1

SOP နမနာပစ

စလပထးလပနညး ၀၀၁

အမတစဉ

စလပထးလပနညး ပတဝနးကျငထနးသမးရရးနငသနရငးရရးဌာန၏ ရ ာငရကချကများ

အမည

အမည ရာထ း လကမတ ရကစ

ရရးသားသ ဦးချျထ နးရအာင ဌာနမ း

စစရ းသ

အတညပပျသ

စတငဝငရရာကသညရက

ပပနလည နးစစသညရန

ဖတရ ပပ း

အမည ရာထ း လကမတ ရကစ

2

၁။ ရညရယချက(Purpose)

ရနကနမမျြရတာကက းအား နငငတကာအ ငမ သနရငးသာယာလပ၍ ရခတမ ဖ ြမဖျး တးတက

ရသာ မမျြရတာအငဂါရပနငည ညတပပညစရစရနအတ က စ နပစအမကစ မခနခ မ(Solid Waste

Management) ငရာလပငနးနင ပတဝနးကျငထနးသမးမ(Pollution Control) ငရာ လပငနးများ

အား စဉ ကမပပတ အ ငပမြငတင ရ ာငရကသ ားရန။

၂။ သကဆ ငသည လပငနး၊ ဧရ ယာ (Scope)

ဌာနတ င ဌာနခ (၃)ခပဖင ဖ ြစညးထားရမပ း ဌာနခ (၃)ခမာ သနရငးရရးဌာနခ (စ မ)၊ ပတဝနးကျင

ထနးသမးရရးဌာနခ ၊ ရမာရတာယာဉဌာနခ တ ပဖစပါသည။

(က) မပမပပငသနရငးမရးလပငနးများ မဆာငရကပခငး

(၁) ရနကနမမျြရတာစညပငသာယာနယနမတအတ ငးမ ထ ကရရသာစ နပစအမက

များ စစညး သမး ညးပခငး၊

(၂) သမး ညးမပ းအမကများအား သက ငရာ ခရင၊ မမျြနယအလက ရနောက း

စ နပစ အမကပများသ သယယ ပရ ာငပခငး၊ ရပမပပငရ သနခ နနငစ းပ ားခ န

ရကာကခပခငး၊

(၃) စကမဇနများထ ကစ နပစအမကများနငပတသက၍ စ မခနခ ပခငး၊ ပပညသ နင

ရကျာငးများတ င စ နပစအမကစ မခနခ မနငပတသက၍

အသပညာရပးအစ အစဉ များတ င ရပမပပင၌ ပပးက ည ရ ာငရကရပးပခငး၊

( ခ) ပတဝနးကျငထ နးသ မးမရးဌာနခ

(၁) သသာနများတ င နောရရးသမငဂျဟမ ငရာလပငနးများက စနစတကျ စ မခနခ

ပခငး၊ ရနောက းစ နပစအမကပများတ င စနစတကျ စ မခနခ ပခငး၊

(၂) အမကမစ မးအငထတလပသညစကရအား စ မခနခ ပခငး၊

3

(၃) ဌာန၏အငငျငန ယာလပငနးများ စ မရ ာငရကပခငး၊

(၄) ပပညသ လ ထနင ရကျာငးသား/သ များအား စ နပစအမကစ မခနခ မ ငရာ

အသပညာ ဗဟသတများ ရရရစရနအတ က ပညာရပးအစ အစဉများ၊ ရဟာရပပာပ

များ ရ ာငရကပခငး။

(၅) စကရများမထ ကရသည စ နပစရရ းများနငပတသက၍ စ မခနခ မ ငရာ

လပငနး စဉများရ ာငရကပခငး။

(၆) ရနကနမမျြရတာ၏ရလထအရညအရသ းအား ရစာငကကညရလလာတငးတာမပ း

စ မခနခ မ ငရာ လပငနးစဉများနင စ နပစပစစညးများအား ပပနလညအသးချ

ရရးရ ာငရကပခငး။

(၇) စ နပစအမကစ မခနခ မနငပတသက၍ ပပညတ ငး ပပညပအဖ ြအစညးများနင

ပ းရပါငး ရ ာငရကပခငး။

( ဂ) မမာမတာယာဉဌာနခ

(၁) ဌာန၏ အမကသမးယာဉ/ယနတရားများအား စစရ းပခငး၊ ပပင ငပခငး၊

ကကခငရရး ရ ာငရက ပခငး။

(၂) ယာဉ/ယနတရားများအတ က လအပရသာ စကသး များ ထနးသမးပခငး၊

ပဖနပဖ းပခငး။

(၃) တာယာ၊ ဘကထရ များ ဝယယ ပဖညတငးရပးပခငး။

(၄) အမကပးသကန (အကက း/အရသး)များ တညရ ာကပခငး။

(၅) အမကသမးလညးများ ပဖညတငးရပးပခငး၊ ပပင ငရပးပခငး။

(၆) ကျမးကျငယာဉရမာငးများပဖင စဉ ကမပပတ လပငနးရ ာငရကနငရန

အရပခခ ယာဉရမာငး/စကပပငသငတနးများ၊မ မးမသငတနးများ ဖ ငလစ၍

ရလကျငပညာရပး လပငနးများ ရ ာငရကပခငး။

4

(၇) အများပပညသ များအတ က ရရ ြလျားသနစငခနး(Mobile Toilet)များ၊ ရရ ြလျား

သနစငခနးသးယာဉ (Mobile Toilet Truck)များငားရမးဝနရ ာငမရပးပခငး။

ဧရ ယာ(Scope)

5

အမရပ ငးခရ ငအတ ငးရ ပမ နယများ တညမနရာပပမပမပ

၁။ အကျယအဝနး -၁၂၅.၉၄၁ စတရနးမင

၂။ ရပက ကစစရပါငး - ၁၉၅ ရပက က

၃။ လ ဦးရရ - ၃၃၁၄၈၆၂ ဦး

6

၄။ အမရထာငစ - ၃၅၁၁၂၂ စ

၅။ လမးမကက းအရရအတ က - ၄၄ လမး

၆။ သမး ညးရပးသညစနစအရပခအရန- အမကကန၊ အမကပး၊ အထတရကာကစနစ

ရခါငးရလာငးတ းစနစ၊ ရထာကကားစနစ

အမနာကပ ငးခရ ငအတ ငးရ ပမ နယများ တညမနရာပပမပမပ

၁။ အကျယအဝနး -၁၆.၀၀၃ စတရနးမင

၂။ ရပက ကစစရပါငး - ၁၂၃ ရပက က

၃။ လ ဦးရရ - ၄၃၅၂၅၃ ဦး

7

၄။ အမရထာငစ - ၉၉၈၀၇ စ

၅။ လမးမကက းအရရအတ က - ၆၀ လမး

၆။ သမး ညးရပးသညစနစအရပခအရန- အမကကန၊ အမကပး၊ အထတရကာကစနစ

ရခါငးရလာငးတ းစနစ၊ ရထာကကားစနစ

မတာငပ ငးခရ ငအတ ငးရ ပမ နယများ တညမနရာပပမပမပ

၁။ အကျယအဝနး -၁၀၃.၁၁၂ စတရနးမင

၂။ ရပက ကစစရပါငး -(၁၄၀)ရပက က

8

၃။ လ ဦးရရ - ၈၈၂၅၈၉ ဦး

၄။ အမရထာငစ - ၁၈၀၇၉၅ စ

၅။ လမးမကက းအရရအတ က - (၇၂) လမး

၆။ သမး ညးရပးသညစနစအရပခအရန - အမကကန၊ အမကပး၊ အထတရကာကစနစ

ရခါငးရလာငးတ းစနစ၊ ရထာကကားစနစ

မပမာကပ ငးခရ ငအတ ငးရ ပမ နယများ တညမနရာပပမပမပ

9

၁။ အကျယအဝနး - ၁၂၃.၇၀၂ စတရနးမင

၂။ ရပက ကစစရပါငး - ၁၂၈ ရပက က

၃။ ရကျးရာ - ၁၈ ရာ

၄။ အမရထာငစ - ၃၁၉၇၄၇

၅။ လ ဦးရရ - ၂၀၆၈၉၉၁

၆။ လမးမကက းအရရအတ က - ၆၆ လမး

၇။ သမး ညးရပးသညစနစအရပခအရန- အမကကန၊ အမကပး၊ အထတရကာကစနစ

ရခါငးရလာငးတ းစနစ၊ ရထာကကားစနစ

၃။ အဓ ပပာယဖ င ဆ ချကများနင အတ မကာကစာလးများ (Definitions)

Aerobic Digestion ရအာက ငျငအသးပပျ၍ ရချဖျကပခငး

Air Quality Monitoring Device (AQM) ရလထအရညအရသ းရစာငကကည

ရလလာတငးတာရရးကရယာ

Ambient Air Quality ရလထအရညအရသ း

Anaerobic Digestion ရအာက ငျငမရချဖျကပခငး

Association of Southeast Asia Nations (ASEAN) အရရြရတာငအာရအာ ယနငငများအဖ ြ

Awareness Program (AP) အသပညာရပးအစ အစဉ

Barcode System သတမတထားရသာယ နစ/ကနးငဏနးပဖင

စနစတကျရ ာငရကထားရသာစနစ

Bell-Ringing Collection ရခါငးရလာငးတ းအမက သမး ညးပခငး

Bell-Ringing System ရခါငးရလာငးတ းအမကသမးစနစ

Biological Oxygen Demand (BOD) သကရများ ရငသနရနထငရန လအပရသာ

ရအာက ငျင ပမာဏ

Brick Tank(BT) အမကကန

Build-Own-Operate (BOO) ကယပငတညရ ာကလညပတပခငး

Build –Own-Operate-Transfer (BOOT) ကယပငတညရ ာကလညပတလရပပာငးပခငး

Build-Operate-Transfer (BOT) တညရ ာကလပရ ာငလရပပာငးပခငး

10

Building Completion Certificate အရ ာကအဦ တညရ ာကမပ းစ းရကကာငး

အတညပပျလာ

Burial Certificate သမငဂျလလကမတ

Central Business District (CBDs) စ းပ ားရရးအချကအချကကျရနရာ

Central Treatment Plant ဗဟပပျပပငသနစငသညစကရ

Community Based Organization (CBOs) လ ထအရပခစကအဖ ြအစညးများ

Chimney မ းခးရခါငးတင

Chemical Oxygen Demand (COD) Organic နင Inorganic အတ က လအပရသာ

ရအာက ငျင ပမာဏ

Cold Cabinet အရအးခနး

Collection Fee အမကသမး ညးခ

Collection System အမကသမးစနစ

Collection Worker အမကသမးဝနထမး

Compactor Garbage Truck Compactor အမကသမးယာဉ

Commercial Waste စ းပ ားရရးလပငနးထ ကအမက

Construction Waste တညရ ာကလပငနးထ ကအမက

Daily Collection ရနစဉအမကသမး ညးပခငး

Districts ခရငများ

Dry Waste / Wet Waste အမကအရပခာက/အမကအစ

Dust Bin အမကပး

Environmental Conservation ပတဝနးကျငထနးသမးရရးဦးစ းဌာန

Department(ECD)

Electronic Waste အ လကထရရာနစအမက

Environmental Impact Assessment(EIA) ပတဝနးကျင ငရာ သကရရာကမ နးစစချက

Environmental Management Plan (EMP) ပတဝနးကျငထနးသမးရရး ငရာစ မ

ခနခ မအစ အစဉ

11

Environmental and Social Impact

ပတဝနးကျငနငလ မရရး ငရာသကရရာကမ နးစ

စချက

Assessment(ESIA)

