayđêmđóbàithơVỹviếttặngriêngKhiêm,đãđượchoànthành.Vỹviếttrongmộtcảmxúctuôntrào,àoạt.Cảmộtngàyđầyắpkhôngkhíphốphường với đoàn quân chiến thắng hùng dũng đi giữa rừng cờ hoa, rừngngười,vớiàoạtgióthu,nắngthu,cứtrànvề,ùavềréogọitừngconchữ.Tấtcảkhungcảnhphốphường,conngười,trờiđấtấyđãtạonềnchobứctranhsơndầuhoànhtrángđầysắcmàuấntượng.Vàđiểmnhấnduynhất,nhãnlựccủabứctranhấylàgươngmặtthánhthiện,kiềudiễmcủaĐàoTrinhKhiêm.Lầnđầutiêntrongđời,VỹgặpmộtngườicongáinhưKhiêm.Suốtnhữngnămđihọctrườnghuyện,vàbanămđikhángchiếnnhưngchưabaogiờVỹcócảmgiácyêu.Hồiviếtbàithơ"Sống"cómộtcôMaicùnglàngcũnglàmVỹbângkhuâng,vàanhcónghĩtớinàng;nhưngđóchỉlàmộtcáicớđểanhlàm thơ.Rồi ngàyởSơnDương làmbáoVệquốc, cô gái Tày,Nông ThịNgần,cóđôimắtđenláyvàlúmđồngtiềntrênhaimábánhđúctrắnghồngcũnglàmVỹxốnxangmấytuần.Nhưngrồi,saulầnđơnvịchuyểnđịađiểm,hìnhảnhNgầncũngphảinhạtdần.LầnnàyvớiKhiêmthìkháchẳn.Dườngnhưđãcósựsắpđặtcủatạohoá.VỹlênViệtBắc,Vỹngủhầmvượtsuốitrèonon,cùngcácchiếnsĩtrảiqua56ngàyđêmchiếndịchđiệnBiênPhủ,làđểdẫnđếncuộckỳngộgiữaHàNộihômnay.VườnThuýlànơigặpgỡtraoduyêngiữachàngKimvànàngKiều.CònHàNộingàychiếnthắnglànơigặpgỡgiữaNguyễnKỳVỹvàĐàoTrinhKhiêm.CứliêntưởngnhưthếlàVỹđãthấyxốnxang,đãmuốnthêudệtramộtcuộctìnhlãngmạnmàtâmhồnthisĩvàóctưởngtượngcủaanhkhôngbaogiờcóđiểmdừng.Vỹchépnắnnótbàithơvàotờgiấypơluyamỏngtang,ướpnướchoathơmphức,gấptrongphongbì,đặttrongtúiáoquânphục,đitìmnàng.

Đơn vị Vỹ đóng trong khu nhà thương Đồn Thuỷ. Đây vốn là khunhượngđịacủaPháptừcuộckhaiphá thuộcđịa lần thứhai,sau trở thànhkhuĐồnThuỷ,rồitrởthànhnhàthươngchữatrịchoquânPháptrongcuộcchiếnởĐôngDương.Khôngcóxeđạp,tranhthủngàynghỉ,VỹcuốcbộraphốHuế,đón tàuđiện lênBờHồ, rồiđibộ lênHàngGai.Bắtđầu từdốcHàngGai,timVỹbỗngđậpliênhồi.Vếtsẹoởcổchânphảitáiđau,làmanh

nhớ lạiquangcảnh lúcgặpnàng.Anhnhưngườiđang làmmộtcôngviệcvụngtrộm,chỉsợngườikhácbắtgặp.Hếtnhìnquaphải, rồi lạinhìnsangtrái,nhìntrướcrồilạinhìnsau.Khôngmộtthiếunữnàoquađườngmàanhkhôngdòtìm.Anhnhìnlêncácbancông,cáccửasổtầnghai,tầngba.Hômấynàngrẽđámđôngtừbênhèphốkia,chỗđốidiệnvớicâyđacổthụcónhữngchùmrễgânguốcápsátvàobêncửangáchngôichùacổ.NàngcầmbóhoalayơnàorađườngtớitrướcmặtVỹ.Rồinànglạitrởvềchỗcộtđiệnkia.Tiếng"EmlàĐàoTrinhKhiêm"nàngthốtlêntừcộtđiệnấy.

Chị bán hàng tạp hoá bên hè đườngvới chiếc tủ kính ba ngăn có bốnbánhxeởchânđãchúýtớiVỹtừmấybuổinay,giờthấyVỹđilạiquãngphốtớilầnthứba,liềnđánhtiếnghỏi:

-Anhbộđộitìmai?-Dạkhông-Vỹgiậtthótngười,địnhtháotừ,nhưngrồinhậnragương

mặtphúchậucủangườiđànbàbốnmươituổi,anhliềnđánhbạo-Chịơi,emlàbộđội…

-Tôibiếtrồi.Tôicònnhớlàđãgặpchúhômđidiễubinh…-Dạvâng.Chịcóthểgiúpem…-Chúcứnói.ĐượcgiúpbộđộiCụHồnhưcácchú,việckhóđếnmấytôi

cũnglàm…-Emđangđitìmmộtngườihọhàngchịạ-Vỹnhanhýbịaramộtcáicớ

đểkhỏingượng.-Ai?Ởphốnào,nhàsốmấy?-Emkhôngbiếtsốnhà.Chỉbiếtởquãngphốnày.-Cảkhuphốnày, nhà ai tôi cũngbiết.Chú tin tôi đi.Tôi làMỹ, bán

hàngxénởđâygầnhaichụcnămrồi.-ThếchịcóbiếtcôgáinàotênlàĐàoTrinhKhiêmkhông?Mộtcôgái

chừngmườibẩytuổi…-Thếmàcứvòngvomãi-NgườiđànbàlườmVỹmộtcáirõdài-Xinh

nhấtkhuphốnàyđấy.CôKhiêmconôngKýLạng,ngườigiàunhấtnhìHànộiaimàchảbiết.Nghenóisắplấychồngrồi.ContraiôngĐốctờHuyênởHàngBèđangmuốnxincướirồidinhtêvàoSàigòn.

MặtVỹbỗngbiếnsắc.Mấyhômnaycảđơnvịđangđượcphổbiếnvềchủtrươngcảicáchnhộngđất,cảitạotưsản,vềâmmưucủaMỹvàtaysaiđangkêugọiđồngbàogiáodân,cácnhàtưsảnvàcôngchứcxuốngkhubatrămngàyởHảiPhòngđểdicưvàoNam.NhữngthiếunữnhưKhiêmrấtcóthểsẽbiếnkhỏiHàNội.Sẽchỉcònlạicôngnôngbinh.CảHàThànhsẽtrànngậpmàuáonâuthôndãvàmàuxanháothợ…

-Cámơnchị…emxinlỗi-Vỹlắpbắpvàtoanbướcđi.-Không tìmcôKhiêmnữaà? -Đôimắtngườiđànbàvẫnnhưkhông

muốnbuôngthachàngbộđộiđẹptrai.-CôKhiêmkhôngởphốnày.ChúrẽvàophốLươngVănCan,tìmhiệumayPhúcHoà.

Biếtmình đang tìm bóng chim tăm cá, nhưngVỹ vẫn không thể điềukhiểnđượcbướcchânmình.Theolờichịbánhàngtạphoámáchbảo,mấyhôm sauVỹ tìm đến phố LươngVăn Can. Kia rồi, Hiệumay PhúcHoà,chuyêncompleáodài,ởgầngiữaphố.Đólàmộtngôinhàbatầngmáingói,sâuhunhút,cóbancôngchìaramặtphố.Sừngsữnghaidãytủkínhhaibênlànhữngmanơcanh,vớiđủloạinamvànữ,trắngvàđen.Manơcanhnamvớinhữngbộvestonđủloại,mangđậmphongcáchParis.Manơcanhnữtrongnhữngbộáodàimàutrắng,màuthanhthiên,màuhồngvàhoàngyếnkhiếnmỗimanơcanhlàmộtcôdâu,mộthoahậulộnglẫynhưnglạiđậmnéttruyềnthốngViệt.

NhữngcưdânởkhuphốcổHồGươmđềubiếtrấtrõnhữnghiệumayáodàinổi tiếngdọcphốLươngVănCan,đềucóchungmộtcái tênHoàphíasau:PhúcHoà,ỨngHoà,PhươngHoà,HảiHoà,NgọcHoà,ThanhHoà…HỏiramớibiếttấtcảnhữnghiệuáodàinàyđềulàanhemhọhàngdongườilàngTrạchXá,HoàLâm,mộtlàngvùngđồngchiêmỨngHoàthuộctỉnhHàĐônglậpra.NgườimởtiệmcompleáodàiđầutiênởphốLươngVănCanlàcụQuảnTập.Cụcóôngnội làmquannộiy thờivuaTựĐứcnênđãnốinghề gia truyền của cha ông để lại.Đến đời con cụQuánTập là ôngKýTrùngthìnghềmaycựckỳphátđạt.ÔngKýLạngmởrộngngànhnghề,đưaanhemcòncháutừHoàLâmra,muamộtxưởngdệtkimcủaCựDoanhởngõCựLộcvàmuanhàmởthêmcơsởkinhdoanhmaymặcởcácphốLêVănHưu,ThiSách,HàngNgang,HàngĐườngchocáccon.ContraicảKýLạnglàĐốcKhẩnlạimởtiếptổngđạilývảiởphốHuếvàxâymộtHotelbốn tầngởgầngaHàngCỏ, tậumột đội xekhách chạy tuyếnHàĐông -PhươngĐình. Riêng hiệumay PhúcHoà, thương hiệu lâu năm và uy tínnhất,ôngKýLạngđểchobàBaYênvớihaingườiconlàcôtámĐàoTrinhKhiêmvàcậuútĐàoPhanKhánhkinhdoanh.

BàBaYên,vợbaôngKýLạngtênđầyđủlàlàPhanThịHàYên,congáiyêucụĐốcPhanQuảng, từnggiữchứcBốchánh tỉnhBắcGiang.DodínhlíuđếncuộckhởinghĩaĐềThám,chínhquyềnbảohộbuộcchínhphủNamTriều bãi chức PhanQuảng.Ông vềHàNộimở trường dạy học vàthamgiaphong tràoĐôngKinhNghĩaThục, cùngcụ cửLươngVănCanngầmtuyểnchọncácthanhniênưutúđưađiduhọctạiNhậtBảnvàtrung

Quốc.Con traicụĐốc,ôngPhanQuyến tốtnghiệp trườngsưphạmĐôngDương,vốnghétPhápvàyêuthíchnghềdạyhọc,ôngvậnđộngemrểvàemgái bỏ vốn lập trường tư thục ở gần hồThiềnQuang đế dạy trẻ.ÔngKýLạng,vốnrấtyêubàBaYên,nhưngvẫnsợbàcả,bàhaivàcácconghentỵ,nhândịpnàybímậtrútmộtphầnvốnởxưởngdệtkimCựLộc,đầutưchobàBaYênxâytrường.TrườngtưthụccótênĐấtViệt,gồm2tầng12phòngdạy hai ca sáng chiều, do bàPhanThịHàYên làm chủ nhiệm, ôngPhanQuyếnlàmhiệutrưởng.

TrườngtưthụcĐấtViệtngaytừkhithànhlậpđãgắnbóthânthiếtvớihaichịemĐàoTrinhKhiêm.Chínhởngôitrườngcủagiađình,vớinhữngthầycôgiáovốnrấtthânthiếtvớimẹvàbácPhanQuyến,Khiêmcùngcậuem traiĐàoPhanKhánhđãhọcquabậc tiểuhọc.Đếnnăm lênhọc trunghọc,KhiêmchuyểnsangtrườngnữsinhĐồngKhánh.ƯớcmơlớnnhấtcủaKhiêmlàhọcxongtútài,sẽvàotrườngsưphạm,đểrồilạitheonghiệpcủamẹvàbácPhanQuyến…Vớiýthứcnhưthế,ngàynàosaugiờhọcởtrườngĐồngKhánhhoặc trongnhữngngày chủnhật,Khiêmcũngđến trường tưthụcĐấtViệt,khithìgiúpmẹhoànthiệnsổsách,họcbạchohọctrò,khithìlênlớpphụđạochocácem,hoặcdạythaygiờcácthầycôvắnglớp.KhiêmthíchđếntrườnghơnlàvềhiệumayPhúcHoàởphốLươngVănCan.

Chiềunay,khinhữngcơngióbấcđầumùaxaoxáctrênnhữnghàngcâyquanhhồThiềnQuang,Khiêmbỗngthấyselạnh.Cóthểđólàcáilạnhtâmlýtừmấyhômnay,khiôngKýLạngcùngbàcảvàvợchồnganhPhánLục,anhTưKhoacùngconcháumộtđoànhơnhaichụcngườikéonhauxuốngHảiPhòngđợichuyếntàudicưvàoNam?ChẳngaidínhdánggìđếnnhàthờCônggiáo,ngoàivợanhPhánLục,condâuthứhaiôngKýLạng.NhưngPhánLụctrướcsaurấtkiênquyết.

-KhôngthểđểcảnhàmìnhchơicanhbạcnàyvớiViệtMinhđược.Nhấtđịnhrồisẽdẫntớicảnhcộngchồng,cộngvợ,cộngtấtcảtàisảnthànhcủachung.Tinhọrồicóngàytreoniêucảnút.AikhôngmuốnđithìcứởlạiHàNội.Hai năm sau hiệp thương lại đoàn tụ với nhau thì nhàmình còn đạiphúc.

KhiêmvàKhánhkiênquyếtthuyếtphụcmẹởlại.BàBaYêngạtnướcmắttiễnôngKýLạngcùngcácconbàcả,bàhai.KhiêmvàKhánhlànhữngngườilạcquannhất.Thậmchíhọcònchếgiễubốvàcácanhlànhữngkẻvong bản tình nguyện làm tay sai cho Pháp, Mỹ, những kẻ bi quan chủnghĩa.

KhiêmđạpxetừtrườngtưthụcĐấtViệtvềphốLươngVănCan.Vừa

dừngxebênhè,bỗngsữngngườikhinhìnthấyanhbộđộimặcáotrấnthủđangđứngtầnngầnbêntủkính.

Nhữnganhbộđội,thậmchítừngtốptừngđoànbộđội,áotrấnthủ,mũnantrenguỵtrang,trônganhnàocũnghaohaogiốngnhauvớivẻmặtchấtphác, hơi ngôngốkiểu thônquê, thậmchí nhiềukhi ngơngácnhưngườiđồngrừng,lâunayvớiKhiêmquenquáđirồi.Nhưnganhbộđộikiacónétgìđókháchẳn,làmKhiêmphảichúý.Trôngquenquá.HìnhnhưKhiêmđãgặpanhởđâurồi.

Nhưcóluồngđiệnsaugáy,Vỹquaylại.Anhmuốnkêulên:"ĐàoTrinhKhiêm.Emkhôngnhậnratôiư?"Nhưngkhônghiểusao,Vỹcứđứngsưngnhưtrờitrồng.

Khiêmbỗngbật cười.Nàngvừa đưa tay chemiệngvừa chạy vào chỗgianbánhàngcủangườigiúpviệc.

-Ôiembuồncườiquá.Chịhỏianhbộđộikiaxemanhấyđinhmuagì?MặtVỹ đỏ bừng, rồi khắp người anh bỗng nóng râm ran.Anh không

nghĩmìnhlại trở thànhlốbịchtrướcmặtnàng.Vỹđưatay lênmá, tựahồnhưanhvừacómộtvếtnhọ.

Thoắtcái,Khiêmđãlêntrêngácrồinàngxuốngcầuthangvớichiếcáolenmàu hoàng yến và tấm khăn van trắngmuốt. Biết mình vừa đùa anhchàngbộđộikiamộtcáchquáiácnàngcốlàmravẻnghiêmtrang.

-Dạ,anhcầnmaycomplehaymuốngặpaiạ?-Cô là…ĐàoTrinhKhiêm…-Vỹbấm thậtđauvào taymình,giọng

nghiêmtrang.-Dạ.Saoanhbiếttênem?-CóngườitìmcôKhiêmsuốthaituầnnay.-Vìviệcgìthếanh?-Đểnhờtôigửimộtláthư-Vỹlấytừtrongáotrấnthủbìthưanhđãdán

cẩnthận-Ngườiấynóisẽrấtsungsướngnếucôvuilòng…vàmongnhậnđượchồiâmsớm.

TayKhiêmbỗngrunbắnkhinàngchạmvàolá thư.Nàngcócảmgiácnhưđólàmộttráibomhẹngiờ.Nósẽnổbấtcứlúcnào.Nócóthểlàmchotráitimnàngngừngđậphoặcnổtungxácpháo.

MÙATHUHÀNỘITặngĐ.T.KEmchoànglênvaiMùaThuHàNộiCảkinhthànhlộnglẫysắccờhoaTênemngângiữatrờicaoxanhthẳm

Gieovàohồnanhkhúctìnhca.AnhmangViệtBắcvềđây,ơiHàNộiRòngrãchínnămgốisúngngủhầmRượuHồGươmchỉsoimàkhônguốngĐủlàmsaynghiêngngảtrămnăm.AnhmuốnômcáphốphườngHàNộiNhữngĐồngXuân,CầuGỗ,HàngĐàoAodàiơi,cứthướtthanhưnắngĐừngđểanhlẫnthựcvớichiêmbao…Khiêmấpbàithơtronglầnáongực,bêntráitimmình.Rồinàngépvào

giữacuốnsổnhậtký,chốcchốclạimởra,mắtmởtonhìnvàogiữanhữngdòngchữ,nhưđọcđượcđiềugìởđóNàngkhôngthểtưởngtượngrằngtácgiảcủabài thơviết tặngnàng lạichính làngườinổi tiếngnhưcồnvớibàithơ"sốngvàtậpthơ"ThờicủaThánhThần"màsuốtcảnămhọcqua,bọnnữsinhtrườngĐồngKhánhcủanàngđãchuyềnchonhauđọcvàchéptậpthơđếnnhàunát.Nànglàgìmàconngườinổitiếngvàkhábảnhtraiấylạitựmìnhviếthẳnmộtbàithơrồicấtcôngtìmđếntậnnơiđểtang-Khiêmghivàonhậtký:

Ngày24tháng10Mìnhđếnchếtmấtvìquásungsướng,hạnhphúc.Anhnhưtiachớpvụt

loétrongcuộcđờimình.Bài"MùaThuHàNội"nhưmộttráibomlàmnổtungmọidựđịnh,toantính.

Quảnhiên,mìnhquyếtđịnhcùngmợvàemKhánhởlạiHàNộilàsángsuốt.HômquacậunhắntinlênlàtàuđãrờiHảiPhòng.BaogiờthìvàođếnSàiGònCuộcchia lynàydàihainămhaybaonhiêunăm.Mìnhở lạiHàNộichínhlàđểcócuộckỳngộnàychăng?Kỳlạthật.Mìnhnhưđoánbiếttrướccóngườiđangđónđợi.Chínhlàanhđấy.Anhthựcsựlàmộthiệpsỹhàohoa.Khốiđứaphátghenvớimìnhmất.TuấncòimàđứngcạnhanhthìcókhácgìgãhầuphòngbênchàngNamtước.Mợơi,đừngbắtconphảigắnbócuộcđờivớigãkýcòmbầntiệnấy.Giàucómàtâmhồntrốngrỗngthìthậtthảmhại.Bâygiờđãkhácrồi.Khôngcònlàthờicủakẻgiàu.Đâylàthòi của lý tưởng.Cả trường lúcnàocũngngâm thơTốHữu: "Ơianhvệquốcquân.Saomàyêuanhthế".Cảtrườngđangdấylênphongtràoyêuvàlấybộđội.Thươngbinhcũnglấy.Buồncườiquá.CáiOanhnókhoedìnóđanglàmmốichonómộtthươngbinhhỏngmắt.Nóbảomấyhômnaynóđang tậpdắtngườimùquađường.Trôngnó làmđiệubộdắtanh thươngbinh,cườiđếnthắtruột.

Ngày29tháng10Anhlạimangđếntậpthơ"ThờicủaThánhThần"vớilờiđề:"TặngKh,

thờicủaem".Anhbảo:"LẽraphảitặngKhiêmtậpthơnàytừhômmớigặp.Nhưngkhôngcònsách.Phảiđi lùngmuamấyngày.Muaởhiệu sáchcũ,đừngchênhé".Tếnhịvàhàohoađếnthếlàcùng.Mìnhtiễnanh.HaiđứađidọcBờHồ.Cóbaonhiêuđiềumuốnnóimàsaolúcấymìnhngốvàđầnđếnthé.Anh đọcmột câu của JacquesPrévert:Et il est parti / Sous ỉa pluie/Sansuneparole/Sansmeregarder/Etmoij'aipris/Matêtedansmamain/Et j'ai pleuré(1). Mình tròn mắt kinh ngạc và kính nể. Giọng Paris rấtchuẩn.Anhmuốnmượncâuthơấyđểnóihộlòngmình.

Ngày17tháng11Gầnmườingàynaykhôngthấytintứcgìcủaanh.Muốnphátđiênlên.

Suốtngàymongngóng,đờđẫnnhưđứamấthồn.Mìnhlàconbéđầnnhấttrênđời.Saokhônghỏiđịachỉcủaanh.Chỉsợngườitabàolàcọcđitìmtrâucơ.Sĩdiêndởm.Bâygiờthìtìmanhởđâu?CólúcmìnhnhưmộtconngốđithathẩntrướckhunhàthươngĐồnThuỷ,gặpanhbộđộinàocũngnhòmnhưđibắtkẻcắp.

Vẫnbiệttăm.HayanhbịtainạnHaycôảnàođãcuỗmanhđi?Trờiơi,conngố.Màyyêumấtrồi.

Chúthích:(1)Rồingườiđi/Dướitrờimưa/Chẳngcómộtlời/Chẳngnhìntôi/Còn

tôi/Bưngđầutrongtay/vàbậtkhóc

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương7Cướichạy

PhúcchongườitừtrongquêratìmVỹvàChiếnThắngLợi.BàĐồKhaốmnặng,khóquakhỏi.

VỹvừathuxếpxongđồđạcquầnáochovàobalôthìChiếnThắngLợiđixecommăngcađến.Anhláixetrẻmăng,cóvẻkiêmcầnvụ,vìcósúngngắnđeobênsườn.TrênxecócảLà,vợLợi,lúcấyđãcómangđếnthángthứba.

ChuyệnChiếnThắngLợilấyvợ,mãisaungàytiếpquảnThủđôanhemgặpnhau,Vỹmớibiết.Hoárađócũnglàmộtđámcướichạy.TrướckhicơquanLợirụcrịchchuyểntừSơnDươngvềHàNội,anhemphảiđứngratổchứccướigấp.

-LúcấychúcònđangphỏngvấntùbinhởmãibênSơnLa.Cóbáochúcũngchẳngsangdựđược -LợinóivớiVỹhômgiới thiệuhai chị emvớinhauvàcốtìnhxuêxoacâuchuyện.Đámcướithờichiến,tổchứcđượcnhưthếlàtốtlắmrồi.Vớilạithầytừngdạychúngmình:"Thêthiếpnhưyphục"vợchỉlàcáiáothayhàngngày.Sựnghiệpmớilàmụcđíchcủađấngnamnhi.

Làkhôngđẹp,nhưngrấtđànbà.CongáiTàydatrắngbóc,mặttròn,mábánhđúcđỏhâyhâynhưlúcnàocũngvừatừbếplửara.LàlàcongáiútôngMaKinSiu,chủnhàcơquanChiếnThắngLợiđếnởnhờthờikỳchuyểntừĐạiTừsang.

LiếcthấyLợi,Làđãtítmắt.Cũngphảithôi.Đẹptrai,cánbộtriểnvọng,lạichưavợ,Lợinhưmiếngmỡngonluôntreotrướcmiệngcácảmèo.Khốibànạdòngbờmxơmtán tỉnh,nhưngLợichẳngdại.BàihọcvớiCamlúcnàocũngnhưcànhcây cong,khiến conchimChiếnThắngLợi luôncảnhgiác.Cóchếtthìchếtởbiểncảchứđừngcóchếtởngòikhe.Chonên,mớichuyểnđếnởngàythứhai,Lợiđãtămthấyngaycáivòngmôngnở,đôibắpchântrắngnõnvàbộngựclúcnàocũngnhưấnvàomắtngườita.Tiếpđếnmớilàđôimắt.Đôimắtmộtmí,dàicóđuôi,đatìnhmộtcáchlộliễukhôngcầngiấugiếm.ĐôimắtấychếtđứđừkhigặpmắtLợithôimiên.

Kỷ luật trongkhuATKtấtnhiên là rấtnghiêmngặt,nhưngdù taimắtcủa tổchức tinh tườngđếnđâu,cũngkhông thểkiểmsoátđược tấtcảnúirừng, khe suối, hang động trong vùng. Trai gái đã thích nhau, trời cũngchẳngngănđược.LợingủvớiLàthậtdễdàng.Vừađụngvàongười,Làđã

ngãlănrathảmládàydướivòmtretrúcdàyđặc.Từđó,tuầnnàoLợicũnghẹngặpLàmộtlần.LàhamtớimứcnhiềukhibỏcảviệcnhàsangnấucơmchobếpcánbộđểđợiLợirủrarừng.CólầnLợiđicôngtácvắng,LàcòntìmcáchđónđườngngaytừlúcLợimớivềđếnconsuốiđầubản.

ChotớikhitinchiếnthắngĐiệnBiênPhủtruyềnđi,hiệpđịnhGiơnevơlậplạihoàbìnhởViệtNamđượckýkết,cáccơquanChinhphủchuẩnbịvềThủđô,thìmộthômôngMaKinSiutìmgặpthủtrưởngcơquanLợi,vớivẻmặtđầynghiêmtrọng.

-Hoàbìnhrồi,cáccánbộvềxuôi thì tốt rồi.NhưnganhChiếnThắngLợithìkhôngvềđượcđâu.

-Vì sao thếbác? -Thủ trưởngcủaLợi,đồngchíLêCôngTrạng,mộtngườichínchắnvàđiềmđạm,ngạcnhiênhỏi.

-TưởnganhLợiphảibáocáovớithủtrưởngrồichứ?-Chuyệnriêngtưcủamỗingười,tổchứcchúngtôiluôntôntrọng-ông

Trạngnhưphầnnàođãhiểura.-Khôngđượcđâu.AnhLợiđịnhchạylànglàkhôngtốtđâu!Mấyhôm

naycháuLànhàtôikhócsưngcảmắt.NóloanhLợibỏvềHàNội,khôngainuôiconnó.

ÔngTrạnghiểurasựviệcnghiêmtrọng.-Tôihiểu rồi.Bácbình tĩnh lạiđi.Cơquanchúng tôi sẽ thuxếpviệc

này.-PhảigiảiquyếttrướckhicácđồngchívềtiếpquảnThủđôchứ.-Tấtnhiênrồi.ĐểchúngtôisẽbànvớiđồngchíLợi.Đơnvịsẽthaymặt

giađìnhđồngchíLợicólờivớihaibáccùnggiađìnhvàcôLà.NhữngnếpnhăntrêngươngmặtônggiàngườiTàygiãnhếtcảra.-Cóthếchứ.Phảitổchứccướiđànghoàngchứ.Tôisẽchocongáitôi

cùngvềHàNội,báocáovớiđồngbào…ThấybốLàsanggặp thủ trưởngcơquan,ChiếnThắngLợiđoánngay

đượccâuchuyện.Khôngđể rơivào thếbịđộng,ngaysaukhiôngSiuvề,Lợiđãmởchiếchòmbằnggỗnghiếnnặngtrịchnhưkétsắt,cóbộổkhoábéxíunhưngrấtchắcchắn,moitừdướiđáycùnglênchiếcmậtgấukhôvàhailạngcaohổ, tầnngầnngắmnghíamột lúc, rồi tặc lưỡi,đút túi,đi tìmgặpôngTrạng.

Vớivẻmặtkhổnãocủamộtkẻtộiđồluônănnăn,dằnvặt,LợiđãbáocáohếtvớiôngTrạngmốiquanhệcủaanhvớiLà.

-Báocáoanh…Thựctìnhemluôncoianhnhưhàngchachú.Anhdạybảomắngchửi em làgiúpemnênngười.ChuyệncủaemvớiLà, cũng là

khuyếtđiểmcủatuổitrẻ…-Ờcáicậunày,haynhỉ?Yêunhausaolạigọilàkhuyếtđiềm?Traichưa

vợ,gáichưachồng,yêunhauaicóquyềncấmnào?-Dạ,nhưng…-Nhưngcóđiều,côcậuyêuđươngquáđà.Cóthểxếpvàotộihủhoá.

Cậulạilàngườicủatổchức,tứclàđãxarờilậptrườngquanđiểmgiaicấp,viphạmđạođứccáchmạng.Mườiđiềurăn"ĐạođứcCáchmệnh"cậunhớkhông?

-Dạthưaanh,emnhớ.Nămlàxalánhtàdâm…-Tàdâmchógì?-ôngTrạngbậtcười-Côcậuyêuđươngquáđàchứ

khôngphảitàdâm.Lẽraphảibáocáotổchức.Tứclàtớphảibiếttrước,chứkhôngphảiđợiđếnbâygiờcôLàễnhbụngramớiđếnbáocáo.Tộicủacậulàtộilừadốitổchức.Nếucấptrênbiết,nhẹnhấtlàkhaitrừ,ghilýlịch,đuổivềquê…-ôngLêCôngTrạngbắtđầuthấysốtruột.Vừanói,ôngvừanhìnxoáyvàobàntayLợicứthậpthòmãitrongtúiáo.

Lợithấylạnhtoátxươngsống.Khépvàotộihủhoá,lừadốitổchứclàăncứt rồi.Hoặc làanhsẽbịghi lý lịch, tốngcổvềquê.Hoặc làanhcứviệccướivợ,sinhconđẻcái,rồianhhãyởlạiđâychờchođếnkhiKinhgiàhoáThổ.ChúngtôisẽvềThủđô,cònanhchịcứởlạivớinúirừngnhé.

TựdưnghaihàngnướcmắtLợi rơi lãchã.Lợiđã tiên lượng thấybaođiềukhủngkhiếpsẽdiễnranếuLợikhôngnhanhtay tựcứumình.Khôngchútchầnchừ,anhrútcáimậtgấukhôvàhailạngcaohổcốt,phùphụcquỳxuống,đặttrướcmặtôngTrạng.

-Cáigìthế?Cậuđừnglàmthế.Đứngdậyđi-ôngTrạngđưahaitayđỡLợidậy,vờnhưngạcnhiên-Đồsínhlễđểtổchứccướiphảikhông?

-Dạkhông.Emđãchuẩnbịcholễcướirồi,nhưngcònchờxinýkiếnanh.Đâylàchútlễmọnkínhanh.CaohổcốtvớimậtgấunàyđềulàcủathậtởrừngthượngnguồnsôngGâm.Gọilàcóchútquà,sắptớianhđemvềquêbiếucáccụ…

-Thằngnàyvẽchuyện-ôngTrạngcườixoà,lấytayđẩygóiquà-Vấnđềcủacậubâygiờlàphảichuộclỗivớitổchức,lấylạilòngtintrongquầnchúng nhân dân. Sắp chuyển về tiếp quản Thủ đô rồi, phải giữ hình ảnhngườicánbộkhángchiếnsaochođẹp.

-Dạthưa,đócũnglàmụcđíchcủaemhômnay.Emđếnbáocáoanh,xinanh,xincơquanchochúngemtổchứccưới.

-Cậukhôngmuốn,chúngmìnhcũngbắtcậuphảicưới-Vừanói,ôngTrạngvừathảnnhiêncầmgóiquàđútvàotúi-Khôngcướithìdânngườita

ỉavàomặt,màđơnvịmìnhcũngmấtsạchdanhhiệuthiđua.Bảnthântớcóthểcũngbịcảnhcáokhaitrừ…

ĐámcướiLợi-Làđượctổchứcgấprútngaysauđó.Mộtđámcướiđờisốngmới,nhưngcũngphảithịthaiconlợnvàmấychụccongà.Vừacưới,vừatổchứcchiatayvớiđồngbàonơichiếnkhucáchmạng.

Làlàngườiđànbàruộtđểngoàida,phúchậuvàtốtbụng.ChịcoivừalấyđượcLợivừađượcvềởgiữaThủđôlàdiễmphúclớncủađờimình.Chỉcó điềuLà hơi buồn và ngượng với Lợi: tưởng có chửa, hoá không phải.Chậmkinhhaituần,nhưngrồimáulạiraồồ.CólẽdoLợikhoẻquá,từhômbáocáoôngTrạng,côngkhaivới thiênhạ rồi,ngàynàocũngnhưgiãgiòthainàomàtrụđược?

Mấy tháng về Hà Nội, phải thay đổi nơi ở vài ba lần, Là vẫn ngoanngoãnômđồđạcđi theochồng.Chị chămsóc,phụcvụChiếnThắngLợinhưmộtconsenmẫncán,chẳngbaogiờkêuca,phànnàn.HơnVỹmộttuổi,nhưngLàlạiluônxưngemvớiVỹ.Vỹbảo:

-Khôngđượcxưnghônhư thế.Giađìnhmìnhnềnếp,giagiáo ít tuổinhưngởbậctrênvẫnlàchị.Chịcứgọinhưthế,vềnhàthầyubiết,mắngemđấy.

-Nhưng trông anhVỹ người lớn lắm, xưng chị ngượng chết -Là sửamấygần,nhưngvẫnkhôngquen.

***ĐãmộtnămnaysứckhoẻcụbàĐồKhasúthẳn.Cụphátbệnh từcái

đêmViệtMinhđánhbốtlàngĐộng.Trướcđónămngày,dođãđượccơsởtabáotrước,nênôngbàLýPhúc

cùngbéHậuđãtảncưtrướclênnhàôngChánhtổngThiệnởlàngNghiSơnđầuhuyện.Thuyếtphụcmãi,nhưngcụĐồKhanhấtđịnhkhôngđitảncư.ĐànhphảiđểCụcởlạitrôngbà.

Nửađêmhômsau,dukíchbaovâyđồn.Cuộcchiếnkéođàihơnnămtiếngđônghồ.ĐíchthânđồntrưởngTrươngPhiênchỉhuymộtđạiđộilínhÂuPhivàhaiđạiđộilínhđịaphươngquânchốngtrảđiêncuồng.Lôcốtxâybằnggạchbịgiậtđổ,chúngkéovàotrongđìnhtứthủ.Ngôiđìnhtrởthànhmộtpháođàivữngchắc.ĐãcólúcđịchđánhnốngratậndãygiaothônghàoxómAm,đánhbậtViệtMinh racuối làng.Nếuquân tiếpviện từbốtPhủxuốngkịp,cóthểtìnhthếcủaViệtMinhsẽbịlậtngượclại.Trậnchiếncàngvềcuốicàngquyếthệt.ĐãcótrậngiáplácàgiữanhữngngườicảmtửvớilínhÂuPhi.Đạnmoocchiê,súngtrungliên, lựupháo…baychiuchíuquađầuhaibàcháu.Tiếngloađịchvận,giọngnữrấttrongvàvang,đềnghịanh

embinhlínhđầuhàngđếtránhthươngvong,chốcchốclại lẫntrongtiếnglóng.Rồicótiếngxexíchsắt,xecamnhôngchạyrầmrập.Khôngbiếtquântiếp viện từ bốt Phủ xuống hay Trương Phiên đangmở đườngmáu thoátthân.

Đến gần sáng thì quânPháp chạy thoát khói đình làngĐộng.Cả làngđanghảhêháohứcrađìnhthuchiếnlợiphẩm,thìbỗngnghenhữngtiếngnổkhủngkhiếp.Tiếngnổ củanhữnggói bộcphá lớn.Thì ra dukích sợ línhPháp từbốtPhủđiềuxuống táichiếmlại,nênđãđặtbộcphágiậtđổngôiđình.Ngôi đìnhdọc, thườnggọi là đìnhĐụn, chứkhôngphải đìnhngangnhưmọinơi,bốnmáiđầuđaocongvút,nhữngdãycộtlimtohaingườiôm,nhữngbứctrạmtrổkỳcôngvàtinhxảo…,côngtrìnhkiếntrúc,vănhoá,lịchsửcủalàngĐộng,vàoloạitovàđẹpnhấthuyện,bịpháhuỷ.

Nằmbẹpdướihầmbímật,bàcụĐồKhakhôngbịmảnhđạnnào,cũngkhônghềbịsứcépcủađạnpháo,nhưnggầntrưa,khithằngCụctừđâuvềmangtheomộtkhẩusúnglục,haihộpbánhbíchquychiếnlợiphẩm,rồinóhíhửngmôtảchiếnthắngcủaquânca,môtảquangcảnhngôiđìnhĐụnbịbộcpháđánhsập…thìbàcụĐồbỗngngấtxỉu.Suốttừđó,bệnhcụĐồngàycàngtrầmtrọng.

KhicụĐồKhatrởbệnh,mạchcólúclặn,khôngtìmthấy,ôngLýPhúcthườngnghĩnhiềuđếnnhữngcôngviệchậusự.ÔngmanglásốcủaCụcranghiềnngẫmnhiềuđêm.Rồiđểkiểmchứngnhữngđiềutiêncảmcủamình,ôngcầmlásốtửvicủaCụcđếnnhàcụNhiêuBiểu.

-Thưacụ,từhômbàcụtôiốmnặng,tôicứnghĩmãivềlásốcủathằngcháuQuặc…

-Tôibiếtrồi,báccónhớtôiđãnóivớibácvềthằngbénàytừhồibácnhờtôi lấylásốchothằngbaVọngkhông?-CụNhiêuBiểuđưataybấmđộn,nóichậmrãi-TừhồicóthằngQuặc,càithếthầntriệtcủahaithằnganhnóđãbịphá.Nólàphụnhìnlạigánhphầnchính,làthứnhưnglạilàmviệctrưởng.Ngườixưacónói"Phuhiếugiả, thiênkếnhânchichí, thiên thuậtnhânchisựgiảdã",làvậnđúngvàolátửvicủacậuTưQuặc.Cậunàysẽbiếtthừakếchíkhícủachaanh,nốisựnghiệpdònghọ.Nămnaycậunàyphảilấyvợ.

ÔngLýPhúcgiậtmình.-Tôiđangmuốnthưachuyệnvớicụvềviệcnày.Quảlàkhôngcóviệcgì

quađượcmắtcụ.Bàcụnhàtôichắckhôngquakhỏi.Khôngcướiđợtnàychocháuthìphảiđợibanămnữa.

-Bácnghĩthếlàphải.ThằngQuặclớnlắmrồi.Báccònnhớhồiđầunăm

tôinóivớibácvềlờisấmcủacụNguyễnTiênĐiềnviếttrongTruyệnKiềukhông?"Tôngđườngchútchửacam lòng.Cắn răngbẻmộtchữđồng làmđôi".Câusauứngvớicâuthứ1954,mộtcâusấmthớttàitình.NămnaycóđúnglànămGiápNgọ1954không?Cáichữđồngbịbẻlàmđôikhôngchỉứngvớinướcmình,màứngvớicảmọinhà!Rồibáccứnghiệmlờitôimàxem.Chữđồngbịbéđôitứclàbấtđồng,dịđồng.Tantác,lytánkhôngchỉbắcnam,màngaytừtrongmỗinhà,ngaygiữachacon,anhem,vợchồng.Chonênnếutụđược,hợpđượcthìchớcóbỏlỡcơhội.Tôixemra,bàcụnhàyếulắm.BáctìmvợchothằngQuặcdịpnàylàthuận!

NghelờicụNhiêuBiểu,ôngLýPhúcvềbànvớivợ,đánhtiếngxinhỏicôBínhconôngPhóBùngtrênlàngNguyễnchoCục.CôBínhhơnCụchaituổi, cao kều, da bánhmật, không xinh nhưng chắc khoẻ và rất hay làm.Mườitámtuổi,nhưnghìnhnhưBínhtrốntuổidậythì,ngườicứkhônhưconcào cào trước sau nhưmột, chẳng thấymông thấy vú gì. Bọn thanh niêntrongxãthườnggọilàBínhcàocào,đểphânbiệtvớicácBínhkhác.TraigáiPhươngĐìnhcótụctảohôn.Mườiba,mườibốnđãlấychồnglấyvợkhắplượt.Mườisáu,mườibẩyđãconbồngconbế.TuổinhưBínhmàvẫnchưacóngườirướctứclàế.Bùlại,giađìnhôngPhóBùnglạirấtcănbản.ÔngBùng từng có thời làm Phó hội trong làng, có nhà ngói câymít, con cáikhuônphép,giagiáo.Suyđitínhlại,ôngbàLýPhúckhôngthấyđámnàohơn.ÔngLýướmhòiCục:

-Thầyumuốncướivợchocon,ýconthếnào?Cụcnghênhbêntailànhlắngnghe,rồibảo:-Con đợi các anhKhôi, anhVỹ, anhVàng cưới trước.Với lại người

ngợmconthếnày,ailấy?-Cácanhconđềucóphúccóphận,kệcácanhấy.Thầyđãnhắmrồi.Cô

Bính,conôngPhóBùngởlàngtrên,cóưngkhông?Cụcmường tượng ngay raBính cào cào từng đimót lúa non vớiCục

mấylầndướicánhđồngBói.Caothếmàlầnnàolộixuốngđồng,Bínhcũngxắnquần tới bẹn.Trônggầyngẳngmàđùi trắngvà to raphết.Ynghĩ ấykhiếnCụcmặtđỏtíatai,ngượngngùnggãiđầu.

-NhưngmàchịBínhhơntuổicon.-Gáihơnhai,traihơnmột.CôBínhtuổiTý,contuổiDần,đẹpđôilắm.CụclạichợtnhớđếnlầnđixemchèoởchợMới.Bínhcao,lạiđứngở

trên,chehếtcảsânkhấu.CụccaohơncảBính,nhưngvẫnphảicốchenlên,chenmãi,tớilúcthấymìnhđụngphảiBính.BấtngờđũngquầncủaCụccứcăngra.Lặnglẽ,Bínhchổngmôngđẩylại.Cứđùnđẩynhưthếmộthồi,cả

hai,đũngquầnđềuướtđầmđìa,thíchquá,chẳngcầnxemnữa.-Dạ,tuỳthầyu-Cụcnóinhanh,sợôngLýPhúcđổiý-Thầyuđặtđâu

thìconxinngồiđấy.-Thầykhôngép.Nhưvậylàconđồngýrồinhé.Cướinhaurồinếuthích

ởriêng,thầyuchohaivợchồngcáinhàngang,chobẩysàoruộngtrênhaithửaởcánhđồngGiụcvàcánhCửaAo,vớiconnghéhoa…

-Conkhôngởriêng-Cụcchốiđâyđẩy-conphảiởvớithầyuđểcònchămbàvàemHậu.

-Thôiđược.Cứloxongvợđiđã.ConBínhtuổiBínhTý.Chuộtvàngđấyconạ.

ÔngbàLýnhờngườiđánhtiếng.ÔngbàPhóBùnglậptứcpháttínhiệuđồngý.ĐượclàmthônggiavớidònghọNguyễnKỳthìđanhgiáquá.CậutưQuặctiếnglàconnuôinhưngchẳngkhácgìconđẻ.Tuykhuyếttậtmộttínhưngtrôngkhôingôsángsủa,lạichịukhóhaylàm.Conmìnhquálứalỡthì,đượcvàonhàấykhácnàochuộtsachĩnhgạo.ÔngPhóBùngbảovớivợnhưthếđểquántriệtmàdạybảocongái.

Lễvấndanhđượcgấprúttiếnhành.Nhàgáitháchcướithếnào,cầnbaonhiêulễ,thủtụcrasao…tấttậtmọiyêucầunhàtraichấpthuậncả.ĐâylàchủýcủaôngLýPhúc,bởiôngnghĩcướichạykhôngcónghĩalàcướichui,lấycớđể làmănchớt chát.Với lạiôngmuốnđể làngxómbiết rằng,ôngkhôngphânbiệtconnuôiconđẻ,rằng,nếumẹôngcómệnhhệnàothìbàcụcũngđượcmátlòngvìđứacháunộicụđãyênbềgiathất.

VợchồnganhemChiếnThắngLợivềđếnnhà,thìcụbàĐồKhađanghônmê.ÔngLýPhúchầunhưkhônglúcnàorờimẹ.Baonhiêuvịthuốctốtnhất, đắt nhất, ông đã cắt cho bà eụ.Những ngày này ông phải dùng đếnnhânsâmđểphụcdưỡng,kéodàithờigianhưởngthọchomẹvàcũnglàđểchờmấythằngcháuđíchtôn.

ChưabaogiờlàngĐộngđónnhữngđứaconvềlàngtrênmộtchiếcxecommăngcaoáchđếnnhưthế.Từthượngcổđếngiờchưamộtngười làngĐộngnàocóôtôhoặcđượcôtôrướcvềlàng.NếukểđếnmộtngườisangnhấtlànglàôngNghèĐặngDụngChu,đỗĐồngTiếnsĩxuấtthânkhoáthitriềuLê,nămBínhThân1776,cótênghiởbiaVănMiếuQuốcTửGiám,thìhồiấyôngNghècũngchỉvinhquybáitổbằngkiệuvàngựa,chứlàmgìcóôtônhưthếnày.Thếchonên,xevềđếnchợMớilàtrẻconđãxúmđenđặc,nhưđànkiếnbuquanh conmồi.Đích thânCụcvà thằngNgạnhvẩuphảidùngroi trequấtđenđétvàođítvàiđứa,chúngmớichịugiãnrađểxeđi.CòncáchNguyễnKỳViênchừnghaitrămmétthìlạitắcđường.Hầunhưcả

họ,cảlàngcùngmanggỗvánrabắcquamộtchỗtátnướcchoxevàonhà.Ngườitabàntánrâmran:-HọNguyễnKỳcóphúclớn.CảhaingườiconôngLýPhúcđikháng

chiến,vàosinhratửtrămtrậnmàđềukhôngcódínhmũitênhònđạnnàonhé.ÔngHaiBồngcũnghaingườiconđibộđội thìmộtngườinằmlạiởĐiệnBiênPhủ.BàCảChoắtcómốngconđộcnhấtthìngoẻocútỏiởmặttrậnĐôngKhê.ÔngGiáoĐiểnđếnngàyhoàbình rồicònbịmìn tiệnđứtmộtchân…

-ÔngbàLýPhúckỳnàymátmặtvớilàngnước.Đihaivềba,mộtlúccótớihaingườicontrailàmquantotrênTrungươngngườinàocũngđeosúngngắn sệ đít.Mà cái anh cả.Khôi thật khéo chọn vợ.Rõ dáng bồ cu chânnhện.Da trắng như trứng gà bóc.Đàn bà to vú nởmông. Vừa biết chiềuchồnglạikhéonuôicon…

SungsướngnhấtlàvợchồngôngLýPhúc.KhỏiphảinóitâmtrạngôngbànhưthếnàokhithấychiếccommăngcachởcácconđivàocổnglớncóbachữđạiNguyễnKỳViêndochínhtaybậctàidanhTamNguyênYênĐổđềtặng.BàLýPhúcmừngđếncuốngcuồng,nhầmlẫnlungtlmg.ÔngLývốncócốtcáchcủabậctúcnhothâmtrầm,cũngkhônggiấunổivẻrạngrỡtrêngươngmặtvốnquáloâumệtmỏitrongnhữngngàyvừaqua.

Saucácthủtụcvấnanthămhỏibànộivàthầyu,cácchúbáccôdìanhemtronghọ,giớithiệuLà,thànhviênmớicủagiađình,LợivàVỹmớisựcnhớđếnhaiđứaem:ChúbaNguyễnKỳVọngvàcôemgáiútNguyễnThịKỳHậu.

-Ừnhỉconbéđâurồinhỉ?BàLýPhúcnhớnnháctìmcongái.Mãisauaiđómớipháthiệnracôbé

Hậutừlúccácanhchịvềcứđứngthậpthòsaucánhcửabuồngnhìnngắmmộtcácheấpvàthoảthuê.

-Trờiơi,thầyuphảiđặttênemlàNguyễnThịHoaHậumớiđúng.VỹbếbổngbéHậu,côngkênhnótrênvai.Hậuquáxinh.Ngàyanhlên

ViệtBắc,Hậucònchưanóisõi.Giờhơnbốn tuổimànóphổngphaonhưđứatrẻlênsáu.Côbéthơmvàomáanh,thìthào:"EmnhớanhVỹlắm".Ôi,béđángyêuquá.Ngườinótoảramùithơmkhótả.Nướcdanótrắnghồng,máphính,đôimắtđenláynhưhaihạtnhãn.

RiêngCụcthìCảLaivàVỹđềukhôngthểnhậnra.Cậuchàngcaovỏngnhưmộtcâysào,máitócxoănrâungôvàđôimắtđãchuyểntừmàuxanhsangnâu,trầmtĩnhvàubuồn.Cụccóvẻmặccảmvềcánhtaytráibịliệtvàđôitainghễnhngãng,nênngạitiếpxúcvớihaianhvàchịdâumới.

Đợikháchkhứavềvãn,ôngLýPhúcgọihaicontrailênnhàthờnóivềchuyệncướivợchoCục.

-Thầyđãxemkỹmạchcủabà.Cùnglắmlàđượcbangàynữa.AnhchịKhôi được tổ chức đứng ra lo cho, giờ lại sắp có tin mừng, thầy u mãnnguyện lắm. Giờ còn em Quặc. Nó vất vả nhất nhà. Thay các anh quánxuyếnmọiviệcđồngáng,nhàcửa.Nólạilàconnuôi.Thầyulochocácanhmộtthìphảilochonóhai.Đấylàđạolý,đấycũnglàđểphúcđểđứcchonhàmình.Cóđứaemdâu,cácanhchịđixacũngkhôngphảilolắnggìchothầyu…

-Tức là thầymuốncướichạychochúQuặc? -Lợiđãquenhọphành,khôngthíchnóivòngvo,vàoviệcluôn.

-Thìanhcứđểthầynóihết-Vỹđưamắtsanglợi,ýkhôngbằnglòng.Haitiếng"cướichạy"làmVỹbỗngnhớđếntêncuốntiểuthuyếtmànhàvănĐàGiang,bạnanh,đangdựđịnhviết.ĐâylàđềtàinóngbỏngvềgiảmtôvàcảicáchruộngđấtđợtthíđiểmđầutiênởĐạiTừ,TháiNguyên.Mộtanhvệquốcyêucongáinhàgiàuđangbịđộicảicáchxếpvàohàngđịachủgianác.Côgáilấycớbànộiốmnặngsắpchết,giụcngườiyêucướichạy.Tổchứccươngquyếtkhôngchoanhvệquốclấyconđịachủ.Anhvệquốctìmcáchđưangườiyêuđitrốn…CốttruyệncủaĐàGianggầngiốngvớiđámcướicủaQuặcvàBính.ChỉkhácchănglàôngLýPhúckhôngphảilàđịachủ…

-Thầychỉđợicácanhchịvềđểloviệcchoem-ôngLýPhúcnóitiếp-Mọi thủ tụcđã chuẩnbị hết rồi.Cỗbànđơngiản cũngphảimột trămhaimươimâm.Bagiờsángngàykialàmlễrướcdâu.

-Cỗbànphảixemlại-Lợikhoáttay,thựcsựvàovaianhcontrưởng-Phảitiếtkiệmtốiđa.Chỉnênmườilăm,haimươimâmthôi.

- Thầy tính nát nước ra rồi. Lần đầu định tổ chức cưới con.Họ hàngđông.Bạnbènhiều.Vảlạiđâycũnglàdịpmừngcácconđikhángchiếntrởvề,dịpcámơndânlàngđãthămhỏibà…Tiếnglàloviệchỷnhưngcũnglàloluôncảviệchiếu.Bànằmxuống,thầychỉmờitrầucaudânlàng…

Vỹtánđồngngay:-Conthấythầytínhnhưthếlàphải.ChúQuặcphảiđượcưutiênhàng

đầu.-Nhưngvềthờigianthìphảitínhlại-Lợivẫnkhôngchịu-Saokhông

phảilàbẩy,támgiờsángchonóđànghoàngmàlạiđiđóndâulúcđêmhômrétmướt?

-ThầynhờcụNhiêuBiểubấmngàygiờrồi.Tuổihaiđứa,phảigiờấymớihợp.

-Vẽvờiquá-Lợilắcđầu-Chúngtađangbắtđầumộtthờiđạimới,thờiđạixoábỏtậngốcrễnhữngtàndưcủaphongkiếnđếquốc,xoábỏtriệtđểmê tín dị đoan.Nếu không có anh em chúng con, thầymuốn làm gìmặcthầy.Nhưngbâygiờ,khivợchồnganhemchúngconđãvề, thìmọiviệcphảikhác.Conxinthầynhớchorằnganhemchúngconbâygiờđãlàcánbộcáchmạng.Nhấtcửnhấtđộngquầnchúngđềunhìnvàođánhgiá,bọnphảnđộngnhòmngóxuyêntạc.

-Thìthầycũngthamgiacáchmạngchứkémgìcácanh-ôngLýbuộcphảinói-NhàmìnhchẳngcóaiViệtgianphảnđộngcả.

ChiếnThắngLợisựcnhớđếnVọng.VìsaoVọngkhôngởnhàlúcnày?CóchuyệngìkhuấttấtmàcảthầyuđềucóvẻlúngtúngkhinhắcđếnVọng?LợihỏithẳngôngLýPhúc:

-Dạ,cònemVọng?EmVọngconđâuhảthầy?ÔngLýngồi lặng.Đâylànỗiđaunhấtcủaôngtrongnhữngngàynày.

Đauvìthươngcontrai,trẻngườinondạ,nghekẻxấuxuibẩy,vìlochoconkhôngbiết sốngrasao,nhờcậyaiởnơiđấtkháchquêngười.NhưngđaunhấtlàôngnghĩrằngmìnhđãvĩnhviễnmấtVọng.CâusấmcủacụNguyễnDulàứngvớithằngnày.RồinósẽnhưtênđồntrưởngTrươngPhiên,ngàycàngdấnsâuvàotộilỗi,phảnbộidântộc.

ThằngTrươngPhiênđãchạythoátkhỏibốtlàngĐộng,khiếnôngânhậnlàđãkhôngkiênquyếtđềnghịkhửnótừsautrậnđịchcànKhuTrắngphábỏnhiềucơsởcủata.CứnghĩđếnchuyệnTrươngPhiênchạythoátvàoSàiGòn,gặpthằngVọngcủaôngởtrongđó,rồichúngcâukếtvớinhaumàôngđaubuốttớitậnóc.NhiềulúcôngmuốnquênVọng,muốngạtVọngrakhỏitênnhữngđứaconông.LáthưcủaVọngviếttrướckhirờiHàNộigửithầyuvàcácanhemvẫnđể trongốngquyển trênban thờkia.Ôngkhôngmuốnnhìnthấynữa.Ôngcàngkhôngmuốnđưaralúcnày.ThậmchíôngkhôngmuốnchoKhôivàVỹbiếtVọngđãvàoNam.

-NóchạytheothằngđồntrưởngTrươngPhiênrồiphảikhôngthầy?CâuhỏicủaLợikhiếnôngLýPhúcgiậtbắnmình.Ôngấpúngnhưngrồi

vẫnphảinóirasựthật:-NóbỏđiNamrồi.Nócóthưđểlạichocácanh…KhôngđểôngLýnóihết,Lợiđãđậphai tayxuốngchiếc tràngký, rít

quakẽrăng:-Thầygiếtanhemchúngtôirồi.-Thìthầyucũngnhưcácanh.Nóđirồimớibiết.Nónghechúngbạnrủ

rê…-ĐầuôngLýPhúcrũxuống,nhưmộttộiđồ.

-Chúngbạnnàorủrê?Thầyxuinó.Thầymuốnbắtcáhaitay.Rútcụcthầyvẫnlòiracáibảnchấttưsảnphongkiến,chânnọchânkia.ThằngVọngcamtâmlàmtaysaichođịchrồi.Nóđãnhảysangchiếntuyếnbênkiarồi.NóchínhlàmộtthằngViệtgianphánđộng.Tôimàbiếtâmmưuphảndânhạinướccủanótừtrước,tôisẽbắnbỏ-Lợivừanóidằntìmtiếngvừađưatayvàobaosúng,nhưmộtphảnxạ-Haithằngchúngtôikhôngquảnhysinhxươngmáu,đitheocáchmạnglàmuốncứuchocáilýlịchbấthảocủagiađìnhnày.Vậymàthầyvànóđãlàmhỏngtấtcả.

-Anhđừngnghĩthế-ôngLýPhúccốkìmnén-Ailàmngườiấychịu.ThằngVọnglàm,cùnglắmlàtôivớiucácanhphảichịuchứkhôngđếnlượtcácanh.ChínhphủViệtMinhsẽcôngtâmmànhậnrachuyệnnày…

Lợivòđầu,bứttóc.Anhgiơtayđấmvàongựcmìnhthùmthụp.anhtiêncảmthấyhiểmhoạmàVọngsẽmangđến.

-Đãđếnnướcnàythìtôicũngnóithậtvớithầy.TôiphảitừthằngVọng.TừnaythầyuvàcáichihọNguyễnKỳnàyđừnggọitôilàNguyễnKỳKhôinữa. ThằngKhôi đã chết rồi.Mấy năm ởViệt Bắc, tôi đã có tênmới làChiếnThắngLợi…

ÔngLýPhúcnhìncontraitrừngtrừng,haihốcmắtbỗngđóđọcnhưhaihònthanvàtoénhữngtialửa.Nóđãbướcquacáiranhgiớichaconrồi.Dùnólàônggiờithìnócũngkhôngcóquyềnnóivớithằngbốđẻranónhữngcâumấtdạyđó.

ChưabaogiờôngLýPhúcgiậndữđếnnhư thế.Ôngchỉ tayvàomặtLợi,giọnghộclênnhưbịtrúngthương:

-Anhkhôngcònlàcontôinữa.Bướcngayrakhỏicáinhànày.Chiếc commăngcađưavợchồngChiếnThắngLợi rờikhỏi làngĐộng

ngayđêmhômđó.NgườilàngkhôngaibiếtcuộcxôxátcủabốconôngLýPhúc.Ngườitathìthầmvớinhau:"AnhKhỏiđanggiữchứcgìtovàquantrọnglắm.Vềđếnnhàchưakịpấmchỗ,cấptrênđãcóđiệngọiđingay".

RiêngVỹvẫnởlại.AnhsẽlàmphùrểchoCụctrongđámrướcdâu.Nhưngrồimộtsựkiệntưởngnhưsẽlàmđảolộntấtcả:Chiềuhômsau,

cuốigiờThân,tronglúcconcháuđanglodựngrạp,bắtlợnđểlàmtiệccướiởnhàngoài,thìởnhàtrong,cụbàĐồKhalặnglẽđi.

Lúcấy,ôngLýPhúcđangởbênmẹ.Vớimộtbảnlĩnhhiếmcóôngnuốtnướcmắt,vuốtmắtchomẹ,rồirahiệutấtcảphải imlặng,cấmhélộmộtđiềugìvớicậuQuặcvàmọingười,đoạnôngrỉtaiôngemchú,bảoxuốngngaynhàcụNhiêuBiểu.

CụNhiêuBiểuvừabấmđộn,vừagiởsáchraxem,lắcđầu:

-Bàcụchếtvàongàytrùng,giờtrùng.Quáđộc.NhàôngLýPhúcgayrồi.

Đắnđomãi,cuốicùngđíchthâncụNhiêuBiểuphảilênnhà,thìthàovớiôngLýPhúchồilâu.

-Cướihaykhông?ĐầuôngLýPhúccólúcmuốnnổtung,cólúclạinhưchựcngấtxỉu.Đời

người,chỉcầnrơivàotìnhthếéolebikịchnàymộtlần,đủgiàđihàngchụctuổi.Trongluânthường,đạolý,thìchữhiếuphảiđặthàngđầu.GiálàđámcướithằngKhôi,thằngVỹ,thằngVọng,chắcchắnôngsẽchohoãnlạiđểlođámtangchomẹ.Nếuhọnhàgáikhôngđồngýhoãn,thìhuỷ.Đoạntang,lạitìmđámkhác.NhưngđâylàđámcướicủathằngQuặc,đứaconnuôi,lạitậtnguyền.Nhàgái sẽvuchovợchồngông rẻ rúng,hắthủinó.Dân làngsẽcườiônghủlậu,khôngthứcthời.ThằngQuặcsẽhậnôngsuốtđời.

Buôngtấmmànchomẹ,nhưbàcụđanggiấcngủsay,đíchthânôngLýPhúcranhàngoàithuxếplễrướcdâuvàtổchứccướitheođúngkếhoạch.

Đoànhọnhàtraiđiđóndâuphảidùngđènbãovàđuốc.Đitrongcáilạnhcủangọngióbấcthổirànrátvàánhlửabậpbùng,VỹbỗngliêntưởngđếncảnhhồnghoangthờiSơnTinhmangsínhlễxincướicongáiVuaHùng.

ĐuốchoathắpcầuvồnghưảoĐêmmunglunghươngtócngườithươngCâuthơgợinhớKhiêmdadiết.ĐólàphácthảochomộtbàithơtìnhVỹ

sẽviếttặngKhiêmnaymai.Chuyệnvềđámcướichạytangsẽchẳngcòngìđángnói,nếubuổitrưa

hômấykhôngxuấthiệnmộtchiếcxeconnữavềlàng.ĐólàmộtchiếcPeugeotmàuxanh,sangtrọnghơncảchiếcCommăngca

củaLợi.Trênxe,ởhàngghếsau,cóhaiphụnữ,mộtngườingoàibamươi,đẹp một cách quí phái, người kia dáng còn thiếu nữ, mảnh dẻ và khiêmnhường.XedừngởchợMớiđểhỏiđườngđếnnhàôngLýPhúc.

-Này, tôi góp ý nhá - ông phó cạo, trung tâm thu phát tin tức của cảvùng,chỉvàobóhoalayơnởsauxe,giọngnghiêmtrang-Đừngmanghoađếnđámcướinày.BàmẹôngLýPhúcchếtchiềuqua rồi.Đangnằmđắpchiếuởtrongnhà.Chờđóndâuxonglàpháttang.Cứnghetôi,nênmuamấythẻhươngvớichụccaulàhơn.

Mấy người nhìn nhau, chưng hửng. Rồi nhanh chóng họ thay đổi kếhoạch,tặnglạiôngphócạobóhoa.Ôngphócạođượcngườiđẹptặnghoa,sướngquá,cườitoetoét,giởgiọngnịnhđầm:

- Trông bà đẹp và quen quá. Giống như ni côĐàmHiên ở chùa Phổ

Hướngnămnào…Ngườiđànbàgiậtmình.Ôngphócạonàyđãnhậnranàng.-TôilàCam,đangcôngtáctrêntỉnh.TôivềthămôngLýPhúc.Camkhôngnóirõchứcdanh,thậmchíngaycảnhữngngườiquenbiết,

nàngcũngítkhinóihiệnnàngđanglàChánhvănphòngPhụnữLiênkhuHữuNgạn.Sovớituổinàng,đâylàmộtchứcvụkhôngphảinhỏ.NhưngnếunàngkhôngmấtliênlạcvớitổchứctrongthờikỳsinhbéLêKỳChu,chắcchắnnàngđãcầmchắccáighếPhóHộitrưởngHộiphụnữLiênKhu,hoặcHộitrưởngPhụnữTỉnh.LầnvềlàngĐộngnày,chínhlàvìđámcướiCục.Dùđiđâu, làmgì,nàngvẫn theodõi từngbướcđicủaCục.Ngàybiết tinthằngbébị rắncắn, trở thành tậtnguyền,nàngđãkhócbaonhiêu.Nhưngnànghiểuđólàsốphận.NàngcàngbiếtơnôngbàLýPhúc.NếuCụckhôngvàocửanhàấy,đờinóchưabiếtsẽrasao?

SựcómặtcủaCamlàsựbấtngờlớnvớiôngLýPhúc.Ôngbiếtbâygiờmới bắt đầu là thời của người nữ cán bộViệtMinh này.Có chức quyền,danhgiá thếmàngườiđànbànàyvẫnkhôngquênông,một lý trưởnghaimangdonàngmócnôi.

Suynghĩđắnđomãi,CamvẫnchưatìmđượccáchxưnghôđốivớiôngLýPhúc, vì thếmà gặp ông, nàng cứ ấp úng rnăt đỏ chín như người saynắng.Chưabaogiờnàngsốngtrongtrạngtháiđầymâuthuẫn,éolenhưbâygiờ.Đóngvainàođây,khivẻdanhnghĩatổchức,quanhệxãhội,nànglàđồngchícủaôngLýPhúc,nhưngvềquanhệriêngtư,nànglạilànàngdâukhôngchính thức củaông.Khôi cóvềkhông?Khôiđâu, sao chỉ cómìnhVỹ?Trongphútchốc,mốitìnhvớiKhôibỗngtrỗidậy.Thúthực,lầnvềnày,ngoàichuyệnmừngcướiCụcnàngcònmuốngặpKhôi,bốcủathằngLêKỳChícủanàng.ĐếnbâygiờthìKhôikhôngthểlẩntrốnnàngNàngphảigiànhgiậtlạingườiđànôngcủađờimình.

-AnhKhôiemđâu,saokhôngvề?CamdànhcâuhỏinàychoVỹ.Người thân thiếtvà tincậynhấtởnhà

nàyvớinànggiờlàVỹ.NhưngVỹđãlàmnàngthấtvọng.Khôicóđiệngọiđộtxuất,đãvềHàNội.Khôiđãquênnàngtừlâu.Khôiđãlấyvợvàsắpcócon.

ĐaukhổnhấtlàCamđangphảiđóngmộtvaidiễnkhôngphảicủamình.Nàngmuốngàolên,muốnđậpđầuvàotường,muốncởihếtxốngáochạyàoragiữatrờimàcườiđiênloạn.Nàngchỉlàmộtngườiđànbàvớibảnnăngyếuđuối,bấtlựcmàsaophảichịunhữngtrừngphạtkhủngkhiếpnhưvậy?

Ngườinữnhânviênđicùnghìnhnhưđãnhậnratìnhtrạngsứckhoẻcủa

Cam,cứcuốngquítgiụcnàngbảoláixeđưatớitrạmytếhuyện.Camkhoáttay,lắcđầu,bảocôgáiđitìmchúrểvàcôdâulại.

Cụchômnaykhábảnhtrai,mộtgươngmặthaohaoTâylai,lúnphúnbộriamép, rất đàn ông.Khônghề hay biết gì việc bà nội vừamất, nênCụchoàntoànsungsướng,mãnnguyện.CònBínhthìkhỏinói.Chưađụnghơitraimàđãnhưthàilàigặpcứtchó.Đólàlờibìnhcủanhữngngườidựđámcưới.

Cam cầm tay Cục và Bính khá lâu. Nàng nhìn Cục, không cầm đượcnướcmắt.Rồinànglấytừtrongtúixáchrahaichiếcnhẫnvàng,đeovàotayhaivợchồngtrẻ.

-Côchẳngcógì,chỉcómónquànhỏnàymừnghạnhphúchaicháu.Vợchồnghãythươngyêunhauđếnđầubạcrănglongnhé…

CảCục,cảBínhvà tấtcảmọingườicómặt,khôngai tinởmắtmình.CụcđãnhậnrangườiđànbàtừngnóianhlàconnuôibàLýPhúcchứkhôngphải con đẻ, người biết trong người anh cómột cái bớt lông chuột.CũngchínhvìngườiđànbànàymàanhbịrắncắnởbụitầmxuânôngĐốngđầulàng.Cụcđắnđođịnhtrảlạiquàtặng,nhưngthấyBínhvuiquá,anhkhôngnỡ.RồiCụcchợtnghĩ,chắcđâychỉlàhaichiếcnhẫnvàngtâybánởhàngxénchợMới.AnhđưacảchoBính.

Cụcđâubiết rằng, cáchđâybangày, khi nghe tin anh lấyvợCamđãđemđôikhuyên taimẹcho,khovàngduynhấtmànàngcó, thuê thợkimhoànđánhthànhhaichiếcnhẫncưới.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương8Khôngtoànthây

Nghe theo lời khuyêncủaôngNhiêuBiểu,ngay sau lễ tang cụbàĐồKha,ôngbàLýPhúcđãtìmthầyphápcaotaysửalễtốngtrùngvàcầuantrong suốt bẩy ngày. Thật lạ, trước ngày sửa lễ, hằng đêm trên ngọn câymuỗm đầu nhà thờ, có con chim lợn rất to về đậu, kêu tiếng rờn rợn thêlương.Rồi khoảng canh hai, từng đoàn âmbinh kéo về chật sân nhà thờ,tiếngbướcchânrầmrập,chentiếngvũkhívađậprợngáy.Cúnglễxongthìcon chim lợn và đoàn âm binh biếnmất. Chỉ còn duy nhất một bóng áotrắng,lúcnhưngườithật,lúctobằngcảđốngrơmcứlặnglẽẩnhiệnởbờaotrước cửaNguyễnKỳViên.ÔngNhiêuBiểubảo rằngđó là oanhồn chưasiêuthoát.Nócònchờcơhộiquảbáo.

Quảnhiên, taihoạtiếptụcậpxuống.Cuộccảicáchruộngđấtnhưcơnbãođen,phátantànhNguyễnKỳViên.

Cái chết không toàn thây củaôngLýPhúc tưởngđã là đỉnhđiểmcủatrậnbão.Nhưngdườngnhư,đómớichỉlàsựbắtđầu.

Cái gì đã đưa đẩy, dồn nén dẫn đến cái chết khủng khiếp của ôngLýPhúc?ViệcđiNamcủaNguyễnKỳVọng?SựlykhaidònghọcủaNguyễnKỳKhôi?CáichếtcủacụĐồKha?

Tấtcảnhữngsựkiệnấylàkhởithuỷ,nhưnhữngđợttrầmtích,chúngcứtíchtụ,bồi lấpdần,khiếnconngườivốnutrầm,cảnghĩcủaôngLýPhúcngàycàngchìmlắngtrongmộtkhốiuuẩnnặngnề.ChotớikhinhậnđượcláthưcủaCamthìônghoangmang,nhưngườiđanglạctronglưngchiềubỗngbịđẩyvàmộthẻmđálạnh.

KínhgửibácNguyễnKỳPhúc.Lẽrađíchthânemphảivềgặpbácđểcóđiềukiêntrìnhbàythấuđáo

mọiđiều.Nhưngemđangcócôngviệc,ởrấtxa,không thểvề làngĐộngđược.Vìsaoemcómốicảmtìnhđặcbiệtvớigiađìnhta,vàcầnphảiviếtgửibácnhữngdòngnày,mongrằngbácsẽhiểu.

Bácạ.Sắptới làmột thờikỳhếtsứckhókhănvớibácvàcácbạncủabác,đặcbiệtlàbácHộiThiện.Nhữngngườitrựctiếplàmviệcvớicácbácmấynămquađềuđãhisinhhoặcđãđixacảrồi…bóngđenrấtkhóphângiải…Linhtínhbáochoembiếtrằngsắptớibácvàcácbạncủabácrấtcóthểlàmụctiêuvàđốitượngcủabầncốnôngdân…Xinbáchãybảotrong.Vànếucó thể, bác khuyênbácHộiThiệnvà cácbácĐồSắc,LangKiêu,

ChánhHạp…hãytạmlánhđimộtnơinào…Giấyngắntìnhdài.Kínhmongbácvàtoàngiakhangkiên.ĐàoThịCam.NgaysaukhinhậnđượcthưCam,ôngLýPhúcđãlênNghiSơngặpông

ChánhtổngThiện.ÔngThiệncườivàbảorằng:-CôCamquálochoanhemmình.Chúngmìnhđềulàconnhànông,lại

đượcchamẹchoănhọcchútchữthánhhiền.Quốcgiahưngvong,thấtphuhữutrách.BáccónhớcâucủaMạnhTử:"Cùngtắcđộcthiệnkỳtân.Đạttắckiêmthiệnthiênhạ"(Khinghèotựlàmviệctốtchomình.Khigiàulàmviệctốtchocảthiênhạ).Mìnhlàmđượcchútviệclợichodâncũngchínhlàchobản thânmình.Dânđánhgiá thếnào thìmìnhđược thếđó.Giaiđoạnnàyquảlàkhókhănđấy,nhưnganhemmìnhphảithậtsựtintưởngôngCụbácạ. CụHồChíMinh là bậc Thánh nhân sáng suốt. Gái có công thì chồngchẳngphụ…

ÔngHộiThiện, học quá nhiều sách của thánh hiền, trung tín và trungquânquá.Ôngchờđóncuộccảicáchruộngđấtnhưchờđónđịnhmệnhcủamình.

Chỉsaumấytuầnđầutiêncủacuộccáchmạngnôngdânlongtrờilởđấtnổ ra, vụ xử Chánh tổng Thiện cùng Nghị Điểu người nhiều ruộng nhấthuyệnPhươngĐình,đãtrởthànhvụđấutốthíđiểmcủatỉnhSơnMinh.

PhiênđấutốChánhtổngThiệnvàNghịĐiểudiễnratạicánhđồngthônNghiSơn,bênbờđêsôngĐiền.Đâylàvụxửthíđiểmnênthànhphầnthamdựcónhiềuquan chứcLiênĐoànuỷ,Đoànuỷ cải cách ruộngđất và cácchuỗirễ,nhữngcốnôngđượcđônlênthànhcánbộkhắptoànhuyệnvàmộtvàihuyệnbạn.Đặcbiệtcóhaingườicaoto,đeokínhđencùngvớimộtcôphiêndịchtiếngHoađãđếnNghiSơntừmấyhômtrướcĐólàhaichuyêngianướcbạn,từnggiúpBanchỉđạoCảicáchruộngđấtTrungươngxửthíđiểmvụđịachủNguyễnThịNămởTháiNguyên.

Từbốngiờsáng,dânkhắpbamươixãvàmộtthịtrấncủahuyệnPhươngĐìnhđã từcácngả,mang theocờ, trống, thanh la,nãobạt,băngrôn,biểungữbằnggiấy,bằngcót,bằngmẹtđủ loại, lũ lượtkéonhauvềnơixửán."ĐảđảoNghịĐiểu,đạiđịachủcườnghàođạigianđạiác","ĐảđảoChánhtổngThiện,cườnghàoQuốcdânđảng,Việtgianphảnđộng,taysaiphongkiếnđếquốc","Nhiệtliệtchàođóncuộccảicáchruộngđấtđemquyềnlợivềchodânnghèo".Cónhữngtốpđi theogiađình,hoặcchòmxóm,ngườigià,trẻconbồngbếnhaunhưngàytrướcđitảncư,mangtheocảkhoai,sắnluộc,cơmnắmtrộnngô,khoaikhôhayraukhúc.Cónhómđitheođoànthể,

nhiđồng,thanhniên,phụnữhaydânquândukích.Tiếtmụcvănnghệđặcsắcnhấtlànhữngcâuhòtựphóngtác:"Nôngdânđóikhổbaođời…Aiđihòlờ…Phóng taycải cáchchuyểndờinúi sông…Hò lơhò lơ lắng tai nghetiếngaihòlà…"

Hômấylàmộtngàyhanhheo.Cánhđồngsauvụgặtdạcvànggốcrạ.Chưatansương,người từcácngảđãùnùnkéođến.Đếnkhimặt trờihoevàng, khắp cánh đồng rộng hàng trămmẫu đã đen kịt những người.Khốingườikếtthànhđám,thànhtảng,khiếnhơinóngtoảra,bốcngùnngụt,xuatansương trongchốc lát.Nhữnggươngmặtđâyhưngphấnvàcăng thẳngnhưnghốchácnhănnheo,khôngchegiấunổisựthiếuăn,sựthấthọc.Tronggiárét,nhữngđứatrẻdatímtái,quầnáoráchrưới,phongphanh,nhữngdânquân du kích già trước tuổi mặt vêu vao, xanh lét, lúc nào cũng nghiêmtrang,mắtcăngranhưchựclênđồng.Khốiquầnchúngcònlại,mộtmàuđấtsét,hoặcnâuxỉn,dangườilẫnmàuquầnáo,rấtnhiềunhữngtấmáođụp,váchằngváchịt,hởvaihởsườn,vạt,gấutuatớp.Họhôkhẩuhiệumộtcáchadua chứ chẳng biết căm thù ai, hoan hô ai, ý thức giai cấp thế nào. Phầnđôngtheođilàdoháohức,hiếukỳ.Đôngnhấtlàtrẻcon,bởingàyhômđócáctrườngtronghuyệnđềunghỉhọcđểthầytròđithamgiađấutố,hunđúcýchícămthùđịachủcườnghào.

Cóhailoạithànhphầnbắtbuộcphảicómặttạiđấutrườngnày:Mộtlàcácôngbàbầncốnôngcốtcáncủacácthôncácxã,nhữngrễchuỗitincậy,nhữngthẩmphánvàhộithẩm,quantoàtrongcáccuộcđấutốsắptới.Hailàcácđốitượngtrựctiếpcủacuộccảicách,nhữngphúnôngvàđịachủ,ViệtgianQuốcdânđảngdựkiếncủatừngthônxãtheochỉtiêuđãđượccấptrênduyệt.ÔngLýPhúcvà cácôngĐồSắc,LangKiêu,ChánhHạpbạnông,nằmtrongđốitượngthứhainày.

HộiThiệnvàNghịĐiểuđượchaitốpdânquândẫngiảiratừsớm.NghịĐiểuđi khôngnổi.Chân tay rúm rónhư con chó sắpbị cắt tiết.Từđũngquầntrởxuốngbêbếtcứtvànướcđái.Haianhdânquântaybịtmũi,tayxốcnáchNghịĐiểulôixềnhxệch.HộiThiệnthườngngàycaoto,nặngtớibẩymươicân,vaiu,mặtphươngphichữđiền,chỉmấytuầnbịđấutố,tratấn,đãtọpđiđếnvàichụccân,cònnhưmộtcâysậy.Riêngbộmặt thìphùra, tobạnhvàtímtái.Haimắtsưnghúp.Chỗrăngcửa,chắcbịxơigộctre,trốnghoác.Nhìnôngbạnkếtnghĩacủamình,bịtróihaitaygiậtcánhkhuỷu,đứngmấygiờliềntrênđàixửán,mặcchocácôngbànôngdânlêntốkhổvànhổnướcbọtđầymặt,LýPhúcmímchặtrăng,nuốtnướcmắtvàotrong.

-ThằngChánh tổngThiện,màycóbiết ông là ai không? -Mộtngười

thấplùn,răngvẩu,mặtrỗchằngchịtvừanhảylênđàiđãthoivàogiữamặtHộiThiệnmộtquảđấmtrờigiáng-Ônglàbốmàyđây.LàthằngĐĩNgaoconôngMõNgòlàngĐộngchuyênmôngiếtgàđãichúngmàyđánhtổtômởnhàLýPhúcđây!Ôngđangthèmrỏdãiravìnghĩđếnnhữngbátcháogàônglàmkhôngcôngchochúngmàytọngđây.Chúngmàylàmột lũácbácườnghàobóclộtcôngsứccủabầncốchúngông.ViệtMinhviệtméogì?Haimanghổmanggìchúngmày?MàylàtrùmQuốcdânĐảngphảnđộng,chuivàohàngngũViệtMinhđểpháhoạitừbêntrong.ThìrabâygiờchúngôngmớibiếtmàykhoácáoPhóBíthưhuyệnuỷgiả.Aikếtnạpmày?Aibầumàyvàocấpuỷ?HồiđánhtổtômởnhàLýPhúc,ôngđãnghingờmàylàthằngmật thám, quả không sai.Mày cấu kết với thằng ác ôn đồn trưởngTrươngPhiêngiếthạibaonhiêudukích…

-Ớiôngbànôngdânơi,thằngChánhtổngThiệnnàyphảixửtộivoidày-Mộtbàmặcváy thâm,áonâunon,cao to,vú lúc lắcsau lầnáo, tốcváyxônglênđài-ThằngThiện,màynhìnbàđãrõchưa?Màycónhớchụcnămtrướckhibàcònhơhớ,da trắngnõnnhưngócầnkhông?Khiấybàchưamãn tang chồng.Bà đang sầu não héomòn thìmàyđến tán tỉnh bà.Màyđứnggầnbàmàcáicủanợcủamàycứnhưcáigậychọcvàomắtbà,khiếnbàkhôngchịunổi.Màydụbàrằngsẽcướibàlàmvợbé,rồicưỡnghiếpbàhàngmấytrămlần.Cóngàytớicảchụclần.Cólầnbàđangkỳthấythángmàycũngkhôngbuôngtha,khiếnmáuchảyhàngtuầnlễ.Lúcấybàsướng,bàkêu,thìmàybịtmồmbàđếngầntắcthở.Nhưngrồiđếnkhibàcóchửathìmàybỏrơibà,màygánbàcholãophócối…

Cuộcđấu tốđầychấtbi,hài,vừasặcmùi thế tục,vừađầyắpchấthàihướcvàcảmhứngsángtạodângian,tưởngkhôngcóđiểmdừng.

ÔngLýPhúcbỗngnhớláthưCamgầnmấythángtrước.ThìraCamđãtiênđoántrướcmọiđiều.Mộtthờibuổikhôngnhânnghĩa,trắngđenlẫnlộn.Lý Thông cướp công Thạch Sanh. Bọn KhuyểnƯng, Bạc Bà, Bạc Hạnhnhaonhaophunmáuhạingười.RồingaycảnhữngcôngthầnNguyễnTrãi,TrầnNguyênĐán, LêNgân, Lê Sát cũng sẽ bị hại…Biết trướcmà cũngđànhbấtlực,khôngcócáchnàominhoanvàgiảicứuchoHộiThiệnđược.GiánhưHộiThiệnngheCam,ngheôngmà trốnđi, cóphải sẽ thoátkhỏicảnhngộbithươngnày?

GiờtuyênánHộiThiệnmàLýPhúctưởngnhưtuyênánchínhmình.Cảmấynghìnconngườiđềuimphắchướngvềphíakỳđàilàmtrênbãiđấtcao,baoquanhbằngcót,trênđólàcáccốvấnvàhộiđồngxửán.VớitộidanhđạiđịachủcườnghàoácbákiêmQuốcdânđảngphảnđộngtaysaiphong

kiếnđếquốc,cảChánhtổngThiệnvàNghịĐiểuđềulãnhántửhình,ruộngđấttàisảnbịtịchthutoànbộđemchiachoôngbànôngdân.Bảnánđượcthựcthingaytứcthời,tạiđịađiểmxửán.

Trongnhạtnhoànướcmắt,LýPhúcthấyhìnhảnhbạnmìnhbỗnghiênngang,vòivọi.TrongkhiNghịĐiểurúmró,khôngthểđiđược,sợhãiđếnphun cứt ra đầy quần, thì Chánh tổng Thiện cố lê bước chân đau, nhếchmiệngcười,nhìnkhắplượtnhưchào.

CảchụcnghìnngườicùngđổdồnmắtvàoHộiThiện,khiôngkhướctừbịtmắt,nhìnthẳngvàocáchọngsúngvàcấttiếnghôdõngdạc:

-NướcViệtNammuônnăm!HồChủtịchvạntuế!Nămloạtđạnđềubắnlạclêntrời.Phảiđếnviênđạnthứsáudođíchthân

độitrưởngthihànhánbópcò,HộiThiệnmớingãgục.***VìsaoHộiThiện,ngườiđượcViệtMinhgàivàohàngngũđịchđểphục

vụkhángchiến,mộtđảngviêncộngsản,phóBíthưhuyệnuỷ,lạitrởthànhkẻthùcủacáchmạng?VìsaoViệtMinhnỡthaylòngđổidạ,rũbỏcônglaonhữngngười thànhphần lớp trênnhưngđã từbỏđịavịgiaicấp,một lòngyêunướcđitheokhángchiến?

Nhữngcâuhỏi ấyxoáyvàođầuLýPhúc làmông tưởngnhưngấtxỉutrênđườnglêbướcvềnhà.Nhưcómộtsựsụpđổ,vữanát,lộntùngphèoởđâuđó,trongóc,trongtimganhaymật,phổi,lálách,dạdày…Nhắmmắtlại, không muốn nghĩ đến, nhưng trước mắt ông vẫn hiển hiện hình ảnhngườibạntriâmtrikỷđổgụcnhưcâychuốibịđẵnnganggốc.Ngaysauđó,ngườitavùiHộiThiệnxuốnghốđấtđàovội,chỉmộtmảnhchiếubọcthânthaychoquantài.

Bangày liềnLýPhúckhông thiếtănuống.Bađêm liềnôngkhônghềchợpmắt.HìnhảnhcủaHộiThiệntrầntrụi trongđất làmchoônglúcnàocũnglạnhtoátsốnglưng.Ôngbảovợ:"TôisẽkhôngsốngđượcnếucứđểbácHộinằmnhưthế".Rồiônglấyvánsàntừgáckholúa,bímậtmờiôngphómộc làngNguyễncùnghaibốconôngphụgiúp, tronghaingàyđóngxongmộtcỗquantài.Gầnnửađêmhômsau,đợilúctrănglên,ôngbảoCụcmangchiếcxekéotrongnhàkhora,chấtchiếcquantàilên,rồihaibốconlặnglẽkẻđẩy,ngườikéo,đidọcđêsôngĐiền,lênlàngNghiSơn.

Đisuốtbagiờđồnghồ,đếngàgáycanhbathìđếnchỗvùithâyôngHộiThiện.ĐãthấylốnhốdướichânđêhaibàvợvàbađứaconHộiThiện,đãđượcmậtbáotrước,cầmsẵncuốcxẻng,vàcácđồantángđứngđợi.Khôngdámkhóc,khôngdámnóito,càngkhôngdámthắphương,nhómlửa.Nhờ

ánh trăngsuông,mọingườiainấyvàoviệc.Chiếc thâybịhànhquyết saumộttuần,đãtrươngnứt,thốirữa,bốcmùinồngnặc.Súcmiệngđếnnửacútrượu,xoagầnhếtlọdầuconhổmàmấylầnLýPhúcvẫnchựcnônoẹ.Ôngcốnuốtnướcbọt,cốvậnhếtlýtríđểthaychoHộiThiệnbộquầnáomới.NhưngrồitớilúclaumặtchoHộiThiện,cảngườiôngbỗngcorúmlạikhibàntayôngchạmvàođôimắtbạn.Nướcmắt,haydịchnhờnbịphânhuỷ,nhưmột chấtnhầy thốikhắmbò rahai tayông,xộc lênmũiông.Vàkìa,cùngvới chất nhầy thối khắm là cảmgiácbuồnbuồnđangbò lan lênhaicánhtay.

Trờiơi!Dòi.Dòi từhaihốcmắtHộiThiệnđang lúcnhúcbòra, trắngnhờnhờdưới ánh trăng suông, theobàn tay trườn lênngườiLýPhúc.LýPhúcrùngmình,lạnhbuốttừsốnglưnglênđỉnhđầu.Ôngngấtxỉubênxácbạn.Đámngườinháonháchoảng loạn.Đến lúcnàymới thấyCục làmộtngườiđầybảnlĩnh.Mớiđượclàmbốtrẻconcókhác.Lấyvợchưađầynăm,mườibẩytuổi,Cụcđãcócontraiđầulòng.Cụcchữngchạc,ngườilớnnhưmộtngườiđànôngthựcthụ.Anhômchầmlấybố,vừalaygọi,vừalàmcácđộngtácthểdụchồisức,vừalấydầuconhổxoakhắpngườiLýPhúc.

Maymàcơnnguykịchcũngqua.Vừatỉnhlại,LýPhúclạigiụcmọingườivàoviệc.Phảivấtvảlắmxác

HộiThiệnmớiđặtđượcvàoquantài.Tới lúc trời tảng thì nấmmồHội Thiện cũng được chôn lại xong. Lý

Phúclấytừtrongngườiramộtvuôngkhăntrắng,chítngangđầu,lạilấyramộtcútrượuvàmộtbóhương.Phảivấtvảlắm,nhữngnénhươngmớichịubén trong gió rét thổi ràn rạt trên đồng trống.Hai bà vợ, ba đứa conHộiThiệnvàCụccùngxếphàngquìphụcsauLýPhúc.Nhữngtiếngkhócnghẹnlại.LýPhúccắmhương,tướirượulênmộrồichắphaitayngangtrán,giọngnghẹnngào:

-Anhơi,anhsốngkhônchếtthiêng,hãynhậnchoembalạynày.Hãyvềchứnggiámhaichịvàbaconcủaanhđangcómặtởđâyđểtưởngnhớanhvớitấtcảtấmlòngyêuthương,kínhtrọng:Nỗioannàycótrờixanhchứnggiám,cóthổthầnsoixét.Nhấtđịnhrồianhsẽđượcrửaoan.Chỉcầumonganhnằmyênnghỉnơichínsuối…

Từngàykếtnghĩaanhem,cảHộiThiệnvàLýPhúcaicũngtựcoimìnhlàem,tônngườikialàanh.ChođếnlúcnàythìLýPhúccàngthấybạnmìnhxứngđánglàngườianhcaocảvớiđúngcảnghĩađenlẫnnghĩabóng.Mộtđấngnamnhicươngcường,nghĩahiệp, tiết tháo, luônluônbiếthysinhvìnghĩalớn,luônsốngvịtha,nhânái,baodung.

Khônggiữđượccảmxúcđangứanghẹn,giọngLýPhúcbỗnghộclên.Tiếngôngkhócồồnhưthúbịchọctiết.HaibàvợvàbađứaconHộiThiệncùngoàkhóctheo.

Bỗngcótiếngsúngnổtừ tronglàng.Rồi tiếnghôhoán, tiếngchửibớicùngánhđuốcchậpchờnmỗi lúcmột tiến lạigần.Chỉ trongchốc lát, tốpngườiđào trộmmộđãbịbaovâybởinhữnghọngsúng trường,nhữngmãtấu,đòncànvànhữnggươngmặtsátkhíđằngđằngcủacácôngbàdânquândukích,dẫnđầulàTựu,ĐộitrưởngĐộicảicáchthíđiểm:

-Tróitấtcảnạigiảivềđình-Tựuralệnhbằngcáigiọngmũikhekhévàtậtnóingọngcốhữulẫnlộngiữaen-nờvàe-lờ,rồihấthàmrahiệuchomấydânquânđangvớlấycuốcxẻng.

MắtLýPhúcbỗnglonglên,ôngnhảyhaibướcđứngchắntrướcmộ,haitaydangraởthếvừaxuốngtấn,vừangăncản.

-Khôngđượcđụngđếnmộ.Khôngđượclàmviệcthấtđức.Cácôngcóthểbắtchúngtôinhưngxinkhôngđượcphámộ.Ngườiđangnằmdướinàycóquyềnđượcmồyênmảđẹp.

-Thằnglàynàthằnglào?-TựuvừahỏivừakhoáttaygạthaingườivợvànhữngđứaconHộiThiệnđangquìxindướichânmình.

KhôngaibiếtLýPhúc.-Thằng lày khôngphải ngườiNghiSơn -Tựukhẳngđịnh -Việt gian

phản động muốn phá hoại cuộc cải cách ruộng đất của ông bà lông dânphỏng?Cácđồngchí.Tróicổthằnglày.

Haingườiđànbàlêlếttrênđất,tếôngĐộiTựunhưtếsao:-ChúngconcắnrăngcắncổlạyôngĐội,thachobácấy.BácấylàCử

PhúcngườilàngĐộng,bạncủaôngThiệnnhàcon…ĐộiTựucườigằn:-Áichàchà,ngườinàngĐộnggantàytrời.LýPhúctổtômthìcảhuyện

cònnạgì?CũngcùngmộtgiuộcViệtgianphảnđộngvớiHộiThiện.Dámđigầnchụccâysốđểđàotrộmmả.Haha…Anhbạnvĩđạivàcảmđộngquánhỉ?Yêng hùng hảo hớn quá nhỉ?Các đồng chí, hãy thực hiện nhiệm vụchuyênchínhvôsản.

LýPhúcbị trói đauđếnco rúmcảngười.Ôngmuốncắn lưỡi.NhưngĐộiTựuđãđoánbiết.Tựubópmạnhvàohàm,rồivớnắmgiẻtọngkínđầymồmLýPhúc.

***ViệcLýPhúcdámcảitángmộchoHộiThiện,khiếnôngbịgiamởđiếm

canhlàngNghiSơnhaingày,bịghivàosổđenlàphầntửQuốcdânđảng

đặcbiệtnguyhiểm,bịđưavàodanhsáchđấutốđợtđầuởlàngĐộng.Nhưmột sắpđặt củađịnhmệnh,ĐộiTựu lạiđượcđiềuvề làngĐộng

làmĐội trưởngđội cải cách.Ngườiđànôngbamươi tuổi,phát âmgiọngkimvàcó tậtnóingọngcốhữunàycómột tênhọrất lạ:PhèngCửuTựu.Chínhanhcũngkhôngbiếtquêquánmìnhởđâu,bốmẹmìnhlàai?CáihọPhèngcóvẻrấtTàu,nhưngcũngcóthểdođọcchệchtừhọPhùng,họPhan,hay họPhạm.Còn tật nói ngọng lẫn lộn en-nờ và e-lờ thì đích thị là dânvùngchiêmtrũng.NghenóinămlênbốntuổiTựuđượcđưatừvùngsôngDiêmĐiềnlênbánchomộtngườiDaohiếmconởVõNhai.Mấynămsauthìbốmẹnuôichết,Tựuđilangthangkiếmsống.RồimộtcơmayđếnvớiTựu:Cứuquốcquânthànhlập.Tựutrởthànhđộiviên,chínhthứcgianhậpđộiquâncáchmạng, thamgiađánhđồnVõNhai.Anhđượchọcchữ,họcquânsự,họclýluậnvềđấutranhgiaicấp,rồithamgiacácchiếndịchBiêngiới,ThuĐôngvàĐiệnBiênPhủ.

PhẩmchấtưuviệtởTựulàtrungthànhtuyệtđối.ĐócũnglàtiêuchuẩnđầutiênkhiếnTựuđượccấptrêntindùngvàluônchọnđặtởnhữngđiểmnóng.LàngĐộng,mộtlàngtề,tậptrungnhiềuphầntửQuốcdânđảngphánđộng,đượcchọnlàđiềmnóngvànhạycảmcủahuyệnPhươngĐình.

Vừa đặt chân đến làngĐộng, Tựu đã tìm cách xâu rễ chuỗi ngay vớiCục.CáibuổisángbắtLýPhúccảitángmảHộiThiện,nhácthấyCục,Tựuđãchúýngay.LúcCụclẻntrốnlênđêrồitưởngkhôngaiđểý,dôngchiếcxebagácchạy thẳng,Tựubiếtcả,nhưngrahiệuchodânquânkhôngcầnđuổibắt.

Chuyênchínhtrongtay,bắtlúcnàochẳngđược.Hoárađộngtác"thảhổvềrừng",lạilàcáicớđểTựuphânhoáCụcvớiLýPhúc,kéoCụcvềphíaôngbànôngdânbầncốnông.

-TôibiếtcậunàconluôiNýPhúc,chứkhôngphảiconđẻ-TựuđãchogọiCụclêntrụsởĐộicảicáchvàmởđầucâuchuyệnnhưthế-NgaycáitênNguyễnKỳQuặcmàNýPhúcđặtchocậucũngđãthểhiệnsựkhinhbỉvàđểugiả.CậunàngườibịvợchồngNýPhúcbócnộttừkhimớinọtnòngcấttiếngkhócoeoechàođời.Vìthế,ĐộicảicáchđãđưacậuvàodiệnrễchuỗiđặcbiệtcủanàngĐộng.Conluôi,theođịnhnghĩacủacáchmạngnàthànhphầnbịbócnột.Bờivìhuyếtthống,dòngmáunàkhácgiống,khácdòng.Địachủcườnghàocàngthâmđộc,tinhvicàngluônnhiềuconluôn.Bởivìnhưthếchúngcàngbócnộtđượcnhiều,càngchóngnàmgiàuCóđúngnhưthếkhông?

-Ôngnóisairồi.Thầyutôikhônghềbóclột…

-Đừngcãi.Cậunàmsaohiểu lổisự thâmđộc củagiai cấp tư sản, địachủ?Lóvừatinhvivừaxảoquyệtvôcùng.ChuyếnlàythìNýPhúctoirồi.LólàtênViệtgianQuốcdânđảngnguyhiểmkhôngkémgìHộiThiện.ViệcthằngVọng,contrailóđiLamnàlằmtrongâmmưuphảnđộngrấttinhvi.

ThấyCụcnghệtmặtra,hoangmang,Tựubiếtđãbắtđầunắmđượcrễ,liềntiếptụctấncông:

- Cậu tưởngNý Phúc cưới vợ cho cậu nà ló thương cậu đấy phỏng.Nhầmtorồi.Lóthíchgáitrẻ.Lóbỏtiềnracướichocậuđểchemắtthiênhạnhưngkỳthựctốitốilóvẫnmòđếnngủvớivợcậu…

-Ôngchỉnóicàn…-MắtCụcvằnnhữngtiamáu.-Chúemđừngcó lổilóng.Talóicó sách,mách có chứng.Vợ cậuđã

khai báo với Đội hết cả rồi. Xem chừng ngay cả thằng con traimới bốnthángtuổicũngchưachắcđãnàcủacậu.NýPhúcnàmộtQuốcdânđảngcáo già, khét tiếng tổ tôm cờ bạc, đến như tên đồn trưởng ác ôn TrươngPhiêncũngphảichịuthua,thìcậunàmsaochốngđỡlổi…Ấynàtachưalóiđếncánhtaybịniệtcủacậu.NýPhúcnàmộtthầynangcótài.Mộtvếtrắncắnđốivớiló,khógìThêmàlócốtìnhđểchocậubịniệt.Chỉđơngiảnđểcậukémcáccontraiđẻcủaló.Đểmãimãicậuphảinàmlônệcholó…

Cònhơncảnọc rắnđãngấmvàoCụcmấynăm trước, những lờingọtnhạtcủaĐộitrưởngTựuđãngấmvàoCụcngaysaubuổigiácngộđầutiênđó.Hànhđộng tức thời làngayđêmấy,Cụcđã tẩnchovợmột trận.Máughen làmconngườimấtkhôn.MàCục thì lạiquáyêuvợ.Càngyêucàngghenlồngghenlộn.

Thúthực,cảlàngĐộngđềukhenCụccóconmắttinhđời.Rõlàmạgiàruộngngấu,thàilàigặpcứtchó,lấychồngmấyngày,Bínhcàocàođãđẹplêntrôngthấy.Môngcứđẫyra,congtớn,vúkhôngcònlépkẹpnhưcárôđực,màmỗingàycứnhưđượcbơm,mâymẩy, rồi căng trònnhưhai tráibưởi.

Saukhi sinh thằngCu,Bínhbỗngđỏda thắm thịt, đẹpngờingợi,đếnmứcanhchàngCụcnhiềukhicứngẩnranhìnngắmvợ,rồilừabằngđượccônàngvàobuồng,đèngửaramàcấucắnkhắpnơi,rồithảsứcômghìdúihùnghụcnhưanhthợcàykhoán.

Cuộctrakhảovợcủacụckếtthúcbằngmộtcuộctìnhtanglênbờxuốngruộng.Cụcdúichocônàngkêutoánglên:"Ốithầyuơi!ÔianhCụcơi,cứấynữađi,cứấymạnhvào!".KhiCụcnằmthởdốc,cóvẻnguôingoai,Bínhmớivuốtlưngchồngvàbảo:

-Thầymàbiếtanhnghingờthầyvớiemthìthầyđuổichúngmìnhkhỏi

nhà.CâunóiỡmởcủaBínhkhiếnCục lạiđiên lên,đầuócCụccàngquay

cuồngnỗighentuôngchếtngười.-Đuổià?Đềxemaiđuổiai?Tôihayôngấy?ThếlàngayhômsauCụcđếngặpĐộiTựu,kývàotờkhai,xungphong

làngườiđầutiênđấutốLýPhúc.-LýPhúc,màycóbiếtônglàaikhông?-Cụcđãlặplạihoàntoàntừlời

nóiđếnđiệubộcuộcđấu tốcủaĐĩNgaovớiChánh tổngThiệnhômnào.AnhhùnghổxôngđếntrướcmặtLýPhúc,chỉthẳngvàomặtôngbốnuôi,giọngrunbắnvànhoènhoẹtvìvừatumộthơihếtchaibarượungangđểlấydũngkhí-ÔnglàNguyễnKỳQuặchayCụccứtchómàmàyđãbóclộttừlúcmớiđỏhỏnnhặttừgòôngĐốngvềđây…

NóiđếnđóthìCụcquênphắtnhữnggìcầnphảitiếptục.Anhngớngườiramột lúc.Chợtnhìn thấyTựu trênghếchủ toạđangmấpmáymồmnhưngườinhắcvởtrongcácchiếuchèo,CụcnhớlạinhữngđiềuTựuđãnói,liềnlặplại,nguyêncảnhữngtừnóingọng,nhưconvẹtthuộctiếngngười:

-NgaycáitênNguyễnKỳQuặcmàmàyđặtchoôngcũngđãthểhiệnsựkhinhbỉvàđểugiả.Ôngbịvợchồngmàybócnộttừkhimớinọtnòngcấttiếngkhócoeoechàođời.VìthếĐộicảicáchđãđưaôngvàodiệnrễchuỗiđặcbiệtcủanàngĐộng.Conluôi,theođịnhnghĩacủacáchmạngnàthànhphầnbịbócnột.Bởivìhuyếtthống,dòngmáunàkhácgiống,khácdòng.Địachủcườnghàocàngthâmđộc,tinhvicàngluônnhiềuconluôn.Bởivìnhưthếchúngcàngbócnộtđượcnhiều,càngchóngnàmgiàu.Cóđúngnhưthếkhông?Bọnđịachủchúngmàyvừatinhvivừaxảoquyệtvôcùng.Màytưởngcướivợchoôngnàmày thươngôngđấyphỏng?Nhầm to rồi.Màythíchgáitrẻ.Màybỏtiềnracướivợchoôngđểchemắtthiênhạ,nhưngkỳthựctốitốimàyvẫnmòđếnngủvớivợông…

Càngnói,Cụccàngnhưmộtconrốibịngườikhácgiậtdây.Cảsânđìnhcólúclặngđivìsửngsốt,kinhngạc,cólúclạicườiồlênvìquáhàihướcngớngẩn.

LýPhúcnhưngười chếtđứng.Điềuôngchưa từng tưởng tượng trongđời đangdiễn ra.Tamcươngngũ thườngđang lộn tùngphèo.ThằngCụchiền lành chịu thương chịu khó của ông đang trở thành ác quỉ.Miệng nóđangphunmáutươi.Mỗilờinóicủanónhưmộtmũidùinungđỏ.Tráitimôngnhưbịmộtbàntaybópchongừngđậprồilạinặnchomáuphọttràolênnão.Mặtôngđangtímđenbỗngchuyểnsangxanhlét.Ôngđổgụcxuốngnềnsânđình,bấttỉnh.

***CáichếtkhôngtoànthâycủaLýPhúcdiễnrangaysauhômCụcđấutố

ôngnămngày.Dosứckhoẻbịsuysụp,cuộcđấutốLýPhúcđượctạmhoãn.ÔngđượcĐộichoquảnthúctạinhàkếthợpđểbàLýPhúcphụcthuốcchochồng.

Nỗiđauđớn,mấtmát,sựhổ thẹn,dằnvặt,uấtức…bịdồnnén từsaucuộcphátvãngcủaanhconthứba,cuộctừhọcủaanhcontraicả,rồiđếncáichếtcủamẹông,bạnông…đãđẩyLýPhúcgầnđếntuyệtvọng.Cuộcđấutốcủađứaconnuôi,mộtsựvôơncựcđộ,sựtráotrởvôluânchưatừngcó, tiếp tụcđẩyôngđếnđỉnhđiểm tuyệtvọng.Ngườiquân tửkhôngchịuđượcnhục,khôngchịuđượcsựxảotrá, tráo trở,càngkhôngchịuđượcsựphảnbội.Nămngàyliềnôngchỉuốngchútnướcthuốccầmhơi.Ôngchánsốngvàthấycuộcđờitrốngrỗngvôcùng.Đôilúcnhóilêntìnhthươngquặnthắtvớingườivợhiềnvàcôcongáiút.Rấtthươngyêu,nhưngôngchỉlặngngắmvợvànhẹnhàngxoalênmáitócbéHậumàâmthầmứanướcmắtchứkhônghềnóimộtlời.

-ConBínhnógiậnthằngCục,bếthằngbébỏvềbênngoạirồithầynóạ-BàLýPhúcthỉnhthoảnglạihémộtthôngtinvớichồng-Nónhờtôixinmìnhthatộichochồngnó.Chấpđứangớngẩnlàmgì.Nócòntrẻngườinondạ.Cókhácgìtrẻconbịngườilớnxuiăncứtgà…

-ThằngCụclênlàngNguyễnđónvợcon,bịvợnóvàcảnhàôngPhóBùnglóttayláchuốiđuổivềthầynóạ!

HômsaubàLýPhúclạihélộmộtthôngtinmới:-Nóvừađếnkhócmếuvớitôi,xinmìnhtha.Nóbiếtdạirồi.Chỉvìnghe

lờiôngĐộiTựuxúibẩy…ÔngLýPhúccầmtayvợ,nhìnvàomắtvợrấtlâu,rồibảo:-MìnhlênôngPhóBùngxinvớiôngbànhạcchoconBínhbếcháuvề.

Hổdữkhôngănthịtcon.Nóivớivợchồngnórằngtôithathứ.Mẹconvợchồngcốmàcưumangnhauvượtquacuộcđạihạnnày…

Lờinhắngửivớivợ,cũnglàlờitrăntrốicuốicùngcủaôngLýPhúc.SaukhibàLývừađilênnhàôngbàthônggia,ôngLýPhúcliềngượngdậylaurửangười thậtkỹ, tìmmặcbộquầnáo trắngmới tinh,đi lênnhà thờ thắpkhắp lượt cácbanmột tuầnhương,khấn lạy cácbậc thầnphật, liệt tổ liệttôngcùngchamẹ,ôngbànộingoại,đoạnônglấysợidâythừngtrâuđãcấtsẵn,cộtchặtvàongónchâncáirồibắcthangleolênchếnhnhà…

NgườiđầutiênnhìnthấyôngLýPhúctrồngcâychuốingượctrướcgiangiữanhàthờchihọNguyễnKỳ,khôngphảilàCụcmàlàbéHậu.Côbéxinh

đẹpnhưnữtiênđồngđichơiôănquanhaythảđỉababaởđâuđóvề.Dángchừngcôbéđóitìmmẹxemcócủkhoai,khúcsắnnàokhông.KhôngthấybàLýPhúc,cũngkhôngthấyôngLýPhúc,nógọiréokhắpnhà.Rồinólầnlênnhàthờ,hémởcánhcửagianbên.Trờiơi,ma!Bóngáotrắngtrồngcâychuốingượckhiếnnóđứngsững.

Rồinóđịnhthầnnhìnkỹ.Đếnkhinhậnrathầynóvỡtoácđầu,ócphọttrắngxoátrongvũngmáulênhlángthìnóhétlênmộttiếngkinhhoàng,nằmbấttỉnhtrướcbậccửa.

Thương thayđám tangôngLýPhúc.Khôngkènkhông trống, chỉmộtdúmngười.Giáôngchếtsớmmộtnăm,vàosaukhibàcụĐồKhamất,thìchíítđámtangôngcũngkhôngkémmẹ,cũngđônghầukhắpcảlàng,cũngkèntrốngrướcsáchlinhđình,cũnglàmmatừbađếnbầyngày.Nhưngsốôngkhôngchọnđượcgiờchết.Cảlàngđangđóilả.Cơmđộnngôkhoai,rồiđộncám,độnraumuống,raukhoailangkhô,độncủchuối,raumá.Nhiềunhà rútbữa,hoặcmộtbữacơmđộn,mộtbữacháo.Cácbụi chuốibị chặtsạch.Củchuốicũngchẳngcòn.Bọntrẻconđibòntừngngọnraumá,raukhúcngoàibờđồng.Cácthùngvũngtátvétđếnvàibalần,tômcuaốcđềusạchbách.Từmờsángđếnchiềutốicảlàngđổrađồngđểkiếmmiếngăn.Tốivềlạihọphànhđấutốđếnkhuya.Nhưngcáichínhlàngườitasợliênluỵđếnphúnông,địachủ.CảhọNguyễnlàngĐộng,cảchihọNguyễnKỳcómáumặt,chiếmhơnnửalàng,vênhvang,thếlựclàvậy,màbâygiờimnhưthóc,aicũngsợĐộicảicáchghisổđen,sợbịliênluỵkhôngdámđếnthắp choLýPhúcmột nén hương, không dámhỏi han chia buồn lấymộttiếng.

-TiênsưcáichihọNguyễnKỳ.Bạcnhưvôi.Cảhọchếthếtrồihaysaomàkhôngthấybóngmộtmốngnào-CụNhiêuBiểulàngườilàngduynhấtđếnthắphươngchoLýPhúc.

Khôngchịuđược,cụvuốtchòmrâucước,buôngtiếngchửi:-MàcáilàngĐộngnàycũnglàcáilànghèn,làngđểu.Cảlàngnằmbẹp

nhưgián,nhưrệp.Độivừaquátđãsợsónđái,nằmimthinthít.Đãhènthìcònhamsốnglàmgì?Đâmđầuxuốngchuômxuốngaomàchếtđi!Chếthếtđi!PhảihọctấmgươngLýPhúcnày.Biếtchết,thếmớilàngườiquântử.

CụNhiêuBiểucầmcáiquạtgiấyphấtnhựasungvừađidọc làng,vừanóioangoang.Chỉcócụlàbấtchấpđộicảicách.Giỏithìcứbắtgiamcụ,đưarađấutốđi.Ôngcũngđangrấtmuốnchếtđây.

Vềnhà rồi, nghĩ cámcảnhchoôngLýPhúc, cụNhiêuBiểu lại đi lênNguyễnKỳViên.Hoáralờichửiđổngcủacụcũngcótácdụng.Cóthêmhai

bàchị,mộtôngemchú,bađứacháuchihọNguyễnKỳVàmấyngườibênhọngoạiđếnkhâmliệmvàđàohuyệt.SốLýPhúcsaomàkhổđếnthế.Baanhcontraiđẻkhônganhnàovềnhìnmặtbốlấymộtlần.Đượccôcongáiút đẹp như nữ tiên đồng, thì sau cú hoảng loạn vấp ngã khi nhìn thấy bốtrồngcâychuốingược,đangnằmliệttrêngiườngkia.Cósống,chưachắcđãthànhnhân.

Ngườiquánxuyến lomọiviệcchođám tangôngLýPhúc, lại làCục.ChiếcmũnùnrơmvàchiếcgậychốngduynhấttrongđámtanglàcủaCục.Saubuổiđấutốôngbốnuôi,sauvụbếconkéođicủavợ,Cụcbắtđầuânhận,nhưngchínhcáichếtkhôngtoànthâycủaLýPhúcmớithứctinhlươngtâmCụchoàntoàn.Cụchốihậnnhưchínhmìnhđãgâyracáichếtcủangườiđãnuôidưỡngdạydỗmình.Cục thươngbàLýPhúcvàcáiHậuvôcùng.NhìnbàLýPhúclúcômxácchồng,lúcômcongái,ngấtlênngấtxuốngmấylần,Cụcthấylòngmìnhtannát.BâygiờthìCụckhôngsợĐộiTựunữa.CụcsẽnóichotoàndânlàngbiếtlàĐộiTựuđãdụdỗ,épbuộcCụcphảiđấutốôngbốnuôinhưthếnào?

***DấuhiệuphảnthùngcủaCục,khôngquađượcmắtTựu.Cốnôngkiêm

thẩmphánnhândânĐĩNgaohằngngàyđãkịp thờibáocáochoTựumọiđộngtĩnhbênnhàLýPhúc,mọidiễnbiếntưtưởngcủaCục.

CáichếtbấtthườngcủaLýPhúcđượcTựubáocáogấplêncấptrên,vàđượcĐoànuỷĐoàncảicáchnhậnđịnhđâylàmộtcáichếtmangmàusắcchínhtrị:LýPhúcđãchuivàohàngngũcủata,làmtớichứcBíthưĐảnguỷ,tứclàđãnắmđượcrấtnhiềubímậtcủacáchmạng.LýPhúclàbạnkếtnghĩacủaHộiThiệntứclàcùngnằmtrongmộtđườngdâycủabọnViệtquốcViệtcáchgàilại.ĐặcbiệtLýPhúccóthằngcontraithứbatheođịchdicưvàoNam,rấtcóthểđãmócnốivớiđiệpviêncủabọnNgôĐìnhDiệmtừmiềnNampháirachốngphácáchmạng.ĐịchsợLýPhúckhaibáonênđãbứctửđểbịtđầumối.Chỉthịtuyệtmậtnhậnđịnhnhưthế.

NgaysauđámtangLýPhúc,TựuđãchobắttạmgiamCụcđểđiềutra.KhôngaibiếtmộtthâmýsâuxacủaTựu:BắtCục,ắtBínhphảiđếnkêuoanchochồng.Đâylàkếrungcâydoạkhỉ,Tựuhọcđượctừngàyđithamgiacảicách.

Quả nhiên, ngay buổi chiều ấy, Bính đã tìm đến văn phòngĐội.Dângiannóicấmcósai:Gáimộtcontrôngmònconmắt.TựunhìnBínhkhôngnhữngmònvẹtconmắtmàcònnuốtnướcbọtừngực.ỞBính,cómộtcáigìđóđốivớiTựurấtkhótả.MắtTựubịhútbởigươngmặtrấtđànbà,đôimắt

lúcnàocũngướtrượt,đennhức,đôimôiđầynhụccảm,bộngựcnhưmờigọi,nhưtrêuchọc.HìnhnhưởngườiBínhtoátramộtmùivịgìđócótínhchấtkíchhoạttấtcảcácđiểmnhọntrongngườiTựu,vínhưmườiđầungónchân,mườiđầungóntay,vínhưchópmũi.Vàđặcbiệtnhấtlàcáicủanợấy.CáimáuđựctrongngườiđànôngxavợlâungàyhànhhạTựumộtphần,thìcáichấtconcáicủaBínhkhêugợi,kích thíchTựuđếnchục lần.NgồiđốidiệnvớiBínhquachiếcbàncaomàcái củanợcứcứngngắc,muốnchọcthủngquần,nhữngngónchânTựucứngọnguạy, có lúcnhưvô tình chòisang,quờquạnglênphíatrênrồidẫmlênbànchânBính.Tựukhịtmũiliêntục,đưabútchoBínhkývàotờgiấy,rồicốtìnhngọnguạynhữngngóntaydùiđụccầmbàntayBính.

-TộianhCụctonắm.ChúngtôiđãcóbằngchứnganhCụcépôngPhúctựtử-TựunhìnBínhnhưmuốnănsốngnuốttươiđánhđòncânnão.

-BáocáoĐội,oanchonhàconlắm-Bínhvanvỉ-Nhàconlàmsaomàépthầyconđược.Suốttừhômtrótđấutốôngcụ,nhàconkhôngdámgiápmặt…

-Tôiđãlóirồi,nhưngcấptrênkhôngtin.ChuyếnlàynhẹnhấtanhCụccũngphảiđitùmườilăm.

-ConcắnrơmcắncỏlạyĐội.Độithươngchúngcon,Độicứugiúpnhàcon.Conconcònbé…

Tựu tiếp tục đẩy cho câu chuyện lênmức nghiêm trọng, tiếp tục làmngườiđànbàtrẻchịukhuấtphụcvàcầucạnhmình,rồilàmnhưvôtình,mộtchânchòisang,chạmlênđùiBính,mộttayấplênbàntayBính.

-Đừngxưngcon…Thươngemnắm.Tôiđangnghĩcáchcứuchồngem.Nhưngemphảinghetôi…

-Dạ,Độibảothếnàoconcũngvâng-Bínhmừngrỡ.-Tươitỉnhthếđượcrồi.Emcứvềđi.Tôisẽthảochoemmộtnáđơn.

Emchỉviệckýtênvàođóđểgửinêncấptrênxemxét.Ngaytốilaytôi sẽmangđếnnhà.Khoảngchíngiờ.Emnhớvặnnhỏngọnđènhạtđỗvàđợicửa…

Suốt từ đấy người Tựu bừng bừng hưng phấn. Tựu mường tượng lạinhữngcuộcânái,nhữngcuộccưỡngđoạtđầykhoái lạcởNghoSơnmấythángtrước.Ôi,nhữngngườiđànbàởcáivùngđấtSơnMinhnàycuốnhútTựucònhơncảthuốcphiện.ChỉbathángởNghiSơn,Tựuđãlậpđượcmộtchiếncônghiểnhách:Ngủvớibốndânquânnữ,khithìởbãingô,lúcsauđống rơmhayở trụ sởcủaĐộicảicách.Cảbốnngười,dùcó trườnghợpTựuphảidùnguyquyềnđểcưỡngđoạt,đềulàmchoTựuquayquắtvìlạc

thú,đềukíchthíchTựuhammuốnvàliềulĩnhđếncaođộ.Vàbâygiờ,khiđãthâutómđượcdânchúnglàngĐộng,mộtlàngtậptrungđậmđặccáccôgáivànhữngngườiđànbàđẹp,khátvọngkhámphá,chinhphụccủaTựubỗngtănglêngấpbội.Bính,ngườiđànbàđầynhụcdụcnàysẽlàchiếncôngkhởi đầu của Tựu chăng?Ha ha, cáchmạng đang trao cho Tựu ngôi vuakhôngngai.ChứcĐội trưởngĐộicảicáchkhácnàongôivuakhôngngai.Sướngnhất làvuakhôngngaiPhèngCửuTựuđây.Chẳngcầntrí tuệ,họcvấn, dòng tộc; gia sản gì. Chỉ cần thượng cấp chomột tí quyền lực, thứquyền lực lấycủađịachủ thíchonôngdân, thìmuốnlàmtrờiđấtgìcũngđược…

Lòngđầyrạorực,hămhở,đúngchíngiờtối,TựuđeokhẩuColtnganghông,đếnNguyễnKỳViên.DânlàngĐộng,từngàyĐộicảicáchvề,támgiờtốiđãkhôngaidámrakhỏinhà,điđâuđềuphảicótừhaingườitrởlên,phảicầmđènhoặcđuốcnùnrơm.RiêngTựuvànhữngthànhviêntrongĐộicảicách,độidânquândukích,vàmộtsốcốnôngcốtcán…lúcnàocũngđượcđilạinhưchốnkhôngngười.

LốivàocổngchínhNguyễnKỳViênđãbịôngbànôngdânràolạikểtừtrướchômLýPhúcbịđấutố.Cảkhunhàchínhcũngbịniêmphong.HaimẹconbàLýPhúcbịdồnlênởgianđầuhồivàkhunhàthờ,mởlốiraphíađìnhchoĐộitiệnviệcquảnlýtheodõi.VợchồngCụcmởmộtlốiđiriêngvàongôinhàngangôngbàLýPhúccho từngàycưới.Lốiđinàyvừađộc lậpvừakínđáo,rấtlợichocuộcvihànhcủaTựutốinay.

Tínhiệu làngọnđènhạtđỗ.Bínhđã làm theođúng lờiTựudặn.Tựunhưngửi thấymùibồkết,mùi lábưởi trên tócnàng, thấymùiđànbàcủanàngthấmvàolụcphủngũtạng.NókíchhoạtmọiđiểmnhọntrongngườiTựu, nhất là cái của nợ ấy.Thằng cha cứ ngọ nguạy, hệt như con rắn hổmangđánhhơithấygàcon.

Đếnđầuhồinhàrồi,nhưngrấtcảnhgiác,nhưconcáogiàtrướckhitiếpcậnconmồi,Tựuquayngoắtlại,vảnhtainghengóng,giươngmắtlùngsụcxungquanh.Khôngthấygìkhảnghi,Tựurónrénmởcánhcửađãhésẵn.QuảnhiênBínhđangnămtrêngiươngđợi.Thằngcontrainàngngủrấtsay,nằmtítphíatrong.

-Emcứlằmyên,khôngcầnphảidậy-TựunóithìthàogiọngkimvàgiơtayrahiệuchoBính.

-ThưaĐội,Độicómangđơnchoconkýkhôngạ?-Bínhýtứngồilên,vặntongọnđèn.

-Khôngcầnvặnđèn…Đơnđâyrồi.Kýnúclàocũngđược.Đểanhđọc

choemlào…Giọng kim của Tựu như bị ngạt mũi. Mắt Tựu rực lên và xoáy vào

khoảngngựccăngđầytrắngphốpcủangườiđànbà.TayTựuxoàtớinắmlấycánhtayBính.

Bính lúng túng, khoanh hai tay ôm lấy ngực. Nhưng Tựu đã áp sát.Khônghiểubằngcáchnào,trongtíchtắc,TựuđãtrútbỏkhẩusúngColtvàchiếcquần.ToànbộphầndướicủaTựuphơira,hùnghậunhưmộtkhẩuđạipháosiêunòng.

-Đừng…đừng…SaoĐộilạilàmthế-Bínhhốthoảng,haitaychelấymắt, timmuốn nhảy khỏi lồng ngực khi thoáng nhìn thấy cái của quí củaTựu.

Quảthật,vũkhícủaTựumớithựclàkhủngkhiếp.Thứvũkhísiêuhạngnày từngbáchchiếnbách thắng,khiếnTựuvôcùng tự tinvà tựmãn.Sắpvàocuộc,baogiờTựucũng tungvũkhí thịuyđểuyhiếpvàhấpdẫnđốiphương.CứnhìnthầntháiBínhđangtáidạiđithìđủbiết.

Bínhrunrẩyvàvôcùnglúngtúng.Bínhngoáirangoàisốtruột.Chờđợimộtđiềugì.RấtcóthểBínhsẽkhôngchốngđỡnổiTựu.Tựucósứckhoẻghêgớm.Tựulạicòncóthứvũkhíbấtkhảchiếnbạiđốivớihếtthảyđànbà.Chỉcầnchậmmộtphútnữa,cólẽBínhsẽbịkhuấtphục,sẽgụcngãtrướckhẩuđạipháođangtìmcáchbắnphávàochị.

Bỗngnghemộttiếngầm.Cánhcửachínhbịđạpđổ.-AnhCục,cứuem…-Bínhmừngrỡhétlênkhithấycứutinh.Chịđẩy

Tựuravàvùngdậy.Ngườivừađạpcửa,chínhlàCục.Suốttừchậptối,khiBínhmangcơm

đếnvàthôngbáovềchuyệnTựuhẹnđếnnhàlúcchíngiờ,ngườiCụcđãsôisùngsụcnhưnồibánhchưngđêmbamươitết.Cụckhôngthiếtăncơm.CứtưởngtượngracáicảnhcondêđựcấycườilênngườiBínhlàCụcđãđiênlên,mắtđỏđọcnhưhaicụcthanvàrăngnghiếntrèotrẹo.Lừachobọndânquânđổigác,Cụcbẻhaichiếcchấnsongcửakhochùa,lẻnvềnhà.

Nhẹnhàngnhưmộtconmèohoang,Cụcthủsẵnchiếcchàygiãcua,lướtdọchàngôrôkhôngmộttiếngđộng.Đếnđầuhồinhà,Cụcnhớđếncondaolálúavẫngiắtởgầngiọtgianh,liềnvớixuống,thủsẵncạpquần.Cótiếngthì thàobêntrong,cóánhsángđènrựclênrồi lạidịuxuống.CụcnénchờđợiPhảixemsựthểthếnàođã.Nếusựviệcxoaychuyển,nếulàsựthôngđồng,mèomảgàđồnggặpnhau, thìCụcsẽxửcảhai.Nhưngkìa,condêđựcđãchuẩnbịdởtrò.Bínhđanghếtsứcchốngcự.Bínhđangchờđợisựứngcứucủachồng.

Nhảybabước,CụcgiángchiếcchàygiãcuaxuốngvaiTựu.Khôngđểđốithủyên,CụctómcổTựuhấtngượcrồiđộtngộtbuôngra,mócmộtquảđấmtrờigiáng,hấtngượctừdướiquaihàmlên,khiếnTựungãngửarasàn.

-Gớmchưa?Độiđoàngìmày?Ôngbắtquảtangmàyđếnhiếpvợôngnhé-Cụcgầmlên,nhổcảnướcbọtvàomặtTựu.

-Buôngtôirađểtôilói…-Tựuthởlặclè,cốdùngcáchthoátkhỏithếkhoátaycủaCục,cốxoàitayravớilâychiếcquầnvàkhẩusúng.

Biếtý,Bínhđã thoát ra,vớ lấychiếcquầnnémraxavà tóm lấykhẩusúng,nhưmộttangvật.

Hai người đànôngvật lộn.Mặcdùmột tayCụcbị tật nguyền, nhưngtoànbộsứcmạnhlạidồnlêncánhtaykia,khiếnCụccósứckhoẻcủamộtđạilựcsĩ.KhoángoặtcánhtayTựurasaulưng,rồibảovợgiữchặt,CụckẹphaichândúiđầuTựuxuống,rồithoắtcái,Cụclùatayrathắtlưng,lấycondaolálúa.

-Ối trờiơi,dânquânđâu, lógiết tôi…-Tựubỗnggào lêngiọngkimthảmthiết.

ThìralưỡidaolálúacủaCụcđãxoẹtmộtnhátvàodươngvậtTựu.Condaosắclẹmđimộtđườngngọt,thẳngbăng,làmmáuTựuphọtmộtđườngcầuvồng.

-Mìnhơi,khéoĐộichết-GiọngBínhrunbắn.-Đằngnào thì tôicũngđi tù.Chonó tiệtcáinòichódáiđi -Cụcvẫn

khôngbuôngthaTựu.CondaotrongtayanhđangloayhoaytìmcáchxẻotrọnbộcủaTựunhưgãđồtểtùngxẻobộngọcdươngcủacondêđực.

Vừalúcấy,có tiếngquátnhặngxịcủaĐĩNgao,ngườihàngxómlánggiềng.Thoắtcái,ĐĩNgaovàmấytaydânquânđãchĩasúngtuatủaquanhngườivợchồngCục.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương9Tiếnghátnhândân

VỹtrởvềlàngĐộngkhimọibiếncốđãquađinhưsaumộtcơnđạihồngthuỷ,mộttrậnđộngđất,hoặcmộtcơnbãokhủngkhiếpcấpmườiba,đãhơnhainămrồimà làngĐộngvẫnxơxác tiêuđiều.Những luỹ trebịchặthạ,trốnghoácnhưhàmrăngsứt.Nhữngcổngnhàrêuphonguynghiêmngàytrước,đãbịphábằng, thayvàođó lànhữngbórào tre rấpkín.Hàng trămđốngrơmrạrảiráckhắpcácsângạch,vườnhoang,xómngõ.Đâythựcsựlàmộtbátquáitrậnđồ,nơilýtưởngchobọntrẻconchơitrốntìm,chocáccặpmèomảgàđồnggặpgỡvềđêm,chongườivàchócùngỉa,chỗnàocũngbốclênmùi cứt đái thum thủm,khămkhẳm.Ngay trước cửaNguyễnKỳViêncũngchềnhhềnhmộtđốngrạchắnngang.MuốnvàonhàthờchihọNguyễnKỳ,nơimớiđượcngănđôibằngcót,mẹconbàPhúcởhaigianbênvàgianthờ, nửa kia cho nhà lãoCỏn,một cố nông ngoài xómLẻ, phải đi quanhhàngràoôrô,quamộtngõhẹp,chuiquacáicổngtretòvò.KhunhàcủaVỹđãbịphânchiachosáugiađình,toànloạiđầutrộmđuôicướp,thànhtíchbấthảocủa làngĐộngngàyxưa.Cáihồsencó lầubátgiácgiờ thốium, thầyđiệuvềbắtnằmgiữa sập,đánhmột roidâu lăncon trạchgiữađít.Đấy làchiếcroidâunhớđời.Cũnglàtrậnđònduynhấtcủathầy.Cũngtrêncáisậpgụgiabảoấy,nhữngtrưahè,mấychaconcùngnằmkhểnhdướichiếcquạtkéobằnggiấybảnphếtnhựasungcósợidâythừngdòngxuống.Thầyvừadùngngónchâncáingoằngdâykéoquạt,vừamởquyềnTruyệnKiềuchữNômin trênnhững tờgiấybảnmỏng tang thơmmộtmùi rấtđặc trưngvàquyếnrũ.

"TrămnămtrongcõingườitaChữtàichữmệnhkhéolàghétnhauTrảiquamộtcuộcbểdâuNhữngđiềutrôngthấymàđauđớnlòng…"Ôi, những câu khai tâm đã được thầy đọc cho các con nghe bằng cái

giọnglẩyKiềuđộcđáosuốtđờikhôngthểnàoquên.Có lẽ cáimáu thi ca, sựmêđắmvănchươngcủaVỹđượcbắtđầuvà

nuôidưỡngtừnhữngbuổitrưakỳdiệuấy.Đọchếtmộtđoạn,mộtcảnh,thầylạigiảnggiảichomấyanhem,vậndụngthêmcáckiếnthứcsáchvởvàđờisống, luận bàn sâu hơn, xa hơn về tam cương ngũ thường, về tứ đức tamtòng,vềgiaphápvàđạolàmngười…

Sungsướngvàấntượnghơncảlànhữngngàylễhộitrênquêngoại,kếthợpđếnchơinhàbácHộiThiện.CảnhàrồngrắntrênđêsôngĐiền,từsángđếnthưởngbuổithìđếnlàngNghiSơn.Hộilàngquêngoạivàongàymườibốnthánghai,kéosuốtbangày.Nhữngđámrướckiệurựcrỡmàusắc,trànngậpâmthanh,vớicờphướn,quanviên,phườngbátâm,múalânphượng,chúhề…kéodàihàngcâysố.Nhữnghộicờngười,nhữngđêmhát tuồng,chèo.Nhiềuchiếutổtômthâuđêm.DườngnhưVỹlàđứatrẻđượcthầyyêuchiềunhất,hơncảthằngVọng,thằngQuặc.Vỹhayđượcthầychongồilọtvàolòngmỗikhithầycầmtrốngchầutrongbuổihátvăn,haytronghộicờngười.Đếnđâuthầycũngđượcmọingườiyêukính,trọngthị.Ngườitamờimọcthầyđếnchơinhàvànhânthểxemmạchkêđơnchotrẻcon,ngườigià.Nhữnglầnấythầykhôngbaogiờ lấy tiềnvà thườngmangtheothậtnhiềuthuốctễđượcbàochếtừmấytuầntrướcđểpháttặng…

Nướcmắtcứlặnglẽchảytrànkẽtay.SaoVỹcứkhôngtinrằngthầyanhđãchết.Vỹcàngkhông tin rằng cái chết của thầy lại khác thườngvàđauđớn, khủng khiếp đến thế.Một cái chết kéo theo những hệ luỵ cũng bấtthườngvàkhủngkhiếpkhôngkém:Cụcbịbắtngaysauđó,bịkếttộihãmhạicánbộcáchmạng,cóâmmưuchốngphácôngcuộccảicáchruộngđất,bịkếtánbanămtùgiam.CònHậu,nàngtiênbénhỏvàxinhđẹpnhấtvùngthìmãimãi trở thành cô bé tật nguyền. Sau trận ốm thập tử nhất sinh vìchứngkiếncáichếtthảmkhốccủacha,côbéhoàntoàncâmđiếc,vĩnhviễncòicọcsuốtđờibịkhuôntrongcáivỏhìnhhàicủamộtđứabédịdạngnămtuổi.

***Nhữngngàybikịchấy,NguyễnKỳVỹđangtheohọctạitrườngĐạihọc

vănhoáởTbilixi,thủđônướcCộnghoàGruziathuộcLiênXô.KhônghiểusaongườitalạiđưaanhtớicáithànhphốmiềnnúibuồntẻvàhẻolánhnhưmộtxónhàquêchứkhôngphảilàthủđôMatscơvangậptrànánhsáng?Ởđó,Vỹhệtnhưmộtconcócngồidướiđáygiếng,suốtngàynhìnlênvàchỉnhìn thấymộtmảnh trời tròn như cái nong con, nhưmột vành nón…Vỹkhaokháttintứcởquênhà.VỹđọcthuộclàutừngláthưKhiêm,đọcngốnngấubấtcứmộtmẩubáo,mộtcuốnsáchnàotừtrongnướcgửisang.

Cáihômchia tayKhiêmởgaHàngCỏđểquanướcbạnTrungQuốc,sangLiênXô,lêntàurồimàsuýtnữathìVỹnhảytàu,ởlại.KhôngmuốnxaKhiêmchútnào.Ởnhà, làmviệcgìđibấtcứnơiđâucũngđược,miễn làđượcgầnnàng.

Khiêmkhóc,vanvỉanh:"Hãyngheem.Tươnglaichúngmìnhcòndài.

Anh cứ yên tâm sang học bên đó. Dù bao lâu, hoàn cảnh nào, em cũngchờ…".Khiêmtỏracứngrắn,độngviênVỹ.MườilămngàydằngdặcquađấtnướcTrungHoa,rồivùngrừngTaigaViễnĐôngLiênXô,nhữngcuốnnhậtkýKhiêmviếtchoVỹ,trởthànhKinhThánh,Vỹđọcthuộclàu,giúpVỹ thêm niềm hy vọng, niềm tinmãnh liệt ở tình yêu.Không cóKhiêm,chắc chắn Vỹ sẽ không qua khỏi những ngày đằng đẵng buồn nản ở xứngười.

MộtlầnquamộtngườiquenởĐạisứquántatạiMatscơva,KhiêmgửichoVỹcuốntiểuthuyết"Cướichạy"củaĐàGiangvừađượcxuấtbản.

"AnhĐàGiangmuốnemchuyểnđếnanhcuốntiểuthuyếtđầutaycủaanhấy,cólờiđềtặngcảhaiđứachúngmình.Tấtcảnhuậnbútanhấymuasáchtặnghếtbạnbè".

"Cướichạy"đanggâyxônxaodưluận,làsáchgốiđầugiườngcủasinhviênvà trí t hức.ĐàGiangđang nổi như cồn, chẳng khác gì hồi nhà thơNguyễnKỳVỹcủaemchoxuấtbảntậpthơ"ThờicủaThánhThần"…

"Cướichạy"làmVỹnhưđượcthoảcơnkhát.Vỹđọcngấunghiến,vừađọcvừacảmphụcvàyêumếnvăntàicủabạnmình.Cảicáchruộngđấtlànhưthếnàyư?Cuộcđấutranhgiaicấpởnôngthôntànkhốcđếnthếnàyư?Tìnhyêukhôngcóđấtnảynở.Côgáiconđịachủphảitựtử.Chàngvệquốcđánhmấtlýtưởng,xoánhoàranhgiớigiaicấp,bịbắtgiam…

NhàvănĐàGiangphảnánhmộthiệnthựccayđắnghaycốtìnhbópméothựctếcáchmạng,côngkíchcuộccảicáchruộngđất?Vỹhoangmang,viếtmấyláthưliềnchoĐàGiang,chocảTrinhKhiêm,nhưngcũngchăngthấyhồiâm.Khônglẽđườngthưđãbịkiểmduyệt?

Nửanămsau,cũngquaconđườngthưtaydomộtngườiquensangcôngtác, Vỹ nhận được thư Đà Giang, kèm theo mấy bài phê bình cuốn tiểuthuyết"Cướichạy"Lá thưcủaĐàGiangđặckín tám tranggiấy.Cóđoạnnhoèmờnhưnhuốmnướcmắt.

"Vỹơivănchươngcótộitìnhgì?Cuốnsáchcủataochỉlàmộtcáimóngtay của con voi sự thật.Một sự thật đau đớn và thảm khốc không kémgìcuộcthảmsátcủaTrầnThủĐộđốivớitriềuLý,củaHồQuýLyđốivớitriềuTrần, củaNguyễnGiaLong đối với triềuTây Sơn…Hàng vạn người yêunướckhángchiếnđãbịthảmsát.Taotrótbênhvựchọ.Vàtaođangbịđánhtơibời.Đánhtứphía,trêndiễnđànbáochí,trongcáccuộchọpvàhộithảo.Màđánhtaolànhữngai,màycóbiếtkhông?Toànbạnbèvănchương,hômtrướccònkhen leo lẻo là taodũngcảm, tao là lương tâmkẻsỹBắcHà…Toànmộtlũgiảdối,thớlợ,đibằngđầugối…Ngườitaghéptaovàotộinói

xấuchếđộ,chốngphácáchmạng,liệttaovàonhóm"NhânvănGiaiphẩm?"Cướichạy"vừainra,chưakịppháthành,cơquanđãbuộctaophảithôiviệc.Taokhôngbiết"chạy"điđâu?Tồntạinhưthếnàochứđừngnóigìđến"cưới"?Một loạt các cây bútmất lập trườngnhư tao cũng lâm vào thảmcảnh.ThằngDuSanvừain truyệnngắn"Bại luân", liềnbị điềuđi nôngtrườngKimBôicảitạolaođộng.HànThâmNhovìbàithơ"Bếnđòngang"phảichuyểncôngtác,ngồichơixơinướcviếtkiểmđiếm.Kẻđánhbọntaohăngháinhất,màycóbiếtlàaikhông?VănQuyềnđấy.Thằngchólàlínhxungkíchsốmộttrongchiếndịchthanhtrừngvừarồi,đượcxếpvàohàngcácnhàphêbìnhMacxittiêubiểu,đượcđiềuvềBanX,cóquyềnsinhsátvớivănnghệsĩ.

Màyquáhạnhphúcvìđãkhôngphảichứngkiếntấnthảmkịch.Hầuhếtnhữngaimuốn làmvănchươngchânchính lúcnàyđềucó tâm trạngnhưHămlet:"Tobeornottobe?"(1).

Taocóđượcđọcmộtvàibàiviếtcủamàyinởbênđó.Nghenóicơquanbảovệphápluậtđãxếpcácbàiviếtcủamàyvàosổđen…hãynghelờitaoVỹơi:Quẳngbútđi.Hãytìmmộtcôngviệcgì liênquanđếnkhoahọckỹthuật,đếncơbắp,nhưrèn,hàn,gò,đúc…Vànêntìmcáchởlạibênấychoyênthân"…

NgaysauláthưcủaĐàGiang,làthưcủaChiếnThắngLợi.Cáichếtcủavănchươngchưakịpxanhcỏ,đãđếncáichếtcủangười.

LáthưcủaChiếnThắngLợivẻnvẹnmấydòng:"Anhkhôngmuốnbáochochúbiếtsớm.Chúnhậnđượctinnàythìsắp

đến giỗ đầu thầy rồi. Công việc sửa sai của chúng ta cũng đã thu đượcnhững thắng lợirựcrỡrồi.Giađình tađãđượcsửa sai là địa chủ khángchiến…

Thầymấtngày…tháng…MộtcáichếtbíhiểmmàsauđóĐộicảicáchcóbáocáomậtgửiBanchỉđạoTrungươngnhậnđịnhthầylàmộtphầntửcó vấn đề và cái chết của thầy tất nhiên có bàn tay kẻ địch nhúng vào.Chúngmuốnbịt đầumối…Đợtấy anh cũng đi chỉ đạo ở tỉnh khác, nênkhôngvềđưatangthầyđược.Thôi,âulàsốthầychỉđượcđếnthế.Anhlocáichếtmờámcủathầycókhilạiảnhhưởngđếntiềnđồsựnghiệpcủaanhvàchú.Vìthếhãycốgắngtudưỡnglậptrườngtưtưởnggiaicấp,họctậpvàphấnđấuđểđượctổchứctincậy…"

Vỹđauđớnrãrời.Anhđóngchặtcửaphòng,khócmộtngày,sưnghúpmắt.Rồicảtuầnsốngtrongvậtvãmộngmị.Mộtđêm,đầunónghầmhập,Vỹbậtđèn,viếtàoạt:

"ChữĐồngTửtrầmmìnhlộingượcsôngHồngTừthuởÂuCơđếngiờvẫnkhốSóngcuồncuộnchaytậncùngxứsởMáuđỏbầmchứđâuphảiphùsa?ChàngTrươngChicấttiếnghátthángbaMắtđóivàngkhôngnhìnrabếnbãiMịNươngtítlầuxanhkhôngngoáilạiĐểtiếngháthhândânchìmnổibọtbèo…Bàithơdàicóthểgọilàkhúcbitrángcanày,Vỹđặttênlà"Tiếnghát

nhândân",ngayhômsauđượcgửivềHàNội,bổsungvàotậpthơmớicủaanhđangxếphàngởNhàxuấtbản.TênbàithơlậptứcđượcNhàxuấtbảnTânĐứcchọnlàmtênchocảtập.

