« N. D-DISSERTATIO PHILOLOGICA

DE

HEROMECHANICIS

SeuVutgatit Miracults Mundialibusy

QvamFACIENTE DEO GRATI^M!x Confenfu Amplifl: SenatusRiilos,

PR.^SIDE,Viro Celebtrrinu),

CHRISTIERNeALANDRO,

Eloq.Prof. Ord. h.r. Coll.PhilDecano,f« iUuftri Acad. Aboinft, d. jiMajiAn. i6gg,

ad examen puHtcum dtftrtANDREAS KECKONIUSJ.F.

Satag. FinkExc. apud Jo.La-urent.^Wauivkc.

fIROPluritrium Revercndo

AtqueClariffimo

Dn. JOHANNIKECKONIO,

Pastori in OptimeMerito,Nec non

Ecclefiaru adjacentium Pr^positoGraviflimo,

PARENT Imeo

submifle colerdo.

PATER Cariflimc-P

cj^^f|omini Tuo, Parens cariffime,*^|jj^to differtationem banc , pro captttWtJsESm. i»genii fimpliciter exaratam, di-

care aggredior ; ntc tnim mihi tantumfumo, ut alienis titu/is itlam iUuftrem yde qt>a non tuto affirmaVerim utrum h-eem ajj>icere ntereatur, an ctm edita ftt,manibtts occupatis ut tangatur , dignatenferi poffit. Te cum plurmuttt fciamkis aufbm deleEiari , contentum pariter%is fore confido, primitiis eqvidem inge-tfii, intmaturis ft ad ttberiora conferan-tur 3 &i fihi ftficimtibm , ft q\>am J»o-

--hptatem animo Tuo Paterno afferantQteclitnr. Ntc aliud mihi fvadet pro-penfi ruota, pro ptrtnni tua incotumitatetperfolvert mnqVam defiftam, q*i cottfta»*ter dure

Cariffimi Patris

iiius obfeqverKis-'fimus

Jnd: KeckcMUTr

JovENrPereximio (fPraftanttJJimo,

Dn. ANDRE/fc KECKONIO,propinqviori vinculo & nccefiitu-rudine mihi jundbflimoj publico

exprimento Miracula edenti»h ReipubhcA fpern , 0 Nataltum ho*

mfiisfimum cuhttm , (ignataGratufatio trefert nomen promptiffi-

ma cordis & orisDona tuum fcriptum, qvod

Pater ipfe-dedirDexteriras parirer civilis fiftitur ipfo

Subdola quam non mens, promit ararte vacans*.Munera tanta gerens, capies plaudenti-

busaeqvis,Grata Patri foboles, vota decusque

Tibi.gvant avZ^tihcn fedL.M-jr reti-

qvtt occttpatiffimusDAVID LUND

S.S. Theol.Prof

Super mundi MiraculaJuvenis

Cum eruditionis laude, tum nataiium kone>ftate Commtndatifftmi,

Dn andrei keckoniiAmici egregie dilefti.

endentes dudunt cecidire Semiratmhorti "

Maufo/i dudum bufla fuperkjacent:

Spfafuos tineres £phefma Diana gmifcif.Nitiaca aectndit litora nutla pharus.

Nunc qvo /Egyptiace turres, RhodituqftCokjfm?

Nunc qv» Phtdiaci fugit imago JotoisfTempus edit fenfim Ptterum monumenta t>i

rorum,Ipfaqtte naturerobara tempus edit.

Si qvid ah his fpereft, dur&ntior at (fin fcriptis priftina fama t>igei.

feftinab:TORST. RUDEEN

Super elegantem'e Mundi Miraculis Dssertationem,

Jut>enis prtftantiffimi.m. ANDRE^ KECKONII

Amici & popularis dile&i.

CAndida dum Nofter luftrat faftigia TeropliAonidum, ftudio candidus ipfe fimuLi Ipfe fimul clara: voluit milcerier aula:,

Cum piacido talem protulit ore fonunrc.'Non vobis pretium eft, moles operum^i la»

bores,Spej vobis omnis|tesa fuperba, jacet.

Fulgidus is fplendor quodam ceu tempore fallisLufit itnoginibus, fic latet omnis iners.

Scilicet & crebris proftat teriturque ruinis,Humano quidquid fingitur ingenio,_ $0!a. cum maneant virtus piln-sque perennes,Aoj.idum fas c(l has fuperefle domos.

Hkc dixic: di&umqve dedit tam nobile chards>Cernimus has omncs, cjuas terimusque

;| manu.Honoris ergo cum voto otnni-

genxfclicitatis lud.AND. PRYSZ

uDoiflantis(imi

Dn. ANDRFf KEC-RON I i>

U«t monftrar dodte nofter R ec«k o n i u s art_isIWir-andas vires, fic pariterquc

* -docetQyas ipfi dederat wes natura be*

mignajIngeflium follers praemia pukra

ierer«Occupaiifftmus ftrik

DANIEL SIRENIUS.

CAPUT PRIMUM-De miraculis qua nornen ipfum, mirum

tft monfirum , quid monftrum /diSium a monendo.

rhisqvam de iis, qvae| in maxima admiratio-( ne omni populo iem-I per fuere, qvidqvamI diflero, nomen mira-

culi paulo propius juvabit txpendere, Sortitur id denommationema verbo mirari, qvod in admiratio-nern rapiar (e a(perern afe nunqvam antea i,ifim intente

A #-

2afpicinnt, idqt>t non fine itofuptate (fJiupore. Unde plane a nobis alienailla acceptio eft, qva voce Mtra,culi, antiqvos in rebus turpibusufos fuifte obfervat Feftus: qvaratione etiara Miraculum Plauroconvitium in Meretrices eft. Si-cuti eriam hic excSudimus res mi-raculofas, qvss lupra naturam fa-t?t£ funt, qvarnm prolixam feriemfacrae habent Htera^ ; tas folumtraftaruri , qvx fplendida fua ftru-o, faepif-fime deniqve nlu veniat, ut id quodjam m pretio eft, fucceffu tempo-

ns

3

ris yilefcat excidarque priftina glo-ria; ut hujus tempeftive nos com-monefacit Lucrerius Lib. 11. 1026.Nibil adeo magnum ntc tam mirabi/e

qt>idqt>amVrincipio, quod non mintiant mirarkr

ornnesVauiatim

Dubium tamennon eftquin voxMiraculi, illis rebus qvas primariodignas hoc nomiue cenfemus, ap-prime conveniar, cum non fecus aqnovum femper fit id, qvod fua prae-ftantia, qua reiiqua in terris fuper-greditur, fui admirationem nullonon tempore cunclis injicit, & ficne qvidem qvotidie fpe

4CAPUT SECUNDUM.

De miracults decantatis feptem- De Tem*plo Hierofilymttano an tts atcenferid.beat.

