The effect of particle size distribution on the...

Copyright©2018, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it with others as long as they credit it,

but they can’t change it in any way or use it commercially. DOI: 10.22108/jssr.2018.110669.1051

http://ui.ac.ir/en

Journal of Stratigraphy and Sedimentology Researches University of Isfahan

Vol. 34, Issue 2, No. 71, Summer 2018 pp. 23-26

Received: 30.04.2018 Accepted: 11.09.2018

The effect of particle size distribution on the geochemistry of stream sediments and heavy minerals in

the Kuh-Zar copper-gold mineralization, South of Damghan

Zahra Marousi MSc. Student, Faculty of Earth Sciences, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran

Masood Alipour-Asll*

Assistant Professor, Faculty of Earth Sciences, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran Reza Ghavami-Riabi

Associate Professor, Faculty of Mining Engineering, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran *

Corresponding author, e-mail: [email protected]

Introduction

The Kuh-Zar copper-gold mineralization is located in 110 km south of Damghan at Torud-Chah Shirin volcanic-plotonic belt.

Stream sediments are used as useful technique in the regional geochemical exploration. Mineralogy, geochemistry and particle size

of stream sediments reflecting the composition of source rocks, mechanical and chemical weathering, morphological and hydrological features of the basin, sorting, and climate, as well as several other factors. It is important to consider the influence of

geochemical and mineralogical controls on particle size distribution of stream sediments. Studies of distribution of trace elements in

relation to the size fraction of stream sediments generally show that several elements, including Mo, Cu, Zn, Mn, and Fe are concentrated in the finest fractions of the sediments. Therefore the majority of stream sediment surveys have been based on the

collection of < 200 µm materials. The Forum of European Geological Survey standard sieve mesh is < 150 µm. However, in present

study geochemical distribution of elements investigate in various size fractions of stream sediments to obtain optimum mesh size.

Material and Methods

In order to achieve the scope of this study were collected

samples from stream sediments, igneous rocks, and silicic

veins. The number of 11 thin, thin-polished, and polished

samples was studied by optical microscope. To study the

effect of particle size distribution on stream sediment

geochemistry, 6 stations was selected on the base of

lithological, alteration, mineralization, tectonic, and

watershed criteria. Each silt sample in every site consisted of

25 sub-samples that were collected along some 30–50 m from

active part of stream channel. Silt samples at the field have

been screened by a sieve of 2 mm to remove coarse sand.

Each sample has been screened with a series sieve from 0.063

to 2 mm (ASTM codes). The ratio of size fractions was

determined by weighing of each fraction. All of size fractions

were digested in HNO3+HCl (aqua regia) and then analyzed

for multi-elements by Varian 735-ES ICP-OES at Zarazma

laboratory in Tehran. For measuring the concentrations of

Au, fire assay preparation method was employed and the

final aliquote was analyzed by Perkin-Elmer 5300 AAS at

Zarazma laboratory. Along with silt geochemical samples, 6

heavy mineral and 3 lithogeochemical samples are also

studied. Finally, based on the results interpretations have

been made.

Discussion of Results & Conclusions

The Kuh- Zar is one of the most important prospecting areas

for copper-gold in the northeast of Iran. Geology of the area

consists of intermediate to mafic lava with middle-upper

Eocene age. The Oligocene granodiorite and diorite were

injected into Eocene volcanic series. Intrusive rocks lead to

alteration and mineralization of copper and gold. The study

of particle size distribution shows that 2-0.425 mm and

0.180-0.125 mm size fractions are forming the maximum and

minimum weight percent of stream sediments, respectively.

Geochemical data surveying demonstrate that the Au, Ag, As,

Cu, Pb, Sb, Mo, and S are considerably enriched at the 4, 5,

and 6 sampling stations. Concentration of these elements in

0.425-0.180 mm, 0.180-0.125 mm, and 0.125-0.063 mm

mesh size is more than any other fraction. The < 0.150 mm is

not representative size fraction of sediments in this area. Gold

concentrate in a distance about 700 meters from mineralized

source rocks in the Kuh-Zar stream sediments, whilst

optimum distance for concentration of Cu, Pb, Ag, As, Sb,

and Mo is about 1200 meters. The heavy mineral technique

same geochemical surveys suggest that the 0.425 to 0.063

mm size fractions are useful for prospecting of gold and

associated elements in the Kuh-Zar area.

Keywords: Stream Sediment, Geochemistry, Particle Size,

Copper-Gold Mineralization, Kuh-Zar

http://ui.ac.ir/en

http://ui.ac.ir/en

Journal of Stratigraphy and Sedimentology Researches University of Isfahan, Vol. 34, Issue 2, No. 71, Summer 2018 24

References

Aghajani H. 1996. Geochemical exploration in the Kuh Zar

gold deposit, Damghan (Baghu prospect area), M.Sc.

Thesis, Tehran University, Tehran, Iran, 209 p. (in

Persian with English abstract)

Aghamohseni A. 2012. Geochemical exploration of the base

metals in Takab area, M.Sc. Thesis, Shahid Beheshti

University, Tehran, Iran, 223 p. (in Persian with

English abstract) Ahmadi Shad A. 1998. Mineralogy, alteration and

lithogeochemical study in gold of the Baghu area

(Kuh Zar, Damghan), M.Sc. Thesis, Shahid Beheshti

University, Tehran, Iran, 201 p. (in Persian with

English abstract)

Alavi M. Houshmand Zadeh A. Etminan H. and Haghipour

A. 1976. Geological map of Torud (1:250,000 scale):

Geological Survy of Iran, H5 sheet. Cannon W.F. Woodruff L.G. and Pimley S. 2004. Some

statistical relationships between stream sediment and

soil geochemistry in northwestern Wisconsin. Can

stream sediment compositions be used to predict

compositions of soils in glaciated terranes?. Journal

of Geochemical Exploration, 81(1): 29-46. Caspari T. 2006. Geochemical investigation of soils

developed in different lithologies in Bhutan, Eastern

Himalayas. Geoderma, 136: 436-458.

Cohen D.R. 1999. Comparison of vegetation and stream

sediment geochemical patterns in northeastern New

South Wales. Journal of Geochemical Exploration,

66(3): 469-489. Deer W.A. Howie R.A. and Zussman J. 1992. An

introduction to the rock-forming minerals. 2nd

edition, London, Longman Group UK Limited, 712 p.

Eshraghi S.A. and Jalali A. 2006. Geological map of

Moalleman (1:100,000 scale): Geological Survy and

Mineral Exploration of Iran, 6960 sheet.

Geological Survey of Iran 1995. Explanatory text of

geochemical map of Moalleman (1:100,000 Scale):

Geological Survey and Mineral Exploration of Iran,

Map 6960, Report 9,

V. 1, 33 p.

Grunsky E.C. Drew L.J. David M. and Sutphin D.M. 2009.

Process recognition in multi-element soil and stream-

sediment geochemical data. Applied Geochemistry,

24(8): 1602-1616.

Guagliardi I. Apollaro C. Scarciglia F. and Rosa D.R. 2013.

Influence of particle-size on geochemical distribution

of stream sediments in the Lese river catchment,

southern Italy. Biotechnology, Agronomy, Society

and Environment, 17(1): 43-55.

Horowitz A.J. and Elrick K.A. 1987. The relation of stream

sediment surface area, grain size and composition to

trace element chemistry. Applied Geochemistry, 2(4):

437-451.

Maslennikova S. Larina N. and Larin S., 2012. The effect of

sediment grain size on heavy metal content. Lakes,

Reservoirs and Ponds, 6(1): 43-54.

Ministry of Industries and Mines 2011. Instructions for large

scale geochemical exploration of stream sediments (1

:25, 000). Mining Technical Criteria Benchmarking

Program, Publication No. 540, 34 p. (in Persian with

English title)

Moore J.N. and Brook E.J.C. 1989. Grain size partitioning of

metals in contaminated, coarse-grained river

floodplain sediment: Clark Fork River, Montana,

USA. Environmental Geology, 14(2): 107-115.

Moradi S. Hassannezhad A.A. and Ghorbani Gh. 2017.

Investigation of mineralogy and geothermometry of

quartz and tourmaline veins at the Baghu area,

southeast of Damghan. Iranian Journal of

Crystallography and Mineralogy, 24(4): 661-674. (in


Najjaran M. 2000. Geochemistry and genesis of Baghu

turquoise deposit (Damghan), M.Sc. Thesis, Shiraz

Unuversity, Shiraz, Iran, 150 p. (in Persian with

English abstract)

Patino L.C. Velbel M.A. Price J.R. and Wade J.A. 2003.

Trace element mobility during spheroidal weathering

of basalts and andesites in Hawaii and Guatemala.

Chemical Geology, 202(3): 343-364.

Pietron J. 2017. Sediment transport from source to sink in the

Lake Baikal basin impacts of hydroclimatic change

and mining, PhD Thesis, Stockholm University,

Sweden, 38 p. Pratt C. and Lottermoser B.G., 2007. Mobilisation of traffic-

derived trace metals from road corridors into coastal

stream and estuarine sediments, Cairns, northern

Australia. Environmental Geology, 52(3): 437-448.

Ranasinghe P.N. Chandrajith R.L.R Dissanayake C.B. and

Rupasinghe M.S. 2002. Importance of grain size

factor in distribution of trace elements in stream

sediments of Tropical High Grade Terrains. A case

study from

Sri Lanka. Chemie Erde Geochemistry, 62(3): 243-

253.

Ranasinghe P.N. Fernando G.W.A.R. Dissanayake C.B. and

Rupasinghe M.S. 2008. Stream sediment

geochemistry of the upper Mahaweli River Basin of

Sri Lanka-Geological and environmental

significance. Journal of Geochemical Exploration,

99(1): 1-28. Ranasinghe P.N. Dissanayake C.B. and Rupasinghe M.S.

2009. Statistical evaluation of stream sediment

geochemistry in interpreting the river catchment of

high-grade metamorphic terrains. Journal of

Geochemical Exploration, 103(2-3): 97-114.

Rudnick R.L. and Gao S. 2003. Composition of the

continental crust. Treatise on Geochemistry, 3: 1-64.

Salminen R. 1998. FOREGS geochemical mapping. Field

manual. Espoo, Finland: Geologian tutkimuskeskus,

Opas - Geological Survey of Finland, Guide 47, 36 p.

Shakeri A. 2000. Geochemistry and genesis of Kuh Zar Au

deposit (Baghu), M.Sc. Thesis, Shiraz University,

Shiraz, Iran, 295 p. (in Persian with English abstract)

Singh A.K. and Hasnain S.I. 1999. Grain size and

geochemical partitioning of heavy metals in

sediments of the Damodar River – a tributary of the

lower Ganga. India Environmental Geology, 39(1):

90-98.

Singh P. 2010. Geochemistry and provenance of stream

sediments of the Ganga River and its major

tributaries in the Himalayan region, India Chemical

Geology, 269(3), 220-236.

Stöcklin, J. 1968. Structural history and tectonics of Iran: A

review. The American Association of Petroleum

Geologists Bulletin, 52: 1229-1258.

The effect of particle size distribution on the geochemistry of stream sediments and heavy minerals in the Kuh-Zar copper-gold mineralization … 25

Stone M. and Droppo I.G. 1996. Distribution of lead, copper

and zinc in size-fractionated river bed sediment in

two agricultural catchments of southern Ontario,

Canada. Environmental Pollution, 93(3): 353-362

Taghipour B. and Mackizadeh M.A. 2014. The origin of the

tourmaline and turquoise association hosted in

hydrothermally altered rocks of the Kuh-Zar Cu-Au-

Turquoise deposit, Damghan, Iran. Geology and

Palaontology, Abh. Stuttgart, 272(1): 61-77.

Whitney D.L. Evans B.W. 2010. Abbreviations for names of

rock-forming minerals. American Mineralogist,

95(1): 185-187.

Journal of Stratigraphy and Sedimentology Researches University of Isfahan, Vol. 34, Issue 2, No. 71, Summer 2018 26

‌شناسي‌نگاري‌و‌رسوب‌هاي‌چينه‌پژوهش

‌‌7931تابستان،‌ومد،‌شماره‌17سال‌سي‌و‌چهارم،‌شماره‌پياپي‌

‌01/10/7931:‌تاريخ‌پذيرش‌‌‌‌‌71/10/7931:‌تاريخ‌وصول

‌711-‌707صص

کانسار ۀدر محدود نیسنگ یها یو کان یا رسوبات آبراهه یمیذرات بر ژئوش ۀانداز عیاثر توز

‌کوه زر، جنوب دامغان یطال - مس

‌

شاهرود،‌شاهرود‌ايراندانشجوي‌کارشناسي‌ارشد‌دانشکدۀ‌علوم‌زمين،‌دانشگاه‌صنعتي‌‌زهرا ماروسی،

ایران استاديار،‌دانشکدۀ‌علوم‌زمين،‌دانشگاه‌صنعتي‌شاهرود،‌شاهرود‌،پوراصل مسعود علی

ایران دانشيار،‌دانشکدۀ‌مهندسي‌معدن،‌دانشگاه‌صنعتي‌شاهرود،‌شاهرود،‌رضا قوامی ریابی

چکیده

‌مناطق‌مستعد‌براي‌اکتشاف‌مس ‌از ‌زر ‌شمال‌-‌کوه ‌استايران‌‌‌شرق‌طال‌در ‌شامل‌سنگ‌زمين. ‌ترکيب‌‌هاي‌گدازه‌شناسي‌اين‌منطقه اي‌با

گرانوديوريت،‌مونزونيت،‌ديوريت‌به‌سن‌اوليگوسن‌در‌سري‌آتشفشاني‌ائوسن‌تزريق‌.‌بااليي‌است‌-‌حدواسط‌تا‌مافيک‌به‌سن‌ائوسن‌مياني

طالعه‌توزيع‌اندازۀ‌ذرات‌و‌ارتباط‌آن‌با‌تمرکز‌براي‌م.‌زايي‌مس‌و‌طال‌شده‌است‌ها‌و‌کانه‌هاي‌نفوذي‌سبب‌دگرساني‌سنگ‌سنگ.‌شده‌است

‌ ‌تعداد ‌نمونه‌0فلزها ‌برداري‌انتخاب‌شد‌ايستگاه ‌‌نمونه. ‌‌0)بخش‌‌0هاي‌رسوب‌به ‌104/1تا ،104/1‌‌ ‌71/1تا ،71/1‌‌ ‌704/1تا تا‌‌704/1،

تا‌‌104/1هاي‌‌دهد‌ذرات‌با‌اندازه‌شان‌ميمطالعۀ‌توزيع‌اندازۀ‌ذرات‌ن.‌سرند‌شدند(‌متر‌ميلي‌741/1و‌کوچکتر‌از‌‌109/1تر‌از‌‌،‌کوچک109/1

‌تشکيل‌مي‌ترتيب‌بيشترين‌و‌کمترين‌درصد‌وزني‌رسوبات‌آبراهه‌متر‌به‌ميلي‌711/1تا‌‌704/1و‌‌0 ‌دهند‌اي‌را هاي‌ژئوشيميايي‌‌بررسي‌داده.

