NYANYUI LA ABE ALE SI YOHANES ÅLÔE ENE ...gospelgo.com/q/Ewe Bible - Gospel of John.pdf6 Ame aðe...
Transcript of NYANYUI LA ABE ALE SI YOHANES ÅLÔE ENE ...gospelgo.com/q/Ewe Bible - Gospel of John.pdf6 Ame aðe...
1
NYANYUI LA ABE ALE SI YOHANES ÅLÔE ENE Kpôkplôyiðeme: Yohanes, ame si ålô nyanyui enelia la nye Yudatô eye wòganye
Zebedeo vi kple tôñodela. Eya kee ålô Yohanes ñe Agbal…
etŸawo kple Nyaðeðefia hã. Enye Yesu ñe nusrŸlawo dometô
ðeka eye wònô Yesu åu kplikplikpli ñe etŸ sôå. Le esia ta enya
Yesu nyuie eye wòkpô eñe nukunuwôwôwo kple ale si wòhea
nya ðe Yudatôwo ñe amegãwo åui la teñe. Edze sii be Yesu nye
amegbetô eye wòganye Mawu hã; hekpe ðe esia åu la Yesue
nye Mawu ñe Tenuvi la kple xexeame ñe Ðela abe ale si Yesu
åutô gblôe ene.
Emenyawo 1. Kpôkplôyiðeme, 1:1-51
2. Yesu ñe dôwôwô, dzesi adreawo, 2:1 –12:50
3. Yesu ñe kaklãnyawo, 13:1-17:26
4. Wolé Yesu, drŸ ûônui eye wowui, 18:1-19:37
5. Yesu ñe ðiði kple eñe tsitretsitsi, 19:38-20:31
6. Agbal…a ñe nuwunyawo, 21:1-25
Nya la trô zu åutilã
1 Le gômedzedzea me la Nya la li, eye Nya la li kple Mawu, eye Nya la nye
Mawu. 2 Eli kple Mawu le gômedzedzea me.
2
3 To eya amea me wowô nuwo katã eye eya manômee la, womewô naneke si
wowô o. 4 Eya amea mee agbe le eye agbe siae nye amegbetôwo ñe kekeli. 5 Kekeli
la kl… ðe viviti me eye viviti la mete åu ðu edzi o.
6 Ame aðe va tso Mawu gbô, eñe åkôe nye Yohanes. 7 Ame sia va be yeaði
ðase tso Kekeli la åu, ale be to eya amea dzi la amewo katã naxô ase. 8 Menye
Yohanes ye nye Kekeli la o, eya la, ðe ko wòva be yeaði ðase le Kekeli la åu. 9
Kekeli vavã si akl… na amewo katã la le mô dzi gbôna ava xexeame. 10 Eya amea nô
xexeame gake xexeame mekpôe dze sii o, evô eya amea dzie woto wô xexeame. 11
Eva eya åutô tôwo gbô, gake eya åutô ñe amewo mexôe o. 12 Ke ame siwo katã xôe,
eye woxô eñe åkô dzi se la, ena åus… wo be woazu Mawu viwo, 13 ame siwo
womedzi tso ûu alo åutilã ñe lôlŸnu alo åutsu ñe lôlŸnu me o, ke boå tso Mawu ñe
lôlŸnu me.
14 Nya la trô zu ame va nô mía dome le anyigba sia dzi eye eñe agbe yô f•
kple amenuveve kple nyateñea. Mí ame aðewo míekpô eñe Åutikôkôe si nye Mawu,
Fofo la, ñe Vi ðeka hŸ la tô.
Yohanes ði ðase le Yesu åu
(Marko 3:1-12; Marko 1:2-8; Luka 3:15-17)
15 Yohanes ði ðase le eåuti hegblô bena, “Ame siae nye ame si åu menô nu ñom le
na mi esi megblô be, ‘Ame aðe si li xoxoxo hafi meva dzô la gbôna, ame sia de ågô
wum saa.’”
16 Ena yayra geðe mi tso eñe amenuveve sô gbô la me. 17 Esi Mose va la
etsô Se ses… la kple kuxi geðe, siwo le edziwôwô me la, vâ na mi. Ke Kristo ya tsô
3
amenuveve kple nyateñe la vâ na mi. 18 Ame aðeke mekpô Mawu kpô o, ame si ke
nye Vi ðeka hŸ la, ame si sô kple Mawu eye wòle Fofo la ñe axadzi la, eyae ðee fia
mí.
Yohanes Mawutsidetanamela ñe gbedeasi
(Mateo 3:1-12; Marko 1:2-8; Luka 3:15-17)
19 Azô esiae nye Yohanes ñe ðaseðiði esime Yudatô siwo le Yerusalem dô Osôfowo
kple Levitôwo ðo ðe egbô ne woabiae be, “Ame kae nènye?” 20 Mes… nu o ke boå
eûu eme na wo faa be, “Menye nyee nye Kristo la o.
21 Wogabiae be, “Ekema ame kae nènye, Eliya?” Egaðo eåu be, “Kpao,
menye Eliyae menye o.” Wogabiae ake be, “Nyagblôðila lae nenyea?” Eye wòðo
eåu be, “Gbeðe, menye nyagblôðila lae menye o.”
22 Amedôdôawo gayi edzi biae bena, “Ke ame ka tututue nènye? Gblôe na mí
ale be míanya nya si míagblô na ame siwo dô mí. Gblô nya aðe na mí tso ðokuiwò
åu.”
23 Yohanes ðo eåu na wo kple Nyagblôðila Yesaya ñe nya siawo be, “Nyee
nye gbe si le êli dom le gbea dzi be, ‘Midzra Añetô la ñe mô la ðo wòanô dzôdzôe’”
24 Farisitôwo ñe amedôdôwo hã, 25 biae be, “Esi menye wòe nye Kristo la
alo Eliya loo alo Nyagblôðila la o la, nu ka ta nèle mawutsi dem ta na amewo ðo?”
26 Yohanes ðo eåu na wo bena, “Nye la mele mawutsi dem ta na amewo
kple tsi ñuñlu ko, gake ame aðe le mia dome afii, si mienya o. 27 Ame sia le
yonyeme gbôna eye nyemadze be manye amea ñe subôvi gŸ hã o.”
28 Nu siawo katã dzô le Betania, kôñe aðe si le Yôdan tôsisia godo, afi si
4
Yohanes nô mawutsi dem ta na amewo le la me.
Yesu, Mawu ñe Al…vi la
29 Le åufôke la, Yohanes kpô Yesu wògbôna egbô ale wòdo êli gblô bena, “Mikpô
ða! Mawu ñe Al…vi si le xexe sia me ñe nu vŸwo ðem ða lae nye ekem! 30 Eya åutie
menô nu ñom le esi megblô bena, ‘Åutsu aðe gbôna kpuie ame si de ågô wum boo,
eye wòli xoxoxo hafi nye ya meva dzô gŸ.’ 31 Nye åutô nyemenya ame si wònye o,
ke nye dô koe nye be, made mawutsi ta na amewo kple tsi atsô aðee afia Israel
dukôa.”
32 Azô Yohanes ði ðase le ale si wòkpô Gbôgbô Kôkôe la wònô akpakpa ñe
nônôme me nô ðiðim ðe Yesu dzi tso dziño la åu.
33 Yohanes gblô ake be, “Nye la, nyemenya be eyae nye amea o. Gake esi
Mawu ðom ða be made mawutsi ta na amewo la, egblô nam be, ‘Nenye be èkpô
Gbôgbô Kôkôe la wòle ðiðim ðe ame aðe dzi la, nyae bena eyae nye ame si dim nèle.
Eyae ade mawutsi ta na amewo kple Gbôgbô Kôkôe la.’ 34 Mekpôe be nu sia tututue
dzô ðe åutsu sia dzi eya ta meði ðase bena eyae nye Mawu Vi la.”
Yesu yô eñe nusrŸla gbãtôwo
35 Le evea gbe la, Yohanes kple eñe nusrŸla eve aðewo nô tsitre ðe teñe aðe eye
Yesu va to wo gbô yina. 36 Yohanes li åku ðe Yesu dzi gã eye wògblô bena, “Mikpô
ða! Mawu ñe Al…vi lae nye ekem!”
37 NusrŸla eveawo dzo le Yohanes gbô dze Yesu yome.
38 Yesu trô kô kpô wo wonô eyome eye wòbia wo bena, “Nu ka dim miele?”
5
Woawo hã ðo eåu be, “Nufiala ‘Rabi’ afi kae nye wò nôñe?”
39 Yesu gblô na wo bena, “Miva kpôe ða.” Ale wokplôe ðo yi añe si me
wònôna la me eye wonô egbô tso êetrô ga ene me va se ðe fi… hafi trô dzo. 40 Ame
siawo dometô ðekae nye Andrea si nye Simôn Petro nôvi.
41 Nu gbãtô si Andrea wô lae nye be edi nôvia Simôn eye wògblô nâ be,
“Míekpô Mesia la”, si gômee nye Kristo la 42 Enumake ekplô nôvia Simôn va Yesu
gbô.
Yesu kpôe d• eye wògblô be, “Wòe nye Simôn, Yohanes vi. Woayô wò azô
be Kefa” Esia gômee nye Kpe Gbadza.
Yesu yô Filipo kple Nataniel
43 Le åufôke la, Yesu ðoe be yeayi Galilea, esi wònô môa dzi yina la edo go Filipo
eye wògblô nâ be, “Va, nàdze yonyeme.” 44 Filipo sia tso Betsaida si nye Andrea
kple Petro wo de.
45 Filipo hã ðe abla yi ðadi Nataniel eye wògblô nâ bena, “Nôvi, mieke ðe
Mesia, ame si åuti woålô nu tsoe le nyagblôðilawo kple Mose ñe sea me la åu. Eåkôe
nye Yesu, eye fofoa nye Yosef si tso Nazaret.”
46 Nataniel do êli enumake gblô bena, “Nu nyui aðe ate åu ado tso Nazaret
mahã?”
Filipo ðo eåu nâ bena, “Wò åutô va nàva kpôe ða.”
47 Esi Yesu kpô Nataniel wògbôna egbô la egblô be, “Israel vi vavã si me
alakpa aðeke mele o lae nye esi gbôna.”
48 Nataniel bia Yesu be, “Ale ke nèwô nya ame si ñomevi menye?” Yesu ðo
6
eåu nâ be, “Mekpô wò le gboti ma te xoxoxo hafi Filipo va yô wò gŸ.”
49 Nataniel gblô bena, “Nufiala, wòe nye Mawu Vi la vavã. Woe nye Israel
ñe Fia la!”
50 Yesu gabiae bena, “Ðee nèxô dzinye se elabena mete åu kpô wò le gboti
ma tea? Nu gãwo wu esia, aðe ame si menye afia wò. 51 Èle dziño kpô ge wòaûu eye
mawudôlawo anô Nye Mesia alo Amegbetô Vi la gbô vam aganô dziño yim kura gŸ.”
SrŸðeåkekenyui le Kana
2 Le åkeke etŸa gbe la, wokpe Yesu dada be wòava kpô srŸðeðe aðe teñe le
Kana si le Galilea nutoa me. 2 Wokpe Yesu kple eñe nusrŸlawo hã. 3 Esi wônawo nô
edzi yim la, wain si nom ameawo nô la vô. Ale Yesu dada va egbô va gblô nya sia
nâ.
4 Yesu ðo eåu na dadaa be, “Añenô, nu ka dim nèle be mawô na wò fifia?
Nye êeyiêi meðo haðe o.” 5 Gake Yesu dada gblô na subôviawo bena, “Miwô nu sia
nu si wòbe miawô.”
6 Azô tsizô ade nô teñea. Esiawo Yudatôwo zãna hena woñe åutikôklôkônuwo
wôwô. Tsi lita blaadre-vô-atŸ alo alafa ðeka wuiatŸ tea åu nôa wo me.
7 Yesu gblô na subôviawo be, “Miku tsi kô ðe zôwo katã me woayô.” Ale
wowô nenema.
8 Egagblô na wo bena, “Azô mikui yi ðana nuðuðudzikpôla la.” Wowô
nenema.
9 Nuðuðudzikpôla la no tsi si trô zu wain la ñe ðe, ke menya afi si wòtso o,
7
subôviawo koe nya. Azô eyô åugbetôsrŸ la eye wògblô nâ bena,
10 “Wò la èto vovo kura tso ame bubuwo gbô elabena zi geðee la, srŸðelawo
na wain nyuitô woñe amekpekpewo gbã eye ne ame sia ame noe wosui vô la, ekema
wotsôa manyomanyotô vanâ. Ke wò la, èdzra nyuitô ðo eye nètsôe vâ le nuwuwua.”
11 Nukunu si Yesu wô le Kana le Galilea lae nye gbãtô si wòwô hetsô ðe
åus… si wòxô tso dziño la fia. Esia na be eñe nusrŸlawo hã xôe se be eyae nye Mesia,
ame si lava.
12 Esi srŸðeåkekenyui la wu enu la, Yesu kple dadaa, nôviawo kple eñe
nusrŸlawo dzo yi Kapernaum eye wonô afi ma åkeke ûee aðewo.
Yesu nya nudzralawo do goe le gbedoxô me
(Mateo 21:12-13; Marko 11:15-17; Luka 19:45-46)
13 Esi Yudatôwo ñe Åutitotoåkekenyui la ðo edzi la, Yesu yi Yerusalem. 14 Le afi
sia la, ekpô asitsalawo le gbedoxô la ñe xôxônu wonô nyiwo, al…wo kple akpakpawo
dzram hena vôsasa. Gaðôlilawo hã nô teñea nô ga ðô lim na amewo. 15 Enumake
Yesu tsô ka aðewo trô atam eye wònya wo katã do goe le gbedoxô la me, enya
al…awo kple nyiawo hã do goe, ekaka gaðôlilawo ñe gawo ðe anyigba eye wòmu
woñe kplŸwo ñu anyi. 16 Azô ezô yi ame siwo nô akpakpawo dzram la gbô eye wòðe
gbe na wo bena, “Mitsô nu siawo do goe le afi sia! Migatsô Fofonye ñe Añe wô
asimee o!”
17 NusrŸlawo ðo åku edzi be mawunya gblô be, “Didi vevi aðe le menye be
mawô dô akô wò añe alo gbedoxô la åu.”
18 Azô Yudatôwo ñe dumemegãwo va Yesu gbô va biae bena, “Åus… kae
8
nèkpô bena nànya ameawo do goe? Nenye be èka ðe edzi be Mawue na åus… sia ye
la ekema wô nukunu aðe nàtsô ðo kpe edzii na mi.”
19 Yesu ðo eåu na wo be, “Enyo, mawô nukunu aðe na mi, eyae nye be,
migbã mawuxô sia eye nye la magagbugbôe atu le åkeke etŸ pâ ko megbe.”
20 Ameawo katã do êli be, “Nu ka! Ñe blaene-vô-adee wotsô tu gbedoxô siae.
Ke wò ya nèbe yeate åu atui le åkeke etŸ mea?” 21 Ke “gbedoxô” si åu Yesu nô nu
ñom le lae nye eñe åutilã. 22 Esi Yesu tsi tre tso ame kukuwo dome la nusrŸlawo ðo
åku edzi be egblô nya sia ði. Eye wokpôe dze sii be nya siwo katã Yesu gblô tso
mawunya me la ño nu tso eya åutô åu eye wo katã hã va eme vavã.
Yesu dze si amewo katã
23 Nukunu geðe siwo Yesu wô le Åutitotoåkekea dzi le Yerusalem la na bena ame
geðe xôe se be eyae nye Mesia la vavã. 24 Ke Yesu meka ðe ame siawo ñe xôse dzi
o, elabena edze si amegbetôwo ñe nônôme. 25 Mehiã be ame aðeke naði ðase nâ tso
amegbetô åu o, elabena eya åutô nya nu si le ame me.
Nikodemo va Yesu gbô le adzame
3 Azô la ame aðe si tso Farisitôwo dome, eye eñe åkôe nye Nikodemo la li;
enye Yudatôwo ñe takpekpe gã me nôla. 2 Eva Yesu gbô le zã me eye wògblô bena,
“Rabi alo Nufiala, menyae be nufialae nènye tso Mawu gbô va. Elabena ame aðeke
mate åu awô dzesi wônuku siwo nèwôna o, ne menye Mawue li kplii o.
3 Yesu ðo eåu nâ be, “Esia le eme, gake le nyateñe me, mele egblôm na wò
bena, ne womegbugbô wò dzi o la, màte åu ayi mawufiaðuñe la me o.”
9
4 Nikodemo do êli gblô be, “Ðe nèbe woagadzim akea? Nya sia gôme ðe?
Ale ke wô ame tsitsi nagatrô ayi dadaa ñe vidzigolo me be woagadzii ake?”
5 Yesu ðo eåu nâ be, “Nya si dzi mele gbe tem ðo lae nye be, ne
womegbugbô ame aðe dzi to tsi kple gbôgbô me o la, mate åu ayi mawufiaðuñe la
me o. 6 Amegbetô ate åu adzi åutilã ko gake Gbôgbô Kôkôe lae naa agbe yeye tso
dziño. 7 Le esia ta megawô nuku na wò bena megblô na wò be ale be woagagbugbô
wò adzi o. 8 Ya ñona yia teñe ðe sia ðe si wòlŸ, àte åu ase eåkô gake màte åu agblô
afi si wòtso alo afi si wòyina o nenema kee wònôna na ame sia ame si wodzi to
Gbôgbô la me.
9 Nikodemo gabia Yesu bena, “Nu ka tutu gblôm nèle? Nyemese wò nyaa
gôme o.”
10 Yesu ðo eåu nâ bena, “Wò, Israel ñe nufiala, mèse nu siawo gôme oa? 11
Le nyateñe me la, miawo la mieñoa nu tso nu siwo mienya, eye mieðia ðase tso nu
siwo miekpô la åu, ke hã la miexôa miañe ðaseðiði o. 12 Esi megblô nu siwo le edzi
yim le amewo dome le anyigba dzi le afii la na wò gake mèxô wo dzi se o ðe, ale ke
nàwô axôe se ne megblô nu siwo le edzi yim le dziño la na wò? 13 Elabena nye
Mesia alo Amegbetô Vi la koe tso dziño va anyigba dzi eye magatrô ayi dziño.
14 “Abe ale si Mose kô akôblida la ðe dzi le gbea dzi ene la, nenema ke
woakô Amegbetôvi la ðe dzii, 15 be ame sia ame si xôa edzi sena la nakpô agbe
mavô. 16 Elabena Mawu lŸa xexeame ale gbegbe bena wòtsô eya åutô Via ðeka hŸ la
na bena, ame sia ame si axô edzi ase la, matsrŸ o, ke boå akpô agbe mavô. 17 Mawu
meðo Via ða be woava drŸ ûônu xexeame o, ke boå be woaðe xexeame to eya amea
dzi.
10
18 “Ame siwo xô edzi se la womadrŸ ûônu wo o. Ke ame siwo mexô edzi se
o la, wodrŸ ûônu wo xoxo, elabena womexô Mawu ñe Vi ðeka hŸ la dzi se o. 19 Nu
si ta wodrŸ ûônu wo xoxo lae nye be, Kekeli tso dziño va xexeame, gake ame siawo
lŸ viviti wu kekeli la, elabena woñe nuwônawo vŸði åutô. 20 Wolé fu Kekeli si tso
dziño va la elabena wodi vevie bena yewoawô nu vŸ le viviti me. Wote ða xaa tso
Kekeli la gbô, elabena wovŸ be yewoñe nu vŸwo adze le gaglãgbe. 21 Gake ame
siwo le nu nyui wôm la, vaa Kekeli la gbô dzidzôtôe bena ame sia ame nakpôe be
yewole Mawu ñe lôlônu wôm.”
Yesu kple Yohanes Mawutsidetanamela
22 Le esia magbe la, Yesu kple ñe nusrŸlawo dzo le Yerusalem heyi Yudea afi si
wonô åkeke ûee aðewo hede mawutsi ta na amewo.
23 Ke Yohanes hã le mawutsi dem ta na amewo le Aenon, si te ðe Salem
åuti, elabena tsi sô gbô ðe afi ma, eye amewo le vavam enuenu be wòade mawutsi ta
na yewo 24 Esia do ågô na Yohanes léle de gaxô me. 25 Gbe ðeka la, nyaûiûli ðo
Yohanes ñe nusrŸla aðewo kple Yudatôwo dome tso Yudatôwo ñe åutikôklôkônu la
åu. 26 Esia na be nusrŸlawo va Yohanes gbô va gblô nâ be, “Nufiala, åutsu si nedo
goe le Yôdan tôsisia godo, ame si nèbe eyae nye Mesia la hã le mawutsi dem ta na
amewo, eye ame geðe le egbô yim, le esime wòle be woava mia gbô boå hafi.”