$" I.*.*Eterum ad expofuionern, rei lpfius nos accinge-! mus, & hoc qvidem 10-. co fignabirnus teprem

ilia miranda orbts rerrarum vulgodecanrat^. Atque primo d_gm lau-de & admiratione funt famofiffimMjM.fi Ribylonii, Alexandn Magniejusqve exercirus oui.os pulchn*fudine fua & venuftate in fe con*vertentes. Erat Bibylon qvae no«men a turri B-bel accepit, metro-polis AfTyna; Chaldaie, a qva reli-qva pars Mefoporamise Aflyri&qveB-bylonia appellara eft, claritate-*prae caereris in toto orbe civirati-bus fuperbtens qvdmqvam Arifto*teles gentjs five proviwciae porius»qvam civitans rauouem hahuiife

ceiv

%cenfendus eft. De conditore e-jus orra difi" nfio eft mter Auto-res : quorum veter» s qvidem fereomnes , tam Graeci qvam Lati-i\\, praecipue Diodorus , Juftinus& Srrabo fundamenta ejus jr.&aeft-' volunt a Regmn Semiramide,uxore Nini. Auguftinus vero, J.>f. phus & Marctlhnus, camriqveChnftani freti ttftimonio fatrarumHiraruma Nimrodt* iisquequiad-jurores ei hac in re fuere, condi-tam primitus afferunt, lnftauratamvero 5c circumdatam muris a Se-miramide, qvi rnter mracula mun-di recenfenfur. Hi infV u£H erantlaterculo coftih wrerlito bitumin^fumpro ex lacu Synae biruminofo,nomine Afphalcirs, qvi natus eftex ruinis urbium excifarum divi-ri.rns, Sodoma., Gumorrha & cx*terarum in aqvam demerfis, hodi*eqve manens in reftimonium i!lu-ftre irae DF.I. De alnrudine & cir-cuiru murorum difccrdanr inre-r fe

A 3 Au-

6Autores? qvam inconftantiam men-furae facit diverfitas, cum aiii aliain illis determinandis ufi finf. NamPliniusLib.6. cap.26 refert illorumambitum fexaginta miilia paffuumfuifle, ducenos pedes akos, quio*qvagenos latos, in fingulos pedesternis digitis menfura ampliore_>,quam Romana. Curtius autem lib_

7fuis cardlnibus per ambirum mu-rorum ftabanf. Euphrates demummedios muros fcindebar, ipfam-qve urbem fecabat. Hoc illude-rat opus portentofum, in quod, re-latum iegimus rrecenra miilia ho-minum evocara ex cunflis, Semi-ramidi fuje&is Regnis, ftudiofe o-peram dediffe. Huc prsererea ar-cem reterunt ebore, auro & ar-gento ad ftuporem usqve exorna-tam: qvae & ipfa ambitu fuo vice-na ftadia feu tres parres miliiansGermanici comprehendir, hujusqvemuri o&oaginra pedes, faftigio (uoin alrum edufto,aqvaffe fcnbunrur.Super haec vulr CurrLs penfileshorros exririffe, qvi pilis faxeis fu-ftinebanrur, mole (ua & amplifudi-ne faris norabiles; fingula enim ho-rum larera qvarernorum erant ju-gerum. Supremum tabulatum ha-bebant artificiofe conftruclum &ferra profunda conftratum o Maxi-

mara

saiam vero afferebant dele&ationemarbores frugiferae qvae altitudineqvinquagintapedum,&craffitudinero&o cubitorum, procui vifenribusqvandamfylvae fpeciern objiciebant,qvas ut & caetera qvae hortis de-cori funt, aqvas per duftus occul-te fabricatos rigafle conftat. Etiampontem qui Euphratem conjunge-bat, hic recenfent, ope, ut Diodorusait, propter paludes, qva: urbemambiunt, fa&u difficillimum: longi-tudinem qvmqve ftadiorum fuper-afle dicitur, duocjecim columnis la-pideis in flumine pofitis innixus.Ex his qvanti eeftimari debear hocprbis miraculum facile colligitur.Ipfa urbs cum capta aliqvando abinimicis eflet, prius illis, qvi alte-ram inhabitabarit parrem non in-notuit, quam tertio poftmoduni_,die, cujus nobis indicium facit Ari-ftoteles L. i. c. 3. Pohr: Qvanqvarrjvero haec urbs vere multum habuir.admirationis, fidem taraen minus

ea>

5excedit, qvo faflu res ftrucloribus e-rat facifior,tum ob maximas,qvibusabundabant faculrares, tu ob idprae-cipue, qvod prolixa annorum feriefedes Monarchiae univerfalis exti-tit. Capra tandem a Cyro eft &Dario, Regno ad Medo. prius, moxad Perfas translato. Honorio au~tem imperante, vix e rudetibus lo-ci deferri incnltiqj veftigia exriritfedicitur,qvae urbis fitum indicarent.

§. 11.Proximum huic locum damus

Templo Dirtfjrt Epbefinjt. Sirum id e-ratinurbe Jonise nobihffima qvon-dam& praecipua Epheto, mde i\cdisa. qvod eam terram Amazoni-bus Hercuies permiferir, $$t*tn, e-nim Graeci permiftlonem feu con»ceflionem dicunt- Sic Plutarchusin vita Solon . »«s . c ttm ttret titmmv «<t> a.x.a&ip/c» tCpicrttitJuKt ttic Qis?\euirctc,Diana autem cui hoc templum ex-ftrutbatur, Jovis ex Larona erar fi-lia, qvcß&eadem Lucinaeft,qvam

in

10in partu,ut opem ferrer invocahantvdiCla qvoque t\vo-iguit(&: qvoniamgravida? ia.&£, Zonam, qvam m-fumelcenre utero, geflare ampliusnon pofient.in eodem,de qvo nuncfermonem occepimus , hujus Desetemplo dcponebant. Occafionem ve-ro tanci conatus ftrudlonbus idde-dit,qvod Diana circa Ephedimnataeflet, exiftimabant igicur cultu ejushoc loco impenfius colendum effe.Ipfum tempiuro ex cedro & cedrinistrabibus, ex qvibus etiam te£tumconvenit, totis ducentis, viginti an-nis ab univerfa Afia exftructum,magnificentiae vera admiratio exti-tic: Huic operi Cherfiphon archi-te£lum fe pra=buit, cujus impulfufa£tum eft, uc in loco paluftri aedi-ficatum fuenc, ne cerrae motus fen-tiret auc hiacibus fubverceretur.Rurfus ne in lubrico & inftabihlo-caretur, fundamenta tanrae moliscaicatis iubftruda funt carbonibus

vel«

11■velleribus lanse admixcis. Unlverlotemplo iongicudo erar qvadringen-torum viginti qvinqve pedum, !a--titudo fpatium ducencorum vigin-ti continebat; coluranae vero cen-tum viginfi feptem a fingulis Re-gibus totius Afia: fa&ae, in fexagin-ta pedum altitudinem excrefcebant;ex his triginta fex fuerant ccelataeqvarum omnium feapo, epiftyiiamiro arrificio eranc impofita, teftePiin:!. 36. cap^ 14. his accedunt po-ftes marmorei monoiithi, ab utro-qve inrroitu dextro & finiftro, lon-gi cubitisj viginti, fpiendidjfllme^adornati. Valvas habuitcuprefTinas,nitore aeterno confpicuas: fcalaspraecerea vitigineas ex una vice Cy-pria fa£t.as ex qvibus ce£tum fcan-debatur. Maxima difficukas verfa-bacur in limine fuperiori foribusimponendo, hoc enim cum nulloconfilio excogitato, maxima quiamoles erar, fieri pofle deprebendicarchiteclus, ferro dedecus, ex im-

