İSTATİSTİKLERLE TÜRKİYE’DE GENÇLİKTÜRKİYE’DE GENÇLİK

İSTANBUL BİLGİ ÜNİVERSİTESİGENÇLİK ÇALIŞMALARI BİRİMİGENÇLİK ÇALIŞMALARI BİRİMİ

AMAÇ Ç• Bu doküman Türkiye'de TÜİK DPT Maliye BakanlığıBu doküman Türkiye de TÜİK, DPT, Maliye Bakanlığı,

Milli Eğitim Bakanlığı, Adalet Bakanlığı gibi kamu kurumları ve AB, Avrupa Komisyonu, BM gibi uluslararası kurumlar tarafından yayınlanan istatistikleriuluslararası kurumlar tarafından yayınlanan istatistikleri tarayarak gençlik alt alanı ile ilgili istatistikleri derleme ve gençlik alanında çalışan paydaşlara sunma çabasıdır. Bu çalışmanın amacı Türkiye'de eksik olan gençlik• Bu çalışmanın amacı Türkiye'de eksik olan gençlik politikalarının tartışılabilmesi ve oluşturulabilmesi için alt yapı oluşturmak; Türkiye'de yetersiz olan gençlik ile ilgili i t ti tikl i li i b k d ki bil il iistatistiklerin gelişmesi ve bu konudaki bilgilerin üretilmesi ve yayılmasına katkıda bulunmak amacındadır.

• İstatistikler Prof. Dr. Nurhan Yentürk tarafından derlenmiştir.

İçindekilerİçindekiler• A NüfusA. Nüfus• B. Gençlerin Eğitimi• C Eğitim Durumuna göre İstihdam• C. Eğitim Durumuna göre İstihdam• D. İstihdam

E AB ü liği• E. AB üyeliği• F. Özürlü Gençler• G. Genç Yoksulluğu• H. Gençlikte Suç EğilimiH. Gençlikte Suç Eğilimi• I. Bütçeden Gençliğe Pay

A NÜFUSA. NÜFUS

Türkiye’de genç nüfusTürkiye de genç nüfusYaş grubu ve cinsiyete göre nüfus 2000• Türkiye’nin nüfusu

içinde en geniş yaş

Yaş grubu ve cinsiyete göre nüfus, 2000Yaş grubu Toplam Erkek Kadın Toplam 100 100 1000 - 4 9,68 9,89 9,475 - 9 9,96 10,15 9,78

grubu 15-19 yaş grubudur.

10 - 14 10,14 10,40 9,8915 - 19 10,63 10,75 10,5220 - 24 9,87 9,98 9,7525 - 29 8,69 8,67 8,7230 34 7 39 7 43 7 34

• Hem erkekler hem de kadınlar için en geniş

30 - 34 7,39 7,43 7,3435 - 39 7,16 7,14 7,1840 - 44 6,00 6,07 5,9345 - 49 4,97 4,98 4,9650 - 54 4,01 3,95 4,07

yaş grubu yine 15- 19 yaş grubudur.

50 54 4,01 3,95 4,0755 - 59 3,04 2,96 3,1160 - 64 2,70 2,52 2,8865 - 69 2,43 2,31 2,5470 - 74 1,73 1,51 1,9675 - 79 0,85 0,74 0,9780 - 84 0,36 0,29 0,4485+ 0,32 0,24 0,40Bilinmeyen - 0,03 0,04 0,03DİE 2000 nüfus sayım ıDİE 2000 nüfus sayım ı

Türkiye’de genç nüfusTürkiye de genç nüfusYaş grubu ve cinsiyete göre nüfus, 2000

Kaynak: DİE 2000 Nüfus Sayımı

70 74

75 - 79

80 - 84

85+

Kaynak: DİE, 2000 Nüfus Sayımı

50 - 54

55 - 59

60 - 64

65 - 69

70 - 74

30 - 34

35 - 39

40 - 44

45 - 49

50 54

yaş

grub

u

KadınErkek

10 - 14

15 - 19

20 - 24

25 - 29

0 500000 1000000 1500000 2000000 2500000 3000000 3500000 4000000

sayı

0 - 4

5 - 9

Türkiye’de genç nüfusTürkiye de genç nüfus1 5 + N ü fu s u n k e n t v e k ır d a y a ş a m a o r a n la r ı , 2 0 0 0

6 0 ,0 0

7 0 ,0 0

4 0 ,0 0

5 0 ,0 0

,

2 0 ,0 0

3 0 ,0 0

%

K E N TK IR

0 ,0 0

1 0 ,0 0

Türkiye’de genç nüfus kentlerde yaşamaktadır

1 5 -1 9 2 0 -2 4 2 5 -2 9 3 0 -3 4 3 5 -3 9 4 0 -4 4 4 5 -4 9 5 0 -5 4 5 5 -5 9 6 0 -6 4 6 5 + T o p la m

Y a ş g ru b uK a y n a k : D İE , 2 0 0 0 N ü fu s

Türkiye de genç nüfus kentlerde yaşamaktadır.

Türkiye genç nüfus2 0 0 3

1 5 - 1 9 n ü f u s / t o p l a m n ü f u s

2 0 - 2 4 n ü f u s / t o p l a m n ü f u s

2 5 - 2 9 n ü f u s / t o p l a m n ü f u s

M e k s i k a 1 0 , 3 6 9 , 6 8 8 , 9 2T ü r k i y e 9 , 1 3 9 , 6 8 9 , 4 4P o l o n y a 8 , 4 5 8 , 3 7 7 , 6 9S l o v a k y a 8 0 9 8 6 3 8 5 4S l o v a k y a 8 , 0 9 8 , 6 3 8 , 5 4İ r l a n d a 7 , 7 8 8 , 4 3 8 , 0 0Y e n i Z e l l a n d a 7 , 3 8 6 , 9 6 6 , 2 1İ z l a n d a 7 , 1 0 7 , 7 1 7 , 2 9A B D 7 , 0 5 7 , 0 9 6 , 5 6A v u s t u r a l y a 6 8 6 6 8 6 6 8 5A v u s t u r a l y a 6 , 8 6 6 , 8 6 6 , 8 5K a n a d a 6 , 7 8 6 , 8 5 6 , 6 8G ü n e y k o r a 6 , 7 5 8 , 4 3 8 , 1 7Ç e k C u m h u r i y e t i 6 , 5 2 7 , 5 8 8 , 8 8F r a n s a 6 , 4 7 6 , 5 4 6 , 4 0İ n g i l t e r e 6 , 3 7 6 , 1 6 6 , 3 3g 6 , 3 7 6 , 1 6 6 , 3 3M a c a r i s t a n 6 , 3 6 7 , 3 7 8 , 3 0F i n l a n d i y a 6 , 2 1 6 , 2 9 6 , 1 4P o r t e k i z 6 , 1 0 7 , 2 6 8 , 0 0N o r v e ç 5 , 9 8 6 , 0 4 6 , 6 9Y u n a n i s t a n 5 , 9 6 7 , 3 2 7 , 7 6İ s v e ç 5 , 9 5 5 , 7 8 6 , 3 6A v u s t u r y a 5 , 9 3 6 , 1 1 6 , 3 0H o l l a n d a 5 , 9 2 6 , 0 1 6 , 3 7B e l ç i k a 5 , 8 4 6 , 2 4 6 , 3 2İ s p a n y a 5 , 7 9 7 , 4 7 8 , 6 2İİ s v i ç r e 5 , 7 6 5 , 9 1 6 , 3 6A l m a n y a 5 , 6 6 5 , 8 7 5 , 6 7J a p o n y a 5 , 6 5 6 , 2 9 7 , 4 0L u k s e m b u r g 5 , 6 1 5 , 7 9 6 , 7 4D a n i m a r k a 5 , 3 3 5 , 7 3 6 , 7 9İ t a l y a 5 0 5 5 7 4 7 1 8

Türkiye genç nüfus oranı en yüksek ülkelerden biridir

İ t a l y a 5 , 0 5 5 , 7 4 7 , 1 8K a y n a k : O E C D

Türkiye’de nüfusun büyümesiTürkiye de nüfusun büyümesi25

15

20

T oplam N üfus

15-19 Yaş

20 24 Y

10

20-24 Yaş

25-29 Yaş

0

5

1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

-10

-5

10

15 19 20 24 b d üf t hKaynak: DİE, Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçları.

15-19 ve 20-24 yaş grubunda nüfusun artış hızı son üç yılda negatif olmuştur.

