SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International...
-
Upload
annelies-segers -
Category
Documents
-
view
215 -
download
1
Transcript of SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International...
![Page 1: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/1.jpg)
SVR
Home Care or Home Care or Residential Care: the Residential Care: the
Case of FlandersCase of Flanders
Paper prepared for the
International Conference:
Population Ageing. Towards an Improvement of the Quality of Life
Brussels, 1 March 2007
by
Lieve Vanderleyden SVR
![Page 2: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/2.jpg)
SVR
Structuur
• Inleidende beschouwingen • Demografische maatgetallen
• Ontwikkelingen in het beleidsdiscours van afgelopen 20 à 25 jaar
• Realisaties op het terrein
• (Dis)congruentie tussen normatief en feitelijk beleid
• Ontwikkelingen tussen 2000 en 2006
• Aanbevelingen SVR
![Page 3: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/3.jpg)
SVR
• Veroudering bevolking = fundamenteel gegeven in onze samenleving
• Bedreiging of uitdaging?
• 2000 : % 60-plussers Vl. Gewest = 22%
2050 : % 60-plussers Vl. Gewest = 34%
• Feit dat steeds meer mensen oud worden én hoge leeftijd bereiken ▬► dubbele uitdaging
– welke aantallen op het vlak van zorgbehoevendheid = vraag naar
kwantiteit
– hoe ouderen, overeenkomstig de eigen wensen, zo lang mogelijk gezond houden en zelfstandig laten wonen? = vraag naar kwaliteit
Algemene beschouwingen
![Page 4: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/4.jpg)
SVR
Demografische maten (1) Vlaams Gewest 1975-2050
Gemiddelde leeftijd
35,7 39,7 41,7 44,7 46
05
101520253035404550
1975 2000 2010 2030 2050
![Page 5: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/5.jpg)
SVR
Demografische maten (2) Vlaams Gewest 1975-2050
Vergrijzingsindex: {(60+)/(0-19)}x100
57,43
97,35115,82
164,42175,67
020406080
100120140160180200
1975 2000 2010 2030 2050
![Page 6: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/6.jpg)
SVR
Demografische maten (3) Vlaams Gewest 1975-2050
totale afhankelijkheid {(0-19)+(60+)/(20-59)}x100 afhankelijkheid ouderen {(60+)/(20-59)}x100
96,182,18 85,57
110,43116,53
35,06 40,54 45,92
68,67 74,26
0
20
40
60
80
100
120
140
1975 2000 2010 2030 2050
totale afhankelijkheid afhankelijkheid ouderen
![Page 7: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/7.jpg)
SVR
Demografische maten (4) Vlaams Gewest 1975-2050
Intensiteit veroudering {(80+)/(60+)}x100
11,62
16,04
20,8422,48
32,92
0
5
10
15
20
25
30
35
1975 2000 2010 2030 2050
Potentiële steun {(20-59)/(60+)}x100
2,8
2,472,18
1,46 1,35
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
1975 2000 2010 2030 2050
![Page 8: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/8.jpg)
SVR
• aanname = aandeel zorgbehoevende ouderen zal toenemen.
• volgens berekeningen voor de Europese Unie ▬► niet noodzakelijk zo.
• uitgaande van de veronderstelling van een constant leeftijdsspecifiek profiel van 'disability‘ ▬► aandeel afhankelijke ouderen neemt toe.
• bij verschuiving van ‘disability’ profiel met 1, 2 of 3 jaar (i.c. naar een hogere leeftijd) ▬► stijging van aandeel afhankelijke ouderen veel geringer, in het laatste geval (verschuiving met 3 jaar) onbestaande.
• sleutelfactor = toekomstige trend inzake het leeftijdsspecifiek risico waarop ‘disability’ optreedt ▬►belangrijke rol van preventie en gewijzigde 'lifestyles'.
Toekomstige aantallen?