27 Yohanes ðo eåu na wo bena, “Mawu si le dziño la de dô tôxâ asi na ame
sia ame. 28 Nye dôe nye be madzra mô ðo ði na åutsu sia bena ame sia ame nate åu
ayi egbô. Miawo åutôwo miaðo åku edzi be megblô na mi va yi kôtee be, menye
nyee nye Mesia la o. Nye ya la, nu si wô ge meva la koe nye be mata mô na Mesia
11
la. 29 Ele eme be amewo ñoa zi ðe nu nyui ðe sia ðe åu. Nenema ke åugbetô ayi afi
si åugbetôsrŸ la le, eye afi mae åugbetôsrŸ la xôlŸwo akpô dzidzô kplii le. Nyee nye
åugbetôsrŸ la xôlŸ, eya ta dzidzô yô menye ðe eñe dzidzedzekpôkpô åuti. 30 Ele be
eya amea natsi ðe edzi gbeawotsyogbe. Ke nye la, mayi to.
Ame si ði tso dziño va
31 “Ame sia la, dziñoe wòtso eye ede ågô wu amewo katã. Nye la, anyigba dzie
metso eye nye nunya kple nugômesese mate åu akô wu anyigbadzitôwo tô o. 32 Eðia
ðase le nu si wokpô kple nu si wose la åuti, gake ame ûee aðewo koe xôa eñe
ðaseðiðiwo dzi sena. 33 Ame si xô edzi se la ði ðase be Mawue nye anukwaretô 34
Elabena ame si Mawu ðo ða gblôa Mawu ñe nyawo, elabena Mawu na Gbôgbô lae le
agbôsôsô me. 35 Fofo la lŸa via sia ale gbegbe be etsô nu sia nu de eñe asime. 36
Ame sia ame si xô Mawu ñe Vi sia dzi se la akpô agbe mavô. Ke ame siwo meðoa
toe o, eye womexôa edzi sena o la, makpô agbe mavô la o, ke boå Mawu ñe dziku
anô wo dzi ðaa.”
Yesu ñe dzeðoðo kple Samaria nyônu la
4 Farisitôwo se be Yesu le nusrŸlawo kpôm f• eye wole mawutsi dem ta na
amewo tsô wu Yohanes, 2 togbô be menye eya åutô le mawutsi dem ta na amewo o
ke boå eñe nusrŸlawoe. 3 Esi Yesu se nya sia la, edzo le Yudea, hetrô yi Galilea
nutowo me.
4 Enô na Yesu be woato Samaria nutowo me hafi ayi Galilea. 5 Le ådô ga
wuieve me lôño la, eva ðo Samariatôwo ñe du aðe si woyôna be Sikar la ñe gbôto.
12
6 Yakôb ñe vudo la le afi sia. Vudo sia le anyigba si Yakôb tsô na via Yosef la dzi.
Le mô legbe si wòzô le ådô ses… nu kple ðeðiteameåu ta la, Yesu bôbô nô vudoa gbô
be yeadzudzô.
7 Eteñe medidi o, Samaria nyônu aðe va be yeaku tsi, ale Yesu biae be nena
tsi vi aðe ye yeano. 8 Yesu ðeka koe nô teñea le êeyiêi sia me elabena eñe nusrŸlawo
dzo yi kôñea me nuðuðu ñle ge. 9 Ewô nuku na Samaria nyônua åutô be Yesu si nye
Yudatô la bia nu ye Samariatô. Le nyateñe me la, Yudatôwo meñoa nu kple
Samariatôwo o. Le esia ta Samaria nyônua gblô na Yesu bena, “Ale ke wò Yudatô,
nèle tsi biam nye Samaria nyônu be yeano?”
10 Yesu ðo eåu nâ be, “Ne ðe nènya ame si ñomevi menye kple nunana xôasi
si Mawu ðo ði na wò la, anye ne àbiam be mana agbetsi la ñe ðe ye.”
11 Nyônua ðo eåu nâ be, “Vudo sia goglo åutô eye tôkpo kple ka mele asiwò
be nàtsô aku tsii le eme o. Afi ka nèle agbetsia kpô ge le? 12 Hekpe ðe esia åu la,
woe de ågô wu mia tôgbuitôgbui Yakôb mahã? Ale ke wô wò nàte åu ana tsi si nyo
wu tsi si eya kple viawo kpakple eñe nyiwo no va yi?”
13 Yesu ðo eåu nâ be, “Ne amewo no tsi sia ñe ðe la, tsikô gawua wo. 14
Gake tsi si mana wò la, azu agbetsi anô dzidzim le mewò, ana be tsikô magawu wo
o, ke boå ahe agbe mavô vâ na wò.”
15 Nyônu la gblô na Yesu bena, “Añetô, meðe kuku, na tsi sia ñe ðem! Ekema
nyemagazô azôli tso keke dua me ke ava nô tsi kum le afi sia gbe sia gbe o.”
16 Ke Yesu gblô nâ be, “Heyi nàyô srŸwo vâ.”
17 Nyônua ðo eåu nâ be, “SrŸ mele asinye o” Yesu gblô nâ be, “Èto nyateñe
esi nègblô be srŸ mele asiwò o.” 18 Elabena nèðe åutsu atŸ kpô, eye ame si gbô nèle
13
fifia hã la menye srŸwò wònye o, èto nyateñe le nya sia me.”
19 Egblô na Yesu be, “Añetô, mexôe se be nyagblôðilae nènye. 20 Nu ka tae
mi Yudatôwo mienôa gbôgblôm godoo be Yerusalem kokokoe wòle be woasubô
Mawu le evô mí Samariatôwo hã miebe, ale be woasubô Mawu le to sia dzi elabena
afi siae mía tôgbuiwo subôe le?”
21 Yesu gblô nâ bena, “Nyônu, xôm se be êeyiêi gbôna eye womagasubô
Fofo la le to sia dzi alo Jerusalem o. 22 Mi Samariatôwo la miesubôa nu si mienya o,
ke míawo la míesubôa nu si míenya, elabena xôxô la tso Yudatôwo gbô. 23 Gake
êeyiêi aðe gbôna, eye wòde azô be nyateñe subôsubôwôlawo woasubô Fofo la le
gbôgbô kple nyateñe me, elabena Fofo la dia subôla siawo tôgbi 24 Mawue nye
Gbôgbô eye ame siwo le esubôm la, ele be woasubôe le gbôgbô kple nyateñe me.”
25 Nyônua ðo eåu nâ be, “Nye la, menyae bena Mesia alo Kristo la le vava
ge eye ne eva la aðe nu sia nu gôme na mí.”
26 Yesu gblô nâ be, “Nyee nye Mesia la.”
NusrŸlawo gbô tso Samaria dua me
27 Esi wògblô nya sia vô tete ko la eñe nusrŸlawo va do. Ewô nuku na nusrŸlawo
åutô bena Yesu nô dze ðom kple nyônu aðe gake wo dometô aðeke mebia nu si ta
wòle nu ñom kple nyônua alo nu si me dzrom wonô la o.
28 Nyônu la gbl… eñe tsize la ðe vudoa to eye wòtrô yi dua me hegblô na ame
siwo wòkpô la be, 29 “Miva kpô åutsu aðe si gblô nu siwo katã mewô kpô la nam
ða. Ðe manye ame siae nye Kristo la oa?” 30 Ale ame geðewo f• tso dua me va
bena yewoakpô amea ða.
14
31 Esi nuðuðua sô gbe la, nusrŸlawo ðe kuku na Yesu be wòaðu nu. 32 Ke
Yesu gblô na wo bena, “Nyemaðu nu o, elabena nuðuðu aðe le asinye esi åu miawo
mienya nu le o.”
33 Ke nusrŸlawo bia le wo nôewo dome be, “Ame kae tsô nuðuðua vâ nâ?”
34 Yesu ðe eme na wo bena, “Nye nuðuðue nye be mawô Mawu, ame si ðom
ða la ñe lôlŸnu eye mawu dô si wodôm la nu. 35 Menye miawoe nôa gbôgblôm be
esusô êleti ene ne nuåeêi naðo oa? Miwu miañe åkuwo dzi, ne miakpô agblewo dzi
ða, nukuawo tsi eye wole klalo na åeåe xoxo. 36 Nuåelawo axô fetu nyuiwo eye
woakplô ame geðewo va agbe mavô mee. Nuñãlawo kple nuåelawo siaa akpô dzidzô
geðe. 37 Enye nyateñe be ame aðee doa nu hafi ame aðe va åena. 38 Nye la medô mi
be miayi aðaåe nu le afi si mieñã nu ðo o, ame bubuwoe ñã nua hafi miawo mieyi
ðaåe wo.”
Samariatô geðewo xô Yesu dzi se
39 Esi Samaria nyônua gblô na wo detôwo be Yesu gblô nu sia nu si yewô kpô la na
ye la, ame geðe åutô le dua me xôe se be Yesue nye Mesia la. 40 Azô esi
Samariatôwo va egbô la woðe kuku nâ be wòanô yewo gbô, eye wònô wo gbô åkeke
eve 41 Le eñe nyawo ta la ame geðe wu xô edzi se. 42 Ale wova gblô na nyônu si do
goe gbã le vudoa to be, “Azô la, miawo hã miexô edzi se elabena míawo åutô hã
miese nya geðewo tso eñe nume, ke menye le wò ðaseðiði ðeðe ko ta o. Le nyateñe
me la, ame siae nye xexeame ñe Ðela vavã.”
15
Yesu yô dô Kapernaum ûafia la ñe viåutsu
(Mateo 8:5-13; Luka 7:1-10)
43 Le åkeke eve megbe la edzo yi Galilea. 44 Elabena Yesu åutô gblôe ði xoxo be,
nyagblôðila aðeke mekpôa bubu le eya åutô de o. 45 Gake esi wòyi Galilea la,
Galileatôwo xôe alô eve, elabena ewô nukunu geðewo wokpô le Yerusalem esi woyi
ðaðu åutitotoåkeke nyui la le afi ma.
46 Yesu gava Kana le Galilea afi si wòtrô tsi wòzu wain le. Afi mae wòdo go
fiaåutime aðe le, åutsu sia vi le dô lém le Kapernaum. 47 Esi wòse be Yesu tso
Yudea va ðo Galilea la, eyi egbô heðe kuku nâ be wòava yô dô ye viåutsuvi si ðo
kudo nu la na ye.
48 Yesu biae bena, “Ke mia dometô aðeke maxô dzinye ase o, negbe ðe ko
mewô nukunu geðewo hafia?”
49 Aûafia la ðe kuku nâ be, “Añetô, meðe kuku, va míyi kaba hafi vinyea
naku?”
50 Ke Yesu gblô nâ be, “Trô nàyi añe elabena viwò la ñe lãme s….” Aûafia la
xô Yesu dzi se eye wòtrô hedze añemô dzi. 51 Esi wònô môa dzi yina la, eñe dôla
aðewo va kpee hegblô nâ be, via ñe lãme s…. 52 Aûafia la bia wo be woagblô gañoño
si me tututu åutsuvi la ñe lãme s… la na ye. Woðo eåu nâ bena, “Etsô, anô abe ådô ga
ðeka me ene la, asrã ses… la dzo ða le edzi kpata.” 53 Aûafia la ðo åku edzi be
gañoño ma me tututue Yesu gblô na ye be, “Viwò la ñe lãme s….” Ale aûafia sia kple
eñe añemetôwo katã xôe se be Yesue nye Mesia la vavã
54 Esia nye Yesu ñe nukunu evelia si wòwô esi wòtso Yudea va Galilea.
16
Yesu ñe dôyôyô amewo le taa la to
5 Le nu siawo megbe la, Yesu yi Yerusalem le Yudatôwo ñe åkekenyui aðe dzi.
2 Taa aðe nô dua ñe agbo si woyôna be Al…gbo la gbô. Woyôa taa sia le Hebrigbe me
be Betesda Taa. Wowô agbadô atŸ ño xlãe. 3 Lametututôwo, bunôwo, åkuagbãtôwo,
titilélawo kple dô vovovo lélawo va nôa agbadôawo te, le taa la to, henôa tsia me
bublu lalam 4 Elabena edziedzi la, mawudôla aðe ðina ðe tsi la me heblunâ, eye dônô
si ge ðe tsia me gbã le ebublu vô megbe la, ñe dô si lém wònô la vôna nâ.
5 Ame aðe hã nô teñea si nô dô lém ñe blaetŸ-vô-enyi sôå. 6 Esi Yesu kpôe eye
wòkpôe dze sii be ele dôa lém eteñe didi la ebiae be, “Èdi be wò lãme nas…a?”
7 Dônôa ðo eåu nâ be, “„, gake ame aðeke mele asinye si akôm ada ðe tsia
me nenye be wova blui o. Ne medze agbagba be mage ðe eme ko la, ame bubu doa
ågô gena ðe eme xoxo.”
8 Yesu gblô nâ bena, “Tsi tre, nàålô wò aba ne nàyi añeme!” 9 Dônôa ñe lãme
s… enumake ale wòålô eñe aba la hede asi zôzô me.
Sabat åkekea dzie Yesu wô nukunu sia le. 10 Le esia ta la Yudatôwo ñe
dumemegãwo kpô dziku ðe eåu. Wogblô na ame si åu woda gbe le be, “Egbee nye
Sabat, eya ta mèkpô mô awô dô aðeke o. Môðeðe hã meli be nalé aba ðe asi anô
yiyim o!”
11 Åutsua ðo eåu na wo be, “Ame si da gbe le åunye lae na môm.”
12 Wobiae be, “Ame kae nye ame ma si ðe mô na wò be nàwô esia?”
13 Amea menya ame si Yesu nye o, evô Yesu hã bu ðe ameha la dome xoxo.
14 Emegbe la Yesu va ke ðe eåu le gbedoxô la me eye wògblô nâ bena, “Azô la, wò
17
lãme s… eya ta mègawô nu vŸ azô o, ne menye nenema o la, nu si adzô ðe dziwò
emegbe la, avŸði wu gbãtô.”
Agbe to Via me
15 Ke åutsua yi ðadi Yudatôwo ñe amegãwo eye wògblô na wo bena Yesue nye ame
si da gbe le ye åu.
16 Le esia ta la, Yudatôwo ti Yesu yome vevie be eda le Sabat ñe sea dzi. 17
Ke Yesu gblô na wo bena, “Fofonye le dô nyui wôwô dzi ðaa va se ðe fifi ale nye hã
mele eñe afôteñe tom.”
Eñe nya siawo gade ada mo na Yudatôwo ñe nunôlawo ale wodi kokoko be
yewoawui. Hekpe ðe esia åu la, wogblô be eyô Mawu be eyae nye ye Fofo, ale be
wòtsô eðokui sô kple Mawu.
Vi la ñe åus…
19 Yesu ðo eåu na wo bena, “Vi la mate åu awô naneke le eya åutô ðokui si o, nu si
wòwôna lae nye nu si wòkpô Fofoa wòle wôwôm. 20 Elabena Fofo la lŸa Via be
wòawô nukunu gawo wu esi miekpô va yi. 21 Via afô ame kuku siwo dze eågô la ðe
tsitre abe ale si Fofo la wônâ ene. 22 Fofo la tsô ûônudôdrŸ katã gbl… ðe Via sime 23
be amewo katã nade bubu eåu abe ale si wodea bubu Fofo la åui ene. Gake ne
miegbe bena yewomade bubu Mawu Vi si wòðo ðe mi la åu o la, efia be miele bubu
dem Fofo la hã åu o.
24 “Mele egblôm na mi kple kakaðedzi be, ame sia ame si sea nye nyawo,
eye wòxô Mawu si ðom ða la dzi se la, akpô agbe mavô, ale be womadrŸ ûônui o,
18
elabena eto ku me yi agbe mavô la me xoxo. 25 Megale gbe tem ðe edzi na mi bena
êeyiêi aðe gbôna, eva ðo gŸ hã xoxo, esime ame kukuwo gŸ hã ase nye gbe, …,
woase nye Mawu Vi la ñe gbe, eye ame siwo awô ðe edzi la akpô agbe mavô. 26 Abe
ale si agbe le Fofo la åutô me ene la, nenema kee wòna be agbe nanô Via hã me, 27
ale be Vi la nadrŸ ûônu amegbetôwo katã le woñe nu vŸwo ta elabena eyae nye
Mesia alo Amegbetôvi la. 28 Megawô nuku na mi o. Le nyateñe me la, êeyiêi aðe li
gbôna; esi ame kuku siwo le yôdowo me hã ase Mawu Vi la ñe gbe, 29 eye woatsi
tre ado go tso yôdoawo me. Ana ame siwo wô nu nyuiwo la nayi agbe mavô la me,
ke adrŸ ûônu ame vlo siwo kpô dzidzô le vŸwôwô åuti.
30 “Nye la medrŸa ûônu abe ale si Fofo la di tso asinye ene. NyemedrŸa ûônu
ame aðeke hã o, negbe ne Fofo la di tso asinye ko. Hekpe ðe esia åu la, medrŸa ûônu
le dzôdzôenyenye nu eye ame åkumekpôkpô mele eme o, elabena medrŸa ûônu ðe
Mawu si dôm ða la ñe didi nu. Nye la nyemewôa nye lôlŸnu le ûônudôdrŸ me o, Fofo
la ñe lôlŸnu ko mewôna.
Yesu ñe ðasefowo
31 “Ne meði ðase le ðokuinye åu la, amewo mexônâ sena o. 32 Ame bubu aðe li si
le ðase ðim tso åutinye eye menya be eñe ðaseðiði tso åutinye le eteñe.
33 “Miawo la miedô amewo ðe Yohanes gbô, eye woði ðase ðo kpe nyateñe
la dzi. 34 Gake mana mianya bena, ðase detotô katã wu si woði tso åunye metso
amegbetô aðeke gbô o. Togbô be meño nu na mi tso Yohanes ñe ðaseðiði åuti hã la,
ðe mewô esia be miaxô dzinye ase ale be miakpô ðeðe. 35 Yohanes zu kekeli kl… na
mi êeyiêi kpui aðe ale be miekpô dzidzô le kekelia åuti elabena, eñe kekl… la ðe vi na
19
mi. 36 Ke nye la, ðasefo si kô wu Yohanes la le asinye. Esiae nye be, mewô nukunu
geðe siwo nye dô siwo Fofo la tsô de asi nam. Woawoe fia be Fofo lae dôm vavã. 37
Fofo la åutô ði ðase le åunye togbô be miekpôe kpô alo meño nu na mi kpô o hã. 38
Ke, togbô be Fofo la le ðase ðim na mi hã la, miegbe be yewoamaðo toe o, elabena,
miegbe be yewomaxô nye, ame si wòdô ða kple eñe agbenya la dzi ase o.
39 “Miedzroa mawunya me tsitotsito elabena miexô se bena miekpôa agbe
mavô le eme. Evô mawunya bliboa katã la, dzinyee wotui ðo. 40 Gake miegbe gbidii
bena yewomava gbônye ale be mana agbe mavô sia mi o.
41 “Nyemexôa kafukafu tsô amewo gbô o. 42 Ke menya mi, eye menyae be
Mawu ñe lôlŸ mele mia me o. 43 Menya esia elabena nye la meva le fofonye ñe åkô
me gake miegbe gbidii be yewomaxôm o, ke esi ðokuitôdilawo va le woawo åutôwo
ñe åkô me la, miexô wo alô eve. 44 Mewô nuku nam bena miegbe bena yewomaxô
dzinye ase o. Elabena miedea bubu mia nôewo åu kple dzidzô gake mietsô ðeke le
eme na bubu si Mawu ðeka hŸ ha de mia åu o!
45 “Menye nyee le mia nu tso ge na Fofo la tso nu siawo åuti o, ke boå Mose
ame si ñe sewo dzi mietsô miañe môkpôkpôwo katã da ðo bena ele mia kplô ge ayi ðe
dziñoe la, eyae le mia nu tso ge. 46 Miawo la miegbe bena yewomaxô Mose dzi ase
o, anye ne miexô nye hã dzinye se. Elabena Mose ålô nu tso åunye gake miexô edzi
se o. Le esia ta miexô nye hã dzinye se o. 47 Esi miexô Mose ñe åôålôwo dzi se o ta
la, miexô nye hã dzinye se o.”
20
Yesu nyi ame akpe atŸ
(Mateo 14:13-21; Marko 6:30-44; Luke 9:10-17)
6 Le esiawo megbe la, Yesu tso Galilea ñu si woyôna hã be Tiberia ñu la yi
egodo. 2 Ameha gã aðe nô eyome elabena wokpô nukunu siwo wòwô heda gbe le
dônôwo åu. 3 Yesu lia togbâ aðe eye eya kple eñe nusrŸlawo nô anyi ðe afi ma. 4
Yudatôwo ñe Åutitotoåkekenyuie la hã te tu añe le êemaêi me.
