GENÇ 1

SÜRDÜRÜLEBİLİR GELİŞİM İÇİN

Dr. Suat GENÇ

AR-GE YÖNETİMİ

23 KASIM 2013

BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ

GENÇ 2

Vizyoner Yapılanma:Sürdürülebilirlik

Gro H. Brundtland

Eski Başbakan

(1986-89, 1990-96) Norveç

“Bugünkü nesillerin - gelecek nesilleri

ihtiyaçlarını karşılamada sıkıntıya düşürmeyecek şekilde – kendi mevcut ihtiyaçlarını karşılamak için

gelişmesidir”. The World Commission on Economic Development (1987).

SO

SY

AL

(PE

OP

LE

)

ÇE

VR

ES

EL

(PL

AN

ET

)

EK

ON

OM

İK

(PR

OF

IT)

People, Planet & Profits

The Shell Report 2001

People, Planet & Profits

The Shell Report 2001

GENÇ 3

Sürdürülebilirlik için Ekonomik Transformasyon

“Sürdürülebilir ekonomi” yoğun teknolojik, ekonomik,

sosyal ve politik değişim sonunda oluşabilir.

Ekonomik değişim/transformasyon (koza) sürecinde

4 değişik şirket (aşama) türü olabilir.

Kelebek Balarısı

Tırtıl Çekirge John Elkington

Düşük Etki Yüksek Etki

Üre

ten Ç

evrim

T

üke

ten Ç

evrim

“Balarısı” tüm organizasyonların olmak istediği durumdur ve

sürdürülebilir ekonominin yapıtaşını oluşturur. Bazı özellikleri:

İnovasyona dayalı sürdürülebilir iş modeli.

(yeni ve ticarileşen fikirler)

“Birlikte-kazanma” işbirliği modeline sahip olmak.

(Devlet, Universite, Sanayi eş-zamanlı kazanımı)

Doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimi/tüketimi.

(Stratejik Kaynak Yönetimi/Tüketimi)

Sürdürülebilir natürel, sosyal, kurumsal, kapital

üretimine sahip olmak.

(People, Planet, Profit)

GENÇ

Sürdürülebilirlik için ArGe Fonksiyonu

4

Ekonomik Fayda

Toplumsal Fayda

Çevresel Fayda

Limitli

Kaynak

Kullanımı DEVLET

SANAYİ

ÜNİV

Düşünen,

araştıran,

geliştiren

takımlar

Reel odaklı süreç/proje yaklaşımı

Yönetim

ARGE Birim A Birim B

Sekretarya

Fonksiyon

Limitli

Kaynak

Kullanımı

DEVLET

SANAYİ

UNİV Faydaya dönme oranı: %25-50

Bu durumda gerekli şartlar:

Kritik büyüklüğe sahip olmak

Finans

Personel

Altyapı

Zaman

Kamunun destek sağlaması

GENÇ

Ar-Ge Kültürünün Kaynağı ve Yayılımı

5

Kritik Büyüklüğe Sahip Şirketler

Oluşturulan

Kültür,

Bilgi,

Ortam

Küçük Ölçekli Şirketler

(Büyük şirketlerin sonuçlarından

istifade eder, oluşturulan imkanlar ile

Ar-Ge çalışmaları yapar).

GENÇ

Türkiye’de Role Model Sıkıntısı

6

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

KOBİ (%99,9) Bİ (%0,1)

The top 10 best R&D

companies in the World:

1-3: Top tier based on

research volume performed:

IBM

General Electric

DuPont

3-7: Middle tier based on

dramatic growth over the

past years:

3M

Toyota

Google

Apple

8-10: Lower tier formed by

large well respected R&D

and proven long

term innovation:

Microsoft

Genetech

Dow Chemical

Üretim/Tüketim

Platformu

GENÇ

Role Model ve Katalizör Olarak TÜBİTAK

İyileşme Yönü:

Seçilmiş

(finans, personel,

altyapı)

Az sayıda

(finans, personel,

altyapı)

Ticarileşme yol

haritası belli

projeler

(zaman)

7

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

KOBİ (%99,9) Bİ (%0,1)

Gerekli şartlar:

Kritik büyüklüğe sahip

olmak

Finans

Personel

Altyapı

Zaman

Kamunun destek

sağlaması

GENÇ

Odaklı alanlarda Teknoloji Road

Map çalışmaları yapma.

