Ngµy 26 th¸ng 10 n¨m 2006i.vietnamdoc.net/data/file/2015/Thang07/13/giao-an-Ngu... · Web view-...

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga

Häc K× I Ngµy so¹n: 14/8/2012 Ngµy d¹y : 17/8/2012Bài1 TiÕt 1 : V¨n b¶n: T¤I §I HäC (Thanh TÞnh) I. Møc ®é cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:- C¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” ë buæi tùu trêng ®Çu tiªn trong ®êi.- ThÊy ®îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬ gîi d vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh.II. Träng t©m kiÕn thøc , kü n¨ng: 1. KiÕn thøc: - Cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch "T«i ®i häc".- NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ trÎ nhá ë tuæi ®Õn trêng trong mét v¨n b¶n qua ngßi bót Thanh TÞnh. 2. KÜ n¨ng: - §äc - hiÓu ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m.- Tr×nh bµy suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng. III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: - SGK, SGV vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: So¹n bµiIV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, bình giảng, kĩ thuật động não. V. Ho¹t ®éng lªn líp1. æ n ®Þnh tæ chøc : (1 phót)2. KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra s¸ch,vë häc sinh (3 phót)3. Bµi míi: (31 phót)Giíi thiÖu bµi míi: (1 phót)

“T«i ®i häc” lµ truyÖn ng¾n cña nhµ v¨n Thanh TÞnh in trong tËp “Quª mÑ” vµ ®îc xuÊt b¶n n¨m 1941. §©y lµ truyÖn ng¾n thÓ hiÖn ®Çy ®ñ phong c¸ch s¸ng t¸c cña t¸c gi¶: ®Ëm chÊt tr÷ t×nh, ®»m th¾m, ªm dÞu, trong trÎo vµ trµn ®Çy chÊt th¬.

Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøcGV h íng dÉn : §äc chËm, dÞu, h¬i buån, l¾ng s©u; chó ý lêi cña ngêi mÑ, «ng ®èc.- GV ®äc mÉu, gäi häc sinh ®äc tiÕp.- NhËn xÐt b¹n ®äc. GV gäi HS ®äc phÇn chó thÝch (*) trong SGK. ? Tr×nh bµy ng¾n gän nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Thanh TÞnh?

? Nªu xuÊt xø cña t¸c phÈm?

GV híng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c tõ: «ng ®èc, l¹m nhËn.

I. §äc vµ t×m hiÓu chung: (15 phót)1. §äc:

2. Chó thÝch: a. T¸c gi¶:- Thanh TÞnh (1911-1988), quª ë HuÕ, tõng d¹y häc, viÕt b¸o vµ lµm v¨n.- S¸ng t¸c cña «ng ®Çm th¾m vµ ®Çy chÊt th¬. b. T¸c phÈm:- In trong tËp “Quª mÑ”, xuÊt b¶n n¨m 1941. c. Tõ khã:3. Bè côc:- T«i, mÑ , «ng ®èc, nh÷ng cËu häc trß.

1


? Cã nh÷ng nh©n vËt nµo ®îc kÓ l¹i trong truyÖn ng¾n nµy? Ai lµ nh©n vËt trung t©m? V× sao?? KØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®Õn trêng ®îc kÓ theo tr×nh tù thêi gian, kh«ng gian nh thÕ nµo?? T¬ng øng víi tr×nh tù Êy lµ nh÷ng ®o¹n nµo cña v¨n b¶n?? §o¹n nµo gîi c¶m xóc th©n thuéc nhÊt trong em? V× sao?

GV híng dÉn HS theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n.? KØ niÖm ngµy ®Çu ®Õn trêng cña nh©n vËt T«i g¾n víi thêi gian, kh«ng gian cô thÓ nµo?? V× sao thêi gian vµ kh«ng gian Êy trë thµnh kØ niÖm trong t©m trÝ t¸c gi¶?? Chi tiÕt: T«i kh«ng léi qua s«ng th¶ diÒu nh th»ng Quý vµ kh«ng ®i ra ®ång th¶ diÒu nh th¾ng S¬n n÷a cã ý nghÜa g×?? Cã thÓ hiÓu g× vÒ nh©n vËt t«i qua chi tiÕt gh× thËt chÆt hai quyÓn vë míi trªn tay vµ muèn thö søc m×nh tù cÇm bót thíc?? Trong nh÷ng c¶m nhËn míi mÎ trªn con ®êng lµng tíi trêng, nh©n vËt t«i ®· béc lé ®øc tÝnh g× cña m×nh?? Ph©n tÝch ý nghÜa vµ biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông trong c©u v¨n: “ý nghÜ Êy tho¸ng qua trong trÝ t«i nhÑ nhµng nh mét lµn m©y lít ngang trªn ngän nói”?- GV cho HS th¶o luËn nhãm.

- Nh©n vËt trung t©m: T«i.-> ®îc kÓ l¹i nhiÒu lÇn, mäi sù viÖc ®Òu ®c¶m nhËn cña nh©n vËt t«i.

+ C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trªn ®êng tíi tr+ C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i ë s©n trêng.+ C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trong líp häc.II.§äc- t×m hiÓu chi tiÕt(15 phót)1. C¶m nhËn cña nh©n vËt “t«i” trªn ® êng tíi tr êng:- Thêi gian: buæi s¸ng cuèi thu.- Kh«ng gian: trªn con ®êng dµi vµ hÑp.

- §ã lµ n¬i quen thuéc, gÇn gòi, g¾n liÒn víi tuæi th¬ t¸c gi¶; g¾n liÒn víi kØ niÖm lÇn ®Çu c¾p s¸ch ®Õn trêng.- DÊu hiÖu ®æi kh¸c trong t×nh c¶m vµ nhËn thøc.

- Muèn kh¼ng ®Þnh m×nh.

- Giµu c¶m xóc, yªu häc, yªu b¹n bÌ, yªu m¸i trvµ yªu quª h¬ng.

- NghÖ thuËt so s¸nh.

-> KØ niÖm ®Ñp, ®Ò cao viÖc häc cña con ng

4. Cñng cè:(5 phót) ? H·y t×m trong v¨n b¶n nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh.5.H íng dÉn tù häc :(5 phót) - §äc kÜ v¨n b¶n - T×m hiÓu phÇn cßn l¹i.

…………………………………………….

Ngµy so¹n: 14/8/2012 Ngµy d¹y: 17/8/2011

2

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Bµi 1 TiÕt 2: V¨n b¶n: T«i ®i häc (Thanh TÞnh)I. Møc ®é cÇn ®¹t Gióp häc sinh:- C¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt T«i ë buæi tùu trêng ®Çu tiªn trong ®êi.- ThÊy ®îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬ gîi d vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnhII. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng: 1. KiÕn thøc: - Cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch "T«i ®i häc".- NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ trÎ nhá ë tuæi ®Õn trêng trong mét v¨n b¶n qua ngßi bót Thanh TÞnh. 2. KÜ n¨ng: - §äc - hiÓu ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m.- Tr×nh bµy suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng. III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n cña t¸c gi¶ Thanh TÞnh. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o 2. Häc sinh: So¹n bµiIV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o. V. Ho¹t ®éng lªn líp 1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót)

1.Tr×nh bµy m¹ch c¶m xóc cña v¨n b¶n “T«i ®i häc”?2.T×m nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt so s¸nh?

3. Bµi míi: (32 phót)*Giíi thiÖu bµi(2 phót) "T«i ®i häc” lµ truyÖn ng¾n ®îc t¸i hiÖn theo dßng håi tëng cña kÝ

øc,gåm mét chuçi c¸c sù kiÖn mµ yÕu tè xuyªn suèt lµ dßng c¶m xóc tha thiÕt, trong trÎo tu«n trµo. Theo dßng c¶m xóc Êy ta biÕt ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” trªn ®êng cïng mÑ tíi trêng, trªn s©n trêng vµ trong líp häc.

*Néi dung(30 phót). Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

GV híng dÉn HS ®äc phÇn 2 cña v¨n b¶n.? C¶nh tríc s©n trêng lµng Mü LÝ lu l¹i trong t©m trÝ t¸c gi¶ cã g× næi bËt?? Tríc c¶nh tîng Êy, t©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nh©n vËt T«i nh thÕ nµo?? T©m tr¹ng Êy ®îc t¸c gi¶ diÔn t¶ b»ng h×nh ¶nh so s¸nh nµo? - HS t×m chi tiÕt.

II. T×m hiÓu chi tiÕt: (20 phót) 1. C¶m nhËn cña nh©n vËt "t«i" trªn ®êng tíi trêng. 2. C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i khi ë s©n trêng: - RÊt ®«ng ngêi.- Ngêi nµo còng ®Ñp.

- C¶m gi¸c míi mÎ.- Bì ngì, ngËp ngõng, e sî.+ C¶m xóc trang nghiªm vÒ m¸i trêng.+ T©m tr¹ng håi hép, lo sî.

3

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? Em cã suy nghÜ g× vÒ h×nh ¶nh so s¸nh ®ã?

? Khi håi trèng trêng vang lªn vµ khi nghe gäi ®Õn tªn m×nh, t©m tr¹ng chó bÐ nh thÕ nµo?? V× sao khi s¾p hµng ®îi vµo líp nh©n vËt t«i l¹i c¶m thÊy “ Trong ... lÇn nµy”?

GV gäi HS ®äc phÇn cuèi v¨n b¶n

? C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i khi vµo líp nh thÕ nµo?- HS t×m chi tiÕt.

? T¹i sao nh©n vËt t«i l¹i cã c¶m nhËn nh vËy?? H·y ®äc ®o¹n “ Mét con... ®¸nh vÇn ®äc”. Chi tiÕt Êy cã ý nghÜa g×?

? Em cã c¶m nhËn g× vÒ th¸i ®é, cö chØ cña nh÷ng ngêi lín dµnh cho c¸c em bÐ lÇn ®Çu ®i häc?

? Theo em, nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn lµ g×?

? Theo em, søc cuèn hót cña truyÖn ®îc t¹o nªn tõ ®©u?

GV gäi HS ®äc ghi nhí.HS ®äc.

- Mang ý nghÜa tîng trng, giµu søc gîi.-> Miªu t¶ sinh ®éng h×nh ¶nh vµ t©m tr¹ng cña c¸c em nhá lÇn ®Çu ®Õn trêng.- Chó bÐ c¶m thÊy m×nh ch¬ v¬, vông vÒ, giËt m×nh vµ lóng tóng.- Håi hép, lo l¾ng, sî sÖt -> khãc.- Khãc v× lo sî, v× ph¶i xa ngêi th©n.- Yªu mÑ.- B¾t ®Çu bíc vµo mét thÕ giíi cña riªng m×nh, kh«ng cßn cã mÑ bªn c¹nh.-> sù tinh tÕ trong viÖc miªu t¶ t©m lÝ trÎ th¬.3. C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i trong líp häc:- C¶m nhËn míi mÎ cña cËu bÐ lÇn ®Çu ®îc vµo líp häc.- B¾t ®Çu ý thøc nh÷ng thø ®ã sÏ g¾n bã th©n thiÕt víi m×nh.-> ý thøc ®îc nh÷ng thø ®ã sÏ g¾n bã th©n thiÕt víi m×nh.- H×nh ¶nh thiªn nhiªn giµu søc gîi.- Sù ngé nghÜnh ®¸ng yªu cña chó bÐ lÇn ®Çu ®Õn trêng.- Mäi ngêi ®· dµnh nh÷ng t×nh c¶m ®Ñp ®Ï nhÊt cho trÎ th¬.- TÊt c¶ v× t¬ng lai con trÎ.III. Tæng kÕt: (10 phót)- Bè côc ®éc ®¸o.- Ng«n ng÷, h×nh ¶nh giµu søc gîi, mang ý nghÜa tîng trng.- KÕt hîp hµi hoµ gi÷a kÓ, t¶ vµ béc lé c¶m xóc.- NghÖ thuËt miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt.- T×nh huèng truyÖn.IV. Ghi nhí: (SGK)

4. Cñng cè (5 phót):1.V¨n b¶n sö dông ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?

A. Tù sù. C. BiÓu c¶m.B. Miªu t¶. D. C¶ ba ph¬ng thøc trªn.

2. Nh÷ng c¶m gi¸c n¶y në trong lßng t«i lµ nh÷ng c¶m gi¸c nµo? Qua ®ã em thÊy ®îc ®iÒu g× tèt ®Ñp ë nh©n vËt t«i?5. H íng dÉn tù häc (5 phót)- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n ghi l¹i Ên tîng cña em trong buæi tùu trêng ®Çu tiªn.- §äc tríc bµi: CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. …………………………………………

4


Ngµy so¹n: 15/8/2012 Ngµy gi¶ng:18/8/2012Bµi 1 TiÕt 3: Híng dÉn ®äc thªm. CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ I. Møc ®é cÇn ®¹t: Gióp häc sinh: - HiÓu ®îc cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ vµ mèi quan hÖ vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷.

- TÝch hîp víi kiÕn thøc phÇn v¨n vµ tËp lµm v¨n. II.Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng: 1. KiÕn thøc: Çc cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ ng÷. 2. KÜ n¨ng: Thùc hµnh so s¸nh,ph©n tÝch çc cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ ng÷. Iii. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: Xem l¹i kiÕn thøc vÒ tõ ®ång nghÜa vµ tõ tr¸i nghÜa.IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o. V.Ho¹t ®éng lªn líp:1. æ n ®Þnh (1 phót)2. KiÓm tra bµi cò(5 phót) C¶m nhËn cña em sau khi t×m hiÓu xong v¨n b¶n "T«i ®i häc" cña Thanh TÞnh. 3. Bµi míi (31 phót) * Giíi thiÖu bµi(1 phót) “Quan hÖ tr¸i nghÜa vµ ®ång nghÜa lµ nh÷ng quan hÖ vÒ nghÜa cña tõ mµ ta ®· häc ë líp 7. H«m nay ta t×m hiÓu mét mèi quan hÖ kh¸c vÒ nghÜa cña tõ ng÷ ®ã lµ mèi quan hÖ bao hµm - ®îc gäi lµ ph¹m vi kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. * Néi dung bµi míi(1 phót) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

GV treo b¶ng phô ghi s¬ ®å trong SGK.

? NghÜa cña tõ “®éng vËt” réng h¬n hay hÑp h¬n nghÜa cña çc tõ “thó, chim, ç”?? T¹i sao?

? H·y xem xÐt mèi quan hÖ vÒ nghÜa cña çc tõ “thó, chim, ç” víi çc tõ “voi, h¬u, tu hó, s¸o, ç r«, ç thu”?GV: Nh vËy, çc tõ “thó, chim, ç” cã ph¹m vi nghÜa réng h¬n çc tõ

I. Tõ ng÷ nghÜa réng vµ tõ ng÷ nghÜa hÑp: ( 15 phót)1. VÝ dô:

2. NhËn xÐt: - Réng h¬n.

- Ph¹m vi nghÜa cña tõ ®ã bao hµm ph¹m vi nghÜa cña çc tõ “thó, chim, ç”.- NghÜa réng h¬n.

5

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga “voi, h¬u, tu hó, s¸o, ç r«, ç thu” nhng l¹i cã nghÜa hÑp h¬n tõ “®éng vËt”.GV ® a bµi tËp :Cho 3 tõ: c©y, cá, hoa.? h·y t×m nh÷ng tõ ng÷ cã ph¹m vi nghÜa réng h¬n vµ hÑp h¬n çc tõ ®ã?? Tõ ®ã, em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ng÷ cã nghÜa réng, nghÜa hÑp?? Mét tõ cã thÓ võa cã nghÜa réng vïa cã nghÜa hÑp ®îc kh«ng? V× sao? LÊy vÝ dô minh ho¹?-HS nªu vÝ dô. HS ®äc.

- Réng h¬n: thùc vËt. -HÑp h¬n: cam, cau, dõa, cá s÷a, cá gÊu, cá gµ, hoa mai, hoa lan, hoa hång.

II. Ghi nhí:(SGK)III. LuyÖn tËp: (15 phót)

Bµi 1 QuÇn cécQuÇn

QuÇn dµi

* Y phôço dµi

¸o ¸o s¬ mi

Bµi 2: a. ChÊt ®èt.b. NghÖ thuËt.c. Thøc ¨n.d. Nh×n.e. §¸nh.

Bµi 5:- Ba ®éng tõ cïng mét ph¹m vi nghÜa: khãc, nøc në, sôt sïi.+ Tõ nghÜa réng: khãc.+ Tõ nghÜa hÑp: nøc në, sôt sïi. 4. Cñng cè(5 phót) -Nh¾c l¹i kh¸i niÖm vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ?5.H íng dÉn tù häc ( 3 phut)- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- Lµm bµi tËp:1,2,3 vµo vë bµi tËp. ……………………………………………………………..

Ngµy so¹n:18/8/2012.Ngµy gi¶ng:20/8/2012.

Bµi 1 TiÕt 4: TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n

6

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga I. Møc ®é cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:

-N¾m ®îc tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n trªn çc ph¬ng diÖn h×nh thøc vµ néi dung.

- TÝch hîp víi phÇn V¨n qua v¨n b¶n “T«i ®i häc” vµ phÇn tiÕng ViÖt.II.Träng t©m kiÕn thøc,kÜ n¨ng: 1. KiÕn thøc: - Chñ ®Ò v¨n b¶n. - Nh÷ng thÓ hiÖn cña chñ ®Ò trong 1v¨n b¶n 2. KÜ n¨ng: - §äc -hiÓu cã kh¶ n¨ng bao qu¸t toµn bé v¨n b¶n. - Tr×nh bµy v¨n b¶n(nãi, viÕt) thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò.III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o

2. Häc sinh:- §äc l¹i v¨n b¶n “T«i ®i häc”. - §äc bµi míi.

IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o. IV.Ho¹t ®éng d¹y häc: 1. æ n ®Þnh tæ chøc (1 phót). 2. KiÓm tra bµi cò(5 phót) ? Em hiÓu thÕ nµo lµ cÊp ®é kh¸i qu¸t nghÜa tõ ng÷. Lµm bµi tËp 4. 3. Bµi míi(32 phót) *Giíi thiÖu bµi: (1 phót). *Néi dung bµi míi (31phót). Ho¹t ®éng cña gv va hs kiÕn thøcGV gäi HS ®äc l¹i v¨n b¶n “T«i ®i häc”.? T¸c gi¶ håi tëng l¹i nh÷ng kØ niÖm s©u s¾c nµo trong thêi Êu th¬ cña m×nh?

? Tõ håi tëng Êy, em c¶m nhËn ®-îc g× vÒ t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i?? VËy, em hiÓu chñ ®Ò cña v¨n b¶n lµ g×?

? V× sao em biÕt v¨n b¶n “T«i ®i häc” nãi lªn nh÷ng kØ niÖm cña t¸c gi¶ vÒ buæi tùu trêng ®Çu tiªn?? V¨n b¶n tËp trung håi tëng l¹i t©m tr¹ng g× cña nh©n vËt T«i?? T©m tr¹ng Êy ®îc thÓ hiÖn qua çc chi tiÕt vµ h×nh ¶nh nµo?- HS t×m chi tiÕt.GV: Çc tõ ng÷, chi tiÕt trong v¨n b¶n ®Òu tËp trung thÓ hiÖn t©m

I. Kh¸i niÖm vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n: (10 phót).* KØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®Õn trêng:- KØ niÖm trªn ®êng cïng mÑ tíi trêng.- KØ niÖm trªn s©n trêng.- KØ niÖm trong líp häc.T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c ngì ngµng vµ trang träng.-> §©y lµ chñ ®Ò cña v¨n b¶n “T«i ®i häc”.- Lµ ®èi tîng vµ vÊn ®Ò chÝnh mµ v¨n b¶n cÇn biÓu ®¹t.II. TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n: (10 phót).- Nhan ®Ò.- Çc tõ ng÷ vµ çc c©u v¨n viÕt vÒ buæi tùu trêng.- T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c míi l¹, bì ngì.

7

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga tr¹ng cña nh©n vËt T«i trong buæi tùu trêng.=> §ã lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò trong v¨n b¶n.? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò trong v¨n b¶n?? TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò ®îc thÓ hiÖn ë nh÷ng ph¬ng diÖn nµo cña v¨n b¶n?? Lµm thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt ®ã?

- V¨n b¶n ph¶i tËp trung biÓu ®¹t, híng ®Õn mét chñ ®Ò ®· ®îc x¸c ®Þnh, kh«ng xa rêi hay l¹c sang chñ ®Ò kh¸c.- Néi dung vµ cÊu tróc h×nh thøc.

+ Néi dung: ®èi tîng vµ vÊn ®Ò chÝnh ph¶i ®îc x¸c ®Þnh ®Ó mäi phÇn, mäi chi tiÕt ®Òu xoay quanh nã.+ H×nh thøc: nhan ®Ò, çc phÇn , çc tõ ng÷, h×nh ¶nh cña v¨n b¶n ph¶i cã sù thèng nhÊt, cïng xoay quanh chñ ®Ò vµ híng vÒ chñ ®Ò.=> Ghi nhí: HS ®äc.

III. LuyÖn tËp: ( 11 phót)Bµi tËp 1: GV chia nhãm cho HS th¶o luËn. *TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n:a. C¨n cø vµo:- Nhan ®Ò v¨n b¶n.- Çc ®o¹n: giíi thiÖu rõng cä, t¶ c©y cä, t¸c dông cña c©y cä, t×nh c¶m g¾n bã víi c©y cä.b. Çc ý lín cña phÇn th©n bµi s¾p xÕp hîp lÝ.c. Hai c©u trùc tiÕp nãi vÒ t×nh c¶m g¾n bã cña ngêi d©n s«ng Thao vµ rõng cä:

Dï ai ®i ngîc vÒ xu«iC¬m n¾m l¸ cä lµ ngêi s«ng Thao.

Bµi tËp 2: Nªn bá hai c©u: b vµ d. 4. Cñng cè: (5 phót) 5. DÆn dß: (3 phót)- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- Lµm bµi tËp 3.- So¹n bµi “Trong lßng mÑ”.

……………………………………………………..

Ngµy so¹n:18/8/2012

Ngµy gi¶ng:24/8/2012Bµi 2 TiÕt 5 V¨n b¶n: Trong lßng mÑ. (TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång)I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Gióp häc sinh:

- Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí.- Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ

tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Khái niệm thể loại hồi kí.- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ.

8


- Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật.- Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình

cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng.2. Kỹ năng:

- Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí.- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân

tích tác phẩm truyện.III- ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n: Nh÷ng ngµy th¬ Êu cña t¸c gi¶ Nguyªn Hång. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: So¹n bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o. V - Ho¹t ®éng lªn líp 1.æ n ®Þnh tæ chøc (1 phót): 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót):

? ThÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n? 3. Bµi míi:*Giíi thiÖu bµi(1 phót):

“C¸c em ¹, t×nh mÉu tö lµ t×nh c¶m yªu th¬ng s©u nÆng trong mçi chóng ta. ChÝnh v× vËy nã ®· trë thµnh dÒ tµi phæ biÕn cña nhiÒu t¸c phÈm.Mét t¸c phÈm ®Æc s¾c trong ®Ò tµi ®ã lµ t¸c phÈm “Trong lßng mÑ”cña nhµ v¨n Nguyªn Hång.TiÕt häc h«m nay c¸c em sÏ ®îc t×m hiÓu t¸c phÈm ®ã. *Néi dung bµi míi:(32 phót) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

ªu cÇu: §äc chËm, t×nh c¶m thÓ hiÖn c¶m xóc cña bÐ Hång.- Lêi bµ c«: cay ®éc, ®anh ®¸.- GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc tiÕp, nhËn xÐt.GV gäi HS ®äc phÇn Chó thÝch (*) trong SGK.? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ Nguyªn Hång? GV chèt l¹i mét sè ý chÝnh.

? T¸c phÈm ®îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo? Em biÕt g× vÒ thÓ v¨n nµy?

? Nªu mét vµi nÐt vÒ t¸c phÈm “ Nh÷ng ngµy th¬ Êu” vµ ®o¹n trÝch “Trong lßng mÑ”?

I. §äc – T×m hiÓu chung: (10 phót): 1.§äc:- HS ®äc, nhËn xÐt.

2.Chó thÝch:

a.T¸c gi¶:- Nguyªn Hång (1918-1982) lµ nhµ v¨n lín cña nÒn v¨n häc hiÖn ®¹i ViÖt Nam.- Thêi th¬ Êu ®· tr¶I qua nhiÒu cay ®¾ng trë thµnh nguån c¶m høng cho t¸c phÈm tiÓu thuyÕt- håi ký tù truyÖn c¶m ®éng" Nh÷ng ngµy th¬ Êu"- Ngßi bót cña «ng thêng híng ®Õn nh÷ng c¶nh ®êi nghÌo khæ, bÊt h¹nh -> gi¸ trÞ nh©n ®¹o. b. T¸c phÈm:- Håi kÝ: mét thÓ v¨n ®îc dïng ®Ó ghi l¹i nh÷ng chuyÖn cã thËt ®· x¶y ra trong cuéc ®êi mét con ngêi cô thÓ, thêng ®ã lµ t¸c gi¶.- T¸c phÈm “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” gåm 9

9


? Dùa vµo v¨n b¶n , h·y ph©n chia bè côc?? Nªu néi dung cña tõng phÇn?

GV híng dÉn HS t×m hiÓu c¸c chó thÝch: 5, 8, 12, 13, 14, 17.

GV gäi HS ®äc ®o¹n 1.

? C¶nh ngé cña bÐ Hång cã g× ®Æc biÖt?

? C¶nh ngé Êy t¹o nªn th©n phËn bÐ Hång nh thÕ nµo?GV: PhÇn ®Çu cña t¸c phÈm lµ håi tëng cña t¸c gi¶ vÒ chuyÖn ngêi c« gäi l¹i nãi chuyÖn.? Nh©n vËt bµ c« hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt nµo? ? Tõ ng÷ nµo biÓu hiÖn thùc chÊt th¸i ®é cña bµ c«?? Em hiÓu "rÊt kÞch"nghÜa lµ g×?

? Môc ®Ých cña bµ c« trong cuéc nãi chuyÖn víi bÐ Hång lµ g×?? Sau lêi tõ chèi cña bÐ Hång, bµ c« l¹i hái g×?? NÐt mÆt vµ th¸i ®é cña bµ c« thay ®æi ra sao? ? Bµ c« muèn g× khi nãi r»ng mÑ chó ®ang “ph¸t tµi” vµ nhÊt lµ cè ý ph¸t ©m hai tiÕng “em bÐ” ng©n dµi thËt ngät?? Sau ®ã cuéc ®èi tho¹i diÔn ra nh thÕ nµo?

? Qua cuéc ®èi tho¹i em thÊy bµ c« lµ ngêi nh thÕ nµo?? Theo em, t¸c gi¶ x©y dùng h×nh ¶nh bµ c« víi ý nghÜa g×?

ch¬ng, mçi ch¬ng kÓ vÒ mét kØ niÖm s©u s¾c cña cuéc ®êi chó bÐ Hång- §o¹n trÝch “Trong lßng mÑ” thuéc ch-¬ng IV cña tËp håi kÝ.3. Bè côc:- Cã thÓ chia v¨n b¶n nµy thµnh 2 ®o¹n+ Tõ ®Çu- “ngêi ta hái ®Õn chø” Cuéc trß chuyÖn gi÷a Hång víi bµ c«+ Cßn l¹i: Cuéc gÆp gì gi÷a hai mÑ con BÐ Hång.* Tõ khã:

II.§äc-t×m hiÓu chi tiÕt: (22 phót): 1. Cuéc trß chuyÖn gi÷a bµ c« vµ bÐ Hång:* Hoµn c¶nh cña bÐ Hång: - Må c«i cha, sèng xa mÑ. Hai anh em Hång sèng nhê nhµ ngêi c« ruét nhng kh«ng ®îc yªu th¬ng.-> C« ®éc, ®au khæ vµ lu«n khao kh¸t t×nh th¬ng.* Nh©n vËt bµ c«:

+ Cêi hái.

+ “RÊt kÞch”.

=>gièng nh ngêi ®ãng kÞch trªn s©n khÊu, nhËp vai, biÓu diÔn, gi¶ dèi, gi¶ vê.- Gieo r¾c vµo ®Çu bÐ Hång nh÷ng hoµi nghi ®Ó bÐ Hång ruång rÉy vµ khinh miÖt mÑ.+ Hái lu«n, giäng vÉn ngät.+ M¾t long lanh nh×n ch¸u ch»m chÆp.

- MØa mai sù nghÌo khæ vµ nhôc m¹, ch©m chäc mÑ bÐ Hång.- Muèn hµnh h¹, chµ x¸t t©m hån vµ vÕt th¬ng lßng cña bÐ Hång.- BÐ Hång cêi dµi trong tiÕng khãc.- Bµ c«: + T¬i cêi kÓ chuyÖn vÒ mÑ bÐ Hång. + §æi giäng, tá sù th¬ng xãt anh trai.- Tµn nhÉn, l¹nh lïng, ®éc ¸c, th©m hiÓm vµ thiÕu t×nh ngêi.- §©y lµ h×nh ¶nh mang ý nghÜa tè c¸o

10


s©u s¾c:+ Tè c¸o nh÷ng con ngêi sèng tµn nhÉn, kh« hÐo c¶ t×nh m¸u mñ.+ Tè c¸o nh÷ng thµnh kiÕn cæ hñ, phi nh©n ®¹o cña cña x· héi ViÖt Nam tríc CMT8 -1945.

4. Cñng cè ( 3phót):? Qua phÇn ®Çu cña ®o¹n trÝch, em hiÓu g× vÒ nh©n vËt bµ c«?5. DÆn dß(3 phót): - N¾m néi dung ®o¹n ®· ph©n tÝch.- T×m hiÓu phÇn cßn l¹i.

…………………………………………………

Ngµy so¹n:19/8/2012

Ngµy gi¶ng:24/8/2012Bµi 2 TiÕt 6 V¨n b¶n: Trong lßng mÑ (TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Gióp häc sinh:

- Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí.- Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ

tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Khái niệm thể loại hồi kí.- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ.- Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật.- Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình

cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng.2. Kỹ năng:

- Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí.- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân

tích tác phẩm truyện.III- ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n: Nh÷ng ngµy th¬ Êu cña t¸c gi¶ Nguyªn Hång. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: So¹n bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o. V - Ho¹t ®éng lªn líp 1.æ n ®Þnh tæ chøc (1 phót): 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót):

? Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Nguyªn Hång. 3. Bµi míi:*Giíi thiÖu bµi(1 phót):

11

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Cµng nhËn ra sù th©m ®éc cña ngêi c«, bÐ Hång cµng ®au ®ín vµ trµo lªn c¶m xóc yªu th¬ng m·nh liÖt ®èi víi ngêi mÑ bÊt h¹nh cña m×nh. C¸c em sÏ t×m hiÓu tiÕp vÒ c¶m xóc cña Hång.*Néi dung bµi míi:(32 phót) Ho¹t ®éng cña GV vµ HS kiÕn thøcGV cho HS xem l¹i ®o¹n 1.? DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång trong cuéc ®èi tho¹i víi bµ c« nh thÕ nµo?? T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu ®ã? - HS t×m chi tiÕt.

? Khi nghe bµ c« dïng nh÷ng lêi th©m ®éc, xóc ph¹m mÑ cña m×nh, bÐ Hång cã ph¶n øng nh thÕ nµo? T©m tr¹ng cña bÐ Hång lóc nµy?? Qua ®ã, em thÊy t×nh cña cña bÐHång ®èi víi mÑ nh thÕ nµo?GV: NÕu nh ë ®o¹n trªn lµ håi øc cña t¸c gi¶ vÒ mét kØ niÖm cay ®¾ng, tñi nhôc th× ®o¹n tiÕp theo lµ håi øc vÒ mét kØ niÖm ngät ngµo cña t×nh mÉu tö. Kû niÖm Êy ®îc më ra b»ng mét buæi chiÒu tan häc

? H·y ®äc ®o¹n cßn l¹i cña v¨n b¶n ®Ó thÊy ®iÒu ®ã? - HS ®äc.? Khi thÊy bãng mÑ, bÐ Hång cã nh÷ng hµnh ®éng vµ cö chØ nn thÕ nµo? - HS t×m chi tiÕt.? ThÓ hiÖn c¶m xóc g× cña bÐ Hång?? H×nh ¶nh so s¸nh nµo ®· diÔn ®¹t ®îc niÒm kh¸t khao ch¸y báng Êy?? H·y cho mét lêi b×nh vÒ h×nh ¶nh so s¸nh Êy?GV: Kh¸t khao m·nh liÖt lµ thÕ, nªn ®îc gÆp mÑ BÐ Hång xiÕt bao håi hép sung síng

? Trong niÒm h¹nh phóc vµ xóc ®éng Êy, ngêi mÑ ®· hiÖn lªn

2. T×nh c¶m cña bÐ Hång ®èi víi mÑ: (22phót): a. Trong cuéc ®èi tho¹i víi bµ c«:

+ Th¬ng mÑ, ®au khæ v× mÑ ph¶i chÞu khæ së, ph¶i chÞu nh÷ng lêi mØa mai, nhôc m¹. + PhÉn uÊt v× thµnh kiÕn cæ hñ ®· hµnh h¹ mÑ.

- §au ®ín, uÊt øc.- C¨m tøc d©ng lªn cùc ®iÓm.

-> Yªu th¬ng mÑ m·nh liÖt, mét t×nh yªu trµn ngËp, v« bê.

b.Khi ®îc gÆp mÑ:

-> Xóc ®éng, mõng rì ®Õn cuèng cuång cña mét chó bÐ kh¸t khao t×nh mÑ ch¸y báng.

-BÐ Hång kh¸t khao t×nh mÑ còng nhngêi bé hµnh kh¸t níc ®Õn kiÖt søc gi÷a sa m¹c.=> H×nh ¶nh so s¸nh cã ý nghÜa cùc t¶, thÓ hiÖn thÊm thÝa, xóc ®éng nçi kh¾c kho¶i mong mÑ tíi ch¸y ruét cña BÐ Hång.->BH thë hång héc tr¸n ®Ém må h«I,khi trÌo lªn xe th× rÝu c¶ ch©n l¹i,khi ®îc mÑ kÐo tay, xoa ®Çu hái BH oµ lªn khãc nøc në->bao nhiªu sÇu khæ uÊt nghÑn bÞ dån nÐn b©y giê vì oµ.- MÑ kh«ng cßm câi, x¸c x¬.- G¬ng mÆt t¬i s¸ng, ®«i m¨t trong, lµn da tr¾ng mÞn, gß m¸ hång...- H¬i thë tõ khu«n miÖng th¬m tho l¹ thêng.

12

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga nh thÕ nµo qua ®«i m¾t cña bÐ Hång?

? C¶m gi¸c sung síng, h¹nh phóc cña bÐ Hång khi ë trong lßng mÑ ®îc diÔn t¶ nh thÕ nµo?GV: Bao bäc quanh bÐ Hång lµ bÇu kh«ng khÝ Êm ¸p vµ ªm ¸i cña t×nh mÉu tö. TÊt c¶ ®îc diÔn t¶ b»ng c¶m høng say mª vµ nh÷ng rung ®éng tinh tÕ cña t¸c gi¶.? Qua ®o¹n trÝch, em thÊy ®îc nh÷ng g× vÒ bÐ Hång ?

? TÊm lßng cña nhµ v¨n Nguyªn Hång ®èi víi phô n÷ vµ trÎ em ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo qua v¨n b¶n?

? Qua ®o¹n trÝch, em cã nhËn xÐt g× vÒ v¨n Nguyªn Hång? ? Trong ®o¹n trÝch nhµ v¨n Nguyªn Hång ®· sö dông ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?Bµi tËp tr¾c nghiÖm:? ý nµo kh«ng nãi lªn ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch?

? Em hiÓu g× vÒ bÐ Hång qua ®o¹n trÝch?

-HS ®äc.

+ §Çu ng¶ vµo c¸nh tay mÑ...m¬n man kh¾p da thÞt.+ Ph¶i bÐ l¹i vµ l¨n vµo lßng mÑ...v« cïng.-> kÓ tõ ®©y bÐ Hång nh say sa trong h¬ng vÞ ngät ngµo cña t×nh mÉu tö. bÐ Hång ng©y ngÊt sung síng tËn h-ëng nh÷ng c¶m gi¸c ®· mÊt tõ l©u.

- Mét ®øa trÎ ph¶i sèng trong tñi cùc, c« ®¬n, lu«n kh¸t khao t×nh mÑ.- Nh¹y c¶m, cã néi t©m s©u s¾c.- Yªu th¬ng mÑ m·nh liÖt.- ¤ng hoµn toµn th«ng c¶m víi nh÷ng ®au khæ vµ kh¸t väng h¹nh phóc cña ngêi phô n÷.- ¤ng thÊu hiÓu nçi ®au trong tr¸i tim nh¹y c¶m dÔ tæn th¬ng cña tuæi th¬ vµ nh÷ng nÐt ®Ñp trong t©m hån non trÎ.III. Tæng kÕt: (10 phót): - Ch©n thËt, gi¶n dÞ vµ ®Ëm chÊt tr÷ t×nh.

- Tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m

+ Giµu chÊt tr÷ t×nh.+ Miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt ®Æc s¾c.+ Sö dông nghÖ thuËt ch©m biÕm.+ Sö dông h×nh ¶nh so s¸nh ®éc ®¸o.+ Lµ mét chó bÐ ph¶i chÞu nhiÒu næi ®au mÊt m¸t.+ Lµ mét chó bÐ dÔ xóc ®éng vµ nh¹y c¶m.+ Mét chó bÐ cã t×nh th¬ng yªu v« bê bÕn ®èi víi mÑ.+ TÊt c¶ c¸c ý trªn ®Òu ®óng.III. Ghi nhí(SGK):

4. Cñng cè(5 phót):1. T¹i sao cã thÓ nãi Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña phô n÷ vµ nhi ®ång?2. Håi kÝ cña Nguyªn Hång ®Ëm chÊt tr÷ t×nh. Em h·y lµm râ ®iÒu ®ã?5. H íng dÉn häc ë nhµ (1 phót):- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.-ChuÈn bÞ bµi: Trêng tõ vùng.

………………………………………………………………….

13


Ngµy so¹n: 19/8/2012 Ngµy gi¶ng:25/8/2012Bµi 2 TiÕt 7 TRƯỜNG TỪ VỰNG

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu được thế nào là trường từ vựng và xác lập được một số trường từ vựng gần gũi.- Biết cách sử dụng các từ cùng trường từ vựng để nâng cao hiệu quả diễn đạt.

II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Khái niệm trường từ vựng.2. Kỹ năng:

- Tập hợp các từ có chung nét nghĩa vào cùng một trường từ vựng.- Vận dụng kiến thức về trường từ vựng để đọc – hiểu và tạo lập văn bản.

III- ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc, so¹n gi¸o ¸n - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: §äc bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o. V - Ho¹t ®éng lªn líp 1.æ n ®Þnh tæ chøc (1 phót): 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót):

? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em sau khi häc xong v¨n b¶n “ Trong lßng mÑ”

3. Bµi míi: (32 phót)*Giíi thiÖu bµi(1 phót): ë bµi tríc çc em ®· biÕt vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. Giê häc h«m nay çc em sÏ t×m hiÓu vÒ trêng tõ vùng *Néi dung bµi míi:(31 phót) Ho¹t ®éng cña GV vµ HS kiÕn thøc

GV cho HS ®äc vÝ dô SGK

? Çc tõ in ®Ëm trong ®o¹n trÝch cã nÐt chung nµo vÒ nghÜa?

? T×m nh÷ng tõ ng÷ cïng cã nÐt chung vÒ nghÜa kh¸c mµ em biÕt?? Çc tõ cã nÐt chung vÒ nghÜa ®ã ngêi ta gäi lµ trêng tõ vùng. VËy theo em thÕ nµo lµ trêng tõ vùng? HS ®äc lu ý (a)

? Theo em trêng tõ vùng “ m¾t ” cã thÓ bao gåm nh÷ng trêng tõ vùng nµo?

I. ThÕ nµo lµ tr êng tõ vùng? (20 phót): 1. VÝ dô:2. NhËn xÐt: Çc tõ: mÆt, m¾t, da gß m¸, ®ïi, ®Çu, çnh tay, miÖng cã nÐt nghÜa chung cïng chØ bé phËn trªn c¬ thÓ.VD: Nh×n, tr«ng, nhßm, ngã, liÕc cã nÐt nghÜa chung cïng chØ ho¹t ®éng cña m¾t.

Trêng tõ vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa.

Lu ý:a. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao

gåm nhiÒu trêng tõ vùng nhá h¬n.

VÝ dô: M¾t - Çc bÖnh vÒ m¾t: mï, lßa, ®au m¾t ®á.

14


HS ®äc lu ý (b)? Theo em trêng tõ vùng “ m¾t ” cã thÓ bao gåm nh÷ng tõ lo¹i nµo?

HS ®äc lu ý (c)? Theo em trêng tõ vùng “ ngät ” cã thÓ thuéc nh÷ng trêng tõ vùng nµo?

HS ®äc lu ý (d)? Theo em trong th¬ v¨n vµ trong cuéc sèng hµng ngµy ngêi ta cã thÓ chuyÓn çc tõ ng÷ tõ trêng tõ vùng nµy sang trêng tõ vùng kh¸c nh»m t¨ng tÝnh nghÖ thuËt cña ng«n tõ vµ kh¶ n¨ng diÔn ®¹t b»ng çch nµo?? Çc tõ ng÷ thuéc trêng tõ vùng “ngêi ruét thÞt” trong v¨n b¶n “ Trong lßng mÑ” lµ nh÷ng tõ nµo?? H·y ®Æt tªn trêng tõ vùng cho mçi d·y tõ (SGK)a, líi, n¬m, c©u, vã.b, tñ, r¬ng, hßm, va li, chai, lä.c, ®¸, ®Ëp, giÉm, xÐo.d, buån, vui, phÊn khëi, sî h·i.e, hiÒn lµnh, ®éc ¸c, cëi më.g, bót m¸y, bót bi, phÊn, bót ch×.? Çc tõ: Hoµi nghi, khinh miÖt, ruång rÉy, th¬ng yªu, kÝnh mÕn, r¾p t©m thuéc trêng tõ vùng nµo?

- Mµu m¾t: xanh, n©u, ®en- Ho¹t ®éng cña m¾t: Nh×n,

ngã, liÕc …b. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao

gåm nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i:

VÝ dô trªn cã çc tõ lo¹i nh: Danh tõ, tÝnh tõ, ®éng tõ.c. Mét tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng

tõ vùng kh¸c nhau.VÝ dô: Ngät: - Mïi vÞ: ngät, nh¹t, mÆn.

- Nãi: Nãi ngät, nãi nhÑ, nãi nÆng.

- Thêi tiÕt: rÐt ngät, rÐt ®Ëm, rÐt buèt.

d.Trong th¬ v¨n vµ trong cuéc sèng hµng ngµy ngêi ta cã thÓ chuyÓn çc tõ ng÷ tõ trêng tõ vùng nµy sang trêng tõ vùng kh¸c nh»m t¨ng tÝnh nghÖ thuËt cña ng«n tõ vµ kh¶ n¨ng diÔn ®¹t b»ng çc biÖn ph¸p nh so s¸nh, nh©n hãa, Èn dô… VÝ dô (SGK)II. LuyÖn tËp: (11 phót): Bµi 1: Çc tõ ng÷ thuéc trêng tõ vùng “ngêi ruét thÞt”: thÇy, mî, c«, con, ch¸u.Bµi 2: Trêng tõ vùng:a, Dông cô ®¸nh b¾t thñy s¶n.b, Dông cô ®Ó ®ùng.c, Ho¹t ®éng cña ch©n.d, Tr¹ng th¸i t©m lÝ.e, TÝnh çch.g, Dông cô ®Ó viÕt.Bµi 3: Çc tõ: Hoµi nghi, khinh miÖt, ruång rÉy, th¬ng yªu, kÝnh mÕn, r¾p t©m thuéc trêng tõ vùng “th¸i ®é”

4. Cñng cè(5 phót):1. ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng?2.T×m ba trêng tõ vùng cña tõ “ ®en”?5. H íng dÉn häc ë nhµ (2 phót):- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.-ChuÈn bÞ bµi: Bè côc cña v¨n b¶n.

………………………………………………………….

15


Ngµy so¹n: 25/8/2012 Ngµy gi¶ng:27/8/2012Bµi 2 TiÕt 8

BỐ CỤC VĂN BẢN

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Nắm bắt được yêu cầu của văn bản về bố cục.- Biết cách xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tượng, phản ánh, ý đồ giao

tiếp của người viết và nhận thức của người đọc.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Bố cục của văn bản, tác phẩm của việc xây dựng bố cục.2. Kỹ năng:

- Sắp xếp các đoạn văn trong bài theo một bố cục nhất định.- Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc – hiểu văn bản.

III- ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc, so¹n gi¸o ¸n - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: §äc bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o. V - Ho¹t ®éng lªn líp 1.æ n ®Þnh tæ chøc (1 phót): 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót): ? ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? Cho vÝ dô. 3. Bµi míi: (32 phót)*Giíi thiÖu bµi(1 phót): ë bµi tríc çc em ®· t×m hiÓu vÒ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n. Çc em ®· thÊy ®îc vai trß quan träng cña tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò trong mét v¨n b¶n. Giê häc h«m nay çc em sÏ t×m hiÓu vÒ mét yÕu tè quan träng n÷a trong mét v¨n b¶n. §ã lµ bè côc cña v¨n b¶n.*Néi dung bµi míi:(31 phót) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

GV treo b¶ng phô ghi v¨n b¶n: Ng-êi thÇy ®¹o cao ®øc träng.? V¨n b¶n trªn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn?? ChØ râ ranh giíi gi÷a çc phÇn ®ã?? Cho biÕt néi dung tõng phÇn trong v¨n b¶n?

? Ba phÇn ®ã cã quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo?

I. Bè côc cña v¨n b¶n: (10 phót): 1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:* Ba phÇn:+PhÇn 1: Tõ ®Çu...”danh lîi”Giíi thiÖu thÇy Chu V¨n An.+ PhÇn 2: TiÕp ...”vµo th¨m”.Tµi ®øc cña thÇy Chu V¨n An.+ PhÇn 3: Cßn l¹i.T×nh c¶m cña mäi ngêi ®èi víi thÇy Chu V¨n An.- Çc phÇn g¾n bã chÆt chÏ víi nhau, phÇn tríc lµ tiÒn ®Ò cho phÇn sau, phÇn sau tiÕp nèi phÇn tríc.

16


? Qua t×m hiÓu v¨n b¶n trªn, em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ bè côc v¨n b¶n?? NhiÖm vô cña tõng phÇn trong v¨n b¶n?? Mèi quan hÖ gi÷a çc phÇn ®ã?

? PhÇn th©n bµi cña 2 v¨n b¶n: “T«i ®i häc”, “Trong lßng mÑ” ®îc s¾p xÕp theo tr×nh tù nµo? ? Khi miªu t¶ ngêi, vËt, phong c¶nh em sÏ t¶ theo tr×nh tù nµo?

? Nªu çch s¾p xÕp çc sù viÖc trong phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n “Ngêi thÇy ®¹o cao ®øc träng”?

? Qua t×m hiÓu, em h·y cho biÕt çch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n?HS ®äc.? H·y ph©n tÝch çch tr×nh bµy çc ý trong ®o¹n trÝch?

? S¾p xÕp l¹i çc ý cho hîp lÝ çc ý dïng ®Ó chøng minh c©u tôc ng÷: “§i mét ngµy ®µng häc mét sµng kh«n”?

-> C¶ ba phÇn ®Òu tËp trung lµm râ chñ ®Ò cña v¨n b¶n.- Lµ sù tæ chøc ®o¹n v¨n ®Ó thÓ hiÖn chñ ®Ò.+ Më bµi: nªu chñ ®Ò cña v¨n b¶n.+ Th©n bµi: tr×nh bµy çc khÝa c¹nh cña chñ ®Ò.+ KÕt bµi: tæng kÕt chñ ®Ò cña v¨n b¶n.-> Çc phÇn trªn cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau.II. Çch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n: (10 phót): * “T«i ®i häc” vµ “Trong lßng mÑ” - Håi tëng. - Tr×nh tù diÔn biÕn sù viÖc.+ Kh«ng gian: xa -> gÇn hoÆc ngîc l¹i+ Thêi gian: Qu¸ khø -> hiÖn t¹i hoÆc ngîc l¹i; ®ång hiÖn.* Ngêi thÇy ®¹o cao ®øc träng: - S¾p xÕp theo hai khÝa c¹nh cña vÊn ®Ò: + Ngêi thÇy gi¸o giái (®¹o cao.) + Ngêi thÇy cã tÝnh t×nh cøng cái, kh«ng mµng danh lîi (®øc träng).- Theo kiÓu bµi vµ theo ý ®å cña ngêi viÕt. + Thêi gian kh«ng gian hoÆc theo vÊn ®Ò.=> Ghi nhí: III. LuyÖn tËp: (11 phót): Bµi tËp 1:a. Theo kh«ng gianÊn tîng vÒ ®µn chim tõ xa ®Õn gÇn.b. Theo thêi gian:VÎ ®Ñp cña Ba V× vµo nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau.c. LuËn chøng vµ lêi bµn vÒ mèi quan hÖ gi÷a sù thËt lÞch sö vµ truyÒn thuyÕt.Bµi tËp 3:a. Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ Gi¶i thÝch nghÜa ®en vµ nghÜa bãng.b. Chøng minh tÝnh ®óng ®¾n cña c©u tôc ng÷ theo çc ý ®· v¹ch ra.

4. Cñng cè(5 phót):1.ThÕ nµo lµ bè côc cña v¨n b¶n?2.Tr×nh bµy çch s¾p xÕp çc phÇn trong v¨n b¶n?5. H íng dÉn häc ë nhµ (2 phót):- N¾m néi dung bµi häc, häc thuéc ghi nhí.- Lµm bµi tËp 2 vµo vë.- So¹n v¨n b¶n: Tøc níc vì bê.

17

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Yªu cÇu: + T×m ®äc t¸c phÈm T¾t ®Ìn. + T×m hiÓu cuéc ®êi vµ sù nghiÖp s¸ng t¸c cña Ng« TÊt Tè.

Ngµy so¹n: 29/8/2012 Ngµy gi¶ng:31/8/2012TiÕt 9: V¨n b¶n: Tøc níc vì bê (TrÝch: “T¾t ®Ìn” - Ng« TÊt Tè)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện hiện đại.- Thấy được bút pháp hiện thực trong nghệ thuật hiện đại của nhà văn Ngô Tất Tố.- Hiểu được cảnh ngộ cơ cực của người nông dân trong xã hội tàn ác, bất nhân dưới chế độ

cũ; thấy được sức phản kháng mãnh liệt, tiềm tàng trong những người nông dân hiền lành và quy luật của cuộc sống: có áp bức – có đấu tranh.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ.- Giá trị hiện thực và nhân đạo qua một đoạn trích trong tác phẩm Tắt đèn.- Thành công của nhà văn trong việc tạo tình huống truyện, miêu tả, kể chuyện và xây

dựng nhân vật.2. Kỹ năng:

- Tóm tắt văn bản truyện.- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân

tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực.III . ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:- §äc t¸c phÈm: T¾t ®Ìn cña Ng« TÊt Tè. - Tranh ch©n dung nhµ v¨n Ng« TÊt Tè. 2. Häc sinh: So¹n bµi IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V - Ho¹t ®éng lªn líp: 1.æ n ®Þnh tæ chøc (1 phót) 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót) ?Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ bè côc v¨n b¶n? 3.Bµi míi(32 phót) *Giíi thiÖu bµi:(1 phót) C¸c em ¹, nhµ v¨n Ng« TÊt Tè lµ nhµ v¨n tiªu biÓu trong dßng v¨n häc hiÖn thùc phª ph¸n. ¤ng ®· ®Ó l¹i nhiÒu t¸c phÈm cã gi¸ trÞ lín trong nÒn v¨n häc ViÖt Nam. Mét trong nh÷ng t¸c phÈm ®ã lµ t¸c phÈm “T¾t ®Ìn”.H«m

18

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga nay c« sÏ gióp çc em t×m hiÓi mét ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm ®ã. §o¹n trÝch cã nhan ®Ò lµ: “ Tøc níc vì bê”* Néi dung bµi míi(31 phót) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøcYªu cÇu: ThÓ hiÖn ®îc kh«ng khÝ håi hép, khÈn tr¬ng ë ®o¹n ®Çu; bi hµi, s¶ng kho¸i ë ®o¹n cuèi.GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc tiÕp- 2 HS ®äc.GV gäi HS ®äc phÇn Chó thÝch (*) trong SGK.? Nhµ v¨n Ng« TÊt Tè sinh vµ mÊt n¨m nµo? Quª «ng ë ®©u?

? Tríc vµ sau çch m¹ng «ng lµm g×? GV chèt l¹i mét sè ý chÝnh.

? TiÓu thuyÕt T¾t ®Ìn ra ®êi n¨m nµo? T¸c phÈm ®ã kÓ vÒ chuyÖn g× x¶y ra ë n«ng th«n ViÖt Nam thêi thùc d©n nöa phong kiÕn?? Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch?GV giíi thiÖu néi dung phÇn tríc.

? §o¹n trÝch gåm nh÷ng sù viÖc chÝnh nµo? ChØ ra ®o¹n v¨n t-¬ng øng víi çc néi dung ®ã?

GV gäi HS ®äc phÇn 1.?T×nh c¶nh gia ®×nh chi DËu nh thÕ nµo?? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu ®ã?GV: lóc ®ã, bµ l·o hµng xãm mang b¸t g¹o ch¹y sang.? TÊt c¶ nh÷ng chi tiÕt trªn gîi cho em suy nghÜ g× vÒ ngêi n«ng d©n trong x· héi cò?? T×m nh÷ng chi tiÕt kÓ vÒ viÖc chÞ DËu ch¨m sãc chång?

I. §äc - t×m hiÓu chung: (10 phót)1.§äc:

2.Chó thÝch:a. Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ Ng« TÊt Tè vµ tiÓu thuyÕt T¾t ®Ìn:- Ng« TÊt Tè(1893-1954), quª ë lµng Léc Hµ huyÖn Tõ S¬n, tØnh B¾c Ninh (§«ng Anh).- Tríc çch m¹ng: nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c, nhµ b¸o, nhµ kh¶o cæ häc...- Sau çch m¹ng: Tuyªn truyÒn v¨n nghÖ phôc vô kh¸ng chiÕn.- 1939. T¸c phÈm kÓ vÒ n¹n su thuÕ - mét g¸nh nÆng cña ngêi n«ng d©n tr-íc çch m¹ng.

b. VÞ trÝ ®o¹n trÝch:- §o¹n trÝch thuéc ch¬ng XVIII cña t¸c phÈm c. Tõ khã:- T×m hiÓu çc tõ: su, cai lÖ, x¸i, lùc ®iÒn, hÇu cËn.3. Bè côc: 2 phÇnPhÇn 1 chÞ DËu ch¨m sãc chång: tõ ®Çu ... ®Ðn “ngon miÖng hay kh«ng “.PhÇn 2- Chi DËu ®¬ng ®Çu víi cai lÖ vµ ngêi nhµ lÝ trëng: ®o¹n cßn l¹i. II.§äc- t×m hiÓu chi tiÕt: (21 phót)1.ChÞ DËu ch¨m sãc chång:- Thª th¶m, ®¸ng th¬ng vµ nguy ngËp.

+ Anh DËu èm yÕu vµ ®ang cã nguy c¬ bÞ b¾t tiÕp.+ Kh«ng khÝ c¨ng th¼ng cña su thuÕ ®Ì nÆng.- Trong nhµ kh«ng cßn g× ®Ó ¨n.- NghÌo khæ, kh«ng lèi tho¸t.- Giµu t×nh th¬ng.

-> §¶m ®ang, hÕt lßng yªu th¬ng chång con.

19

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - HS.? Qua nh÷ng chi tiÕt ®ã em thÊy chÞ DËu lµ ngêi nh thÕ nµo?? Trong phÇn nµy, t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? H·y chØ râ?? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy cã t¸c dông g×?

? H·y ®äc phÇn 2?? ë phÇn nµy, nh©n vËt nµo ®· trë thµnh nguyªn nh©n “vì bê” ë chÞ DËu?? Em hiÓu cai lÖ lµ g×? §ã lµ danh tõ chung hay riªng?? Tªn cai lÖ ®Õn nhµ chi DËu ®Ó lµm g×?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thø thuÕ mµ bän nµy ®Õn ®ßi ë gia ®×nh chÞ DËu?? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt t¸c gi¶ dïng ®Ó kh¾c ho¹ nh©n vËt nµy?? Ch©n dung cai lÖ ®îc kh¾c ho¹ nh thÕ nµo?? Chi tiÕt nµo ®Ó l¹i Ên tîng s©u ®Ëm nhÊt cho em vÒ tªn cai lÖ? V× sao?? Tõ ®ã, em cã suy nghÜ g× vÒ b¶n chÊt cña x· héi ViÖt Nam ®-¬ng thêi?

? §èi lËp víi tªn cai lÖ, h×nh ¶nh chÞ DËu hiÖn lªn trong phÇn nµy b»ng nh÷ng chi tiÕt nµo?

? Em thÝch chi tiÕt nµo nhÊt? V× sao?? NÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt ®îc t¸c gi¶ sö dông trong ®o¹n nµy?

? T¸c dông cña nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµy?? Tõ ®ã nh©n vËt chÞ DËu hiÖn lªn nh thÕ nµo?

- DÞu dµng, rÊt t×nh c¶m.- T¬ng ph¶n: sù tÇn t¶o, dÞu hiÒn , t×nh c¶m gia ®×nh, t×nh lµng xãm Êm ¸p - kh«ng khÝ c¨ng th¼ng mïa su thuÕ.-> lµm næi bËt t×nh c¶nh khèn cïng cña ngêi n«ng d©n.-> lµm næi bËt tÝnh c¸ch cña chÞ DËu.2. ChÞ DËu ® ¬ng ®Çu víi tªn cai lÖ:* Cai lÖ.

- Danh tõ chung chØ nh÷ng tªn ®øng ®Çu mét tèp lÝnh lÖ.- Trãc n· thuÕ su.- ThuÕ cña ngêi ®· mÊt tõ n¨m ngo¸i.- BÊt c«ng, tµn nhÉn vµ hÕt søc v« lÝ.+ Gâ ®Çu roi xuèng ®Êt -> thÐt.+ Trîn ngîc hai m¾t -> qu¸t.- Giäng hÇm hÌ.+ §ïng ®ïng, giËt ph¾t gi©y thõng.-> Hung d÷, ®éc ¸c, t¸ng tËn l¬ng t©m; bé mÆt cña bé m¸y chÝnh quyÒn phong kiÕn.

-> §Çy rÉy bÊt c«ng, tµn ¸c.- Cã thÓ gieo ho¹ xuèng ngêi d©n l¬ng thiÖn bÊt cø lóc nµo.- Tån t¹i b»ng lÝ lÏ vµ hµnh ®éng b¹o ngîc.* ChÞ DËu:+ Run run, vÉn thiÕt tha, x¸m mÆt.+ LiÒu m¹ng cù l¹i.+ NghiÕn hai hµm r¨ng.+ Tóm cæ, Ên dói...+ Cha ngu«i c¬n giËn...* NT:- Lùa chän chi tiÕt phï hîp.- Tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m.- DiÔn biÕn t©m lÝ ®éc ®¸o.- T¬ng ph¶n.- X©y dùng nªn nh÷ng nh©n vËt ch©n thùc, sinh ®éng, cã søc truyÒn c¶m.- DÞu dµng mµ cøng cái.- Giµu t×nh th¬ng yªu.- TiÒm tµng tinh thÇn ph¶n kh¸ng.- V« cïng cùc khæ.- VÎ ®Ñp t©m hån ngêi s¸ng.- Søc sèng tiÒm tµng m¹nh mÏ.

20

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? H×nh ¶nh chÞ DËu ®¬ng ®Çu víi thÕ lùc ¸p bøc gîi cho em suy nghÜ g×?? Qua h×nh ¶nh chÞ DËu em hiÓu g× vÒ sè phËn vµ phÈm chÊt cña ngêi phô n÷ n«ng d©n trong x· héi phong kiÕn?? B¶n chÊt cña chÕ ®é phong kiÕn?? Ch©n lÝ nµo ®îc kh¼ng ®Þnh qua ®o¹n trÝch?? Cã ngêi nãi: “Ng« TÊt Tè ®· xui ngêi n«ng d©n næi lo¹n”. Em thÊy cã ®óng kh«ng?? Qua ®ã, em cã nhËn xÐt g× vÒ nhµ v¨n Ng« TÊt Tè?? Nªu nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thu©t cña v¨n b¶n?? Qua ®ã to¸t lªn néi dung g×?

- Tµn ¸c, bÊt nh©n.- Tøc níc -> vì bê.- Cã ¸p bøc, cã ®Êu tranh.

- Lªn ¸n XHPK ¸p bøc, v« nh©n ®¹o.- C¶m th«ng víi sè phËn cña ngêi n«ng d©n.- Tin vµo phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ngêi n«ng d©n vµ cæ vò tinh thÇn ph¶n kh¸ng cña hä.-> Nhµ v¨n hiÖn thùc.III. Tæng kÕt:

=> Ghi nhí(SGK)

4.Cñng cè(3phót) ? C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt chÞ DËu?5.DÆn dß(3 phót)- N¾m néi dung ®o¹n trÝch.- Hoµn chØnh phÇn bµi tËp phÇn luyÖn tËp vµo vë.- §äc tríc bµi: X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.

………………………………………………………………………

Ngµy so¹n: 27/8/2012 Ngµy gi¶ng:29/8/2012Bµi 3 TiÕt10. X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:- Nắm được các khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu

trong đoạn văn và cách trình bày nội dung trong đoạn văn.- Vận dụng kiến thức đã học, viết được đoạn văn theo yêu cầu.

II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:1. Kiến thức

Khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn.2. Kỹ năng:

- Nhận biết được từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn đã cho.

- Hình thành chủ đề, viết các từ ngữ và câu chủ đề, viết các câu liền mạch theo chủ đề và quan hệ nhất định.

- Trình bày một đoạn văn theo kiểu quy nạp, diễn dịch, song hành, tổng hợp.III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. - B¶ng phô. 2. Häc sinh: §äc kÜ bµi míi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

21

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- Ho¹t ®éng lªn líp: 1.æ n ®Þnh tæ chøc (1 phót) 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót) ? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê” cña Ng« TÊt Tè.3.Bµi míi: (1 phót)* Giíi thiÖu bµi(1 phót) §o¹n v¨n ®ãng vai trß rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n. VËy, thÕ nµo lµ ®o¹n v¨n? Çch dïng tõ, çch s¾p tõ ng÷ vµ c©u trong ®o¹n v¨n nh thÕ nµo cho ®¹t hiÖu qu¶ khi giao tiÕp ?... §ã lµ nh÷ng néi dung ta t×m hiÓu trong bµi häc h«m nay.* Néi dung bµi míi(32 phót) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

HS ®äc

? V¨n b¶n cã mÊy ý? Mçi ý ®îc viÕt thµnh mÊy ®o¹n?? DÊu hiÖu h×nh thøc nµo gióp em nhËn biÕt ®o¹n v¨n?Hai ®o¹n v¨n trªn ®Òu do nhiÒu c©u cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau hîp thµnh=> ta gäi ®ã lµ ®¬n vÞ trªn c©u.- VËy ®o¹n v¨n lµ g×?- Chèt kiÕn thøc: §o¹n v¨n lµ ®¬n vÞ trªn c©u, cã vai trß quan träng trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n.- Yªu cÇu HS ®äc thÇm VB trªn.? H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ cã t¸c dông duy tr× ®èi tîng tõng ®o¹n v¨n trªn?

? ý kh¸i qu¸t bao trïm c¶ ®o¹n v¨n lµ g×?

? C©u nµo trong ®o¹n v¨n chøa ý kh¸i qu¸t Êy?GV: C©u chøa ý kh¸i qu¸t nhÊt cña ®o¹n v¨n ®îc gäi lµ c©u chñ ®Ò.? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ c©u chñ ®Ò?

? ThÕ nµo lµ tõ ng÷ chñ ®Ò?

I. ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n: (10 phót)1.VÝ dô: v¨n b¶n: Ng« TÊt Tè vµ t¸c phÈm T¾t ®Ìn.2. NhËn xÐt- 2 ý, mçi ý viÕt thµnh 1 ®o¹n.

- ViÕt hoa ®Çu dßng vµ ch÷ ®Çu tiªn ®-îc viÕt lïi vµo, kÕt thóc b»ng dÊu chÊm qua dßng.* Ghi nhí: §o¹n v¨n- Lµ ®¬n vÞ trùc tiÕp t¹o nªn v¨n b¶n.- VÒ h×nh thøc: viÕt hoa lïi vµo ®Çu dßng vµ dÊu chÊm qua dßng.- VÒ néi dung: Thêng biÓu ®¹t mét ý hoµn chØnhII. Tõ ng÷ vµ c©u trong ®o¹n v¨n. (10 phót) 1. Tõ ng÷ chñ ®Ò vµ c©u chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n.- §o¹n 1: Ng« TÊt Tè («ng, nhµ v¨n).- §o¹n 2: T¾t §Ìn (t¸c phÈm).=> §¸nh gi¸ nh÷ng thµnh c«ng xuÊt s¾c cña NTT trong viÖc t¸i hiÖn thùc t¹i n«ng th«n ViÖt Nam tríc çch m¹ng. Kh¼ng ®Þnh phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ngêi lao ®éng ch©n chÝnh.=> C©u: T¾t §Ìn lµ t¸c phÈm tiªu biÓu nhÊt cña NTT.

- C©u chñ ®Ò thêng mang néi dung kh¸i qu¸t , ®ñ hai thµnh phÇn chÝnh, thêng ®øng ë ®Çu hoÆc cuèi ®o¹n, cã vai trß ®Þnh híng vÒ néi dung cho c¶ ®o¹n v¨n.- Tõ ng÷ chñ ®Ò: Lµ çc tõ ng÷ ®îc dïng ®Ó lµm ®Ò môc hoÆc ®îc lÆp l¹i nhiÒu lÇn nh»m duy tr× ®èi tîng ®îc nãi ®Õn trong ®o¹n v¨n.

22


- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n 1.? T×m c©u chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n?? Quan hÖ g÷a çc c©u trong ®o¹n v¨n nh thÕ nµo?

- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n 2.? T×m c©u chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n?? §o¹n v¨n ®îc tr×nh bµy theo tr×nh tù nµo? Çc c©u tiÕp theo cã quan hÖ nh thÕ nµo víi c©u chñ ®Ò?

- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n b.? §o¹n v¨n nµy cã c©u chñ ®Ò kh«ng? VÞ trÝ cña c©u chñ ®Ò?* Çch tr×nh bµy néi dung cña §V1 lµ song hµnh; §V2 lµ diÔn dÞch; §V3 lµ quy n¹p.- Gäi HS ®äc ghi nhí SGK.Gäi HS ®äc vµ tr×nh bµy ý kiÕn.

- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy:

Chia HS thµnh 4 nhãm th¶o luËn.Cho HS ho¹t ®éng theo nhãm.

2. Çch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n:* §o¹n v¨n 1.- Kh«ng cã c©u chñ ®Ò.- Quan hÖ chÆt chÏ nhê tõ ng÷ duy tr× ®èi tîng: Ng« TÊt Tè- ¤ng- Nhµ v¨n.- Quan hÖ çc c©u trong ®o¹n v¨n lµ quan hÖ b×nh ®¼ng.- §äc §V2.- C©u 1 lµ c©u chñ ®Ò.- Çc c©u tiÕp theo bæ sung, triÓn khai chñ ®Ò vµ ®øng sau c©u chñ ®Ò-> diÔn dÞch.- Quan hÖ gi÷a c©u chñ ®Ò vµ c©u triÓn khai lµ quan hÖ chÝnh phô.- §äc §V.- C©u chñ ®Ò ë cuèi §V-> quy n¹p.

- Quan s¸t, l¾ng nghe.

3. Ghi nhí(SGK)

III. LuyÖn tËp: (12 phót)BT1:- VB gåm 2ý, mçi ý diÔn ®¹t thµnh 1 §V. BT2:§Va: DiÔn dÞch. §Vb: Song hµnh.§Vc: Song hµnh. BT3:- Nhãm 1,2 viÕt theo çch diÔn dÞch.- Nhãm 3,4 viÕt theo çch quy n¹p.

4. Cñng cè(4 phót): ? Theo em muèn viÕt ®îc mét ®o¹n v¨n, ta ph¶i chó ý ®Õn ®iÒu g×? 5. DÆn dß (2 phót)

- Häc thuéc ghi nhí.- Lµm BT: 3,4 SGK- ChuÈn bÞ lµm bµi viÕt sè 1.

Ngµy so¹n: 31/8/2012 Ngµy gi¶ng:3/9/2012Bµi 3 TiÕt11, 12.

Bài viết tập làm văn số 1 Văn tự sự ( làm tại lớp) I.Mức độ cần đạt: -Giúp học sinh củng cố và khắc sâu kiến thức tạo lập văn bản. -Rèn luyện kĩ năng viết bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm cho học sinh. II.Ma trận đề kiểm tra: Mức độ

nhận Nhận biết Thông hiểu Vận dụng

Tổng Thấp Cao

23


thức Nộidung

điểmTN TL TN TL TN TL TN TL

Tính thống nhất về chủ đề. 1 1 1

Bố cục của văn bản.

11 1

Đoạn văn 1 1 1

Văn tự sự 1 7

Tổng số câu 3 3 1 7

Tổng số điểm 1,5 1,5 7 10

III.Đề bài Phần I Trắc nghiệm : Khoanh tròn vào chữ cái đầu đáp án đúng: Em sẽ chọn từ ngữ nào để điền vào chỗ chấm cho thích hợp với mỗi khái niệm sau:Câu 1: Chủ đề là …và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt. A. Ý chính B. Chủ thể C. Đối tượng D. Nội dung.Câu 2: Văn bản có tính thống nhất về chủ đề khi chỉ …chủ đề đã xác định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. A.Trình bày; B.Biểu đạt; C.Giải thích; D.Phục vụ. Câu 3: Bố cục văn bản là sự … các đoạn văn thể hiện chủ đề. Văn bản thường có bố cục 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. A.Tổ chức. B. Bố trí. C. Sắp xếp. D. Dự dịnh. Câu 4: Phần mở bài có nhiệm vụ nêu ra chủ đè của văn bản. Phần thân bài thường có nhiệm vụ trình bày các … của chủ đề. Phần kết bài tổng kết chủ đề của văn bản. A. Nội dung. B. Đối tượng. C. Vấn đề. D. Khía cạnh. Câu 5: Đoạn văn là đơn vị trực tiếp cấu tạo nên văn bản, bắt đầu từ chữ viết hoa lùi đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng và thường biểu thị bằng một ý tương đối hoàn chỉnh. Đoạn văn thường do nhiều … tạo thành. A. Từ ngữ. B. Cụm từ. C.Câu. D. Ý. Câu 6: Đoạn văn thường có từ ngữ … và câu… . Từ ngữ … là các từ ngữ dược dùng làm đề mục hoặc các từ ngữ dược lặp lại nhiều lần (thường là cácchỉ từ, đại từ, từ đồng nghĩa) nhằm duy trì đối tượng dược biểu đạt. Câu . . . mang nội dung khái quát, lời lẽ ngắn gọn, thưòng đủ hai thành phần và dứng ở dầu câu hoặc cuối đoạn. A. Chủ đề. B. Biểu cảm. C. Chủ yếu. D. Cảm thán. Phần II. Tự luận. Em hãy kể lại một kỉ niệm sâu sắc giữa em và một người thân trong gia đình.

24

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Đáp án và thang điểm. Phần I: Trắc nghiệm: ( Mỗi câu đúng đạt 0,5đ .Tổng 3 điểm.) Câu : 1 2 3 4 5 6 Đáp án: C B A D C A Phần II. Tự luận(7 điểm):1.Hình thức(2 điểm): -Trình bày sạch đẹp, không sai quá 2 lỗi chính tả, bố cục rõ ràng.(1đ)-Diễn đạt trôi chảy, văn viết có cảm xúc.(1đ) 2. Nội dung( 5 điểm): a, Mở bài: Giới thiệu kỉ niệm giữa em và người thân mà em cho là sâu sắc. (1đ)b, Thân bài: Kể lại diễn biến sự việc(xen lẫn kể là miêu tả và bộc lộ cảm xúc) 3đ.c, Kết bài: - Khẳng định ý nghĩa của kỉ niệm. -Cảm xúc của em với kỉ niệm đó. (1đ)VI.Tiến hành hoạt động: 1.Ổn định tổ chức: ( 1 phút)2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: Giao đề (1 phút) Học sinh làm bài (85 phút)4. Củng cố:(2 phút) 5. Dặn dò: (1 phút)-Ôn lại về bài văn tự sự.-Soạn bài: “Lão Hạc”

Ngµy so¹n: 3/9/2012 Ngµy gi¶ng: 7/9/2012Bµi 4 TiÕt13

LÃO HẠC Nam Cao

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm hiện thực tiêu biểu của nhà văn Nam Cao.- Hiểu được tình cảnh khốn cùng, nhân cách cao quý, tâm hồn đáng trân trọng của người

nông dân qua hình tượng nhân vật lão Hạc; lòng nhân đạo sâu sắc của nhà văn Nam Cao trước số phận đáng thương của người nông dân cùng khổ.

- Thấy được nghệ thuật viết truyện bậc thầy của nhà văn Nam Cao qua truyện ngắn Lão Hạc.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.- Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn.- Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống

truyện, miêu tả, kể truyện, khắc hoạ hình tượng nhân vật.2. Kỹ năng:

- Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân

tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực.III- ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn:- §äc vµ nghiªn cøu SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.

- Ch©n dung Nam Cao. 2. Hoc sinh: - §äc SGK, tãm t¾t néi dung.

25


- So¹n bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V.Ho¹t ®éng lªn líp1. Ổn ®Þnh: (1 phót)2. KiÓm tra bµi cò: (6 phót)

- HS 1: Tõ nh©n vËt anh DËu, chÞ DËu, bµ l·o l¸ng giÒng em cã thÓ kh¸i qu¸t ®iÒu g× vÒ sè phËn vµ phÈm chÊt cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam tríc CM th¸ng T¸m?

- HS 2: Tõ nh©n vËt cai lÖ, ngêi nhµ lÝ trëng em cã thÓ kh¸i qu¸t ®iÒu g× vÒ b¶n chÊt cña chÕ ®é thùc d©n nöa phong kiÕn ViÖt Nam tríc ®©y?3. Bµi míi: (31 phót) * Giíi thiÖu bµi: (1 phót) T×nh c¶nh cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam tríc CM th¸ng T¸m kh«ng chØ cã chÞ DËu, anh Pha….H«m nay çc em sÏ ®îc gÆp l·o H¹c qua truyÖn ng¾n cïng tªn cña nhµ v¨n Nam Cao. * Çc ho¹t ®éng: (30 phót)

Ho¹t ®éng cña GV vµ hs KiÕn thøc

GV gäi HS tãm t¾t phÇn ch÷ nhá.- Nªu yªu cÇu ®äc vµ ®äc mÉu 1 ®o¹n. Gäi HS ®äc tiÕp.

? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp s¸ng t¸c cña nhµ v¨n Nam Cao?

? T¸c phÈm L·o H¹c ra ®êi vµo thêi gian nµo?GV híng dÉn HS t×m hiÓu mét sè tõ.- Ngoµi nh÷ng tõ ®îc gi¶i thÝch trong SGK, cã tõ nµo em cha hiÓu?

? VB ®îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo?? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÇy phÇn? Néi dung mæi phÇn?? §o¹n trÝch cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Ai lµ nh©n vËt chÝnh?Gäi HS ®äc phÇn 1.? Néi dung chÝnh cña phÇn nµy lµ g×?? CËu Vµng cã ý nghÜa nh thÕ nµo ®èi víi L·o H¹c?

? T×nh c¶m cña L·o H¹c ®èi víi cËu Vµng nh thÕ nµo?? V× sao l·o ph¶i b¸n cËu Vµng?

I. §äc-T×m hiÓu chó thÝch(10 phót) 1. §äc:

2. T¸c gi¶, t¸c phÈm:- TrÇn H÷u Tri (1915-1951), Hµ Nam.- Lµ nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c.- Hy sinh trªn ®êng ®i c«ng t¸c vïng sau lng ®Þch.

- 1943-> truyÖn ng¾n viÕt vÒ sè phËn ngêi n«ng d©n ViÖt Nam trøoc Çch m¹ng th¸ng T¸m.3. Tõ khã:- Cao väng, phã lý, së mé phu, v¨n tù, b·.

4. ThÓ lo¹i:- ThÓ lo¹i: truyÖn ng¾n hiÖn thùc.- Bè côc: 3 phÇn.II. §äc-t×m hiÓu v¨n b¶n(20 phót) - Nh©n vËt chÝnh: L·o H¹c.- Cuéc trß chuyÖn cña L·o H¹c víi «ng gi¸o sau khi b¸n cËu Vµng.- Quan träng:+ KØ niÖm cña ngêi con trai duy nhÊt.+ Ngêi b¹n th©n thiÕt.- Yªu th¬ng hÕt mùc.

- NghÌo, yÕu, sau trËn b·o kh«ng cã viÖc lµm -> kh«ng cã ¨n.- Nu«i th©n kh«ng næi, kh«ng thÓ nu«i cËu.- §· nu«i kh«ng nì ®Ó cËu ®ãi.-> ho¸ kiÕp cho nã. + Cè lµm ra vui vÎ, cêi nh mÕu. + M¾t Çng Ëng níc

26


? T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ th¸i ®é, t©m tr¹ng cña L·o h¹c sau khi b¸n cËu Vµng?

? Qua ®ã em thÊy t©m tr¹ng cña L·o H¹c nh thÕ nµo?? V× sao b¸n cËu Vµng - mét con chã mµ l·o ®au ®ín ®Õn vËy?

? Qua ®©y, ta thÊy ë L·o H¹c cã phÈm chÊt tèt ®Ñp g×?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ nh©n vËt cña t¸c gi¶?

? H×nh ¶nh nµo ®Ó l¹i Ên tîng s©u ®Ëm nhÊt? V× sao?? Thö ph©n tÝch c¸i hay cña tõ l¸y Çng Ëng?? Trong lêi kÓ, lêi ph©n trÇn víi «ng gi¸o cßn cho ta thÊy râ h¬n t©m tr¹ng cña l·o H¹c nh thÕ nµo? V× sao l·o cã t©m tr¹ng Êy?GV: C©u chuyÖn nµy lµ c¸i cí ®Ó l·o thùc hiÖn mét ®iÒu quan träng, ®iÒu Êy lµ g×? Chóng ta sÏ t×m hiÓu ë tiÕt sau.

+ MÆt co róm, vÕt nh¨n x« l¹i, Ðp níc m¾t ch¶y.+ §Çu ngoÑo, miÖng mÕu m¸o.+ Hu hu khãc...- §au ®ín, hèi hËn, xãt xa, th¬ng tiÕc ®Õn tét cïng.- ¢n hËn v× cho r»ng m×nh ®· lõa mét con chã.- B¸n cËu Vµng lµ b¸n ®i niÒm an ñi, b¸n chæ dùa tinh thÇn.- B¸n cËu Vµng lµ b¸n ®i kØ vËt cña con, b¸n ®i niÒm hi väng trong l·o vÒ viÖc chê ngµy con trë vÒ.- Mét ngêi n«ng d©n nghÌo khæ nhng giµu t×nh th¬ng, giµu lßng nh©n hËu.

- Lét t¶ hÕt t©m tr¹ng nh©n vËt qua nÐt mÆt, hµnh ®éng.- Miªu t¶ ch©n thËt, cô thÓ, diÔn biÕn t©m tr¹ng hîp lÝ.- HS tù béc lé.

- Cè k×m nÐn næi ®au nhng nã cø oµ vì.

=> T©m tr¹ng chua ch¸t, ngËm ngïi.NgËm ngïi, chua xãt cho mét kiÕp ngêi cña chÝnh m×nh: nghÌo khã, khæ cùc, mÊt m¸t kh«ng h¬n g× mét con chã -> BÊt lùc tríc c¶ hiÖn t¹i vµ t¬ng lai mê mÞt.

4. Cñng cè: (5 phót) ? Nªu ng¾n gän t©m tr¹ng cña L·o H¹c sau Khi b¸n cËu Vµng?5. DÆn dß: (2 phót)

- N¾m néi dung phÇn võa häc.- So¹n kÜ phÇn cßn l¹i.

27


Ngµy so¹n: 7/9/2012 Ngµy gi¶ng: 8/9/2012

Bµi 4 TiÕt14LÃO HẠC

Nam Cao

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm hiện thực tiêu biểu của nhà văn Nam Cao.- Hiểu được tình cảnh khốn cùng, nhân cách cao quý, tâm hồn đáng trân trọng của người

nông dân qua hình tượng nhân vật lão Hạc; lòng nhân đạo sâu sắc của nhà văn Nam Cao trước số phận đáng thương của người nông dân cùng khổ.

- Thấy được nghệ thuật viết truyện bậc thầy của nhà văn Nam Cao qua truyện ngắn Lão Hạc.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.- Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn.- Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống

truyện, miêu tả, kể truyện, khắc hoạ hình tượng nhân vật.2. Kỹ năng:

- Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân

tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực.III- ChuÈn bÞ:

1. Gi¸o viªn:- §äc l¹i toµn bé truyÖn “L·o H¹c”, so¹n bµi.- B¶ng phô, phiÕu häc tËp.

2. Häc sinh: - Tãm t¾t ®îc t¸c phÈm, so¹n c©u hái SGK IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V - Ho¹t ®éng lªn líp1. æ n ®Þnh tæ chøc: (1 phót)2.KiÓm tra bµi cò:(5 phót) HS 1: Tãm t¾t ®o¹n truyÖn ®· häc trong tiÕt 13? HS 2: Em h·y tr×nh bµy ng¾n gän t©m tr¹ng cña l·o H¹c sau khi b¸n cËu Vµng?3.Bµi míi:(35 phót) *Giíi thiÖu bµi: Sau khi b¸n cËu Vµng, L·o Hac rÊt ®au khæ vµ tiÕp ®Õn l·o sÏ lµm g× ®Ó gi¶i quyÕt khã kh¨n cña m×nh, liÖu t¬ng lai cña l·o sÏ ®i ®Õn d©u? H«m nay, c« trß chóng ta t×m hiÓu tiÕp.(2 phót) * C¸c ho¹t ®éng:

Ho¹t ®éng cña GV vµ hs kiÕn thøcII. §äc - t×m hiÓu chi tiÕt:(25 phót) 2. Nh÷ng ®iÒu l·o thu xÕp, nhê cËy «ng gi¸o.C¸i chÕt cña l·o H¹c:

28

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? Sau khi kÓ víi «ng gi¸o viÖc b¸n cËu Vµng, l·o H¹c ®· nhê «ng gi¸o viÖc g×?? Qua viÖc lµm ®ã , em cã suy nghÜ g× vÒ l·o H¹c?? Môc ®Ých cña l·o khi lµm viÖc nµy?- Gäi HS ®äc phÇn 2.? L·o H¹c ®· chuÈn bÞ cho çi chÕt cña m×nh nh thÕ nµo?Gäi HS ®äc phÇn 3.? Çi chÕt cña L·o H¹c ®îc t¸c gi¶ t¶ nh thÕ nµo?GV: Sù bÊt ngê cña çi chÕt Êy, cµng lµm cho c©u chuyÖn thªm c¨ng th¼ng, thªm xóc ®éng. M©u thuÉn, bÕ t¾c ®îc ®Èy lªn ®Ønh ®iÓm vµ kÕt thóc mét çch bi ®¸t vµ tÊt yÕu.? T¹i sao l·o H¹c l¹i ph¶i chÕt vµ chän çi chÕt nh vËy?- Th¶o luËn, thèng nhÊt vµ tr×nh bµy ý kiÕn.( GV chia líp thµnh 3 nhãm,¸p dông kÜ thuËt “ kh¨n phñ bµn”)

? Tõ ®ã, em hiÓu g× vÒ L·o H¹c?

? Theo em, çi chÕt cña L·o h¹c cã ý nghÜa g×?

? Ngoµi nh©n vËt l·o H¹c, truyÖn cßn cã mét nh©n vËt xuyªn suèt lµ nh©n vËt nµo? ? Theo em, vai trß cña «ng gi¸o trong truyÖn nh thÕ nµo?

? H·y ph¸c ho¹ ch©n dung «ng gi¸o?

? T×nh c¶m cña «ng gi¸o ®èi víi l·o H¹c nh thÕ nµo?? H·y t×m ®äc nh÷ng ®o¹n thÓ hiÖn suy nghÜ, ®¸nh gi¸ cña «ng gi¸o ®èi víi nh÷ng ngêi quanh

- Gi÷ hé 3 sµo vên cho con.- Gi÷ hé 30 ®ång b¹c ®Ó lo liÖu khi l·o chÕt khái lµm phiÒn bµ con.->Th¬ng con v« bê.- Giµu lßng tù träng.- ChuÈn bÞ cho çi chÕt.

- Tõ chèi sù gióp ®ì cña «ng gi¸o.- Xin b¶ chã cña Binh T.-> «ng gi¸o vµ Binh T hiÓu lÇm.- BÊt ngê.- Çi chÕt d÷ déi vµ kinh hoµng.- ChÕt trong ®au ®ín, vËt v·, ghª gím do ¨n b· chã.

- Gi¶i tho¸t khái bÕ t¾c cña cuéc ®êi. - Gi÷ phÈm chÊt l¬ng thiÖn.- T¹ téi víi cËu Vµng.- T¬ng lai con ®îc b¶o ®¶m.

=> L¬ng thiÖn, nh©n çch trong s¹ch, mét ngêi cha giµu t×nh th¬ng con.

- Béc lé sè phËn vµ tÝnh çch cña l·o H¹c-> ngêi n«ng d©n trong x· héi cò.- Tè ço x· héi thùc d©n nöa phong kiÕn.- Çi chÕt cña l·o H¹c lµm cho mäi ngêi hiÓu râ con ngêi cña l·o h¬n, quÝ träng vµ th¬ng tiÕc l·o h¬n.3.Nh©n vËt t«i (nh©n vËt «ng gi¸o)- Nh©n vËt «ng gi¸o võa lµ ngêi chøng kiÕn võa lµ ngêi tham gia c©u chuyÖn, võa ®ãng vai trß dÉn chuuyÖn, võa trùc tiÕp bµy tá th¸i ®é, béc lé t©m tr¹ng cña b¶n th©n.- ¤ng lµ mét tri thøc nghÌo sèng ë n«ng th«n.- Mét ngêi giµu t×nh th¬ng, lßng tù träng -> §ã lµ chç gÇn gòi lµm cho hai ngêi l¸ng giÒng nµy th©n thiÕt víi nhau.- Th«ng c¶m, th¬ng xãt - An ñi, gióp ®ì.

=> Cã chiÒu s©u t©m lÝ vµ thÊm ®-îm triÕt lÝ nh©n sinh th©m trÇm vµ s©u s¾c.

29

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga m×nh vµ cuéc ®êi?? Em thÝch ®o¹n nµo nhÊt? V× sao?? Em cã thÓ rót ra mét vµi nhËn xÐt qua suy nghÜ cña nh©n vËt «ng gi¸o kh«ng?? Qua truyÖn ng¾n “L·o H¹c” em hiÓu g× vÒ sè phËn ngêi n«ng d©n trong x· héi cò? Em hiÓu g× vÒ phÈm chÊt cña hä?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÊm lßng cña NC?

- Gäi HS ®äc ghi nhí ? Theo em ai cã lçi trong çi chÕt cña l·o H¹c? Bi kÞch cña l·o H¹c lµ bi kÞch bi quan hay l¹c quan? V× sao?

- Nh÷ng ®o¹n v¨n ®ã t¹o cho truyÖn ng¾n tÝnh chÊt tr÷ t×nh kÕt hîp víi m¹ch tù sù vÉn tu«n ch¶y mét çch tù nhiªn.III. Tæng kÕt :(8 phót)- TruyÖn ®· thÓ hiÖn mét çch ch©n thùc vµ c¶m ®éng sè phËn ®au th¬ng cña ngêi n«ng d©n trong x· héi cò vµ phÈm chÊt cao quý, tiÒm tµng cña hä.=> §ã lµ tÊm lßng th¬ng yªu tr©n träng ®èi víi ngêi n«ng d©n.- NC tµi n¨ng nghÖ thuËt xuÊt s¾c, ®Æc biÖt trong viÖc miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt vµ çch kÓ chuyÖn.=> Ghi nhí: (SGK).- HS suy nghÜ, tr×nh bµy ý kiÕn.

4. Cñng cè: (3 phót)Em hiÓu g× vÒ cuéc ®êi vµ tÝnh çch cña ngêi n«ng d©n trong x· héi cò? 5. DÆn dß:(1 phót)

- Häc thuéc phÇn ghi nhí SGK.- Tãm t¾t t¸c phÈm “L·o H¹c”. - ChuÈn bÞ bµi: Tõ tuîng h×nh, tõ tîng thanh.


Bµi 4 TiÕt15TỪ TƯỢNG HÌNH, TỪ TƯỢNG THANH

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu thế nào là từ tượng hình, từ tượng thanh.- Có ý thức sử dụng từ tượng hình, từ tượng thanh để tăng thêm tính hình thượng, tính biểu

cảm trong giao tiếp, đọc – hiểu và tạo lập văn bản.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Đặc điểm của từ tượng hình, từ tượng thanh.- Công dụng của của từ tượng hình, từ tượng thanh.

30

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga 2. Kỹ năng:

- Nhận biết của từ tượng hình, từ tượng thanh và giá trị của chúng trong văn miêu tả.- Lựa chọn, sử dụng của từ tượng hình, từ tượng thanh phù hợp với hoàn cảnh nói, viết.

III. ChuÈn bÞ:1.Gi¸o viªn:

- Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.- B¶ng phô, phiÕu häc tËp.

2. Häc sinh:- §äc SGK, chó ý çc ng÷ liÖu.

IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- Ho¹t ®éng lªn líp1. æ n ®inh tæ chøc :(1 phót)2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) HS 1: ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng?

HS 2: Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch dïng tõ cña Nam Cao trong t¸c phÈm “L·o H¹c” 3. Bµi míi:(35 phót).

Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc.

GV treo b¶ng phô ghi 3 ®o¹n v¨n trong t¸c phÈm “L·o H¹c” cña Nam cao.- Gäi HS ®äc 3 ®o¹n v¨n, lu ý nh÷ng tõ in ®Ëm.? Trong çc tõ in ®Ëm trªn, nh÷ng tõ nµo gîi t¶ h×nh ¶nh, d¸ng vÎ, tr¹ng th¸i cña sù vËt?? Nh÷ng tõ nµo m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn, con ngêi?? Theo em nh÷ng tõ ng÷ gîi h×nh ¶nh, d¸ng vÎ, ho¹t ®éng trang th¸i hoÆc m« pháng ©m thanh cã t¸c dông g× trong v¨n miªu t¶, tù sù?GV: Nh÷ng tõ ng÷ gîi h×nh ¶nh d¸ng vÎ gäi lµ tõ tîng h×nh. Nh÷ng tõ ng÷ m« pháng ©m thanh gäi lµ tõ tîng thanh.? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ tõ tîng h×nh, thÕ nµo lµ tõ tîng thanh?- Bµi tËp nhanh: (Treo b¶ng phô ghi BT). §äc ®o¹n trÝch ë b¶ng phô.? §o¹n v¨n trÝch trong VB “Tøc níc vì bê” tõ “Anh DËu uèn vai -> tay thíc, d©y thõng”.? H·y t×m nh÷ng tõ tîng h×nh,tîng thanh trong ®o¹n v¨n ®ã?Gäi HS lªn b¶ng lµm.

Chia HS lµm 4 nhãm, ph¸t phiÕu häc tËp cho HS- NhËn phiÕu häc tËp, lµm bµi.

I. §Æc ®iÓm, c«ng dông .(20 phót)1. VÝ dô:

2. NhËn xÐt:- Mãm mÐm, xång xéc, vËt v·, rò rîi, sßng säc-> gîi t¶ d¸ng vÎ.- Hu hu, ö -> m« pháng ©m thanh.

-> Gîi ®îc h×nh ¶nh ©m thanh cô thÓ, sinh ®éng cã gi¸ trÞ biÓu c¶m cao.

ghi nhí: (SGK)

- Tõ tîng h×nh: uÓ o¶i, run rÉy; - Tõ t¬ng thanh: sÇm sËp.II. LuyÖn tËp:( 15 phót)Bµi 1:- Çc tõ tîng h×nh: Rãn rÐn, lÎo khoÎo, cháng quÌo.- Çc tõ tîng thanh: bÞch, bèp, soµn so¹t.Bµi 2:=> 5 tõ tîng h×nh gîi t¶ d¸ng ®i cña ngêi: ®i lß dß, ®i lom khom,

31

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, çc nhãm bæ sung.

Chia nhãm, cho HS th¶o luËn.- 4 nhãm th¶o luËn, cö ®¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy.

®i dß dÉm, ®i liªu xiªu, ®i ngÊt ngìng, ®i khÊt khëng.Bµi 3:+ Cêi ha h¶: cêi to, s¶ng kho¸i.+ Cêi h× h×: võa ph¶i, thÝch thó, hån nhiªn.+ Cêi h« hè: Cêi to, v« ý, th«.+ Cêi h¬ hí: to, h¬i v« duyªn.

4.Cñng cè:(2 phót) H·y cho biÕt thÕ nµo lµ tõ tuîng h×nh, tõ tîng thanh.5. DÆn dß: (2 phót)- Lµm BT 4,5.- Häc thuéc lßng ghi nhí.- ChuÈn bÞ bµi: Liªn kÕt çc ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n

Ngµy so¹n: 10/9/2012 Ngµy gi¶ng:14/9/2012

Bµi 4 TiÕt16

LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTBiết cách sử dụng các phương tiện để liên kết các đoạn văn, làm cho chúng liền ý, liền

mạch.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Sự liên kết giữa các đoạn, các phương tiện liên kết đoạn (từ liên kết và câu nối)- Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong quá trình tạo lập văn bản.

2. Kỹ năng:Nhận biết, sử dụng được các câu, các từ có chức năng, tác dụng liên kết các đoạn trong

một văn bản. III- ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn:- Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.

- B¶ng phô. 2. Häc sinh:- §äc SGK, chuÈn bÞ theo c©u hái IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- Ho¹t ®éng lªn líp1. æ n ®Þnh tæchøc:( 1 phót)2. KiÓm tra bµi cò:(7 phót) HS 1: ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n? Trong v¨n b¶n, ®o¹n v¨n cã vai trß nh thÕ nµo?

HS 2: Ta cã thÓ x©y dùng mét ®o¹n v¨n theo nh÷ng çch nµo?

32

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga 3. Bµi míi:(32 phót)

*giíi thiÖu bµi: Çc em ¹ viÖc x©y dùng ®o¹n v¨n lµ viÖc lµm quan träng. Nhng khi t¹o lËp v¨n b¶n çc em cÇn chó ý vÒ viÖc liªn kÕt çc ®o¹n v¨n. ThÕ nµo lµ liªn kÕt ®o¹n v¨n? giê häc h«m nay c« sÏ híng dÉn çc em t×m hiÓu.

Ho¹t ®éng cña gv vµ hs. kiÕn thøc

GV treo b¶ng phô ghi 2 ®o¹n v¨n trong VB “T«i ®i häc” cña Thanh TÞnh.- §äc 2 ®o¹n trÝch.

? Hai ®o¹n v¨n cã mèi liªn hÖ g× kh«ng? T¹i sao?

? Gäi HS ®äc 2 ®o¹n v¨n trang 50,51.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ 2 ®o¹n v¨n võa ®äc?? Côm tõ “Tríc ®ã mÊy h«m” thªm vµo ®Çu ®o¹n v¨n cã t¸c dông g×?? Sau khi thªm côm tõ, hai ®o¹n v¨n ®· liªn kÕt víi nhau nh thÕ nµo?

GV: Côm tõ: “Tríc ®ã mÊy h«m” chÝnh lµ ph¬ng tiÖn liªn kÕt ®o¹n. H·y cho biÕt t¸c dông cña nã trong VB?

GV treo b¶ng phô ghi 2 ®o¹n v¨n ë môc a vµ 2 ®o¹n v¨n ë môc b, 2 ®o¹n v¨n ë môc d trang 51,52 . - §äc 3 vÝ dô ë b¶ng phô.

? Em h·y x¸c ®Þnh ph¬ng tiÖn liªn kÕt ®o¹n trong 3 vÝ dô a, b, d?? H·y cho biÕt mèi quan hÖ ý nghÜa gi÷a çc ®o¹n v¨n?

? Cã thÓ thay côm tõ “Sau kh©u t×m hiÓu” b»ng nh÷ng tõ ng÷ nµo?? T¬ng tù nh vËy, ta cã thÓ thay tõ nh-ng, côm tõ nãi tãm l¹i b»ng nh÷ng tõ ng÷ nµo?? Nh÷ng tõ ng÷ dïng ®Ó liªn kÕt trong çc ®o¹n v¨n ta võa t×m hiÓu thuéc tõ lo¹i nµo?=> Nh vËy, ®Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n víi ®o¹n v¨n ngêi ta cã thÓ dïng tõ ng÷ cã t¸c dông liªn kÕt.

I. T¸c dông cña viÖc liªn kÕt çc ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.1. VÝ dô:

2. NhËn xÐt:- Hai ®o¹n v¨n cïng viÕt vÒ ng«i tr-êng MÜ LÝ nhhng thêi ®iÓm t¶ vµ ph¸t biÓu c¶m nghÜ kh«ng hîp lÝ nªn sù liªn kÕt gi÷a hai ®o¹n v¨n cßn láng lÎo do dã ngêi ®äc c¶m thÊy hôt hÉng.- Cã thªm côm tõ: “Tríc ®ã mÊy h«m).- Bæ sung ý nghÜa vÒ thêi gian ph¸t biÓu c¶m nghÜ cho ®o¹n sau.- Côm tõ bæ sung t¹o ra sù liªn kÕt vÒ h×nh thøc vµ néi dung cña ®o¹n thø hai víi ®o¹n thø nhÊt, do ®ã hai ®o¹n v¨n trë nªn g¾n bã chÆt chÏ víi nhau.- Lµm cho hai ®o¹n v¨n trë nªn liÒn m¹ch.=> ghi nhí (SGK).

II. Çch liªn kÕt çc ®o¹n v¨n trong VB. 1. Dïng tõ ng÷ ®Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n.a.VÝ dô:

b.NhËn xÐt:- a: Sau kh©u t×m hiÓu; b: Nhng; d: Nãi tãm l¹i.- VD a: LiÖt kª.- VD b: Quan hÖ t¬ng ph¶n, ®èi lËp.- VD d: Quan hÖ tæng hîp, kh¸i qu¸t.- Tríc hÕt, ®Çu tiªn, sau n÷a, sau hÕt, trë nªn, mÆt kh¸c.- Tr¸i l¹i, tuy vËy, tuy nhiªn, vËy mµ.- Tãm l¹i, nh×n chung l¹i, tæng kÕt l¹i, chung quy l¹i, cã thÓ nãi.=> + QHT: Nhng. + ChØ tõ (®ã,nµy, kia, Êy). + Çc côm tõ chØ sù liÖt kª, so

33

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - Gäi HS ®äc 2 ®o¹n v¨n ë môc 2.

? T×m ph¬ng tiÖn liªn kÕt gi÷a 2 ®oan v¨n ®ã?? V× sao c©u v¨n ®ã lµ c©u cã t¸c dông liªn kÕt?

? Nh vËy ®Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n, ta cã thÓ dïng nh÷ng ph¬ng tiÖn nµo?

- Gäi HS ®äc SGK.

Gäi HS lªn b¶ng lµm.

HS tù lµm.

s¸nh, ®èi lËp, tæng kÕt, kh¸i qu¸t.2. Dïng c©u nèi ®Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n:a. VÝ dô:

b. NhËn xÐt:

- C©u: ¸i dµ, l¹i cßn chuyÖn ®i häc n÷a c¬ ®Êy!=> V× c©u ®ã nèi tiÕp vµ ph¸t triÓn ý ë côm tõ: “Bè ®ãng s¸ch cho con ®i häc” ë ®o¹n v¨n trªn. + Dïng tõ ng÷ cã t¸c dông liªn kÕt. + Dïng c©u nèi.=> Ghi nhí:

III. LuyÖn tËp:BT 1:a. Nãi nh vËy: tæng kÕt.b. ThÕ mµ: t¬ng ph¶n.c. Còng: nèi tiÕp, liÖt kª.d. Tuy nhiªn: t¬ng ph¶nBT 2:

a- “Tõ ®ã”.b- “Nãi tãm l¹i”.c- “Tuy nhiªn”.d- “ ThËt khã tr¶ lêi”.