شدگي‌درخور‌‌غني‌0،‌و‌1‌،4برداري‌‌ههاي‌نمون‌در‌ايستگاه دهد‌عناصر‌طال،‌نقره،‌آرسنيک،‌مس،‌سرب،‌آنتيموان،‌موليبدن،‌و‌گوگرد‌نشان‌مي

‌اي‌دارند‌مالحظه ‌‌109/1هاي‌‌در‌جزء‌مش‌مقادير‌اين‌عناصر. ‌704/1تا ،704/1‌‌ ‌‌711/1و‌‌711/1تا متر‌بيشتر‌از‌ساير‌جزء‌‌ميلي‌104/1تا

‌مش‌کوچک‌مش ‌جزء ‌‌هاست‌و ‌از ‌معرف‌دامنه‌ميلي‌741/1تر ‌رسوبات‌آبراهه‌متر ‌در ‌اين‌‌هاي‌مختلف‌غلظت‌عناصر ‌نيستاي ‌منطقه در‌.

‌‌رسوبات‌آبراهه ‌درحالي‌سنگ‌متر‌از‌کان‌111زر‌عنصر‌طال‌در‌فاصله‌حدود‌‌اي‌محدودۀ‌کوه ‌داراي‌بيشترين‌تمرکز‌است؛ که‌اين‌‌هاي‌منشأ

‌آنتيموان‌و‌موليبدن‌حدود‌ ‌آرسنيک، ‌نقره، ‌متر‌است‌7011فاصله‌براي‌تمرکز‌بهينۀ‌مس،‌سرب، هاي‌‌روش‌کاني‌سنگين‌نيز‌همانند‌کاوش.

.کند‌متر‌را‌براي‌اکتشاف‌طال‌و‌عناصر‌همراه‌در‌محدودۀ‌کوه‌زر‌پيشنهاد‌مي‌ميلي‌109/1تا‌‌104/1جزء‌مش‌ژئوشيميايي‌

‌طال،‌کوه‌زر‌-‌ذرات،‌کانسار‌مس‌ۀانداز‌،يميژئوش‌،يا‌رسوب‌آبراهه‌:های کلیدی واژه

13709101140:‌نويسندۀ‌مسؤول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌Email: [email protected]‌

Copyright©2018, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons

Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it

with others as long as they credit it, but they can’t change it in any way or use it commercially.

7931 وم، تابستاند، شماره 17و چهارم، شماره پياپي شناسي، سال سي نگاري و رسوب هاي چينه پژوهش‌700

مقدمه

کيلااومتري‌جنااوب‌‌771طااالي‌کااوه‌زر‌در‌‌-‌کانسااار‌مااس

‌-‌کمربناد‌آتشفشااني‌‌‌شهرستان‌دامغان‌در‌استان‌سامنان‌و‌در‌

رساوبات‌‌(.‌7شاکل‌‌)چااه‌شايرين‌اارار‌دارد‌‌‌‌‌-‌نفوذي‌طرود

هااي‌ژئوشايميايي‌‌‌‌اند‌کاه‌در‌بررساي‌‌‌اي‌ابزاري‌اکتشافي‌آبراهه

.Cohen et al. 1999; Cannon et al)شاوند‌‌‌اي‌استفاده‌ماي‌‌ناحيه

بندي‌‌ها‌از‌مواد‌جامد‌با‌دانه‌رسوبات‌بخش‌فعال‌آبراهه.‌2004)

اند‌و‌‌تشکيل‌شده(‌ماسه‌-سيلت‌-رس)رشت‌ريز،‌متوسط‌و‌د

هاااي‌هااوازده‌در‌اباار‌آب‌جويبارهااا‌و‌يااا‌‌از‌فرسااايش‌ساانگ

اين‌ماواد‌بساته‌باه‌انادازۀ‌ذرات‌و‌‌‌‌‌.‌اند‌ها‌منشأ‌گرفته‌رودخانه

شکل‌معلاق،‌غلتاان‌و‌خزشاي‌در‌امتاداد‌بساتر‌‌‌‌‌‌‌سرعت‌آب‌به

هااي‌حوۀاۀ‌آبريزناد‌‌‌‌‌شوند‌و‌معارف‌سانگ‌‌‌آبراهه‌حمل‌مي

(Ranasinghe et al. 2008)‌.شناسااي،‌اناادازۀ‌ذرات‌و‌‌‌کاااني

هااي‌‌‌اي‌انعکاساي‌از‌ترکياب‌سانگ‌‌‌‌ژئوشيمي‌رسوبات‌آبراهه

هااااي‌‌منشاااأ،‌هاااوازدگي‌مکاااانيکي‌و‌شااايميايي،‌ويژگاااي‌

هاوا‌‌‌و‌مورفولوژيکي‌و‌هيدرولوژيکي‌حوۀه،‌جورشدگي،‌آب

;Pratt and Lottermoser 2007)و‌چندين‌عامال‌مهاد‌ديگرناد‌‌‌‌

Grunsky et al. 2009; Ranasinghe et al. 2009; Singh 2010;

Pietron 2017)هاا‌بار‌‌‌‌؛‌بسيار‌مهد‌است‌ابر‌توزياع‌انادازۀ‌داناه‌‌‌

اي‌درنظر‌گرفته‌شاود‌‌‌شناسي‌رسوبات‌آبراهه‌ژئوشيمي‌و‌کاني

(Ranasinghe et al. 2002)‌.هاي‌مختلف‌‌مطالعۀ‌جزء‌مش(Size

fractions)اي‌فرصات‌مناسابي‌‌‌‌هاي‌رساوب‌آبراهاه‌‌‌در‌نمونه‌

کناد‌‌‌شناسي‌فراهد‌ماي‌‌اي‌تشخيص‌فرايندهاي‌مختلف‌زمينبر

و‌اين‌اطالعات‌تأبير‌بسزايي‌در‌تفسيرهاي‌ژئوشيميايي‌منطقاه‌‌

درحقيقت،‌برخي‌عناصر‌بساتگي‌‌.‌(Grunsky et al. 2009)دارند‌

شادت‌‌‌شديدي‌به‌اندازۀ‌ذرات‌دارند‌و‌سرنوشت‌بعدي‌آنها‌به

‌.پذيرد‌اي‌تأبير‌مي‌از‌فرايندهاي‌رودخانه

هااي‌مختلاف‌‌‌‌بنادي‌‌لعۀ‌توزيع‌عناصر‌کمياب‌در‌داناه‌مطا

دهد‌عناصري‌مانند‌موليبدن،‌ماس،‌‌‌اي‌نشان‌مي‌رسوبات‌آبراهه

در‌ريزتاارين‌بخااش‌رسااوب‌متمرکااز‌‌‌روي،‌منگنااز‌و‌آهاان

;Horowitz and Elrick 1987; Moore and Brook 1989)شوند‌‌مي

(Stone and Droppo 1996; Singh and Hasnain 1999و،‌ر‌؛‌ازايان‌

آوري‌ماواد‌‌‌اي‌بار‌جماع‌‌‌هااي‌رساوبات‌آبراهاه‌‌‌‌بيشتر‌بررساي‌

سااازمان‌.‌انااد‌رياازي‌شااده‌ميکرومتاار‌پايااه‌011تاار‌از‌‌کوچااک

ميکرومتار‌‌‌741تار‌از‌‌‌شناسي‌اتحاديۀ‌اروپا‌اندازۀ‌کوچک‌زمين

اادر‌کاافي‌‌‌‌را‌مش‌استاندارد‌معرفي‌کرده‌است؛‌اين‌انادازه‌باه‌‌

س‌و‌هااي‌ماساۀ‌بسايار‌رياز،‌سايلت،‌ر‌‌‌‌‌‌ريز‌است‌کاه‌بخاش‌‌

ادر‌کافي‌درشت‌اسات‌کاه‌‌‌‌کلوئيدي‌را‌دربرگيرد‌و‌ازطرفي‌به

Salminen)مواد‌ريز‌کافي‌را‌در‌بيشتر‌شرايط‌باه‌دسات‌دهاد‌‌‌‌

1998; Guagliardi et al. 2013)تار‌از‌‌‌؛‌بنابراين،‌انادازۀ‌کوچاک‌‌

اي‌در‌‌باارداري‌ژئوشاايمي‌آبراهااه‌ميکرومتاار‌بااراي‌نمونااه‌741

در‌مطالعاۀ‌حاۀار‌‌‌‌اي‌مفياد‌اسات؛‌بااوجوداين،‌‌‌‌مقياس‌ناحيه

شده‌به‌‌گيري‌شدند‌تا‌عناصر‌باند‌هاي‌ديگر‌نيز‌اندازه‌بندي‌دانه

هاي‌ديگر‌نياز‌‌‌تر‌و‌يا‌ذرات‌درشت‌طال‌و‌کانه‌هاي‌درشت‌دانه

‌.آزمايش‌شوند

هاي‌موجود‌در‌زمينۀ‌ابر‌اندازۀ‌ذرات‌بر‌ژئوشيمي‌‌پژوهش

در‌نشاريۀ‌‌.‌اي‌در‌اياران‌بسايار‌انادس‌هساتند‌‌‌‌‌رسوبات‌آبراهه

برنامۀ‌تهيۀ‌ۀوابط‌و‌معيارهااي‌معادن‌باا‌عناوان‌‌‌‌‌‌‌411شمارۀ

مقياااس‌رسااوبات‌‌دسااتورعمل‌اکتشاااف‌ژئوشاايميايي‌باازر ‌

هاي‌ژئوشايمي‌‌‌به‌چگونگي‌انجام‌مطالعه(‌04111/7)اي‌‌آبراهه

اي‌پرداختاه‌‌‌توجيهي‌در‌اکتشافات‌ژئوشيميايي‌رسوبات‌آبراهه

و‌در‌‌(Ministry of Industries and Mines 2011)شاده‌اسات‌‌‌

.‌پااژوهش‌حاۀاار‌از‌اياان‌دسااتورعمل‌اسااتفاده‌شااده‌اساات‌‌

در‌محاادودۀ‌اباار‌معاادني‌‌(‌Aghamohseni 2012)آاامحسااني‌

و‌جزء‌‌‌هاي‌ژئوشيميايي‌توجيهي‌انجام‌داده‌سي‌مطالعه‌العه‌آي

ماش‌را‌باراي‌اکتشاافات‌ژئوشايميايي‌‌‌‌‌‌01تار‌از‌‌‌مش‌کوچک

‌.عناصر‌پايه‌در‌محدودۀ‌تکاب‌بهينه‌معرفي‌کرده‌است

شناسي،‌ژئوشيمي‌و‌ژنز‌‌متعددي‌در‌زمينۀ‌زمين‌هاي‌مطالعه

باغوي‌دامغان‌انجاام‌شاده‌اسات‌کاه‌‌‌‌‌‌-‌کانسار‌طالي‌کوه‌زر

اي‌گرمابي‌طال‌و‌ماس‌را‌در‌ايان‌‌‌‌زايي‌رگه‌همگي‌رخداد‌کانه

;Aghajani 1996; Ahmadi Shad 1998)اناد‌‌‌محدوده‌اببات‌کرده

(Shakeri 2000; Moradi et al. 2017ز‌؛‌برخاي‌پژوهشاگران‌نيا‌‌‌

زاياي‌ماس‌‌‌‌زاياي‌گرماابي،‌وجاود‌سيساتد‌کاناه‌‌‌‌‌‌بر‌کاناه‌‌عالوه

.‌(Shakeri 2000)انااد‌‌پااورفيري‌را‌بااراي‌منطقااه‌متصااور‌شااده

‌709 کوه‌زر،‌جنوب‌دامغان‌يطال‌-کانسار‌مس‌‌ۀدر‌محدود‌نيسنگ‌يها‌يو‌کان‌يا‌رسوبات‌آبراهه‌يميذرات‌بر‌ژئوش‌ۀانداز‌عيابر‌توز

