ProSparProKidProAdvanceProExpressProInstantProStandardProActiveProAgroProRenovationProCardMaestroMasterCardVissaClassicVisaElectronProSparProKidProAdvanceProExpressProInstantProStandardProActiveProAgroProRenovationProCardMaestroMasterCardVissaClassicVisaElectronProSparProKidProAdvanceProExpressProInstantProStandardProActiveProAgroProRenovationProCardMaestroMasterCardVissaClassicVisaElectron

Macedonia

Mars 2007

Numri III

ProCredit

Banka jonë nga fqinjësia

U vendos bankomati i parë neShuto OrizarëProCredit banka me filial të dytënë TetovëBerzh-i u ndihmon sipërmarrësve në Maqedoni

ProCredit Bank Macedonia Newsletterw w w . p r o c r e d i t b a n k . c o m . m k

2

Macedonia

Hyrje....................................2

Lajme nga vendi...............3-5

Ua prezantojmë:...............6-7Filialin në Kumanovë

Intervista jonë..................8-10Maja Stojanovska

Aktivitete.............................11

DIE ZEIT, 14 dhjetor 2006 Në Perëndimin e Egër..12-14

ProCredit NetworkRisi...............................15-16

Ua prezantojmë kolegëttanë....................................17Gabriela JovanovaNuri Hajdari

Mysafiri Unë:................18-19Aleksandar Rashkoviq

Tema Jonë:........................20Banka jonë nga fqinjësia

Trajnime dhe seminare..... 21

Për ne shkruan..................22

Fushatat tona.....................23

Mirësershët në ekip............24

Botues:ProCredit Banka AD SkopjeJane Sandanski 109a

Kontakt:v.mihajlovska@procreditbank.com.mk

b.tasevska@procreditbank.com.mk

d.vidovski@procreditbank.com.mk

v.simonovski@procreditbank.com.mk

i.bajdevski@procreditbank.com.mk

Shtyp:DataPons-Skopje

Të nderuar kolegë dhe miq,

Kësaj radhe dua t'ju tregoj një rrëfim për jetën në bankën tonë, rrëfim i cili ështëpasqyrë e karakteristikave dhe parimeve tona themelore.

Me hapjen e Bankës në Maqedoni para më pak se katër viteve, u hap edhe nevo-ja e saj për promovim në treg, luftë për pozicionim sa ma të mirë dhe vendosje tërelacioneve me klientët. Me shpejtësi lëviznim përgjatë rrugës sonë përpjetë, dukei kaluar të gjitha pengesat, duke i ngritur filialet tona ekzistuese dhe duke hapur tëreja. Ritmi ishte i rrufeshëm. Banka rritej shumë shpejtë, e veçanërisht njësitë tonakredituese, të cilat për më pak se gjysmë viti u zhvilluan në filiale tërësisht opera-tive. Punohej me shumë ambicie, si në sferën e kreditimit, ashtu edhe në qarkul-limin e pagesave. Çdo klient i ri, çdo kredi e paguar, çdo depozitë dhe çdo transak-sion ishin motiv më tepër vendosjen e qëllimit më të lartë. Në periudhën e lëvizjessë vazhdueshme përpara dhe të një atmosfere pozitive të suksesit që rritet, nukpërjashtohet mundësia që dikush të shmanget nga rruga e vërtetë dhe të fillojë tatërheqë punën teposhtë. Dhe këtu ndodhi më e papritura në ato momente, rënia enjërës nga filialet tona, e cila ra fortë dhe thuajse zhduku çdo gjë që deri atëherëkishte ndërtuar... Por ne, të gjithë në filial me përkrahje të sinqertë të kolegëvejashtë saj, arritëm ta kthejmë sërish në këmbë të qëndrueshme, edhe më të mirëdhe më të fortë se kurdoherë më parë...

Ja këta jemi ne, ata që luftojnë dhe krijojnë, ata që synojnë lartë kah yjet, por edheata të cilët kur gjenden thellë në fund, nuk vajtojnë dhe nuk e humbin shpresën,por me dinjitet luftojnë ta fitojnë atë që u takon, ai që është qëllimi ynë.

Karakteristika e cila na mbajti gjithë këtyre viteve dhe e cila na mundësoi që të jeminë pozicionin e tanishëm është ajo që sado që jemi të mëdhenj dhe të fuqishëmkur jemi në maje dhe i arrijmë rezultatet më të larta, po aq jemi të mëdhenj dhe tëfuqishëm edhe kur jemi në fund dhe luftojmë që të kthehemi në rrugën tonë.Ndërsa rruga jonë është e njëjtë kudo që të jemi, është rruga e klientëve, nëpër tëcilën me krenari ecim dhe nga e cila nuk shmangemi bile edhe kur është thuajsee pamundur të lëvizet. Kjo është rruga, ndonjëherë me shumë gjemba dhe evështirë, por çdoherë e ndritshme, ajo rrugë e cila na solli ndërmjet yjeve dhe namban aty.

Sot të gjithë ne jemi njerëz të cilët e ndriçuan qiellin bankar mbi këtë vend.Ekspertë të cilët edhe të tjerëve ua tregojnë rrugën e vërtetë. Mbetemi këtu sepseajo që ishte ideja jonë dhe qëllimi udhëheqës tani është realitet dhe jetë.

HYRJE

Mars 2007

3

Macedonia

Lajme nga vendi

Numri III

Të mërkurën, më 31 janar, ProCredit Banka organizoi drekën eparë punuese me gazetarët e mediave të shtypura dhe elektronike.Qëllimi i këtij takimi punues ishte njoftimi me ProCredit Bankën dheme drejtuesit e Bankës, me parimet e punës dhe me rezultatet epunës së deritanishme në treg. Takimi filloi me prezantimin e bankës nga ana e:

- Borisllav Kostadinovit, Drejtor i parë i përgjithshëm i ProCredit Bankës;

- Jovanka Joleska Popovska, Drejtor i dytë i përgjithshëm iProCredit Bankës

Pas prezantimit vijonin pyetje nga gazetarët dhe diskutim midis për-faqësuesve të bankës dhe gazetarëve.

DREKË PUNE ME GAZETARËT NË PROCREDIT BANKË

Në Shuto Orizarë, shënua vendosja e bankomatit tëparë në kuadër të komunës nga ana e ProCreditBankës. Vendosja e bankomatit ne Shuto Orizarë dot'u mundësojë qytetarëve të rrethinës dhe vizitorëve tëshumtë qasje në mjetet e tyre 24 orë në ditë, 7 ditë nëjavë, duke u ofruar mundësi për marrjen e parave dhekontrollim të gjendjes në kartelë në çdo kohë.

Në punën e gjertanishme tetë mujore, filiali në Shuto Orizarë ka hapur më tepër se450 llogari për individë edhe atë llogari rrjedhëse, llogari kursimi dhe të afatizuara dhekartela kredie të të gjitha markave, dhe shërben llogari të subjekteve të cilat i zgjodhën kushtet e volitshmedhe elastike për qarkullim të pagesave dhe për kredi. Banka në Shuto Orizarë deri tani u ka paguar mëtepër se 530 kredi ndërmarrjeve, me vlerë të përgjithshme prej mbi 575.000 EURO.Me rastin e lëshimin solemn në punë të bankomatit të parë në Shuto Orizarë, që u mbajt në hapësirat e fil-ialit të ProCredit Bankës në Shuto Orizarë, të pranishmëve iu drejtuan:Zonjusha Natka Kirova, Udhëheqëse e filialit në Shuto OrizarëZ. Erduan Iseni, Kryetar i Komunës së Shuto Orizarit"Me ardhjen e ProCredit Bankës në Shuto Orizarë, si edhe me vendosjen e bankomatit të parë, u bë hapi madh përpara për komunën e vetme të romëve në botë. Në Shuto Orizarë ProCredit Banka është e njo-hur si institucion i hapur dhe në dispozicion, e cila tregoi mirëkuptim të vërtetë për nevojat e banorëve tëShuto Orizarit" - veçoi në fjalimin e tij z. Erduan Iseni, Kryetar i Komunës së Shuto Orizarit.

SHKUP, 31.01.2007

SHKUP, 25.01.2007U VENDOS BANKOMATI I PARËNE SHUTO ORIZARË

4

Macedonia

Lajme nga vendi

Mars 2007

PROCREDIT BANKA ME FILIALTË DYTË NË TETOVË

Duke punuarnë regjionin eafërt, filiali iP r o C r e d i tBankës nëTetovë, me kre-nari i hapi dyerte veta përb a s h k ë s i n ëlokale, duke iuofruar besimdhe duke ep ë r k r a h u rfrymën sipër-marrëse tëafaristëve dhezejtarëve të

vegjël dhe të mesëm. Filiali i ri iProCredit Bankës në Tetovë uthemelua me qëllim që t'i shërbejë tëgjithë individët dhe ndërmarrjet nëTetovës dhe në regjion, duke krijuarbashkëpunim të ngushtë dhe afatg-jatë me ta. Në filialin e ri të ProCreditBankës në Tetovë, klientët mund tëshërbehen me shërbime bankareedhe atë me llogari rrjedhëse, xhirollogari,llogari kursyese dhe të afatizuara tëdisa llojeve, ProCard, Maestro dheVisa Electron kartela debutuese,MasterCard, Visa Classic dheDiners Club kartela kredie, VisaBusiness Electron karteladebutuese për subjekte juridike,qarkullim të pagesave në vend dhejashtë vendit, shërbime këmbimidhe kushdo mund të fitojë informatëpër të gjitha llojet e kredive përpërkrahje dhe zhvillim të ekonomisësë vogël, duke e zgjedhur ProCreditBankën si Bankë me qasje të orien-tuar nga klientët, shërbim profesion-al dhe buzëqeshje të gjerë për tëgjithë.