4.Cñng cè:(3 phót) Em h·y cho biÕt t¸c dông cña cña viÖc liªn kÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. 5. DÆn dß:(2 phót) - Häc thuéc ghi nhí.- Lµm BT 3- ChuÈn bÞ bµi: Tõ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi.


Bµi 5 TiÕt17

TỪ NGỮ ĐỊA PHƯƠNG VÀ BIỆT NGỮ XÃ HỘI

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu thế nào là từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội.- Nắm được hoàn cảnh sử dụng và giá trị của từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội trong văn

bản.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Khái niệm từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội.- Tác dụng của việc sử dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội trong văn bản.

2. Kỹ năng:

34


- Nhận biết, hiểu nghĩa một số từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội.- Dùng từ ngữ địa phương và biệt ngữ phù hợp với tình huống giao tiếp.

III- ChuÈn bÞ:1. Gi¸o viªn:

- Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.- B¶ng phô.

2. Häc sinh: §äc tríc bµi: “Tõ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi”.IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. VI.Ho¹t ®éng lªn líp1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót)2. KiÓm tra bµi cò:(7 phót)

HS 1: Liªn kÕt çc ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n cã t¸c dông nh thÕ nµo?HS 2: §Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n ngêi ta dïng nh÷ng ph¬ng tiÖn liªn kÕt nµo?

3. Bµi míi:(32 phót) * GV giíi thiÖu bµi.(2 phót)

Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

GV treo b¶ng phô ghi 2 VD SGK.HS quan s¸t b¶ng phô, ®äc vÝ dô.? Trong 3 tõ : b¾p, bÑ, ng« ®Òu cã nghÜa lµ ng« nhng tõ nµo ®îc dïng phæ biÕn h¬n? T¹i sao?

? VËy thÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph¬ng?- GV treo b¶ng phô, - HS quan s¸t b¶ng phô.? Trong nh÷ng tõ sau tõ nµo lµ tõ ®Þa ph¬ng?a: C¬i; b: MÌ ®en; c: M«; d: S©n.e: Võng ®en; g: MÑ; h:Tui; k:Bu. ? H·y t×m 2,3 tõ ®Þa ph¬ng Hµ TÜnh.

GV treo b¶ng phô ghi 2 VD trong SGK. HS ®äc VD ë b¶ng phô.? “Mî” vµ “MÑ” trong ®o¹n v¨n trªn cïng chØ mét ®èi tîng. T¹i sao khi t¸c gi¶ dïng mÑ, khi t¸c gi¶ dïng mî?

? Çc tõ “ngçng”, “tróng tñ” cã nghÜa lµ g×? TÇng líp XH nµo thêng dïng çc tõ ng÷ nµy?? Nh÷ng tõ ng÷ võa xÐt trªn ®îc gäi lµ biÖt ng÷ XH. Em hiÓu thÕ nµo lµ biÖt ng÷ XH?- GV treo b¶ng phô.

I. Tõ ng÷ ®Þa ph ¬ng :( 8 phót)1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:- Tõ “ng«” ®îc dïng phæ biÕn h¬n v× ®ã lµ tõ ng÷ v¨n hãa cã tÝnh chuÈn mùc cao ®îc dïng réng r·i h¬n (trong çc t¸c phÈm, trong giÊy tê hµnh chÝnh) => ®ã lµ tõ toµn d©n.- Hai tõ: “b¾p”, “bÑ” chØ dïng trong mét ph¹m vi hÑp, cha cã tÝnh chuÈn mùc v¨n hãa. §ã lµ tõ ng÷ ®Þa ph-¬ng.=>Ghi nhí 1. HS lµm BT nhanh.

=> §¸p ¸n ®óng: a, b,c, h, k.

II. BiÖt ng÷ x· héi:(7 phót)1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:- Tríc CM th¸ng T¸m, ë tÇng líp kh¸ gi¶ cña x· héi “mÑ” ®îc gäi b»ng “mî”, “cha” ®îc gäi b»ng “cËu” hoÆc “thÇy”. §iÒu nµy ph¶n ¸nh rÊt râ trong “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” cña Nguyªn Hång”- “Ngçng”= ®iÓm 2; “tróng tñ”= ®óng çc phÇn ®· häc, ®· lµm råi => tÇng líp häc sinh - Tr¶ lêi c©u hái.=> Ghi nhí 2: SGK.

35

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - HS quan s¸t b¶ng phô.Cho biÕt çc tõ: TrÉm, khanh, long, sµng, ngù thiÖn cã nghÜa lµ g×? TÇng líp nµo thêng dïng çc tõ ng÷ nµy?a- Mäi tÇng lípb- TÇng líp trÝ thøc.c- TÇng líp vua , quan triÒu ®×nh.d- TÇng líp n«ng d©n.

- §äc vÝ dô SGK.

? Tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi kh¸c nhau ë ®iÓm nµo?? Khi sö dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi cÇn chó ý ®iÒu g×? V× sao?? V× sao trong vÝ dô nµy ngêi ta vÉn sö dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi?? Cã nªn sö dông lo¹i tõ ng÷ nµy mét çch tuú tiÖn kh«ng?

? T×m tõ ®Þa ph¬ng n¬i em ë vµ tõ toµn d©n t¬ng øng? HS tr¶ lêi.GV nhËn xÐt.

T×m mét sè biÖt ng÷ x· héi? Gi¶i nghÜa? GV chia líp thµnh 3 nhãm mçi nhãm t×m 3 tõ.

?Trong çc trßng hîp sau trêng hîp nµo nªn dïng tõ ®Þa ph¬ng, trêng hîp nµo kh«ng nªn dïng tõ ®Þa ph¬ng?

Bµi tËp nhanh:

- Gi¶i thÝch çc tõ theo sù hiÓu biÕt.

-> TÇng líp vua, quan triÒu ®×nh.

III. Sö dông tõ ng÷ ®Þa ph ¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi:(7 phót) 1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:- Chó ý ®èi tîng giao tiÕp, hoµn c¶nh giao tiÕp.- T« ®Ëm s¾c th¸i ®Þa ph¬ng.- T« ®Ëm tÇng líp xuÊt th©n, tÝnh çch nh©n vËt.

- Kh«ng, dÔ g©y sù khã hiÓu.=> Ghi nhí: SGK.IV. LuyÖn tËp(8 phót)Bµi tËp 1: Tõ ®Þa ph¬ng- Tõ toµn d©n t¬ng øng BÌo lôc b×nh- bÌo t©y. Hßn ®í – hßn ®¸. Chæi rÔ- chæi xÓ.Bµi tËp 2 : + H·y xö h¾n theo luËt rõng-> kh«ng ph¶i luËt do nhµ níc ®Æt ra mµ do mét nhãm ngêi quy ®inh.+ Tí l¹i x¬i gËy -> mét ®iÓm. Thêng ®îc HS, SV dïng.+Tí võa ®îc m× råi.-> mêi ®iÓm.Bµi tËp 3:- ChØ ®îc dïng ë trêng hîp a.

4. Cñng cè:(3 phót) -Nh¾c l¹i kh¸i niÖm vÒ tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi ?5. DÆn dß:(2 phót)

- T×m mét sè c©u ca dao, tôc ng÷, vÌ cã sö dông tiÕng ®Þa ph¬ng Hµ TÜnh.

Xem tríc bµi: Tãm t¾t v¨n b¶n tù

36



Bµi 5 TiÕt18

Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Biết cách tóm tắt một văn bản tự sự.

II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG: 1. Kiến thức:

Các yêu cầu đối với việc tóm tắt văn bản tự sự. 2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu, nắm bắt được toàn bộ cốt truyện của văn bản tự sự.- Phân biệt sự khác nhau giữa tóm tắt khái quát và tóm tắt chi tiết.- Tóm tắt văn bản tự sự phù hợp với yêu cầu sử dụng.

III- ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn:

- Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.- PhiÕu häc tËp.

Häc sinh: chuÈn bÞ theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. VI-Ho¹t ®éng lªn líp: 1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) ?Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi? Cho vÝ dô? 3. Bµi míi :(32 phót) *Giíi thiÖu bµi: Trong cuéc sèng hµng ngµy, cã nh÷ng v¨n b¶n tù sù chóng ta ®· ®äc vµ muèn ghi l¹i néi dung chÝnh cña chóng ®Ó sö dông hoÆc th«ng b¸o cho ngêi kh¸c biÕt th× ta ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ®ã. Vậy thế nào là tãm tắt văn bản tự sự và çch tãm tắt văn bản này như thế nào. Bài học h«m nay c« sẽ gióp çc em cïng t×m hiểu. *Néi dung bµi míi:

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS

HS ®äc 2 ý trong s¸ch gi¸o khoa. ? Suy nghÜ vµ lùa chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt trong çc c©u sau? ? ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ?

HS ®äc vÝ dô (SGK)

Kiªn thøcI. ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù s : (10 phót)1. §äc: (SGK) 2. NhËn xÐt : Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù lµ ghi l¹i mét çch ng¾n gän trung thµnh nh÷ng néi dung chÝnh cña v¨n b¶n tù sù.

II.Çch tãm t¾t v¨n b¶n tù sù:(22phót) 1. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi v¨n b¶n tãm t¾t:

37


? V¨n b¶n tãm t¾t trªn kÓ l¹i v¨n b¶n nµo?

? V× sao em nhËn ra ®iÒu ®ã?

?V¨n b¶n tãm t¾t trªn ®· nªu ®îc néi dung chÝnh cña v¨n b¶n ®ã cha?

? V¨n b¶n tãm t¾t cÇn ®¹t nh÷ng yªu cÇu g×? ( vÒ ®é dµi, lêi v¨n, nh©n vËt sù viÖc)

? Muèn viÕt ®îc mét v¨n b¶n tãm t¾t, theo em cÇn ph¶i nh÷ng lµm g× ?

? Nh÷ng viÖc Êy cÇn thùc hiÖn theo tr×nh tù nµo?

HS ®äc ghi nhí.

- VÝ dô:(SGK) - NhËn xÐt: + V¨n b¶n trªn kÓ l¹i néi dung v¨n b¶n “S¬n Tinh Thuû Tinh” +V× nh©n vËt vµ sù viÖc trong v¨n b¶n tãm t¾t trïng víi v¨n b¶n “S¬n Tinh Thuû Tinh” +V¨n b¶n tãm t¾t trªn ®· nªu ®îc néi dung chÝnh cña v¨n b¶n Êy. + Yªu cÇu cña v¨n b¶n tãm t¾t: *Ng¾n h¬n so víi v¨n b¶n cÇn tãm t¾t. *Lêi v¨n cña ngêi tãm t¾t ng¾n gän râ rµng. *Sè lîng nh©n vËt vµ sù viÖc trong b¶n tãm t¾t Ýt h¬n trong t¸c phÈm( chØ lùa chän nh©n vËt chÝnh vµ sù viÖc quan träng). 2. Çc b íc tãm v¨n b¶n tù sù: - §äc kÜ t¸c phÈm ®Ó n¾m ch¾c néi dung cña nã. - X¸c ®Þnh néi dung chÝnh cÇn tãm t¾t. - S¾p xÕp çc néi dung theo mét trËt tù hîp lý. -ViÕt b¶n tãm t¾t.

* Ghi nhí(SGK)

4. Cñng cè:(5 phót)? ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? ?Tr×nh bµy çch tãm t¾t v¨n b¶n tù sù .5. DÆn dß:(2 phót)-Häc thuéc bµi.

38

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga -ChuÈn bÞ bµi theo phÇn luyÖn tËp.

39


Ngµy so¹n:15/9/2012 Ngµy gi¶ng:17/9/2012

Bµi 5 TiÕt19 LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù.

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Biết cách tóm tắt một văn bản tự sự.

II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG: 1. Kiến thức:

Các yêu cầu đối với việc tóm tắt văn bản tự sự. 2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu, nắm bắt được toàn bộ cốt truyện của văn bản tự sự.- Phân biệt sự khác nhau giữa tóm tắt khái quát và tóm tắt chi tiết.- Tóm tắt văn bản tự sự phù hợp với yêu cầu sử dụng.

III- ChuÈn bÞ:Gi¸o viªn:

- Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.- PhiÕu häc tËp.

Häc sinh: chuÈn bÞ theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- Ho¹t ®éng lªn líp 1. ¤n ®Þnh tæ chøc:(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò:(7phót) (KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS). 3. Bµi míi:(32phót)

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS => Tãm t¾t truyÖn “L·o H¹c” cña Nam Cao- Em cã nhËn xÐt g× vÒ VB tãm t¾t trong SGK?- Theo em ph¶i s¾p xÕp çc sù viÖc nh thÕ nµo cho hîp lÝ? (ph¸t phiÕu häc tËp cho häc sinh).* Cã thÓ s¾p xÕp nh sau:(nªu yªu cÇu ®Ó HS theo dâi).- L·o H¹c cã mét ngêi con trai, mét m¶nh vên vµ mét con chã vµng.- Con trai l·o H¹c ®i phu ®ån ®iÒn cao su, l·o chØ cßn l¹i cËu vµng.- V× muèn gi÷ l¹i m¶nh vên cho con, l·o ph¶i b¸n chã mÆc dï viÖc b¸n chã khiÕn l·o rÊt buån b· vµ ®au xãt.- TÊt c¶ sè tiÒn dµnh dôm ®îc l·o göi «ng gi¸o vµ nhê «ng gi¸o tr«ng coi m¶nh vên.- Cuéc sèng ngµy mét khã kh¨n, l·o kiÕm ®îc g× ¨n nÊy vµ tõ chèi nh÷ng g× «ng gi¸o ngÊm ngÇm gióp l·o- Mét lÇn «ng l·o xin Binh T Ýt b· chã, nãi lµ sÏ ®¸nh b· mét con chã vµ ngá ý rñ Binh T uèng rîu.- ¤ng gi¸o rÊt ng¹c nhiªn vµ rÊt buån khi nghe Binh T kÓ chuyÖn Êy.- L·o H¹c ®ét ngét chÕt d÷ déi.

Kiªn thøc1.T×m hiÎu bµi(12 phót)- §äc thÇm môc 1.- B¶n tãm t¾t ®· nªu t¬ng ®èi ®Çy ®ñ çc sù kiÖn, nh©n vËt, nhng tr×nh tù cßn lén xén.

- S¾p xÕp theo suy nghÜ cña ç nh©n vµo phiÕu häc tËp.

=> §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.- nhãm b¹n bæ sung.

40


- C¶ lµng kh«ng hiÓu v× sao l·o chÕt, chØ cã Binh T vµ «ng gi¸o hiÓu.- Trªn c¬ së ®· s¾p xÕp çc chi tiÕt, em thö viÕt l¹i ®o¹n v¨n?- NhËn xÐt ®o¹n v¨n cña HS, söa ch÷a..- Em h·y nªu nh÷ng sù viÖc tiªu biÓu vµ çc nh©n vËt quan träng trong ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê” cña Ng« TÊt Tè?- Em thö tãm t¾t ®o¹n trÝch? Buæi s¸ng h«m Êy, ch¸o chÝn, chÞ DËu ng¶ m©m b¸t móc ra la liÖt. Anh DËu vÉn èm rÒ rÒ, run rÉy cÊt b¸t ch¸o, míi kÒ ®Õn miÖng th× tªn cai lÖ vµ ngêi nhµ lÝ trëng sÇm sËp tiÕn vµo. MÆc dï chÞ DËu h¹ m×nh van xin, hai tªn tay sai ®ã vÉn sÊn sæ vµo trãi anh DËu. Tøc qu¸, kh«ng chÞu ®îc, chÞ DËu chèng cù l¹i quyÕt liÖt. ChÞ DËu tóm lÊy cæ tªn cai lÖ, Ên giói ra cöa, h¾n ng· cháng quÌo vµ tóm lÊy tãc tªn ngêi nhµ lÝ trëng, l¼ng mét çi h¾n ng· nhµo ra thÒm.- T¹i sao nãi VB “T«i ®i häc” cña Thanh TÞnh vµ “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” cña Nguyªn Hång l¹i rÊt khã tãm t¾t?-NÕu muèn tãm t¾t hai VB nµy chóng ta ph¶i lµm g×?=> NhËn xÐt çc ý kiÕn cña HS vµ kÕt luËn:- Hai VB nµy rÊt khã tãm t¾t v× ®©y lµ nh÷ng VB tr÷ t×nh, chñ yÕu miªu t¶ nh÷ng diÔn biÕn trong ®êi sèng néi t©m cña nh©n vËt, Ýt çc sù viÖc kÓ l¹i- Muèn tãm t¾t hai VB nµy th× trªn thùc tÕ chóng ta ph¶i viÕt l¹i truyÖn. TÊt nhiªn nÕu viÕt l¹i truyÖn th× yÕu tè biÓu c¶m trong hai VB gi¶m ®i nhiÒu.=> §©y lµ c«ng viÖc rÊt khã kh¨n, cÇn ph¶i cã thêi gian vµ vèn sèng míi thùc hiÖn ®îc.

- Lµm viÖc theo nhãm, ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm b¹n bæ sung.

- Th¶o luËn theo nhãm, ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy ý kiÕn.

2.H íng dÉn lµm bµi tËp thùc hµnh(10 phót)

- TËp tãm t¾t.- Theo dâi GV híng dÉn çch tãm t¾t.

3.H íng dÉn häc sinh lµm bµi tËp(10 phót)

- Tr×nh bµy ý kiÕn ç nh©n.- Bæ sung ý kiÕn.

4. Cñng cè:(3 phót)NhËn xÐt tiÕt luyªn tËp, cho ®iÓm nh÷ng häc sinh cã nhiÒu ®ãng gãp.5. DÆn dß:(2 phót)- §äc hai v¨n b¶n ®äc thªm SGKtrang 62,63- §äc vµ t×m nh©n vËt chÝnh,diÔn biÕn chÝnh cña truyÖn Th¸nh Giãng råi s¾p xÕp theo tr×nh tù hîp lý. Ngµy so¹n:19/9/2012 Ngµy gi¶ng:21/9/2012

Bµi 5 TiÕt 20 : Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 1.

41

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga I - Møc ®é cÇn ®¹t: - Gióp häc sinh «n tËp vÒ bµi v¨n tù sù. - Gióp çc em thÊy ®îc u khuyÕt ®iÓm cña m×nh vµ cña b¹n. II- ChuÈn bÞ:

- Gi¸o viªn chÊm bµi, lu ý nh÷ng u khuyÕt ®iÓm cña çc bµi lµm, vµ nhËn xÐt chÊt lîng bµi viÕt cña HS.

- Ghi l¹i nh÷ng lçi cÇn ph¶i söa ch÷a, nh÷ng bµi lµm cã néi dung tèt, nh÷ng c©u v¨n hay, nh÷ng ý v¨n ®Ñp.III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. IV- Ho¹t ®éng lªn líp: 1. æ n ®Þnh tæ chøc :(2 phót) 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi:(38 phót)I- NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ chung(28 phót) 1/ HS ®äc l¹i ®Ò GV ghi lªn b¶ng, nªu môc ®Ých, yªu cÇu cña bµi viÕt.

* Môc ®Ých:¤n l¹i kiÓu bµi tù sù ®· häc ë líp 6, kÕt hîp kiÓu bµi biÓu c¶m ®· häc ë líp 7. LuyÖn viÕt ®o¹n v¨n vµ bµi v¨n.

* Yªu cÇu:- ViÕt ®óng thÓ lo¹i tù sù.- Cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m.- Ghi l¹i ®îc Ýt nhÊt lµ mét kØ niÖm ®¸ng nhí víi ngêi th©n.

- DiÔn ®¹t tr«i ch¶y, ch÷ viÕt ®Ñp, tr×nh bµy s¹ch sÏ. * Dµn ý: - Më bµi: Giíi thiÖu kØ niÖm s©u s¾cgi÷a em víi ngêi th©n. - Th©n bµi: + KÓ l¹i diÔn biÕn sù viÖc. + Xen lÉn kÓ lµ t¶ vµ béc lé c¶m xóc. - KÕt bµi: Nªu c¶m nhËn chung vÒ kØ niÖm ®ã.

2/ NhËn xÐt vÒ kÕt qu¶ bµi lµm: a/ ¦u ®iÓm:

- PhÇn lín bµi lµm tr×nh bµy ®îc VB ®óng thÓ lo¹i tù sù.- Cã nhiÒu bµi viÕt biÕt çch sö dông çc yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m, ®¸nh gi¸ xen kÏ.- Mét sè bµi ghi l¹i kØ niÖm vÒ ngêi th©n: c¶m xóc ch©n thµnh, lêi v¨n cã chän läc, diÔn ®¹t tr«i ch¶y, bè côc 3 phÇn c©n ®èi.Çc bµi tiªu biÓu:........................................................................................................

b/ KhuyÕt ®iÓm:- PhÇn lín hµnh v¨n viÕt kh« khan, Ýt cã c¶m xóc.- Mét sè bµi sa vµo t¶ , mét sè bµi nÆng vÒ c¶m xóc.- Sai nhiÒu lçi chÝnh t¶, lçi dïng tõ ng÷, dÊu c©u.- Mét sè bµi cã néi dung s¬ sµi.- Mét sè Ýt bµi bè côc thiÕu c©n xøng.- §Æc biÖt cã em cha biÕt çch tr×nh bµy mét bµi v¨n, thêng dïng çc g¹ch ®Çu dßng.Cô thÓ:

+HS viÕt sai nhiÒu lçi chÝnh t¶: em…............................................................

42


+ Lçi dïng tõ, lçi dïng dÊu c©u: em...............................................................

+ Bµi cã bè côc kh«ng c©n xøng: em.............................................................., +Bµi cha biÕt c¸ch tr×nh bµy:

em..................................................................+ Bµi sa vµo miªu t¶ :

em.................................................................. II- Tr¶ bµi cho häc sinh:(8 phót) III- Gi¸o viªn ®äc bµi kh¸ cho c¶ líp nghe, tr¶ bµi cho HS, häc sinh tham kh¶o bµi cña nhau.(10 phót)

- Híng dÉn HS ch÷a lçi -Vµo ®iÓm sæ lín.

4. H íng dÉn tù häc :(5 phót)- ¤n l¹i lÝ thuyÕt v¨n tù sù, v¨n biÓu c¶m.- Nh÷ng bµi ®¹t ®iÓm thÊp ( díi 5) lµm l¹i bµi.- RÌn kÜ n¨ng viÕt ch÷ ®Ó chuÈn bÞ cho bµi viÕt sè 2.- §äc kÜ VB vµ so¹n bµi “C« bÐ b¸n diªm”.


Bµi 6 TiÕt 21 : V¨n b¶n: C« bÐ b¸n diªm (An-§ec-Xen)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

43


- Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện.- Sự thể hiện của tinh thần nhân đạo, tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn An-đéc-xen

qua một tác phẩm tiêu biểu.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Những hiểu biết bước đầu về “người kể chuyện cổ tích” An-đéc-xen.- Nghệ thuật kể chuyện, các tổ chức các yếu tố hiện thực và mộng tưởng trong tác phẩm.- Lòng thương cảm của tác giả đối với em bé bất hạnh.

2. Kỹ năng:- Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm.- Phân tích được một số hình ảnh tương phản (đối lập, đặt gần nhau, làm nổi bật lẫn nhau).- Phát biểu cảm nghĩ về một đoạn truyện.

III- ChuÈn bÞ:1.Gi¸o viªn: -Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.

-TËp truyÖn An- §Ðc -Xen vµ ch©n dung cña «ng. 2. H S: §äc thªm mét sè truyÖn cña An- §Ðc- Xen, ®äc toµn bé truyÖn c« bÐ b¸n diªm; so¹n bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V- Ho¹t ®éng lªn líp1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót)2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) GV treo b¶ng phô ghi c©u hái: L·o H¹c chÕt v×: a- Qu¸ th¬ng con. b- Qu¸ ®au khæ vµ bÕ t¾c. c- Qu¸ tù träng. d- Qua ®au khæ v× ®· ®¸nh lõa mét con chã mµ l·o yªu quý. - Em chän nguyªn nh©n nµo? Vµ gi¶i thÝch sù lùa chän cña em?3. Bµi míi:(32 phót)*Giíi thiÖu bµi:(2 phót) Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc

- Yªu cÇu ®äc chËm, râ, c¶m th«ng, cè g¾ng ph©n biÖt nh÷ng c¶nh thùc vµ ¶o ¶nh trong vµ sau tõng lÇn c« bÐ quÑt diªm.- GV ®äc mÉu ®o¹n 1, gäi HS ®äc tiÕp nèi ®Õn hÕt VB .

- Gäi häc sinh ®äc chó thÝch SGK.- Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm c« bÐ b¸n diªm?- Giíi thiÖu thªm vÒ t¸c gi¶ vµ ®Êt níc §an m¹ch.

- Em ®· häc c¸ch tãm t¾t VB tù sù, h·y kÓ tãm t¾t VB c« bÐ b¸n diªm?

I.§äc- chó thÝch-bè côc:(20 phót)1.§äc

2.T¸c gi¶-t¸c phÈm

- §äc SGK, c¶ líp theo dâi.- Hai HS tr×nh bµy ý kiÕn.

- L¾ng nghe GV giíi thiÖu.

3 .Bè côc: a. Tãm t¾t VB- Theo dâi SGK.

- §¹i diÖn tæ tr×nh bµy.

b. Bè côc3 phÇn:P1- Tõ ®Çu ®Õn “Cøng ®ê ra”:

44

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - V¨n b¶n cã bè côc mÊy phÇn? ý mçi phÇn?

? C« bÐ b¸n diªm cã hoµn c¶nh nh thÕ nµo?

- Trong ®ªm giao thõa Êy c« bÐ ®· lµm g× vµ ë ®©u?

- H×nh ¶nh c« bÐ b¸n diªm ®îc t¸c gi¶ kh¾c häa b»ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? H·y ph©n tÝch?

- Em h·y t×m nh÷ng h×nh ¶nh t¬ng ph¶n kh¸c trong bµi?

- Em cã nhËn xÐt g× vµ em nghÜ g× vÒ c« bÐ b¸n diªm?

* LuyÖn tËp:- Em h·y kÓ tãm t¾t truyªn c« bÐ b¸n diªm?- Ph©n tÝch biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®· dïng trong ®o¹n 1 cña t¸c gi¶?

Hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm.P2- TiÕp theo “vÒ chÇu thîng ®Õ”: Nh÷ng lÇn quÑt diªm.P3. PhÇn cßn l¹i: C¸i chÕt cña c« bÐ b¸n diªm.II.§äc-HiÓu v¨n b¶n:(10 phót)1.Hoµn c¶nh c« bÐ b¸n diªm: -C« bÐ må c«i mÑ, nghÌo khæ, ph¶i ®i b¸n diªm ®Ó kiÕm sèng, em ë víi cha,mét ngêi cha khã tÝnh.- §ªm giao thõa. §Çu trÇn, ch©n ®Êt dß dÉm trong ®ªm tèi gi÷a trêi ®«ng gi¸ rÐt.- Em ®i b¸n diªm nhng ch¼ng ai hái mua.-Em ®i b¸n diªm, ®Çu trÇn, ch©n ®Êt, kh«ng b¸n ®îc diªm >< Mäi ngêi nghØ ng¬i, trêi gi¸ rÐt, kh«ng d¸m vÒ nhµ, sî bÞ ®¸nh => T¬ng ph¶n, ®èi lËp -> nh»m lµm næi bËt t×nh c¶nh hÕt søc téi nghiÖp cña em bÐ.- Em bÐ bông ®ãi >< trong phè sùc nøc mïi ngçng quay; em sèng trong c¸i xã tèi t¨m >< ng«i nhµ xinh x¾n cã d©y têng xu©n bao quanh => næi bËt nçi khæ vÒ tinh thÇn cña em bÐ.=> Hoµn c¶nh thËt ®¸ng th¬ng. §©y cã thÓ h×nh ¶nh thùc ®· xÈy ra ë ®Êt níc §an M¹ch thêi An §Ðc Xen. Nhng còng cã thÓ lµ t×nh huèng nhµ v¨n s¸ng t¹o nªn ®Ó kh¾c häa c©u chuyÖn. Cha cÇn biÕt c©u chuyÖn diÔn biÕn ra sao, chØ mét c¶nh ®Çu tiªn ®· gîi ra rÊt nhiÒu ®iÒu th¬ng t©m, ®ång c¶m trong lßng ngêi ®äc.

4. Cñng cè:(5 phót)?Em cã c¶m nhËn g× vÒ hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm?5. DÆn dß:(2 phót) -T×m ®äc tËp truyÖn cña An-§Ðc-Xen. -§äc hÕt v¨n b¶n.so¹n hoµn chØnh

45



Bµi 6 TiÕt 22 : V¨n b¶n: C« bÐ b¸n diªm ( An- §Ðc –Xen)I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện.- Sự thể hiện của tinh thần nhân đạo, tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn An-đéc-xen

qua một tác phẩm tiêu biểu.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Những hiểu biết bước đầu về “người kể chuyện cổ tích” An-đéc-xen.- Nghệ thuật kể chuyện, các tổ chức các yếu tố hiện thực và mộng tưởng trong tác phẩm.- Lòng thương cảm của tác giả đối với em bé bất hạnh.

2. Kỹ năng:- Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm.- Phân tích được một số hình ảnh tương phản (đối lập, đặt gần nhau, làm nổi bật lẫn nhau).- Phát biểu cảm nghĩ về một đoạn truyện.

III- ChuÈn bÞ:1.Gi¸o viªn:- Nghiªn cøu kÜ SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi. - B¶ng phô, KÜ thuËt “S¬ ®å t duy”

2.HS:§äc l¹i VB, so¹n c©u hái trong SGK IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kÜ thuËt ®éng n·o.VHo¹t ®éng lªn líp 1.æ n ®Þnh tæ chøc .(1phót) 2.KiÓm tra bµi cò.(5 phót)

HS 1: KÓ tãm t¾t VB c« bÐ b¸n diªm?HS 2: Nªu mét sè hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ v¨n An §Ðc Xen?

3. Bµi míi :(34 phót)*Giíi thiÖu bµi: ë giê tríc c¸c em ®· t×m hiÓu ®îc t×nh c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm. Trong giê häc h«m nay c« sÏ gióp c¸c em t×m hiÓu vÒ nh÷ng g× c« bÐ ®· lµm vµ viÖc g× x¶y ra víi c« bÐ trong ®ªm giao thõa.*Néi dung bµi míi: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS. KiÕn thøc

- Gäi hs ®äc ®o¹n 2.- §äc theo sù ph©n c«ng, c¶ líp theo dâi.- C©u chuyÖn ®îc tiÕp tôc nhê chi tiÕt nµo cø lÆp ®i lÆp l¹i?- V× sao em bÐ ph¶i quÑt diªm?

- LÇn lît tõng lÇn quÑt diªm, t¸c gi¶ ®· ®Ó cho em bÐ m¬ thÊy nh÷ng c¶nh g×?

II.§äc-HiÓu v¨n b¶n:(25phót)2.C« bÐ b¸n diªm trong ®ªm giao thõa:(15phót)- §ã lµ 5 lÇn em bÐ quÑt diªm.

- §Ó ®îc sëi Êm phÇn nµo. §Ó ®îc ®¾m ch×m trong thÓ giíi ¶o ¶nh do em tëng tîng ra, ®Ó c©u chuyÖn ®an xen gi÷a thùc vµ ¶o-> hÖt nh truyÖn cæ tÝch.- LÇn 1: HiÖn ra lß sëi táa h¬i Êm dÞu

46


- Theo em çc méng tëng cña em bÐ ®îc t¸c gi¶ s¾p xÕp nh thÓ cã hîp lÝ kh«ng? Trong cÊc méng tëng Êy ®iÒu nµo g¾n víi thùc tÕ, ®iÒu nµo chØ lµ méng tëng thuÇn tóy? Ph©n tÝch?( trong çc méng tëng k× diÖu Êy th× ¶o ¶nh vÒ lß sëi, b÷a ¨n thÞnh so¹n, c©y th«ng n« en lµ g¾n víi thùc tÕ, cßn ¶o ¶nh vÒ ngêi bµ vµ hai bµ ch¸u cÇm tay nhau bay vôt lªn th× chØ lµ ¶o tëng. TÊt c¶ çc ¶o ¶nh ®ã lµ nh÷ng khao kh¸t m¬ íc cña em bÐ b¬ v¬, cña nh÷ng em bÐ thiÕu mét m¸i Êm gia ®×nh, thiÕu t×nh th¬ng gi÷a con ngêi víi con ngêi.

- Gäi HS ®äc ®o¹n 3. - Çi chÕt cña c« bÐ b¸n diªm ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh thÕ nµo?-Miªu t¶ nh vËy cã ý nghÜa g×?

- T×nh c¶m cña nhµ v¨n víi c« bÐ b¸n diªm nh thÕ nµo?

- T¹i sao nãi “c« bÐ b¸n diªm” lµ mét bµi ca vÒ lßng nh©n ¸i víi con ngêi nãi chung, víi em bÕ nãi riªng?- H×nh ¶nh, chi tiÕt nµo trong truyÖn lµm em c¶m ®éng nhÊt? V× sao?

* Gäi HS ®äc phÇn ghi nhí SGK.

dµng.- LÇn 2: B÷a ¨n sang träng, thøc ¨n ngon lµnh táa h¬ng th¬m ngµo ng¹t.- LÇn 3: C©y th«ng n« en.- LÇn 4: H×nh ¶nh ngêi bµ ®· mÊt l¹i xuÊt hiÖn.- LÇn 5: Em ®i theo bµ.=> Çc méng tëng cña em ®îc t¸c gi¶ s¾p xÕp nh vËy lµ rÊt hîp lÝ: Em ®ang bÞ rÐt th× m¬ thÊy lß sëi, ®ang bÞ ®ãi m¬ thÊy b÷a ¨n, ®ªm giao thõa m¬ c©y th«ng n« en, khi ®· ý thøc ®îc em ®ang sèng trong ®ªm giao thõa th× tÊt nhiªn em nhí ®Õn nh÷ng ngµy h¹nh phóc khi bµ em cßn sèng vµ thÕ lµ h×nh ¶nh bµ em xuÊt hiÖn.

3. Çi chÕt th ¬ng t©m :(10 phót)- Nh¾c l¹i çc t×nh tiÕt t¸c gi¶ ®· miªu t¶ trong VB.=> §©y lµ mét çi chÕt bi th¶m, mét c¶nh tîng th¬ng t©m nhng ®îc t¸c gi¶ dïng h×nh thøc nghÖ thuËt lµm gi¶m nhÑ ®i: “Trêi ®Ñp… cña m×nh”.- Nhµ v¨n göi g¾m t×nh th¬ng yªu s©u s¾c cña m×nh ®èi víi nh÷ng em bÐ bÊt h¹nh.- ChÝnh niÒm th¬ng yªu Êy ®· khiÕn nhµ v¨n miªu t¶ çi chÕt cña em bÐ b¸n diªm thËt k× diÖu. Ngßi bót nh©n ¸i vµ l·ng m¹n cña nhµ v¨n ®· lµm cho c©u chuyÖn c¶m ®éng ®au th¬ng vÉn nhÑ nhµng giµu chÊt th¬.III.Tæng kÕt(5 phót)1. Néi dung:2. NghÖ thuËt:*Ghi nhí:(SGK)IV. LuyÖn tËp(5 phót) Bµi1: Em h·y lËp s¬ ®å kh¸i qu¸t vÒ hoµn c¶nh vµ sè phËn c« bÐ b¸n diªm. Bµi 2: Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em sau khi ®äc truyÖn “C« bÐ b¸n diªm”

4. Cñng cè :(4 phót)

47

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - Em cã suy nghÜ g× vÒ tuæi th¬ ngµy nay sau khi häc xong v¨n b¶n nµy?5. DÆn dß:(1 phót)-N¾m ch¾c néi dung bµi häc.-§äc l¹i v¨n b¶n.-ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n nªu lªn c¶m nghÜ cña em ®èi víi c« bÐ b¸n diªm.- ChuÈn bÞ bµi: Trî tõ ,th¸n tõ.

Ngµy so¹n:22/9/2012Ngµy gi¶ng:24/9/2012

Bµi 6 TiÕt 23

Trî tõ - th¸n tõ

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu thế nào là trợ từ và thán từ, các loại thán từ.- Nhận biết và hiểu tác dụng của trợ từ, thán từ trong văn bản.- Biết dùng trợ từ và thán từ trong các trường hợp giao tiếp cụ thể.


- Khái niệm trợ từ, thán từ.- Đặc điểm và cách sử dụng trợ từ , thán từ.

2. Kỹ năng:Dùng trợ từ và thán từ phù hợp trong nói và viết.

III – CHUÈN BÞ - Giáo viên: Đọc kĩ SGK, SGV và tài liệu có liên quan.

- Học sinh: Đọc bài trước.IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- Ho¹t ®éng lªn líp1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót)2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót)

HS 1: ThÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi? Cho vÝ dô?HS 2: T×m 5 tõ ®Þa ph¬ng Hµ TÜnh vµ 5 tõ toµn d©n t¬ng øng?

3. Bµi míi(32 phót) * GV giíi thiÖu bµi.

Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô.- Nã ¨n hai b¸t c¬m.- Nã ¨n nh÷ng hai b¸t c¬m.- Nã ¨n cã hai b¸t c¬m.

I. Trî tõ:(10 phót)1.VÝ dô:- Quan s¸t b¶ng phô.- HS ®äc.

2. NhËn xÐt:

48

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? T×m ®iÓm gièng nhau gi÷a hai c©u trªn?

? VËy cã g× kh¸c nhau gi÷a 3 c©u ®ã?

? V× sao em biÕt?

? Tõ nh÷ng, cã ®i kÌm víi tõ ng÷ nµo?GV: tõ nh÷ng, cã ®îc gäi lµ trî tõ.? VËy, trî tõ lµ nh÷ng tõ nh thÕ nµo?? T×m thªm çc trî tõ vµ ®Æt c©u víi çc trî tõ Êy?

GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô, gäi HS ®äc.

? Theo em, çc tõ nµy, a, v©ng cã ý nghÜa g×?? Ngoµi t¸c dông dïng ®Ó ®¸p, tõ v©ng cßn biÓu thÞ th¸i ®é g× cña ng-êi nãi?? Çc tõ ®ã cã thÓ ®¶m nhËn chøc vô g× trong c©u?? VÞ trÝ cña çc tõ ®ã?GV kÕt luËn: nh÷ng tõ ®ã lµ th¸n tõ.? VËy th¸n tõ lµ g×?? Cã mÊy lo¹i th¸n tõ?? H·y ®Æt c©u cã sö dông th¸n tõ?GV nhËn xÐt.

? X¸c ®Þnh trî tõ trong çc vÝ dô ®· cho?

Gi¶i thÝch nghÜa çc trî tõ trong c©u?

? T×m th¸n tõ.

- Cïng th«ng b¸o mét sù viÖc: nã ¨n hai b¸t c¬m.- Kh¸c nhau vÒ s¾c th¸i biÓu c¶m.+ C©u 1: chØ th«ng b¸o.+ C©u 2,3: cã ý nhÊn m¹nh vµ béc lé th¸i ®é.C©u 2: nh÷ng-> nhÊn m¹nh, tá ý h¬i nhiÒu.C©u 3: cã -> nhÊn m¹nh, tá ý h¬i Ýt.- Hai b¸t c¬m.

-> Ghi nhí 1: SGK.- HS.

II. Th¸n tõ:(10 phót)1.VÝ dô:2.NhËn xÐt:- Nµy: gäi.- a: th¸i ®é tøc giËn.- V©ng: ®¸p.- LÔ phÐp.- Lµm thµnh mét c©u ®éc lËp.- Lµm thµnh phÇn biÖt lËp cña c©u.- §Çu c©u.

-> Ghi nhí 2: SGK.

- HS.III. LuyÖn tËp:(10 phót)Bµi tËp 1:a. ChÝnh.b. Ngay.c. Lµ.D. Nh÷ng.Bµi tËp 2:- LÊy: NhÊn m¹nh ý nghÜa kh«ng cã g×.- Nguyªn: NhÊn m¹nh ý tiÒn th¸ch cíi qu¸ cao.- §Õn: ThÓ hiÖn th¸i ®é h¬i bÊt b×nh v× vÊn ®Ò rÊt v« lý.- C¶: nhÊn m¹nh ý kh«ng b×nh thêng, ¨n rÊt khoÎ.- Cø: ThÓ hiÖn sù lÆp ®i lÆp l¹i.Bµi tËp 3:- Nµy, µ, Êy, v©ng, chao «i, hìi «i.Bµi tËp 4:a. K×a: Sù ®¾c ý. Ha ha: Kho¸i chÝ. ¸i ¸i: Van xin.b. Than «i: Tá ý nuèi tiÕc.

49


X¸c ®Þnh nh÷ng c¶m xóc mµ th¸n tõ béc lé?4. Cñng cè:(5 phót)? ThÕ nµo lµ trî tõ, th¸n tõ. 5. DÆn dß:(2 phót)

- Häc thuéc ghi nhí.- Lµm bµi tËp 4,5.- T×m hiÓu bµi: Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù.

Ngµy so¹n:26/ 9/2011. Ngµy gi¶ng:29/9/2011. Bµi 6 TiÕt 24:

Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Nhận ra và hiểu vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự.- Biết cách đưa các yếu tố miêu tả, biểu cảm vào bài văn tự sự.


- Vai trò của yếu tố kể trong văn bản tự sự.- Vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự.- Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự.

2. Kỹ năng:- Nhận ra và phân tích được tác dụng của các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một văn

bản tự sự.- Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn tự sự.

III-ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: b¶ng phô. 2. Häc sinh: §äc kÜ bµi míi.IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o.

IV.Ho¹t ®éng lªn líp 1. æn ®Þnh tæ chøc:(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò(5 phót)

? Nh¾c l¹i vai trß cña yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n tù sù? 3.Bµi míi:(32 phót)* Giíi thiÖu bµi: (2 phót)

Trong v¨n tù sù yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m ®ãng vai trß quan träng . VËy cÇn kÕt hîp çc yÕu tè ®ã nh thÕ nµo? Ta sÏ ®i vµo t×m hiÓu.

* Néi dung bµi míi(30 phót)Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

GV treo b¶ng phô ghi ®o¹n v¨n trong SGK.

? X¸c ®Þnh çc yÕu tè tù sù (viÖc lín,

I. Sù kÕt hîp çc yÕu tè kÓ, t¶ vµ biÓu lé t×nh c¶m trong v¨n b¶n tù sù.(15 phót)1. VÝ dô:- HS ®äc.2. NhËn xÐt:- Sù viÖc lín: KÓ l¹i cuéc gÆp gì c¶m

50

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga viÖc nhá) trong ®o¹n v¨n?

? X¸c ®Þnh çc yÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n v¨n?

? X¸c ®Þnh nh÷ng yÕu tè biÓu c¶m?

? Trong ®o¹n v¨n, çc yÕu tè nµy ®øng t¸ch biÖt hay ®an xen vµo nhau?

? Em thö lîc bá yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong ®o¹n v¨n, chÐp l¹i yÕu tè tù sù thµnh 1 v¨n b¶n?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ v¨n b¶n nµy?

? Qua ®ã, em thÊy trong v¨n tù sù yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m cã vai trß nh thÕ nµo?

? Nhng nÕu chØ tån t¹i yÕu tè biÓu c¶m vµ miªu t¶ th× ®o¹n v¨nse nhthÕ nµo?

? H·y ®äc phÇn ®äc thªm s¸ch gi¸o khoa?? Qua phÇn ®äc thªm em rót ra kÕt luËn g×?

? T×m ®o¹n v¨n cã s÷ dông yÕu tè kÓ + t¶ + biÓu c¶m trong çc v¨n b¶n: L·o H¹c, T«i ®i häc ...

- Gi¸o viªn nhËn xÐt, cho ®iÓm.

? KÓ l¹i gi©y phót ®Çu tiªn khi gÆp l¹i ngêi th©n?

®éng cña bÐ Hång víi mÑ.- Sù viÖc nhá: MÑ vÉy t«i, t«i ch¹y theo mÑ, mÑ kÐo lªn xe, t«i oµ khãc, mÑ khãc theo, t«i ngåi bªn mÑ, ng· ®Çu vµo çch tay mÑ, quan s¸t g¬ng mÑ.- T«i thë hång héc, tr¸n ®Ém må h«i, rÝu c¶ ch©n l¹i, mÑ t«i kh«ng cßm câi, g¬ng mÆt vÉn t¬i s¸ng víi ®«i m¾t trong vµ níc da mÞn...

- Hay t¹i sù sung síng ... sung tóc- T«i thÊy ... th¬m tho mét çch l¹ thêng- Ph¶i bÐ l¹i ... ªm dÞu v« cïng.

- §an xen vµo nhau mét çch hµi hoµ t¹o nªn mét m¹ch v¨n nhÊt qu¸n.

- HS.

- Kh« khan, kh«ng g©y xóc ®éng cho ngêi ®äc.

- V¨n b¶n sinh ®éng, hÊp dÉn ®a ngêi ®äc ®Õn nh÷ng suy nghÜ, liªn tëng, rót ra bµi häc bæ Ých.- Kh«ng- Vu v¬, khã hiÓu => Ghi nhí: SGK.- Häc sinh.

- Trong t¹o lËp v¨n b¶n, çc yÕu tè kÓ + t¶ + biÓu c¶m thêng ®an xen vµo nhau.II. LuyÖn tËp:(15 phót)Bµi tËp 1.- Häc sinh thùc hiÖn

Bµi tËp 2.- Häc sinh

4,Cñng cè:( 5 phót)?Vai trß cña yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n tù sù.5.DÆn dß:(2 phót)

- Häc thuéc ghi nhí.- Lµm bµi tËp 2.- So¹n: “§¸nh nhau víi cèi xay giã”.

51



Bµi 7 TiÕt 25: V¨n b¶n: §¸nh nhau víi cèi xay giã (TrÝch: §«n-ki-h«-tª cña XÐc-van-tÐt) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:

Cảm nhận đúng về các hình tượng và cách xây dựng các nhân vật này trong đoạn trích.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:1. Kiến thức:

- Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn Ki-hô-tê.

- Ý nghĩa của các cặp nhân vật bất hủ mà Xéc -van - tét đã góp vào văn học nhân loại: Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa.2. Kỹ năng:

- Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích.- Chỉ ra được những chi tiết tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật (Đôn Ki-hô-tê và Xan-

chô Pan-xa) được miêu tả trong đoạn trích.III.CHUẨN BỊ: Giáo viên: Nghiên cứu SGK, SGV và tài liệu tham khảo. Ảnh nhà văn Xec- Van- Tec. Kĩ thuật “Sơ đồ tư duy”

Học sinh: Soạn bài. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. IV.Ho¹t ®éng lªn líp 1. æn ®Þnh tæ chøc:(1 phút) 2.KiÓm tra bµi cò:(5 phót) ? T×m biÖn ph¸p nghÖ thuËt mµ t¸c gi¶ sö dông träng v¨n b¶n C« bÐ b¸n diªm vµ t¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã? 3.Bµi míi:(32 phót)* Giíi thiÖu bµi:(2 phót)

T©y Ban Nha lµ ®Êt níc ë phÝa T©y ¢u, trong thêi ®¹i Phôc hng (thÕ kØ XIV - XVI) ®Êt níc nµy ®· s¶n sinh ra mét nhµ v¨n vÜ ®¹i XÐc-van-tÐt(1547 - 1616) víi t¸c phÈm bÊt hñ - bé tiÓu thuyÕt §«n Ki- h«- tª ( 1605 - 1615).* C¸c ho¹t ®éng:(30 phót) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøcGV gäi HS ®äc phÇn tãm t¾t truyÖn.GV híng dÉn ®äc: ng©y th¬, tù tin xen hµi híc.? H·y tãm t¾t v¨n b¶n kho¶ng 7-8 dßng?

I. §äc - chó thÝch-bè côc:1. §äc, tãm t¾t ®o¹n trÝch:

- HS ®äc.

- HS.2. T¸c gi¶, t¸c phÈm:

52

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga GV gäi HS ®äc phÇn chó thÝch ë SGK.? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp cña nhµ v¨n XÐc-van-tÐt?GV híng dÉn HS t×m hiÓu mét sè tõ khã.

? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n? ? Dùa vµo ®©u em chia nh vËy?

? §o¹n trÝch cã nh÷ng nh©n vËt nµo?

? Nªu vµi nÐt vÒ nh©n vËt nµy?

? H·y ®äc phÇn 1?? §Ó chøng tá con ngêi hiÖp sÜ, §«n Ki-h«-tª ®· cã nh÷ng lêi nãi, suy nghÜ vµ hµnh ®éng nh thÕ nµo?

? Em cã suy nghÜ g× vÒ nh÷ng hµnh ®éng?

? V× sao §«nKi-h«-tª cã suy nghÜ ®iªn rå nh vËy?? H·y ph©n tÝch chæ ®¸ng cêi, ®¸ng chª vµ chæ tèt ®Ñp ®ã?

GV: KÕt qu¶ cña cuéc chiÕn Êy nh thÕ nµo chóng ta t×m hiÓu ë tiÕt sau.

- Mi-ghen. XÐc-van-tÐt(1547 - 1616), lµ nhµ v¨n T©y Ban Nha vÜ ®¹i.- §«n Ki-h«-tª lµ bé tiÓu thuyÕt bÊt hñ.- §o¹n trÝch häc thuéc ch¬ng VIII.

*. Tõ khã: SGK.3. Bè côc:- 3 phÇn:- DiÔn biÕn sù viÖc: tríc, trong vµ sau khi §«n Ki-h«-tª ®¸nh nhau víi cèi xay giã.- §«n Ki-h«-tª vµ Xan-ch« pan-xa.II. §äc - T×m hiÓu v¨n b¶n:1 . Nh©n vËt §«n Ki-h«-tª: - Mét l·o quý téc ngÌo, tr¹c 50 tuæi.- Mª truyÖn kiÕm hiÖp.- QuyÕt t©m trë thµnh hiÖp sÜ.

- Lêi nãi: gäi nh÷ng chiÕc xay giã lµ nh÷ng tªn khæng lå quû qu¸i, hung ¸c.- Suy nghÜ: cÇn ph¶i diÖt trõ b»ng bµn tay, tµi nghÖ vµ ý chÝ cña hiÖp sÜ §«n Ki-h«-tª xø Man-tra.- Hµnh ®éng: x«ng vµo cèi xay giã.-> §iªn rå ngí ngÈn.- Võa cã chç buån cêi ®¸ng chª, võa cã chç cao quý, tèt ®Ñp.- Qu¸ mª chuyÖn kiÕm hiÖp.- §¸ng cêi: + Cèi xay giã -> tªn khæng lå hung ¸c.+ Bá qua lêi khuyªn cña Xan-ch«.- §¸ng khen:+ LÝ tëng cao ®Ñp+ Kiªn cêng, dòng c¶m.

- HS nªu c¶m nhËn.

4. Cñng cè:(5 phót) Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt §«n Ki- h«- tª? 5. DÆn dß:(1 phót) - N¾m néi dung ohÇn võa häc.- So¹n kÜ phÇn cßn l¹i.Chó ý: Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ huËt kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶.

53


Ngµy so¹n: 30/9/2011 Ngµy gi¶ng:3/10/2011Bµi 7 TiÕt 26: V¨n b¶n: §¸nh nhau víi cèi xay giã (TrÝch” §«n Ki-h«-tª” cña XÐc-van-tec)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:Cảm nhận đúng về các hình tượng và cách xây dựng các nhân vật này

trong đoạn trích.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:1. Kiến thức:

- Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn Ki-hô-tê.

- Ý nghĩa của các cặp nhân vật bất hủ mà Xéc -van - tét đã góp vào văn học nhân loại: Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa.2. Kỹ năng:

- Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích.- Chỉ ra được những chi tiết tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật (Đôn

Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa) được miêu tả trong đoạn trích.III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:B¶ng so s¸nh hai nh©n vËt, Phiếu học tập. 2. Häc sinh:- So¹n vµ t×m hiÓu bµi ë nhµ. - T×m ®äc t¸c phÈm §«n Ki-h«-tª. IV.Ho¹t ®éng lªn líp: 1.æn ®Þnh tæ chøc:(1 phót) 2.KiÓm tra bµi cò:(3 phót) ? H·y tãm t¾t phÇn 1 cña v¨n b¶n vµ nhËn xÐt vÒ nh©n vËt §«n Ki-h«-tª qua ®o¹n ®ã? 3.Bµi míi:(34 phót) * Giíi thiÖu bµi:(1 phót)§«n Ki-h«-tª ®¸nh nhau víi cèi xay giã, cuéc chiÕn diÔn ra nh thÕ nµo? KÕt qu¶ ra sao? H«m nay chóng ta t×m hiÓu. * Çc ho¹t ®éng:(33 phót) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs kiÕn thøc

? Cuéc chiÕn chèng nh÷ng kÎ hung ¸c cña §«n Ki-h«-tª nh thÕ nµo?? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt chøng tá ®iÒu nµy?

? MÆc dï vËy nhng th¸i ®é cña §«n Ki-h«-tª ra sao?

? Qua ®ã, em thÊy nÐt tÝnh çch nµo cña §«n ®îc béc lé râ h¬n n÷a?? TÝnh çch ®ã cßn ®îc thÓ hiÖn

II. §äc - T×m hiÓu v¨n b¶n: (tiÕp) 1. Nh©n vËt §«n Ki-h«-tª:(17 phót)- ThÊt b¹i nhanh chãng vµ thÓ th¶m.

- Gi¸o g·y.- Ngêi ng· nh trêi gi¸ng.- Ngùa to¹c n÷a vai.- Coi thÊt b¹i ch¼ng thÊm vµo ®©u, cè chÞu ®©u.- NghÜ: thÊt b¹i do ph¸p thuËt xÊu xa cña ph¸p s phï thuû.- Tin vµo tµi n¨ng cña m×nh.- Tèt: tinh thÇn, ý thøc cao c¶.- §¸ng chª: mª muéi, ®iªn rå trong suy nghÜ.- Kh«ng quan t©m ®Õn ¨n, uèng, ngñ;

54

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga nh thÕ nµo trªn con ®êng ®i tiÕp cña hai thÇy trß vµ trong ®ªm hai ngêi ë díi vßm c©y?? Nªu vµi nhËn xÐt vÒ §«n Ki-h«-tª ë ®o¹n nµy?

? Thµnh c«ng cña nhµ v¨n khi x©y dùng nh©n vËt nµy lµ g×?

? Song hµnh cïng §«n Ki-h«-tª lµ ai?? §©y lµ nh©n vËt nh thÕ nµo?? So s¸nh sù ®èi lËp ®ã?GV ph¸t phiÕu häc tËp.C¸c ®Æc ®iÓm

§«n Ki-h«-tª

Xan-ch« pan-xa

Ngo¹i h×nhCìiMôc ®Ých chuyÕn ®iHµnh ®éng

Cao, gÇyNgùa gÇyv× lÝ t-áng cao ®Ñphoang t-ëng

Lïn, bÐoLõathùc dông

tØnh t¸o

GV híng dÉn HS ®iÒn vµo phiÕu häc tËp.? NghÖ thuËt mµ t¸c gi¶ sö dông ®Ó miªu t¶ lµ g×? Cã t¸c dông nh thÕ nµo?

? Qua v¨n b¶n em rót ra ®uîc nh÷ng bµi häc bæ Ých g×?

nghÜ tíi tÝnh n¬ng.

- Mª truyÖn kiÕm hiÖp -> hoang tëng, mª muéi thµnh dë ngêi.- Cao thîng, trong s¹ch, dòng c¶m, sèng hÕt m×nh v× lÝ tëng hiÖp sÜ.- Gãp cho nÒn v¨n häc T©y Ban Nha vµ thÕ giíi mét hinhg tîng nh¹ hiÖp sÜ, ph¶n hiÖp sÜ.-> Phª ph¸n truyÖn kiÕm hiÖp.2. Gi¸m m· Xan-ch« Pan-xa:(13 phót)

- §èi lËp hoµn toµn víi §«n Ki- h«-tª.

-> Lµm næi bËt hai nh©n vËt tr¸i ngîc nhau vÒ mäi mÆt-> t¹o sù hÊp dÉn cã mét kh«ng hai trong v¨n häc trung ®¹i T©y Ban Nha vµ thÕ giíi.- HS rót ra ghi nhí.III. Ghi nhí : HS ®äc.(3 phót)

4. Cñng cè:(6 phót)- LËp s¬ ®å thÓ hiÖn h×nh ¶nh hai nh©n vËt trong ®o¹n trÝch.- C¶m nghÜ cña em khi ®äc xong ®o¹n trÝch “§¸nh nhau víi cèi xay giã”5. Dặn dò:(1 phút) - Häc thuéc ghi nhí.

- Lµm bµi tËp củng cè vµo vë. - §äc kÜ bµi : T×nh th¸i tõ.

Ngµy so¹n: 3/10/2011. Ngµy gi¶ng: 6/10/2011.

55

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Bµi 7TiÕt 27: T×nh th¸i tõ.

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu thế nào là tình thái từ.- Nhận biết và hiểu tác dụng của tình thái từ trong văn bản.- Biết sử dụng tình thái từ phù hợp với tình huống giao tiếp.


- Khái niệm và các loại tình thái từ.- Cách sử dụng tình thái từ.

2. Kỹ năng:Dùng tình thái từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp.

III- ChuÈn bÞ:1. Gi¸o viªn:

- Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.- B¶ng phô, phiÕu häc tËp, kÜ thuËt” S¬ ®å t duy”.

2. Häc sinh: §äc tríc bµi.IV.Ho¹t ®éng lªn líp 1.æn ®Þnh tæ chøc:(1 phót) 2.KiÓm tra bµi cò: (5 phút)

C©u 1: Nªu ®iÓm kh¸c nhau gi÷a trî tõ vµ th¸n tõ?C©u 2: GV treo b¶ng phô

Trong çc tõ viÕt b»ng mùc ®á sau, tõ nµo lµ trî tõ, th¸n tõ?a. Ai mµ biÕt viÖc Êy.b. T«i ®· b¶o víi anh råi mµ!c. Nµo! Chóng ta ®i.d. Nhanh lªn nµo!

3.Bài mới:(34 phút)* Giới thiệu bài:(1 phút)Hôm trước các em đã được tìm hiểu về trợ từ, thán từ.Giờ học hôm nay cô sẽ hướng dẫn các em tìm hiêu về tình thái từ.* Néi dung bµi míi:(33 phót)

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc GV treo b¶ng phô ghi 2 nhãm vÝ dô.Nhãm a:1, MÑ ®i lµm råi.2, Anh ®i.3, Em bÐ Êy ®¸ng th¬ng.4, Em chµo c«.Nhãm b:1, MÑ ®i lµm råi µ?2, Anh ®i ®i!3, Em bÐ Êy ®¸ng th¬ng thay!4, Em chµo c« ¹!? Çc cÆp c©u cña nhãm a vµ nhãm b cã g× kh¸c nhau?? So s¸nh çc cÆp c©u ë hai nhãm?

? Em thÊy c©u 1 ë nhãm b cã g× kh¸c víi c©u 1 ë nhãm a?? Tõ µ cã t¸c dông g×?

I. Chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ (13 phót)

1. VÝ dô:

HS ®äc, theo dâi.

2.NhËn xÐt:- Çc c©u ë nhãm b cã thªm çc tõ: µ, ®i, thay, ¹.- Çc c©u ë nhãm a lµ c©u trÇn thuËt ®¬n.

- C©u 1 cña nhãm b: thªm tõ µ -> kiÓu c©u thay ®æi-> C©u nghi vÊn.

56

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? C©u 2 ë nhãm b cã g× kh¸c víi c©u 2 ë nhãm a ?? T¸c dông cña tõ ®i?? C©u 3 cña nhãm b tõ thay ®îc thªm vµo cã t¸c dông g×?? H·y so s¸nh c©u 4 ë nhãm a vµ c©u 4 ë nhãm b?

? §iÒu ®ã ®îc t¹o nªn bëi yÕu tè nµo?? Tõ ¹ lµ yÕu tè ®îc thªm vµo trong c©u víi t¸c dông g×? GV: Nh÷ng tõ µ, ®i, thay, ¹ ®îc gäi lµ nh÷ng t×nh th¸i tõ.? VËy thÕ nµo lµ t×nh th¸i tõ? T×nh th¸i tõ cã chøc n¨ng nh thÕ nµo trong c©u?

? C¨n cø vµo chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ ngêi ta chia t×nh th¸i tõ ra lµm mÊy lo¹i ? §ã lµ nh÷ng lo¹i nµo?

? H·y nªu mét sè t×nh th¸i tõ ë mæi lo¹i?GV: §©y lµ néi dung cña ghi nhí 1.? H·y ®Æt c©u víi çc t×nh th¸i ®ã?GV: CÇn lu ý tÝnh th¸i tõ víi çc tõ lo¹i kh¸c do hiÖn tîng ®ång ©m.Bµi tËp nhanh:GV treo b¶ng phô ghi bµi tËp 1.GV gäi HS lªn b¶ng lµm.

GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô.Cho çc c©u sau:1. Chµo thÇy µ!2. Bµ gióp ch¸u mét tay nhÐ ! 3. ChiÒu nay, b¹n sang nhµ m×nh ch¬i ¹!? X¸c ®Þnh çc t×nh th¸i tõ ®îc sö dông trong çc c©u ®ã?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch dïng t×nh th¸i tõ trong çc c©u ®ã?? Em h·y thay çc t×nh th¸i tõ phï hîp?GV: Híng dÉn HS ph©n tÝch çc vÝ dô trªn vµ thay çc t×nh th¸i tõ phï hîp.? VËy, khi sö dông t×nh th¸i tõ ta cÇn chó ý ®iÒu g×?GV: §©y lµ néi dung cña bµi häc 2.GV lu ý HS cÇn biÕt sö dông t×nh th¸i tõ phï hîp ®Ó t¹o sù lÞch sù, tÕ nhÞ trong giao tiÕp.VÝ dô: Çc em gÆp c« gi¸o hoÆc thÇy gi¸o thêng chµo céc lèc; khi tr¶ lêi ngêi lín

- Tõ µ lµ yÕu tè cÊu t¹o c©u nghi vÊn.- Cã thªm tõ ®i ->KiÓu c©u thay ®æi-> C©u cÇu khiÕn. - Tõ ®i lµ yÕu tè cÊu t¹o c©u cÇu khiÕn.- T¹o c©u c¶m th¸n. Tõ thay lµ yªu tè cÊu t¹o c©u c¶m th¸n.- Gièng: ®Òu lµ lêi chµo.- Kh¸c: C©u 4 ë nhãm b thÓ hiÖn møc ®é lÔ phÐp cao h¬n.- Tõ ¹. - BiÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m cña ngêi nãi.

- T×nh th¸i tõ lµ nh÷ng tõ ®îc thªm vµo trong c©u ®Ó cÊu t¹o c©u nghi vÊn, c©u cÇu khiÕn, c©u c¶m th¸n vµ biÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m cña ngêi nãi.* 4 lo¹i:+ TTT nghi vÊn: µ, , chø, ch¨ng...+ TTT cÇu khiÕn: ®i, víi, nµo...+ TTT c¶m th¸n: thay, sao...+ TTT biÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m: ¹, nhÐ, mµ, vËy..=> Ghi nhí 1: HS ®äc.- HS.

- HS lªn b¶ng ®¸nh dÊu.

II. Sö dông t×nh th¸i tõ:(10 phót)

- µ, nhÐ, ¹.

- Cha phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp, quan hÖ tuæi t¸c vµ thø bËc x· héi...- HS - ¹, ¹, nhÐ.

-> CÇn chó ý ®Õn hoµn c¶nh giao tiÕp, quan hÖ tuæi t¸c, thø bËc x· héi... => Ghi nhí 2: HS ®äc.

57

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga còng thiÕu lÔ phÐp -> CÇn sö dông t×nh th¸i tõ ¹.GV gäi HS ®äc yªu cÇu.? Gi¶i thÝch çc t×nh th¸i tõ in ®Ëm trong çc c©u ®ã?

? Em h·y ®Æt c©u víi çc t×nh th¸i tõ: mµ, ®Êy chø lÞ, th«i, c¬, vËy.

GV nhËn xÐt, bæ sung.

III. LuyÖn tËp:(10phót)Bµi tËp 2:a, Chø: nghi vÊn, trong trêng hîp ®iÒu muèn hái ®· cã phÇn ®îc kh¼ng ®Þnh.b. Chø: nhÊn m¹nh ®iÒu võa kh¼ng ®Þnh.c. : hái víi th¸i ®é ng¹c nhiªn, ph©n v©n.d. NhØ: th¸i ®é th©n mËt.e. NhÐ: dÆn dß , th¸i ®é th©n mËt.g. VËy: th¸i ®é miÔn cìng.h. C¬ mµ: th¸i ®é thuyÕt phôc.Bµi tËp 3:- HS ®Æt c©u, ®äc tríc líp.

4. Cñng cè:(4 phót)- LËp s¬ ®å chøc n¨ng vµ ph©n lo¹i t×nh th¸i tõ. 5, DÆn dß:(1 phót)

- Häc thuéc phÇn ghi nhí.- Lµm bµi tËp 4, 5.- §äc tríc bµi: LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m.

58



Bµi 7. TiÕt 28 :

LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Vận dụng kiến thức về các yếu tố, biểu cảm trong văn bản tự sự, thực hành viết đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Sự kết hợp các yếu tố kể, và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự.2. Kỹ năng:

- Thực hành sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn kể chuyện.- Viết đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm có độ dài khoảng 90 chữ.

III- ChuÈn bÞ- GV : Gi¸o ¸n, b¶ng phô

- HS : ChuÈn bÞ bµi IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

V- Ho¹t ®éng lªn líp 1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót)

- Cho biÕt vai trß, t¸c dông cña yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m trong v¨n TS.- Ch÷a BTVN

3. Bµi míi:(34 phót)* Giíi thiÖu bµi:(1 phót) Qua bµi x©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n, çc em ®· biÕt çch x©y dùng ®o¹n v¨n råi. H«m nay çc em h·y vËn dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m.* Néi dung bµi míi:(33 phót)

KiÕn thøcI. Tõ sù viÖc vµ nh©n vËt ®Õn ®o¹n v¨n TS cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m:(15phót)- Çc bíc XD ®o¹n v¨n TS cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶mB1 : Lùa chän sù viÖc chÝnh

B2 : Lùa chän ng«i kÓ

B3 : X¸c ®Þnh thø tù kÓ

B4 : X¸c ®Þnh yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m dïng trong ®o¹n v¨n (viÕt bao nhiªu, ë vÞ trÝ nµo)

B5 : ViÕt thµnh ®o¹n v¨n

II. LuyÖn tËp:(18 phót)Bµi 1 :B1 : L·o H¹c sang b¸o cho «ng Gi¸o biÕt vÒ viÖc b¸n chã.B2 : Ng«i kÓ : Thø nhÊt («ng Gi¸o)

59

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga B3 : Thø tù kÓ :- T«i ®ang ngåi nghÜ ngîi… l·o H¹c- L·o H¹c sang ch¬i kÓ lÓ vÒ viÖc b¸n chã.-L·o H¹c kÓ lµ chÝnh, cã c¶ lêi cña nh©n vËt t«i (Cuéc ®èi tho¹i)

B4 :+ YÕu tè miªu t¶ : miªu t¶ t©m tr¹ng, h×nh d¸ng cña t«i vµ l·o H¹c khi kÓ vÒ viÖc b¸n chã.+ BiÓu c¶m : T×nh c¶m cña t«i khi nghe l·o kÓ – t×nh c¶m cña l·o H¹c ®èi víi con Vµng.B5 : ViÕt ®o¹nBµi 2 :- T×m ®o¹n v¨n t¬ng øng+ Chñ yÕu : L·o cêi nh mÕu,l·o hu hu khãc.+ Nam Cao ®· sö dông rÊt sinh ®éng sù ®au ®ín qu»n qu¹i vÒ tinh thÇn cña nh©n vËt l·o H¹c trong gi©y phót ©n hËn xãt xa v× b»ng nµy tuæi ®Çu råi mµ cßn ®¸nh lõa con chã kh¾c s©u t©m trÝ ngêi ®äc vÒ h×nh ¶nh l·o H¹c.

4. c ñng cè :(4 phót) Nh¾c l¹i c¸c bíc viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÎu c¶m.5.DÆn dß:(1 phót) - Häc bµi. - Hoµn thµnh BT vµo vë bµi tËp. - So¹n : “ ChiÕc l¸ cuèi cïng ”.

Ngµy so¹n: 3/10/2012 Ngµy gi¶ng: 5/102012Bµi 8 TiÕt 29: V¨n b¶n: ChiÕc l¸ cuèi cïng (O.Hen-ri)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu được tấm lòng yêu thương những người nghèo khổ của nhà văn được thể hiện trong

truyện.- Thấy được nghệ thuật kể chuyện độc đáo, hấp dẫn của tác giả O Hen-ri.


- Nhân vật, sự kiện, cốt chuyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mĩ.- Lòng cảm thông, sự sẻ chia giữa những nghệ sĩ nghèo.- Ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con người.

60

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga 2. Kỹ năng:

- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để đọc – hiểu tác phẩm.

- Phát hiện, phân tích đặc điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện của nhà văn.- Cảm nhận được ý nghĩa nhân văn sâu sắc của truyện.

III. CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn - TËp truyÖn ng¾n cña nhµ v¨n Mü O.Hen- ri. - Tranh minh ho¹ “ChiÕc l¸ cuèi cïng”. 2. Häc sinh:Tãm t¾t ng¾n gän v¨n b¶n. - So¹n bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V. HO¹T §éNG L£N LíP: 1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) - HS 1: Ph©n tÝch u vµ nhîc ®iÓm cña hai nh©n vËt: §«n Ki- h« -tª vµ gi¸m m· Xan-ch« Pan -xa trong ®o¹n trÝch “§¸nh nhau víi cèi xay giã”? - HS 2: Em rót ra ®îc bµi häc g× qua hai nh©n vËt Êy? 3. Bµi míi:(34 phót) *. Giíi thiÖu bµi:(2 phót)

V¨n häc Mü lµ mét nÒn v¨n häc trÎ víi nhiÒu nhµ v¨n kiÖt xuÊt nh Hª-mi-gu©y, Gi¾c L¬n-®¬n...Trong sè ®ã, tªn tuæi O.Hen-ri næi bËt lªn nh mét t¸c gi¶ truyÖn ng¾n tµi danh. H«m nay, chóng ta sÏ biÕt vÒ «ng qua truyÖn ng¾n “ChiÕc l¸ cuèi cïng”. *.Néi dung bµi míi:(32 phót)

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc

Yªu cÇu : - Chó ý lêi çc nh©n vËt. - §o¹n cuèi cÇn ®äc xóc ®éng.- GV ®äc mÉu.

- X¸c ®Þnh nh©n vËt chÝnh cña v¨n b¶n?

- Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ nhµ v¨n O Hen- ri?

- Em biÕt g× vÒ nh÷ng t¸c phÈm cña «ng?

- Nªu vÞ trÝ ®o¹n trÝch mµ çc em ®îc häc?

- T¸ch ®o¹n v¨n b¶n theo çc phÇn néi dung liªn quan ®Õn nh©n vËt Gi«n-xi?

I. §äc - T×m hiÓu chó thÝch:(20 phót) 1. §äc, kÓ:

- HS ®äc tiÕp. - HS tãm t¾t - nhËn xÐt. - Gi«n-xi.

2. Chó thÝch: a, T¸c gi¶:-O Hen- ri(1862- 1910),lµ nhµ v¨n MÜ, chuyªn viÕt truyÖn ng¾n. b, T¸c phÈm: -¤ng cã nhiÒu truyÖn ng¾n rÊt hay. -T¸c phÈm cña «ng nhÑ nhµng nhng to¸t lªn tinh thÇn nh©n v¨n cao c¶, t×nh yªu th¬ng gi÷a nh÷ng ngêi nghÌo khæ.-§o¹n trÝch nµy lµ phÇn cuèi cña truyÖn ng¾n: “ChiÕc l¸ cuèi cïng” 3. Bè côc: * 3 ®o¹n: - §o¹n1: Tõ ®Çu...®Õn “KiÓu Hµ Lan”: Gi«n-xi ®îi çi chÕt. - §o¹n 2: TiÕp ...®Õn “vÞnh Na- pl¬:Gi«n-xi vît qua çi chÕt.

61


- T×nh tr¹ng cña Gi«n-xi nh thÕ nµo?- T×nh tr¹ng Êy khiÕn c« ho¹ sÜ cã t©m tr¹ng g×?- Suy nghÜ cña Gi«n-xi :”Khi chiÕc l¸ cuèi cïng rông th× cïng lóc ®ã c« sÎ chÕt” ®· nãi lªn ®iÒu g×?- Con ngêi yÕu ®uèi, tuyÖt väng nh Gi«n-xi gîi cho em c¶m xóc g×?- HS ®äc ®o¹n 2.- Sau mét ®ªm ma giã d÷ déi, chiÕc mµnh ®îc kÐo lªn, Gi«n-xi ph¸t hiÖn ®iÒu g× ?- Theo em, Gi«n-xi ®· c¶m nhËn ®-îc ®iÒu g× tõ chiÕc l¸ cuèi cïng vÉn cßn ®ã?- Tõ ®ã Gi«n-xi ®· cã sù thay ®æi nh thÕ nµo?- Theo em, v× sao mét con ngêi cã thÓ vît lªn çi chÕt chØ v× chiÕc l¸ máng manh vÉn cßn sèng trªn c©y?

- §o¹n 3: Cßn l¹i: BÝ mËt cña chiÕc l¸ cuèi cïng.II. T×m hiÓu ®o¹n trÝch:(12 phót) 1. Gi«n-xi ®îi çi chÕt. - BÖnh nÆng. - NghÌo tóng. - Ch¸n n¶n, tuyÖt väng.

=> Mét c« g¸i yÕu ®uèi, tuyÖt väng, Ýt nghÞ lùc, ®¸ng th¬ng.- HS tù béc lé.2. Gi«n-xi v ît qua çi chÕt

- ChiÕc l¸ thêng xu©n vÉn cßn ®ã.

- Søc sèng m·nh liÖt, bÒn bØ chøa ®ùng trong chiÕc l¸ máng manh.

- Nhu cÇu sèng trçi dËy: xin ch¸o, ®ßi soi g-¬ng, muèn vÏ vÞnh Na-pl¬.- Sù gan gãc, kiªn cêng chèng chäi víi thiªn nhiªn kh¾c nghiÖt ®Ó b¸m lÊy sù sèng cña chiÕc l¸ ®· kh¬i dËy nhiÖt t×nh sèng trong Gi«n-xi.- Con ngêi cã thÓ tù ch÷a bÖnh cho m×nh b»ng nghÞ lùc, b»ng t×nh yªu cuéc sèng.

4. Cñng cè:(4 phót) 1. Ai lµ nh©n vËt chÝnh cña t¸c phÈm “ChiÕc l¸ cuèi cïng”? 2. TruyÖn ®îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo? 5. DÆn dß: ( 1 phót) - T×m hiÓu tÊm lßng cña Xiu vµ cô B¬-men ®èi víi Gi«n-xi. - NghÖ thuËt viÕt truyÖn cña nhµ v¨n Mü O.Hen-ri.

…………………………………………………………….


Bµi 8 TiÕt 30 :

V¨n b¶n: ChiÕc l¸ cuèi cïng

(O.Hen-ri)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:- Hiểu được tấm lòng yêu thương những người nghèo khổ của nhà văn được thể hiện trong

truyện.- Thấy được nghệ thuật kể chuyện độc đáo, hấp dẫn của tác giả O Hen-ri.

62

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:1. Kiến thức

- Nhân vật, sự kiện, cốt chuyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mĩ.- Lòng cảm thông, sự sẻ chia giữa những nghệ sĩ nghèo.- Ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con người.

2. Kỹ năng:- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để đọc

– hiểu tác phẩm.- Phát hiện, phân tích đặc điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện của nhà văn.- Cảm nhận được ý nghĩa nhân văn sâu sắc của truyện.

III. CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn:- TËp truyÖn ng¾n cña nhµ v¨n Mü O.Hen- ri. - Tranh minh ho¹ “ChiÕc l¸ cuèi cïng”. 2. Häc sinh:- Tãm t¾t ng¾n gän v¨n b¶n. - So¹n bµiIV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V. HO¹T §éNG L£N LíP 1 .æ n ®Þnh tæ chøc : (1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò: (5 phót) - HS 1: Tãm t¾t ng¾n gän v¨n b¶n “ChiÕc l¸ cuèi cïng”. - HS 2: V× sao Gi«n-xi khái bÖnh? ViÖc Gi«n-xi khái bÖnh nãi lªn ®iÒu g×? 3 .Bµi míi: (34 phót) *. Giíi thiÖu bµi:(2 phót)

Gi«n-xi lµ m«t c« g¸i yÕu ®uèi, Ýt nghÞ lùc, tuyÖt väng, ch¸n n¶n, muèn tõ gi· cuéc ®êi v× bÖnh tËt vµ nghÌo tóng. Nhng råi, chiÕc l¸ cuèi cïng vÉn cßn trªn c©y ®· kh¬i dËy nhiÖt t×nh sèng trong c«. V× sao trong ma giã d÷ déi nh vËy mµ chiÕc l¸ vÉn kh«ng rông? BÝ mËt Êy h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu. *. Néi dung bµi míi:(32 phót)


GV gäi HS ®äc

- Sù thËt vÒ chiÕc l¸ vÉn cßn trªn c©y liªn quan ®Õn nh©n vËt nµo?- Cô B¬-men ®· vÏ chiÕc l¸ cuèi cïng víi môc ®Ých g×?- Cô ®· vÏ chiÕc l¸ Êy nh thÕ nµo?

- Chi tiÕt nµo thÓ hiÖn ®iÒu ®ã?- Ngêi ho¹ sÜ Êy ®· ph¶i tr¶ gi¸ nh thÕ nµo cho bøc vÏ chiÕc l¸ cuèi cïng cña m×nh?

- Cã thÓ gäi bøc tranh chiÕc l¸cuèi cïng cña cô B¬-men lµ mét kiÖt t¸c ®îc hay kh«ng? V× sao?

II. T×m hiÓu v¨n b¶n: 1. Gi«n-xi ®îi c¸i chÕt:2. Gi«n-xi v ît qua c¸i chÕt : - HS ®äc ®o¹n 3.3. BÝ mËt vÒ chiÕc l¸ cuèi cïng :

- Cô B¬-men.

- Cøu sèng Gi«n-xi.- VÏ ©m thÇm, bÝ mËt trong ®ªm ma giã l¹nh buèt ngoµi trêi.- “Ngêi ta t×m thÊy...mµu vµng trén lÉn”

- BÞ viªm phæi nÆng vµ ®· chÕt v× s-ng phæi.

- NghÖ thuËt ch©n chÝnh ®îc t¹o ra tõ

63


* HS th¶o luËn nhãm:- Gièng l¸ thËt. - Cã gi¸ trÞ nh©n sinh cao: cøu sèng mét con ngêi.- §îc vÏ bëi mét ho¹ sÜ ®· lao ®éng quªn m×nh vµ c¸i gi¸ qu¸ ®¾t; ®îc vÏ b»ng c¶ t×nh yªu th¬ng con ngêi. GV: Bøc tranh cña ho¹ sÜ B¬-men kh«ng ph¶i lµ thÇn dîc, nã lµ t¸c phÈm nghÖ thuËt ®îc t¹o nªn bëi t×nh yªu th-¬ng con ngêi.- Tõ ®©y em hiÓu thªm ý nghÜa nµo cña truyÖn “ChiÕc l¸ cuèi cïng”?- Theo em nghÖ thuËt ®Æc s¾c nhÊt cña truyÖn ng¾n lµ g×?

- Tõ ®ã em hiÓu g× t tëng chñ ®Ò cña t¸c phÈm?

t×nh yªu th¬ng con ngêi.- NghÖ thuËt ch©n chÝnh lµ nghÖ thuËt v× con ngêi.

III. Tæng kÕt: 1. NghÖ thuËt:- §¶o ngîc t×nh huèng hai lÇn: + Më ®Çu truyÖn, Gi«n-xi m¾c bÖnh n»m chê chÕt nhng sau ®ã ®· sèng. + Cô B¬- men ®ang khoÎ m¹nh bçng bÞ c¶m l¹nh, sng phæi vµ chÕt. 2. Néi dung:- T×nh yªu th¬ng cao c¶ cña nh÷ng con ngêi nghÌo khæ víi nhau.- Søc m¹nh cña t×nh yªu cuéc sèng chiÕn th¾ng víi bÖnh tËt.- Søc m¹nh vµ gi¸ trÞ nh©n sinh cña nghÖ thuËt.

4.Cñng cè:(4 phót) VÏ s¬ ®å kh¸i qu¸t vÒ ba nh©n vËt trong ®o¹n trÝch. 5. DÆn dß:(1 phót) - NghÜ vµ viÕt mét kÕt thóc kh¸c cho truyÖn ng¾n nµy. - ChuÈn bÞ bµi: Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn tiÕng ViÖt.

…………………………………………………………………

Ngµy so¹n: 6/10/2012 Ngµy gi¶ng: 8/ 10/2012 Bµi 8 TiÕt 31 :

Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng

( PhÇn TiÕng ViÖt )

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hệ thống hoá từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích được dùng trong giao tiếp ở địa

phương.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG

64

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga 1. Kiến thức

- Các từ ngữ địa phương chỉ quan hệ họ hàng, thân thích.2. Kỹ năng:

- Sử dụng từ ngữ địa phương chỉ quan hệ thân thích, ruột thịt.III- CHUÈN BÞ : 1. Gi¸o viªn: - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o liªn quan. - B¶ng phô 2. Häc sinh: - Su tÇm tõ ng÷ chØ quan hÖ ruét thÞt, th©n thÝch ®îc dïng ë ®Þa ph¬ng em sinh sèng IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éng L£N LíP: 1. æ n ®Þnh tæ chøc : (1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò: (5 phót) - Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph¬ng? LÊy vÝ dô minh ho¹? 3. Bµi míi: (34 phót) * Giíi thiÖu bµi:(1 phót)

Trong kho tµng ng«n ng÷ tiÕng ViÖt c¸c tõ ng÷ chØ quan hÖ ruét thÞt th©n thÝch ®îc sö dông rÊt phøc t¹p, mçi ®Þa ph¬ng cã mét c¸ch sö dông kh¸c nhau. H«m nay chóng ta sÎ t×m hiÓu ®iÒu ®ã. * Néi dung bµi míi:(33 phót)


- Tõ ng÷ ®Þa ph¬ng víi tõ ng÷ toµn d©n cã nh÷ng ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau nh thÕ nµo?

I. So s¸nh tõ ng÷ ®Þa ph ¬ng víi tõ ng÷ toµn d©n:( 8 phót)- §iÓm gièng: HÇu hÕt tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ tõ ng÷ toµn d©n ®Òu cã ®iÓm chung vÒ mÆt tõ vùng, ng÷ ©m vµ ng÷ ph¸p. - §iÓm kh¸c: Mét sè tõ cã sù kh¸c biÖt vÒ mÆt ng÷ ©m vµ tõ vùng nhng còng cã thÓ hiÓu ®îc trªn c¬ së ng«n ng÷ toµn d©n.

II. B¶ng ®èi chiÕu tõ ng÷ toµn d©n vµ tõ ng÷ ®Þa ph ¬ng :(10 phót)

STT Tõ ng÷ toµn d©n Tõ ng÷ ®Þa ph¬ng

1 MÑ MÑ , MÖ2 B¸c ( anh trai cña cha) B¸c3 Chó (em trai cña cha) Chó4 ThÝm ( Vî cña chó) Mù5 B¸c (chÞ g¸i cña cha) O6 C« (em g¸i cña cha) O7 B¸c (chÞ g¸i cña mÑ) D×8 B¸c (vî anh trai cña mÑ) Mù9 Mî (vî em trai cña mÑ) Mù10 B¸c (chång chÞ g¸i cña mÑ) Dîng11 Chó (chång em g¸i cña mÑ) Dîng12 Chó (chång em g¸i cña cha) Dîng

65

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga 13 B¸c (chång chÞ g¸i cña cha) Dîng14 D× (em g¸i cña mÑ) D×

III. S u tÇm mét sè tõ ng÷ chØ quan hÖ ruét thÞt, th©n thÝch cña ®Þa ph ¬ng kh¸c:( 8 phót) *B¾c Giang, B¾c Ninh:

- Cha: gäi lµ thÇy. - MÑ: u, bÇm, bñ. - B¸c: b¸.

*Nam Bé: - Cha: cha, tÝa - MÑ: m¸ - Anh c¶: anh hai. - ChÞ c¶: chÞ hai.IV. S u tÇm mét sè th¬ ca cã sö dông tõ ng÷ chØ quan hÖ ruét thÞt, th©n thÝch ë ®Þa ph ¬ng :(7 phót) GV ph¸t phiÕu häc tËp cho HS su tÇm. VÝ dô: 1, ChÞ ng· em n©ng. 2, SÈy cha theo chó, sÈy mÑ bó d×. 3, MÊy ®êi b¸nh ®óc cã x¬ng MÊy ®êi g× ghÎ l¹i th¬ng con chång. 4, ThËt thµ nh thÓ l¸i tr©u Th¬ng nhau nh thÓ nµng d©u mÑ chång. *GV ph©n tÝch ý nghÜa cña c¸c c©u ca dao ®ã.4. DÆn dß:(5 phót) - Häc thuéc kh¸i niÖm tõ ng÷ ®Þa ph¬ng ®· häc ë tiÕt 17 - T×m hiÓu mét sè c©u ca dao kh¸c nãi lªn mèi quan hÖ th©n thÝch ruét thÞt ë mét sè ®Þa ph¬ng kh¸c.

--------------------------------------------------------------------------------------------------- Ngµy so¹n; 8/10/2012 Ngµy gi¶ng: 10/ 10/2012

Bµi 8 TiÕt 32 :

LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTBiết lập bố cục và cách xây dựng dàn bài cho bài văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.


Cách lập dàn ý cho văn bản tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm.2. Kỹ năng:

- Xây dựng bố cục, sắp xếp các ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.- Viết một bài văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm có độ dài khoảng 450 chữ.

III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn::- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o liªn quan. - B¶ng phô 2. Häc sinh:- ChuÈn bÞ theo hÖ thèng c©u hái trong SGK.

66

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éng L£N LíP: 1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò:(6 phót) - HS1: YÕu tè quan träng nhÊt ®Ó x©y dùng ®o¹n v¨n tù sù lµ g×? - HS2: Nªu quy tr×nh x©y dùng mét ®o¹n v¨n tù sù? 3. Bµi míi:(33 phót) * Giíi thiÖu bµi:(3 phót) ë bµi tríc chóng ta ®· t×m hiÓu çch viÕt mét ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. H«m nay, c« gióp çc em n¾m çch thøc lËp mét dµn ý cho c¶ bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. * Néi dung bµi míi:(30 phót) Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc

- X¸c ®Þnh bè côc vµ néi dung chÝnh cña tõng phÇn?

- TruyÖn kÓ vÒ viÖc g×? Ai lµ ngêi kÓ chuyÖn (ng«i thø mÊy)?- Sù viÖc xoay quanh nh©n vËt nµo? Sè lîng çc nh©n vËt? - TÝnh çch cña mçi nh©n vËt?

- ChuyÖn diÔn ra nh thÕ nµo(Më ®Çu nªu vÊn ®Ò g×)?

- §Ønh ®iÓm c©u chuyÖn ë ®©u ?- KÕt thóc ra sao? §iÒu g× ®· t¹o ra sù bÊt ngê?- Çc yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m ®îc kÕt hîp vµ thÓ hiÖn ë nh÷ng chæ nµo?

- Nªu t¸c dông cña nh÷ng yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m nµy?

- Nh÷ng néi dung trªn ®îc t¸c gi¶ kÓ theo thø tù nµo?

I. Dµn ý cña bµi v¨n tù sù:(20 phót)* X¸c ®Þnh bè côc vµ néi dung cña tõng phÇn: - HS ®äc v¨n b¶n “Mãn quµ sinh nhËt”.- Më bµi: Tõ ®Çu...®Õn “bµy la liÖt trªn bµn”: KÓ vµ t¶ l¹i quang c¶nh chung cña ngµy sinh nhËt.- Th©n bµi: TiÕp ®ã...“chØ gËt ®Çu kh«ng nãi” : kÓ vÒ mãn quµ sinh nhËt ®éc ®¸o cña ngêi b¹n.- KÕt bµi: PhÇn cßn l¹i: Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ mãn quµ sinh nhËt* X¸c ®Þnh çc yÕu tè:- Sù viÖc: DiÔn biÕn cña buæi sinh nhËt- Ng«i kÓ:Thø nhÊt: T«i ( Trang ) - Sù viÖc xoay quanh nh©n vËt Trang (chÝnh) ngoµi ra cßn cã Trinh, Thanh vµ çc b¹n kh¸c.- Trang: Hån nhiªn, vui mõng, sèt ruét.- Trinh: KÝn ®¸o, ®»m th¾m, ch©n thµnh.-Thanh: Hån nhiªn, nhanh nhÑn, tinh ý.+ Më ®Çu: Buæi sinh nhËt vui vÎ ®· s¾p ®Õn håi kÕt. Trang suèt ruét v× ngêi b¹n th©n cha ®Õn.+ DiÔn biÕn: Trinh ®Õn vµ gi¶i to¶ nh÷nh bo¨n kho¨n cña Trang.+ §Ønh ®iÓm: Lµ mãn quµ ®éc ®¸o: Mét chïm æi- KÕt thóc: C¶m nghÜ cña Trang vÒ mãn quµ sinh nhËt ®éc ®¸o. * Miªu t¶: Suèt c¶ buæi s¸ng...kh«ng nãi=> Miªu t¶ tû mû çc diÔn biÕn cña buæi sinh nhËt, gióp cho mäi ngêi cã thÓ h×nh dung ra kh«ng khÝ cña nã vµ c¶m nhËn ®îc t×nh c¶m b¹n bÌ th¾m thiÕt gi÷a Trang vµ Trinh.* BiÓu c¶m:“T«i vÉn cø bån chån...quÝ gi¸ lµm sao ”=> Béc lé t×nh c¶m b¹n bÌ ch©n thµnh vµ

67

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - Dµn ý cña bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m gåm mÊy phÇn? NhiÖm vô chÝnh cña mçi phÇn lµ g×?- §äc phÇn ghi nhí trong s¸ch gi¸o khoa?

s©u s¾c gióp ngêi ®äc hiÓu r»ng tÆng çi g× kh«ng quan träng b»ng tÆng nh thÕ nµo?- HS th¶o luËn vµ ph¸t biÓu.

- MB: gt sù vËt, sù viÖc, hoµn c¶nhBè côc : - TB: DiÔn biÕn c©u chuyÖn - KB: C¶m nghÜ cña ngêi trong cuéc

=> Ghi nhí: HS ®äcII. LuyÖn tËp:(10 phót) Bµi tËp 1: * Më bµi: - Giíi thiÖu quang c¶nh ®ªm giao thõa - Giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh: Em bÐ b¸n diªm - Giíi thiÖu quang c¶nh xung quanh c« bÐ b¸n diªm. *Th©n bµi: a. Lóc ®Çu do kh«ng b¸n ®îc diªm nªn: - Sî, kh«ng d¸m vÒ nhµ. - T×m chæ tr¸nh rÐt. - VÉn bÞ giã rÐt hµnh h¹ ®Õn nçi ®«i bµn tay ®· cøng ®ê ra. b. Sau ®ã em l¹i bËt tõng que diªm ®Ó sëi Êm. - BËt que diªm thø nhÊt: thÊy lß sëi - BËt que diªm thø hai: bµn ¨n thÞnh so¹n. - BËt que diªm thø ba: mét c©y th«ng N«- en - BËt que diªm thø t: thÊy bµ xuÊt hiÖn - Cuèi cïng bËt çc que diªm cßn l¹i ®Ó nÝu gi÷ bµ. + YÕu tè miªu t¶: + YÕu tè biÓu c¶m: *KÕt bµi: C« bÐ b¸n diªm ®¶ chÕt trong ®ªm giao thõa. - Ngµy ®Çu n¨m míi, mäi ngêi thÊy thi thÓ em bÐ ngåi gi÷a nh÷ng bao diªm, trong ®ã cã mét bao ®· ®èt hÕt nh½n...nhng ch¼ng ai biÕt nh÷ng çi kú diÖu em bÐ ®· tr«ng thÊy.4. Cñng cè:(3 phót)Em h·y cho biÕt muèn lËp ®îc dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m ta lµm nh thÕ nµo?5. DÆn dß:(2 phót) - Häc thuéc phÇn ghi nhí trong sgk n¾m v÷ng ®îc dµn ý bµi v¨n tù sù kÕ hîp miªu t¶, biÓu c¶m. - Lµm bµi tËp trong sgk. - ChuÈn bÞ lµm bµi viÕt 2 tiÕt( tuÇn sau) …………………………………………………………………….


Bài 9 TiÕt 33

68

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Hai c©y phong (TrÝch”Ngêi thÇy ®Çu tiªn”-Ai-ma-tèp)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu và cảm nhận được tình yêu quê hương và lòng biết ơn người thầy đã vun tròng ước

mơ và hi vọng cho những tâm hồn trẻ thơ.- Hiểu rõ về nghệ thuật tự sự, miêu tả và biểu cảm trong văn bản truyện.


- Vẻ đẹp và ý nghĩa hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích.- Sự gắn bó của người hoạ sĩ với quê hương, với thiên nhiên và lòng biết ơn người thầy

Đuy-sen.- Cách xây dựng mạch kể; cách miêu tả hình ảnh và lời văn giàu cảm xúc.

2. Kỹ năng:- Đọc – hiểu một văn bản có giá trị văn chương, phát hiện, phân tích những đặc sắc về

nghệ thuật miêu tả, biểu cảm trong một đoạn trích tự sự.- Cảm thụ vẻ đẹp sinh động, giàu sức biểu cảm của các hình ảnh trong đoạn trích.

III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn: - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o liªn quan. - ¶nh t¸c gi¶ Ai-ma-tèp. 2. Häc sinh: - ChuÈn bÞ theo hÖ thèng c©u hái trong SGK. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éNG L£N LíP: 1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò : (7 phót) - HS1: V× sao bøc tranh “ ChiÕc l¸ cuèi cïng” ®îc xem lµ mét kiÖt t¸c ? - HS2: Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ “ t×nh huèng ®¶o ngîc hai lÇn” trong truyÖn “ChiÕc l¸ cuèi cïng”? H·y ph©n tÝch ? 3. Bµi míi:(32phót) * Giíi thiÖu bµi:(2 phót) Trong mçi con ngêi ViÖt nam, ký øc tuæi th¬ thêng g¾n liÒn víi cay ®a bÕn níc, s©n ®×nh ë nh÷ng lµng quª mê xa trong kh«ng gian vµ thêi gian th¨m th¼m: C©y ®a cò, bÕn ®ß xa, nhÆt l¸ b»ng mçi chiÒu ®«ng. Cßn ®èi víi nh©n vËt trong chuyÖn Ngêi thÇy ®Çu tiªn cña nhµ v¨n Ai-ma-tèp nhí tíi lµng quª lµ nhí tíi hai c©y phong trªn ®Ønh ®åi ®Çu lµng. *. Néi dung bµi míi:(30 phót)

Ho¹t ®éng cña GVvµ HS KiÕn thøc.

Yªu cÇu: §äc chËm r·i, h¬i buån gîi nhí th¬ng vµ suy nghÜ cña ngêi kÓ chuyÖn.Gi¸o viªn ®äc mét ®o¹n vµ gäi häc sinh ®äc tiÕp- nhËn xÐt.

- Tr×nh bµy vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Ai-ma-tèp ?

-

I. §äc - T×m hiÓu chó thÝch: :(15 phót)

1. §äc :

2. Chó thÝch:a, T¸c gi¶:- Ai-ma-tèp (1928) lµ nhµ v¨n C-r¬-g-xtan - mét níc thuéc Liªn bang X« ViÕt tríc ®©y .- ¤ng lµ t¸c gi¶ cña nhiÒu tËp truyÖn võa, tiÓu

69


GV híng dÉn HS t×m hiÓu mét sè chó thÝch.- X¸c ®Þnh hai m¹ch kÓ ph©n biÖt lång vµo nhau trong truyÖn?

* HS ®äc tõ ®Çu... “ ch©n trêi phÝa t©y”.- Hai c©y phong ®îc giíi thiÖu qua chi tiÕt nµo ?- H×nh ¶nh so s¸nh Êy cã ý nghÜa g× ?Gi¸o viªn híng dÉn HS theo dâi ®o¹n v¨n tiÕp.- Cã g× ®Æc s¾c trong çch miªu t¶ hai ®o¹n v¨n nµy ?- T¸c gi¶ ®· sö dông phÐp tu tõ nµo trong ®o¹n v¨n nµy ? H·y chØ râ ?

- §iÒu ®ã cho thÊy tµi n¨ng cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo ?* HS ®äc “Vµo n¨m häc cuèi cïng... biªng biÕc kia”- §o¹n v¨n t¶ c¶nh bän trÎ trÌo lªn c©y phong ®Ó say mª kh¸m ph¸ th¶o nguyªn mªnh m«ng phÝa sau lµng cã nghÜa g× ?- ëcuèi v¨n b¶n hai c©y phong nh¾c ®Õn mét ®iÒu bÝ Èn vÒ ngêi v« danh nµo ®· trång nã víi nh÷ng íc m¬, hy väng g× ? - Liªn kÕt çc biÓu hiÖn ®ã, ta sÏ cã mét h×nh dung nh thÕ nµo vÒ 2 c©y phong trong v¨n b¶n nµy ?

thuyÕt næi tiÕng.b, T¸c phÈm:- HS ®äc phÇn tãm t¾t néi dung truyÖn Ngêi thÇy ®Çu tiªn.3. Tõ khã :

4. Bè côc:- HS.II. §äc- T×m hiÓu v¨n b¶n: :(15 phót)1. H×nh ¶nh hai c©y phong:- Gi÷a mét ngän ®åi.- Nh ngän h¶i ®¨ng ®Æt trªn nói.

- Kh¼ng ®Þnh vai trß kh«ng thÓ thiÕu cña chóng ®èi víi nh÷ng ngêi ®i xa vÒ lµng.- NiÒm tù hµo cña d©n lµng.

- Miªu t¶ hai c©y phong: + Qua tiÕng nãi riªng. + T©m hån riªng.- H×nh ¶nh so s¸nh: + Nh ®èm löa v« h×nh. + Nh th¬ng tiÕc ngêi nµo. + Nh ngän löa bèc ch¸y rõng rùc.- N¨ng lùc c¶m nhËn tinh tÕ: c¶m nhËn ®îc sù sèng cña c¶ nh÷ng vËt v« tri, v« gi¸c.

- Hai c©y phong lµ n¬i héi tô niÒm vui tuæi th¬, n¬i g¾n bã chan hoµ th©n ¸i.- Hai c©y phong lµ n¬i tuæi th¬ kh¸m ph¸ çi míi.

- Ngêi trång nã lµ thÇy §uy-sen- cã tÊm lßng cao c¶ nh lµ ©n nh©n cña lµng.- Hai c©y phong lµ nh©n chøng lÞch sö vÒ tr-êng, vÒ thÇy §uy- sen.->Hai c©y phong:- Lµ tÝn hiÖu cña lµng.- G¾n bã th©n thuéc vµ gÇn gòi víi con ngêi.- Cã sù sèng riªng.- N¬i héi tô niÒm vui tuæi th¬.- N¬i më réng ch©n trêi hiÓu biÕt.- N¬i kh¾c ghi biÕn cè cña lµng lµ trêng §uy sen.

4. Cñng cè: (4 phót) Bµi tËp tr¾c nghiÖm: 1. V¨n b¶n sö dông nh÷ng ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?A- Tù sù. B- BiÓu c¶m .C- Miªu t¶. D- C¶ ba ph¬ng thøc biÓu ®¹t trªn.5. DÆn dß : (1 phót)- Häc bµi - §äc kÜ phÇn cßn l¹i.

70


71

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Ngµy so¹n: 10/10/2012 Ngµy gi¶ng: 13/10/2012Bµi 9 TiÕt 34:

Hai c©y phong

(TrÝch“ Ngêi thÇy ®Çu tiªn”-Ai-ma-tèp)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu và cảm nhận được tình yêu quê hương và lòng biết ơn người thầy đã vun tròng ước

mơ và hi vọng cho những tâm hồn trẻ thơ.- Hiểu rõ về nghệ thuật tự sự, miêu tả và biểu cảm trong văn bản truyện.


- Vẻ đẹp và ý nghĩa hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích.- Sự gắn bó của người hoạ sĩ với quê hương, với thiên nhiên và lòng biết ơn người thầy

Đuy-sen.- Cách xây dựng mạch kể; cách miêu tả hình ảnh và lời văn giàu cảm xúc.

2. Kỹ năng:- Đọc – hiểu một văn bản có giá trị văn chương, phát hiện, phân tích những đặc sắc về

nghệ thuật miêu tả, biểu cảm trong một đoạn trích tự sự.- Cảm thụ vẻ đẹp sinh động, giàu sức biểu cảm của các hình ảnh trong đoạn trích.