Proje çalışmalarına teknoloji road

map ilişkisi ekleme

Teknoloji Hazırlık Değerlendirme

Toplantıları

Faydaya Dönüşüme Odaklı Yapılanma

8

Mevcut proje, personel, altyapıya göre odaklanma

Kurum Strateji Politikalarına göre odaklanma

Milli/Stratejik ihtiyaçlara göre odaklanma İs

ten

meyen

İs

ten

en

GENÇ

ArGe’nin Ekonomik Etki Derecesi

9

%200 %80 %40 %20 %10 %5 %55

Kar Marjında Düşüş

Zaman

5.

yıl

Şir

ket

Geli

şim

i

yeni

fikir

Teknoloji Ürün Servis

Proje Yapılanması

Uzm

an

Ya

ka

Be

ya

z Y

ak

a

Ma

vi Y

ak

a

Personel Yapılanması

GENÇ

Türkiye’nin Çıkış Yolu

10

EU: 7-8$/adam-saat

TR: 2,0$/adam-saat

ÇİN: 0,50$/adam-saat

HİNDİSTAN: 0,25$/adam-saat

Gelişim Yönü

GELİR

GİDER

İşçilik (%30)

Malzeme (%70)

KAR

Teknoloji Ürün Servis

Proje Yapılanması

yeni

fikir

GENÇ

İnovatif Fikirlerin Etki Gücü ve Mevcut Durum

11

%86 %

14

Yeni Çözüm

Oranları

%62 %38 Ciro

Oranları

%39 %61 Kar

Oranları

3,7 kat

9,6 kat

Mavi/

Kırmızı

İyileştirilmiş Yeni Fikir İnovatif Yeni Fikir

İnovatif/

yeni fikir

GENÇ 12

Bir Konudaki İyileşmede Genel Trend

Zaman

Bil

gin

in (

Pe

rfo

rma

ns

ın)

Art

ışı

ideal performans

(VERİMLİKİK)

yeni

iyileştirilmiş

olgunlaşmış

Bir ürün üzerinde iyileşme doğal bir seyir izler.

İyileşmeler kademeli bir şekilde zaman içinde

gerçekleşir.

Beklenen Fonksiyon:

Ortamın ısıtılması

)( sls TThAQ

Kullanılan Prensip:

Doğal Taşınım

GENÇ 13

İnsanın Öğrenme Süreci

Psikoloji bilimi insan öğrenme performansını

denemeye (zamana) bağlı olarak aşağıdaki gibi

özetlemektedir.

İlk başta

öğrenme

yavaştır. Daha sonra hızlı

bir öğrenme

performansı

oluşur

En sonunda öğrenme

yavaşlar ve hatta

durma noktasına

gelir

The Learning Curve

(S-Curve)

GENÇ 14

Ürün Performansı ve Kâr İlişkisi

Zaman

Değer/

Maliyet

Yeni

İyileşme

Olgunlaşma

İyileşme

yavaşlamıştır

Rekabetçilerin

pazara girmesi

Kârlılık

İlk rekabetçinin

pazardan pay

alması İkinci rekabetçinin

pazardan pay

alması

Zaman

Zarar

Kâr

)( sls TThAQ

GENÇ 15

Beklenen Fonksiyon:

Ortamın ısıtılması

2IRQ )( sls TThAQ

cch ATTQ )( 44

Direnç Elementi Taşınım

Radyasyon

GENÇ

Sürdürülebilir Kârlılık

16

Zaman

Değer/

Maliyet

Mevcut

teknoloji

T1

Kârlılık

Zaman

Her bir üründen elde edilen kârlar

Şirketin

toplam kârı

T3

Radyasyon

T2

Direnç Elementi

Taşınım

GENÇ 17

Bir Noktaya Dikkat!

Zaman

Değer/

Maliyet

Diğer şirketlerin yeniliği

takip etmesi

Yeniliği ilk yapan

şirket

İlk şirketin tek

başına toplam kârı

İkinci ve diğer

şirketlerin toplam kârı

Kârlılık

Zaman

Tek şirketli kârlılık İlk şirket

Diğer

Şirketler

Pazar Paylaşımı

GENÇ 18

Lokomotif ve Vagon Şirketler

Fua

r

Za

ma

nı

Fua

r

Za

ma

nı

Lokomotifler Vagonlar

Performans

Zaman

İlk şirket

İlk şirket

Pazar liderlerini (lokomotifleri) takip ederek

ikinci büyük olmayı kabul eden şirketler

(vagonlar) zaman içinde zayıf rekabet gücü

sonucu küçülürler.

GENÇ 19

Fkaldırma

Akışkan

Debi Ölçer

A

1

2

Debi (m3/s)

Teknoloji Nedir?