European Union (EU) ဥရရာပသမငဂ

Environmental Quality Standard(EQS) ပတဝနးကျငအရညအရသ း ငရာ စချနစနနး

Extended Producer Responsibilities (EPR) ထတလပသ မ ၎ငးတ ထတလပ ရသာကနပစစညး

ငရာတာဝနယ မ

Final Disposal Site (FDS) ရနောက းစ နပစအမကပ

Financial Flow (FF) ဘဏဍာရရးတ ကချကမပပဇယား

Fiscal Year (FY) ဘဏဍာရရးနစ

Foreign Direct Investment (FDI) နငငပခားတကရကရငးန းပမြျပနမ

Funeral နောရရး

Garden Waste ခခထ ကအမက

Geographical Information Software (GIS) မငျလတရပမပအသးပပျ၍အချက အလကများ

နးစစပခငး

Geographical Positioning System (GPS) တညရနရာ၊ နယနမတအပငးအပခားတအား

Pointပဖင ရဖာပပရပးသညစနစ

Hazardous Waste ရဘးအနတရာယရစ နပစအမက

Healthcare Waste ရ းရ/ရ းခနးထ ကအမက

High Rises Building အထပပမငအရ ာကအဦ

Household အမရထာငစ

Information, Education and သတငးအချကအလက၊ပညာရရးနင ကသ ယရရး

Communication(IEC)

Incineration Plant အမကမ းရြစကရ

12

Initial Environmental Examination (IEE)

ကနဦးပတဝနးကျင ငရာသကရရာကမ နးစစချ

က

International Maritime Organization (IMO) အပပညပပည ငရာ ရရရကကာငးအဖ ြအစညး

Intermediate Treatment ကကားအ ငတ င ပပျပပငသနစငပခငး

Information Technology (IT)သတငးအချကအလကနငနညးပညာ

Industrial Zone (IZ) စကမဇန

Industrial Waste စကမဇနထ ကအမက

International Non Government Organization အပပညပပည ငရာအစးရ (INGO)မဟတရသာ

အဖ ြအစညး

Japan International Cooperation Agency(JICA) ငျပနနငငအပပညပပည ငရာ ပ းရပါငးရ ာငရက

ရရးရအငျငစ

Korea International Cooperation Agency(KOICA) ကရ းယားနငငအပပညပပည ငရာ

ပ းရပါငးရ ာငရကရရး ရအငျငစ

Loading Worker ယာဉတငဝနထမး

Legal Framework Report (LFR) ဥပရေရရးရာမ ရဘာငအစ ရငခစာ

Learning & Sharing (L&S) သငကကားပခငးနငမျရဝပခငး

Mobile Toilet ရရြလျားသနစငခနး

Monitoring Evaluation Learning and Sharing(MELS) ရစာငကကညတငးတာ အကပဖတ

သးသပ သငယ မျရဝပခငး

Ministry of Natural Resources and Environmental Conservation(MONREC)

သယဇာတနငသဘာဝ ပတဝနးကျငထနး

သမးရရးဝနကက းဌာန

Memorandum of Understanding (MOU) နေားလညမစာချနလာ

Master Plan (MP) မဟာဗျ ဟာစ မကနး

National Environmental Quality အမျျးသားအ င

(Emission) Guidelines (NEQEG) ပတဝနးကျငအရညအရသ း ထတလတမ

လမးညနချကများ

Non Government Organization (NGOs) အစးရမဟတရသာ အဖ ြအစညး

13

Normal Waste သာမာနအမက

Odor အန

On Call System On Call စနစ

Persistent Organic Pollutants (PoPs) ကကာရညစ ာမရပျာကမပျကတညမမရနသည

ရအာငနစ ပစစညး

Public Awareness Program ပပညသ လ ထ အသပညာရပးအစ အစဉ

Public Toilet အများပပညသးသနစငခနး

Push Cart အမကသမးလညး

Public Private Partnership (PPP) ပငဂလကနငအစးရအကျျးတ ပ းရပါငး

ရ ာငရကပခငး

3Rs (Reduce, Reuse, Recycle) အမကရလျာချပခငး၊ပပနလညအသးပပျပခငး၊

ပပနလညပပျပပငသးစ ပခငး

Recycle Factory အမကအား ပပနလညပပျပပငသးစ ရစရန

ရ ာငရကသညစကရ

Revenue ဝငရင

Road Sweeper လမးရကကာငးလသမးဝနထမး

Roll-on/Roll-off အမကသမးယာဉတင/ချ ပပျလပပခငး

Sanitary Landfill System အမကတစလာ ရပမကက းတစလာ စ နပစသည စနစ

Satellite Townships မမျြသစမမျြနယများ

School Awareness Program ရကျာငးအသပညာရပး အစ အစဉ

Social Impact Assessment (SIA) လ မပတဝနးကျင ငရာသကရရာကမ

နးစစချက

Solar Power Plant ရနရရာငပခညစ မးအငသးစကရ

Solid Waste Management (SWM) စ နပစအမကစ မခနခ မပခငး

Sub Urban Townships ငရပခဖးမမျြနယများ

Tax အခ န

Tipping Fee ရနောက းစ နပစအမကပသ အမက လာရရာက

စ နပစခ

14

Ton Per Day(TPD) တစရကလျငထ ကရရသာအမကတနချန

Transfer Station ယာယ အမကစပစ နပစသညရနရာ(ရထာကကား)

Training of Trainers (ToT) တစ ငပပနလညသငကကားပချပခငး

Total Solid (TS) စစရပါငးအစငအခပါဝငသည ပမာဏ

Waste Composition စ နပစအမက ငရာဝရသသလကခဏာ ရပများ

Waste Flow အမကစ း ငးမ

Waste Separation အမကခ ပခားပခငး

Waste Supply Agreement စ နပစအမကရထာကပမသရဘာတ ည ချက

Waste to Energy အမကမစ မးအင ထတလပပခငး

Waste Water စ နပစရရ း

Yangon Regional Government (YRG) ရနကနတငးရေသကက းအစးရအဖ ြ

YCDC Boundary ရနကနမမျြရတာစညပငသာယာရရးရကာမတ

နယနမတ

Yangon Waste to Energy Plant(YWTEP) ရနကနအမကမစ မးအငထတလပသည စကရ

၄။ တာဝနနင တာဝနခများ(Responsibilities)

