TableofContentsLỜIGIỚITHIỆUTẦMQUANTRỌNGCỦATHÁIĐỘCÁCHXÂYDỰNGTHÁIĐỘSỐNGTÍCHCỰCTHÀNHCÔNGTRỞNGẠICỦATHÀNHCÔNGĐỘNGCƠTRÂNTRỌNGCHÍNHMÌNHTẦMQUANTRỌNGCỦAKỸNĂNGGIAOTẾ25BƯỚCXÂYDỰNGNHÂNCÁCHTÍCHCỰCTIỀMTHỨCVÀTHÓIQUENTHIẾTLẬPMỤCTIÊUGIÁTRỊVÀTẦMNHÌN

BanThanhthiếuniênVTV6giớithiệucuốnsáchnày

Winnersdon’tdodifferentthings.Theydothingsdifferently.

Ngườichiếnthắngkhônglàmnhữngđiềukhácbiệt.Màchínhcáchhọlàmtạonênsựkhácbiệt!

Chiasẻebook:SáchMới.netFollowusonFacebook:https://www.facebook.com/sachmoi.net

LỜIGIỚITHIỆUThànhcôngkhôngcónghĩalàkhôngcóthấtbại,màlàđạtđượcmụctiêucuối

cùng:thắnglợitoàncục,chứkhôngphảitừngtrậnriênglẻ.–EdwinC.Bliss

Với cáchđặt vấnđềdễhiểu, thiết thực và sâu sắc,You canwin - Bí quyết củangườichiếnthắngsẽgiúpbạntránhrơivàocảmgiácmấtphươnghướng,biếtxácđịnhmụctiêuvànhữnggiátrịcầnưutiêntrongcuộcsống.

Cóthểxemcuốnsáchnàynhưmộtquyểnsổtayliệtkênhữngcôngcụcầnthiếtđểkiếntạothànhcôngvàgiúpbạntạolậpmộtcuộcsốngtốtđẹp.Cũngcóthểxemnónhưmộtcuốncẩmnangdạynấuăn,baogồmnhữngchỉdẫnvềnguyênliệu,côngthứcvàcáchphatrộntheotỉlệthíchhợpđểcóđượcthànhcông.

Nhưngtrênhết,đâylàcuốnsáchtừngbướcdẫndắtbạnđitừmơước,khátvọngthànhcôngđếnkhámphánănglựccủabảnthânvàbiếnướcmơthànhhiệnthực.

Youcanwin-Bíquyếtcủangườichiếnthắngsẽgiúpbạnxâydựngmụctiêumới,hìnhthànhýniệmmớivềmụcđíchsống,pháttriểntưtưởngmớivềbảnthânvàtươnglai.

Nếuchỉđọclướtquamộtvàitrang,hoặclậtgiởcuốnsáchmộtcáchvộivàng,bạnkhócóthểtiếpthuhếtđượcnhữngvấnđềcuốnsáchđưara.Nênđọctừtừvàsuyngẫm,từngchươngmột.Chỉđọcchươngtiếptheokhichắcchắnbạnđãhiểucácvấnđềcủachươngtrước.

MộttrongnhữngmụcđíchcủacuốnsáchlàgiúpbạnđềraKếhoạchhànhđộngchotươnglai.

Nếuchưabaogiờlàmvậy,bạnhãyxácđịnhxem:

-Bạnmuốnđạtđượcđiềugì?-Bạnmuốnđạtđượcmụctiêubằngcáchnào?-Thờiđiểmbạnmuốnđạtđượcmụctiêulàkhinào?

Nhữngnguyêntắc trìnhbày trongcuốnsáchđềumang tínhphổquát, ápdụngchomọitìnhhuống,tổchứchoặcquốcgia.Hyvọngcuốnsáchsẽmanglạichobạnnhiềuđiềumớimẻvànhữngkhámpháthúvị!

-ShivKhera

TẦMQUANTRỌNGCỦATHÁIĐỘXâydựngtháiđộtíchcực

Cómộtchàngtraikiếmsốngbằngnghềbánbongbóngngoàichợ.Hàngcủaanhđủmọisắcmàu:xanh,đỏ,tím,vàng...Mỗikhiếẩm, anh thường thả lên không trungmộtquảbongbóngcăngtròn.Nhìnbóngbaytrêncao,trẻconlạixúmxíttớimua.Hàngcủaanhlạiđôngkháchtrởlại.Cứthế,mỗikhivắngkhách,anhlạitiếptụcthảbongbóng.Mộthôm,thấycóngườikéoáomình,anhquaylại,thìrađólàmộtchúnhócdađen.Cậubétầnngầnhỏi:“Nếuchúthảbongbóngmàuđenthìnócũngbayạ?”.Vẻngâythơvàsựbănkhoăncủacậubékhiếnanhthấythươngcảm.Anhmỉmcườiđáp:“Cậubéà,quảbóngbayđượckhôngphảidomàusắc,màlàdochấtkhíbêntrongnó”.

Nguyênlýấycũngđúngtrongcuộcsốngchúngta:Thựcchấtmớiquyếtđịnhvấnđề.Thựcchấtgiúptathănghoatrongđờichínhlàtháiđộcủamình.Triếtgia,nhàtâmlýhọcWilliamJames(1842–1910)từngnói:“Khámphálớnnhấtcủathếhệchúngtôilàconngườicóthểthayđổiđờimìnhthôngquaviệcthayđổitháiđộ”.

THÁIĐỘCỦABẠNGÓPPHẦNVÀOTHÀNHCÔNG

NghiêncứucủaĐạihọcHarvardchothấyngườitatìmđượcviệclàmhoặcđượcthăngchức,85%lànhờtháiđộcủahọ,chỉcó15%làdotrí thôngminhvàkiếnthứcthựctiễn.Trongkhiđó,gầnnhư100%tiềnbạcđượcđầutưvàoviệcgiảngdạykiếnthứcthựctiễn-điềuchỉđảmbảođược15%khảnăngthànhcôngtrongcuộcsống.Quảlàđángngạcnhiên!

HầunhưtoànbộnộidungcuốnsáchYOUCANWIN-Bíquyết củangười chiếnthắngbànvề85%khảnăngthànhcôngcònlại.Tháiđộlàyếutốquantrọngtrongmọilĩnhvựccuộcsống,từđờitưchođếncôngviệc.Giámđốccóthểlàmtốtnhiệmvụcủamìnhkhôngnếukhôngcótháiđộtốt?Họcsinhcóthểhọcgiỏikhôngnếukhôngcótháiđộtíchcực?Bốmẹ,thầycô,ngườibánhàng,thủtrưởng,hoặcnhânviêncó thểhoànthànhtốtvai tròđượcgiaohaykhôngnếu thiếu thái độđúngđắn?

Trongbấtcứlĩnhvựcnàochăngnữathìnềntảngcủathànhcôngvẫnlàtháiđộ.

Mộtkhitháiđộlànhântốquantrọngđốivớithànhcôngnhưvậy,chúngtacũngnênxemxétlạitháiđộcủamìnhđốivớicuộcsống,tựhỏinóảnhhưởngnhưthếnàođếnmụctiêuđờimình?

Cánhđồngkimcương

Hafiz làmộtnôngdân châuPhi, anh sốngvuivẻvàbằng lòng với cuộc sống củamình.Mộtngàykia,cóngườiđànônglịchduyệtghéquanhàanhvàkểchuyệnvềkimcương,vềsựgiàusangvàquyềnlựcmànómanglại.Ngườiđànôngnọchoanhbiết rằng: “Chỉcần viên kim cương to bằng ngón tay cái thôi là anh đủ sức muanguyênmộtthànhphố.Cònnếukimcươnglớnnhưnắmtay,chắcchắnanhsẽ làmchủcảmộtvươngquốc”.Đêmđó,Hafizkhôngtàinàochợpmắt.Anhbuồnrầuvàbấtmãn-buồnvìkhôngcóđượcthứmìnhmuốnvàbấtmãnvìbiếtmìnhkhôngthểvuivẻnhưtrước.

SánghômsauHafizthuxếpbánnôngtrại,nhờngườichămlogiađìnhrồilênđườngtìmkiếmkimcương.AnhđikhắpchâuPhinhưngtuyệtnhiênkhôngthấycó.SangcảchâuÂucũngvậy.KhiđếnTâyBanNha,cảtâmhồnlẫnthểxácvàtiềnbạccủaanhđềukiệtquệ.AnhnảnlònggieomìnhxuốngsôngBarcelonatựvẫn.

Ởquênhà,ngườimualạitrangtrạicủaHafizthườngdẫnlũlạcđàratắmởdòngsuốichảyngangtrướcnhà.Phíabờđốidiện,ánhmặt trời chiếu vàomột viênđásánglonglanhnhưcầuvồngbảysắc.Anhnghĩđểviênđáấytrangtríphòngkháchcũnghay.Thế làanhđemvềnhàvàđặt trênbệ lòsưởi. Chiềuđó, người đànôngtừngtrảinămxưalạighéquavàthấyviênđálấplánh.Ônghỏi:“Hafizvềrồi à?”.Ngườichủmớiđáp:“Không,saobáclạihỏivậy?”.Ôngđáp:“Vìđâylàkimcươngchứsaonữa.Mớinhìnlàtanhậnrangay”.Anhnôngdânthậtthàbảo:“Khôngphải,đóchỉlàhònđácháunhặtởbờsuốithôimà.Đểcháuchỉbácxem.Cònnhiềulắm”.Họcùngrasuốinhặtvàiviênrồigửiđiphântích.Đươngnhiên,chúng làkimcương.Cuốicùnghọpháthiệntrangtrạiquảthậtlàmộtmỏkimcương.

Ýnghĩacủacâuchuyện

1.Khicótháiđộđúng,tasẽthấymìnhđangđitrêncánhđồngkimcương.Cơhộiluônngayđâuđóbêncạnhta,chẳngcầntìmkiếmđâuxa.2.Ngườitathườngđứngnúinàytrôngnúinọ.Khitangắmnhìnngọnnúibêncạnh,cũngcóngườithèmthuồngchỗđứngcủatavàsẵnsàngđổichỗ.3.Ngườikhôngbiếtcáchnhậnracơhộithườnghaythanphiềnvềtiếngồnkhicơhộigõcửa.4.Thườngconngườichỉnhậnthấycơhộikhichúngđãrờibỏmìnhhơnkhichúngtìmđến.5.Cơhộichỉgõcửamộtlần.Cơhộitiếptheocóthểtốthoặcxấuhơn,nhưngkhôngcócơhộinàonhưnhaucả.Vìvậycầnbiếtlựachọnđúnglúc.Quyếtđịnhhợplýtạithờiđiểmkhôngthíchhợpsẽtrởthànhquyếtđịnhsai.

ChàngtíhonDavidvàkẻkhổnglồ

KinhThánhcócâuchuyệnkểvềDavidvàGoliath.Goliath là tênkhổng lồ khiếnmọingườiđềukinhhãi.Mộthôm,chàngchăncừutrẻtuổiDavidđếnthămngườianhtrai,thấymọingườiđềusợGoliathnênhỏi:“Saomọingườikhôngđứnglênđánhlạihắn?”.VìrấtsợGoliathmọingườiđềunói: “Emkhông thấyhắnquá tolớnvàchúngtasẽchẳngthểnàochọinổi sao?”.Davidđiềmnhiênbảo: “Không,chínhvìhắnquátonênhắnkhómànétránhsựtấncôngcủata”.Phầncònlạithìbạnđãrõ.Davidhạgụckẻkhổnglồchỉbằnggiànná.Cùngnhìnmộtgãkhổnglồ,nhưnggiữahọlạicónhữngnhậnthứckhácnhau.

Tháiđộquyếtđịnhcáchnhìnnhậntrởngạicủamỗichúngta.Vớinhữngngườisuynghĩtíchcực,tháiđộsẽtrởthànhmộttấmvángiậmnhảy,tạođàđưahọđếnthành công. Ngược lại, với những người luôn suy nghĩ tiêu cực, thái độ sẽ trởthànhchướngngạivật khómàvượtqua.Vì vậy, có thểnói,mọi vấnđềđềuẩnchứacảcơhộilẫnkhókhăn.

TẦMQUANTRỌNGCỦATHÁIĐỘTRONGMÔITRƯỜNGLÀMVIỆC

Cóbaogiờbạn tựhỏi tại saomột số cánhân, tổ chứchayquốc gia lại cóđượcnhữngthànhcôngvượtbậcnhưvậykhông?

Câutrảlờilà:chẳngcógìbímậtcả.Họthànhcôngvìhọcócáchsuynghĩvàhànhđộnghiệuquảhơn,cụthể làhọbiếtđầu tưvào tài sản giá trị nhất củamình–nguồnnhânlực.

Mỗikhicódịpnóichuyệnvớicácgiámđốcđiềuhànhởnhữngtậpđoànlớntrênthế giới, tôi đềuhỏi: “Đâu làphépmàuđem lại lợi thế cạnh tranh trên thươngtrường,nângcaonăngsuấtvàlợinhuận?”.Vàcâutrảlờitôinhậnđược luôn là:Hãythayđổitháiđộlàmviệccủanhânviên.Khicótháiđộlàmviệctốt,nhânviênsẽcótinhthầnhợptáctốt,giảmlãngphívàgắnbóvớitổchứchơn.Khiđó,côngtysẽlàmộtmôitrườnglàmviệctuyệtvời.

Thựctếchothấynhânlựcchínhlànguồntàisảnquýgiánhấtcủabấtcứdoanhnghiệpnào.Nhưngthậtđángtiếckhinhân lựccũng lànguồntàinguyênbị lãngphínhiềunhất.

Conngườicóthểlàtàisảnhoặccũngcóthểlàmónnợlớnnhất.

TQP–TOTALQUALITYPEOPLE(Nhânlựchộiđủchấtlượng)

Từngthamdựnhiềuchươngtrìnhtậphuấnvềdịchvụkháchhàng,kỹnăngbánhàngvàhoạchđịnhchiếnlược,tôinhậnthấyrằnghầuhếtnhữngchươngtrìnhđósẽkhôngmấyhiệuquảnếukhôngquantâmđúngmứcđếnTQP.VậyTQPlàgì?

TQPlàkýtựviếttắtcủaTotalQualityPeopletứcNhânlựchộiđủchấtlượng.Điềunàycầnngườilaođộngcóđủnănglực,đạođứcvàtháiđộlàmviệctốt.

Quả thực, những chương trình tập huấn hay đào tạo là điều cần thiết, nhưngchúngchỉthựcsựhiệuquảkhicónềntảnglàNhânlựchộiđủchấtlượng.Chẳnghạn,mộtvàichươngtrìnhđàotạovềdịchvụkháchhàngkhuyênthànhviênthamdựnói“làmơn”và“cảmơn”đồngthờimỉmcười,bắttaykháchhàng.Nhưngthựctếthìnụcườiấysẽduytrìđượcbaolâunếunhânviênkhôngnhiệttìnhphụcvụ?Đấylàchưakể,nụcườigiảtạothườngsớmbịlộtẩyvàcàngkhiếnngườikháckhóchịuhơn.

Cómột câu chuyệnvềmột người đến gặp triết gia nổi tiếng của Pháp - Blaise

Pascalvàtrầmtrồbảo:“Nếucóđượcbộócnhưngài,tôisẽthànhngườigiỏihơn!”.Pascalđáp:“Làngườigiỏihơnrồianhsẽcóđượcbộócnhưtôi”.

Thướcđogiátrịcủanhữngtổchứcdanhtiếngkhôngphảilàđồnglươngvàđiềukiệnlàmviệcmàchínhlàcảmxúc,tháiđộvàmốiquanhệ.Câunói“Tôikhônglàmđược” của nhân viên có thểbaohàmhai ý nghĩa: họkhôngbiết cách làm hoặckhôngmuốn làm.Nếu đó là không biết cách làm thì chỉ là vấnđề tập huấn kỹthuật,nhưngnếukhôngmuốnlàmthìvấnđềkhókhănhơnnhiều,vìđólàvềtháiđộ(họkhôngquantâm),hoặctưcách(họchorằngmìnhkhôngnênlàmviệcấy).

ThápCalgary1cóđộcao190,8mét,nặng10.884tấn,trongđóphầnđếngầmdướiđấtlà6.349tấn,tứcchiếmgần60%tổngtrọnglượng.Điềunàychứngtỏnhữngcôngtrìnhvĩđạiđềucónềnmóngcựckỳvữngchắc.Tòanhàlớnđứngtrênmóngvững,thànhcôngcũngthế.

Vànềnmóngđóchínhlàtháiđộ.

PHƯƠNGPHÁPTIẾPCẬNTOÀNDIỆN

Khôngchỉcósựkếthợpgiữataychân,taimắt, timnão,màmỗingười chúng tacònlàmộtsựkếthợphoànhảo.Thựcthểnguyênvẹnấyđilàmvàcũngnguyênvẹnthựcthểấytrởvềnhà.Tađemtheoviệcnhàđếncơquanvàngượclại.Điềugìsẽxảyrakhitađưachuyệngiađìnhđếnnơilàmviệc?Mứcđộstresssẽtănglênvànăngsuấtsuygiảm.Tươngtự,nhữngvấnđề gặpphải trong côngviệc cũng tácđộngđếngiađìnhvàmọikhíacạnhcủacuộcsống.Tấtcảcácvấnđềcánhân,côngviệccũngnhưxãhộiđềucóảnhhưởnglẫnnhau.

NHÂNTỐNÀOQUYẾTĐỊNHTHÁIĐỘ?

Vậytháiđộthuộcvềbẩmsinhhayđượcpháttriểntrongquátrìnhtrưởngthànhcủaconngười?Nhữngnhântốnàogópphầnhìnhthànhtháiđộởchúngta?Nếuvìnhữngnguyênnhânnhấtđịnhnàođókhiếntacócáinhìntiêucựcđốivớicuộcsống,liệutacóthểthayđổitháiđộấykhông?

Câutrảlờilà:Hầuhếttháiđộcủachúngtađượcđịnhhìnhquanhữngnămđầu

đời.

Bêncạnhmộtsốyếutốbẩmsinhảnhhưởngđếntháiđộsốngcủachúngta,còncóbanhântốbênngoàiquyếtđịnhsựhìnhthànhtháiđộ.Đólà:

1.Môitrường(Environment)2.Trảinghiệm(Experience)3.Giáodục(Education)

Cụthểtừngyếutốnhưsau:

Môitrường

Môitrườngbaogồm:

•Giađình:cóảnhhưởngtíchcựchoặctiêucực•Trườnghọc:áplựctừcácbạnđồngtranglứa•Côngviệc:đượccấptrênhỗtrợhoặcngượclại-bịchỉtríchquámức•Phươngtiệntruyềnthông:truyềnhình,báochí,truyềnthanh,phimảnh•Nềntảngvănhóa•Tôngiáo•Truyềnthốngvàniềmtin•Môitrườngxãhội•Tưtưởngchínhtrị

Dùởbấtcứđâu(ởnhà,cơquan,hayquốcgia)đềucónhữngnétvănhóanhấtđịnh.Chẳnghạn:cónhữngcửahàngmàngườiquảnlýcũngnhưnhânviênởđórấtlịchsự,thânthiện,nhiệttình,vuivẻ.Ngượclại,cũngcónhữngcửahàngnhânviênứngxửbấtnhãvàháchdịch.

Tươngtự,tronggiađình,cónhữnggiađìnhchamẹvàconcáicưxửvớinhaugầngũi,yêuthương;lạicũngcónhữnggiađìnhchamẹvàconcáihànhxửvớinhauchẳngkhácgìngườixalạ.

Quốcgianàocóchínhphủvàmôitrườngchínhtrịtrungthực,nhìnchungbạnsẽthấyngườidânrấtđỗilươngthiện,âncầnvàcóýthứcluậtpháptốt.Ngượclại,

trongmôitrườngthamnhũng,ngườilươngthiệngặpnhiềucamgo.Trongkhiđó,ởmôitrườngtrungthực,kẻxấucũngrấtkhósống.“Trongmôitrườngtíchcực,thànhquảcủangườicónăngsuấttrungbìnhsẽđượctănglên.Trongmôitrườngtiêucực,thànhquảcủangườicónăngsuấttốtsẽgiảmxuống”.

Nềnvănhóaởbấtkỳnơiđâucũngảnhhưởngtừtrênxuống,chứkhôngbaogiờtừdướilên.Tacầnngẫmxemmìnhđãtạonênmôitrườngnhưthếnàochobảnthânvànhữngngườichungquanh.Rấtkhócóđượchànhvi tíchcực trongmộtmôitrườngtiêucực.Mộtkhixãhộithiếuluậtpháp,kỷcương,ngườilươngthiệnrấtdễbịbiếnthànhkẻgianlận,lừađảohoặctrộmcướp.

Hãydànhchútthờigianđánhgiámôi trườnghiệntại ảnhhưởngđếnbản thânbạnnhưthếnàovàtácđộngđếnngườikhácrasao.

Trảinghiệm

Hànhvi thayđổi tùy theonhững trải nghiệm ta cóđược.Nếu đó là những trảinghiệm tích cực, thái độ ta dành cho người khác sẽ tích cực và ngược lại, trảinghiệmtiêucựckhiếntacóxuhướngthậntrọngvàđềphòngtrướcngườikhác.Cóthểnói,trảinghiệmvàbiếncốtrongcuộcsốngchínhlànhữngđiểmthamchiếugiúptarútrabàihọcđểứngxửtrongtươnglai.

Giáodục

Giáodụckhôngchỉgóigọntrongviệchọcởtrườngmàcònmởrộng ra cácmôitrườngxãhộikhác.Ngàynay,conngườichìmngậptrongbiểnthôngtinnhưnglạiluônkhátkhaotìmkiếmtrithứcvàsựthôngtuệ.Nếuđượcvậndụngđúngcách,kiếnthứcsẽchuyểnhóathànhsựthôngtuệvàđưađếnthànhcông.

Nhàgiáodụccóvaitròvàảnhhưởngcựckỳtolớn.

Trọngtâmgiáodụclàkhôngnhữngchoconngườibiếtcáchkiếmsốngmàcònchỉchohọnênsốngnhưthếnào.

NHẬNDIỆNNGƯỜICÓTHÁIĐỘTÍCHCỰCBẰNGCÁCHNÀO?

Khônggặpvấnđềvềsứckhỏekhôngcónghĩalàđãkhỏemạnh;tươngtự,không

cótháiđộtiêucựcchưathểnóilàngườitíchcực.

Rấtdễnhậnbiếtngườicótháiđộtíchcựcquamộtsốnéttínhcáchđiểnhìnhởhọnhư:hayquantâmmọingười,tựtin,kiênnhẫn,khiêmtốn.Đặtkỳvọngcaochobảnthâncũngnhưngườikhác,họđồngthờicũngmongđợikếtquảkhảquan.

Ngườicótháiđộtíchcựcvínhưloạitráicâycóquanhnămvậy:họluônđượcchàođón,trântrọng.

ÍCHLỢICỦATHÁIĐỘTÍCHCỰC

Duytrìtháiđộtíchcựccórấtnhiềucáilợi.

Lợiíchchobảnthân:

•Tạotínhcáchvuivẻ•Tăngsứcsống•Thănghoaniềmvuitậnhưởngcuộcsống•Truyềncảmhứngchonhữngngườixungquanh•Giúptathànhngườicóíchchoxãhội,đấtnướcLợiíchchomôitrườnglàmviệc:•Tăngnăngsuất•Thắtchặttinhthầntậpthể•Nhanhnhạytrongcáchgiảiquyếtvấnđề•Nângcaochấtlượng•Tạobầukhôngkhíthânái•Nuôidưỡnglòngtrungthành•Tănglợinhuận•Giúpquanhệgiữanhânviênvớicấptrênhoặcnhânviênvớikháchhàngtốthơn•Giảmcăngthẳng

HẬUQUẢCỦATHÁIĐỘTIÊUCỰC

Cuộcsốnglàhànhtrìnhđanxennhiềutrởngại,trongđótrởngạilớnnhấtchínhlàbảnthânchúngtakhitacótháiđộtiêucực.Ngườicótháiđộtiêucựckhóduytrìtìnhbạn,côngviệc,hônnhân,cũngnhưcácmốiquanhệkhác.Tháiđộtiêucựcdẫnđến:

•Đaukhổ•Cămphẫn•Cuộcsốngkhôngcómụcđích•Sứckhỏekém•Giatăngcăngthẳngđốivớibảnthânvàngườikhác

Tháiđộtiêucựcdễdẫnđếnbầukhôngkhíkhóchịutronggiađìnhcũngnhưnơilàmviệc.Từmộtngười,nócóthểlantruyềnsangnhữngngườixungquanhvàcảthếhệtươnglai,đồngthờitrởthànhhànhvitiêucực.

KHINHẬNRATHÁIĐỘTIÊUCỰC,SAOTAKHÔNGTHAYĐỔI?

Nóichung,conngườicóxuhướngchốnglạisựthayđổi.Thayđổikhiếnngườitacảmthấykhóchịuvàcăngthẳng,chodùkếtquảcủanhữngthayđổiấycónhưthếnàođinữa.Đôikhingườitasẵnsàngchấpnhậnhạnchếcủabản thân chỉ vì cốchấpvàlườilàmmớichínhmình.

Trongmộttácphẩm,nhàvănCharlesDickentừngkểvềmộttùnhânbịgiamcầmnhiềunămtrongngụctối.Mãnán,anhđượcthảtựdo.Khi thoátkhỏixà limvàbướcrangoàicuộcsốngvớinắng,vớigióvàthếgiớibaola,anhtangơngác,cảmgiáctựdomớimẻnàykhiếnanhkhóchịuđếnnỗianhđòiđượcđưa trởvào xàlim.Vớianhta,ngụctối,dâyxíchvàbóngđêmthânthuộc,antoànvàdễchịuhơnvạnlầnsovớithếgiớitựdobênngoài.

Ởmộtkhíacạnhnàođó,lựachọncủanhânvậttrongtruyệncũnglàlựachọncủakhôngítngườitrongcuộcsống.Căngthẳngkhiđứngtrướcmôitrườngmớikhiếnhọcốtìnhphạmsailầmnàođóđểđượctrởlại “nhà tù” -nơi tựdobị hạn chế,nhưnghọítphảiquyếtđịnhđạisự.

Tháiđộtiêucựcsẽgiớihạncuộcsốngcủabạn.Thànhcôngtrongsựnghiệpcủa

bạnsẽbịhạnchế,bạnsẽcóítbạnbè,vàniềmvuitậnhưởngcuộcsốngcũngvìthếmàsuygiảm.Trongchươnghai,chúngtôisẽchiasẻvớibạnđôiđiềuvềcáchxâydựngtháiđộtíchcực.Chắcchắn,việcchủđộngxâydựngtháiđộnày sẽđưa lạinhữngkếtquảtốtđẹp,xứngđángvớinhữngcăngthẳngvàsựbấtổntạmthờimàbạngặpphảikhichấpnhậnthayđổi.

CÁCHXÂYDỰNGTHÁIĐỘSỐNGTÍCHCỰCDùchuyệngìxảyrachăngnữacũngkhôngquantrọngbằngtháiđộcủatatrước

sựviệcđó,bởitháiđộquyếtđịnhsựthànhbại.-NormanVincentPeale

Tháiđộhìnhthànhtừtuổiấuthơvàảnhhưởngsuốtđờingười.Nếutínhkhíbẩmsinhkếthợpnhữngtrảinghiệmthờithơấumangđếnchobạntháiđộtíchcựcthìbạnlàmộtngườimaymắn.Ngượclại,nếutháiđộtiêucực,cóthểdobẩmsinhhaydomôitrườngđeođẳngbạn thì liệu thái độấy có theobạn suốtđời không?Dĩnhiênlàkhông.Bạnvẫncóthểthayđổi!Mặcdùkhôngdễ,nhưngđángphảilàmnhưvậy.

Vậy,chúngtacóthểxâydựngvàduytrìtháiđộtíchcựcbằngcáchnào?

•Cóýthứcvềnhữngnguyêntắchìnhthànhtháiđộtíchcực.•Mongmuốntrởthànhngườitíchcực.•Traudồitínhkỷluậtvàtậptrungthựchiệnnhữngnguyêntắcấy.

Vớingười trưởng thành, chodùmôi trường, điềukiện giáodục và trải nghiệmsốngrasaothìchínhhọphảilàngườichịutráchnhiệmtrướctháiđộvàcáchhànhxửcủabảnthân.Tháiđộsốnghàngngàynhưthếnàotùythuộcvàolựachọncủamỗingười.Ngườicótháiđộtiêucựcthườngtìmcáchđổlỗichongườikhác–bốmẹ,thầycô,chồng(vợ),cấptrên,sốphận,xuixẻo,chínhsáchkinhtế,v.v.

Cầnđoạntuyệtvớitháiđộsốngấyđểhòanhậpvàodòngchảytíchcựccủacuộcđời.Hãynhìnnhậnlạinhữngmơướccủamìnhmộtcáchnhấtquánvàbắttayvàohànhđộng.Suynghĩmộtcáchlạcquan,chânthànhvàsốnghếtmình,đóchínhlàcáchgiúpbạnhìnhthànhtháiđộtíchcực.

8BƯỚCGIÚPTHAYĐỔITHÁIĐỘ

Đểxâydựngvàduytrìtháiđộtíchcực,bạncầntậptrungthựchiệncácbướcsau:

Bước1:Thayđổitrọngtâmcuộcsống–tìmkiếmgiátrịtíchcực

Bạnphảilàngườiđitìmcáitốttrongđờisốngbằngcáchtậptrungvàomặttích

cực.Bắtđầutừviệctìmkiếmđiềutốt,hợplýởconngườihoặctìnhhuốngcụthểthayvìchỉđểýđếnnhữngcáixấu.Dobảnnăngvàquántính,phầnlớnchúngtahaybắtlỗivàchútrọngcáisaicủangườikhácmàquênnhìnnhậngiátrịtíchcựcởhọ.

Tìmvàng

AndrewCarnegie,ngườigốcScotlanddicưsangMỹtừnhỏ.ÔngtừnglàmđủmọiviệcvặttrướckhitrởthànhmộttrongnhữngnhàsảnxuấtthéplớnnhấtHoaKỳ.Cóthờiđiểm,43nhàtriệuphúcùnglàmviệcchoông.Ngàynaymộttriệuđô-lavẫnlàsốtiềnlớn,vàothậpniên1920nócòngiátrịgấpnhiềulần.

CóngườitừnghỏiCarnegievềcáchđốinhânxửthếcủaông.AndrewCarnegietrảlờiđơngiảnrằng:“Đốinhânxửthếcũnggiốngnhưviệctìmvàng.Tìmmộtounce2vàngthôinhưngngườitaphảididờihàngtấnđấtđá”.

Thậtvậy,đôikhibảntínhtốtđẹpcủaconngườivìmộtlýdogìđómàbịchìmlấp,chúngtacầnđàosâuđểtìmchođượcgiátrịtíchcựcởhọ.

Bản chất tốtđẹp chính là thứvàng ròng ẩn giấu trongmỗi con người. Nếu chỉchămchămnhìnvàokhuyếtđiểmcủangườikhác,tasẽchẳngbaogiờthấyđược.Đấylàchưakểtasẽphảisốngtrongtâmtrạngbựcdọc,khóchịu.XétnétngườikhácMộtsốngườigặpchuyệngìcũngchỉtrích.Dùsựviệctiếntriểnhếtsứctốtđẹp, họ vẫn tìm cáchbắt lỗi. Có thể xemhọ lànhững chuyêngia trongviệc chỉtríchvìhọphêbìnhnhưthểđangtranhgiảithưởng.Kiểungườinàycóthểxuấthiện trong bất cứ gia đình hoặcmôi trường làm việc nào. Họ đi loanh quanh,khôngngừngcacẩmvàđổlỗichomọingười.Họ chính lànguyênnhânhút cạnnănglượngsốngcủanhữngngườixungquanh.Họraquánnước,uốngcaféhoặchútthuốcláliêntụcvìcáicớ:họđangcốgắngthưgiãn.Thựcchất,họchỉgâythêmcăng thẳng cho chínhmìnhvànhữngngười xung quanhmà thôi. Những thôngđiệptiêucựctừhọgiốngnhưmộtthứbệnhdịch,dầndầnhìnhthànhmôitrườngchỉtoànđemlạikếtquảtiêucực.

RobertFulton-nhàphátminhtàuhơinước,cólầntổchứctriểnlãmphátminh

củamìnhtrênbờsôngHudson.Trongsốđámđôngtụtậpquansátsựkiệnnày,cókẻhoàinghichorằngcontàusẽchẳngbaogiờchạyđược.Nhưngthậtkỳlạ,tàuđãchạy.Khitàuđangxuôidòng,dùtậnmắtchứngkiếnđiềuđó,kẻhoàinghikiavẫnhéttoánglênlàtàukhôngbaogiờngừngđược.Quảlàtháiđộvôlý!

Mộtanhthợsăntậuđượcchúchótàiba,biếtđitrênnước.Anhnônnóngchờdịpkhoebáuvậtcủamìnhvớibạnbè.Anhrủmộtngườibạncùngđisănvịttrời.Mộtlúcsau,họbắnhạđượcvàiconvàanhlậptứcralệnhchochúchóđemconmồivề.Suốtngàyhômđó,mỗikhicầnđemmồivề,chúchólạichạytrênnướcđểthựchiệnýchủ.Anhthợsănsốtruộtchờbạnmìnhcólờikhenhoặcnhậnxétvềkhảnăngkỳdiệuấy,nhưngtuyệtnhiênbạnanhkhôngnóimộtlời.Khicảhaicùngvềnhà,anhmớihỏibạncóthấygìkháclạởconchónàykhông.Ngườiấyđáp:“Cóchứ,đúnglàmìnhthấynócóđiềukhácthường.Conchócủacậukhôngbiếtbơi”.

Cónhữngngườilúcnàocũngchỉnhìnthấycáitiêucực.Họlàai?Sauđây làđặcđiểmcủahọ-nhữngngườibiquan:

•Mấtvuikhikhôngcóvấnđềgìchohọchỉtrích.•Bựcmìnhkhi trong lòng thấythoảimái.Họsợ rằng cảmxúc sẽ xấuđi saunhữngphútgiâyvuivẻbấtthường.•Phầnlớnthờigianchỉdànhchothanphiền.•Khôngbiếttậnhưởngsứckhỏecủabảnthânvìcứnghĩngàymaimìnhsẽbịốm.•Khôngchỉcầumongđiềuxấuxảyramàcònkhiếnmọiviệctồitệhơn.•Chỉthấythiếusótmàkhôngnhìnracơhộitiềmẩn.•Tinrằngchuyệntốtđẹpcũngmauchóngthànhtinxấumàthôi.•Quênmấtphúclộcđangcómàchỉchútrọngrắcrối.•Biếtsựnỗlựcrấtíchlợichomọingườinhưngluôntựhỏi“Saomìnhphảicốvậy?”.

Lưuý:Tìmgiátrịtíchcựckhôngcónghĩalàxemnhẹsailầm.Trởthànhngườilạcquan

Làmthếnàođểtrởthànhngười lạcquan?Đoạnvăn sauđây trongquyển “TheBestof…BitsandPieces”củaChristianD.Larsensẽlàlờigiảiđápchobạn:

Hãymạnhmẽđểkhônggìcóthểkhuấyđộngsựbìnhyêntronglòng.Nóichuyệnvềsứckhỏe,hạnhphúcvàsựthànhđạtvớinhữngngườimìnhgặp.Gieovàolòngbạnbècảmgiácmìnhtrân trọngphẩmchất tốtđẹpvà sở trường củahọ. Luônnhìnsựviệcởkhíacạnhtươisáng.Nghĩvàlàmnhữnggìtốtđẹpnhất.Nhiệttìnhchiasẻniềmvuithànhcôngcủangườikhácnhưthểmìnhđangđónnhậnthắnglợi.Quênđilỗilầmquákhứvànỗlựchònggặtháithànhquảlớnhơntrongtươnglai.Mỉmcườithânthiệnvớimọingười.Dànhnhiềuthờigianhoànthiệnbảnthânđể không còn thời gian rảnh rỗi phê bình người khác nữa. Hãy là người rộnglượng,khôngbậntâmâulo,hãycaothượngvàkhôngbaogiờnổigiận.

Bước2:Tạothóiquenlàmngaymọiviệc

NgườingủdướiánhtrăngPhơimìnhtrongánhnắng

Chỉbiếtnuôibaodựđịnhđếnchếtchẳnglàmđượcgì.-JamesAlbery

Chúngtađềucónhững lúcchầnchừvàkhông ít lầnhối tiếc vì sự chần chừấy.Lưỡnglựdẫnđếntháiđộtiêucực.Thóiquenchầnchừkhiếntamệtmỏihơncảnỗlựcbỏrađểhoàntấtcôngviệc.

Hoànthànhcôngviệcđemlạicảmgiácmãnnguyệnvàtiếpthêmsinhlực;ngượclạiviệcdangdởsẽbònrútsinhlựccủamỗingười.

Vìvậy,đểxâydựngvàduytrìtháiđộtíchcực,hãytậpthóiquensốngchohiệntạivàlàmmọiviệcngaybâygiờ.

“Khinàoconlớn…”

Câunóinàylàmchúngtadễliêntưởngđếnhìnhảnhchúnhócconvôtưbảo“Khinàolớnlên, làmđượcchuyệnnày,chuyệnnọconmớithựcsựhạnhphúc”.Đếnkhithànhthiếuniên,cậulạibảotốtnghiệpđạihọcrồicậumớithấyvui.Xongđạihọc,cậunóitìmđượccôngviệctốtmớithấythỏamãn.Cóđượcviệclàmlạibảo

khinàokếthônrồimớithấyhạnhphúc.Lấyvợxongthìnóiconcáihọcthànhtàirồimìnhmớithấyhài lòng.Con tốtnghiệp rồi lại bảo lúcnàovềhưumới thấythanhthản.Tớilúcvềhưu,ngườiấythấyđượcđiềugì?Chỉthấycuộc sống trôiquangaytrướcmắtmìnhtừlúcnàokhôngbiết.

Cóngườiquenthóichầnchừbằngcáchnấpsaunhữngcâunóiđaotobúalớn,đạiloạinhư“Mìnhđangphântích tìnhhình”vàsáu thángsauhọvẫncứphân tíchnhưvậy.ĐiềuhọkhôngnhậnralàmìnhđangmắcphảicănbệnhmangtênTêliệtdophântích(Paralysisbyanalysis)vàchẳngbaogiờcóđượcthànhcông.

Chầnchừcũngthểhiệnởmộtsốngườivớithóiquenbiệnminhrằng“Tôiđangchuẩnbị”.Mộtthángsauhọvẫn“đangchuẩnbị”vànửanămsaucũngvẫn“đangchuẩnbị”.Họkhôngnhậnramìnhmắcphảichứng“việncớ”nêncứliêntụcbàochữachosựchầnchừcủamình.

Sốngtronghiệntại

Cuộcsốngkhôngphảilàbuổitổngduyệttrênsânkhấu.Cóthểbạncótriếtlýsốngkhác–nhưngchúngtachỉcómộtlượtđitrongtròchơicótênlàcuộcđờimàthôi.Vốnliếngdồnvàotròchơinhiềuđếnmứcchúngtakhôngthểnàolãngphícuộcsốngcủachínhmìnhvìvốnliếngấybaohàmcảnhữngthếhệnốitiếpchúngta.

Hoạtđộngsốngcủachúngtabaogiờcũngdiễnratronghiệntại.Vì thếhãy tậndụngtốtnhấtmỗithờikhắcbạnđangsốngvàsốngmột cách trọnvẹn chogiâyphúthiệntại.Điềunàykhôngcónghĩalàtakhôngcầnlậpkếhoạchchotươnglai;màngượclạitavẫncầnhoạchđịnhnhữnggìsắptới.Khibiếttậndụngtừngphútgiâycủahiệntạitứclàtađanggieomầmchomộttươnglaitốtđẹphơn.

Đểxâydựngtháiđộtíchcực,bạnhãybắttayvàolàmnhữngviệccầnthiếtngaylúcnàyvàchấmdứtthóiquentrìhoãn.

Nhữngcâunóiđángbuồntrongcuộcsốnglà:

•“Lẽracóthểnhưvậy.”•“Lẽramìnhnênlàmthế.”•“Đúngramìnhcóthểlàmđược.”

•“Ướcgìmìnhđãlàm.”•“Phảichimìnhcóthêmchútnữa.”

Tôidámchắchầuhếtnhữngngườithànhcôngđềucónhững lúcmuốntrìhoãnnhưnghọkhôngbaogiờngảtheonó.

Đừngđểđếnngàymainhữngviệcbạncóthểlàmhômnay.-BenjaminFranklin”

Cóngườicứchờđènxanhbậthếtrồimớirakhỏinhà.Tìnhhuốnghoànhảoấyrấthiếmcónênhọđãbịthấtbạidùchưabắttayvàoviệc.Quảlàđángbuồn.

Hãychấmdứtthóichầnchừbởiđãđếnlúcchúngtacầngạtbỏthóiquentrìhoãn!

Bước3:Xâydựngtháiđộbiếtơn

Chúng ta thường than phiền về những điều mình không có đến mức quên đinhữnggiátrịmìnhđangcó.Cuộcsốngcórấtnhiềuđiềuđángđểtabiếtơn.Vìvậy,hãytậnhưởngvàcảmơnnhữngphúclànhtađangđượcđónnhận.Quantâmđếnnhữngđiềutốtlànhtađangcókhôngcónghĩalàtựmãn.Hiểuđượcthôngđiệpấy,bạnsẽbiếtlắngnghemộtcáchcóchọnlọc.

Xinnêuvídụlắngnghecóchọnlọcquacâuchuyệnkểcủamộtvịbácsĩsauđây.Đượcmờinóichuyệnvớimộtnhómngườinghiệnrượu,vịbácsĩnàymuốntạoấntượngđểkhángiảnhậnthứcrõtáchạicủabiarượuđốivớisứckhỏe.Ônglấyhaichiếcly,mộtcáiđựngnướcsạchvàmộtcáichứarượu.Ôngthảmộtcongiunvàolynướcsạch,nóbơingoengoảyrồingoilênmặtnước.Ôngthảchúgiunkhácvàoly rượu, thân thể nó nhanh chóng rã rời ngay trước mắt mọi người. Sau thínghiệmchứngminhbiarượucũngcótáchạitươngtựđốivớinộitạngconngười,ôngđềnghịnhữngngườithamdựđưarasuynghĩcủahọ.Ngaylậptức,mộtngườiởhàngghếcuốiđáp:“Nếuuốngrượuthìđâucóbịbệnhgiun”.

Đócóphải là thôngđiệpvịbácsĩmuốnđưa rahaykhông?Tấtnhiên là không.Điềunàychothấy,ngườitachỉngheđiềumìnhmuốnnghechứkhôngđónnhậnnộidungđượctruyềnthụ.

Bước4:Họchỏisuốtđời

Nhiềungườixưanayvẫnchorằngchúngtađượcgiáodụcnhờnhữngnămthángngồi trênghếnhàtrường.Khi thamdựmột sốhội thảoquốc tế, tôi thườnghỏikhángiả:“Thựcsựcóphảichúngtađượcgiáodụctrongnhàtrườngphổthôngvàđạihọckhông?”.Câutrảlờiđaphầnlàkhông.

Vậyýnghĩađíchthựccủagiáodụclàgì?

Giáodụctrítuệảnhhưởngđếnnhậnthức,còngiáodụctrênnềntảnggiátrịtácđộngvàotráitimconngười.Khigiáodụckhôngtậptrungvàotráitim,nócóthểsẽdẫnđếnnhiềuhiểmhọa.Khimuốnxâydựngnhâncáchởcôngsở,giađìnhvàxãhội, taphảiđạtđượcvănhóađạođứcvà luân lýởmứcđộ tối thiểunàođó.Nhiệmvụquantrọngcủagiáodụclàxâydựngchoconngườinhữngđứctínhtốtđẹpnhưlươngthiện,vịtha,canđảm,nhẫnnạivàtráchnhiệm.

Cóthểkhôngcầnthêmgiáodụcmangtínhhọcthuậtnữa;nhưngrấtcầnmộtnềngiáodụcđi sâuvàogiá trịconngười.Lýdo làvìgiáodụcđạođức luôn làhànhtrangđắclựcgiúpconngườithăngtiếnvàthànhđạttrongđời,khácvớinhữngkẻcókiếnthứchọcthuậtcaosiêunhưngtinhthầnsađọa.

Giáodụckhôngđisâuvàogiátrịnhânphẩm

Ngàynay,mộtsốtrườngđạihọcđang tạoranhữngkẻ “mọi rợ” cókỹnăng laođộngcaonhưngthiếugiátrịnhânphẩmdokhôngđượctrangbịhệthốnggiátrịđạođứccầnthiết.-StevenMuller,HiệutrưởngtrườngĐạihọcJohnsHopkins

Nềngiáodụcchânchínhlànềngiáodụcđàotạoconngườicảvềkhốióclẫntráitim.Kẻtrộmthiếuhọcthứccóthểchỉtrộmđồởtoachởhàng,nhưngnếucóhọcvấn,têntrộmấycóthểtínhchuyệntrộmcảđoàntàu.Điềuchúngtacầnthiđuaởnhàtrườngchínhlàkiếnthức,sựthôngtuệchứkhôngphảiđiểmsố.Kiếnthứclàthựctiễnđượcđúckết, cònsựthôngtuệchính làkhảnăngvậndụngkiến thứcđơngiảnhóavàocuộcsống.Cóngườiđạtđiểmcao,bằngcấpgiỏinhưngkiếnthứctrongđầuchẳngcóbaonhiêu.Ngàynay,khôngítngườivẫncònhiểunhầmgiáodụcvớikhảnăngghinhớsựviệc.Khigiáodụckhôngdựatrêncácgiátrịđạođức,

nósẽtạoranhữngkẻlậpdịtrongxãhội.

Kiếnthứcchưahẳnđãlàsứcmạnh

Tavẫnthườngnghenóikiếnthứclàsứcmạnh.Khônghẳnvậy.Kiếnthứclànhữngthôngtincầnthiếtvànóchỉpháthuysứcmạnhkhiđượcchúngtavậndụngvàothựctiễn.

Ngườikhôngbiếtđọcchữvàngườibiếtchữnhưngkhôngđọckhácnhaunhưthếnào?NóinhưBenFranklinthì:“Chẳngkhácnhaulàmấy!”.

Họctậpcũngkhágiốngviệcănuống.Ănnhiềuthếnàokhôngquantrọngmàvấnđềlàtatiêuhóađượcbaonhiêu.

Kiếnthứclàsứcmạnhtiềmẩn;sựthôngtuệmớilàsứcmạnhđíchthực.-ShivKhera”

Giáodụccónhiềuhìnhthứcchứkhôngchỉthểhiệnquađiểmsố,bằngcấp.Giáodụclà:

•Traudồisởtrườngcánhân•Rènluyệnkỷluậttựgiác•Lắngnghe•Nhiệttìnhhọchỏi

Đầuócconngườicũngnhưcơbắpvậy,tâmtrípháttriểnhaycùnmònđiđềutùythuộcvàomứcđộđượcrènluyệníthaynhiều.

Nếunghĩphảitrảgiáquáđắtchogiáodục,bạnhãythửngudốtmàxem.-DerekBok”

CókiếnthứckhôngcónghĩalàgiỏisuyxétChuyệnkểvềngườibánbánhhotdogbênđường.Domùchữnênôngkhôngbaogiờcầmtớitờbáo.Lạibịnặngtai,nênôngcũngkhôngkhinàongheđài.Mắtyếu,nênôngchưabaogiờxemtruyềnhình.Nhưngbằngsựnhiệttìnhcủamình,côngviệcbuônbáncủaôngrấtphátđạt.Lợinhuậntăngvùnvụt.Ôngmuathêmnhiềuthịtvàmộtchiếclònướnglớntốthơn.Giữalúckinhdoanhtiếntriểnthuậnlợi,contraiôngvừamớitốtnghiệpđạihọc

đãđếnphụgiúpbố.

Bỗngcóchuyệnlạxảyra.Ngườiconhỏi:“Bốơi,bốkhôngthấydạonàytìnhhìnhsuy thoáinghiêm trọngđang ảnhhưởngđến chúng ta hay sao?”. Ông đáp: “Bốkhôngbiết,conphântíchrõchobốnghexemnào”.Ngườiconbảo:“Nềnkinhtếthếgiớiđangcựckỳbiđát.Trongnướclạicàngtồitệhơn.Giađìnhtanênchuẩnbịcholúckhốnkhódầnđilàvừabốạ”.Ngườibốnghĩconmìnhhọcđạihọc,biếtđọc báo, nghe đài nên hẳn là hiểu biết hơn rồi, vì thế không nên xem nhẹ lờikhuyêncủacontrai.Ngàyhômsau,ôngbắtđầurútbớtsốlượngthịtvàbánhmìlạivàcũngkhôngmấynhiệttìnhbuônbánnữa.Chẳngmấychốc,kháchghétiệmhotdogcủaôngthưadần, lợinhuậnvìthếnhanhchónggiảmsút.Ngườibốbảocon:“Contraibốnóichíphải.Chúng tađangsốnggiữa lúcsuy thoái.Cũngmayconđãcảnhbáotrướcchobố”.

Ýnghĩacủacâuchuyện

1.Đừngnhầmlẫntríthôngminhvớikỹnăngsuyxét.2.Nhiềungườicóthểrấtthôngminhnhưngkhảnăngsuyxétkém.3.Cẩnthậnkhichọnngườitưvấnchomình.Cầncóchínhkiếnriêngcủabảnthân.4.Conngườicókhảnăngvàchắcchắnsẽthànhcôngdùđượchọchànhđànghoànghaykhôngnếuhọhộiđủcácđiềukiện sau (trong tiếngAnhgọi tắt là5C):•nhâncách(character)•sựtậntâm(commitment)•niềmtin(conviction)•nhãnhặn(courtesy)•canđảm(courage)

5.Bikịchlàởchỗnhiềungườiuyênbác giốngnhưphobáchkhoa toàn thưsốngnhưnglạithấtbạitrongcuộcđời.

Khác với trí thôngminh - giúp người ta tiếp thu rất nhanh, kỹnăng là vấn đề

thuộcvềkhảnăng.Nănglựclàkhảnăngkếthợpvớithiệnchívàmongmuốnvậndụngkiếnthứcđãhọc.

Nhiệmvụđầutiêncủamộttrườngđạihọclàtruyềndạysựthôngtuệ,chứkhôngphảicáchkiếmsống,đạođức,haycácmônkhoahọckỹthuật.-WinstonChurchill

Mongmuốn chính là thái độ giúpngười có kỹnăng phát triển năng lực. Nhiềungườicókỹnăngnhưng lại bất tài. Chonên, khảnăngkhôngđi đôi với thái độthíchhợpsẽbịlãngphí.

Thếnàolàngười“cógiáodục”?

Trướchết,ngườicógiáodụcphảilàngườibiếtxửlýtốttìnhhuốnggặpphảihàngngày;biếtsuyxéttìnhhìnhmộtcáchhợplýkhiphátsinhvấnđềvàítkhibỏlỡdịphànhđộngthíchhợp.

Tiếptheo,họphảikhéoléotrongcáchđốinhânxửthế,biếtđónnhậnđiềungườikháccholàkhóchịuhayxúcphạmvàbiếtphânbiệtphảitráivớiđồngsự.

Hơnnữa,họcònphảibiếtkiềmchếlạcthúvàkhôngbịảnhhưởngquámứctrướcsónggiócuộcđời,biếtchịuđựngmộtcáchkiêncườngvàxứngđángvớibảnchấtconngười.

Quantrọngnhất,họlàngườikhôngbịthànhcôngcủabảnthânlàmchobiếnchất,khôngtừbỏcáitôiđíchthực,màluôngiữvữnglậptrườngnhưngườithôngtuệvàtỉnhtáo.Vớihọ,nhữngđiềutốtđẹpđếntrongcuộcsốngnhờmaymắnthìcũnggiátrịgiốngnhưkếtquảđạtđượcbằngchínhphẩmcáchvàtríthôngminhbẩmsinhcủamình.

Ngườicógiáodụclàngườicótínhcáchdunghòatấtcảnhữngyếutốtrên,chứkhôngphảichỉthểhiệnmộtđiểm.Họhộitụmọiđứchạnhtốtđẹptrênđời.

-Socrates(470-399trướcCôngnguyên)

Nóitómlại,ngườicógiáodụclàngườibiếtchọnlựakhônngoanvàcanđảmtrongbấtkỳtìnhhuốngnào,biếtphânbiệtsựthôngtuệvớingốcnghếch,tốtvớixấu,đứchạnhvớithôtục.

Thếnàolàgiáodụctoàndiện?

Truyệnkểrằng,trongmộtkhurừngnọ,loàivậtquyếtđịnhmởtrường.Họcviêngồmchim,sóc,cá,chó,thỏvàmộtchúlươnchậmpháttriển.Bangiámhiệuđượcthành lậpđể lên chương trình đào tạo.Họquyếtđịnh sẽ xoáy vào giáo dục đanăngvớicácngànhbaylượn,leocây,bơilộivàđàohang.Mọihọcviênđềuphảihọcđủtấtcảcácmônnày.ChimbayrấtgiỏinênđượcnhậnđiểmAtrongmônhọcnày,nhưngđếnmônđàohangthìliêntụcgãymỏ,trậtcánhvàbịđánhrớt.Chẳngbaolâu,nóchỉđạttoànđiểmCởmônbayvàđươngnhiên,điểmFchohaimônleocâyvàbôilội.Sóctrèocâyrấttài,nhưngrớtmônbơi.CábơigiỏinhấtnhưnglạikhônglênbờđượcnênchỉđạtđiểmF trongcácmônhọckhác. Chókhông chịuhọc,ngừngluônnghĩavụđónghọcphívàliêntụcđấutranhđòibanquảnlýnhàtrườngphảiđưamônsủavàochươngtrìnhđàotạo.ThỏđạtđiểmAmônđàohangnhưngleocâyquảlàvấnđềnangiảivớinó.Chútaliêntụcbịtévàchấnthươngnão,nênsauđócũngkhôngđàohangtốtđượcvàrốtcuộccũngbịđiểmCởmônsởtrườngnày.

Riêngchúlươnchậmpháttriển,dohọcmônnàocũngởmứctrungbình,chonênđược tuyên dương là tấm gương tiêu biểu của lớp. Ban giám hiệu lấy làm vuimừngvìmọihọcsinhđãđượcgiáodụcmộtcáchtoàndiện.

Tôirấtthíchcâuchuyệnnày,đólàmộtcâuchuyệnthúvịvàsâusắc.Nóchothấygiáodụctoàndiệnđúngnghĩalàphảitrangbịchongườihọcnhữngkiếnthứccơbảntrướckhibướcvàocuộcsốngmàkhông làmmấtđi sở trườngvànăng lựcriêngcủamỗingười.

Sởtrườngbẩmsinh

Kíchthướcvà trọnglượngnhỏbécủachimruồikhiến cho loài vậtnày trởnênlinhhoạt và có thể thựchiệnđượcnhững thao tác phức tạp như đập cánh 75lần/giây.Điềunàygiúpchúnghútmậthoatronglúcbaydùkhôngthểvútlêncao,lượnhaynhảynhưnhữngloàichimkhác.Ngượclại,vớitrọnglượnggần150kg,đàđiểulàloàichimnặngcânnhất,nhưnglạikhôngbiếtbay.Tuyvậy,vớiđôichântokhỏe,chúngcóthểchạytớivậntốc80km/giờ,mỗisảichântừ3,5-4mét.

Sựdốtnát

Dốtnátkhôngđángxấuhổbằngtháiđộkhôngmuốnhọchỏi.-BenjaminFranklin”

Bảnthândốtnátkhôngcógìsai,nhưngnótạonênnhiềubikịch.Cóngườicứtíchtụcáidốtmàlầmtưởngđólàhọcvấn.Dốtnátđưađếnkhổsở,nghèođóivàbệnhtật.Thiếuhiểubiếtvốnđãlànguyhiểm,dốtnátcònđángsợhơn,nóthườngđiliềnvớisựnhỏnhen,sợhãi,võđoán,íchkỷvàthànhkiến.