TETOVË, 18.01.2007 SHKUP, 28.12.2006

TAKIMI I TRETË I AFARISTËVE MERASTIN E VITIT TË RI

Më 28.12.2006 në hotelin Kontinental umbajt takimi i tretë me rastin e vitit të ri nëorganizimin e Lidhjes së Odave Ekonomiketë Maqedonisë ("LOE"). ProCredit Banka,si një nga anëtarët më aktivë të odës, ishtepatron i ngjarjes.Në takim merrnin pjesë një numër i madh iafaristëve, përfaqësues të qeverisë, të koritdiplomatik, të organizatave ndërkombëtare,të organizatave për përkrahje dhe të medi-ave.Ky takim mundësoi që në një vend të disku-tohen ngjarjet që e shënuan vitin 2006, si dhe të paralajmëro-hen aktivitetet për vitin 2007.

TAKIM AFARIST NË AMBIENTET E REJA TË BIZNESQENDRËS SË PROCREDIT BANKËS

ProCredit Banka organizoi takim të hapur afarist në hapësirat e reja tëBiznes Qendrës, në të cilin morën pjesë përfaqësues të bashkësisëafariste, përfaqësues të bankës dhe mediave. Banka, përveç fokusimitkryesor mbi bizneset e vogla dhe të mesme, u ofron shërbim të plotë tëklientëve të përbashkët. Biznes Qendra e re është hapur që t'i kënaqënevojat specifike pikërisht të klientëve të përbashkët. Në BiznesQendrën, secilit klienti afarist i kushtohetvëmendje e posaçme nga i punësuar i cili është injoftuar me biznesin dhe që mund të përgjigjet nëkohë në kërkesat e klientit.Në Biznes Qendrën e ProCredit Bankës, klientëte përbashkët mund të shërbehen me shërbime tëplota bankare edhe atë llogari rrjedhëse, xhirollogari, llogari kursyese dhe llogari të afatizuara tëdisa llojeve, Maestro dhe Visa Elektron karteladebutuese, Master, Visa Classic dhe Dinerskartela kredie, Visa Business Elektron karteladebutuese për subjekte, qarkullim të pagesavedhe shërbime këmbimi dhe në veçanti secili mundtë konsultohet për të gjitha llojet e kredive përpërkrahjen dhe zhvillimin e ekonomisë së vogël,duke e zgjedhur ProCredit Bankën si Bankë meqasje të orientuar nga klientët, shërbim profe-sional dhe buzëqeshje të gjerë për të gjithë.

SHKUP, 21.12.2006

Macedonia

Lajme nga vendi

Numri III

SHKUP, 28.12.2006 SHKUP, 06.12.2006

NGA 6 DERI NË 8 DHJETOR 2006 -FINEKSPO 2006

Panairi ndërkombëtar i finan-cave, mundësive afariste dhezhvillimit ekonomik FINEKSPO2006 u mbajt prej 6 deri në 8dhjetor 2006, në sallën e dytë tëPanairit të Shkupit.Në panair u prezantuan banka,kompani financiare, shtëpi kursi-mi, shtëpi brokerash, institucionepër transferim parash, kompanisigurimesh, fonde dhe fonda-cione dhe shumë institucione tëtjera të cilat vizitorëve u mundë-suan qasje në informatat dheofertë të plotë të shërbimevefinanciare në një vend.Vizitorët në stendën e ProCreditBankës u pritën nga të punësuar-it të cilët i informonin përmundësitë që i ofron pagesa papara në dorë nëpërmjet kartelavepër pagim, kushtet për aplikimdhe marrjen e kredive, kushtetpër kursim dhe të gjitha shër-bimet e tjera që i ofron Banka. Këkuadër të pjesës profesionale -edukative, ProCredit Banka uparaqit me prezantimin e vetnëpërmjet të cilës të pranishmitkishin mundësi të njihen hollë-sisht me Bankën si edhe merezultatet më të reja të punës sëProCredit Bankës.

BERZH-I U NDIHMONSIPËRMARRËSVE NË MAQEDONI1 milion euro ndihmë përProCredit Bankën Maqedoni përpërkrahje të e sektorit të ndër-marrjeve të vogla dhe të mesmedhe për përmirësimin e financimittë tregtisë.Me përkrahjen e programit prej 1milion euro për garanci financiaregjatë tregtisë, nga BERZH-i tëProCredit Bankës Maqedoni(PCB Maqedoni), sipërmarrësitnga Maqedonia do të kenë më tepër instrumente financiare përzhvillimin e aktiviteteve të tyre afariste. PCB Maqedoni do të bashkëngjitet në Programin përLehtësimin e Tregtisë, i cili e përkrah tregtinë për në, nga dhenë kuadër të 29 vendeve ku punon BERZH-i. Me bashkëngjit-jen në Programin për Lehtësimin e Tregtisë, PCB Maqedoni dot'i përshtatë shërbimet tregtare për klientët me ofrimin e prod-himeve tregtare-financiare pa mbulesë financiare dhe përkrah-je të tregtisë ndërmjet kufitare në afat më të gjatë. PCBMaqedoni do të jetë banka e gjashtë në Programin përLehtësimin e Tregtisë në Maqedoni, me çka e rrit konkurrencënnë tregun lokal, duke siguruar më tepër mundësi për klientëtnga ndërmarrjet e vogla dhe të mesme lokale.Kenxhi Nakazava, Përfaqësues i zyrës së BERZI-t në Shkup,tha se ProCredit Banka Maqedoni ka histori të shkëlqyeshmedhe përkushtim në financimin e ndërmarrjeve të vogla dhe tëmesme. Kjo garanci për financimin e tregtisë do ta ndihmojëbankën që t'i forcojë financat dhe të afrohet më afër sipërmar-rësve, duke e përkrahur zhvillimin në sektorin financiar dhe nësektorët vërtetë në ekonomi. Helen Aleksander, Drejtor i Përgjithshëm i ProCredit Holding,kompani amë e ProCredit Bankës Maqedoni, tha se garancitëpër lehtësimin e tregtisë do t'i mundësojnë ProCredit Bankës tëdalë përpara kërkesës së rritur të prodhimeve financiare etregtare. Me 23 filiale anembanë vendit dhe premtim të hapëfiliale të reja në pjesën qendrore dhe lindore të vendit,ProCredit Banka Maqedoni duke u bazuar mbi suksesin nësektorin e ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme synon të tërhe-që edhe më tepër klientë, tha ajo. BERZH-i është një nga investitorët më të mëdhenj nëMaqedoni, me mbi 413 milionë EURO të investuara në 26 pro-jekte.

6

Macedonia

Filialet e ProKredit Bankësnë Kumanovë janë të vendosuranë hapësirën qendrore të qytetit,që të dyja në lokacionefrekuentuese, të dukshme ngakalimtarët. Ndërsa ata, nuk mundqë të mos e vërejnë pamjentransparente të filialeve, hapjen etyre për shikimet kureshtare tëkumanovarëve, dinamizmin dhelëvizshmërinë e të punësuarve tëcilët me përkushtim dhe meenergji i kryejnë detyrat e përdit-shme të punës.

Jemi krenarë që mund tëlavdërohemi me filialet tona nëKumanovë, të cilat e mbajnëepitetin e filialeve më të mira, tëkrahasuara me filialet dhe degët ebankave të tjera në qytet.

Këtë vlerësim e merituamme përkushtimin tonë të tërë-

sishëm në punë, angazhim parezervë dhe orientim ndaj klien-tëve.

6.000 klientë, bazë depoz-ituese prej 3.500.000 €, mbi5.000 kredi të dhëna janë pjesë etreguesve të cilët i bëjnë të punë-suarit në filialet e Kumanovës kre-narë për të arriturën, por edhe tëvendosur që të punojnë edhe mëme këmbëngulje dhe më mepërkushtim, me të vetmin qëllimqë në vazhdimësi t'i rrisin para-metrat.

Ndërsa rrëfimi i Kumanovësfillon në verën e vitit 2003, me fil-limet e të atëhershmesProBusiness Bank Maqedoni, ecila për një kohë të shkurtër iriemërua në ProCredit BankMaqedoni. Paralelisht me hapjene filialeve të para në Shkup dhe

në Tetovë, në Kumanovë, nërrugën Ivo Lola Ribar, përkumanëvarët e njohur si "Sokakui Nagorikut", u hap njësia kred-ituese, i cili ishte vendi i parë itakimit të qytetarëve me një insti-tucion të ri financiar - bankë endryshme nga ekzistueset.

Qasja pro aktive dhe orien-timi kah klientët, deri atëherë epazakonshme për rrethanatbankare në Maqedoni, së parishkaktonin habi tek qytetarët, por

Mars 2007

Ua prezantojmë:

Macedonia

7

pasi të prezantoheshin shërbimet,të lidhej marrëveshja dhe tëpaguhej kredia, kumanovarëtkuptonin se bëhet fjalë për insti-tucion serioz i cili sjell risi në sek-torin bankar.