"Tiếnghátnhândân"vừainrađãgâymộtcúsốcdữdội.TrêncáctờbáolớnởHàNộiliêntiếpđăngbàitranhluận.

Riêngbàithơdài"Tiếnghátnhândân"cònđượcinlạitrênmộttậpsancótênlà"Giaiphẩmbốnmùa"domộtnhómcácvănnghệsĩcấptiếnsánglập.TậpsannàydànhhắnmườimộttrangcangợiNguyễnKỳVỹnhưngườitiênphongcủavănnghệ,phátngônviêncủathờiđại,ngườicáchtânthica,ngọngiómớitrênthiđàn…vớinhữngdòngtítlớn:"Từ"Thời củaThánhThần " đến "Tiếng hát nhân dân", "NguyễnKỳVỹ , thi sĩ đích thực củaNhândân"v.v…

Nhưngrồitaihoạbỗnggiángxuống.Trênmục"Sinhhoạt tưtưởng"củamộttờbáolớnbỗngxuấthiệnmột

bàibáonhỏkhôngđầyba trămchữ,ký tênTV."TiếnghátNhândânhaytiếngnóithùđịchvớicáchmạng?",chỉđíchdanhtậpthơcủaNguyễnKỳVỹđanglàchiếcloacôngkíchchếđộ,mangmàusắcNhânvănGiaiphẩm,xoánhoàcuộcđấutranhgiaicấp.

Lậptứchàngloạtbàiphêbìnhđồngthanhhưởngứng:"Biểutượnghaimặttrongtậpthơ"Tiếnghátnhândân",mộtkhuynhhướngvănnghệchốngĐáng,"Sựthahoácủamộtngòibút",NguyễnKỳVỹmuốngì?"…

Hàngloạthộithảodiễnradồndập.Ngườitavạchratínhhệthốngtrongcuộctrượtdốc,sangã,thoáihoávềtưtưởngcủaNguyễnKỳVỹtừnhữngbàiviếtgửivềtừLiênXôgầnđây:Tiểuthuyết"Ngườithứ41,mộtcáinhìnnhânbảnvềchiếntranh","Khiđànsếubayqua,bước tiếnmớicủađiệnảnhXôviết","Tựdovàsángtác".

Ngườitamổxẻtừnghìnhảnh,từngcâuchữtrongbàithơdài"Tiếnghát

nhândân":hìnhảnhChữĐồngTử,TrươngChinóigì?Đólàgìnếukhôngphảiđểphỉbángnhândân,côngkíchcáchmạng.TạisaoChữĐồngTửđếngiờ vẫn khố? Tại sao Trương Chi không cất tiếng hát tháng Tám, thángMườimàlạicấttiếnghátthángBa,thángđóikémmấtmùa?TạisaotiếnghátNhândân,lựclượngquầnchúngcáchmạngvĩđạilạichìmnổibọtbèo?Mộthệthốngngônngữmangbiểutượnghaimặt,xỏlávàphảnđộng.Baonhiêucâuhỏitạisao?Tạisao?Riêngbàiviết:"ThựcchấttácgiảTiếnghátNhândânlàai?"kýtênVănQuyền,cònđixahơn.Khôngcầnphântíchsựhaydởcủavănchương,tácgiảchỉngayrasựvôơnvớicáchmạng,vạchrabảnchấtgiaicấpcủaVỹ.NhờaimàNguyễnKỳVỹxuấtbảnđượctậpthơđầutay"ThờicủaThánhThần"vàđượclăngxênhưmộtthisĩtrẻđầytàinăngcủacáchmạng?NhờaimàVỹđượcđiduhọcởnướcngoàitrongkhibiếtbaongườikhácvẫnđangthầmlặnghysinhtrêncácmặttrậnsảnxuấtvàchiếnđấu?Rằng,Vỹvốnxuấtthântừmộtgiađìnhđạiđịachủcườnghào,cụnộitừnglàmquanlạiphongkiến,ôngnộilànhànhoyếmthế,trùmmũchetaitrướcthờicuộc,bốtừnglàmlýtrưởng,thamgiaQuốcdânĐảng,emtraitheođịchvàoNam…Rằng,bảnthânVỹđãchínhthứcđínhhônvớicongái nhà đại tư sảnHàNội, bố và các anh đều làm tay sai choNgôĐìnhDiệm…Từnhânthânấy,đủbiếtconngườiNguyễnKỳVỹvàvănchươngcủa anh ta là hìnhvàbóng, không thểnàokhácNguyễnKỳVỹ trở thànhđiểnhìnhcủasự thoáihoá,biếnchất,xa rờimục tiêu, lý tưởng tronggiớivăn nghệ sĩ, đặc biệt là các văn nghệ sĩ có tham gia kháng chiến nhưngkhôngchịutudưỡngrènluyện,cótưtưởngtựdotưsản,muốnthoátlykhỏisựlãnhđạocủaĐảng,muốndànhquyềnlãnhđạovănnghệ,đangtậptrungbôinhọchếđộ,côngkíchnhữngsailầmtrongcảicáchruộngđấtvừaqua…

Vỹbịgọivềnước,kếtthúcthờikỳduhọc.***SaugầnhainămhọctậpởLiênXô,ngàyVỹvềnướckhôngkhácgìmột

kẻ bại trận. Không kèn không trống. Chuyến bay của hãng hàng khôngAeroflotchậmmườisáugiờ,đápxuốngsânbayGiaLâmlúcmườimộtgiờđêm.

NgườiduynhấtmàVỹngóngchờlàKhiêm.Nhưngnàngbặtvôâmtín.Chắcmáybaysaigiờ,nàngkhôngđợiđược?Haynàngbịốm?Nàngbị

tainạn?Vỹhoangmangcùngcực,mệtmỏirãrời.Rấtmay,cuốicùng,mộtngườibạnvănchươngcủaVỹcũngxuấthiện.

Nhà vănĐàGiang, tác giả tiểu thuyết "Cưới chạy" rúm ró trong bộ quân

phụccũnhàunát,khậtkhưỡngcầmchiếcđiếucàytừmộtquánrượungoàicổngsânbayngơngáctìmkiếmaiđó.KhinhậnraVỹ,anhàođếnômbạn.

-Taotưởngmàyđãnghĩlại,khôngvềnước.-Khiêmđâu?Khiêmbáochomàybiếttaovềphảikhông?Saomàylạiđi

mộtmình?-Khiêmbảotaorađón.Nàngkhôngthểrađược.Màyphảihếtsứcthông

cảm.Vỹcườimiệngméoxệch.-MàynóinhưtrợlýBộNgoạigiaođiđónkháchquốctế.VìsaoKhiêm

khôngđi?Khiêmlàmsao?Đãbỏđitheothằngchanàorồiphảikhông?-Đừngnghĩbậy-ĐàGianggiơchiếcđiếucàylên-Nàngmuamộtbó

hoabắt taomangra từsáng.Nhưngchiếcmáybaychết tiệtchậmđếngầnmộtngày.Taovứtđirồi.

-Vứtai?Màyvứtcáigì?-Thằngnàytâmthầnnặng.Nghechorõ:Taovứtbóhoađirồi.Cóánhđènflashchợtloélênởđâuđó.Hìnhnhưcóailénchụpảnh.Mãi

tớisaunàytrướckhilênK27,Vỹmớiđượcnhìnthấytấmhìnhấy.Cònbâygiờthìcảhaiđềukhôngthểbiếtaiđãlénchụpcuộcgặpgỡcủahọ.Vỹchỉbiếtnhờánhđènnghìnoátấy,anhđãnhìnthấygươngmặtgầythảmhạicủabạn.Mộtgươngmặt thiếuănđóingủ,vêuvao,chỉcóhaihốcmắt làsángquắclênmộtcáchkỳlạ.

-TốiquaKhiêmhớthảiđếntìmtaovàbảorằngnàngkhôngthểrasânbayđược.Nàngnhờtao,bằngmọigiáphảiđiđónmày.Nàngkhócvàbảo:"NóivớianhVỹ,emngànlầnxinthalỗi.VàVỹhãyquênemđi.SựcómặtcủaemlúcnàysẽcànglàmchođờiVỹbikịch".Taođãmongmanhhiểurarồi.Cómộtthếlựcnàođóđangđedoạnàng,ngăncảnkhôngchonàngđếnvớimày.

Trongthờigianchờđểlấyđồđạc,ĐàGiangđãthôngbáovắntắtvớiVỹnhữngthôngtinmớinhất:

-MàycònnhớthằngVănQuyềnkhông?TaonghicáithằngGiaveấyđãđếngặpKhiêmđểnóivềviệcmàyphảivềnước.ThằngDuSannóivớitaohômkiađãthấynócùngKhiêmvàohiệusáchMaiLĩnh…

SuốtcảmộttuầnVỹnhưkẻmộngdu.Khiêmđãlẩntrốnanh,lẩntrốncảĐàGiang,DuSan,HànThâmNho,TrầnBiện,nhữngngườibạnvănchươngcủaVỹ.Nhưngrồicuốicùng,Vỹđãđượcgặpnàng.KhiêmchủđộngnhờĐàGianghẹngặpVỹởđầuđườngCổNgư.

VỹkhôngthểnhậnraKhiêm.Nàngtiênkiềudiễmcủaanh,giờlàmột

thiếunữbénhỏ,gầymảnhvàxanhxao.Vỹđứngsữnglạigiâylâu,nướcmắtchực trào. Thương đến thắt lòng. Anh ào đến ôm nàng, nhưng nàng giậtmìnhlùilại.

-Đừnganh…Hãyquênemđi…Emđếngặpanhlầncuối.Nàngkhócvànhưkhôngđứngvững.Vỹbốirốikhôngbiếtnênlàmgì.

Mãisauhọmớitìmđượcmộtgốcphượnggià.Vỹdìunàngtựavàogốccây.-Đừngnóigìvội.Hãyđểchoanhngắmem…-Chúngmìnhchỉnêngặpnhaumộtlátthôi…Ngườitađangtheodõi…

Emkhôngmuốnđểanhphảiliênluỵ.Nghĩđếnnhữngngàysắptớicủaanh,emloquá…

VỹcườikhẩyTựnhiênanhmuốnômchoànglấyKhiêmrồihaiđứacùngnhảyxuốnghồ.ĐãcóbaocặptìnhnhânHàNộicùngômnhaunhảyxuốngHồTâyđểcùngchônvùinhữngcuộctìnhngangtrái.NếukhôngcóKhiêm,hẳnVỹđãtrởthànhkẻlưuvongởxứsởbăngtuyếtrồi.

-Hãynóichoanhngheđi.Vìsaoemmuốnlẩntrốnanh?-Anhđãđọccuốn"Cướichạy"củaanhĐàGiangchưa?-Khiêmkhông

trảlờimàhỏilại.-Nhữngtấnbikịchcủathờimôngmuộigiờmuốnlặplại?-Thếđấy!Tươnglaivàđịavịcủaanhcònởphíatrước.Emchỉlàmột

đứacongáinhàtưsản.Bốemcótộivớicáchmạng…TiềnđồcủaemvàcậuĐàoPhanKhánhđentốilắm.HiệumayPhúcHoànhàemđãđóng.cửarồi.Muốnbánnhưngchínhquyềnhọkhôngcho.TrườnghọccủabácvàmẹthìSởGiáodụcđãquảnlý.Mẹconemđànhphảinhậnlenvềđanthuê.Khuphốkhôngchochúngemđi sinhhoạt thanhniên.Không trườngnàonhậnemvàohọc.Xinđirửabátchocửahàngănmậudịchcũngkhôngđược…Anhhãyquênemđi-Khiêmnóidồndập,nóithổnthứcnhưmuốntuônhếtnhữngẩnứctronglòng.

-Khiêmơi,saolạithế?Anhcóthayđổigìđâu?Anhyêuemhơncảlầnđầu.Anhkhông cần emphải đi họcđại học.Anhkhôngquan tâmđến lýlịch,đếnthànhphầngiaicấp.Nhữngngàyquaởxứngười,lúcnàoanhcũngnhớđếnem.Đợisaucảitángthầyanh,anhsẽcướiem…

-Đừngnóiđếnchuyệnấy.Anhhãytìmmộtngườicongáikhác.Thiếugìngườixứngvớianh…Mợemđãkiênquyếtkhôngchoemquanhệvớianhnữarồi.Mợembảo,nhàemthànhphầnxấuxathế,sớmmuộnrồianhcũngbỏ…

VỹthoángnghĩđếnchuyệnDuSantừnggặpKhiêmvàohiệusáchvớiVănQuyền.Cổanhđắngnghét.

-Cứnóithẳngvớinhauđi.Emđãcóairồi?-Córồiđấy.Hộiphụnữthànhphốvậnđộngmộtphongtràolấythương

binh.Mợđãđăngkýchoemmộtanh.Mợbảoemphảihysinhđểcứugiađình,đểmởđườngcho tương laicậuKhánh.AnhthươngbinhnàybịmấtmộtcánhtayởđồiHimLam.Tínhrấthiền.Anhấybảocóchúruộtlàmởtổchức,sẽxinchoemvàohọctrườngsưphạmcấpmột,emKhánhsẽvàolàmởnhàmáybia…

-Thậtthếư?-Saoemnỡnóidốianhđược.Emđếnđâyđểxinanhthalỗi.-Thếthì…chẳngcònđiềugìphảinói.LòngVỹnguộilạnhvàtrốngtrơnnhưcánhđồngvừaquamộttrậnbão.

Haingườingồinhưchếtdướiánhtrăngbàngbạcmờnhoàgiữatrờivànước.RồiKhiêmravềtừlúcnào.Cómộtgóigìđótrongmảnhkhăndùđểbên

bờcỏ,Vỹcũngkhôngcầnbiếtnữa.Vỹ ngồi lại một mình. Cuộc gặp sau hai năm nhớ nhung yêu đương

cuồng dại, có khác nàomột đám tang.Anh tự thấymình hèn,mình đángkhinhvôcùng,vìkhôngđủdũngcảmđểnhảyxuốnghồ.

***NgườiđầutiênchoVỹbiếtcáitộitàyđìnhcủaanh,nguyêndobuộcanh

phảivềnước,lạilàngườichẳnghiểugìvềvănchương,nghệthuật:ChịLà.NgườiđànbàTàyruộtđểngoàida,giờđãlàđồngchủnhânmộtcănbiệtthựtạimộtconphố rợpbóngcâycổ thụ.Hoá rachỉmớigầnbanăm thôimàChiếnThắngLợiđãthăngtiếnđếnchóngmặt.Anhlànhânvậtcaocấpcủacảicáchruộngđất,cấpĐoànuỷ,phụtráchcảmộtcụmliêntỉnhcủachâuthổsôngHồng.Sausửasai,LợiđượcđiềuvềBanX,đượcphânnửacănbiệtthự,tiêuchuẩntươngđươngBộ,Thứtrưởng.

Câuchuyệncủahaichịem,chỉquavàilờithămhỏixãgiao,đãbậpngayvàochủđềchính.

-Chúđãbiếttộicủamìnhchưa?Anhnói,tộicủachúkhógỡlắm…-Tộigì?Anhbảotôimắctộigì?-Chúlàmthìchúkhắcbiết…Tôimàlàchúthìcứtránhxavănchương

thơphú.Cứnhưtôiđâynày,đanghọcdởlớpsáubổtúc,anhchúxinchovềcửahàng,mộtmìnhtôicũngnuôinổicảnhà.

-Chịlàmcửahànggìmànuôiđượccảnhà?-Tôibiết ngaymà, chú cứkhinh thường tôi.Tôi làmởTônĐản, cửa

hàng chuyên bán hàng tiêu chuẩn cho cán bộ bìa A, B thuộc diện Trungươngquảnlý.Tôichỉlànhânviênbánthịtlợn,đậuphụ,màmỗingàycũng

dôi ra được vài lạng thịt, dămbìa đậu phụ, vài ngày đượcmột cỗ lòng…Chẳng cần tham ô gian lận gì đâu. Công việc nó thế. Lộc đến thì mìnhhưởng.Khôngănhết thìbánđi,mua,hoặcđổi thứkhácđểbồidưỡngchoanhvàcáccháuchú…Buồncườilắmnhé.Cóôngcánbộtậpkếtmêtôichúạ.Chứcgìcũngtolắm,bìaBhẳnhoi,thángnàocũngtặngtôimộtôphiếunămlạngthịt.Ôngấybảoởđộcthân,mộtmìnhmỗithánghaicânthịt,ănkhônghết.Sứcvócnhưôngấy,làmgìmàchẳnghết,chúnhỉ.Ôngấymêtôinêntìmcớđểtỏtình,tôibiếttỏng.Từchốikhôngđược,tôibángiúprồimuamộtcáigìđógiátươngđương,trảlạingườita.Thếmàôngấytưởngtôiyêu,làmhẳnmộtbàithơtặngtôichúạ.Tôithuộclòng.Đểtôilấychúxemnhé.

ChịLàtìmtrongcuốnsổbánthịt,lấychoVỹmộttờpơluyamỏng,chữmựctímrấtnắnnót:

"MỗilầnanhđếncửahàngThịtcákhôngmàng,chỉngắmnhìnem.ĐánhđườngnhờphiếuvớitemĐểtìnhanhgửitớiemmỗingày…-Cókhihayhơnthơcủachúđấy-ChịLàđilấyphíchnước,rồiquaylại

nóivớiVỹ-Này,nhưngđừngchoanhchúbiếtđấynhé.Anhghenthìkhủngkhiếplắm.Sẵnsàngđẩytôiđikhỏicửahàng…

-Thơthếnàythìaichẳngghen…-Nóivuithếthôi.BìsaođượcvớithơchúviếttặngcôKhiêm?Hômnào

nhậnđượcthơchú,Khiêmcũngmangkhoevớitôi.ChúkhôngtưởngtượngđượcKhiêmhạnhphúcđếnthếnàođâu.Tôighenvớicôấynhiềuđêmđếnkhôngngủ.Phảiyêunhausayđắmđếnthếnàongườitamớilàmđượcthơhaynhưthế,mớisungsướngđónnhậnthơđếnrồdạinhưthế…

-NhưngKhiêm đã khước từ tình yêu của tôi rồi… -GiọngVỹ bỗngbuồnrũ.

-Làmgìcóchuyệnấy?Tôikhôngtin.KhôngbaogiờtincôKhiêmthaylòngđổidạ.

-Tôinóidốichịlàmgì?-Haylà…-ChịLàvòhaibàntaymũmmĩm,rachiềunghĩngợi-Nếu

thếthìphảicómộttácđộngcựcmạnh.Chỉcótiền,hoặctình.Haylàvừacótaynàochenvào?

Vỹbỗng thấybuốtnhói trong timkhigươngmặtkiềudiễmcủaKhiêmnhưhiểnhiệntrướcmặt.Nàngđãcóngườikhác.Nàngđãquyếtdứttình.TấtcảnhữngbàithơVỹviết,nhữngquàtặngVỹgửi,đềubịchốibỏ.TìnhyêucủaVỹđãbịnànggóighémtrongmảnhkhăndùchiếnlợiphẩmởmặttrận

ĐiệnBiênPhủanhtặng,vứtlạibênhồ?Cảmgiáctựsỉấy,giờlạithấyramrápởmặtkhiVỹchạmvàoánhmắtđầythươnghạicủachịLà.

-AnhcũngbảonếuchúlấycôKhiêmthìsựnghiệpsẽtantành.Bâygiờchúlạidínhvàochuyệnthơphú…

-Thơphúthìsao?-TựnhiênVỹmuốnnổicáu.-Nghecấptrênnóivớianhthìthơchúlàloạichốngpháchếđộ,đảkích

cáchmạng, nối giáo chogiặc.Suốt ngày thấy anhnói trongđiện thoại vềmộtbọnnhânvăngiaigáigìđó.Anhbảochúkhôngphải trongnhómđó,nhưngngườitacứkhẳngđịnhchúđiềukhiểntừnướcngoài.Anhemtrongnhà,tôikhôngmuốngiấuchú.Đểtôilấychúxem.

ChịLàvàotrongbuồng,mởtủmangramộtchiếccặpbadâydàycộpcóêtikét dòng chữ "Hồ sơNVGP", góc trên phía bên phải là hai chữ "tuyệtmật".

Hếtgiờlàmviệccơquan,đêmnàoanhchúcũnghíhúivớicặptàiliệunàyđếnquêncảvợcon.Nhữngbàichúgửivềintrêncácbáo,cảnhữngbàichúviếtintrênbáochíLiênXô,anhchúđềucắtrađểhếtvàotrongnày.

TheotaychịLàgiở,Vỹđọcthấytíthàngloạtbàibáovàbàithơanhviếtmấynămgầnđây:Ngườithứbốnmốt,Khiđànsếubayqua;Quanhệgiữachínhtrịvàvănnghệ;Tựdovàsángtác;Ngườinghệsĩcầnmộtchântrờisángtạo;Tiếnghátnhândân…Tấtcảcácbàiđềuđượcgạchchân,khoanhdấuhỏi,đánhdấubằngbútđỏchichít.

Vỹbỗngrùngmìnhnhưcómộtlànkhílạnhsượtquagáy.Chiếccặpbadâycókhácnàocánhcổngvàomộtnhàtù.

-Tôiphảiđếngặpanhngaybâygiờ-Vỹđộtngộtđứngdậy,vớlấychiếcxeđạplaoracổngkhiếnLàkhôngkịpgiữlại.

Vỹlaonhưmộtcuarơsiêuhạngtrênđườngphốđôngnghịtngườingàychủnhật.MườiphútsauanhđãcómặttrướccổngcơquanChiếnThắngLợi.

BanXnằmởmộtkhuphốyên tĩnh,khôngcóbiểnđề,nhưngcó trạmgácvàđộibảovệ.Anhchiếnsĩtrựcbantrẻmăng,nhưngcógươngmặtlạnhlùngvớiđôimắtgườmgườmrấtkhógần.

-Đồngchícóviệcgì?Ngàychủnhậtcơquankhônglàmviệc.-Dạ,tôilàemruộtđồngchíChiếnThắngLợi.GiađìnhnóianhLợitôi

hômnaylàmviệctạicơquan-Vỹđưagiấytờchongườicảnhvệ-Tôimớicôngtácởnướcngoàivề,cóviệccầngặpanhtôi.Mongđồngchígiúp.

-ĐồngchíhọNguyễn,saolạilàemruộtcủathủtrưởngLợi?-ChiếnsĩcảnhvệchĩamộttianhìnsămsoiđầycảnhgiácvàoVỹ

Vỹ rấtmuốn đấmvào cái bộmặt non choẹt nhưng đã sớm cụ non và

khinhngườinhưmẻkia, nhưanhđã từngđấmmột thằngôn con Ivan tạiTbilisikhinódámhỗnxượcbảoanh làmọiđầuđen.Nhưngrồianhchépmiệng.Giờiđấtnày,đâucũng thếcả.Vàđànhkiênnhẫn trìnhbày,nàinỉmộthồilâu.

Ngườicảnhvệquaymáyđiệnthoạinộibộ.LúcsaubảoVỹ:-Đồngchí làmphiền thủ trưởng tôiquá.Thủ trưởng trốnnhàđếnđây

làmviệcngàychủnhật.Maymàhômnaythủtrưởngdễtính…Đểlạigiấytờ ở đây rồi vào căn phòng khách ngôi nhà ba tầng kia. Thủ trưởng Lợikhôngcóthờigiannhiềuđâu.

Vỹđãtoanbỏđi.Nhưngđắnđomãi,anhđànhnặngnềbướcquakhoảngsânrộng.

Giâyphútanhemgặpnhausaumấynămxacáchnàongờtrởthànhmộtnhátcứamàsuốtnhữngnămsaucũngkhôngthểchữalành.

-Sao chú lại tự tiệnđếnđây tìm tôi?Chúcóbiết rằngđây lànơinàokhông?Chúphảigiữchotôichứ?Mỗibướcđicủachútừkhivềnướcđềucó taimắt cảđấy.Chúđanghuỷhoại cả sựnghiệpcủachú,giờ lạimuốngieohoạchotôinữa…

BộmặtđẫyracủaLợiđỏtímlịm,haibêntháidươnggiầngiậtAnhnhìnđứa em trai nhưmột kẻ tội đồ.Cái nhìn chứa chất cả sự tức giận, cả nỗihoảngsợmơhồ,tựanhưngườiđangtiếpxúcvớimộttêntùtrốntrạiđangbịlệnhtruynã.

BanđầuthìVỹrãrời,kinhngạc.Làmsaomàônganhtraiquýmếnlạinổixungthiênlênthế?Cóchuyệngìnguyhiểmđâumàmấtcảtìnhruộtthịtnhưthế.Nhưngrồiđộtngộtmáudồncảlênđầulênmắt,Vỹnhỏmkhỏighế,nhìnLợinhưtóelửa.

-Emsẽđikhỏiđâyngayđểanhkhỏiliênlụy.Nhưnghãytrảlờiem,emmắctộigìmàanhlậphồsơtheodõi?

Lợiquayrađóngsầmtấmcửakínhđểâmthanhkhỏilọtrangoài.Giọnganhrítlên:

-Tộigìư?Đếnbâygiờmàchúvẫnlúlẫnkhôngchịuhiểuư?Tộilậpbèphái chốngphá cáchmạng.Bôi xấu, xuyên tạc chế độ.Gieo rắc tư tưởngTrôtskít,xét lại.BọnNhânvănGiaiphẩmđangsuy tônchú là tiểu tướng,người lĩnh xướng cho tự do sáng tác. Đài Sài Gòn đang ra rả tâng bốcNguyễnKỳVỹlàngườianhhùng,làthisĩchốngcộng.Nhụcnhãchưa?

-Đấylàanhquykết.Emnghĩmìnhchẳngcótộigì…-Chẳngcó tộigìà?Tộiăncháođáibát.Tội lừa thầyphảnbạn.Aiđã

đưamộtcậuhọctròvừahếtThànhchung,mớivừathôimặcquầnthủngđít,

thànhmột thi sĩ trẻ của kháng chiến?Ai đã cặm cụi cắt dán từng bài thơthành tập thơ"Thời củaThánhThần ", ai đã lênxinýkiến cấp trên, xinđượclăngxêtậpthơnhưmộthiệntượngcủathơcacáchmạng?Aiđãgợiýchomườihainhạcsĩnhất tềphổnhạcnhữngbài thơcủamộtcâybútvừamớixuấthiện,đểđượchàngtriệucôngnôngbinhđónđợi?Chưahết.ChínhđồngchíTưVuôngđãgợiý tổchứcđưachúsangLiênXôhọc.Bátcơmphiếumẫunhớơnngànvàng.Đếnloàicẩutrệnócònbiếtơnchủ.Vậymàđùngmộtcáiquayngoắtmộttrămtámmươiđộ,viếtbàithơ"Tiếnghátnhândân"đểchửichếđộ…Đồmấtdạy.Đồkhốnnạn…

-Anhquánónggiận-Vỹcườigiễu-Suydiễnvàchụpmũtưtưởnglàbảnchấttưsảnvàtiểunông,Lêninđãtừngviếtthếtrong"Bútkýtriếthọc".Ngườilãnhđạovănnghệphảicótầmnhìnvượttrênmọithiênkiếnchínhtrị.Cuộccáchmạngnàykhôngchỉcủariêngai.KhôngaiđượcphépđộcquyềntìnhyêuTổQuốc.Nhữngbàiemviết,vàcả tập thơemmới in,chỉchứngminhmộttìnhyêuĐấtViệt.Chỉtạicácanhcaongạoquáđấythôi.Ngườicáchmạngkhông tỉnh táovàkhiêmtốn rấtdễ trở thànhnhữngkẻđộc tài.Cácanhtựchomìnhcáiquyềncầmcânnảymực,quyềncưỡitrênđầungườikhác.Cácanhnhầmlẫnvàđangmuốnđồngnhấtgiữachínhtrịvàvănnghệ.

-Câmngay-ChiếccốctrênbànnảylênsuýtrơixuốngđấtsaucúđậptrờigiángcủaLợi-Taocóthểgọicảnhvệbắtmàyngaybâygiờ.Hãyxoángaycáimớlýthuyếtsặcmùitưsản,cáitưtưởngphảncáchmạngấytrongđầumày!-Lợinghiếnhàmrăng,cốghìm.Đôimắtanhđỏđọc,ngấnướtnhưcómáurỉ-Màycóbiếtanhmàyđauđớnsuốtmấythángnaykhicóthằngemđâmđầuxuốngbùnnhưmàykhông?MàycóbiếttácgiảTVcủabàibáo"Tiếnghát nhândânhay tiếngnói thùđịchvới cáchmạng?" là ai không?Anh TưVuông đấy. Đích thân nhà thơNgô Sỹ Liên viết bài không phảichuyệnđùa.AnhTưgọitaolên,lệnhphảiviếtmộtbàitrênmục"Sinhhoạttưtưởng"đểanhkýtên.Vìtìnhanhem,taođãcốtìnhviếtnhẹđirấtnhiều.Taoviết"Tiếnghátnhândân,mộtkhúchátsainhịp",nhưnganhTưkhôngđồngý,bắtsửathành"tiếngnóithùđịchvớicáchmạng".Rồianhtựviếtlại.KhiAnhTưđãđíchthânraroithìmàybiếtrồiđấy.Hàngloạtbàiviếthưởngứng.Cónhữngtêntuổimàchínhtaocũngkhôngngờ.Họkhôngganhghétgìmàyđâu,nhưnghọsợvàmuốnlấylòngAnhTư,muốnđượccấptrêntindùngvàcấtnhắc.RiêngAnhTưthìtaohiểu.Anhđangrấtkỳvọngởmày.Bởichínhanhđãtrótnângmàylênmâyxanhvớibàithơ"Sống",vớitậpthơđầutay"ThờicủaThánhThần"củamày.Khibịphảnbộithìngườitađauđớnđếnmứcnào.AnhTưnóivớitao:"Hoặcthằngemtraicậuphảicảità

quychính,đáocôngchuộctội,hoặcphảiloạibỏkhỏihàngngũ.GươngứcTraiNguyễnTrãi tày liếpđó.Mày làmsaosánhvớicáimóng taycủaỨcTrai?TaochỉlorằngthằnganhmàyvìmàymàbịliênluỵđấyVỹơi!

GiọngLợiméođi,ngạtđi,trongnỗitứcgiậntộtcùng.-Tôiđềnghịmộtcuộctranhluậndânchủ-Vỹbỗngthayđổicáchxưng

hô-Hãyhọc tập tấmgươngcủaHồChủtịch,dámtựphêbình trước toànĐảng, toàndân,dámkhócvềnhữngsai lầmtrongcảicáchruộngđất.Hãytranhluậncôngkhaitrênbáochí.Chúngtađangrấtcầnmộtmôitrườngtựdodânchủ.Hãytổchứcnhữngdiễnđànđểtoàndâncùngbiếtvàthamgia.Hãymổxẻvàcôngkhainhữngâmmưuloạibỏnhữngngườikhángchiếnkhôngcùngphecánh,làmtanhoangcảmộtnôngthônvớinhữnggiátrịvănhoátruyềnthốngngànđờimàcuộccảicáchruộngđấtchínhlàsựphảndântộc tiêu biểu nhất, dãman nhất. Về quê, tôimới hiểu sức tàn phá khủngkhiếpcủacuộccảicáchmàcácanhđãtiếnhành.Connhổvàomặtcha.Vợphảnbộilạichồng.Anhemthùghétlẫnnhau…Mộtcảnhnồidanấuthịt,huynhđệtươngtàn.Cáichếtđauđớncủathầylàdoai?VìsaocáiHậunhàmìnhvĩnhviễncâmđiếcvàcòicọcnhưmộtcụgià?VìsaocácanhđangtâmxửbắnôngHộiThiện,mộtđảngviêncộngsán,mộtPhóBíthưhuyệnuỷ?Cuộccáchmạngnàynếukhôngcónhữngđịa chủnhư thầy,nhưôngHộiThiện, như bàNguyễn ThịNăm ở TháiNguyên thì làm sao có thể thànhcông?Cuộc lên đường của toàn dân tộc trong chín nămkháng chiến thầnthánhđang làcơhộichấnhưngnướcViệtđãbịchặnđứngvìnhữngmưutoanquyềnlực.AnhvừanóiđếnỨcTrai,nhưnganhlàmsaohiểuđượcconngườivĩđạiấy.VụánLệChiviênlàvếtđenlớnnhấtcủalịchsử.LàkhúcđạibithươngcủanướcViệt.Hếtcuộcsănthìchimưngvàchónhàđềubịlàmthịt.Cuộcgiànhgiậtcônglaovàquyềnlựcđãgiếtchếtbiếtbaongườiconưutúđãtừngchungmộtchiếnhào.Tôixấuhổ, tôiđauđớnvìanhđãgópbàntayvàocáichếtcủathầy.Bátcơmphiếumẫuđấy.Cácanhmớilàkẻđáibát.Cácanhlànhữngtênđaophủ…

-Cútngay!Xéongay!Màylàgiặcthậtrồi…-Lợigầmlên,vớlấychiếcbútphivềphíaVỹ.Âmthanhđạttớimộttrămđềxiben,làmnhữngcửakínhrungbầnbật.

Chúthích:(1)Tồntạihaykhôngtồntại?

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương10Giaiphẩmvàgiainhân

Chẳngcóanhbộđội thươngbinhnàoKhiêmđịnh lựachọn làý trungnhânchomìnhcả.ChỉcócáchnóiấymớiđủsứcnặngđểVỹcắtbỏtìnhyêuvớinàng.Phảidũngcảmlắm,đauđớn lắm,như tự taymìnhbópchếtconchim tình yêu đang ca hót trong lòngmình,Khiêmmới nói được vớiVỹnhữngcâudốilòngấy.

LẽraVỹphảithôngminhvànhạycảmđoánraKhiêmđãnóidốimìnhchứ.LẽraanhkhôngcóquyềndễdãichấpnhậnvàphómặcKhiêmlấymộtngườikhác, càngkhông thể tànnhẫnbỏmặcKhiêm ravề.Lênxe rồimàKhiêmchỉmongcótiếnganhgọilại,chỉmonganhchạyàoníugiữKhiêmlại.KhiấyKhiêmsẽoàvàolònganhvừakhócnứcnở,vừalấychoanhxemláthưanhLợiđãgửichoKhiêmtrướcngàyVỹtừLiênXôvề.

"CôKhiêmthânmến.TôilàanhtraiVỹ.Phảiviếtchocôláthưnày,cũngvìtráchnhiệmcủa

mộtngườianh,quyềnhuynhthếphụ,thaychalochotươnglaiemtraimình.Tôicóbiếttìnhyêucủahaingười.Nhưnglạibiếtrằngcuộctìnhnàychỉ

manglạikếtcụckhôngtốtđẹp.Vềphíacôvàgiađình,chắccôhiểuhơntôi.Cuộcđấutranhgiaicấpsẽcònrấtphứctạpvàquyếtliệt.BởinhữngmưutoanchốngpháChúnghĩaxãhộivàcuộcđấu tranh thốngnhấtđấtnước,bởinhữngviênđạnbọcđườngmàkẻthùđangnhằmvàonhữngngườikémlập trường tư tưởng,xarờivị tríchiếnđấu.VềphíaVỹdonhững sai lầmcủanó,nhưcôbiếttrênbáochígầnđây,nósẽphảivềnước.TươnglaicủaVỹlàtuỳthuộcvàosựhốicảicủanóvàmốiquanhệđốivớicô.BảnthânVỹđãkhócóthểvượtdốcnổi,thêmgánhnặngcủagiađìnhcônữathìnóhoàntoànbịkéoxuốnghốsâu.

Tôi tincôđủ thôngminhvànhạycảmcũngnhưcả tấm lòng từbi,đểhiểunhữngđiềutôinói.Mộtphụnữxinhđẹpvàđầytựtrongnhưcô,ắtbiếtphảilàmgì?

Láthưnàychỉmìnhcôbiết,khôngđểchongườithứhaiđọc.Tôibiếtơncôrấtnhiều.NguyễnKỳKhôi"LáthưkhôngkýtênChiếnThắngLợi,gửitheođườngcôngvụ,domột

anhcảnhvệmangđếntraotậntayKhiêm.Nhữngdòngchữcủamộtngườicóquyềnlực,nằmtrongguồngmáytổ

chức,thựcchấtlàmộttốihậuthư.Vậylàđãrõ.ViệcVỹphảivềnước,cósự

chỉđạocủaLợi:BướctiếptheolàphábỏtìnhyêugiữahaingườinhằmkéoVỹtrởlạiđườngrayđãđịnhsẵn.

Khiêmviếttrongnhậtký:"NgaytrướchômanhtừLiênXôvề,đíchthânanhChiếnThắngLợicho

VănQuyềnđếngặpem,nóikhôngđượcrasânbayđónanh.Đâylàlệnhcủatổchức.VănQuyềnnói,anhđangtrongmộtđườngdâyhoạtđộngchínhtrị,đượctổchứcnướcngoàicàivềViệtNam.Gặpanhlúcnàysẽrấtnguyhiểm.Khôngcònsựlựachọnnàokhác.Emđànhchấpnhậnmọithuathiệt,đểsựnghiệpcủaanhkhôngbị liên luỵ.Em tráchanhLợi.Một người bằng sắt,khôngcótráitim.NhưngkhingheVănQuyềnnóivềanhthìemlạiphầnnàothôngcảmvớianhLợi…

AnhcònnhớVănQuyền,ngườicùngdựtrạisángtácVĩnhYênvớianhmàanhđãđưaemlên"khoe"ấykhông?Anhtalàmthơhayviếtvănxuôiemchẳngnhớ.Quyềncógiọngnóinhưtiếngvịtđựcngheđếntứccười.MộtlầnQuyềnđạpxeđếntìmemvàchoembiếtmộttinsétđánh:AnhđãyêumộtcôgáiNga.Emkhôngtin.QuyềnliềnđưarabàithơanhvừagửivềintrêntạpchíVănhọc,bài "Tuyếtở xứngười" có lời đề tặngĐatrikha .Anh ta nóihuyênthuyênmộthồivềcôĐatrikhaấy.Nàolàhaingườiyêuđươngnhaulãngmạnnhưthếnào,anhghenrồiđánhlộnnhauvớimộtanhchàngIvanngườiNgarasao.Liềulĩnhhơn,haingườicònrủnhauvềMatxcơva,thuêkháchsạnngủvớinhau,bịĐạisứquántabắtđược,lậpbiênbản,địnhtrụcxuấtvềnước…Anhtacứthaothaobịatạcđủthứxấuxavềanh.Tệhạinhấtlàanhtaquykếtanhvềtộichínhtrị.Anhtabảo,tổchứcxếpanhvàothànhphần xét lại. Vì những bài viết ca ngợi tiểu thuyết "Người thứ 41" phim"Nhữngđànsếubayqua,"mộtcuốnsáchvàmộtbộphimphảnđộng,xoánhoà ranhgiới giai cấp, địch ta…Ban đầu em cũng tưởng thật.Uất đếnmuốnchết.Emđitìmhiểunhữngthôngtincóliênquantớinơihọccủaanh.Rồiemchợtnhớra,cólầnanhviếtthưchoem,đặtchoemcáitênNgalàĐatrikha,viếttắttừĐàoTrinhKhiêm.Bàithơ"Tuyếtởxứngười"ấyanhviếtchoem.EmcạchmặtVănQuyềntừngàyđó.

SauláthưanhLợigửiem,VănQuyềnbỗnglạixuấthiện.Emtránhmặtkhôngđược.Hoáraanh tađãđượcđiềuvềcông tácdướiquyềnanhLợi.Quyềnnói,làbạnthâncủaanhnênanhtatựthấyphảicótráchnhiệmvớiem.Chuyếnnàyvềnước,nhẹnhấtlàVỹbuộcphảirakhỏiquânđội,phảiđiềusangmộtcơquandânsựvàchắcchắnkhôngđượcgiữmộttrọngtráchgì.Đâylàphươngántốiưunhất,nếuthủtrưởngLợi,bằnguytíncủamìnhthuyếtphụcđượcAnhTư.Phươngánxấuhơn,Vỹcóthểbịđitùhoặcđitrạicải tạo.Nghe Quyền nói vậy, em không còn hồn vía nào nữa. Em lo và

thươnganhvôcùng.Chẳnglẽnhữngbàithơbàibáocủaanhlạinguyhiểmđếnthếư?

Quyềnbáoem:"NếuemthựcsựyêuvàthươngVỹ,emphảihysinhtìnhyêuđểcứuVỹ.TộilỗicủaVỹ,nếucộngthêmvớilýlịchtưsảncóbốtheochếđộNgôĐìnhDiệmcủaemnữa, thìvôphươngcứuchữa.Em thiếugìngườiđểlựachọn,việcgìphảiđâmđầuvàoVỹđểcùngtựsát.Emtin lầnnàythìVănQuyềnnóithựclòng.ChắcQuyềncũnglochoanhnhưanhLợichăng?"

Khiêm phờ phạc và buồn trĩu như người vừa đánhmất tuổi xuân củamình.MỗilầnđạpxetừcửahàngănuốngcuốiPhốHuế,nơiKhiêmđượctạmtuyểnlàmnhânviênphụcvụ,quađoạnhồThiềnQuang,lại thấynhóitronglòngmộtnỗiđaumấtmát.

"Gốclimtrắngnằmlảbênméphồkia,anhcònnhớkhông?Nóghidấunụhônđầutiênemtraochoanhsaulầnanhvềquêratìmgặpem.Thúthựclàemrấthoangmang,sợmấtanhvôcùngsaubaolầnemđếntìmanhtạinơiđóngquântrongkhunhàthươngĐồnThuỷmàkhônggặp.

Vàbuổitốiấy,emđãhốihả,đãhoàntoàntraophó,oàvàongựcanh,khôngcầnchechắn,tựvệ.Bàithơ"MùathuHàNội"củaanh,nhưthứbùangảiđãhúthếthồnemtừngàyấy.Bọnbạnemchúngnóthinhaukhoecóngườiyêulàbộđội.Emchỉcườithầm,muốnbảorằng,taocòncóngườiyêulàbộđộithisĩnữakia.Trẻconquánhỉ.Nhưngemyêuvàtựhàovềanhvôcùng:Lầnđầutiêntrongđờiembiếtthếnàolànụhôn.Cólúcemmuốntắcthởvìanhhôndàiquá.Nhưngmàthích,thíchghêlắmấy.Emkhôngmuốnrời anh tẹo nào, nếu không có mấy anh tự vệ đến nhắc đã hết giờ chơiđêm…"

Mớiđómàđã thànhgiấcmơ.Ngôi trườngtư thụcĐấtViệtcủamẹvàbácnằmởgóchồkia,đãtrởthànhtrườngcông,xalạnhưcủaaiđó,lâulắmrồiKhiêmcũngkhôngđặtchânđến.

Mấthếtcảrồi…-Kìa Khiêm, Khiêm ơi! - Tiếng gọi khàn khàn mừng rỡ làm Khiêm

sững.lại.VănQuyền.Khiêmnhậnravẻsungsướngtháiquácủaanhtaquanụcườinhănnhở.

-AnhđangmuốngặpKhiêm.CótinmớivềVỹđây.Chúngmìnhvàoquánbênhồkiađi.

-Xinlỗi,embậnlắm-Nóivậy,nhưngKhiêmlạidắtxeđitheoQuyền,nhưngườimộngdu.

Quyềnlăngxăngkéoghế,gọicàphê.

-AnhvàthủtrưởngChiếnThắngLợiđangthuxếpđểVỹđượcgặpđồngchíTưVuông.NếuAnhTưđồngýchogặp thìmọiviệcchắcsẽổn thoả.AnhbiếttrongthâmtâmAnhTưvẫnquítàinăngcủaVỹvàtiếcchocậutalắm.Chỉcầnbiếtthànhthậtnhậnlỗi,biếthốicải.Vídụviếtmộtvàibàitrênbáochínhậnrõcáisaicủamình.Hơnlúcnàohết,tổchứcđangmuốnquitụnhântài,tấtcảvănnghệsĩđềutụhộidướingọncờvôsản…

Quyềnvừanóivừahoataynhưngườidiễnthuyết.NhưngKhiêmnhưvôcảm.Nàngbuôngmộtcâunhưdộigáonướclạnh:

-Emchẳngquan tâmđếnnhữngchuyệncủaVỹ.Chúngem thôinhaurồi.

Quyềnngớngười.AnhliếcnhanhKhiêmrồicườixoà.-Anhthửemthếthôi.Chứgáigoálàmsaolonổiviệctriềuđình.Anh

TưđờinàochịungheanhđểgặpmộtnhàthơtépdiunhưVỹ.ChuyệncủaVỹphứctạplắm.CậuấydínhvàovụNhânvănGiaiphẩm.Làđầumốichỉđạovòngngoài.Ởtrongnước,ngoàinhómđầusỏTrần,Trương,Phan,TrầnĐức,NguyễnHữu…làmột lũ lâu la, trongđócóĐàGiang,DuSan,HànThâmNho,TrầnBiền…Nhómnàyđãlộmặt.Đangtậphợpnhữngphầntửbấtmãn,chốngđối,đòirabáoriêng,nhàxuấtbảnriêng.ChúngcôngkhaixoábỏthànhquảcủaChủnghĩaxãhội:

TôibướcđiKhôngthấyphốkhôngthấynhàChỉthấymưasatrênmàucờđỏ.Chúng công kích chế độ ta là trại linh, nhà tù: "Đembục công anđặt

giữatráitimngười".CónhiềutàiliệuchothấyVỹlàtiểutướngcủanhómNhânvăn.Bàithơ"Tiếnghátnhândân"đăngtrên"Giaiphẩmbốnmùa"làbảntuyênngôncủanhómlykhai.ChắcembiếtVỹcóquyếtđịnhraquânrồichứ?Nếungoancố,khómàtránhkhỏiphảiđicảitạo.AnhmớigặpVỹhaituần trước.Thương cậu ấy lắm.Nhưng chứngnào vẫn tật ấy.Bây giờ lạithêmtậtnátrượu…Cóchuyệnnàykhôngbiếtcónênnóivớiemkhông?

SựmậpmờcủaQuyềnlậptứccóhiệuquả.Khiêmnônnóng:-Chuyệngìthêanh?- TưởngKhiêm đã biết rồi.Mà thôi, đàn ông bọn anh đứa nào chẳng

thế…-Thóitrănghoachứgì?Emkhôngquantâm…-KhôngphảitrănghoamàlàsađoạKhiêmạ…Thếthìemvẫnchưabiết

gìhết.CậutađangsốngvớicôđàoDiễmMỹcủađoànKimPhụng,đãbỏ

chồng,hơncậutatớichụctuổi…Đòn tâm lý củaVănQuyềnquámạnhđể đủ hạ gụcmột thiếu nữyếu

đuốinhưKhiêm.Khiêmlảođảođứngdậy.-Emphảivề.Xinlỗi,emkhôngmuốnainhắcđếnanhtanữa.-Kìaem-QuyềnníucánhtayKhiêm-Cònmộtchuyệnnữaanhmuốn

giúpem.Anhsẽgửiemđihọc trường thươngnghiệp.Chúhọanh làhiệutrưởng,đãnhậnlờirồi.Chỉcầnemđưahồsơlýlịchchoanh…

-Emcámơn-Khiêmdứtkhoátđứnglên,dắtxexuốnghè-Emchỉsợanhkhôngđủsứcgánhnổiconmộtnhàtưsảnphảnđộng.***ThôngtinmàVănQuyềnchoKhiêmbiết,cómộtphầnsựthật.Vỹphải

raquânvàchuyểncôngtácvềNhàxuấtbảnBìnhDân,nơichuyênấnhànhloạisáchphổbiếnkiếnthứcvàvănhoáquầnchúng.

NhàxuấtbảnBìnhDânnằmsâutrongmộtphốhẻm.Cảcơquanvẻnvẹnhơnhaichụcngười.Côngviệccủahọlàincáckhẩuhiệu,tranhcổđộng,ápphích,cácdiễnca,cadaohòvètuyêntruyềnchođấutranhthốngnhấtđấtnước,vậnđộngvàohợptácxãnôngnghiệp,cảitạotưbảntưdoanh…

VỹđượcphânởcùngôngHiệu,mộtcánbộlưudung,chuyênsửamoratcho một nhà in cũ. Căn phòng chỉ có chín mét vuông, kê vừa đủ chiếcgiườngmột,chiếcbàngãychân,cáichạnbátvàmộtbếpđiệnbằngdâymayxo tự tạo. Phầnmặt đất, nơi thiết cốt, cơ bản nhất này phải để dành chongườiđếntrướclàôngHiệu.Maymàngườichủcũđãlàmsẵnmộtgácxépcaochừngméthai,cóbậcthanglànhữngthanhsắtgắnvàotường.VỹngủvàlàmviệctrêncáigácxépấyLênhếtbậcthangcuốicùng,phảibòhoặccúilomkhom.

MấylầnvôýVỹđãcụngđầuvàotrầnnhàđauđiếng.Trêncáigácxép,mộtcáikhochứađồthìđúnghơn,ngaysauhômnhận"phòng",Vỹđãkiếmđượcmột cáibànvứtđingoàivườn, cưabốnchân,nhưchiếcbàn trà củangườiNhậtBản,thếlàthànhchiếcbànviết.Ghếthìđãcóbáocũvàsách.Ngồixếpbằng tròn,hoặcngồixổmđềurất thoảimái.Ýđịnhxoayraviếttiểuthuyếtbắtđầuhìnhthànhtừphòngvănnày."Chân trờihoang tưởng",đólàtựađềcủacuốntiểuthuyếtsẽđểđờicủaVỹ.

ÔngHiệu, làngườihiền lành tốtbụng,cónghềphụgia truyền làchữabệnhtrĩ.Kháchtựkháonhaumàtìmđến,chủyếulàcácquýôngvàquýbà.Ngoài giờ hành chính, ông Hiệu đi suốt. Căn phòng chín mét vuông trởthànhnơisángtáclýtuồngcủaVỹ.Nhiềuhômkhuyavề,ôngHiệuvẫnthấyVỹgòlưngtrướcchiếcbàncưachântrêngácxép,híhoáyviết.

MộttuầnsaungàyVỹchuyểnvềnhàxuấtbảnBìnhDân,ĐàGiangbỗngkéonhàvănDuSanđến.

-TaocóquyếtđịnhchuyểnvềTyVănhoáSơnNamrồi-ĐàGiangchìatờgiấycódấuđỏchóichoVỹxem-ThằngDuSan tuymắckhuyếtđiểmviếttruyệnngắn"Bạiluân"nóixấucảicáchruộngđất,nhưngđãthànhkhẩnnhậnlỗi,vẫnđượcthượngcấpchoởlạicơquancũ,tuynhiênbịchuyểntừphòngchuyênmônxuốngphònghànhchính.

-Đầugàcònhơnđuôitrâu.MàyvềSơnNamkhácgìchâuvềHợpPhố-Vỹđộngviênbạn.

-Hợpchógì.Đangởbiểnvềngòi.Trênnàycònnghíngoáyđược,vềquêquáđitùngồi-ĐàGiangrútchiếcđiếucàynhỏxíunhưsáotrúc,nạpthuốc,rítđếnhõmmárồinhảkhóimùmịt-Taytrưởngtyvănhoánghetintaovề, liềnđánhcôngvănkhông tiếpnhận.Nó tung tin taovềsẽphánátthuầnphongmỹtụcđấtSơnNam.

-Thôi,mackênô-DuSanmóctúiáongực-Taocótiềnđây.BọnmìnhkéonhaurachợĐuổilàmchầulònglợntiếtcanhchotiêuhếtsầuđời.

NhữngngàyđầuvềNhàxuấtbảnBìnhDânlàthờikỳlàmviệcquyếtliệtnhấtcủaVỹ.Đủloại,từsángtácthơ,truyệnngắn,mẩuchuyện,bàibáo,đếnkhảo cứu, dịch thuật. Với vốn tiếng Pháp khá tốt, đọc được nguyên bảnHuygô,Banzắc,LaMác-tin…lạithêmvốntiếngNgathànhthạo,Vỹhoàntoàntựtincóthểsốngbằngngòibútcủamình.

Nhưng lạquá.Đích thânanhmangbàiđến từng tờbáo, từngnhàxuấtbản.Họcámơn,hứahẹn.Nhưngmãikhôngthấyđăngmộtbàinào.Lạikiênnhẫnchéplại,kiênnhẫngửiđiđềubặtvôâmtín.

MộthômôngHiệumangvềmộtnửaconvịtluộc,cútrượuquốclủirủVỹđánhchén,rồibảo:

-Thấychúhìhụiviếtláchsuốtđêm,tôithươngchúquá.Nếuchúkhôngkhinhthườngthìtôimạnphéptruyềnchochúphươngthuốcbítruyềnchữabệnhtrĩcủatổphụtôi.Khôngcaosiêugì.Thậmchícòncóvẻtầmthườngđốivớikẻsĩ,nhưngmàsốngđược.

-Báckhôngsợtôicướpcơmcủabácà?-VỹnhìnôngHiệucảmđộng.- Sợ thì tôi đã không nói với chú.KinhPhật có câu: "Cứumột người

phúcđẳnghàsa".Thấychúviếtláchhoàimàkhôngđượcin,tôiáingạiquá.Tàinăngnhưchúmàbỏphíhoài,tôithấynhưmìnhcũngcótội…

-Thầytôicũngtừnglàlươngy.Nhưnganhemchúngtôikhôngainốiđượcnghiệp cụ… -GiọngVỹbỗngbuồn rũ -Thầy tôi bảo: "Nghềy cứuđượcngười,nhưngkhôngcứuđượctấtcả".Ýthầytôilàmuốnanhemtôi

theonghềkhác.Vìthếmàtôimớichọnnghềvănchương.Lậpthântốihạthịvănchương.Cổnhânnóiđúngđấybácạ.Nhưngđã trótmangcáinghiệpvăn chươngvào rồi, không làmcáchnàobỏđi được.Tôi sẽ tiếp tụcviết.Nhấtđịnhsẽđượcinmà…

TựnhiênôngHiệunhìnVỹchằmchằmrồiứanướcmắt.Hìnhnhưôngsay quá rồi.Ông rấtmuốn nói vớiVỹ rằng anh quá ngây thơ, rằng cả cơquanđềubiếttộicủaanhlàtộitàyđình,anhnhưconchiênbịrútphépthôngcông,khôngcócơhộiđểgiaotiếpvớiđộcgiả,khôngcònkhảnăngsinhkế.Mộtchỉthịkhôngthànhvănđãđượcthôngbáotớitấtcảcáccơquanxuấtbảnbáo chí trungương vàđịaphương:Không sửdụngmọi bài viết,mọisángtácmangtêntácgiảNguyễnKỳVỹ.

Quaynhìnxungquanh,nhưsợcóngườinghetrộm,ôngHiệuđịnhnóivớiVỹnhữngthôngtinấy,nhưngrồilạithởdài,imlặng.

-Báccóviệcgìgiấutôi-Vỹnhưđoánra-Tôibiếtmìnhđangnhưmộtthằnghủi,khôngaimuốngiâyvào…Nhưngbácthìkhôngtrốnkhỏitôiđâu.Bởi thượngđếchỉchophépchúng tacóchínmétvuôngnày.Nào,cạnđibác.Cẻstuneviedechienne(1)Đờikhôngđángmộtcáitổtrĩ…

ÔngHiệubậtcười,giàngiụanướcmắt.Ôngvừanghemộtcâulýthú.-Haha…Đờikhôngđángmộtcáitổtrĩ…-Mànày,chúVỹ,tôinghĩra

mộtdiệukếrồi.-Kếgìhảbác?-Nhưng chú tuyệt đối không được nói với ai nhé.Chỉ có hai anh em

mìnhbiếtvớinhauthôinhé.Nào,ngoặctayvàthề.VỹngoặctayvớiôngHiệu,haingườirótđầychén,uốngcạnrồicùngúp

chénxuống.-Từgiờ,cácbàiviếtcủachúhãyđưahếtchotôi.-Bácmuaà?-Ừmua.Tôichịukhóchéplại.Gửiinđâulàquyềncủatôi.Chúchỉcần

nhuậnbút.-Tôichỉcầnđượcinthôibácạ.-Tênchú,khôngbáonàochịuinchođâu-ôngHiệucayđắnglắcđầu-

Chúvẫnchưahiểuraà?Phảicoinhưbàicủatôi.Tôilàtácgiả.Chóvànghaychómực,khôngthànhvấnđềmiễnlàđượcăncứt.

Vỹcườisằngsặc,nhoàingườiômlấyvaingườibạngià.-Chóvànghaychómực,khôngcần,miễn làđượcăn cứt.Đờikhông

đángmộtcáitổtrĩ…ha,ha…-Ngàyxưa,HànTínmuốnlênnghiệplớnphảihạmìnhchuiquaháng

thằngmổthịtlợn.Thờinaycóhàngnghìnthằngmổthịtlợn,chúcũngphảikiên nhẫn chui qua háng chúng bằng hết. Cổng làng tôi có ba chữ đại tự"Cửutắctrưng".ChữCửuviếtgiốngchữNhânnhưngcóthêmdấuchấmởđầunétphẩy,nghĩalàlưucữu,chìmxuống.Nhiềungườiđọcđượcbachữấy, nhưng không biết nghĩa là gì.Ông nội tôi giải nghĩa cho bố tôi rằng,người làng tôi muốn làm nên phải biết nhẫn nhục, chịu đựng, phải chìmxuống,ẩnmìnhđirồimớinổi,mớisángrõgiữathanhthiênbạchnhật…

Tứclàtôicũngphải"cửutắctrưng"-Lúcnàylàphảivượtquađượccơnbĩcực.Tạichúphátnhanhquá,nổi

tiếng sớm quá.Cái đại hạn này nặng đấy.Nhưng chú đừng lo. Sẽ có quínhânphùtrợ.Tôituytiểunhânthôinhưngcũngtặngchúmộtbútdanh.

-Bútdanhgì?-Vỹsốtruột.-TêntôilàPhạmVănHiệu.Bâygiờkhôngphạmvàovănhiệunữa,mà

đãhữuhiệu .Lấy bút danh làHữuHiệuđược chưa?Một cái tên thật đanghĩa.Vừalà:đượcviệc,vừalà:CóHiệutôiđây!

-Tuyệtquá!-Vỹdốcngượcchainhưngkhôngcòngiọtrượunào-Tôichịu bác. Chó vàng hay chó mực, không cần, miễn là được ăn cứt. Đờikhôngđángmộtcáitổtrĩ.Haha…BácmớilàLưuBang,còntôikhôngđánglàHànTín.

***Chỉ trongvòngmột tháng, tácgiảHữuHiệuđã liên tụcxuấthiện trên

nhiềutờbáolớn.ĐểgiúpôngHiệuđỡphảichéplạibảnthảo,VỹtìmđếnhiệuđồcũmuamộtmáychữOptimatừhồiđầuthếkỷ.

TổhợpsảnxuấtvănchươngbáochícủaVỹ-Hiệucóvẻănnênlàmra.Nhưng tất cả đều không quamắt được Tiến Tới, giám đốcNhà xuất bảnBìnhDân.

TớivốnlàdânxethồtạichiếndịchĐiệnBiênPhủ.CódạoTớiđãthồtớiconsốkỷlục320cân,đượcphóngviênmặttrậnchụpảnhvàviếtbàiđăngbáo.Saulầnấy,Tớibịsụnlưng,tưởngphảivềquêtheođítcontrâu.Nhưngrồivớitàivănnghệ,nhấtlàchấtgiọngrấthợpvớicácđiệuhòlơ,hòsôngMã,Tớiđượcgiaophụ tráchvănhoáquầnchúngcủamộtđơnvịhậucầnmặttrận.Rồibầudụcbỗngnhiênđếnbànthứtám,vềThủđô,vớicươngvịđangthamgiacấpuỷ,thưkýcôngđoàn,TớiđượctrênphâncôngtiếpquảnNhà xuất bản Thời Nay. Chìa khoá đã trong tay, chỉ cần múa may dămđườngcơbản,lạicóngườiđồnghươngphụtráchtổchức,TiếnTớinghiễmnhiêntrởthànhgiámđốcNhàxuấtbảnBìnhDân.

ViệcHữuHiệubỗngnhiêntrởthànhmộttácgiảchữngchạc,khiếnTới

liêntưởngngayđếnchuyệnmìnhtừgãxethồtrởthànhgiámđốcnhàxuấtbản.Tớichữnghĩaít,nhưngcòncócáimácchínhtrị,lạicóngườiđỡđầu,chứôngHiệusửamorat,cómàviếtbáoviếtvăncáimául…

TiếnTớigọiôngHiệulênphònglàmviệcvàphủđầungay:-Anhđangcantộilừadốicấptrên,tiếptaychoNhânvănGiaiphẩm.ÔngHiệulàmbộ,mặtnghệtra,khônghiểumôtêrăngrứagì.-Ônglàmsaođóngkịchnổivớitôi?Muỗiđựcmuỗicáibayqua,thằng

Tớinàycònbiếtchúngđãđ.nhaubaonhiêulần.Tôiquảnlýông,cònlạgì?Ôngthìchỉsángtáccáiđánhchịn.Ôngtụtquầncácbàđểhọchổngmôngmàchữatrĩthìđượcchứnhétthêmmộtbồchữvàođầucũngkhôngrặnranổithơvănđâu.Vănchươngkhôngphảilàthứdànhchonhữngthằngnôngdânchúngmình.Ôngnóithẳngrađi.GiúpcậuVỹhaylàlợidụnghoàncảnhVỹđểtrụclợi?

BiếtkhôngthểgiấuTớiđược,ôngHiệuphảikhaihết.-Ôngnóivớitôisớm,tôisẽbầycáchgiúpVỹ"hữuhiệu"hơncơđấy-

Tớinói -Nhưnggiờvẫn chưamuộn.Vỹđang làphần tử chốngđốinguyhiểm,cấptrêngiaovềđâychotôitrựctiếptheodõi.ChỉcầntôibáocáoviệcôngchoVỹđộitênđểtiếptụclợidụngcôngcụbáochítuyêntruyềnchốngpháchếđộlàcảôngvàVỹđềuđitoi.Nhưngthôi,ănởphảiđểđứcchoconcháu.TôithấyVỹnóchẳngcómưumô,tâmđịagì,tachặnđườngsinhkếcủacậuấylàgâytộiác.PhảilấychữNhânlàmđầuôngạ.CấptrênkhôngdùngVỹthìtadùng.Miễnlàtấtcảđềucólợi,aigiữchùađềuđượcănoản.Củađồngchiabacủanhàchiađôi,đúngkhông?Nhàxuấtbảnmìnhcórấtnhiềuviệcphảilàm.Nhưngtôitínhrồi,việcsángtác,ngoàiVỹrakhôngaiđảmđươngnổi.Kếhoạchtrêngiao,chúngtaphảixuấtbảnmấytậpdiễncavềphong tràohợp táchoánôngnghiệpvà công tưhợpdoanh.Tôiđãđặtmấyôngnhàthơ,nhưngôngthìkênhkiệukhôngthèmlàmloạithơconcóc,cadaohòvè;ôngthìđòinhuậnbútcaongấttrờivàngâmtômcảnămkhônggiaobảnthảo,nhờcậyởhọthìchếtcảnút.Tôiđanglonhiệmvụchínhtrịcủanhàtakhônghoànthành…

-CậuVỹchắcchắngiúpchúngtađượcviệcnày-ôngHiệuquảquyết-TôichữatrĩthếnàothìVỹcũngsángtácthơnhưthế.

-Tứclàđãtụtquầnngười tara làxongbéngchứgì?Cáiôngnàyđếnhóm,vívontàitình.Tôinhờônglàmđầumốiviệcnày.ÔngnênnóivớiVỹ.Tôinóikhôngtiện,sợVỹhiểulầmrằngtôilàngườidotổchứcphâncôngthửanh ta.Vỹviết chữnào tôi in chữấy,nhuậnbút tínhbaremcaonhất.Thậmchísẽthưởngthêmnăngsuất,chấtlượng.Chỉcóđiềulà…

-Tôihiểu…Củađồngchiaba…-Việcấythuộcluậtchơirồi,miễnbàn…Ytôimuốnnóilànênkýmột

cáitêntácgiảkhácchonó…phongphú…ÔngHiệulạiàlên:-Tôihiểu…ViệcnàyđốivớiVỹrấtđơngiản,vìlúcnàycậutađâucần

danh,tôicóthểquyếtngay.VớinhữngbàibáovàcácbàithơlẻVỹvẫnkýtênHữuHiệunhưđãlàm,cònvớicáctácphẩmlớn,vínhưdiễnca,truyệnthơ,hoạtcảnh…sẽký…TiếnTới,tênanh.Chẳnggìanhcũngđườngđườnglàgiámđốcmộtnhàxuấtbản,chữnghĩaphảiđầymình…

Tớinhoàingười,dangtaythậtrộngômlấyhaivaiHiệu.-Cáiôngnày…đếnhóm.Thếmàlâunaytôicứloayhoayđitìmtrưởng

phònghànhchínhtậnđẩuđâu.Ônglàmtôikinhngạcđấy…Vậy là,chỉsaumột tuần,Vỹđãsảnxuấtxongdiễnca"Hợptácxã là

nhà"vớibốntrămhaimươitámcâulụcbátniêmluậthoànchỉnh.Nửathángnữa Vỹ lại hoàn thành truyện thơ "Công tư hợp doanh, con đường hạnhphúc"vớibatrămtámmươisáucâusongthấtlụcbát.CảhaithiphẩmnàyđềukýtêntácgiảTiếnTới.

Hoạt động của Nhà xuất bản Bình Dân diễn ra rất khẩn trương nhộnnhịp.HaitácphẩmcủaTiếnTớiđượcinvớisốlượngkỷlục,bốnmươilămvạnbản,sẽphânphốiđếntừnghộnôngdân,từnggiađìnhtiểuthương,tiểuchủvàhệthốngthưviện,tủsáchtoànmiềnBắc…

Vỹchuẩnbịkhaibútviếttiếptậptrángca"Bàicathốngnhất"theođơnđặthàngcủaTới,thìanhlănraốm.Hậuquảcủasựlaolựcquásứcvàkémdưỡngchấtđãmởđườngchocănbệnhviêmphếquảncấp.Banđầuchỉuểoải,hokhanvàsốt.CảôngHiệuvàgiámđốcTiếnTớiđềulomấtănmấtngủ.

-Gay quá, nhà xuất bảnmình đã đăng ký thi đua với trên rồi.Vỡ kếhoạchthìhoáratôi làthằnglừadốitổchức?-TớinóivớiôngHiệu-TôimớiđọcđượcmộtcâucủavănhàoLỗTấnviếtchovợ:"Anhlàmộtconbò,suốtđờichỉbiếtăncỏđểtiếtrasữachođời".Vănhàocókhác,khiêmtốnmàsâusắcghê.CậuVỹcònhơncảconbòcủanhàxuấtbảnmình.Phảicốgắngphụcdưỡngsứckhoẻchocậuấy.TôisẽcửcôNguyệtđếncùngvớiôngchămsócVỹ.

Nguyệt là thủquỹcơquan,giađình tiểu thương,bốmởhiệucắt tócởphốHuế.Cóđượcchânthủquỹ"giàuthủkho,nothủtrưởng",dướitrướngmộtgiámđốcxôithịtnhưTới,NguyệtcũngđànhphảichoTớichấmmúttíchút.Nhưngbiết tínhchồngNguyệt,Tớikínđáovàkhônkhéo lắm.Ởcơ

quan,trướcmọingười,TớitỏrarấtnghiêmvớiNguyệt,quáttháoomsòm,thậmchíđưaracơquankiểmđiểmtớisốvềkỷluậtgiờgiấcthiếutínhđấutranhphêbình…,nhưngmỗitháng,TớithườngtìmmọicáchđiềuNguyệtđiđâuđó,khỏiHàNội,rồibàytròmèovờnchuột,tậnhưởngNguyệtsuốtđêm…

Nguyệtcóphẩmchấtcủamộthộlýtậntình.BangàyliềnchịcùngôngHiệuđunláxông,đánhgiógiảicảm,nấucháohànhchămsócVỹmàbệnhtìnhkhônghề thuyêngiảm.Cứ chiềuđến là sốt cao, thânnhiệt lên tới bachín,bốnmươiđộ.ÔngHiệupháthoảng,đềnghịgiámđốcTớichoVỹđicấpcứubệnhviện.

-ÔngtìmngaynhàvănĐàGiangchotôi-TớibànvớiôngHiệu-Bạnvăn chương với nhau, họ ới một tiếng là cả bọn kéo nhau đến như ruồi.Riêngcánhnhàvăn,nhàthơ,tôicôngnhậnlàhọrấtcưumangnhau.

-ĐàGiangbịđuổivềquêrồi.Nghenóicũngbịtreobút.-ThếthìphảibáochogiađìnhVỹ.TôiđãchocôNguyệtđếnbáochocô

LàởcửahàngTônĐản.NghenóicậuVỹcócôngườiyêulàKhiêm…-Thôiđúngrồi-ôngHiệunhưhiểura-Tronglúcsốtcaomêsảng,Vỹ

toànnhắcđếntênKhiêm.-PhảibáongaychocôKhiêm-Tớivỗhaitayvàonhau,bắtchướcđiệu

bộôngTổngthưkýHộiNhàvăn-AnhVănQuyềnbiếtrấtrõcônày.ÔngđếnnhờanhQuyềntìmgiúpKhiêmchotôi.

***LàcómặttạibệnhviệnngaysauhômVỹtừphòngcấpcứuchuyểnsang

khuđiềutrị.Từhômnghechồngkểvềvụxôxátgiữahaianhemởcơquan,Lợigiậnquyếttừmặtem,chịLàcàngthươngVỹ.ChịđưacảcậucontraiChiếnThốngNhấtđếnthăm,cùngvớicânruốcthịtvàmộtbọcnặngđườngsữa,hoaquả.

-Đườngsữalàcủaanhgửichochú-ChịLànóiđầyvềngượngngùng,vìđó làcâunóidối,khácvớibảntính thật thàcủachị.HaimẹconkhôngdámnóivớiLợivềchuyệnvàothămVỹởbệnhviện-Còncânruốcnàytôilàmtừthịtthănmuaởtemphiếucủaôngcánbộtậpkết.Ôngấytặngtôi,tôilạibiếuchú…Tộinghiệplắm.Lạiviếttặngtôimấybàithơnữa,chúạ.Anhấybảo,đangchuẩnbịvềNam.Trongấychúngnógiếtđồngbàomìnhnhiềulắm.Quêhươngđangvẫygọi.Anhấyđãviếtđơntìnhnguyệngửi lênUỷban Thống Nhất rồi… Hồi này gặp tôi, Anh ấy có vẻ buồn. Nghĩ cũngthương…

Vỹđãdứtcơnsốtsaukhibệnhviệnpháthiệnviêmphếquảncấp,tiêm

dồndậpkhángsinhliềucao.Vẻmệtmỏicủaanhphầnnàođãtanđinhờsựcómặt của thằng cháuChiếnThốngNhất.Anh nắm chặt tay thằng bé vànhìnnóchămchú.Nhanhthật.Mớingàynào,chịLàvềThủđôvớicáibụnglặclèmàgiờđãsắpđihọclớpmộtrồi.Nógiốngmẹhơnlàbố,mộtgươngmặttrònđầy,măngsữarấtđángyêu.

-Chúơi,thếcháuvớichúcóhọthậtà?-ThằngbéthìthầmvàotaiVỹ.-Cóchứ.Chúlàemruộtbốcháu,tứclàchúruộtcủacháu.Chúsẽyêu

cháunhưcon.-Ứừchúnóidối.ChúhọNguyễn,còncháuvớibốhọChiếncơmà…Vỹcườixoađầucucậu.-À,bốcháuđổihọđểđilàmcáchmạngchotiện.Têngốccủabốcháulà

NguyễnKỳKhôi.Cháuphảinhớcáitênấynhé.-NhưngcháuthíchbốcháulàChiếnThắngLợi.Bọnbạnởlớpbảocháu

thuộchọnhàquan.-Bảocácbạnđừngnóithế.Bâygiờkhôngcònailàquanvớidânnữa.

Cháuvớicácbạnđềulàconemcôngnôngbinh…-Thếthìcháulàconnhàbinh.Bốcháucósúnglụcnhé.-Đấylàkhẩusúnggỗthôi.Súngđểdoạtrẻcon.-Súngthậtmà-ThằngNhấtlạighésáttaiVỹthìthào-Buổitốicháu

mởmắt,thấybốbắn,mẹkêuthétlên.Vỹkhôngdámcườivìcâuchuyệnngâythơcủacontrẻ.ThằngbélàmVỹchúýđếnchỗyếthầuthởkhónhọcvàcáidángđang

đẫyracủabàchịdâu.-Chúthấytôilạlắmhả?-Làthoángnhìnxuốngbụngmình,ethẹn-Tôi

sẽđẻliềnchoanhchúmấyđứa.NhưngchỉsợcửahàngTônĐảnchonghỉviệc.Anhchúphảiđộngviêntôimãiđấy.

-ThếthìcuNhấtcũngphải tậpbếembétừbâygiờ-Vỹcùvàonáchthằngbé,khiếncucậuthíchchíxoàvàolònganhđùalại.

-Thôinào,Nhất,chúđangmệt,đểchúnghỉ-ChịLànhắccon,rồixếpđườngsữavàongăntủ,lặnglẽđểthêmíttiềnbêncạnh.

-Chịcầmtiềnvềđi-Vỹcầmtiềntrảlại-Mẹconđếnthămemlàquílắmrồi.Nóivớianh,emgửilờicảmơn.

-Ơnhuệgì.Chúcứcầmđểbồidưỡng.Anhemmáumủ, tayđứt ruộtxót.Anhbậnviệclắm,chúphảihếtsứcthôngcảm.Tôiđãbáovềtrongnhàđểbàvàchú thímCụcra thămchú.Nghenói từhồichúCụcđi tùvề,vợchồng làm ăn tu chí lắm. Anh Lợi nhà tôi đã viết thư về xã, nói với địaphươngchovợchồngchúấyvàohợptác…Mànày,côKhiêmđãđếnchưa?

ChúđãbáochoKhiêmbiếtchưa?Khiêmchưađếnlàlỗiởchú.Chịemtôivẫngặpnhauluôn.Lầnnàonhắcđếnchú,Khiêmcũngkhóc.TôithấykhôngaiyêuchúnhưKhiêmđâu.

-ChắcKhiêmđangbậncôngviệc-Vỹlắcđầumệtmỏi-ChịđừngchoKhiêmbiết.Emcũngsắpraviệnrồi.

-Saolạithế?Côchúyêunhaukiểugìtôikhônghiểu?-ChịLànóisẵng,dắttayconđứngdậy-TôiphảiđitìmcôKhiêmngaybâygiờ.

***ChịLàxăngxáidắtconđếnnhàmayPhúcHoà.BàBaYêntiếpchịvớivẻmặtbuồnrầu.-LâulắmrồikhôngthấyanhVỹđếnchơi.Khôngbiếtquanhệgiữahai

đứathếnào.Tôihỏi,cháunóchỉkhócmàkhôngnói…-Cótrụctrặcđấybácạ.Thờibuổibâygiờngườihunvàothìít,kẻngãng

rathìnhiều…Ngaycảnhàcháucũngkhôngmuốntácthànhchocôchúấyđâu.Anh ấy sợ hai bên đều lý lịch nặng nề quá, sau này con cái nó khổ.Nhưngýcháulạikhác.Cháuphảivunvàochocôchúlấynhaubằngđược.CôKhiêmhợptínhcháulắm.Traitàigáisắc,khôngkếtvớinhauthìphí…

-Tôicũngmuốnthế.NhưngxemraconKhiêmnhàtôiđangđứnggiữangãbađường.Cónhiềungườisănđón…

-Aihảbác?CôKhiêmđãnhậnlờivớiai?-Vừacóanhbộđộinàođấyđếnrủđi.Nóilàđixinhọc.Nhưngtôiđoán

khôngphảithế.AnhnàygầnđâythườngsănđónconKhiêmnhàtôi.-Báccóbiếttênanhtakhông?Ngườinhưthếnào?BàBaYênlụctrongtrínhớrồimôtảlạivớiLà.-CókhilạilàmộtanhchàngSở…gìấyrồi.BácnhắcKhiêmlàkhông

được đi đêmđấy nhé.BáoKhiêmđợi cháu. Tối cháu lại đến.Có chuyệnquantrọnglắm…

Khiêmđivớiai?CâuhôixoáytrongđầuLà.Chịghennhưchínhmìnhđangbịphảnbội.

Làkhônghềbiết rằng,anhchàngsănđónKhiêmchính làVănQuyền,ngườihằngngàyvẫnthườngthậpthòđếnbáocáothưagửivới thủtrưởngChiếnThắngLợi.

ĐíchthânôngHiệuđãđếngặpQuyền,chuyểnlờiđềnghịcủagiámđốcNhà xuất bảnBìnhDân nhờ tìmKhiêmđến bệnh viện chăm sóc choVỹ.QuyềnhứavớiôngHiệu,sẽtìmvàbáotinchoKhiêm.Nhưngcáimụcđíchkhởi đầu và đầy tính nhân đạo ấy, bịQuyền ỉm đi ngay khi anh rủ đượcKhiêmđếngặpôngchúhọlàmhiệutrưởngtrườngthươngnghiệp.

Dọcđườngđi,VănQuyền lạidiễn lạicâuchuyệnvềcôđàoDiễmMyđangsốnggiànhânngãinonvợchồngvớiVỹ:

-Anhemđoànvăncônghọphảnđốighêlắm.ThiếugìchỗmàcậuVỹvàcôDiễmMyănngủvớinhaungaycảtrongkhuchứaphôngmàn.Buồncườilắmnhớ.Cóbaonhiêuthơthẩn,anhchàngtuônrahết.Viếtcảvàogiấyđivệsinhđểtặngcônàng.Anhemngườitanhặtđược,gửiđếnchỗanh…

-Xinanhđừngnóinhữngchuyệnnày…-Khiêmnhưmuốnnôn.Nàngphảidừngxebênđườngtrấntĩnhlại.

Tưởngnhưmột dấuhiệu,VănQuyềnvội dừngxe lại, đỡKhiêmngồidựavàogốccây.

-Anhchỉmuốnthôngbáolạiđểemcânnhắc…Đấylàmớinóivềmặtđạođức,nhâncách.Cònvềquanđiểmchínhtrịthìghêgớmlắm.BọnanhđãcóđủhồsơvềVỹdobênanninhcungcấp.NếukhôngsớmgọiVỹvềnước,cậutasẽlàmộttrungtâmgâyrốiởhảingoại.HiệnđãcóđầyđủbằngchứngđểquytộiVỹđồngloãvớibọnNhânvănGiaiphẩm.Nhưngđấychỉlàchuyệnvặt,chuyệntheođómăntàn.VấnđềnguyhiểmhơnlàVỹđangcóchântrongtổchứcXétlại,donhómthânLiênXôcầmđầu.Đâysẽlàmộtvụánchínhtrị lớn,chứkhôngđơnthuầnlàvănnghệ.VềbọnNhânvănGiaiphẩm,sắptớisẽxửnhómcầmđầugồmnămtênnguyhiểmnhấtđểtrừngtrịvàrănđe.CấptrênđãcânnhắctrườnghợpVỹ,chođáocôngchuộctội.Cụthểlàsauđợtchỉnhhuấntoàngiớivănnghệsĩsắptới,sẽchoVỹđilaođộngcảitạodàingày.Tươnglaichàngthisĩcủaemmờmịtlắm…

Quyềnnóithaothao.NhưngKhiêmcàngnhưvôcảm.Nànglảođảovịnvàogốccâyđứngdậy.Nhanhnhưmộtconbáo,Quyềnluồncánhtay,kéoKhiêmvàolòng.Hơithởanhgấpgáp,phảlànhơisặcmùihànhtỏivàomặtKhiêm.

-Khiêm…anh…-Anhđừnglàmthế…-Khiêmgạtmạnhtay,đứngvụtdậykhiếnQuyền

ngãbệtxuốngvệcỏ.Đểmặcanhchànglồmcồmbòdậy,Khiêmnháylênxe,đạpnhưcóma

đuổi.Cho tớikhigặpchịLàđứngđợiởđầuphố,chưakịphoànhồn, thì lại

nghetinvềVỹ.Khiêmbủnrủnkhắpngười,tưởngnhưđấtsắpsậpdướichânmình.

Khiêm lao đến bệnh viện.Một cuộc chạy marathon tới đích tình yêuđúngvớicảnghĩađenvànghĩabóngcủanó.

HoáralâunayKhiêmvẫnsốnggiảvờ.

CảVỹcũngsốnggiảvờ.Tìnhyêu thậtkỳ lạ.Nónhưmộtcuộcchơi trốn tìmbất tậnmàkẻnày

thừabiếtkẻkiađangnấpởđâu,nhưngcứvờnhưđangmòkimđáybiển.Cuộcchơicàngkéodài,càngnhiềutìnhhuốngéole,nhiềuphagaycấnthìđộhứngthúvàđammêcàngtănglêngấpbội.Chođếnlúctưởngchừngvôvọngthìhọbỗngoàvàonhau,ômxiếtlấynhau,trànngậpniềmhạnhphúcthơngâyvàtrongtrẻo.

KhiêmvàVỹcũngkết thúccuộc trốn tìmnhư thế.Khiêmoàvào lòngVỹkhianhđangngồibuồnbãtrênchiếcghếđáởmộtgóckhuấtsânbệnhviệntrongbuổihoànghônnhậpnhoà.

-Emghétanhlắm.Anhbỏmặcembaonhiêuđêm,baonhiêungày…Thaychohếtthảymọilờiphântrần,xinlỗi,Vỹápcảgươngmặtrâuria

lởm chởm vào ngựcKhiêm và khóc nấc lên như đứa trẻ oan uổng và tộinghiệp.

***ĐámcướicủaVỹvàKhiêmđượctổchứcsauđợttoàngiớivănnghệsĩ

đi thâm nhập thực tế dài ngày.Một đám cưới đời sốngmới, với phươngchâmtiếtkiệm,giảndịtớimứcgầnnhưmộtcuộccướichui.

Ngườicócôngđầu,vừalàôngbầu,ngườimôigiới,nhàtổchức,vừalànhàtàitrợchính,lànhàvănĐàGiang.SauđợtthâmnhậpthựctếbathángởmỏthanHàLầm,ĐàGiangtrúngmộtquảlớn:Anhvừaviết,vừatrựctiếpdàndựngchocôngnhânvùng thanvởkịchnói"Lửa trong lòngđất"đoạtgiảinhấtHộidiễnQuầnchúngToànquốc.NhuậnbútvàgiảithưởnglàmộtchiếcMobiletcáxanhđậphộptrịgiábằngcảmộtnămlươngcánsựbốncủaanh.Nhậngiảithưởngtừbantổchức,ĐàGianggiongngayconchiếnmãvềcănphòngchínmétvuôngcủaVỹởkhutậpthểNhàxuấtbảnBìnhDân.

Khôngbiếtđixe,ĐàGiangvừadắtvừađẩy,mồhôinhễnhại,khiếnbaonhiêuconmắttrênđườngphốcứtưởngnhầmanhlàmộttênđạochích.

-Taohỏi lạimày lần cuối cùng -Dựng chiếc xe lángbóng trước cửaphòngVỹ,khôngđợihànhuyêngì,ĐàGiangđãsồnsồnhỏibạn-QuanhệgiữamàyvàKhiêmbâygiờthếnào?Haiđứacóđịnhlấynhaukhông?

-Sao?Cậuđịnhmangcáigiảinhấtvănchươngnàyđểđánhđổià?-Khôngcóđùa.Taohỏithật.MàyvớiKhiêmcócònyêunhaunữahay

thôi?Thấynétmặtbạnrấtnghiêmtrang,Vỹđànhthúnhận:-Taovớinànglàmlànhvớinhaurồi.-Thếthìcưới-ĐàGiangchỉtayvàochiếcMobilét-Taosẽbánchiếcxe

nàyđể tổchứccướichohaiđứa.Lấyvợphảicưới liền tay.Chưa thayáođượcchoôngcụ,cũngđànhxintạtộivớithầy.Màymàcònchầnchừ,khốikẻsẽnẫngtaytrên.Đừngđểchonàngthấymàylàmộtthằnglầnkhân,nhunhược…

Tưởngđùachovui,nàongờngaychiềuhômấyĐàGianggiắtxerachợGiờibánthật.Bọncòxechêbủngchêbeo,bảolàxecũđãmôngmálại,chỉchịutrảgiábằnghaichiếcxeđạpThốngNhất,tứclàhơnnămtrămđồng.ĐàGiangtặclưỡi.Xongbéng.Lộcbấttậnhưởng.Mìnhviếtcóbađêmxongvớkịch.Cũngphảichiachácchobọnbuônxechútđỉnh.Cótiền,ĐàGiangliềntriệutậpmấythằngbạnvănchươngđến,bàncáchtổchứcđámcưới.ViệcđầutiênlàanhrủDuSanvàHànThâmNhoốpbằngđượcVỹvềlàngĐộngđónbàCửPhúccùngmộtôngchúhọmangtrầucauđếnthưachuyệnvớibàBaYênxincướiKhiêmchoVỹ.

BàBaYênkýcảhai tay.TưởngngườiHàNội, lạidòngdõidanhgiá,từngcómáumặtđấtHàThành thìphảicầukỳ,nhiêukhê,nàongờbàBaYêncònthôngthoáng,lậptrườnghơnkhốingườicáchmạng.Bàbảo:

-TôibiếtanhVỹ,bộđộikhángchiến,lạilàvănnghệsĩ,vôsảnchẳngcógì.Mọiphítồn,tôilohết.Chỉcóđiềuthờibuổinày,bàyvẽra,tổchứcngườitasẽphêbìnhanhVỹ,màthiênhạcũngchẳngaikhen.Cứgiảndịđờisốngmớithôi…

Chomãitớisaunày,mỗikhinghĩđếnđámcướiấy,Vỹlạicócảmgiácnhưmìnhlàmộttênvôlại,mộtkẻbiểnlận,nỡtâmđánhcắpcuộcđờicongáicủaKhiêm.Khôngcócomplê,áodài.Chúrểmặcbộquânphụcmàucỏúa, chính làbộquânphụcVỹ từngmặcngày tiếpquảnHàNội,ngàygặpKhiêmđầutiên.Côdâu,mặcdùcótớimộttááodàiđủmàusắc,nhữngcánháothướtthathờithiếunữ,mỗilầnKhiêmmặclạihúthồnbiếtbaochàngtraitrênđường,nhưngngàycưới,đểtươngxứngvớibộquânphụccủachàngrể,nàngđànhvậnchiếcsơmitrắng,mặcquầnlángđengiảndịnhưbaocôdâukhác.Khôngcóđếnmộtđámrướcdâu,dùlàmộtđámrướcdâucướichạyvàogiữanửađêmnhưđámcướicủaCụcvàBínhngàynào.Có lẽdo tâmtrạnghoảngsợcủatoàngiớivănnghệsĩsauđợtchỉnhhuấncăngthẳng,docảnhngộmộtkẻbấtđắcchícủamìnhmàVỹkhôngmuốnbàybiệnmộtđámcướirùmbeng?CólẽdotâmtrạngbàBaYênchỉmuốncongáicómộttấmchồnghợpphápvàkhôngmuốnphôphangtronghoàncảnhlýlịchgiađìnhbàđangđènặnglênsốphậntừngngười?CólẽdocảtháiđộkhôngủnghộcủaanhcảChiếnThắngLợi?Tấtcảnhữngcơncớấy,đãkhiếnKhiêmvàVỹ cùng đám bạn bè văn nghệĐàGiang,Du San,Hàn ThâmNho, Trần

Biện…đồng tình ngay với đề xuất củaTiếnTới, giámđốcNhà xuất bảnBìnhDân,làcơquansẽđứngratổchứcmộtđámcướisốngmớimẫumực,tứclàmờihaihọnhàtrainhàgái,cùngbạnbècôdâuchúrểvàquankháchđếnhộitrườngănkẹo,hútthuốclá,uốngnướctrà,hátdămbabàicâynhàlávườnđểcôngnhậncuộchônnhâncủahọ.

Sauđámcưới,bàBaYênnhườngcănphòngtrêngáchainhàmayPhúcHoàchovợchồngVỹ.

Tuầntrăngmậtcủacặpvợchồngtrẻnhưlạcgiữathiênđường.LầnđầutiênVỹđượcsốngtrongmộtcănphòngsangtrọng,cótiệnnghi,giữalòngHàNội.TừnayanhmãimãicóKhiêm.Nhữngngàyấy,huyềnvisao,cảHàNộimưadầm.Nằmtrùmchănômnhau,khôngmộtmảnhvảitrênngười,haiđứanhưhoàvàonhau, tanvàonhau, rồi lại song songbênnhau, lặng imnghe tiếngmưa rì rầm trênmáingói,nghe tiếnggió laoxao trên tánbàngđầunhà.Khôngcầnbiếtđangngàyhayđêm,đangtrưahaychiều.Cảtuầnlễliềnđôiuyênươngởlỳtrongphòng,đếnbữaăn,bàBaYêngọiờiờikhôngchịudậy.Khiêmbiếtcongái thế làhư.Nhưngnàngcũngbiết rằngmẹrấtvuikhilầnđầutrongđờicongáidámlàmnũngmẹ…

Cuốituầntrăngmật,ĐàGiangbỗngxuấthiệnvớibộmặthơnhớn,tayhuơcaotờtạpchí:

-Kẻcướichuiđãđượctrắngán.Toàđạihìnhtuyênbốkhoanhồng.Cuốngcuồng,Khiêmlẻnvàongáchbuồngchảilạimớtóc.CònVỹvộivàngđếnmức,càinhầmkhuyáo.-CóchuyệngìmàdânSơnNamrùmbenglênthế?-Vỹnóikhivừanhìn

thấynụcườirộnghoáctrêngươngmặtđentrũicủabạn.-Trờiơi,gãnàytừkhicướivợđâmlúlẫnchẳnghiểusựđờilàgìsất.

TôiphảikiệnhoahậuĐàoTrinhKhiêmđãdùngmỹnhânkếđểlàmnguđầnmộtthisĩtàidanh.Hơhơ,cảnướcđangrùmbenglênvềbàibútký"Sauluỹtrelàng"củamộtphầntửchốngđốicáchmạngđãcảitàquychính,màvợchồngnhànàyvẫnbìnhchânnhưvại…Đâynày,tạpchíVănChương hẳnhoinhé.Cậumợđọcđi.

KhôngkhíhoạtnáocủaĐàGianglàmcảKhiêmvàVỹđềucườinhưnắcnẻ.GươngmặtKhiêm rạng ngời vớimềm hạnh phúc tràn ngập khi nàngnhìnthấycáitênNguyễnKỳVỹvàbàibútkýcủachồngintrangtrọngngaytrêntrangđầucủatờtạpchí.

***Cuộcthâmnhậpthựctếcủatoàngiớivănnghệsĩkhôngkhácgìmộtđại

chiếndịchtrênmặttrậnvănhoátưtưởng.

Đâylàmộtcuộcđạichỉnhhuấn, tẩyrửa tậngốcchủnghĩacánhân, tưtưởngtưsản,khuynhhướngxétlại,mộtcuộcnhàonặnlạiđầuócvôsản,lậptrườnggiaicấp,ýchítiếncôngcáchmạng.

Hàng loạtcác tácphẩmxuất sắc,vínhưvởkịch"Lửa trong lòngđất"củaĐàGiang,vànhiềutruyệnngắn,bútkývàthơcủanhiềunhàvănnhàthơđãđượchoànthànhtrongđợtđithựctếsảnxuấtchiếnđấucùngcôngnôngbinhnày.

RiêngVỹ,sauba thángănở, làmviệc tạimộthợp tácxãnôngnghiệpvừahìnhthànhởPhủCừ,HưngYên,anhđãviếtmộtbàikýcótênlà"Sauluỹtrelàng".Bàiviết,hoàntoànVỹkhôngcóýđịnhinbáo,chỉnhưmộtthuhoạchcánhân,kểlạinhữngngàycùngăncùngở,cùnglàmviệcvớinhữngngườinôngdânhiềnlànhchấtphác,sựđồngcảmvớithânphậncủahọ,sựsámhối củakẻ sỹ trướcnhữnggiọtmồhôivàbát cơmkết tinhbaonhọcnhằn,khốnkhó…Bàiviếtcótínhchấtthuhoạchnày,khôngbiếtvôtìnhhayhữuý,đãđếntaycáccấplãnhđạo.ĐíchthânđồngchíTưVuôngđọcbảnthuhoạchcánhâncủaVỹ.Hiếmkhiôngđọcmộtvănbảnnàolâuvànhiềulầnnhưvậy.Thậntrọngvàkháchquanhơn,ôngchogọiChiếnThắngLợiđếnphònglàmviệcvàbảo:

-MìnhkhôngngờcậuVỹlạiviếtđượcmộtbàinhưthếnày.Vừasâusắcvừarấtcólậptrườnggiaicấp.Cóthựctếsinhđộngcủamộtbútký,lạicóhơihướngcủamộttruyệnngắn.Ôngđọcrồichomìnhbiếtchínhkiến,hỉ?

-Dạ,emđãđọc.CácanhtrongBanmuốnkínhchuyểnlênanhđểanhchoýkiếnchỉđạo…

ĐồngchíTưVuôngnheomắtnhìnLợi,cườikhẩy:-Các ôngkhôn lắm.Đáquả bóng lên để cột trách nhiệm chomình…

Mìnhnóithếnàyđểôngyêntâmnhé.Thằngemôngnóbắtđầubiếtsợrồiđấy.Đọchắn làbiếtngay.Đợt thực tếvừa rồi làmộtcuộc thửvàng thau.Nhânvănthậtgiảnhậnrangay.MaoChủtịchnói:"Kẻnàokhôngđivớitalàkẻthùcủata".NguyễnKỳVỹvẫnđivớita.Hắnvấpngãthìtanângđỡ.Ngườicộngsảnchânchínhkhôngđượcphépthùvặt.Vỹlại làđứacótài.Một tướng tài cógiábằnghàngngàn tinhbinh.DùngVỹ tức làmột cáchkhoámồmbọnNhânvănlại.

-Dạ,anhquảlàMạnhThườngQuâncủagiớivănnghệ.-Ông lạinịnhmìnhrồi.MạnhThườngQuân thìphảicó tiền,phảibao

cấpđượcvănnghệsĩ.Mìnhchỉcócáiđầuvàtưtưởngchỉđạo.Cáchmạngphâncôngthìmìnhphảilàmhếtsứcthôi…

ĐồngchíTưVuôngphẩytayrồithuậnđàcầmbút,sămsoilạitừngdấu

phẩy,thậntrọngcắtđihaidòng,bỏmộtdấuhỏi,rồibútphêbênlềbàiviết"Sau luỹ tre làng": "Gửi tạp chíVC.Bài này ưu tiên in trongmục "Thuhoạchnhàvănsauđợtthâmnhậpthựctế".Cóshapeaucủatoàsoạn.NhớintêntácgiảNguyễnKỳVỹ.TV".

-Bàinàyinsẽrấtcóýnghĩa.ÔngnóithưkýchochuyểnđếntạpchíVănChươngngay.

TayLợirunruncầmbàiviếtcóbútphêcủathượngcấp.Anhlướtđọc,rồingậpngừng:

-Dạ,ýanhlàtừnaychúVỹlạiđượckýtênởnhữngtácphẩmxuấtbán?ĐồngchíTưVuôngnheomày,rồichặttayxuốngbàn:-Chỉkýtênriêngbàinàythôi.Vẫnphảithửtháchtiếp.Nhắccácbáochí

vàcácnhàxuấtbảnkhidùngcáctácphẩmcủaVỹvẫnphảicóýkiếncủamình.Đờihắncòndài.Phảimàichohắntrònnhưhònbive,hỉ?

Vậylàsaugầnhainămvắngbóngtrênvănđàn,nhờđồngchíTưVuông,tên tuổiNguyễnKỳVỹ lại i được xuất hiện trang trọng trên tạp chíVănChương.

Chúthích:(1)Đờikhổnhưchó(tiếngPháp)

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương11Đinhcaomuôntrượng

Congái đầu lòng củaVỹ vàKhiêm được đầy năm thìHàNội và cácthànhphốlớntrênmiềnBắcbắtđầuvàochiếndịchcảitạotưsản,tiếnhànhcôngtưhợpdoanhvàthànhlậpcáctổhợp,hợptácxãthủcông,dịchvụ.Rútkinhnghiệmcuộccảicáchcủanôngdân,lầnnàycácnhàtưsảndântộc,cáctiểuchủ, tiểu thươngkhôngbịđấu tốnhiều.Phươngpháp tựkhaibáocủacải,tàisản,nhâncôngbóclột,cộngvớisựtốgiáccủaquầnchúng,sựnắmchắcđịabàncủatừngcánbộtổ,phường,cánbộtàichính,thuếvụvàbancảitạo…xemrarấtcóhiệuquả.

Nếuvícuộccảicáchruộngđấtlàquảđấmthép,thìcuộccảitạotưsảnbâygiờlàmộtquảđấmnhung.CólẽvìcácnhàtưsảndântộcViệtNam,hầuhếtđềuxuất thân từnông thôn,códâymơrễmávớinôngdân,nhiềungườilàconcháucủađịachủcườnghào,nênquảđấmthépvừarồihọtuykhôngbịđấmmàđaunhừtử,kinhhồntángđởmđếngià.Thếlàhọnhưcuagặpếch,nhưgiánbị thuốcxịt, len lén,nơmnớp,chưahođãvãiđái,chưakháođãxưnh".Nhiềungườiyếubóngvía,sợkhôngchịuđượcđấutố,giamcầmvộitẩutántàisản,bánđổbántháolấyítvốngiắtlưngrồitìmđườngvềquêchờthời,hoặcdắtbầuđoànthêtửlênnhữngtỉnhmiềnngược.

Thảnghoặccóngườiquẫntrídocửanhàlụcđụcvìchiabôitàisản,hoặcdongầmtiếcsốcủacảikhổnglồcảđờitíchcópkhôngtựchủđược,đãuốngthuốcchuộttựtử.Ấylànóitrườnghợpcábiệt.Chứđaphần,giớitưsảnrấtđáng.biểudương.NoigươngcácnhàtưsảnlớnnhưTrịnhVănBô,ĐỗĐìnhThiện,NguyễnSơnHà…dốchếtcủanảhầubaohàngnghìncâyvàngchocáchmạng,hàngloạtcácnhàtưsảnnhưCựDoanh,CựPhát,CựLộc,MinhĐức,VạnNhất…cũng tựnguyệnhiến tặngmộtphần tài sản,xungphongvàocôngtưhợpdoanh…

BàPhanThịHàYên,chủnhiệmtrườngtưthụcĐấtViệt,cùnganhtrailàônghiệutrưởngPhanQuyến,đềubịxếpvàodiệntưsảndântộc,bịtậptrunghọctậpmộtthángròng.Nhờchínhsáchkhoanhồngcủanhànước,cùngvớisựgiácngộ,tìnhnguyệnhiếnchonhànướctoànbộngôitrườngvàmộtsốcửahàng,nhàcửa,cảhaianhemđềukhôngphảiđicảitạotậptrungmàcònđượcbiểudươngnhưnhữngnhà tưsản tiếnbộ,có tháiđộhợp tác tốtvớichínhquyền.

Đểtrùtínhchocongáivàconrểcómộtchỗởtươmtất,độclậpvớimẹ

vàemtrai,trướckhikhaibáotàisảngiaonộpnhànước,bàBaYênđãkhônkhéogiấuđimộtngôinhà.ẤylàcănhộhaitầngởgiữaphốHuế,trướckiavốnlàkhochứavảivóccủanhàôngKýLạng.Năm1954,trướckhidicưvàoNam,ôngKýLạngđãlàmvăntựđểlạichobàBaYênsaunàychocôcon gái Đào Trinh Khiêm làm của hồi môn. Bà Ba Yên, vì quá thươngngười,thấyhoàncảnhvợchồngôngThước,ngườibàconxacùngquê,sauhoàbìnhtảncưvềkhôngcótiềnthuênhà,ởtạmchođếnkhinàoKhiêmlấychồng. Vợ chồng và sáu đứa con ông Thước ở tầng hai, gian dưới rộngchừngbốnmươimétvuông,ngănphíatronglàmbếpphíangoàivợbánhàngxén,chồngmởhiệucắttóc.

NguyệtlàcongáilớncủaôngThước,đượcanhcánbộphụtráchthuếvụtrongđịabàntênlàSànhxincholàmthủquỹNhàxuấtbảnBìnhDân.Nghetinrụcrịchphảivàocôngtưhợpdoanh,bốmẹNguyệtđãthuyếtphụccôlấySành,đểgiađìnhdễbềnhờcậy.Sànhsinhởnôngthônnhưnggốcgácởđâukhôngrõ,nạnđóinăm1945bốmẹchếthết,mộtmìnhlangbạtlênHàNội,khiởđợ,khilàmthuê,rồikếtnhómbạnbèbốcvácởchợMơ.Khôngbiếtbằngcáchnào,sauhoàbình,Sànhcógiấychứngnhậntừngthamgiaquânbáonộithànhrồihoạtđộngbímậtvùngđịchhậu.Vớilýlịchấy,Sànhthuộcdiệncốtcán,đượctindùngngay.NghetinrụcrịchbàBaYênmuốnlấylạicănnhàchovợchồngKhiêmở,SànhliềnbànvớiôngThướcmộtmặttìmcáchhợpthứchoángôinhàphốHuế,mộtmặtrủthêmhaingườithợcắttóclangthangngoàivỉahè,chohọkênhờghế,rồiviếtđơnxinthànhlậphợptácxãcắttóctreobiểnhiệu"TổhợpcắttócCờĐỏ"đànghoàng.

BàBáYênmanggiấytờđếnnhàôngThướcđểdànxếpviệcđòinhàchovợ chồngKhiêmnhiều lần.Ông bàThước vốn người hiền. lành, thật thà,khôngnỡtrởmặt,chỉkhấtlần:

-Xin bà cứ thư thưđể vợ chồng tôi thu xếp.Bàmàđuổi bây giờ, vợchồng con cái, kể cả hai vợ chồng cháu Sành, Nguyệt là chín nhân khẩukhôngbiếtởvàođâu.Haylàbàlàmgiấytờchochúngtôithuêtiếp.Giácảthếnào,bàcứnói,chúngtôixinthuxếphàngthángtrảđủ.

-Nếuthừachỗởthìtôiđãkhôngđòi-BàBaYênnghẹođầu,nóinhưngườiđiănxin-Trườnghọc,cửahàngchúngtôiđãgiaonộpnhànướchếtcả.ChỉcònnhàmayPhúcHoà.GiờvợchồngconcháuKhiêmcầncóchỗởriêng…Ôngbàvớicáccháucứđi thuêchỗkhác.Tôi sẽphụgiúpôngbàmộtsốtiềncôngthuênhànhữngthángđầu…

Chịumất tiềnđểngười ta trảnhà chomình,mà rồi cũngkhôngxong.Chođếnkhibiểnhiệu"TổhợpcắttócCờĐỏ"treolên,thìýđịnhđòinhà

củabàBaYênhoàntoànbịdậptắt.ChínhSành, anh con rể quýhoá củaôngbàThướcđãhoàn thànhnốt

phầnkịchbảnviếtdở.-Bốmẹvợtôilâunaykhônghiểuphápluật,nênchưagiảiđápchobà

cặnkẽ-SànhnóivớibàBaYên-Thứnhấtlàngôinhànàykhôngphảisởhữucủabà,màcủaKýLạng.ThằngKýLạngtheoMỹDiệmvàoNam,đanggâybaonhiêutộiácchúngtôichưamuốnnóiđến.Theophápluật,mọitàisảncủacácphầntửdicưvàoNam,đềuthuộcvềnhândân.Bốmẹvợtôiđãtiếpquảnngôinhànàytừhoàbìnhlậplại,bâygiờđãđượcchínhquyềncáchmạngcôngnhậnquyềnsởhữu.Thứhai,bàcónhìnthấytấmbiểntreongoàikiakhông?Cóthấynhữngxãviênhợptácxãcắttócđangphụcvụnhândânkhông?Đólàbằngchứngchothấygiađìnhtôiđãtíchcựcchấphànhđườnglốicảitạocôngthươngnghiệptưbảntưdoanh,tìnhnguyệnthamgialàmăntậpthể,hăngháiđilênChủnghĩaxãhội.ChỉnhữngkẻbịbọnMỹDiệmgiậtdâymớidámxoábỏcáitổhợpCờĐỏkia,tứclàcôngkhaichốngphácôngcuộccảitạotưsảnvàkiếnthiếtđấtnướchômnay…

BàBaYênlạnhtoátkhắpngười,nhưngmồhôilạixâmxấptrán.-Xinanhđừngnóithế…-Tôinóitiếp-Sànhchỉtay-Thứbanữa,bàcóbiếtanhconrểbàlàai

không?MộtnhânvậtcủaNhânvănGiaiphẩmkiêmXétlại,chưabịtrừngtrịđấy,thưabà.CôNguyệtvợtôicùnglàmởnhàxuấtbảnvớianhVỹ,tôicònlạgì?ChotớibâygiờnhàthơNguyễnKỳVỹvẫnbịtreobút.Vàcóthểlàvĩnhviễn,nếukhôngthựcsựănnănhốicải.Bàbiếtkhông,hằngngàyvẫncómộtđộiquântheodõitừnghànhvivànhữngmốiquanhệcủaanhtađấy.Điđâu?Làmgì?Tiếpxúcvớiai?Đềucósổđenghihết.Bâygiờchúngtôicómời,anhVỹvớichịKhiêmcũngkhôngdámđếnởngôinhànày.Aichophép?Aidámngangnhiên tháobỏ tấmbiểnkia?Chuyênchínhvô sản làthiênlađịavõng,nhữngkẻphảnbộidântộclàmsaolọtlướinổi…

CáitròrungcâydoạkhỉcủaSànhđãkhiếnbàBaYênvãicảlinhhồn.NhưngSànhkhôngdừngởđó.Anhtiếp tục truyđuổiđếncùng.SànhviếtđơngửilênBancáitạoCôngThươngtốcáobàBaYênngấmngầmliênlạcvớiKýLạng trongNam, cố tình giấu giếm tài sản, không thành thật khaibáo…

ĐơntốgiáccủaSành,tấtnhiêncóhiệuquả.NhàmayPhúcHoàtiếptụcbị trưng thuvào công ty hợpdoanh.GiađìnhbàBaVên, baogồmcảvợchồngvàcongáiKhiêmVỹbịđẩylêngáchai.Bathángsau,vìthấyquávôlývànhẫntâm,chínhquyềnphânthêmgiannhàxéptrêntầngthượngtrường

tưthụcĐấtViệt,naymớiđượcđổitênlàTrườngcấpIThiềnQuang,đểgiãnbớtmật độ nhân khẩu.BàBaYên nhường lại căn gác hai nhàmay PhúcHoà, nay đượcđổi thànhCửahàngMậudịchQuốcdoanh số 5, cho cháungoạivàvợchồngKhiêm.BàvàanhcontraiĐàoPhanKhánhcùngngườicôgiàđếnởgiannhàxépcủangôitrườngcũ.

***Cuộc cải tạo tư sảnđã thành công rực rỡ.HàNội vẫn cónhiềungười

nghèo,nhưngcũngkhôngcònngườigiàu.Hàngvạngiađìnhquáneođơn,nhữngvôsảnthànhthịvớiđúngnghĩađencủanó,lũlượttheoxelênmiềnngượckhaihoang,xâydựngkhukinhtếmới.CùngxungphongđivớihọlàhàngngàntríthứctrẻThủđô,nhữngcôtú,cậucử,nhữngthầycôgiáomớivàonghềnhưngchưatìmđượcviệclàm.

DânsốHàNộingàyấychừngbốnmươivạnngười,càngtrởnênphongquang,trầmmặcbởinhữngmáingóithâmnâu,bởichỉcònnhữnggammàuchủđạolàmàuxanhlamáothợ,màuxanhrêuáolính.

CảMiền Bắc làmột đại công trường xây dựng Chủ nghĩa Cộng sản.CôngtrìnhđạithuỷnôngBắcHưngHảinghiêngtrờiđổnước,thauchuarửamặn,huyđộnghàngtriệu laođộng.NhữngđiểnhìnhgióĐạiPhong,sóngDuyênHải,cờBaNhất,trốngBắcLýlàmnứclòngngười.Dẫucònnghèo,còngiankhổ,nhưnghìnhnhưkhôngcósựcáchbiệt.Aicũngkhổnhưnhau,hoặcgầnbằngnhau, tựkhắcngười ta sẽ nghĩmìnhkhôngkhổnữa.Sự ítcáchbiệtvềvậtchấtlạiđượckiểmsoátphongtoảchặtchẽvềtinhthần;ràxiết,khuônphépvềmặttrậttự,kỷcương;nênítcócảnhbonchen,thớlợ,sáchnhiễu,cửaquyền,hốilộ,đĩđiếm,chộpgiật.Thóiđạođứcgiảchưacóđấtnảynớ.Bữaănởnôngthônđộnngô,khoai,thìởthànhthịcũngmườibacângạohẩmđộnngôsắn.Nôngthônkhôngtemphiếuthựcphẩm,nhưnglạinuôiđượcgà, vịt, kiếmđượccon cua,mớ tép.Râu tômnấuvới ruộtbầu.Chồngchanvợhúpgậtđầukhenngon.Bữacơmgiađìnhcôngnhânviênchức chỉ bìa đậu phụ, bát raumuống luộc dầm sấu, đĩa trứng trángmỏngtangvớimấyquảcà,màaicũngxìxụpmãnnguyện.

Nhữngnămđầuthậpkỷsáumươiấy,saubaonămđóikém,binhlửa,cóđượcnhữngngàyhoà bình hiếmhoi, quả là thiên đường.Nhà thơ lớnTốHữucócâuthơthầnmởđầuthờikỳnày:

ChàosáumốtđinhcaomuôntrượngTađứngđâymắtnhìnbốnhướngTrônglạingànxưatrôngtớimaisauTrôngBắctrôngNamtrôngcảđịacầu…

CáigiađìnhnhỏcủavợchồngVỹngàyấy,cũnglàmộtthiênđường.BéTrinhMai thừahưởngnhữngnétduyêncủamẹ,nhưđoáhoanởsángcănnhà.Khiêmđãtrởthànhcôgiáocấpmột,đượcdạyngaytạingôitrườngcủamẹngàytrước.

CònVỹ,ngoàiviệcsángtácnhữngbàidiễnca,truyệnthơchoNhàxuấtbảnBìnhDânkýtêngiámđốcTiếnTới,ngoàiviệcviếtnhữngbàibáovớibútdanhHữuHiệuđểlấytiềnchovợđichợ,nuôicon,anhcònnhậnthêmcông việc dịch sách cho các nhà xuất bán. Có tiểu thuyết dịch chung vớinhóm văn học LêQuýĐôn, có những bài thơ của P. Valéry, Baudelaire,Puskin,Lécmôntốp…CócảnhữngtàiliệutriếthọccủaNietzche,Jean-PaulSartre,Camuy…Dườngnhưđãquenvớiviệcgiấumìnhđi,quênmìnhđiđểẩndướitênnhữngngườikhácVỹviếtvàdịchnhưmộtngườithợkimhoànkhéotayquenchếtácnhữngđồtrangsứchàngchợ,nhưôngthợmộcđóngnhữnggiườngtủbàybánngoàicửahiệu.

Chínhthờikỳnày,VỹđãquenthânvàtrởthànhđệtửcủanhàtriếthọcTrầnĐức.Đâylàmộthọcgiảlớn,từngduhọcnhiềunămởParis,đượccáchmạngđưavềnướcphụngsựkhángchiến.GiáosưTrầnbịquykếtcầmđầunhómNhânvănGiaiphẩm,bịđiềuvềbộphậntuthư,suốtngàydịchcáctàiliệu do cấp trên yêu cầu. Gặp giáo sư Trần, Vỹ mới hiểu câu nói củaNietzche: "Để sống một mình phải là một con vật hay một thánh thần.Aristốtnóinhưvậy.Nhưngcótrườnghợpthứbanữa:Ngườitaphảivừalàthúvậtvừalàthầnthánh,đólàtriếtgia".Vỹthấymìnhnhiềukhicũngcókhảnăngsốngđơnđộc,nhưmộttriếtgia.Cónhữngđêmkhôngngủ,Vỹlenléndémmànchovợcon,rangồimộtmìnhtrướcbàn,đốtthuốc,trầmngâmhàng giờ. Những lúc ấy, Vỹ thấymình bỗng thànhmột người khác, nhưbướchẳn ra khỏi cõi người.Hoàn toàn đơnđộc, cô quạnh.Hình ảnhmộtNguyễnKỳViên tanhoang,một làngĐộng tiêuđiềubuồn tẻ,nghiêmngặtnhưmộttrạilính,sớmchiềutừngđoànngườilamlũđứngtúmtụmhànggiờtrướccổngđồngđợiôngđộitrưởng,côthưkýphâncôngcôngviệc,rồitheotiếngkẻngrađồng,vềnhà,uểoải,phờphạcnhưnhữngcỗmáyvôhồn,đểđổilấydămbađiểm,tươngđươngvàilạngthóc…luônẩnhiệntrướcmặt.Trongđoànngườiấy,VỹthấyuvàcáiHậuđanglomkhomtrênđồng,tìmmótnhữngcủkhoaigiunphớthồngloănxoănbénhưđầungóntaytừnhữngnhánhmầmxanhnhợtcònsóttừthángtrước.Cólúculộixuốngcánhđồngđãgặt,nướcngậpngangngực,dùngliềmvớtnhữngbônglúanonloithoitrổcuốimùa.RồiVỹbỗngnhìnthấythầymặcquầnáotrắngvậtvờgiữabãithama.Thầylộncâychuối,càolênnhữngmớraumá,raukhúcđưachouvàcái

Hậu"thứnàyvừalàlươngthựcvừalàthuốcnamthầndiệu,xưatừngnuôiBáDi,ThúcTề trốnnhàChuvàonúi".Thầynóivậyvàcườinhưkhóc…Rồithầybỗngkhócthật,khóchuhukhichợtnhìnthấythằngVọng,trongbộbinhphụcácônrằnriMỹDiệmđangxảsúngbắnvàonhữngtùnhânnhàlaoPhúLợi…

NướcướtđầmhaihốcmắtVỹlúcnào.Vỹvònhữngtrangdiễncatrênbànvứtvàosọtrác,rồicắmcúichépvộinhữngýnghĩvừavụthiện.CólẽVỹphảiviết tiểu thuyết.Chỉ có tiểu thuyếtmới chứađựngđược tư tưởngcủanhàvăn.Thơkhôngđủsứcdungnạpnhữngmảnghiệnthựcbitrángcủađờisống.Thơlàthứvulnerable(nguyhiểm,bấtan),nhưnhàthơHànThâmNhobạnanhtừngnói.

VỹđâuhayrằngKhiêmnàocóngủ.Nàngnằmômconvàlặnglẽnhìnchồng.Nàngcũngcónỗiđaugiấuchồngtừmấyhômnay.

LặnglẽđếnbênVỹ,vôtìnhnàngđểrơigiọtnướcmắtlớntrêntrangghichépviếtdở.

-Kìa,saoemkhóc?-Giậtmình,Vỹquaylại,choàngtayômKhiêmngồixuốnglòngmình.

-Emđịnhkhôngchoanhbiết…Nhưngemkhônggiấunổi.-Cóchuyệngìthếem?-CậuKhánhbỏnhàđimấyhômnayrồi.Mợbảovớiemhômqua.Nghe

nóinótheobạnlênnôngtrườngQuanChi…-Sao lạicóchuyệnđó?Anh tưởngcậuKhánhđãvào làmởđộichiếu

bóngCầuGiấy rồikiamà?Đồngchí trưởngphòngvănhoáhuyệnđãhứavớianh…

-Đilàmđượcmộttuần,tựnhiêncậuấybỏviệc.Mợhỏivìsao,cậuấynóilàkhôngthíchlàm.Sángsớmhômthứhai,mợdậy,khôngthấyKhánh.Cậuấymanghếtquầnáo,đểlạichomợláthưnày.Đây,anhxemđi.

ThưKhánhviếtnắnnóttrêngiấyvởhọctrò.Nétchữchànghọcsinhlớpmườihọcgiỏinhấttrường,đẹpnhưchữviếtbằngkhen:

"Mợkínhyêu,Côngviệcởđộichiếubóngrấthợpvớiconvàconrấtthích.Khôngphảicontựýbỏđộimàconbịhọsathải.Mộtđơnvịlàmnhiệm

vụtưtưởngvănhoá,truyềnbáđườnglối,chủtrươngchínhsách,đờinàolạichấpnhậnmộtanhchànggiađìnhtưsản,cóbốvàcácanhchịemđiNam,phảnbộiquêhươngxứBắc.Với lý lịchbấthàonày,consẽkhôngthể tìmđượcviệclàmởHàNội,vàrồisuốtđờicũngkhôngthểngócđầulênđược.Chamẹtrótănmặnthìconphảichịukhátnước.

ĐànhxaHàNội,xamợvàanhchịđểđichuộclạitộilỗi,gộtrửalýlịchgiađình.Conđãxácđịnh,dùcóphảilaođộngkhổsai,cũngquyếtlậpthân,chứngtỏmộtthanhniêncólýtưởng.

Mợcùnganhchịvàcháuđừnglolắnggìchoconcả.Hãygiữsứckhoẻ,mợnhé.Mợ nhớ đừng xách nước lên tầng thượng. Buổi tối mợ chịu khóxuốngvòinướccủatrường.ConđãnhờHạnhhằngngàyđếngiúpmợ.Đếnnơilàmviệcmới,consẽtinvềchomợngay.

Contraicủamợ.ĐàoPhanKhánh"-CậuKhánhkhá lắm-Vỹđưa lạichoKhiêmlá thư,giọng tỏracứng

cỏi,nhưngkhônggiấunổitiếngthởdài-Đinhưthếlàphải.Mộtsựlựachọnkhônngoan.Cuộcsốngởnôngtrườngsẽrèngiũacậuấytrưởngthành.NếuđúngKhánhởnôngtrườngQuanChithìtuầnsauanhsẽxinnghỉphép,lênxemcậuấyănởthếnào.

ChuyếnVỹ lên nông trườngQuanChi, có thêmHạnh, người yêu củaKhánh.Hạnh làemgáiĐức,bạnhọccùng lớpvớiKhánhmộtcôgáihồnnhiên,đầycátính.Ngaytừđầunămhọccấpba,Hạnhđãthầmmêbạncủaanhtraimình.

Táobạohơn,HạnhcònchủđộngtấncôngKhánhtrước.Códịpnàođixemphim,xemkịch,Hạnhcũngbắtanhtraiphảimuavéchocảba,vàbaogiờnàng cũng tranhngồi giữa.Có lần, cả buổi,Hạnh chẳng thiết xemgì,thỉnhthoảnglạiquaynhìnKhánhnhưhútlấyanh.Rồikhôngbiếttừlúcnào,bàn tayHạnh tìmnắmbàn tayKhánh.Khánhbànghoàng, rồihiểu ra.Họđếnvớinhautừđấy.

Yêu nhau rồi, Khánh mới biết Đức và Hạnh là con gái thượng táVõKhang,mộtsĩquanquânđộitừngđượcquânPhápgọilàhùmxámKhuNămtrongthờikỳkhángchiếnchínnăm.

-Chúngmìnhhãycoinhaunhưbạn.Tìnhyêusẽchẳngdẫnđếnkếtcụcgìđâu-KhánhđãchủđộngnóivớiHạnh.

-Vìsao?Emkhôngxứngđôivớianhư?-VìbốHạnhvàbốmìnhđangởhaiđầuchiến tuyếnđốinghịch.Con

mộtvịsĩquancaocấpđờinàochịulấycongiađìnhtưsản,cóbốđiNam.-Mophúhết.EmcấmKhánhkhôngđượcnhắcđếnchuyệnnàynữa.Em

là nữ hồng quânMarutxia trong phim "Người thứ bốnmốt" của đạo diễnGrigôriChukhơrai,cònanhlàtênBạchvệmắtxanhđángyêuthìđãsao?-Hạnhbướngbỉnhvàquyếtliệtgiànhgiậtvàbảovệtìnhyêu.

LênthămKhánhđợtnày,Hạnhmuốnbáochoanhmộttinmừng:Côvừa

cógiấybáođỗvàoĐạihọcYkhoa.Sáunămnữa,Hạnh trở thànhbácsĩ.Ngày ấy, nếu Khánh vẫn muốn lập nghiệp ở nông trường, Hạnh sẽ tìnhnguyệnlênsốngcùnganh.Vớicô,Khánhlàthủđôcủahạnhphúcvàtìnhyêu.

HaianhemlainhautrênchiếcxeđạpPeugeotcũ.NếuđiđườngôtôthìphảimuavétừbếnxeKimMãlênĐạiTừ,rồiđibộchừnghaichụccâysố.Muốncómộtđôivéxekháchthìphảixếphàngtừnửađêm.Cóngườiđếntừđêmtrước,xếplốtbằngmộthòngạchhoặcchiếcnónmêxíchỗ.Đãkỳcôngvàkhổảithế,mànhiềukhiđếnlượtmìnhthìhếtvé.Đànhđợiđếnmaihoặcmualạicủaconphegiáđắtgấphai,balần.

Thếnênhaianhemđixeđạpchochủđộng.ChỉkhổthânVỹ.Ngườigầylỏngkhỏng,laicôthiếunữbéolẳnnặnghơnnămchụcký,lêndốcđạpméomặt,nhưngtínhsĩdiệnkhôngdámkêucagì.Chặngđườngnămchụccâysố,tịnhkhônghàngquán.Hoàbìnhrồimàvẫnchẳngkhácgìngàykhángchiến.Nghiêmcấmcáchàngăn,rượuquốclủi,cácloạibánhtrái,nhưbún,phởlàmtừngũcốc.Nạnthiếulươngthựckhiếncácnhàchứctrách,nhấtlàcácđịaphươngphảixingạotrợcấpcủatrungương,cấmđủthứ.MaymàđếnbếnphàSôngCôngbỗnggặpmộtquánhàng.MộtbàcụmàVỹcứtưởngsuốtnhữngnăm1950vẫnngồiđây.Vẫnvàigióngtrelợplácọsơsàibathanhghếdài,mộtcáichõng,trênđểlọkẹovừng,bịchthuốclào,mấycáibánhtẻ,đĩa trứng vịt luộc, giỏ nước chè xanh, ngay phía trên, toòng teng vài nảichuốirừng.

-BắtđầutừđâylàchúngtađãlọtvàovùngATKcủacuộckhángchiếnchínnăm,cóphảikhôngcụnhỉ?-Vỹrít thuốclàokhoái trá,vừathảkhóimùmịt,vừanóivớiHạnhvàbàcụhàngnước-Đámcướinổi tiếngvàtaitiếngcủađạitáTrầnDụChâu,cụctrưởngCụcHậucần,ngườisauđóbịHồChủtịchkýsắclệnhtửhìnhvìtộithamnhũng,đượctiếptếhànghoátừHàNộilêncũngquađườngphàsôngCôngnày.LátnữađếnsátchânTamĐảo,anhsẽchỉchoemnơiTrầnDụChâutổchứcđámcướihồiấy…

ConđườnglênnôngtrườngQuanChigợitrongVỹnỗinhớcồncàohainămcuốicùngcủacuộckhángchiến.Nhữngvếtxetrâuhằnsâu,uốnlượngiữanhữngvạtđồi,khesuối.QuaphàsôngCông,mộtconphàtựhànhbằngdâycápbuộccănghaibờ,thuỷthủvàhànhkháchcùngkéobằngtayvàmócsắt, đã thấy thấp thoángnhữngmái nhà sàn, nhữngnương chè lượn sóng.DãyTamĐảochiaranhgiớihaitỉnhVĩnhYên,TháiNguyên.Ngượcđườngphân thuỷ lênhướng tâybắc,quaĐạiTừởĐèoKhế,ĐèoDe làđếnSơnDương,ĐịnhHoá,thủđôgióngàn.NhữngngàylàmbáoVệquốcngắnngủi

nhưngkhắcnhữngdấuấntrongđờiVỹ,khôngthểphaimờ.ĐólàtrườngđạihọcvĩđạivàduynhấtcủaVỹ.Hầuhếtnhữngbàithơtrongtập"ThờicủaThánhThần",anhviếttrongnhữngcănnhàsànvenrừng,dướichiếnhào,giữahai trậnđánh.Bâygiờđọc lại,vẫn thấyrưngrưng,vẫnmột tìnhcảmchânthànhvàdadiết.

Vỹ còn nhớ như in, lần đầu tiên trong đời anh đặt chân đến cái xómChòi,dướichândãyTamĐảokia.Nơiấylàđạibảndoanhcủacácvănnghệsĩ với những tên tuổi lừng lẫy: Tố Hữu, NamCao, Ngô Tất Tố, NguyênHồng,NguyễnTuân,NguyễnHuyTưởng,NguyễnĐìnhThi,TôHoài,KimLân,BùiXuânPhái,VănCao…đangvàsẽmãimãingựtrịnềnvănnghệcáchmạngvàkhángchiến.XómChòicũnglànơiởcủađồngchíTưVuông,người anh lớn của giới văn nghệ.Mặcdù đã có lá thưgiới thiệu của anhChiếnThắngLợi, lạiđượcđíchthânđồngchíTưVuônglệnhđếngặp,màsaoVỹvẫnrunrẩy,losợ.RấtmaylàngườiVỹgặpđầutiênởxómChòilạilànhàvănTrầnNguyễn,ngườiđãtừngkhoevớiChiếnThắngLợibài thơ"Sống" trongchuyếnđivàovùngđịchhậunămnào.TrầnNguyễngặpVỹnhưbắtđượcvàng,cườihahảrồidắtVỹđihếtcáclángiớithiệuvớitừngnhàvăn,nhàthơ,cácnhạcsĩvàhoạsĩ…

-Tácgiả "Thời của Thánh Thần " đến thăm bọn ta các ông ơi. Bỗngnhiênrồngđếnnhàtôm,vĩnhânđếnvớingườitrần,hớhớ…-TrầnNguyễnbỗbãmàchântình.

NgaylậptứcôngcoiVỹnhưbạnvongniên,nhưkẻbằngvaiphảilứa,làmtimVỹcứrungthonthót.Vỹrưngrưngnhưmộtkẻcuồngtínđầysùngbái và ngưỡng vọng, nhưmột con chiên trước các đấng thánh thần. Anhđượcbắttaytừngnhàthơ,nhàvăn,nhàdanhhoạlớncủađấtnước.Bắttayvớitấtcảsựrunrẩycủakẻđượcbanphướclớn,màkhôngdámngướcnhìnvàomắtngườiđốidiện.

ẤntượngnhấtlàkhiVỹđượcdẫnđếngặpđồngchíTưVuông.Quadãylándùnglàmnơiởvàlàmviệccủacơquanvănnghệ,theoconđườngmònsạchsẽchạygiữavườnchèthìđếnchiếcláncủangườianhlớn.

-Vỹđấyphảikhông?Trẻquá,hỉ.Vàođây,mìnhđợiVỹtừlâu!Ngaynhữngcâugiaotiếpđầutiên,đồngchíTưVuôngđãxoáđinhững

mặccảm,ngăncáchgiữacấptrênvàcấpdưới,khiếnVỹbớttựtivàdèdặt.-Dạ,báocáobác,cháuđếnthămbác…-Thứnhấtlàkhôngcóbáccháuởđây-ĐồngchíTưVuônggiơhaibàn

tayvỗvỗ trướcmặt -Hãygọi tôi làđồngchí.Chúng tacùng làđồngchí.Thứhai,đâykhôngphảicuộcđếnthămmàlàlàmviệc.Đồngchícótrách

nhiệmviếtmộtbàibáophảnánhkhíthếcủanhữngvănnghệsĩđangdồnsứcphụcvụkhángchiến,phụcvụnhữngchiếndịchlớn,cótínhquyếtđịnhcủavậnmệnhdântộcsắptới…

Suốt cả buổi,Vỹ chỉ ngồi nghe đồng chí TưVuông nói.Nghe và ghichépkhôngsótmộtchữtrongcuốnsổtaymặttrận.Nhữngtưliệunày,chỉmộttuầnsauđãxuấthiệntrênbáoVệquốcvớicảmộttrangphóngsựđầyấntượng:"Chởchữvàochiếndịch".

-Côngviệcxongrồi.Bâygiờchúngmìnhlàbạnbèvănchương-Kếtthúcbuổilàmviệc,đồngchíTưVuôngbỗngđổigiọng.Ngaylúcấy,ngườicầnvụphamộtấmtràmới,vàbưngramộtđĩahồngngâmvàngsuộm-TráingonViệtBắcđó,Vỹănđi.

TựtayđồngchíTưVuôngđưachoVỹtráihồngtonhất,ngonnhất.Rồiôngđivàosaubứcváchngăn,cầmramộtcuốnsách.

-Mìnhvừaintậpthơ"Thủđôgióngàn",tặngVỹđọcchovui.Nếucóthờigianvàthấytiệnthìgópýchomình…

TimVỹnhưmuốnngừngđập.Anhlấyhơithởgấp,tayrunrunlậtgiởtrangđầu.Không thể tinởmắtmình.Nhữngdòngchữviếtnghiêng,mềmmạivànắnnótbằngthứmựcbútParkerxanhđậm:

TặngNhàthơtrẻNguyễnKỳVỹ,ngườitriâm.ViệtBắc,mùaThu.NgôSỹLiênBằngmộttrínhớthầnđồng,lạiđượcbaobọcbờilòngtônkính,ngưỡng

vọng,chỉtrongtuầnlễ,Vỹđãthuộclàutừngbàithơtrongtập"Thủđôgióngàn"củanhàthơNgôSỹLiên.Anhviếtmộtbàidàiđăngtrênbáo"Văn"giới thiệu tập thơ, tất nhiên chủ đề chính vẫn là ngợi ca, khẳng địnhmộtthành tựu thi ca cáchmạng.Tuynhiên,vớibản tínhkhông thíchxunịnh,khenchêrõràng,ởphầncuốibài,Vỹvẫnchuathêmmấydòng:"Đángtiếc,cócảmgiácởmộtsốbài,độcgiảvẫnthấynhàthơcóphầndễdãi,ngônngữthơhoặccònnômna,hoáccòngươngép,chưathật.Cóbàicònhơihướngcủanhữngdòngkhẩuhiệu…"

Chỉmấydòngấythôimàsuốttừđó,Vỹgặptaivạ.Nótrởthànhngòinổ,thànhcáicớchonhữngngườitônthờchủnghĩa"nghệthuậtvịnghệthuật"lợidụngđểmởcuộc tranhluậnmấynămsauvề tínhnghệ thuật, tínhhiệnthực của tập thơ "Thủ đô gió ngàn" . Nguyễn Kỳ Vỹ trở thành một tiểutướngngôngcuồngởbênkiachiếntuyến,ngườiđầutiêndámchốnglạinhàthơcáchmạngNgôSỹLiên.

Nhữngthôngtintrên,saungàytừLiênXôvềnước,ĐàGiangmớicho

Vỹbiết.ĐàGiangbảo: "Sựnghiệpvănchươngcủamàyđã chấmhết saunhững câu phê bình thật thàmột cách ngu xuẩn đó.Cũng như những "vĩnhân"đangđượckhoácchochiếcmũNhânvănGiaiphẩm,thựcchấtcũngchẳngphảivìhọcthuật,vănchươngcaoxagì,màchỉđơnthuầnvìđãdámmódáicọp,dámphủnhận,tranhđoạtngôivịcủamộtđạicôngthần…"

Bâygiờ,trởlạivùngthánhđịaxưa,nghĩlạinhữngkỷniệmcũ,màVỹcứmanmácbuồn.

Tráingượclại,Hạnhnhưconchimsáo,nhảytungtăngsuốtdọcđường.Cáigìvớinàngcũngmớilạ,khácthường.

-Anh bảo cơ quan văn nghệ thời kháng chiến đóng ở chỗ nào?Dướichânđỉnhnúihìnhchópnónkiaư?TạisaongườitalạigọilàQuanChihảanh?Cóphảicómộtôngquannàođókhôngbiếttênlàchichigì,đãlênđây,vàngườidânđãđặtcâuhỏiấychođịadanhnàykhông?

Hạnhhỏiliêntục,khiếnVỹkhôngkịptrảlời.***QuanChi vốn làmột đồn điền chuyên trồng chè và trẩu, thầu dầu do

ngườiPhápkhaikhẩntừhồiđầuthếkỷ.Suốtnhữngnămkhángchiến,đồnđiềnbịbỏhoanghoá.SauhoàbìnhnhữngngườilínhcủaĐạiđoàn312từnglàmũichủcôngcủamặttrậnĐiệnBiênPhủ,cùngvớilựclượngbộđộitậpkếtNamTrungBộđượcđiềuvềđâyxâydựngnôngtrường.Họkhôiphụcvàtrồngmớinhữngđồichèbịbỏhoang,trồngthêmhàngtrămhectamíavàchănnuôibòsinhsản.

Giữanămngoái, có lệnhkhẩnđiềuđộng toànbộ lực lượng tậpkếtvềthamgiađườngdây559,chuẩnbịchocôngcuộcgiảiphóngmiềnNam.Đểbùđắpquânsố thiếuhụt,mộtđạiđội thanhniên tìnhnguyệnThủđô,chủyếulànhữngcôcậutútốtnghiệplớpmười,nhữngbạnhọccùnglớp,cùngtrường,cùngthếhệvớiĐàoPhanKhánh,đượctăngcườngchonôngtrườngQuan Chi. Nói là tình nguyện, nhưng thực chất họ không còn đường lựachọnnàokhác.Toàngiađìnhlýlịchbấthảo,hoặcbốxônhầmgiầyTâyđểđánhta,hoặcgiađìnhphongkiến,tưsản,từngăntrênngồitrốc,thuộcloạiquan lại, taysai thựcdân,hoặc tưsăn,hoặccóbốmẹanhemdinh têvàoNam…Nhânthânphứctạpvàbấttínnhưthế,nhưngvềmặttrítuệ,họxứngđáng là những thanh niên trí thức ưu tú nhất củaHàNội.Hầu hết là thủkhoa,họcsinhxuấtsắccủacáctrườnghọcnộithành,làconemcácgiađìnhtưsản,tiểuchủ,côngchứcthờiPháp.Cábiệtcócảvàianhđanglàsinhviêngióicủatrườngđạihọcnhưngbịliệtvàodanhsáchđen,tưtưởngcóvấnđề,phảiđilaođộng"thâmnhậpthựctế"…LêĐoàn,bạncủaĐàoPhanKhánh,

người viết thư rủ rêKhánhbỏđội chiếubóng lênnông trườngQuanChi,thuộcloạicábiệtnày.LêĐoànchínhlàcậubéhọclỏmtiếngPháptừmấyanhlínhtẩy,từnglàbạncủaNguyễnKỳVọngnăngnào.BằngýchítựhọcĐoànđãthiđỗvàokhoavănsửĐạihọcTổnghợp.Mộtsinhviêngiỏi,tiếngPhápnóinhưgió.ĐoànlàđệtửsùngbáiđếnmứcmêtínnhàtriếthọcTrầnĐứcvàmấynhàthơtrongnhómNhânvănGiaiphẩm.BịphátgiáccótàngchứanhữngấnphẩmBốnMùađangcấmlưuhành,LêĐoànbịđìnhchỉhọctập.Nghe tin cóđại hội tìnhnguyện thanhniênThủđô,Đoànđãghi tên,xungphonglênnôngtrường.

Chưatừngcầmcàycầmcuốc,chưatừngchânđất,ngủrừng,mấythángđầuđámcôngtửtiểuthưchuyêncàyđườngnhựanàytrởthànhgánhnặngcủa nông trường. Có anh ba hôm cầm cuốc tay đã toé máu. Có cô chânphồngrộpphảinhờngườicõng.Rồicáoốm,bỏăn.CókẻđangđêmbỏtrốnvềHàNội.Cócậu lạc trongrừnghaingàykhôngbiếtđườngvề…Nhưngrồi, họquyết trụ lại.Chất "sỹ"vànghị lực tuổi trẻđãnângdắthọ.Họđãquendầnvớicôngviệcthổmộc,thậmchícònhăngháihơncảnhữnganhbộđộixuấtngũ.Họmangđếnchonôngtrườngmộtluồnggiómớivàmộtkhíthếdờinonlấpbiển.

Chonênthậtlàdễhiểu,khinghetinnhàthơNguyễnKỳVỹvàhoakhôitrường Phổ thông công nghiệpHàNội, Võ ThuHạnh đến thăm, cả nôngtrườngbỗnglêncơnsốt,aicũngnhưchựcnhậpđồng.CácchiếnsĩcủaĐạiđoàn312,nhiềungườitừngbiếtVỹ,nhiềungườiđọcthơVỹ.RiêngđạiđộithanhniênxungkíchHàNộithìchẳngaikhôngthuộcthơVỹ.NguyễnKỳVỹ,chođếnbâygiờvẫnlàthầntượngcủahọ.

TấtnhiênĐàoPhanKhánhlàngườihạnhphúcnhất,mãnnguyệnnhất.Đangcùngmấyngườibạnđàomộtgốclimxanhgiữađồichè,thìanhbạnLêĐoànchạybổđến,gàolên:

-Khánhơi,vềngay,cólệnhtruynãmày.-Đồng chíĐoàn nói năng với cấp trên cho cẩn thận -Khánh nghiêm

mặt,nhưngánhmắtđãlộvẻbốirốivìhaitiếng"truynã"củaĐoàn.-Nóinhanhkẻomấtthờigian.CậucócấptrênnàotênlàVõThuHạnh

không?-Sao?ThuHạnhthìsao?-Khánhchộtdạ.Đoànđịnhđùadaithêmchútnữa,nhưngthấygươngmặtKhánhđỏnhừ

thìthươnghại:-Vềngayđểbámváyđànbà…NàngvànhàthơNguyễnKỳVỹanhrể

cậuvừatừHàNộilênđóncậuvềtổchứccưới.

KhôngđợiĐoànnóigìthêm,Khánhnhảyvọtkhỏihốđất,bachânbốncẳngchạythẳngvềnôngtrườngbộ.

Hạnhxuấthiệnquábấtngờ.Nàngđẹprựcrỡ.Khánhsữnglạinhưkhôngtinởmắtmình.Họcùngnhìnnhaunhưđangmơ,rồibấtngờchạyđếnômchầmlấynhaunhưtrongphim.

