5/26/2018 The Hammett Montebello Project

1/4

Pietru pawl saydon twieled fiz Zurrieq nhar l 24 ta Lulju tal 1895. Ftit wara ha l ewwel edukazzjoni tieghu

fl iskola primarja tar rahal imbghad kompla l istudji tieghu fis seminarju. Minn hemmhekk mar l

universita fejn dam 20 sena sabiex kiseb l ezamijiet neccessarji u gradwa fil ligi konika u dottorat fit

teologija. Fl 1919 kien ordnat bhala qassis. Fl 1930 kien inawgurat professor tal iskritturi mqaddsa tal

bibbja Griega u l Ebrajk. Saydon kien jippartecipa fl ghaqda tal Malti l Universita infatti sar il president

tal ghaqda. L universita tatu l grad ta Duttur tal lettaratura bhala premju ghax xogholijiet kbar tieghu.

Filwaqt li ghamel xoghlijiet storici ohra jibqa maghruf ghall kontribut kbir li ta lill-ilsien Malti. Saydon,

qaleb il bibbja mill- Ebrajk ghall malti. Xoghol li swieh 30 sena ta dedikazzjoni u hidma bejn ; 1929 sal

1959.Saydon, dejjem ta l kontribut tiwghu fil parrocca taz zurrieq fejn miet fl 1970 fl ghomor ta 76 sena.

Il monument tieghu issa jinsab fil gnien tal quddiem l iskola primarja fiz zurrieq.

5/26/2018 The Hammett Montebello Project

2/4

Fl-1 ta' Settembru, 1853 twieled Guze Muscat Azzopardi fir-rahal ta' Hal-Qormi. Hu studja fis-

Seminarju tal-Imdina u fl-Universita' ta'Maltafejn fl-1875 ha d-diploma ta' prokuratur legali.

Martu kien jisimha Tonina Fenech u t-tlett itfal taghhom kienu Ivo ( kittieb ), Gino ( kittieb ) u

Anton ( kompozitur ).Azzopardi kien kelliem, politiku popolari, kritiku tal-palk maghruf,

gurnalist versatili u partecipant attiv fl-ambjent socjo-kulturali. Fil-waqt li kien avukat ta'

success, huwa lahaq President tal-Kamra tal-Prokuraturi Legali u kien membru tal-Giunta

Teatrale tal--Gvern. Hu kien l-editur ta diversi hargiet perjodici fosthom In-Nahla Maltija

(1878) u Il-Habib (1911), u anke kkontribbwixxa fpublikazzjonijiet ohra bhal Id-Dawl (1892) u

Il-Habbar Malti. Guze miet fl-4 ta' Awissu, 1927 fil-Belt Valletta.

Il-kontribut li Guze M. Azzopardi halla fil-lingwa Maltija hu li kiteb hafna rumanzi storici,

poeziji u xi xoghlijiet ohrajn religjuzi kif ukoll drammi. Huwa maghruf bhal 'Missier il-Letteratura Maltija' billi kien ukoll konfundatur u President tal-Ghaqda tal-Kittieba tal-Malti.

Azzopardi minndejjem kien attiv hafna fil-politika u fil-qasam gurnalistiku.

Lista ta' xoghlijiet li holoq Guze Muscat Azzopardi huma:

Censu Barbara

Hamsin poezija bil-Malti

il-Quddiesa

il-Bahar

5/26/2018 The Hammett Montebello Project

3/4

Dun Karm twieled fl 18 ta Ottubru 1871 fid dar numru 18 Triq il Parrocca Haz Zebbug. Ommu Lunzjata

Pisani u missieru Lippin jew Filippu. It tnejn kienu minn Haz zebbug. Il mewt ta missieru fl 1892 hu

mfakkar f A mio padre morto, wiehed mis sunetti tal bidu: pg 6 from book. FL 1889 xanda l ewwel

xoghol maghruf La dignita episcopale li tixhed diga il hila espressiva u teknika tieghu zaghzugh ta 18 il

sna imkisser Sewwa fl istudju tal poeti ewlenin forstom Dante Manzoni u Monti. Huwa beda jqaddes fl

1894 u ftit xhur wara beda jghallem is seminarju.Wahda mill- grajjiet koroh li hallew effett kbir fuqu

kienet il mewt ta ommu fl 11 ta Frar 1909. Fis sajf tan 1961 huwa halla id dar ta tas sliema ghal dejjem u

ingabar fl isptar tal blue sisters. Fl ahhar xhur kien jittiehed min nghas twil izda meta miet fin9:45 p.m tat

13 ta ottubru 1961 kien f sensieh u sa jumejn qabel kien ghadu jqaddes.

Il bidu l kbir ta dun karm bhala poeta ssehh meta kellu 41 sena.

dun karm kiteb poezija ghall-ewwel harga tal gazzetta il habib

fil bidu dun karm kien jikteb bit taljan imma fl 1912 kiteb l ewwel poezija bil malti u semmieha quddiem

xbieha tal Madonna.

dun karm kiteb diversi poeziji fuq r religjon u fuq pajjizna li wassluh biex ikun maghruf bhala l poeta

Nazzjonali.dun karm ghex hajja trankwilla u fi solitudni.

l unika habib li kellu kien ghasfur lelluxi li ghalih kiteb il poezija lill kanarin tieghi.

Dun karm kiteb l innu Malti

5/26/2018 The Hammett Montebello Project

4/4

Ninu Cremona twieled fit 27 ta mejju 1880 ir Rabat Ghawdex minn Felic(ragel) u Margaret.

1920- titwaqqaf l ghaqda tal kittieba tal malti bil hidma ta Guze Muscat Azzoppardi, Frangisku Saverju

Caruana, Dun Karm, Ninu Cremona u ohrajm. L ghanjien tal Ghaqda kienu t tixrid tal ilsien u l letteratura

Maltija kif ukoll it tiswir ta Ortgrafija Maltija kif ukoll it tiswir ta ortografija standard.

1913- Kiteb l ewwel dram Klassiku bil Malti L- fidwa tal- bdiewa.

1929- Jippublika A manual of Maltese Ortography and Grammar.

1945- Kiteb A historical Review of the Maltese Language .

1970- ippublika hafna mix xoghlijiet tueghu ta proza fantologija ta proza Maltija

POEZIJI WOO !

Weraq mar Rih (1935)

Rand u Rihan (1945)

Mis sigra ta Hajti (1970)

Kontribut ta ninu Cremona lejn il lingwi maltija:

Ninu Cremona ghex biex waqqaf lakkademja tal malti,kiteb diversi kotba u manuskritti dwar l-

ortografija u djaletti maltija.