III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o liªn quan. - ¶nh t¸c gi¶ Ai-ma-tèp. 2. Häc sinh:- ChuÈn bÞ theo hÖ thèng c©u hái trong SGK IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éng L£N LíP: 1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò :( 5 phót) H×nh ¶nh hai c©y phong hiÖn lªn nh thÕ nµo trong kÝ øc tuæi th¬ cña t¸c gi¶? 3.Bµi míi: (34 phót) * Giíi thiÖu bµi:(2 phót) ë giê tríc c¸c em ®· ®îc t×m hiÓu vÒ h×nh ¶nh hai c©y phong trong kÝ øc cña tuæi th¬ t¸c gi¶. Giê häc h«m nay c¸c em sÏ ®îc t×m hiÓu vÒ nh÷ng h×nh ¶nh kh¸c. *Néi dung bµi míi:(32 phót)

- Ên tîng næi bËt cña t«i trong nh÷ng lÇn vÒ quª lµ g×?- Do ®©u mµ nh©n vËt t«i cã Ên t-îng nµy?- “Mæi lÇn vÒ quª...còng nh×n râ”.Theo em trong nh÷ng lêi lÏ Êy nh©n vËt t«i ®· béc lé t×nh c¶m víi hai c©y phong nh thÕ nµo?HS ®äc: “Ta s¾p ®îc ... say sa ng©y ngÊt”.

II. T×m hiÓu v¨n b¶n:(22 phót)1. H×nh ¶nh hai c©y phong:2. H×nh ¶nh con ng êi: - Hai c©y phong hiÖn ra tríc m¾t hÖt nh nh÷ng ngän ®Ìn h¶i ®¨ng trªn nói.- Sù tån t¹i cña hai c©y phong lín trªn ®Ønh ®åi- Nh©n vËt t«i cã t×nh c¶m yªu quÝ ®Æc biÖt víi hai c©y phong.- T×nh c¶m gÇn gòi, yªu quÝ.- C¶m nhËn hai c©y phong nh ngêi th©n yªu.- Mét nhu cÇu t×nh c¶m kh«ng thÓ thiÕu.

72


- Qua ®o¹n v¨n em hiÓu g× vÒ t©m hån cña ngêi kÓ chuyÖn xng t«i? - HS ®äc ®o¹n cuèi v¨n b¶n

- Ngoµi ph¬ng thøc tù sù, trong ®o¹n v¨n nµy t¸c gi¶ ®· sö dông kÕt hîp víi ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?- C¸i ®iÒu nh©n vËt “t«i” cha hÒ nghÜ ®Õn thêi bÐ gîi cho ta hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ nh©n vËt “t«i” hiÖn t¹i?GV:Hai c©y phong lµ nh©n chøng cña c©u chuyÖn xóc ®éng vÒ thÇy trß An-t -nai. ThÇy §uy-sen trång hai c©y phong ®Ó göi g¾m íc m¬, hi väng nh÷ng ®øa trÎ nghÌo khæ th«ng minh, ham häc nh An-t-nai sau nµy sÏ lín lªn, sÏ tr-ëng thµnh, sÏ lµ ngêi cã Ých- ViÖc t¸c gi¶ ®an xen vµ lång

ghÐp hai ng«i kÓ cã hiÖu qu¶ g×?

- Trong ®o¹n trÝch t¸c gi¶ ®· sö dông ®an xen nh÷ng ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?? Ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo chiÕm phÇn nhiÒu h¬n?- §äc v¨n b¶n “Hai c©y phong”, em c¶m nhËn ®îc nh÷ng vÎ ®Ñp nµo cña thiªn nhiªn vµ con ngêi ®îc ph¶n ¸nh trong ®ã?- Em cã c¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ t©m hån cña nhµ v¨n qua ®o¹n trÝch?

- T×nh c¶m th¬ng nhí m·nh liÖt . §ã còng lµ t×nh c¶m cña nh©n vËt t«i ®èi víi vÎ ®Ñp cña lµng m×nh.- BiÓu c¶m => Béc lé t×nh c¶m yªu lµng tha thiÕt.- T×nh yªu quý hai c©y phong g¾n liÒn víi t×nh yªu quý ngêi thÇy gi¸o ®· trång hai c©y phong Êy víi íc m¬ vµ hi väng vÒ sù trëng thµnh cña trÎ em lµng Ku-ku-rªu.- T×nh yªu thiªn nhiªn më réng víi t×nh yªu con ngêi.

III. Tæng kÕt:(10 phót) 1. NghÖ thuËt:- C©u chuyÖn trë nªn sinh ®éng, hÊp dÉn, ch©n thËt vµ ®¸ng tin cËy h¬n.- Tù sù - miªu t¶ - biÓu c¶m.

- Miªu t¶ vµ biÓu c¶m ®Ëm h¬n.

2. Néi dung:- VÎ ®Ñp th©n thuéc vµ cao quý cña hai c©y phong.- TÊm lßng g¾n bã thiÕt tha cña con ngêi víi c¶nh vËt n¬i quª h¬ng yªu dÊu.- Nh¹y c¶m.- Yªu quª s©u nÆng.- Cã tµi miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong khi kÓ chuyÖn.

4 Cñng cè: (4 phót)1. H·y t×m nh÷ng ®iÓm næi bËt trong nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña nhµ v¨n?5.DÆn dß:(1phót) - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - So¹n bµi “¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt Nam hiÖn ®¹i” theo híng dÉn trong SGK

Ngµy so¹n: 12/10/2012

Ngµy gi¶ng: 15/10/2012

73

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga 17/10/2012

Bµi 9 TiÕt 35-36:

ViÕt bµi TËp lµm v¨n sè 2

I. MôC TI£U CÇN §¹T: 1. KiÕn thøc: - BiÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó thùc hµnh viÕt mét bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. 2. KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn çc kØ n¨ng diÓn ®¹t tr×nh bµy, sö dông ®an xen çc yÕu tè tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m. II.CHUÈN BÞ:

1. Gi¸o viªn: LËp ma trËn

Møc ®éNhËn

Thøc Néidung

NhËn biªt Th«ng hiÓu VËn dông Tæn

g ®iÓm

ThÊp CaoTN TL TN TL TN TL TN TL

Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong vb

tù sù.2 2 2

LËp dµn ý cho bµi v¨n

tù sù kÕt hîp víi MTvµBC

1 1 1

V¨n tù sù1 7

Tæng sè c©u 3 3 1 7

Tæng sè ®iÓm 1,5 1,5 7 10

Ra ®Ò vµ ®¸p ¸n. 2. Häc sinh:- Xem l¹i lý thuyÕt vÒ kiÓu bµi v¨n tù sù cã sù kÕt hîp víi yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. III.HO¹T §éng L£N LíP: 1. æ n ®Þnh líp :(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò : 3. B µi míi:(85 phót) * ChÐp ®Ò: PhÇ1:Tr¾c nghiÖm(3 ®iÓm): Khoanh trßn vµo ch÷ çi ®Çu ®¸p ¸n ®óng.

74

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga C©u 1: Trong v¨n b¶n tù sù yÕu tè miªu t¶ cã vai trß vµ ý nghÜa nh thÕ nµo ®èi víi sù viÖc ®îc kÓ? A. Lµm cho sù viÖc ®îc kÓ ng¾n gän h¬n. B. Lµm cho sù viÖc ®îc kÓ ®¬n gi¶n h¬n. C, Lµm cho sù viÖc ®îc kÓ ®Çy ®ñ h¬n. D. Lµm cho sù viÖc ®îc kÓ sinh ®éng vµ hiÖn lªn nh thËt.C©u 2: Trong v¨n b¶n tù sù yÕu tè biÓu c¶m cã t¸c dông g×. A.Gióp ngêi viÕt thÓ hiÖn ®îc th¸i ®é cña m×nh víi sù viÖc ®îc kÓ. B. Gióp ngêi viÕt hiÓu mét çch s©u s¾c vÒ mét sù viÖc. C. Gióp ngêi viÕt hiÓu mét çch toµn diÖn sù viÖc ®îc kÓ. D. Gióp sù viÖc dîc kÓ hiÖn lªn sinh ®éng, phong phó. C©u 3: Trong ®o¹n v¨n sau c©u nµo kh«ng ph¶i lµ c©u chøa yÕu tè miªu t¶? “ MÆt l·o ®ét nhiªn co róm l¹i.(1) Nh÷ng nÕp nh¨n x« l¹i víi nhau Ðp cho níc m¾t ch¶y ra.(2)Çi ®Çu l·o ngäeo vÒ mét bªnvµ çi miÖng cña l·o mÕu nh con nÝt.(3). L·o hu hu khãc.(4)T«i th¬ng l·o qu¸.(5)”A. C©u 1; B. C©u 2,3; C. C©u 4; D. C©u 5. C©u 4: Trong çc c©u v¨n sau c©u nµo chøa yÕu tè biÓu c¶m?

A. “Chao «i, ®èi víi nh÷ng ngêi… kh«ng bao giê ta th¬ng”B. “ Vî t«i kh«ng ¸c nhng thÞ khæ qu¸ råi” C. “Khi ngêi ta khæ th× ngêi ta ch¼ng cßn nghÜ ®Õn ai ®îc n÷a”.D. “ T«i biÕt vËy nªn t«i chØ buån chø kh«ng nì giËn”.

C©u 5 : Dµn ý cña bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m gåm cã mÊy phÇn? A. 2 phÇn. B. 3 phÇn. C. 4 phÇn. D.5 phÇn. C©u 6: Trong tõng phÇn cña bµi cÇn ®a çc néi dung miªu t¶ vµ biÓu c¶m ®Ó dµn ý ®îc hoµn chØnh h¬n. A. §óng B. Sai. PhÇn 2: Tù luËn(7 ®iÓm): KÓ vÒ mét viÖc em ®· lµm khiÕn thÇy c« vui lßng.4. Thu bµi :(3 phót)5. DÆn dß: :(1 phót) - ¤n l¹i bµi v¨n tù sù cã kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - ChuÈn bÞ bµi: Nãi qu¸.

75

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga §¸p ¸n vµ thang ®iÓm.PhÇn I:Tr¾c nghiÖm:C©u: 1 2 3 4 5 6

§¸p ¸n: D A D A B A

PhÇn II: Tù luËn: 1. Yªu cÇu: 1. ThÓ lo¹i: Tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. 2. Néi dung: - Thêi gian, hoµn c¶nh lµm ®îc viÖc tèt. - Sù viÖc chÝnh vµ c¸c chi tiÕt. - Nh©n vËt vµ nh÷ng ngêi cã liªn quan. - Nguyªn nh©n, diÔn biÕn cña viÖc lµm tèt. - C¶m nghÜ cña em khi thÊy bè mÑ vui lßng vÒ viÖc lµm cña m×nh. 3. H×nh thøc: - Bè côc chÆt chÏ, râ rµng. - Tr×nh bµy m¹ch l¹c, khóc chiÕt. - C©u râ rµng, tõ ng÷ chän läc. 2. BiÓu ®iÓm: - §iÓm 6 - 7 : §¹t yªu cÇu tèi ®a vÒ néi dung, h×nh thøc. - §iÓm 5 - 6 : §¹t yªu cÇu vÒ néi dung, m¾c mét sè læi vÒ h×nh thøc. - §iÓm 3 - 4 : §¹t yªu cÇu vÒ néi dung, h×nh thøc cha ®¹t yªu cÇu. - §iÓm 1 - 2 : Cha ®¹t yªu cÇu. - §iÓm 0 : Kh«ng ®¹t yªu cÇu

76


Ngµy so¹n: 15/10/2012 Ngµy

gi¶ng:17/10/2012Bµi 9 TiÕt 37 : Nãi qu¸

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu được khái niệm, tác dụng của nói quá trong văn chương và trong giao tiếp hàng

ngày.- Biết vận dụng hiểu biết về biện pháp nói quá trong đọc hiểu và tạo lập văn bản.


- Khái niệm nói quá.- Phạm vi sử dụng của biện pháp tu từ nói quá (chú ý cách sử dụng trong thành ngữ, tục

ngữ, ca dao,…)- Tác dụng của biện pháp tu từ nói quá.

2. Kỹ năng:Vận dụng hiểu biết về biện pháp nói quá trong đọc – hiểu văn bản.

3. Thái độ:Phê phán những lời nói khoác, nói sai sự thật.

III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn:- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o liªn quan.

2. Häc sinh:- Häc bµi cò vµ ®äc kÜ bµi míi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V. HO¹T §éNG L£N LíP:

1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót)

2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) - HS1: ë líp 6 vµ líp 7 çc em ®· ®îc häc nh÷ng phÐp tu tõ nµo?

- HS2: H·y ®äc mét c©u ca dao cã sö dông tõ ng÷ ®Þa ph¬ng chØ quan hÖ ruét thÞt ? 3. Bµi míi:(34 phót) * Giíi thiÖu bµi: ë ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n líp 6 vµ líp 7 çc em ®· ®îc t×m hiÓu mét sè phÐp tu tõ vÒ tõ vùng. H«m nay, c« giíi thiÖu thªm víi çc em mét phÐp tu tõ: nãi qu¸ * Néi dung bµi míi:. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc

GV treo b¶ng phô ghi 2 vÝ dô trong SGK.- Çch nãi cña c©u tôc ng÷ vµ c©u ca dao trªn cã ®óng sù thËt kh«ng?- ý nghÜa hµm Èn cña nh÷ng c©u nãi Êy lµ g×?

- Thùc chÊt çch nãi Êy nh»m môc ®Ých g×?GV treo b¶ng phô 2 ( ghi çch nãi cña

I. Nãi qu¸ vµ t¸c dông cña nãi qu¸:(20 phót)1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt:- Çch nãi ®ã kh«ng ®óng víi sù thËt.+ cha n»m ®· s¸ng, cha cêi ®· tèi: rÊt ng¾n.+ th¸nh thãt nh ma ruéng cµy: ít ®Èm => sù vÊt v¶ cña ngêi lao ®éng.- NhÊn m¹nh møc ®é, quy m«, tÝnh chÊt cña sù vËt ®îc nãi tíi.- Trong çch nãi cña ca dao:

77

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ca dao vµ çch nãi b×nh thêng)- Em cã nhËn xÐt g× vÒ 2 çch nãi trªn?

- Çch nãi nµo g©y ©n tîng h¬n, sinh ®éng h¬n?GV: Çch nãi nh hai c©u tôc ng÷ vµ ca dao trªn gäi lµ nãi qu¸.- VËy thÕ nµo lµ nãi qu¸? Nãi qu¸ cã t¸c dông g×?

- Cã thÓ dïng nh÷ng tõ ng÷ nµo ®ång nghÜa thay thÕ cho tõ “nãi qu¸”?GV ®a ra c©u hái cho HS th¶o luËn: - Em h·y ph©n biÖt phÐp tu tõ nãi qu¸ víi lêi nãi kho¸c trong cuéc sèng?

+ Møc ®é, qui m«, tÝnh chÊt cña néi dung sù vËt, hiÖn tîng ®· ®îc phãng ®¹i lªn. + §iÒu muèn nãi ®îc nhÊn m¹nh. - Çch nãi cña ca dao Ên tîng h¬n sinh ®éng h¬n. §ång thêi t¨ng gi¸ trÞ biÓu c¶m. * Nãi qu¸: lµ biÖn ph¸p tu tõ phãng ®¹i møc ®é, qui m«, tÝnh chÊt cña sù vËt, hiÖn tîng ®îc miªu t¶ ®Ó nhÊn m¹nh, g©y Ên tîng, t¨ng søc biÓu c¶m.=> Ghi nhí: HS ®äc. - VÝ dô: khoa tr¬ng, cêng ®iÖu, thËm x-ng, phãng ®¹i, ...

- HS th¶o luËn.

II. LuyÖn tËp:(14 phót) Bµi tËp 1: a. Sái ®¸ thµnh c¬m: thµnh qu¶ cña lao ®éng gian khæ, vÊt v¶, nhäc nh»n ( NghÜa bãng: niÒm tin vµo bµn tay lao ®éng) b. §i lªn ®Õn tËn trêi: vÕt th¬ng ch¼ng cã nghÜa lý g× kh«ng ph¶i bËn t©m. c. ThÐt ra löa: kÎ cã quyÒn sinh quyÒn s¸t ®èi víi ngêi kh¸c.Bµi tËp 2: a. Chã ¨n ®¸, gµ ¨n sái. d. Më tõng khóc ruét. b. BÇm gan tÝm ruét. e. V¾t ch©n lªn cæ. c.Ruét ®Ó ngoµi da. Bµi tËp 3: §Æt c©u: 1. Nµng cã vÎ ®Ñp nghiªng níc nghiªng thµnh. 2. M×nh nghÜ n¸t ãc mµ vÈn cha gi¶i ®îc bµi to¸n nµy. 3. C«ng viÖc lÊp bÓ v¸ trêi Êy lµ c«ng viÖc cña nhiÒu ®êi, nhiÒu thÕ hÖ míi lµm xong. 4. §oµn kÕt lµ søc m¹nh dêi non lÊp bÓ. 5. Nh÷ng chiÕn sÜ m×nh ®ång da s¾t ®· chiÕn th¾ng.GV híng dÉn HS lµm nh÷ng bµi tËp cßn l¹i.4. Cñng cè : (3 phót) Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ phÐp tu tõ nãi qu¸? Nªu t¸c dông cña phÐp tu tõ ®ã?5. DÆn dß:(2 phót)

- N¾m néi dung bµi häc. - Lµm bµi tËp 4, 5, 6. - ChuÈn bÞ bµi: ¤n tËp truyÖn kÝ ViÖt Nam hiÖn ®¹i.

78


Ngµy so¹n: 18/10/2012.

Ngµy gi¶ng: 20/10/2012.

Bµi 10 TiÕt 38

¤n tËp truyÖn kÝ viÖt nam hiÖn ®¹i

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTHệ thống hoá và khắc sâu kiến thức cơ bản về các văn bản truyện kí Việt Nam hiện đại đã

được học ở kì I.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Sự giống và khác nhau cơ bản của các truyện kí đã học về các phương diện thể loại, phương thức biểu đạt, nội dung, nghệ thuật.

79


- Những nét độc đáo về nội dung và nghệ thuật của từng văn bản.- Đặc điểm của nhân vật trong các tác phẩm truyện.

2. Kỹ năng:- Khái quát, hệ thống hoá và nhận xét về tác phẩm văn học trên một số phương diện cụ

thể.- Cảm thụ nét riêng, độc đáo của tác phẩm đã học.

III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn: - B¶ng phô. - PhiÕu häc tËp. 2. Häc sinh: Häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éNG L£N LíP: 1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò: 5 phót. ( GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh ). 3. Bµi míi: (34 phót) I. HÖ thèng çc v¨n b¶n truyÖn kÝ ®· häc ë líp 8:(15 phót)

TT

Tªn v¨n b¶n

Tªnt¸c gi¶

ThÓ lo¹i

Ph¬ng thøc

biÓu ®¹t

Néi dung chñ yÕu

§Æc s¾c nghÖ thuËt

1 T«i ®i häc(1941)

Thanh TÞnh (1911-1988)

TruyÖn ng¾n

Tù sù xen biÓu c¶m

Nh÷ng kØ niÖm trong s¸ng vÒ ngµy ®Çu tiªn ®Õn trêng.

Tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m.H×nh ¶nh so s¸nh míi mÎ vµ gîi c¶m.

2 Trong lßng mÑ (1939)

Nguyªn Hång

Håi kÝ Tù sù xen biÓu c¶m

Næi cay ®¾ng, tñi cùc vµ t×nh yªu mÑ m¶nh liÖt cña bÐ Hång.

- C¶m xóc, t©m tr¹ng tha thiÕt, ch©n thµnh.- Sö dông h×nh ¶nh so s¸nh, liªn tëng t¸o b¹o.

3 Tøc n-íc vì bê (1939)

Ng« TÊt Tè

TiÓu thuyÕt

Tù sù Phª ph¸n chÕ ®é tµn ¸c, bÊt nh©n vµ ca ngîi vÎ ®Ñp t©m hån, søc sèng tiÒm tµng cña ngêi phô n÷ n«ng th«n.

- Kh¾c ho¹ nh©n vËt vµ miªu t¶ hiÖn thùc mét çch ch©n thùc, sinh ®éng.

4 L·o H¹c (1943)

Nam Cao

TruyÖn ng¾n

Tù sù xen biÓu c¶m

Sè phËn bi th¶m cña ng-êi n«ng d©n cïng khæ vµ nh©n phÈm cao ®Ñp cña hä.

- Kh¾c ho¹ cô thÓ, sèng ®éng diÓn biÕn t©m lÝ nh©n vËt.- Çch kÓ chuyªn tù nhiªn, linh ho¹t, võa ch©n thùc võa ®Ëm chÊt triÕt lÝ tr÷ t×nh.

80

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga II. Nªu nh÷ng ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau chñ yÕu vÒ néi dung vµ h×nh thøc nghÖ thuËt cña 3 v¨n b¶n trong çc bµi 2, 3, 4 .( 10 phót)

*Gièng nhau:1. ThÓ lo¹i: v¨n b¶n tù sù hiÖn ®¹i. 2. Thêi gian ra ®êi: Tríc CM th¸ng T¸m n¨m 1945.3. Chñ ®Ò: Con ngêi vµ cuéc sèng cña x· héi ®¬ng thêi; sè phËn nh÷ng con ngêi cùc khæ, bÞ vïi dËp.4. Gi¸ trÞ t tëng: chan chøa tinh thÇn nh©n ®¹o.5. Gi¶ trÞ nghÖ thuËt: Bót ph¸p ch©n thùc, hiÖn thùc;nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ rÊt cô thÓ, hÊp dÉn.

*Kh¸c nhau: 1. ThÓ lo¹i: + Håi kÝ. + TiÓu thuyÕt. + TruyÖn ng¾n. 2. VÒ néi dung: §Òu ®i s©u miªu t¶ nh÷ng sè phËn cùc khæ song mçi v¨n b¶n ph¶n ¸nh mét khÝa c¹nh kh¸c nhau:- “Trong lßng mÑ”: nçi ®au cña chó bÐ må c«i bëi nh÷ng cæ tôc phong kiÕn.- “Tøc níc vì bê”: Ph¶n ¸nh cuéc sèng nghÌo khæ cña ngêi n«ng d©n do chÕ ®é su thuÕ g©y nªn.- “L·oH¹c”: Sù bÕ t¾c cña x· héi ®· ®Èy nh÷ng con ngêi nh L·o H¹c ®Õn çi chÕt ®Çy bi th¬ng.3. §Æc s¾c nghÖ thuËt: Çch viÕt truyÖn, çch kh¾c ho¹ ch©n dung nh©n vËt.

III. §o¹n v¨n ( hoÆc nh©n vËt ) mµ em yªu thÝch nhÊt trong 3 v¨n b¶n ®· häc ( 5phót) GV ph¸t phiÕu häc tËp vµ híng dÉn häc sinh lµm nh sau: - §ã lµ ®o¹n v¨n...? Trong v¨n b¶n...? Cña t¸c gi¶...? - Lý do yªu thÝch: + VÒ néi dung t tëng? + VÒ h×nh thøc nghÖ thuËt? + Lý do kh¸c?IV. LuyÖn tËp:(4 phót). Bµi tËp 1: Dßng nµo nãi ®óng nhÊt gi¸ trÞ cña v¨n b¶n “Trong lßng mÑ”, “Tøc níc vë bê”, L·o H¹c”?

A. Gi¸ trÞ hiÖn thùc. C. C¶ A vµ B ®Òu ®óng. B. Gi¸ trÞ nh©n ®¹o. D.C¶ A vµ B ®Òu sai.

Bµi tËp 2: NhËn ®Þnh sau øng víi néi dung chñ yÕu cña v¨n b¶n nµo? “Sè phËn bi th¶m cña ngêi n«ng d©n cïng khæ vµ nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña hä ®· ®îc thÓ hiÖn qua çi nh×n th¬ng c¶m vµ tr©n träng cña nhµ v¨n.”

A. T«i ®i häc. C. Trong lßng mÑ. B. Tøc níc vë bê. D. L·o H¹c.

4. H íng dÉn tù häc :(5 phót)1. ViÕt thªm mét kÕt thóc kh¸c cho truyÖn ng¾n “L·o H¹c” cña Nam

Cao.2. So¹n bµi: “ Th«ng tin vÒ ngµy tr¸i ®Êt n¨m 2000”.

81


Ngµy so¹n: 20/10/2012 Ngµy gi¶ng: 22/10/2012Bµi 10 TiÕt 39 :

Th«ng tin vÒ ngµy tr¸i ®Êt n¨m 2000

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Thấy được ý nghĩa to lớn của việc bảo vệ môi trường. Từ đó có những suy nghĩ và hành

đông tích cực về vấn đề xử lí rác thải sinh hoạt.- Thấy được tính thuyết phục trong cách thuyết minh và những kiến nghị mà tác giả đề

xuất trong văn bản.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Mối nguy hại đến môi trường sống và sức khoẻ con người của thói quen dùng túi ni lông.- Tính khả thi trong những đề xuất được tác giả giải trình.- Việc sử dụng từ ngữ dễ hiểu, sự giải thích đơn giản mà sáng tỏ và bố cục chặt chẽ, hợp lí

đã tạo lên tính thuyết phục của văn bản.2. Kỹ năng:

- Tích hợp với phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh.- Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết.

III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn:- Mét sè tranh ¶nh vÒ ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i trêng 2. Häc sinh:Häc bµi cò vµ so¹n bµi míi.IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éNG L£N LíP: 1. æ n ®Þnh tæ chøc:( 1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) - HS1: ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nhËt dông? V¨n b¶n nhËt dông cã thÓ gåm nh÷ng kiÓu v¨n b¶n nµo? - HS2: Em ®· häc nh÷ng v¨n b¶n nhËt dông nµo? Cho vÝ dô? 3. Bµi míi:(34 phót)

*.Giíi thiÖu bµi:(2 phót) M«i trêng sèng rÊt quan träng ®èi víi mçi con ngêi, thÕ nhng nhiÒu

ngêi v« t×nh hay cè ý ®· cã nh÷ng hµnh ®éng huû ho¹i m«i trêng. H«m nay, c« trß chóng ta sÎ t×m hiÓu v¨n b¶n “Th«ng tin vÒ ngµy tr¸i ®Êt n¨m 2000” ®Ó hiÓu râ cÇn ph¶i lµm g× ®Ó b¶o vÖ m«i trêng.

*. Néi dung bµi míi:(32 phót) Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc

Yªu cÇu: ®äc râ rµng, m¹ch l¹c, chó ý c¸c thuËt ng÷ chuyªn m«n. - GV ®äc.GV híng dÉn mét sè tõ khã.

I. §äc – HiÓu chó thÝch:(10 phót)1.§äc: HS ®äc - nhËn xÐt.

2.Tõ khã:

82


? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? §ã lµ nh÷ng phÇn nµo?

? V¨n b¶n thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo? §Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò g×?

? Dïng bao b× ni l«ng cã h¹i nh thÕ nµo?

- Theo em, çi h¹i nµo lµ lín nhÊt? V× sao?- HiÖn nay, viÖc xö lý bao b× ni l«ng ë ViÖt Nam vµ trªn thÕ giíi lµm b»ng çch nµo?

- NhËn xÐt mÆt h¹n chÕ cña nh÷ng biÖn ph¸p Êy?

- Çc biÖn ph¸p nªu trªn cã thÓ thùc hiÖn ®îc kh«ng?- Muèn thùc hiÖn ®îc cÇn cã nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo?- BiÖn ph¸p triÖt ®Ó nhÊt, gi¶i quyÕt tËn gèc lµ g×?- Em h·y liªn hÖ viÖc sö dông bao b× ni l«ng cña b¶n th©n em vµ gia ®×nh?- Theo em, viÖc kh«ng sö dông bao b× ni l«ng cã ý nghÜa g× ?

3. Bè côc: - 4 phÇn:+ PhÇn 1: Tõ ®Çu... “tõng khu vùc”: Giíi thiÖu sù ra ®êi cña ngµy tr¸i ®Êt.+ PhÇn 2: TiÕp theo... “trÎ s¬ sinh”: ThuyÕt minh t¸c h¹i nhiÒu mÆt cña viÖc sö dông bao b× ni l«ng.+ PhÇn 3: TiÕp ... “m«i trêng”: §Ò ra nh÷ng viÖc cÇn lµm.+ PhÇn 4: Cßn l¹i: lßi kªu gäi ®éng viªn mäi ngêi.4. ThÓ lo¹i:- V¨n b¶n nhËt dông, thuyÕt minh mét vÊn ®Ò vÒ khoa häc tù nhiªn.II. T×m hiÓu v¨n b¶n :(17 phót) - HS ®äc phÇn 2.- ¤ nhiÓm m«i trêng sèng do tÝnh kh«ng ph©n huû cña nhùa pla-xtÝc.- T¹o ra hµng lo¹t t¸c h¹i kh¸c: + BÈn. + LÈn vµo ®Êt ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh sinh trëng cña çc loµi thùc vËt + T¾c cèng, r¶nh, g©y ngËp óng-> muçi, l©y dÞch. + ¤ nhiÓm thùc phÈm. + Khi ®èt sÏ t¹o nªn khÝ ®éc, g©y ung th vµ çc dÞ tËt bÈm sinh. - HS th¶o luËn.

- Vøt bõa b¶i.- Ch«n lÊp thµnh b¶i lín.- §èt.- T¸i chÕ.- ¤ nhiÓm m«i trêng, ®éc h¹i, gÆp nhiÒu khã kh¨n.- Phøc t¹p, cha triÖt ®Ó, cÇn h¹n chÕ sö dông bao b× ni l«ng.- HS ®äc phÇn 3.- Hîp lý, cã kh¶ n¨ng thùc thi.- YÕu tè quan träng nhÊt lµ ý thøc cña con ngêi.- TuyÖt ®èi kh«ng s¶n xuÊt bao b× ni l«ng trªn toµn thÕ giíi.- GV vµ HS cïng liªn hÖ mét çch cô thÓ vµ ch©n thùc.- §©y lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i, khã thùc hiÖn vµ khã gi¶i quyÕt triÖt ®Ó.- VÊn ®Ò b¶o vÖ m«i trêng, mét vÊn ®Ò mang tÇm quèc tÕ.- Sù xuÊt hiÖn th«ng ®iÖp ë ViÖt Nam lµ mét vÊn ®Ò cÇn thiÕt.

83


- T¸c gi¶ kÕt thóc b¶n th«ng tin b»ng nh÷ng lêi lÏ nh thÕ nµo?

- Em rót ra ®îc bµi häc g× sau khi häc v¨n b¶n? Em sÏ lµm g× ®Ó ®¸p l¹i lêi kªu gäi?

- Nªu ý nghÜa cña v¨n b¶n nµy?

- B¾t ®Çu b»ng tõ “h·y”.- Lêi kªu gäi xuÊt ph¸t tõ tr¸ch nhiÖm chung cña toµn nh©n lo¹i.

- HS th¶o luËn.

III. Tæng kÕt :(5 phót ) => Ghi nhí:

4. Cñng cè:(3 phót)Trong v¨n b¶n “Th«ng tin vÒ ngµy tr¸i ®Êt n¨m 2000” bao b× ni l«ng ®îc coi lµ g×?

A. Mét lo¹i r¸c th¶i sinh ho¹t.B. Mét lo¹i r¸c th¶i c«ng nghiÖp.C. Mét lo¹i chÊt g©y ®éc h¹i.D. Mét lo¹i vËt liÖu kÐm chÊt lîng.

5. DÆn dß:(2 phót) - ¤n tËp kÜ bµi “ ¤n tËp truyÖn kÝ hiÖn ®¹i” chuÈn bÞ kiÓm traV¨n häc. - So¹n bµi “¤n dÞch, thuèc l¸”.

Ngµy so¹n: 1/112011 Ngµy gi¶ng: 4/11/2011Bµi 10 TiÕt: 40 Nãi gi¶m, nãi tr¸nh I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Hiểu được khái niệm, tác dụng của biện pháp nói giảm nói tránh.- Biết sử dụng biện pháp tu từ nói giảm nói tránh.


- Khái niệm nói giảm nói tránh.

84


- Tác dụng của biện pháp tu từ nói giảm nói tránh.2. Kỹ năng:

- Phân biệt nói giảm nói tránh với nói không đúng sự thật.- Sử dụng nói giảm nói tránh đúng lúc, đúng chỗ để tạo lời nói trang nhã, lịch sự.

III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn: - B¶ng phô vµ phiÕu häc tËp.

2. Häc sinh: - Häc bµi cò vµ ®äc kÜ bµi míi IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V. HO¹T §éNG L£N LíP: 1. æn ®Þnh líp:(1 phót) 2.KiÓm tra bµi cò:(5 phót) - HS1: ThÕ nµo lµ nãi qu¸? T¸c dông cña biÖn ph¸p tu tõ nãi qu¸? V¨n b¶n nhËt dông? V¨n b¶n nhËt dông cã thÓ gåm nh÷ng kiÓu v¨n b¶n nµo? - HS2: §Æt c©u víi thµnh ng÷: “ChËm nh Rïa”? Nªu ý nghÜa cña thµnh ng÷ ®ã? 3.Bµi míi:(34 phót)

*.Giíi thiÖu bµi:(1 phót)D©n gian ta thêng nãi : “Sù thËt hay mÊt lßng”. §óng vËy! Cã nh÷ng

®iÒu nÕu ta nãi th¼ng ra sÏ rÊt dÓ lµm ngêi nghe khã chÞu, mÊt lßng. Tríc t×nh huèng ®ã ta sÏ nãi nh thÕ nµo? Bµi häc h«m nay, chóng ta sÎ t×m hiÓu vÒ vÊn ®Ò ®ã.

*. Näi dung bµi míi:(32 phót)

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc.GV treo b¶ng phô ghi 3 vÝ dô trong SGK.- Nh÷ng tõ in ®Ëm trong 3 vÝ dô trªn cã ý nghÜa g×?- T¹i sao l¹i dïng çch diÔn ®¹t ®ã?- Khi nãi vÒ çi chÕt ta cã thÓ dïng çch nãi gi¶m, nãi tr¸nh nµo kh¸c n÷a?GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô 2.- V× sao ë ®©y t¸c gi¶ dïng tõ “ bÇu s÷a”?GV gäi HS ®äc vÝ dô 3.- So s¸nh çch nãi ë 2 vÝ dô nµy?

- VÒ ý nghÜa c¶ 3 trêng hîp trªn cã ®iÓm g× chung?GV: Çch nãi nh çc vÝ dô trªn lµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh.- VËy thÕ nµo lµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh? Nãi gi¶m, nãi tr¸nh cã t¸c dông g×?

I. Nãi gi¶m, nãi tr¸nh vµ t¸c dông cña nãi gi¶m, nãi tr¸nh:(20 phót)- §Òu nãi ®Õn çi chÕt

- Nh»m gi¶m bít sù ®au buån.- Th¸c, vÒ, nh¾m m¾t, tõ trÇn, quy tiªn...

- Nh»m tr¸nh sù th« tôc.

- Çch 1: c¨ng th¼ng, nÆng nÒ.- Çch 2: nhÑ nhµng, tÕ nhÞ h¬n.- Tr¸nh vµ gi¶m bít ý nghÜa cña sù thËt.

=> Ghi nhí: Nãi gi¶m, nãi tr¸nh lµ biÖn ph¸p tu tõ dïng çch diÔn ®¹t tÕ nhÞ, uyÓn chuyÓn, tr¸nh g©y c¶m gi¸c qu¸ ®au buån, ghª sù, nÆng nÒ; tr¸nh th« tôc, thiÕu lÞch sù.

Bµi tËp nhanh:C©u nµo sau ®©y sö dông biÖn ph¸p nãi gi¶m, nãi tr¸nh?

85

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga A. ¤ng cô ®· ®îc mai t¸ng råi.B. Bµi th¬ cña anh cha ®îc hay l¾m.C. Em cÇn cè g¾ng h¬n n÷a.D. ThËt ra th× l·o chØ t©m ngÈm thÕ, nhng còng ra phÕt chø ch¶ võa ®©u...GV kh¸i qu¸t: Nãi gi¶m, nãi tr¸nh cã thÓ theo nhiÒu çch: + Dïng çc tõ ng÷ ®ång nghÜa. + Dïng çch nãi phñ ®Þnh tõ tr¸i nghÜa. + Nãi vßng. + Nãi trèng.II. LuyÖn tËp:(12 phót)Bµi tËp 1: Çc tõ cÇn ®iÒn: a. §i nghØ. d. Cã tuæi. b. Chia tay nhau. ®. §i bíc n÷a. c. KhiÕm thÞ.Bµi tËp 2: C©u cã sö dông biÖn ph¸p tu tõ nãi g¶m, nãi tr¸nh: - Anh ph¶i hoµ nh¶ víi b¹n bÌ. - Anh kh«ng nªn ë ®©y n÷a. - Xin ®õng hót thuèc trong phßng. - Nã nãi nh thÕ lµ thiÕu thiÖn chÝ. - Em h«m qua cã læi víi anh.Bµi tËp 3: Nãi gi¶m, nãi tr¸nh b»ng çch phñ ®Þnh ®iÒu ngîc l¹i víi néi dung ®¸nh gi¸:VÝ dô: - Giäng h¸t cña chÞ kh«ng ngät l¾m. - Anh nãi nh vËy lµ thiÕu thiÖn chÝ víi hä råi! - Bµi lµm cña em cha ®¹t yªu cÇu.

4. Cñng cè:(5 phót)1. ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n cã sö dông phÐp tu tõ nãi gi¶m, nãi tr¸nh.5. DÆn dß :( 1 phót)2. Lµm bµi tËp 4.3. N¾m néi dung bµi häc.

Lu ý:¤n tËp phÇn v¨n chuÈn bÞ kiÓm tra.


Bµi 11 TiÕt 41:

KiÓm tra v¨n häc

I- MôC TI£U CÇN §¹T: 1. KiÕn thøc: Qua giê kiÓm tra, cñng cè kiÕn thøc vÒ truyÖn kÝ ViÖt Nam hiÖn ®¹i giai ®o¹n 1930-1945 cho häc sinh. 2. KÜ n¨ng: RÌn cho häc sinh biÕt tãm t¾t v¨n b¶n tù sù,biÕt viets ®o¹n v¨n tr×nh bµy hiÓu biÕt cña m×nh vÒ nh©n vËt. II- CHUÈN BÞ: - GV: so¹n ®Ò vµ ®¸p ¸n.

86

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - HS: ¤n kÜ c¸c v¨n b¶n truyÖn kÝ ®· häc. III- SO¹N §Ò:

1. LËp ma trËn ®Ò:

Møc ®éNhËn

Thøc Néidung

NhËn biªt Th«ng hiÓu VËn dông Tæng ®iÓm


“ T«i ®i häc”

1 1 1

“Tøc níc vì bê”

1 1

1

1

4“L·o H¹c”

1 3“ Trong lßng mÑ”

1 1 1

Tæng sè c©u 3 3 1 1 8

Tæng sè ®iÓm. 3 1,5 4 10

2. §Ò Bµi:

PhÇn I: Tr¾c nghiÖm: (3 ®iÓm) Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ®¸p ¸n ®óng: C©u 1: kØ niÖm ®Ñp ®Ï cña häc trong ngµy tùu trêng ®Çu tiªn lµ néi dung cña v¨n b¶n nµo?A. “Trong lßng mÑ”. B.“Tøc níc vì bê”. C. “T«i ®i häc”. D. “L·o H¹c”. C©u 2:Nh©n vËt chÝnh trong t¸c phÈm Êy ®îc thÓ hiÖn ë ph¬ng diÖn nµo?A. Lêi nãi. B. T©m tr¹ng. C. Ngo¹i h×nh. D. Hµnh ®éng.C©u 3: “ Nh÷ng ngµy th¬ Êu” ®îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo? A. Bót kÝ. B. TruyÖn ng¾n. C. TiÓu thuyÕt. D. Håi kÝ. C©u 4: Néi dung chñ yÕu cña v¨n b¶n lµ: V¹ch trÇn bé mÆt tµn ¸c cña bän tay sai chÕ ®é phong kiÕn nöa thùc d©n bÊt nh©n, ca ngîi søc m¹nh ph¶n kh¸ng cña ngêi n«ng d©n. §ã lµ néi dung cña v¨n b¶n nµo?A. “Tøc níc vì bê”. B. “ T«i ®i häc”. C. “Trong lßng mÑ”. D. “L·o H¹c”. C©u 5: NghÖ thuËt næi bËt cña v¨n b¶n lµ: Giµu chÊt biÓu c¶m, diÔn t¶ t×nh c¶m m·nh liÖt cña em bÐ kh¸t khao t×nh mÑ, víi h×nh ¶nh so s¸nh rÊt ®¾t( cæ tôc, ¶o ¶nh sa m¹c, sung síng mª man…). §ã lµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n nµo? A. “T«i ®i häc”. B. “Trong lßng mÑ”. C. “Tøc níc vì bê”. D. “L·o H¹c”.C©u 6: Nhµ v¨n nµo ®îc NguyÔn Tu©n coi lµ( Qua t¸c phÈm cña m×nh) ®·” xui ngêi n«ng d©n næi lo¹n”? A. Nam Cao. B. Nguyªn Hång. C. Thanh TÞnh. D. Ng« TÊt Tè. PhÇn II: Tù luËn:(7 ®iÓm)

87

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga C©u 1: Tãm t¾t v¨n b¶n “L·o H¹c” cña Nam Cao( Kho¶ng 10 dßng). C©u 2: Em h·y viÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n( kho¶ng 15 c©u) ®Ó nãi lªn suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt chÞ DËu Trong ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê” cña Ng« TÊt Tè. HÕt.

3. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm. PhÇn I: Tr¾c nghiÖm: (3 ®iÓm) (Mçi c©u ®óng ®¹t 0,5 ®. S¸u c©u ®¹t 3®iÓm)

C©u 1 2 3 4 5 6§¸p ¸n C B D A B D

PhÇn II: Tù luËn:(7 ®iÓm) C©u 1: Tãm t¾t ®ñ ý chÝnh cña v¨n b¶n. (2,5®) Ch÷ viÕt s¹ch ®Ñp, kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶ diÔn ®¹t. (0,5®)C©u 2: - H×nh thøc: + ViÕt ®o¹n v¨n víi sè lîng 15 c©u. (1®) + Sö dông tõ ng÷ cã lùa chän, chÝnh x¸c bè côc m¹ch l¹c chÆt chÏ, ch÷ viÕt râ rµng s¹ch ®Ñp. (1®)- Néi dung: Tr×nh bµy ®îc c¸c ý sau. + ChÞ DËu lµ ngêi phô n÷ chÞu th¬ng chÞu khã. (0,5®)+ ChÞ lµ ngêi phô n÷ yªu th¬ng chång con, cã søc m¹nh ph¶n kh¸ng. (1,5®)+ ChÞ lµ phô n÷ tiªu biÓu cho phô n÷ ViÖt Nam.

IV- ho¹t ®éng lªn líp: 1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót)2. KiÓm tra bµi cò : ( KiÓm tra trong giê)3. Bµi míi: :(40 phót)

a, GV Giao ®Ò cho HS. b, HS lµm bµi 4. Cñng cè: :(3 phót) NhËn xÐt giê KT vµ thu bµi.

5. DÆn dß: :(1 phót) - ¤n l¹i bµi.

- ChuÈn bÞ bµi luyÖn nãi.

Ngµy so¹n: 25/10/2012.

Ngµy gi¶ng: 27/10/2012.

88


Bµi 11.TiÕt 42:

LuyÖn nãi

KÓ chuyÖn theo ng«i kÓ kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Nắm chắc kiến thức về ngôi kể.- Trình bày đạt yêu cầu một câu chuyện có kết hợp sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu

cảm.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức

- Ngôi kể và tác dụng của việc thay đổi ngôi kể trong văn tự sự.- Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tư sự.- Những yêu cầu khi trình bày văn nói kể chuyện.

2. Kỹ năng:- Kể được một câu chuyện theo nhiều ngôi kể khác nhau; biết lựa chọn ngôi kể phù hợp

với câu chuyện được kể.- Lập dàn ý một văn bản tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm .- Diễn đạt trôi chảy, gãy gọn, biểu cảm, sinh động câu chuyện kết hợp sử dụng các yếu tố

phi ngôn ngữ. IV ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:B¶ng phô vµ phiÕu häc tËp. 2. Häc sinh:Häc bµi cñ vµ chuÈn bÞ bµi míi. V. hoat ®éng lªn líp: 1 . æ n ®Þnh líp :(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò:(3 phót)? Trong v¨n tù sù ngêi ta thêng kÓ theo ng«i thø mÊy? T¹i sao ngêi ta l¹i ph¶i thay ®æi ng«i kÓ? 3. Néi dung bài míi:(35 phót)

*.Giíi thiÖu bµi: Trong v¨n b¶n tù sù ngêi kÓ dùa vµo cèt truyÖn cô thÓ, t×nh huèng cô thÓ cña c©u chuyÖn ®Ó lùa chän ng«i kÓ phï hîp. Ngêi kÓ cã thÓ chän ng«i thø nhÊt hoÆc ng«i thø ba; còng cã khi, trong mét truyÖn, ngêi viÕt ®ang kÓ theo ng«i nµy cã thÓ chuyÓn sang ng«i kh¸c ®Ó sù viÖc vµ nh©n vËt hiÖn ra ®é nhiÒu gãc ®é, t¨ng tÝnh sinh ®éng vµ s©u s¾c cho c©u chuþen.

*. C¸c ho¹t ®éng: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS. KiÕn thøc.( GV kiÓm tra phÇn chuÈn bÞ ë nhµ cña häc sinh)

? KÓ theo ng«i thø nhÊt lµ kÓ nh thÕ nµo? T¸c dông cña viÖc sö dông ng«i kÎ nµy?

? KÓ theo ng«i thø ba lµ kÓ nh thÕ nµo? T¸c dông cña viÖc sö dông

I.ChuÈn bÞ ë nhµ: (15 phót.) 1. ¤n tËp vÒ ng«i kÓ : a, KÓ theo ng«i thø nhÊt: - Ngêi kÓ xng t«i ®Ó dÉn d¾t c©u chuyÖn. Víi ng«i kÓ nµy ngêi kÓ cã thÓ kÓ ra nh÷ng g× m×nh trùc tiÕp nghe nh×n thÊy, tr¶i qua; nhÊt lµ cã thÓ trùc tiÕp béc b¹ch c¶m xóc, suy nghÜ cña m×nh.- KÓ theo ng«i thø nhÊt cã t¸c dông lµm t¨ng tÝnh thuyÕt phôc, ch©n thùc cho c©u chuyÖn.b, KÓ theo ng«i thø ba:- Ngêi kÓ giÊu m×nh gäi tªn cña c¸c nh©n vËt

89

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ng«i kÎ nµy?

? Cho biÕt nh÷ng v¨n b¶n truyÖn kÝ ®· häc ®îc kÓ theo ng«i kÓ nµo? ? Theo em viÖc thay ®æi ng«i kÓ cã t¸c dông g×?

? Theo em muèn thay ®æi ng«i kÓ ë ®o¹n trÝch trong SGK em cÇn lµm g×?

GV chia nhãm, mçi nhãm 2 em cho HS tËp kÓ.HS tËp kÓ tríc nhãm cña m×nh. GV mêi 1 HS tr×nh bµy tríc líp . 1 HS kh¸c nhËn xÐt. GV cho ®iÓm.

hoÆc dïng tõ xng h« thuéc ng«i thø ba sè Ýt hoÆc sè nhiÒu(nã, hä). - KÓ theo ng«i thø ba cã t¸c dông gióp cho ngêi kÓ cã thÓ kÓ mét çch linh ho¹t, tù do nh÷ng g× diÔn ra víi nh©n vËt. c, VÝ dô: - V¨n b¶n “ T«i ®i häc” , “Trong lßng mÑ” kÓ theo ng«i thø nhÊt. - V¨n b¶n: “tøc níc vì bê” kÓ theo ng«i thø ba. d, Thay ®æi ng«i kÓ: Nh»m môc ®Ých ®Ó soi chiÕu sù viÖc b»ng çc ®iÓm nh×n kh¸c nhau, t¨ng tÝnh sinh ®éng phong phó khi miªu t¶ sù vËt,sù viÖc vµ con ngêi.2. ChuÈn bÞ luyÖn nãi:Muèn kÓ ®o¹n trÝch trªn theo ng«i thø nhÊt cÇn ph¶i thay ®æi çch xng h«, lêi dÉn tho¹i, chuyÓn lêi tho¹i trùc tiÕp sang lêi tho¹i gi¸n tiÕp; lùa chän chi tiÕt miªu t¶, lêi biÓu c¶m cho phï hîp víi ng«i thø nhÊt.II.TiÕn hµnh luyÖn nãi : ( 25 phót)

1. LuyÖn nãi theo tæ :(10 phót)

2. Tr×nh bµy tr íc líp :(15 phót)

4. Cñng cè: (5 phót) ? Cho biÕt yªu cÇu khi thay ®æi ng«i kÓ. 5. DÆn dß: (1 phót) Häc bµi vµ chuÈn bÞ bµi c©u ghÐp.

90


Ngµy so¹n: 27/10/2012. Ngµy gi¶ng: 29/10/2012.

Bµi 11. TiÕt 43. C©u ghÐpI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Nắm được đặc điểm của câu ghép, cách nối các vế câu ghép.- Biết sử dụng câu ghép phù hợp với yêu cầu giao tiếp.Lưu ý: Học sinh đã học về câu ghép ở Tiểu học.


- Đặc điểm của câu ghép- Cách nối các vế câu ghép.

2. Kỹ năng:- Phân biệt câu ghép với câu đơn và câu mở rộng thành phần.- Sử dụng câu ghép phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.- Nối được các vế của câu ghép theo yêu cầu.

III. CHUẨN BỊ: Gi¸o viªn: So¹n bµi, lµm b¶ng phô. Häc sinh: §äc bµi míi.IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V. HOẠT ĐỘNG LÊN LỚP:1. æ n ®Þnh tæ chøc :(1 phót)2. k iÓm tra bµi cò: (3 phót) GV yªu cÇu HS tr×nh bµy bµi nãi kÓ chuyÖn theo ng«i kÓ.

3. Bµi míi :(35 phót). * giíi thiÖu bµi:

ë bËc tiÓu häc çc em ®· ®îc häc vÒ c©u ph©n theo cÊu t¹o. Ta thÊy c©u ph©n theo cÊu t¹o cã 2 lo¹i chÝnh ®ã lµ c©u ®¬n, c©u ghÐp. Giê häc h«m nay c« híng dÉn çc em t×m hiÓu vÒ mét sè dÆc®iÓm vµ çch nèi çc vÕ cña c©u ghÐp.

*Néi dung bµi míi:

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS. KiÕn thøc.

91


HS ®äc vÝ dô. Ph©n tÝch cÊu t¹o cña çc c©u in ®Ëm trong ®o¹n trÝch .

Cho biÕt mçi c©u cã mÊy côm chñ vÞ?

XÐt vÒ cÊu t¹o mçi c©u ®ã thuéc kiÓu c©u g×?

ThÕ nµo lµ c©u ghÐp?

Trong ®o¹n trÝch ë môc I cã thªm mÊy c©u ghÐp?

VÕ cña çc c©u Êy nèi víi nhau bëi tõ nµo?

Ngoµi ra em cßn thÊy çc vÕ cña c©u ghÐp cßn nèi víi nhau b»ng çch nµo?

Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch nèi çc vÕ c©u ghÐp?

Häc sinh lµm bµi tËp vµo vë bµi tËp.

I. §Æc ®iÓm cña c©u ghÐp:(15 phót) 1. VÝ dô:( SGK) 2. NhËn xÐt: - C©u 2 cã 3 côm chñ vÞ, trong ®ã mét côm chñ vÞ lµm nßng cèt c©u, cßn 2 côm chñ vÞ cßn l¹i lµm thµnh phÇn bæ ng÷ cña c©u.-> C©u ®¬n më réng TP.

- C©u 5 cã mét côm chñ vÞ -> C©u ®¬n.

- C©u 7 cã 3 côm chñ vÞ, çc côm chñ vÞ nµy kh«ng bao chøa nhau, mçi côm chñ vÞ lµm thµnh mét vÕ c©u.-> C©u ghÐp.

* Ghi nhí (SGK):II. Çch nèi çc vÕ c©u:(10 phót)

1. Trong ®o¹n v¨n trªn cã c©u 1vµ c©u 3, c©u 6 lµ c©u ghÐp.

2. C©u 3 vµ c©u 6, çc vÕ ®îc nèi víi nhau bëi tõ “v×” “nhng”.

3.- C©u 7 vÕ 2 vµ vÕ 1 nèi víi nhau bëi QHT “ v×”.

- C©u 1 vµ c©u 7 vÕ 3 vµ vÕ 2 nèi víi nhau b»ng çc dÊu: dÊu phÈy vµ dÊu hai chÊm.4. Ngoµi ra ta cßn thÊy çc vÕ trong c©u

ghÐp ®îc nèi víi nhau b»ng çch dïng cÆp quan hÖ tõ, cÆp phã tõ, ®¹i tõ.

Ghi nhí:( SGK)III. LuyÖn tËp:(10 phót) Híng dÉn HS lµm bµi tËp 1 vµ 2 vµo vë bµi tËp

4. Cñng cè:(5 phót). Em h·y cho biÕt c©u ghÐp lµ g×? Çch nèi çc vÕ c©u ghÐp?

5. DÆn dß: (1 phót). Häc bµi vµ lµm BT 3,4,5. ChuÈn bÞ bµi: T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh.

=

Ngày soạn:29/10/2012 Ngày dạy:31/10/2012 Bài 11 Tiết 44.

92


TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNắm được đặc điểm, vai trò, tác dụng của văn bản thuyết minh.


- Đặc điểm của văn bản thuyết minh.- Ý nghĩa, phạm vi sử dụng của văn bản thuyết minh.- Yêu cầu của bài văn thuyết minh (về nội dung, ngôn ngữ….)

2. Kỹ năng:- Nhận biết văn bản thuyết minh; phân biệt văn bản thuyết minh và các kiểu văn văn bản

đã học trước đó.- Trình bày các tri thức có tính chất khách quan, khoa học thông qua những tri thức của

môn Ngữ văn và các môn học khác.III- PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC:

Thảo luận, câu hỏi gợi mở, kĩ thuật động não.IV.CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên : Sưu tầm các văn bản thuyết minh, bảng phụ 2. Học sinh : Tìm các văn bản thuyết minh đã học, soạn bài theo hướng dẫn.V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:(1’) 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ : không thực hiện 3. Bài mới:(1’) *Giới thiệu bài: Đã từ lâu chúng ta đã biết đến các văn bản dùng để giảng giải, giới thiệu .... về một vấn đề. Những kiểu văn bản trên gọi là văn bản thuyết minh. *Nội dung bài: TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức13’

10’

GV: yêu cầu HS đọc các văn bản ở SGK lên bảng và tìm hiểu để rút ra nhận xét

Văn bản trên trình bày, giới thiệu, giải thích điều gì ?

Em thường gặp những văn bản đó ở đâu? Hãy kể thêm một vài văn bản cùng loại mà em biết .HS nghiên cứu trả lời các câu hỏi trênTừ nhận xét trên, hãy cho biết thế nào là văn bản thuyết minh ?

HS xem lại các văn bản của bài tập trênVăn bản thuyết minh có gì kác với văn bản tự sự , miêu tả, nghị luận ?Các văn bản trên có đặc điểm gì chung

Các văn bản thuyêt minh trình bày bằng phương thức nào ?

I. Vai trò đặc điểm của văn bản thuyết minh. 1. Ví dụ: 2. Nhận xét:- Văn bản1: Giới thiệu về cây dừa Bình Định - Văn bản 2: Giải thích tác dụng của chất diệp lục ở lá cây- Văn bản 3: Giới thiệu Huế là trung tâm văn hóa lớn của Tổ Quốc- Các văn bản trên phổ biến trong cuộc sống.→ Văn bản thuyết minh

* Ghi nhớ :SGK

II . Đặc điểm của văn bản thuyết minh. 1. Ví dụ: 2. Nhận xét: - Văn bản thuyết minh khác với các văn bản khác : Chúng trình bày đặc điểm tiêu biểu của sự vật, hiện tượng . Nó cung cấp tri thức khách quan, giúp hiểu biết - Các văn bản trên trình bày bằng phương thức trình bày giới thiệu, giải thích

93


15’

Ngôn ngữ các văn bản trên có đặc điểm gì ?

GV chia lớp thành 3 nhóm thảo luận làm 3 bài tập ở SGKSau đó đại diện trình bày, HS khác nhận xét, GV nhận xét, bổ sung tất cả các bài tập

- Ngôn ngữ trình bày chính xác, rõ ràng, chặt chẽ, hấp dẫn .III. Luyện tập. * BT1: a . Văn bản khởi nghĩa Nông Văn Vân là văn bản thuyết minh vì nó cung cấp kiến thức lịch sử* BT2: Văn bản Thông tin về trái đất năm 2000- Văn bản nhật dụng, thuộc kiểu văn nghị luận - Có sử dụng thuyết minh khi nói về tác hại của bao ni lông * BT3: Các văn bản khác cần phải sử dụng yếu tố thuyết minh- Tự sự : giới thiệu sự việc, nhân vật ..- Miêu tả : giới thiệu cảnh vật ,con người ....- Biểu cảm : giới thiệu đối tượng gây cảm xúc là con người hay sự vật

(3’) 4. Củng cố: - Văn bản thuyết minh là gì ? - Nêu các đặc điểm của nó ?(2’) 5. Dặn dò: - Học bài, làm BT 1b ở SGK - Tìm hiểu trước, soạn bài “Ôn dịch thuốc lá” tiết sau học.

Ngày soạn: 29/10/2012 Ngày dạy: 31/10/2011

Bài 12 Tiết 45. ÔN DỊCH THUỐC LÁ


- Biết cách đọc – hiểu, nắm bắt các vấn đề xã hội trong một văn bản nhật dụng;- Có thái đội quyết tâm phòng chống thuốc lá.- Thấy được sức thuyết phục bởi sự kết hợp chặt chẽ phương thức lập luận và thuyết minh

trong văn bản. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức:

- Mối nguy hại ghê gớm toàn diện của tệ nghiện thuốc lá đối với sức khoẻ con người và đạo đức xã hội.

- Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt lập luận và thuyết minh trong văn bản.2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết.- Tích hợp với phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh một vấn đề của đời sống

xã hội. III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT

Thảo luận, câu hỏi gợi mở, kĩ thuật động não.IV- CHUẨN BỊ. - Giáo viên : Bảng phụ, số liệu liên quan đến nội dung bài học, tranh ảnh phục vụ bài học.

94

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - Học sinh : Sưu tầm tranh ảnh tuyên truyền tác hại của thuốc lá, soạn bài theo hướng dẫn của GV. V- TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp: (5’) 2. Kiểm tra bài cũ: Nêu các biện pháp hạn chế sử dụng bao ni lông (35’) 3. Bài mới:(1’) * Giới thiệu bài: Hút thuốc lá là một thói quen, một thú vui, thậm chí là phong tục tập quán của nhiều dân tộc. Nghiện thuốc lá từ lâu đã trở thành căn bệnh khó chữa trị không những tốn tiền mà nó còn đem lại hậu quả to lớn . Đến mức chống thuốc lá, hút thuốc lá trở thành vấn đề khoa học mang tầm thế giới. Bài Ôn dịch, thuốc lá như một hồi chuông báo động gióng lên kịp thời.

* Nội dung bài:TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức9’

20’

GV hướng dẫn HS đọc rõ ràng . HS đọc, HS khác nhận xét .GV nhận xét, bổ sungGV hướng dẫn HS tìm hiểu chú thích

? Giải nghĩa một số từ: Vi trùng, vi khuẩn, kí sinh trùng ? HS trả lời GV nhận xét

Văn bản được chia làm mấy đoạn ? Nội dung từng đoạn ?

Nhận xét của em về kiểu loại văn bản ?Em hiểu gì về ý nghĩa nhan đề ? Nhận xét của em về cách viết ở nhan đề văn bản ? Dấu phẩy đặt ở giữa có ý nghĩa gì ?

Bày tỏ thái độ gì của tác giả đối với thuốc lá ?

Tác hại của thuốc lá đối với cá nhân? GV mở rộng :1 điếu thuốc lá sản sinh ra 4000 chất độc hóa học khác nhau trong đó có 30 chất là nguyên nhân gây ung thư: ni-co-tin,ben-zen,......Theo ngiên cứu 1 điếu thuốc giảm 3 phút tuổi thọ

I . Đọc- Tìm hiểu chung 1. Đọc

2. Tìm hiểu chú thích Ôn dịch thuốc lá thuộc kiểu văn bản nhật dụng đề cập đến vấn đề xã hội có nhiều tác hại. Nhan đề văn bản thể hiệnquan điểm, thái độ đánh giá đối vói tệ nạn thuốc lá.3. Bố cục : 3 Đoạn - Đoạn 1: Từ đầu......AIDS.Thuốc lá trở thành ôn dịch- Đoạn 2: Ngày trước ......con đường phạm pháp. Tác hại của thuốc lá, hút thuốc lá - Đoạn 3: Còn lại. Lời kêu gọi chống lại ôn dịch thuốc lá.4. Kiểu loại Văn bản nhật dụng thuyết minh về vấn đề khoa học5. Nhan đề văn bản - Ôn dịch, thuốc lá : Căn bệnh thuốc lá - Dấu phẩy đặt ở giữa nhan đề là nhấn mạnh ; thuốc lá là ôn dịch nguy hiểm - Tỏ thái độ lên án ,nguyền rủa, ghê tởm II.Tìm hiểu văn bản 1. Tác hại của ôn dịch, thuốc lá * Đối với cá nhân:- Gây ho hen, viêm phế quản, sức khỏe giảm sút- Gây ung thư : phổi, họng- Gây tắc động mạch, nhồi máu cơ tim - Giảm tuổi thọ → Thuốc lá là kẻ thù ngọt ngào và nham hiểm gậm nhấm sức khẻo con người * Đối với cộng đồng xã hội - Khói thuốc đầu độc, ô nhiểm môi trường, vẩn đục bầu không khí trong lành

95


3’

3’

Tác hại của thuốc lá đối với cộng đồng xã hội ?

Liên hệ thực tế tình hình hút thuốc ở gia đình địa phương em ?

Nguyên nhân khiến thuốc lá có hại ?

Để thuyết minh về tác hại của thuốc lá ,tác giả đã sử dụng những phương thức nào ?

Ở đoạn cuối tác giả cho người đọc biết những dẫn chứng gì về chiến dịch không hút thuốc lá ?

Nó có ý nghĩa như thế nào ?

Tình hình hút thuốc lá ở Việt Nam như thế nào ? Thảo luận biện pháp:Chúng ta cần có những biện pháp nào trước thực tế như vậy ? GV:Ngày 31-5 Là ngày quốc tế chống hút thuốc lá

Nêu nội dung và nghệ thuật của văn bản.

GV hướng dẫn HS viết sau đó HS trình bày, GV nhận xét

- Nhiễm độc thai nhi- Gây tệ nạn xã hội - Suy giảm đạo đức → Lời cảnh báo xuất phát từ thực tiễn cho thấy tác hại của thuốc lá đối với cộng đồng- Nguyên nhân khiến thuốc lá có hại do : khói thuốc có nhiều chất độc, chất ni-co-tin.- Phương thức thuyết minh : Trình bày , giới thiệu, giải thích2. Lời kêu gọi chống lại, ngăn ngừa ôn dịch, thuốc lá - Dẫn chứng :+ Biển hiệu cấm hút thuốc lá ở nơi công cộng +Triển vọng một Châu âu không còn thuốc lá → Tầm quan trọng của việc bảo vệ sức giữ bầu không khí trong lành là nhiệm vụ hội mang tính tồn cầu. - Đối với Việt Nam : người hút thuốc còn nhiều.- Biện pháp : + Kiên quyết và kiên trì ôn dịch thuốc lá vì Việt Nam còn tồn tại nhiều dịch bệnh. +Tuyên truyền vận động hướng vào ý thức tự giác của mọi người .Chống hút thuốc lá là việc làm khó khăn, nan giảiIV. Tổng kết Bài viết nêu rõ tác hại của thuốc lá, hút thuốc lá, kêu gọi mọi người hãy vì mình và cộng đồng đừng hút thuốc lá có sức thuyết phục cao.

: Văn bản thuyết minh có sứ Phương thức biểu đạt:huyết phục cao thể hiện bằng phương thức Trình bày, giới thiệu, giải thich

V. Luyện tập Bên cạnh ôn dich, thuốc lá , Việt Nam còn có những dịch bệnh nào đe dọa sức khỏe cộng đồng. Viết bài tuyên truyền chống lại căn bệnh đó

(3’) 4. Củng cố : - Nêu nội dung và nghệ thuật của của văn bản -Thông điệp quý giá của văn bản là gì ? - Tác hại của ôn dịch thuốc lá(1’) 5. Dặn dò :

96

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - Học bài nắm nội dung bài học. - Soạn bài Câu ghép (Ví dụ các câu ghép có các cặp quan hệ từ )

97


98



Bài 12 Tiết 46. CÂU GHÉP

( Tiếp theo)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNắm chắc quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu của câu ghép.


- Mối quan hệ về ý nghĩa giữa các vế câu ghép.- Cách thể hiện quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép.

2. Kỹ năng:- Xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế củ câu ghép dựa vào văn cảnh hoặc hoàn cảnh giao

tiếp.- Tạo lập tương đối thành thạo câu ghép phù hợp với yêu cầu giao tiếp.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT:Thảo luận, câu hỏi gợi mở, kĩ thuật động não.

IV.CHUẨN BỊ: - Giáo viên : Bảng phụ, nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung bài học - Học sinh : Soạn bài theo hướng dẫn của GVV. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:(1’) 1. Ổn định lớp:(4’) 2. Kiểm tra bài cũ : Câu ghép là gì ? Cách nối các vế câu ghép ? Lấy ví dụ minh họa .(35’) 3. Bài mới (1’) * Giới thiệu bài: Câu ghép là câu có 2 kết cấu C-V trở lên, các vế câu ghép được nối với nhau bằng các cặp quan hệ từ. Vậy các cặp quan hệ từ có ý nghĩa gì? Chúng ta cùng tìm hiểu tiết học hôm nay. * Nội dung bài

TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức20’

GV yêu cầu HS đọc, nghiên cứu ví dụ ở SGK Xác định kết cấu C-V ở các vế câu ghép ? Các vế câu có quan hệ ý nghĩa với nhau như thế nào ?

I. Quan hệ ý nghĩa câu vế câu ghép . 1. Ví dụ : SGK

2. Nhận xét :- Có lẽ TiếngViệt của chúng ta / đẹp// C V bởi vì tm hồn người Việt Nam ta / rất C V đẹp,// bởi vì cuộc sống, cuộc đấu tranh/ C của nhân dân ta từ trước tới nay là cao V quý, là vĩ đại, nghĩa là rất đẹp.- Câu ghép trên có 3 vế. Quan hệ với nhau bởi nguyên nhân - kết quả- Ngoài ra, các vế câu ghép còn nhiều mối quan hệ khác+ Quan hệ tương phản. Vd: Tuy tôi thương nó nhưng nó vẩn ghét tôi + Điều kiện, giả thiết- kết quả

99


15’

Các vế câu ghép còn có nhiều mối quan hệ khác, nếu các mối quan hệ và cho ví dụ .GV giúp HS tìm các ví dụ minh họa

Từ nhận xét trên hãy cho biết các vế câu ghép có quan hệ với nhau như thế nào ? Gv chia lớp thành 4 nhóm thảo luận 4 bài tập ở sgkNhóm 1 - BT 1aNhóm 2- BT 2Nhóm 3 - BT 3Nhóm 4 - BT 4 Sau đó đại diện nhóm trình bày, lớp nhận xét. GV nhận xét, ghi điểm

Vd : Mặc dù gia đình tôi rất nghèo nhưng tôi vẫn học giỏi .+ Quan hệ tăng tiến Vd : Tôi càng nói nó càng lặng im.+ Quan hệ lựa chon, tiếp nối, đồng thời, giải thích. * Ghi nhớ :Cácvế trong câu ghép có quan hệ với nhau chặt chẽ về ý nghĩaII. Luyện tập* BT1 a. Quan hệ ý nghĩa các vế câu ghép : - Vế1- Vế2 -> nguyên nhân - kết quả- Vế 2 - Vế 3 -> Giải thích * BT2 a. Các câu ghép .- Trời xanh thẳm , biển cũng xanh thẳm...- Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.b. Các vế câu ghép có quan hệ nguyên nhân - kết quảc. Không nên tách các vế câu trên thành những câu riêng vì chúng có quan hệ ý nghĩa với nhau khá chặt chẽ.BT 3 a. Về nội dung : Mỗi câu trình bày một sự việc mà lão Hạc nhờ ông giáob. Nếu tách những câu đơn riêng thì quan hệ trên sẽ bị phá vỡ BT4 a. Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép là quan hệ : điều kiện - kết quả , do đó không nên tách thành câu đơnb. Nếu tách thành câu đơn thì cảm tưởng của nhân vật nói nhát gừng vì quá nghẹn ngào, đau đớn

- Viết như tác giả khiến ta hình dung ra sự kể lể, van xin tha thiết

(3’) 4. Củng cố : - Nêu quan hệ ý nghĩa các vế câu ghép ?

- Đặt một câu ghép sau đó phân tích C - V(2’) 5. Dặn dò: - Học bài, làm bài tập 1b, c, d. - Chuẩn bị bài phương pháp thuyết minh ( Soạn bài, sưu tầm những văn bản thuyết minh có sử dụng các phương pháp : so sánh, phân loại, định nghĩa.....)


Bài 12 Tiết 47 . PHƯƠNG PHÁP THUYẾT MINH

100


I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNâng cao hiểu biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh trong việc tạp lập văn bản.


- Kiến thức về văn bản thuyết minh (trong cụm các bài học về văn bản thuyết minh đã học và sẽ học)

- Đặc điểm, tác dụng của các phương pháp thuyết minh.2. Kỹ năng:

- Nhận biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh thông dụng.- Rèn luyện khả năng quan sát để nắm bắt được bản chất của sự vật.- Tích luỹ và nâng cao tri thức đời sống.- Phối hợp sử dụng các phương pháp thuyết minh để tạo lập văn bản thuyết minh theo yêu

cầu.- Lựa chọn phương pháp phù hợp như định nghĩa, so sánh, phân tích, liệt kê để thuyết

minh về nguồn gốc, đặc điểm, công dụng của đối tượng.III. PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC:Nêu vấn đề, ngiên cứu ngôn ngữ, phân tích mẫu, kĩ thuật động não.IV. CHUẨN BỊ: - Giáo viên : Sưu tầm các ví dụ về các phương pháp thuyết minh, bảng phụ - Học sinh : Soạn bài theo sự hướng dẫn của giáo viênV. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG:(1’) 1. Ổn định lớp:(5’) 2. kiểm tra bài cũ: - Văn bản thuyết minh là gì ? - Nêu đặc điểm của văn bản thuyết minh? 3. Bài mới. (1’)*Giới thiệu bài: Để làm văn bản thuyết minh chúng ta cần có những phương pháp cơ bản nào ? (33’) * Triển khai bàiTG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức19’

Gv yêu cầu HS xem lại các văn bản ở tiết 44

Các văn bản thuyết minh ấy đã sử dụng những tri thức nào?

Để có các tri thức đó chúng ta phải làm gì?

Vai trò của quan sát, học tập, tích lũy tri thức ?

GV yêu cầu HS đọc câu văn ở SGK và xác định mô hình của nó

từ đó chỉ ra tác dụng của phương pháp nêu định nghĩa, giải thích ?

I. Tìm hiểu các phương pháp thuyết minh1. Quan sát học tập, tích lũy tri thức để làm văn bản thuyết minh. - Các văn bản : Cây dừa Bình Định, Huế, .....Đã sử dụng những tri thức ở lĩnh vực sinh học, văn hóa, lịch sử...- Để có các tri thức đó phải học tập, quan sát, tích lũy tri thức + Quan st :Tìm hiểu đối tượng về màu sắc, hình dung, đặc điểm .....+ Học tập : Tìm hiểu đối tượng qua sách báo, từ điển .....+ Tích lũy: ghi chép những tri thức cần thiết tương ứng với đối tượng thuyết minh2.Các phương pháp thuyết minh a. Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích Mô hình A l BA: đối tượng cần thuyết minhB: tri thức cần thuyết minh Tác dung : giúp người đọc hiểu về đối tượng

101


14’

Chỉ ra liệt kê đoạn văn ở sgk và chỉ ra tác dụng của phương pháp liệt kê

Tác của phương pháp nêu ví dụ ?

Đọc và chỉ ra số liệu được sử dụng trong đoạn văn. Tác dụng của phương pháp dùng số liệu?

Trong văn bản "Ôn dịch thuốc lá " tác giả đã so sánh thuốc lá với điều gì ?

Vai trò của phương pháp so sánh?

Phân loại, phân tích là gì ?Tác dụng của phương pháp này?Khi làm văn bản thuyết minh cần

phải lưu ý điều gì ?

Gv hướng dẫn HS làm các BT ở SGK

b. Phương pháp liệt kê.- Cách làm: kể lần lượt các đặc điểm, tính chất của sự vật, sự việc theo một trật tựVí dụ : Cây dừa Bình Định - Tác dụng : giúp người đọc hiểu sâu sắc và toàn diện về nội dung thuyết minhc. Phương pháp nêu ví dụ Tác dụng : thuyết phục người đọc, khiến người đọc tin vào nội dung thuyết minhd. Phương pháp dùng số liệu Tác dụng : người đọc tin vào nội dung thuyết minh e. Phương pháp so sánhTác dụng : tăng sức thuyết phục, độ tin cậy g. Phương pháp phân loại, phân tích Phân loại, phân tích : chia nhỏ đối tượng ra từng mặt để thuyết minh - Tác dụng : giúp người đọc hiểu từng mặt của đối tượng * Lưu ý : khi làm văn bản thuyết minh cần phải kết hợp các phương pháp thuyết minh hợp lí II. Luyện tập * BT1: V ăn bản " Ôn dịch, thuốc lá " sử dụng các phương pháp : nêu định nghĩa, giải thích, số liệu , ví dụ.....* BT3: Văn bản dùng phương pháp : số liệu

(3’) 4. Củng cố: - Nêu các phương pháp thuyết minh ? - Khi làm văn bản thuyết minh cần phải lưu ý điều gì ?(2’) 5. Dặn dò: - Làm bt:Viết bài thuyết minh về tác dụng cây xanh đối với môi trường - Chuẩn bị giờ sau trả bài tập làm văn số 2 và bài kiểm tra văn.

………………………………………………………………….

102

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Ngày so¹n: 5/11/2012 Ngµy gi¶ng: 7/11/2012Bµi 12 TiÕt 48: Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n vµ bµi viÕt tËp lµm v¨n sè 2.

I - Møc ®é cÇn ®¹t: - Gióp häc sinh «n tËp vÒ bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Gióp häc sinh «n tËp vÒ truyÖn kÝ ViÖt Nam giai ®o¹n 1930- 1945. - Gióp çc em thÊy ®îc u khuyÕt ®iÓm cña m×nh vµ cña b¹n. II- ChuÈn bÞ:

- Gi¸o viªn chÊm bµi, lu ý nh÷ng u khuyÕt ®iÓm cña çc bµi lµm, vµ nhËn xÐt chÊt lîng bµi viÕt cña HS.

- Ghi l¹i nh÷ng lçi cÇn ph¶i söa ch÷a, nh÷ng bµi lµm cã néi dung tèt, nh÷ng c©u v¨n hay, nh÷ng ý v¨n ®Ñp.III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. IV. Ho¹t ®éng lªn líp:(1’) 1. Ổn định lớp:(5’) 2. Kiểm tra bài cũ: (35’) 3. Bài mới. (1’)*Giới thiệu bài: Để làm tốt bài văn tự sự kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m và bài kiểm tra văn chúng ta cần có những phương pháp cơ bản nào ? Giờ học hôm nay cô sẽ giúp các em củng cố lại trong giờ trả bài.. (34’) * Triển khai bài

I. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n:1. u ®iÓm:

- HÇu nh çc em ®· biÕt lµm bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm.- KiÕn thøc vÒ truyÖn kÝ ViÖt Nam çc em n¾m kh¸ tèt.- NhiÒu bµi ®óng phÇn tr¾c nghiÖm hoµn toµn.- NhiÒu em biÕt tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ; biÕt thay ng«i kÓ vµ kÓ. cô thÓ: ………………………………………………………………………………..

2. Tån t¹i:- Mét vµi em lµm x¸c ®Þnh cha ®óng yªu cÇu trong c©u hái nªn chän ®¸p ¸n sai.- Chän råi xãa chøng tá kh«ng cã lËp trêng, xem bµi b¹n.- Mét sè em cha biÕt thay ng«i kÓ vµ tãm t¾t qu¸ dµi. Cô thÓ: …………………………………………………………………………………

3. KÕt qu¶: Kh¸, giái: …… em; Trung b×nh: …..em; yÕu:……em.

II.Tr¶ bµi viÕt tËp lµm v¨n sè 2.1. ¦u ®iÓm: - NhiÒu em cã bµi viÕt sinh ®éng, hÊp dÉn,, cã nhiÒu ý hay:

- Bµi viÕt cã bè côc râ rµng, tr×nh bµy s¹ch ®Ñp- Mét sè em rÊt tiÕn bé

2. Tån t¹i- Ch÷ viÕt vµ çch tr×nh bµy Èu:- Bµi viÕt sö dông tµi liÖu qu¸ nhiÒu- Mét sè bµi thiªn vÒ c¶m xóc- HÇu nh cßn m¾c lçi ®¹t:

103

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga * VÝ dô: - H«m ®ã c« gi¸o vui lßng rÊt lín vÒ viÖc lµm cña em - Em mong íc c« cã t×nh c¶m ©n víi em nhiÒu

- C« ®Ó l¹i cho em nhiÒu xóc ®éng

3. KÕt qu¶: Giái:

Kh¸: TB: YÕu :

III. §äc bµi lµm tèt:1. NguyÔn ThÞ Nga.2. NguyÔn ThÞ ThuÇn.

IV. Tr¶ bµi cho HS:- LÊy ®iÓm vµo sæ lín- Yªu cÇu HS ch÷a lçi- Bµi díi 5 ®iÓm lµm l¹i

4. H íng dÉn t ự h ọ c . (4’) - TiÕp tôc tôc ch÷a lçi- So¹n: Bµi to¸n d©n sè

………………………………………………………………

Ngày so¹n: 5/11/2012 Ngµy gi¶ng:7/11/2012Bµi 13 TiÕt 49: V¨n b¶n:

Bµi to¸n d©n sèI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Biết đọc – hiểu một văn bản nhật dụng.- Hiểu được việc hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số là đòi hỏi tất yếu của sự phát triển

loài người.- Thấy được sự kết hợp của phương thức tự sự với lập luận tạo nên sức thuyết phục của bài

viết.- Thấy được cách trình bày một vấn đề của đời sống có tính chất toàn cầu trong văn bản.


- Sự hạn chế gia tăng dân số là con đường “tồn tại hay không tồn tại” của loài người.- Sự chặt chẽ, khả năng thuyết phục của cách lập luận bắt đầu bằng một câu chuyện nhẹ

nhàng mà hấp dẫn.2. Kỹ năng:

- Tích hợp với phần Tập làm văn, vận dụng kiến thức đã học ở bài Phương pháp thuyết minh để đọc – hiểu, nắm bắt được vấn đề có ý nghĩa thời sự trong văn bản.- Vận dụng vào việc viết bài văn thuyết minh. III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o.

104

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga IV. CHUẨN BỊ: - Giáo viên : Sưu tầm các ví dụ về vấn đề dân số, bảng phụ - Học sinh : Soạn bài theo sự hướng dẫn của giáo viên V. ho¹t ®éng lªn líp:1. æ n ®Þnh líp (1 phót)2.KiÓm tra bµi cò:(5 phót)? V× sao thuèc l¸ ®îc coi lµ mét lo¹i «n dÞch? Chóng ta ph¶i lµm g× ®Ó phßng chèng «n dÞch thuèc l¸? 3.Bài míi: ( 35 phót)* Giíi thiÖu bài: Mét ®Êt níc cã sè lîng d©n qu¸ ®«ng sÏ ¶nh hëng lín ®Õn nÒn kinh tÕ - x· héi cña níc ®ã. V¨n b¶n: “Bµi to¸n d©n sè” h«m nay sÏ gióp chóng ta hiÓu râ h¬n ®Ó cã kÕ ho¹ch chèng l¹i sù gia t¨ng d©n sè.* Çc ho¹t ®éng: Ho¹t ®éng cña GV và HS ND kiÕn thøc

Yªu cÇu: ®äc râ rµng, chó ý c©u c¶m.- GV ®äc mÉu.? Em hiÓu g× vÒ chµng A®am vµ nµng Eva?? V¨n b¶n nµy thuéc kiÓu v¨n b¶n g×?

? V¨n b¶n cã mÊy phÇn? NhËn xÐt vÒ bè côc?

GV gäi HS ®äc phÇn më bµi?? VÊn ®Ò ®îc ®a ra ë ®©y lµ g×?? Thùc chÊt cña nã lµ g×?? Theo t¸c gi¶, bµi to¸n d©n sè ®îc ®Æt ra tõ bao giê?? NghÖ thuËt g× ®· ®îc t¸c gi¶ sö dông?? Em hiÓu g× vÒ côm tõ nµy?? NhËn xÐt çch ®Æt vÊn ®Ò cña t¸c gi¶?

- ? H·y ®äc phÇn th©n bµi? Häc sinh.

? Tãm t¾t c©u chuyÖn kÐn rÓ cña nhµ th«ng th¸i?? Thùc chÊt bµi to¸n ®Æt h¹t thãc cã nghÜa lµ nh thÕ nµo? V× sao?? Ngêi viÕt dÉn ra c©u chuyÖn xa nh»m môc ®Ých g×?? T¸c dông cña sù dÉn d¾t Êy?

? §Ó chøng minh vÊn ®Ò cña m×nh t¸c gi¶ tiÕp tôc ®a ra dÉn chøng nhthÕ nµo?? ý nghÜa cña viÖc ®a ra gi¶ thiÕt

I. §äc, chó thÝch:(10 phót)1. §äc : 2. Tõ khã : - Häc sinh.3. ThÓ lo¹i : V¨n b¶n nhËt dông. Ph-¬ng thøc biÓu ®¹t: chøng minh, gi¶i thÝch.4. Bè côc:- 3 phÇn-> m¹ch l¹c chÆt chÏ.II. T×m hiÓu v¨n b¶n:(20 phót)1. Giíi thiÖu vÊn ®Ò:- Bµi to¸n d©n s«.- VÊn ®Ò d©n sè vµ kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh.- Xa xa.- Èn dô-> s¸ng m¾t ra.- HiÓu thùc chÊt vÊn ®Ò - HÊp dÉn, bÊt ngê, l«i cuèn ngêi

®äc.2. Néi dung cña vÊn ®Ò:- Khã vµ hãc bóa. Kh«ng ph¶i lµ kh«ng gi¶i thÝch ®îc mµ kh«ng ®ñ h¹t thãc ®Ó gi¶i.- DÉn d¾t vÊn ®Ò, ngÇm so s¸nh nã víi viÖc t¨ng d©n sè trªn tr¸i ®Êt.- Gióp ngêi ®äc bíc ®Çu h×nh dung ®îc sù cÊp b¸ch cña vÊn ®Ò.- Nªu gi¶ thiÕt so s¸nh tõ khai thiªn lËp ®Þa -> 1995.- Sù ph¸t triÓn cña d©n sè thÕ giíi t¨ng theo cÊp sè nh©n, vÊn ®Ò bµi to¸n d©n sè ®îc ®a vµo mét çch tù nhiªn.- Tû lÖ sinh con ë mét sè níc Ch©u ¸, Ch©u Phi.- Cô thÓ, chÝnh x¸c.

105

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga nµy?? Ngoµi ra t¸c gi¶ cßn ®a dÉn chøng nµo?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c dÉn chøng nµy?? Quy luËt ®ã lµ g×?? Em h·y liªn hÖ víi t×nh h×nh hiÖn nay?GV ®a sè liÖu.? §Ó nhÊn m¹nh thªm vÊn ®Ò t¸c gi¶ cßn lµm g×? ? Dù ®o¸n nµy nãi lªn ®iÒu g×?

? H·y ®äc phÇn kÕt?? PhÇn nµy cã néi dung g×?? C¸ch kÕt bµi cña t¸c gi¶ cã ý nghÜa g×?

? Cho mét lêi b×nh vÒ c©u kÕt cña t¸c gi¶?

? Em häc ®îc g× vÒ nghÖ thuËt cña bµi viÕt nµy?? V¨n b¶n nµy cã ý nghÜa g×?

- Cã ý nghÜa -> kÕt luËn quy luËt tÊt yÕu.- Sù gia t¨ng d©n sè tû lÖ thuËn víi ®ãi nghÌo, l¹c hËu.

- §a mét vµi con sè dù b¸o t×nh h×nh gia t¨ng d©n sè hiÖn nay ®Õn n¨m 2015.- HËu qu¶ kh«n lêng ®ang th¸ch thøc nh©n lo¹i trong mét t¬ng lai gÇn-> C¶nh b¸o nguy c¬ bïng næ d©n sè.3. KÕt luËn:Kªu gäi mäi ngêi quan t©m ®Õn d©n sè- Con ®êng tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i.- NhÊn m¹nh, n©ng cao tÇm quan träng cña vÊn ®Ò.-> D©n sè- “Tån t¹i hay kh«ng tån t¹i” (H¨m-lÐt)III. Tæng kÕt:(5 phót)

=> Ghi nhí: HS ®äc.

4.Cñng cè:(3 phót) Em ®Æt ra cho m×nh tr¸ch nhiÖm g× trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai ®Ó gãp phÇn gi¶i bµi to¸n d©n s«?5. DÆn dß:(1 phót) - N¾m néi dung bµi häc - Xem bµi “DÊu ngoÆc ®¬n, dÊu hai chÊm”

Ngày so¹n: 8/11/2012 Ngµy gi¶ng:10/11/2012 Bµi 13 TiÕt 50: DÊu ngoÆc ®¬n, dÊu hai chÊmI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

Hiểu công dụng và biết các sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm trong khi viết.Lưu ý: học sinh đã học hai dấu này ở Tiểu học.


Công dụng của dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm.2. Kỹ năng:

106


- Sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm.- Sửa lỗi về dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o.IV- ChuÈn bÞ:

1. Gi¸o viªn:Nghiªn cøu SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi.

2. Häc sinh: §äc tríc bµi.V- ho¹t ®éng lªn líp: 1 . æ n ®Þnh líp :(1 phót) 2. KiÓm tra bài cò:(5 phót)

? ThÕ nµo lµ c©u ghÐp? Nªu mèi quan hÖ gi÷a çc vÕ cña c©u ghÐp? LÊy vÝ dô minh häa?

3. Bài míi:(35 phót)* Giíi thiÖu bµi: Trong qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n, nhiÒu khi çc em sö dông dÊu c©u cha chuÈn. Mét trong nh÷ng lo¹i dÊu çc em hay dïng sai lµ dÊu ngoÆc ®¬n vµ dÊu hai chÊm. H«m nay c« sÏ gióp çc em çch sö dông hai lo¹i dÊu ®ã. *Bµi míi:

Ho¹t ®éng cña Gvà HS KiÕn thøc

VÝ dô: SGK.

? Trong çc vÝ dô nµy dÊu ngoÆc ®¬n dïng ®Ó lµm g×?? NÕu bá phÇn trong ngoÆc ®¬n th× ý nghÜa c¬ b¶n cña çc vÝ dô ®ã cã thay ®æi kh«ng? V× sao?? Nh vËy, trong khi viÕt dÊu ngoÆc ®¬n dïng ®Ó lµm g×?

? §Æt dÊu ngoÆc ®¬n vµo phÇn thÝch hîp, gi¶i thÝch?

? Qua bµi tËp, em thÊy dÊu ngoÆc ®¬n cã thÓ thay thÕ b»ng dÊu g×?

VÝ dô:SGK.

? ë vÝ dô a, dÊu hai chÊm dïng ®Ó lµm g×?? ë vÝ dô b?? T¸c dông cña dÊu hai chÊm ë vÝ dô c?? Qua ph©n tÝch, em h·y cho biÕt, dÊu hai chÊm ®îc dïng trong trêng hîp nµo?HS ®äc.

I. DÊu ngoÆc ®¬n(10 phót)1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:

- §¸nh dÊu phÇn chó thÝch.

- Kh«ng, v× ®©y chØ lµ th«ng tin phô.

=> Ghi nhí 1:

Bµi tËp nhanh:a. Nam, líp trëng 8B h¸t rÊt hay.b. Mïa xu©n, mïa ®Çu tiªn cña

mét n¨m, c©y cèi xanh t¬i, m¬n mën.

c. T«i ghÐt h¾n, kÎ ®· g©y cho t«i bao r¾c rèi.

->dÊu ngoÆc ®¬n cã thÓ thay thÕ b»ng dÊu phÈy.II. DÊu hai chÊm:(10 phót)1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: - §¸nh dÊu sù xuÊt hiÖn cña lêi ®èi

tho¹i- §¸nh dÊu sù xuÊt hiÖn lêi dÉn - §¸nh dÊu phÇn gi¶i thÝch, thuyÕt

minh.=> Ghi nhí 2:

107

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga III.LuyÖn tËp: (15 phót)Bµi 1 : a. §¸nh dÊu phÇn gi¶i thÝch.b. §¸nh dÊu phÇn thuyÕt minhc. §¸nh dÊu phÇn bæ sung.Bµi 3: GV tæ chøc cho HS th¶o luËn nhãm.

Bµi 4 : - Çch 1: thay ®îc - phÇn gi¶i thÝch.- Çch 2: kh«ng ®îc, v× sau lµ th«ng tin quan träng.4. Cñng cè( 3 phót) Nh¾c l¹i c«ng dông cña dÊu ngoÆc ®¬n, dÊu hai chÊm.5. DÆn dß:(1 phót)- N¾m kiÕn thøc bµi häc.- Hoµn chØnh çc bµi tËp vµo vë.- T×m ®äc tµi liÖu vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Du vµ t¸c phÈm TruyÖn KiÒu.

Ngày soạn:10/11/2012 Ngày dạy:12/11/2012

Bài 13 Tiết 51. ĐỀ VĂN THUYẾT MINH

VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN THUYẾT MINH

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNhận dạng, hiểu được đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh.


- Đề văn thuyết minh.- Yêu cầu cần đạt khi làm một bài văn thuyết minh.- Cách quan sát, tích luỹ tri thức và vận dụng các phương pháp để làm bài văn thuyết

minh.2. Kỹ năng:

- Xác định yêu cầu của một đề văn thuyết minh.- Quan sát nắm được đặc điểm, cấu tạo, nguyên lí vận hành, công dụng….của đối tượng

cần thuyết minh.- Tìm ý, lập dàn ý, tạo lập một văn bản thuyết minh.

III- PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC:Phân tích ngôn ngữ, nêu vấn đề, đối thoại, kĩ thuật động não.IV- CHUẨN BỊ: - Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung bài giảng , bảng phụ. - Học sinh: Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên.

108

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga V- TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp (5’) 2. Kiểm tra bài cũ: Trình bày phương pháp thuyết minh cơ bản ? Văn bản " Ôn dịch, thuốc lá " sử dụng những phương pháp thuyết minh nào ? 3. Bài mới: (1’) * Giới thiệu bài: Để làm văn bản thuyết minh ta cần thực hiện theo quy trình như thế nào ? Tiết học này chúng ta đi vào tìm hiểu điều đó.(34’) * Triển khai bàiTG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức24’

10’

GV yêu cầu HS đọc và tìm hiểu các đề văn SGK Phạm vi thể hiện các đề văn trên?

Tiếp cận đề văn thuyết minh trên ta hiểu được điều gì ?

Đề văn thuyết minh thể hiện yêu cầu gì ?GV yêu cầu HS đọc văn bản " Xe đạp " ở SGK và tìm hiểu .

Đối tượng thuyết minh về văn bản là gì ? Chỉ ra bố cục bài văn ?

Xác định phương pháp thuyết minh trong bài ?Để thuyết minh được vấn đề người viết cần phải làm gì ?

Để làm văn bản thuyết minh cần qua những thao tác nào ?

GV hướng dẫn HS thực hiện bài tập 1 như hướng dẫn BT2 . HS thực hiện theo nhóm trên giấy keo trong

I. Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh 1. Đề văn thuyết minh a. Đọc các đề:b. Nhận xét: - Các đề văn thể hiện phạm vi thuyết minh rất rộng lớn - Tiếp cận đề ta hiểu:đối tượng thuyết minh, phạm vi tri thức cần sử dụng để thuyết minh về đối tượng ấy * Ghi nhớ : SGK2. Cách làm bài văn thuyết minh a. Bài đọc : Văn bản : " Xe đạp " b. Nhận xét :- Văn bản thuyết minh về chiếc xe đạp - Bố cục : 3 phần - Mở bài : Từ đầu .........nhờ sức người. Giới thiệu chiếc xe đạp - Thân bài: Tiếp .......tay cầm . Thuyết minh chi tiết về chiếc xe đạp. - Kết bài : Còn lại. Vai trò của chiếc xe đạp trong hiện tại và tương lai- Phương pháp thuyết minh: phân tích, giải thích, liệt kê- Sự hiểu biết sâu sắc về đối tượng ( cấu tạo, các chế vận hành, vai trò của xe đạp .....)- Các ý thuyết minh trình bày hợp lí, chặt chẽ, giàu sức thuyết phục. * Ghi nhớ : Quy trình làm bài văn thuyết minh - Bước1: Xác định đối tượng của văn bản thuyết minh - Bước 2: Xác định bố cục - Bước 3: Tìm hiểu đối tượng - Bước 4: Làm bài II. Luyện tập. * BT1: Đề bài : Giới thiệu chiếc nón lá Việt Nam - Mở bài :Cùng với chiếc áo dài tím chiếc nón là mỏng manh với nhưng bài thơ trữ tình , những hình ảnh danh lam ,

109


viết phần mở bài của đề ra . Sau đó đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, GV bổ sung .

thắng cảnh ẩn hiện trongvành nón đã trở thành vẻ đẹp đặc trưng của Huế . Nón bài thơ cùng với tà áo dài của thiếu nữ Huế luôn làm say lòng du khách bốn phương .

(3’) 4. Củng cố: - Quy trình làm văn bản thuyết minh ?

- Đề văn thuyết minh thể hiện yêu cầu gì ?(1’) 5.Dặn dò: - Học bài, hoàn thành bài luyện tập. - Chuẩn bị bài: Chương trình địa phương( Phần Văn).

…………………………………………………………


Bài 13 Tiết 52 CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG ( PHẦN VĂN)I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Hiểu biết thêm về các tác giả văn học ở địa phương và các tác phẩm văn học viết về địa phương từ sau năm 1975.

- Bước đầu biết thẩm bình và biết được công việc tuyển chọn tác phẩm văn học.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Các tìm hiểu về các nhà văn, nhà thơ ở địa phương.- Cách tìm hiểu về tác phẩm văn thơ viết về địa phương.

2. Kỹ năng:- Sưu tầm, tuyển chọn tài liệu văn thơ viết về địa phương.- Đọc- hiểu và thẩm bình thơ văn viết về địa phương.- Biết cách thống kê tài liệu, thơ văn viết về địa phương.

III. PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, đàm thoại, kĩ thuật động não.IV. CHUẨN BỊ: Giáo viên: Đọc tài liệu, SGK, SGV, soạn bài. Học sinh: Tìm hiểu sưu tầm các tác giả thơ văn địa phương có sáng tác trước năm 1975 ở Hà Tây cũ.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG:(1’) 1. Ổn định lớp (5’) 2. Kiểm tra bài cũ: - Quy trình làm văn bản thuyết minh ? - Đề văn thuyết minh thể hiện yêu cầu gì ? 3. Bài mới: (1’) * Giới thiệu bài: Các em ạ, quê hương Hà Tây của chúng ta đang ngày càng đổi mới. Trong đó phải nói tới nền văn học nghệ thuật. Hôm nay cô và các em cùng tìm hiểu về một số nhà văn nhà thơ của quê hương Hà Tây cũ. (34’) * Triển khai bàiTG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức24’

Em hãy kể tên những nhà văn nhà thơ của Hà Tây có sáng tác trước năm 1975.

1. Lập bảng thống kê các tác giả văn học của Hà Tây cũ trước năm 1975:

110


10’

GV gọi 2 hs lên bảng trình bày phần chuẩn bị ở nhà.

GV gọi một HS khác nhận xét.

Cả lớp hoàn thiện bài tập đó vào vở.

GV gọi 4 HS trình bày phần chuẩn bị ở nhà.

GV gọi HS khác nhận xét. Cả lớp cùng ghi lại một bài thơ vào vở bài tập.

STT Tác giả(bút danh)

Năm sinh-năm mất)

Tác phẩm chính.

1 Nguyễn Trãi

2 Tản Đà

3 Nguyễn Việt Bằng

2.Sưu tầm một bài thơ hoặc một bài văn viết về địa phương em: Nội dung cụ thể: Viết về phong cảnh thiên nhên, con người, sinh hoạt văn hóa, truyền thống lịch sử của quê hương em. Ví dụ: Bài thơ “Bếp lửa” của Bằng Việt.

(3’) 4. Củng cố: - Ngoài các tác giả trên em còn biết thêm tác giả nào nữa?

- Em học được ở các nhà văn, nhà thơ của quê hương điều gì ?(1’) 5.Dặn dò: - Học bài. - Chuẩn bị bài: DẤU NGOẶC KÉP. Ngày soạn: 12/11/2012 Ngày dạy: 14/11/2012

Bài 14 Tiết 53. DẤU NGOẶC KÉP

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTHiểu công dụng và biết các sử dụng dấu ngoặc kép trong khi viết.Lưu ý: học sinh đã học hai dấu ngoặc kép ở Tiểu học.

111

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Công dụng của dấu ngoặc kép.2. Kỹ năng:

- Sử dụng dấu ngoặc kép.- Sử dụng phối hợp dấu ngoặc kép với các dấu khác.- Sửa lỗi về dấu ngoặc kép.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Phân tích ngôn ngữ, nêu vấn đề, luyện tổng hợp, kĩ thuật động não.IV. CHUẨN BỊ: - Giáo viên : Nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung bài giảng . - Học sinh : Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viênV. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp : (5’) 2. Kiểm tra bài cũ : Nêu công dụng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm ? Lấy ví dụ minh họa . 3. Bài mới:(1’) * Giới thiệu bài: Cũng như dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. Dấu ngoặc kép giữ vai trò quan trọng trong diễn đạt . Tiết học này chúng ta cùng tìm hiểu .(34’) * Triển khai bài

TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức14’

20’

GV yêu cầu học sinh đọc và tìm hiểu ví dụ SGKTrong các đoạn trích, dấu ngoặc kép dùng để làm gì ?

Từ nhận xét trên , nêu công dụng của dấu ngoặc kép ? GV yêu cầu học sinh lấy ví dụ về dấu ngoặc kép Bài tập nhanh :Thêm dấu ngoặc kép vào những chổ thích hợp .Tục ngữ có câu : Người ta là hoa của đất, nhưng thật ra người ta còn là hoa của biển nữa chứ ?!GV chia lớp 4 nhóm làm bài tập ở SGKNhóm 1- BT1Nhóm 2- BT2 Nhóm 3 - BT3 Sau khi thảo luận xong trình bày trước lớp, lớp nhận xét bổ sung VG: chốt lại vấn đề và cho điểm động viên.

I. Công dụng của dấu ngoặc kép 1. Ví dụ : SGK

2. Nhận xét:Dấu ngoặc kép được dùng :a. Đánh dấu lời dẫn trực tiếp.b. Đánh dấu từ ngữ hiểu theo nghĩa đặc biệt.c. Đánh dấu từ ngữ hiểu theo hàm ý mỉa mai.d. Đánh dấu tên tác phẩm3.Ghi nhớ : SGK

II. Luyện tập.* BT1: Công dụng của dấu ngoặc kép: a. Đánh dấu dẫn trực tiếp b. Mỉa mai c. Lời dẫn trực tiếp * BT 2: Đặt dấu hai chấm, dấu ngoặc kép vào những chỗ thích hợp a. ......cười bảo: ....." tươi " ?......."tươi " đi.- Báo trước lời thoại và lời dẫn trực tiếp b. .....chú Tiến Lê : “ Chú....”- Báo trước lời dẫn trực tiếp * BT3.a. Lời dẫn trực tiếp nên phải dùng đủ dấu câu.

