part4

73
<стр. 237> ГЛАВА IV. О выразительном и формообразующем действии гармонии Задача настоящей главы заключается в том, чтобы подчеркнуть некоторые стороны, гармонии, существенные для конструирования формы, развития или же служащие источниками особой выразительности. При этом речь будет идти, главным образом, о тех явлениях, которые меньше освещаются в других музыкально- теоретических дисциплинах. В области г а р м о н и и мы остановимся более всего на вопросах, связанных с развитием 1 . Наша цель в этом отношении состоит в том, чтоб выдвинуть на первый план явления д и н а м и к и в широком смысле слова. § 1. Логическая и выразительная стороны гармонии Сравнивая гармонию с другими элементами музыки — ритмом, мелодическим рисунком, фактурой,— мы заметим одно характерное и важное отличие. Художественное действие гармонии очень глубоко, а в то же время не всегда так очевидно, как у только что названных элементов. Аккордовые и тональные последовательности не обладают такой непосредственностью эмоционального эффекта, какая присуща, например, мелодическим интонациям. Сравнимый по непосредственности с действием мелодии или ритма выразительный эффект гармонии достигается в большей степени звучностью аккордов, чем определенными типами их соединений: иными словами, этот эффект в большей мере принадлежит фонизму, нежели функциональности. 1 Связи гармонии с другими сторонами музыки много раз затрагиваются во всех других главах этого учебника. <стр. 238> Материал, которым оперирует гармония, как и любой материал музыкального искусства, наделен определенными задатками выразительности. Каждый аккорд, каждое расположение или мелодическое положение несут в себе ограниченные известными рамками выразительные потенции; элементарные выразительные свойства консонанса и диссонанса, неустойчивости и устойчивости достаточно известны. Но действие гармонических п о с л е д о в а н и й