معلماان‌و‌‌‌711111/7اي‌در‌ورااۀ‌‌‌اکتشافات‌ژئوشيميايي‌ناحياه‌

روش‌برداشات‌‌‌‌چااه‌شايرين‌باه‌‌‌‌-‌نواحي‌ديگر‌منطقاۀ‌طارود‌‌

ي،‌هااي‌عناصار‌ماس،‌سارب،‌رو‌‌‌‌‌اي‌ناهنجاري‌رسوبات‌آبراهه

Geological Survey of)اناد‌‌‌طال،‌نقره،‌آهن‌و‌منگنز‌را‌نشان‌داده

Iran 1995)هااي‌‌‌و‌در‌مواردي‌مانند‌محدودۀ‌کوه‌زر،‌ناهنجاري‌

پتانسايل‌‌.‌اناد‌‌کااري‌ااديمي‌انطبااق‌داشاته‌‌‌‌‌عناصر‌با‌آبار‌معدن

هااي‌‌‌چااه‌شايرين‌و‌وجاود‌آبرفات‌‌‌‌‌-‌معدني‌زياد‌منطقۀ‌طرود

طالدار‌در‌محدودۀ‌کوه‌زر‌انجام‌اکتشافات‌ژئوشيميايي‌رساوب‌‌

را‌(‌تار‌‌و‌بازر ‌‌04111/7)تار‌‌‌هااي‌بازر ‌‌‌اي‌در‌مقياس‌آبراهه

هاا‌انجاام‌‌‌‌گاام‌اولياه‌و‌اساساي‌در‌ايان‌بررساي‌‌‌‌‌.‌کناد‌‌طلب‌مي

زايي‌‌رو،‌محدودۀ‌کانه‌هاي‌ژئوشيمي‌توجيهي‌است؛‌ازاين‌مطالعه

کوه‌زر‌براي‌مطالعاۀ‌ابار‌توزياع‌انادازۀ‌ذرات‌بار‌‌‌‌‌‌‌طالي‌-مس

چاااه‌شاايرين‌‌-‌اي‌در‌منطقاۀ‌طاارود‌‌ژئوشايمي‌رسااوب‌آبراهااه‌

هاا‌اطالعاات‌باارزشاي‌در‌زميناۀ‌‌‌‌‌‌نتايج‌اين‌بررسي.‌انتخاب‌شد

بارداري،‌‌‌اي،‌تراکد‌بهيناۀ‌نموناه‌‌‌جزء‌مش‌مناسب‌رسوب‌آبراهه

‌هاااي‌ژئوشاايميايي‌آنهااا‌در‌توزيااع‌و‌پراکناادگي‌عناصاار‌و‌هالااه

اي،‌همبستگي‌ميان‌عناصر،‌نسبت‌اندازۀ‌ذرات‌و‌‌رسوبات‌آبراهه

‌.گذارند‌ناسب‌تجزيه‌در‌اختيار‌ميهاي‌م‌روش

‌

‌چاه -کوه طرود های ماگمایی رشته موقعیت محدودۀ کوه زر در ایران و سنگ -1شکل

(با‌تغيير‌Stoklin 1968ااتباس‌از‌)شیرین

‌

روش پژوهش

هاااي‌‌بااراي‌دسااتيابي‌بااه‌اهااداف‌پااژوهش‌حاۀاار‌از‌ساانگ‌

اي‌‌هااي‌سيليساي‌و‌رساوبات‌آبراهاه‌‌‌‌‌آتشفشاني،‌نفوذي،‌رگاه‌

نموناه‌مقطاع‌‌‌‌77تعاداد‌‌.‌بارداري‌شاد‌‌‌محدودۀ‌کوه‌زر‌نموناه‌

هااي‌آتشفشااني،‌‌‌‌صايقلي‌و‌صايقلي‌از‌سانگ‌‌‌‌-‌نازس،‌ناازس‌

نگاااري‌و‌‌زايااي‌تهيااه‌و‌مطالعااۀ‌ساانگ‌نفااوذي‌و‌مناااطق‌کانااه

شناساي‌ناوري‌دانشاگاه‌‌‌‌‌نگاري‌آنهاا‌در‌آزمايشاگاه‌کااني‌‌‌‌کانه

منظور‌مطالعۀ‌ابار‌توزياع‌انادازۀ‌‌‌‌‌به.‌صنعتي‌شاهرود‌انجام‌شد

ايساتگاه‌بار‌‌‌‌0اي‌تعاداد‌‌‌ذرات‌بر‌ژئوشيمي‌رساوبات‌آبراهاه‌‌

تکتاونيکي‌‌زايي،‌‌شناسي،‌دگرساني،‌کانه‌اساس‌معيارهاي‌سنگ

در‌هار‌ايساتگاه،‌‌‌(.‌0شکل‌)هاي‌آبريز‌انتخاب‌شدند‌‌و‌حوۀه

کيلاوگرم‌از‌رساوبات‌‌‌‌1اي‌ژئوشايميايي‌باه‌وزن‌اولياۀ‌‌‌‌‌نمونه


‌هار‌نموناه‌ترکيباي‌از‌‌‌‌.‌بخش‌فعال‌بستر‌آبراهه‌برداشات‌شاد‌‌

متاري‌از‌محال‌ايساتگاه‌‌‌‌‌41جزء‌نمونه‌بود‌که‌در‌فاصالۀ‌‌‌04

ها‌در‌محل‌برداشت‌‌نمونه.‌سمت‌باالدست‌آبراهه‌سرند‌شدند‌به

(‌ماش‌‌71)متاري‌‌‌ميلاي‌‌0هاي‌درشت‌با‌الاک‌‌‌براي‌حذف‌ماسه

تاا‌‌‌0در‌مرحلۀ‌بعدي،‌هار‌نموناه‌باا‌ساري‌الاک‌‌‌‌‌‌.‌سرند‌شدند

مقاادير‌کمیاي‌‌‌.‌سارند‌شاد‌‌(‌ASTMکدهاي‌)متري‌‌ميلي‌109/1

کاردن‌‌‌زناي‌با‌و‌هاي‌مختلف‌در‌رسوبات‌آبراهه‌بندي‌درصد‌دانه

هاا‌در‌هااون‌‌‌‌بنادي‌‌هر‌بخش‌از‌داناه‌.‌مقدار‌هر‌سرند‌تعيين‌شد

عناصار‌‌باراي‌‌ماش‌آساياب‌شاد‌و‌‌‌‌‌011آگاتي‌در‌حد‌کمتر‌از‌

-ICPشد‌و‌باا‌‌‌اصلي،‌فرعي‌و‌کمياب‌به‌روش‌چهار‌اسيد‌حل‌

OES/MSمقادار‌طاال‌نياز‌باه‌‌‌‌‌.‌در‌آزمايشگاه‌زرآزما‌تجزيه‌شد‌

شاگاه‌زرآزماا‌‌‌در‌آزماي‌(FAAS)گذاري‌جذب‌اتماي‌‌‌روش‌غال

اي،‌‌هاي‌ژئوشيميايي‌رساوب‌آبراهاه‌‌‌زمان‌با‌نمونه‌هد.‌تعيين‌شد

‌9تعاداد‌‌.‌نمونه‌کاني‌سنگين‌برداشت‌و‌مطالعاه‌شادند‌‌‌0تعداد‌

کيلاوگرم‌نياز‌باه‌روش‌‌‌‌‌0نمونۀ‌ليتوژئوشيميايي‌باه‌وزن‌اولياۀ‌‌‌

هااي‌‌‌همانناد‌نموناه‌‌هااي‌سيليساي‌برداشات‌و‌‌‌‌‌شياري‌از‌رگاه‌

در‌نهايات،‌تفسايرهاي‌الزم‌بار‌‌‌‌‌.اي‌تجزيه‌شادند‌‌رسوب‌آبراهه

‌.يميايي‌و‌کاني‌سنگين‌انجام‌شدندپايۀ‌نتايج‌ژئوش

‌

های شناسی محدودۀ کوه زر که همبری واحدهای سنگی، مناطق دگرسانی، آثار معدنی و رگه نقشۀ زمین -2شکل

‌(با‌تغيير‌Eshraghi and Jalali 2006ااتباس‌از‌)‌‌دهد سیلیسی طالدار را نشان می


زایی شناسی و کانه زمین

طالي‌کوه‌زر‌در‌بخش‌شمالي‌اياران‌مرکازي‌و‌‌‌‌-محدودۀ‌مس

چااه‌شايرين‌واااع‌و‌باه‌‌‌‌‌‌-نفوذي‌طرود‌-در‌کمربند‌آتشفشاني

هااي‌‌‌شاراي‌و‌عار ‌‌‌41°10'تاا‌‌‌41°99'هاي‌جغرافيايي‌‌طول

شاکل‌‌)شمالي‌محدود‌شده‌است‌‌94°03'تا‌‌94°01'جغرافيايي‌

‌-خااوري‌‌چاه‌شيرين‌با‌گسترش‌تقريباً‌شمال‌-کمربند‌طرود(.‌7

شکل‌باالآمدگي‌ميان‌دو‌گسل‌انجيلو‌در‌شمال‌‌باختري‌به‌جنوب

‌-اين‌کمربند‌آتشفشااني‌.‌و‌طرود‌در‌جنوب‌محصور‌شده‌است

‌-هااي‌دگرگاوني‌پرکاامبرين‌‌‌‌هايي‌از‌سانگ‌‌نفوذي‌حاوي‌هسته

کمربناد‌‌.‌هااي‌رساوبي‌مزوزوئياک‌اسات‌‌‌‌‌نگپالئوزوئيک‌و‌سا‌

هااي‌آتشفشااني‌فلسايک‌تاا‌‌‌‌‌‌چاه‌شيرين‌بيشتر‌از‌سنگ‌-طرود

ايان‌‌.‌حدواسط‌و‌گاهي‌مافياک‌ترشايري‌تشاکيل‌شاده‌اسات‌‌‌‌‌

ها‌ترکيب‌ريوليتي،‌ريوداسيتي،‌داسيتي،‌آندزيتي‌و‌آندزيت‌‌سنگ

هااي‌گرانيتوئيادي‌باا‌ترکيباي‌از‌گرانيات،‌‌‌‌‌‌‌بازالتي‌دارند‌و‌تاوده‌

هااي‌آنادزيتي،‌‌‌‌يات،‌مونزونيات‌و‌ديوريات‌و‌داياک‌‌‌‌گرانوديور

.Alavi et al)اناد‌‌‌داسيتي،‌التيتي،‌و‌ديابازي‌در‌آنهاا‌نفاوذ‌کارده‌‌‌

1976; Eshraghi and Jalali 2006.)‌

باااليي‌باا‌ترکياب‌‌‌‌‌-هاي‌آتشفشااني‌ائوسان‌ميااني‌‌‌‌سنگ

باازالتي‌و‌بازالات‌‌‌‌‌آندزيت،‌تراکي‌آندزيت،‌داسايت،‌آنادزيت‌‌

سنگي‌محادودۀ‌کاوه‌زر‌را‌تشاکيل‌‌‌‌‌هاي‌بخش‌اعظد‌رخنمون

هااااي‌مونزوديوريااات،‌‌تاااوده،‌اساااتوس‌و‌داياااک.‌اناااد‌داده

‌-کوارتزديورياات،‌گرانوديورياات‌و‌گرانياات‌بااه‌ساان‌ائوساان

انااد‌‌اوليگوساان‌در‌سااري‌آتشفشاااني‌ائوساان‌تزريااق‌شااده‌‌

سياالت‌با‌منشاأ‌ماگماايي‌و‌جاوي‌ۀامن‌‌‌‌‌(.‌f-a9هاي‌‌شکل)

ماس،‌سارب‌و‌‌‌)زايي‌فلزهااي‌پاياه‌‌‌‌ها‌در‌کانه‌دگرساني‌سنگ

.‌اناد‌‌در‌منطقاه‌نقاش‌داشاته‌‌‌(‌طاال‌و‌نقاره‌‌)بهاا‌‌‌و‌گران(‌روي

هاا‌شاامل‌آرژيليتاي،‌سريسايتي،‌کلريتاي،‌اپيادوتي،‌‌‌‌‌‌‌‌دگرساني

هساتند‌‌(‌مگنتيت،‌اليژيست‌و‌هماتيت)سيليسي،‌و‌اکسيدآهني‌

اکسيدهاي‌آهن‌ازجمله‌هماتيت،‌گوتيت‌(.‌1و‌‌g9هاي‌‌شکل)

و‌ليمونياات‌درنتيجااۀ‌هااوازدگي‌در‌محاادودۀ‌کااوه‌زر‌ايجاااد‌‌

Ahmadi)و‌احمادي‌شااد‌‌‌‌(Aghajani 1996)آااجاني‌.‌اند‌شده

(Shad 1998نيز‌دگرساني‌يادشده‌را‌در‌محدودۀ‌کوه‌زر‌معرفي‌‌

‌کالکوپيريات،‌)هااي‌ماس‌‌‌‌شکل‌طال،‌کانه‌زايي‌به‌کانه.‌اند‌کرده

بورنيت،‌کالکوسيت،‌کووليت،‌فيروزه،‌کريزوکوال،‌ماالکيات‌و‌‌

،‌گااالن،‌اساافالريت،‌پيرياات،‌اليژيساات،‌هماتياات‌و‌(آزورياات

و‌(‌1و‌‌h9هااي‌‌‌شاکل‌)تورمالين‌در‌اين‌محدوده‌وجاود‌دارد‌‌

هااي‌ميزباان‌‌‌‌اي‌و‌انتشاري‌در‌سانگ‌‌رگچه‌‌-هاي‌رگه‌شکل‌به

هاا‌در‌‌‌ههاي‌پيشين‌نياز‌ايان‌کانا‌‌‌‌در‌پژوهش.‌شود‌مشاهده‌مي

;Najjaran 2000)اناد‌‌‌بااغو‌گازارش‌شاده‌‌‌‌-محادودۀ‌کاوه‌زر‌‌

Shakeri 2000; Taghipour and Mackizadeh 2014; Moradi et al.