![Page 9: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/9.jpg)
SVR
Ontwikkelingen in het beleidsdiscours
Vanaf jaren ’80 :
Overdracht persoonsgebonden materies naar gewesten en gemeenschappen: Vlaanderen profileert zich met het ouderendecreet van 1985
= voor die periode zeer vernieuwend
= tot vandaag dé regelgevende basis voor het ouderenbeleid in Vlaanderen
Opzet = verschuiving van intramurale opvang naar transmurale en extramurale zorg via oprichting
serviceflats/woningcomplexen met dienstverlening, woningen voor ouderen, dienstencentra, dagverzorging (1991). Illustratief voor nieuw concept = functionele benadering
![Page 10: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/10.jpg)
SVR
Ontwikkelingen in het beleidsdiscours (vervolg)
Jaren ’90 en verder:
• Thuiszorg als basisvoorziening + maatzorg
1998: thuiszorgdecreet ▬► bundeling van diensten en voorzieningen gericht op handhaven van
gebruiker (ongeacht leeftijd) in het natuurlijk thuismilieu + formele erkenning van mantelzorg
• Wettelijke ondersteuning van centra kortverblijf en oppasdiensten (gestuwd door impulsen vanuit het werkveld)
• Opvang en dienstverlening prioritair richten naar degenen met grootste zorgbehoefte (vaststellen programmacijfers i.f.v. leeftijd inwoners; voorzien in evaluatiecriteria)
SVR
![Page 11: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/11.jpg)
SVR
Ontwikkelingen in het beleidsdiscours (vervolg)
• Verschuiving van kwantiteit naar kwaliteit (zie decreet op kwaliteit in de welzijnsvoorzieningen)
• Introductie van de zorgverzekering: niet-medische kosten van zorgbehoevende burgers helpen dekken
• Opvang in instellingen voorbehouden aan hen die geen andere mogelijkheid hebben
• Niet aflatende promotie, althans verbaal, van transmurale voorzieningen: serviceflats, dienstencentra, woningen speciaal voor ouderen,… .
![Page 12: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/12.jpg)
SVR
1. Wie is gerechtigd? principe van universaliteit versus selectiviteit
2. De voorziening: ‘in cash’ of ‘in kind’
3. De organisatie: vormgeving publiek-privaat
4. De financiering: wie betaalt?
5. Functie/plaats van de voorziening in het geheel
Realisaties op het terrein volgens aantal dimensies
![Page 13: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/13.jpg)
SVR
Realisaties op het terrein: periode 1981- 1999
• ‘Selectiviteit binnen de universaliteit’: bijv. thuiszorgdecreet van 1998 = gericht naar alle categorieën van gebruikers (niet alleen ouderen i.t.t. voorafgaande periode); door introductie gebruiksrisico in de programmatie ▬► beginsel van selectiviteit bekrachtigd
• Aard van de diensten: niet enkel ‘in kind’, ook ‘in cash’ ▬► zorgverzekering in Vlaanderen (maandelijkse tussenkomst in niet-medische kosten = 125 € voor zwaar zorgbehoevende in instelling – 90 € in thuiszorg)
• Particuliere initiatief (non-profit) primeert op vele terreinen op het openbare
![Page 14: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/14.jpg)
SVR
periode 1981- 1999
• Inzake financiering: mixed economy of welfare blijft overeind maar i.t.t. voorafgaande periode ▬► zoektocht naar alternatieve financiering (leasing) + aanboren van privé-kapitaal (bijv. voor serviceflats)
• Minder fragmentatie van diensten en voorzieningen. Pogingen tot coördinatie en integratie van de zorg, maar ook gemiste kansen. Geen ‘Interface’ tussen sociale zorg en gezondheidszorg
![Page 15: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/15.jpg)
SVR
(Dis)congruentie tussen normatieve en feitelijk
beleid• Van externe substitutie (= van instellingszorg naar
thuiszorg) nauwelijks sprake
• Redelijke substitutie binnen residentiële sector (vervanging ‘gewone’ ROB-bedden door RVT-bedden; programmatorisch vastgelegd)
• Ondanks accentverschuiving vanaf jaren ’80 van instellingszorg naar thuiszorg ▬► uitgaven in de intramurale sector omvangrijk.1999: oudere in thuiszorg=6.431 € per jr per verzorgdeoudere in residentiële zorg=8.957 € per jr per verzorgde
2006???
