Mahachulalongkornrajavidyalaya Universityrasc.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2019/08/Published... ·...

มหาวทยาลยพระพทธศาสนาไทยกบความเปนศนยกลางการพฒนา

ทรพยากรมนษยในพระพทธศาสนานานาชาตThai Buddhist University with Centre of

Human Resource Improvement for International Communities of Buddhist

ดร.ลำ�พอง กลมกล Dr.Lampong Klomkul

ศนยอ�เซยนศกษ� มห�วทย�ลยมห�จฬ�ลงกรณร�ชวทย�ลยASEAN Studies Centre,

Mahachulalongkornrajavidyalaya University

บทคดยอบทคว�มนมประวตถประสงคเพอศกษ�บทบ�ทของมห�วทย�ลย

สงฆไทยกบคว�มเปนศนยกล�งก�รพฒน�ทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน�น�น�ช�ต ใชวธก�รศกษ�จ�กเอกส�ร ง�นวจย ก�รศกษ�เชงพนทและก�รสมภ�ษณ ผลก�รศกษ�พบว� มห�วทย�ลยสงฆไทย มสวนจดก�รศกษ�ทพฒน�คนในระดบปจเจกใหมคว�มรด�นพระพทธศ�สน� อ�จ�ระ และคว�มประพฤตต�มกรอบของก�รพฒน�บณฑต 9 ประก�ร ก�รพฒน�องคคว�มรเกยวกบพระพทธศ�สน�เชงพนทผ�นง�นวจย และก�รคนคว�ของนสตทม�จ�กประเทศตนท�ง และก�รสร�งเครอข�ยระดบบคคล มห�วทย�ลย และองคกรพระพทธศ�สน�ทเกดจ�กก�รขบเคลอนของมห�วทย�ลยสงฆ รวมไปถงก�รสงเสรมใหเกดชมชนช�วพทธน�น�ช�ตในประเทศต�ง ๆ ทวโลก อนเนองดวยก�รจดก�รศกษ� ก�รจดตงเครอข�ยมห�วทย�ลย องคกร และก�รประชมเครอข�ยของมห�วทย�ลยสงฆไทย

คำาสำาคญ: มห�วทย�ลยพระพทธศ�สน�ไทย, ศนยกล�งก�รพฒน�ทรพย�กรมนษย, พระพทธศ�สน�น�น�ช�ต

2

AbstractThis article aims to study the role of Thai

Buddhist universities with the center of human resource improvement in international Buddhism. Documentary study and research, area studies and interview were used for data collection. Results indicated that Thai Buddhist universities as the part of an education management section that develops people on an individual level to have knowledge in Buddhism, Ajara, and behaviors in accordance with the framework of 9 aspects of graduate development. Development of knowledge using area studies on Buddhism through research and searching students from the country of origin. In addition, creating a network of individuals, universities and Buddhist organizations are driven by the Buddhist Universities including the promotion of international Buddhist communities in countries around the world due to educational management establishing a university network, organization and network meeting of Thai Buddhist Universities.

Keywords: Thai Buddhist Universities, Centre of Human Resource Improvement, International Buddhismบทนำา

จ�กสถตทมพระภกษส�มเณรเข�ม�ศกษ�ยงประเทศไทยในมห�วทย�ลยสงฆทงสองแหงจำ�นวนม�ก กว� 1500 รป/คนในปก�รศกษ� 2561 โดยเฉพ�ะอย�งยงทมห�วทย�ลยมห�จฬ�ลงกรณร�ชวทย�ลย ทำ�ใหเกดก�รจำ�ลองชดคว�มคดตอคว�มเปนสงคมพทธน�น�ช�ต ทมเป�หม�ยเพอพฒน�คนจ�กประเทศตนท�งผ�นก�รจดก�รศกษ�เพอพฒน� หลงจ�กจบก�รศกษ�เพอกลบไปเปนสวนหนงของชมชนในก�รพฒน�เสรมสร�งประสทธภ�พของชมชนช�วพทธในประเทศนน ๆ ใหพฒน�ไปอย�งมกรอบ เป�หม�ย และทศท�งของคว�มเปนพระพทธศ�สน�ในองครวม โดยแนวคดของมห�วทย�ลยจดก�รศกษ�ภ�ยใตยทธศ�สตรก�ร

Copyright @ Research, Information and Academic Services Division, ASC, MCU

Published: 29th August 2019

3

พฒน�ทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน� เพอใหมคว�มพรอมท�งด�นอ�จ�ระ (วนย-ปฏบต) คว�มร (ปรยต) คว�มประพฤต (ปฏเวธ) และทำ�หน�ทต�มพนธกจเพอพระพทธศ�สน�ในองครวม ใหเปนผมวสยทศน (จกขม�-Conceptual Skill) มคว�มเชยวช�ญเฉพ�ะด�น (วธโร- Technical Skill) มเครอข�ย (Network) และมนษยสมพนธทด (นสสยสมปนโน-Human Relation Skill) จนกระทงนำ�คว�มรทไดของนสตจ�กประเทศนนๆ แลวกลบไปพฒน�ง�นสร�งง�นพระพทธศ�สน�ในชมชนประเทศนน ๆ ก�รพฒน�ศกยภ�พท�งก�รแขงขน ก�รพฒน�คนในสงคมพหลกษณน�น�ช�ต โดยมภ�พจำ�ลองตนแบบในมห�วทย�ลยสงฆ จงเปนคว�มจำ�เปนต�มกรอบของมห�วทย�ลยทมวสยทศน “ศนยกลางการศกษาพระพทธศาสนาระดบนานาชาตทสรางคนดและเกง อยางมสมรรถภาพ จดการศกษาและวจยดอยางมคณภาพ บรการวชาการดอยางมสขภาพ บรหารดอยางมประสทธภาพ ” และมหน�ทในก�รผลตบณฑต พฒน�ศกยภ�พทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน�ทว� “ผลตคนดและเกง อย�งมสมรรถภ�พ ผลตบณฑตและพฒนาบคลากรใหเปนผมปฏปทานาเลอมใส ใฝร ใฝคด เปนผนำาจตใจและปญญา มโลกทศนกวางไกล มความสามารถในการแกปญหา มศรทธาอทศตนเพอพระพทธศาสนาและพฒนาสงคม ” และหน�ทหลกของมห�วทย�ลยสงฆไทยจงทำ�หน�ท เปนศนยกลางการพฒนาทรพยากรมนษยในพระพทธศาสนานานาชาต โดยทำาหนาทในการ ผลตและพฒน�บณฑตใหมคณลกษณะอนพงประสงค 9 ประก�รในโมเดล MAHACHULA ทประกอบดวย M = Morality (มปฏปท�น�เลอมใส) A = Awareness (เท�ทนคว�มเปลยนแปลงของสงคม) H = Helpfulness (มศรทธ�อทศตนเพอพระพทธศ�สน�) A = Ability (มคว�มส�ม�รถในก�รแกปญห�) C = Curiosity (มคว�มใฝรใฝคด) H = Hospitality (รจกเสยสละเพอสวนรวม) U = Universality (มโลกทศน กว�งไกล) L = Leadership (เปนผนำ�ด�นจตใจและปญญ�) A = Aspiration (ศกยภ�พทจะพฒน�ตนเอง ใหเพยบพรอมดวย



