c

تحلیل تاکتیکال بازارهای مالی

محدوده:پردازد.) میTechnicalاین مستند به مفاهیم بازارهای مالی و تجزیه و تحلیلهای تاکتیکی (

کلیه حقوق مادی و معنوی این مستند به شرکت مهندسی شبکه پویش داده نوین تعلق دارد.

:تاريخچهتوضیحاتشماره ویرایشتاریخنویسندهردیف

و کنترلبرنامه ریزیواحد ۱مفاهیم اولیه بازار مالی۹۳/۰۸/۰۳1٫0٫0پروژه فنی و مهندسی

و کنترلبرنامه ریزیواحد ۲مدیریت سرمایه۹۳/۰۸/۰۳2٫0٫0پروژه فنی و مهندسی

و کنترلبرنامه ریزیواحد ۳انواع نمودار، تایم فریم۹۳/۰۸/۰۷3٫0٫0پروژه فنی و مهندسی

و کنترلبرنامه ریزیواحد ۴سطوح مقاومت و حمایت۹۳/۰۸/۱۰4٫0٫0پروژه فنی و مهندسی

و کنترلبرنامه ریزیواحد ۵روند و خطوط روند۹۳/۰۸/۲۱5٫0٫0پروژه فنی و مهندسی

و کنترلبرنامه ریزیواحد ۶خطوط پیوت و کاماریل۹۳/۰۸/۲۶6٫0٫0پروژه فنی و مهندسی

و کنترلبرنامه ریزیواحد ۷های متحرک و کاربرد آن در تحلیلمیانگین۹۳/۰۸/۲۶7٫0٫0پروژه فنی و مهندسی

و کنترلبرنامه ریزیواحد ۸الگوهای شمعی۹۳/۰۹/۰۹8٫0٫0پروژه فنی و مهندسی

و کنترلبرنامه ریزیواحد ۹سایر الگوهای شمعی۹۳/۱۰/۰۹8٫1٫0پروژه فنی و مهندسی

۱۰

۲

فهرست مندرجات۷.......................................................................................................................................................................................................- چکیده

۷..............................................................................................................................................................................................- کلید واژه ها۷.........................................................................................................................................................................................- بازارهای مالی۱

۷................................................................................................................................................................................- دسته بندی بازارهای مالی۱.۱۸.....................................................................................................................................................................................- انواع معامله یا قرارداد۱.۲

۹...............................................................................................................................................................- انواع تحلیل در بازارهای مالی۲۱۱..................................................................................................................................................................................- مدیریت سرمایه۳

۱۲..............................................................................................................................................................ای از قوانین مدیریت سرمایه- نمونه۳.۱۱۳......................................................................................................................................................................................: پول خود را نبازید!1- قانون 3.1.1۱۳.......................................................................................................................................: همواره برای معامله خود حد ضرر تعیین کنید2- قانون 3.1.2۱۵.....................................................................................................................................................................: همیشه پول نقد داشته باشید3- قانون 3.1.3۱۵..........................................................................................................................................: به معامله اجازه پیش ر[وی در سود را بدهید4- قانون 3.1.4۱۶..........................................................................................................................................................................: سودهای خود را نقد کنید5- قانون 3.1.5

۱۷.......................................................................................................- اهمیت علم ریاضی، منحنی افت سرمایه و نسبت سود به زیان۴۲۰..........................................................................................................................................................................................- انواع نمودار۵

۲۰...................................................................................................................................................................................................- نمودار خطی۵.۱۲۱................................................................................................................................................................................................- نمودار میله ای۵.۲۲۲.................................................................................................................................................................................................- نمودار شمعی۵.۳

۲۴.......................................................................................................................................................................- تایم فریم یا بازه زمانی۶۲۴....................................................................................................................................................................- سطوح حمایت و مقاومت۷

۲۶.................................................................................................................................................................- نحوه تشخیص حمایت و مقاومت۷.۱۲۷......................................................................................................................................................- درجه اهمیت خطوط حمایت یا مقاومت۷.۲۲۸.................................................................................................................................................................- شکسته شدن حمایت یا مقاومت۷.۳

۳۱.............................................................................................................................................................................- روند و خطوط روند۸۳۱.......................................................................................................................................................................................................- انواع روند۸.۱۳۲.................................................................................................................................................................................- نحوه رسم خطوط روند۸.۲۳۴........................................................................................................................................................- انواع کانال های روند و نحوه رسم آنها۸.۳

۳۵......................................................................................................................................................................- خطوط پیوWت و کاماریل۹Pivot)....................................................................................................................................................................................۳۵- خطوط پیوWت (۹.۱

۳۷...........................................................................................................................................................................- طرز استفاده از پیوaت و خطوط آن۹.1.1Camarilla).....................................................................................................................................................................۳۸- خطوط کاماریل (۹.۲

۴۰..............................................................................................................................- میانگین های متحرک و کاربرد آنها در تحلیل۱۰

۳

SMA: Simple Moving Average)..............................................................................................................۴۱- میانگین متحرک ساده (۱۰.۱EMA: Exponential Moving Average).................................................................................................۴۲- میانگین متحرک نمایی (۱۰.۲۴۳......................................................................................................................................- استفاده از یک میانگین متحرک بر روی نمودار۱۰.۳۴۵..............................................................................................................................- استفاده از تقاطع میانگین متحرک ها بر روی نمودار۱۰.۴۴۸..........................................................................................................................................- شکسته شدن و تغییر نقش میانگین متحرک ۱۰.۵

۴۹.................................................................................................................................................................................- الگوهای شمعی۱۱۵۰................................................................................................................................................................- شمع ها با بدنه های کوتاه یا بلند۱۱.۱۵۱..........................................................................................................................................................................- شمع های با سایه های بلند۱۱.۲۵۲...........................................................................................................................................................................................- الگوهای پایه ای۱۱.۳

11.3.1 -Spinning Tops...................................................................................................................................................................................................۵۲11.3.2 -Marubozu ...........................................................................................................................................................................................................۵۳11.3.3 -Doji .......................................................................................................................................................................................................................۵۳

۵۶...................................................................................................................................................................................- الگوهای تک شمعی۱۱.۴11.4.1 -Hammer (چکش) و Hanging Man(مرد آویزان) ......................................................................................................................................۵۶11.4.2 -Inverted Hammer (چکش وارونه) و Shooting Star(ستاره ثاقب)..........................................................................................................۵۸Harami).......................................................................................................................................................................................۵۹- الگوی هرامی (11.4.3

۶۰.........................................................................................................................................................................................- الگوهای دو تایی۱۱.۵Engulfing..................................................................................................................................................................................................۶۰- الگوی 11.5.1۶۱..............................................................................................................................................................................................................- الگوی قیچی11.5.2

۶۲........................................................................................................................................................................................- الگوهای سه تایی۱۱.۶11.6.1 -Morning Stars (ستاره صبحگاهی) و Evening Stars(ستاره شامگاهی) ..................................................................................................۶۲11.6.2 -Three White Soldiers(سه سرباز سفید) و Three Black Crows(سه کلغ سیاه) ...........................................................................۶۳

فهرست تصاوير۱۱................................................................................: نمونه ای از روند تغییرات قیمت و تاثیر آن بر رفتار مصرف کنندگان۱تصویر ۱۸...................................................................................................................................................................: مفهوم افت سرمایه۲تصویر ۲۱..............................................................................................................................................................................: نمودار خطی۳تصویر ۲۱..........................................................................................................................................................ای: مفاهیم در نمودار میله۴تصویر ۲۲............................................................................................................................................................................ای: نمودار میله۵تصویر ۲۳.............................................................................................................................................................................: نمودار شمعی۶تصویر ۲۳...........................................................................................................................................................: مفاهیم در نمودار شمعی۷تصویر ۲۵.........................................................................................................................................................: سطوح حمایت و مقاومت۸تصویر

۴

۲۶.........................................................................................................................................................: سطح حمایتی دارای عمق۹تصویر ۲۷.......................................................................................................................................: تشخیص سطوح حمایت و مقاومت۱۰تصویر ۲۸....................................................................................................................................: تعیین سطوح قوی حمایت / مقاومت۱۱تصویر ۲۹..............................................................................................................................................................: شکسته شدن سطوح۱۲تصویر ۲۹.............................................................................................................................: ایجاد سطوح جدید بعد از شکسته شدن۱۳تصویر ۳۰...............................................................................................................................................................: تعویض نقش سطوح۱۴تصویر ۳۲...............................................................................................................................................................................: انواع روند۱۵تصویر ۳۳.......................................................................................................................................................: نحوه ترسیم خطوط روند۱۶تصویر ۳۳............................................................................................................................................................: مختل شدن یک روند۱۷تصویر ۳۴.....................................................................................................................................................................: انواع کانال روند۱۸تصویر ۳۵.........................................................................................................................................................: نحوه ترسیم کانال روند۱۹تصویر ۳۶...............................................................................................................................................................: ترسیم خطوط پیوت۲۰تصویر ۳۷...........................................................................................................................: خطوط پیوت و تعیین حد ضرر و حد سود۲۱تصویر ۳۸............................................................................................................................: خطوط پیوت و تصمیم در ورود به معامله۲۲تصویر ۳۹...........................................................................................................................................................: ترسیم خطوط کاماریل۲۳تصویر ۴۰....................................................................................................................................................................: میانگین متحرک۲۴تصویر ۴۱......................................................................................................................................: ترسیم انواع میانگین متحرک ساده۲۵تصویر ۴۲................................................................................................................................: مقایسه میانگین متحرک ساده و نمایی۲۶تصویر ۴۴............................................................................................................................: تاثیرات متقابل قیمت و میانگین متحرک۲۷تصویر ۴۵..............................................................................................................................: تصمیم گیری براساس میانگین متحرک۲۸تصویر ۴۶.......................................................................................................................: استفاده از دو میانگین متحرک جهت تحلیل۲۹تصویر ۴۷............................................................................................................................................: نقش مقاومتی میانگین متحرک۳۰تصویر ۴۸.............................................................................................................................................: نقش حمایتی میانگین متحرک۳۱تصویر ۴۹.................................................................................................................................................: تغییر نقش میانگین متحرک۳۲تصویر ۴۹..........................................................................................................................................: بخشهای مختلف الگوهای شمعی۳۳تصویر ۵۰..................................................................................................................................................: شمع ها با بدنه بلند و کوتاه۳۴تصویر ۵۱.....................................................................................................................................................: سایه های بلند در شمع ها۳۵تصویر Spinning Tops.......................................................................................................................................................۵۲: الگوی ۳۶تصویر Marubozu................................................................................................................................................................۵۳: الگوی ۳۷تصویر Doji...........................................................................................................................................................۵۴: انواع کندل های ۳۸تصویر ۵۵............................................................................................................................................. بعد از یک شمع صعودیDoji: ۳۹تصویر ۵۵................................................................................................................................................ بعد از یک شمع نزولیDoji: ۴۰تصویر

۵

۵۶.......................................................................................................................................: الگوی شمعی چکش و مرد آویزان۴۱تصویر ۵۶........................................................................................................................................: وقع الگوهای چکش و مرد آویزان۴۲تصویر ۵۸...........................................................................................................................: الگوی شمعی چکش وارونه و ستاره ثاقب۴۳تصویر ۵۸............................................................................................................: وقوع الگوی شمع های چکش وارونه و ستاره ثاقب۴۴تصویر ۵۹..............................................................................................................................................................: الگوی شمعی هرامی۴۵تصویر Engulfing....................................................................................................................................................۶۰: الگوی شمعی ۴۶تصویر ۶۱................................................................................................................................................................: الگوی شمعی قیچی۴۷تصویر ۶۲.........................................................................................................................: الگوی شمعی ستاره شامگاهی و صبحگاهی۴۸تصویر ۶۴...................................................................................................................: الگوی شمعی سه کلغ سیاه و سه سرباز سفید۴۹تصویر

فهرست جداول۱۸....................................................................................................................................: رابطه ضرر و سود جبرانی در معاملت۱جدول

فهرست ضمائم

۶

چکیده امروزه بازارهای مالی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. زیرا در این بازارهwwا مبwwادلت کالهwwا و اوراق

بwwازار مسwwتلزم تجزیwwه واینپذیر است. موفقیت در مختلف با کمترین هزینه و بیشترین سرعت امکانتواند به صورت بنیادی و یا تاکتیکی صورت گیرد.تحلیل دقیق بازار است که این تحلیل می

های تاکتیکی در بازار پرداخته است.در این مستند به بررسی بازارهای مالی و تحلیل

کلید واژه هابازار مالی، تحلیل بازار، تحلیل تاکتیکی

بازارهای مالی۱

«بازار مالی» به بازاری گفته می شود که افراد و نهادها می توانند با هزینه تبkkادل انkkدک، در آن بkkه مبkkادله اوراق بهادار، کالها و سایر موارد قابل تعویض بپردازند. اوراق بهادار شامل سهام و اوراق قرضkkه، و کالهkkا شkkامل فلkkزات

گران بها، اقلم کشاورزی و ... می شود. هدف اصلی بازارهای مالی رساندن پول ها و وجوه اضافی پس انداز کنندگان به کسانی است که قصد دارند بیشتر از درآمد خود خرج کنند. بازارهای مالی این امکان را به وجود می آورند که وجوه از افkkرادی کkkه فاقkkد فرصkkت های سرمایه گذاری هستند به دست کسانی برسد که دارای چنین فرصت هایی هستند و ایفای چنین نقشkkی، هkkم مkkوجب

افزایش تولید و کارآیی کل سیستم اقتصادی و هم موجب بهبود رفاه اقتصادی مصرف کنندگان می شود.