2025 Dünya nüfus projeksiyonu2025 Dünya nüfus projeksiyonu

2025 Toplam Nüfus Projeksiyonu 15-19 yaş/toplam nüfus 20-44 yaş/toplam nüfus 15-44 yaş/toplam

nüfus

Türkiye 82 205 6 7 38 44Türkiye 82,205 6.7 38 44

Kıbrıs 852 5.9 34 40

İrlanda 4,438 6.6 32 39

Rusya 135,952 6.0 33 39

Litvanya 3,519 5.9 32 38

Bosna Hersek 4,180 5.9 32 38

Slovakia 5,426 5.0 33 38

Polonya 38 011 5 4 32 38Polonya 38,011 5.4 32 38

Romanya 20,854 5.5 32 38

İngiltere 63,819 5.2 32 37

Hırvatistan 4,569 6.1 31 37

Norveç 4,951 5.7 31 37

Estonya 1,302 5.5 31 37

..Malta 447 6.0 31 37

Letonya 2 086 5 3 32 37Letonya 2,086 5.3 32 37

2025 Toplam Nüfus Projeksiyonu 15-19 yaş/toplam nüfus 20-44 yaş/toplam nüfus 15-44 yaş/toplam

nüfus

Fransa 63,085 5.8 30 36

Danimarka 5,618 5.4 31 36

Hollanda 17,250 5.2 31 36

Macaristan 9 276 4 8 31 36Macaristan 9,276 4.8 31 36

İsveç 8,929 4.9 31 35

Slovenya 1,902 4.7 31 35

Finlandiya 5,208 5.3 30 35y ,

Portekiz 10,004 5.5 30 35

Belçika 10,265 5.2 30 35

Avusturya 8,333 4.7 30 35

Çek Cumhuriyeti 9,679 4.5 30 34

Bulgaristan 5,995 4.4 30 34

Yunanistan 10,490 5.0 29 34

Almanya 80,637 4.5 29 33

İsviçre 7,359 4.6 29 33

İspanya 39,578 5.1 28 33

İtalya 56 234 4 5 27 32

Nüfus projeksiyonuna göre 2025 yılında Türkiye genç nüfus

İtalya 56,234 4.5 27 32

Kaynak: U.S. Census Bureau, International Programs Center, International Data Base.

p j y g y y g çoranı en yüksek olan ülke olacaktır

Yaş grubuna göre nüfusun bölgelere dağılımı %bölgelere dağılımı %

T o p l a m E r k e k K a d ı nM a r m a r a1 5 1 9 2 3 0 2 2 8 2 3 11 5 - 1 9 2 3 , 0 2 2 , 8 2 3 , 12 0 - 2 4 2 7 , 0 2 6 , 0 2 7 , 82 5 - 2 9 2 9 , 5 3 0 , 1 2 8 , 9E g e1 5 - 1 9 1 2 , 2 1 2 , 4 1 1 , 92 0 - 2 4 1 1 9 1 2 1 1 1 72 0 2 4 1 1 , 9 1 2 , 1 1 1 , 72 5 - 2 9 1 2 , 6 1 2 , 2 1 3 , 0A k d e n ı z1 5 - 1 9 1 3 , 9 1 4 , 0 1 3 , 92 0 - 2 4 1 3 , 0 1 3 , 3 1 2 , 82 5 - 2 9 1 2 , 8 1 2 , 5 1 3 , 0İ ç A n a d o l u1 5 - 1 9 1 7 , 3 1 7 , 9 1 6 , 72 0 - 2 4 1 8 , 2 1 8 , 7 1 7 , 72 5 - 2 9 1 7 , 4 1 7 , 5 1 7 , 3K a r a d e n i z1 5 1 9 1 2 2 1 2 3 1 2 11 5 - 1 9 1 2 , 2 1 2 , 3 1 2 , 12 0 - 2 4 1 1 , 1 1 1 , 3 1 0 , 82 5 - 2 9 1 0 , 8 1 0 , 9 1 0 , 7D . A n a d o l u1 5 - 1 9 1 0 , 1 9 , 6 1 0 , 52 0 - 2 4 9 0 9 0 9 02 0 - 2 4 9 , 0 9 , 0 9 , 02 5 - 2 9 8 , 3 8 , 1 8 , 6G . A n a d o l u1 5 - 1 9 1 1 , 4 1 1 , 0 1 1 , 82 0 - 2 4 9 , 9 9 , 5 1 0 , 22 5 - 2 9 8 , 6 8 , 7 8 , 5

Kaynak: DİE

Gençler Marmara ve İç Anadolu bölgesinde yoğunlaşmaktadır.

Yaş grubuna göre nüfusun ş g gşehirlere dağılımı %

İstanbul İzmir Ankara Adana Bursa Konya Antalya

15-19 yaş grubunun oturduğu il / toplam 15-19 yaş grubu nüfus 0.14 0.05 0.06 0.03 0.03 0.03 0.02

20-24 yaş grubunun oturduğu il / toplam 20-24 yaş grubu nüfus 0.16 0.05 0.07 0.03 0.03 0.03 0.02

25-29 yaş grubunun oturduğu il / toplam 25-29 yaş grubu nüfus 0.18 0.05 0.06 0.03 0.03 0.03 0.03

Kaynak: DİE

Gençler büyük şehirlerde oturmaktadır. ç y şDiyarbakır, Gaziantep, Hatay, İçel, Kayseri, Kocaeli, Manisa, Samsun,Şanlıurfa’da genç nüfusun oturma oranı % 2'dir. Diğer illerde genç nüfusun oturma oranı % 2'nin altındadırDiğer illerde genç nüfusun oturma oranı % 2 nin altındadır.

B GENÇLERİN EĞİTİMİB. GENÇLERİN EĞİTİMİ

Türkiye’de gençlerin okuma dyazma durumu

15-24 yaş grubunda okuma yazma bilenlerin oranı %

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

Toplam 96.4 96.6 96.9 95.9 95.7 96.5 96.6

Erkek 98.4 98.2 98.6 98.3 98 98.4 98.4

K d 94 6 95 0 95 3 93 6 93 6 94 7 94 8

Kaynak: DİE

Kadın 94.6 95.0 95.3 93.6 93.6 94.7 94.8

Türkiye’de okuma yazma bilmeyen genç vardır!!

1 5 - 2 4 y a ş g r u b u n d a o k u m a

1 9 9 0 2 0 0 3K a z a k i s t a n 1 0 0 1 0 0E r m e n i s t a n 1 0 0 1 0 0Ö z b e k i s t a n 1 0 0 1 0 0

y ş gy a z m a b i l e n l e r i n o r a n ı %

S i n g a p o r e 9 9 1 0 0M a c a r i s t a n 1 0 0 1 0 0Y u n a n i s t a n 1 0 0 1 0 0Ü r d ü n 9 7 9 9A r j a n t i n 9 8 9 9Ç i n 9 5 9 9B u l g a r i s t a n 9 9 9 8T a y l a n d 9 8 9 8R o m a n y a 9 9 9 8K o l o m b i y a 9 5 9 8M k i k 9 5 9 8M e k s i k a 9 5 9 8B o l i v y a 9 3 9 7M a l a z y a 9 5 9 7B r e z i l y a 9 2 9 7T ü r k i y e 9 3 9 7M l t 9 8 9 6M a l t a 9 8 9 6S u r i y e 8 0 9 5F i l i p i n l e r 9 7 9 5T u n u s 8 4 9 4C e z a y i r 7 7 9 0H i n d i s t a n 6 4 7 6

G l i k d bi k

H i n d i s t a n 6 4 7 6M ı s ı r 6 1 7 3F a s 5 5 7 0K a y n a k : B M , H u m a n D e v e l o p m e n t I n d e x , 2 0 0 4

Gençlerin okuma yazma oranı açısından bir çok gelişmekte olan ülke Türkiye’den daha iyi durumdadır

1 5 - 2 4 y a ş g r u b u n d a o k u m a y a z m a b i l e n k a d ı n o r a n ı / e r k e kk a d ı n o r a n ı / e r k e k o r a n ı

2 0 0 3M a l t a 1 0 4K o l o m b i y a 1 0 2B r e z i l y a 1 0 2F i l i p i n l e r 1 0 1K a z a k i s t a n 1 0 0E r m e n i s t a n 1 0 0Ö z b e k i s t a n 1 0 0S i n g a p o r e 1 0 0M a c a r i s t a n 1 0 0M a c a r i s t a n 1 0 0Y u n a n i s t a n 1 0 0A r j a n t i n 1 0 0B u l g a r i s t a n 1 0 0T a y l a n d 1 0 0R o m a n y a 1 0 0yM a l a z y a 1 0 0Ç i n 9 9M e k s i k a 9 9Ü r d ü n 9 9B o l i v y a 9 8T ü r k i y e 9 6T ü r k i y e 9 6S u r i y e 9 6T u n u s 9 6C e z a y i r 9 2M ı s ı r 8 5H i n d i s t a n 8 0

Genç kadınların okuma yazma oranı genç erkeklerin

F a s 7 9K a y n a k : B M , H u m a n D e v e l o p m e n t I n d e x , 2 0 0 4

y gokuma yazma oranına kıyaslandığında Türkiye daha arka

sıralara düşmektedir.