112


Đối với BT4 Gv yêu cầu học sinh làm độc lập để viết đoạn văn ngắn có dùng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.Viết xong đọc cho lớp nghe, lớp nhận xét .GV chốt lại.

b. Lời dẫn gián tiếp nên không phải dùng dấu câu.* BT4. Đoạn văn tham khảoTrước mặt các bạn là hồ Hoàn Kiếm , (nơi khơi nguồn cho truyền thuyết:" Vua Lê trả gươm thần "). Hồ Hoàn Kiếm đẹp không chỉ có tháp Rùa, cầu Thê Húc, đền Ngọc Sơn mà còn đẹp bởi những hàng cây hai bên hồ .

(3’) 4. Củng cố : - Nêu công dụng của dấu ngoặc kép ? - Trong các đoạn trích, dấu ngoặc kép dùng để làm gì ? (1’) 5. Dặn dò : - Làm bài tập 5 còn lại ở SGK - Học bài, nắm nội dung bài học - Chuẩn bị : Luyện nói thuyết minh ( Hoàn thành bài thuyết minh về cái phích nước )

113


Ngày soạn: 14/11/2012 Ngày dạy:17 /11/2012

Bài 14 Tiết 54.

LUYỆN NÓI THUYẾT MINH VỀ MỘT THỨ ĐỒ DÙNG

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Củng cố, nâng cao kiến thức và kĩ năng làm bài văn thuyết minh về một thứ đồ dùng.- Biết trình bày thuyết minh một thứ đồ dùng bằng ngôn ngữ nói.


- Cách tìm hiểu, quan sát và nắm được đặc điểm cấu tạo, công dụng của những đồ vật dụng gần gũi với bản thân.

- Cách xây dựng trình tự các nội dung cần trình bày bằng ngôn ngữ nói về một thứ đồ dùng trước lớp.2. Kỹ năng:

- Tạo lập văn bản thuyết minh.- Sử dụng ngôn ngữ dạng nói trình bày chủ động một thứ đồ dùng trước tập thể lớp.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:Luyện tổng hợp, đối thoại, trực quan. Kĩ thuật động não.IV. CHUẨN BỊ: - Giáo viên : Nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung bài giảng - Học sinh : Lập dàn ý và viết thành văn đề ra : Thuyết minh về cái phích nướcV. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp: (4’) 2. Kiểm tra bài cũ : Các thao tác để làm văn thuyết minh ? 3. Bài mới: (1’) *Giới thiệu bài: Luyện nói là một kĩ năng cần thiết của người học sinh .Nhưng nói như thế nào cho trôi chảy, mạch lạc, tự tin, đúng ngữ điệu, theo chủ đề trước tập thể. Chúng ta tìm hiểu tiết học này. (33’) * Triển khai bài

TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức5

10

GV kiểm tra việc chuẩn bị của học sinh, nhận xét

GV cho HS đọc đề ra Xác định đối tượng thuyết minh ? Dàn ý bài văn gồm có mấy phần ? Nội dung mỗi phần đề cập đến vấn đề gì ? Phần thân bài cần trình bày những nội dung gì ?

GV: cho HS thảo luận cấu tạo của cái phích nước.

I. Kiểm tra việc chuẩn bị của học sinh

II. Lập dàn ý 1. Đề bài : Hãy thuyết minh về chiếc phích nước thân thuộc của nhà em2. Dàn bài :- Mở bài : Giới thiệu chung về cái phích nước

- Thân bài : Thuyết minh chi tiết về cái phích nước + Cấu tạo: Chất liệu vỏ: sắt , nhựa.... Màu sắc : trắng, xanh, đỏ ..... Ruột: Hai lớp thủy tinh, ở giữa là chân không

114


18’

Xác định phương pháp cơ bản để làm bài văn thuyết minh ?

GV chia nhóm để HS luyện nói . GV theo dõi .Sau đó các tổ cử đại diện trình bày . HS nhận xét bài nói của nhau . GV đưa ra ý kiến nhận xét, điều chỉnh.

làm mất khả năng truyền nhiệt ra ngoài, phía trong lớp thủy tinh tráng bạc nhằm để giữ nhiệt, miệng bình nhỏ làm giảm khả năng truyền nhiệt + Hiệu quả giữ nhiệt: nước nóng trong 6 tiếng ...+ Bảo quản và sử dụng như thế nào ?+ Công dụng : giữ nhiệt dùng cho sinh hoạt và đời sống - Kết bài : khẳng định công dụng của cái phích nước - Phương pháp thuyết minh : nêu định nghĩa, giải thích, nêu ví dụ , so sánh, phân loại, phân tích .III. Luyện nói Yêu cầu :- Nói rõ ràng, mạch lạc, đúng ngữ điệu.- Nói theo dàn ý đã lập

(5’) 4. Củng cố : - Khi luyện nói cần chú ý điều gì ? - Dàn ý bài văn gồm có mấy phần ? (1’) 5. Dặn dò : - Tiếp tục luyện nói ở nhà . - Xem lại lý thuyết bài làm văn thuyết minh. - Chuẩn bị viết bài số 3.

Ngày soạn:19/11/2012 Ngày dạy:21 /11/2012

Bài 14 Tiết 55-56 .

VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 3

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Củng cố, nâng cao kiến thức và kĩ năng làm bài văn thuyết minh.

II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức Các kiến thức về văn thuyết minh 2. Kĩ năng Rèn HS kĩ năng viết bài, vận dụng các phương pháp để viết bài văn thuyết minh hoàn chỉnh.III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Vấn đáp, kĩ thuật động não.IV- CHUẨN BỊ : - Giáo viên : Lập ma trận đề kiểm tra, ra đề, đáp án, biểu điểm phù hợp đối tượng - Học sinh : Kĩ năng, kiến thức viết văn thuyết minh, giấy, bút để viết bài

MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA

115

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Mức độ

NT

Nội dung

Nhận Biết

Thông hiểu Vận dụng Tổng điểm

Thấp Cao

TN TL TN TL TN TL TN TL

Tìm hiểu chung về

văn thuyết minh.

1 1 1

Phương pháp

thuyết minh

1 1 1

Đề văn thuyết minh, cách làm…

1 1 1

Văn bản thuyết minh

1 7

Tổng số câu 3 3 1 7

Tổng số điểm 1,5 1,5 7 10

ĐỀ BÀI:Phần 1: Trắc nghiệm(3đ). Khoanh tròn vào chữ cái đầu đáp án đúng.Câu 1: Văn bản thuyết minh là văn bản như thế nào?A. Là văn bản tái hiện lại sự vật,sự việc, hiện tượng như nó vốn có.B. Là văn bản trình bày những ý kiến quan điểm thành những luận điểm.C. Là văn bản cung cấp tri thức về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân… của các sự việc, hiện tượng trong tự nhiên và xã hội bằng cách trình bày, giải thích, giới thiệu.Câu 2: Dòng nào nói không đúng với đặc điểm của văn bản thuyết minh?A. Văn bản thuyết minh cung cấp tri thức về đặc điểm, tính chất nguyên nhân… của sự việc, hiện tượng trong tự nhiên và xã hội. B. Văn bản thuyết minh chỉ cần trình bày rõ ràng không cần hấp dẫn.C. Các tri thức trong văn bản thuyết minh khách quan xác thực, hữu ích.D. Phương thức biểu đạt là: Trình bày, giải thích, giới thiệu.Câu 3: Trong các trường hợp sau trường hợp nào không dùng văn thuyết minh? A. Giới thiệu trường em. B. Giới thiệu khu di tích lịch sử.C. Nói chuyện với khách về làng nghề. D. Kể chuyện về bạn em. Câu 4: Muốn có tri thức để làm văn thuyết minh, người viết cần làm gì? A. Quan sát, tìm hiểu qua thực tế, sách vở. B. Chỉ cần đọc tài liệu là đủ.C. Chỉ cần tìm hiểu thực tế là đủ. D. Chỉ cần đọc sách nhiều.Câu 5: Trong các phương pháp sau phương pháp nào không dùng khi thuyết minh?A. Liệt kê, nêu ví dụ, số liệu. B. Tượng trưng.B. Nêu định nghĩa giải thích. D. So sánh, phân tích, phân loại.

116

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Câu 6: Việc làm nào không cần thiết khi thuyết minh về chiếc phích nước?A. Đi tham quan nhà máy sản xuất phích. B. Xác định các bộ phận của phích. C. So sánh giá phích bán buôn, bán lẻ. C. Tìm hiểu công dụng và cách bảo quản.Phần 2. Tự luận(7đ) Thuyết minh về chiếc bút bi. ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂMPhần 1. Trắc nghiệm(Sáu câu, mỗi câu đúng đạt 0,5đ) Câu 1 2 3 4 5 6Đáp án C B D A B CPhần 2. Tự luận:(7đ)Bài văn thuyết minh cần đạt các yêu cầu sau:1. Hình thức: - Bài viết sạch sẽ, rõ ràng, không mắc lỗi chính tả diễn đạt.(0,5đ) - Bố cục rõ ràng chặt chẽ.(1đ)2. Nội dung: a, Mở bài: Giới thiệu chung về chiếc bút bi. (0,5đ)b, Thân bài:(4đ) - Cấu tạo bút bi. - Công dung bút bi. - Cách sử dụng và bảo quản. - Những loại bút, hãng bút nổi tiếng,cách chọn bút.c, Kết bài: Nhấn mạnh vai trò ý nghĩa của bút.(0,5đ)V- TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG:(1’) 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ : không 3. Bài mới:(1’) * Giới thiệu bài: Các em đã được tìm hiểu về bài văn thuyết minh ở các tiết học trước. Giờ học hôm nay, các em sẽ viết một bài văn thuyết minh. (85’)*Triển khai bài:

GV phát đề.HS làm bài.

(2’) 4. Củng cố : GV thu bài và nhận xét giờ kiểm tra.(1’) 5. Dặn dò: - Chuẩn bị bài : Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác - Phan Bội Châu (Đọc thuộc bài thơ, trả lời các câu hỏi ở phần tìm hiểu văn bản ) - Ôn lại bài văn thuyết minh.

117



Bài 15 Tiết 57. Hướng dẫn đọc thêm

VÀO NHÀ NGỤC QUẢNG ĐÔNG CẢM TÁC ( Phan Bội Châu)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: GV hướng dẫn HS đọc thêm văn bản nhằm mục đích:

- Thấy được nét mới mẻ về nội dung trong một số tác phẩm thơ Nôm viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật của văn học yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX qua một sáng tác tiêu biểu của Phan Bội Châu.

- Cảm nhận được vẻ đẹp và tư thế của người chí sĩ yêu nước, nghệ thuật truyền cảm, lôi cuốn trong tác phẩm.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Khí phách kiên cường, phong thái ung dung của nhà chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu trong hoàn cảnh ngục tù.

- Cảm hứng hào hùng, lãng mạn, giọng thơ mạnh mẽ, khoáng đạt được thể hiện trong bài thơ.2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu văn bản thơ thất ngôn bát cú Đường luật đầu thế kỷ XX.- Cảm nhận được giọng thơ, hình ảnh thơ ở các văn bản.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:Đọc sáng tạo, nghiên cứu ngôn ngữ, phân tích, kĩ thuật dạy học.

IV. CHUẨN BỊ . - Giáo viên: Xem lại lịch sử Việt Nam giai đoạn 1900 - 1930, sưu tầm chân dung Phan Bội Châu và tác phẩm "Ngục trung thư" - Học sinh: Ôn tập thể thơ thất ngôn bát cú đường luật, soạn bài theo hướng dẫn.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG:(1’) 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ : không thực hiện 3. Bài mới .(1’) *Giới thiệu bài: Phan Bội Châu là nhà nho yêu nước, từng bị tù đày. Trong tù, cụ thường hay làm thơ để bày tỏ chí khí của mình.Bài thơ chúng ta tìm hiểu hôm nay chính là tác phẩm trữ tình nói chí, tỏ lòng của tác giả trong hoàn cảnh đặc biệt đó . * Triển khai bài

TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức

6’

GV hướng dẫn HS đọc : giọng hào hùng, to, chú ý ngắt nhịp 3/4, câu cuối đọc với giọng khẳng khái, thách thức .GV cho HS đọc chú thích về tác giả , tác phẩm .Nêu hiểu biết của em về tác giả, tác phẩm ?

I .Tìm hiểu chung 1. Đọc:

2. Chú thích:a.Tác giả: nhà hoạt động cách mạng nổi tiếng đầu thế kỉ XX- Ông có tấm lòng yêu nước, yêu nước sâu sắc.- Sáng tác chủ yếu phục vụ cch mạng

118


5’

20’

5’

3’

Em hãy nhận xét về thể thơ ? Bố cục bài thơ?GV định hướng HS phân tích bài thơ theo kết cấu thơ luật Đường thất ngôn bát cú HS đọc lại 2 câu đề, giải thích nghĩa từ " hào kiệt, phong lưu " Nội dung ý nghĩa của hai câu đề?

Em có nhận xét gì về giọng điệu 2 câu thơ ?

Hai câu thơ đã sử dụng nghệ thuật gì Giọng điệu 2 câu thơ này có gì thay đổi so với 2 câu đề ? Em hiểu ý hai câu thơ trên như thế nào?

HS đọc 2 câu luận và giải thích các từ "bủa tay, kinh tế" Ý chính của hai câu thơ là gì ?

Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì để thể hiện ý nghĩa đó?

Ý nghĩa 2 câu kết ?

Điệp từ " còn " có tác dụng như thế nào ?

Khái quát lại nội dung và nghệ thuật nổi bật của bài thơ ?

GV giúp HS ôn lại kiến thức về thể thơ : số câu, số chữ, cách gieo vần .

b.Tác phẩm : Bài thơ " Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác " trích từ tác phẩm "Ngục trung thư " viết khi tác giả bị tù đày.3. Bố cục: Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật . Gồm bốn phần: đề, thực, luận, kết

II. Tìm hiểu văn bản: 1. Hai câu đề- Hai câu thơ khẳng định tư thế, tinh thần, ý chí của người tù : đường hoàng, tự tin, bất khuất . Dù trong tù ngục nhưng không nản chí.- Giọng đùa vui đầy khẩu khí anh hùng. 2. Hai câu thực - Hai câu thơ sử dụng phép đối rất chỉnh - Giọng thơ suy ngẫm , trầm ngâm - Tác giả tự thuật về cuộc đời chiến đấu bôn ba nhiều sóng gió bất trắc - Niềm tâm sự, nỗi đau lớn lao của bậc anh hùng về đất nước lầm than 3. Hai câu luận - Ý chí kiên trung theo đuổi sự nghiệp cứu nước, cứu người đến cùng - Lối nói khoa trương, phép đối, bút pháp lãng mạn, âm hưởng anh hùng ca4. Hai câu kết - Khẳng định tư thế hiên ngang , ý chí gang thép. Tin tưởng vào chính nghĩa, sự nghiệp đã chọn .-Điệp từ " còn " làm cho ý thơ thêm đanh thép, chắc nịch, tăng ý khẳng định. III.Tổng kết 1. Nội dung: Phong thái ung dung, khí phách kiêu hùng ,tin tưởng vào tương lai , vào sự nghiệp cứu dân, cứu nước

2. Nghệ thuật : Thể thơ thất ngôn ,phép đối chặt chẽ, giọng thơ hào hùngIV.Luyện tập Nhận diện thể thơ của bài Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác .

119

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga (3’) 4. Củng cố : Âm điệu chủ đạo của bài thơ là gì ?Âm điệu đó được thể hiện như thế nào ?(1’) 5. Dặn dò: Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ Chuẩn bị bài: Đập đá ở Côn Lôn - Phan Chu Trinh (Đọc thuộc lòng bài thơ và trả lời câu hỏi ở phần tìm hiểu văn bản )

***********************

: Ngày soạn: 24/11/2012 Ngày dạy: 26/11/2012

Bài 15 Tiết 58. ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN (Phan Châu Trinh )I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Thấy được đóng góp của nhà chí sĩ cách mạng Phan Châu Trinh cho nền văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX.

- Cảm nhận được vẻ đẹp hình tượng người chí sĩ yêu nước được khắc hoạ bằng bút pháp nghệ thuật lãng mạn, giọng điệu hào hùng trong một tác phẩm tiêu biểu của Phan Chu Trinh.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Sự mở rộng kiến thức về văn học cách mạng đầu thế kỷ XX.- Chí khí lẫm liệt, phong thái đàng hoàn của nhà chí sĩ yêu nước Phan Châu Trinh.- Cảm hứng hào hùng, lãng mạn được thể hiện trong bài thơ.

2. Kỹ năng:- Đọc – hiểu văn bản thơ yêu nước viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật.- Phân tích được vẻ đẹp hình tượng nhân vật trữ tình trong bài thơ.- Cảm nhận được giọng điệu, hình ảnh trong bài thơ.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

120


Đọc sáng tạo, phân tích , nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não.IV. CHUẨN BỊ . - Giáo viên : Tìm hiểu tình hình đất nước và cách mạng Việt Nam giai đọan 1900- 1930. Vai trò yêu nước của những nhà nho có tư tưởng mới , nghiên cứu bài giảng - Học sinh: Soạn bài theo hướng dẫn của GVV. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định tổ chức : (4’) 2. Kiểm tra bài cũ: Đọc thuộc lòng bài thơ: " Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác " . Nêu nội dung chính bài thơ ? 3. Bài mới:( 1’) * Giới thiệu bài: Phan Châu Trinh cũng như Phan Bội Châu là những nhà nho yêu nước, nhà cách mạng lớn ở nước ta đầu thế kỉ XX . Họ đều có chí khí hiên ngang, phong thái kiêu hùng. Nhưng chủ trương đường lối của hai ông khác nhau. Các em sẽ được tìm hiểu về Phan Châu Trinh qua bài thơ :" Đập đá ở Côn Lôn " (35’)* Triển khai bài

TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức

5’

5’

16’

Gv đọc 1 lần và hướng dẫn HS đọc giọng phấn chấn tự tin, ngắt nhịp 4/3. HS nhận xét cách đọc , GV nhận xét, bổ sung GV cho HS đọc chú thích ở SGKNêu những hiểu biết của em về tác giả, tác phẩm ? GV nói rỏ hơn về tác giả , tác phẩm ( Chủ trương cứu nước của Phan Câu Trinh trước hết là dựa vào Pháp để lật đổ nền quan chủ phong kiến đem lại dân chủ cho đồng bào rồi xây dựng đất nước )

Em hãy nhận xét về thể thơ ? Bố cục bài thơ?GV định hướng HS phân tích bài thơ theo kết cấu thơ luật Đường thất ngôn bát cú

GV định hướng HS phân tích Câu thơ 1 giới thiệu điều gì ?Giải thích quan niệm làm trai ?Làm trai cho đáng nên traiXuống đông đông tĩnh, lên đoài đoài tanChí làm trai dặm nghìn da ngựaGieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng maoÝ nghĩa thể hiện của 3 câu sau ?

Nghệ thuật thể hiện ở lời thơ là gì ?

Cảm nhận của em về hình ảnh người tù cách mạng ?

I .Tìm hiểu chung:1. Đọc:

2. Chú thích:a. Tác giả : ( 1872- 1926 )- Phan Châu Trinh là chí sĩ yêu nước đầu thế kỉ XX - Người giỏi biện luận và tài văn chương Thơ, văn của ông thấm đẫm tinh thần yêu nước và dân chủ b. Tác phẩm: Bài thơ " Đập dá ở Côn Lôn "sáng tác trong thời gian tác giả bị đày ở Côn Đảo3. Bố cục: Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật . Gồm bốn phần: đề, thực, luận, kết

III. Tìm hiểu văn bản1. Bốn câu thơ đầu : Hình ảnh người tù- Câu1 bối cảnh không gian, tạo dụng tư thế con người giữa đất trời từ ngục - Làm trai :quan niệm nhân sinh truyền thống , lòng kiêu hãnh, ý chí tự khẳng định của người đàn ông - Ba câu sau : tả thực lao động nặng nhọc- Tâm vóc con người khổng lồ - Hành động phi thường - Bút pháp khoa trương : " lừng lẫy, xách búa , ra tay " thể hiện sức mạnh to lớn của con người => Người tù cách mạng tư thế ngạo ngễ, khí phách hiên ngang lẫm liệt, coi thường gian nan

121


5’

4’

Phép đối được sử dụng như thế nào ở hai câu thơ 5 - 6 ? Tác giả muốn nói gì qua việc đối lập ấy ?

Em hiểu ý của hai câu thơ cuối ? Dấu (!) cuối bài thơ thể hiện thái độ gì ?

Đánh gía chung về nội dung tư tưởng và hình thức nghệ thuật ?

Rút ra những nét riêng và chung của hai bài thơ vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác và Đập đá ở Côn Lôn ?

2. Bốn Câu thơ cuối - Phép đối trong 2 câu luận : tháng ngày - nắng mưa, thân sành sỏi - dạ sắt son. - Đối lập hoàn cảnh gian khổ - sức chịu đựng , khẩu khí ngang tàng của người anh hùng không chịu khuất phục hoàn cảnh, luơn giữ vững niềm tin, ý chí chiến đấu .Câu 7 - 8 đối lập chí lớn với sự việc gian khó. Thể hiện thái độ ngạo ngễ , thách thức => Vẻ đẹp tinh thần , tầm vóc lẫm liệt, hình tượng giàu chất sử thi III. Tổng kết 1. Nội dung : Hình tượng đẹp về người anh hùng chí lớn : cứu nước, cứu dân 2. Nghệ thuậ t : Giọng thơ hào hùng, lối nói khoa trương ,vận dụng thành thạo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật .IV Luyện tập Điểm chung : Đều là thơ tù, tác giả là những nhà nho yêu nước, những lãnh tụ cách mạng , người anh hùng lỡ bước sa cơ tạm dừng chân ở chốn ngục tù . Tư thế hào hùng , phong thái ung dung, vượt lên hoàn cảnh khó khăn quyết chí thưc hiện hoài bão. Thơ thất ngôn bát cú Đường luật Điểm riêng : - Cảm tác: Giọng điệu đùa vui hóm hỉnh, hào hùng - Đập đá ở Côn Lôn: Giọng điệu hùng tráng .

(2’) 4. Củng cố : - Tổng kết nội dung bài học. - Bài thơ đã để lại ấn tượng gì về hình ảnh những chiến sĩ cách mạng ? - Nét riêng và chung của hai bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác và Đập đá ở Côn Lôn ?(2’) 5. Dặn dò : - Học thuộc bài thơ. - Viết bài thuyết minh về tác giả Phan Chu Trinh - Chuẩn bị: ôn luyện về dấu câu ( Hệ thống kiến thức về dấu câu đã học từ lớp

*********************** Ngày soạn: 26/11/2012 Ngày dạy: 28/11/2012

Bài 15 Tiết 59. ÔN LUYỆN VỀ DẤU CÂU

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hệ thống hoá kiến thức về dấu câu đã học.- Nhận ra và biết cách sửa lỗi thường gặp về dấu câu.


- Hệ thống các dấu câu và công dụng của chúng trong hoạt động giao tiếp.

122


- Việc phối hợp sử dụng các dấu câu hợp lí tạo nên hiệu quả cho văn bản; ngược lại, sử dụng dấu câu sai có thể làm cho người đọc không hiểu hoặc hiểu sai ý người viết định diễn đạt.2. Kỹ năng:

- Vận dụng kiến thức về dấu câu trong quá trình đọc – hiểu và tạo lập văn bản.- Nhận biết và sửa chữa các lỗi về dấu câu.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:Hệ thống hóa, luyện tổng hợp , phân tích và thực hành ngôn ngữ , kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . - Giáo viên : Nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung bài giảng. - Học sinh : Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định tổ chức:(4’) 2. Kiểm tra bài cũ : Đọc thuộc lòng bài thơ: " Đập đá ở Côn Lôn" . Nêu nội dung chính bài thơ ? 3. Bài mới:(1’) * Giới thiệu bài: Tiết học này giúp các em hệ thống hóa các kiến thức về dấu câu đã học từ lớp 6 đến lớp 8. (35’) * Triển khai bài

TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức20’ HS đã có sự chuẩn bị ở nhà , GV

hướng dẫn HS điền vào bảng hệ thống hóa các dấu câu đã học từ lớp 6- 8

I. Tổng kết về dấu câu

* Lập bảng dấu câu và công dụng của dấu câu.Dấu câu Công dụng

Dấu chấm Dùng để kết thúc câu trần thuậtDấu chấm hỏi Dùng để kết thúc câu nghi vấn Dấu chấm than Dùng để kết thúc câu cầu khiến, cấu cảm thánDấu phẩy Dùng để phân cách các thành phần và các bộ phận của câuDấu chấm lửng Biểu thị bộ phận chưa liệt kê hết , biểu thị lời nói ngập ngừng ngắt

quảng, làm giản nhịp điệu câu văn hài hước dí dỏm Dấu chấm phẩy Đánh dấu ranh giới giữa các vế câu ghép có cấu tạo phức tạp,

Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê Dấu gạch ngang Đánh dấu bộ phận giải thích, chú thích trong câu

Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật, biểu thị sự liệt kê, nối các từ trong một liên danh

Dấu gạch nối Nối các tiếng trong một phiên âmDấu ngoặc đơn Dùng để đánh dấu phần có chức năng chú thíchDấu hai chấm Báo trước phần bổ sung, giải thích, thuyết minh cho phần trước đó.

Báo trước lời dẫn trực tiếp hoặc lời thoại Dấu ngoặc kép Đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp

Đánh dấu từ ngữ hiểu theo nghĩa đặc biệt và hàm ý mỉa maiĐánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tạp chí

Từ phần hệ thống trên GV chốt lại : Những dấu câu có tác dụng phân biệt các phần nội dung khác nhau trong câu văn, vừa là dấu hiệu chính tả rất chặt chẽ. Vì vậy nhất thiết phải dùng cho đúng lúc, đúng chổ.

GV yêu cầu học sinh tìm hiểu theo

II. Các lỗi thường gặp về dấu câu

123

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga 10’

5’

nhóm , sau đó trình bày VD ở SGK phải ngắt câu ở chổ nào ? nên dùng dấu gì ? Đặt dấu chấm như vậy đúng hay sai ? Tại sao ? Nên dùng dấu gì ?

Đặt dấu phẩy thích hợp

Cách đặt dấu chấm, dấu hỏi ở trong đoạn văn đúng hay chưa? Vì sao ? Ở các vị trí đó nên đặt dấu gì ? Từ tìm hiểu trên , khi viết cần tránh những lỗi nào về dấu câu ?

BT1 HS làm cả lớp . Đọc và điền dấu câu thích hợp .HS làm theo nhóm làm B2 . Phát hiện lỗi và đặt các dấu câu thích hợp ?GV: nhận xét, bổ sung

1. Thiếu dấu câu khi kết thúc câu .Thiếu dấu chấm sau từ "xúc động "

2. Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc- Dấu chấm sau từ " nay" là sai . Dùng dấu phẩy vì câu chưa kết thúc .3. Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết.- Thiếu dấu phẩy để tách các bộ phận liên kết4. Lẫn lộn công dụng dấu cu.Cách đặt dấu như vậy sai. Phải đặt dấu chấm, dấu hỏi .* Ghi nhớ : SGK

III. Luyện tập * BT1.Đối chiếu đoạn văn SGK và đặt dấu thích hợp * BT2.a. Sao .....về ? Mẹ ở .....mi .Mẹ dặn là anh ....b. Từ xưa, trong .......xuất, nhân dân.....yêu, giúp đỡ......khổ . Vì vậy, có......" lá lành đùm lá rách "c. Mặc dù .....thúng, tơi vẫn......

(3’) 4.Củng cố : - Hệ thống các dấu câu đã học. - Các lổi thường gặp về dấu câu (1’) 5. Dặn dò : - Xem lại kiến thức Tiếng Việt để tiết sau kiểm tra - Làm bài tập ở SGK

124


Ngày soạn: 26/11/2012 Ngày dạy: 28/11/2012 Bài 15 Tiết 60. KIỂM TRA TIẾNG VIỆTI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhằm đánh giá HS về mức nhận thức phần Tiếng Việt. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức Kiểm tra, khảo sát toàn diện kiến thức Tiếng Việt đã học từ đầu năm2. Kĩ năng - Giúp học sinh củng cố, nâng cao kiến thức Tiếng Việt .Rèn kĩ năng nhận diện, viết văn bản - Giáo dục học sinh tính trung thực, lập trường khi làm bài .III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC

Trắc nghiệm, tự luận, kĩ thuật động não.IV. CHUẨN BỊ . - Giáo viên : nghiên cứu tài liệu, ra đề, đáp án, biểu điểm phù hợp với đối tượng - Học sinh : Kiến thức về Tiếng Việt đã học, đồ dùng cần thiết. MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRAMức độ

NT

Nội dung

Nhận Biết

Thông hiểu Vận dụng Tổng điểm

Thấp Cao


Trường từ vựng.

1 0,5

Từ tượng hình, từ tượng thanh.

1

1 1

0,5 1

Trợ từ thán từ.Tình thái từ.

11

1 1 0,5

Dấu câu và nói quá.

11 1

0,5 6

Tổng số câu

6 2 1 1 10

Tổng số điểm 3 1 2 4 10

Đề bài:

125


Bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt Thêi gian:45 phót

Hä vµ tªn:………………………Líp………

§iÓm Lêi nhËn cña gi¸o viªn

§Ò bµi:I. Tr¾c nghiÖm: (4®)H·y khoanh trßn vµo ch÷ çi ®Çu của đáp án ®óng ë mỗi c©u hái sau:1. Tõ nµo díi ®©y kh«ng thuéc trêng tõ vùng "g¬ng mÆt"?

A. §«i m¾t; B. Gß m¸; C.L«ng mi; D. Cæ.2. Tõ nµo díi ®©y lµ tõ tîng h×nh?

A. ¦ ö; B. Ve vÈy; C ¡ng ¼ng; D. G©u g©u.3. Tõ nµo díi ®©y lµ tõ tîng thanh?

A. Mãm mÐm; B. Loay hoay; C.Hu hu; D. Tha thít.4. T¸c dông cña tõ tîng h×nh, tîng thanh lµ? A. Gîi h×nh ¶nh, ©m thanh cô thÓ.

B. Cã gi¸ trÞ biÓu c¶m cao.C. Thêng ®îc dïng trong v¨n miªu t¶, tù sù.D. TÊt c¶ çc ý trªn.

5. Trong c©u: "Bµ ¬i! Em bÐ reo lªn, cho ch¸u ®i víi!" Tõ nµo lµ th¸n tõ? A. Bµ; B. ¥i; C. Reo; D. Ch¸u.6. Trong c©u : "Bµn ¨n ®· dän, kh¨n tr¶i bµn tr¾ng tinh, trªn bµn toµn b¸t ®Üa b»ng sø quý gi¸, vµ cã c¶ mét con ngçng quay" tõ nµo lµ trî tõ? A. §·; B. Trªn; C. C¶; D.B»ng.7. Trong c©u: "Mµy trãi ngay chång bµ ®i, bµ cho mµy xem!" tõ nµo lµ t×nh th¸i tõ ? A. Mµy; B. §i; C. Ngay; D. Bµ.8. DÊu hai chÊm trong c©u v¨n sau cã t¸c dông g×?

MÑ t«i thêng b¶o: "Con g¸i th× ph¶i dÞu dµng chø!"A. B¸o tríc sù xuÊt hiÖn lêi dÉn trùc tiÕp. C. C¶ A vµ B ®Òu ®óng.B. B¸o tríc phÇn liÖt kª. D. C¶ A vµ B ®Òu sai.

II. Tù luËn: ( 6 ®)1. ViÕt l¹i ®o¹n v¨n sau sao cho ®óng dÊu c©u vµ çch viÕt: Nãi ®Õn quª h¬ng lßng em rÊt h¸o høc ngêi ta h¸t quª h¬ng lµ chïm khÕ ngät quª h¬ng lµ con ®ß nhá cßn em em h×nh dung quª h¬ng lµ nh÷ng ngêi bµ con hä hµng th©n thiÕt.3. ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n cã sö dông phÐp tu tõ nãi qu¸ vµ nãi râ t¸c dông

cña nã trong ®o¹n v¨n em võa viÕt.4.

ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM.I. Tr¾c nghiÖm:C©u 1 2 3 4 5 6 7 8Đápán D B C D B C B AII. Tù luËn:

126

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga C©u1: Nãi ®Õn quª h¬ng lßng em rÊt h¸o høc. Ngêi ta h¸t: “Quª h¬ng lµ chïm khÕ ngät”, “Quª h¬ng lµ con ®ß nhá”.Cßn em, em h×nh dung quª h¬ng lµ nh÷ng ngêi bµ con hä hµng th©n thiÕt.C©u 2: HS viÕt ®îc ®o¹n v¨n cã néi dung hîp lý, cã sö dông biÖn ph¸p nãi qu¸ vµ nªu t¸c dông.

V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. Ổn định tổ chức: 2.Kiểm tra bài cũ : không

3. Bài mới:(1’) * Giới thiệu bài: Từ đầu học kì đến nay các em đã học một số bài tiếng Việt. Để củng cố kiến thức các bài đó, giờ học hôm nay cô sẽ cho các em làm bài kiểm tra.(42’) *Triển khai bài

GV phát đề.HS làm bài.

(2’) 4. Củng cố : GV thu bài và nhận xét giờ kiểm tra.(1’) 5. Dặn dò: - Chuẩn bị bài : Thuyết minh về một thể loại văn học.- Ôn lại kiến thức phần tiếng Việt đã học.

*********************** Ngày soạn: 1/12/2011 Ngày dạy: 3/12/2011

Bài 15 Tiết 61. THUYẾT MINH VỀ MỘT THỂ LOẠI VĂN HỌC

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNắm được các kĩ năng và vận dụng để làm bài văn thuyết minh về một thể loại văn học.


- Sự đa dạng của đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh.- Việc vận dụng kết quả quan sát, tìm hiểu về một số tác phẩm cùng thể loại để làm bài

văn thuyết minh về một thể loại văn học.2. Kỹ năng:

- Quan sát đặc điểm hình thức của một thể loại văn học.- Tìm ý, lập dàn ý cho bài văn thuyết minh về một thể loại văn học.- Hiểu và cảm thụ được giá trị nghệ thuật của thể loại văn học đó.- Tạo lập được một văn bản thuyết minh về một thể loại văn học có độ dài 300 chữ.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌCPhân tích, thực hành, giao tiếp ngôn ngữ, thảo luận, kĩ thuật động não.

IV. CHUẨN BỊ . - Giáo viên : Tìm hiểu thể thơ thất ngôn bát cú, đặc điểm truyện ngắn - Học sinh : Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. Ổn định tổ chức:

127

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga (5 ) 2. Kiểm tra bài cũ : Nêu các phương pháp và cách làm bài văn thuyết minh ?(1’) * Giới thiệu bài: Như chúng ta đã biết văn bản thuyết minh là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống .Tiết học này chúng ta tìm hiểu thuyết minh về một thể loại văn học . * Triển khai bàiTG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức20’

14’

GV Cho học sinh đọc đề bài. Hướng dẫn học sinh thảo luận nhómĐể thuyết minh thể loại văn học này trước tiên ta phải làm gì ? GV cho học sinh đọc 2 bài thơ : Đập đá ở Côn Lôn, Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác .

Hãy nhận xét cấu tạo, đặc điểm về số câu, số tiếng, thanh, niêm, luật, vần đối nhịp..... của bài thơ ?

Thể thơ này có ưu điểm, nhược điểm gì ? Hiệu quả của nó khi sử dụng ?

Nêu các bước làm bài văn thuyết minh ?Nêu các ý quan trọng của thể thơ này ?Học sinh tham khảo SGK để trả lời câu hỏi Để thuyết minh một thể lại văn học chúng ta phải qua những thao tác nào?GV hướng dẫn học sinh thực hiện bài tập 1. Thuyết minh về đặc điểm chính của truyện ngắn trên cơ sở những truyện ngắn đã học.

GV yêu cầu học viết bài văn thuyết minh hoàn chỉnh

I. Từ quan sát đến mô tả, thuyết minh đặc điểm một thể loại văn học 1. Đề bài : Thuyết minh về đặc điểm thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật 2. Nhận xét:* Quan sát: Thể thơ qua tác phẩm tiêu biểu : Đập đá ở Côn Lôn, Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác. - Mỗi bài 8 câu, mỗi câu 7 chữ Thanh bằng trắc đúng luật :+ 2 – 4 - 6 phân minh.+ 1 – 3 – 5 - 7 bất luận .- Niêm : 8 - 1, 2 - 4, 4 - 6, 6 - 8- Nhịp :2/2/3, 3/4, 4/3- Chữ thứ hai của câu thứ 1 gieo vần nào thì bài thơ gieo vần đó .- Đây là thể thơ cổ Trung Quốc . Vẻ đẹp hài hòa, cân đối, cổ điển, nhạc điệu trầm bổng phong phú nhưng rất gò bó vì nhiều ràng buộc về niêm luật3. Lập dàn ý - Mở bài : Nêu cách hiểu của em về thể thơ thất ngôn bát cú- Thân bài : Giới thiệu đặc điểm của thể loại . Tác dụng của mổi đặc điểm ấy - Kết bài : Cảm nhận chung về thể loại * Ghi nhớ: SGKII. Luyện tập. * BT 1: Thuyết minh đặc điểm của truyện ngắn a. Quan sát : Các truyện ngắn : Lão Hạc, Tôi đi học, Tắt đèn......b. Dàn bài - Mở bài : Giới thiệu hiểu biết của em về truyện ngắn - Thân bài : Giới thiệu đặc điểm của truyện nhắn Hình thức tự sự loại nhỏ Miêu tả một mảng cuộc sống, ít nhân vật, sự việcCốt truyện ngắn, nhưng có khả năng đề cập đến những vấn đề rộng lớn - Kết bài : Cảm nhận chung về truyện ngắn

128


(3’)4. Củng cố: Để thuyết minh thể loại văn học chúng ta phải làm gì? Mở bài của một bài văn thuyết minh về thể loại văn học ta cần nêu những ý gì ? (1’) 5.Dặn dò : - Học bài nắm nội dung bài học - Làm bài tập : Thuyết minh về thể thơ lục bát . - Soạn bài : Muốn làm thằng Cuội.

Ngày soạn: 3/12/2011 Ngày giảng: 5/12/2011 Bài 16 Tiết 62 MUỐN LÀM THẰNG CUỘI. (T¶n §µ) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Cảm nhận được tâm sự và khát vọng của hồn thơ lãng mạn Tản Đà.- Thấy được tính chất mới mẻ trong một sáng tác viết theo thể thơ truyền thống của Tản

ĐàII – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Tâm sự buồn chán thực tại; ước muốn thoát li rất “ngông” và tấm lòng yêu nước của Tản Đà.

- Sự đổi mới về ngôn ngữ, giọng điệu, ý tứ, cảm xúc trong bài thơ “Muốn làm thằng cuội”.2. Kỹ năng:

- Phân tích tác để thấy được tâm sự của nhà thơ Tản Đà.- Phát hiện, so sánh, thấy được sự đổi mới trong hình thức thể loại văn học truyền thống.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:Đọc sáng tạo, phân tích , nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não.

IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - B¶ng phô, phiÕu häc tËp. - Ch©n dung T¶n §µ. Học sinh: Đọc bài và soạn bài.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1.¤n ®Þnh líp(5’) 2.KiÓm tra bµi cò ? §äc thuéc lßng hai bµi th¬: Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c vµ §Ëp ®¸ ë C«n L«n. ? Qua 2 bµi th¬ em hiÓu g× vÒ phÈm chÊt cña nh÷ng ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng?(36’) 3.Bµi míi: *. Giíi thiÖu bµi: (1’) Tõ xa ®Õn nay trong d©n gian lu truyÒn h×nh ¶nh chó Cuéi ë trªn cung tr¨ng. H«m nay ta l¹i ®îc b¾t gÆp h×nh ¶nh Êy trong íc nguyÖn cña T¶n §µ.T¹Þ sao T¶n §µ l¹i muèn lµm th»ng Cuéi, ®iÒu g× ®· khiÕn nhµ th¬ cã ý t-ëng ng«ng nh vËy? *. C¸c ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøcGv đọc mẫu sau đó gọi HS đọc.Yªu cÇu: Giäng nhÑ nhµng,buån

I. §äc, chó thÝch: (10’)1. §äc:

129

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga m¬ mµng, nhÞp th¬ thay ®æi: 4/3 ; 2/2/3.

GV gäi HS ®äc.

? Tr×nh bµy mét sè nÐt chÝnh vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp s¸ng t¸c cña nhµ th¬?

? Nªu xuÊt xø cña bµi th¬?

? Bµi th¬ thÓ hiÖn ®iÒu g×?? V× sao?

? Thêi gian nµo ®· kh¬i gîi íc muèn k× thó Êy?? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i chän thêi ®iÓm Êy?

? Trong ®ªm thu Êy t©m tr¹ng t¸c gi¶ nh thÕ nµo?? T¸c gi¶ göi t©m sù Êy ®Õn ai?? NhËn xÐt vÒ c¸ch xng h« cña t¸c gi¶?

? H·y ®äc l¹i c©u th¬ t¸c gi¶ béc b¹ch næi lßng víi chÞ H»ng?? Em hiÓu “ch¸n nửa” cã nghÜa nh thÕ nµo?GV gäi HS ®äc hai c©u thùc.? Sau khi béc b¹ch t©m sù t¸c gi¶ tiÕp tôc c©u chuyÖn víi chÞ H»ng nh thÕ nµo?? Em thö ph©n tÝch c¸i hay cña hai c©u th¬ nµy?

? Hái vµ xin nh vËy chøng tá t¸c gi¶ muèn béc lé ®iÒu g×?? VÝ sao?

- HS ®äc , HS kh¸c nhËn xÐt.

2. Chó thÝch:a. T¸c gi¶:- T¶n §µ (1889-1939)- NguyÔn Kh¾c HiÕu.- Quª: Ba V× - Hµ T©y.- Lµ nhµ nho, thi kh«ng ®æ, sau ®ã chuyÔn sang viÕt v¨n, lµm b¸o.- T©m hån phãng kho¸ng, ®a c¶m, ®a t×nh.- Lµ g¹ch nèi, khóc nh¹c d¹o ®Çu cho phong trµo th¬ Míi ®Çu thÕ kØ XX.b. T¸c phÈm:- TrÝch trong “Khèi t×nh con I”- xuÊt b¶n n¨m 1917.c. ThÓ th¬:ThÊt ng«n b¸t có §êng luËt.d. Tõ khã: SGK.II . Đọ c- t×m hiÓu bµi th¬: ( 20’)- Muèn lªn cung tr¨ng.- Ch¸n trÇn thÕ.1. Hai câu đề : - §ªm thu.=> Thêi gian ®Æc biÖt.+ Mïa thu gîi c¶m gi¸c buån.+ Thanh v¾ng, c« ®¬n.+ Tr¨ng trßn, dễ nh×n thÊy chÞ H»ng, dễ ®a hån ngêi vµo cõi méng.- Buån, ch¸n trÇn thÕ.

- ChÞ H»ng, vÇng tr¨ng.- ChÞ - em => T×nh tø, bÊt ngê, t¹o ra quan hÖ th©n mËt dễ t©m sù, dễ chia sÎ næi niÒm.- HS.

- GV cho HS th¶o luËn.

2. Hai câu th ự c: - Hái... vµ xin...

- Hái nhng ch¼ng cÇn c©u tr¶ lêi mµ muốn chÞ H»ng nhÊc lªn ch¬i; lêi th¬, ý th¬ ®éc ®¸o, dùa theo truyÖn cæ tÝch => Ng«ng.- Trèn khái trÇn thÕ, tho¸t ly lªn cung tr¨ng.- X· héi bÊy giê ®Çy bÊt c«ng, ngang tr¸i, mÊt tù do.

130

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? NhËn xÐt cña em vÒ íc muèn cña T¶n §µ?

H·y ®äc 4 c©u cuèi?? Bèn c©u th¬ nµy vÎ lªn c¶nh g×?? Lóc nµy t©m tr¹ng nhµ th¬ nh thÕ nµo?? §ã lµ niÒm vui g×?

? liÖu, ®©y cã ph¶i lµ niÒm vui cã thùc hay kh«ng?? §iÒu ®ã gióp ta hiÓu thªm g× vÒ T¶n §µ?

? Nªu c¶nh ë hai c©u kÕt vµ nhËn xÐt?

? Thö ph©n tÝch nô cêi cña T¶n §µ ë ®©y?

? Nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña bµi th¬?

? Bµi th¬ to¸t lªn néi dung g×?

- §éc ®¸o, ng«ng song còng cã phÇn hîp lý v× trÇn thÕ cßn chỗ nµo b×nh yªn, trong s¸ng cho thi nh©n t×m ®Õn n÷a ®©u.- HS.3. Hai câu lu ậ n và hai câu k ế t: - Khi ®îc ë trªn cung tr¨ng.- HÕt buån tñi, d©ng lªn niÒm vui míi.- §îc lµm b¹n cïng giã, cïng m©y, cïng chÞ H»ng; ®îc tho¸t khái trÇn thÕ.- Kh«ng; tho¸t ly b»ng méng tëng; thùc ra vÉn buån bëi sù thËt ë ®©y.- Hãm hØnh, l·ng m¹n, ng«ng.- Kh¸t väng cã ®îc niÒm vui, h¹nh phóc, cã b¹n tri ©m, tri kØ.=> K× thó, ®Ønh cao cña çi ng«ng, cña con ngêi ®a sÇu, ®a c¶m.- Cêi v× tho¶ m¶n ®îc íc m¬.- Cêi v× sù nhá hÑp cña trÇn thÕ.- Tù cêi m×nh.III. Tæng kÕt: (5’)- ThÓ th¬ truyÒn thèng cã sù ph¸ çch.- Ng«n ng÷ th¬ t¬i vui, hãm hØnh, béc lé çi T«i ç nh©n m·nh liÖt.=> Ghi nhí: HS ®äc.

4. C ủ ng c ố : (3’)1. NhËn ®Þnh nµo nãi ®óng nhÊt néi dung cña hai c©u th¬ cuèi bµi?A. Nh÷ng nÐt tÝnh çch ®éc ®¸o cña con ngêi T¶n §µ.B. Sù bay bæng vµ l·ng m¹n cña t¸c gi¶ khi c¶m nhËn vÒ cuuéc sèng.C. Mong muèn ®îc tho¸t ly cuéc sèng trÇn thÕ cña t¸c gi¶.D. Nãi lªn íc m¬ vÒ t¬ng lai, muèn ®îc ë cung tr¨ng m·i m·i.2. Nªu c¶m nhËn cña em vÒ hån th¬ T¶n §µ sau khi häc xong bµi th¬.5. Dặn dò : (1’)- ¤n l¹i phÐp ®èi trong hai c©u thùc vµ c©u luËn ë bµi Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c ®Ó thÊy ®îc sù çch t©n trong bµi th¬ võa häc.- Häc thuéc vµ n¾m néi dung bµi th¬.

Ngày sọan: 3/12/2012. Ngày giảng: 5/12/2012.

Bài 16 Tiết 63 ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT.

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTHệ thống hoá kiến thức Tiếng Việt đã học ở học kì I.

II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG

131

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga 1. Kiến thức

Vận dụng thuận thục kiến thức Tiếng Việt đã học ở kì I để hiểu nội dung, ý nghĩa văn bản hoặc tạo lập văn bản.2. Kỹ năng:

- Từ vựng: cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ, trường ngữ, từ tượng thanh và từ tượng hình, từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội, các biện pháp tu từ từ vựng.III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , thực hành, kĩ thuật động não IV- CHUẨN BỊ . Giáo viên: - B¶ng phô ghi hÖ thèng tõ vùng vµ ng÷ ph¸p. - PhiÕu häc tËp Học sinh: Ôn lại kiến thức tiếng Việt đã học từ đầu học kì IV- TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh(36’) 3. Bài mới: *. Giíi thiÖu bµi: (1’) Tõ ®Çu n¨m ®Õn nay chóng ta ®· häc kh¸ nhiÒu tiÕt vÒ tõ vùng vµ ng÷ ph¸p. H«m nay, c« trß chóng ta sÎ hÖ thèng l¹i vµ kh¾c s©u thªm nh÷ng kiÕn thøc ®· häc. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

? ThÕ nµo lµ mét tõ cã nghÜa réng? Mét tõ cã nghÜa hÑp?

? Em h·y lÊy vÝ dô?? TÝnh chÊt réng, hÑp cña nghÜa cña tõ lµ t¬ng ®èi hay tuyÖt ®èi? V× sao?? LÊy dÝ dô minh ho¹?Bµi tËp: GV treo b¶ng phô.§iÒn tù ng÷ thÝch hîp vµo « trèng?

VÝ dô: Ch©n, tay, tai, m¾t, miÖng.? NÐt nghÜa chung gi÷a çc tõ Êy lµ g×?? TËp hîp nh÷ng tõ ng÷ cã nÐt chung vÒ nghÜa gäi lµ g×?? LÊy vÝ dô?? H·y ph©n biÖt cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ víi trêng tõ vùng?

GV®äc ®o¹n th¬ ®Çu trong bµi th¬ Mïa xu©n chÝn cña Hµn MÆc Tö.

I. Tõ vùng: (10’) 1. CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷:- NghÜa réng: Lµ tõ cã ph¹m vi nghÜa bao hµm ph¹m vi nghÜa cña çc tõ ng÷ kh¸c.- HS.- NghÜa hÑp: Lµ tõ cã ph¹m vi nghÜa ®-îc bao hµm trong ph¹m vi nghÜa cña mét tõ ng÷ kh¸c.- HS.- ChØ lµ t¬ng ®èi v× nã phô thuéc vµo ph¹m vi nghÜa cña tõ.* Sinh vËt => §éng vËt, thùc vËt .- §éng vËt => Thó, chim, ç.- Thùc vËt => Cá, c©y, hoa.

- HS lµm, nhËn xÐt.- Bé phËn cña con ngêi. 2. Tr êng tõ vùng: - HS nh¾c l¹i kh¸i niÖm.- HS.* CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ nãi vÒ quan hÖ bao hµm nhau gi÷a çc tõ ng÷ cïng tõ lo¹i.* Trêng tõ vùng: tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa.3. Tõ t îng h×nh, tõ t îng thanh: + Tõ tîng h×nh: Sét so¹t.

132

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga “Trong lµn n¾ng öng... ... bãng xu©n sang"? X¸c ®Þnh tõ tîng h×nh vµ tõ tîng thanh trong ®o¹n th¬ ®ã?? T¸c dông cña viÖc sö dông çc tõ ®ã trong ®o¹n th¬?? Tõ ®ã, em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ tõ tîng h×nh vµ tõ tîng thanh? GV ®äc mét sè c©u th¬ trong TruyÖn KiÒu cã sö dông tõ tîng h×nh vµ tõ tîng thanh.

GV ghi hai c©u th¬ sau lªn b¶ng: “ M« nói... ... ché m« må”? X¸c ®Þnh çc tõ ®Þa ph¬ng trong 2 c©u th¬ ®ã?? Nh÷ng tõ ®ã chØ dïng ë vïng nµo?? VËy thÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph-¬ng?? LÊy vÝ dô?? ThÕ nµo lµ biÖt ng÷ x· héi? VÝ dô?

? ThÕ nµo lµ trî tõ? GV ®a vÝ dô:1. ChÝnh t«i còng kh«ng biÕt viÖc nµy.2. Nã lµ nh©n vËt chÝnh cña buæi häp mÆt tèi nay.? X¸c ®Þnh trî tõ trong vÝ dô ®ã?? Th¸n tõ lµ g×? Cho vÝ dô?

GV: Th¸n tõ thêng ®øng ë ®Çu c©u, cã khi t¸ch thµnh mét c©u ®Æc biÖt.

? Theo em,®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a trî tõ vµ th¸n tõ lµ g×?

+ Tõ tîng thanh: LÊm tÊm.=> Gîi h×nh. nh ¶nh, ©m thanh cô thÓ; ®o¹n th¬ trë nªn sinh ®éng, cã hån.- HS.- Tó Bµ nhên nhît mµu da¨n g× to lín ®Éy ®µ lµm sao.- Díi cÇu níc ch¶y trong veoBªn cÇu t¬ liÔu bãng chiÒu thít tha.

- HS

4. Tõ ng÷ ®Þa ph ¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi: - §Þa ph¬ng Hµ TÜnh.

- Lµ nh÷ng tõ ng÷ chØ dïng trong mét hoÆc mét sè ®Þa ph¬ng nhÊt ®Þnh.

- Lµ nh÷ng tõ chØ ®îc dïng trong mét tÇng líp x· héi nhÊt ®Þnh.- HS nªu vÝ dô, GV nhËn xÐt.II. Ng÷ ph¸p: (15’) 1. Trî tõ, th¸n tõ : a. Trî tõ: Lµ nh÷ng tõ dïng ®Ó nhÊn m¹nh, biÓu thÞ th¸i ®é ®¸nh gi¸ sù vËt, sù viÖc ®îc nãi ®Õn trong c©u.

- ChÝnh (1): Trî tõ.- ChÝnh (2): TÝnh tõ.b. Th¸n tõ: Lµ nh÷ng tõ dïng lµm dÊu hiÖu ®Ó béc lé c¶m xóc, t×nh c¶m, th¸i ®é cña ngêi nãi hoÆc ®Ó gäi ®¸p.- HS lÊy vÝ dô.* Gièng: Néi dung mµ chóng biÓu thÞ ®Òu cã liªn quan ®Õn th¸i ®é, t×nh c¶m cña ngêi nãi (viÕt).* Kh¸c:+ Trî tõ dïng ®Ó biÓu thÞ th¸i ®é, çch ®¸nh gi¸ cña ngêi nãi (viÕt) ®èi víi mét yÕu tè nµo ®ã trong c©u; chóng kh«ng thÓ ho¹t ®éng ®éc lËp mµ ph¶i ®i kÌm víi yÕu tè ®îc bµy tá th¸i ®é.+ Th¸n tõ dïng ®Ó biÓu thÞ mét çch trùc tiÕp c¶m xóc cña ngêi nãi (viÕt) hoÆc dïng ®Ó gäi ®¸p; chóng cã thÓ ho¹t ®éng ®éc lËp, t¸ch riªng ra thµnh c©u hoÆc vÕ c©u. 2. T×nh th¸i tõ:*Bài tập nhanh1. Anh ®i ®i! => C©u cÇu khiÕn.

133


*thªm çc tõ (µ, ¹, ®i, thay) vµo çc c©u sau:1. Anh ®i.2. ¤ t« ®Õn råi.3. Em bÐ Êy ®¸ng th¬ng.4. Ch¸u chµo bµ.? T×nh th¸i tõ lµ g×? Cho vÝ dô?? VËy thÕ nµo lµ t×nh th¸i tõ?? Cã thÓ sö dông t×nh th¸i tõ mét çch tuú tiÖn kh«ng? V× sao?

? T¸c gi¶ d©n gian ®· sö dông nh÷ng biÖn ph¸p tu tõ nµo trong çc c©u ca dao sau? 1. Trªn ®Çu nh÷ng r¸c cïng r¬mChång yªu chång b¶o hoa th¬m r¾c ®Çu. 2. B¸c D¬ng th«i ®· th«i råi,Níc m©y man m¸c ngËm ngïi lßng ta.? Tõ ®ã, em hiÓu thÕ nµo lµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh?

? ThÕ nµo lµ nãi qu¸?

C©u ghÐp lµ g×? LÊy vÝ dô vÒ c©u ghÐp?? Çc vÕ cña c©u ghÐp ®îc nèi víi nhau b»ng nh÷ng ph¬ng tiÖn g×?

GV híng dÉn HS lµm bµi tËp (2b trang 158).

? ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n cã sö dông c©u ghÐp, tõ tîng h×nh, tõ t-îng thanh, t×nh th¸i tõ, trî tõ.

2. ¤ t« ®Õn råi µ? => C©u c¶m th¸n.3. Em bÐ Êy ®¸ng th¬ng thay! => C©u c¶m th¸n.4. Ch¸u chµo bµ ¹! => béc lé th¸i ®é cña ngêi nãi.- Çc tõ: µ, ¹, ®i, thay lµ çc t×nh th¸i tõ.- Kh«ng sö dông tuú tiÖn ®îc v× ph¶i chó ý ®Õn quan hÖ tuæi t¸c, thø bËc x· héi...3. Nãi gi¶m, nãi tr¸nh:* VÝ dô 1: Nãi qu¸- Sù ®am mª mï qu¸ng dÉn ®Õn nh×n nhËn sù viÖc thiÕu chÝnh x¸c.

* VÝ dô 2: Nãi gi¶m, nãi tr¸nh.

Nãi gi¶m, nãi tr¸nh: - Lµ biÖn ph¸p tu tõ dïng ®Ó biÓu ®¹t tÕ nhÞ, uyÓn chuyÓn, tr¸nh g©y c¶m gi¸c qu¸ ®au buån, ghª sî, nÆng nÒ; tr¸nh th« tôc, thiÕu lÞch sù.4. Nãi qu¸ : Lµ biÖn ph¸p tu tõ phãng ®¹i qui m«, tÝnh chÊt, møc ®é cña sù vËt, hiÖn tîng ®îc miªu t¶ ®Ó nhÊn m¹nh, g©y Ên tîng, t¨ng søc biÓu c¶m.5. C©u ghÐp:- HS.- Cã thÓ dïng tõ nèi(quan hÖ tõ, ®¹i tõ, chØ tõ) hoÆc kh«ng dïng tõ nèi.III. LuyÖn tËp: (10’) * VÝ dô b:C©u 1 lµ c©u ghÐp.* VÝ dô c:C©u 1 vµ c©u 3 lµ c©u ghÐp.- HS viÕt ®o¹n v¨n vµo giÊy nh¸p vµ tr×nh bµy tríc líp.

4. C ủ ng c ố :(3’) - Nh¾c phÇn lý thuyÕt ®· häc.5. D ặ n dò :(1’) - Hoµn chØnh çc bµi tËp vµo vë.- ¤n tËp, chuÈn bÞ kiÓm tra häc k×.

134

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ………………………………………………………

Ngày soạn: 3/12/2012. Ngày giảng: 5/12/2012.

Bài 16 Tiết 64: TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 3.


Hệ thống hoá kiến thức về bài văn thuyết minh.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Củng cố, khắc sâu kiến thức bài văn thuyết minh đã học để tạo lập văn bản.2. Kỹ năng:

- Rèn luyện kĩ năng viết bài văn thuyết minh. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , đánh giá, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - Chấm bài, ghi nhận xét bài làm của HS. Học sinh: Xem lại kiến thức bài văn thuyết minh về một đò dùng.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh(36’) 3. Bài mới:* Giíi thiÖu bµi: Nãi vÒ tÇm quan träng cña tiÕt tr¶ bµi.* C¸c ho¹t ®éng:I. Chép đề: ( 1’) Phần II Tự luận: Thuyết minh về chiếc bút bi. II. Xác định yêu cầu của đề: (3’) 1. Thể loại: Thuyết minh. 2. Nội dung: thuyết minh về chiếc bút bi.III. Nh ậ n xét : (10’) 1. ¦u ®iÓm: - §a sè c¸c em n¾m ch¾c cách làm bài văn thuyết minh.- Bµi viÕt ®óng thÓ lo¹i, bè côc râ rµng.- NhiÒu bµi thuyÕt minh sinh ®éng, hÊp dÉn: em………………………………..…………………………………………………………………………………...2. Nhîc ®iÓm: - Mét sè bµi viết cha sâu như bài của …………………………………………- NhiÒu bµi lµm Èu , nhiÒu lçi chÝnh t¶: ………………………………………..IV. S ử a l ỗ i: (6’) V. §äc bµi: (10’) - Cho HS ®äc hai bµi ®iÓm cao: HS th¶o luËn vµ rót ra :

135

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga + Nguyªn nh©n viÕt tèt vµ cha tèt+ Híng sửa ch÷a çc lçi ®· m¾c.VI. Tr¶ bµi : ( 6’) - GV tr¶ bµi cho HS.- HS xem l¹i bµi vµ ch÷a lçi vµo lÒ bªn ph¶i.- HS trao bµi cho nhau ®Ó kiÓm tra- GV lÊy ®iÓm vµo sæ.4. Củng cố: (3’)Nhắc lại yêu cầu khi làm bài văn thuyết minh. 5. Dặn dò: (3’) - §äc çc v¨n b¶n mẫu trong SgK. - Tù viÕt mét bµi v¨n thuyÕt minh vÒ mét ®èi tîng mµ em am hiÓu nhÊt

Ngày soạn: 5/12/2012 Ngày dạy: 8/12/2012Bài 17 Tiết 65: ÔNG ĐỒ (Vũ Đình Liên)I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của phong trào Thơ mới.

- Thấy được một số biểu hiện của sự đổi mới về thể loại, đề tài, ngôn ngữ, bút pháp nghệ thuật lãng mạn.

- Hiểu được những xúc cảm của tác giả trong bài thơ.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Sự đổi thay trong đời sống xã hội và sự tiếc nuối của nhà thơ đối với những giá trị văn hoá cổ truyền của dân tộc đang dần bị mai một.

- Lối viết bình dị mà gợi cảm của nhà thơ trong bài thơ.2. Kỹ năng:

- Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn.- Đọc diễn cảm tác phẩm.- Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm.

III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , đánh giá, kĩ thuật động não IV- CHUẨN BỊ . Giáo viên: - Ch©n dung t¸c gi¶ - B¶ng phô ghi t¸c phÈm. Học sinh: Đọc bài và soạn bài .V- TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh.(36’) 3. Bài mới:* Giíi thiÖu bµi: (1’) ¤ng ®å lµ bµi th¬ tiªu biÓu nhÊt cho hån th¬ giµu th¬ng c¶m cña Vò §×nh Liªn. Tuy s¸ng t¸c th¬ kh«ng nhiÒu nhng chØ víi bµi th¬ ¤ng ®å, Vò §×nh Liªn ®· cã vÞ trÝ xøng ®¸ng trong phong trµo th¬ Míi.* Çc ho¹t ®éng: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc

136


GV híng dÉn: §äc chËm, ng¾t nhÞp 3/2 ho¨c 2/3.

GV gäi HS ®äc phÇn chó thÝch.? T×m hiÓu vÒ t¸c gi¶ Vò §×nh Liªn em cÇn nhí nh÷ng g×?

GV: Cã nhng nhµ th¬ viÕt kh«ng nhiÒu song chØ víi mét bµi th¬ hä ®· trë thµnh næi tiÕng. §ã lµ Vò §×nh Liªn víi bµi th¬ ¤ng ®å.

? Bµi th¬ thuéc thÓ th¬ g×? Ta ®· häc ë nhng bµi nµo?

? Em cã thÓ chia v¨n b¶n lµm mÊy phÇn?

GV gäi HS ®äc hai khæ th¬ ®Çu.? C¶nh phè phêng chuẩn bÞ ®ãn TÕt vµ ®îc t¸c gi¶ t¸i hiÖn nh thÕ nµo?

? Trong khung c¶nh ®ã h×nh ¶nh «ng ®å ®îc kh¾c ho¹ nh thÕ nµo?

? Hai khæ th¬ ®Çu ®· ph¶n ¸nh ®îc nÐt ®Ñp g× trong ®êi sèng tinh thÇn cña nh©n d©n ta?? Tuy nhiªn bµi th¬ ®· ph¶ng phÊt nÐt buån, sù tµn luþ. DÊu hiÖu nµo cho ta biÕt ®iÒu ®ã?

? H·y ®äc khæ 3, 4?? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt chñ yÕu

I. §äc-hiÓu chó thÝch: (10’) 1. §äc:- HS ®äc, nhËn xÐt.2. Chú thícha. T¸c gi¶:- Vò §×nh Liªn(1913-1996), quª: H¶i D-¬ng, sèng ë Hµ Néi.

Ông là mét trong những nhµ th¬ míi l·ng m¹n cña níc ta.- Lµ nhµ gi¸o, nhµ nghiªn cøu, dÞch thuËt v¨n häc.b. T¸c phÈm:- ViÕt n¨m 1936, lµ bµi th¬ næi tiÕng nhÊt cña «ng.

b. Tõ khã: ( sgk)c. ThÓ th¬: Ngò ng«n.- §ªm nay B¸c kh«ng ngñ.- TÜnh d¹ tø (LÝ B¹ch).d. Bè côc: - 3 phÇn:+ Khæ 1, 2: H×nh ¶nh «ng ®å b¸n ch÷ trong nh÷ng n¨m cßn ®«ng kh¸ch.+ Khæ 3, 4: H×nh ¶nh «ng ®å trong nh-ng ngµy Õ kh¸ch, tµn t¹.+ Khæ 5: NiÒm nhí tiÕc.II. Đọ c - tìm hi ể u bµi th¬: (20’) 1.Hai kh ổ th ơ đầ u: - Hoa ®µo në- ¤ng ®å giµ- Bµy mùc tµu- Phè ®«ng ngêi=> Bøc tranh ®ãn tÕt ë phè phêng.- §«ng kh¸ch- Hoa tay th¶o nh÷ng nÐt- Phîng móa, rång bay- Mäi ngêi tÊm t¾c ngîi khen.=> ¤ng ®å trë thµnh trung t©m chó ý cña mäi ngêi, kÎ sang, ngêi hÌn ®Òu muèn cã c©u ®èi TÕt ®Ó treo trong nhµ.- NÐt ®Ñp v¨n ho¸ cña ngêi Hµ Néi xa.

- ¤ng ®å viÕt ch÷ thuª, ®a ch÷ ®i b¸n ®Ó kiÕm sèng, sai vÞ trÝ cña mét «ng ®å nho.=> Tuy vËy, «ng vÉn ®ang ®îc coi träng, vÉn cßn cã gi¸ trÞ.2. Hai kh ổ th ơ ti ế p: - §èi lËp, t¬ng ph¶n: Gi÷a c¶nh ®êi víi t×nh c¶nh cña «ng ®å: TÕt ®Õn, xu©n

137

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga nµo ®îc sö dông ë hai khæ th¬ nµy?

? C©u th¬ nµo gîi næi buån s©u s¾c nhÊt?? T¸c gi¶ dïng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ë 2 c©u “GiÊy... sÇu”? T¸c dông ?

? Hai c©u th¬ “L¸ vµng... bay” lµ 2 c©u th¬ t¶ c¶nh hay t¶ t×nh ?

Gäi häc sinh ®äc khæ cuèi? NhËn xÐt giäng ®iÖu khæ th¬ ?? T¹i sao t¸c gi¶ th¶ng thèt nh vËy ?

? Ph©n tÝch gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña 2 c©u cuèi ?

? T×nh c¶m cña nhµ th¬ ®îc béc lé nh thÕ nµo qua bµi th¬ ?? §ã lµ t×nh c¶m g×?

? Tr×nh bµy nh÷ng ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi th¬ th¬ ?

vÒ mäi ngêi vÉn ®i l¹i ®«ng ®óc - ¤ng ®å ngåi bªn lÒ ®êng bµy mùc tµu giÊy ®á nhng kh«ng ai thuª viÕt.=> Lµm næi bËt h×nh ¶nh «ng ®å c« ®¬n, l¹c láng gi÷a dßng ®êi.=> C« ®¬n, l¹c láng gi÷a dßng ®êi.- “GiÊy ®á... sÇu”- “L¸ vµng... bay”- Nh©n ho¸: Nçi sÇu tñi cña giÊy ®á, mùc tµu v× kh«ng ®îc sö dông -> næi sÇu tñi cña chÝnh «ng ®å.- T¶ c¶nh ngô t×nh: T¶ nçi buån cña nh©n vËt tr÷ t×nh qua c¶nh vËt.+ L¸ vµng r¬i: Tµn t¹, buån b¶.+ Ma bôi bay: ¶m ®¹m, l¹nh lÏo.=> R¬i, bay trong lßng ngêi.=> Chót tµi n¨ng cßn l¹i kh«ng ®îc träng dông bëi nÐt v¨n hãa xa kh«ng cßn tån t¹i.3. Kh ổ th ơ cu ố i: - Häc sinh.- ChËm, buån b©ng khu©ng, th¶ng thèt.- V× xu©n nay kh«ng thÊy «ng ®å.=> ¤ng ®· bÞ dßng ®êi, thêi gian xo¸ sæ.- Lµ c©u hái tu tõ, lêi tù vÊn thÓ hiÖn nçi niÒm ©n hËn, th¬ng tiÕc cña nhµ th¬ tr-íc sù v¾ng bãng cña «ng ®å.¤ng ®å giµ -> «ng ®å xa -> nh÷ng ngêi muén n¨m cò.=> Nçi buån th¬ng, nhí tiÕc kh«ng ngu«i.- Gi¸n tiÕp qua 4 khæ ®Çu.- Trùc tiÕp qua khæ cuèi.+ Th¬ng xãt cho nh÷ng sè phËn tµi hoa mµ c¬ nhë, tµn t¹ tríc thêi thÕ.+ TiÕc nuèi mét truyÒn thèng tèt ®Ñp cña v¨n ho¸ d©n téc.(Liªn hÖ ngµy nay)=> T×nh th¬ng ngêi vµ niÒm hoµi cæ cña Vò §×nh Liªn.- Bót ph¸p l·ng m¹n, hoµi cæ, hiÖn thùc tr÷ t×nh.- Th¬ ngò ng«n -> TrÇm l¾ng, ngËm ngïi, buån th¬ng, tiÕc nuèi.- KÕt cÊu ®Çu- cuèi t¬ng øng -> nçi bËt chñ ®Ò.- Ng«n ng÷ gi¶n dÞ mµ s©u s¾c, l¾ng ®äng ®Çy d ©m, ¸m ¶nh.- Häc sinh.=> Ghi nhí: SGK.

138

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? Bµi th¬ gîi cho em suy nghÜ g× ?

? Vò §×nh Liªn lµ nhµ th¬ cã t×nh th¬ng ngêi vµ niÒm hoµi cæ. Em hiÓu ®iÒu ®ã nh thÕ nµo?

III. LuyÖn tËp: (5’) - GV ph¸t phiÕu häc tËp, HS trao ®æi, th¶o luËn vµ ghi vµo phiÕu.

- GV tæng hîp, nhËn xÐt.

4. Củng cố: (3’) - N¾m néi dung bµi häc, ®äc thuéc lßng bµi th¬.- H·y ph©n tÝch vµ chøng minh: ¤ng ®å chÝnh lµ di tÝch tiÒu tuþ vµ ®¸ng th-¬ng cña mét thêi tµn.5. Dặn dò: (1’) - ¤n tËp kiÕn thøc cña c¶ 3 ph©n m«n, chuÈn bÞ kiÓm tra tæng hîp häc k× I.

Ngµy so¹n: 8/12/2012 Ngµy d¹y: 10/12/2012

Bµi 17 TiÕt 66 Híng dÉn ®äc thªm:

HAI CHỮ NƯỚC NHÀ(Trích)

Trần Tuấn KhảiI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Bổ sung kiến thức về văn học Việt Nam đầu thế kỉ XX.- Cảm nhận được cảm xúc trữ tình yêu nước trong đoạn thơ.- Cảm nhận được sức truyền cảm nghệ thuật của ngòi bút Trần Tuấn Khải.


- Nỗi đau mất nước và ý chí phục thù cứu nước được thể hiện trong đoạn thơ.- Sức hấp dẫn của đoạn thơ qua cách khai thác đề tài lịch sử, lựa chọn thể thơ để diễn tả

xúc động tâm trạng của nhân vật lịch sử với giọng thơ thống thiết.2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu một đoạn thơ khai thác đề tài lịch sử.- Cảm thụ được cảm xúc mãnh liệt thể hiện bằng thể thơ song thất lục bát.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - Ch©n dung t¸c gi¶ - Đäc t¸c phÈm,so¹n gi¸o ¸n. Học sinh: Đọc bài và soạn bài .V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(15’) 2. KiÓm tra bµi cò( Ki ể m tra 15 ph út ) MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRAMức độ Nhận Thông hiểu Vận dụng

139


NT

Nội dung

Biết Tổng điểm

Thấp Cao


Dấu ngoặc đơn

1 1

Dấu hai chấm

1 1 2

Dấu ngoặc kép

1 1 7

Tổng số câu

2 1 1 1 5

Tổng số điểm 2 1 3 4 10

ĐỀ bài:

Bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt Thêi gian:15 phót

Hä vµ tªn:………………………Líp………


§Ò bµi:I. Tr¾c nghiÖm: (3®)H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu của đáp án ®óng ë mỗi c©u hái sau:Câu 1. Trong văn bản, dấu ngoặc đơn dùng để làm gì?

A. Chú thích những chỗ cần thiết; B. báo hiệu lời giải thích; C. Đánh dấu phần chú thích; D. Cả ba đáp án trên đều sai.Câu 2.Trong văn bản, dấu hai chấm được dùng để làm gì? A. Đánh dấu phần chú thích; B. Đánh dấu (báo trước) phần giải thích, thuyết minh cho phần trước đó; C. Đánh dấu (báo trước) lời dẫn trực tiếp hay lời đối thoại ; D. Cả hai đáp án B,C đều đúng.Câu 3.Trong mọi trường hợp, dấu hai chấm có thể thay thế cho dấu ngoặc đơn. Điều đó đúng hay sai?

A. Đúng; B.Sai.II. Tù luËn: ( 7 ®)Câu 1 Hãy đặt dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép, dấu hai chấm vào những chỗ thích hợp cho các câu văn sau:- Năm 2000 là năm đầu tiên Việt Nam tham gia Ngày trái đất với chủ đề một ngày không sử

dụng bao bì ni lông

140

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - Trường từ vựng mắt có những trường từ vựng nhỏ sau:

+ Bộ phận của mắt lòng đen lòng trắng con ngươi + Đặc điểm của mắt đờ đẫn tinh anh lờ đờ+ Cảm giác của mắt chói quáng hoa cộm

Câu 2.ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n giới thiệu tác giả Tản Đà (Khoảng 5 câu) Trong đó có sử dụng dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép, dấu hai chấm

ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM.I.Tr¾c nghiÖm:C©u 1 2 3Đápán C D B II. Tù luËn: C©u1: HS điền dấu đúng (3đ)- Năm 2000 là năm đầu tiên Việt Nam tham gia Ngày trái đất với chủ đề: “Một ngày không sử

dụng bao bì ni lông”- Trường từ vựng mắt có những trường từ vựng nhỏ sau:

+ Bộ phận của mắt: lòng đen, lòng trắng, con ngươi. + Đặc điểm của mắt: đờ đẫn, tinh anh, lờ đờ

+ Cảm giác của mắt: chói, quáng, hoa, cộm C©u 2: (4đ)HS viÕt ®îc ®o¹n v¨n khỏang 5 câu, cã sö dông ngoặc đơn, dấu ngoặc kép, dấu hai chấm (27’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Cuéc chia tay nµo còng ®Ó l¹i nçi buån, sù tiÕc nuèi. Cuéc chia tay cña cha con NguyÔn Phi Khanh - NguyÔn Tr·i diÔn ra nh thÕ nµo? §Ó l¹i trong lßng ngêi ®i kÎ ë nh÷ng nçi niÒm g×? H«m nay c« sÏ híng dÉn c¸c em t×m hiÓu.* C¸c ho¹t ®éng: Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

- GV híng dÉn HS t×m hiÓu mét sè tõ khã trong qu¸ tr×nh ®äc.Yªu cÇu: §äc diÔn c¶m, lét t¶ ®îc c¶m xóc nuèi tiÕc, tù hµo, c¨m uÊt.GV ®äc mẫu.- Gäi HS ®äc. HS kh¸c nhËn xÐt.

? Dùa vµo chó thÝch, h·y nªu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ ?

? Em hiÓu g× vÒ xuÊt xø cña t¸c phÈm nµy?

I. §äc-t×m hiÓu chung: (9’) 1. §äc:

2. Chú thích:a. T¸c gi¶:- TrÇn TuÊn Kh¶i( 1895--1983).Quª: Quang X¸n - MÜ Hµ - MÜ Léc - Nam §Þnh.- Lµ nhµ yªu níc, thường kÝ th¸c t©m sù cña m×nh vµo c©u chuyÖn lÞch sö.b. T¸c phÈm:* Hoµn c¶nh s¸ng t¸c:- Bµi th¬ lÊy ®Ò tµi tõ viÖc NguyÔn Phi Khanh bÞ giÆc Minh b¾t ®a vÒ Trung Quèc, NguyÔn Tr·i tiÔn cha ®Õn ¶i B¾c, NguyÔn Phi Khanh ®· khuyªn con nªn quay trë vÒ ®Ó lo viÖc tr¶ thï nhµ, ®Òn nî níc. TrÇn TuÊn Kh¶i ®· mîn lêi cha dÆn

141


? Bµi th¬ thuéc thÓ th¬ g×? Gièng bµi th¬ nµo em ®· häc ë líp 7?

? NÕu chia bố cục v¨n b¶n, em sẽ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cña mỗi phÇn?

GV gäi HS ®äc phÇn 1.? Cuéc chia ly diÔn ra trong bèi c¶nh nh thÕ nµo?? Nh÷ng h×nh ¶nh Êy gióp ta h×nh dung ®îc ®iÒu g×?? Trong bèi c¶nh Êy t©m tr¹ng ng-êi cha nh thÕ nµo?? H·y ®äc ®o¹n 2?? Trong buæi tiÔn biÖt ë chèn biªn ¶i Êy, ngêi cha ®· khuyªn nhñ, dÆn dß con nh÷ng ®iÒu g×?

? Nçi ®au mÊt níc cña NguyÔn Phi Khanh chÝnh lµ nçi ®au cña ai lóc bÊy giê?

GV gäi HS ®äc 8 c©u th¬ cßn l¹i.Người cha căn dặn con những gì?

? Qua lêi dÆn dß cuèi cïng cña ng-êi cha, ta thÊy «ng lµ ngêi nh thÕ nµo?

HS đọc ghi nhớ.

? Nªu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ

dß con ®Ó göi g¾m t©m sù yªu níc cña m×nh.- §©y lµ phÇn më ®Çu cña c¶ bµi th¬.c. ThÓ th¬:- Song thÊt lôc b¸t.- Gièng: Sau phót chia ly.3. Bè côc: 3 phÇn:+ PhÇn 1: Tõ ®Çu.. ‘ cha khuyªn”T©m tr¹ng cña ngêi cha trong c¶nh ngé Ðo le ®au ®ín.+ PhÇn 2: TiÕp... “ ®ã mµ”HiÖn t×nh ®Êt níc trong c¶nh ®au th-¬ng tang tãc.+ PhÇn 3: Cßn l¹i.ThÕ bÊt lùc cña ngêi cha vµ lêi trao göi cho con.II. Đọ c- t×m hiÓu bµi th¬: (12’) 1. Tám câu th ơ đầu: - N¬i biªn giíi ¶m ®¹m, heo hót: ¶i B¾c, giã th¶m, hæ thÐt, chim kªu...- Kh«ng khÝ níc ta nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kØ XX.- §au ®ín, xãt xa v× níc mÊt, nhµ tan, cha con li biÖt.2. Hai m ươi câu tiếp theo: - Ngêi cha nãi víi con vÒ næi lßng cña m×nh ®èi víi non s«ng ®Êt níc.+ Bµy tá niÒm tù hµo vÒ nßi gièng, vÒ d©n téc.+ KÓ téi ¸c cña giÆc Minh – hiện t×nh ®Êt níc.+ Nçi ®au lßng tríc c¶nh ®Êt níc lÇm than.- §ã lµ t©m tr¹ng, lµ nçi ®au cña nh©n d©n ViÖt Nam ®Çu thÕ kØ XX vµ ®ã còng lµ cña chÝnh t¸c gi¶ => T©m sù yªu níc.3. Tám câu thơ cuối:- Cha : Cậy nhờ con gánh vác giang sơn. Khuyên con nêu cao truyền thống giữ nước của dân tộc.-> BËc anh hïng hµo kiÖt, «ng kh«ng hÒ nghÜ ®Õn g× cho riªng m×nh mµ mét lßng, mét d¹ v× d©n, v× níc.III. Tæng kÕt: (2’) Ghi nhí: SGK.IV. LuyÖn tËp: (3’) HS lµm bµi tËp trong SGK.

142

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga thuËt cña bµi th¬? 4. C ủ ng c ố : (4’) Em hiểu gì về tư tưởng tình cảm của tác giả qua bài thơ?5. Dặn dò: (1’) - §äc thªm c¸c bµi: Chiªu hån níc (Ph¹m TÊt §¾c); G¸nh níc ®ªm vµ TiÔn ch©n anh kho¸ xuèng tµu (TrÇn TuÊn Kh¶i).- Häc thuéc lßng ®o¹n trÝch.- ¤n tËp, chuẩn bÞ kiÓm tra tæng hîp cuèi häc k×.

Ngµy so¹n: 12/12/2012 Ngµy d¹y: 15/12/2012

Bài 17 Ti ế t 67 Tr¶ bµi kiÓm tra tiÕngViÖt I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

Hệ thống hoá kiến thức về phần tiếng Việt.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Củng cố, khắc sâu kiến thức về phần tiếng Việt đã học. 2. Kỹ năng:

- Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức tiếng Việt đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , đánh giá, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - Chấm bài, ghi nhận xét bài làm của HS. Học sinh: Xem lại kiến thức kiến thức tiếng Việt đã học.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh(36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Nãi vÒ tÇm quan träng cña tiÕt tr¶ bµi.* C¸c ho¹t ®éng:I. Chép đề: (5’) GV cho hs đọc đề in sẵn.II. Xác định yêu cầu của đề: (10’) Ph ầ n I. Tr¾c nghiÖm: C©u 1 2 3 4 5 6 7 8Đáp án D B C D B C B APh ầ nII. Tù luËn: C©u1: Nãi ®Õn quª h¬ng lßng em rÊt h¸o høc. Ngêi ta h¸t: “Quª h¬ng lµ chïm khÕ ngät”, “Quª h¬ng lµ con ®ß nhá”.Cßn em, em h×nh dung quª h¬ng lµ nh÷ng ngêi bµ con hä hµng th©n thiÕt.C©u 2: HS viÕt ®îc ®o¹n v¨n cã néi dung hîp lý, cã sö dông biÖn ph¸p nãi qu¸ vµ nªu t¸c dông. III. NhËn xÐt: (5’) 1. ¦u ®iÓm:

143


- PhÇn tr¾c nghiÖm ®a sè häc sinh tr¶ lêi chÝnh x¸c, cã em ®¹t ®iÓm tèi ®a.- PhÇn ®iÒn dÊu c©u vµ viÕt hoa ®Çu c©u çc em lµm c¬ b¶n ®îc chøng tá cã hiÓu vÒ c«ng dông cña dÊu c©u.- PhÇn viÕt ®o¹n v¨n theo yªu cÇu cã nhiÒu bµi viÕt tèt.- Mét sè bµi ®¹t ®iÓm lo¹i giái: Em Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Thị Phương Mai, Nguyễn Huy Nam ……………………………………………………

2. Tån t¹i:- Mét sè em phÇn tr¾c nghiÖm cßn sai nhiÒu, suy nghÜ cha kÜ tríc khi lµm: Em: Nguyễn Như Hải, Nguyễn Văn Thủy. - PhÇn ®iÒn dÊu c©u thiÕu chÝnh x¸c: Em: Nguyễn Bá Tuyên.- PhÇn viÕt ®o¹n v¨n néi dung cha phï hîp víi çc tõ cho s½n. DiÔn ®¹t lủng củng.

IV. Tr¶ bµi : (4’) - GV ph¸t bµi cho HS.V. Ch÷a l ỗ i: (10’) - Dùa vµo ®¸p ¸n yªu cÇu HS ch÷a læi vµo phÇn tr¾c nghiÖm vµ c©u 1 phÇn tù luËn.- Nh÷ng em viÕt ®o¹n v¨n cha ®¹t yªu cÇu ph¶i viÕt l¹i.- HS ®æi bµi, ch÷a lỗi cho nhau.VI. Gäi tªn-ghi ®iÓm vµo sæ ®iÓm lín(1’)

4. C ủ ng c ố : (4’) Kể tên những nội phần tiếng Việt đã học ở kì I.5 . Dặn dò: (1’) -Lµm l¹i bµi kiÓm tra vµo giÊy kiÓm tra cña m×nh.- TËp viÕt çc ®o¹n v¨n cã sö dông çc lo¹i tõ vùng vµ çc lo¹i dÊu c©u ®· häc.

- Ôn tập toàn bộ chương trình, giờ sau sẽ làm bài kiểm tra.

144


Ngày soạn:Ngày dạy: …21/12/2012

Bài 17 tiết 68,69.

KIỂM TRA TỔNG HỢP CUỐI KÌ I

(Đề của phòng)

Ngày soạn: 19/12/2011 Ngày dạy: 23/12/2011.

Bài 18 Tiết 70 Ho¹t ®éng ng÷ v¨n:

145


LÀM THƠ BẢY CHỮI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

Nhận dạng và bước đầu biết cách làm thơ bảy chữII – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Những yêu cầu tối thiểu khi làm thơ bảy chữ.2. Kỹ năng:

- Nhận biết thơ bày chữ.- Đặt câu thơ bảy chữ với các yêu cầu đối, nhịp, vần,….

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, bình giảng, đánh giá, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: Soạn bài, làm bảng phụ mô hình luật bằng trắc của thể thơ bảy chữ. Học sinh: Xem lại kiến thức kiến thức thể thơ bảy chữ.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh(36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Lµm th¬ kh«ng dÔ, song còng kh«ng khã nÕu ta cã uíc m¬, cã t©m hån. ë líp 6 ta ®· häc lµm th¬ 5 chữ ; líp 7: lµm th¬ 6 ch÷. H«m nay, ta sẽ t×m hiÓu luËt th¬ 7 ch÷ vµ çch lµm th¬ 7 ch÷.* Çc ho¹t ®éng: Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

? Bµi th¬ gåm mÊy dßng? Mỗi dßng mÊy tiÕng?? H·y x¸c ®Þnh luËt b»ng tr¾c cho bµi th¬? ? Bµi th¬ cã ®óng luËt kh«ng?

? Bµi th¬ cã çch ng¾t nhÞp vµ çch gieo vÇn nh thÕ nµo?

? H·y ®äc bµi th¬? ? X¸c ®Þnh nhÞp th¬?

? ChØ ra çch gieo vÇn cña bµi th¬?

? X¸c ®Þnh luËt b»ng tr¾c cña bµi th¬?

I. Ph©n tÝch m ẫ u: (10’) Bµi th¬: “B¸nh tr«i níc”.- 4 dßng, mỗi dßng 7 tiÕng.=> Th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt.- HS x¸c ®Þnh.

- §óng luËt: nhÊt tam ngò bÊt luËn, nhÞ tø lôc ph©n minh.- NhÞp 4/3 hoÆc 2/2/3.- VÇn: ch©n, vÇn b»ng(on) ë çc c©u 1, 2, 4.II. LuyÖn tËp: (25’) 1. NhËn diÖn luËt th¬:a. T×m hiÓu bµi th¬ ChiÒu cña §oµn V¨n Cõ.- HS ®äc. - C©u 1: nhÞp 2/2/3.- C©u 2, 4: nhÞp 4/3.- C©u 3: nhÞp 3/4.- VÇn ch©n, vÇn b»ng ë tiÕng cuèi çc c©u1,2,4: vÒ, nghe,lª.- HS .- §óng luËt: nhÊt tam ngò bÊt luËn, nhÞ tø lôc ph©n minh.b. T×m hiÓu bµi th¬ Tèi cña §oµn V¨n

146


? H·y ®äc bµi th¬? ? Bµi th¬ cña §oµn V¨n Cõ ®· bÞ chÐp sai. H·y chØ ra chæ sai, nªu lÝ do vµ t×m c¸ch ch÷a l¹i cho ®óng?? H·y lµm tiÕp 2 c©u th¬ cuèi theo ý m×nh trong bµi th¬ cña Tó X¬ng mµ ngêi biªn so¹n ®· dÊu ®i?? Lµm tiÕp hai c©u th¬ ®ang dë díi ®©y cho trän theo ý m×nh? Vui sao ngµy ®· chuyÔn sang hÌ Phîng ®á s©n trêng rén tiÕng ve.GV ph¸t phiÕu häc tËp.

Cõ:- HS.- TiÕng cuèi cña c©u thø 2 bÞ chÐp sai v× nã kh«ng vÇn víi tiÕng cuèi cña c©u 1.- S÷a: ®æi tõ xanh thµnh tõ lÌ.2. TËp lµm th¬: T«i thÊy ngêi ta cã b¶o r»ngBảo r»ng th»ng Cuéi ë cung tr¨ng.Cung tr¨ng h¼n cã chÞ H»ng nhØ?Cã d¹y cho ®êi bít cuéi ch¨ng.

- N¾ng ®Êy råi ma nh trót níc Bao ngêi vÉn véi v· ®i vÒ.

- HS lµm theo nhãm, ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.

4. C ủ ng c ố : (4’) Nhắc lại luật thơ bảy chữ. 5. D ặ n dò: (1’) - Lµm mét bµi th¬ 4 c©u, 7 ch÷: ®Ò tµi tù chän. - Su tÇm mét sè bµi th¬ 7 ch÷ hay, chÐp vµo vë.

Ngày soạn: 23/12/2011. Ngày dạy: 25/12/2011.

Bài 18 tiết71

Ho¹t ®éng ng÷ v¨n: LÀM THƠ BẢY CHỮ I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

Nhận dạng và bước đầu biết cách làm thơ bảy chữII – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Những yêu cầu tối thiểu khi làm thơ bảy chữ.2. Kỹ năng:

- Nhận biết thơ bày chữ.

147


- Đặt câu thơ bảy chữ với các yêu cầu đối, nhịp, vần,…. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, bình giảng, đánh giá, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: Soạn giáo án, chuẩn bị một bài thơ bảy chữ. Học sinh: - Lµm mét bµi th¬ 4 c©u, 7 ch÷: ®Ò tµi tù chän. - Su tÇm mét sè bµi th¬ 7 ch÷ hay, chÐp vµo vë.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh(36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) * Çc ho¹t ®éng:2.TËp lµm th¬:(35’) (10’) * HS ®äc mét sè bµi th¬ 7 ch÷ ®· lµm ë nhµ ®Ó c¶ líp nhËn xÐt vÒ:

- Çch ng¾t nhÞp.- LuËt b»ng tr¾c.- Çch gieo vÇn.- Néi dung bµi th¬.

(10’) * GV ®äc mét sè bµi hay cho HS b×nh.a. Bµi th¬: Áo đỏ

Áo ®á em ®i gi÷a phè ®«ng,C©y xanh nh còng ¸nh theo hång.Em ®i lửa ch¸y trong bao m¾tAnh ®øng thµnh tro em biÕt kh«ng. (Vò QuÇn Ph¬ng)

b. Bµi th¬: Hai s¾c hoa Ti-g«n.T«i sî chiÒu thu phít n¾ng mêChiÒu thu, hoa ®á rông. ChiÒu thu.Giã vÒ l¹nh lÏo ch©n m©y v¾ngNgêi Êy sang s«ng ®øng ngãng ®ß.

(10’) * HS tù lµm th¬ t¹i líp - Yªu cÇu HS lµm th¬ 7 ch÷.- §óng sè tiÕng, sè c©u tuú ý: 4 c©u, 8 c©u hoÆc nhiÒu c©u.- §óng luËt b»ng tr¾c.- §óng niªm.- HiÖp vÇn ®óng.- §Ò tµi: tù chän.

(5’) * HS tr×nh bµy, HS kh¸c nhËn xÐt. - GV bæ sung.4. C ủ ng c ố : (4’) Em có thích làm thơ theo thể bảy chữ không ? Vì sao ? 5. Dặn dò: (1’)

- N¾m lý thuyÕt th¬ 7 ch÷.- X¸c ®Þnh luËt b»ng, tr¾c, niªm, ®èi, vÇn, nhÞp nh÷ng bµi th¬ ®· häc.- TËp lµm th¬ 7 ch÷:

148


Mỗi em: 1 bµi 4 c©u, 1 bµi 8 c©u, 1 bµi gåm nhiÒu khæ.


Bµi 18 TiÕt 72:

Tr¶ bµi kiÓm tra tæng hîp häc k× 1 (Ch÷a bµi theo ®Ò cña Phßng)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTHệ thống hoá kiến thức về chương trình Ngữ văn 8 học kì I


Củng cố, khắc sâu kiến thức về chương trình Ngữ văn 8 đã học. 2. Kỹ năng:

- Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức tiếng Việt, văn học, tập làm văn đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , đánh giá, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - Chấm bài, ghi nhận xét bài làm của HS. Học sinh: Xem lại kiến thức kiến thức tiếng Việt, văn học, tập làm văn đã học.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp

149

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh(36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Nãi vÒ tÇm quan träng cña tiÕt tr¶ bµi.* C¸c ho¹t ®éng:I. Chép đề: (5’) GV cho hs đọc đề in sẵn.II . Xác định yêu cầu của đề: (10’) GV nêu đáp án của đề.HS chép vào vở.III. NhËn xÐt: (5’) 1. ¦u ®iÓm:

- PhÇn tr¾c nghiÖm ®a sè häc sinh tr¶ lêi chÝnh x¸c, cã em ®¹t ®iÓm tèi ®a.- PhÇn tự luận cã nhiÒu bµi viÕt tèt.- Mét sè bµi ®¹t ®iÓm lo¹i giái:Em Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Thị Phương Mai,NguyễnHuy Namb.……………………………………………………

2. Tån t¹i:- Mét sè em phÇn tr¾c nghiÖm cßn sai nhiÒu, suy nghÜ cha kÜ tríc khi lµm: Em: Nguyễn Văn Thủy …………………….- PhÇn thuyết minh thiÕu chÝnh x¸c: Em: Bùi Ngọc Thắng .

IV. Tr¶ bµi: (4’) - GV ph¸t bµi cho HS.V. Ch÷a l ỗ i: (10’) - Dùa vµo ®¸p ¸n yªu cÇu HS ch÷a lỗi vµo phÇn tr¾c nghiÖm vµ phÇn tù luËn.- Nh÷ng em viÕt bµi v¨n cha ®¹t yªu cÇu ph¶i viÕt l¹i.- HS ®æi bµi, ch÷a lỗi cho nhau.VI. Gäi tªn-ghi ®iÓm vµo sæ ®iÓm lín(1’)

4. C ủ ng c ố : (4’) Kể tên những văn bản đã học ở kì I.5 . Dặn dò: (1’) - Lµm l¹i bµi kiÓm tra vµo giÊy kiÓm tra cña m×nh.

- Ôn tập toàn bộ chương trình. - Soạn bài: “ Nhớ rừng”

HỌC K× II

150

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Ngµy

so¹n:31/12/2012 Ngµy gi¶ng:

2/1/2013Bµi 19 TiÕt 73 Nhí rõng

(ThÕ L÷) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn tiêu biểu của phong trào Thơ mới.- Thấy được một số biểu hiện của sự đổi mới về thể loại, đề tài, ngôn ngữ, bút pháp nghệ

thuật được biểu hiện trong bài thơ.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Sơ giản về phong trào Thơ mới.- Chiều sâu tư tưởng yêu nước thầm kín của lớp thế hệ trí thức Tây học chán ghét thực tại,

vươn tới cuộc sống tự do.- Hình tượng nghệ thuật độc đáo, có nhiều ý nghĩa của bài thơ Nhớ rừng.

2. Kỹ năng:- Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn.- Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn.- Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - Ch©n dung t¸c gi¶ - Đäc t¸c phÈm, so¹n gi¸o ¸n. Học sinh: Đọc bài và soạn bài .V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. §äc thuéc lßng bµi th¬ " ¤ng ®å" cña Vò §×nh Liªn. (36’) 3. Bài mới:* Giíi thiÖu bµi: (1’) LiÖu sù ch¸n ghÐt thùc t¹i cã ph¶i chØ riªng ë T¶n §µ kh«ng? Hay cßn cã

ai muèn t©m sù n÷a? Ta sÏ t×m hiÓu v¨n b¶n “Nhí rõng” ®Ó hiÓu râ ®iÒu ®ã.

* C¸c ho¹t ®éng: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc

GV híng dÉn ®äc, ®äc mÉu.

GV gäi HS ®äc phÇn chó thÝch (*).

? Tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nhµ th¬ ThÕ L÷?

I §äc- hiÓu chó thÝch: (15’)1. §äc:- 2 HS ®äc, HS kh¸c nhËn xÐt.

2. T¸c gi¶, t¸c phÈm: a. T¸c gi¶:- ThÕ L÷ (1907-1989)- NguyÔn Thø LÔQuª: B¾c Ninh.-Lµ nhµ th¬ tiªu biÓu nhÊt cña phong trµo th¬ míi buæi ®Çu, gãp phÇn

151


? Ngêi ta ®· ®¸nh gi¸ nh thÒ nµo vÒ t¸c phÈm nµy?

HS ®äc chó thÝch tõ ng÷ khã.

? Theo em, bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c theo thÓ th¬ nµo? cã bè côc nh thÕ nµo?

? Bµi th¬ lµ t©m tr¹ng cña ai? §îc thÓ hiÖn qua mÊy c¶nh?

GV gäi HS ®äc ®o¹n 1? T©m tr¹ng cña hæ lóc nµy ra sao?? Cã tõ ng÷ nµo ®Æc biÖt lét t¶ t©m tr¹ng Êy? V× sao em cho lµ ®Æc biÖt?

? V× sao nã c¨m hên cao ®é ®Õn nh vËy?

? §iÒu Êy cµng khiÕn cho t©m tr¹ng hæ nh thÕ nµo?? Vµ lóc Êy th¸i ®é cña hæ ®èi víi nh÷ng ngêi xung quanh nh thÕ nµo?? §iÒu Êy khiÕn hæ quay vÒ víi qu¸ khø. §ã lµ qu¸ khø nh thÕ nµo?GV gäi HS ®äc ®o¹n 2

? Chèn ®¹i ngµn hiÖn lªn trong næi nhí cña con hæ nh thÕ nµo?

®em l¹i chiÕn th¾ng cho phong trµo th¬ Míi.- «ng tham gia viÕt truyÖn vµ lµ mét trong nh÷ng ngêi x©y dùng nÒn kÞch nãi hiÖn ®¹i ë níc ta.- §îc tÆng gi¶i thëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc nghÖ thuËt n¨m 2003.b. T¸c phÈm:- Lµ mét trong nh÷ng t¸c phÈm hay nhÊt cña phong trµo th¬ Míi.- Lµ bµi th¬ thµnh c«ng nhÊt cña ThÕ L÷.3. Chó thÝch, tõ khã: SGK.4. ThÓ th¬: Tù do, 8 ch÷, vÇn liÒn.5. Bè côc: Bèn phÇnPhÇn 1:- §o¹n 1: t©m tr¹ng cña hæ trong còi s¾t. PhÇn 2:- §o¹n 2+3: Nçi nhí tiÕc oai hïng n¬i rõng th¼m.PhÇn 3:- §o¹n 4: UÊt hËn, ch¸n ghÐt thùc t¹i.PhÇn 4:- §o¹n 5: Khao kh¸t giÊc méng ngµn.II. §äc- hiÓu v¨n b¶n : (20’)1. T©m tr¹ng cña hæ ë v ên b¸ch thó.*Thùc t¹i cña hæ:- GËm, khèi. - C¨m hên.- Sö dông ®éng tõ kÕt hîp víi danh tõ -> c¨m hên cã h×nh khèi, kh«ng tan ®îc-> gÆm nhÊm mét c¸ch uÊt øc, bÊt lùc.- V× nã lµ chóa tÓ cña mu«n loµi, giê ®©y trë thµnh thø ®å ch¬i, ph¶i chÞu ngang hµng víi gÊu, b¸o dë h¬i, v« t lù.- Ngao ng¸n, n»m dµi chê ngµy tr«i qua-> u sÇu, nhôc nh·.- Khinh thêng, chÕ diÔu.*Qu¸ khø cña hæ:- Lõng lÉy, oai linh gi÷a chèn ®¹i ngµn.

- Bãng c¶, c©y giµ.- Giã gµo, hÐt nói.- L¸ gai, cá s¾c- ThÐt, d÷ déi.Nghệ thuật: Sử dụng đéng tõ, tÝnh tõ,

152


? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ cña t¸c gi¶?

? Chóa s¬n l©m xuÊt hiÖn trong t thÕ nh thÕ nµo?

GV: Trªn c¸i ph«ng nÒn nói rõng hõng vÜ ®ã, h×nh ¶nh con hæ hiÖn ra thËt næi bËt víi mét vÎ ®Ñp oai phong, lÉm liÖt. Trong giÊc méng ngµn cña con hæ ta c¶m nhËn nã rÊt tù hµo vµ m·n nguyÖn vÒ t thÕ oai hïng, l·m liÖt cña m×nh. Vµ trong giÊc méng ngµn Êy, con hæ cßn nhí vÒ nh÷ng ®iÒu g× n÷a? §Ó biÕt râ ®iÒu ®ã ta t×m hiÓu trong tiÕt häc sau.

danh tõ.=> To lín, phi thßng, bÝ mËt, k× vÜ, l¹ lïng, ghª gím.=>Trong c¶nh Êy chóa s¬n l©m xuÊt hiÖn.- Bíc: dâng d¹c, ®êng hoµng- Lîn tÊm th©n nh sãng cuén nhÞp nhµng.- M¾t qu¾c- mäi vËt im h¬i.- Vên bãng...=> T thÕ kiªu hïng, lÉm liÖt ,®Çy quyÒn uy.