per-

12perfrfto opere fibi fumrum evifa*r.- deftmavit; qvod etiam feciffet,mfi in lommis De-x, cui remplumfi.*bat, Ipe i m, lapidem conponen-tis & nt fibi parceret admonentiSividifl.t: Atqve lfa poftero die ap-paruifle autor efi P/tn In hoc remp-Opoft aedem, p< ■firum qvoqvefuir re-fte Piin: |.;6. c. '. Hecates fimulcbrum^tn tujus contemplatmnt .-FditlUlS ad-monuir .fpeftantes, ur oculis parce-renr ; canra fuir mamoris radrrio.Sed & fimuiacrhum Dians Epbefi&hic vikbarur, ram artificicfe fabn-carum. ut ing^nium humanum fu-perare videretur; fatftnm enim e-rar ex Ebeno, vel ut aliqvi pucantex arbore vitiginea, & nunqvammucatum fuit, fepries templo refti-turo. juxra hoc atylum qvoqve fu-eratcondiTiab Alexandro,omnibusfceleracis libercarem, ln Dian* gra-nam impertiens: qvod randem Ju-hus Cafar deftruxif, qvum mulrismalefaciendi audaciara praberet^.

Por-

nPorroopulentiflimum hoctemplumeanocteqna natus, eft AiexandtrMagnus ciefhgra fle rradit AurekAtg.t 4,de C\>.Dci. Idque abfenteDiana f-.Ctum f dum opernruht parrurienti Oiympiadi, & exea occafione a ttrnpio eflet pro-cul apud Pellam; hmc interrogirusHeroftratus^ hoc emm ei, qvi tem-pio fices fubJidit- nomen e-rar, tjvahim ratione tanttim facmuspatrare aufm fterid HauJ dnbiravitfartri: fe nulla re alia numen tmmorta-le, cufts dtfiderto max>we tentbatur^comimdiiis confecj\n potntffe: o_*ai ramenipe nonnihi! frnftrarus t-ft; nampaulo poft communt Afia; decretofancirum eft, ne cfvts nomert ef.is u!itin tempore norntnartf, nevoti flll qvodfcelcftiflirno animo vertabaf, com-pos reddererur, tefte Gello noB. At'i>%tib: 2 c 6. Sic per fcdfftuu. homi-iiemopus deftn _.s.m eft,cui Utma-gnifieentiffimo,Xtrxes peperceraf,etiamfi cundd Aii

*4diflet. Nihilominus poftmodum adauguftiorem cukum Ephefiiidre-formarunt; & qvamvis a feptupli-ci deftru&ione & totuplici reftitu-tione celebretur, tandem tamen fi-naliter deletum eft. Erat etiam ah-ud templum Disnae in Hifp3nia &qvidem Sagunti a Zachynto|ex tra-bibus juniperinis axhficatum, idqjducenhs annis ante exidium Troja;floruifle conftat ex PUn: I. i^. cap.4oAnnibalem rehgione indu&um huictempio pepercifle memorise prodi-fum eft. Sunt & alia ejusdem tem-p!i qvam piurima, qvae nihil attinethuc afferre.

§. 111.Interorbis miracula tertium eft

Qlympti Jot>is fmtdacbrttm, CUJUS au-torem Phidiam qvendam Atheni-enfem excicifle conftat ex epigrammate pedibus fimuachri adfcnpto:♦«A«j %&?>f,u£ii we k tjy,i>c(*!&- f* tintri.

Hic

15Hic pariter Minervarn, in prover-bium quae abiir,Athenisfecit: &fcu-tum illud quod P-.. Itb. jtf.cap./. de-fcribir. Hmc iliud Ciceronis : Dt~gntttn tsl boc opus ut in Pbidt£ offtcitsa.coliocetur. Hoc pra?cipuum erat epretiofiflimis donariis qvibus tem-plum Jovis Olympii, fefqvi miliiario2burbeElidefifum,!ocL.pletiflimumexritir. Ita autcm adornatura fuit,ur fimulachrum ex auro & eborefa£tum in throno, qvi auro prsefuJ-gebat & prenofis lapsdibus, ut ta^men nec ebenum nec ebur defide-raretur. Capiri impoficam' habuiccoronam. ad oleagina? frondis ima-gincm* Dextra Dtam Vi&oriam,ex ebore & auro fa£tern cum cania& coronaprizruiif. La_va sceprrumtenuit affabre expolirum,& oroni-um merai.orum vanetate diftin£tu,cujus apici sqvila sncubuit. Aurciipfi erar.f calcei. paliium item au-reum, in qvo cum diverfa animafia;tum ex omnibus flcrum gencnbus

ij»

16lilia imprimis, cebta fuerunt. Adpedes pr^ter alias pi£turas, The-banorum puen a Sphingibus raptifunt; infra Sphinges Apolio & Di-ana Niobem & liberos ejus lagit-tis confecerunr. Magnitudo verofedentis erat, ut furgere, fi vitamacciperer, non poflet, qvamvis al-tum & magnificum templnm id fo-rer, ni capite perrumpere tecfumvellet. L. Ampelitu longitudinem e-jus centum & qvmqvaginta, latiru-dinem vero fexagtnra cubirorumdtfinrr. Dicirur porro Phidias per-fe£to fimuiachro comprecarus, utft abfttiutum ex animo \>tderetur opus, f-gno id cjttopiam manfefiaret, confeftimqve de cceio ta£tum pavimentumeft.

$. IV.Infer Mundi miracula qvar-

tum tenenr locum Pyramides Mgypti-orum; qvas a Regibus /fcgyptiorumexftrudas qvam plurimas hiifle no-tura eft ex Plinio, vanixatis verius

qvanm

17quam admirationis exeirpla. Ecquamquam in omnibus rtbus vani-tatem, qvum nihil demum in vita fichominum, quod conftans, perpettQ& fibi femper confonans eft, lucu-lenter deprehendimusi Reges ta-men rEgypti prae-aliis vanitatumfu.cre ftudiofi, qvarumdocumenta Py-ramidibus fuis, qvse immenfi erantlaboris, nullius ufus, dedere; haecveroextirit canfa exftru&ionis,qv_eparirer a plerisqve probatur, nt pe-cuniam fucccjjiiribus fuis prabtrent^ autut nominis immortaHtatem confetjveren-tur^ aut ne plebs cff;t ottofa. Plures inhonorem fepulrurae, cujus ftudiofis-fimi ac cunofiflimi fuerunt /Egy-prii, exftru&as volunt. Una harumfuit Arfinoitae, duae in Memphire,toridemubi fuit Mcendes lacus, hoceft foflagrandis;H _- veroPyramidesillis pnonbus ex ftitere nobiliores;nam praeterquam qvod qvingen-tos paflus Inper aqvam eminebanf,toridemqve fub aqva occukae fut-