Chúngtađangsốngtrongthờiđạithôngtin.Theoướctính,lượngthôngtinhàngnămtănglêngấpđôi.Vớiđiềukiệnnhưvậy,tarấtdễchiếnthắngsựdốtnát.Cóýkiếnchorằngngàynayngườitađượctruyềnthụrấtnhiềuđiềunhưnglạithiếunhữngđiềucơbảnnhất.Tađượchọcbakỹnăng:đọc,viết, làmtoán,nhưnggiáodụctrítuệphỏngíchlợigìnếukhônghiểubiếtphẩmgiávàthiếulòngvịthaởconngười?

Trườnghọclàsuốinguồnkiếnthức:cóngườiđếnuống,cóngườinhấptừngngụmvàcũngcóngườituừngực.

Lươngtri

Bẩmsinh,conngườivốncónămgiácquan:xúcgiác,vịgiác,thịgiác,khứugiácvàthínhgiác.Ởngườithànhcôngcòncóthêmmộtgiácquannữa–giácquanthứsáu–đólàlươngtri.Lươngtri làkhảnăngnhìnnhậnđúngbảnchấtsựviệcvà làmtheolẽphải.Cóhọcvấnvàkiếnthứcmàkhôngcólươngtrithìcũngvônghĩa.

Đượcănhọcđànghoàng,khôngcónghĩalàcólươngtri.Nềngiáodụccótiếnbộđếnmấychăngnữamàkhôngcólươngtricũngtrởnênvôdụng.Lươngtrilàyếutốcơbảnđưađếnsựthôngtuệ.

Màisắclưỡirìu

Johnlàmnghềđốncâychonôngtrạinọnămnămliềnmàchưađượctănglương.Trongkhiđó,Bill làmchungnông trạivớianhmớiđượcmộtnămmàđãđượcnânglương.GhentứcvớiBill,Johnquyếtđịnhtìmgặpôngchủđểhỏichoranhẽ.Chủanhbảo:“Năngsuấthiệntạicủaanhcũngchỉbằngnhiềunămquamàthôi.Chúngtôitínhlươngdựatrênthànhquảlaođộngvàvẫnsẵnsàngtănglươngcho

anhnếuanhcảithiệnnăngsuất”.Johntrởvề,bắtđầunỗlựcnhiềuhơn,làmviệcnhiềugiờhơnnhưngvẫnkhôngtăngthêmsốcâyđốnhạ.Anhtìmngườichủvàbănkhoănkểvềvấnđềmìnhgặpphải.ÔngchủkhuyênanhđếnnóichuyệnvớiBill.“ChắccóchuyệngìđócậuBillbiếtrõmàtôivớianhkhôngbiết”.JohnhỏiBilllàmsaocóthểđốnthêmnhiềucâynữa.Billđáp:“Saukhiđốnxongmỗithâncây,tôinghỉhaiphútvàmàilạilưỡirìu.Lầncuốicùnganhmàilưỡirìulàkhinào?”.

Lần cuối cùng bạnmài lưỡi rìu củamình là khi nào? Đừng sống dựa vào vinhquangvàhọcvấncủaquákhứ.Hãykhôngngừngmàisắclưỡirìucủabảnthân.

Nuôidưỡngtinhthần

Hàngngàycơthểchúngtacầnthứcănbổdưỡng,đầuócchúngtacầncónhữngsuynghĩtốtđẹp.Nếuchỉnuôidưỡngcơthểbằngquàvặtvànuôidưỡngtinhthầnbằngtưtưởngxấu,nhữnggìtanhậnđượcsẽlàmộtcơthểốmđauvàmột tinhthầnbệnhhoạn.Hãynuôidưỡngtinhthầnmìnhbằngnhữngtưtưởngtrongsáng,tíchcực,lànhmạnhđểvữngvàngtrongcuộcsống.

Họcvấnlàkhodựtrữ

Giáodụctíchcực,liêntụcsẽđưađếntưduytíchcực.

Ngườitưduytíchcựccũnggiốngnhưvậnđộngviênnhờkhổluyệnmà tạo chomìnhsứcbềnnộitâmdựtrữđểdùngkhithiđấu.Khôngtậpluyện,họsẽchẳngcóvốnliếngđểxoayxở.

Tương tự, khodự trữ củangười tưduy tích cựcđượchình thành từquá trìnhnuôidưỡngđầuócbằngnhữngsuynghĩ trongsáng,khôngngừngtraudồiđiềuhaylẽphải.Họhiểuđã làconngười, ai cũngcó lúcphảiđốidiệnvới khókhăn;nhưngchúngtaluôncóthểvượtquanếukhôngngừngrènluyện.

Ngườitưduytíchcựckhôngphảilàkẻkhờ,cũngkhôngsốngtheokiểuchetaibịtmắt,màhọlàngườibiếtnhậnragiớihạncủabảnthân,đồngthờibiếttậptrungvào sở trường củamình.Trái lại, người thua cuộc ý thứcđượcđiểmmạnh củamìnhnhưnglạibịámảnhquánhiềuvìđiểmyếu.

Bước5:Xâydựnghìnhảnhtíchcựcvềbảnthân

Hìnhảnhbảnthânlàgì?

Hìnhảnhbản thân làđiều ta cảmnhậnvề chínhmình. Khi cảm thấy thoải máitronglòng,hiệuquảlàmviệccủachúngtasẽtăng lên,quanhệcôngviệc và giađình cũngđược cải thiện.Mọi chuyệndườngnhư tốtđẹphơn. Lý do là vì cảmnhậnvàhànhvicủachúngtatươngquantrựctiếptớinhau.

Cáchxâydựnghìnhảnhtíchcựcvềbảnthân

Đểxâydựnghìnhảnhtíchcựcvềbảnthân,mộttrongnhữngcáchnhanhnhấtlàlàmviệcgìđóchongườikhácmàkhôngđểngườitatrảơnbằngtiềnbạc.

Vàinămtrước,tôibắtđầutìnhnguyệndànhthờigiantậphuấnchươngtrìnhxâydựngtháiđộvàhìnhảnhbảnthântíchcựcchomộtsốtùnhân.Chỉsauvàituần,nhữngđiềutôihọcđượcquảthựcquýgiá.

Saukhithamdựchươngtrìnhđượchaituần,mộttùnhântìmgặptôivàbảo:“AnhShiv, vài tuầnnữa là tôimãnhạn tù”. Tôi bèn hỏi anhđã tiếp thu được gì quachươngxâydựngtháiđộ.Ngẫmnghĩmộtlát,anhbảobảnthâncảmthấyrấtthoảimái.Tôinói: “Cảmgiác thoảimái chung chung quá. Anh có thể chobiết cụ thểhànhvigìđãthayđổiởmình?”(vìtheotôinếuhànhvikhôngthayđổithìkhôngdiễnraquátrìnhhọchỏi).

Anhkểtừkhibắtđầuchươngtrình,anhđọcKinhthánhhàngngày.Tôihỏiviệcnày cóhiệuquả thếnàovới anh.Anhđápbây giờ anh cảm thấy thoải mái vớichínhmìnhvàngườikhác,đólàđiềutrướcđâyanhchưabaogiờcảmnhậnđược.Tôinói:“Nghecũnghay,thếanhdựđịnhlàmgìkhiratù?”.Anhbảo“sẽcốgắnglàmngườicóíchchoxãhội”.Tôilạihỏianhcâuấyvàanhvẫnnóinhưvậy.Rồitôigặngtiếp:“Anhsẽlàmgìkhiratù?”.Đươngnhiên,ýtôimongđợimộtcâutrảlờikhác.

Khiđó,bằnggiọngcóvẻgiận,anhđáprànhrọt:“Tôisẽlàmngườicó íchchoxãhội”.Lúcnày,tôimớiphântíchchoanhthấysựkhácbiệtlớngiữalờinóibanđầucủaanhvàbâygiờ.Đầutiênanhchỉbảo“sẽcốgắng”nhưnghiệntạilà“sẽlàm”.Sựkhácbiệtnằmởtừ“cốgắng”,nócónghĩalàhoặcanhsẽlàm,hoặclàkhông.Điều

nàycũngđồngnghĩavớiviệccánhcửanhàgiamvẫnđểngỏchờanhtrởlại.Trongkhiđó,từ“sẽlàm”lạinhưmộtlờikhẳngđịnhchắcchắnvềmộtconngườihoànlươngsắptới.

Mộttùnhânkhác,nãygiờlắngnghecâuchuyệncủachúngtôi,bènhỏi:“AnhShiv,anhlàmviệcnàythìđượctrảlươngthếnào?”.Tôibảocảmgiácđượctrảinghiệmvớitôigiá trịhơnđồngtiền.Ngườiấyhỏitiếp:“Tại sao anhđếnđây?”.Tôinói:“Tôiđếnvìlýdocánhân,tôimuốnthếgiớinàytrởthànhmôitrườngsốngtốtđẹphơn”.Sựíchkỷnhưvậyrất lànhmạnh.Nói tóm lại,mộtkhi tađãđầu tư cóhệthốngthìluônđượcđềnđáp,màthườnglànhậnnhiềuhơnnhữnggìmìnhbỏra.

Mộtngười tùkhác cóýkiến:“Bấtkỳ chuyệngì người ta làmcũngđều có lýdoriêngcủahọcả.Khihọchíchmatúythìđâuphảilàviệccủaanh.Saoanhkhôngđểhọyên?”.Tôiđáp:“Anhbạnthânmến,dùkhôngđồngtìnhđiểmnày,nhưng tôivẫnchấpnhậný anh– tức là chuyệnđókhôngphải việc của tôi.Nếuanh chắcchắnkhicóngườichơimatúyrồiláixegâytainạn,thứduynhấthọđụngvàochỉlàmộtgốccâybênđườngthìtôixinnhượngbộvớianh.Nhưngnếuanhkhôngthểđảmbảođượcđiều này, vì có thểnạn nhân tai nạn ấy là anh, tôi hoặc con cáichúngta,thìanhnêntinrằngchuyệnđóliênquanđếntôi.Tôiphảiđưangườiấyrakhỏiconđườnglầmlạc”.

Câunói:“Đólàcuộcđời tôi, tôisẽlàmđiềumìnhmuốn”dễdẫnđếnnhững suynghĩíchkỷ.Ngườitasẽtìmcáchphớtlờtinhthầntíchcựccủacâunóimàchỉtậptrungvàoýnghĩasaochocólợivớimình.Họquênmấtrằnggiữaconngườiluôncósựliênhệvớinhau.Điềubạnlàmcótácđộngđếntôivàngượclại.Giữachúngtacómộtsợidâyvôhìnhgắnkết,vìvậycầnhọccáchhànhxửcótráchnhiệm.

Làconngười,tấtcảchúngtađềucónhucầuchovànhậnvớinhữngmứcđộkhácnhau.Ngườitốtlàngườiluônbiếtchođivàítquantrọngchuyệnnhậnlại.

Bước6:Tránhxanhữngảnhhưởngtiêucực

Ngườithiếubản lĩnh thườngbịảnhhưởngvìcáchứng xử củangười khác cũngnhư từ cácphương tiện truyền thông.Thực tế cho thấy, áp lực đồng trang lứa

khôngchỉtácđộngđếntrẻvịthànhniênmàcòntácđộngđếncảngườilớn.Khikhôngbiếttừchốivàtránhxanhữngảnhhưởngtiêucực,chứngtỏđó làngườithiếuýthứcvềbảnthân.

Thếnàolàảnhhưởngtiêucực?

Truyệnkểrằng,cómộtquảtrứngđạibànglạcvàoổgàrừng.Trứngnở,chúđạibàng tíhonlớn lêncứngỡmình là gà con.Nó cũnghànhđộngnhưbao congàkhác:bớiđấttìmhạtmầm,cụctacụctácvàchưabaogiờbayxaquávàimét.Mộthôm,khithấymộtcánhchimđạibàngngạonghễ,duyêndánglướttrêntrờicao,nóhỏibầygàrừng:“Conchimxinhđẹpkiatêngì?”.Gàbảo:“Đólàđạibàng.Nórấtcừkhôi,nhưngchúmàykhôngthểbaynhưnóđượcvìchúchỉlàgàrừng thôi”.Thếlàchúđạibàngnàykhôngbaogiờbậntâmviệcđónữavìtinsựthậtlànhưvậy.Chúsốngrồichếtđinhưbaocongàrừngkhácvàtựđánhmấtbảnnăngloàicủamình.Tấtcảchỉ vì thiếu tầmnhìn. Chú sinh rađểbay lượn,nhưngdomôitrườngxungquanhtácđộng,chúđãkhônglàmđượcđiềuđó.

Khôngítngườitrongsốchúngtatừnggặpphảikếtcục tương tự.Theodiễn giảOliverWendallHolmesthìbấthạnhcủanhiềungườilàởchỗ:“Khiđếngầnnấmmồmàtàinăngcủahọvẫncònởdạngtiềmẩn”.Đôikhi,chúngtakhôngđạtđượcthànhtíchvượttrộichỉvìthiếutầmnhìn.

Nếumuốnbayvútnhưchimđạibàng,bạnphảihọccáchthứccủađạibàng.Nếukếtgiaovớingườithànhđạt,bạncũngsẽđượcnhưvậy.Nếukếtgiaovớibậchiềntriết,bạncũngsẽgiốngthế.Nếukếtgiaovớingườibaodung,bạnsẽbiếtchođi.Nếukếtgiaovớingườitiêucực,bạnrấtdễthànhngườitiêucực.

Trước thành công củangười khác, kẻnhỏnhenhay ghen tức và tìm cáchgièmpha.Khi từ chốiđốiđầuvới kẻnhỏnhen, tức là bạn đã chiến thắng. Trong võthuậtcómộtchiếnlượclàkhicóngườiđámóc,thayvìkhóachânđốithủ,bạnnênbước lùi lại. Tại sao?Khóa chânđòihỏiphảidùng sức, cònbước lùi lại thì bạnkhôngcầntốnsứcvẫncóthểvôhiệusứcmạnhcủađốiphương.Đólàchiếnlượcsửdụngcônglựcmộtcáchhiệuquả.Việcbỏquasựnhỏnhencủakẻkhác cũngvậy,đốiđầuvớihọchỉkhiếnbạnphảihạthấpmìnhgiốnghọ.

Đừngđểngườitiêucực lôimìnhxuống.Nênnhớtínhcáchconngười không chỉđượcnhìnnhậnquabạnbècủahọmàcònquacảnhữngngườihọtránhxa.

Thuốclá,matúyvàbiarượu

Khiđicôngtácnhiềunơi,tôinhậnthấyởmộtsốquốcgia,biarượutrởthànhthútiêukhiểnchínhcủanhiềungườidân.Nếubạnkhônguống,họsẽnhìnbạnbằngánhmắtngạcnhiên.Việcuốngrượuvàhútthuốcngàynaytrởnênhếtsứcphổbiến.Khôngítngườichỉđịnh“thửmộtlầnchobiết”,vàrồisauđóchẳngthểnàodứtra.

Tôikhônguốngrượuvìtôicònmuốntậnhưởngcuộcsốngnày!-LadyAstorNếuhỏitạisaohọuốngrượuhaydùngmatúy,họsẽviệnhàngmớlýdo:nàolàănmừngkỷniệm,liênhoan,quênsầu,thưgiãn,muốnthử,tạoấntượngvớingườikhác,hợpthời,xãgiao,vìcôngviệc,v.v.

Mộttrongnhữngnguyênnhânphổbiếnđólàmuốnchứngtỏbảnthânvớingườiđồngtranglứa.Nhữngcâunóikiểunhư:“Anhkhôngphảilàbạntôisao?”,“Làmmộtlychúcthượnglộbìnhan”,“Làmmộtlychúcmừngsứckhỏe”…trởnênhếtsứcquenthuộc.

Láixetrongtìnhtrạngsayrượukhiếnchokhôngítngườithiệtmạng.Theotríchdẫn(trangxv)củaJerryJohnsontrongtácphẩm“It’sKillingOurKids”(tạmdịchGiếthạiconemchúngta),HiệphộibệnhviệnHoaKỳchobiếtmộtnửasốcanhậpviệncóliênquanđếnrượubia.ẤnphẩmThốngkêtainạnnăm1989củaHộiantoànquốcgiaMỹchobiếtcứmỗiphúttrôiqualạicómộtngườibịthươngdotainạnliênquanbiarượu.

“Rượu chèkhiếnngười ta khó kiểm soát bản thân và dễnảy sinh những hànhđộngdạidột.-ShivKhera”

Sảnphẩmkhiêudâm

Khiêudâmdẫnđếnnhiềuhậuquảnghiêmtrọng,như:

•Bôinhọnhânphẩmphụnữ•Biếntrẻemthànhnạnnhân

•Pháhoạihônnhângiađình•Truyềnbátìnhdụcbạolực•Bôinhọcácgiátrịđạođức,tinhthần•Gâyhạichocánhân,giađìnhvàcộngđồng

ỞMỹ,cứ46giâylàcómộtphụnữbịhãmhiếp(theosốliệuthốngkênăm1992củaViệnNghiêncứuvàtrịliệutộiácthuộcTrungtâmnạnnhânquốcgia).86%kẻhiếpdâmđềuthúnhậnthườngxuyênsửdụngcácsảnphẩmkhiêudâm,và57%chobiếtbắtchướccáccảnhlàmtìnhkhithựchiệnhànhvitộiáccủamình(sốliệunghiêncứunăm1988củaTiếnsĩWilliamMarshall,tríchdẫntừBáocáothườngniênnăm1995củaLiênhiệpbảovệgiađìnhvàtrẻemquốcgia).

Phimảnhvàcácchươngtrìnhtruyềnhìnhtiêucực

Ngàynaytrẻemtiếpnhậnrấtnhiềuthôngtinphimảnh,truyềnhìnhcũngnhưtừnhiềunguồnkhác.TheoướctínhởMỹ,đếnlúctốtnghiệptrunghọc,trẻvịthànhniênxemti-vihơn20.000giờ,trongđócó15.000vụgiếtngườivà100.000quảngcáo liên quan đến bia rượu (trích dẫn từ tác phẩm của Jerry Johnson). Nhữngchươngtrìnhnàyảnhhưởngrấtlớnđếnviệchìnhthànhnhâncáchởtrẻ.Đángbáođộngởchỗ,khôngítchươngtrìnhvôtìnhkhiếntrẻhiểulệchlạcrằngrượubiađemlạivuithú,hútthuốctạovẻquyếnrũ,cònchơimatúylà“mốt”.Bởivậy,khôngcógìngạcnhiênkhitỉlệtộiphạmngàycàngtăngcaonhưvậy!

Âmnhạckíchđộng

Phầnlờimộtsốbàihátthịnhhànhngàynayrấtthôtục.Âmnhạcvàtrìnhdiễnnóichungcóthểảnhhưởngtiềmthứccủachúngta.

Bước7:Họccáchthíchviệccầnlàm

Bắtđầubằngcáchlàmviệccầnthiết,sauđólàviệcphùhợpkhảnăng,dầndầnbạnsẽthấymìnhlàmđượcnhữngviệcphithường.-ThánhFrancisthành

Assisi”Cónhữngviệccầnphải làm,dù ta có thíchhaykhông, chẳnghạnnhưviệcmộtngườimẹphảichămsócconnhỏ.Loạicôngviệcnàykhôngphảilúcnàocũngvui

vẻ,dễchịu, đôi khi có thểbựcbội làđằngkhác.Nhưngnếuhọcđược cáchyêuthíchcôngviệcmìnhlàm,mọichuyệnchắcchắnsẽtrôiquamộtcáchnhẹnhàng,vuivẻ.

Bước8:Khởiđầungàymớibằngnhữngviệclàmtíchcực

Saumộtđêmngongiấc,đầuóctađượcthưgiãn,tinhthầntinhtấntrởlạivàsẵnsàngđónnhậnnhữngđiềumớimẻ.Đểtăngcườnghơnnữanănglượngchongàymới,bạnnênchọnđọchoặclắngnghemộtchươngtrìnhtươisáng,vuivẻ.Điềuđósẽgiúpbạnbắtnhịpngàymớivàđưatâmtrívàochếđộhoạtđộngthíchhợpchomộtngàytíchcực.Đểtạothayđổi,cầncóýthứcnỗlựcbiếnsuynghĩvàhànhxửtíchcựctrởthànhnhântốtrongcuộcsốnghàngngày.Tậpsuynghĩvàhànhxửtíchcựctớikhinótrởthànhmộtthóiquen.

Nhà tâm lýhọcWilliam James từngnói: “Nếu có ýđịnh thayđổi cuộc sống củamình,bạncầnbắtđầungaytừbâygiờ”.

Thựchiện8bướctrên,thànhcôngsẽmỉmcườivớibạn!

SOSÁNHNGƯỜITHÀNHCÔNGVÀNGƯỜITHẤTBẠI

•NgườiThànhCôngluônbiếtcáchtháogỡvấnđề.NgườiThấtBạichỉbiếtgâyravấnđề.•NgườiThànhCôngluôncóchươngtrìnhhànhđộng.NgườiThấtBạichỉbiếtviệncớ.•NgườiThànhCôngnói:“Đểtôilàmgiúpbạn”.NgườiThấtBạinói:“Việcđókhôngphảicủatôi”.•NgườiThànhCôngnhìnthấygiảiđápchomọivấnđề.NgườiThấtBạithấycóvấnđềtrongmọigiảipháp.•NgườiThànhCôngnói:“Chuyệnnàycóvẻkhónhưngvẫncóthểlàmđược”.NgườiThấtBạibảo:“Chuyệncóthểlàmđượcnhưngkhóquá”.•Khiphạmlỗi,ngườiThànhCôngnói:“Xinlỗi.Tôiđãsai”.Khiphạmlỗi,ngườiThấtBạibảo:“Đókhôngphảilỗicủatôi”.

•NgườiThànhCôngđưaracamkết.NgườiThấtBạichỉtoànhứahẹn.•NgườiThànhCôngcóướcmơ.NgườiThấtBạichỉcóâmmưu.•NgườiThànhCôngnói:“Tôiphảilàmgìđó”.NgườiThấtBạibảo:“Phảilàmgìđó”.•NgườiThànhCônglàmộtthànhviêngắnkếtvớitậpthể.NgườiThấtBạixarờitậpthể.•NgườiThànhCôngnhìnthấylợiíchđạtđược.NgườiThấtBạichỉthấykhổsở.•NgườiThànhCôngthấycáckhảnăng.NgườiThấtBạichỉthấyvấnđề.•NgườiThànhCôngtinvàokếtquảmọingườicùngchiếnthắng.NgườiThấtBạichorằngmìnhthắngtấtphảicókẻthua.•NgườiThànhCôngnhìnthấytiềmnăng.NgườiThấtBạichỉnhìnthấyquákhứ.•NgườiThànhCônggiốngnhưbộổnnhiệt.NgườiThấtBạigiốngchiếcnhiệtkế.•NgườiThànhCônglựachọnđiềumìnhmuốnnói.NgườiThấtBạinóiđiềuhọlựachọn.•NgườiThànhCôngcólýlẽmạnhmẽnhưnglờinóidịudàng.NgườiThấtBạidùnglýlẽyếuớtnhưnglờinóilạiđaotobúalớn.•NgườiThànhCônggiữvữnglậptrườngvàbiếtbỏquanhữngđiềuvụnvặt.NgườiThấtBạibámlấynhữngđiềuvụnvặtvàchùnbướctrướcnhữngvấnđềlớnlao.•Người Thành Công sống theo nguyên tắc thấu cảm: “Đừng gây cho ngườikhácnhữngviệcbạnkhôngmuốnhọgâyrachomình”.NgườiThấtBạilạinghetheotriếtlý:“Thàphụngườichứkhôngđểngườiphụ

mình”.•NgườiThànhCôngthúcđẩythànhcôngđếnvớimình.NgườiThấtBạiđểviệctựxảyra.•NgườiThànhCônglậpkếhoạchvàchuẩnbịgặtháichiếnthắng.Cụmtừmấuchốtlà“chuẩnbị”.CÁCBƯỚCHÀNHĐỘNG

“Bạncóthểthấtvọngnếubịthấtbại,nhưngcuộcsốngsẽbiđáthơnnếubạnkhôngnỗlực.-BeverleySills”Cóthểtómtắtngắngọntámbướchànhđộngvừatrìnhbàynhưsau:•Tìmkiếmgiátrịtíchcực.•Tạothóiquenlàmngaymọiviệc.•Xâydựngtháiđộbiếtơn.•Hìnhthànhchươngtrìnhgiáodụcsuốtđờichobảnthân.•Xâydựnghìnhảnhbảnthântíchcực.•Tránhxaảnhhưởngtiêucực.•Họccáchthíchviệccầnphảilàm.•Khởiđầungàymớibằngviệclàmtíchcực.

THÀNHCÔNGNhữngchiếnthuậtchiếnthắng

Ngườithànhcôngkhônglãngphíthờigianvàonhữngsuynghĩviểnvông,xarờithựctế.Họtưduymộtcáchtíchcựcvàbiếtcáchtưduyấyquyếtđịnhthành

côngcủabảnthân.-TiếnsĩSeymourEpstein

Hãylưutâmđếnđiềumìnhmuốnhơnlànhữngđiềumìnhkhôngmuốn.

Thànhcôngkhôngngẫunhiêncóđượcmànólàkếtquảcủatháiđộ,vàtháiđộlàsựlựachọnriêngcủamỗingười.

Đangláixetrênđường,vịlinhmụckiachợtthấytrướcmắtmìnhmộttrangtrạituyệtđẹp.Ôngdừnglại,xuốngxe,đứnglặng imnhìnngắm.Thấy thế, bácnôngdânláimáykéogầnđóbướclạichàokhách.Linhmụccấttiếngbảo:“Chúađãbanchoôngmộttrangtrạithậtđẹp.Ôngnênbiếtơnđiềuđó”.Bácnôngdânmỉmcười:“Phải,Chúađãbanchoconmột trang trại trùphú, conbiếtơnđiềuđó, và còntuyệthơnnữakhitrangtrạinàylàduynhất-cómộtkhônghaitrongvùng!”.

Cóbaogiờbạnđặtrachomìnhnhữngcâuhỏi:

Tạisaocóngườicứgặtháihếtthànhcôngnàyđếnthànhcôngkhác,trongkhicónhữngngườilúcnàocũngởtrongtưthếđangchuẩnbị?

Cónhữngngười liên tụcbị cản trởmàvẫnđạtđượcmục tiêu, trong khi nhiềungườicũngvấtvảmàchẳngtớiđâu?

Nếulờiđápchohaicâuhỏitrênlàđiềubạncầntrongtiếntrìnhhọchỏi,thìcuộcđờibạnsẽthayđổirấtnhiều.

THÀNHCÔNGLÀGÌ?

Nếuthựcsựmuốnthànhcông,hãytậpthóiquenlàmnhữngviệcmàngườithấtbạikhôngmuốnlàm.-Khuyếtdanh

Dùsốngởthờiđạinàohayhoạtđộngtronglĩnhvựcnàochăngnữa,ngườithành

côngvẫncómộtsốphẩmchấtchung.Nếubiếthọchỏivàtraudồinhữngphẩmchấtấy,chúngtacũngsẽcóđượcthànhcông.

Tươngtự,ởngườikhôngthànhcôngcũngcónhiềuđiểmyếugiốngnhau,nếubiếttránhnhữngđiểmyếuấy,chúngtasẽtránhđượcthấtbại.Thànhcôngkhôngcógìlàbíẩn.Đơngiảnđólàkếtquảcủamộtquátrìnhvậndụngnhữngnguyêntắccơbản.Nóingượclạicũngđúng:thấtbạilàkếtquảcủaviệcliêntụcphạmmộtsốsailầm.Điềunàycóvẻnhưtađangđơngiảnhóavấnđềnhưngthựctếlànhưthế.

Địnhnghĩathànhcông

Mộtsốngườichothànhcônglàgiàusang,sốkháclạichothànhcônglàđượcxãhộicôngnhận;làđượckhỏemạnh,giađìnhêmấm,hạnhphúc,thỏamãnvàthanhthảntâmhồn…Thựcranhữngcáchhiểutrênđềumangtínhchủquan.Cóthểđưaramộtkháiniệmchung,ngắngọnvềthànhcôngnhưsau:

Thànhcônglàquátrìnhthựchiệnđượcmộtmụctiêuxứngđáng.-EarlNightingaleChúngtahãyđisâuphântíchđịnhnghĩanày:

“quátrình”nghĩa là thànhcôngnằmởhànhtrình,chứkhôngphảiđíchđến.Chúngtakhôngbaogiờđếnđíchvìsaukhiđạtđượcmụctiêunàyrồi, ta lạitiếptụctiếntớinhữngmụctiêukhác,vàcứliêntụcnhưvậytrongcuộcsống.“thựchiện”cónghĩathànhcônglàsựtrảinghiệmcủachínhmỗingười.Thếlựcbênngoàikhôngthểlàmtacócảmgiácthànhcông.Taphảicảmnhậntừnộitâm.Thành côngởnội tâmchứkhôngphảiởbên ngoài. Đó là lý do tại saonhữnggìmàngườingoàicholàthànhcôngđôikhichỉđemlạichotacảmgiáctrốngrỗngtronglòng.“xứngđáng”nhắcchúngtavềhệthốngcácgiátrịnhânphẩmcủabảnthânmànếukhôngcóchúngthìmụctiêusẽkhôngcòngiátrị.Chúngtanhắmđếnđịnhhướngnào?Mục tiêu tíchcựchay tiêucực?Ýnghĩa “xứngđáng”quyếtđịnhchấtlượngcủahànhtrình.Đó lànhântốmanglạiýnghĩavàsự toạinguyệnchocuộcsống.

Tôikhôngbiếtbíquyếtthànhcônglàgì,nhưngmấuchốtdẫnđếnthấtbạilàcố

gắnglàmvừalòngtấtcảmọingười.-BillCosbyThậtvậy,thànhcôngphảiđiliềnvớicảmgiáctoạinguyện.Thànhcôngmàkhôngcóđượcsựtoạinguyệnthìđóchỉlàsựtrốngrỗng.

Đểcóđượcthànhcông,tacầncóthêmmaymắn,nhưngcáimayấyphảibắtnguồntừcảmhứng,khátvọng,nỗlựcvàmộtchútliềulĩnhcủabảnthân.

Thànhcôngvàhạnhphúcsonghành.Thànhcônglàcóđượccáibạnmuốnvàhạnhphúclàvuivớicáibạncó.-ShivKhera

Sựtồntạiđơnthuầnkhôngphảilàthànhcông!Cuộcđờicóýnghĩanhiềuhơnthế!

Khôngchỉlàtồntại–màhãysống.Khôngchỉtiếpxúc–màhãycảmnhận.

Khôngchỉnhìn–màhãyquansát.Khôngchỉđọc–màhãyhấpthu.

Khôngchỉlắngnghe–màhãythấuhiểu.-JohnH.Rhoades

MỘTSỐRÀOCẢNTRÊNĐƯỜNGCHINHPHỤCTHÀNHCÔNG

•Cáitôi•Sợthấtbại•Đánhgiáthấpbảnthân•Khôngbiếtlênkếhoạch•Dễthayđổi•Haychầnchừ•Tráchnhiệmgiađình•Tàichính•Thiếutrọngtâm•Vìmụcđíchkiếmtiềntrướcmắtmàtừbỏtầmnhìntươnglai•Ômđồmquánhiềuviệc•Thiếuýchí

•Thiếuchuyênmôn•Thiếusựnhẫnnại•Khôngbiếtxáclậpưutiên

LỢITHẾTHÀNHCÔNG

Đểcólợithếthànhcông,tacầnnỗlựcđạtđượcsựvượttrội,chứkhôngphảisựhoànhảo.Nỗ lực vì sựhoànhảo chỉđemđếnnhững tácđộng xấuđối với thầnkinh;nỗlựcvìsựvượttrộimớilàtiếnbộ,vìchúngtađềucóthểlàmtốthơnhoặccảithiệnmọiviệc.

Tấtcảnhữnggìtacầnlàmộtchútlợithế.Chúngựavềnhấtcuộcđuacóthểchỉvềđích trước chú ngựa sau nó khoảng 5 cm, thậm chí là 10mm.Đôi khi, chỉ cầnnhanhhơnmộttíchtắcnhưngphầnthưởngnhậnđượclạilớnhơngấpnhiềulần.

Điềunàycócôngbằnghaykhông?Khôngquantrọnglắm,bởiđólàquyluậtcủacuộcchơi.Cuộcsốngcủachúngtacũngvậy.Ngườithànhcôngchưachắcđãthôngminhhơnnhiềulầnsovớikẻthấtbại.Họcóthểchỉnhỉnhhơnmộtchút,nhưngphầnthưởnglạilớnhơnrấtnhiều.

Khôngnhấtthiếtphảinỗlựccảithiệnmọilĩnhvựccủacuộcsống,chỉcầncảithiện1%trong1.000lĩnhvựckhácnhau,điềunàycóvẻkhảthihơn,vàđóchínhlàlợithếchiếnthắng!

NỖLỰC

Lịchsửchothấynhữngngườichiếnthắngvĩđạinhấtthườnglànhữngngườihaygặpphảitrởngạiđaulòng.Họthànhcôngvìkhôngmuốnbịthấtbạiquật

ngã.-B.C.ForbesThửtháchtrongđờicóthểtrởthànhbikịchhoặcchiếncôngtùytheocáchthứcchúngtaxửlývấnđề.Khôngcóchiếnthắngnàokhônggắnliềnvớisựnỗlực.

Trongphòngthínghiệm,thầygiáogiảngbàivềquátrìnhsâuhóabướm.Thầybảohọctròrằngvàitiếngnữa,conbướmsẽcốgắngchui rakhỏikénvàkhôngbạnnàođượcgiúpnó.Rồithầycóviệccầnrangoài.

Cảlớpngồichờ,mọichuyệnxảyrađúngnhưlờithầy.Thấybướmchậtvậtchuirakhỏikén,mộthọcsinhđộnglòngthươngbấtchấplờithầydặn,quyếtđịnhrataygiúpbướm.Cậubéphákénvớiýtốt,đâungờchỉítphútsau,bướmchết.

Khithầygiáoquay lại,cảlớpkểchothầynghecâuchuyện.Thầymới giảng giảirằngtheoquyluậttựnhiên,loàibướmphảitựđẩymìnhrakhỏikén,cóthếmớitạosứcmạnhchođôicánh.Khicanthiệpvàoquátrìnhấy,cậubékiađãphávỡquyluậttựnhiênvàvìvậymàbướmkhôngsốngđược.

Hãyvậndụngnguyêntắcnàyvàocuộcsốngchúngta.Trongđờikhôngcógìđánggiá đến với chúng ta mà không đòi hỏi sự nỗ lực. Đặc biệt, nhiều bậc cha mẹthườngcóxuhướnglàmhỏngđứaconyêudấucủamìnhvìkhôngchochúngcơhộinỗlựcvàchứngtỏkhảnăngcủabảnthân.

VƯỢTQUATRỞNGẠI

Nhữngngườitừngvượtquatrởngạithườngbảnlĩnhhơnngườichưabaogiờđốimặtvớikhókhăn.Làconngười,airồicũngcólúcgặpphảisónggió,cócảmgiácchánnản,thấtvọng.Ngườichiếnthắng làngườikhôngđể tinh thầnbị lung lạc,biếtkiêntrìvàsẵnsàngvươnlên.

Nhiềungườithườngđầuhàngngaykhisắpđạtđượcthànhcông.Họbỏcuộckhichỉcòncáchđíchmộtkhoảngngắn.Họbỏcuộcvàogiâyphútcuốicùngcủatrận

đấu,chỉcáchbànthắngchungcuộcmộtbànchân.-H.RossPerotNgạnngữAnhcócâu: “Biểnlặngkhông tạonên thủy thủgiỏi”.Mọi chuyệnđềuphảiquakhókhănrồimớihóadễdàng.Chúngtakhôngthểchạytrốnvấnđềcủamình.Chỉcóngườithấtbạimớibỏcuộcvàđầuhàng.

THƯỚCĐOCỦATHÀNHCÔNG

Thànhcôngđíchthựcđượcđobằngcảmgiácnhậnbiếtmìnhđãlàmtốtcôngviệcvàđạtđượcmụctiêuđềra.

Thànhcôngkhôngđobằngđịavịmàbằngnhữngràocản tađã vượtquađể cóđượcvịthếấy.

Thànhcôngkhôngđịnhgiáquaviệchơn-thuavớingườikhácmàquaviệcmìnhđã làmđược gì so với khảnăng thực sự của bản thân. Người thành công cạnhtranhvớichínhmình.Họvượtthànhtíchriêngvàliêntụccảithiệnbảnthân.

Thànhcôngkhônghẳnđượcđobằngmứcđộvươnlêntrongcuộcsốngmàđúnghơnlàbằngviệctabậtlạithếnàosaukhivấpngã.Chínhkhảnăngbậtlạiấymớiquyếtđịnhthànhcông.

MỌICÂUCHUYỆNVỀTHÀNHCÔNGĐỀUGẮNLIỀNVỚINHỮNGTHẤTBẠI

Thấtbạilàchađẻcủathànhcông.NgàiTomWatsoncủatậpđoànIBMtừngnói:“Nếumuốnthànhcông,hãynhânđôitỉlệthấtbại”.

Nhìnvàolịchsửpháttriển,tasẽthấytấtcảnhữngcâuchuyệnvềthànhcôngđềugắnliềnvớithấtbại.Nhưngthườngthìngườiđờikhôngbiếtđếnnhữngthấtbạiđó.Bởivậyhọchorằngthànhcônglàphầnthưởngdomaymắnđemlại.

Câuchuyệncuộcđờimộtngườinổitiếngsauđâylàmộtminhchứngchođiềuđó.Năm21tuổi,ngườiấythấtbạitrênchặngđườngkinhdoanh,nămsaulạibịđánhbại trong cuộcđuavàohộiđồng lập pháp, năm24 tuổi lại kinh doanh thua lỗ;ngườiyêumấtnămanh26tuổi,nămsausuysụpthầnkinh.Năm34tuổilạithấtbại trong cuộc đua vào quốchội. Năm 45 tuổi ra tranh cử chức nghị sĩ nhưngkhôngthành.Hainămsaukhônggiànhđượcchiếcghếphó tổng thống;năm49tuổicũnglạikhôngthànhcôngvớichiếcghếnghịsĩ.Năm52tuổiđượcbầu làmtổngthốngHoaKỳ.ConngườiấylàAbrahamLincoln.

BạncóchorằngAbrahamLincoln làngườithấtbại không?Lẽ raông có thểbỏcuộcvàtrởlạihànhnghềluậtsư,nhưngôngkhônglàmthế.VớiLincoln,thấtbạichỉlàconđườngvòng,chứkhôngphảingõcụt.

BàixãluậntrênTheNewYorkTimesđăngngày10/12/1903ngờvực trí thôngminhcủaanhemnhàWrightkhihọnỗlựcchếtạomộtchiếcmáynặnghơnkhôngkhínhưng lạibiếtbay.Một tuần sau, tạiKittyHawk,hai nhàphátminhnàyđãthựchiệnchuyếnbaynổitiếngtronglịchsử.

Năm65tuổi,tàisảnduynhấtđạitáSanderscóđượclàmộtchiếcxecũkỹvà100đô-latiềnbảohiểmxãhội.Ôngthấymìnhcần làmgìđóđể cải thiện cuộc sống.Nhớlạicáchmẹtừnglàmmóngàchiên,ôngcũnglàmrồiđemđibán.Ôngđãgõcửakhôngbiếtbaonhiêungôinhàmớicóđượcđơnđặthàngđầutiên.Đểrồisauđó,móngàráncủachuỗicửahàngKFCđãchinhphụctoànthếgiới.

Thờitrẻ,họasĩvẽtranhhoạthìnhWaltDisneytừngbịnhiềuchủtòasoạntừchốivìchorằngôngkhôngcótài.Mộthôm,vịmụcsưởnhàthờnọthuêanhvẽmộtsốtranh.Anhlàmviệctrongmộtcái láncũđầygián,chuộtgầnnhà thờ.Thấymộtchúchuộtnhắtchạyloanhquanh,anhnảyracảmhứngvẽhìnhảnhhoạthọamới.ĐóchínhlàhìnhảnhkhởiđầucủachúchuộtMickeylừngdanhthếgiớisaunày.

Mộthôm,cậubélênbốnbịlãngtaivềnhàđưachomẹxemlờiphêcủathầygiáoởtrường: “Con trai chị khờ lắm, không học được gì cả. Nên cho cháu nghỉ học”.Ngườimẹxemrồibảo:“Contôiđâuđếnnỗiquákhờkhônghọcđược,tôisẽtựdạycon”.CậubéấysaunàytrởthànhnhàphátminhvĩđạiThomasEdison.Thựcchất,cảđờiôngđihọcchínhthứcchỉcóbatháng.

Ngườithànhcôngchưahẳnđãlàmnhữngviệcvĩđại,màhọlàngườilàmnhữngviệcbìnhthườngtheokiểuvĩđại.-ShivKhera

Nhữngngườiấythànhcôngbấtchấpcóvấnđề,chứkhôngphảivìkhônggặpvấnđề.

Tấtcảcáccâuchuyệnthànhcôngcũnglàcâuchuyệnvềnhữngthấtbạitolớn.Sựkhácbiệtduynhất làmỗikhibịthấtbại,họlại bật lên.Thấtbạinhưmộtbướcngừngnghỉtạođàchohọ.Hãyhọchỏitừthấtbạivàliêntụctiếnlên.

Năm 1914, ở vào tuổi 67, toàn bộ nhàmáy và những phát minh của ThomasEdisonđềubịlửathiêurụi.Sốtiềnbảohiểmôngnhậnđượcrấtítỏi.Dùkhôngcòntrẻnữa,nhưngnhìncôngsứccảđờicủamìnhtantheomâykhói,ôngvẫntrànđầylạcquan:“Taihọacũngcócáihaycủanó.Mọisailầmcủachúngtađềubịcháyratro.ƠnChúalàbâygiờchúngtacóthểbắtđầulạihoàntoàn”.Vàchỉbatuầnsautaihọanày,ôngđãphátminhramáyhát.Quảlàtháiđộđánghọctập!

Dướiđâylàmộtsốvídụkhácvềthấtbạicủanhữngngườithànhcông:

•ThomasEdisonthấtbạigần10.000lầnkhichếtạobóngđèntròn.•LeeIacoccabịHenryFordIIsathảiởtuổi54,đểrồisauđótrởthànhvịchủtịchvựcdậyvàpháttriểntậpđoànxehơiChrysler.•Lúctrẻ,Beethovenbịcholàkhôngcónăngkhiếuâmnhạc.Nhưngôngđãtrởthànhmộtnhạcsĩvĩđại,đểlạichonhânloạinhữngtácphẩmbấthủ.

Thấtbạilàchuyệnkhôngthểtránhkhỏi.Cúgiật lùicũngcóthểtạođộnglực vàdạytakhiêmtốn.Trongđaubuồn,bạnsẽtìmthấycanđảmvàniềmtinđểvượtquathấtbại.Hãyrútkinhnghiệmđểtrởthànhngườichiếnthắngchứkhôngphảinạnnhân.Sợhãivàngờvựcchỉkhiếntâmtrírơivàobếtắc.

Saumỗilầnthấtbại,hãytựhỏi:Mìnhđãhọcđượcgìtừtrảinghiệmnày?Chỉkhiấy,bạnmớicóthểbiếnchướngngạithànhbànđạpđểtiếnlên.

MÓNQUÀLỚNNHẤT

Sovớicácsinhvậttrêntráiđất,loàingườiđượctạohóabanchokhôngnhiềukỹnăng.Ngườikhôngbiếtbaynhưchim,khôngchạynhanhnhưbáohaybơinhưcásấu,cũngkhôngbiếtleocâynhưkhỉ.Ngườikhôngcóđôimắttinhtườngnhưđạibàng,cũngkhôngcómóngvàrăngnhọnnhưmèorừng.Về thể chất, conngườithựcsựyếuớt;chỉcầnmộtconcôntrùngnhỏxíucũngcóthểgiếtchếtconngười.Nhưng tạohóa rấthữu lý và nhân từ.Món quà lớnnhất tạo hóa ban tặng conngười là khảnăng tư duy. Con người có thể tạo ramôi trường sống riêng chomình,trongkhicácloàivậtchỉbiếtthíchnghivớimôitrường.

Cóhailoạingườithấtbại:ngườihànhđộngmàkhôngbaogiờsuynghĩvàngườisuynghĩnhưngkhôngbaogiờhànhđộng.Sốngtrênđờimàkhôngvậndụngkhảnăngtưduycủamìnhchẳngkhácnàobắnsúngmàkhôngnhắmvàomụctiêu.-

ShivKhera

Nhưngthựctế,không ítngườivẫnchưabiếtpháthuy tối đahiệuquả củamónquàvĩđạiấy–khảnăngtưduy.

Cuộcđờigiốngnhưquánăntựphụcvụ.Bạnlấyđĩa,chọnmónvàtrảtiềnởcuối

quầy.Bạncóthểmuabấtcứmóngìmiễnlàsẵnlòngtrảtheogiáđãđịnh.Trongquánăntựphụcvụ,nếuchờngườiphụcvụmình,bạnsẽmãimãiphảichờđợi.Cuộcsốngcũnggiốngnhư thế.Bạnphải thựchiện sự chọn lựavà trả giáđể cóđượcthànhcông.

CUỘCSỐNGCHOTARẤTNHIỀUCHỌNLỰAVÀTHỎAHIỆP

“Sốphậnkhôngphảilàvấnđềmayrủimàlàvấnđềbiếtchọnlựa.Conngườisinhravốnkhôngđể “chờđợi”màđể “đoạt lấy” sốphận cho chínhmình. -WilliamJenningsBryan”

Thoạtnhìn,tiêuđềtrêndườngnhưcóvẻmâuthuẫn,mâuthuẫngiữachọnlựavàthỏahiệp.Nếucuộcsốngcónhiềulựachọn,thìsựthỏahiệpnằmởđâu?Nhưng,thỏahiệpcũngchínhlàmộtsựlựachọn.Tahãycùngđisâuvàovấnđềnày.

Tạisaolạinóicuộcsốngcónhiềuchọnlựa?

Khi ăn quá nhiều, tađốimặt với lựa chọn sẽ thừa cân. Khi uống bia rượu quánhiều,tagặpphảilựachọnhômsaubịnhứcđầu.Nếuuốngrượurồiláixe,đólàlựachọnnguycơgâytainạnchếtngười.Khitacưxửtệbạcvớiai đó, ấy là lựachọnmìnhsẽbịxửtệlại.Khi takhôngbận tâmđếnngười khác, đó là lựa chọnkhôngđượcngườikhácquantâm.

Lựachọncókếtquảcủanó.Tatựdothựchiệnchọnlựanhưngkhiđãchọnrồi,thìsựlựachọnđókiểmsoátchúngta.Mọingườiđềucócơhộibứtphángangnhau.Cóthựchiệnđượcđiềuđóhaykhônglàtùythuộcvàomỗingười.Mỗichúngtacóthểđịnhhìnhcuộcsốngtheobấtkỳhìnhdạngnàotamuốn.

Tạisaonóicuộcsốngcónhiềuthỏahiệp?

Khôngchỉcótiệc tùng,vui thú, cuộcđờicòn cóđaukhổvà tuyệt vọng. Chuyệnkhôngthểngờlạixảyra.Đôikhimọiviệclậtngượclạihoàntoàn.Chuyệnxấulạixảyđếnvớingười tốt. Có nhữngđiềunằm ngoài tầm kiểm soát của con người(chẳnghạnnhữngbệnhlývàkhuyếttậtbẩmsinh).Takhôngthểchọnbốmẹhayhoàncảnhchàođờichomình.Đúnglàkhôngphảilúcnàoquảbóngcuộcđờicũng

tungđúngtheohướngbạnmuốn.Nhưngvàothờiđiểmđó,bạncóthểchọn:kêukhóc,hoặcnhậnbóngvàsẵnsàngnhậpcuộc?

Nhữngngàyđẹptrờicóhàngtrămchiếcthuyềngiươngbuồmtỏaramuônhướngtrênbiển.Gió thổimột chiều, trong khi những con thuyềnấy lại đi theo nhiềuhướngkhácnhau.Điềunàytùyvàocáchgiươngbuồm,màchuyệnđólạidongườiláiquyếtđịnh.Trongcuộcsốngcũngvậy,takhôngthểchọnhướnggió,nhưngcóthểchọnchomìnhcáchgiươngbuồm.

Sứckhỏe,hạnhphúcvàthànhcôngtùythuộcvàoýchívươnlêncủamỗingười.Vấnđềquantrọngkhôngphảilàđiềugìxảyravớichúngtamàlàtađãlàmgì

vớinhữngđiềuấy.-GeorgeAllenDùkhôngphảilúcnàocũngđượclựachọnhoàncảnhsống,nhưnglúcnàotacũngcóthểchọn tháiđộ chomình.Hoặcđó là thái độvàhànhđộngnhưmộtngườichiếnthắnghoặcnhưmộtnạnnhânđángthương.Chínhtínhcáchchứkhôngphảiđịavịxãhộiquyếtđịnhvậnmệnhmỗingười.

Cầuvồngchỉxuấthiệnkhicónắngsaucơnmưa.Cuộcđờicũngvậy.Cóhạnhphúcvàđaukhổ;cótốtvàxấu,cókhoảngthờigiantươiđẹpvàtămtối.Khikhéo léoứngphóvớinghịchcảnh,tasẽtrởnênmạnhmẽhơn.Không thểkiểmsoátmọiviệcxảyranhưngtacóthểkiểmsoátmứcđộxửlýcủamình.

TạiHội chợQuốc tế tổ chức ở thành phố St. Louis, Richard BlechnydenmuốnquảngbásảnphẩmtràẤnĐộ.Nhưngtrờiquánóngvàchẳngaimuốndùngthửtràcủaông.Nhậnthấyđồuốnglạnhbánrấtchạy,Blechnydenliềnnảyraýđịnhchếbiếntrànóngcủamìnhthànhđồuốnglạnh, pha thêmđường.Vàquả thực,móntràcủaôngđượcmọingườihưởngứngnhiệttình.Đólàkhởiđầucủatràướplạnhtrênthếgiới.

Điềuquýgiáconngườicóđượclàsựlựachọn.Nếucuộcđờichotaquảchanh,tacóthểdùngnóđểphanướcgiảikhátthayvìthanphiềnnóquáchua.Khigặpvấnđềgìđókhôngnhưý,tacóthểtìmcáchgiảiquyếtthayvìphẫnnộ…Tấtcảphụthuộcvàochọnlựacủachúngta.

NHỮNGPHẨMCHẤTGIÚPCONNGƯỜITHÀNHCÔNG1.Khaokhát

Niềmkhátkhaocháybỏngmuốnđạtđượcmụcđíchlàđộnglựcmạnhmẽđưaconngườitớithànhcông.NapoleonHilltừngviết:“Bấtcứđiềugìtâmtríconngườicóthểhìnhdungvàtintưởngthìđềucóthểthựchiệnđược”.

MộtthanhniênhỏiSocratesvềbíquyếtthànhcông.Socratesbảochàngtraisángmaiđếntìmônggầndòngsôngtrongthànhphố.Khihọgặpnhau,Socratesbảongườithanhniênđidạodọcbờsôngvớiông.Tớichỗnướcsâu,nhânlúcchàngtrai sơ ý, Socrates xô cậu ta xuống nước. Cậu ta vùng vẫy cố ngoi lên nhưngSocrateskhỏehơnvàghìmcậu xuống.Tới khi cậu tím tái cảmặt, Socratesmớinângđầucậukhỏimặtnước.Việcđầutiêncậulàmlàhátomiệngthởmộthơithậtsâu.Socratesmớihỏi:“Vừarồikhiởdướinước,anhmuốnđiềugìnhất?”Cậutađáp: “Không khí”. Socratesmớibảo: “Đó chính là bí quyết thành công. Khi anhmongmuốnthànhcôngmạnhmẽnhưmuốncókhôngkhílúcởdướinướcthìanhsẽcóđượcnóngaythôi.Chẳngcóbíquyếtnàokháccả”.

Khaokhátcháybỏnglàđiểmkhởiđầuchomọithànhtựu.Mộtđốmlửanhỏkhôngthểtỏanhiềunhiệtlượng;cũngvậy,mộtkhaokhátyếuớtchẳngbaogiờđưađếnkếtquảlớnlao.

2.Sựcamkết

Đừngcốlàmngườithànhcôngmàhãygắngtrởthànhngườicógiátrị.-AlbertEinstein

Sựchínhtrựcvàthôngtuệlàhaicộttrụchínhchốngđỡvàduytrìsựcamkết.Mộtnhàquảnlýtừngkhuyênnhânviêncủamìnhrằng:“Chínhtrựclàduytrìcamkếtcủabảnthândùphảitốnkémbaonhiêuchăngnữa,cònthôngtuệlàđừngbaogiờtạoranhữngcamkếtngốcnghếchnhưvậy”.

Thịnhvượnghaythànhcôngđềulàkếtquảcủatưduyvàlựachọncủaconngười.Lựachọnsuynghĩnàosẽchiphốicuộcđờimìnhcũnglàvìchínhbảnthânmình.Thànhcôngkhôngphảilàchuyệnngẫunhiênmàlàkếtquảcủatháiđộsống.

Phảicósựcamkếtmớiđạtđượcthànhcông

Giữachơiđểthắngvàchơiđểđừngthuacósựkhácbiệtlớn.Khichơiđểthắng,tavàotrậnvớisựnhiệt tìnhvàquyết tâmcaođộ; trongkhiđóchơiđểđừng thuanghĩalàchơiđểtránhthấtbạivàđangởvàovịtríyếuthế.Aicũngmuốn chiếnthắng nhưng rất ít người chuẩnbị tâm lý sẵn sàng trả giá cho chiến thắng ấy.Người chiến thắng tạo dựngmôi trường cho mình và cam kết nỗ lực vì chiếnthắng.Chơiđểthắngxuấtpháttừcảmhứng,trongkhiđóchơiđểđừngthuaxuấtpháttừsựtuyệtvọng.

Chẳngcómôitrườngsốngnàotuyệtđốilýtưởng.Đểđạtđượcmụcđíchtrongđời,bạnkhôngthểphómặcsốphậnhoặccứneođậumộtchỗ.Cókhibạnphảinươngtheogióvàcókhiđingượchướnggió,nhưngdùtheohướngnàochăngnữabạnđềuphảigiươngbuồmlên.

Bạnthửhỏihuấnluyệnviênhoặcvậnđộngviênthểthaoxemsựkhácbiệtgiữađộichơihayvàđộichơidởlàgì.Chắcchắn,họsẽtrảlờichobạnrằng,sựkhácbiệtấykhôngnằmởthểchất,năngkhiếu,haykhảnăng,mànằmởtinhthầnthiđấu.Độichiếnthắngcósựquyếttâmvànỗlựchếtmình.Khaokhátchiếnthắngcủahọlớnhơn.Vớihọ,thiđấucànggiankhóthì:

•Tinhthầncàngđượckhíchlệ•Độngcơcànglớn•Thànhtíchcàngcao•Thắnglợicàngngọtngào

Thửtháchgiúppháthuytiềmnăng.Hầuhếtvậnđộngviênđềuđạtthànhtíchtốtnhấtkhigặpnhiềuvấnđềbấtlợi.Khiấy,họphảicậyđếnsứcmạnhtinhthầndựtrữcủamình.

Khimệtmỏivàmuốnngừnglại,tôithườngtựhỏikhôngbiếtđốithủsắptớicủamìnhlúcnàyđanglàmgì.Chỉcầnhìnhdungrằnghọvẫnđangtậpluyện,tôiliền

tựnhủmìnhphảicốlên.Khinghĩhọđangtắmtápnghỉngơi,tôilạicàngkhổluyệnhơnnữa.-DanGable,vậnđộngviênđấuvật,huychươngvàngOlympic

Ýnghĩathànhcôngkhôngnằmởthànhtíchđạtđượcmàởviệcđạtđượcthànhtíchấy.Cónhữngngườikhôngbaogiờcốgắngvìsợthấtbại.Cùnglúc,họkhôngmuốnsốngvớivịtríhiệntạivìsợmìnhbịtụthậu.Đườngnàocũngtiềmẩnnguycơ.Chuyến tàu ra khơi cũng là chuyến tàuđốimặt với nguy cơ gặp giông bão,nhưngnếucứneotrongcảng,nósẽbịgỉsét.Chơivìchiếnthắngkhácvớichơiđểđừngthuaởchỗsựquyếttâmluônđiđôivớiviệcđốimặtnguycơ.Ngườichơiđểthắngthànhcôngtrongáplựccònngườichơiđểđừngthuakhôngbiếtcáchthànhcông.