5 Esi Yesu fô ta dzi la, ekpô ameha gã aðe gbôna ðe egbô, etrô ðe Filipo åu
biae bena, “Filipo, afi kae míakpô nuðuðu le añle na ame gbogbo siawo?” 6 Yesu
gblô esia bena yeatsô ado Filipo ñe xôse akpô elabena eya åutô nya nu si wô ge
wòala.
7 Filipo ðo eåu nâ be, “Míahiã ga home gã aðe åutô ne míete kpô be míañle
nuðuðu na ame siawo katã!”
8 Eñe nusrŸlawo dometô ðeka, Andrea, Simôn Petro nôvi, gblô nâ bena, 9
“Åutsuvi aðe le afii si si abolo atŸ kple tômelã memee eve le, gake nu ka esia ate åu
awô le ameha gã sia åuti?”
10 Yesu gblô na nusrŸlawo be, “Mina ame sia ame nanô anyi.” Ale ame siwo
ñe xexl…me anô akpe atŸ la nô anyi ðe gbe dama le dzi. 11 Yesu tsô aboloawo eye
wòdo gbe ða heda akpe ðe wo ta. Emegbe la etsôe na eñe nusrŸlawo be woama na
ameawo. Edo gbe ða ðe tômelã memee eveawo hã ta eye wòtsôe na ameawo. Ale
ame sia ame ðu nu ði ño nyuie.
12 Yesu gblô na nusrŸlawo bena, “Azô, miño abolo wuwluiawo katã nu ñu
bena womagazu vlo o.” 13 Woño abolo wuwluiawo katã nu ñu wòyô kusi wuieve
sôå.
21
14 Esi ameawo kpô nukunu gã si Yesu wô la, wodo êli gblô bena, “Le
nyateñe me la ame siae nye Nyagblôðila si míele mô kpôm na!”
15 Yesu kpôe dze sii bena ameawo nô didim be yewoalé ye aðo fia ses…tôe
eya ta ewô dzaa galia togbâ la eye wòdzo le wo gbô.
Yesu zô ñu dzi
(Mateo 14:22-27; Marko 6:45-52)
16 Le fi…me la, nusrŸlawo yi ñuta ðanô elalam le afi ma. 17 Zã do vô keå, gake Yesu
medo ta ða o. eya ta nusrŸlawo ge ðe ûu aðe me eye wokui ðo ta Kapernaum 18 Ya
ses… aðe de asi ñoño me eye ñu la dze agbo. 19 Esi woku ûua abe kilometa atŸ alo ade
ko ene la, wokpô Yesu wòle tetem ðe ûua åuti, enô zôzôm le tsia dzi, ke nusrŸlawo
vŸ åutô. 20 Gake edo êli yô wo eye wògblô na wo bena, womegavŸ o. 21 Esi wonya
be Yesue la, wokôe de ûua me eye enumake ûua de tôkô afi si yim wonô.
Yesue nye agbebolo la
22 Le åufôke la ameha la le tsitre ðe ñu la ñe go keme dzi, eye wokpô bena ûu bubu
aðeke megale afi ma o, negbe ðeka ko, wokpô hã be Yesu meðo ûua kple eñe
nusrŸlawo o, ke boå woawo ðeðe koe yi. 23 Tete ûu bubu aðewo hã tso Tiberia va
ðo afi si ameawo ðu abolo si Añetô la yra kple akpedada le. 24 eya ta ameawo nô
åku lém ðe wo me nô Yesu dim. Ke esi womekpô Yesu alo eñe nusrŸlawo le ûuawo
dometô aðeke me o la, woðo ûuawo heyi Kapernaum be yewoaðadii.
25 Esi woðo Kapernaum la, wokpô Yesu eye wobiae be, “Nufiala, ale ke
nèwô hafi va do ðe afi sia?” 26 Yesu ðo eåu na wo bena, “Le nyateñe me la, miele
22
diyem, menye kple susu be miexô dzinye se ta o, ke boå le nuðuðu si mena mi nyitsô
la ta. 27 Nuðuðu tea åu gbl…na, eya ta migatsi dzi ðe nu siwo gbl…na la åu akpa o.
Ke boå mitsô miañe åus… katã ti agbe mavô si Nye, Mesia alo Amegbetô Vi mana mi
la yome. Elabena esia tae Mawu Fofo la ðom ðe xexeame.”
28 Ameawo biae be, “Nu ka tututue míawô be wòadze Mawu åu?”
29 Yesu gblô na wo be, “Enye Mawu ñe didi be miaxô ame si wòðo ðe mi la
dzi ase.”
30 Tete ameawo biae be, “Nukunu ka nàwô míakpô be míaxô dziwò ase? Nu
ka nàwô? 31 Mía fofowo ðu mana le gbea dzi abe ale si woålôe ði ene be, “Ena
abolo wo tso dziño be woaðu.”
32 Yesu ðo eåu na wo be, “Fofonyee na aboloa wo, menye Mosee na wo o.
Eya ta azô la ele Abolo vavãtô nam mi tso dziño. 33 Abolo vavãtô siae nye
Amegbetô, si Mawu ðo ða tso dziño, eye ame sia na agbe xexeame katã.”
34 Ameawo gagblô bena, “Añetô, na abolo vavã sia mí gbe sia gbe.”
35 Yesu ðo eåu na wo bena, “Nyee nye abolo vavã si naa agbe amewo. Ame
sia ame si ava gbônye la, dô magawui akpô o, eye ame si xô dzinye se la, tsikô hã
magawui gbeðegbeðe o. 36 Gake nu si le fu ðem na mi, abe ale si megblô do ågôe
ene lae nye bena, togbô be miekpôm hã la, miexô dzinye se o. 37 Ke ame siwo Fofo
la tsô nam la ava gbônye eye nyemagbe wo xôxô gbeðe o. 38 Elabena ðe metso dziño
va bena mawô Mawu si dôm ða la ñe lôlŸnu ke menye nye åutô nye lôlŸnu o. 39
Mawu ñe didie nye bena, nyemabu ame siwo wotsô nam la ñe ðeke o, ke boå be
makplô wo va agbe mavô la mee le Nuwuwuåkekea dzi. 40 Enye Fofo la ñe didi
vevie hã be, ame sia ame si kpô Via eye woxô edzi se la, nakpô agbe mavô eye
23
mafôe ðe tsitre le Nuwuwu åkekea dzi.”
41 Azô Yudatôwo de asi liûiliû‰lil‰ me le eåu le ale si wògblô be yee nye
abolo si tso dziño va la ta.
42 Wodo êli hoo be, “Nu ka! Menye ame siae nye Yesu, Yosef vi la oa?
Mienya fofoa kple dadaa ðe! Ke nu ka koå gblôm wòle fifia? Ðe wòle gbôgblôm be
dziñoe yetso va?”
43 Yesu ðo eåu na wo bena, “Migal‰ liûiliû‰ be megblô nya sia ta o. 44
Elabena ame aðeke mate åu ava gbônye o, negbe Fofo si dôm ða lae hee ðe åunye,
eye le Nuwuwuåkekea dzi la, mana ame siawo katã ñomevi natsi tre. 45 Abe ale si
woålôe ðe mawunya mee ene la, ‘Woafia nu wo katã tso Mawu åuti.’ Ame siwo katã
Fofo la ño nu na, eye wosrŸ nyateñe la le egbô la, ava gbônye. 46 Menye ðe mele
gbôgblôm be ame aðeke kpô Mawu kpô åkume kple åkume o, elabena Nye, ame si
tso Fofo la gbô la, koe kpôe kpô.
47 “Mele egblô na mi nyateñetôe be, ame sia ame si xô dzinye se la, agbe
mavô le esi xoxo! 48 Nyee nye agbebolo la! 49 Togbô be mia fofowo ðu mana si
wona wo tso dziño hã la wo katã woku. 50 Ke esiae nye abolo si ði tso dziño va, esi
ame aðu eye maku o. 51 Nyee nye agbebolo si ði tso dziño va. Ne ame aðe ðu abolo
sia la, anô agbe tegbee. Abolo siae nye nye åutilã si matsô ana ðe xexeame ñe agbe
ta.
52 Azô ûiûli gaðo Yudatôwo dome tso nya si tututu gblôm Yesu nô la åuti.
Wobia wo nôewo be, “Ale ke åutsu sia awô atsô eñe åutilã ana mi be miaðu?”
53 Yesu gaðo eåu na wo bena, “Mele gbe tem ðe edzi na mi nyateñetôe bena,
ne ame aðe meðu Mesia alo amegbetô Vi la ñe åutilã eye wòno eñe ûu o la, agbe
24
mavô la mate åu anô eme o. 54 Ke ame si ðu nye åutilã eye wòno nye ûu la, agbe
mavô la le esi xoxo, eye eyae nye ame si mafô ðe tsitre le Nuwuwuåkekea dzi. 55
Elabena nye åutilãe nye nuðuðu vavã la eye nye ûue nye nunono vavã la. 56 Ame
sia ame si ðua nye åutilã eye wònoa nye ûu lae, nye ame si le menye eye nye hã
mele eme. 57 Nye la mele agbe, elabena Fofo gbagbe si dôm ða la na åus…m, eye
nenema ke ame siwo ðua nye åutilã la, anô agbe elabena mena agbe wo. 58 Nyee
nye Abolo vavã si tso dziño va, ame sia ame si aðu Abolo sia ñe ðe la anô agbe tso
mavô me yi mavô me, eye maku abe ale si mia fofowo ku togbô be woðu abolo si
tso dziño la hã ene o.” 59 Yesu gblô nya siawo katã le esime wònô nu fiam le
Yudatôwo ñe ñuñoñe le Kapernaum.
Nya la nye gbôgbô kple agbe
60 Eñe nusrŸlawo åutô gŸ hã gblô bena, “Nyateñe, Añetô ñe nya siawo gômesese ses…
åutô. Ame kae ate åu ase wo gôme?”
61 Yesu kpôe dze sii be yeñe nusrŸlawo le luûiliû‰ l‰m, eya ta ebia wo bena,
“Ðe nye nyawo ðia mia nua? 62 Ne ele alea ðe, ale ke miabu nenye be miekpô nye
Mesia, alo Amegbetô Vi la, metrô yina dziño ake? 63 Gbôgbô Kôkôe la koe naa agbe
mavô. Wôna aðeke mele åutilã la ya åu o. Nya siwo megblô na mi la Gbôgbô la kple
agbe la le wo me. 64 Gake va se ðe fifia la mia dometô aðewo mexô dzinye se o.”
Ke Yesu nya ame siwo mexô edzi se o kple ame si le ede ge asi la tso gômedzedzea
me ke.
65 Yesu gblô mlôeba be, “Nya si megblô va yi lae nye nu si mewônâ esi
megblô be ame aðeke mate åu ava gbônye o, negbe Fofo la åutôe hee ðe åunye.”
25
66 Esi wògblô nya siawo vô la, eñe nusrŸla geðewo trô dzo le egbô hegbl…e ði.
67 Yesu trô ðe nusrŸla wuieveawo åu eye wòbia wo bena, “Miawo hã miedi
be yewoadzoa?”
68 Simôn Petro ðo eåu nâ be, “Añetô, ame ka gbôe míadzo ayi? Wò ko sie
agbe mavô nya la le. 69 Míexôe se eye mienyae bena wòe nye Mawu ñe Vi Kôkôe
la.”
70 Yesu trô gblô nâ be, “Mi ame wuievee metia, gake ame ðeke le mia dome
si nye Abosam!” 71 Yesu gblô nya sia tso Yuda, Simôn Iskariôt vi, ame si nye ame
wuieveawo dometô ðeka, eye wònye ame si atsôe ade asi na eñe futôwo la åu.
Yesu nôviåutsuwo ñe dzimaxôse
7 Emegbe la, Yesu trô yi Galilea nutome, henô tsatsam le kôñewo me. Medi
bena yeaðo Yudea ya kura o, elabena Yudatôwo nô nugbe ðom ðe eåu le afi ma be
yewoawui. 2 Azô Yudatôwo ñe åkekenyui vevi aðe ðo edzi. Woyôa åkeke sia be
Agbadômeåkekenyui. 3 Esi åkekea te tu añe ta la, Yesu nôviåutsuwo va ñoe ðe enu
be neyi Yudea ne wòaðu åkekenyuia le afi ma.
Nôviawo gblô nâ be, “Míedi be nayi Yudea elabena amewo le afi ma f• si ate
åu akpô wò nukunuwôwôwo. 4 Ame si dina be yeazu ame åkuta la mewôa nu le
bebeme o. Eya ta esi nèle nu siawo wôm la, ele be nàdo ðe gaglãgbe ne xexeame
nakpô wò. 5 Nôviawo gblô esia elebena woawo åutô gŸ hã mexô edzi se o.
6 Yesu ðo eåu na wo bena, “Miawo la, mievo eye miekpô mô ayi teñe sia eye
nya aðeke madzô o, ke nye la, êeyiêi sia menye êeyiêi nyuitô nam be mayi o. 7
Miawo la, xexeametôwo melé fu mi o, ke nye la wolé fum vevie elabena mehe nya
26
ðe wo åu ðe woñe nu vŸ kple nu madzemadze wôwô ta. 8 Mido ågô mianô yiyim faa.
Ne êeyiêi nyuitô ðo nam ko la nye hã madze mia yome.” 9 Ale Yesu tsi Galilea le
åkeke mawo me.
Yesu yi agbadômeåkekenyui ðuñe
10 Esi Yesu nôviåutsuwo dzo vô megbe la, eya hã yi åkekenyuia ðuñe. Ke eyi le
bebeme be amewo nagakpô ye o. 11 Yudatôwo ñe amegãwo dii vevie le azã la ðuñe
eye wonô eta biam se le amewo gbô. 12 Ame geðewo nô nu ñom le eåu le teñea.
Ame aðewo gblô be, “Enye ame deågô wônuku aðe.” Ke ame bubuwo hã gblô be,
“Alakpatôe wònye le amewo flum le yiyim.” 13 Ke dzideño menô ame siwo nô
ekafum la si be woaño nu tso eåu le dutoño o, elabena wonô vôvŸm be Yudatôwo ñe
amegãwo ava he to na yewo.
14 Esi åkekenyui la ñe afa nu yi la, Yesu yi ðe gbedoxô la me eye wòde asi
nufiafia amewo me. 15 Ewô nuku na Yudatôwo ñe amegãwo åutô esi wose nu siwo
gblô wònô le gbedoxô la me. Wobia wo nôewo be, “Ale ke wô ame sia nya nu siawo
nyuie ale, togbô be mede miañe suku aðeke kpô o?”
16 Yesu gblô na wo bena, “Nye la, nyemele nu siwo tso nye åutô nye susu
me la fiam o, ke boå Mawu si ðom ða le ñe susuwo fiam mele. 17 Nenye be mia
dometô aðe ðoe kplikpaa bena yeawô Mawu ñe lôlŸnu la, akpôe adze sii xoxo nenye
be nye nufiafia tso Mawu gbô loo alo enye nye åutô nye nyawo. 18 Ne ame aðe le
nu ñom tso nu si eya åutô susu åuti la, ekema ele kafukafu dim na eðokui tso amewo
gbô. Ke ame si le didim bena yeade bubu ame si ðoe ða åuti la, ame mae nye
nyateñetô kple nuteñewôla. 19 Mia dometô aðeke mewôa Mose ñe sewo dzi o, ke nu
27
ka tae wòle be miatsô nya ðe åunye bena meda le eñe sewo dzi. Eye nu ka tae wòle
be miawum ðe esia ta?”
20 Ameawo ðo eåu nâ be, “Wò la, gbôgbô vŸ le mewò! Ame kae le didim be
yeawu wò?”
21 Yesu gblô na wo bena, “Nukunu ðeka pâ ko mewô eye mi katã miañe mo
wô yaa. 22 Ke Mose de se na mi be miatso aûa eye mietsoa aûa na mia viwo le
Sabat åkekea gŸ hã dzi. Ke, menye Mosee to aûatsotso vâ o ke boå edzô tso fofoawo
dzi le blema. 23 Azô la nenye be woate åu atso aûa ne ðevi le Sabat dzi ale be
womada le Mose ñe se dzi o la, nu ka åuti miele dziku dom ðe åunye be meda gbe le
ameti blibo la åu le Sabat dzi? 24 MigadrŸ ûônu ðe dzedzeme nu o ke boå midrŸ
ûônu ðe dzôdzenyenye nu.”
Ame siae nye Kristo la?
25 Yerusalemtô aðe siwo nô afi ma la gblô na wo nôewo be, “Alo menye ame si dim
dumemegãwo le be yewoawu lae nye esia oa? 26 Ame la nye esi le afii le mawunya
gblôm le dutoño gake ame aðeke mebia nya aðekee o. Ðe míañe dumemegãwo xôe se
mlôeba be eyae nye Mesia alo Amegbetô Vi la vavã? 27 Ame bubuwo hã nô
gbôgblôm be ame sia mate åu anye Kristo la o, elabena míenya afi si wodzii le, evô
nenye be Kristo åutô ava la, ðe ko wòado ko kpoyi, ame aðeke manya afi si wòtso
o.”
28 Yesu nya nu sia nu si gblôm wonô eya ta esi wònô mawunya gblôm le
gbedoxô la me la, egblô bena, “Miawo la, mienyam eye mienya afi si wodzim le ke
magblô na mi bena, ame si mienya o lae dôm ða, eye ame siae nye Nyateñe la. 29
28
Nye la menyae elabena nye kplie li hafi wòdôm ðe mia gbô.”
30 Le Yesu ñe nya siawo ta la, Yudatôwo ñe amegãwo di be yewoalée, gake
ame aðeke mete åu te ðe eåu hafi ayi elé ge o, elabena Mawu ñe êeyiêi si wòðo la
mede haðe o.
31 Ame geðe siwo nô gbedoxô la me la xô edzi se eye wogblô be, “Nukunu
kawoe miele mô kpôm be ne Mesia la ava va la, awô esi ame sia mewô o?”
Wodô asrafowo ða be woalé Yesu
32 Esi Farisitôwo se nya siawo le amewo nu la, wo kple Osôfogãwo dô
gbedoxômesrafowo ða bena woayi aðalé Yesu. 33 Gake Yesu gblô be, “Ele be
maganô mia gbô vie hafi matrô agayi ame si dôm ða gbô. 34 Miadim, ke miakpôm o,
eye miate åu ava afi si meyi hã o.”
35 Yesu ñe nya siawo na be Yudatôwo ñe amegãwo tôtô. Wobia wo nôewo be,
“Afi kae wòle ðoðo wôm bena yeadzo ayi? Ðewoh‰ edi be yeayi aðagblô mawunya
na Yudatô siwo le anyigba vovovowo dzi alo be yeayi trŸsubôlawo ñe anyigba dzi
aðagblô mawunya na wo le afi ma.” 36 Wogabia hã be, “Nu ka tututue wòwônâ be,
‘Miadim ke miakpôm o, eye miate åu ava afi si mayi hã o.’ ”
Agbetsi la ñe tôsisiwo
37 Le agbadômeåkekenyuia ñe åkeke mamlâtô dzi la, Yesu do êli gblô na ameha la
be, “Nenye be tsikô le mia dometô aðe wum la, neva gbônye wòava no tsi faa. 38
Elabena, mawunya gblô bena, “Ame si xô dzinye se la, tôsisi si me agbetsi le la anô
dzidzim tso eya ma me ke.” 39 Yesu nô nu ñom tso Gbôgbô Kôkôe la åuti elabena
29
woana Gbôgbô Kôkôe la ame sia ame si xô edzi se. Ke womena Gbôgbô Kôkôe haðe
o elabena womekô Yesu åuti haðe o.
Mama ðo ameawo dome
40 Esi amehawo se nya si wògblô la, ðewo gblô be, “Le nyateñe me la, ame siae nye
nyagblôðila si ava do ågô na Mesia la.” 41 Ame bubu aðewo be, “Eyae nye Kristo
la”. Ke ame bubu aðewo le biabiam be, “Ðe Kristo ate åu atso Galilea mahã? 42 Ðe
mawunya megblô be Kristo la atso David ñe ñome kple Betlehem, du si me David nô
la me oa?” 43 Ale mama ðo ameawo dome tso ame si tututu Yesu nye la åuti. 44
Ame aðewo di vevie be yewoalée gake wo dometô aðeke medo dzi ka asi eåu o.
Yudatôwo kplôlawo ñe dzimaxôse
45 Asrafo siwo Osôfogãwo kple Farisitôwo ðo ða be woayi aðalé Yesu la trô gbô va
asi ñuñlu. Ameawo bia wo bena, “Nu ka tae mielé åutsua vâ o.”
46 Ke asrafoawo ðo eåu na wo be, “Nya geðe siwo åutsu sia gblô la sô tome
na mi åutô. Le anukware me la míese nya deto sia tôgbi kpô o.”