B rufitj

18runt, notabiles erant collofli fiveftafuse lapidea; utrisqve impofiraein foliis marmoreis fedentes. ut fcri-bit Herodottu (? Ammian: Marcell: l. 22Qyot vero prae aliis eminuere & or-bem terrarum implevere fama, deiis ambigunt Aurores, & adhucfub judice lis eft. Tres tamen easfuifle quidam volunt, & hae firs e-rant in monre Aphrioe faxo a Ni-lo ftadiis qvadraginta duobus, aMemphi, quam hodie Aleagrum vocant, illo loco, übi Nilus in duas fcis-fus partes, fpeciem literae aeAwprseber, ftadiis cenrum viginri con-fpicus undiqve a navigantibus: an-te has eft fphinx vel magis miran>da, in qva Amafin Regem ffgypticonditum efle tradunr, funtqve qvihunc Pharaonem fuiffe putant, ty-rannum Judsis iniqvifllmum & inomnes impotentem ac fuperbum.Eft aurem fphinx juxtaPlinium, fa-xo narurali fabricara & lubrica,capitis monftri ambitus per fron-

cem

*9tem centum duospedes colfigit, lon-girudo pedum cenrum qvadragin-ta trium eft, altirudo a ventre adfummum capitis apicem, fexagintaduos habet pedes. Caeterum earumtrium pyramidum, qvas celebraris-fimas fuifle diximus, ampliflima,juflu & fumtibus Regis Cbeopis^ exArabicis iapidicinis five marmorefimili ebori maculofo,velutaliispla-cet,extaxis dolatis, quorum nullumminuseratXXX pedum, tedifica-ta eft, qui propterea in ejus extru-ctione (exaginfa fex hommum mil-lia vigintiannisoccupavir; fuit hseclata pedes o&ingentos o&ogintatres ab imo fingulorumlaterum pa-ribus inrervallis. Alrera fepringenro-rum rriginra feptem pedum latitu-dmem comprehenderat. Tertia mi-nor qvidem praedi&is (ed multofpeflatior, /Ethiopicis lapidibusconftans, latirudinem trecentorumtr-ginra trium pedum includebac.Harun. altitudinem primus Tbales

B 2 Mi~

20

Mittftus unus ex Graecia fapientibusumbram, enit. Veftigia tantorumoperum jam temporibus Plinii nul-la extiterant. Prster has unam ad*huc a Rhodope meretricula fa£tameffe in confeflo eft, qvae utut mini-ma fuerit» Regum tamen opera&fplendore & magnificentia longefuperavit. Fuit adhuc Pyramis, cu^jus mentionem tacit C*k Rhodtg: aSemiramide exftru£ta, cujus firuserat Babylone in via nobihflima,ex lapide Armeniorum montibusexcifo aedificara, nec dubium eftvelle quosdam hanc ob magnificen-tiam, quaexculta erat,inter celebra*dsfima roundi miracula numerari.

J. V.'In admiratione pariter fuit So*

.isColoffus Rhodi,quem hicquin*cum conftiruimus orbis miraculuirhExtitit is in inftila Rhodo ," Rhodiisucem, propterea quodcoloflos inp

pen*

21penfe amarent, quippe qvorum_rfupra feptuaginta tna millia paflitnper infuiam conftruxifle dicuntur,nomen tandem ab lis acccpere, (unt-que di£tiColloffenfes; qui famen_,,quamqvam hoc qvidam minus re-£te velint, non iidem funt, ad qvosD. Paulus Apoftolus epiftolam fu-am fcripfit; hi enim incolae erantColofforum, urbis Phrygiae celc-berrimae qvondam & opulentiffi-mae, quam tempore Nerqpis terraz.mocu everfam effe Euffebius inChronicis tradit. Ccererum Colos>fi funt moles ftatuarum turribuspares & imaginem hominis reprae-fentantes,- hic qvidem, cujus fubinitium fa£ta menrio eft, in hono-rem Solis a Charete Lyndio, Lyfippim arre ftaruana difcipulo, ducentisannis fumptu trecentorum talento*rum, ex apparatu Regis Demetriieollato, aedificarus erar, Quidamtamen hujus Colofli autorem vo-lunc fuifle Lacheten^ qucndam, in»

B3 ter

22

terquos etiam eft Simonides inEpig:in Coloffum. L. 4. Feftus etiam Caletoartifice formatum fcribitj verurrL.falfum efle utrumqve liquet ex te-ftimonio Artificis qui nomen fuumColoffo fubfcripit hoc modo:lor Lv 'Pocfcf K&Tkatrsi» gV&sxiy iitca,Xages i>rt,i{ 7t}*x,w, i Aifch^Magnitudinem ejus aeftimave-ris ex altitudine feptuaginta cubi-torum, qvae praeterea ut ex ungveleo, fic ex folo pollice dignofci po-teft; ille enim tam vaftus perhibe-tur, ut qui eum porre£lis brachiiscomplefteretur, non inventus fuerir.Caeteri vero digiti majores fueruntqua pleraequeftacuae.Annoauteqvinqvagefimo fexto, poftqua conftru-clus fuerat, motu terra2eftproftratus,nihlominus fic quoqj miraculo fuit.Nam vafti fpecus hiarunt de tra£tismembris & intus faxa magnae mo-lis fpedata funt, qvorum pondereipfum opus ftabilitum fuerat. Tan-dem cumSaraceni fubSultano/Egy'

pti

1\pti Rege Rhodum occuparunt, huncColoflum jacentern & fra&um Ju-daeis vendidere, a qvibus poftmo-dum nongentis camelis exporta-fus eft.

§. VI.Ab hoc miracuio fextum effe

volunt Maufoleum; qvod poftmo-modum omnibus magnificis& fum-tuofis monumentis fepulchralibus,Regum cumprimis & Csefarum,nomen dedit,qvemadmodum id cla-re innuit Flortts Lib. 4. cap. ii; tuitautem id fepulchrum Maufoli Re-gis| rerrae Cariae. Is uxorem ha-buit Artemifiam fui amantem fupraomnis amoris fabulas & ultra_»affe£tionis humanae fidem; prae-cipue aurem eandem fe prseftitif,poftqvam humanis vir perfun£tuseft-, tanto enim tum lu£tu & de-fiderio ejus flagravit, ut offa e-jus cineremcjue mixta odoribus (3 btnetontufa, aqv*indtderit ebiberitque-n^'ta pr^cerea violenti amoris indicia

B4 fe

*4iecifle perhibetur, inter qu« maxi-mum erat, qvod ejus memoriaeconfervandae caufa molita fuit fe-pulchrum illud famofiffimum, qvodMaufokum appellavif , manibus &nomini defun&i manti idem dedi-cans: tit reftis eft Getlius Lib. i«. cap.19. Erat aurem id forma qvadrila-tera, uc tamen vertus auftrum &feprenrrionem latera eflent longio-ra, & pedum qvidem fexagenumternum. Qvodlibet larerum, fuumhabuir perfe

25jus fummitate qvadriga erat mar-morea artis eximiaz, qvam Pythimfecifle tradit pl;n: loco atato. Hi di-

26

ftentes veftigiis, Templum Hierofotymi-tanum illud eiTe dicimus, cum,quodDei juflu & prouidenria fit exftru-d:un), tum qvod ab 1110 eriam, quipopulo Dei extra ecciefiam nonac-cenfebantur, magni fit faftum, tumdeniqve quod, quae in illud impen«fa funt, nimis finr magna. Nam ucea, qvae in templum fecundum in-fumta funt, taceamus, huc quantiprimum remplum Salomoni confti-terit,ex tradiriombus Rabbinorumapponere operae duximus pretium:

Tonelli Coron.Aurum Salomoni donatum 37121 - 2000.Argentum donatum 20^40 * * ■■Aurtfieum merccs 6oso =■ 2711.Gimma 5^741- 22711.AE.S f2O. s _" «Ferrum n6 * 66666.Lapides (5 ligna 1036' 66666.Mcrces opificum 240^ 76444Currus 24 * 26616.Sacnftcium &tpulutn ded: 17 « 73210.Tjna Regi donatttm 7 __ ffoic.