4

คณธรรมและจรยธรรม) เพอใหทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน� ไดรบก�รพฒน�อย�งมเป�หม�ย และนำ�คว�มรไปพฒน�ง�น สร�งง�นในพระพทธศ�สน�ซงในบทคว�มนจะไดกล�วถงคว�มเปนมห�วทย�ลยพระพทธศ�สน�ของประเทศไทยกบก�รพฒน�ศกยภ�พของมนษยในพระพทธศ�สน�เพอไปสก�รพฒน�สงคมพทธน�น�ช�ตตอไป

การจดการศกษาพระพทธศาสนาในรปแบบมหาวทยาลยมห�วทย�ลยพระพทธศ�สน�ในประเทศไทย มหลกฐ�นปร�กฏ 2

แหง คอ มห�วทย�ลยมห�วทย�ลยมห�จฬ�ลงกรณร�ชวทย�ลย ทพระบ�ทสมเดจพระจลจอมเกล�เจ�อยหว รชก�ลท 5 (King Chulalongkorn or Rama V, 1 October 1868 – 23 October 1910) แหงกรงรตนโกสนทรไดทรงสถ�ปน�ไวใหคณะสงฆฝ�ยมห�นก�ย เมอ ค.ศ.1887/2430 และเฉลมน�มของพระองคไวเปนหลกฐ�นว�เปนผกอตงในน�ม มห�จฬ�ลงกรณร�ชวทย�ลย สวนอกแหงเปนมห�วทย�ลย“ ”มห�มกฎร�ชวทย�ลย (Mahamakut Buddhist University) เมอ ค.ศ.1893/2436 โดยใชพระน�มของพระบ�ทสมเดจพระจอมเกล�เจ�อยหว (King Mongkut or Rama VI, 2 April 1851 – 1 October 1868) ผเปนพระร�ชบด�เปนก�รถว�ยเฉลมพระเกยรตใหกบพระองคท�นในฐ�นะผกอพระพทธศ�สน�นก�ยธรรมยตกนก�ยในขณะททรงผนวชอย และใหจดก�รศกษ�สงฆสำ�หรบฝ�ยธรรมยตดวย โดยมห�วทย�ลยทง 2 แหง มหน�ทและพนธกจทปร�กฏในง�นของพระสรนทร โสธโร (Phra Surin Sodharo 2558: 105-113) ในเรอง “The Role of Buddhist University and the Establishment of Buddhism” ใหขอมลเกยวกบก�รศกษ�สงฆในประเทศไทยไวว�

“ก�รศกษ�สงฆเจรญรงเรองในสมยรชก�ลท 5 พระองคทรงเหนว�ก�รศกษ�เปนสงสำ�คญจงไดปฏรปก�รศกษ� จดก�รเรยนก�รสอนใหเปนระบบเหมอนน�น�อ�รยประเทศ ใหร�ษฎรทกคนไดรบก�รศกษ�อย�งมระบบและ



5

สำ�หรบพระภกษส�มเณร พระองคทรงสนบสนนใหคณะสงฆไดศกษ�เล�เรยนทงด�นปรยตธรรมและวช�ก�รชนสงสมยใหมควบคกนไป ไดทรงตงสถ�ปน� มห�ธ�ตวทย�ลย เมอป พ.ศ.2432 ตอม�ในป พ.ศ.2439 ไดพระร�ชท�นน�มใหมว� มห�จฬ�ลงกรณร�ชวทย�ลย เพอเปนสถ�นทศกษ�ของพระภกษส�มเณรและคฤหสถในด�นพระพทธศ�สน�และวช�ก�รชนสง และมห�วทย�ลยมห�จฬ�ลงกรณร�ชวทย�ลยไดเปดดำ�เนนก�รก�รจดก�รเรยนก�รสอน ในป พ.ศ.2490 ไดเปดหลกสตรปรญญ�ตรคณะพทธศ�สตรเปนคณะแรกและในป พ.ศ. 2504 ไดเปดคณะท 2 คอ คณะครศ�สตร และปจจบนนไดพฒน�ก�รจดก�รเรยนก�รสอนม�เปนลำ�ดบ โดยมทงหมดจำ�นวน 4 คณะ คอ คณะพทธศ�สตร คณะครศ�สตร คณะมนษยศ�สตร คณะสงคมศ�สตรและบณฑตวทย�ลย ซงก�รจดก�รเรยนก�รสอนหลกสตรพทธศ�สตรบณฑต มส�ข�ทหล�กหล�ย นอกจ�กนนมห�วทย�ลยมวช�วปสสน�กรรมฐ�นทมงสงเสรมใหผเรยนมคว�มรด�นปรยต ปฏบต และปฏเวธ ต�มหลกคำ�สอนพทธศ�สน�โดยนสตระดบปรญญ�ตรจะตองเรยนในร�ยวช�เปนภ�คบงคบแลว ตองปฏบตต�มกฎขอบงคบของมห�วทย�ลยมห�จฬ�ลงกรณร�ชวทย�ลย คอ ตองปฏบตวปสสน�กรรมฐ�นปละ 10 วน ในภ�คปฏบตจนกว�จบก�รศกษ�ต�มหลกสตรและหลกปฏบตวปสสน�กรรมฐ�นถอเปนหวใจสำ�คญทสดในพระพทธศ�สน�ทช�วพทธจะตองเข�ใจและเข�ถงแกนของพระพทธศ�สน�อย�งแทจรงได…”

หรอในง�นของหฏฐกรณ แกนท�ว (Hatthakorn Kaentao, 2015: 1-3) ในเรอง ก�รพฒน�บทบ�ทมห�วทย�ลยสงฆของรฐเพอรองรบประช�คมอ�เซยน-The Development of the Roles of



6

State Buddhist University for Supporting ASEAN Community” ทเสนอเปนแนวคดจ�กผลก�รศกษ�ว�

“บทบ�ทมห�วทย�ลยสงฆของรฐ ในก�รดำ�เนนก�รต�มพนธกจของมห�วทย�ลย 5 ด�น เพอรองรบประช�คมอ�เซยน นนส�ม�รถทำ�ไดโดยก�รผลตบณฑต พฒน�ก�รจดก�รเรยนก�รสอนทมคณภ�พและม�ตรฐ�น ก�รสงเสรมก�รวจยและพฒน� องคคว�มรเพอเพมศกยภ�พก�รวจยพระพทธศ�สน�น�น�ช�ต ก�รบรก�รวช�ก�รด�น พระพทธศ�สน�แกชมชนและสงคมระดบช�ตและน�น�ช�ต ก�รทำ�นบำ�รงพระพทธศ�สน�และ ศลปวฒนธรรม และก�รบรห�รจดก�รต�มหลกธรรม�ภบ�ล... โดยในก�รผลตบณฑตควรใหมอตลกษณทพงประสงฆและเปนแบบอย�งทดแกสงคม ประเทศช�ตและอ�เซยน ด�นก�รสงเสรมก�รวจยและพฒน�องคคว�มรเพอเพมศกยภ�พก�รวจยพระพทธศ�สน�น�น�ช�ตดวย ก�รผลตผลง�นและเผยแพรผลง�นวจยท�งด�นพระพทธศ�สน� ก�รประยกตหลกธรรมทเนนคว�ม เปนไทยและอ�เซยน ด�นก�รบรก�รวช�ก�รด�นพระพทธศ�สน�แกชมชนและสงคมระดบช�ตและ น�น�ช�ตดวยก�รพฒน�มห�วทย�ลยใหเปนศนยกล�งในก�รบรก�รวช�ก�รแกคณะสงฆสงคม และ อ�เซยน ด�นก�รทำ�นบำ�รงพระพทธศ�สน�และศลปวฒนธรรม ดวยก�รพฒน�มห�วทย�ลยใหเปน แหลงก�รศกษ�พระพทธศ�สน�กบก�รผสมผส�นท�งวฒนธรรม โดยมงเนนสงเสรมสนบสนน กจกรรมก�รอนรกษศลปวฒนธรรมไทยผสมผส�นกบวฒนธรรมอ�เชยน ด�นก�รบรห�รจดก�รต�ม หลกธรรม�ภบ�ล ดวยก�รพฒน�มห�วทย�ลยใหเปนตนแบบด�นก�รบรห�รจดก�ร เพอยกฐ�นะ มห�วทย�ลยสม�ตรฐ�นระดบโลก...”



