Prapered by: Hassan Huseinyar

میبسم هللا الرحمن الرح

ورکشاپ یموادآموزش

"صلح یبرا یدادخواه"

و گرد آوری: حسن حسینیارتهیه

2

فهرست 3 ............................................................................................................... مقدمه

4 .................................................................................................... ستیچ منازعه

4 .................................................................................. میینمایم درک یچ را منازعه 5 ............................................................................................. نظر اختالف دانستن 6 ..................................................................................................... منازعه اسباب 6 ............................................................................................... منافع یرو منازعه

6 ..................................................................................... منافع یرو منازعه حل راه

6 .......................................................................................... ها موقف یرو منازعه 6 ..........................................................................................ها ارزش یرو منازعه 7 ..................................................................................................... منازعه اسباب

7 ........................................................................... ومنازعه نظر اختالف مشخصات

8 .......................................................................................... منازعه حل یها هیعمل 8 ....................................................................................................... زور ای فشار

8 .............................................................................................................. مفاهمه 9 ..................................................................................................... مفاهمه تیاهم

9 ..................................................................................................... مفاهمه اصول

9 .................................................................. مفاهمه طرخا به شدن روبرو درست طرز 01 ..................................................................................................... مفاهمه اقسام

00 ............................................................................................................ مذاکره 01 ........................................................................................................... تیحکم

01 .......................................................................................................... مصالحه

01 ........................................................................................................... قضاوت 01 ...................................................................................................... یگریانجیم

01 ............................................................................... یرو ایرو یگریانجیم مراحل

04 ........................................................................................................... خشونت

04 .................................................................................................... خشونت ابعاد 06 ..................................................................................................... ستیچ صلح

07 ................................................................................................... صلح عناصر 08 ....................................................................................................... صلح انواع

08 ................................................................................ نشد زیآم صلح ی ها مهارت 09 ................................................................................... شدن زیآم صلح یها روش

09 .................................................................................................... صلح مفكوره 11 ........................................................................................... ستیچ یپرور صلح 11 ........................................................................................... یپرور صلح اصول 10 ........................................................................................... یدادخواه/یادووکس 10 ................................................................................................. یدادخواه هدف

11 ................................................................................................. یدادخواه انواع 13 ......................................................................................... دادخواه کی یستگیشا

13 ................................................................................................. دادخواه مهارت 13 ................................................................................... دادخواه کی یکار استعداد 13 ............................................................................ افغانستان در یادووکس یچالشها

3

مقدمه زیرا: ه در نوشته آسان و دلنشین می نماید؛ آسان نیست،صلح و ایجاد فرهنگ صلح آنچنان ک یبرا یدادخواه

ضرورت به زمان دارد -0

یبرا یتا همه بتوانند در آن سهم گیرند که همین سهم گیری مردم در راستای دادخواه مشارکت عموم را می طلبد -1

متخصصین را تشویق به صلح از اهداف مهم رهنمایی آموزشی حاضر است تا بدین وسیله مردم و مخصوصا نهادها و

د. نطرح ریزی، تفکر و مدیریت بحران و منازعه کند و در نتیجه فعالیت های صلح محور را انکشاف ده

و صلحخشونت، مفاهمه، مذاکره، میانجیگری، ،منازعهچون ین رهنمایی آموزشی خواننده را با مفاهیم اساسیا

د بتواند به صورت اصولی و عمیق مفاهیم فوق را دریابد و در نتیجه آشنا خواهد كرد تا از این دریچه هر فر یدادخواه

ش را در رویارویی با مشکالت زندگی باال ببرد تا بتواند منازعه ماحول خود را با فرهنگ صلح حل و یخو یتوانائ

فصل کند.

ح، توزیع منابع واتخاذ سایر سازان هنگام ساختن قوانین و لوای یباالی پالیسمی تواند است که یادووکسی یک استراتیژ

مردم فقیر تاثیرگذار است، نفوذ وارد کنند. یتصامیم که باالی زنده گ

ضرورت است که درسطح بنا .شما درسطح جامعه وفامیل کارمی کنید و تالش میورزید که به تاثیر کارخود بیفزایید

حه کار تان تاثیرات مستقیم دارد، نیز تحت نفوذ پالیسی ها هم کارنمایید تا استراتیژی ها وپالیسی های را که درسا

قراردهید.

هدف ادووکسی این است که پالیسی های خاص وضع، پالیسی های نامساعد تصحیح وپالیسی های موجود به شکل

درست تطبیق شود.

. مثال ما میتوانیم کاربرد استراتیژی های مختلف ادووکسی باعث میگردد که باالی تصامیم پالیسی سازان نفوذ وارد کنیم

که مستقیما با پالیسی سازان )دولتمردان کلیدی( راجع به مشکل بحث نماییم ویا هم پیام های خویشرا ازطریق رسانه ها

به گوش آنها برسانیم ویا اینکه جامعه )مردم (، نهادهای جامعه مدنی را ظرفیت سازی نماییم تا آنها خود شان

رشده خود شان میتوانند درصورت داشتن ظرفیت الزم ادووکسی نمایند، درغیرآن، میتوانند ادووکسی کنند. جوامع متاث

با یک فعال )حامی( بیرونی در ادووکسی اشتراک ورزند ویاهم به دیگران اجازه دهند تا برای شان ادووکسی نمایند، که

این همه متعلق به ظرفیت جوامع مربوطه ومحیط ادووکسی است.

که به سطح فامیل ها اتخاذ میگردد، تصامیم دیگری نیز درسطح ساختارهای رهبری جامعه، حکومت ای درکنار تصامیم

ملی، نهادهای بین المللی ودیگر موسسات بزرگ گرفته میشود که تاثیرمستقیم باالی وضعیت جامعه دارد.

تا ذهنیت ها وعملکردهای شان به شان میتواند با آنها کمک نماید یکارکردن به سطح فامیل ها وبلند بردن سطح آگاه

تصامیمی راکه ذریعه پالیسی سازان گرفته شده وباالی زنده گی یتغییر کند، ولی اگربخواهیم که تاثیر منف یشکل انفراد

ن یوما به عنوان فعال خواهد بود. یمردم فقیرتاثیرمستقیم دارد، کاهش بدهیم، ادووکسی یگانه راه کاهش این تاثیرات منف

مردم یموثر انجام داده و سطح آگاه یها وهین را با استفاده از شیت سنگین مسوولیم تا ایدانیفه خود میوظ یمدنجامعه

مسالمت یك دادخواهیز یاستفاده از پروسه صلح آم م تا با یباال ببر دررابطه به منازعه ، خشونت واضرارآن جامعه را

در سطح تغییرله آن باعث یبوسم تا ین اجتماع بوجود آوریر سطوح پائدمثبت را یر كلییك تغی زرا به راه انداخته ویمآ

.م یجامعه گرد یرهبر

4

؟منازعه چیستکلمه یشه اصلیم آن قبل از همه مهم است که ریبه مفاه یم گوناگون و مختلف دارد. به منظور دست رسیمنازعه مفاه

م یبدان یمنازعه رابطور کل

دارد؟ یمعن یدا کرد؟ منازعه چیپ ینازعه دست رسم یتوان به معنیچطور م

ن اسالم منازعه را منع نموده ید .ندی، كش را گو بوده كه از نزع گرفته شده و در لغت نزع یمنازعه كلمه عرب

اصلحواذات بینكم وومسلمانان را به صلح ومصالحه میان شان دعوت مینماید چنانچه میفرماید :

یان تان ترجمه: واصالح بیاورید م

وهمچنان میفرماید : واصبرواوصابرواورابطوا

ترجمه : صبر كنید ودعوت به صبر نمایید وتأمین روابط كنید.

)ص( است كه : یوحدیث نبو

پیوند ده با كسیكه با تو قطع رابطه كرده .

تو ظلم كرده . ی را كه باالیعفو كن كس

احسان كن به كسیكه به تو ضرر رسانیده .

اده میتوان گفت منازعه پروسه است که در آن دو یا چند طرف اهداف مختلف را طوری دنبال می نمایند به طور س

که روش رسیدن به آنرا به ذوق خود میخواهند / می بینند ویا احتماال تصور مختلف ) غیرقابل قبول ( از روشهای

همدیگردارند.

خشونت میتواند که یکی از دستاورد های منازعه ) البته یکی از بدترین منازعه و خشونت باهم یکی نیست ، بلکه

آن ( باشد، این اصل میتواند زمینه مؤثر استفاده از انرژی ناشی ازمنازعات را بشکل علمی و عملی جهت

آوردن تغییر مثبت ) ذهنی و عملکردی ( مهیا نماید.

یمیمنازعه را چی درک مینما

این کلمه :منازعه یک کلمه چند بعدی ودارای محتوای مختلف ، برای مردم مختلف ومعانی مختلف میدهد مثال -*

میتواند به حیث: یک بحث یا مسابقه، اختالف، مباحثه، مناقشه، قالمقال، مبارزه،جنگ و مقابله، یک حالت ناآرامی، بی

ا میتوان برای تشخیص حاالت در محتوای اجتماع مختلف از مراحل نظمی و بحرانی بکار برده شود. تمام این معانی ر

روانی و احساساتی درونی فرد گرفته تا روابط میان افراد و گروه های مختلف اجتماع ) مثل فامیل، شهر، مملکت،

عنعنه و تمدن ها ( بکار برد.