Fundi i vitit 2003 dhe fillimi ivitit 2004 është periudha e dytë erëndësishme për ProCreditBankën në Kumanovë. Atëherë uhap filiali në bulevardin "Brigada eTretë GM", më e njohur si Rim-Paris, e cila faktikisht, në kuptimine vërtetë të fjalës, e shënoi fillim-in e funksionimit të ProKreditit nëKumanovë si bankë komplete, ecila i ofron shërbimet për nevojate secilit person dhe subjektijuridik.

Përveç njësisë kredituesetanimë të vendosur, në filialin e rifilluan shërbimet e tërësishmebankare për qytetarët eKumanovës. Dy këshilltarë përklientë, të ndihmuar nga analistëte kredive tanimë me përvojë,palodhshëm dhe si pionierë endërtonin bazën e klientëve mepromovime të vazhdueshme eaktive. Filluan të "vijnë" llogarirrjedhëse dhe xhirollogari të por-sahapura, depozite, ndërsa me

çdo klient të ri vinte edhe vërtetimi ri se jemi të suksesshëm nëmision. Kjo për ne paraqistemotivim për fitore të tjera dhe tëreja.

Bashkë me vëllimin e punësrritej edhe numri i të punësuarve.Nëpër filialet e Kumanovës kaloinjë armatë e të punësuarve, tëcilët këtu i merrnin përvojat epara, ngriheshin dhe dëshmo-heshin në të gjithë atë që e karak-terizon ProKredit Bankën. Nga fil-ialet e Kumanovës dolën kuadrokualitative të cilët sot janë të përf-shirë në të gjitha strukturat e insti-tucionit tonë. Shumë prej tyre mesukses vazhduan me ngritjen nëfilialet e porsahapura rreth vendit,duke ua bartur pa xhelozi tërëpërvojën dhe dijen e tyrekolegëve të rinj.

Filiali Kumanova 3 ështëepisodi më i ri në serinë eProCredit rrëfimit në Kumanovë. Ihapur në verën e vitit 2006, mepunë operative filloi në qershor.Filiali më i ri është i vendosur nëqendër të qytetit, kështu që nukmund të vihet në Kumanovë, e astë kalohet nëpër qytet, e të mosvërehet filiali i madh i ProCreditit -

bankë transparente në të cilën tëpunësuarit, njerëz të rinj meenergji dhe përkushtim i kryejnëdetyrat e punës dhe fytyra tëkënaqura të klientëve të shërbyerme kualitet që dalin.

Objekti i ri reprezentativtërhoqi me vete përgjegjësi më tëmadhe. Dëshirë për arritje më tëmëdha. Ekipi i të punësuarve -këshilltarë për klientë, kreditues,arkëtarë dhe të gjithë anëtarët etjerë të ProKreditit, bashkë dhepër çdo ditë janë të përkushtuarndaj një qëllimi dhe ideje të për-bashkët - bankë e cila do të puno-jë për zhvillimin e bizneseve tëvogla dhe të mesme si shtyllë eekonomisë në Maqedoni dhebankë e cila do të ofrojë shërbimtë plotë bankar për klientët.Ndërtuan bankë të arritshme përsecilin klient, bankë mepërgjegjësi sociale dhe standardetë larta profesionale.

Secila llogari e re, depozitëe re, kredi i ri i paguar është hal-lkë në zinxhirin të cilin bashkër-isht e ndërton ekipi tridhjetë anë-tarësh, ekip i cili pa lodhje dhe përçdo ditë e vazhdon rrëfimin e qua-jtur ProCredit Banka Kumanovë.

Numri III

Filialet e Kumanovës

8

Macedonia

Si ndodhi që të shkoshnë Bolivi dhe çfarë prit-je nga ky udhëtim?Në Bolivi shkova meftesë të Sektorit për shër-bime të vogla bankarenga Banco Los Andes,ProCredit nga Bolivia meqëllim që të këmbehenpërvoja, informata dhedije. Më e rëndësishmepara shkuarjes ishte qëtë mësoj diç më tepërspanjisht, t'i tejkaloj kon-trollet e nevojshme shën-detësore dhe të mbledhinformata për këtë vendpër mua shumë të largët.Pritjet... shumë rëndë tëthuhet... për çdo rastndjenja të përziera tëshqetësimit dhe pro-vokimit që të shihet dhe

përjetohet diçka e re, e njëkohësisht edhe frikë e vogëlnga e panjohura.Cilat ishin përshtypjet e tua të para kur arrite nëkëtë vend të Amerikës Latine?Pamja e parë për Bolivinë, respektivisht për Santa Cruzde la Siera është sipërfaqe e pafundme gjelbërimianekënd përreth, e cila ngeli thellë në mendimet e mia.Më pritën dy fytyra të njohura, kolegët e mi nga Sektoripër shërbime të vogla bankare, të cilët tanimë i njihjanga një seminar, dhe një fytyrë e panjohur, e cila mu

Mars 2007

Intervista jonë

Përvoja imenë AmerikenLatine

Macedonia

9

Numri III

Maja Stojanovska - udhëheqëse e Sektoritpër shërbime të vogla bankare

drejtua në një gjuhë serbo-maqedonase dhe e vërtetoirregullën se largësia gjeografike nuk paraqet asnjë bar-rierë. Atëherë u ndjeva si në shpi, dhe atë ndjenjë ekisha gjatë gjithë kohës së qëndrimit tim në Bolivi.Cili ishte roli yt në Banco Los Andes? Sa kohë qën-drove, si të pritën dhe çfarë bashkëpunimi kishe mekolegët nga Bolivia?Gjatë qëndrimit tim 15 ditësh në Banco Los AndesProCredit pjesën më të madhe të kohës e kalova edhenë Centralin në La Paz, ndërsa vizitova edhe 7 filiale tëbankës. Pranimi shumë i sinqertë, i hapur dhe i ngrohtënga ana e kolegëve, më mundësoi që shumë shpejtë tëfitoj pamje të qartë për aktivitetet e tyre në fushën eshërbimeve të vogla bankare. Në të njëjtën kohë ishintë hapur që ta pranojnë tërë diturinë dhe përvojën, tëcilën ne në Maqedoni e arritëm gjatë këtyre tre viteve egjysmë punë. A mund të krahasohet puna e ProCredit Maqdonidhe ProCredit Bolivi? Ku janë ngjashmëritë dhedallimet?Të gjitha bankat në rrjetin ProCredit paramendoj sekanë atë imazhin e dallueshëm të institucioneve të afër-ta me njeriun e rëndomtë dhe i reflektojnë vlerat e njëj-

ta të përbashkëta. Kështu është edhe me bankat nëMaqedoni dhe Bolivi. Me riemërimin e filialeve të BancoLos Andes shumë lehtë mund të ndjehesh sikur je nëndonjërën nga filialet tona në Maqedoni. Pamjet etransparencës, hapësirë e hapur për kontakt të pandër-prerë me klientët, tolerancë ndërmjet të punësuarve,janë elemente të cilat i hasa në Bolivi, dhe më mundë-suan që të ndjehem si në vendin tim të punës nëMaqedoni. Sinqeriteti i njerëzve, afria e tyre e ndërsjel-lë dhe pranimi i ngrohtë i të huajve më befasuan kënd-

shëm dhe më mundësuan qëndrim më të bukur dhe mëtë frytshëm.Na thuaj ndonjë tipar profesional për funksionimine ProCredit Bolivia, nga aspekti i promovimeve,kredive, qëllimeve dhe të ngjashme...Banka në Bolivi është njëra nga institucionet më të vje-tra në rrjetin e ProCreditit. Është themeluar në vitin1995 si institucion kredie nën emrin Fondo FinancieroPrivado, ndërsa nga janari i vitit 2005 ngrihet në bankëme shërbime të tërësishme banka dhe riemërohet nëBanco Los Andes - ProCredit. Si edhe bankat tjera ngarrjeti ProCredit në Amerikën Latine, shquhet me pro-duktivitet shumë të lartë të analistëve të kredive dheende perceptohet si institucion kredie edhe nga klientëtedhe nga të punësuarit. Ajo që mua më impresiononte në punën e kësaj bankeështë ndjenja se vërtet kontribuon për zhvilliminshtresës më të ulët, më fuqishëm e ndjeva misionintonë. Pauza prej dy orëve dhe dreka me familjen, vërtetmë befasuan, por pas kësaj "siesta" mund të hetohtçlodhja dhe motivimi i të punësuarve për mbarimin eobligimeve të veta deri në orët e vona të natës.Ndërsa për promovimet... Info-amigos mund të takoni

në çdo hap, do t'ju informojnë për bankën, aksionarët,prodhimet..., do t'ju ftojnë të vizitoni një nga 39 filialetbankës anekënd shtetit.Ajo që çdoherë është interesante nga këta udhë-time është të na tregosh diçka më tepër për njerëz-it, kulturën, traditën, ushqimin...Bolivia është shtet i madh, në krahasim meMaqedoninë rreth 40 herë më e madhe për nga sipër-faqja dhe ka më tepër se 9 milionë banorë. Ndërsaatmosfera dhe njerëzit…, kjo është diçka që duhet të