47 Faristitôawo ðu fewu le asrafoawo åu gblô be, “Ke ðe åutsu sia flu miawo
hã xoxoa? 48 Miekpô dumemegã aðe alo Farisitô aðe wòxô ame sia dzi sea? 49
Ameha gã sia, si mele naneke nyam o la, koe xô edzi se ke nu kae wonya tso nu sia
åuti. Fiñode ava ame siawo dzi kokoko!”
50 Ke Nikodemo si nye ameawo dometô ðeka, ame si hã va Yesu gbô le zã
me la tsi tre hebia etôwo bena, 51 “Ðe wòle se nu be woatso nya me hafi adrŸ ûônu
ame aðea?”
30
52 Woðo eåu nâ be, “Wò hã Galileatôe nènyea? Wò åutô dzro mawunya la
me eye nàkpô åuðoðo na ðokuiwò. Le nyateñe me la nyagblôðila aðeke matso
Galilea o!” 53 Ale takpekpea kaka eye ame sia ame dzo yi añe me.
Nyônu si wolé le ahasiwôwô me
8 Yesu trô dzo yi Amito la dzi. 2 Gake esi åu ke ko la egatrô va gbedoxô la me.
Ameha gã aðe gaño zi ðe eåu, eye wobôbô nô anyi hefia nu wo. 3 Esi wònô nu ñom
la, Yudatôwo ñe dumemegãwo kple Faristitôwo kplô nyônu aðe si wolé asiasii, wònô
ahasi wôm la vâ eye wokplôe da ðe ameawo titina.
4 Azô wogblô na Yesu be, “Nufiala, míelé nyônu sia, asiasii wònô ahasi wôm.
5 Mose ñe se gblô bena, ne wolé ame aðe alea la, ele be woawui. Ale ke nèkpô tso
nya sia åu?”
6 Ame siawo bia biabia sia Yesu be yewoatsô atre mô nâ ale be ne wògblô
nya aðe ko la, yewoatsô nya ðe eåu. Ke ðe ko Yesu bôbô ta tsô eñe asibidâ ålô nui ðe
anyigba. 7 Ameawo ganô fu ðem nâ kokoko be neðo nya la åu na yewo, eya ta efô
kô dzi gblô na wo be, “Enyo, miñu kpe nyônu sia ne woaku, gake ame si åu nu vŸ
aðeke mele o la netre kpea ñuñui.”
8 Esi Yesu gblô nya siawo vô ko la, ebôbô ta eye wogade asi nua åôålô me ðe
anyigba. 9 Esi wose esia la, wode asi bubu me ðekaðeka, tso tsitsitô dzi va se ðe
esime wo katã wodzo negbe Yesu kple nyônua kple ameha la koe susô.
10 Yesu fô ta dzi bia nyônua be, “Afi ka ame siwo tsô nya ðe åuwò la le? Wo
dometô ðeka hŸ hã meñu kpe wò oa?”
11 Nyônua ðo eåu nâ be, “Meðe kuku, oa.” Yesu gblô nâ be, “Nye hã
31
nyemebu fô wò o; heyi eye tso esia dzi la mègawô nu vŸ azô o.”
Yesue nye xexeame ñe Kekeli
12 Yesu gaño nu na ameawo eye wògblô be, “Nyee nye xexeame ñe Kekeli la. Eya ta
ne ame aðe dze yonyeme la mazô viviti me o, elabena agbe ñe kekeli la akl… ðe eñe
mô dzi.”
13 Farisitô siwo nô afi ma la ðo eåu nâ be, “Wò la, ðokuiwò ko dom nèle ðe
dzi. Wò ðaseðiðiwo nye alakpa sôå ko.”
14 Yesu ðo eåu na wo be, “Togbô be mele ðase ðim le ðokuinye åu hã la,
nye ðaseðiði la nye nyateñe. Elabena nye la menya afi si metso kple afi si meyina, ke
miawo la mienya afi si metso alo afi si meyina o. 15 Miawo la miedrŸa ûônu le
amegbetôwo ñe nugômesese nu. Nye la nyemele ûônu drŸm ame aðeke o 16 gake ne
medrŸ ûônu la, anye ûônudôdrŸ dzôdzôe le go sia go me, elabena nye kple Fofo si
dôm ða lae le edrŸ ge. 17 Miañe see gblô be, ne ame eve ñe ðaseðiði le nya aðe åu sô
ko la, woaxôe be nyateñe. 18 Nenema ke nye kple fofonye hã ñe ðaseðiði le ðeka,
eya ta nye nyawo nye nyateñe.”
19 Ameawo biae be, “Afi kae fofowòa le?” Yesu ðo eåu na wo be, “Miawo
la mienya ame si menye o, eya ta mienya ame si nye Fofonye hã o. Ne ðe mienyam
la, anye ne mienya Fofonye hã.” 20 Togbô be Yesu gblô nya siawo le gbedoxô la ñe
gadzraðoñe hã la, ame aðeke mete kpô be yealée o elabena eñe êeyiêi la meðo haðe
o.
Afi si yim mele la, miate åu ava o
32
21 Yesu gagblô na wo hã be, “Nye la mele dzodzo ge, miadim gake miakpôm o,
miaku ðe miañe nu vŸwo me, eye afi si meyina hã la miate åu ava o.”
22 Yudatôwo bia be, “Ame sia ðe, ðe wòle susu wôm be yeawu ye ðokuia?
Nu ka tututue wòwônâ esi wògblô be, ‘Miawo la miate åu ava afi si nye la meyina
o.’?”
23 Yesu ðo eåu na wo be, “Miawo la, anyigba sia dzie mietso, ke nye la
dziñoe metso. Miawo la, xexe sia me tôwoe mienye ke nye la, nyemetso xexe sia me
o. 24 Esia tae megblô na mi be miaku ðe miañe nu vŸwo me. Le nyateñe me ne
miexô dzinye se be nyee nye ame si le vava ge o la, miaku ðe miañe nu vŸwo me.”
25 Ameawo gabia be, “Gblô ame si tututu nènye la na mi.”
Yesu ðo eåu na wo be, “Megblô ame si menye la tso gômedzedzea me ke. 26
Nye la nu geðewo li mate åu agblô tso mia åuti eye mate åu adrŸ ûônu mi ðe wo ta
gake nyemawô esia o, elabene ame si dôm ða la eyae nye nyateñetô la, eye nu siwo
mese tso egbô lae megblôna na xexeame.” 27 Ke va se ðe fifi hã la, ameawo mese
nu si gblôm wònô na wo le Fofo la åuti gôme kpô o.
28 Ale Yesu gagblô na wo be, “Le nye ku kple tsitretsitsi vô megbe hafi
miakpôe adze sii be nyee nye Mesia la, eye nya siwo katã menô gbôgblôm na mi la
menye nye åutô nye nya kpakpawo o, ke boå wonye nya siwo Fofo la fiam be
magblô. 29 Eya ame si dôm ða la li kplim ðaa, medzo le gbônye o, elabena mewôa
eñe didi ko dzi ðaa.” 30 Esi wònô nu ñom la ame geðewo xô edzi se.
Nyateñe la awô mi ablôðeviwoe
31 Yesu gblô na Yudatô siwo xô edzi se la bena “Ne mielé nye nufiafiawo me ðe asi
33
la, ekema mianye nye nusrŸla vavãwo. 32 Miadze si nyateñe la hã, eye nyateñe la
awô mi ablôðeviwoe.”
33 Ameawo ðo eåu nâ be, “Miawo la Abraham ñe dzidzimeviwoe mienye eye
mienye kluviwo na ame aðeke kpô le anyigba sia dzi o. Eya ta nu kae nèwônâ esi
nègblô bena, ‘Miazu ablôðeviwo’?”
34 Yesu gagblô na wo be, “Mele gbe tem ðe edzi na mi be ame sia ame si
wôa nu vŸ la nye nu vŸ ñe kluvi. 35 Kluviwo la, gomekpôkpô aðeke meli na wo o,
gake gomekpôkpô li na añea tô ñe vi la ya. 36 Eya ta nenye be Vi la na miekpô
ablôðe la, ekema miezu ablôðeviwo vavã. 37 Menyae bena Abraham ñe
dzidzimeviwoe mienye, gake mi ame aðewo miedi be yewoawum elabena nye
nyawo mesô tome na mi o. 38 Nu siwo gblôm mele na mi lae nye esiwo teñe mekpô
esi menô Fofonye gbô. Gake miawo la, miele mia fofo ñe gbedzi wôm.”
Miawoe nye gbôgbô vŸ viwo
39 Ameawo gaðo eåu nâ be, “Mía fofoe nye Abraham.”
Yesu ðo eåu na wo be, “Gbeðe! Abraham menye mia fofo o, ne mia fofoe
wònye la, anye ne miadze kpôðeåu nyui si wògbl… ði na mi la yome. 40 Ke miawo la
miele agbagba dzem be yewoawum elabena mele nyateñe si tso Mawu gbô la gblôm
na mi. Abraham mewô nu siawo ñomevi aðeke o. 41 Le nyateñe me ne miewô alea
la, mia fofo ñe afôtoñe tututu ko tom miele.”
Woðo eåu nâ be, “Míawo la, menye ahasie mía dzilawo wô hafi dzi mí o.
Fofo ðeka koe li na mí le nyateñe la me eye ayae nye Mawu åutô.” 42 Yesu gblô na
wo be, “Ðe miañe nya sia le eme la, anye ne mialŸm, elabena Mawu gbôe metso hafi
34
va mia gbô. Nyemeva le ðokuinye si o ke boå Mawue ðom ða. 43 Nu ka tae miate
åu ase nya si gblôm mele na mi la gôme o? Miesea nu gôme o, elabena wogbe na mi
be miagaðo tom o. 44 Miawo la Satana viwoe mienye eya tae mielŸa nu vŸði siwo
wowôna la wôwô. Amewulae wònye tso gômedzedzea ke eye melŸa nu si nye
nyateñe o. Nyateñe kui ðeka pâ hã mele eme o. Alakpadada hã la, meûaa dzi nâ o,
elabena eyae nye alakpatôwo fofo. 45 Eya ta ne mele nyateñe la gblôm na mi hã la,
ðe ko wòðia alakpa le miañe towo me ale miexôa edzi sena o.
46 “Mia dometô kae le afi sia si ate åu atô asi nu vŸ ðeka pâ si mewô kpô la
dzi? Ame aðeke o. Ke nu ka tae ne mele nyateñea gblôm na mi la miexônâ sena o. 47
Ame si Fofoe nye Mawu la, ðoa to eñe nyawo dzidzôtôe. Gake esi miawo mielŸa
toðoðo Mawu ñe nyawo o ta la, efia be mienye viawo o.”
Menô anyi hafi Abraham va dzô
48 Yudatôwo ñe dumemegãwo gblô na Yesu dzikutôe be, “Ðe menye nyateñe wònye
miegblô be, Samariatô si me gbôgbô vŸ le lae nènye oa?”
49 Yesu ðo eåu na wo be, “Gbeðe! Gbôgbô vŸ aðeke mele menye o. Elabena
nye la medea bubu Fofonye åu, ke miawo la miele vlo domem. 50 Togbô be menye
nye didi be makô ðokuinye ðe dzi o hã la, Mawu åutô dom ðe dzi xoxo eye wòle
ûônu drŸ ge ame siwo katã gbe nu le gbônye. 51 Mele egblôm na mi kple kakaðedzi
be, ame sia ame si ðoa tom la, mele kuku ge akpô o.”
52 Yudatôwo ñe dumemegãwo gagblô nâ be, “Azô mieka ðe edzi be gbôgbô
vŸ aðe le mewò vavã, elabena Abraham kura kple nyagblôðila gã siwo nô anyi kpô la
ku, ke wò la, èle gbôgblôm na mi fifia be ame si xô ye dzi se la maku gbeðe o. 53
35
Ðe nèle gbôgblôm be yede ågô wu mía fofo Abraham si kua? Eye ðe nèle gbôgblôm
hã be yede ågô wu nyagblôðila siwo ku va yia? Ame ka koå nèbuna be yenye?”
54 Yesu ðo eåu na wo be, “Nenye nye åutôe le ðokuinye kafum la, ekema
nye kafukafu la menye naneke o, ke Fofonye, si miawo hã miebe enye yewo ñe
Mawu lae le kafuyem. 55 Nye la menya Fofo la, ke miawo la mienyae o. Ne megblô
be nyemenyae o la, ekema menye alakpatô abe miawo ke ene. Enye nyateñe be
menyae eye meðoa toe le nuwo katã me. 56 Esi mia fofo Abraham nya be megbôna
la dzi dzôe eye eñe dzidzô de blibo esi wòkpô åkekea.”
57 Yudatôwo gabiae be, “Wò ame si mexô ñe blaatŸ åutô gŸ hã haðe o lae le
gbôgblôm be yekpô Abraham mahã?”
58 Yesu ðo eåu na wo be, “Nyateñe matrômatrô lae nye be, nye la meli
xoxoxo hafi Abraham va dzô ðe xexeame nyitsô gŸ hã.”
59 Esi wògblô esia vô ko la, Yudatôwo ñe dumemegãwo fô kpe be yewoañui.
Gake Yesu êla eðokui eye wòdo go le gbedoxô la me.
Yesu yô dô åutsu aðe si nye åkuagbãtô tsô dzidzime
9 Esi Yesu nô tsa ðim la, ekpô åutsu aðe si nye åkuagbãtô tso dzidzime ke. 2
NusrŸlawo bia Yesu be, “Nufiala, nu ka tae wodzi ame sia åkuagbãtôe? Eya åutô ñe
nu vŸe wôe be wòle alea loo alo eñe dzilawo ñe nu vŸwoea?”
3 Yesu ðo eåu na wo be, “Menye wo dometô aðeke ñe nu vŸe na be ame sia
ñe åku gbã o. Wodzii nenema be woatsô aðe Mawu ñe åus… afia. 4 Ele nam be mawô
dô siwo ame si dôm ða la nam kaba, elabena esusô vie ko zã nado eye ame aðeke
36
magate åu awô dô o. 5 Gake zi ale si mele xexeame la nyee nye xexeame ñe Kekeli
la.”
6 Le esia megbe la Yesu ðe ta ðe anyigba eye wòwô ba vi aðe ðe asi hesisi ðe
åkuagbãtô la ñe åkuwo dzi. 7 Azô egblô nâ be, “Yi nàle tsi le Siloam Ta la me.”
Siloam gômee nye, “Wodôe ða.” Åkuagbãtô la tso kpla eye wòdze mô yi ðawô abe
ale si Yesu gblô nâ la ene, eye enumake eñe åkuwo ûu nyuie wònô nu kpôm.
8 Åutsu sia ñe añelikawo kple ame siwo katã nyae tsã be nubialae wònye la,
bia wo nôewo be, “Alo ðe menye åkuagbãtô ma si nô nu biam lae nye esia oa?”
9 Ame aðewo be eyae eye ðewo hã be menye eyae o, ðe ko wòðii. Ke åutsua
åutô gblô be, “Nye tututue.”
10 Ameawo biae be, “Ke ale ke wô hafi wò åkuawo ûu?”
11 Åutsua gblô na wo be, “Åutsu aðe si woyôna be Yesu lae nya anyi vi aðe
tsô sisi ðe nye åkuwo dzi hegblô nam be mayi aðale tsi le Siloam Ta la me. Mewô
esia ale nye åkuwo ûu eye mede asi nukpôkpô me.”
12 Ameawo gabiae be, “Afi ka amea le?” Eðo eåu na wo be, “Nyemenya o.”
Farisitôwo ku nya me tsô dôyôyô la åu
13 Ale ameawo kplô åutsua yi ðe Farisitôwo gbôe. 14 Nya siawo katã dzô le Sabat
åkeke la dzi. 15 Farisitô siwo gbô wokplô åutsua vâ la biae be wòagblô nu si va eme
la na yewo. Ale wògblô ale si Yesu tsô ba sisi ðe eñe åkuwo dzi, eye esi wòyi ðale
tsi ko la eñe åkuwo ûu eye wòde asi nukpôkpô me la na wo. 16 Farisitôawo dometô
aðewo gblô be, “Nenye be Yesu sia do dzi da gbe le ame åu le Sabat åkeke dzi la,
ekema menye Mawue dôe ða o.”
37
17 Faristôawo gatrô ðe ame si woûu åku na la gbô hebiae be, “Wò åutô ðe ale
kee nye wò susu le ame si ûu åku na wò la åu,? Ame ka ñomevi nèbu be enye?”
Åutsua ðo eåu na wo bena, “Le nye nukpôkpô nu la, enye nyagblôðila aðe si
Mawu dô ðo ða.”
18 Yudatôwo ñe dumemegãwo gbe be yewomaxôe ase be åutsua nye
åkuagbatô tsã o, va se ðe esime woyô edzilawo vâ, eye 19 wobia wo be, “Mia vie
nye ame sia? Åkuagbãtôe wònye hafi miedzia? Nenye be ele eme nenema ðe ale ke
wô wòle nu kpôm fifia?”
20 Edzilawo ðo eåu be, “Vavã mia vie nye ðekakpuia, eye ele eme hã be
åkuagbãtôe míedzii, 21 gake míenya nu si va dzô hafi eñe åkuwo ûu o, eye míenya
ame si wôe be eñe åkuwo ûu hã o. Mía via åutô hã tsi año nu aðe eðokui nu eya ta
taflatse, mibia gbee!”
22 Åutsua dzilawo gblô esiawo le vôvŸ na Yudatôwo ta, elabena Yudatôwo
ðoe da ði xoxoxo be ame si agblô be eyae nye Kristo la la woaðe nenem me ma le
yewoñe hame. 23 Le esia ta dzilawo gblô be, “Etsi, mibia eya åutô.”
24 Ale Farisitôawo gayô åutsu si ñe åkuwo gbã kpô la zi evelia eye wogblô nâ
be, “Kpô ða, Mawue wòle be nàkafu, ke menye Yesu o, elabena Yesu la míenya be
ame vŸðie wònye.”
25 Åutsua ðo eåu na wo be, “Yesu ðanye ame vŸði o, eðanye ame nyui o,
nyemenya o. Nu ðeka si ko menyae nye be, tsã la, menye åkuagbãtô, ke azô la, mele
nu kpôm!”
26 Ameawo gabiae ake be, “Nu kae wòwô? Ale ke tututue wòwô hafi da gbe
le åuwò?”
38
27 Åutsua do êli gblô na wo be, “Kpô ða, megblô nya sia na mi zi ðeka xoxo.
Alo miesee oa? Nu ka ta miedi be magagblô nu si dzô la na mi ake? Alo miawo hã
ðe miedi be yewoazu eñe nusrŸlawoa?”
28 Nya siawo na be Farisitôawo dzu åutsua eye wogblô nâ be, “Wò la, eñe
nusrŸlae nènye, ke miawo la, Mose ñe nusrŸlawoe mianye. 29 Mienyae bena Mawu
ño nu na Mose, ke ame sia la mienya naneke tso eåu o.”
30 Åutsua gate kpô ðo nya sia hã åu na wo bena, “Ewô nuku åutô be miegblô
be yewomenya afi si ame sia tso o, evô wòte åu ûu nye åkuwo. 31 Le nyateñe me la,
Mawu meðoa to ame vŸðiwo o, ke boå ame siwo subônâ eye wowôa eñe lôlŸnu. 32
Tso xexeame ñe gômedzedzea ke la womese kpô be ame aðe ûu åku na ame si wodzi
åkuagbãtôe kpô o, 33 ne menye Mawu gbôe ame sia tso o la, mate åu awô nenem nu
sia o.”
34 Ameawo do êli ðe åutsua ta gblô be, “Wò si wodzi ðe nu vŸ mee be
yeafia nu mía?” Ale wonyae do goe.
Åkuagbãtônyenye le gbôgbô me
35 Yesu se be wonya åutsu sia eya ta edii va ke ðe eåu eye wobiae be, “Èxô Mesia
alo Mawu Vi la dzi sea?”
36 Åutsua ðo eåu nâ be, “Añetô, ame kae? Gblôe nam elabena medi be
madze sii.”
37 Yesu ðo eåu nâ be, “Ame si nèkpô va yi eye wògale nu ñom na wò fifia
lae.”
38 Åutsua do êli be, “Nye Añetô, mexôe se!” Ale wòdze klo hesubô Yesu.
39
39 Yesu gblô nâ be, “Nye la ðe meva xexeame bena maûu åku na ame siwo
ñe gbôgbômeåkuwo gbã eye mafia ame siwo bu be yewole nu kpôm la be woñe
åkuwo gbã.”
40 Farisitô siwo nô afi ma la biae be, “Ðe nèle gbôgblôm be míañe åkuwo
gbã?”