م منازعه را به مفهوم ضد همکاری، نظم، منازعه برداشت منفی را ارائه میکند. اکثرا ما متمایل هستی ی کلمه -*

همآهنگی، و حتی صلح فکر کنیم. منازعه در مکالمات روزانه مترادف به خشونت تلقی میشود. پس جای حیرت نیست

مخرب، غیر مطلوب و الیق جلوگیری میپندارند. ی که مردم منازعه را یک پدیده

و تفهیم درست موجود نبوده و تصورات خام، مفکوره های منازعه زمانی در یک گروه رخ میدهد که افهام -*

متضاد، تبعیض و بی عدالتی صورت بگیرد. منازعه میتواند از اثر خواص فطری، انسانی و بقای ضربات قبلی بوجود

یک فرد میتواند در منازعه بیرونی اش اثر بگذارد. ی حل ناشده ی بیاید. خشونت های شخصی

خورد است. منازعه دربر دارنده تصادم و زد و یباشد و به معنین میمتشکل از دو کلمه الت یسیمنازعه در زبان انگل

شود، ین نقطه نظر بعضا منازعه با خشونت اشتباه میاز ا .دارد یست که باخشونت بستگیو ناگوار یطرات منفخ

ن حالت ممکن یدهد. درایگران را میحقوق دبه یتخط یرد و معنیگیگر دارد و با تشدد ارتباط مید یاما خشونت معن

د ، یک کشور تجاوز به عمل آیا یه ویا امکان دارد به خانه ، قریرد و یک فرد مورد تجاوز قرار گیت یثیاست ح

جاد گردد.یکار موانع ا یو آزاد یرا یان ، آزادیب یار احتمال دارد که در راه آزادیبطور مثال : بس

5

ن مثال نشان داد : منازعه شبه برخورد دو کف دست یبا ا یتوان به ساده گیزعه و خشونت رامان مفهوم منایتفاوت م

نست که یک جانبه بوده و مانند ایا منحرف نشود ، اما خشونت یجا یر خود بیک از دست ها ازمسیچ یکه هیاست، طور

د یجا نمایش بیگر ضربه وارد کند و آنرا از جایر فعال دیک دست فعال باشد وبه دست غی

مثال چند تعریف را ذکر مینمایم به منازعه تعاریف متفاوت داده اند که به گونه یاز نظر اصطالح

ند.ین جوانب باهم وابسته را گویمنازعه عبارت از تصادم منافع ب -

باشد. ین میان طرفیمنازعه تبارز مخالفت ها وتضاد ها م -

است. ك اختالف آشكاریی یجه عملیمنازعه نت -

باشد كه ید متفاوت میدهد و عبارت از برخورد دو نظریا دو طرز د یل میهر فرد را تشك یزندگ یاختالف نظر جز

رد. یگ یاهداف، عملكرد وتصورات مختلف را دربر م

اختالف کنند یمواضع خود پا فشار ین رویق مفاهمه و گفتگو حل نشود و طرفیک اختالف ازطریکه یهنگام

شرفته منازعه یتوان گفت که خشونت مرحله پیخشونت مبدل شود پس مت به یمنازعه و در نها ممکن است به نظر

است .

ن یاست ا شده باشد و ممکن یا اهداف ناشیق ،ارزش ها و یاجات ،عالی،احت یازمندیست از نا ممکن اختالف نظر

و یعیک مساله طبین مفهوم اختالف نظر ینشود، دراا یا گروپ ظاهر شود یدر رفتار وسلوک شخص اختالف

اختالف نظر د ر یشود. سمت دهیمحسوب م یزنده گ یروین یقت نوعیرسد و در حقیر به نظر میاجتناب نا پذ

ف یان و تعریدارد که ما اختالف نظر ر ا چگونه درک ،ب ین نکته بستگیباشد به ا ر انسان در آن یر درست که خیسم

ناسالم یم و با برداشت هایت کنیر درست هدایم توانست آن را در مسیما خواه ،درصورت برداشت مثبت. میکنیم

وباعث بروز منازعه گردد. ت شودیآن تقو یبیتخر یجنبه ها ممکن است

دانستن اختالف نظر

م ؟ید اختالف نظر را بدانیچرا با

ر علوم ین مهارتها مانند سایم. ایست که ما هر کدام با آن تولد شده باشین یر اختالف نظر ذاتییتغ یمهارت ها

آنها جستجو گردد. یعمل ینه هایو بعدا زم شود د آموختهیر علوم وهنرها بایاند و مانند سا یوهنرها کسب

شود؟ اختالف یده میروز دیبا د یتفاوت یر است . امروز چییخود تغ، رییما در مورد آوردن تغ یموضوع اساس

م ، با اختالف نظر یر مستقیا غیم و ی، مستق یباشد ، بنا هر کدام ما به نحویر میینفک در هر پروسه تغینظر جز ال

ر است . ییهر لحظه در تغ یرا زنده گیم ، زیسرو کاردار

اختالف نظر یکارکرد مثبت ومنف

درك یباشد. برا یز میکارکرد مثبت ن یت دارایاما در واقعاست یشه منفینظر هم شود كه اختالف یبا آنكه فكر م

م به توضیحات ذكر شده:یپرداز ین مطلب میشتر ایوفهم ب

. جهت مثبت اختالف نظر 0

ز را موجب شود زیرا تبار یو فرد ی، اجتماع یاسیرات سییجه تغیان شود که در نتیتواند به شکل ساده بیاختالف نظر م

نظر یک امر طبیعی بوده وابراز مخالفت ویا انتقاد سالم همیشه باعث پیشرفت وترقی بوده ودر نتیجه میتوان گفت که

اگر اختالف نظر به جهت مثبت سوق داده شود باعث سازنده گی میشود.

جهت منفی اختالف نظر : -1

مختلف سرکوب شود ، ظاهرا ممکن است یوه هاینه و فرصت تبارز داده نشود و باشیاختالف نظر زم یچنانچه برا

یم ین صورت اختالف نظر در خفا باقیدرا یوجود ندارد ول یشیگر تشویتصور شود که همه اختالفات حل شده و د

را پنهان کردن ممکن یست ،زیراه حل ن اختالف نظر ماند . تجربه نشان داده است که سرپوش گذاشتن و پنهان نمودن

6

وقتی اختالف د. ینده بشکل منازعه ظهور نمایار امکان دارد که در آید اما بسوق افتادن بروز آن شیبه تعو است سبب

نظر به منازعه انجامید سبب ایجاد یک سلسله زیان های حیاتی وبی نظمی ها میشود .

منازعه اسباب نافعم یمنازعه رو

وقفم یمنازعه رو

ارزش ها یمنازعه رو

منافع یمنازعه رون یمنافع ) اموال ( است , ا یشود . منازعه رویار به کثرت واقع مین مردم بسیک نوع از منازعات است که بی

ا به خطر مواجه باشد.یده و ین خساره دیاز طرف یکیدهد که منافع یرخ م یمنازعه زمان

ن احمد و محمود است , احمد از نزد یکه ب یک روز نظر به روابط دوستیمثال :احمد دوست محمود است و

ون یزیرد , اما متاسفانه که نظر به علل و عوامل مختلف تلویگیچند روز به امانت م یون اش را برایزیمحمود تلو

م کند دو باره ینکه آنرا ترمیون محمود را بدون ایزیبعد تلو یشود و احمد روز یمحمود در خانه احمد خراب م

زند و یاحمد زنگ م یرا روشن کند خراب است. برا ونیزیخواهد تلویکه محمود میاورد . شب زمانیمحمود مبخانه

شود یم آن نمینشان داده حاضر به ترم یخبر یون محمود بیزیکند اما محمود از خراب شدن تلویموضوع را طرح م

ونش یزیدهد که اگر تلویاحمد اخطار م یحمود برارخ داده و م ین شان پرخاش لفظیباز طریق تلفن که بالخره در

ن برود یا از بیم نظر به قصه فوق هر گاه منافع به خطر مواجه شود و ینیم نکند باز از خود گله کند . پس ببیرا ترم

ار دوستانه باشد.یدهد اگر چه روابط بسیمنازعه رخ م

منافع یراه حل منازعه روم که آنرا یم کوشش کنیریگینکه ما هر آنچه را که به امانت میت عموم دو راه حل دارد. اول ان نوع منازعه به صوریا

م یم کنیتسل یم و امانت را به صورت اصلیم به وعده وفا کنیانا نتوانستیم. و اگر احیم صاحبش کنیبدون کم و کاست تسل

م.یده آنرا جبران کنیابل رسکه به طرف مقای د خساره را قبول نموده و ضرریپس خود ما با

موقف ها یمنازعه روت خود یک شخص از موقف و صالحیکه یباشد. هر زمانیموقف ها م یگر از انواع منازعات منازعه روید یکی

دهد.یاستفاده غلط کند منازعه رخ م

ر صفا ین شعبه اجیدل در اعبماما کند و یفه اجرا میک شعبه وظیر یاز وزارت ها بصفت مد یکیم در یمثال : کر

ر ین عمل غیکند. )ا یز میخانه خود را ن یما عبدل کار هاما یم خان با استفاده از موقف خود باالیکر یکار است . ول

ن یهم یصفا کار یر صاحب , مرا دولت معاش براید که مدیگو یم خان میکر یماما عبدل برا یاست( روز یقانون

کند که یفه مید به اخراج از وظیما عبدل قهر و تهدما یم خان باالیخانه شما که کر یمزدور یدهد نه برا یدفتر م

م که استفاده غلط از موقف باعث یدیرود. در قصه باال دیس میش رئیما عبدل پن شان پرخاش صورت گرفته و مایب

نبوده یت تنها در ادارات دولتیموقف و صالح د گفت که استفاده غلط ازیمنازعه شده و عواقب خطرناک دارد البته با

وندد.یات و همه جا بپیه جات , در والیت موقف در خانه ها , قریبلکه امکان دارد استفاده غلط از صالح

که در یا در صورتیکنند از طرف مقامات متوجه عمل شان شوند . ثانیاستفاده م یکه از موقف خود سوید آن کسانیبا

هر دو یبرا ین منازعه از هم دور باشند. ثالثا گذشت و رواداریرد تا طرفیصورت بگ یلیک تبدید یادارات باشد با

ه شود.یطرف توص

ارزش ها یمنازعه رواین منازعه نظر به هر دو نوع منازعه که قبال ذکر شد بسیار خطرناک و شدید میباشد . زیرا زمانیکه ارزش

ت میشود بنا خیلی زود ینیست بلکه مربوط به یک قوم , قبیله , سمت , ملتحقیر شد ارزش تنها مربوط به شخص

شدت کسب می کند . باید همیشه متوجه باشیم تا ارزش های مردم را احترام کنیم و یک راه حل را که آن عبارت از

چون ،نآ. در غیر شیمدر نظر داشته با معذرت خواستن از جانب متجاوز و پذیرفتن معذرت از جانب متضرر میباشد

جنبه معنوی دارد حل کردن چنین منازعات وقت زیاد را کار است .