7

ดงนน ห�กศกษ�ถงพฒน�ก�รของมห�วทย�ลยสงฆ และบทบ�ทของมห�วทย�ลยคอก�รจดก�รศกษ�เพอพฒน�บคล�กรท�งด�นพระพทธศ�สน�ใหกบพระพทธศ�สน�ในประเทศไทย โดยรปแบบของก�รศกษ�ก�รศกษ�สงฆของมห�วทย�ลยทง 2 แหง นบเปนพฒน�ก�รท�งก�รศกษ�สงฆและประเทศไทยทม�พรอมกบก�รเข�ม�ของอ�ณ�นคมตะวนตก ทมผลทำ�ใหประเทศต�ง ๆ ในโลกและเอเซยตะวนออกเฉยงใตอย�งประเทศไทยตองปรบตวด�นต�ง ๆ ทงในด�นก�รเมอง เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และก�รศกษ�ดวย โดยจ�กหลกฐ�นทปร�กฏมห�วทย�ลยสงฆทง 2 แหงมพนธกจในเรองก�รจดก�รศกษ�แตในเวล�เดยวกนกไดพย�ย�มจดก�รศกษ�เพอสงเสรมก�รประช�สมพนธเผยแผพระพทธศ�สน� รวมทงทำ�ใหมห�วทย�ลยเปนสวนหนงของก�รสงเสรมคว�มเขมแขงใหพระพทธศ�สน�ในองครวม ดงกรณทมก�รจดก�รประชมผนำ�ช�วพทธ จดประชมเครอข�ยท�งด�นพระพทธศ�สน�ระหว�งนก�ยอน ๆ หรอศ�สน�อน ๆ ในประเทศไทย นยหนงเพอเปนก�รสร�งเครอข�ย นยหนงเพอสงเสรมก�รเรยนรระหว�งมห�วท�ลยรวมกน ระหว�งพระพทธศ�สน�นก�ยต�ง ๆ ในน�น�ประเทศ รวมทงมก�รจดก�รศกษ�เพอสงเสรมใหเกดก�รศกษ�พระพทธศ�สน�รวมกนดวย

ภาพท 1 บทบ�ทมห�วทย�ลยพระพทธศ�สนไทยในก�รจดก�รศกษ� และจดประชมในระดบน�น�ช�ต เพอสงเสรมก�รพฒน�ทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน� (Source: Mcu Online, 10 October 2018)

แนวทางในการพฒนาทรพยากรมนษยในพระพทธศาสนา



8

ก�รจดก�รศกษ�ของมห�วทย�ลยสงฆเพอยกระดบใหเปนศนยกล�งก�รศกษ�ของพระพทธศ�สน�โลก เปนนโยบ�ยและแนวคดทสำ�คญของมห�วทย�ลยสงฆ ดงทมก�รจดก�รประชมผนำ�ก�รประชมสดยอดผนำ�ช�วพทธโลก (World Buddhist Summit, 2543), ก�รประชมสภ�ผนำ�ศ�สน�แหงโลก (The Parliament of the World’s Religions, 2544) ก�รประชมสดยอดผนำ�เย�วชนโลกเพอสนตภ�พ (Asia-Pacific World Youth Peace Summit, 2547) ก�รประชมเถรว�ทและมห�ย�น (International Conference on Theravada and Mahayana Buddhism, 2004) ก�รประชมมห�วทย�ลยพระพทธศ�สน�โลก (World Buddhist University) รวมไปถงก�รประชมวส�ขบช�โลกตงแต 2547 และตอเนองม�ตลอดทกป (International Vasak Day) เปนตน และก�รประชมรวมกบศ�สน�อน ๆ ในหล�ยครง อ�ท Interfaith Dialogue of Religious Leaders for Peace in ASEAN Community (Editorial Team, 110-115) ก�รประชมผนำ�ศ�สน�เพอสนตภ�พในประช�คมอ�เซยน ครงท 1 เรอง ขนตธรรมท�งศ�สน� โดยมผนำ�ศ�สน�จ�ก 10 ประเทศในประช�คมอ�เซยน 80 คน รวมถงคนไทยรวมง�นประม�ณ 500 คน ทมห�วทย�ลยมห�จฬ�ลงกรณร�ชวทย�ลย อำ�เภอวงนอย จงหวดพระนครศรอยธย� รวมทงก�รประก�ศแนวคดในเรองก�รเปนศนยกล�งพระพทธศ�สน�โลก ทำ�ใหประเทศไทย ถกกล�วถงในแวดวงศ�สน� โดยเฉพ�ะก�รศกษ�ของพระพทธศ�สน� ทกล�ยเปนหนสวนสำ�คญท�งด�นก�รจดก�รศกษ�และเปนพนธกจสำ�คญในก�รจดก�รศกษ�เพอก�รพฒน�พระพทธศ�สน�ในน�น�ประเทศดวย จงเกดก�รขย�ยตวของมห�วทย�ลยสงฆ ทในปจจบนภ�ยในประเทศมวทย�เขต 11 แหง 16 วทย�ลยสงฆ และหองเรยนจำ�นวนม�กรวมกนไมนอยกว� 45 แหงทวประเทศ พรอมมเครอข�ยเปนวทย�ลยสมทบในต�งประเทศ อ�ท สงคโปร เก�หล ฮงก�ร ศรลงก� ไตหวน เปนตน ทงเตรยมคว�มพรอมคณ�จ�รยบคคล�กร เพอรองรบก�รจดก�รศกษ�ในอน�คต อ�ท มก�รจดสงบคคล�กรไปศกษ�ยง



9

น�น�ประเทศ อ�ท องกฤษ สหรฐอเมรก� อนเดย จน ไตหวน เปนตน โดยใหเปนไปต�มยทธศ�สตรเพอคว�มเปนศนยกล�งก�รศกษ�พระพทธศ�สน�น�น�ช�ตตอไป

ความเปนนานาชาตกบความเปนศนยกลางการศกษาพระพทธศาสนา ก�รทมห�วทย�ลยไดกำ�หนดเปนยทธศ�สตร และพนธกจในคว�ม