Tiếnghòreo.Tiếngvỗtayrantứphía.-Hônnhauđi…i…i…-Chochúngtaohônkévới,Khánhơi…Ai đó nhanh tay đã vớ lấy cây guitare dập liên hồi. Rồi ngay chớp

nhoángđãhìnhthànhmộtdànđồngcavâyquanhcặptìnhnhân:"DânLiênXôvuiháttrênđồnghoaĐâybaolatiếnghátvuichanhoà…"***TinnhàthơNguyễnKỳVỹđếnthămnôngtrường,chỉmấytiếngđồng

hồsauđãlanđếnkhắpnhữngđộihẻolánhnhất.Cuốigiờchiều,khimặttrờivừa khuất sau dãyTamĐảo, thì từ khắp các đội sản xuất, người kéo đếnnôngtrườngbộđôngnghìnnghịt.

Vỹengạinóivớigiámđốcnôngtrường,nguyênlàchínhtrịviênđạiđộicủaĐạiđoàn312:

- Tập trung đông người quá, có tiện không anh? Tôi đang thuộc diệnphầntửbấthảo.Cócầnbáocáochínhquyền…

-Anhyêntâmđi-Giámđốcrítthuốclàohõmmá,rồivừanhảkhóimùmịt,vừanói–Chínhquyềnlàchúngtôichứai?Khôngdễgìngườitakéođếnnhưthếnàyđâu.PhảilàmộtnhàthơnổitiếngnhưNguyễnKỳVỹmớicósứccuốnhútđếnthế.

Quảnhiên,rấtnhiềuchiếnsĩđãtừnggặpVỹ, từnglànguồncảmhứngchoanhlàmthơ,lànhânvậtcủaanhtrongnhữngtrangghichépmặttrận.

-CóđúnglàNguyễnKỳVỹ"ThờicủaThánhThần"không?Taođây,TaoởđạiđộipháoDKZLũngLôđây.

Nhớrồi.Cáianhchàngcócáitênkỳcục,từnglàmChínhuỷTrungđoànQuảngLạcđiêntiếtmuốnđậpvỡtanchiếcđiệnthoại,khiônghỏivàomáy:"Đồngchí làai?""LàTaonày""Trả lờichonghiêmtúc.ĐồngchícóbiếtđangnóichuyệnvớichínhuỷQuảngLạckhông?""BáocáoChínhuỷ,Taođâyạ!Emđangrấtnghiêmtúc.EmlàNguyễnVănTao"…

-Còntớ,tớđốVỹnhậnrađấy.TớtừngcõngnhàthơquangòiThia…-Quênsaođược?AnhLêBìu,anhnuôixuấtsắctoànquân…-Đúng.Tưởngquên thìphạtnặng.Tớcải tên rồi.Từnaygọi tớ làLê

Bùi.Chìcầnhoánvịhainguyênâmlàđượcmộtcáitênthơmộngmàbốvàmẹmìnhvìmùchữmàcảđờikhôngnghĩra.

Tíutítnhất làcáccôcậutrongđội thanhniêntìnhnguyệnHàNội.HọbaovâymấyvòngquanhVỹ,tranhnhautựgiớithiệuvàxinchữký.

-EmlàNguyễnVănNức,giađìnhtưsảnthuốclào,tútàitrườngBưởi,rấthâmmộnhàthơNguyễnKỳVỹ.

-Em,NguyễnThịHinh,giađình tiểu thươngchợĐồngXuân,họcdởlớpchíntrườngLýThườngKiệt…

-AnhcónhớcậubéngườihàngphốcủachịKhiêm,đã từnglàmgiaoliênđưathưcủachịKhiêmđếnchonhàthơNguyễnKỳVỹkhông?CậubéấychínhlàHoàngHọp,đangđứngtrướcmặtanhđây…

LêĐoànchìaratrướcmặtVỹcuốnsổtaychépthơ.-EmbiếtanhtừcáihômanhđitrongđoànquântiếnvềgiảiphóngThủ

đô.EmđứngtrênnócnhàphốHàngBôngbắnmộtloạtsúngchàomừng…Vỹ bỗng nhớ lại những giờ phút thiêng liêng không thể nào quên ấy.

Nhữngchiếnsĩgiảiphóngđi trongngợptrờihoavànhữngbảnhànhkhúcvangdội.Mộtcậubétócrốibù,caogầyvàđentrũiđứngtrêntíttầngthượngcủangôinhàbỗnglàmVỹchúý.AnhchợtliêntưởngchúbétrênnócnhàkiavớihìnhảnhngườianhhùngtrẻtuổiGavơrốtcủaVichtoHuygô.RồicậubéGavơrốtcủaanhchĩakhẩusúngngắn lên trời,vừabắnvừahét thật to:"KínhchàonhữngngườilínhanhhùngtrởvềgiảiphóngThủđô"…

-EmcònbiếtanhlàanhtraiNguyễnKỳVọng…-Trời,thậtkhôngEmquenVọngà?Giờnóởđâu?-EmvàVọngcùngởmộtkhuphốgầnvườnhoaTậpKèn.AnhVọngvì

muốnđượchọcthêm,đãtheobạnvàoNam.Từấychúngembặttinnhau…-ĐoànghétaiVỹnóinhỏ-Embịđuổikhỏi trườngĐạihọcTổnghợpvàphảilênnôngtrườngnàyvìtộidámchépbàithơ"Tiếnghátnhândân"củaanhvàosổtayvàtuyêntruyềntrongkýtúcxásinhviênđấy…

Thậtvậyư?VìchépthơcủaVỹmàbịđuổihọc?Vỹkhôngtinmìnhvừanghecâunóiđó.Nhưngsaunày,khi tìnhbạncủaanhvàLêĐoàntrởnênkhăngkhít,thìanhhoàntoàntinrằng,chínhanhlàmộttácnhânđãgópphầnlàmxoaychuyển,biếndạngcuộcđờicủaĐoàn.

Ba chiếc đèn măng xông cùng lúc bỗng rực sáng. Hội trường nôngtrườngbộđãđôngchậtngười.NgườitatranhnhautựgiớithiệuvàxinchữkýcủaVỹvàosổtaylưuniệm,nhiềungườiđênghịanhđọcchochépnhữngbàithơmớinhất.

Vỹsựcnhớđếnquyểnsổghichépcủamình.Tấtcảnhữngbàithơanh

móisáng tác,cảnhữngbài thợyêu thíchcủabạnbèmàanhchép lại,đềunằmtrongcuốncẩmnangnày.Có thểanhđểquênởnhà?Có thể lúcquaphàsôngCông,cuốnsổtrongchiếcxắccốtđãbịrơixuốngnước?

-Địnhđọctặngcácbạnnhữngbàithơmớinhất.Nhưngbảnthảođangbịthấtlạc.XinkhấtcácbạnđểtôicóthờigiannhớlạiBâygiờxingiớithiệucasĩVõThuHạnhsẽháttặngnhữngbàiháthaynhấtcủamình.

Cuộcgiaolưuvănnghệđộcnhấtvônhịtừngàythànhlậpnôngtrườngtớigiờ,vớiđủmặtlãnhđạonôngtrườngbộvàmấytrămnôngtrườngviên,chậtníchhộitrường,kéotrànrangoàihànhlang,nhưmộtlễhộitưngbừng.HạnhhátbàiCâuhòtrênbếnHiềnLươnghayđếnmứckhốianhcứháhốcmồmnhưmuốnhứnglấytừnglời.BấtngờhơnnữalàtàingâmthơcủaLêĐoàn,bâygiờmớiphátlộ.Anhmởđầubằngbàithơ"LênMiềnTây",viếtđúngtâmtrạngvàlýtưởngcủanhữngchàngtraicôgáiHàNội,làmnhiềungườirưngrưngnướcmắt:

"XechạynghiêngnghiêngtrèodốcnúiLênmiềnTâyvờivợingàntrùng,SốngởThủđômàdạđểmườiphươngNgànkhátvọngchấtchồngmơướclớn…"Bàithơvừangâmxong,tiếngvỗtaytánthưởngchưadứt,nhìnquanhđã

chẳngaithấyĐàoPhanKhánhvàVõThuHạnh,hainhânvậttrungtâmcủađêm liên hoanđâu.Giữa đồngmía, đồi chè và rừng cây bạt ngàn, có trờicũngchẳngtìmthấyhọ.

ChỉcònlạimìnhVỹđộcdiễntrướchàngtrămngườihâmmộ.Anhđọcliềnmộtmạchnhưngườinhậpđồngnhữngbàithơđượcthínhgiáyêucầu:"Sống","ThờicủaThánhThần","MùathuHàNội","Tiếnghátnhândân"…

Bàithơcuốicùngđọcchưadứt,bỗngcảbabóngđènmăngxôngđềutắtphụt.Cảhội trườngchết lặng.Rồi tiếng lahét, tiếnghuýtgió.Cócả tiếngchỉntục:

-Đmẹ.Thằngnàotắtđèn?Thơđanghay.-Phảnđộngà?Đốtđuốclên!Kéorangoàisânmàđốtlửatrạilên.-Bắtlấybọnpháhoại?Tốnggiamngaykẻnàotắtđèn!-Mẹkiếp.Mackêno.Tiếptụcđọcthơđi,anhVỹơi…Nhốnnháo,loạnxạ.Cónhiềutiếngcongáikêuthétlênởđâuđó.Trong

ánhsángnhậpnhoạngcủamấyquediêmvừabật lên,người ta thấy loangloángbóngmộtvàicônganởcửa.

Tiếnggiámđốcnôngtrườnghétkhảncảgiọng:

-Xinlỗi…Xinthôngbáovớitấtcảcácđồngchívàcácbạn,vìlýdokỹthuật,cuộcsinhhoạtvănnghệphảiđừngởđây.Đềnghịmọingườivềnghỉ,maitiếptụcrađồng.

***CuốnsổtayghichépmàVỹtưởngbỏquênởnhàhoặcbịrơiởphàsông

Công,hoárađãtừngnằmchỏngtrơtrênbànlàmviệcởnhàxuấtbảnBìnhDân.Trong lúcVỹvộivàng làmnốtmột sốviệcvàxinnghỉphépđể lênthămKhánh,anhđãbỏquênvậtbấtlythânnày.

Nguyệt là người duy nhất nhìn thấy quyển sổ trên bàn. Sẽ chẳng cóchuyệngì,nếuNguyệtcấtđiđểrồitrảlạiVỹ.Nhưngvốnngưỡngvọngvàyêumếnanh,chịđemvềnhà,chéplạimộtsốbàithơ,rồikhoevớichồng.

Sànhvốnkhôngamhiểulắmvềthơphú.NhưngthấyNguyệtcóvẻtâmđắc,đãsinhnghi.Đếnnhưvợmìnhmàanhtacũng"rungủ"đượcthìhẳnlàcóvấnđề?

Cuốnsổbỗngkhôngcánhmàbay.Nguyệtlụctìmkhắpnhàcảbuổichiều.Vẫnbiệtvôtămtích.-RõràngemđểquyểnsổcủaanhVỹdướiđầugiường.Anhlấyđiđâu

rồi?-NguyệthỏiSành.-Anh nhìn thấy, nhưng không thèm đọc. Loại thơ phản động này chỉ

đángvứtsọtrác.-Này,đừngcógiấuđầuhởđuôi.Trảlạiđi.MaianhVỹvề,emphảitrả

anhấy.-Việcgìmàphảitrả?Coinhưkhôngbiết,khôngquantâm.-Anhđừngcólàmcáitrògìđểhạingườitađấynhớ…Thấyanhấybỏ

quên,cấtgiúpanhấy,mớilàngườiđứngđắn.Sành liếc vợđầyngờvực.Cái cônày cũng cóvấnđề rồi.Khôngbiết

chừng,ănphảibùathơrồiphảilònghắntacũngnên?ĐộngnóiđếnVỹlàbênhchằmchằm.

-Tôixéchùiđítrồi.Quyểnsổnhápbalăngnhăng,cógìmàquantrọng.-Anhkhôngđùađấychứ?-Nguyệtứcđếnnghẹntậncổ-Đểemranhà

cầuxemthử.Đãbiếtlàbảnthảocủanhàthơmàcòn…Nguyệtrahốxíthật.Sànhcườikhẩy:-Đùađấy.Tưởngchỉmìnhcômớibiếtgiá trịcủavănthơthôiư?Nói

chonhanhnhé.Banđầu tôicũngchỉnghĩđây làquyểngiấynhápba lăngnhăng.Hoárakhôngphảinhưvậy.Mộttài liệucựckỳnguyhiểm.Cógiáhờiđấy…Đâymangbánrồi!

-Anhbánđiđâu?Choai?Đểemđichuộc-Nguyệthốthoảng.-Nếubảolàvôgiácũngkhôngngoa.Làmsaocôemcóđủtiềnchuộc?-

Sành lại gần, đưa tay xoa cái bụng lùm lùm của vợ -Cũng chỉ vì cái tácphẩm tôigửimìnhở trongnàynày.Đẻcon rồiphải lochonóchỗở, chotươnglaisaunàycủanó.MuốnbàBaYênvàcácconvĩnhviễntừbỏýđịnhđòilạicănnhàxoásổđịađiểmtổhợpcắttócCờĐỏ,phảiliêntụcdồnhọvàobướcđườngcùng,emhiểukhông?Tầngtrênphảilàsởhữuchắcchắncủaôngbàbô.Tầngdướinày,chỉđộilốttổhợpCờĐỏvàinăm,sauđóvợchồngmìnhsẽtìmcáchđuổimấylãothợcạođimàchiếmlấy.Đẻthêmhaibađứaconthìbốnchụcmétvuôngnàythấmthápgì?Bướcmộthãycứtínhthếđã.Chonênlúcnàylàcơhộinghìnvàng.ChỉnhắcđếnKýLạngđanglàmtaysaichoMỹDiệmlàbàBaYênsợỉaraquần.CầmcuốnsổtaycủaVỹ,tôinghĩngayđếnchuyệnphảibỏtùanhta.Vỹđãbịkhốnđốnvìnghiệpvăn,thìvợchồnglàmsaodámđòilạicănnhànày?

Nguyệtdãynảy:-Trờiơi,anhnghĩthếthậtà?Làmthếđộcáclắm.Anhkhôngnghĩtrời

phậtquảbáo,làmsaomàemsinhđẻmẹtrònconvuôngđược?-Thờiđạinày,khôngcómê tíndịđoan.Phảicócáinhìnbiệnchứng.

NhâncơhộinàylàmchotayVỹkhôngngócđầulênđược.Vảlạiphảiđểchotổchứctintưởng.Diệt trừNhânvănGiaiphẩm làgópphầnvàocuộcđấutranhgiaicấp,kiênđịnhlậptrườngvôsản…

- Em xin anh. Hãy vìmẹ con emmà làm chuyện phúc đức. AnhVỹkhôngcóthùoángìvớinhàmình.Anhấylàmthơcũngchẳnghạiai…Anhđưaemquyểnsổđểemmangtrảlạingườita…

-Tôinói từnãytớigiờmàcôvẫnkhôngchịunghe.Ăngìmàngulâuthế?Đâykhôngphảilàthùhằn.Màlànhiệmvụcáchmạng.Chúngtađềulàtaimắtcủacáchmạng.Pháthiệnthấyâmmưuphảnđộng,saotalạiỉmđi,sao lại lừa dối tổ chức? Cô không nhớ câu củaMao Chủ tịch: "Thà giếtnhầmcònhơnbỏsótư?

BiếtkhôngthểlaychuyểnconngườisắtđávànhẫntâmấyNguyệtchỉngồiômbụngkhóc.

Sànhrỉrả:-Tôicònđang trù tínhchomìnhmộtchứcvụởnhàxuấtbản.Chếđộ

này, dù có tài năngbằnggiời, dù có là thánh tướngnhưngkhông là đảngviênthìchỉcóănđất.ChỉcóngườicủaĐảngmớiđượcbốtrívàobộmáyquyềnlực,mớiđượclàmlãnhđạo.CụMácsẽcàingườinắmtấtcả,từchứctổtrưởngtổphó,nghĩalàtấttầntật.CômớiđượctayTiếnTớinókếtnạp

Đảng, thì phải nhânđànàymà "tiến tới" lên.Là con emgiađình cơbản,đươngkimthủquỹcơquan,vậy tạisaokhôngnghĩđếncáighếphógiámđốcnhàxuấtbảnnhỉ?SovớiTiếnTới,mộtgãxethồởchiếndịchĐiệnBiênPhủ,côkémcạnhgì?Hắnviếtdiễnca,truyệnthơcáiđầub…Aimà chảbiếttấtcảlàcủatayVỹ.LừasaođượcthằngSànhnày.Nólợidụngchuyệnkếtnạpcôđểvevãn,sờl…bópvúcôthếnào,saotôilạikhôngbiết?Tôicònđểtộinóđấy.GiờbànđếnchuyệntayVỹđã.Yêntâmđi.QuyểnsổcủaVỹđangtrongtaynhàchứctráchcótráchnhiệm.Tấtnhiênlàkhibáocáo,tôiđãnóilàcônglaocủacô.Côrấtcónhãnquanchínhtrịcótriểnvọngcủamộtphógiámđốctươnglai…

Trongkhinồivớivợnhữnglờingọtnhạtấy,SànhmườngtượnglạicuộcgặpgỡgiữaanhvàVănQuyền.NhớnhấtlàcặpmắtmộtmícủaVănQuyềnbỗngloélênkhinhìnthấyquyểnsổtaycủaVỹ."Làmsaođồngchícóđượctài liệunày?" "Dạ,vợ tôi thấyVỹbỏquên trênbàn làmviệc.Tôi thấycótráchnhiệmphảibáovớitổchức.Tôinghĩngayđếnanh,ngườimàtôiđượchânhạnhtiếpxúctạicuộctruyềnđạtnghịquyếtcuốithángvừarồi".Quyềnlậtdởtừngtrang,khôngngớtgậtgù:"CôNguyệtởNhàxuấtbảnBìnhDânthìtôicóbiết.Vợđồngchítuyệtlắm.Rấtxuấtsắcvàcónhãnquanchínhtrịnhạybén.Chúngtôisẽđặcbiệtchúýbồidưỡngnhânvậtnày.NhưngđồngchínhớnhắcNguyệtkhôngđượcnóigìvớiVỹ.Cứcoinhưanhtađánhrơiởđâu,khôngbiết.Chuyệnnàylộranguyhiểmlắm.Tôiđặcbiệtlưuýhaivợchồngđồngchíđiềunày:Tuyệtđốikhôngđượcnóiđãnộpchotổchứctàiliệunày.Đâylànguyêntắccủatổchức.Nếuviphạmthìhậuquảsẽkhônlường…".Sànhbỗngnhưthấysốnglưngớnlạnh.AnhânhậnvìđãtrótnóivớiNguyệt.CôấymàbôlôbalavớiVỹthìchếtcảlũ.

-EmcócầnanhnóingườiđangcótráchnhiệmgiữquyểnsổtaycủaVỹkhông? - Sành dịu giọng, ve vuốtNguyệt -Không cần chứ.Mà em cũngkhôngnênbiếtlàmgì.Bâygiờthìemphảihoàntoàntintưởngởanh,ởtổchức.Vợchồngmìnhđangchơimộtcanhbạc.Chỉcầnembímậttuyệtđốilàchắc thắng trămphần trăm.Nếuem lộ ra, tổchứcsẽkhôngđểemyên.VớiVỹ,emcứchốiphắt,khôngthấygì,khôngbiếtgìthếthôi.

-Anhlàmemkhôngcònracáigiốngngười-Nguyệtkhócnấclên.-Emvẫnlàvợyêuquýcủaanh-Sànhghémôihônvợ,nhưngbịđẩyra-

Chúngmìnhđangcómộtcơhộiđổiđời…Chivàinămnữathôi,biếtđâuemsẽvượtquacảcáithằnggiámđốcxethồ?

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương12Kháchkhôngmời

Nhữngngàyhoàbình,ngắnngủinhưbóngcâuquacửasổ.Ngày5tháng8năm1964,tàuMa-đốccủaHảiquânMỹxâmphạmlãnh

hảiViệtNam,gây ra sựkiệnVịnhBắcBộ,mởđầu cuộc chiến tranhpháhoại của khôngquân và hải quânMỹ trênmiềnBắc,mở rộng cuộc chiếntranhhuỷdiệttrêntoàncõiViệtNam.

Những cuộc némbom của không quânMỹ từ vĩ tuyến 17 trở ra ngàycàng dãman và khốc liệt. Cầu ThanhAm, cây cầu bé nhỏ nằm trên conđườngliêntỉnhdẫnvềlàngĐộngbịđánhsập.CâycầugầnnhưvôdanhítcótêntrênbảnđồnàymàsaolạinằmtrongnhữngmụctiêuđầutiêncủakhôngquânMỹ?Nhữngaiamtườnglịchsửvàcóchútítkiếnthứcquânsựthìhiểura rằngngườiMỹở títbênkiabáncầunhưngđã liađôimắtxanh lèsangvùngđấthẻolánhnàytừlâurồi.

TừthờiLý,Trần,Lê,conđườngthiênlýtừngquađây.Theođườngthuỷ,từkinhthànhThăngLong,xuôisôngĐáy,sôngHoàngLong,quacửaGiánKhẩulàtớicửaThầnPhù,dongbuồmxuôibiển,tiếnthẳngvàođấtChiêmThành.CũngtừsôngĐáy,rẽquasôngChâuvàosôngHồng,rồicắtngangsôngLuộc,phongtoảconđườngbiểntiếnvàohệthốngsôngTháiBình.Điđườngbộ,từkinhđô,quađâysẽthăngtớiBiệnSơn,ánngữvùngTamĐiệphiểmyếu.ĐâylàconđườngcủaLýThườngKiệt,LýThánhTông,TrầnAnhTông,LêThánhTông…từngđichinhphạtphươngnamvàmởmangbờcõiĐạiViệt.QuangTrungNguyễnHuệ, người anh hùng kiệt kiệt cũng từnghànhbinhthầntốcquađâyđểtiêudiệthaimươivạnquânThanhmùaXuânnămKỷSửu1789.Chonên,khôngquânMỹquyếtphácầuThanhAmđểchặncácngảsangđườngsốMột,hoặcvòngquaNhoQuan,NinhBìnhđểvàohệthốngđườngmònHồChíMinh.

CạnhcầuThanhAm,cómộtchợhuyệnsầmuấtthườnghọpnămngàymộtphiên.Từsángtinhmơ,ngườitừcácngảđãkéonhauvềnườmnượp.Hàngtrămthứsảnvậtvùngquê.Cóhẳncảmộtbãi rộngchuyênmuabántrâubò,lợngà.ChợhọpngaytrênbờđêsôngĐiền,trànxuốngtậncầu.

LầnđầutiênnhữngngườidânquênhìnthấymáybayMỹ.Mớiđầuchỉnghetiếngầmìtừxa,nhìnthấynhữngdảikhóitrắngmảnhnhưtơ.Rồitiếnggầmrítxé trời.Khôngaikịpchạy.Khôngcònchỗđểẩnnấp.Trongnháymắt, nhữngđànquạ sắt hung thần đã tặng chonhữngngười dân quê hiền

lànhvô tộimấychụcquảbomtấnmangnhãnhiệuUSA.Ngaysaunhữngtiếngnổđộngtrờilànhữngcộtlửadacam,nhữngcộtkhóiđenđặclẫnđấtđá,bùn,nước,xácngười,xácđộngvật,raucỏ,câycối,hànghoá,đồvật,trothan…dựnglêntíttrờicao.

Hơnmột trăm người bị chết. Hàng trăm người đi cấp cứu bệnh viện.Nhiềungườiđàobớimấyngàysauvẫnkhôngtìmthấyxác.Nhiềungườichỉcònlànhữngbúithịtđenxỉn,khôngthểnhậnra.Nhiềungườikhigomxáclạithìthiếuchântay,phủtạng…

TrongnhữngnạnnhâncủaphiênchợhuyệnấycóBính,vợCục***CáicôBínhcàocàongàynào,bâygiờđãlàngườiđànbàbốncon,lại

đangchửađứathứnăm,bụngcaovượtmặt.Mườimộtnăm làmvợ,cũngngầnấynăm làmmẹ,ngườiđànbà thôn

quênàyhầunhưkhôngcótuổixuân.KhithằngNguyễnKỳCông,contraicả,chưađầyhaituổi,thìBínhlạiđẻthằngNguyễnKỳCái.ĐâylàthờikỳcựcnhụcnhấtcủaBính.ThằngbémớithànhhìnhtrongbụngchưađượchaithángthìbốnóphảingồitùvìtộidámxẻodáiôngđộitrưởngĐộicảicáchPhèngCửuTựu.MaymàôngTựukhôngchết,chỉphảiđicấpcứuválạicủaquý.Cụcbịkhéptội làmtaysaichođịch,âmmưupháhoạicuộccảicáchruộngđất,giếthạicánbộcáchmạng,bịtùgiamhainăm.Mãnhạntù,ngườilàngĐộngđónCụcnhưmột anhhùng.Ai cũngngầmkhenCục là ngườithuỷchung,cókhíphách,uyvũbấtnăngkhuất.

ChiếncôngcủaCụcđãđượclantruyềnkhắphànghuyệnhàngtỉnh,làmcảlànghảhê.Cụcđượctínnhiệmđếnmức,xãviênđềnghịbổsunganhvàobanquảntrịhợptácxãnôngnghiệp,nhưngchínhquyềnđịaphươnggiữývớicấptrên,chỉchogiữchânđộiphóđộisảnxuất.Cũngthờikỳnày,hứngchí,CụctặngtiếpBínhmộtthằngcontrainữa,đặttênlàNguyễnKỳCách.Rồihainămsau,côcongáirượucótênNguyễnThịRuộngrađời.BốncáitầuhámồmbiếnhaivợchồngCụcnhưnhữngcontrâucày.Nhưngnghĩđếncâu "tam nambất phụ,Cục vẫn ấmức. Phải "sản xuất" cho đượcmột cungảu nữa cho đủ tứ hổ, cho hoàn thành đủ năm cái tênCông,Cải,Cách,Ruộng,Đất,nhưCụcđãdựtính.

VấtvảnhấtlàBính.Chịgiàđiđếnchụctuổi.Thậtđúngvớicâu:"Gáibamươituổiđãtoanvềgià".Bùlạisựvấtvảnuôicon,Bínhcóniềmhạnhphúcbìnhdịvàniềmvuikhôngbờbếncủangườiđànbàmãnnguyệnvìđangdầnhoànthànhthiênchứcvĩđạicủamình.Mỗisángdậy,ngồivấnlạimớtóc,chịlặngngắmchồngngựcphanhtrần,haitaydangrộng,nằmngáynhưkéo

bễsaucuộchoanlạccuồngsivàcựcmãn,ngắmbathằngcontraitrùngtrụcnằmômgáclênnhautronggiấcsaylibì,baquítửmangcáigientrộicủabố,đứanàocũnghaohaonhưTâylai,tócxoăn,mũithẳng,mắtsâu,ănbấtcứthứgìngủbấtcứchỗnào,khiếnBínhnởtừngkhúcruột.Thếlàchỉkịprachiếcvạibêngốccau,múcgáonướcmưa,ngửacổsúcmiệngòngọc,đongđầynướcvàolòngbàntayphảlênmặt,làchịcóthểlàmquầnquậtchotớiđêmkhuya.

Đứacontrongbụnglầnnày,Bínhtin lại là trai.Cụcmuốnphácái thếtamnam, thêmmột thằngcho thành tứhổ.Tứhổbấtnhược.CụĐồBiểubảo,hayCụcbảo,Bínhchiềutuốt.

Ngũhổ,cửuhổ,vớiBínhcónhằmnhỏgì.NhiềulúcBínhtựthấymìnhnhưchịgàmáidẫnđànconbớiđấttrongvườn,nhưảlợnnáinằmườnthảchùmvúchobầylợnconthinhaumútchùnchụt.BínhmuốnCụcchỉmãimãilàriêngcủamình,BínhsẽđẻchoCụcđếnkhinàohếttrứngthìthôi…

Càngđếnngàynằmổ,Bínhcàngthamcôngtiếcviệc.Tốihômtrước,chịthứcđếngầnnửađêmđểđánhnốtkhoanhthừng.LàngĐộngcónghềlàmthừngtruyềnthốngtừmấyđời,Đànbàcongái,ngàyđilàmđồng,tốivềlạichẻgiang,nứa,bệnthừng.Khoanhthừngmườiđôi,làmtrongbangày,trừvốnliếng,cũngđượcnămhào,đủtiềnmuahaicângạo.

ThừngcủaBínhthườngsănvàđẹpnhấtlàng,basợixoắnchặtvàonhau,trắngnuộtvàđềutămtắp,vừalàmxongđãcóngườiđếncấtbuôn.NhưngphiênchợThanhAmnàythìtựBínhmuốnđembán.Nhântiệncóổtrứnggà,buồngchuốitiêuvàmấybókhoainướcmớicắt từtốiqua.Bínhmuốndồntiềnmuavảimaychobốconmỗingườimộtcáiáo,cònlạimuamớtômvề làmmắmăndần.ThằngCôngsắp lên lớpbẩy,cầnphải trưngdiệnvớibạnbè,màchỉ cóđôi áocộc thaynhaumặc sà sã, sờn ráchhếtbảvaivàngắncũncỡn.

Nhìncáibụngchửalặclècủavợloayhoaymãigiữahaidóngquangchấtđầykhoainước,lạiquàngthêmmấykhoanhthừngvàbuồngchuốitiêu,Cụcthươngđếnthắtlòng.Saomàcóloạiđànbàthamcôngtiếcviệc,kibotừngđồngxu.Chửađẻmấylầnmàlúcnàocũngchắtbóp,nhịnănnhịnmặcđểphầnchochồngcon.Tốiquađãbảo rồi.Khôngđichợnữa.Đểhết thừngchongườitacấtbuôn.Đểbuồngchuốirấmmàbồidưỡng.Chồngchấtthếkia,vácbụngkhôngnổi,còngồnggánhlàmsao?

-ĐểthằngCôngnógánhđỡcho-Cụcchạylạiđỡgánhhàngchovợ.-Trôngcồngkềnhthếthôi.Nhẹkhôngấymà.Bínhkhoáttay,rồinhưsựcnhớra,chạyvàobếp,đonđảmangổtrứng

gàvùi trongrổ trấuđặtgiữanhữngkhoanh thừng.Đangđịnhcấtgánh lênvaithìCụcgiữlại.

-Đãbảorồi.Cómấyquảtrứng,đểmàbồidưỡng.Bụngchửa,cửamả.Khôngănvàomồmthìlấysứcđâuchocon,chomẹ?

-Vẽ.Chẳngcótrứnggàtôicũngđẻđược.Bốnđứakia, tôichỉhắthơimộtcái là tòi ra.Hồicảicáchvớisửasaiấy thì trứnggà trứngvịtởđâu?Thầynócứvẽchuyện.Rổtrứngnàybằngnửayếngạo,ăntrứngngangvớiănsâm.Tôimuốndồntiềnmuachobốconmìnhcáiáo…

Nhìncáicổgầyngẳngcủavợ,máuCụcsôilên.-Bốcontôiđéocầnáo.Cờitruồngracũngchẳngsao.Đểtrứngnàycho

thằngcuĐất…Cụccầmphắtcáirổtrứnglên.NhưngBínhcònhăngmáuhơn.Chịníu

haitaygiằnglại.Vợchồnggiằngconhau.Rổtrứngrơixuốngđất,vỡnhoenhoétvàng.Vụxôxátấybáohiệumộtngàybithảm.***ĐangkhơiconmươngcạnngoàicánhđồngCửaAo,thấytiếngmáybay

phảnlựcquầnđảo,rồinhữngcộtkhóingất trờibốclêntừphíacầuThanhAm,Cụcbỗngthấynhóitrongngực.

Tiếngngườithấtthanhkhắpđồng:-Làngnướcôi,Mỹbỏbomrồi!-NóbỏbombệnhviệnPhươngĐình…ình…ình…-CảcầuThanhAmnữa.ốigiờiơi,đangphiênchợThanhAm.Thếnày

thìchếtcảlàng…Cụcquăngcáicuốcxuốngmương,vắtchânlêncổchạytắtđồng.Suốttừ

lúc rổ trứng vỡ, Cục luôn tự phỉ nhổ mình. Cái tay lành cầm cái tay tậtnguyền,Cụcvảđánhbốpvàomồmmình.Chochừacáithóicụccằn.Càngnghĩcàngthươngvợđếnthắtlòng.Chỉnhịnănmặcđểdànhchochồngconchứnàocónghĩđếnmình.Tạicái tínhkhíhổlửacủaCụcmàmấylầnđãlàmkhổvợcon.Linhtínhbáochoanhbiết,Bínhnguymất.

Sautrậnbom,ngườitừkhắpngảđổvề,bấtchấpcảmáybayMỹcóthểquaylại.Họcsinhtừtrườngcấpba,từcáctrườngcấpmột,haigầnđócũngđồngloạtnghỉhọckéođếnđenđặc.Tiếngkêukhóc,gàothéttìmngườithânnáoloạn.

Cục đứng giữamột vùng khói bomkhét lẹt, đất đá cày xới, như thuởhồng hoang. Cánh tay liệt buông thõng xuống nhưmột dấu than bất lực.Không còn dấu vết đâu là dãy hàng xén, đâu hàng thịt, đâu hàng rau cỏ,

quangthừng.ChắclàBínhngồiởchỗhàngchuốivàraulợn.CókhimàbánhàngxongBínhđãvềnhà…

-Bốơi, connhìn thấyđôiquanggánh củanhà taởbúi tređằngkia -ThằngCôngtừđâubỗngchạyđếnbênCục,mặtcắtkhôngcòngiọtmáu.

-Đâu?Ởđâu?Cóthấymẹmàykhông?-Cụcrunbầnbậtcầmtayconchạyđếnchỗbụitrebịchẻtannhưsơmướp,từngbúirễgộcchổngngượclên trời.Trênchótđầumấyngọn tre treonhữngvòng thừng trắng lốpnhưkhăntang.

-Mẹvàemmày…-Cụcmếumáonhìnquanh,rồianhbỗnghộclênkhinhậnrachiếckhănvuôngcùngmớtócdàicủaBínhphơphấttrênđỉnhmộtcâydừacụtngọn.

-Ốibốơi!Mẹcon…emcon…ThằngCôngkhócthét lênnhảybổxuốngđáyhốbomsâunhưmộtcái

giếnggầnđó.Cụcvàmọingườicũngnhảyàotheo.ĐàobớimộtlúcthìthithểBínhhiệnra.MộtcánhtayBínhbayđâumất.Khoangbụngtrốnghoác,chỉlàmộtkhốithịtvàmáulùngbùng.MặtBínhbiếndạng.Cảmớtócdàivàmảnggáycũngbaymất…

Bấtchấpmọingườingăncản,thằngCônglănxả,ômlấymẹ:-Ốimẹôi làmẹôi!Chỉvì thằngMỹmàmẹvàemchết thê thảm thế

này…Đanggào,thằngCôngbỗngtrợnmắtnhìnngượclên,ánhmắtnhưmuốn

đốtcháycábầutrời.-Đ.m.thằngMỹ,taosẽgiếtmày…Quáđauđớnvìcămthù,nóngấtlịmđibênxácmẹ…Bínhchếtkhông toàn thây.Đứacon trongbụngchưa rõhìnhhàicũng

bayđâumất.Nhiềunạnnhânxấusốkháccũngchếtkhông toàn thây.Cáclựclượngdânquân,thanhniênxungkíchtoànhuyệnđàobớisuốtmộtngàycũng không tìm thấy cánh tay và phần ổ bụng của Bính. Hai mẹ con đểchungmộtcỗquantàimàvẫnbịvẹtmộtgóc.

ĐámtangBính,ngườiđenđặccảcánhđồng.ChínhquyềnđịaphươngmuốnbiếnđauthươngthànhlòngcăngthùgiặcMỹ,đãhuyđộngcảxãvềđây.Từxưađếngiờ làngĐộngmớicómộtđám tangđôngnhư thế.Nhìnôngchồngvàbađứacon trai,mộtmụncongái trứnggà trứngvịtbọckíntrongmớkhănáoxôvậtvờđisauquantài,khôngaicầmđượcnướcmắt.DuymỗicáiHậu,NguyễnThịKỳHậu,mườibẩytuổirồi,màvẫnchẳngbiếtgì.NólũncũnlúcđibênbàPhúc,lúcchạyđếncõngcáiRuộng,côthacháumànhưnhái thacóc,vẫncòicọc,nhỏxíunhưcôbé lênnăm.Gươngmặt

Hậugiànhănnheo trùm trongchiếckhăn trắng, thỉnh thoảngcứngửa lênnhìnbầutrờichỉtrỏrồinhănnhởcười.

Lúc sắp hạ huyệt, người ta bỗng thấymột đámngười hớt hải từ cổngđồngđira.DẫnđầulàcáidángcaogầycửaVỹ.TiếpđólàmẹconKhiêmvàmẹconchịLà.ThằngChiếnThốngNhấtđượcvềquênhưchimsổlồng,mộtmình đội vòng hoa tang trên đầu, chạy vống lên phía trước. BéMai trằnxuốngkhỏilưngmẹ,vừachạytheovừagọianhNhấtờiời.

Chíngiờđêmqua,nghebảntinthờisựcủaĐàitiếngnóiViệtNam,vợchồngVỹđãbiếttingiặcMỹnémbomcầuThanhAm,đúnglúcphiênchợhuyệnđôngnhất.Cảđêmhaivợchồngkhôngngủ.LàngĐộngchỉcáchcầuThanhAmhaicâysốtheođườngchimbay.Khôngkhéomalàngcógiỗtrận.Quảnhiên sáng ra thì cóđiệnkhẩn.RồimẹconchịLàđi xe commăngcađến,bảovềngay,thímCụctrúngbom.

XekhôngquađượccầuThanhAm,phảiđivòngđườngkhácvềlàng,xagầnhaichụccâysố.Đứngtrướcđoạnđườngcấmngườixe,Vỹnhậnrabãibomkéodàitớigầndốcbệnhviện.CáiđoạnđêquacầuThanhAmnàysuốttừthờiấuthơđãquáquenthuộcvớiVỹ.ĐãcóbaolầnbọnhọcsinhlớpVỹkéonhaulênchỗthápcống,nơiconsôngĐàochảyvàosôngĐiềnđểnhìnbọtsóngsôiréoquacửacốngmùanướclũ.Cáicầubénhỏvànhữngngườidânlươngthiệnnàocótộitìnhgì?

HìnhảnhtrậnbomdotừngđànmáybayHen-cátvàKhutrụccủaPhápgiếthạigầnmộttrămdâncôngởdốcCòNòitrênđườngvàoĐiệnBiênnămnàolạihiệnvề.Vỹlàmộttrongnhữngphóngviênmặttrậncómặttạihiệntrườngđâutiên.Khắpnơingổnngangđấtđá,câyđổvàbốclênmùitửkhí.Cáimùicủachếtchóc,ởđâucũngkhônglẫnđược.ĐếquốcMỹbâygiờvàthựcdânPháptrướcđâycógìkhácnhau?Chúngcùngmộtduộc.ThậmchíMỹcòndãmantànáchơn,vìchúngđãcócôngnghệhuỷdiệt.

Suốttừkhixuốngxechotớilúcranghĩađịa,cảbầuđoànthêtửHàNộikhôngainóimộtlờinào.Thấyđámngườiđộikhăntrắngđứngđôngnghịt,mấyđứatrẻnemnépsợhãi.BéMaimọikhivẫnnhũngnhẽobắtmẹbế,hômnaybỗngcuncútđimộtmình.

ÔngChủtịchxãLưuVănNgao,tứcĐĩNgao,ngườihàngxómđãtừngbắtbỏ tùCục trongvụcắtcủaquícủaĐộiTựungàynào, thaymặtchínhquyền,đọcmộtbàiđiếuvăndài,hìnhnhưchépsẵntừmộtbàixãluậnbáo,trongđóchủyếulênánĐếquốcMỹxâmlược:

-TộiáccủagiặcMỹtrờikhôngdung,đấtkhông tha-GiọngChủ tịchNgaohừnghựccăm thù -Theo thốngkê sơbộcủahuyện,ngàyhômqua

giặcMỹđãgiếthạimột trămbamươisáungười.NếukểchịBínhvàđứaconsắpđếnthángđẻlàmộttrămbamươitám.Đólàchưakểnhữngngườivãnglaithuộccáctỉnh,huyệnkhác.RiênglàngThanhAm,nơibịbom,sốngườichết lên tớibốnmươibangười.Ngoài racòncóhai trămsáumươitámngườibịthương,cómườibẩyngườiđangrấtnguykịch…Đểbiếnđauthươngthànhhànhđộng,ngaytừgiờphútnàycảxãtasẽphảitiếnhànhmộtchiếndịchđàohầmhàotrúẩn.Tấtcảcácxãviênrađồngđềuphảicónùnrơm,mũrơm, túi thuốcbôngbăng.Một trămphần trămdânquândukíchphảicósúngvàgiáomác,sẵnsàngđềphòngbiệtkíchvàbắtphicônggiặc.Nhânđâyxinthôngbáomộttinvui:NgàyhômquaquânvàdânmiềnBắcđãbắnrơitámmáybayMỹ,trongđóquândânHàmRồng,ThanhHoáhạrơibốnchiếcF4,mộtF105…

Bàiđiếuvănkếtthúcbằngnhữnglờihiệutriệu:-Hãybiếnđauthương,cămthùthànhhànhđộngcáchmạngcụthể.Hãy

thực hiện khẩu hiệu "Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu mộtngười".Cụthểtrongđợtgiaoquânvàongàymườihaithángtới,toànxãtasẽgiaovượtmứchaimươihaithanhniênlênđườngnhậpngũ…ChịBínhơi,chịmấtđilàmộttổnthấtvôcùnglớnlaocủaanhNguyễnKỳQuặcvàcáccháuCông;Cải,Cách,Ruộng.CáiýđịnhsinhmộtthằngcuĐấtnữachođủ bộ tứ cũng đã bị giặcMỹ xoá bỏ.Tội ác củaĐế quốcMỹ trời khôngdung,đấtkhông tha…Chúng tôi,nhữngngườiở lạixinhứavớichị,biếnnhữngcánhđồngquêtathànhcánhđồngdiệtMỹ,đạtnăngsuấtnămtấnmộthecta…

Nhữngnắmđấtđượcnémxuốnghuyệtmộ.ThằngCôngđâmbổxuốngnắpquantài.Mấythanhniênkhoẻphảikéo

mãimới đưa nó lên được. Những tảng cỏ cuối cùng đã ấp lên phầnmộ.Vòng hoa duy nhất đượcmang từHàNội về, như tấm huân chương chongườixấusố.

Vỹthaymặtgiađìnhnóilờicảmtạ:-Giađìnhchúng tôikhôngbiếtnóigìđểcámơn tấmlòngcủabàcon

làngxóm,họhàngnộingoạicùnganhembạnbè…đãđếntiễnđưamẹconthímBínhvềnơiannghỉcuốicùng…khôngaingờrằng,nhữngngàyhoàbìnhcủachúngtalạingắnngủithế,rằngchúngtatưởngđãđánhđuổisạchkẻthùtrênmặtđất,nàongờbâygiờchúnglạiđộtngộtkéođếntừchântrời.Mộtkẻthùvôcùnghiểmđộcvàmanrợ…

TheoánhmắtVỹ,tấtcảmọingườiđềungướcnhìnlên.Vàcũnggiốngnhưanh,tấtcảđềugiàngiụanướcmắt,nhưngđanhsắchậnthù.

***Ngaysaulễtang,mẹconLàphảitheoxevềHàNội,vìxemượncủacơ

quanChiếnThắngLợi,khôngthểngủquađêm.Trướckhiđi,chịLàthắphương,khócnứcnở,rồimóctrongtúiáoratất

tậttiềnnong,temphiếu,đặtvàocáiđĩađểtrướcbàivịBính.-Nóilàchịemdâuvớinhau,nhưngchưabaogiờđượchànhuyêntrọn

mộtngày.ThímBínhmấtđi,vợchồngtôiđauxótlắm.AnhLợibậncôngtáctrungươngkhôngvềđược,uỷquyềnchotôivềchiabuồnvớichúvàcáccháu.Tính tôicósaonóivậy,số tiềnvà temphiếunàyvợchồng tôi thêmcặpvàođểgiúpchúCụcnuôicáccháu.Tôihứa,từnaymỗithángsẽgửitiếptemphiếuvề…

ThằngChiếnThốngNhấtcũngbắtchướcmẹ,móctừtrongtúiquầnracảmộtcuộntiền.

-ConcũnggópvàovớimẹđểnuôiemRuộngvớiemCải,Cách…AicũngtrònmắtngạcnhiênvìsốtiềncủathằngNhấtcònnhiềuhơncả

sốtiềncủachịLà.ThìrađólàtiêntiếtkiệmănsángcủaNhất:Cảbốvàmẹcùngchocậu,khiếncậutiêumãimàkhônghết.

TiễnmẹconLàvềrồi,Khiêmthầmnóivớichồng:-Emđãđikiểmtrakhắpcảtrongbuồngngoàinhà.Khôngbiếtchúthím

ấy có gửi đâu không, chứ vừa gặt xongmà trong bồ chỉ còn vỏn vẹn haithúngthóc,dămcângạo,mộtvạikhoaikilôvớichụcbắpngôgiốngtreotrênxànhà.Toànbộsốlươngthựckiachỉđủnuôiconlợncòicọctrongchuồng,conchóghẻ, chứkhôngnóigìđếnngười.Khôngbiết rồibốconchúCụcsốnglàmsao?

-ThímBínhđãđành…Bâygiờcầnnhấtlàlochongườisống…-Anhạ,haymìnhthưavớiuvàchúCụcxinchobéRuộngraởvớibé

Mainhàmình.Anhcóđểýhaiđứanóhíhúichơivớinhauthânthiếtđếnthếnàokhông?

-Anhbiếtrồi-Vỹnhưđọcthấyýnghĩcủavợ-EmmuốngiúpchúCục,bớtchochúấymộtmiệngănlúcnày…

-Vâng.Áingạichochúấyquá.Gàtrốngmộtnáchbốnđứacon…-Anhlạinghĩrộnghơn…Vềlâudài,vợchồngmìnhphảiđónuvàem

Hậuraởcùng…Trướcmắt,uvớiemHậuphảigiúpbốconchúCục.Tấtnhiênvợchồngmìnhphảihỗtrợphíasau.MìnhnuôiconRuộnglàmớibớtchochúấymộtmiệngăn.Cònbacáitầuhámồmkia,mìnhCụckhôngkhamnổi.Phảidồn tất cảbàcháuvàomộtbếp.UvàcáiHậucũngphải sangởcùngbốconchúCụcđểbà tiệnchămsóccáccháuvàhỗ trợchúấycông

việcnhà…-Emcóchiếcvòngmợchotừngàytrước,chẳngcódịpnàodùngđến.

Emmuốnđưachouđểđongmấytạ thóctrợcấpchobốconchúCụcanhạ…

Nhữnglúclâmsựthếnày,VỹmớithấyhếttàiđảmđangvàquánxuyếncủaKhiêm.Nhưngườitổngchỉhuy,từnghĩađịavề,nàngxôngngayxuốngbếp,đưatiềnnhờngườimuagạonếp,gạotẻ,muagà,rau,củ,cắtđặtngườinấunướngngaymộtmâmcơmcúngvàmấymâmcơmchonhữngngườiởxa.Tự taynàng lôiconRuộng, thằngCáchrabểnước,kỳcọ tắmtápchochúng,bắthaithằnganhCông,Cảicũngphảilàmtheo.Rồi,nhưcóphéplạ,nàng lấy từ trong túixách rachomỗiđứamộtbộquầnáocòn thơmphứcmùibăngphiến.

CảcáiHậu,cảCụccũngcóquầnáonứcmùibăngphiến.Thìra,khôngbiết tựbaogiờ,nàngđãgomnhữngbộquầnáocủanàng,củabàBaYên,củaVỹ,củacảcậuKhánh,đãlâukhôngmặctới,tựtaynàngsửachữa,cắtválại,đểdànhmangvềquê.

ÝđịnhcủaKhiêmđượcVỹchấp thuậnngay.Anhquyếtđịnh triệu tậpcuộchọptoàngiađình,cómờicảôngbàPhóBùng,bốmẹBínhthamdự,vớimụcđíchgiúpbốconCụcổnđịnhcuộcsống.

Chưahọp,bàPhóBùngđãômmặtkhócờiời.-Chỉconchếtđilàthiệt,conơi.Tiênsưchacáithằnggiặcác…ÔngPhóBùngvốnlàmộtlựcđiền.Hơnbẩymươi,chòmrâurễtređốm

bạc,vểnhngược,trônglúcnàocũngquắcthướcnhưnhânvậtChâuXươngconnuôiQuanVânTrườngtrongTamQuốc,vậymàtừhômquađãgiàsọmthêmchụctuổiCáikhốiutrêngáyôngnhưcànggồcao,đẩymáitócrễtretrĩuxuống.Taivốnnghễnhngãng,lúcnàyôngcốnghiêngbênnàybênkiamàcungkhônghiểuvợchửiai,chửicáigì.Lắcđầuthấtvọng,ôngđậpđậpvàotaybàrahiệuđừngkhóclócnữa,rồinói:

-Tráchmóclàmgìchothêmrốiruột.BàcógiỏithìsangnướcMỹmàbắtthằnggiặcnóđềntrảconbà.Tôibànvớibàrồi.Vợchồnglãogiànàytuysắpxuốnghố,nhưngtựtaycònlậtcỏbớiđấtkiếmmiếngănđược.Cóthằngchúútnămnaymườichíntuổi,sắptớitôichođinghĩavụ,trảthùchochịnó.Ngườisống lúcnày làphảibiết làmnhữngviệcgì.Nhânđây thưavớibàvàhaibácVỹtừHàNộivề.Bàvàhaibácchonhàchúngtôixinbốnđứatrẻvềnuôichochúngănhọc.

ÔngphóBùngchưanóihết,bàphóđãlạikhócồồ.- Cho tôi nuôi cả bốn đứa cháu tôi. Cả thằng Công, thằng Cải, thằng

Cách,conRuộng.Ốiconơilàconơi.VìthằngMỹmàconphảibỏbốnđứacongiữađườnggiữachợ.Thầyukhôngbỏcácconconđâu.ThầyusẽthưavớibàPhúcxinđượcnuôicảbốncháu…

CuộchọpđãxoaychuyểnhẳnsovớidựkiếncủaVỹvàKhiêm.ÝđịnhxinđemconRuộngraHàNộiđểbéTrinhMaicóchịcóem,giờđưaralạithành chuyện vuốt đuôi, chuyện đãi bôi. Nhưng với cương vị người anh,ngườicótráchnhiệmthuxếpcôngviệcgiađìnhlúcnày,buộcVỹphảicómộtquyếtsáchhợplý.

-Thưau,thưaôngbàPhó-Vỹnói–ĐâylàlúcbốconchúCụccầncótìnhmáumủruộtrà.TấmlòngcủaôngbàPhó,khiếnchúCụcvàcảgiađìnhcháughiânlắm.Tuynhiên,cầnphảicósựchiasẻtráchnhiệm,kếthợpvớihoàncảnhvàđiềukiệncụthểtừngtrườnghợp.ÔngbàPhócũngđãgiàrồi.Tuổigiàcầnđượcnghỉngơi,tĩnhtại.VảlạichúCụccũngphảicócáccháubêncạnhđểbảoban,giúpđỡ.CháuxinphépôngbàPhóđượcđềxuấtcáchgiảiquyếtthếnày:TừnayuvàemHậusẽsangởvớichúCụcđểgiúpchúCụctrôngnomcửanhà.ThằngCông,anhcả,cùngvớithằngCải,haicháuđềuđãlớn,cầnởvớibốđểđượcrèncặp.Cáccháuvừađihọc,vừalaođộngthêmđểgiúpđỡbố,ThằngCáchđãhọclớphai,cũngđãbiếtlàmviệcvặt,nayxinđượcởvớiôngbàngoạiđểôngbànuôivàchoănhọc.RiêngcháuRuộng,congáiút,cònthơdại,mấtmẹlàthiệtthòinhất.ConbérấthợpvớicháuTrinhMai.VợchồngcháuxinđượcđưacháuRuộngraHàNộiđểchịemchúngcónhau…

PhươngáncủaVỹ,cânđinhắclại,aicũngthấyhợplý.Cảnhàcùngnhấttrícao.

Hộinghịgiađìnhđangđịnhgiảitán,thìbàLýPhúcbỗngnhưsựcnhớđiềugì,tấttảchạyvềnhàthờ.VỹbảoKhiêmvềtheo.Lúcsau,haimẹcontrởlạivớimộtgóivảilụađỏ,bénhưquảquýttrêntaybàPhúc.

-Suốtmấynămtrời,tôiquênbẵngđi-BàPhúcvừaquệtnướcmắtvừanói-ĐâylàđôinhẫncướicủavợchồngnhàCục.MẹBínhnóloxa,khôngdámdùngđến,nênđãgửitôi.TôivẫncấtgiữchomẹBínhtừngàyđó.NaytôiđưalạiđểbốCụcbánđimànuôicon.PhầntôivớiconHậu,khôngnóilàmgì:TôithươngnhấtbốnbốconnhàCục.Mộtđứavềởvớiôngbàngoại,mộtđứaraHàNộiởvớinhàVỹlàphảirồi.CònbabốconanhCục,giờthìkhôngcho, tôicũngcứở.Gàtrốngnuôiconmộtmìnhkhổlắm.Bốnólạiđâucóđượclànhlặnnhưngườita…

Mọingườikhôngaihiểuvìsaolạicóđôinhâncướinày.Cụcnhìn,nhưlầnđầutiênbiếtđếnthứkimloạiquíhiếmmàuvàng.

-Ucứgiữ lại -Cụcđưa lạiđôinhẫnvàngchobàPhúc -Bâygiờconchẳngcònlòngdạnàomànghĩđếnvàng.

Cụccốnhớlại.Anhđưatayvỗlênmớtócxoănmàurâungô.ChợtnhưcómộtluồngsángloétrongđầuCục.Từgiữaluồngsángấy,vụthiệnhìnhảnhngườiđànbà,dánglịchlãmtừngtrải,đixeôtôtừthịxãvềdựđámcướivợchồngCụcnămnào.BàCam,đúngrồi.NgườiđànbàtừngthathẩnrìnhhaicậubéCụcvàVệnchơibênbờaongàyxưa,ngườihayđónggiảbàmuađồngnátthườngluitớinhàngàyôngLýPhúccònbốcthuốcvàgiữchânlýtrưởng.ChínhbàCamấyđãtặngcậubéCụcchiếcdâybạcvuốthổmàconRuộngđangđeotrêncổkia.Chínhđôinhẫnkianữa,bàCamđãđeovàotậntayCụcvàBínhtrongđámcướichạycủahaingười.

BàCam,ngườiphụnữtốtbụngvàbíẩnấy,giờởđâu?

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương13Nỗiđaungườimẹ

NisưĐàmHiên,ngườiđẹpchùaPhổHướngnămnào,giờđãlàbàCam,phóchủtịchHộiphụnữtỉnh,mộtvịthiếuphụtuổingoàibốnmươi.

Đoáhoa,dù rực rỡ lộng lẫynhườngnào,cũngchỉcómột thời.Ngườiđẹp,dùsắcnướchươngtrờinhưcácđạimỹnhânTrungHoa:TâyThi,ĐiêuThuyền,DươngQuýPhi,VõTắcThiên… rồi cũng đến lúc tàn phai.VớiCam,quyluậtcủasắcđẹpnghiệtngãhơnnhiều.Chịnhưnhânvậttrongcâunóicủangườixưa:"Gáibamươituổiđãtoanvềgià".Chịtưởngnhưchưahềcótuổixuân,chưahềđượctrảiquađờithiếunữ,chưahềbiếtđếnhạnhphúclàmvợ,làmmẹ.Đôilúc,trongđâuđókýức,xahút,mờmịtnhưởmộtthếgiớinào,hiệnvềhìnhảnhbangàythầntiênởphốPhươngĐình.ĐờiđànbàcủaCamchỉcóbangàythầntiênấy.Triềnmiêntrongsuốtmấychụcgiờđồnghồ.Thoảthuêgiữathanhthiênbạchnhật.Ngâyngấttậnhưởngnguyênkhítinhkhôicủangườitraicuồngnhiệtmêđắm.NếukểtừcáibuổichiềunhưmuốnphátđiênvìphảidồnnénquánhiềuthèmkhátdụctìnhtrongcáinhàkhochùaPhổHướngấy,thìbangàythầntiênởPhươngĐình,làsựbùđắptuyệtvời,làđỉnhđiểmcủaáitình,đủchoCamsốngmộtđời.Vàcũngchỉthếthôi.Sauđólànhữngchuỗingàydàidằngdặckìmgiữvàgiấumình,thậmchíphảilêngâncốt,đạođứcgiả.Cáchmạng,theođúngnghĩađencủamọithời,gầnvớitôngiáoởbảntínhhàkhắc,caynghiệtvàthóiđạođứcgiả,vì tínhmụcđíchcủanó,đãvô tình triệt tiêuđếnmứctốiđabảnnăngconngười.Bảnnănglớnnhất, thậmchíduynhất là tínhdục.Vì thếbaonhiêutuổi xuânđã bị chônvùi.Tuổi xuân củaCamcũngvậy. Suốt từmối tìnhvụngtrộmvàkết tráiởPhươngĐình,chịhầunhưđãxongthiênchứcđànbà.

Ngắnngủivậysao,mộtphậnđànbà?CâuhỏinàythoạtđầukhiếnCambângkhuâng,loâuhàngnửathángtrời.Sauđóthìđauđớn,cayđắng,nuốitiếckhônnguôi.

SựkếtthúcthiênchứcđànbàcủaCamxảyracáchđâymộtnăm.ĐólàthờikỳCamđượctriệutậpvềhọctrườngChínhtrịcaocấp,mộtkhoáhọcmườihaithángđàotạocơbảnchođộingũcánbộchủchốtcấptỉnhvàcấpbộ,ngành trungương.Mườihai tháng,chia làmbốnhọckỳ, tươngđươngvớibốnnămhọcchínhquy.Tốtnghiệpkhoáhọcnày, coinhưkhôngcầnhọcthêmmộtvănbằngchứngchỉnào.

GiốngnhưnhữngCửnhânthờiTây,đãquatrườnghậubổlàcóquyềnlàmquan cai trị ở bất cứ đâu.Chương trình học không khó, nhưng nhiềukháiniệmmới,mơhồvàtrừutượng,buộchọcviênchỉcócáchduynhấtlàthuộclòng.Chỉcầnhọcthuộclòng,khôngcầnhiểu,làcóthểđạtđiểmcao.Nhưhầuhếthọcviêntrongkhoáhọc,nhữngbíthư,chủtịchhuyện,trưởng,phóty,vụtrưởng,vụphó,giámđốc,trưởngphóban,ngành…nhữngngườixuấtthântừcôngnôngbinh,Camcũngùùcạccạcnhưcôhọctròlớphaiphảitheohọcchươngtrìnhđạihọc.Khôngbiếtthìcàngphảicố.Họcngàyhọcđêm,bấtkểngàylễchủnhật.Hoảngnhấtlàviếtthuhoạch,kiểmtrahếthọcphần.Cả lớpđốiphó.Lừagiáoviên rangoàiđểcopygiở sách.ChưaxongphầnTriếthọc,Chủnghĩaxãhộikhoahọc,đãđếnphầnKinhtếchínhtrịhọc.Rồihaiconđường.Rồilịchsửgiaicấp…Chỉsaubathánghọcvẹt,Camđãsútnămcân.Khôngthểdoănuốngkhamkhổ.ThờinằmbờngủbụihoạtđộngbímậttrongvùngđịchhậukhuBa,nhịnđỏilàthườngmàCamvẫnphâyphây.VậythìtạisaomỗingàycơthểCamcứteotóp?Cólần,nhặtđượcmộtmảnhgươngvỡcònbằngcánhcửasổ,Cammangvềphòng,giữatrưa,đóngchặtcửalại,cờihếtquầnáođểsoi.Nồngnỗngtronggương,Camtưởngnhưmìnhđanggặpmộtmụgià lạhoắcnào.CamtiếcngẩnngơcáithờiphồnthựcthầytiểuHiênởchùaPhổHướng, tiếcxótxabangàythầntiênvớiKhôiởPhươngĐình.Bầuvúmớihômquacònngồnngộn, căngđầy,giờđãtóplại,chảyxệ.Cammơhồcảmthấytrongngườimìnhcósựđổikhác.Vàquảnhiên,vàođúngcáithángthứbacủakhoáhọc,đúngkỳthihếtphầnmộtgiáotrình,Camchờđợimãivẫnkhôngthấykinhnguyệt.

ChẳnglẽmớihơnbốnmươituổiCamđãtắtkinh?Câuhỏinàysâuxoáytrongđầu,cólúcnhứcbuốtnhưcóaiđóxọcmộtchiếckimdàixuyênsuốthaibêntháidương,cólúctêdại,choángvángnhưbịgiángmộtvậtnặngtừtrêncao.BốnđêmliềnCamkhôngchợpmắt.Haylàmìnhcóthai?Chỉcóýnghĩcóvẻnhưngớngẩnnàymớiđủchứngcứkhoahọcđểcóthểgiảithíchđượchiện tượngtắtkinhởngườiđànbàđangcòntuổisinhnở.Nhưngcóthaivớiai?Baogiờ?ĐiềunàythìCamquábiếtrõmình.SuốttừngàyđẻbéLêKỳChu,Camkhônghềcósựđụngchạmvớibấtkểngườiđànôngnào.SựphảnbộicủaKhôikhiếnCamcămthùvàghêtởmtấtcảbọngiốngđực.Cólẽnhưvậy.Nhưngcũngcòndohoàncảnhchiếntranhvàsựnghiêmkhắccủa tổchứcnữa.Đãnhiều lúcCamcũngtựcảmthấymìnhnhưđangbiếnđổigiớitính.Cammọcrâumépvàrậmrìlôngnách.Cammạnhmẽvàlạnhlùng,lýtrívàvôcảm.

RồiCamcũngcố tìm ranguyênnhân.Phải rồi.Nếu tính từbuổi sáng

đồngchíChiếnThắngLợi,PhóBanX,đếngiảngbàichuyênđề"Haiconđường"chotớikhiCamtắtkinh,đãgầnhaitháng.

Tưởng thầy giáo Chiến Thắng Lợi là ai, hoá ra chính là Nguyễn KỳKhôi,ngườimàCamtừngkỳcôngtìmkiếmsuốtmườimấynăngtrời.

Cốtìnhthunhỏngườilại,vàngồitậngócdãybàncuốilớphọc,màCamvẫntưởngnhưmìnhtrầntruồng,loãlồdướiánhmắtsángrựcnhưđènphacủa đồng chíChiếnThắngLợi.Chính sự kinh ngạc đến sững sờ khi chợtpháthiệnraCam,rồiánhmắtxămxoibỡncợtcủađồngchíđãkhiếnCamcóýnghĩấy.Khôigiờđãlàngườiđànôngvớitấtcảsựhoànhảovàthànhđạt.Mộtgiảngviêntầmcỡdạyởmộttrườnghậubổtốicaocủachínhthể.Nhưngđôimắtsâucóphầnâmu,bíhiểmvàánhnhìnsángquắcmỗikhichiếurọi,thìvẫnlàcủachàngtraimườitámtuổitrongbangàythầntiênởPhươngĐìnhấy.CamtinchắclàKhôinhậnranàngngay,dùnàngngồiởbấtcứxóxỉnhnàotronglớphọc.Tronggiâylát,khiánhmắthọgặpnhau,Camcảmgiácnhưmìnhbỗng lênconsốtNhậtkỳ lạ.Xengiữa tâm trạngyêu thươngxaxót là sựcămghét,hận thù.Cơnsốtgiờđãgiầngiật trongtừng li tihuyếtquản.Mặtnóngphừngphừng.Camđưa tay lên trán.Thânnhiệtchắcđãlêntớibốnmươiđộ.

Nhưngphảiđợiđếngiờnghỉgiữatiếthọc,Cammớibáocáolớptrưởng,trốnvềphòng.Cơnsốtnónglui,liềnchencơnsốtrét.Phảiđắpchănbôngvàđitấtdài.

Buổi chiều, giảngviênChiếnThắngLợiđộtngộtđến thăm.Đó làbấtngờ lớnnhấtmàCamkhông lường trước.Camcốgượngngồidậy,nhưngLợiđưatayngănchịlại.

-SuốtmườimấynămquatôivẫnđitìmCam.CambiếtLợinóidối,anhđãquáquenvớithóiđạođứcgiả,nhưngchị

khôngmuốnnóilại.-Chiếntranh…biếtlàmsaođược.Camhãythalỗichotôi.Vàchúngta

hãygiữmãikỷniệmvớimộtthờituổitrẻbồngbột.-Thôithầyđừngnóinữa.Tôiđãquênlâurồi…Tôithậmchíkhôngnhận

ragiảngviênChiếnThắngLợi làaikhi thầybước lênbụcgiảng.Với tôi,NguyễnKỳKhôiđãchết…

Giờ thìLợihiểu ra rằngCamvẫnkhông tha thứcho sự trốnchạycủaanh.NghecâunóiđủbiếtCamcămthù,nhưngvẫncònyêu…

Imlặnghồilâu,nhưchẳngcònđiềugìđểnói.BỗngLợingồivàomépgiường,cầmtayCam.

-Cam vẫn còn giấu tôi.Hình như giữa chúngmình vẫn cònmột giọt

máu…Conchúngtaởđâu?-Hìnhnhưư?Khôngcóchuyệnấyđâu -Camhất tayLợi ra, cốngồi

dậy,ánhmắtđầygiễucợt-Ngườitrầnlàmsaocóthaiđượcvớima?Thầyhãyyêntâmrằnggiữachúngtakhôngdínhlíuđiềugì.Vớitổchứcthầyvẫntrong sạchvàhoàn toànđược tin cậy.Đườngquan lộ củađồngchíChiếnThắngLợivôcùngthênhthangrộngmở…

-Cam,đừnggiấutôi.Nếuchúngtacócon,thìgiờlàlúctôicóđiềukiệnchuộctội lỗi…Bằngbấtkỳgiánào, tôisẽlochocon…ChocảCamnữa.Hếtkhoáhọcnày,Camcóthểđềđạtnguyệnvọng…

-Thưa thầyChiếnThắngLợi, đồng chíChiếnThắngLợi, câu chuyệncủachúngtanênchấmdứtởđây!-CamhấtmớtócquavaiCoinhưchưabaogiờ tôigậpanhNguyễnKỳKhôi…-Tôimệt lắm.Tôicầnđượcnghingơi.

ChiếnThắngLợirarakhỏiphòng,Camúpmặtxuồnggối,khócxốixả,nhưvừachôncấtnửađờimình.

Tớinửađêm,khónhọclắm,giấcngủmớiđếnchậpchờn.CammơthấymìnhtrởlạiphốnhỏPhươngĐình.ThầygiáoChiếnThắngLợitừtrênbụcgiảng,cắp theo tậpgiáo trình"Haiconđường",chạy theoCamvề tậncănnhàcógiànhoagiấy.Rồithàytrảikíntậpgiáotrìnhlêngiường,thànhmộtchiếcđệm,dàymàêmái.Nhữngtranggiáotrìnhbiếnthànhnhữngtrang"TốNữkinh".ThầyLợi cởiquầnáo, thoắt trở thànhchàng traimười tám tuổiNguyềnKỳKhôi,vớinhữngcơbắpcuồncuộn,sungmãn,vớikhẩuđạipháodũngmãnh, lúc nào cũng căngmột góc bốnmươi lăm độ. "Anhmới đọcđượcbộ sách "TốNữkinh",mộtbí truyềnvềcách làm tìnhcủavuachúaTrungHoa.Sáchdạycóchínkiểulàmtìnhcủabậcđếvương.Anhsẽbùlạicho embằng lần lượt các kiều "Long phiên" (Trứng lộn ngược), "Hổ bộ"(conhổbướcđi), "Viênbác" (convượnchạy), "Thiềnphụ" (convebám),"Quiđằng(conrùabaylên)…"

KhôngđợiCamcóđồngtìnhhaykhông,bằnghàngloạtđộngtácmạnhmẽ,dứtkhoátvàchínhxác,KhôilộthếtquầnáotrênngườiCam,rồiômxiếtlấynàngmàngấunghiến,càoxé…

CólẽCamđãtắtkinhtừđêmmơấy?Saulầnấy,Camvĩnhviễnchấmdứtmộtkiếpđànbà.***Cam trở về làngĐộng lúc đã xế chiều. Vụmáy bayMỹ bỏ bom cầu

ThanhAm,ngayhômsau,đàibáođã loan tin,nhưngtinBính,vợCục,bịchếttrongtrậnbomấythìmộttuầnsauchịmớibiết.

CamtưởngnhưmìnhcũngvừabịbomMỹthảtrúngđầu.Tinsétđánhlàmbậtdậytìnhmẫutửtưởngbaonăngđãngủquêntrongchị.Ởngườicánbộphụvậnlúcnàocũngtấtbậtvìnhữngcôngviệc,lúcnàocũngđămchiêunghiêmnghịtrướcnhữngchỉthị,nghịquyết,hoáravẫnẩnkínnhữngphấpphỏngloâu,nhữngáiốhỉnộcủakiếpngười.Tậngócthẳmsâu,trongđáytrái tim, tronggócnãobộ,Camvẫn luôndànhchoCục,choChu,haigiọtmáuoannghiệtcủađờichịmộttìnhmẫutửthiêngliêng.

VớiLêKỳChu,Camđãcôngkhaighi trong lý lịchcông tác,khaibốChuchínhlàđồngchíLêThuyết,mộtcánbộcáchmạngkiêncườngbịQuốcDânđảnggiếtngaysaungàychịcómang.Vìhoàncảnhcôngtác,ChuphảigửivềởvớibàngoạiởMườngBi.NhưngvớiCục,giọtmáuoannghiệtvớitên ác ôn Trương Phiên thì Cam phải giấu biệt. Cục là nỗi day dứt khônnguôicủaCam.Đãcólúcchịmuốnđầuthúvớitổchức.Muốntrởthànhconngườithậtcủamình.Muốnđượccôngkhailàmmẹ,làmbà.Rồimuốnrasaocũngmặc.ChịsẽđónvợchồngconcáiCụcvềMườngBidựngmộtnếpnhàởchungvớiChu,nơicóphầnmộcủangườimẹkhốnkhổvừamớiquađời.

NhưngrồiCamvẫnkhôngthểthoátkhỏicáivỏbọccủamình.Chịlàconngườicủatổchức.CôBướmngàyxưađãchếttừcáibuổichiềurétmướtkhicôđiêndạimangđứaconđỏhỏnvứtbỏởbúitầmxuânôngĐốngđầulàngĐộng ấy rồi. Nặng trĩu nỗi đau và sự ân hận, dày vò, Cammen theo bờmương,cùngcôthưkývàanhtàixếđithẳngrabãithamacuốilàng.

Khôngcầnaichỉdẫn,chịnhậnrangaynơiBínhnằm.Cảbãithamachỉcómộtngôimảmới.

Anhtàixếchâmhương,đưachochị,rồicùngcôthưkýkínhcẩnlùilại,chắphai tayđứngđợi.Camcầmbóhươngcháygiầngiật tronggió,đứnglặngnhưtrờitrồngtrướcngôimộmới.

"Condâucủamẹ?MẹlàĐàoThịCam,mẹđẻcủaQuặc,mẹchồngcủaconđây.Đauxótquá.Cứtưởngrằngvợchồngconsẽsốngyênổncùngcácconcon.Dùcuộcsốngcònvôvànkhókhănthiếuthốn,thiếucảtìnhthươngcủa mẹ, nhưng rồi cũng đắp đổi qua ngày, rồi cũng trôi qua những kiếpngười.VậymàgiặcMỹbỗngtừbênkiabiểnậpđến,giếthạiconmộtcáchdãman,tànác.Conơi,mẹkhôngmộtngàyđượcởbêncon,đượclàmmẹchồngcon,cũngkhôngmộtngàyđượcsốngbênhaiconvàcáccháu.Nhưnglúcnàomẹcũngcanhcánhmộtnỗinhớmong,lúcnàocũngcầuTrờiPhậtphùhộchocáccon.

Mấtmátnàyquálớn.Saonhữngngườitốtnhưcon,nhưôngLýPhúclạiphải chết oan uổng, hả con?Mẹ cầumong cho hương hồn con được siêu

thoát.Conhãyphùhộchochồngvàcácconcontrêncõidươnggiannày…"Cam san nửa bó hương cho anh lái xe đi cắmở những ngôimộxung

quanh.ChịtìmmộôngLýPhúc,thắpbanénnhangcầukhấn.Phầnnửacònlại,chịcắmlênmộBính,vàcứngồiphủphụctrướcgòđấtchođếnkhicôthưkýnhắckhẽ,chịmớinhưbừngtỉnh.

-Dạ,muộnrồi.Chúngtacóvàonhàgiachủnữakhôngcô?-Côthưkýnhìnđonghồhỏinhỏ.

-Chúngtavàonhàchiabuồnvớigiachủemạ.AnhQuặclàcontraicụLýPhúc,ngườiđồngchívàcơsởcủatahồikhángchiến…

Cô thư ký trẻ lần đầu đi với nữ thủ trưởng về thăm cơ sở, thấy ngạcnhiên vô cùng về tính đa cảm và tình thương người của thủ trưởngmìnhtrướcgiađìnhngườixấusố.Vừanhìnthấybachiếckhăntangtrênđầubabốcon,CamđãxoàtayồmlẩyCụccùngthằngCông,thằngCàivàkhócnứcnở.

-Khổthâncácconcháutôi.Giữađườnggàtrốngnuôicon…CònthằngCách,cáiRuộngđâu?

-Dạcháu.RuộngraHàNộivớibácKhiêm,bácVỹ.CháuCáchsangởvớiôngbàngoạicháu…-CụctrảlờirồidẫnchịCamtớibànthờ.

CamthắphươngvàđứngsụtsùihồilâutrướcbàivịBính.KhôngaihiểutâmtrạngCamlúcnày.Mộttâmtrạnggiằngxéđaukhổcủangườimẹphảiđóngvaimộtngườikhác,phảigiấumìnhđitrướcánhmắtthếgian,trướccảphầnmáumủruộtràcủamình.

KhônggìcóthểbùđắpchoCụcvàcáccháu,CammởtúisáchlấyhếttiếntrongtúidúivàotayCục.

-ThaymặtHộiPhụnữtỉnh,côvàcácđồngchítrongcơquanđếnthắphươngBínhvàchiabuồncùnggiađình…Cònđâylàtiềncủariêngcô.Cháucầmlấythêmcặpvàođểnuôicáccon…NgàyôngLýPhúccònsống,ôngLýcoicônhưngườitrongnhà.Cháuhãycoicônhưmộtngườithân.Bấtcứlúcnàokhókhăn,cháuhãybáochocô…

Nóidứtnhữnglờiấy,khôngkịpđểCụctừchối,Camvộibỏchạyraxe.***ÔtôvềđếncơquanHộiPhụnữtỉnhcũnglàlúcloaphátthanhtrênngọn

câysấuđầunhàđangphátbuổithờisựcuốingày.Cảnướcđangsôisụcnhưmộtlòlửa.ĐồngbàoNamBộthắnglớnởBếnTre,CủChi.GiặcMỹồạtleothangbắnpháVĩnhLinh,ĐồngHới,BếnThuỷ,HàmRồng,HảiPhòng,ViệtTrì…CảmộtlàngchàibêncửaNhậtLệbịbomMỹhuỷdiệt.

ĐộinữdânquânNgưThuỷbắnđuổitàuchiếnMỹ.Hàngvạnthanhniên

nôngthônTháiBình,NamĐịnh,HàTây…viếtđơnbằngmáutìnhnguyệnramặttrận.MộtnghìnbốntrămbamươisinhviêncáctrườngĐạihọcBáchKhoa,ĐạihọcYkhoa,ĐạihọcTổnghợp,ĐạihọcSưphạmHàNội tìnhnguyệnnhậpngũ…Tiếngphát thanhviênchưadứt,đãvang lên tiếnghátBích Liên với "Bài ca năm tấn": "Năm tấn thóc để góp phần đánh Mỹ.Ruộngđấtquêtakhôngmuốnnghỉmộtngày…"

Trong lúcCambật chiếcbóngđènđiệnđỏquạchởhành langvà loayhoaymởcửaphòng,thìngườibảovệcơquancứquanhquẩnmãimớidámđưachochịcôngvănthưtừtrongngày.

-Dạ thưa thủ trưởng.CócôngvănkhẩncủaThươngvụ triệu tậpsángmaithủtrưởngsanghọpgấp.

-Chuyệnđàohầmhàovàsơtánđâymà.TrungươngvừaraNghịquyếtvềtìnhhìnhmới,triệtđểsơtáncáccơquanđầunãorakhỏicáctrọngđiểmđánhphá củagiặcMỹ.Tất cả cácnơi đềuphải đàohầmhàophòng tránhbom-Camnhưbiếtrõmọichuyện-Buổiphátthanhthờisựbáohômnaytahạbaonhiêumáybayhảđồngchí?

-Dạ,mườimộtchiếc.RiêngHàmRồngbắn rơi támchiếc.HảiPhònghai,Vinhmột.

-Rồicònrụngnhưsung.MáybayphảnlựccủatatừLiênXôđãvềnướcrồi.

Camnói nhưđangđứnggiữahội trường, khiếnngười bảovệ cơquancũng thấymình như được truyền thêmnăng lượng.Ông hắng giọng,móctrongtúiáomộtláthư.

-Dạ,cậuthanhniênđếntìmthủtrưởngsuốtcảbuổichiều.Cậuấycógửithưlạichothủtrưởng.

Camthấylạnhtoátsốnglưng,nhưnglònglạinóngnhưlửađốt.LáthưtrêntayCamcứrungbầnbật.

ThưcủaLêKỳChu."Kínhgửimẹ,Trường con có phong trào tình nguyện lên đường nhập ngũ. Bọn học

sinhlớpmười tụiconkhôngđứanào thiếthọcnữa.ConđãviếtđơnbằngmáuxinđượcvàoNamchiếnđấuđểtrảthùchochaconvàđồngbàobịgiặcMỹgiếthại.Haingàynữachúngconsẽtậptrungtạihuyên.Conđếnchàomẹtrướckhilênđường.Nếumẹquábậnthìcũngchẳngcầnphảivềtiễnconđâu.Conlớnrồi,mẹđừnglogìchoconcả…

Contraicủamẹ.LêKỳChu"

Mớiđómàđãmườitámnăm.GiọtmáucủaCamvàKhôi,kếtquảcủacuộctìnhvụngtrộmbangàyởphốPhươngĐìnhấy,giờđãlàmộtchàngtraimườibẩytuổi.Nếukhôngcómẹ,ngườiđànbàmàôngCaiSâmđãnếmtráicấmđểsinhraBướmrồibánchoôngquanlangngườiMườngBilấymườiđồngbạctrắnghoaxoè,cólẽsốphậnthằngChucũngchẳnghơngìthằngCục.MaymàbàBưởi,mẹCamlấyđượcngườichồngnhânđức.Ôngquanlangthấtthếcuốiđờisốngẩndậtvớibàvợbatrongmộtthunglũngđávôitrắngxoáhoamơmỗiđộxuânvề.BàBaBưởikịpsinhvớiôngquanlanghaingườicon,mộttraimộtgái,trướckhiôngquanlangốmchếtkhibịgiamthờicảicáchruộngđất.NgườitagọibàlàMếBa.

Mếcónghềbốc thuốc lá chữabệnhphù thũng,mộtphương thuốcgiatruyềndoôngquanlangđểlại.Trongcáithungcũngheohút,hoangdãvàthơmộngấy,khôngmấyngườibiếtChulàconcủaCam.ChínhcậubéChuchomãitớisauhoàbìnhmớibiếtmìnhcómộtngườimẹ.ChugắnbóvớiMếBa,cậuQuáchLiêuvàdìQuáchThịPhinnhưmẹcon,anhemruột.

SaungàyMếBamất,cũng làkhiCamđãcómộtvị tríxãhội,có tiêuchuẩncánbộcấptỉnh,cónhàcôngvụ,nhiềulầnchịđãđịnhđónChuvềởvớimình.Nhưngrồilạiđắnđonhiềulẽ.Chịthườngxuyênphảiđicôngtáclưuđộng,xuốngcơsởrồihọphành liênmiên,quảnmộtcậucon traihiếuđộngkhôngdễchútnào.Vả lại, tuycónhàcôngvụ,nhưngcũngchỉmộtgiantrongkhutậpthể,kêvừamộtgiườngcánhân,mộtbànlàmviệc,mộtbànnướctiếpkhách.ĐónChuvềở,sẽphảitrìnhbàyđủlýdohoàncảnhvớitổchức,phơihếtquãngđờitưvốnthầmkínvàthiêngliêngcủamình,Camkhôngmuốn.

Vàcònlýdonàynữa,lýdotưởngnhưvụnvặt,chẳngcócơsở,chứngcớgìnhưnglạikhiếnCambănkhoănlolắnghơncả.

Ấy là sựgiốngnhaugiữaLêKỳChuvàNguyễnKỳKhôi nhưkhuônđúc.Kỳ lạ, sao cáhai đứa con củaCamđềugiốngbố chúngđến lạ lùng.ThằngCục,nếuđứngcạnhTrươngPhiên,cókhácgìhaiphiênbảncủacùngtácgiả.ThằngChucòngiốngKhôihơnnữa.Saunày,Camđọcmộttàiliệuviếtrằng,nhữngcuộctìnhlénlút,nhữngcuộcgiaophốivụngtrộm,thườngđẻnhữngđứaconcótínhgientrội,hoặcgiốngbố,hoặccónhữngtốchấtđặcbiệt.ChotớikhiCamđãbiếtchắcđồngchíChiếnThắngLợi,ngườithườngxuyênvềlàmviệcvớilãnhđạotỉnh,thườngxuyênđếncáchộinghịphụnữgiảngbài,chínhlàchàngtraiNguyễnKỳKhôingườilàngĐộngthìchịhoàntoànloạibỏdựđịnhđưaChuvềthịxãởvớimình.Camlosợtổchứcsẽbiếtmộtquãngđờimàchịđãgiấukín,đãmuốnphitang.Mộtcánbộchủchốt

nhưCamkhôngchophépkhaimanlýlịch,giấugiếmtổchứcmộtđiềugì.Camsẽphạmvàogiớiluật,viphạmlờithềthiêngliêng.Tổchứcsẽkhôngtha thứnếubiếtChu là conđẻcủaChiếnThắngLợi.Sẽmấthết.Cảmấymươinămgiankhổnằmgainếmmậtđitheocáchmạng.Cảđịavịxãhội,tiềnđồ,tươnglaicủabảnthânmìnhvànhữngngườithân…ĐiềulolắngcủaCamcònliênquancảđếnChiếnThắngLợi.Ôngtacũngsẽmấthết.Mộtđịavịnhưthế,mấyaidámmơtưởng?Tuyhậnthù,khinhbỉ,nhưngtrongsâuthẳmlòngmình,CamvẫndànhchoLợimộtgócyêuthương.Đótưởngnhưmâuthuẫn,nhưngcũnglàđạolýngườicủachị.

Sau hai ngày học nghị quyết,Camvề đếnMườngBi, thìLêKỳChu,ngayđêmtrước,đãtheođơnvịbímậtlênđường.

Chuđiđâu?Camhụthẫng,tưởngđấtdướichânmìnhđổsụp.Đứaconcủachị,giọt

máuvàsựkỳvọngduynhấtcủachị,lạigiốngnhưBính,đứacondâuxấusố,sẽlàmmồichobomđạngiặcMỹư?

***Sau cả tuần tìm kiếm, bằng đủ mọi nguồn thông tin, qua chằng chịt

nhữngmốiquanhệ,cuốicùngCamphongthanhbiết rằngChuđangđóngquânởvùngSuốiHai,SơnTây.

Anhđượcphiênchếvàomộtđơnvịđặcbiệt,sẽđượchuấnluyệncấptốcbathángđểchuẩnbịvượtsôngBếnHảitrướcmùamưa.

Bản tính kiêu hãnh và gan góc không thua kém gì đàn ông củaCam,cộngvớilýtưởngsángngời,lậptrườngkiênđịnh,ýchíxảthândotổchứcrèn cặp bao năm, cuối cùng cũng không thắng nổi trái timmềm yếu củangườimẹ.ChấpnhậnđểChuđichiếntrường,đốiđầutrựcdiệnvớibộmáychiếntranhtànbạovàhiệnđạinhấtcủađếquốcMỹ,tứclàCamđãcầmsẵntấmgiấybáotửcủaChu.Không!DùCamcóbịloạikhỏitổchức,tướchếtmọiquyềnlợi,địavị,bịsathảivềquêchịcũngkhôngthểđểcontraichịđivàochỗchết.Cảđời chị chỉ cònmìnhnó.Chịđãchịunhiềuhy sinh, cayđắng đểmong nó được nên người.Với học lực xuất sắc và tư chất thôngminh,nămnàocũngđứngđầulớp,chỉhơnthángnữanósẽtốtnghiệplớpmười.Cậutú tàicủaCamsauđósẽvàođạihọc,sẽđượcgửiđiđàotạoởLiênXô,TrungQuốc,sẽtrởthànhkỹsư,bácsĩ…Hỏicóđứatrẻnàothiệtthòi,chịunhiềubikịchmàtựphấnđấuvượtlênnhưnókhông?Cóphảichịđilàmcáchmạngcũnglàvìnókhông?Nólàlẽsống,niềmhạnhphúc,nơigửigắmmọiướcvọngcủađờichị.Chịsẽkhôngxứngđánglàngườimẹ,chịsẽchỉlàkẻcótráitimbằngphântrâumớicamchịunhìnconmìnhphơixác

giữarừng.Giữalúcđauđớn,giằngxéấy,CamnghĩđếnChiếnThắngLợi.Chỉcó

LợimớicóthểcứuđượcChurakhỏiguồngmáychiếntranh."Nếuchúngtacócon,thìgiờlàlúctôicóđiềukiệnchuộctộilỗi.Bằngbấtkỳgiánào,tôisẽlochocon".CâunóicủaLợikhiđếnthămCamốmởkhoáchínhtrịcaocấpấy,luônvăngvẳngtrongđầu,CamthứctrọnđêmđểviếtchoLợimộtláthưdài tám tranggiấypơluya.Nhưngrồichị lạixénát.Chịphải trực tiếpgặpLợi.

LầnđầutiênCamđặtchânđếncổngcơquanBanX.Nhìncơngơi,trạmgác, phòng trực ban, chị hiểu ngay vị thế và vai trò của đồng chí ChiếnThắngLợi.

Chiếcsânrộngđỗchậtcácloạixeconmangbiểnsốkhắpcáctinh.Phíatrướctiềnsảnh,mộtdãyxetải,xecommăngcađangchấttàiliệu,bànghế,đồđạcchuẩnbịđếnnoi sơ tán.Khôngphảimộtcơquanquânsự,nhưngnơiđâyluônnhưđạibảndoanhcủamọichiếndịch.

NgườiđầutiênCamgặpởphòngkháchlàVănQuyền,trợlýđắclựccủaChiếnThắngLợi.QuyềnđangnóichuyệngìđóvớinhàvănĐàGiangvừatừdướitỉnhlên.

-KìachịCam.Chịđếnhọphaycóviệcgì?-QuyềnxăngxáiđứnglênbắttayCam.Camcốnởnụcườixãgiao,nhưngánhmắtchịlạinhìnvềphíangườikháchcủaQuyền.

-HìnhnhưnhàvănĐàGiang…?-Camđilạichỗngườikhách.-Tôitưởngchịđãquên-ĐàGiangkéoghếđứnglên,trêntayvẫncầm

chiếcđiếucày,lúngtúngmãianhmớichuyểnsangtaykiađểđáplạicáibắttayđangđợi.

VớiĐàGiangthìCamquáquenthuộc.Nhàvănhómhỉnhlúcnàocũngcặpkèbêntaycuốnsổghichépvàchiếcđiếucàynày,chịđãtừnggặptrongĐại hộiAnhhùngChiến sĩ thi đua.Anh ta xoayCamđến chóngmặt vớinhữngcâulụcvấntỉmẩntừchuyệnhoạtđộnghaimangtrongvùngđịchhậuđếncảnhữngchuyệnđời tư,yêuđương,concái…Camnhớ, lầnđầu tiênCamnóivớimộtngườikhôngthânthiếtvềmộtphầnđờitưvềcậucontraiLêKỳChucủamình.Saulầngặpấy,mộttruyệnkývớitựađề"NgườiđẹpSơnMinhhay làhuyền thoạivềNicôĐàmHiên"ký tên tácgiảĐàGiangđăngtrêntạpchíVăn,khiếntừđóđếnđâu,Camcũngđượcngườitacũngchỉtrỏ,bàntánxìxào.

-Anh gán cho tôimột cái tên làm tôi ngượng chín cả người, đến giờcũngkhôngdámxuấthiệntrướcđámđông-CamnhắcĐàGiangnhớlạibài

viếtngàynào.-Nếuđượcviết thêmvềchị, tôisẽchua thêmrằngbâygiờNgườiđẹp

SơnMinhcònđẹphơncảngàyxưa…VănQuyềnvỗvaiĐàGiang,thầmcôngnhậnsựdẻomỏcủaanhnhàvăn

nổitiếngcóduyêntángái.RồiđộtngộtQuyềnchuyểncâuchuyện:-NếuchịcầngặpthủtrưởngLợithìtranhthủlênngayđi.Mườigiờthủ

trưởngcócuộchọpvớiAnhTư.Đểtôilênbáocáotrướcvớithủtrưởng.Quacáchnói,đủthấyVănQuyềnhìnhnhưđoánbiếtmốiquanhệgiữa

ngườiđẹpSơnMinhvàthủtrưởngcủamình.ChiếnThắngLợiquábấtngờkhiCamđếngặp.Lạthế,đãđượcQuyền

báocáotrước,màchotớilúcnhìnthấyCamxuấthiệnởcửaphòng,mặtLợivẫntáinhợt,chưaquakhỏicơnchoángváng.

-Camgặptôicóviệcgìcầnkíplắmphảikhông?Camtựkéoghếngồi.Chínhchịcũngđangrấtbốirốikhôngbiếtnênmở

đầuthếnào.-TôisẽbốtrígặpCamvàolúckhác,ởmộtnơikhácchothoảimáinhé?

TôiđangchuẩnbịchocuộchọpgấpvớiAnhTư.Lợinhìnquanh,rồiđirachốtcửalại.-Anhcứmởcửara.Tôiđếnđâykhôngcógìkhuấttất.Anhngạigặptôi

ởđâylắmphảikhông?SợtổchứchaysợcôLàvợanh?Lợi lại đi ramở chốt cửa, nhưng vẫn thận trọng khép hờ.RồiLợi rót

nướcvànhìnđồnghồ.-Thôiđược.TôicóthểtiếpCambamươiphút.Rồichúngtasẽgặpnhau

tiếp.Tấtnhiênlàởmộtnơikínđáovàthuậntiện.TôicũngcónhiềuchuyệncầnnóivớiCam…

Đôimắt Cam sầm tối, tựa hồ vừa bịmột cơn choáng. Anh ta sợ gặpmình.Anh tamuốn trốnchạyquákhứ.Chịnhậnchânquá rõ sựhènkémtrong conngườiLợi.Có còn trôngmonggì ở conngười vừa thềnonhẹnbiển,đãlạirũbỏngaynhữnggìthiêngliêngnhấtcủamình?Giánhưcóthể,Camđãnônoẹ,đãnhổmộtbãinướcbọtmàrũáođứngdậy,đi,khôngbaogiờngoảnh lại. Suốtmười támnămqua, nhụcnhã, ê chề, cayđắng…màCamcònbấtcần,còndámngẩngcaođầu,thìhàcớgì,bâygiờ,chịphảicầuxin,quỵluỵ.

Camđứngvụtlên.-KìaCam,bìnhtĩnhđãnào.Cóchuyệngì,cứnói.Tôisẽgọiđiệnbáo

cáovớiđồngchíTuVuôngxinchậmlạimộtgiờ…Cáichạmtay,rấtnhẹcủaLợi,làmcơnhoảtrongđầuCamdịulại.Chịcố

trấntĩnh,tựnhủthầm:Vìcon,mẹđànhnhẫnnhục.ĐợiLợiquaysốđiệnthoại,nóivớiaiđóởđầudâybênkiaxong,Cam

nói,giọnglạnhbăng:-Tôichỉxinanhmườilămphútthôi-Chịlấytrongtúixáchramộttấm

ảnhchândungđentrắngkhổbằngbàntay,đặttrướcmặtLợi-Anhcónhậnraaiđâykhông?

MắtLợimởtohếtcỡ,nhìnnhưhútlấytấmảnh.-Camvẫngiữtấmảnhtôingàyấy?-Anhlầmrồi.TôiđãđốttấmảnhNguyễnKỳKhôitừsaungàygặpanh

ởPhươngĐình.Anhnhìnkỹlạixem.Giốnganhlắmphảikhông?Nóđấy.Lẽratôikhôngbaogiờchoanhbiếtđiềunày…

Cambỗngbậtkhóc.Nhưngrồichịthanhchónglấymùisoachấmmắt,cầmlạitấmảnh,cấtvàotúixách.

NgườiLợirunnhưcơnsốtrétrừngngàynàobỗngậpvề.Tiếnganhméođi:

-Thậtvậysao?Cóđúnglàconchúngtakhôngem?Nóđangởđâu?-Anhhãybình tĩnh…Tôiđặt tênnó làLêKỳChu.HọLê là anhLê

Thuyết.HọChucủatôi.ChỉcómộtchữKỳcủaanhthôinhưngngaychữtênđệmấy,anhcũngđãvứtđirồi.Tôibiếtanhkhôngmuốnvàkhôngcầncónó.Nósẽlàgánhnặngtrongcuộcđờicáchmạngcủaanh,thậmchísẽlàvậtcảntrênbướcđườnganhthăngtiến.Nhưngvớitôi,nólàtấtcả.

-Tôihạnhphúcvôcùng,Camạ.Linhtínhluônbáovớitôirằng,giữatôivàemcóruộtsựgắnkếtthiêngliêng…Tôiđãtừngnóivớiem,bằngbấtkỳgiánàotôicũnglochocon,nếuchúngmìnhcóchungmộtgiọtmáu…

-Khôngcầnphảinhưthế.Tôitin,chỉítphútnữa,khibìnhtĩnhlại,anhsẽmuốn rút lạiđềnghịấycủamình.Bởinếuchuyện thằngChuvỡ lở ra,hạnhphúcgiađìnhanhsẽtanvỡ.Anhsẽmắctộimantrávớitổchức.Anhsẽmấthết.Cóbaonhiêukẻsẽlợidụngsựviệcnàyđểgiànhlấychiếcghếcủaanh…

MồhôivãratrêntránLợi.-Cảtôicũngsẽmấthết.Chúngtađềuquáhiểusựnghiêmkhắccủatổ

chức…Vìthếchuyệnnàychỉriênganhbiết.Tôiđãviếtchoanhmộtláthưdài.Nhưngthấygiấytrắngmựcđenlàquánguyhiểmnênđãxéđivàbuộcphảiđếngặpanhhômnay.

-Cóchuyệngìxảyravớicon?-Đâylàcâuchuyệncóliênquanđếnsinhmạngcủanó.Tôigặpanhđể

nóivớianhrằng,bằngmọicáchanhphảilàmthếnàođểnókhôngphảiđi

chiếntrường.-Vậyư?Nóđangởđâu?-Tôihếtsứcbấtngờvềquyếtđịnhnhậpngũcủanó.Tôigửinóhọcở

MườngBi.Còn hơn tháng nữa sẽ tốt nghiệp cấp ba thì nó viết đơn bằngmáu,tìnhnguyệnđibộđội.HiệnnóđangởmộtđơnvịhuấnluyệnđặcbiệtởSuốiHai,SơnTây.Bathángnữangườitasẽđưanóvàomặttrận.

Lợicúigụcxuốngbàn,haitayômlấyđầu.-Tôikhôngthểlàmđượcviệcnàyvìnólàcontôi,nólạiviếtđơntình

nguyện.Màchính tôi,ngườimẹđẻcủanó, lại làngườiđanghôhàođộngviênthanhniênlênđườngtòngquângiếtgiặc.

Lợingẩnglên,nhưkẻvôhồn.CáilắcđầunhẹcủaanhkhôngquađượcánhmắtCam.

- Buộc phải nói với anh chuyện này là tôi đang ở bước đường cùng.ThằngChulàtấtcảđờitôi.Khôngcònnó,tôisốngvônghĩa.

Lợibiếtmìnhđangnghemộttốihậuthư.-TôiđãnghĩđếnphươngánmìnhphảilênbáocáohếtsựthậtvớiBan

Tổchứctrungương.NhưngnếunóinólàconcủaanhLêThuyếtthìvừatủichonó,vừaxúcphạmđếnlinhhồncủangườiđãkhuất.

-ĐừngtôixinCam,đừnglàmthế…Đểtôiloviệcnày!Camviếtchotôihọtên,ngàythángnămsinhcủacon,cảđịachỉnơiconđangđóngquân.

Đãchuẩnbị sẵnnhữngđiềuLợi cần ramột tờgiấy,Camchỉviệc lấytrongcuốnsổcôngtácđưachoLợi.

-Chotôixintấmảnhcủacon-Lợitầnngần,khithấyCamđịnhđi.-Anhchẳngcầngiữảnhnólàmgì-Camcấttấmảnhvàotúixách-Nhờ

anhchỉmộtlầnnàythôi.HãyđểthằngChutinrằngchanóđãhysinh.ĐôimắtCamhoeđỏ.Chịnóinhưhụthơivàbướcnhanhrakhỏiphòng.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương14XẻdọcTrườngSơn

VănQuyềncókhảnăngthínhnhạyđặcbiệt,cótàiđánhhơitrướcnhữngthông tinvà tínhiệu lạ.Điềunàyrất ítkhi thấyxuấthiệnởconngườimàthườnghaygặpởnhữngloàivật,đặcbiệtlàcácgiốngchimcâuvàkhuyển.

Chimcâubịtmắtthảtítlêntrờixanh,vàingàyvẫntìmđượcđườngvề.Dùđixađếnđâu,chóchỉcầnđánhdấubằngcácvếtnướcđáidọcđường.LoàichóPhúQuốc,ngoàidángđẹpbộ lôngcónhữngxoáy lưngđộcđáo,còncókhảnăngđánhhơivàtìmdấucựckỳ.MộtngườiláibuôntừngmangmộtconchóPhúQuốctừcửabiểnDươngĐôngvàođấtliềnHàTiên,nửađêm,conchótựtháoxích,bơivượtbiểnhơnbốnmươihảilý, tứckhoảngbẩymươinhămkilômét,đểtrởvềnhàcũ.

SựxuấthiệnbấtthườngcủaCamtrongphòngthủtrưởngChiếnThắngLợi, khiến Quyền hết sức chú ý. Nói chuyện với Đà Giang ở tầng dưới,nhưngtai,mắtQuyềnnhưđểởcảtầngtrên,nhưcósứcxuyênthấulớpbêtông trần nhà để nhận biết cuộc nói chuyện bất thường giữaCamvàLợi.Bằng một trí nhớ siêu đẳng, Quyền lại mường tượng tới bức thư có tênPhươngXa,mộtcáitênphiếmchỉ,theođườnggiaoliêngửilênATKtớiđịachỉngườinhậnNguyễnKỳKhôi.DạoấycáitênKhôihầunhưkhôngaibiết.KhôngaicótênlàNguyễnKỳKhôicôngtáctrongcơquanđầunãoATK.VậymàVănQuyềnđãcầmláthưấyđemvềchoLợi."Embiếtláthưnàygửichoanh.Nhânlúckhôngaiđểý,emlấyvề".Tưởnglàmphúc,hoáraphải tội. Lợi sầmmặt. "Tôi đã nói với cậu bao nhiêu lần rồi.Coi như tôikhôngbaogiờcócáitênKhôi.Thưtừaigửicũngmặc.Cứđểvănthưhọghikhôngcóngườinhậnvàgửitrảlại…".QuyềnđãtoancầmláthưmangtrảthìLợigiậtphắtlại."Bâygiờtrả,hoáralạyôngtôiởbụinày.Cậuđểtôiđốtvứtsọtrác.Nhắc,đểlầnsauphảinhớ".

MộtthángsaulạicómộtthưkháccủaPhươngXagửiNguyễnKỳKhôi.LầnnàythìQuyềnchẳngdại.Làmphúc,tìmcáchlấylòngthủtrưởngmàlạibịmắng,thìxincạch.Chàonhé.QuyềntìmmọicáchbiểnthủđểđượcbócláthưấyxemPhươngXalàai,nộidungviếtgì?

"Baolâurồibặttinanh.Emmonganhđếnmấtănmấtngủ.NhắmmắtlạilàemlạimườngtươngrabangàythầntiênởphốPhươngĐìnhấy.Ngaybâygiờ,emsẽđánhđổitấtcảđểđượcsốnglạinhữngngàyhạnhphúcngắnngủi.Anhyêuơianhcóbiếtrằnganhđãchoemmộtbáuvậtthiêngliêngvà

quýgiábiếtnhườngnàokhông?Nhưngthôi,emmuốndànhchoanhsựbímậttuyệtđối.Đểanhbànghoàng,ngâyngất…Tháng sáunămngoái, emlênĐịnhHoáhọpvềcôngtácphụvận.Tìmanhhoàichẳngthấy.Saoanhimlặnglâuquávậy?Đãquênemrồichăng?Haycósựcốgìđómàthưtùbịthấtlạc.Viếtthưchoem,hãygửivềđịachỉ:ĐàoThịCam,hòmthư lưu241051.HoặcgửitheođườngthưtayvềK3.

ĐàoThịCamlàai?Quyềncấtgiấuláthưkhôngchoaibiết.Rồisẽcólúccầnđếnnhưmộttangchứng.Cóbảobối,QuyềnsốngvớiLợicóvẻbìnhđẳngvàtựtinhơn.Sauhoàbìnhlậplại,chẳngkhókhăngì,QuyềnđãtìmraPhươngXa,tácgiảcủanhưngláthưgửiKhôihồikhángchiến.Truyệnký"NgườiđẹpSơnMinhhaylàhuyềnthoạivềNicôĐàmHiên"củaĐàGiangđăngtrêntạpchíVăn,đãnóiquárõvềconngườinổitiếngnày.ĐểthửthầnkinhChiếnThắngLợi,Quyềnlàmravẻhồnnhiên,khoevớiLợi:

-ThằngĐàGiangbạnemviếttruyệnkýnàykhálắm.Anhđãđọcchưa?ĐồngchíĐàoThịCamtrongnàyxứngđángđượcphonganhhùng…

Quảnhiên,mặtLợitáiđi,cửchỉlúngtúng.-Thếà?Mìnhhoàntoànkhôngbiếtgìvềnữđồngchíấy.RõrànglàLợirấtsợnhắcđếnquákhứ,đặcbiệtlàmốiquanhệmờám

vớiCam.ĐãvậylầnnàyQuyềnlạithửchơimộtđòncânnão.-Báocáothủtrưởng.ChịCamlúcởphòngthủtrưởngra,cóchuyệngì

màcóvẻxúcđộng lắm…TayĐàGiang,bạnemnókhoehồigặpđểviếttruyệnkývề chịCam,nóđược chị ấy choxemkhánhiềubức thưký tênPhươngXa…

-Cáccậubỏcáithóichõmũivàoviệccủangườikhácđi-Lợigiậtmình,quayngoắtnhìnQuyềnđầyngờvực,rồisẵnggiọng-MàcáitayĐàGiangấynócóviệcgìmàcứquanhquẩnmãiởđâythế?

Biết mình vừa mó dái ngựa, Quyền liền nhân đà chuyển nhanh câuchuyện.

-Dạ,báocáothủtrưởng,cậuGiangmuốnlêngặptrựctiếplãnhđạoBanđểxinđichiếntrườngạ.Cậutacóđơnviếtbằngmáu…

-TưởngcậutavềTyVănhoáSơnNammấynămnayrồicơmà?-Dạ,đúngvậy.Sausailầmvớicuốntiểuthuyết"Cướichạy"xuyêntạc

vàbôinhọcảicáchruộngđất,rồitiếpđếnlàcuốntiểuthuyết"Máucủađất"bịcấmpháthành,GiangbịkiểmđiểmvàbuộcphảichuyểnkhỏibáoTiếnLên.Emnểtìnhđồngnghiệp,vậnđộngchocậutavềquê.Tưởngsẽyêntâmphấnđấuvàsángtác,nàongờGianglạigâychuyệnvớiôngtrưởngty.

-Tay trưởng ty tên làHuệLanphải không?Anh emvănnghệ sĩ SơnNamkêuôngnàylắm.

-Vâng,mộtcáitênnhưáinamáinữ.CáichínhlàHuệLansợĐàGianggiỏihơnmình.

Giỏihơnlàcáichắc.Đợtvănnghệsĩđithâmnhậpthựctế,chỉmớihơnmộtthánghắnđãviếtđượcvởkịchnóiđoạthuychươngvàngHộidiễnToànquốc…ThếnênHuệLanmớirasức trùdập,chongồichơixơinước,chohưởngbẩymươiphầntrămlươngđểvôhiệuhoá…

-ĐúngnhưđồngchíTưVuôngnói.Lãnhđạomấytayvănnghệcótàimệtlắm…-Lợibuôngmộttiếngthởdài,liếcnhìntậphồsơđanglàmdởởtrêngócbàn,ngayphíatayphảicủaanh.TrongchiếccặpbadâymàuxanhkialàtoànbộhồsơvềNguyễnKỳVỹ.Nhiềulúcngồithừngườibênbàn,Lợicứthầmaoước:GiácáicặphồsơvềVỹbiếnmất,bị taynàolấycắpmất,hoặccháyrụikhôngcònvếttích.Nhưngkhông.Nócứchềnhềnhtrướcmặtanhhàngmấynămtrời,nhưmộttrớtrêu,mộttháchthức.Chềnhềnhvàngàycàngcaolên,tora.

TừngàyVỹbịgọitừLiênXôvềnước,sốsựcố,vụviệckhônghềgiảm,ngượclạicónhiềuchuyệnlàmLợiđauđầu.Gầnđâynhấtlàsựkiệnmíttinhbiểutình,đọcthơNhânvănGiaiphẩm,thơphảnđộng,tậphợpcácphầntửquákhíchởnôngtrườngQuanChi.Theobáocáocủacôngan,nếukhôngcócô Võ Thu Hạnh, con của đồng chí thượng tá Võ Khang đi cùng, tối ấyNguyễnKỳVỹbịbắttốnggiamlàcáichắc.LiềnsauđólàcuốnsổtaycủaVỹdoSành,nộpchocơquancôngquyền.

Cuốnsổghichépnàyđặcbiệtnguyhiểm,hoàntoànphơibàytâmcanVỹ,chỉranhữngmốiquanhệchằngchịtvàphứctạpcủaVỹ.NhữngbàithơVỹsángtáctrongthờigiangầnđây,khitêntácgiảbịcấmintrêncácbáo,đãhoàntoànbộclộtâmtrạnguuất,bứcbối,chánghétcuộcđời,hậnthùchếđộ…

Phần thơcủabạnbè, lại càngnguyhiểm.Những tênđầusỏcủaNhânvănGiaiphẩmđềucóthơđượcchép.NhiềutàiliệucủabọnXétlạiquốctếđượclưuýdịchđểpháttán…ĐãcólầncơquanbáovệchínhtrịđềnghịchobắtVỹ.Nhưngđồng chíTưVuôngkhôngđồngý.Chưađủ chứng lý hayđồng chí TưVuông còn nể nangLợi,muốn tiếp tục thử thách lòng trungthànhcủaChiếnThắngLợi?

-Lãnhđạomấyanhvănnghệtronghoàncảnhkẻthùluônrìnhrậpthếnàycàngmệtthủtrưởngạ-Quyềnluôntìmlúcphụhoạthíchhợp-EmnghĩhaylàtaynhàvănĐàGiangnàynóviếtbằngnướcquảmồngtơi?Đây,xin

trìnhthủtrưởngláthưtìnhnguyệncủahắn.Lợicầmláthư,đọcvàlậtđilậtlại,nhưnhàyhọcnhìntiêubảnđểxác

địnhthànhphầnsinhhoá.Cóvẻlàmáuchứkhôngphảinướcquảmồngtơi.Bọn văn nghệ sĩ hăng lên, uống chén rượu vào là có thể cứamanhxơlamthoảimái,máuchảyồngộcđầycốcngayấymà.Mấycômấycậudiễnviênđiệnảnh,kịchsĩthìgióinhấtlàkhoảnkhóc.Đangcườitoetoétđếncảnhcầnkhócchỉcầnchớpchớpmắt lànướcchảytuôntrào…Nétchữrunrẩy thếnàychắclàxúcđộnglắmđây.

-Này,phảinhânláthưnàyđểkíchđộnglớptrẻ.Phầntửbấtmãnchếđộ,thoáihoá,trùmchănnhưnhàvănĐàGiang,cũngxungphonglêntuyếnđầu,mộtkhiđếquốcMỹđãxâmphạmđếnnơi thiêng liêngnhất:TìnhyêuTổQuốc.CậuđưangayláthưnàylênbáocáoanhTưvàxinchủtrương.NếuanhTưđồngý, chúng ta sẽ chochụpđăngbức thư trênbáo chí.Cácvănnghệsĩxungphongra trận.LáthưbằngmáucủanhàvănĐàGiangsẽcósứcmạnhbằngcảmộtđơnvịthiệnchiến.

Ýkiến thủ trưởngđặcbiệtsángsuốt.Đâysẽ làmộtsángkiếnđộcđáocủaBanta-Quyềnxoatay-Dạ,xinanhmấychữđềxuấtđểemsangtrìnhAnhTư.

***ĐàGianglàbútdanhcủaMaiVănNhạ,mộtcâybútđượcđiềutừbáo

LiênkhuBavềbáoVệquốc.SauchiếndịchHoàBình,NhạbámsátcácđơnvịbộđộidâncôngdọcđườngsốSáucónhiềubàighichép,kýsựsắcsảođượcbộđộichuyền taynhauđọc.Rồiđộtnhiênmộtcái tên lạhoắcbỗngxuấthiệntrênbáoVăn,vớibútký"TrăngnướcsôngĐà",kýtênĐàGiang,làmgiớivănchươngchúý.HoáraĐàGiangvàMaiVănNhạchỉ làmột.Hồi viết bút ký đó, Nhạ phải lòng một cô dân côngMai Châu có tên làGiang."MaiChâumùaemthơmnếpxôi"CâuthơtrongbàithầncaTâyTiếncủa nhà thơQuangDũngnhư choàngvào cô gáiMaiChâuvẻ đẹp huyềnthoại,khiếnnhàvănđấtSơnNamcàngthêmmêmẩn.HaingườithườnghòhẹnnhauởbếnphàsôngĐà.BútdanhĐàGiangxuấtxứlàvậy.Đâycũngchínhlàcáimốc,đánhdấusựnghiệpvănchươngcủaNhạ.ĐộcgiảvàanhemtronglàngvănsẽquênhẳnmộtanhchàngNhạnhàbáođểghinhậnvàyêumếnmộtnhàvăncóbútdanhĐàGiang.

Liêntiếptrongbanăm,ĐàGiangchoinlầnlượtcáctậptruyệnký,vàtiểu thuyết: "Người đẹp châu t hổ" "Cưới chạy" , "Máu của đất" . Tiểuthuyết"Cướichạy"vừainra,đãbịđánhtơibời.Đếncuốntiểuthuyết"Máucủađất" thì sựnghiệpvănchươngcủaĐàGiangbị chững lại.Cuốn sách

chưarakhỏinhàinđãcólệnhngừngpháthành.Cómộtthôngtintừđâuđótruyền xuống: "Máu của đất"cùngmộtmạch viết về cải cách ruộng đất,nhưngđentốivàphảnđộnghơn"Cướichạy",inrakhôngcólợi.

Dạođó,đúngvàocáithờiđiểmxửlýngầmvụánNhânvănGiaiphẩm.ngườitatưởngĐàGiangmắcchứngđiên.ÔngthủtrưởngcơquanGiangđãgọingườiđưaanhđinhàthươngTrâuQuỳ.Giangtrốnnhàthươngvềquêbatháng.Maymàđượccôvợhiềnlànhtầntảo,chămnuôichoGiangvượtquacơn hoạn nạn.Cuốn tiểu thuyết "Máucủađất"mất hút như chưa hề đượcsinhra.Mộtnămsau,khicấptrênbuộcĐàGiangphảichuyểncôngtácvềSơnNam,anhcũngkhôngbiếtngườitađãlàmgìvớiđứacontinhthầnchưakịpkhaisinhcủamình?Chắcchắnlànhữngcuốnsáchxấusốấyđãbịđưavàomáynghiềnđểtáichếlại.Hỏinhàxuấtbản,ngườitađùnđẩychonhau,nhúnvaikhôngbiết.Tấtcảđềunhưvôcan,đềuquádửngdưng.Thậmchíhỏixinlạibảnthảo,ngườitacũngnhúnvailắcđầu:"Chúngtôikhônggiữ.Chúngtôikhôngbiết.Đồngchílênhỏicấptrên…"

Cấptrênlàai?Khôngbiết"Máucủađất"đãhoàntoànbiếnkhỏimặtđất.LáđơnviếtbằngmáucủaĐàGiangnhưđãchiêutuyếtchonhàvăn,cho

cảgiớinhàvăn.Hàngchục tờbáocùngchụpđăngnguyênvănbút tích láthưxin tìnhnguyện ramặt trận tiêudiệtgiặcMỹxâm lượcvớinhữngnétchữrunrẩy,mãnhliệtcảmxúccủaĐàGiang.Nhữngdòngchữnhưmộtlờihịch,lờihiệutriệu,kíchđộnghàngvạnthanhniênđangnáonứclênđường.

NgườiđầutiênmangtinvuiđếnvớinhàvănĐàGianglàcôgiáoĐàoTrinhKhiêm.CầmtờbáoCứuQuốccònthơmphứcmùimực,nàngphóngmộtmạchtừtrườngvềnhà,chạybabướclêncầuthang,giọnglanhlánhnhưchuông:

-Có tin rấtvuiđâycácanhơi.NhàvănĐàGiang trở thànhanhhùngchốngMỹrồi…

Lúcấy,trêngác,mấyanhchàngvănsĩthấtthếđangcócuộctranhluậnquyếtliệtvàbấtphânthắngbạivềviệcmáybayphảnlựcMỹcódámđánhbomHàNội hay không? Phái "HàNội ngàn năm văn hiến, bất khả xâmphạm"cóVỹvàHànThâmNho.Phái "Mỹmàxấu,Mỹsẽnémbom tuốttuột, ngay cảmả bố Tổng thốngHoaKỳ táng ở giữa HồGươm", có ĐàGiangvàDuSan.

-ThằngMỹ,cóchoănkẹocũngkhôngdámđánhbom.HàNội-Tácgiả"Bếnđòngang",HànThâmNho,hùnghồntuyênbốxanhrờn.NóđánhHàNộitứclàđánhvàolươngtrithờiđại,đánhvàovănminhvàvănhiến.Các

vịthửnghĩcoi,thằngMỹđangdươngdươngtựđắcvỗngựcchomìnhlàđạiquốctiêubiểuchovănhoátoàncầu,lẽnàodámmangbomhuỷdiệtThăngLong?

-Cácôngchỉlàmộtlũhủnhogàn,nóichuyệnchánbỏmẹ-ĐàGianggiọngngánngẩm-CácôngcứtưởngtênnólàMỹ,tứclànóphảiđẹp chứgì?Cứtchó.Mỹmàxấuvàđểumớiđúng.Cácôngnhớlạiđi.Đạithếchiếnthứhai,thằngNhậtchủquankhinhthường,ngoằngmộtcáiMỹnótángchohaiquảbomnguyêntửxuốngHirosimavàNagasaki,chếthàngtrămnghìnthườngdânvôtội.Năm1963,anhemnhàDiệmNhutưởngMỹkhôngdámcanthiệpsâuvàomiềnNam,ngoằngmộtcái,MỹxúiThiệuKỳHươnglàmcuộcđảochính,xơitáimấyanhemDiệm.Mỹlàthếđấy,cácbốạ.Vậythìconxincácbốchớcóchủquan,cómẹgiàvợdại,conthơhãymaumausơtánvềnôngthôn.Lênđượcnúicao,rừngsâucàngtốt.

NhấtlànhàthơnổitiếngNguyễnKỳVỹcócôvợhoahậuthìphảicốmàgiữ,chớcóchogiặcláiMỹnónhìnthấymặtngườiđẹpĐàoTrinhKhiêm…

-Cáigìmàkhiêmvớichảnhườngthế?Cácvịđangnóixấutôiđấynhé!-Khiêmxuấthiệnởcửa, taycầmtờbáohuơlên-Tôisẽphạt,khôngchoxemláthưviếtbằngmáucủanhàvănĐàGiang…

Cảbọnnháonhào,cùnggiànhlấytờbáo.ĐàGiangbỗnglặngđikhinhìnthấyđíchthịnhữngdòngchữcủamình

đượcintrangtrọngchínhgiữatrangnhất.-Vợchồngtớsẽkhaotấtcả,nhânsựkiệntrọngđạinày-Vỹtuyênbố

hùnghồnrồivẫyKhiêmrahiênnóinhỏ.-TaonóithằngGiangđừnggiậnnhé-ĐợichoKhiêmxuốngnhà,tranh

thủđichợ,DuSannháymắtvớicácbạnrồinhìnthẳngvàoGiangnhưđangđiguốc trongbụnganh -Màyviết lá thưnàybằngmáuđỉahaynướcquảmồngtơi?CũngcóthểbằngnướcvỏlựuhaymáumàogànhưNguyễnDuviếttrongKiềukhimôtảthủđoạncủaTúBàkhuyêngáilầuxanhlàmgiảsựtrinhnguyên…Tinhtướng.Nhưngqualàmsaođượcmắtthằngnày?

Đangchâmđóm,ĐàGiangvứtphịchcáiđiếucàyxuốngsàn,nướcđiếuđổkhaimù.Anhchồmtới,haitaytúmchặtcổáoDuSanxoắnmộtvòng.

-Chomàynóilại.Nếukhôngtaosẽvặncổ…Cảbọnxúmlạican.DuSanbiếtđãchọcvàomáuTrươngPhi,chắptay

rốirít:-Taotrótxúcphạm…Xinlỗi…Muốnđùacáichấtanhhùngrơmcủa

màythôimà…-Ănnóiláo,lốimấtdạy…Maymàmàykịpxinlỗi,khôngtaođấmvỡ

mặt -Giangphẩy tay, thởdốc,haimắtngânngấnnước -Chúngmàybiếtkhông,taohoàntoànkhôngthíchcáitròđạođứcgiả.Đừngtưởngthằngnàycũngnhưloàicásấu.Vừaănconmồivừachảynướcmắt.Tríchmáuviếtthưvớitụimìnhkểcũnghơi…hề.Nhưngbuộclòngphảiviết,phảichứngtỏtimganmình.Từngàyvềtỉnh,bỏsôngvàongòi,uấtkhôngchịuđược.LàmtớsuốtđờichothằngHuệLanthìthàbốccứtmàănchoxong.Taobiếtnỗikhổnàykhôngchỉriêngai.ThằngVỹphảilàmquânchothằngxeđạpthồTiếnTớicũngnhụclắm.HànTínchuiquadáithằnghoạnlợn.Nhưngcònđỡhơntao,vìgiámđốcTiếnTớicònbiếtcáchnghĩrathơcahòvèđểthằngVỹcócôngănviệclàm,cótítiềnnộpchocôgiáoKhiêm.ThằngHuệLannóchơitaotớisố,chỉthiếucáchbốccứtnhétvàomồmtao.Phảibằngmọigiáthoátkhỏivùngđấttổtiênôngbà,thoátkhỏithằngHuệLan.Vớilại, làmthằngviếtmàcứbírìrìnhưthế,viếtthếđếchnàođược.Taobènviếtđơn,rồitrựctiếp lên gặp lãnh đạo cao nhất của tỉnh, xin tình nguyện đi chiến trường,quyếtchếtxanhcỏ,sốngđỏngực.Khốnnạnthântao,mọiđơntừ,lờithỉnhcầu,cuốicùngđềuchuyểnvềchothằngHuệLangiảiquyết."Anhbỉmặttôi,anhcoithườngtôi.Cóláđơnmàanhcũngvượtmặttôi,lênlàmphiềncácđồngchílãnhđạotỉnh".ThăngHuệLanxạctao,họpkiềmđiểmtrướctoàncơquan,vuchotaotộicoithườnglãnhđạo,viphạmquychếtổchức…

-Và uất ức quá nhà vănĐàGiang đã viết đơn bằngmáu, gửi lên tậnTrungương-HànThâmNhotiếpđoạnkết.

-Đúngvậy-Giangnóitiếp-Cựcchẳngđã,taobènnghĩánbinhphápTônTử.Có thểgọi là "khổnhụckế",màcũngcó thểgọi là "biphẫnkế"cũngđược.Taosoạnmộtcáiánthưkêgiữasânnhà,cóhương,nếnvàgiấydóhảohạngcủalàngBưởi.Đêmsángtrăngvằngvặc,ngườihoàntoànchaytịnh,taothắpbanénhương,quỳlạy,kínhcẩnbốcáocùngtrờiđất,cácbậctiêntổ,anhlinh.Rồitaolấymộtchiếcgaibưởigià,đâmvàođầungóntaytrỏvàviết…"

DuSan trònmắtnghe.KhiGiangkểvừadứt,anh liềnphủphục,chắphaitay:

-Báiphục,báiphục.HệtnhưỨcTraitiênsinhnhữngngàybịgiamlỏngởthànhĐôngQuan,nhìngiặcMinhđilạimàbầmgantímruột.Tiểunhânđâycómắtnhưmù.NúiTháiSơnsừngsữngtrướcmặtmàkhôngbiết.Xinnhậnởtiểuđệnàymộtlạy…

Cảbọnngớra,rồicùngcảcười.BắtchướcDuSan,cảNhovàVỹcũngphủphụcnhưdiễntuồng.Đúnglàkhôngcònđộngtácnàođểdiễntảsựkínhnểvàkhâmphụchơnthế.

Câuchuyệnlậptứcxoayquanhmộtchủđềhếtsứcnghiêmtúc:SứmệnhcủanhàvăntrướcNhândânvàTổQuốc.Vỹbộcbạch:

-Saucáichếtcủacôemdâu,củahàngtrămngườidânvôtộitrongvụnémbomcầuThanhAmcủamáybayMỹ,taocứsuynghĩ,phảilàmmộtcáigì. Chúng mình chỉ mới trượt qua cuộc kháng chiến chống Pháp. Chúngmìnhcòntuổitrẻ.Chỉquanhquẩnbàngiấy,rồiđisơtán,đàohầmhàotrúẩn… thì phí cả đời trai.Lúc nàymới là thời của trường ca và tiểu thuyếtchúngmàyạ.AlexandrTolstoynếukhông từbỏgiai cấpcủamìnhđivớinhân dân thì làm sao có bộ tiểu thuyết bất hủ "Con đường đau khổ"?Vàngaycả"PieĐạiđế",bộtiểuthuyếtđưaônglênhàngnhữngnhàvănNgakiệtxuấtnữa.PhảicóánhsángcủaNhândânmớidựnglênđượchìnhtượngôngvuavĩđạicủanướcNganhưthế…

-Nếura trận,màysẽđểhoahậuĐàoTrinhKhiêmchoai?-Giangrítthêmhơithuốc,nhảnhữngvòngtrònđềuđặnlêntrầnnhà.

-ĐàGiang,màyđừnggiễucợt tao.Khimàyviếtđơnbằngmáutứclàmàyđãnghĩđếnvợvàconmày.Vợmày,mộtcômậudịchviênbángạoởcửahànglươngthựchuyện,vớiKhiêmvợtao,đềuđángyêunhưnhau,đềuphảiđượctínhđếnkhichúngtaratrận.Họsẽrấtbuồn,nhưnghọkhôngbaogiờngăncảnchúngta.Taothềcómặttrờingoàikia,cáchđâyhaingày,taođãnóivớiKhiêmđiềunàyngaytrêngiườngngủcủanàng.Khiêmkhócvàbảo:"Emchỉsợngườitakhôngchoanhđi.Anhbâygiờđâucònđượcaitintưởng".

Cảbọn cùng lặngđi vì câunói trắngphớ sự thật.Ai cũng tựvậnvàomình.

-Khiêmđãđiểmtrúngcảnhngộbọnmình-Nhonói-Chúngmìnhđềulàlũbịvứtrangoàirìa.Thằngemconôngchúruộttao,thànhphầnđịachủ.Viếtđơnxinđibộđộibaolầnmàchínhquyềnnhấtquyếtkhôngnghe.

-Chúngmàyđãbaogiờcảmgiácthấytrênmặtmìnhcócứtkhông?-DuSanbỗngbuôngcâuhỏi-Nhiêulầntaothấycứttrênmặtmìnhrồiđấy.Ấylàmỗilầnhọpcơquanxong,taybíthưravẻquantrọngbảocácđồngchítrongchibộởlại.

Thế là họ đã loại trừ chínmươi phần trăm quần chúngMensêvích rangoàicuộc.Màcóphảichuyệnkinhbangtếthếgìchocam.Đôikhichỉlàphânphốitrongnộibộvớinhaumảnhvảiphíp,hộpthuốcđánhrăng,dămchiếcnanhoaxeđạp.

-Thôiđừngnóinữa,nhụcnhãlắm.Nỗiđaucủachúngmìnhlàbịgạtrangoàicuộc,bị tướcbỏquyềnyêunước…Tấtcảnhiệthuyết, tìnhyêucủa

chúngmìnhđềubịnghingờ,bịkhướctừ.Độcquyềnyêunướcđanglàmộttộiác…

GiọngVỹtắclại.Anhômmặtvàkhóctứctưởi.***CuộctụtậpcủabốnvănsĩởnhàVỹ,chỉđầugiờlàmviệcsánghômsau

đãđếntaiVănQuyền.Liềnsauđó,Quyềnnhậnđượcláđơnkýtêncảbốnngườixintìnhnguyệnramặttrận.Đơnkhôngviếtbằngmáu,màbằngthứchữnắnnótrấtđẹpcủaHànThâmNho.

Tấtnhiên,người sốt sắngđể làmviệcnày làĐàGiang.GiangnóivớiQuyền:

-Cảbốnthằngchúngtớquyếtđịnhviếtchungláđơnnày.Tớviếtđonbằngmáurồi,giờlạiviếtnữa.CậubáocáovớiTrungương, tinhthầnvănnghệsĩsôisụclắm.ThằngVỹ,vợbìucondíugaynhấtbọn,cũngquyếtxinrađiđợtnày.Riêngtớ,cóquenthượngtáVõKhangtrênBanQuânlựcBộTổng.NếuthủtrưởngTưVuôngđồngýthìôngsẽgửitớsangThôngtấnxãGiảiphóng.Chỗnàyngonlànhđấy.Rấthợpsởtrườngcủatớ.Cậucốgắnggiúpnhé!

QuyềnđãchuyểnngayláđơnvànguyệnvọngđềđạtcủaGianglênbànlàmviệccủaChiếnThắngLợi.

Họđùabỡnhaythật lòng?-Lợingồi trầmngâmtrướcláđơnHọđịnhthửlòngtincủachếđộ,chínhquyềnđốivớigiớivănnghệsĩ?Bàitoánphảigiảivới láđơnnàykhônghềdễdàng.Khôngchođi,họsẽ lu loalênrằngĐảngkhôngtinởtríthức,vănnghệsĩ,Đảngđóngcửa,độcquyềnyêunướcmộtmình.Chođi,biếtđâuchỉcầnvượtvĩtuyến17,họsẽ"quasôngđấmbuồivàosóng",họsẽthahồviếtsách,viếtbáobôinhọcộngsản,xoásạchthànhquảcủaChủnghĩaxãhội.Lợibấtcậphại.Hậuquảkhônlường.RiêngvớiVỹ,Lợicònlođiềunày:VỹmuốnđiNamlàđểgặpVọng.NguyễnKỳVọnghắnđanggiữmộtchứcvụgìđótrongchếđộNguỵ?CóthểLợikhôngbiếtgìvềVọng,nhưngVỹthìbiết.Anhemruộtthịt,cùngmộtcửachuirasẽkháchẳnanhemcùngchakhácmẹ.Vậy thìđạinguy.Sẵnbấtmãn,chánghétchếđộ,Vỹdễdàngnhảysanghàngngũgiặc,hợptácvớigiặc.Đếnlúcấy,chínhVỹsẽgiếtchếtsựnghiệpchínhtrịcủaLợi.Khôngthểgiảithíchvàvôcantrongchuyệnnàyđược.CònaitinLợi?Cảsựnghiệp,tiềnđồ,thậmchítínhmạngcủaLợisẽđitong.

LợiđãtrìnhbàytấtcảnhữngsuynghĩấyvớiđồngchíTưVuông.-Tôihoàntoàntánthànhvớinhữngphântíchcủađồngchí-TưVuông

gật gù - Tôi càng thông cảm và chia sẻ với đông chí về trường hợp cậu

NguyễnKỳVỹ.Trongbốncậunày,chúngtaphảitáchrađểcóđốisáchvớitừngtrườnghợp.ĐàGiangviếtvềcảicáchruộngđấtnhưmộtphảnkhángbảnnăng,"Cướichạy"vàthậmchícả"Máucủađất",nếuchúng takhôngthuhồithìcũngchẳnggâynguyhạigì.Chúngtađãcôngkhainhậnsailầmvềcảicáchruộngđất,chúngtađãcócuộcsửasai,vậythìtácphẩmcủaĐàGiangcũngchỉlàminhhoạchochínhsáchsửasaicủachúngta.DuSanviếttruyệnngắn"Bại luân",HànThâmNhoviết thơ"Bếnđòngang",cầnphảiphêphán.Nhưngđâycũngchỉlàsảnphẩmhạnghai.VảlạisựdínhlíucủahọvớiNhânvănGiaiphẩmcũngchỉlàsựadua,theođómăntàn.Rắnđenhưthếlàđủ.Vớibatrườnghợpnày,cóthểbiênchếhọvàocácđơnvịphụcvụhoảtuyến.ĐàGiangtínhphổibò,nhưngvănkhoánghoạtvàrấtcólửa.TachođăngcôngkhailáthưviếtbằngmáucủaĐàGiang,tấtphảibốtríchocậutađi.NếumuốnđitheoconđườngThôngTấnXãthìtanênủnghộ.TôisẽviếtthưđểđồngchísanggặpanhVõKhangbênBộTổngthammưubốtríchoĐàGiangđitheođườngdâycủaTrungươngCục"

Lợilắngnghemàtimđậpnhưtrốngtrận.ThủtrưởngTưVuôngquảlàhiểuthấutimgantừngngười.ÔngchưanóiđếnVỹtứclàôngđãngầmtáchVỹrakhỏinhómbangườikia.HayôngngạiLợilàanhemruộtràvớiVỹnênkhôngmuốnnóihết?HayôngcònđiềugìnghikỵkhôngtinThắngLợi?Cầnphảilàmgìđểôngtinrằng,LợivàVỹtuyanhemruột,nhưnglàanhemcùngbốkhácmẹ,rằngrấtlâurồiLợikhôngmuốnnhìnmặtVỹ,khôngtiếp xúc thăm hỏi gì. Anh em kiến giả nhất phận, ai làm người ấy chịu.Thươngemanhđểtronglòng,việcquananhcứphépcônganhlàm.

Lạthế.ĐợimãimàanhTưvẫnchưanóigìđếnVỹ.AnhTưnhẩnnhagõngóntayxuốngbàn,nhưnhảratừngchữ:

-CảtôivàđồngchícầnphảithấyhếttầmnhìncủaTrungương.Chúngtakhôngchỉđơnthuầnchiếnđấutrênmặttrậnquânsự,màđãchuẩnbịkỹlựclượngtrêncácmặttrậnchínhtrịngoạigiao,vănhoávănnghệ…Hàngtrămcácvănnghệsĩtríthứctàinăng,trungkiênđãđượcđưavềquêhươngchiếnđấu.TừmiệtrừngUMinh,ĐôngNamBộ,TâyNguyênTrungBộ…tađềuđãbố trí lực lượng.Đợtbổsungnàyphải rất thận trọng.Nếu làcôngnôngbinhtatindùngmộttrămphầntrăm,thìgiớitríthứctiểutưsảnchỉnêntindùngnămmươiphầntrăm.Vănnghệsĩ,nóichunglàtốt,nhưngdễdaođộngthiếu lòngtin.Họnhưcondaohai lưỡi,dùngkhôngdễ.XưaLêLợidùng Nguyễn Trãi, nhưng chưa hắn đã tin. Nguyễn Huệ dùng Ngô ThìNhậm,nhưngvẫnngầmsaiNgôVănSởluônthămdògiámsát.Bởivìgiớivăn chương họ có cái lưỡi vô cùng lợi hại. Cái lưỡi của Edốp nguy hại

không?Cáilưỡiđâytứclàsựphátngôn.Ngườixưanói"uốnbatấclưỡi"làvìthế.Cáitậpthơ"Thủđôgióngàn"củatôi,tôichohộithảolàđểthămdònhữngcáilưỡichốngđốimình…

MộtluồngkhílạnhbỗngchạytừchótsốnglưnglêntậngáyChiếnThắngLợi.ThìranhàthơNgôSỹLiênvẫngămtronglòngmốihậnvớinhữngkẻdám chê bai, phủ nhận thơmình.Ngày ấy, chínhVỹ, bằng sự hồn nhiênthẳngthắncủamìnhđãtrótchođăngtrênbáoVănbàiphêbìnhcangợitậpthơ"Thủđôgióngàn",nhưngđoạncuốilạicóýchêthơNgôSỹLiênthiếuchân thực, cònnặngchất cadaohòvèvàhôhàokhấuhiệu.Ngầnấychữthôi,đủphảitrágiácảmộtđời…

-Trườnghợpcủa cậuVỹ, tôi rất tiếc -TưVuôngnhìn thẳngvàomắtLợi,nhưđểđọcnhữngphảnứngcủaanh-Đâylàmộtcâuchuyệnrấtdàimàđồngchí chưabiết hết đâu.Tôi chỉ nóivắn tắt thếnày:Vỹ là trườnghợpngoạilệ.Lànhàthơloạimột,vănchươngthứthiệt.KhôngthểđểcậuVỹđibấtcứđâulúcnày.Đâycũnglàmộtbiệnphápđểbảovệsinhmạngchínhtrịchocảcậunữa,đồngchíChiếnThắngLợiạ!

***LờicảnhbáocủađồngchíTưVuôngvềVỹ,lúckhácchắcsẽlàmLợilo

lắng, nhưng lúc này thì anh lại có những việc còn trọng đại, đáng lo hơnnhiều.

Đãmấyngàynay,Lợinhưngườisốngdởchếtdở.Cókhianhngồihànggiờbênbàn,mắtnhìntrântrânnhữngdòngchữhọtênngàythángnămsinhcủaLêKỳChudoCamgửilạimàđầuóctrốngrỗngnhưkẻvôhồn.DườngnhưcănphònglàmviệcvớibốnbềcửakínhcửachớpkínmítlànơitrúngụyênổnnhấtcủaLợi.Đólàpháođàicóthểbảovệ,chechởanhtrướcnhữngánhmắtsoimói,nhữnglờithìthàobàntán.Hếtgiờlàmviệc,Lợithườngcốnánlại,cóhômthànhphốlênđèn,hoặctiếngcòibáođộngủvangmàLợivẫn không hay biết. Lợi sợ phải về nhà. Lợi không dám nhìnmặt Là vàthằngNhất,khôngdámsàxuốngbếbổngbéLyrồicôngkênhnólêncổlênđầunhưmọingày.

SựxuấthiệnđộtngộtcủaCamvớitinbáovềLêKỳChuđãlàmxáotrộntấtcảcuộcsốngcủaLợi.Sungsướngnhưkẻbỗngvớđượcvàng.Bồihồiphấpphỏngnhưngười vừa tìm lại được báuvật tưởngđãmất.Lo âu hốthoảngnhưkẻtừngmantrá,biểnlậnnaycónguycơbịtốgiác.Xấuhổ,daydứtnhưkẻphảnbội,lừagạt…Lợicótấtcảnhữngtâmtrạng,cungbậctìnhcảmđó.Cáiđiềumàsuốtmườitámnămnayanhkhôngnghĩtới,hoặcchorằngkhôngthểxảyra,thìgiờnóđãđến.

AnhđãcócontraivớiCam,đứaconngoàigiáthú.Giálàmộtngườiđànông bình thường,một nông dân,một gã đạp xích lô,một anh cu li… thìchẳngcógìphảibậntâm.Mophútuốt.Cávàoaota,tađược.KhiấythậmchíLợisẽvuisướngkhoeầmvớibàndânthiênhạ,rằnghọNguyễnKỳcóthêmmộtchimớitậnvùngMườngBi.Nhưngsựđờikhôngđơngiảnvậy.Lợi đang làmột cánbộ cáchmạng, đangđược tin dùngvàgiữmột trọngtráchmàkhôngphảianhcánbộnàocũngvớitớiđược.

Lợiđangcómộtgiađìnhêmấm.Mộtngườivợhiềnchungthuỷ,đanglàcánbộthươngnghiệpởmộtcửahàngvàoloạisốmộtHàNội,haiđứacon,mộttraimộtgái,ngoanngoãnxinhđẹp.Mộtmẫuhìnhgiađìnhlýtưởng.SựxuấthiệncủaLêKỳChusẽlàmộtquảbộcphá,sanbằngtấtcả.ĐầutiêntổchứcsẽgọiLợiđến,đềnghịviết tường trình.Sauđó làđồngchíhãybàngiaocôngviệc,chờtổchứckếtluận.Ăncámrồi.Dámhủhoávớivợliệtsĩcáchmạng,lạilàvợliệtsĩLêThuyết,khuuỷviênLiênkhuHữungạn,đólàmột tội.Thấyđồng chíCamcó thai lại lẩn trốn tráchnhiệm,khaiman lýlịch,đổitừhọNguyênKỳrahọChiếnđểchegiấutổchức,làhaitội.HủhoátiếpvớiLà,khitổchứcpháthiệnmớilàmlễcướichạy,làbatội.Vôtráchnhiệmvớiconmình,vớiđồngchíCam,dốitrátochứcsuốtmườimấynăm,đólàbốntội…Trờiơi,toànnhữngtộitàyđình.

CómộtphươngánmàLợithoángnghĩđếnđầutiên.ẤylàLợisẽkhônglàmgìcả,khôngtácđộnggìcả.CoinhưLợikhôngbiếtcócuộcCamtìmgặp.KhôngdínhlíugìđếnCam.Khôngquenbiết.Bằngchứngởđâuchứ?Chịtacóthaivớiaiđógiờđổvạ.Ngườiđúccốtkẻtrángmenđãđimộtnhẽ,đằngnàykẻănốc,ngườiđổvỏsaođược?Đãvôcanthìcứbìnhchânnhưvại.CứmặcchoChuvàochiến trường.Càngvàonhanhcàng tốt.ChỉcầnchớmđếnQuảngBình,VĩnhLinhđãthấytửthầnchiếntranhđứngđợivớihàng trăm lượtmáybay, tàu chiến quầnđảomỗi ngày, với lửa cháy ngúttrời, bom đạn như vãi trấu. Nếu vượt qua được vĩ tuyến 17, ở vùngCửaTùng,hayđầunguồnsôngBếnHải,hayvòngquaLàovàoLaoBảo,HướngHoá,thìcũngcónghĩalàlọtvàogiữahọngcủathầnchết.Khôngchóngthìchầy cũng phơi xác Trường Sơn… Thế là phi tang. Sạch sành sanh tangchứngvậtchứng.Chẳngcòndấuvếtgìcủacuộctìnhtộilỗi.

