8/7/2019 The Last Polish Alchemist, part 1 (Ostatni Polski Alchemik I)

http://slidepdf.com/reader/full/the-last-polish-alchemist-part-1-ostatni-polski-alchemik-i 1/4

DUnikoWSki nie TWieRDZił, by grzhm gówym dwyh -hmów, ż zm dwą mtręw zt. obyw ty zz zwę-sz zwrtś zt w sh zypsh, w tóryh występwy hć-by śdw ś tg mtu. Wyz- twrdz, ż przy pmy jg mt-dy będz mż rzpząć sptjęm.. Frusj Rwrz, w aphzy Ttrh. n pzór mg t wygądć

rzzywstą wję, tór mgbyzrwujzwć śwtw górtwzt. cóż zg w mtdz, tór w br-dzj tywy spsób pzwby wy-dbyć żądy mt z jubższj hćbyrudy. Pdjrzń, ż Duws rzzyw-ś zbrą pryr fjg urtuu, suw ddjsz z jgmtdy. W u „wzbg rudy” wy-z wyrzystyw sb ty zprm „Z”, pdstwą jg prsuby twrdz stu „mbr-yh tmów” zy tż „prprwst”.

Patent na kamień flozofcznyMm, ż w th 30. XX wu stwdzy tmt budwy mtr zsd-z róż sę d wspózsg, brw śmów (zy tż szń-ów) gtwyh tę wdzę pdwżć. P-s żyr m w tj dzdz u„wh” pprzdów. T przy-d prsr ad Mth z Brńs-g istytutu Pthzg wrzy dń ży, zy d 1927 ru, ż p-

trf zmć rtęć w zt. J szwMth, trzb by wydć „ty” 4 mów drów, by wyprduwćgrm tg zt. Byby t sttbrdz drgy rusz! a d pr-sr zy sę prz, ż dtg, ud sę mu przd m.Mm, ż węszść mg św-t uwg, mówą utrytthzgrzyh, dżgyw sę d szr-t, zz sę urt d mdrywy pdb „sutzj” mtdy.Prsr H. ng z Uwrsyttu T-

jsg twrdz, ż wzśj d nm- dwód, ż w wyu przpuszzprzz rtęć prądu brdz wysm tę-żu, mż uzysć pw ś zt.

a wróćmy d szg rd. Zb-gw J Duws swój prwszyws pttwy, pd dść śmymtytum Proces znoszenia i przywracania ato-mowej i molekularnej spójności w obróbce mate-riałów, zgs w prysm urzędz w p-u 1923 ru. Ptt zst pubwy

4 wt 1924 ru. nturą tg wy-zu by pddw pwyh sub-stj dzu prądu tryzg,prmw rdtywg wy-sj tmprtury w u spwdw- zm w jg struturz mur-j. J przyd wyz pd s-ryt, zy bdę ywą. J zpwDuws, w bdz pddj dz-u prmw prądu stępuj z-rw wązń tmwyh, z pgrzu prób w próż d tmprtu-ry 2000 stp pwstj w sub-

Ostatni Polski alchemik 

(1)

W średniowieczu za paranie się alchemią można byłotrafć na stos. Czasy się zmieniły i w 1933 roku jedenz ostatnich alchemików świata, Zbigniew Dunikowskitrafł tylko do więzienia, i to zaledwie na dwa lata. Alenie za to, że zajmował się alchemią, ale za to, że czynił tobez powodzenia. Inwestorzy, którzy wyłożyli spore sumyna jego eksperymenty spodziewali się wielkich zysków,a skoro ich udziałem były jedynie drwiny, wytoczyli nie-szczęsnemu wynalazcy proces.

Sławomir Łotysz

już m yuł peu

„Proces znoszenia i przywracaniaatomowej i molekularnej spójności” 

brmł lb prełm w uce, lb

wyłe bluźerw.