Summaio9B42 " 10049.

2/Urbs autem, qvs hoc Templo

in asternum fe attollir, Paleftin

28fan£tum fan£torum viginti, ut lon-girudo utriusque jun£tirn fexagin-ta efler cubitorum. Porro vigintierarcubirorum laritudo, centum ve-ro & viginri aitirudo in fuas man-fiones diftin£ta. Omnis deinde Do-mus de lapidibus, dolatis atque perfe£tis eft aedificata, cedro intrinfe-cus veftita cum fuis rornaruris, jun.£lurisquefabrefa£tis & cjelaturis e-minentibus, auroque demum purif-fimo inte£ta. Inclufum erat tem-plum triplici ambiru. Qyorum ex-timum alienigenis ingredi fas erat."in eo qui ab illo proximus erar &muro difcretus, Judaei utriusqvefexus adorabant: In eodem eratporticus Salomonis, in qva Servacorfreqvenrer docuit. Terrium ambi-tum, qvi templo erat contiguusj,iacerdotes tenebant. In tnedia pn>pe ejus parte, ex adverfo TernpiiAirare erar, in qvo futfitum facerefokbanr farceidotes. Ad utrumque

alta-

29akaris hujus latus hinc candehbrumtrrat aureum: inde menfa irem aurea,cum panibus propofitionis. Intimumtempli receffum Sanclum Janclorumdicebanr; ibi fervabarur arca ftsde-ris, unde refponfa DEUS reddebar.In arca ilia pofitae erant tabuU dutLpidet, qvibus legem ipfe Df.us in-fcripferar, vafculttm Manna (5 AroniiYtrga. Hac arca intemplo poft exiii-um Baby!onicumextru6to,non erar.De ingenris pretii vafibus, mari " prtoris Reg: necnon Jofephus Lib. 15. cap. 14. Tem-plum tammagnificum vera.q; admi-rationis exemplum, a Nabnchodono-

fore Babyloniorum Rege excifum& inflammatum eft,vafibus fimulBabyloniam deportaris. Pofienusinftauratum eft poft 70 annorim e-xilium a Judaeis permiffu RegumPerfarum. Curo .njm confrnfiente

' ">7'_Pj

O^jinlibertatern redierunt, fa&umeft, ut non tantum vafa olim a tem-plo furrepta reciperent a Cyro, ve-rumetiampoteftatem condendi no-vumtempium abeodem obtinerent.Hoc templum divitiis qvidem nonaequavit Salomoneum quod prae-ter alia ornamenra, nobilitatum e-tiam erat, igni Ccclefti, Majeftate Di-vina, fPtritu fando feu propbettis, £_.denirfte llrtm (f Tbumim. Aftamen ficonferendum exemplum eft, fanelonge illuftrius erat templum obMefliae revelationem. Hoc mvifit &veneratus eft Alexandcr Maqnw, Po-ftea id ingreffi funt Romani Prin-cipes & Reges quam plurimi, ma-xime cupidirate videndi qvemnamDeum Judaei colerent,- nam crede-bant illius aliqvam efle m temploillorum imaginem. Prophanaviter-go id Antkiocbm , & repurgaruntMaccabat. Expugnatum poftea eft aCnejo Pompejo, qvi lliud iure vifloriaeingreffus eft, & fpoliatum a Craffo

Sed

?Sed Herodes magnm dictus Afcaloni-ta juxtaprophanosHiftoricos,tem-plum hoc ut populi gratiam fibipararet, demohtus oft. & mulroiplendidius a fundamento exciravitad priftmam alrirudinem; qvodrandem Romani excidio Hierofo-lymae tunditus deftrxerunt. Sictem-plum illud, qvo aliud in orbe ter-rarum nemo vidit aut audivit am-biciofius, & propterea dignutn fa-tis, miracuhs uc annumeretur fu-per efle defiit.

CAPUT 111.De miracutis a L. Ampelto recenfitis (i-

-gtUatim fingulisis ita pro captu ingeniii exaratis,hacoccafioneI enarecen.ebimusmi-racula orbis a LucioAmpelio rradita. Ex

iis praecipuae funr confideracionisfequencia; quod ad Appoioniam mEpiro & qvidem m monre Nym-

p \VcXQ

rphseoflammamex petraexire dicif.Miram praeterea fymphoniam exfylva Panis in oppidnmaudiri. Qyae-nam vero & übinam fuerit fylva Pa-nis,dubium eftullud vero non vide-turconrrarian,quodreferrcaj/.Af^.locum qvendam in montibus No-miis prope Lycofyram effe, qveraMelpiam vocanc, ibiqve facellumPani dicatum, qvod inibi flftulaemelos compererit. Sub eodem monte Panis, lacum efte rradit Ampe-lius, aqva pienum, indeque picemexire & bitumen qvod manibuscontreclarum alte attollitur & exaqua ebuilit. Porro Ambraciae, ur-be Epin nobiiiffima, piftos in pa»riete oftendidocet Caftorem, Poliu-cem & Helenam manu cujusdamAutochromSs neminem vero inve-nire poruiffe quis pinxerit. Hisfub-jungir pontem qvendam magnurn,coiumnatum &duplicem: hunc juf-fu Medear ard.fi atam ad arcem E~piri Ippaton didtam hquet ex Pli»

!)IO

8mfo, jungit vero Acherontaamnem,qvi e tacuThefpotia. Acherufia o-riens, fmu Ambraciae fe lnfinuar;Pons ipfe millepedirnlongirudinemcompie&ebatur, tanto vero a-tifi-c.o eft fabricarus, ut nihil qvidqvarneo exiftac admirabilius, tefte eodernfltn: Fuit etiam Ambraciae JovisHyphonis remplurn, unde defcen-ftim ad inferos efle tama vulga-verar , & dicif Ampehus, duosad inferos defcendences eo nomi.ne uc rollerent fortes, in via Jovemipium vidsfle 5 ibi etiam pidta fue-regubernacula Argonautarum, quseccepta navis. Nobilcm prstereaefle docet moncem Epiri Leucadena faxis candidis ita dic&urn, id-qveobFanum Apoilmis fplendidifli-mum, qvod in fummirare montisexiftit, lbi etiam facra eidem DEOper3gi cerrum eft, Hunc montemetiam Sappho clade lua nobilem fe-cit, qvsob amorem viri feinde prav.cipitavit,at priusqaam tkte.mdia, ex-

C cipi-

54cipiebatur HnrribuS; hinc interro-gata qvamobrem fe ita iret perdi-tum? refpondtt fe id inftin&u a-moris feciffe, quem ad fe seh k|kpg.vW '