4.C ủ ng c ố : (3’)- Em hãy đọc lại 2 khổ thơ đầu. - Nêu tâm trạng của hổ khi ở vườn bách thú.5. D ặ n dò : (1’)

- T×m hiÓu nh÷ng ®o¹n cßn l¹i.- §äc thuéc lßng bµi th¬.

Ngµy so¹n: 31/12/2012

Ngµy gi¶ng: 2/1/2013

Bµi 19 TiÕt 74 Nhí rõng

(ThÕ L÷) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn tiêu biểu của phong trào Thơ mới.- Thấy được một số biểu hiện của sự đổi mới về thể loại, đề tài, ngôn ngữ, bút pháp nghệ

thuật được biểu hiện trong bài thơ.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Sơ giản về phong trào Thơ mới.- Chiều sâu tư tưởng yêu nước thầm kín của lớp thế hệ trí thức Tây học chán ghét thực tại,

vươn tới cuộc sống tự do.

153


- Hình tượng nghệ thuật độc đáo, có nhiều ý nghĩa của bài thơ Nhớ rừng.2. Kỹ năng:

- Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn.- Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn.- Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - Ch©n dung t¸c gi¶ - Đäc t¸c phÈm,so¹n gi¸o ¸n. Học sinh: Đọc bài và soạn bài .V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. §äc thuéc lßng bµi th¬ " Nhớ rừng" cña ThÕ L÷. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Giê tríc çc em ®· t×m hiÓu t©m tr¹ng cña hæ khi ë vên b¸ch thó. Giê häc h«m nay çc em sÏ t×m hiÓu tiÕp.

Ho¹t ®éng cña GV Vµ HS Néi dung KiÕn thøc

GV gäi HS ®äc ®o¹n 3? T¸c gi¶ ®· kh¾c ho¹ vÎ ®Ñp vµ sù oai vò cña con hæ qua nh÷ng kho¶nh kh¾c nµo?

? Trªn tõng c¶nh ®ã hæ hiÖn lªn nh thÕ nµo?

? Em h·y cho mét lêi b×nh vÒ c¶nh Êy?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt t¸c gi¶ sö dông trong ®o¹n th¬ nµy? T¸c dông?

? Ph©n tÝch çi hay cña c©u th¬ cuèi ®o¹n?

? Sau giÊc méng ngµn ngät ngµo vµ huy hoµng Êy, ®iÒu g× l¹i trë

II. §äc- T×m hiÓu v¨n b¶n: (25’) 2. Hæ «m giÊc méng ngµn th©u:* 4 b×nh diÖn thêi gian.+ §ªm vµng - tr¨ng tan+ Ngµy ma - rung chuyÓn bèn ph¬ng ngµn.+ B×nh minh - c©y xanh n¾ng géi.+ Hoµng h«n - ®á m¸u, mÆt trêi ®ang chÕt.-> Mét chµng trai, mét thi sÜ m¬ mµng.-> Mét ®Õ v¬ng oai phong ®ang lÆng ng¾m giang s¬n.-> Mét chóa rõng ®ang ru m×nh trong giÊc ngñ.-> Mét vÞ chóa khao kh¸t chê ®îi bãng ®ªm ®Ó tung hoµnh.=> Mét vÎ ®Ñp nhiÒu mµu s¾c, h×nh khèi, ®éc ®¸o, léng lÉy.- HS.- Giäng ®iÖu hïng tr¸ng, tha thiÕt, dån dËp.- §iÖp ng÷: “§©u”=> DiÔn t¶ sù nuèi tiÕc, ®ín ®au vÒ nh÷ng kØ niÖm ªm ®Òm.- Than «i ! Thêi oanh liÖt nay cßn ®©u.§o¹n th¬ kÕt thóc b»ng mét lêi than, diÓn t¶ sù ®au ®ín, tuyÖt väng cña chóa s¬n l©m. §ång thêi còng thÓ hiÖn niÒm khao kh¸t cuéc ®êi tù do, mét thÕ giíi cao c¶, phi thêng cña chóa s¬n l©m.

154


vÒ trong vÞ chóa s¬n l©m?? B¹n h·y ®äc ®o¹n th¬ ®ã?? C¶nh ë vên b¸ch thó hiÖn lªn díi con m¾t cña hæ nh thÕ nµo?? Em h·y t×m nh÷ng tõ ng÷ thÓ hiÖn ®iÒu ®ã?? Thùc tÕ vên b¸ch thó cã ph¶i ®¸ng ch¸n ®Õn nh vËy kh«ng? VËy, v× sao hæ ch¸n?? Nh÷ng chi tiÕt Êy cã gîi cho em suy nghÜ g× vÒ x· héi ®¬ng thêi kh«ng?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu cña ®o¹n th¬?GV: Ch¸n ghÐt thùc t¹i, nhí tiÕc qu¸ khø - ®ã lµ t©m tr¹ng cña hæ. Nhng ®iÒu ®ã cã gîi cho em sù liªn hÖ nµo kh«ng?

GV gäi HS ®äc khæ th¬ cuèi.? Khæ th¬ cuèi thÓ hiÖn ®iÒu g×?

? §iÒu ®Æc biÖt trong cÊu tróc cña khæ th¬ cuèi lµ g×?? CÊu tróc th¬ Êy cã t¸c dông g×?

? T¹i sao t¸c gi¶ kh«ng nãi th¼ng t©m tr¹ng cña m×nh mµ l¹i mîn lêi con hæ bÞ nhèt ë vên b¸ch thó?? ChÊt l·ng m¹n cña bµi th¬ thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm nµo?

3. Thùc t¹i ë v ên b¸ch thó .

- Gän gµng, s¹ch sÏ, ®îc ch¨m sãc hµng ngµy-> nhµm ch¸n, tÇm thêng, d· dèi.

- Kh«ng, v× hæ quen vÉy vïng gi÷a chèn ®¹i ngµn nhng b©y giê hæ ®ang bÞ mÊt tù do.

- X· héi níc ta lóc bÊy giê - mét x· héi ®Çy rÉy bÊt c«ng víi bao ®iÒu lè l¨ng, kÖch cìm.- Giäng th¬ chÕ giÔu, chª bai, coi thêng cña mét ngêi bÞ mÊt tù do nhng muèn vù¬t lªn thùc t¹i.- §ã lµ t©m tr¹ng cña tÊt c¶ ngêi d©n ViÖt Nam bÞ mÊt níc lóc bÊy giê: nhí vÒ qu¸ khø hµo hïng cña d©n téc, ch¸n ghÐt thùc t¹i tï tóng. - NiÒm khao kh¸t giÊc méng ngµn cña hæ.- Më ®Çu vµ kÕt thóc b»ng hai c©u c¶m th¸n, b¾t ®Çu b»ng tõ “hìi”.- §Èy t©m tr¹ng cña hæ lªn ®Õn ®Ønh cao cña sù ch¸n ng¸n, u uÊt, thÊt väng, bÊt lùc. ChÊp nhËn thùc t¹i b»ng çch trèn ch¹y vµo giÊc méng qu¸ khø.II. Tæng kÕt(10’) :- Çch diÔn t¶ t©m tr¹ng phï hîp víi bót ph¸p l·ng m¹n.- Béc lé t©m sù yªu níc mét çch kÝn ®¸o, s©u s¾c.- M¹ch c¶m xóc s«i næi, cuån cuén, d©ng trµo.- Sö dông h×nh ¶nh mang tÝnh chÊt biÓu tîng.- H×nh ¶nh th¬ giµu chÊt t¹o h×nh.- Ng«n ng÷ giµu nh¹c ®iÖu.Ghi nhí: HS ®äc.

(3’) 4. C ủ ng c ố : * Theo em, ý nµo nãi ®óng nhÊt t©m t cña t¸c gi¶ ®îc göi g¾m trong bµi th¬?

A. NiÒm khao kh¸t tù do m·nh liÖt.B. NiÒm c¨m phÉn tríc cuéc sèng tÇm thêng, gi· dèi.C. Lßng yªu níc kÝn ®¸o, s©u s¾c.D. C¶ 3 ý kiÕn trªn.

(1’) 5. Dặn dò : - Häc thuéc lßng bµi th¬ vµ n¾m néi dung, nghÖ thuËt cña bµi th¬.

155

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - ChuÉn bÞ bµi: C©u nghi vÊn.

Ngµy so¹n: 3/1/2013 Ngày gi¶ng:5/1/2013Bµi 19 TiÕt 75

CÂU NGHI VẤN

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng chính của câu nghi vấn.- Biết sử dụng câu nghi vấn phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.Lưu ý: học sinh đã học về câu nghi vấn ở Tiểu học.


- Đặc điểm hình thức của câu nghi vấn.- Chức năng chính của câu nghi vấn.

2. Kỹ năng:- Nhận biết và hiểu được tác dụng câu nghi vấn trong văn bản cụ thể.- Phân biệt câu nghi vấn với một số kiểu câu dễ lẫn.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , phân tích mẫu, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - B¶ng phô. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. §äc thuéc lßng bµi th¬ " Nhớ rừng" cña ThÕ L÷. Tr×nh bµy néi dung bµi th¬ b»ng s¬ ®å t duy. (36’) 3. Bài mới: (1’)* Giíi thiÖu bµi: Chóng ta thêng sö dông c©u nghi vÊn trong giao tiÕp, song cÊu t¹o cña c©u nghi vÊn nh thÕ nµo ? Cã kh¸c g× víi c¸c kiÓu c©u kh¸c? H«m nay, chóng ta sẽ t×m hiÓu trong bµi häc nµy. Ho¹t ®éng cña GV Vµ HS Néi dung kiÕn thøc- T×m hiÓu vÝ dôGV treo b¶ng phô.? Trong ®o¹n trÝch trªn c©u nµo kÕt thóc b»ng dÊu chÊm hái?

? §ã lµ nh÷ng c©u g×?? Nh÷ng c©u nghi vÊn cã t¸c dông g×?? Nh÷ng tõ ng÷ nµo ngêi ta th-êng dïng ®Ó t¹o c©u nghi vÊn?? H·y ®Æt c©u nghi vÊn cã tõ: ai, c¸i g×, bao giê, sao?? Qua ph©n tÝch, em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ c©u nghi vÊn?

I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng chÝnh:1. VÝ dô: (5’) 2. NhËn xÐt: (12’) - S¸ng...cã ®au l¾m kh«ng?- ThÕ lµm sao...kh«ng ¨n khoai?- Hay lµ...con ®ãi qu¸?-> C©u nghi vÊn.- Dïng ®Ó hái.- Tõ ®Ó hái: ai, g×, nµo, bao giê, sao, bao nhiªu, µ, , hö, h¶...

=> Ghi nhí: SGK - HS ®äc.II. LuyÖn tËp: (18’)

156


GV treo b¶ng phô ghi 4 ®o¹n v¨n trong SGK.? X¸c ®Þnh c©u nghi vÊn trong nh÷ng phÇn trÝch ®ã?

? Nh÷ng ®Æc ®iÓm nµo cho biÕt ®ã lµ c©u nghi vÊn?

? C¨n cø vµo ®©u ®Ó x¸c ®Þnh ®ã lµ nh÷ng c©u nghi vÊn?? Trong çc c©u ®ã, cã thÓ thay tõ “hay” b»ng tõ “hoÆc”®îc kh«ng? V× sao?? Cã thÓ ®Æt dÊu chÊm hái ë cuèi nh÷ng c©u ®ã ®îc kh«ng? V× sao?

? Ph©n biÖt h×nh thøc vµ ý nghÜa cña hai c©u ®ã?

Bµi tËp 1:a. ChÞ khÊt tiÒn su ®Õn mai ph¶i kh«ng?b. T¹i sao con ngêi l¹i ph¶i khiªm tèn nh thÕ?c.V¨n lµ g×? Ch¬ng lµ g×?d. Chó m×nh muèn cïng tí ®ïa vui kh«ng?- §ïa trß g×?- Hõ...Hõ...Çi g× thÕ?- ChÞ Cèc bÐo xï ®øng tríc nhµ ta ®Êy h¶?- Cã dÊu chÊm hái ®Æt ë cuèi c©u.Bµi tËp 2:- C¨n cø vµo sù cã mÆt cña tõ “hay” nªn ta x¸c ®Þnh ®ã lµ c©u nghi vÊn.- HS th¶o luËn.- Kh«ng thÓ thay ®îc v× nã dÔ lÉn víi c©u ghÐp mµ çc vÕ c©u cã quan hÖ lùa chän.Bµi tËp 3:- Kh«ng. V× 4 c©u ®ã kh«ng ph¶i lµ c©u nggi vÊn.Bµi tËp 4: HS lµm trªn phiÕu häc tËp.a. Anh cã khoÎ kh«ng?*H×nh thøc: sö dông cÆp tõ “cã...kh«ng”* ý nghÜa: Ngêi hái kh«ng hÒ biÕt t×nh tr¹ng søc khoÎ tríc ®ã cña ngêi ®îc hái.b. Anh ®· khoÎ cha?* H×nh thøc: Sö dông cÆp tï “®·...cha”* ý nghÜa: Ngêi hái ®· biÕt t×nh tr¹ng søc khoÎ tríc ®ã.

(3’) 4. C ủ ng c ố : ThÕ nµo lµ c©u nghi vÊn?(1’) 5. D ặ n dò : - Lµm çc bµi tËp vµo vë. - ChuÈn bÞ bµi: ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh

Ngµy so¹n: 5/1/2013Ngµy gi¶ng: 7/1/2013.

Bµi 19 TiÕt 76:VIẾT ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTLuyện cách viết một đoạn văn trong một bài văn thuyết minh.


- Kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh.- Yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh.

2. Kỹ năng:- Xác định được chủ đề, sắp xếp và phát triển ý khi viết đoạn văn thuyết minh.- Diễn đạt rõ ràng, chính xác.

157


- Viết một đoạn văn thuyết minh có độ dài 90 chữ.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , phân tích mẫu, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - B¶ng phô. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n? (36’) 3. Bài mới:

* Giíi thiÖu bµi: (1’) Muèn viÕt mét bµi v¨n hoµn chØnh, tríc hÕt ta ph¶i biÕt çch viÕt ®o¹n v¨n. VËy, ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh thêng ®îc viÕt nh thÕ nµo? H«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung KiÕn thøc

VÝ dô: GV treo b¶ng phô.

? §o¹n v¨n gåm mÊy c©u?? Tõ nµo ®îc nh¾c l¹i trong çc c©u ®ã? Dông ý?

? Chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n lµ g×? Chñ ®Ò ®ã tËp trung ë c©u nµo?? §©y cã ph¶i lµ ®o¹n v¨n miªu t¶, kÓ chuyÖn, nghÞ luËn hay kh«ng?

? Nã thuéc thÓ lo¹i nµo? V× sao em biÕt?

GV gäi HS ®äc ®o¹n v¨n 2.? §o¹n v¨n gåm mÊy c©u?? Chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n lµ g×?? Néi dung cô thÓ cña mæi c©u lµ g×?

I. §o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh: (20’) 1. NhËn d¹ng çc ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh:a.VÝ dô.b. NhËn xÐt:§o¹n v¨n1- 5 c©u.- Tõ “níc”-> Tõ thÓ hiÖn chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n, híng çc c©u trong ®o¹n v¨n cïng tËp trung vµo 1 chñ ®Ò.- C©u 1: “ThiÕu níc s¹ch nghiªm träng”.- Kh«ng.

- ThuyÕt minh, v×: + C©u 1: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÊn ®Ò.+ C©u 2: Cho biÕt tû lÖ níc ngät Ýt ái so víi tæng lîng níc trªn tr¸i ®Êt.+ C©u 3: Giíi thiÖu sù mÊt t¸c dông cña phÇn lín lîng níc ngät.+ C©u 4: Giíi thiÖu sè lîng ngêi thiÕu níc ngät.+ C©u 5: Dù b¸o t×nh h×nh thiÕu níc ngät.=> ThuyÕt minh mét hiÖn tîng, sù viÖc trong tù nhiªn, x· héi.§o¹n v¨n2:- 3 c©u.- Nãi vÒ ®ång chÝ Ph¹m V¨n §ång.* C©u 1: C©u chñ ®Ò - Giíi thiÖu quª qu¸n, kh¼ng ®Þnh vai trß, phÈm chÊt cña «ng.* C©u 2: Giíi thiÖu s¬ lîc qu¸ tr×nh ho¹t

158

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga VÝ dô: SGK - GV ghi ra b¶ng phô, gäi HS ®äc.? Néi dung cña çc ®o¹n v¨n lµ g×?

? Theo em, ®Ó thuyÕt minh mét sù vËt chóng ta ph¶i lµm theo quy tr×nh nµo?? Nh vËy, 2 ®o¹n v¨n trªn cha hîp lý ë chç nµo? ? Dùa vµo dµn ý, em h·y chØnh söa l¹i cho chÝnh x¸c?GV cho HS söa theo nhãm.

? Qua t×m hiÓu hai ®o¹n v¨n trªn em thÊy khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh vµ viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh, ta cÇn chó ý ®iÒu g×?

? ViÕt ®o¹n më bµi, kÕt bµi cho ®Ò v¨n thuyÕt minh: Giíi thiÖu tr-êng em.- GV gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt, ghi ®iÓm.? ViÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh cho chñ ®Ò: Hå ChÝ Minh, l¶nh tô vÜ ®¹i cña nh©n d©n ViÖt Nam.

®éng çch m¹ng vµ c¬ng vÞ l·nh ®¹o ®· qua.* C©u 3: Liªn hª víi Chñ tÞch Hå ChÝ Minh.=> ThuyÕt minh, giíi thiÖu vÒ mét danh nh©n, mét ngêi næi tiÕng theo kiÓu cung cÊp th«ng tin vÒ ngêi ®ã.2. Söa l¹i çc ®o¹n v¨n thuyÕt minh ch a chuÈn:- §o¹n 1: ThuyÕt minh vÒ chiÕc bót bi.- §o¹n 2: ThuyÕt minh chiÕc ®Ìn bµn.- Giíi thiÖu rá sù vËt cÇn thuyÕt minh.- Nªu cÊu t¹o, c«ng dông theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh.- Çch sö dông.- ThiÕu c©u chñ dÒ.- Çc c©u, ý s¾p xÕp lén xén.- HS söa, GV gäi HS tr×nh bµy.- Khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh cÇn x¸c ®Þnh çc ý lín, mæi ý viÕt thµnh mét ®o¹n.- Khi viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh cÇn tr×nh bµy râ chñ ®Ò cña ®o¹n, tr¸nh lÉn sang ý ®o¹n v¨n kh¸c.=> Ghi nhí: HS ®äc.II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 1:* Nhãm 1: ViÕt më bµi.* Nhãm 2: ViÕt kÕt bµi.

Bµi tËp 2:* Gîi ý: - N¨m sinh, n¨m mÊt, quª qu¸n, gia ®×nh.- Vµi nÐt vÒ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, sù nghiÖp.- Vai trß vµ cèng hiÕn to lín ®èi víi d©n téc vµ thêi ®¹i.+ HS viÕt, tr×nh bµy.

(3’) 4.C ủ ng c ố : Khi viÕt bµi v¨n thuyÕt minh cÇn chó ý ®Õn ®iÒu g×?(1’) 5. Dặn dò: - Lµm bµi tËp 2, 3 vµo vë.

- So¹n bµi : Quª h¬ng. Ngµy so¹n: 7/1/2013 Ngµy gi¶ng: 9/1/2013.Bµi 19 TiÕt 77:

QUÊ HƯƠNG (Tế Hanh)


159


- Đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mãn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của phong trào Thơ mới.

- Cảm nhận được tình yêu quê hương đằm thắm và những sáng tạo nghệ thuật độc đáo của tác giả trong bài thơ.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Nguồn cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh nói chung và ở bài thơ này: tình yêu quê hương đằm thắm.

- Hình ảnh khoẻ khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt lao động; lời thơ bình dị, gợi cảm xúc trong sáng, tha thiết.2. Kỹ năng:

- Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn.- Đọc diễn cảm tác phẩm.- Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Khi viÕt bµi v¨n thuyÕt minh em cÇn chó ý ®Õn ®iÒu g×? (36’) 3. Bài mới:

* Giíi thiÖu bµi: (1’) Cã lÏ çc em ®· ®îc nghe hoÆc ®· ®äc bµi th¬ “Nhí con s«ng quª h-¬ng” cña nhµ th¬ TÕ Hanh. Bµi th¬ ®· thÓ hiÖn t×nh yªu quª h¬ng tha thiÕt cña nhµ th¬. H«m nay çc em sÏ ®îc t×m hiÓu mét bµi th¬ kh¸c cña «ng cïng chñ ®Ò ®ã.Bµi th¬ cã nhan ®Ò “Quª h¬ng” * Çc ho¹t ®éng: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc

Yªu cÇu: §äc nhÑ nhµng, trong trÎo.NhÞp 3-2-3; 3-5.GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc.

? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ th¬ TÕ Hanh?

I. §äc- chó thÝch- bè côc: (10’) 1. §äc :

2. T¸c gi¶, t¸c phÈm :a. T¸c gi¶:- Tªn khai sinh: TrÇn TÕ Hanh(1921), ë Qu¶ng Ng¶i.- Cã mÆt trong phong trµo th¬ Míi ë chÆng cuèi.- Lµ nhµ th¬ cña quª h¬ng; th¬ TÕ Hanh c¶m xóc ch©n thùc, thêng ®îc diÓn ®¹t b»ng lêi th¬ gi¶n dÞ, tù nhiªn, giµu h×nh ¶nh.- §îc trao tÆng gi¶i thëng Hå ChÝ Minh(1996).b.T¸c phÈm:- Lµ sù më ®Çu cho mét hån th¬ ®éc

160

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? T¸c phÈm nµy cã dÊu Ên g×?

? Dùa vµo néi dung, em cã thÓ chia bµi th¬ theo bè côc nh thÕ nµo?

GV gäi HS ®äc hai c©u th¬ ®Çu.? Hai c©u th¬ ®Çu gióp em h×nh dung ®îc nh÷ng g× vÒ quª h¬ng cña nhµ th¬?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch giíi thiÖu lµng quª cña TÕ Hanh?

? H·y ®äc khæ th¬ thø 2.? T¸c gi¶ t¶ h×nh ¶nh g× ë khæ th¬ nµy?? Trong c¶nh ®oµn thuyÒn ra kh¬i ®¸nh ç, t¸c gi¶ tËp trung miªu t¶ h×nh ¶nh nµo?? H×nh ¶nh con thuyÒn, çnh buåm ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo?

? T¸c gi¶ ®· sö dông nh÷ng phÐp tu tõ nµo? Nªu t¸c dông cña çc phÐp tu tõ ®ã?

? Em hiÓu g× vÒ m¶nh hån lµng? ? Çch so s¸nh nµy gîi Ên tîng g×? ? Em h·y cho mét lêi b×nh vÒ hai h×nh ¶nh ®îc miªu t¶ trong ®o¹n th¬?

? H·y ®äc khæ th¬ thø 3?? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i chän c¶nh ®ãn thuyÒn vÒ ®Ó miªu t¶?

? Khung c¶nh ®ã ®îc t¸i hiÖn nh thÕ nµo?? Nh÷ng tõ ng÷ ®ã gîi khung c¶nh lµng quª nh thÕ nµo?? H×nh ¶nh ngêi d©n chµi ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo?? NhËn xÐt vÒ çch miªu t¶ cña t¸c gi¶?

? Con ngêi lµ vËy, cßn con

®¸o. In trong tËp NghÑn ngµo(1939), sau in l¹i trong tËp Hoa niªn(1945).3. Bè côc : * Khæ 1: Giíi thiÖu vÒ lµng quª.* Khæ 2: C¶nh thuyÒn ra kh¬i ®¸nh ç.* Khæ 3: C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ.* Khæ 4: Næi nhí lµng quª.

II. §äc-T×m hiÓu v¨n b¶n(20’) 1. Giíi thiÖu vÒ quª h ¬ng :* Quª h¬ng: + Lµm nghÒ chµi líi. + Níc bao v©y. + Çch biÓn n÷a ngµy s«ng.- Çch giíi thiÖu gi¶n dÞ, méc m¹c nhng nªu râ ®îc: nghÒ nghiÖp truyÒn thèng, vÞ trÝ, ®Æc ®iÓm cña lµng quª.2. C¶nh ®oµn thuyÒn ra kh¬i ®¸nh ç.- H×nh ¶nh con thuyÒn ra kh¬i.

* Con thuyÒn: + H¨ng nh con tuÊn m·+ Ph¨ng m¸i chÌo m¹nh mÏ vît trêng giang.* Çnh buåm:+ Gi¬ng to nh m¶nh hån lµng+ Rín th©n tr¾ng-> So s¸nh, ®éng tõ m¹nh + DiÔn t¶ khÝ thÕ m¹nh mÏ cña con thuyÒn vît sãng ra kh¬i-> to¸t lªn søc sèng, vÎ ®Ñp hïng tr¸ng .- Linh hån lµng chµi.+ Çnh buåm - m¶nh hån lµng: mét h×nh ¶nh ®Ñp, l·ng m¹n. So s¸nh çi cô thÓ víi çi v« h×nh(ho¸n dô) -> ThÓ hiÖn søc sèng, niÒm vui lao ®éng cña nh÷ng ngêi ng d©n méc m¹c.- HS.3. C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ:- Chän c¶nh ®ãn thuyÒn vÒ lµ chän khung c¶nh sinh ho¹t tiªu biÓu nhÊt cña cd©n lµng chµi.+ ån µo, tÊp nËp, ç ®Çy ghe, con ç t¬i ngon.=> N¸o nhiÖt, tÊp nËp, ®«ng vui, ¨m ¾p niÒm vui vµ sù sèng.- Lµn da ng¨m r¸m n¾ng- Th©n h×nh: nång thë vÞ xa x¨m.=> Lµ mét s¸ng t¹o ®éc ®¸o: níc da nhuém n¾ng, giã cña nh÷ng chuyÕn ®i xa. Th©n h×nh v¹m vì, thÊm ®Ém vÞ mÆn mßi cña biÓn , nång to¶ mïi vÞ xa

161

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga thuyÒn ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh thÕ nµo?? T¸c gi¶ ®· sö dông nghÖ thuËt g× ë ®©y?? H·y ®äc khæ th¬ cuèi?? Khi xa quª t¸c gi¶ nhí nh÷ng g× ë quª h¬ng m×nh?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng h×nh ¶nh nµy?? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i “nhí çi mïi nång mÆn”?? Em hiÓu g× vÒ t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ®èi víi quª h¬ng?? C¶nh quª h¬ng ®îc t¸c gi¶ t¸i hiÖn nh thÕ nµo?? Bót ph¸p nghÖ thuËt nµo gióp nhµ th¬ s¸ng t¹o ®îc nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp, ®Çy Ên tîng?

x¨m cña biÓn c¶.* Con thuyÒn: im, mái, nghe chÊt muèi thÊm dÇn trong thí vá.- Nh©n ho¸: con thuyÒn nh mét sinh thÓ sèng, cã t©m hån tinh tÕ vµ nh¹y c¶m.4. Nçi nhí quª h ¬ng cña t¸c gi¶: + Mµu níc xanh. + Ç b¹c + ChiÕc buåm v«i + Mïi nång mÆn-> RÊt th©n thuéc, rÊt riªng.

- §©y lµ mïi vÞ ®Æc trng cña quª h¬ng vïng biÓn, çi h¬ng vÞ riªng ®Çy quyÕn rñ.+ Yªu quª+ G¾n bã víi quª.=> T×nh quª s©u nÆng, ®»m th¾m.

III. Tæng kÕt: (2’) - HS th¶o luËn theo nhãm.- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.- GV tæng hîp l¹i.=> Ghi nhí: HS ®äc

IV. LuyÖn tËp: (3’)

(3’) 4.Củng cố: NhËn ®Þnh nµo nãi ®óng nhÊt t×nh c¶m cña nhµ th¬ TÕ Hanh ®èi víi c¶nh vËt, cuéc sèng vµ con ngêi cña quª h¬ng «ng?A. Nhí vÒ quª h¬ng víi nh÷ng kØ niÖm buån b·, ®au xãt vµ th¬ng c¶m.B. Yªu th¬ng, tr©n träng, tù hµo vµ g¾n bã s©u s¾c víi c¶nh vËt, quª h¬ng, cuéc sèng vµ con ngêi cña quª h¬ng.C. G¾n bã vµ b¶o vÖ c¶nh vËt, cuéc sèng, con ngêi cña quª h¬ng «ng.D. C¶ A, B, C ®Òu sai. (1’) 5. Dặn dò: - Häc thuéc lßng bµi th¬, n¾m néi dung vµ nghÖ thuËt bµi th¬.- Su tÇm vµ chÐp l¹i mét sè ®o¹n th¬ (v¨n), bµi th¬ (v¨n) hay nãi vÒ t×nh c¶m quª h¬ng.- So¹n bµi : Khi con tu hó.

Ngµy so¹n: 9/1/2012Ngµygi¶ng:12/1/2012.

Bµi 19 TiÕt 78:

KHI CON TU HÚ (Tố Hữu)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác

phẩm của thơ Việt Nam hiện đại.- Cảm nhận được lòng yêu sự sống, niềm khát khao tự do của người chiến sĩ cách mạng

được thể hiện bằng những hình ảnh gợi cảm, lời thơ tha thiết và thể thơ lục bát quen thuộc.

162


- Những hiểu biết bước đầu về tác giả Tố Hữu.- Nghệ thuật khắc hoạ hình ảnh (thiên nhiên, cái đẹp của cuộc đời tự do).- Niềm khát khao cuộc sống tự do, lí tưởng cách mạng của tác giả.

2. Kỹ năng:- Đọc diễn cảm một tác phẩm thơ thể hiện tâm tư người chiến sĩ cách mạng bị giam giữ

trong ngục tù.- Nhận ra và phân tích được sự nhất quán về cảm xúc giữa hai phần của bài thơ; thấy được

sự vận dụng tài tình thể thơ truyền thống của tác giả ở bài thơ này.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, bình giảng, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Khi viÕt bµi v¨n thuyÕt minh em cÇn chó ý ®Õn ®iÒu g×? (36’) 3. Bài mới:

* Giíi thiÖu bµi: (1’) 19 tuæi ®êi ®ang ho¹t ®éng çch m¹ng s«i næi, say sa, h¨ng h¸i ë thµnh phè HuÕ th× Tè H÷u bÞ thùc d©n Ph¸p b¾t giam ë nhµ lao Thõa Phñ. Thêi gian nµy «ng ®· s¸ng t¸c nhiÒu bµi th¬ trong ®ã cã bµi: “Khi con tu hó”. * Çc ho¹t ®éng: Ho¹t ®éng cña gv-hs KiÕnthøc

GV híng dÉn ®äc:§o¹n 1: giäng vui, n¸o nøc, phÊn chÊn.§o¹n 2: giäng bùc béi, chó ý çc ®éng tõ.? Nªu mét vµi ®iÓm cÇn nhí vÒ nhµ th¬ Tè H÷u?

? T¸c phÈm ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo?? H·y t×m bè côc cña bµi th¬?

HS ®äc 6 c©u ®Çu.? §o¹n th¬ vÏ c¶nh g×?

I. §äc- chó thÝch- bè côc: (10’)1. §äc:

2. T¸c gi¶, t¸c phÈm:a. T¸c gi¶:- NguyÔn Kim Thµnh(1920-2002)- Quª: Thõa Thiªn HuÕ.- Lµ nhµ th¬ lín, tiªu biÓu cña nÒn v¨n häc çch m¹ng.- Tham gia ho¹t ®éng çch m¹ng tõ rÊt sím vµ bÞ b¾t giam ë nhiÒu nhµ tï.- Gi÷ nhiÒu träng tr¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc.- §îc tÆng gi¶i thëng Hå CHÝ Minh n¨m 1996.b. T¸c phÈm: 7- 1939 t¹i nhµ lao Thõa Phñ (HuÕ)3. Bè côc : Hai phÇn.PhÇn 1: 6 c©u ®Çu- Bøc tranh mïa hÌ.PhÇn 2: 4 C©u cuèi- T©m tr¹ng ngêi tï.II. §äc-T×m hiÓu v¨n b¶n:(20’)1.Bøc tranh mïa hÌ.

163

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? Bøc tranh ®îc kh¬i gîi tõ ®©u?? Bøc tranh mïa hÌ hiÖn lªn trong t©m tëng ngßi tï nh thÕ nµo?

? C¶m nhËn cña em tríc bøc tranh nµy?

? V× sao ngêi tï cã thÓ vÏ ra mét bøc tranh sinh ®éng nh vËy?

GV gäi HS ®äc 4 c©u th¬ cuèi.? T©m tr¹ng nhµ th¬ ®îc béc lé nh thÕ nµo qua ®o¹n th¬ nµy? §ã lµ t©m tr¹ng g×?? Nh÷ng tÝn hiÖu nghÖ thuËt nµo thÓ hiÖn ®iÒu ®ã?

? V× sao cã t©m tr¹ng nh vËy?

? Em h·y so s¸nh tiÕng chim tu hó ë ®Çu vµ ë cuèi bµi th¬?

? Qua ®ã em hiÓu g× vÒ t©m tr¹ng cña ngêi tï?

? Trong bµi th¬ t¸c gi¶ sö dông nh÷ng nÐt nghÖ thuËt nµo? Bµi th¬ thÓ hiÖn néi dung g×?

- TiÕng chim tu hó-> ©m thanh ®éc ®¸o cña mïa hÌ.* ¢m thanh: tu hó, ve ng©n.* Mµu s¾c:+ Vµng: lóa chÝn, ng«, n¾ng ®µo.+ Xanh: trêi.* H¬ng vÞ: tr¸i chÝn* Kh«ng gian: bao la, réng lín.=> Sèng ®éng, rén r· vµ ®Çy søc sèng; mét bøc tranh cã mµu s¾c, ©m thanh, h-¬ng vÞ ngät ngµo vµ cã c¶ bÇu trêi kho¸ng ®¹t tù do.- NiÒm khao kh¸t tù do m·nh liÖt.- Søc sèng m¹nh mÏ cña tuæi trÎ.- T©m hån l·ng m¹n, yªu thiªn nhiªn, g¾n bã víi cuéc sèng.2.T©m tr¹ng ng êi tï .- Trùc tiÕp- UÊt hËn, ngét ng¹t v× chËt chéi, tï tóng, nãng bøc v× bÞ mÊt tù do. - C¸ch ng¾t nhÞp kh¸c thêng.- §éng tõ m¹nh: ®Ëp tan, ngét, chÕt mÊt.- C¸c th¸n tõ: hÌ «i! th«i! lµm sao!- V× t¸c gi¶ lµ ngêi cã kh¸t väng sèng, kh¸t väng tù do vµ ®Êu tranh rÊt m·nh liÖt song b©y giê ph¶i chÞu c¶nh tï téi.- ë khæ th¬ ®Çu: tiÕng chim tu hó më ra mét mïa hÌ trµn ®Çy søc sèng, ®Çy ¾p tù do.- ë khæ cuèi: tiÕng chim tu hó trë thµnh tiÕng gäi cña tù do, tiÕng gäi tha thiÕt cña cuéc sèng réng më, tiÕng kªu ®Êu tranh dµnh tù do.- Kh¸t väng tù do m·nh liÖt cña ngêi tï céng s¶n.III.Tæng kÕt: (5’)* Ghi nhí: HS ®äc.

(3’) 4.C ủ ng c ố : ? ý nµo nãi ®óng nhÊt t©m tr¹ng cña ngêi chiÕn sÜ ®îc thÓ hiÖn ë 4 c©u cuèi bµi. a, UÊt øc, bån chån, khao kh¸t tù do ®Õn ch¸y báng. b, Nung nÊu ý chÝ hµnh ®éng ®Ó tho¸t khái chèn ngôc tï. c, Buån bùc v× chim tu hó ngoµi trêi cø kªu d, Mong nhí da diÕt cuéc sèng ngoµi chèn ngôc tï(1’) 5. D ặ n dò : - ChÐp vµ ®äc thªm mét sè bµi th¬ cña Tè H÷u trong phÇn “XiÒng xÝch”(Tõ Êy T©m t trong tï, Con chim cña t«i, Mét tiÕng rao ®ªm ...) -So¹n: “Tøc c¶nh P¸c Bã”

164



Bµi 19 TiÕt 79:

CÂU NGHI VẤN(Tiếp theo)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTHiểu rõ câu nghi vấn không chỉ dùng để hỏi mà còn dùng để thể hiện các ý cầu khiến,

khẳng định, phủ định, đe doạ, bộc lộ cảm xúc….II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Các câu nghi vấn dùng với các chức năng khác ngoài chức năng chính.2. Kỹ năng:

Vận dụng kiến thức đã học về câu nghi vấn để đọc – hiểu và tạo lập văn bản.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - §ọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò

165

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. §äc thuéc lßng bài thơ “Quª hương”của TÕ Hanh. Nªu néi dung vµ nghÖ thuËt chñ yÕu cña bµi th¬?(36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Th«ng thêng c©u nghi vÊn ®îc dïng ®Ó hái, song ngoµi ra, nã cßn cã mét sè chøc n¨ng kh¸c. H«m nay, ta sÏ t×m hiÓu çc chøc n¨ng kh¸c cña c©u nghi vÊn. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gV vµ HS KiÕn thøc

GV sö dông b¶ng phô ghi vÝ dô, gäi HS ®äc.? H·y t×m çc c©u nghi vÊn cã trong vÝ dô trªn?? Çc c©u nghi vÊn ®ã cã chøc n¨ng g×?GV: C©u nghi vÊn kh«ng chØ cã chøc n¨ng dïng ®Ó hái mµ cßn cã çc chøc n¨ng kh¸c: cÇu khiÕn, ®e do¹, béc lé c¶m xóc, kh¼ng ®Þnh...? Çc c©u nghi vÊn trªn cã ph¶i kÕt thóc b»ng dÊu hái kh«ng?

? Qua viÖc t×m hiÓu çc vÝ dô trªn, em h·y cho biÕt c©u nghi vÊn cã nh÷ng chøc n¨ng g×?

? X¸c ®Þnh çc c©u nghi vÊn?Chøc n¨ng cña çc c©u nghi vÊn ®ã?

? T×m c©u nghi vÊn?

* Cã thÓ thay b»ng çc c©u cã ý nghÜa tîng trng:+ Cô kh«ng ph¶i lo xa nh thÕ.+ Kh«ng nªn nhÞn ®ãi mµ ®Ó

I. Nh÷ng chøc n¨ng kh¸c: (15’) 1.VÝ dô:

2. NhËn xÐt:*Chøc n¨ng kh¸c cña c©u nghi vÊn:- §o¹n a: béc lé t×nh c¶m xóc ( sù hoµi niÖm, nuèi tiÕc)- §o¹n b: ®e do¹.- §o¹n c: §e do¹.- §o¹n d: Kh¼ng ®Þnh- ®o¹n e: béc lé c¶m xóc (sù ng¹c nhiªn)

* Cã khi c©u nghi vÊn kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than.=> Ghi nhí: SGK.

II. LuyÖn tËp: (20’) Bµi tËp 1:a. Con ngêi ®¸ng kÝnh Êy b©y giê còng theo gãt Binh T ®Ó cã ¨n ?=> Béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc(ng¹c nhiªn)b. Trong c¶ ®o¹n chØ riªng c©u “Than «i!” lµ kh«ng ph¶i c©u nghi vÊn.=> Béc lé c¶m xóc nuèi tiÕc, th¸i ®é bÊt b×nh.c. Sao ta kh«ng ng¾m sù biÖt ly theo t©m hån mét chiÕc l¸ nhÑ nhµng r¬i?=> Béc lé c¶m xóc, th¸i ®é cÊu khiÕn.d. ¤i! NÕu thÕ th× cßn ®©u lµ qu¶ bãng bay?=> Béc lé c¶m xóc, thÓ hiÖn sù phñ ®Þnh.Bµi tËp 2: a. Çc c©u nghi vÊn:- Sao cô lo xa thÕ?- Téi g× b©y giê nhÞn ®ãi mµ tiÒn ®Ó l¹i?- ¨n m·i hÕt ®i ®Õn lóc chÕt lÊy g× mµ lo liÖu?

166

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga tiÒn l¹i.+ ¨n hÕt th× lóc chÕt kh«ng cã tiÒn ®Ó mµ lo liÖu.Yªu cÇu: §Æt 2 c©u nghi vÊn kh«ng dïng ®Ó hái.

b. Ph©n tÝch:- §Æc ®iÓm h×nh thøc: dÊu chÊm hái vµ çc tõ nghi vÊn(sao, g×?)- T¸c dông: c¶ 3 c©u ®Òu cã ý nghÜa phñ ®Þnh.Bµi tËp 3:1. B¹n cã thÓ kÓ cho m×nh nghe bé phim “Vî chång A Phñ” ®îc kh«ng?2. Sao cuéc ®êi l·o H¹c khèn khæ ®Õn thÕ!

(3’) 4.C ủ ng c ố : Nªu çc c«ng dông cña c©u nghi vÊn? C©u nghi vÊn víi çc chøc n¨ng nµy cã thÓ kÕt thóc b»ng nh÷ng dÊu nµo? (1’) 5. Dặn dò: - Lµm bµi tËp 4- SGK.- T×m trong çc v¨n b¶n ®· häc mét sè c©u nghi vÊn cã chøc n¨ng kh¸c kh«ng ph¶i dïng ®Ó hái.- ChuÈn bÞ bµi:ThuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p


Bµi 19 TiÕt 80:

THUYẾT MINH VỀ MỘT PHƯƠNG PHÁP (CÁCH LÀM)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Bổ sung kiến thức về văn thuyết minh.- Nắm được cách làm bài văn thuyết minh về một phương pháp (cách làm).


- Sự đa dạng về đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh.- Đặc điểm, cách làm bài văn thuyết minh.- Mục đích, yêu cầu, cách quan sát và cách làm bài văn thuyết minh về một phương pháp

(cách làm)2. Kỹ năng:

- Quan sát đối tượng cần thuyết minh: một phương pháp (cách làm).- Tạo lập được một văn bản thuyết minh theo yêu cầu: biết viết một bài văn thuyết minh về

một cách thức, phương pháp, cách làm có độ dài 300 chữ.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - §ọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. C©u nghi vÊn cßn cã chøc n¨ng nµo kh¸c? Nªu vÝ dô. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

167

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Muèn ngêi kh¸c hiÓu ®îc mét ph¬ng ph¸p hoÆc çch lµm mét mãn ¨n, mét ®å ch¬i... th× chóng ta ph¶i thuyÕt minh ®Çy ®ñ, râ rµng. Çch thuyÕt minh nh thÕ nµo th× h«m nay ta sÏ t×m hiÓu. * Çc ho¹t ®éng: (35’)

Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

GV cho HS ®äc môc a - SGK: Çch lµm ®å ch¬i “Em bÐ ®¸ bãng b»ng qu¶ kh«”.? Çc v¨n b¶n nµy híng dÉn chóng ta ®iÒu g×?? Çc phÇn chñ yÕu trong v¨n b¶n nµy lµ g×?

? H·y ph©n tÝch râ vai trß cña tõng phÇn?

? VËy, khi giíi thiÖu mét ph¬ng ph¸p (çch lµm) ngêi viÕt ph¶i lµm g×?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi v¨n cña hai v¨n b¶n trªn?HS ®äc ghi nhí.

Tr×nh bµy çc bíc lµm mét bµi v¨n thuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p(çch lµm)

Tr×nh bµy néi dung c¬ b¶n cña çc phÇn trong v¨n b¶n thuyÕt minh vÒ ph¬ng ph¸p(çch lµm)

I. Giíi thiÖu mét ph ¬ng ph¸p (çch lµm): (20’)

1. Çch lµm 1 ®å ch¬i.2.Çch nÊu mét mãn ¨n.* Gåm 3 phÇn:+ Nguyªn vËt liÖu+ Çch lµm+ Yªu cÇu thµnh phÈm* Nguyªn vËt liÖu: thµnh phÇn kh«ng thÓ thiÕu gióp ngêi ®äc(ngêi thùc hiÖn) biÕt cÇn ph¶i sö dông nh÷ng nguyªn liÖu nµo ®Ó chuÈn bÞ.* Çch lµm (quan träng nhÊt): Giíi thiÖu ®Çy ®ñ, tØ mØ, cô thÓ çch tiÕn hµnh, chÕ t¸c ®Ó ngêi ®äc cã thÓ lµm theo.* Yªu cÇu thµnh phÈm: Çi phÇn ph¶i ®¹t ®îc ®Ó ngêi thùc hiÖn so s¸nh vµ chØnh söa s¶n phÈm cña m×nh.- Ph¶i t×m hiÓu, n¾m ch¾c ph¬ng ph¸p.- Ph¶i tr×nh bµy râ ®iÒu kiÖn, çch thøc, tr×nh tù lµm vµ yªu cÇu chÊt l-îng s¶n phÈm.- Lêi v¨n ng¾n gän râ rµng.=> Ghi nhí: SGK

II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 1:B íc 1 : Nªu ®Ò bµi: ThuyÕt minh mét trß ch¬i quen thuéc, lËp dµn bµi thuyÕt minh çch lµm trß ch¬i ®ã ( ThuyÕt minh trß ch¬i: Ch¬i « ¨n quan)B íc 2 : Çch lµm bµi: 3 phÇn* Më bµi: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t trß ch¬i.* Th©n bµi: a. Sè ngêi ch¬i, dông cô ch¬i. b. Çch ch¬i (luËt ch¬i): thÕ nµo th× th¾ng, thÕ nµo th× thua, thÕ nµo th× ph¹m luËt.

168


c. Yªu cÇu ®èi víi trß ch¬i.(3’) 4.Củng cố: Khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh vÒ ph¬ng ph¸p,em cÇn chó ý ®Õn ®iÒu g×?(1’) 5. Dặn dò: - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc bµi häc.- Lµm bµi tËp 2.- So¹n : “Tøc c¶nh P¸c Bã

169



Bµi 20 TiÕt 81:

TỨC CẢNH PÁC BÓ (Hồ Chí Minh)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Bước đầu biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ tiêu biẻu của nhà thơ – chiến sĩ Hồ Chí Minh.- Thấy được nghệ thuật độc đáo và vẻ đẹp tâm hồn Hồ Chí Minh trong bài thơ.


- Một đặc điểm của thơ Hồ Chí Minh: Sử dụng thể loại thơ tứ tuyệt để thể hiện tinh thần hiện đại của người chiến sĩ cách mạng.

- Cuộc sống vật chất và tinh thần của Hồ Chí Minh trong những năm tháng hoạt động cách mạng đầy khó khăn, gian khổ qua một bài thơ được sáng tác trong những ngày tháng cách mạng chưa thành công.2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu thơ tứ tuyệt của Hồ Chí Minh.- Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, bình giảng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Khi viÕt bµi v¨n thuyÕt minh vÒ ph¬ng ph¸p çch lµm em cÇn tiÕn hµnh mÊy bíc? (36’) 3. Bài mới:

* Giíi thiÖu bµi: (1’) ë ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n líp 7, çc em ®· thÊy ®îc phong th¸i ung dung, l¹c quan cña B¸c qua hai bµi th¬: “Nguyªn tiªu” vµ “Ng¾m tr¨ng”. H«m nay çc em sÏ t×m hiÓu bµi “Tøc c¶nh P¸c bã”®Ó biÕt thªm vÒ tinh thÇn çch m¹ng cña B¸c. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv-hs KiÕnthøc

GV híng dÉn ®äc: Giäng ®iÖu tho¶i m¸i, thÓ hiÖn t©m tr¹ng s¶ng kho¸i.GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc.? Nªu mét vµi ®iÓm cÇn nhí vÒ t¸c gi¶?? Nªu hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬.

I. §äc- chó thÝch- bè côc: (10’)1. §äc:

2. T¸c gi¶, t¸c phÈm:a. T¸c gi¶:b. T¸c phÈm: Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c vµo n¨m 1941, sau 30 n¨m B¸c b«n ba ë níc ngoµi nay trë vÒ trùc tiÕp l·nh ®¹o phong trµo çch m¹ng trong níc.3. Bè côc : Bèn phÇn: Khai- Thõa-

170


? H·y t×m bè côc cña bµi th¬?

HS ®äc 3 c©u ®Çu.? §o¹n th¬ t¶ c¶nh g×?? C¶nh ®ã ®îc kh¬i gîi tõ ®©u?? Mçi c©u th¬ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? Cho em thÊy cuéc sèng cña B¸c nh thÕ nµo?

? C¶m nhËn cña em vÒ ba c©u th¬ ®Çu?

HS ®äc c©u th¬ cuèi.C©u th¬ ®· kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×? Tõ ®ã em hiÓu nh thÕ nµo vÒ tinh thÇn çch m¹ng cña B¸c?

? Trong bµi th¬ t¸c gi¶ sö dông nh÷ng nÐt nghÖ thuËt nµo? Bµi th¬ thÓ hiÖn néi dung g×?

ChuyÓn- Hîp.II. §äc-T×m hiÓu v¨n b¶n:(20’)1.C¶nh sinh ho¹t cña B¸c ë hang P¸c Bã. C©u 1: “S¸ng ra bê suèi tèi vµo hang” NhÞp th¬ 4/3 vµ tõ ®èi “s¸ng” “ tèi” “vµo” “ra” t¹o ra sù nhÞp nhµng, nÒ nÕp vÒ n¬i ë cña B¸c.C©u 2: “ Ch¸o bÑ rau m¨ng vÉn s½n sµng”. L¬ng thùc thùc, thùc phÈm lu«n s½n cã. Giäng ®iÖu ®ïa vui hãm hØnh cho ta thÊy c¶m gi¸c tho¶i m¸i cña B¸c.C©u 3: “Bµn ®¸ ch«ng chªnh dÞch sö §¶ng” Sö dông tõ l¸y “ch«ng chªnh” gîi cho ta thÊy bµn kª kh«ng ch¾c ch¾n-> c¬ së vËt chÊt ®¬n s¬ gi¶n dÞ nhng cã tinh thÇn tù tin cña B¸c nªn vÉn cã thÓ tiÕn hµnh c«ng viÖc lín lao vÜ ®¹i “dÞch sö §¶ng”. =>Ba c©u th¬ ®· vÏ ra tríc m¾t ngêi ®äc cuéc sèng sinh ho¹t cña B¸c n¬i hang nói võa khã kh¨n thiÕu thèn võa thÓ hiÖn tinh thÇn vui t¬i tho¶i m¸i cña B¸c.2.C©u th¬ cuèi: “ Cuéc ®êi çch m¹ng thËt lµ sang”C©u th¬ kh¼ng ®Þnh: Cuéc ®êi çch m¹ng tuy kh«ng sang vÒ vËt chÊt nhng sang vÒ tinh thÇn. §iÒu ®ã thÓ hiÖn niÒm tin tÊt th¾ng vµo con ®êng çch m¹ng cña B¸c.III.Tæng kÕt: (5’)* Ghi nhí: HS ®äc.

(3’) 4.C ủ ng c ố : Em c¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ bµi th¬ “Tøc c¶nh P¸c Bã”cña t¸c gi¶ Hå ChÝ Minh?(1’) 5. Dặn dò: - Häc bµi, ®äc thuéc lßng bµi th¬- ChuÈn bÞ bµi: C©u cÇu khiÕn.


Bµi 20 TiÕt 82:

CÂU CẦU KHIẾNI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng của câu cầu khiến.- Biết sử dụng câu cầu khiến phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.


171


- Đặc điểm hình thức của câu cầu khiến.- Chức năng của câu cầu khiến.

2. Kỹ năng:- Nhận biết câu cầu khiến trong văn bản.- Sử dụng câu cầu khiến phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. §äc thuéc lßng bµi th¬“Tøc c¶nh P¸c Bã”cña t¸c gi¶ Hå ChÝ Minh. Cho biÕt néi dung vµ nghÖ thuËt chñ yÕu cña bµi th¬. (36’) 3. Bài m ớ i:

* Giíi thiÖu bµi: (1’) ThÕ nµo lµ c©u cÇu khiÕn? Nã ®îc sö dông víi nh÷ng chøc n¨ng g×?

H«m nay çc em sÏ ®îc t×m hiÓu trong bµi nµy. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøcVÝ dô 1: b¶ng phô .

? B»ng hiÓu biÕt cña m×nh, em h·y chØ ra çc c©u cÇu khiÕn ®îc sö dông trong çc vÝ dô trªn?? V× sao em biÕt ®ã lµ c©u cÇu khiÕn?

? Nh÷ng c©u c©u khiÕn Êy cã chøc n¨ng g×?GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô 2Gäi HS ®äc.? Çch ®äc c©u “Më cöa” trong hai vÝ dô ®ã cã gièng nhau kh«ng?

? Chøc n¨ng 2 c©u nµy nh thÕ nµo?

? §Ó nhËn biÕt c©u cÇu khiÕn ta dùa trªn nh÷ng dÊu hiÖu h×nh thøc nµo?

I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng:1. VÝ dô: (5’)2. NhËn xÐt: (15’)*VÝ dô1:a. - Th«i ®õng lo l¾ng (1). - Cø vÒ ®i (2).b. §i th«i con (3).- V× cã tõ cÇu khiÕn.1, Khuyªn b¶o.2, Yªu cÇu.3. Yªu cÇu.* VÝ dô 2- Kh«ng.+ VÝ dô a: §äc b×nh thêng.+ VÝ dô b: Cã ng÷ ®iÖu.a. C©u trÇn thuËt -> dïng ®Ó tr¶ lêi c©u háib. C©u cÇu khiÕn-> dïng ®Ó yªu cÇu, ra lÖnh.=> NhËn biÕt c©u cÇu khiÕn:+ DÊu kÕt thóc c©u: thêng lµ dÊu chÊm than song cã khi lµ dÊu chÊm.+ C©u cÇu khiÕn chøa çc phô tõ : h·y, ®õng, chí... ®øng tríc ®éng tõ chØ néi dung cÇu khiÕn.+ C©u cÇu khiÕn chøa çc tõ: ®i,

172


? LÊy vÝ dô minh häa?? Qua t×m hiÓu, em h·y cho biÕt c©u cÇu khiÕn cã chøc n¨ng g×?- HS.GV®a ra t×nh huèng:* Nãi víi ngêi lín:a. B¸c b¬m hé ch¸u çi xe.b. B¬m hé çi xe.* Nãi víi b¹n:a. Cho m×nh mîn quyÓn s¸ch.b. Mîn quyÓn s¸ch nµo!? Qua çc vÝ dô ®ã em thÊy khi sö dông c©u cÇu khiÕn cÇn chó ý ®iÒu g×?Bµi tËp nhanh:§Æt çc c©u cÇukhiÕn ®Ó:a. Nãi víi b¸c hµng xãm cho mîn çi thang.b. Nãi víi mÑ ®Ó xin tiÒn mua s¸ch.c. Nãi víi b¹n ®Ó mîn quyÓn vë.? §Æc ®iÓm h×nh thøc

th«i, nµo... ®øng sau ®éng tõ chØ néi dung cÇu khiÕn.+ C©u cÇu khiÕn chøa c¶ çc tõ: h·y, ®õng, chí... ®øng tríc vµ çc tõ: ®i, th«i, nµo... ®øng sau.+ Ng÷ ®iÖu cÇu khiÕn.+ Yªu cÇu, ra lÖnh, ®Ò nghÞ, khuyªn b¶o...=> Ghi nhí: HS ®äc.* Lu ý khi sö dông c©u cÇu khiÕn:- Khi nãi víi ngêi lín tuæi; khi muèn nhê v¶, mêi mäc, khuyªn nhñ hoÆc khi muèn tá th¸i ®é lÞch sù ph¶i dïng c©u cÇu khiÕn cã chñ ng÷.Gîi ý:a. B¸c lµm ¬n cho ch¸u mîn çi thang ¹!b. MÑ cho con Ýt tiÒn ®Ó con mua quyÓn s¸ch.c. Cho tí mîn quyÓn vë to¸n mét lóc!II. LuyÖn tËp: (15’)Bµi tËp 1:

(3’) 4.C ủ ng c ố : Nªu ®Æc diÓm vµ chøc n¨ng cña c©u cÇu khiÕn? (1’) 5. Dặn dò: - Hoµn thµnh bµi tËp vµo vë - N¾m ch¾c kiÕn thøc vÒ c©u cÇu khiÕn - ChuÈn bÞ bµi thuyết minh về một danh lam thắng cảnh.

Ngµy so¹n: 16/1/2013 Ngµy gi¶ng: 19/1/2013Bµi 20 TiÕt 83:

THUYẾT MINH VỀ MỘT DANH LAM THẮNG CẢNH

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTTiếp tục bổ sung kiến thức và kĩ năng làm bài văn thuyết minh.


- Sự đa dạng về đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh.- Đặc điểm, cách làm bài văn thuyết minh về danh lam thắng cảnh.- Mục đích, yêu cầu, cách quan sát và cách làm bài văn giới thiệu danh lam thắng cảnh.

2. Kỹ năng:- Quan sát danh lam thắng cảnh.- Đọc tài liệu, tra cứu, thu thập, ghi chép những tri thức khách quan về đối tượng để sử

dụng trong bài văn thuyết minh về danh lam thắng cảnh.- Tạo lập được một văn bản thuyết minh theo yêu cầu: biết viết một bài văn thuyết minh về

một cách thức, phương pháp, cách làm có độ dài 300 chữ.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

173

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Nªu ®Æc diÓm vµ chøc n¨ng cña c©u cÇu khiÕn? Cho vÝ dụ? (36’) 3. Bài mới:

* Giíi thiÖu bµi: (1’) Chóng ta ®· biÕt thuyÕt minh vÒ mét ®å dïng, mét thÓ lo¹i v¨n häc. H«m nay ta sÏ t×m hiÓu vÒ çch lµm bµi v¨n vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh.

* Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

V¨n b¶n: Hå Hoµn KiÕm vµ ®Òn Ngäc S¬n.

? Bµi giíi thiÖu d· gióp em hiÓu g× vÒ hå Hoµn KiÕm vµ ®Òn Ngäc S¬n?

? Muèn cã nhng tri thøc ®ã ngêi viÕt ph¶i lµm g×?

? Bµi viÕt s¾p xÕp theo bè côc nhthÕ nµo? Theo thø tù nµo?

? Em thÊy bè côc bµi viÕt nµy nh thÕ nµo?

? Em h·y nhËn xÐt vÒ lêi v¨n cña v¨n b¶n trªn?? V¨n b¶n sö dông nh÷ng yÕu tè nµo?

I. Giíi thiÖu vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh: (20’) 1 VÝ dô:2. NhËn xÐt: - VÒ hå Hoµn KiÕm: Nguån gèc h×nh thµnh, sù tÝch nh÷ng tªn hå.- VÒ ®Òn Ngäc S¬n: Nguån gèc vµ s¬ lîc qu¸ tr×nh x©y dùng ®Òn Ngäc S¬n; vÞ trÝ vµ cÊu tróc cña ®Òn.- Ph¶i cã nh÷ng kiÕn thøc s©u réng vÒ ®Þa lÝ, lÞch sö, v¨n ho¸, v¨n häc, nghÖ thuËt cã liªn quan ®Õn ®èi t-îng.- Ph¶i ®äc s¸ch b¸o, tµi liÖu, thu thËp, nghiªn cøu, ghi chÐp.- Ph¶i xem tranh ¶nh, phim; nÕu cã ®iÒu kiÖn nªn ®Õn tËn n¬i nhiÒu lÇn ®Ó xem, quan s¸t, t×m hiÓu.- Hái thªm nh÷ng ngêi cã hiÓu biÕt vÒ ®èi tîng.- Gåm 3 ®o¹n: + Giíi thiÖu hå Hoµn KiÕm. + Giíi thiÖu ®Òn Ngäc S¬n. + Giíi thiÖu Bê Hå.-Tr×nh tù s¾p xÕp theo kh«ng gian, vÞ trÝ tõng c¶nh vËt: hå - ®Òn - bê hå.- Gåm 3 ®o¹n nhng kh«ng ®ñ 3 phÇn.+ ThiÕu më bµi vµ kÕt bµi.+ PhÇn th©n bµi cha hoµn chØnh çc kiÕn thøc vÒ ®èi tîng vµ tr×nh bµy cßn lén xén.- ChÝnh x¸c, gîi c¶m, khoa häc.

174


? Qua t×m hiÓu, em h·y cho biÕt c¸c bíc cÇn thiÕt ®Ó lµm bµi thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh?

? LËp l¹i bè côc hîp lÝ cho v¨n b¶n: Hå Hoµn KiÕm vµ ®Òn Ngäc S¬n?

? ThuyÕt minh vÒ mét di tÝch lÞch sö hoÆc mét danh lam th¾ng c¶nh ë ®Þa ph¬ng em?

- KÕt hîp c¸c yÕu tè: kÓ, t¶, b×nh.

=> Ghi nhí: (SGK).

II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 1:- HS lµm theo nhãm.- HS tr×nh bµy.- GV nhËn xÐt, ghi ®iÓm.Gîi ý:* Më bµi: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ hå Hoµn KiÕm vµ ®Òn Ngäc S¬n.* Th©n bµi: (bæ sung)- VÞ trÝ hå trong thµnh phè Hµ Néi.- DiÖn tÝch, ®é s©u, mµu níc...- Giíi thiÖu cÇu Thª Hóc, Th¸p Rïa, rïa ë hå Hoµn KiÕm, quang c¶nh quanh hå...* KÕt bµi: ý nghÜa lÞch sö, v¨n ho¸, x· héi, nh÷ng viÖc cÇn lµm ®Ó b¶o vÖ...Bµi tËp 2:Gîi ý: Nói Nµi, Ng· Ba §«ng Léc, ®Òn Lª Kh«i, chïa H¬ng TÝch, MiÕu Ao, §Òn Cñi...- HS lËp dµn ý.- Tr×nh bµy dµn ý.

(3’) 4.C ủ ng c ố : Nªu ®Æc ®iÓm cña bµi v¨n thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh? (1’) 5. Dặn dò :

- Häc thuéc ghi nhí.- Lµm hoµn chØnh bµi tËp 2, 3.- So¹n bµi: ¤n tËp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh

Ngµy so¹n: 19/1/2013

Ngµy gi¶ng: 21/1/2013

Bµi 20 TiÕt 84: ÔN TẬP VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hệ thống được kiến thức về văn bản thuyết minh.- Rèn luyện, nâng cao một bước kĩ năng làm bài văn thuyết minh.

175


- Khái niệm văn bản thuyết minh.- Các phương pháp thuyết minh.- Yêu cầu cơ bản khi làm văn thuyết minh.- Sự phong phú, đa dạng về đối tượng cần giới thiệu trong văn bản thuyết minh.

2. Kỹ năng:- Khái quát, hệ thống những kiến thức đã học.- Đọc - hiểu yêu cầu đề bài văn thuyết minh.- Quan sát đối tượng cần thuyết minh.- Lập dàn ý, viết đoạn văn và bài văn thuyết minh.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Nªu ®Æc ®iÓm cña bµi v¨n thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh?(36’) 3. Bài mới:

* Giíi thiÖu bµi: (1’) Çc em ®· ®îc t×m hiÓu vÒ bµi v¨n thuyÕt minh vµ mét sè kiÓu bµi v¨n thuyÕt minh. H«m nay c« sÏ híng dÉn çc em «n tËp çc néi dung ®ã. * Çc ho¹t ®éng: (35’) I. ¤n tËp vÒ lÝ thuyÕt: (10’) B¶ng hÖ thèng kiÕn thøc:§Þnh nghÜa vÒ kiÓu v¨n b¶n

ThuyÕt minh lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dông trong mäi lÜnh vùc ®êi sèng, nh»m cung cÊp cho ngêi ®äc tri thøc vÒ ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt, nguyªn nh©n, ý nghÜa cña çc hiÖn tîng, sù vËt trong tù nhiªn, x· héi b»ng ph¬ng ph¸p tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch.

Yªu cÇu c¬ b¶n vÒ néi dung tri thøc

Tri thøc ph¶i kh¸ch quan, x¸c thùc, ®¸ng tin cËy.

Yªu cÇu vÒ lêi v¨n Râ rµng, chÝnh x¸c, chÆt chÏ ng¾n gän, dÔ hiÓu, hÊp dÉn.

Çc kiÓu ®Ò v¨n thuyÕt minh

- ThuyÕt minh vÒ mét ®å vËt, ®éng vËt.- ThuyÕt minh vÒ mét hiÖn tîng tù nhiªn, x· héi.- ThuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p(çch lµm).- ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc.- Giíi thiÖu mét danh nh©n.- Giíi thiÖu mét phong tôc, tËp qu¸n, lÓ héi, TÕt...

Çc ph¬ng ph¸p thuyÕt minh

- Nªu ®Þnh nghÜa, gi¶i thÝch.-LiÖt kª, hÖ thèng ho¸.- Nªu vÝ dô.- Dïng sè liÖu.- So s¸nh ®èi chiÕu.- Ph©n lo¹i, ph©n tÝch

Çc bíc x©y dùng v¨n - TÝch luü tri thøc

176

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga b¶n - LËp dµn ý, bè côc, chän vÝ dô, sè liÖu.

- ViÕt bµi hoµn chØnh, söa ch÷a.- Tr×nh bµy (viÕt, miÖng).

Dµn ý chung * Më bµi: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ ®èi tîng.* Th©n bµi: Giíi thiÖu tõng mÆt, tõng phÇn, tõng vÊn ®Ò, ®Æc ®iÓm cña ®èi tîng.

Vai trß, vÞ trÝ, tØ lÖ çc yÕu tè

Çc yÕu tè miªu t¶, tù sù, nghÞ luËn kh«ng thÓ thiÕu trong v¨n b¶n thuyÕt minh nhng chiÕm mét tØ lÖ nhá vµ sö dông hîp lÝ; tÊt c¶ chØ nh»m lµm râ vµ næi bËt ®èi tîng cÇn thuyÕt minh.

II. LuyÖn tËp: (25’)* LËp dµn ý vµ viÕt bµi cho çc ®Ò sau:Nhãm 1: Giíi thiÖu vÒ mét ®å dïng.Nhãm 2: ThuyÕt minh vÒ t¸c gi¶ ThÕ L÷ vµ bµi th¬ Nhãm 3: Giíi thiÖu çch lµm mét ®å dïng häc tËp.Nhãm 4: ThuyÕt minh vÒ mét gièng c©y trång.* Çc nhãm thùc hiÖn.* GV gäi HS tr×nh bµy s¬ bé dµn ý.* Gäi HS tr×nh bµy tõng ®o¹n. (3’) 4. C ủ ng c ố : Nªu ®Æc ®iÓm cña bµi v¨n thuyÕt minh (1’) 5. Dặn dò:

- Tõng ç nh©n hoµn thµnh bµi cña nhãm m×nh.- So¹n bµi: “Ng¾m tr¨ng”, “§i ®êng”.

177



Bµi 21 TiÕt 85:

NGẮM TRĂNG, ĐI ĐƯỜNG (Hồ Chí Minh)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Nâng cao năng lực đọc – hiểu một tác phẩm tiêu biểu của nhà thơ – chiến sĩ Hồ Chí

Minh.- Thấy được tình yêu thiên nhiên và sức hấp dẫn về nghệ thuật trong một bài thơ chữ Hán

của Hồ Chí Minh.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Hiểu biết bước đầu về tác phẩm thơ chữ Hán của Hồ Chí Minh.- Tâm hồn giàu cảm xúc trước vẻ đẹp thiên nhiên và phong thái Hồ Chí Minh trong hoàn

cảnh ngục tù.- Đặc điểm nghệ thuật của bài thơ.

2. Kỹ năng:- Đọc diễn cảm bản dịch tác phẩm.- Phân tích được một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - §äc, nghiªn cøu tài liÖu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Nªu ®Æc ®iÓm cña bµi v¨n thuyÕt minh. (36’) 3. Bài m ớ i:

* Giíi thiÖu bµi: (1’) Çc em ®· ®îc häc mét sè bµi th¬ cña B¸c vµ thÊy ®îc nÐt ®Ñp trong nh©n çch cña Ngêi. H«m nay ta sÏ t×m hiÓu thªm mét bµi th¬ cña Ngêi ®Ó thÊy ®îc t×nh yªu thiªn nhiªn s©u s¾c ®îc thÓ hiÖn trong ®ã. * Çc ho¹t ®éng: (35’)


178


GV ®äc mÉu, híng dÉn HS ®äc: C©u 1: giäng b×nh th¶n.C©u 2: giäng bèi rèi.C©u 3, 4: giäng ®»m th¾m, vui, s¶ng kho¸i.- HS ®äc, nhËn xÐtHS ®äc phÇn chó thÝch trong SGK.? Bµi th¬ nµy ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo?

GV: NhËt kÝ trong tï lµ tËp th¬ viÕt b»ng ch÷ H¸n gåm 133 bµi. Ngoµi b×a tËp th¬, B¸c vÏ hai n¾m tay bÞ xÝch ®ang gi¬ cao cïng 4 c©u ®Ò tõ: “Th©n thÓ ë trong lao Tinh thÇn ë ngoµi lao Muèn nªn sù nghiÖp lín Tinh thÇn ph¶i cµng cao”.

? Bµi th¬ lµm theo thÓ th¬ nµo? ?T×m bè côc bµi th¬?

HS ®äc c©u th¬ më ®Çu.? Trong tï thiÕu thèn nhiÒu thø nhng trong bµi bµi th¬ B¸c chØ kÓ thiÕu hoa vµ rîu. T¹i sao?

? Tríc c¶nh ®Ñp cña ®ªm tr¨ng t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh thÓ hiÖn ra sao?? Sau phót bèi rèi, xóc ®éng Êy, nhµ th¬ quyÕt ®Þnh nh thÕ nµo?

T×nh c¶m cña B¸c víi thiªn nhiªn?? §äc hai c©u cuèi vµ cho biÕt nghÖ thuËt ®Æc s¾c ®îc thÓ hiÖn ë hai c©u th¬ ®ã?

A.V¨nb¶n:Ng¾mTr¨ng(VängNguyÖt)I. §äc-HiÓu chó thÝch(10’)1. §äc:

2. Hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬:- Th¸ng 9-1942, khi bÞ b¾t giam trong nhµ lao Tëng Giíi Th¹ch t¹i tØnh Qu¶ng T©y, Trung Quèc, B¸c ®· viÕt bµi th¬ nµy vµ bµi th¬ ®îc in trong tËp “NhËt kÝ trong tï”.

3. Tõ khã: SGK.

4.ThÓ lo¹i:- ThÊt ng«n tø tuyÖt §êng luËt5.Bè côc : 4 phÇn: khai, thõa, chuyÓn, hîp (t¬ng øng víi mçi c©u).II. §äc-T×m hiÓu bµi th¬(10’)1. Hai c©u ®Çu:- Hoµn c¶nh ng¾m tr¨ng cña B¸c: “Trong tï kh«ng rîu còng kh«ng hoa”. §©y lµ hai thø kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi mét thi nh©n thëng nguyÖt. Nhng ngêi tï ®· quªn ®i tÊt c¶ nh÷ng thø thiÕu thèn cùc khæ ®ã ®Ó ®ãn nhËn mét ®ªm tr¨ng ®Ñp.- Th¸i ®é cña B¸c: “Khã h÷ng hê” -> Bèi rèi v× hoµn c¶nh o¸i o¨m qu¸; ng¾m tr¨ng mµ l¹i ng¾m trong tï, ng¾m su«ng. Nhng tríc c¶nh ®Ñp ®ªm tr¨ng, con ngêi yªu thiªn nhiªn nh B¸c kh«ng thÓ h÷ng hê ®îc. VÉn ng¾m tr¨ng, mÆc dï ng¾m su«ng => ph¶i cã mét t©m hån rÊt l·ng m¹n míi cã nh÷ng xóc ®éng nh thÕ.2. Hai c©u cuèi:“Nh©n híng song tiÒn kh¸n minh nguyÖtNguyÖt tßng song khÝch kh¸n thi gia”.=> NghÖ thuËt nh©n ho¸: ngêi tï ®· vît t©m hån ra khái song s¾t, say sa ng¾m vÇng tr¨ng s¸ng; tr¨ng còng chñ ®éng t×m ®Õn ng¾m nhµ th¬ -> sù giao c¶m

179


? H×nh ¶nh tr¨ng vµ ngêi ë hai c©u th¬ gîi cho em suy nghÜ g×?

? Tõ ®ã em hiÓu thªm g× vÒ con ngêi Hå ChÝ Minh?? H·y kh¸i qu¸t l¹i nh÷ng nÐt chÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬?HS ®äc

gi÷a thi nh©n víi tr¨ng -> ngêi tï ®· thùc hiÖn mét cuéc vît ngôc tinh thÇn ®Çy ngo¹n môc, k× thó.- HS th¶o luËn.- Tr¨ng vµ ngêi cã mèi giao hoµ ®Æc biÖt, gÇn gòi nhau, trë thµnh tri ©m cña nhau.- L¹c quan, cã søc m¹nh tinh thÇn k× diÖu, yªu thiªn nhiªn.III.Tæng kÕt: (5’) T¸c phÈm thÓ hiÖn sù t«n vinh c¸I ®Ñp cña tù nhiªn,cña taam hån con nhêi bÊt chÊp hoµn c¶nh nhôc tï=> Ghi nhí: SGK.

V¨n b¶n: §i ®êng(TÈu lé) Tù häc cã híng dÉn (Hå ChÝ Minh)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Nâng cao năng lực đọc – hiểu một tác phẩm tiêu biểu của nhà thơ – chiến sĩ Hồ Chí

Minh.- Hiểu sâu hơn về nghệ thuật thơ chữ Hán của Hồ Chí Minh.- Nắm được ý nghĩa triết lí sâu sắc của bài thơ.


- Tâm hồn giàu cảm xúc trước vẻ đẹp thiên nhiên và phong thái Hồ Chí Minh trong hoàn cảnh thử thách trên đường.

- Ý nghĩa khái quát mang tính triết lí của hình tượng con đường và con người vượt qua những chặng đường gian khó.

- Vẻ đẹp của Hồ Chí Minh ung dung, tự tại, chủ động trước mọi hoàn cảnh.- Sự khác nhau giữa văn bản chữ Hán và văn bản dịch bài thơ (biết được giữa hai văn bản

có sự khác nhau, mức độ hiểu sâu sắc về nguyên tác sẽ được bổ sung sau).2. Kỹ năng:

- Đọc diễn cảm bản dịch của bài thơ.- Phân tích được một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm.

* C¸c ho¹t ®éng: (10’)I. Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu:

1. XuÊt xø bµi th¬: 2. ThÓ lo¹i, bè côc. 3. NghÖ thuËt tiªu biÓu. 4. Néi dung, ý nghÜa. 5. ChÊt th¬ - chÊt thÐp. 6. NghÖ sÜ - chiÕn sÜ.

* GV híng dÉn HS t×m hiÓu s¬ lîc.* Yªu cÇu häc sinh vÒ so¹n theo sù híng dÉn cña GV .II. §äc bµi ®äc thªm: “NhËt kÝ trong tï” vµ th¬ Hå ChÝ Minh ë P¸c Bã(3’) 4.C ủ ng c ố : Cho biÕt tinh thÇn, t×nh c¶m cña B¸c qua hai bµi th¬ trªn? (1’) 5. D ặ n dò : - So¹n hoµn chØnh bµi th¬“§i ®êng”

180

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - Häc thuéc lßng vµ n¾m néi dung, nghÖ thuËt 2 bµi th¬.- So¹n v¨n b¶n: “ChiÕu dêi ®«”.

Ngµy so¹n: 21/1/2013

Ngµy gi¶ng: 23/1/2013 Bµi 21 TiÕt 86 CÂU CẢM THÁNI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng của câu cảm thán.- Biết sử dụng câu cảm thán phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.


- Đặc điểm hình thức của câu cảm thán.- Chức năng của câu cảm thán.

2. Kỹ năng:- Nhận biết câu cảm thán trong các văn bản.- Sử dụng câu cảm thán phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, ph©n tÝch mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - §äc, nghiªn cøu tài liÖu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Nªu c¶m nhËn cña em sau khi häc xong bµi th¬ “ Ng¾m tr¨ng” vµ bµi “ §i ®êng” cña Hå ChÝ minh. (36’) 3. Bài m ớ i:

* Giíi thiÖu bµi: (1’) Trong giao tiÕp chóng ta thêng sö dông nhiÒu c©u c¶m th¸n. VËy kiÓu c©u nµy ®îc dïng víi chøc n¨ng g×? Nã cã ®Æc ®iÓm h×nh thøc ra sao? H«m nay, chóng ta sÏ t×m hiÓu.* C¸c ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña Gv vµ hs KiÕn thøc

GV treo b¶ng phô ghi 2 vÝ dô a vµ b trong SGK.? Trong c¸c vÝ dô trªn, c©u nµo lµ c©u c¶m th¸n?? §Æc ®iÓm h×nh thøc nµo gióp ta nhËn biÕt ®ã lµ c©u c¶m th¸n?? Nh÷ng c©u c¶m th¸n ®ã dïng ®Ó lµm g×?

I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng:1. VÝ dô: (5’)2. NhËn xÐt: (15’)a. Hìi ¬i l·o H¹c!b. Than «i!- Cã chøa tõ ng÷ c¶m th¸n.- DÊu c©u: dÊu chÊm than.- Dïng ®Ó béc lé c¶m xóc cña ngêi viÕt, ngêi nãi trong giao tiÕp hµng

181


? Khi viÕt v¨n b¶n hµnh chÝnh hay tr×nh bµy kÕt qu¶ mét bµi to¸n cã thÓ dïng c©u c¶m th¸n ®îc kh«ng? V× sao? ? Qua ph©n tÝch c¸c vÝ dô, em h·y nªu ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u c¶m th¸n?HS ®äc.

?T×m c©u c¶m th¸n trong c¸c vÝ dô ®ã?GV híng dÉn HS lµm theo nhãm.

? V× sao em biÕt ®ã lµ nh÷ng c©u c¶m?

? Ph©n tÝch t×nh c¶m, c¶m xóc ®îc thÓ hiÖn trong nh÷ng c©u ®ã?

? §©y cã ph¶i lµ nh÷ng c©u c¶m th¸n kh«ng?

GV yªu cÇu HS lµm.

ngµy vµ trong v¨n b¶n nghÖ thuËt.- Kh«ng. V× ®ã lµ ng«n ng÷ cña tduy khoa häc nªn kh«ng phï hîp víi viÖc sö dông ng«n ng÷ béc lé c¶m xóc.

=> Ghi nhí : (SGK)

II. LuyÖn tËp: (15’)* Bµi tËp 1:a. - Than «i! - Lo thay!- Nguy thay!b. Hìi c¶nh rõng ghª gím cña ta ¬i!c. Chao «i! Cã biÕt r»ng: hung h¨ng hèng h¸ch chØ tæ ®em th©n mµ tr¶ nî cho nhng cö chØ ngu d¹i cña m×nh th«i.- Cã dïng tõ c¶m th¸n.- KÕt thóc c©u b»ng dÊu chÊm than hoÆc dÊu chÊm.- Béc lé c¶m xóc.Bµi tËp 2:a. Lêi than th©n cña ngêi n«ng d©n xa.b. Lêi than th©n cña ngêi chinh phô.c. T©m tr¹ng bÕ t¾c cña thi nh©n tríc cuéc sèng.d. Nçi ©n hËn cña DÕ MÌn.=> §©y kh«ng ph¶i lµ nh÷ng c©u c¶m th¸n v× kh«ng cã dÊu hiÖu ®Æc trng cña c©u c¶m th¸n (tõ c¶m th¸n, dÊu chÊm than).Bµi tËp 3:- HS lªn b¶ng ®Æt c©u.- HS kh¸c nhËn xÐt.

182

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga (3’) 4.C ủ ng c ố : Cho biÕt ®Æc ®iÓm chøc n¨ng cña c©u c¶m th¸n? (1’) 5. D ặ n dò :

- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- Lµm bµi tËp 3, 4.- Xem l¹i kiÕn thøc vÒ v¨n thuyÕt minh ®Ó chuÈn bÞ viÕt bµi v¨n sè 5.

Ngày so¹n: 23/1/2013 Ngày d¹y: 26/1/2013

Bµi 21 TiÕt 87, 88. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 (Bµi v¨n thuyÕt minh.)I . MôC tiªu CÇN ®¹T Nh»m ®¸nh gi¸ HS vÒ møc ®é nhËn thøc phÇn tËp lµm v¨n: bµi v¨n thuyÕt minh. II – TRäNG T©M KIÕN THøC, KÜ N¨NG1. KiÕn thøc KiÓm tra, kh¶o s¸t toµn bé kiÕn thøc vÒ bµi v¨n thuyÕt minh. 2. KÜ n¨ng - Gióp häc sinh cñng cè, n©ng cao kiÕn thøc vÒ bµi v¨n thuyÕt minh. – Gi¸o dôc häc sinh tÝnh trung thùc, lËp trêng khi lµm bµi .III. PH¬NG PH¸P, KÜ THUËT D¹Y HäC

Tr¾c nghiÖm, tù luËn, kÜ thuËt ®éng n·o.IV. CHUÈN BÞ . - Gi¸o viªn : nghiªn cøu tµi liÖu, ra ®Ò, lËp ®¸p ¸n, biÓu ®iÓm phï hîp víi ®èi tîng. - Häc sinh :¤n kÜ lý thuyÕt vµ rÌn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n thuyÕt minh. MA TRËN ®Ò KIÓM TRA

Møc ®é NT

NhËn BiÕt

Th«ng hiÓu VËn dông Tæng ®iÓm

ThÊp Cao

183


Néi dung


Kh¸i niÖm

1 1 1

T¸c dông1 1 1

Ph¬ng ph¸p 1 1 1

T¹o lËp v¨n b¶n

1

7


Tæng sè ®iÓm 1,5 1,5 7 10

Bµi v¨n viÕt sè 5 Thêi gian:90phót

Hä vµ tªn:………………………. Líp………….


§Ò bµi:

I. Tr¾c nghiÖm: (3®)H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ®¸p ¸n em cho lµ ®óng nhÊt ë mçi c©u hái sau:(Tõ c©u 1 ®Õn c©u 3 h·y chän ®¸p ¸n thÝch hîp ®Ó ®iÒn vµo chç chÊm)1. V¨n b¶n thuyÕt minh lµ v¨n b¶n …….. trong mäi lÜnh vùc ®êi sèng. A. CÇn thiÕt. B. Th«ng dông. C. Kh«ng cÇn thiÕt.2.Tri thøc trong v¨n b¶n nµy cã tÝnh ……… ,x¸c thùc vµ h÷u Ých. A. Khoa häc; B. ChÝnh x¸c ; C. Ch©n thùc; D. Kh¸ch quan.3.Bµi v¨n thuyÕt minh nh»m cung cÊp …….vÒ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt, nguyªn nh©n cña ®èi tîng. A.Tri thøc. B. HiÓu biÕt. C. Néi dung. D. TÊt c¶ c¸c ý trªn.4. Nh÷ng ®Ò bµi sau ®Ò bµi nµo lµ ®Ò v¨n thuyÕt minh?

184

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga A. C¶m nghÜ vÒ bµi th¬ “ Khi con tu hó” cña Tè H÷u.; B. Bµi th¬ “ Khi con tu hó” cña Tè H÷u thÓ hiÖn t×nh yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ngêi chiÕn sÜ çch m¹ng trong c¶nh tï ®µy. C.Giíi thiÖu vÒ bµi th¬ “ Khi con tu hó” cña Tè H÷u. D.Ph©n tÝch bµi th¬ “ Khi con tu hó” cña Tè H÷u.5. Khi thuyÕt minh ngêi ta thêng dïng nh÷ng ph¬ng ph¸p nµo trong çc ph-¬ng ph¸p sau?. A. B×nh gi¶ng, thuyÕt tr×nh, B×nh luËn ; B. Nªu ®Þnh nghÜa, gi¶i thÝch, tr×nh bµy, nªu vÝ dô, dïng sè liÖu ph©n tÝch ph©n lo¹i. 6. Khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh thêng tiÕn hµnh nh÷ng bíc sau: T×m hiÓu ®Ò, t×m ý, lËp dµn ý, viÕt bµi, ®äc l¹i vµ söa lçi (nÕu cã) ®óng hay sai? A. §óng; B. Sai.II. Tù luËn: ( 6 ®). ViÕt mét bµi v¨n thuyÕt minh çch lµm mét mãn ¨n trong dÞp TÕt Nguyªn §¸n.

§¸P ¸N Vµ THANG ®IÓM.I. Tr¾c nghiÖm:

C©u 1 2 3 4 5 6§¸p ¸n B D B C B A

II. Tù luËn: HS cã thÓ thuyÕt minh çch lµm b¸nh chng.A. H×nh thøc:

- ThuyÕt minh chÝnh x¸c, râ rµng tõng phÇn.(0,5)- Lêi v¨n chÝnh x¸c, sóc tÝch, dÔ hiÓu. .(0,5)

- Tr×nh bµy s¹ch, ®Ñp, kh«ng sai chÝnh t¶ .(0,5)B. Néi dung:

1- Më bµi: Giíi thiÖu qua vÒ ý nghÜa mãn ¨n (0,5 ®)2- Th©n bµi: ThuyÕt minh ®Çy ®ñ çc ý sau: a. Nguyªn liÖu: (§ñ lµm 10 b¸nh chng) (1®)

- NÕp: 3 kg.- §Ëu: 0,5 kg.- ThÞt ba chØ: 0,5 kg.- L¸ dong: 40 l¸.- Gia vÞ: tiªu, hµnh cñ muèi...- KÐo, khu«n, sîi l¹t...

b. ChuÈn bÞ: (1 ®)- Röa s¹ch l¸.- ThÞt: röa, th¸i, íp gia vÞ.- §Ëu: ®·i s¹ch, hÊp chÝn.- G¹o ®·i s¹ch, ng©m.

c. Çch lµm: (1,5®)- Gãi.- NÊu.- Ðp.

d. Yªu cÇu thµnh phÈm: (1®)- H×nh thøc: b¸nh vu«ng, ®Ñp, mµu l¸ xanh.

- ChÊt lîng: b¸nh dÎo, th¬m ®Æc trng, cã mµu xanh. 3- KÕt bµi: Kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ cña çc mãn ¨n truyÒn thèng. (0,5 ®)

185

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga V. TIÕN HµNH HO¹T ®éNG (1’) 1. æ n ®Þnh tæ chøc: 2.KiÓm tra bµi cò : kh«ng

3. Bµi míi: (1’) * Giíi thiÖu bµi: Từ đầu học kì đến nay các em đã học một số bài tiếng Việt. Để củng cố kiến thức các bài đó, giờ học hôm nay cô sẽ cho các em làm bài kiểm tra. (85’) *TriÓn khai bài: (1’)GV ph¸t ®Ò.

HS lµm bµi. (2’) 4. Cñng cè : GV thu bµi vµ nhËn xÐt giê kiÓm tra. (1’)5. DÆn dß:

- Xem l¹i kiÕn thøc v¨n thuyÕt minh.- ChuÈn bÞ, ®äc t liÖu vÒ c¸c danh lam th¾ng c¶nh ë ®Þa ph¬ng.- ChuÈn bÞ bµi: C©u trÇn thuËt.

Ngày so¹n: 11/2/2012 Ngày d¹y: 14/2/2011

Bµi 22 TiÕt 89: CÂU TRẦN THUẬT

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng của câu trần thuật.- Biết sử dụng câu trần thuật phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.


- Đặc điểm hình thức của câu trần thuật.- Chức năng của câu trần thuật.

2. Kỹ năng:- Nhận biết câu trần thuật trong các văn bản.- Sử dụng câu trần thuật phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - §äc, nghiªn cøu tài liÖu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? H·y nªu ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©uc¶m th¸n? Cho vÝ dô? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Khi ta cÇn th«ng b¸o, miªu t¶ ... mét vÊn ®Ò, mét hiÖn tîng nµo ®ã ta thêng sö dông c©u trÇn thuËt. VËy c©u trÇn thuËt lµ lo¹i c©u nh thÕ nµo? Chóng ta sÏ t×m hiÓu trong bµi häc h«m nay.* C¸c ho¹t ®éng: (35’)

186

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

- Gäi HS ®äc.

? H·y x¸c ®Þnh c©u nghi vÊn, c©u cÇu khiÕn, c©u c¶m th¸n cã trong vÝ dô trªn?? VËy, çc c©u cßn l¹i dïng ®Ó lµm g×?

GV: Çc c©u nµy ®îc gäi lµ c©u trÇn thuËt.? Theo em, trong çc kiÓu c©u ®· häc, kiÓu c©u nµo ®îc sö dông nhiÒu nhÊt? V× sao?

? Qua ph©n tÝch çc vÝ dô em h·y cho biÕt ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt?

? X¸c ®Þnh kiÓu c©u vµ chøc n¨ng cña mçi c©u?

? NhËn xÐt vÒ kiÓu c©u vµ ý nghÜa cña 2 c©u:1, §èi thö l¬ng tiªu n¹i nhîc hµ?2, C¶nh ®Ñp ®ªm nay khã h÷ng hê.

? So s¸nh kiÓu c©u vµ s¾c th¸i ý nghÜa cña çc c©u ®ã?

I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng : (20’) 1.VÝ dô:2.NhËn xÐt:* C©u nghi vÊn: kh«ng cã* C©u c¶m th¸n: ¤i Tµo Khª!* C©u cÇu khiÕn: Kh«ng cã.a. - C©u1,2: tr×nh bµy suy nghÜ cña ngêi viÕt. - C©u 3: nh¾c nhë tr¸ch nhiÖm ®èi víi mäi ngêi.b. - C©u 1: kÓ, t¶. - C©u 2: th«ng b¸o.c. - C©u 2: nhËn ®Þnh, ®¸nh gi¸. - C©u 3: biÓu c¶m.- C©u trÇn thuËt. V×:+ Tho¶ m·n mäi nhu cÇu trao ®æi th«ng tin trong giao tiÕp.+ Cã thÓ thùc hiÖn chøc n¨ng cña hÇu hÕt çc kiÓu c©u kh¸c.

=> Ghi nhí: HS tr×nh bµy

II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 1:VÝ dô a:C©u

KiÓu c©u Chøc n¨ng

1 TrÇn thuËt KÓ2 TrÇn thuËt Béc lé c¶m

xóc3 TrÇn thuËt Béc lé c¶m

xócVÝ dô b:C©u

KiÓu c©u Chøc n¨ng

1 TrÇn thuËt KÓ2 C¶m th¸n Béc lé c¶m

xóc3, 4 TrÇn thuËt Béc lé c¶m

xócBµi tËp 2:- C©u 1: C©u nghi vÊn.- C©u 2: C©u trÇn thuËt.* ý nghÜa: ®Òu béc lé c¶m xóc cña nh©n vËt tr÷ t×nh tríc ®ªm tr¨ng ®Ñp.Bµi tËp 3:* C©u a: C©u cÇu khiÕn, mang tÝnh chÊt ra lÖnh.* C©u b: C©u nghi vÊn, mang tÝnh chÊt

187

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga GV cho HS lµm theo nhãm.GV ®Æt 2 c©u mÉuGV chia líp thµnh 3 nhãm lµm 3 c©u theo yªu cÇu cßn l¹i.

®Ò nghÞ nhÑ nhµng.* C©u c: C©u trÇn thuËt, ®Ò nghÞ nhÑ nhµng.Bµi tËp 4, :- HS tr×nh bµyBµi tËp 5:MÉu:- C¶m ¬n: Em xin c¶m ¬n c«.- Chóc mõng: Chóc mõng sinh nhËt anh.

(4’) 4. Cñng cè : Em h·y cho biÕt ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt? (1’)5. DÆn dß:

- N¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ c©u trÇn thuËt.- Lµm hoµn chØnh bµi tËp 4, 5 vµo vë.- So¹n bµi míi.

Ngày so¹n: 12/2/2012 Ngày d¹y: 14/2/2011 Bµi 22 TiÕt 90: CHIẾU DỜI ĐÔ

(Lý Công Uẩn)I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Hiểu biết bước đầu về thể chiếu.- Thấy được khát vọng xây dựng quốc gia cường thịnh, phát triển của Lý Công Uẩn cũng

như của dân tộc ta ở một thời kì lịch sử.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Chiếu: thể văn chính luận trung đại, có chức năng ban bố mệnh lệnh của nhà vua.- Sự phát triển của quốc gia Đại Việt đang trên đà lớn mạnh.- Ý nghĩa trọng đại của sự kiện dời đô từ Hoa Lư ra thành Thăng Long và sức thuyết phục

mạnh mẽ của lời tuyên bố quyết định dời đô.2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể chiếu.- Nhận ra, thấy được đặc điểm của kiểu nghị luận trung đại ở một văn bản cụ thể.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m phÇn nguyªn t¸c, dÞch th¬ cña bµi th¬ “Ng¾m tr¨ng”. Em hiÓu g× vÒ t×nh c¶m cña B¸c ®èi víi thiªn nhiªn qua bµi th¬ nµy? (36’) 3. Bài m ớ i:

* Giíi thiÖu bµi: (1’) C¸c em häc lÞch sö vµ ®· biÕt vÒ vua LÝ Th¸i Tæ, ®©y lµ mét vÞ vua tµi cao ®øc réng. H«m nay, ta sÏ t×m hiÓu râ h¬n vÒ vÞ vua nµy qua v¨n b¶n

188

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga “ChiÕu dêi ®«”- mét v¨n b¶n do «ng ban bè mÖnh lÖnh xuèng cho thÇn d©n ®Ó ®Ó nh©n d©n hiÓu vµ thùc hiÖn. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña GV vµ Hs KiÕn thøc

GV h íng dÉn : §äc m¹ch l¹c, râ rµng, chó ý çc c©u hái, c©u c¶m.- GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc.GV gäi HS ®äc phÇn chó thÝch .? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ LÝ C«ng UÈn?

? Em hiÓu “chiÕu” lµ g×?

? H·y x¸c ®Þnh bè côc cña v¨n b¶n?

GV gäi HS ®äc phÇn 1.? Më ®Çu v¨n b¶n, t¸c gi¶ nªu lªn vÊn ®Ò g×?? ViÖc nªu nh vËy nh»m môc ®Ých g×?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch nãi cña t¸c gi¶?

GV: LÝ Th¸i Tæ dÉn sè liÖu cô thÓ vÒ çc lÇn dêi ®« ®· ®em l¹i nh÷ng kÕt qu¶ cô thÓ th× viÖc LÝ Th¸i Tæ dêi ®« còng lµ hîp víi quy

I. §äc-HiÓu chó thÝch: (10’)1. §äc: - 2 HS ®äc, GV nhËn xÐt.

2. Chó thÝch:a.T¸c gi¶:- Lµ vua LÝ Th¸i Tæ(974-1028) ngêi s¸ng lËp ra v¬ng triÒu LÝ. N¨m 1010, dêi ®« tõ Hoa L (Ninh B×nh) ra §¹i La (Hµ Néi), ®æi tªn níc §¹i Cå ViÖt thµnh §¹i ViÖt.b. T¸c phÈm:- Lµ v¨n b¶n do vua chóa ban bè mÖnh lÖnh xuèng thÇn d©n ®Ó c«ng bè nh÷ng chñ tr¬ng, ®êng lèi, nhiÖm vô mµ nhµ vua yªu cÇu thÇn d©n thùc hiÖn.3.Bè côc: 3 phÇn. + PhÇn 1: Tõ ®Çu ... ®Õn “ kh«ng dêi ®æi”: ph©n tÝch nh÷ng tiÒn ®Ò c¬ së lÞch sö vµ thùc tiÔn cña viÖc dêi ®«.+ PhÇn 2:TiÕp ... ®Õn “ mu«n ®êi”: lÝ do chän §¹i La lµm kinh ®«.+ PhÇn 3: Cßn l¹i: kÕt luËn.II. §oc-T×m hiÓu chi tiÕt: (20’)1.Nh÷ng tiÒn ®Ò c¬ së lÞch sö vµ thùc tiÔn cña viÖc dêi ®«.- DÉn chøng çc lÇn dêi ®« cã thËt trong lÞch sö cæ ®¹i Trung Hoa.- Phï hîp víi t©m lÝ thêi trung ®¹i, hay noi theo ngêi xa.- Ngêi ViÖt Nam thêi trung ®¹i chÞu ¶nh hëng cña v¨n ho¸ Trung Hoa.=> Cã søc thuyÕt phôc ngêi nghe.- Dïng çc kiÓu c©u víi çc ý nghÜa kh¸c nhau.C©u 1: dÉn chøng.C©u 2: hái.C©u 3: kh¼ng ®Þnh sù ®óng ®¾n.C©u 4: nãi vÒ kÕt qu¶ cña viÖc dêi ®«.

189

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga luËt.? Tõ chuyÖn xa t¸c gi¶ liªn hÖ ®Õn viÖc kh«ng chÞu dêi ®« cña hai triÒu ®¹i §inh, Lª nh thÕ nµo? KÕt qu¶ ra sao?

? Theo em nhËn xÐt ®ã ®óng hay sai?- HS th¶o luËn sau ®ã GV ph©n tÝch ®Ó HS râ h¬n: ? C©u v¨n kÕt ®o¹n nãi lªn ®iÒu g×? Cã t¸c dông g× trong bµi v¨n nghÞ luËn ?GV: Trong v¨n nghÞ luËn lý lÏ vµ dÉn chøng, lËp luËn ®ãng vai trß chñ yÕu nhng t×nh c¶m cña ngêi viÕt ch©n thµnh, s©u s¾c còng sÏ lµm t¨ng søc thuyÕt phôc cho lËp luËn.- Häc sinh ®äc ®o¹n 2.? Néi dung chÝnh cña ®o¹n nµy.? §Ó kh¼ng ®Þnh ý kiÕn cña m×nh, Lý C«ng UÈn ®· dùa vµo nh÷ng luËn chøng nµo ?? H·y chØ ra nh÷ng ®iÒu Êy trong v¨n b¶n ?

? Qua sù ph©n tÝch nµy em thÊy ®îc ®iÒu g× vÒ Lý C«ng UÈn?? H·y nhËn xÐt çch ®Æt c©u nghÖ thuËt mµ t¸c gi¶ sö dông trong ®o¹n nµy?? H·y ®äc phÇn 3?? T¹i sao kÕt thóc bµi chiÕu nhµ vua kh«ng ra lÖnh mµ hái quÇn thÇn ?? Çch kÕt thóc nµy nh»m môc ®Ých g×?

? Nh vËy thiªn ®« chiÕu cã ý nghÜa nh thÕ nµo vÒ lÞch sö x· héi?

? Ph©n tÝch tr×nh tù trong hÖ

- Theo t¸c gi¶ viÖc kh«ng dêi ®« sÎ ph¹m nh÷ng sai lÇm: kh«ng theo mÖnh trêi, kh«ng theo g¬ng tiÒn nh©n.- KÕt qu¶: TriÒu ®¹i ng¾n ngñi, nh©n d©n hao tèn, ®Êt níc kh«ng më mang ®îc. =>Hai triÒu ®¹i ®ã cha ®ñ thÕ vµ lùc ®Ó dêi ®« chø kh«ng ph¶i lµm tr¸i mÖnh trêi.- C©u v¨n thÓ hiÖn t×nh c¶m, t©m tr¹ng cña nhµ vua tríc hiÖn t×nh ®Êt níc.-> QuyÕt t©m dêi ®« lµ v× d©n, v× níc.-> T¨ng søc thuyÕt phôc cho lËp luËn.

2.Nh÷ng lý do ®Ó lùa chän §¹i La lµm kinh ®« míi cña §¹i ViÖt.- Dùa vµo thiªn thêi, ®Þa lîi, nh©n hoµ.+ VÞ trÝ ®Þa lý: Trung t©m trêi ®Êt.+ ThÕ ®Êt quÝ hiÕm, sang träng, ®Ñp ®Ï cã nhiÒu kh¶ n¨ng ph¸t triÓn rång cuén, hæ ngåi.+ ChÝnh trÞ, v¨n ho¸ lµ ®Çu mèi giao l-u, lµ n¬i tô héi 4 ph¬ng.-> Thµnh §¹i La cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó trë thµnh thµnh kinh ®«.-> Lý C«ng UÈn cã cÆp m¾t tinh ®êi, toµn diÖn, s©u s¾c xøng ®¸ng lµ mét vi vua s¸ng.- ViÕt theo lèi v¨n biÒn ngÉu, çc vÕ ®èi nhau c©n xøng, nhÞp nhµng.3.KÕt luËn:- §Ó t¹o sù ®ång c¶m gi÷a mÖnh lÖnh vua ban víi thÇn d©n, thuyÕt phôc ng-êi nghe b»ng lý lÏ vµ t×nh c¶m ch©n thµnh; nguyÖn väng dêi ®« cña Lý Th¸i Tæ còng lµ nguyÖn väng cña nh©n d©n.III.Tæng kÕt; (5’)* Ph¶n ¸nh ý chÝ ®éc lËp, tù cêng vµ sù ph¸t triÓn lín m¹nh cña níc §¹i ViÖt ë thÕ kû 16.- Chøng tá triÒu ®×nh nhµ Lý ®· ®ñ thÕ vµ lùc thùc hiÖn mäi nguyÖn väng cña nh©n d©n.- ChÆt chÏ cã lý, cã t×nh, kÕt hîp xa vµ

190

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga thèng lËp luËn cña t¸c gi¶?