เปนศนยกล�งก�รศกษ�พระพทธศ�สน�โลก ทำ�ใหเกดก�รขบเคลอนก�รจดก�รศกษ�ทต�งไปจ�กเดม โดยเปนก�รจดก�รศกษ�ทมเป�หม�ยเพอกลมช�วพทธ และนสตจ�กต�งช�ต จงมก�รพฒน�หลกสตรเปนภ�ษ�องกฤษ มก�รจดบคล�กรไปเสรมสร�งด�นก�รศกษ�ในต�งประเทศโดยเฉพ�ะด�นภ�ษ�องกฤษ สงผบรห�รคณ�จ�รยไปเรยนในมห�วทย�ลยในประเทศต�ง ๆ หรอสนบสนนใหคณ�จ�รยไปศกษ�ในต�งประเทศอ�ท องกฤษ สหรฐอเมรก� จน ไตหวน หรอประเทศอน ๆ ซงสงผลใหมก�รจดก�รศกษ�เพอรองรบนสตจ�กต�งช�ตม�กขน ดงทปร�กฏในปจจบนนสตน�น�ช�ตม�ศกษ�ในประเทศไทยมม�กขน โดยเฉพ�ะนสตจ�กประเทศทนบถอพระพทธศ�สน�อย�งพม� ล�ว กมพช� เวยดน�ม ศรลงก� บงคล�เทศ และประเทศอน ๆ ทมผนบถอพระพทธศ�สน� รวมกว� 21 ประเทศ และจำ�นวนนสตรวมกว� 1,400 รป/คน โดยพจ�รณ�ไดจ�กสถตทมก�รเปดหลกสตรเพอรองรบนสตจ�กน�น�ช�ต ดงสถตทปร�กฏในปก�รศกษ�ปจบน 2018 ดงปร�กฏดงภ�พท 2



Statistics of Foreign Students in MCU’s Thai Buddhist Universityby Country Year 2018

10

ภาพท 2 : Statistic of Vietnam Student in MCU in More Than 1, Students from Many Country (Source:

Registration Affair of MCU University , Year 2018) จ�กภ�พท 2 สถตร�ยประเทศของนสต จะพบว�ในปก�รศกษ�

2018 มนสตน�น�ช�ตจำ�นวน รวมกว� 1,424 รปคน จ�กจำ�นวน 21 ประเทศทนบถอพระพทธศ�สน�ทวโลก โดยมนสตช�วเมยนม�ร เปนอนดบหนง จำ�นวนทงสน 685 รป/คน รองม�เปนอนดบสองไดแกนสตจ�กประเทศล�ว จำ�นวน 199 รป/คน และอนดบ 3 เปนนสตช�วเวยดน�มทศกษ�ในมห�วทย�ลยสงฆจำ�นวนทงสน 196 รป/คน อนดบ 4 เปนนสตจ�กประเทศกมพช� จำ�นวน 137 รป/คน นอกจ�กนยงมนสตอนทยกม�เปนกรณศกษ�ได อ�ท บงคล�เทศ (57) จน (29) อนเดย (22) เนป�ล (22) ม�เลเซย (18) ออสเตรเลย (3) สหรฐอเมรก� (5) ภฐ�น (7) องกฤษ (1) เอสโตเนย (2) ญปน (1) รสเซย (2) ศรลงก� (6) ไตหวน (2) อนโดนเซย (1) โดยนสตทงหมดทเรยนเปนทงพระภกษ ภกษณ แมช และฆร�ว�ส เรยนทงในหลกสตรทเปนภ�ษ�ไทย และภ�ษ�องกฤษ ทงระดบปรญญ�ตร ปรญญ�โท และปรญญ�เอก ในคณะมนษยศ�สตร คณะพทธศ�สตร และวทย�ลยพทธศ�สน�น�น�ช�ต เรยนในส�ข�ต�ง ๆ อ�ท Buddhist Psychology, Camparative Religion, English, Linguistices, Philosophy, Public Administration, Tipitaka Studies, Vipasana Meditation, Buddhist Educational Administration, Buddhist Studies, Buddhism, Mahayana Studies, Religion โดยสวนใหญเปนหลกสตรภ�ษ�องกฤษทท�งมห�วทย�ลยจดก�รศกษ�ให นยหนงเปนก�รนำ�นสตม�พฒน�ด�นภ�ษ�องกฤษและพระพทธศ�สน�ไปพรอมกน มเพยงสวนนอยเรยนทศกษ�ในหลกสตรทเปนภ�ษ�ไทย ขอดคอนสตเรยนในหลกสตรภ�ษ�องกฤษ นอกจ�กนท�งมห�วทย�ลยไดจดศนยภ�ษ�ทจดสอบวดระดบภ�ษ�องกฤษ และมก�รจดหลกสตรภ�ษ�ไทยสำ�หรบนสตทประสงคเรยนรภ�ษ�ไทยกม ดงนน ในหลกสตรทงหมดทท�งมห�วทย�จดก�รศกษ�จงมเป�หม�ยเพอ



11

ก�รเรยนรรวมและปรบตวท�งวฒนธรรม เสรมสร�งทกษะในก�รปรบตว เพร�ะนสตทม�ศกษ�ในมห�วทย�ลยมห�จฬ�ลงกรณร�ชวทย�ลยสวนใหญแมจะเปนนสตช�วไทย แตในจำ�นวนกว�หนงพนรปนนกเปนต�งช�ต ทำ�ใหจำ�เปนตองเกดก�รเรยนร สก�รปรบตวท�งวฒนธรรม คว�มต�งและเปดใจยอมรบทงในสวนของช�ตพนธ วฒนธรรมท�งภ�ษ� มตคว�มต�งท�งศ�สน�ทนยหนงเปนก�รเรยนร นยหนงเปนก�รปรบตวยอมรบคว�มแตกต�งหล�กหล�ยเป�หม�ยเพอก�รอยรวมกนในมตทแตกต�งไดดวยเชนกน

ภาพท 3 : มห�วทย�ลยกบก�รจดก�รศกษ�ทมเป�หม�ยเพอพฒน�ทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน� ทรองรบทกประเทศทนบถอพระพทธศ�สน� (Source: ASEAN Studies Centre MCU, 19 December 2018)

จ�กภ�พท 3 บทบ�ทของมห�วทย�ลยสงฆกบก�รจดก�รศกษ�เพอรองรบก�รพฒน�ทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน� โดยมผม�เรยนโดยเฉพ�ะในกลมประเทศพระพทธศ�สน� จำ�นวนม�กจ�กจำ�นวนสถตทมนสตม�เรยนจ�กประเทศต�ง ๆ ในปก�รศกษ�ปจจบน มช�วต�งช�ตกว� 1,400 รป/คน ต�มสถตทปร�กฏในภ�พท 2 โดยมผเรยนทงภ�ษ�ไทยและภ�ษ�องกฤษ ในภ�พรวมมห�วทย�ลยจดก�รศกษ�เพอพฒน�ทรพย�กรมนษยของประเทศ รวมไปถงก�รพฒน�ทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน�ทงในประเทศไทยและน�น�ช�ตทรบก�รศกษ� รวมทงเปนภ�คแหงรฐในก�รจดก�รศกษ�ในองครวมรวมกบประช�คมอน ๆ ดงกรณ



12

มมห�วทย�ลยสมทบหล�ยแหงในหล�ยประเทศ อ�ท สงคโปร ฮงก�ร ศรลงก� เก�หล ไตหวน เปนตน โดยในสวนเครอข�ยผบรห�รมห�วทย�ลยไดดำ�เนนก�รประส�นและสร�งเครอข�ยระหว�งประช�คมช�วพทธ ประช�คมมห�วทย�ลย และประช�คมมห�วทย�ลยพระพทธศ�สน�เพอเข�ไปเปนสวนหนงในก�รผลกดนหรอขบเคลอนกจก�รพระพทธศ�สน�รวมกน