20-24 yaşındaki nüfusun en az lise y şmezunu olma oranı (2004)

G üf ğiti25 AB 76 6 Genç nüfusun eğitim durumu AB ülkeleri

25 AB 76.6

15 AB 73.7

Norveç 95.3

ortalamasının çok altındadır. AB içinde

Norveç 95.3

Slovakya 91.3

Çek Cumhuriyeti 90.9

Slovenya 89.7 altındadır. AB içinde genç nüfusun en az lise mezunu olma

y

Polonya 89.5

Avusturya 86.3

İsveç 86.3 lise mezunu olma oranı Norveç’te % 95 3 ik Tü ki ’d

İrlanda 85.3

Finlandiya 84.6

....

95.3 iken Türkiye’de % 41.8’dir.

.....

İspanya 61.1

Malta 51.4

Kaynak:Eurostatİzlanda 51.3

Portekiz 49.0

Türkiye 41.8

İşgücünün eğitim durumuİşgücünün eğitim durumuToplam Genç İşgücünün (15-29) eğitim durumu

2%2%12%

Okuryazar olmayanlar44%

28%

Okuryazar olmayanlarİlkokulOrtaokul ve DengiLise ve DengiYüksekokul veya Fakülte

K k DİE H h lk İ ü ü A k ti 2003

14%

Kaynak: DİE, Hanehalkı İşgücü Anketi, 2003

Genç işgücünün sadece % 12’si yüksek okul mezunudur

İşgücünün eğitim durumu60,00

İşgücünün Eğitim Durumu

50,00

30 00

40,00 Toplam Genç İşgücü 15-29

Toplam işgücü 15+

20,00

30,00

10,00

0,00Okuryazar olmayanlar İlkokul Ortaokul ve Dengi Lise ve dengi Yüksekokul veya fakülte

Kaynak: DİE, Hanehalkı İşgücü Anketi, 2003

G i ü ü ü t k l li l t lGenç işgücünün ortaokul ve lise mezunu olma oranı toplam işgücünden daha yüksektir

ÜniversiteyeÜ n i v e r s i t e y e k a y ı t l ı k a d ı n / t l k d Üniversiteye

giden t o p l a m k a d ı n2 0 0 2 / 2 0 0 3

N o r v e ç 9 9A B D 9 6Y u n a n i s t a n 7 8 g

kadınların t l k d

A r j a n t i n 7 2İ n g i l t e r e 7 2H o l l a n d a 6 1M a c a r i s t a n 5 9K a z a k i s t a n 5 1 toplam kadın

nüfüsunaK a z a k i s t a n 5 1A l m a n y a 5 1J a p o n y a 4 7B u l g a r i s t a n 4 2T a y l a n d 4 2 nüfüsuna

oranı R o m a n y a 3 9Ü r d ü n 3 7M a l t a 3 5F i l i p i n l e r 3 4M a l a z y a 3 3

Türkiye’de yüzde 24’tür

M a l a z y a 3 3E r m e n i s t a n 3 1T u n u s 3 0K o l o m b i y a 2 5T ü r k i y e 2 4B i l 2 3 yüzde 24 türB r e z i l y a 2 3M e k s i k a 2 2B o l i v y a 2 2Ç i n 1 4Ö z b e k i s t a n 1 4F a s 1 0H i n d i s t a n 1 0B M , H u m a n D e v e l o p m e n t I n d e x t , 2 0 0 4

Gençlerin okullaşma oranı 1999-2000 2003-2004B üt N t B üt N tBrüt Net Brüt Net

Orta öğretim 57 39 12 84 04 46 47Orta öğretim 57 39,12 84,04 46,47E 65,21 42,81 95,98 50,24K 48,42 35,27 71,19 42,41

Yüksek Öğretim 21,05 11,62 24,08 13,09E 24 55 12 68 27 49 14 18E 24,55 12,68 27,49 14,18K 17,42 10,52 20,48 11,95

İKaynak: DİE

Brüt okullaşma oranı (kayıtlı öğrencilerin ilgili yaş grubuna oranı) orta öğretimde % 84’e ulaşmaktadırgrubuna oranı) orta öğretimde % 84 e ulaşmaktadır. Üniversitede ise bu oran % 24’e düşmektedir.

15-24 yaş grubunun kendi yaş grubuna göre okullaşma oranı

T l Ek k KdToplam Erkek Kadın

Finlandiya 69.4 66.6 72.4TükiTürkiye 22,1 25,5 18,5

Yeni10üyeülke (CZ EE CY LV LT HUMT PL SI SK)Yeni 10 üye ülke (CZ, EE, CY, LV, LT, HU, MT, PL, SI, SK) 62.7 60.6 64.925 AB 59.0 56.9 61.215AB 581 559 60315 AB 58.1 55.9 60.3

Kaynak: Eurostat

AB’de en yüksek okullaşma oranı olan ülke Finlandiya’dır. Türkiye’nin okullaşma oranı her tü lü AB t l k i i d ditürlü AB ortalamasının çok gerisindedir.

Genel lise ve mesleki liselere kayıtlı öğrenci (%)

Y ıl G enel L ise M esleki ve Tek.L ise

kayıtlı öğrenci (%)

1923 - 1924 32,66 67,34

1943 - 1944 77,16 22,84

1963 - 1964 71,78 28,22

1983 - 1984 59,62 40,38

2000-2001 65,36 34,64

2001-2002 64,31 35,69

2002 - 2003 67,68 32,32

2003 - 2004 65,14 34,86

Son yıllarda orta öğretim mesleki ve teknik liselere kayıtlı

2004 - 2005 63,74 36,26

Kaynak: M illi Eğ itim Bakan lığ ı

Son yıllarda orta öğretim mesleki ve teknik liselere kayıtlı olan gençlerin oranı genel liselere göre düşmektedir.

Formel olmayan eğitimde lgençler

M eslek i Eğ itim M erkezi (Kam u)M eslek i Eğ itim M erkezi (Kam u)1999-2000Baş layan öğ renci B itiren öğ renciE rkek Kad ın 6 14 15 22 23 44 45+Erkek Kad ın 6-14 15-22 23-44 45+

634 13 39 606 2 -

M eslek i Eğ itim M erkezi (Ö zel)1999-2000Öğ iÖğ renci sayıs ıT oplam Erkek Kad ın

696 492 204

Kaynak: DİE

Mesleki eğitim merkezlerinde eğitim alanların büyükMesleki eğitim merkezlerinde eğitim alanların büyük çoğunluğu genç erkeklerdir.

Formel olmayan eğitimde gençler16

14

16

Mesleki Eğitim Merkezi (Kamu) Sayısı

10

12

8

adet

4

6

0

2

Türkiye’de kamu eliyle yönetilen mesleki eğitim

01990-1991 1991-1992 1992-1993 1993-1994 1994-1995 1995-1996 1996-1997 1997-1998 1998-1999 1999-2000

Kaynak: DİE

Türkiye de kamu eliyle yönetilen mesleki eğitim merkezlerinın sayısı 2000 yılında sadece 14’tür.

Ğİ İC.EĞİTİM DURUMUNA GÖRE İSTİHDAMGÖRE İSTİHDAM

Eğitimde ve eğitim dışında olan genç nüfus

Eğitimde

Eğitim dışı ve

İstihdamEğitim dışı veİşsiz Toplam Eğitimde

Eğitim dışı ve

İstihdamEğitim dışı veİşsiz Toplam1995 İstihdam

edilen 1995

ve İşsiz 1995

Toplam 2003 İstihdam edilen 2003

ve İşsiz 2003

Toplam

15-19 39,04 33,62 27,34 100 15-19 45,90 21,30 32,90 100, , , , , ,20-24 10,35 46,20 43,44 100 20-24 15,80 36,50 47,80 10025-29 2,72 59,75 37,54 100 25-29 3,70 53,20 44,10 100

Kaynak: DİE, Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçları.

Her yaş grubunda eğitimde olan ve eğitim dışı olup işsiz olan gençlerin oranı 1995-2003 arasında

artış göstermiştir.