40 Polonia

Kartka z historii

8/7/2019 The Last Polish Alchemist, part 1 (Ostatni Polski Alchemik I)

http://slidepdf.com/reader/full/the-last-polish-alchemist-part-1-ostatni-polski-alchemik-i 2/4

stj. J – tg wyz pd.W swm jym pt Duwszstw brdzj szzgówy ps m-tdy dz urządz, tór mzźć zstsw w tym prs. Wwstęp mmru wyz wyrź

rś, ż hdz wzbg rudypprzz przyspsz prsu przm-y prwstów występująyh w tu-rz. Tg, w przyrdz trw myt, Duws zmrz dywć sę przmyswą w ągu u gdz

wdug stępująg shmtu: zm-ą rudę wysypuj sę z pjm (z-zg umrm 2 rysuu) m-twy przś (1). cy zs przz t-śmąg przpyw prąd sty wysmtężu. Rud jprw jst pddw-

41Poloniakwń 2009 V 6, n. 4

Kartka z historii

8/7/2019 The Last Polish Alchemist, part 1 (Ostatni Polski Alchemik I)

http://slidepdf.com/reader/full/the-last-polish-alchemist-part-1-ostatni-polski-alchemik-i 3/4

dzu sg p trsttyz-g (3–3’), stęp rdtywg(4). Wyrzystywy d tg u mt-r rdtywy jst pbudzy d m-sj przz trzy bwdy tryz (5, 5’ 5’’), przz tór przpyw dpwdprąd sty, przmy wysm tęż-u prąd wysj zęsttwś. W -stępj jś mtr jst pddw-

y dzu sg źród prmw- utrzrwg (6), sttz jstpdgrzwy d tmprtury . 1200stp w ńwym zbru. Zdmwyzy, p studzu t wzbg- rud mg już być pdd typw-mu d dg mru prsw hut-zmu w u uzys zystg mtu.

Promienie „Z”njbrdzj trwrsyj w mtdzDuwsg by wyrzystywrzmyh prm „Z”. agj prs-w ptwy zytów psm sp-rymtów P. W ńwj z p-zów zwy zbżć d prtury swójprm „Z”, dy wyjmu-ją g wt z sz. Ds t

przysprzy mu ppurś, b-ży wrygdść jg sprymtów.Wrt pdrść, ż przyjmj w sw-h ptth wyz wspm tyh tjmzyh, zyh dtądu prmh. Pw dtg, żw przwym wypdu żdg pt-tu by uzys.

Wyz twrdz, ż dry pr-m „Z” d jg j, em Du-ws, prsr Uwrsyttu lwws-g śwtwj swy gg. Zbgw rz-pzą pubz sprymty dugp śmr swjg j, t ztm móg ptwrdzć tyh rwj. n Z-

hdz pzątw mów m „pr-sr”, późj już ty „hm”. kdyprsw g zwąz z jg twr-dzm mżwś prduj sztuz-g zt sęgę już ztu, Duw-s rówż wzb sę wyżyy bsurdu.W 1935 ru usw sprzdć rządwrusmu mtry prm „Z”, jbrń zdą d strą smtów.

J ztm sę st, ż phdząy z r-dzy dsyh trdyjh u-wyh, dbrz wyszty, mdy ży-r zją sę hmą? Tg wdm.Sądzą z dyh, j pdw w zg-szh pttwyh z 1923 ru, st-

sę t, gdy przbyw jszz w rju.Trzy t późj wyjh z Ps d-tąd rzpzę sę jg tuz. Pząt-w sd w Wszh, dw t późjprzprwdz sę d M, gdz przzpw zs prwdz bd w tmtj-szym istytu ogrfzym. Jtwrdz, by przy, ż w shwuzyh, tóryh usdw sęsęstw M, mż zźć szz-gó w prwstów prm-twórzyh. Duws twrdz wt,ż dry jd t, wzśj zyu. nzw g „t”. P m j-

by uzysć wą ść tj subst-j. njprw sprszwą sę pd-d dzu swjj prtury, stępgrz prsz d 500 stp, pzym ptrtw g „wdą rówsą”,zy mszą wsu srwg z-twg, rztwrm rzpuszzjąym -wt zt srbr. W próbów pzstgrud mru żótym pysu. Du-

ws rś msę wśwąsubstj 22–rt węsząd wdy. Zbsrww rówż,ż mr jst s rdtyw-y. n wdm hrtrzpr Duwsg sądz ówz-

sy wdyrtr istytutu, p-hdząy rówż z Ps, pr-sr Mzysw ox.