(က) ဌာနမ း(ဒတယညနကက ြားရ ြားမ ြားခ ျပ)၏ လပငနးတာဝနများ

(၁) ဌာန၏လပငနးတာဝနများ ရအာငပမငမပ းရပမာကရစရန ဦးရ ာငက ပက

ရ ာငရကပခငး။

(၂) ရကာမတ ၏မ ဝါေဥပရေ၊ စညးမျဉးစညးကမး၊ လမးညနချကများနငအည

လပငနး တာဝနများက စ မခနခ ပခငး။

(၃) ဌာနရအရာထမးများအား လပငနးတာဝနများ စနစတကျခ ရဝရပးအပပခငး။

(၄) ဝနထမးရရးရာကစစရပများရ ာငရကပခငး၊ ဝနထမးသကသာရချာငချရရးက

မျကပခည မပပတရ ာငရကပခငး။

15

(၅) ရကာမတ မအတညပပျထားရသာရနပရင အတငးလပငနးများရ ာငရကမအား

ကက းကကပထနးသမးပခငး။

(၆) မမျြရတာ၏နယနမတအတ ငးရသသာနများ၊ အမကပများ၊ အခရပးအမသာများ

အား လပငနးရ ာငရကမစနစတကျရရစရရး လညလညကကညရစစရ း

ကကပမတပခငး။

(၇) သနရငးရရးလပငနးများအတ က လအပရသာ လပငနးသးကရယာများ ဝယယ

ရန တငပပပခငး၊ ထနးသမးပခငး၊ သးစ ပခငးအားကက းကကပက ပကပခငး။

(၈) မမလကရအာကရဝနထမးများ လပငနးခ ငစညးကမး၊ ဝနထမးစညးမျဉး စညးကမး

များတကျလကနောမ ရရစရရးအတ ကအမမကကပမတရ ာငရကပခငး။

(၉) မမဌာနအတ က လျာထားသကမတထားရသာ အခ နအခများ ပပညမ စ ာရကာကခ

နငရရး အတ က အစဉတစက ကကပမတရ ာငရကပခငး။

(၁၀) မမျြရတာ၏နယနမတအတ ငးရ မမျြနယအသ းသ းတ င စ မချကများချမတ၍

အမကများ သမး ညးရရး ရနောကရဖးလမးကကားများ ရငးလငးရရးတက

ရ ာငရက ပခငး။

(၁၁) အခရပးသနစငခနးများ၊ရရြလျားသနစငခနးများတညရ ာကဖ ငလစပခငး။

(၁၂) မမျြရတာ၏အမကသမးစနစ တးတကရကာငးမ နရန ရခတမ နညးပညာများက

ပပညတ ငး ပပညပပငဂျလ အဖ ြအစညးများနင ကသ ယ၍ စ မကနးလပငနး

အပဖစ အရကာငအထညရဖာ ရ ာငရကရပးပခငး။

(၁၃) မမျြရတာအား သနရငးသာယာစမးလနးစရပပသည ရခတမ ဥယျာဉမမျြရတာ

အ င ရရာကရရန ကကျးပမးရ ာငရကပခငး။

(၁၄) ပတဝနးကျငညစညမးမ ကာက ယထနးသမးရနအတ က ရလထ၊ ရရထနင

ရပမသား ရပမပပငညစညမးမတမပဖစရပေါရစရန သပပနညးပညာအရ တငးတာ

အကပဖတ၍ ရကာမတ သ တငပပရပခငး။

16

(၁၅) မမျြရတာနငအများပပညသ အကျျးငာ ရ ာငရကရပးရနလအပရသာသနရငးရရး

ငရာ ရရတရရရညလပငနးများ၊ စ မကနးစ မချကများက ရကာမတ သရရး

တငပပ ရ ာင ရကပခငး။

(၁၆) အမကမ းရြစကရ၊ ရနောက းစ နပစအမကပများ၊ သသာနများနင မ းသမငဂျဟ

စကများ၊ ဌာနပင သနရငးရရးသး လကသးကရယာများ ထတလပသည စကရ/

အလပရများနင သနရငးရရး လပငနးသး ယာဉ/ယနတရားများ ပပျပပငထနးသမး

ပခငးများအား ကက းကကပ က ပကရပခငး။

( ခ) ဒတ ယဌာနမ း(ညနကက ြားရ ြားမ ြား) (စ မ)၏ လပငနးတာဝနများ

(၁) ဌာနမ း၏လပငနးတာဝနများက မပ းရပမာကရအာငပမငရန တာဝနခရ ာငရက

၍ လကရထာကဌာနမ းများ၏ လပငနးတာဝနများက ရပါငးစပညြနငးရပးပခငး၊

ကက းကကပ က ပကပခငး။

(၂) ဌာနမ းမရသညအခါဌာနမ း၏ တာဝနများက ရခတတဌာနမ းအပဖစ တာဝနယ

ရ ာငရက ပခငး။

(၃) ဌာနမ းမ သ းပခားရပးအပရသာ တာဝနများကရ ာငရကပခငး။

( ဂ) ဒတ ယဌာနမ း(ညနကက ြားရ ြားမ ြား) (ပတဝနးကျငထ နးသ မးမရး)၏ လပငနးတာဝနများ

(၁) ပတဝနးကျငထနးသမးရရးလပငနးစဉများ ရ ာငရကပခငး၊

(၂) သဘာဝပတဝနးကျင ငရာ ရရထ၊ ရပမထ၊ ရလထ ညစညမးမများ ရစာငကကည

ရလလာပခငး၊ က ငး ငးစစရ းပခငး၊ ပပျပပငသနစငပခငး ငရာ

နညးပညာများအား အကကရပးပခငး၊

(၃) ရလထအရညအရသ းရစာငကကညရလလာတငးတာမအားစ မခနခ ပခငး၊

(၄) စကရ/အလပရမထ ကရရသာ စ နပစရရ းများစ မခနခ ပခငး၊

(၅) ရဘးအနတရာယရစ နပစအမကစ မခနခ ပခငး၊

(၆) ရ းရရ းခနးထ ကစ နပစအမကစ မခနခ ပခငး၊

(၇) ရနောက းစ နပစအမကပများ စ မခနခ ပခငး၊

17

(၈) သသာနများ စ မခနခ ပခငး၊

(၉) တညရ ာကရရးလပငနးများ ရ ာငရကမနငပတသက၍ စစစပခငး၊

(၁၀) ရနကနအမကမစ မးအငထတလပသညစကရအား စ မခနခ ပခငး

(၁၁) နငငတကာအဖ ြအစညးများနငပ းရပါငးရ ာငရကပခငး

(၁၂) စ နပစအမကစ မခနခ မ ငရာ အသပညာ/အမ အကျငများရရရစရရး အတ က

ပပညသ လ ထနင ရကျာငးများသ ရဟာရပပာပချမများ ရ ာငရကပခငး၊

(ဃ) လကမထာကဌာနမ း(ဒတယညနကက ြားရ ြားမ ြား)(သနရငးမရး)၏ လပငနးတာဝနများ

(၁) ဌာနမ းနငေတယဌာနမ းတအားတာဝနခရ ာငရကပခငး။

(၂) ဌာန၏ဌာနခ မ းများ၊ ဌာနစမ းများ၊ သသာနတာဝနခအရာရများ၊ အမကပ

တာဝနခအရာရများ၊ မမျြနယသနရငး ရရးတာဝနခများအား ငက ငက

တာဝနရပးအပပခငး၊ ထပ င ညနကကားပခငး၊ ကကပမတ ရ ာငရကပခငး။

(၃) အထကအ င ငမရပးအပရသာသ းပခားတာဝန၊ အရရးရပေါတာဝန၊ အထ း

တာဝနများက ဌာနမ း၏ ညနကကားချကအတငး ခယ ၍ မပ းရပမာကရအာင

ရ ာငရကပခငး။

(၄) ဌာနမ း၊ ေတယဌာနမ း၊ လကရထာကဌာနမ းတအား တာဝနခရ ာငရကပခငး။

(၅) မမက ပကရရသာ ဌာနခ များရသနရငးရရးတာဝနခများ၊ သသာနမ းများ၊

ကက းကကပရရးမ း များအား ငက ငကတာဝနရပးအပပခငး၊ စစရ း ကကပ

မတပခငး။

(၆) လပငနးများရအာငပမငရရးအတ က လအပသညများ ပပးရ ာငရကရပးပခငးနင

ခရင အလကလညလည စစရ း၍တာဝနရသ အ င ငသ တငပပရ ာငရက

ပခငး။

(၇) မမလကရအာကရ ဝနထမးများ၏ သကသာရချာငချရရးကစစများ စ စဉရ ာင

ရကရပးပခငး။

18

(၈) လပငနးခ ငအလကခရငအလက တာဝနရရသာ မမျြနယများ၏သနရငးရရး

လပငနးများက က ငး ငးကက းကကပရ ာငရကပခငး၊ အမကသမးယာဉများအား

အရသးစား၊ အလတစား ပပျပပငထနးသမးပခငး၊ ကကခငရရးလပငနးများ

ရ ာငရကပခငးနငထရရာကစ ာအသး ပပျနငရရး ကကပမတရ ာငရကရပးပခငး။

(၉) သက ငရာ ဌာနခ အလက သ းပခားတာဝနရပးအပသည လပငနးတာဝနများ

အား တာဝနခ ရ ာငရကရပခငး။

( င) လကမထာကဌာနမ း(ဒတယညနကက ြားရ ြားမ ြား) (ပတဝနးကျငထ နးသ မးမရး)၏

လပငနးတာဝနများ

(၁) ပတဝနးကျငထနးသမးရရးလပငနးစဉများ ရ ာငရကပခငး၊

(၂) သဘာဝပတဝနးကျင ငရာ ရရထ၊ ရပမထ၊ ရလထ ညစညမးမများ ရစာငကကည

ရလလာပခငး၊ က ငး ငးစစရ းပခငး၊ ပပျပပငသနစငပခငး ငရာနညးပညာများ

အား အကကရပးပခငး၊

(၃) ဥပရေ/နညးဥပရေများ ပပင ငပခငး၊ ပဖညစ ကပခငးနင စစစတငပပပခငး၊

(၄) စကရ/အလပရမထ ကရရသာ စ နပစရရ းများစ မခနခ ပခငး၊

(၅) ရဘးအနတရာယရစ နပစအမကစ မခနခ ပခငး၊

(၆) ရ းရရ းခနးထ ကစ နပစအမကစ မခနခ ပခငး၊

(၇) ရနောက းစ နပစအမကပများ စ မခနခ ပခငး၊

(၈) သသာနများ စ မခနခ ပခငး၊

(၉) တညရ ာကရရးလပငနးများ ရ ာငရကမနငပတသက၍ စစစပခငးနင က ငး

ငးပခငး၊

(၁၀) အထပပမငအရ ာကအဦများ ရ ာကလပရာတ င အမကစ နပစမစနစနင

စပလျဉး၍ စစစ ရ ာငရကပခငး၊

(၁၁) ဝနထမးရရးရာကစစများစ စဉရ ာငရကပခငး၊

(၁၂) ဝငစာ/ထ ကစာများ စစစပခငး၊

19

(၁၃) နငငတကာမ ဌာနသ ကသ ယရပးပလာရသာ Email များအား စစစတငပပ

ပခငး၊

(၁၄) ရနကနမမျြရတာရရရညတညတဖ ြမဖျးတးတကမ ငရာ မဟာဗျ ဟာ ရရး

ပခငး လပငနးစဉ များရ ာငရကပခငး၊

(၁၅) ရနကနအမကမစ မးအငထတလပသညစကရ စ မခနခ ပခငး၊

(၁၆) ဌာနတ င ဝနထမးစ မးရ ာငရညပမြငတငပခငးသငတနးများ စ မ ရ ာငရကပခငး၊

(၁၇) နငငတကာအဖ ြအစညးများနငပ းရပါငးရ ာငရကပခငး၊

(၁၈) စ နပစအမကစ မခနခ မ ငရာ အသပညာ/အမ အကျငများရရရစရရး အတ က

ပပညသ လ ထနင ရကျာငးများသ ရဟာရပပာပချမများ ရ ာငရကပခငး၊

( စ) လကမထာကဌာနမ း(ဒတယညနကက ြားရ ြားမ ြား) (မမာမတာယာဉ)၏ လပငနးတာဝနများ

(၁) ဌာနမ း၊ ေတယဌာနမ းတ၏ လပငနးလအပချကအရ

ညနကကားရသာတာဝနများက ရ ာငရကပခငး။

(၂) ဌာနခ အတ ငးရရး၊ အရ ာကအအ၊ ယာဉ၊ ယနတရားအားလး၏ လခချမရရစရရး

တာဝနယ ရ ာငရကပခငး။

(၃) ဌာနခ အတ ငးရယာဉ၊ ယနတရားများနငပတသက၍ စ မခနခ ပခငး၊ အကက းစား၊

အလတစား၊ အရသးစားပပင ငပခငး၊ ဘဏဍာရင ရကကးသးစ မအား တာဝနယ

ရ ာငရကပခငး။

(၄) မမလကရအာကရအရာထမး၊ အမထမးများသ ကယစ တာဝနရပးအပပခငးနင

တာဝနထမး ရ ာငမအရပေါ က ပက ကကပမတပခငး။

(၅) ဌာန၏လပငနးလအပချကအရ သနရငးရရးလပငနးများ၊ ပတဝနးကျငထနး

သမးရရးလပငနးများအား လပငနးတးတကရအာငပမငရစရရး ပပးရ ာငရက

ပခငး။

(၆) ဌာနမ း၊ ေတယဌာနမ းတအား တာဝနခရ ာငရကပခငး။

20

(၇) မမလကရအာကရ ဝနထမးများ၏ သကသာရချာငချရရးကစစရပများ စ စဉ

ရ ာငရကရပးပခငး။

(၈) လပငနးခ ငအလကခရငအလက တာဝနရရသာမမျြနယများ၏ သနရငးရရး

လပငနးများ ရ ာငရကရနရသာ အမကသမးယာဉများ ပပျပပငထနးသမးပခငး၊

ကကခငရရးလပငနးများ ရ ာငရကပခငးနင ထရရာကစ ာ အသးပပျနငရရး စ မ

ရ ာငရကရပးပခငး။

(ဆ) ဌာနခ မ း(လကရ ကညနကက ြားရ ြားမ ြား) (စ မ)၏ လပငနးတာဝနများ

(၁) ဌာနမ း၊ေတယဌာနမ း၊ လကရထာကဌာနမ းတအား တာဝနခရ ာငရကပခငး။

(၂) မမဌာန၏ ဝနထမးရရးရာများ၊ ရးလပငနး ငရာများစ မက ပကပခငး။

(၃) ဌာန၏ ဝငရင ၊ သးရင နငပတသကရသာ လပငနးများ ကကပမတက ပကပခငး၊

လပငနးသး ပစစညးများက မမျြနယများသ စနစတကျပဖနခ ရပးပခငး။

(၄) ၁၂ ထပခ ရး၏ အရထ ရထ ကစစရပများ ရ ာငရကပခငး။

