Retorika at Gramatika

11
 Ret ori ka  at  ra mat ika Mahalagang maunawaan ang pagkakaugnayan ng retorika at gramatika na lubhang kailangan sa pag aaral at paglinang ng wika. Sa pag aaral ng wika,ang retorika ay may malaking tungkulin na ginagampanan sa pagpapahayag at ang gramatika naman ay may malaking pananagutan sa kawastuan ng anumang maaaring ipahayag. Ang salitang retorika ay galing sa salitang rhetor na nangangahulugang guro o isang mahusay na mananalumpati. Ito ay susi sa mabisang pagpapahayag na nauukol sa kakit akit , kaigaigaya at epektibong pagsasalita at pagsulat. SANGKAP NG RETORIKA 1.Ang kaisipang gustong ipahayag . Ito ang pangunahing sangkap na retorika   ang ideyang ipapahayag.

description

Retorika

Transcript of Retorika at Gramatika

  • 5/22/2018 Retorika at Gramatika

    1/11

    Retorikaat ramatikaMahalagangmaunawaan ang pagkakaugnayan ngretorika at gramatika na lubhang kailangan sa pagaaral at paglinang ng wika.

    Sa pag aaral ng wika,ang retorika ay may malaking

    tungkulin na ginagampanan sa pagpapahayag at

    ang gramatika naman ay may malaking

    pananagutan sa kawastuan ng anumang maaaring

    ipahayag.

    Ang salitang retorika ay galing sa salitang rhetor na

    nangangahulugang guro o isang mahusay namananalumpati. Ito ay susi sa mabisang

    pagpapahayag na nauukol sa kakit akit , kaigaigaya

    at epektibong pagsasalita at pagsulat.

    SANGKAP NG RETORIKA

    1.Ang kaisipang gustong ipahayag . Ito ang

    pangunahing sangkap na retorikaang

    ideyang ipapahayag.

  • 5/22/2018 Retorika at Gramatika

    2/11

    2. Ang pagbuo o organisasyon. Ang kaayusan

    at lohika ng paraan ng pagpapahayag ang

    nagbibigay ng sining at bias ng ipinapahayag.3. Ang istilo ng pagpapahayag. May sariling

    paraan o istilo ang manunulat sa

    pagpapahayag upang maakit ang kanyang

    tagapakinig o mambabasa. Ang anumang istilo

    niya sa pagpapahayag ay tanging sa kanyalamang.

    PAGLALANGKAP NG GRAMATIKA ATG RETORIKA

    Ayon kay Dr.Jose Panganiban,ang dalawang

    sangay ng karunungan ang sangkot sa pag aaral ng

    wika:ang gramatika at retorika.

  • 5/22/2018 Retorika at Gramatika

    3/11

    Ayon kay Federico B Sebastian:Ang balarila ay isang agham na tumatalakay sa

    mga salita at sa kanilang pagkakaugnay-ugnay.

    Ayon naman kay G. Lope K. Santos:

    Ang Balarila ay Bala ng Dila

    Ang balarila ay tumutukoy sa pag-aaral ng anyo,uri

    ng mga salita,tamang gamit,at tamang

    pagkakaugnayan ng mga salita sa isang pahayag

    upang makabuo ng malinaw na kaisipan o diwa.

    KAHALAGAHAN NG RETORIKA

    1.Kahalaagahang panrelihiyon

    -sa pamamagitan ng mabisang paghihikayat ay

    napapanatili ng mga samahan ang kanilang mga

    miyembro at nakakahikayat din ng iba pang mkinigat sumang ayon sa kanilang pinaniniwalaan.

  • 5/22/2018 Retorika at Gramatika

    4/11

    2.Kahalagahang pampanitikan

    -nakapagpapalutang ang mga manunulat ng

    kanilang layunin na mapahalagahan ng indibidwal

    ang kanilang karanasan.Sa pamamagitan ng

    mabisang paggamit ng manunulat ng retorika ay

    napapasok ng panitikan ang kamalayan ng bawat

    nilalang.

    3.Kahalagahang pangekonomiya

    -nakatutulong ng malaki ang retorika sa paghikayat

    sa mga mamumuhunan at maging ang mga tagabili

    upang mapalago ang anumng negosyo o anumang

    usaping nauugnay sa ekonomiya.

    4.Kahalagahang pampulitika

    -mahalagang iparating nang mabisa ng mga pulitiko

    ang anumang programa o plataporma na kanilangihahain sa madla.

  • 5/22/2018 Retorika at Gramatika

    5/11

    KAUGNAYAN NG RETORIKA SA BALARILAAng retorika at balarila ay pawing mahahalagang

    sangkap para sa malinaw,at maganda angpahayag,nangangailangan din ito ng kawastuhan sa

    paggamit ng salita.Kinakailangan ang wastong pang-

    ugnay,panuring,at angkop ng mga salita sa pahayag.Ang

    Retorika at Gramatika ay hindi maaring paghiwalayin sa

    lahat ng pagkakataon lalo pa nga at kung ang

    paguusapan ay wika.Ang dalawang ito ay nagsisilbing

    kanin at ulam sa harap ng hapag- kainan na kung ang isa

    ay mawala ay hindi magiging lasap ang pagkain sa

    sikmura na katulad din ng wika, kung mawala ang

    retorika at gramatika ay hindi rin magiging ganap ang

    kaalamang maibibigay nito sa oras ng pagpapahayag.Angisang pagpapahayag na walang gramatika kahit pa

    sabihing may retorika ay mahuna,mababaw at

    mabuay,gayundin naman,ang pagpapahayag na may

    gramatika ngunit wala naming retorika ay magiging

    kabagut-bagot at kapanawanawa sa mga nakikinig at

    bumabasa.Ang dahilan nito ay nawawala ang kakinisan

    ng wika na siyang umaakit at nagpapaganda sa

    pananalita maging ang kaisipang ipinahahayag ay sa

    paraang pasalita o pasulat.