![Page 16: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/16.jpg)
SVR
(Dis)congruentie (vervolg)
• Vernieuwingstendensen vanaf de jaren ‘80
– zorginhoudelijke: belangrijke productdifferentiatie maar onvoldoende samenwerking tussen verschillende diensten
– organisatorische: markt als actor in welzijnszorg voor ouderen ▬► al aanwezig in residentiële sector, geleidelijke doorbraak in thuiszorg
– overname in welzijnszorg van technieken en benaderingswijzen uit het organisatiemanagement van private ondernemingen of bedrijven (bijv. kwaliteitsdecreet ▬► aandacht voor structuur organisatie, procedures voor nemen van beslissingen, overleg, transparantie in processen, …)
![Page 17: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/17.jpg)
SVR
Ontwikkelingen tussen 2000 en 2006
• 2001 : aanbevelingen om te komen tot een integratie van thuiszorg en residentiële zorg. Ontwerp van decreet maar gebrek aan financiële ondersteuning
• Nieuw woon-zorgdecreet in voorbereiding (2007)
• Op terrein zelf: - ingevolge protocol akkoord nr 3 tussen federale regering en gewesten/gemeenschappen ▬► bijkomende middelen voor RVT-reconversie- stagnatie in de investeringsuitgaven (VIPA)- onvoldoende financiering voor werking thuiszorgondersteunende diensten - vooruitgang maar nog tekorten (zie tabel)
![Page 18: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/18.jpg)
SVR
Ontwikkelingen op het terrein
Microsoft Word Document
Voorzieningen Realisatie 1/1/2000
Realisatie 1/1/2007
Invulling normt.o.v. 2007
ROB en RVT (in rusthuizen)Aantal woongelegenhedenBestaandeBestaande en geplande
58.47667.118
63.38273.580
79%92%
ServiceflatsAantal wooneenhedenBestaandeBestaande en geplande
9.82917.728
12.87219.717
40%61%
DagverzorgingscentraAantal verblijfseenheden 680 1.335 50%
KortverblijfAantal woongelegenheden 229 747 28%
Oppashulp (aantal diensten) 42 47 78%
DienstencentraRegionale Lokale
53127
50155
83%27%
GezinszorgAantal uren 13.364.589 14.791.207
![Page 19: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/19.jpg)
SVR
Zorgtekorten (in % - Basis zelfrapportering)
75-90 jaar
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
sociale dienst
thuisverpleging
gezinszorg
klusjesdienst
maaltijdbedeling
nood aan (incl. somsw el/soms niet)
huidig gebruik
verschil
![Page 20: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/20.jpg)
SVR
Vlaanderen in Europa
• Thuiszorg goed ontwikkeld in Vlaanderen
• Positie van Vlaanderen in Europa?
![Page 21: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/21.jpg)
SVR
Aandeel in thuiszorg en residentiële zorg
Oostenrijk
Duitsland
Luxemburg
Nederland
Denemarken
Noorwegen
Zweden
Verenigd Koninkrijk
Vlaanderen
Wallonië
Brussel
0
5
10
15
20
25
30
0 2 4 6 8 10
ouderen in residentiële voorzieningen, als % van bevolking 65 j. en +
ou
de
ren
in t
hu
iszo
rg,
als
% v
an
be
volk
ing
65
j. e
n +
![Page 22: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/22.jpg)
SVR
Beleidsaanbevelingen
• Thuiszorg en residentiële zorg ▬► geen of/of maar en/en verhaal; (nog) te veel gescheiden werelden: streven naar een zorgcontinuüm
• Garantie van gelijke financiële behandeling ongeacht locatie van de zorg (= herbekijken van de budgettaire middelen)
• Onvoldoende zicht op zorgvragen door gebrek aan registratie (zie o.m. probleem van wachtlijsten in
residentiële voorzieningen)
![Page 23: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/23.jpg)
SVR
Beleidsaanbevelingen (vervolg)
• Inzake preventie ▬► nog winst mogelijk (bijv. inzake valincidenten en depressie)Gezonde ouderdom = gezonde leefstijl op jongere leeftijd
• Belang van technologische ondersteuning en innovatie in de zorg (ICT toepassingen)
• Verder werk maken van een kwaliteitsvolle zorg (ontwikkelen van indicatoren)
![Page 24: SVR Home Care or Residential Care: the Case of Flanders Paper prepared for the International Conference: Population Ageing. Towards an Improvement of the.](https://reader035.fdocuments.us/reader035/viewer/2022062703/5551a0ed4979591f3c8b5431/html5/thumbnails/24.jpg)
SVR
Bedankt voor de aandacht