دسته بندی بازارهای مالی۱.۱

برای تقسیم بازارهای مالی روش ها و مؤلفه های متعددی وجود دارد. در اینجا بر اساس «اقلم مورد مبادله» ایkkن نوع ذیل تقسیم می شود:4بازارها به

۷

: محلی عمومی برای خرید و فروش سهام شرکت های معتبر از طریق کارگزاری ها است؛بازار سهام یا سرمایه. ۱ بورس سهام تهران نمونه ای از این بازاراست. (واژه بورس بر گرفته از نام فردی به نام وانkkدر بkkورس اسkkت کkkه در

میلدی، در شهر بروژ بلژیک زندگی می کkkرده و صkkرافان شkkهر در مقابkkل خkkانه وی بkkه داد و سkkتد15اوایل قرن می پرداخته اند.)

: محلی برای خرید و فروش محصولت اولیه و خام است. به عنوان مثال بورس هkkای کkkال کkkه دربازار کالها. ۲آن محصولت کشاورزی، مواد معدنی مانند فلزات، نفت و مشتقات آن مبادله می شوند.

: در این بازار اوراق قرضه صادر شده توسط دولت های مختلف معامله می شود.بازار اوراق قرضه یا بدهی. ۳Foreign: در بازار مبkkادلت ارزی (بازار مبادلت ارز. ۴ Exchange اkkی FOREXادلهkkی مبkkای بین المللkkارزه (

می شوند.

انواع معامله يا قرارداد۱.۲

در این قرارداد خریدار می بایستی کل وجه قرارداد را همراه با کارمزد کارگزار به شkkکل):Spot. قرارداد آنی (۱ کال یا ارز مkkورد معkkامله را بkkه خریkkدار تحویkkلحداکثر دو روز کارینقدی پرداخت نماید و فروشنده نیز باید تا

نماید. به این نوع قرارداد، قرارداد نقدی نیز گفته می شود. توافقنامه ای مبتنی بر خرید یا فروش دارایی در زمkkان معیkkن در آینkkده و بkkا قیمkkت):Future(قرارداد آتی . ۲

مشخص است. در این روش فروشنده مطابق توافقنامه تعهد می نماید مقدار معینی از دارایی یا کالیی بkkا ویژگی هkkای مشخص را در سر رسیدی معین در مقابل مبلغی به خریدار تحویل دهد و خریدار نیز مبلغ مkkورد توافkkق را در سkkر رسید می پردازد. هر یک از طرفین می توانند قبل از سر رسید با انعقاد قراردادی دیگر، شخصی ثkkالث را در قkkرارداد

اولیه جایگزین خود نمایند و پس از تسویه، از قرارداد خارج شوند. این قرارداد که شبیه قرارداد آتی است، توافقی مبتنی بkkر خریkkد یkا فkkروش یkک):Forward(قرارداد سلف . ۳

دارایی در زمانی معین در آینده و با قیمت مشخص است. وجه تمایز آن با قرارداد آتی در ایkن اسkkت کkه قkkراردادآتی در بورس معامله می شود ولی قرارداد سلف در بازار فرا بورس مورد معامله قرار می گیرد.

این نوع قرارداد خود به دو نوع تقسیم می شود:):Option(قرارداد اختیار معامله . ۴۸

قراردادی است که به موجب آن عرضه کننده کال، حkkق خریkkد مقkkدار معینkkی از:قرارداد اختیار خرید• کالی مورد نظر را در زمان معین و با قیمت تعیین شده در حال حاضر، به طرف دوم قرارداد اعطا می نماید

بدون اینکه طرف دوم ملزم به خرید آن کال باشد. قراردادی است که به موجب آن خریدار، حق فروش مقدار معینی از کالی مورد:قرارداد اختیار فروش•

نظر را در زمان معین و با قیمت مشخص به طرف دیگر اعطا می نماید بدون آنکه فروشنده ملزم به فkkروشکال در تاریخ قید شده باشد.

در همه قراردادهای اختیار خرید یا اختیار فروش، کارمزد بالتری نسبت به انواع قراردادهای دیگر مورد محاسبه قرار می گیرد. بسته به زمان لغو یا تحویل کال این قراردادها به دو نوع سیستم آمریکایی و اروپایی نیز تقسیم بنkkدی

می شوند. در اینجا لزم به ذکر است که علوه بر بازارهای بورس که دارای مکان فیزیکی هستند و معاملت رایج در آنهkkا

) نیز وجود دارد کkkه بkkه صkkورت شkkبکه ای مبتنkkی بkkرOver-the-Counterانجام می گیرد، بازاری به نام فرا بورس (ارتباطات تلفنی و رایانه ای است و معاملت در آن به صورت غیرحضوری صورت می گیرد.

انواع تحلیل در بازارهای مالی۲

تحلیل بازارهای مالی را می توان به دو نوع تقسیم کرد: این روش را عموما� روشی بر پایه علم اقتصاد می دانند که در آن با استفاده): Fundamenal(تحلیل بنیادی - ۱

از تحلیل نیروهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مؤثر بر عرضه و تقاضای یک دارایی، آینده قیمت آن مkkورد بررسkkی قرار می گیرد. به بیان دیگر با استفاده از دو مؤلفه عرضه و تقاضا، می توان تشخیص داد کkkه قیمkkت یkkک دارایkkی در

آینده افت خواهد داشت یا افزایش می یابد. سخت ترین بخش این تحلیل، در نظر گرفتن تمام عواملی است که بر عرضه و تقاضkkا اثkkر می گذارنkkد. یعنkkی آن تحلیلگری که بازار سهام، کالها یا ارز را زیر نظر دارد بایستی بتواند چرایی و چگkkونگی اثرگkkذاری عوامkkل مختلkkف (مثل اعلم صورت های مالی شرکت ها «در رابطه با بازار سهام» یا اعلم سطح زیر کشت محصولت کشkkاورزی «در۹

رابطه با بازار کالها» یا اعلم نرخ بیکاری یک کشور «در رابطه با بازار ارز») بر روی اقلم مورد معامله را تشخیصدهد و بر اساس جمع بندی خود، اقدام به ورود در یک موقعیت معاملتی (خرید یا فروش) کند.

: Technical(تحلیل تکنیکی - ۲ اساس این روش بر این تئوری اسkkتوار اسkkت کkkه تمkkام اطلعkkات بkkازار در) «قیمت» نمود پیدا می کنند و با فرض درستی این نظریه، معامله گران می توانند با بررسی و شناسایی حرکات، رفتارها

و الگوهای ثبت شده در نمودار قیمت یک دارایی، درباره ورود به موقعیت های معاملتی تصمیم گیری نمایند. جمله آشنای «تاریخ تمایل به تکرار خود دارد» در اینجا صدق می کند. بنابراین چنkkانچه یکkkی از سkkطوح قیمkkت، رفتار مقاومتی یا حمایتی را در گذشته از خود بروز داده باشد احتمال اینکه دوباره رفتار مشابهی را با رسیدن قیمkkت

به آن سطح مشاهده کنیم، وجود دارد و از این رو باید با احتیاط عمل کرد. تحلیلگران تکنیکی، به الگوهای مشابهی که در گذشته شکل گرفته اند نگاه می کنند و با در نظر داشتن اصwwل تکwwرار

تاریخ، انتظار دارند که در صورت تشکیل یکی از آن الگوها در رفتار جاری قیمت، آن الگو مجwwددا� بwwه تکمیwwل برسwwد و

بدین شکل امکان معامله بر اساس موقعیت جدید، فراهم آید.

در دنیای معامله گری، زمانی که کسی صحبت از تحلیل تکنیکی می کند، نخسkkتین چیkkزی کkkه بkkه ذهkkن می آیkkد «نمودار قیمت» یا «نمودار نرخ برابری» است. تحلیلگران تکنیکی از نمودارها استفاده می کنند زیرا این قالب دیداری،

آسان ترین راه برای به تصویر کشیدن رفتار قیمت در بستر زمان است. با نگریستن به گذشته، می توان از داده های قیمتی-زمانی برای کسب سود از رونkkدها و الگوهkkای جkkاری اسkkتفاده کرد، اما باید در نظر داشت که ابزارهای تکنیکی برای تحلیل نمودارها نیز بسیار زیاد هستند و نیز تعداد تفسkkیرها از یک نمودار واحد، می تواند به تعداد تحلیلگران آن باشد. بنkkابراین در زمینkkه تحلیkkل تکنیکkkی، بایسkkتی از ابزارهkkایی

استفاده کرد که تحلیل گر بیشترین ارتباط را با آنها برقرار می کند.

۱۰

مديريت سرمايه۳

شرایط ورود به بازارهای مالی به قصد انجام معامله و کسب سود، بسیار آسان است و با توجه به اینکه در برخی بازارها می توان از اهرم های مالی (برای انجام معامله با حجمی بkkالتر از موجkkودی حسkkاب) نیkkز اسkkتفاده کkkرد و بkkا سرمایه اندک معاملتی بزرگ انجام داد، لذا بازده سرمایه چند ده برابری یا حتی چند صد برابری این بازارها، افراد

زیادی را برای معامله در آنها اغوا می کند. از این رو باید این نکته را در نظر داشت که امروزه انجام معامله در بازارهای مالی بkkه سkkادگی فشkkردن یکkkی از دکمه های صفحه کلید کامپیوتر است و هر کسی بدون دانش کافی می تواند آن را انجام دهkkد، ولkkی چنیkkن فkkرد یkkا افرادی به هیچ عنوان معامله گر حتی از نوع مبتدی نیستند زیرا کار آنها بر تحلیل علمی استوار نیست. لقب مناسkkب برای چنین افرادی قمارباز است، نه معامله گر. زیرا آنها فقط با تکیه بر بخت و اقبال به این کار روی آورده اند که به

هیچ عنوان رویکرد صحیحی نیست. در حقیقت معامله گری در بازارهای مالی -که در آنها شاهد نوسانات زیاد و مکرر هستیم، حkkرفه ای اسkkت بkkرای

۱۱

: نمونه ای از روند تغییرات قیمت و تاثیر آن بر رفتار مصرف کنندگان۱تصویر

محک زدن دانش، تجربه و استقامت روانی، و نه میدانی برای آزمودن شانس یا رقابت احساسی با دیگر معامله گران یا کل بازار. هر معامله گری باید این دریافت را به خوبی در درون خود جا بیندازد کkkه بkkازار بزرگ تkkر از تkkک تkkک نقش آفرینانی است که در آن به فعالیت مشغولند. بنابراین هرگز نباید با بازار درگیر یا به امید موفقیت شانسی وارد آن شد، بلکه باید بر اساس تحلیل (بنیادی، تکنیکی یا هر دو) با آن همراه گردید و از موقعیت هkkای مختلkkف کسkkب

سود کرد. تقریبا تمام افرادی که مدتی را در این حرفه گذرانده اند، بر سر این مkkورد اجمkkاع دارنkkد کkkه سkkه عامkkل بkkرای

موفقیت در بازارهای مالی تعیین کننده است:. مدیریت سرمایه1. دانش و تجربه (توانایی تحلیل بازار)2. نگرش فردی و روانشناسی شخصی3

نادیده گرفتن هر یک از عوامل فوق یا کوتاهی در رعایت اصولی که بر مبنای آنها شکل می گیkkرد، بkkدون تردیkkد منجر به از دست رفتن مقدار قابل توجهی از سرمایه می شود. در اینجا منظور از سرمایه، نه تنها سرمایه مادی بلکkkه حتی اعتماد به نفس و عمر افراد است. تجربه نشان داده که اکثر افراد در هنگام ورود بkkه بازارهkkای مkkالی، خkkود را دارای بخت و اقبال بلند می پندارند و به غلط فکر می کنند که قkkادر هسkkتند در لحظkkه، تصkkمیم هایی درسkkت بkkرای سرمایه گذاری و معامله اتخاذ کنند. این افراد به خاطر نداشتن تجربه کافی به راحتی اصkkول مkkدیریت سkرمایه و یkا اصول تحلیلی خود را زیر پا گذاشته و با نگرش غلط اقدام به ورود احساسی یا هیجkkانی بkkه موقعیت هkkای معkkاملتی می کنند. سپس با وارد آمدن اولین ضرر به حساب معاملتی شان، اقدام به ورود به موقعیت های غلط بعدی کkkرده و

در مدتی کوتاه سرمایه خود را از دست رفته می بینند.

ای از قوانین مديريت سرمايهنمونه۳.۱

5شkkود. عامل لزم برای موفقیت که ذکر شد، ابتدا به نمونه ای از قوانین مدیریت سرمایه پرداختkkه می3از بین قانونی که در زیر می آیند قوانین مدیریت سرمایه «جسی لیو�ر مور» هستند که یکی از بزرگkkترین معkkامله گران قkkرن

مؤثر بوده اند امروزه نیkkز می تواننkkد بkkه کمkkک1۹2۹ میلدی بوده است. قوانین او همان قدر که در بحران مالی 20۱۲

معامله گران بیایند.