روناااد‌عماااومي‌سااااختماني‌در‌منطقاااۀ‌کاااوه‌زر‌‌‌‌.‌2017)

هااي‌‌‌باختري‌است‌کاه‌باا‌روناد‌گسال‌‌‌‌‌جنوب‌-خاوري‌شمال

ابقات‌‌امتدادلغز‌آنجيلو‌و‌باغو‌در‌شمال‌و‌طرود‌در‌جنوب‌مط

.‌زايي‌در‌محدودۀ‌کاوه‌زر‌اسات‌‌‌کنندۀ‌اصلي‌کانه‌دارد‌و‌کنترل

فرايندهاي‌هوازدگي‌و‌فرسايش‌نيز‌با‌آزادسازي‌طاال‌و‌سااير‌‌‌

ار‌منطقاه‌‌هاي‌طاالد‌‌هاي‌منشأ‌آبرفت‌هاي‌سنگين‌از‌سنگ‌کاني

‌.اند‌وجود‌آورده‌را‌به‌

‌

نتایج و بررسی

توزیع اندازۀ ذرات

اي‌مهاد‌اسات‌‌‌‌مطالعۀ‌الگوي‌توزيع‌ذرات‌در‌رسوبات‌آبراهاه‌

مطالعاۀ‌‌.‌هااي‌منشاأ‌را‌دارناد‌‌‌‌هاي‌اوليۀ‌سنگ‌زيرا‌آنها‌ويژگي

در‌هماۀ‌‌دهاد‌‌‌هاي‌مختلف‌نشان‌مي‌بندي‌توزيع‌ذرات‌در‌دانه

‌حاادود‌(‌متاار‌ميلااي‌109/1تااا‌‌0)اي‌‌هااا‌بخااش‌ماسااه‌نمونااه

ص‌خاود‌اختصاا‌‌‌‌هاا‌را‌باه‌‌‌درصد‌کل‌درصد‌وزني‌نموناه‌‌11

تار‌از‌‌‌جازء‌کوچاک‌‌)که‌بخش‌سيلت‌و‌رس‌‌دهد؛‌درحالي‌مي

باه‌عباارتي‌‌‌؛‌(7جادول‌‌)درصد‌کمتري‌دارد‌‌(متر‌ميلي‌109/1

‌104/1تاا‌‌‌0درصاد‌ذرات‌داراي‌انادازۀ‌‌‌‌41طاور‌مياانگين‌‌‌‌به

‌متار،‌‌‌ميلاي‌‌711/1تاا‌‌‌104/1درصد‌داراي‌اندازۀ‌‌71متر،‌‌ميلي

درصاد‌‌‌71متار،‌‌‌ميلاي‌‌704/1تا‌‌‌711/1داراي‌اندازۀدرصد‌‌3

درصااد‌داراي‌‌79متار‌و‌‌‌ميلاي‌‌109/1تاا‌‌‌704/1داراي‌انادازۀ‌‌

ذرات‌داراي‌انادازۀ‌‌.‌متر‌هستند‌ميلي‌109/1تراز‌‌اندازۀ‌کوچک

ا‌داراي‌کمتارين‌‌ها‌‌متار‌در‌تماام‌نموناه‌‌‌‌ميلي‌711/1تا‌‌704/1

‌.درصد‌وزني‌هستند


های ای از سنگ توالی. aزایی محدوۀ کوه زر؛ های آتشفشانی، نفوذی، دگرسانی و کانه تصاویر صحرایی و میکروسکوپی سنگ -3شکل

نفوذ . cبلورهای پالژیوکالز در زمینۀ میکرولیتی در آندزیت، بافت پورفیری از درشت. b، (شرق سمت جنوب دید به)آندزیتی و بازالتی بلور و دگرسانی هورنبلند گرانودیوریت با بافت درشت. d، (سمت شرق دید به)شدۀ ائوسن های آتشفشانی دگرسان گرانودیوریت در سنگمونزودیوریت در مقاطع . f، (شرق سمت جنوب دید به)های تراکی آندزیتی ائوسن نفوذ مونزودیوریت در سنگ. eبه کلریت و بیوتیت،

دید )شده های آندزیتی و بازالتی دگرسان کاری قدیمی مس و فیروزه در سنگ آثار معدن. gدهد، میکروسکوپی بافت پورفیری نشان می .وسیلۀ کالکوسیت، کولیت و گوتیت درحال جانشینی است سنگ دارای کالکوپیریت و پیریت که به کان. h، (سمت شمال به Afs: Alkali feldspar, Bt: Biotite, Cct: Chalcocite, Ccp: Chalcopyrite, Chl: Chlorite, Cu: Copper, Cv: Covellite, gd:

granodiorite, Hbl: Hornblende, md: monzodiorite, PLg: Plagioclase, Py: Pyrite, Qtz: Quartz, Ser: Sericite .های نشانه

Whitney and Evans 2010ها از اختصاری کانی


ای در محدودۀ کوه زر های مختلف هر نمونه رسوب آبراهه بندی دانه( درصد)و درصد وزنی ( گرم)وزن -1 جدول

نوع ذره (درصد)وزن (گرم)وزن (متر میلی)جزء مش رسوب نمونه

KZ-SS-1 0> 7111 711 -

KZ-SS-1A 0-104/1 417 0/90 درشت‌ماسۀ‌دانه

KZ-SS-1B 104/1-711/1 070 9/71 متوسط‌ماسۀ‌دانه

KZ-SS-1C 711/1-704/1 717 0/77 ريز‌ماسۀ‌دانه

KZ-SS-1D 704/1-109/1 013 4/73

KZ-SS-1E 109/1> 001 71 رس‌-سيلت

KZ-SS-2 0> 7100 711 -




KZ-SS-2D 704/1-109/1 701 1

KZ-SS-2E 109/1> 744 4/1 رس‌-سيلت

KZ-SS-3 0> 7114 711 -




KZ-SS-3D 704/1-109/1 017 4/77

KZ-SS-3E 109/1> 030 71 رس‌-سيلت

KZ-SS-4 0> 7131 711 -




KZ-SS-4D 704/1-109/1 711 0/1

KZ-SS-4E 109/1> 719 0/3 رس‌-سيلت

KZ-SS-5 0> 0911 711 -




KZ-SS-5D 704/1-109/1 009 7/77

KZ-SS-5E 109/1> 140 73 رس‌-سيلت

KZ-SS-6 0> 7344 711 -




KZ-SS-6D 704/1-109/1 711 1/1

KZ-SS-6E 109/1> 011 9/70 رس‌-سيلت ‌


ژئوشیمی

هااي‌مختلاف‌‌‌‌ماش‌‌جازء‌غلظت‌عناصر‌اصالي‌و‌کميااب‌در‌‌‌

آورده‌شاده‌‌‌(0)اي‌محدودۀ‌کوه‌زر‌در‌جدول‌‌رسوبات‌آبراهه

جاي‌مقادير‌خام‌‌هاي‌ژئوشيميايي،‌به‌علت‌زيادي‌داده‌به)است‌

هاي‌آماري‌آنها‌ارائه‌شاده‌‌‌نمونه‌شاخص‌91غلظت‌عناصر‌در‌

رساوبات‌‌هااي‌مختلاف‌‌‌‌جازء‌ماش‌‌شايميايي‌‌ترکياب‌‌(.‌است

هااي‌منطقاه،‌سارعت‌جرياان‌آب،‌‌‌‌‌‌اي‌از‌شايمي‌سانگ‌‌‌آبراهه

هاا‌و‌پاياداري‌مکاانيکي‌و‌شايميايي‌‌‌‌‌‌مورفولوژي‌بستر‌آبراهاه‌

ارزيابي‌ابر‌ايان‌عوامال‌‌‌‌رو،‌امکان‌‌پذيرد؛‌ازاين‌ها‌تأبير‌مي‌کاني

‌.اي‌وجود‌دارد‌هاي‌رسوب‌آبراهه‌با‌مطالعۀ‌جزء‌مش

ای محدودۀ کوه زر های مختلف رسوبات آبراهه بندی در دانه (ppb)و طال (ppm)های آماری غلظت عناصر اصلی و کمیاب شاخص -2جدول

Particle size

(mm) Statistic Au Ag Al As Ba Be Ca Cd Ce Co Cr Cu Fe K La Li Mg

104/1-0

Min 90 9/1 04130 77 114 1/7 71701 9/1 93 71 07 701 99907 01141 00 70 1003

Max 793 0/1 17440 00 041 0 01011 9/1 41 01 43 907 13113 94309 91 01 73111

Mean 01 1/1 11111 73 411 3/7 07001 9/1 11 00 99 044 19010 91411 04 07 70944

St.Dev. 11 7/1 0041 1 01 7/1 1941 1 1 0 71 01 1109 9107 9 1 9179

711/1-104/1

Min 01 1/1 01130 71 101 1/7 07717 9/1 41 00 11 711 14413 00197 00 01 77431

Max 4400 7 10319 91 011 7/0 91790 1/1 01 91 03 407 43114 90009 91 97 71191

Mean 7130 4/1 10301 00 400 3/7 00901 9/1 41 90 11 901 47441 00010 01 04 71111

St.Dev. 0019 0/1 0313 1 34 0/1 0091 1 1 4 77 701 4910 9117 0 1 0001

704/1-711/1

Min 01 9/1 09140 70 937 4/7 09101 9/1 49 04 11 31 91471 71309 01 09 70913

Max 7090 0/7 10119 47 011 3/7 10109 1/1 43 90 11 494 01717 04010 91 01 70940

Mean 471 4/1 01011 00 473 1/7 97094 9/1 40 97 41 911 41311 09711 01 00 71709

St.Dev. 414 9/1 9131 71 10 7/1 1910 1 9 1 3 741 1411 0911 7 0 7940

109/1-704/1

Min 70 91/1 47119 77 911 91/7 90411 91/1 1 71 40 04 90171 70147 09 00 70170

Max 7711 01/7 01307 11 134 11/ 11417 11/1 40 00 11 991 11171 01791 01 04 71010

Mean 910 41/1 41010 71 171 11/7 93114 91/1 13 01 41 710 93910 71011 04 01 79010

St.Dev. 147 91/1 1401 70 49 71/1 0931 1 1 0 1 34 1113 7001 7 7 149

109/1>

Min 71 91/1 41300 1 979 91/7 10130 91/1 49 70 11 41 97411 70973 00 01 74131

Max 901 11/1 01101 00 111 11/7 40109 91/1 40 71 14 091 91401 71110 01 01 70001

Mean 770 11/1 07131 70 900 91/7 11117 91/1 41 71 17 700 94779 71110 01 01 70797

St.Dev. 713 01/1 0000 4 97 71/1 9411 1 9/7 7 9 00 0110 7141 7 11/1 031

741/1>

Min 01 99/1 43014 71 911 91/7 99410 01/1 13 73 07 19 91711 71911 00 01 79191

Max 113 11/7 00939 91 411 41/7 11113 90/1 44 04 14 900 10110 07917 01 01 74107

Mean 991 41/1 00134 73 199 10/7 93111 91/1 49 00 04 011 17471 73140 01 00 71413

St.Dev. 941 01/1 0414 71 49 11/1 4003 19/1 0 0 4 714 4133 7141 7 7 103


2ادامۀ جدول

article size (mm) Statistic Mn Mo Na Ni P Pb S Sb Sc Sr Th Ti V Y Yb Zn Zr

104/1-0

Min 440 0/7 71709 71 191 17 449 3/1 1/0 109 71 0071 03 77 1/7 03 09

Max 7903 0/0 01091 90 7071 001 7190 0/3 71 404 73 9110 710 01 4/0 700 33

Mean 119 7/0 07111 09 7101 711 390 4/0 1/77 131 71 0371 791 74 0 719 13

St.Dev. 030 9/1 0407 4 701 07 949 4/9 1/9 01 1/1 003 99 1 1/1 94 03

711/1-104/1

Min 300 0/7 70170 00 7171 10 401 7 1/71 941 74 0117 711 74 3/7 717 03

Max 7071 1/71 07190 11 7710 019 7311 0/91 0/74 471 73 9179 701 01 1/0 799 11

Mean 7031 3/9 71101 94 7711 077 7730 0/1 1/70 104 71 9091 741 71 0/0 771 47

St.Dev. 010 9/9 7130 1 19 017 410 0/79 3/7 41 0 917 77 0 0/1 79 00

704/1-711/1

Min 7101 1/7 71193 90 310 09 141 7 0/77 911 71 9974 709 70 0/0 714 99

Max 7133 0/01 71000 41 7071 101 0747 1/11 0/79 143 71 9434 711 73 1/0 790 10

Mean 7901 3/0 70109 11 7144 013 7717 77 0/70 113 71 9110 741 71 9/0 771 01

St.Dev. 703 1/1 7017 0 34 010 013 0/71 0/1 41 4/1 701 04 0/7 7/1 71 01

109/1-704/1

Min 131 11/7 71119 90 117 91 911 31/1 11/3 017 79 9977 717 70 0 10 11

Max 7100 11/97 74110 11 7110 410 7410 11/00 01/77 911 70 9001 717 71 01/0 777 11

Mean 319 11/1 71349 93 310 710 171 31/0 11/71 991 71 9111 709 71 71/0 31 01

St.Dev. 11 91/70 107 4 31 079 101 11/71 01/1 90 7 773 71 11/1 71/1 3 71

109/1>

Min 130 01/7 79013 13 131 91 903 31/1 77 040 79 9110 31 71 01/0 13 11

Max 101 11/70 71719 41 7137 971 7119 41/7 41/70 970 74 1194 771 73 91/0 713 19

Mean 191 01/9 79141 41 311 719 091 01/7 11/77 010 71 9394 711 73 01/0 30 11

St.Dev. 99 01/1 913 9 11 771 010 91/1 01/1 09 7 711 3 41/1 71/1 1 1

741/1>

Min 371 90/7 79100 91 111 19 113 39/1 71/77 011 71 9490 711 01/70 79/0 39 40

Max 7711 01/07 70071 47 7701 441 7439 77/01 71/70 917 70 9191 713 99/71 91/0 771 17