Duws m rówż pw- sągę j utr wyz-ów mgąyh mć zstswprtyz. W 1928 ru pt-tw smhdwy phz

Duw prygwue ę d eperymeu.

opewy prce prduc

ł. ne próbuce eg w dmu!

42 Polonia

Kartka z historii

8/7/2019 The Last Polish Alchemist, part 1 (Ostatni Polski Alchemik I)

http://slidepdf.com/reader/full/the-last-polish-alchemist-part-1-ostatni-polski-alchemik-i 4/4

sp rz urzu. aprt m być m-twy d pdwz pjzdu. Spyz udu wydhwg urz wzbjyprzz jdąy smhód my być dpr-wdz d urządz ftrująg z p-jmm zwrjąym bżj r-śą substję stą. Dz urzą-dz wymg zstsw pmpyssąj pruszj przz w pędwy zpmą ps wg.

Eksperymenty zza krato sprymth „psg hm”,j zyw g rus prs, zrbsę w Frj gś w ńu 1931 ru.W tym zs przbyw już w prysmwęzu St. Zz rt przygtwy-w sprymt, tóry m zyść gz zrzutu szustw. n hdz byj-mj t, zy tr psg żyrjst prwdzw zy . Wyzy pst-w rt zrzuty zdrudwzzyh sum pwrzyh mu przzbgtyh, z twwryh przdsę-

brów. By uąć mprmtj, -tórzy w pzstć mw, tó-rym brdzj jd zż dzys-u pędzy. Jdym z th wyh( ty zdsprwyh, by przyzć sęd tg pubz) by br chrs vHutz.

Pzątw pz m sę dbyć Srb, jd sttz prturęustw w e ctr. Duw-s djżdż tm dz z swjj srtwy przz żdrmów. P-

zętw gbt, wrją żdg w-zru d rsztu. W wszystm pmgmu żyr Zygmut Fr, tóry mzgdę sądu twrzysz pdjrz-mu w tyh przygtwh.

W sbtę 16 styz 1932 ru, w b-ś swh prwów Zbgw Du-ws przprwdz sprymt. Jtwrdz, pśwdz bj dw-, prób wypd pmyś. D s-prymtu wyrzyst próbę psuphdząg z amry Pudwj.n prz t jd sędzg,

sptyów z prysj e ctr-

. Uz utrytty w dzdz h-m fzy zżądy pwtórz s-prymtu, tym rzm w h bś.Ps wyz zgdz sę. Zstrzgjd, ż przy pz mus być byjg dwt Hry Trrs. Twrdz, żwybrż sb zprztw swjjj mtdy w yh zśh.n t z h sę zgdzć pr-srw z prysj szy. Spór rzstrzy-gą sędz. Sąd z zję prtu-ry pwtór przprwdz spry-mtu, tym rzm w bś prs-rów, t dug, j Duws tg

wruu sp, zstrz wbg rygr węzy. n móg g d-wdzć t z rdzy jg prwy.Wyz brdz t przży. By gębprzywązy d swjj rdzy. n zdję-h z tmtg rsu brdz zęst w-dć g w twrzystw ór Wdy. Przy-gęb ptęgw wąż pgrszjąysę st zdrw. Duws m h-r pu rp gruźę ręgsup(hrb Ptt). Mm t wdz sądw zgdzy sę przs g d - węzj.

Zrwrwą mszyrę przbdwyzz przz sąd spr. Prwd-

pdb usw rówż bz wdzyDuwsg przprwdzć spry-mt. oz sę jd, ż tś (jpw-j sm wyz), zdąży wymtwćzsdz mty urządz.

Duws drw zmr wy- sprymtu sbś jdyw bś swh dwtów. osttz- sędz wyrz t zgdę. Dydują-y pz zpw 4 utg 1932ru. a tym, sę wtdy wydrzy, j zńzy sę hstr sttg p-sg hm, przzyt z msą.

Flr pl pmyłu Duweg mże róweż wyglądł dwce,

le pryme e wywłł dlu.

zbgew

Duw

pred prym

ądem.

43Poloniakwń 2009 V 6, n. 4

Kartka z historii