: پول خود را نبازيد!۱قانون ۳.۱.۱

زمانی که فرد با دید قمار کردن وارد یک موقعیت معاملتی می شود، وقوع هر اتفاقی ممکkkن اسkkت. می تkkوان در یک لحظه ده ها برابر سود کرد و سپس در معامله ای دیگر همه آن را همراه بkkا اصkkل سkkرمایه از دسkkت داد. ولkkی

معامله گران واقعی با دید درست و بر اساس تحلیل های خود وارد موقعیت های معاملتی می شوند. اما آیا از دست ندادن پول به همین سادگی است؟ اگر چنین بود همه می توانستند در این حرفه میلیاردر باشkkند. جسی لیور مور در حقیقت با وضع این قانون در صدد بر آمده تا این اصل سkkاده را در ذهkkن تثkkبیت کنkkد کkkه هkkر معامله گر بایستی هر آنچه در توان دارد انجام دهد تا در بازی باقی بماند و بر این اساس، هرگز نباید تمkkام سkkرمایه

خود را روی یک موقعیت معاملتی قرار دهد. او معتقد است که معامله گر بایستی به صورت پلکانی سرمایه خود را به یک موقعیت معاملتی تزریkkق کنkkد. بkkه این صورت که درصدی از آن را در ابتدا وارد معامله نماید، و سپس با وارد شدن به سود و کسب اطمینان نسبی از

درست بودن تحلیل (بنیادی یا تکنیکی) خود، سرمایه بیشتر را تزریق نماید. پس در واقع در اینجا هدف تزریق سرمایه به موازات حرکت قیمت در جهت دلخواه معامله گر است که منجر به انباشته نشدن ضرر بر روی اصل سرمایه خواهد شد. زیرا چنانچه تحلیل اولیه اشتباه بوده باشد، می تkkوان بkkا ضkkرری اندک از موقعیت معاملتی خارج شد. حال آنکه در صورت ورود با کل سkkرمایه، ضkkرری سkkنگین تر در انتظkkار مkkا

خواهد بود. پس به بیان دیگر، این قانون به ما می گوید که «کسب سود بیشتر با تزریkkق کkkل سkkرمایه در گkkام نخسkkت» در

اولویت قرار ندارد بلکه محدود کردن ضرر است که باید اولویت نخست هر معامله گر باشد.

: همواره برای معامله خود حد ضرر تعیین کنید۲قانون ۳.۱.۲

یکی از پیشامدهای روانی که همیشه باعث فرو رفتن معاملت در ضرر می شود عدم پذیرش اشتباه بودن تحلیkkل است. در چنین مواقعی فرد با اصرار بی دلیل بر قطعیت تحلیل خود، موجبات فرو رفتن هkkر چkkه بیشkkتر معkkامله در

۱۳

ضرر را فراهم می کند که گاه به از دست رفتن کل سرمایه و بر هم خوردن تعادل روانی او نیز می انجامد. از آنجا که اجتناب از ضرر امری محال است در صورت فرو رفتن معامله در ضرر، مفهومی به نام «حد ضرر» به کمک شما می آید که یکی از مهمترین اصول در حرفه معامله گری است. حkkد ضkkرر را بkkا یkkک مثkkال توضkkیح داده

شود.می دلر خریkkداری کرده ایkkد و انتظkkار داریkkد کkkه ظkkرف مkkدتی364 فرض کنید که یک تaن گندم به قیمت مثال:

دلر برسد. با این حkkال مkkدتی پkkس از وارد شkkدن بkkه مkkوقعیت400مشخص (از چند روز تا چند هفته) به قیمت معاملتی� خرید گندم، قیمت با افت مواجه شده و به زیر سطح خرید شما می رسد. در چنین وضkkعی، شkkما دو راه در پیش دارید. یا بایستی بی دلیل به بال رفتن قیمت امیدوار بمانید که این نشانگر قمارباز بودن و نkkه معkkامله گر بkkودن

شما است. یا اینکه باید سطحی را مشخص کنید که در صورت افت قیمت تا آن، معامله شما بسته شود. این سطح احتیاطی که به آن «حد ضرر» گفته می شود بستگی مستقیم به «میزان ریسک شما بر روی آن معامله،

حجم سرمایه حساب معاملتی شما، و فراری�ت اقلم مورد معامله» دارد. به مثال زیر توجه کنید. دلر و400 دلر قصد خرید گندم را دارید. حد سود محاسبه شkkده 346 فرض می کنیم که شما در قیمت :مثال

دلری. (همین طور کkkه می بینیkkد16 دلری و حد ضرر 54 دلر است؛ یعنی حد سود 330حد ضرر محاسباتی نیز نسبت سود به ضرر در اینجا رعایت شده. یعنی برای سودی اندک، ریسک ضرری بزرگ را نمی پذیریم.)

٪ از آن را بkkرای معkkامله آزاد گذاشkkته اید. یعنkkی10 میلیون دلر است و 1از سوی دیگر حساب معاملتی شما تaن می شود. حkkال اگkkر حkkد28۹ دلر برای هر تaن، حدود 346 هزار دلر گندم بخرید که با قیمت 100می خواهید

هزار دلر) را بkkه100 درصد از 3 دلر (3000٪ از موجودی آزاد آن باشد، می توانید تا 3ضرر حساب شما برابر با عنوان ضرر تحمل کنید.

دلر برای هر تن گندم است و چنانچه قیمت گندم به ایkkن335.5این یعنی حد ضرر معامله شما برابر با قیمت سطح رسید باید معامله خود را ببندید و باقی سرمایه خود را از گزند حوادث بازار حفظ کنید.

دلر ضرر احتمالی این معامله چه می شود؟ «در بازارهای مالی اجتناب از ضkkرر امkkری3000خواهید پرسید که است محال.» پس ضررهای احتمالی خود را بپذیرید و آنها را تا حد امکان با کمک حد ضرر «محدود» کنیkkد تkkا در

۱۴

معاملت بعدی پول نقد کافی برای بهره بردن از موقعیت های مناسب را داشته باشید. لیور مور کسانی را که حد ضرر تعیین نمی کنند «سرمایه گذاران غیر ارادی» می نامد و آنهkkا را این گkkونه توصkkیف می کند: «کسانی که سهام شرکتی را می خرند و با این امید که بالخره صعود کند آن را مدت ها نگه می دارنkkد. ایkkن افراد به هیچ دلیلی حاضر به فروش نمی شوند مگر اینکه قیمت به هدف شان برسد.» ولی آیا همیشه ایkkن انتظkkار بkkر آورده می شود؟ قطعا� خیر. ضمن اینکه با باقی ماندن در یک موقعیت معاملتی کم پتانسیل، موقعیت هkkای معkkاملتی

مناسب نیز از دست می روند.

: همیشه پول نقد داشته باشید۳قانون ۳.۱.۳

یک معامله گر بدون پول نقد مساوی است با یک سینما بدون پروژکتور. هر معامله گری باید همیشه پول نقkkد در اختیار داشته باشد تا در مواقع اضطراری بتواند وارد معامله شود. در حقیقت این قانون باعث می شkkود کkkه افkkراد از تزریق کل سرمایه خود -در قالب یک یا چند معامله- به بازار خودداری کنند و بیاموزند که گkkاهی بkkا صkkبر، بkkازار موقعیت های بهتری را نصیب شان می کند. بنابراین در اختیار داشتن نقدینگی، مانند داشتن فشنگ در خشاب اسkkت. به خاطر بسپارید که این همیشه سرعت عمل نیست که برای شما موفقیت به بار می آورد بلکه گاهی «صkkبر» کلیkkد موفقیت است. با داشتن پول نقد در حساب خود، همیشه آماده ورود به موقعیت هایی خواهید بود که مدت ها منتظkkر

فرا رسیدن آنها بوده اید.

: به معامله اجازه پیش رBوی در سود را بدهید۴قانون ۳.۱.۴

برای خیلی ها سخت ترین بخش این حرفه، نه تحمل ضرر بلکه صبر برای رسیدن معامله به حkkد سkkود مشkkخص شده است. بسیاری مواقع، دو یا چند معامله قبلی که با ضرر بسته شkkده اند، بkkر روی «قkkدرت ریسkkک معkkامله گر و تحلیل صحیح بازار توسط او» اثر می گذارند و وی را از دستیابی به سودی که می توانست جkkبران آن ضkkررها باشkkد

دور می کنند. این بخش از معامله گری، جزو بزرگترین درگیری های درونی هر فرد است. لیور مور اعتقkkاد دارد کkkه اگkkر یkkک معامله گر بتواند ضررهای خود را کوچک نگاه داشته و به سودها امکان رشد بدهkkد، بkkدون شkkک مkkوفقیت از آن او

۱۵

است. بنابراین چنانچه تحلیل شما برقرار بود و نشانه ای دال بر نقض آن مشاهده نکردید، نباید تسلیم تردید، تkkرس یا دودلی خود شوید بلکه بایستی به تحلیل وفادار بمانید. ضمن اینکه اگر به دلیل غیر فنی معاملت خود را ببندیkkد، هرگز تخمین درستی نسبت به صحت روش تحلیلی-معاملتی خkkود نخواهیkkد داشkkت کkkه ایkkن نیkkز یکkkی دیگkkر از

ایرادهای بزرگ تخطی از سیستم معاملتی است. بنابراین نگرانی خود را بیشتر معطوف معاملت� در ضرر فرو رفته کنید و در مورد معاملت سود د�ه، فقط اجkkازه

نیست و شkkما بkkرای2دهید تا مرز مناسب رشد کنند. البته این به هیچ عنوان به معنای نادیده گرفتن قانون شماره تمام معاملت خود باید حد ضرر را تعیین کنید، حتی آنهایی که در سود هستند. منتهی زمانی کkkه یkkک معkkامله در

سود فرو رفت باید به مرور و پس از طی کردن فواصل مطمئن توسط قیمت، حد ضرر را نیز جا به جا کنید.

: سودهای خود را نقد کنید۵قانون ۳.۱.۵

اکثر معامله گران موفق به این اصل اعتقاد دارند که بایستی به طور منظم از سودهای انباشته خود برداشت نمkkودو آن را در حساب بانکی قرار داد. این کار چند منفعت دارد:

نخست اینکه در حرفه معامله گری، بسیاری مواقع افراد -حتی حرفه ای ها- به جنگ بازار می روند، به این معنا که در صورت شکست دچار حالت روانی انتقام جویی می شوند و در این وضعیت� عدم تعادل، به معاملت پشت سر هkkم و غیر منطقی روی می آورند. مهمترین عاملی که دست آنها را برای این افراط بkkاز می گkkذارد داشkkتن پkkول زیkkاد در حساب معاملتی است. بنابراین با خارج کردن سودهای خود از این حساب و قkرار دادن آنهkا در حسkkابی مجkkزا، از

خطر پوچ شدن ماحصل تلش های قبلی در امان خواهید ماند. دوم اینکه برخی افراد به فکر بازنشستگی زود هنگام از این حرفه هستند، بنابراین مدام با کسkkب سkkود و بkkزرگ شدن سرمایه کلی، به حجم معاملت خود می افزایند و گاهی هم قkkوانین مkkدیریت «سkkرمایه و ریسkkک» را رعkkایت نمی کنند. در نتیجه کافی است یک بار بازار بر خلف میل آنها حرکت کند تا کل سودهای انباشته خود را از دسkkت بدهند. پس ثابت نگه داشتن حجم حسابی معاملتی، شما را از انجام معاملتی با حجم بسیار زیاد حفظ خواهد کرد و

این نیز به ادامه کارتان کمک خواهد کرد. سوم اینکه «اعتیاد به معامله» یا «معامله برای معامله» یک مشکل عمومی بین معامله گران تازه کkkار اسkkت. آنهkkا۱۶

می پندارند که چون این حرفه را انتخاب کرده اند پس باید همیشه معاملت باز داشته باشند. حال آنکه برخی مواقkkع بازار هیچ موقعیتی را برای معامله در اختیار شما قرار نمی دهد و در این شرایط باید از سودهای انباشته خkkود لkkذت برده و کمی هم تأثیر آنها در زندگی روزمره را تجربه کنید. به خرید بروید، اتومبیل خود را عوض کنیkkد و خلصkkه هر آنچه که نتایج کاری شما را در زندگی تان نمایان می کند را انجام دهید و به این واسطه از کار خود بیشkkتر لkkذت

ببرید.

اهمیت علم رياضی، منحنی افت سرمايه و نسبت سود به زيان۴

با استفاده از علم ریاضی و پیش بینی بر اساس احتمالت، می تkkوان مkkدیریت سkkرمایه و ریسkkک را بkkه خkkوبی درسیستم معاملتی جای داد.