10

Macedonia

Mars 2007

përjetohet… Tinguj të muzikës së bukur latine gjithkund,fytyra të buzëqeshura të cilat ngrohtësisht do të për-shëndesin në çdo rast, dhe jo vetëm që do të ta trego-jnë rrugën dhe do të të përgjigjen në pyetjen eparashtruar, por edhe do të ta tregojnë të gjithë rrëfiminpër vendin. Porcionet e begata të ushqimit, të bazuar nëmish, përkujtojnë në kuzhinën e Maqedonisë, ndërsakrokodili ose lama e përgatitur për mrekulli, do t'ju sjellpara përfundimit se kuzhinierët këtu janë mjeshtër tëmëdhenj në zanatin e tyre. Mund çdo ditë të hash llojetë ndryshme të pemëve dhe pas dy javëve të kuptosh senuk i ke provuar të gjitha llojet.A kishe kohë për të vizituar ndonjë vend interesant,për t'u shoqëruar me kolegë?Gjatë kohës së qëndrimit tim kisha dy fundjava të lira, tëcilat i shfrytëzova maksimalisht, duke iu falënderuarnikoqirëve të mi të mrekullueshëm, të cilët me krenari miprezantuan të gjitha bukuritë natyrore të vendit të tyre.Mund të veçoj dy vizita, të cilat më lanë përshtypje mëtë fortë. Njëra është vizita e lokaliteti arkeologjikSamaipata nga periudha e inkëve, ndërsa e dyta vizitanë liqenin Titicaca në kufirin me Perun. Ai është liqenime lartësi mbidetare më të madhe në botë, gjendet nëlartësi mbidetare prej 3809 metra, dhe i dyti për ngamadhësia në Amerikën Latine. Mëngjesin që e prita nëIsla De La Sol (Ishulli i Diellit), ku sipas legjendës linddielli, është diçka që me siguri do ta mbaj mend tërëjetën. Është e pamundur të gjej fjalë përkatëse për tapërshkruar bukurinë me të cilën u ballafaqova atë mëng-jes në orën 06:00 në tarracën e hotelit, duke ndjekur sesi dielli ngadalë depërton nga mali dhe i shpërndanrrezet e tija mbi gjerësinë e qetë të liqenit, bukuri nga ecila ndalet fryma, sytë mbeten të hapur gjerësisht, ndër-sa shpirti mbushet me energji pozitive dhe me kënaqësi.Na thuaj diçka më tepër për zbavitjen në Bolivi…Përzierja e shkëlqyeshme e muzikës vendase boliviane,kubane, braziliane dhe argjentinase janë përjetim ipaharrueshëm, ritmi i shpejtë latin menjëherë ju çon nëkëmbë.Çka është ajo që si përvojë mund të na bartësh ngaBolivia, a ke ide të reja nga fusha e punës tënde nëProCredit Bankë Maqedoni?Si edhe pas secilës vizitë të ndonjërës nga bankat tonanga rrjeti, poashtu edhe tani u ktheva me shumë ide, tëcilat do të mundohem t'i realizoj në periudhën që vijon.Kuptohet se kopjimi i thjeshtë i punës në fusha të caktu-ara nuk është më i përshtatshëm, por e tërë ajo që e

pash, e mësova dhe e përjetova, sidoqoftë do të më ndihmojë shumë në drejtim të përfshirjes së risive nëaktivitetet e Sektorit për Shërbime të Vogla Bankare, me qëllim që të përmirësohet kualiteti i shërbimit, të ritet efik-asiteti dhe të ngjashme…

Macedonia

11

Numri III

Aktivitete

12

Macedonia

Zero e madhe në prapavijë të ndritshme tëverdhë zgjatet lart mbi Sofje: Në afishe gjigante,Raiffeisenbanka austriake premton zero përqindjekamatë për të gjithë bullgarët nëse shpejtojnë tëmarrin kredi. Në Rumani, kjo bankë e madhekomerciale me logo të verdhë të korporatës përf-shin edhe formular për aplikim për kredi nëbroshurat e marketingut që edhe më tepër tazvogëlojë pragun psikologjik ndërmjet huamar-rësve të mundshëm. Në afishet e reklamimit nëBeograd, njerëz të gëzuar dhe të buzëqeshurpozojnë para shtëpisë së re familjare me automo-bil shkëlqyes para derës, me mesazh tëgëzueshëm: "Vetëm përpara!".

Meqenëse institucionet financiare tëEvropës perëndimore, me Austrinë si udhëheqësee sulmuan tregun bankar në Evropën lindore dhejuglindore, konkurrencë groteske u shfaqgjithkund. Kreditë u ofrohen qytetarëve naivëlokalë me përdorim të secilës dredhi të mund-shme - duke përfshirë, thuajse pa përjashtim,deklarata mashtruese por të gabuara të cilat dal-lohen nga shkallët efektive të kamatës dheshpesh nuk janë në pajtueshmëri me standardetshpesh të pranueshme perëndimore. Megjithatë,ky bum bankar thuajse nuk kontribuon për zhvillimekonomik në këtë regjion, në të cilin vendet janëende të varfra. Kur ndërmarrjet e vogla dhe tëmesme i kontaktojnë këta institucione përndrysheaq bujare, në kërkim të investimeve financiare përbiznesin e tyre, zakonisht kuptojnë se humbinkohë. "Biznes kreditë", thotë sinqerisht një rumuni punësuar në Austrian Volksbank Group nëBukuresht, "janë shumë më të rrezikshme".

Këta prirje u japin profesionistëve të kësaj

fushe arsye të rritur për brengosje. "Në vitet e fun-dit kemi transferim dramatik në regjion kah domin-imi i bankave të huaja komerciale", thotë HelenAleksander, anëtare e Këshillit Drejtues tëProKredit Holdingut në Frankfurt, organizatëmikrokredituese me rrjet të dendur të bankave nëEvropën juglindore. "Të gjithë ata paguan çmimetë larta që të hyjnë në treg dhe tani duan që tapërvetësojnë pjesën më të madhe në treg sa tëjetë e mundur më shpejtë". Bankat perëndimorenuk ishin në mundësi që të rekrutojnë të punësuartë kualifikuar nga vendi me shpejtësi të duhur qët'u mundësojnë të bëjnë analizë të mirë për pam-jet ekonomike të bizneseve lokale. "Ata i shohinkreditë e konsumit si zgjidhje", thotë Aleksander.

Kreditë zakonisht paguhen për kohëshumë të shkurtër, dhe nuk analizohet aftësiakredituese e marrësit. Dhe, nëse banka ka llogar-itur shkallë dukshëm të lartë të kamatës, atëherëmund të lejojë që deri në 20 përqind të klientëvemos t'i paguajnë kreditë e tyre sepse kanë marrëkredi më të madh se sa që kanë mundur të pagua-jnë. "Edhe po qe se të gjithë klientët e mi nuk epaguajnë këstin e fundit", thotë një bankar ngaSofja, "unë sërish do të realizoj fitim".

Dëshmia për të ardhurat për harxhimet përaplikacionet për kredi kushton dhjetë dollarënë Kiev

Konkurrenca është më e nxehtë në tregjetbankare të vendeve të cilat i bashkëngjitenUnionit Evropian, në Bullgari dhe Rumani - edhemodelet e punës zgjidhen sipas asaj. Nuk ka vendpër afishet gjigande reklamuese të Raiffeisenit në

Mars 2007

DIE ZEIT, Botimi Austriak, 14 dhjetor 2006

NË PERËNDIMIN E EGËRAustriakët përfitojnë nga bumi bankar në Evropën juglindore, por praktikat e tyre vepruese janë agresive

Nga NORBERT MAPPES-NIEDIEK

SOFJE/BUKURESHT/BEOGRAD

13

Macedonia

Sofje. Pamja më e afërt në aplikacionet kred-ituese e zbulon kamatën kinse "zero përqindje" ecila është e vlefshme "vetëm deri në fund të vitit tëparë të afatit të kredisë". "Masë e marketingut",sqaron selia e bankës në Vjenë, e cila është"dëshmuar si e suksesshme në treg". Pas vitit tëparë, shkalla e kamatës është "e ndryshueshme"- me fjalë të tjera, në masë të madhe varet ngabanka.

Situata është e ngjashme në Bullgarinëfqinje. Lider absolut në treg është institucioni aus-triak Erste Bank, si pronare e Banca ComercialeRomana; institucioni konservator katolikRaiffeisen nuk ngecet shumë, në vendin e tretë.Volksbank Group, e cila në Austri ka përafërsishtpamje të mërzitshme dhe konservatore, ështëndër pjesëmarrësit më agresivë në tregun rumun.Ata erdhën në ide të punojnë me një të tretën e fil-ialeve të veta si zyra të pavarura të licencuara. "Etëra që duhet ta bëjnë udhëheqësit e filialeveështë të tërheqin klientë të rinj", pranon një i punë-suar në Volksbank Group në Bukuresht. Këtabiznes partnerë nuk e mbajnë rrezikun e lidhur mekreditë në vonesë, dhe prandaj, mund të zbatojnëfushatë agresive dhe të shesin prodhime kred-ituese pa frikë nga pasojat. Bankari e ka të qartëse deklaratat joformale për të ardhurat të cilatduhet t'i bartin huamarrësit shpesh rriten ose fal-sifikohen: "Nuk ka çka të bëhet për këtë".