Áplựckhiếnngườichơivìchiếnthắngphảichuẩnbịtốthơn.Vớingườichơiđểđừngthua,áplựclàmhọhaomòndầnsinhlực.Họmuốnchiếnthắng,nhưnglạisợthuađếnnỗikhôngthểpháthuyhếttiềmnăngcủamình.Họtiêuhaosinhlựcvìlolắngthuacuộcthayvì tậptrungvàonỗlựcgiànhchiếnthắng. “Chất lượngcuộcđờimỗingườitỉlệthuậnvớimứcđộnỗlựcvươnđếnsựxuấtsắc,chodùsựcốgắngấynhằmvàonhữngmụcđíchkhácnhau.-VinceLombardi”

Ngườithuacuộcchỉmuốnđượcyênphận;ngườichiếnthắngtìmkiếmcơhội.

Thấtbạikhôngcólỗimàthiếunỗlựcmớichínhlàcólỗivớibảnthân.

Niềmtinđưađếncamkếtnỗlực

Ưutiênvàniềmtinkhácnhau.Tráivớiưutiên,ởniềmtinkhôngcósự thươnglượng.Ưu tiênphảinhườngbước trước áp lực; còn niềm tin lạimạnhmẽ hơnnhiều.Điềunàylýgiảitạisaophảicómộthệthốnggiátrịnhânphẩmtốtđẹplàmnềntảngchoniềmtincủamình,bởiniềmtinsẽdẫnđếnsựcamkếtnỗlực.

3.Tráchnhiệm

Ngườicónghịlựcbiếtnhậntráchnhiệm.Họquyếtđoánvàtựtạonênsốphậnchochínhmình.Gánhváctráchnhiệmbuộchọphảichấpnhậnliềulĩnhvàbiếtlýgiảihànhđộngcủamình.Cónhữngngườithàanphậntrongmôitrườngquenthuộccònhơnphảigánhváctráchnhiệm.Họthụđộngchờthànhcôngđếnthayvìchủđộngbiếnđiềuđó thànhhiệnthực.Gánhvác tráchnhiệmđòihỏiphải biết liềulĩnhmộtcáchcótínhtoánchứkhôngphảidạidột.Nghĩalàbiếtnhìnnhậntấtcả

lợihạirồiđịnhrakếsáchhayhànhđộngthíchhợpnhất.Ngườicó tráchnhiệmkhôngchorằngcuộcđờimìnhlàdosốtrờiđịnhđoạt.

Khibổnphậntrởthànhniềmđammê,nósẽmangđếnhạnhphúc.-GeorgeGritterKhôngthểgiàusangnếukhôngbiếttằntiện.

Khôngthểkhiếnkẻyếumạnhlênbằngcáchlàmsuyyếungườimạnh.Khôngthểgiúpngườinghèogiàulênbằngcáchlấycủangườigiàuchiacho

ngườinghèo.Khôngthểthiếtlậpsựantoànbềnvữngbằngđồngtiềnvaymượn.

Khôngthểgiúpngườilàmcôngănlươngbằngcáchkhiếnngườichủsụpđổ.Khôngthểxâydựngnghịlựcvàcanđảmbằngcáchchiếmđoạtsángkiếnvàsự

độclậpcủangườikhác.Khôngthểtruyềnbátìnhanhembằngcáchkíchđộnglòngthùhận.

Khôngthểtránhrắcrốibằngviệctiêuxàiphungphí.Khôngthểgiúpđỡngườikhácvềlâudàibằngcáchlàmgiúpnhữnggìhọcóthể

vànênlàmchochínhmình.-AbrahamLincoln

Khileolênnúibănghaythamgiachiếnđấu,chỉcầnmộtsailầmnhỏcũngđủkhiếnbạnmấtmạng.Tuynhiên,phảnứngnhưthếnàotrướclỗilầmcủabảnthânquantrọnghơnviệcphạmlỗi.Ngườicótráchnhiệmbiếtnhậnlỗivàrútkinhnghiệmtừlỗilầmcủabảnthân.

Bacáchứngxửthườnggặpsaukhiphạmlỗiđólà:

•Phớtlờ•Phủnhận•Nhậnlỗi,rútkinhnghiệmvàkhônglặplạisaiphạmđó

Phươngánthứbađòihỏiphảicólòngcanđảm,cũngnhiềumạohiểmnhưngcógiátrịhơnnhiều.Ngượclại,nếuchọnhaiphươngánđầu,chẳngkhácnàochúngtabảothủ,biệnminhchođiểmyếucủabảnthân.Vànhưvậy,mãimãichúngtasẽchẳngthểnàotiếnbộđược.

Khigặpvấnđề,ngườitiêucựcthườnghayđổlỗichohoàncảnh.-ShivKheraTạitiệcliênhoanchiatay,trướckhivềhưu,vịchủtịchcủamộttậpđoànnọtặng

haiphongbìcóđánhdấusố1và2chongườikếnhiệmvàbảo:“Mỗikhianhgặpvấnđềquảnlýgìđókhôngtựgiảiquyếtđược,hãymởphongbìsố1raxem.Lầnsau,lạimởtiếpphongbìsố2”.

Vài năm sau, công ty xảy ra chuyện nghiêm trọng. Chủ tịchmở két sắt lấy raphongbìsố1.Nộidungthưnhưsau:“Cứđổlỗichongườitiềnnhiệm”.Mấynămsaucũnggặpchuyệnrắcrối,ông tìmchiếcphongbì số2,chỉ thấyvẻnvẹnmộtdòngchữ:“Hãychuẩnbịhaiphongbìchongườisắpkếnhiệm”.

4.Sựnỗlực

Maymắnư?Tôikhôngbiếtmaymắnlàgìcả.Tôichưabaogiờtrôngchờđiềuđó,thậmchícònngạitiếpxúcvớinhữngngườigặpmay.Vớitôichỉcósựnỗlựcvà

nhậnbiếtcáigìlàcơhộichomình,cáigìlàkhông.-LucilleBallAicũngthíchchiếnthắng,nhưngkhôngphảiai cũngnỗlựcvàđầu tư thời gianchuẩnbịgiànhthắnglợi.Điềuđóđòihỏisựhysinhvàkỷluậttựgiác.Khôngcógìthaythếđượcsựnỗlực.HenryFord từngnói: “Càngnỗ lực làmviệc, càngmaymắnnhiềuhơn”.

Trongcuộcsống,rấtnhiềungườicótinhthầnlaođộngcao.Vàvớinhữngngườinày,nhàtuyểndụngsẵnsàngmởrộngcửachàođónhọ.

Nếumọingườibiếttôitừngphảilàmviệcvấtvảthếnàomớicóđượctàinghệhiệngiờ,erằnghọsẽthấychẳngcòngìđángngạcnhiênnữa.–Michelangelo

Takhôngthểhọcđánhvầnnếucứngồilênquyểntừđiển,cũngkhôngthểpháthuykhảnăngnàođónếukhôngnỗlực.Ngườichuyênnghiệplàmviệctrôichảybởihọnắmvữngquytắccủabấtkỳcôngviệcnàocầnlàm.

Ngườitrungbìnhdành25%nănglượngvàkhảnăngchocôngviệc.Thậtđángtrântrọngvớinhữngaibiếtđầutưhơn50%nănglựccủamình,vàthậtsửngsốttrướcnhữngngườiđôikhiđầutư100%nỗlựcvàkhảnăngcủabảnthân.-Andrew

Carnegie

Ngườithànhcônghỏivềmứcđộcôngviệcnhiềuchứkhôngphảiítnhưthếnào;họquantâmlàmviệcnhiềugiờchứkhônggiảmbớt.Nhạccônggiỏithườngluyệnđànnhiềutiếngliềnhàngngày.Người thànhcôngkhôngcầnphải giải thích chothànhtíchđạtđượcvìhọđãvấtvả,nỗlựctrongmộtthờigiandài.

Mọithứchúng ta tậnhưởngđều là thànhquảnỗ lực củangười khác. Cókhi tanhìnthấy,cũngcókhikhông,nhưnghếtthảyđềuquantrọng.Vìvậy,hãytựhàovớicôngsứccủamìnhvàmỗikhicódịp,hãycảmkíchsựkhónhọccủangườikhácquacáchđốixửtôntrọng,chuđáo.Nỗlựcvàlàmtốt,bạnsẽđượcnếmtrảicảmgiácthỏamãnkhinhìn thấy thànhquả củamình.Đôi khingười khác cũng cảmkíchthànhquảấy,nhưngphầnthưởnglớnnhấtvẫn làsựmãnnguyện củabảnthân.

Cóngườingừnglàmngaykhitìmđượccôngviệc.Họkhônghiểuănkhôngngồirồivàrảnhrỗikhácnhaunhưthếnào.Thừathờigianmàkhônglàmgìtứclàlãngphíhoặcảnhhưởngthờigianngườikhác.Sựlườinhácsẽrútdầnsinhkhívànhiệttìnhcủaconngười.Tráilại,khilàmviệchếtmìnhvàphảitranhthủthờigianrảnhrỗi để nghỉ ngơi tăng thêm sinh lực, người ta sẽ cảm thấy sảng khoái và mãnnguyệnhơn.

Sựvượt trội khôngphải domaymắnmà là thành quả của rấtnhiều nỗ lực vàluyệntập.Nỗlựcvàluyệntậpkhiếnchoconngườingàycàngthạohơntrongbấtkỳviệcgìmìnhlàm.

Bảnthânsựnỗlựcvừalàkhởiđầuvừalàkếtthúccủahànhtrình.Càngchămchỉlàmviệc,ngườitasẽcàngcảmthấythoảimáihơn;càngthoảimáihơn,họlạicàngchămchỉhơn.Ýtưởnghaynhấtcũngvôdụngnếunókhôngđượcứngdụngvàothựctiễn.Cótàimàthiếuýchísẽchẳnglàmnênđiềugì.

Phầnthưởnglớnnhấtđờisốngbantặngchínhlàđượcnỗlựcchođiềugìđóđánglàm.-TheodoreRoosevelt

CólầnFritzKreisler-mộtnghệsĩviolinlỗilạcvừachơixongbảnnhạc,mộtkhángiảlênsânkhấuvàngưỡngmộbảo:“Tôisẵnsàngđánhđổicảđờimìnhđểcóthểchơinhạcnhưngài”.Nghệsĩđáp:“Thìtôiđãlàmvậyđấy!”.

Thực tế, thành công chỉđếnvớingười hành động chứ không phải người đứngnhìn.Ngựabậnkéohàngsẽkhôngthểnàovungchânđá;ngựađálạikhôngbiếtkéohàng.Hãynỗlựcvìcuộcsốngthayvìxaonhãngmụcđíchcầnđạtđược.Khôngcónỗlực,sẽkhôngcóthànhcông.

Thiênnhiênbancholoàichimthứcănnhưngkhôngđểsẵntrongtổ.Chúngphảibayđitìmmồi.

Chẳngcógìđếnmộtcáchdễdàngcả.HàngngàynhàvănMiltonphảidậytừlúc4giờ sáng để hoàn thành kiệt tác Paradise Lost (Thiên đường đánhmất). NoahWebsterphảimấtròngrã36nămmớisoạnxongbộtừđiểnWebster.

Thậmchíthànhquảnhỏnhặtnhấtcũngcầnchúngtaphảinỗlực.Vàdùthànhtíchnhỏbéđếnđâuchăngnữavẫntốthơnlờilẽđaotobúalớn.

5.Tưcách

Tưcáchbaoquáttấtcảcácgiátrị,niềmtinvànhânphẩmconngười.Nóphảnánhquacáchcưxử,hànhđộngvàcầnphảiđượcgìngiữhơnbấtkỳthứchâubáuquýgiánàotrênđời.Làmngườithànhcôngphảicótưcách.GeorgeWashingtontừngnói:“Hyvọngtôisẽluôncósựkiênđịnhvàphẩmchấtđểgiữvữngđiềutôicholàquýgiánhấttrongmọidanhhiệuđượcbanchoconngười,đóchínhlàtưcáchcủamộtngườichânchính”.

Kếtquảbỏphiếuhaycôngluậnkhôngquyếtđịnhtiếntrìnhlịchsửmàchínhlàtưcách của nhà lãnh đạomớiquyếtđịnh điều đó. Đường tới thành công luôn cónhiềucạmbẫy,vìvậymỗingườicầngiữtưcáchvàđừngđểmìnhsangã.Bêncạnhđócầnphảigiữvữnglậptrườngđểkhôngnảnlòngtrướcnhữnglờilẽchỉtrích,phêphán.

Tạisaongườitađềuthíchthànhcôngnhưnglạighétngườithànhcông?Mỗikhicóaiđóvươnlên,họlạitìmcáchkéongườiđóxuống.Điềunàydườngnhưđãtrởthànhmộtquy luật của cuộc sống.Trongbất kỳnghềnghiệpnào, người thànhcôngđềukhótránhkhỏiconmắtghentịcủanhữngkẻhẹphòi.Khôngítkẻluônthíchchĩamùidùicôngkích.Họchính làngườicóthànhquảkémcỏinhưng lạithíchlêngiọngchỉbảo,quátnạtngườikhác.Đốivớinhữngngườinày,khôngnênđểhọlàmbạnmấttậptrung,xaonhãngmụctiêu.Càngđạtđượcnhiềuthànhtích,bạnsẽcàngphảiđốidiệnvớinhiềulờichỉtríchsoimói.

Chẳngaithíchbịphêbình,nhưngvớinhữnglờiphêbìnhchânthật,tacóthểhọc

hỏiđược rấtnhiềuđiều. Vì vậy, hãy giữ chomình bản lĩnh để không nản lòngtrướcnhữnglờichỉtrích,đồngthờiphảibiếtlắngnghevàrútkinhnghiệm.Quantrọnghơnnữa,cầnphảibiếtphânbiệtđâulàlờiphêbìnhchânthậtvàđâulàlờiphêbìnhdoghentị.Đócũngchínhlàchìakhóagiúptathànhcông.

Như bao người khác, người thành công không thích bị chỉ trích, nhưng trướcnhữnglờiphêbìnhcógiátrị,họbiếtbìnhtĩnh,tựchủvàchămchúlắngnghe.Họxinlờikhuyênđểcảithiệntìnhhình.

Tưcáchlàsựkếthợpcủanhiềuyếutố

Tưcáchlàsựkếthợpgiữachínhtrực,vịtha,hiểubiết,niềmtin,canđảm,trungthànhvàtôntrọng.Ngườicótínhcáchlạcquanvàgiàunghịlựcthường:

•Điềmtĩnh•Đĩnhđạc•Vữngvàng,tựtinnhưngkhôngngạomạnChuđáo•Khôngbaogiờviệncớ•Biếtbỏquachuyệnnhỏnhặtvìsựnhãnhặnvàcưxửlịchthiệp•Rútkinhnghiệmsailầmquákhứ•Khôngỷvàotiềnbạchaydòngdõi•Khôngbaogiờtiếnthânbằngcáchchàđạpngườikhác•Biếtnhìnvàobảnchất,chứkhôngphảihìnhthức•Sánhbướccùnggiớithượnglưunhưngvẫngiữđượcphongcáchgiaotiếpđạichúng•Lờinóidịudàng,nụcườiđônhậu•Thoảimáivớichínhmìnhvàngườikhác•Giữđượcphongcáchtạolợithếchiếnthắng•Làmnênnhữngđiềukỳdiệutrongcuộcsống•Đạtđượcthànhtíchphithường•Biếtnhậntráchnhiệm

•Khiêmtốn•Giữđượcbảnlĩnhkhithànhcôngcũngnhưkhithấtbại•Khônggâysựkhóchịu•Taonhã,lịchsự,khôngquỵlụy•Thểhiệnđẳngcấpnhưngkhôngtựphụ,vênhváo•Cótínhkỷluậttựgiác•Độclập•Lịchthiệptrongchiếnthắngvàhiểubiếtkhithấtbại

Khóhơncảthànhcôngchínhlàxửlýthànhcôngấynhưthếnào.Nhiềungườibiếtcáchđạtđượcthànhcông,nhưnglạikhôngbiếtcáchxửtrívớithànhquảấynhưthếnào.Quađâyđểthấyrằngnănglựccầnđiđôivớitưcách.Nănglựcgiúpbạnđạtđượcthànhcông;tưcáchgiúpbạnduytrìthànhcôngấy.

Mộtđiềuthườngthấylàngườitabắtđầuchểnhmảngngaykhiđãđạtđượcthànhtích.Bởivậy,thànhcôngrồi,tacầnphảicótinhthầnkỷluậttựgiáccao

hơnđểkhôngđánhmấttrạngtháicânbằng,khiêmtốnvàluônnỗlựctrongcuộcsống.-H.RossPerot

Takhôngchứngtỏhaykhámphábảnthânmàlàsángtạovàpháttriểnconngườimìnhtheomẫuhìnhmongmuốn.

Ngườilàmvườnphảiliêntụcnhổcỏđểngăncỏdạikhôngănhếtdưỡngchấtvàảnhhưởngcâycốitrongvườn,tươngtự,tưcáchcầnvunđắptừthuởấuthơchođếnlúclìađời.Hãyliêntụcxâydựngvàpháthuytưcáchbằngcáchloạibỏnhữnglỗilầmcủamình.

Nghịchcảnhtạonên/thểhiệntưcách

Trước sóng gió, có người bứt phá ngoạn mục, lại có người suy sụp. John F.Kennedytừngnóirằngdấuấncủatưcáchthểhiệnkhingườitahànhxửhiệuquảtrướcnhữngkhókhăn.Khimọi chuyện tiến triển tốtđẹp, việc thểhiện tưduylogic, tác phong đĩnh đạc và lịch thiệp là chuyện hết sức bình thường. Nhưngngượclại,nếunảysinhvấnđềvàbảnthânphảichịunhiềuáplực,khôngphảiai

cũngcóthểsuynghĩsángsuốtvàđốixửvớingườikháctrântrọng.Dođó,cóthểnóirằngnghịchcảnhchothấytưcáchcủaconngười.

6.Niềmtintíchcực

Tưduytíchcựcvàniềmtintíchcựckhácnhauthếnào?Nếubiếtlắngnghetiếngnói lòngmình, ta sẽcóđượcđiều gì?Đó là suynghĩ tích cựchay tiêu cực?Bạnđanglậptrìnhtưduycủamìnhvìmụctiêuchiếnthắnghaythấtbại?Cáchnghĩchiphốirấtnhiềuđếncáchthểhiệnvàthànhtíchcủabạn.

Tháiđộtíchcựcvàđộngcơhànhđộnglàsựchọnlựatanênđềramỗingày.Khôngdễsốngcuộcđờitíchcực;nhưngcuộcđờitiêucựccũngkhôngdễdàng.Tưduytíchcựcgiúpbạnpháthuytốiđakhảnăngbảnthân.

Niềmtintíchcựckhôngđơnthuầnlàtưduytíchcựcmàlàtháiđộtựtindựatrêncơsởvữngchắcnàođó.

Cótháiđộtíchcựcmàkhôngnỗlựcthìchẳngkhácnàođangnuôimộtgiấcmơhãohuyền.Câuchuyệnsauđâysẽgiúpbạnthấygiátrịcủaniềmtintíchcực.

Nhiềunăm trướchãngLockheed tung ra chiếcmáybayTristarđời L-1011.Đểđảmbảoantoànvàkiểmtracôngsuấtđộngcơ,họchothửnghiệmbaytrongđiềukiệnkhắcnghiệtnhấtsuốt18tháng,chươngtrìnhnàytiêutốnđến1,5 tỉ đô-la.Đònbẩythủylực,bộcảmứngđiệntửvàmáytínhkiểmtravậntốcmáyròngrãsuốt 36.000 lượt baymô phỏng (tương đương 100 năm sửdụngmáy bay) vàkhôngcómộtlỗichứcnăngnào.Cuốicùng,sauhàngngànthửnghiệm,chiếcmáybayđãđượcđóngdấuphêchuẩn.

TậpđoànLockheedcólýdochoniềmtincủamìnhkhông?Chắcchắncó. Có rấtnhiềulýdođểhọtintưởngchiếcmáybaynàyrấtantoànkhisửdụng,vìhọđãđầutưmọinỗlựcvàokhâuchuẩnbịbanđầu.

7.Chonhiềuhơnnhận

Nếumuốnthăngtiến,bạnhãycốgắngnhiềuhơnnữa.Điềunàykhôngnhấtthiếtbạnphảicạnhtranhvớingườikhácmàvấnđềlàbạncósẵnlònglàmnhiềuhơnmộtchútsovớimứclươngmìnhđượcnhậnhaykhông?

Hầuhếtmọingườikhôngmấyhứngthúvớicôngviệcmìnhđangđượctrảlương,mộtsốngườilạichỉmuốnlàmvớiđịnhmứctrungbình.Họlàmđúnghạnmứcchỉđểgiữviệclàm.Chỉcómộtsốrấtít lànỗlựcnhiềuhơnsovớiđồnglươngđượchưởng.Khinỗlựcnhưvậy,nhữnggìhọnhậnđượcđólà:

•Nângcaogiátrịbảnthândùcôngviệcvàhoàncảnhthếnàođinữa•Tăngsựtựtin•Đượcmọingườicoitrọng•Đượcmọingườitincậy•Cấptrênbắtđầuquýmến•Cóđượcniềmtinvàsựgắnbótừcấptrêncũngnhưthuộccấp•Pháthuytinhthầnhợptác•Đemlạiniềmtựhàovàmãnnguyện

Ở bất cứmôi trường làm việc nào cũng cần người chăm chỉ dù tuổi tác, kinhnghiệmhaytrìnhđộvănhóacủahọthếnàochăngnữa.Ngườichămchỉ:

•Cóthểlàmviệckhôngcầngiámsát•Đúnggiờvàchuđáo•Chămchúlắngnghe,thựchiệnchínhxáchướngdẫncủacấptrên•Trungthực•Khôngbựcmìnhkhiđượcyêucầugiúpđỡtronghoàncảnhcấpbách•Tậptrungvàokếtquảlàmviệchơnlànhiệmvụđượcgiao•Vuivẻvàlịchthiệp

Hãygiữnhiệttìnhchođinhiềuhơnmongđợicủakháchhàng,bạnbè,vợ(chồng),bốmẹ,hoặcconcái.Mỗikhilàmgìđó,hãytựhỏi:“Làmsaođểviệcmìnhlàmgiátrịhơnnữa?”hay“Mìnhnênchuyểnnhữngđiềutốtđẹpấyđếnngườikhácbằngcáchnào?”.

Bíquyếtthànhcôngcóthểgóigọntrongbốntừ:“vàhơnthếnữa”.Ngườithànhcônglàmviệchọbuộcphảilàm-vàhơnthếnữa.Ngườithànhcôngthựchiệnbổnphận-vàhơnthếnữa.Ngườithànhcônglịchthiệp,phóngkhoáng-vàhơnthế

nữa.Ngườithànhcôngđượctincậy-vàhơnthếnữa.Ngườithànhcôngđầu tư100%-vàhơnthếnữa.

Khôngítngườimặcdùrấtthôngminh,cóthànhtíchhọctậpxuấtsắc,nhưnglạithấtbạitrongcuộcsống.Lýdolàvìhọchỉgiỏichỉtríchtạisaochuyệnnày,chuyệnnọ không nhưmongmuốn, cũng từ đómà nảy sinh thái độ sống tiêu cực. Họkhôngmuốnlàmviệctheomứclươngđượchưởnghoặcchỉmuốnlàmchocó.

Cókhảnăngmàkhôngđángtincậy,thiếutinhthầntráchnhiệmvàsựlinhhoạtthìchỉlàcủanợmàthôi.-ShivKhera

Khichođihoặclàmnhiềuhơnmứclươngđượcnhận,tađãloạibỏsựcạnhtranhtừngườikhác.Thựcvậy,nhântốcạnhtranhnằmngaytrongbảnthânta.Sovớitríthôngminhhaybằngcấpchuyênmôn,tháiđộcạnhtranhvớichínhmìnhquantrọnghơnrấtnhiều.

8.Sứcmạnhcủalòngkiêntrì

Khônggìthaythếđượcsựkiêntrì.Tàinăngcũngkhông,bởilẽcuộcsốngthườngcórấtnhiềungườitàigiỏimàkhôngthànhcông.Năngkhiếucũngkhông,vìrấtnhiềuthiêntàikhôngđượccôngnhận.Giáodụccũngkhông,vìthếgianđầyắpnhữngngườicóhọcnhưngkhôngđượctuyểndụngvànhìnnhận.Chỉcósựkiên

trìvàquyếttâmlàthểhiệnsứcmạnhvôhạn.-CalvinCoolidgeHànhtrìnhphấnđấutrởthànhngườinhưmẫuhìnhmongmuốnkhôngdễdàng.Córấtnhiềuchônggai,trởngại.Ngườichiếnthắngcókhảnăngvượtquavàphụchồisinhlựcvớiquyếttâmthậmchícònmạnhmẽhơnlúcbanđầu.

CóngườihỏiFritzKreisler-nghệsĩviolinthiêntàirằng:“Làmsaongàichơinhạchaynhưvậy?Cóphảidomaymắnkhông?”.Ôngđáp:“Đólànhờkhổluyện.Nếumột thángkhông tậpluyện,khángiả sẽnhận thấy tiếngđàn của tôi có sựkhácbiệt.Nếubỏkhôngluyệntrongmộttuần,vợtôisẽnhậnrasựđổikhác.Nếu tôikhôngluyệnđàntrongmộtngày,chínhtôinhậnrasựkhácbiệt”.

Sựkiêntrìbắtnguồntừcamkếtnỗlựcvàquyếttâm.Sựnhẫnnạiđemđếnniềmvuiriêngcủanó.Vậnđộngviênđầu tư rấtnhiềunămkhổ luyện chỉ vìmột vàiphútgiâychinhphụcđỉnhcao.

Sựkiên trì thểhiệnởtinh thầnquyết tâmhoàn thành côngviệcmìnhđã chọn.Nhữnglúckiệtsức,tathườngmuốnbỏcuộc.Vớingườithànhcôngthìkhác.Họbiếtchịuđựngvàhoànthànhviệcmàhọđãbỏracôngsức.Cónhữngngườithoạttiênkhởiđầurấttốtnhưngkhigặptrởngại,họlạichùnbước,kếtquảlàhọchẳngbaogiờlàmtrọnvẹnviệcgìcả.

Sựkiêntrìđượcđộngviênnhờmụcđíchmàtamuốnđạtđược.Cuộcđờikhôngcómụcđíchgiốngnhưsốngmòn.Ngườikhôngcómụcđíchsẽkhôngbaogiờkiêntrìvượtkhóvàkhôngbaogiờtrảinghiệmđượccảmgiácmãnnguyệntrongđời.

9.Tựhàovềthànhtích

Khinảnlòng,tathườnghaytìmđếnlốitắt.Nhưngthựctếtanêntránhnhữngconđườngấy,dùchúnghấpdẫnthếnàođinữa.Niềmtựhàochânchínhxuấtpháttừnộitâm–đómớilàđiềutạonênlợithếchiếnthắng.

Tựhàovềthành tíchkhôngcónghĩa làphôbàycái “tôi”,mà làsựhài lòngmộtcáchkhiêmtốn.Chấtlượngcôngviệcvànănglựccủangườilàmviệcấyluônhòaquyệnvàonhau.Tháiđộnửavờisẽchẳngđemlạikếtquảgìcả.

Baanhthợxâyđang làmviệc.Mộtngườiđiđườnghỏihọđang làmgì.Anh thứnhấtđáp:“Bộkhôngthấytôiđangkiếmmiếngănhả?”.Anhthứhaibảo:“Khôngthấyngườitađanglátgạchà?”.Anhcuốicùngtrảlời:“Tôiđangxâymộtđàitưởngniệmrấtđẹp”.Cảbangườicùng làmmộtviệcnhưnglại cócáchnhìnhoàn toànkhácnhau,đồngthờithểhiệnbatháiđộkhácbiệtvềviệclàmcủamình.

Tháiđộấycóảnhhưởngđếnthànhtíchlaođộngcủahọkhông?Chắcchắncó.

Kếtquảvượttrộichỉcóđượckhingườilaođộngtựhàovìđãnỗlựchếtsứcmình.Mọicôngviệcđềulàchândungtựhọacủangườilàmviệcấy,chodùđólàrửaxe,quétnhà,sơntườnghayviệcgìđinữa.

Hãylàmviệcđànghoàngngaytừđầu,vàlúcnàocũnggiữtháiđộđó.Bảohiểmtốtnhấtchotươnglaichínhlàlàmtốtcôngviệcngàyhômnay.

GiaithoạikểrằngMichelangelo-họasĩthiêntàingườiÝthờiPhụchưng,đã lao

độngliêntụcnhiềungàyđểchorađờimộttácphẩmđiêukhắc.Ôngbỏnhiềuthờigianchỉnhsửalạitừngchitiếtmột.Mộtngườiđiđườngthấynhữngchỗchỉnhsửaấy chẳng mấy quan trọng nên hỏi họa sĩ tại sao phải mất công như vậy.Michelangelođáp:“Mỗichitiếtnhỏlàmnênsựhoànhảo,nhưnghoànhảokhôngphảilàchuyệnnhỏ.”

Ngườitathườngquêntốcđộlàmviệccủabạnvàchỉnhớbạnđãlàmcôngviệcấytốtđếnmứcnàomàthôi.

Nếuphảilàmngườiquétđường,hãylàmviệcấygiốngnhưMichelangelovẽtranh,Beethovensángtácnhạc,hayShakespearelàmthơ.Hãyquétsaochothậtsạchđểbấtkỳmộtngườinàođócũngcóthểngừngbướcvàthốtlênrằng:“Nơi

đâytừngindấucủamộtngườiquétđườngvĩđại”.-MartinLutherKing,Jr.Cảmgiácmìnhđãlàmtốtcôngviệccũngchínhlàphầnthưởng.Làmtốtmộtviệcbìnhthườngcònhơnlàlàmnhiềuviệcmàkhôngđếnnơiđếnchốn.

10.Cóthiệnchíhọchỏi

NếuThượngĐếvàmộtvịthầyđứngcạnhnhau,học tròsẽchàoai trước?TheovănhóaẤnĐộthìcâutrảlờisẽlàchàothầytrước,vìnếukhôngcósựhướngdẫncủathầy,ngườihọctròấycóthểkhôngcócơhộigặpThượngĐế.

Ngườicốvấnhayngườithầylàngườitruyềnthụtrithứcchotađểtađượcnhìnxatrôngrộng.Nêntìmngườicóthểlàmcốvấntinhthầnchomình.Hãycẩnthậnkhilựachọn.Cốvấntốtsẽhướngdẫnvàchỉđường,còncốvấntồisẽkhiếntalầmđường.Nênthểhiệnsựkínhtrọngđốivớihọ.Hãylàngườihọctròbiếtquantâm,chúýđểvậndụngtốtnhấtbàihọctừthầymình.

Ngườithầytốtnhấtlàngườikhôngchobạnđồuống,màsẽchỉchobạnconđườngkiếmtìmdòngnướcmát.

BẠNCÓHỘIĐỦTỐCHẤTĐỂTHÀNHCÔNGHAYKHÔNG?

Mỗingười trong chúng ta đềuhộiđủmười tố chất như đã đề cập trên. Có thểchúngvẫnđangởdạngtiềmnăng,cóthểchúngchưađượcpháthuyđúngmứcnhưmongmuốn, thậmchí có thể ta khônghaybiết về chúng…Nhưngmột khi

nhậnranhữngtốchấtởmìnhvàbiếtpháthuychúngtrongthựctế,chất lượngcuộcsốngcủachúngtasẽthayđổirấtnhiều.

Điều này cũng giống nhưmột kho vàng được chôn dưới sân nhàmà chúng takhônghềhaybiết.Nhưngngaykhitìmthấykhobáuấy,suynghĩvàhànhđộngcủachúngtasẽthayđổi.

Mỗingườitrongchúngtađềucónhữngkhobáubímật.Chỉcầntabiếtkhámphávàsửdụngchúng,mọithứsẽtrởnênrấttuyệtvời.

TRỞNGẠICỦATHÀNHCÔNGHạnchếduynhấtcảntrởhànhđộngcủachúngtađóchínhlàsựngờvực.

-FranklinD.Roosevelt

Nếuvừaláixevừagiữthắngthìkếtquảsẽthếnào?Chắcchắnbạnsẽchẳngbaogiờđạtđượctốcđộtốiđa.Đấylàchưakểxesẽbịnóngmáyvàmauhỏngvìlựccảncủathắngkhiấyảnhhưởngkhôngtốtchođộngcơ.

Trongcuộcsống,nhiềungười trong chúng ta thườnghãm thắng cảmxúc giốngnhưvậy.“Thắng”ởđâycóthểlànhữngnhântốngăncảnthànhcôngnhưsợhãi,chầnchừ,thiếutựtinvềthànhtíchđạtđược,v.v.Cáchnhảthắngcảmxúctốtnhấtlàxâydựngtháiđộtíchcực,biếtnhìnnhậnvềbảnthânthôngquaviệcgánhváctráchnhiệm.

20LÝDOKHIẾNBẠNKHÔNGTHÀNHCÔNG

Sauđâylà20nhântốkhiếnbạndễthấtbại.Biếtnỗlựckhắcphụcchúng,bạnmớicóthểloạibỏnhữngchiếcthắngđangkìmhãmbạnthànhcông.

1.Khôngsẵnlòngmạohiểm

Thànhcôngbuộcphảimạohiểmcótínhtoán.Mạohiểmkhôngcónghĩalàđánhbạcmộtcáchngungốcvàhànhxửvôtráchnhiệm.Ngườitađôikhivẫnhiểunhầmhànhvivôtráchnhiệmvàcẩuthảlàmạohiểm.Điềunàydẫnđếnnhữngkếtquảtiêucựchoặcthóiquenđổlỗirằngmìnhxuixẻo.

Mạohiểmmangýnghĩatươngđối.Mỗingườicócáchhiểukhácnhauvềrủirovàđiềuđóphảnánhquátrìnhrènluyệncủahọ.Aicũngchorằngleonúilàmônthểthaomạohiểm, nhưng vớingười có tập luyện trước, đó không phải là sựmạohiểmthiếuchuẩnbị.Mạohiểmcóchuẩnbịlàmạohiểmdựa trênnền tảngkiếnthức, rèn luyện,nghiêncứucẩnthận, lòng tựtin vànăng lực; đó là cácnhân tốgiúpchúngtacanđảmhànhđộngkhiđốimặtvớisợhãi.Ngườikhôngbaogiờthửbấtcứchuyệnmạohiểmnàothìchắcchắnsẽkhôngbaogiờphạmlỗi.Tuynhiên,khôngdámmạohiểmthườnglạilàsailầmlớnhơncảviệcthửvàbịthấtbại.

Tínhdodựtạoramộtthóiquenxấuvàảnhhưởngđếnngườikhác.Nhiềucơhộibịvuộtmấtchỉvìthiếuquảquyết.Hãymạohiểm,nhưngđừngmang tâmtrạngcủakẻđánhbạc.Ngườimạohiểmtiếnlênvớiđôimắtmởto,trongkhiđókẻđánhbạcchỉbiếttungvốnliếngcủamìnhtrongbóngtối.

Cóngườihỏibácnôngdânkiarằngbáccóđịnhtrồnglúamìtrongvụnàykhông.Bácbảo: “Không, tôi e trờikhôngmưađâu”.Ngườikiahỏi tiếp: “Vậy trồngbắpkhông?”.Bácnôngdânđáp:“Không,tôilocôntrùngsẽpháhết”.Cuốicùngngườikiahỏi:“Vậybáctrồngcâygì?”.Bácnôngdânnói:“Khôngcâygìcả.Vậychắchơn”.

NGUYCƠ

Cườicónguycơbịcholàvôduyên.Khóccónguycơbịcholàyếuđuối.TiếpxúcvớingườikháccónguycơbịdínhlíuThểhiệncảmxúccónguycơbộclộcáitôiđíchthựccủamình.Trìnhbàyýtưởng,mơướctrướcđámđôngcónguycơđánhmấtchúng.Yêucónguycơkhôngđượcđềnđáptìnhyêu.SốngcónguycơphảichếtHyvọngcónguycơbịthấtvọngThửsứccónguycơbịthấtbại.Nhưngphảichấpnhậnnguycơ,vìnguycơlớnnhấttrongđờichínhlàkhôngmạohiểmchuyệngìcả.Ngườikhôngmạohiểmchuyệngì,khônglàmgì,khôngcógì,vàkhônglàgìcả.Họcóthểnéđaukhổvàbuồnphiền, nhưngkhôngđượchọchỏi, cảmnhận,thayđổi,trưởngthành,yêuthươnghoặcsốngtrọnvẹn.Họlànôlệbịgiamhãmbởichínhtháiđộcủamình,Họđãtướcmấttựdocủabảnthân.Chỉngườimạohiểmmớiđượctựdo.2.Thiếukiêntrì

Trongđời,mỗingườichúngtađềucónhữnglúcphảitrảiquanhữngcúgiậtlùi,nhưngvấpngãkhôngcónghĩachúngtathànhngườithấtbại.Nhưngngườichiến

thắnglàngườicóthểbịđánhngãmàkhôngbịhủydiệt.

Kiêntrìvàbảothủkhácnhauthếnào?Kiêntrìlàquyếttâmtheođuổiđiềugìđóđếncùng,dùcógặpkhókhăn.Cònbảothủlàcốgiữlấycáicũ,cáihạnchế,khôngchịuđổimới.

Hầuhếtngườitathấtbạikhôngphảivìhọthiếukiếnthứchaytàinăngmàvìhọbỏcuộc.Bíquyếtthànhcôngđơngiảnnằmởhaiyếutố:kiêntrìvà

tựchủ.Kiêntrì trongcôngviệccầnphảilàmvàtựchủ, tránhnhữngviệc khôngnênlàm.

Ngườitathànhanhhùngkhôngphảivìcanđảmhơnkẻkhác,màvìhọcanđảmthêmđượcmườiphút.-RalphWaldoEmerson”

3.Đốtcháygiaiđoạn

Khaokhátnhanhchóngkiếmđượcbạctriệucủabaongườiđã giúpngànhkinhdoanhvésố vớbở.Ngàynay, conngười có xuhướngmuốn cóđược thứmìnhmongmuốnmột cách nhanh nhất. Cũng vì thếmà không ít người đã tìm đếnnhữngconđườngtắtvàbỏquasựliêmchínhcủamình.

Khimưucầulợiíchchóngvánh,ngườitakhôngbaogiờnghĩtớihậuquảmàchỉtậptrungvàothúvuichốclát.Ngoàira,khichỉbiếtnghĩđếnnhữngmụctiêungắnhạnthayvìlâudài,tầmnhìncủangườitasẽbịhạnchế.Mộtkhitầmnhìnbịgiớihạn,họsẽkhôngbaogiờthấymụctiêunàoxứngđángcả.

4.Thiếuưutiêntrongcuộcsống

Ngườitathườngcónhữngsựthaythế“rấtkhôngnên”.Vídụ,trongcácmốiquanhệ, họ đổi chác tiền bạc, quà tặng để lấy tình cảm và thời gian. Nhiều ngườithườnglấyviệcmuaquàchoconcái,ngườithânđểbùđắplạithờigianmìnhvắngmặthơnlàdànhthờigianbênhọ.

Khikhôngbiếtđặtraưutiênmộtcáchthíchhợp,chúngtasẽvôtìnhlãngphíthờigian,màlãngphíthờigianchínhlàlãngphícuộcsống.Xáclậpưutiênbuộcphảicótínhkỷluậtđểthựchiệnnhữngviệccầnphảilàmthayvìlàmviệctùytheotâmtrạngvàýthíchnhấtthời.

Mộttrongnhữngbíquyếtchinhphụcthànhcônglàhiểuđượcnhữngưutiêncủamình.Chẳnghạn,cóngườilưutâmchuyệntiềnbạc, lạicóngườilưutâmchuyệnquyềnlực,danhtiếng,hoặctàisản.Nóichungchúngtaphảibiếtmìnhcầnưutiênchoviệcgìtrongcuộcsống.

Thànhcôngkhôngđếnbằngcáchđọcvàthuộclòngnhữngquytắcdẫnđếnthànhcông,màtừsựhiểubiếtchúngvàthiếtlậpưutiênthíchhợpnhằmvậndụngcácnguyêntắcấy.

5.Tìmlốitắt

Khôngcógìlàmiễnphí

Nhàvuanọtriệutậpcácquanđạithần,yêucầuhọviếtsáchlưugiữtrithứcthôngtuệtruyềnlạichohậuthế.Saukhibỏranhiềucôngsức,cácquanđạithầnmangđếnmộtlượngsáchlớntrìnhnhàvua.Nhàvuachorằngtài liệuấyquádài,dânchúngkhôngthểnàođọchếtđược,họphảiviếtcôđọnghơn.Cácquanlạiquayvềbiênsoạnvàkếtquảchỉtrìnhlênvuamộttậpsách.Vuavẫnchêdài,họlạicốgắngrútngắnchỉcònmộtchương.Vẫnbịchêdàidòng,nênhọviết gọn chỉ cònmộttrang,nhưngkếtquảnhàvuavẫnkhônghàilòng.Cuốicùng,cácvịquannàytómgọnlạichỉcònmộtcâu,nhàvuamớithựcsựưngý.Ngàiphánnếuchỉcóduynhấtmột chân lý tri thức nhằm truyền lại cho thế hệ tương lai, thì đó phải là câu:“Khôngcógìlàmiễnphí”.

“Khôngcógìlàmiễnphí”nghĩalàchúngtasẽphảitrảgiáchobấtkỳđiềugìmìnhđạtđược.Nóicáchkhác,tanhậnlạicáimìnhđãbỏra.Nếukhôngđầutưnhiềuvàoviệcmìnhlàm,kếtquảtanhậnđượccũngchẳngđángbaonhiêu.

Hậuquảcủasựlườibiếng

Mộtchúchimchiềnchiệnđanghótvéovontrongrừng,thấyngườinôngdânđingangquavớihộpgiunđấttrongtay,chúbảo:“Anhđựnggìtronghộpvậy?Anhđangđịnhđiđâu?”.Anhnôngdânbảorachợđổigiunlấylôngvũ.Chimbảo:“Tôicónhiều lôngđâynày, để tôi nhổmột cái cho anhvà tôi đỡphảimất công tìmgiun”.Ngườinôngdânđưahộpgiunchonó,đáplạiconchimnhổmộtsợilôngđưa

choanh.Hômsaumọi chuyện cũng xảy ra tương tựvà cứ thế chođến lúc conchimchiềnchiệnkhôngcònsợilôngnàonữa.Giờnócũngkhôngthểbayđi tìmmồi.Nóbắtđầutàntạ,khônghótnữavàchẳngbaolâusauthìchết.

Trong cuộc sống, nhiềukhi ta cố tìm cáchđạtđượckếtquả theo cách dễ dàngnhất,nhưngrútcuộckếtquảnhậnđượclạithậtthêthảm.

Giảiphápchóngvánhthườngđưađếnsựthấtbại

Đểloạibỏcỏdạitrongvườn,cóhaicách:hoặcchạymáycắtcỏ(dễlàm),sânvườntrôngsẽđẹpđượcmộtthờigian,nhưngchẳngbaolâucỏdạisẽmọclạinhưcũ;hoặcngồixổmnhổtậngốctừngcâycỏ.Cáchnàytốnthờigianvàcôngsứchơn,nhưngsẽtránhcỏdạiđượclâuhơn.

Tươngtự,tháiđộsốngcủachúngtacũngvậy.Khôngítngườitìmkiếmgiảipháptrongtíchtắcchomọichuyện.Họdùngmìăn liềnvàcũngmuốnhạnhphúc lậptứccósẵnnhưvậy.Nhưng,tháiđộnàychỉđưađếnnhữngthấtvọngmàthôi.

6.Íchkỷvàlòngtham

Lòngthamvàsựíchkỷchẳngkhácnàoliêntụcđưaxôchongườikhácmúcnướcgiùmmàkhôngbậntâmrằngngườiấycóđủnướcdùnghaychưa.

Sựthamlamkhiếnconngườitalúcnàocũngmuốnnhiềuhơn.Với“nhucầu”thìcóthểthỏamãn,cònvớilòngthamthìkhôngbaogiờcóđiểmdừng.Đóchínhlàtâmbệnhkhóchữa.Lòngthamcònhủyhoạiquanhệtìnhcảm.

Lòngthamxuấtpháttừtầmnhìnyếukémvềbảnthân,thíchlênmặtgiảtạo,hoặcviệncớ.Đểthoátkhỏisựthamlam,tốtnhấthãyhọccáchsốngtùytheokhảnăngcủamìnhvàbiếtthỏamãnvớiđiềuđó.Mãnnguyệnkhôngcónghĩalàthiếuthamvọng.

Kếtthúcởđâu?

Anhnôngdângiàucónọđượctreogiảithưởngrằnganhsẽđượcquyềnsởhữutoànbộđấtđaianhđiđượctrongmộtngày,vớiđiềukiệnanhphảitrởvềđiểmxuấtpháttrướclúcmặttrờilặn.Sánghômđóanhdậythatsớmvàvộivãđithật

nhanhđểđượccàngnhiềuđấtcàngtốt.Dùthấmmệtnhưnganhvẫnkhôngchịudừngbước.

Xếchiều,anhmớisựcnhớrađiềukiệncóđượcsốđấtđaiấylàphảitrởvềđiểmxuấtpháttrướckhimặttrờixuốngnúi.Lòngthamđãkhiếnanhđiquáxa.Anhbắtđầutìmđườngquaylại,vừađivừatínhtoánxemmìnhcòncáchthờigianmặttrờilặnlàbao.Cànggầntớithờiđiểmấy,anhcàngcốsứcchạynhanh.Anhkiệtsức,mệtđứthơi, nhưngvẫn cắmđầu cắmcổ chạy.Kếtquả anhgụcngãkhi vềđếnđiểmxuấtphátvàchếtngaysauđó.Thựctếanhđãhoànthànhchặngđườngtrởvềtrướckhimặttrờilặn.Anhđượcchôncấtđànghoàngvàtấtcảđấtđaianhcầnkhiấychỉlàmộtnấmmồnhỏnhoi.

Nhữngkẻthamlamthườnggặpphảikếtcụcđángtiếcnhưvậy.7.Thiếuniềmtin

Khôngcóniềmtinthìkhôngcólậptrường.Ngườikhôngcóniềmtindễxuôitheongườikhácvìthiếutựtinvàcanđảm.Họtuântheosốđôngđểđượcchấpnhậndùbiếtmìnhđanglàmchuyệnsaitrái.Chodùkhôngủnghộviệcsaitrái,nhưngthấyviệcsaimàkhônglêntiếngphảnđốithìchẳngkhácnàotađangủnghộchuyệnấy.

Mộttrongnhữngbíquyếtcủathànhcônglà,thayvìchốnglại,tahãyủnghộmộtđiềugìđó.Nhưvậy,takhôngtrởthànhnhântốtạoravấnđềmàlànhântốgópphầnmanglạigiảipháp.Phảicóniềmtinmớixâydựngđượclậptrườngchomình.

Bạnđềuđúngkhinghĩmìnhcóthểlàmđượchoặckhôngthểlàmđượcmộtđiềugìđó.-HenryFord

Ngườithiếuniềmtingiốngnhưngườiđiởgiữađường.Bạnthửđoánngườiởgiữađườngsẽgặpchuyệngìnào.Họsẽbịxeđụng!

Aicũngcónhữnggiờphútnảnlòng,vấpngãvàtổnthương,nhữngthờikhắcngờvựcbảnthânvàthanthântráchphận.Vấnđềlàbiếtvượtquanhữngcảmxúcấyvàphụchồiniềmtin.

Cóniềmtinmàkhônghànhđộngthìchỉlàthứlýthuyếtsuông.Niềmtinkhôngchờđợiphépmàutớimàkhuyếnkhíchtatựtạorachúng.-ShivKhera

8.Thiếuhiểubiếtvềquyluậttựnhiên

Thiênnhiênluôngợimởchoconngườinhữngphátminhkỳdiệu.Cứliêntụcnhưvậy,tầmhiểubiếtcủaconngườingàymộtnângcao.-RobertFrost

Thànhcônglàvấnđềquyluậtvàchúngtanênthamchiếuquyluậtcủatựnhiên.Trongsốnhữngquyluậtấythì“thayđổi”làmộtquyluậttấtyếu.Hoặcchúngtatiếnlênhoặclùilại;hoặcsángtạohoặctànphá.Khôngtồntạimộttrạngtháiđứngyên.

Hạtmầm,nếukhônggieovàolòngđất,sẽkhôngthểtrổsinhhoatrái.Thayđổilàđiềukhôngtránhkhỏi,bấtkểtathíchhaykhông.Mọitiếnbộlà thayđổinhưngkhôngphảimọithayđổiđềulàtiếnbộ.Vìvậy,cầnnhìnnhậnsựthayđổivàchấpnhậnnókhithấyhợplý.Chấpnhậnkhôngcónghĩalàkhôngcânnhắc,nếukhông,sẽdẫnđếnthỏahiệp,buôngxuôi-biểuhiệncủasựthiếutựtinvàxemnhẹbảnthân.

Thànhcôngkhôngnằmởmaymắn,mànằmởquyluật.Quyluậtnhânquả

Đểthànhcông,tacầnhiểuluậtnhânquảvàmốiquanhệgiữahànhđộngvàkếtquả.Cụthểlà:

1.Hãynuôidưỡngkhaokhát,vìkhaokhátchínhlàkhởiđiểmcủavấnđề.2.Gieogìgặtnấy.Nếugieokhoaitây,bạnsẽthuhoạchđượckhoaitây.3.Phảigieorồimớigặt.Cóchođimớimongđượcnhậnlại.Cócungcấpchấtđốt, lòsưởimớitỏanhiệt.Không ítngườichỉchờđợiđượcnhận rồi họmớichịuchođi.Cuộcsốngkhôngtuântheoquyluậtấy.4.Khigieohạt,kếtquảgặtháiđượcrấtđadạng.Nếuhạtgiốngtốt,sẽhứahẹnmộtvụmùabộithu.Ngượclại,hạtgiốngxấu,câytrồngsẽquèquặt,kết quảthuvềsẽkhôngnhưmongđợi.5.Không thểgieovàgặt trongcùngmộtngày.Phải có thời gian chohạtnảymầmvàpháttriển.6.Khibạngieothậtdèsẻnthìkếtquảthuvềsẽthậtítỏi.Ngượclại,gieonhiềusẽđượcgặtnhiều.

Cũngnhưquyluậtvậtlý,mọihànhđộngluônsinhramộtphảnlựctươngđươngvớilựcđãtácđộng.Cầnliêntụcnuôidưỡngtâmtríbằngnhữnggiátrịtíchcực,nếukhôngđiềutiêucựcsẽxâmchiếmtâmhồn.Ngaytừxưa,nhiềunhàthôngtháiđãnóinhữngcâutươngtựnhưJamesAllentrongcuốnAsaManThinketh,rằng:“Tâmtríconngườicũngnhưkhuvườn.Nếutatrồnghạtgiốngtốt,khuvườnsẽtươitốt.Nếukhôngtrồnggì,thứtanhậnđượcsẽlàloàicỏdại.Đóchính làquyluậttựnhiên”.

Mộtthựctếchothấy,dùtatrồnghạtmầmtốtđinữa,cỏdạivẫnmọc.Bởivậy,nhổcỏdạiphảilàcôngviệcliêntục.

Nếuchonướcvàolyrồiđểở0oC,nướcsẽđóngbăng.Điềunàychẳngcógìngạcnhiên.Đólàquyluậttựnhiênvàlàkếtquảtấtyếutrongmộtmôitrườngnhưvậy.

Suynghĩchínhlànguyêncớchomọihànhđộng.Luậthấpdẫn

Tathuhútkhôngphảiđiềumìnhmuốnmàlàđiềuhợpvớitínhcáchvàconngườimình.Câutụcngữ:“Ngưutầmngưu,mãtầmmã”làmộtđúckếtchoquyluậtấy.

Ngườisuynghĩtiêucựcrấtnguyhiểm.Họthuhútnhữngkẻtiêucựckhác,phảnứngtiêucựcvàchờđợinhữnggìtệhạinhất.

Đã bao giờbạngặpngười thành công thu hút người thành công khác đến vớimình,vàkẻthấtbạithuhútkẻthấtbạikhácđếnvớimìnhchưa?Khinhữngngườithànhcôngkếthợpvớinhau,thànhquảhọcóđượcsẽvôcùngtolớn.Ngượclại,khinhữngkẻthấtbạitụtậplại,nhữnggìhọnhậnđượcchỉlàlờithanvan,rênrỉvàphànnàn.

Cócâuthànhngữrằng:Hãychotôibiếtbạncủabạnthếnào,tôisẽchobạnbiếtbạnlàai!

9.Khônglậpkếhoạchchuẩnbị

Ai cũngmongmuốn chiến thắngnhưng lại rất ít người có ý thức chuẩn bị chochiếnthắngấy.-VinceLombardi

Chúngta thườngdànhthờigian lênkếhoạchmởtiệchayđinghỉhơn là lậpkếhoạchchocuộcsốngcủamình.

Chuẩnbịđưađếntựtinvàthànhcông

Nếuluyệntậpkhôngtốt, thànhtíchthểthaocủa tasẽrất tồi. Sựkhácbiệt giữathànhcôngvàthấtbạilàsựkhácbiệtgiữalàmviệcđúngmộtcáchchínhxácvàlàmviệcgầnnhưđúng.

Sựchuẩnbịthấuđáovềtinhthầnvàthểchấtlàkếtquảcủasựhysinhvàkỷluậttựgiác.Làmngườitrungbìnhrấtdễnhưngđểthànhngườigiỏinhấtthìrấtkhó.Chẳngcógìlạkhingườitrungbìnhchỉchọncáchdễmàthôi.

Sựchuẩnbịtạolợithếcầnthiếtđểthànhcôngtrongbấtkỳlĩnhvựcnào.

Chuẩnbị=mụcđích+nguyêntắc+lậpkếhoạch+thựchành+bềnchí+kiênnhẫn+lòngtựhào

Chuẩnbịnghĩalàbiếtchịuđựngthấtbạinhưngkhôngbaogiờchấpnhậnnó, làcanđảmđốimặt thấtbại nhưngkhông có cảmgiácbị đánhbại, thấy thất vọngnhưngkhôngnảnlòng.

Chuẩnbịnghĩalàbiếtrútkinhnghiệmtừsailầmcủamình.Aitrongchúngtarồicũngcó lúcmắc sai lầm.Kẻkhờdại là kẻphạmhai lần trước cùngmột lỗi.Khiphạmlỗimàkhôngsửatứclàđãphạmlỗinghiêmtrọnghơn.

Đểxửlýsailầm,tốtnhấthãylàmnhưsau:

•Nhanhchóngnhìnnhậnsailầm•Đừngmãidaydứtvềvấnđềđónữa•Rútkinhnghiệm•Khôngbaogiờlặplạisaiphạmấy•Khôngđổlỗihayviệncớ

Càngchuẩnbịtốt,sựtựtincủabạnsẽcàngcao.Dođó,đểcóđượcsựtựtin,khônggìhơnlàlậpkếhoạchthậttốt.Ngườithànhcôngđặtáplựclênbảnthân.Đólàáplựcchuẩnbịchứkhôngphảiáplựclolắngphảithànhcông.

Áplựcnảysinhlàdokhôngđượcchuẩnbị.Khônggìthaythếđượcsựchuẩnbị,thựchànhvànỗlực.Chỉbiếtkhaokhátvàmơtưởngsẽchẳnglàmnênđiềugì,chỉcóchuẩnbịchuđáomớiđemlạichobạnlợithếcạnhtranh.

Áplựccóthểkhiếnbạntêliệtnếubạnthiếusựchuẩnbị.Nướctìmđếndòngchảyriêngchonó,vàthànhcôngcũngtìmđếnnhữngaiđãcósựchuẩnbị.Nỗlựcyếuớtchỉđemlạikếtquảkémcỏimàthôi.