7

ک نفر به ی یت و ارزش هایشود که شخصیگر از انواع منازعه است و زمان واقع مید یکیارزش ها یمنازعه رو

ت یت , سمت , ذهنیان, ملن, مذهب, خون, زبیت, دیم شخصیتوانیما م .ن شودیر وتوهیا هم تحقیخطر مواجه شود و

ن ارزش ها به خطر مواجه شود یاز ا یکیکه یم هر زمانیف کنیک انسان تعری یره را جز ارزش هایعنعنات و غ

.دهدیرد منازعه رخ میصورت بگ یاحترام یه آن بیوعل

ش یکه دوستانس براک راینیک کلیخود آمده چون سواد ندارد آدرس یتداو یاب به کابل برایمثال : گل محمد از فار

نورگل که با سواد است در راه تصادفا با گل محمد رو برو .کندیکاغذ نوشته کرده است جستجو م یاب رویدر فار

ش ید نور گل دفعتا براین آدرس را نشان بدهیم همید که برایگویدهد و مینور گل م یشود و گل محمد کاغذ را برایم

ار قهر شده یگل محمد بس یهست یکه کله خال یک است راستینیر همان کلیتعمن یت همیش روین بیبب ید کور هستیگویم

ودر دسترخوان انسانها نان نخورده یستیچ انسان نید که هیگویش میرد و برایگیو کاغذ خود را به شدت از نور گل م

توسط مردم آن دو از شود که یف میدهد و منجر به زد و خورد خفیم ین الفاظ مناقشه رویو با رد و بدل کردن هم یا

نکه یت و قوم ( اول ایگل محمد تجاوز کرد ) شخص یم که نورگل به دو نکته ارزشیدیشوند . در قصه فوق دیهم جدا م

نکه او را کله خام یر کرد و دوم ایت او را تحقینا بود بنا شخصیدو چشم ب یکه او دارایاو را کور خواند در حال

باعث بروز منازعه شد. ین عمل ویاو را مورد تجاوز قرار داده که با الخره ا یومگفت : واز نظر قوم ارزش ق

اسباب منازعهم ما را از دانستن یک منازعه معلومات کسب کنیم در باره یخواهیکه میجاد منازعه زمانیا یل برایک دلیرفتن یپذ

فهم درست منازعه جوانب مختلف آنرا جستجو بهتر آنست که جهت .داردیاسباب منازعه و جوانب مختلف آن باز م

م علل و یکه ما نتوانیرا زمانیم زیکن ییم و بعدا هر علت را جداگانه شناسایریل متعدد آنرا در نظر بگیم و دالیکن

نابع م که میم . ما در بحث انواع منازعات خواندیم بخاطر حل آن اقدام نمایتوان یم نمیعوامل منازعه را بشناس

ل نشود شناخت و حل آن یشه تحلیک منازعه از ریتواند سبب بروز منازعه شود و هر گاه یموقف و ارزش ها م

ار مشکل است . یبس

مشخصات اختالف نظر ومنازعه

اغلب مردم بین اختالف نظر ومنازعه فرق نمگذارند، در حالی که چنین نیست .مثلیکه گفته شد اختالف نظر عدم

توافق روی اهداف معین است که این یک امر طبیعی واجتناب ناپذیر است . اما منازعه فاصله بین احتمال و واقعیت را

د میسازد و در نتیجه منازعات به خشونت انجامیده و انسانها جان ومال وارزشهای انسانی خود را از دست میدهند . زیا

خشونت میتواند به اشکال مختلف صورت گیرد .

عملیه های حل منازعه :

منازعه اختالف نظر

.اختالف نظر جز زندگی ما است منازعه زیان آور است

.اختالف نظر غیر قابل اجتناب است ازعه باید اجتناب كرد.از من

اختالف نظرجنبه مثبت ومنفی دارد .منازعه از هر نظر منفی است

اختالف نظرمیتواند انرژی را به جهات

مثبت به كار برد.

منازعه انرژی را به جهت منفی به

كار می برد.

اختالف نظر یك فرصت برای انكشاف

است.

منازعه فرصت انكشاف را از فرد می

گیرد.

نازعه باعث بدبختی، كدورت، دشمنی م

... می شود.

8

را زعهونت ومناخش ،وانسانها طعم تلخ جنگهمواره با تاریخ زنده گی بشر همراه بوده اختالف نظر و منازعه ، صلح

در جستجوی راه در گیر جنگ ،خشونت ومنازعه شده اند که انسانها هر باریکه به خشونت گرائیده بارها چشیده اند

وبه زنده گی صلح آمیز دست یابند . تدوین هلکه ،جنگ وخشونت نجات یافته ز مبر آمده اند تا بتوانند ا وروشهای ها

های رسیدن به صلح گردیده ، که ما آنرا بنام عملیه های حل منازعه یاد ین راهشان در حقیقت منجر به تدوتجارب

عبارت اند از :هامیکنیم وآن

عملیه های حل منازعه

فشار یا زور یک گروه دیگر به زور معموال خشونت میباشد طوریکه یک شخص یایک گروه نظریات خود را باالی یک شخص یا

زور می قبوالند وجانب مقابل چون ضعیف است قبول میکند ظاهرا منازعه حل میگردد . ولی در فکر شخص ضعیف

نفرت عمیق پیدا می شود ودر غیر آن برای همیشه از او نفرت میداشته باشد . از اینرو شیوه زور را سرکوب منازعه

میگویند .

مفاهمه خود ی ماعی است ومفاهمه بخش اهم زنده گی اورا تشکیل میدهد . هر کس در زنده گی روزانهانسان یک موجود اجت

مفاهمه میخواهند که از ی خود با دیگران مفاهمه میکند . انسانها در نتیجهی خواهی نخواهی روی مسایل مربوط

اهم به منظورهمفکر شدن ،به همدیگر آگاه ساخته وهم مقصاد خود را به دیگران انتقال دهند .تف مقاصد دیگران خود را

به توافق ی نزدیک شدن وهم نظر شدن صورت میگیرد .دانشمندان مسلکی حل وتبدیل منازعات ، تفاهم را وسیله

رسیدن روی موضوعات مورد اختالف میدانند .

چگونگی مفاهمه روی روابط انسانها تأثیربس عمده دارد زیرا :

اسباب بروز منازعه را فراهم میسازد د وخوردن روابط گردکه سبب بر هم امکان دارد -

منارعه آشکار شود . ی تفاهم عوامل نهفته ی _ امکان دارد که درنتیجه

حالت منازعه شود یعنی تغییر_ امکان دارد سبب

الف : به سوی مصالحه پیش برود .

ب : به سمت جنگ وجدل سوق یابد .

عملیه های حل

منازعه

مفاهمه

حکمیت

قضاوت

یمیانجیگر

مصالحه

فشاریا زور

مذاکره

9

اهمیت مفاهمه ر موارد آتی واضح میگردد :اهمیت مفاهمه د

مفاهمه بخش مهم روابط انسانی را تشکیل میدهد . -

شخصیت وهویت فردی انسان ها میباشد . معرفو اساسی ی _ مفاهمه وسیله

مفاهمه با خبر میسازد . ی _ انسانها همدیگر را از مقاصد خویش ذریعه

. _ انسانها در طی مفاهمه از احوال همدیگر با خبر میشوند

د .ن_در طی مفاهمه عوامل منازعات آشکار میگرد

_ راه های حل مشکالت از طریق مفاهمه دریافت شده میتواند .

مفاهمه روابط انکشاف پیدا میکند . ی _ در نتیجه

مفاهمه عالیق انکشاف میابد .ی _ در نتیجه

درست ومعقول سبب حل منازعات میگردد . ی _ مفاهمه

اصول مفاهمه در نظر گرفته شود از مفاهمه نتایج مثبت این اصول و اساساتاگر وقبول شده میباشد اصول و اساسات همه دارای مفا

به دست می آید که قرار ذیل اند:

طرف مقابل را به نظر احترام دیدن : -الف

به طور طبیعی انسان از مورد احترام قرار گرفتن خوش میشود واز آن لذت میبرد .

احترام نگریسته میشود به درستی وخوبی استدالل خواهد کرد ومفاهمه ی طرف مفاهمه درک کند که او به دیدههر گاه

در این صورت طرفین مفاهمه ، مقاصد همدیگر را بخوبی درک در فضای معقولیت صورت خواهد گرفت که طبعا

نموده میتوانند .

حفظ روابط : -ب

کو نخواهد داشت .ین ی ب نبینند ورنه انجام مفاهمه نتیجهباید سعی شود طی مفاهمه روابط آسی

درک همدیگر : -ج

اگرجوانب مفاهمه همدیگر را به درستی درک کرده نتوانند امکان آن موجود است که مقاصد خود را به یکدیگر به

درستی انتقال داده نتوانند .

استفاده از مفاهمه به منظور تغییر حالت منازعه : -د

مشکلی مفاهمه صورت میگیرد باید حالت مشکل به جهت مثبت ی همه باید معلوم باشد هر گاه در بارهمقصد مفا

تغییریابد .

مفاهمه طرز درست تجارب نشان داده که تعداد کمی مردم به مفاهمه دل خوش میکنند . علت آن این است که اکثر مردم راه درست مفاهمه

کسی که از مفاهمه های قبلی ،مفاهمه را نا خوشایند میسازد لهذا ی نفهمیدن طرز درست مفاهمه ، نتیجه و نمیدانندرا

دلخواه به دست نیاورده باشد به مفاهمه های بعدی دل خوش نمیکند . ی خود نتیجه

اصول مفاهمه

طرف مقابل را به دیده

احترام نگریستن درک همدیگر حفظ روابط

استفاده از مفاهمه به

منظور تغییر حالت

منازعه

10

به خاطر رفع نقیصه و ور حل اینظوبه من موجب افزایش مشکالت بعدی میگردداما مفاهمه نکردن روی مشکالت ،

الزم است تاهر کس طرزدرست مفاهمه را بیاموزد وبداند که : ،ضرورت ها

چطور؟چه وقت ؟ ودر کجا با طرف مقابل خود مفاهمه کند ؟

برای این منظور باید نکات آتی را مد نظر داشت :

داشتن پالن برای روبرو شدن : –الف

ند؟ند که چگونه با طرف مقابل صحبت کیعنی با خود بسنج ،داشته باشند ن خویش پالنمفاهمه کننده ها باید در ذه

اگر مفاهمه به شکل مکالمه صورت میگیرد ، باید متکلم هم از لحاظ احساسات ،ند . یعنیغاز کآچی بگوید واز کجا

وهم از نظر منطق برای مفاهمه آماده گی داشته باشند .