C h a r t C 5 . 5 . E m p l o y m e n t r a t e s f o r 2 0 - t o - 2 4 - y e a r - o l d s w h o a r e n o t i n e d u c a t i o n , b y l e v e l o f e d u c a t i o n a l a t t a i n m e n t ( 2 0 0 3 )

1 0 0

B e l o w u p p e r s e c o n d a r y e d u c a t i o n U p p e r s e c o n d a r y e d u c a t i o n a n d a b o v e%

7 0

8 0

9 0

1 0 0

4 0

5 0

6 0

0

1 0

2 0

3 0

0

Por

tuga

l

Icel

and

Net

herla

nd

Spa

in

Luxe

mbo

urg

Sw

eden

Gre

ece

Den

mar

k

Sw

itzer

land

Irela

nd

Mex

ico

Nor

way

Can

ada

Aust

ria

Uni

ted

Sta

tes

Aus

tralia

Italy

Belg

ium

Fran

ce

Finl

and

Ger

man

y

Turk

ey

Uni

ted

Kin

gdom

Hun

gary

Cze

ch R

epub

lic

Pol

and

Slo

vak

Rep

ublic

20 24 b d ğiti d l l i d

1 . Y e a r o f r e f e r e n c e 2 0 0 2 .C o u n t r i e s a r e r a n k e d i n d e s c e n d i n g o r d e r o f t h e e m p l o y m e n t r a t e o f 2 0 - t o - 2 4 - y e a r - o l d s w h o a r e n o t i n e d u c a t i o n a n d w h o h a v e n o t a t t a i n e d u p p e r s e c o n d a r y e d u c a t i o n .S o u r c e : O E C D . T a b l e C . 5 . 1 . S e e A n n e x 3 f o r n o t e s ( w w w . o e c d . o r g / e d u / e a g 2 0 0 5 ) .

20-24 yaş grubundan, eğitimde olmayan gençlerin arasından eğitimi orta ve yüksek düzeyde olanların, istihdam

oranının OECD ülkeleri arasında en düşük olduğu ülkeoranının, OECD ülkeleri arasında, en düşük olduğu ülke Türkiye’dir. Eğitim düzeyi ilk öğretim ve altı olanların istihdam

oranı açısından ise Türkiye sondan 6. gelmektedir

Chart C5.2. Percentage of 15-to-19-year-olds who are neither in education nor at work, by gender (2003)

50

% Males Females

35

40

45

50

20

25

30

35

5

10

15

20

0

5

Den

mar

k

Pola

nd

Swed

en

erla

nds1

Ger

man

y

Irela

nd

Aust

ria

Rep

ublic

Can

ada

Aust

ralia

Hun

gary

Stat

es 1

Belg

ium

Spai

n

witz

erla

nd

Portu

gal

Gre

ece

King

dom

Finl

and

Italy1

Rep

ublic

Fran

ce

Mex

ico

Turk

ey

D

Net

he G

Cze

ch R A H

Uni

ted B

Sw

Uni

ted

K

Slov

ak R

1. Year of reference 2002.Countries are ranked in ascending order of 15-to-19-year-olds who are neither in education nor at work.Source: OECD Tables C4 2b and C4 2c See Annex 3 for notes (www oecd org/edu/eag2005 )

15-19 yaş grubundaki gençlerin içinde eğitimde olmayan i i l l ük k ld ğ ülk

Source: OECD. Tables C4.2b and C4.2c. See Annex 3 for notes (www.oecd.org/edu/eag2005 ).

ve işsiz olanların oranın en yüksek olduğu ülke Türkiye’dir

Chart C5.1. The situation of the youth population with low levels of education (2003)

Males Females

70

80

Males Females%

40

50

60

10

20

30

0

Nor

way

Slov

ak R

epub

lic

Cze

ch R

epub

lic

Pola

nd

Uni

ted

King

dom

Luxe

mbo

urg

Finl

and

Aust

ria

Swed

en

Den

mar

k

Switz

erla

nd

Can

ada

Uni

ted

Stat

es 1

Hun

gary

Irela

nd

Ger

man

y

Fran

ce

Bel

gium

Aus

tralia

Gre

ece

Net

herla

nds

1

Italy

1

Icel

and

1

Spai

n

Portu

gal

Turk

ey

Mex

ico

1. Year of reference 2002Countries are ranked in ascending order of the percentage of 20-to-24-year-old who are not in education and who have not attained upper secondary education.Source: OECD. Table C5.1. See Annex 3 for notes (www.oecd.org/edu/eag2005).

Eğitimde olmayan 20-24 yaş grubundaki gençlerin lise üzeri eğitim almamış olanlarının oranının OECD ülkeleri arasında en yüksekalmamış olanlarının oranının, OECD ülkeleri arasında, en yüksek

olduğu ülke Meksika’dan sonra Türkiye’dir

Eğitim durumuna göre istihdam(Erkek)(Erkek)

Eğitim durumuna göre istihdam ğ gErkek, 20-24 yaş grubu

20%14%

• 20-24 yaş grubundaki erkeklerin, % 20’si eğitimdedir.

• Eğitim dışı olanların 15%

ğ% 51’i istihdam edilmekte, % 15’i

Eğitimde 2003Eğitim dışı ve İstihdam edilen 2003Eğitim dışı ve İşsiz 2003Eğitimdışı ve işgücü dışı 2003

işsiz, % 14’ü ise eğitim görmemesine

Eğitim dışı ve işgücü dışı 2003

rağmen işgücüne katılmamaktadır.

51%

Kaynak: DİE

Eğitim durumuna göre istihdam (Kadın)

• 20-24 yaş grubundakiEğitim durumuna göre istihdam Kadın 20-24 yaş grubu 20 24 yaş grubundaki

kadınların % 12’si eğitimdedir.

y ş g

12%

ğ• Eğitim dışı olanların %

24’ü istihdam edilmekte, % 6’sı işsiz, % 58’i ise eğitim

ö i ğ

24%

58% Eğitimde 2003

görmemesine rağmen işgücüne katılmamaktadır

Eğitim dışı ve İstihdam edilen 2003Eğitim dışı ve İşsiz 2003Eğitim dışı ve işgücü dışı 2003

katılmamaktadır. • GENÇ KADINLARIN İŞGÜCÜNE KATILIMI

6%

İŞGÜCÜNE KATILIMI ÇOK DÜŞÜKTÜR.Kaynak: DİE

D İSTİHDAMD. İSTİHDAM

15-19 yaş grubunun işgücü piyasasındaki yeri

Yıl Toplam Toplam 15-19Yaş 15-19Yaş/ 15-19Yaş İşgücü(bin) İstihdam İşsiz İşgücüne İşgücüne İşsizlikYıl Toplam Nüfus (bin)

Toplam Nüfusun

Büyümesi %

1519 Yaş Nufüs (bin)

1519 Yaş/ Toplam

Nüfus Oranı

1519 Yaş Nufüsun

Büyümesi %

İşgücü (bin) İstihdam Edilen (bin)

İşsiz (bin)

İşgücüne Dahil

Olmayan (bin)

İşgücüne Katılma Oranı

İşsizlik Oranı

1 2 3 4 5 6=7+8 7 8 9= 3-6 10=6/3 11=8/61988 53284 5867 11,0 3066 2545 521 2801 52,3 17,01989 54047 1,4 5947 11,0 1,4 3027 2536 491 2920 50,9 16,21990 55294 2,3 5922 10,7 -0,4 2961 2503 458 2961 50,0 15,51991 56407 20 6218 110 50 3166 2725 441 3052 509 1391991 56407 2,0 6218 11,0 5,0 3166 2725 441 3052 50,9 13,91992 57521 2,0 6402 11,1 3,0 2963 2540 423 3439 46,3 14,31993 58478 1,7 6507 11,1 1,6 2684 2264 420 3823 41,2 15,61994 59455 1,7 6576 11,1 1,1 2921 2490 431 3655 44,4 14,81995 60585 19 6655 110 12 2769 2368 401 3886 416 1451995 60585 1,9 6655 11,0 1,2 2769 2368 401 3886 41,6 14,51996 61724 1,9 6683 10,8 0,4 2760 2439 321 3923 41,3 11,61997 62871 1,9 6740 10,7 0,9 2672 2323 349 4068 39,6 13,11998 64008 1,8 6671 10,4 -1,0 2582 2261 321 4089 38,7 12,41999 65139 1,8 6728 10,3 0,9 2618 2277 341 4110 38,9 13,02000 66187 1,6 6511 9,8 -3,2 2308 2061 247 4203 35,4 10,72001 67296 1,7 6460 9,6 -0,8 2164 1847 317 4296 33,5 14,62002 68393 1,6 6413 9,4 -0,7 2035 1696 339 4378 31,7 16,7, , , , ,2003 69479 1,6 6321 9,1 -1,4 1797 1475 322 4524 28,4 17,9

Kaynak: DİE, Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçları.