? Qua t×m hiÓu em cã nhËn xÐt g× vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n?

nay hîp lý, cã ph©n tÝch cã dÉn chøng.+ Ph©n tÝch nguyªn nh©n, kÕt qu¶, ý nghÜa dÉn chøng xa lµm tiÒn ®Ò xa.+ Nªu, ph©n tÝch dÉn chøng trong níc lµm tiÒn ®Ò trùc tiÕp.+ Nªu, ph©n tÝch cô thÓ lÝ do chän §¹i La lµm kinh ®«.+ QuyÕt ®Þnh dêi ®« trong sù trao ®æi víi quÇn thÇn.=> Xøng ®¸ng lµ lêi thiªn tö, ®Êng minh qu©n cã tÇm nh×n xa, tr«ng.=> Ghi nhí: SGK, HS ®äc.

(4’) 4. Cñng cè : Em h·y cho biÕt néi dung vµ nghÖ thuËt chñ yÕu cña “Thiªn ®« chiÕu”? (1’)5. DÆn dß:

- Häc ghi nhí, n¾m gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi.- T×m ®äc t liÖu lÞch sö vÒ thêi LÝ.

- ChuÈn bÞ bµi: C©u phñ ®Þnh.

Ngày so¹n: 01/2/2013 Ngày d¹y: 02/2/2013 Bµi 22 TiÕt 91:

CÂU PHỦ ĐỊNH

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định.- Biết sử dụng câu cảm thán phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.


- Đặc điểm hình thức của câu phủ định.- Chức năng của câu trần thuật.

2. Kỹ năng:- Nhận biết câu cảm thán trong các văn bản.- Sử dụng câu cảm thán phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? §äc thuéc lßng phÇn 1 bµi “ ChiÕu dêi ®«” cña Lý C«ng UÈn. Nªu néi dung vµ nghÖ thuËt chñ yÕu cña v¨n b¶n ®ã.(36’) 3. Bài m ớ i:

191

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga * Giíi thiÖu bµi: (1’) Khi nãi vµ viÕt, nÕu ta muèn phñ nhËn, ph¶n b¸c mét vÊn ®Ò nµo ®ã ta thêng sö dông c©u phñ ®Þnh. VËy c©u phñ ®Þnh lµ kiÓu c©u cã ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng nh thÕ nµo? Trong bµi häc h«m nay, ta sÏ t×m hiÓu vÒ vÊn ®Ò ®ã. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøcVÝ dô 1:a. Nam ®i HuÕ.b. Nam kh«ng ®i HuÕ.c. Nam cha ®i HuÕ.d. Nam ch¼ng ®i HuÕ.? VÒ mÆt h×nh thøc, çc c©u b, c, d cã g× kh¸c c©u a?? XÐt vÒ chøc n¨ng, çc c©u b, c, d cã g× kh¸c so víi c©u a?

VÝ dô 2: GV gäi HS ®äc.?Trong ®o¹n trÝch nµy, nh÷ng c©u nµo cã tõ ng÷ phñ ®Þnh?

? Nh÷ng tõ ng÷ phñ ®Þnh ®ã dïng ®Ó lµm g×?

GV: Nh÷ng c©u ®îc t×m hiÓu ë 2 vÝ dô trªn lµ c©u phñ ®Þnh.? VËy, thÕ nµo lµ c©u phñ ®Þnh?

? H·y ®äc kÜ phÇn ghi nhí?

? §©y cã ph¶i lµ c©u phñ ®Þnh kh«ng? V× sao?

? Tõ ®ã, ta rót ra ®iÒu g× cÇn lu ý khi t×m hiÓu c©u phñ ®Þnh ?

? T×m c©u phñ ®Þnh b¸c bá? Gi¶i thÝch?

I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u phñ ®Þnh: (20’) 1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:

- Cã chøa çc tõ mang nghÜa phñ ®Þnh:kh«ng, cha, ch¼ng.- Cã chøc n¨ng phñ ®Þnh.+ Phñ ®Þnh viÖc Nam ®i HuÕ -> phñ ®Þnh mét sù viÖc.+ C©u a: kh¼ng ®Þnh viÖc Nam ®i HuÕ.- Kh«ng ph¶i, nã chÇn chÉn nh çi ®ßn c©n.- §©u cã, nã bÌ bÌ nh çi qu¹t thãc.- Kh«ng ph¶i: b¸c bá nhËn ®Þnh cña «ng thÇy bãi sê vßi.- §©u cã: trùc tiÕp b¸c bá nhËn ®Þnh cña «ng sê ngµ, gi¸n tiÕp b¸c bá nhËn ®Þnh cña «ng thÇy bãi sê vßi -> b¸c bá nhËn ®Þnh.- Lµ c©u chøa çc tõ ng÷ phñ ®Þnh, nh»m:+ Th«ng b¸o, x¸c nhËn kh«ng cã sù vËt, sù viÖc, tÝnh chÊt, quan hÖ nµo ®ã.+ Ph¶n b¸c mét ý kiÕn, mét nhËn ®Þnh.=> Ghi nhí: HS ®äc.VÝ dô: T«i kh«ng thÓ kh«ng ®Õn trêng.- §©y kh«ng ph¶i lµ c©u phñ ®Þnh mµ lµ c©u kh¼ng ®Þnh mÆc dÇu cã chøa tõ phñ ®Þnh “kh«ng”.- Nh÷ng c©u chøa 2 tõ phñ ®Þnh sÏ mang ý kh¼ng ®Þnh.II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 1:b. Cô cø tëng thÕ Êy chø nã ch¶ hiÓu g× ®©u.c. Kh«ng, chóng con kh«ng ®ãi n÷a ®©u.* H×nh thøc: Sö dông tõ phñ ®Þnh:

192


GV cho HS lµm theo nhãm.

GV gäi HS ®äc yªu cÇu.

ch¶, kh«ng.* Chøc n¨ng:`b. ¤ng gi¸o dïng ®Ó ph¶n b¸c suy nghÜ cña l·o H¹c.c. Çi Tý muèn b¸c bá ®iÒu mµ nã cho lµ mÑ nã ®ang nghÜ: mÊy ®øa con ®ang ®ãi qu¸.Bµi tËp 2:- Çc nhãm b¸o ço kÕt qu¶.+ ViÕt c©u cã ý nghÜa t¬ng ®¬ng.Bµi tËp 3:- Dïng “kh«ng” phñ ®Þnh tuyÖt ®èi.- Dïng “cha” phñ ®Þnh t¬ng ®èi.=> Dïng “kh«ng” phï hîp h¬n.

(4’) 4. Cñng cè : Em h·y cho biÕt ®Æc ®iÓm vÒ h×nh thøc chøc n¨ng cña c©u phñ ®Þnh? (1’)5. DÆn dß: - N¾m néi dung bµi häc.- Lµm bµi tËp 4, 5, 6.- T×m hiÓu mét vµi danh lam th¾ng c¶nh ®Þa ph¬ng qua s¸ch b¸o.-ViÕt ®o¹n v¨n cã sö dông mét sè kiÓu c©u trong ®ã b¾t buéc cã c©u phñ ®Þnh

------------------------------------------------------------------


CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG(Phần Tập làm văn)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTBước đầu vận dụng kiến thức về làm văn thuyết minh để giới thiệu một di tích (thắng

cảnh) của quê hương.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Những hiểu biết về danh lam thắng cảnh của quê hương.- Các bước chuẩn bị và trình bày văn bản thuyết minh về di tích lịch sử (danh lam thắng

cảnh) ở địa phương.2. Kỹ năng:

- Quan sát, tìm hiểu, nghiên cứu….về đối tượng thuyết minh cụ thể là danh lam thắng cảnh của quê hương.

- Kết hợp các phương pháp, các yếu tố miêu tả, biểu cảm, tự sự, nghị luận để tạo lập một văn bản thuyết minh có độ dài 300 chữ.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu.

193

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Học sinh:ChuÈn bÞ tranh vÒ chïa H¬ng TÝch, V¨n miÕu Quèc Tö Gi¸m, quan s¸t ®Òn ë ®Þa ph¬ng.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt ®Æc ®iÓm vÒ h×nh thøc chøc n¨ng cña c©u phñ ®Þnh?(36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Çc em ®· ®îc häc kÜ bµi v¨n thuyÕt minh vÒ danh lam th¾ng c¶nh vµ chuÈn bÞ t liÖu råi. H«m nay c« sÏ gióp çc em tËp viÕt bµi v¨n nµy. * Çc ho¹t ®éng: (36’) Ho¹t ®éng 1: (10’) Híng dÉn HS chuÈn bÞ.GV chia líp thµnh 4 nhãm, mỗi nhãm giao mét ®Ò tµi phï hîp. + Nhãm 1: Giíi thiÖu ®Òn Cai C«ng ë Thîng Thanh- Thanh Cao- Thanh Oai.

+ Nhãm 2: Giíi thiÖu chïa H¬ng TÝch.+ Nhãm 3: Giíi thiÖuV¨n miÕu Quèc Tö Gi¸m.

GV híng dÉn HS so¹n ®Ò c¬ng.* Më bµi: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch. * Th©n bµi: - VÞ trÝ ®Þa lÝ, lÞch sö.- Theo tr×nh tù thêi gian: qu¸ tr×nh x©y dùng, trïng tu, t«n t¹o, ph¸t triÓn.- Theo tr×nh tù tõ ngoµi vµo trong, lÔ héi, phong tôc.- KÕt hîp kÓ, t¶, biÓu c¶m, b×nh luËn nhng kh«ng bÞa ®Æt, cÇn cã sè liÖu chÝnh x¸c.* KÕt bµi: Vai trß cña di tÝch, danh lam ®êi víi ®êi sèng nh©n d©n ®Þa ph¬ng. Ho¹t ®éng 2: (15’) Híng dÉn HS thÓ hiÖn v¨n b¶n thuyÕt minh.+ Tõng nhãm lªn giíi thiÖu bµi thuyÕt minh cña nhãm m×nh nh mét híng dÉn viªn du lÞch.+ GV nhËn xÐt, bæ sung vÒ néi dung vµ çch tr×nh bµy cña tõng nhãm. Ho¹t ®éng 3: (10’) Tæng kÕt vµ luyÖn tËp:+ HS tù nhËn xÐt vÒ ý nghÜa cña viÖc thuyÕt minh nh÷ng danh lam th¾ng c¶nh, di tÝh lÞch sö cña ®Þa ph¬ng.+ TiÕp tôc bæ sung nh÷ng tµi liÖu míi, çch tr×nh bµy míi cho bµi thuyÕt minh cña m×nh.+ §äc thªm mét sè bµi viÕt sau: - Th¾ng c¶nh Chïa H¬ng, V¨n miÕu Quèc Tö Gi¸m Hµ Néi.(4’) 4. Cñng cè : Em h·y cho biÕt bè côc bµi v¨n thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh? (1’)5. DÆn dß: - Lµm hoµn chØnh bµi viÕt vµo vë. - So¹n “HÞch tíng sÜ”. Chó ý: T×m hiÓu bè côc cña v¨n b¶n.

Ngày so¹n: 4/2/2013 Ngày d¹y: 6/2/2013

194

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Bµi 23 TiÕt 93:

HỊCH TƯỚNG SĨ (Trần Quốc Tuấn)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Bổ sung thêm kiến thức về văn nghị luận trung đại.- Thấy được chức năng, yêu cầu nội dung, hình thức của văn bản Hịch tướng sĩ.- Cảm nhận được lòng yêu nước tha thiết, tầm nhìn chiến lược của vị chỉ huy quân sự đại

tài Trần Quốc Tuấn.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Sơ giản về thể hịch.- Hoàn cảnh lịch sử liên quan đến sự ra đời của bài Hịch tướng sĩ.- Tinh thần yêu nước, ý chí quyết thắng kẻ thù xâm lược của quân dân thời Trần.- Đặc điểm văn chính luận Hịch tướng sĩ.

2. Kỹ năng:- Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể hịch.- Nhận biết được không khí thời đại sục sôi thời Trần ở thời điểm dân tộc ta chuẩn bị cuộc

kháng chiến chống Mông – Nguyên xâm lược lần thứ hai.- Phân tích được nghệ thuật lập luận, cách dùng các điển tích, điển cổ trong văn bản nghị

luận trung đại.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt bè côc bµi v¨n thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) TrÇn Quèc TuÊn lµ mét trong nh÷ng danh tíng kiÖt xuÊt cña nh©n d©n ta vµ cña thÕ giíi thêi trung ®¹i. ¤ng lµ ngêi cã c«ng lín trong 2 cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n M«ng - Nguyªn; lµ nhµ lÝ luËn qu©n sù víi çc t¸c phÈm næi tiÕng V¹n kiÕp t«ng bÝ truyÒn th, Binh th yÕu lîc. H«m nay, chóng ta t×m hiÓu vÒ «ng qua v¨n b¶n HÞch tíng sÜ. * Çc ho¹t ®éng: (1’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

YªucÇu:Giäng®iÖu hïng hån,thathiÕt song cÇn thay ®æi linh ho¹t cho phï hîp víi tõng ®o¹n.GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc

? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ TrÇn Quèc TuÊn?

I.§äc- chó thÝch- bè côc: (20’) 1. §äc:2. Chó thÝch: a.T¸c gi¶:Ngoµi kiÕn thøc trong SGK, GV nhÊn m¹nh thªm mét sè ®iÓm:- Lµ ngêi cã phÈm chÊt cao ®Ñp.- Lµ ngêi cã tµi n¨ng v¨n vâ song toµn.- Lµ ngêi cã c«ng lao lín trong çc cuéc

195


? T¸c phÈm ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo?

? V¨n b¶n ®îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo?? Em thÊy thÓ chiÕu vµ thÓ hÞch cã ®iÓm nµo gièng nhau vµ kh¸c nhau?

? Bµi hÞch cã thÓ chia lµm mÊy phÇn?? Néi dung cña mçi phÇn?

? NhËn xÐt kÕt cÊu cña bµi hÞch?

GV gäi HS ®äc ®o¹n 1.? §o¹n v¨n cã néi dung g×?

? ViÖc t¸c gi¶ nªu ra nhiÒu dÉn chøng nh»m môc ®Ých g×?? T¹i sao t¸c gi¶ chØ lÊy dÉn

kh¸ng chiÕn chèng M«ng Nguyªn.b. T¸c phÈm:- Th¸ng 9 - 1284 trong cuéc duyÖt binh lín ë ®«ng Th¨ng Long, Hng §¹o V¬ng TrÇn Quèc TuÊn c«ng bè bµi “HÞch tíng sÜ” ®Ó kÝch ®éng tinh thÇn yªu níc, träng nghÜa, quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng cña tíng sÜ díi quyÒn; kªu gäi hä ra søc häc tËp binh th, rÌn luyÖn qu©n sÜ, s½n sµng cho cuéc kh¸ng chiÕn ch«ng qu©n x©m lîc M«ng - Nguyªn.3.Tõ khã : SGK.4. ThÓ lo¹i : HÞch NghÞ luËn cæ ( v¨n biÒn ngÉu)* Gièng nhau: cïng lµ thÓ lo¹i v¨n nghÞ luËn, cã kÕt cÊu chÆt chÎ, lËp luËn s¾c bÐn, cã thÓ ®îc viÕt b»ng v¨n xu«i, v¨n vÇn hoÆc v¨n biÒn ngÉu.* Kh¸c vÒ môc ®Ých vµ chøc n¨ng:+ ChiÕu dïng ®Ó ban bè mÖnh lÖnh.+ HÞch dïng ®Ó cæ vò, thuyÕt phôc, kªu gäi, khÝch lÖ tinh thÇn, t×nh c¶m.5. Bè côc: * 4 phÇn:+ PhÇn 1: PhÇn ch÷ nhá: nªu g¬ng çc tinh thÇn nghÜa sÜ.+ PhÇn 2: Tõ “ Huèng chi”... “còng vui lßng”: sù ngang ngîc vµ téi ¸c cña kÎ thï, lßng c¨m thï giÆc cña TrÇn Quèc TuÊn.+ PhÇn 3: TiÕp... “kh«ng muèn vui vÎ pháng cã ®-îc kh«ng”: Nªu mèi Ên t×nh gi÷a chñ vµ tíng; ph©n tÝch, phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn sai tr¸i cña tíng sÜ vµ kh¼ng ®Þnh nh÷ng hµnh ®éng ®óng nªn lµm ®Ó t-íng lÜnh thÊy râ ®iÒu hay, lÏ ph¶i.+ PhÇn 4: Cßn l¹i: nªu nhiÖm vô cô thÓ, cÊp b¸ch, khÝch lÖ tinh thÇn chiÕn ®Êu=> Bè côc chÆt chÏ, m¹ch l¹c, s¸ng t¹o.II. §äc- T×m hiÓu chi tiÕt: (10’) 1. Nªu g ¬ng çc trung thÇn nghÜa sÜ:- Nªu g¬ng çc trung thÇn nghÜa sÜ ®· hi sinh v× d©n, v× níc, v× chñ.- KhÝch lÖ ý chÝ lËp c«ng danh x· th©n v× níc, v× chñ cña tíng sÜ. - Thãi quen truyÒn thèng cña çc nhµ nho, nhµ v¨n ViÖt Nam lµ chÞu ¶nh hëng

196

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga chøng ë Trung Quèc? s©u s¾c cña v¨n ho¸ Trung Quèc. H¬n

n÷a t¸c gi¶ còng cho c¸c tíng sÜ thÊy ®îc søc m¹nh cña kÎ thï.=> Sau khi nªu g¬ng sö s¸ch ®Ó khÝch lÖ ý chÝ lËp c«ng danh, hi sinh v× d©n v× níc; t¸c gi¶ quay vÒ víi thùc tÕ tríc m¾t, lét t¶ téi ¸c vµ sù ngang ngîc cña kÎ thï nh»m khÝch lÖ tinh thÇn yªu níc, ý thøc tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña mçi t-íng sÜ.

III. LuyÖn tËp: (5’) Bµi tËp tr¾c nghiÖm: ý nµo sau ®ay nãi ®óng nhÊt chøc n¨ng cña thÓ hÞch?A. Dïng ®Ó ban bè mÖnh lÖnh cña nhµ vua.B. Dïng ®Ó c«ng bè kÕt qu¶ mét sù nghiÖp.C. Dïng ®Ó tr×nh bµy víi nhµ vua, sù viÖc, ý kiÕn hoÆc ®Ò nghÞ.D. Dïng ®Ó cæ ®éng, thuyÕt phôc hoÆc kªu gäi ®Êu tranh chèng thï trong giÆc ngoµi.(4’) 4. Cñng cè : Em h·y cho biÕt bè côc, néi dung bµi hÞch? (1’)5. DÆn dß: - §äc, t×m hiÓu kÜ néi dung cña bµi hÞch.- N¾m môc ®Ých, chøc n¨ng cña thÓ hÞch.- N¾m ®îc kÕt cÊu, bè côc cña bµi hÞch.


HỊCH TƯỚNG SĨ (Trần Quốc Tuấn)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Bổ sung thêm kiến thức về văn nghị luận trung đại.- Thấy được chức năng, yêu cầu nội dung, hình thức của văn bản Hịch tướng sĩ.- Cảm nhận được lòng yêu nước tha thiết, tầm nhìn chiến lược của vị chỉ huy quân sự đại

tài Trần Quốc Tuấn.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Sơ giản về thể hịch.- Hoàn cảnh lịch sử liên quan đến sự ra đời của bài Hịch tướng sĩ.- Tinh thần yêu nước, ý chí quyết thắng kẻ thù xâm lược của quân dân thời Trần.- Đặc điểm văn chính luận Hịch tướng sĩ.

2. Kỹ năng:- Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể hịch.- Nhận biết được không khí thời đại sục sôi thời Trần ở thời điểm dân tộc ta chuẩn bị cuộc

kháng chiến chống Mông – Nguyên xâm lược lần thứ hai.- Phân tích được nghệ thuật lập luận, cách dùng các điển tích, điển cổ trong văn bản nghị

luận trung đại.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

197

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt bè côc, néi dung bµi hÞch? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë giê tríc çc em ®· t×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n “HÞch tíng sÜ”. Giê häc h«m nay c« sÏ híng dÉn çc em tiÕp tôc t×m hiÓu.* Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv-hs KiÕn thøc

GV gäi HS ®äc ®o¹n 2:

? Téi ¸c cña kÎ thï ®îc t¸c gi¶ lét t¶ nh thÕ nµo?

? Cã g× ®Æc s¾c trong lêi v¨n kh¾c ho¹ kÎ thï?

? Çch t¹o lêi v¨n nh thÕ cã t¸c dông g×?

? Tõ ®ã, ta thÊy b¶n chÊt cña kÎ thï hiÖn lªn nh thÕ nµo?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cÊu t¹o cña ®o¹n v¨n nµy trªn çc ph¬ng diÖn:- C©u?- Liªn kÕt ý trong c©u?- Çch dïng dÊu c©u?- Çch dïng tõ?

- Giäng ®iÖu?? CÊu t¹o nh vËy cã t¸c dông g× trong viÖc diÔn t¶ t©m tr¹ng con ngêi?

? Theo em, v× sao c¶m xóc c¨m giËn cña t¸c gi¶ cã søc l©y lan ®Õn ngêi ®äc, ngêi nghe?

II. §äc- T×m hiÓu chi tiÕt: (25’) 1. Nªu g ¬ng çc trung thÇn nghÜa sÜ:2. Sù ngang ng îc cña kÎ thï vµ lßng yªu n íc cña TrÇn Quèc TuÊn: * Téi ¸c cña kÎ thï:- §i l¹i nghªnh ngang- Uèn lìi có diÒu, sÜ m¾ng triÒu ®×nh- Th©n dª chã, b¾t n¹t tÓ phô - §ßi ngäc lôa, thu b¹c vµng, vÐt cña kho, hung h·n nh hæ ®ãi.- Ng«n tõ gîi c¶m (nghªnh ngang, uèn lìi, ®em th©n dª chã...)- So s¸nh kÎ thï víi có diÒu, dª chã.- Giäng v¨n mÜa mai, ch©m biÕm- Kh¾c ho¹ sinh ®éng h×nh ¶nh ghª tëm cña kÎ thï.- Gîi c¶m xóc c¨m phÉn cho ngêi ®äc.=> B¹o ngîc, tham lam, v« ®¹o.* Lßng yªu níc cña TrÇn Quèc TuÊn:- C¶ ®o¹n lµ mét c©u v¨n.- C©u v¨n cã hai ý liªn kÕt nhau: næi ®au xãt vµ næi c¨m hên.- NhiÒu dÊu phÈy.- NhiÒu ®éng tõ chØ tr¹ng th¸i t©m lÝ vµ hµnh ®éng m·nh liÖt (quªn ¨n, vç gèi, x· thÞt, lét da, nuèt gan, uèng m¸u...)- Thèng thiÕt, t×nh c¶m.- Cùc t¶ niÒm uÊt hËn trµo d©ng trong lßng.- Kh¬i gîi sù ®ång c¶m ë ngêi ®äc.

- V× t×nh c¶m Êy ch©n thµnh, m·nh

198

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? VÞ chñ tíng nãi lªn nçi lßng cña m×nh sÏ cã t¸c ®éng ra sao ®èi víi tíng sÜ?

GV gäi HS ®äc tõ “Çc ng¬i...muèn vui vÎ pháng cã ®îc kh«ng”? Mèi quan hÖ gi÷a TrÇn Quèc TuÊn lµ mèi quan hÖ trªn díi theo ®¹o thÇn chñ hay quan hÖ b×nh ®¼ng cña nh÷ng ngêi cïng c¶nh ngé?

? T¸c gi¶ ®a ra mèi quan hÖ Êy ®· khÝch lÖ ®iÒu g× ë tíng sÜ?

GV: Sau khi bµy tá quan hÖ th©n t×nh t¸c gi¶ ®· phª ph¸n lèi sèng sai lÇm cña tíng sÜ.? Nh÷ng sai lÇm cña tíng sÜ ®îc nh¾c ®Õn trªn çc ph¬ng diÖn nµo?

? T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch hËu qu¶ cña çch sèng nµy trªn çc ph¬ng diÖn nµo?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng v¨n cña ®o¹n nµy?? T¸c dông?

? TiÕp theo ®ã t¸c gi¶ ®· khuyªn t-ãng sÜ nh÷ng ®iÒu g×?

? §Ó t¸c ®éng vµo nhËn thøc cña t-íng sÜ, t¸c gi¶ dïng thñ ph¸p nghÖ thuËt g×?

? Ngoµi ra, cßn dïng biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×?

GV gäi ®äc ®o¹n cuèi.? KÕt thóc bµi hÞch, t¸c gi¶ kªu gäi tíng sÜ ®iÒu g×? GV: §èi lËp thÇn chñ víi nghÞch thï còng cã nghÜa lµ v¹ch râ hai con ®-êng sèng vµ chÕt.

liÖt.- Nãi hé ®îc t×nh c¶m chung cña mäi ngêi thêi ®ã.- Kh¬i dËy tinh thÇn yªu níc vµ lßng c¨m thï gÞ¨c ®Ó tõ ®ã cã ý chÝ quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng ®èi víi kÎ thï.3. Mèi ©n t×nh chñ t íng, nh÷ng biÓu hiÖn sai tr¸i vµ kh¼ng ®Þnh viÖc lµm ®óng cña t íng sÜ: * 2 mèi quan hÖ:+ Quan hÖ chñ tíng: khÝch lÖ tinh thÇn trung qu©n, ¸i quèc.+ Quan hÖ cïng c¶nh ngé: khÝch lÖ lßng ©n nghÜa thuû chung cña nh÷ng ngêi cïng hoµn c¶nh.- KhÝch lÖ ý thøc tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña mçi ngêi ®èi víi ®¹o vua t«i còng nh ®èi víi t×nh cèt nhôc.* Nh÷ng biÓu hiÖn sai tr¸i cña tíng sÜ:+ Kh«ng biÕt nhôc, kh«ng biÕt lo cho chñ tíng vµ triÒu ®×nh.+ Ham thó vui tÇm thêng.=> Çch sèng quªn danh dù vµ bæn phËn, cÇu an hëng l¹c.* HËu qu¶:- MÊt hÕt sinh lùc, t©m trÝ ®¸nh giÆc (Cùa gµ trèng kh«ng thÓ ®©m thñng ¸o...)- Níc mÊt nhµ tan (Ch¼ng nh÷ng th¸i Êp cña ta...)- Nghiªm kh¾c tr¸ch m¾ng; chÕ giÔu, mØa mai.=> Phª ph¸n nghiªm kh¾c lèi sèng ç nh©n hìng l¹c, thiÕu tr¸ch nhiÖm.=> KhÝch tíng.- Nªu cao tinh thÇn c¶nh gi¸c vµ ph¶i biÕt lo xa (nªn nhí c©u...).- T¨ng cêng luyÖn tËp vâ nghÖ. - So s¸nh t¬ng ph¶n 2 viÔn c¶nh:+ §Çu hµng: mÊt tÊt c¶.+ ChiÕn ®Êu dµnh th¾ng lîi: ®îc tÊt c¶.- §iÖp ng÷, ®iÖp ý t¨ng tiÕn-> nªu bËt vÊn ®Ò tõ nh¹t ®Õn ®Ëm, tõ n«ng ®Õn s©u ®Ó tõng bíc ®a ngêi ®äc thÊy râ ph¶i tr¸i, ®óng sai.4. Nªu nhiÖm vô cô thÓ, cÊp b¸ch:- §äc “Binh th yÕu lîc”, rÌn tËp theo s¸ch nµy.

199

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? §iÒu nµy cho thÊy TrÇn Quèc TuÊn cã th¸i ®é nh thÕ nµo ®èi víi tíng sÜ vµ ®èi víi kÎ thï?

? Em c¶m nhËn ®îc ®iÒu s©u s¾c g× tõ néi dung bµi hÞch?

? Tæng hîp nh÷ng nÐt ®Æc s¾c trong nghÖ thuËt bµi hÞch?

? Víi nghÖ thuËt Êy,bµi hÞch to¸t lªn néi dung g×?

- Th¸i ®é døt kho¸t , râ rµng ®èi víi t-íng sÜ.- QuyÕt t©m chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng kÎ thï x©m lîc.+ Lêi khÝch lÖ ch©n t×nh cña vÞ chñ tíng ®èi víi tíng sÜ vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i häc tËp binh th.+ Lßng yªu níc, c¨m thï giÆc s©u s¾c cña TrÇn Quèc TuÊn còng nh cña nh©n d©n ta thêi TrÇn.III. Tæng kÕt: (5’) - KÕt hîp hµi hoµ yÕu tè chÝnh luËn vµ yÕu tè v¨n ch¬ng.- LËp luËn chÆt chÏ.- Lêi v¨n gîi c¶m.- DÉn chøng dån dËp, thuyÕt phôc.- NghÖ thuËt: liÖt kª, so s¸nh ®èi lËp, ®iÖp ng÷, c©u hái tu tõ, Èn dô, phãng ®¹i...=> Ghi nhí: HS ®äc.IV. LuyÖn tËp: (5’) 1. Theo em, t tëng cèt lâi cña bµi hÞch lµ g×?2. C¶m nghÜ cña em vÒ t¸c gi¶ TrÇn Quèc TuÊn qua bµi hÞch?

(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt vµ néi dung bµi hÞch? (1’)5. DÆn dß: - Lµm bµi tËp 1, 2 - SGK.- N¾m néi dung vµ nghÖ thuËt bµi hÞch.- Häc thuéc nh÷ng ®o¹n ®Æc s¾c.- ChuÈn bÞ bµi: Hµnh ®éng nãi.- So¹n v¨n b¶n: Níc §¹i ViÖt ta.*Chó ý: + T×m hiÓu l¹i t¸c gi¶ NguyÔn Tr·i qua s¸ch Ng÷ v¨n 7

+ So s¸nh thÓ c¸o víi thÓ hÞch vµ thÓ chiÕu. + T t¬ng bµi c¸o. + LuËn ®iÓm chÝnh.

200



HÀNH ĐỘNG NÓII – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Nắm vững được khái niệm hành động nói.- Một số kiểu hành động nói.


- Khái niệm hành động nói - Các kiểu hành động nói thường gặp.

2. Kỹ năng:- Xác định được hành động nói trong các văn bản đã học và trong giao tiếp.- Tạo lập được hành động nói phù hợp mục đích giao tiếp.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “HÞch tíng sÜ”? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Trong giao tiÕp, ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých nhÊt ®Þnh, chóng ta thêng sö

dông hµnh ®éng, trong ®ã cã hµnh ®éng nãi. VËy, hµnh ®éng nãi lµ g×? Bµi häc h«m nay, chóng ta t×m hiÓu vÒ kh¸i niÖm ®ã.

* C¸c ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña Gv vµ hs KiÕn thøc

GV treo b¶ng phô ghi ®o¹n trÝch trong truyÖn “Th¹ch Sanh” - SGK. - HS ®äc.

? LÝ Th«ng nãi víi Th¹ch Sanh nh»m môc ®Ých g×?? C©u nµo thÓ hiÖn râ môc ®Ých Êy?

? LÝ Th«ng cã ®¹t ®îc môc ®Ých cña m×nh kh«ng? Chi tiÕt nµo nãi lªn ®iÒu ®ã?

I. Hµnh ®éng nãi lµ g×?(15’) 1. VÝ dô:

2. NhËn xÐt:- LÝ Th«ng nãi víi Th¹ch Sanh nh»m ®Èy Th¹ch Sanh ®i ®Ó m×nh hëng lîi.- C©u thÓ hiÖn râ nhÊt lµ: Th«i, b©y giê nh©n trêi cha s¸ng em h·y trèn ngay ®i.- Cã. Chi tiÕt Êy lµ: Chµng véi v· tõ gi· mÑ con LÝ Th«ng råi trë vÒ tóp lÒu cò díi gèc ®a, kiÕm cñi nu«i th©n.

201

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? LÝ Th«ng ®· thùc hiÖn môc ®Ých cña m×nh b»ng ph¬ng tiÖn g×?? NÕu hiÓu hµnh ®éng lµ viÖc lµm cô thÓ cña con ngêi nh»m mét môc ®Ých nhÊt ®Þnh th× viÖc lµm cña LÝ Th«ng cã ph¶i lµ mét hµnh ®éng kh«ng? V× sao?

GV: Mét hµnh ®éng thùc hiÖn b»ng ph¬ng tiÖn nãi -> Hµnh ®éng nãi.? Hµnh ®éng nãi lµ g×?*Bµi tËp nhanh: A hái B: - MÊy giê råi? B tr¶ lêi: 1, - Kh«ng biÕt. 2, - Ba giê.? H·y cho biÕt A thùc hiÖn hµnh ®éng nãi b»ng g×?? C©u tr¶ lêi nµo cña B gióp A ®¹t ®îc môc ®Ých trong hµnh ®éng nãi? ? Gi¶i thÝch lý do?

? Cho biÕt môc ®Ých cña mçi c©u trong lêi nãi cña LÝ Th«ng ë ®o¹n trÝch trªn?

? Cho biÕt môc ®Ých cña mçi c©u trong lêi nãi cña çi TÝ, chÞ DËu ë ®o¹n trÝch?

? Qua ph©n tÝch, em h·y cho biÕt cã nh÷ng kiÓu hµnh ®éng nãi nµo?

? TrÇn Quèc TuÊn viÕt bµi “HÞch tíng sÜ” nh»m môc ®Ých g×?? T×m c©u thÓ hiÖn môc ®Ých cña hµnh ®éng nãi cã trong v¨n b¶n?

? H·y chØ ra hµnh ®éng nãi vµ môc ®Ých

- Thùc hiÖn b»ng lêi nãi. - ViÖc lµm cña Lý Th«ng lµ mét hµnh ®éng v× nã lµ mét viÖc lµm cã môc ®Ých.

=> Ghi nhí 1- SGK.*Bµi tËp nhanh:

- A thùc hiÖn hµnh ®éng nãi: hái

- C©u tr¶ lêi: 2,- Ba giê. - Lý do: + C©u 1: B kh«ng céng t¸c héi tho¹i víi A.+ C©u 2: B cã céng t¸c héi tho¹i víi A.II. Mét sè kiÓu hµnh ®éng th - êng gÆp: (10’) - C©u 1: tr×nh bµy C©u 2: ®e do¹ C©u 3: ®uæi khÐo C©u 4: høa hÑn * Lêi çi Tý:- VËy th× b÷a sau con ¨n ë ®©u?(Hái)- U nhÊt ®Þnh b¸n con ? (Hái)- U kh«ng cho con ë nhµ n÷a ? (Hái)- Khèn n¹n th©n con thÕ nµy? - Trêi ¬i!=> C¶m th¸n.* Lêi chÞ DËu:- Con sÏ ¨n ë nhµ cô NghÞ th«n §oµi. (th«ng b¸o).=> Ghi nhí 2: HS ®äc.

III. LuyÖn tËp: (10’) Bµi tËp 1: - KhÝch lÖ çc tíng sÜ häc tËp binh th yÕu lîc, chuyªn t©m ®¸nh giÆc cøu níc. - “ NÕu çc ng¬i...nghÞch thï”.

202

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga cña çc hµnh ®éng nãi ®ã?GV cho HS lµm theo nhãm.

? X¸c ®Þnh kiÓu hµnh ®éng trong 3 c©u chøa tõ “høa”?

Bµi tËp 2:a. - B¸c trai ®· kh¸ råi chø? -> Hái. - C¶m ¬n cô... thêng? -> C¶m ¬n, b¸o tin. - Nhng... l¾m. -> Tr×nh bµy. - Nµy... trèn. -> CÇu khiÕn. - Chø ... khæ. -> Béc lé c¶m xóc. - Ngêi ... hån. -> Béc lé c¶m xóc. - V©ng ... cô. -> TiÕp nhËn ý kiÕn. - Nhng... ®·. -> Tr×nh bµy. - NhÞn ... g×. -> Béc lé c·m xóc. - ThÕ ... ®Êy. -> CÇu khiÕn.Bµi tËp 3:- Anh ph¶i høa... xa nhau. -> Ra lÖnh.- Anh høa ®i. -> Ra lÖnh.- Anh xin høa. -> Høa hÑn.

(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ hµnh ®éng nãi, cã mÊy kiÓu hµnh ®éng nãi? (1’)5. DÆn dß:

- Häc thuéc ghi nhí.- Lµm çc bµi tËp trong SGK.- Xem l¹i kiÕn thøc bµi v¨n thuyÕt minh.


Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 5 I - MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

Hệ thống hoá kiến thức về phần văn thuyết minh về cách làm.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Củng cố, khắc sâu kiến thức về phần văn thuyết minh về cách làm đã học. 2. Kỹ năng:

- Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức văn thuyết minh về cách làm đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch mÉu, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG

203

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga (1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt bè côc, néi dung bµi v¨n thuyÕt minh vÒ ph¬ng ph¸p çch lµm? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë tiÕt 87,88 çc em ®· lµm bµi v¨n viÕt sè 5. KÕt qu¶ bµi viÕt ®ã nh thÕ nµo h«m nay c« sÏ tr¶ bµi. * Çc ho¹t ®éng: (35’) I. X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò: (10’) * HS ®äc l¹i ®Ò bµi: PhÇn 1: Tr¾c nghiÖm PhÇn2: Tù luËn. H·y thuyÕt minh çch lµm mét mãn ¨n trong ngµy TÕt nguyªn ®¸n.* Yªu cÇu cña ®Ò: PhÇn 1: Tr¾c nghiÖm( Khi tr¶ bµi gi¸o viªn ®äc ®¸p ¸n)

C©u 1 2 3 4 5 6§¸p¸n B D B C B A

PhÇn2: Tù luËn. * Dµn ý kh¸i qu¸t:Çc em cã thÓ tr×nh bµy çch lµm mãn b¸nh chng. A. Më bµi: Giíi thiÖu vÒ chiÕc b¸nh chng. B. Th©n bµi: 1. Nguyªn liÖu: (§ñ lµm 10 b¸nh chng)

- NÕp: 3 kg.- §Ëu: 0,5 kg.- ThÞt ba chØ: 0,5 kg.- L¸ dong: 40 l¸.- Gia vÞ: tiªu, hµnh cñ muèi...- KÐo, khu«n, sîi l¹t...

2. ChuÉn bÞ:- Röa s¹ch l¸.- ThÞt: röa, th¸i, íp gia vÞ.- §Ëu: ®·i s¹ch, hÊp chÝn.- G¹o ®·i s¹ch, ng©m.

3. Çch lµm:- Gãi.- NÊu.- Ðp.

4. Yªu cÇu thµnh phÈm: - H×nh thøc: b¸nh vu«ng, ®Ñp, mµu l¸ xanh.

- ChÊt lîng: b¸nh dÎo, th¬m ®Æc trng, cã mµu xanh.II. NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh: (5’) 1. u ®iÓm:

- ViÕt ®óng thÓ lo¹i: thuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p.- Bè côc râ rµng.- Tr×nh bµy t¬ng ®èi s¹ch sÏ.- Sè liÖu chÝnh x¸c, ngêi ®äc cã thÓ n¾m ®îc çch lµm b¸nh chng th«ng qua bµi thuyÕt minh.

2. Nhîc ®iÓm:

204


- Mét sè em çch tr×nh bµy çch lµm cha ®Çy ®ñ, thiÕu nh÷ng bíc quan träng hoÆc thiÕu nh÷ng nguyªn liÖu quan träng.- TØ lÖ çc lo¹i nguyªn liÖu cha phï hîp.- Mét sè em tr×nh bµy bµi viÕt cña m×nh nh mét bµi v¨n tù sù - sai ph-¬ng ph¸p.- Dïng tõ ®Þa ph¬ng qu¸ nhiÒu trong bµi lµm.

III.. §äc bµi lµm tèt: (5’)

IV. Tr¶ bµi vµ söa ch÷a bµi: (10’) HS ch÷a lçi sai vµo lÒ bªn ph¶i.

V. GV ghi ®iÓm: (5’) (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt çch lµm bµi v¨n thuyÕt minh vÒ ph¬ng ph¸p çch lµm? (1’)5. DÆn dß:

- Xem l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a.- Bµi yÕu ph¶i lµm l¹i vµo vë bµi tËp.- So¹n bµi : “Níc §¹i ViÖt ta” theo híng dÉn ë tiÕt 94


NƯỚC ĐẠI VIỆT TA(Trích Bình Ngô đại cáo) Nguyễn Trãi

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Bổ sung thêm kiến thức về văn nghị luận trung đại.- Thấy được chức năng, yêu cầu nội dung, hình thức của một bài cáo.- Nắm được đặc điểm nội dung và hình thức của đoạn trích.Lưu ý: Học sinh đã được học về tác phẩm thơ của Nguyễn Trãi ở lớp 7.


- Sơ giản về thể cáo.- Hoàn cảnh lịch sử liên quan đến sự ra đời của bài Bình Ngô đại cáo.- Nội dung tư tưởng tiến bộ của Nguyễn Trãi về đất nước, dân tộc.- Đặc điểm văn chính luận của Bình Ngô đại cáo ở một đoạn trích.

2. Kỹ năng:- Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể cáo.- Nhận ra, thấy được đặc điểm của kiểu văn bản nghị luận trung đại ở thể loại cáo.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

205

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “ HÞch tíng sÜ”? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Cha cña NguyÔn Tr·i lµ nguyÔn Phi Khanh bÞ giÆc b¾t ®µy sang Trung Quèc. NguyÔn Tr·i muèn theo cha nhng ®Õn biªn ¶i phÝa B¾c , NguyÔn Phi Khanh ®· khuyªn con quay trë vÒ ®Ó lo tÝnh viÖc tr¶ thï nhµ, ®Òn nî níc. Nghe theo lêi cha dÆn, NguyÔn Tr·i trë vÒ theo Lª Lîi tiÕp tôc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Minh. N¨m 1428 cuéc kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, NguyÔn Tr·i thay Lª Lîi viÕt bµi B×nh Ng« ®¹i ço.


Gv híng dÉn: ®äc giäng trang träng, tù hµo, hïng hån – GV ®äc mÉu GV gäi HS ®äc

? ë líp 7, çc em ®· biÕt vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Tr·i qua bµi “C«n S¬n ca”. Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÇ t¸c gi¶ NguyÔn Tr·i?

? Níc §¹i ViÖt ta trÝch tõ t¸c phÈm nµo?? B×nh Ng« §¹i ço ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo?

-GV gi¶i thÝch mét sè tõ khã? Em hiÓu g× vÒ thÓ ço?? Em h·y gi¶i thÝch B×nh Ng« ®¹i ço cã nghÜa lµ g×?GV: Bµi ço quan träng c«ng bè cuéc kh¸ng chiÕn chèng giÆc Minh cña nghÜa qu©n Lam S¬n kÕt thóc th¾ng lîi.? T¹i sao ®¸nh giÆc Minh mµ gäi lµ

I. §äc – T×m hiÓu chung: (15’) 1. §äc:

2. Chó thÝch: a.T¸c gi¶: NguyÔn Tr·i- Nhµ yªu níc, nhµ anh hïng, danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi.- Cã vai trß quan träng trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Minh cña Lª Lîi.- NguyÔn Tr·i anh hïng vµ bi kÞch ®Òu ë møc tét cïng.b. T¸c phÈm:“B×nh Ng« ®¹i ço”.N¨m 1428, trong kh«ng khÝ hµo hïng cña ngµy vui ®¹i th¾ng, NguyÔn Tr·i thõa lÖnh Lª Lîi viÕt bµi B×nh Ng« ®¹i ço ®Ó c«ng bè sù nghiÖp kh¸ng chiÕn chèng qu©n Minh cña nghÜa qu©n Lam S¬n kÕt thóc th¾ng lîi, ®Êt níc bíc sang thêi k× míi, thêi k× ®éc lËp, thanh b×nh. * Tõ khã* ThÓ lo¹i: Ço- ThÓ v¨n nghÞ luËn cæ do vua chóa hoÆc thñ lÜnh dïng ®Ó tr×nh bµy mét chñ tr¬ng hay c«ng bè kÕt qu¶ mét sù nghiÖp.- Sö dông lèi v¨n biÕn ngÉu, lêi lÏ ®anh thÐp, lÝ lÏ s¾c bÐn, kÕt cÊu chÆt chÏ.

206

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga b×nh Ng«? GV: Ngêi s¸ng lËp nªn nhµ Minh lµ Chu Nguyªn Ch¬ng, khëi nghiÖp ë ®Êt Ng«, tù xng lµ Ng« V¬ng, sau ®æi lµ Minh Thµnh Tæ, tøc nhµ Minh. GiÆc Ng« còng lµ giÆc Minh.

? §o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta n»m ë phÇn nµo?? Theo em, víi hoµn c¶nh ra ®êi nhvËy ta nªn ®äc ®o¹n trÝch víi giäng ®iÖu nh thÕ nµo?? Cã ý kiÕn cho r»ng, v¨n b¶n Níc §¹i ViÕt ta ®îc viÕt theo ph¬ng thøc miªu t¶. ý kiÕn em thÕ nµo?? V× sao em cho r»ng viÕt b»ng ph-¬ng thøc nghÞ nghÞ luËn?? V¨n b¶n nµy nªu lªn mÊy luËn ®iÓm?? T tëng nh©n nghÜa ®îc thÓ hiÖn ë c©u th¬ nµo?? Em h·y ®äc 2 c©u ®ã?? Em hiÓu nh©n nghÜa lµ g×?? Quan niÖm nh©n nghÜa cña NguyÔn Tr·i nh thÕ nµo?? “yªn d©n”, “trõ b¹o”?GV: §©y lµ quan niÖm thÇm nhuÇn t tëng Nho gi¸o nhng NguyÔn Tr·i ®· tiÕp thu mét çch s¸ng t¹o. §Æt trong hoµn c¶nh lÞch sö níc ta lóc bÊy giê, muèn cuéc sèng cña d©n yªn æn, th¸i b×nh th× ph¶i diÖt trõ giÆc Minh. Nh vËy, theo NguyÔn Tr·i t tëng nh©n nghÜa g¾n liÒn víi t tëng yªu níc, chèng qu©n x©m lîc. §©y lµ nguyªn lÝ gèc, lµ linh hån cña bµi ço, lµ t tëng chØ ®¹o cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Minh.( Ghi b¶ng)Gäi Hs ®äc 8 c©u th¬ tiÕp? PhÇn b¹n võa ®äc tr×nh bµy luËn ®iÓm g×?? NguyÔn Tr·i kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn ®éc lËp d©n téc dùa trªn nh÷ng yÕu tè nµo?

GV: Çc em ®· häc bµi “S«ng nói n-íc Nam” cña LÝ Thêng KiÖt.? VËy, em thÊy viÖc kh¼ng ®Þnh ®éc lËp chñ quyÒn cña NT cã g× kh¸c víi LÝ Thêng KiÖt?

3. Bè côc:4 phÇn- Nªu nguyªn lÝ nh©n nghÜa- Tè ço téi ¸c cña giÆc.- Qu¸ tr×nh kh¸ng chiÕn cña nghÜa qu©n.- Tuyªn bè th¾ng lîi.* VÞ trÝ ®o¹n trÝch: phÇn ®Çu.II. §äc – Tìm hiểu chi tiết : (15’) - T¸c gi¶ nªu lªn luËn ®iÓm vµ lµm s¸ng tá luËn ®iÓm b»ng çch ®a ra çc lÝ lÏ vµ dÉn chøng.-*2 luËn ®iÓm chÝnh + T tëng nh©n nghÜa + Kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn ®éc lËp d©n téc.1. Nguyªn lÝ nh©n nghÜa:- Nh©n nghÜa: mèi quan hÖ tèt ®Ñp cña ngêi víi ngêi trªn c¬ së t×nh th-¬ng vµ ®¹o lÝ.- Yªn d©n – trõ b¹o.Yªn d©n: d©n ®îc an hëng th¸i b×nh, yªn æn lµm ¨n- Trõ b¹o: diÖt giÆc Minh.Theo NguyÔn Tr·i: nh©n nghÜa lµ lo cho d©n, v× d©n, lµ ®em l¹i yªn æn cho d©n.

-> linh hån bµi ço.

2. Kh¼ng ®Þnh ®éc lËp, chñ quyÒn d©n téc:+ V¨n hiÕn.+ L·nh thæ.+ Phong tôc.+ §Õ v¬ng.+ LÞch sö.+ Hµo kiÖt- Quan niÖm cña NguyÔn Tr·i toµn

207

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? NhËn xÐt vÒ quan niÖm cña NguyÔn Tr·i?GV: Khi kh¼ng ®Þnh ®éc lËp d©n téc t¸c gi¶ ®a yÕu tè v¨n hiÕn lªn ®Çu.? Em hiÓu v¨n hiÕn lµ g×?? T¹i sao l¹i ®a yÕu tè v¨n hiÕn lªn hµng ®Çu so víi çc yÕu tè kh¸c?GV b×nh: Trong bÊt cø hoµn c¶nh nµo, v¨n hiÕn còng lµ yÕu tè c¬ b¶n nhÊt, lµ h¹t nh©n quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña mét d©n téc. Ta tõng nghe: v¨n ho¸ lµ tinh hoa cña d©n téc, hiÒn tµi lµ nguyªn khÝ cña quèc gia. §a yÕu tè v¨n hiÕn lªn ®Çu vµ viÖc nh©n m¹nh thªm nÒn v¨n hiÕn ë sù cã mÆt lu«n cña nh÷ng ngêi tµi giái “ Tuy m¹nh yÕu….Còng cã” §©y lµ çch ®Ëp th¼ng vµo luËn ®iÖu coi thêng d©n ta, coi d©n ta lµ man di mäi rî cña bän thùc d©n phong kiÕn ph¬ng B¾c. Çc em ¹, ngµy nay trong xu thÕ héi nhËp, chóng ta l¹i cµng ph¶i gi÷ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc ®Ó hoµ nhËp mµ kh«ng hoµ tan. Tõ ®©y ta cµng thÊy t tëng cña NguyÔn Tr·i lµ tiÕn bé, lµ ®i tríc thêi ®¹i .? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lèi v¨n? T¸c gi¶ sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? ? ViÖc s¾p xÕp çc triÒu ®¹i ta lªn tríc çc triÒu ®¹i Trung Quèc nh»m môc ®Ých g×?? Nh÷ng nÐt nghÖ thuËt Êy t¹o nªn giäng v¨n nh thÕ nµo? Gãp phÇn thÓ hiÖn ®iÒu g×?GV chuyÔn: Nguyªn lÝ nh©n nghÜa vµ ch©n lÝ vÒ sù tån t¹i ®éc lËp d©n téc ®· gióp d©n ta lµm nªn ®iÒu g×? §Ó hiÓu râ vÊn ®Ò ®ã mét b¹n ®äc cho c« 6 c©u th¬ cuèi.? Qua b¹n ®äc, cho ta thÊy søc m¹nh cña nh©n nghÜa ®· gióp d©n ta lµm nªn ®iÒu g×?? DÉn chøng nµo chøng tá ®iÒu ®ã?

? NhËn xÐt cña em vÒ çc dÉn chøng?

diÖn vµ s©u s¾c h¬n.

- Tinh hoa v¨n ho¸ d©n téc.- §©y lµ nh©n tè c¬ b¶n, lµ h¹t nh©n quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña mét d©n téc.

- BiÒn ngÉu.- LiÖt kª, so s¸nh.

- Trang träng, tù hµo vÒ d©n téc.

- Hµo s¶ng-> ThÓ hiÖn s©u s¾c niÒm tù hµo d©n téc.

3 . Søc m¹nh cña nguyªn lÝ nh©n nghÜa:

- ChiÕn th¾ng kÎ thï:+ Lu Cung- thÊt b¹i.+ TriÖu TiÕt - tiªu vong.+ Toa §« - bÞ b¾t. sèng.+ ¤ M· Nhi - giÕt.- Cã thËt vµ tr×nh bµy theo tr×nh tù thêi gian mét çch linh ho¹t-> thuyÕt phôc.

208


? Theo em, nhê ®©u mµ ta cã ®îc chiÕn th¾ng oanh liÖt Êy?? Çch chuyÓn ®o¹n b»ng tõ ng÷ chuyÓn tiÕp “vËy nªn” cho thÊy gi÷a phÇn trªn vµ phÇn nµy cã mèi quan hÖ nh thÕ nµo vÒ ý nghÜa?? Lµm râ mèi quan hÖ Êy trong ®o¹n trÝch?? Qua ®ã em cã nhËn xÐt g× vÒ çch lËp luËn cña t¸c gi¶?GV: Ta lµm theo nguyªn lÝ nh©n nghÜa, cuéc kh¸ng chiÕn cña ta lµ cuéc kh¸ng chiÕn chÝnh nghÜa nªn chiÕn th¾ng ®· thuéc vÒ ta. §iÒu ®ã ®· ®îc kh¼ng ®Þnh ë hai c©u cuèi.? H·y ®äc hai c©u cuèi?? NhËn xÐt vÒ cÊu t¹o cña hai c©u cuèi?T¸c dông?? Giê ®©y em cã thÓ hiÓu v× sao ngêi biªn so¹n s¸ch l¹i ®Æt tiªu ®Ò cho ®o¹n trÝch lµ Níc §¹i ViÖt ta?? Sau khi häc xong ®o¹n trÝch em cã c¶m xóc g×?? NhËn xÐt cña em vÒ çch lËp luËn cña t¸c gi¶ trong ®o¹n trÝch?

? §o¹n trÝch cã néi dung g×?

HS ®äc.

- Nhê vµo søc m¹nh cña nguyªn lÝ nh©n nghÜa…( Ghi b¶ng)- Quan hÖ nh©n nghÜa. - V× lµm theo nguyªn lÝ nh©n nghÜa vµ cã ch©n lÝ vÒ sù tån t¹i ®éc lËp d©n téc nªn chóng ta chiÕn th¾ng kÎ thï.

- LËp luËn chÆt chÏ.

- C©u th¬ ng¾n l¹i -> giäng ®anh ch¾c-> kh¾c ®Þnh mét çch ®anh thÐp søc m¹nh cña ch©n lÝ chÝnh nghÜa.- ThÓ hiÖn niÒm tù hµo vÒ d©n téc §¹i ViÖt.

- HS liªn hÖ.

III. Tæng kÕt: (5’) 1. NghÖ thuËt:- LËp luËn chÆt chÏ.- KÕt hîp lÝ lÏ víi thùc tiÔn.2. Néi dung:- Kh¼ng ®Þnh ®éc lËp d©n téc

-> cã ý nghÜa nh mét b¶n tuyªn ng«n ®éc lËp.

Ghi nhí: (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt vµ néi dung bµi “ Níc §¹i ViÖt ta”? (1’)5. DÆn dß:

- N¾m néi dung vµ nghÖ thuËt ®o¹n võa häc. - VÏ s¬ ®å tr×nh tù lËp luËn cña ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta? - So s¸nh sù gièng nhau vµ kh¸c nha gi÷a chiÕu, ço vµ hÞch. - ChuÈn bÞ bµi: Hµnh ®éng nãi.

209



HÀNH ĐỘNG NÓI(Tiếp theo)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNắm được cách dùng các kiểu câu để thực hiện hành động nói.


Cách dùng các kiểu câu để thực hiện hành động nói.2. Kỹ năng:

Sử dụng các kiểu câu để thực hiện hành động nói phù hợp.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “Níc §¹i ViÖt ta”? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Cã khi cïng lµ mét kiÓu c©u thÓ hiÖn hµnh ®éng nãi, song l¹i thùc hiÖn môc ®Ých, hµnh ®éng nãi kh¸c nhau. VËy, chóng kh¸c nhau nh thÕ nµo, h«m nay ta sÏ t×m hiÓu.* Çc ho¹t ®éng:


GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô trong SGK.- HS ®äc .

? §o¹n v¨n gåm mÊy c©u?? Çc c©u trong ®o¹n v¨n thuéc kiÓu c©u nµo?? Môc ®Ých nãi cña mçi c©u nh thÕ nµo?- GV híng dÉn HS lµm theo nhãm nhb¶ng mÉu.? Tõ ®ã h·y x¸c ®Þnh kiÓu hµnh ®éng nãi t¬ng øng cho mçi c©u?? Qua ph©n tÝch çc vÝ dô trªn, em rót ra nhËn xÐt g×?

I. Çch thùc hiÖn hµnh ®éng nãi: (18’) 1. VÝ dô:

2. NhËn xÐt:- 5 c©u.- TrÇn thuËt.

- C©u 1, 2, 3: tr×nh bµy.- C©u 4, 5: cÇu khiÕn.

- Hµnh ®éng nãi t¬ng øng víi môc ®Ých .

- Cïng lµ c©u trÇn thuËt -> thùc hiÖn môc ®Ých nãi kh¸c nhau.- C©u 1, 2, 3 ngêi nãi tr×nh bµy quan

210


? Ta cÇn ghi nhí ®iÒu g× vÒ çch thùc hiÖn hµnh ®éng nãi? HS ®äc

®iÓm cña b¶n th©n -> chøc n¨ng chÝnh cña c©u trÇn thuËt.=> hµnh ®éng nãi trùc tiÕp.- C©u 4, 5: dïng c©u trÇn thuËt ®Ó kªu gäi mäi ngêi -> cÇu khiÕn=> hµnh ®éng nãi gi¸n tiÕp.=> Ghi nhí: (SGK).

II. LuÖn tËp: (17’) Bµi tËp 1: Çc c©u nghi vÊn:- Tõ xa çc bËc trung thÇn nghÜa sÜ bá m×nh v× níc, ®êi nµo kh«ng cã? ->hµnh ®éng kh¼ng ®Þnh.- Lóc bÊy giê dÉu çc ng¬i muèn vui vÎ pháng cã ®îc kh«ng? -> hµnh ®éng phñ ®Þnh.- Lóc bÊy giê dÉu çc ng¬i kh«ng muèn vui vÎ pháng cã ®îc kh«ng? ->hµnh ®éng kh¼ng ®Þnh.- V× sao vËy? ->hµnh ®éng g©y sù chó ý.- NÕu vËy, råi ®©y, sau khi giÆc gi· dÑp yªn, mu«n ®êi ®Ó thÑn, h¸ cßn mÆt mòi nµo ®øng trong trêi ®Êt n÷a? -> hµnh ®éng phñ ®Þnh.* C©u nghi vÊn ë ®o¹n ®Çu t¹o t©m thÕ cho tíng sÜ chuÈn bÞ nghe nh÷ng lÝ lÏ cña chñ tíng.* C©u nghi vÊn ë ®o¹n gi÷a: thuyÕt phôc, ®éng viªn, khÝch lÖ tíng sÜ.* C©u nghi vÊn ë ®o¹n cuèi kh¼ng ®Þnh chØ cã mét con ®êng lµ chiÕn ®Êu ®Õn cïng ®Ó b¶o vÖ bê câi.Bµi tËp 2:- TÊt c¶ çc c©u trÇn thuËt ®Òu ®Òu thùc hiÖn b»ng hµnh ®éng cÇu khiÕn kªu gäi.- Çch dïng gi¸n tiÕp nµy t¹o sù ®ång c¶m s©u s¾c, nã khiÕn cho nh÷ngnguyÖn väng cña chñ tíng trë thµnh nguyÖn väng thiÕt tha cña mäi ngêi.Bµi tËp 3:

* Çc c©u cã môc ®Ých cÇu khiÕn:- Song anh cã cho phÐp em míi d¸m nãi.- Anh ®· nghÜ... ch¹y sang. => DÕ Cho¾t khiªm tèn, mÒm máng.- §îc chó m×nh cø nãi th¼ng ra nµo.- Th«i, im çi ®iÖu h¸t... Êy ®i. => DÕ MÌn lµ kÎ m¹nh nªn giäng ®iÖu ra lÖnh, ng¹o m¹n, h¸ch dÞch.

* GV híng dÉn HS vÒ nhµ lµm bµi tËp 4, 5. (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt çch thùc hiÖn hµnh ®éng nãi? (1’)5. DÆn dß:

- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- Lµm bµi tËp 4, 5.- ChuÈn bÞ bµi: ¤n tËp vÒ luËn ®iÓm.

211



ÔN TẬP VỀ LUẬN ĐIỂMI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Củng cố kiến thức về luận điểm và hệ thống luận đểm trong bài văn nghị luận.- Nâng cao một bước kĩ năng đọc – hiểu văn bản nghị luận và tạo lập văn bản nghị luận.


- Khái niệm luận điểm.- Quan hệ giữa luận điểm với đề nghị luận, quan hệ giữa các luận điểm trong bài văn nghị

luận.2. Kỹ năng:

- Tìm hiểu, nhận biết, phân tích luận điểm.- Sắp xếp luận điểm trong bài văn nghị luận.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt c¸ch thùc hiÖn hµnh ®éng nãi? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Ta ®· ®îc t×m hiÓu vÒ luËn ®iÓm, luËn cø, luËn chøng trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n 7. H«m nay, ta sÏ t×m hiÓu kÜ h¬n vÒ kh¸i niÖm luËn ®iÓm trong bµi «n tËp nµy.


GV ph¸t phiÕu häc tËp cho HS.

? Lùa chän ®¸p ¸n ®óng ®Ó tr¶ lêi cho c©u hái: LuËn ®iÓm lµ g×?

? LuËn ®iÓm cã vai trß nh thÕ nµo trong bµi v¨n nghÞ luËn?? H·y nhí l¹i v¨n b¶n ChiÕu dêi ®«?

I. Kh¸i niÖm luËn ®iÓm: (10’) 1. VÝ dô:2.NhËn xÐt:a. VÊn ®Ò ®îc ®a ra gi¶i quyÕt trong bµi v¨n nghÞ luËn.b. Mét phÇn ®îc ®a ra gi¶i quyÕt trong bµi v¨n nghÞ luËn.c. Nh÷ng t tëng, ý kiÕn, quan ®iÓm, chñ tr¬ng c¬ b¶n ®îc nªu ra trong bµi v¨n nghÞ luËn.=> §¸p ¸n ®óng: c.- RÊt quan träng: nã lµ linh hån cña bµi v¨n nghÞ luËn.

212

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? Cã b¹n cho r»ng, v¨n b¶n nµy cã hai luËn ®iÓm: + LÝ do cÇn ph¶i dêi ®«. + LÝ do chän §¹i La lµ kinh ®« bËc nhÊt cña ®Õ v¬ng mu«n ®êi.§óng hay sai? V× sao?? VËy, hÖ thèng luËn ®iÓm cña ChiÕu dêi ®« lµ g×?

? VËy, luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn lµ g×?

? VÊn ®Ò ®Æt ra trong v¨n b¶n Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta lµ g×?

? Cã thÓ lµm râ vÊn ®Ò khi t¸c gi¶ chØ ®a ra luËn ®iÓm: “Nh©n d©n ta cã lßng yªu níc nång nµn” kh«ng? V× sao?? CÇn bæ sung luËn ®iÓm nµo?

? Gi÷a luËn ®iÓm vµ vÊn ®Ò cã mèi quan hÖ nh thÕ nµo?

? Nh vËy, luËn ®iÓm cÇn cã yªu cÇu g×?? Trong 2 hÖ thèng luËn ®iÓm (SGK), em chän em chän hÖ thèng nµo? V× sao?? Tõ ®ã, ta rót ra ®îc mèi quan hÖ g× gi÷a çc luËn ®iÓm?* Gv gäi HS ®äc toµn bé néi dung phÇn ghi nhí.

- Sai. §ã kh«ng ph¶i lµ luËn ®iÓm v× nã chØ lµ nh÷ng bé phËn, nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau cña vÊn ®Ò. Nã cha thÓ hiÖn râ tëng, ý kiÕn cña ngêi viÕt.1. Dêi ®« lµ viÖc träng ®¹i cña çc vua chóa, trªn thuËn ý trêi, díi thuËn ý d©n, mu toan nghiÖp lín, tÝnh kÕ l©u dµi (LuËn ®iÓm c¬ së, luËn ®iÓm xuÊt ph¸t).2. Çc nhµ §inh, Lª kh«ng chÞu dêi ®« nªn triÒu ®¹i ng¾n ngñi, tr¨m hä ph¶i hao tæn, mu«n vËt kh«ng ®îc thÝch nghi.3. Thµnh §¹i La, xÐt vÒ mäi mÆt xøng ®¸ng lµ kinh ®« mu«n ®êi.4. Vua sÏ dêi ®« ra ®ã (luËn ®iÓm kÕt thóc).=> Ghi nhí: HS ®äc.II. Mèi quan hÖ gi÷a luËn ®iÓm víi vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt trong bµi v¨n nghÞ luËn: (10’) - Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta. Nãi réng h¬n lµ truyÒn thèng yªu níc cña nh©n d©n ta trong lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc.- Kh«ng.=> V× nã cha ®ñ ®Ó chøng minh toµn diÖn truyÒn thèng yªu níc cña ®ång bµo ta.- Tõ xa, t×nh c¶m cña nh©n d©n ta ®èi víi ®Êt níc nh thÕ nµo?- LuËn ®iÓm cã liªn quan chÆt chÏ víi vÊn ®Ò.- LuËn ®iÓm thÓ hiÖn, gi¶i quyÕt tõng khÝa c¹nh cña vÊn ®Ò.- LuËn ®iÓm ph¶i thµnh hÖ thèng míi cã thÓ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mét çch toµn diÖn.- Phï hîp víi yªu cÇu gi¶i quyÕt vÊn ®Ò.- §ñ ®Ó lµm s¸ng tá toµn bé vÊn ®Ò.III. Mèi quan hÖ gi÷a çc luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn: (10’) - HÖ thèng 1: chÝnh x¸c, phï hîp, võa ®ñ lµm s¸ng tá ®îc vÊn ®Ò.

=> Ghi nhí: HS ®äc( ý3, 4).

213


IV. LuyÖn tËp: (5’) Bµi tËp 2: a. Lùa chän luËn ®iÓm ®óng, ®ñ:

- Níc ta lµ mét níc v¨n hiÕn cã truyÒn thèng gi¸o dôc l©u ®êi => ®©y lµ luËn ®iÓm kh«ng phï hîp.b. S¾p xÕp çc luËn ®iÓm thµnh hÖ thèng m¹ch l¹c vµ liªn kÕt chÆt chÏ:

- Gi¸o dôc víi sù nghiÖp gi¶i phãng con ngêi...x· héi tiÕn bé.- Gi¸o dôc gãp phÇn ®iÒu chØnh gia t¨ng d©n sè.- Gi¸o dôc ®µo t¹o thÕ hÖ con ngêi cho t¬ng lai.- Bëi vËy, gi¸o dôc lµ ch×a kho¸ cho t¬ng lai, më ra thÕ giíi t¬ng lai cho con ngêi.

(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt çc mèi quan hÖ gi÷a luËn ®iÓm vµ vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt trong bµi nghÞ luËn? (1’)5. DÆn dß:

- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- Lµm bµi tËp 1, 2, 3 trong s¸ch bµi tËp ng÷ v¨n 8.- Xem l¹i tµi liÖu ng÷ v¨n phÇn: Çch tr×nh bµy luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn.


VIẾT ĐOẠN VĂN TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNắm được cách viết đoạn văn trình bày luận điểm theo các phương pháp diễn dịch và quy

nạp.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Nhận biết, phân tích được cấu trúc của đoạn văn nghị luận.- Biết cách viết đoạn văn trình bày luận điểm theo hai phương pháp diễn dịch và quy nạp.

2. Kỹ năng:- Viết đoạn văn diễn dịch, quy nạp.- Lựa chọn ngôn ngữ diễn đạt trong đoạn văn nghị luận.- Viết một đoạn văn nghị luận trình bày luận điểm có độ dài 90 chữ về một vấn đề chính

trị hoặc xã hội.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò

214

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt çc mèi quan hÖ gi÷a luËn ®iÓm vµ vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt trong bµi nghÞ luËn? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

Cã nhiÒu çch tr×nh bµy luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn. H«m nay, ta sÏ t×m hiÓu vÒ néi dung ®ã.


GV yªu cÇu hs ®äc 2 ®o¹n v¨n trong SGK.- HS ®äc

? T×m c©u chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n?? VÞ trÝ cña c©u chñ ®Ò?? Çc c©u cßn l¹i lµm nhiÖm vô g×?? H·y rót ra luËn ®iÓm cña ®o¹n v¨n?

? §o¹n v¨n ®îc tr×nh bµy theo çch nµo?? Çc luËn cø ®a ra nh thÕ nµo?? Çch lËp luËn nh thÕ nµo?? H·y ph©n tÝch cÊu tróc cña ®o¹n v¨n nµy?

? X¸c ®Þnh c©u chñ ®Ò trong ®o¹n v¨n?? VÞ trÝ cña c©u chñ ®Ò trong ®o¹n v¨n nµy?? T×m luËn ®iÓm cña ®o¹n v¨n?

? §o¹n v¨n ®îc tr×nh bµy theo çch nµo?? Ph©n tÝch çch lËp luËn cña t¸c gi¶?- HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch lËp luËn cña t¸c gi¶?GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô.- HS ®äc.? X¸c ®Þnh c©u chñ ®Ò? VÞ trÝ?? §o¹n v¨n ®îc tr×nh bµy theo çch nµo?? T¸c gi¶ dïng nghÖ thuËt g× ®Ó lËp luËn?? NÕu s¾p xÕp ngîc l¹i cã phï hîp kh«ng?? Nh÷ng tõ, côm tõ: chuyÖn chã, giäng chã, ríc chã, chÊt chã ®Óu... ®-îc s¾p xÕp bªn nhau nh»m môc ®Ých g×?

I. Tr×nh bµy luËn ®iÓm trong mét ®o¹n v¨n nghÞ luËn: (20’) 1. VÝ dô : 2. NhËn xÐt: * VÝ dô 1a:- ThËt lµ chèn héi tô...- Cuèi ®o¹n.- Ph©n tÝch çc khÝa c¹nh cña c©u chñ ®Ò.- Thµnh §¹i La lµ trung t©m cña ®Êt níc, thËt xøng ®¸ng lµ thñ ®« cña mu«n ®êi.=> Quy n¹p.- Toµn diÖn, ®Çy ®ñ.- M¹ch l¹c, chÆt chÎ, ®Çy søc thuyÕt phôc.- C1, C2, C3... (çc luËn cø)=> C©u cuèi(luËn ®iÓm)* VÝ dô 1b:- §ång bµo ta còng rÊt xøng ®¸ng víi tæ tiªn ta ngµy tríc.-> §Çu ®o¹n.- Tinh thÇn yªu níc nång nµn cña ®ång bµo ta ngµy nay.- DiÔn dÞch.

- LuËn cø: toµn diÖn, ®Çy ®ñ, võa kh¸i qu¸t võa cô thÓ.- Çch lËp luËn: chÆt chÏ, thuyÕt phôc.* VÝ dô 2:

- Cuèi ®o¹n.-> Quy n¹p.- T¬ng ph¶n: + Chã - ngêi. + Quý chã - khinh ngêi.- Kh«ng.- Kh¾c s©u luËn ®iÓm vµ vÊn ®Ò.=>ThÓ hiÖn çi nh×n kh¸ch quan vµ khinh bØ cña ngêi phª b×nh.

=> Ghi nhí: SGK.

215

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? Qua viÖc ph©n tÝch çc vÝ dô trªn, em h·y cho biÕt, khi tr×nh bµy luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn, ta cÇn chó ý g×?

III. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 1: DiÔn ®¹t ý mçi c©u thµnh mét luËn ®iÓm:a. CÇn viÕt gän, dÔ hiÓu.b. Nguyªn Hång thÝch truyÒn nghÒ cho b¹n trÎ.Bµi tËp 2:* LuËn ®iÓm: TÕ Hanh lµ mét nhµ th¬ tinh tÕ.* C©u chñ ®Ò: T«i thÊy TÕ Hanh lµ ngêi tinh l¾m.* VÞ trÝ: ®Çu ®o¹n.* Çch diÔn ®¹t cña ®o¹n v¨n: diÖn dÞch -> çc luËn cø s¾p xÕp theo quan hÖ t¨ng tiÕn.Bµi tËp 3: GV cho HS th¶o luËn nhãm.+ Nhãm 1 vµ nhãm 3: viÕt theo luËn ®iÓm 1.+ Nhãm 2 vµ nhãm 4: viÕt theo luËn ®iÓm 2.GV gäi ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt çch thùc hiÖn hµnh ®éng nãi? (1’)5. DÆn dß: -N¾m ch¾c néi dung bµi häc -Hoµn thµnh bµi tËp vµo vë

………………………………………………. Ngày so¹n: 25/2/2013 Ngày d¹y: 27/2/2013 Bµi 25 TiÕt 101:

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC(Luận học pháp)

La Sơn Phu Tử Nguyễn ThiếpI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Bổ sung kiến thức về văn nghị luận trung đại.- Hiểu được hoàn cảnh sử dụng và đặc điểm của thể tấu trong văn học trung đại.- Nắm được nội dung và hình thức của Bàn luận về phép học.


- Những hiểu biết bước đầu về tấu.- Quan điểm tư tưởng tiến bộ của tác giả về mục đích, phương pháp học và mối quan hệ

của việc học với sự phát triển của đất nước.- Đặc điểm hình thức lập luận của văn bản.

2. Kỹ năng:- Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể tấu.- Nhận biết, phân tích cách trình bày luận điểm trong đoạn văn diễn dịch và quy nạp, cách

sắp xếp và trình bày luận điểm trong văn bản.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

216

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - §äc, nghiªn cøu tµi liÖu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “Níc §¹i ViÖt ta”? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

Ai còng cã quyÒn ®îc häc tËp, song kh«ng ph¶i ngêi nµo còng x¸c ®Þnh cho m×nh mét quan ®iÓm vµ ph¬ng ph¸p häc tËp ®óng ®¾n. La S¬n Phu Tö NguyÔn ThiÕp trong v¨n b¶n Bµn luËn vÒ phÐp häc ®· ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò nµy. H«m nay, çc em sÏ t×m hiÓu v¨n b¶n ®ã.


Yªu cÇu: §äc khóc chiÕt, râ rµng, chËm r·i.GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc.

? H·y t×m hiÓu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp cña t¸c gi¶ La S¬n Phu Tö NguyÔn ThiÕp ?

? Nªu hoµn c¶nh ra ®êi cña t¸c phÈm?- HS ®äc, nhËn xÐt.? TÊu lµ g×?- HS.? Ph©n biÖt tÊu, hÞch, chiÕu, ço?? ThÕ nµo lµ “chÝnh häc”, “thÞnh trÞ”?- HS.? NÕu chia b¶n trÝch nµy thµnh tõng phÇn nhá em sÏ chia nh thÕ nµo?

GVgäi HS ®äc ®o¹n 1. - HS ®äc.? T×m luËn ®iÓm cña ®o¹n võa häc?GV: Nãi vÒ môc ®Ých cña viÖc häc, t¸c gi¶ dïng c©u ch©m ng«n.? H·y ®äc c©u ch©m ng«n ®ã?? ViÖc sö dông c©u ch©m ng«n cã t¸c dông g×?? Sau khi dïng c©u ch©m ng«n, t¸c gi¶ gi¶i thÝch kh¸i niÖm nµo?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch gi¶i

I. §äc-t×m hiÓu chung(10’) 1. §äc:

2. T¸c gi¶-T¸c phÈm- (1723 - 1804).- Quª: §øc Thä - Hµ TÜnh.- Tµi cao, ®øc lín, tõng ®ç ®¹t lµm quan díi triÒu Lª.- B¶n tÊu NguyÔn ThiÕp d©ng lªn Quang Trung vµo th¸ng 8 - 1791.-> v¨n b¶n ®îc trÝch tõ b¶n tÊu nµy.3. ThÓ lo¹i: TÊu.4 Tõ khã:5. Bè côc: 3 phÇn:+ PhÇn 1: §Çu... “h¹i Êy”-> môc ®Ých cña viÖc häc.+ PhÇn 2: TiÕp... “bá qua” -> bµn vµ khuyÕn nghÞ vÒ chñ tr¬ng më réng viÖc häc, néi dung vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc.+ PhÇn 3: KÕt qu¶ cuart viÖc häc ch©n chÝnh.II. §äc- T×m hiÓu chi tiÕt: (15’) 1. Môc ®Ých cña viÖc häc.- Gi¶i thÝch mét kh¸i niÖm trõu tîng b»ng h×nh ¶nh cô thÓ nªn dÔ hiÓu vµ cã søc thuyÕt phôc.

- §¹o: lµ lÏ ®èi xö hµng ngµy víi mäi ngêi.

-> ng¾n gän, dÔ hiÓu.

217


thÝch?? Nh vËy, theo t¸c gi¶, môc ®Ých ch©n chÝnh cña viÖc häc lµ g×?? T¸c gi¶ ®· phª ph¸n nh÷ng lèi häc lÖch l¹c, sai tr¸i nµo?? H·y ph©n tÝch cô thÓ?? HËu qu¶ cña lèi häc Êy lµ g×?

? H·y liªn hÖ víi thùc tiÔn?- HS liªn hÖ thùc tiÔn.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶?GV gäi HS ®äc phÇn 2.? Nªu luËn ®iÓm cña ®o¹n võa ®äc?? §Ó khuyÕn khÝch viÖc häc, NguyÔn ThiÕp khuyªn Quang Trung thùc hiÖn nh÷ng chÝnh s¸ch g×?

? Cô thÓ ph¬ng ph¸p häc ®ã lµ g×?? Theo em, ph¬ng ph¸p häc ®ã ngµy nay cßn gi¸ trÞ kh«ng?- HS th¶o luËn.

? PhÐp häc Êy sÏ ®a l¹i kÕt qu¶ g×?

? Hai luËn ®iÓm chÝnh cña v¨n b¶n lµ g×?

? Hai luËn ®iÓm cã quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo?

- Häc lµ ®Ó lµm ngêi.- Chuéng h×nh thøc, cÇu danh lîi.HËu qu¶:+ Chóa tÇm thêng.+ ThÇn nÞnh hãt.+ Níc mÊt, nhµ tan.

-> LËp luËn chÆt chÏ, lÝ lÏ x¸c ®¸ng.

2. Bµn luËn vÒ phÐp häc:- Phæ biÕn réng kh¾p viÖc häc - ViÖc häc ph¶i b¾t ®Çu tõ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, cã tÝnh chÊt nÒn t¶ng.

+ TuÇn tù tõ thÊp ®Õn cao.+ Häc réng, nghÜ s©u, biÕt tãm lîc nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n nhÊt.+ Häc ph¶i kÕt hîp víi hµnh.3. T¸c dông cña viÖc häc ch©n chÝnh:- §Êt níc nhiÒu nh©n tµi, chÕ ®é v÷ng m¹nh, quèc gia hng thÞnh, x· héi æn ®Þnh-> ®¹t môc ®Ých ®Ò ra.III. Tæng kÕt: (5’) - Môc ®Ých häc.- Ph¬ng ph¸p häc.->Quan hÖ chÆt chÏ, t¬ng hç; môc ®Ých lµ gèc, ph¬ng ph¸p lµ ngän.=> Ghi nhí: HS ®äc.

IV. LuyÖn tËp: (5’) Yªu cÇu: Tr×nh bµy hÖ thèng lËp luËn cña t¸c gi¶.

(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt vµ néi dung bµi “ Bµn luËn vÒ phÐp häc”? (1’)5. DÆn dß:

- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - Lµm b×a tËp 1, 2 s¸ch BTNV 8( trang 52 - 54). - ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn tËp x©y dựng và trình bày luận điểm.

Ngày so¹n: 27/2/2013

218

Môc ®Ých ch©n chÝnh cña viÖc häc.

Kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm; ph¬ng ph¸p ®óng ®¾n.

Phª ph¸n nh÷ng lÖch l¹c, sai tr¸i.

T¸c dông cña viÖc häc ch©n chÝnh

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Ngày d¹y: 2/3/2013 Bµi 25 TiÕt 102:

LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTHiểu biết rõ hơn về cách xây dựng và trình bày luận điểm.


Cách xây dựng và trình bày luận điểm theo phương pháp diễn dịch, quy nạp. Vận dụng trình bày luận điểm trong một bài văn nghị luận.2. Kỹ năng:

- Nhận biết sâu hơn về luận điểm.- Tìm các luận cứ, trình bày luận điểm thuần thục hơn.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “Bµn luËn vÒ phÐp häc”? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

Muèn lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn hoµn chØnh ta ph¶i x©y dùng hÖ thèngluËn ®iÓm vµ s¾p xÕp nã theo mét tr×nh tù hîp lÝ. H«m nay, çc em sÏ t×m hiÓu vÒ çch lµm ®ã.* Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv- hs KiÕn thøc

GV gäi HS ®äc ®Ò bµi.? §Ò bµi yªu cÇu cÇn lµm s¸ng tá vÊn ®Ò g×?? §èi tîng lµ ai?? Nh»m môc ®Ých g×?- HS.

? H·y ®äc vµ nghiªn cøu çc luËn ®iÓm trong SGK?? Em thÊy çc luËn ®iÓm nµy cã phï hîp kh«ng? V× sao?? VËy, ta cã thÓ bæ sung vµ s¾p xÕp nhthÕ nµo cho phï hîp?? H·y nh¾c l¹i nh÷ng lu ý khi tr×nh bµy luËn ®iÓm?GV gäi HS ®äc luËn ®iÓm e.? Çch nªu luËn ®iÓm trªn, häc tËp cña ai? Trong v¨n b¶n nµo?

I.ChuÈn bÞ ë nhµ: (15’) 1. X©y dùng hÖ thèng luËn ®iÓm:- CÇn häc tËp ch¨m chØ.- Çc b¹n trong líp.-> Lµm cho b¹n ch¨m chØ h¬n, cã ý thøc h¬n trong häc tËp.- Cha thùc sù phï hîp:+ LuËn ®iÓm a: L¹c ý lao ®éng tèt.+ ThiÕu mét sè luËn ®iÓm cÇn thiÕt.VÝ dô:* §Êt níc cÇn ngêi tµi.* Ph¶i ch¨m häc míi thµnh tµi.+ ViÖc s¾p xÕp çc luËn ®iÓm cha hîp lÝ (d kh«ng nªn nªu tríc e)2. Tr×nh bµy luËn ®iÓm:- HS tr¶ lêi theo ghi nhí - SGK

219

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? NhËn xÐt vÒ çch lËp luËn Êy? - HS ®äc.? §Ó giíi thiÖu luËn ®iÓm e, cã 3 b¹n HS viÕt 3 çch giíi thiÖu nh SGK, em cã nhËn xÐt g×?? Em h·y viÕt c©u chñ ®Ò giíi thiÖu luËn ®iÓm?GV gäi HS ®äc çc luËn cø ë môc 2.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch s¾p xÕp çc luËn cø nµy?- HS viÕt, GV nhËn xÐt, bæ sung.? Bè côc bµi v¨n nghÞ luËn bao giê còng cã kÕt bµi. VËy, cã ph¶i bÊt k× ®o¹n nµo còng cÇn cã kÕt ®o¹n kh«ng?? Em thö viÕt c©u kÕt ®o¹n theo yªu cÇu SGK? - HS.

-HS lµm. GV nhËn xÐt.

? Lµm thÕ nµo ®Ó cã thÓ chuyÓn mét ®o¹n v¨n diÔn dÞch thµnh mét ®o¹n v¨n quy n¹p?? H·y tr×nh bµy ®o¹n v¨n cña m×nh?- HS.? Qua t×m hiÓu, ta thÊy khi x©y dùng vµ tr×nh bµy hÖ thèng luËn ®iÓm, ta cÇn lu ý ®iÒu g×?

(trang 81)- TrÇn Quèc TuÊn trong “HÞch tíng sÜ”.-> Phï hîp, s¸ng t¹o.* Çch 1 vµ çch 3: tèt.* Çch 2: x¸c ®Þnh sai mèi quan hÖ -> tr×nh bµy sai.

- Hîp lÝ: luËn ®iÓm sau kÕ tiÕp vµ ph¸t triÓn luËn ®iÓm tríc.

- Kh«ng.

- Thay ®æi vÞ trÝ c©u chñ ®Ò.- Söa ch÷a néi dung çc c©u cho phï hîp.

=> GV hÖ thèng l¹i bµi häc.

II. LuyÖn tËp: (20’) §Ò bµi: Tr×nh bµy suy nghÜ cña em vÒ vÊn ®Ò: “Häc ®i ®«i víi hµnh”.1. H·y x©y dùng hÖ thèng luËn ®iÓm hîp lÝ.2.Chän mét luËn ®iÓm ®Ó x©y dùng thµnh mét ®o¹n v¨n.

- HS th¶o luËn vµ lµm theo nhãm.- GV gäi ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.- NhËn xÐt.

(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt çchx©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm? (1’)5. DÆn dß:

- N¾m néi dung bµi häc.- Hoµn chØnh bµi tËp cñng cèvµ bµi tËp trong SGK.- Xem l¹i lÝ thuyÕt v¨n nghÞ luËn, chuÈn bÞ viÕt bµi v¨n sè 6.- Nghiªn cøu 3 ®Ò trong SGK.

220


Ngày so¹n: 2/3/2013 Ngày d¹y: 4/3/2013 6/3/2012 Bµi 25 TiÕt 103; 104:

ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 6 I . MôC tiªu CÇN ®¹T Nh»m ®¸nh gi¸ HS vÒ møc ®é nhËn thøc phÇn tËp lµm v¨n: bµi v¨n nghÞ luËn. II – TRäNG T©M KIÕN THøC, KÜ N¨NG1. KiÕn thøc KiÓm tra, kh¶o s¸t toµn bé kiÕn thøc vÒ bµi v¨n nghÞ luËn. 2. KÜ n¨ng - Gióp häc sinh cñng cè, n©ng cao kiÕn thøc vÒ bµi v¨n nghÞ luËn. – Gi¸o dôc häc sinh tÝnh trung thùc, lËp trêng khi lµm bµi .III. PH¬NG PH¸P, KÜ THUËT D¹Y HäC:

Tr¾c nghiÖm, tù luËn, kÜ thuËt ®éng n·o.IV. CHUÈN BÞ . - Gi¸o viªn : nghiªn cøu tµi liÖu, ra ®Ò, lËp ®¸p ¸n, biÓu ®iÓm phï hîp víi ®èi tîng. - Häc sinh :¤n kÜ lý thuyÕt vµ rÌn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n nghÞ luËn. MA TRËN ®Ò KIÓM TRA

Møc ®é NhËn Th«ng hiÓu VËn dông

221


NT

Néi dung

BiÕt Tæng ®iÓm

ThÊp Cao


Kh¸i niÖm

1 1 1

Yªu cÇu ®èi víi luËn ®iÓm.

1

1 1

Tr×nh bµy luË ®iÓm.

1 1 1

T¹o lËp v¨n b¶n

1

7


Tæng sè ®iÓm 1,5 1,5 7 10

Bµi v¨n viÕt sè 6 Thêi gian:90phót

Hä vµ tªn:………………………. Líp………….


§Ò bµi:I. Tr¾c nghiÖm: (3®)H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ®¸p ¸n em cho lµ ®óng nhÊt ë mçi c©u hái sau: Tõ c©u 1 ®Õn c©u 4,em h·y chän ®¸p ¸n ®óng ®Ó ®iÒn vµo chç chÊm.C©u 1: LuËn ®iÓm bµi v¨n nghÞ luËn lµ nh÷ng… quan ®iÓm, chñ tr¬ng mµ ngêi nãi (viÕt) nªu ra. A. Lêi nãi. B. T tëng . C.ý tëng D. Chñ kiÕn.C©u 2: LuËn ®iÓm cÇn ph¶i chÝnh x¸c,…., phï hîp víi yªu cÇu gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vµ ®ñ ®Ó lµn s¸ng tá vÊn ®Ò. A. M¹ch l¹c. B. X¸c thùc. C. Râ rµng. D. Ch©n thùc. C©u 3: Trong bµi v¨n nghÞ luËn, luËn diÓm lµ mét hÖ thèng: Cã luËn ®iÓm chÝnh(dïng lµm kÕt luËn cña bµi, lµ c¸I ®Ých cña bµi viÕt) vµ …(dïng lµm ®iÓm xuÊt ph¸t hay luËn ®iÓm më réng).

222

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga A. LuËn ®iÓm phô. B. LuËn ®iÓm c¬ së. C. LuËn ®iÓm c¬ b¶n.C©u 4: Çc luËn ®iÓm trong bµi v¨n võa liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau l¹i võa cÇn cã… víi nhau. Çc luËn ®iÓm ph¶i ®îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù hîp lý. LuËn ®iÓm tríc chuÈn bÞ c¬ së cho luËn ®iÓm sau, luËn ®iÓm sau dÉn ®Õn kÕt luËn. A. Sù b×nh ®¼ng. B.Sù phô thuéc. C. Sù t¸ch biÖt. D. Sù ph©n biÖt. C©u 5: LuËn ®iÓm nµo trong çc luËn ®iÓm sau gi¶I thÝch ®îc vÊn ®Ò: “ Gi¸o dôc lµ ch×a khãa cña t¬ng lai”. A. Gi¸o dôc gãp phÇn më ra t¬ng lai cho nh©n lo¹i. B. Gi¸o dôc lµ truyÒn thèng l©u ®êi cña nh©n lo¹i. C. Gi¸o dôc lµ mét kiÓu lao ®éng ®Æc biÖt cña loµi ngêi. D. Gi¸o dôc lµ quèc s¸ch hµng ®Çu cÇn ph¶i u tiªn. C©u 6: Khi tr×nh bµy luËn ®iÓm cÇn chó ý nh÷ng diÒu sau: Cã c©u chñ ®Ò, s¾p xÕp çc ý theo tr×nh tù hîp lý. §óng hay sai. A. §óng. B. Sai. II. Tù luËn: (7 ®iÓm) Tõ 2 v¨n b¶n “ChiÕu dêi ®«” vµ “HÞch tíng sÜ” , em cã suy nghÜ g× vÒ nh÷ng ngêi l·nh ®¹o nh LÝ C«ng UÈn vµ TrÇn Quèc TuÊn? H·y tr×nh bµy thµnh mét bµi v¨n. §¸P ¸N Vµ THANG ®IÓM. I. Tr¾c nghiÖm: (7 ®iÓm)

C©u 1 2 3 4 5 6§¸p ¸n B C A D A A

II. Tù luËn: (7 ®iÓm) Yªu cÇu bµi viÕt:1. Néi dung: Bµi viÕt cÇn tr×nh bµy ®îc çc ý sau:- Giíi thiÖu ®îc hai nh©n vËt: LÝ C«ng UÈn vµ TrÇn Quèc TuÊn.- Nªu ®îc nh÷ng phÈm chÊt cao quý cña 2 nh©n vËt Êy.

+ Yªu níc nång nµn, + Lo l¾ng cho mu«n d©n, muèn ch¨m lo cho h¹nh phóc mu«n d©n.+ Cã tÇm nh×n xa tr«ng réng.+ Anh minh, s¸ng suèt.( Mçi ý cÇn cã dÉn chøng).

- LÝ lÏ, çch lËp luËn s¾c bÐn, cã søc thuyÕt phôc.- Kh¼ng ®Þnh ®iÓm t¬ng ®ång cña hai v¨n b¶n -> Kh¼ng ®Þnh phÈm chÊt cña hai nhµ l·nh ®¹o.2. H×nh thøc :

- ViÕt ®óng kiÓu bµi nghÞ luËn chøng minh.- HÖ thèng luËn ®iÓm ®óng, ®ñ vµ ®îc s¾p xÕp hîp lÝ.- Bè côc râ rµng.- DiÔn ®¹t tèt.

3. BiÓu chÊm : - §¹t yªu cÇu vÒ h×nh thøc: 2 ®.- Néi dung: 5®.+ ý1: 1 ®.+ ý2: 2 ® (mçi ý nhá 0,5 ®)+ ý 3: 1 ®.+ ý 4: 1 ®.

223

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga * L u ý : GV linh ho¹t trong qu¸ tr×nh chÊm bµi ®Ó khuyÕn khÝch n¨ng lùc s¸ng t¹o cña HS.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra trong giê. (86’) 3. Bài m ớ i: *Giíi thiÖu bµi: (1’) Çc em ®· ®îc «n tËp vÒ luËn ®iÓm vµ çch x©y dùng, tr×nh bµy luËn ®iÓm. Giê häc h«m nay c« sÏ cho çc em lµm bµi kiÓm tra sè 6. * Çc ho¹t ®éng: (85’) - Gi¸o viªn ph¸t ®Ò. - Häc sinh lµm bµi. (2’) 4. Cñng cè : GV nhËn xÐt giê kiÓm tra. Häc sinh nép bµi. (1’)5. DÆn dß: - §äc çc tµi liÖu tham kh¶o liªn quan ®Õn bµi viÕt.

- So¹n : “ThuÕ m¸u”. - T×m ®äc: “B¶n ¸n chÕ ®é thc d©n ph¸p”

………………………………………………………..


THUẾ MÁU(Trích Bản án chế độ thực dân Pháp)

Nguyễn Ái QuốcI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Hiểu được bản chất giả dối, tàn bạo của chính quyền thực dân Pháp.- Thấy rõ tính chiến đấu, lập luận sắc bén cùng nghệ thuật trào phúng trong văn chính luận

của Nguyễn Ái Quốc.Lưu ý: Học sinh đã học về tác phẩm thơ của Hồ Chí Minh ở lớp 7.


- Bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp và số phận bi thảm của những người dân thuộc địa bị bóc lột, bị dùng làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa phản ánh trong văn bản.

- Nghệ thuật lập luận và nghệ thuật trào phúng sắc sảo trong văn chính luận của Nguyễn Ái Quốc.2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu văn chính luận hiện đại, nhận ra và phân tích được nghệ thuật trào phúng sắc bén trong một văn bản chính luận.

- Học cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.

224

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “Bµn luËn vÒ phÐp häc”? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

Nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kØ XX lµ thêi k× ho¹t ®éng s«i næi cña ngêi thanh niªn yªu níc - ngêi chiÕn sÜ céng s¶n kiªn cêng NguyÔn ¸i Quèc. Trong nh÷ng n¨m ho¹t ®éng çch m¹ng Êy, Ngêi s¸ng t¸c v¨n ch¬ng nh»m v¹ch trÇn bé mÆt kÎ thï, nãi lªn nçi khæ cùc cña nh÷ng ngêi d©n bÞ ¸p bøc, kªu gäi nh©n d©n thuéc ®oµn kÕt ®Êu tranh.

“ThuÕ m¸u” lµ ch¬ng ®Çu tiªn cña “B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p”. H«m nay, ta t×m hiÓu ch¬ng nµy ®Ó biÕt râ h¬n vÒ bé mÆt cña bän thùc d©n vµ sè phËn cña ngêi d©n çc níc thuéc ®Þa. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc

- GV híng dÉn: ®äc râ rµng, chó ý thay ®æi giäng phï hîp. Khi mØa mai, ch©m biÕm; khi ®ång c¶m, ®au xãt.- GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc.? B»ng hiÓu biÕt cña m×nh, em h·y tr×nh bµy nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp cña t¸c gi¶?- HS.? Em hiÓu g× vÒ B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p?

?Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch

? V¨n b¶n ®îc viÕt theo thÓ lo¹i g×?

?Bè côc ®îc chia lµm mÊy phÇn.Nªu néi dung cña mçi phÇn? PhÇn I nªu lªn luËn ®iÓm g×?? Çch gäi cña bän thùc d©n Ph¸p ®èi víi ngêi d©n thuéc ®Þa nh thÕ nµo?? Tríc chiÕn tranh? Khi chiÕn tranh bïng næ?

? Çch gäi Êy thÓ hiÖn th¸i ®é g×?

? Môc ®Ých cña çch gäi tªn Êy?

I. §äc-T×m hiÓu chung: (15’) 1. §äc :

2. T¸c gi¶-T¸c phÈm a. T¸c gi¶:- Tªn lµ NguyÔn ¸i Quèc cã tríc n¨m 1945.b. T¸c phÈm:- ViÕt b»ng tiÕng Ph¸p (1925) gåm 12 ch-¬ng vµ mét phÇn phô lôc.- Néi dung:+ KÕt ¸n téi ¸c tµy trêi cña thùc d©n Ph¸p.+ T×nh c¶nh khèn khæ cña ngêi d©n thuéc ®Þa.+ V¹ch ra con ®êng ®Êu tranh ®óng ®¾n.3 . VÞ trÝ ®o¹n trÝch : §o¹n trÝch “ThuÕ m¸u” lµ ch¬ng I cña t¸c phÈm.4. ThÓ lo¹i:- Phãng sù - chÝnh luËn.5.Bè côc:3 phÇn II. §äc vµ t×m hiÓu chi tiÕt:(20’) 1. ChiÕn tranh vµ ng êi b¶n xø: * Th¸i ®é, çch gäi ®èi víi ngêi b¶n xø:- Tríc chiÕn tranh: “da ®en bÈn thØu”, “An Nam mÝt”, kÐo xe tay ¨n ®ßn -> khinh bØ, coi thêng.- Khi chiÕn tranh bïng næ: “®øa con yªu”, “ngêi b¹n hiÒn”, “chiÕn sÜ b¶o vÖ c«ng lÝ vµ tù do”-> t©ng bèc, vç vÒ.=> Gi¶ dèi.* Môc ®Ých:- L«i kÐo hä vµo cuéc chiÕn tranh phi nghÜa. - NghÖ thuËt ®èi lËp t¬ng ph¶n -> m©u

225

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt lËp luËn ë ®o¹n nµy?GVgäi HS ®äc ®o¹n: “Nhng hä ph¶i tr¶...ngµi thèng chÕ”? Sè phËn ngêi d©n b¶n xø nh thÕ nµo?? T¸c gi¶ dïng nh÷ng luËn cø nµo?? Cßn nh÷ng ngêi ë hËu ph¬ng th× nh thÕ nµo?? Sè liÖu mµ t¸c gi¶ dÉn ra ë hai c©u cuèi nãi lªn ®iÒu g×?-HS? Sè phËn cña hä nh thÕ nµo?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi høa hÑn cña thùc d©n Ph¸p víi sè phËn bi th¶m cña hä?

? NghÖ thuËt ®ã ®· nãi lªn ®iÒu g×? NguyÔn ¸i Quèc muèn tè ço ®iÒu g×?

thuÉn trµo phóng, giäng ®iÖu trµo phóng.* Sè phËn ngêi d©n b¶n xø: xa l×a vî con, ph¬i th©y, bÞ tµn s¸t, lÊy m¸u tíi vßng nguyÖt quÕ, lÊy x¬ng...

- BÞ v¾t kiÖt søc, nhiÔm khÝ ®éc, kh¹c ra tõng miÕng phæi.

> Sè phËn bi th¶m.- §èi lËp hoµn toµn; m©u thuÉn trµo phóng vµ nghÖ thuËt trµo phóng tiÕp tôc ®îc béc lé.=> Tè ço chiÕn tranh, tè ço téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p; lét trÇn bé mÆt gi¶ nh©n, gi¶ nghÜa cña nhµ cÇm quyÒn thùc d©n trong cuéc chiÕn tranh ®Õ quèc.-> G©y lßng c¨m thï, phÉn né trong qu¶ng ®¹i çc d©n téc thuéc ®Þa.

(4’) 4. Cñng cè : Em cã nhËn xÐt g× vÒ th¸i ®é cña thùc d©n Ph¸p ®èi víi ngêi d©n b¶n xø? (1’)5. DÆn dß:

- T×m hiÓu phÇn 2 vµ phÇn 3 cña v¨n b¶n.- ChuÈn bÞ c©u hái phÇn LuyÖn tËp.- ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n b×nh vÒ bøc tranh minh ho¹ cña NguyÔn ¸i Quèc.


226


THUẾ MÁU(Trích Bản án chế độ thực dân Pháp)

Nguyễn Ái QuốcI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Hiểu được bản chất giả dối, tàn bạo của chính quyền thực dân Pháp.- Thấy rõ tính chiến đấu, lập luận sắc bén cùng nghệ thuật trào phúng trong văn chính luận

của Nguyễn Ái Quốc.Lưu ý: Học sinh đã học về tác phẩm thơ của Hồ Chí Minh ở lớp 7.


- Bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp và số phận bi thảm của những người dân thuộc địa bị bóc lột, bị dùng làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa phản ánh trong văn bản.

- Nghệ thuật lập luận và nghệ thuật trào phúng sắc sảo trong văn chính luận của Nguyễn Ái Quốc.2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu văn chính luận hiện đại, nhận ra và phân tích được nghệ thuật trào phúng sắc bén trong một văn bản chính luận.

- Học cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung chñ yÕu cña phÇn I v¨n b¶n “ ThuÕ m¸u” (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë phÇn I cña v¨n b¶n çc em thÊy ®îc b¶n chÊt tµn b¹o, gi¶ nh©n, gi¶ nghÜa cña thùc d©n Ph¸p. H«m nay, çc em sÏ t×m hiÓu thªm vÒ b¶n chÊt Êy qua phÇn cßn l¹i cña v¨n b¶n . * Çc ho¹t ®éng: (1’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

GV gäi HS ®äc ®o¹n 2.