موقع برای روبرو شدن: -ب

مشخصات و وقت روبرو شدن با ،در رابطه به هر موضوع ،ر مفاهمه اهمیت به خصوص دارد . لهذاموقع مناسب د

هم را باید در نظر گرفت .

محل مناسب برای روبروشدن: -ج

نتیجه برای بدست آوردن نتایج دلخواه از مفاهمه شرط مهم دیگر محل مفاهمه است . هر گاه محل مفاهمه مناسب باشد،

اگر فضا )محل ( مفاهمه نامناسب باشد ، چنانچه در محضر یک گروه و یا شعبه ،وبر خالفواهد بود هم بهتر خ آن ی

مطلوب به دست نخواهد آمد . ی ودفتر رسمی مفاهمه صورت گیرد ، از مفاهمه نتیجه

اب و اضطر، تا مفاهمه بدون کدام تشویش ن آرام وغیر رسمی باشد،آمحل مناسب برای مفاهمه جائیست که فضای

وسواس صورت گیرد .

اجازه خواستن : -د

بی ادبی تلقی دون مقدمه خوشایند نمی باشد . بلما، صحبت ب ی در جوامع شرقی وبه خصوص در جامعه که بعضا

میشود . هر گاه از طرف مقابل اجازه خواسته شود که داخل موضوع شود او خوشحال خواهد شد . پس بهتر است قبل

، از طرف مقابل اجازه خواسته شود ونظر او مطالبه شود که چه وقت وکجا را برای موضوع صحبت باالیاز آغاز

مفاهمه مناسب میداند .

اظهار احساسات وعقاید خود : -ه

احساسات در مفاهمه باید ، نه اینکه احساسات ته ها وعالیق خود را آشکار سازند، خواسهریک از طرفین مستقیما

ساخته شود . مثال باید گفته شود که من از سخنان دیروز شما آزرده شدم نه اینکه گفته شخص یا اشخاص دیگر دخیل

شود که همه باالی صحبت دیروز شما خندیدند.

قاطعیت روی موضوع ونرمش با طرف مقابل : -و

ا ه مفهوم زشتی ردر مفاهمه باید کوشش شود تا به صراحت روی موضوع تماس گرفته شود . صراحت به هیچ وج

شخصیت وموقف طرف مقابل مد نظر گرفته شود وبا ادب واحترام ونرمش با او به ، مشروط بر اینکه احترام ندارد

مفاهمه صورت گیرد .

آماده گی برای شنیدن : -ز

آن چنانی که ما میخواهیم طرف مقابل به خواسته های ما توجه میکند آنها هم توقع دارند تا به صحبت ایشان به دقت تمام

ده وش دادن شما نرم خواهد شد وهم عقوش دهیم . هر گاه به صحبت طرف مقابل به خوبی گوش داده شود او در اثر گگ

های او کاهش خواهد یافت وحالت هیجانی اش به حالت عادی تبدیل خواهد شد .

اقسام مفاهمه

ر ذیل اند: آن قرا مهم ی انسانها غرض مفاهمه از طرق مختلف کار میگیرند که چند نمونه

سمبولها : -

عالیم قرار دادی اند که انسانها به کمک آن میتوانند همدیگر را از مقصد خود خبر سازند.

اشاره ها و حرکات : -

شکل خاموش مفاهمه را تشکیل میدهد ، زمانی که انسان نخواهد یا نتواند صدای خود را بلند کند در آن صورت از

آن صحبت به نحو بهتری ی نان اشاره ها در تلقین بیان گوینده نیز کمک میکند وذریعهاشاره ها کار میگیرد ، همچ

تمثیل شده میتواند .

مکاتبه : -

در زنده گی روزمره زیاد از آن کار گرفته میشود . خاموش بوده و ی اینهم نوعی از مفاهمه

11

مذاکرهالزم دیده ، بنا دیگر کار گرفته میشود. ی از هر طریقهبیش آشکار وموثر مفاهمه میباشد اما بسیار واضح ، ی طریقه

ه شود .یمفاهمه معلومات بیشتر ارا ی این طریقه ی میشود که در باره

مثلث قناعت و خرسندی

طرز العمل ) مرحله به مرحله (

در قبال مشکل جدی باشید. -

بگیرد. در برابر شخص از نرمش کار -

متوجه نیازمندیها باشید نه موقف ها. -

ید. یباالی نقطه نظرات مشترک تاکید نما -

در پیدا کردن راه های حل مناسب مبتکر باشید. -

توافقات را واضح سازید. -

نیازمندیها و نگرانی ها:

از خود بپرسید که: نیازمندیها و نگرانی های من کدام ها اند؟

ا حاضرم که مذاکره منتج به رضایت خودم و جانب مقابل گردد؟ این چه تاثیری در اهداف و عملکرد های آیا من واقع

من خواهد داشت؟

نیازمندیها و نگرانی های جانب مقابل کدام ها اند؟

اصلی ما به چه نوع معلومات ضرورت داریم؟ ي من و جانب مقابل به خاطر پی بردن به نیازمندیها

موضوع یمرحله دوم: صحبت باال

پالن را مجددا مرور کنید - یک چوکات زمانی تعیین نمائید -

تهیه کنید برنامه کار را -

موافقتنامه را طرحریزی نمائید -

اختتامیه سوم: مرحله

مرحله اول: آماده گی

مناسب ترین راه حل را انتخاب کنید -

چاره های دیگر را جستجو کنید و یا بمیان -

آورید

با جانب و ضرورت ها و دورنماها را بیاموزید -

مقابل در مورد مذاکره به موافقه برسید

یدمحیط را آماده ساز -

دست آورد متوقعه را روشن بسازید -

مطالعه دقیق کنید. وضع را ترسیم نمائید -

12

تخابی: راه های ان

را از این صحبت ها متوقع هستم؟ ی روی چه موضوعاتی میخواهم صحبت کنیم و چه نتیجه -

دلخواه ام کدام ها اند؟ ی راه های انتخابی من برای بدست آوردن نتیجه -

بهترین راه برای حاصل کردن توافق جانبین چیست؟ -

ی آنرا کاهش بدهم؟ ضعیف ترین راه حل کدام است؟ آیا میتوانم تاثیرات منف -

م مذاکره کنیم؟ گذشتن از کدام مسایل برایم ساده است که برای جانب مقابل ارزشمند باشد؟ یبه چه لحن میتوان -

در مقابل چطور میتوانم دست آورد مهم داشته باشم که برای طرف دیگر ناچیز باشد؟ -

پیش بینی مجلس:

صورت گیرد؟ تا کدام اندازه میتوانم باالی احساسات خویش حاکم باشم؟ تا در چه مکان و موقعیت میخواهم که مذاکره

کدام اندازه احساسات جانب مقابل را متحمل شده میتوانم و تا کدام اندازه و به چه شکل عکس العمل نشان بدهم؟

حکمیتمنازعه به مرجع حکمیت شیوه دیگری است که به وسیله حکم )شخص ثالث( عملی میگردد طوریکه طرفین در گیر

ی ومردمی بوده دعوای طرفین را شنیده بعد از آن فیصله کحکم دارای پشتوانه مسل .سومی یعنی حکم مراجعه میکنند

عقده ها به حال خود باقی ،میکند به اساس حکمیت بعضا منازعه خاموش ساخته میشود اما ریشه های آن پا بر جا بوده

ت وعادالنه از طرف حکم حل گردد منازعه ودعوای شان نیز حل میگردد .میماند اگر مشکل طرفین به شکل درس

مصالحه در این حالت کوشش میشود تا مشکل طوری حل گردد که روابط طرفین از طریق دریافت حل مشکل به طور سود مند

تا برای منازعه شان راه تغییر کند وروابط شان بهتر از گذشته تحکیم یابد .در این روش طرفین هر کدام تالش میورزند

حل متعدد را در یافت نمایند و به رضایت همدیگر راه حل دایمی را انتخاب وتطبیق نمایند .

قضاوت قضاوت زمانی مطرح میگردد که دوگروپ در گیر منازعه به مرجع سومی یعنی قضأ مراجعه نمایند . قاضی دارای

عوا طرفین به اساس شواهد ، تحقیق پولیس و پروسه قضایی مطابق حکم پشتوانه قضایی وقانونی بوده بعد از استعماع د

قانون فیصله می نمایند . ممکن از این فیصله یک طرف راضی نباشد وخود را حق بجانب بداند که در نتیجه منتظر

فرصت برای گرفتن انتقام میباشد و بعضی اوقات اگر درست قضاوت گردد سبب حل منازعه می گردد .

انجیگری می میانجیگری یعنی مداخله شخص و یااشخاص سوم در منازعه به خاطر ایجاد تفاهم بین طرفین در گیر منازعه .

.میانجیگری زمانی مطرح میشود که طرفین در گیر منازعه از شخص سوم کمک بخواهند تا آنها رابه مذاکره بکشاند

ه طرفین منازعه تشویق میگردند تا مشکل خود را خود البته در میانجیگری قضاوت ویا داوری صورت نگرفته بلک

شان حل نمایند ومیانجی صرف زمینه مذاکره ومفاهمه را مساعد میسازد .

مراحل میانجیگری رویا روی . آماده گی مقدماتی: 0

میانجیگری. مناسب ی الف: مال قات با میانجی ) ها ( همکاری در مورد پالن یک استراتیژی و پروسه

میانجیگری، رول میانجی ی معلومات در موارد پروسه ی هیب: مالقاتهای جدا گانه با طرفهای درگیر بخاطر ارا

میانجیگری. البته در صورتیکه طرفین درگیر به مواد فوق ی یا میانجی ها، موافقت شان در باره میانجی ها و پروسه

الذکر موافقه داشته باشند.

رویا روی در نظرگرفته شوند: ی میتواند منحیث قدمهای احتمالی بعدی در جریان مذاکره مراحل ذیل

13

افتتاحیه توسط میانجی ) ها (: ی بیانیه -1

که طرف های منازعه را تشویق کند. ی الف: خوش آمدید، معرفی و استفاده از کلمات

. ب: چرا اینجا گردهم آمده ایم: هدف میانجیگری

ج: چه بوقوع خواهد پیوست: توضیح جریان میانجیگری و نقش میانجی ) ها (.