Sựbềnchíthểhiệntrongtấtcảnhữngkhíacạnhsauđây:

•Cómụcđích•Lậpkếhoạch•Chuẩnbị•Lòngtựhào•Kiênnhẫn•Thựchành•Đềracácnguyêntắc•Chấpnhậntrảgiá•Tháiđộtíchcực

Hãytựhỏinhữngđiềusau:

•Mìnhđãxácđịnhmụcđíchrõrànghaychưa?•Cókếhoạchhànhđộngkhông?•Đangnỗlựcrasaochokhâuchuẩnbị?•Sẵnsàngtrảgiánhưthếnào?Sẵnsàngtiếnbaoxa?•Cóđủkiênnhẫnchờđợigiaiđoạnủmầmcủahạtgiốngthànhcôngkhông?•Cósẵnsànghànhđộngvìsựvượttrộikhông?•Códựatrênnguyêntắcvữngvàngnàotrongcuộcsốngkhông?•Cótựhàovềthànhquảcủamìnhkhông?•Cóđủtựtinhaykhông?10.Đổlỗi

Ngườithànhcôngcóthểphântíchnhưnghọkhôngbaogiờđổlỗi–đó là chiêuthứccủangườithấtbại.Kẻthấtbạiluônviệndẫnhàngtrămngànlýdogiảithíchtạisaohọkhôngthểlàmđược.Thườnglýdocủahọnhưsau:

•Tôikhônggặpmay•Tôisinhnhằmgiờxấu•Tôicòntrẻquá•Tôigiàquárồi•Tôibịtàntật•Tôithiếukhéoléo•Tôikhôngđượchọchành•Tôikhôngcóngoạihình•Tôikhôngcóvaivế•Tôikhôngcóđủtiền•Tôikhôngcóđủthờigian•Kinhtếkhókhăn•Giámàtôicócơhội•Giámàtôichưacógiađình•Giámàtôilấyđúngngười

Cứvậy,gặpchuyệngìhọcũngtìmcáchviệncớvàđổlỗi.

Đừngquênrằng,haiyếutốcơbảnquyếtđịnhsựthành côngđó là lýdovàkếtquả.Lýdokhôngcógiátrịgìnhưngkếtquảđemlạilợiíchrấtlớn.

CáchngườiẤnĐộbắtkhỉ

Thợsănkhỉdùngmộtchiếchộp,nắphộpcómộtkhehởvừađủđểkhỉđưa tayvào.Tronghộplànhữngloạihạtkhỉthích.Chúngthòtaylấyhạtvàbàntaynắmlại.Sauđóchúngcốlấytayra,nhưngvớikhehởnhỏxíu,chúngchotayvàothìdễ,rúttayralạikhó.Điềunàybuộcchúngphảilựachọn:hoặcbỏlạicáchạtđểđượctựdo,hoặccứloayhoaygiữnhữnghạtấyvàbịbắt.Vàkếtquảthếnào,chắcbạncũngbiết.Loàikhỉcứtìmcáchlấyhạtkhôvàbịconngườitómgọn.

Tươngtự,chúngtacũngvậy,cứloayhoaybámvàonhữnglựccảnngănmìnhđếnthànhcông.Taluônmiệngphântrần:“Mìnhkhônglàmđượcviệcnàylàvì…”vàbấtcứđiềugìsauhaichữ“làvì”ấycũngchẳngkhácnàothứ“hạtkhô”khiến tamắclại.

11.Khôngrútkinhnghiệmtừsailầmquákhứ

Trongkhianhchầnchừkhônghànhđộngvìsợmìnhkhôngđủkhảnăngthìngườikhácđãnhanhchóngrútkinhnghiệmtừsailầmcủabảnthân,vàvìthếhọnhanhchóngvượtlên.-HenryC.Link

Khikhôngbiếtrútrabàihọctừsailầmcủabảnthân,kểnhưtađangtựhủydiệtchínhmình.Thấtbạilàđườngvòng,chứkhôngphảingõcụt;làsựchậmtrễ,chứkhôngphảithuacuộc.Kinhnghiệmcũnglàtêngọichonhữngsailầmcủachúngtatrongcuộcsống.

Cóngườisốngvàbiếtrútkinhnghiệm,lạicũngcónhữngngườichỉlàmđượcvếđầu.Ngườikhônhọchỏitừsailầmcủabảnthân,cònngườikhônhơnthìbiếthọchỏitừsailầmcủangườikhác.Cuộcsốngmỗingườikhôngđủdàiđểchúngtachỉbiếtrútkinhnghiệmtừlỗilầmcủabảnthânmàthôi!

12.Khôngnhậnracơhội

Thoạtđầu,cơhộicóthểgiốngnhưchướngngạivật.Đólàlýdotạisaohầuhếtmọingườikhôngnhậnracơhộiđếnvớimình.Hãynhớ,trởngạicànglớn,cơhộicàngto.

13.Sợhãi

Sợhãicóthểcólýdochínhđángnhưngcũngcóthểdohoangtưởng.Cảmgiácnàykhiếnngười tanảysinhnhữnghànhđộnglạlùng,chủyếu là vì thiếuhiểubiết.Sốngtrongsợhãichẳngkhácnàosốngtrongtùngụccảmxúc.

Sợhãilàdobấtan,thiếutựtinvàchầnchừ,ảnhhưởngxấuđếnđờisốngtinhthầnvànănglựccánhân,khiếnngườitakhócóthểsuynghĩmộtcáchminhmẫn.Sợhãicòncóthểhủyhoạiquanhệtìnhcảmvàsứckhỏeconngười.

Mộtsốcảmgiácsợhãithườnggặplà:

•Sợthấtbại•Sợđiềumìnhchưabiết•Sợchưađượcchuẩnbịtốt•Sợphạmphảiquyếtđịnhsailầm•Sợbịtừchối

Cónỗisợchúngtagiãibàyđược,nhưngcónỗisợchỉtồntạitrongcảmnhậnmàthôi.Sợhãisinhraâulo,vàđiềunàylạidẫnđếnnhữngsuynghĩviểnvông.Đâylàmộttrongnhữnglýdolàmsuyyếukhảnănggiảiquyếtvấnđềcủachúngta.Phảnứngthôngthườngtrướcsợhãilàtrốnchạy.Điềunàyđưangườitađếnmộtkhônggianthoảimáihơnvàtạmthờigiảmđượctácđộngcủanỗisợ,nhưngthực chấtcủavấnđềvẫnchưađượcgiảiquyết.Nhữngnỗisợhãihoangtưởngcàngkhiếnvấn đề trở nên phức tạp. Chúng có thể khiến tamất kiểm soát và ảnh hưởngkhôngtốtđếnhạnhphúccũngnhưcácmốiquanhệtrongcuộcsống.Từ sợhãitrongtiếngAnh“FEAR”cóthểtáchranhưsau:

FEAR=FalseEvidenceAppearingReal(Bằngchứnggiảnhưnglạicóvẻthật)

Thườngthìcảmgiácsợthấtbạicòn tồitệhơncảbịthấtbại.Khi không chịu cốgắng,đóđãlàmộtthấtbại.Mộtđứatrẻmớitậpđicóthểbịtéliêntục;nhưngvớitrẻ,đókhôngphảilàthấtbại,màlàhọchỏi.Nếuđểmấttinhthần,chúngsẽkhôngbaogiờlàmđượcnhữngđiềumìnhmongmuốn.

14.Khôngbiếtpháthuynănglực

AlbertEinsteintừngnói:“Trongđờimình,tôiđãdùngkhoảng25%trílựccủabảnthân”.

TheoWilliam James thì trungbình,người tachỉvậndụng10-12%năng lựcmàthôi. Và điều đáng buồnnhất là “đa phần, người tamang theo năng khiếu củamìnhxuốngnấmmồ”.

Khicònsống,họđãkhôngsốnghếtmình.Họchếtdầnmònchứkhôngphải suynhượcvìhoạtđộngquásức.Vàthậtđángbuồnvớinhữngngườichỉbiếtthanthởrằng:“Lẽratanênlàmvậy”.

Đừngnhầmlẫngiữasốngmònvớisựkiênnhẫn.Kiênnhẫn làmột thái độ sốngtíchcựctrongđóconngườibềnbỉvàkiêntrìvượtkhó.Sốngmònlạilàcuộcsốngnhànrỗivàthụđộng.

Cóngườitừnghỏibậccaoniên:“Gánhnặnglớnnhấttrongđờilàgì?”.Đáprằng:“Làkhôngcógìmàgánhcả”.

15.Thiếutinhthầnkỷluật

Bạncómộtlựachọntrongđời:hoặclàchấpnhậncáigiácủakỷluật,hoặclàhốitiếc.-TimConnor

Đãbaogiờbạntựhỏitạisaocónhữngngườichẳngbaogiờđạtđượcmụctiêucủamình?Tạisaohọluônvỡmộngtrướcthờithếthayđổivàbiếncốbấtngờ?Ngượclại,lạicónhữngngườiliêntụcthànhcông?

Câutrảlờilà:đểcóđượcthànhcôngấy,dùlàaivàdùhoạtđộngtronglĩnhvựcnàochăngnữa,nhữngngườithànhcôngđềucótinhthầnkỷluật.Thiếunó,mọithứsẽtrởnênlỏnglẻo,thiếunhấtquán.

Ngườithiếutínhkỷluậtcóthểlàmmọiviệcnhưnglạikhôngthựcsựchútâmvàoviệcnào.Tinhthầnkỷluậtđòihỏingườitaphảicósựtựchủ,hysinhbảnthân,tậptrungvàtránhđượcnhữngcámdỗ.

Chúngtađềubiếtcâuchuyệnchạy thigiữathỏvà rùa.Thỏhuênhhoangvề sựnhanhnhẹncủamìnhvàtháchrùađấuvớinó.Rùanhậnlời.Cuộcđuabắtđầuvàchúrùacứmảimiếtchạy,dùrấtchậm.Trongkhiđóthỏđãphóngnhưtênbắnvànhanhchóngbỏxarùa.Chắcmẩmmìnhthếnàocũng thắngnênnóquyếtđịnhnghỉngơichốclát.Đếnlúctỉnhgiấc,thỏsựcnhớcuộcđuarồicocẳngchạy,nhưngrùađãđếnđíchtựđờinàovàgiànhchiếnthắng.

Sựnhấtquánđòihỏitínhkỷluật,điềunàyquantrọnghơnsựnỗlựcnhấtthời.

Mộtđứa trẻđượcnuông chiều, sống trong tựdoquámứcvà thiếukỷ luật, khitrưởngthànhnósẽkhôngbiếttôntrọngbảnthân,chamẹvànhữngngườixungquanh.Kếtquảtấtyếulànókhógánhváctráchnhiệmchochínhcuộcđờimình.

16.Tựti

Tựti làthiếuýthứctựtrọngvàkémhiểubiếtvềgiátrịbảnthân.Điềunàydẫnđếnviệcỷlạivàphụthuộcvàongườikhác.Họdễthỏahiệpvàkhôngnghĩđếnviệcđạtđượcmụctiêucủamình.

Ngườitựtithườngliêntụctìmkiếm“cáitôi”củabảnthân,họkhônghiểurằngcáitôiấykhôngbaogiờcósẵntrongmỗingườimàmỗingườicầnphảinỗlựcđểtạoranó.

Ănkhôngngồirồi, lườibiếnglàhậuquảcủasựtựtivàthóiquenviệncớthanhminh.Nhànrỗicũnggiốngnhưgỉsắt,ănmòncảnhữngbềmặtkimloạisángbóng.

17.Thiếukiếnthức

Sáumươinămtrướctôibiếtmọithứ;giờtôikhôngbiếtgìcả.Giáodụclàsựkhámphákhôngngừngcáidốtcủachínhmình.-WillDurant

Bướcđiđầutiênhướngđếntrithứclànhậnbiếtnhữnglĩnhvựcmìnhchưabiết.Càng có kiến thức, con người càng nhận rõ những lĩnh vực mình còn dốt nát.Ngườichorằngmìnhbiếtmọithứmớilàngườicầnhọcnhiềunhất.

Ngườidốtlàvìhọkhôngbiếtmìnhdốt.Vànghiêmtrọnghơncảsựngudốtđólàảotưởngrằngmìnhbiếttấtcả, trongkhi thựctếkiến thứcmình có chẳngđángbaonhiêu.

18.Đổlỗichosốphận

Tháiđộđổlỗichosốphậnkhiếnngườitakhôngbiếtnhìnnhậntráchnhiệmcủabảnthân.Ngườicótháiđộnàyquykếtsựthànhcônghaythấtbạilàdomaymắn.Họcamchịusốphận,chấpnhậntươnglaiđãđịnhtronglásốtửvi.Họ tin rằngchuyệngìphảiđếnrồicũngsẽđến.Dovậy,họkhôngbaogiờnỗlựctrướcbấtcứviệcgìvàvô tình thói tựmãntrở thành lối sốngđặc trưng củahọ.Họ chờmọichuyệnxảyrathayvìchủđộnggiúpchúngtìmđếnvớimình.Vớihọ,“Thànhcônglàchuyệnhênxui”.

Ngườithiếubản lĩnhdễmắc lừanhữngkẻbói toán, xem tửvi, hoặc tựnhận là“contrời”.Thựcchấthọchỉlàphườnglừađảo.

Nếumuốnthấtbại,bạncứtinvàovậnsố.Nếumuốnthànhcông,hãytinvàoluậtnhânquả,vàbạnsẽtạorachính“vậnmay”chomình.SamuelGoldwyntừngnói:“Càngnỗlực,tôicàngthấymìnhmaymắn”.

Nhiềungườichorằngchẳngquamìnhkhônggặpmay

Suy nghĩ này ẩn chứa thái độ đổ lỗi cho số phận. Người chỉ làm việc nửa vờithườngnóinhữngcâukiểunhư:

•Tôisẽthửxem.•Tôisẽcoinhưvậyđượckhông.•Tôicũngđịnhlàmchuyệnđó.•Cómấtmátgìđâu.•Suychocùngmìnhcũngchẳnghaotốnnhiềucôngsứcvàochuyệnnày.

Nếucónhữngsuynghĩtrên,chắcchắnbạnsẽthấtbạivìkhôngcóquyếttâmhaysựtậntụydànhchocôngviệcđangthựchiện.Cốgắngnửavờichẳngkhácnàochờmongthấtbạivàcuốicùngnếmtrảiđúngkếtquảấy.

Giátrịcủasựnỗlực

Anhchàngkiatậuđượcmộtchúngựađua,đemvềthảtrongkhothóc,ngoàitreobảngtovớidòngchữ:“Chúngựanhanhnhấtthếgiới”.Anhtakhôngchongựatậpluyệncũngkhônggiúpnóduy trìphongđộhaydángvẻ.Mộthôm, anh tađemngựađithi,nóvềchót.Tứcgiận,anhtavềnhàsửalạinộidungghitrênbảngnhưsau:“Mọithứđềuquánhanhđốivớiconngựanày”.

Chỉbiếtsốngìra,khôngthựchiệnviệcnênlàm,chắcchắnkhithấtbại,ngườitasẽđổlỗirằngsốphậnmìnhthiếumaymắn.

Cuộcsốngkhôngcótầmnhìn,lòngcanđảmvàchiềusâunhậnthứcthìchỉlàmộttrảinghiệmmùmờ.Ngườicótâmđịahẹphòi,lườibiếngvàhènnhátthườngchọncáchdễnhất,hayđườngđiítgặptrởngạinhất.

Hãyhỏinhữngvậnđộngviêntậpluyện15nămchỉđểđạtđược15giâythànhtíchđỉnhcaoởThếvậnhộiOlympicxemcóphảihuychươngvànghọđạtđượclàdo

maymắnhaykhông?Hãyhỏicảmgiáccủahọsaunhữngbuổitậpluyệnvớicườngđộcao.Họsẽbảorằnghọcócảmgiácnhưđãtiêuhếttấtcảsứcmạnhcơthể,trílựccủamình.Nếukhôngcócảmgiácấy,chắcchắnhọchưatậpluyệnhếtkhảnăngcủamình.

Ngườithấtbạichorằngcuộcsốngkhôngcôngbằng.Khivấpngãtrênđườngđua,họchỉchúýđổlỗichobộthắngkémhiệuquảmàkhôngbiếtrằngngườicóchuẩnbịvàthiđấutốtvẫngặpbộthắngtươngtự,nhưngnhữngngườiấyđãtìmcáchkhắcphục.Đóchínhlàsựkhácbiệt.

“Ngưỡngchịuđựnggiankhổcủangườithànhcôngdầnnângcaovìvớihọ,côngsứctậpluyệnkhôngphảichỉđểthiđấumàcònđểtôi luyệnnghịlựcbảnthân.-ShivKhera”

Maymắnmỉmcườivớinhữngaibiếttựgiúpmình

Lũlụtđedọacuộcsốngngườidântrongthịtrấnnọ,ainấynhanhchóngtản cưtìmnơian toàn, trừmộtngười.Anh tanói: “Chúa sẽcứu tôi!Tôi tin tưởngvàoNgười”.Khimựcnướcdângcao,mộtchiếcxetảinhỏđếncứu,nhưnganhtừchối,bảorằng:“Chúasẽcứutôi!TôitintưởngvàoNgười”.Nướclêncaohơn,anhphảitrútrênlầu.Cóchiếcthuyềntìmđến,nhưnganhcũngkhướctừ:“Chúasẽcứutôi!Tôi tin tưởngvàoNgười”.Nướcdâng lênmãiđếnmứcanhphải bò lên tậnmáinhà.Trựcthăngcứuhộtìmđến,nhưnganhcũngvẫngiữcâunóicũ:“Chúasẽcứutôi!TôitintưởngvàoNgười”.Cuốicùng,anhchếtđuối.KhiđượcgặpChúa trênthiênđàng, anhgiậndữhỏi: “Con cóniềm tin tuyệtđốiởNgười. Sao Người lạiphớtlờlờicầunguyệncủaconmàđểconchếtđuốinhưvậy?”.Chúabảo:“Thếconnghĩaiđãpháixetải,thuyềnvàtrựcthăngtớichỗcon?”.

Cáchduynhấtkhắcphụctháiđộđổlỗichosốphậnlànhậntráchnhiệmcủabảnthânvàtinvàoquyluậtnhânquảhơnlàmaymắn.Đểđạtđượcbấtkỳmụctiêunàotrongđời,đềucầnphảilậpkếhoạch,chuẩnbịvàhànhđộnghơnlàchờđợi,bănkhoănvàmơtưởnghãohuyền.

Maymắntỏasángởnhữngngườixứngđáng

AlexanderGrahamBellcốtìmtòiphátminhthiếtbịtrợthínhchongườivợbịlãngtai.Ôngkhôngđạtđượcmụcđíchấynhưngtrongquátrìnhtìmtòiôngđãpháthiệnranguyêntắccấutạomáyđiệnthoại.Hẳnbạnkhôngchongườinhưvậylàmaymắnchứ?

Maymắnlàkhisựchuẩnbịcủachúngtagặpđúngcơhội.Nhưngnếukhôngcósựnỗlựcvàchuẩnbị,nhữngtrùnghợpnhưthếsẽkhôngxảyra.

19.Thiếumụcđích

Những bộ óc vĩ đại sống có mục đích, kẻ tầm thường thì chỉ có mơ ước. -WashingtonIrving

Rấtnhiềucâuchuyệnvềcuộcđờicủanhữngngườikhuyếttậtchothấykhaokhátđượcthànhcôngchínhlàđộnglựcsốngvớihọ.Họmuốnchứngtỏvớibảnthânrằngmìnhvẫncóthểthànhcôngbấtchấpnghịchcảnh–vàhọđãlàmđúngvậy.

KhaokhátlàđiềulàmWilmaRudolph-ngườiphụnữbịliệt,trởthànhvậnđộngviên chạy nhanh nhất trên đường đua Thế vận hội năm 1960, giành ba huychươngvàngchungcuộc.

VậnđộngviênGlenCunninghamnóivềthànhcôngcủamìnhnhưsau:“Khaokhátlàđộngcơ làmcậubéphỏngchânlậpkỷ lục thế giới trong cuộc thi chạy1.500mét”.

Lênnăm,mộtbégáibịbạiliệtbắtđầuhọcbơiđểphụchồisứckhỏe.Vìkhaokhátthànhcông,côgáiấyvềsautrởthànhngườigiữkỷlụcthếgiớiởbanộidungthiđấuvàđoạthuychươngvàngtạiOlympicnăm1956ởMelbourne.“Côgáivàng”ấychínhlàShelleyMann.

Lànềntảngxâydựngnênmọinhântốkhác,nghịlựcchínhlànguồnnănglượngtrườngtồn.-ShivKhera

Khithiếumụcđíchvàphươnghướngtrongđời, chúng takhôngnhìnracơhội.Nếucókhaokhátđạtđượcđiềugìđó,ngườitamớibiếthướngđếnmụctiêu,mớicósựnỗlựctậptrung,thểhiệntinhthầnkỷluậttrongmọicốgắngcủamình,vàsauđóthànhcôngsẽđến.Nếubạnkhôngcómụcđíchvàđịnhhướngthìdùcótố

chấtnàođinữa,bạncũngsẽkhôngthànhcông.20.Thiếucanđảm

Người thành công khôngmongđợi phépmàuhay nhữngviệcdễdàng đến vớimìnhmàchỉtìmkiếmcanđảmvàsứcmạnhđểvượtqua trởngại.Họnhìn vàonhữngkhảnăngcònlạihơnlànhữngthứđãmất.Chỉaoướckhôngthôithìkhôngbaogiờthànhhiệnthực;niềmtinvàkỳvọngcócơsởthuyếtphụcmớithựchiệnđượcđiềuđó.Lờicầunguyện chỉđượcđáp lại khi chúng tabiết canđảmhànhđộng.Canđảmvànghịlựclàsựkếthợpquantrọngmanglạithànhcông.Đócũnglàsựkhácbiệtgiữangườibìnhthườngvàngườikhácthường.

Khilòngcanđảmngựtrịtrongtâmtrí,chúngtaquênđibaonỗisợhãivàvượtquatrởngại.Canđảmkhôngphảilàkhôngsợhãimàlàvượtquasựsợhãi.Nghịlực(khảnăngvàsựchínhtrực)màkhôngcólòngcanđảmthìcũngmấthiệuquả,tráilạicanđảmmàkhôngcónghịlựcthìchỉlàsựchốngđối.

CÁCHTHỨCDẪNĐẾNTHÀNHCÔNG

Thànhcônggiốngnhưnướngbánh.Nếukhônglàmđúngcôngthức,sẽkhôngthểlàmraloạibánhbạncần.Ngoàiviệcsửdụngnguyênliệuhảohạng,phachếtheođúngtỷlệ, tacònphảinướngđúng thờigian tiêuchuẩn.Mộtkhiđãdùngđúngcôngthứclàmbánh,nhờthựchànhvàsaunhiềulầnrútkinhnghiệm từnhữnglầnhỏng,côngviệcsẽtrởnêndễdànghơn.

BÍQUYẾTCHINHPHỤCTHÀNHCÔNG

•Chơivìchiếnthắngchứkhôngphảiđểthấtbại.•Họchỏitừsailầmcủangườikhác.•Giaothiệpvớingườicónhâncáchtốt.•Chonhiềuhơnnhận.•Đừngtìmkiếmbấtkỳđiềugìmàmìnhkhôngphảitrảgiá.•Luônnghĩchuyệnlâudài.•Đánhgiáthếmạnhcủabảnthânvàlấychúnglàmnềntảngcuộcsống.•Khiquyếtđịnh,nênnhìnnhậntổngquátvấnđề.

•Luônsốngvớisựchínhtrực.

ĐỘNGCƠThúcđẩybảnthânvànhữngngườixungquanh.

Điềutốtđẹpsẽđếnvớingườibiếtchờđợi.AbrahamLincoln

Tôitinvàohaigiảthuyết.Thứnhất:đasốmọingườiđềutốtvàhọcóthểlàmtốthơn;thứhai:thườngthìngườitađềubiếtnênlàmgìđểcảithiệnđờimình,nhưngkhôngphảiaicũngthựchiệnchúng.Đếnđây,cóthểbạnsẽđặtracâuhỏi:Tạisaohọlạinhưvậy?

Đólàvìhọthiếuđộngcơ.Độngcơmạnhmẽnhấtđếntừhệ thốngniềm tin củachúngta.Đểbiếnthànhhànhđộng,tacầntinvàođiềumìnhlàmvàcótinhthầngánhvác tráchnhiệm.Khibiết chịu tráchnhiệmvề cách xử sự, hành động củamình,tháiđộsốngcủatasẽtrởnêntíchcực;đờisốngcánhânlẫncôngviệcđềuđạthiệuquảtốthơn;quanhệnghềnghiệplẫngiađìnhcũngđượccảithiện.

Saukhinhucầucơbảncủaconngườiđượcđápứng, nhu cầu cảmxúc sẽpháttriểnthànhđộngcơlớnhơn.Mọihànhviđềuxuấtpháttừnguyêntắc“khónhọchaylợiích”.Nếuthấykhónhọclớnhơnlợiíchđạtđược,thìhànhđộngsẽgặpcảntrở.Nếulợiíchlớnhơnkhónhọc,đósẽlàđộngcơ.Lợiíchcóthểhữuhình(nhưtiềnthưởng,chuyếnđinghỉhayquà tặng), cũng có thể vôhình (nhưđượcmọingườicôngnhận,cảmkích;cóđượccảmgiácthànhcông,toạinguyện;nhậnragiátrịbảnthân,sựthànhđạt,niềmtin…).

ĐỊNHNGHĨAĐỘNGCƠ

Vậy,độngcơlàgì?

Độngcơlàsứcđẩy,khuyếnkhíchhànhđộnghaycảmxúc.

CẢMHỨNGVÀĐỘNGCƠKHÁCNHAUNHƯTHẾNÀO?

Khitổchứchộithảoởnhiềunướctrênthếgiới,tôithườngnhậnđượccâuhỏilàcóthểtạođộngcơthúcđẩyngườikhácđượckhông.Xinthưalàkhông,tôikhông

làmđượcviệcấy.Độngcơphải làdomỗingười tìmrađểthúcđẩy chínhmình.Điềutôicóthểlàmlàtạocảmhứngchohọthúcđẩybảnthân.Chúngtacóthểxâydựngmôitrườngtạođộnglựcchomọingười.

Cảmhứnglàsuynghĩ;độngcơ làhànhđộng.Khisuynghĩ thayđổi,điều ấy thểhiệnquahànhvi.Đểtạocảmhứngchongườikhácbiết thúcđẩychínhmình, tacầnphảihiểunhucầuvàướcmuốncủahọ.

Nhântốhình thànhđộngcơquan trọngnhất làgì?Tiềnbạc?Được xãhội côngnhận?Cảithiệnchấtlượngcuộcsống?Đượcngườithânđónnhận?...Tấtcảnhữngđiềunàyđềucóthểlàsứcmạnhthúcđẩyconngười.

Chúngtasẽlàmranhiềutiền,nhiềuhơnnữanếucóngười lãnhđạo tốt, nhưngkiếmtiềnnhiềunhấtlànhờmộtniềmtin.Ngườitasốngchếtvìniềmtincủamình.Điềunàyxảyrahàngngày trên thếgiới.Khi tinbản thân chịu tráchnhiệmchochínhcuộcđời,hànhvicủamình,tầmnhìncuộcsốngcủachúngtasẽthayđổitốthơn.

Độngcơgiốngnhưngọnlửa–nếubạnkhôngliêntụccungcấpthêmnhiênliệu,nósẽtànlụi.Nhiênliệuấychínhlàniềmtinvàonhữnggiátrịnộitạicủamình.Khiđượcniềmtindẫndắt,độngcơsẽcógiátrịtồntạisuốtđời.

ĐỘNGCƠBÊNTRONGVÀĐỘNGCƠBÊNNGOÀI

Độngcơchialàmhailoại:bênngoàivàbêntrong.Độngcơbênngoài

Độngcơbênngoàixuấtpháttừngoạicảnh.Vídụnhưtiềnbạc,đượcxãhộicôngnhận,danhtiếng,hoặcdosợhãi(chẳnghạn:sợbốmẹthấtvọng,sợbịcấptrênsathải).

Độngcơdosợhãi

Côngtynọmuốnthiếtlậpchínhsáchtrợcấplươnghưu.Đểthựchiệnkếhoạch,mọingườiphảithamgia100%.AicũngkýtênđồngtìnhtrừJohn.Tấtcảđềuthấychínhsáchnàylàhợplývàphụcvụlợiíchtậpthể,chonênviệcJohntừchốiký

tênlàtrởngạiduynhất.Đốccôngcũngnhưnhiềuđồngnghiệpkhácđãcố gắngthuyếtphụcanh,nhưngkhôngthànhcông.

GiámđốccôngtygọiJohnvàovănphòngvàbảo:“NàyJohn,đâylàcâyviếtvàmấygiấytờđểanhkýtênhưởngứngchínhsáchlươnghưucủacôngty.Nếukhôngký,anhlậptứcbịsathảingaygiờphútnày”.Johnkýngay.Sauđó,giámđốcmớihỏianhtạisaotrướcđólạitừchối.Anhđáp:“Làvìchẳngaigiảithíchkếhoạchnàyrõràngnhưôngcả”.

Lợiíchcủađộngcơdosợhãilà:

•Côngviệcđượcthựchiệnnhanhchóng.•Tránhđượctổnthấtvìlàmđúngthờihạncôngviệc.•Ngaylậptứccảithiệnhiệuquảlàmviệccủabảnthân.

Bấtlợicủađộngcơdosợhãilà:

•Chịutácđộngbênngoài,tứclàchỉcóđộngcơkhinhântốthúcđẩycònđó;khinhântốấybiếnmất,thìđộngcơcũngkhôngcònnữa.•Gâystress.•Thànhquảcôngviệcbịgiớihạntrongsựtuânthủ.•Vềlâudài,thànhtíchsẽsuygiảm.•Hủyhoạitínhsángtạo.•Ngườitatrởnênquenvới“câygậy”chonênvềsaucầnphảicócâygậylớnhơnmớicóhiệuquảthúcđẩyhọlàmviệc.

Ngườichỉlàmviệcchoquađểkhỏibịsathảisẽkhôngbaogiờcógiátrịđốivớibấtkỳtổchứcnào.

Độngcơkhíchlệ

Độngcơbênngoàicũngcó thểtồntạiởhình thứckhuyếnkhíchbằngvật chất,tiềnthưởng,tiềnhoahồng,đượcmọingườicôngnhận,v.v.

Độngcơmangtínhchấtkhíchlệcótácđộnglớnnhấtởchỗhiệuquảcủanórấttốt,miễnlàsựkhíchlệvẫncòngiátrịmạnhmẽ.Lấyvídụhìnhảnhconlừavớicủ

càrốtđongđưatrướcmặtvàchiếcxehàngphíasau.Độngcơkhích lệsẽcó tácdụngnếuchúlừathấyđói,càrốtkhángon,vàkiệnhàngcũngvừasứcchú.

Thỉnhthoảng,taphảichoconlừagặmmộtmiếngcàrốt,nếukhôngnósẽnảnchí.Saukhiănmộtchút,bụngconvậtkhôngcònđóinữa,rồitaphảichờtới khinóthấyđóilạimớicóđộngcơkéoxehàng.Chukỳnàycũngthườnggặptrongmôitrườngkinhdoanh.Ngaykhinhânviênbánhàngđápứngđủchỉtiêuđặtra,họsẽgiảmnhiệttâm.Điềunàylàvìđộngcơcủahọhạnchếởmứcchỉcầnđạtchỉtiêu.Đólàđộngcơbênngoài,chứkhôngphảixuấtpháttừnộitâm.

Độngcơbêntrong

Mộtcậubéthườngxuyênđitậpđábóngnhưngchưabaogiờđượcchọnvàođộihìnhchínhthức.Khicậutập,ngườibốthườngngồichờcuốisân.Mộtlần,giảiđấuđãbắtđầubốnngàyrồimàcậuchẳnghềđếnsântậpluyện.Đếntrậnchungkếtmớithấycậuxuấthiệnởchỗhuấnluyệnviên.Cậukhẩnkhoản:“Thầyơi,thầylúcnàocũngchoconngồighếdựbịmàkhôngđượcchơichínhthức.Hômnay,thầychoconrasânnhé”.Huấnluyệnviênlắcđầubảo:“Thầytiếclàkhôngđượcconạ.Hômnay là trậnđấuchungkết,nhiềubạnkhác chơi giỏi hơn con.Để giữdanhtiếng cho trườngmình, thầykhông thểđánh liều với conđược”. Cậu bé nài nỉ:“Thưathầy,conhứasẽkhôngđểthầythấtvọngđâuạ.Conxinthầychoconchơingàyhômnay”.Chưabaogiờthấyhọc tròmìnhkhẩnkhoảnnhưvậy, nên cuốicùnghuấnluyệnviênbảo:“Thôiđượcrồi.Conrasânđi.Nhưngconnênnhớ,thầylàmvậy làđingượclạiýmìnhvàcó thểảnhhưởngkhông tốtđến trường.Conđừngđểthầythấtvọngnhé”.

Trậnđấubắtđầuvàcậubéchơinhưngọnlửabừngcháy.Cậuliêntụcghibàn,vàdĩnhiên,cậutrởthànhngôisaotrongtrậnđấuhômấy.Độibóngtrườngcậuđãgiànhđượcchiếnthắnglẫylừng.

Trậnđấukếtthúc,huấnluyệnviênđếnbêncậu,trìumếnhỏi:“Nàycon,chẳnglẽtađãnhìnnhầmngười à?Trướcgiờ có thấy con chơi tốt như thếnày đâu. Cóchuyệngìvớiconhả?Saođộtnhiênconđầyhàohưngvàsángtạotrongcáchchơinhưvậy?”.Cậuđáp:“Thưathầy,làdohômnaycóbốconxemđấyạ”.Huấnluyện

viênquaylạinhìnvềgócsânquenthuộcnơibốcậubévẫnhayngồixemconthiđấu.Ôngnói:“Nècon,thườngbốconhayngồiđóxemcontập,nhưnghômnaythầycóthấyaiđâu”.Cậubéngậmngùikhẽnói: “Thưathầy,cómột chuyện conchưabaogiờnóichothầybiết.Bốconbịmùạ.Bốnngàytrước,bốconđãquađời.Hômnayởtrêntrời,chắcchắnbốđãđượcxemconthiđấu”.

Độngcơbêntrongxuấtpháttừnộitâm,từnhữngnhântốnhưlòngtựhào,cảmgiácthànhcông,tráchnhiệmvàniềmtin.

Độngcơbêntronglàcảmgiácthầmhàilòng,khôngphảivìthànhcônghaychiếnthắng,màvìsựmãnnguyệndođãhoànthànhcôngviệc.Đólàcảmgiácmìnhđãlàmcôngviệctrọnvẹnchứkhôngphảiđơnthuầnđạtmụcđíchnàođó.Đạtmụctiêutầmthườngkhôngđemlạicảmxúchàilòngnhưvậy.Độngcơbêntrongcóảnhhưởngvữngbềnvìxuấtpháttừnộitâmvàbiếnthànhkhảnăngtựthânvậnđộng.

Đểcóđượcthànhcông,chúngtacầnnhìnnhậnvàliêntụccủngcốđộng cơ củamình.Hãyviết ra giấymục tiêu củabản thân.Để chúng trướcmặt rồi đọcmỗingàylúcsángvàtrướckhiđingủ.

Hainhântốthúcđẩyđộngcơnội tâmquan trọngnhất chính là tinh thần tráchnhiệmvàđượcmọingườicôngnhận.

Đượccôngnhậnnghĩalàđượctrântrọng,đốixửmộtcáchtôntrọng,đànghoàng;vàbảnthâncảmthấygắnbóvớimọingười.

Tinhthầntráchnhiệmcũngchoconngườicảmgiácgắnbóvớitậpthểvàlàmchủ.Khiđó,ngườitathấyđượcvai tròcủamìnhtrongbốicảnhlớnhơn.Thiếu tinhthầntráchnhiệmlạilàmcuộcsốnghọmấtđộngcơthúcđẩy.

Tinhthầntráchnhiệmlàđộngcơbêntrongvìnóđếntừchínhnộitâmconngười.

XinkểvídụvềJill,côlàmởvịtríchămsóckháchhàngđãsáunăm.Jillyêuthíchcôngviệcvìđượctròchuyệnvớikháchhàngvàgiúphọgiảiquyếtvấnđề.Điềucôkhônghàilònglàhầuhếtnhữngnhânviênkhác,vốnlàmchưađượchainăm,lại

tỏranganghàngvớicô.Côthấtvọng,vàphẫnnộkhithấyhọkhôngchịungheđềxuấtcủamình.Mỗilầngặpchuyện,họlạitìmđếnngườiquảnlýxingiúpđỡdùkinhnghiệmcủaôngtakémhẳncô.

RồinhàquảnlýcũngnhậnthấythànhtíchcủaJillkhôngđượctốtnhưtrước,dùcũngkhônggiảmsút.Dườngnhưcôkhôngvuivớicôngviệccủamìnhnữa.KhôngmuốnmấtmộtnhânviêncónănglựcnhưJill,ôngquyếtđịnhtănglươngchocô.NhưngtháiđộlàmviệccủaJillvẫnkhôngthayđổi.Tiềnlươngkhấmkhá,nhưngđiều cô cần chính là sự tôn trọng của đồng nghiệp. Sau khi dành thời gian tròchuyệnvàhiểuđượcngọnnguồnsựthấtvọngcủaJill,ngườiquảnlýđềbạtcôlênvịtrígiámsátvàyêucầucácnhânviênkhácliênhệvớicôđểgiảiquyếtcácvấnđềthườngngày.Ởvịtrímới,nhucầuđượcmọingười tôn trọngcủaJill được thỏamãn,hiệuquảlàmviệccủacôtốtlêntrôngthấy.

Phầnthưởngvậtchấtchỉlàtạmthờivàcótácđộngrấtngắnngủi;vềlâudàichúngkhônglàmbạnmãnnguyện.Tráilại,khithấyýtưởngcủamìnhđượcthựchiện,bạnsẽcócảmgiácmãnnguyện lớn lao.Khiđó, bạnkhông còn cảmgiácbịmọingườiđốixửnhưđồvậtmà thayvàođó là cảmgiácbạn thuộcvềmột tập thể,côngsứcbạnbỏralàxứngđáng.Chỉcầnđượclàmcôngviệcthíchhợpcũngđãlàphầnthưởnglớn,thúcđẩyconngườisốngvàlàmviệctíchcựchơn.

MỌINGƯỜIĐỀUCÓĐỘNGCƠ–TÍCHCỰCHOẶCTIÊUCỰC

Khiở thànhphốToronto, tôi ngheđược câu chuyệnvềhai anhem.Người anhnghiệnma túy, cứ rượuvào rồi là đánh đậpvợ con.Người em kinh doanh rấtthànhđạt,aiaicũngquýtrọng,giađìnhấmêm,hạnhphúc.

Tạisaohaianhemhọsinhratrongcùngmộtmáinhà,lớnlêntrongcùngmộtmôitrường,nhưnglạikhácnhauđếnvậy?

Cóngườihỏiônganh:“Điềugìkhiếnanhranôngnỗinày?Nghiệnmatúy,rượuchè,lạicònđánhđậpngườithânnữa.Nguyênnhânnàokhiếnanhlàmthế?”.Anhtabảo:“Bốtôi.Bốtôinghiệnmatúy,biarượuvàhànhhạvợcon.Thếanhmuốntôiphảilàmsao?Tôilàthếnàyđó”.

Câuhỏitươngtựcũngđượcđặtrachongườiem:“Làmthếnàoanhthànhđạtđếnvậy?Độnglựcnàogiúpanhcóđượcđiềuđó?”.Bạncóđoánđượclờiđápcủaanhkhông?Anhnóirằng:“Bốtôi.Khicònbé,tôithườngthấybốtôisayrượu,làmmọichuyệnsaiquấy.Từđótôitựhứavớilòngmìnhrằngkhôngbaogiờtôimuốntrởthànhconngườinhưvậy”.

Cảhaianhemhọcùngxuấtpháttừmộtthựctế,nhưngmộtngườibiếtkhaitháctíchcực,cònmộtngườilạivậndụngrấttiêucực.Cáinhìntiêucựcdẫnđếncáchsốngbắtchướctheotấmgươngxấu,dễdànghơnnhưngkếtquả cũngđauđớnhơn.

BỐNGIAIĐOẠNTRONGQUÁTRÌNHCHUYỂNTỪTRẠNGTHÁICÓĐỘNGCƠSANGMẤTĐỘNGCƠ

Trongcôngviệc,ngườitathườngtrảiqua4giaiđoạncótrạngtháikhácnhauvềđộngcơ.

Giaiđoạn1:Độngcơcaonhấtvàsựhọchỏitrongcôngviệc

Nhânviêncóđộngcơ làmviệccaonhấtkhinào?Câutrảlời là:khivừamới gianhập tổ chức.Tại sao? Vì khi đó, nhân viênmuốn chứngminh rằng việcmìnhđượctuyểndụnglàđúngđắn.Tuynhiên,dochưaquenvớimôitrườngmớinênnănglựccủahọchưađượcpháthuymộtcáchtốiđa.

Đâylàgiaiđoạnnhânviêncởimởđónnhậngópý,vàdễuốnnắntheovănhóađặcthùcủacôngty.Đàotạovàđịnhhướngchonhânviênmớingaylúcấylàviệcrấtnênlàm.

Tổchứckhôngchuyênnghiệpkhôngcóhoặcchỉcóchươngtrìnhđịnhhướngrấtnghèonàn.Trongngàyđầutiênnhânviênđếnnhiệmsở,ngườiquảnlýdẫnnhânviênmớibiếtvịtrílàmviệc,giaonhiệmvu,rồibỏđi.

Trongkhiđó,ởcáctổchứcchuyênnghiệp thìngượclại.Họsẵn sàngdành thờigianvàcôngsứchướngdẫntậntìnhđểdẫndắtngườimớihộinhậpcôngtythậttốt.Đặcbiệt,họgiảithíchnhữngnộidungnhư:

•Hệthốngcấpbậctrongcôngty

•Kỳvọngcủamọithànhviên•Quytắclàmviệc•Cácgiớihạnvàchỉdẫn•Nguyêntắcđạođứccôngviệc•Cácnguồnlựcđượcphépsửdụng

Chỉbiếtmongđợinhânviênmớiđảmnhiệm tốt côngviệc trongkhi khônggiảithíchrõràngmọikỳvọngchohọlàđiềuthậtvôlý.Việcđịnhhướngvàdẫndắtcácnhânviênnàysẽgiúpbảnthânngườiquảnlýcũngnhưcôngtytránhđượcnhữngvấnđềphátsinhvềsau.

Giaiđoạn2:Cóđộngcơlàmviệcvàđạthiệuquảtốt

Đây làgiaiđoạnnhânviênđãnắmđượcnhiệmvụ củamìnhvànhiệt tình thựchiện.Họhọcđượccáchlàmvàthểhiệnsựthànhthạocủamìnhquahiệuquảcôngviệc,sauđóhọbướcvàogiaiđoạnthứba.

Giaiđoạn3:Giảmđộngcơnhưnglàmviệcvẫncònhiệuquả

Saumộtthờigian,mứcđộnhiệttìnhtrongcôngviệcđixuống,nhânviênbắtđầubiếtđủcácmánhkhóetrongcôngviệccủamình.Đâylàgiaiđoạnhọkhông cònđộngcơlàmviệcmạnhmẽnhưlúcđầunữa.Tuynhiên,họvẫntiếptụcvaitròcủamìnhởmứcđộsaochocấptrênkhôngcólýdosathải.

Tìnhtrạngnàyrấtcóhạichosựpháttriển,bởinóngấmngầmpháhoạitổchức.Khiởtrongtìnhtrạngnày,nhânviênchỉlàmviệcởmứcqualoachiếulệ,nhưnglạihaygièmphanỗlựccủangườikhác,bácbỏsángkiếnvàrêuraochuyệnxấukhắpnơi.

Vìvậy,phảiđưahọtrởlạibướcthứhai,nóicáchkháclàgiúphọlàmviệchiệuquả,bằngcáchđàotạo.Khôngnênđểnhânviênrơivàogiaiđoạnbaquálâu,bởivìcónhiềukhảnănghọchuyểnsanggiaiđoạnbốn.

Giaiđoạn4:Mấtđộngcơvàlàmviệckhônghiệuquả

Đếnđây,ngườiquảnlýthườngkhôngcócáchnàokháchơnlàsathảinhânviên,cólẽđâylàquyếtđịnhthíchhợpnhấttronghoàncảnhnày.

CÁCNGUYÊNNHÂNLÀMMẤTĐỘNGCƠLÀMVIỆC

Tạisao lúcđầunhânviênthườngcóđộnglực làmviệc tíchcực,nhưngdầndầnđộnglựcấylạikhôngcònnữa?Cómộtsốnguyênnhânkhiếnnhânviênmấtđộnglựclàmviệclà:

•Phêbìnhhoặckhenthưởngcótínhthiênvị•Phêpháncótínhchấttiêucực•Bịlàmnhụctrướctậpthể•Người không làm lại được thưởng (vì vậyngười gánh vác công việc trongthựctếkhôngcònđộngcơnỗlực)•Thấtbạihoặcsợbịthấtbại•Thànhcông(từđósinhratựmãnvàkhôngmuốnphấnđấunữa)•Khôngcóđịnhhướng•Khôngcómụctiêuhợplý•Đánhgiáthấpnănglựcbảnthân•Khôngbiếtsắpxếpưutiênkếhoạchhànhđộng•Hạthấpgiátrịchínhmình•Trongtổchứccóhiệntượngbèphái•Đốixửbấtcông•Thóiđạođứcgiả•Chuẩnmựcthấpkém•Thườngxuyênthayđổi•Đượcgiaotráchnhiệmnhưngkhôngđượctraoquyềnthíchđáng

Phươngpháp tạođộng cơmới sẽ khônghiệuquảnếu vẫn chưa loại bỏ nhữngnhântốgâymấtđộngcơnhưtrên.Nhiềukhichỉcầnloạibỏnhữngnguyênnhânấycũngđánhthứcđộngcơcủanhânviên.

CÁCNHÂNTỐTẠOĐỘNGCƠ

Điềucầnthiếtphảicóchínhlàđộngcơtựthân,tứclàchúngtalàmviệcvìchính

mìnhchứkhôngphảivìkẻkhác.Đómớilàđộngcơbềnvững.

Độngcơlớnnhấtchínhlàniềmtin.Tacầncóniềmtinmạnhmẽvàsẵnsàngchịutráchnhiệmtrướcmọihànhđộngvà tháiđộ củamình.Khi conngườibiết chịutráchnhiệm,mọithứsẽđượccảithiện:chấtlượngcuộcsống,năngsuấtcôngviệc,quanhệxãhộivànỗlựctậpthể.

Mộtsốcáchkhuyếnkhíchđộnglựcởngườikhácnhưsau:

•Côngnhậnvaitrò,nănglựccủahọ•Tỏtháiđộtrântrọng•Giaochohọnhữngnhiệmvụthúvị•Biếtlắngnghe•Khuyếnkhíchhọđặtramụctiêuphấnđấu•Tạocơhộichohọpháttriển•Đàotạothêm•Chohọthửthách•Giúpđỡ,nhưngkhônglàmgiùmnhữngviệchọnênlàmKếtluận

Ngườitalàmmọiviệctốtnhấtlàkhicólýdocủariênghọchứkhôngphảivìyêucầucủangườikhác.CâuchuyệnvềRalphWaldoEmersonlàvídụminhhọachođiềunày.Cólầnôngcùngcontraicốgắngđưamộtconbêvàotrongchuồng.Cảhaiđềumệtlửvìcốkéovàđẩymãicũngkhôngđược.Tìnhcờcócôbéđingangqua.Béchongón tayútvàomiệngconvật,đểnóngậmvà conbêngoanngoãntheobévàotrongnhàkho.

Khitắmvòisen,ngườitađềucảmthấyđầuócmìnhsảngkhoáivànảyranhữngýtưởngmớimẻ,lýthú.Nhưngchỉnhữngngườibướcrangoài,laumình,vàsau

đóbắttayvàoviệcmớilàngườitạonênsựkhácbiệt.-NolanBushnell

TRÂNTRỌNGCHÍNHMÌNHXâydựngtháiđộtíchcực

Biếtnhìnnhậnvềbảnthân:đómớilànhântốquyếtđịnh,haynóiđúnghơnnóthểhiệnsốphậncủaconngười.

-HenryDavidThoreau

Trướcnhàgaxelửa,mộtngườiănxinngồiđóvớimộtlọđầybútchì.Mộtnhàkinhdoanhtrẻtuổiđiqua,thảmộtđô-lavàolọnhưngkhônglấycâybútnào.Rồianhbướclêntàu.Khicửatoasắpkhéplại,anhđộtnhiênnhảyxuốngvàvộivãtrởlạichỗngườiănxin.Anhcầmlấymấycâybútvàbảo:“Tôisẽlấyvàicây.Chúngcógiámà,phảikhông?Suychocùng,anhcũnglàngườibiếtkinhdoanhđấychứ.Anhcũngnhưtôithôi!”.Nóirồianhvộiquaytrởlạitàu.

Sáuthángsau,nhàkinhdoanhấyđếndựmộtbữatiệc.Người ăn xin trướcđâycũngthamdự,anhtamặccomlêthắtnơrấtbảnhbao.Nhậnrangườiđã“mua”bútchìngàyxưa,anhtiếntớichàovànói:“Cólẽanhkhôngnhậnratôi,nhưngtôinhớanh rất rõ”.Rồi anh thuật lại câu chuyện sáu tháng trước.Nghe xong, nhàkinhdoanhbảo:“À,anhkểtôimớinhớ.Hồiđóanhngồiănxinmà.Vậygiờanhlàmgìởđâymàănmặc lịch sựvậy?”.Người ăn xin đáp: “Chắc anh không biếthànhđộngkhiấycủaanhđãtácđộngđếntôithếnàođâu.Thayvìchìataybanphướcchotôi,anhđãđốixửvớitôirấtđànghoàng.Anhlấymấycâybútchìvàbảochúngcógiá,vàrằngtôicũnglàngườibiếtkinhdoanhnhưanh”.Anhđirồi,tôimớingẫmnghĩ: “Mìnhđang làmgìở cái nhà ganày?Tại saophải xin ăn cơchứ?”.Thếrồitôiquyếtđịnhphảilàmđiềugìđótíchcựchơnvớiđờimình.Tôithuxếphànhtrang,bắtđầuđi tìmviệc làmvàbâygiờtôicómặtởđây.Tôi chỉmuốntìmgặpanhvàcảmơnanhđãtraolạichotôiphẩmgiáđíchthựccủaconngười.Giâyphútgặpanhđãthayđổiđờitôi”.

Điềugìđãkhiếnngườiănxinấythayđổicuộcđờimìnhđếnvậy?

Đólàvìýthứcvềgiátrịcủabảnthânởanhđãđượcnânglên.Ýthứcvềbảnthânlà cảm nhận củamình về chính con người mình. Suy nghĩ về chính mình ảnh

hưởnglớnđếnmọiviệc,từthànhquảcôngviệc,quanhệxãhội,vaitrògiađìnhchođếnnhững thành tựu khác trong đời sống.Ý thứcvềbản thân là thành tốquantrọngquyếtđịnhthànhcônghaythấtbại.Khicóý thứccaovề giá trị bảnthân,tasẽcómộtcuộcsốnghạnhphúc,mãnnguyệnvàcómụcđích.Nếukhôngthấybản thânmìnhxứngđáng, người ta sẽ không thểnào có suynghĩ tích cựcđược. Ý thức về giá trị bản thân tạo động lực phấn đấu cho con người. Kinhnghiệmtừcácnhàlãnhđạovàcácbậcthầylỗilạctronglịchsửchothấy,đểthànhcông,conngườicầncóđộnglựcnộitâm.

Ngườiđánhgiá caobản thân sẽ có thêm tự tin, năng lực và sẵn sàng gánh váctráchnhiệm.Họđốimặt với cuộc sốngbằngmột tinh thần lạcquan, cởimởvànhạybén.Khôngnhữngthế,họcòncóđộngcơvàkhátvọngsống.Thànhtíchvàkhảnăngchấpnhậnrủirocủahọtănglên.Họđónnhậnnhữngcơhộivà tháchthứcmới.Họbiếtchovànhậnlờiphêbình,khenngợimộtcáchlịchthiệpvàthoảimái.

Ýthứcvềbảnthânlàcảmgiáchìnhthànhtừviệcnhậnthứcnhữngđiềutốtđẹpởbảnthânvàthựchiệntheonhữngđiềuđó.

Biếtnhìnnhậnchínhmình

Mộtngườinôngdânnọtrồngbíngô,khibíratrái,đểtránhbịsâuphá,anhtađãlấylọthủytinhđựngtừngtráibínhỏxíucònnguyêndây.Đếnmùathuhoạch,tráibíchínvàngnhưnghìnhdạngtừngtráichỉbằngđúngkíchcỡcủa chiếc lọ thủytinh.Tráibíkhôngthểpháttriểnvượtngoàigiớihạnquanhnó.

Tươngtự,trongcuộcsống,conngườicũngkhôngthểhànhđộngvượtngoàiranhgiớinhữngsuynghĩvềbảnthân,chodùnhữngranhgiớiấylàgìđinữa.

TẦMẢNHHƯỞNGCỦANHẬNTHỨCVỀBẢNTHÂN

Giữacảmxúcvànăngsuấtlàmviệccủaconngườicómốiquanhệtrựctiếp.Nhậnthứccaovềbảnthânthểhiệnởsựtôntrọngbảnthân,tôntrọngngườikhác,cũngnhư tôn trọng tài sản, luật pháp, bốmẹvà quê hương đấtnước. Khi không cóđượcđứctínhấy,ngườitasẽnảysinhnhiềubiểuhiệnyếukém.

Nhữnglợiíchkhicónhậnthứctốtvềbảnthân:

•Tạoniềmtinvữngchắc.•Sẵnsàngchịutráchnhiệm.•Hìnhthànhtháiđộlạcquan.•Cóthêmnhiềumốiquanhệtốtđẹpvàcuộcsốngthêmphầnmãnnguyện.•Nhạycảmvàbiếtquantâmnhiềuhơnđếnnhucầucủangườikhác.•Cóthêmđộnglực,hoàibãovàkhátvọng.•Mởrộngtâmhồnđónnhậncơhộivàthửtháchmới.•Cảitiếnhiệuquảvàtăngcườngkhảnăngchấpnhậnrủiro.•Biếtđónggópvàđónnhậnphêbìnhmộtcáchkhéoléovàthoảimái.•Biếtcoitrọnguytín,bởi“chữtín”làvôgiá.Nhữnghạnchếkhicónhậnthứcthấpkémvềbảnthân:•Trởthànhngườihay“buônchuyện”.•Thíchchêbai,phêphánngườikhác.•Ngạomạn,ravẻnhưchuyệngìcũngbiết.Khôngmuốncốnghiếnvàhợptác.Thíchhạthấpngườikhácvànângmìnhlên.•Tâmđịahẹphòivàíchkỷ.•Lúcnàocũngviệncớbàochữachomọithấtbạicủamình.•Khôngbaogiờchịutráchnhiệmmàluônđổlỗichongườikhác.•Chorằngcuộcsốngđãđượcsốphậnanbàinênkhôngcómộtsángkiếnnàovàluônthụđộngchờđợimọiviệcxảyra.•Hayghentị.•Khôngmuốnđónnhậnlờiphêbìnhtíchcựctừngườikhác,vàthườngluivàothếphòngthủ.•Cảmthấychánnảnvàkhóchịukhikhôngcónhiềungườixungquanh.•Nhậnthứcthấpkémvềbảnthânkhiếnphẩmgiácũngbịảnhhưởng.Dạngngười này không hiểu được ranh giới giữa sự tao nhã và tầm thường. Họthườngkểchuyệnphiếmtrongnhữngdịpgiao tếngoàixãhội, và khi cóhơi

men,câuchuyệncủahọcànglúcthêmthôtục.•Họkhôngcóbạnbèchânthànhvìbảnthânhọkhôngthànhthậtvới chínhmình.•Họhứabừadùbiếtrằngmìnhkhông làmđược.Ngườiý thứcthấpkémvềbảnthânthườnghứahẹnnhữngchuyệnviểnvông.Thấthứasẽdẫnđếnviệcđánhmấtniềmtinvớimọingườivàchínhmình.•Họcónhiềuhànhvivônghĩavàthấtthường.Hômnaycóthểrấtngọtngàodễthương,nhưngngàymailạicưxửthôlỗ.Họthiếusựcânbằng.•Họkhiếnmọingườixalánhvàvìvậy,cóxuhướngsốngcôđơn.•Họhaytựái;nóicáchkhác,cáitôicủahọrấtyếuớt.Mỗikhicóainóigìđó,họthườngchorằngngườiđóámchỉmìnhvàhọthấybị tổn thương.Từđómàsinhratâmtrạngthấtvọng,chánnản.Sựkhácbiệtgiữatính“tựái”và“nhạycảm”làgì?