قبل گفته شد که برای موفقیت در بازار و کسب سود مداوم به سه عامل کلی نیkkاز داریkkم. بkkه عنkkوان مثkkال در صورتی که فرد دو عامل «دانش و تجربه» و «نگرش و روانشناسی» را داشته باشد ولی «اصول مدیریت سkkرمایه» را

برای تعیین حجم معاملت در نظر نگیرد، پس از مدت کوتاهی سرمایه اش را از دست خواهد داد. شود. افت سرمایهدر ادامه نمونه ای از اهمیت نگرش ریاضی به حرفه معامله گری با منحنی افت سرمایه ارائه می

شناخته می شود، یکی از مسائلی است که در صورت عدم توجه بkkه آن نقشkkهDrawdownکه در این حرفه با لغت راه معامله گر، و نیز میزان پایبندی او به اصول مدیریت سرمایه و دقتش در تحلیل صحیح، همگی تحت تkkأثیر منفkkی

قرار خواهند گرفت.Drawdownابkkامله گر حسkkک معkkبه معنای حداکثر افت سرمایه از مقدار ماکزیمم است. به عنوان مثال اگر ی

درصkد50 دلر برسkkاند 5.000 دلر، حسkاب خkkود را بkه 5.000 دلری داشته باشد و با ضرری معkادل 10.000Drawdown.را تجربه کرده

۱۷

این است که اگر یک معامله گر درصدی ضرر کنkkد، بkkرای بازگشkت بkهDrowdownنکته جالب توجه در مورد رقم اولیه (سقف موجودی) باید درصدی بیش از آن مقدار را سود کند و این همان نکته ای است که کkkار را مشkkکل

می کند. به جدول زیر توجه فرمایید:: رابطه ضرر و سود جبرانی در معاملت۱جدول

سود جبرانی (درصد)میزان ضرر (درصد)

۱۰۱۱

۲۰۲۵

۳۰۴۳

۴۰۶۷

۵۰۱۰۰

۶۰۱۵۰

۷۰۲۳۳

۸۰۴۰۰

۹۰۹۰۰

۱۸

: مفهوم افت سرمایه۲تصویر

٪ از موجودی حساب خود مواجه شوید، بایkkد در معkkامله بعkkدی10چنانچه شما در یک معامله با ضرری معادل ٪ سود کسب کنید تا به موجود اولیه خود بازگشته و در این بازه زمانی تعادل حساب خود را برقرار کنید (یا بkkه11

عبارت دیگر ضرر نکرده باشید). این شاید به نظر کار سختی نباشد. اما به ضررهایی با درصد بزرگkkتر تkkوجه کنیkkد. ٪ سود کسب کنید تا تعادل حساب برقرار شود و100٪ ضرر کنید در معامله بعدی باید 50اگر شما در یک معامله

هر چه ضرر بزرگتر باشد، سود جبرانی نیز به صورت تصاعدی باید بیشتر باشد. با آگاهی از مفهوم افت سرمایه، شما آماده پذیرش یکی از مهمترین اصول مدیریت ریسک و مkkدیریت سkkرمایه یعنی «رعایت نسبت زیان به سود» هستید. قبل از انجام هر معامله، شما «باید» بدانید سود احتمالی که از آن معامله می توان انتظار داشت چقدر است و اینکه برای به دست آوردن آن مقدار سود، حاضر هستید تا چه میزان از سرمایه

خود را به خطر بیندازید. دلر ریسک را بپذیریم؟ قطعkkا� پاسkkخ5000 دلری، 1000آیا منطقی است که برای به دست آوردن یک سود

منفی است. اصل مدیریت ریسک بیان می کند که در هر معامله، میزان ریسک حداکثر باید نصف سود مورد انتظkkار دلر حد ضkkرر در نظkkر گرفته ایkkد، پتانسkkیل کسkkب سkkود آن مkkوقعیت30باشد. یعنی اگر برای یک معامله فرضا�

دلر باشد. پس اگر یک فرصت معاملتی پیش بیاید که این نسبت برای آن برقرار نباشد،60معاملتی حداقل باید توصیه اکید این است که کل از آن معامله صرف نظر کنیم.

معمول معامله گران مبتدی به دو صورت موجودی حسابشان را از بین می برند یا با نگذاشتن حد ضkkرر و یkkا بkkامعاملت زیان آور پشت سر هم.

در حالت اول برای افراد مبتدی حد ضرر مانند محافظی محکم جلوی از بین رفتن حسkاب را می گیkkرد امkا آنهkkا عموما� با نگذاشتن حد ضرر اجازه می دهند ضررشان انباشته شود. شاید چندین معامله برایشان پیkkش بیایkkد کkه بkkا نگذاشتن حد ضرر، معامله پس از مدتی وارد سود شود اما حتما پس از مدتی بkkه دام گرفتkkار می شkkوند و بkkازار بkkر

خلف جهت مورد نظر آنها حرکت می کند و موجب از بین رفتن کل سرمایه در یک معامله می شود. حالت دوم در صورتی پیش می آید که فرد ضررهای خود را مدیریت نمی کند و اجازه می دهد ضررهای متوالی و بعضا� بزرگ موجودی حسابش را از بین ببرند. برای پیش گیری از این حالت هم بهتر است در هیچ معامله واحkkدی،

۱۹

درصد از کل موجودی سرمایه نباشد.3مقدار پولی� حد ضرر بیش از

انواع نمودار۵

همان طور که در درس های قبلی بیان شد، تحلیل تکنیکال معطوف به بررسی تاریخچه قیمت و شناسایی سkkطوح حساسی است که در اثر رفتارهای بازار در طول زمان ایجاد شده اند. تاریخچه قیمت را می تkkوان در قkkالب سkkه نkkوع

نمودار به تصویر کشید:نمودار خطی •نمودار میله ای •نمودار شمعی •

نمودار خطی۵.۱

نمودار خطی که نمونه ای از آن را در زیر مشاهده می کنید تعریف ساده ای دارد. با ثبت کردن قیمت های یکسkان در بازه های مشخص و وصل کردن آنها به یکدیگر می توان یک نمودار خطی را به دست آورد. بkkه عنkkوان مثkkال بkkا

Openingوصل کردن قیمت آغازین ( Priceکkkرای یkkیک بازار، یعنی اولین قیمت ثبت شده در هر روز کاری، ب ( بازه چند روزه، می توان «نمودار خطی قیمت های آغازین» را به دست آورد. یا نمkkودار مشkkابهی را بkkرای قیمت هkkای بسته شدن یک بازار، یا میانگین قیمت گشایش و بسته شدن در روز، یا میانگین کف و سkkقف روزانkkه را بkkه دسkkت

آورد. همان طور که پیدا است، نمودار خطی قادر به نشان دادن اطلعات زیادی نیست بلکه تنها یkkک رونkkد کلkkی را از بازار ترسیم کرده و در اختیار می گذارد. با این حال نمودار خطی که بر مبنای قیمت خاتمه رسم شود قابkkل اتکkkا تkkر

است.

۲۰

نمودار میله ای۵.۲

نمودار میله ای از نمودار خطی پیچیده تر است. در هر میله، چهار قیمت مربوط به بازه زمانی مشkkخص گنجانیkkده) توجه کنید:۴می شود: قیمت آغازین، قیمت بسته شدن، قیمت سقف، و قیمت کف. به تصویر (

۲۱

: نمودار خطی۳تصویر

ای: مفاهیم در نمودار میله۴تصویر

خط افقی که در سمت چپ میله قرار دارد نشانگر قیمت «آغازین» است.•پایین ترین قسمت میله را قیمت «کف» می نامیم.•بالترین قسمت میله قیمت «سقف» نام دارد.•خط سمت راست میله هم قیمت «بسته شدن» بازار است.•

) خواهیم داشت:۵از کنار هم قرار گرفتن میله های مختلف، یک نمودار میله ای شبیه تصویر (

نمودار شمعی۵.۳

نمودار شمعی که منشا ژاپنی دارد در عین شباهت با نمودار میله ای، خیلی زیباتر و برای اکثر افراد قابkkل فهم تkkر است. هر شمع از بدنه (قسمت بزرگ در وسط) و دو سایه در بال و پایین تشکیل شده. شمع ها در دو رنkkگ دلخkkواه

قابل تنظیم هستند.

۲۲

ای: نمودار میله۵تصویر

برای مثال در تصویر زیر، بدنه سبز نشانگر شمع صعودی است و بدنه قرمز نشانگر شمع نزولی. شمع نزولkkی بkkه معنای پایین تر بودن قیمت بسته شدن نسبت به قیمت آغازین است. و شمع صعودی نشkkانگر بkkالتر بkkودن قیمkkت

بسته شدن نسبت به قیمت آغازین.

۲۳

: نمودار شمعی۶تصویر

: مفاهیم در نمودار شمعی۷تصویر

چنانچه در یک نمودار شمعی، به جای شکل رایج شمع (تصویر بال) دو خط عمود بر هkkم مشkkاهده شkkد،:۱نکته یعنی به جای بدنه شمع یک خط افقی وجود داشت، این به معنای یکی بودن قیمت گشایش و خاتمه در شمع مذکور

است. چنانچه در بالی شمع سایه ای وجود نداشت، به معنای بسته شkkدن شkkمع در بkkالترین قیمkkت اسkkت. و:۲نکته

چنانچه در پایین شمع سایه ای نبود، به معنای بسته شدن شمع در پایین ترین قیمت است. نمودار شمعی نسبت به دو نمودار دیگر محبوب تر است زیرا هم اطلعات کاملی را در خود دارد و هkkم از لحkkاظ

شهودی کاراتر است یعنی می توان با یک نگاه اطلعات لزم از هر شمع را به دست آورد.

۱تايم فريم يا بازه زمانی۶

تایم فریم یا بازه زمانی یکی از مفاهیمی است که به طور مستقیم در نمودارهای تحلیلی نمkkود پیkkدا می کنkkد. ایkkنشود:مفهوم با یک مثال ارائه می

چنانچه یک نمودار (خطی، میله ای یا شمعی) در تایم فریم هفتگی ترسیم شده باشد تمkkام قیمت هkkایی کkkه در آن نمودار ثبت گردیده اند مربوط به تایم فریم هفتگی می شوند. به عنوان مثال در یک نمودار هفتگی، هر شkkمع نشkkانگر قیمت های آغازین، پایانی، سقف و کف مربوط به یک «هفته» است. یا در تایم فریم روزانه، قیمت های هkkر شkkمع یkkا

میله حاوی اطلعات مربوط به یک روز وجود دارد. دقیقه تkا یkک مkاه یkا1مشابه همین امر در مورد تایم فریم های دیگر نیز برقرار است. هر تایم فریم می تواند از

حتی یک سال باشد. معمول در تحلیل تکنیکی، به طور موازی دو یا سه تایم فریم مورد تحلیل قرار می گیرند تا نتایج،قابل اتکا باشند.

سطوح حمايت و مقاومت۷

حمایت و مقاومت دو مورد از پر کاربردترین مفاهیم در تحلیل تکنیکی هستند. افراد مختلف ایده های خاص خود1 Time Frame

۲۴

برای تشخیص مناطق حمایت و مقاومت را دارند. پس در ابتدا به مسائل پایه ای می پردازیم. بkkه تصkkویر زیkkر تkkوجهفرمایید:

همان طور که مشاهده می شود، روند زیگزاگی که به سمت بال در حرکت است یkک وضkkعیت صkkعودی را بkkرای قیمت نشان می دهد. در چنین شرایطی، هر قله نقش یک سطح مقاومتی را ایفا می کنkkد و قیمkkت بkkرای حفkkظ رونkkد

صعودی خود، هر بار باید مقاومت قبلی را به سمت بال بشکند. اما بازار هرگز از نوسان جدا نیست. به عبارت دیگر همیشه صعود و نزول را در امتداد زمkkانی� همkkدیگر داریkkم و فقط در مواقعی محدود و موقتی، یک نمودار حالت عمودی پیدا می کند. بنابراین پس از هر صعود، قیمت بkkه پkkایین

نیز حرکتی خواهد کرد و مناطق سبز رنگ را به عنوان حمایت ثبت می کند. عکس این مورد، درباره روند نزولی صدق می کند؛ یعنی در یک روند نزولی هر کف، یک سطح مقاومتی را نشkkان

می دهد و هر سقف یک سطح حمایتی را. در اصل ماهیت هر دوی این سطوح «مقاومت در برابر قیمت» است ولی در هر روند، سطوحی که در برابر روند قwwرار

می گیرند مقاومت به حساب می آیند و سطوحی که در موقعیت پشتیبانی از روند قرار می گیرند، حمایت نامیده می شwwوند.

البته به طور عام، به سد در برابر صعود «مقاومت» گفته می شود و به سد در برابر نزول «حمایت».