41 Yesu ðo eåu na wo be, “Ne ðe mielŸ be yewonye åkuagbãtôwo la, anye ne
fôðiði aðeke manô mia åu o. Gake esi miebe yewole nu kpôm ko la, miañe nu vŸwo
azu agba ðe mia dzi.”
Lododo tso al…kpo la åu
10 “Nyateñe wònye mele gbôgblôm na mi be ame si megena ðe al…kpoa me to
agboa nu o, ke boå wòyina ðaliana to afi bubu hafi gena ðe eme la, eyae nye fiafitô
kple adzodala. 2 Ke ame si to agboa nu gena ðe eme la eyae nye al…awo ñe kplôla. 3
Agbonudzôla ûua agbo la na eya amea eye al…awo ðoa to eñe gbe. Eyôa eñe al…wo
kple åkô eye wòkplôa wo doa goe. 4 Edzea ågô na al…awo eye wokplônâ ðo elabena
wodea dzesi eñe gbe. 5 Womadze ame tutô yome o ke boå woasi le egbô elebena
womede dzesi eñe gbe o.” 6 Yesu do lo sia na wo gake womese nu si gblôm wòle na
wo la gôme o.
Yesue nye al…kplôla nyui la
7 Eya ta Yesu gagblô na wo be, “Mele egblôm na mi le nyateñe me be, nyee nye
agbo na al…awo. 8 Eye ame siwo katã va do ågô nam la, al…awo meðo to wo o,
elabena fiafitôwo kple adzodalawoe wonye. 9 Esi wònye be nyee nye Agboa
40
ta la, ame siwo katã to Agboa nu la akpô ðeðe. Woado go ayi aðaðu gbe damawo
eye woagagbô va to Agbo la nu age ðe al…kpoa me. 10 Fiafitô la ñe taðodzinue nye
be yeafi fi, awu ame, agbl… nu. Ke nye ya ðe meva be mana agbe si de blibo amewo.
11 “Nyee nye Al…kplôla Nyui la, elabena, metsô nye agbe na ðe al…awo ta. 12
Ke apavi si woxô be wòakpô al…awo dzi la meléa be na wo o. Ne ekpô amegaxi
wògbôna la, esina elabena al…awo menye etô o. Ale amegãxi la dzea al…awo dzi
hevuvua ðewo, eye mamlâawo kakana gbe. 13 Apavi la sina elabena ðe ko wodôe be
wòakpô al…awo dzi ke eñe dzi meku ðe wo åu o.
14 “Nyee nye Al…kplôla Nyui la. Menya nye al…wo eye nye al…wo hã nyam,
15 abe ale si Fofonye nyam ene la, nenema kee nye hã menya Fofonyee, eye metsô
nye agbe na ðe al…awo ta. 16 Al…ha bubuwo hã le asinye siwo wòle be makplô va
gbônyee bena woase nye gbe, eye wo katã woanye al…ha ðeka anô Kplôla ðeka te.
17 “Fofo la lŸm åutô elabena metsô nye agbe na ðe amewo ta bena magaxôe
emegbe. Ame aðeke mate åu aðem ða ne nyemena mô o. 18 Nye åutôe lŸ tsô nye
agbe na elabena åus… le asinye be matsô nye agbe ana eye åus… le asinye be
magaxôe. Mônukpôkpô siae Fofo la tsô nam.”
19 Yesu ñe nya siawo gahe mama de Yudatôwo ñe dumemegãwo dome
elabena ame aðewo xô eñe nyawo dzi se eye ðewo hã mexôe se o. 20 Ame siwo
mexôe se o la gblô be, “Ame sia la gbôgbô vŸe le fu ðem nâ, ne menye nenema o la,
ekema ele tsu kum eya ta migaðo toe o.”
21 Ame bubuwo hã gblô be, “Ame sia ñe nuño kple nuwônawo medze abe
ame si gbôgbô vŸ le fu ðem na la ene o. Ðe gbôgbô vŸ ate åu aûu åku na ame siwo ñe
åku gbã?”
41
Yudatôwo ñe dzimaxôse
22 Tete gbedoxô Åutikôkôåkekenyui ðo le Yerusalem. Enye vuvôåôl‰, 23 eye Yesu
nô gbedoxô la me nô zôzôm le teñe si woyôna be Salomo ñe Akpata. 24 Yudatôwo ño
xlãe eye wogblô nâ be, “Êekayie nàna miatsi dzimaði se ðo? Nenye wòe nye Kristo
la, gblôe na mi”
25 Yesu ðo eåu na wo be, “Megblô ame si menye la na mi xoxo, gake
miexôe se o. Nukunu siwo wôm mele le fofonye ñe åkô me la hã le ðase ðim le
åunye. 26 Gake miele exôm se o elabena miele nye al…hawo dome o. 27 Nye la,
menya nye al…wo eye woawo hã dze si nye gbe, eye wodzea yonyeme. 28 Mena
agbe mavô nye al…awo ale be womatsrŸ akpô o. Ame aðeke hã mate åu axô wo le
asinye akpases…tôe o 29 elabena Fofonyee tsô wo nam eye Fofonyea s… wu ame sia
ame. Ale ame aðeke mate åu axô wo le esi ses…tôe o. 30 Mí kple Fofonye la ame
ðekae míenye.”
31 Esi Yesu gblô alea la, Yudatôwo ñe dumemegãwo tsô kpe be yewoañui.
32 Gake Yesu gblô na wo be, “Mawu åutô ðo nukunu siawo katã ði be mawô
ne amewo nakpô ðeðe. Ke dô nyui siawo dometô ka tae miedi be yewoawum ðo?”
33 Woðo eåu nâ be, “Menye dô nyui siwo nèwô tae miedi be miawu wò o, ke
boå busunya siwo gblôm nèle la tae. Ale ke wò amegbetô nàtsô ðokuiwò awô
Mawui?”
34 Yesu ðo eåu na wo be, “Ðe womeålôe ðe miañe se la me be, ‘Megblôe be
mawuwo mienye’ oa? 35 Ne woyô mi be ‘mawuwo’ la, ame kawoe Mawu ñe nya va
na, eye womate åu da mawunya dzi o, 36 eye ale ke woabu tso ame si åu Fofo la kô
42
heðoe ðe xexeame? Ekema nu ka ta mietsô nya ðe åunye be megblô busunya elabena
megblô be ‘Nyee nye Mawu Vi’? 37 Ne menye Mawu gbôe nukunu siwo wôm mele
la tso o la, ekema migaxô dzinye se o. 38 Ne mele nukunuwo wôm eye miexô dzinye
se o hã la, mixô nukunuawo ya dzi se ale be to esia me la miadze sii be Fofo la le
menye eye nye hã mele eme.”
39 Ameawo di be yewoagalée gake edo go eye wòdzo le wo gbô. 40 Etso
Yôdan tôsisi la yi egodo eye wòyi ðanô afi si Yohanes nô tsi dem ta na amewo le tsã
la. 41 Ame geðewo dze eyome va afi sia hã. Ameawo gblô na wo nôewo be,
“Yohanes mewô nukunuwo o gake nya siwo katã wògblô ði tso åutsu sia åu la va
eme pâpâpâ.” 42 Yesu ñe nuwônawo ðo kpe edzi na ameawo be, eyae nye Mesia la
vavã eye woxô edzi se.
Lazaro ñe ku
11 Azô eva me be åutsu aðe si woyôna be Lazaro la dze dô, ame sia tso Betania,
Maria kple Marta ñe du me. 2 Maria si nôvi, Lazaro, le dô lém lae nye Maria si kô
amiveve ðe Yesu ñe afôwo ta eye wotutui kple eñe taða. 3 Eya ta nôvinyônu siawo dô
ame ðo ða Yesu gblô be, “Añetô, ame si nèlŸ vevie la le dô lém.”
4 Esi Yesu se gbedeasi sia la, egblô be, “Dôléle sia menye kudôe o ke boå to
eme la woakafu Mawu eye woakô Mawu Vi alo Mesia la åuti.”
5 Yesu lŸ Marta kple nôvianyônu Maria kpakple Lazaro. 6 Gake esi wòse be
Lazaro le dô lém la, eganô afi si wòle la åkeke eve hafi wòdze mô. 7 Azô eyô eñe
nusrŸlawo gblô na wo be, “Mina mígayi Yudea.”
8 NusrŸlawo melŸ ðe nya sia dzi kura o. Wogblô nâ bena, “Nufiala, nyitsô
43
laa koe Yudatôwo di be yewoawu wò le Yudea, nu ka ta nèdi be yeagayi afi ma?”
9 Yesu ðo eåu na wo be, “Kekeli nôa anyi gañoño wuieve le åkeke ðeka me
eye le êeyiêi siawo me la ame ate åu azô numaklimaklii elabena kekeli li be wòakpô
nu. 10 Ke ne ame aðe zô le zã me la, akli nu elabena viviti do.” 11 Yesu yi edzi be,
“Mia xôlŸ Lazaro le alŸ dôm eya ta meyina be maðanyôe.”
12 NusrŸlawo ðo eåu be, Añetô, ne ele alŸ dôm la ekema eñe lãme le ses… ge.
13 Yesu nô nu ñom tso eñe ku åuti, ke nusrŸlawo ya bu be alŸdôdô åutô gblôm wòle.
14 Yesu ûu eme na nusrŸlawo be, “Lazaro ku. 15 Eye le miawo ta la, edzô
dzi nam åutô be nyemenô afi ma o. Elabena to esia me la mana mônukpôkpô mi ake
be miaxô dzinye ase. Mitso kpla ne míayi egbô.”
16 Toma, si wogayôna hã be, “Venôvi” la gblô na nôvia nusrŸla mamlâawo
be, “Mina míayi ale be míawo hã míaku kplii.”
Yesu nye tsitretsitsi la kple agbe la
17 Esi wova ðo Betania la wogblô na wo bena Lazaro ku eye woðii åkeke ene sôå va
yi xoxo. 18 Betania anô abe kilometa eve kple afã ene tso Yerusalem gbô, 19 eya ta
Yudatôwo ñe dumemegã geðewo va kua teñe be yewoado baba na Marta kple Maria.
20 Esi Marta see bena Yesu gbôna la, etso kpla do go yi ðakpee le môa dzi. Ke
Maria ya meyi o.
21 Marta gblô na Yesu be, “Añetô, nenye ðe nènô afi sia la, anye ne nôvinyea
meku o. 22 Ke menyae be nu sia nu si nèbia Mawu la ana wò.”
23 Yesu gblô nâ be, “Nôviwò la atsi tre.” 24 Marta lŸ ðe edzi eye wògblô be,
“„, menya be nôvinyea atsi tre le nuwuwuåkekea dzi.”
44
25 Yesu gagblô nâ be, “Nyee nye tsitretsitsi la kple agbe la. Ame sia ame si
xôa dzinye sena la, togbô be aku abe ame bubuwo ene hã la, aganô agbe. 26 Mana
agbe mavô si nu meyina o la, ame siawo ale be womatsrŸ akpô gbeðe o. Èxô nya
siawo dzi sea, Marta?”
27 Marta ðo eåu be, “„, Añetô, mexôe se be wòe nye Mesia, Mawu vi la, ame
si míekpô mô na ûuu.”
Yesu fa avi
28 Azô Marta trô dzo va añeme le nôvia Maria gbô eye wòyôe dzaa le konyifalawo
dome gblô nâ be, “Nufiala la va ðo eye wòdi be yeakpô wò.” 29 Maria tso enumake
yi Yesu gbô.
30 Yesu nô lalam le kôñea godo afi si Marta va kpee le. 31 Esi Yudatôwo ñe
dumemegã siwo va be yewoafa akô na Maria la kpôe wòtso kpla do go yina la, wobu
be Lazaro ñe yôdo toe woyina be yeaðafa avi eya ta wokplôe ðo.
32 Ke Maria zô va tu Yesu eye wòdze klo ðe eñe afônu gblô nâ be, “Añetô, ðe
nèva kaba la, anye ne nôvinyea meku o.”
33 Esi Yesu kpô ale si Maria nô avi fam nublanuitôe eye Yudatôwo hã nô
efam kplii la eñe dzi ûuûu eye eñe tame ðe fu. 34 Ebia be, “Afi kae woðii ðo?”
Woðo eåu nâ be, “Va kpô yôdoa ða!” 35 Enumake Yesu hã fa avi.
36 Le esia ta la, Yudatôwo ñe dumemegãwo gblô na wo nôewo be, “Mikpô
ale si gbegbe wòlŸe ða? XôlŸ veviwoe wonye vavã.”
37 Ke wo dometô aðewo gblô bena, “Ame sia si te åu ûu åku na åkuagbãtô,
nu ka åuti mewôe be ame sia megaku o ma?”
45
Yesu fô Lazaro ðe tsitre
38 Yesu gaûuûu le eðokui me eye wòðo yô do la gbô. Yôdoa nye agado aðe si nu
wotsô kpe xee.
39 Eðe gbe na ameawo be, “Mimli kpea ða.”
Ke Marta, ame si nôvi ku la gblô na Yesu be, “Oo Añetô, amea ku åkeke ene
sôåue nye esi eya ta aû… akpa.”
40 Yesu trô biae be, “Nyemegblô na wò bena, ne èxô dzinye se la, Mawu awô
nukunu gã aðe nàkpô oa?”
41 Womli kpe la da ðe adzôge. Azô Yesu wu mo dzi eye wògblô bena, “Fofo,
meda akpe na wò be èðoa tom. 42 Èðoa tom êesiaêi gake mele esia gblôm le ame
siwo katã le afi sia ta, bena woaxôe ase be wòe dôm ða.” 43 Le esia megbe la edo
êli be, “Lazaro lee, do go va!”
44 Enumake Lazaro fô tso ku me la do kple ameðivô si me woblae ðo. Yesu
gblô na ameawo be, “Mitu avôawo le eåu ne wòadzo.”
Woðo nugbe be woawu Yesu
(Mateo 26:1-5; Marko 14:1-2; Luka 22:1-2)
45 Yudatôwo ñe dumemegã siwo va be yewoakpô Maria ða eye wokpô nukunu sia
teñe la xô Yesu dzi se mlôeba. 46 Ke wo dometô bubu aðewo hã tso yi Farisitôwo
gbô eye wogblô nya siwo katã va dzô la na wo.
47 Esi Osôfogãwo kple Farisitôwo se nya sia la, woyô takpekpe enumake be
yewoadzro nya la me. Wobia wo nôewo be, “Nôviwo, nu ka wô ge míala? 48 Enye
46
nyateñe be åutsu sia wôa nukunuwo. Ne míena môe alea la, dukô la katã ava dze
eyome. Ne esia va eme la, Roma ûakô la ava dze mia dzi, awu mi eye woaxô
dziðuðua le mi Yudatôwo si.”
49 Wo dometô ðeka si nye Kayafa, ame si nye Osôfo gãtô le ñe ma me la tsi
tre gblô be. 50 “Miekpôe dze sii be enyo be ame ðeka naku ðe dukôa ta wu be dukôa
katã natsrŸ oa?”
51 Abe Osôfo gãtô le ñe ma me ene la egblô nya ði be Yesu aku ðe dukô la ta,
ke megblô esia le eya åutô ðokui si o. 52 Menye ðe Israel dukôa ðeðe ko ta o ke boå
ðe Mawu vi siwo kaka ðe xexeame katã la be woaño wo katã nu ñu ðekae. 53 Le esia
ta tso ema dzi la Yudatôwo ñe dumemegãwo de asi ðoðowôwô me ðe Yesu wuwu åu.
54 Azô Yesu dzudzô nufiafia la dutoño eye eya kple eñe nusrŸlawo dzo yi
Yerusalem yi dzogbekôñe aðe si woyôna be Efrayim la me.
55 Yudatôwo ñe Åutitotoåkekenyui la te tu añe eya ta dutatôwo katã va
Yerusalem åkeke geðewo do ågô be yewoawô åutikôklôkônu la hafi azã la naðo. 56
Wo dometô geðe åutô di be yewoakpô Yesu eya ta wobia wo nôewo edziedzi be,
“Ale kee, miebu be ele azã la ðuñe va gea?” 57 Le êeyiêi sia me la, Osôfogãwo kple
Farisitôwo ðe gbeñã le dutoño be ame sia ame si kpô Yesu la nena yewoanya ne
yewoalée enumake.
Amisisi na Yesu le Betania
(Mateo 26:6-13; Marko 14:3-9)
12 Esusô åkeke ade woaðu Åutitotoåkekenyui la. Yesu va ðo Betania si nye
Lazaro, ame si wòfô ðe tsitre tso ame kukuwo dome la ñe du me. 2 Woðo kplŸ
47
gŸ aðe na Yesu le afi sia eye Marta subô Yesu le kplŸa åu. Lazaro hã nô kplŸa åu
kple Yesu. 3 Esi wonô nu ðum la, Maria tsô amiûeû… xôasi aðe vâ eye wosii na Yesu
ñe afôwo eye wòtsô eñe taða tutu afôawoe. Amia ñe ûeû… lilili la xô añe blibo la me.
4 Esi Yuda Iskariôt, Yesu ñe nusrŸlawo dometô ðeka, ame si va fia Yesu
yomemô emegbe la, kpô nu sia la, egblô bena, 5 “Nu ka ta wòle be woagbl… amiûeû…
xôasi sia? Ðe wòle be woadzrae atsô ga la ana ame dahewo.” 6 Menye ðe Yuda
Iskariôt le ame dahewo nu vem tae wògblô esia o, ke boå be enye fiafitô eye eya kee
kpôa nusrŸlawo ñe ga dzi tae. 7 Tete Yesu gblô be “Miðe asi le eåu, elabena ewô esia
dzra ðo ði na nye ðigbe. 8 Ame dahewo le mia dome ðaa, gake nyemanô mia dome
ðaa o.”
Woðo nugbe ðe Lazaro wuwu åuti
9 Esi Yerusalemtôwo se be Yesu va ðo wo dome la woûli vevie bena yewoakpôe,
eye yewoakpô Lazaro, ame si gagbô agbe tso ku me hã. 10 Eya ta Osôfogãwo wô
ðoðo be yewoawu Lazaro hã, 11 elabena eya amea tae Yudatô geðewo dzo le woñe
kplôlawo gbô yi Yesu gbô eye woxô edzi se.
Yesu yi Yerusalem abe dziðula ene
(Mateo 21:1-11; Marko 11:1-11; Luka 19:28-40)
12 Le åufôke la, eði le Yerusalem dua katã me be Yesu le mô dzi gbôna. Ame
geðewo siwo va Åutitotoåkekenyui la ðuñe la hã see ale woyi be yewoaðakpee. 13
Woåe deûayawo kple atilôwo ðe asi eye wonô êli dom nô aseye tsom be, “Hosana!
Woayra Israel ñe fia la! Woayra ame si gbôna le Añetô la ñe åkô me!”
48
14 Yesu nô tedzivi aðe dzi eye esia fia be nyagblôði si woålô ði be, 15
“MègavŸ o, Zion nyônu. Wò fia do tedzivi gbôna le ðokuibôbô me!” la va eme
tututu.
16 Yesu ñe nusrŸlawo menya bena Yesu wu nyagblôði sia nu le êemaêi o,
gake esi wòtrô dzo yi dziño le åutikôkôe me la, eñe nusrŸlawo kpô dze sii bena,
nyagblôði geðe siwo woålô ðe mawunya me la va eme wokpô.
17 Ame siwo nô eteñe hafi Yesu fô Lazaro ðe tsitre tso ame kukuwo dome la
gblô ale si nua katã va emee la na ame bubuwo. 18 Le nukunu si wòwô wose ta la,
amewo ño zi be yewoaðakpôe.
19 Ale Farisitôwo gblô na wo nôewo be, “Mikpô ða, míedŸ, xexeame katãe
nye ma kplôe ðo hoo!”
Helatô aðewo di Yesu
20 Griktô alo Helatô aðewo hã nô ame siwo va Yerusalem dua me be yewoaðu
åutitotoåkekea la dome. 21 Ame siawo va Filipo si tso Betsaida gbô eye wogblô nâ
bena, “Añetô, mieðe kuku miedi be miakpô Yesu.” 22 Filipo hã yi ðagblôe na
Andrea ale eya kple Andrea woyi Yesu gbô yi ðagblô ameawo ñe didi nâ.
23 Yesu ðo eåu na wo be, “Gañoño la de woakô Amegbetôvi la åu. 24 Le
nyateñe me, mele egblôm na mi be ne bliku la mege ðe anyigba eye wòku o la ekema
eya ðeka tsi anyi, gake ne eku la etsea ku geðe. 25 Nenye be ame aðe tsi dzi ðe eñe
agbe åu le xexe sia me la, abui, ke ame si tsô eñe agbe na le tanye la, adzrae ðo ði na
agbe mavô la.