description

Книга

Transcript of part4

< IV.
, , , , . , , , - . , 1. , .
§ 1.
— , , ,— . , , .
, , , . , : , , .
1 .
<. 238>
. , , , - . . : , — .
, , , ? , , : , , , . , , — , — . «», , , . , , — : . , ; , . — «» «», «», -
<. 239>
, , , .
, , . . . , , , , , , — «» , , «», . , . ; , , , . , , «» . — «» , ( !). — , «» — .
, « », ,— . , , .
, - . «», (. . ) , .
-, . . , . ,
<. 240>
-, , , . - 2.
1 — , «-» (, «» c-moll , 5- ). , —D , . e. D—, , , ; . , , , . 30- 25- . , 30- , , , 25- . , 25- , I 30- .
, , . , , .
2 . , -, -; «», «», «», «», «», — « », « » ( , , , «», «», « » . .).
<. 241>
, .
, , . , , .
, , , ,— , , , ( - - , ). , , , , , 1.
, . , , — , .
- . ; , , .
, , ; , , , : , , .
1 , , C-dur I «X. T. », «», «», «», .
, — . , , , , «», , ; ( «» «».
<. 242>
, , ; — XVIII XIX . , ; , . .
XIX . — - — , - — . - «», , . . , , , XIX .
, . , ; , ' , , . , « », .
, , — . , , — : , , .
<. 243>
§ 2.
«» «» . , , .
, «» — , . - . . 1.
, - . , ,— , «», «» , , . , , : «», «», «», « », , .
. , . — , . , : , . (« ») -
1 , , . , «» - , , «», « » . .
<. 244>
1. , , «» . - , , , , , , , , , «dolce», «cantabile» 2.
, — , , «» . , , , 3. « » , . , , . — : 247 es—d, S, ; 248 , , e—f—d, . , ( sIV sVI) VII
( VI, , , — ( 249):
1 , — « ». , , .
2 . , . , , ( ).
3 . . , « », «» — .
<. 245>
, - g—fis):
<. 246>
«» VI# , D7:
; — VI# ( VII I# ( II . , , . , , ( 254, 255), - ( 256, 262). . ( 253):
<. 247>
. , , , , , : , , III VI (. . , « »). , , . «». — , — :
<. 248>
, . , , - : S, , :
<. 249>
II — IV . , XVIII , , — ( «» «-» , «, !» « », « » , 4- ).
, , , — . ? , «» «» «» — . «Alla turca» . XVIII , «» I 6- .
, , (« — » « — »); VI VII — , . , ( — ) - «». -. . , ; , , . , , , .
<. 250>
— . , , ; , ,, . , , , - ; , , .
(. 243) - . — . , , , , , , . , , , . . , , , «» . , , , «ostinato». ( T/SVI64, 27 ) b-moll ; III « » ( - g-moll — cis-moll). Ho , («» ) 1.
-1 T/D7 : , — . , «» . T/D( T/D( … , .
<. 251>
4- : T/S 12 , - ( « » ). , (« » D/T SD/T «automaticamente»).
, , , , : . , , «» . , , , , — . ( C-dur), XIX — . (« ») ; . , , , «» , . , , , ( — ) . As-dur op. 25 1, , -, « », - F-dur, «-», Des-dur ( — ) « 123», «» , « » « », « » « » , « » , -
<. 252>
op. 9 1 ( 7 ) . 32 1. , - ,— « »2:
1 : , , , . , « ».
2 261, 2- , .
<. 253>
. , ,
<. 254>
. , . , (, ), , ; , , 1. , ; — - . ( , ) , -, — .
, , , . , 1) , , 2) 3) , .
§ 3.
.
, - , - .
«» ? — , , , . , . . , ( ) (-
1 -, , , , . , ( — , ), , , .
<. 255>
) ; , — ABACA..., . , , ; , .
, . , «»- ; «»- , , «» ( , ). , , ; , ,— (« ») «», 1. ? - , -. , , , .
», , , —D—D—, —S—S—, —S—D—2. , ; . , . - ,
1 , . ABA , , , ( ).
2 —D—S—, , (., , ).
<. 256>
, « ». , - .
, . , , « » ( ). , , , , , . . — . (. ).
. «» — , . ; (, f a-moll I ), ( d c-moll, es g-moll I ). , , • c-moll «32 » ( as2; , g2 ). , , 14- : (« », ) a2 ; Adagio Tempo I gis2.
, , , : , . («», , fes3—es3, — 4 ); , , (31- : 20 31 —-
<. 257>
Es-dur 4 1; 32- : ces4 DD ). , ., « » . : , . « » , , : «» 32- « », ; , , « » 2.
, . , , . . , 1- ( 8); f-moll ( ) — , . . 93 . « » — D , , « ». — «-» . 38, . , Allegro fïs-moll , Allegro .
.
1 27—28 ô3, 4 , , .
2 «» , — . , , . , «» ( 24- 31- 47-), 32- — 48- Tempo I 55-.
<. 258>
, « ». , ; . , , ; , , , (. . ). , , , 1.
.
, 2. , , «» , , ,— , — .
, . . ; , , ; . , , — .
. , , . , , .
1 , - . , , . « » « », - II , .
2 — .
<. 259>
, , «», , , — . «» , . , — , « ». , — , , , , . . — ; . — . , , « » « » .
, . . , , «», . ( 18- , 146—161), . , (, h-moll, 55—82). « », : S—DD/D, , IV—IV#—V (, 14- ); — C-dur op. 10 7 ( 24—26). , (3- , «» -— ); , . D———D D—DD—DD—D, . . , (, . 31 2, 125—137 I , 169—173 ):
<. 260>
, D, . : T/D1 DD/D ( S/D DD/S, « 123» , 1- , 5—2 ); — , , D ( ). ; , , (21- , I , . 144—153 154—157 ; III , . 295—298 299—311.) : , , , 2 (, « » ). : , « » (. . ), — .
, , , ; , «» — . D « » .
, .
1 , , , .
2 — , .
<. 260>
.