د: معلومات ضروری در مورد محل میانجیگری، موقعیت تشناب، وقفه چای، وقفه نماز و وقفه های دیگر در

جریان مذاکره.

میانجیگری: ی متعهد شدن طرفین درگیر پروسه -3

مذاکره و جستجوی یک راه حل. ی قمندی دو طرف در سهمگیری پروسهالف: ابرازعال

ب: قبول کردن میانجی ) ها ( توسط طرفین درگیر.

ج: سپردن تعهد در برابر مقررات وضع شده که شامل رازداری، قطع نکردن صحبت ها، بکار نبردن کلمات

رکیک میگردد.

زم برای تکمیل مذاکره.د: متعهد شدن به مدت زمان ال

بیان نمودن موضوعات اصلی منازعه توسط طرفین منازعه بدون اینکه صحبت هایشان -4

اخالل گردد:

الف: هریک از طرفین منازعه به نوبت و بودن اینکه از جانب دیگر اخالل شود، صحبت بکند.

طرفین را کنترول میکنندوقت تعین شده برای صحبت نحوه و ب: میانجی در مطابقت با مقررات قبول شده،

) میانجی در نقش پیشبرنده (.

ج: میانجی طرفین را بخاطر ابراز حقایق تشویق مینماید، نه به منظورحمله باالی جانب مقابل.

ار و خالصه کرده تا باشد ی را که طرفین در جریان صحبت های شان یاد آور شده اند تکر د: میانجی نکات مهم

که حقایق واضح شده و جانب مقابل آنرا بخوبی درک نماید ) میانجی در نقش خالصه کننده (.

ه: از طرفین تقاضا گردد تا جمالت خشم آلود شانرا متوجه یکدیگر نسازند.

تشخیص مسایل و تعیین اجندای مذاکره: - 5

، مخالفت ها، معضالت، برخورد ها، و غیره استخراج گردد. الف: ازبیانیه های ابراز شده

ب: مطابق به الویت ها و میزان مغلق بودن، موضوعات دسته بندی گردد.

که همه مسایل در آن گنجانیده شده و قرار است حین مذاکرات مطرح ی ج: باالی اجندا

شوند، موافقت به عمل آید.

نه مساعد برای تبادل نظر بخاطر یافتن چاره های دیگر: ایجاد زمی -6

الف: تبادل نظر مستقیم بین طرفهای درگیر را در مورد ضرورت ها و سودمندیهای هرمسله، تشویق کرد.

ب: در صورت ضرورت، میانجی میتواند جلسات جداگانه با طرفهای درگیر دایر نماید

به خاطر حل مسایل اختالفی از طرفین نظر خواسته شود –ی حل ج: برای انتخاب راه ها

د: بدون قضاوت کردن همه راهای حل انتخابی که پیشنهاد میشود فهرست گردد.

یافتن راه های حل قابل قبول جناح های درگیر. -7

الف: تشخیص و تشویق ضرورت های مشترک و سازگار.

دیگر در رابط به ضرورت ها و عالیق دو طرف. ب: ارزیابی چاره های

ج: واضح ساختن پیشنهادات، حرکات مسالمت آمیز و آشتی جویانه هریک از طرفین.

های انتخابی وجستجوی مفکوره های مشترک . هد: تشویق نمودن ابتکار برای جمعبندی را

دست یابی به نتیجه نهائی: -8

( نکات موافقتنامه را باطرف های دیگر بررسی میکند. الف: میانجی ) ها

ب: موافقت طرفین به منظور تغییر رویه شان در برابر یکدیگر واقدامات عملی اخذ گردد.

14

ج: تعین نوع توافق ) تحریری ویا شفاهی ( در اختیار جناح های درگیر است.

ف نظارت گردد. د: تطبیق موافقتنامه در عرصه های مختل

بیانیه اختتامیه توسط میانجی ) ها (: -9

الف: موافقتنامه و آنچه را که طرفین بدست آورده اند مورد بررسی مجدد قرار دهید.

ید. یب: طرفهای دریگر را بخاطر حل موفقانه معضله تبریک بگو

وضوعات را واضح سازید.ج: در صورت ضرورت دایر کردن جلسات بعدی و تعقیب م

خشونت شان مانع و باعث یعال یدن به استعداد هایکه مردم را از رس ییستم هایت ها وسیت ها، الفاظ، ذهنیمشتمل است از فعال

گردد. یطیا محی ی، اجتماع ی، روان یکیفز یان هایز

ابعاد خشونت ست یت که قابل لمس نیر قابل رویبعد غ -1ت یروبعد قابل -0ه فوق دو بعد دارد یبطور عام خشونت مطابق نظر

خشونت -1 یکیخشونت فز -0گردد: یم یاد آورین جا سه نوع مهم آن یکند، در ایگون تبارز ماشونت به انواع گونخ

. یخشونت ساختار -3 یا اجتماعی یفرهنگ

یکیخشونت فز – 0

نها یره. تمام ایکشتن ،زدن شکنجه، فلج کردن وغ ا سلوک است مثال یک عمل یکنند خشونت صرف یشتر مردم فکر میب

ن یز مظهر چنیندارد. جنگ ها ن یکم ین سلوک در جوامع و ممالک جهان مثالهاین چنیو ا ندخشونت ا یکیفز یمثالها

شود بطور مثال: در بسا یز واقع میل نیز درسطح فامیاست. همچنان سلوک خشونت آم یکیفز یحاالت و خشونت ها

ستند.یدر امان ن یکیفز یز از گزند خشونت هایها واطفال نل ها زنیفام

:یخشونت در ساختار -1

گردد. یل است که باعث خشونت میحاکم در مملکت، جامعه و فام یستم هایت سیعبارت از موجود

اغلبا ق تر شده است اشکال خشونت ید، عمینما یل را احتوا میار مسایده خشونت که بسیر شناختن پدیاخ یدر سالها

ح آن ها مشکل است .یاز خشونت موجود است که توض یاشکال یرساند و حت یست و همه ابعاد آن ضرر میواضح ن

یت هایگر محدودیا دیو ین کشتن توسط تفنگ و کشتن توسط گرسنگیک خط واضح بیافته اند که یمردم هنوز در ن

ستم ها و ید . سینما یوارد م یفیفشار ها و تکال گریک گروپ بر گروپ دی یوجود دارد. در هر حال گاه یزنده گ

یستم هایت سیاز موجود یت فقر که ناشیکنند. مثال موجود ین رابطه کار میااد موجود است که در یز یساختار ها

خشونت یساختار ها ین المللیب یمال یستم هایاست همچنان در س یک خشونت ساختاریر عادالنه در جامعه است یغ

برند. یگر منفعت میک گروپ از اقوام از اقوام دیکه شودیده مید و واضحا دو جود دار

اد پول یکنند که مقدار ز یق مین تشویالت یکایا و آمریقا، آسیر را مانند افری، ممالک فق ین المللیمثال :بسا موسسات ب

ن المللی است ین خود خشونت در ساختارهای بیکه ارند یقرض بگ

ی/ اجتماع یخشونت فرهنگ -3

ن ها عبارت اند از احساسات ، یشود: ا یجامعه م یباشد که مربوط به طرز تفکر اعضایم یعبارت از خشونت ها

ا حد یتوانند، یمنابع خشونت شده م یست، بلکه به آسانین ها خشونت نیکه مردم دارند . خود ا یت ها وارزش هایذهن

کنند.یکمک م یو ساختار یکیفز یاقل در امر بوجود آمدن خشونت ها

تواند ما را در صنف ی، طرز تفکر واحساسات است که متفاوت ها ید باالی، تاکیاعتماد ی، ترس و بمثال : نفرت

یالوژیدیا و یکیفز یتوانائ ،یذهن یی، تواناها مانند جنس، مذهب، قوم ی، در کتگورنیمردم چون طبقه پائ یبند

ند.یت نماین موقعییتع یاسیس

کنند:یکمک م یآت ید بوده ودر عرصه هایخشونت با تمام ابعاد آن مف شناخت

ک یرا جنگ یدر کشور است ز یز از مجموع عوامل نا آرامیک قسمت ناچیصرف یکیدهد که خشونت فزینشان م -

ست.یس کامل نیعدم آن آسا یاست ول یکیخشونت فز

ک یرد، یک سطح خشونت صورت گیه اگر مداخله در شود ک یهر سه بعد خشونت باعث م یوستگیارتباط و بهم پ -

گر بگذارد.یسطح د یباال یاثر موج

م .یبرند وبا ادامه خشونت عالقه دارند بشناس یرا که از خشونت مفاد می ممردکند تا یما را مساعدت م -

15

خشونت کمتر قابل رویت

زیر سطح

را یساختار یفرهنگ و یاجتماع یا خشونت هایت یر در ذهنییر منازعه را درجهات تغییتغ یدخول برا یاتینقاط ح -

دهد . یبما نشان م

یکیفز یخشونت ها

شکنجه – زدن -کشتن

عملکرد :

د یایان بیکم کردن خشونت تا صلح بم

--------------------------------------------------------------------------------------------

عملکرد:

رییبوجود آوردن تغ

خشونت تا صلح یستم هایس ت هاویدرذهن

دیمثبت بوجود آ

خشونت

قابل رويت

/ فرهنگي یخشونت هاي اجتماع ذهنيت ها ، احساسات ، ارزش ها

،نژاد یمثال : نفرت ، ترس، بي اعتماد ، عدم تحمل ی،جنسيت پرست یپرست

خشونت هاي ساختاري مثال: حالت ها، سيستم ها، ساختارها

عدم توجه به خدمات در تعليم وتربيه ، کار حتوص

کردن اقتصاد، تفکر درمورد حقوق یجهان ها یو آزاد

( یاپارتايد )تبعيض نژاد

16

صلح چیست یکعده معیار های اخالقی ،ارزشها ه یزنده گی بشر را تشکیل میدهد که در برگیرند ی فلسفهه صلح ،بخش عمد

وحقایق زنده گی بوده وصرف منحصر به توقف جنگ وخاموشی نیست .