Tính“tựái”giốngnhưcáigaicủacâyxươngrồng:ngườinàođụngvàosẽbịđauđớn.Còn“nhạycảm”làphảnứngtíchcực,biếtquantâmđếnngườikhác.Nhiềukhichúngtalầmtưởnghainéttínhcáchtrênlàmột.Chẳnghạn,tabảophảicẩnthậnkhinóichuyệnvớingườiđóvìhọrấtnhạycảm,trongkhithựcchấtnênhiểulàhọrấtdễchạmtựái,vìthếcầnthậntrọngtronggiaotiếp.

Ngườicóýthứcthấpkémvềbảnthânlàngười:

•Cónhữngkỳvọngtiêucựcđốivớibảnthâncũngnhưvớingườikhác.•Thiếutựtin:1.Họliêntụcmuốnngườikháccôngnhậnvàkhẳngđịnhgiátrịcủahọ.2.Họhuênhhoangvềbảnthâncốtđểchegiấusựthiếutựtinởmình.3.Họcónhữngcửchỉphụctùnghoặcnhútnhát.Luônmiệngxinlỗivềsựtồntạicủamình.Tựhạthấpbảnthân.4.Họthiếusựquyếtđoán,khôngdámbảovệýkiếncủamình.5.Họthườngaduatheosốđông.Vìthiếutựtinvàobảnthânnênhọluôntìmkiếmsựkhẳngđịnhtừbênngoài.

6.Họđua đòi theo người này người khác, sẵn sàng bỏ tiềnmua những thứkhông cần thiết, tất cả chỉ để gây ấn tượngvớinhữngngườimà thực ra họchẳngquýmếnhoặcngưỡngmộ.7.Họthíchthuhútsựchúýcủangườikhác,muốnmìnhnổibậtgiữađámđôngvàtỏralàngườiquantrọng.Cũngvìthếmàsinhranhữnghànhđộngkỳquái,như:lúcnàocũngkhoekhoang,khoácláchoặcmặcđồlòeloẹt,v.v.•Dodựvàkhôngdámnhậntráchnhiệm.Vìthiếucanđảmvàsợbịphêbìnhnênhànhvicủahọkhôngdứtkhoát.•Chốnglạichínhquyền.Ởđâycầnphânbiệtrõgiữanổiloạndovữngtinvàoquanđiểmcủamìnhvànổiloạnvìnhậnthứcbảnthânyếukém.Tấtcảnhữnglãnh tụ lỗi lạc trên thế giới như Mahatma Gandhi, Martin Luther King vàAbrahamLincolnđềulàngười“nổiloạn”.Họchốnglạichínhquyềnnhờlòngcanđảmvàniềmtinvàolậptrườngcủamình.Ngượclạingườicónhận thứcthấpkémvềbảnthânchốnglạichínhquyềnchỉvìđólàthếlực,dùlàthếlựcchânchính.•Cótưtưởngchốnglạixãhộivàcóthểsốnglãnhđạmvớimọingười.•Khôngnhậnthứcđượchướngđitrongcuộcsốngvàluôngiữtháiđộbấtcầntronghànhvihàngngày.•Lúngtúngkhithểhiệncũngnhưđónnhậnlờikhen.Nếukhenngườikhác,họcócảmgiácnhưmìnhđangđánhgiásai,cònkhinhậnlờikhenhọlạithấymìnhkhôngxứngđáng.Nhưngcảmgiáckhôngxứngđángấykhôngphảilàsựkhiêmtốn.•Quáchútrọngđếnvấnđềvậtchất,chỉbiếtnhìnnhậngiátrịcủangườikhácqua tài sản chứ không phải qua năng lực và phẩm chất. Họ quên rằng conngườitạoracủa cải chứkhôngphảingược lại. Vớihọ, nhãnhiệu thời trangchínhlàbiểutượngđịavịxãhội.•Thôlỗvàvụngvề.•Chỉbiếtlấyđimàkhôngbiếtcholại.

Ýthứcthấpkémvềbảnthâncóthểdẫnđếnnhữnghànhvirấtcựcđoan.Người

đánhgiácaobảnthâncóthểcũngcưxửnhưvậy,songvì lýdokhác.Họởmộtmìnhvìthíchsựyêntĩnh,trongkhingườicoithườngbảnthânlạithíchmộtmìnhvìkhôngđượcthoảimáitrongđámđông.

Mộtsốkhácbiệtgiữangườibiếtcoitrọngbảnthânvàngườinhậnthứcthấpkémvềbảnthân

Ngườicoitrọngbảnthân Ngườinhậnthứckémvềbảnthân

Đánhgiácaobảnthân Đánhgiáthấpbảnthân

Nóivềýtưởng Nóivềconngười

Tháiđộquantâm Tháiđộchỉtrích

Khiêmtốn Kiêungạo

Tôntrọngchínhquyền Chốnglạichínhquyền

Canđảmdocóniềmtin Aduađểđượccôngnhận

Tựtin Bốirối

Coitrọngnhâncách Coitrọngtiếngtăm

Quyếtđoán Hunghăng

Dámchịutráchnhiệm Đổlỗichongườikhác

Quantâmbảnthân Íchkỷ

Lạcquan Tinvàođịnhmệnh

Hiểubiết Thamlam

Hiếuhọc Tựcholàmìnhbiếttấtcả

Nhạycảm Dễtựái

Sốngtựlập Côđơn

Traođổi Tranhcãi

Tinvàogiátrịbảnthân Chỉtinvàogiátrịvậtchất

CóphươnghướngtrongcuộcsốngBịlầmđường

Kỷluật Ýthứctựdolệchlạc

Độnglựcxuấtpháttừnộitâm Độnglựcxuấtpháttừnộitâmbênngoài

Tôntrọngngườikhác Xemthườngngườikhác

Thưởngthứcsựlịchlãm Bámtheocáitầmthường

Biếtgiớihạn Mọichuyệnsaocũngđược

Làngườibiếtchođi Làngườichỉbiếtnhận

Đểtrởthànhngườibiếtnhìnnhậnvàđề cao giá trị bản thân, khôngnhất thiếtchúngtaphảicóđủcácđặcđiểmkểtrên.Cóthểnhữngtốchấtấyxuấthiệnởmứcđộnhiềuítkhácnhau.Điềuquantrọnglàphảinhậnthứcrõmụctiêucủamình,từđónỗlựccảithiệnbảnthân.

Tạisaophảidùngmặtnạ?

Mộtgiámđốcđiềuhànhtrẻtuổinọvừamớiđượcđềbạt.Vốncónhậnthứcthấp

kémvềbảnthân,anhchẳngthấythoảimáilắmvớivịtrívàkhônggianlàmviệcmới.Cótiếnggõcửa.Đểtỏvẻmìnhlàngườiquantrọngvàbậnrộn,anhnhấcđiệnthoạilên,sauđórahiệumờikháchvào.Trongkhikháchđứngchờ,anhcứ tiếptụcnóichuyệntrênđiệnthoại,thỉnh thoảnggậtđầukhẳngđịnh: “Không thànhvấnđề,tôicóthểlochuyệnđó”.Vàiphútsau,anhmớigácmáyvàhỏikháchđếncóviệcgì.Vịkháchđáp:“Thưangài,tôiđếnkếtnốiđiệnthoạichongài”.

HÀNHVIBỘCLỘTÍNHCÁCH

Cóthểnhậnramộtphầntínhcáchconngườithôngquanhữngviệchọlàmhoặckhônglàm,thíchhoặckhôngthích.Chẳnghạn,tínhcáchthểhiệnqua:

•Kiểubạnbèđanggiaoduhoặckhôngmuốngiaodu.

•Cáchđốixửvớinhữngngườixungquanh,nhấtlàvớithuộccấp,vớingườigiàvàngườikhuyếttật.

•Thểloạisách,nhạcvàphimưathích.

•Nhữngchuyệncườithíchkểhaythíchnghe.

Mọihànhđộngcủachúngtađềuthểhiệnmộtphầntínhcáchnàođó.Vìvậy,nếuchúngtacóniềmtin,sựnhạycảmvàtinhthầnhợptác,chúngtacóthểlaychuyểnngườikhácbằngnhữngnỗlựccủachínhmình.Làmđượcđiềuđónghĩalàchúngtaxứngđángcóđượcsựtrântrọng.

ĐánhgiábảnthântíchcựcĐánhgiábảnthântiêucực

Tựtrọng Dèbỉubảnthân

Tựtin Nghingờbảnthân

Đềcaogiátrịbảnthân Lạmdụngbảnthân

Chấpnhậnbảnthân Phủnhậnbảnthân

Yêuthươngbảnthân Xembảnthânlàtrungtâm

Hiểurõbảnthân Lừadốibảnthân

Kỷluậttựgiác Sốngbuôngthả

Đánhgiácaobản thânkhôngcónghĩa làquáđềcao “cái tôi”.Nếu takhônghòahợpvới chínhmình thì cũngkhông thểhòahợpvớingười khác, đơngiảnvì ta

khôngthểchongườikhácđiềumàmìnhkhôngcó.Tươngtự,nếukhôngbiếtđánhgiábảnthânmộtcáchthẳngthắn,tasẽkhólòngchiasẻvànhìnnhậnngườikhácmột cách đúng đắnđược.Một tâm hồn cầnphải lànhmạnhmới có thể hỗ trợngườikháctrongđờisốngtinhthần.

NGUYÊNNHÂNCỦAVIỆCĐÁNHGIÁTHẤPBẢNTHÂN

Ngaytừlúcmớichàođời,conngườiđãbắtđầuhìnhthànhnhữngđánhgiábảnthân,cảtíchcựclẫntiêucực.Nhữngcảmgiácấypháttriểndầnthôngquasựnhìnnhận,củngcốcủangườikhác.

1.Nóivềmìnhmộtcáchtiêucựchoặccónhữngámchỉtiêucựcvềbảnthân

Nóivềmìnhmộtcáchtiêucựclàkhitatựnhủ(vôtìnhhoặccốý),nhữngđiềunhưsau:

•Trínhớmìnhthậtkém.•Mìnhchẳnggiỏitoán.•Mìnhkhôngcótốchấtthểthao.•Mìnhmệtmỏi.

Suynghĩtrênchỉcủngcốnhữngđiềutiêucựcvàlàmchúngtathêmmấttinhthần.Chẳngbaolâu,tâmtrísẽtinvàođiềutiêucựcấyvàhànhvibộclộtheohướngđó.

2.Môitrườnggiáodụccủagiađình

Tạisaochúngtaphảilàmviệcvấtvảđểtrởthànhngườigiàusangmàkhôngquantâmgìđếnconcái,trongkhisẽcóngàytagiaolạichochúngtấtcảthành

quảcủamình?-SocratesChamẹtốtlàchamẹbiếtnuôidưỡnglòngtựtinvàkhíchlệnhữnggiátrịtốtđẹpởcon cái thôngquaviệc truyềndạy cho chúngniềm tin, sự chân thành và chínhtrực.

Giatàivĩđạicủamộtconngườilàcóbốmẹlươngthiện,đạođức.-ShivKheraTấmgươngmẫumựchoặccốvấntinhthầncóthểlàbố,mẹ,họhànghaythầycô…nhữngngườiđượctrẻxemtrọng.Trongnhữngnămđầuđời,trẻthườngngưỡngmộnhữngngườilớncóvịthếảnhhưởngđốivớitrẻ.Thậmchílúctrưởngthành,

nhiềungườivẫnxemngườiquảnlývàlãnhđạocủamìnhlàtấmgươngđiểnhìnhtrongcuộcsống.

Nhữngcáchgiáodụcsailầmđốivớitrẻ

•Dạytrẻđịnhgiámọithứ.Điềunàykhiếntrẻsẵnsàngđembáncảsự chínhtrựctrongtươnglai.•Khôngchotrẻcơhộikhẳngđịnhlậptrườngcủabảnthân.Điềunàykhiếntrẻtrởthànhkẻhènnhát.•Nhồivàođầutrẻýnghĩchiếnthắnglàquantrọngnhất.Điềunàykhiến trẻquyếttâmchiếnthắngbằngmọithủđoạn.•Nuôngchiềuýthíchcủatrẻ.Điềunàykhiếntrẻnghĩrằngmọingườicóbổnphậnphảicungphụngchúng.•Khitrẻnóiđiềusaiquấy,mọingườitrongnhàphálêncười,khiếnchúngtinrằngmìnhđượctánthưởng.•Khôngđịnhhướngchotrẻnhữnggiátrịluânlý,đạođứcnàovàchorằngchờlớnlênchúngsẽ“tựquyết”.•Đểmặctrẻchọnlựamàkhônghướngdẫn,khôngdạytrẻhiểurằngchọnlựanàocũngcócáigiácủanó.•Khôngnhắcnhởkhitrẻlàmđiềusai trái.Điềunàydầndầnkhiến trẻhìnhthànhcảmgiáctựtôn.•Luônlàmmọiviệcgiúptrẻ.Điềunàykhiếntrẻtrởnênlườibiếngvànảysinhthóiquenđùnđẩytráchnhiệmchongườikhác.•Đểtrẻđọcsách,xemphimhoặcnghebấtkỳthểloạinhạcnàochúngmuốn.Cẩnthậnvớithứcănchotrẻnhưnglạiđểtâmhồnchúnghấpthunhữngthứrácrưởi.•Dạytrẻaduatheobạnbèđồngtranglứađểđượcsốđôngchấpnhận.•Bốmẹcãinhautrướcmặtconcái,khiếnchúngluônmangmặccảmvềsựđổvỡ.•Chotrẻnhiềutiềnvàkhôngdạytrẻgiátrịcủađồngtiềnchânchính.•Quádưdảvềđờisốngvậtchất(từđồăn,thứcuốngchođếnnhữngtiệnnghi

khác)khiếntrẻdễrơivàovỡmộng,chánnản.•Chămchămbênhvựctrẻ,chốnglạihàngxómvàthầycôkhihọcónhữngýkiếnkhônghayvềchúng.•Khitrẻgâyrarắcrối,lạibiệnhộrằng:“Tôiđãcốhếtsứcnhưngcólàmđượcgìvớinóđâu”.

•Khôngbaogiờápdụngkỷluậtvớitrẻvìchorằnglàmvậylàlấymấttựdocủacon.•Khôngtrựctiếpdạydỗtrẻ.

TRẺTHƠHẤPTHỤBÀIHỌCTỪMÔITRƯỜNGSỐNG

Nếusốngvớisựphêbình,trẻsẽhọccáchxemthường.Nếusốngvớilờikhen,trẻhọccáchcảmkích.Nếusốngvớisựthùđịch,trẻhọccáchđánhnhau.Nếusốngvớisựkhoandung,trẻhọcđứckiênnhẫn.Nếusốngvớisựnhạobáng,trẻsẽhọctínhnhútnhát.Nếusốngvớisựkhuyếnkhích,trẻhọctínhtựtin.Nếusốngvớisựxấuhổ,trẻhìnhthànhmặccảmcólỗi.Nếusốngvớisựtánthành,trẻhọccáchyêuquýbảnthân.Nếusốngvớisựlươngthiện,trẻhọcđượctínhcôngbằng.Nếusốngvớisựantâm,trẻhọcđượctínhtrungthành.Nếusốngvớisựchấpnhậnvàtìnhbạn,trẻhọcđượccáchtìmchomìnhtìnhyêutrongcuộcsống.Nhậnđượcđiềugì,trẻsẽtrảlạichoxãhộiđiềuấy.

XÂYDỰNGLÒNGTỰTIN

Hàngngày,trướckhiđilàm,đôivợchồngtrẻnọthườngđưacongáiđếnnhàtrẻgửi.Khichiatay,bốmẹvàconhôntaynhau,sauđócấtnụhônvàotúiáo.Cảngày,mỗikhibuồn,bégáithườnglấyramộtnụhônvàđặtlênmá.Điềunàykhiếnchocảbécũngnhưchamẹđềucócảmgiácnhưđangởbênnhau.Mộtýtưởngtuyệtvời!

Giáodục

Ngudốt không có gì đáng xấuhổ, chỉ có lườinhác, không chịuhọcmới là điềuđángxấuhổ.

Cáchtốtnhấtđểdạydỗtrẻlàhãynêugươngchochúng.Nếungaytừthờithơấu,

trẻđãđượcdạyvềtínhchínhtrực,saunàychúngsẽtrởthànhnhữngngườitốt.Bởitínhchínhtrựcmạnhmẽhơnsựlươngthiện,vànóđượcxemlànềntảngchosựlươngthiện.

Thanh thiếuniên rấtdễbị ảnhhưởng.Mộtkhi chứngkiếnbốmẹ, thầy cô haynhữngngườichúngvốntintưởnglộvẻđạođứcgiả,hoặccónhữnghànhvikhôngđúngđắn,chúngsẽ:

•Thấtvọng.•Mấtđisựtrântrọngdànhchongườicốvấntinhthầncủamình.•Thườngxuyêntiếpxúcvớinhữnghànhvixấuấykhiếnchúngdầnxuôitheo.Tấmgươngxấu

Mộtthầygiáohỏicậuhọctròrằng“bốemlàmnghềgì?”,cậubéđáp:“Emkhôngrõ,nhưngemnghĩlàbốemlàmbútmực,bútchì,bóngđèntròn,giấyvệsinh,vìđólànhữngthứbốmangvềnhàhằngngàytronghộpcơmtrưacủabố”.

Yếutốtâmlý

Câunói:“Thànhcôngsảnsinhthànhcôngvàthấtbạisảnsinhthấtbại”đúngvớikhánhiềutrườnghợp.Chẳnghạn, trong thểthao,vàomột thờiđiểmnhấtđịnhnàođó, khi tinh thần củanhàvôđịch xuống thấp,mộthuấn luyện viên giỏi sẽkhôngbaogiờđểanhtađấucặpvớimộtđốithủgiỏivìnếuthêmmộtlầnthấtbạinữa,tinhthầnthiđấucủaanhtasẽxuốngdốctrầmtrọng.Thayvàođó,đểkhôiphụclạisựtựtinchoanh,huấnluyệnviêncầnchoanhđấuvớiđốithủyếuhơn.Chiếnthắngsẽvực“cáitôi”trongthiđấucủaanhdậy.Tiếptheolàmộtđốithủhơimạnhhơnmột chút và chiến thắng ấy cải thiệnmứcđộ tự tin. Cứvậy chođếnngàynhàvôđịchsẵnsàngđốimặtvớithửtháchcuốicùng.

Trướcthànhcông,sựtựtinsẽtănglênvàdễthànhcônghơntronglầntiếptheo.Vìvậy,mộtnhàlãnhđạogiỏi,mộtôngbố,bàmẹtâmlý,haymộtgiáoviênxuấtsắc… làngườibiết lượng sức thuộc cấphoặc con cái, học trò củamình để giaonhữngnhiệmvụdễ thựchiện trước. Khi hoàn thành nhữngviệc nàymột cáchthành công, sự tự tin và sựđánhgiábản thânởđối tượng sẽ tăng lên, khuyến

khíchđốitượngcốgắnghơnnữa.

Tráchnhiệmcủa chúng ta là giúpphávỡ chuỗi thấtbại liên tục từđóđưabảnthânvàconcáimìnhđivàochuỗithànhcôngliêntục.

Đừngnhầmlẫngiữavấpngãvàthấtbại.Khivấpngã,hầuhếtchúngtađềumấttinhthầnđếnmứcchorằngmìnhlàkẻthấtbạimàkhôngbiếtrằngvấpngãchỉlàthửtháchtrênconđườngđiđếnthànhcông.Chúngtacóthểđãvấpngãnhưngchúngtakhôngphảilàngườithấtbại.Chúngtacóthểbịngườikháclừadốinhưngkhôngphảivìthếmàchúngta lànhữngkẻxuẩnngốc.Chúng tachỉ thấtbại khichúngtabỏcuộc.

Khuyếnkhíchtốthơnchêbai

Giả sử đứa trẻ trở về nhà với sổ liên lạc ghi năm điểm A, một điểm B, thôngthườngđiềuđầutiênbốmẹsẽhỏibélà:“TạisaoconlạibịđiểmB?”.

Điềunàycónênhaykhông?

TâmlýđứatrẻđangthựcsựmongđợibốmẹthừanhậnnhữngnỗlựcđểcóđượcnămđiểmA của nó. Vì vậy, bốmẹ cầnphải biết khen ngợi các điểmA con đạtđược,sauđókhuyếnkhíchconcốgắnghơnnữađểlầnsaucóđượccảsáuđiểmA.Ngượclại,nếubốmẹchỉquantâmcănvặnvềmộtđiểmBmàbỏquanămđiểmA,chắcchắnkếtquảlầnsaucủatrẻsẽgiảmxuống.

Tươngtự,trongcôngviệc,mộtnhânviêncóthểlàmmộttrămviệcđúngvàmộtviệcsai.Thửđoánsếpnênnhìnvàođâuđểđánhgiá?Tấtnhiên,sếpcầnphảibiếtcôngnhậnsựđónggóptíchcực,nhưngkhôngnênhạthấptiêuchíxuống.Cónhưvậynhânviênmớiphấnđấuhơnnữa.

Đặtrakỷluậtthíchhợp

Kỷluậtlàgì?

Kỷ luậtphải chăng là hànhđộng cóđiều chỉnh sau khi xảy ra vấnđề (hoặc saitrái)?Kỷ luật có phải là sự áp đặt? Lạm dụng? Kỷ luật có tướcmất tự do haykhông?

Câutrảlờilà“không”chotấtcảnhữngcâuhỏitrên.Kỷluậtkhôngcónghĩalàlấythắtlưngrađánhcon.Đólàsựđiêncuồng.Kỷluậtlàsựcứngrắnvìthươngcon.Đólàphươnghướng.Kỷluậtlàsựngănchặntrướckhinảysinhvấnđề;làsựkìmgiữdòngchảyvàkhơinguồnnănglượngđểđạtđượcthànhquảtốt.Kỷluậtkhôngphải là cái bạn làmchongười khác,mà làđiềubạn làmchonhữngngườimìnhquantâm.

Kỷluậtlàhànhđộngyêuthương.Đôikhi,chínhsựkhắtkhemớilànhântừ.Điềunàytươngtựnhưkhôngphảitấtcảthuốcuốngđềungọt,khôngphảimọicamổđềukhôngđauđớn,nhưngchúngtaphảidùngchúng.

Bốmẹtốtkhôngngạithựchiệnkỷluậtbấtcứkhinào,kểcảtrướcsựphảnứngcủacon.

Đượcsinhravàlớnlêntrongmôitrườngyêuthương,cókỷluật,trẻsẽbiếttôntrọngbốmẹnhiềuhơnvàtrởthànhnhữngcôngdâncóích.Nếukỷluậtđượcthihànhtrongmọigiađình,tộiphạmvịthànhniênsẽgiảmxuốngđến95%.-J.Edgar

HooverKỷluậtmanglạitựdo

Bảnnăngcủaconngười là làmbấtcứchuyệngìmìnhmuốn, bất chấphậuquả.Chophépđứatrẻăncảhộpsô-cô-lacóthểlàmbébịbệnh.Tráilại,chobéănmộthoặchaiviênmỗingàysẽgiúpbécómộttrảinghiệmthúvịtrongmộtthờigianlâudàihơn.

Cóquanniệmsailầmchorằngtựdonghĩalàthoảimáilàmtheoýmuốncánhâncủamình.Nhưngthựctếcuộcsốngchothấy“tựdo”kiểuđóthườngdẫnđờisốngconngườitớisựbấtổn.Trongrấtnhiềutrườnghợp,tínhthiếukỷluậtđãcảntrởconngườithànhcông.

Tựdokhôngđếntừsựtậnhưởngtrọnvẹnđiềumìnhmuốnmàlàkiểmsoátđượcmongmuốnđó.–Epictetus

Mộtcậubéđithảdiềuvớibố,cậuhỏibốđiềugìđưadiềulêncao.Bốcậubảo:“Làsợidâyconạ”.Cậucon trainói: “Bố, rõràng làsợidâyđangkéodiềuxuống cơmà!”.Bốbảoconquansátrồiônglấykéocắtđứtsợidây.Ngaylậptứccánhdiều

chaođảorồisaxuốngđất.

Trongcuộcđờicũngvậy,đôikhichínhnhữngyếutốtachorằngkìmhãmmình,lạilàyếutốgiúpchúngtabaycao.Đóchínhlàbảnchấtcốtlõicủakỷluật.

Tôimuốnđượctựdo!

Bạncóthểnghecâunóinàyởbấtcứđâu.Hãythửtưởngtượng,nếubạnđưaxelửarakhỏiđường ray, nóđược tựdo, nhưngnó sẽđi đâu?Tương tự, nếumỗingườiđềucóthểđưaranhữngquyluậtgiaothôngcủariêngmìnhvàláixebấtcứchỗnàomìnhthíchthìđườngsásẽrasao?

Thậtvậy,conngườitựdonhất làkhibiết tuân thủcácnguyên tắc, kỷ luậtmộtcáchtựgiác.

Kỷluậtxuấtpháttừtìnhyêuthương

Trongcácbuổihộinghịchuyênđề,tôithườnghỏithínhgiảrằng:“Nếuconbạnsốtcaovàkhôngmuốnđibácsĩ,bạnsẽlàmgì?”.Họthườngtrảlờirằnghọsẽcầnđếnsựgiúpđỡcủabácsĩchodùđứatrẻkhángcự.Tạisao?Vìđólàviệclàmtốtnhấtchoconlúcbấygiờ.

Mộtvịquantòatrướckhituyênánngườiđànôngnọtộiăncướpđãhỏianhtacóđiềugìcầnnóikhông.Ngườiđànôngđáp:“Vângthưaquýtòa.Xinhãybỏtùbốmẹtôiluônạ.”Quantòahỏi:“Tạisao?”.Ngườiđànôngấyđáp:“Khitôicònbé,tôiăn cắpmột cây viết chìở trườnghọc, bốmẹ tôi biết chuyệnnàymà chẳng nóitiếngnào.Sauđó,tôilấymộtcâyviếtmựccủangườikhác,họcũngphớtlờđi.Tôitiếptụcăncắpnhiềuthứkhácởtrườngvàhàngxómchođếnkhitrởthànhmộtkẻcướpthậtsự.Nếucóngườiđồnghànhvớitôitrongtù,đóphảilàbốmẹtôi”.

Thậtvậy,mặcdùkhôngchốibỏtội ăn cắp củamình, nhưng câunói của anh takhiếnnhiềubậcchamẹphảisuynghĩlạicáchdạydỗconcáicủamình.

Choconlựachọnlàđiềuquantrọng,nhưngchọnlựasai lầmchỉđưađếnnhữngtaihọa.Chuẩnbịtinhthầnvàthểchấtchuđáolàkếtquảcủasựhysinhvàtínhkỷluậttựgiác.

Chúngtacũngcóthểhọchỏiđiềunàytừđờisốngtựnhiên.Chẳnghạnnhưởloàihươucaocổ.Hươumẹsinhconởtưthếđứng.Từmặtlótmềmmạicủatửcungmẹ,hươucaocổconbịrơixuốngnềnđấtcứng,chútacứthếngồibệtrađất.Điềuđầutiênhươumẹlàmlàraphíasauconmìnhvàđánómộtcáithậtmạnh.Hươuconđứngdậy,nhưngchânchúyếuớt,loạngchoạngvàlạiquỵxuống.Hươumẹlạiraphíasauvàđáthêmcúnữa.Hươuconđứnglênrồilạingồixuống.Cứthế,hươumẹsẽđáliêntụcchođếnkhihươuconđứngđượcvàbắtđầubướcđi.Tạisao?Vìhươumẹbiếtrằngcơhộisốngsótduynhấtchoconmìnhlànóphảisửdụngtốtđôichâncủanó–nếukhôngnósẽbịcácđộngvậtsănmồikhácănthịt.

Vậyhànhđộngcủahươumẹcóphảixuấtpháttừtìnhyêu thươngkhông?Chắcchắnlànhưthế.

Hãynghĩxem,nếukhôngcókỷluậtthì:

•Thuyềntrưởngcóthểđiềuhànhcontàumộtcáchđúnghướngkhông?•Vậnđộngviêncóthểchiếnthắngkhông?•Nghệsĩviolincóthểchơitốttrongbuổihòanhạckhông?

Câutrảlờichomỗicâuhỏitrêndĩnhiênlà“không!”.

Tôitừngnghekhôngítvịphụhuynhbảorằng:“Tôikhôngquantâmcontôilàmgì,miễnđiềuđólàmchúngvuilàđược”.Tôihỏilại:“Chẳnglẽanh/chịkhôngmuốnbiếtđiềugìlàmchúngvuihaysao?Nếuviệchànhhungngườikháctrênphốhoặclấytrộmđồcủaaiđólàmộttrongnhữngthúvuicủachúngthìanh/chịnghĩsao?”.

Việctạodựnghạnhphúcchobảnthânnhưthếnàovàởđâucũngquantrọngnhưchínhhạnhphúcvậy.Đólàkếtquảnhữnggiátrịnhânphẩm,tínhkỷluậtvàtráchnhiệmcủamỗichúngta.

Cóthểbạntừngngheđâuđócâunóirằnghãy“làmđiềubạnthích”.Thựcra,nóingượclạicũngđúng:“Hãythíchđiềubạnlàm”.Cónhữnglúctacầnlàmđiềunênlàmchodùtakhôngthíchchăngnữa.

Nhữngđứatrẻbịbỏmặcsẽtựlượmlặtbấtkỳgiátrịnàochúngcóthểhọcđượctừbạnbèvàphươngtiệntruyềnthông.-ĐặcsancủaHiệphộiGiađìnhHoaKỳ

Mộtbàmẹnọvềnhàsaumộtngàylàmviệcmỏimệt,saukhidọndẹpnhàcửa,choconcáiănuống,tắmrửaxong,đếnkhiđingủthìđãmệt lử.Nửađêm,békhóc,ngườimẹấyvẫnphảidậy,vìbalýdosau:

•Tìnhthương•Bổnphận•Tráchnhiệm

Chúngtakhôngthểsốngchỉbằngcảmxúc.Tacầnsốngcókỷluật,dùởtuổinàođinữa.Thànhcôngtrongđờichỉđếnkhitakhôngđầuhàng,màlàmđược chuyệncầnđượclàm.Điềuđóđòihỏitínhkỷluật.

Đừnggánchotrẻnhữngtêngọitiêucực

Khôngítphụhuynhhaygọibôngđùaconmìnhlà“đồngốc”và“đồđần”.Nhữngkiểugánghépnhưvậysẽámảnh cuộcđờiđứa trẻ, khi trưởng thành chúng sẽchứngminhrằngnhữngđiềubốmẹmìnhnóilàđúng.Nhữngcáchgánghépnhưvậykhông chỉdính chặt với cuộcđờimộtngườimà cảnhiều thế hệ. Hệ thốngđẳngcấpởẤnĐộlàmộtminhchứngchosựtổnthươngmànhữngcáchgọiấygâyra.Đẳngcấpcaohaythấpchẳngquachỉlàcáchgọigánghépmàthôi.

Nhữngcâunóikhiếnđứatrẻcảmthấybịbẽmặtnhư:

•Connguquá.•Conchẳngbaogiờlàmđúngchuyệngìcả.•Conchẳngđượctíchsựgì.Dạyconnhữnggiátrịđúngđắn

Đôilúc,vìvôtìnhmàngườilớnhoặccấptrêntruyềnlạichotrẻhaychonhânviêncủamìnhcáchứngxửsaitrái.Vídụ,tabảoconhoặcnhânviênnóidốigiùmmình,như:

•Nóivớihọbố/mẹkhôngcóởnhà.•Nóivớihọngânphiếuđãchuyểnquathưrồi.

Từnhữnglờinóidốinhỏnhặtcóthểkhiếnngườitatrởthànhkẻnóidốichuyênnghiệp.Khitadạyngườikhácnóidối,sẽcóngàyhọnóidốivớichínhchúngta.Ví

dụ,côthưkýgọiđiệnthoạibáobệnhtrongkhi thựcracômuốnnghỉ làmđểđimuasắmvàodịpkhuyếnmãi.Cóthểchínhôngchủlàngườiđãtạođiềukiệnđểcôthựchànhđủđểtrởthànhmột“chuyêngia”trongviệcnóidối.

CÁCBƯỚCXÂYDỰNGSỰĐÁNHGIÁTÍCHCỰCVỀBẢNTHÂN1.Biếnvếtsẹothànhngôisao

Tìmhiểulịchsửcuộcđờinhữngngườiđãbiếnđiềutiêucựcthànhtíchcực,nghịchcảnhthànhlợithế,vậtcảnthànhbànđạp,bạnsẽthấyhọlàngười khôngđể sựthấtvọngvàthấtbạilàmnhụtchí.

Trongsốnhữngconngườiấy,khôngthểkhôngkểđếnBeethoven–mộtthiêntàiâmnhạcnhưnglạibịkhiếmthính;mộtMiltonvớinhữngvầnthơbấtdiệtvềcảnhsắcthiênnhiênnhưnglạibịkhiếmthị.VàmộtFranklinD.Roosevelt-TổngthốngHoaKỳ,mộtnhàlãnhđạovĩđạicủathếgiới-phụngsựđấtnướcvàdântộctrênchínhchiếcxelăncủamình.

CâuchuyệnvềWilmaRudolph

WilmaRudolphchàođờitrongmộtgiađìnhnghèoởtiểubangTennessee.Nămbốntuổi,bàvừabịviêmphổi,vừabịsốtbanđỏ,haicănbệnhcùnglúckhiếnbàmắcchứngbạiliệt.Bàphảiđinạngvàbácsĩbảobàsẽkhôngbaogiờđiđượctrênchínhđôichâncủamình.Nhưngnhờcósựđộngviêncủamẹ,Wilmađãnuôikhátvọngtrởthànhngườiphụnữchạynhanhnhấttrênđườngđuathếgiới.

Lên chín tuổi, bất chấp lời khuyên củabác sĩ,Wilmađã tháonạng ra và tập đibướcđầutiên,điềumàbácsĩdựđoánbàsẽchẳngbaogiờlàmđược.Năm13tuổi,Wilmathamgiacuộcđuađầutiênvàvềchót.SauđóWilmathamgiacuộcđuathứhai,thứba,thứtưvàvẫnvềchót…Chođếnmộtngày,bàvềnhất.

Năm15tuổi,WilmatớitrườngđạihọctiểubangTennessee,ởđóbàđãgặpđượchuấnluyệnviênEdTemple.Bànóivớivịhuấnluyệnviênnàyrằng:“Tôimuốnlàngườiphụnữchạynhanhnhấttrênđườngđuathếgiới”.Templebảo:“Với tinhthầncủacô,sẽkhôngaicóthểngănđượcquyếttâmấy.Tôisẽgiúpcô”.

ĐếnngàythamdựThếvậnhộiOlympic–nơihộitụcủanhữnggươngmặt xuất

sắc–WilmađượcsắpxếptranhtàivớimộtphụnữtênlàJuttaHeine,ngườichưabaogiờbịđánhbại.Tạicuộcđuachạy100mét,WilmađãđánhbạiJuttaHeinevàđoạthuychươngvàngđầutiênchomình.Tiếpđếnởcuộcđua200mét,mộtlầnnữaWilmalạigiànhthắnglợitrướcJuttavàđoạthuychươngvàngthứhai.Đếncuộcthichạytiếpsức400mét,WilmalạithiđấuvớiJutta.Trongcuộcchạytiếpsứcnày,ngườinhanhnhấtsẽchạyvòngcuốicùngvàlàniềmhyvọngcủacảđội.

Ngườiđầu tiên chạy và truyền lệnh cho nhaumột cách dễ dàng, khi đến lượtWilma,bàđánhrơilệnhtruyền.NhưngkhithấyJuttalaonhanhởphíabênkia;Wilmaliềnnhặttruyềnlệnhlên,chạynhưbay,đánhbạiJuttalầnthứbavàgiànhhuychươngvàngthứbachomình.Tấtcảđãđivàolịchsử.NgườiphụnữbạiliệtđãtrởthànhngườiphụnữchạynhanhnhấtthếgiớitạiThếvậnhộiOlympicnăm1960.

NghịlựcphithườngởWilmachínhlàbàihọcchomỗichúngta.Conngườiấyđãdạychúngtarằngngườithànhcônglàngườigiànhthắnglợibấtchấpnhữngtrởngại,chứkhôngphảihọthànhcôngvìkhônggặptrởngại.

2.Họchỏiđiềumìnhchưabiết

Giáodụcdạytađiềunênlàmvàkhôngnênlàm.

Tôiđangtìmnhữngngườicónănglựcvôhạnvàtinrằngkhôngcóđiềugìlàkhôngthểlàmđược.-HenryFord

Khôngđượchọcnhiều,vàthựctếchỉhọctớinăm14tuổi,nhưngHenryFordlàngườiđãmangchiếcV8đếnchothếgiới.Trướcđó,khiôngyêucầutấtcảnhữngnhânviêncótrìnhđộhọcvấnvàchuyênmôncaocủahãngFordthiếtkếchiếcV8theoýmình,họđềulắcđầukhẳngđịnhkhôngthể.NhưngHenryFordvẫnnhấtmựcmuốncóchiếcV8.VàithángsauônglạihỏinhânviênđãcóchiếcV8chưa,họđáp:“Chúngtôibiếtđiềugìlàcóthểvàđiềugìlàkhôngthể.ChiếcV8làmộttrongnhữngđiềukhôngthể”.Khôngbỏcuộc,nhiềuthángliềnsauđóHenryFordvẫnhốithúchọnghiêncứu:“TôimuốncóchiếcV8củamình”.Vàmộtthờigianngắnsauđó,chínhnhữngngườitừngnói“khôngthể”đãphảireolênsungsướngtrướcsựrađờicủađộngcơV8.

Tạisaolạicóđượcđiềunày?Đólàdohọđãđểtrítưởng tượng củamình thoátkhỏinhữngràocảncủakiếnthứcsáchvởhọcthuật.Giáodụcdạychúngtanhữngđiềucóthểlàm,nhưngđôikhinócũngđặtrachochúngtanhữnggiớihạnsailầm.

Câuchuyệnvềloàiongnghệ

Theocácnhàkhoahọc,thâncủaongnghệquánặngvàsảicánhlạiquángắnnênnókhôngthểnàobayđược.Nhưngongnghệvốnkhôngbiếtđiềuđóvà vẫn cứtungtăngbaylượn.

Khikhôngbiếtgiớihạncủamình,bạnsẽvượtlênvàlàmchínhmìnhngạcnhiên.Giớihạnduynhấtconngườicólànhữnggiớihạntựápđặtchomình.Đừngđểhọcvấnđặtragiớihạnchobạn.

3.Giúpđỡngườikhác

TiếnsĩKarlMenninger-nhàtâmlýhọcnổitiếngthếgiới,cólầnđượchỏinhưsau:“Vớimộtngườiđangbịsuysụptinhthần,ôngsẽkhuyênhọđiềugì?”.NgườihỏichắcmẩmTiếnsĩsẽkhuyênngườiấyđigặpchuyêngiatưvấn.Nhưngkhông,câutrảlờicủaônglà:“Tôisẽkhuyênngườiấyđitớiphíabênkiathànhphố,tìmmộtngườiđangtronghoàncảnhkhốncùngvàgiúpngườiấy.Bằngcáchlàmnày,anhtasẽthoátrakhỏisựbếtắccủamình”.

Thậtvậy,rấtnhiềulầnchúngtamắckẹttrênchínhđườngđicủamình,Nhữnglúcnhưvậy, hãy làmmộtngười tìnhnguyện.Điềunày sẽ tạonêngiá trị bản thân.Giúpngườikhácnhưmìnhmongđợiaiđógiúpmìnhsẽđưalạichobạncảmgiácmãnnguyện.Quátrìnhchođikhôngchútkỳvọnghoặcmongmuốnnhậnlạibấtcứđiềugìsẽlàmgiatăngsựđềcaobảnthân.

4.Họccáchchovànhậnlờikhen

Đừngbỏlỡbấtkỳcơhộinàođểkhenngợingườikhácmộtcáchchânthành.Hãynhớ,điềuquantrọngchínhlàsựchânthành.Khingườikháctặngbạn lời khen,hãyđónnhậnmộtcáchlịchthiệpvàthanhnhãbằnghaitừ“Cảmơn”.Đólàdấuhiệucủasựkhiêmtốn.

5.Dámnhậntráchnhiệm

Tacầnbiếtnhậntráchnhiệmvềhànhvivànhữngviệclàmcủamình,tránhxinlỗi,việncớ.

Đặcâncủatacóthểkhôngnằmngoàibổnphậncánhân.Bảovệlẽphảicóthểkhônggìkháchơnthihànhtráchnhiệmcủamình.-JohnF.Kennedy

Chỉbiếtviệncớ,tasẽchẳngbaogiờtiếnbộđược.

Mỗingườitrongchúngtacótráchnhiệmvới:

•Bảnthân•Giađình•Côngviệc•Xãhội•Môitrường

Nếutuổithọtrungbìnhcủaconngườilà75tuổivàhiệngiờbạnđangởtuổi40,vậylàbạncòn365ngàyx35nămđểsốngtiếp.Hãytựhỏi:“Mìnhsẽlàmgì vớikhoảngthờigiannày?”.Khinhậnhaygánhvácthêmtráchnhiệm,bạnsẽlàmchobảnthânmìnhtăngthêmgiátrị.

6.Thựchànhkỷluật

Kỷ luật tự giác không giết chếtniềm vuimà tạo ra niềm vui. Trong cuộc sống,khôngítngườicótàivàcókhảnăngnhưnglạikhôngthànhcông.Họvỡmộngvàcũngtừđóảnhhưởngxấuđếncôngviệc,sứckhỏevàmốiquanhệvớingườikhác.Họbấtmãnvàđổlỗichosốphậnmàkhônghiểurằngvấnđềphátsinhchínhtừviệcbảnthânmìnhsốngthiếukỷluật.

7.Thiếtlậpmụctiêu

Mụctiêuđượcthiếtlậprõràngchotacảmgiáccóphươnghướng,cảmgiácthànhđạtkhiđạtđượcmụctiêucủamình.Quantrọnghơnmục tiêu làýthứcvềmụcđíchvàtầmnhìn.Chúngtạonênýnghĩavàsựmãnnguyệntrongcuộcsống.

Kếtquảkhiđạtđượcmụctiêukhôngquantrọngbằngviệctatrởthànhngườinhưthếnào.Chínhquátrìnhtrưởngthànhấychotacảmgiáctốtđẹp.Đólàbảnchấtcốtlõicủasựnhậnthứcbảnthân.

Khithiếtlậpmụctiêu,tacầnphảithựctế.Mụctiêuquácaosẽkhólòngđạtđược,từđódễdẫnđếncáinhìntiêucựcvềbảnthân.Ngượclại,mụctiêuquáthấp sẽlàmlãngphínănglực.Mụctiêuthiếtthựcsẽkhíchlệtinhthầnvàxâydựngýthứccaovềbảnthân.

8.Kếtgiaovớingườicóđờisốngtinhthầntốtđẹp

Hãykếtgiaovớingườicóphẩmchấttốtnếubạncoitrọngdanhtiếngcủamình,vìchẳngthàmộtmìnhcònhơnởbênbạnxấu.-GeorgeWashington

Áplựctranglứavàtìnhbạn

Áplựctranglứacũnglàmộttrongnhữngảnhhưởngtiêucực.Nhữnglờitráchcứkiểunhư:“Anhkhôngphảilàbạncủatôisao?”làmộttrongnhữngcâunóithườnggặptrongcuộcsống.

Đừngquênrằng,ngườibạn chân thành làngười khôngbaogiờmuốn thấybạnmìnhbịtổnthương.Nếuthấybạnmìnhđãquáchén,tôisẽđibộvàkhôngđểanhấyláixe,tôithàmấtđimộttìnhbạncònhơnmấtđimộtngườibạn.

Thoạtđầu,cóthểáplựctranglứalàthửtháchcủatìnhbạn.Họởđâukhibạngặprắcrối?Họsẽgiúpbạnrasao?Vàcâuhỏilớnnhấtlà:Nếuhômnayhọkhôngcónghịlựcthìlàmsaongàymaihọcóđượcnghịlựcđểgiúpbạn?Kếtgiaovớingườicóbảntínhtốtđẹpsẽgiúpbạnxâydựngnhậnthứctốtvềbảnthân.

Khikhaokháthòađồngmãnhliệthơnkhaokhátbảovệlẽphảithìlúcđónghịlựcvàsựcanđảmkhôngcònởvịtríưutiên.Xuôitheosốđônglàconđườngantoàn,làmchobạnbètranglứavuivẻ,bảnthâncũngtránhđượcnguycơbị“lạcloài”,nhưngđócũnglàconđườngkhiếnngườitadễđánhmấtbảnthân.

Vídụ:

•Họcsinhnghetheobạnbèvìkhôngmuốnbịchếgiễu.•Sinhviênkhôngtrảlờivìengườikháccườichê.•Côngnhânnhàmáyduytrìnăngsuấtlàmviệcthấpđểđồngnghiệpđượcvuivẻ.9.Xâydựngnộilựcbảnthân

Chẳnghạn,nếumộtngàycóngườiđứngcạnhgiườngtôivànóirằng:“Anhlàmộtngườithậttuyệtvờivàtôithậtvinhdựkhiđượclàbạncủaanh”.Cảmgiáccủatôilúcđósẽthếnào?Chắcchắnlàsẽthậttuyệt.Nhưnghômsau,ngườiấylại nhấcđiệnthoạilêntráchmócmộtcáchvôcớrằng:“Này,thằngranh,đồgianlận, lừađảo!Màylàtênbịpbợmnhấttrênđời”.Cảmgiáccủatôisẽrasao?Cóthểtôisẽbịsốc.

Khiđểđiềuđóxảyranghĩalàtôiđangchophépngườikháckiểmsoátcuộcđờimình,vàrằngtôiđangbịnhữngyếutốbênngoàitácđộng,chiphối.

Ngượclại,nếutrướcnhữnglờikhenngợihoặcchỉtrích,tôivẫngiữđượcsựbìnhthảnnghĩalàtôiđanggiữtrongmìnhmộtnguồnnộilựcvàniềmtinvàobảnthân.

Khôngaicóthểlàmbạntrởnênthấpkémnếukhôngcósựchophépcủabạn.-EleanorRoosevelt

CócâuchuyệnkểvềmộtnhàthôngtháiẤnĐộbịmộtkháchquađườnglăngnhục.Nhà thông thái bình thản lắngnghe chođếnkhingười kia cạn lời.Rồi ông hỏi:“Nếumónquàchođimàkhôngđượcnhận, thìnóthuộcvềai?”.Ngườiđànôngđáp:“Thuộcvềngườiđãchochứainữa!”.Nhàthôngtháinói:“Tôitừchốinhậnquàtặngcủaông”rồibỏđi,đểlạingườiđànôngtrongsựsữngsờ.

Nếuchỉbiếtđổlỗichonhữngnguyênnhânbênngoài,nỗikhổcủachúngtasẽkéodàichẳngbaogiờdứtvàtasẽcảmthấybấtlực.Nếukhôngnhậntráchnhiệmvềcảmxúcvàhànhvicủamình,takhôngthểnàothayđổi.Bướcđầutiên,hãytựhỏi:

•Tạisaomìnhbựctức?•Tạisaomìnhgiậndữ?•Tạisaomìnhđaubuồn?

Rồi sauđóbắtđầu tìmnguyênnhânkhắcphục.Hạnhphúc là kếtquả củaviệcđánhgiábản thânmột cách tích cực.Nếubạnhỏingười khác điều gì khiến họhạnhphúc,bạnsẽnhậnđượcrấtnhiềulờiđápkhácnhau.Thườngthìngườitasẽliệtkênhucầuvậtchất,nhưngthựcrakhôngphảivậy.Hạnhphúcđếntừsựtồntạichứkhôngphảisựchiếmhữu.Người ta có thể cómọi thứ trongđờimàvẫn

khônghạnhphúcvàngượclại.

Hạnhphúcnằmtrongtâmhồn,nócũnggiốngnhưcánhbướmkia.Nếubạnđuổitheo,nósẽbaymất.Nhưngnếubạnđứngyên,nósẽtìmđếnvàđậutrênvaibạn.

10.Khaimởtâmtrí,tìmđếnniềmvui

Sựcayđắnglàdấuhiệuthấtbạitinhthần.Nólàmtêliệtkhảnăngthựchiệnviệctốtcủachúngta.Hãyđặtrachomìnhmộtlốisốngtíchcực.Thànhthậtvớichínhmình.Cạnhtranhvớichínhmình.

Hãy:

•Tìmnhữngđiểmtíchcựctrongmọingườivàtrongmọitìnhhuống.•Sốnglạcquan.•Giữlậptrườngtrướcnhữnglờichỉtrích.•Biếttìmniềmvuitrongnhữngđiềunhỏnhặt.•Đừngquênthăngtrầmlàlẽtấtyếucủacuộcđời.•Tậndụngtốtnhấtmọitìnhhuống.•Giúpngườikémmaymắnhơnmình.•Họccáchchoquamọichuyện,khôngsuynghĩủê.•Thathứchobảnthânvàngườikhác,khôngđểmặccảmtộilỗihoặcsự thùhằnđeobám.11.Đưaranhữngđềxuấttíchcựcvềbảnthân

Tậpthóiquenhìnhthànhnhữngđềxuấttíchcựcvềbảnthân.Nhữngđềxuấtnàysẽgópphầnthayđổihệthốngniềmtincủabạnquasựảnhhưởngcủatiềmthức.Hànhviphảnánhhệthốngniềmtincủamỗingười.Dovậy,đềxuấtvềbảnthâncũngảnhhưởnghànhvithôngquahệthốngniềmtin.Nótrởthànhnhữngdựbáodochínhmìnhthựchiện.Vídụ:

•Tôicóthểxửlýchuyệnđó.•Tôicóthểlàmchuyệnđó.•Tôigiỏitoán.•Tôicótrínhớtốt.

Ưuđiểmcóthểbịbiếnthànhnhượcđiểmbấtcứlúcnào

Bấtkỳưuđiểmnàokhimởrộngmộtcáchquámứcđềucóthểbịbiếnngượctrởlại.Vídụ,kỹnănggiaotiếp làmộtưuđiểmcủangườibánhàng.Nhưngnếunóiquánhiều,quávồnvãđôikhilạikhiếnkháchhàngnghingạivàbỏđi.

Hoặclắngnghecũnglàmộtưuđiểm.Nhưngchỉbiếtimlặnglắngnghethìkhôngđủ,màbêncạnhsựlắngnghecònphảibiếtchiasẻ.

Điểmyếucũngcólúctrởthànhđiểmmạnh

Giậndữlàmộtđiểmyếu,nhưngcũngcókhinó lạichứađựng sứcmạnh to lớn.TrongtiếngAnh,từ“mad”nghĩalà“giậndữ”,nhưngnócũngđồngâmvớitênmộttổchứcviếttắt làMADD(MothersAgainstDrunkDriving, tứcHộinhữngngườimẹchốnglạiviệcláixekhisayrượu).Hiệphộinàyxuấtpháttừsự“nổigiận”củamộtngườiphụnữnọ.

Chịđãmấtđứaconthânyêudomộttàixếsayrượugâytainạn.Cũngtừđó,chịkêugọingườidântrênkhắpnướcMỹđấutranhchốnglạiviệcláixekhisayrượuvàgâyranhữnghậuquảđángtiếc.Cùngvớitổchứccủamìnhvàhàngngànhộiviên,cuốicùngchịcũngđãthànhcôngvớinỗlựckhiếnQuốchộithayđổicácđiềuluật.Nhưvậy,từmộtcảmxúctưởngnhưtiêucựclàsựgiậndữ,ngườiphụnữấyđãbiếnnóthànhviệclàmtíchcựcvàđềxuấtracáchgiảiquyếtvấnđề.

12.Rènluyệntínhkiênnhẫn

Kiênnhẫntạorasựtựtin,quyếtđoánvàquanđiểmsốngđúngđắn.Nhữngđiềuđómanglạithànhcông.-BrianAdams

ỞTrungQuốccógiốngtre,chodùngườitrồngcótướinướcvàbónphântrongbốnnămđầu, nó cũngkhông códấuhiệuphát triển.Nhưng sangđếnnăm thứnăm,câylạităngtrưởngvượtbậc,caothêm24méttrongvòngsáutuần.Vậyloàitreấylớnlêntrongsáutuầnhaynómấttớinămnămmớipháttriển?Nếutrướcđókhôngđượctướinước,bónphânđầyđủthìliệunócóthểsinhtrưởngtốtvàonămthứnămhaykhông?Không.Câytresẽchết.

Bàihọcrấtrõràng:Hãygiữchomìnhsựkiênnhẫn,niềmtinvàonhữngviệclàmmàmìnhthấylàđúngđắndùkếtquảcóthểchưanhìnthấy,nhưngchắcchắnnóvẫn

đangdiễnramộtsựthayđổitốtđẹpnàođó.

Lưu ý:Đừng lẫn lộngiữakiênnhẫn và lười biếng.Thực tế, có nhữngngười lườibiếngnhưnglạichorằngmìnhđangkiênnhẫnchờđợi.

TẦMQUANTRỌNGCỦAKỸNĂNGGIAOTẾXâydựngtínhcáchvuivẻ,hòanhã

Tôisẽtrảtiềnchokhảnăngứngxửvớiconngườicaohơnbấtkỳkhảnăngnàokháctrêntráiđấtnày.

–JohnD.Rockefeller

Hầuhếtcácvấnđềgặpphảitrongkinhdoanhđềuxoayquanhconngười.Khitacócáchứngxửvuivẻ,hòanhã,sựnghiệpcủatasẽthuậnlợihơnrấtnhiều.Kiếnthứcvềconngườiquantrọnghơnkiếnthứcvềsảnphẩm.Người thành công làngườicótínhcáchdễchịuvàthuhút,điềuđókhiếnhọcósứclôicuốnhơnvàdễdàngnhậnđượcsựhợptácthânthiệntừngườikhác.

Tínhcáchthểhiệnrấtrõtrongcáchtađiđứng,nóinăng,ứngxửvớimọingười.Vẻmặt cởimởquan trọnghơnbất kỳ thứgì khác chúng tamang trênngười. Mốiquanhệlâubềnlàmốiquanhệdựatrêntàinăngvànhâncách.Ngườivuivẻmàthiếunhâncáchthìcũnggiốngnhưngườicóngoạihìnhmàthiếulòngtốt.

Hãylịchsựvớitấtcả,nhưngchỉthânthiếtvớivàingười,vàđểsốítđóđượcthửtháchkỹlưỡngrồimớitintưởnghọ.Tìnhbạnchânchínhlàloạicâymọcrất

chậm,vàphảitrảiquanhữngcúsốcnghịchcảnhrồimớicóquyềnđượctônvinhbằngdanhxưngấy.

-GeorgeWashington”

Cuộcđờilàtiếngvangđáptrả

Mộtcậubégiậnmẹđếnmứcchỉmuốnhétlênrằng:“Conghétmẹ,conghétmẹ”,nhưngvìsợbịmẹmắngnêncậuchạyrakhỏinhà.Cậuđivàothunglũngvàhétlớn:“Conghétmẹ,conghétmẹ”.Chợtcótiếngvangdộilại:“Conghétmẹ,conghétmẹ”…Chưabaogiờnghetiếngvangnêncậusợhãi bỏ chạyvềnhàvà chui vàolòngmẹ.Cậukểtrongthunglũngcómộtđứatrẻxấuxacứhétto“Conghétmẹ,conghétmẹ”.Ngườimẹhiểuravàdẫncậutrởlạithunglũngrồibànóilớn:“Mẹthươngcon,mẹthươngcon”.Cậubécũnglênchỗcaovàhétlớn:“Conthươngmẹ,conthươngmẹ”,lậptứctiếngvangdộilạiynhưvậy.