35brachia, poculum feu cauculus Mi-nervs. Mirurn vero erat palhum,proci cujusdam parafiti lubtilifli-mum, qvod etiam in a=de Apolli-nis fervabatur, id de cervice Ore-fie, fiiii Agamemnonis & Clytemneftrze, dependens, tantae erat fub-tititaris, ur, cum qvis halitu qvamminimo illud afttaverat, tota pate-fieret. Memoratur & hoc,qvod ibifitfons undeoieum fcaturif. Lance-am vero Meleagri qva fuem confe-cifie perhibetur, & tibias Msfiaeiilic fervari, cradit Caeh Rhod: Hicvero obiter notafle voluimus Apolli»ncr/i iytbium dici a ferpente cfoodam e*jasdem nomais , (f iuufttat& magmtu*dims, cfocm figittts confecit Apullo, at&htnc etiam iudi, c/Vi ipft fiebant, dice-bantnr Vythn. Caeterum ad Ampe-linm revercamur, qvi inter nnra-cuia mundi etiam referc templurnJtroonls Inachia?, quod Argistft,magnifice ornatum ; nec dub.umcsffe credimus, qvin hoc iriem fic

tx-m-

temp.um , qvod Hcreum appellat,/Cael: Rhod: norum enim eft Juno-nem bsram appelUn idjtie pro fortuna,

funt etiam, sj\rt afjenerant grattam fign>fi-care> atqbe ttem au-xitfum ; Atcttnr ettamGrscis i'as.;t £&>jj fitie Regatts Ptta, cjYw-Kiam fit Juno Bacnhsia, ut dtfjertt C&i:Rbodtg: Huic fubnectirur remp umJovi Olympio facratum quod eriammiracuhs annnmerar L. Amp:, idfecir Libon rndigena cum colu-mnis marmoreis, non lautitiae cau-fa,nondum enim ifta inteihgeban.fur, dicenre Piinio, (ed qvia firmi-us aiirer ft.tui non porerar, basquecolumnas Syliam Capirolinis asdi-bus advexifte Romam, patcr ex eo.dem Piinio. Simm erat hoc ttm-pium Arhenis, ibiqve Jovis fimula-chrum potitum erar, qvod Phidi-am fecifle, fupenus diximus, Hicfortirudinis & arns fuae cirociniadeponere confveverunr Athletae.Notatu digna eriam eenferur coftiBalense qva-m Ghorinchi eSe dicic.

Ara-

57Ampeiius, fant^ magnitLidinis,ucabhomine ampie&i ntqvear. Pra.ttrhanc fanum ibi vulr efle Veneris,in qno vasmarrroreumLaidos cer-ni afleverar. Boeorize irem lacumefle in qvo devorarus fertur tu;ffeAmphiaraus, a\n ptimus ignfp/ciafi*ve dtVmationes ex afpeßu ignium tn\>e-■nit juxta Pttnium. Porro mirandaeft urcea fi&ilis Bceoria- & qvidtmfra

5$nominafur, flmulachrum Minerva?,qvod eriam fecit Phidias Acbeni--enfis, idem iile qvi etiam Jovisfimulachro autor extitit; Minervasvero duas fecit ftatuas, ex eboreunam, ex a?re alceram, cam eximiaepulchritudinisuca forma cognomenacceperit, tefte Plin: De Fano Dia-ns Ephefinas, qvod etiam inrer mi-racula relatum efle reperirur abAmpelio, in capice fuperiori egi-musj boc tantum nunc adjiciam,qvod de facie Diana^ mirabili ob-fervarum eft apudPlinium; cf\>i tjusvultuni ab intrantibus tcmphim triftem"v/fitw effe eit, ab exeimttbtts vero exbi-iaratum. Erat etiam aliud templumFphefi, Diansefacrum, id vero sedi-ficaturn erat ab Amazone, ibi fepul-chrum Icari dormientis,qvafi ftertar,confpicieb3tur, Cuif iiiud mirae ma-

ex orichalco & ferro.Adhuc Rhodi fimuiachrum Dianaeerat pulchcrrimum fiam Jiib Divq

£(£"

59c&lo. attamen curn, phiit, aqtra non tan-gebatur. Samo fcypbus Junomsfuit, & qvidem ex haedera, ftupen-dx magnirudinis, cujus capita for-ma Arietina foras qvatvor, corni-bus rnirae magnirudinis contortis»Pergamo pretiofiffima ara exticicmarmorea, alta pedes qvadragin-.ta, cum maximis fculptuns, toramgiganthomachiam expr.mentibus,Omma tamen fuperat lucerna iiiamiranda quam Argyri m Fano Ve-neris fuper mare aedificato, fuiffememinir idem Ampelius; banc fa-per candeiabrum pofttam (f ad mareluientem fub divo ccc/o, ntc ttentus tin-quam afpergcbat, nec phtlnia extinxerai,Huic fimihs erat cavea rotun-da ac ferrea, in asde Herculis, an~tiqva de columna pendens , in qvaeciarn conclufam fuifte Sibyitam_»proditum eft. Ejusdem erat admi-raeionis illud, qvod Marmefis infercolumnas qvatvor, pendebat yi£lo-

C4 iia

40ria ferrea in aere, fine aliqvo vin-culo, hsc tewpefiate trancjVi/Ia luckbat& motoebatur, fed qvoties ventm eraSAAt pluvta, manfit mmobilu. Mirabi-hs etiam erat Solis coloflus mar.moreus Rhodi, erat is fuper colu-mnam centum cubitorum colloca-tus, cui fubjt&a erat qvadrigamarmorea. Caterum non confun-dendus eft hic cum coloflo, de qvoin praecedenre capice di&um eft,tibi etiam Rhodi colofibsqvam plu-rimos fuiffe aiTeveravimus. Denr-que etiam pyramides inter miracu-la mundi ponit Ampelius, de hrsitem fuperius egimus j hoc verode illis oblitus fum monere,*_ _ fci-licec fic dicanrur; tliud vem ambagio-fum grammaticis fieri docet Ca/: Rbodig:iqvtbttsdam eoj /acefjenttbiis qti "^s tx7w-a' id efi abtgne, infttdi optnantur,qboniam ab*que certo autortdtii crtdunt,propierea Stephani \>efttgia infeqvuti ahiriiko^ cfvtd Trv^bq mmupatur, dcdaci

ma-»

41malunt, qvoniam te il/uc aggtflo fa-mes per .'Egyplum irrolorartt, Scien-dum tamen prioris fentenria? auto-remvideri Ammianum Marceliir ulibro fecundo & vicvfimo, qt>ia fait-cet figtt^-a tn acttum dffwens, ab Geo-melris fu apetlatur, quod m morem i-gnis in conum ingfu.it, Inrer mirandaeriam coliocarur Niius fiuvius, cuiAlexandria?praecipuus (ervatur bo-nos; is vero eft in oppido qvodamcui nomen Agarcus, fa£lus ex arejplexilis in cubiris frecentis, facie exfmaragdo hmpido, & brachiis ex e-bore magno, afpe£tu vero gaude-bat tam horribili, ut etiam beftiisterrorem incuterer. Toc funt mi«racula recenfita a Lucio Ampelio,qva? fi recte aftimanrur, feprem il-!is prioribus haud pofteriora X%m*unc cenfenda.

C5 CA-

42CAPUT QVARTUM.

De reiits alioqtfin mim m orbe pafjtmtraditis. G)Vod miracula fnt hrid» 7fif> it, fcih rejpc&tva, ncc «-nuffl ornmbus effe mtucu/um.

§. I.