Mean 7110 91/0 74141 11 311 710 114 94/0 01/77 910 74 9001 703 13/71 73/0 717 01

St.Dev. 11 70/1 371 4 11 017 141 11/3 93/1 90 7 03 70 00/1 10/1 3 77

‌

هاي‌‌هاي‌رسي،‌کوارتز‌و‌فلدسپار‌در‌جزء‌مش‌مقدار‌کاني

هاساات؛‌‌اي‌تااابع‌اناادازۀ‌ذرات‌و‌شااکل‌دانااه‌رسااوب‌آبراهااه

هاي‌رساي‌افازايش‌‌‌‌ريز،‌کاني‌سمت‌رسوبات‌دانه‌که‌به‌طوري‌به

منظور‌بررسي‌ابر‌اندازۀ‌‌به.‌يابند‌و‌کوارتز‌و‌فلدسپار‌کاهش‌مي

کاوه‌زر،‌‌‌شناسي‌بر‌غلظات‌عناصار‌در‌محادودۀ‌‌‌‌ذرات‌و‌کاني

‌تاار‌از‌‌متاار‌و‌کوچااک‌‌ميلااي‌0تااا‌‌104/1هاااي‌‌جاازء‌مااش‌

اي‌از‌رساوبات‌درشات‌و‌‌‌‌ترتياب‌نمايناده‌‌‌متار‌باه‌‌‌ميلي‌109/1

ميانگين‌مقادير‌آلومينيوم،‌آهن،‌پتاسايد‌‌.‌ريزدانه‌انتخاب‌شدند

متر‌بيشتر‌از‌جزء‌ماش‌‌‌ميلي‌0تا‌‌104/1و‌سديد‌در‌جزء‌مش‌

تي‌از‌جازء‌ماش‌‌‌عباار‌‌متر‌اسات؛‌باه‌‌‌ميلي‌109/1تر‌از‌‌کوچک

هااي‌رساي‌و‌کااهش‌‌‌‌‌درشت‌به‌ريزدانه‌با‌افزايش‌مقدار‌کاني

و‌‌0جادول‌‌)ياباد‌‌‌فلدسپار‌مقادير‌عناصر‌يادشده‌کااهش‌ماي‌‌

‌‌داناه‌باا‌‌‌تمرکز‌زياد‌اين‌عناصر‌در‌جزء‌مش‌درشت(.‌a1شکل‌

حدواسااط‌داراي‌بافاات‌‌-هاااي‌آذرياان‌اساايدي‌وجااود‌ساانگ

را‌‌هااا‌پااورفيري‌مطابقاات‌دارد؛‌زياارا‌ترکيااب‌اياان‌ساانگ‌‌‌‌

دار،‌آلکااالي‌فلدسااپار،‌هورنبلنااد‌و‌‌‌‌پالژيوکالزهاااي‌سااديد‌

ميانگين‌مقاادير‌‌.‌دهند‌دانه‌تشکيل‌مي‌بلورهاي‌درشت‌پيروکسن

تار‌از‌‌‌زيرکونيوم،‌تيتانيوم،‌کروم‌و‌نيکل‌در‌جزء‌مش‌کوچاک‌

متار‌اسات‌‌‌‌ميلي‌0تا‌‌104/1متر‌بيشتر‌از‌جزء‌مش‌‌ميلي‌109/1

و‌اسفن‌بيشاتر‌در‌‌‌؛‌زيرا‌زيرکن،‌روتيل(b1و‌شکل‌‌0جدول‌)


;Deer et al. 1992)شاوند‌‌‌بخش‌ريزدانۀ‌رسوبات‌متمرکاز‌ماي‌‌

(Maslennikova et al. 2012و‌مقااادير‌کااروم‌و‌نيکاال‌در‌‌‌‌

سامت‌رساي‌افازايش‌‌‌‌‌اي‌باه‌‌هاي‌رسوبي‌از‌اطب‌ماساه‌‌محيط

هاي‌رساي‌و‌ياا‌‌‌‌عناصر‌يادشده‌در‌شبکۀ‌بلوري‌کاني.‌يابند‌مي

شادن‌باه‌ساطن‌آنهاا‌‌‌‌‌‌اکسيدهاي‌آهن‌وجود‌دارند‌و‌با‌جاذب‌

‌.(Patino et al. 2003; Caspari 2006)کنند‌‌رسوب‌مي

‌‌

‌‌‌104/1)هاي‌درشت‌‌مقايسۀ‌غلظت‌برخي‌عناصر‌در‌جزء‌مش‌-1شکل‌ ‌متر‌ميلي‌0تا ‌متر‌ميلي/‌109تر‌از‌‌کوچک)و‌ريزدانۀ‌( ‌اي؛‌‌رسوبات‌آبراهه(

a‌.غلظت‌Al‌،Fe‌،K‌،Na‌‌،در‌جزء‌مش‌درشت‌بيشتر‌از‌ريز‌استb‌.غلظت‌Ti‌،Zr‌،Crو‌‌،Niدر‌جزء‌مش‌ريز‌بيشتر‌از‌درشت‌است‌.‌‌

منظور‌بررسي‌توزياع‌ژئوشايميايي‌عناصار‌در‌رساوبات‌‌‌‌‌‌به

اي‌محدودۀ‌کوه‌زر،‌ميانگين‌غلظت‌عناصر‌در‌هر‌جازء‌‌‌آبراهه

اي‌‌اي‌باه‌ترکياب‌شايميايي‌پوساتۀ‌اااره‌‌‌‌‌‌مش‌رسوبات‌آبراهاه‌

عناصر‌طاال،‌‌.‌(Rudnick and Gao 2003)سازي‌شد‌‌بااليي‌نرمال

تاسايد،‌‌نقره،‌آرسنيک،‌کلسيد،‌کادميوم،‌کبالت،‌ماس،‌آهان،‌پ‌‌

ليتيااوم،‌منگنااز،‌موليباادن،‌ساارب،‌فساافر،‌گااوگرد،‌آنتيمااوان،‌‌

استرانساايوم،‌توريااوم،‌واناااديوم‌و‌روي‌در‌محاادودۀ‌کااوه‌زر‌

شادگي‌نشاان‌‌‌‌اي‌باااليي‌غناي‌‌‌نسبت‌به‌ترکياب‌پوساتۀ‌اااره‌‌‌

شادگي‌عناصار‌کانسارسااز‌‌‌‌‌دهند‌و‌در‌اين‌ميان،‌ميزان‌غني‌مي

(‌ماوان‌و‌روي‌طال،‌نقره،‌آرسنيک،‌مس،‌موليبدن،‌سرب،‌آنتي)

زاياي‌‌‌اي‌با‌رخاداد‌کاناه‌‌‌شدگي‌درخور‌توجه‌است؛‌چنين‌غني

گرمابي‌مس،‌طال‌و‌عناصر‌هماراه‌در‌ايان‌محادوده‌مطابقات‌‌‌‌‌

رو،‌ابر‌توزيع‌اندازۀ‌ذرات‌بار‌ژئوشايمي‌‌‌‌اين‌؛‌از(4شکل‌)دارد‌

اي‌محدودۀ‌کوه‌زر‌درمورد‌عناصر‌طال،‌نقاره،‌‌‌رسوبات‌آبراهه

.‌يموان‌و‌روي‌‌بررسي‌شاد‌آرسنيک،‌مس،‌موليبدن،‌سرب،‌آنت

ايساتگاه‌‌‌0اي‌در‌‌غلظت‌عناصار‌يادشاده‌در‌رساوبات‌آبراهاه‌‌‌‌

نشان‌داده‌شاده‌‌‌(0)ستوني‌شکل‌‌برداري‌در‌نمودارهاي‌نمونه

‌.است

‌


‌ای کوه زر به ترکیب پوستۀ شدۀ میانگین غلظت عناصر در هر جزء مش از رسوبات آبراهه سازی الگوی ژئوشیمیایی نرمال -5شکل

(Rudnick and Gao 2003)ای باالیی قاره

‌

طال‌يکي‌از‌عناصار‌مهاد‌در‌محادودۀ‌کاوه‌زر‌اسات‌و‌‌‌‌‌‌

هاي‌مختلف‌‌در‌جزء‌مشغلظت‌کمينه،‌بيشينه‌و‌ميانگين‌آن‌

تن‌‌در‌گرم‌ميلي‌191و‌‌70‌،4400ترتيب‌‌اي‌به‌رسوبات‌آبراهه

هاااي‌‌بيشااترين‌مقاادار‌طااال‌در‌ايسااتگاه(.‌0جاادول‌)اساات‌

‌KZ-SS-06و‌‌KZ-SS-04‌،KZ-SS-05بااااارداري‌‌نموناااااه

هااا‌از‌مناااطق‌‌اياان‌نمونااه(.‌a0شااکل‌)گيااري‌شااد‌‌اناادازه

زاياي‌‌‌ههااي‌سيليساي‌طاالدار‌و‌منااطق‌کانا‌‌‌‌‌‌دست‌رگه‌پايين

‌KZ-SS-03گفتني‌اسات‌ايساتگاه‌‌‌(.‌0شکل‌)برداشت‌شدند‌

هااي‌سيليساي‌‌‌‌دسات‌رگاه‌‌‌متري‌پايين‌911در‌فاصلۀ‌حدود‌

طالدار‌برداشت‌شد‌ولي‌کمترين‌ميزان‌طال‌و‌عناصر‌هماراه‌‌

را‌داشت؛‌دروااع‌طال‌و‌عناصر‌همراه‌در‌اين‌فاصله‌فرصات‌‌

در‌‌هااي‌ميزباان‌و‌تمرکاز‌‌‌‌سنگ‌شدن‌از‌خرده‌الزم‌براي‌آزاد

اناد‌‌‌رسوب‌را‌نداشته(‌متر‌ميلي‌0تر‌از‌‌کوچک)بخش‌ريزدانۀ‌

،‌KZ-SS-04بارداري‌‌‌هااي‌نموناه‌‌‌اما‌غلظت‌طال‌در‌ايساتگاه‌

KZ-SS05و‌‌KZ-SS-06ايساتگاه‌‌.‌بسيار‌درخور‌توجه‌است‌

KZ-SS-04هاي‌‌دست‌رگه‌متري‌پايين‌111در‌فاصلۀ‌حدود‌‌

ينۀ‌مقاادير‌‌زايي‌ارار‌دارد‌و‌بيش‌سيليسي‌طالدار‌و‌مناطق‌کانه

هاي‌مختلف‌اين‌نمونه‌ببت‌شاد؛‌درنتيجاه‌‌‌‌طال‌در‌جزء‌مش

اي‌محادودۀ‌‌‌فاصلۀ‌بهينه‌براي‌تمرکز‌طال‌در‌رسوبات‌آبراهه

اسات‌کاه‌باياد‌در‌‌‌‌‌منشاأ‌متار‌از‌سانگ‌‌‌‌111کوه‌زر‌حدود‌

اي‌باه‌ايان‌موۀاوو‌توجاه‌‌‌‌‌‌هاي‌رسوب‌آبراهه‌طراحي‌نمونه

تاا‌‌‌109/1هااي‌‌‌درۀمن،‌غلظات‌طاال‌در‌جازء‌ماش‌‌‌‌.‌شود

متر‌بيشاتر‌‌‌ميلي‌104/1تا‌‌711/1و‌‌711/1تا‌‌704/1‌،704/1

رو‌جزء‌مش‌بهينۀ‌‌اين‌؛‌از(a0شکل‌)هاست‌‌از‌ساير‌جزء‌مش

اي‌باراي‌اکتشااف‌طاال‌در‌محادودۀ‌کاوه‌زر‌‌‌‌‌‌‌رسوب‌آبراهه

مقدار‌طال‌در‌جزء‌.‌شود‌متر‌توصيه‌مي‌ميلي‌104/1تا‌‌109/1

‌KZ-SS-04متاار‌از‌ايسااتگاه‌‌‌ميلااي‌104/1تااا‌‌711/1مااش‌

شاود؛‌‌‌کمتر‌مي‌منشأبا‌افزايش‌فاصله‌از‌‌KZ-SS-06سمت‌‌به

شاود‌ولاي‌‌‌‌بيشتر‌ماي‌‌منشأزيرا‌تعداد‌ذرات‌طال‌با‌فاصله‌از‌

که‌مقدار‌طال‌در‌جازء‌ماش‌‌‌‌حالي‌يابد‌در‌ابعاد‌آنها‌کاهش‌مي

دست‌آبراهه‌زيااد‌‌‌سمت‌پايين‌متر‌به‌ميلي‌109/1تر‌از‌‌کوچک

‌(.a0شکل‌)شود‌‌مي

‌‌شادگي‌درخاور‌‌‌غناي‌‌Sbو‌‌Ag‌،As‌،Cu‌،Mo،‌Pbعناصر‌

کميناه،‌‌)هاي‌آماري‌‌توجهي‌در‌محدوۀ‌کوه‌زر‌دارند؛‌شاخص

ارائه‌شده‌‌(0)آنها‌در‌جدول‌(‌بيشينه،‌ميانگين‌و‌انحراف‌معيار

برداري‌‌هاي‌نمونه‌بيشترين‌غلظت‌اين‌عناصر‌در‌ايستگاه.‌است

KZ-SS-05و‌‌KZ-SS-06گيري‌شد‌که‌اابليات‌تحارس‌‌‌‌‌اندازه‌

.‌دهاد‌‌دشده‌را‌نسبت‌به‌عنصار‌طاال‌نشاان‌ماي‌‌‌‌زياد‌عناصر‌يا

دسات‌‌‌متري‌پايين‌7011در‌فاصلۀ‌حدود‌‌KZ-SS-06ايستگاه‌

هاي‌مختلف‌ايان‌نموناه‌‌‌‌زايي‌ارار‌دارد‌و‌جزء‌مش‌مناطق‌کانه

مقاادير‌ايان‌عناصار‌‌‌‌.‌بيشترين‌غلظت‌عناصر‌يادشده‌را‌دارناد‌

‌711/1تا‌‌704/1‌،704/1تا‌‌109/1هاي‌‌مانند‌طال‌در‌جزء‌مش

هاسات‌‌‌متر‌بيشتر‌از‌سااير‌جازء‌ماش‌‌‌‌ميلي‌104/1تا‌‌711/1و‌

رو‌غلظت‌عناصر‌يادشده‌در‌اين‌جزء‌‌اين‌؛‌از(g-b0هاي‌‌شکل)