Cuộcsốngcũngnhưthế.Khichođiđiềugì,tasẽnhậnlạichínhđiềuđó.

BenjaminFranklintừngnói:“Khibạnđốitốtvớingườikháccũnglàlúcbạnđangđốixửtốtnhấtvớibảnthânmình”.

Hãyđốixửvớingườikhácmộtcáchtrântrọng trênđườngbạnđi lênvìbạn sẽgặplạihọtrênđườngbạnđixuống.Bạnhãysuynghĩvềcâuchuyệnsauđây,đượctríchtừtácphẩmTheBestof…Bits&Pieces:

Nhiềunămtrướccóhai thanhniênvấtvảtìmcách trang trải chi phí cuộc sốngtrongthờigianhọtheohọctạitrườngĐạihọcStanford.Tiềnbạceohẹp,họnảyraýtưởngthuênghệsĩIgnacyPaderewskibiểudiễnđànpiano.Họsẽlấytiềnbánvétrangtrảihọcphívàtiềntrọ.

Ôngbầucủanghệsĩnổitiếngyêucầuhọphảithanhtoán2.000đô-la.Đólàsốtiềnrấtlớnthờiấy,nhưnghaisinhviênvẫnchấpnhậnvàbắttayvàoquảngcáochochươngtrình.Hếtsứcnỗlực,nhưngcuốicùngsốtiềnhọthuvềchỉđược1.600đô-la.

Saukhichươngtrìnhkếtthúc,haichàngthanhniênbáotinxấuchonghệsĩbiết.Họtraochoôngtoànbộsốtiền1.600đô-la,kèmtheogiấynợ400đô-lavàcamkếtsẽhoàntrảtrongthờigiansớmnhất.Conđườnghọctậpcủahọvìvậykểnhưcũngchấmdứt.

“Cáccậuđừnglàmthế”-Paderewskiđáp.Rồiôngxégiấynợlàmhaimảnh,trảlạihọ số tiền: “Giờ các cậu lấy tiềnnàyđi trang trải hết các khoản chiphí rồimỗingườigiữ10%đểbùvàocôngsứcđãbỏra.Phầncònlạichotôixin”.

Nămthángtrôiqua.Chiếntranhthếgiớithứnhấtnổravàkếtthúc.Paderewski,lúcấyđãlàThủtướngBaLan,đangphảinỗlựctìmcáchcứuđóichohàngngànđồngbàomình.Ngườiduynhấtcó thểgiúpôngchính làngàiHerbertHoover -phụtráchCụcLươngthựcvàCứutrợcủaHoaKỳ.Hooverđãđáplạithỉnhcầucủaôngvàchẳngbaolâusau,hàngngàntấnlươngthựcđượcchuyểnđếnBaLan.

Saukhicứutrợchodân,PaderewskiđíchthânđếngặpHooverđểnóilờicảmơn.

“Chuyệnđóbình thường thôimà, thưangàiPaderewski.” -Hooverđáp. - “Hơnnữa,chắcngàikhôngnhớ,nhưngtôithìnhớrấtrõ.Khi tôicòn làmộtsinhviêntúngquẫn,chínhngàiđãtặngtôimộtnghĩacửcaođẹp”.

Hếtmìnhgiúpđỡngườikháccũnglàtađanggiúpđỡchínhmình.-RalphWaldoEmerson

Mộtsốnhântốngăncảnviệcxâydựngvàduytrìquanhệtíchcực

•Íchkỷ•Thiếulịchsự•Thiếuchuđáo•Hànhvithôlỗ•Khônglàmtròn•Thiếusựchínhtrựctráchnhiệmvàlươngthiện•Chomìnhlàtrungtâm•Thamlam•Kiêungạo•Tựphụ•Tháiđộtiêucực•Tâmđịahẹphòi•Thiếulắngnghe•Thiếusựtintưởng•Thiếulòngtrắcẩn•Khôngkiênnhẫn•Nónggiận•Nétránhkhókhăn•Dễtựái•Khôngnhấtquán•Khôngsẵnlòngchấpnhậnsựthật•Thiếusựquantâmđốivớingườikhác

•Khôngtôntrọngngườikhác•Thiếukỷluật

Hầuhếtchúngtađềucóthểmắcphảimộtvàitrongsốnhữnghạnchếtrên.Mụctiêuđặtraởđâylàcầnphảibiếtđánhgiávàđiềuchỉnhhànhvicủamìnhmộtcáchđúngđắn,hợplý.

SỰKHÁCBIỆTGIỮACÁITÔIVÀLÒNGTỰHÀO

Ràocảnlớnnhấtkhixâydựngquanhệtíchcựclà“cáitôi”.Cáitôiđầuđộcchínhbảnthântavìnólàsựtựhàokhônglànhmạnhdẫnđếntháiđộkiêungạo.Ngượclại,tựhàolànhmạnhlàcảmgiácvuisướngkhiđạtđượcmụcđích,vànóluônđikèmvớisựkhiêmtốn.

Ngườiđề cao cái tôi cho rằngmọi chuyệnđềubắtđầuvàkết thúc xoay quanhmình.Tínhkhíhọcũngcóthểnựccười,chẳnghạnmộtôngchủnọhỏidòxemnhucầutănglươngcủanhânviênởmứcđộnào.Nhânviênđáp:“Rấtcần.TôiđãliêntụccầuChúađượctănglươngđấychứ!”.Ôngchủbảo:“AnhsẽkhôngđượctănglươngvìdámcầuxinChúatrướckhixinvớitôi!”.Ngườiđềcaocáitôithườngnóichuyệnbằnggiọngkẻcảvàcoithườngngườikhác.

SỰKHÁCBIỆTGIỮAÍCHKỶVÀQUANTÂMBẢNTHÂN

Sựíchkỷmangtínhchấttiêucực,nóhủyhoạicácmốiquanhệchânthànhgiữaconngườivớiconngườivìnócăncứvàonhữnggiátrịtiêucựcvàchútrọngđếnnguyêntắcthắng-thua.Trongkhiđó,quantâmbảnthânlạimangtínhtíchcực,nóđemđếnsựthịnhvượng,thanhthảntâmhồn,sứckhỏe,hạnhphúcvàđềcaokếtquảđôibêncùngchiếnthắng.

Đốkị/Ghentị–Tâmtínhcủaloàicua

Ghentịlàmộtconhổ,nóxéxáckhôngchỉconmồimàcảtráitimđangđiêncuồngcủanó.-MichaelBeer

Tâmđịacủaloàicualàgì?Muốnbiết,bạnchỉcầnthảmộtbầycuavàocáihộpmởnắp.Hãyquansátxemchúngcóởnguyêntrongđókhông?Câutrảlờilà:lũcuacó

thểdễdàngbòravàthoátthân,nhưngthựctếchúnglạikhônglàmđượcnhưvậy.Điềunàylàdotâmtínhcủaloài.Ngaykhimộtconbắtđầubòlên,nhữngconkhácliềnlôinóxuống.Cứthế,cảbầyvướngvíu,dắtdíuvàonhau.

Người ghen tị cũnggiống như vậy. Trong cuộc sống, họ chẳng bao giờ tiến lênnhưnglạiluônngăncảnngườikhácthànhcông.Ghentị làtínhcáchthườnggặptrongcuộcsống,nóthểhiệnsựnhậnthứcthấpkémvềbảnthân.

Nênxâydựngtâmhồncởimởhơnlàbỏmặctâmhồntrốngrỗng

Sựkhácbiệtgiữatâmhồnrộngmởvàtâmhồntrốngrỗnglàgì?Tâmhồnrộngmởrấtlinhhoạt,biếtđánhgiá,chấpnhậnhoặcbácbỏýkiếnvàđưaranhữngquanđiểmdựatrêngiátrịnhânphẩm.

Tâmhồn trống rỗng là bãi rác chứađủmọi thứxấu tốt, chỉ biết đón nhậnmàkhôngbiếtnhìnnhận,đánhgiá.

THIẾUKHÁCHQUANTRONGVIỆCĐÁNHGIÁ,NHÌNNHẬN

Chuyệnkể rằng,một nhà thông thái nọđangngồi thiền trước cổng làng thì cóngườikháchphươngxatìmđếnhỏi:“Tôimuốnthoátkhỏilàngquêhiệntại củamình.Ngài thấydânở làngnày thếnào?”.Nhà thông thái đáp lại bằng câuhỏi:“Thếdânởlànganhthìthếnào?”.Ngườikiabảo:“Họtitiện,độcác,thôlỗ”.Ngườithôngtháiđáp:“Ngườilàngnàycũngthếthôi”.Látsau,lạicóngườiđingangquavàcũnghỏimộtcâutươngtự,nhàthôngtháicũnghỏingượclạianh ta: “Dânởlànganhnhưthếnào?”.Ngườikiabảo:“Họrấttửtế,nhãnhặn,lịchsự,tốtbụng”.Nhàthôngtháiđáp:“Ởđâyanhcũngsẽgặpnhữngngườinhưvậy”.

Thậtvậy,cáchnhìnnhậnvềsựvậtcủamỗingườiphụthuộcvàochínhbảnchấtcủahọhơnlàđốitượngđượcnhìnnhận.Thôngthường,hànhvicủangườikhácchínhlàphảnứngđốivớihànhvichúngta.Nếuđộngcơcủatatốt,tasẽcócảmgiácrằngđộngcơcủangườikháccũngtốt.Nếuýđịnhtaxấu,tasẽchorằngýđịnhngườikháccũngxấu.

SỰTINCẬY

Mọiquanhệđềudựatrênsựtincậy.Quanhệgiữangườiquảnlý-nhânviên,chamẹ - con cái, chồng - vợ, học sinh - thầy cô, ngườimua - kẻbán, khách hàng -ngườibánhàng…tấtthảyđềurấtcầncósựtincậylẫnnhau.Chúngtasẽkhôngthểtạodựngđượclòngtinnếubảnthânkhôngphảilàngườichínhtrực.

Nhữngnhântốtạonênsựtincậylà:

•Sẵnsàngthựchiệnlờihứa/camkết•Cósựnhấtquánvàtựtin•Tôntrọngbảnthânvàngườikhác•Côngbằng•Cởimở,sẵnsànglắngnghevàchiasẻquanđiểm•Lờinóiđiđôivớiviệclàm•Cónănglực•Chínhtrực–yếutốmấuchốtđểthuphụclòngtin•Biếtchấpnhậnưukhuyếtđiểmcủanhau•Cónghịlực•Canđảm,dámđốidiệnvớimọikhókhăn

Trongcuộcsống,đôikhisựtincậycònđượctônvinhhơncảtìnhyêu.Thựctế,cónhữngngườitađemlòngyêumếnnhưnglạikhôngthểnàotintưởngtuyệtđốiởhọ.Quanhệgiữaconngườivớiconngườicũnggiốngnhưviệcmởtàikhoảntrongngânhàngvậy.Cànggửinhiều,tàikhoảncànglớn;dovậy,sốtiềnrútracũnglớn.Ngượclại,nếucứrútmàkhônggửithìchỉthuvềsựthấtvọngmàthôi.

Đôikhitacócảmgiácrằngmìnhbịrútquánhiềunhưngtrongthựctếlàdotagửivàochưađủ.

Dướiđâylàmộtsốhậuquảkhimốiquanhệgiữahaibênkhôngđượctốtvàthiếusựtincậy.

•Đôibênthiếusựchiasẻ•Căngthẳng•Tâmtríhẹphòi

•Bựctức•Khôngcótinhthầnđồngđội•Ngờvực•Thiếutínnhiệm•Mâuthuẫn•Nhậnthứcbảnthânthấpkém•Côlập•Năngsuấtkém•Sứckhỏekém•Mấtlòngtin•Giậndữ•Suysụptinhthần•Thànhkiến•Hànhvibấthợptác•Thấtvọng

25BƯỚCXÂYDỰNGNHÂNCÁCHTÍCHCỰCMuốnhọcbay,trướchếtphảihọccáchđứng,đi,chạy…

-FriederichNietzsche

BƯỚC1:NHẬNTRÁCHNHIỆM

Khigánhvácthêmtráchnhiệm,thựcratađangchomìnhcơhộiđượcthăngtiến.Đó cũng là thái độ cho thấy sự chín chắn và trưởng thành ở mỗi con người.Thườngthìngười tahăngháinhậncông trạngvềmìnhnhưng lại chần chừkhiphảichịutráchnhiệmtrướcmộtvấnđềnàođó.Ngườikhôngnhậntráchnhiệmkhôngcónghĩa làđượcmiễn tráchnhiệm.Mục tiêu của chúng ta làpháthuyýthứctráchnhiệmtrướcnhữnggìmìnhlàm.

Chấmdứtthóiquenđổlỗi

Tránhnhữngcâunóicửamiệngnhư:

•Nhữngngườikhácđềulàmvậy•Khôngailàmchuyệnđó•Làdolỗicủabạn,chứkhôngphảidotôi

Lốisốngcó tráchnhiệmcầnđược traudồi từ thời ấu thơ, cầndạy cho trẻbiếtvânglờivàdámnhậnnhữngsaiphạmcủamình,dùrấtnhỏ.

Ngườicóđặcquyềnnhưnglạikhôngdámchịutráchnhiệmvềviệcmìnhlàm,cuốicùngsẽtựđánhmấtsựtínnhiệmcủamọingười.

Tinhthầntráchnhiệmđòihỏihànhđộngcósuynghĩ.Tínhnhỏnhenkhiếnchúngtaphớtlờtráchnhiệmcủamình.

Tráchnhiệmxãhội

Tráchnhiệmxãhộinênlàbổnphậnđạođứccủamọicôngdân.Tráchnhiệmvàtựdođicùngnhau.Biểuhiệncủamộtcôngdântốtlàanhtasẵnsàngnhậnlấytrọngtráchcủamình.

Cáigiácủasựvĩđạilàtráchnhiệm.-WinstonChurchill

Xãhộikhôngbịhủyhoạidohoạtđộngcủakẻbấtlươngmàvìsựlườihoạtđộngcủangườitốt.Quảlànghịchlýkhichorằngmìnhvẫnsốngtốttrongkhithỏahiệpvớisựhủyhoạiấybằngcáchkhônglàmgìchốnglạicáixấu.

Chỉcầnngườitốtkhônghoạtđộng,cáiáctấtsẽsinhsôi.-EdmundBurkeBƯỚC2:THỂHIỆNSỰQUANTÂM

Hãythểhiệnsựquantâm,nhãnhặnvàlịchsự.Ngườibiếtsuynghĩlàngườibiếtquantâmđếnngườikhác.

Cậubévàlykem

Mộtcậubémườituổiđếntiệmkem,ngồixuốngghế,rồihỏingườiphụcvụ:“Mộtlykemgiábaonhiêuvậycô?”.Ngườiphụcvụđáp:“75xu”.Cậubébắtđầuđếmsốđồngxumìnhcótrongtay.Sauđócậulạihỏimộtlykemnhỏbaonhiêutiền.Côphụcvụsốtruộtbảo:“65xu”.Cậubénói:“Vậythìchocháuxinmộtlykemnhỏ”.Cậuănhết kem, trả tiềnvàđứngdậybướcđi.Khiđếndọnbàn, nhặt chiếcđĩatrốnglên,côphụcvụrấtxúcđộng.Phíadướilà10xutiềnboađểlại.

BƯỚC3:TƯDUYCÙNGTHẮNG

Mộtngườivừamớilìađời,ThánhPeterhỏianhmuốnlênthiênđườnghayxuốngđịangục.Ngườinàybènxinđượcđixemcảhairồimớiquyếtđịnh.ThánhPeterđưaanhđếnđịangụctrước.Ởđócócănphònglớnvớichiếcbàndàibàyđầythứcăn.Ngồiquanhbànlànhữnggươngmặtusầu,xanhxao.Trônghọcóvẻđóikhátvàthiếuvắngtiếngcười.Tayhọbịbuộcmộtchiếcnĩavàdaodàihàngthước,họcốgắnglấythứcăntrênbànchovàomiệngnhưngkhôngđược,vìnĩavàdaođềuquádài.

RồiThánhPeterđưaanhđếnthiênđường.Ởđócũngcóchiếcbàndàivớinhiềumón ngon. Ngồi hai bên bàn là những người cũng bị buộc tay vào nĩa và dao.Nhưngởđâyhọcườinóivuivẻ,noấmvàkhỏemạnh.Vớinhữngchiếcnĩavàdaoquádài,họbiếtgắpchonhauăn.Kếtquảlàaiaicũngvuivẻ,nonê,mãnnguyện.

Nhữngngườinàymãnnguyệnvìhọkhôngnghĩchoriêngbảnthânmình;đólàtưduy theo kiểu tất cả cùng thắng. Cuộc sống chúng ta cũng vậy, khi ta phục vụ

kháchhàng,giađình,ôngchủcủamìnhmộtcáchtậntình,chuđáo,tasẽcóthêmnhiềuniềmvui,sựthanhthảnvàtìnhyêuthươngcủamọingười.

BƯỚC4:SUYNGHĨTRƯỚCKHINÓI

Ngườilịchthiệplàngườibiếtchọnlựangôntừcẩnthậntrướckhinói,biếtmìnhnênnóigìvàkhôngnênnóigì.Tàinăngmàthiếuđisựlịchthiệpkhôngphảilúcnàocũngđượctrọngdụng.Lờilẽphảnánhtháiđộsống.Ngôntừcóthểlàmtổnthươngngườikhácvàpháhỏngmốiquanhệ.Vìvậy,hãylựachọnngôntừtrướckhinói.Đólàsựkhácbiệtgiữasựkhônngoanvànguxuẩn.Ngườixưacócâu:“Kẻngốcnóimàkhôngnghĩ;ngườikhônnghĩrồimớinói”.

Nóiranhữnglờicayđắngcóthểgâyranhữngtổnthươngkhôngthểnàobùđắpđược.Cungcáchbốmẹnóichuyệnvớiconcáinhiềukhiảnhhưởngđếnsốphậncủađứatrẻvềsau.

Nhấtngônkýxuất,tứmãnantruy

Ngườinôngdânnọnóixấuhàngxómcủamình.Nhậnralỗi,anhtìmđếnvịchaxứđểxinsựthathứ.Chaxứbảoanhlấymộtcáitúiđựngđầylôngchimvàđemvàorảiởtrungtâmthànhphố.Ngườinôngdânlàmđúngnhưvậy.Sauđóchalạibảoanhđigomsốlôngchimấylại,chovàotúinhưcũ.Anhnôngdâncốgắnghếtsứcnhưngkhôngđượcvìtấtcảlôngchimđãbịgióthổibay.Thấyanhtrởvềvớichiếctúirỗng,vịlinhmụcbảo:“Nhữnglờinóicủaconcũngnhưvậy.Conbuônglờirấtdễdàngnhưngkhôngthểnàothulạichúng.Concầnphảicẩn thận trong lời ăntiếngnóicủamình”.

BƯỚC5:TRÁNHCHỈTRÍCHVÀTHANPHIỀN

Chỉtríchlàkiểuphêbìnhkhôngmangtínhxâydựng.Nócũngtươngtựnhưviệchànhkháchngồiởbăngghếphíasaumàlạilêngiọngchỉcáchláixechotàixếvậy,chỉkhiếnngườicầm lái thêmkhóchịumàchẳng thayđổiđượcđiều gì.Vậy thếnàolàphêbìnhmangtínhtíchcực?

Phêbìnhtíchcựclàkiểuphêbìnhmangtinhthầngiúpđỡhơnlàdèbỉu;đưaragiảiphápkèmvớilờiphêbình.Bêncạnhđó,phêbìnhtíchcực làkiểuphêbình

hướngvàohànhvichứkhôngphảiconngười,bởiphêbình conngười sẽ khiếnlòngtựtrọngcủađốiphươngbịtổnthương.Khiấy,quyềnphêbìnhđicùngvớimongmuốnđượcgiúpđỡ.Khiphêbìnhkhôngđemlạiniềmvui chongườiphêbìnhthìlờiphêbìnhấychấpnhậnđược.Khiphêbìnhtrởthànhthúvui, lúc ấyphảidừnglại.

Mộtsốgợiýgiúplờiphêbìnhmangýnghĩatíchcực:

•Phêbìnhkèmtheotháiđộchỉbảo,giúpđỡ.•Phêbìnhkèmtheosựhiểubiếtvàquantâm.•Cótháiđộgiúpsửasaihơnlàtrừngphạt.•Cầncụthểhóalờiphêbình,khôngnêndùngnhữngcâuchungchung,đạiloạinhư“anh/chịlúcnàocũng…”;“anh/chịkhôngbaogiờ…”.•Nhìnnhậnđúngthựctế.Đừngphêbìnhmộtcáchnóngvội.•Duytrìtháiđộbìnhtĩnhnhưngkiênquyết.•Phêbìnhđểthuyếtphụcchứkhôngphảiđểhămdọa.•Đừngtỏtháiđộmỉamaivìsẽgâyphẫnnộ.•Phêbìnhthíchhợpvớiđốitượng,hoàncảnh.•Nênphêbìnhcánhântrướckhiđưaratậpthể,vìđiềunàygiúphọgiữđượcthểdiệntrướcđámđông.•Chođốitượngcơhộigiảithíchhànhđộngcủahọ.•Giúpđốitượngthấylợiíchkhibiếtkhắcphụclỗilầm.•Chỉrathấtbạikhikhôngsửachữa.•Thayvìnóisuông,hãyđềnghịđốitượngnêuhướngcảithiện,khắcphục.•Chấtvấnhànhđộngchứkhôngphảiýđịnhcủađốitượng.•Phêbìnhthànhquả,khôngphêbìnhngườithựchiện.•Tránhlợidụngphêbìnhđểtrútgiậncánhân.•Phêbìnhcóchừngmực,khôngnênlạmdụng.Khiđốitượngđãnhậnlỗivàxinlỗi,hãyđểhọgiữthểdiệnriêng.•Kếtthúcphêbìnhtíchcựcbằngtháiđộcảmkích.

Đónnhậnphêbình

Dùcólàvĩnhânchăngnữa,vẫncólúcbịphêbình.Lờiphêbìnhcókhiđúng,khisai.Khilàphêbìnhxácđáng,hãyđónnhậnnónhưmộtphảnhồitíchcực.Khilàlờiphêbìnhvôlý,hãyxemđónhưmột“lờikhenđượcngụytrang”.Chỉcókẻnhỏnhenmớicămghétngườichiếnthắng.Khikhôngthànhcôngvàkhôngcógìkhácđểnói,ngườitathườngđemngườihơnmìnhralàmmụctiêu.

Nếumuốnkhôngbaogiờbịphêbình,cáchduynhấtlàkhônglàm,khôngnóihaykhôngthamgiavàobấtcứhoạtđộngnàocả.Vàtấtnhiên,kếtquảbạnnhậnđượcsẽlàconsốkhôngtotướng.

Hainguyênnhânkhiếnngườitaphêbìnhvôlýđólà:

1.Ngudốt2.Ghentị/đốkị

Khôngcókhảnăngđónnhậnphêbìnhmangtínhxâydựnglàdấuhiệunhậnthứcbảnthânkémcỏi.Bạnnênchấpnhậnphêbìnhvớitháiđộnhưsau:

•Đónnhậnvớitinhthầnđúngđắn.Xửlýmộtcáchhòanhãthayvìcáukỉnh.•Đónnhậnvớitháiđộcởimở.Nếulờiphêbìnhcólý,hãychấpnhận,họchỏivàrútkinhnghiệm.•Đừngthủthếđềphòngvìđiềunàysẽkhiếnbạnkhôngbaogiờnhậnđượcnhữnglờiphêbìnhmangtínhxâydựngnữa.Nếuchânthànhđónnhận,bạnsẽthấyhiệuquảtrongmọitrườnghợp.•Cảmơnngườiđãphêbìnhmangtínhxâydựngvìhọcóýtốtvàgiúpmình.

Ngườiđánhgiácaobảnthânlàngườibiếtchấpnhậnlờiphêbìnhtíchcực,từđótìmcáchhoànthiệnchínhmình.Tuynhiên,khôngphảiaicũngcóđượctinhthầnấy.Cónhữngngườithíchnghenhữnglờikhengiảtạohơnlàphảinghenhữnggópýchânthành.

Thanphiền

Mộtsốngườimắcphải bệnh “thanphiền”kinhniên.Trờinóng, họ than làquánóng.Trờilạnh,họlạithanrằngquálạnh.Ngàynàovớihọcũngtồitệcả.Họphàn

nàndùmọichuyệntốtđẹp.Tại saovậy?Vì 50%nhữngngườinàykhôngquantâmngườikháccóvấnđềgìhaykhôngvà50%sốcònlạirấtvuivìngườikhác“cóvấnđề”.Íchlợicủaphànnànlàgì?Khônggìcả.Đơngiảnvìđólàthóiquencủahọ.

Cũngnhưphêbình,nếuđượcthựchiệnmộtcáchtíchcực,thanphiềncũngcóthểrấthữudụng.Lờithanphiềnmangtínhchấtxâydựngsẽ:

(a)Chothấyngườiphànnàncósựquantâm.(b)Manglạichođốitượngbịphànnàncơhộiđượcsửalỗi.

BƯỚC6:MỈMCƯỜIVUIVẺ

Đoạnsauđâyđượctríchtừ“TheBestof…Bits&Pieces”,đúckếtđầyđủgiátrịvàýnghĩacủanụcười:

NỤCƯỜI

Nụcườichẳngmấtgì,nhưnglạimangđếnrấtnhiều.Ngườiđónnhậnđượcgiàulênmàngườichokhôngnghèođi.Diễnratrongtíchtắc,nhưngcóthểđểlạikýứcvĩnhcửu.Không ai giàu đếnmứckhông cầnđếnnụ cười, cũng không ai nghèo tới độkhôngcóđượcnụcười.Nụcườiđưalạihạnhphúctrongmáiấm,nuôidưỡngthiệnchíkinhdoanh,vàlàmậtlệnhcủatìnhbạn.Làchútnghỉngơichokẻmỏimệt,ánhdươngchongườinảnlòng,tianắngchongườibuồnphiền,thuốcgiảiđộctựnhiêntốtnhấtchomọiưuphiền.

Tuyvậy,khôngthểxin,mua,mượn,hayăncắpnụcười,vìnụcườichỉcógiátrịkhiđượctraotặng.

Hômnay,vàingườiquencóthểquámỏimệtkhông thểmỉmcười vớibạn.Hãytặnghọnụcười.Ngườikhôngthểnàomỉmcườivớikẻkhác chính làngười cầnđếnnụcườinhất.

Sựvuivẻxuấtpháttừthiệnchí.Nụcườicóthểchânthànhhoặcgiảtạo.Bíquyếtthànhcôngtrongcuộcsốnglàcónụcườichânthành.Nhíumàycầnnhiềucơmặt

hoạtđộnghơnmỉmcườivàmỉmcườidễhơnnhănmặt.Nụcườicảithiệngiátrịgươngmặt.Chẳngaithíchởgầnkẻhaycáukỉnhcả.Nụcườirấtdễlâyvàlàcáchcảithiệnvẻngoàikhôngtốntiền.Gươngmặttươicườiluônđượcmọingườichàođón.

BƯỚC7:SUYNGHĨTÍCHCỰCVỀHÀNHVICỦANGƯỜIKHÁC

Khithiếuthựctế,theobảnnăngchúngtahaygiảithíchhànhđộngcủangườikhácmột cách tiêu cực. Thậm chí, có những người còn bị “hoang tưởng”, cho rằngngườikhácmuốnđánhbạimình.

Khi bắt đầu bằng những giả định tích cực, ta sẽ có cái nhìn thoáng hơn và cónhữngmốiquanhệtốtđẹphơn.

Vídụ,saunhiềulầnxinnốimáyliênlạcqua tổngđàiđiệnthoại,bạnvẫnkhôngnhậnđượclờiđáp,suynghĩđầutiênđếnvớibạnlà“Họkhôngbậntâmđếnviệcgọilạichomình”hoặc“Họthậtvôtráchnhiệm”…Kiểusuynghĩnàyrấttiêucực.Thayvàokiểusuynghĩấy,bạncóthểđưaranhữnggiảđịnhnhư:

•Họđãcố,nhưngkhôngliênlạcđược.•Họđểlạitinnhắnnhưngbạnkhôngnhậnđược.•Họcóchuyệngấp.•Họkhôngnhậnđượctinnhắncủabạn.

Cóthểcónhiều lýdo.Vìvậy,bạnnênbỏquangờvựcvàbắtđầu lại bằng cáchnhắntinchohọ.

BƯỚC8:BIẾTLẮNGNGHE

Lắngnghecũnglàmộtnghệthuật.Nócóvaitròrấtquantrọngtrongnghệthuậtgiaotiếp.

Hãytựhỏinhữngđiềusau.Bạncảmthấythếnàokhimuốnngườikhácnghemìnhnhưnghọlại:

•Nóinhiềuhơnnghe•Bấtđồngvớilờinóiđầutiêncủabạn

•Liêntụccắtlờibạn•Tỏvẻsốtruộtvàtranhnóivớibạn•Cómặtnhưngkhôngtậptrungvàonộidungbạnnói•Nghevớivẻlơđãng•Đưarakếtluậnchẳngliênquangìđếnđiềubạnđềcập•Hỏivềnhữngvấnđềkhôngliênquan•Bồnchồnvàmấttậptrung•Khônglắngnghehoặckhôngthựcsựchămchú

Tấtcảnhữngđiềunàychothấybạnđanggiaotiếpvớimộtngườikhôngquantâmđếnđiềubạnnói,kémlịchsựvàthiếutôntrọngngườikhác.

Nhữngcụmtừsauđâycódiễntảđúngcảmxúccủabạnkhithấyngườiđốidiệnkhônglắngnghebạnnóikhông?

•Khôngđượcchúý•Bựcmình•Bịcựtuyệt•Ngốcnghếch•Chánnản•Mấtmặt•Thấtvọng•Mấthứng•Bịphớtlờ•Nảnlòng•Thấymìnhbịxemthường

Bâygiờhãyđảongược tình thế:Bạn có cảmgiác thếnàokhimuốnngười kháclắngnghevàhọ:

•khiếnbạnthấydễchịu•chobạnsựchúýtrọnvẹn

•đặtcâuhỏithíchhợp,liênquan•quantâmđếnđềtàicủabạn

Nhữngcụmtừsauđâycómôtảđúngcảmgiáccủabạnkhiđượclắngnghekhông?

•Quantrọng•Đượctrântrọng•Tốtđẹp•Thấyđánggiá•Hàilòng•Đượccổvũ•Vuivẻ•Đượcquantâm•Thỏamãn•CócảmhứngMộtsốràocảnthườnggặpkhilắngnghe:

RàocảnbênngoàiRàocảnbêntrong

Thểchất Bậntâmhayđãngtrí

Tiếngồn Thànhkiến

Sựmệtmỏi Khôngquantâmđếnđềtàihayngườinói

Ngoàira,cóthểcònnhữngràocảntrítuệnhưngônngữ,khảnănglĩnhhội,v.v.

Lắngnghethểhiệnsựquantâm.Đểtruyềncảmhứngchongườinói,bạnphảibiếtlắngnghe.Nókhiếnngườimàbạnđangtròchuyệncảmthấyhọquantrọnghơn.Từđómàcóthêmđộnglực,cảmhứngvàlĩnhhộiýkiếncủabạntốthơn.

Đôitaimởrộnglàdấuhiệuduynhấtđángtincậychobiếttráitimcũngmởrộng.-DavidAugsburger

Đểlàngườibiếtlắngnghe,bạnnên:

•Khuyếnkhíchngườikhácnóichuyện.•Đặtcâuhỏithểhiệnsựquantâm.•Khôngcắtlời.

•Khôngthayđổiđềtài.•Thểhiệnsựhiểubiếtvàtôntrọng.•Tậptrungvàođềtàiđangtròchuyện.•Tránhnhữngđiềugâymấtchúý.•Đồngcảm.•Cởimởtâmhồn.Đừngđểđịnhkiếncảntrởviệclắngnghe.•Tậptrungvàothôngđiệp,khôngphảicáchnói.•Khôngnhậndiệngiaotiếpbằngngônngữnétmặt,ánhmắt…vìchúngcóthểtruyềntảithôngđiệpkhácvớithôngđiệpngônngữ.•Lắngnghecảmxúcchứkhôngchỉngôntừ.

BƯỚC9:NHIỆTTHÀNH

Mọikỳtíchđạtđượcđềuđòihỏilòngnhiệtthành.-RalphWaldoEmerson

Nhiệt tìnhvàthànhcôngsóngđôi,nhưngnhiệt tìnhđi trước.Nhiệt tình truyềncảmhứng cho lòng tự tin, nâng cao nhuệkhí, xây dựng lòng trung thành và lànhântốvôgiá.Nhiệttìnhdễtruyềnsangngườikhác.Tacóthểcảmnhậnsựnhiệtthànhquacáchnóichuyện,điđứnghoặcbắttay.Khôngnhữngthế,đócònlàmộtthóiquentacóthểtậpluyện.

Nhiềuthậpniêntrước,cóngườihỏiCharlesSchwab-ngườikiếmđượchàngtriệuđô-lamỗinămrằngôngđượctrảlươngcaonhưthếcóphảivìkhảnăngsảnxuấtthépngoạihạngkhông.CharlesSchwabđáp:“Tôixemkhảnăngđánhthức lòngnhiệtthànhcủaconngườilàkhảnănglớnnhấttôicóđược.Cáchpháthuytốiđanănglựcởngườikhácchínhlàtrântrọngvàkhuyếnkhíchhọ”.

Hãysốngtrongtừnghoạtđộngnhỏbécủamình,thắplênngọnlửacủasựnhiệttâm.Nướcbiếnthànhhơinhờsựchuyểnđổicủanhiệtđộnhưnghơinướclạicóthể làm cho những cỗmáy lớnnhất thế giới chuyển động. Sự kỳ diệu ấy cũnggiốngnhưsựkỳdiệucủalòngnhiệtthành.

BƯỚC10:CƯXỬVỚISỰTRÂNTRỌNGVÀCHÂNTHÀNH

Nhà tâm lýhọcWilliam James từngnói: “Một trongnhững khao khát sâu thẳm

nhấtcủaconngườilàkhaokhátđượctrântrọng.Cảmgiáckhôngđượccầnđếnkhiếnconngườibịtổnthương”.

Trang sứcđắt tiền không phải là quà tặng thật sự. Nhiều khi tamua quà tặngngườikhácchỉlàđểbùđắpviệcmìnhkhôngdànhnhiều thời gianbênhọ.Quàtặngthậtsựlàkhibạnchođimộtphầncủachínhmình.

Sựtrântrọnglàmộttrongnhữngquàtặngvĩđạinhấttacóthểtặngngườikhác.Nótạochođốiphươngcảmgiácmìnhquantrọng.

Đâykhôngchỉlàmột trongnhữngkhaokhát lớnnhấtởhầuhếtmọingười,màcònlàmộtnguồnđộnglựctolớn.

Điềuđángsợtrongcuộcsốngkhôngphảiởnhữngcănbệnhkhóchữanhưbệnhphong,bệnhlao,màlàởcảmgiácmìnhkhôngđượccầnđến.-MẹTeresa

Sựtrântrọngmanglạiýnghĩatolớnkhicóđủnhữngyếutốsau:

1.Thểhiệnsựtrântrọngmộtcáchcụthể.Chẳnghạn,thayvìkhenngợichungchung:“Anhlàmviệckhátốt!”,bạnhãyđưaramộtlờikhenngợicụthể,như:“Cáchanhxửsựvớivịkháchkhó tính ấy rất tuyệt!”.Quađó, ngườinghe sẽbiếtmìnhđượcđánhgiácaovìđiềugì.2.Bàytỏsựcảmkích,trântrọngvớiaiđóngaykhithấymộtnghĩacửhoặcmộthànhđộngđángkhenngợicủahọ.3.Sựtrântrọngphảiđếntừtráitim.Lờilẽdiễntảsựtrântrọngphảichânthật.4.Đừngnốitiếplờikhenvớitừ“nhưng”,bởiđiềuđósẽhạnchếgiátrịcủasựtrântrọng.Hãydùngtừ“và”,“ngoàira”hoặcmộtcụmtừnốinàođóthểhiệnsựtrântrọng.Thayvìbảo:“Tôitrântrọngnỗlựccủabạnnhưng…”,bạnnênnói:“Tôitrântrọngnỗlựccủabạnvàxinbạnvuilòng…”.5.Saukhibàytỏlòngcảmkích,việcchờđợilờiđáphaysựcôngnhậnkhôngphảilàchuyệnquantrọng.Cóngườimuốnđượcnghelờikhenđáplại,nhưngđókhôngphảilàmụcđíchchínhđángcủasựtrântrọng.

Nếuđượcsựcảmkíchcủaaiđó,bạnnênđónnhậnmộtcáchtaonhãvớilờinói“cảmơn”.Ngượclại,bạncũngđừngbỏlỡcơhộithểhiệnsựcảmkíchvớingười

khác,vìđiềuđóvunđắpthêmgiátrịbảnthâncủahọ,đồngthờinângcaonhậnthứcvềbảnthântrongbạn.

Sựkhácbiệtgiữacảmkíchvànịnhhót

Nétkhácbiệtấylàsựthànhtâm.Mộtcáiđếntừtráitim,cáikiađếntừmiệnglưỡi.Cảmkíchchứasựthànhtâmcònnịnhhótcóđộngcơbímật.Đừngnịnhbợhayđểkẻnịnhhótdốigạt.

Ngạnngữcócâu:Lờinịnhhótlàthứcăncủakẻngudốt.Nhưngđôikhinhữngngườithôngminhcũnghạmìnhhưởngmộtchút.-JonathanSwift

Sựtrântrọnggiảtạogiốngnhưảoảnhtrongsamạc.Càngđếngần,bạn sẽ càngthêmthấtvọng.

BƯỚC11:KHIPHẠMLỖI,HÃYNHẬNLỖIVÀĐITIẾP

“Khitôisai,hãygiúptôithayđổi;khitôiđúng,hãygiúptôihòahợp”.Đâylàmộttriếtlýsốngđángđểmỗichúngtahọctập.

Cóngườisốngvàhọchỏitrongkhicóngườisốngnhưngkhôngbaogiờchịuhọc.Mắclỗithìphảirútkinhnghiệm.Sailầmlớnnhấtcủaconngườilàđểlặplạichínhsailầmđó.Đừngđổlỗivàbiệnbạch.Cũngđừngdaydứtmãivìmộtlỗi lầm.Khithấymìnhcó lỗi,hãynhậntráchnhiệmvàxin lỗi.Nhậnlỗi sẽ khiếnngười kháckhôngcònlýdothanphiềnhaychỉtríchbạnnữa.

BƯỚC12:TRANHLUẬNCHỨĐỪNGTRANHCÃI

Khôngbaogiờcóchiếnthắngkhitranhcãi.Dùthắnghaythua,bạnđềumất.Nếubạnchiếnthắngtrongmộtlầncãinhaunhưngmấtviệclàm,kháchhàng,bạnbèhayhônnhântốtđẹp,đólàchiếnthắnggì?Chẳngphảilàchiếnthắngrỗngtuếchđósao?

Tranhcãixuấtpháttừcáitôingạomạnvàbảothủ.Việctranhcãicũnggiốngnhưđánhtrậnmàcầmchắcthấtbại.Cóthắngđinữa,cáigiángườitaphảitrảđôikhilạilớnhơntrịgiáchiếnthắng.Trậnchiếncảmxúcluônđọnglạiácýdưâmchodùbạnchiếnthắng.

Khitranhcãi,haibênđềucốdùnglờinóiápđảođốiphương.Tranhcãikhônggìkháchơnlàtrậnchiếncủanhữngcáitôivàkếtquảlàđôibênthinhaulahét.Chỉcókẻngốcvàngườichomìnhbiếthếtmọiđiềumớicãitayđôivớinhau!

Cóđángtranhcãikhông?

Vídụ:Trongmộtbữatiệcxãgiao, sauvài chầurượu,mộtngười lên giọngháchdịchrằng:“Hànghóaxuấtkhẩunămnayđạt50tỉđô-la”.Nhưngtìnhcờ,bạnbiếtrằngconsốthựctếkhôngphảinhưvậy,màchỉlà45tỉthôi.Thôngtinnàybạnđọcđượctrênbáosángnayvàhiệnthờibạnvẫncònlưulại.Vậybạncónênđưarađểtranhcãilạivớingườikiakhông?

Lúcnày,bạncónhiềulựachọnnhư:

1.Đưarathôngtinmìnhnhậnđượcvàbắtđầutranhcãi.2.Chạyđilấythôngtinđóđểchứngminhđốiphươngsai.3.Thảoluậnnhưngkhôngtranhcãi.4.Tránhnéđềtàinày.

Chọnlựađúnglàchọnlựasố3và4.

Nếumuốnđạtđượcnhữngđiềuvĩđại,bạncầnphảichínchắn.Chínchắnnghĩalàkhôngbịvướngvàonhữngđiềuchẳngmấyquantrọngvàtranhcãinhỏnhặt.

Sựkhácbiệtgiữatranhcãivàthảoluận

•Tranhcãitạora“sứcnóng”;thảoluậnđemlại“ánhsáng”.•Tranhcãixuấtpháttừcáitôi,từtâmđịahẹphòi;trongkhithảoluậnđếntừtâmtrícởimở.•Tranhcãilàsựtraođổingudốt,thảoluậnlàsựtraođổitrithức.•Tranhcãithểhiệnsựhiếuthắng,thảoluậnthểtinhthầnhọchỏi.•Tranh cãi cố chứngminhai đúng, thảo luận tập trung chứngminhđiều gìđúng.

Khôngđángtranhluậnvớingườicóđầuócđịnhkiến;bởitakhôngthểđưalýluậnvàođầuhọnêncũngkhólòngđưanhữngđịnhkiếnởtrongấyra.Đầuóchẹphòi,bảothủthườngdẫnđếnnhữngtranhcãivôích.

Khithảoluận,hãyđểđốiphươngnêuhếtquanđiểmcủahọ,khôngcắtlời.Đừngcố chứngminh đối phương saiởmọiđiểm. Đừng bao giờ để họ lôi bạn xuốngngangtầmvớihọ.Hãyđốixửvớihọnhãnhặnvàtôntrọng;điềuđósẽkhiếnhọphảibốirối.

Chodùnguyênnhânlàgìđinữa,cáchtốtnhấtđểgiảmcăngthẳngkhithảoluậnlà:

1.Kiênnhẫnlắngnghe.2.Khôngănmiếngtrảmiếng.3.Đừngchờđợilờixinlỗivìmộtsốngườirấtkhómởmiệngxin lỗi dù rằngmìnhsai.4.Đừngchuyệnbéxérato.

Thảoluậnđòihỏikhôngchỉhợptình,hợplý,đúnglúc,đúngchỗmàcònbiếtgiữlạinhữngđiềukhôngnhấtthiếtphảinói.

Nêndạychocontrẻcáchănnóingaythẳngnhưngkhôngđược“trảtreo”.Người

lớnnênhọcnghệthuậtđốithoạibấtđồngnhưngkhôngtỏvẻkhóchịu.

Cáchxửlýtranhcãisẽchothấymộtngườiđượcnuôidưỡngvàgiáodụcnhưthếnào.

Cácbướckhởiđầuthảoluận

1.Cótháiđộcởimở.2.Khôngđểbịlôikéovàotranhcãi.3.Khôngngắtlời.4.Lắngnghequanđiểmđốiphươngtrướckhiđưaraquanđiểmcủamình.5.Đặtcâuhỏilàmvấnđềrõràng,đồngthờikhiếnđốiphươngsuynghĩ.6.Khôngcườngđiệu.7.Thuyếtphụcnhiệttình,nhưngkhôngépbuộc.8.Tỏthiệnchílắngnghe.9.Linhhoạttrongnhữngchitiếtnhỏnhặtnhưnggiữvữngnguyêntắc.10.Khôngđểchuyệnnhỏảnhhưởngđếnuytíncánhân.11.Đểđốithủcóthếrútluilịchsựmàkhônglàmtổnthươnglòngtựtrọngcủahọ.12.Dùnglờilẽnhẹnhàngmàđanhthépcònhơnlàănnóithôbạonhưngđuốilý.

Bắtkẻngudốtchịuthấtbạikhitranhcãi làđiềurấtkhó.Lờilẽhùnghồnnhưngchuacaychỉthểhiệnnguyênnhântranhcãikhônghợplýmàthôi.

Khitranhluận,cóthểsửdụngnhữngcâunóinhưsau:

•Tôithấydườngnhư…•Tôicóthểbịnhầm…

Mộtcáchkhácđểxoadịutranhluậnlàthểhiệnsựquantâmvàđặtnhữngcâuhỏinhư:

•Tạisaoanhcócảmgiácnhưvậy?•Anhcóthểgiảithíchmộtchútđượckhông?

•Anhcóthểnêucụthểhơnđượckhông?

Nếukhôngcócáchnàohiệuquả,bạncóthểđồngývớiđốiphươngmộtcáchlịchsự,nhãnhặn,sauđómớibàytỏsựbấtđồngcủamình.

BƯỚC13:KHÔNGNGỒILÊĐÔIMÁCH

Hãynhớ,ngườibuônchuyệnvớibạncũngsẽbuônchuyệnvềbạn.

Ngồilêđôimáchvànóidốirấtgầnnhau.Kẻngồilêđôimáchnghevộivàngnhưnglạikểrấtthongthả.Họquantâmđếnnộidungmìnhnghe lỏmhơn lànhữnggìtrựctiếpngheđược.

Cócâunóirấthayrằng:“Ngườinhỏnhặtnóivềngườikhác,ngườitầmthườngnóivềsựviệc,cònngườivĩđạinóivềýtưởng”.

Ngồi lêđôimáchcóthểdẫnđếnsựbôinhọthanhdanhngười khác.Người lắngnghekẻngồilêđôimáchcũngcólỗinhưngườingồilêđôimáchvậy.

Ngườingồilêđôimáchthườnghaybịvạlâydochínhmiệnglưỡicủamình.Hậuquảcủaviệcngồilêđôimáchcóthểlàmmờtiếngtăm,suyyếuchínhquyền,hủyhoại hônnhân, phá hỏng sựnghiệp, ảnhhưởngđến timmạch và dẫnđến tìnhtrạngmấtngủtriềnmiên.Nếucólúcthấymìnhrơivàotrườnghợpnày,bạnhãytựhỏi:

•Đócóphảilàsựthậtkhông?•Nhưvậycótốtvàtửtếvớingườikháckhông?•Điềuđócócầnthiếtkhông?•Cóphảimìnhđangđồnthổikhông?•Mìnhcónóivềngườikhácmộtcáchtíchcựckhông?•Mìnhcóthíchvàkhuyếnkhíchngườikhácngồilêđôimáchkhông?•Cuộcnóichuyệncủamìnhcóbắtđầubằngcụmtừ“Đừngnóivớiaibiếtnhé”không?•Mìnhcóthểgiữbímậtcâuchuyệnđượckhông?

BƯỚC14:BIẾNLỜIHỨACỦAMÌNHTHÀNHSỰCAMKẾT

Sựkhácbiệtgiữalờihứavàcamkếtlàgì?Lờihứalàsựphátbiểuýđịnh.Camkếtlàgiữlờihứatrongbấtcứhoàncảnhnào.Camkếtxuấtpháttừtưcáchvàđemlạiniềmtinnơingườikhác.

Bạnhãytưởngtượngthếgiớisẽnhưthếnàonếungườitakhônggiữđúng camkết?Chuyệngìsẽxảyratrongmốiquanhệgiữa:

•Vợvàchồng•Lãnhđạovànhânviên•Chamẹvàconcái•Họcsinhvàgiáoviên•Ngườimuavàngườibán

Thiếusựcamkết,cácmốiquanhệsẽtrởnênlỏnglẻo,hờihợtvàchỉlàvấnđềtiệnlợi,tạmthời.Khôngcóthànhquảbềnvữngnàođượctạoramàkhôngdựatrênsựcamkết.

Sựcamkếthàmý:“Tôilànhântốtrôngcậyđượctrongtươnglaibấpbênh”.

Nhiều người nhầm lẫn cam kết với ràng buộc. Không như ràng buộc, cam kếtkhôngtướcmấttựdomàthựctếmanglạinhiềutựdohơnvìtạochotacảmgiácantoàn.

Sựcamkếtquantrọngnhấtcủaconngườilàcamkếttuântheonhữnggiátrịcủamình.Đólàlýdotạisaoconngườirấtcầnphảicóhệthốnggiátrịtốtđẹp.Vídụ,nếutôicamkếtủnghộmộtnhàlãnhđạonhưngvềsaungườiấybuônmatúy,tôicónêntiếptụcgiữcamkếtcủamìnhnữakhông?Chắcchắnlàkhôngrồi.

Sự camkết giúp cácmốiquanhệ thêmbềnvững, đồng thời gópphần thểhiệnnhâncáchmỗiconngười.

BƯỚC15:HÃYTỎLÒNGBIẾTƠNNHƯNGĐỪNGMONGĐỢIĐƯỢCTRẢƠN

Lòngbiếtơn lànhân tố gópphần cải thiệnnhân cáchvà xâydựng tư cách conngười.Hìnhthànhtừsựkhiêmtốn,biếtơnlàsựtriânđốivớingườikhác,được

thểhiệnquatháiđộvàhànhvicủatađốivớihọ.Biếtơnkhôngcónghĩalàđáptrảhànhđộngtốt;cũngkhôngphảilàchovànhận.Khôngthểnào“trảlại”lòngtốt,sựhiểubiếtvàkiênnhẫn.Vậybiếtơnnghĩalàgì?Đólànghệthuậthợptácvàhiểubiết.Lòngbiếtơnphảichânthành.Lờicảmơngiảndịcóthểrấtlịchthiệp.Lòngbiếtơnlàmộttrongcácphẩmchấttốtđẹpnhấthìnhthànhnhâncáchconngười.

Cái tôi thườngcảntrởsựthểhiện lòngbiếtơn.Nhiềukhi chúng taquên tri ânnhữngngườigầngũimình,nhưvợ(chồng),họhàng,bạnbè.

Tháiđộlịchthiệpthayđổicáinhìncủachúngtavềcuộcsống.Vớilòngbiếtơnvàsựkhiêmtốn,hànhđộnghợptình,hợplýsẽnảysinhrấttựnhiên.

Nênpháthuytinhthầntriântrongcuộcsống.Đôikhiđóchỉlàthểhiệnmộtcáchđơngiảnnhữngđiềutốtđẹpnhưnụ cười, lời cảmơn, hay cử chỉ cảmkíchđếnnhữngngườixungquanh.

BƯỚC16:HÃYLÀNGƯỜIĐÁNGTINCẬY

Cónănglựclàđiềuquantrọngtrongcuộcsống,nhưngphẩmchấtđángtincậycònquantrọnghơn.Nếubạncóngườiquengiỏi làmmọiviệcnhưnglạikhôngđángtin,bạncódámhợptácvớihọkhông?

Tôibiếtanhsẽđến

Haingườibạnthântừnhỏ,cùnghọcchungtrườngphổthông,rồiđạihọcvàthậmchícùngvàoquânngũ.Chiếntranhnổravàhọchiếnđấucùngđơnvị.Mộtđêmhọbịphụckích.Đạnbaytứphía,từbóngtốimộtgiọngnóivẳnglại:“Harry, làmơnđếngiúptớvới!”.Ngaylậptức,HarrynhậnrađólàgiọngBill-ngườibạnấuthơcủamình.Anhxinphépchỉhuychoanhđượcđi.Vịchỉhuyphảnđối:“Không,tôikhôngthểđểanhđiđược,tôiđãthiếungườirồivàtôikhôngthểđểmấtthêmngườinữa.Hơnnữa,nghegiọngBillnóithìchắcanhấycũngkhôngquakhỏiđâu”.Harrylặnglẽkhôngnóigì.Giọngnóiấylạivẳngđến:“Harry,xinhãyđếngiúptớ!”.Khôngthểimlặnglàmngơ,Harrycươngquyếtnóivớivịchỉhuy:“Thưatrungúy,đâylàbạnthuởnhỏcủatôi.Tôiphảiđigiúpcậuấy”.Trungúymiễncưỡngđểanhđi.HarrybòtrongbóngtốivàđưaBillxuốnghàotránhđạn.MọingườithấyBillđã

chết.LúcấyviêntrungúyrấtgiậnvàtráchHarry:“Chẳngphảitôiđãnóianhtakhôngquakhỏihaysao?Anhtachếtrồi,cònanhlẽracóthểbịtrúngđạnvàtôithìmấtthêmlínhđấy.Anhđãviphạmquânlệnh”.Harryđáp:“Thưatrungúy,tôiđãlàmđúngđấyạ.KhitôiđếnchỗBill,anhấyvẫncònsốngvàlờicuốicùngcủaanhấylà:Harry,tôibiếtanhsẽđến”.

BƯỚC17:ĐỪNGNUÔIDƯỠNGLÒNGTHÙHẬN

Đừngbaogiờlàmngười “gomrác tinh thần”.Khi từchối tha thứ,nghĩa là tađãkhóalạicánhcửamàcóthểmộtngàynàođótasẽmuốnmởra.Nuôithùhậnvàcấtgiữphẫnuấttronglòng,chínhtasẽlàngườiđaukhổtrướctiên.

JimvàJerrytừnglàbạnthânthờithơấunhưngvìlýdonàođó,quanhệgiữahọđổvỡ.Cảhaiđãkhôngnóichuyệnvớinhausuốt25nămqua.Khilâmtrọngbệnh,Jerrykhôngmuốnbướcvàocõivĩnhhằngvớitráitimnặngtrĩu.VìthếanhgọichoJimvànóirằng:“Mìnhhãythathứchonhauvàđểquákhứtrôiquanhé”.Jimnghĩđólàmộtcơhộituyệtvờiđểanhnốilạisợidâytìnhbạnxưa.VìthếanhtìmđếnbệnhviệnđểthămJerry.

Haingườingồibênnhaurấtlâu,cùnghồitưởng25nămquavàgiảiquyếtnhữngxungđộtđôibên.KhiJimsắpravề,độtnhiênJerrycấttiếngnóilớn:“Jim,nếutôikhôngchết,hãynhớkhôngcóchuyệnthathứnàyđâunhé!”.

Cuộcđờiquángắnngủi,tạisaophảiđểthùhậnđeobámmãitronglòng?

BƯỚC18:CHÂNTHẬT,CHÍNHTRỰCVÀTHÀNHTÂM

Chânthậtnghĩalàtronglòngnhưthếnàothìbàytỏrangoàiđúngnhưthế.Đâychínhlàmộttrongnhữngcơsởvữngchắcđểxâydựngcácmốiquanhệbềnvững.

Tínhchânthậtnuôidưỡnglòngtin,sựcởimởvàthẳngthắn,thểhiệntháiđộtrântrọngbảnthânvàngườikhác.Lờinóidốicóthểđạthiệuquảtứckhắcnhưngsựtincậymớicótácdụnglâudài.

Cóđángđánhđổisựchínhtrựccủabảnthânđểđiđườngtắtđếnthànhcônghaykhông?Ngườitacóthểgiandốiđểđoạtcúpnhưngsauđó,họchẳngbaogiờthấy

vuivẻhaytựhàovềđiềuđó.Quantrọnghơncảviệcđoạtcúpchiếnthắngchínhlàlàmmộtconngườichânchính.

Mộtlạngbơ

Ngườinôngdânnọbánbơchothợbánhmì,mỗilầnmộtlạng, cứvậy suốtmộtthờigiandài.Mộthômngườithợbánhmìquyếtđịnhcânsốbơxemđủhaythiếu,vàanhpháthiệnrằngkhôngđủ.Anhtứcgiậnvàkiệnngườinôngdânratòa.Quantòahỏingườinôngdânrằnganhcânsốbơđembánnhưthếnào.Ngườinôngdânđáp:“Thưangài,tôivốnkhôngbiếtcáchđolườngchínhxác,nhưngthậtsựtôicócânmà”.Quantòahỏi:“Vậythìanhcânbơnhưthếnào?”.Ngườinôngdânđáp:“Thưangài,trướckhianhthợbánhmìbắtđầumuabơnhàtôi,tôitừngthườngxuyênmuaổbánhmìmộtcânởchỗanhấy.Mỗingàykhianhấymangbánhmìđến,tôiđểbánhlêncânvàđưachoanhsốcântươngtựnhưngtínhbằngbơ.Nếucóngườibịkhiểntrách,đóphảilàanhthợbánhmìchứạ!”.