ภาพท 4 : บทบ�ทผบรห�รกบก�รประส�นสร�งเครอข�ยระหว�ง

มห�วทย�ลยกบสงคมพทธน�น�ช�ต (Left) MOU and International Conference & University in Vietnam 6Th December 2018 (Right) 5th World Buddhist Forum, Putian, Fujian province, 29 of October, 2018 (Source: ASEAN Studies Centre, MCU, 8 December 2018)

ดงนน ในก�รจดก�รศกษ�ของมห�วทย�ลยโดยมเป�หม�ยเพอก�รพฒน�ก�รศกษ� พฒน�ทรพย�กรมนษยหรอบคคล�กรในพระพทธศ�สน� ซงส�ม�รถจำ�แนกได ดงน

1. พฒนาทรพยากรมนษยในพระพทธศาสนา หม�ยถง ก�รพฒน�บคคลดวยวธก�รท�งศ�สน� อนหม�ยถงมห�วทย�ลยสงฆจดก�รศกษ�ทใหทงคว�มร โดยเปนคว�มรในศ�สตรส�กลทเชอมโยงกบองคคว�มรต�ง ๆ ในน�น�ประเทศ และคว�มรเฉพ�ะท�งโดยเปนคว�มรทเกยวกบพระพทธศ�สน� เป�หม�ยเพอใหบคล�กรทเข�รบก�รพฒน�ไดทงคว�มรทเปนคว�มรในศ�สตรสมยใหมต�มปรชญ�แนวคดมห�วทย�ลยทว� “จดก�รศกษ�พระพทธศ�สน� บรณ�ก�รกบศ�สตรสมยใหม พฒน�จตใจ



13

และสงคม” เพอใหเข�เหล�นนเปนผมคว�มร มก�รศกษ� และศกยภ�พทพรอมทงระบบคด รปแบบก�รคด คว�มรตดตวกลบไป ดงทมห�วทย�ลยว�งเป�ประสงคไวว�จะตองผลตบณฑตใหมลกษณะ 9 ประก�ร คอ เปนผมปฏปท�น�เลอมใส (M = Morality) เท�ทนคว�มเปลยนแปลงของสงคม (A = Awareness) มศรทธ�อทศตนเพอพระพทธศ�สน� (H = Helpfulness) มคว�มส�ม�รถในก�รแกปญห� (A = Ability) มคว�มใฝรใฝคด (C = Curiosity) รจกเสยสละเพอสวนรวม (H = Hospitality) มโลกทศน กว�งไกล (U = Universality) เปนผนำ�ด�นจตใจและปญญ� (L = Leadership) ศกยภ�พทจะพฒน�ตนเอง ใหเพยบพรอมดวยคณธรรมและจรยธรรม (A = Aspiration) ทงหมดเปนเป�หม�ยของมห�วทย�ลยสงฆไทย เพอใหทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน�ในเชงบคคล ใหไดรบก�รพฒน�อย�งมเป�หม�ย และนำ�คว�มรกลบไปพฒน�ง�น สร�งง�นในพระพทธศ�สน� ในชมชนทตวเองอยอ�ศย ในประเทศนน ๆ หรอนำ�ไปพฒน�ในสงคมอน หรอชมชนน�น�ช�ตอนในประเทศปล�ยท�ง ทงพทธเถรว�ท มห�ย�น วชรย�น ในแบบทตวเองดำ�เนนก�รอยและเปนพรอมทงสงเสรมใหเกดก�รขบเคลอนตอคว�มเปนพระพทธศ�สน�ในองครวมดวย

ภาพท 5: บทบ�ทพระธรรมทตไทยภ�ยใตก�รจดก�รศกษ�โดย

มห�วทย�ลยสงฆไทย ตอบทบ�ทในก�รพฒน�ในสงคมน�น�ช�ต อ�ท วดอภธรรมพทธวห�ร วดไทยในรสเซย (ซ�ย) วดพทธประทป วดไทยในองกฤษ (ขว�) กบก�รดำ�เนนกจกรรมรวมกบชมชนช�วพทธและช�วไทยในประเทศนน

(Source: Online, 28 December 2018)Copyright @ Research, Information and Academic Services

Division, ASC, MCUPublished: 29th August 2019

14

2. พฒนาทรพยากรบคคลในเชงสงคมประชาชาต หม�ยถง มห�วทย�ลยสงฆไทยไดจดก�รศกษ�ใหกบบคคลเฉพ�ะเพอไปทำ�หน�ทในเชงสงคมภ�พกว�ง อ�ท มก�รจดก�รอบรมพระไทย เพอไปทำ�ง�นในชมชนช�วพทธน�น�ช�ตผ�น วทย�ลยพระธรรมทต ทจดก�รอบรมม�กว� 25 รน (25 ป) รวมจำ�นวนกว� 2,500 รป และจดสงไปยงประเทศ ต�ง ๆ ทวโลก ในชมชนช�วพทธไทย และช�วพทธน�น�ช�ต ดงมสถตวดไทย ชมชนช�วไทยพทธในประเทศต�ง อ�ท องกฤษ สหรฐอเมรก� สวเดน เดนม�รก นอรเวย เยอรมน ออสเตรเลย อต�ล อนเดย สงคโปร เปนตน ดงปร�กฏเปนขอมลสถตวดไทยในต�งประเทศภ�ยใตก�รสนบสนนของมห�วทย�ลยสงฆในก�รจดก�รศกษ�อบรม พฒน�วทย�ลยพระธรรมทตและจดสงบคล�กรเหล�นนไปทำ�ง�นในชมชนช�วพทธน�น�ช�ต ดงมสถตว�วดไทยในสหรฐอเมรก� แคนน�ด� ยโรป เอเซย ออสเตรเลย แอฟรก� รวมกนอย�งไมเปนท�งก�รกว� 1,000 วด 1 พนชมชน ทวโลก นอกจ�กนในก�รจดก�รศกษ�ยงเสรมสร�งประสทธภ�พเชงบคคลของบณฑตทม�จ�กประเทศตนท�งดงปร�กฏโดยไมไดจำ�กดช�ตพนธ ภ�ษ� ทำ�ใหนสตเหล�นนมศกยภ�พ เดนท�งกลบไปเผยแผพระพทธศ�สน�ยงประเทศของตนเอง เกดเรยนรแบบพหวฒนธรรม ข�มวฒนธรรม ทำ�ใหเกดก�รเปรยบเทยบ นำ�องคคว�มรทไดนำ�ไปปรบใชใหสอดคลองกบประเทศของตนเอง ดงทผเขยนไดเคยไปพบในอนโดนเซย พม� ล�ว เวยดน�ม กมพช� เปนตน ตารางท 1 : สถตวดไทยในต�งประเทศ

ท ประเทศจำานวนวด

ธรรมยต

มห�นก�ย รวม

1 ทวปอเมรก� อ�ท สหรฐอเมรก� แคน�ด� อ�เจนตน� บร�ซล ฯลฯ 105 61 166

2 ทวปยโรป อ�ท เยอรมน องกฤษ เดนม�รก Denmark นอรเวย Norway เนเธอรแลนด Netherland ฝรงเศส บร�ซล สวสเซอรแลนด ฯลฯ 118 29 147