Bir fonksiyonu (ısıtma, algılama, vb.) yerine

getirmede kullanılan fiziksel, kimyasal, biyolojik

çalışma prensiplerine veya kullanılan prensiplerin çalışma kurgusuna teknoloji denilebilir.

Örnek: Debi Ölçer

2

vppgh

2

vpgh

2

v 2

1222

2

211

2

1

0 0 0 0

2

vApAF

2

12kaldirma

Bu durumda akışkanın hızının

artması ile göstergenin seviyesi

değişecek, bu da debinin arttığını

gösterecektir.

v = fluid velocity at a point on a

streamline

g = acceleration due to gravity

h = height of the point on the

streamline

p = pressure at the point on the

streamline

ρ = density of the fluid at all points

on the streamline

.constpgh2

v 2

NOT: Burada ürün, Bernoulli prensipleri ile açıklanan fiziksel

(teknik) prensiplere göre fonksiyonunu yerine getirmektir.

GENÇ 20

Tapered Tube Flowmeter

Paddle Wheel Flowmeter

Hot Wire Flowmeter

Dinamo

Elektrik (volt)

Monitör

Dinamo

Elektrik (volt)

Monitör

Elektrik (volt)

Monitör

Adaptör

Isı kaybı

Elektrik (volt)

Monitör

Adaptör

Isı kaybı

Görsel

olarak

algılanır

Görsel

olarak

algılanır

½ m2=>1/2Iw2=>V*I=>W

Ah(DT)=>V*I=>W

½ mV2=>PA=>F=>mgh

Debi Ölçer Teknolojileri

GENÇ 21

Nemlendirme Fonksiyonu için Teknolojiler

Kuru Hava

Yaş Hava

Buhar

- +

Kuru Hava

Yaş Hava

Buhar

Ultrasonik

Vibratör (Diyafram)

Kaynama

Evaporasyon Disk

GENÇ

Bazı Çalışma Prensipleri Konu Başlıkları

22

GENÇ 23

Belirli bir teknolojiyi kullanmak şartı ile hedef

pazarda ki müşteri beklentilerine (kalite, maliyet, vs.)

cevap vermek amacı ile geliştirilen mamuller ürün

olarak adlandırılır.

Örnek Ürünler:

Ürün Nedir?

Taşınım

)( sls TThAQ

Kullanılan Prensip (Teknoloji):

Doğal Taşınım ile Isı Transferi

Ürün:

Radyatör

GENÇ 24

Dinamo

Elektrik (volt)

Monitör

Dinamo

Elektrik (volt)

Monitör

Elektrik (volt)

Monitör

Adaptör

Isı kaybı

Elektrik (volt)

Monitör

Adaptör

Isı kaybı

Görsel

olarak

algılanır

Görsel

olarak

algılanır

Bu ürünlerde çalışma prensipleri (teknolojiler) aynıdır fakat

müşteri beklentilerine ve fiyatlarına göre farklılık gösterir.

Teknoloji: Paddle Wheel (pedal metre) prensibi ile çalışan debi ölçme yöntemi.

Pedal metre prensibine göre çalışan ticari ürün konseptleri.

Örnek Ürün Konseptleri

GENÇ 25

Örnek Ürün Konseptleri

Evaparosyon teknolojisi kullanan alternatif ürün konseptleri.

Kuru Hava

Yaş Hava

Teknoloji: Evaparosyon yöntemi ile buharlaşma yöntemi.

GENÇ 26

Proses (üretim/imalat), belirli bir ürünü son kullanıcının

hizmetine hazır hale getiren parça üretimi ve montaj

süreçlerini içerir.

Bilgi

Enerji

Hammadde

veya

Yarı Mamül

Fabrika Üretim PlanıFabrika Üretim Planı

Dıuhfqı uıfu gerurg uyg ewru

yg uy guyewnf fy fwb yfw jhtrjy

Djrjy ykk yktk

Dıuhfqı uıfu gerurg

uyg ewru yg uy

guyewnf fy fwb yfw

jhtrjy Djrjy ykk yktk

Proses (İmalat/Üretim

/Montaj)

Proses Nedir?

Proses Süreci

Talaşlı İmalat Döküm

Örnek: Döküm ve Talaşlı İmalat

GENÇ 27

Ar-Ge’de Kritik Parametre Kategorileri

Genelde ürünün müşteri gözündeki değerini artıran

özellikler 7 temel konuda gruplanır.

Bir şirketin (veya ürünün) bu konulardaki becerisi

(veya rekabetçilere göre üstünlüğü) ürünün müşteri

gözündeki değerini artırır, şirkete rekabet avantajı

sağlar.