Trongcuộcsống,taluônnhậnlạinhữnggìmìnhđãchođi.

Mỗi khi làmmột việc gì đó, hãy tựhỏi:Mình cómang lại giá trị bằng với đồnglươnghaysốtiềnmìnhhyvọngkiếmđượchaykhông?

Hãylàmngườilươngthiện,khiấytacóthểchắcchắnrằngcuộcsốngđãbớtđimộttênvôlại.-ThomasCarlyle

Nhữnglờinóimậpmờ

Mộtthủythủnọđitàuđượcbanăm.Mộtđêmanhsayrượu.Đâylàlầnđầutiênxảyrachuyệnnhưvậy.Thuyềntrưởngghivàonhậtkýhànghải:“Tốinay thủythủAsayrượu”.Anhthủythủnàyđọcđược,vàbiếtlờiphêấysẽảnhhưởngđếnsựnghiệpcủamình,nênđếngặpthuyềntrưởng,xinlỗirồiđềnghịthuyềntrưởngghi thêmvào làchuyệnnàyxảyralầnđầu tiên trongsuốtbanămqua.Thuyềntrưởngtừchốivànói:“Nộidungtôiđãghitrongnhậtkýhànghảimớilàsựthật”.

Hômsauđếnlượtanhthủythủghinhậtkýhànghải.Anhviết:“Thuyềntrưởngtốinaytỉnhtáo”.Thuyềntrưởngđọcrồibảoanhthayđổinộidunghoặcthêmvàolờigiảithíchvìcâuấyngụýthuyềntrưởngluônsayrượuvàonhữngtốikhác.Thủythủcũngđáplạithuyềntrưởngrằngnhữnggìanhghitrongnhậtkýhảitrìnhlàsự

thực.

Cảhailờiphátbiểuđềuđúngnhưngchúng lạitruyềntải những thôngđiệp gâyhiểulầm.

Sựphóngđại

Sựphóngđạithườngdẫnđếnhậuquả:

1.Saisựthậtvàkhiếntamấtsựtínnhiệm.2.Nhưcơnnghiện,phóngđạitrởthànhthóiquenkhiếnngườitalúcnàocũngphảithêmthắtvàosựthật.Chânthành

Chân thành nằm trong ý định và rất khó chứng minh. Nhưng với người chânthànhgiúpđỡngườikhác,họthườngdễđạtđượcthànhcông.

Sựvờvĩnh

Hỏingườibạnđanggặpkhókhăn: “Cóviệcgìkhông,đểtôigiúpanh?” sẽ khiếnngườiấythêmbựcmìnhvìđóchỉlàcâunóicửamiệngchứkhôngphảithiệnchí.Nếuthựcsựmuốngiúp,hãynghĩđếnchuyệnthiếtthựccầnlàmrồibắttaythựchiện.

Nhiềungườiravẻthànhthậtchỉvì íchkỷhơn làdobản tính chân thực, họhyvọngkhinàođómìnhcóquyềnnhậnlạisựgiúpđỡ.

Lưuý:ngườichânthànhkhôngphảilúcnàocũngcóđầuócsuyxéttốt.Cóthểhọchânthành,nhưnglạisailầm.

BƯỚC19:KHIÊMTỐN

Tựtinmàkhôngkhiêmtốnsẽtrởthànhkiêungạo.Khiêmtốnlànềntảngcủamọiđứchạnh. Nó không có nghĩa là tựhạ thấpmình, khiến bản thân trở nên tầmthường,mà là có ý thứcvà thái độđúngmực trongviệcđánhgiábản thân. Sựkhiêmtốnchânthànhthuhútngườikhác,ngượclại,khiêmtốngiả tạo sẽđánhmấtdầncácmốiquanhệ.

Nhiềunămtrước,mộtkịsĩtìnhcờgặptoánlínhđangcốgắngdichuyểnkhúcgỗ

nặng.Trongkhi toán línhnàyhìhụcvất vả thì viênhạ sĩ chỉ đứng chốngnạnhnhìn.Thấyvậy,kịsĩhỏingườikiatạisaokhônggiúphọ.Ngườiấyđáp:“Làhạsĩ,tôichỉralệnhmàthôi”.Kịsĩxuốngngựa, đến chỗnhữngngười línhvà giúphọnângkhúcgỗlên.Nhờsựgiúpđỡcủaôngmànhómlínhdidờiđượckhúcgỗ.Kịsĩlặnglẽlênyênngựađếnbênviênhạsĩ,bảo:“Lầnsaukhilínhanhcầngiúpđỡ,hãygọiTổngtưlệnhđếnnhé!”.Rồiôngbỏđi.Mãisaunày,viênhạsĩvàtoánlínhmớibiếtđượcđóchínhlàGeorgeWashington-Tổngtưlệnh trongcuộcchiến giànhđộclậpcủanướcMỹ,saulàTổngthốngthứnhấtcủaHoaKỳ.

Quảvậy,thànhcôngvàsựkhiêmtốnluônđisóngđôi.Giảndịvàkhiêmtốnlàhaichuẩnmựccủasựvĩđại.

BƯỚC20:HIỂUBIẾTVÀQUANTÂM

Trongđốinhânxửthế,chúngtakhótránhkhỏinhữngsơsuất.Đôilúc,tavôtìnhtrướcnhucầucủangườikhác,nhấtlànhữngngườithânthiếtvớimình.Đâylàlýdodẫnđếnnhữngthấtvọngkhôngđángcó.Giảiphápgiúpxửlýthấtvọnglàlàmngườihiểubiết.

Quanhệkhônghìnhthànhbởisựhoànhảomàhìnhthànhtrênnềntảngcủasựhiểubiết.Tháiđộquantâmtạonênthiệnchí,vàthiệnchíchínhlàchiếcthẻbảohiểmtốtnhấttacóchotươnglai.

Cóngườidùngtiềnbạcthaythếtháiđộquantâmvàhiểubiết.Nhưnglàmngườihiểubiếtquantrọnghơncónhiềutiềnbạcvìcáchtốtnhấtđểđượcngười kháccảmthônglàbiếtcảmthông.Nềntảnggiaotiếpthựcralàhiểubiếtlẫnnhau.

Rộnglượng

Rộnglượnglàdấuhiệucảmxúccủangườiđãtrưởngthành.Ngườirộnglượngcósuynghĩvàbiếtcưxửtốtđẹpdù cókhi không cầnphảinhưvậy.Họđược trảinghiệmsựphongphúcủacuộcđờimàngườiíchkỷchẳngbaogiờcóđược.

Nêngiữýtứvàchuđáo,vìsựíchkỷsẽcóhìnhphạtriêngcủanó.Nênnhạybénvớicảmxúccủangườikhác.

Tếnhị

Tếnhịlàđiềucầncótrongmọimốiquanhệứngxử,giaotiếp.Tếnhịlàkhảnăngđưarasuynghĩ,quanđiểmcủamìnhmàkhônglàmngườikháccảmthấyxalạ.

Tốtbụng

Đồngtiềnmuađượcchúchóđẹpnhưngchỉlòngtốtmớikhiếnnóvẫyđuôi.Thểhiệnlòngtốtchẳngbaogiờlàquásớmhoặcquámuộncả.

Lòngtốtlàngônngữmàngườiđiếccũngngheđượcvàngườimùcũngnhìnthấy.Hãyđốixửtốtvớibạnbèkhihọcònsốnghơnlàđặthoalênmộhọtrongtanglễ.

Hànhđộng tử tếmang lại cảm giác tốtđẹp với người thực hiện lẫn người đónnhận.Nóilờitửtếchẳngbaogiờlàmđaulưỡicả.

BƯỚC21:NHÃNHẶNTRONGCUỘCSỐNGHÀNGNGÀY

Nhãnhặnlàtỏralễđộ,lịchsự,cóýthứctôntrọngngườikhác.Ngườinhãnhặncóthểkhôngsắcsảolắmtrongcácmốiquanhệ,nhưnghọtiếnxahơnsovớinhữngngườisắcsảomàthiếunhãnhặn.

Bạncóbaogiờbịvoicắnchưa?Câutrảlờiđươngnhiênlàchưa.Bạncóbaogiờbịmuỗiđốtchưa?Hầuhếtchúngtađềuđãbịnhưvậy.Đó lànhữngkhó chịunhỏnhặt thử thách lòng kiên nhẫn của bạn. Sự nhã nhặn như những món quà dễthương,giúpxoadịunhữngkhóchịuđó.

Hơncảtríthôngminh,nhữngcửchỉlịchthiệpđơngiảnsẽgiúpbạntiếnxa.Sựnhãnhặnlàyếutốthểhiệnhànhviđạođức.

Khôngaiquávĩđại hoặcbận rộnđếnmứckhông thểbày tỏ sựnhãnhặn.Nhãnhặnđơngiảnnhưnhườngghếchongườigiàhoặctàntật,nởmộtnụcườiấmáp,haynóilời“xinlỗi”,“cảmơn”…Nhãnhặnlàsựđầutưnhỏnhưngthànhquả lạilớnvàtăngcườngsựnhậnthứcbảnthânởnhữngngườibạntiếpxúc.Đểcósựnhãnhặn,bạncầnbiếtkhiêmtốn.Đôikhichínhsựkhóchịulạilàmgiảmđinhữngnéttínhcáchtíchcựctrongbạn.

Ngườithôlỗ,thiếunhãnhặncóthểđạtkếtquảtrướcmắt,nhưngvềlâudài,họsẽkhông được yêumến. Nên dạy cho trẻ cư xử nhã nhặn từ nhỏ để khi trưởng

thành,chúngsẽlànhữngconngườichuđáovàchínchắn.

Nênnhớ,cửchỉnhãnhặnsẽđượcđềnđáp tương tự.Vì thế, hãy thườngxuyênpháthuynétphongcáchnày.

Lịchsựlàtiêuchuẩncủasựhòanhã.Khôngquákhóđểcóđượctácphonglịchsự,nhãnhặn,vàkhicórồithìnóđemlạirấtnhiềulợiích,khôngchỉđốivớicánhânmàcảvớicơquan,tổchức.

Lịchsự,nhãnhặnthểhiệnngườicóvănhóa.Vìvậy,hãyứngxửvớingườikhácmộtcáchtrântrọngvàđườnghoàng.

BƯỚC22:PHÁTTRIỂNKHIẾUHÀIHƯỚC

Khiếu hài hước giúp bạn tạo niềm vui cho chính mình và những người xungquanh,từđókhiếnmọingườithêmgầngũi,quýmến.

Hãyhọccáchcườibảnthânvìđólàsựhàihướcantoànnhất.Cườibảnthânmanglạinănglượngphụchồi.Tiếngcườilàthuốcanthầntựnhiênchomọingười.Hàihướccóthểkhôngthayđổiđượctìnhhình,nhưngchắcchắnsẽgiúpchúngtalạcquanhơnkhigặpbiếncố.

Sứcmạnhcủakhiếuhàihước

TiếnsĩNormanCousins-tácgiảcủacuốnAnatomyofan Illness, làminhchứngchosứcmạnhdonụ cườimang lại.Khi biết rằngmình chỉ có1/500 cơhộihồiphục, Cousins đã tìm cách chứngminh điềungược lại, rằng ý chí có thể thắngđượcbệnhtật.Ôngsuyluậnrằng,nếucảmxúctiêucựcảnhhưởngkhôngtốtđốivớicơthể,thìnhữngcảmxúctíchcựcnhư lạcquan,nụcười sẽ giúp conngườisốnglâu,sốngkhỏehơn.Ôngraviện,thuênhiềuphimhàivềxemvà thựctế tựchữatrịbằngtiếngcười.Dĩnhiên,hỗtrợyhọccũngrấtquantrọng,nhưngýchísốngđốivớingườibệnhcũngquantrọngkhôngkém,nếukhôngnóilàquantrọnghơn.

Khiếuhàihướccóthểlànguồnđộnglựctinhthầnlớnlaochoconngười,giúpconngườivượtquanghịchcảnh.

BƯỚC23:ĐỪNGMỈAMAIVÀDÈBỈUNGƯỜIKHÁC

Hàihước tiêu cực có thể làmỉamai, dè bỉu, thậm chí nói những lời xúc phạmngườikhác.Bấtkỳlờinóihàihướcnàohàmýmỉamaivàbiếnngườikhácthànhtròcườiđềuchothấysựáctâm.

“Khicóngườiđỏmặtxấuhổ,trốnđivìbịđụngchạmcánhân,điềuthiêngliêngbịbiến thành tầm thường, tiếng cười cất lên từ sự chế nhạo nhược điểm ngườikhác…đóchínhlàtròđùalốbịchnhất.-CliffThomas”

Sựhàihướccóthểtốthoặcxấu,tùytheotađangcườivớiaihaynhằmvàoai.Khilấyngườikhácratrêuchọchoặcbiếnhọthànhkẻlốbịch,thìsựđùagiỡnlúcấykhôngcònmangnghĩatíchcực,khôngcònvôtưnữa.Sựmỉamaikhiếnconngườixalạvớinhau.Nêntránhlốihàihướcmỉamaivàhạnchếdùngcáchấytrongcưxử.

BƯỚC24:MUỐNCÓBẠNBÈTỐT,TRƯỚCTIÊNHÃYLÀNGƯỜIBẠNTỐT

Chúngtathườngmảimiếtkiếmtìmôngchủtốt,nhânviên tích cực, vợ (chồng)tâmđầuýhợp,bạnbèchícốt…màquênrằngtrướcnhấtmìnhphảiđápứngđượcnhững tiêu chuẩnnhưvậy. “Nhânvô thập toàn”, không có công việc hoàn hảo,cũngkhôngcóngườichồnghayvợhoànhảo.Khichỉđitìmsựhoànhảo,tasẽgặpthấtvọng.

Tìnhbạncầncósựhysinh.Xâydựngtìnhbạnđòihỏisựhysinh,trungthànhvàchínchắn,sẵnsàngvượtlênnếpsốngcũcủamình.Sựíchkỷsẽhủyhoạitìnhbạn.Ngườiquenbìnhthườngrấtdễtìmnhưngtìnhbạnthậtsựcầncóthờigianxâydựngvànỗlựcgìngiữ.Tìnhbạnphảichịunhiềuthửtháchvàkhivượtquađược,tìnhcảmsẽmạnhmẽhơn.Chúngtaphảibiếtnhậndiệnrađâulàtìnhbạnchânthànhvàđâu là sựgiả tạo.Bạnbè chân chínhkhôngmuốn thấybạnmình đaulòng.Tìnhbạnđíchthựcchonhiềuhơnnhậnvàchiếnthắngnghịchcảnh.

Bạnbè“mùavụ”

Bạnbè“mùavụ”giốngnhưchủngânhàng:chongườitamượndùkhinắngđẹpvàđòilạikhitrờimưa.

Haingườiđànôngđiquakhurừng,bỗngđâumộtcongấuxuấthiện.Mộtngườinhanhchóngtrèolêncây,trongkhingườikiathìkhôngbiếttrèo.Khôngcòncáchnàokhác,anhbènnằmxuốngđất,giảchết.Congấuđánhhơiquanhtaianhrồibỏđi.Ngườibạntrêncâytụtxuốnghỏi:“Congấunóigìvớicậuvậy?”.Anh tađáp:“Nónóiđừngtinngườibạnbỏrơimìnhlúcgặpnguyhiểm”.

Ngườitakếtbạnvìđộngcơkhácnhau

Cóthểphânloạitìnhbạnnhưsau:1.Bạnvìthúvui.Duytrìtìnhbạnkhiquanhệcòndễchịuvàvuivẻ.Cònvuithìcònbạn.2.Bạndothuậntiện.Làtrườnghợpkếtbạnđểđạtđượcmụcđích gì đó, tấtnhiêntìnhbạnnhưthếsẽkhôngmấyvữngbền.Gồmbaloại:a)Doởgần:Tôicóngườihàngxóm,rấttiệnkếtgiao,haibênvuiđùa,chiasẻ.Nhỡtôigặpchuyện,anhtaởngaybêncạnh.Còngầnnhauthìcòntìnhbạn.b)Hữudụng:Ngườiấyquenbiếtrộng,giàucó,tàinăng…Xâydựngvàduytrìquanhệvớianhtabiếtđâungàynàođómìnhlạinhậnđượcsựgiúpđỡ.Cònhữudụng,còntìnhbạn.

c)Kẻthùchung:Ngạnngữcócâu“Kẻthùcủakẻthùcủatôilàbạntôi”.Cònkẻthùchung,còntìnhbạn.

3.Tìnhbạnchânchính:Xâydựngtrênnềntảngtôntrọnglẫnnhau.Trongđóđôibêncólòngtốtdànhchonhau,điềuđóthểhiệnnhấtquántrong tìnhcảmcũngnhưcáchcưxử.Tìnhbạnchânchínhdựatrêntưcáchvàcamkết.Haingườiđềuchonhautìnhcảmchântìnhvôbờbến.Tìnhbạnnàybấtdiệt.

Giàu sangmang đếnbạn bè, nhưng chỉ trongnghịch cảnh tamới thấy rõ ai làngườibạnđíchthực.

Bạnbèchânthànhsẵnsànggiúpđỡnhau.Họkhôngxemđólàđặcân,làmụcđíchcủatìnhbạnmàxemđó làhànhđộngtựnhiênchobạn.Nếulấy việc giúpnhaulàmmụcđíchtìnhbạn,chỉkhinàocònmụcđích,mớicòntìnhbạn.

Mọimốiquanhệkhôngđếntìnhcờmàcầnthờigianxâydựng.Tìnhbạnmuốnbềnchặtcầnđượctạodựngtrêncơsởlòngtốt,sựcảmthôngvàhysinhbảnthân.

BƯỚC25:THỂHIỆNSỰTHẤUCẢM

Mỗingườiđềucómộtcáchnhìnnhậnkhácnhauvềconngười,vềcuộcđời.Thấucảmlàhiểumộtcáchsâusắcvàcảmthôngvớingườinàođó–ngoàimình.Đâylàmộttrongnhữngnéttínhcáchđángquýởconngười.Ngườigiàulòngthấucảmthườngtựhỏi:“Mìnhsẽthếnàonếungườikhácđốixửvớimìnhkiểuđó?”, hay“Mìnhsẽrasaonếurơivàohoàncảnhnhưvậy?”.

Cúncon

Mộtcậubéđivàocửahàngbánthúcưng.Cóbốnchúchóconngồibênnhau,cùnggiá50đô-la.Đưamắtsangbêncạnh,cậubéthấymộtchúcúnngồi thu lutronggóc.Cậuhỏichủcửahàngcóphảichúngcùngmộtlứakhông,tạisaochúcúnkialạimộtmìnhmộtgócnhưvậy.

Ngườichủcửahàngbảonósinhracùnglứavớinhữngconkhácnhưngvìtàntậtnênkhôngbán.

Hỏithêm,cậubémớibiếtđólàmộtchúchóbẩmsinhđãbịthiếuxươngchậuvàthiếumấtmộtchân.“Thếbácsẽlàmgìvớichúchónày?”–Cậubéthắcmắc.Ôngchủchobiếtôngsẽđểmặcnóvàkhôngbiếtsẽlàmgì.Cậubéxinchủtiệmđượcchơivớiconchóấy.Vừaẵmlên,convậtliềnliếmliếmtaicậu.Lậptức,cậuquyếtđịnhđâylàconcúnmìnhsẽmua.Ngườichủcửahàngbảo:“Nhưngtôikhôngbánconđóđâu!”.Cậubénhấtmựcnàinỉ.

Ngườichủcửahàngđồngý.Cậulấytừtúira2đô-lavàchạyđixinmẹthêm48đô-lanữa.Khicậuratớicửa,ngườichủcửahàngnóivớitheo:“Saocháucứđòimuacon này nhỉ?Bằng ấy tiềnmua được con chó lành lặn lại không chịu”. Cậu béchẳngnóimộtlời.Cậuchỉkhẽnhấcốngchântrái lênđểlộchiếcnạngsắt.Ngườichủcửahàngbảo:“Báchiểurồi.Giờthìbáctặngcháuconchónàyđấy!”.

Sựkhácbiệtgiữathôngcảmvàthấucảm

Thôngcảmnghĩa là: “Tôihiểu cảmnhận củabạn”.Thấu cảm là: “Tôi cảmnhậnđượccảmnhậncủabạn”.Cảhaiđềuquantrọng.Nhưngđươngnhiênsựthấucảmđạtđếnmứcđộsâusắchơn.

Khichúngtathấucảmvớikháchhàng,ôngchủ,nhânviênvàngườithân,sẽcókếtquảgìvớimốiquanhệcủachúngta?Tìnhcảmsẽđượccảithiện,manglạisựhiểubiết,trungthành,thanhthảntâmhồnvànăngsuấtcaohơn.

Bạnsẽđánhgiátưcáchmộtconngười,cộngđồnghayquốcgianhưthếnào?Rấtdễdàng.Chỉcầnquansátngườiấyhoặccộngđồngấyđốixửthếnàovớibaloạingườisau:

1.Ngườitàntật2.Ngườicaotuổi3.Thuộccấp

Hãydịudàngvớicontrẻ,nhẹnhàngvớingườicótuổi,thôngcảmvớingườigặpkhốnkhóvàchịuđựngnhữngngườiyếuđuốivàsailầm.Vìlúcnàođótrongđời,

chínhchúngtasẽhộitụtấtcảnhữnghìnhảnhấy.-LloydShearer

TIỀMTHỨCVÀTHÓIQUENHìnhthànhthóiquenvàtínhcáchtốt

Chúngtalànhữnggìtathườnglàm.Sựxuấtsắckhôngphảiởhànhđộng,màlàởthóiquen.

-Aristotle

Bẩmsinh,mỗingườiđềuhộiđủtốchấtđểđạtđược thành công, tuynhiên, dođiềukiệnsốngkhácnhaunêncóngườiđạtđược,ngườikhông.Ngườiđờithườngcócâu:“Chẳngquaanhtamaymắnmàthôi,anhtachạmvàođấtmàcũnghóaravàng”hoặc“Anhtathiếumaymắn;đụngvàocáigìcũnghóathànhbùn”.Điềunàycóđúngkhông?

Thựctếkhôngphảivậy.Nếuđểý,bạnsẽthấyrằngngườithànhcônglàngườibiếtđưaranhữngquyếtđịnhđúngđắn,cònkẻthấtbạicứlặpđilặplạihếtsailầmnàyđếnsailầmkhác.Thựchànhkhôngtạonênsựhoànhảomàtạonênthóiquen.Cóngườiliêntụcphạmcùngmộtlỗivàtrởnên“hoànhảo”tronglĩnhvựcđó.Lỗilầmcủahọthànhrahoànhảovàtựnhiên.

Nuôidưỡngthóiquengiốngnhưtrồngcâyvậy.Phảicóthờigian.Thóiquennàylàmnảysinh thóiquenkhác.Cảmhứng lànhân tốkhiến ta khởiđộng, động cơduytrìtatrênđườngchạy,vàthóiquenlàyếutốbiếnviệcấythànhlẽtựnhiên.

Tinhthầncanđảmbấtchấpnghịchcảnh,kiềmchếbảnthânkhiđốimặtcámdỗ,chọnlựahạnhphúckhigặpkhổđau,giữvữngtưcáchkhithấtvọng,vàthấyđượccơhộikhiđốimặtràocản…lànhữngnéttínhcáchquýgiácầncóởconngười.

Nhữngtínhcáchnàykhôngngẫunhiênxuấthiệnmàphảitậpluyệnliêntụccảthểchấtlẫntinhthần.Khiđốimặtnghịchcảnh,hànhvichúngta,dùtíchcựchaytiêucực,chỉlànhữnggìmìnhđãquenrènluyện.Khiquengiữchomìnhcáchứngxửtiêu cực như hèn nhát, gian dối trong những việc nhỏ nhặt, thì trong nhữngchuyện lớn lao, chúng ta sẽ khó lòngứng xửmột cách tích cực, bởi bấy lâu takhôngquenrènluyệnnhưvậy.

Nếuchophépbảnthânnóidốimộtlần,tasẽdễdàngnóidốilầnthứhai,thứbavàrồithànhthóiquen.Sựchânthành,chínhtrựclàkếtquảcủahệthốngniềmtinvàrènluyện.Bấtkỳđiềugì,khiđượcrènluyệntrongthờigiandàisẽănsâuvàotâmtrívàtrởthànhthóiquen.

Sựthànhthậthaygiandốiđốivớibảnthânvàngườikháccũngthànhthóiquen.Chọnlựarènluyệnkhíacạnhnàolàtùyởta.Dùlàlựachọngìđinữa,nếpnghĩấycũngsẽthànhthóiquen.Conngườitạothóiquen,thóiquentạotínhcách.Tachưakịpnhậnramìnhcóthóiquenấy,nóđãănsâuvàongườirồi.

Cócâurằng:“Gieosuynghĩgặthànhđộng,gieohànhđộnggặtthóiquen,gieothóiquengặttínhcách.Gieotínhcáchgặtsốphận”.Hãycốgắngtạosuynghĩđúngđắnngaytừđầuđểcóđươcnhữngthóiquentốt.

HÌNHTHÀNHTHÓIQUENTỐT

Hầuhếthànhvicủachúngtađềubịchiphốibởithóiquen,tạothànhnhữnghànhvitựđộngkhôngcầnphảisuynghĩ.Tưcáchchúngtađượchìnhthànhtừnhữnghànhviấy.Nếucóthóiquentíchcực,tasẽcótínhcáchtốt.Ngược lại, nếu thóiquentiêucực, tưcáchtasẽcónhữngđiểmkhiếmkhuyết.Thóiquenmạnhhơnlogicvàlýluận.Trongchukỳhìnhthànhthóiquen,từchỗbanđầurấtyếuớttakhôngcảmnhậnđược,dầndầnthóiquenchiphốimạnhmẽđếnnỗitakhólòngdứtrađược.Thóiquencóthểhìnhthànhmộtcáchvôthứchoặccóýthức.Nếutakhôngcósựchọnlựavàrènluyệnthóiquentốt,thóiquenxấusẽlấnátvàhìnhthànhtrongtamộtcáchtựnhiên.

Thóiquenhìnhthànhnhưthếnào?

Bấtkỳđiềugìđượclàmliêntụcnhiềulầnđềuthànhthóiquen.Conngườihọchỏithôngquahànhđộng.Khicưxửmộtcáchcanđảm,tasẽđượctraudồithêmbảnlĩnh.Thểhiệnlòngchânthật,côngbằng,tasẽlàmchủđượcnhữngphẩmchấtấy.Tương tự, nếu ta có những cáchứng xửbất lương, gian dối, hay thiếu kỷ luật,nhữngtínhxấuđósẽănsâuvàchiphốichúngta.Tháiđộlà thóiquendẫnđếncáchthứchànhxửđúng-saicủamỗingười.

RÈNLUYỆNTẠOTHÓIQUEN

Rènluyện thóiquen là tiến trình tâm lý theođóconngườidầnquenvới (hoặcđượcrènluyệnđểquenvới)mộtsựkiệncụthểnàođó.NhàbáchọcngườiNga,Pavlovđã thí nghiệmđiềunày trênbầy chó.Mỗi lần cho chó ăn, ông đều rungchuông.Dĩnhiên,lũchótiếtnướcbọtkhinhìnthấythứcăn.Pavlovlàmnhưvậytrongmộtthờigian.Rồiôngrungchuôngnhưngkhôngđemthứcăn ra.Lũchóvẫn tiếtnướcbọt vì chúngđã quen chờđợi tiếng chuông reo gắn liền với việcđượcchoăn.

Phầnlớnhànhvi conngười làdoquenvớiđiềukiện cuộc sống.Ngàynay,môitrườngvàphươngtiệntruyềnthôngbiếnconngườiquendầnvớiđiềukiệnsống,kếtquảlàchúngtabắtđầuhànhxửnhưngườimáy.Tráchnhiệmchúngtalàtạophảnxạcóđiềukiệnchobảnthânmộtcáchtíchcực.

Trongvõthuật,ngaycảngườiởtrìnhđộđaiđenvẫnônluyệnnhữngđộngtácrấtcănbảnnhưkhóachân,đấmmócđểkhicầndùngđến,họcó thể tungđònmộtcáchđiêuluyện.

Vớingườichuyênnghiệp,mọiviệctrởnêndễdànghơnbởihọnắmvữngnguyêntắccơbảncủanhữnggìcầnlàm.Nhiềungườicốgắnglàmviệctốtđểđượcthăngchức,nhưngngườithựcsựxứngđángphảilàngườicóthóiquenhoànthànhtốtcôngviệc.

Thóiquen tốt khó rèn luyệnnhưngmộtkhiđã cóđược, nó sẽ rất ích lợi. Thóiquenxấudễhìnhthànhnhưnglạiđemđếnnhiềubấtlợichocuộcsống.

CONNGƯỜIPHẢNXẠCÓĐIỀUKIỆNNHƯTHẾNÀO?

Bìnhthường,mộtconvoitokhỏecóthểdùngvòinhấcvậtnặngcảtấn,thếnhưngnólạichịuởyênmộtchỗ,chịuxíchchânvàosợidâythừnglỏnglẻonối với câycọc,trongkhinócóthểdễdàngnhổtungcâycọcbấtkỳlúcnào.Tạisaolạinhưvậy?Câutrảlờilàkhivoicònbé,nóđãbịxíchrấtchắcvàomộtthâncâyto.Khôngquenbịtróibuộc,nóliêntụcbứt,kéoxíchđi,nhưngtấtcảcốgắngcủanóđềuvôích.Cuốicùng,nóngừnglại,lặngyênvàkhôngnghĩtớiviệcbứtxíchnữa.

Khivoiconlớnlênthànhchúvoitokhỏe,nóđượccộtbằngsợidâythừnglỏnglẻogắnvàocâycọcnhỏbé.Chỉmộtcúvùng làcó thểbướcđi tìm tựdo, nhưngnókhônglàmthếvìlâunayvốnquenvớiđiềukiệnsốngnàyrồi.

Chúngtaliêntụclàmquenvớiđiềukiệnsốngmộtcáchvôthứchoặc có ý thức,qua:

•Loạisáchthườngđọc•Thểloạiphimảnh,chươngtrìnhti-vihayxem•Thểloạinhạchaynghe•Kiểubạnbèkếtthânvớimình

Tronglúc láixeđi làm,nếungàynàobạncũngnghecùngmộtthểloại nhạc, rồimộthômđĩaCDbịhư,thứđoánxembạnsẽngâmngađiệunhạcgì?

Thậtvậy,nếuliêntụclặplạimộtcôngviệcbấylâuthườnglàm,bạnsẽđạtđượcnhữngkếtquảtươngtựnhau.Điềukhónhấttrongthayđổithóiquenchínhlàgạtbỏhànhvikhônghiệuquảvàrènluyệnthóiquentíchcực.

NGUYÊNTẮCGIGO

NguyêntắcnàyxuấtpháttừthuậtngữGIGOtrongTinhọc(“garbagein,garbageout”-rácvào,rácra).Nghĩalà:Đầuvàotiêucực;đầuratiêucực.Đầuvàotíchcực;đầuratíchcực.

Tiềmthứcconngườikhôngcósựchọnlọc.Tađưavàotâmtríbấtkỳđiềugìcũngđềuđượctiềmthứcchấpnhậnvàsẽphảnánhquanhữnghànhvitươngứng.

Chẳnghạn,truyềnhìnhcóảnhhưởngrấtlớnđếnđờisốngvănhóa, luânlýđạođứccủaconngười.Mộtmặt,nócungcấpnhữngthôngtinrấthữudụng,mặtkhácnógópphầnlàmsuythoáiđạođứcconngườivàgiatăngtỉ lệtộiphạmở trẻ vịthànhniên.Theoướctínhtrungbình,đếnnămtuổi18,trẻemxemhơn200.000cảnhbạolựctrênti-vi.

Quảngcáocũngrấtgiỏitạophảnxạcóđiềukiệnởngườixem.Nhiềucôngtytốnhàngtriệuđôlachỉđểcóđược30giâyquảngcáosảnphẩmcủamìnhxenvàomột

sựkiệnquantrọngnàođó.Rõràng,họthuđượckếtquả,bởingườimuakhôngchỉmuốnmuasảnphẩmmàcòn“mua”cảthươnghiệuđó.Tạisao?Vìtađượclậptrìnhnhưvậynênhànhvigiờđâycũngtươngứngthế.

Khi xem ti-vi hoặc nghe quảng cáo trên đài, tâm trí chúng ta không tiếp nhậnthôngtinmàchínhtiềmthứcmởcửavàđónnhậnbấtkỳnộidungnàođượcđưavào.Khixemphim,tacườivàkhócvìcó“đầuvàocảmxúc”dobộphimcungcấpnênsẽcó“đầuracảmxúc”ởngườixem.Thayđổinộidungđầuvàovàthìkếtquảđầurasẽthayđổitheo.

TÂMTRÍVÀTIỀMTHỨC

Tâmtrílàtìnhcảmvàsuynghĩcủaconngườitrongmộthoàncảnhnàođó,nócókhảnăngchấpnhậnhoặcbácbỏ.Ngượclại,tiềmthứcchỉđónnhậnmàkhôngcósựchọnlọcnộidung.Nếuchúngtađưavàotâmtrínhữngtrạngtháicảmxúcnhưsợhãi,nghingờ,cămghét,lậptứccơchếtựámthịsẽđượckíchhoạtvàđưasuynghĩấyvàothựctế.Tiềmthứcgiốngnhưchiếcxe,cònýthứcgiốngnhưngườilái.Sovớiýthức,tiềmthứcmạnhhơn.Sứcmạnhnằmởchiếcxenhưngđiềukhiểnthếnàolàdotayngườilái.

Tiềmthứccóthểphụcvụhoặcchốnglạita.Nếukhôngthànhcông,tacầnlậptrìnhlạitiềmthức.

Tiềmthứcgiốngnhưkhuvườnkhôngquantâmtatrồngcáigì.Nócótínhtrunglậpvàkhôngbiếtưutiên.Nếugieohạtgiốngtốt;tasẽcókhuvườntốt;ngượclại,chỉthấycỏdạipháttriển.

Tâmtríconngườicũngkhôngkhácbiệt.Suynghĩtíchcựcvàtiêucựckhôngthểcùnglúcxâmchiếmtâmtríđược.

Đểthànhcông,tâmtrícầnđược“lậptrình”mộtcáchtíchcực.

QUÁTRÌNH“LẬPTRÌNH”TÂMTRÍ

Tươngtựnhưkhitatậpchạyxeđạp.Cóbốnbước:thứnhấtgọilàgiaiđoạnkémcỏivôthức.Ởgiaiđoạnnày,conngườikhôngbiếtsựyếukémcủamình.Đứabé

khôngbiếtđạpxelàthếnào(vôthức)cũngchẳngchạyđược(kémcỏi).

Tronggiaiđoạn thứhai, kémcỏi có ý thức, đứabé có ý thứcđạp xe là thếnàonhưngchưathểtựchạyđược,vìthếgọilàkémcỏicóýthức.

Rồibébắtđầuhọcvàbướcvàogiaiđoạnthứba:cókhảnăngýthức.Bâygiờbécóthểchạyxe,nhưngvẫnphảitậptrungvàotừngđộngtác.Vàvớisuynghĩcóýthứcvàsựnỗlực,đứatrẻđãcóthểchạyxeđạp.

Giaiđoạnthứtư:khảnăngvôthức,làkhibéđạpxecóýthứcquenđếnmứckhôngphảisuynghĩmàtrởthànhquátrìnhtựđộng.Bécóthểnóichuyệnvàvẫychàongười khác trong khi chạy. Bé đã vào giai đoạn cókhảnăng vô thức, trong đó,khôngcầntậptrungvàsuynghĩnữavìhànhviđãtrởnêntựđộng.

Đây là cấpđộ tamongmuốnxâydựng cho tất cả thói quen tích cực củamình.Thựctế,vẫncónhiềuthóiquentiêucựcởgiaiđoạnđầuảnhhưởngmộtcáchvôthứcvàcóhạichosựtiếnbộcủachúngta.

KIỂMSOÁTTHÓIQUEN

Đểcóđượcnhâncách tốt, tacầnphảikiểmsoát thói quen củamình.Đôi khi tatưởngnhư đó chỉ là một chút nuông chiều bản thân, nhưng nó lại biến thànhkhiếmkhuyếtvĩnhviễn.Hãytựhỏibảnthân:

1.Mìnhcóđểchấtlượngcôngviệcsuygiảmkhông?2.Mìnhcósavàongồilêđôimáchkhông?3.Ghentịvàcáitôingạomạncóphảilàbạnđồnghànhthườngxuyêncủamìnhkhông?4.Mìnhcóthiếuvắngsựthấucảmtrongcuộcsống?

Cóthểkiểmsoátthóiquenbằngcáchthihànhkỷluậttựgiáctrongsuynghĩ.Traudồithóiquentíchcựctừthờithơấuđểxâydựngtưcáchlúctrưởngthành.Mọitrảinghiệmtíchcựchoặctiêucựcđềutạonênsựkhácbiệt.Vớithóiquentíchcực,mộtkhiđãrènluyệnđược,sẽđemđếnýnghĩamớichocuộcsống.

Tháiđộsốnglạcquanhaybiquancũng làdo thóiquen.Tachọnhànhđộngđể

tránhđauđớnhoặcđểcóđượcniềmvui.Chỉcầnlợiíchlớnhơnnỗiđau,tasẽtiếptụcthóiquencũ.Nhưngnếucơnđauvượtquácáilợi,tasẽbỏthóiquennày.Vídụ:Lầnđầutiênđikhámbệnh,bácsĩkhuyênngườiđànôngnọnênbỏthuốclá.Nhưnganhtakhăngkhăngrằngmìnhkhôngngừngđược, vàvìđó là thóiquenanhthích.Điềunàynghĩalàthúvuichiếnthắngtáchại.Mộthômanhtahaytinmìnhbịbệnhnặng,vịbácsĩbảo:“Cầnbỏthuốcngaylậptứcnếuanhcònmuốnsống”.Anhtaliềnbỏ.Lýdolàvìlúcnàycơnđauđãvượtlênthúvuidothuốcláđemlại.

Nướcchảychỗtrũng

Haiđứacháutraicủatôiđềuthíchchơitennis.Mộthômbốchúngbảotôi:“Mônnàyngàycànghaotốn.Nàolàvợt,banh,lệphísânvàbâygiờchúngcònđòithuêthầynữa.Tốntiềnquá”.Tôihỏianhtrai:“Haotốnsovớigì?”.Lẽraanhtôicóthểkhôngchoconchơinữavàtiếtkiệmđượcmộtsốtiền.Nhưngnếuchúngngừnglại,chỉbiếtđihọcrồivềnhà thìvớitấtcả thời gian rỗi rãi và sức vócnhưvậy,chúngsẽlàmgì?Anhtôingừngmộtlát,suynghĩrồibảo:“Chắclàanhđể chúngtiếptụcchơi.Nhưvậylạiíthaotốnhơn”.Anhtôiđãthấytầmquantrọngkhichocon tham gia hoạt động tích cực. Nếu không, chúng sẽ bị thu hút vào nhữngchuyệntiêucựcvìngạnngữcócâu“nướcchảychỗtrũng”.

Hoặclàđónnhậnđiềutíchcực,hoặcđiềutiêucựcsẽtới.Trongcuộcsống,khôngbaogiờcómảnhđấtnàotrunglậpcả.

CHỐNGLẠISỰTHAYĐỔI

Khinhậnrahoặccóýthứcvềthóiquenxấucủamình,mộtsốngười vẫnkhôngchịuthayđổi.Tạisaolạinhưvậy?

Lýdocóthểlàvìhọ:

•thiếuđộnglựcthayđổi•thiếukỷluậtthayđổi•thiếuniềmtinmìnhcóthểthayđổi•thiếunhậnthứcvềnhucầuthayđổi

Tấtcảchúngtađềucóquyềnlựachọn,hoặcphớtlờhànhvi tiêu cực củamìnhhoặcchủđộngđốimặtkhắcphụcvìcuộcsốngbản thân.Thayđổihànhvi xuấtpháttừviệcvượtquasợhãivôlý,thoátrakhỏikhuvựcdễchịucủamình.

Khikhôngchịuthayđổithóiquentiêucực,ngườitathườngviệncớnhư:

1.Tôivẫnlàmthếmà,cósaođâu.2.Tôichưabaogiờlàmcáchđó.3.Đókhôngphảilàviệccủatôi.4.Tôikhôngnghĩchuyệnấysẽtạonênsựkhácbiệt.5.Tôibậnlắm.

HÌNHTHÀNHTHÓIQUENTÍCHCỰC

Thayđổikhôngbaogiờquátrễ,dùbạnbaonhiêutuổivàthóiquenấyđãănsâubaonhiêunămchăngnữa.Ngườixưacócâu“tregiàkhóuốn”,khóchưahẳn làkhôngthể.Conngườivẫncóthểtừbỏthóiquenxấuvàrènluyệnchomìnhnhữnghànhvitíchcựcnếuhọquyếttâm.

EarlNightingaletừngnói:“Bíquyếtcủangườithànhcôngchínhlàlàmnhữngviệckẻthấtbạikhôngthíchvàkhôngbaogiờlàm”.Chẳnghạn,kẻthấtbạikhôngthíchkỷ luật, khôngmuốn nỗ lực, không giữ đúng cam kết. Người thành công cũngkhôngthíchkỷluật,nỗlựchaycamkết,nhưnghọvẫntuântheovìbấylâunayhọđãtậpđượcthóiquentốt.

Tấtcảthóiquenbắtđầutừnhữngviệchếtsứcnhỏnhưngđểthayđổichúnglạirấtkhó.Đólàvấnđềphávỡvàthaythếthóiquencũ,tiêucựcbằngthóiquenmới,tíchcực.

Dễngănchặnmộtthóiquenxấuhơnlàkhắcphụcnó.Thóiquentốthìnhthànhtừviệcchiếnthắngcámdỗ.

Sựvượttrộilàkếtquảcủasựnỗlựccóýthức,đượclặpđilặplạiđếnkhihànhvihaytháiđộấytrởthànhthóiquen.

TỰÁMTHỊ

Tựámthịlàphươngphápsuynghĩhoặcdùngnhữngcâunóinhắcđinhắclạiđểtâmtrítinrằngđólàsựthật.Tựámthịảnhhưởngđếnýthức,tiềmthứcvàtácđộngđếntháiđộ,hànhvicủaconngười.

Làmộtcáchlậptrìnhtiềmthức,tựámthịcóthểtíchcựchoặctiêucực.

Vídụámthịtiêucựcnhư:

•Mìnhmệtmỏi.•Mìnhchẳngphảilàvậnđộngviên.•Trínhớmìnhrấttồi.•Mìnhhọcdốtmôntoán.

Khitanghĩnhưthế,tiềmthứcsẽtintheovàdầndầnphảnánhđiềuđótronghànhvi.Vídụ,mộtngườiluôntựnhủ“Trínhớtôirấttồi”đượcgiớithiệulàmquenvớingườikhác,họkhôngcốgắngnhớtênngườiấyvìchorằng“Vớitrínhớkémnhưmình,cócốnhớcũngchẳngđược”.Dĩnhiênhọkhôngnhớđược tênngườibạnmớichođếnlầnthứhaigặplại,vàkhiđócũngtựnhủ:“Trínhớtôirấtkém”.Đólàvòngluẩnquẩnkhôngcóđiểmdừng,làlờidựbáodochínhmìnhthựchiện.

Tựámthị là quá trình lặpđi lặp lạimột thông tin.Khi lặp lạimột cách thườngxuyên,nhữngthôngtinấysẽđivàotiềmthức.Vídụ,nếutựnhủ:“Mìnhsẽgiữmộtphongtháithưthả,thoảimái,bìnhtĩnhvàtựchủ”,dầndầnbạnsẽcóđượcphongtháiđótrongmọitìnhhuống.

Khôngnên tựámthịtheokiểu tiêu cực. Chẳnghạn, thayvì nói: “Mình làngườithiếuóctổchức”,bạnhãytựnhủrằng:“Mìnhbiết,mìnhcókhảnăngtổchứcmà”.Tựámthịtiêucựcsẽtạonênnhữnghìnhảnhxấumàtamuốnnétránh.Nếutôibảobạn:“Đừngnghĩvềbầyvoixanh”,hìnhảnhconvoixanhcóthểlậptứchiệnlêntrongđầubạn.

Tâmtríchúngtathườngkhôngphânbiệtđượcgiữatrảinghiệmthựctếvàtưởngtượng,vìthếhãyđưaranhữnglờitựámthịởhiệntại.Vídụ:bốmẹmuốnconvềnhàlúc9giờ30tốinhưngđồnghồđãchỉ1giờkhuya.Điềugìsẽhiệnlêntrongtâmtríhọ?Cóthểhọhyvọngmọichuyệnvẫntốtđẹp,vàrằngconhọkhôngbịtai

nạn.Nhưngvừanghĩthế,huyếtáphọliềntănglên!Đâylàmộttrảinghiệmtưởngtượng.Thựctếcóthểconhọđangvuivẻăntiệcvàthiếutráchnhiệmvớigiađìnhcủamình.

Giảsửđứaconvềnhàđúng9giờ30tốinhưnglạibịtainạn.

Điềugìxảyravớihuyếtápcủabốmẹ?Vẫntăngnhưthường!Trườnghợp tănghuyếtápthứnhất,trảinghiệmtưởngtượnglàđiềukhôngđúngsựthật.Trườnghợpthứhailạiđúng.Phảnứngcơthểtronghaitrườnghợplànhưnhau.Điềuđócho thấy, tiềm thức không phân biệt được trải nghiệm có thật và trải nghiệmtưởngtượng.

Chuẩnbịchotiềmthức

Cóthểvậndụngtựámthịđểloạibỏthóiquentiêucựcvàphát triển thói quentíchcực.Tấtcảchúngtađềuđãtừngtựámthịmộtcáchvôthức.Vídụ,khiphảibắtchuyếnbaysớm,lúcđingủtatựnhủsáugiờphảidậy.Vàtrongkhoảnggiờđó,tasẽdậy(dùkhôngcóđồnghồbáothức).Chínhsựchuẩnbịtrongtiềmthứcđãđánhthứcta.

Tựámthịlàcáchlậptrìnhtạophảnxạcóđiềukiệnchotâmtrí,nhằmbiếnđiềumìnhmongmuốn(haysuynghĩ)thànhdựbáodomìnhthựchiện.

Tựámthịlàquátrìnhlặpđilặplạimộtthôngtin,nhưngnếuchỉlặplại thôi thìchưađủ,màthôngtinđócầnphảiđicùngvớicảmxúc,cảmgiácvàsựhìnhdung.

HÌNHDUNG

Hìnhdunglàcáchdựnglêntrongtâmtríđiềutamuốncó,muốnthựchiện,hoặctuýpngườitamuốntrởthành.Hìnhdungđiđôivớitựámthị.Tựámthịkhôngcóhìnhdungthìchỉlàsựlặplạimáymócvàkhônghiệuquả.Đểcókếtquả,cảmgiácvàcảmxúc,hìnhdungphảiđicùngvớitựámthị.

Lưuý,tựámthịcóthểbịđẩykhỏitâmtrítatronglầnxuấthiệnđầutiên,vìđólàsuynghĩxa lạ.Vídụ:nếutrướcgiờ,bạncứđinhninh rằng trí nhớmình rất tồinhưngrồiđộtnhiêncómộtlúcnàođóbạntựnhủmìnhcótrínhớtốt,tâmtríbạn

sẽbácbỏđiềuđó.Sẽmất21ngàyđểtrụcxuấtsuynghĩnày.Tạisaolà21ngày?Vìđểtừbỏmộtthóiquen,bạncầntốithiểu21ngàyrènluyệnliêntục.

Nếutrongsuốthaimươimốtngàybạn chỉnghemộtđoạnbăng, nhưng rồi độtnhiênmáyhátbịhỏng,thửnghĩbạnsẽngâmngagiaiđiệugì?

Quátrìnhtựámthịnghecóvẻđơngiản,songkhôngdễ.Tuynhiên,bạnvẫncóthểlàmđược.Hãytuântheocácbướcởphầntiếptheođểbiếntựámthịthànhhiệnthực.

CÁCHTẠOTHÓIQUENTÍCHCỰCTRONG21NGÀYBiếntựámthịthànhhiệnthực

1.Đếnnơiyêntĩnh,khôngbịquấyrầy.2.Liệtkêtựámthị.Nênđưaranhữngphátbiểutíchcựcởhiệntại.3.Lặpđilặplạilờiphátbiểutựámthịđóítnhấthailầnmỗingày:lúcsángsớmvàcuốingày.Buổisáng,tâmtrítươimớivàdễđónnhận;banđêm,bứctranhtíchcựcấyđượcđưavàotiềmthứcđểhoạtđộng.Cũngcóthểviếtlờitựámthịtrêngiấy.Dángiấyởnơinhìnthấytrongngày(trêngươngnhàtắm,trênbảngcôngviệc hàng ngày, trong tủngăn kéo bàn giấy). Thấy những ghi chú nàytrongngày,bạnsẽtựđộngnhắclạichúng.4.Chỉtựámthịthôichưađủ,phảicóthêmhìnhdung,cảmgiác,cảmxúccủabạnvềđiềuđó.5.Thựchànhtrongítnhất21ngàychođếnkhitrởthànhthóiquen.

THIẾTLẬPMỤCTIÊUThiếtlậpvàchinhphụcmụctiêu

Trênđườngđời,hãyluôndõimắtvàomụctiêucủamình.Tậptrungvàochiếcbánhvòng,chứkhôngphảikhoảngtrốngởgiữanó.

-Khuyếtdanh

Xưa,mộtnhàthôngtháiẤnĐộdạyhọc tròbắn cung.Ông lấy con chimgỗ làmmụctiêurồibảotrònhắmvàomắtchim.Sauđó,ônghỏihọctròthứnhấtkểxemđãthấygì.Tròbảo:“Conthấythâncây,cànhcây,lácây,bầutrời,conchimvàmắtchim”.

Nhàthôngtháibảotròchờđó.Ôngkêungườithứhaivàcũnglặplạicâuhỏicũ,anhnàyđáp:“Conchỉnhìnthấymắtconchimthôi”.Thầybảo:“Tốtlắm.Giờconbắnđi”.Mũitênxégiólaođivàtrúngđích.

Nếukhôngtậptrung,tachẳngthểnàođạtmụctiêu.Việcxácđịnhtrọng tâmvàtậptrungchomụctiêulàkhôngđơngiản,nhưngđólàkỹnăngtacóthểrènluyệnđược.

KHIKHÔNGNHÌNTHẤYMỤCTIÊU

Đó làvàomộtbuổisángsươngmùdàyđặc, ngày4-7-1952, FlorenceChadwickbướcxuốngnước,bắtđầubơivượteobiểntừđảoCatalinađếnbờbiểnCalifornia.Côlàngườiphụnữđầutiênthựchiệnđiềunày.BơiđườngtrườngvốnkhôngphảilàđiềumớilạđốivớiFlorence,bởitrướcđócôtừngvượtbiểnManche(nằmgiữanướcAnhvànướcPháp).

Buổisánghômđó,cảthếgiớidõitheosựkiệnnày.Chadwickvậtlộnvớilànsươngmùdàyđặc,cáilạnhthấuxươngvàlũcámập.Côcốhếtsứchướngvềphíađấtliềnnhưngmỗikhinhìnqua lớpkínhbơi,côchỉthấylớpsươngmùdàyđặc, khôngbiếtđâulàbờ.Cuốicùng,sau15tiếngđồnghồnỗlực,côquyếtđịnhbỏcuộc.

Chadwickrấtthấtvọngkhibiếtmìnhchỉcáchbờcónửadặm.Côbỏcuộc,khôngphảivìkhôngthểbơitiếpmàchỉvìkhôngnhìnthấymụctiêu.Chadwicknói:“Tôi

sẽkhôngbiệnminhgìcả.Phảichinhìnthấyđấtliền,tôisẽthànhcông”.

Haithángsau,cũngchínhtạieobiểnđó,bấtchấpthờitiếtxấu,Chidwickđã lậpmộtkỷlụcmới,vượtkỷlụccủanamgiớiđếnhaigiờ.

Đôikhichúngtathấtbạikhôngphảivìchúngtasợ,haybịáplựctừnhữngngườixungquanh…màchỉvìchúngtakhôngnhìnthấyđíchđếncủamình.

TẠISAOMỤCTIÊULẠIQUANTRỌNG?

Chàngtrainọđangđithìgặpngãtưchắnngangtrướcmặt.Anhtadừnglạivàhỏiông cụ: “Cụ cóbiết conđườngnày sẽdẫn cháu tớiđâukhôngạ?”.Ông lãohỏi:“Thếanhmuốnđiđâu?”.Ngườithanhniênđáp:“Cháucũngkhôngrõ”.Cụgiàbảo:“Vậythìanhđiđườngnàocũngđược.Cógìkhácbiệtđâuchứ?”.

Tươngtự,trongtácphẩmAlicelạcvàoxứthầntiên,chúmèoCheshiretừngbảoAlice:“Khibạnkhôngbiếtmìnhđangđiđâu,thìđiđườngnàocũngthếmàthôi”.

Nhiệt tìnhnhưngkhôngcóphươnghướngsẽchẳngđưa tađếnđâu.Chínhmụctiêugiúptaxácđịnhđượcphươnghướngchođờimình.

Bạncódámbướclêntàuhỏahoặcmáybaykhikhôngrõchuyếnđiấysẽtớiđâukhông?Vậynên,bạnđừngđiquacuộcđờimàkhôngcóchomìnhbấtkỳmụctiêunào.

KHÁTVỌNGVÀMỤCTIÊU

Người ta thườngnhầmlẫnmục tiêuvớiướcmơvàkhátvọng.Ướcmơvàkhátvọngkhônggì hơn sựkhaokhát, nhưngnếu chỉ có khao khát thì con người sẽchẳngthayđổiđượcgì.Đểbiếnkhaokhátthànhhiệnthực,cầncósựhỗtrợcủa:

•Phươnghướng•Cốnghiến•Quyếttâm•Kỷluật•Thờigian

Đâychínhlànhữngnhântốlàmnênsựkhácbiệtgiữakhátvọngvàmụctiêu.Mụctiêulàgiấcmơcóthờihạnvàcókếhoạchhànhđộng.Mụctiêucóthểxứngđánghoặckhôngxứngđáng,làsựđammê,chứkhôngphảichỉđơnthuầnlàaoước.

Đểbiếnướcmơthànhhiệnthực,bạncần:

1.Xácđịnhrõmụctiêu.2.Lậpkếhoạchđạtmụctiêu.

Đừngđặtrakếhoạchnhỏnhặt,chúngkhôngthểnàokhơigợiđượcnhiệthuyếtcủaconngười.Hãyđặtrakếhoạchlớnlaovớihyvọngcaocảrồinỗlựcvìmục

tiêuấy.-DanielH.BurnhamTạisaonhiềungườikhôngthiếtlậpmụctiêuchomình?

Thàcốgắnglàmviệcgìđómàthấtbạicònhơnkhônglàmgìmàlạithànhcông.-LloydJones

Cónhiềunguyênnhânlýgiảitạisaonhiềungườikhôngđặtramụctiêuchomìnhnhư:

1.Tháiđộbiquan,longạicạmbẫyhơnlàtintưởngvàonănglựcbảnthân.2.Sợthấtbại.3.Sợluônphảisốngtheohìnhảnhthànhcôngcủamình.4.Thiếuthamvọng.5.Longạinếumìnhlàmkhôngđược,ngườikhácsẽchêcười.6.Chầnchừ,lầnlữa,“Mộtngàynàođómìnhsẽđặtramụctiêucụthể”.7.Thiếuđộnglựcvàcảmhứng.8.Khôngnhậnratầmquantrọngcủamụctiêu.9.Thiếukiếnthứctrongviệcthiếtlậpmụctiêu.

Trởngạilànhữngthứđángsợtanhìnthấykhiánhmắtxarờixamụctiêucủamình.-HenryFord

Thiếtlậpmụctiêulàmộtquátrìnhbaogồmnhiềubước.Nếubạnhỏimọingườimụctiêuchínhtrongđờihọlàgì,đasốsẽtrảlờirằng:“Tôimuốnthànhcông.Tôimuốnhạnhphúc.Tôimuốnđời sốngkhấmkhá”…Tất cảnhữngđiều đó làmơước, không phải là mộtmục tiêu rõ ràng. Mục tiêu phải theo tiêu chí SMART.