های متعددی از صلح ارایه کرده اند . زیرا ایشان صلح را در رابطه به جنبه های مختلف ای اسالمی تعریفهه فق

و غیره و ، صلح روی ارزشها. مثال صلح در معامالت اقتصادی، صلح در امور زنا شوهری منازعه تعریف نموده اند

دین مبین اسالم تعریف های ذیل را میتوان به علمای اتینظر از مجموع ابطه به صلح در هنگام جنگ،منجمله در ر

دست آورد :

حالت منازعه وپایان دادن به اختالفات میباشد به شرطی که تحت عنوان صلح تغییر"صلح در اصطالح ، قطع جنگ و

صورت گیرد ."

باشد وچه جنگ لفظی جنگآن جنگ ومنازعه پایان میابد چه ی ویا " صلح به عهد وپیمانی اطالق میشود که به وسیله

مسلحانه "

ویا

"عبارت از صلح است. یو ساختار ی، كلتوریكینبود خشونت با تمام ابعاد آن فز"

پروسه صلح:

شود. پروسه یرده من هدف برآویان آن ایست كه در جریبشر باشد، صلح همچنان پروسه ا یادیهرگاه صلح هدف بن

یها یازمندینكه صلح به نیافراد و گروهها جستجو كرد و هم ا یق مساعید صلح را از طریكه با دارد یان میصلح ب

یر دست آورد هایگر، صلح مانند سایق اعمار مجدد و مصالحه اعاده شود. به عبارت دید از طریم شده است كه بایتقس

ندارد. یخ انجامیشود و تاریل نمیچگاه تكمیه یرا كار آدمیچگاه خاتمه ندارد زیه یآدم

17

صلح عناصر

است ه عبارت از مصئونیت ،عدالت وآزادیدارد ك صلح سه عنصر اساسی

مصئونیت : -0

انسان به خطر زندگی یعني هرگاه مصئونیت نباشد .در امن بودن استاز آن مصئونیت معانی مختلف دارد كه یكی

بین میبرد زیرا همه احساس خانواده از خانواده مصئونیت را در ضایاز اع . رویه خشن یكیمواجه میشود

انسان میباشد . این مصئونیت از جمله ضروریات اصلی واساسیمیكنند بنابر ناآرامی

عدالت : -1

پس زمانیكه عدل وانصاف موجود .دالت عبارت از عدل وانصاف میباشدعدالت مفهوم وسیع دارد اما بطور ساده ع

. هر گاه ما به تمام ومساوات در بین شان ایجاد میگرددمینمایند اریانسانها حسنه بوده با هم همكباشد روابط

درحقیقت در اداره تر،را كم دیگرییك تعداد را زیاد احترام نمایم و د یكسان احترام نداشته باشیم یعنیهمكاران خو

صلح آمیز اداره را بر هم زده ایم . مراعات نكرده وبه این ترتیب فضای عدالت را

: آزادی -3

مطلق كه عنی لغوی آزادی عبارت از آزاد بودن در كار های مشروع میباشد چون آزادی دو نوع است آزادیم

را گویند كه از آن مستفید گردند . آزادی مقید آزادی مقید كه انسانها باید آزادیمتعلق به ذات پروردگار است و

انسانها ارزش واعتبار یبرا یان نگرد .آزادداخل چوكات معین قانون باشد وباعث اخالل وضرر رساندن به دیگر

.ث اشرف مخلوقات مقامش را بشناسندمیدهد تا در جامعه به حی

صلح نا پایدار

ییا صلح سیاس

یا صلح منفی

صلح پایدار

ح ساختاریصل صلح اجتماعی

18

انسان است وبا موجودیت سه عنصر فوق صلح را یضروریات معنو یعدالت وآزاد ،خالصه اینكه مصئونیت

از یمصئونیت ،عدالت و آزادآرامش جامعه است كه در آن یصلح عبارت از فضامیتوانیم چنین تعریف نمایم :

.كاری افراد جامعه تأمین شده باشدطریق هم

پروسه صلح :

جاد صلح ، حفظ صلح واعمار صلح است .یپروسه صلح شامل ا

ایجاد صلح :

بطور مثال: و حصول توافق جوانب درگیر مساعی برای توقف دادن برخورد های خشونت بار

در مورد میانجیگری، آتش بس وغیره

حفظ صلح :

بطور مثال: نظارت از اینكه توافقات حاصله حفظ شود و برخورد صورت نگرفته و تكرار نشود

نظارت بر توافقات

اعمار صلح :

بطور مثال: اقدامات به منظور جلوگیری از وقوع و تكرار برخوردها و تامین فضای مصئون

صلح ت حقوق بشر، تعلیمات صلح و انكشافاحترام و رعای

انواع صلح صلح دونوع است

موقتی وصلح کامل یا پایدار / صلح نسبی

ئی، عدم صلح نسبی)موقتی(: هرگاه در یک جامعه جنگ نباشد ولی عوامل دیگر مانند بدبینی، بی اعتمادی، انتقامجو -

در آن صورت ،جود باشدمو حانه میشودکه دوام این عوامل باعث برخورد فزیکی و جنگ مصل آنهمکاری و امثال

افت .ینجا آ توانیرا م یصلح نسب

(: هرگاه در یک جامعه عالوه بر نبودن جنگ عوامل دیگر آن مانند بی اتفاقی، ظلم، عذاب، تعصب داریصلح کامل)پا -

جود دار بویصلح پا همکاری، اتحاد و برادری بگیردعدالت، و امثال آن از بین برود و جایش را احترام، صمیمیت،

مد آخواهد

ی صلح آمیز شدن مهارت ها آموختن و عملکرد مهارت های مفاهمه به صورت درست .0

باور به ارزش های حقوق بشر و صلح .1

کوچک دریافت راه حل برای هر نوع منازعه حتی منازعات بسیار .3

داشتن تصورات درست در رابطه به دیگران .4

نداشتن توقع بیجا و بیمورد از دیگران .5

چیزی خوب بخود ودیگران پسندیدن .6

داشتن احترام به خود ودیگران .7

از سخن های بی مورد پرهیز کردن .8

پرهیز کردن ت ، خیانت در امانت و وعده خالفاز دروغ ،غیب .9

میز شدن :آ مفاد صلح

مفاد جسمی -*

مفاد روحی -*

مفاد خانواده گی -*

مفاد محیطی -*

19

مفاد اجتماعی -*

مفاد دینی -*

د اخروی مفا -*

روش های صلح آمیز شدن اصالح خود :

کوشش کنیم تا همیشه با تقوا وپرهیزگار باشیم -

اریم ذحقوق ووجایب خود ودیگران را بشناسیم ،عدالت را رعایت کنیم و به قانون احترام بگ -

به بزرگان احترام وبا خوردان شفقت داشته باشیم -

ودر اصالح خود کوشش کنیم عیب جویی نکنیم وانتقاد پذیر باشیم -

علیه خشونت ها وتعصبات مبارزه جدی نمایم -

اصالح خانواده :

فامیل را در فراگیری اصول دینی ودر نظر گرفتن آن در تمام موارد تشویق کنیم -

پالن روزمره داشته باشیم ونظم را در خانواده تأمین نماییم -

گی در نظر بگیریم نظریات اعضای فامیل را در امورات زند -

بگیریم یادبزرگ را فضای صمیمیت را ایجاد نمایم واحترام خورد و -

فعالیت های شبانه روزی اعضای فامیل را تحت نظر داشته باشیم -

اصالح اجتماع :

با اهالی منطقه در مسجد ، مکتب ومحل کار روابط نیک را تأمین نمایم -

لیت نمایم وحقوق دیگران را احترام گذاریم در مقابل وجایب خود احساس مسو -

از رسانیدن ضرر خود داری نمایم و در مقابل نا مالیمات گذشت داشته باشیم -

از تعصب وخشونت پرهیز نمایم -

در تصمیم گیری اجتماعی با مردم مشوره نمایم ودر حل منازعات از روش های صلح آمیز استفاده کنیم -

مفكوره صلح مثبت: الف. بعد

ت، عدالت ین افراد و گروه ها را بخاطر بر آورده شدن اهداف مشتمل بر مصونیب داوطلبانه یمفكوره صلح كه همكار

ن یك از ایباشد.هر یم ییو زور گو یكیفز خشونت یآن امحا یكه شكل منفین كند مثبت است در حالیتام یو آزاد

ن ین گونه مساوات را تامیو هم ی، عدالت روابط در همكاركندین میت زنده ماندن را تضمیاهداف مهم اند. مصون

یر آن مردم به نابودیدر غ، دهدیمردم ارزش م یبرا یماند. آزاد یف و ناقص مید كه در عدم آن صلح ضعینمایم

گردند.یمواجه م

:یب. بعد منف

و یر عادیس ینگ براگر نبودن جید یو خشونت است و از سو یین بعد صلح عبارت از بودن جنگ، زور گویدر ا

و ی، روان یا رفع خشونت جسمی یریقادر بودن در جلوگ یست. اصطالح بعد منفیمردم ضرور یبدون اخالل زندگ

بعد مثبت صلح چهره عوض كند. به یو دوست یتواند با گذشت زمان به اثر همكارین بعد میرساند. چن یرا م یاخالق

گونه در نبودن خشونت صلح نیشود و همیم ی، خشونت دو بعدیمرئان یو خشونت ها ین خشونت مرئیف بیبا تعر

ك سكه دو رخ یكه یانجامد. همانطور یع از مفكوره صلح میگردد. فهم كامل از مفكوره خشونت به فهم وسینمودار م

و عدم خشونت یدارد نبودن خشونت فرد یز دو رویاند، صلح نینما یك جناح سكه را میآن صرفا یك رویدارد و

كه از ی شود. صلح یارجاع م یو آزاد یت، همكاری، امنیافته به عدالت اجتماعیافته. عدم خشونت سازمان یسازمان

رد بلكه به آنچه ما یگیشود نه تنها موضوع كنترول و كاهش در استفاده آشكار خشونت را در بر میق درك مین طریا

ه منازعه دارد، یك به فرضیوند نزدیه صلح نه تنها پیفرض دهد كهیم ین معنین چنیشود و ایم راجع مینام یم انكشاف

م دارد.یوند مستقیز پیه انكشاف نیبلكه با فرض

20

صلح پروری چیست به صورت ساده اصطالح صلح پروری عبارت از فعالیت های است که هدف آن باالبردن کیفیت زندگی می باشد.