26 “Nenye be ame aðe di be yeazu nye nusrŸla la, nedze yonyeme, elabena
49
ele na nye subôvi ðe sia ðe be wòanô afi si mele. Eye ne edze yonyeme la, Fofo la
åutô ade bubu eåu.
Ele be woakô Amegbetôvi la ðe dzi
27 Nye gbôgbô le nu xam vevie åutô. Ðe mado gbe ða be, Fofo, ðem tso fukpekpe
siwo le ågônye la mea? Gbeðe, mele be magblô nenema o, elabena esia tae meva
xexeame ðo. 28 Fofo, de åutikôkôe kple bubu wò åkô la åu.”
Esi Yesu wu nya siawo nu ko la, gbe aðe ði tso dziño be, “Mewô esia xoxo
eye magawôe ake.” 29 Esi ameha la se gbe sia la, wo dometô aðewo bu be dzie ðe
gbe, eye bubuwo hã gblô be mawudôla aðee ño nu nâ.
30 Yesu gblô na wo bena, “Miawo tae gbe sia ði ðo, menye nye tae o. 31
Xexeame ñe ÛônudrŸåkeke la ðo edzi vô eye gañoñoa hã su be woanya Satana, si nye
xexeame dziðula la ða. 32 Eye ne woklãm ðe atitsoga åu vô megbe la, mahe amewo
katã ðe ðokuinye åu.” 33 Yesu gblô nya sia bena yeatsô afia ku si ñomevi ku ge yele.
34 Ameha la biae be; “Ðe nèbe yele kuku gea? Míesee be ne Mesia la va la
anô agbe tegbee. Nu ka tae nèbe woaklã Mesia la ðe atitsoga åu? Mesia ka gblôm
nèle?”
35 Yesu ðo eåu na wo be, “Nye Kekeli agakl… na mi hena êeyiêi sue aðe ko.
Mizô le Kekeli la me esi mônukpôkpô gale mia si be viviti nagado ðe mi o elabena
ame si le zôzôm le viviti me la menya afi si yim wòle o. 36 Mixô Kekeli la dzi se zi
ale si wole mia gbô be miazu kekeliviwo.” Esi Yesu gblô nya siawo vô la, edo go le
ameawo dome yi ðaêla eðokui.
50
Yudatôwo ñe dzimaxôse
37 Togbô be Yesu wô nukunu geðe hã la, ame geðewo mexô edzi se be eyae nye
Mesia la o. 38 Nu sia tututu åutie nyagblôðila Yesaya ño nu tsoe be, “Añetô, ame kae
axô mia dzi ase? Ame kae axô Mawu ñe nukunu gã siwo wowô la dzi ase?” 39
Yesaya gagblô bena, 40 “Mawu na bena ame siawo ñe gbôgbômeåkuwo gbã eye
wòna bena woñe dziwo ku atri, bena womagase nu, akpô nu alo atrô ðe Mawu gbô be
woada gbe le wo åu o.” 41 Yesaya ñe nya siawo katã ku ðe Yesu åu elabena Yesaya
kpô åutega aðe si me woðe Mesia la ñe åutikôkôe fiae le.
42 Togbô be Yudatôwo ñe dumemegã geðewo xôe se be Yesue nye Mesia la
hã la, wonô vôvŸm na Farisitôwo elabena ne wogblô le dutoño be Yesue nye Mesia la
la, woaðe wo le hame. Esia tae wogbe be yewomaûu Yesu me o, 43 elabena wolŸ
amegbetô ñe bubu wu Mawu ñe bubu.
Yesu ñe nyawoe woatsô adrŸ ûunu amewo
44 Yesu do êli gblô na ameha la be, “Ne miexô dzinye se la, ekema Mawu dzie ma
miexô se. 45 Elabena ne miekpôm la, ekema ame si dôm ða lae ma miekpô. 46 Nye
la Kekelie menye va xexeame, ame siwo katã xô dzinye se la, magazô viviti me o.
47 Ne ame aðe se nye nyawo ke mewô ðe wo dzi o la; nyemadrŸ ûônui o, elabena
menye ûônu drŸ gee meva o ke boå ðe meva be maðe xexeame tso tsôtsrŸ me. 48
Gake ame siwo mexôm o, eye womewô ðe nye nyawo dzi o la, woadrŸ ûônu wo le
nuwuwuåkekea dzi eye nya siwo gblôm mele fifia lae woatsô adrŸ ûônu woe. 49
Elabena nya siwo katã megblôna la menye nye åutô nye nyawo o, ke boå wonye
51
gbedeasi si mexô tso Fofo la gbô na mi. 50 Menyae kôtee be eñe nyawo katã akplô
ame ayi agbe mavô mee, eya ta megblôa nya sia nya si wògblô nam be magblô na mi
la na mi.”
Yesu klô eñe nusrŸlawo ñe afôwo åuti
13 Azô esusô åkeke ðeka ko ne Åutitotoåkekenyui la naðo eye Yesu nya be
êeyiêia de be yeadzo le xexeame atrô ayi fofoa gbô. ElŸ etô siwo le xexeame åutô,
eye wògaðe lôlŸ sia fia. 2 Yesu kple eñe nusrŸlawo nô fi…nuðuñe. Do ågô la, Satana
dee tame na Yuda Iskariôt, Simôn vi la, be wòayi aðade Yesu asi. 3 Yesu nya be
fofo la tsô åus…wo katã na ye. Enya hã be, Mawu gbôe yetso va eye yeagatrô ayi
Mawu gbô. 4 Le sia ta Yesu tsi tre le fi…nuðukplŸa åu eye wòðe eñe awu da ði hetsô
tsiletsâ sa ðe ali. 5 Etsô gagba ku tsi ðe ame eye wòde asi nusrŸlawo ñe afôwo kôklô
me. Ne eklô ame aðe tô vô la, etsôa tsiletsâ si wòsa ðe ali la ñe akpa aðe tutua wo
åui. 6 Esi wòðo Petro dzi be wòaklô eñe afôwo nâ la, Petro gblô nâ be, “Añetô, mele
be wò nàklô míañe afôwo åuti na mí o.”
7 Yesu ðo eåu nâ be, “Mase nu si ta mele ewôm la gôme fifia o, gake ava se
egôme emegbe.”
8 Ke hã Petro gbe be Yesu maklô yeñe afôwo o. Egblô na Yesu be, “Gbeðe,
màklô nye afôwo åuti o.”
Yesu ðo eåu nâ be, “Ne nyameklô wò afôwo o la, ekema màkpô gome aðeke
tso gbônye o.”
9 Petro do êli gblô be, “Ne ele nenema la, ekema menye nye afôwo ko o, ke
boå klô nye asiwo kple nye ta hã.”
52
10 Yesu ðo eåu nâ be, “Ame si le tsi xoxo la, afôkôklô koe hiã nâ bena eåuti
nakô nyuie. Wò la, åutiwò kô, gake menye ame sia ame si le afi sia la åutie kô o.”
11 Yesu gblô nya sia elabena enya ame si gbôna ye de ge asi.
12 Esi wòklô nusrŸlawo ñe afôwo vô la, etsô eñe awu do, nô anyi eye wòbia
wo be, “Miese nu si mewô la gômea? 13 Miawo la mieyôam be, ‘Añetô’ kple
‘Nufiala’, eye esia le eme vavã. 14 Minya be esi nye, miañe Añetô kple Nufiala,
meklô miañe afôwo åu la, ele na miawo hã be miaklô mia nôewo ñe afôwo. 15
Kpôðeåu wònye mena mi eya ta miwô ðe kpôðeåu sia dzi. 16 Enye nyateñe be subôvi
mekôna wua eñe añetô o, eye dôtsôla hã mewua ame si dôe o. 17 Mienya esiawo eya
ta miwô nenema be woahe yayra geðe vâ na mi.
Yesu gblô Petro ñe nugbegbe le egbô ði
18 “Ele eme be menye mi katãe mele nya sia gblôm na o, elabena menya mia
dometô ðe sia ðe. Mawunya gblô be, “Ame si le nu ðum kplim lae adem asi.” Nya
sia ava eme kpuie. 19 Mele nya siawo katã gblôm na mi bena ne wova eme la, miaxô
dzinye ase.
20 “Mele egblôm na mi la nyateñe me be, ame si laxô ame si medô la, nyee
wòxô, eye ame si laxôm la, xô ame si dôm ða.”
Yesu gblô nya ði tso eyomemôfiala åu
(Mateo 26:20-25; Marko 14:17-21; Luka 22:21-23)
21 Azô Yesu gblô kple vevesese gã aðe be, “Le nyateñe me la, mia dometô ðekae
adem asi.” 22 Nya siawo na be nusrŸla ðe sia ðe trô kpô nôvia ñe åkume. Wonô ame
53
si wòwônâ la dim be yewoanya.
23 NusrŸlawo dometô ðeka, esi Yesu lŸna vevie la, nô anyi ziô ðe Yesu åu.
24 Simôn Petro wô dzesi nâ gblô nâ be, “Biae, mía dometô si åuti wòle nu ñom
tsoe.”
25 NusrŸla la gaziô ðe Yesu åu eye wòbiae be, “Añetô, ame kae?”
26 Yesu ðo eåu nâ bena, “Eyae nye ame si matsô abolo kakâ sia asisi detsi
atsô ana.” Tete wòtsô abolo kakâ la sisi detsi hetsôe na Simon vi, Yuda Iskariot.
27 Esi Yuda ðu aboloa vô ko la, Satana ge ðe eme. Yesu gblô nâ be, “Ðe abla
nàyi aðawô nu si nèðo la.”
28 Ke nusrŸla mamlâawo mese nya si gblôm Yesu nô la gôme o. 29 Woawo
ya bu be esi wònye Yudae nye yewo ñe gadzikpôla tae Yesu le edôm be wòayi aðaxe
fe ðe nu si ðum yewole la ta loo alo wòayi aðana ga ame dahewo. 30 Yuda hã dzo le
xôa me enumake hege ðe viviti la me.
Se yeye la
31 Esi Yuda do go le xôa me la, Yesu gblô be, “Êeyiêi de be woaðe Amegbetô Vi
alo Mesia la ñe åutikôkôe ðe go eye woaðe Mawu ñe åutikôkôe ðe go to eya amea
me. 32 Le êeyiêi kpui aðe megbe la, Mawu aðe åutikôkôe sia ðe go to menye. 33
Vinye lôlŸwo, êeyiêi vi aðe ko maganô mia gbô! Abe ale si megblô na Yudatôwo ñe
amegãwo ene la, miadim gake miakpôm o, eye afi si meyina hã miate åu ava o.
34 “Le esia ta la mele se yeye nam mi, si nye be, milŸ mia nôewo abe ale si
nye hã melŸ mii ene. 35 LôlŸ vavã si miatsô na mia nôewo lae afia xexeame kôtee be
mienye nye nusrŸlawo vavã.”
54
Wogblô nya ði tso Petro ñe nugbegbe le Yesu åu åuti
(Mateo 26:31-36; Marko 14:27-31; Luka 32:31-34)
36 Simôn Petro biae be, “Añetô, afi kae nèyina?” Yesu ðo eåu nâ be, “Afi si meyina
fifia la miate åu akplôm ðo ayi o, ke emegbe la, miava.”
37 Petro gabiae be, “Nu ka tae nyemate åu akplô wò ðo fifia o? Nye la mele
klalo be maku ðe tawò.”
38 Yesu ðo eåu nâ be, “Èka ðe edzi be àte åu aku ðe tanyea? Nyateñe wònye
gblôm mele na wò be hafi koklo naku atô zi gbãtô etsô fôåli la, àgbe nu le gbônye
zigbôzi etŸ be yemenyam o.”
Yesue nye mô si yi Fofo la gbô
14 Yesu yi edzi gblô na nusrŸlawo be, “Migana vôvŸ naðo mi eye miañe dzi
naûuûu nyanyanya o. Mixô Mawu dzi se, eye mixô nye hã dzinye se. 2 Fofonye ñeme
la xô nyui geðewo li, ne ðe mele nenema o la, ne megblôe na mi. Meyina afi ma be
madzra teñe ðo ði na mi. 3 Ne meyi ðadzra teñe ðo ði na mi la, matrô ava akplô mi
be mianô gbônye ale be afi si mele la miawo hã mianô afi ma. 4 Mienya afi si
meyina la xoxo eye mienya mô la hã.” 5 Toma gblô nâ be, “Gbeðe, Añetô, mienya
afi si nèyina o, ale ke wô miate åu anya mô la?”
6 Yesu ðo eåu nâ be, “Nyee nye Mô la, Nyateñe la kple Agbe la. Ame aðeke
mate åu ayi Fofo la gbô o, negbe to dzinye ko. 7 Ne ðe mienya ame si ñomevi menye
55
la, anye ne mienya ame si ñomevi Fofonye hã nye. Tso azô dzi la, mienya ame si
Fofonye nye eye miekpôe hã!”
8 Filipo gblô be, “Añetô, fia Fofo la mi ekema miañe dzi adze eme.”
9 Yesu ðo eåu nâ be, “Filipo, ke va se ðe fifi hã la, mènya ame si ñomevi
menye o. Ke esi meli kpli mi åkeke siawo katã hã mienyam kpô oa? Ame sia ame si
kpôm la, Fofo lae ma wòkpô. Ke nu ka wô miegale didim be yewoakpô Fofo la? 10
Ðe miexôe se be, mele Fofo la me eye Fofo la hã le menye oa? Nya siwo katã
megblôna la menye nye åutô nye nyawoe o, ke boå wonye Fofonye si le menye la ñe
nyawo. Fofo la wôa eñe dôwo to dzinye. 11 Miawo ya mixôe se ko be mele Fofo la
me eye Fofo la hã le menye. Ne miate åu axô ase le mô sia nu o la, ekema mixô
dzinye se le nukunu gã geðe siwo mewô miekpô la ta.
12 Le nyateñe me, mele egblôm na mi be ame sia ame si xôa dzinye sena la
awô dô siwo katã mele wôwôm, eye awô dô gãwo wu esiwo mewô, elabena meyina
ðe fofo la gbô. 13 Mawô nu sia nu si miabia le nye åkô dzi la na mi ale be Vi la nakô
Fofo la åuti. 14 „, ne miebia nane to nye åkô dzi ko la, mawôe na mi.
Yesu do Gbôgbô Kôkôe la åugbe
15 “Ne mielŸam la, miawô nye sewo dzi.
16 “Mabia Fofo la, wòaðo Nyaxôðeakôla bubu ðe mi, 17 ame si nye nyateñe
ñe Gbôgbô, be wòanô anyi kpli mi yi ðe mavô me. Xexeame mate åu axô
Nyaxôðeakôla sia o elabena mekpônâ alo dzea sii o. Ke miawo la, mienyae elabena
ele mia me eye wòanô anyi kpli mi. 18 Nye la, nyemegbl… mi ði abe tsyŸeviwo ene
o, matrô ava mia gbô. 19 Le êeyiêi kpui aðe megbe la xexeametôwo magakpôm o ke
56
miawo ya miakpôm elabena mele agbe eye miawo hã mianô agbe. 20 Gbe ma gbe la,
mianya be mele Fofo la me, eye miawo miele menye eye nye hã mele mia me. 21
Ame si wôna ðe nye nyawo dzi la, eyae lŸam, eye ame si lŸam la, Fofonye hã alŸe,
nye hã malŸe eye maðe ðokuinye afiae.”
22 Yuda, ke menye Yuda Iskariôt o, ke boå nusrŸla bubu si tsô åkô sia la biae
be, “Añetô, nu ka ta wònye be mí nusrŸlawo koe nèle ðokuiwo ðe ge afia ke menye
xexeame katã o?”
23 Yesu ðo eåu nâ be, “Elabena ele be maðe ðokuinye afia ame siwo lŸm eye
wowôa nye gbe dzi. Fofo la hã alŸ wo eye nye kple Fofo la miava nô wo gbô. 24
Ame sia ame si mewôa nye gbe dzi o la, melŸam o. Nya siwo gblôm mele la menye
nye åutô tônye o ke boå etso Fofo si dôm ða la gbô. 25 Mele nya siawo gblôm na mi
fifia esi megale mia gbô. 26 Ke ne Fofo la dô Gbôgbô Kôkôe, Akôfala la, ðo ðe nye
teñe la, afia nu geðewo mi eye wòagagbugbô kpe aðo nu siwo katã megblô na mi la
dzi na mi.
27 “Mele åutifafa gbl…m ði na mi. Nye åutô nye åutifafa tsôm mele na mi.
Menye xexeame tô ñomevi o. Eya ta migana miañe dzi naûuûu nyanyanya kple vôvŸ
o, eye dzika hã megatso mia ño o. 28 “Miese megblô be, ‘Madzo eye magatrô agbô
va mia gbô.’ Ne mielŸm la dzi adzô mi be mele dzodzom yina ðe Fofo la gbô
elabena Fofo la lolo wum. 29 Megblô nya siawo na mi hafi woava dzô ale be ne
wova dzô la ne miaxô dzinye ase.
30 “Nyemagayi nuñoño na mi dzi f•u o elabena xexe sia me dziðula le mô dzi
gbôna. Mekpô åus… ðe dzinye o, 31 gake ele be xexeame nanyae be melŸ Fofo la eye
be mewôa nu si tututu Fofo la ðo nam be mawô. Azô la, mina míadzo.”
57
Yesue nye wainti vavã la
15 “Nyee nye Wainti vavã la eye Fofonyee nye Agbletô la. 2 Elãa alôdze siwo le
åunye eye wometsea ku o la ða, ke esiwo tsea ku la, eðea wo åu be woagatse ku
geðe f• wu. 3 Miawo la Fofo la kô mia åu xoxo le nya siwo megblô na mi la ta. 4
Minô menye eye nye hã manô mia me. Wain ñe alôdze aðeke mate åu atse ku nenye
be wolãe ða tso wainti la åu o. Eya ta miawo hã, nyemanômee la, miate åu atse ku
aðeke o.
5 “Nyee nye Wainti la eye miawoe nye alôdzeawo. Ame si le menye eye nye
hã mele eme la, atse ku nyui geðe elabena nyemanômee la miate åu awô naneke o. 6
Ame si aðe ðe aga tso gbônye la, woatsôe añu gbe abe alôdze matseku ene, eye woatô
dzoe. 7 Ke ne mienô menye eye miewô nye gbe dzi la, nu sia nu si miabia la
woawôe na mi. 8 Nye nusrŸla vavãwo tsea ku geðe eye esia hea åutikôkôe geðe vanâ
na Fofonye.
9 “MelŸ mi abe ale si Fofo la lŸm ene. Eya ta minô nye lôlŸ sia me ðaa. 10
Ne miewôa nye se siwo mede na mi dzi la, mianô nye lôlŸ me abe ale si meðo to
Fofonye ñe sededewo eye menô eñe lôlŸ la me ene. 11 Mele nya siawo gblôm na mi
bena dzidzô si le menye la nanô miawo hã mia me eye wòanô mia me agbã go. 12
Mele se dem na mi be, mialŸ mia nôewo abe ale si nye hã melŸ mii ene. 13 LôlŸ gãtô
kekeake si ame ate åu aðe afia nôviae nye be wòatsô eñe agbe ana ðe eta. 14 Ne
miewô ðe nye gbe dzi la, ekema mienye xŸnyewo. 15 Azô la, nyemagayô mi be
subôviwo o, elabena añetô mate åu agblô eñe nya êaêlawo na subôvi o. Ke mayô mi
azô be xŸnyewo. Esia le eme vavã elabena megblô nya sia nya si Fofo la gbô nam la
na mi.
58
16 “Menye miawoe tiam o. Nyee tia mi. Eye ðe metia mi be miayi aðatse ku
nyui siwo anô anyi ðaa. Le esia ta nu sia nu si miabia Fofo la le nye åkô dzi la awôe
na mi. 17 Mele se dem na mi be mialŸ mia nôewo.
Xexeame lé fu nusrŸlawo
18 Ne xexe sia me tôwo lé fu mi la minyae be wolé fum gbã. 19 Nenye xexe sia me
tôwo mienye la, anye ne woalŸ mi, ke esi metia mi tso xexeame ta la wolé fu mi. 20
Miðo åku nya si megblô na mi la dzi be, “Subôvi mewua eñe Añetô o. ne woti
yonyeme la, woati miawo hã yome. Nenye ðe woðo tom la woaðo to miawo hã. 21
Xexe sia me tôwo ati mia yome elabena mienye tônyewo. Woawô esia elabena
womenya Mawu si dôm ða la o.