1. .
2. , .
2. - 1.
3. . S. .
3. . .
4. . , .
4. «» .
() .
- ( 4- , ), .
— . ().
«» 2.
, - . . , — , — , « », « ».
1 , , (, Adagio - I « », « »).
2 (, h-moll ), I 5- — ().
<. 262>
, , - . , .
, . , (, , . ) ( . . ). , , . , .
, , . , « », ( ); , -, . , ; , , « ». , . . , , . . , , «» . ( , ); , . , , , .
Allegretto 9- , 12- , — 21- 26- . ,
<. 263>
, «», ( 3- , 7- , I 13- , As-dur Ges-dur, . 32 2 As-dur ).
». , . — . , , — , . , «» .
, , . « », . , , . , , , . , «» . , D DD, « »; , , , (. : 6, 30—37, 9, 17—22, 10, 19—24, 15, 44—62; 18 F-dur, 35—36). . , (1- — c-moll As-dur , 2- —dis-moll H-dur); , — VII (7- , Largo e mesto — d-moll, C-dur, a-moll, 17- ). -
<. 264>
; , , , . , . g-moll ( B-dur fis-rnoll « », g-moll).
, . , , , , - . , . , — , , «» , . , — ( ) . , XIX . : , . - I 17- (18 ), III IV (d-moll) (f-moll, fis-moll, g-moll), A-dur , ( A-dur D-dur) B-dur, C-dur D-dur; - — I 3- , Es-dur : Des-dur C-dur, ; — I fis-moll ( 27), b-moll As-dur, f-moll, fis-moll, - ( b—As—fis) :
<. 265>
- , . — , . h-moli op. 33 4, C-dur B-dur ( h-moll), , — h-moll ( 422—432 ), G-dur F-dur — C-dur, «» Fis-dur ( - ).
, , . , , . , «» . , . .
— — , . . , , , , .
. — , —
<. 266>
. — , , , .
— , . II « » (199) D-dur, Fis-dur B-dur (201-202) d—fis—b. I 6- ( O ) ——es—fis .
, , . g-moll , fis-moll, e-moll, d-moll, C-dur B-dur, g-moll . G-dur — Fis-dur, C-dur, G-dur. « » (des—des—des—) «» C-dur Des-dur .
. g-moll — — — a-moll — A-dur Es-dur, . 2- — c-moll, Es-dur, H-dur, f-moll, G-dur — . . « » Es-dur, C-dur A-dur; ——es B-dur; C-dur A-dur . , I Es-dur , c-moll, A-dur, fis-moll, - Des-dur.
<. 267>
-. «» (1- ) ; - h-moll, . . . « »
( 4 ) b, Des, eis, E, g h-moll, 5, . , (D, , Fis, Fis, E, D, ) « »; — «, » G-dur; «» , .
? , , , «» . , . , - «» , — — « ».
, - , .
— , . : . , , , , — . (. . 37 2, 8—11 — «—», , ), (. 4- , F, Des, A, F , -
<. 268>
, ), ( As-dur — ). , . , « ». ; . 10 7 (C-dur) ( ): I ( ) , «» ( 24—25 33) ; « » G-dur, As-dur ( ), D-dur ( ) C-dur, « » S VI .— DD—D/T, ( 8—12 ). . 25 3 (F-dur) (F-dur—H-dur—F-dur) ( 11 13 ). Des-dur Des——F «» , , 1 .
. « » . 19 2 — H-dur, a II — F-dur ; , , . 1- : : fis-moll C-dur, fis-moll, Ges-dur, C-dur , II
/V7, «» .
1 — «Un sospiro» — «».
<. 269>
<. 270>
<. 271>
, — ? «», . F-dur I F-dur, Des-dur A-dur, . ( !), ; .
, f-moll. «» - ( 43—64), , f-moll, As-dur, c-moll, Es-dur, g-moll Es-dur; , es-moll, Ges-dur, b-moll, Des-dur, f-moll. , « » , 1. ( Es-dur) , — (es-moll, Ges-dur) ( , b-moll)2. , , , , , , .
, . , . (. . 255) , .
1 , .
2 H-dur Lento. , , : , , , . , ges ( 197—198) ( 233—234).
<. 272>
, — , , . , , .
, , , , , , , ,— . , . — , , ; , .
, (. . ), , . , . . VII , « » - .
. , , XIX . , , ( « », « » «» -, ). — ; , . .
20—30- . -
<. 273>
- ( — ) .
, — —S—D—. , . , . « » , S D 1. . — — . -, , , S; D S . D ; D S, 2. -, S D , , . , , . , , , , S D. ; .
; . , (S D), , ; S D . , : S, ( -
1 S -, . , D S (., , 1- , ); S , «».
2 , S D , S.
.
1. , . , , , . , , , — , . , . . . . 259 . .
— . , , . - (, ), , . (, allegro, , ), (, ), (), ( , ) 2. , ,
1 , , ,— , , .
2 — (, ), : , . .
<. 275>
. , -. , (, , B-dur , 5- ) ; , ; 6- 1, I 5- , .
. . D, - , . , «», (. . , ), , , (., , 21- , «», As-dur op. 34 1 ).
, , . XVIII , , . . . , , . , «—», :
1 , IV—IV#—V D. I , -.
<. 276>
, , , - .
. , ; I 3- ( D g-moll); (. I B-dur 104- ). , , , (, « » , I 5- ). XIX
<. 277>
, «» ( B-dur As-dur , «» ). , ( F-dur , D as-moll, I , fis-moll D a-moll).
. : -, , , , , -, , — ( . 260 «»). , , : , , «» , , . . , — «» , , ; - — «» , — . , h-moll , , , .
, . , , — . , ( d), ( D-dur Es-dur — E-dur—F-dur Fis-dur), ( Fis-dur) . , ,
<. 278>
. , , . 2- 60 eis, 15 . — , — « — d-moll!». , .
, , , . , . — , . , , « »; . D->S (. 273). , , S—>D, (. 182).
— . . . 1. «» II , — . , , (., , g-moll, d-moll). : (. . ) , , — , , ;
1 «» , , , .
<. 279>
, (., , 38, 43 51 ).
. ; , cis-moll , , ; fis-moll ( ) . . «» - , - ( . 9, ). , , («Nachtstück» 1 , , C-dur «» d-moll G-dur, ) («Grillen» , Des-dur, b-moll, ). , , . « » , , 1.
1 , , , . , , « », , — (, 29 5- ). , « », . . , . 1- (Des-dur) , - — D7 des ( 51—58 ). ; 7- , Des ( ces ). : «» — , ces, . . . ; — , , () — , , . h-moll ( 1 5- ). (, « », « », « »). , , «» , .
<. 280>
, , , , , . ,, , , 1.
, — «» , . . , ( ) — , « ». , : f-moll(As-dur, F-dur(a-moll, b-moll(Des-dur, op. 30 2 h-moll-(fis-moll.
, , -
1 , —-«» «». «» , , «» . , , «, » ( , ). «», ' . , , «, » . ; « ...», , ,— , ; — « , » — , . — III « ».
<. 281>
. - , — - - (b-moll) (Des-dur).
a-moll 1. (e-moll) — G—h—D, cis-moll . , e» , , S , - .
, « » — « ». — E-dur ( C-dur). E-dur(C-dur — a-moll, E-dur C-dur 2. -«»: C-dur'o
1 a-moll, «Grillen» «Nachtstück» : , , . « », ; , , . « » : ; b-moll — b-moll’ Des-dur’ As-dur’ .
2 , :
, — , , — C-dur f-moll — f-moll. , , , . , S; ( IV ), G-dur — c-moll . , , a-moll’ E-dur .
<. 282>
F-dur l ( ), E-dur'y e-moll cis-moll. E-dur—C-dur , ; , , « », (cis-moll— C-dur, F-dur d-moll — E-dur). , — — .
« » « ». h-moll(e-moll(D-dur - — . — (VI— II—I), . D-dur, , , .
. D-dur, «» . , «» , 1- h-moll', , . . , D-dur 1- . : , , , . , h-moll ; , D-dur'y. , «» «».
. , «-» ( ) C-dur , , — ; — e-moll, f-moll, H-dur.
1 — , A-dur S VI
Des-dur. , , , « » .
<. 283>
C-dur, f—H, C-dur, — , , -. , ; — , , . C-dur, : F-dur — H-dur (3 52 ), E-dur - , .
«» G-dur, , — C-dur. , D , .