( ဇ) ဌာနခ မ း(လကရ ကညနကက ြားရ ြားမ ြား) (မင စာရငး)၏လပငနးတာဝနများ

(၁) ဌာနမ း၊ေတယဌာနမ း၊ လကရထာကဌာနမ းတအား တာဝနခရ ာငရကပခငး။

(၂) ဌာနရ ဝနထမး(အရာထမး၊ အမထမး၊ ပရသ၊ ရနစား၊ WA)များ၏ လစာ

စာရငးများ ပပျစရရး ပခငး။

(၃) ဌာနရ ဝနထမးများအား ပပညတ ငးခရ းစရတများ တငပပရတာငးခပခငး။

(၄) ဌာန၏ ဝငရင နင အသးစရတ ငရာ ကစစရပများ ရ ာငရကပခငး။

(၅) ဌာန၏ အငငျငန ယာလပငနးများ၏ စာရငးဇယားများ ထနးသမးပခငး။

(၆) ဘတငျကလျာထားချကထက ရကျာလ နသးစ ပခငးမရရစရရးအတ က စနစတကျ

ရ ာင ရကပခငး။

(၇) ဘဏဍာရရးစညးမျဉးနငအည သးစ ရရးအတ က ရ ာငရကပခငး။

(၈) သသာနများ၏ ဝငရင နငအသးစရတများအား စာရငးထနးသမးပခငး။

21

(၉) ရနောက းစ နပစအမကပများ၏ ဝငရင နငအသးစရတများ ထနးသမးပခငး။

(၁၀) အမကမ းရြစကမ သးစ သည စာရငးများအား ထနးသမးပခငး။

(စ ) ဌာနခ မ း(လကရ ကညနကက ြားရ ြားမ ြား) (ခရ ငမ း)၏လပငနးတာဝနများ

(၁) ဌာနမ း၊ေတယဌာနမ း၊ လကရထာကဌာနမ းတအား တာဝနခရ ာငရကပခငး။

(၂) မမက ပကရရသာဌာနခ များရ သနရငးရရးတာဝနခများ၊ သသာနမ းများ၊

ကက းကကပရရးမ း များအား ငက ငကတာဝနရပးအပပခငး၊ စစရ းကကပမတ

ပခငး။

(၃) လပငနးများရအာငပမငရရးအတ က လအပသညများ ပပးရ ာငရကရပးပခငးနင

ခရငအလက လညလည စစရ း၍ တာဝနရသ အ င ငသ တငပပရ ာငရက

ပခငး။

(၄) မမလကရအာကရ ဝနထမးများ၏ သကသာရချာငချရရးကစစများ

စ စဉရ ာငရက ရပးပခငး။

(၅) လပငနးခ ငအလက ခရငအလကတာဝနရရသာ မမျြနယများ၏ သနရငးရရး

လပငနးများက က ငး ငးကက းကကပရ ာငရကပခငး၊ အမကသမးယာဉများအား

အရသးစား၊ အလတစား ပပျပပငထနးသမးပခငး၊ ကကခငရရးလပငနးများ

ရ ာငရကပခငးနင ထရရာကစ ာ အသးပပျနင ရရးကကပမတရ ာငရကရပးပခငး။

(၆) သက ငရာ ဌာနခ အလက သ းပခားတာဝနရပးအပသည လပငနးတာဝနများ

အား တာဝနခ ရ ာငရကရပခငး။

(ည) ဌာနခ မ း(လကရ ကညနကက ြားရ ြားမ ြား) (ပဝထ) ၏လပငနးတာဝနများ

(၁) ပတဝနးကျငထနးသမးရရးလပငနးစဉများ ရ ာငရကပခငး၊

(၂) သဘာဝပတဝနးကျင ငရာ ရရထ၊ ရပမထ၊ ရလထ ညစညမးမများ ရစာငကကည

ရလလာပခငး၊ က ငး ငးစစရ းပခငး၊ ပပျပပငသနစငပခငး ငရာ နညးပညာ

များအား အကကရပးပခငး၊

22

(၃) ရလထ အရညအရသ းရစာငကကညရလလာတငးတာမအားစ မခနခ ပခငး၊

(၄) စကရ/အလပရမထ ကရရသာ စ နပစရရ းများစ မခနခ ပခငး၊

(၅) ရနောက းစ နပစအမကပများ စ မခနခ ပခငး၊

(၆) သသာနများ စ မခနခ ပခငး၊

(၇) တညရ ာကရရးလပငနးများ ရ ာငရကမနငပတသက၍ စစစပခငး၊

(၈) ဝငစာ/ထ ကစာများ စစစပခငး၊

(၉) ရနကနအမကမစ မးအငထတလပသညစကရအား စ မခနခ ပခငး

(၁၀) နငငတကာအဖ ြအစညးများနငပ းရပါငးရ ာငရကပခငး

(၁၁) စ နပစအမကစ မခနခ မ ငရာ အသပညာ/အမ အကျငများရရရစရရး အတ က

ပပညသ လ ထနင ရကျာငးများသ ရဟာရပပာပချမများ ရ ာငရကပခငး၊

( ဌ ) ဌာနခ မ း(လကရ ကညနကက ြားရ ြားမ ြား) (မမာမတာယာဉ)၏လပငနးတာဝနများ

(၁) ရမာရတာယာဉဌာနခ ရ ယာဉ/ယနတရားများ၏ အကက းစား၊ အလတစား ပပင ငမ

များအား ကက းကကပပခငး။

(၂) ယနတရားကက းများနငပတသက၍ ပပင ငမများအတ က လအပရသာ ပစစညး

အစတအပငးများအား အကက းအကများ၏ လမးညနမအရ လကရထာကဌာနမ း

၏ ကက းကကပမကခယ ကာ စမးသပတ ထ ငပခငး။

(၃) ဌာနအတ ငးပပင ငမပဖင မရနငရသာ နညးပညာအ ငပမငမားရသာယာဉ၊

ယနတရားသး စကပစစညးများအားပပင ငနငရရးဌာနမ းနင အထကအကက းအက

များ၏ လမးညနမအား ခယ ၍ ပပညတ ငးပညာရငများ က ည ပပးမရယ ကာ

နညးစနစများအား လကရထာကဌာနမ းမ တ င ဌာနမ းသအကကပပျတငပပပခငး။

(၄) ဌာနအတ ငးရယာဉပပငများ၊ ယာဉရမာငးများ၏ယာဉ/ယနတရားများ သကတမး

ရညကကာစ ာ အသးပပျနငရရးအတ က ရမျာမနး၍ ယာဉ/ယနတရားကငတ ယ

ထနးသမးပခငးနညးစနစများ၊ အရသးစားပပင ငမ နေားလညနငရစရရး

နညးစနစ များအား ဌာနမ းခ ငပပျချကရယ ကာ သငတနးပချ ပညာပဖနရဝပခငး။

23

(၅) ဌာနမ း၏လပငနးလအပချကအရ ပတဝနးကျငထနးသမးရရး လပငနးသး

စကပစစညးများ ပပင ငပခငး၊ တ ထ ငထတလပပခငးများအားရ ာငရကပခငး။

(၆) လကရထာကဌာနမ းမ လပငနးလအပချကအရ သ းပခားရပးအပရသာ တာဝန

များအား ရ ာငရကပခငး။

(၇) လကရထာကဌာနမ း မရသညအခါ လကရထာကဌာနမ း၏ တာဝနများက

ရခတတလကရထာက ဌာနမ းအပဖစ တာဝနယ ရ ာငရကပခငး။

( ဍ) ဌာနစမ း(ဦြားစ ြားအ )(ခရ ငအရာရ )၏ လပငနးတာဝနများ

(၁) တာဝနယ ထားရသာ မမျြနယများအား လမးမကက းများ၊ လမးရကကာငးများက

လငးရပပာင စနစ ရငးလငးရ ာငရကမအရပေါ စစရ းပခငး။

(၂) မမျြနယများ လမးမကက းရဘး ဝ/ယာ တစရလျာက အပမငမတငရသာ

စညးကမးမစ နပစ အမကများအား စစရ းပခငး။

(၃) တစရနတာထ ကရအမကများ မမျြနယရထာကကားပးသ သယယ စ နပစမပ း

ရနောက းစ နပစ အမကပသ သယယ ပခငး အား စစရ းပခငး။

(၄) လကရရပက ကအတ ငး အထပရကာက အမကသမး ညးမအား စနစတကျ

ရ/မရ စစရ း ပခငး။

(၅) မမျြနယလပငနးသး အမကသမးယာဉများ ယာဉကကခငမ ရ/မရ စစရ းပခငး။

(၆) အမကကန၊ အမကပးများ ရပမပပငချထားမစာရငး ကကည မရ/ မရစစရ းပခငး။

(၇) ဝနထမးဘာရာလငးများ စစရ းရ ာငရကမမတတမးရ/ မရ စစရ းပခငး။

(၈) စ းပ ားရရးအမကသမး ညးခ၊ သနရငးရရးရ ာငရကခ စညးမေဏရကကးများ၊

ရပပစာများ၊ ရင စာရငးစာအပများ၊ ပပညစစ ာ ရရးသ ငးထားရပခငး ရ/ မရ

စစရ းပခငး။

(၉) အမနနငညနကကားချကဖငများ စနစတကျရ ာငရကထားရမ စစရ းပခငး။

(၁၀) ဌာနနငသက ငရသာ အများသးသနစငခနးများ စစရ းပခငး။

24

(၁၁) သက ငရာ ဌာနခ အလက သ းပခားတာဝနရပးအပသည လပငနးတာဝနများ

အား တာဝနခ ရ ာငရကရပခငး။

( ဎ) ဌာနစမ း(ဦြားစ ြားအ ) (ပဝထ) ၏လပငနးတာဝနများ

(၁) ပတဝနးကျငထနးသမးရရးလပငနးစဉများ ရ ာငရကပခငး။

(၂) သဘာဝပတဝနးကျင ငရာ ရရထ၊ ရပမထ၊ ရလထ ညစညမးမများ ရစာငကကည

ရလလာပခငး။

(၃) က ငး ငးစစရ းပခငး၊ ပပျပပငသနစငပခငး ငရာနညးပညာများအား အကက

ရပးပခငး။

(၄) ဥပရေ/နညးဥပရေများ ပပင ငပခငး၊ ပဖညစ ကပခငးနင စစစတငပပပခငး။

(၅) စကရ/အလပရမထ ကရရသာ စ နပစရရ းများစ မခနခ ပခငး။

(၆)ရဘးအနတရာယရစ နပစအမကစ မခနခ ပခငး။

(၇) တညရ ာကရရးလပငနးများ ရ ာငရကနငရန ရပမပပငက ငး ငးပခငး၊

(၈) တငးတာပခငး၊ ပစရရး ထတလပပခငး၊ ခနမနးကနကျစရတများ တ ကချက

ပခငး။

(၉) အထပပမငအရ ာကအဦများ ရ ာကလပရာတ င အမကစ နပစမစနစနင

စပလျဉး၍ စစစရ ာငရကပခငး။

(၁၀) ဝငစာ/ထ ကစာများ စစစပခငး။

(၁၁) နငငတကာမ ဌာနသ ကသ ယရပးပလာရသာ Email များအား စစစ တငပပ

ပခငး။

(၁၂) ရနကနမမျြရတာ ရရရညတညတဖ ြမဖျးတးတကမ ငရာ မဟာဗျ ဟာ ရရး

ပခငး လပငနးစဉများရ ာငရကပခငး။

(၁၃) ဌာနတ င ဝနထမးစ မးရ ာငရညပမြငတငပခငးသငတနးများ စ မ ရ ာငရကပခငး။

25

(၁၄) နငငတကာအဖ ြအစညးများနငပ းရပါငးရ ာငရကပခငး။

(၁၅) စ နပစအမကစ မခနခ မ ငရာ အသပညာ/အမ အကျငများရရရစရရး အတ က

ပပညသ လ ထနင ရကျာငးများသ ရဟာရပပာပချမများ ရ ာင ရကပခငး။

(ဏ) ဌာနစမ း(ဦြားစ ြားအ ) (မမာမတာယာဉ)၏ လပငနးတာဝနများ

(၁) စ နပစအမကစ မခနခ မ ငရာ အသပညာ/အမ အကျငများရရရစရရး အတ က

ပပညသ လ ထနင ရကျာငးများသ ရဟာရပပာပချမများ ရ ာင ရကပခငး။

(၂) တာဝနယ ရ ာငရကရနရသာ ရမာရတာယာဉဌာနခ ၏အပချျပမ၊ စ မခနခ မ၊

လပငနးများတးတကရအာငပမငရန အန းကပကက းကကပပခငး။

(၃) ဌာနခ တ င လတတရလာပဖစရပေါရနရသာ အခကအခများက တာဝနရသ

အ င ငအားတငပပ၍ အချနနငတရပပးည ရ ာငရကပခငး။

(၄) အရရးရပေါပဖစရပေါလာရသာ သဘာဝရဘးအနတရာယနင အပခားလပငနးများအား

ဌာန၏လပငနးလအပချကအရတာဝနယ ကကပမတရ ာငရကပခငး။

(၅) ဌာနခ အတ ငးအပချျပမနငစ မခနခ မပငး ငရာ သးစ ရင များအား ဘဏဍာရရး

စညးမျဉးနငအည သးစ နငရရး၊

တငပပရတာငးခနငရရးတအားစ မရ ာငရကပခငး။

(၆) လအပရသာယာဉအပပစစညးများ၊ စကအစတအပငးများ၊ စကသး များအား

စနစတကျ ကကပမတသးစ ပခငး၊ ထနးသမးပခငး။

(တ) ဌာနစမ း(ဦြားစ ြားအ ) (အင/ယာ)၏လပငနးတာဝနများ

(၁) လအပရသာယာဉအပပစစညးများ၊ စကအစတအပငးများ၊ စကသး များအား

စနစတကျ ကကပမတသးစ ပခငး၊ ထနးသမးပခငး။

(၂) ဌာနခ အတ ငးရ ယာဉပပင ငရရး ငရာသးရင များအား ဘဏဍာရရးစညးမျဉး၊

စညးကမးနင အည သးစ နငရရး၊ တငပပရတာငးခနငရရးတအား စ မရ ာငရက

ပခငး။

26

(၃) ယာဉပပင ငရရးရ ာငရကမအရပေါ အသစလလယတပ ငမအရ ထ ကရ

လာရသာ ယ တငသည ပစစညးရပကက းငယအရဟာငးများအား ယတင၍

ဌာနခ စတသ ယတငအပနပခငး၊ (ယာဉပစစညးအရဟာငးများနငပတသက၍

ပပျပပင/ကနကကမးအပဖစ ယတငမသးနငရသာ သးကနပစစညးရပများမပါဝင၊

ဥပမာ-ဝါရာက ငး၊ ငတစကက၊အဝငး းလအပျကများ)