22 “Nenye ðe nyemeva gblô mawunya la na wo o la, womabu fô wo ðe woñe
nu vŸwo ta o, gake esi wose mawunya la ta la, taflatsedodo aðeke meli na wo o. 23
Ame sia ame si lé fum la, lé fu Fofonye hã. 24 Ðe nyemewô nunuku gã geðe si ame
aðeke mewô kpô le wo dome o la, anye ne womabu fô wo o. Gake wokpô nukunu
geðe siwo mewô, eye wometsô ðeke le eme o, ke boå wogbe nu le nye kple Fofonye
gbô. 25 Esia wu nya si nyagblôðilawo gblô tso Mesia la åu be, ‘Wogbe nu le gbônye
dzodzro.’
26 “Ne Nyaxôðeakôla la, ame si madô ðo ðe mi tso Fofo la gbô, nyateñe ñe
Gbôgbô si tso Fofo la gbô, va la, aði ðase tso åutinye. 27 Gake ele be miawo hã
miaði ðase le åutinye, elabena mienô anyi kplim tso gômedzedzea me ke.
59
Yesu ñe kaklãnyawo ñe nuwuwu
16 “Megblô nya siawo katã na mi bena ne miedo go nu dziåô siwo le mia ågô la,
ke megaðe le mia te o. 2 Åkekewo li gbôna esi woaðe mi le woñe hame eye ne wowu
mi hã la, woabu be Mawu ñe dô wôm yewole. 3 Woawô esiawo elabena womedze
sim alo Fofo la o. 4 Le nyateñe me la, ðe mele nya siawo gblôm na mi be mianô
klalo eye ne êeyiêia ðo la, miaðo åku edzi be mena mienya do ågô. Nyemegblô nya
siawo na mi tsã o, elabena menya be manô mia gbô vie.
Gbôgbô Kôkôe la ñe dôwôwô
5 “Azô medzo yina ame si dôm ða la gbô, gake mia dometô aðeke mebia afi si
meyina ta se o. 6 Ke esi megblôe na mi la, miañe dziwo yô f• kple nuxaxa. 7 Enye
nyateñe be ne medzo le mia gbô la enyo wu, elabena ne nyemedzo o la, Akôfala hã
mava o. Ke ne medzo la, Ame sia ava, elabena maðoe ðe mi.
8 “Ne Gbôgbô Kôkôe la va la, atô asi xexe sia me tôwo ñe nu vŸwo dzi na wo.
Hekpe ðe esia åu la, aðe Mawu ñe dzôdzôenyenye kple ûônudôdrŸ afia. 9 Xexe sia
me tôwo ñe nu vŸenye be womexô dzinye se o. 10 Le dzôdzôenyenye åuti la, meyina
Fofo la gbô eye miagakpôm o. 11 Eye le ûônudôdrŸ åuti la, wodrŸ ûônu xexe sia me
fia la xoxo.
12 “Nya geðe åutô le asinye be magblô na mi gake miate åu ase wo gôme
fifia o. 13 Ne Gbôgbô Kôkôe si nye nyateñe Gbôgbô va la, ana miaåô ðe nyateñe la
me, elabena, magblô nya si dze eya åutô åu o, ke boå año nu na mi tso nya siwo
wòse la ko åu, eye agblô nu siwo gbôna dzôdzô ge la na mi. 14 Gbôgbô Kôkôe la
60
aðe nye åutikôkôe afia elabena nu siwo katã wòagblô na mi la atso gbônye. 15 Nu
siwo katã le Fofonye si la tônyee esia tae megblô na mi be nu si Gbôgbô Kôkôe la
agblô na mi la atso gbônye.
NusrŸlawo ñe nuxaxa atrô azu dzidzô
16 Esusô vie miagakpôm o eye esusô vie miagakpôm.” 17 Eñe nusrŸlawo dometô
aðewo bia wo nôewo bena, “Nu ka tututu gblôm wòle? Egblô be, ‘Esusô vie
miagakpôm o’ eye ‘esusô vie miagakpôm’. Egagblô hã be, ‘Meyina Fofo la gbô.’ 18
‘Esusô vie sia gôme ðe?’ Míese nu siwo katã gblôm wòle la gôme o.”
19 Yesu nya be nusrŸlawo di be yewoabia nya siwo yegblô la gôme, eya ta
egblô be, “Nya siwo megblô la gôme biam miele mia nôewoa? 20 Mele egblôm na
mi le nyateñe me be, miaxa nu eye miafa avi ke xexeame ya akpô dzidzô, mialé
blanui ke esia atrô azu dzidzô na mi. 21 Ne nyônu le ku lém la, esea veve ale
gbegbe, gake ne edzi vi ko la, eålôa vevesesea be enumake eye wòkpôa dzidzô be
yedzi ame ðe xexeame. 22 Nenema ke wòle na miawo hã fifia, miele konyi fam,
gake ne megatrô va mia gbô la miakpô dzidzô gã aðe, eye ame aðeke mate åu axe mô
na miañe dzidzôkpôkpô o. 23 Le åkeke mawo me la, miagabia nanekem o, elabena
miate åu abia nu sia nu Fofo la faa, eye ne miebiae le nye åkô dzi ko la, ana mi. 24
Va se ðe fifi la miebia naneke le nye åkô dzi kpô o. Ke azô la miadze egôme. Mibia
nu Fofo la le nye åkô dzi, ekema ana mi eye miañe dzidzôkpôkpô hã agbã go.
Meðu xexeame dzi
25 “Meño nu tso nu siawo åu na mi to alobalowo me, ke êeyiêi li gbôna esi
61
nyemagawô esia o, ke boå maño nu na mi faa tso Fofo la åu. 26 Le åkeke mawo me
la, magahiã be maðe kuku ðe mia nu o, ke boå ne miebia nane Fofo la le nye åkô dzi
la, 27 ana mi, elabena mielŸm eye miexôe se bena Fofo lae dôm ða. Le esia ta Fofo
la hã lŸ mi vevie. 28 Fofo la gbôe metso va xexe sia me eye Fofo la gbô magatrô
ayi.”
29 NusrŸlawo gblô nâ be, “Azô ko nèle nu ñom na mi faa, ke menye to
alobalowo me o. 30 Azô la mienyae bena ènya nu sia nu eye megahiã be ame aðeke
naðe naneke gôme na wò o. Miexôe se tso azô dzi yina be Mawue dô wò ða.”
31 Yesu bia wo be, “Miexôe se azôa? 32 Mikpô ða, gañoño aðe li gbôna eye
eva ðo gŸ hã xoxo, bena woade zi mia dome eye miaka ahl…, ame sia ame aðo ta eya
åutô ñe añeme, eye miagbl…m ði. Gake nyematsi akogo o, elabena Fofo la li kplim.
33 Megblô nu siawo katã na mi be miañe dzi nadze eme. Tetekpô kple konyifafa
geðewo ava mia dzi, gake mele egblôm na mi be, milé dzi ðe ño, elabena meðu xexe
sia me ñe fuwo katã dzi.”
Yesu do gbe ða ðe eðokui ta
17 Esi Yesu gblô nya siawo vô la, ewu mo dzi hegblô be, “Fofo, êeyiêia de azô.
Ðe viwò la ñe åutikôkôe fia ne Viwò hã natsô åutikôkôe na wò. 2 Elabena èna åus…e
ðe amegbetôwo katã dzi le xexeame eye be wòana agbe mavô ame sia ame si nètsô
nâ. 3 Ale si ame awô akpô agbe mavô lae nye be, wòanya wò Mawu vavã la, eye
wòaxô Yesu Kristo, ame si nèðo ðe xexeame hã dzi ase. 4 Mewô dô ðe sia ðe si
nède asi nam la eye to esia me la, mena wò åutikôkôe dze na anyigbadzitôwo katã. 5
62
Eye azô la, Fofo esi mele åkuwòme fifia la, ðe åutikôkôe si le nye kpli wò si tso
gômedzedzea me la fia le menye.
Yesu do gbe ða ðe eñe nusrŸlawo ta
6 “Megblô ame si ñomevi nènye la na ame siawo. Tsã la wonô agbe abe xexe sia me
tôwo ene, ke azô la, ètsô wo nam. Le nyateñe me la, tôwòwoe wonye, eye esi nètsô
wo nam va se ðe fifia la wolé wò nya la me ðe asi.
7 Azô ko wonya be nu sia nu si nètsô nam la tso gbôwò, 8 elabena nya si
nède asinye la metsôe na wo eye woxôe. Wonyae kôtee bena metso gbôwò, eye
woxôe se hã be wòe dôm ðo ða.
9 “Nyemele kuku ðem ðe xexeame katã nu o, ke boå ðe ame siwo nètsô nam
la ko nu, elabena towòwoe wonye. 10 Nu siwo katã nye tônye la tôwòe eye nu siwo
nye tôwò hã tônyee eye woawo mee woðe nye åutikôkôe fia le. 11 Azô la, mele xexe
sia me gbl… ge ði, ava gbôwò. Fofo kôkôe, ame siwo katã nètsô nam la, wò åutô kpô
wo dzi nyuie bena woawô ðeka abe ale si nye kpli wò miele ðeka ene, mègana ðeke
nabu le wo dome o. 12 Esi menô xexeame le afii la, mekpô ame siwo katã nètsô nam
la dzi nyuie. Medzô wo åu bena ðeka pâ hã megatsrŸ o, negbe vi s…to la koe ayi dzo
mavô me abe ale si mawunya gblôe da ði ene.
13 “Ke azô la megbôna gbôwò eye mele nya siawo gblôm esi mele wo gbô be
nye dzidzô nanô wo me. 14 Hekpe ðe esia åu la, megblô wò sededewo na wo, eye
woxô wo, ke xexeametôwo lé fu wo elabena womewôa nu abe xexeametôwo ene o.
Nenema ke nye hã nye agbenônô mesô kple xexeametôwo ñe agbenônô o. 15 Fofo,
menye ðe mele biabiam be nàðe wo le xexeame o, ke boå nàde wo wò aûala te bena
63
Satana nagakpô åus… ðe wo dzi o. 16 Menye xexe sia me tôwo wonye o, abe ale si
nye hã nyemenye xexe sia me tô o ene. 17 Eya ta na woazu kôkôe eye woanye ame
dzadzâwo, to wò nya la me, elabena wò nya lae nye nyateñe. 18 Abe ale si nèdôm ðe
xexeame ene la, nye hã mele wo dôm ðe xexeame. 19 Mewô ðokuinye kôkôe ðe wo
ta, bena woawo hã woazu ame kôkôewo le nyateñe la me.”
Yesu do gbe ða ðe xôsetôwo katã ta
20 “Nyemele gbe dom ða ðe woawo ðeðe ko ta o. Ke mele gbe dom ða ðe ame siwo
hã ava xô dzinye ase to woñe gbedeasi me, 21 be wo katã woanô ðeka abe ale si wò,
Fofo la, nèle menye eye nye hã mele mewò ene. Woawo hã nenô mía me be
xexeame naxôe ase be wòe dôm ða. 22 Metsô åutikôkôe si nètsô nam la na wo; wo
ameawo nenô ðeka le nu sia nu me be xexeame nanyae be wòe dôm ða eye nèlŸ
woawo hã abe ale si nèlŸm ene. 23 Ne mele wo me eye wò hã nèle menye la, mi
katã miade blibo le ðekanyenye me, ale be xexeame anyae bena wòe dôm ða, eye
nèlŸ woawo hã abe ale si nèlŸm ene. 24 Fofo, medi be ame siwo nètsô nam la nanô
gbônye bena woakpô nye åutikôkôe. Wòe na åutikôkôe siam elabena èlŸm vevie hafi
xexeame va dzô gô hã.
25 “O, Fofo dzôdzôetô, xexe sia me tôwo menya wò o, gake nye la menya
wò, eye nusrŸla siawo hã nya be wòe ðom ða. 26 Meðe ame si wò Fofo la nènye la
fia wo, eye manô esia dzi bena lôlŸ gã si nètsô nam la nanô woawo hã me, eye nye
hã maxô nôñe ðe woñe dziwo me.”
Yesu dedeasi kple eléle
64
(Mateo 26:46-56; Marko 14:43-50; Luka 22:47-53)
18 Esi Yesu wu nya siawo nu la, eya kple eñe nusrŸlawo do go yi ðatso tôsisi si
woyôna be Kidron la heyi egodo eye woyi abô aðe si le afi ma la me. 2 Yuda, ame si
de Yesu asi la hã nya teñe sia elabena Yesu kplôa eñe nusrŸlawo yina afi ma
edziedzi. 3 Osôfogãwo kple Farisitôwo ðe asrafowo kple kpovitôwo kpe ðe Yuda åu
bena woava lé Yesu. Ale wodze mô kple akakatiwo kple akaðiwo kpakple
aûawônuwo va do ðe abôa me afi si Yesu le.
4 Yesu nya nu siwo katã le dzôdzô ge ðe dzi. Ezô ðe ameawo dzi eye wòbia
wo be, “Ame ka dim miele?” 5 Woðo eåu nâ be, “Yesu Nazaretitô la dim míele.”
Yesu ðo eåu na wo be, “Nyee nye esi.” Yuda, ame si fia eyomemô la hã le tsitre ðe
wo gbô le afi ma. 6 Esi Yesu gblô nya sia ko la, ameawo katã dze anyi.
7 Yesu gabia wo ake be, “Ame ka tututu dim miele?”
Eye wogaðo eåu nâ be, “Yesu Nazaretitô la dim míele.”
8 Yesu te gbe ðe edzi na wo ake be, “Megblôe na mi be, nyee nye esi, azô le
esime wònye nye dim miele ta la, mina ame siawo ya nadzo le åutifafa me.” 9 Yesu
gblô nya sia bena wòwu nya si wògblô ði do ågô nu be, “Nyemebu ame siwo nètsô
nam la ñe ðeke o.”
10 Ke Simôn Petro ðe eñe yi le aku me eye wòkpa ðusimeto na Malkus,
Osôfo gãtô la ñe dôla.
11 Yesu trô gblô na Petro bena, “Tsô wò yi la de aku me. Ðe mele be mano
kplu si Fofo la tsô nam la oa?”
Wokplô Yesu yi Anas gbôe
65
12 Ale Yudatôwo ñe kpovitôwo kple asrafowo kpakple asrafomegãwo lé Yesu eye
woblae. 13 Gbã la, wokplôe yi na Anas, si nye Kayafa to. Kayafaenye Osôfo gãtô le
ñe ma me eye 14 eyae nye ame si ðo aðaåu na Yudatôwo bena, “Enyo be ame ðeka
naku ðe dukôa ta tsô wu be dukô bliboa natsrŸ.”
Petro ñe nugbegbe le Yesu gbô zi gbãtô
(Mateo 26:69-70; Marko 14:66-68; Luka 22:55-57)
15 Simôn Petro kple nusrŸla ðeka dze amehawo yome. Le esi nusrŸla bubu sia dze
si Osôfo gãtô ta la, woðe mô na eya faa wòge ðe añea me.
16 Ke enô na Petro be wòalala le agboa nu. NusrŸla keme, ame si Nunôlagã
la nya nyuie la, trô gbô va ño nu na ðetugbi si nô agboa nu dzôm eye wòna mô Petro
wòge ðe eme. 17 Enumake nyônuvi la bia Petro bena, “Menye Yesu ñe nusrŸlawo
dometô ðekae nènye oa?”
Petro ðo eåu nâ be, “Gbeðe, menye eñe nusrŸla menye o.”
18 Kpovitôwo kple subôviwo do dzo nô ñuñum êemaêi elabena vuvô nô
wôwôm ses‰e. Ale Petro hã va tsi tre ðe wo dome nô dzoa ñum.
Nunôlagã la bia gbe Yesu
(Mateo 26:59-66; Marko 14:55-64; Luka 22:66-71)
19 Le ûônua la, Osôfo gãtô la bia Yesu ame siwo nye eñe nusrŸlawo kple nu si tututu
wòle wo fiam.
20 Yesu ðo eåu na wo be, “Ame geðewo nya nu si fiam mele, elabena mefia
nu zi geðe le ñuñoñewo kple gbedoxô la me, Yudatôwo ñe amegãwo katã ðoa to nya
66
siwo megblôna, eye nya aðeke meli si megblôna le êaêlâñe si nyemegblôna le dutoño
o. 21 Eya ta menye nyee wòle be miabia nya siae o, ke boå mibia ame siwo va ðoa
to nye nyawo. Wo dometô aðewo hã le afi sia eya ta mibia wo.”
22 Asrafo siwo le Yesu åu dzôm la dometô ðeka ño tome nâ zi ðeka hebiae
bena, “Nenema wòle be nàðo nya åui na Osôfo gãtô la?”
23 Yesu gblô nâ bena, “Nenye be alakpa dam mele la, ekema tô asi nu si nye
alakpa le nye nuñoa me la dzi nam. Ke ne nyateñe tom mele la, ðe wòle be nàño tome
na ame si le nyateñe tom la mahã?”
24 Ale Anas na wobla Yesu eye wokplôe yi Kayafa, Osôfo gãtô la gbôe.
Petro gbe nu le Yesu gbô zi evelia
(Mateo 26:71-75; Marko 14:69-72; Luka 22:58-62)
25 Le êeyiêi siawo katã me la, Simôn Petro ganô dzoa ñum eye ame bubu gabiae
bena, “Menye eñe nusrŸlawo dometô ðekae nènye oa?”
Petro ðo eåu be, “Gbeðe, menye eñe nusrŸlae menye o.”
26 Osôfo gãtô la ñe dôlawo dometô ðeka si nye ame si ñe to Petro kpa la ñe
ñometô aðe la bia Petro bena, “Menye wòe mekpô le abôa me, nèle Yesu åu oa?”
27 Ke Petro gas… nu bena, yemenya Yesu o. Eye enumake la koklo ku atô.
Yesu le Pilato åkume
(Mateo 27:1-2 , 11-14; Marko 15:1-5; Luka 23:1-5)
67
28 Kayafa hã drŸ ûônu Yesu, eye wòwu eñe ûônudôdrŸ nu le fôåli. Tso afi sia le
wokplôe yi ðe Roma gôvina la ñe añemee. Ame siwo ke tsô nya ðe Yesu åu la gbe
bena yewomage ðe añea me o, elabena ne woyi afi ma la, ekema wogbl… kô na wo
ðokui, eye ne woño ði wo ðokui alea la, womana mô wo woaðu Åutitotol…vi la o. 29
Ale Pilato, Roma gôvina la åutô do go va kpe wo eye wòbia wo bena, “Nya kae
mietsô ðe ame sia åu eye nu kae miebe ewô?”
30 Ameawo hã da gbe ðe Pilato bena, “Ðe ame sia mewô nu vŸði aðeke o la,
míele ekplô ge ava afi siae o.”
31 Pilato ðo eåu na wo bena, “Ne ele alea la, mikplôe yii eye miatsô miawo
åutô ñe sewo adrŸ ûônui.”
Ameawo gaðo eåu nâ be, “Ðe miedi bena miaklãe ðe ati åu eya tae mieva
bena nàda asi ðe ðoðo sia dzi.” 32 Esia wu nyagblôði si Yesu gblô ði tso ale si wole
ewu gee la nu.
33 Pilato trô yi ðe eñe fiasã la me, ene wokplô Yesu va egbôe eye wòbia be,
“Woe nye Yudatôwo ñe fia la?”
34 Yesu biae bena, “Susu ka nue nèbia nya sia ðo? Le Yudatôwo ñe susu nu
loo alo le wò susu nua?”
35 Pilato ðo eåu kple dziku be, “Yudatôe menye hafi nèle nya ma biamem
hã? Menye wò åutô mia de tôwo kple woñe Osôfogãwo… kplô wò va afi sia oa? Nu
ka tae wokplô wò vâ ðo? Agô kae nèdze?”
36 Yesu ðo eåu nâ be, “Nye la, menye anyigbadzifiae menye o. Nenye
anyigbadzifiae menye la, anye ne nye amewo awô aûa ðe nunye esi Yudatôwo ñe
amegãwo va lém. Nye fiaðuñea metso xexe sia me o.” 37 Pilato gabiae bena,
68
“Ekema fiae nenye nyateñea?”
Yesu ðo eåu be, “Ele me nenema, eye fiaðuðu tae wodzim ðo. Eye esi meva
xexe sia me la, ðe meva bena magblô nyateñe la afia ame sia ame. Ame siwo katã xô
nyateñe la dzi se lae nye nye nusrŸlawo.”
Wotso kufia na Yesu
(Mateo 27:15-31; Marko 15: 6-20; Luka 23:13-25)
38 Pilato to êli enumake bena, “Nu kae nye nyateñe la?” Edo go ðagblô na
Yudatôwo be, “Nyemekpô fôðiði aðeke le ame sia åu o. 39 Azô kônu aðe le mia si si
mewôna na mi ñe sia ñe le Åutitotoåkeke la dzi, eyae nye be maðe asi le ame siwo le
gaxô me la dometô si mielŸ la åu na mi. Eya ta ne enye miañe didi la, maðe asi le
‘Yudatôwo ñe fia’ la åu na mi.”