GV:Em h·y nªu çc thñ ®o¹n, m¸nh khoÐ b¾t lÝnh cña bän thùc d©n Ph¸p?

GV: ChÕ ®é b¾t lÝnh cña bän thùc d©n mµ nãi “ t×nh nguyÖn” cã ®óng kh«ng?? Chi tiÕt nµo nãi lªn ®iÒu ®ã?- HS lÊy dÉn chøng

II. §äc –T×m hiÓu chi tiÕt: (20’) 2. ChÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn:a. Nh÷ng thñ ®o¹n, m¸nh khoÐ trong viÖc b¾t lÝnh: - Lïng r¸p, v©y b¾t, cìng bøc.- Lîi dông viÖc b¾t lÝnh ®Ó kiÕm tiÒn.- SÉn sµng trãi, xÝch, nhèt, ®µn ¸p d· man.

=>Thùc chÊt lµ dïng vò lùc ®Ó b¾t lÝnh chø kh«ng hÒ cã sù “t×nh nguyÖn” nµo c¶.

227


? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ph¶n øng cña hä?GV: VËy mµ lêi lÏ cña çc nhµ cÇm quyÒn nh thÕ nµo?

GV:Lêi lÏ rªu rao cña bän cÇm quyÒn ®· béc lé b¶n chÊt g×?GV: Em h·y chØ râ m©u thuÉn trµo phóng trong ®o¹n v¨n: “ Êy thÕ ... kh«ng ngÇn ng¹i”?

GV: H·y cho mét lêi nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt nghÞ luËn vµ chÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn?GV gäi HS ®äc phÇn 3.GV:KÕt qu¶ cña sù hi sinh cña ng-êi d©n thuéc ®Þa trong çc cuéc chiÕn tranh nh thÕ nµo?

GV: Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt lËp luËn cña t¸c gi¶ trong ®o¹n v¨n nµy?

GV: NghÖ thuËt ®ã lét t¶ ®îc ®iÒu g×?

GV: Theo em, chÝnh s¸ch hËu chiÕn cña Ph¸p ®èi víi ngêi lÝnh Ph¸p nham hiÓm nhÊt lµ g×?-HS ®äc ®o¹n cuèi?

GV: T¸c gi¶ kÕt thóc phÇn 3 nhthÕ nµo? Cã t¸c dông g×?GV:TÝnh chiÕn ®Êu cña v¨n b¶n ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo?

-HS th¶o luËn nhãm vµ tr×nh bµy theo çc néi dung: .

GV:ThÓ hiÖn çch viÕt nghÞ luËn

b. Ph¶n øng cña nh÷ng ng êi bÞ b¾t: - Nh÷ng ngêi nghÌo khæ th× chÞu chÕt kh«ng cßn kªu vµo ®©u ®îc.- Nh÷ng nguåi giµu th× “ x× tiÒn ra”- Hä t×m mäi çch ®Ó trèn tho¸t, thËm chÝ hä “tù lµm” cho m×nh m¾c nh÷ng bÖnh nÆng.=> Ph¶n øng d÷ déi vµ gay g¾t.c. LuËn ®iÖu cña chÝnh quyÒn thùc d©n: “ Çc anh ®· tÊp nËp ®Çu qu©n…”“ Çc anh ®· kh«ng ngÇn ng¹i…”“ hiÕn x¬ng m¸u” “d©ng çnh tay”=> Tr©ng tr¸o, lõa dèi, bÞp bîm, m¸nh khoÐ cña chÝnh s¸ch mé lÝnh.

-> M©u thuÉn trµo phóng ®îc béc lé.- Sù t¬ng ph¶n gi÷a nh÷ng lêi lÏ t©ng bèc, phØnh nÞnh, gi¶ dèi víi nh÷ng c©u hái b¾t nguån tõ sù thËt.-> Giäng ®iÖu giÔu cît lËp luËn chÆt chÏ ---> ChÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn v« cïng tµn ¸c.3. KÕt qu¶ cña sù hi sinh:a. §èi víi ng êi d©n thuéc ®Þa: - Nh÷ng lêi tuyªn bè t×nh tø bçng im bÆt.- Trë l¹i gièng ngêi bÈn thØu.- Ngêi ta ®· lét hÕt quÇn ¸o, cña c¶i mµ do chÝnh ngêi d©n s¾m ra.- §¸nh ®Ëp. ®èi xö nh sóc vËt.- Chµo ®ãn hä b»ng mét bµi diÔn v¨n “ …B©y giê, chóng t«i kh«ng cÇn ®Õn çc anh n÷a, cót ®i”->Sö dông hµng lo¹t c©u hái tu tõ, biÖn ph¸p ®èi lËp gi÷a lêi nãi víi hµnh ®éng -> m©u thuÉn trµo phóng.=> Bé mÆt tr¸o trë, tµn nhÉn, tr¾ng trîn cña bän thùc d©n.b. §èi víi ng êi lÝnh Ph¸p: - Th¬ng binh vµ vî con tö sÜ ngêi Ph¸p “ ®Òu ®îc cÊp m«n bµi b¸n lÎ thuèc phiÖn”.-> §Çu ®éc chÝnh d©n téc m×nh.* §o¹n kÕt:- NiÒm tin vµo th¸i ®é cña ngêi d©n b¶n xø.- Nªu ra con ®êng ®Êu tranh çch m¹ng; v¹ch trÇn, tè ço téi ¸c, bé mÆt v« nh©n ®¹o cña thùc d©n Ph¸p.III. Tæng kÕt (10’)

228

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ®éc ®¸o cña NguyÔn ¸i Quèc trªn çc ph¬ng diÖn nµo?

Nªu néi dung chñ yÕu cña v¨n b¶n “ ThuÕ m¸u”

? VÏ s¬ ®å kh¸i qu¸t néi dung cña v¨n b¶n “ ThuÕ m¸u”? Tr¶ lêi c©u hái tr¾c nghiÖm G V tr×nh chiÕu trªn mµn h×nh – HS tr¶ lêi.

*NghÖ thuËt:- Tr×nh tù bè côc: Thêi gian Tríc – Trong- Sau chiÕn tranh.- NghÖ thuËt ch©m biÕm: + H×nh ¶nh sinh ®éng, giµu tÝnh biÓu c¶m. + Ng«n tõ, giäng ®iÖu mØa mai,ch©m biÕm. + Dïng c©u hái tu tõ, ®iÖp cÊu tróc c©u ®Ó tè ço m¹nh mÏ téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p. - YÕu tè biÓu c¶m: Tõ ng÷, h×nh ¶nh, biÖn ph¸p tu tõ. - LËp luËn chÆt chÏ, chøng cí x¸c thùc.* Néi dung:-Bé mÆt gi¶ nh©n, gi¶ nghÜa, thñ ®o¹n tµn ¸c cña chÕ ®é thùc d©n ®èi víi ngêi d©n çc níc thuéc ®Þa-Sè phËn ®au th¬ng cña ngêi d©n thuéc ®Þa bÞ ®Èy ®i vµo bia ®ì ®¹n trong çc cuéc chiÕn tranh phi nghÜa=> Ghi nhí: SGK - HS ®äc.IV. LuyÖn tËp : (5’) Bµi 1:

Bµi 2:

229


(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y nªu nh÷ng môc ®Ých cña v¨n ch¬ng NguyÔn ¸i Quèc?+ Dïng v¨n ®Ó v¹ch trÇn, tè c¸o téi ¸c cña thùc d©n ®Õ quèc+ Bªnh vùc quyÒn lîi cña nh©n d©n cña c¸c níc thuéc ®Þa; khÝch lÖ tinh thÇn ®Êu tranh gi¶i phãng+ ThÓ hiÖn quan ®iÓm chÝnh trÞ râ rµng. (1’)5. DÆn dß:

- N¾m néi dung bµi häc.- Lµm bµi tËp 4 s¸ch BTNV 8 - TËp 2, trang 60,61.- ChuÈn bÞ bµi: Héi tho¹i.- So¹n: §i bé ngao du.

230



HỘI THOẠI

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu khái niệm vai xã hội trong hội thoại.- Biết xác định thái độ đúng đắn trong quan hệ giao tiếp.


Vai xã hội trong hội thoại.2. Kỹ năng:

Xác định được các vai xã hội trong cuộc thoại.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “Thuế máu”? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

Trong giao tiÕp çc em thêng cã çc cuéc héi tho¹i víi nhiÒu ngêi, nhiÒu løa tuæi kh¸c nhau...§ã lµ vai x· héi trong héi tho¹i.H«m nay, çc em sÏ t×m hiÓu ®Ó thÊy ®îc sù cÇn thiÕt cña vai x· héi trong héi tho¹i. * Çc ho¹t ®éng: (35’)


GV gäi HS ®äc vÝ dô (SGK).

? Cã nh÷ng nh©n vËt nµo tham gia vµo cuéc héi tho¹i?? Gi÷a hä cã quan hÖ g×?? Ai ë vai trªn? Ai ë vai díi?

I. Vai x· héi trong héi tho¹i: (20’) 1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:- Bµ c«, bÐ Hång.- C« vµ ch¸u (quan hÖ gia téc - th©n thiÕt)- Bµ c«: vai trªn.

231


? Çch xö sù cña bµ c« cã g× ®¸ng chª tr¸ch?

? Th¸i ®é cña bÐ Hång trong cuéc héi tho¹i nh thÕ nµo?? T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu ®ã? - HS.

? V× sao bÐ Hång ph¶i lµm nh vËy?

GV: BÐ Hång biÕt x¸c ®Þnh vai x· héi cho m×nh.? Tõ ®ã, em hiÓu thÕ nµo vai x· héi?? Vai x· héi ®îc x¸c ®Þnh b»ng çc quan hÖ nµo?? H·y ®äc ý1 - Ghi nhí. - HS ®äc.? Khi cÇn nhê ngêi kh¸c më cöa sæ gióp, em sÏ nãi g× nÕu?+ Ngêi ®ã lín tuæi h¬n?+ Ngêi ®ã lµ b¹n?+ Ngêi ®ã Ýt tuæi h¬n?- HS th¶o luËn vµ t×m ra c©u nãi phï hîp.? Tõ ®ã ta rót ra ®iÒu g× khi tham gia héi tho¹i?HS ®äc.

- BÐ Hång: vai díi.+ Víi quan hÖ gia téc: kh«ng cã sù ch©n thµnh cña t×nh ruét thÞt.+ Víi t çch ngêi lín: xö sù kh«ng ®óng mùc ®èi víi trÎ con.

- K×m nÐn sù bÊt b×nh ®Ó gi÷ lÔ phÐp.

- BÐ Hång lµ ch¸u (bÒ díi) ph¶i t«n träng c« (bÒ trªn).

- VÞ trÝ cña ngêi tham gia héi tho¹i ®èi víi ngêi kh¸c trong cuéc tho¹i.

* 2 quan hÖ: + Trªn - díi hay ngang hµng.+ Th©n - s¬.- CÇn x¸c ®Þnh ®óng vai cña m×nh ®Ó chän çch nãi cho phï hîp.

=> Ghi nhí:

II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 1: GV cho HS lµm theo nhãm.* Nghiªm kh¾c: Nay çc ng¬i nh×n chñ nhôc mµ kh«ng biÕt lo, thÊy níc nhôc mµ kh«ng biÕt thÑn...* Khoan dung:

NÕu çc ng¬i biÕt chuyªn tËp s¸ch nµy, theo lêi d¹y b¶o cña ta th× míi ph¶i ®¹o thÇn chñ...Ta viÕt bµi nµy ®Ó çc ng¬i biÕt bông ta.Bµi tËp 2:a. XÐt vÒ vÞ trÝ x· héi, «ng gi¸o cã ®Þa vÞ cao h¬n l·o H¹c; xÐt vÒ tuæi t¸c, l·o H¹c cã vÞ trÝ cao h¬n.b. ¤ng gi¸o nãi víi l·o H¹c b»ng lêi lÏ «n tån, th©n mËt; gäi L·o H¹c lµ cô , xng gép 2 ngêi lµ «ng con m×nh.c. L·o H¹c gäi ngêi ®èi tho¹i víi m×nh lµ «ng gi¸o (t«n träng); xng gép 2 ngêi chóng m×nh (th©n t×nh).* GV híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 3.(4’) 4. Cñng cè : Em cã nhËn xÐt g× vÒ vai x· héi trong héi tho¹i.

232

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga (1’)5. DÆn dß:

- Häc thuéc ghi nhí.- Lµm bµi tËp 3.- §äc kÜ bµi: T×m hiÓu yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn.

................................................................................


TÌM HIỂU YẾU TỐ BIỂU CẢMTRONG VĂN NGHỊ LUẬN

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Bổ sung, nâng cao hiểu biết về văn nghị luận.- Nắm được vai trò của yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận và cách đưa yếu tố biểu cảm

vào bài văn nghị luận.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Lập luận là phương thức biểu đạt chính trong văn nghị luận.- Biểu cảm là yếu tố hỗ trợ cho lập luận, góp phần tạo nên sức lay động, truyền cảm của

bài văn nghị luận.2. Kỹ năng:

- Nhận biết yếu tố biểu cảm và tác dụng của nó trong bài văn nghị luận.- Đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận hợp lí, có hiệu quả, phù hợp với lô-gic lập

luận của bài văn nghị luận.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ vai x· héi trong héi tho¹i? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) V¨n b¶n nghÞ luËn lµ v¨n b¶n ®îc t¹o nªn bëi søc m¹nh cña lÝ trÝ nh»m t¸c ®éng vµo lÝ trÝ cña ngêi cña ngêi ®äc, ngêi nghe. Nhng ®Ó cho nh÷ng ®iÒu cña lÝ trÝ nªu ra dÔ dµng ®i vµo lßng ngêi, cã søc c¶m ho¸, lay ®éng lßng ngêi th× l¹i cÇn ®Õn yÕu tè biÓu c¶m. Bµi häc h«m nay c« sÏ gióp çc em hiÓu râ h¬n vÒ vai trß cña yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn vµ nh÷ng yªu cÇu cÇn thiÕt cña viÖc ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn ®Ó sù nghÞ luËn ®¹t hiÖu qu¶ thuyÕt phôc cao h¬n. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

I. YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ

233


GV gäi HS ®äc v¨n b¶n: “Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn”..? V¨n b¶n ®ã thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo? ? Ph¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña v¨n b¶n Êy?? Bªn c¹nh ph¬ng thøc chÝnh lµ nghÞ luËn, v¨n b¶n cßn sö dông yÕu tè nµo kh¸c kh«ng?? V× sao em cã thÓ kh¼ng ®Þnh nh vËy? YÕu tè biÓu c¶m ®îc thÓ hiÖn ë ®©u?? H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ biÓu c¶m vµ c©u c¶m th¸n thÓ hiÖn c¶m xóc m·nh liÖt cña t¸c gi¶?? Trong çc v¨n b¶n nghÞ luËn çc em võa häc, cã v¨n b¶n nµo sö dông yÕu tè biÓu c¶m nhiÒu kh«ng? - HS t×m? Cô thÓ?? Nh÷ng v¨n b¶n Êy, yÕu tè biÓu c¶m ®îc sö dông nhiÒu nhng t¹i sao kh«ng ®îc xem lµ v¨n biÓu c¶m?? TrÇn Quèc TuÊn vµ Hå ChÝ Minh viÕt hai v¨n b¶n Êy cã ph¶i víi môc ®Ých chÝnh lµ béc lé t×nh c¶m cña m×nh kh«ng? Môc ®Ých chÝnh lµ g×?

? YÕu tè biÓu c¶m ®îc sö dông nhiÒu víi môc ®Ých g×?

GV: YÕu tè biÓu c¶m lµ yÕu tè phô trî nhng nã t¸c dông lµm cho lÝ lÎ cã søc thuyÕt phôc v× nã t¸c ®éng m¹nh vµo t×nh c¶m cña ngêi ®äc. Ta tiÕp tôc t×m hiÓu vÝ dô sau ®Ó thÊy rá h¬n vÒ ®iÒu nµy.GV treo b¶ng phô ghi b¶ng ®èi chiÕu.- GV gäi 2 HS ®äc 2 cét.? So s¸nh çc c©u ë cét 1 vµ cét 2?? Em sÏ chän nh÷ng c©u ë cét nµo? V× sao?

? Tõ viÖc t×m hiÓu, em h·y cho biÕt yÕu tè biÓu c¶m cã vai trß nhthÕ nµo trong bµi v¨n nghÞ luËn?

luËn: (20’) 1. §äc v¨n b¶n: Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn.2. NhËn xÐt:- NghÞ luËn.

- NghÞ luËn.

- BiÓu c¶m.

- Tõ ng÷ biÓu c¶m: “Hìi ®ång bµo”, “Chóng ta thµ hi sinh chø nhÊt ®Þnh”, “muèn” , “hÔ” …” C©uc¶m th¸n: (1),(4),(6),(7),(11),(14),(15).

- HÞch tíng sÜ

-> Môc ®Ých chÝnh lµ nghÞ luËn: nªu luËn ®iÓm, tr×nh bµy luËn cø, t¸c ®éng vµo lÝ trÝ ngêi ®äc(ngêi nghe) , gióp ngêi ®äc(ngêi nghe) ph©n biÖt ®óng, sai, x¸c ®Þnh cho m×nh hµnh ®éng vµ çch sèng ®óng ®¾n.- KhÝch lÖ tinh thÇn quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng. Nhng ®Ó lêi kªu gäi cã søc thuyÕt phôc, t¸c gi¶ ®· kh¬i dËy tinh thÇn yªu níc vµ lßng c¨m thï giÆc->t¸c ®éng vµo t×nh c¶m.

- Cét 2 hay, hÊp dÉn h¬n h¬n v× cã sö dông yÕu tè biÓu c¶m, t¸c ®éng vµo t×nh c¶m, ®äc lªn ta c¶m thÊy xóc ®éng.- RÊt cÇn thiÕt; lµm cho bµi v¨n nghÞ luËn hay h¬n, hÊp dÉn h¬n, cã søc thuyÕt phôc h¬n v× nã t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi t×nh c¶m cña ngêi ®äc(ngêi nghe).

234

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga HS ®äc

GV: Qua t×m hiÓu ta thÊy yÕu tè biÓu c¶m cã vai trß rÊt qu¹n träng trong bµi v¨n nghÞ luËn. VËy lµm thÕ nµo ®Ó ph¸t huy ®îc hÕt t¸c dông cña yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn , ®ã lµ vÊn ®Ò mµ ta cÇn t×m hiÓu.GV ®äc ®o¹n v¨n: “ Ta thêng tíi b÷a......vui lßng”? V× sao TrÇn Quèc TuÊn cã thÓ viÕt nªn nh÷ng c©u v¨n ®Çy t©m tr¹ng nh vËy?

? Qua ®ã, em h·y cho biÕt, lµm thÕ nµo ®Ó bµi v¨n nghÞ luËn cã søc biÓu c¶m?

GV: Muèn cã yÕu tè biÓu c¶m ta ph¶i thùc sù xóc ®éng ®èi víi vÊn ®Ò m×nh ®ang nghÞ luËn. Nhng nh÷ng t×nh c¶m, c¶m xóc Êy dï m·nh liÖt, s©u s¾c nhng chØ ë trong lßng th× ngêi ®äc, ngêi nghe kh«ng thÓ nhËn thÊy ®îc.? Theo em, b»ng c¸ch nµo ®Ó c¶m xóc Êy truyÒn ®Õn ®îc ngêi ®äc, ngêi nghe?GV ®äc: “Êy thÕ mµ...nh©n hËu”

GV: YÕu tè biÓu rÊt cÇn, v× thÕ cã b¹n HS cho r»ng: cµng dïng nhiÒu tõ ng÷ biÓu c¶m, c©u c¶m th¸n th× gi¸ trÞ biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn cµng t¨ng.? Em cã suy nghÜ nh thÕ nµo vÒ ý kiÕn Êy? ? VËy, yªu cÇu khi sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn lµ g×?* GV nãi vÒ lçi trong bµi lµm v¨n nghÞ luËn cña HS.? Qua t×m hiÓu, em h·y cho biÕt, lµm thÕ nµo ®Ó ph¸t huy hÕt ®îc t¸c dông cña yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn?

=> Ghi nhí: ý1:

- Ngän löa c¨m hên ®ang sôc s«i trong lßng cña «ng. Mçi c©u, mçi ch÷ nh ®îc ch¶y ra tõ tr¸i tim cña t¸c gi¶.- Ngêi viÕt ph¶i thËt sù cã c¶m xóc ®èi víi vÊn ®Ò ®ang nghÞ luËn.- C¶m xóc ph¶i tù nhiªn, ch©n thµnh, s©u s¾c, m·nh liÖt, xuÊt ph¸t tù ®¸y lßng, tõ tr¸i tim dï ®ã lµ t×nh yªu th-¬ng hay lßng c¨m hên.- Sö dông tõ ng÷ biÓu c¶m.- C©u c¶m th¸n.-- Giäng ®iÖu.

-> RÌn luyÖn c¸ch biÓu c¶m.

-> Sai, v×: yÕu tè biÓu c¶m chØ lµ yÕu tè phô, nÕu sö dông nhiÒu sÏ ph¸ vì m¹ch nghÞ luËn vµ l¹c kiÓu bµi.

-> Sö dông hîp lÝ.

* Lçi: + Kh« khan + S¸o: -> Ghi nhí: ý2

235


=> Ghi nhí: HS ®äc.II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi 1: GV ph¸t phiÕu häc tËp.BiÖn ph¸p biÓu c¶m DÉn chøng T¸c dôngNh¹i, ®èi lËp Tªn da ®en bÈn

thØu, tªn An-nam-mÝt bÈn thØu,con yªu, b¹n hiÒn, chiÕn sÜ b¶o vÖ c«ng lÝ vµ tù do.

Ph¬i bµy b¶n chÊt dèi tr¸, bÞp bîm.-> mØa mai.

Tõ ng÷, h×nh ¶nh mØa mai giäng ®iÖu tuyªn truyÒn cña thùc d©n

NhiÒu ngêi b¶n xø...loµi thuû qu¸i. Mét sè kh¸c l¹i bá x¸c t¹i nh÷ng miÒn hoang vu, th¬ méng.

Ng«n tõ mÜ miÒu kh«ng che ®Ëy ®îc thùc tÕ phñ phµng; lêi mØa mai thÓ hiÖn sù khinh bØ, sù chÕ nh¹o ®èi víi giäng ®iÖu tuyªn truyÒn cña bän thùc d©n.-TiÕng cêi ch©m biÕm s©u cay.

Bµi 2 : GV gäi HS ®äc ®o¹n v¨n, nªu c©u hái.* C¶m xóc ®îc thÓ hiÖn qua ®o¹n v¨n: nçi buån vµ sù khæ t©m cña mét ngêi thÇy t©m huyÕt, ch©n chÝnh tríc vÊn n¹n häc vÑt, häc tñ trong häc ng÷ v¨n.* Søc thuyÕt phôc, gîi c¶m cña ®o¹n v¨n ®îc t¹o nªn bëi:+ C¶m xóc cña ngêi viÕt rÊt ch©n thµnh tù nhiªn, ch©n thËt: viÕt v¨n nghÞ luËn mµ nh c©u chuyÖn t©m t×nh gi÷a thÇy vµ trß, gi÷a nh÷ng ngêi b¹n víi nhau.+ Sö dông tõ ng÷ biÓu c¶m, c©u c¶m vµ giäng ®iÖu t©m t×nh. Bµi 3: §o¹n v¨n tr×nh bµy luËn ®iÓm: Chóng ta kh«ng nªn häc vÑt, häc tñ.+ Yªu cÇu vÒ lÝ lÏ, dÉn chøng: lµm râ t¸c h¹i cña hai lèi häc nµy, nªu dÉn chøng cô thÓ.+ Yªu cÇu biÓu c¶m: T¸n thµnh hay ph¶n ®èi.(4’) 4. Cñng cè : Em cã nhËn xÐt g× vÒ vai trß vµ viÖc sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn. (1’)5. DÆn dß: - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- Lµm bµi tËp trong s¸ch BT ng÷ v¨n.- So¹n: “§i bé ngao du”.

..............................................................................

Ngày so¹n: 11/3/2013 Ngày d¹y: 13/3/2013 Bµi 27 TiÕt 109: Văn bản

ĐI BỘ NGAO DU(Trích Ê-min hay Về giáo dục)

Ru-xô

236


I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu được quan điểm đi bộ ngao du của tác giả.- Thấy được nghệ thuật lập luận mang đậm sắc thái cá nhân của nhà văn Pháp Ru-xô.


- Mục đích, ý nghĩa của việc đi bộ theo quan điểm của tác giả.- Cách lập luận chặt chẽ, sinh động, tự nhiên của nhà văn.- Lối viết nhẹ nhàng có sức thuyết phục khi bàn về lợi ích, hứng thú của việc đi bộ ngao

du.2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu văn bản nghị luận nước ngoài.- Tìm hiểu, phân tích các luận điểm, luận cứ, cách trình bày vấn đề trong một bài văn nghị

luận cụ thể.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt vai trß vµ viÖc sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

HiÖn nay cã rÊt nhiÒu ngêi cã thãi quen ®i bé ®Ó rÌn luyÖn søc khoÎ. Kh«ng chØ thÕ, theo Ru-x« th× ®i bé cßn cã nhiÒu lîi Ých. H«m nay, çc em sÏ t×m hiÓu lîi Ých cña viÖc ®i bé ngao du qua tiÕt häc nµy. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

Yªu cÇu: §äc râ rµng, døt kho¸t, t×nh c¶m, th©n mËt, thay ®æi giäng theo kiÓu c©u.- GV ®äc mÉu, gäi häc sinh ®äc.

? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶?

? Em biÕt g× vÒ t¸c phÈm “E-min hay vÒ gi¸o dôc”?

I. §äc- T×m hiÓu chung: (15’) 1 .§äc:

2 .T¸c gi¶-t¸c phÈm: a. T¸c gi¶:- J¨ng-J¾c.Ru-x« (1712-1778), lµ nhµ v¨n Ph¸p, nhµ ho¹t ®éng x· héi næi tiÕng cña Ph¸p ë TK XVIII.b. T¸c phÈm:- ViÕt n¨m 1726 - lµ thiªn luËn v¨n tiÓu thuyÕt víi 2 nh©n vËt chÝnh.- Gåm 5 quyÓn - qu¸ tr×nh gi¸o dôc £-min tõ lóc:+ Ra ®êi ®Õn 2, 3 tuæi.+ 4, 5 tuæi ®Õn 12, 13 tuæi.+ 13 tuæi ®Õn 16 tuæi.+ 16 tuæi ®Õn 20 tuæi.

237


? §o¹n trÝch thuéc phÇn nµo?

Toµn bé t¸c phÈm thuéc thÓ lo¹i g×?? V¨n b¶n trÝch thuéc kiÓu nghÞ luËn g×?

? §o¹n v¨n tr×nh bµy mÊy luËn ®iÓm? §ã lµ nh÷ng luËn ®iÓm nµo?

GV gäi HS ®äc ®o¹n 1.? LuËn ®iÓm ®Çu tiªn triÓn khai vÊn ®Ò “§i bé ngao du” lµ nh thÕ nµo? §i bé ngao du ®Çu tiªn cã lîi Ých g×?? LuËn ®iÓm nµy ®îc chøng minh b»ng çc luËn cø nµo?

? NhËn xÐt vÒ çc luËn cø vµ çch tr×nh bµy çc luËn cø?GV: §i bé ngao du ®em l¹i c¶m gi¸c tù do tuyÖt ®èi, thuËn theo tù nhiªn.? Ngêi ®i cã ®îc nh÷ng g×?

GV: §©y lµ quan niÖm gi¸o dôc vµ ph-¬ng ph¸p gi¸o dôc cña Ru-x«.? Trong ®o¹n nµy t¸c gi¶ ®· dïng nh÷ng ®¹i tõ nh©n xng nµo?? Theo em, t¹i sao t¸c gi¶ dïng nhiÒu ®¹i tõ nh©n xng kh¸c nhau nh vËy? Çch dïng Êy cã dông ý g×?? C©u chuyÖn cã hÊp dÉn em kh«ng? T¹i sao? - HS th¶o luËn.

GV: C©u chuyÖn tiÕp diÔn nh thÕ nµo ta sÏ t×m hiÓu ë tiÕt sau.

+ Ngoµi 20 tuæi.- PhÇn cuèi.3.. Tõ khã: SGK.4..ThÓ lo¹i:- T¸c phÈm: LuËn v¨n tiÓu thuyÕt.- V¨n b¶n trÝch: NghÞ luËn chøng minh.5.. Bè côc:* 3 phÇn: 3 luËn ®iÓm.+ Tõ ®Çu... “nghØ ng¬i”- §i bé ngao du vµ tù do.+ TiÕp ... “lµm tèt h¬n”- §i bé ngao du vµ sù lµm giµu, hiÓu biÕt cuéc sèng, thiªn nhiªn.+ Cßn l¹i: §i bé ngao du víi viÖc rÌn luyÖn søc khoÎ, tinh thÇn cña con ngêi.II. §äc-T×m hiÓu chi tiÕt: (20’) 1. §i bé ngao du vµ tù do: - Lîi Ých ®Çu tiªn cña ®i bé ngao du lµ ngêi hoµn toµn tù do.

* LuËn cø:+ Muèn ®i, muèn ®øng tuú ý(dÉn chøng).+ Kh«ng phô thuéc vµo con ngêi, ph-¬ng tiÖn.+ Tho¶i m¸i hëng thô tù do trªn ®êng ®i.+ §i võa ®Ó gi¶i trÝ võa ®Ó häc hái, vËn ®éng, lµm viÖc.=> kh«ng bao giê ch¸n.- LuËn cø phong phó; dÉn chøng vµ lÝ lÏ tr×nh bµy xen kÏ, tiÕp nèi tù nhiªn.

- §îc vui ch¬i, ®îc rÌn luyÖn, ®îc häc hái.

- T«i, ta, em.- Dïng t«i vµ ta xen kÏ, ®©y lµ dông ý nghÖ thuËt cña t¸c gi¶.+ Khi xng t«i: nãi vÒ kinh nghiÖm riªng.+ Khi xng ta: LÝ luËn chung.=> Çch xng h« lµm cho bµi v¨n trë nªn sinh ®éng, g¾n çi riªng víi çi chung, gi¶n dÞ, dÔ hiÓu, dÔ lµm theo.

(4’) 4. Cñng cè :

238

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Em cã nhËn xÐt g× vÒ vai trß cña viÖc ®i bé qua phÇn 1 cña ®o¹n trÝch §i bé ngao du. (1’)5. DÆn dß:

- N¾m néi dung phÇn võa häc.- So¹n tiÕp 2 phÇn cßn l¹i.

* Lu ý: + T×m luËn cø, luËn chøng.+ ý nghÜa v¨n b¶n. T×m luËn ®iÓm.

239


240


241


242


Ngày so¹n: 13/3/2013 Ngày d¹y: 16/3 /2013 Bµi 27 TiÕt 110: Văn bản

ĐI BỘ NGAO DU(Trích Ê-min hay Về giáo dục)

Ru-xô

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu được quan điểm đi bộ ngao du của tác giả.- Thấy được nghệ thuật lập luận mang đậm sắc thái cá nhân của nhà văn Pháp Ru-xô.


- Mục đích, ý nghĩa của việc đi bộ theo quan điểm của tác giả.- Cách lập luận chặt chẽ, sinh động, tự nhiên của nhà văn.- Lối viết nhẹ nhàng có sức thuyết phục khi bàn về lợi ích, hứng thú của việc đi bộ ngao

du.2. Kỹ năng:

- Đọc – hiểu văn bản nghị luận nước ngoài.- Tìm hiểu, phân tích các luận điểm, luận cứ, cách trình bày vấn đề trong một bài văn nghị

luận cụ thể.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

243

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt vai trß cña viÖc ®i bé qua phÇn 1 cña ®o¹n trÝch §i bé ngao du. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

Ngoµi viÖc ®îc hoµn toµn tù do, tho¶i m¸i, ®i bé ngao du cßn cã g× thó vÞ n÷a, ta sÏ t×m hiÓu qua tiÕt häc nµy. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøcGV gäi HS ®äc phÇn 2.? LuËn ®iÓm t¸c gi¶ ®a ra ë phÇn nµy lµ g×?? §Ó lµm s¸ng tá luËn ®iÓm nµy, t¸c gi¶ ®· lËp luËn nh thÕ nµo?? Trªn c¬ së nh÷ng luËn cø nµo?

? T¸c gi¶ ®· sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× ®Ó lËp luËn?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch lËp luËn cña t¸c gi¶?? Qua ®o¹n nµy, em rót ra ®îc bµi häc g× cho b¶n th©n?GV gäi HS ®äc phÇn 3.? §o¹n cßn l¹i nªu lªn luËn ®iÓm g×?? Çch chøng minh luËn ®iÓm nµy cã g× ®Æc s¾c?- HS.? Cuèi cïng t¸c gi¶ ®a ra kÕt luËn g×?

? NhËn xÐt çch kÕt luËn?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch s¾p xÕp 3 luËn ®iÓm?

? V× sao t¸c gi¶ l¹i s¾p xÕp nh vËy?

? Qua v¨n b¶n ®i bé ngao du cã thÓ

II.§äc- T×m hiÓu chi tiÕt: (20’)

2. §i bé ngao du víi viÖc båi d ìng nhËn thøc, lµm giµu hiÓu biÕt : - T¸c gi¶ lËp luËn b»ng çc luËn cø sau:+ §i nh çc nhµ triÕt häc lõng danh.+ Xem xÐt çc tµi nguyªn phong phó trªn mÆt ®Êt.+ T×m hiÓu çc s¶n vËt.+ Su tËp çc mÉu vËt.- Nªu dÉn chøng dån dËp liªn tiÕp.- Sö dông çc kiÓu c©u kh¸c nhau: so s¸nh, nªu c¶m xóc, c©u hái tu tõ...=> LËp luËn chÆt chÏ, tù nhiªn, lµm s¸ng tá ®îc luËn ®iÓm.- Lu«n cã ý thøc häc hái, häc mäi lóc, mäi n¬i bëi quanh ta lµ mét kho tri thøc v« gi¸.3. §i bé ngao du víi viÖc rÌn luyÖn søc khoÎ vµ tinh thÇn cña con ng êi : - Chøng minh b»ng nghÖ thuËt so s¸nh ®èi lËp: ngao du b»ng ph¬ng tiÖn víi ngao du b»ng ®i bé.=> KÕt luËn: §i bé gióp ta rÌn luyÖn søc kháe vµ s¶ng kho¸i tinh thÇn. => KÕt luËn mét çch tËp trung, gi¶n dÞ, dÔ hiÓu.III. Tæng kÕt (10’) - Hîp lÝ vµ cã dông ý.+ Khao kh¸t tù do nªn ®a luËn ®iÓm nµy lªn tríc.+ ¤ng Ýt ®îc häc hµnh nªn khao kh¸t kiÕn thøc.- Gi¶n dÞ.

244

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga thÊy bãng d¸ng t¸c gi¶ lµ ngêi nh thÕ nµo? HS ®äc.

- Quý träng tù do.- Yªu mÕn thiªn nhiªn.=> Ghi nhí: IV. LuyÖn tËp: (5’)

(4’) 4. Cñng cè : Em cã nhËn xÐt g× vÒ vai trß cña viÖc ®i bé qua ®o¹n trÝch “§i bé ngao du” (1’)5. DÆn dß: 1. N¾m néi dung bµi häc.2. ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n nªu lîi Ých cña viÖc ®i bé ngao du ®èi víi b¶n th©n em.3. ChuÈn bÞ bµi: Héi tho¹i.(tiÕp theo)

Ngày so¹n: 16 /3/2013 Ngày d¹y: 18 /3/2013 Bµi 27 TiÕt 111:

HỘI THOẠI(Tiếp theo)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTHiểu khái niệm lượt lời và cách vận dụng chúng trong giao tiếp.


- Khái niệm lượt lời.- Việc lựa chọn lượt lời góp phần thể hiện thái độ và phép lịch sự trong giao tiếp.

2. Kỹ năng:- Xác định được các lượt lời trong các cuộc thoại.- Sử dụng đúng lượt lời trong giao tiếp.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt vai trß cña viÖc ®i bé qua ®o¹n trÝch “§i bé ngao du”. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

Trong giao tiÕp thêng x¶y ra lît lêi cña çc nh©n vËt tham gia héi tho¹i. VËy, lît lêi trong héi tho¹i lµ g×? CÇn chó ý ®iÒu g× khi tham gia héi tho¹i? H«m nay, çc em sÏ ®îc t×m hiÓu.


I. L ît lêi trong héi tho¹i: (1’)

245


GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô, gäi HS ®äc.

? Trong cuéc tho¹i, mçi nh©n vËt nãi bao nhiªu lît?? Cã bao nhiªu lÇn lÏ ra Hång nãi nhng l¹i kh«ng nãi?? Th¸i ®é cña bÐ Hång tríc nh÷ng lêi nãi cña bµ c« nh thÕ nµo?? V× sao Hång kh«ng ng¾t lêi c« khi c« nãi nh÷ng ®iÒu m×nh kh«ng muèn nghe?? Qua ph©n tÝch, em hiÓu thÕ nµo lµ lît lêi trong héi tho¹i?? Khi giao tiÕp chóng ta cÇn chó ý ®iÒu g×?HS ®äc.? H·y lÊy vÝ dô vÒ lît lêi trong héi tho¹i?- HS.GV gäi HS ®äc yªu cÇu.? TÝnh c¸ch cña mçi nh©n vËt ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo qua ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê”?

GV gäi HS ®äc.

? Sù im lÆng cña nh©n vËt T«i béc lé ®iÒu g×?

ViÕt mét ®o¹n héi tho¹i víi chñ ®Ò häc tËp. HS viÕt, tr×nh bµy, nhËn xÐt.- GV nhËn xÐt.

1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:- Bµ c«: 5 lÇn.- BÐ Hång: 2 lÇn.- 2 lÇn: sau lît lêi 1 vµ 3 cña bµ c«.

- BÊt b×nh.

- Cè g¾ng kiÒm chÕ ®Ó gi÷ th¸i ®é lÔ phÐp.

=> Ghi nhí: (SGK)

II. LuyÖn tËp: (1’) Bµi tËp 1:- ChÞ DËu: biÕt m×nh, biÕt ngêi, nhÉn nhÞn nhng khi cÇn th× vÉn quyÕt vïng lªn.- Anh DËu: cam chÞu, b¹c nhîc.- Cai lÖ: tiÓu nh©n, kh«ng cã t×nh ngêi.Bµi tËp 3:- LÇn 1: ngì ngµng, h·nh diÖn, xÊu hæ.- LÇn 2: xóc ®éng tríc t©m hån vµ lßng nh©n hËu cña em g¸i.Bµi tËp bæ sung:

(4’) 4. Cñng cè : Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ lît lêi vµ ta cÇn chó ý ®Õn ®iÒu g× trong giao tiÕp?(1’)5. DÆn dß: - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- Hoµn chØnh c¸c bµi tËp vµo vë.- ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn tËp ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn.

246



LUYỆN TẬP ĐƯA YẾU TỐ BỂU CẢM VÀO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:Củng cố kiến thức và nâng cao kĩ năng vận dụng


- Hệ thống kiến thức về văn nghị luận.- Cách đưa yếu tố biểu cảm vào bàn văn nghị luận.

2. Kỹ năng:Xác định cảm xúc và biết cách diễn đạt cảm xúc đó trong bài văn nghị luận.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ?Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ lît lêi vµ ta cÇn chó ý ®Õn ®iÒu g× trong giao tiÕp?(36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

ë tiÕt 108 çc em ®· ®îc t×m hiÓu viÖc đưa yếu tố biểu cảm trong bài văn nghị luận. §Ó cñng cè vµ kh¾c s©u kiÕn thøc ®ã giê häc hom nay c« sÏ gióp çc em luyÖn tËp. Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

- HS ®äc ®Ò ra.

? NÕu ph¶i viÕt mét bµi v¨n víi ®Ò trªn th× em sÏ lÇn lît lµm nh÷ng viÖc g×?- HS nh¾c l¹i çc bíc lµm bµi v¨n nghÞ luËn.? Bµi lµm cÇn lµm s¸ng tá vÊn ®Ò g×? ? Cho ®èi tîng nµo? ? Ta cÇn lµm theo kiÓu lËp luËn nµo?

I. ChuÈn bÞ ë nhµ (5’)1.§Ò bµi:Sù bæ Ých cña nh÷ng chuyÕn tham quan, du lÞch ®èi víi häc sinh.II. LuyÖn tËp trªn líp: (30’)1. H íng dÉn luyÖn tËp bµi 1: (10’)- Lîi Ých cña viÖc tham quan.

- Chøng minh.

247

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - Häc sinh.GV treo b¶ng phô ghi çch s¾p xÕp çc luËn ®iÓm. - HS ®äc hÖ thèng çc luËn ®iÓm.? Çch s¾p xÕp çc luËn ®iÓm theo tr×nh tù Êy cã hîp lÝ kh«ng?? Cã thÓ söa l¹i nh thÕ nµo?GV cho HS th¶o luËn nhãm.? Dùa vµo çc luËn ®iÓm Êy, h·y x©y dùng dµn ý cho bµi v¨n nghÞ luËn?- HS lµm viÖc theo nhãm.

? Më bµi?

? Th©n bµi nªn ®a ra mÊy luËn ®iÓm?

? §ã lµ nh÷ng luËn ®iÓm nµo?

? S¾p xÕp çc luËn ®iÓm Êy nh thÕ nµo?? PhÇn kÕt bµi?

GV gäi HS ®äc ®o¹n v¨n.? T×m yÕu tè biÓu c¶m ®îc sö dông trong ®o¹n v¨n?

? Ta ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo ®o¹n v¨n chøa luËn ®iÓm nµo?? LuËn ®iÓm Êy gîi cho em c¶m xóc g×?

- HS th¶o luËn.

? yªu cÇu cña c¶m xóc?GV gäi HS ®äc ®o¹n v¨n trong sgk.? §o¹n v¨n nghÞ luËn Êy ®· thÓ hiÖn ®îc ®óng vµ ®ñ nh÷ng c¶m xóc Êy cha?? CÇn t¨ng cêng yÕu tè biÓu nh thÕ nµo ®Ó ®o¹n v¨n biÓu hiÖn ®óng nh÷ng c¶m xóc ch©n thËt cña em?? Cã thÓ thªm çc tõ ng÷ biÓu c¶m nh: biÕt bao nhiªu, diÖu k× thay,

- Cha thËt hîp lÝ.* Söa l¹i.a. Më bµi:- Nh÷ng chuyÕn tham quan du lÞch ®· gióp Ých cho ngêi tham quan rÊt nhiÒu.b. Th©n bµi:+ VÒ hiÓu biÕt:- HiÓu cô thÓ h¬n, s©u s¾c h¬n, sinh ®éng h¬n nh÷ng ®iÒu ®· häc trong trêng.- §a l¹i nhiÒu bµi häc kinh nghiÖm míi kh«ng t×m thÊy trong s¸ch vë.+ VÒ tinh thÇn:- T×m thªm nhiÒu niÒm vui míi cho b¶n th©n.-Thªm yªu thiªn nhiªn, quª h¬ng ®Êt níc.+ VÕ thÓ chÊt: Cã thÓ lµm ta khoÎ m¹nh, cã søc chÞu ®ùng bÒn bØ h¬n.c. KÕt luËn: Tham quan du lÞch qu¶ lµ ho¹t ®éng bæ Ých, mäi ngêi cÇn tÝch cùc tham gia.

2. H íng dÉn luyÖn tËp bµi 2: (20’) *Yªu cÇu 2.a:+ Tõ ng÷ biÓu c¶m, c©u c¶m th¸n, giäng ®iÖu.* Yªu cÇu 2.b:- Nh÷ng chuyÕn tham quan, du lÞch ®em ®Õn cho ta thËt nhiÒu niÒm vui.+ C¶m xóc tríc khi ®i: håi hép, n¸o nøc...+ C¶m xóc trong khi ®i: ng¹c nhiªn, thÝch thó...+ C¶m xóc sau khi vÒ: hµi lßng, h¬i tiÕc...-> Ch©n thËt.* §äc ®o¹n v¨n vµ nhËn xÐt:- YÕu tè biÓu c¶m ®îc thÓ hiÖn ®óng vµ t¬ng ®èi ®Çy ®ñ.

- Thªm çc tõ ng÷ biÓu c¶m.

- Cã thÓ ®a vµo song ph¶i chó ý sù hîp lÝ.VÝ dô: - Nçi buån kia, k× diÖu thay...

248

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga lµm sao cã ®îc... vµo ®o¹n v¨n kh«ng?? Ta ®a vµo chç nµo trong ®o¹n v¨n?

? H·y viÕt l¹i ®o¹n v¨n Êy?GV gãp ý, chØ ra nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm ®Ó trong bµi sau HS thùc hµnh tèt h¬n.

- Lµm sao cã ®îc niÒm sung síng Êy...* HS viÕt l¹i ®o¹n v¨n, tr×nh bµy tríc líp, nhËn xÐt.

(4’) 4. Cñng cè : Em h·y cho biÕt ta cÇn chó ý ®Õn ®iÒu g× trong khi ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn?(1’)5. DÆn dß:

- §äc bµi ®äc thªm trang 109.- Lµm bµi tËp 3, GV híng dÉn.- ¤n tËp, chuÈn bÞ kiÓm tra v¨n.

Ngày so¹n: 18/3/2013 Ngày d¹y: 20/3/2013. Bµi 28 TiÕt 113.

KiÓm tra v¨n.

I . MôC tiªu CÇN ®¹T Nh»m ®¸nh gi¸ HS vÒ møc ®é nhËn thøc phÇn v¨n.

249

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga II – TRäNG T©M KIÕN THøC, KÜ N¨NG1. KiÕn thøc KiÓm tra, kh¶o s¸t toµn bé kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n ®· häc tõ ®Çu häc k× II ®Õn nay. 2. KÜ n¨ng - Gióp häc sinh cñng cè, n©ng cao kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n ®· häc tõ ®Çu häc k× II ®Õn nay. – Gi¸o dôc häc sinh tÝnh trung thùc, lËp trêng khi lµm bµi .III. PH¬NG PH¸P, KÜ THUËT D¹Y HäC:

Tr¾c nghiÖm, tù luËn, kÜ thuËt ®éng n·o.IV. CHUÈN BÞ . - Gi¸o viªn : nghiªn cøu tµi liÖu, ra ®Ò, lËp ®¸p ¸n, biÓu ®iÓm phï hîp víi ®èi tîng. - Häc sinh : ¤n kÜ lý thuyÕt vµ rÌn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n nghÞ luËn. MA TRËN ®Ò KIÓM TRAMøc ®é

NT

Néi dung

NhËn BiÕt


ThÊp Cao


Bµi “Nhí rõng” vµ

“¤ng ®å”

1 1 1

Bµi th¬: “Khi con tu hó” vµ“Quª h-¬ng”

1

1

2

2

“ HÞch t-íng sÜ”

1 0,5

“ThuÕ m¸u”

1 1

6,5


Tæng sè ®iÓm 2,5 1,5 6 10

Bµi kiÓm tra v¨n. Thêi gian: 45phót

Hä vµ tªn:………………………. Líp………….

§iÓm Lêi phª cña gi¸o viªn

250


§Ò bµi: I. PhÇn tr¾c nghiÖm: (4®) C©u 1: (1,5®) Cho ®o¹n th¬: “Nay xa çch lßng t«i lu«n tëng nhí Mµu níc xanh ç b¹c chiÕc buåm v«i Tho¸ng con thuyÒn rÏ sãng ch¹y ra kh¬i T«i thÊy nhí çi mïi nång mÆn qu¸.” a, Ai lµ t¸c gi¶ bµi th¬ trªn? Tªn cña bµi th¬ lµ g×? A. Vò §×nh Liªn - ¤ng ®å. B. TÕ Hanh - Quª h¬ng. C. ThÕ L÷ - Nhí rõng. D. Tè H÷u - Khi con tu hó. b, Bµi th¬ ®îc viÕt theo thÓ th¬ nµo? A. ThÊt ng«n b¸t có §êng luËt. C. Song thÊt lôc b¸t B. Lôc b¸t. D. Th¬ míi 8 ch÷. c, §¸p ¸n nµo nãi ®óng nhÊt néi dung ®o¹n th¬ trªn? A. C¶nh ®oµn thuyÒn ®¸nh ç ra kh¬i. B. C¶nh ®ãn thuyÒn ç trë vÒ. C. T×nh c¶m cña t¸c gi¶ ®èi víi quª h¬ng.C©u 2: Mét trong nh÷ng c¶m høng chung nhÊt cña bµi th¬ “Nhí rõng” vµ “¤ng ®å” lµ g×? A. Nhí tiÕc qu¸ khø. C. Coi thêng vµ khinh bØ cuéc sèng tÇm th-êng hiÖn t¹i. B. Th¬ng ngêi, hoµi cæ. D. §au xãt vµ bÊt lùc.C©u 3: BiÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo chung nhÊt gi÷a hai bµi th¬ “Nhí rõng” vµ “¤ng ®å”? A. Tëng tîng vµ phãng ®¹i. C. §èi lËp - t¬ng ph¶n. B. Nh©n ho¸ vµ so s¸nh. D. Ho¸n dô.C©u 4: Trong nh÷ng bµi th¬ sau, bµi th¬ nµo thuéc thÓ th¬ míi giai ®o¹n 1930-1945? A. Khi con tu hó. B. Ng¾m tr¨ng. C. ¤ng ®å. D. Tøc c¶nh P¸c Bã. C©u 5: T¸c phÈm HÞch tíng sÜ ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo? A. Khi cuéc kh¸ng chiÕn s¾p diÔn ra. B. Sau khi cuéc kh¸ng chiÕn th¾ng lîi. C. Lóc kh¸ng chiÕn s¾p kÕt thóc. D. C¶ ba thêi ®iÓm trªn ®Òu sai.C©u 6: Néi dung chñ yÕu cña B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p lµ g×? A. Tè ço, lªn ¸n téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p. B. T×nh c¶nh tñi nhôc, thèng khæ cña ngêi d©n thuéc ®Þa. C. Bíc ®Çu v¹ch ra ®êng lèi ®Êu tranh ®óng ®¾n cho çc níc thuéc ®Þa. D. Gåm c¶ ba néi dung trªn.II. PhÇn tù luËn:(6®) C¶m nhËn cña em vÒ sè phËn cña ngêi d©n thuéc ®Þa qua v¨n b¶n “ThuÕ m¸u” cña NguyÔn ¸i Quèc.

§¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm:

I. Tr¾c nghiÖm: (4®)C©u 1: (1,5®), mçi c©u ®óng ®¹t 0,5®.a. B ; b. D ; c. C.Nh÷ng c©u cßn l¹i, mçi c©u ®óng ®¹t 0,5®.C©u 2 C©u 3 C©u 4 C©u 5 C©u 6A C C A D II. Tù luËn:(6®)

251

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Yªu cÇu: 1. H×nh thøc: (2®) - ViÕt ®óng thÓ lo¹i v¨n nghÞ luËn cã sö dông yÕu tè biÓu c¶m. (1®) - DiÔn ®¹t m¹ch l¹c. (0,5®). - ViÕt s¹ch sÏ, kh«ng sai chÝnh t¶.(0,5®).2. VÒ néi dung:(4®)a. Më bµi: Giíi thiÖu vÊn ®Ò (0,5®).b. Th©n bµi: ThÓ hiÖn ®îc 3 luËn ®iÓm: - ChiÕn tranh vµ ngêi b¶n xø (1®) - ChÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn (1®) - KÕt qu¶ cña sù hi sinh (1®) ->T×m dÉn chøng cô thÓ ®Ó lµm râ luËn ®iÓm.c. KÕt bµi: Nªu c¶m nhËn kh¸i qu¸t vÒ vÊn ®Ò. (0,5®).V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra trong giê. (41’)3. Bài m ớ i: *Giíi thiÖu bµi: (1’) Tõ ®Çu häc k× II ®Õn nay, çc em ®· ®îc häc mét sè v¨n b¶n v¨n häc. §Ó biÕt çc em n¾m néi dung çc bµi ®ã nh thÕ nµo, giê häc h«m nay c« sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra. * Çc ho¹t ®éng: (40’) - Gi¸o viªn ph¸t ®Ò. - Häc sinh lµm bµi. (2’) 4. Cñng cè : GV nhËn xÐt giê kiÓm tra. Häc sinh nép bµi. (1’)5. DÆn dß: - ¤n l¹i çc v¨n b¶n phÇn v¨n ®· häc - ChuÈn bÞ bµi: Lùa chän trËt tù tõ trong c©u. Ngày so¹n: 20/3/2013 Ngày d¹y: 23/3/2013. Bµi 28 TiÕt 114.

LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU.

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNắm được cách dùng, cách sắp xếp và hiệu quả của sự sắp xếp trật tự từ trong câu. Từ đó

có ý thức lựa chọn trật tự từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Cách sắp xếp trật tự từ trong câu.- Tác dụng diễn đạt của những trật tự từ khác nhau.

2. Kỹ năng:- Phân tích hiệu quả diễn đạt của việc lựa chọn trật tự từ trong một số văn bản văn học.- Phát hiện và sửa được một số lỗi trong sắp xếp trật tự từ.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu.

252

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “§i bé ngao du” (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Çc em ®· ®îc biÕt ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao trong giao tiÕp ngêi viÕt cÇn diÔn ®¹t lu lo¸t. Muèn diÔn ®¹t lu lo¸t ngêi nãi cÇn biÕt s¾p xÕp trËt tù tõ trong c©u. VËy viÖc s¾p xÕp tõ ng÷ ®ã nh thÕ nµo ? Bµi häc h«m nay c« sÏ híng dÉn çc em t×m hiÓu. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

HS ®äc ®o¹n trÝch trong SGK.GV: TrËt tù tõ lµ tr×nh tù s¾p xÕp çc tõ trong chuçi lêi nãi.? Cã thÓ thay ®æi trËt tù tõ trong c©u in ®Ëm theo nh÷ng çch nµo mµ kh«ng lµm thay ®æi nghÜa c¬ b¶n cña c©u?GV treo b¶ng phô ghi ®o¹n v¨n.C©u in ®Ëm ®îc viÕt lªn 4 b¨ng giÊy rêi, cã thÓ g¾n lªn b¶ng vµ di chuyÓn ®îc.1. Gâ ®Çu roi xuèng ®Êt,2. Cai lÖ3. ThÐt4. B¾ng giäng khµn khµn cña ngêi hót nhiÒu x¸i cò.? V× sao t¸c gi¶ l¹i chän trËt tù tõ nh trong ®o¹n trÝch?? H·y chän mét trËt tù tõ kh¸c vµ nhËn xÐt vÒ t¸c dông cña sù thay ®æi Êy? - HS.? Qua t×m hiÓu, em thÊy hiÖu qu¶ diÔn ®¹t cña nh÷ng trËt tù tõ kh¸c nhau nh thÕ nµo?HS ®äc.

? H·y s¾p xÕp çc trËt tù tõ kh¸c nhau?? NhËn xÐt vÒ sù thay ®æi cña çc çch s¾p xÕp Êy?

I. NhËn xÐt chung: (10’)1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:

- Cã 6 çch.

- HS tr×nh bµy; ®äc çc çch thay ®æi.

- ViÖc lÆp l¹i tõ roi ngay ®Çu c©u cã t¸c dông liªn kÕt chÆt chÏ c©u Êy víi c©u tríc.- ViÖc ®Æt tõ thÐt cã t¸c dông liªn kÕt víi c©u sau.- ViÖc më ®Çu côm gâ ®Çu roi xuèng ®Êt, cã t¸c dông nhÊn m¹nh sù hung h·n cña cai lÖ.

=> Ghi nhí: (SGK)

Bµi tËp nhanh: Cho c©u: Nã b¶o sao kh«ng ®Õn. B¶o nã sao kh«ng ®Õn Sao nã b¶o kh«ng ®Õn Kh«ng sao b¶o nã ®Õn §Õn sao kh«ng b¶o nã II. Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt

253


HS ®äc ®o¹n v¨n a trong SGK.

? TrËt tù tõ trong nh÷ng c©u in ®Ëm thÓ hiÖn ®iÒu g×?

? H·y nhËn xÐt trËt tù s¾p xÕp tõ trong ®o¹n v¨n cña ThÐp Míi? ? Nªu t¸c dông cña viÖc s¾p xÕp trËt tù tõ trong c©u?

tù tõ: (10’) 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt:- §ïng ®ïng.......anh DËu. - ChÞ DËu.......tay h¾n.-> ThÓ hiÖn trËt tù tríc sau cña ho¹t ®éng. - Cai lÖ......lý trëng.-> ThÓ hiÖn thø bËc cao thÊp cña çc nh©n vËt vµ sù xuÊt hiÖn çc nh©n vËt ®ã. - Roi song, d©y thíc, tay thõng-> thÓ hiÖn thø tù t¬ng øng víi côm tõ ®øng tríc.-> Cã hiÖu qu¶ diÔn ®¹t cao h¬n, v× thÕ nã cã nhÞp ®iÖu h¬n. (b¶o ®¶m sù hµi hoµ vÒ ng÷ ©m)=> Ghi nhí: (SGK)

III.LuyÖn tËp: (15’)* Bµi tËp a:

Côm tõ trong c©u v¨n cña B¸c Hå: KÓ tªn çc vÞ anh hïng d©n téc theo thø tù xuÊt hiÖn cña çc vÞ Êy trong lÞc sö

* Bµi tËp b:- C©u “§Ñp v« cïng, tæ quèc ta ¬i!” §Æt côm tõ “ §Ñp v« cïng” tríc h«

ng÷ “tæ quèc ta ¬i” ®Ó nhÊn m¹nh çi ®Ñp cña non s«ng míi ®îc gi¶i phãng.

- Côm tõ “ hß ¬ tiÕng h¸t”. §¶o hß ¬ lªn tríc ®Ó b¾t vÇn víi s«ng L« ( vÇn lng) t¹o c¶m gi¸c kÐo dµi, thÓ hiÖn sù mªnh m«ng cña s«ng níc ®ång thêi còng ®¶m b¶o cho c©u th¬ b¾t vÇn víi c©u tríc ( vÇn ch©n). Nh vËy, ë ®©y trËt tù tõ ®¶m b¶o sù hµi hoµ vÒ ng÷ ©m cho lêi th¬.

* Bµi tËp c:C©u v¨n cña NguyÔn C«ng Hoan: LÆp l¹i çc tõ vµ côm tõ “mËt th¸m”,

“®éi con g¸i” ë hai ®Çu hai vÕ c©u lµ ®Ó liªn kÕt chÆt chÏ c©u Êy víi c©u ®øng tríc. (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt ta cÇn chó ý ®Õn ®iÒu g× vÒ viÖc s¾p xÕp trËt tù tõ trong c©u? (1’)5. DÆn dß:

- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.- Tãm t¾t t¸c phÈm “L·o H¹c” cña Nam Cao b»ng mét ®o¹n v¨n ng¾n.

Gi¶i thÝch çch s¾p xÕp trËt tù tõ trong mçi c©u ë ®o¹n v¨n cña em.

254




Hệ thống hoá kiến thức về phần văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Củng cố, khắc sâu kiến thức về phần văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm. 2. Kỹ năng:

- Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm về cách làm đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch mÉu, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp:(3’) 2. KiÓm tra bµi cò: GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh.

? Em h·y cho biÕt bè côc, néi dung bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë tiÕt 103,104 çc em ®· lµm bµi v¨n viÕt sè 6. KÕt qu¶ bµi viÕt ®ã nh thÕ nµo h«m nay c« sÏ tr¶ bµi. * Çc ho¹t ®éng: (35’) I. X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò: (10’) * HS ®äc l¹i ®Ò bµi: PhÇn 1: Tr¾c nghiÖm

255

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga PhÇn2: Tù luËn. Tõ 2 v¨n b¶n “ChiÕu dêi ®«” vµ “HÞch tíng sÜ” , em cã suy nghÜ g× vÒ nh÷ng ngêi l·nh ®¹o nh LÝ C«ng UÈn vµ TrÇn Quèc TuÊn? H·y tr×nh bµy thµnh mét bµi v¨n. * Yªu cÇu cña ®Ò: PhÇn 1: Tr¾c nghiÖm (Khi tr¶ bµi gi¸o viªn ®äc ®¸p ¸n) (3 ®iÓm)

C©u

1 2 3 4 5 6

§¸p ¸n B C A D A A PhÇn II. Tù luËn: (7 ®iÓm) Yªu cÇu bµi viÕt:1. Néi dung: Bµi viÕt cÇn tr×nh bµy ®îc çc ý sau:a. Më bµi: Giíi thiÖu ®îc hai nh©n vËt: LÝ C«ng UÈn vµ TrÇn Quèc TuÊn.b. Th©n bµi: - Nªu ®îc nh÷ng phÈm chÊt cao quý cña 2 nh©n vËt Êy.

+ Yªu níc nång nµn, + Lo l¾ng cho mu«n d©n, muèn ch¨m lo cho h¹nh phóc mu«n d©n.+ Cã tÇm nh×n xa tr«ng réng.+ Anh minh, s¸ng suèt.( Mçi ý cÇn cã dÉn chøng).

- LÝ lÏ, çch lËp luËn s¾c bÐn, cã søc thuyÕt phôc.c. KÕt bµi: Kh¼ng ®Þnh ®iÓm t¬ng ®ång cña hai v¨n b¶n -> Kh¼ng ®Þnh phÈm chÊt cña hai nhµ l·nh ®¹o.2. H×nh thøc :

- ViÕt ®óng kiÓu bµi nghÞ luËn chøng minh.- HÖ thèng luËn ®iÓm ®óng, ®ñ vµ ®îc s¾p xÕp hîp lÝ.- Bè côc râ rµng.- DiÔn ®¹t tèt.

II. NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh: (5’) 1. u ®iÓm:- ViÕt ®óng thÓ lo¹i: v¨n nghÞ luËn.- LËp luËn chÆt chÏ, diÔn ®¹t tr«i ch¶y, m¹ch l¹c.- HÖ thèng luËn ®iÓm t¬ng ®èi ®Çy ®ñ, ®óng víi yªu cÇu ®Ò ra.- NhiÒu em biÕt sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n.2. Nhîc ®iÓm:- Mét sè em luËn ®iÓm cßn thiÕu, cha ®ñ lµm s¸ng tá vÊn ®Ò.- Mét sè em viÕt s¬ sµi.- Lçi dïng tõ vµ diÔn ®¹t t¬ng ®èi nhiÒu.- LËp luËn thiÕu sù m¹ch l¹c vµ chÆt chÏ, cßn m¾c lìi chÝnh t¶.III.. §äc bµi lµm tèt: (5’)

IV. Tr¶ bµi vµ söa ch÷a bµi: (10’) HS ch÷a lçi sai vµo lÒ bªn ph¶i.V. GV ghi ®iÓm: (5’) (4’) 4. Cñng cè :

? Em h·y cho biÕt çch lµm bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm? (1’)5. DÆn dß:

- Xem l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a.- Bµi yÕu ph¶i lµm l¹i vµo vë bµi tËp.- ChuÈn bÞ bµi : t×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù trong bµi v¨n nghÞ luËn.

256



TÌM HIỂU YẾU TỐ TỰ SỰ VÀ MIÊU TẢTRONG VĂN NGHỊ LUẬN

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNắm được vai trò của yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận và biết vận dụng vào bài

văn nghị luận.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Hiểu sâu hơn về văn nghị luận, thấy được tự sự và miêu tả là những yếu tố rất cần thiết trong bài văn nghị luận.

- Nắm được cách thức cơ bản khi đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận.2. Kỹ năng:

Vận dụng các yếu tố tự sự và miêu tả vào đoạn văn nghị luận.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt ta cÇn chó ý ®Õn ®iÒu g× vÒ viÖc s¾p xÕp trËt tù tõ trong c©u? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Çc em ¹, trong bµi v¨n nghÞ luËn, ngoµi viÖc kÕt hîp víi yÕu tè biÓu c¶m th× cÇn kÕt hîp víi yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ n÷a. Giê häc h«m nay c« sÏ híng dÉn çc em t×m hiÓu ®iÒu ®ã. *Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

GV gäi HS ®äc ®o¹n v¨n a.HS t×m hiÓu çc yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong ®o¹n trÝch? T¹i sao ®o¹n v¨n a cã yÕu tè tù sù nhng kh«ng ph¶i lµ v¨n b¶n tù sù?

GV gäi HS ®äc ®o¹n v¨n b.? H·y t×m nh÷ng yÕu tè miªu t¶

I.YÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn: (20’)1.VÝ dô:2.NhËn xÐt:

-> Çc yÕu tè tù sù trong ®o¹n trÝch a chØ nh»m lµm s¸ng tá luËn ®iÓm ®Ó nghÞ luËn chø kh«ng ph¶i nh»m môc ®Ých kÓ chuyÖn.

257

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga trong ®o¹n v¨n b? => HS th¶o luËn vµ t×m ra çc yÕu tè miªu t¶.? V× sao ®o¹n v¨n b kh«ng ph¶i lµ v¨n miªu t¶?- HS.

? VËy ta cã thÓ nãi miªu t¶ vµ tù sù cã vai trß ntn trong v¨n nghÞ luËn?GV gäi HS ®äc ®o¹n v¨n 4 trong SGK? T×m nh÷ng ®o¹n v¨n tù sù, miªu t¶ trong ®o¹n v¨n trªn vµ cho biÕt t¸c dông cña chóng?

? V× sao t¸c gi¶ kh«ng kÓ ®Çy ®ñ toµn bé 2 truyÖn chµng Tr¨ng vµ nµng Han mµ chØ kÓ, t¶ mét sè chi tiÕt, h×nh ¶nh vµ hoµn toµn kh«ng kÓ chuyÖn Th¸nh Giãng?

? VËy khi ®a yÕu tè tù sù, miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn cÇn chó ý nh÷ng ®iÒu g×? HS ®äc ghi nhí

-> YÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n trÝch b chØ lµm cho ®o¹n v¨n nghÞ luËn thªm sinh ®éng, hÊp dÉn h¬n chø kh«ng nh»m môc ®Ých miªu t¶.

* YÕu tè miªu t¶, tù sù trong chuyÖn chµng Tr¨ng- KÓ chuyÖn thô thai, mÑ bá lªn rõng- Chµng Tr¨ng kh«ng nãi kh«ng cêi, cìi ngùa ®¸ ®i giÕt b¹o chóa.....Pßng g¬ nhi* YÕu tè miªu t¶, tù sù trong chuyÖn nµng Han - Nµng Han liªn kÕt víi ngêi Kinh- Theo cê lÖnh...®¸nh giÆc ngo¹i x©m- Nµng ho¸ thµnh tiªn bay lªn trêi....- VÕt ch©n cña nµng Han vµ ngêi Kinh...* YÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong 2 truyÖn lµm râ luËn ®iÓm sù gÇn gòi, gièng nhau gi÷a çc truyÖn anh hïng ®Ñp cña d©n téc VN.- Kh«ng kÓ vµ t¶ hÕt 2 truyÖn chµng Tr¨ng vµ nµng Han mµ chØ kÓ mét sè chi tiÕt, h×nh ¶nh v× môc ®Ých chÝnh cña bµi v¨n lµ nghÞ luËn vµv× Ýt ngêi biÕt ®Õn 2 truyÖn ®ã. Cßn truyÖn Th¸nh Giãng th× hoµn toµn kh«ng kÓ v× truyÖn nµy ®· qu¸ quen thuéc ®èi víi ngêi d©n VN.-> §¸p øng yªu cÇu cÇn thiÕt, chØ ®Ó phôc vô viÖc lµm s¸ng tá luËn ®iÓm mµ th«i.=> Ghi nhí : (SGK)

II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 2:

- RÊt nªn sö dông çc yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ khi cÇn lµm râ vÎ ®Ñp cña bµi ca dao: “Trong ®Çm g× ®Ñp b»ng sen” v×:

- CÇn thiÕt ph¶i gîi l¹i vÎ ®Ñp cña sen trong ®Çm, trong khi ph©n tÝch vÎ ®Ñp cña sen trong bµi ca dao.

- CÇn thiÕt nªu mét vµi kû niÖm vÒ ng¾m c¶nh ®Çm sen, chÌo thuyÒn h¸i sen gi÷a tra, chiÒu hÌ ®Ó cµng thÊy vÎ ®Ñp d©n d· cña sen trong ®Çm ë VN ®îc thÓ hiÖn trong bµi ca dao.

* §äc bµi viÕt cña Huy CËn trong SGK trang 117( gv gäi hs ®oc)

258

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga (4’) 4. Cñng cè :

? Em h·y cho biÕt khi lµm bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố miªu t¶ vµ tù sù ta cÇn chó ý ®iÒu g×? (1’)5. DÆn dß:

- GV híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 1: cã thÓ chia b¶ng lµm 3 cét : YÕu tè tù sù - YÕu tè miªu t¶ - T¸c dông

- Lµm bµi tËp 1,2,3,4 trong SGK BTNV 8 tËp 2 trang 74 - 77 - Häc thuéc phÇn ghi nhí

.............................................................................


ÔNG GIUỐC – ĐANH MẶC LỄ PHỤC(Trích Trưởng giả học làm sang)

Mô-li-eI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Bước đầu biết đọc – h iểu văn bản hài kịch.- Thấy được tài năng của nhà văn Mô-li-e trong việc xây dựng lớp hài kịch sinh động, hấp

dẫn.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Tiếng cười chế giễu thói “trưởng giả học làm sang”.- Tài năng của Mô-li-e trong việc xây dựng một lớp hài kịch sinh động.

2. Kỹ năng:- Đọc phân vai kịch bản văn học.- Phân tích mâu thuẫn kịch và tính cách nhân vật kịch.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, ®äc ph©n vai, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt ta cÇn chó ý ®Õn ®iÒu g× khi ®a yÕu tè miªu t¶ vtuwj sù vµo trong bµi v¨n nghÞ luËn? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Çc em ®· ®îc t×m hiÓu vÒ thÓ lo¹i kÞch qua trÝch ®o¹n vë chÌo Quan ©m ThÞ KÝnh. Giê häc h«m nay c« sÏ gióp çc em t×m hiÓu thÓ lo¹i kÞch míi. §ã lµ trÝch ®o¹n hµi kÞch : ¤ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc.

*Çc ho¹t ®éng: (35’)Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

GV giíi thiÖu çch ®äc vµ ph©n vai I. §äc-T×m hiÓu chung:1. §äc:

259


häc sinh ®äc(gäi 4 em ®ãng 4 vai: phã may, thî phô, «ng Giu«c §anh, t¸c gi¶) GV nhËn xÐt çch ®äc?Gäi 1hs ®äc chó thÝch?Nªu hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶

?Hoµn c¶nh ra ®êi cña t¸c phÈm

GV híng dÉn HS t×m hiÓu chó thÝch tõ ng÷ khã.

? V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i g×? Em hiÓu g× vÒ thÓ lo¹i ®ã?

? Nh×n vµo v¨n b¶n h·y cho biÕt ®o¹n trÝch gåm mÊy c¶nh?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ hai c¶nh ®ã?

2. T¸c gi¶-t¸c phÈm a.T¸c gi¶: M«lie nhµ so¹n kÞch næi tiÕng ë níc Ph¸p TK XVI «ng viÕt vµdiÔn hµi kÞch - nh÷ng vì kÞch cña «ng g©y ra tiÕng cêi vui t¬i, lµnh m¹nh hoÆc ch©m biÕng chÕ giÔu nh÷ng thãi h tËt xÊu cña con ngêi trong x· héi Ph¸pb. T¸c phÈm : Trëng gi¶ häc lµm sang lµ vì hµi kÞch gåm 5 håi. ChÕ giÔu Giu«c §anh l·o nhµ giµu ngu dèt nhng l¹i tËp tÔnh häc ®ßi lµm quÝ téc sang träng. §o¹n trÝch gåm 5 c¶nh. ¤ng Giu«c §anh thö mÆc lÔ phôc trong phßng kh¸ch cña m×nh3. Tõ khã : Xem chó thÝch trong SGK, GV gi¶i thÝch thªm:Trëng gi¶: nhµ giµu, t s¶n: giµu cã nhê bu«n b¸n4. ThÓ lo¹i, bè côc: => Hµi kÞch, kÞch vui, kÞch cêi lµ mét thÓ lo¹i kÞch trong ®ã tÝnh çch, t×nh huèng vµ hµnh ®éng ®îc thÓ hiÖn díi d¹ng buån cêi hoÆc Èn chøa çi hµi, nh»m giÔu cît, phª ph¸n çi xÊu xa çi lè bÞch- Hµi kÞch ®èi lËp víi bi kÞch* §o¹n trÝch gåm hai c¶nh- ¤ng Giu«c §anh vµ «ng Phã- ¤ng Giu«c §anh vµ tay thî phô-> ë hai c¶nh ®Çu cã lêi ®èi tho¹i gi÷a «ng víi hai nh©n vËt phã may vµ thî phô nhng nh×n chung hai c¶nh s«i ®éng, vui vÎ, n¸o nhiÖt h¬n.

(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt nh÷ng hiÓu biÕt chung cña em vÒ ®o¹n trÝch kÞch:

¤ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc. (1’)5. DÆn dß: - ChuÈn bÞ çc c©u hái 2,3,4 trong SGK- T×m ®äc toµn v¨n kÞch b¶n “Trëng gi¶ häc lµm sang”

260



ÔNG GIUỐC- ĐANH MẶC LỄ PHỤC(Trích Trưởng giả học làm sang)

Mô-li-eI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

- Bước đầu biết đọc – h iểu văn bản hài kịch.- Thấy được tài năng của nhà văn Mô-li-e trong việc xây dựng lớp hài kịch sinh động, hấp

dẫn.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Tiếng cười chế giễu thói “trưởng giả học làm sang”.- Tài năng của Mô-li-e trong việc xây dựng một lớp hài kịch sinh động.

2. Kỹ năng:- Đọc phân vai kịch bản văn học.- Phân tích mâu thuẫn kịch và tính cách nhân vật kịch.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp

261

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh.

? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt chung cña em vÒ ®o¹n trÝch kÞch: “¤ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë giê tríc çc em ®· ®îc t×m hiÓu chung vÒ ®o¹n trÝch kÞch “ ¤ng Giuèc §anh mÆc lÔ phôc”. Giê häc h«m nay çc em sÏ ®îc t×m hiÓu chi tiÕt ®o¹n tÝch kÞch ®ã.

*Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv vµ hs KiÕn thøc

Gi¸o viªn gäi häc sinh ®äc l¹i ®o¹n trÝch? §o¹n trÝch «ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc cã mÊy c¶nh, ®ã lµ nh÷ng c¶nh nµo?

? Cuéc ®èi tho¹i gi÷a «ng Giuèc-®anh vµ «ng phã may xoay quanh nh÷ng sù viÖc g×? sù viÖc nµo lµ chñ yÕu?

? ¤ng Giuèc-®anh ph¸t hiÖn ra ®iÒu g× trªn bé lÔ phôc míi may?? Sù ph¸t hiÖn nµy chøng tá ®iÒu g× trong nhËn thøc cña «ng?? ¤ng Giu«c-®anh l¹i cßn ph¸t hiÖn ra nh÷ng ®iÒu g× n÷a?? Trong t×nh huèng nµy b¸c phã may ë vµo thÕ g×? Cßn «ng Giu«c-®anh?? Nhng t¹i sao «ng l¹i dÔ dµng thay ®æi ý kiÕn?

? Qua ®©y ta hiÓu g× vÒ tÝnh çch cña Giuèc-®anh?

? KÞch tÝnh, m©u thuÉn g©y cêi ë ®o¹n nµy thÓ hiÖn ë chç nµo?

HS theo dâi tiÕp c¶nh 2? C¶nh nay diÔn ra cuéc ®èi tho¹i cña

II.§äc-T×m hiÓu chi tiÕt: (25’)* 2 c¶nh - ¤ng Giuèc-®anh vµ «ng phã may- ¤ng Giu«c-®anh vµ tay thî phô1. ¤ng Giuèc-®anh vµ «ng phã may:- Xoay quanh mét sè sù viÖc: ®«i bÝt tÊt chËt, bé tãc gi¶, l«ng ®Ýnh mò nhng chñ yÕu lµ xoay quanh bé lÔ phôc - §iÒu mµ «ng Giu«c-®anh ®ang quan t©m nhÊt.- ¤ng ph¸t hiÖn ra hoa may ngîc

-> ®iÒu nµy chøng tá «ng cha mÊt hÕt tØnh t¸o.- Phã may ¨n bít v¶i cña «ngGiuèc-®anh

- Phã may: ThÕ bÞ ®éng- ¤ng Giuèc-®anh: ThÕ chñ ®éng-> V× phã may vông chÌo nhng khÐo chèng, bÞa ra lý lÏ lµ nh÷ng ngêi quÝ ph¸i ®Òu mÆc ¸o hoa ngîc thÕ lµ «ng ng thuËn.-> ¤ng kÐm hiÓu biÕt, kh«ng cã kiÕn thøc vÒ ¨n mÆc nhng l¹i thÝch danh gi¸ sang träng-> ¤ng Giuèc-®anh tõ chç khã tÝnh, kh¾t khe, chñ ®éng-> trë thµnh kÎ bÞ ®éng.- Cßn phã may tõ thÕ bÞ ®éng, chØ khÐo lÐo måm miÖng ®a ®Èy, dùa vµo çch sèng, çch lµm sang cña quÝ téc, «ng ta chØ nãi mét c©u: çc nhµ quÝ téc còng may nh vËy lµ «ng Giu«c-®anh tin ngay vµ phã may chuyÓn sang thÕ chñ ®éng.-> TiÕng cêi bËt ra tõ ®©y tríc sù ngí ngÈn, h¸o danh vµ ngu ngèc cña Giu«c §anh

262

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga nh÷ng nh©n vËt nµo?? Cuéc ®èi tho¹i gi÷a thî phô vµ Giu«c §anh diÔn ra xung quanh viÖc g×?? Tay thî phô gäi Giu«c-®anh lµ g×? H¾n thay ®æi mÊy lÇn? Cã ph¶i h¾n thùc lßng kÝnh träng «ng kh«ng? mµ môc ®Ých chÝnh lµ g×?? Khi nghe tay thî phô liªn tôc gäi...«ng Giu«c-®anh cã ph¶n øng g×? - VÒ t©m lý - VÒ hµnh ®éng? Tõ ®©y béc lé thªm ®Æc ®iÓm nµo trong tÝnh çch cña nh©n vËt Giu«c-®anh?“ Kh¸n gi¶ cã lÏ cêi ®Õn vì r¹p khi thÊy «ng ngí ngÈn tëng r»ng mÆc ¸o hoa ngîc míi lµ sang, ngêi ta cêi khi thÊy «ng cø moi tiÒn ra ®Ó mua çi danh h·o”

? H·y tãm t¾t ®Æc ®iÓm cña tÝnh çch Giu«c-®anh?? Tõ tiÕng cêi t¹o ra trong líp kÞch nµy em hiÓu g× vÒ nhµ viÕt kÞch M«- li- e?

HS ®äc phÇn ghi nhí

2. ¤ng Giu«c - ®anh vµ ®¸m thî phô:- ¤ng lín - cô lín - §øc «ng-> t©ng bèc ®Þa vÞ x· héi- Môc ®Ých cña bän thî phô lµ muèn moi tiÒn.

- Cßn «ng Giu«c-®anh th× muèn ®îc t©ng bèc+ VÒ t©m lý: Cùc kú sung síng, h·nh diÖn+ VÒ hµnh ®éng: Liªn tôc thëng tiÒn cho bän phó may=> H¸o danh, a nÞnh- KÎ h¸o danh ®îc kho¸c çi danh h·o l¹i tëng thËt.- C¶ çi danh h·o còng ph¶i mua b»ng tiÒnIII. Tæng kÕt: (10’)- ThÝch sang träng- H¸o danh, dèt n¸t- C¨m ghÐt lèi sèng trëng gi¶ häc ®ßi lµm sang- Cã tµi ph¸t hiÖn vµ tr×nh bµy nh÷ng hiÖn tîng lè bÞch cña ngêi ®êi- T¹o tiÕng cêi s¶ng kho¸i cho ngêi nghe- Gãp phÇn ®¶ ph¸ çi xÊu.=> Ghi nhí: SGK

(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ ®o¹n trÝch kÞch: “¤ng

Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc. (1’)5. DÆn dß: - §äc ®o¹n kÞch nµy gîi cho em nhí ®Õn mét truyÖn cæ tÝch nµo cã néi dung gÇn gòi cña nhµ v¨n An ®Ðc xen?- §äc thªm “Bé quÇn ¸o cña Hoµng ®Õ”- Xem tríc hai tiÕt luyÖn tËp vÒ tiÕng viÖt vµ tËp lµm v¨n

263



LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU(Luyện tập)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Phân tích được tác dụng của một số cách sắp xếp trật tự từ.- Biết viết câu có sử dụng trật tự từ hợp lí.


Tác dụng diễn đạt của một số cách sắp xếp trật tự từ.2. Kỹ năng:

- Phân tích được hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong văn bản.- Lựa chọn trật tự từ hợp lý trong nói và viết, phù hợp với hoàn cảnh và mục đích giao

tiếp.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quanV. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh.

? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ ®o¹n trÝch kÞch: “¤ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë giê tríc çc em ®· ®îc t×m hiÓu vÒ çch lùa chän trËt tù tõ trong c©u. Giê häc h«m nay c« sÏ híng dÉn çc em luyÖn tËp.

*Çc ho¹t ®éng: (35’)Ho¹t ®éng cña gV vµ hs KiÕn thøc

GV gäi HS ®äc? TrËt tù vµ côm tõ in ®Ëm thÓ hiÖn vµ quan hÖ gi÷a nh÷ng ho¹t ®éng mµ tr¹ng th¸i chóng biÓu thÞ ntn?

Bµi tËp 1: (5’)a, Thø tù çc c«ng viÖc cÇn ph¶i lµm ®Ó cæ vò, ®éng viªn, ph¸t huy tinh thÇn ý nghÜa cña nh©n d©nb, Thø tù çc viÖc chÝnh phô hoÆc viÖc thêng xuyªn h»ng ngµy vµ viÖc lµm thªm trong çc phiªn chî chÝnh

264


? V× sao çc côm tõ in ®Ëm l¹i n»m ë ®Çu c©u?

GV gäi HS ®äc HS lµm trªn phiÕu häc

? H·y ph©n biÖt sù kh¸c nhau cña hai c©u?

Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n (sgk)? Em sÏ chän c©u nµo ®Ó ®iÒn vµo chç trèng? Gi¶i thÝch sù lùa chän?

? NhËn xÐt çch s¾p xÕp cña t¸c gi¶?

GV gäi ®äc

Bµi tËp 2: (5’)a. LÆp -> t¹o sù liªn kÕtb. LÆp -> t¹o sù liªn kÕtc. LÆp -> t¹o sù liªn kÕtd. LÆp -> t¹o sù liªn kÕtBµi tËp 3: (5’)a, §¶o trËt tù th«ng thêng ë çc c©u in ®Ëm cã t¸c dông nhÊn m¹nh t©m tr¹ng buån man m¸c cña thi nh©n tríc c¶nh §Ìo ngang + hµi hoµ ng÷ ©mb, §¶o trËt tù ®Ó nhÊn m¹nh vÎ ®Ñp cña ngêi chiÕn sü + hµi hoµ ng÷ ©mBµi tËp 4: (5’)a. T«i thÊy mét anh bä ngùa trÞnh träng tiÕn vµo.b, T«i thÊy trÞnh träng tiÕn vµo mét anh bä ngùa=> a, C©u trÇn thuËt b×nh thêng b, §¶o trËt tù ë côm C-V lµm bæ ng÷ ®Ó nhÊn m¹nh sù ng¹o nghÔ, v« lèi cña nh©n vËt- C©u b=> Phï hîp víi néi dung ®o¹n v¨n trªnBµi tËp 5: (5’)Çch s¾p xÕp cña t¸c gi¶ hîp lý v×: + Xanh: mµu s¾c, ®iÓm, h×nh thøc dÔ nhËn thÊy+ Nhòn nhÆn: TÝnh khiªm tèn ph¶i cã thêi gian míi hiÓu+ Ngay th¼ng: phÈm chÊt tèt dÑp+ Thuû chung: PhÈm chÊt ®Ñp qua thö th¸ch míi biÕt+ Can ®¶m: “nt”Bµi tËp 6: (10’)HS viÕt ®o¹n v¨n

(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt vÒ viÖc lùa chän trËt tù tõ trong

c©u. (1’)5. DÆn dß: - N¾m néi dung bµi häc - Lµm bµi tËp 6 vµo vë - §äc bµi míi

Ngày so¹n: 1/4/2013

265


LUYỆN TẬP ĐƯA CÁC YẾU TỐ TỰ SỰ VÀ MIÊU TẢVÀO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTCủng cố những hiểu biết về tác dụng của các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận

và tập đưa yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Hệ thống kiến thức đã học về văn nghị luận.- Tầm quan trọng của yếu tố tự sự và miêu tả trong bài văn nghị luận.

2. Kỹ năng:- Tiếp tục rèn kỹ năng viết văn nghị luận.- Xác định và lập hệ thống luận điểm cho bài văn nghị luận.- Biết chọn các yếu tố tự sự, miêu tả cần thiết và biết cách đưa các yếu tố đó vào đoạn văn,

bài văn nghị luận một cách thuần thục hơn.- Biết đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào một bài văn nghị luận có độ dài 450 chữ.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ viÖc ®a yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë giê tríc çc em ®· ®îc t×m hiÓu chung vÒ viÖc ®a yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn. Giê häc h«m nay c« sÏ híng dÉn çc em luyÖn tËp.

*Çc ho¹t ®éng: (35’)I. §Ò ra:

Ch¹y ®ua theo trang phôc mèt cã ph¶i lµ viÖc lµm ®óng ®¾n cña ngêi häc sinh cã v¨n ho¸?II. T×m hiÓu - LuyÖn tËp


? Bµi viÕt sẽ theo kiÓu v¨n b¶n g×?? VÊn ®Ò g× cÇn gi¶i thÝch?

? Em dïng nh÷ng luËn ®iÓm nµo cho bµi viÕt cña m×nh? ( GV treo b¶ng phô cã çc luËn ®iÓm sgk)

1. §Þnh h íng: (5’)- NghÞ luËn gi¶i thÝch- Trang phôc cu¶ häc sinh vµ v¨n ho¸2. X¸c lËp luËn ®iÓm: (5’)- Ch¹y ®ua theo mèt kh«ng ph¶i lµ ng-êi HS cã v¨n ho¸3. S¾p xÕp luËn ®iÓm - lËp dµn

266


- HS lµm nhãm- Cö ®¹i diÖn tr×nh bµy

ý ( 10’)- HS lùa chän ( bá luËn ®iÓm nãi vÒ ma tuý)

*Dµn bµi gîi ý: I. Më bµi : Giíi thiÖu vÊn ®Ò - Vai trß cña trang phôc trong cuéc sèng vµ tuæi trÎ häc ®êng

- XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ, bµn b¹c.II. Th©n bµi: 1. Trang phôc lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng thÓ hiÖn v¨n ho¸ cña con ngêi nãi chung, cña häc sinh trong nhµ trêng nãi riªng 2. Mèt, trang phôc lµ nh÷ng trang phôc theo kiÓu c¸ch, h×nh thøc míi nhÊt, hiÖn ®¹i nhÊt, t©n tiÕn nhÊt. Nã thÓ hiÖn tr×nh ®é ph¸t triÓn vµ ®æi míi cña trang phôc, nã chøng tá mét phÇn con ngêi cã hiÓu biÕt, lÞch sù, cã v¨n ho¸ 3. Nhng ch¹y ®ua theo mèt, ®Æc biÖt trong nhµ trêng cÇn xem xÐt, bµn b¹c kû lìng. 4. NhiÒu b¹n ch¹y theo mèt v× cho r»ng nh thÕ míi lµ con ngêi v¨n minh, sµnh ®iÖu, cã v¨n ho¸. 5. Thùc ra ch¹y theo mèt rÊt tai h¹i v× mÊt thêi gian, tèn tiÒn, l¬ lµ häc tËp tu dìng, dÔ ch¸n n¶n, n¶y sinh nhiÒu tÝnh xÊu. 6. Ngêi HS cã v¨n ho¸ kh«ng chØ lµ ngêi häc giái, ch¨m ngoan...mµ trong trang phôc còng gi¶n dÞ, phï hîp løa tuæi, phï hîp b¶n th©n.III. KÕt bµi:

- B¶n th©n.- Lêi khuyªn.

4. VËn dông yÕu tè tù sù vµo miªu t¶: ( 10’)

Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n a trong ? H·y t×m c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong ®o¹n v¨n (a)?

- HS t×m.- HÖ thèng vµo b¶ng

YÕu tè tù sù Yªó tè miªu t¶ LuËn ®iÓm

267

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - Cã b¹n trót bá chiÕc ¸o s¬ mi ®Ó thay ¸o ph«ng.- Cã b¹n ®ßi mua chiÕc quÇn bß ®Ó diÖn- Cã b¹n quªn c¶ viÖc häc, suèt ngµy ch¬i trß ch¬i ®iÖn tö

- Tr¾ng, loÌ loÑt, tríc ngùc lo»ng ngo»ng d·y ch÷ níc ngoµi, sau lng lµ h×nh ¶nh bé phim ®ang ¨n kh¸ch!- §¾t tiÒn, xÐ gÊu, thñng gèi- D¸n m¾t vµo mµn h×nh ti vi ®¾m ®uèi.- Bªn díi m¸i tãc nhuém mét ®êng ®á hoe, bªn trªn ®«i dµy cao qu¸ khæ lµ chiÕc quÇn ®en ng¾n cñn, bã chÆt th©n m×nh, chiÕc quÇn tr¾ng èng réng lïng thïng.

Sù ¨n mÆc cña çc b¹n sao l¹i thay ®æi nhiÒu thÕ.

? Çc yÕu tè tù sù, miªu t¶ ®îc ®a vµo ®o¹n v¨n ntn?? Çc yÕu tè nµy cã t¸c dông g× trong bµi v¨n nghÞ luËn?? NÕu bá çc yÕu tè ®ã sÏ ntn? H·y ®äc vÝ dô (b) sgk? T×m çc yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong ®o¹n v¨n? - HS. ? Çch chän vµ ®a çc yÕu tè tù sù, miªu t¶ cña ®o¹n v¨n nµy cã g× kh¸c ®o¹n v¨n trªn? - HS.

- Xen kÏ, chÆt chÏ, phï hîp

- Lµm cho (®o¹n) bµi v¨n nghÞ luËnn thªm sinh ®éng h¬n.- §o¹n v¨n nghÞ luËn sÏ kh«ng ph¸t triÓn ®îc- §o¹n a: Tõ thùc tÕ- §o¹n b: Tõ trong líp hµi kÞch võa häc

Bµi tËp 5: (5’)Chia 4 nhãm:

- 4 nhãm ph¸t triÓn viÕt vÒ luËn ®iÓm 1,2,3,4. Sau ®ã tr×nh bµy - GV nhËn xÐt

(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ viÖc ®a yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn. (1’)5. DÆn dß: - N¾m ch¾c lÝ thuyÕt thÓ lo¹i v¨n nghÞ luËn- Hoµn thµnh bµi tËp vµo vë- ChuÈn bÞ bµi: Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn v¨n.


CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG(Phần Văn)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Hiểu biết thêm về chủ đề của các văn bản nhật dụng đã học qua việc tìm hiểu những vấn

đề tương ứng ở địa phương.- Biết cách tìm hiểu và có hướng giải quyết vấn đề của cuộc sống ở địa phương.

268


- Có ý thức trách nhiệm đối với cuộc sống của bản thân và của địa phương.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Vấn đề môi trường và tệ nạn xã hội ở địa phương.2. Kỹ năng:

- Quan sát, phát hiện, tìm hiểu và ghi chép thông tin.- Bày tỏ ý kiến, suy nghĩ về vấn đề xã hội, tạo lập một văn bản ngắn về vấn đề đó và trình

bày trước tập thể.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt vÒ viÖc ®a yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë giê tríc çc em ®· ®îc t×m hiÓu vµ luyÖn tËp vÒ viÖc ®a yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn. Giê häc h«m nay çc em sÏ vËn dông kiÕn thøc ®ã vµo viÖc viÕt mét bµi vÒ ®Þa ph¬ng em

*Çc ho¹t ®éng: (35’)1. Gi¸o viªn nªu yªu cÇu cña tiÕt häc: (10’)- B¸o ço kÕt qu¶ ®· lµm vÒ t×nh h×nh ®Þa ph¬ng theo çc chñ ®Ò m«i tr-êng ( vÖ sinh, xö lý r¸c th¶i, kh¬i th«ng cèng r·nh...) chèng nghÞªn hót ( thuèc l¸, thuèc phiÖn, si da...) - H×nh thøc: V¨n b¶n tù chän, tù sù, tr÷ t×nh, biÓu c¶m, miªu t¶, nghÞ luËn, b¸o ço, ®¬n tõ, thèng kª...dµi kho¶ng mét trang- Tr×nh bµy miÖng ng¾n gän vµ truyÒn c¶m.- C¶ líp l¾ng nghe vµ gãp ý- ChuÈn bÞ thu bµi, tæng hîp, chän läc ®Ó ra b¸o têng cña líp sè chuyªn ®Ò t×nh h×nh ®Þa ph¬ng. 2. Tr×nh bµy v¨n b¶n vµ nhËn xÐt: (25’) a, Tr×nh bµy v¨n b¶n:

Gi¸o viªn cã thÓ ®Þnh híng mét sè chñ ®Ò vµ h×nh thøc v¨n b¶n sau:- §iÒu tra t×nh h×nh thu gom r¸c th¶i n¬i em ë ( ngâ, xãm, gia ®×nh

em) tríc ®©y vµi n¨m, hiÖn nay, thêi gian, h×nh thøc thu gom, kÕt qu¶, nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i? (v× sao mét sè ®×nh cha tham gia, vÉn cßn hiÖn tîng ®æ trém r¸c...) nh÷ng kiÕn nghÞ vµ ph¬ng híng kh¾c phôc.

- Mét sè bµi th¬, truyÖn ng¾n, bót ký hoÆc tuú bót, phãng sù ng¾n vÒ c«ng nh©n c«ng ty vÖ sinh, c«ng ty m«i trêng...

- Cèng, r·nh, ®êng, ngâ lµng(phè) em vÊn n¹n ®Õn bao giê? Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p < cã nh÷ng con sè chøng minh cô thÓ>

- §¬n kiÕn nghÞ cña xãm, liªn gia vµ b¶o vÖ nguån níc ®ang bÞ « nhiÔm nÆng nÒ do ¶nh hëng cña lß g¹ch, xëng nhùa...

- Bè t«i( hoÆc anh trai t«i) ®· cai ®îc thuèc l¸- VÒ ho¹t ®éng chèng ma tuý ë x· em.- Biªn b¶n ghi l¹i cuéc häp th«n em vÒ vÊn ®Ò chèng nghiÖn hót.

269


- Ho¹t ®éng cña ®éi vÖ sinh mÆt níc, thu gom r¸c th¶i trªn mÆt biÓn.- Ngµy héi d©n sè ë phêng em tuÇn võa qua

b, NhËn xÐt:- LÇn lît çc tæ, nhãm cö ®¹i diÖn tr×nh bµy v¨n b¶n- GV nhËn xÐt néi dung còng nh çch thøc tr×nh bµy

(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt vÒ t×nh h×nh ®Þa ph¬ng em?

(1’)5. DÆn dß: - ChuÈn bÞ b¸o têng: Chuyªn ®Ò ®Þa ph¬ng

- Mçi em nép mét bµi theo çc chñ ®Ò trªn.- Cö ban biªn tËp viÕt, vÏ, tr×nh bµy tê b¸o


CHỮA LỖI DIỄN ĐẠT(Lỗi lô – gíc)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTPhát hiện và khắc phục được một số lỗi diễn đạt liên quan đến lô-gíc.


Hiệu quả của việc diễn đạt lô – gíc.2. Kỹ năng:

Phát hiện và chữa được các lỗi diễn đạt liên quan đến lô – gíc.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y tr×nh bµy bµi viÕt cña em vÒ mét vÊn ®Ò ë ®Þa ph¬ng em. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

Trong qu¸ tr×nh viÕt bµi, çc em thêng bÞ phª sai lçi diÔn ®¹t. §ã lµ nh÷ng lçi nµo, çch ch÷a ra sao? H«m nay çc em sÏ ®îc t×m hiÓu

270

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga * Çc ho¹t ®éng: (35’) I. Mét sè lçi l«- gÝc th êng gÆp vµ çch ch÷a: (25’)

- Gi¸o viªn: treo b¶ng phô cã ghi çc c©u ch÷a lçi sai- HS : §äc.

Bµi tËp1: H·y ph¸t hÞªn lçi sai vµ ch÷a l¹i?a, Sai: quÇn, ¸o, dµy, dÐp kh«ng cïng lo¹i víi ®å dïng häc tËp Ch÷a: Chóng em...b·o lôt giÊy, bót, s¸ch vë vµ nhiÒu ®å dïng häc tËp

kh¸cb, Sai: Thanh niªn vµ bãng ®¸ kh«ng cïng lo¹i Ch÷a: Trong thÓ thao nãi chung vµ bãng ®¸ nãi riªng......c, Sai: “L·o H¹c”, “Bíc ®êng cïng” lµ tªn “tp” Ch÷a: “L·o H¹c”, “Bíc ®êng cïng” vµ “T¾t ®Ìn”... d, Sai: TrÝ thøc ®· bao hµm c¶ B¸c sÜ-> dïng nh thÕ kh«ng hîp lý Ch÷a: Em ...gi¸o viªn hay mét b¸c sÜ e, Sai: Ng«n tõ thuéc nghÖ thuËt Ch÷a: Bµi th¬....s¾c s¶o vÒ néi dung

g, Sai: Cao, gÇy kh¸c mÆc ¸o ca r« Ch÷a: ...cßn mét ngêi th× lïn, mËp h, Sai: Liªn kÕt hai vÕ b»ng QHT “ nªn” lµ kh«ng phï hîp Ch÷a: Thay b»ng QHT “ vµ” i, Sai: - Dïng cÆp tõ QHT “nÕu- th×”, kh«ng phï hîp

- Tõ “®ã” kh«ng ®óng chç Ch÷a: NÕu - th× vµo

NÕu kh«ng ph¸t huy nh÷ng ®øc tÝnh tèt ®Ñp cña ngêi xa th× ngêi phô n÷ VN...

k, Sai: Cã h¹i søc khoÎ, gi¶m tuæi thä-> quan hÖ nh©n qu¶-> kh«ng dïng qh tõ “võa- võa”

Ch÷a:Thay b»ng th× - nªn + Hót thuèc l¸ võa cã h¹i cho søc khoÎ võa tèn tiÒn

Bµi tËp2. Dùa vµo lçi sai vµ çch ch÷a, h·y hÖ thèng vµo b¶ng sau:- HS lµm theo mÉu díi- GV thu, kiÓm tra

TT c©u Lçi sai Çch ch÷aabcd

II. NhËn xÐt: (10’) ? Qua çc vÝ dô trªn, em h·y rót ra kinh nghiÖm cho b¶n th©n khi viÕt bµi?

- Çc lçi diÔn ®¹t rÊt ®a d¹ng, sai vÒ çch dïng tõ, ng÷ ph¸p ...- Khi nãi, viÕt cÇn tr¸nh çc lçi thêng gÆp.- Khi nghe, ®äc cÇn ng¾t, nghØ chÝnh x¸c ®¹t hiÖu qu¶ giao tiÕp cao

(4’) 4. Cñng cè, luyÖn tËp: H·y ch÷a l¹i çc lçi sai trong vë TLV. ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt vÒ lçi diÔn ®¹t l«-gic?

(1’)5. DÆn dß: - So¹n bµi «n tËp- Xem l¹i kiÕn thøc v¨n nghÞ luËn ®Ó viÕt bµi 2 tiÕt- LËp dµn ý cho çc ®Ò trong sgk

271


Ngày so¹n:5/4/2013 Ngày d¹y: 8/4/2013 10 /4/2013Bµi 30 TiÕt 123, 124:

ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 7 I . MôC tiªu CÇN ®¹T Nh»m ®¸nh gi¸ HS vÒ møc ®é nhËn thøc phÇn tËp lµm v¨n: bµi v¨n nghÞ luËn cã kÕt hîp víi çc yÕu tè biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶ . II – TRäNG T©M KIÕN THøC, KÜ N¨NG1. KiÕn thøc KiÓm tra, kh¶o s¸t toµn bé kiÕn thøc vÒ bµi v¨n nghÞ luËn cã kÕt hîp víi çc yÕu tè biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶ . 2. KÜ n¨ng - Gióp häc sinh cñng cè, n©ng cao kiÕn thøc vÒ bµi v¨n nghÞ luËn. – Gi¸o dôc häc sinh tÝnh trung thùc, lËp trêng khi lµm bµi .III. PH¬NG PH¸P, KÜ THUËT D¹Y HäC:

Tr¾c nghiÖm, tù luËn, kÜ thuËt ®éng n·o.IV. CHUÈN BÞ . - Gi¸o viªn : nghiªn cøu tµi liÖu, ra ®Ò, lËp ®¸p ¸n, biÓu ®iÓm phï hîp víi ®èi tîng. - Häc sinh :¤n kÜ lý thuyÕt vµ rÌn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n nghÞ luËn cã kÕt hîp víi çc yÕu tè biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶. MA TRËN ®Ò KIÓM TRA

Møc ®é NT

Néi dung

NhËn BiÕt



YÕu tè biÓu c¶m trong

v¨n nghÞ luËn

1 1 2

YÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn

1

1 1

T¹o lËp v¨n b¶n

1

7

Tæng sè

272

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga c©u 2 2 1 7

Tæng sè ®iÓm 1 2 7 10

Bµi v¨n viÕt sè 7

Thêi gian: 90phót Hä vµ tªn:………………………. Líp………….