.‌زايي‌در‌محادودۀ‌کاوه‌زر‌اسات‌‌‌‌ها‌ردياب‌و‌معرف‌کانه‌مش

فاصله‌و‌جزء‌مش‌بهينه‌براي‌مجموعۀ‌اين‌عناصر‌در‌رسوبات‌

‌104/1ا‌ت‌109/1متر‌و‌‌7011ترتيب‌حدود‌‌اي‌کوه‌زر‌به‌آبراهه

هاي‌رسوبات‌‌عنصر‌روي‌تغييراتي‌در‌جزء‌مش.‌متر‌است‌ميلي

دهد‌و‌در‌مقام‌ردياب‌‌هاي‌مختلف‌نشان‌نمي‌اي‌ايستگاه‌آبراهه

کانسارهاي‌طاال‌و‌ماس‌در‌محادودۀ‌کاوه‌زر‌داراي‌اهميات‌‌‌‌‌‌

‌(.h0شکل‌)نيست‌

منظور‌شناخت‌همبساتگي‌مياان‌عناصار‌مهاد‌در‌جازء‌‌‌‌‌‌‌به

تاا‌‌‌104/1هااي‌‌‌جزء‌مش‌اي،‌هاي‌مختلف‌رسوبات‌آبراهه‌مش

ترتياب‌‌‌متر‌باه‌‌ميلي‌109/1تر‌از‌‌و‌کوچک‌711/1تا‌‌0‌،704/1

درشات،‌متوساط‌و‌رياز‌انتخااب‌‌‌‌‌‌اي‌از‌رساوبات‌داناه‌‌‌نماينده

مقادير‌ۀرايب‌همبساتگي‌باراي‌هرياک‌از‌ايان‌جازء‌‌‌‌‌‌.‌شدند

هاااي‌‌روش‌پيرسااون‌و‌باار‌پايااۀ‌لگاااريتد‌داده‌‌‌هااا‌بااه‌مااش

‌(.9جدول‌)محاسبه‌شد‌‌برداري‌ايستگاه‌نمونه‌0ژئوشيميايي‌

‌

‌ طال،. aبرداری در محدودۀ کوه زر؛ ایستگاه نمونه 6ای در های مختلف رسوبات آبراهه تغییرات غلظت عناصر در جزء مش -6شکل

b . ،مولیبدنc . ،نقرهd . ،سربe . ،آرسنیکf . ،آنتیموانg . ،مسh .روی‌


عنصار‌طاال‌‌‌(‌متر‌ميلي‌0تا‌‌104/1)دانه‌‌‌در‌جزء‌مش‌درشت

بااا‌نقااره‌و‌ساارب‌همبسااتگي‌میباات‌زيااادي‌دارد‌ولااي‌مياازان‌‌

همبستگي‌آن‌با‌آهن،‌کبالت،‌واناديوم،‌آنتيموان‌و‌روي‌منفاي‌و‌‌

زياد‌است،‌همبستگي‌معنااداري‌باين‌طاال‌باا‌ماس‌و‌موليبادن‌‌‌‌‌‌‌

اد‌اسات،‌‌وجود‌ندارد،‌همبستگي‌نقره‌با‌طال‌و‌سرب‌میبت‌و‌زي

همبستگي‌ميان‌مس‌با‌موليبدن،‌آنتيموان‌و‌استرانسايوم‌میبات‌و‌‌‌

کلي،‌در‌اين‌جزء‌ماش‌‌‌طور‌زياد‌و‌با‌روي‌منفي‌و‌زياد‌است؛‌به

شاود‌و‌‌‌همبستگي‌خوبي‌ميان‌عناصر‌کانسارسااز‌مشااهده‌نماي‌‌‌

احتماالً‌.‌شود‌انتخاب‌آن‌براي‌اکتشافات‌ژئوشيميايي‌توصيه‌نمي

علت‌درصد‌کد‌رس‌در‌‌نسارساز‌بههمبستگي‌کد‌ميان‌عناصر‌کا

غلظت‌برخي‌عناصار‌تاابع‌درصاد‌رس‌در‌‌‌‌.‌اين‌جزء‌مش‌است

هاي‌عناصري‌مانناد‌ماس،‌‌‌‌اي‌است؛‌زيرا‌کاتيون‌رسوبات‌آبراهه

شاکل‌جاذب‌ساطحي‌ذرات‌‌‌‌‌نيکل،‌کبالت،‌واناديد‌و‌موليبدن‌به

داناه‌‌‌در‌جزء‌مش‌متوسط.‌کنند‌شوند‌و‌رسوب‌مي‌رس‌حمل‌مي

همبستگي‌میبت‌بسيار‌زياادي‌مياان‌‌‌(‌متر‌ميلي‌711/1تا‌‌704/1)

عناصر‌طال،‌نقره،‌ماس،‌موليبادن،‌سارب،‌آرسانيک،‌آنتيماوان،‌‌‌‌‌‌

روي‌و‌آهن‌وجود‌دارد‌و‌ازآنجاکه‌غلظت‌عناصر‌در‌ايان‌جازء‌‌‌

هاي‌ژئوشيميايي‌‌علت‌شدت‌زياد‌ناهنجاري‌مش‌زياد‌است‌و‌به

در‌جازء‌ماش‌‌‌.‌اي‌مفيد‌اسات‌‌براي‌اکتشافات‌ژئوشيميايي‌ناحيه

نياز‌همبساتگي‌میبات‌‌‌‌(‌متار‌‌ميلاي‌‌109/1تر‌از‌‌کوچک)ه‌ريزدان

زيادي‌ميان‌عناصر‌طال،‌نقره،‌مس،‌موليبادن،‌سارب،‌آرسانيک،‌‌‌‌

آنتيموان،‌روي‌و‌آهن‌وجود‌دارد‌اما‌غلظت‌عناصر‌در‌اين‌جزء‌

هااي‌‌‌مش‌به‌زيادي‌دو‌جزء‌مش‌ابلي‌نيست‌و‌باراي‌برداشات‌‌

‌.شود‌اي‌توصيه‌نمي‌ژئوشيميايي‌ناحيه

روش پیرسون و بر پایۀ لگاریتم ای محدودۀ کوه زر به های درشت، متوسط و ریزدانۀ رسوبات آبراهه ضرایب همبستگی عناصر در جزء مش -3جدول

های ژئوشیمیایی داده

Au Ag As Ca Co Cu Fe K Mo Pb Sb Sr V Zn عنصر

( متر‌ميلي‌0-104/1 ) جزء‌مش‌رسوب‌

Au 7

Ag 14/1 7

As - 13/1 - 11/1 7

Ca - 00/1 19/1 11/1 7

Co - 11/1 - 10/1 33/1 41/1 7

Cu 19/1 14/1 - 71/1 - 00/1 - 79/1 7

Fe - 11/1 - 13/1 31/1 17/1 31/1 - 00/1 7

K - 90/1 - 10/1 10/1 - 10/1 11/1 17/1 74/1 7

Mo 04/1 14/1 - 94/1 - 40/1 - 91/1 17/1 - 19/1 01/1 7

Pb 10/1 14/1 - 11/1 19/1 - 11/1 11/1 - 13/1 - 10/1 07/1 7

Sb - 11/1 17/1 11/1 41/1 14/1 11/1 03/1 - 11/1 - 11/1 - 91/1 7

Sr 91/1 41/1 - 97/1 11/1 - 90/1 17/1 - 10/1 - 11/1 14/1 91/1 94/1 7

V - 19/1 - 01/1 31/1 09/1 30/1 - 11/1 30/1 - 11/1 - 17/1 - 91/1 91/1 - 44/1 7

Zn - 93/1 19/1 01/1 01/1 11/1 - 11/1 19/1 - 04/1 - 10/1 - 19/1 70/1 - 11/1 37/1 7

( متر میلی 181/1-125/1 ) جزء مش رسوب

Au 7

Ag 04/1 7

As 11/1 09/1 7


Ca - 39/1 - 17/1 - 11/1 7

Co 91/1 - 91/1 11/1 - 90/1 7

Cu 13/1 11/1 31/1 - 30/1 91/1 7

Fe 13/1 14/1 03/1 - 31/1 00/1 13/1 7

K 09/1 01/1 41/1 - 19/1 11/1 01/1 11/1 7

Mo 10/1 31/1 34/1 - 10/1 - 79/1 11/1 04/1 91/1 7

Pb 11/1 30/1 30/1 - 11/1 70/1 11/1 07/1 91/1 33/1 7

Sb 04/1 31/1 37/1 - 10/1 - 91/1 13/1 13/1 07/1 31/1 31/1 7

Sr 11/1 01/1 19/1 - 30/1 44/1 30/1 11/1 19/1 19/1 10/1 07/1 7

V 31/1 14/1 01/1 - 34/1 41/1 11/1 33/1 11/1 01/1 09/1 49/1 11/1 7

Zn 40/1 14/1 11/1 - 01/1 - 71/1 00/1 14/1 11/1 14/1 13/1 10/1 41/1 93/1 7

(< متر میلی 163/1 جزء مش رسوب(

Au 7

Ag 43/1 7

As 31/1 11/1 7

Ca - 34/1 - 01/1 - 13/1 7

Co 19/1 - 49/1 - 01/1 - 71/1 7

Cu 10/1 11/1 31/1 - 39/1 11/1 7

Fe 17/1 11/1 43/1 - 14/1 44/1 11/1 7

K 01/1 94/1 47/1 - 19/1 41/1 14/1 31/1 7

Mo 30/1 14/1 34/1 - 34/1 - 07/1 13/1 01/1 04/1 7

Pb 31/1 11/1 30/1 - 31/1 - 11/1 39/1 10/1 11/1 31/1 7

Sb 09/1 41/1 17/1 - 17/1 71/1 04/1 14/1 04/1 11/1 10/1 7

Sr 13/1 11/1 11/1 - 30/1 10/1 13/1 37/1 11/1 10/1 11/1 00/1 7

V 10/1 91/1 04/1 - 13/1 41/1 10/1 31/1 31/1 11/1 10/1 10/1 31/1 7

Zn 11/1 11/1 13/1 - 13/1 11/1 13/1 19/1 17/1 11/1 11/1 13/1 11/1 11/1 7 ‌

متر برای اکتشاافات میلی 151/1تر از آیا جزء مش کوچک

ژئوشیمیایی در محدودۀ کوه زر بهینه است؟

جزء‌ماش‌‌‌(FOREGS)شناسي‌اتحاديۀ‌اروپا‌‌سازمان‌زمين

هاي‌‌متر‌را‌مش‌استاندارد‌براي‌تجزيه‌ميلي‌741/1تر‌از‌‌کوچک

ادر‌کافي‌رياز‌اسات‌‌‌‌اين‌اندازه‌به.‌است‌شيميايي‌معرفي‌کرده‌

هاي‌ماساۀ‌بسايار‌رياز،‌سايلت،‌رس‌و‌کلوئيادي‌را‌‌‌‌‌‌‌که‌بخش

ادر‌کافي‌درشت‌است‌که‌در‌بيشتر‌شرايط‌مواد‌‌دربرگيرد‌و‌به

Salminen et al. 1998; Guagliardi)ريز‌کافي‌را‌به‌دست‌دهاد‌‌

(et al. 2013‌.در‌پژوهش‌حاۀار،‌ايان‌فرۀايه‌باا‌برداشات‌و‌‌‌‌‌‌

تاا‌‌‌711/1‌،711/1تاا‌‌‌104/1‌،104/1تا‌‌0)جزء‌مش‌‌4تجزيۀ‌

و‌(‌متار‌‌ميلاي‌‌109/1تار‌از‌‌‌و‌کوچک‌109/1تا‌‌704/1‌،704/1

متار‌رساوبات‌‌‌‌ميلاي‌‌741/1تار‌از‌‌‌همچنين‌جزء‌مش‌کوچاک‌

باراي‌‌‌FOREGSمش‌پيشنهادي‌‌اي‌آزمايش‌شد‌تا‌جزء‌آبراهه

هاي‌ژئوشيميايي‌محدودۀ‌کوه‌زر‌ارزيابي‌‌کارگيري‌در‌کاوش‌به

ازجملاه‌‌)باه‌ايان‌منظاور‌غلظات‌برخاي‌عناصار‌مهاد‌‌‌‌‌‌‌‌.‌شود

آرسنيک،‌طال،‌باريد،‌کبالت،‌ماس،‌منگناز،‌سارب،‌وانااديد‌و‌‌‌‌‌

اي‌کاوه‌زر‌در‌‌‌هاي‌مختلف‌رسوبات‌آبراهه‌در‌جزء‌مش(‌روي

هااي‌ژئوشايميايي‌‌‌‌آهن‌در‌محيط‌عنصر.‌برابر‌آهن‌ترسيد‌شد

تحرس‌اسات‌و‌تغييارات‌چناداني‌در‌غلظات‌آن‌در‌جازء‌‌‌‌‌‌‌بي

اي‌منطقاۀ‌کاوه‌زر‌مشااهده‌‌‌‌‌هاي‌مختلف‌رسوبات‌آبراهاه‌‌مش


‌(1)ها‌در‌نمودارهااي‌شاکل‌‌‌‌نتايج‌عمدۀ‌اين‌مقايسه.‌شود‌نمي

طور‌کاه‌در‌ايان‌نمودارهاا‌مشاخص‌‌‌‌‌‌اند؛‌همان‌نشان‌داده‌شده

هااي‌‌‌متر‌تماام‌دامناه‌‌‌ميلي‌741/1تر‌از‌‌است‌جزء‌مش‌کوچک

دهاد؛‌‌‌را‌پوشش‌نماي‌(‌هاي‌زياد‌ويژه‌غلظت‌به)غلظت‌عناصر‌

متر‌براي‌اکتشافات‌‌ميلي‌741/1تر‌از‌‌بنابراين‌جزء‌مش‌کوچک

‌-ژئوشيميايي‌در‌منطقۀ‌کوه‌زر‌و‌نواحي‌مشابه‌در‌نوار‌طارود‌

متار‌‌‌ميلي‌104/1تا‌‌109/1چاه‌شيرين‌بهينه‌نيست‌و‌جزء‌مش‌

‌.شود‌طقه‌مناسب‌توصيه‌ميي‌اين‌منبرا

‌

‌بر پایۀ . متر در برابر عنصر آهن میلی 151/1تر از ها و در بخش کوچک مقایسۀ غلظت برخی عناصر مهم در همۀ جزء مش -7شکل