TrongtiếngAnh,“smart”cónghĩalàthôngminh,nhưngởđâytừnàyđượcviếttắtbởicácchữcáisau:

1. S – cụ thể (specific). Câu nói: “Tôimuốngiảm cân” làmột câu nói chungchung.Điềuđóchỉtrởthànhhiệnthựckhibạnđặtramụctiêucụthể,chẳnghạn“Trongvòng90ngàytới,tôisẽcốgắnggiảm5kg”.2.M–cóthểđođếmđược(measurable).Nếukhôngđánhgiáđượcmụctiêu,bạnsẽkhôngthểnàothựchiệnđược.Đánhgiá là cáchgiúpbạn theodõi sựtiếnbộ.3.A – có thểđạtđược (achievable).Mục tiêu cần có tính thách thức nhưngkhôngđượcnằmngoàitầmtay,nếukhôngsẽkhiếnbạnnảnlòng.4.R–thiếtthực(realistic).Mụctiêucầncótínhthiếtthực,hợplý.5.T–cóthờigiancụthể(time-bound).Nênđặtrangàythángbắtđầuvàkếtthúcđểthựchiệnmụctiêu.

Mụctiêucóthể:

1.Ngắnhạn–trongvòngmộtnăm.2.Trunghạn–trongvòngbanăm.3.Dàihạn–trongvòngnămnăm.

Mụctiêucóthểdàihơnnămnăm,nhưngkhiđónótrởthànhmụctiêucuộcđời.Đặtramụctiêuchomìnhlàđiềurấtquantrọng.Nếukhông,tầmnhìncủabạnsẽbịhạnchế.Mụctiêusẽdễđạthơnnếubạnchianhỏnóravàlầnlượtthựchiện.

Đườngđờitínhbằngdặmthìrấtkhóđi,nhưngtínhbằngmétthìlạilàchuyệnnhỏ.-GeanGordon

CÂNBẰNGCUỘCSỐNG

Cuộcđờiconngườigiốngnhưbánhxecósáunanhoa,gồm:

1.Giađình:Gồmnhữngngườimàtathươngyêu–làđộnglựcđểtaphấnđấu.2.Tàichính:Tượngtrưngchosựnghiệpvànhữnggìtiềnbạccóthểmuađược.3.Thểxác:Khôngcósứckhỏe,mọithứđềutrởnênvônghĩa.4.Lýtrí:Tượngtrưngchokiếnthứcvàsựthôngtuệ.

5.Xãhội:Mọicánhân,tổchứcđềuphảicótráchnhiệmvớixãhội,nếukhông,xãhộisẽsuythoái.6.Tinhthần:Đờisốngđạođứcvàtưcách.

Khôngthểthiếubấtkỳyếutốnàotrongsáuyếutốkểtrên.Nếukhông,cuộcsốngcủabạnsẽmấtsựcânbằng,nhưchiếcbánhxebịvênhvậy.

Sựcânbằng

Năm1923, támtrongsốnhữngngười giàunhất thế giới gặpgỡnhau.Vào thờiđiểmđó,tàisảncủahọcộnglại,theoướctính,vượtquátàisảncủachínhphủHoaKỳ. Đương nhiên, họ là những người biết cách kiếm sống và tích trữ của cải.Nhưnghãyxemđiềugìxảyravớihọtrong25nămsau:

1.Chủtịchcôngtythéplớnnhấtthờiấy,ngàiCharlesSchwab,bịphásảnvàphảisốngbằngtiềnvaymượnsuốtnămnămtrướckhichết.2.Chủtịchcôngtykhíđốtlớnnhất,HowardHubson,bịmấttrí.3.Mộttrongnhữngnhàbuônbánhànghóalớnnhất,ArthurCutton,bịvỡnợvàchết.4.ChủtịchThịtrườngChứngkhoánNewYork,RichardWhitneyđitù.5.Thànhviênnộicáctổngthống,ngàiAlbertFallđượcânxáratù,hồigiavàquađời.6.“Congấu”vĩđạinhấttrênphốWall,JessieLivermoretựtử.7.Chủtịchcôngtyđộcquyềnlớnnhấtthếgiới,IvarKrueger,tựtử.8.ChủtịchNgânhàngĐịnhcưQuốctế,ngàiLeonFraer,tựtử.

Họđềulànhữngngườithànhcôngvànổitiếng,nhưngđiềumànhữngconngườiấyquênlàcáchcânbằngcuộcsống.Thựctế,khôngphảitiềnbạcđẩyhọđếnbấthạnh.Tiềnchỉlàphươngtiệnsống.Chínhviệcchạytheođồngtiền,bỏquênnămnanhoacònlạicủabánhxecuộcsốngđãkhiếnhọsụpđổ.

Mỗingườichúngtacầnđượcdạycáchkiếmsốngvàcáchsống.Khôngnênmảimêcôngviệcchuyênmônmàxaonhãnggiađình,sứckhỏevàtráchnhiệmxãhội.

XEMXÉTKỸMỤCTIÊU

Ngườichiếnthắngnhìnthấymụctiêu;kẻthấtbạinhìnthấyràocản.Mụctiêuvừaphảicósựtháchthức,vừaphảicótínhthiếtthực,đểđưalạiđộnglựcphấnđấu.

Bấtkỳhànhđộngnàocủatacũngđưatađếngầnhoặcxamụctiêuhơn.

Mỗimụctiêucầnđánhgiátheocáctiêuchísau:

1.Cóthựctếkhông?2.Cócôngbằngvớinhữngngườicóliênquankhông?3.Cóthiệnchíkhông?4.Cómanglạisứckhỏe,thịnhvượngvàtâmhồnthanhthảnkhông?5.Cónhấtquánvớicácmụctiêukháckhông?6.Cóthểtheođuổimụctiêuấylâudàikhông?

Mụctiêukhôngcóhànhđộngchỉlàgiấcmơtrốngrỗng.Hànhđộngbiếngiấcmơthànhhiệnthực.Dùkhôngđạtđượcmụctiêuchăngnữa,tavẫnkhôngphảilàkẻthấtbại,màchỉlàmộtchútngưngnghỉtrênđườngđiđếnmụctiêucủamình.

Muốn có đượchình ảnhđẹp, cần phải xác định tiêu điểm khi chụp. Tương tự,muốnđạtđượcthànhtíchxuấtsắccũngnhưnângcaochấtlượng cuộc sống, tacầnđềramụctiêuphấnđấuchobảnthân.

Đừngvìlotốnthờigianmàkhôngbắttayvàothựchiệnmụctiêu.Thờigiankhôngbaogiờngừngtrôi;vìvậyhãysửdụngnómộtcáchtốtnhất.-EarlNightingaleNHỮNGMỤCTIÊUVÔNGHĨA

Conchócủaanhnôngdânnọcótậthayngồibênlềđườngngóngxequa.Ngaykhithấyxeđến,nó laorađườngsủainhỏi,cốchạynhanhhơnxe.Mộthômngườihàngxómhỏianhnôngdân: “Cókhinàoanhchorằng con chónàyđuổi kịp xekhông?”.Ngườinôngdânđáp:“Tôikhôngbậntâmđếnđiềuđó,tôichỉthắcmắcrằngnósẽđượcgìnếucứđuổitheoxenhưvậy”.

Thậtvậy,trongcuộcsống,nhiềungườichỉbiếtđeođuổinhữngmụctiêuvônghĩa,chẳngkhácnàolaovàocuộcchơiđuổihìnhbắtbóng.

GIÁTRỊVÀTẦMNHÌNHànhđộnghợptình,hợplý

Nhiệmvụcủachúngtabâygiờkhôngphảilàsửachữasailầmcủaquákhứ,màlàđiềuchỉnhconđườngchotươnglai.

-JohnF.Kennedy

Khimộtđứatrẻrađời,ailàngườivuimừng?Câutrảlờilàbốmẹ,họhàngvàbạnbè.Nhưngaikhóc?Đứatrẻấy.Tuynhiên,khichếtthìngượclại.

Tanênvuimừng,mãnnguyệnvìmìnhđãgópphầnvàocuộcsốngvàđể lại thếgiớitốtđẹphơnbanđầutanhìnthấy.Hãysốngsaochothếgiansẽkhócthương,tiếcnuốivìmấtđimộttâmhồnđẹp.

GiáolýHindudạyrằngkhingườitốtquađời,họkhôngchết,màtêntuổisốngmãicùngvớinhữngnghĩacửcaođẹp.Khi tỏlòng thànhkính,điềungười ta thườngtruyềnmiệngnhaunhiềunhất chính lànhữngviệc tốt bình thườngngười chếttừnglàmkhicònsống.Nhữnghànhđộngấykhôngtrôiqualặnglẽtrongsựquênlãngmàchúngcóảnhhưởngmạnhmẽhơnsaukhingườiấyquađời.

Khôngaiđượctônvinhvìnhữnggìnhậnđược.Vinhdựlàphầnthưởngchonhữnggìngườiấyđãchođi.-CalvinCoolidge

ĐÁNHGIÁHỆTHỐNGGIÁTRỊBẢNTHÂNNHƯTHẾNÀO?

TheoMahatmaGandhi,bảytộilỗilớnnhấtlà:

•Giàunhưngkhônglàmviệc•Hưởnglạcthúmàkhôngcólươngtâm•Kiếnthứcmàkhôngcótưcách•Buônbánmàkhôngcóđạođức•Khoahọcmàthiếutìnhngười•Tôngiáomàkhôngcóđứchysinh•Chínhtrịmàkhôngcónguyêntắc

Mỗisựlệchlạctrênđềuchứngtỏsựthiếuhụtgiátrịlàmngười.

Đểxemlạihệthốnggiátrịcủabảnthân,bạncóthểápdụnghaibàikiểmtracótên:“Bàikiểmtracủamẹ”,và“Bàikiểmtracủabố”.

Với“Bàikiểmtracủamẹ”,chodùđanglàmgì,ởđâu,mộtmìnhhaycùngngườikhác,nếunghingờgiátrịcủabảnthân,bạnhãytựhỏi:“Nếumẹthấymìnhlàmviệcnày,mẹcótựhàorằngmìnhlàđứaconngoancủamẹkhông?Haymẹsẽphảikhócvìthấtvọng?”.Nếuvượtquabàikiểmnàynhưngrớttấtcảnhữngthửtháchkhác, tức làbạnđã “đậu”.Ngược lại, rớt bài này nhưng vượt qua các bài kiểmkhác,tứclàbạnđãthấtbại.

Nếu“Bàikiểmtracủamẹ”khôngcókếtquả,bạnhãychuyểnsang“Bàikiểmtracủabố”.Chodùđanglàmgì,ởđâu,mộtmìnhhaycùngngườikhác,nếunghingờgiátrịbảnthân,bạnhãy tựhỏi:“Nếuconmình làmchuyệnnày,mìnhcómuốnthấymặtconnữakhông?Haylàmìnhxấuhổ?”.Mộtlầnnữađámmâyngờvựcsẽnhanhchóngtanbiếnvàbạncócâutrảlờichomình.

TƯCÁCHVÔGIÁ

TrongbộphimIndecentProposal(Lờiđềnghịkhiếmnhã),ngườiphụnữnọchỉcầnđồngýngoạitìnhlàcóngaymộttriệuđô-la.Nhưngcôđãkhônglàmthế,đơngiảnvìcôkhôngthểđembánlươngtâmcủamình,vàvìgiá trịthực sự của conngườilàvôgiá.

Đồngtiềnkhôngthểtrảgiásòngphẳngchomọiloạicôngviệc.Chẳngbốmẹnàonuôiconmàlạithầmtínhtiềnlươngcủaviệcấycả.Cónhữngngườigiàucónhưngđờisốngtâmhồnlạihếtsứcnghèonàn.Mụctiêuchúngtacầnđạtđượcđólàvừagiàucó,vừacóđờisốngtinhthầnphongphú.

Takhôngthểnhìnthấyhoặcchạmvàonhữngđiềutuyệtvờitrênthếgianmàchỉcóthểcảmnhậnbằngtráitim.-HelenKeller

Laođộngvấtvảdạychoconngườigiátrịđồngtiền,bêncạnhđó,bốmẹcũngphảidạychoconcáibàihọcnày.

Thậtmaymắnkhicótiềnvàcóđượcđờisốngvật chất sung túc, nhưngnhững

điềutốtđẹp,quýgiátrênđờilạikhôngthểmuabằngtiềnbạc.

NHỮNGGIÁTRỊĐỒNGTIỀNKHÔNGMUAĐƯỢC

Đồngtiềnmuađược:

•Thúvui,nhưngkhôngmuađượchạnhphúc.•Chiếcgiường,nhưngkhôngmuađượcgiấcngủ.•Sáchvở,nhưngkhôngmuađượckiếnthức.•Đồnghồ,nhưngkhôngmuađượcthờigian.•Ngườiđồnghành,nhưngkhôngmuađượcbạnbè.•Vậttrangtrí,nhưngkhôngmuađượccáiđẹp.•Thứcăn,nhưngkhôngmuađượcsựngonmiệng.•Cănnhà,nhưngkhôngmuađượcgiađình.•Thuốcmen,nhưngkhôngmuađượcsứckhỏe.•Chiếcnhẫn,nhưngkhôngmuađượctìnhyêu.

HAILOẠIBIKỊCHTRONGCUỘCSỐNG1.Khôngcóđượcđiềumìnhmuốn

LỜIANỦICHONGƯỜICHỊUĐỰNGTôicầuxincóđượcsứcmạnhđểthànhđạt.

Nhưngsinhralạilàkẻyếuđuốiđểtôibiếtkhiêmtốn,vânglời…Tôicầuxinsứckhỏeđểlàmnênđiềuvĩđại.

Tôiđãđượcbanchosựmongmanhđểbiếtcốgắnglàmviệctốthơn…Tôicầuxingiàusangđểđượchạnhphúc.

Lạiđượcbanchonghèokhóđểhọcđượcsựkhônngoan…Tôicầuxinquyềnlựcđểcóđượcsựtántụngcủangườiđời.

LạiđượcbanchokhiếmkhuyếtđểbiếtcảmnhậnsựcầnthiếtcủaChúaTrời…Tôiđãcầuxinchomìnhtấtcảđểđượctậnhưởngcuộcsống.

Lạiđượcbanchocuộcsốngđểcóthểtậnhưởngtấtcả.Tôikhôngđượcnhưmìnhthỉnhcầu–chỉcónhữngđiềutôithầmhyvọng.

Nhữngthỉnhcầuthầmlặngấyđềuđượcđềnđáp.Trongmọingười,tôiđượchưởngphúclànhnhiềunhất!

-Khuyếtdanh2.Cóđượcđiềutamuốn

Khihệthốnggiátrịnhânphẩmkhôngrõràng,cóđượcđiềumìnhmuốncóthểlàbikịchnghiêmtrọnghơn.CâuchuyệnvềvuaMidashàmýnhưvậy.

CáichạmtaycủavuaMidas

Xưa,cómộtôngvuathamlamtênlàMidas.Vốncónhiềuvàngbạc,nhưngnhàvuavẫnkhátkhaocónhiềuhơnnữa.Hàngngày,nhàvuavàokhotàngchâubáumộtmình,ngồimânmêđếmtừngthỏivàngmìnhcóđược.

MộthômcókẻlạmặtxuấthiệnnóirằngsẽchovuaMidasmộtđiềuước.Nhàvuamừng lắm, lập tứcôngbảo: “Tamuốnmọi thứmình chạm vào đều biến thànhvàng”.Ngườilạhỏinhàvua:“Bệhạsuynghĩchắcchưa?”.Vuađáp:“Rồi”.Kẻlạmặtbảo:“Bắtđầutừsángngàymai,khixuấthiệntianắngmặttrờiđầutiên,nhàvuasẽcóphépmàuchạmvàomọithứđềuhóathànhvàng”.

Vuanghĩhẳnđangnằmmơ,điềunàykhônglẽnàolại làthực?Nhưngngàyhômsau khi thức giấc, vua sờ vào chiếc giường, chiếc giường liền biến thành vàng.Đúngvậy,mọithứvuachạmvàođềubiếnthànhvàng.Vuanhìnracửasổvàthấycôcongáiyêuquýđangchơitrongvườn.Vuaquyếtđịnhlàmnàngngạcnhiên,vàhẳncôngchúasẽrấthạnhphúc.Nhưngtrướckhiravườn,vuasẽđọcsách.Ngaykhivuachạmtayvào,sáchbiến thànhvàngnênvuakhôngđọcđược.Vuangồixuốngănđiểmtâm,ngườivừađưatayđếnđĩatráicâyvàlynước,chúngđềubiếnthànhvàng.Vua thấyđóivà tựnhủ: “Mìnhkhông thể ănhayuốngvàngđược”.Ngaykhiấycôngchúachạyvàophòng,vuaMidasômhôncongái, lậptứcnàngbiếnthànhphotượngvàng,nụcườichếtcứng.

Nhàvuacúiđầuòakhóc.Kẻlạmặtkiaxuấthiệnvàhỏiôngcóvuivớiphépmàuấykhông.Nhàvuabảomìnhlàkẻkhổsởnhấtthếgiannày.Ngườilạhỏi:“Bệhạthíchcógìhơn,thứcănvàcôcongáixinhđẹphaylàhàngđốngvàngcùngphotượngcôngchúa?”.Nhàvuanứcnởcầuxingiúpđỡ.Ôngnói:“Tasẽbỏhếtvàngbạccủa

mình.Hãytrảlạicongáichota,khôngcócôngchúamọithứtrênđời,vớita,sẽtrởnênvônghĩa”.Ngườilạmặtbảo:“Bệhạđãkhônngoanhơntrướcrồiđấy!”.Phépmàuđượcrútđi.NhàvuaMidasvuisướngđóncôngchúatrởlạitrongvòngtay,ôngcũngđãhọcđượcbài họckhôngbaogiờquên trongquãngđời còn lại củamình.

BẠNMUỐNĐỂLẠIĐIỀUGÌCHOĐỜI?

Vàomộtbuổisáng,ngườiđànôngnọtìnhcờthấytênmìnhtrênmụcCáophócủamộttờbáo.Donhầmlẫn,tờbáođưatinôngmất.Lúcđầu,ôngthựcsựsốc,nhưngkhiđãbìnhtĩnhlại,suynghĩtiếptheocủaônglàđểxemngườitanóigìvềmình.TrongCáophóviết:“Ôngvuathuốcnổ–ngườikinhdoanhtrênsựchếtchócđãquađời”.Lànhàphátminhthuốcnổ,khiđọcthấydòngchữấy,ôngtựhỏi:“Phảichăngđâylàcáchmọingườisẽnhớđếnmình?”.Đâylàđiềuôngkhônghềmongmuốn.Cũngtừngàyđótrởđi,ôngbắtđầulàmviệcchohòabìnhthếgiới.Ôngvuathuốcnổ ấy chính làAlfredNobel, ngày nay ông đượcmọingườinhớ đến quanhữnggiảithưởngNobelvĩđại.

Bạnmuốnđểlạichođờiđiềugìvàmuốnmọingườinhớđếnbạnnhư thếnào?Têntuổicủabạncóđượcngười khácnhắcđếnvới tìnhyêu thươngvà sự trântrọng?...Tấtcảđềuphụthuộcvàocáchsốngvànhữngviệcbạnlàm.

NHỮNGĐIỀUNHỎNHẶTLÀMNÊNSỰKHÁCBIỆT

Đólàvàomộtbuổisáng,mộtngườiđànôngđidạotrênbãibiển.Khithấyhàngtrămconsaobiểnbịthủytriềuxôdạtvàobờ,ôngnghĩ,chỉcầnítphútnữathôi,khinướcrútđi,lũsaobiểnnàysẽphảinằmphơimìnhdướiánhnắngmặttrời,vàchúngsẽbịchết.Lúcnàythủytriềuvừarútnênlũsaobiểnvẫncònsống.Ngườiđànôngđivàibướclạinhặtlênmộtconvànémtrởlạivớinhữngconsóng.Cứthế,ôngliêntụcnhặtlênrồiném.Mộtngườiđidạogầnđó,thấyvậy,thắcmắc.Khibiếtchuyện,ngườiấycười,nóivớingườiđànôngkiarằng:“Ônglàmthếthìíchgì?Cóhàngngànconsaobiểnmắccạn,ôngcứuđượcbaonhiêu?Liệucótạonênkhácbiệtnàokhông?”.Ngườiđànôngimlặng,rồiôngđi tiếphaibướcnữa, nhặt lên

mộtconsaobiểnkhác,némxuốngnướcvàbảo:“Khácbiệtlàvớiconnày”.

Tađang tạorasựkhácbiệtgì?Quymô lớnhaynhỏkhôngquan trọng. Chỉ cầnnhớrằng,nhiềusựkhácbiệtnhỏgộplạisẽlàmnênmộtsựkhácbiệtlớn.

SỐNGCHOXỨNGĐÁNG

Mộtcậubéchớivớigiữasôngchựcchếtđuối.Ngườiđànôngđingang thấy thếliềnnhảyxuốngcứu.Khiôngsắpbướcđi,cậubénói:“Cháucảmơnbác”.Ngườiđànônghỏi:“Vềchuyệngì?”.“Vìbácđãcứumạngcháu”-Cậubéđáp.Ngườiđànôngnhìnvàomắtcậubémỉmcườibảo: “Contrai,khicon lớn lên,hãyđảmbảorằngcuộcđờicủaconxứngđángvớiviệcđượccứusống”.

Thành côngnhưngkhông cóđược sựmãnnguyện là vô nghĩa.Nếu không cảmnhậnđượcýnghĩavàmụcđíchsống,cuộcđờisẽtrốngrỗng, bấthạnhdù ta cótiếngtăm,tiềnbạcvàkiếnthứcthếnàođinữa.

Thànhcôngbắtđầutừviệcbảnthânphảibiếtxâydựngtriếtlývềsựthànhcông,sứckhỏe,tiềnbạc,giađình,xãhộivàcácgiátrịcánhân.Khôngxácđịnhrõràngmụctiêuvàtriếtlýsốngchomình,cuộcsốngcủatasẽbịảotưởngdẫndắt.

CAMKẾT

Mộtphầnkhôngthểthiếucủahệthốnggiátrịnhânphẩmtốtđẹplàsựcamkết.Khicóhệthốnggiátrịrõràng,tadễđưaraquyếtđịnhvàlờicamkếtcủamình.

Khônggiữđượccamkết,chúngtasẽđánhmấtdầnniềmtintưởngvàonhau.

Nếutrongnhữngmốiquanhệsauđâyngười ta không thể trông cậynhau, liệucuộcsốngsẽnhưthếnào?

•Chamẹ/concái•Họcsinh/thầycô•Ôngchủ/nhânviên•Chồng/vợ•Kháchhàng/nhânviênbánhàng

•Bạnbè

Khikhôngthểtintưởngvàobấtcứmốiquanhệnào,conngườitasẽmangtrongmìnhcảmgiácbấtan.Thiếucamkết,mọimốiquanhệđềumấthiệulực.

Camkếthàmý:

1.Ngườikháccóthểphụthuộcmình2.Ngườikháccóthểtrôngcậymình3.Ngườikháccóthểdựđoánhànhvicủamình4.Sựnhấtquán5.Sựquantâm6.Sựthấucảm7.Ýthứcbổnphận8.Sựchânthành9.Tưcách10.Sựchínhtrực11.Sựtrungthành

Nếuthiếumộttrongnhữngthànhtốnày,camkếtsẽmấthiệulực.

Khicamkếtvớiaiđó,nghĩalàbạnđưaralờihứarằng:“Anhcóthểtincậytôidùchuyệngìxảyrađinữa”,hay“Tôisẽcómặtkhianhcần”.

Sựcamkếtthườngmangtheonhữngthôngđiệpnhư:

1.Tôisẵnlònghysinhvìtôiquantâm.2.Tôilàngườichínhtrựcvàbạncóthểtincậy.3.Tôisẽkhônglàmbạnthấtvọng.4.Bấtchấpgiannan,tôivẫnsẽcómặt.5.Tôisẽkhôngđểbạnthấtvọngtrongbấtcứhoàncảnhnào.

Camkếtkhôngnhưbảnhợpđồngcógiátrịthựcthivềpháplý.Nềntảngcamkếtkhôngphảilàmảnhgiấycóchữkýmàlàtưcách,sựchínhtrựcvàthấucảm.

Camkếtkhôngcónghĩalàgắnchặtvớiviệcgìđókhikhôngcònlựachọnnàokhác,màlàgắnbódùcónhiềulựachọn.Nếuthiếunhữngyếutốtrên,camkếtsẽkhôngcòntínhbềnvữngvàchânthành.

Camkếtcógiátrịbởinómanglại:

•Khảnăngdựliệutrước•Sựantâm•Pháttriểncánhân•Quanhệvữngchắcgiữacánhânvàcộngđồng•Quanhệcánhânvànghềnghiệpbềnvững

Camkếtđemlạitrậttựtrongcuộcsốngvốnđầynhữngbiếnđộngphứctạp.Giữđượccamkếtcógiátrịxứngđángvớinỗlựccủachúngta,vìđiềuđónghĩalàtađãbỏquahammuốnriêngvìnhucầucủangườikhác.

Camkếtgiốngnhưchấtkeogắnkếtcácmốiquanhệvàhàmýbiếthysinhkhicầnthiết.

Vídụ:

1.Camkếtvớitìnhbạnhàmýduytrìsựcẩnmật.2.Camkếtvớikháchhànghàmýluônphụcvụtốt.3.Camkếtvớihônnhânhàmýlòngchungthủy.4.Camkếtvớiphẩmhạnhhàmýtránhxasựtầmthường,thôtục.5.Camkếtvớilòngyêunướchàmýhysinh.6.Camkếtvớicôngviệchàmýsựchínhtrực.7.Camkếtvớicộngđồnghàmýtráchnhiệm.

Camkếtnghĩalàkhôngtừbỏdùcócơhộikhácđểlựachọnhoặcgặpbấtkỳkhókhănnào.Cáccánhâncósựcamkếtmạnhmẽsẽtạonênsứcmạnhcộngđồng.

Quanhệdựatrênsựcamkết,chứkhôngchỉdựavàosựgầngũi,riêngtư.Ngườitacóthểthânthiết,gầngũi,nhưng lạikhôngcamkếtgắnbó.Cácgiá trị xãhộiđãthayđổimạnhmẽđếnmứctrongvàithậpkỷqua,quanhệkhôngràngbuộcđược

xem là tốt. Đó là bởi vì nhiềungườinhầm lẫn cam kết là ràng buộc. Họ khôngmuốncamkếtvìthấymìnhkhôngsẵnsàng.Tronglúcđó,đôikhinhiềunămliền,họdùngcủacảihoặctàinguyêncủangườikhácvàviệncớlà:“Chúngtôivẫnđangtìmhiểunhaurồimớiđiđếncamkết”.Thựcrađóchỉlàsựngụybiệnvàvôtráchnhiệm.

Camkếthàmýđặtnhucầucủangườikháclêntrênnhucầuriêngmình.Đôikhingườitaphảiđốidiệnvớinhữngcamkếtmâuthuẫnnhau.Vídụ:

1.Trong lúcbệnhtìnhcủavợnguycấp thìviêncảnhsátnhậnđược cúđiệnthoạikhẩncấpbáorằnganhphảinhậnnhiệmvụvì tínhmệnhcủa10ngườiđanggặpnguyhiểm.Anhsẽlàmgìđây?2.Bácsĩphẫuthuậtmongchờngàycongáitốtnghiệp.Ônghứasẽthamdựsựkiệntrọngđạinày.Nhưnghaimươiphúttrướckhibuổilễbắtđầu,ôngnhậnđượcđiệnkhẩnphảimổcấpcứubệnhnhânvừabịtainạn.Ôngsẽchọnlựathếnàođây?

Quátrìnhchọnlựagiữahaicamkếtấyhàmẩnưutiên,tráchnhiệmvàbổnphận.Giátrịcuộcsốngtrêncơsởưutiêngiúptachọncamkếtnàychứkhôngphảicamkếtkhácmàkhôngrơivàomặccảmcólỗi.

Điềuđaulớnnhấtkhicamkếtlàchấpnhậnmấtniềmtinkhisựviệcđổvỡ.Camkếtgiữađôibênvẫnduytrìnếuvấnđềphátsinhtừlỗi lầmdosơsót.Cóthểbỏquaviphạmdosơsótvớitấmlòngtrắcẩnvàthathứ.Tuynhiên,phảiđánhgiásựviệcxemcóđúnglàdosơsóthaylàsựviphạmbổnphận.Chúngtanêncóphảnứngkhiđốiphươngviphạmnhưsau:“Anh lừatôimột lần thì anh thấy xấuhổ.Anhlừatôihailần,thìtôirấtxấuhổ”.

Sẽkhóduytrìcamkếtnếukhôngcósựvịtha.Vídụ:concáiphảnbộiniềmtincủachamẹkhinóidốihaylừagạt.Nhưngnếumuốnduytrìcamkếtthươngyêu,bốmẹcầnbiếtthathứchocon(chỉchoconphươnghướngvàdạyconbiếthậuquảkhinóidối).

CAMKẾTVỚINHỮNGGIÁTRỊBẢNTHÂN

Tanêntrungthànhvớiai?Vớicánhânhaytổchứcnào?Câutrảlờilàchẳngđốitượngnàotrongsốđócả,màđiều tacần là trung thànhvớichínhmình,vớihệthốnggiá trịđạođức trongconngườimình.Mộtkhihệthốnggiá trị làmngườimâuthuẫn,mọimốiquanhệcủachúngtacũngsẽsụpđổ.

Khicamkếttrungthànhvớicánhânhaytổchức,thựcsựtacóhàmýgì?Đólà:“Tôiủnghộanhvìtôitinđiềuanhtin”.

Sẽnhưthếnàonếungườicamkếttrungthànhhoặcgắnbólạilàkẻbuônmatúyhaygiánđiệpnướcngoài?Cónêntiếptụcủnghộhọvìtalỡcamkếtkhông?Tuyệtđốikhông!Camkếtủnghộhànhvitráiđạođứcvàbấthợppháp làmộtsai lầmkhôngthểthathứ.

Nhưngvớicácgiátrịbảnthân,taphảiluônluôntrungthành.Nếukhôngduytrìcamkếtnày,sẽdẫnđếncáchậuquả:

•Giađìnhtanvỡ•Cuộcsốngkhôngmãnnguyện•Concáibịbỏrơi•Kinhdoanhthấtbại•Sựbấtổntronglòng•Sựcôlập•Cácmốiquanhệđổvỡ•Sựtuyệtvọng•Tộilỗi

Hãycamkếtvàduytrìcamkếtvớinhữnggiátrịbảnthân!

ĐẠOĐỨC

Không nên vin vào hoàn cảnhđể chọn lựa tiêu cực. Giá trị đạo đức ởmỗi conngườikhôngchỉgiúpcuộcđờitốtđẹphơn,màcòngiúpchúngtavượtquakhókhăn.

Hầuhếtchọnlựacủachúngtakhôngliênquanđạođức.Vídụ,muaquầnáohay

ti-vi gì là chọn lựa theo sở thíchhoặcđiềukiện, không phải lựa chọn đạo đức.Chọnlựanàymangtínhchủquan.

Chọnlựaliênquanđạođứcphảnánhsựchọnlựakháchquangiữađúngvàsai.Đólàlýdotạisaolươngtâmcắnrứtkhitacólựachọnvôđạođứcnhưnglươngtâmvẫnbìnhthườngkhithựchiệnlựachọncánhânsailầm–vìtrongvấnđềđạođứcrõràngchỉcóduynhấtmộtsựlựachọnđúng.

CHUẨNMỰCĐẠOĐỨC

Khilàmtheonhữnggiátrịđạođức,conngườisẽcóđượcsựhàihòa,thanhthảntrongbấtcứhoàncảnhnào.-TedKoppel

Chuẩnmực là thước đo. Mộtmét ở châu Âu cũng là một mét ở châu Á. Mộtkilôgrambộtlàmộtkilôgrambột,dùbạnđếnbấtkỳđâu.Ngườikhôngmuốngắnbóvớibấtkỳchuẩnmựcđạođứcnàosẽliêntụcthayđổiquanniệmđạođứcbằngsựbiệnhộrằngkhôngcógìlàđúnghoặcsai,rằngchẳngquadocáchnghĩcủaconngườilàmsựvậtnhưvậythôi.Họthiênvềgiảithíchhơnlàđặtrachuẩnmựcđốivớihànhvibảnthân.

Mỗivùngmiền,quốcgiacó thể cónhững truyền thốngvănhóakhácnhau, tuynhiênnhữnggiátrịnhưsựcôngbằng,cônglý,chínhtrựcvàcamkếtlạimangtínhphổquátvàbấtdiệt,khôngtùythuộcvàonềnvănhóanàocả.Chẳngcóxãhộinàolạikhôngđềcaolòngcanđảmsovớihènnhát.

Đạođứcvàcônglýliênquannhữnggiátrịsau:

•Sựthấucảm•Sựcôngbằng•Lòngtrắcẩn•Nhữngvấnnạnlớncủaxãhội

Nhữnggiá trị đạođức tiềmẩn chính là nhân tố tạo sứcmạnh cho xã hội. Năm1993, khi Michael Severn - hiệu trưởng trường Đại học Columbia từ chức, cóphóngviênhỏiôngrằngcònnhiệmvụnàochưalàmhaykhông.“Có”-Severnđáp.

Rồiôngđềcậpviệcthiếugiảngdạyđạođức trong trườngđại học: “Nhìn chungsinhviênngồitrênghếnhàtrườngkhôngđượcgiảngdạynhiềuvềlĩnhvựcnày.Hầuhếtcácnhàgiáodụcđềungạiđụngchạmvấnđề.Đạođứcthườngđểchophụhuynhxửlý.Kếtquảlàthanhniênvốncầnđượcrènluyệnvềđạođứcvàluânlýnhấtthìlạiítđượcgiáodụcvềlĩnhvựcnàynhất.Đạođứcvàluânlýkhôngphảilàtôngiáo,màlànguyêntắchànhxửtốt,cólogic,hợplývàcầnthiếtchomộtxãhộithanhbình”.

Giáodụcvềtrínãomàkhônggiáodụcvềđạođứclàmộtnềngiáodụclệchlạc.-ThoedoreRoosevelt

ĐẠOĐỨCVÀTÍNHHỢPPHÁP

Tínhhợpphápvàđạođứclàhailĩnhvựckhácnhaucủađờisống.Mộtvấnđềnàođócóthểhợpđạođứcnhưnglạikhônghợpphápvàngượclại.Vídụ:

1.Nhânviênbảohiểmchỉquan tâmđếnviệc làm saokiếmđược thậtnhiềutiềnhoahồngtừviệcbánbảohiểmchokháchhàng,màkhôngquantâmrằngchínhsáchbảohiểmấycóhợplýhaykhông.Điềunàycóthểhợpphápnhưngvôđạođức.2.Mộtngười láixevượttốcđộ,cốgắngchởđứa conđi cấp cứu càngnhanhcàngtốt.Dùcóviphạmluậtgiaothông,ngườitacũngdễdàngbỏquachoanhtrong trường hợp này. Nhưng sẽ là vô đạo đức khi các vị bác sĩ chần chừ,khôngcósựhỗtrợkịpthời.

Tínhhợpphápthiếtlậpchuẩnmựctốithiểu,trongkhiđóđạođứcvàcácgiátrịvượtngoàinhữngtiêuchuẩnđó.

MỤCĐÍCHSỐNG

Hãyhọcnhưthểbạnsẽsốngmãi.Hãysốngnhưthểbạnsẽchếtngàymai.

-MahatmaGandhiConngườicónhiềukiểukhaokhát,mộttrongnhữngkhaokhátcóíchnhấtđólàsốngcómụcđích...

Càngsớmtìmthấymụcđíchsống,cuộcđờichúngtacàngtốtđẹphơn.Tháchthứclớnnhấtchínhlàtronghànhtrìnhtìmkiếmấytakhôngbaogiờđặtdấuchấmhếtvớimụcđíchcủamình,khôngchỉvớitưcáchcánhânmàcònđốivớigiađình,tổchứcvàđấtnước.Mộtkhicómụcđíchsốngvàgiátrịlàmngườirõràng,tasẽtìmđượcsựcânbằngđạolýkhigiảiquyếtmâuthuẫngiữaquyềnlợicánhânvàbổnphậnxãhội.Tabiếtkhinàophảinêurõlậptrường.Đólàkhitabắtđầucónhữngquyếtđịnhđúngđắnvìlợiíchlâudàithayvìquyếtđịnhsaitráihướngvàocáilợitrướcmắt.Khônngoan, trưởng thànhgiúp conngườihiểubiết sâuhơnnhữngvấnđềtrọngđại.

JanetteColetừngnói:“Hãychỉchotôingườihàilòngvớinhữngđiềutầmthường,tôisẽchỉchobạnthấykẻcósốphậnđịnhsẵnlàthấtbại”.Cuộcđờikhôngphảilàmônthểthaongoạnmục.Takhôngthểngồilàmkhángiảxemsựviệcxảyra,màphảitìmmụcđíchlàmcuộcsốngcóýnghĩavànỗlựcđạtmụcđíchđó.

Khôngthểtựgiúpmìnhnếukhônggiúpngườikhác.Khôngthểlàmcuộcsốngcủamìnhphongphúnếukhônggiúpngườikhácphát

triển.Khôngthểthịnhvượngnếukhôngmanglạisựphồnthịnhchongườikhác.-Janette

Cole,ĐạihọcSpellman

Mỗingườichúngtacầncómộtmụcđíchsốngnhấtđịnh.CóngườihỏinhàkhoahọcAlbertEinsteinrằng:“Tạisaoconngườitồntạitrênđời?”.Ôngđáp:“Nếuvũtrụlàmộtsựngẫunhiên,chúngtacũngngẫunhiên.Sựngẫunhiênấycóýnghĩatrongvũtrụ,cũngcóýnghĩatrongmỗichúngta”.Vàôngnóithêm:“Càngnghiêncứuvậtlý,tôicàngnghiêngvềsiêuhìnhhọc”.

HỌCGIÁTRỊLÀMNGƯỜI

ỞmộttrườngTrunghọcnọ, trong tiếtGiáodụccôngdân, thầygiáođưara câuchuyệnvềmộtnữsinhtronglớpnhặtđượcvítiềnđựng1.000đô-lađemtrảlạichongườimấtrồiđềnghịcảlớpđưarasuynghĩvềhànhđộngnày.Đaphầnhọcsinh trong lớpđều cho rằngbạnnày thậtngốc, vì kẻbất cẩn thì đángbị trừngphạt.

Khiđượchỏithầygiáođãnóigìvớihọcsinh,thầyđáp:“À,đươngnhiêntôikhôngnóigìcả.Nếuđứngởquanđiểmđúngsairạchròi,thìtôikhôngphảilàcốvấncủacácem.Tôikhôngthểápđặtquanđiểmcủamình”.

Mộtkhibốmẹ,thầycôkhôngtruyềndạychotrẻnhữnggiátrịlàmngườithìtrẻsẽhọc từ ai? Có thể chúng sẽ học từ các phương tiện truyền thông, kể cả nhữngnguồnkhôngnhưmongđợi.Ngườithầytrongvídụtrênkhôngnhữngvô tráchnhiệmvớinhữnggiátrịđạođứcbịbópméomàcònkhôngxứngđángởcươngvịcủamộtnhàgiáo.

HÀNHVICHIẾNTHẮNGVÀNGƯỜICHIẾNTHẮNG

Sựkhácbiệtgiữachiếnthắngvà làmngườichiếnthắng là gì?Chiến thắng là sựkiện,làmngườichiếnthắnglàvấnđềtinhthần.Ngườichiếnthắngduytrìchiếnthắngtheoýnghĩadựavàohệthốnggiátrịlàmngườicủahọ.

NHỮNGCÂUCHUYỆNCHIẾNTHẮNGTRUYỀNCẢMHỨNG

1.Thếvậnhộilàsựkiệntrọngđạimangtầmquốctế,thếnhưngkhithấyđốithủgặpnạn,vậnđộngviênLawrenceLemieuxđãsẵnsàngngừnglạitrênđườngđuađểgiúpđỡ.Rấtnhiềungườidõitheohànhđộngcủaanh.Tháiđộcoitrọngsựantoànvàquantâmđếnsinhmạngngườikhácở anhđã lớnhơnniềmkhát khaochiếnthắng.Dùkhônggiànhthắnglợi,nhưnganhlàmộtngườichiếnthắng,đượcmọingười tônvinhvìnghĩacửcaođẹp.Anhđãcho thấy tinh thầnThếvậnhộisốngmãi.

2.ReubenGonzalesdựtrậnchungkếtgiảiđấuquầnvợt tranhchứcvôđịch thếgiới.Ởváncuối,khiđanggiànhlợithếghiđiểmquyếtđịnhthắnglợichungcuộc,Gonzalesđánhmộtcúrấttuyệt.Trọngtàichínhvàtrọngtàibiênđềucôngnhậnđó là cú đánh đẹp và tuyên bố anh là người chiến thắng chung cuộc. NhưngGonzales,saumộtthoángsữnglạingầnngừ,đãquaylạibắttayđốithủvànói:“Cúđánhấycólỗi”.Sauđó,anhmấtquyềngiaobóngvàcuốicùngthuatrận.

Mọingườiđềusửngsốt.Aicóthểtưởngtượngmộttayvợtvớichiếnthắngcậnkềnhưvậylạitựtruấtquyềngiaobóngcủamìnhđểrồibịthuacuộc?Khiđượchỏi

tạisao,Gonzalesđáp:“Đólàđiềuduynhấtcần làmđểtôigiữ sự chính trực củamình”.Thuatrận,nhưnganhvẫnlàngườichiếnthắng.

3.Mộtnhómnhânviênbánhàngrờithànhphốđihọpvàbáovớigiađìnhsẽvềnhàvàotốithứsáu.Nhưngthóiquenhộihọpxưanaylàvậy,ngườinàygặpngườikiavàcuộchọpcứkéodàilêthê.Họphảibắtchuyếnbaycuốicùngtrongngày,nhưngđếnsânbaychỉcòndưvàiphút.Tấtcảcùngchạy,taycầmvé,hyvọnglênmáybaykịplúc.Trongkhichạy,mộtngườivaphảibànbántráicây.Tráicâyvăngtungtoé,bịgiậpvànằmngổnngangtrênsànnhà.Nhưnghọkhôngcóthời giandừnglại.Họtớimáybayvừakịpgiờcấtcánh.Tấtcảthởphàonhẹnhõm,trừmộtngười.Anhđứngdậy,tạmbiệtbạnbèvàquaylạichiếcbànbántráicâylúcnãy.Nhữnggìanhnhìnthấykhiếnanhnhẹlòngvìmìnhđãquyếtđịnhquay lại. Sauchiếcbànlàcôbémùchừngmườituổi,bántráicâyđểkiếmsống.Anhbảo:“Hyvọngtụianhchưalàmhỏngmộtngàycủaem”.Anhlấytừtúiáora10đô-la,traochocôbévànói:“Phầnnàylàđềnchochỗtráicâyhồinãy”rồianhbướcđi.Côbékhôngnhìnthấyđiềugìđangdiễnra;nhưngkhitiếngchânngườithanhniêndầnkhuất,côvớigiọnghỏitheo:“CóphảingườilàThượngĐếkhông?”.

Ta có thể làngười chiến thắng không có huy chương và là kẻ bại trận có huychương.Tấtcảphụthuộcvàochínhbảnthânchúngta.

CHIẾNTHẮNGTHỰCSỰ

Bangườibạn chạymarathon cùng hàng trăm đối thủ khác. Không ai trong họthắngcuộc.Vậycảbangườinàythuacuộcchăng?Khônghẳnthế.Mỗingườithamdựcuộcđuavớinhữngmụctiêukhácnhau.Ngườithứnhấtchạyđuađểkiểmtrasứcchịuđựngcủamình–kếtquảanhthểhiệntốthơnmongđợi.Ngườithứhaimuốncảithiện thành tích trướcđây,vàanhđã thànhcông.Người thứba chưabaogiờchạymarathon–mụctiêucủaanhlàhoànthànhcuộcđuavàanhđãlàmđượcđiềuấy.Từngngườibướcvàocuộcđuavớimụctiêukhácnhauvàđềuđãhoànthành,họlàngườichiếnthắngdùaiđoạthuychươngvàngđinữa.

MarkTwaintừngnóirằngxứngđángvớivinhdựmàkhôngnhậnđượcbằngkhen

vẫntốthơn lànhậnđượcbằngkhenmàkhôngxứngđáng.Phẩmgiá conngườikhôngnhìnnhậnởviệcchiếmhữumàlàởchỗxứngđáng.

Nếuxemchiếnthắnglàmụctiêuduynhất,bạncóthểbỏsótnhữngphầnthưởngtinhthầnkháckhilàmtốtcôngviệcđãđềra.Quantrọnghơnchiếnthắnglàdanhdự.Thuatrongdanhdựcóthểlàdothiếuchuẩnbịcònchiếnthắngnhờgiandốilàdấuhiệucủangườithiếutưcách.

Thật không đáng khi bịtmắt sự chính trực củamình và đi đường tắt để chiếnthắng.Ngườitacóthểđoạtcúpnhưngsẽthấykhinhbỉchínhmình.

Ngượclại,ngườigiữtinhthầnchiếnthắngsốngvàlàmviệchàngngàynhưthểđólàngàycuốicùngcủađờimình.Vàkhiphảirađi,họtừgiãcõiđờivớitưcáchcủangườichiếnthắng.

TƯCÁCHNGƯỜICHIẾNTHẮNG

Người giữ tinh thần chiến thắng thường có thái độhòa nhã. Họ không bao giờkhoáclácvềbảnthân,biếtcảmkíchvàtrântrọngđồngđộilẫnđốithủcủamình.

Nhiềungườibiếtcáchthànhcông,nhưnglạikhôngbiếtcáchxửtríkhithànhcông.

Thựctế,đờisốnglàđấutrườngvàtaphảithiđấu.Thiđấugiúpngườicótínhcạnhtranhpháttriển.Mụctiêucủachúngtalàchiếnthắng,nhưngphảilàchiếnthắngmộtcáchcôngbằng,trungthực,đứngđắnvàhợplệ.

DISẢNCỦANGƯỜICHIẾNTHẮNGCâuchuyệnvềngườixâycầu

Mộtônglãođơnđộcbướcđitrênđườngvắng.Chiềuxuốnglạnhlẽo,xámxịt,ôngđếnbênbờvực,mênhmông,sâuthẳm,chỉcódòngnướcảmđạmtrôi.Ônglãođãbăngquavựctrongánhchạngvạngmờnhạt;dòngnướcuámkhôngkhiếnôngsợhãi;nhưngkhi tớibờan toànrồiông lãoquay lại,bắcchiếc cầubăngquadòngnước.

“Nàyônglão!”-Mộtngườicũnghànhhươngnhưônggầnđócấttiếng.“Ôngđanglãngphísứckhỏekhidựngcầuởđâyđấy;

chuyếnhànhhươngcủaôngrồisẽkếtthúccuốingày;ôngkhôngbaogiờphảiđiđườngnàynữa;đãbăngquavựcsâuthếnàyrồi,ôngphảinhọccôngbắccầulàmgìvàolúcchiềutà?”.

Ngườibắccầungẩngmáiđầugiànua,bạctrắng,đáplại:“Anhbạntốtbụngơi,trênđườngtôiđiqua,ngàymaiphíasausẽcómộtthanhniêncũngphảiđilối

này.Vựcthẳmnàyvớitôikhônglàgì,nhưngvớianhchàngtócvàngấycóthểlàbẫysâu.Chàngtraiấyphảiđiqualúctrờitối.Chonên,anhbạntốtbụngơi,tôi

làmchiếccầunàylàđểchochàngtraiấy”.-WillAllenDromgoole

Socratesdạyhọc choPlato;PlatodạyAristotle;AristotledạyAlexanderĐại Đế.Kiếnthức,nếukhôngđượctruyềnlạichođờisau,hẳnsẽmấtđi.

Tráchnhiệmlớnnhấtcủachúngtalàtruyềnlạidisảnmàthếhệtiếptheocóthểtựhào.

SỰTHAYĐỔITRONGLỐISỐNG

Thayđổilàđiềutấtyếu,dùtacómuốnhaykhông.Năm1958,khikhảosátýkiếncáchiệu trưởngmột trường Trung học rằngnhững vấn đề chính của học sinhtrườngthầy(cô)làgì?Câutrảlờingườitanhậnđượcđólà:

1.Khônglàmbàitậpvềnhà.2.Khôngbiếtquýtrọngtàisản.Vídụ:quăngsáchvở.3.Khôngbiếttiếtkiệm(nhưđểđènsángkhitanlớp).4.Némgiấytronglớphọc.5.Rượtđuổinhautrênhànhlang.

Cũngcâuhỏitrên,nhưng30nămsau(cáchmộtthếhệ),tứcnăm1988,thìcâutrảlờinhậnđượckhiếngiớinghiêncứukhôngkhỏisữngsờ.Nhữngvấnđềchínhcủahọcsinhtrunghọcthờinayđólà:

1.Nạopháthai2.AIDS3.Hiếpdâm

4.Matúy5.Nạnđánhđập,bắngiết,dùngsúngvàdaotrongtrườnghọc

NHỮNGGIÁTRỊTRUYỀNTHỐNG

Mỗiquốcgiađượcgắnkếtbởiniềmtinvàtinhthầntậpthể.Điềuđógiúpngườidânvượtquamọimâuthuẫnảnhhưởngđếnsựpháttriểnxãhội,ngônngữ,đạođức,lốisốngvàsựtoànvẹncủaquốcgiaấy.-JohnGardner

Nhữnggiátrịlàmngườinhưtinhthầntráchnhiệm,sựchínhtrực,lòngyêunước,…bịmộtsốngườingàynaycholàlỗithời.Nhưngsựthậtkhôngphảivậy.Nhữnggiátrịấymangtínhchấttruyềnthốngchứchắcchắnkhôngbaogiờlỗithời.

Bấtkỳxãhộinàođánhmấtnhữnggiá trị đạođức truyền thốngđều sẽ rơi vàothảmhọa,bởimọisụpđổtronglịchsửđềukhởiđầutừsuyđồiđạođức.

Hơnnửathếkỷtrước,nướcMỹlâmvàocuộcsuythoáitànkhốc.Mộtphầnbatàisảnquốcgiabiếnmấttrongvòngvàitháng.Sảnxuấtsuygiảm77%.Mộtphầntưlựclượnglaođộngthấtnghiệp.Nhiềuthànhphốkhôngthểduytrìmởcửatrườnghọc.MộtphầnnămhọcsinhphổthôngởNewYorkbịsuydinhdưỡng.Cóđến34triệunamgiới,phụnữvàtrẻemkhôngcóthunhập.

Tuynhiêntrongnhữnglúctậncùngkhókhănấy,dùnhiềungườidânphảisốngbằngnồicháotìnhthương,nhiềungânhàngphảiđóngcửa,TổngthốngFranklinD.RooseveltvẫncóthểnóivớicảnướcMỹquabàiphátbiểutrênđàirằng:“ƠnChúa,nhữngkhókhăncủachúngtachỉvềmặtvậtchất”.

LÒNGTỐTLÀGÌ?

Nếuđưaracâuhỏikhảosátrằng:“Bạncóphảilàngườitốtkhông?”,hầuhếtmọingườisẽđáp:“Có”.Hỏitiếp:“Điềugìkhiếnbạnchorằngbạn làngười tốt?”. Lờiđáplà:

•Tôikhônglừađảothếlàtốt.•Tôikhôngnóidốitứclàtốt.•Tôikhôngăncắplàtốt.

Nếuphântíchnhữnglýdotrên,tathấychúngkhôngthuyếtphụclắm.Chẳnghạn,vớingườichorằng:“Tôikhônglừađảo”,điềuđóchỉcónghĩaanhtakhôngphảilàkẻlừađảo.Tươngtự,ngườibảomìnhkhôngnóidốivàăncắpchỉ có ý rằnghọkhôngnóidốivàtrộmcắp.Nhưngnhữngđiềuấykhônglàmhọtốtđược.Ngườitachỉtốtkhilàmđượcnhữngđiềutốtchứkhôngphảikhônglàmđiềuxấu.Ngườitốtlàngườimang trongmình những phẩm chất như công bằng, tình thương, canđảm,chínhtrực,thấucảm,khiêmtốn,trungthànhvànhãnhặn.Họlàkiểungườicóthểtincậyđược,biếtđứnglênbảovệcông lý,giúpđỡkẻkhốnkhó, làmchocuộcsốngtốtđẹphơn.Đểnhậnranhữngbiểuhiệncủalòngtốt,cầncótiêuchívàchuẩnmực.Tiêuchícóthểlàđạođức,hoặcluậtphápquyđịnh,cũngcókhilàcảhai. Tiêu chíđạođức liên quan đúng - sai và tất cảnhững vùng giao thoa giữachúng.Chúngđềrarấtrõđiềugìtốtvàtốthơn,điềugìxấuvàxấuhơn.

TẦMCAOCỦACHUẨNMỰCĐẠOĐỨCBạnsẽlàmgìtrongnhữngtìnhhuốngsau?

1.Bạnbiếtgiátiềntaxitừnhàmìnhđếnsânbaylà64đô-la.Vìthườngxuyênđinênbạnbiếtchắcchắnnhưthế.Nhưnglầnnàytàixếtaxichỉxinbạncó32đô-la.Bạnsẽlàmgì?2.Bạnăntốiởnhàhàng.Bạngọibốnmónvàngườiphụcvụđemrađầyđủ,nhưngdonhầmlẫnanhchỉtínhtiềnbamón.Bạnsẽlàmgì?3.Bạnthâncủabạnlâmbệnhnặngvàbạnlànhânviênbánbảohiểmnhânthọ.Bạncủabạncầngiátrịbảohiểmlênđến100.000đô-la.Khôngaibiếtvàpháthiệnngườibạnấysắpchếtcả.Bạncósoạnhợpđồngbánbảohiểmtrongtrườnghợpnàykhông?

Không thểđề raquy luậtđạođức.Bạn sẽkhuyên conmình thếnào trong tìnhhuống tương tự?Hành vi củabạn có tuân thủ lời khuyên ấy trong tình huốngtươngtựkhông?Chúngtabắtđầubàihọcđạođứctừkhichàođờivàtiếptụchọcsuốtđời.

ĐẠOĐỨCTRONGCÔNGVIỆC

Đạođứchaythiếuđạođứcthểhiệnrõràngtrongmọinghềnghiệp.Bácsĩ thamlamlàmthêmthủtụcvàphẫuthuậtkhôngcầnthiết.Luậtsưbẻcongsựthật.Bốmẹlẫnconcáiđềucónhữnglờinóidốivôhại.Kếtoánvàthưkýthườnglàmbáocáosailệch.

Khilừagạtnhữngngườichungquanh,cũngcónghĩalàtađanglừagạtchínhmìnhvàchuẩnbịđểmìnhbịlừagạt.Bêncạnhđó,khilừagạtngườikhác,tasẽtinhọ

cũnglàmtươngtựvớimình,thếlàtanghingờvàbiquan.

KẾTLUẬN

Tại sao cónhiềungười không thành công? Lýdo chính là vì họ thiếu tầm nhìnhoặctầmnhìnbịhạnchế.Cầnphảinuôidưỡngnhữngkhaokhát,từđótừngbướcbiếnchúngthànhhiệnthực.Hãysốngvới lòngnhiệt tình, cóchí hướngvàmụctiêuphấnđấu.

Giấcmơcủabạnlàgì?Mỗingàybạnsốngcóđưabạnđếngầnmơướcấykhông?Đừngnghelờiủê,biđáttừnhữngkẻthấtbại–họchỉkhiếnbạnchùnbướcmàthôi.Thayvàođó,hãyđónnhậnlờikhuyêntừnhữngngườithànhcông.

Khitầmnhìnlàmộtnăm,tatrồnghoa.Khitầmnhìnlàmườinăm,tatrồngcây.Khitầmnhìnlàvĩnhviễn,tatrồngngười.-NgạnngữphươngĐông

Hãynhớ:

Ngườichiếnthắngkhônglàmnhữngđiềukhácbiệt.

Màchínhcáchhọlàmtạonênsựkhácbiệt!-ShivKhera

Chiasẻebook:SáchMới.netFollowusonFacebook:https://www.facebook.com/sachmoi.net