Brro inter illa qym cserero-}uin admiratione auc omni--10 laude digna plnrirnis vi-maxime eminet Capitoliumnrbis Roroa?, iic a capite humanojn fundamentis repertodicium, cu-jus dignitatem &c Iplendorem mi-re efferc Ammiawu MarccUinm übisit: Serapeum Akxmdri

4?jecifle tradit Aug: de Civit: DeiL,4. Receptum demde hoc opus eSt& prope sbfoiutum a Tarqviniofuperbo. Erat etiam anre hoc Capi-to/ium, aliud qvoddam facelium mciivo Florali, irem Jovi Junoni &Minervae facrarum, & hinc dopkxCapttclmm R&mae fcuifFe, efl spudCael: Rshodig: vetus fcHicec & no-vum, Capicofium veuis, qvcd ia-ceiium fuifie diximus tribus mn-rum Diis dicarum ersr. Ac m novoprseter horum imngioes, omniuroDeorum fimuiachra coiebantur,cujus rei nobis tndieiutn facir Ci-cero ad eqvites deextlio, übi hujus-modi funt verba: Nunc ego ee JupHcroptime maxime cujtts nutu & dittonrfolatcrraru gnbemantur , fea particeps con-mibii fncia repni Rcgina Jttno, tcque Tri*tonia armipntens, Gorgma, PaHas Mi-nerva, aeteriqae Dii D?£(jue immorta-les, qtii exccUenti tumttlo civkath. fedemCapito/ii in faxo incoittis cQnftitulunzj.Exftruxir vet.o id Tarqvinius m

mon*

44monfe Tarpeio, & qvidern ex ma-nubiis oppidi Latmorum Agidla. ,anrore Phnio Porro nec illnd mds-gnum fcku eft, qvomodo id ab in-curfionibns Gailorum cuftodiebantanferes, qvi inibi locri fervaban-tur Junoni, Gal'i enim tranfalptni,cum (irpiffime magna manu lnfeftarenc Iraham, Roma etiam, anno abeacondiia trectnrefimo fexagefimOjoccupabant, excepro Capitaho, qvoderiam cepiffen', nifi anferes clan-gore luo, hoftes noftti viam ex-ploranres, prodidifTent, vigiles-qve qui obdormieranr, exckaflenr,ita M. Manlius Gallum, qvempnmum in fummo confiftentem___deprehendit, umbone derurbavir,hic alios fecum pondere corporistraxit in ruinam, interea ad tu«multum accurrunt Romani,& Ga!-los magna vi repulerunr, Nota-bile erat fimulachrum Jovis ex fe-pide fasnm, hinc lapis Capkeli-nus Augufhno eft, Romani vero

3

45jusjurandumlaturi, per Jovem, ia-pidtm fanftiflimum, jurabanr. In-cenfum tandem eft a fervis & ex-fulibus, tempore Valerii confulis*De hoc piura rradit Aug: Lib: j.Huicnon pofteriusfuit Serapcum Ale*xandrias magnificentiffime exftru-&im, ttfte Marceilino. De origmeSerapis cni hoc remplii dicatum e-ratvariisdiffidenffenrentiisauforeijqvidam enim rEfcuiapiumhufle pu»tant, cui ciira2'groforum,i:r nsme.deretur eommiffe; aiii Ofirirn.qvodantiqvifiirnum fnicnumen /Egyprio-rum, & ab iis praecipuo hono-ris cuku coieuatur; Qyidam i'o-lem per eum inretligunr. Noscum Auguftino revera Regemu,Argivorum Apim tu.fle diamus.Hic enim, navibus femel in ifcgy-ptum rransvedius, ibidem in arcadiem obiir, qva deinde Alexan-driam translarus eft ibiqjj compofi-ro nomine, ex Gracco vocafetrfo tri»r&t quod arcam fiftrificat, & Jpis^

VO"

46vocatus eft Sorapis,poftea verodi*ctus Sarapis, pro omntum maxi-rno Deo ab rFgypriis haberi ca?-pir. Qyo vero magis divinatis ejusopinio augeretur, poena capitali in-terdi&um eft, ne quis eum homi-nem fuifle indicarer. Hinc eriamin omnibus templis Serapi dicatispkigebacur llarpocrates, qvem Siga-lion Aufonius nominat a &*>"-**.;iiwt vero pfaftus cum digito ori im-prcflo, qvafi monere vicieretur, utftientium iieret; qvo non aliudfignificare voiuerunt facerdotes,uuarn ur omnes fiientio diflimula-rent, Apim hunc hominem fuifle:Hinc pro tacito homine in prover-l-iurn abiir, Hucforrafie aiiudit qvo-que Ovid-ius Lib. Meth: 9.Sanß&qve Bubaftit variuqVe coloribttt

■ Apis/f)t>iq\>e prentit vocem (f digfto fikntia

ftsadet.Huic remplum exftruxit Alexan-der Magnus magnificentiflimiTm&

im

47imprimis clarum; fuit vero id Aie-xandris, qvod prascer aiia orna-menta qvarn plurima maxime no-bilitatum erat fimuiachro Serapiditferreo, qvod, vi magnetis, in la-qvearibus templi affixi, attra

4Stus.macuiis, macjno cum luau qvaerebarur, nec fints erat lu&us pnus-qvam alium invemrent. Ejus vene-rarionem enarrare nimis foret pro-hxum, id vero cum apud omnesautores,qvi de rebus /Bgyptiis a-gunf, invemn poffir, ex occafioneindicare tantum voluimus:

§. 11.lila vero qvx ha£tenusallata funt,

menfo fuperat tnuab.lis iWegnomon,qvem ad obelifcum in campo Mar-tio tecic Divus Auguftus Casfar,ad deprehendendas Solis umbras»dierumqvtf ac no£lium magnitudi-nes:erex't lapidem fimiiem obelifcOi qui cum umbra fua refponde-rec ad rationem ejus cra£tus, pauia-timqve per regulas qvae eranc exa- e mcfufae, fingulis diebus decre-fcertf; hujus gnomonis apici au-ratam pilam adjecifle Manltum Ma-themattetim refert Plin: L. 26. c 10.übi hunc in modum dicit: ManUm

Ma-

50Mathematkm bujus apici anratam pitamadjectt, cujtts ttertice umbra collgereturin (emetipfam^ alta wcrementa jacttlan-tem aptce, ratione ( ut ferunt) a eapitehominis intetleßa. Id vero qvomodooperatus fuerit, variant autores:An pilam fic impofuerit ut extarettota humani capitis fimilitudtne:an de lapide refecuerir, quanrumal-titudo pila? fuit additura, qvod mi-nime credif JacobDalechan piusinnotis fuper Plinii cap.io.Lib^&cun»obelifcos ob religiooem lacros ha-beret antiqvitas. Verum huncgno-monem poflea terrae motu diicuf-fum, cum curfu folis non congroiflecerrum eft ex Piinio in loco ckaro.Csererum porrenriflimom humaniingenii opus fuir labonnthm Mgjptimyqvem molirus eft Vetefutcm Ktx iaHeracleopohtenomo Herodotusvero a duodecimvirisexrruclium fcri-bit. Caufa vero faciendi varie inter-terpretantur QvidamßegiamMo-therudis fuifle volunt, alii Mhtds.