.ای محدودۀ کوه زر نیست ت آبراهههای غلظت در رسوبا دامنهمتر معرف همۀ میلی 151/1تر از این نتایج جزء مش کوچک‌

های سنگین کنسانتره کانیعناوان‌‌‌هاي‌سانگين‌باه‌‌‌در‌اکتشافات‌ژئوشيميايي،‌مطالعۀ‌کاني

هاي‌ژئوشيميايي‌اساتفاده‌‌‌روش‌مکملي‌براي‌اعتبارسنجي‌يافته

هااي‌‌‌کااوش‌‌هااي‌زيااد‌غيرعاادي‌عناصار‌در‌‌‌‌‌غلظت.‌شود‌مي

زاياي‌نيسات‌و‌عاواملي‌‌‌‌‌کننادۀ‌کاناه‌‌‌ژئوشيميايي‌همواره‌بياان‌ها‌در‌‌ها‌و‌ناهمگني‌نمونه‌ساز،‌آلودگي‌ازجمله‌فرايندهاي‌سنگ

هااي‌غيرعاادي‌‌‌‌سازي‌و‌تجزيه‌سبب‌بروز‌غلظت‌مراحل‌آماده

نمونه‌کاني‌سنگين‌براي‌‌0در‌پژوهش‌حاۀر،‌تعداد‌.‌شوند‌مي

ايي‌برداشت‌و‌مطالعه‌شادند‌‌هاي‌ژئوشيمي‌ارزيابي‌درستي‌دادههاايي‌از‌بساتر‌‌‌‌هااي‌کااني‌سانگين‌در‌مکاان‌‌‌‌‌نمونه(.‌0شکل‌)

هااي‌‌‌آبراهه‌طراحي‌و‌برداشت‌شدند‌کاه‌باراي‌تمرکاز‌کااني‌‌‌‌

در‌هر‌ايستگاه،‌نمونۀ‌کااني‌سانگين‌باه‌‌‌‌.‌سنگين‌مناسب‌بودند

کيلوگرم‌از‌رسوبات‌بخش‌فعال‌بستر‌آبراهه‌انتخااب‌‌‌04وزن‌کاردن‌باا‌‌‌‌ترتيب‌عمليات‌سارند‌‌ها‌به‌در‌مرحلۀ‌بعد،‌نمونه.‌شد

شااويي،‌‌در‌محاايط‌آب،‌گاال‌(‌متاار‌ميلااي‌0)مااش‌‌71الااک‌

شويي،‌عباور‌از‌ماايع‌سانگين‌و‌جادايش‌مغناطيساي‌را‌‌‌‌‌‌‌الوس‌.شناسي‌آماده‌شدند‌ي‌مطالعۀ‌کانيپشت‌سر‌گذاشتند‌و‌برا

ساز‌‌هاي‌سنگين‌در‌محدودۀ‌کوه‌زر‌به‌دو‌دستۀ‌سنگ‌کاني

سااز‌شاامل‌‌‌‌هااي‌سانگ‌‌‌کااني‌:‌شاوند‌‌و‌کانسارساز‌تقسيد‌ماي‌کوارتز،‌فلدسپار،‌آمفيبول،‌پيروکسن،‌اسفن،‌اپيدوت،‌کلريات،‌‌


هااي‌‌‌زيرکن،‌آپاتيت،‌گارنت،‌آناتاز،‌روتيال،‌بيوتيات‌و‌کااني‌‌‌

هااي‌‌‌ز‌دادهشناسي‌و‌ني‌اين‌مجموعۀ‌کاني.‌هستند‌شده‌‌دگرسان

آنادزيت،‌‌)هااي‌آتشفشااني‌‌‌‌کنندۀ‌رخنمون‌سنگ‌صحرايي‌بيان

گرانيت،‌‌)هاي‌نفوذي‌‌و‌توده(‌تراکي‌آندزيت‌و‌آندزيت‌بازالتي‌در‌اياان‌محاادوده‌هسااتند‌‌(‌گرانوديورياات‌و‌مونزوديورياات‌

هاي‌کانسارساز‌شامل‌طال،‌گالن،‌کالکوپيريت،‌‌کاني(.‌0شکل‌)

بارياات،‌سااينابر،‌‌‌پيرياات،‌مگنتياات،‌اوليژيساات،‌هماتياات،‌‌

استيبنيت،‌ماالکيت،‌آزوريت،‌بروکانتيت،‌کريزوکاوال،‌فياروزه،‌‌‌سااروزيت،‌اسااميت‌زونياات،‌ولفنياات،‌ميمتياات،‌وانادينياات،‌‌

ترمال‌و‌ياا‌‌‌زايي‌اپي‌لگار‌و‌اورپيمنت‌هستند‌که‌رخداد‌کانه‌رئاهاي‌پيشاين‌‌‌در‌پژوهش.‌دهند‌پورفيري‌را‌نشان‌مي‌-ترمال‌اپي

باغو‌اببات‌‌-ها‌در‌محدودۀ‌کوه‌زر‌زايي‌نهنيز‌رخداد‌اين‌نوو‌کا

Aghajani 1996; Ahmadi Shad 1998; Shakeri)شاده‌اسات‌‌‌

(2000; Moradi et al. 2017‌.هااي‌کانسارسااز‌‌‌‌گفتني‌است‌کاني

و‌‌KZ-HM-4‌،KZ-HM-5هاي‌کااني‌سانگين‌‌‌‌عموماً‌در‌نمونهKZ-HM-6مشاهده‌شدند؛‌بر‌اسااس‌نتاايج‌ژئوشايميايي‌نياز‌‌‌‌‌‌‌.ها‌مستعد‌هستند‌اين‌نمونه

هاي‌سنگين‌مهد‌در‌محدودۀ‌کاوه‌زر‌اسات‌و‌‌‌‌طال‌از‌کاني

ذره‌در‌‌770تاا‌‌‌KZ-HM-1ذره‌در‌نمونۀ‌‌9تعداد‌ذرات‌آن‌از‌نموناۀ‌ژئوشايمي‌رساوب‌‌‌‌.‌کناد‌‌تغييار‌ماي‌‌‌KZ-HM-5نمونۀ‌

داراي‌غلظاات‌زيااادي‌از‌طااال‌و‌عناصاار‌‌KZ-SS-5اي‌‌آبراهااه

هااي‌کااني‌‌‌‌ناه‌بيشترين‌تعاداد‌ذرات‌طاال‌در‌نمو‌‌.‌همراه‌است

،‌770ترتيب‌‌به‌KZ-HM-6و‌‌KZ-HM-5‌،KZ-HM-4سنگين‌

انادازۀ‌ذرات‌طاالي‌آزاد‌در‌‌‌(.‌1جادول‌‌)ذره‌است‌‌01،‌و‌00متر‌متغير‌‌ميلي‌7تا‌‌110/1اي‌کوه‌زر‌از‌حدود‌‌رسوبات‌آبراهه

‌711/1تاا‌‌‌110/1هاي‌‌است‌و‌در‌اين‌ميان،‌ذرات‌داراي‌اندازه

شاده‌در‌محادودۀ‌‌‌‌مشاهدهذرات‌طالي‌.‌متر‌غالب‌هستند‌ميلي

دار‌‌زاوياه‌‌،‌نيماه‌(Angular)دار‌‌کوه‌زر‌ازنظر‌گردشدگي‌زاوياه‌(Sub-angular)شاااااده‌‌گااااارد‌،‌نيماااااه(Sub-rounded)و‌‌

و‌ازنظار‌کرويات‌منشاوري‌‌‌‌‌(Well-rounded)گردشاده‌‌‌خوب(Prismoidal)منشااوري‌‌،‌نيمااه(Sub-prismoidal)اي‌‌،‌صاافحه

(Discoidal)اي‌‌صااافحه‌و‌نيماااه‌(Sub-Discoidal)هساااتند؛‌‌

دار‌و‌ازنظاار‌‌زاويااه‌دار،‌نيماه‌‌هرچناد‌اغلااب‌ذرات‌طاال‌زاويااه‌‌انطباق‌بسايار‌خاوبي‌‌‌.‌منشوري‌هستند‌کرويت‌منشوري‌تا‌نيمه

هاي‌کااني‌سانگين‌و‌ژئوشايميايي‌مشااهده‌‌‌‌‌‌ميان‌نتايج‌مطالعههااي‌ژئوشايميايي‌‌‌‌شود‌و‌روش‌کاني‌سنگين‌همانند‌کاوش‌مي

تاا‌‌‌109/1و‌‌711/1تا‌‌104/1‌،704/1تا‌‌711/1هاي‌‌جزء‌مش

متار‌را‌باراي‌اکتشااف‌طاال‌و‌عناصار‌هماراه‌در‌‌‌‌‌‌‌‌ميلي‌704/1

‌.کند‌محدودۀ‌کوه‌زر‌پيشنهاد‌مي

های محدودۀ کوه زر نمونه کانی سنگین از آبرفت 6رؤیت در تعداد و اندازۀ ذرات طالی قابل -4جدول

KZ-HM-6 KZ-HM-5 KZ-HM-4 KZ-HM-3 KZ-HM-2 KZ-HM-1 (متر میلی)اندازه ذره طال (متر میلی) های رسوب جزء مش

- - - - - - 109/1> 110/1>

1 11 1 7 9 7 704/1–109/1

111/1-110/1

1 71 4 7 9 7 704/1-111/1

1 71 71 7 0 - 711/1–704/1 711/1-704/1

7 71 1 7 7 7

104/1–711/1

041/1-711/1

- 1 7 - - - 941/1-041/1

- - 7 - - - 411/1-941/1

- 7 - - - -

0–104/1

171/1-411/1

- - 7 - - - 7–171/1

- - - - - - 171/7–7

- - - - - - 0–171/7

‌


های سیلیسی رگههااي‌‌‌تعدادي‌رگۀ‌سيليسي‌در‌محدودۀ‌کوه‌زر‌و‌باالدست‌نمونه

ايان‌‌.‌زد‌دارد‌بارون‌‌KZ-SS-6تاا‌‌‌KZ-SS-3اي‌‌ژئوشيمي‌آبراههآنادزيتي‌و‌مونزودياوريتي‌منطقاه‌را‌‌‌‌‌-هاي‌تراکاي‌‌ها‌سنگ‌رگه

سامت‌‌‌درجاه‌باه‌‌‌14حادود‌‌‌N46Eکنناد‌و‌باا‌امتاداد‌‌‌‌‌‌اطع‌مي

تاا‌‌‌11هاا‌از‌‌‌طول‌رخنمون‌سطحي‌رگه.‌غرب‌شيب‌دارند‌شمال

‌11متر‌متغير‌است‌و‌ۀخامت‌متوسط‌آنها‌حادود‌‌‌011بيش‌از‌هاي‌سيليساي‌از‌کاوارتز‌تشاکيل‌‌‌‌‌رگه.‌شود‌متر‌برآورد‌مي‌سانتي

اي،‌ناواري‌و‌ژئاود‌شکساتگي‌سانگ‌‌‌‌‌‌شاکل‌تاوده‌‌‌اند‌که‌به‌شده

هااي‌سيليساي‌داراي‌آباار‌‌‌‌‌برخاي‌رگاه‌‌.‌است‌ميزبان‌را‌پر‌کرده‌

اي‌از‌پيريت،‌کالکوپيريت،‌ماالکيات‌و‌اکسايدهاي‌آهان‌‌‌‌‌پراکنده

هستند‌و‌مقدار‌طالي‌آنها‌زيااد‌اسات‌و‌‌‌(‌اوليژيست‌و‌هماتيت)

هماتيات،‌گوتيات،‌و‌‌‌)در‌برخي‌ديگر،‌درصد‌اکسايدهاي‌آهان‌‌‌

احتمال‌زيااد‌‌‌به.‌توجه‌است‌،‌کلريت‌و‌اپيدوت‌درخور‌(ليمونيتهاي‌سولفيدي‌ازجمله‌‌ي‌آهن‌محصول‌دگرساني‌کانياکسيدها

‌،‌KZ-LG-1هاااي‌ليتوژئوشاايميايي‌‌‌نمونااه.‌پيرياات‌هسااتند‌

KZ-LG-2و‌‌KZ-LG-3هاي‌سيليساي‌‌‌روش‌شياري‌از‌رگه‌‌به‌

هااي‌شايميايي‌‌‌‌نتايج‌تجزيه(.‌1و‌‌0هاي‌‌شکل)برداشت‌شدند‌را‌در‌نموناۀ‌‌(‌تان‌‌در‌گارم‌‌ميلاي‌‌191)مقادير‌درخور‌توجه‌طال‌

KZ-LG-1(.4جدول‌)‌دهند‌نشان‌مي‌‌‌

‌ ، (شرق سمت جنوب دید به)ای از پیریت و کالکوپیریت و غنی از طال هستند های سیلیسی که دارای آثار پراکنده نمایی از رگه. a -8شکل

b .(غرب سمت شمال دید به)از اکسیدهای آهن هستند های سیلیسی که دارای مقادیر درخور توجهی رگه

روش و سایر عناصر به FAASطال به روش . های سیلیسی محدودۀ کوه زر در رگه (ppb)و طال (ppm)غلظت عناصر اصلی و کمیاب -5جدول ICP OES/MS اند تجزیه شده.