(၄) ယာဉပပင ငရရးလပငနးများ ရ ာငရကနငရရး၊ ဌာနပငလပငနးသးပစစညး

များအား စနစတကျ ထနးသမးသးစ ပခငး။

( ) မနာကဆးစ နပစအမ ကပတာဝနခအရာရ ၏ လပငနးတာဝနများ

(၁) သက ငရာအမကပရ တာဝနခအရာရများသည တာဝနကျရာအမကပကက းတ င

အမကသရကများက စညးကမးတကျ သကမတထားရသာ ရနရာ၌ စ နပစနင

ရစရရး ရ ာငရက ပခငး။

(၂) အမကသမးယာဉပဖင သယရ ာငလာရသာ အမကများက စနစကျနစ ာ ပပဖန

ရပးပခငး။

(၃) အမကသမးယာဉမ သယရ ာငလာရသာ အမကတနချနများက စနစတကျ

မတတမး တငပခငး။

(၄) အမကသမးယာဉများ အမကစ နပစတာ၀နမပ းပါက ယာဉအား ရ းရကကာ

သနစငရပးပခငးများ ရ ာငရကပခငး။

( ဒ) သသာနမ းများ၏လပငနးတာဝနများ

(၁) မမတာဝနကျရာသသာနများတ င (၂၄)နောရ တာဝနထမးရ ာငရပခငး။

(၂) လ ရသအရလာငးများကသသာနအတ ငး၌ အချနမ သယယ ထားရနငရရး စ စဉ

ရ ာငရကပခငး။

(၃) သသာနအတ က သးစ ခ ငရရထားသည စကသး ၊ မ းထး များအား ပဖနခ

သးစ ပခငး။

27

(၄) မ းသမငဂျဟပခငး၊ င သ ငးပခငးပပျမည လ ရသအရလာငးများ မားယ ငးမမရရစရရး

စနစတကျ ရ ာငရကပခငး။

(၅) လ ရသအရလာငးများ သယယ သညယာဉများ၏ ကကခငရရးအား ရနစဉစစရ း

ရ ာင ရကပခငး။

(၆) မ းသမငဂျဟပခငးစနစများ အရးပပာအးထားရရရး စနစများအား ရခတမ တးတက

သည နညးလမးရာရဖ ရ ာငရကပခငး၊ သသာနအား ပနးဥယျာဉသဖ ယ

စမးလနးစရပပ သနရငး သပရပရစရရးအတ က ပမက၊ ချျန ယရပါငးများ

ရငးလငးမပ း ပနးအလပငများအား သနရငးသပရပစ ာ

စကပျျးထားရရ ာငရကပခငး။

(၇) သသာနသဝမးနညးပ ရ းစ ာ ရရာကရလာသ များအား အ ငရပပရစရရး က ည

ရဖးမ ရ ာငရကရပးပခငး။

(၈) မ းသမငဂျဟရနသတမတထားသည အချနအတ ငး သမငဂျဟပခငးကစစများ မပ းစ း

ရအာင ကက းကကပက ပက ရ ာငရကပခငး။

(၉) လ ရသအရလာငးများထားရသညအရအးခနး၊ ရလရအးရပးစကစနစများအား

ကျမးကျငသ များနင စစရ းကကပမတပခငး။

(၁၀) ရပမပငဝယယ ပမြျပနပခငး ကစစများအား ဌာနအကက းအကများထ တငပပ၍

လညးရကာငး၊ ရပမငားရမးပခငးကစစများအား သသာနမ းအရနပဖင လညးရကာငး

တာဝနခ စ စဉရ ာငရကရပးပခငး။

( ဓ) ပမ နယသနရငးမရးတာဝနခများ၏ လပငနးတာဝနများ

(၁) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည ဌာနမ ညနကကားထားသည လပငနးရခါငးစဉ

အလက တးတက ရ ာငရကရန။

(၂) အချနနငအချနနငတရပပးည ကကပမတစ စဉရ ာငရကပခငး။

28

(၃) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည မမမမျြနယအတ ငးရ အမကထ ကရသည

ပမာဏအရပေါ မ တည၍ သတမတချနမရဘ လအပလျင လအပသလ

သမး ညးရ ာငရကပခငး။

(၄) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည မမျြနယအတ ငးရဝနထမးများ၊ သနရငးရရး

တာဝနခဝနထမးများအား သနရငးရရး ငရာ လမးည နချကရပးပခငး၊ ဝနထမး

များ၏ အခကအခနငကျနးမာရရး ငရာကစစရပများကညြနငးရ းရန းပခငး၊

တာဝနဝတတရားများအား တကျစ ာခ ရဝရပး ပခငး။

(၅) ထ းပခားပဖစစဉရပါက အချနနငတရပပးည သတငးပရစရရးလမးညန မာကကားပခငး

လပငနးအား ကကပမတရ ာငရကပခငး။

(၆) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည ဌာနမထတရပးထားရရသာ ယာဉယနတရားများ

ပျကစ း နညးပါးရစရရးအတ က ယာဉရမာငးများအား ရနစဉစစရ းကကပမတ

ရ ာငရကရနနင တာဝနရပးအပထားသည ယာဉရမာငးများက

ယာဉစညးကမးနင အည ရမာငးနငနငရရးအတ က

စစရ းသတရပးကကပမတပခငး ယာဉယနတရား များက လပငနးမပ းစ းပါက

ရရရ း ရကကာပခငးလပငနးများက ရ ာင ရကပခငး။

(၇) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည လပငနးလအပချကအရ ပဖညတငးထားရ

ရပးထားရသာ သနရငးရရး လပသားများ၏ ရ ာငရကနငမြစ မးအားနင

လပအားပပညဝစ ာ တာဝနထမး ရ ာငနငရရးရနစဉကကပမတရ ာငရကပခငး။

(၈) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည အခ နအခရကာကခပခငး လပငနးများက

တးတကရရရရး နငရကာကသည ဝနထမးများရင ရကကး အလ သးစားမမပဖစရစ

ရရး ရနစဉစစရ း ကကပမတ ရ ာငရကပခငး။

(၉) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည သနရငးရရးလပငနးများအပပင

ပထမလပငနးစဉ များ ပဖစသည ရလထ/ရရ/ရပမ

အသနငစကရ/အလပရအမများမ ထ ကရရသာ ရရ းများ အန အသကများ

စစရ းကကပမတရ ာငရကရန လအပပါက အချနနငတစရပပးည

အရာရများထ တငပပပခငး။

29

(၁၀) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည မမမမျြနယအတ ငးရ ရ းရ/ရ းခနးများမ

ထ ကရသည အမကများအား ဌာနမသတမတသည စညးကမးချကအတငး

လကနောရ ာငရကမရ/မရ စစရ းပခငး အမကထ ကရမအရပေါမ တည၍

အခ နအခများရရရစရရး စစရ းကကပမတ ရ ာငရကပခငး။

(၁၁) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည မမမမျြနယအတ ငးရ အစးရအဝနးအဝငးများ

ပငဂလက အဝနးအဝငးများစာသငရကျာငးများ ဘာသာသာသနောအရ ာကအဦ

များ အမကသမး ညး မနင အခ နအခရရရရး ကကပမတရ ာငရကပခငး။

(၁၂) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည မမမမျြနယအတ ငးရ အပချျပအာဏာပငအဖ ြ

အစညးများ ရပမရပဖများ လ မရရးအသငးအဖ ြများ မမလပငနးနငပတသတ၍

ပ ငလငးပမငသာစ ာ ညြနငးရ ာငရကပခငး။

(၁၃) အမကသမး ညးစနစ တးတကရအာငပမငနငရစရရးအတ က ပပညသ များ

လ ငယများနင အသပညာရပး ရ းရန းရဟာရပပာပခငးလပငနးများ ရ ာငရက

ပခငး။

(၁၄) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည မမတာဝနယ ရရသာ မမျြနယအတ ငးရ

အမကကန/ အမကပးများ သနရငးမရရစရရး အနအသကမရရစရရး

ပတဝနးကျင သနရငးရရး ရကာငးမ နရစရရးနင လအပပက အမကကန/

အမကပးများက ရရရ းရကကာ ပခငးလပငနးများ ရ ာငရကပခငး။

(၁၅) မမျြနယသနရငရရးတာဝနခသည မမျြနယ၏ရးလပငနး ငရာလပငနးစဉများက

စစရ း ကကပမတပခငး မမ၏လကရအာကဝနထမးများက လ မရရးပပသာနောများ

မပဖစရပေါရစရရး အတ က ညြနငးသတရပးရ ာငရကပခငး။

(၁၆) မမျြနယသနရငးရရးတာဝနခသည သဘာဝရဘးအနတရယများအတ က ကကျတင

ပပင င ရ ာငရကထားရနနင ဝနထမးလငးခနးများ စညးကမးထနးသမး

ကကပမတရ ာငရကပခငး။

၅။ ရညညနးက းကားချကများ

၂၀၁၈ခနစ၊ ရနကနပမ မတာစညပငသာယာမရးဥပမဒတ င ပါဝငမသာ အချကအလကများ

30

အခနး (၂၃)

ပတဝနးကျငထ နးသ မးမရးနင သနရငးမရးလပငနးများ မဆာငရကပခငး

ပဒမ ၂၂၇ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငးအမကများ၊ စ နပစပစစညးများ၊

အညစအရကကး များနင စက ပဖ ယရာများက သမး ညးသယယ စ နပစပခငး၊

ဖျက းပခငး၊ စ မခနခ ပခငးနင ရခတမ နညးပညာစနစများပဖင ပပနလညအသးပပျ

နငသည ပစစညးများ ထတလပပခငး ငရာ လပငနးများအတ က ရကာမတ မ

ပဖစရစ၊ လအပပါက သငရလျာရသာ ပပညတ ငးပပညပ ပ းရပါငးအဖ ြအစညး

တစရပရပ သမဟတ ပငဂျလတစဦးဦးအား သငရလျာသညကာလအတ က

ကနထရကစနစပဖငပဖစရစ၊ ရလလစနစပဖငပဖစရစ၊ တငေါစနစပဖငပဖစရစ၊

အပခားသငရလျာရကာငးမ နရသာ စနစပဖငပဖစရစ ပ ငလငးပမငသာမရစရရန

ရ ာငရက၍ တာဝနရပးအပနငသည။

ပဒမ ၂၂၈ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငးရ ရအာကရဖာပပပါရနရာတတ င