۲۵

: سطوح حمایت و مقاومت۸تصویر

نحوه تشخیص حمايت و مقاومت۷.۱

نکته ای که باید به آن دقت داشت این است که بسیاری افراد، حمایت یا مقاومت را «خط» می پندارند حال آنکهاین مفاهیم خیلی مواقع در قالب «مناطق دارای عمق» نیز در نمودار آشکار می شوند. به تصویر زیر دقت کنید:

شمع، خط افقی حمایت را شکسته اند ولی با این حال قیمت تkkا لحظkkه3همان طور که پیدا است سایه های پایینی ثبت شده در نمودار بال، قادر به عبور از سد نشده. بنابراین حمایت مورد نظر محدود بkkه خkkط چشkkمی نمی شkkود و

دارای عمق است. اما چنین سطوح یا مناطقی چطور تشkkخیص داده می شkkوند؟ یکkkی از رایج تریkkن روش هkkای تشkkخیص حمkkایت و مقاومت، تشخیص چشمی است. در این روش با نگاه کردن به سطوحی که قیمت دو، سه یا چند بار با فاصله زمkkانی

نسبت به آنها واکنش نشان دهنده وجود یک منطقه از نوع حمایت یا مقاومت است. روش های فنی دیگری برای پیش بینی کردن مناطق حمایت و مقاومت بالقوه وجود دارد که در درس هkkای بعkkدی

به آنها خواهیم پرداخت ولی نکته مهم این است که موثق ترین نوع تشخیص، همچنان تشخیص چشمی خواهد بود.

۲۶

: سطح حمایتی دارای عمق۹تصویر

درجه اهمیت خطوط حمايت يا مقاومت۷.۲

تشخیص درجه اهمیت سطوح به روش چشمی، چندان پیچیده نیست و می توان نکته های مهم زیر را برای آن برشمرد: : هر چه تعداد عکس العمل های قیمت به یک سطح بیشتر باشد، درجه اهمیت آن سطحتعداد دفعات برخورد. ۱

بار به آن عکس العمل نشان داده موثق تر از سطحی است کkkه یkkک3بالتر می رود. به عنوان مثال سطحی که قیمت بار قیمت با برخورد به آن برگشت کرده.

مkkاه در مقابkkل عبkkور قیمkkت پایkkداری کkkرده از3 یک منطقه مقاومتی یا حمایتی کkkه :مدت زمان ماندگاری. ۲ روز از ایجاد آن می گذرد، مهم تر است.2منطقه ای که تنها

بسیاری از مناطق حمایتی یا مقاومتی که در تایم فریم های پایین واقع شده اند، در:وقوع در تایم فریم ها بالتر. ۳ تایم فریم های بالتر حتی اثری از آنها دیده نمی شود زیرا در دل یک شمع یا میله بزرگتر قرار دارند و قابل تشخیص نیستند. اما هر چه تایم فریم وقوع چنین مناطقی بزرگتر باشد (تایم فریم های روزانه و هفتگkkی بسkkیار مهkkم هسkkتند)

۲۷

: تشخیص سطوح حمایت و مقاومت۱۰تصویر

حمایت یا مقاومت مورد نظر اهمیت بالتری پیدا می کند. برخی سطوح به خاطر رaند بودن و یا مورد انتظار بkkودن بkkرای لمkkس توسkkط:وقوع در نزدیکی سطوح روانی. ۴

قیمت، اهمیت بالتری دارند.در تصویر زیر چند نمونه از حمایت و مقاومت دارای اهمیت نسبی مشخص شده است:

شکسته شدن حمايت يا مقاومت۷.۳

به یاد داشته باشید که شکسته شدن یک سطح یا منطقه مقاومتی (یا حمایتی) توسط یک شمع یkkا یkkک میلkkه بkkه سادگی قابل مشاهده است ولی این به معنای از بین رفتن مقاومت (حمkkایت) مkkذکور و تضkkمین حرکkkت قیمkkت در

) دقت کنید.۱۲جهت مورد نظر نیست. به تصویر ( در شرایطی مثل رویداد فوق، قیمت پس از شکستن حمایت اول به سادگی یک حمایت دیگkkر در ورای آن ثبkkت کرده و این بدان معنا است که یک منطقه حمایتی جدید بین این دو سطح شکل گرفته و در آینده نقش خkkود را در

قبال قیمت ایفا خواهد کرد.۲۸

: تعیین سطوح قوی حمایت / مقاومت۱۱تصویر

در چنین شرایطی، ما با یک شکست غلط روبرو هستیم یا به عبارت دیگر با تشکیل یک سطح مقاومتی یا حمایتیجدید، که در پیوند با سطح قبلی یک منطقه دارای عمق را تشکیل می دهد. به تصویر زیر توجه نمایید:

۲۹

: شکسته شدن سطوح۱۲تصویر

: ایجاد سطوح جدید بعد از شکسته شدن۱۳تصویر

تکنیک تعویض نقش «تعویض نقش» به این معنا است که به عنوان مثال، یک خط مقاومت بعد از شکسته شدن می تواند به یک خkkط حمایت تبدیل شود، و بالعکس. به این صورت که بعد از شکسته شدن، قیمت به سمت آن بر می گردد و با لمس آن و نشان دادن عکس العمل بازگشتی، تعویض نقش آن را تایید می کند و سپس به مسیر خود در جهت شکسkkتی کkkه

اتفاق افتاده ادامه می دهد. در چنین شرایطی موقعیت های معاملتی بهتری در دسترس معامله گران قرار می گیرد.

شود، با تکیه بر این تکنیک و کمی صبر می توان از صحت شکست یک خط حمkkایت یkkاهمان طور که ملحظه می مقاومت مطمئن شد. البته، تعویض نقش تنها یک بار می تواند مورد استفاده قرار گیرد و چنانچه خط دوباره شکسkkته

شود، آن سطح از روی نمودار حذف می شود.

۳۰

: تعویض نقش سطوح۱۴تصویر

روند و خطوط روند۸

مفهوم روند در بازارهای مالی، اشاره به جهت بازار دارد. روندها، جهkkت و شkkیب حرکkkتی قیمkkت از مقطعkkی در گذشته تا به حال -و یا تا آینده- را نشان می دهند و از آنجایی که روند نشانگر قدرت بkkازار در یkkک جهkkت اسkkت،

می توان از زمان شکل گیری آن انتظار داشت که تا مدتی بازار را در یک جهت پیش ببرد. هر روند از مجموعه ای موج نزولی و صعودی تشکیل شده که به صkkورت یkkک در میkkان حرکkkات بkkازار را رقkkم

می زنند.

انواع روند۸.۱

روندها به طور کلی به سه دسته تقسیم می شوند: : در این نوع روند بازار بیش از آنکه میل به ضعف داشته باشد میkkل بkkه تقkkویت و بkkال بkkردنروند صعودی. ۱

قیمت را دارد. این مفهوم در تشکیل کف ها و سقف ها خود را نشان می دهد به این صورت که در روند صعودی، کف بعدی بالتر از کف قبلی تشکیل می شود و چنانچه سقف ها نیز به صkkورت پیkkاپی بkkالتر تشkkکیل شkkوند یkkک رونkkد

قدرتمند را داریم ولی روند صعودی، تا زمانی پا بر جا تلقی می شود که کف ها به صورت صعودی تشکیل شوند. روند نزولی عکس روند صعودی است، بازار میل به تضعیف دارد و از این رو سقف ها به صkkورت. روند نزولی:۲

نزولی تشکیل شده و تا زمان برقراری این چیدمان نزولی، روند نیز نزولی تلقی می شود. چنانچه قیمت بین دو سطح افقی گیر بیفتد، یک روند خنثی (نه صkkعودی نkkه نزولkkی) را خkkواهیم. روند خنثی: ۲

داشت. این حالت زمانی در بازار شکل می گیرد که نیروهای عرضه و تقاضا در تعادل نسبی به سkkر می برنkkد و هیkkچیک قدرت� جا به جا کردن قیمت و شکستن سطح کف و سقف را ندارند.

نکته دیگری که باید مد نظر داشته باشید این است که می توان در تایم فریم های مختلف، خطوط رونkkد متفkkاوتی رسم کرد یا به بیان دیگر، روندهای مختلف -بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت- را در نمودار شناسایی کرد. طبیعی است که خط روندهای بلند مدت دیر به دیر توسط قیمت لمس می شوند ولkkی آگkkاهی از محkkل قkkرار گیkkری آنهkkا

می تواند در شرایط خاص از تحلیل های اشتباه جلوگیری نماید.

۳۱

نمونه هایی از روندهای سه گانه را در تصویر زیر قابل مشاهده است.

نحوه رسم خطوط روند۸.۲

اینگونه نیست که بتوان به هر شکل دلخواهی خطوط روند را رسم کرد. به بیان دیگر، باید روندی وجkkود داشkkتهباشد تا بتوان برای آن خط روند ترسیم کرد.

برای ترسیم یک خط روند واقعی، نیاز به دو سقف در روند نزولی یا دو کف در رونkkد صkkعودی وجkkو دارد، ولkkیصحت خط روند معمول� بعد از لمس سوم و عکس العمل مناسب قیمت به خط رسم شده تأیید می شود.

به این نکته دقت داشته باشید که هر چه یک خط روند، شیب تندتری داشته باشد احتمال شکسته شkkدن آن در زمان نزدیک نیز بیشتر است و در نتیجه اتکا به آن برای معاملت احتمالی خطرناک تر است. زیرا چنیkkن رونkkدهایی

در مواقع هیجانی بازار شکل می گیرند و معمول� به زودی شیب صعود یا نزول آنها اصلح می شود. خطوط روند نیز مانند خطوط حمایت و مقاومت با لمس چند باره و پا بر جا ماندن در مدت زمان بیشتر، اهمیت

بالتری می یابند.

۳۲

: انواع روند۱۵تصویر

همانطور که در عکس قبلی قابل مشاهده است، در واقع هر رونkkد متشkkکل از موج هkkای کوچکkkتری در دل خkkود است. در یک روند صعودی، موج های صعودی دامنه قیمتی بلندتری نسبت به موج های نزولی دارند که این نشkkانگر قوت نیروهای صعودی است و باعث شکل گیری یک روند رو به بال می شود. در مورد روندهای نزولی، عکkkس ایkkن

مورد صدق می کند.تصویر ذیل مختل شدن یک روند را نشان داده است.

۳۳

: نحوه ترسیم خطوط روند۱۶تصویر

: مختل شدن یک روند۱۷تصویر

تا زمانی که در یک روند صعودی قرار داریم، حمایت افقی قبلی نباید رو به پایین بشکند و در یkک رونkkد نزولkkی نیز مقاومت افقی قبلی نباید رو به بال بشکند. این مهمترین نکته در تشخیص برقراری روند است. گkkاهی یkkک خkkط روند شکسته می شود ولی تا زمانی که قیمت به ورای حمایت یا مقاومت قبلی نرود نمی تkkوان بkkا اطمینkkان از مختkkل

شدن روند جاری بازار صحبت کرد، زیرا فقط ممکن است قیمت در حال تصحیح شیب باشد.

انواع کانال های روند و نحوه رسم آنها۸.۳

اگر نظریه خطوط روند را یک گام به جلو ببریم، کانال ها را خواهیم داشت. معمول� روندها تمایkkل بkkه حرکkkت در داخل کانال های قیمتی خاص دارند بنابراین از کانال هم می توان به عنوان یکkkی از ابزارهkkای تحلیلkkی اسkkتفاده کkkرد.

کانال ها نیز به سه دسته تقسیم می شوند: که در آن وقوع سقف های بالتر و کف های بالتر را توأمان داریم.کانال صعودی. ۱ که در آن وقوع سقف های پایین تر و کف های پایین تر را همزمان مشاهده می کنیم.نزولی کانال. ۲ که در آن قیمت بین دو سطح افقی محبوس می شود.افقی کانال. ۳

۳۴

: انواع کانال روند۱۸تصویر

در زمان ترسیم یک کانال باید دقت داشته باشید که خطوط آن با یکدیگر موازی باشند. نحوه ترسیم یک کانkkال شود. سپس خط روند مربوط به آن بkاصعودی به این شکل است که ما ابتدا یک روند صعودی را تشخیص داده می

کمک دو کف صعودی رسم می شود. در اینجا برای رسم خط بالیی کانال، نیازی به دو نقطه نیست بلکه با در دست داشتن سقف تشکیل شده در فاصله زمانی میان دو کف (علمت *)، می توان خطی را با عبور از آن و به طور مkkوازی

با خط روند رسم نمود.

بنابراین، خط کانال همیشه بعد از تشخیص روند و ترسیم خط روند به دست می آید و تابعی از آن است.

خطوط پیوSت و کاماريل۹

در بخشهای قبلی درباره خطوط حمایت و مقاومت افقی و اaریب نوشتیم که به صورت چشمی و ترسیمی به دست می آمدند. اما می توان با استفاده از فرمول های ریاضی نیز سطوح حمایت و مقاومت بالقوه را در محدوده های تقریkkبی

محاسبه کرد که در رفتار معامله گران تأثیر می گذارند.

)Pivotخطوط پیوSت (۹.۱

خطوط پیوaت در تایم فریم های پایین به کار نمی آیند و گر چه می توان از آنهkkا بkkرای تkkایم فریم هkkای هفتگkkی و ماهانه نیز استفاده کرد ولی بهتر است تنها برای تایم فریم روزانkkه اسkkتفاده شkkوند. بkا انجkkام محاسkkباتی بkkر اسkkاس

قیمت های کلیدی هر روز، می توان حمایت و مقاومت های محاسباتی روز بعد را به دست آورد.

