Megatrends & gamechangers

11
VKW Beleidsnota Megatrends & game-changers Ondernemen in de samenleving van morgen Auteur: Jochanan Eynikel, Projectmanager Ethisch en Bezielend Ondernemen VKW Metena 73 Juni 2014

description

In deze beleidsnota van VKW Metena starten we vanuit de vaststelling dat de menselijke ontwikkeling gekenmerkt wordt door steeds grotere acceleraties. Wie strategisch wil nadenken over de toekomst van zijn organisatie, kan volgens ons maar beter rekening houden met drie megatrends die ons de komende decennia zullen beïnvloeden: empowerment van het individu, de duurzaamheidsnexus en de netwerkmaatschappij. We geven in deze nota dan ook graag mee hoe een organisatie toekomstdenken strategisch kan implementeren. Meer info: http://www.vkw.be/kennisbank/ondernemen-de-samenleving-van-morgen

Transcript of Megatrends & gamechangers

Page 1: Megatrends & gamechangers

VKW Beleidsnota

Megatrends & game-changers

Ondernemen in de samenleving van morgen

Auteur: Jochanan Eynikel, Projectmanager Ethisch en Bezielend Ondernemen VKW Metena

73Juni 2014

Page 2: Megatrends & gamechangers

Inhoudstafel

1. Inleiding

2. Megatrends?

3. Megatrend: empowerment van het individu

4. Megatrend: duurzaamheidsnexus

5. Megatrend: de netwerkmaatschappij

6. Strategische implementatie van toekomstdenken voor bedrijven• Toekomstverkenning• Selecteren sleuteldrijvers• Scenario-opstelling

De integrale tekst van de VKW beleidsnota is te vinden op http://www.vkw.be/kennisbank/ondernemen-de-samenleving-van-morgen

Page 3: Megatrends & gamechangers

• Er zijn in de moderne geschiedenis periodes die de menselijke ontwikkeling in een stroomversnelling brengen.

• Typering van de wereld vandaag:• Volatiliteit

• Onzekerheid

• Complexiteit

• ambiguïteit

• Trendwatchers en toekomstdenkers proberen daarom veranderingen op voorhand in kaart te brengen.

Wij focussen op drie megatrends die in internationale onderzoeken telkens terugkomen.

1. Inleiding

Page 4: Megatrends & gamechangers

2. Megatrends

• De toekomst houdt meer in dan enkel megatrends.

• Enkele concepten uit het toekomstdenken:

=> Trend: de (geschatte) ontwikkelingslijn binnen een bepaald domein zoals cultuur, economie…

=> Megatrend: interdisciplinaire langetermijn-trend die in de toekomst met een grote waarschijnlijkheid bepalend zal zijn voor een groot deel van de wereld.

=> “Game-changer”: kritische variabele die (mega)trends in de ene dan wel de andere richting kunnen doen bewegen (vb. olieprijs).

Page 5: Megatrends & gamechangers

• Verwante trends: groei globale middenklasse, individualisme, nieuwe economische grootmachten, sociale netwerken, groei wereldbevolking…

• Kansen en risico’s:• De toename van kansen op zelfontwikkeling is positief.• Streven naar zelfontplooiing houdt risico op destructie van wat

gemeenschappelijk is in.

• Game-changer: • Omgaan met toenemende diversiteit• De governance gap: de potentiële kloof tussen politieke en socio-

economische ontwikkelingen.

3. Megatrend: Empowerment van het individu

Page 6: Megatrends & gamechangers

• Verwante trends: grondstofschaarste, migratie, klimaatverandering, regulering…

• Kansen en risico’s:• Extreme omstandigheden elders in de wereld kunnen gevolgen hebben

voor ons land (vb. klimaatmigratie).• Bevolkingsaangroei = urbanisatie

• Dit maakt bepaald gebieden kwetsbaar.

• Maar verstedelijking biedt ook kansen (minder verplaatsing = minder energieverbruik)

• Game-changer: het belang van technologische ontwikkelingen om uitdagingen het hoofd te bieden.

4. Megatrend: de duurzaamheidsnexus

Page 7: Megatrends & gamechangers

• Verwante trends: hyperconnectiviteit, deeleconomie, internet of things, e-commerce, persoonlijke informatietechnologie…

• Kansen en risico’s:• Het aanwenden van doelgericht slimme netwerken zal bepalend zijn

voor het al dan niet succesvol aanpakken van uitdagingen.• Schaduwkant: privacy-kwestie en de kwetsbaarheid van een

hyperverbonden samenleving.•

• Game-changer: Hoe gaan de gebruikers van de informatienetwerken zich in de toekomst verhouden tot openbaarheid van informatie?

5. Megatrend: de netwerkmaatschappij

Page 8: Megatrends & gamechangers

6. Strategische implementatie van toekomstdenken (*)

Organisaties kunnen anticiperen op een onzekere toekomst.

Een vereenvoudigd model van een strategische scenario-oefening

bevat drie onderdelen:

• Brede toekomstverkenning

• Selectie sleutelfactoren voor toekomst onderneming

• Scenario-opstelling

(*Bron: Gosselin, D. & Tindemans, B. (2012), Toekomstmakers, Tielt, Lannoo Campus)

Page 9: Megatrends & gamechangers

6.1. Toekomstverkenning

De eerste fase van toekomstdenken: in kaart brengen

welke contextuele factoren op middellange termijn (5 tot 10 jaar) een

invloed hebben op je bedrijfsactiviteit.

De contextuele omgeving omvat factoren waar een organisatie geen of

nauwelijks invloed op heeft. De transactionele is daarentegen die

omgeving waarmee men interageert.

(Bron: Gosselin & Tindemans, 2012)

Page 10: Megatrends & gamechangers

6.2. Selecteren sleuteldrijvers

Na inventarisatie van de toekomstdrijvers, onderzoeken we welke een

sleutelrol spelen voor ons bedrijf. We doen dit door ze in een matrix te

Categoriseren: impact versus onzekerheid (=de onzekerheid over de

manier waarop een toekomstdrijver zal evolueren).

(Bron: Gosselin & Tindemans, 2012)

Page 11: Megatrends & gamechangers

6.3. Scenario-opstelling

De derde en meest omvangrijke stap is het opstellen van

uiteenlopende scenario’s. Twee onafhankelijke onzekere contextuele

factoren met hoge impact

vormen het kader voor deze

oefening door ze extreem te

polariseren.

Vb. hyperconnectiviteit &

terrorisme.

Polarisatie zorgt ervoor dat de

werkelijkheid wel ergens binnen

het bestudeerde kader zal vallen.

(Bron: Gosselin & Tindemans, 2012)