Tregu është më i egër në Ukrainë. Klienti icili dëshiron të blej televizor në shitore të MediaMarket Electronics në Kiev mund të ndalet nëdhjetë sportele të ndryshme të kredive në rrugëdrejt arkës të drejtuara nga ekonomat ngaperëndimi, nga Rusia deri në Izrael. Klientët e tillëkreditues zakonisht shërbehen nga studenti mekompjuter portativ, i cili i financon të gjithafurnizimet për disa minuta. "As klienti, as shitësjanuk kuptojnë", thotë Dirk Habök, nga filiali iProCreditit në Kiev. Mikro bankieri mësoi se sipunojnë këta sportele nga një grua e re e cila mëvonë u punësua në bankë: "Zyrtarëve të cilët ipërpunojnë këta aplikacione për kredi u është elejuar që të refuzojnë më së shumti tre nganjëqind aplikacione". Dëshmia e domosdoshme

për të ardhurat mund të gjendet në lagjet per-iferike të qytetit për dhjetë dollarë. Nëse individinuk bie në duart e huadhënësit në këtë mënyrë,me siguri do të bie nën ndikimin e afisheve rekla-muese të cilat shpërndahen në kutitë postareanekënd Kievit, Donetskit dhe Lavovit. Askushnuk habitet për shkak të faktit se në disa nga këtaafishe, institucionet bile premtojnë shkallë kamate"minus 1 përqindje" dhe pohojnë se paguajnëshkallë më të lartë kamate për shumat e kur-simeve sesa që arkëtojnë për kreditë.

Praktika më të papërgjegjshme të cilatzbatohen në Ukrainë janë ata të SociétéGénéralé. Secili klient i cili mund të tregojë pas-aportë dhe letërnjoftimi fiton 5.000 dollarëamerikanë për blerje - edhe atë në shtet me prod-him të përgjithshëm të vendit prej 2.100 dollarëamerikanë për krye banori. Përveç kamatës, insti-tucioni francez pastaj arkëton "provizion" prej 2,69përqind në muaj, duke e llogaritur në shumën etërësishme të kredisë. Për vetëm tre vite, vetëmky nën provizion arrin thuajse 100 përqind ngasasia e kredisë.

Pas bumit në kreditë e konsumit, regjionimund të ballafaqohet me kurthin e borxheve

Austriakët deri tani ishin anash ngakonkurrenca absolute për një pjesë të tregut i cilindodh në Ukrainë. Raiffeisen, e cila punon nëUkrainë nga viti 1997, vet themeloi bankë të qën-drueshme. Megjithatë pasi u ashpërsua tregu, bileedhe austriakët nuk mundnin më të qëndrojnëanash. Raiffeisen e bleu institucionin lokal Aval-Bank, sqaron drejtoria qendrore në Vjenë, mend-uan për pranimin e ofertës "shumë atraktive" tëcilën e fituan nga Raiffeisen Banka ukrainase.Konkurentët në Kiev dyshojnë se nuk ka pasurarsye tjetër, megjithatë: Austriakët më nuk dëshi-ronin të përmbahen për shkak të prestigjit të tyre.

Kundërshtarë të natyrshëm të bankavekomerciale janë banka qendrore të vendeve tëpërfshira, sepse ata i vendosin rregullat. Disa ngaata janë të rrëmbyera me këtë detyrë, disa janëindiferentë, por ka edhe të tillë që janë të

Numri III

14

Macedonia

kujdesshëm. Në Ukrainë, thuajse nuk ndodhmbikëqyrje, vendi nuk ka as regjistër kredish melistë të të gjitha kredive të vonuara. Bile edhe nëvendin e ardhshëm anëtar të BE-s, në Bullgari,askush nuk e obligon bankën së paku ta shpallshkallën efektive vjetore të kamatës, e cila ua bënme dije klientëve sa duhet të paguajnë në fakt.

Banka popullore e Rumanisë, nga anatjetër, mundohet të udhëheqë në bankat komer-ciale. Por Austriakët veçanërisht janë të mençurnë anashkalimin e rregullave. Pasi që banka pop-ullore vendosi kufizimin e pjesës së kredive tëvlerësuara në deviza, Raiffeisen thjeshtë filloi tëpunojë me kredi në deviza nëpërmjet selisë nëVjenë.

Në Serbi, strategjitë për ekspansion agre-siv të bankës ballafaqohen me kundërshtim tëashpër. Guvernatori i Bankës Qendrore RadovanJelashiq jo vetëm që është i ashpër me infla-cionin, por ndjehet edhe i përgjegjshëm për mbro-jtjen e klientëve në sektorin financiar dhe i parala-jmëron qytetarët me gjuhë të qartë për "kurthin eborxheve". Sipas rregullave serbe, këstet mujoretë kredive nuk mund ta tejkalojnë një të tretën e tëardhurave në amvisërinë e klientit. Jo moti,Jelashiq, gjithashtu ua ndaloi bankave që të japinmë tepër se 200 përqind nga vlera e kapitalit tëtyre në formë të kredive - rregull e krijuar që tambrojë konkurrencën e cila u shfaq në Ukrainë.Praktika e shpalljes së filialeve të bankave si"kompani financiare", kështu që do të mundin tëjapin kredi pa mos qenë mjet i rregullave të ash-pra të cilat kanë të bëjnë me bankat, është epaligjshme sipas ligjit serb. Qasja e rreptë eguvernatorit të bankës qendrore e solli para njështypjeje shumë të madhe: Në pranverë, ky njerime integritet gati ishte i detyruar të japë dorëheq-je për shkak të kinse një skandali të lidhur mepronën e tij private. Në janar do të mbahen zgjed-hjet. Sipas mendimit dominues në Beograd, ështëpak e besueshme se Jelashiq do të fitojë në bete-jë dhe do të ngelet në pozitë.

Përderisa mjetet lëvizin lehtësisht përklientët e regjionit, institucionet financiare dësh-mohen si më pak fisnike përkundër sipërmarrësve

vendës. Mëdyshja e bankës që të shërbejë klien-të të tillë mund të bëhet problem serioz që në vitine ardhshëm, kur Rumania dhe Bullgaria do t'ibashkëngjiten Bashkimit Evropian. Bizneset evogla, dhe mbi të gjitha thuajse 35 përqind e pop-ullsisë rumune të cilët fitojnë për jetën si fermerëtë cilët punojnë pak mbi nivelin mbajtjes në jetë,duhet të investojnë tani nëse duan që të sigurojnëmbijetesë ekonomike: për shembull në makinapër mjeljen e dy ose tre lopëve të tyre, sepseBashkimi Evropian do t'ua ndalojë që t'i mjelin medorë. Vetëm të punësuarit në bankën vogël tëorientuar drejt zhvillimit vozitin nëpër vend që t'iinformojnë fermerët për shërbimet e tyre financia-re dhe u ofrojnë kredi. "Zakonisht bëhet fjalë për2000 euro", thotë Majkëll Kovalski në Bukuresht."Konkurrentët tanë nuk janë të interesuar për këtëlloj të klientëve". Kovalski dhe kolegët e tij e bëjnëpikërisht atë që nuk e bëjnë bankat e mëdhakomerciale. Kjo, megjithatë nuk do të thotë qëbankat e vogla janë organizata humanitare: Atapunojnë me fitim dhe e përhapin rrjetin e filialeve,dhe më tepër se 99 përqind nga kreditë e tyretërësisht paguhen. Vetëm hisja e tyre nuk mund tëkrahasohet me atë të bankave të mëdha komer-ciale.

Konkurenca në Evropën lindore dhe juglin-dore sjell kujtime të këqija për profesionalistëtbankarë: Sistemi i tërësishëm bankar i Bolivisëpërjetoi kolaps në të 90-at e vonshme, dukendjekur bumin e kreditimit të papërgjegjshëm tëklientëve. Të huajt e lëshuan shtetin, duke u kthy-er pasi që u pastrua pluhuri. "Nuk besoj se pikër-isht puna e njëjtë do të ndodhë në EvropënLindore", thotë menaxheri i ProCreditit HelenAleksander. "Shkallët e rritjes në regjion janë aqtë larta", - vazhdon ajo, "saqë nuk do të ketëkolaps". Rrezik i madh sidoqoftë është ajo qënjerëzit edhe njëherë do ta humbin besimin nëbankat, gjë të cilën këta institucione e kthyen mevështirësi. Edhe natyrisht, do të ketë rishpërndar-je të resurseve: "Amvisëritë e mbingarkuara meborxhe tërësisht do të therojnë të hedhura ngatregu. Me fjalë të tjera: Të varfrit do të bëhen edhemë të varfër".

Mars 2007

15

Macedonia

Numri III

Lajme nga ProCredit Network

Transparencë me ProCredit BankësProCredit Banka Romani kohë më parë e filloifushatën për transparencë, e cila paraqet projektmë të ri në tregun bankar rumun. Fushata etransparencës i ka cak individët dhe subjektetjuridike të cilët janë të interesuar për depozitedhe kredi. Qëllimi themelor i kësaj fushate është që t'usqarohet klientëve të mundshëm sistemi bankarme disa informata themelore për prodhimetfinanciare dhe të sigurojë informim të rregullt tëklientëve për të gjitha harxhimet të cilat dalin ngaprodhimet financiare. Në të gjitha filialet eProCredit Bankës Rumani janë në dispozicion dybroshura. Njëra broshurë ofron informata për atëqë duhet të dinë klientët kur aplikojnë për kredi,ndërsa broshura tjetër ofron informata për kur-simin. "Me Fushatën e Transparencës dëshirojmë qëklientët t'i kuptojnë të gjitha anët pozitive dhenegative të prodhimeve bankare. Ne dëshirojmëtë jemi të sigurt se klientët tanë do të mund t'i kra-hasojnë kushtet e prodhimeve bankare nëbankat e ndryshme" - theksoi Michael Kowalski -Drejtor i Përgjithshëm i ProCredit BankësRumani.