Nhữngýnghĩ,nhữngphươngánchạytội,cóphầnnguybiệnvàbấtnhẫnấy, làm đầu óc Lợimụmị, chai lì. Suốtmột tuần, Lợi án binh bất động,chẳnglàmgì.

ThìbỗngcóđiệnthoạicủaCam.-TôiđãlênthămChu.Nóđangnằngnặcxinramặttrận.Đơnvịcủanó

đangluyệntậpsuốtngàyđêm.Thằngbéphảiđeobốn,nămmươicân,toàngạchđávàsúngđạnđimỗiđêmbamươicâysố.Thằngbéphảihọcvõthuật,ngã sứt đầu, sưng tay…Anhđã thu xếp đến đâu rồi?Anhphải làmgì đichứ?Anhkhôngthểđểthằngbétựlàmtheoýnóđược…

-Tôiđangtìmcách…Phảichuyểnchonóvềtỉnhđộiđã…Cũngcóthểchuyểnnóđihọc…Nhưngphảitừtừ,tếnhị.Biếtbaotrườnghợpcũnghoàncảnhnhư…conmình.Làmkhôngkhéocókhirũtù.

-Nếuanhngạithìthôi…-TiếngCamnhưoàkhóctrongôngnói.-Tôixin…Tôisẽlàm…-Khôngcònnhiềuthờigianđâu…Tôilothằngbéhăngháiquásẽxung

phongvượtTrườngSơntrướcmùamưanày…Nếuxảyraviệcgì,anhsẽ…Thậtlàrốtráo,quyếtliệt.Thậttráingượchẳnvớiconngườivàtínhcách

củaCam.Hoàn toàn tráingượcvới cươngvịvà tráchnhiệmcông táccủaCamhiệngiờ.CúđiệnthoạiấybuộcLợiphảihuỷngaysáchlượcánbinhbấtđộngbànđầuđểvàocuộcmộtcáchnghiêmtúc.PhảinhanhchóngtìmragiảiphápkhôngđểChuđichiếntrường.Lợigầyrộc,kémăn,ítngủ,nhiềulúcnhưngườimấthồn.CólầnLàđứngsauLợirấtlâumàanhkhôngbiết.

-Anhcóchuyệngìgiấuem?ChúVỹnhàmìnhlạigặpnạnhảanh?Lợigiậtmình.-Cơquanhồinàynhiềuviệcquá.Phảisơtánrabanơi.Anhđangtínhcó

khiphảiđưahaiđứatrẻvềĐịnhHoávớiôngbàngoại.-SaokhôngđưavềlàngĐộngvớibànội?Chỗbànộigầnhơn,mìnhtiện

vềthămnom.ChúVỹvớithímKhiêmcũngđưabọntrẻvềquêrồiđấy.-Emthuxếpchocácconvềbànộicũngđược-Lợinóinhưmuốncho

quachuyện.-Anhvẫncònviệcgìgiấuem?HômquaemđãđiệnthoạichobácTư.-Sao?Điệncáigì?-Emlochoanhthôi.Emnóivớibáccốgắnggiúpđỡnhàem.Tựnhiên

nhàemhồinàybỗnggầyrộcđi…-Vớvẩn.Này,tôicấmcôkhôngdúngvàocôngviệccơquancủatôiđấy

nhé.Làxịumặt,mắtngấnướtchựckhóc.Lợithấyânhậnvìbỗngnhiênvô

cớnặnglờivớivợ.-Anhnóithếđểemrútkinhnghiệm.Emkhôngnêntựtiệngọiđiệncho

anhTưvàcácđồngchíTrungương.Đừnglogìchoanh…Nóivậy,chứLợivẫnlosốtvó.Camgọiđiệngiụcliêntục.HìnhnhưCamđangmuốn trắngphớ ramọi chuyện.Không tìm ra lối

thoátthìkhácnàotựtreocổmình.***Lá thưcủađồngchíTưVuônggửi thượng táVõKhangvềviệcbố trí

chonhàvănĐàGiangđichiếntrường,khôngngờlạilàcầunốiđểLợicócơhộigiảiquyếtchuyệnriêngcủamình.BanQuânlựcBộTổngthammưumớilànơiquyếtđịnhchuyệnđiởcủatânbinhLêKỳChu.ChínhLợiphảitrựctiếptrìnhbàyvớiVõKhang.

-Báocáoanh,tôicóchuyệnriêngmuốnnhờanhgiúpđỡ!Sau khi làm xong công việc của Đà Giang, Lợi ngồi nán lại, nói với

thượngtáVõKhang.-Cóchuyệngì,đồngchícứnói.Tôisẽlàmhếtsứcmình-VõKhanghồ

hởivànồngnhiệtchìabàntaytobècủaôngra.CửchỉấykhiếnLợithêmtựtinvàhyvọng.-Tôicóngườithủtrưởngcũ,cóthểcoilàânnhân,làngườithầy,đãdìu

dắttôitừngàycònhoạtđộngbímậttrongvòngđịchhậuLiênkhuBa…-Tìnhcảmđãquarènluyện,thửthách,quílắmđó.-Vâng.Quíhơnmọithứtrênđời.ĐồngchíấytênlàLêThuyết,từnglà

uỷviênLiênkhuuỷ.Mộtchiếnsĩcáchmạngkiêncường.RấttiếcrằngđồngchíđãbịbọnViệtquốc,ViệtcáchgiếthạitạiHảiPhòng…

-Tiếcquá.ĐồngchíLêThuyếtcócònânnhânnàokhông?Mộtngườiquá thôngminh.LợinghĩvậyvànhìnVõKhang thởphào,

mặtrạngrỡhẳn.-GiọtmáucủađồngchíLêThuyếtđểlạilàmộtcháutraitênlàLêKỳ

Chu,nămnayvừachớmmười támtuổi.CháuChuđanghọcdởlớpmười,sắptốtnghiệpthìxungphongđibộđội.

-Vậyhả?Connốichícha.Giỏiquá.-Cảtrườngcáccháuviếtđơnbằngmáu,xintìnhnguyệnxẻdọcTrường

Sơnđiconnước…-Khắpnơi đang dấy lên phong trào yêu nướcnhưvậy đó.Thế hệ trẻ

ngàynayrấtcólýtưởng,rấtđángtựhào…Nhưng…tôiđangsuynghĩvềtrườnghợpcháuLêKỳChumàđồngchínói.CónhấtthiếtphảiđểChuramặt trận không?Đồng chíLêThuyết chỉ còn duynhất giọtmáunày.Tôichưabiếtmẹcủacháu…

Ôngnàynhưđangngồi trongđầumình -Lợi thầmnghĩ -Nhữngđiềumìnhđangkhónóithìôngấycứđọcravanhvách.

-Chắcđồngchíbiết chịĐàoThịCam,PhóChủ tịchHộiphụnữSơnMinh…

VõKhangbỗngvỗhaitayvàonhau.-Con trai chị Cam hả? Người đẹp SơnMinh sao kẻ võ biền này lại

khôngbiết?ĐạitáQuảngLạckhenchịCamkhôngtiếclờiôngđangmuốnvun vào cho thiếu tướng Bình Nguyên, người theo chủ nghĩa độc thân.TướngBìnhNguyêngặpngườiđẹpSơnMinhmênhưđiếuđổ.ỔngmuốncầuhônchịCammàchưađược.

-LêKỳChulàcontraiđộcnhấtcủachịCam.Nếuanhhiểutâmtrạngmộtngườimẹvà tráchnhiệmmộtcánbộ lãnhđạophong tràoởđồngchíấy…ChịCamkhôngdámđềđạtvớiTrungương,khôngdámvìconmìnhmàảnhhưởngđếnphongtrào…

-Tôihiểu.ĐồngchíCamlàmsaomàyêntâmcôngtácđượckhicháuChuđichiếntrường?CháuChuhiệnđangđóngquânởđâu?Thuộcquânsốđơnvịnào?

LợivộilấymảnhgiấymàCamđãghiđịachỉcủaChuđưachoKhang.-ĐangởSuốiHaiư?Tôibiếtrồi.Đâylàđơnvịtìnhnguyện,tuyểnchọn

những chiến sĩ có sức khoẻ, trình độ văn hoá, được chuyên gia bạn huấnluyệnđặcbiệt.Nhữngmũidaothépcủachiếntrường…

-ChịCamđãlênthămcháu…-Tôivớiđồngchícũngsẽlênthămcháu-VõKhangđộtngộtđưarađề

nghị,rồimởcuốnlịchtrênbànxemrấtnhanh-Thếnàynhé.Tuầnsautôikínhết.Chỉ cònbuổi chiều thứba.Tôimờiđồngchí cùng lên thămcháuChuđượckhông?Tôimuốnbiếtnguyệnvọngcủacháutrướckhicónhữngquyếtđịnh.

Lợiđịnhđưatayra,nhưngrồimộtýnghĩvụtloétrongđầukhiếnanhrụtnhanhtaylại.Saunày,tứcchỉbangàysau,thìLợitựkhencáiquyếtđịnhlúcđócủamìnhlàrấtchínhxác.

-Tôikhôngdámphiềntớiđồngchí.Đồngchícònbậnnhiềucôngviệc.ChịCamsẽgặpđồngchíđểcámơnsau,nhưngcũngkhôngdámphiềnđồngchí phải cất công đến tận đơn vị cháu như thế. Chỉ cần đồng chí chỉ thịxuốngđơnvị,chuyểncháuChuvềtỉnhđội,hoặcchođihọc…

VòKhangnhìnLợirấtnhanhrồigậtđầu.-Thếcũngđược.AnhnóivớiđồngchíCamlàchúngtôisẽhếtsứclưuý

trườnghợpcháuChu.ChịCamhãyhoàntoànyêntâm.Lợichiatayngườisĩquanquânlựcvớitâmtrạngcủangườivừatrútmột

gánhnặngtrênđoạnđườngleodốc.AnhgọiđiệnngaychoCam:-TôivừagặpthượngtáVõKhang,ngườiphụtráchQuânlựcBộTổng

thammưu.

-Thậtư?Vậythìmayrồi-TiếngCammừngquýnh.-AnhKhanghứasẽgiảiquyếtngaytrongtuầnnày.Ngàymaitôisẽlên

thămChuđểbáotinchoconmừng.Camđừnglolắnggìcả.Không thấyCamnói gì.Chỉ nghemột tiếng khóc cố kìmnén.Hẳn là

Camđangquásungsướng.***ConđườnglênhồSuốiHaihômấyvừacóveđẹpthầntiênsơnthuỷhữu

tình,vừacókhôngkhíhùngtrángnáonứccủatrướcngàyvàotrận.CảmộtvùngquanhnúiBaVìkéotừTrungHà,SơnTâyđếnLươngSơn,KỳSơn,MiếuMôn…làkhu tậpkếtđểchuẩnbịcho tiền tuyến.Cơmannào làxepháo,đủcácloạibinhchủnghợpthành:Xetăng,thiếtgiáp,xecơgiới,đại,trungxa,pháotựhành,pháocaoxạ,cachiusa…HàngnghìnxeGiảiPhóng,Zin ba cầu, I Pha,Uatmới nhập còn bóng nước sơn, nườm nượp đi trênđường,sansátđậutrongcácbãiđỗ.Ởđâu,chỗnàocũnggặpmàuxanháolính.Cácđơnvịbộbinhhànhquân,balô,mũrợplánguytrang,súngđạn,xẻng,cuốc,tăng,võnglỉnhkỉnh.Cácđơnvịcơđộngchậtkíntừngđoànxetải,nốidàinhưbấttận.NhữngdòngngườivàxenàyđangnốinhauchảyvàoTrườngSơn,vượtTrườngSơn…

Câu thơQuangDũngnhưchợt từnhững tảngmâynhởnnhơ trênđỉnhTảnViênSơnkiahiệnra:

"EmởThànhSơnchạygiặcvềAnhtừchinhchiếnthủarađiGặpnhaugiữavùngquêBấtBạtChiềuxanhkhôngthấybóngBaVì…"Hàokhíđánhgiặcchínnămcủacảdân tộcgiờ lạiđang trỗidậy,sống

độngmộtvùngtrungdu.Trongbạtngànrừngngườikínlánguỵtrangấy,Lợibỗngnhậnrangay

LêKỳChu.Trờiơi,chàngtraicaotrênmộtmétbẩy,mũidọcdừa,mắtxếch,mặt lấm tấm trứngcákia,nhác trôngđã thấygiốngLợi lạ lùng.Lợi thầmkhenmìnhthậtnhậycảmvàthôngminhkhiquyếttừchốikhôngđicùngVõKhang.Đâychínhlàgiácquanchínhtrị,nghiệpvụtổchứcLợihọcđượctừnhữngngàyởATK.ThìrabangàyhoanlạcvôtiềnkhoánghậuởPhươngĐìnhđãkhôngtanđiphíhoài.ThìraCamđãâmthầmvàbímậtgiữlạigiọtmáucủaanhtrongbangàythầntiênấy.Nànglàngườiđànbàkỳdiệunhấtmàanhtừnggặptrênđời.

Lợisữngngười,thóttimkhibắtgặpánhmắtchàngtraicũngđangsữngsờnhìnmình.Mộttìnhcảmthậtkỳlạ,chỉcóởtìnhchacon,máumủruộtrà,

bỗngtrànngậptronglòngLợi.Giánhưkhôngcónhữngánhmắtbaoquanh,giánhưchỉcóhaingười,ởgiữamộtcánhrừng,haymộtkhoảngđồngtrống,mộtxứsởxa lạnàođó,Lợisẽàođến,ômchầmlấyChuvàkêu lên:Contrai!Bốđây.Bốđẻcủaconđây.Bốhạnhphúcvôcùng!Suốttừhômmẹbáotinchobố,bốnhưngườiđangsốngtrongmơ…

Hìnhnhưchàng traicũngđangchộtdạ,hoangmangtựhỏi:Sao lạicóngườigiốngmìnhthếkia?HaylàbốLêThuyết?BốLêThuyếtvẫncònsốngvàđếntìmmình?

SuýtnữathìLợibậtkhóc.Anhphảicắnmôimìnhđếnchảymáuđểcốtrấntĩnhlại.Lúcnàyvẫnchưaphảilà lúcđểlộtôngtíchcủamình.Sẽrấtnguyhiểmchomìnhvàchocảthằngbé.Hãyđừngđểthằngbésốc.Rồisẽcónhiềudịpđểconbiếttalàai-LợicốtựnhủmìnhnhưthếkhiđiđếnbênChu.

-Chú làChiếnThắngLợi, bạn củamẹ cháu, và là học trò của bốLêThuyếtcháungàytrước-LợinóivàtránhkhôngnhìnvàomắtChu.

-Thếmàmẹcháuchẳngbaogiờnhắcđếnchú…Cháucứtưởng…-Chúbậncôngtácđặcbiệt.Rấtlâurồimớigặplạimẹ.Nghenóicháu

họcgiỏivàcóthểđượcvàodiệnđihọcnướcngoài…-Đinướcngoàitronghoàncảnhnướcnhànhưthếnàyđểlàmgìhảchú?

Cháumuốntrảthùchobốcháu.Cháumuốnramặttrận,muốntiêudiệtgiặcMỹnhưanhNguyễnVănTrỗi.

Lợimỉmcườihàilòng.Đườnglốigiáodụclýtưởng,lậptrườnggiaicấpđãthấmđếntừnglitihuyếtquảncủalớptrẻnhưthếnày,làmsaochúngtakhôngchiếnthắng?Tronggiâylát,Lợibỗngquênphắtvaimộtngườichađitìmđứaconthấtlạcmàanhlạitrởvềnguyênvaimộtnhàtuyênhuấn,nhàchínhtrị.Đâylàmộtvấnđềrấtcóýnghĩatrongviệctổngkếtcôngtácthanhvận,côngtácgiảodụclýtưởngcáchmạngchothếhệtrẻ.

-Tìnhnguyệnđichiếntrường,cháukhôngsợhysinhgiankhổư?Khônglomẹphảiởnhàmộtmìnhsao?

-Nếusợhysinh thìchẳngcóaidámđánhMỹ.Cònmẹcháuđãcó tổchức.Bâygiờkhôngphảilàlúcđểnghĩđếncánhânmìnhchúạ.BácHồđãdạy:"DùphảiđốtcháycảdãyTrườngSơncũngphảigiànhchođượctựdođộclập…"

Lợibànghoàng.Khôngngờnhữngbàianhgiảngởcác lớpbồidưỡngchínhtrị,nhữnglờicổvũtrongnhữngbuổinóichuyệnvớithanhniên,sinhviên,giờlạiđượcChunhắclạiđầytâmhuyết.Hãycứđểthằngbésốngvớilýtưởngcủamình.Lợixoàitayômlấyđôivairắnchắccủacậutânbinh.

Tưởngnhưtừngdòngmáuchảygiầngiật trongtấmthântraicăngtrànmườibẩytuổiđangtruyềnsanganh.Cảmgiácruột thịtmáumủbỗnglàmmắtLợicayxè.AnhbỗngthấybiếtơnCamvôcùng.Camthậtsâusắc,biếtnhìnxatrôngrộngkhiquyếtbằngmọigiágiànhlạiđứaconcủamình.LợiphảibiếtơnCam,ngànlầnbiếtơnnàngđãchoanhgiọtmáuvôgiánày.Nósẽphảiởlạihậuphươngnhưnàngmongmuốn.

Khôngaicóquyềncướpđibáuvậtquígiánhấtcủađờinàng,giọtmáuthiêngliêngmàsuốtmườitámnămvìnónàngđãchịumuônvànđắngcaycơcực.Chỉvàingàynữathôi,nếuđúngnhưlờithượngtáVõKhangđãhứa,chàng tân binh hừng hực lý tưởng này sẽ tách khỏi đội ngũ, và đi ngượcdòngngườixẻdọcTrườngSơnđểđếnnơimàmóngvuốtcủatửthầnchiếntranhkhôngthểvớitớiđược.

-Chúđếnđâyđểnóivớicháuđiềunày-Nhớđếncôngviệccủamình,LợighésáttaiChunóinhỏ-Sắptới,nếucấptrêncólệnhtáchcháurakhỏiđoànchiếnsĩđiB,ởlạiđểnhậnnhiệmvụkhác,thìcháuphảituyệtđốichấphànhđấynhé.Mẹdặnchúnóivớicháunhưvậy.

-Kìachú-ĐếnlượtChutrònmắtngạcnhiên.Cậuthấyngườilớnthậtkhóhiểu -Cháunhấtđịnh rachiến trường.Cuộcđờiđẹpnhất là trên trậntuyếnđánhquânthù.Cháuviếtđơnbằngmáuchứkhôngphảibằngnướclãđâu…

Lợikhôngbiếtnóisaotrướcnhữnglờitưởngnhưngutínnhưngrấthồnnhiênvàchânthựccủachàngtrai,sảnphẩmcủaanh,củaCamvàthờiđạiđầychấtlýtưởng,"ThờicủaThánhThần",nhưtêntậpthơcủaNguyễnKỳVỹ,emtraianh…

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

PHẦNII.CUỘCBỂDÂU-Chương15Nonsôngmộtdải

TrảiquamộtcuộcbểdâuNhữngđiềutrôngthấymàđauđớnlòng(NguyễnDu)Hai mươi mốt năm, sau chiến thắng Điện Biên Phủ, mùa Xuân năm

1975,giangsơnViệtNammớilạquyvềmộtmối.Cuộchànhtrìnhđếnđộclậptựdoquádàivàcựckỳgiankhổ,khốcliệt.Cứnhìntrậptrùngbiamộ,tầngtầnglớplớpnghĩatrangliệtsĩkhắpcácthônlàngdọcdảiđấthìnhchữSthìđủbiết.Xươngmáuđãxâynênđộclập.

Cái làngĐộng thân thương,suốtcảmộtcuộckhángchiếnchốngPhápchínnăm,đồnđịchdựnggiữalàng,ácliệtlàthếmàcảlàngcũngchỉcótámliệt sĩ.ĐếncuộckhángchiếnchốngMỹ,đau thươngmấtmátđã tănggấpbội.Consốliệtsỹvọtlêncấpsốnhân,gấpchínlần,trònhaitrungđội.

GiađìnhanhNguyễnKỳQuặckhôngphảilàhộduynhấttronglàngcóhaicontraiđichiếntrường,nhưngmấtmátthìlạiđứnghàngđầu.NguyễnKỳCông,contraiđầucủaCục,họchếtlớpbẩythìnghỉhọc,chưađầymườibẩy,đãkhaităngtuổitrốnbốđikhámtuyểnbóđội.Chịysĩởphòngcânđonhìncậuthanhniênchoaicaongỏng,quầnsắptụtdướihángvìsứcnặngcủanhữnghònđáchậtcănghaitúi,khôngnhịnđượccười:

-Cháuơi,vềđểbốmẹvỗbéothêmmộtnămnữarồihãyđikhámtuyển.Côngvanvỉ:-Cháuxincô.MẹcháuđãbịchếtvìbomMỹởcầuThanhAm.Cháu

muốnđitrảthùchomẹ.Côchocháuthêmmấycân,cônhé.Chịysĩứanướcmắt,tặngchochúbénămcân,đủtiêuchuẩnnhậpngũ.TrướckhiNguyễnKỳCôngvượtsôngBếnHải,anhgửivềchobốvàbà

nội lá thư cuối cùng.Đó làmùa khô năm1972, thời kỳmà cuộc chiến ởthànhcổQuảngTrịdiễnracựckỳkhốcliệt.SuốttừđấyCôngmấthútgiữađạingànTrườngSơn,giữamịtmùkhóisúng.

TiếptheobướcCônglàcậuemNguyễnKỳCải,sinhgiữanămCảicáchruộngđất.Đâylàđợttồngđộngviêntoànquốc,huyđộngtoànbộlựclượngchochiếntrường.Traitrángthônquêkhônggâunệthànhphầnlýlịch,tuổitừmườitámđếnbamươisáu,đủtiêuchuẩnsứckhoẻđềuphảinhậpngũ.

Nhiềuhuyện,thiếuchỉtiêu,phảigạnlấyxuốngmườibẩy,lấylêntớiba

mươibẩytuổichođủquânsố.Cáctrườngđạihọc,trunghọcchuyênnghiệpchỉđểlạinữsinhvàsốnamsinhviênlớpcuốikhoá,cònsinhviênnămthứnhất,thứhaiđềuđiềuhếtramặttrậnhoặcchuyểnsangcáctrườngĐạihọcY,Báchkhoacầuđường,Giao thôngvận tải…huấn luyệncấp tốcđểchiviệnchochiếntrường.NhàĐĩNgao,liềnmộtđợtcảhaianhemNgạnhVẩuvàNgộc cùng tòng quân.NgạnhVẩu cùng lứa vớiCục, cả tuổimụ là bamươinhăm,mọiđợtđượcmiễn,nhưnglầnnàyvẫnvàodiệntuyểnquânchođủchỉtiêucủahuyện,mặcdùôngLưuVănNgaokhiđóđanglàchủtịchxã.RiêngthằngNgộc,emthứnămcủaNgạch,ngàybétrẻcontronglàngvẫngọiđùalàNgốcvìcậuchàngchuyênđimangvácvàhầutụicongái.Đihọc,Ngộcchữagiấykhaisinh,đổitênlàNgọc,LưuBíchNgọc,tênnhưđànbà.Ngộctobéonhưhộpháp,nhưngbaonhiêulầnđikhámtuyểnbộđộiđềubịloại.KhôngphảivìNgộccóchântrongBanchấphànhĐoànxã,làtrungđộitrưởngdânquân,đượcđịaphươnggiữlại,màvìlầnnàokhámtuyển,huyếtáp và mạch đập của Ngộc cũng vọt lên đùng đùng. Có lần huyết áp tới200/120,nhịptimtănghơn100.Thìratừmấynămnay,Ngộcđãcómộtbíquyếtđểđánhlừacácbácsĩtuyểnquân:TrướckhiđikhámNgộcuốngmộtlyrượuphavớimấygiọtnhựaxươngrồng,thếlàhuyếtáp,nhịptimtăngvùvù.

ThủđoạntrốnnghĩavụquânsựcủaNgộcquảlàlợihại.Đámthanhniêntraitrángđihết,giữamộtbiểnđànbàcongáiởthônquê,Ngộctrởthànhcủahiếm,mìchínhcánh.Đidâncông,điđắpđê,đi tậpdânquân,đi lấyphânxanhtrongtítvùngnúiđáCầuDậm,mộtmìnhNgộcchăndắthàngchụcvợbộđội,vàmộtđàngáitânđangkhaokhátmùiđời.GiốngnhưPhèngCửuTựu,ôngĐộicàicáchngàytrước,cótốiNgộcngủliềnvớibacô.ÔngTựuthời cải cách phải dùng quyền lực dùng chuyên chính đế ép buộc, cưỡngđoạt,cònNgộcbâygiờlàcủaquíhiếm,làcáicọccỡbựđểcácảtrâutựtìmđến.

Rõngượcđờimườimươimàlạilàchuyệntrămphầntrămcóthực.Cótrườnghợphaicô,cùngđánhghenvìNgộc.Hoákhôngkhảomàxưng.Đólà trườnghợphaichịemcôLành,côNhicondìcongià,cảhaimớicướiđượcmột tuần thì chồng cùngđi chiến trường.Gái vừa chớmhơi trai, xachồngbiềnbiệt,lạigặpNgộctántỉnhdẻomỏ,khôngkìmgiữđược,cảhainàngcùngcóchửa.MaymàNgộccóbốlàchủtịchxã,nênvụviệcđượcémnhẹmđingay.HaicôLành,NhiđượcgửiraHàNộinạothaichui.ÔngLưuVănNgaothấymìnhbịtaitiếng,cóthểkhoábầusắptớirớtchứcchủtịch,đànhbấmbụngđẩymộtlúchaithằngconđibộđội.

LầnkhámtuyểnấycácbácsĩtừQuânlựcTrungươngđiềuvề,nênmánhkhoéuốngnhựaxương rồngcủaNgộcbị lật tẩy.Ngộc là trườnghợpduynhấtbịkhám lại.KếtquảNgộckhoẻnhất làng.NgộcvàCảiđềuxếp sứckhoẻloạiA.

Ngaytuầnsau,làngĐộngtiễnmườibẩytânbinhlênđường.Nhưđãđượctrùtínhtừtrước,haicontraiôngchủtịchNgaothuộcdiện

quânsốdotỉnhquảnlý.Sauhaingàytậptrung,NgạnhVẩuđượcphiênchếvàođơnvịhuyệnđội,chuyênđituyểnquânởcácxã.Ngộcvềtiểuđoàncaoxạtỉnhđội.Ưuáinhưthế,ngangloại"gáo"vàng,conôngcháuchacòngì.

BọnCải,dânngucuđen,mườilămtraitơlàngĐộng,cùngmấytrămtânbinhcácxã,ngayhômsau,đượcmộtđoànxetảinguỵtrangnhưrừng,đưathẳngramặttrận.

***LàngĐộngsauđợttổngđộngviêncuốinăm1972ấy,hầunhưchỉcòn

rặttrẻcon,ngườigiàvàcánhđànbàcongái.Đànông,mộtsốítthoátlylàmviệcởcáccơquannhànướccôngtrườngxínghiệp,cònlạibaonhiêuvéthếtrachiếntrường.

Mọicôngviệcnặngnhọcnhưcàybừa,cấygặt,đắpđê,đàomương,đidâncông,lợpnhà,tátao,machay,tạpdịch…đềudocánhđànbàcongái,màhọtựgiễubằnghaitừ"thịmẹt"đảmnhiệm.Hiếmhoilắmbanquảntrịhợp tác xã vàmột hai đội sản xuấtmới có vài anh "cu ngảu", tức nhữngngườiđượcgọilàđànông.Họcũngcóthêmmộtcáitênmớilà"mìchínhcánh", loại bột ngọtgiavị chỉ cầndínhmấyhạt vàođầuque tăm lànướccanhngọtlừ,hiếmhoivàđắtgiávôcùng.

Gọilà"mìchínhcánh"chooai,chứbọn"cungảu"làngĐộng,thựcchấtlà bọn đàn ông khoèo chân hở rốn, hoặc đã quá tuổi hoặc không đủ tiêuchuẩnramặttrận.ĐólàanhThímchột,uỷviênkiểmsátHợptácxã,anhLìkhèochủhiệumayđầulàng,ôngTưLắp,kếtoántrưởng,chúSongLéđộitrưởngthuỷlợi,ôngNgaorỗ,chủtịchxã…NổibậttrongsốmìchínhcánhnàycólẽlàanhTưCục.Tuyđãtứtuần,taytráioặtẹonhưdảikhoainước,taiphảinghễnhngãng,nhưngCụclạicócái"phom"caoto,bộmặthaohaoTâylai,nhìnkỹthấycònbảnhraphết.Vảlại,Cụcđanglàđànôngđộcthân.

TừngàyBínhbịbomchết,khốiđámgọiCụcchokhôngcongái,nhưngthươngvợ,xótcon,Cụcnhấtquyếtởvậy.SauđợtCôngvàCải,hai thằngcon lớn đi chiến trường, lý lịch Cục thêm vài điểm đỏ, được tổ chức tínnhiệmchođihọccảmtình,đốitượng,sắpđặtvàochânPhóchủnhiệmhợptácxãphụtráchkhuchănnuôi.CáitênPhóCụcbắtđầuđượcngườitagọi,

lâudầnthànhquen.Thật lạhoárasôngcókhúc,ngườicó lúc.Cái thờicơhàncủaCụcđã

qua.Hếtxuốngchórồi,giờlàlúcđờiCụclênvoi.Lênvoingaytrongnhữngnămthángchiếntranhkhốcliệt,cảlàngĐộngrỗngrễnhnhưổtrứnggàbịchuộtthatrộm,nhưvòkhoaikhôbịrúthếtruột,mớikỳlạchứ.LàmcáianhphóchủnhiệmphụtráchchănnuôinhưCục,tưởngquyềnrơmvạđáhoáralầmto.Lắmquyềnnhiềulựcratròđấynhé.Xãviêntranhnhaucôngđiểm,mộtngàycôngbalạng,nămlạngthóc,kệcácthịmẹt.Cụcthuộcdiệncánbộ,nghiễmnhiênmỗivụcũngvàitạthóc.Cóngườiphơikhôquạtsạchgánhđếntậnnhà.Đólàmốilợinhỏ.Trạilợnvàitrămcon,khuaocávàimẫu,lòấpvịtmấyngànquảtrứngmộtvụ…mớilàlợilớn.

Xuấtmổmộttấnthịtchomậudịch,bétnhấtcũngđượclạiquảcáithủ,bộlòng,timgan.Anhchịcánbộhuyệnxuốngxinphânphốihữunghịmộtconlợnvềnuôi.Xongngay.Tớký,nhưngcũngphảicóđicólạiđấynhé.Thế là xoàng nhất cũng phải cho cái phiếu mua tút thuốc Sông Cầu, cáiphíchRạngĐông,góichèThanhHương,hoặcxuỳramấymétphiếuvải,bìatem thựcphẩm.Cánhhẩuhơn thìchocáiphiếumuavàinghìngạch, tạximăng, vài chục cân sắt thép, hay cái đàiOrionton, tấmvỏ chăn con côngTrungQuốc, cái xe đạp ThốngNhất hayVĩnhCửu…Thời buổimọi thứkhanhiếmnhưvàng,chỉcầncómột tíquyền,nắmmộtchútvật tư, lươngthực,thựcphẩmđểtraođồi,phânphátlàđờilênhươngngay.

NhàCục từ ngày có tí chức, chẳng lúc nào thiếu nướcmắmngon,mìchính,xàphòng,đườngsữa,thuốclá,chèThanhHương.BàCửPhúcnhiềulầngiấuCụcbảoconRuộngmangchobớtôngbàngoạinó,chođỡphảitội.NghĩmàthươnghạithằngCông,thằngCải.Mùađôngcuốcbộđihọctừtờmờđất,xabẩytámcâysố,khôngcónổimộtđôidépcaosu,mộtcáiáosợimông.Bụng lúcnàocũng lép tậnxương, sôiòngọc.Bâygiờ thằngCách,conRuộngsướnghơnnhiều.LênchứcPhómộtnăm,CụcđãmuađượcchohaianhemchiếcxeđạpThốngNhấtđểlainhauđihọc.Cũnglàbổnglộccảđấy. Phân phối hữu nghị cho bàTrưởng phòngThương nghiệp huyện haiconlợngiống,bàấychocáiphiếuxeđạpcungcấp.Rõlà,cóđicólạithậttoạilòngnhau.

Đólàmốilợivậtchất.Nhưngcáilợitìnháimớilàmốiđạilợi,mớithựcsựđưađờiCụclênvoi.Ngẫmrataynàođặtcáitên"mìchínhcánh"kểcũngthâm thuý thật. Cục là loại "mì chính cánh" nhãn hiệu "hai tô" của làngĐộng.ĐiđếnđâuCụccũngthấyánhmắtđànbànhìnmìnhthèmthuồng.

NgàycònthằngNgộcởnhàthìnólàmbáchủ.Lũđànbàcongáichạy

theo nó như bầy dê cái.Nay thì vẫn thê đội ấy, nhữngLành, nhữngNhi,cùngCúc,Nhài,Lan,Huệ.:tómlạicảthếgiớithịmẹtcủalàngĐộngvàmấylànglâncậnđềulàsởhữucủaCục.Nóirathìmấtlậptrường,quanđiểm,bôixấuchếđộ.Nhưngsựthật,chiếntranhđãlàmchođànbàcongáicáilàngĐộngcủaCụclâmvàocảnhnguykhốnlắmrồi.Gaynhấtlàđámvợliệtsĩ,thứđếnlàvợbộđội.

Nghehọnói,nhất là trênhội trường, trongcuộchọp, tưởnghọ sắtđá,chungthuỷlắm.Nhưngcứnhìnvàomắthọxem.Nhữngđôimắtbuồnthămthẳm,lúcnàocũngbồnchồnkhắckhoảikhôngyên,lúcnàocũngnhưthiếuđóimộtcáigì.Đigiữasânkhohợptác,bấtchợtnhìnsangchỗcânlúahaychỗđập lúa,Cụcđềubắtgặpnhữngánhmắtnhìnnhư thiêuđốt,nhưmờigọi.Ởtrạichănnuôi,mấychịbămbèotrộncám,cholợnănmàmắtcứnhìnchằmchằmvàoCục.CóchịcứlấycớxánvàoCục,hoặcđiquanhưvôtìnhchạmngười,chạmmông,tưởngđiệnchập,toélửa…

Miếngănđếnmiệng,khôngchénlàngu.MấylầnCụcnghĩthế,khicôNhivàophònglàmviệccủaCục,giảvờxinchữkýđểápbầuvúnhưquảbưởivàovaiCục,phảhơithởhôihồivàogáyCục.

Căng thẳng quá. Không chỉ Nhi, mà cả Lành, cả Nhài đều có chungnhữngvởdiễnnhưthế,làmthầnkinhCụclúcnàocũngcănglên,khắpngườirộnrạohưngphấn,taychânnhưmuốnphátcuồng.CáigãđànôngtrongCụcbấy lâu nay bị ức chế, bị quản thúc, giờ bỗng bừng sống dậy. Cục thắphươnglầmrầmkhấnváitrướcbànthờBính,xinBínhkéoanhrakhỏinhữngcáibẫytình.Kìa,báthươnghoá.Chânhươngcháyđùngđùng.BínhthươngCụcđấy.Ởvậythếlàđủrồi.ChiếntranhvớiđếquốcMỹcòndài,lấyvợ,đẻthêmmấythằngcontrainữađểchúngnóđitrảthùchoBính.

Hômsau,Cụcquyếthànhđộng.Quảnhiên,Nhilạivàophòngphóchủnhiệmởtrạichănnuôi.

-Báocáoanh…Kholươngthựchuyệnphânchotrạimìnhhaitấnrưỡilúađểxayxát.Anhchoýkiếnđểphânchocácgiađình.

NhilạiápsátsaulưngCục.Lầnnàyhìnhnhưcôtachịncảcái"bànlà"vàolưngCục.LàCụcđoánthếvìtựdưnganhthấybỏngdẫymộtbênsườn.Cáicônàyđếnlạ,chồngđibộđộimớimấythángđãdínhvàothằngNgộcnhằngnhằng.Đếnkhicóchửa,phảiđưaraHàNộinạothai,rồiĐĩNgaobắtNgộcđibộđội,mớidứtrađược.Nhưngnghĩđilạiphảinghĩlại,đànbàđãphảihơigiai rồi, lạihơhớ,ngồnngộn thếkia,aimànhịnđược?Đếnnhưconlợnxềngoàichuồngkia,đếnkỳđộnghớn,khôngcóđựclàlồnglên,phápháchđiêncuồng.Thật tộichạmtayvào, làả lợnnằmngoanngoãn,chân

saudạngra,chổngmôngchờđợi.CólẽNhiđãbịnhữngconlợnxềđộnghớntratấncònhơnmọicựchình.Cólần,CụcbắtgặpNhiđứngthẫnthờ,mặtđỏbừngbừngnhìnconlợnđựcnhảylênlưngconlợnnái…

-Kìaanh,kýduyệtchoemđi…-Nhicúixuống,nhữngsợitócmaixoàvàomáCục,buồnbuồn.

Cụcđánhbạo,ưỡnngườilên,rồiluồncánhtaylànhrasaulưng,bàntayđểngửa, sauđó lại từ từ cúixuống.Trờiơi, cảbàn tayCụcấmnóng, rồibỏngdẫy.Cụckhôngdámđộngđậy.

Nướcùarabàntayanhướtđầm…Kẻngồingườiđứngúpthìanhưthếmộtlúclâu.NếukhôngbịNhàiđến

pháđámthìchắcchắncâuchuyệnsẽgaycấnbiếtchừngnào.Nhưng,tínhiệuđãphátvàthurồi,đờinàoNhichịudừngởđó.Làngười

đànbàítnhiềuđãcókinhnghiệm,lạiđangcơnsaytình,tốihômsau,Nhiđãthuxếpchohaingườimộtchốnthầntiên,ấylàkhuđốngrơmởvườnchuốicuốilàng.

Sau cuộcmưa gió với Nhi, Cục trưởng thành nhanh chóng trong tìnhtrường, thành gã thập thành có hạng. Lần lượt các cô các chị Lành, Cúc,Nhài,Lan,Huệ…tựtìmđếnCục.Hìnhnhưhọkháonhau,rỉtainhaurồitạođiều kiện cho nhau được thưởng thức Cục. Khác xa với Phèng Cửu Tựungàycảicáchphảidùnguyquyền,thủđoạnmớicưỡngnồingườiđànbàcởiquầnra,Cụcbâygiờđượccácthịmẹt tựdânghiến.Cụclàmìchínhcánhgiúp cho bát canh suông cuộc đời các thị mẹt làng Động thêm chút ngọtngào.

Điđêmmãi cũngcóngàygặpma.Khônghiểudocáccôcácbàghennhauvì"ănchia"khôngđềuhayvìcókẻghenghét,màmộttốiNhài,LànhvàchủtịchNgaorìnhbắtquảtangCụcvàNhiđangquầnnhauởnhàkhotrạilởn.ĐờiCụcthếlàtoirồi!Hếtthờikỳlênvoirồi.Hủhoávớivợbộđội,khácgìtênViệtgianphảnđộngcàiởhậuphươngđểphátantànhsựnghiệpcáchmạng?Ngườitaxungphongramặttrận,sốngchếttừnggiờ,chỉmonggửi lại vợ dại con thơ ở nhà cho các anh trông giữ, thếmà anh lại rủ rê,quyếnrũ,rồiđèngửavợngườitara…Thứhỏicònanhlínhnàoyêntâmmàđánhgiặc?Anhchọcbừa,nhiều thằngchódáihậuphươngkhác cũngbắtchướcanhchọcbừathìvỡtrậnto.Línhngoàimặttrậnđàongũhết.ThếchonênCụcchếtlàđángđời.Cụcơi,thamthìthâm!

Nhưngrồibỗngnhưcóphéplạ,Cụcđượcthabổng.Trờiđấtquỉthầnơi,nhàCụcđạihồngphúc.BínhlinhthiêngcứubốconCụcđậnnàyrồi.

Trời,PhậtlàmsaocứunổiCục?

CứuCụcchínhlàChibộ.RấtmaylàCụcvừađượcChibộkếtnạp.Nếukhôngphảilàngườicủatổ

chứcthìđờiCụcđãrabã.Chibộphảihọplênhọpxuốnghàngchụcphiên.Phân tích, tranh luận đến nát nước nát cái.Đây không phải chỉ là chuyệnriêngcủađồngchíQuặcmàlàchuyệnhệtrọngcủatổchức,củacảhệthốngtổchức.Consâulàmrầunồicanh.Bậy!Nồicanhcủatổchức,đờinàocósâu?Khônglàmêmthấm,kẻđịchnhâncơhộinàypháhoạitổchứctừbêntrongphára.Ôngbíthưtuyênbốhùnghồnthế.Việcđầutiênlàcấmkhôngđượctiếtlộvụhủhoánàychoquầnchúngbiết.Émnhẹmvàbímậttuyệtđốikhôngđểtintứclọtlêncấptrên.Cấptrênbiếtchuyệnnàythìbaonhiêucônglaophấnđấu,baonhiêuthànhtíchcủacảmộttậpthểsẽthànhcôngcốc.Chibộkhôngtrongsạch,khôngđạt tiêuchuẩnbốntốt thìcònmặtmũinàođểnóivớiquầnchúng?Cònvaitrògìlàđầutầu,lãnhđạo?Thôithìđóngcửabảonhau,xửlýnộibộ.ĐồngchíQuặcvợchếtvìbomMỹ,làđànôngđộcthân,gàtrốngnuôiconđãmấynămtrời.Dẫulàgỗđácũngphảimốimọt,huốngchingười…CòncôNhivợbộđộinhưngđãbanămbặt tinchồng,ngàyxưabanămlàxứngđángđượcnhậnbằngtiếthạnhkhảphong,giờthờiđạimới, thiếu nữ có kinh từmườimột tuổi. Nhi cưới được bẩy ngày thìchồngđimiếtvàochiếntrường.Banămchịuđựng,đóngcửachờchồngđãlàghêlắmrồi,chibộthửtháchchánmớichođihọclớpđốitượng.Đànbàấymà,đáikhôngvượtnổingọncỏ,khônbanămdạimộtgiờ…

Chibộđanghọpxử lýkín, thìcógiấybáo tửchồngNhi từhuyệnđộichuyểnvề.ChủtịchNgaokêulêngiữacuộchọp,khônghiểuvìsungsướngthaychoCụchayđã tìmđượclối thoátchotổchức:"Tôibiết tinanhBứcchồng côNhi hy sinh tại trận địa pháo cầuHàmRồng từ năm ngoái rồi,nhưngvìmuốngiữyênổnhậuphươngnênkhông thôngbáovớigiađìnhNay thì côNhi đã trở thànhngười tự do…Chi bộmình chăngphải kiểmđiểmaihết.ChúngtanêntácthànhchođồngchíQuặcvàđồngchíNhilàmvợchồng…"

ĐámcướiđồngchíQuặcvàNhiđượcchibộđứngratổchứcsaulễbáotửBứcmột tháng.Cụclấyđượcvợtrẻhơnmìnhmườisáutuổi,hừnghựcsứcthanhxuân,nênchỉ trongvòngbanămđãđẻ liềnbađứacon,haigái,mộttrai.

***Cànggầnngàychiếnthắng,cácchàngtrailàngĐộngcàngnằmlạichiến

trườngnhiềuhơn.CảivàomặttrậnsauCôngđúngmộtnăm.Vừahànhquânvừatranhthủ

luyệntập,đếnhếtmùamưa,đơnvịCảivòngquađấtbạnLào,vàosâuchiếntrườngTâyNguyên.Thángchínnăm1974,trongtrậnthửlửaởĐắcTô,TânCảnh, trận đánh thăm dò, trước khi quân ta điểm huyệt toàn bộ hệ thốngquânsựMỹNguỵởBuônMaThuột,Cảiđãvĩnhviễnnằmlạiởmộtconsuốikhôngtên.

HaimươibốnliệtsĩcủalàngĐộnglầnlượtđượcbáotử.HômnhậngiấybáotửNguyễnKỳCải,bàPhúcnhìnthấybứcảnhthằng

cháunộitrongkhungtang,liềnbịngất.CòncôHậulạiômghìlấytấmảnh,vừa nhăn nhở cười, vừa trò chuyệnvới đứa cháunhưCải đang còn sống.RiêngCục, lầmlìsuốtmộtngàykhôngnói.AnhbảoNhibắtcongàtrốngthiến làmmộtmâmcơmcúng,bảocáiRuộngmờiôngbàBùngđếndự lễtưởngniệm.Chậptối,CụclặnglẽramảBính,thắphương,lầmrầmkhấnváimộthồilâu,rồivậtvờnhưconmađóivềnhà.

Hysinhgiữatuổimườitám,bàivịchàngtraiNguyễnKỳCảingờingợinhưmộttàitửđiệnảnhtrênbanthờ,cạnhdướibàivịchịBính.Cònmộtchỗtrốngnữa,phíabênkia, lầnnào thắphương,anhCụccũng thầmmongđókhôngphảilàchỗdànhchoCông.

LàngĐộngchỉcònmộttrườnghợpduynhấtlàNguyễnKỳCôngvẫnbặtvôâmtín.

Bỗngmột ngày chịLà từHàNội về,mang theonhững tin tức làmcảlàngĐộngsôilênsùngsục.

Tinthứnhất:ôngNguyễnKỳVọng,conthứbacủaôngbàLýPhúcdicưvàoNamnăm1954,vẫncònsốngvàsắptrởvề.

Tin thứhai: ôngbácNguyễnKỳVọngđãgặp thằngcháuNguyễnKỳCôngtạichiếntrườngmiềnĐông,NamBộ.

Cảhaitinnàyđềuchắcnhưđinhđóngcột,vìchịLàchỉlàcáiloaphátngôncủachồng.ÔngChiếnThắngLợilàcánbộTrungươngcaocấp,vàoraSàiGònnhưđichợ,đãphátthìngônnàodámsai?

MẹconbàCửPhúcnhưngườichếtrồibằngđượcsốnglại.BàCửPhúc,gặpaicũngkhoeláthưcủaanhBaVọngdoôngcảKhôimangtừSàiGònra,đãđượctruyềntayđếnnhàunát.Khôngbiếtchữ,nhưngbàđãthuộcđếntừngdấuphẩy

"ConlàNguyễnKỳVọng,cúiđầukínhlạyuvìtộibấthiếu.Vìhoàncảnhchiến tranh, conxagiađìnhđãhơnhaimươinăm.Lúc

nào hình ánh thầy u, hình bóng quê hương cũng luôn ghi nhớ trong tâmkhảm.Biếtbaovậtđổi saodời,không làmsaokểhết trongmấydòng thưnày.ConvẫnluônnóivớivợconvàhaicháuKỳVân,KỳVyrằng,nhấtđịnh

sẽcómộtngàychúngtavềthămquêchađấttổ.Quảlàhồngphúcnhàtacònrấtlớn.GặpanhKhôiconởSàiGònmàcontưởngnhưtrongmơ…Vậylà bốn anh em con vẫn còn cơ hội gặp thau giữa làngĐộng quê hương.Ngàyấykhôngcònxanữa.Nhấtđịnhconsẽvềthămuvàgiađình…NhânđâyconcũngbáotinchochúQuặcbiết.NếuchúcócontrailớntòngquânthìđúnglàhaibáccháuđãgặpnhauởAnLộcrồi".

ChỉvỏnvẹnbadòngthưngắnngủicũngđủlàmanhCụcsướngmuốnphátđiên.Anhuốnghếtmộtchaiba rượu trênquáncháo lòngbà reochợMới, mồm nói huyên thuyên rằng tuần trước chị Bính vợ anh báo mộngthằngCôngdắttheovềmộtcôvợngườiSàiGòn,giọnglíulo,nóimàanhchẳnghiểumôtêgì.Cóthếchứ!Tronghaithằngcontraianh,nhấtđịnhsẽphảicómộtthằngđitớiđích,làngườichiếnthắngtrởvềchứ?Khốitrườnghợp báo chí đăng hẳn hoi. Cô vợ nhận giấy báo tử chồng, bố mẹ chồngthươngcondâu lỡdởbèncướichoruột thươngbinhgoávợ,đếnkhiđámcướivừadiễnrathìanhchồnglùlùxuấthiện.Lạicótrườnghợpmộtanhbộđộivềnhà,thấyảnhmìnhtrênbànthờ,đangngơngácđứngnhìnkhônghiểuthựchưrasao,thìbốmẹngoàiđồngvề,tưởngconlàma,liềnquixuốngváilialịamonghồnmasốngkhônchếtthiêngphùhộchocảnhà…

Khôngthểngồiyênởnhàvìmấydòngthưnhưđánhđố,anhTưCụcbảoNhibắtcongàsốngthiếnchovàorọ,đongvàotaynảimấycânnếpcáihoavàng,đíchthânkhăngóiraHàNội, tìmgặpbáccảKhôiđểhỏivềtrườnghợpbácVọngđãgặpcháuCôngnhưthếnào?

***BáccảKhôi,anhCụcvẫnthườnggọiđồngchíChiếnThắngLợinhưthế,

làngườiduynhấtcủalàngĐộngcómặttạidinhĐộcLập,trungtâmđầunãocủachínhquyềnSàiGòn,đúngngàychiếnthắng30thángtưnăm1975.

ĐoàncôngtácđặcbiệtcủaBanX,dođồngchíTưVuôngdẫnđầu,cùngđicóChiếnThắngLợivàVănQuyềnkhởihànhtừHàNộivàođúngngàygiảiphóngHuế,26thángba.

ChiếcxeUoatmớicứng,phủkínlánguytrang,đisuốtđêmngàytheomệnh lệnh"thần tốc, thần tốchơnnữa",đuổikịpđạiquânởĐàNẵng.Từđây, đoàn nhập vàoBộ chỉ huy tiền phương của cánh quân phía bắc, tiếnthẳngvàodinhĐộcLập.

Sauhaimươimốtnăm,kểtừngày10thángmườinăm1954,ngàynhữnganhbộđộiCụHồtiếnvàogiảiphóngThủđôgiờđâyChiếnThắngLợilạicóvinhhạnhđượccùngđạiquântiếnvàogiảiphóngSàiGòn.Cũngbộquânphụcmàucỏúa,mũtaibèo, lẫn tronghàngvạnsĩquanchiếnsĩquângiải

phóng,nhưngvị thếcủaChiếnThắngLợigiờđãkhác.Ôngtheođạiquânvàothànhphốlầnnàylàđểtiếpquảntoànbộhệthốngcủachínhquyềncũ;tiếpđólàtẩyrửa,thanhtrừngtoànbộhệthốngtưtưởngphảnđộng,chốngđối; thiết lập bộmáy của chính thểmới.Đời ngườimấy ai có được niềmvinhquangcaovời,niềmhạnhphúctộtđỉnhấy.

NgayngàyđầutiênđặtchânđếnSàiGòn,BanXđãlậpmộtchiếntíchvangdội,cósứclantruyềnkhắpcảnướcvàthếgiớiấylàbàiphóngsự"ĐạiquântatiếnvàoSàiGòn",kýtêntácgiảVănQuyền,thànhviêncủaBanX,đăngtrênhầuhếtcáctờbáolớnrahàngngàyvàphátliêntụctrênĐàiphátthanh.BàiphóngsựđăngkínhaitrangbáokhổlớnmôtảcáccánhquântiếnthầntốcvớikhíthếchẻtretừcácngảĐồngDù,BếnCát,DầuGiây,LongThành,BếnLức…,vào chiếm các trung tâmđầu não cuối cùng của quânnguỵSàigòn,vàmũi thọcsâuquyếtđịnh làLữđoàn tăng thiếtgiápđánhchiếmdinhĐộcLập,bắt tướngDươngVănMinhphải lênĐàiphát thanhtuyênbốnguỵquânnguỵquyềnbôsúng,đầuhàngvôđiềukiện,miềnNamhoàntoàngiảiphóng.Kèmtheobàiphóngsựhừnghựclửaấylàbứcảnhhaichiếnxetăng843và390củaLữđoàn208anhhùngtiếnthẳngvàocửadinhĐộcLập.

-Cáccậugiôilắm.Vừavàohangcọp,cònlạnướclạcáichưabiếtđườngđinướcbướcrasaomàđãcóngaymộtbàiphóngsựbốclửa,chẳngkhácgìbàiBìnhNgôđạicáocủaNguyễnTrãingaysauchiếnthắngquânMinh…

Đó là lời khen củađồng chíTưVuôngdành choChiếnThắngLợi vàVănQuyền.

ChiếnThắngLợithậtthà:-Dạ,báocáoanh,côngnàythuộcvềcậuVănQuyền.Suốtđêmcậuấy

thắpđènhìhụcviết.Cậuấycónhờtôiđọcduyệt.Tôisửacáitít,thêmchữTA,đểkhẳngđịnhđâylàđạiquânCáchmạng.

-Giỏilắm.Riêngcáitítđãchứngtỏmộttầmnhìnvĩmô,chiếnlược.MàcậuVănQuyềnbỗngnhiênviết lên taymới lạ.Vừacó thực tếsốngđộng,vừacóvănchươngbaybổng.TớsẽđềnghịvớiTrungương thưởnghuânchươngchiếncôngchocáccậuđợtnày.

Xưng hô cậu tớ thân mật như anh emmột nhà, đủ biết đồng chí TưVuôngvuiđếnmứcnào…

-AnhTưđặcbiệtđánhgiácaobàiviếtcủachú-ChiếnThắngLợinóivớiQuyền-Chínhtôicũngrấtkhâmphụckhảnăngnắmbắtthựctếcủachú.Khônghiểuchúlấytưliệuởđâu,lúcnàomàtàithế?

Cáinhìndòxét,xămxoicủaLợi,khiếnVănQuyềnpháthoảng.Giảvờ

hỏivậythôi,chứôngấyđãbiếttỏng,đãđiguốctrongbụngmình-Quyềnnghĩthầmvậyvàđànhphảithúnhận:

-Vớianhthìemkhôngdámgiấugiếmđiềugì.AnhcónhớhômanhemmìnhgặpChâuHàởphòngTổngthốngDươngVănMinhkhông?Chínhcậuấyđãcungcấpchoemtưliệuviếtbàiphóngsự.

ChiếnThắngLợiàmộttiếng,nhưđãhiếura.Châu Hà chính là bút danh của nhà văn Đà Giang từ ngày đi chiến

trường.Vềnguyên tắc tổ chức, cácnhàvănđiB, đềukhôngđượckýbútdanh cũ trên các tác phẩm viết tại mặt trận. Đà Giang, sau chuyến vượtTrường Sơn năm 1967, phải bỏ lại cái tên cũ ởmiềnBắc, lấy dòng sôngChâuGiangquêhươnglàmbútdanhnhàvăngiảiphóngChâuHà.Vậylàtừcái têncúngcơmMaiVănNhạ,đếnĐàGiang, rồiChâuHàbâygiờ làcảmộtchặngđườngtrưởngthànhcủamộtđờivăn.Cũngtươngtự,DuSanlấybútdanhXuyênSơn,HànThâmNhokýtênmớiTrầnNhânẢnh.Từngàykýtênmới,ChâuHàtrởthànhnhàvăngiảiphóngnổitiếngvớihàngloạtcáctácphẩmgâytiếngvangtrênvănđàn:Cáctiểuthuyết"TrườngSơnhùngvĩ""Đỉnhdốc,"Vượtngầm",cáctậptruyệnngắnvàkýsự"EmgáiVânKiều","TrăngsángCửaViệt","Mũtaibèo"…Đặcbiệt,tậptuỳbút"Đườnglớntađi"ngaysaukhixuấtbảnđãcósứchiệutriệuhàngvạnthanhniênlênđườngramặttrận,đãđượcbáochíhếtlờicangợilàtácphẩmđúngtầmthờiđại,bảnhùngcavềchủnghĩaanhhùngcáchmạng,đượcchọn invàophụ lụcsách giáo khoa bậc trung học. Châu Hà được trao giải thưởng Văn họcTrường Sơn và trở thành nhà văn giải phóng hàng đầu được nhận GiảithưởngVănhọcÁ-Phi-MỹLatinh.Gầnmườinămởchiếntrường,ChâuHàkhôngnhữnglànhàvănvớisứcđisứcviếtkỷlụcmàcònlàmộtnhàbáosắcsảo, luôncómặt tạinhữngnơinóngbỏng,ác liệtnhất, luôncónhữngphóngsựhừnghựckhóilửachiếntrường.

-MìnhkhôngngờtrongcuộcchiếntranhnàyChâuHàđãtrưởngthànhvượtbậc-ôngLợinóivớiQuyền-TrongsốbataynhàvăntìnhnguyệnđiBđợt ấy,ĐàGiang thực sự làniềm tựhàocủagiớivănnghệ…đaunhất làmìnhđãđồngýđểDuSanđichiếntrường…

-EmchẳngngạcnhiênkhiXuyênSơntrởthànhkẻchiêuhồi.Trongbàiviết"TừDuSanđếnXuyênSơn,hànhtrìnhcủamộttênphảnbội",emđãlậttẩybộmặttaysaibồibútcủanó.ViếtđơntìnhnguyệnđichiếntrườngcũngchỉlàsựaduatheoĐàGiangvàHànThâmNho,chứbảnchấthắnlàkẻdễdaođộng,khôngchịuđượcgiankhổ,ácliệt,thìembiết.Thằngnhàvănkhiđã quay bút phản bội Tổ quốc thì giọng lưỡi của nó còn hơn cả rắn độc.NgheđàiSàiGònđọcbútký"XươngtrắngĐấtViệt"củanóemchỉmuốn

đậpvỡcáiđài,chỉướcbắtđượcnóđểbămvằmthànhtừngmảnh.Tiếcrằngnóđã leo lênmáybaytrực thăngchạytheoquanthầyMỹ.Trướckhi tháochạybangàynócònkịpphun trênđàiNguỵbài tuỳbút"Tử thủcùngSàiGòn",anhbảocóđiênkhông?

-NhưngbùlạichúngtađãcóChâuHà,TrầnNhânẢnhvàbaonhàvănanhdũngkhác…-ChiếnThắngLợiđộtngột trở lạichuyệncũ-Này,chúkhôngnghĩrằngChâuHàsẽkiệnchúđấychứ?

-Kiệnthếnàođượcem?-VănQuyềnnóicứng,nhưngsắcmặtchợttáidại, không qua nổi đượcmắt Lợi - Em chỉ tham khảo tư liệu của cậu ấythôi…

-Tôinhắcđểtránhchochúnhữngphiềntoáisaunày.Đạovănlàđiềutốikỵcủangườicầmbút-ChiếnThắngLợixua tay-Thôi,quachuyệnkhácnhé.Hìnhnhư tôi cóđọc loạt bàiChâuHàviết về cuộcnổi dậyTếtMậuThânởSàiGòn.

-Dạ,đúng.Phóngsự"DángđứngThànhđồng"in trênVănNghệGiảiphóng.Năm1968ChâuHàtừngsốngởđịađaoCủChi,rồi thamgiatồngtiếncôngTếtMậuThân.ChẳngngõngáchnàoởSàiGòncậuấykhôngbiết.

-ChútìmChâuHà,bảođếngặptôinhé.VănQuyềnpháthoảng, trán toámồhôihột.Anh thoángnghĩđếnmột

cuộcđốichấtmàvịquantoàkhôngaikháclàChiếnThắngLợi.NhưđểtrấnanQuyền,Lợiđặtcảhaibàntaylênvaithuộccấp,vỗnhẹ:-TôimuốnnhờChâuHàmộtviệc.Hoàntoànlàchuyệnriêngtư.Phải

nhờ taynhàvănxôngxáonàymay ramới tìm thấy tung tích của cậu emcùngchakhácmẹvớimình.

-NguyễnKỳVọnghảanh?-Vìnómàcáilýlịchcủatôiluônbịtổchứcđặtmộtdấuhỏi-Tiếngthở

dàicủaLợikhiếnQuyềnnhưthấylâysangmình.-Bâygiờlàlúcmìnhphảiđốimặtvớisựthật.Dùsaonócũngcùnggiọt

máuvớimình.Ngườicáchmạngkhôngphảilàkẻkhôngcótráitim.Nếunólànguỵquânnguỵquyền,làácônnợmáuthìtôicũngphảinhậntráchnhiệmvớitổchức…

-Dạ,anhđểemloviệcnày.EmsẽđigặpChâuHàngay.Quả nhiên, người tìm ra Nguyễn Kỳ Vọng không ai khác là nhà văn

ChâuHà.Bằnghệ thốngcộngtácviênđặcbiệtvà tàinghệcủamộtngườisăntin,chỉtrongbangày,ChâuHàđãtìmthấytênNguyễnKỳVọngtrongdanhsáchcủaTồngCụcKiềuLộ, thuộcBộgiao thôngCôngchánhchínhquyềnSàiGòn.

Dẫuđổihọ thay tênvà súng sính trongbộquânphụcgiải phóng rộngthùngthìnhthìChâuHàvẫnlàanhchàngnhàvănĐàGiangđengầy,xươngxẩungàynào.Chỉcóđiều,thayvìchiếcđiếucàylúcnàocũngcặpkèbênmình,giờthìtrênmôiChâuHàthườngtrựcđiếuthuốcláBasto.Hàmrăngđượchunkhóithườngxuyênxỉnmàucánhdánkhiếnnụcườicủaanhkhônggiấuđượcvẻquêmùagốcgác.

CùngbướcvàophòngChiếnThắngLợivớiChâuHàlàmộtngườitầmthước,mặcbộcomplêsáng,độimũphớt,dángvẻkhúmnúmsợsệt.

ChiếnThắngLợisữngngười.Ôngnhìnngườimớiđếnchằmchằm,rồiquêncảmìnhđangởmộtcươngvịphảigiữgìn,ôngtiếnlênmấybước,xoàtayra:

-ChúBaVọngphảikhông.ĐúnglàemNguyễnKỳVọngrồi.-AnhKhôi!Emđây.Haianhemômchầmlấynhau.ChiếnThắngLợicốnuốtnướcmắtvào

trong,cònVọngthìbậtkhócồồ.-Bàvàcảnhàvẫnmongchútừngngày.Biếtchúkhôngditản,lạichỉlà

mộtcôngchứckỹthuật,khôngnợmáu,anhrấtmừng.Đó là câu chuyệnmở đầu của hai anh em suốt hơn haimươi năm xa

cách.***ChuyếntrởvềlàngĐộngcủaNguyễnKỳVọngnhưmộtgiấcmơ.Trong sốnhữngngười đầu tiênđược lên con tàuThốngNhất đầu tiên

làmcuộchànhtrìnhxuyênViệttừSàiGònraHàNội,Vọngcóniềmhạnhphúccủangườiphíabênkianhưnglạiđượcchínhthểmớitincậy,tindùng.CùngtrênchuyếntàuvớiVọnglàmộtsốítngườiBắcdicư,cónhânthântốt,đượcưuáiđặcbiệtvềgặpmặtgiađình.Cònlại,toànmộtmàuáolính.Cónhiềutoachởđầythươngbinh.Nhữngngườilínhdạndầytrậnmạc,từngcậnkềcáichết.Nhiềungườilàthươngbệnhbinhhômquacòntrongbệnhviện.NhiềungườicóthâmniênhàngchụcnămkhắpcácchiếntrườngB,C,K.Họđượcphiên chế theo từngđơnvị toa tàu có sĩ quan chỉhuy, cóbộphậnbảođảmhậucần.Hành trangcủanhữngngười lính chiến thắnghầunhư giống nhau: kèm theo ba lô, võng dù, đàn ghita là khung xe đạp giacông,xămlốpxe,búpbê,quầnáo,đườngsữa…Nhiềuanhbêtheocảnhữngchiếctiviđentrắngtođùng,hoặctreotoòngtengbêncửasổnhữngbuồngcau,nhữngxenôitrẻcon,đồgiadụngbằngnhựa…Nhiềuanhkhôngquênmangvácđưalêntoanhữngbaotảigạo,nhữngcannhựanướcmắm,nhữnggiỏtráicâyđủloạimăngcụt,sầuriêng,mãngcầu,dừa,xoài,chồmchôm,

bưởi,míttốnữ…caongấtngưởng.Đoàntàuchiếnthắngnồngnặcmùimồhôingườilâungàykhôngtắmgiặtchenchúckẻnằmngườingồi,chấtngấtđồđạc,hànhlý,nhiềulúcìạchchạyvớitốcđộbằngngườiđixeđạp,đêmxuốngnhà tàuphải thắpnhữngngọnđèndầuvàngnhợtnhạtởcác lốiđi.Vuinhất,ầmĩnhấtlàlúchaiđoàntàungượcchiềuNamBắcgặpnhauởgacauPhúYên,gaxoàiBìnhĐịnhgagàQuảngNgãivàga trứngvịtQuảngBình.TàuBắcvàocóvẻhỗntạp,chenchúcngười,nhưngcũngnghèonànhơn.Toàn cán bộ vào tiếp quản, đi công tác, các gia đình tập kết dắt drưnhauvềquê,thânnhânđitìmngườinhàvàcánhlâibuônđườngdài.HàngvàochủyếulàchèPhúThọ,TháiNguyên,thuốclásợiLạngSơn,thuốclàoVĩnhBảo…Người ta réo tên ời ời xem có ai là người thân, người đồnghương.Không ít cảnh vợ chồng, cha con, anh em gặp nhau tình cờ, câmđộngđếnrơinướcmắt.

Dằngdặcsuốtchiềudàiđấtnướcđâuđâucũngcảnhđổnáthoangtàn.Nhữngrừngdừacụtngọncháyđen,tuatủanhưnhữngrừngcọcBạchĐằng.Những cánh đồng bị đạn pháo cày, bỏ hoang lâu ngày, cỏmọc ngút đầu.Nhữngnềnnhànhamnhở.Những túp lềudựngvội bằngđủ thứphế liệu.Hàng trăm chiếc cầu đổ sập ngang sông. Xác xe tăng, xe tải cháy ngổnngangdọcđường.Nhữngthịtrấnhầunhưchỉcònlànhữngđốnggạchvụn…

Thếlà tròn22nămkể từngàyVọngđápchiếcmáybayDakota từphitrườngGiaLâmvàoSàiGòn.Rađinhưmộtcuộcchạytrốnquêhươngbằngđường trên trời.Trởvề trên chuyến tàuxuyênViệt nối liềnhaimiền chiacách.NgàyđiVọngvẫncònlàmộtcậutútàimườibầytuổi,ngàyvềđãlàmộtngườiđànôngtứthập,vớibiếtbaochìmnổi,phongtrần.

GặpbàCửPhúc,Vọngômchầmlấymẹ,khócrốnglên.NhìnthấyảnhôngCửPhúctrênbanthờ,Vọnglạikhócnứcnởmộtlầnnữa.Chaoôi,toànnhữnggươngmặtthânyêumàchotớilúcgặp,anhvẩnkhôngthểnhậnra.Mẹanhgầyyếuhomhemvàgiàsọmhơn tuổi thựccủabàđếnchục tuổi.Cụccaolênhkhênh,đencháynhưthanhgỗhonggácbếp,cònHậu,côemruột,màanhlạicứtưởnglàbàvúgiàcủagiađình.

KýứcvềNguyễnKỳViênmộtthời,khiếnVọngcứngơngẩnnhưngườilạcvàomộtxómngõnàođóchứkhôngphảingôinhàxưa,nơianhđãgắnbónhữngnămthángtuổithơ.Khunhàcủathầyunayđãbịchianămxẻbẩy,chenchúccáchộgiađình.CáilàngĐộngcủaanhđôngđúc,chậtchộihơn,nhưngxácxơ,tiêuđiều.NềnđìnhĐụngiờthànhnhàkho,sânphơihợptác,ngổnngangnhữngđầumáycày,máytuốtlúahanrỉ.Đầulàng,cuốilàngchỗnàocũngchuồngtrâutậpthể,trạichănnuôilợn,phânrácngậpđầy.

Suốt một đêm trắng, Vọng thức kể cho bà Cử Phúc và Cục nghe vềquãngđờihơnhaimươinămchìmnổi,phiêubạt.Dườngnhưlầnđầutiênkểtừngàyxaquê,anhmớicódịpsắpxếplạinhữngtrangkýức.

Mệtquá,VọngngủthiếpđitrêntấmphảnmàCụcđãthaychochiếcsậpcổbị trưngthuhồicảicách.Trongcơnmơ,Vọngthấymìnhbé loắtchoắtvớicáitênVệncúngcơmbànộivàuthườnggọi.CụcvàVệndẫnbéHậurabờaocâunháichovịt.Hậurénđisauhaianh,tayxáchchiếcgiỏbằngtređan,đựngnhái,bénhưmộtquảphật thủ.Nhữngconchâuchấunhỏđượcmắcvàolưỡicâu,dùngdâygainốivàođoạncầntre.Chỉcầnnhửnhửbênvệcỏlàconnháiháuănnhảylênđớp.Đanghamcâu,Vệnbỗngnghetiếngùm,quaylại,thấybéHậuđangchớivớidướinước.Vệnsợquá,kêuoaioáichạyđigọiu,gọibà.CònCục,chẳngnóinănggìnhảyùmxuốngao,vừabơivừaquờtaytúmtócbéHậu…

CơnmơvềtuổithơlàmVọngbừngtỉnh.AnhthấynhưnướctừtócHậucònvươngtrênmámình.Anhthấylờmờmộtgươngmặtđangcúisátxuốnganh.Mộtbàntaynhỏbéđangxoángấnnướctrênmáanh.ThìrađólàcôemgáiHậu tộinghiệp.Lúcanhkểchuyện,Hậuchỉngồiởgóckhuấtphíaxanhìn.LúcVọngngủ,cômớidámlạigần,ngắmnhìnanhvớivẻmặtngâyngô nhưng vô vàn âu yếm. Cô không hiểu sao mà anh Vọng của cô, lạikhóc?

Hậuơi,thếgiớituổithơcủachúngmìnhđãchếtrồi.Vọngthầmnóivớiemgáivàchụpbàntaylênmáitócem.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương16Đứaconlưulạc

(Tríchhồiký"Kẻthahương")TừđấtBắc,chúngtôiđápmáybayxuốngphitrườngTânSơnNhấtbuổi

trưangày…tháng…năm1954.SaukhichiatayhaianhemTạĐônvàTạThuUyên, chúng tôi được xenhàbinh chờ tới lăngĐức ông gần chợBàChiểu.

TrướckhivàoNam,ngườiđộimũphớt,đeokínhđenluônrótvàotaitôirằng,đồngbàodicưsẽđượccấpmộtcănhộvàđầyđủtiệnnghisinhhoạt.Hoárađólànhữnglờilừaphỉnh.

LăngĐứcông,nơiđóntiếpđồngbàoBắcdicư,nhưmộtcáibịquáchậtphảichứamộtlúchàngnghìnconngười.Cácgiađìnhchenchúctrảichiếu,haybấtkỳthứgìđểngủcảởkhulăngmô,quanhhànhlangđềnthờvàcứanhàcầutrongcáinóngbứcvàngộtngạthơivàđủthứxúuếngười.

Tôirụtrèhỏingườiphụtráchtrại,mộtôngbéolùn,nóigiọngBắclơlớ.-Bácơi,tốinaycháungủđâu?-Cậungủđâutôikhôngcầnbiết-ôngbéolùnxìmũi-Tôichỉbiếtmỗi

ngàytôicấpchocậumườiđồng.Tôiđãsốnghaithángtrờivớimỗingàymườiđồngbạcấy.Cónghĩalà

mỗingàytôichỉđượcănhaitôhútiếu,mỗitônămđồng.Sứctraiđanglớn,cái dạ dày tôi làm sao chịu nổi. Đượcbà conmách, tôi rủ một đứa bạnchuyểntớimộttrạmtạmcưkhácởđườngHàngXanh.NhàthờThánhMẫunơi đây cũng chật ních người Bắc di cư. Lang thang trong thành phố cảtuần,tôilạctớinhàthờPhúHạnh.Nướcrãitôichợtứarakhithấynhàbếpcủachađổđinhữngthứcănthừa.Bànấubếpnhưđiguốcvàobụngtôi.Bàdồnđồănvàomộttôbựvàbáo:"Cháulàhọcsinhdicưphảikhông?Cháuănđi,đừngngại".

Bátcơmphiếumẫuấy,suốtđờitôikhôngquên.Từhômấy,tôikhámpháramộtchỗngủlýtưởngởmáihiêntrườngxứnhàthờ.Banngàytôiđinghengóngvềtintứchọchành,đếnkhuyatôimớidammòvềmáihiênngủvìsợnhàxứđuổi.

Anh em TạĐôn đến tìm tôi. Thật tình tôi khôngmuốn gặp ThuUyêntrongtìnhcảnhbờbụinàymộtchútnào.NàngcóvẻhợpvớikhôngkhíSàiGòn,lộnglẫynhưmộtcôđầmlai.

Thấytôiquákhốnkhổ,ĐôngiớithiệutôixuốngởcùngmẹconNhu,bạncùnghọc,dướixómCùLao.Cănnhàsàntrongkhulaođộng.Muốntớinhà

phảiquamộtcâycầukhỉngoằnngoèo,nướcđenngòmnhưmựctàu, suốtngàybốcmùihôithối.MẹconNhudànhchotôigiangácxép,đứngdậylàcụngđầumáitôn.Lúcnàocũngcócảmgiáctócmìnhkhétcháyvìchạmvàomái nhà.Mùa thu SàiGòn dịumát hơn tôi tưởng rất nhiều. Tôi dần làmquenvớinhữngphốsásầmuấtkhitạmbiệtcănnhàổchuộtcủamẹconNhulênởtạiNhàhátTâyđầuđườngBôna.ThôngtinnàytôiđọcđượctrênbáochívàbiếtChínhphủđãbắtđầuquantâmtớihọcsinhdicưmấtliênlạcgiađình.

Chiều chiều tôi thảbộdọcđườngCatina , từ nhà thờĐứcBàđếnbờsôngSàiGòn,saysưangắmnhìnnhữngcaoốcnhiềutầng,nhữngcứahàng,kháchsạnsangtrọng,nhữngdòngxehơibónglộn,nhữngbóngđènnhiềumàulấplánhdướihàngme.SàiGònquảlàviênngọcViễnĐông,đẹphơntrítưởngtượngcủatôinhiều.

TừNhàhátTây,chúngtôilạiđượclệnhdichuyềnxuốngtrạihọcsinhdicưPhúThọvừamớixâytrênbãiráccũ.Saubaonhiêungàyvấtvưởngthìnơiđâyvớitôilàchốnthiênđường.Cứhaihọcsinhđượcởmộtlôsáumétvuôngtrongmộtdãynhàsàndàilợptôn,phântầng.Chúngtôiđượcnuôiănởbếptậpthể,trừtiềnăn,mỗithángtôiđượclĩnh90đồng.

CóbằngtútàiItừHàNội,tôivừahọcphụđạođểchờthitútàiIIvừađidạyhọctưgia.ChínhThuUyênđãgiớithiệutôivớimộtgiađìnhngườiBùiChudicư.Lớphọcchỉcóhaiem,emgáilớpbavàemtrailớpbốn.EmgáilớpbatênLêThuỳMiên.Sốphậntrớtrêu,mườimộtnămsaucôhọctròlớpbaấyđãtrởthànhngườibạnđờicủatôi.

***CáicơduyênđãdẫntôiđếnvớiMiênmườimộtnămsau,cólẽbắtđầu

từngườichacủanàng.ÔngLêHuyMậttừnglànhàthầukhoánlụclộ,thamgiaxâydưngnhiềutuyếnđườngphíabắc.SaukhidicưvàoNam,ôngtiếptụcnghềcũ.ThấytôiloayhoaychọntrườngĐạihọcsaukhiđậutútàiII ,ônggợiý tôi thivào trườngCaođẳngCôngchánh.NhờđăngkýhọcbanMPC(toán lýhoá)ởĐạihọcxáMinhMạng, tôiđãdễdàngquakỳ thi lýthuyết.Gaygonhấtvới tôi làmôn thi thểdục.Từbéđếngiờ, tôichưahềđộngtớidâyleo.Vàlonhấtlàmônvácbaocátnặnghaimươikýlôchạybộmột trămmét.Baocátquá to sovới vócdángốmo, nặng chưađầ y bốnnhămký,lạiđóiănlâungày,tôilokhôngvượtquađượckỳsáthạch…Vậymàrồiôngthầythểdụccũngchấmchotôiđỗ.Mãisaunàytôimớibiết,thầychấmthichotôilầnấylàngườiquencủaôngKýMật.Trướckhitôidựthi,ôngKýMậtđãgửigắmtôichothầy.Sựcưumangvàhướngnghiệpbanđầunàykhiếntôighinhớsuốtđờivàtrởthànhngườithânthiếttronggiađình.

VớihọcbổngtrườngCôngchánh800đồngmộttháng,cuộcsốngcủatôibắtđầudễchịu.Tôilaovàohọcvớiquyếttâmhếtnămhọc thứbasẽđạtđiểmtrungbìnhtrên14/20đểđượcxéttuyểnlênhọckỹsư.Vàrồimongướccủatôiđãthànhtựu.Tôiđượchọckỹsư,vừađihọcvừalãnhlươngcánsự5.200đồngmộttháng.Đólànhữngngàythánghuyhoàngnhất.Hằngngàycóngườimangcơmthángđếntậnphòng.Quầnáolúcnàocũnglàủitươmtất.Dưtiền,tôisắmmộtchiếcxemáyhiệuPeugeot103đihọc.

Những ngày chuẩn bị lãnh bằng kỹ sư công chánh, tôi có niềm hạnhphúcmới.Mộtbuổichiều,khitôikếtthúcđợtđithựctếởBàRịa,vừađixeđòvềtớibếnxeMiềnĐông,thìThuUyênàođến.Nàngmặcbộkýgiảmàuthanhthiên,tóccặpbồng,đẹpđếnmêhồn.

-Anhlênđồnđiềnvớiem.Ngàymaisinhnhậtemmàanhkhôngnhớư?Tôitrònmắtđịnhbảo:"Saoanhkhôngnhớ.Nhưngphảihaithángnữa

cơ.Nămkia,anhvàTạĐôncùngdựsinhnhậtemởnhàhàngMỹCảnh.Quênsaođược!".ThuUyênnhưđoánđượcýnghĩcủatôi,nàngđặtbàntaylênmiệngtôi,bàntaysựcnứcmùinướchoaPhápthượnghảo.

-Thìcứcoinhưsinhnhật.Emmuốnchúngmìnhcómộtchuyếnpicnicnhớđời.

ThuUyêngọitaxi.Bẩygiờtốichúngtôiđãlạctrongrừngcaosumịtmùng.ĐồnđiềncủaôngchúruộtUyêncómộtngôinhàsànbằnggỗ,dángdấpbiệtthựnằmgiữamộtvườncâysầuriêngvàcam,bưởi.ÔngchủđồnđiềncódinhcơởSàiGòn,thỉnhthoảngmớivềnghicuốituần.

Nhưđãchuẩnbịsẵn,Uyêndẫntôivàocănđạisảnhmàvợchồngngườigác vườn đã dọn dẹpngăn nắp, trên chiếc bàn tròn lớn phủ nhung màuhuyếtdụcómộtbìnhhoalayơnĐàLạttrắngmuốt,haichiếclycaochânvàmộtchaiRemyMartincòntronghộp.

-TạĐônđâu?Chỉ cómìnhanh với em thôiư? -Tôi nhìnUyên, nhưkhônghiểu.

-AnhĐôncógiấynhậphọctrườngsĩquanĐàLạt.Baemđangquyếttâmquânphiệthoátoàngiađìnhemrồi.ChỉvàinămnữaanhĐônsẽđeoloncấptướng.NếuđúngnhưlờianhemôngDiệmnói,thìĐônsẽlàkẻtiênphongBắctiếnđểtiêudiệtChủnghĩacộngsản.

-Khôngnóichuyênchínhtrị…Anhcảmthấyhìnhnhưhômnayemcóchuyệngì?

-Chuyệncủaanhvàem,haikẻphiêubạttừchântrờiphươngbắc.Đêmnayanhcódámuốngsayvớiemkhông?

Uyênmởrượu,rótrahaily.Nàngnhìntôi,mắtlonglanhmộtthứánhsángkỳlạ.Thứánhsángnhưmuốnhútlấytôi,nhưđauđớnkhắckhoảinếu

bịtôikhướctừ.-Vọngơihãyuốngcạnvớiemlynày.Khôngđợitôicóhưởngứnghaikhông,nàngngửacổ,uốnghếtlyrượu.

Tôinhìnthấymộtđườnggânxanhmờbỗngnổihằntrêncầncổmảnhdevàtrắngnõncủanàng,đườnggângiầngiậtđầykíchđông.Tôinhưbịnàngthôimiên,cũngngửacổựcmộthơi.

Uyênlạiróttiếp,lầnnàythìđầytrànhaily.-ThôiUyên-Tôiníutaynàng,địnhđỡlấylyrượu.-Đừngcảnem.Nếukhôngmuốnuốngnũathìanhcóthểvề.Uyênlạingửacổuốngcạnly.Rồimộtlynữa,mộtlynữa.Tôigiật lấy

chairượu.CũnglàlúcUyênquẳngchiếclyxuốngsànnhà,đổgụcvàolòngtôi,khócnứcnở.Chưabaogiờtôi thấy thươngUyênnhư lúcnày.Tôihítthậtmạnhhươngthơmtừtócnàng,từngườinàngtoảra.Tôiđỡnàngxuốngđivăng.ĐộtngộtUyênvòngtayômchặtlấytôi,vítcổtôivàápmôinàngvàomôitôi.Ôi,nụhônđầuđời.Cóvịngọtngàocủatráiđầumùa,lạicóvịmặncủanướcmắt.Ngườitôirunlên.Tôihoảnghốtnhìnquanh,nhưphảnxạcủakẻăntrộmsợngườikhácbắtgặp.Nànglạirướnngườilên,ghìđầutôi,vừahônvừacầmtaytôiđặtvàongựcnàng.

Nhưbịđiệngiật, tôi sợhãi rụt tay lại.Quennhauđãmấynămnhưngchưabaogiờtôidámcầmtaynàng,chưabaogiờgầnnàngnhưthếnày.Cólẽvìtôiquátựti,quátônthờnàng.Tôiyêunàngvìmộttìnhyêudèdặtcủamộtkẻnghèo khó trướcnàng công chúa kiêu kỳ.Nhiều lần tôi tự vímìnhnhưchàngTrươngChi,cònnàngnhưconquan thừa tướngchốn lầu tây.Cũngcólẽvì tôicònquátrẻ,cònđangdồnsứcchochuyệnhọchành, lậpnghiệp.Tôidèsẻngìngiữtìnhcảmcủamình,vàthầmnhủrằng,khinàođỗbằngkỹsư,cónghềnghiệp,công thànhdanh toạirồi, tôi sẽngỏ lời cầuhônnàng.

Nànglàmốitìnhđầu,làkỷniệmcủaHàNội,củanhữngnămthángxaxăm trênđấtBắc.Tôiấpủ, tôn thờnàngnhưmộtbiểu tượnghơn làmộtthựcthểhiệnhữu.

Sau phút cuồng nhiệt, người nàng bỗng chùng xuống.Nàng nói trongnghẹnngào:

-Vọngơiemkhôngmuốnsốngnữa.-Làmsao?Hãynóichoanhbiếtđi.Emđangcótấtcảmà…-Chỉcóanh làkẻvôcảm…Anh thậtđáng thương…Hãymangemđi

khỏiSàiGòn.Đithậtxa…-Hãyđợianhlấyxongtấmbằngkỹsưcôngchánh.Anhsẽđinhậncông

tácởmộtnhiệmsở…

-Lúcđóthìemchẳngcònlàcủaanhnữarồi…-Làcủaai?-Tôithảngthốtnhưthoángnhậnramốinguycơ.-BaemđangmuốngảemchocontraingàitỉnhtrưởngBàRịa.-CóphảicáianhchàngđeolonthiếuuýmớitốtnghiệptrườngvõbịThủ

Đứcmàcólầnemđãgiớithiệuvớianhđókhông?-Anhtađấy.Hồiấyemvôtư,thấyanhtacũnghayhay.Tưởnganhta

chỉđếnlàmthânthếthôi.Nàongờanhtabàybinhbốtrậnđểquyếtchiếmđoạtem…

-Vậylàemđã…-Vòngtaytôichợtrờikhỏinàng.Tôinhưcảmthấtđấtdướichânmìnhsụpđổ.Nàngđãbịhắnchiếmđoạtrồiư?Baogiờ?VậymàtôitônthờnàngcònhơncảĐứcMẹđồngtrinh…

ThuUyênnhưđọcthấymốingờvựccủatôi,nàngvòngtayrasaulưng.Mãi saunày tôimớibiếtđó làđộng tácnàngmởdây xu chiêng.Tôi cảmthấyhơithởnànggấpgáp , cảm thấybầu vú thiếunữ c ủanàngáp vàongựcmình.

-Anhđừngquángốc.Nhochẳngcònxanhnhưanhtưởngnữađâu…Câunóixaxôiấy,saunàytôimớihiếunhưmộttínhiệumờigọi,nhưng

lúcđótôilạihiểutheocáchkhác.Tôirãrờihaitay,nhưkhôngcònsứcđểômnàng.

-Kìaanh…Anhkhôngthươngemư?-Uyênnhưchồmlênngườitôi.-Đừngem…-Tôiđấynàngra-Chúngmìnhhãygiữmìnhchođếnkhi

nàochúngmìnhlàchồngvợ…Nàngbỗngsữnglại.Đôimắtđauđớnnhìntôinhưmộtkẻởhànhtinhxa

lạnào.Rồinàngbỗngbậtkhóc,nhổvàomặttôivàvùngchạyrangoàitrờiđêm.

Tôibiếttừgiâyphútấy,tôiđãvĩnhviễnmấtnàng.***SaukhinhậnbằngkỹsưCôngchánhloạiưu,đầunăm1959tôiđượcbổ

nhiệmlàmphótycôngchánhMỹTho.Mộtnămsau,do làm tốt công việcnớirộngquốclộ4,tổchứcthicôngcông trườngvàviệcxếpđặtbiểnbáokhoahọc,tôiđượccấptrêntínnhiệmđềnghịđilàmtrưởngtycôngchánhBìnhLong.

Tiếpquảnmộtcơngơinghèonàn,tạmbợ,cưxánhânviênlànhữngdãynhàlụpxụp,tôikhônganlòng.Vậnđộnganhchịemtrongtycùngbỏcôngsức,huyđộngnhânviênchặtcâyrừng, làmnhàngayhàng thẳng lối,nềntrángximăng,mỗinhàđềucóhốxítựhoại,cóbếpriêng,cóvườnrau,aocá, cácnhân viênnhưđượcđổi đời, cuộc sống tràn trề sinh lực . Để đờisốngnhânviệnđỡbuồntẻnơinúirừnghéolánh,tôivậnđộnganhchịem

xâydựngmộtcâulạcbộmangtênLâmViên.Kháchbướcvàocôngty,thấyngaymộtquánhàngsạchđẹptrongđócó

quầybánthứcăn,nướcgiảikhátvớigiárẻbằngnửagiáchơ,cónhiềucâytráidođồngbàotặngnhưbưởi,chômchôm,chuối,mít…đượcmời kháchmiễnphí.Kếđó làbànpingpong,phòngđọc sáchbáo. Sauquán, còn cómộtphònghớttócmiễnphídànhchonhânviênvàgiađình.Conemtrongcưxáđầutócluôngọnđẹp.Mộtcuộcsốngvănhoáthựcsựlàmmọingườiyêuthươnggắnbóvớinhau.

NhữngnămthángởBìnhLongngàyấythậtthanhbình.Nhàtrưởngtylàmộtngôibiệtthựtrênsườnđồinhìnxuốngmộtthunglũngxanhmướttiêuvàcàphê.Biếtbaođêmtôinằmtrằntrọcnhớthầyu,anhemquêBắc.Tôilấytừtrongđáyvalytậpthơ"ThờicủaThánhThần"củaanhVỹtôirangắmnghía,đùtôiđãthuộclàulàu.Đềnguôinỗinhớquêhương,tôithườngrủgiađìnhôngKýMật,giađìnhTạĐôn,mẹconNhuvàcácbạnbèlênchoi.Ngàynghỉ,tôicóthểláixeJeeptừAnLộcvềSàiGòn,dừngnghỉtạiquánnhậuChơnThànhhoặcLaiUyênăntối.Trongkhungcảnhanbình,tôicàngkhôngnguôinhớThuUyên.Giáđêmấy tôihiểu tâm trạngnàng, tôidámdũng cảm giành giật lấy tình yêu thì bây giờ tôi đâu phải ômmối hận…Ngườicongáiấyđãbướcrakhỏiđờitôinhưcơnlốcxoáy.Đámcướicủanàng với anh chàng thiếuuý tổ chứcngaynửa tháng sauđó.Tôi ốmmộttuần.Maymàrồicũnggươngdậysaucuộcchônchặtmốitìnhđầu.

Chẳngbaolâuchiếncuộclantràn.QuângiảiphóngđãápsátthịxãAnLộc.Conđường13nốiSàiGònvớiLộcNinhtrởthànhconđườngbấtan.

CốngThamRớttrênQuốclộ13,nơigiápranhhaitỉnhBìnhPhướcvàBìnhLongbịsập.

CầuđúcCầnLêbanhịp,dài38métnốitỉnhlịAnLộcvớiquậnlịLộcNinhbịphá.

Lênhcấp trênchỉ thị cho tôibằngmọigiáphải chữacốngThamRớt,bắccầuCầnLêđểngănchặnViệtcộngxâmnhập.

TôicưỡixeJeeptớihiệntrường.CầuCầnLêgãytheohìnhchữVđầucầuvểnhlênkhỏimặtđườngmộtmét.Đểtáilậplưuthôngcấpthời,chúngtôikêchuồngheocaobẩyméttừgiữalòngsuốivàdùngconđộiđểđưasàncầuvềvịtríbanđầuSauđó,cầuEiffelđượcráplêntrênsàncầubêtông.

Nhữngsángkiếnlàmcầu,đường,sânbaycủatôimỗingàythêmnhiều,thêmmới,đượcBộgiaothôngCôngchínhđặcbiệtchúý.

Chỉnghiêncứuquasáchvở,chúngtôiđãhoàntấtmộtphitrườngL19ởtỉnhlỵAnLộctheođúngtiêuchuẩnkỹthuậtcủaNhacăncứHàngkhông.

CầuNhaBíchtrênquốclộ14bịphásậpnhịpgiữa.Nướcsôngsâuvà

chảyxiếtkhôngthểlàmgiàngiáotheophươngpháplắprápthôngthường,tôi quyết định ráp cầuEiffel trênbờ vàđưa vào vị trí bằng cần cẩu trựcthăng.Lưuthônggiánđoạnkhôngquábangày.

Cànglàmviệc,tôicàngmuốnlàmchủmọicôngnghệ,phươngtiện,giảiquyếtmọisựcốdùkhókhănđếnđâu,vìthếtôicàngkhátkhaohọchỏi.TôiaoướcđượcđitunghiệptạiMỹ,đấtnướccónềnkhoahọcnhất thếgiới.Tôimuốnxemtậnmắtphươngphápthicôngđường trênnềnđất yếu, làmcầubêtôngdựứnglực,làmcầucáp,cầudâyvăng,đườngngấm.BiếtrằngđiMỹhọctôisẽmấtchứctrưởngtymànhiềungườiđangmongthếchỗ,rồicònbiếtbaobấttrắckhắckhitrởvề,vậymàđầunăm1965tôivẫnliềulĩnhnộpđơnxinđitunghiệpHoaKỳ.

SáuthángtunghiệptrênđấtMỹ,tôiđãđếncácbang:Louisiana,NewOrleans,Iowa,Indiana,Wisconsinvàhọchỏiđượcbaođiềuvềkhoahọc,côngnghệ.Chỉ riêngđiềunày ởMỹ là tôi không thích: ấy là thói kỳ thịchủngtộc.Ngườidađenbuộcphảisửdụngcầutiêuriêng;nhàhànglàmcửa riêng dành cho người damàu và chó. Tôi bỗng nhớ đến cậu bạn LêĐoànhồicònởHàNội.ĐoànkhinhbỉnướcmẹĐạiPhápđãbòntừcụcphânbắcởnướcthuộcđịa.GiữaPhápvàMỹcósựgiốngnhauvềbảnchấtthựcdân.

TrongthờigiantunghiệpởMỹ,tôinhậnliềnđượcmấyláthư củaLêThuỳMiên.Côlẽvìnhữnglàthưcủanàngđãthứctỉnhtìnhquêhươngxứsở,hìnhảnhmáinhàViệtđầmấmthânthương,khiếntôiđãtừchốimộtvàihợpđồngnhậnlàmviệcvớimứclươngcaokhướctừsựquyềnrũcủanướcMỹđểtrởvề.

NhữngláthưcủaMiênđã khiến tôi nhìn côhọc trònhỏngày xưa vớiánhmắtkháchẳn.Đóntôiởphitrường,nànglộnglẫynhưmộthoahậu.Bấtgiác tôichạnhnhớđếnThuUyên.Ngày từHànộibướcxuốngphi trườngTânSơnNhất,Uyêncũngtrongsáng,tràntrềhạnhphúcnhưMiênbâygiờ.

-Emlođếnthắtlòng.ChisợanhbỏemđểởlạinướcMỹ…-Miênàođếnbêntôi,nóitronghơithởgấp.Vànàngbỗngđộtngộtdùnglạimặt đỏbừngvàthấymìnhmắccỡ.

Câunóiấyđãthổlộhếttìnhyêucủanàngđốivớitôi. Saunày, trongđêmtânhôn,Miênthúnhậnvới tôirằng,nàngyêutôingaytừngàytôi làthầygiáophụđạocôbé lớpba.Rằngsuốtmườimộtnămqua, tôi là thầntượngduynhấtmànàngtônthờ.Rằngnàngsẽkhôngsốngnổi,rấtcó thểnàngsẽracầuBìnhLợinhảyxuốngsôngSàiGòntựtửnếutôiởlạinướcMy.

Tôivòng tayômMiênvàbóhoa trêntaynàng.Không kìmđượchạnhphúc,tôighésát,hônnhẹnơigáy,phíasautainàng.Thíchthúnhưmộtcôbé,nàngnghẹođầurồiđộtngộtrướnngườihônrấtnhanhvàomôitôi.

Chúngtôitổchứclễcướisauđómộttháng.Nămsau,Miênsinhchotôicongáiđầulòng:NguyễnLêKỳVân.Vàhai

nămsaunữalàbégáiNguyễnLêKỳVỹ.***Sau khoá tu nghiệp từMỹ vềnước, tôi gặp khánhiều rắc rối về động

viên.ÔngđổnglývănphòngBộhỏitôi:-AnhcómuốnđiTykhông?-Dạ,có.ÔngĐổnglýnhìntôigậtgù,gõgõtayxuốngbànrấtlâu.Đợimãi,khôngthấytôicónhữnghànhđộngtiếptheo,ôngbênghitên

tôivớichứcvụ"nguyênTrưởngTy"vàgửidanhsáchsangBộQuốcphòng.Nhờthếlực,sựvậnđộngvàchạychọtcủabốvợtôi,ôngKýMật,giờđã

làDânbiểuLêHuyMật, tôiđượchoãnquândịch, sauđóđượcbổnhiệmTrưởngtyCôngchánhPhướcTuy.

NhưcóduyênnợvớiBìnhLong,sausáunămlăn lộnvớinhững tuyếnđường ác liệt miền Đông: quốc lộ 15, tính lộ 23, 44 những con đườngthườngxuyênbịViệtCộngbămnát,năm1972tôilạitrởvềAnLộc.Nơiđâykhôngcònvẻthanhbình,thơmộngnhưngàyđầutôinhậmchứctrưởngtynữa.SautrậnViệtcộngđánhtiêudiệthơnhainghìn línhMỹ của sưđoànAnhcảđỏởBàuBàngcuốinăm1965,ThủDầuMột,BìnhLong,PhướcLong trở thành vùng chiến địa nóng bóng. Quốc lộ 13 khét tiếng là conđườngmáu.

Khôngdướibốn lần tôi đã chết hụt trênnhững cungđườngLaiUyên,BàuBàng,ChơnThành,TânKhai.Cólầnxeđangđithìmìnnổngaytrướcmặt.Cólầntôilọtgiữatrậnđịaphụckích.XeJeepbịlật,bốccháy, tàixếtrúngthương,còntôibịđấtđávùikín.

Vàsốphậnthậttrớtrêu,saunhiềunămbiệttămtích,tôigặplạiTrươngPhiên,ôngĐồntrưởngbốtlàngĐộngquêtôi,ngaytrênvùngđất tử thần.TuầnđầunhậnchứcĐạitáTỉnhtrưởngBìnhLong,TrươngPhiênliềngọitôilêntưdinhcủaông.

CáinướcViệthoácũngchỉbénhưlòngbàntay-TrươngPhiênmởđầucuộcgặpgỡ-Đọchồsơ,biếtônglàcontraithứbacụLýPhúclàngĐộng,tôimừnglắm.Thìrachúngtalàngườicùngchiếnhào.ÔngcóbiếtcụLýPhúcthânphụôngđãchếtvìtaycộngsánnhưthếnàokhông?Tríphúđịa

hào,đàotậngốc,trốctậnrễ.TrướckhirútkhôibốtlàngĐộng,tôiđãcảnhbáotrướcvớithầyôngvàôngChánhHộiThiệnđiềunày,vàkhuyênhọhãyđitheochúngtôi,nhưnghọkhôngnghe.Kếtcụcthậtlàbi thảm.Cuộccảicáchruộngđấtlàmộtcuộctắmmáu.TôithươngcụLýPhúcvôcùng…

ĐãtừngnghephongthanhthầytôibịchếtvìđấutốtrongcảicáchruộngđấtcủaBắcViệt , nayngheTrươngPhiênnói, tôi càng tin đó là sự thật.ThựctìnhtôikhôngcóấntượngvàkỷniệmgìvềôngĐồntrưởngTrươngPhiên.Ngàyấytôithườngđitrọhọc.Thảnghoặcvềnhà,gặpthầytôiđánhtổtômvớiôngĐồntrưởng,tôicứtựđặtcâuhói:TạisaoôngĐồntrưởnglạicókhuônmặthaohaogiốngCục.ChỉcóđiềuthằngCụcemtôihiềnlành,cònôngĐồn trưởng thìcóvẻácvàxảoquyệt.Haimươinămrồi,bộmặtTâylaiấytuygiàđinhiềunhưngvẫnbấthảonhưthế.Nghenói,vớithànhtíchchốngcộngđiêncuồng,năm1972TrươngPhiênđãđượcphongchuẩntướng,nhưngdothuatrậnliểngxiểngởVùngchiếnthuậtI,ôngtabịgiángchứcvàđiềuđilàmTỉnhtrưởngBìnhLong.

-BộCôngchánhvàBộQuốcphòngđánhgiárấtcaonănglựcvàthànhtíchcủaông -TrươngPhiênchuyểncâuchuyện -Vìthếtôi rất vui khi cóônglàcộngsự.Côngviệccủaônglàbầngmọigiáphảiđảmbàogiaothôngchocáccuộchànhbinh tìmdiệt củaQuânđộiQuốcgia, phải luôn thôngsuốtmạchmáuQuốclộ13vàngănchặnsựxâmnhậpcủaViệtCộngtừcăncứLộcNinhvàphíanamCaonguyênTrungphần…

-ThưangàiTinhtrưởng,tôisẽlàmhếtphậnsự.-KhôngchỉphậnsựmàphảithậttrungthànhvàmẫncánvớiChínhphủ

Quốcgia,ôngTrưởngtyạ.BọnCộngsảnđangcơngiãychết.Hiệ pđịnhParisđangtạothếchochúngtacôlậpvàtiêudiệthếtbọnViệtcộng.ÔngcómườngtượngtớingàychúngtaBắctiến,tôivàôngsẽtrởvềlàngĐộngcủaôngtronghàoquangchiếnthắngkhông?

NhữnglờihuênhhoangcủaTrươngPhiênchưaráomép,thìmườingàysautỉnhlỵAnLộcoằnmìnhdướihoảlựcvàcuộctấncôngvũbãocửaquânGiảiphóng.

Trướcngàycuộctồngtiếncôngvàotỉnhlỵxảyra,taychâncủaĐạitáTinhtrưởngTrươngPhiênđãbắt được sáu trinh sát đặc côngViệtCộng.Trongsốcácchiếnsĩgiảiphóngấy,cómộtanhlính,vừagặp,tôiđãsửngsốt,tưởngnhưđólàemCụccủatôi.Ấylàmộtđêmmưa.Nhữngđêmmưabaogiờtôicũngthấycôđơnvàbấtan.Chiếncuộcquádữdội,buộctôiphảiđểvợconởSàiGòn.Mấynămnaytạinhiệmsở,chỉcómìnhtôivàvợchồngchúTámBáuláixe.TámBáucóbốmẹ là ngườiBắcđi phuđồnđiền từ

năm1936,từlâutôibiếtvợchồngchúcócảmtìnhvớiViệtCộng.Cóđêmkhôngngủ,tôithườngthứcTámtrởdậy,kêuđikiếmmồinhậuchođỡbuồn.

Cơnmưakéodàinửatiếngđồnghồ,sấmrềnnhưđạibácvà chớp loènhưrạchnátbầutrời.Hìnhnhưtrongtiếngsấmcócảtiếng súng và tiếnglựuđạn rất gầnnghenhưở chỗ con suối cạn, khiến tôi cảm thấybất an.Trùmchiếcáomưa,tôibấmđènpin,đixuốngnhàTámBáu.

-Ủa, con tưởnganhTâmnhàcon lênchôôngTy? -Vừa thấy tôi, vợTámBáuđãhốthoảnglalên-Ảnhvừalêntrênthiệtmà.

Tôivừađịnhquaylênthìcótiếngchósủa,tiếnglínhbảoanlahét,tiếngđạnnổchiuchíuquađầu, tiếngnhữngbước chân chạy rầm rậpbênphíaconsuốicạn.Haibóngđentừdướivườntiêubỗngvụtvàonhà.TôinhậnrachúTámBáuđangkéolêmộtngườibịthương.

-Conxinông…ôngvềđi.Nguyhiểmlắm…Xinôngđừngnóigìnhé.CoinhưônghổngbiếtgìchuyệnanhTámnhàconnhé…-Tôibịngườiđànbàđẩydúidụivềnhà.

Vừacởiáomưa,chưakịpđịnhthầnthìtụilínhbảoanđãkéochậtcănphòngtôiở.Tênnàocũngướtrượt,lấmlem,mặtmũihằmhằm.

-ÔngTycóchứachấpthằngViệtCộngnàothìđưara-Gãđ eomaithiếuuýsầnsộ.

-ViệtCộngnàodámvàonhiệmsởTyCôngchính?-Tôinóicứng.-Rõràngcóhai thằngchạyvàohướngnày -Gã thiếuuýhất hàm ra

hiệucholínhlụcsoátkhắpnhà.TôilắngtaivềphíanhàTámBáu,lolắng.Bỗngcóloạtsúngnổ.RồitiếngvợconTámBáularélên.Tôibiết,Tám

Báuvàanhchiếnsĩgiảiphóngnguyrồi.Ngàyhômsau,khôngkhítửthầnbaotrùmphốxá.Tiếngloanhàbinh

ra rả rêu raovềchiến tíchvừabắt và tiêudiệtgọn tiểuđôi trinh sátViệtCộngxâmnhậptỉnhlỵAnLộc.Tôicốlắngtai,tưởngnhưmìnhnghenhầm:

-Đặcbiệt,cùngvớisáucộngquân,còncócảtênTámBáu,láixechoTrưởngtyCôngchánhBìnhLong,mộtđiệpviênnguyhiểmcủaViệtCộngnằmvùng.TheolênhngàiĐạitáTỉnhtrưởng,ngaychiềunay,toàánbinhtiềnphươngsẽxứbắntênViệtCộngtheoquânluật…

Đểnắngânvàchơiđòncânnão,ngaybuổisáng,TỉnhtrưởngTrươngPhiênchogọitôilêntưdinh.

- Tôi rất lấy làm tiếc về trường hợp tên lái xe củaông -Mặt TrươngPhiênđằngđằngsátkhí,đôimắtánhxanhmàunòngsúng-NóđãdắtViệtCộngvào thám thínhcáckhubốphòngcủa ta.Rấtmay lànókhôngkhai

mộtlờinàovềôngTrưởngTy.Đócũnglàmộtniềmanủiđốivớitôi,ngườiđãtừngquenbiếtthânphụcủaông…

-Tôicũngrấtbấtngờ,thưangàiTỉnhtrưởng.-Trongchiếntranh,mọiđiềucóthểxảyra-GiọngTrươngPhiênbỗng

rờnrợn-Chiềunay,tôimuốngiaochoôngTymộtnhiệmvụ.-Nhiệmvụgì,thưangài?-Bâygiờcònbímật-TrươngPhiênnhúnvai,cáinhúnvairấtTâynhư

đượcditruyềntừtổtiênlại-ÔngTyphảiđitheotôiđểtậnmắthiệntrườngvàcókếhoạchthựcthinhiệmvụ.

Chiếc xe Landcruise đưaTrươngPhiên và tôi đến một khu đất trốngphíacuốitỉnhlỵ.Đâylàvạtđấttrồngcaosuvừachặthạ.Mắttôihoalên,ngườitôimuốnngấtxỉukhichợtnhậnragiữabãiđấtđỏnâunhưmàumáukhôlàbẩyngườibịchônngangthân,theomộthàngngang,chỉnhôlênphầnđầuvàvai.NgườiởngoàicùngcócáiđầumuốitiêulàTámBáu,cònlạilàsáuchiếnsĩgiảiphóng,ngườinàocũngbịtratấnlàmchokhuônmặtthâmtímbiếndạng,nhưngmắtaicũngmởtrừngtrừngnhìnchúngtôiđầycămthù.

-ÔngTycónhậnrathằngtàixếtrungthànhcủaôngkhông?-TrươngPhiênliếcnhìntôitựđắcmộtcáchđểugiảkhixedừnglạicáchhàngngườibịchônchừnghaichụcmét-KhôngngờquântôiđãtómđượctêncáogiàViệtCộngnằmvùng,kẻđãdẫnbọncộngquânthámthínhcáckhubốphòngcửata.CòncạnhthằngtàixếcủaônglàthằnglỏiViệtCộngmới từMiềnBắcxâmnhập,suýtđượcTámBáucứuthoát.Bịtửthươngnhưngnócứngđầuvàtỏranguyhiểmnhấtbọn.Hớhớ…Nógiấuquêquán,nhưngnghegiọng,tôibiếtthằngnàyquêlàngĐộngcủaôngđó.NóbảomẹnóbịbomMỹgiết,nóphảitràthù.Nócămthùcảtôi,cảôngTy…Vậythìnóphảichếtmộtcáchđauđớn…ChiềunayôngsẽcómộtnhiệmvụlàphảiđiềuhaichiếcxeủiKamasucủaTyCôngchínhđếnđâyđểủibẩycáiđầuCộngsảnnàychochúngkhôngcòncóđấtnảynở…

TrươngPhiênvừabướcvừaxoèhaibàntayvớinhữngngóntobè,nhưhaichiếcxeủidànhàngngangtiến.Tôinổigaihếtngười.Tôinhưkhôngcònngheđượctiếnggìnữakhiánhmắt tôivừachạmvàogươngmặt anhlínhgiảiphóngbịchônsátTámBáu.Trờiơi, tôicónhầmkhông?GươngmặttrẻmăngvừahaohaonhưgươngmặtTỉnhtrưởngTrươngPhiên,vừagiốngnhưgươngmặtNguyễnKỳQuặc,emtôi,ngàytôixanóđểvàoNam.

Trời đất bỗng nghiêng ngả, rồi tối sầm. Tôi ngã đổ vật trên bãi đất,khôngbiếtgìnữa.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương17Nhữngmảnhđời

CáibuổisángbịngấtxỉukhinhìnthấybẩychiếnsĩquângiảiphóngsắpbịThươngPhiênhànhhình, làmộtbướcngoặt trongcuộcđờiNguyễnKỳVọng.

Vừatỉnhdậysaukhiđượcsơcấpcứu,Vọngđãnóivớingườiphụtá:-HãytruyềnđạtýkiếntôivớingàiĐạitáTỉnhtrưởng:Phảidừngngay

tròhànhquyếtdãmanthờitrungcổlại.TyCôngchánhkiênquyếtphảnđốivàsẽcótờtrìnhgửiChínhphủvềhànhđộngmanrợnày.ChúngtasẽtốcáovớitoàánQuốctế.

Có lẽ vì những động thái quyết liệt của Trưởng ty Công chánh màTrươngPhiênđãphảichùntay.Ngaychiềuấy,bẩychiếnsĩgiảiphóngđãđượcđàolên.Nghenóichínhtênácônkhátmáusauđóđãtựtayhạsáthọ.Lạicóngườibảocảbẩyngườiđãđượcgiảithoát,vìngayđêmấyquângiảiphóngđãàoạttrànvàotỉnhlỵAnLộc.

NguyễnKỳVọng vềSàiGòn trị bệnh.Cũng lại nhờ sự can thiệp củanhạc phụ - dân biểuLêHuyMật,Vọngđược chuyểnvềTrungương, kếtthúcmườibốnnămlănlộnởnhữngcungđườngmáulửadướicơsở.

CơquanmớicủaVọnglàTổngcụcKiềulộ,thuộcBộgiaothôngCôngchánh.Docónhiềuthànhtíchcôngtác,giàukinhnghiệmnghềnghiệp,lạilàtác giả của nhiều cuốn sách kỹ thuật, như "Phương pháp kiểm kê cầuđường", "Tínhkhả thi củaDựánLT50 ", "Xử lý nền đất yếu trong côngnghệcầuđường"…,Vọngđượctăngngạchtrậtcaohẳnsovớicácbạnđồngkhoá:KỹsưCôngchánhđặchạng,cộngvớimườilămhuychươngdanhdự.Khôngchútđắnđo,ôngĐổnglýVănphòngđềcửkỹsưđặchạngNguyễnKỳVọnglàmPhụtáGiámđốcNhakếhoạchkiêmTrưởngbanphầnvụkếhoạch,TổngCụckiềulộ.Nơiđây,Vọngsẽcócáinhìntổngquátvềtoànbộngànhgiaothôngvậntải.

Vậymà,chưaởyêncươngvịmớiđượcnửanăm,thờicuộcđãthayđổi.ChínhquyềnSàiGònhoàntoànsụpđổ.

Đêm30thángtưnăm1975,khibamẹconMiênhốthoảngcorúmbênnhauquanhnhữngvaly,đồđạcđãsắp,sẵnsàngdi tản,NguyễnKỳVọngđóngchặtcửaphòngtắm,dướingọnnếnbậpbùngnhưmatrơi,lặnglẽđốttừnggiấykhen,từnghuychương,bằngtưởnglệ,rồicảnhữngcuốnsáchvànhữngtàiliệu,bảnthảo…Mỗilầnngọnlửabùnglên,timVọngthắtlại.Sự

nghiệpgâydựnghơnhaimươinămnayđãtannhưkhói.MấyngàysauVọngratrìnhdiện,tiếptụclàmviệctạicơquancũ.Không

cótắmmáu.Khôngcótrakhảocùmkẹp.Chỉmộtkhôngkhídòxétnặngnề.NhakếhoạchTổngCụckiều lộđượcđổi thànhPhòngkếhoạchCụcCầuđườngthuộcBộGiaothông.ÔngHuỳnhÚt,tuỳpháicũcủaVọng,trởthànhxếpcủaVọngvềmặttưtưởng.ÚtvốnkínhtrọngVọngvềnghềnghiệpvàđứcđộ,nênđốixửvớianhphầnnàovẫngiữvẻkhiêmtốn,khoanhoà.ÚtcắtcửVọnglàmnhữngviệcđơngiảnnhưnhậnlãnhvàphânphốibórau,miếngthịt,nhữngđồtiếptếthườngngày.

-HômnayanhVọngrútthămđượcmiếngnạchaymiếngmỡ?-ĐólànhữngcâuxãgiaomàanhÚtchứngtỏsựquantâmđốivớivịlãnhđạocũ.

-Dạthưathủtrưởng,miếngmỡạ.Đượcbalạngmỡ,Vọngmừngnhưvớđượcvàng.NógiúpvợconVọng

đỡkêucacằnnhằnvìsốngquákhamkhổ.MộthômHuỳnhÚtđưachoVọngtờgiấytriệutậpvànhìnanhvớicái

nhìncủangườisắptừgiãmộttửtù.-Cólệnhmờianhđihọctậpcảitạotậptrung.Tôiđãbáocáovớithượng

cấprằnganhchỉlàmộtchuyêngiakỹthuậtmàkhônghiểusaohọvẫnđưaanhvàodanhsách.

Vọnghiểu,cảitạotậptrunglàdànhchonguỵquyền,cấptrungươngtừChánhsựvụtrởlên,cấpđịaphươngtừTrưởngtytrởlên.NghenóidiệntậptrungnàyrồisẽđiềuhếtraBắc,nhẹnhấtcũnggiamgiữcảitạovàibanăm.

BuổisángtiễnVọngđitrìnhdiệncảitạotậptrung,MiênvàhaiconKỳVân,KỳVy khóc nhưVọng sắp chết. Cùng đi vớiVọng đến trườngGiaLongcóHuỳnhÚt,cánbộcơquantháptùng.Útanủi:

-Anhcứyên tâmcải tạo thànhkhẩn.Chịvớihaicháuởnhàđãcócơquanchúngtôilo.

Ngồitrướcbàngiấyởphòngtrìnhdiệnlàmộtôngcóthânhìnhgầyrạcnhưquecủi,yếthầulộnhưmỏdiềuhâu,cặpmắttrắngdãtolạthường.

-Anhcấpbậcgì?-Dạ,thưacánbộ,tôilàphụtágiámđốc.ÔngcánbộgầyrạcnhìnVọngrồikhoáttay:-Anhkhôngởdiệnhọctậptrung.Tôichophépanhvềhọctậptạichỗ.Vọngtoámồhôi,tưởngnhưvừađượctháovòngtreocổ.-Chắc là ông cánbộ này là thuộc cấp của anh cảKhôi nênưu ái với

mình? Nhất định là anh Khôi đã bảo lãnh chomình - Vọng thoáng nghĩnhanhnhưvậy.Saunày,Vọngmớivỡlẽrarằng,ởngoàiBắc,phụtátứclà

thưký,làngườigiúpviệcchoGiámđốc,khôngthuộchànglãnhđạo.ÔngcánbộchưabiếtrằngtrongNamphụtátươngđươngvớiPhóGiámđốc.

Trởlạicơquan,NguyễnKỳVọngnhanhchóngchiếmđượclòngtincủalãnhđạo,sựvìnểcủamọingười.Phầnvìcôngtácchuyênmônquáchuyênnghiệp,thànhthục,phầnvìcảcơquanđãbiếtVọnglàemtraicủađồngchíChiếnThắngLợi.

VọngthamgiaviếtbàichođặcsanCầuĐườngcủaCục,đánhgiávềtìnhhìnhcầuđườngmiềnNam,vềcácgiảiphápkỹ thuậtchuyênngành.Đángchúýnhấtlàbàinghiêncứucótínhhọcthuật"IvanovhayAashto?"phântíchmộtcáchkháchquannhữngmặtmạnhmặtyếucủacảhaiquytrìnhquyphạm.Nhiều người dù bảo thủ đến đâu cũng phải nhận ra rằng,nên theophươngphápAashto,mộtphươngpháptiêntiếnhiệnđạicảthếgiớiphươngTâyđangápdụng.Bàichuyên luậnnàycủaVọng,phảichờhơnhaimươinăm sau các chuyêngia cầuđườngViệtNammới thực sự thừanhận tínhchấttiênphongcủanó.

Cómộtcâuchuyệnvui,đậmtínhbihài.ẤylàbảnbáocáotổngkếtnhândịpĐạihộithiđuacuốinămcủaCục.CôngviệcnàylàcủaanhKhuấtSỹHào,chuyênviênbáochítuyêntruyền.ThấyVọngnắmvữngtìnhhìnhcầuđườngmiềnNam,anhHàođùnđẩychoVọngviếtbáocáotốngkết.Bánbáocáodầyhaimươilămtrangđánhmáy,khổgiấyA4,trongđócónhiềuđoạntríchnguyênvănlờiphátbiểucủacácvịlãnhđạoĐảngvàNhànước,nhiềuđoạnbiếnbáohạchỉtiêu,hoặc"dohoàncảnhkháchquan,thiêntaibãolũ,nhưngvớiquyếttâmnỗlựcvượtbậc,chúngtavẫnhoànthànhvượtmứckếhoạch"…

ÔngCụctrưởngđọcnguyênvăn,khôngchữamộtdấuchấm,dấuphẩy.Lâulâuôngdừnglạinhấpngụmnướcrồitựvỗtaytrước.Cảhộitrườngvỗtaytheovangdội.HuỳnhÚtngồicạnhVọng,ngápdàiliêntụcrồingủgật.Tiếngvỗ tay làmanhgiậtnảymình,đứngdậygiơ tayhô lớn"quyết tâm"làmcảhộitrườngcườiồ.

Sauđạihội,cánbộCụckháonhau:-Đồngchínàothảodiễnvănhaythế?-Đồngchí"nguỵ"…-KhuấtSỹHàođưamắtvềphíaVọng,khiếnainấy

cùngtrốmắtnhìn.Sau "thành tích" viết báo cáo tổng kết, thật quá bất ngờ, Nguyễn Kỳ

VọngđượcCụcchỉđịnhraHàNộihọpbànkếhoạch.***Ngoàimẹ,ngườimàVọngmongngóngđượcgặpmặt trong lần trởvề

quênàylàanhtraiNguyễnKỳVỹ.Ngày30thángtư,Vọngquyếtkhôngditảnchính làvìmẹvàanhVỹ.Vọng tin rằngnhà thơNguyễnKỳVỹnhấtđịnhsẽcùngđoànquângiảiphóng tiếnvàoSàiGòn.Không thểnàokhácđược,anhVỹsẽcómặttrongđoànquântiênphong.

AnhkhôngthểsốngkiếpđờinôlệNàngthơơi,đừngníugiữchiếnbàoTrốngđồnggiục,gọitraiPhùĐổngRũbùnbaytớitriệuvìsao…NhờnhữngcâuthơcủaanhtraimìnhmàVọngvẫngiữđượcđạolýcốt

cáchsốngchotớibâygiờ.Tậpthơ"ThờicủaThánhThần",suốtbaonhiêunăm,dùởđâu, tronghoàncảnhnào,Vọngvẫngiữbênmìnhnhưmộtbáuvật.Kỳlạthế,mỗilầnnghĩđếnVỹ,VọnglạinhớcáihômởHàNội,TạĐônđếndúivàotayanhtậpthơ"ThờicủaThánhThần"vànhìnanhvớibộmặtrất nghiêm trọng: "Có đúng nhà thơ Nguyễn Kỳ Vỹ là anh trai của Toikhông?NgườitađồnhaiônganhlạilàViệtMinh.Tậpthơnàyhaynhưngsặcmùicộngsản".

TrongcáiđêmhoảngloạntrướckhiSàiGònthấtthủ,khivừagạtnướcmắtvừađốthếtnhữngvănbằng,tàiliệu,thìVọngvẫnquyếtgiữlạitậpthơcủaanhtraimình.Đâylàbùahộmệnh,làchứngchỉcủatìnhmáumủruộtrà.

-Vỹđiđâu?VọnghỏianhcảKhôi,anhchỉnóichúấyvẫnđangcôngtác,sứckhoẻ

bìnhthường.ĐồngchíChiếnThắngLợihìnhnhưkhôngmuốnnhắcđếnVỹ.Ôngtrảlờiqualoavàcốtìnhlảngtránh.

Vọng hỏi bàCửPhúc vàCục.Cục bảo: "Nghe nói anh ấy đang đượcgiaomột trọng tráchđặcbiệt".CònbàCửPhúcchỉ lắcđầubuồnbã: "MẹKhiêmnóbảonhàconđicôngtácnướcngoàidàihạn.Chẳngbiếtcóđúngkhông?"

Vỹđiđâu?Còn ba ngày nữaVọng phải đáp tàu vềNam, kịp triền khai kế hoạch

công táccủaCục.Anh tìmđếnnhàcôgiáoKhiêmvàomộtbuổichiều selạnh.

KhiêmkhôngcònởcănphòngtầnghaihiệumayPhúcHoàphốLươngVănCannữa.Hỏithămmãi,ngườitamớichỉchoVọngcănnhàcấpbốnlợpngóitatrongngõsâungoằnngoèo,saumộtcáichợcócngậpngụađầyrácvànồngnặcmùicốngrãnh.

Mộtbàcụ tócbạc trắngmặcchiếcáobôngTàumàumậnchínđãsờn

ngồi trướccửangôinhàcómộtkhoảngsânhẹpđang lúihúingồichẻ raumuống.Nhữngsợiraumuốngchẻrơixuốngchiếcchậuthaunước,cuộnlại,xoắnvàonhaunhưnhữngbốibòngbong.

-Dạthưacụ,chocháuhỏinhàchịKhiêm…-Vọngđợimãi,khôngthấybàcụngẩnglên,đànhdèdặthỏi.

Bàgiàchậmrãingướccặpkínhtrắngnhìnkhách.-Phảiđấy.CháuKhiêmđidạyhọc.Mờiôngvàotrongnhà.Tôi làmẹ

cháuKhiêm.LầnđầutiênVọnggặpbàBaYênnênanhkhônghềbiếtbàPhanThịHà

Yên,chủnhiệmtrườngtưthụcĐấtViệtngàynào,giờđãthànhmộtbàgiàmắtmờ,tócbạc.

Trong khì bàBaYên sờ soạng tìm ấm tích pha trà,Vọng tòmò nhìnquanhcănphòng.Đậpvàomắtanhlàtấmbàivịmớitrênchiếctủđứngkêlàmbanthờ.Trênđó,mộtbìnhhoahuệtươinguyênnhưvừangắttừngoàivườn.Trướcbáthươngđangleolétbacâynhangnhảkhói,làảnhmộtanhbộđộichừnghaimươi tuổi, rấtđẹptrai,đôimắt trongveo,veáolấp lánhmộtngôisaobinhnhì.

LinhtínhnhưbáochoVọngbiết,cănphòngvừacómộtđámtang.-Dạthưacụ,anhbộđộinhàta…Vọngchưakịphỏihếtcâu,bàBaYênđàsùisụt:-CháuKhánh,contraitôi,emcôKhiêmđấyôngạ.Tôimớinhậngiấy

báotửcháumườingàynay…CháuhysinhởthànhcổQuảngTrị.Chođếngiờvẫnkhôngtìmthấyxác…

Vọngxinphépthắpmộtnénnhang.-Dạ, con làVọng, em trai anhhaiVỹ.Conkhôngbiết nhà tamới có

chuyệnbuồnnênkhôngcóđượcmộtchúthươnghoa…-TôicónghecháuKhiêmnhắcnhiềuvềcậu.CậuVọngthậtdiễmphúc,

cóđicóvề.ChứemKhánhthìthậttộinghiệp…Câuchuyệncủangườimẹnhưmộtvết thương tháovộíbăng, tứamáu

ròngròng.***Đó là năm giặcMỹ leo thang bắn phámiềnBắc ác liệt.Nông trường

QuanChi,nằmkhuấtsaudãynúiTamĐảo,trởthànhmụctiêucủatừngđànmáybayphảnlực.HộitrườngNôngtrườngbộbiếnthànhnhữnghốbomsâuhoắm.Ngaysautrậnbắnphá,bamươitámláđơntìnhnguyệnviếtbằngmáugửilêntỉnhđội.Trừbốnnữvàbanamyếusứckhoẻ,bamươimốtchàngtraiHàNộiởnông trườngQuanChi cùng lênđườngnhậpngũmột ngày.Họ

đượcphiênchếvàođạiđộitìnhnguyệnThủđô,huấnluyệncấptốcđểchiviện chomặt trậnĐườngChín.Trong số những người traiHàNội ấy, cóĐàoPhanKhánh,LêĐoàn,HoàngHọp,NguyễnVănNức…

ĐàoPhanKhánhđượctranhthủvềthămmẹhaingày.Anhthươngmẹtớimức,vềnơisơtán,cảbuổichỉđứngnúpsaubụitrelênnhìnmẹ.Giápmặtmẹrồi,nhìnthấygươngmặtxiếtbaothânyêumáuthịt,nhìnthấytừngsợitócmaichớmbạccủamẹmàchỉthầmnuốtnướcmắt,khôngdámgặp.

-ChịKhiêmơi,hayemviếtláthưtạlỗi,khiemđirồichịhãyđưachomợ-KhánhcùngcôngườiyêuVõThuHạnhđếnnănnỉchịgái-Emchỉlogặpmợ,hoặclàemkhôngđủsứcrađi,hoặclàkhibiếttinemramặttrận,mợsẽquỵmất.

Khiêmnhấtđịnhkhôngchịu.-Emphảigặpmợ.NếuemtìnhnguyệnratrậnthìchịvàanhVỹsẽcố

tìmcáchanủimợ.Emđichuyếnnàysinhtửbấtkỳ,khôngthểcoithường…Haimẹcongặpnhautrongnướcmắt.NhưngbàBaYênkhôngngãgục.

Bàmuagà,gạonếpcáihoạvàng,đồxôigàépconănrồigóivàobalôbắtKhánhmang theo. "Nước có giặc, tài trai phải đi cứu nước.Nhàmình làphầntửbịghisổđenvìcóngườidicưvàoNammàconcũngđượccấptrêntintưởngchoramặttrận,âucũnglàđồihoạlấyphúc…Mợchỉmongconchâncứngđámềm,cầuTrờiPhậtphùhộchocon tránhkhóimũi tênhònđạn".Lờidặncủamẹ,làhànhtrangtheoKhánhlênđường.

NhữngngàyKhánhluyệntậpởPhúBình,ởTrungDã,cứhaituầnbàBaYên lạimang ruốc thịt, ruốc cá, thịt khomặn,muối rang, đường sữa lênthămconmộtlần.Bàđibằngđủmọiphươngtiện.Tàuhoả,xekhách,xetải,thậmchícuốcbộhàngchụccâysố.ThỉnhthoảngHạnhđượcnghỉhọc,haimẹconlainhaubằngxeđạp.Mỗilầnthấymẹlênthăm,anhemcùngđơnvịlạitrêuKhánh:"EmChãơi,mợlạimangsữalênchoembútíkìa…".ThấycácbạntrêuchọcdữquácólầnKhánhgắtvớimẹ:"Thôi,mợđừnglênnữa.Conlớnrồi,đâucònlàđứatrẻ.Mợcứđinhưthếnàythìốmmất"…

NgàyKhánhgiã từHàNộivàochiến trường,đơnvị tậpkếtởgaGiápBát,sauđóchuyểnquânbằngtàuhoả.Hạnhđếnbáotin,bàBaYênvơvộimấybộquầnáochovàotúixách,giắttheotấtcảtiềnvàngrồibắtHạnhđưaragatàu.

Contàuramặt trận thờhồnghộc,chuyềnbánhkenkét trênđườngraytrongđêm trăng suông.Hạnhvứt xeđạpbênmột nhàkho, vừa chạy theođoàntàuvừaréotênKhánhgọikhảncổ.BàBaYênvấpngãcạnhmộtđốngđá.Mộtanhlínhnhảyvộixuốngbếbàraxađườngrayrồihốihảchạy,bám

lấycửatoađungườilên.-Emđưamẹvềđi.SángmaibọnanhchothằngKhánhnóvềvớimẹ…-Gắngởnhàmànuôicon…Mọitiêuchuẩnchiếntrườnganhđãđểlại

nhàrồi.Hôncáinào…Thươngquá…-Mẹơi,chúngcontạmbiệtmẹ.ĐuổihếtgiặcMỹ,chúngconsẽvề…Đoàntàuìạchnhưconcuốnchiếukhổnglồtrườnvềphíanhữngchớp

lửacuốitrời.Một tháng sau, nghe tin Khánh đang đóng quân ở phía bắc cầu Hàm

Rồng,bàBaYênlạikhăngóilênđường.LầnnàybàrủthêmhaibàbạncóconcùngđơnvịvớiKhánh.BangườiđànbàlẽođẽotheoconđếntậnVinh,khiđạiđộitânbinhHàNộibỏđườngquốclộ,theoxengượcTânKỳ,hoàvàodòngngườixetrênđườngmònHồChíMinh,thìhọmớitrởvề.

Nhữngnăm tháng chờđợi củangườimẹdài dằngdặc.Chi trongmấytháng, tóc bàBaYên đã trắng đầu.Trường cấpmộtThiềnQuang, nơi cógianphòngcủahaimẹconởtầngsátmáibịbomMỹđánhsạtnóc.Khiêmđónmẹvềởcùng.RồichịnhườngcăngáchaihiệumayPhúcHoàchocửahàngmậudịch,chuyểnvềởtrongngõhẻm.Mấynămđầu,khiHạnhcònhọcnốtnhữngnămcuốitrườngĐạihọcY,côthườngtranhthủtừnơisơtánvềchăm sóc mẹ. Nhưng rồi đến lượt bác sĩ Hạnh cũng xung phong ra hoảtuyến.HạnhâmỉmộtmongướcsẽđượcgặpKhánhnơichiếntrường.

Bamươimốt chàng traiHàNội của nông trườngQuanChi nhập ngũngàyấy,saunăm1975chỉcóbangườitrởvề.

LêĐoàn,bạnthâncủaKhánh,làmộttrongbangườimaymắnđó.AnhmangvềchomẹKhánhhai tấmảnhđãốvàng,kẹp trongmột túininôngnhỏ.ĐólàảnhbàBaYênvàảnhVõThuHạnh.Đoànbảo,trướckhivượtsôngThạchHãnvàochiviệnchothànhcổQuảngTrị,KhánhđưaĐoàngiữhộhai tấmảnhnày,hẹnkhivềsẽlấylại.KhôngngờđólàchuyếnđicuốicùngcủaKhánh…

-CậucónhìnthấytấmảnhnhỏởgóctấmánhcháuKhánhtrênbanthờkiakhông?-BàBaYênđứngdậy,Vọngcũngđứnglên,cùngđếnbênbanthờ-ĐâylàảnhcháuVõThuHạnh,vợchưacướicủaKhánh,doanhĐoànmangtừmặttrậnvề…

VọngnhìnngườicongáitrongánhvàchợtthấycôhaobaogiốngMiênthờithiếunữ.Cũngđôimắttrongveo,mơmộng.Hìnhnhưtấtcảnhữngcôgáiđangyêuđềucóánhnhìnnhưthế.

-CháuHạnhsaukhiđỗtrườngY,cứmộtmựcđòiđichiếntrường.Cháubảo tôi: "ConvàovớianhKhánhmẹạ.Nhấtđịnhchúngconsẽgặpnhau

trongấy.AingờđócũnglàlầntôigặpHạnhcuốicùng.ĐoànbácsĩquânycủacháuvàokhuNăm,cũnglànơiquêchaQuảngNgãi.CháuHạnhđãhysinhkhiđangcấpcứucácthươngbinhtrongmộtcănhầmdãchiến…

Vọng thắp thêmba nén nhang và đứng lặng trong nỗi đau những giọtnướcmắtcủangườimẹđanglanchảysangmình.

***Cótiếnglaoxaongoàingõ.NhàvănChâuHàvừabấmcòixevừanói

oangoang:-CókháchnàođếnthămnhàmìnhphảikhôngmẹYênơi?CôgiáoKhiêmdắtxeđạpđi sau.ChâuHà lai thằngPhong trênchiếc

Honda67nổoạchoạchvàonhà.Vọngquay ra,mắthướngvềphíangườiđànbàgầymảnh,nhưngvẻđàicácđoantrangcủanàngkhiếnanhbiếtđólàKhiêm.

-Dạchị,emchàochị.EmlàVọng…-Trờiơi,chúVọng!Tôicứngờngợtừngoàingõ.Phong,conchàochú

đi.ChúVọngemruộtcủabốtừSàiGònrađó…Vọngvòngtayômxiếtthằngcháuruột,cảmđộngtràonướcmắt.Thằng

Phongđanghọclớpmẫugiáolớn.Bốntuổi,nhưngcòicọcnhưđứalênba.-CháugiốnganhVỹnhưhaigiọtnướcchịạ.-CháulàNguyễnKỳPhong.Cháugáichú,làNguyễnTrinhMaiđihọc

cũngsắpvề.CònđâylànhàvănChâuHà,tứcĐàGiang,mộtngườirấtnổitiếng,bạnchíthâncủaanhVỹnhàtôi…

Khôngkhígiađìnhbỗngtrởnênấmcúngthânmật.BàBaYênlẳnglặngxuốngbếpsắpcơm.KhiêmnóinhỏvớiChâuHànhờtiếpVọngrồi lấyxeđạprachợmuathứcăn.

GiờthìChâuHàlạitrởthànhnhàvănĐàGiangthuốclàocủangàyxưa.Anhkéotừtrongtúixàcộtrachiếcđiếucàybéxíunạpthuốcrítsòngsọc.

-ÔngVọngkhôngbiếttôi,nhưngtôithìbiếtquárõông,biếttừnhữngngàyđầuvào tiếpquảnSàigòn. -ChâuHàmuốnchủđộngxoáđinhữngmặccảmởVọng,liềnthaothaomộthồi-ThấytênôngtrongbanlãnhđạoTổngCụcKiều lộ, tôi nghĩ bét ra ông này cũng phải tập trung cải tạo banăm.PhụtágiámđốcNhakếhoạch,tứclàphógiámđốc,cóđúngkhông?ỞBộgiaothôngCôngchánh,NhakếhoạchTổngcụckiềulộlànơiquyềnsinhquyền sát. Ông hàm tương đương với tỉnh trưởng, thuộc loại nguỵ quyềnchópbu.Tôi nói với ôngVănQuyềnbạn tôi, khi anhLợi sai đi tìmông:"May rađồngchíChiếnThắngLợi thương tình anh emmáumủmới cứuđượckỹsưcôngchánhNguyễnKỳVọngkhỏibịđitù.Tộiôngnàylànối

giáochogiặc.Taphácầuđường thìôngấybắccầu lại sửađường lạichođịchđánhta.Bâygiờgặpôngởđây,khôngbịtùđày,lạiđượctrọngdụngcholàmcánbộCụccầuđườngthìđúnglàchỉcóđồngchíChiếnThắngLợimớiđổiđenthànhtrắng,đáotộithànhcôngthếnàyđược.

-Dạ,cũngnhờhồngphúchọNguyễnKỳnhàtôi,nhờcônglaocủaanhcảKhôi…

-ÔngChiếnThắngLợimuốncứuaithìngườiđódẫucótộitàyđìnhvẫntrắngánnhư thường.Chỉ riêng thằngVỹbạn tôi làôngấyghét.Ghétđếnmuốnxúcđấtđổđi.Lạthế.Anhemvớinhaumànhưmặtgiăngmặtgiời,thậmchícònnhưquânthùquânhằn-ChâuHàthừngười,saumộtmồikhóithuốc,khônghiểuvìsaythuốchayvìchuyệngìmàhaikhoémắtanhbỗngrỉnước -Tôivừa lên thămVỹ.Thươngnóquá.Nómắcbệnhphù thũngvàngườicứngơngẩnnhưnhiễmchứngtâmthần…

Đangngồi,Vọngbỗngnhỏmdậy,nhìnChâuHàngơngác.-Dạ,saobảoanhVỹtôiđicôngtácđặcbiệtnướcngoài?Anhvừanói

lênthămanhVỹởđâu?ĐếnlượtChâuHànhìnVọngtrònmắtkinhngạc:-Hoáraôngchưabiếtgì?ÔngkhôngbiếtanhNguyễnKỳVỹcủaôngđi

đâuà?Trờiơi,tôitưởngđồngchíChiếnThắngLợiphảinóivớiôngchuyệnnày từ lâurồichứ?ÔngLợibảovớiông là thằngVỹnóđicông tácnướcngoàià?

-Dạkhông.MẹtôivàchúCụcnóithế.ChâuHàvònhàumáitóc.Tưởngnhưanhmuốndứtphăngmớtócthưa

thớttrênvầngtránđanghóidần.-Lẽratôikhôngnênnóivớiôngcâuchuyệnnày.ThằngVỹbạntôinó

haynói thếnàonhỉ.Phải rồi.Đờikhôngđángcái tổ trì.Một cái tổ trĩ thìkhôngbaogiờđượcphôratrướcquankhách.ChínhtôicũngvôcùngkinhngạcvàđauxótkhivừatừchiếntrườngraliềnnhậnđượctinthằngVỹbị…

-Kìa,anhChâuHà,đừngnóivớichúấy…Tiếng Khiêm bỗng cắt ngang câu chuyện.Mặt Khiêm xanh mét, như

khôngcòngiọtmáu.Chịđánhrơichiếctúiđichợ,làmmấybìađậuphụvỡtungra,trắngxoátrênnềnnhà.

-Đànhphảichoôngấynhìnrõmộtsựthật-GiọngChâuHàméoxệch-TôisẽkểchocảnhànghetôivừalêngặpthằngVỹnhưthếnào.Phảibằngmọicáchcứunórakhỏitrạicảitạo.ÔngChiếnThắngLợikhônglàmthìtôilàm.TôisẵnsàngtặnglạichoVỹtấmhuânchươngThànhĐồngvàmấytấmhuânchươngGiảiPhóngcủatôi.Cảmấycuốntiểuthuyếtđượcgiảithưởng

VănhọcGiảiphóngnữa.Phảicứunó,kẻonóchếtthìuổng…ChâuHàđấmngựcthùmthụpvàkhócnấclên.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương18Kẻngoàicuộc

Rời hiệu sáchquốcvăn,Vỹđứngmãi bênvỉa hè, đọcngốnngấunhưnuốt từngdòng tập tuỳbút"Đường lớn ta đi"của nhà vănChâuHà.Tậpsáchvừarakhỏinhàin,giấyrơmvàngxỉn,nhưngthơmphứccáimùicủachữnghĩa,mà chỉ "những conmọt sách", nhữngngười sống chết với vănchương nhưVỹmới cảmnhận hết.ChâuHà, chính là cái gã nhà vănĐàGiangthuốclào,cóccáyquêmùanhưmộtbácnôngdân,khôngngờlạilàchađẻcủanhữngángvănchiếntrườngkhétmùikhóisúng,hừnghựclửa,máuvàdadiếttìnhyêu,lýtưởng.CáibútdanhChâuHà,chínhVỹđãtặngĐàGianghômhai thằngnằmvớinhauđêmcuốicùng trêngácxép, trướcngàyĐàGiangvàomặttrận.

-ThằngDuSannó sẽ lấybútdanhXuyênSơn.Nóbảonókhôngdạotrênnúimànósẽđixuyênnúi.Taomuốnlấylạicáitêncúngcơmcũ:MaiVănNhạ.