D k-

5*ienulchrum qui /Fgypfo prasfuitpoftAiitifanem /E>hiopia j Regern, qui/Egyprurn deviCtoßege Amafi fuofubjecit imperiOjDW./^.rimiSolieum dicatum volunt qvodmaxime credifur. Pofitionem e]usopens fingulasqne partes enarraree re non eft, cum fir in regiones di-vi.fum. Univerfus /aborintbus tefteHerodoto, tribus millibus & qvin-genrisdomibus conftabar, praererearernpla omnium Deorum contine-bat curn eorum fimulachris; interilla etiam erar colofTus Stmpis exfmaragdo iimpido novem cubito-rum aitirudine. His accedunt qvin-decim Amafis aediculae, & fuper e-as exftru&ae pyramides compluresqvadragenarum ulnarum, fenos ra-dice muros obnnentes, ut autor eftPlin. Herodorus lcnbit pyramidemfuiile qvadraginra pafluum: eidemconcinitStrabo, fed ejus qvadrataeqvodhbet latus qvatvor jugerumtuiffe pan lantudine, alias pyraroi-

des

52des pneter eam illi fcriptores nonrecitanr. Denique includit viaruminexplicabiiem errorern, & ccena-cula excelfa, nec non porricus qvxomnes nonagems afcendebanruc.gradibus: inrus columna: exiftuntex Prophyrite lapide, Deorum (I-mulachra, Regum ftaruae monftri-fieae eflfigies. Qvarundam vero do-morum talis tuit fitus, uc aperien-cibus fores conicruum inrus terribi-le exifteret. Inde tranfitus eft pertenebras, aliseque, extramurum la-bonnrhi, sdificiorum rnoles, indeexcipiunt, pertoflis cuniculis alisefubterranese domus. Deda/um, la-borinthum in Crera ad hujus ex-emplum sedifieaffe traditur, at vixcenrefimam ejus porronem imita-tum fuifle; de his plura agit Plin:I; jtf.c i?,. defcribit porro eam Ovi-dius L. 8- Meramorph: hoc rnodo:Dsdalm tngentofabr* celeberrtmm artisFonit opus, turbattfy notas^ (f/iminaftextiDutitm srrorem \>ariam nmbage Viarum.

Ntt

5?Nec fecus ac ii^vidid Pbrygitu Mdtandros

m tindirShudtt, &amb:guo lapftt refl>.titt^,fiuitqvc,Occurrensqveftht venturas afpicit undat,Et nunc adfontes, nunc ad mare verfies

apertumJnce^fas excercetaqt>.ts JtaDtda/9 implet,InnumerarS errore Vtas, vixqVe tpfereverti,Adhmen potuit; tanta eft faliacia tecli.S_"d pbtlocborm apud Plutarchum,laboriuthum Creta? tanrum fuifleputat carcerem ex qvo effugerenon poffent, qvi aflervarentur.Fuit& rertius labonntbm Lemni, opuSZnih & Rboh & ibeodori archire£to-rum. Piinius exftare ejus veftigiadieir, cumCretenfis & Italici nullaextenf. Accedit& qvartus laborinthusLaiicus fub urbe Clufto, qvamadmo-dum Varro dicit Vorfenna Regis E-trufci monumentum.Definiturpor-rolaborinrhus; qvod fit tdifttium me-attbusVariis (fambagtbp(inuofum(fin freftcxum', qvod ingreffts errorem paritdicente Lnd: Vi\>e in annot: fuper Aug».£tb. iS cap. /j. §. II»

54§> 111.

Tandem ex enumeratis mirabi«Sibus, aliisque perplurimis, qvae hicenarrando perfeqvi fuperfederaus,coiligimus miracula refpectiva efle,& e» t«. -rpcg >h, nec unum omnibusefle miraculum. Adeo tenaces qvi-dam fuere fuse fententiae, ut feptem,pne aliis in orbe rnirabihbus, emi-nere, ftirmirer fibi perfvafum habu.ennr, nec tamen hic uni cum alte-roomnia conveniebanr,cum, qvodde feptimo magna illis femper fu-erit diflenfio, notum fatis fuperqvefit. Recordamur commode fupra_»di£torum memoriam, ex qvibuspatet Cyri Medorum Regis Archi-vo feptimum inter miracula locuma nonnullis aflignatum efle, a qui-busdam templo Hierofolymitano,re'iquis vel urbis Romar Capitolio,vel magnificas Apollinis arse, aliisdemum ab aliis. L. Ampelio, ut exantecedentibus conftat multo pluri-ma miraculi nomine venerunr. Alii

per-

5555

perfpe£ia faepius rei alicujus ma-gmtudine, tanra poftmodum illiusnon tenentur adrmranone, qvan-tam modo fupponunr, fed rurfus inaliud feruntur, qvod raritate fuamencem ipforum ad arrentionem_,novam commovere poteft: fic utrefert i&inus, Protogenes olim for-debat fuis, ut plerumque domefti-cis; & apud Terenr: Cheream fem-per taedebar qvotidianarum forma-rum; tam leva enim mens eft hu-mana, uc pyimo inter incredihliahabear, inveniri taie quid pofle, poft-qvamaurem inventumeft, ferepce-nireaf fe videndi ejus defiderio mo-tam fuifle, faepe ranto magis, quonova lfta ac rara prasconcepras opi-nionioni ranus admodum refpon'dent. Rario autem. cur unum nonomnibus aeque placeat, & res adrnUratione digna;, fua paulatim exci-dant aEftimarione, a longinqvo nonarceffenda eft; qvsert tamen non_,tam inipfis obje£tis,quam in ho-

mi*>

5^5fninibus, quibus hsec obje£ta repre-

fenfari conringif, debet,- nam ipfaquidem obje£ti, prour magis velminus habent infoliti, itemque ma«gis & minus diverfa funt a cogni-tis , fic qvidem fpectantes vel lon-giori vel breviori mora in fui ad-miratione fufpenfos tenent, citiuscgaut tardius propfer freqventiamu. fct admiran-dam rerum pulchrirudinem varie-taremque concempienrur, feque adearum arrenrionem continue atrol-lanr, ira fciendi illud expenendiqueftudium infatiabile eft, ur vix imple-ri poflit, fed quamqvam variis mo-dis menrem promoveant, ultra ta»men vagarur, necullos agnofcefrer-minos. Quod cum ira fir, mirumnon eft, qiiod res cogniras perfpe-£tasque ur vulgares & übjqve obvi»as rnens reputar, rnoxqve ex volu*

pta-

57ptate, quam ex novo 5c ignoto ad-fpe£tu percipi exiftimar, prioribusnegleftis feriatur. Id quoderiam re-bus, quas hic miracula vulgus no-minat, ufu venire conftar. Qyaecunqve enim praefens fpe£tat humanusanimus, his honorem parcius im-pendir, remotiora omnia magis ad-miratur. Unde tandem confeqviturUt quod mirari defiit unus,alfer de-mum incipiat, fi poftea huic quamilli obvfam fuerit. Hsc ex data oc-cafione not^fle fatis fit; ne vero ul-teriori eorum commemorarione,anfam praebeamus cogitandi nos ab

inftituto noftro aberrafle , fa£tuoptimum duximus hic

fubfiftere.F I N I S.

DedicationDedicationChapterAuthorAdvertisementsIllustrationsUntitledUntitledUntitledUntitled

Tables