, , . , , .
, ; , , , .
, , , . , ,., - 1. , - . , (. « », , 5 1; « »
1 , , .
<. 284>
h-moll ). ( ) — («Alla turca» , 4 ; « » , a2 3 ) (. gis-moll, ; . 13- , 22—35 ).
, .
? , ; D(S (« »), DD («Alla turca»; — . a-moll, 3- ), D (« » ), II — gis-moll . , . , , — IV II ( ).
( : III
VII7). , , (« » ):
<. 285>
<. 286>
<. 287>
3), D7(II
, II
. ; «» « », :
fis-moll ; DD , , , , « », .
<. 287>
— — (. 18 7) 1:
DDVII65 (
3) , D, - DV SII
:
30- (4- 5- , 7—8):
1 : D7 DD , . . « » , D-dur Des-dur. D7 , — . , « » , — , , , , Des-dur, D-dur; . «».
- ? , . «» , - .
<. 288>
. , . , . . (, S D), , — . : -, , -, , . . . , , , : . . , S , , , D; , , , . ?
D . ? , — D — . — , . : C-dur G-dur a-moll VI C-dur — S II G-dur — S. G-dur -
<. 289>
: C-dur — SIV, a-moll — SII, . e. . :
, . :
<. 290>
<. 291>
, , , ; . D 1 (C-dur — c-moll — G-dur), :
2
1 290 a-moll e-moll — .
2 S, , S S . , , .
<. 292>
, , . SIV. : a) IV(II, ) VI(II((V) (I. , II ; , II—I 1.
1 III (. 6- , I , D-dur :. F-dur g-moll — IV ( II).
<. 293>
« ». , e-moll , . : — .
VI , IV . b-moll, tutti Ges-dur Des-dur ( — : : VI(IV(III (1).
« , — -
<. 294>
. , , . 5- c-moll As-dur — f-moll — Des-dur Es-dur; crescendo VI(IV(II(VII
(SS) (V(I 1. , c-moll Es-dur. , , 31- (f-moll — Des-dur — b-moll — As-dur). , , - B-dur -g-moll — Es-dur — h-moll 2. , , «», - 3.
, . «» — , Des-dur 5- . : — , . I 6- , . - h—D— fis——eis—E—gis—H—dis, D-dur,
1 , , II , — Des-dur. ( ) , es-moll.
2 ( h-moll):
3 ( 25- !) ; 29- 18 , 9- — 19 . — - , .
<. 295>
— dis-moll, , , : , , dis — fis — , D , 1. , , , . .