20-24 yaş grubunun işgücü piyasasındaki yeri

Yıl Toplam Nüfus (bin)

Toplam Nüfusun

Büyümesi %

20-24 Yaş Nufüs (bin)

20-24 Yaş/ Toplam

Nüfus Oranı

20-24 Yaş Nufüsun

Büyümesi %

İşgücü (bin) İstihdam Edilen (bin)

İşsiz (bin)

İşgücüne Dahil

Olmayan (bin)

İşgücüne Katılma Oranı

İşsizlik Oranı

1 2 3 4 5 6=7+8 7 8 9= 3-6 10=6/3 11=8/61988 53284 4226 7,9 2587 2121 466 1639 61,2 18,01989 54047 1,4 4061 7,5 -3,9 2502 2079 423 1559 61,6 16,91990 55294 2,3 4194 7,6 3,3 2570 2143 427 1624 61,3 16,61991 56407 2,0 5085 9,0 21,2 3089 2570 519 1996 60,7 16,81992 57521 2,0 5251 9,1 3,3 3210 2627 583 2041 61,1 18,21993 58478 1,7 5363 9,2 2,1 3023 2430 593 2340 56,4 19,61994 59455 1,7 5542 9,3 3,3 3277 2715 562 2265 59,1 17,11995 60585 1,9 5688 9,4 2,6 3228 2697 531 2460 56,8 16,41996 61724 1,9 5833 9,5 2,5 3314 2815 499 2519 56,8 15,11997 62871 1,9 5889 9,4 1,0 3266 2764 502 2623 55,5 15,41998 64008 1,8 6020 9,4 2,2 3256 2750 506 2764 54,1 15,51999 65139 1,8 5978 9,2 -0,7 3309 2761 548 2669 55,4 16,62000 66187 1,6 6192 9,4 3,6 3193 2635 558 2999 51,6 17,52001 67296 1,7 6181 9,2 -0,2 3159 2613 546 3022 51,1 17,32002 68393 1,6 6106 8,9 -1,2 3080 2439 641 3026 50,4 20,82003 69479 1,6 6058 8,7 -0,8 2956 2302 654 3102 48,8 22,1

Kaynak: DİE, Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçları.

25-29 yaş grubunun işgücü piyasasındaki yeri

Yıl Toplam Toplam 25-29Yaş 25-29Yaş/ 25-29Yaş İşgücü(bin) İstihdam İşsiz İşgücüne İşgücüne İşsizlikYıl Toplam Nüfus (bin)

Toplam Nüfusun

Büyümesi %

2529 Yaş Nufüs (bin)

2529 Yaş/ Toplam

Nüfus Oranı

2529 Yaş Nufüsun

Büyümesi %

İşgücü (bin) İstihdam Edilen (bin)

İşsiz (bin)

İşgücüne Dahil

Olmayan (bin)

İşgücüne Katılma Oranı

İşsizlik Oranı

1 2 3 4 5 6=7+8 7 8 9=3-6 10=6/3 11=8/61 2 3 4 5 6 7 8 7 8 9 36 10 6/3 11 8/61988 53284 4108 7,7 2733 2527 206 1375 66,5 7,51989 54047 1,4 4128 7,6 0,5 2768 2519 249 1360 67,1 9,01990 55294 2,3 4273 7,7 3,5 2825 2572 253 1448 66,1 9,01991 56407 20 4643 82 87 3058 2776 282 1585 659 921991 56407 2,0 4643 8,2 8,7 3058 2776 282 1585 65,9 9,21992 57521 2,0 4759 8,3 2,5 3120 2835 285 1639 65,6 9,11993 58478 1,7 4869 8,3 2,3 3082 2767 315 1787 63,3 10,21994 59455 1,7 5004 8,4 2,8 3259 2939 320 1745 65,1 9,81995 60585 19 5174 85 34 3377 3075 302 1797 653 891995 60585 1,9 5174 8,5 3,4 3377 3075 302 1797 65,3 8,91996 61724 1,9 5364 8,7 3,7 3459 3188 271 1905 64,5 7,81997 62871 1,9 5581 8,9 4,0 3571 3288 283 2010 64,0 7,91998 64008 1,8 5960 9,3 6,8 3765 3468 297 2195 63,2 7,91999 65139 1,8 6002 9,2 0,7 3814 3453 361 2188 63,5 9,52000 66187 1,6 6184 9,3 3,0 3816 3539 277 2368 61,7 7,32001 67296 1,7 6349 9,4 2,7 3967 3596 371 2382 62,5 9,42002 68393 1,6 6485 9,5 2,1 4028 3549 479 2457 62,1 11,9, , , , ,2003 69479 1,6 6592 9,5 1,6 4062 3545 517 2530 61,6 12,7

Kaynak: DİE, Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçları.

İşsizlik oranı= İşsiz/İşgücüşs o a şs / şgücü1 5 - 1 9 2 0 - 2 4 2 5 - 2 9 1 5 +

1 9 8 8 1 7 , 0 1 8 , 0 7 , 5 8 , 41 9 8 9 1 6 , 2 1 6 , 9 9 , 0 8 , 61 9 9 0 1 5 , 5 1 6 , 6 9 , 0 8 , 01 9 9 1 1 3 , 9 1 6 , 8 9 , 2 8 , 21 9 9 2 1 4 , 3 1 8 , 2 9 , 1 8 , 51 9 9 3 1 5 , 6 1 9 , 6 1 0 , 2 8 , 91 9 9 4 1 4 , 8 1 7 , 1 9 , 8 8 , 61 9 9 5 1 4 , 5 1 6 , 4 8 , 9 7 , 61 9 9 6 1 1 , 6 1 5 , 1 7 , 8 6 , 61 9 9 7 1 3 , 1 1 5 , 4 7 , 9 6 , 81 9 9 7 1 3 , 1 1 5 , 4 7 , 9 6 , 81 9 9 8 1 2 , 4 1 5 , 5 7 , 9 6 , 91 9 9 9 1 3 , 0 1 6 , 6 9 , 5 7 , 72 0 0 0 1 0 , 7 1 7 , 5 7 , 3 6 , 52 0 0 1 1 4 6 1 7 3 9 4 8 42 0 0 1 1 4 , 6 1 7 , 3 9 , 4 8 , 42 0 0 2 1 6 , 7 2 0 , 8 1 1 , 9 1 0 , 32 0 0 3 1 7 , 9 2 2 , 1 1 2 , 7 1 0 , 5

K a y n a k : D İ E , H a n e h a l k ı İ ş g ü c ü A n k e t i S o n u ç l a r ı .

İlgili yaş grubunda işgücüne dahil olup da işsiz olanların oranı genç yaş grubunda daha g ç y ş gyüksektir.

İşsizlik oranı=işsiz/işgücü25,0

15 0

20 ,0

10 ,0

15 ,0

5 ,0

15 -1920 -2425 -29

K a yn a k : D İE , H a n e h a lk ı İşgü cü A n ke ti S o n u ç la rı

0 ,01988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

15+

Türkiye’de genç yaş grubunun işsizlik oranı 15+ yaş grubunun işsizlik oranının üzerindedir.

Genç işsizlik oranı % (15-24 yaş grubu) /İşsizlik oranı %İşsizlik oranı % (15+ yaş grubu)

25

20

İşsizlik Oranı (%)Genç İşsizlik Oranı (%)

15

10

5

01988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Kaynak: DİE, Hanehaltı İşgücü Anketi

Türkiye’de genç işsizlik oranı toplam işsizlik oranınınTürkiye de genç işsizlik oranı toplam işsizlik oranının üzerindedir ve fark son yıllarda artmaktadır.

1990-2003 arası genç işsizlik oranı50

40

45 Genç İşsizlik oranı 15-24 yaş işgücü % 1990Genç İşsizlik oranı 15-24 yaş işgücü % 2003

30

35

20

25

10

15

0

5

orveç

anad

a

İsveç

sviçr

e

landa

elçika

ABD

pony

a

lland

a

gilter

e

ransa

İtalya

manya

pany

a

nistan

rtekiz Kore

ristan

lonya

ksika

ürkiye

Genç işgücünün işsizlik oranı 1990 ile 2003

Nor

Kan İs İsv İrla Belç A

Japo

Holla

İngil

Fra İta

Alma

İspa

Yunani

PortGün

ey K

Macari

s

Polo Mek Tür

Kaynak: BM Human Development Index,, 2004

arasında İrlanda, İtalya, Hollanda, İspanya ve Macaristan’da düşmektedir.