40 Ke ameawo ñe mo nyra eye wodo êli ses‰e be, “Gbeðe! Mègaðe asi le ame
sia åu o, ke boå ðe asi le Baraba åu na mi!” Baraba siae nye adzodala aðe si wode
gaxô me.
19 Azô Pilato na woño Yesu kple atam vevie. 2 Asrafowo wô åukuku ðô nâ eye
wodo awu dz‰ nâ. 3 Woðu fewu le eåu, eye wodo gbe nâ fewuðutôe be, “Miedo gbe
na wò Yudatôwo ñe Fia.” Eye ne wole esia wôm la, woñoa tome nâ.
4 Pilato gado go va xexe eye wògblô na Yudatôwo be, “Mele ekplô ge ado
goe na mi, gake minyae bena nyemekpô fôðiði aðeke le eåu o.”
5 Ale wokplô Yesu do goe. Wodo awu dz‰ nâ, tsô åukuku ðô nâ. Pilato gblô
na wo bena “Miañe ame lae nye esi.”
69
6 Esi Yudatôwo kple woñe Osôfogãwo kpô Yesu ko la, woñe dzi fla eye wodo
êli ses‰e bena, “Klãe ðe ati åuti! Klãe ðe ati åuti!”
Pilato ðo eåu na wo bena, “Miawo åutô miyi miaklãe ðe atia åu, nye la,
nyemekpô fôðiði aðeke le eåuti o.”
7 Woðo eåu nâ bena, “Le miañe se nu la ele nâ be wòaku elabena etsô eðokui
wô Mawu ñe Vii.”
8 Esi Pilato se nya siawo la vôvŸ ðoe wu tsã 9 eya ta egakplô Yesu yi fiasã le
mee eye wobiae be, “Kpô ða afi kae nètso?” Gake Yesu meðo nya la åu nâ o.
10 Pilato gabiae bena, “Mèle nya åu ðo ge nam oa? Mènyae be åus… le asinye
be maðe asi le åuwò alo be mana woaklã wò ðe ati åu oa?”
11 Yesu gblô nâ bena, “Wò la, màte åu akpô åus… aðeke ðe dzinye nenye be
womena wò tso dziño o. Eya ta ame siwo kplôm vâ na wò la, woñe nu vŸ sô gbô wu
tôwò.”
12 Esi wògblô nya siawo vô la, Pilato di vevie åutô be yeaðe asi le eåu, gake
Yudatôwo ñe Osôfowo gblô nâ bena, “Ne èkatse ðe asi le ame sia åu la, ekema
mènye Kaisaro xôlŸ o. Ame sia ame si tsô eðokui wô fiae la, tsi tre ðe Kaisaro åu.”
13 Esi Pilato se nya siawo la ekplô Yesu gado goe tsô va wo gbôe eye wòyi
ðanô anyi ðe eñe ûônudrŸzikpui la dzi. Woda ûônudrŸzikpui sia ðe kpe gbadza aðe
dzi, woyôa teñe si woda kpe gbadza sia ðo le Hebrigbe me be, “Gabata”. 14 Åkeke si
dzi wole nu siawo wôm la nye dzadzraðoåkeke na Åutitotoåkekenyui la. Eye esi ådô
me ðo la, Pilato gblô na Yudatôwo bena, “Mikpô ða, miañe Fia lae nye esi!”
15 Wo katã wodo êli ses‰e be, “Mikplôe dzoe, mikplôe dzoe ne miaklãe ðe ati
åuti!”
70
16 Ale Pilato tsô Yesu de asi na wo be woayi aðaklãe ðe ati åuti.
Woklã Yesu ðe ati åu
(Mateo 27:32-44; Marko 15:21-32; Luka 23:26-43)
17 Woñe asi su Yesu dzi mlôeba. Wotsô eñe atitsoga da ðe abôta nâ be wòatsô eye
wokplôe do go le dua me tu ta “Ametakoloeñe”, si woyôna be “Golgata” le Hebrigbe
me. 18 Afi siae woklã Yesu ðe ati åu le eye woklã adzodala eve hã ðe eñe axawo
kple eve dzi. 19 Pilato ålô klã ðe Yesu ñe atitsoga la tame be, ‘YESU
NAZARETITÔ, YUDATÔWO ÑE FIA.” 20 Afi si woklã Yesu ðo la medidi tso
Yerusalem dua gbô o eye woålô nya siawo ðe Hebrigbe, Latingbe kple Helagbe me
bena ame sia ame nate åu axl…e.
21 Osôfogãwo va gblô na Pilato be, mele be woaålô ðe atitsoga la ñe tame be
“Yudatôwo ñe Fia” o, ke boå neålôe be, “Ame sia be yee nye Yudatôwo ñe Fia.”
22 Pilato ðo eåu na wo be, “Nu si meålô la, meålôe xoxo. Nenô nenema.”
23 Esi asrafoawo klã Yesu ðe atia åu la woma eñe awuwo ðe akpa ene me,
eye woxôe ðekaðekae, ke awutewui la ya la womemae o. Awu sia nye awuûlaya si
wometô o, ke boå ðe wolŸe bliboe tso dzi va anyi. 24 Eya ta wogblô na wo nôewo
be “Menyo be miavuvui o, ke boå mina miada akô eye ame si ðu dzi la naxôe”. Esia
va eme be wòawu åôålô la nu be, “Woma nye awuwo na wo nôewo, eye woda akô
ðe nye awuûlaya dzi.” Aleae asrafoawo wô.
25 Nyônu aðewo va tsi tre ðe atitsoga la gbô êemaêi. Woawoe nye Yesu
dada, dada nôvi si woyôna be Maria, ame si nye Kleopa srŸ kple Maria si tso
Magdala. 26 Esi Yesu kpô dadaa wònô tsitre ðe eñe nusrŸla si wòlŸna vevie xa la,
71
egblô nâ be, “Nyônu, kpô ða, viwòe nye esi.”
27 Eye wògblô na nusrŸla la hã be, “Kpô ða, dawòe nye esia!” Eye tso
êemaêi dzi la nusrŸla la kplô Maria yi eñemee.
Yesu ñe ku
(Mateo 27:45-56; Marko 15:33–41; Luka 23:44-49)
28 Esi Yesu nyae bena nu sia nu wu nu azô eye woawu nya siwo woålô ðe mawunya
me nu la egblô bena, “Tsikô le wuyem!” 29 Wain tsitsi kplu ðeka aðe nô afi ma.
Wotsôe kô ðe akutsa tôxâ aðe me eye wotsôe tô ðe ati nu hetsô ðo nu nâ be wòano.
30 Esi Yesu ðôe kpô vô ko la, egblô bena, “Ewu nu vô azô,” eye wòde ta to
heðe asi le eñe gbôgbô åu.
Wotô akplô Yesu ñe axada me
31 Yudatôwo ñe amegãwo medi bena ameawo nanô atia åu va se ðe Sabat åkeke la
dzi o, eye hekpe ðe esia åu la, Sabat åkeke sia nye Sabat tôxâ elabena edze
Åutitotoåkeke la dzi, eya ta wodi tso Pilato si bena wòana woaåe wo katã ñe afôwo
bena woaku kaba. Eye ne woku la, woate åu aðe woñe kukuawo le atiawo åu. 32 Ale
asrafowo va åe ame eve siwo woklã kpe ðe Yesu åu la ñe afôwo. 33 Ke esi wòðo
Yesu dzi la, wokpô bena eku xoxo, eya ta womegaxa åe eñe afôwo o. 34 Ke hã la,
asrafoawo dometô ðeka tsô akplô tô axadame nâ eye ûu kple tsi do go. 35 Ame si kpô
nu siawo katã teñe la ålô nu tso eåu na mí tsitotsito bena miawo hã miaxôe ase.
36 Nuwôna siawo va eme be woawu mawunya nu be, “Womele eñe ñu aðeke
åe ge o!” 37 Eye åôålô bubu hã gagblô be, “Woafô åku ðe ame si wotsô akplô tôe la
72
dzi.”
Yesu ðiði
(Mateo 27:57-61; Marko 15:42-47; Luka 23:50-56)
38 Le nu siawo megbe la, Yosef si tso Arimatia, ame si nye Yesu ñe nusrŸla le
adzame le vôvŸ na Yudatôwo ñe amegãwo ta la, va bia Pilato be wòana mô ye yeaðe
Yesu ñu kukua le atia åu, eye Pilato na môe. 39 Nikodemo, ame si va Yesu gbô le
zatiñe la hã va eye wotsô ami si nana amekuku nôa anyi êeyiêi didi aðe la vâ. Ami
sia ñe kpekpe me anô abe kilogram blaetŸ sôå ene eye wotsô atike tôxâ aðewo wôe.
40 Wosi ami la nâ eye wo kple eve la tsô aklala si me ami ûeû… yô f• la bla Yesu ñe
kukua ðe eme. Wowôe abe ale si Yudatôwo wôna na amekuku hafi ðina ene. 41 Abô
aðe te ðe afi si woklãe ðo la åu eye le abôa me la yôdo yeye aðe si me womeði ame
ðo ame kpô o la li. 42 Eye le esime Sabat la ñe gômedzedze te tu añe ta la, wotsôe yi
ðaði ðe yôdo sia me. Elabena etsô ðe kpuiñe na wo.
Yôdo ðigbôlo la
(Mateo 28:1-10; Marko 16:1-8; Luka 24:1-12)
20 Le Kwasiðagbe ådi kanya, esi xexeame mekô vô tututu o la, Maria si tso
Magdala la yi Yesu ñe yôdo gbô eye wòkpô bena womli kpe gã si nô yôdoa nu la ða.
2 Eñu du yi Petro kple nusrŸla ma si Yesu lŸ vevie la gbô eye wògblô na wo
be, “Wova ðe Añetô la ñe kukua le yôdoa me eye nyemenya afi si wotsôe yi ðada ðo
o!” 3 Azô Petro kple nusrŸla ma si Yesu lŸ la tso kpla yi ðe yôdoa gbô. 4 Wo ame
eve la ñu du, ke nusrŸla keme la ñu du gbô Petro åu hetre yôdo la gbô ðoðo.
73
5 Ebôbô eye wòkpô ameðivô la le yôdoa me. 6 Simôn Petro hã va ðo, eye
wòge ðe yôdoa me. Eya hã kpô avô êi ñuñlu la le anyigba eye 7 taku si wotsô bla
Yesu ñe moe lã, woxatsae nyuie tsô da ðe yôdoa ñe axa dzi. 8 NusrŸla ma si ðo yôdoa
gbô gbã la hã ge ðe eme mlôeba, ekpô eye wòxôe se be etsi tre vavã. 9 Elabena va se
ðe êemaêi hã la, womenya be mawunya gblô bena agatsi tre o.
Yesu ðe eðokui fia Maria Magdalatô
(Marko 16:9-11)
10 NusrŸla la kple Petro trô yi añeme. 11 Ke le êeyiêi sia me Maria ya gatrô yi yôdoa
to eye wònô avi fam. Esi wònô avi fam la ebôbô be yeagakpô yôdoa me ða, 12 kasia
ekpô mawudôla eve siwo nô awu êiwo me la le yôdoa me, ðeka le tade eye evelia le
afôde.
13 Mawudôlawo biae bena, “Nu ka tae nèle avi fam ðo?”
Eðo eåu na wo bena, “Elabena wotsô nye Añetô la dzoe, eye nyemenya afi si
wotsôe da ðo o.”
14 Efô kô dzi eye wònye kô kpô megbe, kasia ekpô ame aðe wònô tsitre ðe
emegbe. Yesue nye amea gake mekpôe dze si o.
15 Ame la biae be, “Nu ka ta nèle avi fam? Ame ka dim nèle?”
Maria bu be eyae nye abôdzikpôla, eya ta wòðo eåu nâ be, “Añetô, nenye wòe
va tsôe le afi sia la, gblô afi si nètsôe da ðo la nam bena mayi aðakôe.”
16 Azô Yesu yôe be, “Maria!” Enumake Maria hã trô ðe Yesu åu.
17 Yesu gblô nâ bena, “Mègaka asi åunye o, elabena nyemetrô yi Fofo la gbô
haðe o. Gake yi nàdi nôvinyewo ne nàgblô na wo bena meyina ðe Fofonye, ame si
74
nye miawo hã Fofo la kple nye Mawu ame si nye miawo hã ñe Mawu la gbô.”
18 Maria Magdalatô la yi ðadi nusrŸlawo eye wògblô na wo bena, “Mekpô
Añetô la!” eye wògblô nya siwo Yesu de asi nâ la na wo.
Yesu ðe eðokui fia eñe nusrŸlawo
(Mateo 28:16-20; Marko 16:14-18; Luka 24:36-49)
19 Le Kwasiða ma ñe fi… la, nusrŸlawo êla wo ðokuiwo ðe xôme nô takpekpe wôm.
Wotu ûôtru kple fesrewo katã ses‰e elabena wonô vôvŸm na Yudatôwo ñe amegãwo.
Wole afi sia kasia Yesu va do ðe wo dome kpoyi eye wòdo gbe na wo be, “Åutifafa
na mi”. 20 Etsô eñe asiwo kple axadame fia wo. NusrŸlawo kpô dzidzô manyagblô
aðe bena wogakpô Añetô la.
21 Yesu gagblô na wo be, “Åutifafa na mi. Abe ale si Fofo la dôm ene la,
nenema nye hã mele mia dôm ðe xexeame.” 22 Le esia megbe la, egbô ðe wo dzi
eye wògblô bena, “Mixô Gbôgbô Kôkôe la. 23 Ne mietsô ame aðe ñe nu vŸwo kee la,
ekema ekpô tsôtsôke vavã eye ne miegbe mietsôe ke ame aðe o la, ekema eñe nu
vŸwo atsi eåu.”
Yesu ðe eðokui fia Toma
24 Eñe nusrŸlawo dometô ðeka, si nye evenôvi, eye woyônâ be Toma ya menô
nusrŸlawo dome êemaêi o. 25 Esi wòva la nusrŸlawo gblô nâ bena, “Miekpô Añetô
la.” Ke Toma ðo eåu na wo bena, “Nyemaxôe ase o, va se ðe esime nye åutô matsô
nye asibidâ año ðe eñe gatagbadzâbiawo me eye matsô nye asi año ðe abi si le
75
axadame nâ la me hafi.”
26 Anô abe åkeke enyi megbe ene la, nusrŸlawo gaño ñu ðe xôme tu ûô ðe wo
ðokuiwo nu eye fifia ya la Toma hã nô wo dome. Kasia Yesu gava do ðe wo dome
eye wògado gbe na wo be, “Åutifafa na mi”.
27 Azô egblô na Toma bena, “Zô va nàtsô wò asibidâ año ðe nye asiñome, eye
nàtsô wò asi año ðe nye axadame kpô. Tso azô la, mèganye dzimaxôsetô o, xôse vavã
nenô asiwò!”
28 Toma ðo eåu nâ be, “Nye Añetô kple nye Mawu.”
29 Yesu gagblô nâ be, “Esi nèkpôm la èxôe se be nyee, ke woayra ame siwo
mekpôm o, gake woxô dzinye se.”
Agbal…a ñe taðodzinu
30 NusrŸlawo kpô Yesu wòwô nukunu bubu geðewo siwo ya womeålô ðe agbal… sia
me o, 31 ke woålô esiawo da ði bena miaxôe ase bena eyae nye Mesia la kple Mawu
ñe Vi, eye ne miexôe se la miakpô agbe.
Yesu ðe eðokui fia eñe nusrŸla adre
21 Emegbe la, Yesu gaðe eðokui fia eñe nusrŸlawo le Tiberias ñua nu. 2 Eva dzô
bena, Simôn Petro, Toma Venôvi la, Nataniel si tso Kana le Galilea, kple Zebedeo
viwo hekpe ðe nusrŸla eve bubu åu, nô ñuta. 3 Simon Petro gblô bena, “Meyina
tôño.” Tete wo katã gblô be, “Míayi kpli wò.” Ale wodze mô yi ðage ðe tôdziûua me
gake womeðe lã aðeke le zã ma me o. 4 Le ådi la, Yesu nô tsitre ðe ñua ta gake
nusrŸlawo menyae be Yesue ma o.
76
5 Yesu do êli bia be, “XŸnyewo, mieðe lã aðea?”
Woðo eåu be, “Ao, mieðe naneke o.”
6 Egagblô bena, “Mida miañe ðô la ðe ûua ñe nuðusime lôño eye miaðe lã”
Wowô ðe eñe gbe dzi eye nyateñe woðe lã f• ale gbegbe be womete åu hee de ûua
me gŸ hã o.
7 Azô nusrŸla si Yesu lŸna vevie la gblô na Petro bena, “Kpô ða, Añetô lae!”
Esi Petro se nya sia ko la, etsô eñe awu do kaba elabena avô kakâ aðe koe wòsa ðe
ali, eye wòdzo dze tôa me doo, heñu tsi va gota. 8 Ke mí ame mamlâawo la, míetsi
ûua me he ðôa va gota elabena gota anô abe meta alafa ðeka ko ene. 9 Esi míeðo
gata la, míekpô be wodo dzo ðe afi ma, lã meme nô edzi, eye abolo hã kpe ðe eåu.
10 Yesu gblô na wo bena, “Mitsô lã si mieðe fifia la ñe ðe vâ.” 11 Ale Simôn
Petro yi ðakpe ðe wo åu wohe lã la ðe gota. Esi woxl… la gã siwo woðe la, enô alafa
ðeka kple blaatŸ-vô-atŸ, gake ðô la mevuvu o.
12 Yesu gblô na wo be, “Azô, miva ðu nu.” Ke wo dometô aðeke mete åu bia
ame si wònye o elabena woka ðe edzi be Añetô lae. 13 Yesu ma aboloa kple lã la na
wo.
14 Esia nye zi etŸlia Yesu ðe eðokui fia nusrŸlawo esi wòfô tso ame kukuwo
dome.
Yesu gbugbô Petro ðo te
15 Esi woðu ådinu vô la, Yesu bia Simôn Petro bena, “Simôn, Yohanes vi, èlŸm wu
ame siawoa?”
Petro ðo eåu nâ be, “„, wò åutô ènyae bena nyemelŸa nu gbôwò o.”
77
Yesu gblô nâ be, “Ekema kpô nye al…awo dzi.”
16 Yesu gabiae be, “Simôn, Yohanes vi, elŸm vavã?”
Petro ðo eåu be, “„, Añetô, wò åutô ènyae be nyemelŸa nu gbôwò o.”
Yesu gblô nâ be, “Ekema kpô nye al…awo dzi.”
17 Yesu biae zi etŸlia be, “Simôn, Yohanes vi, èle lŸyema?” Biabia etŸlia sia
ve Petro elabena Yesu biae zi etŸlia be, “Èle lŸyema?” Ke Petro ðo eåu be, “Añetô,
wò åutô ènya nu sia nu eye ènyae be melŸ wò.” Yesu gblô nâ be, “Nyi nye al…awo.
18 Mele egblôm na wò le nyateñe me be esi nènye ðekakpui la, wò åutô èdoa awu
hedoa go yia afi si nèlŸ, gake ne èku amegã la, àkô wò abôwo dzi, ame bubu ado
awu na wò eye woakplô wò ayi afi si mèdi be yeayi o.” 19 Yesu gblô nya sia nâ
bena wòatsô afia ku si ku ge wòala atsô kafu Mawu. Esi Yesu wu nya la nu la, egblô
nâ bena, “Dze yonyeme.”
Yesu kple eñe nusrŸla lôlŸ la
20 Esi Petro trô la, ekpô nusrŸlawo dometô ðeka le eñe megbe gbôna. NusrŸla siae
nye ame si nô Yesu ñe axadzi tututu le nuðuñea hebiae be, “Añetô, mía dometô kae
ade wò asi mahã?” 21 Ale Petro bia Yesu be, “Ku ka tôgbie li na ame sia ya?”
22 Yesu ðo eåu nâ bena, “Nenye be medi be woanô agbe va se ðe esi magava
la, wò nyae wònyea? Wò ya mebe dze yonyeme.”
23 Ke nya sia kaka ðe nôvia nusrŸla bubuwo dome bena, nusrŸla sia mele
kuku ge o. Ke menye nya siae Yesu gblô kura o ðe ko wògblô bena, “Ne medi be
wòanô agbe va se ðe esi magava la, wò nyea?”
Agbal… la ñe nuwunyawo
78
24 NusrŸla siae nye esi Yesu lŸna. Ekpô nu siawo katã teñe tsitotsito eye wòålô wo
da ði. Eye mí katã míenya be eñe ðaseðiði tso nu siawo åu nye nyateñe. 25 Yesu wô
nu bubu geðewo hã kpe ðe esiawo åu. Ne woaålô wo dometô ðe sia ðe ði la, mesusu
be xexeame katã gŸ hã malolo na agbal… siawo tsôtsô o.