  • 5/22/2018 Retorika at Gramatika

    6/11

    ANG PANGUNGUSAP

    Ang pangungusap ay kalipunan ng mga kataga,parirala o

    lipon ng mga salitang pinili at inihanay nang tuluy-tuloy

    upang mabuo ang isang kaisipan diwang nais

    ipahayag.Ito ay maaaring may paksa at panaguri at maari

    rin naming ang isa sa dalawang nabanggit ay wala.

    A.Mga pangungusap na may paksa at panaguri

    Ex.Naghahanda si Alfredo ng talumpating isasali sa

    paligsahan.

    B.Mga pangungusap na walang paksa.

    Ex.Tabi naman diyan.

    C.Pangungusap na walang panaguri(ipinalalagay na

    kaharap ng nagsasalita ang kinakausap o

    pinatutungkulan).

    Ex. Alfredo.

  • 5/22/2018 Retorika at Gramatika

    7/11

    URI ng mga PAKSA AT PANAGURI

    1.PAKSANG PANGNGALAN

    a.Nanalo sa koponan ang mga manlalaro ng San Vicente

    South.

    b.Nakilala si Agnes dahil sa taglay niyang galing sa pag-awit.

    2.PAKSANG PANGHALIP

    a.Darating sila ngayon para makipamista sa ating bayan.

    b.Ibibigay ko ito sa mga kapuspalad at sa mga nasalanta ng

    bagyo.

    3.PAKSANG PANDIWA

    a.Ang nagsasalita ay aming panauhing pandangal na mula

    pa sa lungsod.

    b.Hindi tagarito angnagtamong unang gantimpala sa

    paligsahan.

    4.PAKSANG PANG-URI

    a.Hindi kailanman dapat paniwalaan ang sinungaling.

    b.Maraming kakilala at kaibigan ang matalino at tanyag.

  • 5/22/2018 Retorika at Gramatika

    8/11

    5.PAKSANG PANG-ABAY

    a.Naghihintay ng sasakyan ang nasa gilid ng daan.

    b.Naghahabol sa oras ang nagmamadaling umalis para

    makabalik agad.

    6.PAKSANG PANDIWARI

    a.Nasagasaan ng rumaragasang sasakyan ang

    nakahandusay sa daan.

    b.Patungo sa bukid ang nakasumbrero ng buli.

    c.Pangalan natin ang nakatitik s pader.

    Tandaan na may ibat ibang anyo ng

    pandiwari.Pandiwari ang gamit ng mga salitang inuumpisahan

    ng naka na nagsasaad ng kahulugan kalagayan,tulad ng nasa

    unang halimbawa;kasuotan o kagayakan,tulad ng nasa ikalawa

    at kayarian tulad naman ng nasa ikatlong pangungusap.

    Pandiwari pa ring masasabi ang mga salitang-

    ugat,malapandiwa,malapang-uri at malapang-abay.

    Halimbawa ng Pandiwaring Salitang ugat:

    1.Ang alam ko ay wala ka ngayon.

    2.Sila ang sadya ko at hindi kayo.

  • 5/22/2018 Retorika at Gramatika

    9/11

    Halimbawa ng malapandiwa.Ang mga

    pandiwang ito ay ipinalalagay na mga

    pandiwang alanganin.

    1.Ang kasabi-sabi sa sulat ay nagalit daw ako sa kanya.

    2.Iyan ang balitang katatanggap ko pa lamang ngayon.

    Halimbawa ng Malapang-uri:

    1.Akin ang malambut-lambot dahil masakit ang aking ngipin.

    2.Ang maiyak-matawang ina ay nagalak sa dami ng panauhing

    dumating.

    Halimbawa ng Malapang-abay:

    1.Ang salita nang salita ay may mabigat na suliranin sa sarili.

    2.Ang palakad-lakad sa tapat ng klase ay walang guro dahil

    liban.

    7.PAKSANG PANGNGALANG-DIWA

    a.Ang pagtulong ay gawaing Kristiyano.

    b.Nagaganap tuwing Oktubre ang pagdarasal ng Santo

    Rosario.

  • 5/22/2018 Retorika at Gramatika

    10/11

    c.Ang pag-ibig at pagmamahalan ay dalawang bagay na

    kailangan ng tao.

    8.Panaguring Pawatas

    a.Sulatan daw kita ang bilin ng nanay sa akin bago umalis.

    b.Pagsabihan mo nga silang tumahimik sandali.

    c.Mag-aral at hindi magbolakbol ang Gawain natin bilang

    mga mag-aaral.

    Napapansin na sa mga pangungusap ay hindi lantad ang

    gamit ng ay bilang pananda ng panaguri dahil sa ito ngayon

    ang karaniwang kayariang sinusunod sa pagbuo ng

    pangungusap.

  • 5/22/2018 Retorika at Gramatika

    11/11