» , , . . — , .
, . , ( , ). , « »; .
— , «» . « » , . , , . . .
? . , : , , , , .
1 h—D—fis—A—cis; , .
<. 296>
, . . . . : , — , . , 5- : C-dur, f-moll, b-moll, Des-dur, b-moll, f-moll, c-moll; f-moll ( ).
— , — , . , , . . « »1. , , XVIII . ( ) (. , , , — F-dur — G-dur — C-dur. , — , S D . - : , , , «» , (,
). S D, -
1 « » , , , . , «», «» «». .
<. 297>
, , , . . «», ( D) — , , . , ( 613), ( 293), — Des-dur' b-moll; (. I 3- -, 34 )1. , «» ; « », :
1 S—D—. , (. 275, ), 6- — E (), Fis (, ) H (). — « »: - g-moll A-dur, , , ; D-dur .
: , .
<. 298>
<. 299>
D S , , (. 27- , 9—24, . 70 3, 17—32); ( « », 13—23).
. — II III ( e-moll — d-moll — C-dur, . 295), V VI ( G-dur — As-dur — C-dur F-dur —E-dur — a-moll) VI VII ( G-dur — F-dur — a-moll).
( 296), V—IV—I , — VI
(«» f-moll, 21—28) III ( . 63 1, 17—32):
<. 300>
<. 301>
. 16- , , 21- «». , — , . , . ; , D, » . (16- 21- ) (23- ), S. , . 16- ( ):
— G-dur F-dur ( SS)— S — C-dur. C-dur, , — D-dur. S, , S D, , G-dur, . , , , , , . . «», «» , .
<. 302>
, «» , . , , « ».
, , — ; , — :
, .
. 53 S (f-moll) , , (c-moll), , , . «», , . SS II
(Ges-dur), :
. C-dur Ges-dur, , ; - C-dur — Des-dur , ; f-moll — Ges-dur C-dur — Des-dur, 16- 21- , ; Ges-dur — II
f-moll, S Des-dur, . e. SS. .
, — , ; - .
, , . ,
<. 303>
— , , . ( S—D—) , : , , , , « » « ». , .
, , , . , , «» . , , «», , .
. , ( b « »), , ( g—cis « »), ( b—des—ges ——f 26- ); - ( «», C-dur ) ; , , XIX (« », — d-moll «» B-dur).
— . , — . , , , , d-moll; g—cis, , g-moll , . , , , , , -
<. 304>
, . , d-moll ( ), g—is, d-moll, «» .
— . 26- ( ) , III
II Es-dur; ( ) . , , : B-dur » S D. ( ).
— h-moll , B-dur — g-moll — Es-dur-moll, , , , — D-dur.
, . «», (C-dur) — . C-dur — , , , . A-dur — fis-moll — A-dur' F-dur. C-dur — , C-dur ( , ) 1.
1 : , , , C-dur , g—cis — ? . -, , «» , . -, , , « », .
<. 305>
«» , , (. ). , es , . . , 9- , H-dur. h — (. 5—6 ), D, ais, ( 9 )
, ais h; gis—g—fis, H-dur, E-dur. ; 13- , , , . : gis——ais—h—ais — Fis-dur, . , , , .
— « ». A-dur, B , . - , ; , , ; A-dur D-dur. , D7 Es-dur. — Es-dur, , , DD D-dur . , -
<. 306>
«» , , :
<. 307>
<. 308>
. , , .

, . .
1. , . 241, .
2. , . 251, , .
3. (Più lento, 5—9).
<. 309>
4. .
5. «» . 110 ( ).
6. (, « », «» — ), .
7. (, I «», « »), .
8. IV—IV #. —V .
9. I F-dur («»).
10. « 123» .
11. ; .
12. 8- .
13. «» « » ( 102 ), «La Napolitana» 4 , «12 ».