۳۵

: نحوه ترسیم کانال روند۱۹تصویر

پارامتر از روز گذشته نیاز داریم که عبارتند از:4برای به دست آوردن موقعیت خط پیوaت به ) Lowکف قیمت روز قبل (•) Highسقف قیمت روز قبل (•) Openقیمت افتتاحیه روز قبل (•) Closeقیمت پایانی روز قبل (•

سپس با استفاده از فرمول زیر، خط پیوaت به دست می آید:PP = Pivot Point = (High + Low + Close) / 3

حال براساس عدد به دست آمده برای خط پیوaت، دو خkkط حمkkایت و دو خkkط مقkkاومت در پkkایین و بkkالی آنمحاسبه می شود:

Resistance 1 = R1 = (PP*2) – Low

Resistance 2 = R2 = PP + (High - Low)

Support 1 = S1 = (PP *2) - High

Support 2 = S2 = PP - (High - Low)

۳۶

: ترسیم خطوط پیوت۲۰تصویر

طرز استفاده از پیوSت و خطوط آن۹.۱.۱

ساده ترین راه برای استفاده از این خطوط برای انجام معامله این است که بkkه ماننkkد خطkkوط حمkkایت و مقkkاومت عادی به آنها نگاه شود. یعنی زمانی که قیمت به آنها رسید، منتظر عکس العمل بازار بمانیم و در صورتی که قیمkkت آنها را به رسمیت شناخت، تصمیم مقتضی را بگیریم. چنانچه خطوط شکسته یا تأیید شدند، معامله در جهkkت بkkازار

مجاز است. به مثال زیر و نحوه انتخاب مناطق مناسب برای «ورود به معامله، تعیین حد ضرر و حد سود» در صkkورت بkkروز

عکس العمل مناسب از طرف قیمت نسبت به خطوط توجه نمایید:

و حال به آینده ای را که برای بازار رقم خورده نگاه کنید:

۳۷

: خطوط پیوت و تعیین حد ضرر و حد سود۲۱تصویر

تصمیم معاملتی فوق با استفاده از با پر جا ماندن سطوح گرفته شده ولی می توان بkkا شکسkkته شkkدن ایkkننکته:خطوط هم وارد معامله شد، با این حال باید بدانید که این کار خطر بیشتری نسبت به موقعیت قبلی دارد.

)Camarillaخطوط کاماريل (۹.۲

این خطوط نیز نوعی حمایت و مقاومت هستند. گرچه فرمول محاسبه آنها با خط های پیوaت متفاوت اسkkت ولkkیدر کل، کاربرد آنها مشابه است. پارامترهای مورد نیاز عبارت هستند از:

) Low :Lکف قیمت روز قبل (•) High :Hسقف قیمت روز قبل (•) Close : Cقیمت پایانی روز قبل (•

فرمول های مورد نظر عبارت هستند از:

۳۸

: خطوط پیوت و تصمیم در ورود به معامله۲۲تصویر

R4 = C + ((H-L) * 1.5000)

R3 = C + ((H-L) * 1.2500)

R2 = C + ((H-L) * 1.1666)

R1 = C + ((H-L) * 1.0833)

PP = (H + L + C) / 3

S1 = C - ((H-L) * 1.0833)

S2 = C - ((H-L) * 1.1666)

S3 = C - ((H-L) * 1.2500)

S4 = C - ((H-L) * 1.5000)

دارای اهمیkkتS4 و S3 و نیkkز R4 و R3 خط کاماریل که در بال و پایین خط پیوaت قابل رسم هسkkتند، 8از بین بیشتری هستند و معمول� نیازی به رسم سایر خطوط نیست:

۳۹

: ترسیم خطوط کاماریل۲۳تصویر

نحوه معامله براساس خطوط کاماریل نیز مشابه خطوط پیوaت است. اما نکات زیر را باید دربkkاره هkkر دو نkkوع درنظر داشت:

- ترسیم خطوط پیوaت تکنیکی است که معامله گران با اسkkتفاده از آن قkkادر بkkه تخمیkkن زدن محkkدوده های•احتمالی مقاومت و حمایت می شوند.

- خطوط پیوaت می توانند برای معامله در روزهای خنثی، رونددار و یا روزهایی کkkه بkkازار دچkkار شkkوک های•حرکتی می شود مورد استفاده قرار بگیرند.

- استفاده از خطوط پیوaت به تنهایی راهکار مناسبی برای معامله کردن نیست و بهتر است از آنهkkا در کنkkار•سایر ابزارها استفاده شود.

میانگین های متحرک و کاربرد آنها در تحلیل۱۰

میانگین متحرک ابزاری ساده است برای اینکه حرکات قیمت در طول زمان را به شکلی همkkوار بkkر روی نمkkودار پیاده کنیم. گرفتن میانگین متحرک به این معنا است که شما از «یkkک قیمkkت» (مثل قیمkkت بسkkته شkkدن در تمkkام

دورهNدوره ها) یا «میانگین چند قیمت» (مثل مجموع قیمت سقف، قیمت کف و قیمت پایانی تقسیم بر سه،) بkkرای اخیر «میانگین» بگیرید.

۴۰

: میانگین متحرک۲۴تصویر

مانند تمام نشانگرهای کمکی، یک میانگین متحرک نیز قرار است برای فهم رفتار فعلی و پتانسیل های آن به مkkا کمک کند. به عنوان مثال می توان با استخراج برخی اطلعات از رفتkار یkک نشkانگر، «پتانسkkیل حرکkت قیمkkت در

آینده» یا «سطوح حساس» را تخمین زد. میانگین متحرک بر اساس قیمت های قبلی به دسkkت می آیkkد بنkkابراین همیشkkه از بkkازار عقkkب اسkkت و قkkابلیت پیش بینی کنندگی کمتری دارد و از این رو بیشتر معامله گران از آن به عنوان حمایت استفاده می کنند. البته احتمkkال

ایفای نقش به عنوان مقاومت نیز وجود دارد ولی تنها در تایم فریم های بال (روزانه، هفتگی یا ماهانه). فرمول های مختلفی برای محاسبه انواع میانگین متحرک وجود دارد. هر چه میانگین متحرک نرم تر باشد، تبعیت آن از حرکات جاری بازار هم آرام تر است و برعکس هر چه متلطم تر باشد، سkkریع تر تغییkkرات قیمkkت را در خkkود

منعکس می کند.) پرداخته شده است.Exponential) و نمایی (Simpleدر ادامه به معرفی دو نوع میانگین متحرک ساده (

)SMA: Simple Moving Averageمیانگین متحرک ساده (۱۰.۱

این، ساده ترین نوع از میانگین های متحرک است و نحوه محاسبه اش نیز پیچیده نیست. کافی اسkkت یkkک قیمkkت) گردد.N دوره جمع زده و سپس تقسیم بر تعدادشان (Nمشخص (قیمت آغازین، سقف، کف یا پایانی) را برای

۴۱

: ترسیم انواع میانگین متحرک ساده۲۵تصویر

شود، هر چه تعداد دوره های لحاظ شده در محاسkkبه میkkانگین متحkkرکهمان طور که در تصویر قبل ملحظه می شمع اخیر) خط میانگین متحرک از قیمت دورتر می گردد و62 یعنی میانگین متحرک برای SMA ۶۲بیشتر شود (

) میانگین متحرک به قیمت نزدیک تر می شود. تقریبkkا� هkkر دویSMA ۵بر عکس هر چه تعداد دوره ها کمتر باشد () است.SMA ۳۰این موارد استفاده کمتری دارند و کاربرد بیشتر از آن میانگین متحرکی با دوره های معقول (

)EMA: Exponential Moving Averageمیانگین متحرک نمايی (۱۰.۲

نوع دیگر میانگین متحرک با کاربرد زیاد، میانگین نمایی است. گاهی مواقع میانگین متحرک ساده، بیkkش از حkkد ساده است طوری که نوسانات مقطعی می تواند روی تفسیرها از آن تأثیر بگذارد و بkkاعث برداشkkت های اشkkتباه نیkkز

) را به جای اش مورد استفاده قkkرار داد کkkه بkkا آن تحلیلگkkرEMAبشود. از این رو می توان میانگین متحرک نمایی (قادر است به داده های مختلف وزن بدهد و اثر نوسان های مقطعی را خنثی نماید.

همان طور که در تصویر بال مشاهده می شود، میانگین متحرک نمایی که با خط قرمز مشخص شده میل بیشتری برای نزدیکی به قیمت از خود نشان می دهد. این یعنی رفتار قیمت را به شکل واقعی تری نمایان می سkkازد. علkkت در

۴۲

: مقایسه میانگین متحرک ساده و نمایی۲۶تصویر

این نهفته است که نحوه محاسبه میانگین متحرک نمایی، تمرکز بیشتر را بر روی داده های قیمتی اخیر قرار می دهkkدزیرا آنچه اخیرا� رخ داده نسبت به داده های مقاطع دور یا خیلی دور مهم تر است.

هر یک از این دو نوع میانگین متحرک، برای خود مزایا و معایبی دارند: - میانگین متحرک ساده، حرکات نرمی را در نمودار به نمایش می گذارد که این به معنای حذف بسیاری از•

سیگنال های اشتباه است. اما در مقابل، ممکن است عملکرد کنkkد آن بkkاعث ورود دیرهنگkkام و تkkأخیری بkkهمعاملت شود.

- میانگین متحرک نمایی، سریع تر خود را با حرکات قیمت هماهنگ کرده و نوسان های اخیر قیمت را بهkkتر• به نمایش می گذارد ولی در مقابل این مزیت، از یک عیب برخوردار است و آن احتمkkال بkkروز سkkیگنال های

اشتباه معاملتی به خاطر نوسان های سریعش است.

استفاده از يک میانگین متحرک بر روی نمودار۱۰.۳

یکی از بهترین کاربردهای میانگین متحرک این است که در تشخیص روند به شما کمkkک می کنkkد. میانگین هkkای متحرک به ما دید وسیع تری می دهند و جهت، شیب و موقعیت قیمت نسبت به آنها می تواند معیاری مناسب بkkرای

تشخیص روند بازار باشد. به عنوان مثال: - زمانی که میانگین متحرک صعودی است می توان جهت بازار در تایم فریkkم مkkورد نظkkر را نیkkز صkkعودی•

دانست. و بالعکس. - زمانی که قیمت در بالی میانگین متحرک صعودی است، باز هم می توان جهت غالب را صعودی دانست.•

و بالعکس. - زمانی که میانگین متحرک صعودی است و قیمت در بالی آن قرار دارد، و ضمنا� فاصله قیمkkت تkkا خkkط•

میانگین متحرک نیز زیاد است، روند جاری بازار یک روند صعودی قدرتمند است. و بالعکس. البته باید در نظر داشت که قیمت میل به دور شدن از (و نزدیک شدن به) میانگین متحkkرک را دارد. بkkهنکته:

این معنا که وقتی با یک روند قدرتمند روبرو هستیم، قیمت از خط میانگین دور می شود و سپس با کاسkkته شkkدن از فشار بازار به سمت آن بازگشت کرده و اگر روند جاری همچنان بخواهkkد برقkkرار بمانkkد، در حkkوالی خkkط میkkانگین۴۳

متحرک عکس العمل نشان داده و دوباره با قدرت گرفتن بازار، دور شدن قیمت از آن رخ خواهد داد. - زمانی که در یک بازار صعودی، قیمت از بال سقوط کرده و خط میانگین متحرک صعودی را رو به پkkایین•

می شکند، بازار (به لحاظ تحلیلی) وارد حالتی نامشخص می شود. در این وضعیت نه می توان به نزولی شدن و نه به صعودی شدن بازار اطمینان داشت و از این رو باید صبر کرد تا قیمت، یکی از این دو وضعیت را رقم

بزند: قیمت با نزول بیشتر آرایش جدید نزولی را به میانگین متحرک تحمیل کند و خود نیز در پایین آن.۱

قرار گیرد.قیمت دوباره به بالی میانگین متحرک بازگردد و هر دو نیز صعودی باشند..۲

در هر یک از دو حالت فوق، وضعیت بازار به لحاظ رونددار بودن مشخص است.برای فهم بهتر اهمیت هم جهت و هم شیب بودن قیمت و میانگین متحرک، به مثال زیر توجه کنید:

چنانچه در موقعیت فوق با استفاده از عبور قیمت از خط روند نزولی، ورود به معامله خرید صورت گیkkرد، ضkkرردر معامله صورت خواهد گرفت. زیرا در ادامه، قیمت به این صورت حرکت کرده است:

۴۴

: تاثیرات متقابل قیمت و میانگین متحرک۲۷تصویر

استفاده صرف از یک ابزار برای تشخیص تغییر روند (از نزولی به صعودی یا بر عکس) کار درستی نیست. اکkkثر معامله گران حرفه ای از دو یا چند ابزار به طور همزمان استفاده می کنند تا تشخیص درستی نسبت به تغییر وضعیت

بازار داشته باشند. این نکته مهم را در نظر داشته باشید که بازار یا در حال ادامه دادن به روند قبلی خود است یkkا در حkkال آمkkاده شدن برای تغییر روند. در زمانی که بازار روند قبلی را ادامه می دهد اکثر معامله گران مشکلی برای همراه شkkدن بkkا آن ندارند و تنها بحث ورود در محل و زمان درست مطرح است. اما در هنگام تغییر روند، اکثر افراد به مشکل بkkر می خورند زیرا شناسایی صحیح یک تغییر روند واقعی و تمیز دادن آن از اصلح های مقطعی، خیلی مشکل تر اسkkت و

همیشه صبر می خواهد.