-Tênấycũngđược.Nhưngđãchônđirồithìcònbốcmảlênlàmgì?-Vỹnóithủngthẳng-QuêmàycósôngChâuGiang,kýbútdanhChâuHàvừacónghĩalàsôngChâu,vừacónghĩalàviênngọccủađấtHàNamdanhgiánhấtôngCò.Cốmàgiữlấytìnhquê.TừĐàGiangđếnChâuHàlàdòngchảycủamộtthiêntài…

ĐàGiangômchầmlấyVỹ.-Taophụcmày.Bútdanhýnghĩalắm.Taonguyệnsẽsốngvàviếtđế

xứngvớicáitênChâuHà.KhôngcódòngchữnàoChâuHàgửi từchiếntrườngramàVỹkhông

đọcngốnngấu.Đọcvớitìnhyêu,sựngưỡngvọng,háohứcvàcảnỗighentị,tủihờn.ĐãbiếtbaođêmVỹnằmnhưcontômluộc,ghéchiếcđàibándẫnXiongMaosáttai,lắngnghenhưnuốttừnglờigiọngTuyếtMaiđọcnhữngtruyệnngắn,bútký,nhữngbàithơviếttừchiếntrườngcủaChâuHà,TrầnNhânẢnhvànhữngbạnvănchươngthânthiếtcủaanh.Cólầnvừanghe,Vỹvừa lặng lẽ khóc. Khóc vì tự hào, kiêu hãnh cómột lớp nhà văn bạn bètrưởngthành,vìtủihờnkhimìnhbịvứtrakhỏilềthờicuộc,trởthànhkẻvôtíchsự.

Nhớnhấtmộtđêmmưa,VỹđangnằmbênKhiêm,nhưngtaivẫndánvàochiếcXiongMaođểnghetintứcđàiBBCvềtìnhhìnhchiếnsự.BỗngmộtgiọngnóiquenquenkhiếnVỹtungchănngồivụcdậy.

-GiọngthằngDuSanemạ.NóđổibútdanhlàXuyênSơn.VàochiếntrườngQuảngĐàđượcba tháng,khôngchịuđượcbomđạn,giankhổ,xinchiêuhồi,liềnđượcphonghàmtrungtátâmlýchiến,suốtngàyrarảkêugọianhemđồngchívềvớichínhphủquốcgia.Đểxemthằngphảnbộinàynósủathếnào-VỹkéoKhiêmdậy,vặnđàitohếtcỡ.

-Tôiviết"XươngtrắngĐấtViệt"vớinỗibuồnđauvôhạncủamộtkẻcầmbútcólươngtâmkhitậnmắtchứngkiếnhàngtriệungườitraiđangtuổithanhxuânphơiphòi,chỉvìnghebọncộngsảnBắcViệtxúigiụcmàđivàocuộcnồidanấuthịtđangtayxảsúngbắnvàonhữngngườiđồngbàomiềnNamruộtthịtcủamình.Ôi,nướcViệtmếnyêu,biếtbaoxươngtrắngtừthuảTrịnh-NguyễnphântranhđãchấtthànhdảiTrườngSơnhùngvĩ.GiờđâyxươngtrắngcondânĐấtViệtlạichấtngấtcaothêmtớichíntầngmây…

-Đ.m.Vănchươngchóghẻ.Mẹchathằngchiêuhồi!Vỹnémchiếcđàixuốngđấtvỡtan.Từhồilấynhau,lầnđầutiênKhiêm

thấyVỹchửitụcvàphẫnnộđếnthế.VỹxoátênDuSankhỏibộnhớ.Nhưnganhkhôngbỏsótmộtmẩubáo,

một tác phẩm nào củaChâuHà. Cuốn "Đường lớn ta đi"này là tập hợpnhữngbàiChâuHàđãgửirađăngtrênnhiềubáovàtạpchí.Đọclại,nhưngkhôngthấycũ,vẫnthấycuồncuộnmộtdòngchảy,hừnghựcmộthàokhí.VỹmuacuốnsáchnàylàđểtặnggiáosưTrần,nhàtriếthọcvàngườithầytưtưởngmàanhthườngluitớivàxinthỉnhgiáo.

GiáosưTrầnlàmộtnhàkhoahọcnhânvăncókhuynhhướngcộngsảntừnhữngngàyduhọcởParis.Năm1946,khiBácHồsangPháp,ôngxintheovề.BácHồbảo:"Bácphâncôngchúởlại,tiếptụchọchỏi,tíchluỹkiếnthức.BácmuốnchúphảitrởthànhmộttriếtgiaMacxithàngđầu…".ThếlàgiáosưTrầnởlạiParisthêmvàinămnữa.Năm1951,ôngnhậnđượcchỉthịcủaBácHồvềnước,rồilênViệtBắc,thamgiakhángchiến.Saunăm1954,ôngcôngtácởViệnMác-Lênin,từngdịchvàhiệuđínhnhiềutácphẩmkinhđiểncủaCácMácvàAnghen.ThờikỳNhânvănGiaiphẩm,rồiChủnghĩaxétlạiởLiênXô,ôngkhôngđượctindùng.NhưngvớiVỹvànhiềutríthức,vănnghệsĩ,sứchútcủagiáosưTrầnvẫnnhưmộttảngnamchâmcựcmạnh.Ông như một đỉnh núi mà những kẻ hành hương như Vỹ thường muốnhướngtới,đểđượchítthởmộtchútkhítrờitrongkhiếtvàcaosiêu.

HàNộinhữngngàysaukhiMỹtuyênbốnémbomhạnchếtừvĩtuyến19 trở ra,đãnhộnnhịpvàđôngđúchơn.Mộtvài trườngđạihọc, chuyênnghiệp,mộtsốcơquansơtán.tậnvùngnúixa,thiếuthốn,khamkhổquá,đãrụcrịchchuyểndầnvềcáchuyệnngoạithành.Đạpxetừcănhộtầnghaikhu

tập thể của giáo sư Trần về nhà,Vỹ thấy lâng lângmột cảm hứngmuốnđượcsángtạo.AnhngầmmuốntranhđuacùngvớiChâuHà.Nhấtđịnhanhsẽhoànthànhtrongnămnaycuốntiểuthuyết"Chântrờihoangtưởng"màanhvừakhởithảo.

Đangđi,bỗngmộtngườiđànbàtừngõphốlaorađâmsầmvàoxeVỹ.Lựcđâmkhámạnhkhiếncảhaicùngngã.

-Dởngười.Làmthơhaysaođấy?Đangđithìđâmvàongườita.-Tôixinlỗi.Chịcósaokhông?-Vỹbỏxe,đỡngườibịngãdậy.Thoáng

nhìn thấy bộmặt sát tận xương và đôimắt ngùn ngụt lửa, anh tưởng vừachạmvàomạchđiện…

-Ốigiờiôi!Đềntôiđi?Vỡlòixăm.Vànhcongsốtámthếnày-Ngườiđànbàmếumáorồiluloalên-Ônggiếttôirồi!Ốibàconđườngphốơi,cóanhcôngannàokhôngđấy?Chiếcxetôiđimượncủangườita…

Lờikêucứucủanạnnhânnhưcóphépthần.Mộtanhcôngannhưđứngtrựcsẵn,liềnxuấthiện.

-Khôngđượcnanốinêngiữaphốxánhưthế-GiọngnóitrầmđụclẫnlộnnvàlkhiếnVỹrùngmình-Cóviệcgìmờihaingườivềđồncôngangiảiquyết.

Vỹnhìnđồnghồ.Sắpđếngiờ cửahàngdầuhoảđóng cửa.Chiếc cannhựaanhbuộcsẵnsauxevẫnkhôngviệcgì.

-Đồngchícônganơi,chuyệnvặt trênđường,đểchúng tôi tự thuxếpvớinhau.Tôisẽđềntiềnđểchịsửaxemà…

-Ôngđịnhlừatôirồichạylàngchứgì?Cáiví lépkẹpcủaôngliệucómuanổimộtcáinanhoa?Cáixecủangười tađượctiêuchuẩnphânphối,xếphàngmấyđợtmàchưađượcphânchiếcxăm-Tiếngngườiđànbàxoexoé-Khônglôithôigìhết.Đềnghịanhcôngancứchochúngtôivàođồn.

Saunày,Vỹmớibiếtcuộcđụngxeđạpvớianhchỉlàmộtmànkịch.Vàngườiđànbàmặtsátxươngxoexoéđòiănvạ,chỉlàmộtdiễnviênnghiệpdư.VừadẫnVỹvàotrongđồncônganxonglàchịtachuồncửasauravề.ĐểcócớlụcsoátchiếctúixáchcủaVỹ,nhấtlàkhianhvừacócuộcgặpgỡởnhàgiáosưTrần,thìkhôngdiệukếgìhơnlàbốtrímộtcuộcvaquệt,cãicọtrênđường.Vỹbỗngsựcnhớđếntrườnghợpmấttíchcủahaingườibạnanhtrênđườngphốgầnđây.DịchgiảV.đangđạpxetrênđườngHàngBàithìbịmộtchiếccommăngcađỗxịch,bắtcóclênxe.RồinhàvănB.ởHảiPhòng,cũngbịbắt trongtrườnghợptươngtự.Cái tinđồn:"Đangcócuộcthanh trừngchính trị, tiêudiệt tậngốcbọnxét lạihiệnđạiâmmưuchốngĐảng,lậtđổchínhquyền"chắcđangứngvàoVỹchăng?

-Đềnghịanhchoxemgiấytờ-Mộtanhcôngankhác,mũikhoằmnhưmỏquạ,khôngđeoquânhiệu,nhưngđeobăngđỏ,ngồiởphòngtrựcban,cóvẻnhưcấptrêncủaanhcôngannóingọng,chỉtayxuốngghếmờiVỹngồi,mặtlạnhnhưkem.

Vỹrămrắplàmtheo.-NguyễnKỳVỹ.Nơi công tác:Nhà xuất bảnBìnhDân. Cái tên này

nghequenquá-Nhàchứctráchđọcnhưđánhvần,rồiliếcnhanhchiếcxàcộtbênngườiVỹ,chuyểngiọngđộtngột-Đềnghịanhchoxemtúixách.

-Báocáođồngchí.Chỉlàmấycuốnsổcánhân…-Chúngtôihoàntoàntôntrọngđờisốngcánhân.Nhưngnhiệmvụbuộc

phảilàm,monganhthôngcảm.Chiếctúiđượclộnmềgà.GóithuốcBôngLúavàbaodiêm.Chiếcbút

máyTrườngSơn.Tàiliệugìnữađây?Mộtcuốnsổghichép.Chữviếtloằngngoằng,gạchxoánhưmậtmã,rấtđángnghi.Đâyrồi."ChủnghĩaHiệnthựcvôbòbến",32trangđánhmáy.Áichà,ảnhgìmàđẹpthếnày?Phimà?LạicảbàiviếtgiớithiệuhàngloạtphimLiênXô:"Ngườivớingườilàbạn","Sốphậnmộtconngười","Bàicangườilính","Ngườithứ41"…Toànphimxétlại, xoá nhoà ranh giới đấu tranh giai cấp. Đây nữa. Tập thơ "Váy ĐìnhBảng".Saolạiđưaváyvàothơ?Đồitruỵhếtchỗnóirồi.

-AnhVỹạ-Anhmũikhoằmnheomắt,chỉđểlọthailuồngtiasángrấtnhỏ nhưng sắc lạnh dọi chiếu vàomặtVỹ -Anh đang giữ những tài liệunguyhiểmcấmlưu truyền,phát tán.Chúng tôibuộcphải làmbiênbảnvàgiữanh…

Vỹsữngsờ.Anhnhỏmhẳndậynhưvừangồiphảiđinh.-Saolạithế?Tôilàmộtnhàthơ.Tậptàiliệunàylàmộtnghiêncứutriết

học, tôivừamượncủagiáosưTrần…CònđâylàbảnthảocácbàibáovàbảnthảotậpthơchưahềcôngbốcủanhàthơBùiViệt.Khôngcógìphảnđộng.Vớitưcáchnhàvăn,tôicamđoannhưvậy.

-Với tưcáchnhữngngười làmcông tácanninh,chúng tôi lại thấycónhữngdấuhiệuviphạmanninhquốcgia,anhNguyễnKỳVỹạ.Chúngtađang tronghoàncảnhchiến tranh,những thế lựcphảnđộng thùđịchđangtìmmọicáchchốngphálậtđổnhànướcXãhộichủnghĩa…

-Nhưngtôiphảnđốiviệckhámngườivôcớ.Cácđồngchíđãxâmphạmtựdocánhân…

-Đềnghịanhkhôngđượcphátngôntuỳtiện.Anhđanglàngườiphạmpháp.Thứnhất,anhgâyrốitrậttựtrênđường.Thứhai,anhđangcấtgiữtàiliệu cấm lưu hành. "Chủ nghĩaHiện thựcvô bờ bến", ngay cái tên đã đi

ngượclạiChủnghĩaxãhội.Còntậpthơ"VáyĐìnhBáng"thìchúngtôibiếtquárõtácgiảcủanó.BùiViệtđangbịquảnthúc.Tấtcảcácbàithơcủaôngtađangbịcấminvàlưuhành.Chúngtôivừanhậnđượcnguồntincóngườiđangmuốnchuyểntậpthơnàyranướcngoài…

Mộtcáiphẩytaynhẹ.Anhcôngannóingọngtừphòngbênliềnmangtờbiênbảnđãchuẩnbịsẵnsangđểtrênbàn.

-Anhđọcvàkývàođây-NgườiđeobăngđỏđẩytờbiênbảnđếntrướcmặtVỹ.

Vỹcốgiữbìnhtĩnh,đọclướttranggiấyđãviếtsẵn.-Tôimuốngặpcấptrêncủacácđồngchí.Tôicựclựcphảnđốiviệcgiữ,

khámngườivàtờbiênbảncótínhápđặtnày.Tôilàmộtcôngdân,nhưngđồngthờilàmộtnhàvăn,tôiđềnghịcácđồngchínênkháchquanvàtrungthực.

TrongkhiVỹđangcốkìmgiữvàtìmlờidiễnđạtthìmộttờgiấyinsẵn,códấuđỏtươiđượcanhchiếnsĩtrựcbanđưađếntrướcmặtngườichỉhuy.

-Vìsựbấthợptácvớicơquanchứctrách,cốtìnhkhôngkýbiênbảnkhicódấuhiệuphạmtội,chúngtôibuộcphảikýlệnhtạmgiữanhNguyễnKỳVỹvàkhámxétnơiởvàlàmviệcđểthựchiệncôngviệcđiềutra.ĐềnghịanhVỹđứnglênngheđọclệnh.

ChỉmộttíchtắcnữathìVỹđổgục.Đầuócanhchoángváng,mắtnhưcómàngkéotốisầm.ChânVỹrun,bủnrủn.NhưngrồiVỹgắnggượng,đứngdậy.

Tiếngviênsĩquan tuyênđọc lệnhnhư tiếngsấm, tiếngsúng, từ rấtxavọnglại,lùngbùngtrongtaiVỹ.

***CuộckhámxétnơilàmviệccủaVỹởNhàxuấtbảnBìnhDânvàởcăn

gáchaihiệumayPhúcHoàcũkéodàisuốtmộtbuổichiều.Khôngmộtngócngáchnàobịbỏsót.Khôngmộttàiliệu,mộtcuốnsáchnàokhôngđượcsămsoikỹlưỡngdướinhữngconmắtnghiệpvụtinhtường.Tangchứngđánggiánhấtphụcvụchocông tácđiêu tra lànhữngcuốnsổghichép,nhữngbảnthảo,thưtừ,ảnhkỷniệm…ĐặcbiệtđángchúýlàbảnthảotiểuthuyếtVỹđangviếtdở:"Chântrờihoangtưởng".

Rấtnhiềunămsau,vàcóthểchotớicuốiđời,hìnhảnhkhiếpđảmvàđauđớncủamẹconKhiêmtrongcáibuổichiềuđạihoạấyvẫnkhônglàmsaodứtkhỏiđầuócVỹ.Nàngvàđứacongáitộinghiệp,lúcnépbênnhaunhưnhữngsinhlinhnhỏbékhôngcònkhảnăngtựvệ,khôngđượcaichechở,đangbịdồnđuổivàonơihangổcuốicùng;lúcngâydạiđẫnđờkhôngcòn

chútsinhlực,khôngcókhảnăngcứugiúp.Vỹkhôngdámnhìnvàohaicặpmắthoảngloạnấy.Vỹnhụcnhãđauđớnđếncùngcựcvìvônđãvôtíchsự,chưamộtngàymanglạihạnhphúcchovợcon,giờlạigieothêmtộilỗi,taihoạ.

Nếu không có những người đang thừa hành công vụ, có lẽVỹ đã ômchầmlấyKhiêmvàcongái,oàkhóc.Nhưnglạthay,khichiếccòngsốtámbậpvàohaicổtayanh,Vỹbỗngthấycứngcỏivàcóchútngạođời,anhhấtmáitócđangxoàtrướctrán,nóivớivợgiọngcứngcỏirồibướcrakhỏinhà.

-Khôngsaođâu…Anhđirồilạivề.EmgắnganủivàchămsócbéMainhé…

ChiếcxemàurêuđítvuôngnhưchiếchòmkínbịtbùngchởVỹđiđâu,đibaolâu,anhcũngkhôngbiếtnữa.TừđâyVỹquêndầncảmgiácthờigianvàkhônggian.Lẫnlộngiữahiệntạivàquákhứ.Mờmịtkhôngthấytươnglai.

Suốt hai ngày đầu trong căn phòng như chiếc quan tài, chiều ngangchừnghaimét,chiềudàibamét,cóôkínhbằngbàntayphíatrênđủhắtmộtchùmánhsángtừngoàivào,Vỹlúcnằmxoàitrênchiếcphảnnhớpnhápvìđủloạimồhôngườilâungày,lúcngồigụcmặttrênhaiđầugối,lúclạinằmnghiêngnhưcontômluộc.Suấtcơmcákhôđểchỏngchơ.Tậpgiấyvàchiếcbútbivẫnnguyênchỗcũ.Ngườitakhuyênanhthànhkhẩnkhaihếttộilỗi,kểhếtquátrìnhthahoá,phảncáchmạng,từkhicònhọcởLiênXô,rồitheonhómNhân vănGiai phẩm, theoChủ nghĩa xét lại, câu kết với bọn phảnđộng chống phá cuộc kháng chiến chốngMỹ và xây dựng Chủ nghĩa xãhội…

Chođếnngàythứnăngthìcuộchỏicungbắtđầu.-Anhchobiếthọtên?-Báocáocánbộ,NguyễnKỳVỹ.-Ngàythángnămsinh?Quêquán.-Báo cáo cán bộ, sinh ngày… tháng…năm… , tại làngĐộng, huyện

PhươngĐình,tỉnhSơnMinh.-Nghềnghiệp,nơilàmviệc?-Báocáocánbộ,đibộđộirồiviếtvăn.-Viếtvănkhôngphảilànghềnghiệp.Anhnóilại.-Báocáocánbộ,làmbiêntậptạiNhàxuấtbảnBìnhDân.-Vìsaoanhbịbắt,vìtộigì?-Báocáocánbộ,đangđi, tôibịđụngxeđạp, rồibịgiảivềđồn…Tôi

khôngbiếtmìnhbịbắtvìtộigì.

-Anhhãynghiêmchỉnh.Khôngaivôcớbắtanh.Anhcốtìnhngoancố.Trảlờilạichothànhkhẩn.Anhbịbắtvìtộigì?

-Báocáocánbộ.Thựctìnhtôikhônghiểubịbắtvìtộigì.Đềnghịcánbộchobiết…

Nhàchứctráchmũikhoằmbỗngđậpbàn.Rõràngôngkhôngthểkiênnhẫnđượcnữa.Ngườithưkýởbànbêngiậtmình,đánhrơichiếcbút.

-Anhđịnhhỏicunglạichúngtôiphỏng?Anhquábiếttộilỗitàytrờicủamình,nhưnglạicốtìnhquanhco.Choanhtrảlờilại!Anhthấymìnhbịbắtvìtộigì?

Vỹcúimặt.Nhàchức tráchđọcrõvẻ lì lợm,sắtđáquavànhmôicắnchặtcủaVỹ.

-AnhNguyễnKỳVỹ.Hãynhìnthẳngcánbộvàtrảlờicâuhỏi.-Báocáocánbộ.Tôikhôngcótội.Chiếcđồnghồtreotườngđiểmtíchtắcnặngnề.Khôngkhítrongphòng

tưởngnhưnénlại,ngộtngạt.-Tôicảnhcáoanh-Nhàchứctráchxôghếđứngdậy-Tôichoanhtiếp

tụcsuynghĩ.Nếuanhmuốnđượckhoanhồngđểtrởvềvớivợconthìphảithànhkhẩn.TộianhtohơnanhtưởngrấtnhiềuđấyanhNguyễnKỳVỹạ.

Câucuốicùngnhàchứctráchgằnquakẽrăng,rồihấthàmchoanhcảnhvệđưaVỹđiLầnthứhai,rồilầnthứba,kịchbảndiễnravẫnynguyênnhưcũ.Lạinhữngcâuhỏivànhữngcâutrảlờinhưlầntrước.

Lầnthứtư,Vỹđượcdẫntớimộtcănphòngkhác,rộnghơn.Cóthêmhaingườinữa.Mộtthưkýngồiởbànbên,cạnhanhthưkýcũ,cómáyghiâmvàmộtchồngsổsáchtàiliệu.

Ngồi trước bàn lớn giữa phòng, cạnh ngườimũi khoằm làmột ngườimanghàmđại tá,cógươngmặt thưsinh, tránhói,đeokính trắng, rấtkhóđoántuổi.Ngườimũikhoằmlạiđưaranhữngcâuhỏithủtụcbanđầu.VàVỹvẫnmộtmựckhôngnhậntội.

Ngườiđeokínhtrắngbấtngờđưaramộtcuốnsổ.-AnhVỹcónhậnracuốnsổnàykhông?Vỹ bỗng tròn xoemắt khi nhìn thấy cuốn sổ tay bìamàu đômà anh

tưởng đã đánh rơi ở bến phà sông Công khi anh đi cùng Hạnh lên thămKhánhởnôngtrườngQuanChinămnào.Trờiơi,saocuốnsổghichépcủaVỹlạinằmởđây?Bằngcáchnào?Aiđãvớtnódướisônglên?

-Anhngạcnhiên lắmphảikhông?Cuốnsổ taynàyghinhữnggìchắcanh còn nhớ? Anh có muốn chúng tôi đọc lại bản nháp lần đầu bài thơ"Tiếnghátnhândân"củaanhkhông?

"ChữĐồngTửtrầmmìnhlộingượcsôngHồngTừthuởÂuCơđếngiờvẫnkhốĐồnghợptácchỉtoànrơmvớirạMáuđỏbầmchứđâuphảiphùsa?Khichointrên"GiaiphẩmBốnmùa"anhđãsửahaicâucuối thành"

Sóngcuồncuộnchaytậncùngxứsở/Máuđỏbầmchứđâuphảiphùsa?"Miệnglưỡithâmđộcquá,nhàthơơi.Cònđâynữa,rấtnhiềunhữngcâuthơphảnđộngcủacácđồngchỉNhânvănGiaiphẩmmànhàthơNguyễnKỳVỹcủachúngtađãchéptrongsổtay.Nàolà:"Tôiđigiữaphốgiữanhà/Màkhôngthấyphốthấynhà/Chithấymưasa trênnềncờđỏ"Nào là:"Đembụccônganđặtgiữatimngười"Phảnđộnghếtchỗnói.Nhàthơơi,đánglẽchúngtôiđãchobắtanhngaytừnhữngngàyấy…

Vỹbấtngờ.Vìcuốnsổnhưcóphépthăngthiên,độnthổ,lọtvàotaycácnhàchứctrách.Vìcáigiọngđọcdiễncảmvàcáchnóigiễucợtrấtcóduyêncủaôngđạitá.

-Chưahếtđâu-Vịđạitátiếptục-ChúngtôisẽdànhriêngmộtbuổiđểngheanhnóivềngườiđồngchítênlàSécgâyêvích,anhđãhẹngặpởĐạisứquánLiênXô, cùngnhững tài liệuvềĐạihội lần thứXXĐảng cộng sảnLiênXô,màanhđãdịchvàtruyềnbá…Hômnayhãynóivềvănchương…Những tư liệumới nhấtmà chúng tôi có trong tay càng cho thấy nhà thơNguyễnKỳVỹđãtrởthànhngườiđứngngoàicuộc,hoàntoànthờởxalạvớicuộcchốngMỹcứunướccủatoàndântộc.Chưanóitớiviệclưuhànhtậpthơ"VáyĐìnhBảng" củaBùiViệt,một nhânvật củanhómNhânvănkhôngchịuhốicải,haypháttántàiliệuranướcngoàiđểđàibáocủađịchlợidụngcôngkích,bêuxấuchếđộta.NguyhiểmhơnlàBùiViệtvàmộtvàiphầntửđangcókhuynhhướngsángtácsuyđồi,đingượclạiphươngphápsángtáchiệnthựcxãhộichủnghĩamàtoàngiớivănnghệsĩđanglấylàmkimchỉnamchođườnghướngsáng táccủamình.Hiện thựcvôbờbến làhiệnthựcgì?Garôdilàai?RõrànglàmộtsựphủnhậnChủnghĩahiệnthựcxã hội chủ nghĩa, xoá nhoà đấu tranh giai cấp, thủ tiêu chủ nghĩa xã hội.Ngườidịchtàiliệunàylàai?CóphảingườitừngtranhluậnrồikếtthânvớiJean-PaulSartre,kẻđãlykhaiĐảngCộngsảnPháp,đitheochủnghĩahiệnsinh?ChúngtôiđãtừngcảnhbáogiớivănnghệsĩrằnggiáosưTrầnlàmộtnhânvậtđặcbiệtnguyhiểm.AiđãđưaanhđếnvớigiáosưTrần?

-Báocáocánbộ,tựtôiđến.Tôicoigiáosưlàngườithâytriếthọc…-Đómấtlậptrườngquanđiểmtừchỗđó.Ănphảiđạnbọcđườngtừchỗ

đó,nhàthơNguyễnKỳVỹạ-VịđạitábắtđầutỏrathíchthúkhithấyVỹ

đãbịcuốnvàocâuchuyện-Cònđâynữa,haicâuthơđềtựachocuốntiểuthuyết"Chântrờihoangtưởng"đangviếtdở,đặcbiệtđánglưuý:"Tôikhócnhữngchântrờikhôngcóngườibay/Lạikhócnhữngngườibaykhôngcóchântrời"(1).

-Báocáocánbộ,khôngphảithơcủatôi.Đâylàcâuthơrấthaycủamộtnhàthơbậcđànanh.Tôimượnlàmlờiđềtựa.

-Củaaivậy?-Báo cáo cán bộ.Thơnháp trong sổ tay, dạngbản thảo, tác giả chưa

côngbố,vìthếxinđượccoinhưbímậtcánhân.-NhàvănNguyễnKỳVỹđãnhầmlẫnquárồi.Đốivớicáchmạng thì

khôngcógìlàcánhâncả.Mọibímậtriêngtưđềuthuộcvềtổchức,vềtậpthề.Vìchếđộchuyênchínhvôsản,mọicôngdânđềuphảicónghĩavụhysinhmọicáiriêng,mọitoantínhcánhân.Câuthơấylàcủaai?

-Báocáocánbộ,tôiđọctrộmtừmộtcuốnsổtay…-Củaai?Chúngtôimuốnbiếttácgiảcủahaicâuthơnày.Đâylàthơcực

kỳphánđộng…Nếuanhtrungthựckhaibáo,anhsẽđượckhoanhồng…-Báocáo,xỉnmiễnchotôitrảlờicâuhỏinày…Biết vừa chạm vào tảng đá ngầm, mặt vị đại tá đang lạnh tanh bỗng

nhếchmộtnụcười:-Không sao…Thì tahãy tạmgác chuyệnnày lại.Tôn trọng tựdo cá

nhânmà…Chúng tôi đànhphải tự tìm ra tácgiả.Chỉxinnóivới anhVỹrằngđây làhai câu thơ ámchỉ, các anhdùngbiểu tượnghaimặtđể côngkíchChủnghĩaxãhội.Chântrờilàgì?Chân trờihoang tưởng là thếnào?Ngườibaylàai?Cácanhkhôngthểdùngbiểutượngbabốnmặtđểchegiấudãtâmcủamìnhđượcđâu.BọnNhânvănGiaiphẩmtừngrêuraolànhữngchiến sĩđấu tranhcho tựdo sáng tạo, tựdonghệ thuật.Chúng thiếuchântrời,bứcbốingộtngạtvìthiếutựdo,dânchủ.ChúngrêuraoChúnghĩaxãhội làmộttrại lính.Đấy,biểutượnghaimặtchínhlàởchỗđóChúngvừakíchđộngtrựctiếp,vừabónggióxaxôi.

Vỹbànghoàngvìsựdiễngiảivàsuydiễncủavịđạitá.-Bâygiờtabànđếntiểuthuyết"Chântrờihoangtưởng".-Tôirấtthắcmắc,tạisaonhàthơNguyễnKỳVỹbỗngnhiênlạichuyển

sangviếtvănxuôinhỉ?Anhchánthơrồià?-Báocáocánbộ, tôivẫn làm thơ.Tôicoi thơnhưmột thápngànghệ

thuật.Nhưngkhôngphảilúcnàomìnhcũngtớiđược.-Mộtthápngànghệthuật.Rấthay.Nhưngcòntiểuthuyết?-Báocáocánbộ,nếuvíthơnhưmộtthápngàthìvănxuôinóichungvà

đặcbiệtlàtiểuthuyết,nhưmộtdãynúi.Tiểuthuyếtlànhữngkhẩuđạipháocủanềnvănhọc.Mộtnềnvănhọcvạmvỡvàđồsộphảicónhữngđỉnhcaotiểuthuyết…

-Thế"TruyệnKiều"củathihàoNguyễnDuthìsao?Thicachẳnglẽlạikém tiểu thuyếthaysao? -Vịđại tá lại thấyhứng thúkhiđụngchạmđếnnhữngvấnđềhọcthuật.

-Báocáocánbộ,TruyệnKiềuchínhlàbộtiểuthuyếtbằngthơ.Mộtthiphẩmtiểuthuyếtkiệttác.NguyễnDuphảidùngtớihơnbangàncâuthơmớisáng tạonổinàngKiềuvàbức tranhxãhội thờinàngsống.Thơ lànhữngkhúctìnhcavàbica.Phảitiểuthuyếtmớiđủkhảnăngbaochứanhữngvấnđềxãhộirộnglớn…

-VànhàthơNguyễnKỳVỹphảichuyểnthànhnhàvăn,phảidùngđếntiểuthuyết"Chântrờihoangtưởng"đểcôngkích,bôinhọ, tiến tớixoábỏchếđộXãhộichủnghĩabáchchiếnbáchthắngcủachúngta?

-Báocáocánbộ,đâycólẽlàmộtkiểuđọcvănbảnhếtsứclệchlạc…-Thôi,anhđừngnguybiện,đánhtráokháiniệm-Vịđại tánhìnđồng

hồ,vàđộtngộtnổinóng.HìnhnhưôngsựcnhớtớicuộchẹnởnhàhàngtrênđườngCổNgưtrưanay-HìnhtượngnhàbáoPhantrongtácphẩm,bỏtoàsoạnvềnuôichócảnh,suốtngàyđàmđạo,tâmsựvớiđànchó,nhằmmụcđích gì?Tại sao anh cho côNhuỵ, conmột địa chủ bị ta xử hồi cải cáchruộngđất,yêuPhan,rồikểhếtvềcuộcđấutốchađểkhuyênPhandựnglạithànhtiểuthuyết?

Mỗicâunóicủavịđại tá lạikhiếnVỹnổigai,ớn lạnhdọcsống lưng.Hoá ra ông ta đã đọc kỹ những trang viết bằng đủ thứmực, những dòngnguệchngoạc,gạchxoánhằngnhịtmàtưởngchỉVỹmớiđọcnổi.Vàôngtakhôngchỉđọcmàcònghinhớ,nghiềnngẫm, sămsoi, tìmkiếmxemphíasaunhữngdòngchữấychứaẩnđiềugì?

-Báocáocánbộ,đâylàmộttácphẩmvănhọc…Vảlại tácphẩmnàyvẫnđangởdạngbảnnháp,chưacôngbố,nóvẫnthuộcvềbímậtcánhân,nênchưathểbànxét…

Vịđạitálạinhìnđồnghồ.QuagầnhaitiếngtrựctiếphỏicungphầntửhậuNhânvănGiaiphẩm,kiêmXétlạihiệnđại,sắcmặtôngđãđổimàu.Nóchuyển từ trắngxanhsangđỏ lựng, rồi tím tái.NguyễnKỳVỹquả làmộtnhânvậtrấtnguyhiểm,nhưngnóichuyệnvớiythậtthúvị.

***Suốtmột tháng trong phòng tạm giam, nhà chức trách vẫn không kết

đượctộiVỹ.Vỹkiênquyếtkhôngkýbiênbản.Vỹđòiphảimởmộtphiên

toàcôngkhaiđểxửanhtheođúngtinhthầncủaHiếnphápvàphápluật.Đài BBC và một vài hãng thông tấn nước ngoài, như Reuters, UPI,

AFP…đãđánhhơi thấyvụbắtgiamVỹ,đưatinmộtcáchméomóvàsailệch.

Mộtbuổisáng,Vỹđượcđưalênchiếcxeđítvuôngcóthùngkínbịtbùngđếnmộtnơixathànhphố.Bằngtrựccảmvàkinhnghiệm,Vỹnhậnrachiếcxeđangđitrênnhữngconđườngtrảisỏivùngtrungdu,thỉnhthoảnglạigặpmộtổvoi,mộtvũngnước,cũngcóthểlàxeđangđiquanhữnghốbom.

Chừnghaigiờsau,chiếcxedừnglại,Vỹbiết,xeđangdừngbênmộthồnước, dưới những đồi thông, vì tiếng reo vi vút của thứ lá kim trong gió,khônglẫnđược.Quảnhiên,khirakhỏithùngxe,Vỹngỡngàngvìmộtvùngcảnhquanthơmộng,sơnthuỷhữutình.NgườitadẫnVỹđếnmộtcănnhàlợplácọ,népdướitánthôngxanhtốt,nửanổitrênmặtđồi,nửachìmdướilòngđất, cóhệ thốnggiao thônghào,hầmchữAxungquanh rấtkiêncố.Thậtngạcnhiên,đónVỹtrongcănphòngbiệtthựthờichiếnấylạichínhlàanhtraicủaVỹ,đồngchíChiếnThắngLợi.

-Emgầyquá!Đó làcâunóiđầu tiêncủaôngLợikhihaianhemgiápmặtnhau.Vỹ

cảmthấyđộrungcủahaibàntaytonặngđặtlênvaiVỹ.Vỹnhìnthấyhaingấnnướctrongkhoémắtngườianhtraicủamình.ÔngxúcđộngvàthươngVỹthậtlòng.

-Chú có biết anh đau lòng biết bao khi gặp chú trong hoàn cảnh nàykhông?

Đến lúchaianhemngồiđốidiệnbênchiếcbàn rộng,có trà, thuốc lá,kẹovàbánhngọt,thìVỹlạithấynhữnglờicủaLợikhôngcònchânthậtnữarồi.KỷniệmvềlầngặpgỡđầutiêntạiBanX,nơiLợilàmviệc,saukhiVỹbịtrụcxuấtkhỏiLiênXôvềnước,khiếnVỹnhớngayđếncuộctranhluậnnẩylửagiữahaingười.Lầnnày thìVỹkhôngmuốncãinhauvớiônganhtrainữa.Vôbổ.Còngìmàtranhcãi?Haithếgiớitâmhồnkhácnhau.Haiphạmtrùđạođức,phạmtrùsốngkhácnhau.Haiđườngthẳngsongsong,chỉcóthểgặpnhauởvôcùng…

-Hômchúđụngxe,cácđồngchícôngangọichoanhngay.Anhnghĩchỉvàitiếngđồnghồrồichúlạivề…

-Emcũngnghĩthế…Câuchuyệngiữahaianhemthậtkhókhăn.Ngaycảcuộcgặpgỡnày,

cũngkhókhănlắmôngLợimớithuxếpnổi.Sẽchẳngcònlàmộtconngườitheođúngnghĩacủanó,chứkhôngnóichiđếnbổnphậnmộtônganhtrai,

quyềnhuynhthếphụ,nếuLợikhôngcómộtcuộcdànxếpđể,hoặclàcứutộichoemmình,hoặc làđểVỹvàgiađìnhhọmạcbiết rằng,ôngđã làmhếtsức. Trước khi đến đây, Lợi cũng đã xin ý kiếnAnh Tư và tổ chức. Lợimuốnbảolãnh,nếucóthể.NhưngýAnhTưcóvẻkiênquyếtlắm."Ôngchamìnhđãdạyrồi:Thươngchovọtchoroi.TrịthằngVỹtứclàdằnmặtcảmộtphenhómchốngđối,làgiữyênmộtmảnghậuphương,khôngđểkẻđịchlợidụng.Thàgiếtnhầmcònhơnbỏsót,MaoChủtịchtừngdạynhưthế".LợibiếtkhôngcòncáchnàocứuVỹhơncáchVỹ tựcứumình.Ôngcònbiết,chínhVỹđanglà thứthuốcthửđốivớiông.ÔngđangbịVănQuyềntheodõitừngngày.CóhaivụôngđãbịhớvớiQuyền.MộtlàcuốnsổghichépcủaVỹdoSànhlấytrộmcủavợnộpchoQuyền.QuyềngiảvờnhưcánhhẩuvớiLợi,đưariêngchoLợibiết,nhưnglạingầmsaochụplạivàbáocáovớiđồngchíTưVuôngđểthửxemLợicódámémnhẹmđikhông?VụấyLợicứchầnchừmãi,phảiđợiAnhTưnhắc.Hailà,việcLợixinchoLêKỳChu,con traiPhóChủ tịchHộiphụnữ tỉnhĐàoThịCam,khôngnhữngkhôngphải ramặt trậnmà còn được sang LiênXô học kỹ thuật tên lửa.Hai tửhuyệtấy,VănQuyềnvẫnngầmgămlạiđấy.AibiếtQuyềnsẽlậtđổLợilúcnào?Chonên,chỉcầnông tỏramềmyếu,đặt tìnhanhemlên trênnhữngnguyêntắccủatổchức,chắcchắnsẽbịtrảgiá…

-CáilầnVănQuyềnđưacuốnsổghichépcủachúchoanh,mấylầnanhđịnhtâmsựvớichú…

-Hoáraanhcũngđãbiếthếtcảrồi…Sau lần Anh Tư chỉ thị cho đăng bài bút ký "Sau luỹ tre làng" trong

chuyếnđithâmnhậpthựctếcủachú,anhđãmừng…-Aingờchứngnàovẫntậtấy,phảikhônganh?-Anhkhôngnghĩđólàýthứchệ,làquanđiểmlậptrường,màđơnthuần

chỉ là phương pháp tư duy, cách tiếp cận hiện thực.Văn nghệ sĩ các chúbồng bột và thiên về trực cảm, thiếu sự dẫn dắt của lý trí, đặc biệt là lýtưởng.

-Vìthếmớicóanhvàem.Anhlàmquan,cònemthìlàmgiặc!-Đừngnghĩ thế.Chú làkẻngoàicuộc thìđúnghơn.Chúngây thơvề

chính trị.Chú tự táchmình ra khỏi dòng chảy cuồn cuộn của cáchmạng.TrongkhihàngtriệuchàngtraicôgáixẻdọcTrườngSơnđicứunước,trongkhihàngnghìnnhàvăn,nghệsĩ,tríthứctìnhnguyệnkhoácbalôratrận,hátcho đồng bào tôi nghe, sáng tác phục vụ công nông binh, trong khi hàngchụctriệungườithắtlưngbuộcbụng,thóckhôngthiếumộtcân,quânkhôngthiếumộtngười,sẵnsàngdỡnhàđểlàmđườngchoxequa,pháoqua,sẵn

sànghysinhthânmìnhđểđườngthôngcầuthông…thìmộtnhómphầntửvănnghệ lykhairarảđòi tựdosángtác,đòidânchủvàcôngbằng,nguyhiểmvàphảnđộngnhấtlàđòiquyềnlãnhđạo…

ChiếnThắngLợi nói sa sả hơn tiếng đồng hồ.Ông độc diễn thì đúnghơn.Ôngnóivềhaiconđường,vềgiaiđoạnquáđộ,vềquyluậttấtyếucủalịch sử, về sựgiãy chết của chủnghĩa tưbản…Cứ nghe ông nói thìMỹ,Nhật, Anh, Pháp… sắp chết đến nơi. Liên Xô, Đông Đức, Ba Lan, TiệpKhắcđangởgiaiđoạnChủnghĩaxãhộipháttriển,mọingườiđanglàmtheonănglực,hưởngtheonhucầu.Chủnghĩaxãhộiđangnhỡntiềnthànhthiênđườngcủanhânloại…

Vỹnhìnônganhmộtcáchthươnghại.Ônglàngườihọctròcấpmộtrấtxuất sắc, nhưngkhôngbaogiờvươn tới được tầmkiến thứcđại học.Vớiông,chủnghĩaMáclàbấtbiến,trongkhithếgiớibiếnđổitừnggiờ.Trongkhicả thếgiới tưbảnphươngTâyđãvậndụngchủnghĩaMácđể tựđiềuchỉnhchínhnó,trongkhicácnướcBắcÂunhưĐanMạch,PhầnLan,ThuỵĐiểnđangthựchiệnlýtưởngnhânđạocủaMáctrênđấtnướchọmộtcáchhàihoà,thìcácnướcĐôngÂulạibiếnhọcthuyếtMácthànhmộtthứgiáođiều,khôcứng,biếnChủnghĩaxãhộithànhmộtđạicôngxãđầyquanliêu,hìnhthứcvàtẻnhạt…SaoôngLợilạinỡlấynhữngbàiraogiảngtrongcáclớp tuyênhuấn cho cánbộ cấpxãđểnói vớiVỹ?Chả lẽVỹ lại đốp chátthẳngvàomặtônganhngutín,giáođiềuvàảotưởngrằng,emcamđoanvớianh,chỉhơnchụcnămnữalànhữnghìnhtượngsángchóiấycủaônganhsẽsụpđổ.Bởicuộc sốngkhôngchophépaixâydựng lâuđài trênnhữngảotưởng,sựđộcđoánápđặt,lốihôhàođạođứcgiả…Nhưngthôi,íchgì?Lợiđang thoảmãnvìquyền lực,đang làcôngcụcủaquyền lực.TựnhiênVỹkhôngcònhứngthútranhluận,nhưmuốnngủgật.

-Anhcóthểbảolãnhđượcchochú,vớimộtđiềukiện-ôngLợikếtthúcbàilênlớphơnmộttiếngđồnghồ.

-Điềukiệngìhảanh?-Chúphảithànhkhẩnkývàobiênbảnnhậntội.Tộihùatheokẻxấugây

rối, chia rẽ, đi ngược lại Chủ nghĩa xã hội. Tội sáng tác và truyền bá tưtưởngchốngĐảng,chốngchếđộ…

-Thôi,anhvềđi…Vỹuểoảichựcđứngdậy,nhưngchưakịpthìđãbịđồngchícônganở

phíasautưởngVỹcóbiểuhiệnmanhđộng,liềnápsátdằnxuốngghế.-NhờanhnóivớinhàemvàchịLà,nếuucóhỏithằngVỹthìbảonóđi

công tácnướcngoài.AnhnhớdặncảchúCục.Tuyệtđốikhôngđểchou

biếtemphảiđi…,anhnhé.Tộingườigiàlắm…ÔngLợithởdàibấtlực.Khôngcócáchnàocứuthằngembướngbỉnhvà

bấttrịnàyđược.Mộttuầnsau,NguyễnKỳVỹcólệnhđiềuđitrạiT5.Chúthích:(1)ThơTrầnDần.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương19K27

ChâuHàlàngườibạnduynhấtlênthămVỹởtrạicảitạo.KhôngphảiVỹkhôngcóbạn.NhữngngườibạntừthuởbộđộiCụHồ,

những người bạn văn chương thân thiết như Châu Hà cũng có đến hàngchục. Nhiều người yêu quí Vỹ tới mức sẵn sàng chia cửa xẻ nhà. Nhiềungườitìnhnguyệnlàmđệtử,cóthểtửuphùngtrikỷsuốtđêm,cóthểmangvácđiếuđómchoanhtớibấtcứbuổibìnhthơ,nóichuyệnvănchươngnào.Nhưnggiờthìngườitasợliênluỵ.GiáVỹmắccănbệnhhiểmnghèo,thậmchíbệnhxãhộinany,lâynhiễmnhưholao,hủi,dịchhạch…ngườitacũngsẵnsàngđếnthăm,thậmchívậnđộng,quyêngóptiềnbạcđểVỹvàvợconvượtquacơnhiểmnghèo.Nhưng"cănbệnhchínhtrị"Vỹđangquàngvàongườithìbạnbèthânthiếtđếnmấycũngđànhlảngtránh.Dâyvào"conhủichínhtrị"nhưVỹ,khôngnhữngtoiđờimình,màcònkhuynhgiabạisản,tantànhtươnglaisựnghiệpcủacảvợ,con,họhàngruộtthịt.

Cóhaingườiđànbà,khôngphảibạnbècủaVỹ,nhưngdám liều theoKhiêmlênthămVỹhồianhchuyểnvềtrạigiamK27lànhữngtrườnghợpngoạilệ.ĐólàNguyệtvàchịLà.

Đi thămemchồng,nhưng lại sợôngLợingăncấm,chịLànóidốivềthămquêtrênĐịnhHoá,rồibảoKhiêmđưalênK27.Chắcchịđãchuẩnbịchochuyếnđikỳcônglắm,nênkhigiápmặtVỹởnhàchờ,chịvừalaunướcmắtvừalấytrongtaynảiramộtbọctúini-lônggóinhiềulầngiấybáo,nặngtớibakilô,khiếnKhiêmcũngphảingạcnhiên.

-Ruốcthịtnạc thănvớiruốcbôngcáquảđấy.Thứnàyđể lâuăndần.Tôimuatemphiếuthịtcủangườita,muacáquảởchợLongBiênrồithuêngườitrênphốChảCálàmhộ.KhôngphảiphiếubìaBcủaôngcánbộtậpkếtlàmthơtặngtôiđâuchúVỹạ.Ôngấytìnhnguyệntrởvềquêchiếnđấutừnămngoáirồi.

Ba cân ruốc ấy, Là vàKhiêmnăn nỉmãi, ông quản giáomới choVỹmangvàophònggiam.Nhưngngayhômsau,bọnđầugấutrongtrạiđãtrấnsạch.MaymàchúngthươngvànểVỹthachoanhmộttrậnđònxăngtan.

Nguyệt theo lên với Khiêm một lần khác, vào dịp Quốc khánh 2-9.GiốngnhưchịLà,Nguyệtcũngphảinóidốichồngrằngđithămngườiemruột trênTuyênQuang.Sànhbâygiờđã làchủ tịchphường.CănnhàphốHuếvớiTổhợpcắttócCờĐỏnhờsựgiúpđỡtậntìnhcủaVănQuyền,đãhoàn toàn thuộcquyềnsởhữucủavợchồngSành.TừngàyNhàxuấtbảnBìnhDânsápnhậpvớicácnhàxuấtbảnkhác,NguyệtchuyểnsangXưởngphimĐènchiếu,giữchântạpvụ.LênthămVỹ,Nguyệtchỉmuốngặpđểnóivềcuốnsổghichépcủaanh.

-ThấyôngSànhnhàemnóianhbịbắtlàtừquyểnsổấy,emânhậnquá-NguyệtnóivớiVỹ,nhưconchiênthútộitrướcĐứcChabềtrên,nóitronggiàngiụanướcmắt-Chỉtạiemthíchđọcnhữngbàithơcủaanhnênemmớiđemvềnhà.Aingờcái lãoSànhnhàemgiấuđi,mangnộpchoôngVănQuyền.Tộiởem.EmgiếtanhkhôngdaorồianhVỹơi…

Nguyệtnói,VỹmớibiếtQuyềnđãngấmngầmtheodõianhtừdạoấy.ChotớigiờVỹvẫnchưahiểuQuyềnthùghétVỹvềchuyệngì?Đốkỵtàinăngư?GhenghétvìKhiêmư?Haythùhậnvìquanđiểmlậptrườnggiaicấp?

-Đượclênthămanhlầnnàyđểnóirõnguồncơnvớianhlàemvợiđinỗiânhận-Nguyệtlaunướcmắt,rồiliếcnhanhngườiquảngiáo,dúivàotayVỹmột tờgiấygấpnhỏtínhưchiếckhuyáo-AnhcònnhớôngHiệukhông?NhàbáoHữuHiệuấymà?

-Hiệutổtrĩthìlàmsaoquênđược.Tưởngôngấynghỉhưurồi?-Vâng.Vềquê,trởlạinghềbốcthuốccủaôngnộirồi.Thỉnhthoảngbác

ấyvẫnraHàNộicấtthuốc,cóghéchỗem.Biếtemsắplênthămanh,bácHiệugửichoanhtoathuốcchữabệnhtrĩgiatruyền.Bácấybảo,vớianhthìchẳngcầngiấubíquyếtgì.Saukhi ra tù,bài thuốcnàyđủgiúpanhkiếmsống,chẳngcầnphảiviếtláchvănchươnggìchonónhọcxác,màlạidễmắctùđày.Bácấycũngđềphòng trongnàyanhănuốngkhamkhổ,dễbị trĩ.Ngườithậtthànhưđếm.Bácấyviếtthếnàoemvẫnđểynguyên,khôngsuysuyểnmộtchữnàođâu…

VỹchợtnhớcâuanhtừngnóivớiôngHiệu:"Đờikhôngđangmộtcáitổtrĩ".Bâygiờ thìphảinóikhác. "Cái tổ trĩ thậtứngđángởđời".Đúng thếkhông,bácHiệu?Vỹthấylòngấmnóngtìnhngười.

***Bài thuốc trĩ củaôngHiệu,khôngngờđãgiúpVỹ trở thành thầy lang

củatrại.Doănuốngkhamkhổ,gạohẩm,cákhôlạithiếurau,nhiềungườitrongtrạitáobón,rồisinhtrĩ.Vỹchữachomấyngườikhỏi.Cóvịgiámthị,tênBản,từchiếntrườngra,mắctrĩnặng,đượcVỹchữakhỏi,cảmđộnglắm.ĐểtrảơnchoVỹ,ôngBảnđãchoVỹmộtđặcânmàVỹphảimangơnsuốtđời.

Sốlàtếtnămấytrờirétcămcăm.Ởvùngnúiđánày,cóngàynướcđóngváng,sắpthànhbằng.Đúnghaimươibathángchạpâm,ngàyôngTáolênchầutrời,Vỹlênrẫytrồngbíngô,bịcảmlạnh.Rồisốtrétđùngđùng.Chỉmộtmảnhchănchiên,khôngđủấm.Vỹnằmcorotrongphònggiam,răngđánhcầmcập,môilưỡikhôsác,sưngvù.Cácphạmnhântrongtrại,aicũngthươngVỹ,dànhchoVỹnhữngmiếng thịthiếmhoi trongsuấtcơmtù,cóngườinhườnghẳnmảnhchănbôngchoVỹđắp.

ĐúnglúcấythìKhiêmvượtbatrămcâysốđườngnúilênthămchồng.Chịmangtheomộttúixáchnặngđầybánhchưng,giò,chả,kẹobánh,thuốc

lá,đường,sữa…màgiađìnhvàbèbạndồnhếtphầntemphiếuđểlochoVỹmộtcáitết.

Nội quy của trại, phạmnhân chỉ đượcgặpngười thânmột buổiởnhàchờ,dướisựgiámsátcủaquảngiáo.Ngaycảvợlênthămchồngcũngchỉđượctròchuyệnvãnnhauquakhungcửasắt.Nhưnglầnnày,giámthịBảnđãgiảiquyếtchoVỹnhưmộttrườnghợpđặcbiệtngoạilệ.BởiVỹđangốm,rấtcầnngườichămsóc.GiámthịBảngiảithíchvớimọingườithế.

NhưngýtứsâuxacủasựhàophóngnàylàVỹđãgiúpBảnkhỏibệnhtrĩ.Bảnlại làngườiyêuthơvăn,rất thíchtậpthơ"ThờicủaThánhThần".Trongsốnhữngphạmnhânởtrại,Vỹlàngườitùmàôngluôncónhữngứngxửđặcbiệt.Ônghiểuđượcnỗioankhuấtvà tấnbikịchcủađờiVỹ trướcthờicuộc.TrongconngườiBảnvẫnsẵntiềmchứalòngtrắcẩn.

Đêmấy, trongcănnhàlácủa trạmxátrạicải tạo, làmộtđêmkỳdiệu.Rétthấuxương.Gióvậtvãtrêntánlárừngnhưcóhàngđàntrăngiótrườnqua.Nhưngthậtlạ,giannhàláchỉtùmùmộtngọnđèndầumànhưcósứcnóngcủamộtbếpthanhồng.ChỉmớigặpKhiêm,đượcnắmbàntaynàng,soivàomắtnàng,làcơnsốtréttrongngườiVỹluingay.Vỹcảmthấykhoẻmạnh,bừngbừngsinhlực.

-ConMaithếnào?Cóhọcđượckhông?Concónhớanhkhông?Cứbảoconlàanhđicôngtácxachoconnókhỏitủi…Haibàmẹcủachúngmìnhnữa?Uđãbiếtanhlêntrênnàychưa?Mợcókhoẻkhỏng?AnhchỉthươngbàngoạiconMaivấtvả!

Baonhiêucâuhỏidồndập.Khiêmchưatrảlờicâunày,Vỹđãhỏicâukhác.Cuốngcuồng,Khiêmcứgậtlialịa,cứnhìnVỹnhưngườiđóiconmắt.

-Chỉchậmlêntàumườilămphútlàcóthểemvĩnhviễnkhônggặpanhđêmnay-KhiêmngảcánhtaychoVỹgốiđầu,taykiavòngômanhtronglòng, như ôm ấp đứa con. Nàng kể cho anh nghe chặng đường lên thămchồng-MáybayB52đangrảithảmHàNội,HảiPhòng.Ních-xơntuyênbốsẽchoViệtNamtrởlạithờiđồđáanhạ.Tàuvừađikhỏithìnhàgabịđánhbom.Cònbaonhiêungườiđangchờ tàu.Sángquangheđàinói,hơnmộttrămngườibịbomMỹgiếthại…

-Anhởtrênnàyhoáralạiyênổn.Suốtmấynămnaychẳngbiếttiếngmáybaylàgì-Vỹnóimộtcâunhưngườingớngẩn,nhưngnướcmắtanhlạichảyướtcánhtayKhiêm.

-Trướckhi lênđây,emđếngặpbácLợi,hỏixemliệubaogiờ thìanhđượctha.Bácấybảo,việcấylàtuỳthuộcởanh.Chỉcầnanhviếtbảnkhai,thànhkhẩnnhậntộiđãtrótdạitheobọnphảnđộngchốngphácáchmạng…

VỹbỗngđẩyKhiêmra.-Emgặpbácấylàmgì?Phínhời.Anhkhôngmuốnnhắcđếnôngấy.-Đừngcựcđoanthếanh.Anhemruộtthịt,làmsaomàbỏnhauđược?

Chắcbácấycũngbịdằnvặtlắm.Anhởtrongnàybácấycũngchẳngsung

sướnggì…Màthôi,khôngnóiđếnchuyệnấynữa.Chẳngcócơhộinàovợchồngmìnhđượcởvớinhauthếnày…

NghegiọnghờndỗicủaKhiêm, timVỹthắt lại.Anhvòngtayômxiếtlấyngườinàng.

Lâuquárồi,hơnhainămrồi,Vỹkhônggầnvợ.Cứtưởnggặpnàng,nhưtấtthảynhữnglầnxanhaulâungày,Vỹsẽômghìlấynàng,nhưconthúgặpconmồi, nhưconđựcgặp con cái chồm lênmàcắnxé, ngấunghiến, chothoảcơnthèmkhátVậymàlầnnày,mộtcơhộitrờichohiếmcó.Mộtnghĩacửđầynhânđạovà tìnhngườimàchỉvịgiám thịgiàu lòngvị thavàđầyquyềnlựcnhưBảnmớidámbanphátchovợchồngVỹ,thếmàVỹcóthểđểtuột khỏi taymình.Vỹ hoảng sợ khimơhồ nhận ramình không còn khảnăngchăngối.ÔmriếtKhiêmvàolòng,nhưngVỹvẫnkhôngdámđểnửadướicủaanhchạmvàongườinàng.Vỹvừatựtivừasợhãiphảithúnhậnsựbấtlựccủamình.ĐósẽlàbímậtcuốicùngcủaVỹAnhkhôngmuốnnàngthấtvọng,đaukhổ.Đờithằngđànông,nhụcnhãnhấtlàsựbấtlực.MàVỹ,ngótbốnmươi tuổi,đâuphảiđãgià?Ýnghĩđauđớnấycứchàxát tronglòngVỹ.LiệuKhiêmcóhiểuvàthôngcảmrằnganhvẫncònchưadứttrậnốm?Rằngthiếudưỡngchất,sinhkhíđànôngcũngyếuđinhiều.ÔigiánhưnàngởbênVỹthêmmộthaiđêmnữa…

-Kìa,anh.Saomàkhóc?Ởbênem,anhkhôngthấyhạnhphúcư?NànghônmôiVỹ, uốnghết nhữngngấnnướcmắt đang chảy trênmá

anh.Đôimôinàng,mềmấmvà thơmmùi trái chín, ấp lênmôi anh.Cảmgiáctêmê,ngọtngàoquyếnrũcủađầulưỡinànglàmanhbủnrủn.Vớitấtcảtìnhyêu,sựsungmãnvàthèmkhátcủangườiđànbàbấylâugìngiữ,kìmnén,ngườiđànbàđangđộphìnhiêunhất,đắmđuốinhất,nàngđanggiúpanhhồisinhlại.Rồi,nhưcóphépmàu,nhưconrắncókhảnăngtựlộtxác,nàng trườn khỏi những vải vóc đangmặc trên người.Một tấm thânmềmmại, căngnở, ấmnóng, trẻ trungđếnngỡngàng thoắt làmVỹbừngbừngsinhlực.ÁnhsángngọnđèndầukhôngđủchoVỹnhìnthấythânthểnàng,nhưnganhcảmnhậnthấylàndangàngọcvànhữngđườngcongbấthủcòngợicảmvàtuyệtmỹhơncảmườinămtrước.Rồicũngnhữngđộngtácthuầnthụcvàdìudàng,nàngcởibỏhếtvảivóctrênngườiVỹ.Anhnhưlộtxác,khắpngườibừngbừnghưngphấn,khắpngườitrưởngnở,cươngcứng.

-Emthèmmộtđứacon.EmsẽsinhchoanhmộtthằngcuVỹcon-NànglùalưỡivàotaiVỹ,giọngngạtđivìhammuốn.

Haitaynàng,cặpvúcăngmọngcủanàng,cảcặpgiòthonthảcủanàng,cùnghoànhịpmơn trớn, khích lệ anh trongmộtvũđiệu tuyệt vời củanữthần tình ái. Như conmãnh thú,Vỹ trườn lên người nàng, đi xuyên suốtngườinàng.

Tấm ván ghép run lên bần bật. Vỹ nghe rõ tiếng những khớp xươngmảnh dẻ của nàng kêu răng rắc như có thể gãy vụn dưới sức nặng và sự

cuồngbạocủaanh.Tiếngsấmtráimùa,rồimưarừngàoàođổxuống.Giógầmríttrêntán

cây,máinhà,cùngtiếngmưasầmsậpnhưdànhoàtấuvĩđạicủathiênnhiênkhiếntiếngrênrỉtrongnhữngcơnkhoáicảmtộtcùngcủanàngmangđậmmàusắchoangdãvàlínhthiêngnhưthuởhồnghoang.

***CáiýnghĩmìnhcóthểchếtđượcrồibắtđầunảysinhtrongVỹsaucái

đêmthầntiênấy.Nhưmộtngườiđãđạtđếnđỉnhđiểmcủatìnhyêuvàhạnhphúc,Vỹthấymìnhkhôngcònlýdogìđểtồntạitrêncuộcđờinày.Vỹđãlàmxongmọicôngviệccủamộtkiếpngười.

RấtnhiềuđêmVỹnằmchongmắtnhìnlêntrầnnhà.Hìnhảnhthầyanh,ôngCửPhúc,trongbộquầnáotrắng,treongượcxà

nhà,cứchậpchờn,ámảnh.Thầyanhtựhuỷtrongsựbiphẫn,bịdồnđuổi,trongáp lựcnhụcnhãcủakẻsỹNhưnganh thìkhác.Anhsẽ tựgiải thoáttrongnỗiêhềthừamứacủabữatiệcđờisống,trongsựkiệtcùngcủasựhữuhạnđờingười.Chimưngđãbayđếntậncùngcủagiớihạnbầutrời,chỉcòncáchđâmđầuxuốngbiển.Tôikhócnhữngchân trờikhôngcóngườibay.GiờthìVỹkhôngkhócđượcnữa.Khôngcầnkhócnữa.Vỹsẽtựgiảithoát.

Vỹlặnglẽkiếmtìmmộtdảilụa,haymộtsợidâydù.Nhưngrồi,mọidựđịnhcủaVỹbỗngnhãora,mủnđi,tựahồnhưchính

sợidâybằng tơ tằmhaynilôngkiabịngâmvàoaxít.Ấy làkhiVỹnhậnđượcthưcủaKhiêm.Nànghoanhỉvàsungsướngbáotinđãcó thai.Đứaconmànàngaoướcđếncháybỏngđãđượckếttráitrongcáiđêmmưagióbênnhàlaogiữarừng.

"Emtinmìnhsẽđẻcontrai.Bénghịchlắm.Hơncàanhnữacơ.EmđịnhđặttênconlàNguyệnKỳPhong,anhđồngýkhông?Cơngiókỳlạ:Anhđãthổivàoemmộtcơnxoáylốc.Suốtđờiemnằmtrongvòngxoáycủaanh.KhôngthểthoátđượcCócon,emcàngyêuvàthươnganhbộiphần…"

Mộtngườivợnhưthế,cònmonggìhơn?Phảitìmmọicáchsốngđểtrảơn nàng.Vỹ chế giễu sự bạc nhược, hèn hạ, sự trốn chạy trách nhiệmvànghĩavụlàmngườitrongnhữngngàyquacủamình.VỹviếtthưvềthúnhậnvớiKhiêmvàmongnàngthathứ,mongnàngvìanhmàgiữgìnsứckhoẻ,nuôidạycáccon…

TừngàycóbéPhong,Vỹbỗngtrởthànhmộtngườitrầmlặng.Anhsốnggiữađámphạmnhânnhộnnhạovàôhợpnhưmộtcáibóngâmthầm.Hếtgiờlàmlaocôngngoàitrại,Vỹthườnghaynánlạibêncácbờsuối,thathẩnbêncácbụicâyđểkiếmtìmmộtloạithảodược,mộtthứrễcâynàođó.Vềtrại,Vỹ ngồimột góc, tìmmột xó xỉnh và trầmngâm suy nghĩ hàng giờ.Bằngmộttrínhớkỳlạ,Vỹhìnhdunglạinhữnghộcthuốcbắccủathầyngàyxưavớihàngtrămđầuvị:trầnbì,camthảo,cátcánh,xuyênkhung,đỗtrọng,thảoquả,kỳtử,quếchi,khổqua…Vỹsẽtìmlạinhữngbàithuốcgiatruyền

thầythườngdùngngàyxưa.Tấtnhiên,bài thuốcchủđạocủaVỹsẽ làbàithuốctrĩmàôngHiệuđãtặng.Vĩnhbiệtvănchương.VĩnhbiệtnàngthơvớiđộcdượcđầytínhVulnérablecủanàng.Vỹsẽtrởvềnghềthuốcgiatruyềncủathầyđểđộthếvàtìmkếsinhnhai,nuôiconMai,thằngPhongvàđỡđầnKhiêm…

Nhưngkhiđãquyếttâmkhaitửmộtkhátvọng,mộthoàibãomàcảđờingườiđammê,theođuổi,dườngnhưVỹcũngdầnđánhmấtmình.Anhtrởnênchậmchạpvàlườinhác,nhiềulúcnhưkẻkhônghồn.Cáilõiởbêntrongđãkhácthìcáivỏbênngoàicũngthayđổi.

Bốnnăm tiếp theo,Vỹ sốngnhưkẻ cầmhơi, nhưkẻmộngdu.GươngmặtVỹnhưphùnề,bạcphếch,cólúcbìbì,tựanhưmộtquảbònghéo.

-Thôichếtrồi.Màybịbệnhphùthũngrồi,Vỹơi?Đó là tiếngkêu thươngcủaChâuHàkhihaingườibạnvừachạmmặt

nhauởgiannhàchờcủatrại.ChâuHànhìnbạnchằmchằm,rồianhbậtkhóchuhu.Baonămởchiếntrường,từngmấylầnômxácđồngđội,đàohốchônđồngđội,nhàvănmặcáolínhchỉnuốtnướcmắtvàotrong,nhưnglầnnày,Vỹvẫncònsốngsờsờ,đangcườinhănnhởvớiChâuHàđómàanhlạingỡrằngbạnanhđangrấtgầncáichết.Đauxótvàthươngđếnthắtlòng.

-MaiVănNhạđây.ĐàGianghaylàChâuHàcũnglàtaođây!MàycónhậnrakhônghởVỹ?

Ngơngácvàhồnghi,Vỹvẫnnhoẻnmộtnụcườivôhồn.BộmặtVỹthậtngônghê,đầnđộn.

-HởVỹ?Màykhôngnhậnrathằngbạnchícốtcủamàyư?ĐàGiang,ChâuHà.NhàvănChâuHà…

-Nhận ra rồi…TưởngnhàvănChâuHàđãđi theo thằngchóghẻDuSan?

-Màyđiên rồi.Mặcmẹ thằngphảnbộiDuSan.Nókhôngđángđượcnhắctênởđây.Nókhácchúngtamộttrờimộtvực.Nólàbóngtốimàchúngtalàánhsáng…

-Mìnhcũnglàánhsángà?Nóinănglạđấy.Mìnhtưởngôngcũngchônmìnhxuốngđịangụcrồi…

-Vỹ,màynóikiểugìthế?Khôngyêumàythìtaođãchẳngtìmđếnđây.Này,taohỏi,màyphảinóithật.Màycóbịđánhđập,tratấnkhông?

VỹnhòmvàomặtChâuHàrấtlâu.Nhưcânđongđođếmmộtcáigì.-ĐấylàthờiPháp.Bâygiờthờidânchủ,ailạitratấn,hànhhạ…-Vậyvìsaomàyốmthế?Thiếuănhaybịbệnhgì?-ÔngkhôngnhớcâuthơChếLanViênà?Cảdântộcđóinghèotrong

rơm rạ.Hớ hớ…Xưa như thế, nay vẫn còn như thế.Bộ đội các ông cònkhôngcóănthìbọntùchúngmìnhlàmsaonođược.

-Thằngnàytù thànhtinhrồi.Trả lờibạnmànhưnóivớigiámthị trạigiam-ChâuHànửakhócnửacười.

-Đừngcườigiễuthế.Miệngônggiờđãcógangcóthéprồi…NhàvănChâuHàđangnổinhưcồn.Tôiđọcôngthấyđãlắm.Tụihọctròtrongnhàtrườngđanghọc ra rả từngángvăncủaông.Sướng thật.Ôngphùng thời.Còn tôi thì bất phùng thời.Tôi quênhết văn chương rồi ông ạ.Đanghọcnghềbốcthuốc.Đểchữacáibệnhphảnđộngbánnướchạidân…

ChâuHàquayđi,khôngnỡnhìnbạn.MồmVỹméoxệch.Haihốcmắtrỉnước.Thoắtcái,Vỹ lấycùi taychùinướcmắt, rồi tựnhiênchết lặng,mắtnhìnvàochốnmunglung.

ChâuHàmuốnnóivớibạnbaonhiêu chuyện,hỏihannhữngđiềumàsuốtchặngđườnglênđâyanhnungnấu,bồnchồn.Vậymàtừlúcđó,Vỹđổitâmtính,nhưkẻvôcảm,dửngdưng.ThậmchíVỹcứlơđãngquaymặtđikhôngmuốntiếpchuyện.

Hếtgiờtiếpxúc.GiámthịBảnnóivớiChâuHà:-DạonàyphạmnhânVỹkhôngđượckhoẻ.BácsĩnóiphạmnhânVỹ

mắccănbệnh trầmcảm.Đồngchícó thểnghỉ lạinhàkháchcủa trại.MaiphạmnhânVỹkhoẻ,chúngtôilạibốtríđểđồngchígặpgỡ.

ChâuHàlấykhănchấmnướcmắt,nhìntheocáidánglòngkhòngchậmchạpcủabạnkhuấtsaucổngtrại,lắcđầubuồnbã.

-TôiphảivềHàNộingaychiềunay.Cóđiềunàytôimuốnnhờcácđồngchígiúpđỡ.

-Đồngchícứnói.VớinhàvănChâuHà,chúngtôisẽlàmhếtsứcmình.ChâuHàlấyhếttrongbalônhữngthứmàanhmangchoVỹ,đặtlênbàn.

Rấtnhiềuthuốcbổtândược,nhânsâm,nhunghươu,lạithêmmộtchairượuhổcốtnữa.

-Tôinóiđiềunàycácđồngchícóthểkhôngtin.Nhưngvớitưcáchmộtngười lính đã qua nhiều thử thách chiến trường,một người cộng sản cầmbút,tôicamđoanrằngVỹlàngườitốtmộtngườiyêunước,thậmchítheotôiđólàmộttàinăng,mộttàisảnquốcgia…Sứckhoẻcậuấyđangcóvấnđề.Trướcmắtcầnđượcbồidưỡngđểchốngsựsuysụp.Tựcậuấykhôngthểchămsócmìnhđược.Tôinhờcácđồngchítrongbệnhxátrạigiúptôibồibổchocậuấybằngnhữngthứthuốcnày-ChâuHàmóccáctúiáoquần,lấyhếtsốtiềnmàanhcó,đưachoBản-Đâylàsốtiềnlươngmàtôikhôngtiêuđến.Nhờ các đồng chí hằng ngàymua thêm thức ăn để choVỹ phục hồi sứckhoẻ.

GiámthịBảnđưatayngănlại.-Chúngtôinhậnquàvàthuốccủađồngchíđểchuyểnchophạmnhân

Vỹ.Còntiềnthìkhôngthể.Đâylànguyêntắccủatrại…Chúngtôihứasẽcốgắngthựchiệnnhữngđiềumàđồngchígửigắm…

***Chiếc Uoat đưa Châu Hà về Hà Nội trong buổi chiều xám xịt. Suốt

chặngđườnghơnbatrămcâysố,nhàvănngồinhưhoáđá.

Gầnmười năm ở chiến trường, nhiều khi đối diện với cái chết, nhiềuthángđóiquayquắt,đếnrautàubay,củchuốirừngcũngkhôngkiếmđâura,balầnvàoviệndãchiến,cắtnửamétruột…vậymàchưabaogiờanhgụcngã, thốichí.Lúcnàoanhcũngcóthểviết.Dướiđịađạo.Trêncánhvõnggiữarừng.Dướilànpháosángđịch.Bênngọnđèncầy…Viếtnhưmộtnhucầutựthân,nhưmộtthôithúc,mộtniềmhứngkhởivôbờ,nhưmộtnhiệmvụ thiêng liêng trướcNhândânvàTổquốc.Thếnhưng,vừa rakhỏi cuộcchiến,vừahưởngcuộc sốnghoàbình,ChâuHàđãđụngphảimột thực tếngổnngangphứctạp.

Sựtrớtrêuđầutiên,cáinghịchlýđầutiênmàChâuHàgặplàvụnghiánvănchươngcủaVỹ.Bằngtrựccảmvàchiêmnghiệmcủangườicầmbút,anhtinrằngVỹlàngườibịoanứcbịquychụpbởimộtlốihànhxửthôthiểnítvănhoá, thiếubềdầynhânvăn.Đâycũngchính làcănbệnhvĩnhcửucủaquyềnlực.Rấthiếmngườinắmquyềnlựclạichấpnhậnquanhmìnhcókẻgiỏi phảnbiện, thích tranh luận, dù anh ta luônđứngvề lẽ phải, thuộcvềnhândân.NhữngnhàvănhoálớnnhưChuVănAn,NguyễnTrãi,NguyễnDu,NguyễnCôngTrứ,CaoBáQuát…lànhữngvídụ.Phảinhiềuchụcnămsau,hàngthếkỷsau,lịchsửmớinhậnrađónggóplớnlaocủahọtrongtiếntrìnhpháttriểncủavănhoá,vănminhdântộc.

NguyễnKỳVỹ, cũngnhưChâuHà,nhữngngười cầmbút chânchính,nếukhôngđóngvainhữngngườiphảnbiệntàiba,màchỉlàmộtngườihátthánh ca trongmột dàn đồng ca vĩ đại thì phỏng có giúp ích gì thêmchobướctiếnxãhội,đónggópvaitrògìvàođộnglựccủađờisống?

ChâuHàđãthànhthậtnóitấtcảnhữngđiềuganruộtấyvớiđồngchíTưVuôngngaysauchuyếnlêntrạigiamthămVỹ.

-Đồngchínóirấthay-NhàthơNgôSỹLiênchắphaitaytrướcngực,mắt limdim lắngngheChâuHàhồi lâu, rồimỉmcười không ra giễu cợt,cũng không hẳn hoàn toàn tán đồng. Nếu không phải là ChâuHà, ngườihùngvănchươngchốngMỹ, tiếng tămnổinhưcồn, tên tuổi lừng lẫyhơnnhiều tư lệnhquânđoàn,chínhuỷmặt trận, thìđờinàoôngchịuchongồiđốidiệnđểthaothaogiảnggiảivềvănhoá,nhânvănnhưthếnày.

-Mấyanhvănsĩthờithượngdễmắcbệnhhoangtưởng-ĐồngchíTưVuông thầm nghĩ - Tưởng văn chương cũng là một thứ quyền lực, vănchương ngang bằng chính trị.Nhầm to rồi.Huyễn hoặcmìnhmà làmgì?NguyễnTrãingàyxưacũngchỉlàmộtcontốttrênbàncờchínhtrị.Dẫucósangsôngrồicũngchỉ làquân tốt.Lễphong thầnởđềnĐồngCổ,LêLợixếpchochứcHànhkhiển,ởhànggầnápchót.Sauáng thiêncổhùngvănBìnhNgôđạicáo,phẩmtrậtđếnthếlàânoángianghồđãxong.Tốtđãquasôngrồi,gầnbằngxepháomãrồi,cònmonggìnữa?Muốnbắtsỹ tượng,muốnthịttướngư?Cònlâunhé.Quáhăngmáuvịt,thốitốtnhưchơi.Vìthếmới cóchuyệnNguyễnTrãivềCônSơnởẩn.Mới cóđạibikịchLệChi

Viên.Kẻsỹmọithờiđềuchỉnhưcáidảiáotrêntấmlongbào.Chứlàmgìmàhoắnglên?Cáidảiáomàvướngthìcắt,bịbẩnthìbỏ.Chínhtrị làthế.Chuyênchínhvôsảnlạilàthứchínhtrịcaonhất,triệtđểnhất.MaoChủtịchdạy:"Thàgiếtnhầmcònhơnbỏsót".BàihọccủaTàoTháovậndụngvàothờinayđấy.TàoTháođixarồi,vẫnkhôngyêntâm,sợLãBáSaphảnbội,bènquaylạigiếtcảnhàngườivừacưumang,cứusốngmình.

-CâuchuyệnTàoTháoxưa,ngườisaucholàgianhùng,bấtnghĩa.Naycóthểvínhưsựcảnhgiáccáchmạng-ĐồngchíTưVuôngnói-Máccũngđãdạy:"Vũkhíphêphánkhôngthểthaythếđượcsựphêphánbằngvũkhí",tứclàkhôngthểnóisuôngvớikẻthù.Buônglỏngchuyênchínhvôsảnlàtựsát.Đồngchílànhàvăncáchmạng,chiếnsĩtrênmặttrậntưtưởngvănhoá,càngphảiquántriệtsâusắcluậnđiểmnày…

-Dạthưaanh.Tôinóiđiềunày,nếukhôngphải,xinanhbỏqua…-Đồngchícứnói-NhàthơNgôSỹLiênxemđồnghồ-Cònbamươi

phútnữa:Hômnaymìnhmờicơmnhàvăncủachiếntrườngcơmà.Cứthoảimáitraođổi.Mìnhthựcsựmuốndânchủ,nóithẳngnóithật…

-Anhchophépthìtôixinthưa.Tôithừanhậnkhảnăngbáchchiếnbáchthắngcủachúng ta.Nhưnghìnhnhưcònmộtkhảnăngmàchúng ta chưadámthừanhận.Đólàkhảnănghoàinghi,khảnăngbiếnnhữngconngườitài năng, tâm huyết thành nạn nhân của những cuộc thanh trừng, thànhnhữngphếnhânvềtưduyvànhậnthức,thànhnhữngkẻngoàicuộc…

-Vídụ?-ĐồngchíTưVuôngbỗngngồithẳngdậy,đôimắtkínhloangloángchĩathẳngvàoChâuHà.

-Vídụkhẩuhiệu"Tríphúđịahào,đàotậngốc,trốctậnrễ"trongcuộccáchmạngdântộcdânchủ,màđiểnhìnhlàcảicáchruộngđất.Theothốngkêtuyệtmậtmàtôiđượcbiết,bẩymươiphầntrămhuyệnuỷviên, tỉnhuỷviên toànmiềnBắcđãbịxửbắn,bị thanh trừng trongcảicách ruộngđất.Bẩymươitámphầntrămđịachủcườnghàođạigianđạiáclàthànhphầnbịquysai,oankhuất, trongđórấtnhiềungườicócôngvớicáchmạng, làânnhâncủacáchmạng…Vàcụthểnhất,vídụtrườnghợpcủatácgiả"ThờicủaThánhThần"nhàthơNguyễnKỳVỹ.Vỹnócótộigìmàphảibàyđặtramột cuộcbắt bớhạ cấp thế?Chúng ta cópháp luật, có toà án.Có tội saokhôngmởphiêntoà?Hãycôngkhaivớitấtcảbàndânthiênhạ,vớithếgiới,mộttênphảnquốcđi.Rútcục,Vỹbịtùgầnsáunămtrờimờmịtkhôngbiếtvì tộigì.Thờiđạivănminhbâygiờđếnmộtchiếcmáybayrơi từ tít tầngtrời chục ngànmét, người ta còn tìm bằng được hộp đen để truy nguyênnhân,huốngnhưmộtconngườibằngxươngbằngthịtvớibằngcứsờsờgiấytrắngmựcđen.Tôilorằng,chínhchúngtamớiđanglàmộtcáihộpđenlớn,âmuvàđầybíhiểm.Mộtnềndânchủchânchínhkhôngbaogiờnắmtrongbóngtối…Tôiđềnghịanh,vớicươngvịvàuytíncủamình,hãyđưavụánNguyễnKỳVỹracônglý…

Lẽraphảivặncổcáigãđangngồiđốidiện.Đángraphảigọimộtcúđiệnthoạiđể cônganmangcòng số tám lôi đi.NhưngđồngchíTưVuông lạinuốtnướcbọt,ngảngườitrênghếtựa,mắtlimdimsaucặpkính.ÔnghiểurằngbâygiờđãkháchồiNhânvănGiaiphẩm.Khôngdễchụpmũ,khôngdễápđặt.Chỉ cầnông tỏ thái độ, ngayngàymai cả giới vănnghệ; cảmạngtruyềnthôngtoàncầusẽluloalênrằngôngchàđạpvănnghệ,phỉbángnhàvăn.Với lại,mìnhmờingười tađếnnhàăncơmđểnói chuyện.Người tathành thực, tấtnhiên,mộtsự thành thựcquákhích, thậmchíxấcxược, thìcũng phải đành thể tất…Thôi được, tạm thời không tranh luận. Tôi lắngnghe anh. Tôi dân chủ với anh. Nhưng anh bạn người hùng của văn họcchốngMỹkiaơi,đừngđiquágiớihạnchophép.Khôngcódânchủquátrớnđâunhé!

-Chuyệncảicáchruộngđấtcũrồi-NhàthơNgôSỹLiênkhoáttaynhưxuađimộtvậtcảnvôhìnhtrướcmặt-ChínhBácHồmìnhđãkhóctrướcđồngbàovềnhữngsailầmkhôngmuốncó.Nhắclại,làđểthấykhảnăngtựsửachữacủachúng ta.Thánh thầncũngcòncókhuyếtđiểm.Ngườicộngsản nhưmình, như ông, cũng có lúc lỗi lầm chứ? Sai thì sẽ sửa. Nhưngkhôngthểhữukhuynh, lơ làcảnhgiáccáchmạng.Về trườnghợpNguyễnKỳVỹthìlạikhác.Ôngkhônghiểuđằngsauvănchươngcòncóchuyệngìđâu.Chỉđơnthuầnvănchươngthìdạigìmàbắt?Vănnghệsĩmàlàmchínhtrịmớilàmốinguy.Bênanninhhọsẽchoôngbiếtchỗnàocóvitrùng…Cuộcchiếncàngácliệtthìhậuphươngcàngphảidọnchosạch.Mìnhkhôngchuyênvănnghệ,thơchỉlàtaytrái,làcảmhứngnhấtthời,nhưngmìnhhiểuvũkhívănnghệ.Nhữngviênđạnbọcđườngtưởngngọtngàovôbổ,nhưngđừngchủquan.Nócóthểpháhuỷcảmộttổchức,mộtthểchế,pháhuỷtoànbộthànhquảcáchmạng.Ôngcómườngtượngrađấtnướcmìnhsẽrasaokhông, nếu hồi ấy bọnNhân vănGiai phẩm làm chủ được tình hình vănnghệ?Tậphợpđượctoànbộlựclượngvànnghệsĩ?MộtcuộcBắctiếnchắcchắnsẽxảyra.MỹDiệmởmiềnNam,vănnghệsĩphảnđộngởmiềnBắc…Sẽcótắmmáu…

-Thưaanh,đólàkhảnănghoàinghi…-Ôngđừngngắtlờimình…NguyễnKỳVỹbắtđầutrượtdốctừdạoấy.

Khôngaiđaubằngmìnhđâu.Đíchthânmìnhviếtlờigiớithiệuchotậpthơ"ThờicủaThánhThần"chứai?MìnhđưaVỹlênmâyxanh,trởthànhchàngthisĩcủacáchmạng.NhưngrồiVỹnóbạc.Nóphụmình.Theođómăntàn,theovoiănbãmía.Cónhữngchuyệnngoàivănchươngchỉbênanninhhọmớibiếtđược.Chỉxétriêngbàithơ"Tiếnghátnhândân",Vỹđãxoásạchcônglaocủanórồi.Conchửibốmẹthìlànghịchtửchứcòngìnữa?Phảidạychođếnnơiđếnchốn.Biếtsợrồi,thìtha.

ChâuHà thấy ớn lạnh.Không còn hứng thú tranh luận nữa.Đếnmộtkhoảngtrờicỏnconsángtạo,mộtcáitôinhỏbécũngkhôngcóchỗđứng.

-Cánhnhàvăncácôngcóthểkhôngthíchnóitớihaitừ"chuyênchính",nhưngđólàsựsốngcòncủacáchmạng.Đâylànguyênlýcủahọcthuyết,phươngchâmcủatổchức.Ngaycảmìnhcũngchỉlàcôngcụcủahọcthuyếtấy.Muốnlàmkhácđicũngkhôngđược.TrongchuyệnnàyđừngtráchChiếnThắngLợi.Anhemruộtthịt,tayđămsaonỡcầmdaochặttaychiêu?Cólầntâmsựvớimình,Lợiđãkhóc.Mìnhcũngthươnglắmchứ.Nhưng,"Thươngemanhđể trong lòng.Việcquan anh cứphép công anh làm…".AnhLợicũngchỉlàmộtquântốt…

ChâuHàđịnhnói"quântốttrongtayanh"nhưngrồikìmlạiđược.Thoạtđầukhivừa từ chỗVỹvề,ChâuHàđịnhđếngặpChiếnThắngLợingay,nhưngsaunghĩlạithấythậtvôbổ,phícông.Vảlại,anhkhôngmuốnđụngVănQuyềnởđó.TừsaukhipháthiệnraviệcVănQuyềnthuổngtưliệucủaanhđểviếtbàiphóngsự"ĐạiquântatiếnvàoSàiGòn"pháttrênĐàivàintrênnhiều tờbáo lớn, thìChâuHàthựcsựkhinhbỉ,ghê tởmkhôngmuốndâyvớiconngườiấy.

-Chúngta,cảông,cảmìnhcũngđềulànhữngquântốt.Thếđấy,ChâuHàạ.Trênchúngmìnhlàtổchức.Còntổchứclàai thì làmsaomàchỉrađược?NhàvănChâuHàcũngphảibiếtthươngchúngmìnhvớichứ.

-Anhnóinhư thế là trốn tránh tráchnhiệm-ChâuHànhìn thẳngvàomắtđồngchíTưVuông.Đãđếnlúcanhphảilậtngửaquânbài-Anhnóivớitổchứcmộtcâubằngcánhnhàvănchúngtôiphảiviếtcảđời.TôithathiếtcầuxinanhcóýkiếnvớicấptrênchoVỹđượctựdo.Hãycứulấymộttàinăngkhicònchưamuộn.Hãycứulấymộtconngười.TôivừalênthămVỹvề.Cậuấycóthểchếttrongtù…

Nhưmộtchiếchànthửbiểu,đồngchíTưVuôngđođượcđộnóngtrongngườiChâuHà.Cậuấyđanguấtnghẹn.Hãy trôngchừngngọnnúi lửacóthểphuntràotrongkhoảngkhắcVàôngnghĩngayđếncáchhạnhiệt:

-Nhàvănlàmmìnhbốirốiđấy.MìnhthậtsựquývàtrọngChâuHàvềnhâncáchmộtnhàvănchânchính,vềtìnhbạnvănchươngcủaôngvớinhàthơNguyễnKỳVỹ…Thôiđược.Mìnhsẽphảnánhýkiếncủaôngvớicấptrên.Khinướcđãvôtrùngthìtấtcảchúngtađềucóthểuống.Thế,hỉ…

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương20Nhữngngàyđộngbiển

ChâuHà thu xếp choNguyễnKỳVọngmột chuyến lên thămVỹ.XeVongađenhẳnhoi.TổngBiêntậpbáoTiaSángsẽđíchthânlấyxehộtốngChâuHàvàVọnglênK27…

Nhưngrồimộtsựcốxảyra:ĐiệnkhẩncủaVănphòngđạidiệnphíanamBộgiaothôngyêucầukỹsưNguyễnKỳVọngphảivềngaySàiGòn.BứcđiệnmậpmờvàcóvẻrấtnghiêmtrọngkhiếnVọngvôcùnglolắngvàbốirối.

Cóchuyệngìxảyra?ViệcnhàthìMiênphảibáochoanhchứsaolạinhờcơquan?VìmốiquanhệruộtthịtgiữaVọngvàVỹư?BênanninhđãpháthiệnrachuyệngìvềVỹvàtìmcáchngănkhôngchoVọnglêngặpanhtraiư?Haycóviệchệ trọngliênquanđếnmộtsựcốkỹthuậtcầuđường?Rấtnhiềucâuhỏitìnhhuốngđượcđặtra,nhưngkhôngcólờiđáp.

VọngvềquêtừbiệtmẹvàchiatayvớivợchồngCục.-Chưabiếtkhinàotôimớitrởlạiquêđược-VọngnóivớiCụcnhững

lờicóvẻnhưtrăntrối-ChúlàemÚt,nhưngcônglaovớithầyuvàemHậuthìcảbaanhemtôikhôngthểsánhbằng.Nếukhôngcóchú,hươngkhóithờtựđãnguộilạnhtừlâumàuvàemHậucũngchẳngbiếtsốngchếtthếnào…Tôilàkẻđạibấthiếu.Tôichưabáođápuđượcmộtngày.Chỉcònbiếttrôngcậyởchúthímvàcáccháu…

Vọng lấy hết nhữnggì anhmang theo đưa choCục.Mấy lá vàng conrồngMiênkhâutrongchiếctúivảinhỏxíugiắttrongngười.Haichiếcnhẫnmặtkimcương.ChiếcđồnghồRadokhảmhạtxoàn.Tấtcảsốtiềncònlại.Chúthímcầmtạmnhưngthứnàyđểphụngdưỡngu.Tôivàosẽbànvớinhàtôi thuxếpđểhàng thánggửi thêmchochú thím.Uchẳngcònsốngđượcbaolâunữađâu.Tôimuốnđượcrướcuvàotrongấyđểbáođápnhữngnămcuốiđời.Nhưngbâygiờvẫnphảitrămsựnhờchúthímvàcáccháu…Vọngmanghươngrabãi thamacuối làng, thắp trênmộôngCửPhúc,ngồichođếnlúcchiềutối.

Sáng hôm sau, tinh mơ, anh từ biệt mẹ, ôm lấy bà Cử Phúc như thểkhôngcóngàygặplại,rồilủithủirờilàngĐộng.

***CănnhàcủaVọngnằmtrongmộtphốcụtgầnbờkênhNhiêuLộc.Trước

năm1968,đây làkhusình lầy, rácrưởingậpngụa.Bằngconmắtcủanhà

kinhdoanhđịaốc,lạicóthếcủamộtdânbiểu,ôngnhạcLêHuyMậtđãxâycấtmấylôbiệtthựdànhchothuê,trongđómộtcănlàcủavợchồngVọng.Cănbiệtthựhaitầnglầu,sáuphòng,trongmộtkhuônviênrộngbatrămbẩymươimétvuông,cóvườnhoacâykiểng.Vớimộtgiađìnhtríthứctrunglưu,mộtcơngơinhưthếlàquálýtưởng.Nơiđây,đãbẩynămrồi,trởthànhtổấmcủaVọng.NgaycảtrongnhữngngàybãotápthángTưnăm1975,cáchmạngàovề,thànhphốngậpchìmtrongkhóisúng,thànhphốnáoloạnvìtinđồnvềmộtcuộctắmmáu…,thìcáitổấmcủavợchồngVọngvẫnkhônghềvươngmộtmảnhđạnpháo.Khóisúngtanđi,thànhphốlạitrởvềcuộcsốngyênbình.ConVân,conVy lạiđến trường tiểuhọc.Miên lạivề làmcôngviệccủamộtysĩtạibệnhviệnBìnhdân.CònVọng,tuykhôngcònởvịthếmộtquanchức,nhưngkhôngphảiđicảitạo,khôngthuộcdiệnnguyquyềntaysai,vẫncómộtcôngviệctrongguồngmáymới,thậmchícònđượctindùng,trọngdụng.

Thựclòng,đôikhiVọngvẫnnhớtiếcnhữngngàyxưa.Nhớtiếcvớimộtnỗiđauđớn,mấtmátlớn.Baonhiêunămđènsách.Haichụcnămphấnđấunỗlực.Mộthàmkỹsưđặchạng.MộtchứctrưởngtyCôngchánh,cộngvớimười lămhuychươngdanhdự.MộtchứcPhụ táGiámđốcNhakếhoạchkiêmTrưởng ban phần vụ kế hoạchTổng cụcKiều lộ…Đâu phải dễ aicũngcóđượctrongđời?Nhưng,thếgianbiếncải,thươnghảitangđiền.Vẫncònlạimộtcôngviệc,mộtgiađình,cònmẹgià,anhem;quêhươngyêudấuvớiđầyắpnhữngkỷniệmthânthương.Vàcaohơn,lớnhơnlàmộtđấtnướcthốngnhất,toànvẹn.Vậythìcánhândùmấtmátđiphầnnào,cũngvẫnlàhạnhphúc.

Vọngbằnglòngvớihạnhphúcđangcó.ChuyếnhànhhươngđấtBắcsauhơnhaichụcnămxaquêbiềnbiệtlàniềmsungsướngvôbờ.NếukhôngcócúsốcvềVỹthìquảlàtrọnvẹn.

VọngsẽđưaMiênvàcácconvềthămquê.ChuyếnhànhhươngcủacảgiađìnhcóthểsẽđượcthuxếpngaytrongdịpTếtnămtới.SẽkếthợpđưaMiênvàcácconvềthămxứđạoNinhBình,quêchacủanàng.Chínhnàngđãbaolầnaoướcđượcvềthămquênội,quêchồng.ĐấtBắclàcộinguồncủanhữngcuộchànhtiếnphươngNam.Vềquê,nàngsẽthấmthíacâuthơ:"Từthuởmanggươmđimởcõi.TrờiNamthươngnhớđấtThăngLong".

Vớimột tâmtrạngxốnxang,bồihồinhư thế,máybayvừađápxuốngphitrườngTânSơnNhất,Vọngđãgọitaxivềthẳngngôinhàthânthuộccủamình.

Ơkìa,saoổkhoáđãbịthay?Saolạicóbănggiấyniêmphonggiữahai

cánhcửa?Vàkìa,khoảngvườnthầntiênvớicâymaithếtrămtuổivànhữngchậukiểngquíhiếmđãbiếnđâu rồi?ChânVọngnhưkhuỵuxuống,đứngkhôngvững.Mồhôitoáđầyngười.Miênvàcácconđiđâu?ChịÚtChín,ngườigiúpviệcbỏnhàđiđâu?CóviệcgìđãxảyravớiVân,Vy,vớinàng?

NhưđãtúctrựcsẵnđểđónVọng,mộtngườiđànôngtrongbộđồmàurêubạc,chiếcnónnỉmàulôngchuộtchụpngangmặt,từđâubỗngxuấthiện.Đólàôngtổtrưởngdânphố.

-Hoáraanhcònởlại?-ôngtổtrưởngnhìnVọngvớiánhmắthằnhọcvànóibằnggiọngQuảngTrị trầmđụcrấtkhónghe-Nhàanhđãbịniêmphong.

-Vìsao,thưaông?-KhókhănlắmVọngmớimếumáobậtrađượcmấytiếng.

-Kẻtrộmgiảlàmthợsửaốngnướcđộtnhậpvàonhà,bắttróingườigiúpviệc,cướphếttàisản.Anhđóngkịchgiỏilắm.Nhưnglàmsaochenổimắtchínhquyềncáchmạngvàlướitrờinhândânthiênlađịavõng.Vụtrộmlàdovợchồnganhbàyđặt.Tôibiếtngaymà.Bảnchấtphảnđộngcủacácanhđâudễthayđổi.

-Tôithực sựkhônghiểu… -Đangnói,Vọngbỗng sững lại, lạnh toátsốnglưngkhinhìnthấykhẩusúngngắnlòiracạnhsườnôngtổtrưởng.

-Rồianhsẽhiểu.Ngaybâygiờanhtheotôilêncônganđểtrìnhdiệnvàkýnhậnbiênbản.CũngmaymàtổdânphốđãpháthiệnkịpthờivụtrộmvàgiảicứuchocôÚtChínvềquêrồi.Tôichờanhđãnămngàyrồiđó.CótinnhómvượtbiêncủamụMiênvàhaicongáianhđãbịbắtlạiởVũngTàu.Nếuđúngvậythìnhàanhvẫncònđạihồngphúc.Mùanàykhôngtàunàovượtbiênthoátkhỏibọnhảitặcvàmồichocábiểnđâu.

SuốttừđóVọngnhưngườimấthồn.Nỗisợhãiquađinhanhvàthayvàođólànỗilođếnhoảngloạn.Khắpcácgianphòng,ngổnngangnhưmộtbãichiến trường.Đồđạc,giásách,chănmànquầnáobịxới tung.Nhữngconbúp bê củaVân,Vy bị rạch bụng,moimắt, vứt lăn lóc.Những chiếc gốinhồibôngbịxénát,bônggònbaykhắpnhà…Miênvàhaiconđã trốnđithậtrồi.Kẻtrộmđãvàohôicủahaymẹconnàngđãtựpháhuỷ?SaonàngnỡlừaVọngvềBắcđểmangcácconđi?Vìsaolạigấpgápvàbímậtthế?ÍtranàngcũngphảiđợiVọngvềđểvợchồngbànbạc?Haylàđãcókẻnàochenvào?Ai?Lâunaynàngvẫngiấukínmộtgãnàođó?Tênvôlạinàođãbảokêđưanàngđi?

Vọngmuốnphátđiênlên.Sựghentuôngvốnkhôngphảilàbảntínhcủaanh.Từhồilấynhau,chỉduynhấtmộtlầnVọngnổinóngkhicáigãthiếutá

VõNhựtBiền,sĩquantổnghànhdinh,hayđếnnhàôngnhạc,giởtròchimchuộtnàng.Cũngvìlầnấybịépuốngsay,nàngnổihứngđicùngxevớihắntừkháchsạnvềnhà.Đãthế,từlúcthayđồđingủ,nàngkhôngngớtlờinhắcđếnhắn,cangợihắn.Điêntiết,Vọngtặngchomộtcáibạttai,rồiômchăngốirangủngoàiđi-văng.

GãthiếutáVõNhựtBiềnsauđóđượcthăngvượtcấp,lênđạitá.VàhắnđãchuồntheoquanthầyMỹtrướcngàyquângiảiphóngvàoSàiGòn.

HaylàchínhVõNhựtBiềnđãmócnốiđưaMiênđi?VàMiênđãngấmngầmchờcơhộilừachoVọngvềBắcđểbánxớitheotìnhnhân?

Cáiýnghĩmơhồ,nỗiloxanhưmộtámảnh,nhưlinhcảmtrướcmộtcáigìđórấtkhónhậnbiếtbắtđầunảysinhtừhômVọngnhậnđượcquyếtđịnhcủacơquanraHàNộihọp,khôngngờnayđãthànhsựthật.

VọngnhớlạicáiđêmhaivợchồngnằmbênnhautrướcngàyanhlêntàuraBắc.Nàng lột trần anh ra, cào cấu, hôn hít, bắt thoảmãn nàng như sẽkhôngbaogiờcònđượcsốngbênanhnữa.

-Embiếtkhôngthểngănđượcanhtrởvềthămmẹ,thămquêchađấttổ.Anhkhaokhátbaonhiêunărn rồi…Anhcó thểkhôngcóemvàcáccon,nhưnganhkhôngthểbỏmẹvàquêBắc…

-Saoemlạinóithế?Anhmuốncótấtcả.Cảem,cảVân,Vycảmẹ,cảanhemgiađìnhvàquêhươngđấtBắc.Giờlàlúcchúngtađãcótấtcả.Anhrathămmẹrồianhlạivề…

-Nhưngemthìlạithiếubamẹ.Khôngbiếtgiờnàybamẹởđâu?NàngápmặtvàongựcVọngvàkhócnứcnở.Đúnglànàngđãtrảiqua

nhữngcơndàyvò,vậtvãvìcuộcrađicủaôngbàdânbiểuLêHuyMậtvàgiađìnhanhtraiLêHuyMão.TrướcngàytướngDươngVănMinhđọcbảntuyênbốđầuhàngtrênĐàiphátthanh,trungtáLêHuyMãocònlàChỉhuytrưởngcảnhvệHànhdinhTổngthống.NgaytronggiờphútchínhquyềnSàiGònhấphối,Mãođãkịpthờiđưabốmẹvàgiađìnhlênmáybaytrựcthăngchuồnkhỏiđôthành.

-NhấtđịnhanhMãođãđưabamẹsangMỹantoàn.NgườiMỹchẳngbaogiờbỏrơinhữngchiếnhữucủahọ…

-GiánhưkhiđómìnhtheokịpanhMãovàbamẹ…-Ởlạicũnglàmộtcáchlựachọn…Thìchúngmìnhcũngđangsốngyên

ổnđâythôi.Thậmchícảanhvàemđềuđượcchínhquyềnmớidungnạp…-Sốngthếnàymàcũnglàđượcdungnạpư?Emthấyngộtngạtquá.Cả

khubiệtthựnàygiờđãthuộcvềnhữngngườiphíabênkia.Chúngmìnhnhưnhững tử tù bị giam lỏng. Bọn trẻ luôn sống trong nỗi khiếp sợ, luôn bị

những ánhmắt hằn học vây bủa. Rồi sẽ bị đưa lên đoạn đầu đài lúc nàokhônghay…

-Đừngnghĩ thếem.Chúngmìnhphải thayđổi lạicáchnhìn, lốisống.Emkhôngđượcbiquandaođộng.Emphảikhuyêncác con tập sốnghoàđồng.Cuộccáchmạngnàocũngphảiquanhữngkhoảnggiaothời.

-Muốnhoàđồngnhưngđâucóđược.Gặpaitrongngõphốnàyemvàcác con cũng cúi gập người chào.Nhưng không ai thèm đáp lại. Họ nhổnướcbọt,quayđi.Emnhụclắm…

-PhảihọccáchsốngvớichữNhẫnemạ.Nhữngngàyvừaqua,đãnhiềulúc anhmuốnbỏ việc.Đếnnhiệm sở, gặp toàn nhữngbộmặt xa lạ, nghetoànnhữngđiềusáorỗng,giảtạo.Ngườitanhìnanhvớiconmắtnghikỵ,cảnhgiác,áccảm.Khôngainghĩđếnchuyênmôn,nghiệpvụ,màchỉlotìmđượcmộtcănnhà,kiếmđượctíquyềnchức,thêmđượcôtemphiếu.Cóôngcòngiảbộđichânđấtđếncơquanđểđượcphânphốimộtđôidépnhựa.Cócôsẵnsàngnằmcạnhnhàcầuđểđòiphâncáigaraô tôcơquanlàmnhàở…Nhưngđấy có thể chỉ là những cábiệt.Rồi cuộc sống sẽ trở lại nhịpđiệubìnhthường…

Miênnằmnhưngủ.DườngnhưnàngkhôngnghenhữngđiềuVọngnói.Dườngnhưnàngđangchìmđắmvàomộtcơnmộngmị.Rồibấtngờnàngnhỏmdậy,xoayngườianhlạiphíamình.

-Nhỡkhianhvề,khônggặpmẹconemthìsao?Câuhỏiấy,chođếnbâygiờVọngmớinghĩra,chứlúcấyanhchỉôm

xiếtlấynàngvàbảo:-Thìanhsẽđitìm.Anhsẽđitậncùngtrờicuốiđất…***BâygiờthìVọngbiếttìmmẹconnàngởđâu?Vọngtìmmuatấtcảcáctờbáoratrongngày,đọckhôngsótmộtmẩutin

nào.Nhữngcuộcvượtbiênđăngnhannhảntrêncáctrangbáo:MộtvụvượtbiênkhôngthànhvừadiễnraởMũiNai,HàTiên.Chủtàu

vàbẩymươisáungười,cảngườilớntreem,bịbắtlại.ỞbiểnLongHải,BàRịa,mộtđườngdâycótổchứcđãlừamột trămmườihaingười vượt biêntráiphép.Mỗingườiphảinộptrướcbacâyvàng.Bọnchúnglừađưanhũngngườicảtinnhẹdạraphaosốkhôngrồithảtrôitàu,chuồnvềđấtliền.TạiĐồSơn , Hải Phòng, tàu Hải quân vừabắt một tàu chờ năm mươi chínngười,trongđócómườibangườitừSàiGònrađangđịnhvượtbiênsangHồngkông…

Cómộttinkhôngđăngbáo,nhưngđangloanđồnầmĩkhắpcácquáncà

phêvỉahè:Mộttàuvượtbiênbịhảitặctấncông.Chúngcướptoànbộcủacảivàngbạc,hãmhiếpphụnữ,rồiđánhchìmtàu.HiệnmườibốnxácngườitrôidạtvàoBãiSauvàBãiTrướcthànhphốVũngTàu.Cônganđangthôngbáođểcácthânnhânranhậnxác…

ThôngtinkhủngkhiếpnàyđãphảnbáclạicáitinôngtotrưởngdânphốthôngbáolúcVọngvừatừHàNộivề.Đúng,nếumẹconMiênbịbắtlạithìlàđạiphúcchoVọng.Nhưngđãquamấytuầnrồi,vẫnbặtvôâmtín.Rấtcóthể trong số những xác người dạt vào bờ biển Vũng Tàu kia có mẹ conMiên…

Vọng đến Công an quận,Uỷ ban phường, đến báo cáo thủ trưởng cơquanxinđượcraVũngTàuđểtìmvợcon.Nhưngởđâucũngmộtcâutrảlời:HiệnthờicôngdânNguyễnKỳVọngkhôngđượcđikhỏithànhphố.

Khôngmộtvănbản,mộttuyênbốnàotốngđạtđếntayVọng,nhưngtừhômởHàNội về,Vọng nhưmột kẻ bị quản thúc.Người tamở cửa choVọngvàonhà,ngôinhàthuộcquyềnsởhữucủaanh,nhưnglạiphảikêbiêntấtcảnhữngtàisản,giấytờ,vậtdụng…TạicơquanPhâncụcCầuđườngnơiVọngđang làmviệc, cũngdiễn ranhữngbuổi tường trình, kiểmđiểmtươngtự.Cáiuytínchuyênmôn,sựnểtrọngvềnănglựcnghềnghiệpmàVọngmớigiànhđược,giờtannhưbọtxàphòng.KhôngaidámgầnVọng,bắtchuyệnvớiVọng.

Ông trưởngphòngkỹ thuậtbảoVọngnộp lại toànbộhồsơ tài liệuđểgiaochongườikhác.HuỳnhÚtáingạinóivớiVọng:

-Cônglaotôigiúpanhhoànlươngthànhcôngcốc.Anhxemcócơquannàohọnhậnthìchuyểnđilàhơn.

RiêngKhuấtSỹHào,ngườiphụtráchthiđua,cólêlàngườicònưuáingầmvớiVọng.HàokéoVọng ramộtchỗkhuấtnháymắt thân thiện, rồibảo:

-Dùthếnào,emvẫnrấttinnănglựcchuyênmôncủaônganh.Đàotạođượcmột chuyêngia cầu đườngnhư anh cònmệt.Chuyệnvợ con, rồi sẽnguôingoaiđi.Vẫnphảitìmcáchmàsốngônganhạ.VớilạianhcócáiôtrênTrungươnglàônganhruộtChiếnThắngLợi,thìngạigì.ThếlựccủađồngchíChiếnThắngLợingàycànglớn…NghenóisắptớithủtrưởngLợisẽvàochỉđạocải tạotưbảntạiphíaNam…Emđãnóivới thủtrưởngcơquanchuyểnanhxuốngbộphậnthưviện.Thahồmàđọcsách,nghiêncứu.Rồicólúctàinăngcủaônganhlạiđượcdùngđến…-Móctúi,mờiVọngmộtđiếubasốHàolạibảo-CùnglàdânBắcKỳ,hồimớigặp,emđãkhoáiônganhluôn.Thằngemvẫntínnhiệmônganhviếtbáocáo tổngkết,báo

cáothiđua.Cóviệclàemvẫnnhờvảônganhđấynhé…Vọngchánchường,khôngmuốnsống.Nhữngđêmdàidằngdặc trong

cănnhà trốnghoang trở thànhnhữngđêmcủakephátvãng.Vọng lục tìmtrongmọixóxỉnh,gầmgiường,giũtungtừngchănđệm,soitừngcuốnsách,khenhà,đểtìmxemMiênvàcácconcóviếtgìđểlại.Khôngmộtmẩugiấy,một tín hiệu nào.Kiệt sức,Vọng nằmvật.Hình ảnh gã thiếu táVõNhựtBiền say lả lướt,ômeoMiêncứchậpchờn trongýnghĩ.Có lúcvọng lạithấy hai người khôngmột mảnh vải trên người đang quằn quại vật nhautrongmộtkháchsạnchoánglộnnhưcungđiệntậnbênbờbiểnLosAngeles,HoaKỳ…

Đềphòngmìnhcóthểphátđiên,Vọnglấykhănmặtdấpnướcđáấplênmặt.Cũngkhôngthoátkhỏihoảngloạn.Saurồi,Vọngtìmgiảiphápkhác.Lầnlượtmỗiđêm,VọnglấymộtmảnhquầnáocủaMiên,củaVân,Vycònsótlại,ấplênmặtmìnhđểtìmlạihơihướngthânthuộccủavợcon,đểtriềnmiên trong nỗi nhớ thương, xa xót. Nhữngmảnh xiêm y ấy thường đẫmnướcmắtVọng,lùaanhtrongchậpchờn,mộngmị.

Thờigianrồicũnggiúpvếtthươnglêndanon.BuồnđaukhôngthểlàmVọngchếtđược,thìVọngphảisống.CáichữnhẫnmàsuốtbaonămVọngthờphụngthìnaylạiđượckèmtheomộtchữnhục.Nhẫnnhụcsốngởkhốiphố,với lánggiềng,vàđặcbiệt làởcơquan.Vọngngoanngoãnnhưconchiênbịrútphépthôngcông,muốnthànhtâmsửamìnhđểsớmđượcvềvớinướcChúa.Vọnglàmtấtcảmọiđiềumàmộtcôngchứcmẫumựcnhấtcóthểlàmđểđượctổchức,cơquantintưởng,trọngdụng…

Đểhằng thánggửi tiềnvềchomẹnhưđãhứavớiCục,đồng lươngeohẹpkhôngđủ,mỗithángVọnglạibánđimộtvàiđồvậttrongnhà.ChiếctivimàuhiệuPanasonic,loạihiếmnhấtmàcảSàiGònhồiấymớinhậpmấylôchàohàng.Mấychiếcquạtcây,quạttrần.Vàichiếclọcổ,mấybộđĩasứquíhiếmcóniênđạiCànLong,KhangHy.ChiếcxeVolvaghenbụiphủdàytronggararồicũngphảitìmmốibán…

Trong những ngày hoạn nạn này,Khuất SỹHào quả là người bạn tốt.HàolàngườiduynhấttrongcơquandámngangnhiênthânthiếtvớiVọng.Hào thườngđếnnhàanhchơi,mangnhững tài liệukỹ thuật tiếngAnhđểVọngdịch,kiếmchútthùlao.Cónhữngchủnhật,Hàolânlaởchơicảbuổi.Anh sămsoikhắpcácngõngách trongnhà,dùngbướcchânđođếmsuốtchiềungangchiềurộngkhuvườn,nhưthầmtoan tínhcôngviệcsửachữa,phânchialạikhubiệtthự.

-Khuđấtnàycủaônganhrấtcóthểbịthuhồi,nếuônganhchỉsốngcó

mộtmình-Hàokhoáttaychỉkhuvườn,lắcđầuáingại-Khôngkểhàngbộthứtrưởng,chánhphóchủtịchcấpquận,cấpthànhphố,nhiềucánbộtépriucấpphòng,bancũngđanghauháunhìnngôibiệtthựnàynhưhổrìnhmồi…Ônganhphảinghĩđếnphươngánđềphòngbịcướpnhà.Thiếugìthứlído.Trưngdụngđểlàmtrụsở.Đổichomộtcănhộkhácphùhợpvớingườiđộcthân. Đưamột đồng chí nào đó đến ở tạm. Bài học cải tạo công thươngnghiệptưbảntưdoanhởmiềnBắcmấychụcnămtrướccònnhỡntiềnđó…

Vọngtáixámmặt.Anhnghĩđếncâuchuyệncộngvợcộngchồng,càobằnggiàunghèođãtừngnghetrướcđây.KhuấtSỹHàotrấnan:

-ChođếngiờvẫnkhôngcótintứcgìcủachịMiênvàcáccháu,tứclà…Ônganhphảinghĩđếnnhữngrủirocaonhất…TấtnhiênvẫnphảihyvọngởsựkỳdiệucủaChúatrời-HàochỉbứctượngChúaJesutrêncâythánhgiátrướcbanthờ-NhưngphảicứulấymìnhtrướckhiChúacứu.Ônganhphảinghĩđếnmộtphươngánphòngngừa,bảomạng.Trướcmắtlàphảiđónbàcụvàođểcómẹcócon.Anhcóđiềukiệnchămnombàcụ,vàbàcụcũnggiúpônganhcơmnước,giữgìnsứckhoẻ,trôngnomcửanhà…

-Tôi cũng đã có ý định thế…Đây là lúc tôi có thể báo đáp công laomẹ…

-Cótinnàyliênquanđếnanh-Hàokhumtaytrênmiệngnhưsợainghethấy-Dưluậncơquanchorằngônganhkhôngyêntâmcôngtác.Rằngrấtcóthểrồianhcũngtheovợconvượtbiên…

-Chếtthật-Vọngsữngngười.-Thằngemcoiônganhnhưanhruột,nóiriêngvớianhthôi,chớhởra

choaibiết.Cônganđãđếnđặtvấnđềvớilãnhđạophảicanhchừngônganhđó.Một làđềphònganh làmgiánđiệp.Hai làđềphònganh trốn ranướcngoài.Vìthếhọquyếtkhôngchoônganhđụngđếncáctàiliệukỹthuậtvàhạnchếviệcanhđicơsở,ratỉnhngoài…

Vọngnéntiếngthởdài,mặttáidại.-Tôicũnglinhcảmthấymìnhluônbịtheodõi.-Chonênônganhphảiđưabàcụvàođểđánhtanmốinghingờcủatổ

chức,chứngtỏrằnganhthựcsựmuốnởlạiđấtnước.Bàcụchínhlàmộtcáixiềnggiữanhởlại.Rồingoàiphươngánđưabàcụvào,anhcũngphảinghĩtớiviệcnhậpkhẩuchomộtvàingườibàconthânthiếtvàođểgiữlấyngôinhà.Thằngemnóithế,làđãgiãibàyhếtganruộtrồi.

-Vâng.Tôihiểu.Đúnglànhưvậy.TôikhôngthểbỏutôiđượcTôisẽviếtthưrangoàiquêđểthuxếpđưautôivào.

-Cònmộtviệcnữa-Hàonóitiếp-Dùđónđượchaychưađónđượcbà

cụthìônganhcũngphảicómộtngườiđànbàđểanủisẻchiavớimình…Đànôngchúngmìnhkhôngépxácđượcđâu.

Vọngbỗngngướcnhìnlêncâythánhgiá,xuatayhốthoảng:-Chuyệnnàythì…xinđừngnhắcđến.Tôikhôngdámnghĩtới…-Đừngthầnthánhhoáđiềugì trêncõiđờinày,ônganhạ.Chungtình,

chung thuỷcũngcódămbầyđường.Đờimà thiếuvắngđànbà thìcòncónghĩalýgì…

TưởngHàochỉđùavuithếthôi,nàongờ,mấyngàysau,anhđưađếnnhàVọngmộtngườiđànbà,khôngcòntrẻ,tuổichừngbamươi,nhưngđẹpnhưmộtdiễnviênchèo.ĐólàThuXoan,cánbộngànhthuế,mớitừHàNộivàođểchuẩnbịchocôngcuộccảitạocôngthươngnghiệptưbảntưdoanh.

-ThuXoanlàngườilàngem.Cóchồnglàliệtsỹ,hysinhởchiếntrườngQuảngTrị-HàoghétaiVọngthầmthì-Gáimộtcon,trôngmònconmắt.Nếuônganhưngthìemchỉnóimộttiếnglàxong…

Vọnglạihốthoảngxuatay:-Đừnglàmthế.TôisẽcótộivớiMiênvàcáccon.-ThìcứđểemThuXoanthỉnhthoảngđượclui tớichămsócônganh.

Nênchăngthì thiếpvớichàng.Chẳngnênta lạihọhàngvớinhau…Ônganhcómấtgìđâu.Vớilại,emmuốnXoangiúpanhchemắtthiênhạ.Rằnganhđãtìmđượcniềmvuimới.Anhđãyêntâmởlại,đãtoàntâmtoànývớicơquan…

VọngthầmcámơncaokiếncủaKhuấtSỹHào.NhưngvớiThuXoan,anhluônluôngiữmộtkhoảngcách.

***Từ hồi lấyMiên, Vọng trở thànhmột con chiên ngoan đạo. Gia đình

Miêntheođạođãnhiềuđời.VùngquêNinhBìnhcủanànglàmộtxứđạotoàntòng.Trướckhicưới,anhđãđếnnhàthờchịulễrửatộivàlàmlễđặttênThánh:JuseNguyễnKỳVọng.

Vàomộtchiềuchủnhật,khiVọngđanghànhlễởnhàthờxứđạo,thìcómộtngườiđànbàchítkhănchemặtlặnglẽđếnbên.

-ChàoanhVọng.Chắcanhkhôngnhậnraem.EmlàemhọanhTạĐônvàchịTạThuUyên.AnhĐônđangởcùngchỗvớichịMiên…

TiếngnóigiọngphaBắc,rấtkhẽnhưngVọngtưởngnhưtiếngloaphóngthanhbêntai.Giậtbắnngười,Vọngquaynhìntứphía.

-Anhbình tĩnh.Chỗnàykhông tiệnnóichuyện.Emphảiđingay.CóthưchịMiêngửichoanh.

Ngườiđànbàdúivào tayVọngmộtbì thư, rồi thoắt cáiđã lủiđiđâu

mất.Vọngbỏdởcuộchànhlễvềnhà.Saukhiđóngkỹcáccửaphòng,anhlấy

bìthưra.ĐúnglànétchữcủaMiên.Nhưngkhôngcóngàytháng,khôngbiếtgửitừđâu,baogiờ.Phongbìcũnhàu,cácgócđãsờn.

"Anhthươngyêu,Đưathưchoanhlàmộtngườibạnrất tốtcủaem.Anh,có thếnhờcậy

khicần…Anhnhậnđược thưnày thìmẹ con em,hoặcđã làmmồi cho cábiển,

hoặcmaymắnđãđặtchânđếnxứngười.CầuChúa.ĐứcChúalònglànhvôcùng.ChúngconxingửitrọnđứctinnoinướcChúa.

Monganhđừngtráchvàhậnemcùngcâycon.Emphảigiấuanh,quyếtdứtáorađithếnàymóimongkéoanhđitheođượcMẹconemhyvọngmộtngàygầnđâynhấtsẽđượcđónanhnơixứngười.Khinàothuậntiện,emsẽbáotin.

"Emvàcácconrấtthươnganhphảiởlạigiữanhữngngườixalạ.Vìthế, trước khi đi, em đã trù tính cho anh mọi điều. Anh có thể bán chiếcVolvnghen, nhưngnhớphải xem lại thùngdầumỡ… tradầumỡ thườngxuyếnchoxekhôihanrỉ.Vàngaycángôibiệtthựnhàmình.Nếucầnsửachữa,chuyểnđổicũngchỉcầnnóivớibạnemmộttiếng…

Cầuchúcchoanhbằngan…"Đọc xong thư, Vọng đã hiểu ngay những ẩn ý bên trong. Anh xuống

ngaynhàxe.ChiếcVolvaghenlâunayvẫnphủbạtimlìm.Cuốigaracómộtngáchnhỏđựngđồnghềsửaxe,dămthứphụtùngvàthùngdầumỡ.Cáinhàkhonhớpnháp,hôihámđầymuỗigiánnày,hằngnămnaykhôngaisờđến.NếukhôngcónhữngdòngthưcủaMiên,khôngchừngnósẽvĩnhviễnbịbôquên.

Hồi hộp như kẻ tìm vàng,Vọng thận trọng bê thùngmỡ xe ra.Chiếcthùngsắttâydungtíchnămlítrúmróvàbụibặmvẫnchứađầythứmỡsánhđặcmầunâu.Vọngkhẽchọcnămđầungóntayxuống.Vàkhắpngườianhbỗngrâmranmộtniềmkinhhoàng,nhưchínhanhđangsốngtrongmộtthếgiớicổtích.Ngậptrongmỡ,chenchúctrongcáihộpsắttâybẩnthỉulàvàngthỏi,nhẫn,hạtxoàn,dâychuyền,lậplàvòngcổ,vòngtayvàđủmọithứđồtrangsứcđắttiền…

Vọngkhôngtínhđếmđượctừngthứ,nhưngmườngtượngđượcgiá trịcủachúng.MộttàisảnkhổnglồmàanhvàMiênđãchiuchắtbaonămcóthể đủ đóng cả một con tàu vượt đại dương… Tất nhiên để lo liệu chochuyếnvượtbiênvàtrùtínhcuộcsốngởxứngười,mẹconMiênđãtiêutốn

và mang đi một phần lớn rồi… Chính Vọng cũng không ngờMiên, nhờngười cha làmnghề thầu khoán và kinh doanhđịa ốc, đã nối nghiệp, làmđồngtiềnsinhsôinảynở,tíchcópđượcnhiềucủacảiđếnthế.Hoáratừhồilấyanh,Miênđãlặnglẽlàmmộtngườiquảngia,ngườithủkhovĩđại.HằngthángVọngchỉbiếtlàmviệcvàđềuđặnđưatiềnlương,tiềnthưởngvàbổnglộcvềchoMiên.NhưngMiênmớilàngườigiữcủavàlàmchochúngsinhsôi.Baonhiêuphivụ làmăn từuy tínvàvị thế, từcácmốiquanhệnghềnghiệpvàxãhộicủaVọng, từđịavị,kinhnghiệmvàmánh lớicủangườicha…TấtcảđềudoMiênđiềuhành,doMiênlàmnảynởsinhsôi…

CứxemcáicáchgiấucủacủaMiênthìđủbiếtnàngtinhkhônvàmưulượcđếnmứcnào.Chocácôngbàcáchmạngcứkhámxétrươngtủ,kétsắt,bànthờ.Cứviệclụctungvaly,quầnáo,đồdùngsangtrọng.Cácvịkhôngthểngờtrongcáihộpmỡxevứtlaylắtngaydướichâncácvịlàcảmộtgiatàimàcảđờihoạtđộngcáchmạngcủacácvị,cónằmmơcũngkhôngcóđược.

SuốtđêmấyVọnghìhụiphânloạikhobáu,sốthìtiếptụcđểtrongthùngmỡxe,sốđểtrongdầuluôn,sốgóitrongcáctúinilôngmangchônởcácgốccâyngoàivườnhaynhétdướikhe,hốc.Phảiphântánđềphòngbấttrắc.Mấtchỗnày,cònchỗkhác.Sẽcórấtnhiềuviệccầnđếntiền,vàng.Đểsốngyênổnvớinhữngngườicộngsảnlạicầnphảicórấtnhiềutiền,vàng.

ĐãđếnlúcVọngbáohiếuđượcmẹrồi.AnhviếtthưchovợchồnganhLợi,chochịKhiêm,chovợchồngCụckểrõsựtìnhmẹconMiênvượtbiênvàthiếtthađềnghịmọingườihãyđưauvàemHậuvàosốngvớianh.Kèmtheo thư là số tiền đủmua nămvémáy bay cho haimẹ con và cả nhữngngườitháptùng.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương21Tìmcha

ĐúngvàolúccấptrêndựđịnhđềbạtđồngchíChiếnThắngLợigiữchứcBộ trưởngKinh tế, kiêmPhó trưởng banCải tạo tư sản phíaNam, thì cónhiềuđơnkhiếunạigửilênTổchứcTrungương.

Rấtnhiềuláđơnnặcdanhgầntừnhiềuđịachỉ,bưucụckhácnhautrênkhắpbamiềnBắcTrungNam.Nộidungcácđơnthưnày,dùviếtbằngnhiềuthứchữ,đánhmáyhoặcviếttay,nhưngchungquylạiđềutậptrungvàobốnnộidung:

Thứnhất:Gầnđâylậptrườngtưtưởngchínhtrị,quanđiểmgiaicấpcủađồngchíChiếnThắngLợicónhiềubiểuhiệnlệchlạc,phẩmchấttưtưởngsasút.CụthểlàđồngchíbịnhómcácnhàvănquákhíchChâuHà,TrầnNhânẢnh,BùiĐàoNguyên…bắtépbảolãnhchoemruộtlàNguyễnKỹVỹrakhôitrạicảitạo.ViệcthaNguyễnKỳVỹ,mộtcâybútchốngđối,đingượclạiChủnghĩaxãhội,khiếnrấtnhiềuvănnghệsĩvàđộcgiảcảnướcbấtbìnhvàphẫnnộ…

Lậptrường tư tưởng lệch lạccủaChiếnThắngLợicòn thểhiệnởviệcđồngchínàyđangrasứcvậnđộngđểđưanhàvănChâuHàvề làmTổngbiêntậpbáoVănChương,một tờbáocóvị trí tiênphongvàđịnhhướngnềnvănhọccáchmạngXãhộichủnghĩa.ChâuHàlàmộtnhàvăncóthànhtựutronghaicuộckhángchiến,nhưnggầnđâymắcbệnhcôngthầnvàđặcbiệtđangcókhuynhhướngdânchủđanguyêncựckỳnguyhiểm…

Thứ hai:Việc Trung ương định bổ nhiệm Chiến Thắng Lợi làm BộtrưởngKinh tế và đảm trách các hoạt động kinh tế là trái với sở đoản sởtrườngcủađồngchíấy.ChiếnThắngLợixuấtthângiađìnhđịachủkhángchiến,bảnthânlàhọctrònôngthônđitheocáchmạng,khôngbiếtgìvềkinhtế.Khôngnênlặplạinhữngtrườnghợptráiquyluật,nhưkiểu"Nhàthơlàmkinhtế,Thốngchếđiđặtvòng"trongthờigiangầnđây.

Thứba:ĐiềuđặcbiệtnguyhiểmlàChiếnThắngLợiđãlừadốitổchức,khaimanlýlịchđểchuisâu,luồncao.Lợilàngườicótruyềnthốnghủhoá.Hồi còn hoạt động trong vùng địch hậu, Chiến Thắng Lợi đã hủ hoá vớiđồngchíĐàoThịCam,vợcủaKhuuỷviênHữungạnLêThuyết, cóconhoanglàLêKỳChu.Sauđó,khilênchiếnkhu,ngựatheođườngcũ(đúnghơnlàdêtheođườngcũ),ChiếnThắngLợilạitiếptụclừadốitổchức,hủhoávớichịMaThịLà,ngườiTàythuộcđịabànđóngquân.Saukhicơquan

pháthiệnthấyquanhệbấtchínhnày,đãbuộcLợiphảicướiLà.ViệcChiếnThắngLợicốtìnhkhôngbáocáovớitổchứcmốitìnhvụngtrộmvớiđồngchíCam,vàđứaconngoàigiáthúLêKỳChulàviphạmlờithềcủatổchức,lừadốicấptrênvànhànước.

Thứ tư:Chiến Thắng Lợi đã phạm tội phản bội lại cuộc kháng chiếnchốngMỹcứunướccủatoàndântộc.ĐólàtrongkhihàngtriệuthanhniênhăngháitòngquânvượtTrườngsơnđicứunước,hàngvạnchiếnsĩhysinhngoài mặt trận, thì Chiến Thắng Lợi và Đào Thị Cam đã lợi dụng chứcquyềncủamình,nhưLýThônglừaThạchSanhramiếuchotrăntinhănthịt,thếngườikhácvàochỗcủacon,thuxếpchocontraingoàigiáthúlàLêKỳChu "B quay", sang Liên Xô học để bảo mạng và vinh thân phì gia saunày…

Chomãitớinhữngnămsaunày,khiđãvềvườn,tácgiảcủanhữngláthưnặcdanhtốcáoChiếnThắngLợimớiđộtngộtlộmặttrongmộtbàihồikýđăngtrêntờtạpchímạngTalavietcủangườiViệtởnướcngoài.Cònngàyấy,VănQuyềnlàmnhưmộtkẻhoàntoànvôcan,thậmchítrướcmặtChiếnThắngLợi,Quyềncòntỏrahếtsứcphẫnnộvớinhữngkẻvucáo.

-Emđềnghịanhphảibáocáotổchứcđểtìmrakẻdãtâmbôixấucánbộ,gâymấtđoànkếtnộibộ-Quyềncầmtậpđơnthưdầycộp,đặtlêntrênbànLợi,mắtngânngấnnướcnhưđangoanứcthaychosưphụ-KhôngcóaibiếtquanhệcủaanhvớichịCamngoàiChâuHà.Anhcònnhớcáitruyệnký"NgườiđẹpSơnMinhhaysựthậtvềNicôĐàmHiên"củaĐàGiangviếtđăngtrên.tạpchíVănkhông?

-Thếthìchẳngnhẽcậuấylạitựmâuthuẫnvớimình?CậuấyđảkíchcảviệcmìnhmuốntiếncửcậutavàocáighếTổngbiêntậpbáoVănChương?

-Anhơi, thếmới làChâuHà.Hắnkhônnhư rậnvàmưumônhưGiaCát.Viết thế làđểanh tinhắn thuộcvềphecủaanh, củaNguyễnKỳVỹ.Viếtthếtứclàhắncũngmuốntựđánhbóngtêntuổicủahắnđấy.Mộtnhàvănkinhquachiếntrường,cấptiếnnhưthế,lạiđượcchínhđồngchíChiếnThắngLợivàrấtcóthểcảđồngchíTưVuôngđềcử,thìcáighếTổngbiêntậpbáoVănChươngcònlàbé.

-Nhưngcònchuyện thằngChuđi họcLiênxô, làm saoChâuHàbiếtđược?NgàyấychínhtôithuxếpchoĐàGiangvàHànThâmNhođichiếntrườngmà…

-CảnhàvănDuSanmàsaunàylàXuyênSơn,câybútchiêuhồichốngcộngkhéttiếngnữachứạ-MắtVănQuyềnánhlêntiamaquái-VớiChâuHàthìcógìmàhắnkhôngbiết.EmkhônghiểusaoChâuHàđặcbiệtáccảm

vớianh.Điđâuhắncũngrêurao:AnhlàmTrungươngmàbắtemtrailàmộtnhàthơyêunướcđitù,thìđếnTàoTháo,Gơbensốnglạicũngphảigọibằngđạisưphụ…

-Nếunhưvậythì taynàynguyhiểmthật.Biết thếdạoấytôiđãquyếtgiữquanđiểmbảovệchú.TôivẫnchorằngđiềuchúsanglàmTổngbiêntậpbáoVănChương là hợp lý hơn cả. Chú làHội viên nhà văn, từng có tácphẩm thơ vănxuất bản, lại kinh qua hoạt động chính trị, hoạt động tuyênhuấnbáochí…NếuAnhTưchịunghetôi…

-BâygiờcóthểđồngchíTưVuôngsẽnghĩlạianhạ…Nếuanhtiếptụcđềnghị, tổchứchọsẽủnghộemchứkhôngphảiChâuHà.Đâylà tờbáođịnhhướngvănchươngchứkhôngphải thuần tuýđăng sáng tácvănhọc,nhưhồinócònlàtạpchí.Emtheodõitờbáomấychụcnăm,emthuộctừngchuyênmục, từng phóng viên biên tập viên của nó.ChâuHà làm văn thìđượcchứlàmbáolàhỏng.Chuyếnnày thìChâuHàđã tựvạchmặtmình.Nghenóihắnmuốncáighếcủaanhchứkhông thèmchứcTổngbiên tập.Muốnthếhắnphảihạgụcanh.Anhnênnhớrằngtrongbốnmũitênnhằmbắnvàoanhhắnchỉcầnmộtmũitêntrúngđích.Ấylàtốcáoanhlừadốitổchức.Đâylàtộiviphạmvàolờithềthứnhất.Khôngtuyệtđốitrungthành…

TrờilạnhmàmồhôiLợitúarađầymặt,ướthếtvệttóctrướctránvàtháidương.ÔngbỗngthấyhiểnhiệnlạihìnhảnhCamđộtngộtđếntìmônghơnmườinămtrước.Đólàlầnđầutiênnàngbáovớiôngcáitinhọcùngcómộtđứacon trai,kếtquảcủacuộc tìnhsétđánhbangàyvô tiềnkhoánghậuởphốPhươngĐìnhthờitạmchiếm.

-Tôichỉxinanhmườilămphútthôi-Chịlấytrongtúixáchramộttấmảnhchândungđentrắngkhổbằngbàntay,đặttrướcmặtLợi-Anhcónhậnraaiđâykhông?

-Camvẫngiữtấmảnhtôingàyấy?-Anhlầmrồi.TôiđãđốttấmảnhNguyễnKỳKhôitừsaungàygặpanh

ởPhươngĐình.Anhnhìnkỹlạixem.Giốnganhlắmphảikhông?Nóđấy.Lẽratôikhôngbaogiờchoanhbiếtđiềunày…

Cambỗngbậtkhóc.Nhưngrồichịthanhchónglấymùisoachấmmắt,cầmlạitấmảnh,cấtvàotúixách.

NgườiLợirunnhưcơnsốtrétrừngngàynàobỗngậpvề.Tiếnganhméođi:

-Thậtvậysao?Cóđúnglàconchúngtakhôngem?Nóđangởđâu?- Anh hãy bình tĩnh…Tôi đặt tên nó là LêKỳChu.Họ Lê là anh Lê

Thuyết.HọChucủatôi.ChỉcómộtchữKỳcủaanhthôinhưngngaychữtên

đệmấy,anhcũngđãvứtđirồi.Tôibiếtanhkhôngmuốnvàkhôngcầncónó.Nósẽlàgánhnặngtrongcuộcđờicáchmạngcủaanh,thậmchísẽlàvậtcảntrênbướcđườnganhthăngtiến.Nhưngvớitôi,nólàtấtcả.

-Tôihạnhphúcvôcùng,Camạ.Linhtínhluônbáovớitôirằng,giữatôivàemcóruộtsựgắnkếtthiêngliêng…Tôiđãtừngnóivớiem,bằngbấtkỳgiánàotôicũnglochocon,nếuchúngmìnhcóchungmộtgiọtmáu…

-Khôngcầnphảinhưthế.Tôitin,chỉítphútnữa,khibìnhtĩnhlại,anhsẽmuốnrút lạiđềnghịấycủamình.Bởinếuchuyện thằngChuvỡ lởra,hạnhphúcgiađìnhanhsẽtanvỡ.Anhsẽmắctộimantrávớitổchức.Anhsẽmấthết.Cóbaonhiêukẻsẽlợidụngsựviệcnàyđểgiànhlấychiếcghếcủaanh…

MồhôivãratrêntránLợi.-Cảtôicũngsẽmấthết.Chúngtađềuquáhiểusựnghiêmkhắccủatổ

chức…Vìthếchuyệnnàychỉriênganhbiết.Tôiđãviếtchoanhmộtláthưdài.Nhưngthấygiấytrắngmựcđenlàquánguyhiểmnênđãxéđivàbuộcphảiđếngặpanhhômnay.

Lợinhưbịnhữngkỷniệmxưakéotrĩuxuống.Ôngngồixoro,hai tayvuốtnhữnggiọtmồhôitrêntrán.

VănQuyền thầmbấmbụngcườivì tròđùa ác củamình,nhưnggiọnganhlạiméoxệchmuốnkhóc.

-Anhđaubathìemcũngđaumột.Đâylàtấtcảđơntốcáonặcdanhmàemđãthulượmđược.Xinthềvớianhlàchỉmìnhembiết.Nayemxinđốttrướcmặtanh…

Quyềnbậtdiêm.Ánhlửaxanhlemlémnuốtdầntừngconchữ,nhưtròmathuật.

-Dùcóđốttấtcảthìcũngkhôngcheđượctaimắtcủatổchức.Họbiếthếtcảrồi-Lợinhưtựnóivớimìnhvàphìmộttiếngthởdài.

-NămnayanhcósaoLaHầu.Đạihạnvàothángtám…-Chúcũngbiếttửvi?-Dạ,embiếtsơqua.ÔngthầyTứBạngcủaemmớithựcsiêuphàm.Phu

nhâncáccụnhàmìnhbànàochẳngđếnxinquẻchochồng.Tuầntrướcemnhờthầynóivềanh,thầybảoanhgặptuổiđạihạn,KìnhDương,PháToáixungchiếucungQuan,nhưngcungMệnhlạicóTháiDương,QuốcÂnmiếuđịa,cóquýnhânphùtrợ.

-Tứclàrồisẽqua?-Anhcứkiêntâmchờđợi.Đừngvộilạyôngtôiởbụinày.Emsẽtiếp

tục thunhặthếtđon thư tốcáođãgửi.Anhyên tâmđi.Emcóchân rếtở

khắpcácvănphòngtừBantổchức,Việnkiểmsát,đếnToàán,Tưpháp,Nộivụ.Emđã thămdòôngPhóbanBảovệNộibộ rồi.Đã lênđếnvị trínhưanh,cóbìatemphiếuđặcbiệt,cóchếđộchămsócsứckhoẻđịnhkỳ,tứclàcáiđầuđãđượcbảolãnhbằngkimcương,trừtrườnghợpphảnbộilýtưởng,phảnbộitổchứcnhưbọnNhânvănGiaiphẩm,bọnXétlại…cònchỉvavấpvềtácphongsinhhoạt,lạibiếtlỗilầm,thìbằnggiánàotổchứccũngbảovệtớicùng.

***VănQuyềnđikhỏi,Lợiđóngchặtcửaphòng.Ôngquayđiện thoại tới

phònglàmviệccủabàCam,lúcnàyđãchuyểnvềHàNội, trongbanlãnhđạoCơquanPhụvậnTrungương.

Tiếngchuôngđổliênhồinhưngkhôngcóngườinhấcmáy.Camđiđâu?Vẫncòngiờhànhchính,nhưngôngkhôngmuốngọitớiphòngthưkýtrực.

Lậttìmsổdanhbạ,ônggọivềnhàriêng.Đầudâybênkia,giọngbàCamkhênồng,nhưngườiđangtrongmộtcơn

ốmnặng.-Alô,tôinghe…-Bàđangốmphảikhông?Đãuốngthuốcgìchưa?Nếucần tôisẽcho

ngườiđếnđưađiviện.-Cámơn,tôitựlođược…-Cóviệctôirấtcầngặpbà.Chúngtaphảibànbạcthốngnhấtkỹ…-Tôi cũng đang định gặp ông…Thằng Chu nó vừa làm một chuyện

độngtrời.Tôiđangsốngdởchếtdở…Đangnói,bàCambỗngdừngmáy.ÔngLợiápsátốngnghebêntaichờ

đợi.Hìnhnhưchiếcốngnghevẫnđểngoàibànphímvàtiếngkhócnấcvọngvàorấtrõ.

ChuyệngìđãxảyravớiCam?ChiếnThắngLợimởtungcáccánhcửa.TiếngkhóccủaCamvẫnđang

nấclênởđâuđó.Tổchứcđãlàmviệcvớicôấyrồisao?SaoCamlạinói:"ThằngChunóvừalàmmộtchuyệnđộngtrời"?Chumắctộigì?Đãlàmgìảnhhưởngđếnmẹnó?

LướtnhanhcácsựkiệnliênquanđếnLêKỳChugầnđây,ôngLợithấyyênlòng.Hơnmườinămqua,kểtừcáingàyCamchoLợibiếtchàngtraiLêKỳChungờingợinhưmộthiệpsĩ,chínhlàgiọtmáucủaLợi,ôngvôcùngmãnnguyện.ÔngluôntheodõitừngbướcđivàthầmchămsócChuvớitìnhcảmvàtráchnhiệmmộtngườichamẫumực.

Ôichao,mớiđómàanhcontraicảmanghọLêcủaôngđãvàotuổitam

thậpnhilập,đãvợconđềhuề,vàôngđãcóthằngcháuđíchtôn,dùvẫncòntrongvòngbímật.Chotớibâygiờ,cảmgiáclầnđầungheCamtiếtlộđiềutuyệtmậtlinhthiêngcủahaingười,rồitâmtrạngkhitậnmắtnhìnthấygiọtmáucủamìnhhiệnhữuthànhchàngtraituấntútrongđoànquânsắpratrậnởvùngSơnTâyấy,vẫntươirói,bồihồinhưmớihômqua.Phảirồi,lúcấysuýtnữathìLợikhôngkìmđượclòngmình,suýtkêulên:"Contraicủata.Tamớichínhlàbốđẻcủaconđây".MaymàbảnlĩnhchínhtrịdàydạnđãkịpngănLợilại.Ôngxoàitayômchầmlấyđôivairắnchắccủachàngtânbinh.TưởngnhưdòngmáuchảygiầngiậttrongtấmthântraicăngtrànmườibẩytuổiđangtruyềnsangLợi.CảmgiácruộtthịtmáumủbỗnglàmmắtLợicayxèôngbỗngthấybiếtonCamvôcùng.Camthậtsâusắc,biếtnhìnxatrôngrộngkhiquyếtbằngmọigiágiànhlạiđứaconcủamình.LợiphảibiếtơnCam,ngànlầnbiếtơnnàngđãchoônggiọtmáuvôgiánày.Nósẽphảiởlạihậuphươngnhưnàngmongmuốn.Khôngaicóquyềncướpđibáuvậtquígiánhấtcủađờinàng,giọtmáuthiêngliêngmàsuốtmườitámnămvìnónàngđãchịumuônvànđắngcaycơcực.