U hap filiali i ri në GruziProCredit Banka Gruzi vazhdon me rritjen dhezhvillimin dinamik. Për këtë dëshmon hapja e fil-ialit të ri në Kutaisi dhe ndarja e Fitch rating "B",por të fillojmë me radhë:Filiali i parë në qytetin gruzian Kutaisi u hap qëpara 6 viteve, që më vonë të hapen edhe dyzyra. Kah fundi i vitit 2006 në qytet u hap edhe fil-iali i dytë i madh i ProCredit Bankës. Që para 6 viteve e gjer më sot në regjionin eqytetit u paguan më tepër se 15.000 krediafariste. Filiali është i grupuar sipas standardevemë të larta evropiane.

Fitch Rating "B" për GruzinëNë mesin e nëntorit tëvitit 2006 Agjencia përndarjen e Fitch Ratinge afirmoi ProCreditBankën Gruzi mefamë ndërkombëtare.Banka e fitoi gradën"B" që llogaritet si real-izim i shkëlqyer jovetëm i bankës por edhe i vendit në tërësi.Fitch Rating - është prijës botëror në ndarjengradave për institucionet dhe kompanitë krye-sore financiare anekënd botës. Raportet e kësajkompanie llogariten më me perspektivë kur janënë pyetje parametrat ekonomikë, proceset zhvil-limore dhe investimet.

Filial i ri në Sarajevë…Në prag të vitit 2007 në Sarajevë u hap filiali i ri.Filiali gjendet në lagjen Ciglana dhe është filiali ishtatë i hapur në Sarajevë dhe i 29-ti në Bosnjedhe Hercegovinë. Ky filial do t'u mundësojë biz-neseve të vogla që nëpërmjet mikro kreditimit t'ilëvizin ose t'i zgjerojnë aktivitetet e veta afariste.Përveç kësaj qytetarët të cilët jetojnë në atë zonëdo të mund që t'i shfrytëzojnë shërbimet tjera tëbankës siç janë: qarkullimi i pagesave, puna mekartela, kreditë e konsumit…

16

Macedonia

Lajme nga ProCredit Network

Mars 2007

…dhe më shumë të punësuar…ProCredit Banka Bosnjë dhe Hercegovinë eshënoi të punësuarin e 600-të në bankë. Bëhetfjalë për Sasha Gazdiqin i cili do të punojë si zyr-tar kredie në Banja Lukë. Numri i të punësuarvenë krahasim me vitin 2005 është rritur për 170 tëpunësuar, të cilët ekzistencën e vetë e kanë sig-uruar duke punuar në disa nga 28 filialet eProCredit Bankës në Bosnjë.

…dhe gëzim për fëmijët…Gjatë kohës së festave të vitit të ri ProCredit ishesponsor i festivalit tradicional për fëmijë "Kënga eVogël" i cili organizohet nga TelevizioniKombëtar. Çmimi nga ProCredit Banka i takoi yllittë vogël sarajevas Amila Shabiq e cila si yll ivërtetë muzikor e këndoi këngën "Çmenduri nëPyll".ProCredit vazhdimisht e lartëson dhe e pro-movon kulturën e kursimit dhe në pajtueshmërime këtë, këngëtares së re iu dhurua librezë kur-simi me 250 EURO.

ProCredit Banka Kosovë…ProCredit Banka e lëshoi në treg prodhimin mëtë ri teknologjik E-banking (operacione elektron-ike bankare). Ky prodhim është ndërtuar për tëgjithë individët dhe subjektet juridike të cilët kanëhapur llogari në ProCredit Bankë.Në fakt, ky prodhim u mundëson individëve dhesubjekteve juridike që të kenë qasje të thjeshtë,të lehte dhe të sigurt në çdo kohë dhe nga cilidoqoftë vend i botës në llogaritë e tyre bankare. Kyprodhim kursen kohë e gjithashtu edhe para.Ky sistem mundëson:

-kontrollim të llogaris bankare;-kontrollim të pagesave;-transferime kombëtare, ndërkombëtare

dhe ndërbankare.

…Vazhdo me ne…Me rastin e datëlindjes së Pestë të ProCreditBankës Bullgari në 5 qytete të vendit u organizuaekspozitë e veçantë për klientët e bankës.Ekspozita u quajt "Vazhdo me ne" dhe paraqistekompliment për kompanitë lokale dhe klientët tëcilët me sukses e zhvillojnë biznesin e tyre nëpartneritet me ProCredit Bankën.Banka për klientët e vetë siguroi stenda të ndër-tuara posaçërisht nëpërmjet të cilave ndërmarrjete vogla dhe të mesme i prezantonin prodhimetose shërbimet e veta.Ekspozitat u hapën për banorët e pesë qyteteve,ndërsa për zbavitjen e më të vegjëlve ishin tëangazhuar klounët, balonat dhe muzika.

…Gjëra të pazakonta për njerëz të zakon-shëm…Më 5 shkurt filloi fushata e re televizive eProCredit Bankës Bullgari, me të cilën bankavazhdoi të ndërtohet si institucione financiar i ori-entuar kah ndërmarrjet e vogla dhe të mesme.Fushata përfshin reklamat televizive, radio rekla-mat, reklamat në mediat e shtypura, ato të ambi-entit të jashtëm dhe në transportin e qytetit.

Motoja e fushatës është "Gjëra të pazakonshmepër njerëz të zakonshëm" dhe është realizuar nëpesë pjesë të veçuara televizive me kohëzgjatjeprej 45 sekonda. Pesë pjesët i paraqesin pesëkarakteristikat e bankës.

…dhe ne sinqerisht shpresojmë se fushata tele-vizive do të jetë mjaft e suksesshme.

17

Macedonia

Ua prezantojmë...

Gabi: Nuri, së pari do të doja të të pyes a është PCB vendi yti parë i punës dhe si more vesh për bankën?Nuriu: Menjëherë pas diplomimit isha aktiv në ndjekjen e tëgjitha konkurseve nga revistat dhe web faqet, duke kërkuarangazhim i cili do të më plotësonte dhe do të më mundësonteqë në punë ta investoj tërë diturinë dhe aftësinë time dhe njëko-hësisht do të më hapte një diapazon të gjerë të përvojave dhediturive të reja, e gjeta ProCredit Bankën. Për të morra veshnëpërmjet internetit, në kohën kur u gjet lokacioni për filialin nëStrugë dhe kërkoheshin kandidatë të cilët do t'ibashkëngjiteshin ekipit të ri aktiv të mbushur me elan. Tanimëdy vite jam pjesë e ekipit të PCB-së dhe mendoj se në tëvërtetë është nder që të jesh hallkë nga ai zinxhir i cili për çdoditë zgjerohet dhe rritet në treg. Si u bëre ti pjesë e këtij ekipi?Gabi: Unë punoj në bankë që nga vet fillimi, maj 2003. Nëbisedë me kolegët nga fakulteti mora vesh se hapet bankë e re.Që në bisedën e parë në ProCredit më u ofrua punë në recep-cion. Pas disa muajve pasi që kolegët u kthyen nga trajnimi nëBeograd iu bashkëngjita. Kështu filloi rrëfimi im në PCB.Si këshilltar për klientë, a e llogarit kontaktin e drejtpërdrejtë meta për ngacmim të përditshëm?Nuriu: Padyshim! Mendoj se rolin të cilin e kemi si këshilltarëpër klientë, nuk është që vetëm t'ua ofrojmë klientëve produk-tet dhe shërbimet tona, por edhe t'i edukojmë, si t'i shfrytëzo-jnë të njëjtat me efikasitet që t'i kënaqin nevojat e biznesit tëtyre. Ti si recepcioner ke kontakt të vazhdueshëm dhe të drejtpër-drejtë me klientët. Për ta ti je njeriu i parë të cilin e takojnë kurhyjnë në Bankë. Si është të jesh në vijën e parë?Gabi: Lehtë! Në fillim banka ofronte pak shërbime, ashtu siçrritej vëllimi i punës edhe numri i shërbimeve dhe i prodhimeverritej. Nevojat e klientëve janë të llojllojshme, megjithatë nukështë e vështirë që shpejtë të vërehen dhe të drejtohen nëvendin e vërtetë. Informatat të cilat i jap mundohem që çdoherëtë jenë kualitative dhe precize, shpejt të reagoj në çfarëdo qoftësituatë dhe të jem maksimalisht elastike, sepse sidoqoftë bëhetfjalë për klientë tanë.A mund të ndash ndonjë moment më interesant nga puna jotenë ProCredit?Nuriu: Nga vet fakti se secili klient është botë në vete, karak-ter i veçantë për nga mentaliteti, mënyra e të menduarit, nivelisocial dhe të ngjashme, situata interesante ka shumë shpesh,dhe është e vërtetë se pa ta puna jonë nuk do të ishte aqinteresante dhe e plotë. Kjo është ajo që na bën neve më tëndryshëm nga konkurrenca jonë. Ne mundohemi që ta "jeto-jmë" secilin moment me klientin, duke i dëgjuar kërkesat e tijdhe duke kërkuar në të njëjtën kohë zgjidhje për ta.Cilat janë ngacmimet e vendit tënd të punës?Gabi: Është e vërtetë që secili klient e ka rrëfimin e vet origji-nal. Më interesantë për mua janë ata që nuk janë vendas,