استفاده از تقاطع میانگین متحرک ها بر روی نمودار۱۰.۴

همانطور که اشاره شد استفاده از چند ابزار همزمان برای تأیید دنباله دار بودن یک روند یkkا تغییkkر آن، گkkزینه ای

۴۵

: تصمیم گیری براساس میانگین متحرک۲۸تصویر

عالی برای کاستن از تحلیل های اشتباه است. یکی از کاربردهای جالب میانگین متحرک زمانی به چشم می آید که ازدو یا سه میانگین با دوره های زمانی متفاوت، در کنار هم استفاده کنیم.

در این حالت، عبور میانگین های متحرک از روی هم و جا به جا شkkدن ترتیkkب آنهkkا بkkر روی نمkkودار، می توانkkد راهنمای خوبی برای تغییر روند باشد و تغییر موقعیت قیمت نسبت به آنها هم معنای بهتری پیدا می کند. به نمkkودار

زیر توجه نمایید:

این طور نیست که تمام تقاطع های این چنینی به شکل گیری یک روند معکوس منجر شود. باید دقت داشت کkkه همیشه معیار اصلی «رفتار قیمت» است. یعنی چنانچه رفتار قیمت تأییدی بر تحلیلی مثل تقاطع میانگین متحرک ها

نباشد، تحلیل ها نباید به تنهایی منجر به ورود به معامله شوند. در موقعیت عکس قبلی، پس از عبور میانگین متحرک آبی از نارنجی و قرار گرفتن آن در پkkایین، بkkه فاصkkله ای نسبتا کوتاه قیمت نیز در قالب یک شمع بلند به زیر این دو نزول کرده و شرایط ایده آل برای «نزولی» نامیدن رونkkد

از آن مقطع به بعد را پدید آورده. بنابراین چنین موقعیتی یک وضعیت مناسب به شمار می رود.۴۶

: استفاده از دو میانگین متحرک جهت تحلیل۲۹تصویر

میانگین متحرک در نقش حمایت یا مقاومت میانگین متحرک ها به صورت تکی (یا چند تایی) می توانند در نقش حمایت یا مقkkاومت خطkkی (یkkا دارای عمkkق)

ظاهر شوند. به دو تصویر بعدی توجه نمایید:

در تصویر نخست قیمت توانسته شکست های کوچکی در میانگین متحرک به وجود آورد ولی هر بار به فاصله ای کوتاه به زیر آن برگشته. ضمن آنکه این شکست ها بر خلف روند جاری و در حالی رخ داده که میkkانگین متحkkرک

همچنان حالت نزولی واضحی داشته است.به تصویر بعدی توجه نمایید:

۴۷

: نقش مقاومتی میانگین متحرک۳۰تصویر

در موقعیت فوق نیز فضای بین دو میانگین متحرک، در نقش یک منطقه حمایتی عمل کرده و قیمت را به مسیرجاری بازار برگردانده است.

شکسته شدن و تغییر نقش میانگین متحرک ۱۰.۵

چنانکه در قبل بیان شد، میانگین متحرک، بیشتر در نقش حمایت مورد توجه قرار می گیرد ولی بkkا ایkkن حkkال، ل ج[رم گاهی نیز در نقش مقاومت ظاهر می شود و در چنین شرایطی، بعد از شکسته شدن به خوبی «تغییر نقkkش» داده

و در نقش اصلی خود عمل می کند. به نمودار زیر توجه نمایید:

۴۸

: نقش حمایتی میانگین متحرک۳۱تصویر

الگوهای شمعی۱۱

در قرن هجدهم، مونهیسا هوما که اهل ژاپن بود برای معامله برنkkج تحلیkkل تکنیکkkی مخصkkوص خkkود در قkkالبالگوهای شمعی را اختراع کرد که بعدها توسط استیو نیسون به غرب راه یافت و تکمیل شد.

۴۹

: تغییر نقش میانگین متحرک۳۲تصویر

: بخشهای مختلف الگوهای شمعی۳۳تصویر

دقیقه ای و غیره. با ایkkن حkkال،30ساعته، 1شمع ها می توانند در هر تایم فریمی مورد استفاده قرار بگیرند، روزانه، اتکای صرف به آنها، در تایم فریم های زیر یک ساعت توصیه نمی شود زیرا نوسانات در تایم هkkای پkkایین می تواننkkد

گمراه کننده، هیجانی و غیر موثق باشند. ولی در تایم فریم های بال مفاهیم تحلیلی آنها خیلی قابل اتکا تر است. شمع ها برای توصیف رفتار قیمت در هر یک از بازه های زمانی کاربرد دارند. چنانچه قیمت بسته شدن یک شمع بالتر از قیمت آغازین آن باشد، شمع صعودی است و در حالت بر عکس، نزولی. برخی از شمع ها هkkم هسkkتند کkkه

بدنه واقعی آنها یک خط افقی باریک است زیرا قیمت آغازین و پایانی آنها بر هم منطبق است.

شمع ها با بدنه های کوتاه يا بلند۱۱.۱

شمع ها نماینده نوسان بازار در محدوده زمانی مشخصی هستند. شمع های بلند نشان دهنده صعود یا نkkزول قkkوی هستند. هر چه بدنه بلندتر باشد، فشار بیشتری در جهkkت مkkورد نظkkر وجkkود دارد و ایkkن بkkه معنkkای چیkkره شkkدن

فروشندگان یا خریداران در یک بازه است. شمع هایی با بدنه کوتاه هم نشانگر نوسان اندک هستند.

یک شمع سفید بلند نشان دهنده فشار از طرف تقاضا (خرید زیاد) است. هر چkkه بلنkkدتر باشkkد و قیمkkت خkkاتمهبالتر از قیمت گشایش باشد، این فشار بیشتر بوده و نشان می دهد که خریداران رویکردی تهاجمی دارند.

شمع بلند سیاه نیر نشانگر فشار عرضه (فروش زیاد) است و فاصله بیشتر قیمت گشایش و خاتمه که نزول بیشتررا نشان می دهد، در عین حال نماینده قدرت فروشندگان نیز هست.

۵۰

: شمع ها با بدنه بلند و کوتاه۳۴تصویر

شمع های با سايه های بلند۱۱.۲

سایه های پایینی و بالیی در شمع ها، سر نخ های مهمی را درباره مقاطع مختلف بازار بkkه دسkkت می دهنkkد. نkkوک سایه بالیی را سقف و نوک سایه پایینی را کف قیمت در هر شkkمع می نkkامیم. شkkمع هایی بkkا سkkایه های بلنkkد نشkkان می دهند که برخی معاملت، در فاصله ای زیاد از قیمت گشایش یا خاتمه آن شمع صورت گرفته اند و بkkازار نوسkkان شدیدی داشته. اما شمع هایی با سایه های کوتاه، نشانگر انجام اکثر معاملت در نزدیکی قیمت های گشایش و خkkاتمه

هستند.

اگر شمعی یک سایه ای بلند در بال و سایه ای کوتاه در پایین داشته باشد، این بkkدان معنkkا اسkkت کkkه خریkkداران (طرف تقاضا) ابتدا باعث رانده شدن قیمت به بال شده اند ولی بنا به دلیلی طkkرف عرضkkه (فروشkkندگان) قیمkkت را

دوباره به پایین برگردانده است. حالت عکس نیز زمانی رخ می دهد که یک شمع با سایه بلند در پایین و سایه کوتاه در بال داریم. در ایkkن حkkالت

میل بازار برای پایین راندن قیمت، بعد از یک هیجان اولیه با مانع روبرو شده و قیمت به بال بازگشت کرده است. شمع ها در نمودار قیمت، الگوهای تکی، دو تایی یا سه تایی را تشکیل می دهند که بر اساس تشkkخیص آنهkkانکته:

می توان به نتیجه گیری های مناسبی برای تحلیل یا انجام معامله رسید. در ادامه به تعدادی از ایkkن الگوهkkای پkkایه ایپرداخته شده است.

۵۱

: سایه های بلند در شمع ها۳۵تصویر

الگوهای پايه ای۱۱.۳

۱۱.۳.۱Spinning Tops

(فرفره) می نامیم. از آنجایی کهSpinning Tops شمع هایی با «سایه بالیی و سایه پایینی بلند، و بدنه کوچک» را بدنه خیلی کوچک است رنگ آن اهمیتی ندارد و تغییری در برداشت ما به وجود نمی آورد. این الگو نشانگر تردید و

بی تصمیمی همزمان خریداران و فروشندگان است.

بدنه کوچک (که می تواند سیاه، سفید یا حتی خطی باشد) حرکتی کوچک از قیمت گشkkایش تkkا خkkاتمه را نشkkان می دهد و در کنار سایه های بلند می توان این برداشت را کرد که در نبرد میان خریداران و فروشkkندگان، هیkkچ یkkک برنده نشده و قدرت چیرگی بر دیگری را به دست نیاورده اند. اما با وجود نزدیک بkkودن قیمkkت گشkkایش و خkkاتمه، دامنه کلی نوسان زیاد بوده و این نشان می دهد که بازار پتانسیل حرکت را دارد ولی تصkkمیم قkkدرت های دخیkkل در

آن، هنوز یک سو نشده است.Spinningاگر Topsده ایkkدار عمkkر خریkkدر یک روند صعودی شکل بگیرد، معمول� به معنای این است که دیگ

باقی نمانده و بازار احتمال� با یک حرکت نزولی دنبال خواهد شد.Spinningو چنانچه Topsاقیkkی بkkدر یک روند نزولی شکل بگیرد، به معنای این است که دیگر فروشنده بزرگ

نمانده و بازار احتمال� با یک حرکت صعودی، نزول خود را اصلح خواهد کرد.

۵۲

Spinning: الگوی ۳۶تصویر

Tops

۱۱.۳.۲Marubozu

شمعی است که هیچ سایه ای در بال و پایین ندارد:

Marubozuتkkت و قیمkkی اسkkبه رنگ سفید، یک بدنه صعودی و کشیده دارد. قیمت گشایش با قیمت کف یک خاتمه نیز با قیمت سقف همپوشانی دارد. این، یک نوع شمع صعودی "قkوی" اسkkت کkه نشkkان می دهkkد خریkkداران کنترل بازار را در اختیار کامل داشته اند. معمول� چنین شمعی «اولین بخش از یک روند صعودی ادامه دار» یkkا «آغkkاز

یک روند صعودی اصلحی در دل یک روند نزولی بزرگتر» است.Marubozuتkkانی دارد و قیمkkبه رنگ سیاه، دارای بدنه ای نزولی و کشیده است. قیمت گشایش با سقف همپوش

خاتمه نیز با قیمت کف. این شمع نزولی "قوی" نشkان می دهkkد کkه فروشkkندگان کنkkترل کامkل بkازار را در اختیkkار داشته اند و معمول� حکایت از «شروع یک روند نزولی قوی» یا «یک روند نزولی اصلحی در دل یک روند صkkعودی»

بزرگتر دارد.

۱۱.۳.۳Doji

یک مشخصه کلی دارند، انطباق دقیق قیمت گشایش و قیمkkتDoji است. شمع های Dojiسومین الگوی پایه ای بایkkدDojiخاتمه (یا لاقل نزدیکی بسیار زیاد آن دو به هم در حدی که فاصله شان غیر قابل تشخیص باشkkد). هkkر

بدنه ای بسیار کوچک داشته باشد که به شکل خط باریک به نظر برسد.

۵۳

Marubozu: الگوی ۳۷تصویر

علوه بر اینکه نشانگر بلتکلیفی بازار یا کشمکش بین خریkkداران و فروشkkندگان هسkkتند، ضkkعفDojiشمع های بازار در جهت پیش ر[وی خود را هم نشان می دهند. قیمت نوسانی کوتاه در جهت صعودی یا نزولی یا هkkر دو را از خود نشان داده ولی بسیار نزدیک به قیمت گشایش، بسته شده. یعنی که هیچ کدام از نیروهkkای بkkازار قkkادر بkkه در

دست گرفتن کنترل نشده اند و زورآزمایی آنها به تعادل انجامیده. وجود دارد که در تصویر زیر آنها را مشkkاهده می کنیkkد. ایkkن تقسkkیم بنkkدی بkkر اسkkاس طkkولDoji نوع شمع 4

سایه های بالیی و پایینی انجام گرفته است.

بعد ازDoji در نمودار شکل می گیرد باید نگاه دقیقی به شمع های پیش از آن کرد. اگر یک Dojiزمانی که یک نشkان دهنده ضkkعیف شkkدنDoji سkفید) شkkکل بگیkkرد، آن Marubozuچند شمع با بدنه های سفید و بلنkkد (مثkkل

خریداران است. به بیان دیگر، برای آنکه قیمت به روند صعودی خود ادامه دهد، به تعkkداد بیشkkتری خریkkدار نیkkاز هست ولی در این موقعیت خاص، آنها حضور ندارند. از این رو فروشندگان در حال ایجاد وقفkkه در رونkkد صkkعودی

هستند و احتمال� باعث نزول قیمت نیز خواهند شد:

۵۴

Doji: انواع کندل های ۳۸تصویر

سیاه) شکل بگیرد، عکkkس حkkالت فkkوق بkkه وقkkوع پیوسkkته وMarubozu بعد از شمع های نزولی (مثل Dojiاگر برداشت صحیح از الگو این است که فروشندگان در حال ضعیف شدن هستند و احتمال شکل گیری رونkkد صkkعودی

دارد قوت می گیرد.