15

3 ทวปเอเซย อ�ท สงคโปร ม�เลเซย อนเดย เนป�ล เก�หล ไตหวน ญปน จน ฮองกง 154 24 178

4 ทวปออสเตรเลย นวซแลนด New Zealand 22 14 365 ทวปแอฟรก� 2 - 2

รวม 401 128 529ทม�: กลมวเทศสมพนธและวช�ก�รพระพทธศ�สน� กองสงเสรมง�นเผยแผพระพทธศ�สน� ขอมล ณ วนท 31 ธนว�คม 2559

3. ทรพยากรมนษยในพระพทธศาสนากบเครอขายพระพทธศาสนา หม�ยถง ก�รทมห�วทย�ลยจดก�รศกษ�เพอพฒน�คนในเชงปจเจก พฒน�คนในเชงของก�รสร�งง�นในชมชนอนเปนทตงของนสตผม�ศกษ�หรอก�รนำ�คว�มรไปพฒน�ชมชนทนสตผไปทำ�ง�นแลว ก�รจดก�รศกษ�ยงทำ�ใหเกดก�รสร�งเครอข�ย สร�งง�นพระพทธศ�สน�รวมกนระหว�งสม�ชกในพระพทธศ�สน� ดงปร�กฏก�รทมห�วทย�ลยจดประชมสมมน�ในระดบน�น�ช�ต ทำ�ใหเกดเครอข�ยในภ�พกว�งระหว�งองคกรตอองคกร ระหว�งสม�ชกในศ�สน�ตอศ�สน� รวมไปถงเมอบณฑตทจบก�รศกษ�ไปในระดบปจเจก ทำ�ง�นในชมชนของตนเอง กทำ�ใหเกดเครอข�ยก�รสร�งง�นพระพทธศ�สน�รวมกน ดงกรณนสตทจบก�รศกษ�ไปแลวเกดก�รเชอมโยงระหว�งเครอข�ยภ�ยในระหว�งกนและกนเอง ทำ�ใหเกดภ�คเครอข�ยท�งพระพทธศ�สน�รวมกน ซอนเปนเครอข�ยในภ�พกว�ง ระหว�งพระพทธศ�สน�ดวยกน เปนระหว�งนก�ย ดงกรณพทธเถรว�ท กบพทธมห�ย�นน�น�ประเทศ หรอระหว�งประเทศจ�กประเทศหนงสประเทศหนง ดงทมห�วทย�ลยมห�จฬ�ลงกรณร�ชวทย�ลยไดมสถ�บนสมทบในประเทศต�งๆ เปนตน ดงทผเขยนไดพบพระภกษช�วไทใหญ พม� ล�ว กมพช� ลวนมเครอข�ยทงในเชงบคคล นก�ย และประเทศเพมขน หรอก�รทผเขยนเคยไปพบพระธรรมทตไทยในสหรฐอเมรก� องกฤษ หรอประเทศอน ๆ ในชมชนช�วพทธ กจะส�ม�รถทำ�ง�นรวมกนระหว�งนก�ย ระหว�งประเทศรวมกนไดในวงกว�งดวยโดยมมห�วทย�ลยสงฆไทยเปนจดเชอมและหลอมรวมคว�มเปนพหวฒนธรรม



16

และสงคมน�น�ช�ต สคว�มเปนประช�ตต�มกรอบของก�รจดก�รศกษ�ไดดวย

ภาพท 6 : บทบ�ทบณฑตจ�กมห�วทย�ลยสงฆไทยตอสงคมพทธน�นน�

ช�ต อ�ท วดในกมพช�กบบทบ�ทของบณฑต มจร ทวดอณ�โลม กมพช� (ซ�ย) บทบ�ทบณฑต มจร กบก�รจดก�รศกษ�ทโรงเรยน SYI วดย�งป รฐฉ�น พม� (ขว�) กบก�รดำ�เนนกจกรรมรวมกบชมชนช�วพทธในประเทศของตนเอง

(Source: ASEAN Studies Centre, 28 December 2018)

ดงนน ก�รทประเทศไทยมมห�วทย�ลยสงฆจงเท�กบเปนฐ�นในก�รพฒน�บคล�กรในพระพทธศ�สน�เพอรองรบอน�คตทงในระดบบคคล ชมชน และประช�ช�ตตอคว�มเปนประช�คมช�วพทธในองครวม นอกจ�กนจะเหนไดว�กจก�รพระพทธศ�สน�ทเกดขน เปนก�รขบเคลอนแบบมเป�หม�ย ทงในระดบบคคล เพอพฒน�คนในศ�สน� พฒน�คนในประเทศช�ต และพฒน�ทรพย�กรมนษยในสงคมประช�ช�ตของพระพทธศ�สน�ในองครวมสคว�มเปนสงคมพทธน�น�ช�ตดงปร�กฏเปนพนธกจของมห�วทย�ลยสงฆไทยในปจจบน

ผลทไดรบจากการพฒนาทรพยากรมนษยในพระพทธศาสนา ก�รพฒน�คนในพระพทธศ�สน� ทำ�ใหเกดก�รเรยนรกล�ยเปน

กลไกก�รพฒน�สงคมน�น�ช�ตในแบบพระพทธศ�สน� ดงกรณนสตเข�ม�ศกษ�ทมห�วทย�ลยพระพทธศ�สน�ไทย จะมผลได 2 กรณเปนเบองตน



17

คอ (1) ผม�เรยนไดองคคว�มรเกยวกบพระพทธศ�สน�เปนก�รพฒน�ตนต�มกรอบของก�รพฒน�บณฑตของมห�วทย�ลย (2) นสตผเรยนไดพฒน�องคคว�มรในชมชนของตนเองใหเปนคว�มรส�ธ�รณะผ�นก�รวจยหรอวทย�นพนธทนสตไดทำ�และพฒน�เปนฐ�นองคคว�มรในชมชนและประเทศนน ๆ อ�ท พทธศ�สน�ในล�ว กมพช� เวยดน�ม พม� เปนตน นบเปนองคคว�มรเกยวกบพระพทธศ�สน�เชงพนท (Area Studies) ในประเทศนน ๆ รวมทงเปนก�รสอส�รพระพทธศ�สน�สสงคมน�น�ช�ตทำ�ใหเกดก�รแลกเปลยน ทำ�ใหเกดก�รเรยนร ทำ�ใหเกดเครอข�ยสงคมประช�ช�ต จนกระทงกล�ยเปนกลไกรวมของก�รพฒน�ทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน�ดวย

ภาพท 7 : บทบ�ทบณฑตจ�กมห�วทย�ลยสงฆไทยตอสงคมพทธ

น�น�ช�ต อ�ท ก�รจดก�รศกษ�ท Smaratungga Buddhist College, Semarang, Jawa Tengah, Indonesia (ซ�ย) บทบ�ทบณฑต มจร จดก�รศกษ�ทโรงเรยนวดภคว�ย หลวงพระบ�ง ล�ว (ขว�) บณฑตกบบทบ�ทก�รพฒน�รวมกบชมชนช�วพทธในประเทศของตนเอง (Source: ASEAN Studies Centre, 28 December 2018)