ها ما را کمک میکند. صلح پروری فعاالنه ظرفیت جوامع را صلح پروری در جلوگیری، تقلیل و تحول انواع خشونت

اشد. مانند: ببه منظور تامین حقوق بشر و نیازمندی های آن باال می برد. صلح پروری مسئولیت فعالین زیادی می

ی . این پدیده مرتی حکومت ها، سازمانهای مذهبی، جامعه مدنی، رهبران عنعنوی و ساختاری، مطبوعات و جامعه تجا

اکادمی های حکومتی، مکاتب، مراکز تجارتی، مراکز اجتماعی، در هر قریه و شهر به راه تواند در سطوح مختلفه

افتد. صلح پروری مجموعه از ارزش ها، مهارت های رابطه ای، ساختارهای تحلیلی و پروسه اجتماعی می باشد.

اصول صلح پروری نعکاس دایمی شخصی و سازمانی در ارتباط به چگونگی پیوست انعکاس ارزش ها: صلح پروری ضرورت به ا -

دارد. پروری با ارزش های آنبرنامه های صلح

مشخص ساختن حقوق و نیازمندی های اساسی: صلح پروری مردم را در جهت بدست آوردن نیازمندی ها و حقوق -

.کمک می نماید ق به حقوق و نیازمندی های دیگراناساسی شان ذریعه تصدی

تجزیه و تحلیل منازعه و خشونت: صلح پروری ضرورت به تجزیه و تحلیل متداوم از دالیل وتحرک منازعه و -

خشونت و یافتن منابع صلح دارد.

برنامه ریزی های دراز مدت: صلح پروری حرکتی فراتر از برنامه های کوتاه مدت دارد. صلح پروری جامعه را به -

در سال های متمادی سوق می دهد. سوی طرح یک تغییر اجتماعی

تحول تمام سیستم: صلح پروری تغییر شخصی، ارتباطی، فرهنگی و ساختاری را در تمام سطوح جامعه بوجود می -

آورد.

هماهنگی راهبردها و فعالین: صلح پروری به راهبردهای هماهنگ شده که بتواند مسئولیت ها، پاسخ دهی و سهم -

را انعکاس دهد ضرورت ، دارد. گیری فعالین مختلف

تشخیص و خلق قدرت: قدرت در تمامی روابط وجود دارد. صلح پروری باید به آگاهی دادن تمام مردم از قدرت -

یازمندیها ذریعه همکاری دست یافتهای شان و به ترویج اشکال قدرت های عاری از خشونت که می توان به ن

بپردازد.

ن: صلح پروری تالش های محلی را که دیگران را تقویت و توانا می سازد تقویه می کند. صلح توانمند ساختن دیگرا -

استوار است. ی دموکراسی اشتراکی و تصمیم خودیپروری برمبنا

نگرش به فرهنگ منحیث یک منبع: ارزش های فرهنگی، عنعنات، آیین مذهبی می تواند منابع خوبی برای صلح -

پروری باشد.

وری کردن و خالقیت: صلح پروری تنها به کلمات و جرو بحث ها برای رشد و حل مبتکرانه مشکالت پیچیده نو آ -

.متکی نبوده بلکه راه های متعددی افهام و تفهیم و آموزش را جستجو می نماید

ینیش بی، پت، عدالتیمی، صمی، كاردانی: مواظبت، حوصله مندمانند ردیگیرا در بر م یاریبس مواردصلح یكار برا

ز منازعه یحل صلح آم ید متذكر شد كه تعهد برایسر انجام با .ر اشكال حل منازعهیو سا یگریناجی، میمصالحه و آشت

ف باشد. یست كه عمدتا ضعیاز مصالحه ن یا نوعیشامل نرمش

صود.دن به منزل مقیرس یست برایله این گونه وسین هدف همیگردد، ایم یق، هدف تلقیك درك عمیصلح با

21

وردن آان یبم یراه هاز ا یكیکه ندیجاد نمایاورند و صلح را ایتوانند با خود صلح بیكه صلح دوست اند میصرفا آنها

است . یصلح ادووكس

/دادخواهیادووکسی ادووکسی یک پروسه ی عملی از مطرح ساختن موضوعات مهم در یک جامعه می باشد.

یک جامعه برای مطرح ساختن منسجم ساختن وبرانگیختن اشد که ادووکسی بر اساس اصول مشارکتی می ب

موضوعات را در نظر دارد. پروسه ی ادووکسی به هدف توانمندسازی شهروندان، افراد و فعالین مدنی صورت می

گیرد. ادووکسی پروسه ای را تسهیل و تسریع می بخشد که از طریق آن یک جامعه می تواند بر جوانب ذیدخل و

یرندگان به منظور آوردن تغییر مثبت در پالیسی، تأثیر داشته باشد. تصمیم گ

در ساختن یک ساختار ادووکسی ظرفیت شهروندان را به حیث تصمیم گیرندگان تقویت می بخشد و آنها را مستقیما

قدرت حسابده و متعادل شامل می سازد.

Advocacyمفهوم

است که از موجب یا علتی دفاع میکند. ی عملیه ی/ دادخواهی، ادووكسـ د ر لغت نامه

ما قشردوررانده شده جامعهمانند: دن آواز کسانی که شنیده نشده استـ ادوکسی به معنای بسط دادن یا تقویت کر

و غیره، اقلیت ها مخصوصا زنها ، اطفال

رجامعه است.ـ ادوکسی عبارت از پروسه تامین عدالت د

دهد پالیسی ها هستند تحت فشار قرار که سازنده کسانی را تاتیک است نظم وسیستمایک پروسه پالن شده، م یـ ادووكس

بدهند. تغییرثر می سازند متایا گروپ های مشخص مردم را به صورت منفی که مردم و تا پا لیسی های را

یر نفع طبقه آسیب پذپالیسی به تغییرالی اشخاص تصمیم گیرنده تاثیر نموده باعث پروسه دومدار است که با یـ ادووكس

جامعه میگردد.

: یف دادخواهیتعر

خ را شامل شود یانسان در بستر تار یدادخواهانه یكه بتواند همه كوشش ها وتالشها یف جامع از دادخواهیتعر

ودر حال یخیست تاریندیفرا یرا داخواهیست ناممكن ،زیرد ،كاریز در برگینده را نیدر آ ین روند دادخواهیوهمچن

تها یظرفهمچنان وجوه متعدد وگوناگون است و یدارا یعدالتینجا كه بآافته است . از یان نیمل كه هنوز پاتكا

یحق دارد دادخواه یهر فرد یرجامعه وحته ،كندیگر فرق میبا زمان د یز در هر دوره وزمانیانسانها ن یهایوتوانمند

ف یان همه تعارید . ما از میوبر اساس آن عمل نماد یف نمایزمان خودش تعر یاز ها وضرورت هایرا متناسب با ن

ل است :یم كه قرار ذیدینها را برگزآاز یارائه شده برخ

بر عدالت نباشد . یكه مبتن یتیا وضعیو قوانینرییتغ یست برایا یا گروهیو یر شخصیگیتالش پ یدادخواه -

ین بردن عوامل اساسیر بخاطر از بیاز افراد فق یندگیا به نمایهمراه وراه حل یعبارت است از جستجو یدادخواه -

سازان . یسیاست ها وعمل پالیبر س یر گذاریق نفوذ وتاثین عدالت وانكشاف متوازن از طری، تامفقر

ن ی، قوانمیق تصامیا تطبیل وی، تعدجادیبر ا یر گذاریاست جهت نفوذ وتاث یمستمر ومنظم یتالش ها یدادخواه -

اقشار محروم اجتماع . یر مثبت در زندگییجاد تغیها به منظور ا یسیوپال

جاد یاثر گذار وقانونمند در جهت ا یوعمل یذهن یوسته ومستمر تالشهایبه هم پ یعبارت است از مجموعه یدادخواه -

عدالت و حقوق بشر باشد . ،رفاه ،در تقابل با قانون كه یتیوضع رل مثبت دیا تعدیر ییتغ

یهدف دادخواهم ین وتصامیقوان ،یافته باشد فقر كاهش ،شده باشد نیاست كه در آن عدالت تام یتیدن به وضعیرس یواههدف دادخ

مردم رونما شده باشد . یرات آن بر زندگیده وتأثیق گردیاصالح وتطب

دیگر ادووکسی است یچه چیزها

ائتالف سازی انکشاف جامعه سازماندهی اجتماع

22

قوانین تهیه ی پیش نویس و مسوده ی سیر کردن گرسنگان کمپاین معلوماتی )البی یا اعمال نفوذ )جهت آوردن تغییر در قوانین تنظیم و مدیریت داوطلبان راه اندازی مراکز خدمات اجتماعی ارزیابی مشارکتی جلسات استماع پالیسی نظارت پالیسی تبلیغات تهیه ی ه ی کمک های قانونی یارا آموزش عامه عمومی روابط صحبت در حضور عامه گزارش نویسی پارلمان ای عضاصحبت با خبرنامه نوشتن

یانواع دادخواه معموال به دو نوع است : یداد خواه

(Issue Advocacyكوتاه مدت ) یدادخواه -

(Strategic Advocacy)دراز مدت یدادخواه -

دهد وهدف آن یت خاص را هدف قرار میا وضعیوع خاص موض است كه یموضوع یكوتاه مدت دادخواه یدادخواه

یت هایفعال ین نوع دادخواهیدر ا .وسته استیبوقوع پ یوناگهان یاست كه بصورت فور یحل مشكل ومعضل

ت ، تجربه ومهارت الزم باشند .یظرف یشوند كه دارایشبرده میپ یدادخواهانه توسط كسان

با استفاده یاست عمومیبر س یرگذاریهدف آن نفوذ وتأث شود یاد می كیژیتراتس یدراز مدت كه بنام دادخواه یدادخواه

در یعنیرات را بوجود آورند ییها تغ یسین وپالیجامعه در قوان یتا در سطح رهبراست یل مختلف ارتباطیاز وسا

ید در راستاین بایقوانبود ا بهیجاد ویالبته ا قانون موجوده را بهبود بخشد.ا یجاد ویرا ا یدیقانون جد صدد آنست كه

كه ت داردیك ماموریژیسترات یند . دادخواهینان فراهم نماآ یرا برا یدیجد یر بوده وفرصت هایب پذیمنافع اقشار آس