NhờsựcanthiệpkịpthờivàvôtưcủathượngtáVõKhangởCụcQuânlực, Lê Kỳ Chu đã làm một cuộc lội ngược dòng ngoạn mục, tách khỏinhữngđoànquânđiệptrùngmàulánguytrangrùngrùngxẻdọcTrườngSơnđicứunướcđểbaysangđấtnướcthầntiênXãhộichủnghĩa.

Mãimãisaunày,vàcóthểkhôngbaogiờLêKỳChuvàbấtkỳaiđóbiếtđượcvởkịch"Bquay"tàitìnhđãđượcôngLợi,bàCamdàndựngnhưthếnào.NgayđếnnhưthượngtáVõKhang,ngườitrựctiếpgiảiquyếtchoChusanghọcLiênXôcũngkhôngthểbiếtkịchbảnnày.Vàbâygiờchứngnhânduy nhất của vụ "B quay" ấy cũng đã nằm lại ở chiến trườngQuảngĐà.ThượngtáVõKhangđượcBộTổngthammưutăngcườngchomặttrậnKhuVnăm1970.Vàôngđãbịđịchphụckíchgiếthạingaytrênđườngvềquê,cáchcănnhànơiôngsinhravàlớnlênchỉmộtconsôngnhỏ.ĐợtấynếuChu vào chiến trường, chắc chắn anh cũng sẽ nằm lại, như thượng táVõKhang, như hàng chục vạn chàng trai tuổi haimươi vượt Trường Sơn đãnằmlại…

TạiLiênXô, chiếc nôi củaCáchmạng thángMười, LêKỳChu đượcphânvàohọctrườngđàotạosĩquanđiềukhiểntênlửa.Hainămsau,thiếuuýLêKỳChutheođoàntênlửaSAM2trởvềnước.VàtrậnraquânđầutiêncủatrungđoàntênlửaSôngĐàhạgụcpháođàibayB52MỹởcủangõphíatâyHàNội,cócônglaođónggópcủasĩquanđiềukhiểnLêKỳChu.

VớiôngLợi,sựtrưởngthànhcủaChuluônluônlàniềmkiêuhãnhngấm

ngầm.Chubướcrakhỏicuộcchiếnchỉvớiquânhàmthượnguý,nhưngđólàtấmgiấythônghànhtốicầnthiết,làthứtrangsứcthờithượngquýgiáđểChutrởlạitrườngđạihọc,tiếptụccuộchànhtrìnhhoànthiệntrithứccònbỏdở.ĐãhơnmộtlầnChiếnThắngLợinóivớiCamrằng,contraihọsẽnằmtrongđộingũkếcậncủacáchmạng, sẽkế tụcconđườngmàhọđangđi.Nhữngthậpkỷsắptớisẽlàthờikỳđấutranhquyếtliệtgiữahaiconđườngaithắngai,TưbảngiãychếthayChủnghĩaxãhộikhoahọc?

Thờikỳđấutríđấulựcbằngtrítuệvàkinhtế.Chonên,năm1977,khithượnguýLêKỳChutrúngtuyểnkhoavôtuyếnđiệntrườngĐạihọcBáchkhoa, thìôngLợiquênhếtvai tròmộtngườichabímật,giữa thanh thiênbạch nhậtmột ngày nghỉ lễ, đã cưỡi xeVongamangmột bó hoa lớn đếnchúcmừnghaimẹconCam.

-Anhliềuquáđấy.Khôngsợtaimắtthiênhạà?-Camhốthoảngvàbốirối.DườngnhưbàđãthấynhữngánhmắtđangsămsoihếtnhìnLợilạinhìnChu.Haingườiđànôngđứngcạnhnhauchẳngkhácgìhaigiọtnước.

-Emsợgìchứ?Tôiđangmuốncôngkhaichothiênhạbiết.Tôitựhàovềcontraimình…

Những lời nói khiếnCamhởi lònghời dạ.Nhưng rồi bàvẫnphải tìmcáchtiễnLợiđinhanh.Bàbiếtrằngcảsựnghiệpcủahaichaconhọcònởphíatrước.

ChođếnkhiLêKỳChuyêucôgiáoLinhvàquyếtđịnhcướivợngaykhicòn đang ngồi trên ghế trường đại học, thì những bímật của ôngLợi, bàCamcóvẻnhưkhôngcònlàđộcquyềncủahọnữa.

CâuchuyệnlấyvợcủaChucóvẻnhưmộtsựsắpđặtsẵncủađịnhmệnh.Hồicònlàsĩquanởtrungđoàntên lửaSôngĐà,dothànhtíchbắnhạ

pháođàibayMỹ,dokhảnăngdiễnđạtvàbáocáotrướccáchộinghịđiểnhình,ChuđãđượcđạitáQuảngLạc,CụctrưởngCụcZ,đặcbiệtyêumến.Chínhvìcái tênđộcđáo,gợinhớđếnnhàhátQuảngLạccủaHàNộithờiPháptạmchiếm,màtoànquânquengọiđùalàôngtuồngQuảngLạc,hoặclàông tướngQuảngLạc, khiôngđượcphongcấp tướng saunày.Vềôngtướngnày, trongvàngoàiquânđộicókhánhiềugiai thoại.ÔngvốnxuấtthânlàmnghềđạpxíchlôởngoạithànhHàNội.Hồitrướccáchmạng,trongmộtlầnđạpxelòngvòngkiếmkhách,bỗngtừmộtngõhẻm,mộtngườimặcbộquầnáođũidiềmbâu,độimũphớtcháo lònghớthảinhảy lênxeLạc."TôilàViệtMinh,đangbịmậtthámđuổi.Anhđạpthốclên".Ngườilạvừanóivừachỉtayrahiệuchạyvàomộtkhuchợ.SaulầncứuthoátôngcánbộViệtMinh ấy, Lạc tham gia Trung đoàn bảo vệ Thủ đô, rồi rút qua sông

Hồng lên chiến khu. Trongmột lần chỉnh quân đầu hoà bình lập lại, LạcnhậnrangườicánbộmàmìnhcứugiúpnămxưachínhlàvịcánbộcấpcaoTrungươngđếngiảngbài.NhưngLạclờđixemngườicánbộcónhậnraânnhânkhông?Hoárachẳngaiquênai.SuốtgiờgiảngvịcánbộcứnhìnLạcchằmchằm.Giờgiảilao,đồngchíđếngặpLạc,nhắclạicâuchuyệncũ.Cảhội trườngđổxôđếnnghechuyện.Lạcxích lô trở thànhcái tênnổi tiếngtoànquânSaulầnấy,QuảngLạctiếnvùvù.TừChínhtrịviênphótiểuđoàn,ôngđihọcmộtlớpchínhtrị,rồiđượcphongvượtcấp,giữacuộcchiếntranhchốngMỹđãlêntớichứcPhóCụctrưởng.KhôngítngườighentịvớiLạc,nhưngaicũngphảithừanhận,mặcdùtrìnhđộvănhoácóhạn,nhưngQuảngLạccótrínhớthậttuyệtvời.Dườngnhưtấtcảnhữnggì,từthờiTâyđếngiờ,hễđãquamắtôngđềuđượcôngghivàobộnhớ.Họcnghịquyết,tàiliệudàyhàngvàichục.trang,chẳngcầnghichépgì,ôngnhớvanhvách.

CáitrínhớcủatướngQuảngLạckhôngngờcólầnđãđánhtrúngtimđenChiếnThắngLợi.Sốlàlầnấy,tấtcảcánbộcấpcaovềhọctạpnghịquyếtTrungươngtạiHộitrườnglởnBaĐình.TướngQuảngLạcngồicạnhChiếnThắngLợi.

Suốt buổi, ông chẳng ghi chép gì, chỉ ngồi nhìn Lợi, trầm ngâm nghĩngợi.Vốntínhthẳngruộtngựa,giờgiảilao,LạckéoLợixuốngquầycăngtin,gọihaivạibiahơivàmộtgóilạcrangrồivừacụnglyđánhkengvừahỏithẳngđuồnđuột:

-Này, tớhỏi thậtđằngấynhé,đằngấycóquen thânvớicôCam,HộiphóTỉnhhộiphụnữSơnMinhkhông?

-Saoanhlạihỏivậy?-MặtLợibỗngđỏnhừ.-TớtrôngthằngLêKỳChuởtrungđoàntênlửaSôngĐàgiốngcậunhư

đúc. Tớ đồ rằng thằng Chu là con của cậu, chứ không phải con ông LêThuyết.HồiNhậtđảochínhPháp,tớcũngtừngđạpxíchlôchođồngchíLêThuyết.ConôngThuyếtkhôngcócáimặt ấy.Nói thậtnhé.Tớphụccậu.CậumàngủđượcvớicôCam,NicôĐàmHiên,mỹnhânSơnMinh,cũngsướngmộtđời…

-Tôichưahiểuýđồngchí…-Lợichốngchếyếuớt.-Kháchsáo,giàdốilàmchógì?Tuổingầnnàyrồi,tổchứckhôngthích,

chovềvườn, thì đã làm sao?Tớđangmuốngả congái cho thằngLêKỳChu,nênmớinóivớicậuthế.NếuthậtChunólàconcậu,thìchúngmìnhlàmthônggiavớinhauchovui…

Tưởngchuyệnđùatếu,nàongờnămsau,tướngQuảngLạcgảcongáiÚtlàcôgiáoQuảnThịLinhchoLêKỳChu,khianhcònđangtheohọckhoákỹ

sưvôtuyếnđiện.***Chulấycongái tướngQuảngLạc,nhưchuộtsachĩnhgạo.Ôngbốvợ

thuộchàngsĩquancaocấp,đượcphânnhàởtrongthành.KhuhoàngthànhcổtừtriềuLý-Trần-Lê,saungàygiảiphóngThủđôđượcchọnlàmđạibảndoanhcủaBộQuốcphòng.Ngoàinơiđặt trụsởcáccơquanđầunão,vùngventườngthànhđượcbiếnthànhkhugiabinh,còngọilàkhuphốnhàbinh.Suốtmấychụcnămbaocấp,kíncổngcaotườngnhànàyđisangnhàkhácbằngnhữngngõngáchngoắtngoéo,tămtối,naytấtcảcácnhàtướngtácùngphábứctườngphíasau,quaymộtphát, trămtámmươiđộ,đồngloạtthànhnhàmặtphố.Vìnhàđôngngười,lạithuộcdiệnthamgiacáchmạngtừtiềnkhởinghĩa,tướngQuảngLạcđượcchiathêmmộtlôđấtởsânbayBạchMaicũ,ôngcùngvợvàcontraiÚtxâymộtcănnhàvườn,nhườngcănhộphốnhàbinhchovợchồngLinh,Chu.VậylàbỗngnhiênvợchồngChucóphốmặt tiền.Nhà mặt tiền ra tiền mặt. Nhà mặt phố hơn bố làm quan.Nhữngcâucanàyđượclưutruyềntừdạoấy.

CólẽdosựthúcbáchcủaôngbốvợtướngQuảngLạc,màtừngàycướiLinh,LêKỳChuđãâmỉmộtkhátvọnglàtìmbằngđượcmộvàquêgốccủabốLêThuyết.Đãmấy lầnanhgạnhỏimẹ,nhưngbàCamhoặcnhư lờđikhôngngherõ,hoặclàviệnlýdogạtphắt:

-Bốmẹcướinhaukhônggiáthú.Vớilạingàyấybốmàycónóigìđếnquêquán?

-Chảlẽbốconvôsảnđếnmức"khôngquêhươngsươnggiótơibời"?Phảicómộtnơinàolàquêgốccủaôngbàchamẹchứ?

-ThìmẹvẫnnghebốThuyếtmàynói quêgốcởTháiBình.Năm lênmườituổiôngbàđưabốmàyralàmculyởmỏthanHònGai.Rồiôngbàcùngchếtvìdịchtả.BốmàylangthangvềHảiPhòng,làmculynhauởnhàmáyđèn…

Chỉbằngnhữngthông tinsơsàivàước lệấy,LêKỳChuđãđikhôngbiếtbaonhiêucửa,lầntìmtừphònglưutrữSởthanHònGai,phòngtruyềnthốngnhàmáyđiện,nhàmáyXimăngHảiPhòng,BantổchứcTrungương,Ban lịch sử Đảng bộ Hải Phòng, QuảngNinh, Thái Bình…Cho đến khitưởngđãbếtắc,vôvọnghoàntoàn,thìmộttiasángrấtnhỏbỗnghélộcuốiđườnghầm.Trongđợtchỉnhlýlầncuốicuốn"Lịchsửphongtraocôngnhânđấtcảng,BanbiêntậpvàNhàxuấtbảnCánhBuồmbỗnglầntìmravàchongườivềxácminhquêgốcđồngchíLêThuyết.HoáratênLêThuyết,cũngchỉlàmộtcáitêngiảđểhoạtđộngcáchmạng.TênthậtđồngchílàHoàng

VănVẹo,quêquántạilàngRìa,xưathuộctổngCồnCua,tỉnhTháiBình.Nhận được thông tin này, suốt một đêm Chu không ngủ. Xúc động,

mừngvui,bồihồi,xaxót,tựhào,thươngtiếc…Đủcáccungbậctìnhcảmchenlấn,hỗntạp.Anhlénngồidậyhônvợrồihônvàocãimẩuchimbétínhưquảớtchỉthiêncủacontraivàthầmnóivớicon:"Thếlàbốconmìnhsắptìmđượccộinguồnrồi".

Sáng sớm hôm sau, Chu nói dối vợ vềMường Bi có việc, hôn chimthằng cu lần nữa, rồi cưỡi chiếcHonda 67 về rủ cậuQuáchLiêu đi TháiBình. Cậu Quách Liêu, em cùng mẹ khác cha với Cam, giờ làm cán bộphòngvănhoáMườngBi.DùđãlàdânHàNội,nhưngChuvẫnluôncoicậuQuáchLiêuvàquêhươngMườngBilàruộtthịtcủamình.

CáilàngRìatrướckia,từngàytiếnlênChủnghĩaxãhộiđượckhoácmộtcáitênmĩmiềulàhợptácxãnôngnghiệpcấpcaoTiênTiến.Hỏithămrấtnhiều người, nhưng phải gặp những người già cao tuổi,mới tìm tới đượclàngRìanằmkhuấtnẻobênmộtnhánhsôngđổracửaDiêmĐiền.

Xếchiều,haicậucháuChumớitìmthấynhàôngHoàngVănVọ,emtrailiệtsĩHoàngVănVẹo.ÔngVẹocóngườicongáiduynhấtlấychồngđikhaihoangkinh tếmới trênNghĩaLộ, nênbát hương thờ tựđểởnhàông emruột.NhìntấmbằngTổquốcghicôngghitênliệtsĩHoàngVănVẹo,tứcLêThuyết,haicậucháuChumừngthầmlàđãtìmđúngđịachỉrồi.

ÔngVọmớingoàisáumươimàcổkính,giànuanhưônglãotámmươituổi.CuộcgặpgỡđộtngộtvớihaicậucháuChu,khiếnôngVọtưởngnhưmìnhđanggặpnhữngngườingoàihànhtinh,tứclàcâuchuyệncủahọhoàntoànxa lạ,hoangđường,đếnmứcnôngdânchânchỉhạtbộtnhưôngmàcũngnổimáucảnhgiáccáchmạng,chorằngcóthểmìnhđanggặphaikẻgiánđiệp,muốnvềhợptácxãTiênTiếnpháhoạiphongtràonôngnghiệptiếnlênsảnxuấtlớn.Ônggiảvờđiđáisauđốngrạ,rồigọicôcondâu,ngầmbảođigọiôngxãđộitrưởngđếnđểđềphòngbấttrắc.

Chẳngmấychốcngườitronglàngđãkéođếnkínđặccáisânđấtnện.Trẻconchỉ trỏ,đuổinhauquanhđốngrơm,ngườigià,đànbàghé tainhauthìthàobàn tán."ÔngVẹo làngmìnhcóconriêng.Hoára trướcngàybịmậtthámbắnởCầuĐấtHảiPhòng,ôngVẹođãkịpgửilạimộthạtgiốngcáchmạng"."Dàoôi,khéomàlạibécáinhầm,kẻănốcngườiđổvỏ!NhàôngVẹolàmgìcócáimặtthếkia?""Gớm,chỉđộcmồm.Khôngcólửathìlàmsaocókhói.Ngườitangờingờilàthếmàlạithèmđinhậnnhằngà?"…

Trongnhà,cậuQuáchLiêugiúpChuđặtđồlễvàthắphươngkhấnváitrênbànthờ.

-Thưa chú, nếu chúđúng là em ruột bố cháu thì cháu sung sướngvôcùng-LêKỳChusaukhinóirõmụcđíchchuyếnđi,vàtrìnhbàyhếthoàncảnhcủamình,liềnlấytrongcặpramộttờgiấyđượcbọccẩnthận,kínhcẩnhaitayđưachoôngVọ:

-Thưachú,đây làgiấykhaisinhcủacháu.Cháuchính làLêKỳChu,contraibốLêThuyết,tứclàliệtsĩHoàngVănVẹo…

MãirồiôngVọcũngvỡlẽ.Khổ,hoáraanhnàycũnggiốngnhưnhữngngười đi tìm đồng đội trên đài. Ông nheo nheo đôi mắt kèm nhèm nhìnnganglạinhìndọc.AnhVẹomàcóconngoàigiáthúthìphúcđứcnhàôngtobằngcáiđình.KhốnnỗianhVẹolấyvợsớm,từnămmườibốntuổi,chịvợhơnchồnggầnnăm tuổi,nhưnghaingườichênhau,mãimấynămsaumớicómộtmụncongái,làcáiVặn.HồianhVẹobịPhápbắnởHảiPhòng,cáiVặnmớihaituổi…

-Đúng,anhtôiđilàmViệtMinhcólấybídanhlàLêThuyết.BốmẹtôicóraHònGailàmculythanhainăm,nhưngsaukhianhVẹotôimảixuốngtàuchơi,bịlạc,bốmẹtôibèndắtdíuchúngtôivềquê.Đượcmấynăm,anhVẹotôivềnghetheolờibốmẹtôi, lấyvợ.Lấyvợđượcvàitháng,anhtôichêvợ,lạibỏnhàđi.HoáraanhtôitheoViệtMinh…

-Chỗnàythìkhôngkhớpvớilýlịch-Chunói.-Lýlịch thậtcủaônganh tôi là thếđấy.Đi làmViệtMinh,bốaidám

khaithật.TênlàXoàiphảikhailàMít,tuổiThânthìnóilàDần,bốmẹanhemruộtthịtphảikhaiđãchếthết.Thế,Tâynómớikhôngmòra.Tôikhôngdám nói sai, chuyện vợ con của ông anh tôi thì không giấu được. NgoàingườivợởquêsaukhianhtôibịTâybắn,đãđibướcnữa,lấychồngbênkiasông,tôikhôngthấynóianhVẹotôicóngườivợbénào.

-Dạ,mẹcháulấybốcháukhôngcógiáthú…Haingườicùngđithamgiacáchmạng…

-Thếvậyanhsinhnămnào?-ôngVõbiếtchắclàbécáinhầmrồi,mớinghĩcáchhỏilụcvấn.

-Dạ,giấykhaisinhgốcđâyạ.Mẹcháusinhcháunăm1949.ÔngVọthừngười,đưangóntaynhẩmtính.-Thếthìcảanhvớimẹanhđềunhầmtorồi.Ngaytừlúcanhđến,tôiđã

biếtngaylàcósựnhầm.HọHoàngnhàtôikhôngaicókhuônmặtnhưanh.AnhVẹotôi,tứclàliệtsĩLêThuyếttrêncáibằngtreokia,hysinhnăm1946tạiHảiPhòng.Giấychứngnhậnliệtsĩcũngghirõnămanhtôimất.Làmsaochếtbanămrồimàcònđẻconđược?

Câu chuyện đang đến hồi kết thúc thì trưởng công an xã vàmấy dân

quânkhoác súngđến.Đây làvùngcửa sông,venbiển, nơi cácnhómbiệtkíchgiánđiệpthườngxâmnhập,vìthếtuyđấtnướcthốngnhấtvẫnphảiđềcaocảnhgiáccáchmạng,cảnhgiácbaonhiêucũngkhôngthừa.

Trưởngcônganxãlừđừđivòngquanh,rồichiếutianhìnsắclạnhnhưmàunòngsúngvàohaingườilạmặt.

-Đềnghịcácanhchoxemgiấytờ.Đấylàgáonướclạnhcủanhàchứctráchbồitiếptheonhữngphánquyết

củaôngchúhờ,khiếnLêKỳChuchợtnhậnratìnhthếtrớtrêuđếnvôduyênvàthảmhạicủamình.

Mặcdùđãđưahếtcácgiấytờtuỳthân,lạiviệnđếnnhạcphụlàtướngQuảngLạclừnglẫy,nhưngtốiấyhaicậucháuvẫnphảinộpmạngchođànmuỗiđóinhưnhữngchiếcB52Mỹ,thoảsứcoanhtạcởtrụsởuỷbanxã.

Nỗiđaukhôngcócha,cộngvớinỗiđaubịmẹlừadốicàngsưngtấylên,nhứcbuốtsuốtdọcđườnghaicậucháutừlàngRìa,TháiBình,vềHàNội.

-Mẹlừadốicon.Mẹcốtìnhlừadốiconsuốtbachụcnămnay…-VừanhìnthấybàCam,Chuđãômmặtkhócnấclên.

Nhữngâmthanhbanđầucòntắcnghẹn,sauthìồồnhưvòinướcxảhếtvan.Khôngphảitiếngkhóccủamộtngườiđànôngvừađếntuổilàmbố,màlàtiếngkhóccủamộtđứatrẻđauđớnvìtủinhục,vìbịlừagạt.

BàCamsữngsờkhônghiểucóchuyệngìxảyra.ĐếnkhinghecậuLiêutườngthuậtlạitoànbộcuộchànhtrìnhđitìmchacủaChu,thìbàcũngômmặtkhócnứcnở.

-Vìsaomẹlạilừadốicon?Vìsaomộtngườicáchmạngnhưmẹlạicóthểsốngtrongsựdốitrá?Conlàconaithìchỉriêngmìnhmẹbiếtthôi.Thếmàmẹlạigiấugiếm.Haychaconlàkẻphảnđộng?Mẹsợbịkhaitrừrakhỏitổchức,sợmấtchứcmấtquyềnư?Vìsaomẹlạiphảinấpdướimộtcáibóngma?Hoáraconchỉlàmộtđứaconhoang.Thếmàmấychụcnămnayconcứhãnhdiệntựhàovìcómộtngườichalàliệtsĩlàchiếnsĩcáchmạng.Thậtlàdốitrá,lừađảo.Thậtnhụcnhã…

MỗitiếngđấmngựcthìnhthịchcủaChulạinhưnhátbúadộivàotimbàCambuốtnhói.

-Mẹxincon…Conđừngnóinữa…Hãythalỗichomẹ…-Thếthìaithalỗichocon,mộtđứaconhoangđộilốtconmộtchiếnsĩ

cáchmạng?Thậtlàthôbỉ,hènmạt.Trongkhihàngvạnthanhniênratrận,cảlớpbạnbènằmlạiTrườngSơnthìconcốtìnhkhoácáoconliệtsĩđểBquay,đểđinướcngoàibảotoàntínhmạng.Ôi,saomẹkhôngchoconsốngmộtcáchđànghoàng?Mẹvàtấtcảbạnbèđồngchícủamẹđềuhùanhau

đẩyconvàoconđườnggiảdối…-Đừngnóithế.Mẹcấmconkhôngđượcnóithế-BàCamthấycontrai

đãbắtđầuđiquáđà.-Mẹcònoanư?Saomẹcóthểnhẫntâmlừadốitớibamươinăm?Ừ,thì

conlàđứaconhoangđi.Thìđãlàmsao?Mẹcóquyềnchửađẻvớibấtcứai,miễnlàcócon.Conđâucầncầumongcómộtngườichalàmđếnchứcnàynọ.Ngườichacáchmạnghaykhôngcáchmạngvớiconđâucónghĩalýgì?Chaconcóthểlàmộtlãonôngdân,mộtculixe.Khôngcầnđịavịcaosang,chỉcầnlàmộtngườilươngthiện,códanhtính-Chunhìnthẳngvàođôimắtngậpnướccủamẹ,ômlấyđôivaimẹmàlắcliênhồi.

Trongcáigiâyphútđauđớnấycủađứacon,bàCambỗngnhậnramộtluồngánh sángcựcmạnhchiếuvào tậnnơi sâu thẳmnhất tâmhồnmình,truyềnchobàmộtnguồnnănglượngkỳdiệuđủthắngmọilựccảnmàbaonămnaybắtbàphảiimlặng.Dườngnhưbâygiờ,khiđứaconđãbóctrầnlớpmànbímật,khôngcòngìcầncheđậy,khôngcòngìphảigiấugiếm,bàmớibắtđầusốngvớiconngườithựccủamình,nhậnraconngườithựccủamình.Giốngnhưmộtthứquả,nhưquảcâysở,câycaosuchẳnghạn,muốnchúngnảymầmchomộtlứacâymới,ngườitaphảiđậpvỡlớpvỏcứngbaobọc,thậmchíphảinhúngchúngvàonướcsôitrămđộ.Bóctrầnmộtsựthậtbaogiờcũngđauđớn,cựckỳkhókhăn.BàCamđangtựbóctrầnmộtlớpvỏcheđậy.Bàngồibệtxuốngđấtbuôngxuôi,nhưmuốntrúthếtnhữnggìmàlâunaybàvẫnkhoáctrênmình.

-Cứphỉnhổmẹanhnữađi…Tôilàkẻhưhỏng,tôiđángbịnguyềnrủa.Tôi hèn nhát và giả dối không dám khai ra người đã ngủ với mình. Tôikhôngđánglàmộtngườimẹ…

TháiđộthayđổicủaCam,nhữnglờitựsỉvảcủabà,khiếnChubốirối.Trờiơi,saomẹbỗnggiànhưmộtbàlãobẩymươithếkia?Anhchợtnhậnranhữngsợitócbạcquánhiềutrênđầumẹ.Anhthấythươngmẹdadiết,anhnhậnramìnhđãđiquáđà.

-Kìamẹ.Conchỉmuốnbiếtsựthậtthôimà…-Cónhữngsựthậtcòncayđắnghơnnữamàchỉmìnhmẹbiết.Vàmẹ

phảichônchặttronglòng,cóthểphảimangtheoxuốngmồ…BàCamnóivànướcmắttuônchảylãchã.BàchợtnghĩtớiCụcđứacon

đầulòngtộinghiệpcủabà,mộtmảngsựthậtnữa,cayđắngêchềnhưngxaxót,đángthươngvôcùngmàcóthểchotớilúcxuốngmồbàvẫngiấukínmangtheo.SovớiChu,giọtmáuhoangmàngaysauđâybàdámcôngkhaichotổchứcvàbàndânthiênhạbiết,thìCụclàmộtẩnsốcủabàitoánmà

khôngnhàtoánhọcthiêntàinào,ngoàibà,cóthểgiảiđược.Ngayngườichađẻnó,TrươngPhiên,đồn trưởngbốt làngĐộng,kẻhàngngàyvẫn ravàođánh tổ tômvớiôngLýPhúc,hàngngàychạmmặt thằngbé, cũngkhôngnhậnrađượcgiọtmáucủamình.ChuẩntướngTrươngPhiêngiờđãthànhkẻlưuvong, gia nhập tổ chứcViệtNamphục quốc, suốt ngày ra rả trên đàiBBCkêugọiViệtkiềulậtđổchếđộcộngsản.NếutướngTrươngPhiênbiếtmộtmảngsự thậtnữacủađờibàCambịbóc trần thìsẽrasao?NếungaybâygiờCụccũngtừlàngĐộnglênđâyđểbóctrầnsựthật,đểphanhphuiquãng đời bí ẩn nữa của bà, thì bà làm sao sống nổi?Trời ơi,một ngườimangdanhcộngsảnnhưbàsaomànhơnhớpđàngđiếmđếnthế?

-Thôi,chịơi,cháunócólỗi.Emxinchị…-CậuQuáchLiêuxuatayrốirít,rahiệuchoChuhãylánhđi.

Chuquỳsụpxuốngbênmẹ.-Kìamẹ.Xinmẹđừngtựlàmkhổmìnhnhưthế.Convanmẹ.Nếuthấy

khôngcầnphảinóirathìmẹcứgiữtronglòng…BàCamvấnlạitóc,laukhônướcmắt.-Giờthìmẹđãcóthểyêntâmvềcon…Conđãđủtrưởngthànhđểbiết

mộtsựthật.HômnaycócảcậuQuáchLiêu,chịmuốncậucùngnghemộtsựthật.Chuơi,conhãynghemẹnóiđây.Conlàkếtquảcủamộttìnhyêu.Mộttìnhyêukhôngtoantính,khôngvụlợi.Concómộtngườichacũngđủchocontựhào…

-Mẹnóiđi.Chaconlàai?-LẽramẹđãnóivớicontừcáiđợtcontậptrungtrênSuốiHaiđểchuẩn

bịkhoácbalôvàochiếntrường.Nhưngvìnhiềulẽ.Vìmẹkhôngmuốncôngdanhsựnghiệpcủachaconbịảnhhưởng.Mẹkhôngmuốnhạnhphúcgiađìnhcủachaconbịphávỡ.Lạicũngđúngnhưconvừanói,vìmẹsợbịkhaitrừkhỏitổchức,mẹhènhạđếnmứcsợmấtchứcmấtquyền…ConcónhớngườiđãđếnđơnvịxinchoconđiLiênXôhọckhông?

-ĐấylàbạncùngthamgiacáchmạngvớibốLêThuyết…-BácLêThuyếthysinhtừnăm1946ởHảiPhòng.Chaconthuộclớp

đànemđitheocáchmạng,khôngthuộcthếhệbácLêThuyết.Năm1948mẹmớigặpvàyêuchaconnhưmộtthứtìnhyêumaám,mêmuội.TênconlàKỳChu.CòntênthậtcủachaconlàNguyễnKỳKhôi…

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương22Ngườitrởvề

Cơnmưarảríchkhiếnđêmthậtdài.Ngherấtrõcànhcâykhôbênđầutráinhà rơixuốngmáingói tạomộtâm thanhnhư tiếnghokhan trầmcủacây.

CáinhánhkhônàyKhiêmđãnhìnthấytừmấyhômtrước.Vàsuốtnămđêmliềnnàngđãcanhxemnórơivàolúcnào.Nămđêmliềnvớinhữnggiấcngủchậpchờnmộngmị.Vàcảtrướcđó,hàngmấythángtrời,kểtừkhiVỹởtrạicảitạovềhìnhnhưchưađêmnàonàngngủyêngiấc.

SẽkhôngbaogiờcóđượcmộtđêmkìdiệunhưcáiđêmmưatráimùaởtrạiK27ngàyấynữa.Đêmấyrétthấuxương.Gióvậtvãtrêntánrừngnhưvũđiệucuồngdạicủatừngđàntrăngió.Vàtrongcănnhàlátrạmxácủatrạicảitạo,nhữngtấmvánépcũngrunlênbầnbậtnhưkhôngthểchịunổisứcnặngvàsựcuồngnhiệtcủahaithânthềquấnxiếtlấynhau.

"Emchếtmất".HìnhnhưnàngđãnóivớiVỹ thếkhinàngnghe rất rõtiếngnhữngkhớpxươngmảnhdẻcủanàngkêurăngrắcnhưcóthểgãyvụndướisứcnặngvàsựcuồngbạocủaanh.Cáiđêmkìdiệuấychínhlàsựrunrủicủatrờiđấtsinhravàlớnlênkhôngbiếtmặtbố.Rấtnhiềulầnsaunày,mỗikhinóivớicácconvềbéPhong,Khiêmcứđùarằngđểcóđượcthằngbé,nàngsuýtbịgãycảbộxươngsườn.

Bâygiờ thìđúng là tiếngcànhcâykhô rơichứkhôngphải tiếngkhớpxươngnàng.Vỹkhôngbaogiờcóđượccáisứcmạnhkỳdiệucủangườiđànông.VĩnhviễnVỹkhôngcònlàđànôngnữarồi.

Nhữnggiọtnướcmắtâmthầmrơixuốnggối.NànglạikhócKhôngbiếtđãbaođêmrồi.Nỗiđaukhôngthểnóivớiai.Nỗiđauhànhhạtừngđêm,âmỉ,nhứcbuốt.GiánhưVỹcứđimấthútnhưanhđã từngmấthútkhỏiđờinàngbẩynămqua.Giánhưnàngđãgiànua,xấuxí,haybịmộttậtnguyềngìđó.Nghiệtngãthay,nàngmớichớmvàotuổihồixuân,cáituổimàrấtnhiềungườiđànbàchưabiếtyêu,hoặcchưakịphưởngthụthờicongáithìđâylànhữngngàyđạilễhộicủađờimình.Đànôngsànhsỏi,biếtthưởngthứcmùiđời thưởng tìmđếnnhữngcuộc tình tuổibốnmươi.Khôngnũngnịu,sướtmướt,naitơngờnghệch,màchínđỏ,nồngnã,đắmđuốicuồngnhiệt.Khiêmtựcảmthấymìnhđangởđỉnhđiểmcủangườiđànbà.Nàngnhưtrởlạithờixuân sắc.Da thịt nàng saubaongàyxanhxaohéoúa, naybỗng căngnở,phồnthực.Rấtnhiềulầnđiđườngnàngthấynhữnggãtraiđạpvượtlênrồi

ngoái lại nhìn nàng với ánhmắt vừa ngưỡngmộ vừa thèmmuốn. Nhiềungườiđànông, trongđóbềnbỉnhấtvẫn làVănQuyền,biết tìnhcảnhcủanàng,cốtìnhđếnvevãn,gỡgạc.Nựccườinhấtlàônggiáodạytoánđeođôikínhcậnhơnmườiđi-ốp,ngàynàocũngsănđón,chĩađôimắtkínhdàynhưđítchaivàokhoảngngựcnàngvớiniềmkhaokhátkhôngcầnchegiấu.Đãthếônggiáotoáncònlàmthơnữachứ.Nhữngbàithơviếttrêngiấyvởhọctrò,nhiềubàiphỏnggiọngthơBútTre,thỉnhthoảngnhưvôtìnhlạirơivàocặpsáchcủanàng.CólầncongáiTrinhMaiômlấyngườinàngrồilùiraxangắmnghíamẹ,thởdài:"Conlochomẹlắm.Đếnnhưconmàcũngbịmẹquyếnrũ.Mẹlàmsaomàgiữnổimình,chờđượcchođếnkhibốconvề?"Conbéđến tuổiyêunênđãbiết thươngmẹ.Nó lo chomẹ làphải.ChínhKhiêmcólúctrướcmộtánhmắt,mộtnụcườicámdỗ,cungtựlothaychomình.

NhưngrồicuốicùngthìKhiêmvẫntrụvữngđược.Quảbomtừtrườngdùgặpsắtthépcũngkhôngchịunổ.Tráinhochínmọngtrêncâynhưngcònlâumớiđếnmiệngnhữngconcáo.NàngvẫnđủtrinhtrắngvàkiêusachờngàyVỹvề.

CáiđêmđầutiênVỹtừtrạicảitạovềlàmộtđêmquásức.Cảnàng,mẹnàng,conTrinhMaivàbéPhongđềusốcvìquábấtngờ.Vỹđộtngộtnhưtừtrêntrờirơixuống.Đếnmứcconchócũngkhôngkịpsủa.Khinghetiếnggõcửa,Khiêmcứngỡmachứkhôngphảingười.Ôichao,haylàhồnmaVỹtừtrênấymòvề?Nếuđượcthathìtrạingườitaphảibáochứ?Ngườitaphảinhắnngườinhàlênđónvềchứ?Màsaophảivềnhàgiữalúcnửađêm?Haylàtrốntrại?Haylàcóchuyệnđộngtrời?Khiêmcuốngcuồng,hốthoảng.Cảnhàhốthoảng,cuốngcuồng.

NhưngsốcnhấtlạilàVỹ.ChotớilúcgặpKhiêmvàcácconrồi,anhvẫncònbànghoàng.Suốttừgatàuvềnhà,chốcchốcVỹlạivéotaymình.Khithấycònđauanhmớitinrằngmìnhcònđangsống.

Mãisaunày,nhữnglúcVỹminhmẫnnhất,ngheVỹkểlại,nàngtưởngnhưchuyệnhoangđường.

-EmcónhớônggiámthịBảnkhông?-Làmsaomàquênđược.KhôngcóbácBản,làmgìcóthằngPhongnhà

mình.-Ừ,cáiôngngườigiờisaixuốngấy,nhântừvàđộlượngnhấttrênđời,

đãtrởthànhGiámđốctrại.Sánghômấy,ngaysaugiờtậpthểdục,GiámđốcBảnchogọianhlênphònglàmviệcđưachoanhtờgiấyđánhmáyvàbảo:

-Anhđượctựdotừhômnay.Vềchuẩnbịtưtrangđồđạc.Cóngườinhà

nàomuốnđónthìnhắnlên.Trờiơi,tưởngnghelầm,anhhỏilại:-Dạ…thưa,tôiđượctựdovàđượcvềnhà?-Chứcòngìnữa.Tôirấtmừngchoanh.Từgiờphútnày,anhlàngườitự

do.Anhmânmêtờgiấyđánhmáy,cảmthấytờgiấychưađủđộtincậy,lại

hỏi:-Dạ, tôi tưởngphảimởphiêntoà?Tôiphạmtộidanhgìphảicótuyên

án?…-Ôicáiôngvănsĩnày,rõráchviệc.Ngườitabảochúngtôithaôngthì

chúng tôiviếtgiấy.Chứchúng tôi cũngchẳngbiếtgìhơnông.Mấychụcnămnayhàngnghìnconngườivào,ratrại,cũngđềuthếcả.Chúngtôichỉbiếtlàmviệctheolệnh.Cótộidanhhaykhôngcótộidanh,đãvàođâyđềuphảixửtheolệnh.Aituyênánôngngồi tù?Ánđâu?Tộidanhgì?Tùthờihạn bao nhiêu năm?Đến như giám đốc trại là tôimà cũng không có nổinhữngvănbảnấy,thìlàmsaocóphiêntoàđểxửôngđược?

-Dạ…nhưngkhivềđịaphương,tôisẽkhôngcóbằngchứnggìđểtrìnhbáorằngtôiđãđượcthasaubẩynămtù.

-Thìbằngchứnganhđangcầmtrêntayđóthôi.Chỉmộttờgiấyxuấttrạinày làđủ.Nócũnggiốngnhưanhbịbệnhphảinhậpviệnbắt anhphảiđiviện? Chẳng ai bắt. Có bệnh thì anh tự đến, hoặc anh bị đột quỵ ngangđườngmộtngườilàmphúcnàođóđưaanhvàoviện.Cóđúngvậykhông?Hếtbệnhrồi,ngườitachoanhmộtcáigiấyraviện-GiámthịBảnvừanóivừacốnhịncười,vémỉamaikhôngcầngiấugiếm-Anhkhôngđượcnóilàanhđitù,phảinóilàđihọctậpcảitạo.Khôngđượcnóilàbẩynămtùmàlàhơnhailệnh.Mỗilệnhtínhbanăm.Cóngườigầnchụclệnhrồimàvẫnchưathànhán.Sốanhvẫncònmayđấy.Cóquýnhânphùtrợ.ÔngnhàvănChâuHàtốtvớianhlắm.Khôngcóôngấythìchẳngbiếtbaogiờanhmớiđượcrờikhỏiđây…

CâuchuyệnratùcủaVỹchỉđơngiảnnhưvậy.Sinhmạngchínhtrị,tưcáchcôngdâncủamộtconngườichỉmộtcáihấtđầulàđiđứt,chỉmộtmảnhgiấy là thabổng.Thếnênanhmới sốc.Cứnghĩmìnhđang trongmơ.Cứtưởngchuyệnhoangđường.Cólẽvìquásức,màđêmđầutiênngủvớivợ,cốgắngthếnàoVỹvẫnbấtlực.LạigiốnghệtnhưcáilầnồnggiámthịBảnchovợchồngVỹgặpnhauởcáilántrạmxátrạicảitạo.Nhữngphútđầugặpgỡ,Vỹthựcsựbiếtmìnhkhôngcònkhảnăngchăngối.Anhrunrẩyđưacảmườingóntayvuốtvelàndangàngọcvànhữngđườngcongtuyệtmỹcủa

nàngmàthồnthứckhócvìbấtlực.VàđếnlượtKhiêm,vớitấtcảnỗithèmkhátyêuđươngmấynămdồnnén,vớisựsungmãnbùngnổcủangườiđànbàđangđộhồixuân,nàngcốphảvàoVỹngọnlửamamịcủatìnhái,giúpanhhồi sinh lại.Tấm thânngàngọc củangười đànbàđangđộmãnkhai,giốngnhưđoáquỳnhlúcnửađêm,phôdiễnvẻngầntrắngtinhkhiết,quyếnrũmêhoặc.Điệuthoátyvũtuyệtmỹbanđầucònmơntrớnkhêugợi,mờimọc, sau thì trần trụi, suồng sã với những đụng chạm, cào cấu thô thiển,quyết liệt.Từhammuốn, thèmkhát tới nhẫnnhục chờđợi, rồi trơ trẽn, êchề…Hìhụchàng tiếngđồnghồmàdươngvậtVỹvẫnmềmoặtnhưcongiunchết.

Tưởng những trục trặc ban đầu rồi sẽ qua. Nhiều đêm sau, lúc điêncuồng,rạorựcnhưngườiđànbàđangcơnthèmkhátbảnnăng,khiđầytráchnhiệmvà sự thươngcảmcủamộtngười thầy thuốc,khixaxót cảm thôngnhưngườimẹ…Khiêmđãdùngđủmọicách,từcácloạithuốccườngdươngđặchiệu,đếncácliệuphápkíchhoạt,đểgiúpVỹlấylạicảmhứngđànông.Nhưngvôvọng.Vỹkhôngbaogiờcóđượccáiphút thănghoakỳdiệuđểthổivàonàngmột cơnxoáy lốcđủnàng lượnghoài thaimột sinh linhbébỏngNguyễnKỳPhongnhưngàyấynữa.NhữngT5,vàK27đãhuỷhoạidầnởVỹtốchấtđànôngrồi.

***Cáiphầnđànôngbảnnăngcủa.Vỹmấtđi, thì,nhưđểbùlạicáiphần

đànônglýtrí,màtrungtâmlànãobộ,lạipháttriểnnhưmộtquáithaitrongVỹ.Nóichẻhoeralà,dươngvậtVỹbịliệt,khôngcươngnổi,thìbùlại,Vỹquyết làmtìnhbằngmắt,bằngtay,bằngmiệngvà lưỡi.Chỉmấytuầnsau,khicảmgiácnhụcnhãvàxấuhổvìbấtlựcsinhlýquađi,Vỹbắtđầumắcchứngbệnhcuồngdục.Hằngđêm,vàcảbanngày,nếuthấythuậnlợi,Vỹlạimòmẫmsụcsạokhắpngườinàng,dùngtứchi,tứgiác,ngũkhiếu,tómlạilàmọi bộ phận của cơ thể để khámphá, gậmnhấmcho thoả cơn thèmkhátnhụcdục.Vỹthíchngắmnhìnnàngloãthể,thíchvàyvò,hànhxáccảnhữngkhinàngrunlênvìkhiếpsợ.Cănbệnhtrầncảmcàngnặng,bệnhcuồngdụccủaVỹcàngtăng.Bìnhthường,cókhicảngàyVỹchỉngồitrầmngâmmộtchỗ,hoặctỉmẩnbàochếthứthuốctrĩgiatruyềntheothầnđơndoôngHữuHiệutặngtừngaycònởtrại.Nhưngnếucóngườiđànôngnàođếnnhànhìnngắm,tròchuyệnvớicôgiáoKhiêm,làVỹliềnthayđổivàghen.Vỹtưởngtượngracảnhngườiđànôngkiasẽtìmcáchngủvớivợmình,làmđủthứtròkhảốvớinàng.Vỹsợmấtquyềnsởhữu.Chỉđợingườiđànôngấyravề,chỉđợi đêmxuống làVỹ giành lại quyền chiếmđoạt nàng.Vỹ đẩy nàng vào

giường,hoặcbếthốcnànglên.KhônghiểusaonhữnglúcấyVỹcómộtsứckhoẻphithường,đếnnỗimọichốngcựcủanàngchỉlàsựngúngnguẩycủamộtđứatrẻ.

Nhưngthườngthìnàng,vớibảntínhconnhàgiagiáo,khôngmuốngâycãicọ,khôngmuốnphátratiếngđộngthôlậuđểmẹvàcácconbiết,nàngđànhbấtlực,ngoanngoãncamchịu.Đượcthể,Vỹtựlộthếtquầnáonàng.Khôngđểsótmảnhvảinào.Vỹngâyngấtnhìnngắmtoà thiênnhiên,nhưnhàdanhhoạ tựchiêmngưỡngkiệt táccủamình.RồiVỹrên lênkhekhẽnhưconthúthưởngthứcconmồi.Hônhít.Càocấukhóclóc.Cắnxé.Vàyvò. Đủ mọi hành xử cuồng dục. Nhiều lần khắp người Khiêm thâm tímnhữngvết cắn,vết cào.Nhiều lầnmôiKhiêmsưng tấy. "Emvananh.Nỡnàoanhhànhhạemthếnày?"Đãbaolầnnàngkêulên,nàngvanxinVỹ.Cólầnbiếtchuyện,conTrinhMaiphảivàođưamẹrangủcùngvớibàngoại.Khiêmxấuhổvàđauđớnêchề.

Rấtnhiềulầnđếnchơi,nhàvănChâuHàđềupháthiệnthấynhữngvếtthâmtímtrêncổ,trênmá,trênmôiKhiêm.Anhkhekhẽthởdài,ánhmắtxaxótđầythươngcảm.Anhhỏi.Nhưngnàngđềutìmcáchlảngtránh.MộtlầngặpKhiêmngangđường,ChâuHàpháthiệnmộtvết tímrấtsâu,nhưmộtvếtcắn,dướicằmnàng.Anhmờinàngvàohiệucàphêgầnđấy.

-Chịđừnggiấutôinữa-TừhồiKhiêmlấyVỹ,ĐàGiangvàcácbạncủaanhđềucoinàngnhưemgái,luôngọiemxưnganh.NhưngtừkhiVỹđitrạicảitạo,vàĐàGiangđãtrởthànhnhàvăngiảiphóngChâuHà,thìanhliềnthayđổicáchxưnghô,gọinàngbằngchị,xưngtôi,mộtcáchxưnghôđểđềphòngnhữnghiểu lầm, để tăngphầngiãn cách, tạomột rào chắn theo lờikhuyếncáocủangườixưa:"Conthầy,vợbạn,gáicơquan".

ChâuHànhìnchằmchằmvàovếttímmàKhiêmcốđẩychiếckhănche.Bao giờ cũng vậy, cứ gặpKhiêm là ChâuHà lại nghĩ đến nàng baChâuLongtrongvởchèocổ"LưuBình,DươngLễ".Nàngcóphẩmhạnhtuyệtvờicủamộtngườivợchỉbiếtyêuchồng,hysinhtấtcảvìchồngcon.Từlâurồi,ChâuHàđãchọnnànglàmhìnhmẫu,nhânvậttrungtâmcủamộtcuốntiểuthuyết về tình yêu, về người phụ nữViệt, nhưng rồi nấn námãi, anh vẫnchưađặtbútviết.Vỹ,anhbạntàihoanhưngkhốnkhổcủaChâuHà,đánglàLưuBình, hay làDươngLễnhỉ?Nhưngdẫu là ai thì cậu ta cũng cómộtnàng ba Châu Long. Còn Châu Hà chỉ là khán giả, đứng ngoài và mơtưởng…

-Tôiđãtìmđọctàiliệunóivềtrườnghợpcuồngdục.Nhữngngườisốngtrong trạng tháiứcchếquá lâunhưVỹ thườngmắccănbệnhấy.Tôimới

nghenóicómộtthầylangđãtìmthấybàithuốcthầndiệucủavuaCànLongchữachứngliệtdương.ĐểtôisẽlùngtìmchoVỹ…

Khiêm rùng mình. Má nàng chợt đỏ bừng lên. Nàng quá xấu hổ khingườikhácpháthiệnranhữngbímậtriêngtưcủamình.ChắclàVỹđãnóichoChâuHàbiết?Đãvậythìcầngìphảigiấugiếm?Tựnhiênnàngthấytủithânvàmuốnđượcchiasẻ.Cốkìm,mànướcmắtcứtràora.

-AnhVỹcứhànhhạmãithếnày,thìemđếnchếtmất…-Lẽrachịphảinóivớitôisớm.Chịhãycoitôinhưngườinhà.Tôisẵn

sàngchiasẻvớiVỹvàchịmọichuyện.ConTrinhMainómớiđếnkhócvớitôi.Nóbảotừngàybốratù,mẹKhiêmlạikhổhơn.Hìnhnhưđêmđếnbốthườngđánhmẹ.Nhiều sángngủdậy con thấymắtmẹ sưngvànhiềuvếtcào…Cóđúng làVỹnó thườnghànhhạchịkhôngNómuốngiải toả.Nómuốngiànhgiậtlấycáimànókhôngthể.Đâylàmộtthứbệnh,yhọcgọilàbệnhcuồngdục,do tácđộngcủahoàncảnh.HồichúngtôiởrừngTrườngSơn,cóthờikỳhàngloạtcácđơnvịbộđộinữ,nữthanhniênxungphongbỗngnhiênômnhaucàocấu,rồinhứcđầu,nônmửavàngấtxỉu.YhọcgọilàbệnhDơtstơri,bệnhthiếuđànông.CănbệnhcủaVỹ,cầncóthờigian,vàchắcchắnrồisẽkhỏi.TrướcmắtphảicáchlyVỹkhỏichị.TốtnhấtlàphảiđểVỹngủriêng…

-Emđangnghĩcáchphảicơithêmmộtgiangácxép.Vừacơigácxép,vừanới thêmmộtgianchỗcâyhồngxiêm.Câyhồngxiêmcỗirồi,chặtđilàmmộtgianchoVỹbốcthuốcvàtiếpbệnhnhân.BàithuốctrĩcủaVỹxemrađắcđịađấy.ĐãcómấyngườiđếnVỹchữakhỏi.

-Vâng.HômvừarồicôNguyệtđưabácHữuHiệuđếnchơi.Từngàyvềhưutheonghềtrĩgiatruyền,bácấylàmkhônghếtkhách.BácHiệuthươngnhàemlắm,nóisẽbàochếthuốcsẵnởquêmanglênđểnhàemhànhnghề.Thúthậtvớianh,mẹconemcứnghĩgiờichobácHiệuxuốngcứugiúpnhàem.Thunhậpkinhtếlàmộtphần,vìnhàemthườngchữagiúp,khônglấycông.Cáichínhlàcóviệclàm,cókẻrangườivàomàbệnhtrầmuấtởnhàemthuyêngiảm…

ChâuHàmởcặp,lấyramộtphongbìvàmộtgóinhỏ.-Chịcầmtạmsốtiềnnàyđểsửanhà.Đâylànhuậnbútcuốn"Đườnglớn

tađi"củatôivừatáibản.Nóchẳngđánglàbao.Khinàocầnđếntôisẽlấylại.Chịđừngngại.Cònđây làhai lạng caohổ cốt, tiêu chuẩncủa tôi, tôikhôngdùngvìbácsĩnói tôiđangphảikiêng,chịmangvềngâmrượuchoVỹuống. Ít thôi.Mỗingàymột chénhạtmít trướckhingủ.BệnhcủaVỹuốngcaonàyrấttốt.

Khiêmchốiđâyđẩy.NhưngChâuHàbắtnàngphảicầmvề.-Tôiđã trù tínhsẵnviệcnàyvàđịnhđếnnhà traochochị.Nhưng tôi

hiểutínhVỹ.Gầnđâycậutagànvàcólúcđiênkhùng.Gặpchịởđâytiệnhơn.Đừnglàmtôibuồnvìmộtviệccỏnconnày…

Suốttừlúcgặp,KhiêmđểýthấyChâuHàluônlầntránhđôimắtnàng.Ngaycảlờinóicủaanhcũnglạnhbăng,cốkhônglộmộtbiểucảmgì.ChâuHàlàngườibạnvôtưtrongsángnhấtcủaVỹmàKhiêmluôncoinhưanhtraimình.

Số tiềnnhậnbút củaChâuHàđủđểKhiêmcơinớimộtgiangác làmphòng riêng choMai. Cô bé đang tuổi dậy thì, nổi tiếng là hoa khôi củatrường.Phảicómộtphòngriêngđểcôbéônthivàođạihọc.Cănphòngmớidựngđầucháinhà,vách trát toocxi,mái lợpgiấydầu,nhưng thoángrộng,phíatronglàgiườngngủcủaVỹ,phíangoàilànơitiếpvàchữatrịbệnhnhântrĩ.

Rấtmay,chấtkẻsĩtrongngườiVỹdầndầnhồiphục.Ngủriêng,Vỹmớiđủdũngcảmthoátkhỏisứcquyếnrũcủanàng.Khiấy,Vỹnhưconthúcôđơn,mộtmình nằm trong hang ổ củamìnhmà gặmnhấm sự đời.Nhưngthường thìVỹchẳnggặmnhấmgì cả.Vỹ lườibiếngđể chođầuóc trốngrỗng.VàkhiấynãobộVỹgiốnghệtnhưmộtcáihanghútgió,hoặcmộtsânkhấubỏngỏ,mặcsứcchomâysà,sươnggiăng,gióthổi,mặcsứcchocácloạiconrối,cácnhânvậttuồng,chèo,chínhkịch,hàikịch…múamayquaycuồng.DườngnhưbộnhớcủaVỹđãxoáhếtnhữngconngười,nhữngcảnhngộ,sựkiện,gắnbóvớiVỹsuốtnửađờingười.Cảnhữngbài thơ,nhữngcuốnsáchcủaVỹtừngxuấtbản,nhiềukhigõđầumãiVỹcũngkhôngnhớra.

Một lầnTrầnNhânẢnhvàChâuHàđếnchơi.ẢnhkhoevớiVỹcuốn"NgườiViệt,nhìntừgócđộtriếthọc"cóchữkýđềtặngcủagiáosưTrần,rồivỗvaihỏiVỹ:

-TaovừagặpgiáosưTrần.Thấymàyđượcvềgiáosưmừnglắm.Thếnào,cònnhớgiáosưTrầnkhông?

-Trầnnào?NhàthơTrầnNhânẢnhthìđangởtrướcmặttôiđây!-ThằngnàycósạntrongđầurồiChâuHàơi.Nóquenphảncungquản

giáo,taochưahỏiđãbậtlòxoliền.-Chosuynghĩnămgiây-ChâuHàđưanămngón tay trướcmặtVỹ-

GiáosưTrầnĐức,nhàtriếthọcsốmộtViệtNam,nhớchưa?-Khôngnhớ.Tôichưagặpconngườinày-Vỹlắcđầu.-Haha…-ChâuHàbỗngcườilớn,cầmchiếcđiếucàydứdứtrướcmặt

Vỹ -TênphạmnhânnửaNhânvănGiai phẩm,nửaXét lại kia, hãyngheQuảngiáohỏiđây.Trướclúcngươiđụngxetrênđườngphốrồibịcôngantómvềđồnkhámxét,ngươicóđếnthămgiáosưTrầnvàtặngôngtacuốnsách"Đường lớn tađi"củabạnngươi là nhàvănChâuHà,một thằngbạntừngkýbútdanhĐàGiangmànhàngươichúaghét.Nhàngươivừamuaởhiệusáchquốcvăncuốnsáchđó,liềnmangngayđếntặnggiáosưTrần,cóđúngkhông?Vẫnngoancố,khôngchịukhaibáophảikhông?-TrầnNhânẢnhthấymặtVỹcứnghiệtra,liềnhỏitiếp-VậylàI-sêcủaphạmnhâncóvấnđềrồi.ChâuHàơi,thằngnàygiốngBàngQuyên,đángtộitứmãphanhthây.NótừngtôngiáosưTrầnlàđạisưphụ,nhàtriếthọcthiêntàicủanướcViệt,thếmàmớiđinghỉởHiltơnđờLahiênbẩynăm,đãquênbéngsưphụ.Học tròmàkhôngnhớ thầy thìđạibấtnghĩa.ThờiXuânThuchiếnquốc,BàngQuyênlừathầyphảnbạn,baonhiêulầnmưugiếtTônTẫn,nhưngkhigặpthầyQuỷCốcTiênSinhvẫnphảiquỳlạyxinđạixá.NgươimangdanhlànhàthơnổitiếngNguyễnKỳVỹ,màháchẳngbằngngườixưathếru?

Vỹnghểnmặt,chẳnghiểuhaingườibạnnóigì.Thuận tay,ChâuHàrút tập thơ"ThờicủaThánhThần" trêngiá sách,

chìatrướcmặtVỹ:-Tậpthơnàycóphảicủanhàngươiviếtkhông?Vỹsầmmặt,giằnglấycuốnsách,vứtxuốnggầmgiường.-Hãyquênnóđi.Đờikhôngđángmộtcáitổtrĩ!Vứthếtthơphúrasọt

rác.ChâuHàvàTrầnNhânẢnhnhìnnhaulắcđầu.Họnênhiểubạnmìnhbị

mấttrínhớhaylàychưahềquênmộtđiềugì?***Vỹđanglàconngườiđặcbiệt.Từngàyđitrạicảitạovề,trongVỹtồn

tạihaiconngười:Mộtthầylangmẫncán,tậntuỵthươngngườivàmộtthisĩcùn,trầmcảm,lầmcẩmvàbấtđắcchí.

BuổisángVỹlàmộtthầylangtậntuỵ.Vỹthườngdậytừsáugiờsáng.Mộttiếngthểdục,vệsinhcánhân,ănbátcơmnguộirangdoKhiêmchuẩnbị,rồibắtđầulàmviệc.Côngviệccủamộtthầylangkhôngcógìphứctạp.ThuốcbàochếsẵnthườngthìôngHữuHiệugửi từquê lênhoặcdochínhtayVỹsaotẩm.Bệnhnhânthườngtựđến,thảnghoặccócađặcbiệt,Vỹcóthểđến tậnnhà.Cựcnhọcvàbỉ lậunhất là lúckhámvà làm thuốc.Bệnhnhântụtquầnngangđùi,chổngmông,chìacụctrĩdơdáyvàbốcmùivàosátmắt,mũithầylang.

Cănbệnh trầmcảmcủaVỹ thườngchỉxuấthiện từđầugiờchiều, lúc

bệnhnhânđãvềvàVỹđãănxongbữatrưa.Xéttheothuyếtâmdươngthìthờikhắcđó cho tới nửađêm thuộcvề âm.Từkhoảngbốngiờ chiều,Vỹthườngkhônglàmmộtviệcgìhayngồimộtmìnhtronggócnhàliêntụcđốtthuốclávànhìnxaxămvàomộtkhoảngkhônggiannàođó.ĐólàlúcVỹlườibiếngđểchođầuóctrốngrỗng.BộócVỹkhiấygiốnghệtnhưmộtcáihangmặcsứcgiólùa,hoặcmộtsânkhấubỏngỏ,thahồphôdiễnnhữngtấntròđời.ThườngthìVỹhay"tua"lạinhữngcảnhmàVỹđãtrảiquaởT5,ởK27, nhớ lại những gương mặt, những thân phận của anh em cùng nằmsươngnếmgióvớimình.Nhữnglúcấy,nướcmắtởđâucứồngộcứara.

Mãisaunày,Khiêmmớibiếtđólàmộtthứbệnhlý,dạngtiềnAlzheimer(bệnhmất trínhớ).Đưađibệnhviệnchụpchiếu, siêuâm,vẫnchẳngpháthiệnthấygì.Cácbácsĩđêucùngphêhaichữ"trầmcảm".Khibiếtrõbệnh,Khiêmnhờngười viết son trắng trên tấmbảng con củahọc trò dòng chữ:"Chỉ nhận chữabệnhvào cácbuổi sánghằngngày" treo trước phòngVỹ.ĐấylàmộtcáchthôngbáovềnộidungvàthờigianbiểulàmviệccủaVỹvớicácbệnhnhân.

Vỹvềnhà thêmmộtmiệngăn,mộtbệnhnhânhổ lốnnhiều thứbệnh,nhưngsổgạo,temphiếu,lươngbổngthìhoàntoànkhôngcó.Đâylàthờikỳcủichâugạoquế.NềnnôngnghiệpcủanướcViệtNamthốngnhấttiếnlênsảnxuấtlớn,kếhoạchhoáXãhộichủnghĩatheobangọncờhồng,badòngtháccáchmạng…màvẫnìạchchưavượtnổicáingưỡng19triệutấnquythócmộtnăm.Toàndânănbobo,sắnkhô,khoaitây.Giáoviênởnôngthônmangsổgạođếncửahàngmuacámchănnuôi,muaphânđạmtrừvàotiêuchuẩngạo.Cánbộcôngnhânviênmộtnămbịcắtmộtthánglươngthực,tức13kgtemgạo.Đểbùlại,cáccơquantrườnghọcđóngcửavàibathángđưangườilêntrungdutrồngkhoaisắn,hoặcvềcáctỉnhđồngbằngxinđấthợptácxãbỏhoang,trồnglúa.Câucửamiệng:"Bốchếtkhôngbằngmấtsổgạo"rađờitrongthờikỳnày.

PhảibằngcáchnàođảmbảonhữngđiềukiệnsốngtốithiểuchoVỹ?Đólàmục tiêu lớnnhấtmàKhiêmphải thựchiện.Khôngcóán tù, tức làVỹchưamấtquyềncôngdân,chưabịloạirakhỏidanhsáchcánbộcôngnhânviênnhànước.VớiVỹ,điềunàychẳngcómảymayýnghĩagì.NhưngvớiKhiêmthìđólạilàtấtcả.

NhàxuấtbảnBìnhDân,nơiVỹlàmviệctrướcđâyđãbịgiảithểvàsápnhậpvớiXưởngphimĐènchiếu.SaurồiXưởngphimĐènchiếucũnggiảithểnốt.Thủtrưởng,nhânviêntứtánđibốnphương.ĐếnnhưgiámđốcTiếnTới, ngườimàKhiêmcó thểbấuvíuđượcđểxingiải quyết côngviệcvà

quyềnlợichoVỹthìđãxinchuyểnvềquê,làmmộtcôngviệclạhoắcvớisởtrườngsởđoảncủaanhta:HiệutrưởngtrườngBồidưỡngChínhtrịtỉnh.Bíquá,Khiêmđànhviếtđơnkêucáccửa,xintổchứcxétquátrìnhcốnghiến,đitheocáchmạngtừkhángchiếnchốngPhápcủaVỹ,màchoVỹđượcgiảiquyếtchếđộhưunon,hoặcvềmấtsứcmộtcục.HướngnàydoChâuHàgợiý.Anhchạyđônchạyđáogõcửacácnơi.AnhgặpChiếnThắngLợinóinhưvanvỉ,rằngôngcóthểghétVỹ,nhưngôngkhôngthểđểhaiđứacháuruộtcủaôngphảiđứtbữa,phảibỏhọc.ThấyLợicònchầnchừ,ChâuHà trựctiếp lên gặp đồng chí Tư Vuông, đề nghị đồng chí có công văn gửi BộThươngbinhXãhộixemxétgiảiquyếtchoVỹmộtchútquyềnlợi,nhưmộtcứugiúpkẻcùngđường.

***Cănbệnh trầmcảmcủaVỹ, thờikỳnàyhaybộtphátvềđêm.Thường

lúcbagiờ,Vỹtrởdậy,bậtngọnđènbàn,ngồiimnhưtượngchođếnsáng.Đêmnaycũngvậy.Đúngvàolúccànhcâykhôrơixuốngmáingói,cũng

làlúcKhiêmnghethấytiếnghokhanngoàiphòngVỹ,mởmắtnhìnrađãthấyanhngồi imphăngphắc trướcngọnđènbàn.Vỹviếtgì?Haynghiệpviếtlạithôithúc,anhlạibắtđầuphụchồisứcsángtạo?Khiêmrùngmình.

NàngsợnhữngtrangbảnthảocủaVỹ.Chúngsẽlàmộtđạihoạ,nhưhếtthảynhữnggìanhđãviếtra.ThàVỹcứlàmộtônglangchữatrĩ.Thàkhôngcólươngbổng,khôngcónhuậnbút,khôngcódanhtiếng.Miễnlàyênthân,sốngbìnhlặngmộtkiếpngười.QuêncảcănbệnhcuồngdụccủaVỹcóthểtáiphát,Khiêmtrởdậy,khoáchờchiếckhănphủquavai,rónrénđilạichỗVỹ.

Kỳlạ,Vỹngồiimphắchútthuốc,trướcmặtlàmộtchồnggiấythếpmộtmặttrắng,loạigiấykiểmtrabàicủahọcsinhmàKhiêmđãsoạnlạitừnhữngtậpbàibỏđi.Vỹviếtliêntục,từngtờ,nhưônghiệutrưởngkýbằngkhen,ônggiámđốckýséc:Chântrờihoangtưởng.Chântrờihoangtưởng.Chântròihoangtưởng.Chântrờihoangtưởng.Chântrờihoangtưởng.Chântrờihoangtưởng.Chântrờihoangtưởng…

Thìracuốntiểu thuyếtmàVỹviếtdởnhữngnămtrước,đãbị tịch thubảnthảotừhồikhámnhà,chotớigiờvẫnquẩnquanhtrongđầuVỹ.

KhiêmđịnhnóivớiVỹmộtđiều,nhưngrồinàngcảmthấyngườimìnhnhưđôngcứnglại.Nàngkhôngnỡphávỡkhátvọngcủamộtngườihoangtưởng.

CáicôngviệcVỹlàmmộtcáchcơhọc,mộtcáchvôthức,bỗngbịdừngđộtngột.Vỹchâmtiếpmộtđiếuthuốc,rồivơhếtnhữngtờgiấyvừaviết,vo

tròn,vứtxuốnggậmbàn.Tâmthầnrồi.Ýnghĩcayđắngấynhưxộc từ timlênđỉnhđầuKhiêm.

XótruộtvìnhữngtờgiấytrắngmànàngđãkìcôngchuẩnbịchoVỹnhápbảnthảo,nàngquyếtngăncáitròlẩmcẩmcủaVỹ,khithấyanhchọnmộttờgiấyđẹpnhất,địnhviết tiếpNhưngkhôngkịp.Nàngđịnhvươn tay ra lấychiếcbút,thìVỹđãnắnnótviếthaichữmới:"Giỗthầy".

DòngtưduynàođangnhảycóctrongđầuVỹ,để từ"Chântrời hoangtưởng"vắtsang"Giỗthầy"?Khôngthểlàtâmthần.Đóchỉlànhữngdòngýthứcrốirắm,khôngphươnghướng.Lànỗidàyvò,dằnvặtcủamộttâmhồnbấnloạnkhôngcóhướngtháocởi.HoáraVỹvẫnkhôngquênngàygiỗthầy.Suốtbẩynămtrongtù,cóainhắcVỹngàygiỗnàyđâu?

KhiêmđặthaibàntaylênvaiVỹ.-Anhkhôngngủđượcư?Vỹgiậtmìnhquaylại.Haihốcmắtđọngđầynước.-Bốnngàynữalàgiỗthầy.Cảnhàmìnhcùngvềquênhé.-Emquênbẵngđimất,chưakịpnóivớianh.BácLợivớibácLàbảo,bà

mớivào trongSàiGònvới chúVọng,giỗởquêcứđểvợchồngchúCụccúng,chủnhậttớihaibáccúnggiỗthầyởngoàinày.

-Sao?-Chiều qua chịLàmới gặp em.ChịLà thếmà tin cúng bái lắmnhé.

Tháng trướcchịấyvềquê, ramộ thầyxinmộtgóiđấtmangsangđiệncôHằng.Thầyvề,vừanóimấycâumàchịLàđãsởnhếtdagà.

- Có chuyện ấy thật à? - Lờmờ trong ký ứcVỹ là hình ảnh cái chếtkhôngtoànthâycủaôngLýPhúcmàCụcđãkểlạichoanhnghe.

- Em cũng chẳng biết hồi thầymất thế nào. Chị Là cũng không biết.Nhưngchịấybảo,lúcởđiệncôHăngthấythầyvềtrongbộquầnáotrăngtoát,đầucắmxuốngđấtnhưngườitrồngcâychuôi.

-Vợquanchứccấpcaomàcũngtinbóitoán?-ĐiệncôHằngngàynàochẳngđónvợcácôngcốp.Họkéonhauđến

nườmnượp.Hỏigiacảnh,cầuxinchứcquyền, tài lộcnhàcửa,đấtcát,đinướcngoài,chuyệnhọchànhcủaconcái.ThầykhôngnóithìvừarồikhéovợchồngbácLợibỏnhau…Thếnênchủnhậtnày,vợchồngbácLợimuốnđíchthânlàmgiỗ.Bácấybảocảnhàmìnhphảiđến.

-Làmgìcóchuyệnđó?-Thếanhkhôngbiếtgìà?ĐơntốcáoanhLợigửilêntậntổchứcTrung

ương.Chuyệntanhbànhra,chịLàkhóclóc,bỏănđếnhaingày, toanlàmđơnlidị.AnhcóbiếtthằngChu,conriêngcủachịCamkhông?Cháuđích

tôncủaanhđấy.Vỹngẩnngười,nhưnghechuyệnhoangđường.-ChịLàlêngặptổchứcTrungương,đềnghịcanthiệp,chocậuChuđi

thửgien.Tổchứcngườitakhuyêncan.NgườitabảovệuytínanhLợi,chịCam,muốndẹpyênchuyện.Chỉđếnkhithầyvề,thầykhuyênchịLà,chịấymớichịu…Thếnênchủnhậtnày,vợchồngbácLợimuốnđíchthânlàmgiỗ.

-Bácấybảocảnhàmìnhphảiđến.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương23Đámgiỗ

Từngàytheochủnghĩavôthần,đồngchíChiếnThắngLợikhinhbỉmộtcáchsâusắcnhữngkẻmêtíndịđoan.

Rất nhiều lần chị Làmuốn lậpmột bàn thờ để cúng gia tiên ông bà,nhưngLợiđềugạtphắt.Trênnócchiếctủđứnggiữanhàông,từnăm1969,mớicómộtbáthươngvàtấmảnhbàivịthờHồChủtịch.Đólàứngxửhữuthần,sựtônkínhduynhấtvàtuyệtđốitừkhiLợilàmngườiSaunày,cónhàđiêukhắctặngôngbứctượngbánthânBácHồ,ôngđặtlênđó,thaychobứcảnhbàivị.

Nhưngrồibỗngmộtngày,nhưmộtsựkiệnlạ,ôngLợigọingườimangđếnmộtchiếcbànthờ,loạiđóngbănggỗdán,sơnvecnibóng,cóhaikhungsắthình thước thợđóngcốđịnhvào tường.Bàn thờđượcđặtởgiangiữatầnghai,cạnhphòngngủcủahaivợchồng.Đồthờcúng,tuygiảndị,nhưngcũngđủlệbộmộtbanthờtruyềnthống:Haigiánếnbằngđồng,khayđựngrượuvàhoaquả,babáthương,báthươngđạiởgiữathờgiatiênhaibátbênthờbốmẹôngLợi.ẢnhôngLýPhúcđộikhănxếp,áotheđen,ảnhbàcảPhúcnhưmột côgái thônquê,mặcyếmvấnkhăn, do thợvẽ truyền thầnphụcchếlại, trôngmờảonhưnhưngbứcảnhđầuthếkỷ.BàcảPhúcchếtlúc Nguyễn KỳKhôimới hai tuổi, nên bức truyền thần dù có giống haykhông,ôngLợicũngkhôngrõ.VớiôngLýPhúc,thìđâylàlầnđầutiênbàivịôngđượcngườicontraicảlậpbanthờ.

ĐiềugìđãkhiếnôngLợichuyểnđổiđộtngộtvềnhậnthứcvàhànhxửtínngưỡng?

Sựhoàinghivềchủnghĩavôthần?Nỗiânhậnvềsựvongbản,xalánhcộinguồn?Mốilosợtrướcsựtrừngphạtcủacácthếlựcsiêunhiên?CólẽôngLợikhôngnghĩngợitớinhữngphạmtrùtriếthọcvĩmôcao

siêuđếnthế.Nhữngsựcốdồndậplàmđiênđảocuộcsống,ảnhhưởngđếngiađình,sựnghiệp,quyềnlợi,địavịcủaôngmànguyênnhântrựctiếplàtừnhữngláđơn tốcáoôngvàbàCamsuốtmộtnămnay,buộcôngphải tìmmọisựcứugiúp.

Một vị giáo sư thân thiết, nhà khoa học hàng đầu về nghiên cứu tiềmnăngconngười,đãnóivớiông:

-Anhnênxem lại cungphúc trạch.Vànêncócáchứngxửvớingười

âm,nhất lànhữngngườithâncủamình.Quýanhlắmtôimớikhuyênvậy,xinanhđừnghiểulầm.

Lợikhôngnóigì.Ôngngẫmnghĩmộttuầnrồitìmđếngặpnhàkhoahọc.-Tôingheanh.Nhưngxinanhhiểu rằng,ởcươngvị tôi, rấtkhó làm.

Việcnày.Tôimuốnnhờanhgặpđểnóivớinhàtôi…NhàkhoahọcnhìnLợi,tủmtỉmcười.ÔngnhậnlờisẽgặpchịLà.-Thờigiannày,mốiquanhệgiữahaivợchồngôngLợihết sứccăng

thẳng.Kẻviếtthưtốcáonặcdanhđãđimộtnướccờcaotay:GửitrựctiếpđơntốcáochoLà.

Một người đàn bà thật thà như đếm, thuần phác và phúc hậu, tôn thờchồngnhưLàlàmsaochịunổicúsốckhinhậnđượcthôngtinchồngmìnhcóconngoàigiáthú?Vàngườiđànbàấygiờlạicódanhvọng,địavị,vẫnhằngngàyđưanhauđihộithảo,nghịquyết?

Khôngầmĩ,ngoangoắt,chẳngđiênkhùng,chanhchua,Lànhưxỉuđivìquáđauđớn,hoảngloạn.Mắtsưnghúp,chỉlặnglẽđểtậpđơnthưnặcdanhtrênbànlàmviệccủaLợirồinằmliệttrêngiường,khôngănuốnghaingày.Lả rấtmuốnchết.Nếunhưở trênquêĐịnhHoá, chị sẽvào rừngkiếm lángón.Chimộtnắm,vừanhaivừanuốtlàxong.NhưngcứnghĩthằngChiếnThốngNhất,conChiếnHuyềnLybơvơkhôngcómẹ,chịlạibủnrủn,toáthếtmồhôi.Làchếtđithìkhốikẻnháycẫnglênvìsungsướng.Cókẻsẽhợpthứchoá,àovềchiếmnhà,chiếmchồng,chiếmcảconcủaLànữa.Cókẻđược thể lấymột lúcvàibavợ.Đangchứcquyền trong tay,đangnhàcaocửarộng,khốigáimườitám,haimươiấychứ.Tốngkhứđượcgáisềnàyđingườitamừngbằngđuổiđượchủirakhỏicửa.Hoáracáiýnghĩmìnhnhưlàconởtrôngcáicửanhà,cơmnướchầuhạbabốcon,nhưgáibaothỉnhthoảngôngchủđộngcỡnlênlạiđèngửaradụihùnghục…cấmcósai.MấychụcnămsốngvớiLợi,chưabaogiờLàđượcmộtlờiâuyếm,mộttíchútquàtặng,mộttâmsựchiasẻ.Haivợchồngnhưhaithếgiớicáchbiệt.Lợicậychữnghĩa, chứcquyền, coikhinhLà ramặt.Rõnhất lànhữngkhi cókháchđếnchơihoặclàmviệc.Làvừachuẩnbịnướcmờikhách,vừanấnnálạichàohỏimộtcâuxãgiao,Lợiđãđuổiquầyquậy:"Thôi,bàrangoàikiađểchúngtôilàmviệc".Buồnnhấtlànhữngkhibốmẹtrênquêốmđau,nhàcócôngviệccướixingiỗchạp.MangtiếngchồngtừngăndầmởdềvùngATK,đượcdânbảncưumangđùmbọc,màvềHàNộimộtcáilàquênphắt,cấm có đoái hoài. Người ta quyền cao chức trọng, dễ quên và coi khinhngườinghèo.Mỗilầnđưacácconvềquê,Làtủithânlắm,nhưngchịluônmua quà dấm dúi biếu bốmẹ, xóm bản, nói dối là "quà của nhà con gửi

biếu","nhàconbậnviệclắm,sẽvềthămdịpkhác".Chaoôi,hayLàchỉđángtrò tiêukhiểnmỗikhiLợikhát thèm?Chỉnhững lúc ấyLợimớidẻomỏ,nịnhnọt,thậmchítângbốcLàlênmâyxanh.Lợimơntrớn,ngắmvuốt,hônhítkhắpthânthểLà,rồixuýtxoa,rênrỉ:"Emhơncảtiênnữgiángthế.Emlàgiainhâncủanúirừng".Nhưngcuộcsốngđâuphảichỉcótròấy?Chuyệngiườngchiếurồicũngnhàmchántheonămtháng,tuổitác.Mànỗikhátthèmmộttìnhyêuthương,sẻchia,nươngtựathìbaogiờLàcũngkhắckhoải,cồncào.

Chonên,nhữngbímậtcủaLợibịphơibày,càngkhiếnLà tuyệtvọngkhi nhận rạ con người thật của chồng.Chị quyết định không việc gì phảichết.Chịphảisốngđểnuôidạycácconnênngười.Chịsẽlậtngượcthếcờ,hoặclàLợiphảikhuấtphụcchị,hoặclàchịsẽratoàlyhôn.LàtìmgặpđồngchíPhóbanTổchức,mộtngườithâncậncủaLợivàgiađình.

-Nhàemđãđếnnướcnày…Emmuốnxincấptrênmộtlờikhuyên?Đồng chí Phó ban sững người khi thấy Là tiều tuỵ đến khó nhận ra.

Ngườiđànbàbéotrònmàđồngchímớigặpthángtrướcnayđãtọpđinhưvừaquatrậnốmthươnghàn.

-Chúng tôi cũngđangđauđầuvềvụnàyđây.Tuần trướcđàiđịchđãđưatin.Cácthếlựcthùđịchđangnhâncơhộihạthấpuytín,gâychiarẽnộibộta.Tôichẳngthểkhuyênđồngchíđiềugìlúcnày,ngoàisựnhắcnhởcủatổchứcvềý thứcvà tráchnhiệmcủangườichiếnsĩ tiênphong.Đồngchíđượccôngnhậnchínhthứcnămngoáiphảikhông?

-Dạvâng.-Giờlạilàcửahàngtrưởng?-Dạvâng.-Tứclàýthứcvàtráchnhiệmtrướctổchứccàngphảicao,đúngkhông?-Dạvâng.-Thếnên tôikhôngphảinóinhiều.Đồngchíhãy tựhiểu.Chuyệncủa

haiđồngchíChiếnThắngLợivàĐàoThịCam,nhưđồngchíđãbiết.Họđềuđãcóbảntườngtrìnhvớitổchức.CháuLêKỳChuchínhlàconchungcủahọ…Kìa,đồngchíđừngkhóc,bìnhtĩnhlạiđi.Đólàhậuquảcủachiếntranh,làsựhysinhhạnhphúccánhân…NếukhôngthấtlạcnhaurấtcóthểđồngchíkhônglàvợcủađồngchíLợi,màlàấythế,đấylàduyvậtlịchsử.Vấnđềbâygiờlà,đồngchíphảibìnhtĩnhđểthuxếpmọiviệc.Chuyệnđãrồi,khôngcócáchgì thayđổiđược, thì tanênchấpnhận.Đấy làquy luậtcủaduyvậtbiệnchứng.Phảinghĩđếndanhdựvàsựnghiệpcủachồng,đếnhạnhphúcgiađình,tươnglaiconcái.Xấuchànghổai?Dângianđãnóithế.

Lạicócâu:"Cávàoaota,tađược"…-Nhưngmà,tạisaoanhLợiphảigiấugiếm?…-Chúng tôiđãvàsẽkiểmđiểmhaiđồngchíấyvề tháiđộchưa thành

khẩntrướctổchức.LẽrađồngchíLợiphảibáocáohếtsựthậtvớitổchứctừtrướckhicướiđồngchíLà.VàđồngchíCamcũngkhôngnênlạmdụngdanhnghĩacủađồngchíLêThuyết…Nhưngsuychocùngđócũng làduyvậtlịchsử,dohoàncảnhchiếntranh…Chúngtôikhôngbaoche,khôngxuêxoamộtchiều.Nhưngnóiđểđồngchíhiểu:CảhaiđồngchíLợivàCamđềulàcánbộchủchốtthuộcdiệnTrungươngquảnlý.Nhữngthếlựcthùđịchđangmuốnchĩamũinhọnbôixấu,hạuytínhaiđồngchíấy.Ứngxửvớihaitrườnghợpnàyphảihếtsứcthậntrọng,bởivìđâylànộidungchủyêucủacôngtácbảovệnộibộ.Mộttổchứctrongsạchvữngmạnhkhôngthểcómộtcánhânmắcsailầmkhuyếtđiểm…Consâukhôngthểlàmrầunồicanh.Màcanhđâylàcanhriêucua,canhdưachuacátrênổiváng,dậymùinứcmũi.Tôinhắclại,bảovệcácđồngchílãnhđạokhôngcónghĩalàbaoche,dungtúng,màlàgiữgìnuytín,danhdựcủacảhệthốngtổchức…Tôimong,vàgiao nhiệmvụ, với tư cáchmột cán bộ nòng cốt, đồng chí hãy bảo vệ sựtrongsạchcủatổchứcnhưgiữgìnconngươicủamắtmình…

SaunhữnglờichỉthịcủađồngchíPhóban,Lànhưconchiênbịrútphépthôngcông.Chẳngcòncáchgìcựaquậy,chốngpháLợi.Đãlàngườicủatổchứclàphảibiếtsốngchếtbảovệnhau.LàđãlàđồngchícủaLợirồi, lạiđượccấptrênchỉthị,khôngđượcphépphảnbộiLợi.Huốngchi,Lợilạilànhânvậtquantrọngcủatổchức,dùtronghoàncảnhnàocũngđượctổchứcbảovệđếncùng.CứnhìnchúVỹ,gươngtàyliếpđó,chỉcầnchớmcóbiểuhiệnchốngđốitổchứclàngótchụcnămtùnhưchơi.Anhlàmlãnhđạomàcũngkhôngcứuđượcem.Baocônglaovớikhángchiếnđềuthànhcôngcốc.Đi tùvề thânbạidanh liệt.Ngày trước thôngminhhoạtbát là thếmànaynhưgàphảicáo,chẳngcònrahồnngười.

Làđịnhcáotừravề,nhưngnghĩ,chẳnglẽchưaratrậnđãvộiđầuhàng,bènlấytờđơnxinlyhônmớiviếttốiqua,trìnhđồngchíPhóban:

-Nhưngmàemkhổlắm.EmvớianhLợikhôngthểsốngvớinhauđược.EmbáocáovớiBanvàxingửiláđơnnày.

***LáđơnxinlydịcủaLà,cũngnhưhầuhếtnhữngđơnthưkhiếutốChiến

ThắngLợi,chỉngàyhômsauđãnằmtrongcặpcủaLợi.Và,nhưsựtácđộngdâychuyền,vàihômsaunữa,vịgiáosưnghiêncứu

tiềmnăngconngườigặpchịLà.ÔngkhuyênLànênđếnđiệncôHằng.

Cuộcgặpgỡvớingườiâm,nhưchiếcchìakhoá,giảitoảmọighentuôngthùhận,trảlạiconngườivịtha,nhânhậu,baodungnhưbảnchấtvốncócủaLà.ÔngLýPhúcnhưmộtquantoàhiệnvề,nhìnthấungõngáchmấychụcnămtrước,nhìnxuyênsuốtnhữngnămsau.Ôngbảo,nếuNguyễnKỳKhôilấyCamthìlàmsaoôngcóhaiđứacháunộilàthằngChiếnThốngNhấtvàconChiếnHuyềnLy?Ôngbảo,dònghọNguyễnKỳđãbaonămlitán,naylàlúcphảitụhợp,rằngvonglinhôngsẽđượcsiêuthoátnếuôngđượcnhìnthấyanhem,vợchồng,concháuhoàthuận,quâyquần…

LàđãkểhếtvớiLợicâuchuyệnchịvềquêramộthắphương,xinhònđất trênmộđểthỉnhôngLýPhúcđếnđiệncôHằngthếnào,ôngLýPhúchiệnvềvànóirasao?BộáogiápchủnghĩavôthầncủaChiếnThắngLợibịnhữngthôngtincủaLàlàmthủngmộtmảnglớn.Vàcơngióđenduytâmđangluồnláchtrườnqualỗthủngấy,làmônglạnhbuốtxươngsống,chântay nổi da gà. Ông không hề nói với vị giáo sư khoa học tiềm năng conngườivềôngLýPhúc, thầyông,vàcáichếtcủathầyông.ÔngcũngchưatừnggặpcôHằng.HaylàLàbịachuyệnđểlấycớthathứchoông?

MấyngàyliềnôngLợisốngtrongtâmtrạnghoàinghinửatinnửangờ.Thầyđãvềvàđangphùgiúpônggiảicáiđạihạnmàôngđangmắcphải?Hẳnlànhưvậyrồi.Nhưcóphépmầu,chỉmộttuầnqua,từkhiôngnghelờivịgiáosưtâmlinh,tìnhhìnhđãxoaychuyểntừngngày.HômquađồngchíTưVuônggọiônglênvàbảo:"Trênsắpcókết luậnvềcậu.Theomìnhlàkhảquan.Nếuýkiến củamìnhđượcxemxét thì đợtnày cấp trên sẽphêduyệtnhânsựcảtrườnghợptayChâuHà.HắnmàlàmTổngbiêntậpbáoVănChươnglàmìnhyêntâm".Lợinhưngườisốngtrênmây.Nhiềukhiđinhưchânkhôngchạmtớiđất.Chủnghĩavôthầncủaônglunglaytậngốcrễ.Ônglặnglẽthuêngườidựngbànthờgiatiên,bốmẹ.ÔngbùđắplạichoLànhững thua thiệtmấtmát, sự thờơ rẻ rúng trongmấychụcnămqua.ÔngbànvớivợnhữngtrùtínhvàcuộcsámhốitrongngàygiỗôngLýPhúcsắptới.

Lạthay,bànthờvừalàmxong,thìcóđiệnthoạicủabàCam:-Chíngiờsángchủnhậtnàyôngđếnchỗtôinhé.Cóchuyệnrấtcầntôi

muốnbànvớiông.Nhấtđịnhphảiđếnđấy.Khôngphảilàmộtcuộctraođổibìnhthường,màlàmệnhlệnh.ÔngLợi

hiểurõtầmquantrọngcủacuộchẹngặpnày.Đúnggiờhẹn,bàCamđãđứngchờôngởcửa.Họgặpnhaunhưhaitội

phạmđãtừngcólúcchunglưngbuônthuốcphiệnlậu,naycùngbịphátgiác.-Tôiđãbáocáohếtvớitổchứcrồivàsẵnsàngchịuhìnhthứckỷluật

caonhất.-Tôicũngvậy.Trongbốnđiểmđơnthưnặcdanhtốcáo, tôiđã tường

trìnhrõđiểmbavàđiểmbốn.Chúngtôithựcsựyêunhauvàđếnvớinhaumộtcáchchânthành,trongsáng.Nhưngvìhoàncảnhchiếntranh,chúngtôiđànhphảihysinhhạnhphúccánhânvìsựnghiệpchung.Chúngtôinghĩđâylàviệcriêngcánhânvàcũnglàviệcxảyratrongquákhứ,nênnaytổchứcyêucầuthìxinthànhkhẩntrìnhbày…

-Nhưvậylà thấu tìnhđạt lýrồi.CònchuyệnthằngChusangLiênXôhọctênlửa?

-Chuyệnnàyhoàntoàndođiềuđộngcủatổchức.Tôiđãmạnhdạntrìnhbàynhưvậyvìbiếtchắc thượngtáVõKhangđãhysinh…Tôinói, thằngcháuChuhồiấyluônlàhọcsinhphổthôngxuấtsắc,vì thếCụcQuânlựcthấycầnphảiđưacháuđiđàotạotiếp…

-Thôiđược.Anhthànhkhẩnđếnmứcnhưthếmàtổchứcvẫnkhôngtindùngthìđólàsốphận.

-Sốphậnư?-ôngLợibỗngnhìnbàCambằngánhmắtcủamộtngườiđãbắtđầungộrarằngcuộcđòicòncónhữngđiềubíhiểmmàtakhôngcắtnghĩađược.

-Bây giờ đếnmột việc tối quan trọngmà tôimuốn báo cho anh biết,nhưng không hiểu trong hoàn cảnh này anh đã chuẩn bị tinh thần để đónnhậnchưa?

Bốnmắthọgặpnhau.KỷniệmbangàythầntiênởPhươngĐìnhbỗnghiệnvề.Lợihìnhdung

rấtrõmộtanhchàngNguyễnKỳKhôicuồngnhiệtvàhămhởlúcnàocũngbịđôimấtđenđắmđuốidìmchođếnchết.Đôimắtđenthẳmngàyxưa,giờđọngđầynước.

-Camđãnóivớicon?BàCamkhẽgậtđầu.-ChuvừavềtậnquêđồngchíLêThuyết.Vàtựnóđãtìmrasựthật.-Vậythìhãychotôigặpcon.Đâu?Nóđâurồi?Nhưcóphépmàu,cótiếnggõcửa.BàCamchưakịpnóihết câu: "Chuơi,bốcủaconđấy",Chuđãdang

rộngvòngtay,àovào,ômchầmlấyôngLợi.Hai bố con đứng ôm nhau. Hai người đàn ông, người tóc muối tiêu,

người tóc còn đen ánh, giống nhau như cùng khuôn đúc.Họ ôm nhau vàkhóc.

Bà Cam cườimàmiệngméo xệch, nướcmắt chảy chan hoà. Hơn ba

mươinămtủinhục,giấugiếm,vụngtrộm,thậmchívớicontraimàphảigiảdối,thớlợ…,giờmớilàlúcbàhoàntoànmãnnguyệnkhithấycảnhchâuvềHợpPhố,bốconđãnhậnranhau.

ChukéoôngLợinhíchlênvàvòngtayômbàCamlạigần.-Conđãcócảbốvàmẹ.Consẽhạnhphúcvôcùngnếubốmẹsốngbên

nhau…BàCamgỡtayChura.-Đólàđiềukhôngtưởng,vìsốphậnkhôngchomẹnhiềuđếnthế.Bây

giờ,mẹchỉcònmộtmongmuốncuốicùnglàlàmsaogiúpbốconquakhỏicungđạihạnnày.

CảôngLợivàChucùngngồixuốngghế,nhìnbàCamchờđợi.-Đâylàquyếtđịnhcủatôisaurấtnhiềuđêmsuynghĩ,dằnvặt-BàCam

đặtlênbànnhữngtranggiấydotựtaymìnhviết.Đơnxinnghỉhưu.Đơnxinnghỉsinhhoạt…

-Đừng,Cam,tôixinem-Lợivồlấynhữngtờgiấy,nhưkhôngtinởmắtmình-Saoemlạilàmthế?Hãysuynghĩlại!

BàCamnhìnvàoxaxăm,nhưnóivớimộtaiđó:-Những lá đơnnày là để tôi nhậnhết tội lỗi vềphầnmình.Đồng chí

ChiếnThắngLợivôtộitrongviệcnày.Vàonhữngnăm1947,1948ấy,saukhiđồngchíLêThuyếthysinh,tôirấthoangmang,bếtắc.TôiđãlừađồngchíNguyễnKỳKhôiđểxinmộtđứacon…Đólàđiểmtựatinhthầnđểanủitôi vững tin cống hiến lâu dài cho cáchmạng…Tôi không có ý định lấyđồngchíKhôi,vìthếđãchủđộngcắtđứtmốiliênlạcNếunhữngviệclàmcủatôilàlừadốitổchức,khôngtrungthực,thànhkhẩn,thìtôixinsẵnsàngchịukỷluậtcaonhất,tôixinđượckhaitrừkhỏitổchức,xintìnhnguyệnvềhưu…đểchotổchứcđượctrongsạchvữngmạnh…

ÔngLợicắtngang:-Camkhôngđượcnộpnhữngláđơnnàylêntổchức.Camvẫncòntuổi

công tácvàđanggiữnhững trọng trách…Camphảinhớ tới lời thề thiêngliêng…

BàCamlắcđầu,miệngthoángcườikhinhbạc.-Với lạiđãđến lúcconngười tanghĩkhác rồi…Aicũng rấtcầnmột

khoảngtrờitựdo…Tôiđãhysinhquánhiềucáiriêng,cáicánhânchocáchmạng.Naylàlúctôiphảisốngriêngchomình.Thamquyềncốvịlàmgì,khimàmộtchút riêng tưcánhâncũngbịphanhphui,quykết, cũngphảigiảitrình,báocáo?

ĐólàsựđổvỡlớnnhấttrongđờibàCam.

Ngàyhômsau,tựtaybàmangđơnlênnộptổchức.VàđúngnhưbàCamphánđoán,hànhđộngcủabànhưLêLailiềumình

cứuchúa.ÔngLợikhôngnhữngđượcgỡtộimàcònđượcđềbạtgiữtrọngtráchPhóbanCảitạoCôngthương.

Chonên,đámgiỗôngLýPhúcsẽmangrấtnhiềuýnghĩa.***NgôibiệtthựrợpbónghoànglanởgócphốLýThườngKiệt,kểtừngày

vợchồngconcáiôngLợidọnđếnở,hômnay,lầnđầutiên,mớicócuộchộingộđôngvuinhưthế.

Ngaytừsángsớm,bamẹconKhiêm,bamẹconLàđãtíutítchợbúa,chuẩnbị làmcỗ.SựxuấthiệncủamẹconKhiêm,khiếnđámgiỗcóngaykhôngkhítưngbừng,trangtrọngcủamộtngàylễhội.Haimẹcon,nhưhaichịem,rựcrỡvàđàicác,quýphái.TuyệtvờinhấtlàTrinhMai.Dángthanhcao,nướcdatrắngmịn,mắtđennhưnhung,môi tươinhưđoátrà.Côđẹprựcrỡ,nhưbônghồngvàngtrongtruyệncủaPautôpxki.Sựxuấthiệncủacô,ngaytừđầuđã làmmêmẩncôbéChiênHuyềnLy,đếnnỗicôbécứngơngẩnđiquanhmànhìnngắm,màtrầmtrồ:

-ChịMai,chịgiốngnhưBạchTuyếttrongtruyện"NàngBạchTuyếtvàbẩychúlùn".

-Ê,chịLy,lộnxộn.ChịphảigọiMailàem,rõchưa?-Maithơmvàobênmáphínhcủacôbé,cườithíchthú,chỉônganhhọ-ThếcònanhChiếnThống Nhất, trông có giống anh chàng Pie Bêdukhốp trong tiểu thuyết"ChiếntranhvàHoàbình"củavănhàoLépTônxtôikhông?

-Giốngquá-Phongvỗtay,reoto-PieBêdukhốp.CảPhongvàLycùngnhìnNhấtvàômbụngcườingặtnghẽo.Đúnglà

anhchàngngốBêdukhốp,màchúngđãgặptrongphim.ChiếnThốngNhấtgiờđãlàchàngsinhviênnămcuốitrườngĐạihọcGiaothông,caoto,mặtbéobệu,kínhcậnbốnđiệp,giọngồồnhưvịtđực.NhìnNhấtlóngngónggọtkhoaitây,suhào,chẳngainhịnđượccười.

-ChịMainày-Lyvẫnkhôngthểquengọiemxưngchịvìngượnglắm-MẹLàbảoLyvớiMai làchịemconchúconbác ruột, thếsaohọMai làNguyễn,cònhọLylạilàChiến?

Maingẩnngười,mộtlúcmớinghĩracáchgiảnggiải:-VìbốchịLylàquan,cònbốemlàphóthườngdân.Họcủaquanthì

phảikhácdân.VínhưđứcôngLýThườngKiệt,đượcđặttênđườngphốmàchịLyđangởđâynày.ÔngvốncótênchamẹđặtcholàNgôTuấn,quêởvenHồTây.Vìôngquá tàigiỏigiúpvuaLýđánhgiặc,nênđượcbanhọ

vua,đượcđổitênlàLýThườngKiệt.- Ly ứ thích họ Chiến. Một mình một họ chán lắm. Ly chỉ thích họ

NguyễnKỳ.Này,chịMainày,mẹLàbảoLycòncómộtanh trai, trêncảanhNhấtnữacơ…-Lyghé taiMai thì thàochuyệngìđócóvẻcựckỳbímật…

-Emcũngđangchờđợi…-Maigậtđầulialịaravẻrấtthíchthúkhisắpđược chứng kiếnmột sự kiện trọng đại -ChịLy này, họNguyễnKỳnhàmìnhcónhiềuchuyệnrấtchỉlà…kỳ.Ôngnộichúngmìnhngộghêcơ.Ailạiđặt têncon làNguyễnKỳCục-ĐangnóiMaibỗngômmiệngnhìnracổng.

Mộtngườiđànông.độimũcối,vaiđeobịgạo,tayxáchchiếclồngnhốthaicongàtrống,đangtậptễnhđivào.

-Chếtemrồi.ChúCụcthiêngthế.Vừanhắcđếnđãxuấthiện.-Ốigiời!Tôiđãbảochúrakhôngthôikiamà-BàLà tráchmócmột

cáchthântình-Khổ.NhìntủlạnhSaratôpnhàtôitrongkiaxemcóthiếuthứgìkhông?Bàyvẽgạođỗgàquérachonókhổcáithân…

Khiêmtừtrongbếplóra,gươngmặtđỏhồngvìlửa.-Chàoôngphóchủnhiệmhợptác.Gàchănnuôihaylàmuangoàichợ

ĐồngXuânđấy?Kìa,haichịemconMai,conLyđâu,raxáchgàchochúđi.

-ThếthímNhivớicáccháuđâu?CáiRuộng,cáiđất,cáiHợpthằngTácđâu?Saokhôngchochúngnórahếtcảngoàinày?-Lànhìntuốtrangoàicổng-Nhàtôiđãdặnchúgiỗ thầynămnaylàcuộchọpmặtđạigiađình,phảichocảnhàrangoàinàykiamà.

-Nhàemphảiởnhàchuẩnbịmaiemvềcúnggiỗthầy,chứkéorahếtngoàinàyđâucóđược.Giỗngoàibáccảcũngchỉlàgiỗvọng.Bànhắnvề,bảothế.Bàdặnphảicúnggiỗthầyởnhàthờđúngngàymai.TrongSàiGòntrưamaibàvớibácVọngcũnggiỗvọngthầy.Nhàemhômnayphảiđixayyếnnếpcáihoavàngđểmaiđồxôi.Cáccháubácđứađicắmtrạivớinhàtrường,đứarađồngtrôngđànvịtvớicôHậu.TừngàybàvàoSàiGònvớibácVọng,bíngườilắm.

-Cáccụđãbảorồi.Mộtmẹgiàbằngbangườiở!Bàvàotrongkia,cũnglàđiởtrôngnhàchochúVọng.

-Vợchồngemđangtính,phảiđónbàemvề.-Thôi.Hoa thơmmỗingườingửimột tí -Làcóvẻchaochát -Bàvề

cũngkhôngđếnlượtchúthím.Vợchồngtôilàcontrưởng,cũngphảiđểchochúngtôiđượcbáohiếumẹmộtchútchứ…

-Vâng,thìsauanhVọngsẽlàbáccảrồibáchai.Nhưngemcamđoanlàbàchỉthíchởvớivợchồngem…Nào,cóviệcgìemphụmộttay…

-Việcgì?Cừđểđànbàcongáichúngtôi.Chúrửamặtmũichântayrồilêntrênnhàvớianh.CócảchúVỹởtrênấy.Anhemthahồmàhànhuyênvớinhau…

Trênnhà,tứclàtầnggáchai,nơisẽdiễnralễcúnggiỗôngLýPhúc,anhemôngLợi,ôngVỹ,nhưhaicáibóng,mỗingườimộtgócnhà.

Suốttừlúcđếnnhàanhtrai,ôngVỹhầunhưchỉimlặng.Ngôinhàsangtrọng này quá lạ lẫm đối với ông. Đầu tiên là ông đi vòng quanh, ngắmnghía,sờmónhữngđồvật,ngónghiêngphòngngủ,toalét,hànhlang,ynhưmộtbácnôngdânlầnđầuratỉnh.Quancáchmạngcókhác.Kháchẳnngườithường.Riêngmộtchiếctủcổlồngkínhtrưngbàynhữnghuychương,huânchương,bằngkhen,nhữngđồlưuniệmcủacácnướcTrungQuốc,LiênXô,BaLan,ĐôngĐức,Lào,TriềuTiên,Cuba…đủthấychủnhânđãđặtchânlênhầukhắpcácvùngtráiđất.Điểmdừngsaucùnglàbộbànthờ.Ôngđứngngắmnhưnhàđạodiễntổngduyệtbàitrísânkhấu,rồisắpxếpđiềuchỉnhlạitừngđồthờcúng.Tiếpđó,ônglấytừchiếclànnhựaranảichuối,chairượuchanh,bathẻhương,màKhiêmsắmtừhômquatrịnhtrọngđặtlêngiữabanthờ.Khóihươngvấnvíttrênmáitócnhưsương,ôngVỹđứnglặngphắcnhưnhậpthiềntrướcbàivịngườichaquácốgầntiếngđồnghồ.

Vócdángtiềutuỵvàvẻmặtvôcảm,nhẫnnhục,cùngmọiđộngtháicóvẻnhưlẩnthẩncủaemtrai,đềukhôngquaconmắtbaoquát,dòxétcủaôngLợi.Ôngbỗngđộnglàngtrắcẩnvàthấynhưchínhmìnhcólỗi.Đúnglàbẩynăm trong trại cải tạo đã biếnVỹ trở thànhmột người khác.Đầu óc, sứckhoẻcóvấnđề.GiờthìVỹchẳngcòngìnguyhiểmđếnanninhquốcgiasựantoàncủathểchế,màbảnthânVỹcũngchẳngcòncóíchgìchomìnhvàchogiađình.ĐólànguykịchmàchínhôngLợi,anhemmáumủruộtràsẽphảigánhchịu.Ôngtráchmìnhđãkhôngkịpthờicanthiệp.Mảimêvớiđịavị,quyềnlợicủamình,ôngđãthờơ,đãnhẫntâm…RồiVỹsẽsốngrasao,nếubệnhtậtvànhữngáplựctinhthầnđãtíchtụmấynămquabùngphát?VợchồngconcáiVỹsẽsốngthếnào,khitấtcảthunhậpđềuchỉtrôngcậyvàođồnglươngvàviệcdạythêmcủaKhiêm?ĐãgầnhếtnămrồimàmọichếđộtiêuchuẩncủaVỹvẫnchưagiảiquyếtđược.Mấychụcđồngbạcmộtthánghoặcmộtchâncánsựquènởmộtcơquan,màcứnhưquảbóngđáđiđá lại bao nhiêu cửa.Người ta vẫn cứmuốn hành hạVỹ, lấymiếng cơmmanh áo, sựmưu sinh tầm thường để làm nhục kẻ sỹ. Giá không vướngnhữngđơn thưyếu tố thìLợi sẽcan thiệpchoVỹ.Nhưngôngđang trong

tìnhtrạnghámiệngmắcquai,ốccònkhôngmangnổimìnhốc.ĐànhlạiđếChâuHàvàđámbạnbèvănchươnggiúpVỹ.

MộtcâuhỏinhưnhữngnhátbúacứnhóilêntrongđầuLợi:ngườigiúpVỹrakhỏiK27,rồiđangđônđáoloquyềnlợi,đờiôngchoVỹ,saokhôngphảilàông,màlànhàvănChâuHà?

Khôngphảilúcnày,ởđây,màlàsuốtmấythángnay,kểtưkhiVỹratù,câuhỏinàyđãgõvàođầuôngnhứcbuốt.Bâygiờ,đốidiệnvớiVỹ,câuhỏicàngnhứcbuốt.Nókhiếnôngkhôngdámdànmặtvớiemtrai,khôngdámnhìn thẳngvàomắtVỹ.Bâygiờ thìôngđã thànhphạmnhânvàVỹ thànhquản giáo. Vỹ im lặng vì bệnh trầm cảm, bệnh Alzheimer, hay Vỹ đangkhinhbỉ?

Lợichạyxuốngnhàbảovợđưachìakhoátủ,rồitựtayônglấyhailạngcaohổcốt,mộthộpnhânsâmCaoLydúivàotayVỹ.

-Chúcầm lấymấy thứnàyvềbồidưỡng. sứckhoẻ.Tôi thấychúyếulắm.

-Emxinbác-Vỹngửalòngbàntay,nhìnchằmchằmvàoônganhtrai.Tựnhiên,ôngbỗngthấysaochiếcmũicủaônganhtrailạidàiravàkhoằmlạinhưmỏquạ.RồibộmặtôngLợibỗngbiếnthànhbộmặtôngmũikhoằmđeobăngđỏtrongđồncônganngàynào.VỹhốthoảngđưalạilạngcaovàhộpsâmchoôngLợi.

-Coinhưemđãnhận.Emgửibácgiữhộ.-Kìachú.Chúcầmvềđểbồidưỡng…Vỹquaylại,đặtmọithứlênbanthờ.Rồilạiđanglầmrầmkhấnvái.Rấtmay,sựxuấthiệncủaCụcđãphávỡkhôngkhínặngnề.Lợixoắn

lấyCụchóithămvềtìnhhìnhtrongquê,vềmùamàng,khoánsản…CònVỹthìchỉngồinhìnCụcđầyâuyếm,nhưcậuhọctròVỹthườngngắmnhìnhaiđứaemCụcvàVệnchơibi,chơiđáongàyxưa.ThấyCụcmởgóithuốclào,Vỹliềnxăngxáiđitìmchiếcđiếucày.Tìmmãikhôngthấy,tựtayVỹkiếmgiấybáovấnchoCụcmộtchiếcđiếuthậtdài.Cỗcúngđãxongvàđược"anhchàngBêdukhốp",vớisựtrợgiúpcủaMai,PhongvàLy,lễmễbưnglên,đặttrêncáibànkêdướiban thờ.Mộtcongà trống thiến,mỏvểnhcao,ngậmbônghồng,luộcvàngươm,nằmbênđĩaxôiđỗlớnchoángầnhếtchiếcmâmđồng.Tiếpđólàmộtmâmcỗcúngnghingútkhóivớicácđĩa,cácbátgiònemninhmọc,đặcchấtẩm thựcHàNộimàchỉcó tàinữcônggiachánhđiêuluyệnmớilàmnổi.Đâylànhữngnghithức,thủtụcrấttrangtrọngdochính cô giáoKhiêm đạo diễn. Đến lượt ông Lợi cũng trịnh trọng khôngkém.Ôngthaybộđồmới,khoácáođạicán,thắpđủbatuầnhương,rótrượu

rồilầmrầmkhấnvái.Lầnđầutiêntrongđời,khôngphảidomộtaiđó,mộttổchứcnàođótácđộng,chỉđạo,tựônglàmmộtcáchtựnguyệnnhữngcôngviệctrangnghiêm,thànhkínhvàthiêngliêngnhưthế.

BàLàtừdướinhàđilên,dángbồnchồnhếtnhìnđồnghồlạingóngracổng.ĐợiôngLợicúngxong,bàlolắngđếnbênchồng.

-Anh có hẹn đúng ngày giờ không? Sao giờ này vẫn chưa thấy đến?NghenóitướngQuảngLạcởmặttrậnCămpuchiachưavề?

ÔngLợicònsốtruộthơncảvợ.Lòngôngnhưlửađốt.ĐúnglàôngcónghetintướngQuảngLạcvừatừmặttrậnbiêngiớiphíaBắcbaysangmặttrậnTâyNam.Nhưngnhânvậtchínhmàôngchờđợihômnayđâucóphụthuộcgìvàoôngtướngấy?LêKỳChu,contraicảcủaông,cháuđíchtôncủangườiđangngồitrênbanthờhươngkhóinghingútkia,mớilàtrungtâmcủangàytrọngđạinày.Đámgiỗmàôngkỳcôngsắpđặt,chỉdànhriêngchonhữngngười ruột thịt,chính làdịpđểôngkínhcáovới tổ tiên,với thầyuông, cho vợ chồngLêKỳChu và con trai về nhận cha, nhận họ.Mọi kếhoạchđãđượcôngtrùtínhkỹ.Ôngđãbànbạccảvớihaivợchồngnó.

Ngườingoại tộcduynhấtđượcôngmờihômnay làcụBaYênvàvợchồngtướngQuảngLạc,vớidanhnghĩathônggia.CụBaYênxinkiếuvìsứckhoẻyếu.ÔngcũngđãbànvớivợvềtrườnghợpbàCam.Làtỏrarộnglượng,cứmời.Nhưngônggạtđi.Tấtnhiên,nếumờibàCamcũngkhôngđến.

Cótiếngcòixeôtôngoàicổng.ChiếcUoatđầybụiđườngtrườngvừadừng,tướngQuảngLạc,trongbộquânphụccònnguyênnếpgấp,mũmềmgắnsao,từtrênxebướcxuống.TheosauvịtướnglừngdanhlàcôgiáoLinh,congáiông,cùngLêKỳChu,conrể,vàthằngcháungoại.

Cảnhàcùngàoracổngđónkhách.Aicũngdồnmắtvàochàngtraicaolớnmặcbộ complênhưchú rểđi cạnhvợvà con trai.Nhác trôngđãbiếtngaylàcontraiôngLợi,khônglẫnvàođâuđược.NgườitacóthểnghingờChiếnThốngNhất,chứchẳngainghingờLêKỳChu.LàvàKhiêmcùngdangtayraômthằngcháuđíchtôn.

ThằngbécườikhanhkháchkhibàLàcứdaymũivàochimnó.CôbéLyghétaiMai:-Giốngcựckỳ.ChỉcóbốKỳKhôimớisinhnổiconKỳChu.Rồicôbéchạyvàotrongnhàômmộtbóhoalớnđãchuẩnbịsẵn,bẽnlẽn

điđếntrướcvợchồnganhtrai.-Xinlỗicảnhà,vìphảichờđợilâu-TướngQuảngLạchồhởibắttay

từngngười,với tácphongdứtkhoát củamộtquânnhân -Lẽ ravợchồng

cháuChu,LinhvàthằngcuTiphảiđếnsớm,nhưngcáccháucứnấnnáchờtôivề.Vừaxuốngsânbay,tôichỉkịpquanhàđóncáccháurồiđếnđâyngay.

KhibắttayVỹ,ôngdừnghơilâu.-Tôiđọcvànghenóivềôngđã lâu,nhưnghômnaymớicóhânhạnh

gặp.Sẽhẹnđếnthămcảhaiôngbà.Khôngkhíchiếntrường,tìnhhìnhthờicuộctheochânôngtướngùavào

phòngkhách.NgườiháohứcchờđợinhấtlàCục.ThằngCách,contraithứbacủaôngđangởchiếntrườngCampuchia.CụctinrằngvừarồithểnàoôngtướngcũnggặpthằngCáchởbênđó.

-Phảixácđịnhcháunócònphảiởđấtbạnlâudài-ôngtướngnói-Tìnhhìnhphứctạplắm.TànquânPônpốtrútvàorừngđánhdukích.Nódùngsởtrườngcủatađểđánhlạitamớigaychứ.VậtnhauvớithằngPônpốtkeonàymấtnhiềuthờigian,xươngmáulắmđây…

-NgheđàiBBCnói,tabịthếgiớiphảnđốivềvụCampuchianàylắm-ôngCụcnói.

-Thếmớigay.Mìnhsalầynhưngvẫnkhôngthểrútchânrađược-ôngtướngthởdài.Khônghiểuôngthởdàivìsựkhôngrútchânrađượchayvìôngthấymìnhkhôngcònnhiềuthờigian…

Đúnglúcấythìôngtướngbỗnggiậtmình,khicongáighétainóinhỏđiềugì.ÔngkéotayCụcvàVỹcùnglênnhàtrên.Trướcbanthờ,ôngLợivàChu,đứngcạnhnhau,giốngnhaunhưhaigiọtnước.CạnhhọlàhaimẹconcôgiáoLinh.

GiọngôngLợinghiêmtrangvàxúcđộng,nhưmộtnguyênthủđọcdiễnvăntrướcđámđông:

KínhthưađồngchíthiếutướngQuảngLạc,thânsinhcủaconQuảnThịLinh,nhạcphụcủaconLêKỳChu,ôngngoạicủacháuLêKỳChâu.ThưachúNguyễnKỳVỹvàthímĐàoTrinhKhiêm.ThưachúNguyễnKỳQuặc.ThưabàMaThịLà,vợ tôi,cùngcácconcháu tronggia tộcNguyễnKỳ-Hômnaylàmộtngàytrọngđạicủagiađình.Nhânngàykynhậtcủathầytôi,vợchồngchúngtôicólưngcơm,nénnhangtưởngnhớthầytôivàkínhbáovớithầytôicùnggiatiêndònghọNguyễnKỳmộtsựkiệnquantrọng.Tôi,tênthậtlàNguyễnKỳKhôi,bídanhcáchmạnglàChiếnThắngLợi,cócontrailàLêKỳChu,sinhngày…tháng…năm…Dohoàncảnhkhángchiến,bốcontôiđãthấtlạcnhauhơnbamươinăm.Naynhờânhuệtổtiên,bốcontôiđãtìmthấynhau.Vậyhômnay,trướcvonglinhtiêntổ,vonglinhthầy,xinchovợchồngconcáiLêKỳChusửalễmọnbáiyếtgiatiên,ôngnội,vàtừnayxinnhậnbànội,bốmẹ,cácchúthím,cácemvàhọhàngnộingoạichi

họNguyễnKỳ…MâmđồlễnhậnchanhậnhọđãđượcvợchồngChuchuẩnbịsẵnmang

theoxeôtô,giờđượcNhấtvàMaibưnglênđặttrênbanthờ.VợchồngChu,Linhnhưcặptânhônngàylễgiatiên,cùngquỳtrướcbanthờcầukhấn.

Lễnhậnhọxong,Chuđứnglên,tiếnđếntrướcmặtôngLợi.Anhnhưđổvàongựcngườicha.

-Bốơi,saobốkhôngnóivớimọingườivềmẹcon?-Chubỗngoàkhóc-SaobốkhôngmờimẹĐàoThịCamcủaconđếnđây?KhôngcómẹCam,làmsaoconcócuộchộingộnày?

Cũnglúcấy,nhưcóluồngsángnóngbỏngsaugáy,Chuvộiquaylại.Chunhận ra đôimắtCụcđangnhìn anhvới ánhmắt thật khác lạ ánh

nhìnấy,nhưsựsắpđặtcủađịnhmệnh,mãihơnhaimươinămsau,Chumớigiảimãđược.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương24Nửađờinửađoạn

"Anhvôvànthươngnhớcủaem!Mẹconemđãviếtchoanhbaonhiêuláthưrồi,màvẫnbiệttămhơi.Tại

saoanhkhông trả lời?Anhkhôngđược viết hay thư khôngđếnnơi?Hayanhlàmsao?Cóbịđicảitạokhông?Cóbịquảnthúckhông?

Cuộc ra đi nhưmột hành trình vượt qua chín tầng địa ngục Sau baongàylênhđênhtrênbiểncả,ĐứcChúasángdanhđãcứugiúpmẹconemcậpbếnantoàn…

Vậylàmẹconemđangởxaanhnửavòngtráiđất.Mộtkhoảngcáchmàchỉcónỗinhớthươngmớiđủsứckéolạigần…

VânvàVyngàynàocũngnhắcba.HọctiếngAnhkhôngvàochúngnócũngviệnlýdovìnhớbamàkhônghọcđược.

Hômqua,cótintàuchởngườiditảncậpcảng.Bamẹconđếnchờởcầucángmười tiếngđồnghồ.Gặp vợ chồng con cái anhThới,mừnghết nói.Hỏinhàemđâu,anhThóibảo:"Taochonóđifree,nhưngnónguquátrời.Khôngmuốnnóinữa.Mấymẹcongàotrongnướcmắt.Anhơi,haylàanhđãquênmẹconem?Hayđãcócônàogiữanhởlại?"

ĐọcthưMiên,Vọngkhóctứctưởi.NhạtnhoàgiữanhữngdòngchữlàgươngmặtcủaMiên,nhưmộtconchiênđangđaukhổvànhẫnnhụchướngvềnướcChúa.

Thì raMiênvẫnđauđáu, khắckhoảimột nỗi nhớvề anh.Vọngbỗngthấyânhận,muốnxỉvảmìnhvìđãtrótoánhậnMiênkhimẹconnàngbỏnướcrađiđộtngột.Vọngđâuthấuhiểuquyếttâmrađicủanàngđạimạnhmẽvàquyết liệtđến thếNàngmuốnđi trước tiền trạm.Muốnanhcó thờigiansốngvớimẹítngày,cóthờigianthuxếpviệcgiađình,chiatayngườithânngoàiBắc.

AnhVõAnThớimàMiênviết trongthư, làngườimàMiêntincậyvànhờthuxếpđưaVọngsangvớimẹconnàng.Đólàngườibạnthâncủaanhtrainàng,vàsaunàylàngườianhemthânthiếttronggiađình.Thớilàmộtnhàsửhọc.AnhgiảngdạytạitrườngĐạihọcVạnHạnh.Saungày80thángTư,chínhThớiđãnhiềulầnkhuyênnhủvợchồngVọngnênởlạigópphầntái thiết đất nước.Thới làngườikhông thâncộng sản,nhưngcó tinh thầndântộc,sẵnsànghợptácvớichínhquyềnmớiđểxâydựngmộtnướcViệtNamthốngnhất,giàumạnh,sánhvaicùngcáccườngquốcnămchâu."Mình

ủnghộnhữngngườicộngsảnvìhọcókhátvọngthốngnhấtTổquốc.Họchỉmuốnđánhđuổikẻxâmlược,giànhđộclậptựdochodântộc.Chúngmìnhcùnggiốngmáuđỏdavàng,cùngkhátvọngnhưhọ,tạisaophảitrốnchạyđến một nước ngoại bang?Mình và Vọng lại là trí thức. Quốc gia hưngvong,thấtphuhữutrách.Kẻsỹhơnlớpbìnhdânlàđượchọchành,biếtsựchuyểnxoaycủathờicuộc…".AnhThớiđãnhiềulầnnóivớiVọngnhưvậy.AnhhăngháithamgiavậnđộngthànhlậpHộiTríthứcyêunướccủathànhphố,vậnđộngđượcrấtnhiềunhàkhoahọc,giáosư,kỹsư,bácsĩởlạihợptácvớichínhquyềnmới.

NhưngrồiThớiđãvỡmộng.Người tađãkhôngchoanhgiảngdạyvànghiêncứulịchsử,bởivìanhdạykhoágiáotrìnhlịchsửcậnđại,làchuyêngia nghiên cứuvềTriềuNguyễnvàquá trìnhNam tiếnmởcõi củangườiViệt.AnhThớicólầnbuồnbãnóivớiVọng:"Ngườitavứttấtcảmớtàiliệunghiêncứucủamìnhvàosọt rác.Người taxoá tênhết toànbộnhữngconđường,nhữngđịadanhliênquanđếncácchúaNguyễnHoàng,NguyễnPhúcNguyên,NguyễnPhúcTần,NguyễnPhúcChu,NguyễnPhúcKhoát…cáctướngNguyễnHữuCảnh,MạcCửu…nhữngngườigópphầnquyếtđịnhchoviệcmởcõitrờiNamtừThuậnHoátớiHàTiên.Lịchsửnghìnnămcủadântộcbịbópméo,giảnlượcđểchỉtônvinh,dồnchomấychụcnăm…"

Chỉ trongvònghainăm,các thànhviêncủaHộiTrí thứcyêunướclầnlượtbỏnướcrađi.Đâylàthờikỳlànsóngditảnậpvàotừngnhà,trởthànhcâuchuyệncửamiệngởcácbếnxe,quánhàng,phốchợ.Hàngnghìnngườiđichuibịbắt,lạiđitiếpRồilànsóngngườiHoaàoàorờikhỏiChợLớn.Đãxuấthíệnnhiềuđườngdâybánchínhthức.Chỉcầnnộptiềnnộpvànglàtàuđưarakhỏiphaosốkhông.

Mộtbuổitối,ThớiđộimưađếnnhàVọng.-Mọiviệcđãchuẩnbịxong.Bảomậttốiđa.Tầuđượctrangbịlabàn,

dầumỡ,đồănđủchocảtháng.ChỉcầnđếnMãLaisẽcóngườiđón.Màymuốnđi,taochođifree.Chuẩnbị lẹlênnghe.ĐúnghaigiờsángmaihẹngặpởnhàdệtTânHội-Thớithôngbáovắntắt,rồivộivãđingay.

Chaoôi,mộtcơhộingànvàng.ĐivớiThớichắcchắnsẽtrótlọtbởianhlàngườichínchắn,tínhtoánchilymọinướccờ.

NhưngVọng làmsaobỏđượcmẹmộtmìnhbơvơgiữađấtkháchquêngười?BàCửPhúcđãvàoởvớiVọngđượcgầnmộtnăm.NhờsựtậntâmcủaKhuấtSỹHàovàXoan,Vọngđãnhậpđượchộkhẩuchomẹ.Từngàyđónmẹvào,dùđicông tácđâuxa,Vọngvẫndành thờigianvềchămsócmẹ.MẹgầyyếuquáanhtìmđếntậnôngLangChánhphốHảiThượngLãn

ôngởChợLớncắtthuốcbắcchomẹ.Tựtaysắcthuốcépbàcụuốngmỗingày.MỗituầnanhđặtmuaởchợBàChiểumộtcongàđen,tiềmtamthất,quy, thụcépbàcụăn.Ngườigiànhư tráichíncây.Khôngbiết rụngngàynào.Nhìnmẹnhaitrệutrạo,vừaănvừanằngnặcđòivềBắcgặpVỹ,đòivềởvớivợchồngCục,Vọngcũngkhôngnuốtnổi.Bàcụbảo:

"HoárathằngVỹphảiđitù.ThếmàmẹKhiêmnógiấuubảochồngnóđi công tác nước ngoài.Khổ.ThằngVỹ tội tình gìmàđếnnôngnỗi ấy?"Trongnhữngđứaconcủamẹ,Vọngthấymìnhlàđứabấthiếu.Bỏmẹbiềnbiệtmấychụcnămtrời.Anhcốníukéomẹnánlạivàinămđểđượcphụngdưỡng…

Đêm ấy, khi Thới đi rồi, Vọng vội vã thu xếp quần áo, đồ đạc. Anhxuốngnhàxe,moihếtsốvàng,đáquýcòngiấutronghộpdầunhờnsanralàmhai,mộtgóimangđiphòngthân,mộtgóiđểlại,kèmmấychữviếtchoCục.

Còngìnữanhỉ?Ngôinhà,làmsaomangtheođược?Vọngtin,saukhiVọngđi,mẹsẽgọicácanhKhôi,Vỹ,Cụcvàotìmcáchquảnngôinhà.HàovàXoansẽtìmcáchgiúpbàcụ.Vảlại,đãđếncáibướcđườngcùngnàythìcòntiếccáigì?CuộcđinàyVọngchấpnămănnămthua.Mấtthìlàmmồichocábiển.ĐượcthìsanggặpMiênvàhaiconVân,Vy.

VọngrónrénvàophòngbàCửPhúc.Trongánhsángvàngmờcủangọnđènngủ,bàcụnằmnhưmộtconmèohen,quaymặtvàotường,chiếcmềnchănđắpngangngười.Lặng lẽ ngắmnhìnmẹ,môi cắn chặt chokhỏi bậtkhóc,Vọngquỳváisốngmẹbavái.

-Làmgìmàlụcđụccảđêmthếcon?-HoárabàCửPhúcvẫnthức,bàtrởmìnhnóivớiVọng-Đingủđi.Maicònđếncơquanchứ.

Chimộtcâunóicủamẹ,đủlàmchoVọngkhôngthểbướcđiđượcnữa.Anhcóngờđâu,chuyếnvượtbiểnấycủavợchồngconcáiThớilạirất

suônsẻ.ChỉhơnbốnthángsauhọđãđặtchântớinướcMỹ.***ThưcủaVânvàVynhưxátmuốivàolòngVọng."Baơi,chúngconkhôngthểviếtdài.Vìcứđịnhviết thưchobalàcả

haichịemcùngoàkhóc.Haichịemconviếtchunggửibamấydòngnàythôi.Khinàogặpbachúngconsẽkểbiếtbaonhiêulàchuyện.

Baơi,bacócònyêuchúngconkhông?Bacónhớchúngconkhông?BácThới báo tin ba không sang, chúng conmuốnngất xỉu.Vậy làBađãquênchúngconrồi.Nhữngđứacongáitộinghiệptrênđấtkháchquêngười,thiếuquêhương,thiếuTổquốcgiờlạithiếungườichamàchúnghằngyêu

kính.NướcMỹcủahợpchủngquốc,nhưngkhôngcóchỗchonhữngđứaconViệtthahương.

SaochúngconthấynhớSàiGòn,nhớquêhươngđấtViệtvôcùng.NhớnhữnghàngmedọcphốNguyễnDu,nhữnghàngsao,hàngdầucaovútdọcđườngDuyTân,PétrusKý…

Mùathuởbênnàytuyệtđẹp.NhưngvẫnkhôngsaoquênđượcmùamưaSàiGòn.NhữngconđườnglángướthàngcâysaumưavàquáncremôngGiàởđầuđườngTựDo…CónhữngngàychúngconlangthangởcôngviêntrungtâmNewOrleansvàcốđi tìmbướcchânbatừngđếnđâytunghiệpcáinămbasắpcướimẹ…NewOrleansquảlàthànhphốdulịchtuyệtvờinhưbađãkể.Baơi,khinàobasang,chochúngconđichơihồMichiganbanhé…"

LáthưchỉhaitranggiấynhưngVọngphảingừngnghỉmấylần.Anhđâucóngờmộtngàynàođócácconanh lạiđi tìmdấuvếtnhữngkỷniệmvềnướcMỹmàanhtừngkểchocácconngheđểkhíchlệhoàibãohọctậpcủachúng. Duyên nghiệp chăng khi vùng đất của các bang Louisiana, Iowa,Indiana…xaxôibênkiabáncầu,màVọngtưởngchỉđiqua,nhưmộtbàihọcđịadư,naylạilàmảnhđấtnươngthâncủabaongườiruộtthịt?Ngàyấy,lầnđầutiênđặtchântớithủđônướcMỹ,Vọngkhôngthấychoángngợp,màchỉthấysợcáigiálạnhbuốtgiá,tuyếttrắngxoángoàicôngviên,tuyếtđennhớpnhúatrêncácđườngphố.ChỉđếnkhitớihồMichiganmùabăngtuyết,anhmớithấyhếtvẻhùngvĩcủaHợpChúngquốcHoaKỳ.Lầnấy,saumộttuần ở thủ đô để học khoá hướng dẫn, trên đường từWashingtonDC vềLouisiana, máy bay dừng ở Chicago ba giờ. Đó là khoảng thời gian thậttuyệtvời.Lợidụngcơhộicómộtkhônghai,Vọngđápxebuýt,đithămhồMichiganđểthưởnglãmnhữngmảnhbăngtanlềnhbềnh,nhưnhữngtoàlâuđàikhổnglồ,đủloạihìnhkhốikỳdịlừnglữngtrôitrênmặthồdậysóng.

RiêngNewOrleansthìquảlàthiênđườngcủanhữngngườihamxêdịch.Vọngđãđượcthamgiamộttourdulịchbangàynhớđời.NgàyđầuđithămcầuPontchartrain24dặm,dàinhấtthếgiới,rồicầuxelửaHueyB.Longcaonhấtthếgiới,sânvậnđộngcómáiche(Superdome)100.000chỗngồi,rộngnhấtthếgiới.NgàythứhaiđithămFrenchQuàrter,ngồixeđiệnđườngSt.Charlesngắmnhữngbiệt thựkiếntrúctheokiểuPhápxengiữanhữngcâysồixanhum.Vàngàythứba,mộttourđộcđáo:điswamp(dulịchđồnglầy)vàcôngviênquốcgialịchsửJeanLaflĩtte.Ngồitrêntàuđáybằngdukháchthahồxemcásấunhưthờihồnghoang…CáivùngđấtbangLouisiana,nơimàVọngđãthựctậphaithángtrời,nơianhđãhọchỏiđượcnhiềuđiềubổ

íchchocôngviệccầuđườngcủaanh,cócấutạođịachấtthuỷvăntươngtựnhưđồngbằngsôngCửuLongquêmình.Khôngngờvùngđấtấyđang lànơidungthân,nơidồntụcủahàngvạngiađìnhngườiViệt,nơiMiênvàcácconanhđangsốngtrongnỗikhắckhoảiđợichờ…

NướcMỹbênkiađạidương, từngxa lạvà thùhận,giờhằngngàylởnvởn trong đầuVọng,mờ ảo trong cả bữa ăn, giấc ngủ.Vọng không giấuđượcnỗinhớvợconđếnvậtvã,cồncào.CảXoan,cảKhuấtSỹHàođềubiếtrõđiềuđó,khihọdễdàngđọcđượcnhữngláthưtừnướcMỹchữđãnhòemờ thỉnh thoảngVọng lạimở ra xem, rồi để đâu đó không cần chegiấu.

-EmbiếtlàanhVọngkhôngthểquênđượcchịMiên-Đólàcâunóinửanhư tráchmóc,nửanhưcóphần tựbàochữacủaXoan, trongcáiđêmchịngủlạitrôngbàCửPhúcbịtrúngcảm.

TừngàyvàoSàiGòn,Xoan làbạn tâmgiaocủabàCửPhúc.Chịhợptínhbà,biếtchiềuchuộngngườigià,lạixởilởihaychuyện.Đặcbiệt,XoangiúpbàcụnhớvềquêBắcnhờnhữnglànđiệuchèoquyếnrũmêhồn.BàCửPhúcnhậnXoan làcon,xưngu,vàkhônggiấugiếmmongmuốnXoan làcondâubà.

-Conlàmchonóđừngcónhớnhungsầunãonữa.Cốmàgiữnóởlạichou.Trôngnókhôkhan thế,chứchẳngphảigỗđágìđâu.Khổ,cũng làcảnhnửađờinửađoạn.Đànôngmớiquatuổibốnmươimàđãphảidiệtdục.Thàlàchếtvợnóđimộtnhẽ…Trôngnósuốtngàyủdột,uchẳngcònlòngdạnào…

-Concũng thươnganhVọng.Nhưnganhấycứnhư thầychùa -Xoannói.

-Thìthếnênumớimuốnconnăngđến.Mưadầmthấmlâunướcchảyđámònconạ…

BàCửPhúctìmmọicớrủXoanđếnchơi,rủXoanngủlại.NhữngmónăntruyềnthốngxứBắc:Canhriêucuaănvớiraughém,càmuốixổicanhcárôraucảixanh;canhốcnấuvớichuốixanh,đậuphụvàthịtbachỉ;canhcátrêdưachua;thịtkhotàu;xôivòănvớichèhạtsen…gợivơiđinỗinhớquênhà.

Hômấy,SàiGònnóng tới bốnmươi độC.Trongphòng cómáyđiềuhoà,nhưngbàCửPhúckhôngquendùng.Vậtbấtlithâncủabàlàchiếcquạtgiấy.Thấymẹvậtvãtrongcáinóng,Vọngmởcảđiềuhoàvàquạt.Nàongờbuổitốibàcụtrúngcảmlạnh.MộtmìnhVọngkhôngbiếtxoayxởrasao.BàCửPhúcbắtVọnggọiđiệnchoXoanđến.Chịđitìmlángảicứuđánhgió,

nấucháohànhchobàcụăn.Nửađêmthìcơnsốtdịu,bàcụchợpđượcmộtgiấcsâu.

Xoanvàonhà tắmdộinướcàoào.Nhìnda thịtmìnhngồnngộn tronggương,Xoanthấyphấnkhích,muốnđượcvevuốt,đượcvỗvề.Chịlimdimmắt nghĩ đếnVọng vàHào.Thật quá trớ trêu với cái tròmỹ nhân kếmàKhuấtSỹHàođãbàyđặt.

Hàotưởngchơitròtrậngiả,tựchomìnhcáivaitròTrọngThuỷđểbắtnàngMỹChâu,làXoan,ăncắpnỏthần,tưởnglịchsửluônlặplại,Xoanmãimãilàngườicủaanhta,nàongờgậyônggiờlạiđậplưngông…

NgẫmraKhuấtSỹHàoquả làngườikhônngoan, cóócnhìnxa trôngrộng.Khipháthiệnrangôibiệt thựcủaVọnglàmộtmónmồirấtbéobở,nếuVọngđitản,HàođãbàncáchdùngkếmỹnhânđểgàiXoanvàolàmnộigián."EmphảicưabằngđổôngVọng.Vớisắcđẹpcủaem,đếnthépcũngphảichảy"-HàogiaonhiệmvụchoXoan.Tấtcảmọinỗlực,độngtháiHàogiúpVọngviệcnày,việckiađềuchỉxoayquanhmụctiêungôibiệtthự.BâygiờthìcảXoan,cảKhuấtSỹHàođềutrởthànhngườithânthiếtcủaVọng,củabàCửPhúc.Thậmchí, trong thờigianHàogiúpbàCửPhúcnhậphộkhẩu, anh ta cũngđã thuyết phụcVọng cho cảXoan cùngnhậpvào.MọiđườngđinướcbướcđãđượcHàotínhtoánchily.ChỉchờgiờGnữathôi."MàgiờGtrướcsaucũngđến-HàonóitoạcvớiXoan,khibiếttinmẹconMiênđãsangMỹantoànvàgửithưvề-Anhbiết,trướcsauthìVọngcũngphắn.Thứnhất,Vọng làngườichânchỉhạtbột,đờichỉbiếtphụngsựvợcon.CáichấtkẻsỹBắcHà,tônthờđạoKhổngtrongVọngrấtrõ.SuốtđờiVọng chỉ mong là một công chức mẫn cán, mong một gia đình yên ấm,chung thuỷđạovợchồng.Thứhai,một trí thứcnhưanh ta, từng làmđếnchứcTrưởngTyGiaothôngCôngchánh,từngcóbằngkỹsưđặchạng,tiếngAnhtiếngPháplàulàusáchkhoahọcviếthàngchồng.ViếtbáocáotổngkếtđếnCụctrưởng,Bộtrưởngcũngphảikínhnể,giờđanglànhânviênquèn,lươngcánsựhai,tươngđươngmấychụcbátphở.

Mộtngườinhưvậylàmsaomàchịuđượccungcáchquảnlývàtrìnhđộkhoahọccủacácquanchứccộngsản?Haiýthứchệtưtưởng,haithểchế,haicungcách…tấttậtđềuđốichọinhau,loạitrừnhau.Hếtchiếntranhùngoàngsúngđạnlàcuộcchiếntranhvềýthứchệ,vềđườnglốipháttriểnkinhtế,vănhoáxãhội.DẫucólàtướngsĩtượngthìôngVọngcũngđànhthúcthủvìnhữngquântốtđỏđãápsát.Thếcờgiờchỉcònlànhữngnướcđingangphècủanhữngquân tốt.Chonên, "Liệumà cao chạyxabay.Ái ân ta cóngầnnàymàthôi…Nếulàanh,dùcóbỏmạngchocárỉangoàiđạidương,

anhcũnggoodbye".KhuấtSỹHàoquảlàđãnhìnthấusuốt timganVọng.Nhưng, trớtrêu,

càngtiếpxúc,gầngũivớiVọng,Xoancàngthấybịcảmhoá,càngthấygiữaVọngvàHàokhácnhaumộttrờimộtvực.Hàochỉlàmộttaydẻomỏ,cơhộitầm thường, còn Vọng thực sự là một nhân cách…Những ngày gần đây,nhiềulúctrôngVọngnhưngườimấthồn.Xoanthấythươnganh.GiámàbùđắpđượcchoVọng!ƯớcgìXoangiúpbàCửPhúcgiữVọnglại!NgườinhưVọngrấtcầnchođấtnước,rấtcóíchchomọingười.Vọngbỏnướcrađithìtiếcbiếtbao…

VọngchoángvángkhiXoantrongbộđồngủ,cùngmùisữatắmWhiteCarengàongạtvàophòng.

-Khóngủquá.Choemnhờquạtvới.Xoannóivàchiếunhữngtiamắtnồngnànquahàngmirợp,khiếnVọng

bốirối.Vọngkhôngdámnhìnlâu.Nhưngcáikhoảngtrắngngầnvớimộtđường

sâuhunhútcủabộngựccăngmọngphậpphong,chỉthoángquacũngđủámảnh,làmrốitrí.ĐâuócVọngbỗngchaođảo,nhưngườisayrượu.

TừhồiMiênđi,đêmnàoVọngcũngđọckinhtrướcChúa,ngàynàocũngtựsámhối.Cuộcsámhốimớinhất,cáchđâychừngvài tháng.ẤylàcuộctìnhđơnphươngcủaÚtThương,emgáiBaThi,bạnhọccủaMiên.Cảnhàbỏđi trongđợt30 thángTư.MộtmìnhÚtThươngở lạichămbađauốm,không kịp di tản. Rồi ba Thương cũng phải đi trại cải tạoGiáRai, LongKhánh.ThấyhoàncảnhÚtneođơn,thỉnhthoảngVọnglạiđưacôlênthămnuôiba.KhôngngờÚt thươngVọng từ lúcnào.Có lầnxechạyqua rừngcaosutốimịtmùng,ÚtcứômnếtlấyVọng,gụcmặtlênvaianhmàkhóc."AnhTưcóthươngemkhông?HồichịMiênởnhàemgiấukín.Bâygiờchịđiemmớidámnói!Trờiơi,hoáraThươngnóithật.

Thươngtừchốibaonhiêungườiđànôngngưỡngvọngcô.Thươngbảo,emchỉnghĩđếnanhthôi.Đếnchỗđườngngoặt,ThươngômghìlấyVọng,bảoanhdừngxe,haiđứatạtvàolôcaosu.Chỉcầndừngxe,chỉcầnlẫnvàomịtmùngcaosukia,Vọngsẽkhônggiữnồi,sẽkhôngcònlàcủaMiênnữa.VọngđànhnóithậtvớiÚtThươngcáiýđịnhanhsẽvượtbiên.Anhmuốngiữmình trọn vẹn cho tới lúc gặpMiên…ÚtThương khóc oà, nhất địnhkhôngchịungồixevớiVọng.Côđòianhđónmộtchiếcxekháchchởcôvềthànhphố.