ดงกรณพระพทธศาสนาในเวยดนาม ปร�กฏในง�นของ Huynh Kim Lan (2010) ททำ�วจยเกยวกบ Theravada Buddhism in Vietnam รวมถงในง�น Ven.Dao Minh Van (2017) The Theravāda Buddhist Education System in Southern Vietnam and Its Contribution to the Society (Buddhist Studies) หรอในง�นของ Phra Huynh Minh Thuan (Bhikkhu



18

Santadatta) Theravāda Upasampadā in Vietnam: A Study based on Vinaya Perspective หรอในง�น Phan Tai Thuc (Ven. Thích Tâm Thức) (2017) เรอง The Practical of Pure Land Buddhism in Modern Society : A Case Study of Hoang Phap Monastery in Vietnam รวมไปถงง�นของ Phan Tai Thuc (Ven. Thích Tâm Thức) (2017) ในง�น The Practical of Pure Land Buddhism in Modern Society : A Case Study of Hoang Phap Monastery in Vietnam โดยง�นวจยทงหมดเกยวของกบก�รศกษ�ของพระพทธศ�สน�ในพนทเวยดน�ม ซงทำ�ใหเหนว�พระภกษเวยดน�มทม�ศกษ�ทมห�วทย�ลยสงฆเปนตวแทนในก�รสร�งองคคว�มรด�นอ�ณ�บรเวณศกษ�เกยวกบเวยดน�มใหกบประเทศไทยและแวดวงวช�ก�รน�น�ช�ต หรอในง�นของ Ven.Tran Duy Hieu (2008/2551) ททำ�ก�รศกษ� A Study of Annam-Nikaya in Thailand ถงจะเปนก�รศกษ�ของพระภกษเวยดน�มและศกษ�เกยวกบประเทศไทยนก�ยพระพทธศ�สน�ในประเทศไทย แตกทำ�ใหเหนคว�มเชอมโยงของพระพทธศ�สน�แบบเวยดน�มในประเทศไทยใหกบประช�คมพทธศ�สน�และช�วเวยดน�มไดองคคว�มรเกยวกบพระพทธศ�สน�เชงพนทอนเนองดวยเวยดน�มเชนกน

พระพทธศาสนาในกมพชา อ�ท Sovanny, The Buddhist Monks' roles in the development of Buddhist education in Cambodia หรอในผลก�รศกษ�ของ Ven.Suthea Suwanno ในเรอง “Education of Sangha in the Kingdom of Cambodia หรอในง�นเรอง A Study of Influenes of Boonpajumbin Festival to Buddhists in Cambodia / พระสขลม ธมมรโต (วน) The human resource management of Sangha in Udong district, Kampong Speu province, Kingdom of of Cambodia / พระสฉน อคคโชโต (ฉอย) An analytical study of the views on meditorious and Kampongcham province, Cambodia / พระมห�ผลจ เมยส (ธรรมรกขโต) ศกษ�เปรยบเทยบก�รศกษ�ของคณะสงฆในประเทศไทยกบคณะสงฆในประเทศกมพช�/ พระส



19

วรรณฐ� อนทรยวำโส (ลม)ก�รศกษ�วเคร�ะหทรรศนะเกยวกบก�รทำ�บญและบ�ปในพระพทธศ�สน�เถรว�ท จงหวดกมปงจ�ม ประเทศกมพช�= An analytical study of the views on meditorious and Kampongcham province, Cambodia / พระมห�ผลจ เมยส (ธรรมรกขโต) A study of the influence and contribution of Theravada Buddhism to the Khmer community in the Mekong Delta of Vietnam ททำ�ก�รศกษ�โดย Ven. Tran Sone Pannamuni

รวมทง Kimpicheth Chhon (2555) The Survival and the Development of Cambodian Buddhism After Khmer Rouge Regime up to 2000 C.E. ในง�น Ven. Sakal Keody (2016/2558) A Comparative Study of Ordination Ceremony in Thailand and Cambodia รวมถงในง�น Phra Sochhon Aggajoto (Chhay) (2556) The Human Resource Management of Sangha in Udong district Kampong Speu province, Kingdom of Cambodia. Phramaha Nukul Indasaro (Chanada) (2560) An Analytical Study of the Superstition Belief in the Buddhist Society in the Present Cambodia Ven. SoklimThammarato (Vin) (2561) A study of influenes of Boonpajumbin festival to Buddhists in Cambodia Vannak Lim (2018) A Study of the Influence of Mahayana Buddhism over the King Jayavarman VII เปนตน

พระพทธศาสนาในประเทศลาว อ�ทในง�นวจยของ Phra Anan Candadhammo (Chanthavong) (2560/2017) A Study on the Way of Life according to Heet 12, of lao Buddhist in Pakse District, Champasak Province, Lao People’s Democracy Republic หรอในง�นของ Ven.Phra Kobchai Khemacãri (Prabpai) (2018/2561) A Study of Insight Meditation Teaching: A Case Study of Phramaha Pan Ãnando, Mahabuddhawongsapalueng Temple, Vientiane, Laos PDR. รวมทงในง�น Ven. Khamyad



20

Rasdavong A Historical Study of Buddhism in the Lao People’s Democratic Republic from (2548) หรอในง�น Phra Khamyod Paññadharo (Inphachant) A Study of Moral Cultivation of Students At Lao International College, Lao People’s Democratic Republic (2561) Phra Kobchai Khemacãri (Prabpai) (2561/2018) A Study of Insight Meditation Teaching: A Case Study of Phramaha Pan Ãnando, Mahabuddhawongsapalueng Temple, Vientiane, Laos PDR. หรอในง�น Phra Thavon Thanavaro (Taponpraseat) (2560) .The Role of Buddhism Propagation of Phra Suwan Chantaraja, the Ecclesiastical District Officer in the Territory of Champasak in Lao People’s Democratic Republic หรอในง�นของ Ven. Ekalad Phuthavong (2017) The Roles of Lao Saṅgha on Buddhism for Development Project (BDP) in Lao Society (Buddhist Studies) เปนตน

พระพทธศาสนาในพมา ดงปร�กฏในก�รศกษ�ของ Ven. Paññā Nanda (2017) An Analytical Study of Development of Myanmar Robes (CĪVARA): From the Buddha’s Period to the Present Time หรอในง�นของ Bhikkhu U Dhammissara (2017) ในง�นเรอง A Study of Concentration (SAMĀDHI) in the Light of Myanmar Theravada Buddhist Meditation Teachers ในง�นของ U Vinayaparala (2018) A Study of the Influences of Buddhism on the Festivals of the Ta’ang Ethnic Group in Myanmar (Buddhist Studies) ในง�น Venerable UPaññā Sāra (2018) Insight Meditation in Myanmar and Thailand Based on Venerable Mahāsi Sayadaw’s Teaching (Buddhist Studies) รวมทงในง�นของ Phra Jomharn Candimãvamso (Jarm Kham) (2556) The Sangha Administration Efficiency of Meang Keng Tung, Shan State, Union of Myanmar เปนตน



21

นอกจ�กนยงมองคคว�มรอน ๆ ทเนองดวยพระพทธศ�สน�ในประเทศนน ๆ เปนพระพทธศ�สน�น�น�ช�ต อ�ท ม�เลเซย อนโดนเซย รสเซย สหรฐอเมรก� ศรลงก� บงคล�เทศ เนป�ล สงคโปร อนเดย เปนตน อนมทม�จ�กนสตช�วพทธทม�ศกษ�พระพทธศ�สน�ในมห�วทย�ลยมห�จฬ�ลงกรณร�ชวทย�ลย เปนองคคว�มรพระพทธศ�สน�เชงพนทสคว�มเปนองคคว�มรตอพระพทธศ�สน�น�น�ช�ตดวยเชนกน