GENÇ 28

Örnek: Kritik Parametre Kategorileri

Performans

Güvenilirlik

Uyumluluk

Kullanım Kolaylığı

Servis Edilebilirlik

İlk Maliyet

İşletme Maliyeti

GENÇ 29

Doğal İyileşme ve Beklentiler

Teknik özellikler (performans) zaman

içerisinde değişime ve doğal bir iyileşmeye

sahiptir.

Müşteri beklentilerinde bu iyileşmeye

bağlı olarak zaman için de artan bir

eğitim göstermektedir…

Versiyon 1

Versiyon 2

Versiyon n

t1 t2 t3

Teknik Performans

Zaman

GENÇ 30

İyileşme Yönleri

Ürün kabulünde belirlenen 7 değişik

beklentinin kategorisine göre iyileşme yönü

değişebilir.

Fonksiy

onel

Perfo

rman

s

Kola

y Kulla

nım

Öze

lliği

Uyu

mlu

luk

Servis S

üresi /

Maliyeti

Bozulm

a Oranı

İşletme M

aliyeti

Üretim

Maliyeti

İyileştirme

Performansı

Zaman

GENÇ 31

ArGe Yönetimi ve Beklentilerin Karşılanması

Teknolojik iyileşmenin ve beklentilerin doğal olarak

zaman içinde değiştiği daha önce ifade edilmişti.

Birim

Performans (Örneğin, kWh/kg)

Mevcut

Zaman

İleriki

Zaman

Rekabetçi Ürün

Ortalama Ürün

Zayıf Ürün

Ortalama üründe

beklenen performans artışı

Rekabetçi

Ürün

Zayıf

Ürün

Günümüzde rekabetçi olan bir ürün ileriki bir

zamanda zayıf ürün haline gelip rekabetten

kopabilir.

Rekabetçi kalabilmek için doğal iyileşmeye

paralel olarak üründe de iyileşme (hatta daha

fazla iyileşme) olmalıdır.

GENÇ 32

Pazarda Rekabetçi Kalabilmek

Birim

Performans (Örneğin, kWh/kg)

Mevcut

Zaman

İleriki

Zaman

Rekabetçi Ürün

Ortalama Ürün

Zayıf Ürün

Ortalama üründe

beklenen performans artışı

Rekabetçi

Ürün

Zayıf

Ürün

Pazarda rekabetçi kalabilmek için hangi çalışmaları

yapmak, hangi hedefleri koymak gereklidir?

Bu sorunun cevabını verebilmek için “Ar-Ge”

kapsamında:

• Teknoloji Geliştirme ve

• Ürün Geliştirme

kavramlarını inceleyelim…

GENÇ 33

Değişimi Yakalamak

Doğal değişim ve iyileşmeyi yakalamak ve rekabetçi

kalmak teknoloji ve ürün yeniliği ve iyileşmesi ile olur.

Ü1

Ü2

Ü4 T1

T2

T3

Yeni Ürün Geliştirme

Çalışmaları

Yeni Teknoloji Geliştirme

Çalışmaları

Zaman

Ü3

Ü: Ürün

T: Teknoloji

Ü5

Şirket mevcut teknolojisini sabit tutmak ve yeni

ürün geliştirmek ile rekabetçi kalabiliyor ise yeni

ürün geliştirme kararı alabilir (Ü2, Ü3 gibi).

Yeni ürün geliştirme doğal iyileşmeyi

yakalayamayacak durumda ise (Ü4 gibi) şirket

yeni teknolojiyi geliştirme kararı almalıdır (T2,Ü5

gibi).

GENÇ 34

Ar-Ge’de Stratejik Planlama

Bu durumda Ar-Ge çalışmalarında Teknoloji Geliştirme ve Ürün Geliştirme projeleri için performans ve teslimat tarihleri daha rekabetçi bir şekilde verilebilir.

Ü1

Ü2

T1

T2

Mevcut

Ürün

Zaman

2006

2008

2010

2012

Ü4

Yeni

Teknoloji

Hedefi

Ü3

Yeni

Ürün

Hedefi

Örnek:

Electrolysis

Verimlilik

(%)

65.25

68.00

68.75

71.00

Ar-Ge Çalışmaları Stratejik Planı

Proje Türü Proje İsmi Teslimat Tarihi Perf. Hedefi

Ürün Geliştirme T1Ü3 12.15.2010 69.25

Teknoloji Geliştirme T2Ü4 10.15.2012 71.50

GENÇ 35

www.argedernegi.org.tr

TEŞEKKÜRLER