Toplam işsiz lik oran ı G enç İşsiz lik oran ıT oplam K ad ın T oplam K ad ınişgücü % erkek oran ı % 15-24 yaş işgücü % erkek oran ı %

2003 2003 2003 20032003 2003 2003 2003N orveç 4,5 81 11,7 84Kanada 7,6 91 13,8 76İsveç 4,9 83 13,9 86İsviçre 4 117 8,6 104İİrlanda 4,6 81 7,6 75Belç ika 7,9 107 19 87ABD 6 90 12,4 86Japonya 5,3 89 10,1 75H ollanda 4 1 105 7 8 98H ollanda 4,1 105 7,8 98İngiltere 5 75 11,5 72Fransa 9,7 126 20,8 110İta lya 8,8 172 26,3 134A lm anya 9,2 92 10,6 69İspanya 11,3 195 22,7 140Yunanistan 9,5 238 25,1 191Portek iz 6,3 132 14,6 134G üney Kore 3,4 86 9,6 75Ç ek cum huriyeti 7 8 162 17 6 113Ç ek cum huriyeti 7 ,8 162 17,6 113M acaris tan 5,9 91 13,4 94Polonya 19,6 108 43 105S lovakya 17,5 102 38,1 92M eksika 2,5 106 5,3 126

Kaynak: BM, Human Development Index, 2004

2004 Türkiye’de genç işsizlik oranı, toplam

, ,T ürk iye 10,3 94 20,5 88

y g ç ş , pişsizlik oranının iki katıdır.

20-24 yaş grubunun istihdam edildiği sektörler (2003)

Topl m hi metleri sos al e

Tarım,ormancılık, avcılık, ve balıkçılık

Mali kurumlar, sigorta, taşınmaz mallara ait işler

Toplum hizmetleri, sosyal ve kişisel hizmetler Tarım,ormancılık,

avcılık, ve balıkçılık

Madencilik vetaşocakçılığı

İmalat SanayiiUlaştırma, haberleşme ve depolama

İmalat Sanayii

Elektrik, gaz ve su

İnşaat ve bayındırlıkişleri

Madencilik ve taşocakçılığı

Toptan ve perakende ticaret,

Toptan ve perakendeticaret, lokanta ve oteller

Ulaştırma, haberleşmeve depolama

Mali kurumlar, sigorta,

İ

lokanta ve otellerg

taşınmaz mallara ait işler

Toplum hizmetleri,sosyal ve kişiselhizmetler

İmalat Sanayii

Elektrik, gaz ve su

İnşaat ve bayındırlık işleri

Kaynak: DİE Hanehalkı İşgücü Anketleri

20-24 yaş grubunun % 29’u tarım, % 24’ü imalat, % 24’ü ticaret ve turizmde çalışmaktadır.

Sektörel istihdam karşılaştırması (2003)

3 0 0

3 5 ,0

4 0 ,0

S e k tö re l İs tih d a m

2 0 ,0

2 5 ,0

3 0 ,0

T o p la m G e n çT o p la m 1 5 +

5 ,0

1 0 ,0

1 5 ,0

0 ,0

avcılık

, ve balık

çılık

lik ve

taşo

cakç

ılığı

İmalat S

anayiiElektr

ik, gaz v

e su

ve bayın

dırlık

işleri

et, loka

nta ve otelle

eşme ve

depolamamaz m

allara

ait işle

l ve ki

ş isel h

izmetle

Tarım,orm

ancılık,

av

Madencilik Ele

İnşaat v

e

optan ve pera

kende tic

aret

Ulaştır

ma, haberle

ş

li kuru

mlar, sig

orta, ta

şınm

Toplum hizmetle

ri, so

syal v

Kaynak: DİE Hanehalkı İşgücü Anketi

Top

Mali To

Gençlerin imalat ve ticaret-turizm sektörlerinde l ü d l i 15 fü b ktö l dçalışma yüzdeleri, 15+ nufüsun bu sektörlerde

çalışma yüzdesinden daha büyüktür.

E AB ÜYELİĞİE. AB ÜYELİĞİ

Türkiye'nin AB üyeliğine ilişkin bireylerin referandum eğilimi

Türkiye 'n in AB üyeliiğ ine ilişkin bireylerin referandum eğ ilim i

65+

45-54

55-64

u

35-44

yaş

grub

u

O lum lu yöndeÜ yeliğe karş ıfik ri yok

18-24

25-34Kaynak :D İE

Kaynak: DİE

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

18-24 yaş grubu gençlerin AB üyeliğine ilişkin referandum eğilimi, diğer grupların eğilimine göre daha olumludur.

Türkiye'nin olası AB üyeliğinin birey yaşamına etkisi

65+

45-54

55-64

u

35-44

yaş

grub

u

Olumlu yöndeEtkisi YokOlumsuz Yönde

18 24

25-34Fikri yok

Kaynak: DİE

Kaynak: DİE0% 20% 40% 60% 80% 100%

18-24

18-24 yaş grubu gençlerin % 60’ı, AB üyeliğinin birey yaşamına olumlu etkisi olacağını düşünmektedir.

F ÖZÜRLÜ GENÇLERF. ÖZÜRLÜ GENÇLER

Yaş g rubu , özürlü lük tü rü ve c ins iyete göre özürlü nüfus

Top lam E rkek K ad ınT op lam 1 234 139 730 405 503 734

0 - 4 39 004 21 866 17 138

• 15-29 yaş

0 - 4 39 004 21 866 17 1385 - 9 68 846 39 412 29 434

10 - 14 82 754 48 365 34 38915 - 19 94 960 58 521 36 439 • 15-29 yaş

grubundaki gençler öz

20 - 24 103 690 67 609 36 08125 - 29 97 231 61 433 35 79830 - 34 89 201 55 511 33 69035 - 39 90 032 56 804 33 228 gençler, öz

ürlü nüfusu en yüksek

35 39 90 032 56 804 33 22840 - 44 78 048 49 327 28 72145 - 49 68 170 42 105 26 06550 - 54 64 928 39 008 25 920

9 61 36 3 2 230 en yüksek olan yaş grubudur

55 - 59 61 577 36 347 25 23060 - 64 67 335 37 646 29 68965 - 69 75 673 42 890 32 78370 - 74 66 225 33 622 32 603 grubudur. 70 74 66 225 33 622 32 60375 - 79 40 592 20 084 20 50880 - 84 21 585 9 849 11 736

85 + 23 928 9 785 14 143B ili 360 221 139B ilinm eyen 360 221 139D İE , 2000 G en el N üfu s S ay ım ı

Ö ü tü ü ö ö ü lü üfÖzrün türüne göre özürlü nüfus

Özrün Türüne göre Özurlü Nüfus 2002Özrün Türüne göre Özurlü Nüfus, 2002

Ortopedik Görme İşitme Konuşma Zihinsel

Özürlü Özürlü Özürlü Özürlü Özürlü

Toplam 41 19 12 12 16

10-19 32 15 12 18 24

20-29 40 15 10 14 21

Kaynak: DİE, 2002 Özürlüler Arketiy

Gönüllü Kuruluşlara Üye Olan Özürlülerin oranıOlan Özürlülerin oranı

Toplam Kendisi Ailesi Üye Olmayan

Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın

Toplam2.0 1.0 1.6 0.7 0.5 0.5 56.7 40.3

2Kent

2.6 1.4 1.9 0.9 0.9 0.7 55.9 40.1

Kırsal1.4 0.7 1.2 0.4 0.2 0.3 57.5 40.4

ÖKaynak: DİE 2002 Özürlüler ArketiÖzüllülerin ya da ailelerinin gönüllü kuruluşlara üyeliği çok düşüktür.

Kaynak: DİE, 2002 Özürlüler Arketi

14,0

16,0

12,0

8,0

10,0

Türkiye10-1920-29

4,0

6,0

2,0

,

Kaynak: DİE 2002 Özürlüler Anketi

0,0Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın

Toplam Özürlü Nüfus Ortopedik,Görme,İşitme,Dil özürlü Süreğen hastalığa sahip

20-29 arası özürlü gençlerin; aynı yaş grubundaki genç nüfusa göre özürlülük oranları % 1-2 süreğen hastalığa

Kaynak: DİE 2002 Özürlüler Anketi

nüfusa göre özürlülük oranları % 1-2, süreğen hastalığa

sahip olma oranları % 4-5 arasındadır.

Yaş Grubuna göre intihar oranı (2003)ş g ( )

3%4%

• 2003 yılında toplam

3%

7%

6%4%

toplam intiharların en yüksek olduğu yaş grubu % 34 34%

-151 24yaş grubu % 34

ile 15-19 yaş grubudur.

34%

11%

15-2425-3435-4445-5455-6465-7475+

Kaynak: DİE 14%

21%

G GENÇ YOKSULLUĞUG. GENÇ YOKSULLUĞU

Genç nüfusun yoksulluk oranıGenç nüfusun yoksulluk oranı16-24 yaş arası (2003)

2 5 A B 1 91 5 A B 2 0

ÜC z e c h R e p u b lic 9C y p r u s 9L u x e m b o u r g 1 1A u s t r ia 1 1

Ülkelerin ortanca (medyan) gelirinin % 60‘ ının altında A u s t r ia 1 1

S lo v e n ia 1 1B e lg iu m 1 4H u n g a r y 1 4L ith i 1 5

ggelir elde etmek anlamına gelen genç yoksulluğuL ith u a n ia 1 5

. .