စ နပစပစစညးများ၊ စ နပစအမကများအား စနစတကျထားရရရး၊ စနစတကျ

စ နပစရရး ညနကကားပခငး၊ ကကပမတပခငး၊ အရရးယ ပခငး ရ ာငရကရမည-

(က) အများပပညသ နင သက ငရသာ အရ ာကအအ၊ အဝနးအဝငး၊

( ခ) ပငရင သမဟတ လကရရနထငသ ရသည အရ ာကအအ၊ အဝနးအဝငး

( င) ပငရငရနထငပခငးမရရသာ ရပမက ကများ။

ပဒမ ၂၂၉ ရကာမတ သည မမျြရတာရနပပညသ များအရနပဖင မမပငနယနမတပပငပရ

ရကာမတ ပငရပမများတ င သးစ သညပစစညးများ စပပခငး၊ ပစစညးရဟာငးများ

စပပခငးအား အရရးယ ရ ာငရကနငရရး လအပရသာ စ မခနခ မများ

ပပျလပနငသည။

ပဒမ ၂၃၀ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငး အမကစ နပစစနစနငစပလျဉး၍

လအပသည မ ဝါေများ ချမတရ ာငရကရမည။

ပဒမ ၂၃၁ ရကာမတ သည မမျြရတာအငဂါရပနင ည ည တရစရန အရ ာကအအများ၊

ရနောကရဖး လမးကကားများ၊ လ သ ားလမးကကားများ၊ ခခဝငးနငရပမက ကလပများရ

အမကများ၊ အညစအရကကးများ၊ ရရဝပပခငးများက ဖယရား၊ ပပျပပင၊ ရငးလငး

ရစရန ပငရင သမဟတ လကရရနထငသ က ညနကကား နငသည။

31

ပဒမ ၂၃၂ ပေမ ၂၃၁ အရ ညနကကားထားသညက လကနောရ ာငရကရန ပျကက ကပါက

ရကာမတ ၏ အစ အစဉပဖငရ ာငရကနငမပ း ကနကျစရတကရပးရန ပငရင

သမဟတ လကရရနထငသ ထ ရတာငး နငသည။

ပဒမ ၂၃၃ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငးရ တညးခခနး၊ ရဘာေါရ ာင၊

အခနးလက ငားရသာ အရ ာကအအများ၊ အများပပညသ ရပျာပ ရ ငပ အတ က

အသးပပျသညအရ ာကအအများနင ရဖျာရပဖရရးခနးမများက ကျနးမာရရးနင

ည ည တရစရနနင သနရငးမရရစရရန ရ ာငရကရစ ပခငးနင ကက းကကပပခငးက

လအပသလ စ မရ ာငရကရမည။

ပဒမ ၂၃၅ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငး အများပပညသ နငသက ငရသာ

ရနရာများတ င ကျနးမာရရးနငသနရငးက ထခကရစသည ရအာကပါလပရပ

များ မညသ မျမပပျလပရန စညးကမး ချကများ ထတပပနပခငး၊ ကက းကကပပခငး၊

အရရးယ ပခငးများ ရ ာငရကရမည-

(က) ဖနမန၊ အညစအရကကး၊ စကက ပး၊ စကက စ၊ ပလတစတစပး၊ ပလတစတစ

ခ က၊ ပလတစတစအတ စသညအမကသရကများ၊ တရစဆာနအရသ

ရကာင၊ အမကပး၊ အမကအတ၊ အမကထပ စသည အန းထ ကသည

ပစစညးများ သမဟတ မညသညအရာဝတထျကမ ထားရပခငး၊ ပစချပခငး၊

လငပစပခငး၊ တရစဆာနများအား အစာရကျးရမ းပခငး၊

( ခ) အများပပညသ ငရာရနရာနင လမးများရပေါသ က မးတရတ းရထ းပခငး၊

အညစအရကကး စ နပစပခငးနင အမရမ းတရစဆာနအညစအရကကးများ

စ နပစပခငး၊

( င) တ းရဖာထားသည ရရရပမာငးများ၊ အငးအင၊ ရရရလာငကန၊ ပမစရချာငး၊

ပငလယအစတအပငးများရပေါတ င အမကသရကများ သမဟတ စကရ၊

အလပရများ၊ ရ းရများမ ထ ကရမပ း ရဘးအနတရာယပဖစရစရသာ ဓာတ

ပစစညးများ၊ ရရ း ရရညစများနင အ လကထရရာနစ စ နပစပစစညးများ

က ပစချပခငး၊ စပထားပခငး၊ စ နပစပခငး။

ပဒမ ၂၃၆ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငး ရနထငကကသ များအတ က ကးက ယ

သည ဘာသာအလက လအပရသာ ရနရာများ၌ သသာန၊ သချဂျငး၊ အသဘရခနးမ၊

32

သသာန မ းသမငဂျဟစက များက သတမတတညရ ာကထားရမပ း စနစတကျ

စ မက ပက ရ ာငရကရမည။

ပဒမ ၂၃၇ ရကာမတ သည သမငဂျဟရနကစစအလငာ အရလာငးသယယာဉ၊ အရလာငးယာယ

ထားသည အရအးတက၊ အသဘရခနးမနင မ းသမငဂျဟစကများက သတမတ

တညရ ာကထားရမပ း စနစတကျ စ မက ပက ရ ာငရကရမည။

ပဒမ ၂၃၈ ရကာမတ သည အရကကာငးအမျျးမျျးရကကာင သမငဂျဟမညသ မရသည အရလာငးက

လညးရကာငး၊ သမငဂျဟစရတမတတနငသည ကစစရပများနငသက ငရသာ

အရလာငးကလညးရကာငး အခမသမငဂျဟရပးရမည။

ပဒမ ၂၃၉ ရကာမတ ၏ ခ ငပပျချကမရဘ မမျြရတာနယနမတအတ ငး သတမတထားရသာ

သသာန သချဂျငး၏ မညသညပပငပရနရာတ ငမ အရလာငးအား ရပမတ းပမြျပန

ပခငး၊ င သ ငးပခငး၊ မ းသမငဂျဟပခငး တက မညသ မျ မညသညပစနငမျ မပပျလပရန

လအပသလ စညးမျဉးစညးကမးများ သတမတ၍ စ မကကပမတ အရရးယ

ရ ာငရက ရမည။

ပဒမ ၂၄၀ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငး သ းပခားကစစရပအရနပဖင အရလာငးက

သတမတ သသာနသချဂျငး၏ ပပငပ၌ ပမြျပနပခငး၊ င သ ငးပခငး၊ မ းသမငဂျဟပခငး

လပငနးများက အစးရအဖ ြ၏ ခ ငပပျချကပဖင ရ ာငရကနငသည။

ပဒမ ၂၄၁ ရကာမတ သည မ းသမငဂျဟစကပဖင သမငဂျဟရာ၌ ပတဝနးကျငတ င ရနထငသ များ

စတမငျပငငမ မရရစရနလညးရကာငး၊ ကျနးမာရရးက ထခကရစသည ရညြာန၊

မ းခးနငပပာများ ကငးရငးရစရန လညးရကာငး စ မရ ာငရကရမည။

ပဒမ ၂၄၂ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငး အဓကက းစကပမနရရာငါ သမဟတ

တငကကား ရမည က းစကရရာငါနင ရသ းသညအရလာငးက အများပပညသ တ

အား ရရာငါက းစကပခငးမ ကာက ယရနအတ က သ းပခားသတမတသည အစ အစဉ

များ ချမတ၍ သမငဂျဟရမည။

ပဒမ ၂၄၅ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငးရ စကရ၊ အလပရများမထ ကရသည

သဘာဝ ပတဝနးကျငထခကရစနငသည ရရ းရရညစများရ သက ငရာစကရ၊

အလပရ နယနမတအတ ငးတ င သတမတထားသည ရရအရညအရသ းရရသည

33

အထ ပပျပပငမပ းမသာ ပပငပပမစရချာငးများသ စ နထတရစရန ကက းကကပညနကကား

ရမည။

ပဒမ ၂၄၆ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငးရ စကရများ၊ အလပရများမ စ နထတ

ရသာ အရလအလ ငများ၊ စ နပစပစစညးများ၊ အမကသရကများ၊ မသနရငးရသာ

အရညများသည ပတဝနးကျင ထခကမပ း းကျျးသကရရာကမမရရ စရနအတ က

အများနငသက ငရသာ ရနရာများတ င စ နပစပခငး၊ စ းဝငရစပခငး မပပျလပရန

လအပသလ ကကပမတစစရ းအရရစးယ ရမည။

ပဒမ ၂၄၇ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငးရ စကရများ၊ အလပရများမ ထတလတ

ရသာ မ းခးများ၊ အခးရင ြများ၊ အမနအမားများရကကာင ပတဝနးကျငရလထ

ညစညမးမ မရစရရးအတ က ယငးစကရ၊ အလပရများရ တာဝနရသ များအား

လအပရသာ အစ အမများက ပပျလပထားရရဣ ကက းကကပညနကကားရမည။

ပဒမ ၂၄၈ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငးရ စကရ၊ အလပရ တစခခမ မနစသက