X Y Au Ag Al As Ba Be Ca عنصر

KZ-LG-1 010931 9304141 191 03/1 01970 4/77 11 14/1 9347

KZ-LG-2 010911 9304119 700 1/1 11911 9/73 41 7 4193

KZ-LG-3 010110 9304004 07 09/1 17374 1/41 107 3/7 1191

Cd Ce Co Cr Cu Fe K La Li عنصر

KZ-LG-1 00/1 1‌ 4‌ 97 11 01134 0037 1 73

KZ-LG-2 09/1 74 1 10 79 99111 7111 1 79

KZ-LG-3 01/1 10 1 11 004 99009 00497 73 73

Mg Mn Mo Na Ni P Pb S Sb عنصر

KZ-LG-1 4131 117 9/07 0931 71 040 719 491 17/7

KZ-LG-2 77100 094 04/9 1091 73 030 710 190 7

KZ-LG-3 77011 941 19/9 0101 71 100 71 0911 71

Sc Sr Th Ti V Y Yb Zn Zr عنصر

KZ-LG-1 1/1 013 7/1 301 09 1 1/1 01 01

KZ-LG-2 1/1 441 1/4 0103 13 1 1/7 44 00

KZ-LG-3 1/1 931 7/74 0711 31 70 3/7 71 01


نتیجه

توزيااع‌اناادازۀ‌ذرات‌و‌توزيااع‌ژئوشاايميايي‌عناصاار‌در‌جاازء‌

اي‌بسيار‌متغير‌است‌و‌توجه‌‌هاي‌مختلف‌رسوبات‌آبراهه‌مش

.‌اکتشااافات‌ژئوشاايميايي‌اهمياات‌بسااياري‌دارد‌‌بااه‌آنهااا‌در

هاي‌آبريز‌کوه‌زر‌فرصت‌بسيار‌خوبي‌براي‌بررسي‌ابر‌‌حوۀه

اناادازۀ‌ذرات‌باار‌توزيااع‌ژئوشاايميايي‌عناصاار‌در‌رسااوبات‌‌‌

دهاد‌مياان‌‌‌‌مطالعۀ‌حاۀار‌نشاان‌ماي‌‌‌.‌کنند‌اي‌فراهد‌مي‌آبراهه

در‌.‌داري‌وجاود‌دارد‌‌غلظت‌عناصر‌و‌اندازۀ‌ذرات‌ارتباط‌معنا

هااي‌‌‌اي‌ذرات‌داراي‌انادازه‌‌هااي‌رساوب‌آبراهاه‌‌‌‌نموناه‌تمام‌

ترتياب‌بيشاترين‌و‌‌‌‌متر‌باه‌‌ميلي‌711/1تا‌‌704/1و‌‌0تا‌‌104/1

غلظات‌‌‌.دهناد‌‌کمترين‌درصد‌وزني‌رساوبات‌را‌تشاکيل‌ماي‌‌‌

هااي‌درشات‌باه‌‌‌‌‌آلومينيوم،‌آهن،‌پتاسيد‌و‌سديد‌از‌جزء‌مش

ايش‌ريز‌کاهش‌و‌مقادير‌زيرکونيوم،‌تيتانيوم،‌کروم‌و‌نيکل‌افز

تاا‌‌‌109/1هااي‌‌‌غلظت‌بيشاتر‌عناصار‌در‌جازء‌ماش‌‌‌‌.‌يابد‌مي

متر‌بيشاتر‌از‌‌‌ميلي‌104/1تا‌‌711/1و‌‌711/1تا‌‌704/1‌،704/1

هاست‌و‌همبساتگي‌ژئوشايميايي‌خاوبي‌مياان‌‌‌‌‌‌ساير‌جزء‌مش

جازء‌ماش‌‌‌.‌شاود‌‌هاا‌مشااهده‌ماي‌‌‌‌عناصر‌در‌اين‌جازء‌ماش‌‌

هاي‌مختلف‌غلظات‌‌‌متر‌معرف‌دامنه‌ميلي‌741/1تر‌از‌‌کوچک

طاال‌و‌عناصار‌‌‌.‌اي‌کاوه‌زر‌نيسات‌‌‌ناصر‌در‌رسوبات‌آبراهاه‌ع

متاري‌از‌‌‌7011و‌‌111هااي‌حادود‌‌‌‌ترتيب‌در‌فاصاله‌‌ديگر‌به

روش‌کاني‌سنگين‌همانناد‌‌.‌اند‌تمرکز‌يافته‌منشأهاي‌‌سنگ‌کان

متر‌را‌براي‌اکتشاف‌‌ميلي‌109/1تا‌‌104/1جزء‌مش‌ژئوشيمي‌

.‌کناد‌‌طال‌و‌عناصر‌هماراه‌در‌محادودۀ‌کاوه‌زر‌پيشانهاد‌ماي‌‌‌‌‌

کاارگيري‌نتاايج‌پاژوهش‌حاۀار‌در‌اکتشاافات‌‌‌‌‌‌‌باه‌درنهايت،‌

اي‌در‌محدودۀ‌کوه‌زر‌‌روش‌رسوب‌آبراهه‌ژئوشيميايي‌آتي‌به‌

چاه‌شايرين‌بسايار‌ارزشامند‌‌‌‌‌-و‌مناطق‌ديگر‌در‌محور‌طرود

‌.هستند

‌

سپاسگزاری

نگارندگان‌مقالاه‌از‌دانشاکدۀ‌علاوم‌زماين‌دانشاگاه‌صانعتي‌‌‌‌‌‌‌

ي‌انجام‌پژوهش‌آماده‌کردناد‌و‌‌شاهرود‌که‌شرايط‌مناسبي‌برا

از‌شرکت‌طالي‌کوه‌زر‌که‌با‌انجام‌پژوهش‌در‌ايان‌محادوده‌‌‌

موافقت‌و‌امکانات‌بازديد‌صحرايي‌را‌فراهد‌کرد‌سپاسگزاري‌

‌و‌نگااري‌‌چيناه‌هااي‌‌‌اندرکاران‌مجلۀ‌پژوهش‌از‌دست.‌کنند‌مي

ارزياابي‌مقالاۀ‌‌‌‌کاه‌‌داوراناي‌‌و‌اصافهان‌‌دانشگاه‌شناسي‌رسوب

‌.شود‌مودند‌تشکر‌ميحاۀر‌را‌ابول‌فر

References

Aghajani H. 1996. Geochemical exploration in the Kuh

Zar gold deposit, Damghan (Baghu prospect

area), M.Sc. Thesis, Tehran University,

Tehran, Iran, 209 p. (in Persian with English

abstract)

Aghamohseni A. 2012. Geochemical exploration of the

base metals in Takab area, M.Sc. Thesis,

Shahid Beheshti University, Tehran, Iran,

223 p. (in Persian with English abstract) Ahmadi Shad A. 1998. Mineralogy, alteration and

lithogeochemical study in gold of the Baghu

area (Kuh Zar, Damghan), M.Sc. Thesis,

Shahid Beheshti University, Tehran, Iran,

201 p. (in Persian with English abstract)

Alavi M. Houshmand Zadeh A. Etminan H. and

Haghipour A. 1976. Geological map of

Torud (1:250,000 scale): Geological Survy

of Iran, H5 sheet. Cannon W.F. Woodruff L.G. and Pimley S. 2004.

Some statistical relationships between

stream sediment and soil geochemistry in

northwestern Wisconsin. Can stream

sediment compositions be used to predict

compositions of soils in glaciated terranes?.

Journal of Geochemical Exploration, 81(1):

29-46. Caspari T. 2006. Geochemical investigation of soils

developed in different lithologies in Bhutan,

Eastern Himalayas. Geoderma, 136: 436-

458.

Cohen D.R. 1999. Comparison of vegetation and

stream sediment geochemical patterns in

northeastern New South Wales. Journal of

Geochemical Exploration, 66(3): 469-489. Deer W.A. Howie R.A. and Zussman J. 1992. An

introduction to the rock-forming minerals.

2nd edition, London, Longman Group UK

Limited, 712 p.

Eshraghi S.A. and Jalali A. 2006. Geological map of

Moalleman (1:100,000 scale): Geological

Survy and Mineral Exploration of Iran, 6960

sheet.

Geological Survey of Iran 1995. Explanatory text of

geochemical map of Moalleman (1:100,000

Scale): Geological Survey and Mineral

Exploration of Iran, Map 6960, Report 9,

V. 1, 33 p.


Grunsky E.C. Drew L.J. David M. and Sutphin D.M.

2009. Process recognition in multi-element

soil and stream-sediment geochemical data.

Applied Geochemistry, 24(8): 1602-1616.

Guagliardi I. Apollaro C. Scarciglia F. and Rosa D.R.

2013. Influence of particle-size on

geochemical distribution of stream

sediments in the Lese river catchment,

southern Italy. Biotechnology, Agronomy,

Society and Environment, 17(1): 43-55.

Horowitz A.J. and Elrick K.A. 1987. The relation of

stream sediment surface area, grain size and

composition to trace element chemistry.

Applied Geochemistry, 2(4): 437-451.

Maslennikova S. Larina N. and Larin S., 2012. The

effect of sediment grain size on heavy metal

content. Lakes, Reservoirs and Ponds, 6(1):

43-54.

Ministry of Industries and Mines 2011. Instructions for

large scale geochemical exploration of

stream sediments (1 :25, 000). Mining

Technical Criteria Benchmarking Program,

Publication No. 540, 34 p. (in Persian with

English title)

Moore J.N. and Brook E.J.C. 1989. Grain size

partitioning of metals in contaminated,

coarse-grained river floodplain sediment:

Clark Fork River, Montana, USA.

Environmental Geology, 14(2): 107-115.

Moradi S. Hassannezhad A.A. and Ghorbani Gh. 2017.

Investigation of mineralogy and

geothermometry of quartz and tourmaline

veins at the Baghu area, southeast of

Damghan. Iranian Journal of

Crystallography and Mineralogy, 24(4):

661-674. (in Persian with English abstract)

Najjaran M. 2000. Geochemistry and genesis of Baghu

turquoise deposit (Damghan), M.Sc. Thesis,

Shiraz Unuversity, Shiraz, Iran, 150 p. (in


Patino L.C. Velbel M.A. Price J.R. and Wade J.A.

2003. Trace element mobility during

spheroidal weathering of basalts and

andesites in Hawaii and Guatemala.

Chemical Geology, 202(3): 343-364.

Pietron J. 2017. Sediment transport from source to sink

in the Lake Baikal basin impacts of

hydroclimatic change and mining, PhD

Thesis, Stockholm University, Sweden, 38 p. Pratt C. and Lottermoser B.G., 2007. Mobilisation of

traffic-derived trace metals from road

corridors into coastal stream and estuarine

sediments, Cairns, northern Australia.


Ranasinghe P.N. Chandrajith R.L.R Dissanayake C.B.

and Rupasinghe M.S. 2002. Importance of

grain size factor in distribution of trace

elements in stream sediments of Tropical

High Grade Terrains. A case study from

Sri Lanka. Chemie Erde Geochemistry,

62(3): 243-253.

Ranasinghe P.N. Fernando G.W.A.R. Dissanayake

C.B. and Rupasinghe M.S. 2008. Stream

sediment geochemistry of the upper

Mahaweli River Basin of Sri Lanka-

Geological and environmental significance.

Journal of Geochemical Exploration, 99(1):

1-28. Ranasinghe P.N. Dissanayake C.B. and Rupasinghe

M.S. 2009. Statistical evaluation of stream

sediment geochemistry in interpreting the

river catchment of high-grade metamorphic

terrains. Journal of Geochemical

Exploration, 103(2-3): 97-114.

Rudnick R.L. and Gao S. 2003. Composition of the

continental crust. Treatise on Geochemistry,

3: 1-64.

Salminen R. 1998. FOREGS geochemical mapping.

Field manual. Espoo, Finland: Geologian

tutkimuskeskus, Opas - Geological Survey

of Finland, Guide 47, 36 p.

Shakeri A. 2000. Geochemistry and genesis of Kuh Zar

Au deposit (Baghu), M.Sc. Thesis, Shiraz

University, Shiraz, Iran, 295 p. (in Persian

with English abstract)

Singh A.K. and Hasnain S.I. 1999. Grain size and

geochemical partitioning of heavy metals in

sediments of the Damodar River – a

tributary of the lower Ganga. India


Singh P. 2010. Geochemistry and provenance of

stream sediments of the Ganga River and its

major tributaries in the Himalayan region,

India Chemical Geology, 269(3), 220-236.

Stöcklin, J. 1968. Structural history and tectonics of

Iran: A review. The American Association

of Petroleum Geologists Bulletin, 52: 1229-

1258. Stone M. and Droppo I.G. 1996. Distribution of lead,

copper and zinc in size-fractionated river

bed sediment in two agricultural catchments

of southern Ontario, Canada. Environmental

Pollution, 93(3): 353-362

Taghipour B. and Mackizadeh M.A. 2014. The origin

of the tourmaline and turquoise association

hosted in hydrothermally altered rocks of the

Kuh-Zar Cu-Au-Turquoise deposit,

Damghan, Iran. Geology and Palaontology,

Abh. Stuttgart, 272(1): 61-77.

Whitney D.L. Evans B.W. 2010. Abbreviations for

names of rock-forming minerals. American

Mineralogist, 95(1): 185-187.


‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

‌

The effect of particle size distribution on the...

Documents

Transcript of The effect of particle size distribution on the...