. .G e r m a n y 2 3

gelen genç yoksulluğu açısından Türkiye en kötü durumda olan ülkelerdendirS lo v a k ia 2 3

G r e e c e 2 5T u r k e y 2 6N o r w a y 2 6

durumda olan ülkelerdendir. Yoksul genç oranı Türkiye’de

N o r w a y 2 6D e n m a r k 2 7K a y n a k : E u r o s ta t

% 26’ dır.

50

60

Erken okul terketme ve genç işsizliği, 2004 (Eurostat)

40

50

30

10

20

0

10

B25 ark

a

stan

nya

alya

urya

nya

ekiz nya

kya

diya

tere

stan

nya

kiye

AB 2

Danim

ar

Yunan

ista

İspan

y

İtaly

Avustu

ry

Polony

Portek

Sloven

y

Slovak

y

Finlan

diy

İngilte

Bulgari

sta

Roman

y

Türkiy

25 yaşın altındaki nüfusün işsizlik oranı Erken okul terkedenler

Kaynak: Eurostat

Türkiye’de erken okul terketme (18-24 yaş )aralığında olup en çok orta okul okuyanlar) oranı

çok yüksektir.

H GENÇLİKTE SUÇH. GENÇLİKTE SUÇ EĞİLİMİEĞİLİMİ

Yaş grubuna göre cezaevine giren hükümlüler (1999-2003 arası, % büyüme)

70

50

60

30

40

10

20

-10

0toplam 11-15 16-18 19-21 22-29 30-39 40-49 50-59 60-64 65

-20

Kaynak: Adalet İstatistikleri

Cevaevine giren hükümlüler arasında en hızlı artış 11 15;Cevaevine giren hükümlüler arasında en hızlı artış 11-15; 16-18 ve 19-21 yaşı grubundaki gençlerde görülmektedir

Yaş ve cinsiyete göre hükümgiyme nedenigiyme nedeni

Yaş grubu 15 - 17 18-24Cinsiyet E K E K Gençlerin işledikleri y Toplam sayı 906 17 19782 643%Adam öldürmek 13.6 47.1 3.4 6.4Dövmek,yaralamak 82 00 106 44

ç şsuçların başında ekonomik kaynaklıDövmek, yaralamak 8.2 0.0 10.6 4.4

Kız, kadın ve erkek kaçırmak 1.3 0.0 1.1 0.2Irza geçmek ve sarkıntılık 9.8 0.0 2.2 0.3Hırsızlık 30.5 23.5 13.5 13.4Cebrihırsızlık 204 00 40 22

ekonomik kaynaklı suçlar gelmektedir.

15 17 yaş grubundaCebri hırsızlık 20.4 0.0 4.0 2.2Zimmete para geçirmek 0.0 0.0 0.0 0.2Rüşvet, irtikâp ve sahtecilik 1.0 0.0 1.0 1.7Dolandırıcılık 0.7 0.0 1.5 1.9Sö h k t 00 00 02 03

15-17 yaş grubunda temel suç hırsızlık ik 18 24Sövme, hakaret 0.0 0.0 0.2 0.3

Uyuşturucu madde kullanmak, satmak, s 2.3 0.0 2.8 1.9Para ve mal kaçakcılığı yapmak 0.4 0.0 0.5 0.0Kabahatler 1.8 0.0 5.0 3.7

iken, 18-24 yaş grubunda icra ve

Orman suçları 0.3 0.0 0.3 0.0İcra iflas kanununa muhalefet 0.0 0.0 17.3 53.0Ateşli silahlar 0.8 5.9 2.2 0.9Trafikkanununamuhalefet 4.9 5.9 10.2 2.2

iflas kanununa muhalefet temelTrafik kanununa muhalefet 4.9 5.9 10.2 2.2

Diğer suçlar 4.1 17.6 24.2 7.5100.0 100.0 100.0 100.0

muhalefet temel suç olmaktadır.

Kaynak: Adalet İstatistikleri

I BÜTÇEDENI. BÜTÇEDEN GENÇLİĞE PAYGENÇLİĞE PAY

Chart B2.1. Expenditure on educational institutions as a percentage of GDP for all levels of education (2002)

8

% of GDP

OECD total

45

67 OECD total

01

23

c

Iceland

1Un ite

d Stat

esDenm

ark1

Korea

Norway

Sweden

New Zeala

ndBelg

iumMex

icoSwi tz

erland

Poland

1Fran

ceFinl

and

Austra

l iaUn ite

d Kingd

omPort

ugal1

Austria

Hungary

German

yNetherl

ands

Italy

Spain

Japan

Czech

Rep

ubl ic

Ireland

Slovak R

epub

l icGree

ce1

Turkey

1

1. Public subsidies included in private funds.C t i k d i d di d f t t l dit f b th bli d i t d ti lCountries are ranked in descending order of total expenditure from both public and private sources on educational institutions.Source: OECD. Table B2.1a. See Annex 3 for notes (www.oecd.org/edu/eag2005 ).

Türkiye, tüm eğitim seviyelerinde yapılan toplam harcamaların GSYİH’ya oranı bakımından OECD ortalamasının altındadır veGSYİH ya oranı bakımından OECD ortalamasının altındadır ve

sıralamada sonuncu sıradadır.

3 99 3,82

3,46

0,12 0,23

0,04

Slovakya

Yunanistan

Türkiye

Eğitime Yapılan Özel Harcamalar %GSYİH

4,33 4,28

4,21 4,14

3,99

0,56 0,98

0,38 0,35

0,12

İspanya

Almanya

Çek Cumhuriyeti

İrlanda

Slovakya GSYİHEğitime Yapılan Kamu Harcamaları %GSYİH

4,66 4,61

4,53 4,51

4,33

0,82 0,57

1,44 0,39

İngiltere

Macaristan

Avusturalya

Hollanda

p y

5,08 4,88 4,87

4,79

0 75 2,26

1,31 0,44

3,41

M k ik

ABD

Kanada

İtalya

Güney Kore

5 74 5,61 5,56 5,56

5,12

0,10 0,38

0,00 0,22

0,75

Finlandiya

Fransa

Polonya

Avusturya

Meksika

6,15 6,12

5,97 5,77 5,74

0,56 0,25

0,39 0,09

,

İzlanda

Norveç

Belçika

Portekiz

Finlandiya

Kaynak: OECD 2002

Türkiye OECD ülkeleri arasında eğitime yapılan harcamaların

6,82 6,25,

0,28 0,21

Danimarka

İsveç

Türkiye, OECD ülkeleri arasında, eğitime yapılan harcamaların GSYİH’ya oranı en düşük ülkedir. Özel sektörün yaptığı harcamanın oranı da Polonya’dan sonra en düşüktür.

Toplam sabit sermaye yatırımları içinde eğitime a r lan pa (2004)içinde eğitime ayrılan pay (2004)

TARIM5% MADENCİLİK

2%

Ğ

DİĞER HİZMETLER9%

EĞİTİM4%

SAĞLIK4%

İMALAT33%

KONUT9%

33%

TURİZM6%6%

ENERJİ5%ULAŞTIRMA

23%

Kaynak: DPT

Toplam sabit sermaye yatırımları içinde eğitimin payı % 4’tür.

Konsolide bütçe harcama t bl l d il i k l ltablolarından seçilmiş kalemler

20042004 Milyar TLKonsolide Bütçe Toplam Harcama 141.020.860Faiz Harcamaları 56.488.49056.488.490Sağlık Hizmetleri 4.962.556Eğitim Hizmetleri 16.618.648S l Gü lik S l Y d Hi tl i 19891179Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Hizmetleri 19.891.179

Kaynak: Maliye Bakanlığı

Konsolide bütçeden (fonksiyonel tanima göre)

y y ğ

yapılan sağlık, eğitim ve sosyal güvenlik ve sosyal yardım harcamalarının toplamı (ekonomik tanıma göre) yapılan faiz harcamalarının altındatanıma göre) yapılan faiz harcamalarının altında kalmaktadır.

60,0

50,0Konsolide bütçe harcamaları içerisinde iç ve dış faiz ödemelerinin payı

40,0

Konsolide bütçe içerisinde Milli Eğitim ve YÖK bütçesinin payı

30,0

20,0

10,0

Kaynak: Maliye Bakanlığı ve

0,01983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Milli Eğitim ve YÖK’ün bütçesinin konsolide bütçe içerisindeki payı artan faiz ödemeleri ile birlikte düşmeye başlamıştır.