sepse atyre çdoherë duhet t'u kushtohet më tepër kohë, nëkuptim të atyre dallimeve ndërmjet bankave në shtetet e tyreamë dhe mënyrës së punës në PCB. Çdoherë duhet të ketë sëpaku një të punësuar i cili do ta përshëndet klientin i cili do tëhyjë në bankë, do ta orientojë sipas rregullave dhe do t'i falën-derohet me dashamirësi për besimin që na e ka dhënë. Ngaana tjetër kolegët me të cilët punoj janë shërbyes, profesional-istë dhe gjithashtu pas një kohe të caktuar miqësohemi. NëShkupi 1 ka shumë dinamizëm, vazhdimisht ka klientë të rinj,të punësuar të rinj, kështu që çdoherë është interesante dheçdoherë mundohem të jem në hap me ndryshimet.A do të doje të vish të punosh në Shkup, sepse tregu është mëi madh?Nuriu: :)))))) A do të doje ti të punosh në Strugë sepse treguështë më specifik!? Secili mes ka specifikat e tij, kështu qëmadhësia e tregut jo gjithherë është faktor i cili do të ishtengacmim, edhe pse për nevojat e bankës jam i gatshëm edhepër një gjë të tillë. Gabi: Hajde t'i ndërrojmë vendet! Një javë ti në Shkupi 1 simysafir, ndërsa javën tjetër unë tek ti në Strugë. Kur do tabashkojmë shkathtësinë tënde që të binden klientët se ajo qëne ua ofrojmë është zgjidhja më e mirë për ta dhe dashamirës-inë time, kthjelltësinë dhe buzëqeshjen e ngrohtë me siguri sedo të bëjmë kombinim të shkëlqyeshëm, apo?! Ku e shehveten disa vitet e ardhshme.....??Nuriu: Ardhmërinë askush nuk mund ta parashikojë, që do tëthotë se në të ardhmen e shoh veten si bankier i suksesshëmnë ProCredit Bankë, pa dallim të pozitës sime të ardhshme dhevendit të punës. Ndërsa ti?Gabi: Më shumë do të doja ajo të jetë ndihmë për kolegët erinj, në kuptim që t'i udhëzoj se si do të duhej të komunikojnësi duhet me kolegët dhe klientët. Zaten kjo ishte edhe njëra ngatemat e dy viteve të fundit në seminaret në të cilat ligjëroja.Sa të ngelet kohë e lirë për familjen dhe a ke ndonjë punë qejfi?Nuriu: Mendoj se çdo njeri i organizuar mirë, pavarësisht ngavendi i tij i punës, mund të gjej dhe të ndaj kohë për më të afër-mit, si edhe për aktivitete të cilat e plotësojnë dhe e çlodhin.Ushqimi im shpirtëror është muzika dhe për këtë është punaime e qejfit më e preferuar. I bie harmonikës dhe pianos,respektivisht sintisajzerit dhe njëherësh jam anëtar i një grupimuzikor strugan i përbërë nga njerëz të rinj, me të cilët nëkohën e lirë komunikoj nëpërmjet muzikës.Cila është jote e qejfit?Gabi: Shpesh pas mbarimit të detyrave të punës kohën e kalojme familjen. Gjuhët e huaja, udhëtimet dhe interneti më janëprovokim. Punë qejfi më janë dekorimet me gurë tëçmueshëm. Mendoj se pas ditës së ngarkuar të punës ështëmirë që njeriu të ketë diçka e cila do ta çlodhte dhe do talargonte nga obligimet.

Numri III

Gabriela Jovanova -Recepcioner në filialinShkupi 1

Nuri Hajdari -Mbikëqyrës

këshilltar për klientë

në filialin e Strugës

18

Macedonia

Mysafiri Unë

Aleksandar Rashkoviq ështëartist i diplomuar figurativ,magjistër i artit të zbatuar. Pasidiplomoi në akademinë emodës në Sofje në vitin 2002filloi të punojë si qepës kos-tumesh në teatrin eKumanovës dhe në teatrotnëpër Maqedoni si punëtor mehonorar. Në ndërkohë, përvo-jën e vet në modë e arrin edhesi modelist në kompaninë etekstilit Bibrok në Kumanovë.Para dy viteve vendosi të fillojëbiznesin e vet si kreator imodës. Në fillim punoi nëkushte shtëpiake, e më vonëhapi atelienë e tij të modës.Rrëfimi i tij i suksesshëm i biz-nesit dhe i karrierës ndiqet dhepërkrahet nga ProCredit Banka.

Kush është AleksandarRashkoviq profesionalisht?

Unë jam para së gjithash artist figu-rativ - qepës kostumesh. Ky ështëprofesion i cili para së gjithash ështëpjesë e artit figurativ i cili shprehetnëpërmjet skenës - në teatër, operë,në televizion dhe në veprimtari tjera,të cilat zhvillohen në skenë. Qepësii kostumeve është i angazhuar, nëmarrëveshje me regjisorin e ekipit icili e përgatit veprën, të përgatitzgjidhje ideore për dukjen eaktorëve të cilët marrin pjesë. Autorii kostumeve i bën kostumet, të cilatjanë pjesë e rëndësishme e pamjesvizuale të secilës shfaqje ose vepër.Nga ana tjetër Stilist i Modës ështëprofesion pak më tepër komercial.Një stilist i modës mund të përcakto-het për modë të lartë, modëkremtesh, komerciale apo modësportive. Secila i ka specifikat eveta, rëndësinë dhe vështirësitë.

Si i kombinon të dyja profesionetdhe pse vendose të themeloshbiznesin tënd?

Gati dhjetë vite punoj si stilist kos-tumesh. Unë jam njëri nga më tërinjtë në profesion, dhe secilin per-son i ri, në cilindo qoftë profesion, eka të vështirë të luftojë për vendinpërkatës në treg. Pas vetes kampesëdhjetë shfaqje ose projekte,numër të cilin edhe stilistët shumëmë të rritur nga unë ende nuk ekanë arritur. Shumë kam luftuar dheende luftoj që ta dëshmoj veten, porpër fat të keq kultura e të jetuaritnuk lejon të ekzistoj normalisht ngaprofesioni i stilistit. Për këto arsyedhe për shkak të raporteve të këqi-ja profesionale në teatrot vendosatë punoj si stilist i modës. Mendoj sekëtu kam ekzistencë më të qën-drueshme dhe prestigj tek klientët.

Mars 2007

19

Macedonia

Aleksandar Rashkoviq - "Aleksandar PREFO Rashkoviq" SHPKNJP

Si dukeshin fillimet e biznesit?

Në fillim punoja në shtëpi, porashtu siç rritej vëllimi i punës ushfaq nevoja që të ndryshohetdiçka që të përparoj në biznes.Prandaj vendosa që të hap studiomode dhe të punësoj njerëz të cilëtdo të më ndihmojnë t'i përgjigjemvëllimit të shtuar të punës, dhenumrit gjithnjë e më të madh tëklientëve. Që në fillim kisha kontaktme ProCredit Bankën, ku hapallogari. Më vonë kur m'u krijuanevoja për mjete financiare për tahapur atelienë, banka menjëherë

më doli në ndihmë më përkrahjekredie. ProKredit banka mëmundësoi shumë kushte të volit-shme, ndërsa paratë i fitova shpe-jtë dhe pa procedura të ndër-likuara.

Cilat janë përvojat tuaja ngabashkëpunimi i deritanishëm,me ProCredit Bankën dhe për-shtypjet nga kualiteti i shër-bimeve të cilat i fitoni?

Unë në ProCredit hasa në mirëkup-tim të madh nga ana e të punë-suarve. Nuk e di a ka të bëjë kjo memoshën time e cila është e afërt memoshën e personelit në bankë oseky është parimi i punës nëProCredit, por unë në bankë hyj sinë shpi. Nuk kam asnjë "frikë" siçkur hyhet në bankat tjera - si do tëmë pranojnë, a do të ketë tollovinëpër sportelet, nëse më duhetkredi atëherë kam frikë të përgjig-jem përse më duhen paratë dhe tëngjashme.Në ProCredit e ndjej të kundërtën ekësaj. Kur hyj në bankë ndjehemse hyj tek të njohurit e mi, shokë tëcilët janë çdoherë këtu që të mëndihmojnë. Atmosfera në bankëështë tjetërsoj. Nuk ka sportele,çdo gjë është e hapur, e pashmedhe duket shumë këndshëm.Krijohet ndjenja e afrisë dhe e sin-qeriteti me personelin. Shërbimiështë shumë i shpejtë dhe çdoherëefikas. Interesimi im mbi shërbimetbankare është shumë më tepër ilidhur për kualitetin e shërbimevesesa nga lartësia e kamatave, poqe se është fjala për kredi. Nësemua paratë më janë të nevojshmenë moment, unë shumë më tepërkujdesem për shpejtësinë e shër-bimit, sesa në dallimin e kamatave.Dallimi është i parëndësishëm nëkrahasim me anashkalimin e pro-

cedurës tepër të gjatë shteruesedhe burokratike.

A planifikoni zhvillim të mëtut-jeshëm të biznesit dhe a e lidhniatë sërish me përkrahjen ebankës?