Bâygiờ,ngườivừavàophònganhlàmộtÚtThươngkhác.ĐãbaonhiêulầnVọngphải lẩn tránhcáinhìnhúthồncủaXoan.Xoan luônnhưmiếng

mỡ ngon lành, còn anh nhiều khi không giấu được bản tính củamột chúmèo.

-AnhVọnghứamấylầnrồimàkhôngchịunhớ-Xoanđếnbênbàn,nơiVọngđangdịchmộttàiliệutiếngAnh.

-Tôihứagìnhỉ?-Biếtngaymà.Cònđầuócđâuđểnghĩđếnem?Xoanđứngsátsaughế,ngườihơicúixuốngVọng.Anhcảmnhậnrấtrõ

nhữngsợitócmai,hơithởnồngnàncủacôđangphảvàogáy,còncặptuyếtlênhưchùmtráichínđangđungđưasauvaianh,có lúcchạmvàoda thịtanh,nóngbỏng.

-Khôngnhớraà?Emnhắclạinhé:Dạy-em-tiếng-anh.Tiếng-của-anh.Xoancười,tiếngtrongvàngân,nhưtiếngchuônggió.Rồibấtngờvòng

tayngàngọcquàngquangựcVọng.-Emđốanhnhé.LoveYoutiếngAnhlàgì?VòngtayvàkhuônngựcXoankhiếnVọngnhưngợpthở.Anhbốirốixoaychiếcghế.Cảgươngmặtnóngbừngcủaanhđỡgọnhai

bầuvúXoanlúcnàyđãthoátkhỏihaivạtáongủ,nhưhaitráiđàotiêntrĩunặng.Quáchoángngợp,cùngvớihammuốnbảnnăngbịkìmnénlâungày,Vọngcuốngcuồngluồntayômlấyvòngeongườiđànbàxiếtmạnh.

-Ốiemchếtmất-TiếngrênkhẽcủaXoan,chứngtỏnàngđangbịkíchthíchmạnh.

XoanđỡVọnglên,giúpanhdịchđếnbêngiường.GiánhưXoankhôngvươntaytắtđèn,giánhưcôkhôngcócáibảnnăng

ethẹn,sợánhsángquámứctrongcáccuộchoanlạc,chắcchắntìnhthếđãkhác.NhưngđúngvàolúcXoantắtđènthìVọngbừngtỉnh.Ngọnđèntráihồng trên ban thờ làmnổi hình cây thập tự và hìnhChúa tuẫn nạn, khiếnVọngtoáthếtmồhôi.

-Xin lỗi, tôi đang làmgì thếnày? -Vọngnhưnói với chínhmìnhvàngồivụcdậy.

Hếttrò.Xoanbuôngxuôihaitaynhưngườichếtđứng.Rồinhưkhôngthểchịunồi,côbưngmặt,bậtkhóc,chạyrakhỏiphòng.

***Có thư của Cục viết vào báo tin cháu Cách bị thương ở mặt trận

Campuchia,đangnằmđiềutrịởbệnhviệnQuâny147.Vọng,rồicảbàCửPhúc,cảXoancùngđếnthăm.Hằngtuầntranhthủ

nhữngngàynghỉ,Vọnglạivàothăm,tiếptếthêmthuốcbổvàthứcănchocháu.

Vết thươngcủaCáchởphầnmềm,đạnxiên táo từvai,quaổngực,xénátcánhtayphải.Theocácbácsĩ,vớisứctrẻnhưCách,chỉcầnbốntháng,vếtthươngsẽlành,lạicóthểtrởlạichiếntrường.

CụcviếtthưchoVọng:"Emnghebinhtình,mặttrậnKkhôngbiếtđếnkhinàomớixong.Nghe

ôngtướngthônggiavớinhàbácLợinói,quânmìnhthươngvongnhiềuvìthiếulươngthực,đạndược,lạikhôngnắmđượcdân.Mìnhởtrongnhàhọ,đóngquângầnnhàhọ,banngàyhọhợp tácvớimình,nhưng tốihọ lại rarừngtiếptếchoquânKhơmeđỏ,cầmsúngbắnmình.CháuCáchbịthươnglàdobịbắnlénphíasau.Chơivớichiếntranhdukíchcủahọ,mìnhkhôngthắngđược.MaymàcháuCáchbịthương,coinhưthoátchết.Emnhờbác,quanhệvớibệnhviệnchocháuCáchnócáigiấythươngbinhnặngđểcháuvềquê.ThằngCông,thằngCài,haianhnóđãmấtxácởTrườngSơnrồi,giờcònmộtgiọtmáucủaBính…CháuCáchmàmệnhhệnào,emlàmsaosốngnổi?"

CuộcchiếnCampuchiaác liệt thếnào thìVọngquábiết.AnhđãđượcphâncôngtrongbankỹthuậttáithiếtcầuGòDầuHạtrênquốclộ20đểmởđườngchoxetăngtatiếnvàoPhnômpênh.Hầunhưtoànbộvũkhítối tânhiệnđạicủapheta,cộngthêmvũkhíhiệnđạicủaMỹtathuđượcđềuđemsang chiến trường Campuchia, nhưng xem ra chúng ta đang đấm vào bịbông,chúngtađangđánhnhauvớinhữngbóngma.

LáthưcủaCục, làmVọngrấtkhónghĩ.Nếulà tiềnbạc thìdùthếnàoanhvẫn lođược.Nhưngđây lại làcáigiấychứng thương.Sứckhoẻ thằngCáchthếnào,nóbàyrabệnháncả.Làmsaocôngbiếnthànhquạđược?

Bíquá,VọngđànhnóivớiKhuấtSỹHào.-Cháunóđangởbệnhviện147phảikhông?-Hàochaumàysuynghĩ

mộtlátrồigậtgù-Emcócáchrồi.CôXoancóngườianhhọlàbácsĩngoạiởđó.Vấnđềlà…-Hàobậtngóntaycáivàongóngiữatanhtách.

-Cáiđóđểtôilo-VọngdúivàotayHàobalávàngKimThành-Nếuthiếuthìtôilotiếp.

NgàyCáchsắpraviện,VọngviếtthưbáotinchoCụcbảoCụcvàođónconvềphép.Vọngsẽtàitrợtoànbộvétàuxecủacảhaibốcon.

ChuyếnhànhphươngnamcủaCục,khôngngờlạilàmộtcuộcđạiđoànviêncủachihọNguyễnKỳtạiSàiGòn.

NếunhưbuổigiỗôngLýPhúcvàcuộcnhậnchaởnhàôngLợichỉthiếubàCửPhúcvàVọngthìcuộcđoànviênnàychỉthiếuvợchồngconcáiVỹ.

Cục vào được mấy ngày, thì vợ chồng ông Lợi cùng con gái Chiến

HuyềnLycũngđápmáybayvào thànhphố.Hiếmcómộtcuộc trùnghợpthếnày,vìôngLợiphụtráchcôngtáccảitạocôngthươngnghiệpđợthai,đápmáybayravàonhưcơmbữa.NhưngbàLàphảithuxếpphépnăm.VớilạicũngchọndịpnghỉlễmớichocongáiChiếnHuyềnLytheocùng.

Ngôibiệtthựsuốtmấynămđìuhiu,giờbỗngtưngbừngnhưmởhội.MẹconLàđượcxếpởcănphòngcũcủaMiêntrênlầumột,nêntừngàyvợđiditản,Vọngítkhiluitới,vìkhôngmuốnchạmđếnnhữngkỷniệmxưa.ÔngLợiởvàlàmviệctạinhàkháchthànhphố,buổitốivàngàychủnhậtthườngđếnăncơmvớicảnhà.Vẫnmộtphongcách trầmmặc, lạnh lùngcủanhàchính trị,ôngLợi thườnghay trầmngâmđứng trênbancông lầuhainhìnkhắpkhuvườn,rồiphóngtầmmắtquanhữngnócphố,nghĩngợi.Làcóvẻcũngchiasẻýnghĩvớichồng.Chị thích thúđặcbiệtvớingôibiệt thự,vìcáchxâydựngvàbàitríhiệnđại.

-VợchồngchúVọngngàytrướcsốngsướnghơncảBộtrưởngấybàạ-LàthìthàovớibàCửPhúc-Ngôibiệtthựnàytogấphainhàcon.Riêngcáinhàxecủachúấycũngđủchomộthộnămngười.

-Chẳngcóđâubằngquêmình-BàCửPhúcchépmiệng-ĐợtnàytôinhấtquyếttheobốconthằngCáchvềquê.NhàcửabốVọngnhờcôXoantrôngnom.

-BàbảođịnhtácthànhcôấychochúVọngphảikhông?Conthấyđượcđấy.Bàdặnchúấyđừngcóditảnditonggìhết.SangMỹcũngchỉăncơmthừasữacặn,làmnôlệchoĐếquốcsàilang.Nhàconbảo,LiênXô,ĐôngĐứcvới cácnướcbạnphemìnhđang sắphoàn thànhgiai đoạnxâydựngChủnghĩaxãhộipháttriển.Rồicảphengườitaxúmvàokéomìnhlênvùvùấychứ.Nhàconbảo,conđườngaithắngaisắpngãngũrồi.ĐếquốcMỹtrước sau vẫn là conhổ giấy.Để conkhuyên chú ấy.Cứđểmẹ con thímMiênởbênấy.CướingaycôXoanthìcònkịpđẻmộtthằngcu.

BàCửPhúcnóithầmvớiCách:-Bàcứchuẩnbịquầnáođồđạctrước.NếubácVọngkhôngchobàvề

vớibốconmày,bàsẽtrốn…Cáchđãraviện,đượcvềvớingườithân,nhưchimsổlồngsuốtngàyrủ

chịLylaibốCục,mẹLàđichơikhắpSàiGòn.Cáchbéotrắng,nhưchưahềquanhữngngàythậptửnhấtsinh,chưahề

nếmmùi lửa đạn. Giấy chứng thương của cậu ghimất 34 phần trăm sứckhoẻ,nếuđốichiếuthangbậc,thượngsĩNguyễnKỳCáchsẽđượcxếphạngthươngbinhloạiba.

Cầmhồsơxuấtviện,Cụcgậtgù:

-Thếnàythìổnrồi.CáigáocủathằngCáchchắctrêncổcònhơncảbêtôngcốt thép.Chuyếnnàyvề,emphảicướivợchonó.BácVọng thếnàocũngphảira.

Vọngkhôngnóigì,chỉgậtđầurahiệu.CụclàmsaobiếtđượcđểcócáigiấychứngthươngkiaVọngđãphảiđưa

choKhuấtSỹHàohaicâyvàngKimThành.Cụccàngkhôngthểbiếtrằng,khôngcầnđợiđếnđámcướiCách,chỉsau

khiđưabàCửPhúc,mẹconchịLàvàbốconCụcvềBắc,Vọngsẽ rađivĩnhviễn.Cóthểsẽkhôngbaogiờgặplại…

***KếhoạchvượtbiênđãđượcVọngngấmngầmchuẩnbịtừhaituầnnay.Đầumốivàđườngdây,khôngphảiaixalạ,chínhlàKhuấtSỹHào.CâuchuyệnbắtđầutừsaucáihômHàothôngbáochoVọnghaytinlãnh

đạoCục đã quyết định cử anh điCampuchia làm cố vấn.Đây làmột thửtháchlòngtrungthànhvớichếđộ.KhôngphảiởthủđôPhnompênhmàvềcáctỉnh,cácvùngchiếnsựácliệt.Hơnbấtcứngànhnào,cầuđườngvàytếlàhaingànhluônởsátmặttrận,bêncạnhngườilính.Vìthếmứcđộácliệtsẽvôcùng.

-Anhhãysuynghĩkỹđi -Hàonói -Rất thươnganh,emmớibáo tinnày.Chỉcònchờýkiếnhọpliêntịch.Vìngườitachưatinanh,sợanhsangbênđórồichuồnquaMỹ.

-Tôicũngchẳngbiếtphảilàmgìđểhọtinmình…HàonhìnVọng rất lâunhư thămdò, cânnhắcđiềugì, rồi đột ngộthạ

giọng:-Sangđócũngcầmbằngđivàochỗchết.Chínđichỉcómộtvề.Quân

KhơmeĐỏmớiđượcquan thầy trangbịcho loạisúngbắn tiahồngngoại,trămpháttrămtrúng.Chúngtoànbắntỉavàobanđêm.Anhcânnhắckỹđi.ĐiCămpuchiahayởlại,vớianh,đềubịdồnvàotửđịa.Embiếtđãđếnlúcanhóimửararồi.Chínhquyềncộngsảnkhôngxựcnổianh.Vàanhcũngkhôngxựcđượchọ.Trong trườnghợpnày,binhphápTônTửxếpvàokếsáchthứbamươisáu:"Tamthậplụckế,tẩuvithượngsách".Bamươisáuchước,chướcchuồnlàhơn.

Vọnggiậtmình.Hàonhắc lạiđúngcâuVõAnThớinóivớianh trướcngàyditản.

-Chúbảochuồnđiđâu?-Ônganhđừnggiấu thằngem.MìnhônganhởnướcNgô,nhưngđầu

ônganhlúcnàocũngởnướcSở.NgàynàomàanhchẳngcầuChúađểmong

chóngđượcsangvớimẹconchịMiên.-Chết.Saochúbiết?-ÔnganhhơicoithườngSỹHàonày.Biếtlàônganhcònchưatinnên

thằngemchưatiệnnói.Giờemhỏithẳnganhnhé.CóđườngdâybáncôngkhaichịutráchnhiệmtoànbộtừAtớiZ,khinàochuyếnđitrótlọtmớilấytiền,anhcóưngkhông?

GầnđâyVọngcónghenóivềđườngdâyditảnbáncôngkhai,thựcchấtlànhững tổchức làmtiềndomộtsốphần tử trongbộmáychínhquyền…thoáihoábiếnchất,đứngrabảokêvàlàmdịchvụđưangườivượtbiên.Đitheođườngdâynày,chắcchắnsẽlọtquaphaosốkhông.Từhảiphậnquốctế,tuỳthuộcvàođịnhmệnh.Nếutàukhôngđắmvìbãotố,khôngbịhảitặccướpbóc,hãmhiếp,giếtchóc,mayratớiđượcmiềnđấthứa.

-Tôitinởchú.Nếuchúthuxếpđược…-Phảichắcnhưđinhđóngcột,thằngemmớinóivớiônganh.-Vậynhờchúthuxếpchotôimộtsuất.Hếtbaonhiêu?-Giúpchoônganhđiđượclàemmừng,chứtiềnnongkhôngthànhvấn

đề.Nhưngsaochỉmộtsuất?Thếcònbàcụ?-Làmsaomàđưautôiđiđược?TạmthờibàcụsẽởlạivớicháuCách.

RồiCáchsẽđưautôivềBắc.-Tốtrồi-Hàogậtgù-EmsẽbảocôXoanđếntrôngnombàcụ.Anh

choemdựkiếnthờigianđi,đểembốtrí.Kếhoạchđượcnhanhchónghoàntất.Chiphíchocảchuyếnđihếthai

mươicâyvàngbasọc.NhưngHàosẽchỉlấytrướcnămcây,mườilămcâycònlạisẽđượcthayvàogiấytờthếchấpngôibiệtthựcủaVọng.NếucuộcđibịtrụctrặchoặcVọngbịbắtlại,Hàosẽhoàntrảtoànbộsốtiền,vàngvàmọigiấytờ

Lịchtrìnhchochuyếnvượtbiênđãđượcgútlạivàogiờchót:VọngphảicómặttạibếnCửaCạn,thànhphốVũngTàulúc0giờngàyX.Quágiờquyđịnh,coinhưVọngtựhuỷchuyếnđi,phíatổchứckhôngchịutráchnhiệm.

0giờngàyX,tứclà24giờngàyY,ngàybàCửPhúcvàbốconCụclêntàuởgaBìnhTriệu,lênđườngraBắc.

TráivớidựđoáncủabàCửPhúc,Vọngdễdàngđồngýđểmẹvềquê.-U khôngmuốnở, con cũng không dámgiữ. Số con chỉ được phụng

dưỡngungầnấyngày.-UđãnóivớicôXoanrồi.Conđồngýđểcôấyđếnởtrôngnomnhà

cửachoconnhé.Nhớnghelờiu.Cóthếuvềquêmớiyênlòng.Vọnggậtđầukhôngnóigì.

AnhgọihaibốconCụcvàophòng,đóngchặtcửalại,rồilấyramộtgóiđãđượcchằngbuộcrấtkỹ.

Góinàybácgiaocho thằngCáchgiữ.Để trongba lôvà trôngnomkỹkhôngđượcđểmất cắp trên tàu.Đây lànhiệmvụkhôngkémgì sứmạngmộtngườilính.TronggóinàycóthưchuyểnchobácVỹvàmọingười.ChúCụcsẽtrựctiếpmởvàlàmtheolời tôidặn.Tôinhắclại:Tuyệtđốikhôngđượcmở thư trên tàuhoặcdọcđường.Chỉmở thưkhiđãvề tớinhà.ChúCụcvàcháuCáchđãngherõchưa?

Cụccùngcontraikhoanhhaitay:-Dạ,bốconemsẽlàmđúngnhưlờibácdặn.VọngxếpgóiđồvàođáybalôcủaCách.Trướcgiờtàuchạy,Vọngthuêxetaxi.Đíchthânanhđưamẹvàbốcon

CụcragaBìnhTriệu.Đólàmộtcuộcchialyđẫmnướcmắt.Mộtbuổisángnắngloávàoibức

đếnngộtngạt.Nắngđếnmứcnhữngchùmhoagiấychóigắtvànhữngvầngphượngvĩnhưlửa,khôngaidámnhìn.

Tiếngcòitàuhúdàinghethêlươngnhưtiếngkêuvĩnhbiệt.ContàuđikhuấtmàVọngvẫnđứnggiữasânganhưngườimấthồn.

Látsau,Vọngnhưbừngtỉnh.AnhchắptayváidàivềphươngBắc,rồivộivãkhoáctúidulịch,hànhtrangcủakẻvượtbiển,lênvai.

Mộtchiếc taxi trườn tới.Vọng tựmởcửaxevàbảongười tàixếchạythẳngVũngTàu.

Cònmườilămtiếngnữa.Thờigianđủchoanhcómặtởnơitậpkết.Ngàymai,Vọngphómặccuộcđờimìnhchomùmịtđạidương.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương25Vàngvàgiấy

ConCụcđưabàCửPhúcvềquêrồimàmấyhômsauvẫnchưakịphoànhồnvìchuyếntàukhủngkhiếp.

ContàuThốngNhấtphảidừnglạigaMườngMánmộtngàyvìtàuvàotrật bánh ở gần gaDiêuTrì, gây ùn tắc cả tuyến.Như cuộc trường chinhkhôngmệtmỏi,nhữngchuyếntàuravẫnkìnkìnchởgạo,hoaquả,vảivóc,nướcmắm,bộtngọt,khungxeđạp,hàngđiện tửphế thảivàbúpbê…BachuyếntàuranốiđuôinhauchờđợisuốttừNhaTrangvàođếnPhanThiết.Sựnghèokhổ, thiếuthốncủanửanướcphíabắckhônggiấugiếmnổi trêntuyếnđườngsắtxuyênViệt.

SângaMườngMántrở thànhmộtbãiphónguếkhổng lồ,mộtcáichợtạmvĩđạivớiđủloạidịchvụtừănuống,tắmrửa,traođổi,buônbán,chửibới,cãilộn.Trẻconkêukhócnhưri.Đủthứrácrưởi,giấybáo,đồlótvứtđầysânga,đườngray.Nướcđáidềnhlêntừngvũng.Phânngườivungvãikhắpnơi.Mùidơdáyphảiđàothảicủacảngànconngườidồntụtrongmộtkhônggiantùhãmchậthẹp…BàCửPhúcmấylầnsuýtngấtxỉuvìkhát,vìcốnhịnkhôngdámđạitiểutiện,cuốicùngkhôngđừngđược,đãphịchhếtraquần.Bố conCụcvừaphải giải quyết hậuquả, vừaphân côngnhau canhchiếcba lô,haiđêmliềnkhôngdámngủ.Nhiềungười réo trưởng tàu, réolãnhđạođườngsắtchửirủathậmtệ.Cóôngchửi thề:"Đ.mẹ.TàuThốngNhấtđéogì.Ôngmàcònđicontàunàynữathìôngchỉlàconchó".

VềđếnHàNộimớibiếtmìnhvẫncònlàngười.TrongthờigianởchơibangàyvớivợchồngbácVỹ,mấylầnCáchnănnỉnóivớibốđượcmởgóibọccủabácVọng,nhưngCụckhôngnghe.Chỉđếnkhivềđếnnhà,haibốconmớivàobuồng,đóngchặtcửa,rồihệtnhưchaconQuanCôngthờiTamquốc, đến Phàn Thànhmớimở bọc hồ lô của KhổngMinh xemGia CátLượngdặngì.

Haibốconcùngtoáhếtmồhôi.Nhữnglávànghìnhchữnhậtnhỏchừngbaodiêm,chóiloá,tưởngnhưtrongmơ.

Cáchthìthào:- Hồi bên Cămpuchia, con cũng thấy anh trung đội trưởng đơn vị có

nhữngmiếngvàngláthếnày.AnhấylấytrongruộttượngPhậtởmộtngôichùa.Hôm sau anh ấy lại vàomột ngôi chùa khác, nhưng không thấy ra.NghenóibọnKhơmeĐỏđãchặtđầuanh,lấylạisốvàng.Ngườitabảo,nhặt

đượcvànglàđộclắm.-Vàng này khác.Đây làmồ hôi nướcmắt của bácVọng.Cả đời bác

Vọngchỉbiếthọchành,đỗđạt.Người tàinhưbácVọngtrongngànhgiaothôngcầuđườngnướctachỉđếmtrênđầungóntay.Ngàytrước,lươngmộtthángcủabácấyhàngchụccâyvàng.Mộtvàinămlàđủsắmxehơinhàlầu.ConđọcthưxembácVọngdặnthếnào.

CụcđưachoCáchláthưcủaVọngkẹpgiữanhữnglávàng."Uvôvànkínhyêu.CácanhchịKhôi,Vỹ,chúthímQuặcvàcáccháuthươngmến.Khiuvàđạigiađìnhtađọcláthưnày,thìcontraicủau,đứaconbất

hiếu,vongbàncủachihọNguyễnKỳ,đanglênhđênhtrênbiểncả.Biếtđâu,đâylàcuộcvĩnhbiệt.Nếusốphậnrunrủi,có thểVọngsẽsốngsót.BằngkhôngthìcoinhưVọngđã làmmồichocábiển.Vàngàyrađisẽ làngàygiỗ".

Đọcmấydòng,Cáchđãcắnphảilưỡiđauđiếng.Anhdừnglạigọivớiranhàngoài:

-Bàơi…NhưngCụcđãlấytaybịtmiệngconlại.-Đừng.Bàkhôngchịunổiđâu.Phảigiữkínchuyệnnày.Conđọctiếp

đi."Sốvàngnàydovợchồngconmấychụcnămdànhdụm.Naygửiuhai

câyđểuandưỡngtuổigià.CongửibagiađìnhanhKhôi,chịLà,anhVỹchịKhiêm, chúQuặc thímNhi,mỗi gia đìnhmột cây.Riêng emHậumộtcây.Cònlại,mẹnóichúCụcgiữđểchuộclạiphầnđấtvànhàcủaNguyễnKỳViênmàcácgiađìnhbầncốnôngđãtịchthuhồicảicách.NếuvẫncòntiềnthìxâymộchothầyvàsửasanglạinhàthờchihọNguyễnKỳ…"

***NgườiđầutiênkhôngkịphưởngsốvàngcủaVọngđểlạilàbàCửPhúc.

Biếttincontraivượtbiên,bàbỏănbangày,ốmliệtgiườngbatuân,rồimất.ĐợihếttrămngàybàCửPhúc,vợchồngCụcmớiđưaláthưvàsốvàng

rabáocáovớivợchồngbácLợibácVỹ.ÔngLợigạtphắt,khôngthèmnhậncâyvàngVọnggửitặng.ViệcVọng

vượtbiênlàmộtcúđònđauđiếnggiángxuốngsựnghiệpchínhtrịcủaLợi.VừathoátkhỏivụđơnthưkhiếutốchuyệnmẹconbàCam,Chu,giờlạiphảitườngtrìnhbáocáovớiTrungươngvềVọng.Cókẻkiếmchuyệncònvuchoôngxuiemtraivượtbiênđểchiếmngôibiệtthự.CókẻvuchoVọngmangtheonhiềutàiliệumậtvềhệthốngcầuđườngmiềnNamđểbánchoMỹ…

ÔngLợicămVọng,nhiềuđêmnằmkhôngngủ,khíuấtrựctrànruột.BàCửmất,ôngvềchophảiphép,chứôngđãchánngấyphảidínhlíuđếnmấyôngconbàvợhaicủabốôngđếntậncổ.

Vỹcầmlávànggiơlênngắmnghíarấtlâu,cáimặtphùthũngđầnra,tựanhưlầnđầutrongđờiôngnhìnthấythứkimloạikìlạ,rồikhôngnóigì,đưalạichoCục.

-Vợchồngchúngtôicoinhưđãnhận-Khiêmhiểuđượcýchồng,diễngiải-Chúthímcầmlấyđểxâymộchothầyu.

Cụcnhìncáiđầuhói,mấysợitóclơphơbếtxuốngtránkhiếnkhuônmặtVỹvốnđãbungbủngvàngthêmbìbìmộtvẻđầnđộn,nghĩthươngônganhtrai đến thắt lòng.Hoàn cảnh gia đìnhVỹ so với vợ chồngCục, còn khókhăn hơn nhiều.Vỹ không còn đủ sức làmviệc, phải về chế độmột cục.NghenóicũnglànhờcôngbácLợivớimấynhàvănbạnbè,chứdiệnchốngđối,phảnđộng,phảiđicảitạonhưVỹ,khôngmấtquyềncôngdân,lạiđượctính thâmniêncông tácđểhưởng tiềnvềmất sức, lànhànướcquáưuái,nhânđạo.LạinhớcáihômbốconCụcđưabàCửPhúctừSàiGònra.BàcụBaYênđangngồigòtấmlưngcòngxuốngcáimẹtbàydămđôidépnhựa,đánggiánhất làđôidépnhựatrắngTiềnPhong, thấycótiếngchânngười,Cách lạimặcquânphục,bàcụcứ tưởngcôngan thuếvụđuổi, liềnquángquàngvơmấyđôidépchạy,vấpngã,máumeđầymặt.Khổ,lưngcòng,taiđiếcmàcụBaYênvẫnthamcôngtiếcviệc.BàcụcótrợcấpliệtsĩcủacậuKhánh,nhưngthươngvợchồngKhiêmvàhaiđứacháu,vẫnmuốnbuônbánnhìnhằngkiếmthêmđồngrau,quảtrứng.Đếnkhivàotớinhà,nhìnôngVỹđangnửanằmsấp,nửaquìlomkhomtrướcmộtcáimôngthâmxì,mụnghẻnhưhoagấmcủamộtbệnhnhântrĩ,bàCửbỗngkhócrốnglên.TừngàyVỹđicải tạovề,bâygiờmẹconmớigặpnhau.BàCửômchầmlấycon trai,khôngthểnhậnracáibộmặtphùthũnglơphơtóc,cáiđôimắtvớiđôiconngươibạcphếchđờđẫnkialại làcậuhaiVỹthôngminhđĩnhngộcủabà."Ốiconơi,vìsaoranôngnỗinày"?TiếngkêucủabàCửlàmbốconCụccũngkhóctheo.

-Nhà emchỉ biết chuyểnquà của bácVọng -Nhi kiên quyết dúi câyvàngvàotayKhiêm-Cácbáckhôngcầm,chúngemcótộivớibácVọng.

-Tôivớinhàtôicoinhưđãnhậnrồi.Đâylàchúngtôigópđểxâymộthầyuvớisửasangnhàthờ-Khiêmcònkiênquyếthơn.CáimáusỹtiểutưsảntríthứccủavợchồngKhiêmlàmsaoCụclaychuyểnnổi.

-Đếnchánchovợchồnghaiônganh-NhinóivớiCụckhicánhHàNộiđã về -Chuyện gia đìnhmà các ông bà ấy cứ khoán trắng cho vợ chồng

mình.Đãthếđểtôilo.Tôisẽchuộclạihếtphầnđấtvànhàcũcủathầyu,cònbaonhiêuđổithànhtiềngửitiếtkiệm.ĐợikhinàobácVọngvề,bácấykhắcxây!

-BácVọnglàmmồichocábiểnrồi-Cụcnóinhưthởhắtra.-Phỉphuicáimồmnhàông.Aibảoôngthế?Cụcvàolụcngăntủ,lấyramộttờbáonhàunát,đưachoNhi.-BáonàybácLàmangvềchotôiđấy.CônganngườitagặpbácLợixác

nhậncontàuđăngtrênbáolàtàuvượtbiêncủabácVọng.Đúngcáihômbốcon tôivàbàkẹt tàuhoảởgaMườngMán.Thảonàohômấybà thìngất,miệngnôn trôn tháo, còn tôi thìmáymắt liên tục.Con tàu của bácVọngvượtbiêntừVũngTàu,rađếnhảiphậnquốctếthìbịbọnhảitặctrựcsẵn,xônglêntàucướpcủa.Chúngquẳnghếttrẻconngườigiàxuốngbiển,giếthếtđànông,thinhauhãmhiếpđànbàcongái.

-Khiếpquáônglàmtôisởnhếtdagà…-Thìbáongườitaviếtthế.Tôibịathếnàođược.-Thếcòncáinhà?Tovậtvãbabốntầngnhưthế,giờaiở?-BácLà bảo, sau khi biết bácVọng vượt biên, bácLợi phải bay vào

ngay.HoáratayHàovớicôXoanbànnhaulừabácVọngđểchiếmngôibiệtthự.Tôibiếthaingườinày.Ngàybàởtrongấycứthìthụtđến,anhem,mẹcon,ngọtxớt.BàmuốnbácVọnglấycôXoanđểkhỏivượtbiên.NhưngtôiliếcmắtthấyngayôngHàovớicôXoancótìnhývớinhau.TôichỉlobácVọngnhàmìnhbịănquảlừa.YnhưrằnghọđãnhắmngôinhàbácVọngtừlâu…

-ThếbácLợichịuđểyênà?Chứcvụquyềnhànhnhưbácấyđờinàochịuđểmấtngôinhà?

-ThìbácLợiđãbayvàogiảiquyết…Tronghọnhàmình,cònaicóchứcquyền,lạikhônngoanlọclõi,bằngbácLợi?

-Thôi,mẹcáiĐấtcứlochotôichuyệnđấtcáttừđườngnhưbácVọngđãdặn.VạnnhấtmàbácVọngxấusốkhôngvềthìvonglinhbáccũngphùhộcho…

Rấtmay,vàođúngdịpấy,làngĐộngcómộtchiếndịchdidântựdovàovùngcaosuSôngBévàvùngcàphêLâmĐồng.

Lầnđầutiên,nhiềungười làngĐộngnhậnracái làngcủahọquáchật.Xưakia,cáochếtbanămcònquayđầuvềnúi.NgườilàngĐộngdùđiđôngđi tây,nửađời,hoặccuốiđờivẫnbằngmọi cách tìmvề làng, sửa lạinếpnhà, chăm tiếp mảnh vườn, rồi chí thú sống với chúng, chết với chúng.Nhưngđếnđậnnàythìkháchẳn.Saunhữngtrậnđóivàngmắt,nhữngvụthu

hoạchcủahợptácxãmàngườiđiquétlúarơi,đimótlúasót,nhiềuhơncảngườiđigặt,ngườitachánngấyruộngđồng,bỏđibuôn,bỏraHàNộilàmngườiở,phuhồ,buônvechai…VụChỉthị100,chonôngnghiệpcảnướckhoánsảnphẩm,kéođượcvàigiađìnhtrởvề.Nhưngnhậndămsàoruộngkhoán,cũngcầmbằngnhưlàmthuê.Trừcôngcàybừa,giống,phân,thuốctrừsâu,thuỷlợiphí,thuếnôngnghiệp,tiềnchobanquảntrịđãikhách,họphành…mỗisàocònđượcđămchụccân.Rõlàôngthầyănmột,bàcốtănhai.Cánămbánmặtchođất,bánlưngchotrờimàcáibồvẫntrốngrỗng.

ThếnênnóinhưNgạnhVẩu:Tam thập lụckế, tấuvi thương sách.Bamươisáuchước,chướcchuồnlàhơn.CáianhchàngnhàquêmộtcụcmàgiờhọcđượcởđâubachữHán,ravethâmnho.Lạichuồnngaychínhtrênquêhươngmình,mớingượcmớđời.

SốlàNgạnhVẩu,saumấynămđibộđội,vềphụcviên,đượccơcấulàmchủnhiệmhợptácxã.VụlàngĐộngkhoánchuinăm1979,doNgạnhVẩuchỉđạo,bịđàibáophanhphui,cảbộsậulãnhđạođịaphương,trongđócócảNguyễnKỳQuặc,phóchủnhiệmphụtráchchănnuôi,bịhuyệnkỷluật.

Chán quá, Ngạnh Vẩu bỏ làng vào Sông Bé chơi với một người bạntrước cùng quân ngũ, nay đang làm công đoàn nông trường cao su PhúRiềng.Hai tháng sauNgạnh trở về quê, bán thốc bán tháo nhà cửa vườntược,đưavợconvàoPhướcLonglậpnghiệp.

Ngạnh tuyênbốxanh rì: "Thì ra,ngàyhọcphổ thôngmình từngnghe:Caosuđidễkhóvề.Khiđitraitrángkhivềbủngbeo…Rồi,Bánthânđổilấyđồngxu.Thịtxươngvùixáccaosumấytầng…Toànlàlốituyêntruyềnlấyđược.Ngàyxưathìởđâuchẳngsốtrét, thươnghàn?CánhthợxẻlàngĐộngchếtvìngãnướctrênVõNhai,ĐạiTừhàngđốngđấythôi.Lửkhửlừkhừ,chẳngĐạiTừthìcũngVõNhai,làgì?TrongSôngBécơmannàolàđất.Làmbatháng,sốngcảnăm.DễsốngbằngvạncáilàngĐộngnhàmình.Mườibagiađình,bỏlàngtheoNgạnhVẩuvàoSôngBé.

TámgiađìnhkháctheoCuSộpvàoLâmĐồng.Vợchồng,concáitừngdâytừngđống,chồngbalô,baotải,vợtaynải,quangsọt,concáiđứalớncõngđứabé,đứachoaichoaidắtđứanhỏ,lũlượtkéonhauragaHàngCỏtheotàuvàoNam.

CảmộtgócxómThượngkéođihết.Sáubẩynhàliềnkềđóngcửaimỉm,đểvườnhoangchochó ỉa, rêu,cỏmọcvào tậncửanhàCácxómkhác, lỗchỗ từngkhoảnh, từngchòm,vườnkhôngnhà trống.NhàHiểnHồng,bốnđứacongái,đứanàocũnghọcgiỏi,bịbốmẹbắtnghỉhọcđểđiSôngBé,chịemômnhaukhócnhưri.VợchồngnhàHoánBang,nhàngói,sântrịbểcạn

đềhuề,cũngbỏlạichoôngbốgiàvàthằngemtậtnguyền,dắtbađứaconragaHàngCỏ.Cứdắtdíunhauđikiếmăncáiđã.Vàibanăm,dămbẩynăm,khấmkháthìởlạikhókhănthìlạivềquêtheođítcontrâu,bámsàoruộnghợptác.

BịNgạnhVẩu thuyết phục,Ngộc, tứcLưuBíchNgọc, cậu em trai đatình,đadâmcủaNgạnh,chuyêngiauốngrượuphamủxươngrồnglàmchohuyết áp tăngvọtmỗi lần đi khám tuyểnbộ đội, cũngnổimáu ly hương.CùngđibộđộivớiCảimộtđợt,Ngộcđượcphânvàobộđội caoxạ tỉnh,đánhnhauđúngmộttrậnvớimáybayMỹthìhiệpđịnhParisđượckýkết.Vậymàkhônghiểu sao,khixuấtngũ,Ngộccũngcóđượccáigiấychứngnhậnthươngbinh loạibốn,đượchưởngtrợcấphằngtháng.Ngộcvề làng,ngựa(thựcralàdê)quenđườngcũ,ngườiđànbàđầutiênmàanhmuốnngủlàNhi.

Nhi, Nhài, Lành…, những vợ bộ đội ngày trước từng ngủ với Ngộc,thậmchíNhicòncó thaivớiNgộc, luôngợichoNgộcnỗi thèmkhátmộtthời.

-TôikhôngthểquênđượcNhi.Đêmngủ,cứnghĩđếnNhilàthèmnhỏdãi…-MộtlầnnhânlúcCụcđivắng,Ngộcsangnhà,vỗvàocáimôngcongtớn,nầnnẫnnhưmôngnáixềcủaNhi,giọngsàmsỡ.

-Nghiêm cấm đấy nhớ -Nhi quay ngoắt, trừngmắt cảnh cáoNgộc -Này,tôinóithậtnhớ.ÔngCụcnhàtôilấyđĩvềlàmvợchứkhônglấyvợvềlàmđĩđâumàtưởngbở.

-NhưngmàôngCụcbằngthếnàođượcLưuBíchNgọcnày…-Ốigiờiôi!Làmsaobìphấnvớivôi.Bìl.conđĩvớimôianhthợkèn.

Này,tôibảothậtnhé.AnhchỉđángxáchdépchoôngCụcnhàtôi.VớilạiôngCụckhôngphảilàcáiloạiđànôngdễđểchovợngứanghề.Hãychônchuyệncũđi.Dixuốngđất rồivứtvàochuồngxí.ĐừngcóđụngvàocondâunhàhọNguyễnKỳ.ThằngCách,thằngTácnóthìlấydaorạchmặt.

-Khiếp!Nóimàpháthãi…Nhưngnhớkhôngchịuđược…Haylà…bắnsúngkhôngnênthìđềnđạn…

-Nóithếthìđược-Nhihạhoả.Nghĩngợimộtlúcrồibảo-HãygọitôibằngdìtôisẽgảconRuộngcho.

- Thật không? Dì Nhi gả Ruộng cho tôi nhé…Mắt Ngộc sáng quắc.Ngộckhôngngờmấynămđibộđộivề,Ruộngđãlớnphồnglên,haivúnhưhai quả bưởi, bộ mông căng tròn, lúc nào cũng chọc vàomắt Ngộc. Rấtnhiềulần,NgộcđứnglấpsaubúitrengắmnhìntrộmRuộngvớtbèoởbờao.Haiốngquầnkiavéncaolêntínữathìđãmắtphảibiết.Nhớđếnngàyhọc

cấpmộthayđirìnhphụnữtắmaonhàôngXãDuyên,Ngộccứaoướcgiánhìn thấyRuộng tắm truồng:Phảibiết làngồnngộn,phâyphây.Chaoôi,đượcngủvớiRuộngthìsướnghơntiên.Sướnggấpvạnlầnbàdìghẻđanhđácácầykia.Nghĩthế,Ngộcđãrâmrankhắpngười.Tưởngnóichơi,nàongờNhitrởthànhmẹvọcủaNgộcnửanămsauđó.

NgườingầmphảnđốiduynhấtcuộchônnhânnàylàCục.CụcvẫnứcNgộcngày trướcđãngủvớiNhi.Nay lại lấycongáimình thì thiênhạhọcườivàomũi.NhưngmàNhiđiềukhiểnđượcchồng.Chuyệncũ,ômvàongườichonósinhbệnh.Chicầnemyêumình,chungthuỷvớimìnhlàđượcrồi.Khôngyêu,khôngchínhchuyênmàcónhữngbađứa,conĐấtconHợp,thằngTác.MìnhkhôngnghecáilàngĐộngnàycócâuvèrấthayvềtêncácconôngCụcđấy à? "CÔNGCẢICÁCHRUỘNG, thànhĐẤTHỢP TÁC.Tưởngthóccủamình.Hoátoànrơmrác".Đúnglàmìnhcóhaivợ,bẩyđứacon không?Họ bảo, ôngCục là con cụCửPhúc có khác, đặt tên con rấtthâmnho.Tưởngôngấyghinhớcônglaocảicáchruộngđất,cônglaocủahợptácxã,nênmớiđặttênconthế,aidèôngấyxỏxiên.Nôngdânđừngcótưởngbở.Tưởngcảicách,giảmtô,ruộngđấtvềtaymình,hoáracủathiênlạitrảđịa,mọithứvềhợptáchết,côngcủanôngdânthànhcôngcốc.BâygiờmìnhmuốngiữconRuộngchứgì?Tháchđấy.Hợptáctanrồi,ngườitađangbỏruộngkéonhauratỉnh.ConRuộngđếntuổilấychồngrồi.Đểtrongnhànhưchứabomnổchậm,mìnhchớcótrách.

ĐếnnướcấythìCụckhôngưngcũngkhôngxong.Válại,côRuộnglâunaycũngngầmđểýNgộc.Hainhàlạiliềnkề.Đốngrơmđãđánhsẵn.Xoèquediêmlàcháyđùngđùng.

GảRuộngchoNgộc,Nhiđãngầmnuôiýđịnh thu lạikhuđất cácgiađìnhôngbànôngdântịchthuhồicảicách,tràvềchoNguyễnKỳViên.Quảnhiên,khiNgộcvàRuộngcóýđịnhtheoNgạnhVẩuvàoSôngBé,chínhlàlúcngườicondâucủachihọNguyễnKỳthựcthitoànbộýđịnhcủamình.VớisựgiúpsứctậntìnhcủaNgộcvàRuộng,tấtnhiênhọcũngđượchưởngquyềnlợiđíchđáng,chỉcầnhơnmộtphầnhaisốvàngVọngđểlại,châuđãvềHợpPhố,toànbộkhukhuônviêncủaNguyễnKỳViênbịmấttrướcđâykhôngnhữngđãđượcthuhồilạimàcònmuathêmđượcmộtsàotámthướcđấtthổcưcủahaigiađìnhliềnkề.

Chuộclạiđượcđấtrồi,Nhimuốnnhâncơhội,sửalạingôinhàthờ,khailạicáihồbánnguyệtvàdựnglạinguyêntrạngcáicungNguyễnKỳViên.Nhiđãđihỏinhữngngườigiàtronglàngvềcáicổng,nhờngườicóhoatayvẽlạihìnhdáng,viếtlạicảbachữnhongàyxưa.

Cụcbảo:-Chuộcđượcđất của tổ tiên là bướcđầu thành công rồi.Nhưng sang

bướchaimới là quan trọng.Mình là con thứ, lại là connuôi conđòi, nóitrắngratứclàđứaở…Khôngthểtựýxâynhàthờđược.

-Nhưngtôithấybàvớicácbác,cóaicoimìnhnhưconnuôiđâu?Nếukể công với nhà này thìmình xứng đáng xếp thứ nhất.Hai bác đi khángchiến,mộtbácđiNam.Chỉcònnhàmìnhởlạihươngkhói,nuôibàvàcôHậu.Trongmấyngườicon,bàchỉthíchởvớivợchồngmình.

-Màchínhtôicũngcứnghĩmìnhdouđẻrađấychứ.Ucứmộtmựcbảo,tôivớibácVọnglàanhemsinhđôi.

-Thếthìmìnhcònsợgìđiềutiếng.Cácbácấykhônglođượcthìmìnhđứng ra xây nhà thờ. Tiền bácVọng đã để lại sẵn rồi.Mình chỉ bỏ côngsức…

NhicứsùngsụcthúcépCụcbaolần.CáisốCụcđượcnhờvợ.ĐờiCụccó hai người vợ, thì được cả hai. So vớiBính,Nhi không dịu dàng bằng,nhưnglạixốcvác,đảmđanghơn.LochoconRuộngchồngconnhàcửađềhuềrồi,NhilotiếpvợchothằngCách.CáchlấyBống,conbàĐạtlớn,tứclàemgáinhàBang,mấynămtrướctheochồnglàHoánvàonôngtrườngcaosuPhúRiềng.Vừacướivợxong,nghetheochịRuộng,chịBangrủrê,BốngráoriếtgiụcCáchxinvợchồngôngCụcchovàoSôngBélàmăn.Nhitánđồngngay,chohẳnhaivợchồngCáchnămchỉvàng,phầncủabácVọngcho,mangđilàmvốn.Lochoconriêngcủachồng,nhưNhi,làngĐộngchỉcómột.

Nhưngrồiviệcxâynhàthờvẫnchưathành.VợchồnghaiônganhKhôi,Vỹkhôngcóýkiến,nóituỳchúthímmuốn

làmgìthìlàm.Nóithế,cóbằngtháchđố,bốaidámtựtiện.Thờibuổikhókhăn,cácbácấyphảilomiếngcơmmanháo,lohọchànhcôngviệclàmăncho con cái, chưa ai nghĩ đến chuyện tâm linh, chuyệnmồmả tổ tiên, từđườnggiatộc.

-Giữvàngtrongnhàtôihãilắmthầynóạ!Nhìnằmbênchồngmàcứ thởdài thườn thượt.BằngmọicáchNhiđã

dúi vào tay bácLà, bácKhiêmmỗi ngườimột cây vàng, giải quyết xongxuôiquàcápbácVọngnhờchuyểnrồi.ChỉcònsốvàngcủabàCửPhúcvàcôHậucộngvớibacâycònlạisaukhiđãchuộcđượcđất.Nghĩnátnướcmàvẫnkhôngbiếtsửdụngrasao-Haylàđemđổihếtthànhthóc,rồitôigóphọ,hoặcchovaylấylãi,dànhtiềntậucáixeđạpchobọntrẻđihọc,thầynónhỉ?

-Làm thếkhácnàomình lợidụngđểvunvén làmgiàucho riêngnhàmình-Cụcgạtphắt.

-ThếthìtôimangraHàNộigửicôTàiTiến,chứkhôngđểvàngởnhàđượcđâu.Vềđằngngoại,côTàiTiếnvớiulàconcôconcậu.NgàytrướccôcótiệmvànglớnnhấtphốHàngĐàochúấycóxekháchchạytuyếnHàNội-PhươngĐình.Từngàynhànướccấmbuônbánvàng,côấyvẫnbuônchuiđấy.GửicôTàilàchắcănnhất.

-Mẹmàymuốnlàmgìthìlàm-Cụcxoayngười,thọcbàntaylànhvàovúNhi,vêchođầuvúsăncứngnhưhạtnhãn.ẤylàdấuhiệuCụcđãphê,sẵnsàngthoảhiệpvôđiềukiện.

Ngàyhômsau,Nhiômcáibịcóitrongcósáucâyvànggóitrongcáiáorách,đểlẫnvớimớkhoaisọ,bắtxeraHàNội.

VừagặpcôTàiTiến,Nhiđãvộikéobàcôvàotrongbuồng,thìthàotonhỏ.BàTàiTiếnhốthoảngnhìnxungquanh,chốiđâyđấy:

-Chụcnămnaycôcónhìn thấyvảyvàngnàođâu?Đừnggieo taihoạchonhàcô,nguyhiểmlắm.Vànglàthứhàngquốccấm,khôngđượcbuônbán.Không có vảy vàngnàomà tài chính thuế vụ cứ vào khámnhà luônxoànhxoạch.Moihếtbànghế,giườngtủ,gốinệm,gócbếp,nhàxí…Chổicùnrểráchkhôngcócãigìlàhọbỏqua.TởmlợmnhấtlàcáithằngSành,conrểlãoThướctổhợpcắttócCờĐôởPhốHuế.Nólàmchứcgìởcơquanthuếvụtolắm.Lầnnàonócũngghécáimồmthốihoắcnhưnhàcầuvàomặtcôvàbảo:

"Bàkhôngbuônvàngvàthuốcphiệnlậuthìtôiđiđầuxuốngđất!ứđợiđấy,cóngày tôi sẽchobà lấm lưng, trắngbụngchẻhoecái tổconchuồnchuồnchocoi".Họcứnghicôvẫncònbuônvàng.Giờiôi,vụkiểmtrahànhchínhZ30vừarồi,suýtnữalàcôđitù…

-Z30làgìhảcô?Thìhọđặtramậtdanhmậtdiếcgìấy,chứcôbiếtthếnàođượcNóinôm

nalàkiểmtrahànhchínhnhữnggiađìnhgiàucó.MấytrămgiađìnhHàNộibuônbáncómáumặt,mớixâynhàhaitầngtrởlêntrongvàinămnayđềunằm trong diện phải kiểm tra hành chính. Tiền của chúngmày ở đâu ra?Chúng taođiđánhMỹ,giảiphóngđấtnước,chếtmấy triệungườimàbâygiờcơmđộnbobocũngkhôngcómàăn,cớsaochúngmàyxâynhà lầu,mua xe máy, ăn trên ngồi trốc, con cái chúng mày nhơn nhơn ăn diện?Chúngtaođangphấnđấucảxãhộiđềuvôsảnngangnhaumàchúngmàydámrắnmặtchốnglạià?Thếlàcôngan,dânphốđếnbaovâykhámnhà,tịchthutàisản.Trẻcon,ngườigiàkhócnhưri.Cònghêhơncảthờicảicách

ruộngđất.Mấyngườioanức,tiếccủaquáđãuốngthuốcsâu,treocổtựtử…-Thậtthếhảcô?Ởquêchúngcháuchảbiếtgì…-NghenóicáilãoChiếnThắngLợi,ngườiquênhàmìnhcóchântrong

banchỉđạocáivụnàyđấy.ÔngtavàotrongSàiGònchỉđạocảitạocôngthương,rồiraBắclàmtiếpvụZ30…Thiênhạđangkháoầmlên:"Nhàthơđilàmkinhtế.Thốngchếthìđiđặtvòng".Toànlàmchuyệnngượcđời.Khósốnglắmcháuạ.Mangvàngvềmàđổithànhthócchovaylấylãi.Côkhôngdámgiữhộcháuđâu…

Nhiđànhômvàngvề, đàohố chôndưới chânông táo trongbếp.Nửathángsau,nghĩ thếnàolạiđàolên,bímậtmanglênphốPhươngĐìnhđổihếtthànhtiền,gửivàoquỹtiếtkiệmcủaxã.

Saunày, tứchainămsau,Nhimới rụng rờinhận ra rằng,đây làhànhđộngnguxuẩnnhấtcủađờimình.Việcnôngnổiđổivàngratiềnrồigửitiếtkiệm,đãmặcnhiênpháhuỷtoànbộýđịnhxâydựnglạitừđườngdònghọmàôngkỹsưcôngchánhNguyễnKỳVọngđãkýtháctrướckhitựnguyệnlàmmồichocábiển.

Vụđồitiềnnăm1985,đãbiếnnhữngcụcvàngthànhđấtsét,biếntấtcảnhữngbaotảitiềncũthànhgiấylộn.

ÔngNôngÍchLó,cậuruộtchịLà,quêĐịnhHoá,TháiNguyên,vừabánmườihaicontrâu,cơnghiệpcảmộtđờilàmlụngvấtvả,đểgiànhtiềnlàmnhà.Chưakịpmuagỗ,muavôi,gạch, lácọ, thìđổi tiền,mườiđồngcũănmộtđồngmới.Bathángsau,tiềnđổimườihaicontrâukhôngmuanổimộtcongà.Đauquá,tiếccủaquá,ôngLóănlángóntựtử.

NhicònđauđớnhơncảôngLócậuruộtchịLà.Bởivìtiềnvàngnàylàcủadònghọ,làcủabácVọngnhờgiữhộ.Nhilàcondâuhọ.Lạilàcondâunuôi. Từ ngày về làm dâu chi họNguyễnKỳ,Nhi luôn làmmọi cách đểchồngmìnhkhôngbịtủihổlàđứaconnuôiconđòi.Nhicóýthứcvàquyếttâm sắt đá sẽ làm chồng con rạng danh với họ hàng, làng nước.Vậymà,bỗngchốcNhi làmtiêu táncảmộtsảnnghiệp.Nhibán trờikhôngvăn tự.Nhigiếtchồngcon,anhem,họhàngkhôngdao.Nhimấtănmấtngủ,ngườigầytọp.RấtnhiềuđêmNhinằmmơ.ToàngiấcmơlạmàngườiNhithườnggặplàmộtbóngtrắngtoát,lúcthìtrồngcâychuối,điđầuxuốngđất,lúcthìxoãtócbướctừdướiđáyaolên.Ngườiấynóinhưkhóc,bảorằngkhôngcóchỗở,nghenóiconcháusắpxâynhàmàchờmãikhôngthấy.

Thếrồimộtđêm,vàoquãnggầnsáng,Nhibỗngthấyngườiáotrắnghiệnvề gọi đúng tên mình.Hình như có chuyện gì gấp gáp lắm, đến nỗi NhikhôngkịpnóivớiCục,khôngkịpnhắnlạivớicáccon.Theongườiáotrắng,

Nhiđivòngquabờao,đếnchỗcâydừađổ,Nhicòndừnglạisoimìnhxuốngbóngnước.Nhiđịnh lộixuống,nhưngnghĩ thếnào, chỉvụcnước lên rửamặt,vuốtlạitóc,rồitheohútbóngngườiáotrắngđếnnhàthờ.Dọcđường,suýtnữathìNhivấpngãbởimộtvậtcảnchắnngangđường.Nhicúixuống,nhậnrađó làsợidây thừng trâu thằngTácmới thay lúcchiều.Thuận tay,Nhicầmtheoluôn.

Thấy tiếng chânngười, đàn chuột chạy túa lênmái nhà, kêu chí choé.Tiếngtắckètừcâymuỗmcổthụđiềmnămtiếng.Bóngáotrắngđếnkhecửanhàthờthìmấthút.MộtôcửatrốngnhưđợiNhisẵn.Chịláchvàonhàthờnhưmộtcáibóng.Hoàntoànnhưmộtkêmộngdu,Nhibậtlửa,thắpbanénhương,quìtrướcbanthờ,miệnglẩmbầm:"Concótội.ConlàkêphátáncơnghiệpchihọNguyễnKỳ.Conxinvềhầuchịutội…"Rồirấtchậmrãi,Nhitrèolênchiếcghếđẩu,luồnsợidâythừngquathanhxàngang…

***Nhờmùihươngphả trongđêmkhuya,Cụcnhanhchóngphánđoán ra

Nhicóthểđangởtrênnhàthờ.Trước đó chừng dăm bẩy phút, khi tỉnh dậy, không thấy vợ nằm bên,

máunghingờghen tuôngđã trànkhắpngườiCục,đầyứmộtcụcnhưbátnguộichènngangcổhọng,nuốtmãikhông trôi.Cụcnghicái tính lẳng lơcủaNhilạitrỗidậy.HơnthángnaytínhkhíNhirấtlạ.Lúcnàocũngcóvẻlênlútgiấugiếmchồng.LạnhấtlàmỗilầnCụcthèmmuốn,Nhicứđẩyhắtra.Chóchêcứt làcóvấnđề.Cục lạinhớcáiđậncảicách ruộngđất.NếuCụckhôngsớmcảnhgiác,rấtcóthểBínhđãngãvàotaylãođộiPhèngCửuTựu.GiờvớiNhicàngchớcó lơ là.NhicònphâyphâymàCục thìđãcótuổi,nhiềukhilựcbấttòngtâm.BiếtđâucómộtthằngđựclạmớixuấthiệnởlàngĐộng?Đangngủbênchồngmàlenlénbỏđilàcớlàmsao?Loạnrồi.Nócắmsừnglênđầumìnhrồi.

ÁnhđènpintrongtayCụckhiđếntrướcnhàthờbỗngloélên,lialoangloáng.Khi ngửi thấymùi hương, biết chắcNhi ở bên trong,Cục liền rảochân,rọihẳnđènvàonhàthờ.

-Trờiơi,aikia?Aiđangtreocổlủnglẳngtrướcbanthờ?Cụcrụngrờichântay,vấpngãởbậucửa.Nhi,Nhiơi!Saoemlạilàm

thế?Cóailàmgìemmàemlạinỡhuỷhoạiđời,nỡbỏmấybốconanh?Ớicáccon…Đất,Hợp,Tácơi!Lênđâycứumẹ!

Cụchétlên,nhảybổđếnbênvợ.Cuốngcuồng,nhưngkhônkhéo,CụctrèolênchiếcghếđẩuômthốcNhilên.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương26Đếnmiềnđấthứa

(Tríchhồiký"Kẻthahương")BuổichiềuVũngTàucuốimùamưaấysaonhiềuhoavànắngđếnthế.

Cứngỡnhưcáinóngcủacaxứsởdồntụvềđâyhoacủamọimiềnùavềđâyđểđưatiễnmộtđứaconxaxứ.Nhữngbôngđiệpcuốimùađỏnhưmáu.Hoagiấyđủmàu,từtrắngngàđếndacam,tímHuế,xơxácbungtừngbúi,từngchùmnhưgiấymàuhọctrò.Vàhoasứtrắngmuốt,đỏbầmtrongnhữngvòmxanh,toàhươngnồngnànnhưkhôngcòncơhộinàodânghiến.

GiờnàyutôivàbốconchúCụctrêncontàuThốngNhấtchắcđãratớiThápChàm?Chỉvàingàynữauvàmọingườisẽbiếttôivượtbiên.Biếtđâu,khihọxônxaooánthán,tráchcứthươngcảm…thìtôiđãchìmnghỉmgiữabiểnkhơi,làmmồichocá…

Tôiđặtcượcchocuộcđinàynămănnămthua.Vìcóquánhiềungườivượtbiểnkhôngthành.Kia,nhỡntiềntrướcmắttôikia,ngaytrênđườngVõTánh,gầnbãiDứa,mộtbãitắmxinhđẹpcạnhNiếtBànTịnhXá,bốn xácchếtvừatừngoàikhơidạtvào.Nghemọingườikháonhau,dọcbờbiểnNúiĐúng0giờngàyX,tức làchỉcònkhôngđầymấygiờnữatôi sẽcómặtởbếnCửaCạn.

Contàuđịnhmệnhchờchúngtôiởngoàibãisúvẹt.Trongđêmtối,nólùlùmộtkhốiđennhưbóngtửthần.Dùlàtàubáncôngkhai,cóngườibảolãnh,chúngtôivẫnphảilénlúttheoghechèochạybằngmáyđuôitômđếntàutừngtốpmột.Trongánhđènpinloangloáng,lốnhốngườilớntrẻconmangvácđồđạc,bồngbếdắtdíunhau.Chủtàuđôichiếcnónnỉ,khôngrõmặt, chỉ nghegiọngmiềnTrungnằngnặng, ồmồm.Bãi đỗđãđượcmuatrước, có an ninh canh chừng. Chủ tàu đưadanh sách những người cònthiếuvàngchoanninh.

Anninhgọi tênnhữngngườicònthiếu.Aikhôngcónộpsêphảiở lại.Khôngthấyđọctênmình,tôibiếtKhuấtSỹHào,saukhitôiđưagiấytờnhà,đãgiữđúnglờihứa,lochotôiđichuyếnnàytrótlọt.

Gầnđếngiờxuấtphátthìtàubịmắccạn.Tiếnglahétầmầmphảnđốichủtàu.Tiếngđôngcơgầmrú,chânvịtsụcnướchốihả.Lúcsaumọingườinhậnrađólàmánhkhoécủachủtàuđểkéodài thờigianchờngườinhà.Khi toánngườinhàcuốicùngcủachủ tàu tới,cùngvớisựhỗ trợcủa tàukéo,contàubắtđầurờibãisúvẹt,nhằmhướnghừngđôngthẳngtiến.

Tảngsáng,nhưngtàuvẫnchưarađếnhảiphậnquốctế.NhìnmãivẫnchưadứtkhóitầmchiếucủangọnhảiđăngtrênmỏmNúiNhỏ.Tôicócảmgiácnhưtàuđangvòngtrởlại.

Haylàmộttrămchínmươimốtconngườitrêncontàunàyđangbịlừa?ĐimãimàtoàBạchDinhvàtươngThánhPônsaumũiNghinhPhongvẫncòntrongtâmmắt.

BâygiờthìtôiđãnhìnngắmrõcontàumangbiểnsốVT1413.Chínnút.Consốđen.Nhưngnhìnkỹthìcontàuđánhcánàythuộcdiệnchỉđánhbắtvenbờvàsắpđếnkỳthảiloại.

Nướcsơnxanhhaibênmạn tàuđã tróc từngmáng:Thành tàuvàsàntàucóchỗvánđãmụcđượcvávíulạibằngnhũngthanhgỗđẽosơsài.ContàurệurãnàylàmsaovượtnổibiểnĐôngđểđếnInđôhayÚc.Tôicứvânvimộtnỗisợmơhồ.

-Moingườixuốnghếthầmtàuđi–Chủtàuluônmồmquáttháo-Đ.mẹ,ôngnộinàymuốnbướnghả.Ốngnhòmtàubiênphòngpháthiệnkhôngphảitàuđánhcá,họđuổitheoliền.Muốnngồitrênboongngắmkiểng,hả?Vậythìôngnộilấylướiphủkíngiùmđi.Látnữahếtphaozêrôthahồmàngắmkiểng.

Giờthìtôimớinhìnrõchủtàu.Mặtbựthịt,mắttihí,râucằmlưathưa,đichânchữbát.Ôngtachừngngoàinămmươi,tênlàKiếng.CùngphụgiúpchủtàulàhaitàicôngtênlàCónvàHiêu,cùngtonhưhộpháp,ngựcvồngnhưtảnggỗlimbắptaynâubóngvặnnhưchãobện.RiênganhthợmáytênThạchthìlạibéloắtchoắt,nhưngrấtlanhlợi.Ngườiphụnữ tócxoăn tênChiênlúcnàocũngcặpkèvớichủtàu,cònkhátrẻđángtuổicon,caodongdỏng,cóđôimắtsắcnhưdaorấtquyếnrũ.

Saunày,khilâmcuộc,tôimớibiết,chủtàuhoàntoànkhôngbiếtgìđếnnghềđibiển.Nghechúthợmáynói,Kiếngvốnlàcánbộđitậpkết,đãcóvợởquê,nhưngraBắclạilấyvợmới.

Saunăm1975,Kiếngđưavợconvềquê,đượcgiữmộtchức lãnhđạophòngphongnghiệphuyện.Dobuônbángianlậnhaysaođó,Kiếngbịkỷluật,bịcáchchúc.CũngthờigiannàyKiếngbắtbồvớiChiên,ngườiđànbàbuôn cá có đôimắt dao cau quyến rũ.Quá bấtmãn và chán nản, Kiếngquyếtbỏvợcon,quêhương,rủChiênvàoVũngTàu.GặpngườibàconlàmởsởVôiVụmáchmối,Kiếnghùn tiềnmuatàuđánhcá,đứngra làmchủtàu,mócnốivớianninh,tổchứcngườivượtbiên.

KhibờbiểnVũngTàuđãmờxa,mọingườibỗngnháonhácthìtàicôngCónpháthiệnramộtcontàubiênphòngđangphóngđuổi.Chủtàucuống

cuồng,hétthợmáyvàtàicôngmởmáyhếtcỡ,contàuxảkhóiđenmùmịttrốnchạy.Cuộcrượtđuổichỉdừnglạikhitàuđãratớihảiphậnquốctế.

Mộtcơnmưabấtchợtậpđến.Nhữngngọnsónglừnglũngtừđâubỗngđổậpxuống.Contàuchaođào,nhảycẫnglêncaorồirơihẫngxuống,nhưchuihunhútxuốngđáyđạidương.

Tựnhiêntôibỗngnhớtớicáinồicámlợnutôinấungàyxưa.Cámsôilụcbục,tạoranhữnglỗsâuhoáy,nhữngđinhbọtcaongangmiệngnồi.Mộtvàichiếcvỏtrấugiữanồilúcbịbọttunglêncao,lúcchìmnghỉmdướixoáysâu.Contàucủachúngtôilúcnàycũnghệtnhưvỏtrấutrongnồicámsôicủautôingàyxưa.Nósẽchìmbấtcứlúcnào.

Mưamịt mù không thấy trời. Nướcmưa, sóng biển tràn qua sàn tàu,chảynhưxốixuốnghầmtàu.Đànônghònhautátnướcbằngtấtcảnhữngphươngtiệncóđược.Hếtđợtmưanàylạiàođếntrậnmưakhác.Trờimùđặctrênđầuvàbiểnđenđặcdướichân.Cũnglàlúcmànđêmậpxuốngvàcontàuchếtmáy.

Tôiđãquákhiếpnhượcvàmệtlảvìnỗisợhãibịbắttrởlạivìnônoẹmậtxanhmậtvàng.Tấtcànhữngngườixungquanhtôi,ngườilớn,trẻconaicũngnônmửa,mặtxanhmét,nằmngồichồnglênnhaunhưnhữngđốngrẻrách.Contàuvốndùngđểcâucángừvùngbiểngần,cóchiềurộnghơnbamét,chiềudàikhoảngmườilămmét,chồngchấtgầnhaitrămconngườimớiđủthứđồđạc,vậtdụng,giờlạinồngnặcmùingườimùiphếthảitheođường miệng nôn, trôn tháo… càng trở thành một cái hòm khủng khiếp.Trongánhsángngọnđènđỏquạchngóchầm,tôinhậnramộtđôimắtxanhlènhưmắtmèo.Khôngaikhác,ngoàigãtraicóbộmặtchoắtvớicáimũikhoằmvàđôimắt lồimàchủtàuđãvăngtụcvàomặt lúcmờsáng.Gãlàngười duy nhất trong đám người vượt biên không bị say sóng. Chính tôicũngnổimáunghingờrằngmụcđíchcủagãkhônggiốngnhưchúng tôi.Gã lên tàuđể làmmột việc khác.Haygã chính là người củaanninhgàivào?Gãmắtlồikhôngbiếttôiđangtheodõigã,nêngãmặcnhiênthọctaysờnắnngườiđànbàđangnằmômđứacongáinhỏ.Chịđicùnghaiđứacongáisinhđôisuýtsoátnăm,sáutuổiđứachịcaogầy,đứaemthấpvàmậphơn.Hômquađứaemuốngphảisữathiu,đingoàiđếnmệt lả,sauđósốtnóngđùngđùng.Ngườimẹlochoconđếntrũngmắt,mệtquá,ngủsaynhưchết.Chịtakhônghaybiếtrằngcókẻđangsờsoạnglụclọimình,haycũnghứngchívìđượcvevuốt.Tôimởcuốnsổbébằngbàntay,đượcđóngbìanilông,cóphecmơtuyakéo.Đâylàcuốnnhậtkýtôiđãchuẩnbịsẵn,đểghilạicuộchànhtrìnhthahương,giốngnhưphầnhồikýtôiviếtngàytôirờiđất

Bắc,năm1954,vàoSàiGònđểsốngcuộcđờitựlập.Cuốnnhấtkýnàyđượcbắtđầuvào0giờngàyX.

Đểđềphòngcuốnsổcóthểbịsóngbiểncuốntrôi,hoặcnhòemờkhôngđọcđược,tôicòncómộtsợidâydùbuộcngangngười.Mỗingàymộtthắtmộtnútđểghinhớngàythánglênhđênhtrênbiển.KinhnghiệmnàytôihọcđượcởRôbinsơnCrusô,nhânvậtcủaDanienĐêphô.

Ngày…tháng…năm…Tàuvẫnbịchếtmáy.ThợmáyThạchvàmấyngườibiếtnghềcơkhíxoay

trầndướihầmtàu,đánhvậthàngngàytrờivẫnkhônglàmchođộngcơkhởiđộngnổi.Tháomáyramớibiếthầuhếtphụtùngđãbịthaythế.TrướckhibántàuchoKiếng,chủtàucũđãrúthếtruộtmáy,muangoàichợtrờimộtmáyrỏmlắpvào.Khôngcóphụtùngthaythế.Đànhbótay.

Thợ máy Thạch buồn rũ, bỏ ăn, suất ăn mà cả tàu chắt bóp ưu tiênnhường,chúnhìnmọingườiđầyhốihậnnhưchínhchúcólỗi.

Đànhphảichờtàucứuhộ,hoặcđón tàuquốc tế trợgiúp.CómộtcontàutrắngtreocờPanama.Đànbà, trẻemnhảycálênboongtàu,đốtlửa,lấykhăntrắngvẫy.Nhưngbọnthuỷthủchỉngólơ,bỏđi.

KiếnglôitừdướihầmtàulênmộtkhẩuM16bóngloángvẫnnhữngbăngđạn vàng choé. Gã chĩa súng lên trời nổ ba phát đuổi theo chiếc tàuPanama,khiếnainấyxanhmắt.

ThằngnàytừnglàxạthủkhéttiếngmiềnĐôngthờichốngPháp.Khẩunàymuahaicây.PhảibímậtlắmmớiquanổibọnCá.Vùngbiểnnàybắtđầuthuộcquyềnkiểmsoátcủahảitặc.Phảicómónnàyphòngthân…Kiếnglênđạnrômrốp,bôbôchomọingườinghethấy.Saukhiđãbắnsúngthịuy,hắnbànvớiChiênvàHiêu,kêutấtcảmọingườiphảinộpthêmtiền,bùchi phí sửamáy, xăng dầu và thời gian chờ đợi. Ai không nộp sẽ bị némxuốngbiển.

Aicũngphảibấmbụngnộpthêmnữtrang,tiềnbạc.TôilộtchiếcđồnghồLongdinmạvàngđeotrêntay."Chiếcđồnghồnàygiáhơnmột lượng,ưng không?"Kiếng liếc nhìn, gật đầu.Bỗng có tiếng chu chéo của ngườiđànbàcóhaiđứaconsinhđôi:"Cóainhặtđượcvàngcủa tôikhôngTôimất hai lượng".Chịmếumáo sờ nắn khắp người, rũ tungmọi đồ đạc tưtrang.Đứachịđangtrôngđứaemvẫnsốtcao,thấymẹkhóc,vộiđếnômlấymẹkhóctheo.

Tôinhìngãmắtlồimũikhoằm.Gãcúigằmmặtlẩnraphíasau.Tôibiết,tốiquagãđãchômchỉahaicâyvàngkhisờsoạngngườiđànbà.Vạchmặtgãlúcnàyư?Gãsẽchốibiến.Dâyvớihủilàmgì?Gãsẽthù,némtôixuống

biển.Nghĩvậyvàtôicũngnhưgã,cúigằmmặt.Đãbịdồntớitìnhcánhnàymàcònhènnữa,thìcòngìđểnóinữa…

Ngày…tháng…năm…TàicôngCóncósángkiếnlàmbuồmdãchiếnbằngcáctấmchănghép

lạiđểtàuxuôivềhướngđôngnam.Gióquẩn.Tàunhưchạyvòngtròn.CứkiệunàybaogiờmớitớibờInđonêxiahay

MãLai.Lương thựcmang theo đã cạn.Những chiếc bánh chưng bị sũngnước,nhãonhoét,bốchơithiu.Bánhmì,lươngkhôcũngbịnướcngấm,múnnhão,cốlắmmớinuốtnổi.Tìnhtrạngthiếunướcđãbắtđầu.Bọnchủtàuvẫncơmhaibữa.ThỉnhthoảngKiếngbảoChiênphátchẩnchotrẻconvàngườiốmmỗingườimộtnắmcơmvừasốngvừakhê.

Ngày…tháng…năm…Nắngnhưđổlửa.Kểcachủtàucũngđãhết lươngthựcvànướcngọt.

Môitôikhôrộp,mắtmờnổđomđóm.Mọingườibấtđộng.Chẳngcòngìđểtranhgiànhnhau,trừănthịtđồngloạiđểsống.

Bác sĩ Thuần nhóm những que củi cuối cùng để biến chai nước biểnthànhlynướcngọt.Thấytôinhìnthòmthèm,anhchotôivàigiọtđểthấmướtmôi.Ởgóc tàu,gãmắt lồivạchquầnđáivàovỏchaicôcarồiuống.Mấyngườiđanbàcũngbảotrẻđáivàocađểuống.

Aiđóreolênkhilờmờnhìnthấyhònđaophíatrước.BácsĩThuầnnóivớichủtàu:

-Chotàucậpđảođểsửamáyvàlấynước,thựcphẩm.-ChanộicóbiếtđấylàCônĐảohayPhúQuốckhông?Muốnrơitrởlại

vàotaycộngsảnphảikhông?-Thàbịcộngsảnbắtlạicònhơnchờchết-Aiđónói.Nóivậynhưngtấp

vàođảođâucódễkhicontàuchếtmáy,dùcóbuồmdãchiếnnhưnghầuthưtàutrôitựdo.

Ngày…tháng…năm…Đangngủvậtvờ,một tiếngsúngbỗngdựng tôidậy.Tôi tựhỏi:Kiếng

bắnaihaybọncướpbiểnđãtới?Quảnhiên,mộtcontàulạđãápsátbênhông. Tiếng quát tháo thỉnh thoảng chenmột câu tiếngAnh. Tỏi bủn rủnngười. Chợt nghĩ đến những bộ mặt cổ quái, những mắt chột, thọt chântrongtruyện"Đảogiấuvàng".Tàuchúngcònnhỏhơncảtàuchúngtôi.

Chúngchỉcóhơnchụcđứa,trangbịtoànbằngmãtấu,daogăm.Chỉcóduynhấtmộtkhẩusúnglục trongtaymộtgãrâucằmđenkịtmàtôiđoánchắclà thằngchỉhuy.Thằngnày súng lục lăm lăm.mặtđầy sẹo,dữdằn.Nhữngthằngkháccũngsátkhíđằngđằng.

NgườiđầutiênmàchúngbắtphảiđisangtàucướplàChiên.LiếcthấyChiênthằngchỉhuyđãthèm.Nhữngngườiphụnữkhác,từhômqua,saukhinghebácsĩThuầnkểvềbọnhảitặcvùngbiểnMaláccađãtựbôimặtlọlemđầutócrũrượi,nênchưalọtvàomắtbọncướpbiển.

-ThằngHiêuvàolấykhẩusúngchotao.Taosốngchếtvớichúng.Bọnnàychỉtoàndaothôi.Mườichọimộtsợgì!

Đangnói,thằngchỉhuychĩasúngvàocổ.Kiếngvộiimbặt.Lầnlượttừngngườisangtàubọncướpchochúngkhámxét.Thấythùng

nướcngọt,thuyềnnhânxônhauđếnuốngnonê.Có tiếng phụ nữ kêu thét trong phòng tên chỉ huy. Tôi đoán làChiên

đangbịlàmnhục.ĐànhbấtlựcthaychoKiếng.Cuộckhámxétchóngvánh.Sốphụnữbôimặtkhôngaibịcởiquầnáo

khitựnguyệntháođồtrangsứcnộp.Bọncướpkhôngngờlàchúngthuđượcnhiềuđồnữtrangvàtiềnvàngđếnthế.ThằngchỉhuycườinhưlợnkêukhiđệtửnộphắnkhẩuM16củaKiếng.ChúnggiậtcảchiếcđồnghồLongdincủatôitrêntayKiếngdângchothằngchỉhuy.KhốnkhổthânChiên.Côbịhànhhạđếnnhàunát.Mắtcôsưnghúp,mácónhiềuvếtcắn.Mộtvếtmáuchảytừhángxuốngtướibànchân.

Vừatừtàubọncướpvề,ChiênđãnhảybổđếnKiếng,tátđánhbốpvàomặtgã.

CảbọnnhìnChiêncườisằngsặc.Thằngchỉhuyra lệnhcho taychânmang ra ít đồăn và cơmnguội.Thuyềnnhân tranhnhaugiànhgiật.Bọncướpnhìn,cườikhinhbỉ:"Vietnamnogood".Rồichúngcắtdây,nổmáybỏđi.

Ngày…tháng…năm…Chiềutối,tàubịcướplầnthứhai.Lầnnàybọnhảitặcđônghơn.Chúng

cónhiềusúng,cảmộtkhẩuB40,khôngbiếtthạthaygiả.Chúngnhốttấtcảđànôngtronghầmlạnhđểdễdànglụcsoát,hãmhiếpđànbà.Tấtnhiêncôchủ tàu xinh đẹp không thể lọt khỏimắt cú vọ của chúng.Dưới hầm tàu,chúngtôingherõtiếngkêukhóc,tiếngvậtlộncủacánhđànbàcongáivớilũhảitặc.

Trongbọncướpbiển,cóthằngnóiđượctiếngAnh.Tôithaymặttàunóichuyênvớibọnchúng.

"Chúngtôilàthuyềnnhân,đượcchínhphủHoaKỳbảolãnh-Tôinói–Hiệnnaymáytàuchúngtôibịhỏng.Lươngthực,nướcngọtđãhết.Chúngtôinhờcácôngkéotàutớiđảotịnạngầnnhất.

-5000USD-Thằngtrưởngtàuxoènămngóntayra.

TôinóilạivớiKiếng.Kiếnglắcđầu:-Tiềnbạccủatôicũngbịcướpsạch.Cóaicòn5000mỹkimthìứngra.Cuộc thương thảo thấtbại.Bọnhải tặccắtdây.Con tàuhỏngmáy lại

vậtvờgiữađạidương.Ngày…tháng…năm…Hầunhưtàuvẫnđứngnguyêntạichỗ.Nắngnhưđổlửa.Trờiimgiónhư

trướcmộtcơnbão.Lạilâmvàotìnhcánhđóivàkhát.Đóiquá.Bâygiờthìmọingườilạitrôngchờchobọnhảitặctới.Thàđể

chochúngcướpvàhãmhiếp,mayracòncóngụmnước,miếngcơmquaconđóivàkhát."Tôimongchobọncướpbiểntới"-Gãmắtlồinhưconthúđóilồng lộn trên sàn tàu, gào lên.Hình như gãmuốn điên.Cái dạ dày rỗngkhôngcủagãchừngnhưkhôngchịuđược.Sáng sớm tôiđã thấygãuốngnướcđáivàngồicâusuốtbuổi.đượcmộtconcábằngngóntay,mắtgãsángrực.Gãmútconcánhưtrẻconmútkẹokéo.

Ngày…tháng…năm…Cảtàuđóilả.Khôngaimuốnnhúcnhích.Cứtìnhtrạngnày,chỉvàingàynữa,côthếgiớisẽhoảnghốtlênkhiphát

hiện thấymột con tàuma vật vờ trênđại dươngmàbên trong là gầnhaitrămxácngườithốirữa…

Khôngbiết ở giữa đại dương thế này, kền kền và dòi bọ có đến đượckhông?

Ngày…tháng…năm…Cơn bão bất ngờ ập đến giữa nửa đêm.Chưa bao giờ tôi thấy khủng

khiếpđếnthế.Aicũngtinchắcmìnhsẽchết.Khôngcòncáchgìchốngđỡđược.Đếnnhưvịn tayvàothànhtàuhay

vậtcốđịnhnàođóchokhôibịquăngquậtcũngkhôngcònđủsức.Trẻconthôikhôngthấygàothét.Chúngđượcbốmẹômchặthoặcnhưquảbóngbậttừchỗnàysangchỗkhác.

Khôngbiếtngoàikiasónggiógầmrítnhưthếnào?Contàucó lậtúpchìmxuốngđáybiểnkhông?Tựnhiêntôinhớđếnutôi,đếnMiênvàhaiconVân,Vy.

BâygiờchắcchắnutôivàbốconCụcđãvềđếnquê.Đãchínngàytôilênhđênhtrênbiểnrồi.Ởquêchắcđãbiếttôivượtbiên,đãsắptớimiềnđấthứa.Ôi,miềnđấthứalàthếnàyđây?"

Maymàcơnbãoquanhanh.Chắclàmộtcơnlốcbiểnchứnếulàbãothìcontàunàykhôngtrụnổi.

Nước tràn các khoang. Đàn ông, dù đói là, cũng phải tát nước, nếu

khôngmuốntàuchìm.Ngày…tháng…năm…Đãtrữđượcmộtítnướcmưa,nhưnglươngthựcthìcạnkiệt.Đóivàng

mắt.Lạiaoướccótàuhảitặc,đểchúngchoăn,vàmayrachúngkéotàutớiđảo.

Trongcơnđóilả,tôimơmàngngửithấymùithịtnướng.Haylàtôimơ?Nhưng rõ ràng khứu giác tôi không lầm.Mùi thịt nướng thơmmuốn tứanướcchânrăng.NgàyxưaTàoTháolàmchoquânlínhtứanướcchânrăngvìcâuchuyệnrừngmơphíatrướcmặt.Bâygiờtôitứanướcchânrăngvìcóvịthịtnướngngayphíađuôicontàunày.

BácsĩThuầnnằmkềbêntôicũngcưaquậytrởdậy."Cómùithịtnướngôngạ.Taynàomớicâuđượccá.""Khôngphảimùicá.Mùithịtnướnghẳnhoi.Haytaynàovừabắtđuốcchuột?".

Bỗngcótiếngthétkhảnđặc:-Ốitrờiđấtơi,cóaithấyconbéHuệnhàtôiđâukhông?Suốtđêmqua

tôiômnótrongtay…Haichịem,conLanmộtbên,conHuệmộtbên…BéHuệbịmất tích.Cóthểbị lănxuốngbiển.Cảtàunhưbịđiệngiật.

Nhưngcũngchẳngbiếtlàmcáchnàovìaicũngđóilảkhôngthểnhúcnhíchgìđược.

-Ốicácôngcácbàcáccôcácchúơi,tìmcháuHuệgiúptôivới!ỐiHuệơi.Conđiđâurồi?Tôibiếtănnóilàmsaovớianhấyởbênkia…

SaunàytôibiếtchịBẩyTrà, tênngườiđànbàsinhđôi,vốnlàvợnhỏcủamộtthiếutáquânđộicộnghoà.NgàyviênthiếutáditảntheoquânđộiMỹ,BẩyTràđangcómanghaiđứanhỏ.GiờviênthiếutáđanglàmănkhágiảtrênđấtMỹ,nhắntinvềđónbamẹconsang.

Bỗngcótiếnghuỳnhhuỵchtrênboongtàu.Tôicốgươngdậy,nhìnlên.TàicôngCónvớithânhìnhhộphápđanglôigãmắtlồixềnhxệchtrênsàntàu,thỉnhthoảnglạithoimộtquàđấmtròigiánggiữamặt.Môigãmắtlồisưngvù,bêbếtmáu.Cáimũikhoằmnhưvẹosangmộtbên.

-Nóiđi.Màyvừanướngthịtgì?Màyquăngxácconbéxuốngbiểnrồiphảikhông?

Thôngtinrợnngườixộc lênóc tôinhứcbuốt.Tôi lấyhai taybưnglấyđầu.Chẳnglẽconngườiđangbiếnthànhthúvật?

-Đ.mẹ.Nói!Taosẽquăngmàyxuốngbiển-Cóngiậtmảnháovấtlênsàn,đểlộnhữngtảngngựcnâubóng-Nghetiếngvậtgìnémxuốngbiểnchamàyđãsinhnghi.Khôngngờmàychómáthế.Màyvừanướngthịtgì?

-Dạ,nướngtôm.Embắtđượccontôm…

-Màytưởnglừađượcchamàyhả?-Cónvòngchânđámóc,hấtgãmắtlồikhỏisàntàu-Chomàysẽchomàyxuốngngủvớitôm.

Cón cúi xuống bế bổng gã mắt lồi lên, toan lăng xuống biển. NhưngChiênđãkịpngănlại.Thằngmắtlồiđãđượctha.Gãnằmcorúmtrênsàntàunhưmộtconchóghẻ.

Tôinằmbưngmặtkhóc.ĐauđớnquáchừngthânphậnngườiViệtNgày…tháng…năm…Tiếngđộngcơbỗngvanglên.Nhữngngọnđènbậtsáng.Cảtàunhưđượcgặpcứutinh.Thìrasuốtmấyngàynay,thợmáyThạchcùngkỹsưHoàngvẫnlặnglẽ

màymòcáchcứumáy tàu.Vàhọđã thànhcông.Con tàuđãcó thể thoátkhóivùngbiểnquẩnđểtớimộtđảogầnnhất.

Niềmvuivừaloélên,liềnbịvụttắt.Mộttàuháitặclạilùlùxuấthiện.Chúngbôisốtàuđểkhôngbịnhậndiện.Chúngchotàuchạyvòngquanh,nhưconthútrướckhithịtconmồi.

Cũng có thể chúng dè chừng vì sợ có súng. Đến khi biết chắc nhữngthuyềnnhânngườiViệtđangthoithópvìđói,chúngmớisápgần,quăngdâyvàbắccầutrànsang.Tênchủtàutrônggiangiảovàhungbạo.Gãcầmlămlămchiếcbúasắclémtrongtay,rahiệuchobọnlâulalụcsoáttừngngười.

Chẳngcầncheđậy,cáchli,chúngbắttấtcảđànbàcờiquầnáovạchkỹtừngsilipxuchiêng,soitừngngócngáchxemcógiấutưtranghayhạtxoànvàochỗkín.Thằngchủtàudùngbúanậycáthànhtàuvìnghicógiấuvàng.Lụcsoátchán,chúngbiếtrằngchỉcònăncáixáivìbọncướptrướcđãlộthết.Chúngchửibớiloạnxạ,vơvétmộtítquầnáo,đồđạc,rồibóđi.

Ngày…tháng…năm…Tàunhằmhướng tâyđimiết.Thấyđànchimbay lượn,chúng tôiđoán

đấtliềnđãgầnđâuđây.Ánh trăng như dát vàng trên mặt biển. Tôi khóc thầm vì cảnh chẳng

chiều lòngngười.Tóinửađêm, thấycồncátvàhàngdừamờmờhiện ra.Khôngbiết đây là đâu:PhúQuốc,CônĐảo, hayTháiLan,MãLai.Đâucũngđược.Miễnlàđấtliền.Mườingàytrênbiểnđãvãihếtcảlinhhồn.Moingườixônhaulộinướclênbờ.Riêngbọnchủtàuởlại.CólẽKiếngđợimọingườilênbờhếtmớimởkhocấtgiấuvàng.Hoặchọsẽchotàuđimộtnơikhác.Gầnsáng,dântrênđảochạytới.HoárađâylàđấtThái.

Ngày…tháng…năm…Hoá ra, cácnướcbạn lánggiềng, chăngai vui sướnggì khiphảiđón

tiếpnhữngngườikháchkhôngmờiViệtNam.Bằngchứnglàhầuhếtnhững

ngườidânđềutỏýxalánhvànhìnđámngườitịnạnchúngtôinhưbọnhủi,bọn thương hàn, dịch hạch. Cũng đáng thôi. Người Việt mình còn khôngđùmbọccưumangnhau,gàcùngmộtmedứttìnhhạinhau,thìngườingoàiđốixửnhưthếlàphảithôi.

Saunàytôiđượcbiếtrằng,chúngtôikhôngphảilànhữngngườikháchđầutiên.TừmấynămnayđãcóhàngchụccontàuhàngnghìnthuyềnnhânViệt Nam dạt vào hòn đảo nhỏ bé này. Cuộc sống của những người dânđánhcálậptứcbịđảolộn.Khanhiếmlươngthực,thựcphẩm.Phónguếbừabãi.Trộmcắp,đánh lộn.Câunóicủangườixưa:"Phúquý sinh lễnghĩa,bầncùngsinhđạo tặc"quàkhôngsai.NgườiViệtcùngđườngđiđếnđâucũnggieorắctaihoạ.

Nhàchứctráchđịaphươngtỏrarấtphiềnlòng.Họchodẫncảchủtàutới,giamlỏngtấtcảtrênmộtdoicátđượcquâyxungquanhbỏicâyphilaovàdâykẽmgai.Mỗingườiđượcphátmộtchéncơmvớimộtconcákhômỗingày.Mỗigiađìnhtựtìmcâyque,ládừakhôđểtựlàmnhữngchiếclềuchetạm.

Đếnlúcnàymọingườimớipháthiệnragãrnắtlồiđãbiếnđâumất.Gãkhôngdámnhìnmặtđồngloại,hayđãcuỗmđượcvôsốcủacảivàtìmcáchtrốnvềnước.Nhưngthôi,còn189người,thếlàmay.Tránhxađượcmộtconthúănthịtngười.

Mườimột ngày trời sống trên doi cát, như thời Rôbinsơn Cruxô, dàihàngthếkỷ.Tôigầytọpnhưmộtquecủi.Khắpngườighẻlở.Tócvàrâutôirậmrìchẳngkhácnàoácquỷ…

Ngày…tháng…năm…CótinđồncácthuyềnnhânsẽđượcđưatớitrạitynạnđaoSongklarồi

đượcđưađiHồngkônghoặcMỹ,Canada.Aicũngmừngvànhanhchóngquênđimườingàysốngnhunhữngkẻhànhkhấttrongnhữngtúplềutrốnghoangvớinhữngđêmmưanhiệtđóiướtsũngkhôngthểnàochợpmắt.

Nhưngrồitìnhhìnhcóvẻnghiêmtrọngkháchẳnmộtcuộcchuyểnđịađiểmbìnhthường.LínhTháiquầnáorằnri,cóchóbecgiêđitheo,tiểuliênlămlăm,ápgiảibọnchủ tàuvà thuyềnnhânđimộtchặngđường thậtxa.Thuyềnnhânsẽbịđưađiđâu?Điđàybiệtxứhayđi thủtiêunhưhồi thếchiếnthứhaiHíttleđãlàmvớingườiDoThái.Chúngtôihoangmangđếncựcđiểm.Ngaytừ thờiTâySơnthắngtrậnRạchGầm,XoàiMút, tiêudiệtgầnhaimươi vạnquânXiêm,ngườiTháiđã chẳngưagì ngườiViệt.Khicộngsàntrànxuốngphíanam,lấnsangCampuchiathìhọcàngthấtkinh,lúcnàocũnglomộthiểmhoạluônrìnhrập.

Đoànngườirồngrắnđichừngbagiờđồnghồ thìđếnmộtbếncávớihơnchụcnócnhà.NhìnthấycontàucũcủachúngtôimangbiểnsốVT1413thì tấtcảđềuthấtkinh.ThìrasuốtmườingàynayngườiTháiđiềunhũngthợgiỏinhấtđếnđểchữatàulàmuốnnhanhchóngtốngkhứcontàumavànhữngngườibạnViệtkhôngmờinàyrakhỏiđấtnướchọ.

Khôngaibảoai,ngườilớntrẻconđềungồiphịchxuốngđường.Chúngtôibiểutình,quyếtkhônglêncontàucũcủamình,quyếtkhôngrabiểnnữa.PhảiđưachúngtôiđếnSongkla,phảichochúngtôigặpHôiChữthậpđỏ,gặpUỷbanngườitịnạncủaHôiđồngBàoanLiênHợpQuốc.

TôiđãdùngtấtcàvốnliếngtiếngAnhvàmộtvàitiếngTháicùngnhữngđộngtácchântayđểđàmphánngoạigiaovớiviênchỉhuy,nêurõnguyênvọngcủamọingười,nhưngvôich.Viênchỉhuyvớibộmặtsắtchỉbiếtđúngbatừ tiếngAnh"Vietnamnogood",xua taynhưxua tà,ra lệnhchobinhlínhthihànhnhiệmvụ.

Đạnrômrốplênnòng.Lưỡilêsángquắc.Chóbecgiêvừagầmgừvừalùa đoàn người ra cầu tàu. Cứ hai người lính Thái một cặp, khuân từngngườiquăngxuốngtàu.Tiếngkhóc,tiếnggàothétnhưsắpphảixuốngđịangục.

RồitàuhảiquânTháinổmáy,kéocontàuVT1413rakhơi,giữađêmtốimịtmùng.

Ngày…tháng…năm…SaukhitàuhàiquânTháicắtdây,tàuchúngtôichạytiếpmộtngàymột

đêmnữathìđụngmộthònđảo.LầnnàylàđấtMãLai.Thấybãicáttrắngtrảidàidọchàngdừaxanh,thấpthoángnhữngtoànhàvenbiểncócắmcờ,chúngtôiđoánđâylàmộtkhunghỉmát.

Trướckhiđổbộlênbờ,chúngtôibànnhautìmcáchphátàuđụcchotàuchìm,làmchomáyhỏngđểkhỏibịkéorakhơithêmlầnnữa.TrămlạyngànlạyvuaThuỳTề,chúngconkhôngdámđùarỡnvớingườinữarồi.

NgườiMãđãchuẩnbịsẵnđểđóntiếpnhữngbạnViệt.LínhMã,quầnáorằnri,trangbịnhưthuỷquânlụcchiếnMỹtậptrungchúngtôitrênbãicát,lầnlượtgọitùngngườiđếnmộtcáilềubạtđểkhám.Họtuyênbố:Đâylàvấnđềanninh.

Tiềnbạcnữtranghọsẽgiữhộ.Đámđànbàcongáisợcorúm.Hobiếtchắcbon lính lạigiở tròma.Saubaophen tamkhoanh tứđốmbịhai tặcnhiềulầnlộttruồngcuỗmsạch,nàongờvẫncònnhiềungườigiấulạiđượcvàngvàhạtxoàn.Mộtsốngườitinhkhôn,lùilạigiấucủadướibãicát.Nàongờsaumộthồikhámxét,tấtcảthuyềnnhânphảichuyểnđingay.Những

ngườigiấucủadướicátđànhkhôngcócơhộitìmlại.ChúngtôibịlínhMãápgiảinhưbọntùnhân.DânMãnhìnngườiViệt

bằngánhmắtkhinhbỉ,hằnhọc.DukháchphươngTâychạytheochụphình.Ngàymaitrêncáckênhthôngtintoàncầu,hìnhảnhchúngtôisẽbịbêulênnhưnhữngkẻmạtvậnđángthươngnhấtcủanhânloại.

Ngày…tháng…năm…Chúngtôi trởthànhtùnhântrênxứngườitheođúngnghĩađencủatừ

này.LínhMãnhốtchúngtôitrênmộtkhuđấtmộtbênlàconlạchsâu,mộtbênlàrừngdừanước,phíatrướclàđồncanhbiênphòng.Đếntrướcchúngtôiđãcó37thuyềnnhâncủacontàumangbiểnsốĐN2067đitừCầnGiờ.TàuĐN 2067 nhỏ hơn tàu chúng tôi, khởi hành trước chín ngày, chở 83người,nhưngchỉcòn37ngườisốngsót.Bọnhaitặcđãcướptàu,giếtchếtvàquăng46ngườixuốngbiển.

Đểtrừngtrị tộiphátàu,nhàchức tráchMãbỏđóichúngtôibangày,khôngtiếptếlươngthực,thuốcmen.NgườicủatàuĐN2067thươnghạisẽchiatrongcơnhoạnnạn.MộtvàiphụnữphảilénvàođồncholínhMãgiảibuồnđểcómộtchútđồăn,thuốcngừa.BẩyTràcũngvàotìnhcảnhnày.

Mườibẩyngàybịcầmtùtrênxứngười,phảiđichặtdừanước,kiếmcâydựnglều,kiếmcủi,mòốcbánlấytiềnđổigạo…khiếntôibịhoramáu.MaymàcópháiđoànHồngthậptựđếnchothuốckịpthời,cơnhocủatôiđãtạmdứt.

Ngày…tháng…năm…ContàubiểnsốVY1413củachúngtôi,đãđượcnhàchứctráchMãsửa

chữaxong,đangđứngtrựcsẵnởcầutầu.Nhìnthấynólàthấybóngtửthần.Tấtcảđềukinhhoàngtángđởmkhiphảibướcchânlênsàntàukia.Nhưngđịnhmệnhđãsắpđặt.Làmsaomàcưỡngnổi.Rakhơilầnnày,tàuchúngtôicòncóbạnđồnghànhlàtàuĐN2067chởtheo37ngườisốmaycònlại.

DâyđượcbuộclầnlượttừtàuhảiquânMãvàotàuchúngtôitiếpđótừtàuchúngtôilạibuộcsangtàuĐN2057,mỗitàucáchnhauchừngmộttrămmét.

Buổisángnắngchóichang.Nếutôikhônglầmthìđúngvàonhữngngàynàybẩynămvềtrước,SàiGònthấtthủ.Sáng30thángtưấymẹconMiênđãracửachờsẵnđể theobốvàanh traidi tản.Nhưng tôiđãhiênquyếtngăncuộcrađinày.Vìtôiphảigặplạiuvànhũngngườiruộtthịt.TôiphảitrởvềlàngĐộng.TôiyêunướcViệt.

Bâygiờ,cuộcrađicủatôiđãquámuộnvàhìnhnhưkhôngthuậnýtrời.Chúngtôiđếnđâucũngbịxuađuổi.Khôngcónơinàochochúngtôidung

thân…TàuhảiquânMãkéohai tàuchúng tôi vềphíađôngnamvới vận tốc

chóngmặt.Đãquensónggiórồi, tàu lắckhủngkhiếp,nhungchỉ ítngườinônoẹ.MàcógìtrongbụngnữađâuChỉcócơnkhátcồncào.Nhiềungườixinnướcuống.LínhMãchỉxuốngbiển.

Gầnsáng,chắcđãđixahảiphậnMãLai,tàuchiếnMãcắtdây.Chínhlúcnàychúngtôiđãrơivàothảmhoạ.

Sốlàđangchạyvớitốcđộquálớn,trờilạitối,sónglớnmùmịt,bịcắtdâybấtngờ,tàuchúngtôihẫnglại,vừaquaytròn,vừadụnglêncao.TàuĐN2067cũngmấtđà,chồmtới,đâmsầmvàohôngtàutôi.Contàubậttrởlại.Tôinghethấymộttiếngđộngkhủngkhiếp.Rồingấtđi.

Tỉnhlại,thấymọingườiimnhưchết.Tôibòđilaytừngngười.Thìrasựva đập quámạnh, nhiều người cũng giống tôi, bị chết ngất.Hơnmột giờsau, chúng tôimớihiểu ra sự tình.Đúnggiâyphút con tàucủachúng tôimườimươibịchìmthìtàicôngHiêuđãnhanhchóngcắtdây,nêncuộcvađậpkhôngbịvỡtàu.Nhưngcontàuxấusốphíasau,dokhôngchắctaylái,đãkhônggiữđược thăngbằng,quay trònvới sứcvăng ly tâmcực lớn,bịsóng tung lên cao rồi lật úp xuống. Sự cố xảy ra rất nhanh.Đến khi tàuchúngtôihoànhồn,nhìnlạiphíasauthìkhôngthấybóngdángcontàuđồnghươngđâunữa.

Thươngthay37thuyềnnhânxấusố.Tưởnghọmayhơn46người cùnghộicùngthuyền,aingờhọcũngbịchônvùidướiđáybiển…

Ngày…tháng…năm…Contàucủachúngtôibịmấtlabàn,nhưcontàumù,laobừavềhướng

mặttrờimọc.Buổichiều,trờibỗngđenkịt,giônggiónổilên.Mưatrútxốixả.Tàulại

nhưmảnhvỏtrấutrênnồicámlợnđangsôi.MoingườilầmrầmkhấnPhật.TôilàmdấuThánh.Chỉcònbiếtcầumongởđấngtốicao.

Cóánhđènphíatrước.Biếtlàtàuđãtấpvàomộthònđảo.Mọingườiháohức lộivàobờ.Vừađặtchânxuốngnước,nhiềungườiđãkêu thétvìđáybiểnlởmchởmđásanhôcứachântoémáu.

Lầnnàythìtròiđãcómắt.ChúngtôiđãđếnđấtNamDương.Ngườidânởđâyđónchúngtôithânthiệnvàcỏimở.

MộtngườiđànôngbiếttiếngAnhtìnhnguyệnlàmhướngdẫnviênđưatàuchúngtôitớiLeTungcáchđâykhôngxa.TheolờingườidẫnđườngthìLeTunglànơicócơmanngườitịnạnViệtNam.

***

Sauhaimươichínngàythậptửnhấtsinh,nhiềulầntưởngrơivàomóngvuốtthuỷthần,tớiLeTung,conđườngđếnmiềnđấthứacủatôimớiphầnnàohélộ.Tôigặpkhánhiềungườiquen,nghebiết tin tức thời sựvà tìnhhìnhởnhiềunơi.TôigửitinngaychoMiênvàcácconvàchođịachỉliênlạc.

Le Tung là trung tâmmột quần đảo có bốn đảo nhỏ, thuộc đất NamDương.rấtgầnMãLaivàSingapore.Từnăm1975tớinay,dodòngngườitịnạnViệtNamồạtđến,nơiđâyđãtrởthànhmộtkhuđôthịsầmuất.

Phốxáhẹp,chạyngoằnngoèovenđáo,nhưngsansátcácsạphàng,bàybánđủthứnhưchợNguyễnThônggầngaHoàHưng,SàiGòn.Ngườibánchủyếu làngườiHoa,người Inđô,ngườimua là thuyềnnhânViệt.Theonhà chức trách, tàu chúng tôi là tàu thứ 372 đến đảo.Đã có hàng nghìnngười đủ tiêu chuẩnđược chuyển sangSingapoređểđápmáybayđiMỹ.Nhưngcũngcócảnghìnngườiphảiở lại, vì sứckhoẻkhôngđảmbảo, vìthânnhânkhôngrõràng,vì thiếungườibảo lãnh…Sốngườinàyxoayratìmcáchkiếmsốnglâudài.

Họlàmđủnghề,từkhuânvác,gánhnướcthuê,vàorừngchặtcủichặtcâydựngnhà,xuốngbãimòcuasò,mởhiệutạphoá,làmđầu,đitríchngừa,dạytiếngAnh,ănxin,trộmcắp,làmđĩ.Rấtnhiềungườiđãđếntrướcchúngtôihàngnửanăm.Họđangxếplốtchờkhámsứckhoẻvàphỏngvấn.

ƠLeTungmộttuần,chúngtôilạiđượcchởsangđaoRuồi,cáchchừnghơnhảilý,nơicótrạitịnạndoLiênHợpQuốcbảotrợ.Từđâychúngtôiđãđượcsốngbằngtiềnbố thícủaLiênHợpQuốcvới tiêuchuẩn3USDmộtngườimộtngày.

GọilàđảoRuồi,vìởđâycơmannàolàruồi.Dântịnạnhàngchụcngànngười, ở tràn lan, các lán trại hàng hàng san sát. Sáng sáng người ngồichồmhỗmđenđặcbãibiển.LínhInđôcầmroiđuổi,nhưngkhôngxuể.Mộtdảibãicátdàibốcmùikhaithốinồngnặc.Tệphónguếbừabãi,khiếnruồibọphátsinh,bu theo từngđànđenkịt.Banngàycũngphảingồiăn trongmùng.Nhiềungườibịmụnnhọt,khôngcóbôngbăngphảilấygiấybáoquấnđầychântayđểtránhruồi.Ruồikéotheobệnhtảvàthươnghàn,làmchếthàngchụcngười.PháiđoànHCRđếnphỏngvấn,pháiđoànMỹđếnthăm,phớibỏnửachừngvìruồiquấynhiễu…

Một thanhniêncủatàuMH1172mớiđến,bịngườiInđô treocổ trêncâydừavìtộivàonhàthờHồiGiáoăntrộmthùngtiềncôngđức.Ngườibảnđịangàycàngkhinhghétdântịnạn.Mộtlầnđibắtsò,bịmộtthanhniênInđôchửivỗmặtbằngtiếngAnh:"Vietnamesisthedoges"(DânViệtNamlà

đồchóghẻ),tôiđãtoanxôngđếnđấmvàomõmhắnta.TôimởlớpdạytiếngAnhchocáccháuconemngườiquenđểchờđợi.Hơnnăm thángđợichờ.Làmcác thủ tục.Khámsứckhỏe.Chụphình.

Trảlờiphỏngvấn.Cuốicùngtinvuiđãđến:TôicótênđiMỹ.Vậy là sau sáu thángmười hai ngày, trong đó có haimươi chín ngày

thậptửnhấtsinhnồichìmtrênbiểnvàtrongnanhvuốttửthần,buổisángthầntiênấy,chiếcmáybayBoeing747mangcờhiệuHoaKỳđãchởnhữngthuyềnnhânkhốnkhổchúngtôitừphitrườngquốctếSingaporebăngquaTháiBìnhDươngtớiLosAngeles.Chỉhơnchụctiếngđồnghồnữathôimtôisẽgặpvợcontôisaubốnnămxacách.Tôisẽđặtchântớimiềnđấthứa,nơimàđể tới được, tôi đã tìm sự sống trong cái chết, đã phải đổi bằng sinhmạng,vớitấtcảnỗitủinhụcêchềvànhữngngàyvôcùngkhủngkhiếpmàchỉnhữngaiđãvượtquađịangụcmớihìnhdungranổi.

NhìnxuốngTháiBìnhDươnghunhútdướicánhmáybay,mấy lần tôibậtkhóc.Ướcgìtôicómộtvònghoavàmởcửađểthảxuống,đểcầuchúcchohàngvạnđồngbàoxấusốcủatôiđãtanhoàvàomịtmùngbiểnthẳm.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương27ĐốithoạiĐôngTây

Mười hai năm sau, phần II hồi ký "Kẻ tha hương",mới được tác giảNguyễnKỳVọnghoànthànhtạiMỹ.Ôngviếttrongdịpnằmbệnhviệnhaithángvìvụ tainạndậpbànchânkhi chỉhuy thi côngmột công trìnhchocộngđồngngườiViệtởNewOrleans.Lậtgiở lại cuốn sổ taynhoènátvìthờigian,vìnướcbiểnghilạisáuthángmườihaingàyđịangụctrầngianấy,vừaviết,nướcmắtôngvừanhỏthánhthótxuốngcácconchữ.

Độcgiảđầutiêncómaymắnđượcđọcnhữngdònghồikýđộcnhấtvônhịtrênthếgiannày,lànhàvăncộngsảnChâuHà.

Theolờimờicủatổchức"Cácnhàvănviếtvềchiếntranh"củaMỹ,gồmphầnlớnnhữngngườitừngthamchiếnởViệtNam,đoànnhàvănViệtnamđầutiêndonhàvănTổngbiêntậpbáoVănChương,dẫnđầu,đãsangthămHoaKỳmộtthánghaimươibẩyngày.

Cuộcviếngthămcótínhchấtngoạigiaonhândânđểchuẩnbịchotiếntrìnhbìnhthườnghoáquanhệgiữahainước,đãbịhoãnđihoãnlai tớibalầnvìkhônghềđơngiản.BởiphíaMỹđưaramộtdanhsáchchínnhàvăndohọchọn,trongđócónhàvănChâuHàvànhàthơTrầnNhânẢnh.

VănphòngđạidiệnMỹ tạiHàNộichỉ cấphộchiếuchonhữngngườikháchnày.PhíaViệtNammuốnrútmộtsốtên,muốnthêmmộtsốtênkhác.NgườimàphíaViệtNamđềnghịrúttênđầutiênlàChâuHà,vớilýdoôngđanglàTổngbiêntậpbáoVănChương,mộttờbáohàngđầu,cơquanngônluậncủatríthức,vănnghệsĩ.Bảnthânônglàmộtyếunhân,làcánbộlãnhđạocấpcao thuộcdiệnTrungươngquản lý.Ôngphảicóđanhsách trongmộtpháiđoàncấpnhànước,ChínhphủHoaKỳphảicólờimờichínhthứctheođườngngoạigiaochứkhôngthểđitheocáchdândãthếnày.

Nhưng, nguyên nhân đề nghị rút tên ChâuHà, thực chất, không sangtrọngđếnnhưvậy.

Ngườihiểu rõchuyệnnày,nhưnằm trongchăn,khôngaikhác làVănQuyền.TừngàytạpchíVănchươngđổithànhtuầnbáoVănChươngvàcáichứcTổngbiêntậptuộtkhỏiVănQuyềnđểrơivàotayChâuHà,QuyềnthùHàramặt.SốbáoVănChươngnàovừara,Quyềncũngđeokínhlúpxămsoi từng chữ, từng dấu phẩy.Ai báo cáo với Trung ương vụ đăng truyệnngắn"Thầnlinh"bángbổlãnhtụ,hạbệthầntượng?Aitrựctiếplêngặpcấplãnh đạo tối cao cảnh báo về loạt bài: "Chủ nghĩa phải đạo trong văn

chương","Khúcaiđiếuchomộtgiaiđoạnvănnghệminhhoạ","Hãycáochungdòngvănchươngcổđộng","Phươngphápsángtáchiệnthựcxãhộichủnghĩa,haylànửachiếcbánhmỳ"v.vvàvv…VănQuyềnchứai.QuyềnvừabáocáovừakhóctrướcmặtTrưởngbanX.rằng,cảbọnviếtloạtbàinàylẫnkẻchođăngloạtbàinày,màcụthểlàôngTổngbiêntậpChâuHà,đangbánđứngChủnghĩaxãhội,đangtiếptaychothếlựcthùđịchlàmcuộcdiễnbiếnhoàbìnhmộtcáchtinhvivàxảoquyệt.Rằng,nếuTrungươngkhôngđềcaocảnhgiácthìViệtNamsẽgiốngnhưcácnướcĐôngÂuvàLiênXô,mọithànhquảcủacáchmạngsẽsụpđổtantành.Côngsức,máuxươngcủahàngtriệutriệungườisẽthànhcôngcốc.Rằng,đâylàđộngtháidạođầuchothứchủnghĩađanguyênđangngấmngầmhìnhthànhtrongtríthứcvàvănnghệ sĩ. Lịch sử từ cổ chí kim, bọn văn sĩ trí thức thường khơimào chonhữngcuộclậtđổ,quânsưđắclựcchobọnphiếnloạn…

ĐồngchíTrưởngbannói:-Trungươngcóbiếtnhữngvấnđềnày.Nhưngvănnghệlàmộtlĩnhvực

nhạycảm.TổngBí thưNguyễnVănLinhnóivănnghệ sĩhãy tựcởi trói.Hãytựcứumìnhtrướckhitrờicứu.Chúngtaxiếtchặt,sẽviphạmquyềntựdo,dânchủ,sẽtạocớchoMỹvàcácnướcTâyÂutốcáotavềnhânquyền.VảlạiChâuHàđãkinhquathửtháchchiếntrườngácliệt,phảitinđồngchíấy.

VănQuyềnđấmngựcthùmthụp:-Đồngchíơi,tôixinlấydanhdựngườicộngsản,mộtngườilínhCụHồ

vẫncònmang trongđầumảnhđạnquân thù,xinbáocáovớiTrungươngrằng,nhàvănChâuHàbâygiờđãtrởthànhmộtngườihoàntoànkhác,đãthaymáugầnhếtrồi.SangMỹ,chắcchắnChâuHàsẽgặpXuyênSơn,tênbồibútchiêuhồiphảnđộng.Vìhọ từng làbạnchícốtcủanhau.Từngàynắmtờbáo,tuầnnàoHàcũngtụtậpởnhàNguyễnKỳVỹnhữngnhânvậttiền chiếnvànhânvăn…Loạt bài lý luậnvề "Chủnghĩa hiện thụcvôbờbến"củaGarôdi,vềFreud,Nietzche,Chủnghĩahiệnsinh,Hậuhiệnđại…làdoChâuHàđặthàngNguyễnKỳVỹdịch.Nếuđồngchíkhông tin thì tôibuộcphảiđưađồngchíđọcbảnđềdẫndochínhtayChâuHàviếtđịnhtrìnhbàytrướcĐạihộicácnhàvăn,nhưngrấtmaylàđãkhôngđượcthôngqua…

BảnđềdẫnVănQuyềntrịnhtrọngđặttrênbànTrưởngbanX,cótựađề:"Vìmột nền văn học đậm bản sắc dân tộc, đồng hành với nhân dân", doChâuHàkhởithảobằngchữviếttay.Đọcxong,Trưởngbanlạnhtoátngười.ÔngthầmbiếtơnVănQuyềnđãchoôngthấynhữngvấnđềcựckỳgaigócphức tạp của giới văn nghệ sĩ, mà ông, vốn trưởng thành từ một cán bộ

phongtràoởđịaphươngmớiđượcTrungươngđiềuđộnglên,chưanắmbắtđược.Kiểu nàymất nướcnhư chơi.Đểbọnvănnghệ sĩ nắmđược quyềnlãnhđạo,chúngsẽthiếtlậplạichếđộtưbản,hôhàođanguyênđađảng,đitheovếtxeđổcủacácnướcĐôngÂu,thìtấtcảnhữngaiđangnắmgiữcácchứcvụ trongchínhquyền sẽphảidựacộthết.Chuyênchínhvô sản,đấutranhgiaicấpsẽkhôngcònđấtchôn…

Chỉmột cú điện thoại củaTrưởng banX,ChâuHà đã bị loại ra khỏidanhsách.

NhưngphíaMỹkhôngchịunhượngbộ.ĐạidiệnchínhphủHoaKỳởHàNộitừchốicấpvisachođoànnhàvăn,nếukhôngcótênTổngbiêntậpbáoVănChương.

TrưởngbanX.vốnkhôngphải làdânamhiểuvănhoávănnghệ.Ôngtrưởngthànhtừnôngthôn,từnglàmchủnhiệmmộthợptácxãnôngnghiệpnổitiếngnhấtmiềnBắc.BịphíaMỹvàBộNgoạigiaotathúcép,ôngphảicóýkiếnchínhthức.Vốnlàngườichínchắnvàthậntrọng,trướckhiđưaraquyếtđịnhcuốicùng,ôngđếngặpđồngchíTưVuông.

Mặcdùđãnghỉhưu,nhưngvaitròvàảnhhưởngcủaAnhTưđốivớiêkíp lãnhđạođươngnhiệmvẫncựckỳquan trọng.Ôngcóchân trongHộiđồngcốvấnTốicao,làthànhviênBannghiêncứuChiếnlượcnăm2000.

-TôiđãcóýkiếnvềbảnđềdẫncủaanhChâuHàngaytừkhinóđượckhởithảo-ĐồngchíTưVuôngnói-Đâyquảlàmộthệthốngluậnđiểmvănhoávănnghệcónhiềuvấnđềmớimẻ,đitrướcthờicuộc.TôinhớtớicuộctranhluậnvớiChâuHàvềgiớivănnghệsĩ,khicậuấymớiởchiếntrườngra.Lúcấycậutacótráchcứrằng,cáchmạngchúngtangoàikhảnăngbáchchiếnbáchthắngcòncókhảnănghoàinghi,nhấtlàhoàinghivănnghệsĩ.Vàcậutacôngkhaichínhkiến,dámlêndiễnđàntrongcáccuộcthảoluậnnghịquyết,dámđốithoạivớicảTổngBíthư.Conngườinàyuyvũbấtnăngkhuấtlúcnàocũngnóithẳngnóithật.BảnđềdẫnnàykhóthôngquakhôngphảivìnósaimàchỉvìquanđiểmvàtưtưởngcủanóchưathểphùhợpvớihoàncảnhcáchmạngnướctatrongbốicảnhLiênXôvừatanrã,pheXãhộichủnghĩasụpđổ,ViệtNamđangmuốnvàoWTO,đangtìmhiểukinhtếthịtrường…

-Nhưvậy,việcanhChâuHàsangMỹđợtnàycàngkhôngcólợi.-Đấylàtheocáchhiểucủađồngchí-NhàthơNgôSỹLiên,cáibútdanh

màrấtlâurồiđồngchíTưVuônghầunhưkhôngdùngđến,cảmthấyngườikếnhiệmkhônghiểuýmình-Theotôi,nếucầnmộtgươngmặtđạidiệnchovănchươngchốngMỹthìChâuHàrấtxứngđáng…

-Nhưngnhỡanhtaởlại,hoặcphátngônbừabãi?Trườnghợphaicasỹsangbiểudiễnởchâuâuđãchuồnởlại,tìmcáchsangMỹ…

ĐồngchíTưVuôngcườikhẩy,thươnghạisựnonnớtcủaôngTrưởngbanmớiđượcđềbạt:

-VănnghệsĩcũngcódămbẩyđườngNhưngphàmđãlànhàvănchânchính,lấytiếngViệtmẹđẻđểnhàonặn thành tácphẩmnghệ thuật, thìcóđuổingườitacũngkhôngchịubỏTổquốc.ChâuHàlàngườinhưvậy.ĐểChâuHàđichuyếnnày,hoặclàKinhKhanhậpTần,hoặclàđiệuhổlysơn.Đấychínhlàmộtmũitênmànhắmhaiđích.ĐằngnàothìôngcũngtìmrađốisáchvớiChâuHà.Ôngcònmuốngìhơnnữa?

Trưởngbanngớrakhônghiểu:-Anhnóithếcónghĩalà…TưVuônglạicườikhẩy,vítcổ,rỉvàotaianhbạnvàng.TrưởngbanX,hấphaymắtcười,gậtđầubáiphụcngườitiềnnhiệmsát

đất.NgayhômsauônggặpVănQuyềnđảthôngtưtưởng,rồilàmquyếtđịnh

đểChâuHàđiMỹ.***ỞCalifornia,nơi tập trungđôngnhấtngườiViệt tị nạn, ngàyđầu tiên

đếnnướcMỹ,nămnhàvănViệtNamđượcđóntiếpnồngnhiệtbằngcàchuavà trứng thối,cùngnhững lời laóđảđảo thậmtệ.Nhà thơTiếnKhanhbịmộtquảcàchuagiữatrán,suýtphảiđibệnhviện.

ĐếnbangLousiana,quêhươngnhà thơcựuchiếnbinhUyliamBôtơn,tưởng sẽ được tiếp đón ân cần, nào ngờmột nhóm ngườiViệt quá khíchtrưởngcờbasọc,cũngđóntiếpđoànbằngcàchuavàtrứngthốicùngmộtloạtbăngrônbiểungữvớilờilẽchốngcộngđiêncuồng.

Cầmđầu nhóm lưu vong phản động này là chuẩn tướng nguỵTrươngPhiênvàbộsậucủatờbáo"Máuđỏdavàng"mộttờlácảicủatổchức"MặttrậnPhụcquốc"donhàvănchiêuhồiXuyênSơnlàmchủbút.

TrươngPhiênđãngoàibẩymươi, tócbạcánhkim,mắt sâumàuđồngthau,mỗingàyuốngnửalítrượu,nêndamặtlúcnàocũngđỏnhưgàchọivàchânđilảođảo.Cócảmgiácnhưlãosẽngãbấtcứlúcnàonếukhôngcócâycanbịtbạc,vậtbấtlythân.TừngàychạysangMỹ,đượcchínhphủHoaKỳtrảphụcấpđặcbiệttheodiệnnhữngchiếnhữucócôngtrạngchiếnđấuchothếgiớitựdo,cộngvớilươnghưucaongấtngưởng,vôcôngrồinghề,lãothamgiavàonhiều tổchức:"Gươm thiêngái quốc", "Chuyển lửa vềquê","Hậnnúisông",vvKhitờbáo"Máuđỏdavàng"rađời,TrươngPhiênkhoái

quá,tìnhnguyệnlàmcốvấn,đivậnđộngtàitrợvàthamgiapháthànhbáo.SovớinhàvănDuSangầygòngàyxưa,XuyênSơnbâygiờcóvẻxôi

thịtvàphàmphutụctửquáchừng.CácchiếnhữuởquánnhậubảocáibụngcủaXuyênSơnlàthùngtônôđựngbia.Thựcra,nóđựngđủthứtạppílù.Biavàđủloạirượu,ngoàiralàsảnphẩmthuộcđủcáctrườngpháiẩmthực.

TácgiảtậpbútkýbópméocuộckhángchiếnchốngMỹ:"XươngtrắngđấtViệt",vừaviếtxongthiêntuỳbút:"TửthủcùngSàiGòn",phátôngổngtrênđàiQuốcgiachưa trọnhaimươi tưgiờ,đãvộibỏ tử thủ luôn,chuồntheomáybaytrựcthăngquanthầyMỹ,raHạmđội7đangđợingoàikhơi.SangMỹ, Xuyên Sơn càng có đất dụng… văn. Hơn hai triệu người Việtthiếuquêhương,chữquốcngữvàtiếngmẹđẻlàhồnthiênggắnkếtvàlưugiữhọvớicốhương.Nhưngviếtvănquátốncôngsứcvàtâmhuyết,nhữngthứmàXuyênSơnđãmònkiệt.Viếtbáomìănliềnphụcvụcácđộcgiảthừathờigiannhưngđói thông tin, thíchchuyệngiậtgân,chửibới,vừanhanh,vừa dễ có tiền.Nhà vănXuyênSơn chuyển sang làmbáo chuyênnghiệp.Ônglấynhiềubútdanh,cólúckhôngcóngườiviết,ôngphảibiếnbáovừaviếttin,vừaviếtbài,kýnăm,sáutêntrênmộtsốbáo.

Đượcôngchủtịch"MặttrậnPhụcquốc",vốnlàTổngtrưởngChiêuhồikiêmnhà tàiphiệtgiàunhấtSàiGòn,mời,XuyênSơnđứng ra tổchức tờ"Máuđỏdavàng",mộtcáitêngợinhớconRồngcháuTiên,rấtdễđánhlừangườiViệthảingoại.

ThếmạnhcủaXuyênSơnlàvănhọc.Chonên,khinghetincóđoànnhàvănViệtNamsẽđếnthămNewOrleans,ôngchủbúttờ"Máuđỏdavàng"đãchođănglạitoànbộloạtbài"cóvấnđề"trênbáoVănChương:: "Chủnghĩa phải đạo trong văn chương", "Khúc ai điếu chomột giai đoạn vănnghệminhhoạ","Hãycáochungdòngvănchươngcổđộng","Phươngphápsángtáchiệnthựcxãhộichủnghĩa,haylànửachiếcbánhmỳ"…Tấtnhiên,có cả truyện ngắn "Thần linh", thủ phạm nguy hiểm nhất, suýt làm TổngbiêntậpChâuHàbịcáchchức.

Với tất cả những người saymê văn học và những người làm báo hảingoại,mấynămgầnđây,báoVănChươnglàtờbáoduynhấttrongnước,đãthổivàohọmộtluồnggiómới.Họcảmnhậnđượcthờitiếtchínhtrị trongnướcquabàivởvànhữngsángtácmớicủacácnhàvăn.HọcoiTổngbiêntậpChâuHà,ngườichấnhưngbáoVănChương,làngườianhhùngcủasựnghiệpđổimới,nhàcáchmạngđangdũngcảmhémởbứcmànđencủamộttrongnhữngdinhluỹcộngsảncuốicùng…

XuyênSơnkhônghềhaybiếttrongđoànnhàvănsangthămMỹcóChâu

Hà.Ngoài tìnhbạn,NguyễnKỳVỹvàChâuHà lànhữngnhàvănXuyênSơnkính trọng.TừngàyChâuHà làmbáoVănChương , ông càngkínhtrọng.

Đăngloạtbàinày,toàsoạn"Máuđỏdavàng"đãbộclộtháiđộnhiệtliệtđồngtìnhvớiquanđiểm:vănnghệcầnphảitáchkhỏichínhtrị,phảilàlựclượngxãhộiphụngsựnhânquần,vănhọcvàbáochíphảilàquyềnlựcthứtư,gópphầnđẩymạnhtiếntrìnhtựdo,dânchủ.NhữngdòngShapeauinchữto,chiếmgầnhếttrangnhất,lànhữnglờiquảngcáonồngnhiệt:"Trongchếđộkìmkẹphàkhắccủachếđộcộngsản,mọiphươngtiện thôngtin tuyêntruyềnđềucùngmộtgiọngđiêu lừaphỉnh,giảdối, thì báoVănChương,tiếngnóicủacácnhàvănViệtNam,đãdũngcamđăngmột loạtbàichấnđông,làmnứclòngbạnđọccanước,vạchmộtlộtrìnhmói:tựdodânchủchovănchương,mộtsứmạngmớicủanhàvăn:viếtlênsựthật,phụngsựTổquốcvàDântộc".

Đểchosốbáođặcbiệt thêmxômtrò, thuhútđộcgiả,XuyênSơncònchođănghẳnmộtđoạnhồikývề tìnhbạngiữaôngvàTổngbiên tậpbáoVănChương.BàinàyvừacóýkhoerằngXuyênSơnđãcómộtngườibạnnhưChâuHà,nhưngđồngthờicũngnhưmộtcảnhbáo:Chúngtôitẩychayvănchươngcộngsản.ChúngtôichỉkínhtrọngnhữngnhàvăncótâmhuyếtvàdũngkhínhưTổngbiêntậpbáoVănChương…

Đoạnhồi kýnhắc lại kỷniệmvềmấynhàvăn, trongđó cóĐàGiang(Châu Hà), Hàn Thâm Nho (Trần Nhân Ảnh), Du San (Xuyên Sơn), vàNguyễnKỳVỹ.VàothờikỳMỹồạtđổquânvàomiềnNam,leothangbắnphámiềnBắc,họđãtụtậptạinhàVỹ,bànnhauviếtđơnbằngmáuxinramặttrận.

Mấyanhchàng,cótácphẩmphơibàysựthậtvềcảicáchruộngđất,từngbịghisổđen,sáchbịthuhồi,rấtmuốnnịnhnọtđểđượcĐảngtindùng.KhithấyĐàGiangviếtđơnbăngmáu,DuSanbènnóikháyrằngcó thểđó làmáuđỉahoặcnướcquảmồngtơi.ĐàGiangliềnnổiđiêncầmchiếcđiếucàyphangtúibụi.Rồicảbọnômnhaukhóc.Thươngchothânphậnnhữnganhvăn sĩ tiểu tư sản bị nghi kị, bị ném ra ngoài rìa thời cuộc. Du San bảo:"Nhiềukhitaocứngỡmặtmìnhdínhcứt.Ấylànhữnglúcchibộhọp,đuổimìnhrangoài.Nhụckhôngchịuđược.Saumớibiếtđóchỉ làcuộchọpđểphânphốimộtcáilốpxeđạp,mộtmảnhxômàn…Viếtđơnbằngmáu,nếuđượctindùng,sướngcònhơnlausạchđốngcứttrênmặt,cácbốạ…".

Mộtnghìntờbáo"Máuđỏdavàng"sốđặcbiệtđượcphátkhôngđểthuhútmọingườitẩychaybọnbồibútcộngsản.

Đoàn người biểu tình đi rồng rắn trong khuVợc-sai, phía đông thànhphố,khuphốlàngnổitiếngvớihơnnămnghìnngườiViệtsinhsống.CảnhsátMỹphảivàocuộc,sẵnsàngtốnggiamnhữngphầntửgâyrối.

LâulắmrồiTrươngPhiênmớilạicómộtngàyphấnkhíchđếncaođộ.Cổ lãokhảnđặcvìhòhét, đảđảo.Lãođeomột túi cà chua lệchmộtbênsườn.Đếnkhinhìnthấynămthằngnhàvăncộngsản,trongđócóhaithằngmặcđồquângiảiphóng,độimũtaibèo,đicùnghainhàvăncựuchiếnbinhMỹtrênchiếcxemuitrầncócảnhsátMỹhộtống,thìcảngườilãorunlêncầmcập.Cáibộquânphụcmàucỏúacùngchiếcmũ taibèokia,baogiờxuấthiệncũnggâycholãosựtángđởmkinhhồn.Đólàhungtinhcủađờilão,làhìnhbóngcủatửthần,nỗiámảnhmangmàulửavàmáu.Trờiơi,lãođã trốnbiệt sang tận cái xứ sởxaxôi bênkia bán cầunàymàvẫnkhôngthoátnổichiếcmũtaibèo.Cảmộtrừngmũtaibèo, trùngtrùngđiệpđiệp,nhưthiênlađịavõngbủavâylãotứphía.

NhữngcáitênKheSanh,CồnTiên,DốcMiếuởvùngchiếnthuậtI;ĐắcTô,Pleyku,YaSúp…ở cao nguyênTrungphần,BìnhLong,ĐồngXoài,BếnCát…ởMiềnĐông,cứongong,toélửatrongđầulão,tựanhưcóhàngtrămmốidâyđiệnnhằngnhịtbỗngchậpvàonhau…

TrươngPhiêncầmsẵn trên tayquảcàchua,địnhnhằmmộtcáimũtaibèo trênxe.Nhưng lãokhông thểnàonémđi nổi.Lãođảongười, nhưbịtrúnggió,rồingãvậtxuốngđường.

***Cuộcbiểutìnhphảnđốicácnhàvănbồibútcộngsản,thoắtcái,đãquay

ngoắtmộttrămtámmươiđộ.KhôngphảivìcúngãcủangàichuẩntướngTrươngPhiên.Chủbútbáo

"Máuđỏdavàng"đãtựđốtcháykịchbản.ẤylàkhiXuyênSơnbỗngnhìnthấyChâuHàtrongbộquânphụcgiải

phóng,độimũtaibèo,đangtrênxeđivềhướngNhàsinhhoạtvănhoáTreViệt.

-ĐàGiang…ChâuHà…NhàvănChâuHà!… -XuyênSơnvừagọi,vừađuổitheoxe,tayvẫyrốirít.

CảnhsátchặnXuyênSơnlại.-Hãyđểchotaođếnvớibạntao,cáithằngcộngsảntrênxekia-Xuyên

SơnxổramộttràngtiếngAnhkhôngkịpchiavecbờvớianhchàngcảnhsátdađen--Dừnglại,ĐàGiang…ChâuHà…DuSan…đ…â…y…

Nghegọitênmình,ChâuHàngoáilại.ĐúnglàDuSanrồi.Gãchạylạchbạchnhưvịt,cáibụngcóc lắc lư.Hìnhnhưgãquásungsướngnhưbốgã

đangsốnglại.ChâuHànóivớitàixếchoxechạychầmchậm.-Trờiơi,tôikhôngngờlàônglạiđặtchântớinướcMỹ…-XuyênSơn

vừathở,vừachớivớiđưatayvềphíaChâuHà-Nhậnraông,tôimừngquá.Hoáralinhcảmcủatôiđúng.Tôiđãtổchứchẳnmộtsốbáođặcbiệtđểchàođónông.

Một tayXuyên Sơn nắm lấy tayChâuHà, còn tay kia chìa ra tờ báo"Máuđỏdavàng".

-Cógìmàphảichàođón…ChúngtôichỉlànhữngmẩuxươngtrắngĐấtViệt…

-Thôimà!Đừngmaimỉa taonữa,ĐàGiangơi…Xíxoáđi!Anh emmìnhsẽcòngặpnhautạinướcMỹnày…

Chiếcxeấncòiđitiếp.XuyênSơnquaylạiđámđôngnhưrắnmấtđầu,đangvónlạihaibênđường:

- Giải tán thôi anh em! Người phía ta đó? Tổng biên tập báoVănChương,bạntôiđó!Chúngtarasốbáođặcbiệtnàylàđểchàomừnghọ…Nào,cùngđếnNhàTreViệt,anhemơi!…

Cờbasọc,biểungũ,băngrôn…bịnémlạidọcđường.MọingườitheoXuyênSơnnhảylênxebuýt.

NhàTreViệt là nơi thườngxuyêndiễn ra cáchoạt độngvănhoá, vănnghệ,cácsựkiệnlớncủacộngđồngngườiViệttạiNewOrleans.Hộitrườnglớn có sức chứa sáu trămngười, khi nămnhà vănViệtNamđến, đã chậtcứng.Đón tiếphọ làHội ngườiViệt tại bangLousiana,màChủ tịchBanchấphànhlàkỹsưđặchạngNguyễnKỳVọng.

KhôngthểkểxiếtnỗivuimừngkhiChâuHàgặplạiNguyễnKỳVọngtạingôinhàTreViệt,cáchxaquêhưongnửavòngtráiđất.

Họômchầmlấynhau,gụcmặtvàovainhau,lặnglẽkhóc.Thấmthoắtđãhơnmườisáunăm,kểtừngàyChâuHàgặpVọngởnhàKhiêm.Lầnấy,ôngđãcốthuxếpmộtchuyếnxeđểVọnglênK27thămNguyễnKỳVỹ.XeVongađenhẳnhoi.Tồngbiên tậpbáoTiaSáng,bạnông, sẽđích thânhộtốnghaianhemlênthăm"phầntửXétlạinguyhiểm,chốngphácáchmạng"là anh trai củaVọng.Thế rồi chuyếnđiđànhphảihoãn lại.VọngcóđiệnkhẩnphảivềSàiGòn.Vợvàhaicongáiôngditản.Bốnnămsau,Vọnglạitiếptụcvượtbiển.Vậylàquahaicuộcchiến,rồitiếpmườimấynămđằngđẵng,haianhemVọngvàVỹvẫnbiềnbiệtxanhau.

-Lúcnhìnthấyanh,tôicứngỡtrongmơ.Khôngngờanhemmìnhlạicóngàyhộingộ…AnhvớianhVỹhồinàycóhaygặpnhaukhông?

-Tuầnnàocũnggặp…BiếtmìnhgặpVọngthếnày,Vỹthèmlắm.

-Bênnày,tôicótheodõibáoVănChương…Bathángtrướccótinđồnanhbịtù,giốngnhưanhVỹ…

-Đồnthổiđếnthếkiaư?Thếlàvuoanchocộngsảnchúngmìnhđấy.-Bênnàychúngtôivẫnkhôngtincộngsảncácanh…Hômnayanhphải

nói chuyệnvề tờbáo của anh, về tìnhhìnhđất nước.Anhcó thấybà conchàođóncácanhnhưthếnàokhông?

-Tuyệtvời!Quátuyệtvời!-ChâuHàtrảlờiVọngmànhưnóivớichínhmìnhkhiôngnhìnxuốnghộitrườngchậtkínkhôngcònmộtghếtrống.

Khôngcómộtánhmắtthùhận.Trànngậphộitrườnglàtìnhthânái,đồngbào.Trongđời,đãbaonhiêulầnnhàvănChâuHàđăngđàndiễnthuyếttrước

hàngnghìnhọcsinh,sinhviêncáctrườngphổthông,đạihọc,hàngvạnthợmỏ, công nhân nhàmáy, nông trường, thanh niên xung phong, bộ đội, xãviênhợptácxãnhưngchưabaogiờôngxúcđộngnhưhômnay.Bởilầnđầutiên,ôngthoátxáckhỏimộtanhnhàvăntuyênhuấn,nóinhữngđiềukhôngphảicủachínhôngnghĩ,màlàcủaaiđócủatổchức,củađoànthể…Bâygiờ,ôngđanglàchínhông,anhnôngdân,anhbộđộiCụHồtênkhaisinhlàMaiVănNhạ,làngườicầmbútcótênĐàGiangvàChâuHà.Ôngđangtròchuyệnvớinhữngngườiđồngbàocùngmộtdòngmáu,mộtquêhương,mộtnướcViệtmếnyêu.Trướcmặtônglànhữngngườicònmangtrênmìnhđầythươngtíchcủacuộcchiếnđẫmmáu,cònmangnguyênvẹnnỗihoảngloạncùng cơnđói khát tột cùng củanhữngngàyvượt biển.Họphải từbỏquêhương, từbỏanhemruột thịt, từbỏngôinhà,mảnhvườnmàcảđờichắtchiumớidànhdụmđược,đểđếnđây,đấtkháchquêngười,đểngửataycầuxin sự bố thí, đe chịu sự ghẻ lạnh, khinhmiệt, kỳ thị…Vàbâygiờ thì họđangngồidướimáinhàcủahọđểngheông,kẻđãtừngởphíabênkia,cótênlàViệtcộng.KẻđãgópphầnđẩyhọrakhỏiTổquốc…

-Thưabàconcôbác…SựhiệndiệncủanămanhemchúngtôicùnghaibạnnhàvănMỹ,UyliamBôtơnvàTômJoyxơ,haicựuchiếnbinhđãtừngthamchiếntạichiếntrườngViệtNam,tạicuộchọpmặtvôcùngđầmấmvàchântìnhnày,đủchothấyrằngchúngtagặpnhauhômnaylàđểxoábỏhậnthù.Tôimặcbộquânphụcnày,cũngnhưTômvàUyliammặcbộquânphụckia,chỉcốtđểnóirằngchúngtôitừngởhaiphía.Nếutôikhônglầm,chínhtôiđãgặpanhbạnUyliamđâytạichiếntrườngQuảngĐàmùahènăm1970.Chúngtôiđãchĩasúngvàonhau,đãbópcò.Nhưnglạytrời,cảhaicùngbắntrượt.

-Riêng tôi thì lại toànbắn lên trời -Nhà thơTiếnKhanhngồibênđế

vào,khiếnhộitrườngcườiồ.ChâuHànóitiếp:-Vì thếbâygiờUyliam,Tômvà chúng tôimới gặpnhauởđây cùng

khéplạiquákhứ,coinhaunhưnhữngngườibạn.VàchúngtôiđếnvớibàconcôbácmangdòngmáuViệttạithànhphốNewOrleansnày,đểnóivềđiềunày:Đãđếnlúcchúngtaphảicùngnhaubàncáchkhéplạiquákhứ,đểhướngtớitươnglai,xâydựngmộtnướcViệtmếnyêuđànghoànghơn, tođẹphơn…

Nhữngtràngvỗtayvangdội,khiếnChâuHàphảidừngbàidiễnthuyếtnhiềulần.

Nhữngtiếngsụtsịtcủaphụnữvàngườigià.Cómộttràngvỗtaylạởphíacuốihộitrường.ChâuHànhìnxuống.Ông

nhậnrabộmặtđầyphấnkhíchcủaXuyênSơn.Thìra,chủbúttờ"Máuđỏdavàng,đượcxếpvàodiệnquákhích,không

cógiấymời.ĐíchthânôngNguyễnKỳVọngphảicanthiệpvớibantổchức,tácgiả"XươngtrắngĐấtViệt"mớivàođược.

***NgàymưaởNewOrleans.Kế hoạch đi thăm cầu Pontchartrain, sân vận động Superdome, khu

French Quarter, rồi công viên quốc gia lịch sử Jean Laffltte… đành phảihoãnlại.BốnnhàvănđápxelửađếnthămtrangtrạinhàTômJoyxơ.RiêngChâuHàđếnchơinhàôngVọng.

ĐãsáunămnayôngVọngởđộcthân.Hầunhưbạnbèthânthích,rấtítngườibiếtchuyệnnày.Đâylànỗiđauriêngmàôngkhôngmuốnchiasẻvớiai.

-TôimuốnđượcthămMiênvàhaicháuVân,Vy…Chưanóihếtcâu,ChâuHàđãbiếtmìnhlỡlờikhiôngnhìnthấytrêngiá,

tấmảnhmộtcôbéchừnghơnmườituổilồngtrongkhungđen.-CháuNguyễnLêKỳVân,chịconVyđấybácạ.Nếusống,bâygiờđã

vào tuổibamươi rồi.Cháumất trênbiển, trongchuyếnbamẹcondi tản.MiênvàcháuVỹgiấutôi,chotớikhitớiMỹtôimớibiết.Mỗilầnviếtthưvềchotôi,Vỹđềugiảchữviếtcủachị.Suốtbốnnăm,tôicứtinconbévẫncònsống…

-Cháumấttrênbiển?-ChâuHànhưkhôngngherõ,hỏilại.-Vâng.CháuVânchỉlàmộtthuyềnnhânxấusố.Anhcóbiếtbaonhiêu

mạngngườiViệtmìnhđãbịlàmmồichocábiểntrongcuộcchạytrốnkhỏiTổquốcvừaquakhông?

ÁnhmắtVọngvằnlên,dữdội.Đôimắtnhưhaimócxoáy,dọithẳngvàoChâuHà,khiếnônghốthoảng,quayđi.

-Chưaaithốngkêconsốnày-Vọngnóitiếp-Mườinghìn?Trămnghìnhayhơnnữa?Hãythửlàmmộtphéptính:Haitriệungườivượtbiển,nếuchỉcầnmộtphầntrămtrongsốđórớtxuốngbiển…

-Sẽlà20.000người…-Đómộtnấmmồkhổnglồdướibiểnkhôngaihươngkhói.Nhưngsao

lạimộtphầntrăm?Saolạichỉcó20.000?Phảihàngtrămnghìn.Mộtvếtđaucủalịchsửđangcốbịquênđi.Thậtkhủngkhiếp.Thậtvôcảm.