ت واحترام به منافع تمام اقشار جامعه یمگر با رعاامكان ندارد ین جامعه یس چنید وتأسیجامعه عدالت محور را بنا نما

برخوردارند. یكمتر یواقتصاد یاسیكه از نفوذ سیر وكسانیب پذیبخصوص اقشار آس

ادووكسی در اسالم :

ی که در آن زندگی می کنیم، یک امر اسالمی است. خداوند )ج( در قرآن کریم می فرماید: "در آغاز بهبود جهان

( ابو سعد 3:001د." )یار شددیا و آخرت{ مردم پدید كه براى }اصالح دنین امتى بودیظهور اسالم شما مسلمانان بهتر

ویش این آیه را چنین تشریح می کند: این به معنای بهترین مردم برای دیگران است. این یک بیان روشن خدر تفسیر

است که می گوید نیکی ها )که در اینجا ذکر شده( در فایده رساندن به مردم نهفته است. همچنین از این بیان فهمیده می

نوع بشر آورده شده" یعنی برای خدمت و فایده رساندن و پیش بردن بهترین منافع آنها آورده شده شود "برای مردم یا

( پیامبر ما حضرت محمد )ص( فرمود: "خداوند )ج( به بندگان خویش یاری می رساند به شرطی که بندگان 0است. )

ک و امداد الهی بر این امت افزایش می یابد ( در نتیجه ما می توانیم بفهمیم که کم1برادران خویش را یاری رسانند. " )

ه داریم. یبه شرطی که ما همین یاری را به همنوعان خویش در جامعه ی انسانی ارا

مسلمانان باید شبکه های سیاسی و اجتماعی را به منظور بهبود وضعیت جامعه بسازند، بحثی است که دو دانشمند

شاکر به راه انداخته اند.پیشگام امریکایی بنامهای حمزه یوسف و زید

23

ک دادخواهی یستگیشا ل است:یالزم است قرار ذ یدادخواه یسیک دادخواه نظر به پالی یکه برا یستگیشا

ت در کار کرد یمؤثر -

وقف کردن وقت -

با تعهد بودن -

با استعداد بودن -

با انرژی بودن -

مبتکربودن -

عالقمند بودن به كار -

بودن در محل با نفوذ -

مهارت دادخواه دارا باشد: یدادخواه یت هایفعال ید در اجرایل را بایذ یک دادخواه مهارت های

ن )شنونده خوب(.ین و مخالفیگوش دادن به سخنان متحد ییتوانا -

صحبت مؤثر با اعضا و مردم. ییتوانا -

ع.ین سرینوشتن و تدو ییتوانا -

اختن مواد مغلق.ل و با مفهوم سیتحل ییتوانا -

گران.یق دیتشو ییتوانا -

در بحث. یمذاکره و برندگ ییتوانا -

ن.یجاد روابط در زمان عدم موافق بودن متضرریا ییتوانا -

ک دادخواهی یاستعداد کار .یدموکراس یباورداشتن به ارزش ها -

ا هم قدرت.یو یوفكر یجسم یها یینا، ناتوایتی، جنس ی، سمت ی، قومی، مذهبیض نژادیرفتن مردم بدون تبعیپذ -

رات مثبت.ییتغ ین بودن برایخوشب -

مبارزه با قدرت ها )بدون آلوده شدن(. یبرا یآماده گ -

ب آنیمردم بخاطر انجام کار و تعق یت هایباورداشتن در ظرف -

د.یاگر با آن مخالف باش یگران حتیات دیاحترام به نظر -

.یدر توافقات رسم یل شخصیکنار گذاشتن مسا -

شود. یم میت تیان احساسات، محبت و قهر در هر حالت که باعث تقویب ییتوانا -

د.یکنیکه خدمت میکسان یبرا یاحترام و دلسوز -

مختلف اشخاص در وقت مختلف. یان كار با درک نقش هایو حوصله در جر ییبایشک -

ات مثبت.تغییر یبرا یطوالن یاستقامت در مبارزه ها -

ت ها.ید با همکاران در صورت اختالف نظرشان نسبت به فعالیباز د -

شود. یت مردم میه خوب که باعث رضایاستفاده از رو -

ت شان و نگهداشتن تعهدات شان.یاز اهم یکجا ساختن مردم ، قدر دانی یاستفاده از فرصت مناسب برا -

شود. یم یشتر کار دادخواهیم بیگو و تنظق گفتیتشو ید برایجد یها شیوهکه سبب یو نو آور ابتکار -

چالشهای ادووکسی در افغانستان CPAU

ی در مورد کارها و فعالیتهای ادووکسی در افغانستان انجام داده است و یک تعداد چالشهایی را دریافت کرد یک تحقیق

شرایط پس از جنگ ادووکسی در. تعجب آورنیست که انجام دادن با آن مواجه شده اندکننده که سازمانهای ادووکسی

به خصوص در جاهایی که نزاع و جنگ داخلی قوانین و نهاد ها را به شدت آسیب پذیر میسازد. ،همیشه مشکل است

روند مانند: میبشمار جامعه مدنی نهاد هایاقدامات ادووکسی مانع که آشکار نموده استاین تحقیق چالشهای را

24

درمورد آن باید ادووکسی صورت می گرفت بنا به وضعیت امنیتی با وجود اینکه به : بعضی پالیسی های که امنیت

ازآن چشم پوشی صورت گرفت که یگانه دلیل آن نبود امنیت ، ادووکسی درمورد آن پالیسی ها ضرورت شدید بود

ادر به تحقیق و جمع مدنی نتوانستند آنرا انجام دهند. در بعضی موارد مؤسسات ق نهاد هایاکثر که وخطرات زیاد بود

آوری حقایق نبوده و نتوانستند معلومات مورد ضرورت را در مسائل بسیار ساده بدست بیآورند تا مطابق آن پالنگذاری

جامعه مدنی نهاد های دقیق به ادووکسی نمایند. بودن گروپ های مسلح و ضعف ارگانهای امنیتی دولت باعث شده تا

دست به ابتکار ادووکسی نزنند.

به ادووکسی شروع نهاد هاچشمگیری ازی درحالیکه یک تعداد کمبود ظرفیت درارگانهایی که ادووکسی می کنند.

کرده اند اما یک تعداد کمی از آنها درمورد ظرفیت سازی و منابع بشری خود درساحه ادووکسی سرمایه گذاری کرده

و سازمان های جامعه مدنی سرمایه گذاری نموده اند، بنابر اند. آنهایی که به ویژه باالی سازمان های غیر دولتی داخلی

و دیگر موسسات بین المللی UNتغییر پروژه و تفاوت زیاد معاشات میان سازمان های غیر دولتی داخلی با مؤسسات

نتوانستند کارمندان خویش را با خود نگهدارند.

اد آنها پیشرفت های خوب را شروع کرده اند ویک تعد کار ادووکسی نهاد ها: یک تعداد کمبود روش های سیستماتیک

دارای ابتکارات خوب ادووکسی بودند در مسیر پیشبرد اما تحقیقات دریافت نمود که یک تعداد آنهای که کرده اند

، ناتوانی در ارزیابی درست وقت بخاطر متقاعد ساختن یادووکسی مکث نمودند. این بخاطر محاسبه نادرست مال

ندگان و نیافتن همکار حامی و شبکه خوب بود.تصمیم گیر

زیربنا های فزیکی کشور از بین رفته بلکه نهاد ها و ذشته نه تنها : در جنگ های سه دهه گ کمبود منابع قابل اعتماد

شاید بعضی ،معلومات دومی یک کاری است دشوار منابع اکادمیک نیز نابود گردیدند. تحقیق نمودن و دستیابی به

که ی به آن اعتماد کرد بخاطر ذریعه رسانه ها جمع آوری گردیده موجود باشد ولی به مشکل میتوان کهت ی اطالعا

که اطالعاتات سیاسی و قومی دارند. در حاالت بعد از جنگ مثل افغانستان باید زیادتر به عیک تعداد کثیری آن ترجی

دست دوم باید به احتیاط اطالعاتاتکا کرد و با دست اول می باشد باید اطالعات خود محقق جمع آوری میکند و

برخورد شود. راپورها واسنادی که توسط دیگر منابع جمع شده باشد و زیاد قابل اعتبار نباشد، خطرناک ثابت شده

)کسی که ادووکسی می کند( ضرورت دارد که همه پروسه های رسمی وغیررسمی انکشاف ریک ادووکیت میتواند.

تحقیق دریافت این همه الزم است یک که برای ان موجود درآن ساحه را کشف نمایدا، خطرات وهمکارپالیسی ها، شرک

درست را انجام دهد.

: درسه دهه گذشته درحاالت که دولت به مفهوم واقعی وجود نداشت نبودن اعتماد کامل حکومت باالی موسسات

ا فعالیت های وسیع را داشتند و خدمات که باید دولت ه NGOبه مردم عرضه کند موسسات یا ونمیتوانست خدمات را

تحت حمایه جامعه بین که عرضه میکرد موسسات به آن پرداخته بود. در پنج سال گذشته با وجود یک حکومت منتخب

المللی قرار دارد بوجود آمده ولی بازهم اکثریت موسسات به عرضه همان خدماتی که در وقت جنگ عرضه میکردند،

کند. دسترسی به کمک های ارایهاین خدمات را تاکه دولت فکرمی کند که آنها ظرفیت دارند آن میدهند با وجودادامه

به حرف ها یک رقیب آن است و ازاین رو زیادتر NGOخارجی یک حالت را به میان آورده که دولت فکرمیکند

در پالیسی سازی آنانرا حق اشتراک میدهد. مؤسسات جامعۀ مدنی و مشخصا موسسات غیر دولتی گوش نمیدهد وکمتر

نده: بسیار مثال های کم دیده میشود که نهادهای جامعه مدنی یک جای باالی یک موضوع گجامعه مدنی ضعیف و پرا

مانند یک گروپ کارکرده باشند. چندین چتر و یا شبکه بوجود آمده اما بنا براختالف های داخلی یا رقابت به کمک

و تعداد بسیار کمی از آنها موفق بوده ع وقت چیزی ازپیش شان نمانده استم گسستند وجز ازضیاهای خارجی ازه

اند.