Gjithsesi. Deri tani kam arritur suk-ses dhe jam i kënaqur nga e arritu-ra. Me rëndësi parësore tek muaështë që të ndërtoj stil të dal-lueshëm, imazh dhe shërbim tëmirë tek klientët. Jam i kënaqur qëderi tani kam arritur biznes të vogëlpor të qëndrueshëm, i cili tani përmua paraqet kënaqësi të madheprofesionale, e njëkohësisht mëmundëson të kujdesem për famil-jen time dhe për të punësuarit e mi.Dëshira ime është që të kem punë-tori më të madhe me asortiment tëzgjeruar të prodhimeve. Studiojaime e modës momentalisht funk-sionon me parimin porosive ndërsaprodhime të gatshme kam shumëpak. Prandaj ideja ime e ardhshmeështë që të përgatitem që të mundtë nxjerr në treg më shumë prod-hime të gatshme dhe në treg më tëmadh jashtë qytetit - në Shkup,Manastir, Veles, Ohër...Prandaj më duhet punëtori më emadhe, më shumë të punësuar, mëshumë angazhim. Unë që në fil-limet e mia në biznes fillova mepërkrahjen e ProCredit Bankës dheplanifikoj ta mbaj bashkëpuniminnë vazhdimësi. Në këtë drejtim edhe të gjitha plan-et e mia të ardhshme i lidhi meProCredit Bankën. Tanimë informo-hem me mundësitë që banka të mëpërkrahë në idenë time për zgjerimtë biznesit.

Numri III

20

Macedonia

Mars 2007

Para disa ditëve pranova postëelektronike me përmbajtje interesante:"Ekipi nga filiali në Veles gjatë javës sëkaluar organizoi orë për nxënësit eshkollës ekonomike... 19 klasa e vizitu-an bankën tonë..." I them vetes, po,pikërisht institucion të këtillë dëshironimtë ndërtojmë.

... një bankë e vogël erdhi nëhapësirat tona para thuajse rreth katërviteve. U prit me dyshim të madh dhemosbesim. Nuk i parashihej ardhmëri endritshme. Bankat tona "të mëdha dheserioze" nuk e ndjenë si konkurrencëdhe provokim.

Por i befasuam. Banka ishteshumë afër pranë klientëve të vetë. Ajojetonte me ta, e dëgjonte zërin e tyre, ikëshillonte dhe ua përkrahte idetë përzhvillim. Dhe rritej bashkë me klientët etyre, në fillim të vegjël, dhe ngjiteshinrrugës së lartësimit. Ndërsa ajo rrugënuk ishte e lehtë, por për ne nuk ishteaq e rëndë sepse lëviznim bashkë,mbështeteshim tek njëri tjetri...

Kështu duke u rritur, shpesh ngarrethi shiheshim si Bankë për mikrofi-nancim, e në fakt, kjo është vetëm njëpjesë e punës sonë. Qëllimin e kishimqë t'u tregojmë se nuk jemi vetëmmikrofiancues, që në kohët e funditështë bërë shumë moderne të jesh, porbankë e hapur për të gjithë bashkëqyte-tarët, bankë e hapur për çdobashkëpunim dhe përkrahje të klientëvetë vetë në më shumë sfera të punës dhetë jetës. Bankë me vizion të qartë dhemision afatgjatë në këto hapësira.

Zhvillohen promovime dheedukime në tregjet e qytetit, ata janëpjesë e rëndësishme e klientëve tanë.Promovojmë klientin e javës në secilinfilial, normalisht që ta prezantojmëbashkëpunëtorin tonë të mirë para tëgjithë klientëve tanë dhe dashamirët tëcilët hyjnë në bankë. Dhe qëllimin ekemi jo vetëm që t'i japim kredi dhe t'i

ofrojmë shërbime nga qarkullimi i page-save, por edhe t'i ndihmojmë që tazgjerojë rrethin e veprimit të punës sëvet.

Shpesh dimë që të lyejmë edhegardhin e ndonjë shkolle. Po, e ndjejmëpërgjegjësinë të krijojmë diçka, e cila dot'u mundësonte tjerëve të jetojnë nëmjedis më të mirë. Dhe të mbjellimndonjë fidan dhe të meremetojmë ndon-jë vend ku luajnë fëmijët, sërish me qël-limin e njëjtë që të gjithë të ndjehemi mëmirë dhe mjedisi më i shëndetshëm dhemë i pastër të jetë përditshmëria jonë.Në këtë drejtim, e pa anashkaluar ështëpërkrahja jonë ndaj ngjarjeve kulturoredhe sportive, të cilat janë pjesë e rëndë-sishme e aktiviteteve tona të dobishmesociale.

Edhe edukimet janë pjesë epërgjegjësisë të cilën e ndërmorëm.Duke filluar nga çerdhet fëmijërore, kunëpërmjet lojës dhe zbavitjes e prezan-tojmë rolin e bankës, nëpërmjetnxënësve dhe studentëve, të cilëve umundësojmë edhe praktikisht tëinkuadrohen në punën e bankës, e deritek pensionistët, me të cilët shpeshpimë kafe dhe çaj dhe i diskutojmëmundësitë për bashkëpunim dhe prod-himet e përshtatura për nevojat e secilitnjeri të rëndomtë.

Thënë shkurt, jemi gjithkund,bile edhe atje ku askush tjetër nuk kamenduar se është mirë të ketë bankë,punojmë me të gjithë, e veçanërisht mënjerëzit e rëndomtë. Po e saktë, këtojemi ne, bankë e afërt me të gjithë,bankë për të gjithë.

Tani, pas këtyre viteve puna nësektorin bankar, e njëkohësisht edhe nësferën sociale, me kënaqësi mund tëthemi se klientët tanë, miq dhe fqinjëaktivitetet tona i kuptuan në kuptimin evërtetë, na pranuan si bankën e tyrenga fqinjësia, si bankë e cila punon përta.

Tema jonë

PROKREDIT - BANKA JONË NGA FQINJËSIA

21

Macedonia

Trajnime dhe seminare

Numri III

Gjatë dhjetorit mbajtëm seminarhyrës për analistët e porsapunë-suar të kredive. Shtatëmbëdhjetëkolegët e rinj gjatë këtyre trejavëve kishin mundësi që më hol-lësisht të njoftohen me punën etë gjitha sektorëve në bankë,ndërsa theks i veçantë iu vendosprocesit kreditues dhe të gjithaaspekteve dhe detajeve, të nevo-jshme për kreditim kualtiativ dheprofesional.

Seminar hyrës u mbajtedhe për kolegët e rinj nëDrejtorinë Qendrore, me ç'rast unjoftuan më hollësisht me profiline Bankës, vlerat tona të për-bashkëta dhe Kodin e sjelljes.

Me futjen në përdorim tëprodhimit të ri nga fusha shër-bimeve të vogla bankare, VISARevolving Card, u imponuanevoja e një seminari njëditor përkëtë temë për të gjithë këshill-tarët për klientë. Të shpërndarënë disa grupe më të vogla, këtakolegë tanë kishin mundësi qënga Sektori për shërbime tëvogla bankare dhe nga Sektoripër ATM të dëgjojnë më hollë-sisht për prodhimin e ri dhe përimplementimin e tij në punën eBankës dhe të fitojnë përgjigje nëtë gjitha pyetjet e tyre dhedilemat të lidhura me këtë prod-him.

Për këshilltarët për klien-të në fund të dhjetorit dhe fillim tëjanarit u mbajtën edhe seminarenjëditore të kushtuara punës meklientë që nuk janë vendas, metheks të veçantë në rregullat ligjore. Ndërsa gjatëjanarit këshilltarët për klientë, përgjegjës për punëdokumentuese, morën pjesë në seminarin njëditor përndryshime në procedurën e punës dokumentuese.

Sektori për mjete dhe likuiditet organizoi semi-nar njëditor më temë "Operacionet e arkave dhekasafortave". Të gjithë arkëtarët e ProCredit Bankës,të ndarë në dy grupe, morën pjesë në seminarin i cili u

mbajt në hapësirat e BiznesQendrës së PCB. Hollësisht uprezantua puna e tërësishme earkave dhe të gjitha rregullatligjore të cilat kanë të bëjnë meto dhe këmbeheshin përvoja tëlidhura me aktivitetet ditore tëarkave. Gjithashtu u diskutuanedhe rregulloret e BPRM të lid-hura me punë e këtij sektori.

Për një pjesë të udhëheqësve tëfilialeve organizuam seminardyjavor për shumë fusha tëpunës bankare, por edhe ngafusha e menaxhimit të ekipevedhe organizimit të filialeve.Nëpërmjet prezantimeve dhelojërave bashkëvepruese, këtyreudhëheqësve tanë të rinj u zbu-luam mënyra dhe metoda tëreja, interesante dhe tëdobishme për punën e tyre tëpërditshme.

Analistët e kredive të ndërmar-rjeve të vogla dhe të mesme dhePërgjegjësit për bashkëpunimrajonal me klientët e përbashkët,tre ditë u shoqëruan dhe këm-benin përvoja në Pelister,Molikë. Në natyrën e mrekul-lueshme dhe atmosferë të çlod-hur, kolegët tanë të cilët takohendhe punojnë klientët më të mëd-henj, diskutuan situata, qasjedhe mjete për përmirësimin ekualitetit të punës së tyre, dherritje të klientëve në bankë.

Në fillim të shkurtit në Shkup umbajt seminar njëjavor për Përgjegjësit përbashkëpunim regjional me klientët e përbashkët nga tëgjitha filialet e ProCredit Bankës në Maqedoni. Qëllimiishte që t'u afrohet procesi dhe teknologjia e kreditimitdhe të gjitha operacionet e lidhura me këtë aktivitettonin. Një ditë iu kushtua këmbimit të përvojave dhe uhap diskutim për përmirësimin e kualitetit të shërbimitdhe kujdesit për klientët.

22

Macedonia

Për ne shkruan...

Mars 2007

23

Macedonia

Fushatat tona

Numri III

Macedonia

Mirë se erdhët në ekip!