ဖ ယရသာ တရစဆာနရသ း၊ အရးများ၊ သားရရများ၊ ရဘးအနတရာယပဖစရစနငရသာ

အရည၊ ရ းရကကာရည များ၊ ညစညမးရသာအရာများက အများနငသက ငရသာ

ရနရာများသ စ း ငးပခငး၊ စပထားရပခငး၊ ပပနကျပခငး၊ သ နပခငး၊ စ နပစပခငးများ

မပပျလပရန ကကပမတစစရ းအရရးယ ရမည။

ပဒမ ၂၄၉ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငး မညသညရနရာတ ငမ စကရ၊

အလပရ တစခတခမ ရလပဖင သယယ လာနငသည ပပာ၊ အရမ းအမင၊ ထး၊

ရကျာက၊ သ၊ စကက ၊ အမကစသည ပစစညးများရကကာင ပတဝနးကျငထခကမပ း

းကျျးသကရရာကမ မရရစရန လအပရသာ စညးကမးချကများ သတမတ၍

စစရ းအရရးယ ရမည။

ပဒမ ၂၅၀ ရကာမတ သည သငရလျာရသာရနရာတ င ပတဝနးကျငထနးသမးရရး ငရာ

စ မခနခ မနငအည ရနောက းစ နပစအမကပရနရာအား ရရးချယတညရ ာက

နငမပ း စ နပစအမကများနင စပလျဉး၍ မညသညစ မခနခ မကမ ရ ာငရက

နငသည။

ပဒမ ၂၅၁ ရကာမတ သည သငရလျာရသာရနရာတ င ပတဝနးကျငထနးသမးရရး ငရာ

စ မခနခ မနငအည အမကထ ကရသညရနရာနင ရနောက းစ နပစသညရနရာ

34

အကကား ၁၀ က လမ တာအထက ရဝးက ာပါက စ နပစအမကများအား ရနောက း

စ နပစအမကပသ တကရကစ နပစပခငးမပပျဘ ကကားခလရပပာငးမည ရနရာအား

တညရ ာကနငသည။

ပဒမ ၂၅၂ ရကာမတ သည ကက းမားရသာ အမသးစ နပစအမကများအား မမျြရနပပညသ များမ

ကယတင လာရရာက စ နပစနငရန သငရလျာရသာရနရာတ င ပတဝနးကျင

ထနးသမးရရး ငရာ စ မခနခ မများနငအည ကကားခစ နပစမညရနရာ တညရ ာက

နငသည။

ပဒမ ၂၅၃ ရကာမတ သည ရနောက းစ နပစအမကပများတ င ပတဝနးကျငထနးသမးရရး

ငရာ စ မ ခနခ မများနငအည ရလထ၊ ရရထ၊ ရပမထအရပေါ ညစညမးမ

ရလျာနညးရစရန ရ ာငရကသည လပငနးစဉများ တညရ ာကပခငးနင စ မ

ခနခ ပခငးတ ရ ာငရကနငသည။

ပဒမ ၂၅၄ ရကာမတ သည အမကမစ မးအငထတလပသည စကရထ ကလျပစစဓာတအားက

မဟာ ဓာတအားလငးသ ချတ ကနငရရးအတ က သက ငရာဝနကက းဌာနနင

ညြနငးရ ာငရကနငသည။

ပဒမ ၂၅၅ ရကာမတ သည ပတဝနးကျငထနးသမးရရး ငရာ စ မခနခ မများနငညအ

ရနောက း စ နပစ အမကပများမ ထ ကရရသာအရညက သတမတစချနစညနးနင

ကကည ရစရနအတ က ပပျပပငသနစင ပခငး ငရာ လပငနးစဉက

ရ ာငရကနငသည။

ပဒမ ၂၅၆ ရကာမတ သည သနရငးရရးလပငနးများ ရ ာငရကရာတ င အမကသမး ညး

ပခငး၊ ရနောက းစ နပစအမကပသ သယယ ပရ ာငပခငးနင ရနောက းစ နပစ

အမကပတ င အမကများအား စ မခနခ ပခငး လပငနးများအတ က လအပသည

ကနကျစရတများ အသးပပျရပခငးအတ က အခ န၊ အခ ဥပရေနငအည ရကာကခနင

သည။

ပဒမ ၂၅၇ ရကာမတ သည နငငပခားသရဘဂာမစ နပစပစစညးများက လကခ၍ အပပညပပည

ငရာ သရဘာတ ည ချကပါ သတမတချကနငအည အညစအရကကးသနစင

အရ ာကအအက ပကမးတ င တညရ ာကရန အစးရအဖ ြ၏ ခ ငပပျချကက

ရယ ၍ ရ ာငရကနငသည။ ယငးအရ ာကအအသ သယယ ပခငး၊ သနစငပခငး၊

ထပပးပခငး၊ စ နပစပခငးတအတ က သတမတဝနရ ာငခအပဖစ စ နပစခက

35

သက ငရာဌာန၊ အဖ ြအစညးနငညြနငး၍ နငငပခားရင ပဖငပဖစရစ၊ ပမနမာကျပ

ရင ပဖငပဖစရစ ရကာကခနငသည။

ပဒမ ၂၅၈ ရကာမတ သည ပပညတ ငးသရဘဂာများမထ ကရသည အညစအရကကး၊ အရည၊

စ နပစ ပစစညးများ၊ အကက ငးအကျနများက စ နပစလပါက ရကာမတ မသတမတ

ထားရသာ ပတဝနးကျင ထနးသမးရရး ငရာ နညးလမးနငအည ရ ာငရက

ရစမပ းမ စ နပစရနရာသ စ နပစရမည သမဟတ ပတဝနးကျငထနးသမးရရးနင

သနရငးရရးဌာနသ အရကကာငးကကားလျင ယငးစ နပစပစစညးများက သယရ ာင

၍ စ နပစရပးနငသည။ ထသ ရ ာငရကရသညအတ က ဝနရ ာငခ၊ စ နပစခက

သက ငရာဌာန၊ အဖ ြအစညးနင ညြနငး၍ ရကာကခနငသည။

ပဒမ ၂၅၉ ရကာမတ သည အရသးစား၊ အလတစား စကမလကမလပငနးများနင စကမဇန

များ အတ ငးရ စကရအလပရများတ င ရကျာကမ းရသ းက အပ ရပးရလာငစာ

အပဖစ သးစ ပခငးအား စစစ၍ ပတဝနးကျငထနးသမးရရး ငရာ စညးမျဉး

စညးကမးနငအည သးစ ခ ငပပျနငသည သမဟတ ပငငးပယနငသည။

ပဒမ ၂၆၀ ရကာမတ သည စ းပ ားရရးလပငနးနင စကရအလပရတမ ထ ကရပေါလာနငသည

မ းခးများ၊ အမနအမားများ၊ အခးအရင ြများ၊ ညသနင အန းများရကကာင

ပတဝနးကျငညစညမးမအရပေါ ကာက ယတား းနငရနအတ က လအပရသာ

အစ အမများ၊ လကနောရမည စညးမျဉးစညးကမးများက သက ငရာ အစးရဌာန၊

အဖ ြအစညးများနငညြနငး၍ ညနကကားနငသည။

ပဒမ ၂၆၁ ရကာမတ သည ပတဝနးကျငထနးသမးရရး ငရာ ကစစရပများအား စစရ း

ကကပမတ ရ ာငရကရမည။ လအပပါက သ းပခားအဖ ြအစညးများနင ပ းရပါငး

ရ ာငရကနငသည။

ပဒမ ၂၆၂ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငးရ စ နပစပစစညးများ၊ အမကများက

ပပနလည ပပျပပငသနစငပခငးလပငနးနင စပလျဉးသည လပငနးစဉများအတ က

လအပရသာ စ မခနခ မ များပပျနငသည။

ပဒမ ၂၆၃ ရကာမတ သည ပတဝနးကျငထနးသမးရရးလပငနးများ၊ စ နပစပစစညးများနင

စပလျဉး သည လပငနးစဉများက စ မခနခ နငသည။

36

ပဒမ ၂၆၄ ရကာမတ သည ပတဝနးကျငထနးသမးရရးလပငနးများ၊ စ နပစပစစညးများ၊

အမကများ စ မခနခ မ ငရာ လပငနးများနငစပလျဉး၍ အသပညာရပးပခငး၊

စညးရး လြရ ာပခငးများ ရ ာငရကနငသည။

ပဒမ ၂၆၅ ရကာမတ သည ရ းရစ နပစပစစညးများ၊ စ နပစအရညအမျျးမျျး၊ ရဘးအနတရာယရ

စ နပစပစစညးအမျျးမျျးနငစပလျဉး၍ စ မခနခ နငသည။

ပဒမ ၂၆၆ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငး စကပျျးရရး၊ ရမ းပမ ရရးလပငနး

များနင အပခား လပငနးများမ ထ ကရရသာ စ နပစပစစညးများအား စနစတကျ

ထားရပခငး၊ စ နပစပခငးနင ဖျက း ပခငးတက စ မခနခ နငသည။

ပဒမ ၂၆၇ ရကာမတ သည မမျြရတာနယနမတအတ ငး စကမဇနများရ စကရများမ ထ ကရ

သည အမကနင စ နပစပစစညးများအား အမျျးအစားခ ပခားပခငး၊ စနစတကျ

ထားရပခငး၊ စ နပစပခငး၊ ဖျက း ပခငးတက စ မခနခ နငသည။

ပဒမ ၂၆၈ ရကာမတ သည အမကပး၊ အမကကန၊ ယာယ စ နပစမည အမကပရနရာများ

ထပ င လရပပာငးစနစရ ာငရကမည အမကစ နရနရာများနင ရနောက း

စ နပစ အမကပရပမရနရာများ သတမတပခငး၊ ရရ ြရပပာငးပခငး၊ ပတသမးပခငး၊

အပခားနညးလမးပဖင အသးပပျပခငးနင စ မခနခ ကက းကကပပခငး ရ ာငရကနင

သည။

အခနြား(၂၉)