บทสรปวาดวยการพฒนาทรพยากรมนษยในพระพทธศาสนาในนานาชาต

ผลทไดรบจ�กก�รทนสตม�ศกษ�ในมห�วทย�ลยสงฆไทย ทเหนชดเจนเปนประจกษไดคอ (1) ก�รพฒน�ศกยภ�พในเชงตวบคคลตอก�รเปนผมคว�มรในพระพทธศ�สน� หรอองคคว�มรต�มศ�สตรในส�ข�ทนสตม�ศกษ�ยงประเทศไทย จนเปนทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน�เชงปจเจกได (2) ก�รสร�งองคคว�มรด�นอ�ณ�บรเวณศกษ�ในคว�มเปนพระพทธศ�สน�ในเชงพนท ทจะเปนก�รเชอมโยงพระพทธศ�สน�สคว�มเปนประช�คมน�น�ช�ต (3) ก�รสร�งเครอข�ยเชอมโยงระหว�งพระพทธศ�สน�ดวยกน จ�กนก�ยแตละนก�ย จ�กประเทศแตละประเทศ เปนตน เปนก�รสร�งสมพนธในระดบบคลคล สก�รสร�งเครอข�ยในระดบองครวม องคกร ตอกจก�รพระพทธศ�สน� นบว�เปนคณปก�ร ดงนน พฒน�ก�รของก�รศกษ�มห�วทย�ลยสงฆ ทผ�นม� จงเปนคว�มพย�ย�มสงเสรมใหเกดก�รเรยนรในแบบแลกเปลยน ก�รเรยนรแบบข�มเขตแดนไปสก�รศกษ�ห�คว�มเหมอนในวฒนธรรมรวมท�งพระพทธศ�สน�เปนวฒนธรรมหลก วฒนธรรมรองเปนก�รเรยนรทแตกต�งในเชงพนท ภ�ษ� และคตค�นยมเฉพ�ะของกนและกน และก�รทมห�วทย�ลยพระพทธศ�สน�ในประเทศไทย ไดจดก�รศกษ�และพฒน�คนในสงคมพระพทธศ�สน�ทำ�ใหเกดพฒน�ก�รท�งพระพทธศ�สน�ในระดบน�น�ช�ต เชน จนกล�ยเปนปฏสมพนธเชงบวกระหว�งบคล�กรในศ�สน�ทเกดขนในสงคมน�น�ช�ตรวมกน ก�รจดตงวทย�ลยพระธรรมทต ททำ�หน�ทอบรมพระธรรมทตไทย



22

และสงพระภกษออกไปสร�งเครอข�ยในน�น�ประเทศกว� 1,000 เครอข�ย ก�รสร�งเครอข�ยระดบบคคลระหว�งผม�เรยนในมห�วทย�ลยสงฆดวยกนเอง ก�รเปนตวแทนสร�งเครอข�ยในระดบสงทงองคกรพทธ ตอองคกร ทงมห�วทย�ลยพระพทธศ�สน�กบมห�วทย�ลยพระพทธศ�สน� ในก�รประชมน�น�ช�ตหล�ย ๆ ครง ทมห�วทย�ลยสงฆไทยจดขน เชน ง�นประชมวส�ขบช�โลก เปนตน จนกระทงส�ม�รถสร�งง�นด�นพระพทธศ�สน�รวมกนได ภ�พลกษณเหล�นเปนก�รสงเสรมพฒน�ก�รท�งศ�สน�และสงคมใหเกดก�รยอมรบและและคว�มเปนประช�คมท�งศลธรรมในประเทศนน ๆ ดวยเชนกน ก�รพฒน�และสงเสรมทรพย�กรมนษยในพระพทธศ�สน�จ�กบทบ�ทของมห�วทย�ลยสงฆนบว�มคณปก�รอย�งแทจรง โดยมฐ�นเรมจ�กประเทศไทย สสงคมน�น�ช�ตดงปร�กฏเปนหลกฐ�นเชงประจกษและสถตใหเหนดงทผ�นม� เพอเปนกลไกองครวมในก�รพฒน�พระพทธศ�สน�และกจก�รพระพทธศ�สน�ในเวทน�น�ช�ตตอไป

ReferencesDao Minh Van. (2017). The Theravāda Buddhist Education System in Southern Vietnam

and Its Contribution to the Society. Thesis of Master Degree (Buddhist Studies). Graduate School: Mahachulalongkornrajavidyalaya Univerisity.

Editorial Team. (2011). Interfaith Dialogue of Religious Leaders for Peace in ASEAN

Community. Journal of Mcu Peace Studies 2 (2) 110-115.Huynh Kim Lan. (2010). Theravada Buddhism in Vietnam. Thesis of Master Degree (Buddhist

Studies). Graduate School : Mahachulalongkornrajavidyalaya Univerisity.



23

Phra Huynh Minh Thuan (Bhikkhu Santadatta). (2017). Theravāda Upasampadā in Vietnam: A

Study based on Vinaya Perspective. Master of Degree of Arts (Buddhist Studies)

Graduate School Mahachulalongkornrajavidyalaya University.Phan Tai Thuc (Ven. Thích Tâm Thức). (2017). The Practical of Pure Land Buddhism in

Modern Society : A Case Study of Hoang Phap Monastery in Vietnam. A Thesis for

Master Degree of Arts (Buddhist Studies) Graduate School

Mahachulalongkornrajavidyalaya University.Phramaha Hansa Dhammahaso and Others. (2014).The Preparation of MCU Language

Institute for ASEAN Economic Community. Language Institute of

Mahachulalongkornrajavidyalaya University.Phra Brahmapundit (Prayoon Dhammacitto). (2011).

Strategy for the development of Buddhist Universities. Online : http://www.mcu.ac.th/site/pres_info_content_desc.php?p_id=13.10 Octorber 2018.

Phra Anan Candadhammo (Chanthavong). (2017). A Study on the Way of Life according

to Heet 12, of lao Buddhist in Pakse District, Champasak Province, Lao People’s

Democracy Republic. Phra Khamyod Paññadharo (Inphachant). (2018). A

Study of Moral Cultivation of Students At Lao International College, Lao People’s Democratic Republic. Graduate School. Mahachulalongkornrajavidyalaya University.

Phra Kobchai Khemacãri (Prabpai). (2018). A Study of Insight Meditation Teaching: A Case



24

Study of Phramaha Pan Ãnando, Mahabuddhawongsapalueng Temple, Vientiane,

Laos PDR. Graduate School. Mahachulalongkornrajavidyalaya University.

Tran Duy Hieu. (2008). A Study of Annam-Nikaya in Thailand. The Degree of

Master of Arts (Buddhist Studies) Graduate School. Mahachulalongkornrajavidyalaya

University.Ven. Khamyad Rasdavong. (2005). A Historical Study of

Buddhism in the Lao People’s Democratic Republic. Graduate School. Mahachulalongkornrajavidyalaya University.



Mahachulalongkornrajavidyalaya Universityrasc.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2019/08/Published... ·...

Documents

Transcript of Mahachulalongkornrajavidyalaya Universityrasc.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2019/08/Published... ·...