2004 Yılı Konsolide Bütçe harcamaları (%)2004 YILI KONSOLİDE BÜTÇE HARCAMALARI %

Kamu Düzeni ve

Ekonomik İşler ve Hizmetler

11%

Çevre Koruma Hizmetleri0%

Savunma Hizmetleri7%

Güvenliği Hizmetleri5%

Genel Kamu Hizmetleri

46%

İskan ve Toplum Refahı Hizmetleri

0%

7%

Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Hizmetleri

14%

Sağlık Hizmetleri

Eğitim Hizmetleri12%

Dinlenme,Kültür ve Din Hizmetleri

1%

ğ4%Kaynak: Maliye Bakanlığı

Toplam konsolide bütçe harcamalarının % 46’sı genel kamu hizmetleri kaleminde gerçekleşmektedir. Eğitim hizmetlerinin payıhizmetleri kaleminde gerçekleşmektedir. Eğitim hizmetlerinin payı % 12’dir. Genel kamu hizmetlerinin % 88’i borç yönetimi hizmetlerinden kaynaklanmaktadır.

2004 Yılı Konsolide Bütçe’den eğitim hizmetlerine yapılan harcamaların dağılımı (%)hizmetlerine yapılan harcamaların dağılımı (%)

Sermaye Transferleri; 0,08

Borç Verme; 0,00 Sermaye Giderleri; 9,14

M l Hi t Al l

Faiz Harcamaları; 0,00

Cari Transferler; 11,51

Personel Giderleri; 61,02

Mal ve Hizmet Alımları; 10,43

Yedek Ödenekler; 0,00

Sosyal Güvenlik Kurumlarına Ödemeler; 7,82

Kaynak: Maliye Bakanlığı

Eğitim hizmetlerine yapılan harcamaların % 61 02’si personelEğitim hizmetlerine yapılan harcamaların % 61,02 si personel ödemelerine, %7,82’si bu personelin sosyal güvenlik primi ödemelerine ayrılmaktadır.

Genel Bütçe’li kuruluşların harcamaları(en yüksek harcamalı 15 kuruluş)(en yüksek harcamalı 15 kuruluş)

(Milyar TL) 2003Hazine Müsteşarlığı 68 336 892Hazine Müsteşarlığı 68.336.892Maliye Bakanlığı 28.109.132Milli Eğitim Bakanlığı 10.582.870Milli Savunma Bakanlığı 8.841.296Çalışma ve Sos.Güv.Bak. 6.856.991Sağlık Bakanlığı 3 674 262Sağlık Bakanlığı 3.674.262Emniyet Gen.Müd. 3.294.433Jandarma Gen.Kom. 1.829.811Adalet Bakanlığı 1.125.813Başbakanlık 1.012.583Bayın. ve İskan Bak. 910.940yDiyanet İşleri Başkanlığı 862.010Tarım ve Köy İşl.Bak. 734.408İ i l i B k l ğ 565 594İçişleri Bakanlığı 565.594Kültür Bakanlığı 518.595

Katma Bütçeli Kuruluşların Harcama PaylarıVakıflar Genel Müdürlüğü; 0,42

Sosyal Hizmetler ve Ç.E.K Genel Müdürlüğü; 2,54

2004 yılı katma bütçeli kuruluşların harcama paylarıı

• Katma değerli kuruluşlar içinde

Karayolları Genel Müdürlüğü; 19,04

ş çen yüksek ödenek YÖK ve Üniversitelere

YÖK ve Üniversiteler Toplamı; 34,11

TarımReformuGenel

yöneliktir. Daha sonra Karayolları ve Devlet suTarım Reformu Genel

Müdürlüğü; 0,15

KöyHizmetleri Genel

ve Devlet su işleri gelmektedir.

• Gençlik Spor GenelKöy Hizmetleri Genel

Müdürlüğü; 15,40 Genel Müdürlüğü’nün payı % 2.6’dır.

Gençlik Ve Spor Genel Müdürlüğü; 2,06

Orman Genel Müdürlüğü; 3,06

Kaynak: Maliye Bakanlığı

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü; 23,13

Katma Bütçe’li kuruluşların harcama kalemleri(Milyar TL)

Personel Diğer Cari Yatırım Transfer Toplam %Tarım Ref.Gn.Müd. 8.992 343 2.455 635 12.425 0,10Vakıflar Gn Müd 22 643 14 629 14 094 8 607 59 973 0 49

2003

Vakıflar Gn.Müd 22.643 14.629 14.094 8.607 59.973 0,49Gençlik Ve Sp.Gn. Müd. 14.138 50.191 39.785 97.020 201.134 1,65Karayolları Gn. Müd. 634.313 279.911 1.604.542 229.804 2.748.570 22,53Devlet Su İşl. Gn. Müd 839.086 4.533 1.930.878 171.017 2.945.514 24,14Hud.Ve Sa. Gn. Müd. 4.089 2.690 27.002 374 34.155 0,28Orman Gn. Müd. 276.069 12.959 3.960 28.715 321.703 2,64Köy Hiz. Gn. Müd. 1.314.385 39.982 353.250 19.927 1.727.544 14,16Petrol İşl Gn Müd 1 921 523 212 18 475 21 131 0 17Petrol İşl. Gn. Müd. 1.921 523 212 18.475 21.131 0,17So.Hiz.Ço. Es. Kr.Gn. Müd. 131.931 78.831 13.503 16.015 240.280 1,97Telsiz Gn. Müd. 0 0 0 0 0 0,00Yök ve Üniv.Toplamı 2.308.919 458.990 730.193 390.264 3.888.366 31,87Katma Bütçe Toplamı 5.556.486 943.582 4.719.874 980.853 12.200.795 100,00Kaynak: Maliye Bakanlığı

Gençlik Spor Genel müdürlüğünün harcama payıGençlik Spor Genel müdürlüğünün harcama payı 2003 yılında % 1.65’tir. Bu harcamaların önemli bir bölümü transfer harcamaları aracılığıyla Gençlik Sporbölümü transfer harcamaları aracılığıyla Gençlik Spor İl Müdürlüklerine aktarılmaktadır.

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Harcamaları (birimler itibariyle)Harcamaları (birimler itibariyle)

2 0 0 4 2 0 0 5Ö z e l K a l e m 1 , 4 4 1 , 2 7S a v u n m a U z m a n l ı ğ ı 0 , 0 6 0 , 0 7İ d i M l i İ l D i B k 6 5 0 6 9 8İ d a r i v e M a l i İ ş l e r D a i . B ş k . 6 , 5 0 6 , 9 8P e r s o n e l v e E ğ i t i m D a i . B ş k . 0 , 3 1 0 , 2 7D ı ş İ l i ş k i l e r D a i . B ş k . 0 , 0 8 0 , 0 7T e f t i ş K u r u l u B ş k . 0 , 5 3 0 , 4 8S p o r K o n t r o l ö r l e r i K u r u l B ş k . 0 , 1 0 0 , 1 0A P K D a i r e s i B a ş k a n l ı ğ ı 0 4 3 0 9 2A . P . K . D a i r e s i B a ş k a n l ı ğ ı 0 , 4 3 0 , 9 2H u k u k M ü ş a v i r i l ğ i 0 , 5 8 0 , 5 7S p o r F e d e r a s y o n l a r ı 7 0 , 9 6 6 5 , 1 4T e s i s l e r D a i r e s i B ş k . 1 , 2 4 1 , 0 7S a ğ l ı k İ ş l e r i D a i . B ş k . 0 , 5 7 0 , 5 8S p o r E ğ i t i m i D a i B ş k 0 9 6 0 8 7S p o r E ğ i t i m i D a i . B ş k . 0 , 9 6 0 , 8 7G e n ç i l k H i z m e t l e r i D a i . B ş k . 1 , 5 5 2 , 2 9S p o r K u r u l u ş l a r ı D a i . B ş k 1 , 6 4 2 , 0 8S p o r F a a l i y e t l e r i D a i . B ş k . 1 3 , 0 6 1 7 , 2 3

T o p l a m 1 0 0 , 0 0 1 0 0 , 0 0K a y n a k : G S G MK a y n a k : G S G MN o t :Y a t ı r ı m v e P e r s o n e l ö d e m e l e r i h a r i ç , G e n ç l i k S p o r i l g e n e l m ü d ü r l ü k l e r i n e t r a n s f e r l e r h a r i ç

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nün cari ve transferGençlik ve Spor Genel Müdürlüğü nün cari ve transfer harcamaları birimler itibariyle incelendiğinde, harcamaların % 71’inin Spor Federasyonları; % 1,56’sının Gençlik Hizmetleri p y çtarafından harcandığı görülmektedir. 2005 yılında Gençlik Hizmetlerinin payı bir artış göstermektedir.