-Cónhiềuđếnthếkhông?-ChâuHàbỗngchoángvángvớinhữngconsố.

-Anhlàmộtnhàvăn,khôngthểkhôngbiếtsự thậtvềcuộcdi tảnđauđớnvàkhủngkhiếpnhấtcủalịchsửngườiViệt.Cuốnhồikýnày, tôiviếttặnganhVỹtôi.Nhưnganhấyđãlàphếnhânrồi…

NguyễnKỳVọnglấytrongtủđưachoChâuHàtậpbảnthảovitính,bìaxanhmàunướcbiển,cótựađề:Hồiký"Kẻthahương".

Suốtbuổichiều,rồicảbuổitối,ChâuHànhưlêncơnsốt.Nhữngtranghồikýthiêuđốtông.Ôngmuốncấuxé,đậpvỡmộtcáigìđó.ÔngturượuBrandyừngực.Kểtừhômnay,cuộcđờiôngsẽkhôngthểyênổn.

-CáichếtcủacháuVânbithảmquá-Vọngnói-Bọnhảitặcđãnhảylêncướptàuvàhãmhiếpđànbàcongái.CháuVân,mườibatuổi,bắtđầutuổidậythì.Bịlàmnhục,cháunóphátđiên,gàothét,hoảngloạn,rồicháugieomìnhxuốngbiển…

MắtChâuHàđỏhoe.Ôngđảoxungquanh,tìmmộtnénhương,nhưngkhôngcó.Ôngchắphaitay,đếntrướctấmảnhcôbé.

-Vânơi,cháuthalỗichobác.Báccótội…Báckhôngbiếtlàmgìđểcứucháu…

-CólẽtìnhcảmcủaMiênđốivớitôiđãrạnnứttừsaucáichếtcủacháuVân-Vọngnhưtìmthấyngườiđồngcảm,muốntrútbầutâmsự-Miênoántráchtôivôtráchnhiệm.Miênmệtmỏivìbốnnămchờđợi,phảimộtmìnhchốngchọivớibiếtbaogiannan thử thách trênxứngười.Đếnkhihaivợchồnggặplạinhau,giađìnhsumhọp,thìtìnhyêucủaMiênđãchết…

-Không thuần tuý lànhưvậy…Tôicảm thấycòncómộtnguyênnhânkhác?

-Đúnglàkhôngthểgiấuđượcanh…TrongthờigiannhàtôivàcháuVỹđếnởCaliđểchờtôi,cómộtanhngườigốcMễTâyCơluônsănđón,giúpđỡ.Họphảilòngnhau.Miênbảo,côấydịứngvớitấtcảmọiđànôngngười

Việt.Toànmộtlũvôtráchnhiệmvàhènhạ.Miênviếtđơnratoàđòilihônnhiềulần,nhưngtôicốtrìhoãnchođếnkhicháuVỹtốtnghiệpbácsĩđilàmvàxâydựnggiađình,tôimớichínhthứclydị.

-Kếtcụcbithảmvậyư?-Khôngcòncáchnàokhác.Tôiphảilấycôngviệcđểkhuâykhoả.Thời

giannày tôiđược thăngkỹsưcôngchánhđặchạng,đượcHộiđồng thànhphốNewOrleanstuyêndươngcôngtrạngvìđãcócônglaoxâydựngtuyếnhành lang dọc bờ sôngMisissippi… Cũng may, cuộc đời không quá bấtcông.NgườibạngáiHàNộithờitrẻđãbùđắpchotôiquãngđờicònlại…Chúngtôisốngvớinhaunhưnhữngngườibạntrikỷ.ThỉnhthoảngnànglạitừBôtxtơnxuống,hoặctôitừđâylên…

-CóphảiTạThuUyên,ngườiđànbàkiềudiễm tronghồiký "Kẻ thahương"vàlàngườitrongbứcảnhkiakhông?

-ThuUyên đấy.Nàng làmối tình đầu của tôi.Đã cùng tôi di cư vàoNam.QuáhậnvìtôiđãkhướctừnàngđểlấyLêThuỳMiên,TạThuUyênđãlấyviênthiếuuýtheođuổinàng.Ôngtađãđượcthăngtớiquânhàmđạitá.Nhưngrồi,viênđạitáấytửtrậnởcửangõDầuGiâytrướcngàySàiGònthấtthủ.

-Xinchúcmừngcuộc táihồiKimKiều -ChâuHà rót rượu rahai ly,cầmmộtlyđưachoVọng.HyvọngtrongnhữngngàyởMỹ,tôisẽđượcgặpThuUyên.TôihìnhdungramộtthiếunữHàNộithờitrẻ.Baonhiêuthươnghảitangđiềnmànàngvẫnkiềudiễm,dịudàng…

-Tôihiểuanhđangnóiđếnnềntảngvănhoá,bảnsắcdântộc.Dùđiđếncùngtrờicuốiđất,ngườiViệtmìnhcũngkhôngthểhoàtan,biếnmấttrongbiển lớnnhân loại.AnhđếnSài gònLittleởCali, hayđếnVécsai ởNewOrleansvừarồi,đãthấyrõđiềuđó.NgườiViệtdùbịvăngrakhỏiTổquốcthìhọcũngsẽtrởthànhnhữngtiểuvệtinhluônquayquanhđấtMẹ…

-Ôngthựcsựlàmộtnhàvăn.ÔngcócáigiencủaNguyễnKỳVỹ.Đọchồikýcủaông,rồingheôngnói,tôitinnhưvậy.Ôngcóđịnhviếtmộtcuốntiểuthuyếtkhông?

-Tôikhôngcóýđịnh.VảlạisốngườiViệtởhảingoạinhiềungườiđãchuyểnsangđọctiếngAnh.Nhàvănởđâykhôngcóđộcgiả.Cácanhcólợithếlàcótớitámmươitriệungườiđọc…Vậymàthậttiếc.Saovănchươngcủachúngtalạinhạtnhẽo,giốngnhưvănkiện?

ChâuHàgiậtmình.Ôngthấymámình,hoặcởđâuđótrênmặt,nhưcóvếtnhơ.

-Tôinóianhđừnggiận.Bời tôi từngcóbốnnămăn lươngcôngchức

cộngsản.Trongthờigianấytôiđãtìmđọchầuhếtcáctácgiảvănhọcthếhệcácanh…TôirấtmừngvìbáoVănChươngcủaanhđãchođăng loạtbàimà tờ báo củaXuyênSơnở bên này vừa in lại.Các anh đã tìm thấy cănbệnh.Nhưngcácanhkhôngdámdũngcảmchữatrị…

-Cănbệnhxãhộihaycănbệnhvănchương?-Cảhai.Bởivănchươngcủacácanhchỉlàsựminhhoạ…Vănchương

cũng như xã hội,mắc phải căn bệnh giả dối trầm trọng.Đời sống xã hộinướctakhôngtựnhiênnhưnócầnphảicó.Lúcnàongườitacũnglêngânvớinhau.Chalêngânvớicon,chồnglêngânvớivợ.Cấptrênlêngânvớicấpdưới…Trẻhọcmẫugiáomàtoànnhưcụnon,cũnglêngânđểcốyêuTổquốc,yêuđồngbào,họcvẹtnhữngđiềulớnlao,sáorỗng.Chúngkhôngđượcdạyyêuôngbà,chamẹ,yêucáigiađìnhnhỏbécủamình,trướckhiyêunhữnggìrộnglớnhơn…Vănchươngthìchỉmộtgamtôhồng,coicáchmạngViệtNamlànhấtthếgiới,làtiênphongcủanhânloại.Chủnghĩaxãhộilàthiênđường,Tưbảnlàxấuxa,đanggiãychết…Cănbệnhchủquangiáođiều,bệnhthànhtíchlànguyênnhâncủathóigiảdối,đạođứcgiả.HồiởPhânCụcđườngbộphíaNam,mấynămliềntôiđọcbáocáotổngkếtđềuthấyviếtnămsauthànhcônghơn,xuấtsắchơnnămtrước.Nhưngthựctếđềungượclại-NguyễnKỳVọngngừnglại,gõtrán,rồiquaysangChâuHà-CáiôngPhóThủtướngnướcmìnhchuyênvácráđixinkhốiSEVtênlàgìấyanhnhỉ?

-ÔngLêThanhNghị.-Đúngrồi.ÔngLêThanhNghịlàmộtngườiđixinvĩđại.Bênnàycứ

tưởngkhiLiênXôtanrãthìcácanhkhôngtrụvữngđượcnửanăm.-Đólàthờikỳkhốnkhónhấtcủađấtnước-ChâuHàrótmộtlyrượu

uốngcạn,mắtnhìnxatítvềphíacánhrừngsaunhà-Cácôngchỉnhìnthấyniêucơmcủanhàmìnhmàkhôngnhìnravậnnước.Cảnửathậpkỷ70,80,cóaiđểchochúngtayênđểxâydựnghoàbình?BiêngiớiTâyNam.RồibiêngiớiphíaBắc.Mỹbaovâycấmvậnhơnchụcnămtrời.Anhemtrongphe thìcắnxénhau…Nhìnvàođâucũng thấymờmịt,khôngxácđịnhraphươnghướng…Ôngcóbiếtsauvụđổitiền,tìnhhìnhkinhtếnhưthếnàokhông?Năm1986,lạmphátphimãđếnmứckỷlụcthếgiới,kỷlụcmọithờiđại:bẩytrămtámmươiphầntrăm(780%)..

-Sao?Anhnóilạiđi.Mứclạmphátấytôichưanghenóiđếnbaogiờ.-Vậymànềnkinhtếchúngtađãthảmhạinhưthế.Năm1987,NghệAn,

ThanhHoá có người chết đói.Giáo viên nhận lương bằng phân đạm,mỳchính.Trẻemsơsinh,phảicóchứngnhậncủabácsĩ,thừanhậnmẹmấtsữa

mớiđượcmuaphânphôibốnhộpsữaôngThọmộttháng…-Trờiđất,hoárangườitịnạnchúngtôi,ănbốthícủaLiênHợpQuốc

cònkháhơn…-Ngàyấynếumởcửatựdo,sẽcónửanướcrađi.Tứclàvàichụctriệu

người.KhôngphảichỉsangMỹ,TâyÂu,mànơinàodễsốnghơnlààoàođến.KhiLiênXôvàĐôngÂusụpđổ,gầnnửa triệungườikhôngvề.Thàsốnglưuvong,bấthợpphápchứquyếtkhôngvềnướcđểbámđítcontrâu,theotiếngkẻnghợptác,ănbobo,bộtmìviệntrợ.Bamươinămchiếntranh,hậuhoạbâygiờmớingấm…

-Vậymà tôi không thể hình dung nổi. Công củaĐảng hay công củaDân?

- Cả hai. Đó là thành tựu của công cuộcĐổiMới. Từ chỗ đi xin ăn,chuyênnhậplươngthực,năm1989tađãbắtđầuxuấtkhẩugạo.Năm1990đãxuấtgầnhaitriệutấn…Vàbâygiờlàbốn,nămtriệutấn,đứnghàngthứhaithếgiới,chỉsauTháiLan.Chúngtakhôngnhữngtrụvữngmàcòntrênđàpháttriển…

-Nếutôikhônglầmthìsựthoátkhỏicáiđóilàdosựvậnđộngcủadân.Làmkinhtếtưnhânbâygiờcũnglàdodân.Dânmìnhvĩđạihơnlàlãnhđạocácanhtưởng.AnhcóhayxemđấuQuyềnAnhkhông?Cácvõsĩlênvõđài,bịnockout,bịthâmtímmặtkhigượngdậycóanhnàobảorằngsẽcạchđếngià,sẽgiảinghệđâu?Tôithualàdokhiấytôichủquankhôngchúýcúđònmócphải.Táiđấu,nhấtđịnhtôisẽ thắng…Làmchínhtrị là thế,càcuốngchếtđếnđítvẫncòncay.Khôngđổvỡ,khôngtanrãlàdodânmìnhquátốt.Dânmìnhquátinyêucáchmạngchứkhôngphảidocácanhtàigiỏigìđâu.CụHồnóiDânlànước,Đảnglàthuyền,làchílýđấyCácanhláithuyềnđivòngvèo,đổihướngxoànhxoạch.Ngườitalàmmộtlầnlàxong,nhưngcácanhluônsửasai,điềuchỉnh.Nghịquyếtnàyphủđịnhnghịquyếtkhác.XôviếtNghệTĩnh năm1930,NamKỳKhởi nghĩa năm1940, rồiMậuThân1968, thànhcổQuảngTrị1972…hysinhtoànbộlực lượngcốtcán,hàngvạntinhhoaưutúnhấtcủadântộc,thìcácanhbảolàtậpdượt,làtiềnkhởinghĩa,làđêmtrướccủacáchmạng…Nhândânluônlàvậtthínghiệm…Vàcácvị,giốngnhưngườiđẽocàygiữađường,ngườigọtchânchovừagiày…ởbênnàynhưngchúngtôivẫnthuộccâuca:"Mấtmùalàtạithiêntai.ĐượcmùalàbởithiêntàiĐángta".Dânbiếthếtcả.Nhưngdânmìnhhiền.Khôngnỡgiậnconchuộtmàđậpvỡcáibìnhquí.Lấyđạicụclàmtrọng,chứkhôngcâunệcáitiểutiết.Dântộcmìnhnhưthế,vănhoálịchsứmìnhnhưthế,đấtđaisôngnúinhưthế,cókémgìnướcNhật,nướcHàn,nướcThái…màmãi

vẫnkhông trở thànhcườngquốcđược,vẫn luônxếphàngcuối sổcủa thếgiới?…Đaulắmchứ…

ChâuHàkhôngngờVọnglạiquyếtliệtvàđáođểđếnthế.Ôngtađangmuốntrúttấtcảnhữngẩnức,bựcdọclênđầucáitaynhàvănbồibútcộngsản.

-Nóinhưôngthìchúngtôichịu.BởivìcuộccáchmạngcủadântộcViệtNammìnhkhônghềcókịchbảnviếtsẵn.Nhưngsaoôngvôcan,ôngđứngngoàicuộc?Lúckhókhănnhấtthìcácôngrũtayáo,bỏnướcrađi?-ChâuHàchuachát.Ôngcảmthấymìnhđangbịthươngtổn.

-Aitintôi?Aichotôicốnghiến?-Vọngcũngrótmộtlyrượungửacổuốngcạn,rồibỗngxấnxổ,nhưmuốndồnChâuHàvàochântường-CácvịcócảmộthệthốngtổchứctừcơsởtớiTrungươngđểchọnlọcnhữngngườiđượccầmquyền.Từtổphótrởlênđãphảiquahệthốngsànglọctrướckhiđềbạt.Dân thườngchẳngaichenvàođược.ĐấtnướccủacácvịchứđâuphảicủamọingườiViệt?Anhcóbiếtbạntôi,nhàsửhọcVõAnThớinóigìkhông?Anhtabảorằngcácanhsổtoẹthếtlịchsử.Giànhđượcnướclàcácanhđúttúinhưcủacảiriêngcủamình.Cácanhvôơn,chẳngcầnbiếtrằngđấtnướcnàycótớibốnnghìnnămdựngnướcvàgiữnước,màcácanhmớichỉlàkhoảngkhắc,cônglaonhưcáimóngtay.Nếukhôngcócônglaomởcõi của tổ tiên từ thời Lý, Trần, nếu không có Đoan Quận công NguyễnHoàngvớicuộcvượtbiểnvàoÁiTử,QuảngTrịnăm1558,rồitiếpđờicácchúaNguyễnđưadânViệtvàomởmangkhaikhẩn,thìranhgiớinướcViệtcònởtậnChâuô,ChâuRí,tậnThuậnQuảng,PhúYên,chứđâucóSàiGòn,CàMau,HàTiên,PhúQuốc…chocácanhgiảiphóng?VậymàvừavàoSàiGòn,việcđầutiêncủacáchậusinhlàxoásổhếtnhữngconđường,nhữngđịa danh mang tên Nguyễn Hoàng và các hậu duệ, các công thần nhàNguyễn…Trongcâuchuyệnnày,ngườiNgahọsòngphẳngvàtínnghĩahơnchúng ta.Họ lấy lại tênSanktPeterburg thayLeningradđểvinhdanhPierĐạiđế,ngườianhhùngvĩđạiđãsánglậpnênthànhphốbênbờbiểnBanTích,đãđưanướcNgalạchậutrởthànhcườngquốcởchâuâu…Chúngtathì khác. Độc quyền tất cả. Đến nhưmột tình yêu nước nhỏ nhoi, thiêngliêng…-NguyễnKỳVọnguấtnghẹn,tràonướcmắt-Sangbênnày,từmộtkẻ tha hương, lê lết hết cửa này đến cửa khác để xin việc, thi lấy đủ thứchứngchỉ,nhưngkhiđãchứng tỏđượcnăng lực, thì tôi lạiđược tindùngnhưmọi côngdânMỹ, trở thànhkỹ sư công chánhđặchạng, hưởngmứclươngcaokhôngkémthị trưởngthànhphố.Người takhôngcầnbiết tôi làngườiViệt, ghét hay thân cộng sản, chỉ biết tôi có năng lực làm việc, có

lương tâmnghềnghiệp…làhọsẵnsàng tindùngvà traochonhững trọngtrách.Cònhồi làmviệcởPhâncụcCầuđường, tôikhôngnhìn thấytươnglai.Tôikhôngthểnàothíchứngvớimộtlốisốngluônbịápđặt,luônbịứcchế. Độc quyền trong thương hiệu hàng hoá, trong phát minh sáng chế,chiếmlĩnhtàinăng,sẽtạorasựcạnhtranh,sángtạo,nhưngđộcquyềnyêunước…sẽ tiêudiệtmọikhátvọng, tựdo,dânchủ…Anhcókhinàonghĩrằngmìnhđanglàmộttínđồtôngiáokhông?Đượclàmviệcmấynămvớicácanh,tôihiểurarằngngườitađangbiếnhọcthuyếtcủaMácthànhmộtthứtôngiáo,lãnhtụthànhgiáochủ.Vìthếmọihìnhtháicủanhànước,bầubánnọkiađềulàgiảvờ.Nhàbáonhàvăncácanhcũnggiảvờviết.CácanhthụtlùisovớicáccụNamCao,VũTrọngPhụng,NgôTấtTốmộtkhoảngrấtxa…AnhChâuHà, tôi hỏi thật, cókhinào anh trăn trở rằngchúng tađangrơivàobikịchcủakẻlậpdịkhông?Trongkhithếgiớiđangđitrênmộtđạilộrộnglớn,vớiđủlànđườngchocácloạiphươngtiệncóđộngcơ,tốcđộ khác nhau, thì riêng chúng ta lại chọnmột con đường vô định…Thậtquáiđản,khicuốicùngngười tađãphải thừanhậnnềnkinh tế thị trường,nhưnglạicốgắnsauđómộtcáiđuôi…

-Nhậnthứclàmộtquátrình…Cáithờiấutrĩ trongtưduy,trongnhậnthứcvàhànhđộngsắpquarồi…Chúngtađãrútranhữngbàihọctrongxâydựngkinhtế.ChúngtasắpvàoWTO.ViệtNamđangđượcthếgiớiđánhgiálànướccótốcđộpháttriểnthầnkỳ…

-Anhđãmắcphảicănbệnhthíchtổngkếtvàrútkinhnghiệm.Khicácanhkịpthờitổngkếtvàrútkinhnghiệm,thìlịchsửđãtiếnmộtbướcxa.Cảicáchruộngđấtlàmộtvídụ.Khichúngtakịpsửasaithìhàngvạnđảngviênưutú,hàngvạnnhữngnhàquảnlýnôngnghiệpgiỏi,đãbịnghioanlàđịachủcườnghàogianácvàbịhànhquyết.Thầytôilàmộtnạnnhâncủatộiáclịch sử đó.Vụ khoán ruộng của ôngKimNgọc ởVĩnh Phú làmột ví dụkhác.Đếnkhinhậnrasailầm,thìnôngnghiệp,nôngthônđãkiệtquệ.Bâygiờ,khichúngtađangrútkinhnghiệmtạisaoLiênXôvàĐôngÂusụpđổthìnướcNga,cácnướcBaLan,Hunggari,BungarivàkềcậntalàcácnướcTháiLan,Malaixia,Singapore…đã tiếnmột bướcxavượt chúng ta hàngmấythậpkỷ…Rồiaisẽchịutráchnhiệmtrướclịchsửvềsựtụthậunày?

-Thôi,chúngtakhôngnóichuyệnchínhtrị…Nhứcđấulắm-ChâuHàthởdài, giơhai tay lênnhưxua ruồi.Ôngbiết,NguyễnKỳVọngcókiếnthứcsâurộngchẳngkémgìmộtnhàxãhộihọc.Ôngtađưaranhữngchứngcớrấtkhóphảnbác.

-Hiếmkhianhemmìnhgặpnhau,nêntôimuốnđượctrútbầutâmsựđể

nhẹlòng.Anhlànhàvăn,chắcanhphảitrăntrởhơntôirấtnhiều.Bởivănchương sẽ là vô bổ, nếu khôngký thác đượcđiều gì.Nhàvăn nếu khôngphảilàngườiphảnbiệncủaxãhộithìanhtacòncóíchgì?AnhcóbiếtrằngsauđêmđóncácanhởnhàTreViệt,tôimơthấygìkhông?

-Mơgì?-Anhđừnggiận.Anhđừngchotôilàthằngxỏxiênthìtôimớinói.-MìnhđangởtrênđấtMỹ,đấtnướcđượccoilàtựdonhấtthếgiới…- Tôimơ gặp anhVỹ tôi. AnhVỹmặc bộ quần áo trắng, treo ngược

người,nhưtrồngcâychuối trướcnhàthờởNguyễnKỳViên.Tôiđếnđịnhcởidây thừngchoVỹ.NhưngVỹxua tayvàbảo:"Anhkhôngmuốnsốngnữa".Tôihỏivìsao?Vỹbảo:"CónhàsửhọcvừaviếtrằngCáchmạngnướctakhôngphảimãithángTámnăm1945mớithànhcôngmàđãgiànhchínhquyền từ tay thựcdânPháp từnăm1930…Đọcđếnđâyanhkhôngmuốnsốngnữa.VìnếunhưvậythìvănhọcnghệthuậtnướcnhàlàmsaocóđượcnhữngtràolưunhưThơMới,TiểuthuyếtThứBẩy,TựlựcVănđoàn,nhữngTânnhạc,MỹthuậtĐôngDương…màhàngloạttêntuổilừngdanhđãlàmvẻvangchoxứsở,nhưNamCao,VũTrọngPhụng,NgôTấtTố,NguyễnCôngHoan,HànMặcTử,XuânDiệu,HuyCận,ChếLanViên,VănCao,ĐoànChuẩn,NguyễnVănThương,NguyễnXuânKhoát,NguyễnGiaTrí,TôNgọcVân,BùiXuânPhái,NguyễnTưNghiêm,NguyễnSáng,DươngBíchLiên…"Đếnđây,thìtôigiậtmìnhtỉnhdậy.Ngườitoáthếtmồhôi.

ChâuHàkhôngbiếtVọngmơnhưthếhaybịaramộtgiấcmơ.Vàđếnlượtông,cũngtoáthếtmồhôi.***TrướckhiđoànnhàvănViệtNamrờiNewOrleansđểđếnWashington

DC,XuyênSơngọiđiệnchoChâuHà,thathiếtxinđượcgặpđoàn.ChâuHàmộtmựckhướctừ.Ôngthấykhôngcóđiềugìđểnóivớicon

ngườiphảnbộilýtưởngấynữa.Nhưngôngtakhóclócquátrời.ChiếcmáyđiệnthoạitưởngnhưtuônđầyvàotaiChâuHànướcdãivànướcmắt.Vốnthươngngườivàkhôngnỡbấtnhẫn,ChâuHàđànhnhậnlời.

Họ hẹn nhau ởHàNội quán, gần khu ShadowBrook. Xuyên Sơn vàTrươngPhiêncùngmấyngườibạnđãđếntừtrướcvàchuẩnbịmộtbữaănkháthịnhsoạn.

-HômnaychúngtasẽsốngmộtkhôngkhíthuầnViệtđểnhớcốhương.ĐâylàsángkiếncủaôngTrươngPhiên,chuyêngiaẩmthực-XuyênSơngiớithiệuTrươngPhiênvànhómbạnbèvớicácnhàvăn.

Trongkhimọingười làmquen,chụpảnh,XuyênSơnkéoChâuHà ra

mộtgóc,rasứctrổtàikhuyểnmãđểmongChâuHàhãythathứchomọitộilỗicủamình.Rồiôngtavẫytay,mộtcôgáimặcáodàihoahiênbướclại,đưamộttờbáokèmmộtphongbìtrênchiếckhaysứ.

-Ôngcóthểcămthù,hoặckhinhghéttôi,đấylàquyềncủaông.NhưnglòngtôiđốivớiôngvẫnnhưthăngDuSanđốivớiĐàGiangngàynào.Nhânôngsangđây,tôimạnphépđănglạiloạtbàicủabáoVănChương.Vàgọilàcóchútnhuậnbútcòm,1.000đôla…

Nhưbịđiệngiật,ChâuHàrụtphắttaylại.-Tôiđâuphảilàtácgiả?Vàchúngtôicũngkhônggửibàichocácông.-Ôngcứcầm lấymà tiêu.Đây lànguyên tắcbáochí.Lẽ rachúng tôi

phảixinphéptrướckhiđăng-XuyênSơncầmchiếcphongbìdúivàotayHà,giọngnhỏlại-Cònđâylà500đôlacủariêngtôi,nhờôngchuyểnchoVỹ.Bênnàybồibútnhư tôi cũngkhông sốngnổiđâu.Kiếmđược tiền lànhờtrồngcầnsađấy…NghenóitừkhiVỹratù,sứckhoẻyếulắm?

-Cũngbìnhthườnglạirồi.Biếttôisangđây,Vỹnócấmkhôngmuốntôigặpông…Ônggửingườikhácđi.

-Giờiơi-MắtXuyênSơnướtnhoẻn-Cáithằngđãthànhkiếnvớiaithìxúcđấtđồđi.Tôiphảnđộngchứđồngđôlanócótộitìnhgì?Nólàmthếtôicàng thấy tộimìnhđángchết.ĐàGiangơi, cứcầmvềđưachoVỹdưỡngbệnh.Đừngnóitôigửi.

-Kỳcụcchưa?Saomấyvănsĩlạiuỷmịthếnày?-ChủquánmộttrungniêncóbộrâuđenánhđếnbênXuyênSơntừlúcnào-Thôi,mờihaiônganhcùngcácvịquankháchvàotiệc.

-Chúng tôimuốnchiêuđãi quí vị đặc sản thịt cầybẩymón,nấu theovùngẩmthựctrứdanhPhươngĐình-TrươngPhiêntrịnhtrọngnóilờiphilộ-HồitôiđóngquânởlàngĐộng,cụLýPhúc,thânsinhnhàthơNguyễnKỳVỹvàôngchủtịchHộingườiViệtởNewOrleansNguyễnKỳVọngđãdạytôithưởngthứcmónnày.Vàtôinghiệnchođếnbâygiờ…

MấyôngnhàvăncộngsảnngỡnhưmìnhđangngồiởquánTrầnMục,NhậtTân,hayởmộtngôinhàđâuđócóhàngsauluỹtre,vàvăngvẳngbênsôngmộttiếngruhời.Mâmđặcsảnthịtcầyvớiđĩahấpbốckhóihôihổi,đĩadồi nướngmàu cánhdán, bát nhựamận ngào ngạt vị riềng, tô xáomăngvàngsuộm,bátmắmtômngàobọt…rồirauhúngquếxanhrờn,lámơhồngtía,riềngtháilát,ớtđỏtươi…mộthoàsắc,quệnhương,đầyquyếnrũ…

-Đãlàquốchồnquốctuýthìphảidùngthứquốctửuchínhhiệu-Chủquánlấyrachairượunútláchuốitrongvắt-Giớithiệuvớiquývị,đâylàrượuVânchínhhãng,mộtngườibạntừBắcNinhvừagửisang.Cóđủcác

loại rượungoại hảo hạngvà bia, nước giải khát trên bàn, xin dùng tự do,nhưngchúngtaphảimởđầucuộcvuinàybằngchénrượuquênhà.

Rượurótđầycácly.-Vàđểchothấmđẫmtìnhquêhươngxứsở,mởđầucuộcvui,cácliền

anhliềnchịQuanhọcủaHàNộiquánchúngtôixincómànchàohỏi.ChủquánHàNộivừadứtlời,tiếngđànnhịbỗngngânvang.Sáuthiếu

nữ,áotứthân,tócbỏđuôigà,nhưtừquêhươngQuanhọvừasang,thathướtnângrượumờikhách.

Kháchđến…ì…chơi…ì…i…ì…nhà,Hômnayđâyhỏicômìnhơi…kháchđến…ì…chén…ì.~i…nhà,Rượungonemnayđãrót…Rượungonemnayđãrót,mànàyđể…ốia…tayngà,tayngàchúngemtrao…

-Nào,xinnângcốc.Chúcmừngđấtnướcyênbình.ChúccondânnướcViệtxoábỏhậnthù,hướngvềnguồncội…

-Chúcmừng.-Xinchúcmừng…TiếnKhanhbấmChâuHà,nóithầm:-Phảiđềphòngdiễnbiếnhoàbình…ChâuHàgậtgù:-Thìchúngtađanglàsứgiảhoàbình.NgườiViệtthahươngtộinghiệp

lắm…Bèodạtmây…ì…i…trôi…Chốnxaxôi…anhơi,emvẫnđợiì…i…bèodạt…mây…trôiChimsa…

tangtínhtình…cá…i…vờn…Hẹnmột…tintrông…haitinđợi…babốntinchờ…Saochẳngthấy…ì…i…anh…Tiếnghát làmChâuHàcaymắt.Tiếnghátnhư lời tráchcứ thổn thức,

rưngrưng.Ởbênnàyđạidương,xaquênhàngàntrùngdặmthẳmnày,nghetiếngQuanhọ, không thể cầm lòngđược.Ôi, thật kỳdiệu lànềnvănhoáViệt.Nótróibuộcngườita.Nócởibỏphiềnmuộn,hậnthù.

-ĐàGiangơi,bâygiờthìôngđãthathứchotôichưa?-MắtXuyênSơnướtnhoẻn,ôngđếnbênChâuHà-Tôimắctộilàkẻphảnbội,kẻchiêuhồi.Nhưng ngày ấy, thực tình tôi không tin rằng chúng ta sẽ thắng.Gian khổquá.Khốcliệtquá.Tôikhôngchịuđựngnổi…

Thôi,chuyệnquarồi…TôimừngvìôngvẫnlàmộtngườiViệt.-Tôikhôngdámviếtvănnữaôngạ.Khôngđủtưcáchcầmbút.Giờtôi

chỉlàmộtbồibútkiếmăn.NhưthơNhãCa:"Đổihọthaytênviếtvănlàmbáo.Cơmáodạymồmănlơnóiláo".Nhưngmàôngcótinkhông,tôiyêu

nướcViệt.Tôimuốnvềthămquê.ÔngcógiúptôitrởvềquêViệtkhông?-Đấtnướcđangmởvòngtayđónnhữngngườiconxa…-Thậtthếchứ?Cácôngchochúngtôiđượcyêunướccùngvớichứ?Tôi

nghe nói Chính phủ Việt Nam đã nhìn nhận Việt kiều như một bộ phậnkhôngtáchrờicủadântộc.Nhưngngheôngnóitôimớitin…

-Tôicũngxinđượcvềquêvới-TrươngPhiêncóvẻngàsay.LãokéoXuyênSơnra,ngồicạnhChâuHà,rótthêmrượuvàohaily-Từlâutôiđãrakhỏitổchức"ViệtNamPhụcquốc"rồi…Tôiđãcókhoảngcáchđểnhìnrõtộiáccủamình.TôiđángtộitùngxẻovìđãgiếtbaomạngngườiViệtvôtội.TôilàtênđồtểmangdòngmáuViệt.Nhưngbiếtsaođược?Chúngtachỉlànhữngcontốttrênbàncờthếsự…Thôi,thatộicholãogiàgầnđấtxatrờinàynhé…Tôiuốngđểtỏlòngkínhtrọngmộtnhàvănbảnlĩnhnhưông…Cạnnhé…CámơnBâygiờ, tôimuốnhỏiôngchuyệnnày.Ông tronggiớilãnhđạochắccóbiếtbàĐàoThịCam…

ChâuHàchaumàynhìnTrươngPhiên.-BàĐàoThịCamhồichốngPháphoạtđộngởSơnMinh…Nghenói

làmchứcgìtolắm,trongbanlãnhđạophụnữ…Đấylànguyênmẫuvănhọccủatôi-ChâuHàbỗngnhớtớitruyệnký"NgườiđẹpSơnMinhhaylàhuyềnthoạivềNicôĐàmHiên"-ôngquenchịCamà?ChịấytừngtrongBanlãnhđạoHiệphộiPhụnữ.Nhưngđãnghỉhưulâurồi.

-Đólàngườiđànbàtôikhôngthểnàoquênđược…-TrươngPhiênđờđẫn,nhưthểlãođangsốnglạinhữngnămthángtuổitrẻ-NửacuộcđờicủatôiđãđểlạiởSơnMinhđấyôngạ.NghenóingôiđìnhlàngĐộngnổitiếng,saukhichúngtôirútquânđãbịgiậtđổ…Thềcóthánhthần,tôikhônglàmviệcấy.TôicótộilớnvớilàngĐộng,vớibàCam…Ôngơi,chotôigửilờihỏithămbàấynhé-TrươngPhiênlấytừtrongtủiáomộtchiếchộpnhỏđãđượcchuẩnbịtừtrước–Nếuôngthấykhôngphiềnthìchotôigửiđếnbàấymộtchútquà.Khôngcógìphảibímậtđâu.Đóchỉlàmộtsợidâythánhgiácongáitôiđãtặngtôiđểcầuphúc.TôigửibàCamđểcầumongchobàấysứckhoẻvàthathứchotôimọitộilỗi…

-Khôngbiết tôicóxứngđánglàngườimangtrọngtráchgiaoliênnàykhông-ChâuHànhìnTrươngPhiênvớicáinhìncảmthông.

-Ôngcốgiúp tôinhé-TrươngPhiênnàinỉvà lại lấy trongtúi ramộttấmảnh-Cònđây,làkỷniệmtôimuốntặngông.Ôngcóthểxemđâynhưmột tư liệu để viết một cuốn tiểu thuyết về chiến tranh. Người lính giảiphóngtrongbứcảnhnày,ảmảnhtôichomãitớibâygiờ.

ChâuHàchămchúnhìntấmảnhđentrắngđãốvàng.Mộtbãiđấttrống

nhôlênbẩycáiđầu.Cậncảnhlàmộtthanhniêncònrấttrẻ,bịchôntớingực,caohơnsáuđồngđộicó lẽvìanhquácao.Anhcóđôimắt thật sáng,mởtrừngtrừngđầycămthù.

-Ôngcótấmảnhnàyởđâu?-ĐâylàbẩytrinhsátViệtcộngbịchúngtôibắt trướcngàyquânmiền

BắctấncôngvàoAnLộc,nơitôilàmtỉnhtrưởng.Chínhông trưởng tyCóng chánhNguyễnKỳVọngđã cứuhọkhỏi bị

hànhhình.Ngayđêmấy,quânmiềnBắcàovàothịxã.Vàanhlínhnàycùngsáutrinhsátđãđượcgiảithoát…Bứcảnhnàydothuộchạcủatôichụp.Hồiấytôimắcchứngđiênôngạ.Tôi thíchhànhhạconngười…Cốlẽdoanhlínhtrongảnhnàygiốngtôiquáchăng?Vàtựnhiêntôinổimáuđiênmuốnhànhhạbằngnhụchìnhkẻnàodámgiốngmình.Ôngnhìnkỹđi?Anhtacógiốngtôingàytrẻkhông?Nhìnảnh,tôilạigiậtmìnhnghĩ,cậutahìnhnhưlàcontraimình,cháuruộtmình.Ồ,rấtcóthể.Đờibinhnghiệptôiđãngủvớikhôngbiếtbaođànbà.Xinlỗiông,bỏquachosựquáigởnày…Vàsuốttừđótôiluônámảnhbởiýnghĩsuýtnữamìnhđãgiếtmộtngườiruộtthịt.Tôisámhối.Đếnđâu,nhàthờhaychùachiềnnào,tôicũngcúngbái,cầuxinthatội.Tôiluôncoimìnhlàtênsátnhânkinhtởmnhấttrênthếgiannày…

TrươngPhiênngửacổ,nốccạnlyrượu.Mắtnhắmnghiềnđauđớn.Rồilãobỗngđấmngựcthùmthụp,bậtkhócồồ.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương28Huynhđệnhưthủtúc

CuốicùngthìdânlàngĐộngcũngbiếtngườichuộcđấtNguyễnKỳViênvàsẽxâylạinhàthờchihọNguyễnKỳ,chínhlàôngNguyễnKỳVọng,ViệtkiềuyêunướctạiMỹ.Họkháonhau:"TrướckhiditảnôngVọngmangvềchonhàCụcmộtthùngvàng.SangMỹ,ôngVọnggửivềmấythùngđôla.Làngnàysuýtbécáinhầm.ĐợiconôngLợichịunhảtiềnrathìcònxơinhé.Vợ chồng con cái nhà Cục, thì ăn cũng chẳng xong. Có xây cái… đánhchịn".

LầnôngVọngtrởvềlàngđầutiên,bàNhinhưgàphảicáo:Bàbắtgà,đồxôilàmmộtmâmcơmcúng,bắtôngCụcphảimặcáodài,độikhănxếplênnhàthờkhấnchamẹtổtiêntrướckhianhemngồivàomâm,bàphủphụclạyôngVọngbalạy.Vừalạyvừakhócnhưchachết:

-Nếubáckhông tha tội thìbácbắtemchết,emcũngphảichết.Emlàđứa con dâu hư hỏng của nhà họNguyễnKỳ.Chỉ tại em ngu.Bao nhiêuvàngcủabác embán, gửi tiết kiệm.Ngàyđổi tiền,mất sạch.Suốtđờivợchồngconcáiemcókéocàythaytrâucũngkhôngchuộclạiđược…

ÔngVọngvộiđỡbàNhidậy.-Thímđừngbănkhoăn.ChịKhiêm,chịLàđãkểchotôinghehếtrồi.

HômấykhôngcóchúCụcsớmpháthiệnra,cứuđượcthím,thìhọnhàmìnhlạichếtoanmộtngười.Thờibuổibiếnđộng,làmsaomàtránhđượctaihoạ?

-Dạ,thếlàbácthatộichoem?…-BàNhinhìnônganhchồng,tưởngđangmơ.

-Đếnnhưtôicũngsuýtlàmmồichocábiểncáiđậnấy,chứnóigìđếntiềnbạc.Thôi,chúthímquênchuyệncũđi.Chuộcđượcđấtlàphúclớnrồi.Chuyếnnàytôivề,talạibàntiếpchuyệnxâylạinhàthờ…

ÔngVọngraHàNộixinýkiếnvợchồnghaiônganh.NhàôngVỹđãchuyểnxuốngTrungHoà.BàcụBaYênđượcnhànướcđềnbùchínhsách,trong cuộc cải tạo công tư hợp doanh, một căn hộ ở Giảng Võ. Cô giáoKhiêmbáncănnhàcũ,vàcănnhàđềnbùcủamẹ,gộptiềnmuađất,xâyngôinhàba tầng,một tum.Vềhưu,nhưngcôgiáoKhiêmvẫncóhọc trò.Máitumnóctầngba,dànhriênglàmlớpdạythêm.Mỗithángthunhậpgấphailầnlươnghưu.

Chuyểnnhàmới,ôngVỹthấtnghiệp,vìbệnhtrĩchữaởbệnhviệnhiệuquảhơn.BàKhiêmcũngkhôngmuốnchồnglàmcáicôngviệcvừabệrạc,

vừamấtvệsinh.Vớilại,ôngVỹcàngcótuổicàngnhưngườichậpcheng.Bâygiờ,mộtbêntai lạinghễnhngãng.Nhàhaingườikhiếmthính.Bàmẹvợthìđiếcđặclưngcòngnhưcontôm,lúcmàocũnglủithủidướitầngmột,tronggianbếp.Anhconrểthìbịttainàycũngkhôngngherõtaikia.

Đang hí hoáy với xấp bản thảo cũ nát, bốn góc đã quăn tít, chứng tỏchúngđượcviếttừrấtlâu,nhưngcólẽkhôngbaogiờkếtthúc.Đólàphácthảotiểuthuyết"Chântrờihoangtưởng",màngàynàotácgiảcũngđánhvậtvới nó hàng giờ, thấy có người đứng sau, ôngVỹmới chậm rãi quay lại,giươngđôikínhnhìnchằmchằm.

-Aiđâynhỉ?Anh em xa nhau biền biệt bốnmươi nămmà gặp nhau cứ như người

dưngnướclãthếnàysao?ÔngVọngđứnglặng,nỗitúidângđầycổ.ÔngVỹlùilại,nhòmtừđầuđếnchân.-CóđúnglàVọngkhông?Ởđâuvề?-Emđây.ThằngVọngđây.Vọngômchặtônganh,khócrưngrức.Thươngchomộttàinăngbịthui

chột.Thôngminh,sắcsảolàthế,màgiờ,nhưngườicổxưa.BàKhiêmnhìnhaianhem,cũngkhóctheo.-ChúVọngvừaởMỹvề.AnhChâuHàđếnkểchuyệnvềchúấymãi,

anhkhôngnhớà?ÔngVỹvỗbồmbộpvàocáitráncònlưathưavàisợitóc.-Atôinhớrarồi.Việtkiềucókhác,béotốtquá.HômChâuHànóđiMỹ

về,cómangtiềncủachúgửibiếutôi.Cámơnlắm.TôibảonhàtôicấtđiđểgópvớichúCụcxâynhàthờ.

BàKhiêmmởtủmangrachiếcphongbì.-TiềnchúgửianhChâuHàđemvề,tôivẫnđểnguyênđâyAnhchúnhất

địnhbắtmangvềđưachúCục.Tôibảođợichúvềxinýkiếnchú.ĐưachothímNhi,khéolạinhưcáinămnào…Tôibànvớichúthếnày,haylàdànhtiềnđểxâychochúngôinhà,hoặclàmuachochúcănhộởHàNội.Giàrồi,vềquêmàở,anhemchúcháucónhau.ConMaivớithằngPhongnhànàylúcnàonhắcđếnchúcũngxuýtxoathươngchú.Chúngnóbảo,nhànàychỉchúcó tìnhcảmvớiquêhương làngxómnhất.Chúngnóbảo,chỉ thươngchúởmộtmình.ConVy,cũngphảichămchogiađìnhriêngcủanóchứ.Cótuổirồi,bơvơđấtkháchquêngười,tộilắm…

NhìnđôimắtbàKhiêmhoeđỏ,ôngVọngthấybùingùi.Thờigianchẳngchừamột ai, kể cả người chị dâumà ông cứ tưởng sẽ chẳng bao giờ già.Ngàymới thống nhất, ông ra Hà Nội, cô giáo Khiêm còn tươi tắn, đoan

trang,vậymàbâygiờ,trôngđãxơxác,tócbạc,damồi.CũngmayôngVỹđắc địa cung thê. Văn chương nghèo kiết xác, lại tù tội, bệnh tật dề dề.Không có chị Khiêm chèo chống bươn chải, nuôi hai đứa con cùng tốtnghiệpđạihọc,cócôngănviệc làm, thìkhôngbiếtđờicònkhốnnạnđếnđâu?

-Sangnămemnghỉhưu.Rồisẽtính.CókhiemvềquêởvớicôHậu.Trongnhàmình,chỉcôHậulàkhổnhất.

-HồiconTrinhMailấychồng,nhàtựnhiênrộngvungvinh.BàcụnhàtôibảovềđóncôHậuraở,nhưngcôấynhấtđịnhkhôngđi.

-À, cháuMai với cháu Phong thế nào?Nghe nói conMai lấy chồngngườiÚc?

-Vâng.CháuMailàmởVietnamNews.ChồngnólàchuyêngiadựáncủaFAO.HaiđứavềởbênÚcrồichúạ.CòncháuPhong,tốtnghiệptinhọcBáchKhoa,đangchờmộtsuấthọcbổngđiNhật.

-Emmừngchoanhchị.Quacơnbĩcựcrồi-ôngVọngđưalạiphongbìchochịdâu-Đợtvềnàyemmuốnbànvớicácanhchịviệcxâylạingôitừđường…

ÔngVỹnói:-Tốtlắm…Khôngphảibàn.Cứthếmàlàm.BàKhiêm,nhưchợtnhớrađiềugì:-ChúVọngcóngườibạnnàoởHàNộitênlàLêĐoànkhôngnhỉ?-Chịbiếtcậutaà?Cậutaởđâumàhômvừarồiemđihỏithămkhắp

khuvườnhoaTậpKèn,nhưngkhôngainhớ.-LêĐoànlàbạnchícốtvớicậuĐàoPhanKhánhnhàtôi.Cảmộtđạiđội

thanhniênHàNộiởNôngtrườngQuanChivàochiếntrườngQuảngTrị,chỉcóĐoànvàhaingườinữatrởvề.HômĐoànmangvềchomẹtôinhữngkỷvậtcủacậuKhánh,mẹtôitưởngkhôngsốngnổi…

-Từnămmườihai tuổiĐoànđãnói tiếngPháplàu làu.EmnhớtrướcngàyemđiNam,cậuấylấytrộmcủabọnlínhLêDươngmộtkhẩuRulôvà167viênđạn,nóisẽbắnchàomừngbộđộivềtiếpquảnHàNội…

-Saukhixuấtngũ,LêĐoànlấycôvợHoakiềuởphốHàngBuồmvàdạytiếngPhápởĐạihọcSưphạmHàNội.NhưngrồixảyrasựkiệnngườiHoa, vợ chồng cậu ấy phải chạy sang Hồng Công. Rồi sang định cư ởPháp…Mớiđâycậuấyvềnước,đếnnhàchơi.Cậuấyhỏithămvàxinđịachỉchú…

-Vậyư?KhôngngờcậubéghétcayghétđắngthựcdânPhápngàynào,giờlạisangnươngnhờnướcPháp…

ÔngVọngbuồnngơngẩn.ÔngbỗngnhớlạicáingàyLêĐoàndẫnmìnhquabãiphânbắcthốikhắmởgầnkhuGiảngVõvàkhinhbỉnóivớiôngvềmónhàngmànướcmẹĐạiPhápkiếmđượcđóng thùnggửivềMẫuquốclàmgiàuchonhữngxưởngrượunhoởBoocđô,ởBrơtanhơ…VềHàNộilầnnày,ôngcốtìmlạikhubãiphânbắcngàyxưa.Nơiấy,giờđãmọclênmộtkháchsạnbốnsao…

BàKhiêmxoaysangcâuchuyệnkhác:-AnhKýLạngvàhọhàngnhàtôiởMỹcũngmớivề.Việtkiềuhồinày

đượcnhànướcđóntiếpnhưnhữngthượngkhách.À,màchúbiếttingìvềnhàvănChâuHàchưa?

- Em cũng đang muốn gặp bác ấy, nhưng điện thoại đến báo VănChương,họnóiôngấychuyềncôngtácrồi.

-Đúnglàchuyểncôngtác.Tổchứcđiềuôngấylênvịtrícaohơn.NhàvănChâuHàbâygiờ thếmàsướng.Cơquanmớinày támmươi tuổimớiphảivềhưu…

-Có chuyện ấy ư?AnhChâuHà thôi chứcTổng biên tập báoVănChương?

ÔngVỹnghiêngbêntailệnh,chămchú.Rồimắtôngbỗngloélênnhưcôngtắcđènvừabật.

- Cái chức mới của Châu Hà chỉ là hữu danh vô thực… Thằng VănQuyềntìmcáchlậtđổđểngồivàoghếTổngbiêntậpbáoVănChương.Nókhaimanbốntuổi,cưasừnglàmnghé…ChâuHàđiMỹlàvàobẫycủanó.Nógài người, chụpđược ảnhChâuHànhận tiền của thằngDuSan.Tiềnnhuậnbúthẳnhoiđấychứ.OanởmấytrămđồngthằngDuSannógửibiếutôi.Cáithằngnhàvăn,khibiếtmìnhphảnbội,nóđauđớnlắm…Dẫusaonócũnglàthằngbạncũ.ThằngChâuHàtránhsaođược?Vậymàphảidùngtớikế"điệuhổlysơn"vớiChâuHà.Lừachonóđiđểthayngựagiữađường…Vănnghệmàlại.Đấuđá,tranhgiànhquyềnchức,giảithưởng,thì…hếtý…

Nóichuyệnmộtlúc,hìnhnhưnãobộcủaVỹmớivậnhànhsuônsẻ.Ônglạitỏrasắcsảovàhómhỉnhđáođể.HoárabộphậnEntercủaôngbịtrụctrặc.ÔngVọngnghĩthế.

***ÔngVọnglạimangchuyệnxâynhàthờbànvớiôngLợi.Từngàynghỉhưu,đồngchíChiếnThắngLợihụthẫng,nhưngườiđang

ởtrêncaobỗngrơibịchxuốngđất.LẽraôngLợiphảilàmmộtkhoáTrungươngnữa.Ôngđãkhailạilýlịch,rútđượcbatuổi,sovớiquyđịnh,vẫncòntrongdiện tái cử.Nhưng thóiđờighenăn tứcở.Phechốngđốicuồng lên

nhưhổđói.Hếtmoichuyệnlýlịchkhaiman,khôngrõràng,lạiđếnchuyệnquanhệbấtchínhvớibàCam.Rồiđùngmộtcái,xảyrachuyệnbứctườngBerlinsụpđổ.LêKỳChu,conngoàigiáthúcủaôngvớibàĐàoThịCam,đượcgửisangĐôngĐứchọcđểlàmluậnántiếnsĩ,đãtrốnsangTâyĐức.ÔngLợibịloạihẳnkhỏichínhtrường:ThậmchícònbịloạikhôngđượccơcấutrongBansoạnthảoChiếnlượcnăm2000.

Vềvườnvớinỗibuồncủakẻvẫnưuthờimẫnthế,bịthảiloàicộngvớinỗidaydứt,đauđớn,hoangmangphetabịtanrã,ônganhcả,trụcột,đầutầucủacảhệthống,nhưngườikhổnglồ,nhưngchânđấtsét,bỗngbiếnkhỏimặtđất,khôngcònchútdấuvết.

Mấythángđầu,ôngLợithamgiacâulạcbộhưutríBaĐìnhchokhuâykhoả.Hếtcầu lông,cờ tướng,bóngbàn,bơi lội lạivàocăng tinuốngbia,đọcbáo,bànchuyện thờisự thếgiới trongnước.Haiôngchungnhaumộtvạibiahơi,hoặchaiôngbacốc.Vìôngnàocũngđáiđường,huyếtáp,timmạch.RiêngtướngQuảngLạc,chiềunàocũngbơinămvòng,uốngbavạivớimộtgóilạcrang.Cànguống,mặtcàngtái,nóicànghăng.ÔngLợithấylạchocáiôngtướngnày,mồmnhưcáiloa.Chuyệnnhà,chuyệnconcái,cứbôbôgiữaquánbia,quávạcháochongườixemlưng.

-ÔngLợiơi,thằngChunóđangtìmcáchnhậpquốctịchĐứcchovợvớiconnóđấyôngạ.ConLinhđiệnvềhỏiýkiếntôitôibảo,tốnkémgìcũngcứnhập.Sinhsốngởđấtngườitamàcứbịcoilàdânngụcư,dânhạngbét,thìthàvềnhàmàlàmănbuônbán.Mangđôla,mangDMácvềđâymàmuađấtkinhdoanhbấtđộngsản.Ởnướcmình,cóđô la tiêubâygiờ làsướngnhất…ÔngLợiơi,vợchồngthằngChunóđangtínhvềNgamualạicáichợVòmthànhlậpmộtsiêu thịcủangườiViệt.ConLinh,condâuôngđấyaingờlạigiỏikinhdoanhhơncảchồng.ÝđịnhchuyểnvềNgalàdoconLinhđềxuấtđấy.ChúngnócókếhoạchxâymộtnhàmáysảnxuấtmìănliềnởMát.HợpđồngliêndoanhvớicôngtyHoaSơntrongnước,coinhưxong.Bọntrẻbâygiờtáotợnthật.Rồichúngnósẽthaythếchúngtalàmlạihết.Tôithấychánchocácông.SắpđihầucáccụCácMác,LêNinđếnnơi,màmởmồmlàlodiễnbiếnhoàbình,cáchmạngvôsảnthếgiớilâmnguy.TôithìkhoáinhấtcâunàycủaMác:Khôngcógì lịch sửđặt ramàconngườikhônggiaiquyếtđược.Chúngtađãlàmxongviệccủamình.Đừngápđặt.Đừngnhưmộtôngbốbảothủ,giáođiềusĩdiệnhãokhithấymìnhsai.Thếhệtrẻnókhắcbiếtcáchđưanướctahộinhậpvớithếgiới…

Nghe tướngQuảngLạckhoecon,bànvề thờicuộc,ôngLợichỉmuốnchuixuốngđất.Thậtchảralàmsao.Khôngcònlậptrườngtưtưởnggìsất.

Trongkhiconngườitaramặttrận,thìconmìnhlủi,đượcgửi"cáigáo"sangLiênXô,rồilạiđượcđàotạobàibản,trởthànhsĩquantênlửa.ĐánhmộtvàitrậnđãđượcĐảng,nhànướcchođihọcđạihọc,rồilạiđượccửđitunghiệpnướcngoài.Giờchuồnsangnướctưbản.Đãvongơnbộinghĩacònkhôngbiết thẹn, thếmàôngbốcứoangoang làmnhưcon rể congáimình thứcthời, tàigiỏi.Rác taiquá, chốiquá,ôngLợibỏ,khôngđếncâu lạcbộBaĐìnhnữa.

Cónhữngđêmkhôngngủ,ôngLợinằmchongmắt,nhìnmãivàobứcảnhBácHồ.Đêmnào ông cũng thắp chiếc bóng đèn đỏ ba vôn thay chongọnnếntrênbànthờBác.Ngọnnếnhắtthứánhsánghồngrực,khiếnôngLợicảmthấyôngCụnhưtiênônggiữavừnghàoquang.CólúcđôimắtôngCụnhìnôngLợiđămđăm.Ôngnhắmmắt lại.Thấyhiểnhiệnnhữnghìnhảnh từhồichiếnkhuViệtBắc,đếnnhững lầnđượcgặpBác saunày.ĐờiđồngchíChiếnThắngLợi,diễmphúclớnnhấtlàđượcgầngũi,thụgiáotrựctiếptừBácnhiềulần.ThánhnhânnhưôngCụtrênđờichỉcómột.PhúcđứcchonướcViệtcómộtvĩnhânnhưôngCụ.NếuôngCụcònsống,phemình,nướcmìnhhẳnsẽkhác.CókhimàChủnghĩaxãhộisẽtrụlạiđược.Cókhimà tình hình thamnhũng, bè cánh phai nhạt lý tưởng, suy thoái đạo đức,chệch choạc. phương hướng sẽ được ngăn chặn? Xưa nay các vĩ nhânthườngcónhữngtácđộngquyếtđịnh làmthayđồi lịchsử.ÔngCụđi rồi,tươnglaiđấtnướcgiaovàotaybọntrẻnhưthằngChuthằngNhấtnhàông,rồisẽrasao?

ÔngLợibuồndaidẳngvềchuyệnvợchồngChubỏsangĐứcCókhácnàothằngemvongbảnNguyễnKỳVọngcủaôngbỏnướcditảnsangMỹ?Có lúc ôngLợi chợt lởn vởný nghĩ:Giá nhưôngkhôngquá vội vàng tổchứccái lễnhậnchaconhọhàng, lạiđỡdaydứt.VợchồngthằngChunólàmchocảôngvàbàCamnhưcùngđeomovàomặt…

ĐãthếmấymẹconbàLàlạihùanhauchốnglạiông.TừhồithằngNhấtlấyvợ,bốnmẹconvềhẳnmộtphe.Họcôngkhaigiễuônglàcổhủ,lỗithời.Mẹconthườngtúmtụmnhaunhưbuônbạcgiả.Ôngcôđộcnhưconhồgiàtrongvườnbáchthú,mắtđầygỉ,nhìnquasongsắt.Thìra,trongkhiôngâmthầmgặmnhấmnỗiđauthờithế,thìmẹconhọđãlàmnhữngviệctàyđình:ThằngChiếnThốngNhất,vừachântrong,vừachânngoài.Chântronglàdoôngbốtrí,gàicắm:VừatốtnghiệpĐạihọcBáchkhoa,ôngđãlochovàoBộKinhtếlochochânđảngviên,làmconrểôngThứtrưởngthườngtrựcrồichỉmộtnămđãlêntrợlýTổnggiámđốcDựánTC99.Vừacótímáumặt,aingờanhchàngcóvẻngờnghệchphổibònàylạixoạcngaymộtchân

rangoài,làmPhógiámđốcCôngtykinhdoanhtổnghợpĐạiViệt.ÔngcònlạgìcáicôngtyĐạiViệtnày.CómàĐạiViệtgian.Sânsaucủabọnthamnhũng.Ôngcảnhbáongay:"Liệuliệumàlàmăn.Buôngianbánlận,mócngoặc, thamnhũng là không xong với tôi!". ThằngNhất đưamắt cho vợ.ConThuývộihớt lẻochồng:"Bốyêntâmđi.BaconcònlochoNhấtnhàconhơncảbố".ÔngLợiđịnhnói:"Chỉsợđếnlúcbaconchúngmàyvàonhàđáthìlạicầucứutao",nhưnglạithôi.

NhàôngLợi,trừông,bâygiờđangtrởthànhmột"lòsảnxuất"tiền.Caothủnhất,đúnghơnlàsiêucaothủ,phảikểđếnbàLà,vợông.CáicôMaThịLàngườidântộc,hiềnlành,thậtthànhưđếmngàyxưa,nàongờgiờđãbađầusáutay,nổitiếngtronggiớikinhdoanhđịaốc.Từhồinghỉhưu,bàLàxoayracôngkhaibuônđất,muanhà.Tiềnđâura?Chỉcóăncắphaybuônhàngtrắng,chứthamôthamnhũngđâuđếncáithábà?ÔngLợitrahỏi.Phảidùngthủđoạnépcung,mớmcung,doạcóngườinóibàbuônthuốcphiệntừtrênquêxuống,lạicóngườibảobàngủvớimấythằngchaTổnggiámđốc.CuốicùngbàLàsợquá,vừakhóc,vừakhaituồntuột:

-Thươngônglàmcánbộcấpcao,lạigiữtrọngtrách, tôikhôngdámỷthếchồngđểlàmbừa.Tôichỉlàmăncòcon,lươngthiện.CũnglànhờcáicửahàngTônĐảnmàôngđãxinchotôivềđấy.Ởđâuthiếuđóichứlọtvàođấyquáchuộtsachĩnhgạo.Sướng,nhưngtôicó tính loxa,chịukhónhặtnhạnh,ăndè,tíchcóp.Muatemphiếu.Dồntừnggam,từnglạngtemphiếukháchmuathừa.Bớtxénbộlòng,quảbồdục,cânđường,góimìchính,bìađậuphụ…MỗithángtôilạiđếnbàTàiTiếnởHàngĐào,đổithànhvàng,cấtđi.Ănxẻnđểdèhàngchụcnăm,đượcvàichụccây.Tôicấtvàngtrongcáilànrẻráchởđáytủ,ôngtoànnghĩchuyệnđạisự,làmsaomàbiếtđược.ChođếnkhiôngcóchântrongBanđổitiềnTrungương,biếtđượcthôngtinquaông nói, sẵn vàng trong tay, tôi tung ra thumua tiền cũ, rồi chuyền ngaythành vàng.Đến khi tiềnmất giá thì trong cái làn rẻ rách của tôi, như cóhàngtrămcongàđètrứngvàng.Tôilạidùngvàngđểđổithànhđất, thànhnhà…

-Cóthậtthếkhông?-ôngLợibànghoàng.-Tôinóisaitôichết.ChỉthươngcậuLó,emruộtmẹtôi.Bánmườihai

con trâu để giành tiền làmnhà.Tin nhà nước, gửi tiết kiệm, sau đổi tiền,mườihaicontrâukhôngmuanổimộtcongà.CậuLótiếctrâuquá,uấtquá,ănlángóntựtử…Giábiếtcậubántrâu,tôiđãđổithànhvàngchocậu,thìđâuđếnnỗi…

Thươngôngcậu,bàLàkhócnhưmưa,làmôngLợipháthoảng.Nhưcậu

họctrònhỏvừaquamộtgiờkhaitâm,ôngLợinằmúpthìa,vòngtayômvợvànghĩngợi.Cáitrílựđànbàghêthật.ÔngLợicóxáchdépchovợcũngkhôngđáng.Rõlàlàmănchânchínhchứcòngìnữa?ChilợidụngkhehởcủachínhBách.Thiếtthựcmàkhôngảotưởnghãohuyền.Biếtkinhdoanh,xoayxở,biếtchớpđúngthờicơ,làđãchuyểnbạithànhthắng.BàLàchỉlàquân tốtđen,nhưngđãdámsangsông,dámluồn lách tránhđượcxepháomãđốiphươngđểnhậpcungbắttướng.

Câuchuyện làmăncủabàLàđã làmđầuócôngLợisángra.Nókhaithôngchoôngmọibếtắcvềlậptrườngquanđiểmvànhữnghệthốnglýluậncaosiêuvàrốirắm,màôngnhưconnhện,bịcáibẫycủachínhmìnhquấnvào.Ông thấymình bỗng thoát xác khỏi nhà chính trị, trở thànhmột ôngchồngyêuvợcảmphụcvợ tậnđáy lòng.Khôngcầnnói,bàLàcũnghiểuôngđang tự thú lỗi.Lâu lắmrồi,đêmấy,bàmớigặp lạianhchàngChiếnThắngLợiđươngtrai.

***CảmhứngcủaôngLợicòndưâmtớikhiôngVọngđếnnhà.VừathâyôngVọngởcổng,ôngLợiđãchạyra,chầmbậpmừngrỡ.Ông

chủđộngkéoemtraivềphíamình,ômrấtlâu,vớitấtcảnỗixótxa,mừngtủi của tình cốt nhụcbị xa cách, cònhơn cả cuộc chia ly rồi đoàn tụ thờichốngMỹ…

-CácanhởBộNgoạigiaokhenphongtràoViệtkiềuởNewOrleansvàvaitròcủachúlắm.LầntôisangthămCubacóghéquaNewYork,nhưngkhôngxuốngchỗchúđược.Với lạidạoấynghe tinchú thímbỏnhau, tôichánquá…Chú thì tôi tin.Nhưng thímấy sangbênđó, bậpvào lối sốngthựcdụngkiểuMỹ,khógiữlắm…

BàLàmangnhokhôvàhoaquảra,thấynétmặtôngVọngkhôngvui,vộiđávàochânchồng,nói:

-Hômnaychúnhấtđịnhphảiở lại ăn cơmvới anh.Lát nữagọiđiệnthoạimờicảchúVỹthímKhiêmnữa.Anhchútừhồivềhưu,hiềnhẳnra…À, phải khoe với chú. Cháu Chiến Huyền Ly được sangMỹ du học rồi.TrườngHơ-váthayHu-vớtgìđó,nghenóichỉchuyênđàotạochoconnhàgiàu.Nhưngcháuchúthiđỗ,đượchọcbổngchứkhôngphảiđiduhọctựtúcnhưconemcácôngBộ,Thứtrưởng,Tổnggiámđốcnhiềutiền.CòncháuNhấtcủachúhồinàytiếnbộlắm.VợchồngcháumớicócáichòihóngmáttrênHoàLạc.Tốicháunóđánhxe lên,anhemchúcháunghỉ trênấychothoáng…

-Emcònởnhàlâu.Ănuốnglúcnàochảđược-Vọngnói-Cóchuyện

nàyembănkhoănquá,muốntrìnhbàyvớichị.-ChuyệnmuốnvềViệtNamkiếmcôvợnhỏphảikhông?-ôngLợinheo

mắtcườitinhquái,nhưmuốnnốitiếpcâuchuyệnvừabỏdở.BàLàlạivéochânchồng.-Chuyệngì,ôngcứđểchúnói.ChúVọngbâygiờlàưutiênnhất.-Suốtmấyđêmnằmởnhàthờmàemkhôngthểchợpmắtđược.-Thảonào trôngchúkhôngđượckhoẻ -BàLànói -Hay làchúCục,

thímNhilạikểchuyệnmaáotrắngtrồngcâychuối?ThímNhibịarachuyệnđổitiền,tôilạgì.NghebàTàiTiếnnóithímấymangvàngragửi,tôiđãnghingay.NgườinhưthímNhimàchịumấttrắngsốvàngchúgửilạiđểxâynhàthờthìtôichẳngtin…

-Mộtmấtmườingờ,chịạ.EmtinthímNhinói.Chuyệncũchoquađichị.Emmuốnnóingôi từđườngnhàmìnhsắpsập.Hồicảicách,giađìnhôngCỏnpháhaigianbên,làmxiêumộtphíahồi.Vớilạitừhồicụnội,quanĐốchọcNguyễnKỳĐồng,chodựngngôitừđường,tớinayđãgầnmộttrămnămmươinăm…

ÔngLợibỗnggiậtmình.-Đãlâuthếkiaà?Vốncổđấy.TôibiếtquanhHàNộicóngôinhàcụPhí

ởHươngNgảilàcổnhất,hơnhaitrămnăm,bênvănhoáxếphạngnhàcổ,đangcódựántôntạo.Hồicònmồmathầy,ôngcụvẫnbảobachữNguyễnKỳViên là chữ của cụTamnguyênYênĐổ…-Đangnói, ôngLợi bỗngngẩnra,cốmoitrongtrínhớ-Cònbứchoànhphiviếtbachữđạikhảmtraitrênbanthờ,cũngnghenóicủanhàthơNguyễnKhuyến,làchữgì,chúcónhớkhông?

-Dạ,DưỡngNhấtChân.ĐấylàýlấytronghaicâuthơcủaDanhyLêHữuTrácviếttrênđườngtừHươngSơnrakinhđôThăngLong:"Độnthếtòngydưỡngnhấtchân.Bấttriviphúkhởitriban".

-Cáccụthâmnhothật-ôngLợigậtgù-Trốnđờitheonghềthuốcđểgiữcáithuầnnhấtcủamình.Khôngcầnbiếtđếnsựgiàuthìcósáchicáisựnghèo.Câuấycóphảidịchnhưthếkhông?

-Dạ,đúngvậy.CụTamNguyêncóýnóichihọNguyễnKỳnhàtasẽcóngườitheonghềy,việcnàyquảứngngayvớithầymình.

-CảvớiônglangtrĩNguyễnKỳVỹcủachúngtanữachứ?-ÔngLợibỗngbậtcườikhụckhục.Lâulắmmớithấyôngcười-Mànày,bứchoànhphiấy,nghenóinhàCóntháoxuốnglàmvánchắnchuồnglợn.Bậyquá,bứcấylàbảovậtquốcgiađấynếucònthìvôgiá…

ÔngVọngbỗngthởdài.Nhìnônganhhảhê,khoánghoạt,ôngchợtnhớ

tớinhânvậtQuỷVươngtrong"Tâyduký",bắtĐườngTăngđịnhănthịt,rồilạigiảlàmthiếunữđểđánhlừaTrưBátGiới.ÔnganhtraicủaôngthờicảicáchruộngđấttừnglàQuỷVương,đoànphócảicáchởTháiBình,kýlệnhgiếtoanbaođịachủ,giờlạiphủitaynhưkẻvôcan…

Chuyệnxâylạingôinhàthờ,khôngngờđượcôngLợiủnghộnhiệtliệt.-Chúđứngralàmlàhợplẽnhất.Tôinghĩmãirồi,việcnàyphảichúlàm

cầuđường.Lâulắm,saungàynghỉhưutôimớivềlàng,cóthờigianthămthú.HoárasứcsốngcủamộtngôilàngViệtnótrườngtồnhơnanhemmìnhtưởngnhiều.Đãđivợinửa làngraHàNội, lênNghĩaLộ,vàoLâmĐồng,BìnhPhước,sangcảNga,Tiệp,Pháp,Mỹ,Canada…làmđủnghề,khoácđủmàucờsắcáođểkiếmkếsinhnhai,màgiờcáilàngmìnhlạisinhsôi,pháttriển, lại trùphú,đôngđúchơncảngàyxưa.Tốcđộđôthịhoánhanhquáchú ạ.Cái rãnh trước cửa đình anhvới các chúvẫn bơi hồi bé, vẫn tranhnhau leocầuphaođốtpháongàyTết,giờ lấphết,biến thànhmộtdãyphốsầm uất. Ngôi đình các cụmới dựng, còn to hơn cả đìnhĐụn ngày xưa.RiêngcácngôinhàthờmấyhọHoàng,họTrần,họPhanlàngtathìđuanhauxây cất khiếpquá.Đợt này chú cho cải tạo lạiNguyễnKỳViên nhàmìnhcũngphải…TôitraotoànquyềnchochúvềbànvớichúQuặchọpxinýkiếncácvịcaoniêntronghọ,rồilênkếhoạchtiếnhành…

-Dạ, cóýkiếnchỉgiáocủaanh, emsẽ cốgắnghết sức…-ôngVọngrưngrưngnắmmãibàn tayôngLợi.Tựnhiênông thấyânhậnvì lâunaychưahiểuđúnganhtraimình.

TrướclúctiễnôngVọngvề,ôngLợighétainóinhỏ:-Lẽra,tôilàanhtrưởng,lạilàtrưởngchi,tôiphảiđứngraquánxuyến

công việc. Nhưng dầu sao tôi cũng là anh cán bộ cách mạng tiền khởinghĩa…,đứng rakhông tiện.Cònchuyệnđónggóp…Biết là chúcó tiền,nhưngkhôngthểđểmìnhchú.ChúVỹvớichúCụcthìkhôngnóilàmgì.Vợchồngtôi,cánbộhưutrí,chẳnggiàucógì,nhưngsẽgópcùngvớichú.

-Chuyệnnày,anhcứđểemlo.Emtựnguyệnmà…-Khôngđược.Chúphảiđểtôigópphần.NhàtôivớicháuNhấthồinày

làmănđược…Vớilại,cáinhàcủachútrongSàiGòn…-Emđãquênngôinhàấyrồi…TrướckhiđiemđãsangtaychoKhuất

SỹHào.-CáithằngchaHàoấyvớicáicôXoannhântìnhcủanólàlũlưumanh.

Nólừachúđểcướpkhôngngôibiệtthựấy.Saukhichúđi,tôiphảibayvàongay.Maychonó,tôithươngtìnhkhôngtốngnóngồitù.NgườicủatôibắtHàovớicôXoankhaiđãlợidụngchúđểchiếmđoạttàisảnngườivượtbiên

nhưthếnào…Tôiđãchotịchthusungcôngngôinhà.Tấtnhiêncácanhởthànhphốsaunàyđãbốtríchotôimộtcănnhàkhác.

ÔngVọng toát hếtmồ hôi hột.Không ngờ ông anh của ôngmưumachướcquỷkhônlường.

-Cáilộccủangôinhàấy,tôicũngchẳngănmộtmình-ôngLợinóitiếp-Trảchúthìđờinàochúlấy.Tôiđãbànvớibànhàtôigópvàivạngạchđểchúxâynhàthờ.Chuyệnnàychỉnóiriêngchúbiết,chúcũngkhôngcầnphảituyênbốvớiai…

Trên đường ngồi taxi về nhà ông Vỹ, ông Vọng cứ nghĩ mãi về câuchuyệnvớiôngLợivừarồi.ChẳngcònmộtchúttínhcáchnàocủatônganhcảNguyễnKỳKhôingàyxưa.

-Chẳngcòngì…ÔngVọnglẩmbẩmmãi.Đếnkhianhláixehỏi,đivềđâu,ôngmớingẩnra.Ôngđãquênbéngtên

đườngphố,sốnhàcủaVỹ.-Thôi,chúcứchođilòngvòngquanhHàNội,đườngnàotuỳchú,coi

nhưmộtcuộcdạochơithòimà.HàNộihồinàythayđổinhiềuquá.Đimộtlúc,cókhitôilạinhớraphốnhàônganhtôi…

***Phảiđếnlầnvềnướctiếptheo,khiôngVọnghoàntấtcảcthủtụcnghỉ

hưutạiMỹ,việcxâydựngNguyễnKỳViênmớivàokỳnướcrút.Suốthainăm,khuđấtbẩynghìnmétvuôngđầulàngĐộngnhưmộtđại

côngtrường.CáixưởngmộccủaĐinhMạnởcổngđình,chỉgiữlạimộtvàithợlàmcầmchừng,cònmáymócchuyểnhếtvàokhutừđường,sảnxuấtvàlắprápluôntạichỗ.

MạnthuêhẳnmộtkípthợlànhnghềtrênSơnĐồng,ThạchThấtchuyênlàmcácchitiếtkỹ,mỹthuậttinhvi:lọng,vuốt,chạm,trổ.NhómthợnàydoôngthợcảcócụnộitừngđứngđầuhiệpthợtutạochùaTâyPhương,tácgiảcủanhữngphotượngLaHánbấthủ.NhómthợthứhaigồmnhữngchuyêngiamộcnổitiếnglàngĐồngKỵ,chuyênvềkhungnhàvớinóc,câuđầu,xàgồ,quágiang, trụ,đấu…màgiữacácbộphậngắnvớinhauchỉbằngcáchãm,chốt,contrỏ,tuyệtkhôngdùngtớimộtcáiđinhsắtnào.ĐâylànhómthợvừahoànthànhkhunhàTháihọcởVănmiếuQuốcTửgiám,HàNội.

Phầnnề,sửdụngximăngHoàngThạchmác400,cátvàngKimBôi,sảnphẩmđấtnungthượnghạngcủaBátTràngvàGiếngĐáy,baogồmngóimũihài,gạchđỏlátnền,gạchhoavăntrangtrí…Phầngạchxâyđạitrà,ướctínhvàichụcvạnviên,đượcsảnxuấttạichỗ.MộtlògạchnungtheokiểuTriềuTiêndựngngaytrongvườn,đấtvượthồđượcđưalênđểsảnxuấtgạchmộc.

NếunhưôngVọnglà tổngcôngtrìnhsưcủaNguyễnKỳViên, thìkiếntrúc sư trẻ tuổiNguyễnKỳTác làgiámsátkỹ thuật, bàNhi làm thủquỹ,kiêmgiámđốchậucần,cònôngCụcchỉnhưngườichuyênđểsaivặt.VisacủaôngVọngchỉcóthờihạnbathángmỗilần,ôngkhôngthểthườngxuyênvềViệtNam.Vìthế,ngườicóvaitròcựckỳquantrọng,miệngnóitaylàm,lođủcáckhâutừvậttưđếntiếnđộcôngtrình,tuykhôngchínhdanh,nhưngthựcchấtlàgiámđốcđiềuhành,đólàĐinhMạn,chồngcôHợp.

BàNhiquả làcóconmắtxanhkhichọnchồngchocongái.HồiĐinhMạnbịthươngởmặttrậnHàGiang,vềphụcviên,côHợpcứchêỏngchêeo.Cái vết chạm trổ ở cánh tayMạn hình trái tim cómũi tên xuyên quakhiếnHợpthànhkiếnvớianhchàngngaytừngàychạmmặt.Ngườithếắtphảiyêuhàngtạcô.Cằmvuông,mũitẹt,lầmlì,ítnói,cụcphảibiết.KhéomàlạigiốngôngKều,chồngchịĐất,đánhvợnhưkét.

HợpchêMạn,vìkhiấyđangtơtưởngđếnanhchàngđẹptraiconôngtiệmvàngtrênthịtrấn.BàNhiphảingọtnhạt,tỉtêmãi,đếnkhianhchàngtiệmvànglấycongáiôngphóchủtịchhuyện,Hợpmớichịuhạtiêuchuẩn.Hợpkiêucũngphảithôi.CônàngđẹpnhấtlàngĐộng.Dángcao,datrắng,mũi thẳng,môihồng,nhưđầmlai.Nếuđỗđạihọc, ra tỉnh, thìHợpchẳngchịulấyMạnđâu.Nhưngduyênsốtrờiđịnh,tránhsaochothoát.

Aingờ, lấyMạnhơnmộtnăm,Hợpđã thànhbàchủxưởngmộc.Vừakhai trươngmấy tháng,xưởngmộccủaMạnđãhúthếtkhách trongvùng.Mạntrúngliềnmấyhợpđồngđóngbànghếchocáctrườnghọc,làmkhungcửa,cầuthangchocácnhàcaotầngởHàNội.BíquyếtlàmăncủaMạn:Uytín,chấtlượnglênhàngđầu.Và,lạiquảchocácđốitácthậthậuhĩnh.

VàongàycấtnócgianchínhđiệnthìChiếnThốngNhấtláichiếcBMWđenbóng,cùngbàLàvàcôvợThanhThuýxinhđẹpconôngThứtrưởng,vềlàng.

DânlàngĐộngđãmấylầnlácmắtvìnhữngcáixeconcửaChiếnThốngNhất, nhưng lần này mắt còn lác nhiều hơn vì cô vợ của Nhất quá đẹp,khôngkhácgìhoahậu.Trẻcontronglàngrồngrắnchạytheoxe,cóđứahétlên:"Hoahậuchúngmàyơi.Đẹpđéochịuđược".

ThanhThuýđỏbừngmặt,cườiđắcý,nhưnglạilầmbầm:"Đồmấtdạy".BàLàsungsướngramặt.Khôngngờcơngơixâydựngbềthếquá.Chú

Cụclờkhờthếmàtuyểnđượctoànthợkhéotay.ChiếnThốngNhấtvàcôvợgiốnghoahậu,banđầucũngtấmtắckhen,

nhưngsaumộthồiđiquanhlàng,nhìnthấymấyngôitừđườngcủahọTrần,họĐặng,họHoàngcũngvừaxâyxong,thìbỗngthayđổiýkiến.

NhấtbịchoángngợpbớingôinhàthờcủahọĐặng,lừnglữngnhưThiênAnMôn,BắcKinh,vớimộtngôimộlớnnhưmộTàoTháongaycổngvào,cóbiacôngđứccụthượngtổ,tạctrêntấmđáxanhnguyênkhốicỡbằngcầumônsânbóngđá.CònchiếccổngcủanhàthờhọHoàngmớivĩđạilàmsao!Không kémgì cổng thànhCửaBắc,HàNội.Đến như hai cái ao senmắtrồngcủanhàthờhọTrần,thìkhótínhnhưThanhThuýcũngphảixuýtxoa,trầmtrồ.Nàngnhưtrởlạituổithơ,vộixắnquầnlộixuốngbậccầuao,xoàingườirađịnhháimộtbúpsen.Búpchânnõnnàlàmanhchàngđangđixeđạpbịhúthồn,đâmsầmcảngườivàxevàogốccâyphượngvỹ.

- Phải dỡ xuống làm lại thôi chúQuặc ạ - Sau khi đứng ngắm nghía,nheo đôimắt sau cặp kính dày như đít chai, đo lường cự li, tầm cao, bộkhungngôichínhđiện,Nhấttuyênbốxanhrờn.

NhữngaibiếtNhấthơnchụcnămtrước,hẳnlàsẽrấtngạcnhiênvềanhchàngcóbiệtdanhlàPieBêdukhốpnày.

Từmộtcậuhọcsinhphổthôngchậmchạpvàcóphầnngờnghệchthậtthà,từngàylấyđượccôcongáiôngThứtrưởng,làmtrợlýTổnggiámđốc,rồiPhógiámđốccôngtyĐạiViệt,Nhấtbỗngbiếnđổitínhnết,tựtintháiquá,trởnênkênhkiệurởmđời,nóinăngháchdịch.

-AnhNhấtbảosao?-ôngCụcchưakịphiểumô têgì,chưakịpphảnứng,Mạnđãđếnbên,yểmtrợchobốvợ.

-Taokhôngnóichuyệnvớichú-Nhấtphẩytay,nhưkhôngmuốnnóichuyệnvớitrẻcon,nhưnglạinhìnôngCục-Phảidỡxuốnglàmlại.

-Chúchưahiểuýanh-ôngCụcngơngác-Dỡxuốngtứclàthếnào?-Tứclàdỡxuốngchứcònthếnào.Chúchậmhiểuquá.Tứclàkhôngđạt

yêucầu.Phảilàmlại!MọingườidồnmắtvềphíaôngconđíchtôncủachihọNguyễnKỳ.Ông

phóngoã,nhìnmấyôngthợmộclắcđầu.HầuhếtngườilàngĐộng,dùbiếtôngChiếnThắngLợicóconngoàigiá

thú là Lê Kỳ Chu, anh trai của Nhất, nhưng người ta vẫn cho đó là conkhôngchínhthức.AnhChiếnThốngNhấtnàymớichínhhiệulàđíchtôn.

Mạnđãnóngmặt,mắtvằnnhữngtiamáu:-Anhnóiúpmởmãi.Vìsaophảilàmlại?Làmlạichỗnào?Nóitoạcra

đi.-EmMạnnónóiđúngđấy.Chúcũngkhônghiểuphảilàmlạichỗnào?-

ôngCụcphụhoạ.-Thìnóitoạcnhé-Nhấtkhoáttayvềphíatrước-Tôiđềnghịngôinhà

chínhđiệnkiaphảithêmhaigian,thánhbẩy.Khôngailàmnhàthờhọnăm

gian.Phảibẩyhoặcchíngianmới.bềthế.-SaoônganhkhôngcóýkiếnvớiôngBaVọngtừhồivẽmẫuthiếtkế?-

Mạncườikhẩy,bĩumôi.Tưởngônganhhợmcủathắcmắcvềkỹthuật,chứviệcnàythìvôtưđi.Mạnchẳngthèmtranhcãichophínhời.CứtheoýbácVọngmàlàm.Nghĩthế,nênMạnbúngmóngtayđánhtách,toanbỏđi.

-Aicho tôixembảnvẽ?Cácngườiquácoi thườngcái thằngđích tônnày.

-Thìaicócáiquyềnấy,ngoàiôngViệtkiềuyêunướcBaVọng?-Mạnvẫnthủngthẳngnóichơi.

-ChúVọngởđâytôicũngđềnghịlàmlại.Chứailạinhưcáitròtrẻconthếkia.Xemmấynhàtừđườngtronglàngcủangườitađấy,vừahoànhtrángvừavĩđại.Làmkiểunày,thìhọNguyễnKỳmìnhhènquá,lépvếquá.

-Nhưngngười tanhiều tiền.HọĐặngcónhữngnămViệtkiềuởMỹ,CanadavàÚc.HọTrần,riêngconôngtrưởnghọ,làmchứctổnggìtolắm,cung tiếnba tỷ.HọHoàng, tonhất làngcócôcongáihọ lấychồngThuỵĐiển,xincungtiếnmộttrămbamươingànEurô,nhưnghọchênữnhingoạitộc,gạtphắt.Cuốicùngbổđầuđinh,mỗisuấthaitriệurưởi-ôngCụcchậmrãigiảnggiảichoôngcháu.

-HọmìnhítViệtkiềuthìtôichi.Bốcontôichi.Cứdỡralàmlại!Hếtbaonhiêutiềntôichịutất-Nhấtnóioangoang,tayvungchémvàokhôngkhí, nhưngay tắp lựmuốngiật đổ nămgian khungnhà đangđứng chênhvênhnhưbộkhungxương.

-Điên.Đồđiên!-Mạnnhổmộtbãinướcbọt,bỏđi.-Aiđiênhảcháu?-LúcấybàLàvàcôcondâucũngvừaranghĩađịa

thắphươngvề.Thấycontotiếng,bàLàhoảngquá,chạylại.-Thằngnàyláo.Nólàcáithágìởcáinhànày?-Nhấtgiơnắmđấmlên.-Mẹxin-BàLàchắptay-Cóchuyệngìconphảiôntồnnóichứ,ailại

thế?-Nhưngconkhôngchịuxâykiểucòconthếnày.Conlàtrưởngtộc.-Bậynào-BàLànóikhẽvớicontrai-CònanhChuconnữachứ.Anh

Chuconmớilàtrưởngđíchtônconạ.-ĐãthếthìconsẽđiệnchoanhChuvề…Nhất làubầumộthồi,doạsẽbáovớichínhquyềnchongừngthicông,

rồicùngmẹvàvợlênxevềHàNội.***Đómớilàkhúcdạođầu.Mấythángsau,khôngbiếtcóphảiNhấtđiệnsangbênNgachoanhtrai

không,màvừaxuốngsânbayNộiBài,ChuđãbảophảivềgấplàngĐộng.LêKỳChu,trướckhisanghọcởCộnghoàDânchủĐức,đãlàmthủtục

xinthayđổihọ.Năm1985,bướcchânrakhỏibiêngiới,lýlịch,hộchiếucủaanhmangtênmới:NguyễnKỳChu.

ChỉcònmộtnămnữaChusẽlấycáibằngtiếnsĩđiệntử,thìbứctườngBerlinsụpđồ.Lẽraanhsẽvềnướclàmtiếpluậnvăn,hoặcxinchuyểntiếpsinhsangmộtnướckhác.NhưngChubỏ luônbằngcấp,họcvị,cùnghứahẹnmột chân trợgiảngởĐạihọcBáchkhoa,mộthàmgiáo sư tương lai.ChuchuồnsangTâyĐức,tìnhnguyệnvàotrạitịnạnchínhtrị.Đólànhữngngàycựckỳgiankhổ.Anhcóthểmấthết:Bốmẹ,giađình,vợcon,danhdự,nghề nghiệp, và, tất nhiên cả Tổ quốc. Nhưng anh quyết phải tìm đườngthoátkhỏicáinghèo.Thoátkhỏinhữngtemphiếuvànhữngcuộchọplêthêvôbổđểchỉbànnhữngchuyệntrờiơiđấthời.Chutin,ởĐứcanhsẽtìmralốithoát,bởingườiĐức,sautộiácmanrợcủaHitle,họbiếtcáchlàmlànhvớithếgiới,bởiđâylànơisảnsinhraCácMác,nhưnghọbiếtôngtachỉlàkhoảnhkhắccủalịchsử…SaunàyngheLinhkểlại,cảhaiôngbốđẻvàbốvợvừabiếttinChuxintịnạn,đềugầmlênphỉnhổđứaconphảnĐảng,phảnbộiTổquốc.ÔngLợiânhậnvìtrótlàmlễnhậncha,con.BàCam,bỏănbangày,suýtuốngseduxentựtử.Linhbịtrườngchonghỉdạy.Bèbạn,anhemxalánhhết.ÔngtướngQuảngLạc,thỉnhthoảnglạimởkhẩuK54,vunglên,bảogặpthằngconrểôngsẽbắnvỡsọ.

Rakhỏi trại tịnạn,Chuđi làmthuê,bốcvác,quét tuyết,dọnnhàxí…thượngvànghạcám,miễnkiếmra tiền.RồiChu tậphợpbạnbè, lậpmộtđườngdâybuônáoda,áobay,buônthuốctâychuyểnquaNgavềnước.Cónhữngchuyếnđánhxeluồnrừng,băngquaTiệp,BaLan,bịcảnhsátvàlínhbiênphòngđuổibắt,suýtbỏmạng.Chođếnkhicómộtgianhàng,trụđượcở Dresden, thì Chu móc nối cho vợ con qua đường đây du lịch lậu từHungarysang.RồiLinhkéothêmanhemhọhàng,ChuđưaôngcậuQuáchLiêucùnganhemdâymơrễmáởMườngBisang,lậpthànhmộtlàngngườiViệtởĐức.Môhìnhmộtdoanhnghiệpbắtđầumanhnhahìnhthành.

ChođếnkhihaivợchồngchuyểnhướngkinhdoanhvềNga,thìChunổilênnhưmộtthếlựcmớicủangườiViệttrongthươngtrườngvàcảtrongcáchoạtđộngxãhội.LàmchủđượckhuchợVòm,khốngchếđượccảmộthệthốngbuônbáncủangườiViệttrênlãnhthổtoànNgavàcácnướcĐôngÂu.

BạnbèđặtchoChubiệtdanhTavaritsTrâu(ĐồngchíTrâu),doâmChu,tiếngmiềnTrung,chỉcontrâu.TavaritsTrâunổi lênnhưmộtBốgià, làmbọnđầutrọcNgacũngphảikiêngnể.

Kiếm tiềnởNga dưới thờiTổng thốngBôritEnxin thật dễ dàng.DânNga suốt bẩymươi nămdưới chính thểXã hội chủ nghĩa, lớ ngớ như gàcôngnghiệp.Cáccửahàngmậudịchquốcdoanhtrốngtrơn.Baonhiêunồiápsuất,bànlà,dâymayso,tủlạnhSaratop…đãbịdânđầuđencuỗmsạch.Cáccựuchiếnbinhvệquốcmanghàngrổhuânchương,đồkỷniệmđibánđểlấyvàirúpmuabánhmỳ.DânđầuđenViệtNamđượcvínhưDoTháiphươngĐông chăndắt gà côngnghiệpbằngnhữnggóimì sợiVịHương,bằngquầnáomaysẵn,đồnhựa,dệtkimvàđủthứthựcphẩmhànghoáViệtNam,TháiLan,HồngCông,TrungQuốc…

Bâygiờ,Tổng công ty liên doanh của vợ chồngChumang tênThắngLợi,doNguyễnKỳChulàmChủtịchHộiđồngquảntrị,QuảnThịLinhlàmTổnggiámđốc, làmộtdoanhnghiệpđangành, liênquốcgia,cótrụsởtạiNga,Đức,ViệtNam.CôngtyĐạiViệtcủaChiếnThốngNhấtlàmộtthànhviên,chuyênvềkinhdoanhôtô,nhậpthiếtbịphụtùng,sảnxuấtvậtliệuxâydựng. Đón trước xu thế hội nhập, Việt Nam vàoWTO, Chu vừa cómộtquyếtđịnhchiếnlược:Chuyểnvốnvềquêkinhdoanhbấtđộngsản,kháchsạndulịchvàsảnxuấtthép.Mộttổhợptrungtâmgiaodịch,vănphòngchothuêvàsiêuthị,gồmmộtthápđôibamươisáutầngđanghoànthiệnthủtụcđểxâydựngtạikhuMỹĐình.Cácnhàchuyênmônnhậnđịnh,khoảngdămnămnữa,LiêndoanhThắngLợicủaChusẽởtrongtốp10doanhnghiệptưnhânhàngđầuViệtNam,ngangvớiHoàngAnhGiaLai,GạchĐồngTâmLongAn,Hoà PhátHàNội, Cà phê TrungNguyên,Dệt Thái Tuấn,MayViệtTiến,ThuỷsảnMinhPhú,ôtôTrườngHải,GốmsứMinhLongv.v…

Haianhem,cùngbốkhácmẹ,manghaicáihọlạhoắcChiến,Lê,lạihợptínhnhau, quýnhauhết sảy.Nếunhưcái thế củaôngbốđẻChiếnThắngLợi,cáiquyềnlựccủaôngbốvợThứtrưởngBộKinhtế,cáisắcđẹpvàsựquyếnrũcủacôvợThanhThuýkhônngoan,ranhmãnhchoNhấtnhữnglợithếtrongquanhệ,giaotiếpthìNguyễnKỳChulạichoemtraimìnhnhữngkinhnghiệmvôgiávềkinhdoanhnơi thương trường.Ngược lại, có thêmNhất làmphóchomình tạiViệtNam,LiêndoanhcủaChunhưmọc thêmhàngtrămvòibạchtuộc, thâmnhậpsâuvàocácchínhsáchkinhtếvĩmô,cáclĩnhvựckinhdoanh,cáckhuchếxuất…màcáccôngtynướcngoàivàcácliêndoanhkháckhôngthểcó.

-Ôngbốvợemvừatiếtlộ,đềnghịcủaBộgiaothôngvàBộKinhtếchotăng thuếnhậpkhẩuxecon lên támmươiphần trămđể tránhách tắcgiaothôngđãđượcBộTài chính trìnhChínhphủđồngý rồi -Nhất thôngbáongayvớiônganhkhihaianhemtrênđườngvềlàngĐộng-Anhphảigiải

quyếtsớmvụnhậphaitrămchiếcMercedes,đếđưahàngvềcảngSàiGòntrướcthángtám.CácanhHaiNamBộgiờđanglắmtiền,toànthíchxàisang.Emđãlàmviệcvớihảiquanxongrồi.

-Yêntâmđi.AnhsẽđiệnchocậuQuáchLiêulovụnày.MaianhvớichúphảilênchỗtayHoạt.Hắnđãragiá.Mỗiđầuxephảichibaphầntrăm.RồicònchỗtayTừ,mụOanhnữa…ChiphívụnhậpxenàykhôngdướihaitriệuUSD.Trựctiếpanhvớichúphảiđigiảingân…

Đóchỉlàmộttrongnhữngcâuchuyệnlàmăncủahaianhem.Thườngthìtrênxe,họítbànvềcôngviệc.Láixeđườngtrường,chỉchuyệntiếulâm,chuyệnbùkhúmớiđỡbuồnngủ.

-Tốiqua,chúcóưngemXônhiakhông?ThằngPêtukhinbạnanh,nóbảoatlittrờna(*),sốmộtđấy.

Nhất biết ông anh đang nhắc tới vụ tươimát ở khách sạn ThiênNgaTrắng,bênHồTây.Nguồnhàngmớitừchínhquốcdođườngdâycủabạnông anh điều sang. Ba thằng, một chai Smirrnov, hai chai WhyskyWallStreetvuôngvàbacôgáiNgavừa tốtnghiệpphổ thông trunghọc.Sướnghơnlênthiênđường.

-VềnhàThuýnhàembảotoànngửithấymùiTây,cứthấygâygây,ghêghê.Cônàngtinhraphết.Emđãtắmkỹtrướckhirakhỏikháchsạn,màsaovẫnbiết.Emphảinóidốilàcùngvớianhđiuốngrượuvớimấythằngmột-goChả là hồi học phổ thông, vợ em toàn đọc Igolà một-go, Iran, Irắclàmộtrăng,mộtrắc.Trêuthếchocônàngbuồncười,quênđicáimùigáiNga.

-Saochúkhôngnóitrước?SángnayThuýhỏi,anhcứngớra.-Anhgiếtemrồi.AnhnóivớiThuýthếnào?-Mãirồianhcũngđoánra.Anhbảo,anhcóviệcbận.ChúNhấtđivới

thằngPêtukhinvàmấythằngmớisang.Nhấtcườikhìkhì.-Húvía.ChịLinhdễ,chứThuýnhàemdữnhưcọpcái.Nómàbiếtem

"ănphở"lànóxéxác.À,anhchưabiếtkhunghỉmátThuỷTiênnhỉ?Nướchơiđục,nhưngtươimátcựckỳ.Mớikhaitrưởng,giárẻbấtngờ.Anhcóbiếtbaonhiêukhông?Támmươinghìn trọngói từAđếnZ.Tuầnvừarồibọnemđánhmộtxesáutêngiặcláixuống.Toànloại"rausạch"mườitámmườichín,thahồchọn.Kỳnhấtlàtựdưngthấymộtônggiàngoàibẩymươingồiởphòngđợi.CụKhốt này đến đây làmgì nhỉ?Đợi ai?Hay là nhân viênphụcvụ?Emphânvânđịnhhỏi,nhưnglạisợôngcụngượng.Mộtlúcthấybàchủquángọivớira:"Ôngtócbạckiavàođi.Cóphòngrồiđấy!".Emtáhoả.Téracũngdânlàngchơinhưmình.Látsauthấymộtthằngchađeosợi

dâyvàngởcổnhưcáixíchchóđếnngồicạnh,bắtchuyện:"Ôngbốđẻtôiđấy.Mẹtôimấttừnămtôimườihaituổi,ôngcụquyếtởvậynuôicon.Vượtbiên sang Hồng Công, rồi Canada, suốt bao nhiêu năm tôi chỉ nghĩ đếnchuyệnlàmsaobáohiếuđượcbố.Kỳnàyvềnước,tôiquyếtđưaôngcụvàođời…"

Haianhemcườiđếnvỡxe.-HaylàchuyếnnàyanhemmìnhmờichúVọngxuốngThuỷTiênđãi

chúmộtchầu?-Chugợiý-AnhthấythươngchúVọng.Ôngchúchắccũngchaytịnhhàngchụcnămnay?

-Đừngdại.Ănmắngđấy.ChúVọngcònBônsệthơncảbốmình.Gặpchú,mìnhchỉbànchuyệnsửalạikhuNguyễnKỳViênthôi…

-Đểvềxemcôngtrìnhthếnàođã…-Cònxemgìnữa.Theoemphảidỡraxâycấtlại.Mồmảôngcha,nhà

thờ tổhọmàkhôngchămsóc,hươngkhóichochuđáo, làmănchỉcó lụnbại.EmvừaxuốngxemkhutừđườngcủaôngbốvợemdướiHảiDương.KhôngkémgìDiHoàViênởBắcKinhanhạ.Nhàmìnhrộnghơnbẩynghìnmétvuông,cóthểchởđấtđồivềlàmhòngiảsơn,rồitrồngcỏMỹ.Cáihồphảikhơirộnggấpbốn,xungquanhlàmđườngđidạo.Rồiítracũngphảixâymộtkháchsạnminicỡ5saođểanhemmìnhlàmkhunghỉcuối tuần,tiếpđốitác,bạnbè.Phảicómộtkhuẩmthựcanhạ.CứmộctồnvớithịtvịtđặcsảnPhươngĐìnhlàhếtý.XâykiểuchúVọngđanglàm,vẫntheolốicòcon,cổhủlắm.

-Đợt này anh cómang tiền về góp thêm với chúVọng.Coi như chúVọngứngtrước,rồianhsẽthanhtoánhết.Anhmuốnchứngtỏchothiênhạbiếtthằngconrơinàysẽlàmrạngdanhtổtiên,làmvẻvangdònghọNguyễnKỳ.ChứđểriêngchúVọnggánhlàdãman.ChúVỹchúCụckhôngnóilàmgì,chứôngbôchúngmìnhmàcũnggiảngâyđiếc,thìrồithiênhạngườitaỉavàomặt.Tiếng làViệtkiềuMỹ,nhưngchúấycũngphải làmănchắtbópmấychụcnămmớiđượcítvốnliếng.Chỉbằnganhvớichúlàmmộtphivụ.

-Cảemcũngđónggóp,đểlấyphúclộc…NghĩmàthươngchúVọng.Emhỏi,chúkiếmbằngcáchnàomàcótiềnmangvềxâynhàthờ?Chúxoètay,tínhvớiem:"Bíquyếtcủađờichúlàtiếtkiệm.Sốngkhắckhổ,giảndịvớibảnthânnhưnglạirộngrãivớimọingười.TừngàydicưvàoSàiGòn,đếnkhisangMỹ,chỉmộtthóiquenđilàmbằngxebuýt,nhườngxeconchovợ,choconđihọc.Chúcó thóiquenđếnsở từ6giờsáng,vừakhôngkẹtđường,vừacóthờigiờsắpxếpcôngviệctrongngày.Đilàmthườngmangtheohaigamencơm,mộtchobữalótdạ,mộtchobữatrưa,nênítkhidùng

đếntiềnbạc.Thửtínhxem.MộtngườiMỹtrunglưuănsánghết5USD,ăntrưahết8USD,vậylàchútiếtkiệmđược13USDmộtngày.Nhân15năm,sẽtínhramộtkhoảntiếtkiệmcủachú.

-ThếmớibiếtanhemmìnhkiếmtiềndễgấpmấyởMỹ.Vụôtônàymàtrótlọt,cũngbằngchúVọngkiếmcảđời…

-Anhlàtrưởng,emkhôngdámvượtquyền.Phầnem,emxingópmộttỷ.Tiềnnàyđểdànhxâycái cổngvàkhai lại cáihồ.Emvẫncúcái cổnglắm.Phảixoaylạihướng.NgàytrướccụNhiêuBiểubảocáicổngnhàmìnhởhướngấy,anhemsẽlụcđụcvớinhausuốt.ChúVọngbảoôngnộimìnhngàytrướcdạy:Anhemnhưthểchântay.CâuchữHánlàthếnàoanhnhỉ?

-Huynhđệnhưthủtúc.Thêthiếpnhưyphục.-Đúngrồi,anhemnhưđầuvớichântay.Vợnhưáoquần.Áoquầncó

thểthaylúcnàocũngđược,cònanhemruộtthịt,khôngthểtaynàychặttaykia.

-Chonênanhvớichúphảiđùmbọclấynhau,phảigánhvácphầnviệcbốchúngmìnhcòndở…

-Thếhệcácôngbôbàbôchúngmìnhđángcholênbànthờcảrồi.EmcònnghĩđếnhướngmởtourdulịchlàngquêvềNguyễnKỳViênnhàtanữaanhạ.

-Thìvềnhàanhemcùngbàn.NếugặpđượcchúVọngthìhayquá…***TrướckhivềlàngĐộng,haianhemrẽvàothị trấnPhươngĐìnhđánh

chénmộtchầuthịtvịtđặcsản.VềđếnnhàmặtmũicònđỏlênhlángnhưhaiôngTrươngPhi.

VợchồngôngCụcvừanhìnthấychiếcCamryxanhlục,đãđonđảchạyra.ĐâylàlầnthứhaiChuvềlàng.Lầnđầu,sauđámgiỗôngCửPhúcvàlễnhậnanhemhọhàngởnhàôngLợi.LầnấyChuchocảvợvàconvề,mờicảôngtướngbốvợvềcùng.

-Cảnhàcùngmonganh trưởngđỏcảmắt-BàNhinóiđỡchồng,khithấyôngCụccứlóngngóngđứngnhìnChuvớiánhnhìnrấtkhótả.Từngàybiết Chu là con ông Lợi, ông Cục thấy đặc biệt cảm tình với ông cháutrưởng.

ÔngCụcnhậnquàtừtayChu,xuýtxoavìcảmđộng.Mộtgóiquàrấtto,cócảquầnáo,kẹobánh,đườngsữamàtựtaybàCamđãchuẩnbịsẵnchoChukhibiếtanhvềlàng.

-Đợtnàyanhvề lâu, thểnàocũnggặpbácVọng-ôngCụcnói -BácVọngđiệntừMỹvề,đãloxonggiấytờđểcóthểvềnướclâudài.Tuầnsau

làbácấybayvềđấy.Chunhìnôngchú từđầuđếnchân,vẻđầy thươnghạivàquímến, tựa

nhưngườichủnhânquítộctràtuổiphiêubạtđirấtxa,nayvềgặplạingườigianôcủaôngnộimình.ỞôngCụcvừacónétcủangườixuấtthântừmộtdònghọcóthếlựcbịsasút,vừacódángdấpcủamộtnôbộctrungthành,luônbằnglòngvớithânphậncủamình.RõràngkháchẳnvớiphongtháicủachúVỹ,chúVọng,ởchúCụccónétgìđóthiếutựtin,nhưngmộcmạcchânchất,vàrấtvịtha.Từngàynhậnchúcháuhọhàng,ChuchưacódịpnàotròchuyệnvớiôngCụcnhưngnghemẹanhnói,thìđâylàmộtngườirấttuyệtvờiChihọNguyễnKỳnày,còngiữđượcgốcgác,nềnếpgiaphong,gắnkết,anhemđượcđếnbâygiờlànhờôngconnuôitậtnguyềnnày.MẹbảoChu:"Conđừngchochúấylàconnuôiconđòimàđốixửháchdịch.Ngàytrước,mỗilầnđếnlàmviệcvớiôngnộicon,mẹvẫnchohaianhemVện,Cụcquàđấy!MẹthấycócảmtìnhvàthươngchúCục.Concóđiềukiệnthìnêngiúpthêmchochúthímấy…"Lạthật,ChuthấykhinàonhắcđếnchúCục,mẹcũngdànhchochúnhữngtìnhcảmrấtđặcbiệt.

Lầnđầunhìnthấyngôitừđườngvàcácphầnphụtrợđãlênhìnhhài,vớitoàngangdãydọcmáingóiđỏau,vớihồnước,khuônviên,tườngràobaoquanh…Chukhôngkhôichoángngợp.CáithằngNhấtchỉphổibò.Nghenóđiệnsang,thìđếnphảivềdỡralàmlại.Nàolànhàthờchínhđiệnthấptèbénhưcáichuồnggà.Nàolàcáiaotrướccửachoenhoẻnnhưvũngtrâuđầm.Sovớicáchọtronglàngmàxấuhổ…Nóithếlàkhôngcôngbằng.MaymàNhấthăngmáuvịt,đùngđùngnhưcháynhàrồixẹpluôn.Khôngxáyrakiệntụng,xôxát.Côngbằngmànói,thiếtkếtồngthểmộtkhutừđườngdònghọnhưthếnàylàquáhoànhtráng.CôngchúVọngvớivợchồngchúCụcđángtạcbiađá.

Haichúcháuđangtròchuyện,thămhỏinhauthìChubỗngthấycôHậuchạyđếnkéotayanh,miệngúởđiềugì.RồinghetiếngNhấtoangoangnhưcãinhaungoàichỗthợđangđổbêtôngphíacổng:

-Taođãnói làkhôngđểcáicổnghướngnày.Hướngnàylàhướngsátchủ.Ôngthầytaođãnóirồi.Với lại,cổngnhìnthắngrabãi thama, lạibịchắnbởicáirãnhnướcthối,cóngửiđượckhông?Nguhếtchỗnói.

-Ôngbảoaingu?-ĐinhMạnvừađiuốngrượuđâuvề,mặttáimét,sấnđếnvungnắmtay lên.Rõràng làMạntừ lúcnhìn thấymặtNhắt,đãcốýsinhsự-Bốconthằngnàyngunênmớiđứngraxinlàmmõcáinhànày.

-Làmmõnhànàylàphúcbẩymươiđời.Taonóichochúmàybiết,màylàthằngemrể,làthằnglàmthuê,đừngcórỡnmặtchủ.

-Muốnlàchủthìbỏtiềnđây.Nghenóibốmẹônggópđượcnămvạngạch.Chỉđủxâycáihốxí,nhá.Đừngcólênmặtrởm!Thốilắm.

-Đ.mẹ,cái thằngchó.Màybảoaixâyhốxí?Aichỉgópvàivạnviêngạch?

-ThìôngđimàgặpôngVọng.Làngnàyngười tabiết ai là ngườibỏcôngbỏcủaraxâycơngơinày.BốcontôichỉbiếtlàmtheolệnhôngVọng.

-Taochỉbiếtmàychỉđạothicông.Màydừngngaycáicồnglạichotao.Pháđi,làmsangchỗkia,thẳngrađườngbêtông.

-Đừngcóchỉtaynămngónvớithằngnày.Mấynămtrờibạcmặt,thủngđũngquần,saokhôngthấythằngnàovềmàchỉđạo?

- Thì bây giờ ông anh trưởng tao về đây. Tao về đây.Anh em tao làtrưởng…

- Cái ông anh phát vãng kia ấy hả? Con rơi, con vãi, đâu đáng mặttrường…

-Đ.mẹcái thằngmấtdạy.Màybảoaicon rơi?AnhChuơi,phảichothằngnàyrabã.

Nhấtsấnđến,túmlấycổáoMạn.Mạnxéđánhsoạt,chiếcáoráchtoang,đểlộvếttrổtrêncánhtaycómũi

tênxuyênquavàmảngngựcvớihaiconrồngxoắnlấynhau.Bằngmộtthếvõ,MạnvungmộtquảđấmtrờigiángvàoquaihàmNhất.Cặpkínhcậnbayvèo,vỡtan.

ThấyNhấtgọi,nhanhnhưcắt,Chutiếnđến,túmtócMạnlẳngmộtphát.NhưngMạnquákhoẻ,chỉchúixuốngrồilạitrụvững,tungmộtcúsongphi,mộttrúnggáyChu,mộttrúngvaiNhấtđanglồmcồmbòdậy.

Hăngmáu,Nhấtkhua tay tìmkínhvàbỗngvớmột cụcgạchgầnđấy.NhưngMạncònnhanhhơn,nhảytránhđược,thuậntayvớchiếcxẻnghuơlên.

-Nhấtcúixuống!-Chugầmlên,liếcmắtthấythanhgỗbêncạnh,liềnlẳngmộtphátbayvútvềphíachiếcxẻng.

Mộttiếnghétrợnóc.ÔngCụcômđầugụcxuống.ThìraôngCụcnhảyvàocan,vừalúcthanhgỗlaotới.

BàNhikêuhétlên,ômlấyôngCụcđangnằmgụctrênvũngmáu.-Ốilàngnướcôi!CứulấyôngCụcnhàtôi…AnhtrưởngChugiếtchết

ôngCụcrồi…ôi…ồi…Chúthích:(1)TiếngNga:Tuyệtvời,sốmột.

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

Chương29NgườimẹViệt

BứcảnhmàchuẩntướngTrươngPhiêntặngnhàvănChâuHàmangvềnướcđãgópmộtchitiếtquantrọngđểbổsungchocuốnsửcủasưđoànKbộđộiMiềnĐôngNamBộđangđượcgấprúthoànthành.CácnhàsửhọcquânđộiđãtìmramũitrinhsátthâmnhậpthịxãAnLộcgồmsáuchiếnsĩ,dothượngsĩNguyễnKỳCônglàmnhómtrưởng.Thoátcảnhbịmáyủicánđầu,đêmấyhọtìmcáchđàothoát,nhưngkhôngthành.CảsáuchiếnsĩvàTámBáuđềuhysinh,saukhiCôngkịpthôngtinvềchỉhuysở.Tưlệnhmặttrậnbiếtkếhoạchbịlộ,đãquyếtđịnhbấtngờtấncôngàoạtvàothịxã,đềphòngđốiphươngtìmcáchngănchặn.VàcuộcbaovâyAnLộcmườitámngàyđêmđãkếtthúcthắnglợi.Toànbộsưđoàn5bộbinh,lựclượngtăngviệncủacácsưđoàn25,18,21bộbinhquânlựcCộnghoàvàlựclượngtạichỗcủachuẩntướngTrươngPhiên,ngườivừađượcChínhquyềnSàiGònthăngcấp tốc từđại tá lênchuẩntướngđểkhích lệ tinh thần tử thủ,bịđạibại.Cửatửquốclộ13đượckhaithôngtừLộcNinhxuốngtớiChânThành,BếnCát…

MũitrinhsátcủacôngđãgópCônglớnvàochiếnthắngAnLộc.LiệtsĩNguyễnKỳCôngđượclậphồsơđểtruytặngAnhhùnglựclượngvũtrang.

NhữngthôngtintrênbàCambiếtđượctừchuyếnđếnthămđộtngộtcủanhà vănChâuHà. Sau khi bịmiễn nhiệm chứcTồng biên tập báoVănChương, nhàvănChâuHàđượcđiều lên làmChủ tịchHiệphộiHữunghịthayvịChủtịchcũvừamất.Trongthờigianchờnhậnbàngiaocôngviệc,ôngđãđếnnhiềunơi, từ các cơquanBộQuốcphòng, tới cácquânđoàn,quânkhu,sưđoàncóliênquan,dồnhếttâmsứcđểlàmrõsựthậtvềbứcảnhbẩychiếnsĩsuýtbịmáyủihànhhìnhtrướccuộctấncôngvàothịxãAnLộc.

-ẢnhgốctôiđãnộpchoTổngcụcChínhtrị.Đâylàbứcảnhchụplại.BàCamlặngđikhinhậnrađứacháunộicủamìnhcaovọtlêntrongsố

bẩychiếnsĩbịchônsống.-CấptrênđãxácđịnhđượcchàngtraiNguyễnKỳCôngnàylàconông

NguyễnKỳQuặc ở làngĐộng, cháu ruột nhà thơNguyễnKỳVỹ và ôngChiếnThắngLợi-ChâuHànói-Nếukhôngcógìthayđổi,danhsáchtuyêndươngAnhhùngsẽđượccôngbốvàoQuốckhánh2tháng9.

BàCamhơicúixuốngnhưđangchặnmộtcơnđautim.Nướcmắtbàtràora. Không phải vì cơn đau mà vì quá thương tiếc tự hào. Đúng là thằng

Công,contraicảcủaCục,cháunộibà.NóxungphongđibộđộiđểtrảthùchomẹnóbịmáybayMỹgiếthại,khichưađầymườibẩytuổi.Tiếpđếnlàhai em nó,NguyễnKỳCải, rồiNguyễnKỳCách.Hai thằng anh nằm lạichiếntrường.ChimìnhthằngCáchtrởvề.NguyễnKỳCảiđãcógiấybáotử.CònNguyễnKỳCông,biềnbiệttừấymaymàbâygiờmớibiếttintức.

-ĐểtôinhắnôngLợibáotinvềlàngĐộngchoôngCụcbiết-BàCamnóivàcứbănkhoănkhônghiếusaoChâuHàlạibáotinnàyvớimình.

-ChắcôngLợicũngbiếttinnàyrồi-ChâuHànói-Tôiđếnthăm,nhântiệnkểvới chị về tắmảnh,màngười tặng tôi, cũng làngườigửi tặng chịmónquàtôimangtheođây.KhônghiếusaotôicứcólinhcảmôngtaphảicómộtmốiquanhệbíẩnnàođóvớiliệtsĩNguyễnKỳCông.Chínhôngtacũngbảo:"Tôigiữmãibứcảnhnàyvìnhìnảnh,tôicứnghĩ,cậutahìnhnhưlà con traimình, cháu ruộtmình. Suýt nữa thì tôi lại giếtmột người ruộtthịt…"

ChâuHàđưachiếchộpđáchạmchobàCam.-Aigửichotôi?Mónquàgìthếnày?-Thìchịthửmởraxem.ChâuHàlặnglẽtheodõiphảnứngvàtâmlýcủabàCam,vớicáinhìnvà

ócphánđoáncủanhàtiểuthuyết.Quảnhiên,vừanhìnthấychiếcdâythánhgiábạchkimcókhắcchìmhaichữTP,thìsắcmặtbàCamtáidại,haikhoémépbàrunrẩy.

-Tôikhôngnhậnđâu.Saoanhlạichuyểnchotôimónquànày?Chắccósựnhầmlẫn…

-Tôicũngđịnhkhôngnhận,vìlỡchịtừchối…Nhưngôngtanàinỉthathiếtquá.Ôngtanóiđâykhôngphải làmộtmónquàtặngmàlàbiểuhiệncủalờicầuchúc,làsựănnăn,sámhối…

ĐôimắtbàCamđauđáunhưnhìnsâuvàocõixaxămnàocủaquákhứ.-HồianhgặptôiởĐạihộiChiếnsĩthiđuađểviếtbài,tôivẫnchưakể

hếtvớianh.VìsaotôiđếnchùaPhổHướng?VìsaotôilạitrởthànhNicôĐàmHiên?

-Cómộtkhoảngtrốngđầybíẩnởchịmàhồiấytôikhôngtiệnhỏi.Bâygiờchắclàlúcchịcóthểkể…

-Làngườigiàuóctưởngtượngnhưnhàvăncácanh,chắccũngkhôngthểnghĩđờitôilạicónỗitruânchuyênđếnthế…

-Conngườimàanhgặp,đãđẩytôiphảitìmđếncáichết.MaymàĐứcPhậtđãra taycứugiúp…-BàCamdừnghồi lâu,cốnénnhữngtiếng thởdài.Rồiđộtngộthỏi-CácanhsangbênMỹ,lãoTrươngPhiênvàbọnphản

độnglưuvongcólàmkhódễnhiềukhông?-ỞNewOrleans,ngàyđầucómộtvàinhómbiểutình.Nhưngsaulạirất

thânái.ChuẩntướngTrươngPhiênchủđộngnhờngườigiớithiệuđếngặpchúngtôi.Ôngấyânhậnvàmuốnđượcthathứ…

-Rồitôisẽkểvớianh…Cảvềbứcảnhanhbộđộigiảiphóngsắpđượctuyên dương anh hùng này…Nhưng bây giờ chưa phải lúc… -Tránh cáinhìnnhưmũidaosămsoicủanhàtiểuthuyết,bàCamlimdimmắtnhưnhìnvàochínhđáytâmhồnmình.

Bànghecótiếngvangtừđâuđó,nhưnhữngchuỗicâuhỏi,âmâmtrongđầu:Vậythìđếnbaogiờ?Baogiờvếtthươngmớivỡbungra?Sựthậtcủađời ta phải được phơi bày. Nhưng khi nào? Hôm nay? Ngày mai? Hoặckhôngbaogiờ?

-Kìaôngơi,bàcháu…-Côcháugáinãygiờvẫnđứnglảngvảngcanhchừng,bỗngnhảybổlại-Bàcháucóbệnhtụthuyếtáp…

-Chịơi.Chịmệtlắmphảikhông?-ChâuHàhốthoảngkhithấymặtbàCamtáinhợt,đangmuốnxỉuđi.Ôngbảocôgáiđilấydầuxoavàcốcnướctràgừngrồiđưabàvàogiườngnằm.

Lúcsau,bàCamtỉnhdần.-Tôiđauđầuquá.Tôiconnợnhàvănvànợmọingười…-BàCamthều

thàonóitrướckhiChâuHàravề.***CáitinCụcđicấpcứubệnhviện.Vàngườisuýtgâyraánmạng,lạilà

Chu,khiếnbàCamđộtquỵ.Mộttuầntrongbệnhviện,nhiềulúcbàCamhônmêsâu,phải thởbằngmáy.ChuphảihuỷkếhoạchbaysangNgađểở lạichămsócmẹ.

-ÔngCụcsaorồihảcon?-ĐólànhữngtiếngthềuthàoduynhấtmỗilầnbàCamhồitỉnh.BàhỏiChu,nhưnglạinhìnanhnhưtráchmóc.

-Vẫnđangnằmởkhôngcấpcứuhồisứcbệnhviệntỉnh.Nhưngchúấytỉnhrồimẹạ.Mảngsọbêntráibịrạn.Nãobịtụmáu.Mấyhômđầutưởngkhôngquakhôi…Lỗitạicon.ConkhôngcóýđánhchúấymàchỉcứuemNhất.NếuconkhônggạtlưỡixẻngcủaMạnthìemNhấtđirồi…

BàCammuốnnóiđiềugì,nhưngkhôngthểdiễntảnổi.Trongđầubàâmunhưmộtbuổichiềuđầysươngmù.Tấtcảchỉmộtmàutroxám.Văngvẳngđâuđâynhưcótiếnggióríttừnghồi,tiếngnhữngbụitrekẽokẹt.Tiếngconchimlợnbuôngmấytiếngrợnngười.Rồi lờmờhiệnramộtgòôngĐốngđầynhữngbụitầmxuân.Conchimlợnvôcánhbayquạttheocơngiólạnhtử thần.Rồi tiếng trẻ conbỗngkhóc ré.Tiếngkhócnhưxémàngnhĩ.Bà

Cambỗnghốthoảnggiậtbắnngười,vãhếtmồhôi.-Kìamẹ.Mẹthấytrongngườithếnào?Chucúixuống,ômghìlấymẹ.

Anh thấynhưchínhmìnhđauđớnmỗikhimẹcựamình.Suốtmườimấynămphiêubạtxứngười,những lúcanhyếuđuốinhất, lo lắngnhất làkhinghetinmẹốm,haycósựcốgìxảyravớimẹ.

Chulấykhănlaunướcmắtchomẹ.Cứlầnnàonhìn thấyChulànướcmắtmẹlạigiàngiụa.MẹthươngChuhaycóđiềugìmuốnnóivớianh?

-ConđiệnchoLinhđưahaicháuvềthămmẹrồi.Nhàconđangthuxếpcôngviệc.CậuQuáchLiêunghe tinmẹốmnặngcũngđòivề.RiêngcháuLiêncủabàcókhikhôngvềđượcvìđangmắckỳthicuốikhoá…

BàCamgậtđầu.-Mấyhômnaybaonhiêungườiđếnthămmẹ,mẹcóbiếtkhông?Tấtcả

nhữngcôdìhồilàmởHộiPhụnữvớimẹ,khôngthiếumộtai.BanTổchúcTrungương,MặttrậnTổQuốc,VănphòngQuốchội,UỷbantỉnhSơnMinhđềuđến thămvàcóquàchomẹnày.BốconvàdìLà,emNhấtngàynàocũngvàoviện.Rồibốmẹvợcon,chúVỹ,thímKhiêm.ChúVọngmớiởMỹvềcũngđếnngay…Trongquêthìkhôngthiếumộtai.CảMườngBi,cảlàngĐộng…Đủhếtthànhphần.Mẹcốkhoẻ,mẹnhé…

Chunghẹngiọng.Mắtướtnhoè.Anhcócảmgiácnhưmọingườiđếnđểtiễnbiệtmẹanhlầncuối.

BàCamquaymặt vào tường.Giữa cơnmơchập chờn, bà lại nghe cótiếng trẻkhócở trongbúi tầmxuângòôngĐốnggiữađồng.Có rấtnhiềutiếngchíchoécủađànchuộtđồng,nhiềutiếngquạnhưxénátmànsương.Rồilàoràonhưtiếnggiótiếnglákhôbịxôđẩy.Đólàdấuhiệuhànhquâncủakiến.Đànkiếnlửađôngtới triệutriệưcon,nốiđuôinhau,đỏnhưmộtvệtmáuđôngdiđộng…Tiếng trẻbỗngkêu thét lên, tựahồnhưcùngmộtlúc,bọnchuột,bầyquạvàđànkiếncùngnhấttềtấncôngthằngbé.

BàCamúớ,đưataychớivớinhưbắtchuồnchuồn.Chuhốthoảngvộigọibácsĩ.-Tôicảmthấymẹtôicónhữngbiểuhiệnbệnhlýlạ.Xincácbácsĩcho

hội chẩn để tìm nguyên nhân - Chu gặp bác sĩ trưởng, nài nỉ. Anh cũngkhôngquênđưachụcchiếcphongbìchomộtbácsĩquenđểnhờloliệucôngviệc.

Bốnngàysau,bácsĩtrưởnggọiChuvàophòngriêngvàbáo:-Lầnđầutiêntrongđờilàmbácsĩ,tôimóithấymộtbệnhnhâncóbiểu

hiệnbệnhlýkỳlạthếnày.Churunbắnngười.

-Dạxinbácsĩcứnói.Mẹtôi…-Anhphảihếtsứcbìnhtĩnh.Tôibiếtanhrấtyêumẹ…Nhưngchúngta

phảidámnhìnthẳngvàosựthật.Tiếntriểnbệnhcủabàcụrấtlạ.Hômđầuvàoviệnchúngtôiđãchiếuchụptoànbộ,nhưngkhônghềthấydấuhiệugìởgan.Vậymà,bâygiờ,tìnhhìnhđãkháchẳn.Khốiucủabàcụpháttriểnrấtnhanh…

-Thưabácsĩ,mẹtôiđã…-Chubậtkhóc-Cácbácsĩđãcholàmsinhtiếtchưa?CócầngửisangbệnhviệnKkhông,thưabácsĩ?

-ChúngtôiđãgửisinhtiếtsangbênK.ĐãmờibácsĩđầungànhởKđếnhộichẩn.Vàchúngtôiđãcùngthốngnhấttrongbệnhán…

Chunhưđổsụpxuốngghế.Anhkhông thểkìmmìnhđược.Anhkhóctứctưởi.Conđauquámẹơi.Vìconmàmẹchịutrămbềcơcực.Conlàmộtđứa bé bơ vơ, côi cút củaMườngBi. Tuổi thơ của con tưởng chừng nhưvắngbóngmẹ.Conlàđứatrẻmồcôi,baonhiêunămkháttìnhchamẹ.Rồicondầnhiểura.Conbiếtmẹphảihysinhtìnhcảmmẹconđểphụngsựchomộtsựnghiệp lớn laohơn…Chođếnkhiconcómẹvàcócha, thìmẹlạichịubiếtbaothuathiệt.Conbiết,khiviếtláđơnxinrakhỏitổchức,xingửilại hết huân chương, bằng khen, danh hiệu…mẹ đã đau đớn biết nhườngnào…Mẹkhôngphải làkẻphảnbội lý tưởng,phảnbội conđườngđã lựachọn.Nhưngvìcon,mẹđànhchịumấtmátlớn,chịunhữngthươngtổnmàvớimộtngườinhưmẹ,làvượtquásức,làđauđếntậncùng…Conbiếtmẹvẫnchưahếtnỗiđau.Mẹvẫngiấuconmộtcáigì.Đólànỗiđaugìhảmẹ?

Chumuốngàolên.Muốnhỏitrờixanh.Anhloạngchoạngbướcrakhỏiphòngbácsĩ,nhưnglạiđâmbổvàothànhcửa.

BệnhtìnhbàCamtrởnênrấtnguykịch.***ChuquyếtđịnhđưamẹsangSingaporehayTrungQuốc.Nhưngcácbác

sĩkhuyênanhnêncânnhắckỹ.BởibàCamkhôngchịuđựngnồimộtcuộcdichuyểnđườngdài,dùtrênmộtchuyếnchuyêncơđặcbiệt.

Saumấytuầnxạtrị,tócbàCamrụnghết.Bàchỉcànnhưmộtbộkhungxươngnằmthoithóptrongcănphòngdịchvụtrắngtoátcủabệnhviện.

Mộtsángtinhmơ,bàCambỗnggượngdậy,đưamắthênhìn.-Ôimẹ,mẹtỉnhlạirồi!CảChuvàLinhđềureolên-ConLinhđây.Con

dâuvàhaicháunộicủamẹ,NguyễnKỳChâu,NguyềnThuLiêncủabàđãvềđây.

-Đầyđủcảrồià?-BàCamnhìnquanh,nhưtìmkiếmmộtaiđó-ThếchúQuặcđâu?

-DạchúCụcđãraviệnrồimẹạ.NhànướcvừacôngbốtênemNguyễnKỳCôngtrongdanhsáchtruytặngdanhhiệuAnhhùnglựclượngvũtrangđợtnày.ChúCụcvàcảhọ,cảlàngĐộngphấnkhởilắm…

NụcườitrênmôibàCamméoxệch.LâulắmrồiChumớithấymẹcười.-MẹmuốngặpchúQuặc.MuốnđượcmừngcháuCônganhhùng…BàCammộtmựcđòivềnhà.VợchồngChuđànhthuxếpchobàraviện.Cănnhàđãđượctusửa,quétvôisángtrắngđểđónbàCam.Từhômđó,bàCamnhưkhoélại.Bàgượngngồitựalưnghànggiờ.Bà

đòiđượctắmrửa,mặcquầnáomới.Chubiết,ngàyhệtrọngcủađờimẹsắpđến.Hômấy,theolờidặncủamẹ,Chuđãmờiđôngđủanhemchúbácchi

họ Nguyễn Kỳ: ông bà Chiến Thắng Lợi, ông bà Nguyễn Kỳ Vỹ, ôngNguyễnKỳVọng,ôngbàNguyễnKỳQuặc,cùngcậuQuáchLiêuvàtướngQuảngLạc,thônggiacủabàCam.MộtngườingoàigiatộcduynhấtmàbàCamdặnphảimờiđếnlànhàvănChâuHà.

Aicũnglặnglẽnhưbướcvàomộtlễcầusiêu.BàCamnằm,mảnhchănmỏngđắpngangngười,nhưngủ.Gươngmặt

đãbịthờigianvàbệnhtậttànpháchỉcònlàbộkhungxương,vớihaihốcmắttrũngsâu,tuyvậy,vẫnthấpthoángnhữngđườngnétcủamộtthờixuânsắc. Riêngmảnh khăn nâumà cô cháu gái đã khéo che cái đầu rụng tóckhiếncảôngLợivànhàvãnChâuHàvừabướcvàođãgiậtmình,cùngnghĩtớinisưĐàmHiênchùaPhổHướngnămnào.

Nằmyênđó,nhưngdườngnhưbàCambiếthết.BànhưcảmnhậnđượcánhmắtcủaôngLợiđangnhìnmình.BàbiếttiếngbướcchânhơilệchcủaôngQuặcđangđiđếnbêncạnh,ngaysátbênChu.

Khimọi người đã tề tựu đông đủ quanh giường bệnh, bàCam gượngchống tayngồidậy.Chu,Linh rồibàNhi,bàKhiêm,bàLàcùngxúmlại,ngườiđỡvai,ngườixốcnách.

-Tôicámơnmọingườiđãđến-Bằngmộtgiọngtrầm,nhỏ,nhưngkhúctriếtđếnkhôngngờ,bàCammởđầu-Tôibiếtmìnhkhôngcònđượcởvớimọingười lâunữa,nênbảovợchồngcháuNguyễnKỳChu tổ chứccuộcgặpnày.Ngườixưanói,conchim trước lúcchết thìcất tiếngkêu thương.Conngườitrướckhichếtthìcấtlờinóithật.CóphảithếkhôngchúChâuHànhỉ?

-Dạ,đâylàcâutrongLuậnNgữ.TăngTửbịốmnặng,đãnóivớiMạnhTửKínhnhưvậy-ChâuHànói.

-Nay tôimờimọi người đến đây để chứng kiến chomột lời nói thật.

Điềunàytôitưởngsẽphảiđemtheoxuốngmồ.Nhưngtôikhôngthể…NướcmắtbàCamchanhoà,chảythànhdòngtheogòmá.Chukhócnấclên,ômlấymẹ.Nhữngngườiđànbàđềuthútthít.-Đừngkhóc…-BàCamlạinói-AnhQuặcđâu,Chuđâu,đưataycho

mẹ.Linhcảmđiềugìtừlúcđến,ôngCụcquỳxuốngbêngiường.BàCamcầmtayChuđặtvàotayCục.-Chucon.Đây làanh traicủacon.Giọtmáucủamẹsinhra.Conhãy

thươngyêuanhQuặccon,haianhemhãythươngyêunhaunhưhainhánhcâycùngmộtnguồncội.Xinmọingườihãychứnggiámchohaiđứaconcủatôi.Chúng cóhai người cha, hai kẻ thùởhai phía, nhưng chúng lại đượcsinhratừmộtngườimẹlươngthiệnnhưngkhốnkhổvàchồngchấtnhữngbikịch.ÔngKhôiơi,nếuôngkhinhbỉtôi,coitôinhưđồchungchạ,nhưngườiđàn bà hư hông, thì tôi cũng đành chịu. Thời cuộc sinh ra thế. Đất nướcchúng ta từng trảiquanhữngkhúcnhôibiđát thế.Chúng tađều lànhữngđứaconkhốnkhổcủamẹViệtNam.MẹViệtkhôngchốibỏđứaconnào.Vậythìhaicontôicótộitìnhgìmàbaonhiêunămtôiphảichốibỏ?Tôisẽkhôngxứngđánglàngườimẹ,nếutôikhôngdámthừanhậnrằngchínhtôiđã sinh ra chúng,khôngdámđốidiệnvớinhững lầm lỗi, khôngvượtquađượcsựíchkỳ,giảdối,hènnhát…Mọithứtrênđờisẽcòncóýnghĩagì,khihaiđứaconcủatôikhôngbiếtrằngchúnglàanhemcốtnhục.Quặcơi,concómộtcáibớtmàutroởdướirốn,đúngkhông?Suýtnữathìmẹđãgiếtchếtngườibốcủamộtanhhùng.ConKỳQuặctớimứcchathế,mẹthế,màđẻrađượcAnhhùng.ConphảicámơnnhàvănChâuHàđãmangtừnướcMỹvềtấmảnhcủacháuCôngđểNhànướccóchứngcứtruytặngcháudanhhiệucaoquýnhất.Nhânđây tôi cámơnchúNguyễnKỳVọng.Giờ thì chúvàmọingườicómặtởđâycóchophéptôilàmchịdâucủachú,condâucủahọNguyễnKỳkhông?TôivẫnnhớmãihaianhemVện,Cục,nhưhaiđứatrẻsinhđôicủaôngbàCửPhúc…ChúVọngđãcứucháuCôngkhỏirơiđầutừlònghận thùmùquángcủaôngnộinó…BâygiờcháuCôngđã trở thànhAnhhùng.Nhưngcảtôivàcháu,cùnghàngtriệungườingãxuống,khôngđượcchứngkiến cái ngàyphong tặngdanhhiệu thiêng liêngấy.DònghọNguyễnKỳhãynhậnniềmvinhquang…Hãyxoábỏhậnthùđểthươngyêuđùmbọclấynhau…Quặcơi,từnướcMỹ,đấtnướcmàmộtthờiđãgâychochúng tabiếtbaođaukhổ,chúChâuHàmangvềchoconcáinày.Đây làbằngchứngcủasựsámhối,làlờicầuxinthathứ…

BàCamluồntaydướigối,lấyrasợidâythánhgiábạchkim,đặtvàotay

Cục.Từ lúcnào,Cục cũngđã cầm sẵn trên tay chiếcvòngbạc cóvuốt hổ.

Ôngđặtkỷvậtmàôngđãcấtgiữbaonhiêunăm,vàotaybàCam.Vàgàolên:

-Mẹ…mẹ…mẹ…!Mẹơi!TiếnggọimẹđầutiêncủaCục,cũnglàtiếngkhóctiễncuốicùngcủađứa

consausáumươimốtnămmớiđượcnhậnmặtngườiđẻramình.KhắpngườibàCamđãlạnhgiá.Bàbuôngxuôitay,đầungậthẳnvàovai

Chu,trênmôithoángmộtnụcười.Nụcườimãnnguyệncủangườimẹtrướclúcrađi.

Hànội16h16ngày1.6.2008.(Khởithảothảo2005,viết tạiHàNội,HàTây,VĩnhPhúc,NhaTrang,

BìnhPhước.TPHồChíMinh)

HOÀNGMINHTƯỜNG

HoàngMinhTườngTHỜICỦATHÁNHTHẦN

LờicuốisáchCuốntiểuthuyết"ThờicủaThánhThần"viếtvềmộtgiađìnhlàngquê

châu thổ sôngHồng, được tác giã nuôi dưỡng trong âm hướng sử thi củaNướcViệtsuốtnửasauthếkỷvìthế,nhiềusựkiện,nhiềunhânvật,cóbóngdángnhưởđâuđónhưgiốngaiđó…

Thựcra,khônggianvànhânvậtđềulàhưcấutiểuthuyết,tácgiảkhôngámchỉmộtai,mộtnơinàotrongđờithực.Vìthế,bạnđọchãyvuilòngthểtấtmọiđiều…

Viết"ThờicủaThánhThần", tácgiảđãnhậnđượcsựủnghộcủaHộiNhàvănViệtnam,sựchỉgiáovàchiasẻcủacácvănnghệsỹ,cácnhàkhoahọc: Hoàng Yến, Nguyễn Xuân Khánh, Ma Văn Kháng, Bùi Đức Hợp,NguyễnQuangThân,ĐỗChu,NguyễnKhắcTrường,NguyễnQuangHà,HiềnPhương,ĐứcHậu,QuangKhải,TrịnhThanhSơn,TrầnHoàiDương,TôĐứcChiêu,TrầnNhương,VũNho,ĐoànChấn,NguyễnViệtHưng,LêCaoĐoàn,NguyễnVũTiềm…

Xingửi lời triânvàbiếtơn tớicácbậccaoniên,bạnbè,cũngnhưsựcảmthôngvàchiasẻcủabạnđọc.

TÁCGIẢ______________________

THAMKHẢO(DoNguyễnHọcsưutầm)

SáchbịthuhồiTheo BBCVietnamese ngày 03/9/2008, cuốn tiểu thuyết “Thời của

thánhthần”củanhàvănHoàngMinhTườngviếtvềnhữngđổvỡcủamộtdònghọsuốtnửathếkỷđãbịthuhồisaukhiramắtđượcvàingày.

Trướcđó,“Thờicủathánhthần”đượctờbáomạngVietimes(làmộtphụtrangcủaVietnamnet,trựcthuộcBộThôngtin-Truyềnthông)khenngợilà“tiếngnổcủavănxuôi”,nhưnghiệnnay,Vietimesxóađibàiviếtsaukhicólệnhcấmlưuhànhcuốnsách.

“Tiểu thuyếtThời của thánh thần được nhà xuất bảnHộiNhàVăn ấnhành.

Thôngtin trongsáchghingườichịutráchnhiệmxuấtbảnlàGiámđốcTrungTrungĐỉnh,chịutráchnhiệmbảnthảo,ôngNguyễnKhắcTrường.

NgườibiêntậpcuốnsáchlànhàvănTạDuyAnh,bảnthântừngviếttiểuthuyếtcũngbịthuhồinăm2002,"Đitìmnhânvật".

ÔngHoàngMinh Tường, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, sinh năm1948ởHàTây,tốtnghiệpcửnhânĐịalý.

Ôngđãviết11tiểuthuyết,batậptruyệnngắncùngbốntậpbútkýphóngsự”.

TrangmạngcủanhàthơTrầnNhươngchobiếtCụcXuấtbảnchínhthứccólệnhthuhồisách.Ngày28/8/2008,tácgiảHoàngMinhTườngcùngnhàvănNguyễnKhắcTrường (người chịu tráchnhiệmbản thảo)đã“đi tất cảcáchiệusáchHàNộiđểthuhồisáchtrôinổi”.“TácgiảtiểuthuyếtxácnhậnvớiBBCtinnàynhưngkhôngmuốntrảlờiphỏngvấn”.

“VụthuhồidiễnrakhálặnglẽvàngaycảởHàNội,nhiềunhàvăncũngchưakịpđọccuốnsáchdày648trang.

Nhưngmộtsốngườiđãđọcthìchorằngđâycólẽlàmộttrongsốrấtíttác phẩmvăn học trong nước gần đây phê phán chủ nghĩa cộng sản côngkhainhất,mạnhbạonhất,đauđớnnhất.

CũngcóngườiởSàiGònchobiếtsaukhicólệnhcấm,khirahiệusáchhỏitêntácphẩm,ôngvẫnđượcngườibán"đivàotronglấysáchđemrađưacho"”.

ChuyệnxoayquanhsốphậncủadònghọNguyễnKỳsuốtmấychụcnămtừCáchmạngthángTámđếnngàynay.

Ngườicha,CửPhúc,đượcViệtMinhgàivàolàmlýtrưởng,hoạtđộnghaimang,vừachoPhápvừachoViệtMinh.

Đếnhồicảicáchruộngđất,LýPhúcbịquylàđịachủcủagiặc,bịngườiconnuôivuchobốngủvớivợmình.LýPhúcphảitựsát.

Bangườicontrairuộtcủaôngcósốphậnkhácnhau.NguyễnKỳKhôitrởthànhcánbộcaocấpngànhtuyênhuấn.Ngườithứhai,KỳVỹ,nhàthơcótài,banđầuđượcđưalênlàmngọncờ

thơcacáchmạng.Nhưngsauvìnóithật,dámchêthơcủamộtcánbộcaocấp,nênôngbị

thấtsủng,đitùmấynăm,trởnênbuồnchán,bấtlực.Ngườithứba,KỳVọng,dicưvàoNam,trởthànhphógiámđốcsởcông

chínhSàiGòn.Saukhithốngnhất,anhởlạinhưngbịoép,chịukhôngnổiđãvượtbiênsangMỹ.

Riêngngườiconnuôilạicósốphậnkháclạ.Làngườiđãquaylạibánđứngbốmẹ,nhưngsauhốihận,anhtatrởthànhngườixâydựnglạihọtộc.

Lờicuối:Cámơnbạnđãtheodõihếtcuốntruyện.Pháthành:NguyễnKimVỹ.Ngườigõ:MõHàNộiNguồn:NhàxuấtbảnHộiNhàvăn,2008Đượcbạn:ThanhVânđưalênvàongày:23tháng9năm2008