§iÓm Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn

§Ò bµi:I. Tr¾c nghiÖm: (3®)H·y khoanh trßn vµo ch÷ çi ®Çu ®¸p ¸n em chän ®Ó ®iÒn vµo çc kh¸i niÖm sau:C©u 1:V¨n nghÞ luËn rÊt cÇn yÕu tè biÓu c¶m. YÕu tè biÓu c¶m gióp cho v¨n nghÞ luËn … thuyÕt phôc h¬n, v× nã t¸c ®éng m¹nh tíi t×nh c¶m cña ngêi ®äc( ngêi nghe) A. Cã thÓ. B. Cã hiÖu qu¶. C. Cã kh¶ n¨ng. D. Cã vai trß.C©u 2: §Ó bµi v¨n nghÞ luËn cã søc biÓu c¶m cao, ngêi lµm v¨n ph¶i thËt sù cã … tríc nh÷ng ®iÒu m×nh viÕt( nãi) vµ ph¶i biÕt diÔn t¶ … ®ã b»ng nh÷ng tõ ng÷ nh÷ng c©u v¨n cã søc truyÒn c¶m. Sù diÔn t¶ … cÇn ph¶i ch©n thùc vµ kh«ng ®îc ph¸ vì m¹ch l¹c nghÞ luËn. A. C¶m xóc. B. Chñ ý. C ý thøc . D. Chñ ®Þnh. C©u 3: Bµi v¨n nghÞ luËn thêng vÉn cÇn yÕu tè tù sù vµ miªu t¶. Hai yÕu tè nµy gióp cho viÖc tr×nh bµy luËn cø tronh bµi v¨n ®îc … cô thÓ, sinh ®éngh¬n vµ do ®ã cã søc thuyÕt phôc m¹nh mÏ h¬n. A. Gîi c¶m. B. Gîi h×nh. C. Râ rµng. D. ChÝnh x¸c.C©u 4: Çc yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ ®îc dïng lµm luËn cø ph¶i phôc vô cho viÖc lµm râ luËn ®iÓm vµ kh«ng … m¹ch l¹c nghÞ luËn. A. Lµm háng. B. Ph¸ bá. C. Lµm vì. D. Ph¸ vì. II. Tù luËn: (7 ®iÓm) HiÖn nay cã mét sè b¹n m¶i ch¬i kh«ng lo häc. Em h·y viÕt mét bµi v¨n ®Ó thuyÕt phôc b¹n lµm theo lêi B¸c d¹y: “ Non s«ng ta cã trë nªn t¬i ®Ñp hay kh«ng, d©n téc ViÖt Nam cã bíc tíi ®µi vinh quang ®Ó s¸nh vai víi çc cêng quèc hay kh«ng chÝnh lµ nhê mét phÇn lín ë c«ng häc tËp cña çc ch¸u.”.

273


§¸P ¸N Vµ THANG ®IÓM.I. Tr¾c nghiÖm: (7 ®iÓm)

C©u 1 2 3 4§¸p ¸n B A C D

II. Tù luËn: (7 ®iÓm) Yªu cÇu bµi viÕt:1. Néi dung: Bµi viÕt cÇn tr×nh bµy ®îc çc ý sau: a, Më bµi: - Giíi thiÖu vÊn ®Ò. - TrÝch dÉn lêi d¹y cña B¸c.b, Th©n bµi: -T×nh tr¹ng häc tËp ë mét sè b¹n. - Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng Êy. - Ph©n tÝch çi h¹i cña t×nh tr¹ng Êy. - §a ra lêi khuyªn lµm theo lêi B¸c d¹y.c, KÕt bµi: Kh¼ng ®Þnh ý nghÜa cña viÖc häc.2. H×nh thøc : - ViÕt ®óng kiÓu bµi nghÞ luËn chøng minh cã kÕt hîp víi çc yÕu tè biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶ .- HÖ thèng luËn ®iÓm ®óng, ®ñ vµ ®îc s¾p xÕp hîp lÝ.- Bè côc râ rµng; DiÔn ®¹t tèt.3. BiÓu chÊm :

- §¹t yªu cÇu vÒ h×nh thøc: 2 ®.- Néi dung: 5®.+ Më bµi, KÕt bµi(1®)+ Th©n bµi: 4® ý1: 1 ®. ý2: 1 ® ý 3: 1 ®. ý 4: 1 ®.

* L u ý : GV linh ho¹t trong qu¸ tr×nh chÊm bµi ®Ó khuyÕn khÝch n¨ng lùc s¸ng t¹o cña HS.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra trong giê. (86’) 3. Bài m ớ i: *Giíi thiÖu bµi: (1’): Çc em ®· ®îc t×m hiÓu vµ luyÖn t©p vÒ bµi v¨n nghÞ luËn cã kÕt hîp víi çc yÕu tè biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶. Giê häc h«m nay c« sÏ cho çc em lµm bµi kiÓm tra sè 7. * Çc ho¹t ®éng: (85’) - Gi¸o viªn ph¸t ®Ò. - Häc sinh lµm bµi. (2’) 4. Cñng cè : GV nhËn xÐt giê kiÓm tra. Häc sinh nép bµi. (1’)5. DÆn dß: - §äc çc tµi liÖu tham kh¶o liªn quan ®Õn bµi viÕt. - So¹n : Tæng kÕt phÇn V¨n. Ngày so¹n: 8/4/2013 Ngày d¹y: 10/4/2013 Bµi 31 TiÕt 125:

274


TỔNG KẾT PHẦN VĂNI – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

Củng cố, hệ thống hoá và khắc sâu kiến thức cơ bản, giá trị tư tưởng, nghệ thuật của các văn bản thơ đã học ở lớp 8II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Một số khái niệm liên quan đến đọc – hiểu văn bản như chủ đề, đề tài, nội dung yêu nước, cảm hứng nhân văn.

- Hệ thống văn bản đã học, nội dung cơ bản và đặc trưng thể loại thơ ở từng văn bản.- Sự đổi mới thơ Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến 1945 trên các phương diện thể loại, đề

tài, chủ đề, ngôn ngữ.- Sơ giản về thể loại thơ Đường luật, thơ mới.

2. Kỹ năng:- Khái quát, hệ thống hoá, so sánh, đối chiếu các tư liệu để nhận xét về các tác phẩm văn

học trên một số phương diện cụ thể.- Cảm thụ, phân tích những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu của một số tác phẩm thơ hiện đại

đã học.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y kÓ tªn çc t¸c phÈm v¨n häc ®· häc tõ bµi 15 ®Õn nay. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

GV giíi thiÖu ng¾n gän vÒ néi dung «n tËp phÇn v¨n häc líp 8. Nãi râ néi dung tõng bµi 31, 33, 34.

* Çc ho¹t ®éng: (35’)I. LËp b¶ng hÖ thèng çc v¨n b¶n v¨n häc ViÖt Nam ®· häc tõ bµi 15 ë líp 8 theo mÉu sau: (20’)

V¨n b¶n T¸c gi¶ ThÓ lo¹i Gi¸ trÞ néi dungNhí rõng

ThÕ L÷(1907-1989)

Th¬ míi Muîn lêi con hæ trong vên b¸ch thó ®Ó diÔn t¶ s©u s¾c næi ch¸n ghÐt thùc t¹i tÇm thêng, tï tóng vµ khao kh¸t tù do m·nh liÖt cña nhµ th¬, kh¬i gîi lßng yªu níc thÇm kÝn cña ngêi d©n mÊt níc.

¤ng ®å Vò §×nh Liªn (1913-1996)

Th¬ ngò ng«n

T×nh c¶nh ®¸ng th¬ng cña «ng ®å, qua ®ã to¸t lªn niÒm c¶m th¬ng ch©n thµnh tríc mét líp ngêi ®ang tµn t¹ vµ nçi nhí tiÕc c¶nh cò ngêi xa.

275

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Tøc c¶nh P¸c Bã

Hå ChÝ Minh (1890-1969)

ThÊt ng«n tø tuyÖt §-êng luËt

Tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña B¸c Hå trong cuéc sèng çch m¹ng ®Çy gian khæ ë P¸c Bã. Víi ngêi, lµm çh m¹ng vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ mét niÒm vui lín.

Níc §¹i ViÖt ta

NguyÔn Tr·i (1380-1442)

NghÞ luËn trung ®¹i ch÷ H¸n

§o¹n trÝch cã gi¸ trÞ nh mét abnr tuyªn ng«n ®éc lËp. Níc ta lµ ®Êt níc cã v¨n hiÕn l©u ®êi, cã l·nh thæ riªng, phong tôc riªng, cã chñ quyÒn, cã truyÒn thèng lÞch sö, kÎ x©m lîc lµ ph¶n nh©n nghÜa, nhÊt ®Þnh thÊt b¹i.

ThuÕ m¸u

NguyÔn ¸i Quèc

NghÞ luËn hiÖn ®¹i

Tè ço téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p ®· biÕn ngêi d©n nghÌo khæ ë çc níc thuéc ®Þa thµnh vËt hi sinh ®Ó phôc vô cho lîi Ých cña m×nh trong cuéc chiÕn tranh tµn khèc. NAQ ®· v¹ch trÇn sù thËt Êy b»ng nh÷ng t liÖu phong phó, x¸c thùc, b»ng ngßi bót trµo phóng s¾c s¶o.

II. Sù kh¸c biÖt næi bËt vÒ h×nh thøc nghÖ thuËt cña çc v¨n b¶n th¬ trong bµi 15, 16 vµ 18, 19: (10’)* Bµi 15, 16: Thuéc thÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có §êng luËt. §©y lµ thÓ th¬ ®iÓn h×nh vÒ tÝnh quy ph¹m cña th¬ cæ, sè c©u sè ch÷ h¹n ®Þnh, cã luËt b»ng tr¾c vµ quy t¾c gieo vÇn rÊt chÆt chÏ.* Bµi 18, 19: Th¬ Míi - H×nh thøc linh ho¹t, phãng kho¸ng. Th¬ Míi còng cã vÇn, nhÞp ®iÖu, luËt quy t¾c nhÊt ®Þnh nhng kh«ng qu¸ chÆt chÏ nh th¬ §-êng luËt.- Th¬ Míi cßn ®îc dïng ®Ó chØ mét phong trµo th¬ l·ng m¹n vµo nh÷ng n¨m 1932-1935 vµ kÕt thóc vµo n¨m 1945.- T¸c gi¶ tiªu biÓu: ThÕ L÷, Lu Träng L, Xu©n DiÖu, NguyÔn BÝnh, Vò §×nh Liªn, Huy cËn...III. GV gióp HS lùa chän nh÷ng c©u th¬ hay nhÊt trong çc bµi : (5’)Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c, §Ëp ®¸ ë C«n L«n, Nhí rõng, Quª h¬ng...(4’) 4. Cñng cè:

?Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc v¨n b¶n v¨n häc VN ®· häc tõ bµi 15 ®Õn nay. (1’)5. DÆn dß:

- TiÕp tôc «n tËp nh÷ng v¨n b¶n cßn l¹i.- ¤n tËp v¨n b¶n níc ngoµi vµ çc v¨n b¶n nhËt dông.


ÔN TẬP VÀ KIỂM TRA PHẦN TIẾNG VIỆT

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Ôn tập, củng cố kiến thức về các kiểu câu, hành động nói, lựa chọn trật từ từ trong câu.- Nâng cao hiểu biết và kĩ năng sử dụng tiếng Việt.

276


- Các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật, phủ định.- Các hành động nói.- Cách thực hiện hành động nói bằng các kiểu câu khác nhau.

2. Kỹ năng:- Sử dụng các kiểu câu phù hợp với hành động nói để thực hiện những mục đích giao tiếp

khác nhau.- Lựa chọn trật tự từ phù hợp để tạo câu có sắc thái khác nhau trong giao tiếp và làm văn.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc v¨n b¶n v¨n häc VN ®· häc tõ bµi 15 ®Õn nay. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

GV giíi thiÖu ng¾n gän vÒ néi dung «n tËp phÇn TiÕng ViÖt häc ë k× II líp 8. Nãi râ néi dung «n tËp bµi 31.

* Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña GV -HS KiÕn thøc

GV híng dÉn häc sinh t×m hiÓu vÝ dô.

? §o¹n trÝch gåm mÊy c©u?? X¸c ®Þnh kiÓu c©u cña mæi c©u trong ®o¹n v¨n?

? Tõ néi dung cña c©u 2, h·y ®Æt mét c©u nghi vÊn?

? Em h·y ®Æt c©u c¶m th¸n chøa mét trong nh÷ng tõ nh: vui, buån, hay, ®Ñp...?

GV yªu cÇu HS t×m hiÓu ®o¹n v¨n ë

I. ¤n tËp vÒ çc kiÓu c©u: (15’)1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:- 3 c©u.* C©u 1: trÇn thuËt ghÐp, vÕ tríc cã d¹ng c©u phñ ®Þnh.* C©u 2: trÇn thuËt ®¬n.* C©u 3: trÇn thuËt ghÐp, vÕ sau cã d¹ng phñ ®Þnh.VÝ dô:- LiÖu çi b¶n tÝnh tèt cña ngêi ta cã bÞ nh÷ng lo l¾ng, buån ®au, Ých kØ che lÊp mÊtkh«ng?- Nh÷ng nỗi lo l¾ng, buån ®au Ých kØ cã thÓ che lÊp mÊt çi b¶n tÝnh tèt cña ngêi ta kh«ng?* VÝ dô:- M×nh vui l¾m!- Buån ¬i lµ buån!- Hay thËt!- §Ñp qu¸!* Çc c©u trÇn thuËt:- T«i bÊt cêi b¶o l·o:- Cô cßn khoÎ l¾m, cha chÕt ®©u mµ

277

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga môc I.4.? Trong nh÷ng c©u trªn, c©u nµo lµ c©u trÇn thuËt?

? C©u nµo lµ c©u nghi vÊn?

? C©u nµo lµ c©u cÇu khiÕn?

? C©u nghi vÊn nµo dïng ®Ó hái?

? Nh÷ng c©u nghi vÊn nµo kh«ng dïng ®Ó hái?? VËy, nã ®îc dïng ®Ó lµm g×?

sî!- Kh«ng, «ng gi¸o ¹!* Çc c©u nghi vÊn:- Sao cô lo xa qu¸ thÕ?- Téi g× b©y giê nhÞn ®ãi mµ tiÒn ®Ó l¹i?- ¨n m·i hÕt ®i th× ®Õn lóc chÕt lÊy g× mµ lo liÖu?* C©u cÇu khiÕn:- Cô cø ®Ó tiÒn ®Êy mµ ¨n, lóc chÕt h·y hay!a - Hai c©u nghi vÊn cßn l¹i.

- C©u: Sao cô lo xa qu¸ thÕ?-> béc lé c¶m xóc.- C©u: Téi g× b©y giê nhÞn ®ãi mµ ®Ó tiÒn l¹i?-> gi¶i thÝch ®Ó khuyªn L·o H¹c tõ bá viÖc lµm qu¸ lo xa Êy.

II. Hµnh ®éng nãi: (10’)Bµi tËp 1. X¸c ®Þnh hµnh ®éng nãi cña çc c©u cho s½n:Sè TT C©u ®· cho Hµnh ®éng nãi1 T«i bÊt cêi b·o l·o: Hµnh ®éng kÓ2 - Sao cô lo xa qu¸ thÕ? Hµnh ®éng béc lé c¶m

xóc3 Cô cßn khoÎ l¾m, cha chÕt ®©u mµ sî! Hµnh ®éng nhËn ®Þnh4 Cô cø ®Ó tiÒn ®Êy mµ ¨n, lóc chÕt h·y

hay!Hµnh ®éng ®Ò nghÞ

5 Téi g× b©y giê nhÞn ®ãi mµ ®Ó tiÒn l¹i? Hµnh ®éng gi¶i thÝch6 - Kh«ng, «ng gi¸o ¹! Hµnh ®éng phñ ®Þnh

b¸c bá7 ¨n m·i hÕt ®i th× ®Õn lóc chÕt lÊy g× mµ

lo liÖu?Hµnh ®éng hái

Bµi tËp 2. XÕp nh÷ng c©u nªu ë bµi tËp 1 vµo b¶ng tæng kÕt theo mÉu:Sè TT KiÓu c©u Hµnh ®éng nãi ®îc thùc

hiÖnÇch dïng

1 C©u trÇn thuËt Hµnh ®éng kÓ Trùc tiÕp2 C©u nghi vÊn Béc lé c¶m xóc Gi¸n tiÕp3 C©u c¶m th¸n NhËn ®Þnh Trùc tiÕp4 C©u cÇu khiÕn §Ò nghÞ Trùc tiÕp5 C©u nghi vÊn Gi¶i thÝch Gi¸n tiÕp6 C©u phñ ®Þnh Phñ ®Þnh b¸c bá Trùc tiÕp7 C©u nghi vÊn Hái Trùc tiÕpBµi tËp 3. §Æt c©u theo yªu cÇu:* Cam kÕt:

- Em cam kÕt kh«ng ®ua xe tr¸i phÐp.* Høa:

- Em høa sÏ ®i häc ®óng giê.III. Lùa chän trËt tù tõ: (10’)

278

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Bµi tËp 1:? LÝ do s¾p xÕp trËt tù cña çc bé phËn in ®Ëm?

- Tr×nh tù diÔn biÕn t©m tr¹ng.Bµi tËp 2:? ViÖc s¾p xÕp çc côm tõ in ®Ëm ë ®Çu c©u cã ý nghÜa g×?

- C©u a: t¹o liªn kÕt c©u.- C©u b: nhÊn m¹nh th«ng tin chÝnh cña c©u.

(4’) 4. Cñng cè: ?Qua bµi «n tËp trªn, em h·y nãi cho çc b¹n biÕt çc em ®· häc nh÷ng

néi dung nµo trong phÇn tiÕng ViÖt tõ ®Çu häc k× II ®Õn nay?. (1’)5. DÆn dß:

- N¾m ch¾c nh÷ng kiÕn thøc ®· häc.- Lµm bµi tËp trong s¸ch bµi tËp ng÷ v¨n.- Xem tríc bµi: V¨n b¶n têng tr×nh.


VĂN BẢN TƯỜNG TRÌNH

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNhận biết và nắm được đặc điểm, cách làm loại văn bản tường trình.


- Hệ thống kiến thức về văn bản hành chính.- Mục đích, yêu cầu và quy cách làm một văn bản tường trình.

2. Kỹ năng:- Nhận diện và phân biệt văn bản tường trình với các văn bàn hành chính khác.- Tái hiện lại một sự việc trong văn bản tường trình.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt cã mÊy kiÓu c©u ph©n theo môc ®Ých nãi? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

279

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Çc em ¹ trong cuéc sèng khi çc em muèn tr×nh b¸o cho c¬ quan ph¸p luËt hoÆc cÊp trªn vÒ mét sù vô g× çc em cÇn viÕt têng tr×nh. VËy thÕ nµo lµ v¨n b¶n têng tr×nh? Giê häc h«m nay c« sÏ gióp çc em cïng t×m hiÓu. * Çc ho¹t ®éng: (35’) Ho¹t ®éng cña gv-hs KiÕn thøc

Gv gäi HS ®äc çc v¨n b¶n.

? Trong çc v¨n b¶n trªn, ai lµ ngêi ph¶i viÕt v¨n b¶n têng tr×nh?? Ngêi viÕt cã vai trß g×?? Ngêi nhËn v¨n b¶n?

? Ngêi nhËn cã vai trß g×?

? Néi dung têng tr×nh vÒ viÖc g×?

? V× sao ph¶i têng tr×nh?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ th¸i ®é thÓ hiÖn trong lêi v¨n vµ giäng v¨n cña hai v¨n b¶n?

? ThÓ thøc tr×nh bµy cña v¨n b¶n nh thÕ nµo?

GV gäi HS ®äc 4 t×nh huèng trong SGK.? Trong 4 t×nh huèng trªn, t×nh huèng nµo nhÊt thiÕt ph¶i viÕt v¨n b¶n têng tr×nh?

? T×nh huèng nµo kh«ng cÇn viÕt v¨n b¶n têng tr×nh?

? T×nh huèng nµo cã thÓ viÕt hoÆc kh«ng viÕt còng ®îc? V× sao?

? Qua t×m hiÓu , em h·y cho biÕt trong t×nh huèng nµo cÇn viÕt v¨n b¶n têng tr×nh?? V¨n b¶n têng tr×nh gåm mÊy phÇn?

? Néi dung vµ çch tr×nh bµy cña mçi phÇn?

I. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n t êng tr×nh: (15’)1. VÝ dô:2. NhËn xÐt:- Häc sinh trung häc c¬ së.

-> cã liªn quan ®Õn vô viÖc.(1): gi¸o viªn bé m«n.(2): hiÖu trëng.-> Cã thÈm quyÒn, tr¸ch nhiÖm nhËn biÕt vµ gi¶i quyÕt.(1): viÖc Dòng nép bµi chËm.(2): viÖc mÊt xe t¹i nhµ xe cña trêng.- V× ngêi cã thÈm quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cha hiÓu râ néi dung, b¶n chÊt cña sù viÖc. Th¸i ®é: khiªm tèn, trung thùc, kh¸ch quan.- Lêi v¨n: râ rµng, m¹ch l¹c, tõ ng÷ chuÉn x¸c, giäng v¨n b×nh tÜnh, ®óng mùc.- CÇn ®óng quy çch .II. Çch lµm v¨n b¶n t êng tr×nh: (20’)1. Çc t×nh huèng cÇn viÕt v¨n b¶n t êng tr×nh: - T×nh huèng a, b nhÊt thiÕt ph¶i viÕt. §Ó ngêi cã tr¸ch nhiÖm cã thÓ hiÓu râ thùc chÊt vÊn ®Ò, cã kÕt luËn vµ h×nh thøc kØ luËt tho¶ ®¸ng.- T×nh huèng c kh«ng cÇn viÕt v× ®ã lµ chuyÖn nhá, chØ cÇn tù nh¾c nhë, phª b×nh nhÖ nhµng trong tiÕt sinh ho¹t cuèi tuÇn.- T×nh huèng d kh«ng cÇn viÕt trong t×nh huèng tµi s¶n bÞ mÊt kh«ng ®¸ng kÓ; cÇn viÕt râ cho c¬ quan c«ng an biÕt khi tµi s¶n bÞ mÊt nhiÒu.->Khi cÇn tr×nh bµy l¹i sù viÖc ®Ó ç nh©n hoÆc tæ chøc cã thÈm quyÒn hiÓu râ .2. Çch lµm v¨n b¶n t êng tr×nh: - 3 phÇn.* PhÇn më ®Çu:- Quèc hiÖu, tiªu ng÷ (ghi chÝnh

280


? Khi viÕt v¨n b¶n têng tr×nh ta cÇn lu ý ®iÒu g×?

GV gäi 2 HS ®äc to phÇn ghi nhí. HS ®äc.

gi÷a)- §Þa ®iÓm, thêi gian (ghi gãc bªn ph¶i).- Tªn v¨n b¶n (ghi chÝnh gi÷a).- Ngêi (c¬ quan) nhËn b¶n têng tr×nh.* PhÇn néi dung:Tr×nh bµy thêi gian, diÔn biÕn sù viÖc, nguyªn nh©n, hËu qu¶ cña sù viÖc.* PhÇn kÕt thóc:- Lêi ®Ò nghÞ hoÆc cam kÕt.- Ch÷ kÝ vµ hä tªn.- Tªn v¨n b¶n: viÕt ch÷ in hoa.- Gi÷a c¸c phÇn: quèc hiÖu, tiªu ng÷; ®Þa ®iÓm , thêi gian; tªn v¨n b¶n vµ néi dung têng tr×nh cÇn chõa mét kho¶ng h¬n nöa dßng.- Kh«ng viÕt s¸t lÒ giÊy bªn tr¸i vµ kh«ng ®Ó phÇn trªn trang giÊy cã kho¶ng trèng qu¸ lín.=> Ghi nhí:

(4’) 4. Cñng cè: ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ v¨n b¶n têng tr×nh?

(1’)5. DÆn dß: 1. ViÕt v¨n b¶n têng tr×nh víi t×nh huèng: S¸ng qua tæ 3 kh«ng lµm trùc nhËt.2. N¾m c¸ch thøc lµm v¨n b¶n têng tr×nh.3. ChuÈn bÞ bµi : LuyÖn tËp lµm v¨n b¶n têng tr×nh.

---------------------------------------------------------- Ngày so¹n: 15 /4/2013 Ngày d¹y: 17/4/2013 Bµi 31 TiÕt 128:

LUYỆN TẬP LÀM VĂN BẢN TƯỜNG TRÌNH

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Củng cố lại những hiểu biết về văn bản tường trình.- Viết được văn bản tường trình thuần thục hơn.


- Hệ thống kiến thức về văn bản hành chính.- Mục đích, yêu cầu cấu tạo của văn bản tường trình.

2. Kỹ năng:-Nhận biết rõ hơn tình huống cần thiết viết văn bản tường trình.- Quan sát và nắm được trình tự sự việc để tường trình.- Nâng cao một bước kĩ năng tạo lập văn bản tường trình và viết được một văn bản tường

trình đúng quy cách.

281

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt môc ®Ých cña viÖc v¨n b¶n têng tr×nh. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

GV giíi thiÖu ng¾n gän vÒ néi dung luyÖn tËp. * Çc ho¹t ®éng: (35’)

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc.

? Môc ®Ých viÕt têng tr×nh lµ g×?

? V¨n b¶n têng tr×nh vµ v¨n b¶n b¸o ço cã g× gièng nhau vµ kh¸c nhau?? Nªu néi dung phæ biÕn cña v¨n b¶n têng tr×nh?

? Nh÷ng môc nµo kh«ng thÓ thiÕu trong kiÓu v¨n b¶n nµy?? PhÇn néi dung têng tr×nh cÇn nh thÕ nµo?

I. ¤n tËp lÝ thuyÕt: (15’)1. Môc ®Ých viÕt t êng tr×nh: - Tr×nh bµy thiÖt h¹i hay møc ®é tr¸ch nhiÖm cña ngêi viÕt têng tr×nh trong çc sù viÖc x¶y ra g©y hËu qu¶ cÇn ph¶i xem xÐt.2.So s¸nh v¨n b¶n t êng tr×nh vµ b¸o ço:V¨n b¶n têng tr×nh

V¨n b¶n b¸o ço

* Môc ®Ých: - Tr×nh bµy thiÖt h¹i hay møc ®é tr¸ch nhiÖm cña ngêi viÕt têng tr×nh trong çc sù viÖc x¶y ra g©y hËu qu¶ cÇn ph¶i xem xÐt.

* Ngêi viÕt: cã liªn quan ®Õn sù viÖc.* Ngêi nhËn: ç nh©n hoÆc c¬ quan cã thÈm quyÒn.

* Môc ®Ých:- C«ng t¸c, c«ng viÖc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, kÕt qu¶, bµi häc ®Ó s¬ kÕt, tæng kÕt tríc cÊp trªn...* Ngêi viÕt: ngêi tham gia, ngêi phô tr¸ch c«ng viÖc, tæ chøc tËp thÓ.* Ngêi nhËn: ç nh©n hoÆc c¬ quan cã thÈm quyÒn.

5. Bè côc cña v¨n b¶n t êng tr×nh: PhÇn më ®Çu: PhÇn néi dung: CÇn ghi chÝnh x¸c râ rµng, ®Çy ®ñ. PhÇn cuèi:

II. LuyÖn tËp: (20’)Bµi tËp 1:- C¶ ba trêng hîp ®Òu kh«ng cÇn ph¶i viÕt v¨n b¶n têng tr×nh, v×:

282

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga + Víi a: CÇn viÕt b¶n kiÓm ®iÓm ®Ó nhËn thøc râ khuyÕt ®iÓm vµ quyÕt t©m s÷a ch÷a.+ Víi b: Cã thÓ viÕt b¶n th«ng b¸o cho çc b¹n biÕt kÕ ho¹ch chuÈn bÞ, nh÷ng ai ph¶i lµm nh÷ng viÖc g× cho ®¹i héi chi ®éi.+ Víi c: CÇn viÕt b¶n b¸o ço.- Chç sai cña a, b, c lµ ngêi viÕt cha ph©n biÖt ®îc môc ®Ých cña v¨n b¶n t-êng tr×nh víi v¨n b¶n b¸o ço, cha nhËn biÕt ®îc t×nh huèng nh thÕ nµo th× cÇn viÕt v¨n b¶n têng tr×nh.Bµi tËp 2:+ HS tr×nh bµy hai t×nh huèng do b¶n th©n gi¶ ®Þnh vµ gi¶i thÝch lÝ do.VÝ dô:- Tr×nh bµy víi çc chó ë ®ån c«ng an vÒ vô va ch¹m xe m¸y mµ b¶n th©n chøng kiÕn.- Têng tr×nh víi c« gi¸o bé m«n v× sao em kh«ng thÓ hoµn thµnh bµi v¨n t¶ mÑ em (v× khi lät lßng th× mÑ em qua ®êi).Bµi tËp 3:

Tõ t×nh huèng 2 ë bµi tËp 1, h·y viÕt mét v¨n b¶n têng tr×nh.(4’) 4. Cñng cè:

?Em cã nhËn xÐt g× vÒ çc v¨n b¶n têng tr×nh? (1’)5. DÆn dß: - N¾m ch¾c çch lµm v¨n b¶n têng tr×nh.- Hoµn chØnh bµi tËp 3 vµo vë.

----------------------------------------------------------


Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n.

I - MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTHệ thống hoá kiến thức về phần văn.


Củng cố, khắc sâu kiến thức về phần văn. 2. Kỹ năng:

- Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức văn.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch mÉu, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò

283

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh.

? Em h·y cho biÕt bè côc v¨n b¶n têng tr×nh? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë tiÕt 113 çc em ®· lµm bµi kiÓm tra v¨n. KÕt qu¶ bµi viÕt ®ã nh thÕ nµo h«m nay c« sÏ tiÕn hµnh tr¶ bµi. * Çc ho¹t ®éng: (35’) I. X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò: (10’) * HS ®äc l¹i ®Ò bµi: PhÇn 1: Tr¾c nghiÖm PhÇn2: Tù luËn: C¶m nhËn cña em vÒ sè phËn ngêi d©n thuéc ®Þa trong v¨n b¶n “ThuÕ m¸u” cña NguyÔn ¸i Quèc. I. Tr¾c nghiÖm: (4®)C©u 1: (1,5®), mçi c©u ®óng ®¹t 0,5®.a. C; b. C; c. C.Nh÷ng c©u cßn l¹i, mçi c©u ®óng ®¹t 0,5®.C©u 2 C©u 3 C©u 4 C©u 5 C©u 6A C C A DII. Tù luËn:(6®)Yªu cÇu: 1. H×nh thøc: (2®)- ViÕt ®óng thÓ lo¹i v¨n nghÞ luËn cã sö dông yÕu tè biÓu c¶m. (1®)- DiÔn ®¹t m¹ch l¹c. (0,5®).- ViÕt s¹ch sÏ, kh«ng sai chÝnh t¶.(0,5®).2. VÒ néi dung:(4®)a. Më bµi: Giíi thiÖu vÊn ®Ò (0,5®).b. Th©n bµi:ThÓ hiÖn ®îc 3 luËn ®iÓm:-ChiÕn tranh vµ ngêi b¶n xø(1®) -ChÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn(1®) -KÕt qu¶ cña sù hi sinh(1®)->T×m dÉn chøng cô thÓ ®Ó lµm râ luËn ®iÓm.c. KÕt bµi:Nªu c¶m nhËn kh¸i qu¸t vÒ vÊn ®Ò. (0,5®).II. NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh: (5’) 1. u ®iÓm:- ViÕt ®óng thÓ lo¹i: v¨n nghÞ luËn.- LËp luËn chÆt chÏ, diÔn ®¹t tr«i ch¶y, m¹ch l¹c.- HÖ thèng luËn ®iÓm t¬ng ®èi ®Çy ®ñ, ®óng víi yªu cÇu ®Ò ra.- NhiÒu em biÕt sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n.2. Nhîc ®iÓm:- Mét sè em luËn ®iÓm cßn thiÕu, cha ®ñ lµm s¸ng tá vÊn ®Ò.- Mét sè em viÕt s¬ sµi, ch÷ viÕt Èu.- Lçi dïng tõ vµ diÔn ®¹t t¬ng ®èi nhiÒu.- LËp luËn thiÕu sù m¹ch l¹c vµ chÆt chÏ, cßn m¾c lçi chÝnh t¶.III.. §äc bµi lµm tèt: (5’)


? Em h·y cho biÕt çch lµm bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm?

284

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga (1’)5. DÆn dß:

- Xem l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a.- Bµi yÕu ph¶i lµm l¹i vµo vë bµi tËp.- ¤n tËp TiÕng ViÖt ®Ó giê sau kiÓm tra häc k× II phÇn TiÕng ViÖt.

---------------------------------------------------------

Ngày so¹n: 17/4/2013 Ngày d¹y: 20/4/2013. Bµi 32 TiÕt 130. KiÓm tra tiÕng viÖt.

I . MôC tiªu CÇN ®¹T Nh»m ®¸nh gi¸ HS vÒ møc ®é nhËn thøc phÇn tiÕng ViÖt. II – TRäNG T©M KIÕN THøC, KÜ N¨NG1. KiÕn thøc KiÓm tra, kh¶o s¸t toµn bé kiÕn thøc vÒ phÇn tiÕng ViÖt ®· häc tõ ®Çu häc k× II ®Õn nay. 2. KÜ n¨ng - Gióp häc sinh cñng cè, n©ng cao kiÕn thøc vÒ phÇn tiÕng ViÖt ®· häc tõ ®Çu häc k× II ®Õn nay. – Gi¸o dôc häc sinh tÝnh trung thùc, lËp trêng khi lµm bµi .

285

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga III. PH¬NG PH¸P, KÜ THUËT D¹Y HäC:

Tr¾c nghiÖm, tù luËn, kÜ thuËt ®éng n·o.IV. CHUÈN BÞ . - Gi¸o viªn : nghiªn cøu tµi liÖu, ra ®Ò, lËp ®¸p ¸n, biÓu ®iÓm phï hîp víi ®èi tîng. - Häc sinh :¤n kÜ lý thuyÕt vµ rÌn kÜ n¨ng viÕt ®o¹n v¨n vËn dông kiÕn thøc tiÕng ViÖt. MA TRËN ®Ò KIÓM TRAMøc ®é

NT

Néi dung

NhËn BiÕt


ThÊp Cao


KiÓu c©u

1 1 3

Hµnh ®éng nãi.

1 2

Héi tho¹i 1 1 1

Thùc hµnh.

1 1

4

Tæng sè c©u 4 1

1 1 7

Tæng sè ®iÓm 3,5 0,5 2 4 10

KiÓm tra tiÕng ViÖt. Thêi gian: 45phót

Hä vµ tªn:………………………. Líp………….

§iÓm Lêi phª cña gi¸o viªn

§Ò bµi:I. Tr¾c nghiÖm: (4®) C©u 1, 2 em h·y hoµn thµnh b¶ng sau: C©u 3,4 h·y khanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ®¸p ¸n ®óng. C©u 1:

KiÓu c©u

T¸c dông

Nghi vÊnC¶m th¸nCÇu khiÕn

286

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga TrÇn thuËt

C©u 2: C©u v¨n KiÓu

c©uHµnh ®éng nãi

Çch thùc hiÖn H§ nãi

1. ¤i søc trÎ!2. H¬ng ¹, con quÐt nhµ gióp mÑ nhÐ!3. §· dËy råi h¶ trÇu?4. Th¬ lµ çi ®Ñp cña mu«n ®êi.

C©u 3: ThÕ nµo lµ hµnh vi cíp lêi? A. Nãi xen vµo lêi ngêi kh¸c. B. Nãi tranh lît lêi cña ngêi kh¸c. C. Nãi khi ngêi kh¸c ®· kÕt thóc lît lêi. D. Nãi khi ngêi cha kÕt thóc lît lêi.C©u 4: Trong héi tho¹i, ngêi cã vai x· héi thÊp ph¶i cã th¸i ®é øng xö nh thÕ nµo víi ngêi cã vai x· héi cao? A. KÝnh träng. C. Sïng kÝnh. B. Ngìng mé. D. Th©n mËt.II. PhÇn tù luËn:(6®) C©u 1: ThÕ nµo lµ c©u phñ ®Þnh? T×m 3 vÝ dô vÒ th¬ ca hoÆc ca dao cã sö dông c©u phñ ®Þnh? C©u 2: ViÕt mét ®o¹n v¨n kho¶ng 15 c©u vÒ chñ ®Ò: Ng«i trêng cña em. Trong ®ã cã sö dông c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, c¶m th¸n.( chØ ra çc kiÓu c©u em dïng)

§¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm:

I. Tr¾c nghiÖm: (4®)C©u 1: (1®), mçi ý ®óng ®¹t 0,25®.KiÓu c©u

T¸c dông

Nghi vÊn Dïng ®Ó hái hoÆc béc lé c¶m xóc.C¶m th¸n

Dïng ®Ó béc lé t×nh c¶m, th¸i ®é.

CÇu khiÕn

Dïng ®Ó ra lÖnh, yªu cÇu, ®Ò nghÞ.

TrÇn thuËt

Dïng ®Ó kÓ, t¶, th«ng b¸o, tr×nh bµy.

C©u 2: (1®)C©u v¨n KiÓu

c©uHµnh ®éng nãi

Çch thùc hiÖn H§ nãi

1. ¤i søc trÎ! C¶m th¸n

béclé c¶m xóc

Trùc tiÕp

287

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga 2. H¬ng ¹, con quÐt nhµ gióp mÑ nhÐ!

CÇu khiÕn

§iÒu khiÓn.

Gi¸n tiÕp

3. §· dËy råi h¶ trÇu? Nghi vÊn Hái. Trùc tiÕp4. Th¬ lµ çi ®Ñp cña mu«n ®êi.

TrÇn thuËt

Tr×nh bµy.

Trùc tiÕp

C©u 3: §¸p ¸n B (0,5®) C©u 4: §¸p ¸n A (0,5®) II. Tù luËn:(6®)

C©u 1:(2®)- Tr×nh bµy kh¸i niÖm: Lµ c©u dïng ®Ó th«ng baã x¸c nhËn kh«ng cã sù vËt, sù viÖc tÝnh chÊt, quan hÖ nµo ®ã hoÆc ph¶n b¸c mét ý kiÕn mét nhËn ®Þnh.- T×m 3 vÝ dô vÒ th¬ hoÆc ca dao cã sö dông c©u phñ ®Þnh: a, “ Cïng tr«ng l¹i cïng ch¼ng thÊy ThÊy xanh xanh nh÷ng mÊy ngµn d©u” ( “Sau phót chia ly”- §oµn ThÞ §iÓm). b, “N¨m nay ®µo l¹i në Kh«ng thÊy «ng ®å xa” ( “¤ng ®å”- Vò §×nh Liªn)c, “Ch¼ng th¬m còng thÓ hoa nhµi DÉu kh«ng thanh lÞch còng ngêi Trµng An” (Ca dao)C©u 2: (4®)

Yªu cÇu: 1. H×nh thøc: (2®)- ViÕt ®o¹n v¨n kho¶ng 10 dßng, cã sö dông c©u nghi vÊn c©u cÇu khiÕn c©u c¶m th¸n. (1®)- DiÔn ®¹t m¹ch l¹c. (0,5®).- ViÕt s¹ch sÏ, kh«ng sai chÝnh t¶.(0,5®).2. VÒ néi dung:(2®) §o¹n v¨n nªu lªn ®îc c¶m xóc cña b¶n th©n vÒ ng«i trêng ®· tõng g¾n bã víi em.

V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra trong giê. (41’)3. Bài m ớ i: *Giíi thiÖu bµi: (1’) Çc em ®· ®îc häc vÒ çc kiÓu c©u, hµnh ®éng nãi, héi tho¹i. Giê häc h«m nay c« sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra. * Çc ho¹t ®éng: (40’) - Gi¸o viªn ph¸t ®Ò. - Häc sinh lµm bµi. (2’) 4. Cñng cè : GV nhËn xÐt giê kiÓm tra. Häc sinh nép bµi. (1’)5. DÆn dß: -¤n l¹i çc néi dung phÇn tiÕng ViÖt.-ChuÈn bÞ bµi: ¤n tËp phÇn v¨n( tiÕp theo).

____________________________________________

288




Hệ thống hoá kiến thức về phần văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

Củng cố, khắc sâu kiến thức về phần văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm. 2. Kỹ năng:

- Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm về cách làm đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch mÉu, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh.

? Em h·y cho biÕt bè côc, néi dung bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë tiÕt 123,124 çc em ®· lµm bµi v¨n viÕt sè 7. KÕt qu¶ bµi viÕt ®ã nh thÕ nµo h«m nay c« sÏ tr¶ bµi. * Çc ho¹t ®éng: (35’) I. X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò: (10’) * HS ®äc l¹i ®Ò bµi: PhÇn 1: Tr¾c nghiÖm PhÇn2: Tù luËn. HiÖn nay cã mét sè b¹n m¶i ch¬i kh«ng lo häc. Em h·y viÕt mét bµi v¨n ®Ó thuyÕt phôc b¹n lµm theo lêi B¸c d¹y: “ Non s«ng ta cã trë nªn t¬i ®Ñp hay kh«ng, d©n téc ViÖt Nam cã bíc tíi ®µi vinh quang ®Ó s¸nh vai víi çc c-êng quèc hay kh«ng chÝnh lµ nhê mét phÇn lín ë c«ng häc tËp cña çc ch¸u.”.* Yªu cÇu cña ®Ò:I.Tr¾c nghiÖm: (3®iÓm)

C©u 1 2 3 4§¸p ¸n B A C D

II. Tù luËn: (7 ®iÓm) Yªu cÇu bµi viÕt:1. Néi dung: Bµi viÕt cÇn tr×nh bµy ®îc çc ý sau: a, Më bµi: - Giíi thiÖu vÊn ®Ò.

289

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - TrÝch dÉn lêi d¹y cña B¸c.b, Th©n bµi: -T×nh tr¹ng häc tËp ë mét sè b¹n. - Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng Êy. - Ph©n tÝch çi h¹i cña t×nh tr¹ng Êy. - §a ra lêi khuyªn lµm theo lêi B¸c d¹y.c, KÕt bµi: Kh¼ng ®Þnh ý nghÜa cña viÖc häc.2. H×nh thøc : - ViÕt ®óng kiÓu bµi nghÞ luËn gi¶i thÝch, chøng minh cã kÕt hîp víi çc yÕu tè biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶ .- HÖ thèng luËn ®iÓm ®óng, ®ñ vµ ®îc s¾p xÕp hîp lÝ.- Bè côc râ rµng.- DiÔn ®¹t tèt.3. BiÓu chÊm :

- §¹t yªu cÇu vÒ h×nh thøc: 2 ®.- Néi dung: 5®.+ Më bµi, KÕt bµi(1®)+ Th©n bµi: 4® ý1: 1 ®. ý2: 1 ® ý 3: 1 ®. ý 4: 1 ®.

II. NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh: (5’) 1. Ưu ®iÓm:- ViÕt ®óng thÓ lo¹i: v¨n nghÞ luËn.- LËp luËn chÆt chÏ, diÔn ®¹t tr«i ch¶y, m¹ch l¹c.- HÖ thèng luËn ®iÓm t¬ng ®èi ®Çy ®ñ, ®óng víi yªu cÇu ®Ò ra.- NhiÒu em biÕt sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n.2. Nhîc ®iÓm:- Mét sè em luËn ®iÓm cßn thiÕu, cha ®ñ lµm s¸ng tá vÊn ®Ò.- Mét sè em viÕt s¬ sµi.- Lçi dïng tõ vµ diÔn ®¹t t¬ng ®èi nhiÒu.- LËp luËn thiÕu sù m¹ch l¹c vµ chÆt chÏ, cßn m¾c lçi chÝnh t¶.III.. §äc bµi lµm tèt: (5’)


? Em h·y cho biÕt çch lµm bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm? (1’)5. DÆn dß:

- Xem l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a.- Bµi yÕu ph¶i lµm l¹i vµo vë bµi tËp.- ChuÈn bÞ bµi : Tæng kÕt phÇn v¨n.

____________________________________________


290


TỔNG KẾT PHẦN VĂN(Tiếp theo)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTCủng cố, hệ thống hoá và khắc sâu kiến thức cơ bản, giá trị tư tưởng, nghệ thuật của cụm

văn bản nghị luận đã học.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Hệ thống các văn bản nghị luận văn học, nội dung cơ bản, đặc trưng thể loại; giá trị tư tưởng và nghệ thuật của từng văn bản.

- Một số khái niệm thể loại liên quan đến đọc – hiểu văn bản như cáo, chiếu, hịch.- Sơ giản lí luận văn học về thể loại nghị luận trung đại và hiện đại.

2. Kỹ năng:- Khái quát, hệ thống hoá, so sánh, đối chiếu và nhận xét về tác phẩm nghị luận trung đại

và nghị luận hiện đại.- Nhận diện và phân tích được luận điểm, luận cứ trong các văn bản đã học.- Học tập cách trình bày, lập luận có lí, có tình.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y kÓ tªn çc t¸c phÈm v¨n häc nghÞ luËn trung ®¹i, hiÖn ®¹i ®· häc ë bµi 22, 23, 24, 25, 26. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Çc em ®· «n tËp v¨n b¶n th¬ cña lớp 8. H«m nay chúng ta tiếp tục ôn tập, kh¸i qu¸t toµn bé v¨n b¶n nghÞ luËn trung ®¹i, hiÖn ®¹i.*Çc ho¹t ®éng: (35’)

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

Nh¾c l¹i çc v¨n b¶n ®· häc.

? Thế nào là văn nghị luận?

? So sánh văn nghị luận trung đại với văn nghị luận hiện đại.

I. Çc t¸c phÈm nghÞ luËn: (5’)* Văn nghị luận trung đại.

- Chiếu dời đô- Hịch tướng sĩ- Nước Đaị Việt ta- Bàn luận về phép học

* Văn nghị luận hiện đại: Thuế máu.II. C©u hái «n tËp. (30’)3*.- Văn nghị luận: là một loại văn bản mà trong đó người viết bày tỏ ý kiến, quan điểm của mình thông qua một hệ thống luận điểm, luận cứ và luận chứng tiêu biểu sát thực. - So sánh phân biệt nghị luận trung đại và nghị luận hiện đại:

Nghị luận trung đại

Nghị luận hiện đại

291


? Hãy chứng minh các văn bản nghị luận trong bài 22, 23, 24, 25, 26 đều được viết có lí có tình, có chứng cớ xác thực, nên đều có sức thuyết phục cao.

?So sánh nội dung tư tưởng và hình thức thể loại của các văn bản trong bài 22, 23, 24:

- Văn sử triết bất phân- Khuôn vào những thể loại riêng: chiếu, hịch, cáo, tấu..với kết cấu, bố cục riêng.- In đậm thế giới quan của con người trung đại: tư tưởng mệnh trời, thần - chủ; tâm lí sùng cổ.- Dùng nhiều điển tích, điển cố, hình ảnh ước lệ, câu văn biền ngẫu nhịp nhàng.

- Không có những đặc điểm trên- Sử dụng trong nhiều thể loại văn xuôi hiện đại: Tiểu thuyết luận đề, phóng sự- chính luận, tuyên ngôn....- Cách viết giản dị, câu văn gắn lời nói thường, gắn với đời sống thực.

4. Các văn bản nghị luận trong bài 22, 23, 24, 25, 26 đều được viết có lí có tình, có chứng cớ xác thực nên đều có sức thuyết phục cao:- Các văn bản đều có luận điểm xác đáng và lập luận chặt chẽ. (có lí)- Các văn bản đều có cảm xúc chân thực (có tình)- Các văn bản đều có dẫn chứng là sự thật hiển nhiên đẫ có trong sử sách(có chứng cớ xác thực).- Các văn bản đều có sức lay động lòng người từ thế hệ này đến thế hệ khác. (có sức thuyết phục cao).5. So sánh nội dung tư tưởng và hình thức thể loại của các văn bản trong bài 22, 23, 24:* Điểm giống: Cả ba văn bản “Chiếu dời đô” “Hịch tướng sĩ” “Nước Đại Việt ta” đều bao trùm một tinh thần dân tộc sâu sắc, thể hiện ở ý chí tự cường của dân tộc Đại Việt đang lớn mạnh(“Chiếu dời đô”), ở tinh thần bất khuất quyết chiến quyết thắng lũ giặc ngoại xâm bạo tàn(“Hịch tướng sĩ”) hoặc ở ý thức sâu sắc đầy tự hào về một nước Việt Nam độc lập(“Nước Đại Việt ta”).* Điểm khác: Mỗi văn bản sử dụng một loai thể văn học khác nhau.“Chiếu dời đô”- Chiếu“Hịch tướng sĩ” - Hịch“Nước Đại Việt ta”- Cáo

(4’) 4. Cñng cè : - Nh¾c l¹i nh÷ng träng t©m trong tiÕt «n tËp.

(1’)5. DÆn dß:

292


- Tù «n l¹i nh÷ng v¨n b¶n ®· häc. - ChuÈn bÞ tæng kÕt phÇn v¨n theo yªu cÇu gi¶m t¶i.

____________________________________________


Tæng kÕt phÇn v¨n (Theo yªu cÇu gi¶m t¶i.)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTCủng cố, hệ thống hoá và khắc sâu kiến thức cơ bản, giá trị tư tưởng, nghệ thuật của các

văn bản đã học.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Hệ thống các văn bản văn học, nội dung cơ bản, đặc trưng thể loại; giá trị tư tưởng và nghệ thuật của từng văn bản.

- Sơ giản lí luận văn học về thể loại nghị luận trung đại và hiện đại.2. Kỹ năng:

- Khái quát, hệ thống hoá, so sánh, đối chiếu và nhận xét về tác phẩm văn học đẫ học ở học kì II

- Nhận diện và phân tích được đặc điểm nổi bật trong các văn bản đã học.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y kÓ tªn çc t¸c phÈm v¨n häc nghÞ luËn trung ®¹i, hiÖn ®¹i ®· häc ë bµi 22, 23, 24, 25, 26. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

Çc em ®· «n tËp v¨n b¶n cña lớp 8. H«m nay chúng ta tiếp tục ôn tập, kh¸i qu¸t toµn bé các văn bản.

*Çc ho¹t ®éng: (35’)Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

§äc thuéc lßng çc bµi th¬ ®· häc tõ ®Çu häc k× II ®Õn nay.

GV gọi 2 em đọc 1 trong sáu bài thơ trên.

? Kể tên các tác phẩm văn học trung đại?

I. Çc t¸c phÈmth¬. (10’) Thơ ca hiÖn ®¹i.

- Ông đồ - Nhớ rừng- Quê hương- Ngắm trăng- Đi đường- Tức cảnh Pác Bó- Khi con tu hú

II. Các tác phẩm văn học trung đại. (10’)

293

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga ? Đặc điểm của thể chiếu và thể hịch?? Vì sao nói “ Nước Đại Việt ta” là bản tuyên ngôn độc lập thứ hai của dân tộc ta?? Tác giả Nguyễn Thiếp bàn về cách học qua văn bản “ Bàn luận về phép học” như thế nào?? Kể tên hai văn bản văn học nước ngoài em đã học. Nêu nội dung chủ yếu của hai văn bản ấy?Yªu cÇu Hs:- Nắm vững tên tác phẩm-hoàn cảnh ra đời.- Nội dung chính- chủ đề đề tài.- Học thuộc lòng thơ.- Những nét đặc sắc về nghệ thuật.- Nội dung chính- các nét đặc sắc từng đoạn thơ khổ thơ.- Nắm chắc đặc trưng thể loại của văn học

trung đại.- Nội dung chính từng bài. ?Viết đoạn văn cảm thụ chi tiết đặc sắc, từ ngữ hình ảnh đặc sắc.( Lòng yêu nước của Trần Quốc Tuấn qua đoạn trích “ Ta thường …. Xin làm”.HS tự viết.

- Chiếu dời đô- Hịch tướng sĩ- Nước Đaị Việt ta- Bàn luận về phép học

III. Văn học nước ngoài : (5’)- Đi bộ ngao du. - ¤ng Giuèc- §anh mÆc lÔ phôc.IV. LuyÖn tËp: (10’)

(4’) 4. Cñng cè : - Nh¾c l¹i nh÷ng träng t©m trong tiÕt «n tËp.

(1’)5. DÆn dß: - Tù «n l¹i nh÷ng v¨n b¶n ®· häc. - ChuÈn bÞ «n tËp phÇn TËp lµm v¨n.

____________________________________________


«n TËp phÇn tËp lµm v¨n

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTHệ thống và nắm được toàn bộ kiến thức, kĩ năng phần Tập làm văn trong chương trình

Ngữ văn 8.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Hệ thống kiến thức và kĩ năng về văn bản thuyết minh, tự sự, nghị luận, hành chính.- Cách kết hợp miêu tả, biểu cảm trong văn tự sự; miêu tả, biểu cảm trong văn nghị luận.

2. Kỹ năng:- Khái quát, hệ thống hoá kiến thức về các kiểu văn bản đã học.- So sánh, đối chếu, phân tích cách sử dụng các phương thức biểu đạt trong các văn bản tự

sự, thuyết minh, nghị luận, hành chính và trong tạo lập văn bản.III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:

294

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Nêu vấn đề, phân tích, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? KÓ tªn nh÷ng néi dung ®· ®îc häc trong phÇn tËp lµm v¨nn¨m líp 8. (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë líp 8, çc em ®· ®îc häc mét sè kÜ n¨ng lµm mét sè kiÓu v¨n b¶n. Giê häc h«m nay c« sÏ híng dÉn çc em «n tËp. * Çc ho¹t ®éng: (35’)

? V× sao 1 v¨n b¶n cần cã tÝnh thèng nhÊt?

? TÝnh thèng nhÊt cña v¨n b¶n ®îc thÓ hiÖn ntn?

? ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù?.

? V× sao ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù?.

? Muèn tãm t¾t 1 v¨n b¶n tù sù th× ph¶i lµm nh thÕ nµo? dùa vµo yªu cÇu nµo ?

? Tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m cã t¸c dông nh thÕ nµo?.

Néi dung «n tËp :1.TÝnh thèng nhÊt trong v¨n b¶n.- V¨n b¶n cÇn cã tÝnh thèng nhÊt v×: NÕu v¨n b¶n kh«ng tËp trung lµm s¸ng râ chñ ®Ò, lµm s¸ng tá ®èi tîng hoÆc vÊn ®Ò ®îc ®Ò cËp tíi th× nã triÖt tiªu ý nghÜa th«ng tin th«ng b¸o tíi ngêi ®äc .*TÝnh thèng nhÊt cña v¨n b¶n ®îc thÓ hiÖn ë çc mÆt.- TÊt c¶ çc ®¬n vÞ ng«n ng÷ chØ nãi tíi chñ ®Ò ®· x¸c ®Þnh , kh«ng xa rêi hay l¹c sang chñ ®Ò kh¸c .- VÒ h×nh thøc : Ph¶i cã nhan ®Ò, ®Ò môc, quan hÖ gi÷a çc phÇn cña v¨n b¶n phÇn g¾n bã liªn quan, çc tõ ng÷ then chèt ph¶i ®îc lÆp ®i lÆp l¹i.2. Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù:- Lµ dïng lêi v¨n cña m×nh tr×nh bµy 1 çch ng¾n gän néi dung chÝnh ( Bao gåm : sù viÖc tiªu biÓu vµ nhiÖm vô quan träng cña v¨n b¶n ®ã )a. V× sao ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù.- Tãm t¾t ®Ó nghi l¹i néi dung chÝnh cña chóng ®Ó sö dông hoÆc th«ng b¸o cho ngêi kh¸c biÕt .b.Çch tãm t¾t 1 v¨n b¶n tù sù.- N¾m lÊy sù viÖc chÝnh cã ý nghÜa quan träng råi thuËt l¹i.3.T¸c dông cña sù kÕt hîp gi÷a tù sù víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m.- §a miªu t¶ vµ biÓu c¶m vµo tù sù lµm cho tù sù sinh ®éng, phong phó.4. Khi viÕt (nãi) ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m cÇn l u ý .

295


? Khi viÕt (nãi) ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m cÇn chó ý nh÷ng g× ?

? V¨n b¶n thuyÕt minh cã tÝnh chÊt nh thÕ nµo? vµ cã nh÷ng lîi Ých g×?

? Nªu çc v¨n b¶n thuyÕt minh thêng gÆp trong ®êi sèng hµng ngµy ?

? Nªu nh÷ng ph¬ng ph¸p dïng ®Ó thuyÕt minh sù vËt?.

- Chóng ta ph¶i kÓ l¹i diÔn biÕn c©u chuyÖn theo 1 tr×nh tù nhÊt ®Þnh ( c©u chuyÖn diÔn ra ë ®©u? khi nµo? víi ai? Nh thÕ nµo?).- trong khi kÓ: ta cÇn kÕt hîp miªu t¶ sù viÖc, con ngêi vµ thÓ hiÖn t×nh c¶m th¸i ®é cña m×nh tríc sù viÖc vµ con ngêi ®îc miªu t¶...5. V¨n b¶n thuyÕt minh.a. TÝnh chÊt, ®Æc tr ng cña v¨n b¶n thuyÕt minh.- Lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dông trong mäi lÜnh vùc ®êi sèng.+ Lîi Ých cña nã : lµ cung cÊp nh÷ng tri thøc vÒ ®Æc ®iÓm,tÝnh chÊt , nguyªn nh©n...cña çc hiÖn tîng vµ sù vËt trong thiªn nhiªn, x· héi. + Çc v¨n b¶n thuyÕt minh thêng gÆp

trong ®êi sèng hµng ngµy lµ: - Tr×nh bµy

- Giíi thiÖu- Gi¶i thÝch.

b. Ph ¬ng ph¸p thuyÕt minh .- Ph¶i quan s¸t, t×m hiÓu sù vËt, hiÖn t-îng cÇn thuyÕt minh.- Ph¶i n¾m b¾t ®îc b¶n chÊt, ®Æc tr-ng cña chóng ®Ó tr¸nh xa vµo tr×nh bµy çc biÓu hiÖn kh«ng tiªu biÓu, kh«ng quan träng.Cã thÓ phèi hîp nhiÒu ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nh: + Nªu ®Þnh nghÜa.+ Gi¶i thÝch+ LiÖt kª+ Nªu vÝ dô+ Dïng sè liÖu+ So s¸nh+ Ph©n tÝch+ Ph©n lo¹i.c. Bè côc khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh.Cã 3 phÇn: - Më bµi: Giíi thiÖu ®èi tîng cÇn thuyÕt minh.

- Th©n bµi: Tr×nh bµy cÊu t¹o, çc ®Æc ®iÓm, lîi Ých cña ®èi tîng.

- KÕt bµi: Bµy tá th¸i ®é ®èi víi ®èi tîng .

C©u 8: VÒ nhµ lµm6. V¨n nghÞ luËn.

296


? ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm?

? ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn?

? Khi luËn ®iÓm: “Gi¸o dôc lµ ch×a kho¸ cña t¬ng lai” th× ta cã nh÷ng luËn ®iÓm phô nµo?

? NÕu c©u nµy lµ luËn ®iÓm th× çc c©u tiÕp theo dùa vµo sÏ lµ yÕu tè nµo?

( xem néi dung tiÕt 127-128)

a. LuËn ®iÓm. - LuËn ®iÓm lµ ý kiÕn thÓ hiÖn t t-ëng quan ®iÓm cña bµi v¨n ®îc nªu ra díi h×nh thøc c©u kh¼ng ®Þnh ( hay phñ ®Þnh). §îc diÔn ®¹t s¸ng tá, dÔ hiÓu nhÊt qu¸n. - LuËn ®iÓm lµ linh hån cña bµi viÕt nã thèng nhÊt çc ®o¹n v¨n thµnh 1 khèi. - LuËn ®iÓm ph¶i ®óng ®¾n , ch©n thËt ®¸p øng ®îc nhu cÇu thùc tÕ th× míi cã søc thuyÕt phôc.b. LuËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn.- Lµ nh÷ng t tëng, quan ®iÓm chñ tr-¬ng mµ ngêi viÕt (nãi) nªu ra ë trong bµi. - Vídụ: LuËn ®iÓm: Gi¸o dôc lµ ch×a kho¸ cña t¬ng lai.- Gi¸o dôc gi¶i phãng con ngêi, gióp con ngêi tho¸t khái sù ¸p bøc vµ lÖ thuéc vµo quyÒn lùc cña ngêi kh¸c ®Ó ®¹t ®-îc sù ph¸t triÓn chÝnh trÞ vµ tiÕn bé x· héi.- Gi¸o dôc ®µo t¹o thÕ hÖ nhiÒu sÏ x©y dùng x· héi t¬ng lai.- Gi¸o dôc gãp phÇn b¶o vÖ m«i trêng sèng...c. KÕt hîp çc yÕu tè miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn.+ VD1: Cho c©u sau: “ Mçi khi cã qu©n x©m l¨ng x©m ph¹m bê câi th× d©n ta giµ trÎ, g¸i trai ®Òu ®øng lªn giÕt giÆc”.

-> §èi víi c©u nµy: Ph¶i ®a yÕu tè tù sù vµo ( nªu 1 vµi sù tÝch ®¸nh giÆc ).+ VD2: Cho c©u :“ Con ngêi ai còng yªu quª cha ®Êt tæ cña m×nh”->Çc c©u tiÕp theo sÏ lµ c©u miªu t¶.+ VD3: Cho c©u: “ Nh÷ng kÎ Ých kØ kh«ng bao giê nh×n thÊy ®iÒu g× xa h¬n lîi Ých bÐ nhá cña hä”.-> Çc c©u tiÕp theo sÏ lµ c©u biÓu c¶m.7.V¨n b¶n t êng tr×nh .

297

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga (4’) 4. Cñng cè :

- GV chèt l¹i néi dung «n tËp (1’)5. DÆn dß:

- Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp.- ¤n tËp ®Ó giê sau kiÓm tra häc k×.

Ngày so¹n: 6/5/2013 Ngày d¹y: 6/5/2013 Bµi 33 TiÕt 135, 136:

KiÓm tra häc k× II (Theo ®Ò cña phßng GD)

A. Môc tiªu cÇn ®¹t.- Nh»m ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp vµ nhËn thøc cña hs trong häc kú II vÒ ba ph©n m«n: v¨n häc, tiÕng ViÖt, tËp lµm v¨n- Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc trong kiÓm tra.- RÌn kü n¨ng lµm bµi chÝnh x¸c, khoa häc.- Nghiªm tóc lµm bµi

B. §Ò bµi vµ ®iÓm sè.

298


Ngày so¹n: 9/5/2013

299


v¨n b¶n th«ng b¸o

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNhận biết và nắm được đặc điểm, cách làm loại văn bản thông báo.


- Hệ thống kiến thức về văn bản hành chính.- Mục đích, yêu cầu và nội dung của văn bản hành chính có nội dung thông báo.

2. Kỹ năng:- Nhận biết rõ được hoàn cảnh phải tạo lập và sử dụng văn bản thông báo.- Nhận diện và phân biệt văn bản có chức năng thông báo với các văn bản hành chính

khác.- Tạo lập một văn bản hành chính có chức năng thông báo.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n têng tr×nh? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë tiÕt 127 çc em ®· ®îc häc mét kiÓu v¨n b¶n hµnh chÝnh ®ã lµ v¨n b¶n têng tr×nh. Giê häc h«m nay çc em sÏ t×m hiÓu tiÕp mét v¨n b¶n n÷a, ®ã lµ v¨n b¶n th«ng b¸o. * Çc ho¹t ®éng: (35’)


HS đọc ví dụ.

- Trong các văn bản trên ai là người thông báo?

Ai là người nhận? - Mục đích chính của thông báo thường là gì? Nội dung thông báo là gì? Nhận xét về thể thức của thông báo?

I. Đặc điểm của văn bản thông báo.1. Ví dụ . SGK T140,141.2. Nhận xét.* Văn bản 1:+ Thay mặt nhà trường phó hiệu trưởng Nguyễn Văn Bằng là người viết thông báo.+ Các GVCN lớp.+ Mục đích: thông báo thời gian duyệt văn nghệ các lớp.* Văn bản 2:+ Thay mặt ban chỉ huy liên đội: Trần Mai Hoa.+ Các chi đội+ Đại hội liên đội (2004-2005)…- Mục đích: truyền đạt những thông tin cụ thể từ phía cơ quan, đoàn thể, người tổ chức cho

300


- HS trình bày.- GV chốt kiến thức.Hãy dẫn ra một số trường hợp thông báo học tập và sinh hoạt ở trường. - Hs kể. - Nhận xét Qua việc tìm hiểu hai văn bản thông báo trên, em hãy rút ra đặc điểm của văn bản thông báo.- HS trình bày.- GV chốt nội dung kiến thức.- Hs đọc ý 1 ghi nhớ (t 143).

Trong các tình huống sau đây tình huống nào cần viêt thông báo?- HS trình bày.

Tiến trình của 1 văn bản thông báo?- Hs trình bày.- GV cho HS đọc SGK.

Hs đọc ghi nhớ.- HS luyện viết.

những người dưới quyền, thành viên đoàn thể…biết để thực hiện.- Hình thức: tuân thủ theo thể thức hành chính (tên cơ quan, số công văn, quốc hiệu, biểu ngữ, ngày tháng, người nhận, người gửi…)

* Ghi nhớ(SGK)II. Cách làm văn bản thông báo.1.Tình huống cần làm văn bản thông báoa. Không viết thông báo mà viêt tường trình.b. Viết thông báo.c. Viết thông báo hoặc giấy mời.2. Cách làm văn bản thông báo.a.Thể thức mở đầu (…)b. Nội dung thông báo (…)c. Thể thức kết thúc (……)* Kết luận. Ghi nhớ.(SGK T 143).III.Luyện tập:

H·y viÕt phÇn ®Çu vµ phÇn cuèi v¨n b¶n: Th«ng b¸o kÕ ho¹ch chÊm b¸o têng .

(4’) 4. Cñng cè : - Khái quát bài. - Nhận xét giờ. - §äc vµ häc thuéc ghi nhí sgk. (1’)5. DÆn dß:

- N¾m ch¾c néi dung bµi viÕt phÇn néi dung cña b¶n th«ng b¸o chÊm b¸o têng.

- ChuÈn bÞ ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng...

_________________________________________________


301


CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG(Phần Tiếng Việt)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTThấy được sự đa dạng trong từ ngữ xưng hô ở địa phương mình và một số địa phương

khác.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Sự khác nhau về từ ngữ xưng hô của tiếng địa phương và ngôn ngữ toàn dân.- Tác dụng của việc sử dụng từ ngữ xưng hô ở địa phương, từ ngữ xưng hô toàn dân trong

hoàn cảnh giao tiếp cụ thể.2. Kỹ năng:

- Lựa chọn cách xưng hô phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.- Tìm hiểu, nhận biết từ ngữ xưng hô ở địa phương đang sinh sống (hoặc ở quê hương)

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Văn bản thông báo có đặc điểm gì, khi viết cần tuân thủ những thể thức hành chính gì? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’)

Trong cuộc sống có rất nhiều lúc chúng ta sử dụng từ ngữ địa phương. Vậy khi sử dụng từ ngữ địa phương các em cần chú ý điều gì? Bài học hôm nay cô sẽ giúp các em tím hiểu điều đó.

* C¸c ho¹t ®éng:Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

?Em hiểu thế nào là Xưng hô ? Cho ví dụ minh hoạ ?

Trong giao tiếp hằng ngày ta dùng những từ nào để xưng hô ? Dùng đại từ trỏ người: tôi, chúng tôi, mày, chúng mày, nó, chúng nó, ta, chúng ta, mình, chúng mình. Dùng danh từ chỉ quan hệ thân thuộc và một số danh từ chỉ nghề nghiệp, chức tước: ông, bà, anh, chị, cô, dì, chú, bác …tổng thống, bộ trưởng, nhà giáo, nhà văn, nhà điêu khắc. ?Trong giao tiếp chúng ta cần chú ý điều gì ?

I. Từ xưng hô. - Xưng : người nói tự gọi mình - Hô : người nói gọi người đối thoại, tức người nghe VD : Học trò - Tự gọi mình là “ em”, gọi GV là” thầy, cô

* Trong giao tiếp chúng ta cần chú ý: - Phải luôn luôn chú ý đến các “ vai” : trên – dưới, dưới – trên , ngang hàng

II. Luyện tập. Bài tập 1:

302

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga GV Gọi hs đọc 2 đoạn văn

?Hãy Xác định từ xưng hô địa phương trong 2 đoạn trích trên ?

?Trong các đoạn trích trên, những từ xưng hô nào là từ toàn dân, những từ xưng hô nào không phải là toàn dân nhưng cũng không thuộc lớp từ địa phương ??Tìm những từ xưng hô và cách xưng hô ở địa phương em và ở những địa phương khác mà em biết ? - HS trình bày.- GV chốt.

?Từ xưng hô ở địa hương có thể dùng trong hoàn cảnh giao tiếp nào ?

Ở lứa tuổi lớp 8 em có thể xưng hô với mọi người xung quanh ntn?

?Đối chiếu những phương tiện xưng hô được xác định ở bài tập 2 và những phương tiện chỉ quan hệ thân thuộc trong bài Chương trình địa phương phần Tiếng việt ở học kì I và cho nhận xét ?

Xác định từ xưng hô địa phương trong 2 đoạn trích trên :

a. từ xưng hô địa phương là “ u”b. …………………………. “Mợ”

- Mặc dù không thuộc lớp từ xưng hô toàn dân, nhưng cũng không phải là xưng hô địa phương.Bài tập 2 : Những từ xưng hô và cách xưng hô ở địa phương em và ở những địa phương khác mà em biết. - Đại từ trỏ người : tui , choa , qua ( tôi) ; tau( tao); bầy tui ( chúng tôi) ; mi( mày) ; hấn ( hắn)- Danh từ chỉ quan hệ thân thuộc dùng để xưng hô : bọ , thầy , tía , ba( bố) ; u, bầm, đẻ, mạ, má ( mẹ); ôông ( ông); bá ( bác); eng( anh); ả( chị) …Bài tập 3 : Từ xưng hô ở địa phương có thể dùng trong hoàn cảnh giao tiếp. - Từ được dùng ở địa phương thường được dùng trong phạm vi giao tiếp hẹp: ở địa phương, đồng hương gặp nhau ở các tỉnh bạn, trong gia đình, gia tộc …- Từ ngữ xưng hô địa phương cũng được sử dụng trong tác phẩm văn học ở mức độ nào đó để tạo không khí địa phương cho tác phẩm + Thầy / cô : em – thầy / cô hoặc con – thầy / cô + Chị của mẹ mình là : cháu – bá hoặc cháu – dì + Chồng của cô mình là : cháu – chú hoặc cháu – dượng + ông nội là : ông – cháu hoặc cháu – nội + bà nội là : cháu – bà hoặc cháu – nội Bài tập 4 :=>Trong TV có một số lượng khá lớn các danh từ chỉ họ hàng thân thuộc và chỉ nghề nghiệp, chức vụ được dùng làm từ ngữ xưng hô.

(4’) 4. Cñng cè : - GV củng cố nội dung tiết chương trình.

- Liên hệ giáo dục HS. (1’)5. DÆn dß:

- T×m nh÷ng tõ ®Þa ph¬ng thêng dïng ë ®Þa ph¬ng em.

303


- Tự rèn luyện để sử dụng tốt vốn ngôn ngữ.- Chuẩn bị bài “Luyện tập làm văn bản thông báo”.


LUYỆN TẬP LÀM VĂN BẢN THÔNG BÁO

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Củng cố lại những hiểu biết và rèn kĩ năng về văn bản hành chính;- Biết viết được một loại văn bản hành chính phù hợp.


- Hệ thống kiến thức về văn bản hành chính.- Mục đích, yêu cầu cấu tạo của văn bản thông báo.

2. Kỹ năng:- Nhận biết thành thạo tình huống cần viết văn bản thông báo.- Nắm bắt sự việc, lựa chọn các thông tin cần truyền đạt.

III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem çc tµi liÖu cã liªn quan.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp(3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n th«ng b¸o? (36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ë tiÕt 137 çc em ®· ®îc häc kiÓu v¨n b¶n th«ng b¸o. Giê häc h«m nay çc em sÏ luyÖn tËp vÒ v¨n b¶n ®ã. * Çc ho¹t ®éng: (35’)


? Tình huống viết thông báo? Ai là người thông báo? Ai là người nhận?

?Mục đích viết thông báo?

? Nội dung thông báo là gì? Nhận xét về thể thức của thông báo?

I. « n tập lí thuyết . (10’) 1. Tình huống viết thông báo:+ Thông báo về kế hoạch hoạt động hè+ Thay mặt nhà trường hiệu trưởng là người viết thông báo.+ Các GVCN lớp.- Mục đích: truyền đạt những thông tin cụ thể từ phía cơ quan, đoàn thể, người tổ chức cho những người dưới quyền, thành viên đoàn thể…biết để thực hiện.- Hình thức: tuân thủ theo thể thức hành chính (tên cơ quan, số công văn, quốc hiệu, biểu ngữ, ngày tháng, người nhận, người gửi…)

304


? Các mục của 1 văn bản thông báo?

?H·y lùa chän lo¹i v¨n b¶n thÝch hîp trong c¸c trêng hîp sau?

?Chỉ ra những chỗ sai của văn bản thông báo sau và chữa lại cho đúng.Thông báo đã đủ mục cần thiết chưa?Phần nội dung công việc thông báo đã đầy đủ chưa?Lời văn thông báo có sai sót gì không?

HS sửa lại.

HS tự làm.

2. Các mục của văn bản thông báo.a.Thể thức mở đầu (…)b. Nội dung thông báo (…)II.Luyện tập: (25’)Bµi tËp 1.Chän lo¹i v¨n b¶n: a, Th«ng b¸o b, B¸o c¸o c, Th«ng b¸o

Bµi tËp 2:- Chç sai cña v¨n b¶n: Th«ng b¸o thiÕu sè c«ng v¨n, thiÕu n¬i göi ë gãc tr¸i phÝa díi, néi dung th«ng b¸o kh«ng phï hîp víi tªn v¨n b¶n th«ng b¸o( Tªn v¨n b¶n th«ng b¸o kÕ ho¹ch mµ l¹i yªu cÇu lËp kÕ ho¹ch, tøc lµ cha cã kÕ ho¹ch.)- Söa l¹i: Bµi tËp 3:ViÕt b¶n th«ng b¸o: Th«ng b¸o kÕ ho¹ch ®i tham quan §Òn Hïng.

(4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n th«ng b¸o (1’)5. DÆn dß: - Học bài.

-Làm bài tập còn lại vào vở.


Bµi 34 TiÕt 140:

Tr¶ bµi kiÓm tra tæng hîp häc k× II (Ch÷a bµi theo ®Ò cña Phßng)

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTHệ thống hãa kiến thức về chương tr×nh Ngữ văn 8 học k× II


305


Củng cố, khắc s©u kiến thức về chương tr×nh Ngữ văn 8 đ· học. 2. Kỹ năng:

- Rèn luyện kĩ năng sử dụng c¸c kiến thức tiếng Việt, văn học, tập làm văn đ· học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề , đ¸nh gi¸, kĩ thuật động n·o IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - Chấm bài, ghi nhận xÐt bài làm của HS. Học sinh: Xem lại kiến thức kiến thức tiếng Việt, văn học, tập làm văn đ· học.V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG(1’) 1. ¤n ®Þnh líp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh(36’) 3. Bài m ớ i: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Nãi vÒ tÇm quan träng cña tiÕt tr¶ bµi.* C¸c ho¹t ®éng:I. ChÐp đề : (5’) GV cho hs đọc đề in sẵn.II. X¸c đị nh yªu c ầ u c ủ a đề : (10’) GV nªu đ¸p ¸n của đề.HS chÐp vào vở.III. NhËn xÐt: (5’) 1. ¦u ®iÓm:

- PhÇn tr¾c nghiÖm ®a sè häc sinh tr¶ lêi chÝnh x¸c, cã em ®¹t ®iÓm tèi ®a.- PhÇn tù luËn cã nhiÒu bµi viÕt tèt.- Mét sè bµi ®¹t ®iÓm lo¹i giái: Em Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Thị Phương Mai, Nguyễn ThÞ Hoa

2. Tån t¹i:- Mét sè em phÇn tr¾c nghiÖm cßn sai nhiÒu, suy nghÜ cha kÜ tríc khi lµm: Em: …………………….- PhÇn tù luËn mét sè em viÕt cha lµm næi bËt träng t©m, bµi viÕt cßn s¬ sµi. Mét sè bµi cha lÊy dÉn chøng trong v¨n b¶n ®Ó ph©n tÝch lµm râ luËn ®iÓm.

IV. Tr¶ bµi: (4’) - GV ph¸t bµi cho HS.V. Ch÷a l ỗ i: (10’) - Dùa vµo ®¸p ¸n yªu cÇu HS ch÷a lçi vµo phÇn tr¾c nghiÖm vµ phÇn tù luËn.- Nh÷ng em viÕt bµi v¨n cha ®¹t yªu cÇu ph¶i viÕt l¹i.- HS ®æi bµi, ch÷a lỗi cho nhau.VI. Gäi tªn-ghi ®iÓm vµo sæ ®iÓm lín(1’)

4. C ủ ng c ố : (4’) Kể tªn những văn bản đã học ở k× II.5 . D ặ n dß: (1’) - Lµm l¹i bµi kiÓm tra vµo giÊy kiÓm tra cña m×nh.

- ¤n tập toàn bộ chương tr×nh.

306


THIẾT KẾ MA TRẬN

307


§Ò bµiPhần trắc

nghiệm (3 điểm) Khoanh tròn vào chữ cái đầu mỗi ý đúng nhất.Câu 1: Các văn bản “Hịch tướng sĩ”, “Nước Đại Việt ta”, “Chiếu dời đô”, “Bàn luận về phép học” trong chương trình Ngữ văn 8 được viết cùng một thể loại.

A. Đúng B. Sai.Câu 2: Câu “Ngọc không mài, không thành đồ vật; người không học, không biết rõ đạo” được trích từ văn bản:

A. Chiếu dời đô B. Hịch tướng sĩC. Bàn luận về phép học D. Nước Đại Việt ta

Câu 3: Tác phẩm không thuộc phong trào thơ mới là:A. Đập đá ở Côn Lôn C. Nhớ rừng B. Quê hương D. Ông đồ

Câu 4: Giọng điệu chủ đạo của câu: "Ấy thế mà cuộc chiến tranh vui tươi vừa bùng nổ, thì lập tức họ biến thành những đứa "con yêu" những người "bạn hiền" của các quan cai trị phụ mẫu nhân hậu, thậm chí của cả các quan toàn quyền lớn, toàn quyền bé nữa" là:

A. Lạnh lùng, cay độc. C. Mỉa mai, châm biếm. B. Đay nghiến, cay nghiệt. D. Thân tình, suồng sã. Câu 5: Trong các tác phẩm sau, tác ra đời muộn nhất là:A. Quê hương B. Tức cảnh Pác Bó C. Khi con tu hú D. Đi đườngCâu 6: Mô-li-e là nhà viết kịch nổi tiếng thế giới là người nước: A. Đan Mạch B. Trung Quốc C. Tây Ban Nha D. PhápCâu 7: Chọn từ nào để điền vào chỗ trống trong câu sau: " Trong hội thoại, ai cũng được nói. Mỗi lần có một người tham gia hội thoại nói được gọi là một …"A. Lời nói. B. Câu nói. C. Lượt lời. D. Lần nói.

Phạm vi kiến thức

Các mức độ cần đạt

CộngNhận biết Thông hiểu Vận dụng

TN TL TN TL TN TL

Văn bản

Thể loại 1 0,25

1 0,25

Tác phẩm 1 0,25

1 0,25

Phong trào 1 0,25

1 0,25

Nghệ thuật 1 0,25

1 0,25

Thời gian sáng tác

1 0,25

1 0,25

Tác giả 1 0,25

1 0,25

Tiếng Việt

Hội thoại 1 0,25

1 0,25

Các kiểu câu 2 0,5

1 1,5

3 2

Tập làm văn

Văn bản tường trình

1 0,25

1 0,25

Văn bản nghị luận

2 0,5

1 5,5

3 6 đ

Cộng

7

1,75

5

1,75

2

7

14

10

308

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Câu 8: Câu nghi vấn được dùng theo lối gián tiếp là câu: A. Không cậu làm thì ai làm vào đây ? B. Ai làm việc này vậy? C. Mai cậu có đi tham quan không? D. Gia đình cậu có bao nhiêu người? Câu 9: Nối một kiểu câu ở cột A với một câu phù hợp ở cột B.

A Nối B1. Câu nghi vấn 1 - a. Hôm nay tôi buồn vì bị cô giáo cho điểm 1.2. Câu cảm thán 2 - b. Cậu cho mình mượn sách nhé!3. Câu phủ định 3 - c. Tôi đã nói với bạn bao nhiêu lần rồi chứ? 4. Câu trần thuật 4 - d. Tôi yêu mái trường này biết chừng nào!5. Câu cầu khiến 5 -

Câu 10: Yếu tố biểu cảm giúp cho bài văn nghị luận có hiệu quả thuyết phục lớn hơn vì:A. Nó giúp người viết văn có cảm xúc trước điều mình viết. B. Nó khiến

bài văn dùng nhiều từ ngữ, câu văn truyền cảmC. Nó tác động mạnh đến tình cảm người đọc, (người nghe).D. Không phá vỡ mạch văn nghị luận của bài viết.

Câu 11: Luận điểm là:A. Là ý chính của bài văn nghị luận.B. Là những tư tưởng, quan điểm, chủ trương mà người viết(nói) nêu ra trong bài văn nghị luận.C. Là vấn đề được trình bày trong bài văn nghị luận.D. Là hệ thống dẫn chứng trong bài văn nghị luận.

Câu 12: Mục cần có trong văn bản tường trình mà không cần có trong văn bản thông báo là: A. Quốc hiệu, tiêu ngữ. B. địa điểm, thời gian làm văn bản.

C. Tên văn bản. D. Lời cam đoan của người viết.

Phần tự luận (7 điểm)Câu 1 (1,5 điểm):

a.Thế nào là câu phủ định?b. Tìm 2 ví dụ trong thơ ca có sử dụng câu phủ định.

Câu 2 (5,5 điểm): Chứng minh tinh thần yêu nước của Trần Quốc Tuấn qua văn bản “Hịch tướng sĩ”.

C. §¸p ¸n chi tiÕt vµ ®iÓm tõng phÇn.Phần trắc nghiệm (3điểm) Mỗi ý đúng được 0,25đ.

Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Đáp án B C A C D D C A

1 - c 2 - d4 - a 5 - b

C B D

Phần tự luận(3điểm)Câu 1(1,5 đ)

a. Khái niệm câu phủ định (1 đ). Là câu dùng để thông báo, xác nhận không có sự vật, sự việc, tính chất, quan hệ

nào đó hoặc phản bác một ý kiến, một nhận định. b. Tìm được ví dụ trong thơ ca có sử dụng câu phủ định (0,5 đ).

Chẳng hạn: + “Đầu trò tiếp khách trầu không có Bác đến chơi đây ta với ta “.

(Bạn đến chơi nhà-Nguyễn Khuyến) + “Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ

Chưa ngủ vì lo mỗi nước nhà ”.(Cảnh khuya- Hồ Chí Minh).

309

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga Câu 2(5,5 đ)1. Mở bài: (0,75đ).

Giới thiệu vài nét về tác giả Trần Quốc Tuấn, vài nét về hoàn cảnh ra đời tác phẩm “Hịch Tướng Sĩ” và thể hịch, khẳng định tinh thần yêu nước của tác giả được thể hiện mãnh liệt trong tác phẩm này.

2. Thân bài: (4đ). (Mỗi ý diễn đạt được 1 đ) Chứng minh được tinh thần yêu nước của Trần Quốc Tuân bằng các luận điểm sau:- Thấy nỗi nhục mất nước: Căm tức vì giặc ngang ngược, uất ức vì chúng đòi ngọc

lụa, bắt nạt nhân dân …Dẫn chứng: “…Sứ giặc nghênh ngang, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân

dê chó mà bắt nạt tể phụ… đòi ngọc lụa, thu bạc vàng… vét của kho”.- Trần Quốc Tuấn là một vị tướng hết lòng vì dân vì nước, ông luôn lo cho vận

mệnh của đất nước: Dẫn chứng: “…nửa đêm vỗ gối….vui lòng”.

- Khát khao đánh đuổi quân thù một cách mạnh mẽ: Tập hợp binh thư soạn ra cuốn “Binh thư yếu lược” cho các tướng sĩ luyện tập; Yêu cầu các tưóng sĩ cùng nhau luyện tập và cảnh giác… - Phân tích giọng văn: Lúc thì sục sôi, lúc thì đau xót, lúc thì hả hê, lúc thì châm biếm

để khích lệ tinh thần các tướng sĩ và tỏ rõ lòng mình…3. Kết bài(0,75 đ).

- Bài “Hịch” phản ánh tinh thần yêu nước nồng nàn của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, thể hiện qua lòng căm thù giặc, ý chí quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược…

* Lưu ý: - §iÓm giái: häc sinh hiÓu ®Ò, diÔn ®¹t tèt, viÕt ®óng thÓ lo¹i cã sö dông tèt yÕu tè tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m trong khi viÕt bµi.- §iÓm kh¸: hiÓu ®Ò, n¾m ®îc 2/3 ý chÝnh trong 2 bµi v¨n diÔn ®¹t kh¸, ®«i chç cßn lñng cñng, sai mét sè lçi chÝnh t¶ (3-5 lçi)- §iÓm TB: n¾m ®îc 1/2 ý 2 bµi v¨n; diÔn ®¹t cã chç vông vÒ, sai tõ 6 - 10 lçi chÝnh t¶.- §iÓm yÕu: viÕt lñng cñng, cha ®óng ®Æc trng thÓ lo¹i, sai

nhiÒu lçi chÝnh t¶.D. Tæ chøc kiÓm tra.

1. Tæ chøc.SÜ sè: 8A

8B 2. TiÕn hµnh kiÓm tra.

- Gi¸o viªn giao ®Ò, bao qu¸t, nh¾c nhë c¸c em lµm bµi nghiªm tóc.- HS chñ ®éng, ®éc lËp lµm bµi.

3. Thu bµi, nhËn xÐt.- HÕt giê gv thu bµi.- NhËn xÐt, rót kinh nghiÖm.vÒ ý thøc vµ qu¸ tr×nh lµm bµi cña häc

sinh. E. Hướng dẫn về nhà.

- ¤n l¹i néi dung toµn bé néi dung ch¬ng tr×nh häc kú II.

__________________________________

310


Ngaøy soaïn:22/4/2011TiÕt 129: Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n A. Möùc ñoä cÇn ®¹t: Gióp HS: 1.Kieán thöùc:- Còng cè l¹i mét lÇn n÷a vÒ çc v¨n b¶n ®· häc, tiÕp tôc còng cè kiÕn thøc vÒ çc kiÓu c©u, çc kiÓu hµnh ®éng nãi vµ lùa chän trËt tù tõ trong c©u.

- TÝch hîp víi phÇn V¨n vµ phÇn TiÕng ViÖt ®· häc. 2.Kæ naêng:- RÌn luyÖn kØ n¨ng tù nhËn xÐt vµ ch÷a bµi lµm cña b¶n th©n theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. 3.Thaùi ñoä:Coù thaùi ñoï nghieâm tuùc trong vieäc chöõa baøiB. ChuÈn bÞ:

- SGK, SGV.- Mét sè lçi cÇn ch÷a çc lo¹i, mét vµi bµi, ®o¹n v¨n kh¸ ®Ó ®äc biÓu

d¬ng.C. Çc ho¹t ®éng d¹y - häc I.Traû baøi: GV KiÓm tra viÖc tù cha bµi ë nhµ cña häc sinh.ch÷a phÇn tr¾c nghiÖm vµ gióp HS n¾m ®îc dµn ý cña phÇn tù luËn Ho¹t ®éng 2: II.Nhaâïn xeùtGV nhËn xÐt chung vÒ t×nh h×nh lµm bµi cña líp:* u ®iÓm:- §a sè HS n¾m ®îc yªu cÇu cña ®Ò ra, phÇn tr¾c nghiÖm lµm t¬ng ®èi tèt, nhiÒu em ®¹t ®iÓm tèi ®a.- PhÇn tù luËn mét sè em lµm tèt, lµm râ ®îc luËn ®iÓm.Cô thÓ: Lôùp 8A:…………………………………… Lôùp 8C:……………………………………Nhîc ®iÓm:- Mét sè em thiÕu suy nghÜ khi lµm phÇn tr¾c nghiÖm nªn ®a ra nh÷ng ®¸p ¸n cha chÝnh x¸c.- Mét sè em kh«ng ®äc kÜ ®Ò ra nªn lµm phÇn tù luËn xa ®Ò.- NhiÒu em cha n¾m ®îc çch lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn.- NhiÒu bµi ch÷ viÕt cÈu th¶, ý thøc lµm bµi yÕu.Cô thÓ: -Lôùp 8A: Em…………………………………………. -LôÙp 8C: Em…………………………………………. III.Laáy ñieåm vaøo soå lôùnD.Höôùng daãn töï hoïc -Ñoïc laïi baøi -OÂn taäp chuaån bò kieåm tra hoïc kì

311


------------------------ÔN TẬP VÀ KIỂM TRA PHẦN TIẾNG VIỆT

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT- Ôn tập, củng cố kiến thức về các kiểu câu, hành động nói, lựa chọn trật từ từ trong câu.- Nâng cao hiểu biết và kĩ năng sử dụng tiếng Việt.


- Các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật, phủ định.- Các hành động nói.- Cách thực hiện hành động nói bằng các kiểu câu khác nhau.

2. Kỹ năng:- Sử dụng các kiểu câu phù hợp với hành động nói để thực hiện những mục đích giao tiếp

khác nhau.- Lựa chọn trật tự từ phù hợp để tạo câu có sắc thái khác nhau trong giao tiếp và làm văn.

------------------------VĂN BẢN THÔNG BÁO

I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠTNhận biết và nắm được đặc điểm, cách làm loại văn bản thông báo.


- Hệ thống kiến thức về văn bản hành chính.- Mục đích, yêu cầu và nội dung của văn bản hành chính có nội dung thông báo.

2. Kỹ năng:- Nhận biết rõ được hoàn cảnh phải tạo lập và sử dụng văn bản thông báo.- Nhận diện và phân biệt văn bản có chức năng thông báo với các văn bản hành chính

khác.- Tạo lập một văn bản hành chính có chức năng thông báo.

------------------------TỔNG KẾT PHẦN VĂN

(Tiếp theo)I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT

Củng cố, hệ thống hoá và khắc sâu kiến thức cơ bản, giá trị tư tưởng, nghệ thuật của cụm văn bản nghị luận đã học.II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG1. Kiến thức

- Hệ thống các văn bản nghị luận văn học, nội dung cơ bản, đặc trưng thể loại; giá trị tư tưởng và nghệ thuật của từng văn bản.

- Một số khái niệm thể loại liên quan đến đọc – hiểu văn bản như cáo, chiếu, hịch.- Sơ giản lí luận văn học về thể loại nghị luận trung đại và hiện đại.

2. Kỹ năng:- Khái quát, hệ thống hoá, so sánh, đối chiếu và nhận xét về tác phẩm nghị luận trung đại

và nghị luận hiện đại.- Nhận diện và phân tích được luận điểm, luận cứ trong các văn bản đã học.- Học tập cách trình bày, lập luận có lí, có tình.

312


Phßng gD&§T Thanh OaiTrêng THCS Thanh Cao

Céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam§éc lËp - Tù do - H¹nh phóc

Thanh Cao, ngµy 25 th¸ng 5 n¨m 2012.B¸o ço thµnh tÝch ç nh©n

§Ò nghÞ tÆng danh hiÖu: ChiÕn sÜ thi ®ua cÊp c¬ së.N¨m häc 2011 - 2012.

- Hä vµ tªn: Lª ThÞ Nga.- Chøc vô: Tæ trëng tæ khoa héi x· héi.- §¬n vÞ c«ng t¸c: Trêng THCS Thanh Cao.I. S¬ yÕu lý lÞch: - Sinh ngµy, th¸ng, n¨m: 12/11/1974.- Quª qu¸n: B×nh Minh- Thanh Oai- Hµ Néi.- Tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô: §¹i häc s ph¹m- V¨n. II. Thµnh tÝch ®¹t ®îc: I – QuyÒn h¹n vµ nhiÖm vô ®îc giao:1. QuyÒn h¹n:Tæ trëng.2. NhiÖm vô ®îc giao:a. NhiÖm vô chung:- TiÕp tôc thùc hiÖn cuéc vËn ®éng "Häc tËp vµ lµm theo tÊm g¬ng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh" theo chØ thÞ sè 06-CT/TW cña Bé chÝnh trÞ, cuéc vËn ®éng "Hai kh«ng", cuéc vËn ®éng "Mçi thÇy c« gi¸o lµ mét tÊm g¬ng ®¹o ®øc, tù häc vµ s¸ng t¹o" g¾n víi cuéc vËn ®éng x©y dùng "Nhµ tr-êng v¨n ho¸ - Nhµ gi¸o mÉu mùc - Häc sinh thanh lÞch". TriÓn khai s©u réng phong trµo thi ®ua "X©y dùng trêng th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc" vµ çc cuéc vËn ®éng kh¸c cña ngµnh.- TiÕp tôc ®æi míi néi dung ph¬ng ph¸p gi¸o dôc, ®Èy m¹nh øng dông c«ng nghÖ th«ng tin phôc vô ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc.

313

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Lª ThÞ Nga - Tham gia ho¹t ®éng n©ng cao chÊt lîng phæ cËp GD THCS. TiÕn hµnh çc c«ng viÖc chuÈn bÞ cho phæ cËp gi¸o dôc bËc trung häc.- §Èy m¹nh x· héi ho¸ gi¸o dôc nh»m huy ®éng mäi nguån lùc, kh¬i dËy mäi tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn gi¸o dôc.b. NhiÖm vô cô thÓ:- Chñ nhiÖm líp 8A1.- Gi¶ng d¹y m«n Ng÷ v¨n líp 8A1.- Båi dìng häc sinh giái Ng÷ v¨n líp 8.3. Thµnh tÝch ®· ®¹t ®îc:a. KÕt qu¶ thùc hiÖn nhiÖm vô chung:* Cuéc vËn ®éng "Hai kh«ng" víi 04 néi dung träng t©m: nãi kh«ng víi tiªu cùc trong thi cö, bÖnh thµnh tÝch, vi ph¹m ®¹o ®øc nhµ gi¸o vµ t×nh tr¹ng cho häc sinh kh«ng ®¹t chuÈn lªn líp.Thùc hiÖn nghiªm tóc cuéc vËn ®éng "Hai kh«ng" víi 4 néi dung: - Kh«ng tiªu cùc trong thi cö : çc k× thi ®Òu ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng quy chÕ. - Kh«ng ch¹y theo thµnh tÝch : çc phong trµo trong nhµ trêng ®Òu ®îc thùc hiÖn thËt, b¸o ço ®óng, kh«ng ph« tr¬ng, l·ng phÝ. - Kh«ng vi ph¹m ®¹o ®øc nhµ gi¸o : Nghiªm tóc thùc hiÖn cuéc vËn ®éng: " Mçi thÇy c« gi¸o lµ mét tÊm g¬ng s¸ng "; " Nhµ gi¸o mÉu mùc", ®ång thêi tÝch cùc x©y dùng mèi quan hÖ thÇy trß th©n thiÖn. Kh«ng vi ph¹m ®¹o ®øc nhµ gi¸o. - Kh«ng cho häc sinh kh«ng ®¹t chuÈn lªn líp: Theo dâi chÆt chÏ diÔn biÕn häc sinh chËm tiÕn vÒ ®¹o ®øc, vÒ häc lùc vµ cã biÖn ph¸p gi¸o dôc ®Ó häc sinh tiÕn bé, ®Èy m¹nh x· héi ho¸ gi¸o dôc, kÕt hîp chÆt chÏ víi héi cha mÑ häc sinh; §oµn thanh niªn, §éi thiÕu niªn ®Ó gi¸o dôc ®¹o ®øc häc sinh. Thùc hiÖn nghiªm tóc viÖc ®¸nh gi¸ xÕp lo¹i häc lùc cña häc sinh theo quy chÕ ban hµnh cña Bé GD- §T. §¸nh gi¸ xÕp lo¹i häc sinh th«ng qua kh¶o s¸t chÊt l-îng ®Çu n¨m, kiÓm tra thêng xuyªn, kiÓm tra ®Þnh kú vµ kiÓm tra häc kú, xÐt duyÖt lªn líp ë l¹i ®óng quy chÕ, h¹n chÕ tû lÖ häc sinh ngåi nhÇm líp.* ViÖc ®æi míi c«ng nghÖ, øng dông khoa häc, kÜ thuËt vµo gi¶ng d¹y: Tèt.* ViÖc thùc hiÖn chñ tr¬ng, ®êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña Nhµ níc: Nghiªm tóc. * C«ng t¸c §¶ng: lµ ñy viªn cña chi ñy chi bé. * C«ng t¸c tham gia çc ho¹t ®éng x· héi, tõ thiÖn: TÝch cùc.b. KÕt qu¶ thùc hiÖn nhiÖm vô cô thÓ n¨m häc: Hoµn thµnh tèt mäi nhiÖm vô n¨m häc. KÕt qu¶ trong n¨m häc 2011 - 2012: * KÕt qu¶ c«ng t¸c chñ nhiÖm:

- VÒ sè lîng: Duy tr× ®îc sè lîng HS.- VÒ chÊt lîng gi¸o dôc: +VÒ kÕt qu¶ rÌn luyÖn ®¹o ®øc:H¹nh kiÓm: Tèt: 31HS = 100% Kh¸: 0 Tb : 0 YÕu: 0+VÒ kÕt qu¶ häc tËp: Giái: 18 HS = 58% Kh¸ : 13 HS = 42% Tb : 0

314


YÕu : 0 * KÕt qu¶ gi¶ng d¹y: Gái: 19 HS = 61,2%

Kh¸: 12 HS =38,8% Tb : 0 YÕu : 0

* KÕt qu¶ båi dìng HSG: Cã 1 HS ®¹t gi¶i nh× m«n Ng÷ v¨n trong k× thi OLIMPIC cÊp huyÖn. * KÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc viÕt s¸ng kiÕn kinh nhiÖm: XÕp lo¹i A cÊp trêng XÕp lo¹i cÊp huyÖn

III.H×nh thøc ®· ®îc khen thëng: Thµnh tÝch 3 n¨m liªn kÒ:

N¨m häc 2008 - 2009: ChiÕn sÜ thi ®ua cÊp c¬ së.N¨m häc 2009 - 2010: ChiÕn sÜ thi ®ua cÊp c¬ së. Q§ sè 2975/Q§-

UBND ngµy 16 th¸ng 11 n¨m 2010.N¨m häc 2010 – 2011: ChiÕn sÜ thi ®ua cÊp c¬ së. Q§ sè 1580/Q§-

UBND ngµy 14 th¸ng 11 n¨m 2011.* §Ò nghÞ tÆng thëng danh hiÖu: ChiÕn sÜ thi ®ua cÊp c¬ së.KÝnh tr×nh Héi ®ång thi ®ua - khen thëng ngµnh xem xÐt quyÕt

®Þnh.Thñ trëng ®¬n vÞ x¸c nhËn, ®Ò nghÞ.

NguyÔn TiÕn Vîng.

Ngêi b¸o c¸o thµnh tÝch.

Lª ThÞ Nga

X¸c nhËn cña cÊp tr×nh khen

315

Ngµy 26 th¸ng 10 n¨m 2006i.vietnamdoc.net/data/file/2015/Thang07/13/giao-an-Ngu... · Web view-...

Documents

Transcript of Ngµy 26 th¸ng 10 n¨m 2006i.vietnamdoc.net/data/file/2015/Thang07/13/giao-an-Ngu... · Web view-...