به تنهایی دلیلی برای ورود به موقعیت معاملتی نیست؛ بلکه بایستی منتظر کنkkدل بعkkدی مانkkد وDojiاما وقوع دید که آیا روند مورد انتظار را شکل می دهد یا خیر.

۵۵

بعد از یک شمع صعودیDoji: ۳۹تصویر

بعد از یک شمع نزولیDoji: ۴۰تصویر

الگوهای تک شمعی۱۱.۴

۱۱.۴.۱Hammer (چکش) و Hanging Man(مرد آويزان)

این دو الگو دقیقا شبیه هم هستند ولی بر حسب رفتار قیمت در محدوده قبل از وقوع هر یک، کارکردی کkkامل� به عکس یکدیگر دارند.

همانطور که در عکس قبل مشاهده می شود، رنگ بدنه آنها چندان اهمیتی ندارد بلکه شکل کلی مورد نظر است.محل وقوع دو الگو در تصویر زیر آمده است:

۵۶

: الگوی شمعی چکش و مرد آویزان۴۱تصویر

: وقع الگوهای چکش و مرد آویزان۴۲تصویر

هر دو الگو از دسته الگوهای بازگشتی هستند. به این معنا که با وقوع آنها در نمkkودار، می تkkوان انتظkkار تغییkkر در در روند صعودی.Hanging Man در روند نزولی رخ می دهد و الگوی Hammerروند جاری را داشت. اما الگوی

(چکش) که در پایان یک روند نزولی رخ می دهد، یک الگkkوی بازگشkkتی صkkعودی بkkه حسkkابHammerالگوی می آید؛ نام آن برگرفته از کارکردش است چرا که با وقوع آن به نظر می رسد بازار مثل چکش به یک کkkف ضkkربه

زده و سپس به بال برگشته است. اما وقوع این الگو به معنای صدور اجازه برای معامله در جهت صعودی نیست. (همان طور کkkه از اسkkم ایkkن دوره آموزشی بر می آید، شما در حال آشنایی اولیه با تحلیل تکنیکال هستید و تا معامله بkر اسkkاس ایkن آموزه هkا فاصkkله

دارید.) (چکش) باید این موارد را در آن بتوان تشخیص داد:Hammerبرای شناسایی صحیح یک

- سایه بلند پایین باید دو یا سه برابر بدنه شمع بلندا داشته باشد.•- سایه بالیی باید یا بسیار کوچک باشد یا اساسا� وجود نداشته باشد.• - رنگ بدنه (سیاه یا سفید) چندان اهمیت ندارد بلکه شکل کلی شمع مهم است. ولی بدنه سفید بkkه معنkkای•

قدرتمند بودن روند بازگشتی است که در حال شکل گیری می باشد. نیز که در پایان یک روند صعودی رخ می دهد، یک الگوی بازگشتی نزولی به شمار می رود.hanging manالگوی

وقتی قیمت در حال صعود است، شکل گیری این الگو می تواند نشان دهنده چیkkره شkkدن تkkدریجی فروشkkندگان بkkرخریداران و شکل گیری روند نزولی باشد.

(مرد آویزان) باید بتوان این موارد را در آن تشخیص داد:hanging manبرای شناسایی درست - سایه بلند پایینی باید دو یا سه برابر بدنه شمع بلندا داشته باشد.•- سایه بالیی باید یا بسیار کوچک باشد یا اساسا� وجود نداشته باشد.• - رنگ بدنه (سیاه یا سفید) چندان اهمیت ندارد بلکه شکل کلی شمع مهم است. ولی بدنه سیاه نشkkانه ای از•

قدرتمند بودن روند نزولی در حال شکل گیری است.

۵۷

۱۱.۴.۲Inverted Hammer (چکش وارونه) و Shooting Star(ستاره ثاقب)

چکش وارونه و ستاره ثاقب نیز از لحاظ ظاهری همسان هستند. تنها تفاوتشان این است که یکی در روند نزولی و دیگری در روند صعودی رخ می دهد. مشخصات یکسان آنها عبارت است از: بدنه کوچک، سایه بالیی بلند، و سkkایه

پایینی کوچک یا غایب.

همانطور که در تصویر بال مشاهده می کنید، رنگ بدنه آنها چندان اهمیتی ندارد بلکه شکل کلی مورد نظر است.محل وقوع دو الگو در تصویر زیر آمده است:

۵۸

: الگوی شمعی چکش وارونه و ستاره ثاقب۴۳تصویر

: وقوع الگوی شمع های چکش وارونه و ستاره ثاقب۴۴تصویر

چکش وارونه که یک الگوی بازگشتی صعودی است، زمانی رخ می دهد کkkه قیمkkت� در حkkال سkkقوط نشkkانه ای از بازگشت به بال را از خود بروز دهد. سایه بالیی� بلند نشان از تلش خریداران برای بkkال بkkردن قیمkkت دارد. بkkدنه کوتاه نیز نشان می دهد که تلش مجدد فروشندگان برای پایین راندن دوباره قیمت راه به جایی نkkبرده. و در ادامkkه

می بینیم که خریداران موفق به ایجاد یک روند صعودی شده اند. و اما ستاره ثاقب که یک الگوی بازگشتی نزولی است در انتهای روندهای صعودی رخ می دهد. شکل آن نشانه ای از چیره شدن فروشندگان بر خریداران است. در ابتدا نیروهای خریدار سعی در بال بردن قیمت داشته اند ولی با سد

محکمی مواجه شده و در ادامه به افت قیمت تن داده اند.

)Haramiالگوی هرامی (۱۱.۴.۳

الگوی هرامی یک الگوی تک شمعی بسیار ساده است. وقتی در جریان یک روند صعودی قدرتمند، ناگهkkان یkkک شمع با بدنه کوچک (صعودی یا نزولی) ظاهر شود که بدنه آن در بین دو سطح مربوط به قیمت گشkkایش و خkkاتمه شمع صعودی قبلی باشد، الگوی هرامی نزولی به وقوع پیوسته که نشانگر احتمال شکل گیری رونkkد بازگشkkتی رو بkkه

پایین است.

الگوی هرامی صعودی نیز همانطور که از نامش بر می آید متشکل از یک شمع با بدنه کوتاه است که در جریkkانیک روند نزولی شکل گرفته. این شمع نیز بایستی در محدوده قیمت گشایش و خاتمه شمع نزولی قبل از خود باشد.

۵۹

: الگوی شمعی هرامی۴۵تصویر

الگوهای دو تايی۱۱.۵

Engulfingالگوی ۱۱.۵.۱

الگوهای دو تایی نوعی از الگوهای شمعی هستند که با استفاده از دو شمع وقوع آنها را تشخیص می دهیم. این دوشمع در پایان یک روند صعودی یا یک روند نزولی شکل می گیرند.

از دو شمع تشکیل یافته که هشداری مبنی بر احتمال وقوع یkkک حرکkkت صkkعودیصعودی Engulfingالگوی قوی در انتهای روند نزولی را می دهند. مشخصه این الگو، وقوع یک شمع صعودی قوی بلفاصله بعkkد از یkkک شkkمع

). این الگو به معنای آن اسkkتEngulfنزولی است. این شمع دوم، شمع نزولی را در خود غرق می کند (اشاره به فعل که خریداران در حال آماده شدن برای ورود به بازار پس از یک روند نزولی یا یک مقطع زمانی خاص هستند.

صعودی است. این الگو شامل وقوعEngulfingرا داریم که بر عکس نزولی Engulfingدر سمت دیگر الگوی یک شمع نزولی قوی بلفاصله بعد از یک شمع صعودی است که می تواند دال بر پایان گرفتن روند صkkعودی باشkkد.

شمع نزولی بایستی به طور کامل از قیمت گشایش شمع صعودی بگذرد و پایین تر برود.

۶۰

Engulfing: الگوی شمعی ۴۶تصویر

الگوی قیچی۱۱.۵.۲

الگوی قیچی، یک الگوی دو تایی است که به برگشت روند دللت دارد. این نوع الگوی شkkمعی معمkkول� می توانkkد بعد از یک روند نزولی یا صعودی طولنی به وقوع بپیوندد و نشان دهد که به زودی روند بازگشتی آغاز خواهد شد.

به شکل دو شمع این الگو که با هم شبیه یک قیچی هستند توجه کنید:

الگوی قیچی زمانی قدرتمند به حساب می آید که این ویژگی ها را داشته باشد: - جهت شمع اول همسان روند قبل از آن باشد. یعنی چنانچه در یک روند صعودی قرار داریم، اولین شkkمع•

در الگوی قیچی نیز صعودی (دارای بدنه سفید) باشد. - دومین شمع در این الگو، خلف جهت روند قبل از آن باشد. اگر روند پیشین صعودی بوده، شمع دوم در•

الگوی قیچی نزولی (دارای بدنه سیاه) باشد. - سایه های دو شمع در این الگو، هم اندازه باشند. به عبارت دیگر همانطور که قیمت آغازین شمع اول، هkkم•

سطح قیمت خاتمه کنده دوم است، بهتر آن است که نوک دو سایه بلند آنها نیkkز در یkک سkkطح باشkkد تkkاالگویی متقارن داشته باشیم.

۶۱

: الگوی شمعی قیچی۴۷تصویر

الگوهای سه تايی۱۱.۶

الگوهای سه تایی همان طور که از نامشان بر می آید از سه شمع تشکیل شده اند. این سه شمع با آرایشkkی خkkاصدر پایان یک روند صعودی یا نزولی شکل می گیرند و حکایت از بازگشت احتمالی روند دارند.

۱۱.۶.۱Morning Stars (ستاره صبحگاهی) و Evening Stars(ستاره شامگاهی)

اینها الگوهایی سه تایی هستند که وقوع آنها نشانه ای از شکل گیری روند بازگشتی است. تفاوت اصلی آنها با هkم در این است که ستاره شامگاهی در انتهای روند صعودی شکل گرفته و دال بر نزول است. ولی ستاره صkkبحگاهی در

انتهای روند نزولی شکل می گیرد و بر صعود قیمت دللت دارد.

برای این دو الگو سه ویژگی را ذکر می کنیم که با تشخیص آنها، می توان الگوی شکل گرفته در نمkkودار را معتkkبردانست:- اولین عنصر در این الگو، یک شمع هم جهت با روند قبل از خود است.•

۶۲

: الگوی شمعی ستاره شامگاهی و صبحگاهی۴۸تصویر

- شمع دوم، دارای یک بدنه کوچک است که نشان می دهد در مقطعی، بازار دچار حالت تعلیkkق در تصkkمیم•گیری شده. از آنجایی که بدنه این شمع کوتاه است، اهمیتی ندارد که صعودی باشد یا نزولی.

- شمع سوم مثل یک تایید برای شروع روند اصلحی به شمار می رود و باید در ورای نقطه میانی بدنه شمع•اول بسته شود.

۱۱.۶.۲Three White Soldiers(سه سرباز سفید) و Three Black Crows(سه کلغ سیاه)

الگوی سه سرباز سفید زمانی شکل می گیرد که سه شمع صعودی در ادامه یک روند نزولی نمایkkان شkkوند. آنهkkا علمتی برای شروع روند بازگشتی هستند. این نوع الگوی شمعی به عنkkوان یکkkی از نیرومنkkدترین سkkیگنال ها بkkرای شروع روند صعودی در انتهای یک روند نزولی طولنی به شمار می رود، به خصوص وقتی بعد از یkkک رونkkد نزولkkی

طویل و دوره خنثای موقتی، رخ دهد: - اولین شمع از بین این سه، معروف به شمع بازگشتی است که یا نشانگر پایان روند صعودی اسkkت یkkا نشkkانگر

پایان روند خنثی. - برای آنکه وقوع این الگو تأیید شود، بدنه دومین شمع صعودی باید بزرگتر از شمع اول باشد و نیز، در نزدیکی

اوج خود بسته شود؛ یعنی یا سایه بالیی نداشته باشد یا سایه خیلی کوچک باشد. - و سرانجام برای اینکه این الگو تکمیل شده تلقی شود، آخرین شمع باید حداقل بkkه بلنkkدای شkkمع دوم بkkوده و

سایه ای کوچک یا در حد صفر داشته باشد. اما در مورد الگوی سه کلغ سیاه، به ذکر این موارد بسنده می کنیم که این الگو بر عکس الگوی سه سرباز سkkفید است و در انتهای یک روند صعودی در قالب سه شمع نزولی ظاهر می شود که علمkkتی بkkرای شkkکل گیkkری رونkkد بازگشتی است. سایر موارد نیز بایستی مشابه الگوی قبلی در آن وجود داشته باشد، البتkkه بkkا در نظkkر گرفتkkن اینکkkه

جهت الگو بر عکس است.

۶۳

این مستند در حال تکمیل شدن است.

۶۴

: الگوی شمعی سه کلغ سیاه و سه سرباز سفید۴۹تصویر