တ ြားမမစခ ကမ ြား

ပဒမ ၃၂၂ ပတဝနးကျငထ နးသ မးမရးနင သနရငးမရးလပငနြားဆင တ ြားမမစခ ကမ ြား

(က) မညသ မျ မမျြရတာနယနမတအတ ငး ရပမထညစညမးမ၊ ရလထညစညမး

မ၊ ရရထညစညမးမနင အသညစညမးမစသည ပတဝနးကျငထခကရစ

နငရသာ မညသညလပငနးမျ လပကငပခငးမပပျရ၊

( ခ) မညသ မျ မမျြရတာနယနမတအတ ငး ပတဝနးကျငညစညမးမပဖစရစသည

ဓာတ ပစစညးနင ကစပပစစညး၊ အ ပအရတာကပဖစရစသည ပစစညး၊

ဓာတရရာငပခည သငရစရသာပစစညး၊ အ လကထရရာနစစ နပစပစစညး

37

များက သတမတထားရသာ စညးကမးချကများနငအည ရကာမတ က

ခ ငပပျထားရသာ ရနရာမအပမညသည ရနရာတ ငမျ စ နပစပခငးမပပျရ၊

( င) မမျြရတာနယနမတအတ ငး စ းပ ားရရးလပငနး၊ စကရ၊ အလပရနင

ရ းရများမ ပငရငပဖစရစ၊ လပငနးရ ာငရကသ ပဖစရစ ရဘးပဖစရစ

တတရသာ အရည၊ စက ပဖ ယအရာများနင ရ းရစ နပစပစစညးများက

အများနငသက ငရသာ ရနရာများသ စ း ငးပခငး၊ စ းထ ကရစပခငး၊

စပထားရပခငး၊ ပဖနကကပခငး၊ သ နပခငး၊ စ နပစပခငးမပပျရ၊

(ဃ) မမျြရတာနယနမတအတ ငးရ တညရ ာကရရးလပငနး၊ စ းပ ားရရး

လပငနးနင စကရ၊ အလပရပငရငပဖစရစ၊ လပငနးရ ာငရကသ ပဖစရစ

မမတ၏ လပငနးရ ာငရကမရကကာင ပတဝနးကျငညစညမးမ မပဖစ

ရစရနအတ က လအပရသာ အစ အမများ ချမတရ ာငရကပခငး တာဝန

က ပျကက ကပခငး မရရစရ၊

( င) မမျြရတာနယနမတအတ ငးရ ရ းရများသည ရ းရစ နပစပစစညးများ၊

လ ခနဓော ကယ အစတအပငးများစ နပစရာတ င ရကာမတ သတမတထား

ရသာ စညးကမး များက လကနောပခငးမရဘ စ နပစပခငးမပပျရ၊

( စ) မမျြရတာနယနမတအတ ငး စ းပ ားရရးလပငနး၊ စကရနငအလပရများမ

ထ ကရရသာ စ နပစပစစညး၊ ရရ းများ စ း ငးမရကကာငပဖစရစ၊

ရပမရအာကသ စမဝငမ ရကကာငပဖစရစ၊ ပတဝနးကျငရ ရရတ ငး၊ ရရကန၊

အဝ စတ ငး၊ ရရရပမာငးနင ပမစရချာငးများ ညစညမးမ မပဖစရစရရး

အတ က ရ ာငရကရနတာဝန ပျကက က ပခငး မရရစရ၊

( ) မမျြရတာနယနမတအတ ငး စ းပ ားရရးလပငနး၊ စကရ၊ အလပရ

တညရထာင လသ သည ပတဝနးကျငထနးသမးရရး ငရာ ပပဋဌာနးချက

များက လကနောရ ာငရကပခငး မပပျဘ စ းပ ားရရးလပငနး၊ စကရ၊

အလပရတညရထာငပခငး မပပျရန၊

( ဇ) မမျြရတာနယနမတအတ ငး ရကာမတ က အမကစ နပစရန သတမတထား

သည အမကပး၊ အမကကနနင အမကပရနရနရာများမအပ အပခားရနရာ

တ င မညသ မျ အမကစ နပစပခငးမပပျရ၊

38

( ဈ) မညသ မျ ရကာမတ ပငရပမများတ င ပစစညးများစပပခငးမပပျရ၊

(ည) မညသ မျ အရ ာကအအရပမည ထပနင အထပအလာအ င ငမ အမက

သမဟတ စက ပဖ ယအရာက ရရရပမာငးအတ ငးသပဖစရစ၊ အများ

ပပညသ နင သက င ရသာ လမးရပေါသပဖစရစ၊ ခခဝငးအတ ငးသပဖစရစ၊

ရနောကရဖးလမးကကားသပဖစရစ လချပခငး၊ ပစခချခငး၊ သ နချပခငး၊

ကျရရာကရစပခငး သမဟတ စ နပစရစပခငး မပပျရ၊

( ဋ) မညသ မျ ပနးဥယျာဉ၊ ပနးခခ၊ အားကစားက ငးများအတ ငးသ အမက

သမဟတ စက ပဖ ယအရာက ပစချပခငး၊ သ နချပခငး၊ ကျရရာကရစပခငး

သမဟတ စ နပစ ပခငး မပပျရ၊

( ဌ) မညသ မျ မမျြရတာနယနမတအတ ငးထားရရသာ အမကပး၊ အမကကနနင

အမကပ ရန သတမတထားရသာ ရနရာများက ရရ ြရပပာငးပခငး၊ ဖျက း

ပခငးမပပျရ၊

( ဍ) မညသ မျ အမကပရန သတမတထားရသာ ရနရာတ င စပထားရသာ

အမကက ရပမရ းအပဖစ ရပပာငးလအသးပပျရနပဖစရစ၊ အပခားနညး

အသးပပျရနပဖစရစ ရကာမတ ၏ ခ ငပပျချကမရဘ ယ ရ ာငပခငးမပပျရ၊

( ဎ) မညသ မျ စကရ၊ အလပရနငစ းပ ားရရးလပငနးတစရပရပမ စ နပစရသာ

ရရ း များက သတမတထားရသာ စချနစညနးနငအည သနစငရစရန

ရ ာငရကပခငး မရဘ ရရရပမာငးများနင ပမစရချာငးများအတ ငးသ

စ နထတပခငး၊ စ း ငးရစပခငး မပပျရ၊

(ဏ) မညသ မျ စကရအလပရနင စ းပ ားရရးလပငနးတစရပရပမ ရလထ

ညစညမးမ ပဖစရစနငရသာ အခးအရင ြများက သတမတထားရသာ စချန

စညနးနငအည သနစငရစရန ရ ာငရကပခငးမရဘ ရလထအတ ငးသ

စ နထတပခငးမပပျရ၊

(တ) မညသ မျ ရကာမတ ၏ ခ ငပပျချကမရဘ သသာနတ င ရပမပမြျပထားရသာ၊

င သ ငးထားရသာ အရလာငးက တ းရဖာပခငးရသာလညးရကာငး၊

အရအးတကအတ ငးတ င ထားရရသာ အရလာငးက ပပနလညယ ရ ာင

ပခငးရသာလညးရကာငး မပပျရ၊

39

(ထ) မညသ မျ ရကာမတ ၏ခ ငပပျချကမရဘ သချဂျငးင က ရဖာကထ ငးပခငး၊

ဖျက း ပခငး၊ ရပပာငးရရ ြပခငး သမဟတ ပပင ငပခငးမပပျရ၊

( ေ) မညသ မျ ရကာမတ ၏ ခ ငပပျချကမရဘ-

(၁) သသာနမအပ အပခားရနရာတ င အရလာငးက သမငဂဟပခငးမပပျရ၊

(၂) သသာနမအပ အပခားအရနရာတ င အရလာငးက အရအးခနးပဖင

ထားသ ပခငးမပပျရ၊

(၃) မမပငအရ ာကအအက အရအးတက၊ အသဘရအရ ာင

သမဟတ မ းသမငဂဟစကအပဖစ တညရထာငပခငး၊ အသးပပျပခငး

သမဟတ လပကင ပခငး မပပျရ၊

( ဓ) မညသ မျ ရကာမတ ၏ ခ ငပပျချကမရဘ အသဘယာဉလပငနး၊ ရခါငး

အမျျးမျျး ပပျလပပခငးနင ရရာငးချပခငးလပငနး လပကငပခငးပပျရ၊

( န) မညသ မျ မမျြရတာနယနမတအတ ငး အရလာငးသယယာဉများနင အသဘ

ယာဉများက ရကာမတ က သတမတသညရနရာမအပ အပခားရနရာတ င

ထားရ ပခငးမပပျရ၊

( ပ) မညသ မျ မညသညစ နပစအမက အမျျးအစားကမ ရကာမတ က

သတမတ ရသာ ရနရာမအပ စပပခငး၊ မ းရြပခငးမပပျရ၊

( ဖ) မညသ မျ ရကာမတ ၏ ခ ငပပျချကမရဘ စ နပစအမကများက သမး ညး

ပခငးနင စ နပစပခငးလပငနး ရ ာငရကပခငးမပပျရ၊

( ဗ) မမျြရတာနယနမတအတ ငး အရ ာကအအသစများ တညရ ာကပါက

ပငရင ပဖစရစ၊ တညရ ာငသ ပဖစရစ ရကာမတ က ညနကကားထားသည

အမကစ နပစ မနစအား ပါဝငတညရ ာကပခငးနင အ ပါ အမက

စ နပစမစနစအား ထနးသမးပခငး၊ ပပင ငပခငး၊ အသစလလယပခငးတနင

စပလျဉးသည လအပရသာ အစ အမများက ရ ာငရကရန ပျကက ကပခငး

မရရစရ၊

40

(ဘ) အများပပညသ နငသက ငသည အရ ာကအ၊ အဝနးအဝငးများတ င

စ နပစ ပစစညးများ၊ စ နပစအမကများအား စနစတကျထားရရရး၊

စနစတကျ စ နပစရရးအတ က ရကာမတ ၏ ညနကကားချကများက

လကနောရနနင လအပသည အစ အမများ ချမတရ ာငရကရန တာဝနက

ပျကက ကပခငးမရရစရ၊

( မ) မညသ မျ အများပပညသ နငသက ငရသာ ရနရာများတ င ဖနမန၊

အညစအရကကး၊ စကက ပး၊ စကက စ၊ ပလတစတစပး၊ ပလတစတစခ က၊

ပလတစတစအတစသည အမကသရကများ၊ တရစဆာနအရသရကာင၊

အမကပး၊ အမကအတ၊ အမကထတ စသည အန းထ ကသည ပစစညး

များ သမဟတ မညသညအရာဝတထျကမ ထားရပ ခငး၊ ပစချပခငး၊

လငပစခြငး၊ တရစဆာနများအား အစားအစာ ရကျးရမ းပခငး မပပျရ၊

(ယ) မညသ မျ အများပပညသ နငသက ငသည ရနရာနငလမးများရပေါသ

က မးတရတ း ရထ းပခငး၊ အညစအရကကးစ နပစပခငးနင အမရမ းတရစဆာန

အညစရကကးများ စ နပစပခငးမပပျရ၊

( ရ) မညသ မျ တ းရဖာထားသညရရရပမာငးများ၊ အငးအင၊ ရရရလာငကန၊

ပမစရချာငး၊ ပငလယ အစတအပငးများရပေါတ င အမကသရကများ

သမဟတ စကရ၊ အလပရ များ၊ ရ းရများမ ထ ကရမပ း ရဘးအနတရာယ

ပဖစရစရသာ ဓာတပစစညးများ၊ ရရ း ရရညစများနင အ လကထရရာနစ

စ နပစပစစညးများက ပစချပခငး၊ စပထားပခငး၊ စ နပစပခငးမပပျရ၊

(လ) မညသ မျ စကရ၊ အလပရမထ ကရရသာ တရစဆာနရသ း၊ အရး၊ သားရရ၊

ရဘးပဖစရစ ရသာ အရည၊ ရ းရကကာရည၊ ညစညမးရသာအရာများက

ရကာမတ က သတမတသညရနရာမအပ အများနငသက ငရသာ

ရနရာများသ စ း ငးရစပခငး၊ စပပခငး၊ ပဖနပခငး၊ သ နပခငး၊ စ နပစပခငး

မပပျရ၊

( ဝ) မမျြရတာနယနမတအတ ငး ပကမးများသ ဝငရရာကသည နငငပခား

သရဘဂာ များသည ယငးသရဘဂာများမ ထ ကရရသာ စ နပစပစစညးများ၊

အရညများက အပပညပပည ငရာ သရဘာတ ည ချကများနငအည စစညး

41

ထားရရနနင လအပရသာ အစ အမများ ချမတ၍ စ နပစရန ပျကက က

ပခငး မရရစရ၊

(သ) မမျြရတာနယနမတအတ ငး ပပညတ ငးရရရကကာငးသ ားသရဘဂာ၊ ရရယာဉ

များသည ယငးတမ ထ ကရရသာ အညစအရကကးအရည၊ စ နပစပစစညး၊

အကက ငးအကျန များက ရကာမတ က သတမတထားရသာ ပတဝနးကျင

ထနးသမးရရး ငရာ နညးလမးနငအည ရ ာငရကမပ းမ သတမတထား

ရသာ စ နပစရနရာသ စ နပစရန သမဟတ ရကာမတ သ အရကကာငးကကား

၍ စ နပစအစ အမများ ရ ာငရကရန တာဝနက ပျကက ကပခငးမရရစရ၊

(ဟ) မညသ မျ စကရအလပရထ ကအမက၊ တညရ ာကရရးလပငနးထ က

အမက၊ စ းပ ားရရးလပငနးထ ကအမက၊ ရ းရရ းခနးစ နပစပစစညးများ၊

ရဘးအနတရာယ ပဖစရစရသာ စ နပစအမကများ၊ အ လကထရရာနစ

စ နပစအမကများနင စက ပဖ ယအရာများက ရကာမတ က သ းသန

သတမတထားသည ညနကကားချကအတငး စ နပစပခငးမအပ သာမန

အမကစ နပစရန စ မထားရသညအမကပး၊ အမကကနနင အမကပရန

သတမတထားသည ရနရာတ ငလညးရကာငး၊ အပခားရနရာတ င လညး

ရကာငး စ နပစပခငးမပပျရ၊

(ဠ) မညသ မျ ခခထ ကအမကများနင မ းဖရချာငထ ကအမကမဟတရသာ

အမသး စ နပစပစစညးများက ရကာမတ က သ းသနသတမတထားသည

ညနကကားချက အတငး စ နပစပခငးမအပ သာမနအမကစ နပစရန

စ မထားရသည အမကပး၊ အမကကနနင အမကပရန သတမတထားသည

ရနရာတ ငလညးရကာငး၊ အပခား ရနရာတ ငလညးရကာငး စ နပစပခငး

မပပျရ။

အခနြား(၃၀)

မပစမန ငမပစဒဏမ ြား

ပဒမ ၃၂၄ မညသမဆ န ောကဆကတ ဇယ ား၏ စ တ င ၂ ပါ ပဒမမ ားနင စ တ င ၃ ပါ

ပဒမြ မ ားက လ က ောရ ပ ကက ကန က ငား သ မဟတ နဖ ကဖ က က ားလ

42

န က ငား ခပစမထငရ ားစရငခြငား ြရလျင ထ သက န ောကဆကတ ဇယ ား၏ စ တ င

၅ နင ၆ တ တ င ပါရ နသ ယဉတ ပါ ခပစဒဏမ ား ြ မတရမည။